business
‘Ik word wel eens moe van het cynisme’ Dick Berlijn is trots op onze samenleving
Profiel
Nieuwe NMNH-voorzitter Dick Berlijn
Trots op onze samenleving Tekst mart rienstra fotografie hans kokx
schamen – zo stond de organisatie aan de wieg van instellingen als Nijenrode, Jaarbeurs, het Tropeninstituut en Teleac – is de bekendheid van de ‘Maatschappij’ niet bijzonder indrukwekkend. ‘Klopt, daarom wil ik de NMNH meer en beter voor het voetlicht brengen. Hierbij gaat het met name om onze toegevoerde waarde.’ De 58-jarige Berlijn doelt dan vooral op de netwerkfunctie en de ondernemersmentaliteit. ‘Onze leden zijn vertegenwoordigers uit drie disciplines: openbaar bestuur, bedrijfsleven en kennisinstituten. Door deze bij elkaar te brengen, ontstaan kansen op meerdere terreinen.’ Eén daarvan is het onderwijs, en dan vooral het verbeteren van de aansluiting met het bedrijfsleven. ‘Die kan en moet beter. Daartoe werken we samen, onder andere met roc’s en het hbo, en creëren initiatieven met als doel deze afstand te reduceren. Ook willen we het ondernemerschap bij leerlingen en studenten stimuleren.’
‘Effectief leiderschap is de meest dominante factor bij het succes van een organisatie.’
Hij was ooit één van de zes Starfighterpiloten die laag overvlogen tijdens de treinkaping bij het Drentse De Punt. Deze daad vormde destijds het startsein voor de overmeestering van de Molukse kapers. Dat was ruim dertig jaar geleden, toen de 27-jarige Dick Berlijn nog militair vlieger was. Later werd hij luitenant-kolonel en nam als commandant van het F16-detachement deel aan de gevechten in voormalig Joegoslavië. In 2000 werd Berlijn bevorderd tot Bevelhebber der Luchtstrijdkrachten, vijf jaar later was hij Com-
II
b u s i n e ss n a t i o n a a l
mandant der Nederlandse Strijdkrachten en werd – samen met de minister van Defensie – het aanspreekpunt voor onder meer de uitzending van troepen voor vredesmissies.
Successen Anno 2009 is Berlijn voorzitter van een relatief onbekend landelijk ondernemersnetwerk. Hoewel de Nederlandse Maatschappij voor Nijverheid en Handel (NMNH) al 236 jaar bestaat en zich voor de successen uit het verleden niet hoeft te
Parallel De woorden van Berlijn klinken logisch en vertrouwd. Toch blijft het opmerkelijk deze op te tekenen uit de mond van de voormalige hoogste militaire baas. ‘Ik geef toe dat ik weinig ervaring heb met het bedrijfsleven of met het werken vanuit een commerciële organisatie. Wel heb ik veel met ondernemerschap, en nog meer met het leveren van een bijdrage aan het in stand houden van onze samenleving.’ Berlijn ziet vooral op dat laatste punt een parallel tussen zijn werkzaamheden bij de strijdkrachten en die voor de NMNH. ‘In beide functies gaat het om het belang van de maatschappij die voorziet in essentiële randvoorwaarden zoals
Na zijn afscheid als Commandant der Nederlandse Strijdkrachten zwaait Dick Berlijn sinds november 2008 de scepter over een ondernemersnetwerk. Opnieuw dient hij de samenleving, nu als voorzitter van de Nederlandse Maatschappij voor Nijverheid en Handel. Als het gaat om deze samenleving is Berlijn zowel trots als dankbaar. ‘Als je regelmatig in het buitenland komt – zeker in crisisgebieden – zie je pas hoe goed we het hier hebben.’
veiligheid, vrijheid en zorg. Een maatschappij ook die gekenmerkt wordt door ondernemerschap, betrokkenheid en solidariteit. Ik ben tot op heden vooral bezig geweest met veiligheid en vrijheid, nu gaat het om ondernemen en om het benutten van kansen.’ Maar daarvoor had Berlijn ook een politieke carrière kunnen najagen. Een plek in het parlement lag, naar het schijnt, voor het oprapen. ‘Niets ten nadele van de politiek, maar ik ben niet
Vooral jongeren hebben behoefte aan bewustwording
het type dat dagelijks met veel bravoure het geformuleerde beleid in de media voor het voetlicht brengt. Dat kunnen anderen veel beter. Bovendien liggen mijn ambities meer op het praktische vlak.’
Effectief leiderschap En juist daarvoor krijgt hij binnen de NMNH alle gelegenheid. Allereerst door het realiseren van een andere naam. ‘Dat is absoluut nodig. De afkorting ligt niet lekker in de mond. Bovendien spreekt de naam onze doelgroep onvoldoende aan en dekt de lading niet.’ Naast de naamswijziging wil Berlijn zijn persoonlijke ervaring en kennis op het gebied van bijvoorbeeld leidinggeven graag overbrengen.‘Effectief leiderschap is de meest dominante factor bij het succes van een organisatie. Dat er-
vaar je nadrukkelijk in crisissituaties. Dan heerst onduidelijkheid en onzekerheid, terwijl juist op dat soort momenten helder moet zijn wie je bent, wat je doet en hoe je het doet. Daar traint Defensie haar mensen dus consequent in. Of dit ook gebeurt in het bedrijfsleven is mij onvoldoende bekend. Ik heb het idee dat ondernemingen flinke winst kunnen boeken bij het duidelijk formuleren – en daar vervolgens ook naar handelen – van hun doel, visie en missie. Dit is per definitie een leiderschapsissue. Daarbij komt dat uiteenlopende situaties vragen om een andere stijl van leidinggeven. Tijdens een gevecht is een andere “aanpak” nodig dan bij een strategisch overleg met de minister over budgetten of in het contact met een klant over de levering van een product. Waar het om gaat, is dat je als leider diverse stijlen weet toe te passen. Ook moet je het moment waarop je dit doet feilloos aanvoelen. In dat verband wil ik graag mijn ervaring delen met mensen uit het bedrijfsleven.’
Menselijke focus Een ander aandachtspunt – ook kenmerkend voor het leger – is de vorming van mensen. ‘Dan heb ik het over sociale vaardigheden, maar ook over kunnen incasseren, doorzettingsvermogen, betrokkenheid en passie. Daar ontbreekt het in onze samenleving wel eens aan.’ Berlijn pleit niet voor herinvoering van de dienstplicht, maar een alternatief zou hem welgevallen. ‘Vooral jongeren hebben behoefte aan bewustwording; over de samenleving, over waarden en normen en over hun eigen bijdrage daarin. Goed georganiseerde bedrijven met veel aandacht
voor communicatie, talentontwikkeling, sfeer, teamspirit en vrijheid spelen daar uitstekend op in. Het gevolg is dat juist jonge mensen daar graag werken èn presteren.’ Voor dit soort ondernemingen heeft Berlijn een zwak, om meerdere redenen. ‘Ik spreek liever met een bedrijf met een scherpe, menselijke focus dan met een manager die het uitsluitend heeft over winst- en omzetcijfers. Ook omdat bedrijven een relevante bijdrage leveren aan de inrichting van onze samenleving zoals we die nu kennen én waarderen.’
Niet vanzelfsprekend Want laat vooral dat laatste duidelijk zijn: als het gaat om onze samenleving is Dick Berlijn trots en dankbaar. ‘Als je regelmatig in het buitenland komt – zeker in crisisgebieden – zie je pas hoe goed we het hier hebben. En dat is geen vanzelfsprekendheid. Ik word wel eens moe van het cynisme in Nederland. Hier kan ik mij vrij en veilig bewegen, het onderwijs stelt mij in staat om mij te ontwikkelen, om individuele talenten te trainen en te benutten. Er is hier geen corruptie, maar wel een goede zorg. Nederland heeft een uitstekende infrastructuur, fantastische bedrijven en een kritische, vrije pers. Genoeg reden om mij met anderen in te zetten om deze samenleving voor de volgende generaties te behouden. Daarvoor zijn inspanningen nodig. Niet uitsluitend van individuen, maar van het brede collectief. Het woord “samenleving” zegt wat dat betreft voldoende.’ �
b u s i n e ss n a t i o n a a l
III
Office2Go
速
Ervaar hoe zorgeloos ICT kan zijn Office2Go速 is een stabiel ICT-systeem dat u op afstand voorziet in alles wat u aan ICT nodig heeft binnen uw bedrijf. Een eigen server is overbodig en u hoeft geen grote investeringen te doen. Voor een vast bedrag per maand bent u verzekerd van een zeer geavanceerde ICTinfrastructuur waar u jaren mee vooruit kunt.
E sales@office2go.nl - T (0416) 538 485 kijk voor meer informatie op www.office2go.nl
REP091617 Corp. adv BusinessNationaal (OL).indd 1
05-02-2009 14:11:13
L I T ER A T U U R ALLES ANDERS DAN ANDERS Door Peter Kreuz en Anja Förster Elk bedrijf moet zich onderscheiden. Volgens de jonge Duitse consultants en ‘dwarsdenkers’ Anja Förster en Peter Kreuz levert een gestage verbetering van prestaties in het actuele internationale concurrentieveld alleen nog maar een staanplaats op. Een organisatie moet uniek zijn, wil deze in de skybox belanden. Om je gedurende lange tijd substantieel te onderscheiden van de concurrentie is het vermogen te veranderen essentieel. Volgens Förster en Kreuz kruipen veel topmanagers echter liever naakt over glasscherven dan dat zij iets nieuws proberen. Alles Anders dan anders helpt hen om de gebaande paden en behoedzame afwegingen achter zich te laten en onbekende gebieden te betreden. Om dit te bereiken, stellen beide auteurs vaste waarden, regels en uitgangspunten ter discussie. 288 pagina’s. Scriptum, ISBN 978-90-5594-607-5. € 19,95.
FUTURING
INTUÏTIE
Door Herman Rottinghuis
Door Gerald Traufetter
De kredietcrisis maakt pijnlijk duidelijk hoe belangrijk het is om in te spelen op onverwachte gebeurtenissen. Maar weinig bedrijven blijken over een toekomstbestendige strategie te beschikken. Voor alle andere organisaties is Futuring van Herman Rottinghuis een aanbevelenswaardig boek. Centraal thema is de kunst van het anticiperen, het omgekeerde van voorspellen of inschatten. Piloten doen het: oefenen en simuleren voor het geval het onverwachte gebeurt. Om je dit onvoorstelbare voor te stellen, is zowel verbeeldingskracht als moed nodig. Wij ontkomen er echter niet aan, want volgens Rottinghaus is onze intuïtie – de automatische piloot – in deze complexe maatschappij niet altijd toereikend. In sommige situaties moeten we overgaan op ‘handbesturing’ en intuïtie inruilen voor verbeeldingskracht en vindingrijkheid. In plaats van in te schatten of iets zal of kan gebeuren, gaat het er daarbij om je voor te stellen dat iets is gebeurd. Vervolgens is het zaak te onderzoeken en te begrijpen hoe dat mogelijk was. Dus niet voorspellen, maar ‘naspellen’ (backcasting). Lukt dit, dan is het mogelijk om adequaat te anticiperen. 320 pagina’s. Scriptum, ISBN 978-90-5594-586-3. € 32,50.
Waar de een zweert bij een rationele benadering, hechten andere mensen juist veel waarde aan hun intuïtie. Zij weten bijvoorbeeld al na een paar minuten dat zij de partner voor het leven gevonden hebben. En bij ervaren schakers is het eerste idee voor een volgende zet meestal de beste voortzetting. Of neem superspeculant George Soros: hij beschouwt pijn in de rug als een signaal om wijzigingen aan te brengen in zijn beleggingsportefeuille. Gerald Traufetter, wetenschapsjournalist bij Der Spiegel, heeft zich jarenlang verdiept in het fenomeen intuïtie. Hij is ervan overtuigd dat dit te leren is en kan helpen bij het nemen van de juiste beslissingen. Voor zijn boek sprak Traufetter met beroemde neurologen, psychologen en sociologen over de wijze waarop mensen besluiten nemen. Aan de hand van voorbeelden en een beschrijving van wetenschappelijke experimenten laat hij zien hoe intuïtieve beslissingen tot stand komen. 296 pagina’s. Spectrum, ISBN 978-90-2749-773-4. € 24,95.
STARTERSKIT VOOR ZELFCOACHING Door Mark Vlemmings
Veel ondernemers en managers maken gebruik van een personal coach die hen helpt om beter te functioneren. Maar zij kunnen ook zelf aan de slag, volgens Mark Vlemmings. Hij vindt dat jezelf coachen niet zo moeilijk is als vaak wordt gedacht. Zijn Starterskit voor zelfcoaching, bestaande uit een boek en een waaier met kaarten, kan hierbij helpen. De kit is bedoeld voor mensen die zelf oplossingen zoeken voor gedragsvraagstukken, loopbaanmogelijkheden en de realisatie van dromen, wensen en ambities. In het boek wordt eerst het probleem geanalyseerd door het stellen van gerichte vragen. Daarna kan de lezer kiezen uit verschillende strategieën om tot komen tot oplossingen, die geconcretiseerd worden met een plan van aanpak. De coachwaaier bevat overzichtskaarten met voorbeelden die als inspiratie kunnen dienen voor de eigen antwoorden. 112 pagina’s en 15 overzichtskaarten. Thema, ISBN 978-90-5871-461-9. € 21,95.
b u s i n e ss n a t i o n a a l
V
TRENDS
Fileprobleem vereist gezamenlijke aanpak
Mobiliteit in beweging Tekst ARIE F.O. CRAANEN fotografie hans kokx
Als bijzonder hoogleraar mobiliteit aan de Radboud Universiteit Nijmegen houdt Henk Meurs zich vooral bezig met de relatie tussen verkeer en ruimtelijke ordening. Daarnaast is hij directeur van een bureau dat overheden adviseert op uiteenlopende verkeersvraagstukken.
Beprijzingslijn De toenemende filevorming is een groot economisch en maatschappelijk probleem. Meer asfalt neerleggen is volgens Meurs echter niet het ei van Columbus. ‘Nee, zo gemakkelijk is het niet. Het probleem moet vanuit diverse kanten worden aangepakt. Allereerst moeten we af van het idee dat iedereen ‘s ochtends om 9.00 uur op zijn werk moet zijn en ‘s avonds om vijf uur huiswaarts keert. We moeten flexibeler omgaan met de tijden waarop we werken en dus moeten reizen. Dat kan bijvoorbeeld door telewerken, flexwerken en het hanteren van flexibele werktijden. Deze zaken hebben vooral met de organisatie van de mobiliteit te maken. Hierbij is een rol weggelegd voor de overheid als
In Stockholm was kilometerheffing bijzonder effectief stimulator, maar de werkgevers moeten het mogelijk maken dat hun medewerkers überhaupt flexibel kunnen werken. Dit is een zeer kansrijke maatregel, die zal bijdragen tot verbetering van de mobiliteit.’ Ook kilometerheffing kan bijzonder ef-
VI
b u s i n e ss n a t i o n a a l
fectief zijn. ‘Dat hebben we gezien in Stockholm. Daar werd het systeem van rekeningrijden in eerste instantie ingevoerd voor een proefperiode van een jaar. Aanvankelijk was er behoorlijk wat weerstand, maar na de invoering namen de files fors af. Toen het systeem na een jaar werd afgeschaft, zat de congestie in no time weer op het oude niveau. De bevolking vroeg daarop zelf om de kilometerheffing zo snel mogelijk weer in te voeren. Mensen zijn sceptisch of een maatregel wel het beoogde effect zal hebben. Maar is dat inderdaad het geval, dan is wel meteen sprake van een breed draagvlak. Ik hoop dat minister Eurlings erin slaagt om de “beprijzingslijn” door te zetten en hiervoor maatschappelijk draagvlak te krijgen, net zoals dat gebeurde in Stockholm.’
Nieuw asfalt Volgens Meurs ontkomt Nederland er echter niet aan om nieuw asfalt aan te leggen. ‘Er zijn plekken waar je zeker nieuwe wegen zult moeten aanleggen. Neem nu Almere. Daar wil men 60.000 nieuwe woningen bouwen. In dat geval maak je Amsterdam vanuit Almere niet alleen beter bereikbaar door op andere tijden te gaan werken. Extra wegcapaciteit is hier een must, net als op een aantal andere plaatsen in ons land.’ De belangrijkste oorzaak van de toename van files is dat wij steeds verder van ons werk gaan wonen. ‘Dat komt omdat de stedelijke woonomgeving voor veel gezinnen geen optie meer is vanuit het oogpunt van sociale veiligheid en het beperkte, vaak dure woningaanbod. Daarom moet de overheid het weer aantrekkelijk
Meer commitment Over de inzet van de overheid bij de aanpak van het fileprobleem is Meurs niet ontevreden. Zijn complimenten gaan echter met name uit naar het bedrijfsleven. ‘Ik zie de laatste twee jaar een andere insteek bij ondernemers. Aanvankelijk was het vooral: “Overheid, komt u maar met nieuw asfalt en andere oplossingen.” Nu pakt men meer zelf op. Zo hebben in de Taskforce Mobiliteitsmanagement naast rijksoverheid en sociale partners ook vertegenwoordigers van het bedrijfsleven zitting. Je ziet mede hierdoor het commitment van bedrijven veranderen. Een goede zaak, want alleen door een gezamenlijke aanpak kun je iets doen aan het fileprobleem.’
maken om in de stad te wonen en te werken. Zeker voor het mkb is dit van belang; deze ondernemingen zijn vooral afhankelijk van lokale en regionale markten en hebben dus veel baat bij een revitalisering van de steden.’
Herindeling Ook beter openbaar vervoer, carpoolen en de herindeling van autowegen kunnen volgens Meurs helpen om de mobiliteit te verbeteren. ‘Wat dit laatste aspect betreft mag het kabinet wel wat voortvarender te werk gaan. Er zijn veel gemeenten die het doorgaande verkeer niet meer in hun cen-
Files kosten het bedrijfsleven jaarlijks meer dan 1 miljard euro. Al neemt bij een neergaande economie zowel het zakelijke als het woon-werkverkeer af, volgens prof. dr. Henk Meurs zal de mobiliteit verder blijven groeien. ‘Bedenk daarbij dat een flink deel van onze welvaart samenhangt met de mogelijkheden ons te verplaatsen. Het is dus van belang om zowel het personenals het goederenvervoer de ruimte te geven.’ Meer asfalt is zeker niet de oplossing. ‘Alleen door een gezamenlijke aanpak kun je iets doen aan het fileprobleem.’
Het gaat dus niet per se om méér asfalt, maar vooral om de herindeling ervan.’
Anticiperen
Henk Meurs: ‘Het gaat niet per se om méér asfalt, maar vooral om de herindeling ervan.’
trum willen. Men stimuleert daarom het gebruik van rondwegen, in veel gevallen dus de snelwegen. Op die manier verplaats je echter het verkeersprobleem vanuit het centrum naar het omliggende wegennet. In toenemende mate worden snelwegen gebruikt voor regionaal verkeer, terwijl ze bestemd zijn voor een snelle verbinding tussen de steden. Een van de ideeën is om snelwegen weer hun oorspronkelijke functie terug te geven en afzonderlijke wegen aan te leggen voor de lokale en regionale verbindingen. Bij Utrecht heb je een soort binnenring, die
minder gemakkelijk aansluit op bijvoorbeeld de doorgaande A12. De buitenring rond de stad is vooral bestemd voor het doorgaande verkeer. Een dergelijke splitsing van verkeersstromen is effectief. De ontwerpeisen die aan een doorgaande snelweg worden gesteld, zijn immers anders dan voor lokale verbindingswegen. Wegen waar 120 kilometer per uur wordt gereden zijn lang, breed en hebben ruime bochten. Bij 80 km-wegen kun je volstaan met smallere rijstroken. Hierdoor is het mogelijk op dezelfde hoeveelheid asfalt veel meer verkeer te accommoderen.
Wat zijn volgens de hoogleraar de belangrijkste mobiliteitstrends? ‘Allereerst een sterke toename van technologie in de auto. Die is gericht op meer veiligheid, automatische rijsystemen waarbij de bestuurder minder hoeft te doen en een betere routeadvisering. Belangrijk aandachtsveld is ook de beperking van milieuschade door de komst van elektrische en hybride auto’s en alternatieve brandstoffen. Brandstof zal de komende jaren alleen maar duurder worden, dus het is zaak nu in te zetten op zuinigere en kleinere auto’s. Als we slim zijn, investeren we in technologische ontwikkelingen en anticiperen zo op de toekomst. Het vervoer zal blijven toenemen en wij zullen dus de verbindingen met het buitenland op peil moeten houden. Nu wordt bij het mobiliteitsbeleid nog te veel naar Nederland en te weinig naar Europa gekeken. Een derde ontwikkeling is de uitdaging om regionale spoorverbindingen te verbeteren en ook hierdoor een bijdrage te leveren aan een betere bereikbaarheid.’ Mobiliteit zal verder blijven groeien, benadrukt Meurs. ‘Met de huidige infrastructuur kunnen we dat niet behappen, dus zijn forse investeringen nodig. Bedenk daarbij ook dat een flink deel van onze welvaart samenhangt met de mogelijkheden om ons te verplaatsen. Het is dus van belang om zowel het personenals het goederenvervoer de ruimte te geven.’ �
b u s i n e ss n a t i o n a a l
VII
Z REGIONALE ONTWIKKELINGSMAATSCHAPPIJ
‘n Sterk groeiend aantal bedrijven/ kantoren kiest voor West-Brabant als vestigingsplaats. Dat gebeurt op basis van sterke argumenten zoals bereikbaarheid - 50 kilometer van Rotterdam en Antwerpen-, een ruime keuze uit nieuwe en bestaande bedrijfsobjecten en lage grond- en huurprijzen. Multinational of éénmansbedrijf, wij zetten die argumenten graag voor u op ‘n rijtje.
BEL GRATIS: 0800 - 022 33 44
WWW.REWIN.NL
UWIMPULS oPdeWInkeLvLoer D.R.A.I. Nederland B.V. Apeldoorn Postbus 52, 7300 AB Apeldoorn Kayersdijk 141, 7332 AP Apeldoorn Telefoon (055) 541 53 33 Fax (055) 541 96 50 E-mail: drn@drai.nl Internet: www.drai.nl
Wij doen méér dan we beloven! Bij SternLease streven we naar langdurige relaties met onze klanten. We doen er dan ook alles aan om u, als ondernemer, optimaal van dienst te zijn. Persoonlijk contact, vaste contactpersonen, korte en directe communicatielijnen en hoogwaardige automatisering. Maar het allerbelangrijkste zijn onze goed opgeleide, vakkundige medewerkers die dagelijks voor u klaar staan. Die goed naar u luisteren en u vervolgens advies op maat bieden. En die niet alleen hun afspraken nakomen maar net iets meer doen dan ze beloven. Vraag nu een offerte aan dan merkt u meteen wat we bedoelen. T 0299 469 200 E offerte@sternlease.nl
www.sternlease.nl
Z A K E N A U T O TOYOTA AVENSIS: SOLIDE BASIS
Wie een Toyota koopt, gaat voor topkwaliteit tegen een betaalbare prijs. Binnen dat kader past ook de nieuwe Toyota Avensis, de derde generatie alweer die in twee modelvarianten beschikbaar is: sedan en wagon. Kwalitatief maakt de Avensis wederom een uitstekende indruk. In het interieur worden diverse nieuwe materialen toegepast die een toefje originaliteit toevoegen. De auto is ruim bemeten, zowel voor passagiers als bagage. Het rijgedrag is neutraal en wat afstandelijk. De Avensis is geen auto die de echte liefhebber zal bekoren, maar wel prima afgestemd op de grote gemene deler: probleemloos en veilig vervoer over korte en lange afstanden. De motorische basis is gelijk gebleven, al zijn alle krachtbronnen herzien om minder brandstof te verbruiken en aan de nieuwste emissienormen te voldoen. Alle benzinemotoren hebben meer vermogen. Een geweldige combinatie is de 1,8 liter, gekoppeld aan een CVT die vaste overbrengingen heeft. Daarmee worden de typische nadelen van deze transmissie voorkomen. De middelste van de drie diesels kan voortaan met een zestraps automaat worden geleverd; ook die optie is nieuw. De 2 liter instapdiesel van 126 pk voldoet al meer dan goed. De nieuwe Toyota Avensis is misschien niet zo spannend, maar rationeel wel een uitstekende keuze met een aantrekkelijke vanafprijs van 23.940 euro.
HONDA INSIGHT Met haar tweede hybride wil Honda concurreren met traditionele auto’s uit de middenklasse. De 1,3 liter benzinemotor van de Insight wordt gekoppeld aan een CVT en heeft ter ondersteuning een elektromotor, die bij het afremmen energie terugwint en opslaat in de accu’s. Een relatief bescheiden gewicht zorgt mede voor een aantrekkelijk laag brandstofverbruik. De informatie op het dashboard zet de bestuurder aan tot zo zuinig mogelijk rijden. Uiteraard valt de Insight binnen de BPM-vrijstelling, lage wegenbelasting en 14 procent bijtelling. De auto rijdt stil en comfortabel en biedt voorin volop ruimte. Op de achterbank is het daarmee helaas wat minder gesteld. Het bagagevolume echter is weer royaal.
MERCEDES E-KLASSE De E-klasse is en blijft een van de best verkopende modellen binnen het Mercedes-programma. Daarom is een modelwisseling belangrijk nieuws. De auto heeft van opzij en achter gezien een behoorlijk behoudende vormgeving, maar toont aan de voorkant fris door de nieuwe, hoekige verlichting. De nadruk tijdens de ontwikkeling heeft vooral gelegen op het comfort, veel nieuwe systemen die de veiligheid verbeteren en de zorg voor het milieu. Natuurlijk heeft Mercedes de zes- en achtcilinders weer paraat, maar de hoofdrol gaat toch naar de viercilinder motoren, waaronder de nieuwe 2,2 liter diesel die in diverse vermogensvarianten wordt geleverd met gunstige energielabels. Tekst TONY VOS
TEKST: TONY VOS
b u s i n e ss n a t i o n a a l
IX
Leeuwarden
Landelijk bereik via 25 regionale BUSINESS-edities
Groningen
Assen
Zwolle Almere
Haarlem Amsterdam
Enschede
Leiden
Utrecht Ede Tiel
De totale oplage van BUSINESS
Rotterdam
Dordrecht
Arnhem
Winterswijk
Nijmegen
's Hertogenbosch
Nationaal, het landelijk katern
Breda Middelburg
Tilburg Venlo
van de 25 Business-uitgaven, bedraagt 100.000 exemplaren.
dan 300.000 zakelijke beslissers. Adverteren in BUSINESS Nationaal is werken aan zakelijk succes!
business
Business Nationaal: 25x direct bereik in het hart van de regio
van BUSINESS Nationaal meer
Arnhem Business Arnhem Duiven Oosterbeek e.o.
Regio Business Midden-Brabant Tilburg Waalwijk Oisterwijk e.o.
Drechtsteden Business Dordrecht Sliedrecht Gorinchem e.o. Drenthe Business Assen Hoogeveen Meppel e.o. Driesteden Business Apeldoorn Deventer Zutphen e.o.
Door een meeleesfactor van ruim drie personen bereikt elke editie
Oost-Gelderland Business Doetinchem Winterswijk Zevenaar e.o.
Apeldoorn
Amersfoort 's Gravenhage
Amsterdam Business Amsterdam Amstelveen Schiphol Diemen e.o.
Flevoland Business Almere Lelystad Zeewolde e.o. Friesland Business Leeuwarden Heerenveen Drachten Sneek e.o. Gooi en Eemland Business Hilversum Bussum Amersfoort Nijkerk e.o. Groningen Business Groningen Delfzijl Winschoten e.o. Haaglanden Business Den Haag Zoetermeer Leidschendam Wassenaar e.o. Kennemer Business Haarlem Beverwijk IJmond e.o.
Regio Business Noordoost-Brabant ‘s-Hertogenbosch Oss Veghel e.o. Rijnmond Business Rotterdam Spijkenisse Schiedam Vlaardingen e.o. Rijnstreek Business Leiden Alphen aan den Rijn Bodegraven Lisse e.o. Rivierenland Business Tiel Zaltbommel Leerdam e.o. Twente Business Enschede Hengelo Almelo Oldenzaal e.o. Utrecht Business Utrecht Nieuwegein Houten Zeist e.o. Vallei Business Ede Wageningen Veenendaal e.o. West-Brabant Business Breda Roosendaal Etten-Leur Oosterhout Bergen op Zoom e.o.
Nijmegen Business Nijmegen Malden Boxmeer e.o.
Zeeland Business Vlissingen Goes Terneuzen Zierikzee e.o.
Noord-Limburg Business Gennep Venlo Roermond e.o.
Zwolle Business Zwolle Kampen Hardenberg Steenwijk e.o.
‘Ik word wel eens moe van het cynisme’ Dick Berlijn is trots op onze samenleving Business nationaal feb 2009.indd 1
05-02-2009 12:58:20
www.business-nationaal.nl voor uw zakelijk succes!
THEMA
AutoRAI 2009
Op een nieuwe leest geschoeid Tekst TONY VOS
De flexibiliteit van de autobranche komt in deze tijd pas echt naar boven. Er wordt gedacht in nieuwe concepten en ook de tweejaarlijkse AutoRAI moet daaraan geloven. De tentoonstelling vindt dit jaar van 1 tot en met 11 april plaats en heeft een volledig nieuwe opzet, waarbij de traditionele merkenstands ontbreken. Volgens sommigen is de AutoRAI zichzelf niet meer. Maar liefst dertien merken zijn niet aanwezig omdat ze de eigen producten niet op een onderscheidende manier kunnen presenteren. De overige importeurs hebben hun aanwezigheid wel toegezegd. Maar wat is nu die ‘nieuwe’ opzet?
Geen gemakkelijke taak De beursvloer zal niet meer bestaan uit merkenstands, maar er zijn zeven ver-
schillende ‘werelden’ gemaakt waar alle producten gegroepeerd worden getoond. Vertegenwoordigers van de RAI Vereniging, Amsterdam RAI en verschillende automagazines hebben hierbij een adviserende rol. Geen gemakkelijke taak, want hoort een Toyota Prius thuis bij Family & Travel, waar alle concurrenten staan, of moet zo’n model in de groene wereld worden geplaatst bij de milieuconcepten? Het hoofddoel van de RAI is een interessantere show neer te zetten tegen lagere
kosten voor de exposanten. De bezoeker moet als vanouds een feestje krijgen voorgeschoteld en dat doet de RAI onder meer door dagelijks vele live shows in de AutoRAI Arena. Ook de betaalbaarheid voor het publiek is onder de loep genomen. Wie van te voren toegangskaarten besteld via een van de sites van de deelnemende automerken krijgt maar liefst 5 euro korting. Bezoekers tot en met 14 jaar mogen gratis naar binnen.
Volop noviteiten Krijgen automerken dan helemaal geen kans om hun relaties in een eigen sfeer te ontvangen? Jawel, ieder merk beschikt daarvoor over een afzonderlijke lounge. Aan primeurs zal het overigens op de RAI niet ontbreken. Door het verschuiven van de tentoonstelling naar een later tijdstip (april in plaats van februari) vindt de
Het vertrouwde beeld van de AutoRAI met afzonderlijke merkenstands keert dit jaar niet terug b u s i n e ss n a t i o n a a l
XI
THEMA
Elektrische aandrijving is de toekomst en daarvoor bestaan meerdere oplossingen, zoals deze Chevrolet Volt met range extender
publieksbeurs na de belangrijke Autosalon van Genève plaats. Hierdoor kunnen de deelnemende merken volop noviteiten meenemen, die anders nooit op de RAI zouden staan. Voor de zakelijke markt – denk aan fleetowners en leaserijders – ligt de nadruk op het milieu. Of liever: op milieuvriendelijke auto’s, die een aanzienlijk lagere kilometerkostprijs hebben en voor de berijder minder bijtelling opleveren. Sinds 1 januari kent deze bijtelling immers drie categorieën. Het normale tarief blijft 25 procent, terwijl de allerzuinigste modellen op 14 procent uitkomen. Daartussen is er nu een categorie met 20 procent bijtelling. Verder schrijven steeds meer bedrijven hun werknemers auto’s voor met een energielabel A, B of C, mede in het kader van het maatschappelijk verantwoord ondernemen.
Tussenoplossing Vrijwel alle technische ontwikkelingen in de autowereld hebben te maken met het terugdringen van brandstofverbruik en emissie. Omdat nog niet duidelijk is welke aandrijfvorm het in de toekomst gaat winnen, richten fabrikanten zich op alle mogelijkheden. Voorlopig zullen verbrandingsmotoren hun leidende rol blijven spelen. En daarom heeft bijna elk nieuw model benzine- en dieselmotoren die efficiënter zijn geworden. Vanaf 1 september dit jaar gaat de strengere Euro5 emissienorm in en in dat kader nemen de fabrikanten hun motoren onder de loep. Het aardige is dat het resultaat niet alleen een lager verbruik en verminderde uitstoot is, maar dat tegelijkertijd ook de prestaties worden verbeterd. Hybrides winnen geleidelijk meer terrein en ook de beschik-
XII
b u s i n e ss n a t i o n a a l
baarheid wordt langzaam groter. Toch moet de hybride als een tussenoplossing worden gezien naar een volledig elektrische aandrijving met behulp van accu’s of een brandstofcel. Die laatste heeft waterstof nodig en gezien de problemen die zich voordoen bij opslag en distributie zal het nog 15 tot 20 jaar duren voordat deze oplossing de dagelijkse praktijk is geworden. En ook dat is nog lang niet zeker.
Kleine stap Er vinden grote ontwikkelingen plaats op het gebied van accutechniek, tot nu toe altijd de bottleneck bij de invoering van de elektrische auto. De nieuwe lithiumion batterijen hebben een veel grotere opslagcapaciteit. De eerste auto’s die hiervan gebruik zullen gaan maken, zijn de zogenaamde plug in-hybrides die thuis gewoon via het stopcontact kunnen worden opgeladen. Chevrolet komt volgend jaar in Amerika met de Volt, terwijl ook Toyota een dergelijke variant van de Prius lanceert. In de praktijk kunnen deze auto’s zo’n 60 km volledig elektrisch rijden en dat is voor veel gebruikers voldoende voor de dagelijkse behoefte. Wie meer wil rijden, kan de benzinemotor aanspreken. We spreken dan van een range extender. Die verbrandingsmotor kan rechtstreeks de wielen aandrijven of uitermate efficiënt draaien om de accu’s op te laden. In dat laatste geval is de stap naar rijden op alleen accu’s of de invoering van een brandstofcel technisch gezien maar klein.
Start & Stop De aanloop naar deze ontwikkelingen is op de komende AutoRAI volop zichtbaar
aan de hand van efficiënte productiemodellen, maar ook de vele concepts die door de 36 deelnemende automerken worden meegebracht. Tot het zover is dat deze modellen daadwerkelijk voor normale bedragen te koop zijn, zal de zakelijke automobilist meer belang hechten aan een lagere bijtelling en dus een gunstiger brandstofverbruik. Er zijn verschillende merken die aan hun motoren sleutelen om in aanmerking te komen voor 20% bijtelling. In een aantal gevallen is het zelfs zo dat een diesel puur op het gebied van bijtelling interessanter wordt dan hetzelfde model op benzine. Neem bijvoorbeeld de nieuwe Fiat Qubo. Met 1,4 liter benzinemotor valt deze in het volle tarief van 25 procent, maar de uiterst efficiënte diesel heeft zo’n lage CO2uitstoot dat deze in aanmerking komt voor 20 procent bijtelling. Ook zijn er merken die net niet binnen de 20 procent vallen, zoals de nieuwe Renault Megane 1.5 dCi. De importeur heeft echter al aangekondigd binnenkort een variant op de markt te brengen die juist wel aan de norm voldoet. En wat te denken van de Start & Stop automaat die op steeds meer auto’s standaard wordt? Doordat de auto stilstaand voor een stoplicht of in de file automatisch de motor uitschakelt, wordt het verbruik met meer dan tien procent teruggebracht. Dat geeft weer een gunstigere positie op het gebied van energielabels – met bijbehorende BPM-korting – en bijtelling. Alle informatie over openingstijden en kaartverkoop is te vinden op www.autorai.nl. �
CrivINO V I N I
D ’ I T A L I A Verrassende Italiaanse wijnen Eigen en directe import -
Voor consument, horeca en bedrijfsleven Wijnproeverijen Relatiegeschenken Industrieweg 3 Tel.: 0416 - 69 06 01
w w w. c r i v i n o . c o m
5151RV Drunen Fax: 0416 - 31 98 38
CASE
Actieplan Veilig Ondernemen werpt vruchten af
Criminaliteit in bedrijfsleven omlaag Tekst WILLIAM TEN BRINK
worden van criminaliteit. Vooral de slachtoffers van geweldsmisdrijven kunnen te maken krijgen met langdurige psychische problemen, die soms zelfs tot arbeidsongeschiktheid kunnen leiden. Bedrijven zijn twee keer zo vaak slachtoffer van criminaliteit als burgers. Voeg daarbij dat criminaliteit een negatieve invloed heeft op het ondernemersklimaat en op de directe vestigingsomgeving, dat criminaliteit en onveiligheid het moeilijk maken personeel te werven en te behouden en dat zich problemen kunnen voordoen bij verzekering en financiering en het is glashelder dat criminaliteit in het bedrijfsleven om voortdurende aandacht én aanpak schreeuwt.
In de steek
Het gaat goed met de gezamenlijke aanpak van de misdaad in ondernemersland. En dat is nodig ook, want criminaliteit is voor veel bedrijven een enorme kostenpost. Het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV) schat dat de materiële schade kan oplopen tot circa € 3 miljard euro per jaar, met daarnaast ook nog eens alle kosten van omzetderving en preventieve maatregelen. Die horen eigenlijk tot het normale bedrijfsrisico, maar lopen soms zo hoog op dat ze voor
XIV
b u s i n e ss n a t i o n a a l
ondernemers een – te – zware financiële last worden.
Twee keer zo vaak ‘Los van de financiële schade en minstens zo erg zijn de gevolgen voor ondernemers van persoonlijk leed en soms zelfs letsel,’ aldus het CCV. Met ruim zes miljoen medewerkers en vier miljoen klanten lopen in zakelijk Nederland volgens dit centrum dagelijks meer dan tien miljoen mensen direct of indirect het risico slachtoffer te
Volgens drs. Anne Volkers, secretaris Criminaliteitsbeheersing en Veiligheid van VNO-NCW, kon de omvang van de criminaliteit tegen het bedrijfsleven en daarmee de schade jarenlang mede oplopen door tekortkomingen op het vlak van preventie en repressie. ‘Veel ondernemers voelden zich nogal eens in de steek gelaten door politie en justitie. Zij hadden geen prioriteit, het bedrijfsleven werd onvoldoende erkend en herkend als apart te onderscheiden categorie in opsporing en vervolging van criminaliteit.’ Een kentering trad volgens Volkers op toen overheid en bedrijfsleven besloten zich voortaan zowel op strategisch niveau als voor wat betreft concrete maatregelen en acties samen te richten op het aanpakken en voorkomen van criminaliteit. ‘Het Nationaal Platform Criminaliteitsbeheersing (NPC) heeft, onder meer als opdrachtgever van het Actieplan Veilig Onderne-
In tal van sectoren is de laatste jaren sprake van een significante daling van het aantal inbraken, diefstallen, vernielingen en geweldplegingen. Die hoopgevende resultaten zijn mede te danken aan het Actieplan Veilig Ondernemen van VNO-NCW, MKBNederland, het Verbond van Verzekeraars, de ministeries van Justitie, Economische en Binnenlandse Zaken en het Nationaal Platform Criminaliteitsbeheersing. De aanvankelijke taakstelling van dit Actieplan is inmiddels verhoogd: het streven is nu 25 procent minder criminaliteit aan het einde van 2010.
men, zeker bijgedragen aan een goede ontwikkeling. Met de versterking van de preventie én de repressie wordt beoogd te voorkomen dat de aanpak van criminaliteit dweilen met de kraan open is.’
Rode draad In de eerste twee delen van het Actieplan Veilig Ondernemen waren 15 projecten opgenomen. Doelstelling was de criminaliteit in het bedrijfsleven in vier jaar tijd (2004-2008) met 20 procent terug te dringen. ‘Al in 2006 bleek dat we wat dat betreft goed op streek waren,’ aldus Volkers. De criminaliteit gericht tegen bedrijven was in dat jaar al met gemiddeld 10 procent gedaald, terwijl het rendement van een aantal maatregelen en acties daar nog niet eens in zit. Dat wordt pas op langere termijn goed zichtbaar.’ Succesfactoren zijn volgens Volkers vooral de publiek-private samenwerking, die als een rode draad door alle projecten loopt. ‘Dankzij de gezamenlijke inspanning is de preventie in het bedrijfsleven verbeterd en heeft de repressie, de opsporing en vervolging dus, veel meer aandacht gekregen. Wat ondernemers zelf kunnen en moeten doen en wat politie en justitie doen sluit nu echt beter op elkaar aan.’ Op een aantal gebieden, zoals de aanpak van interne criminaliteit, is een koppeling gemaakt tussen de preventiemaatregelen door bedrijven en de opsporingsinspanning door politie en het Openbaar Ministerie. ‘Ook in het bedrijfsleven geldt natuurlijk: voor wat hoort wat.’
Lokaal niveau Het hoopgevende succes van de eerste twee delen van het Actieplan Veilig On-
dernemen heeft volgens Volkers recent geleid tot een derde deel, waarin nog eens bijna tien projecten op het programma zijn gezet. ‘Wat onze ambitie betreft, hebben we er ook een schepje bovenop gedaan. De inspanningen zijn er nu op gericht om in 2010 een reductie van de criminaliteit van 25 procent te halen. Daar zouden we uitermate tevreden mee zijn, vooral omdat toe- of afname van criminaliteit natuurlijk ook afhankelijk is van heel wat andere factoren.’ Met de extra impuls voor het Actieplan Veilig Ondernemen blijft het volgens het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid belangrijk dat op regionaal en lokaal niveau adequaat wordt samengewerkt. ‘Een goede samenwerking en informatie-uitwisseling tussen politie, ondernemers, Kamers van Koophandel en gemeenten is onmisbaar,’ aldus het CCV. De organisatie hecht daarom grote waarde aan de Regionale Platforms Criminaliteitsbeheersing (RPC’s), waarvan er nu bijna 25 bestaan. Volgens Volkers spelen die platforms ook bij de uitvoering van het Actieplan Veilig Ondernemen een belangrijke rol, zoals bij de versterking van lokale veiligheid door bovenregionale samenwerking. De RPC’s hebben verschillende prioriteiten en werken niet alleen aan het Actieplan Veilig Ondernemen, maar ook aan hun eigen programma’s. ‘Vergelijken is daarom moeilijk. De situatie van de haven in Rotterdam vraagt nu eenmaal om een andere benadering en aanpak dan bijvoorbeeld de binnenstadsproblematiek in Utrecht of de collectieve beveiliging van bedrijfsterreinen in de regio.’ �
KEURMERK Er is geen ondernemer die niet mee kan praten over vandalisme, agressie of diefstal. Het is een gemeenschappelijk probleem, waar eigenlijk alleen door middel van samenwerking iets aan gedaan kan worden. Om dit te bereiken is het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) ontwikkeld. Bedrijventerreinen en winkelgebieden komen voor certificatie in aanmerking als zij een aantal structurele maatregelen treffen op het gebied van veiligheid. Krachtige lokale samenwerking tussen verschillende organisaties staat hierbij centraal. Met maatregelen als inbraak-, overval- en brandbeveiliging zorgt het KVO voor een veiliger en prettiger werkomgeving. De bedrijfsschade neemt af, het imago van het winkelcentrum of bedrijventerrein wordt verbeterd en de verzekeringspremies kunnen omlaag.
b u s i n e ss n a t i o n a a l
XV
The PINC.10 Conference is enthusiastically supported by these ‘golden’ sponsors: