Perfecte match, of mismatch bij konijnen en cavia’s als huisdier? Wat zijn de stoorzenders A.P. van der Kolk Dierenkliniek Huizerweg, Bussum Werkgroep bijzondere dieren, fac. diergeneeskunde Utrecht Werkgroep kleine zoogdieren Platform Verantwoord Huisdierbezit Extern docent fac. diergeneeskunde Utrecht 05-12-13
1
Perfecte match, of mismatch? bij konijnen en cavia’s als huisdier Wat zijn de stoorzenders? A.P. van der Kolk Dierenkliniek Huizerweg, Bussum Werkgroep bijzondere dieren, fac. diergeneeskunde Utrecht Werkgroep kleine zoogdieren Platform Verantwoord Huisdierbezit Extern docent fac. diergeneeskunde Utrecht 05-12-13
2
Een oorzaak van narigheid
05-12-13
n
ik wil een....
n
toe nou
n
kijk eens, wat schattig
n
alsjeblieft?
3
Maar niet (eind) verantwoordelijk...
05-12-13
n
ik wil een....
n
toe nou
n
kijk eens, wat schattig
n
alsjeblieft?
4
Dat is: moeder(vader)
05-12-13
5
Dat is: moeder(vader) n
n
05-12-13
geeft toe aan gejengel
op basis van verkeerde veronderstellingen:
6
Verkeerde uitgangspunten n n n n n n n n n
kindje is dolblij met Knuffie ach, over 5 jaar is ze tien... verantwoordelijksbesef respect voor dieren eentje: alle aandacht blijft klein lief voor kind weinig eisen, gemakkelijk goedkoop
n n n n n n n n n n
05-12-13
hoe lang? levensverwachting 10-12j ja, maar niet het kind ouder geeft voorbeeld geen solitair dier vaak niet, en zo ja.... soms niet, en andersom? zeer verzorgingsgevoelig tot ze ziek worden en daar kun je op wachten 7
Het konijn zelf als stoorzender
n
n
prooidier
n
moeilijke patiënt
n
05-12-13
schijnbaar opeens heel ziek of deaud
hinderlijke eigenschappen:
8
Een konijn is erg gevoelig voor SVP:
05-12-13
n
Stress
n
Voedingsfouten
n
Pijn
9
Een konijn is erg gevoelig voor de SVP-factoren:
05-12-13
n
Stress
n
Voedingsfouten
n
Pijn
10
stress n n n n n n n
05-12-13
Ziekte Onrust Verveling Schrikken Huisvesting Eenzaamheid Onbekend
11
Voedingsfouten n
n n
n
05-12-13
Te weinig vezel-(hooi) opname door ad lib -vaak verkeerdkonijnenvoer Te weinig goed hooi beschikbaar Selectief eten: te weinig hooiopname door ziekte en/of pijn en/of gebitsprobleem Prikkelende mosterdolieglycosiden, zoals aanwezig in koolsoorten 12
pijn n n n n n n n
05-12-13
Gebit; de mondholte is zeer gevoelig Blaas en maagdarmkanaal; idem Rugklachten Ontstekingen Trauma Chirurgie, (ruwe) gebitsbehandeling Onbekend
13
De SVP factoren n
Soms slechts één, factor bijv. pijn
n
Vaak meerdere tegelijk
n
05-12-13
Bij meerdere factoren tegelijk is slechts klein zetje nodig
14
Gevolg van de SVP factoren:
pijn
stress
voeding
stilliggen maagdarmkanaal
05-12-13
15
Gevolg van de SVP factoren:
pijn
stress
voeding
stilliggen maagdarmkanaal
05-12-13
16
Een vicieuze cirkel: SAS =secundaire
atonie-syndroom
atonie maagdarmkanaal gasvorming
voedselstasis
indroging
pijn,stress anorexie
05-12-13
17
‘hij eet al 4 dagen niet’
05-12-13
18
En dan die eigenaar... n n n
n n
05-12-13
die niets weet die niets ziet die niet is geïnformeerd die niets wil of omdat die niets met zo’n dier heeft
19
De eerste stoorzenders in beeld
konijn 05-12-13
eigenaar 20
De eerste stoorzenders in beeld wat is de link tussen beide?
onwetend
eigenaar
konijn 05-12-13
desinteresse
21
De eerste stoorzenders in beeld wat is de link tussen beide?
onwetend
konijn 05-12-13
eigenaar 22
De eerste stoorzenders in beeld wat is de link tussen beide?
onwetend
eigenaar
konijn 05-12-13
desinteresse
23
Via SVP factoren draagt eigenaar actief of passief bij tot ziekte bij het konijn!
onwetend
konijn 05-12-13
SVP
eigenaar desinteresse
24
Via SVP factoren draagt eigenaar actief of passief bij tot ziekte bij het konijn!
05-12-13
ziek konijn
onwetend
SVP
eigenaar desinteresse
25
Wie gaat het zieke konijn gezond maken?
05-12-13
gezond konijn
ziek konijn
onwetend
SVP
eigenaar desinteresse
26
We hebben er een stoorzender bij!! dierenarts
X
05-12-13
gezond konijn
X
ziek konijn
onwetend
SVP
eigenaar desinteresse
27
De dierenarts ? bestaat niet En een ziek konijn maak ik niet beter, die slacht je; het is immers bijna kerst!
05-12-13
28
DE dierenarts ? bestaat niet En een ziek konijn maak ik niet beter, die slacht je; het is immers bijna kerst!
05-12-13
29
DE dierenarts ? bestaat niet n n n
n n
05-12-13
nog altijd all-round diploma ongeacht differentiatie een all-round dierenarts is eigenlijk op alle terreinen enigszins incompetent!!! geldt zeker bij ziek konijn veeartsen: volledig ongeschikt
30
De dierenarts als stoorzender dierenarts
05-12-13
gezond konijn
ziek konijn
onwetend
SVP
eigenaar desinteresse
31
De dierenarts als stoorzender dierenarts
achtergrond
05-12-13
gezond konijn
ziek konijn
onwetend
SVP
eigenaar desinteresse
32
De dierenarts als stoorzender dierenarts
achtergrond
geen affiniteit
05-12-13
gezond konijn
ziek konijn
onwetend
SVP
eigenaar desinteresse
33
De dierenarts als stoorzender dierenarts
opleiding opleiding
achtergrond
geen affiniteit
05-12-13
gezond konijn
ziek konijn
onwetend
SVP
eigenaar desinteresse
34
De dierenarts als stoorzender dierenarts
05-12-13
opleiding opleiding
achtergrond
onkunde
geen affiniteit
gezond konijn
ziek konijn
onwetend
SVP
eigenaar desinteresse
35
De dierenarts als stoorzender dierenarts
05-12-13
opleiding opleiding
achtergrond
onkunde
geen affiniteit
gezond konijn
X
ziek konijn
onwetend
SVP
eigenaar desinteresse
36
Cliënt n n n n
n
n n
05-12-13
Nieuwe generatie Huisgenoot Is er dol mee Wil zinvolle behandeling Wil betalen voor noodzakelijk onderzoek Heeft verwachting Teleurstelling
Dierenarts n n n n
n
n n
Verouderd beeld Voor de kinderen Weing affiniteit Geeft te snel maar wat mee Is te terughoudend; is bang om te duur te zijn Maakt die niet waar Doet zichzelf tekort 37
Een konijn behoort veilig te zijn in de handen van elke gezelschapsdierenpracticus! Maar is dat niet!
05-12-13
38
Een konijn behoort veilig te zijn in de handen van elke gezelschapsdierenpracticus! Maar is dat niet!
05-12-13
39
Een konijn moet dus net als een hond… n
n
n
n
05-12-13
Onderzocht worden om een diagnose te kunnen stellen Een op een diagnose gebaseerde behandeling krijgen Zonodig uitgebreid onderzocht worden d.m.v. laboratorium- en/of röntgenonderzoek Eventueel doorverwezen worden 40
Maar dat gaat niet zomaar… n
n
n
05-12-13
Zorg zoals we die kunnen bieden aan een hond kunnen we ook aan een konijn bieden Maar die zorg moet dan ook berekend worden zoals we doen bij een hond SAS problematiek maakt onderzoek en behandeling duurder dan bij hond/kat 41
De cliënt die het (te) duur vindt n
n
05-12-13
Komt meestal toch al niet bij de dierenarts Zal uiteindelijk meer moeite hebben met mislukte behandeling voor € 50 dan met geslaagde behandeling voor € 125
42
Tips voor de dierenarts n
neem konijn als patiënt serieus, als een hond
n
breng dat over aan eigenaar
n
motiveer benodigd onderzoek, dat is:
n
vaak sedatie en röntgenfoto, soms bloed
n
bereken dat dan ook, anders gaat het niet
n
pareer flutredenaties als: voor € 15 een nieuwe
05-12-13
43
Er ontbreekt nog een schakel n
05-12-13
hoe komt de toekomstige eigenaar aan de juiste informatie
n
liefst ruim voor de aanschaf
n
maar in ieder geval BIJ aanschaf
44
Die schakel is... dierenarts
05-12-13
opleiding opleiding
achtergrond
onkunde
geen affiniteit
gezond konijn
X
ziek konijn
onwetend
SVP
eigenaar desinteresse
45
De verkoper dierenarts
05-12-13
verkoper
opleiding opleiding
achtergrond
onkunde
geen affiniteit
gezond konijn
X
ziek konijn
onwetend
SVP
eigenaar desinteresse
46
Ook verkoper is vaak stoorzender dierenarts
05-12-13
verkoper
opleiding opleiding
achtergrond
onkunde
geen affiniteit
gezond konijn
X
ziek konijn
(des)informatie
onwetend
SVP
eigenaar desinteresse
47
desinformatie
05-12-13
n
Geen informatie
n
Verkeerde informatie 48
Informatie, minimaal:
05-12-13
n
SVP factoren
n
Voedingsadvies
n
Niet solitair
n
Wanneer naar dierenarts, hoe snel
n
Dierenartskosten
n
Levensverwachting!!! 49
Wat is er mis met dit konijn (M)? n
n
n
n
n
05-12-13
Sinds maand teruggetrokken bestaan Vermagerde, mottige vacht Maand geleden partner verloren Heeft sinds kort nieuwe jonge vriendin Is hier 13 jaar oud!
50
Verkeerde informatie
05-12-13
n
Gemakkelijk dier
n
Goedkoop
n
Ras
n
Geslacht 51
Het zijn echt twee....
05-12-13
52
Meer narigheid bij en NA aankoop dierenarts
verkoper
(des)informatie
achtergrond
opleiding opleiding
foute 'hardware' geen affiniteit
onkunde
05-12-13
gezond konijn
X
ziek konijn
onwetend
SVP
eigenaar desinteresse
53
Wat is foute hardware ? n
Rothokje
n
Liksteen
n
n
n
05-12-13
Verkeerde voeding Flauwekulmedicatie Flutboekjes
54
Complicatie: de impulsaankoop dierenarts
verkoper
(des)informatie
achtergrond
opleiding opleiding
foute 'hardware' geen affiniteit
onkunde
05-12-13
gezond konijn
X
ziek konijn
onwetend
SVP
eigenaar desinteresse
55
Complicatie: de impulsaankoop dierenarts
verkoper
(des)informatie
achtergrond
opleiding opleiding
foute 'hardware' geen affiniteit
onkunde
05-12-13
gezond konijn
impulsaankoop
X
ziek konijn
onwetend
SVP
eigenaar desinteresse
56
Alle stoorzenders bij elkaar dierenarts
verkoper
(des)informatie
achtergrond
opleiding opleiding
foute 'hardware' geen affiniteit
onkunde
05-12-13
gezond konijn
impulsaankoop
X
ziek konijn
onwetend
SVP
eigenaar desinteresse
57
Alle stoorzenders bij elkaar dierenarts
verkoper
impulsaankoop
( ziek)
05-12-13
konijn
SVP
eigenaar 58
Alle stoorzenders bij elkaar dierenarts
verkoper
impulsaankoop
eigenaar 05-12-13
59
Alle stoorzenders bij elkaar
impulsaankoop
eigenaar 05-12-13
60
Alle stoorzenders bij elkaar
eigenaar 05-12-13
61
De lastigste stoorzender n n eigenaar
n n n n n
05-12-13
die konijn neemt voor kinderen hun interesse neemt af het konijn leeft maar door verantwoordelijkheid bij ouder maar niet het besef daarvan geen affiniteit mag niets kosten 62
05-12-13
63
05-12-13
64