Stemband magazine #4 juni 2015 by Koor&Stem vzw

2015

E N I Z A G MA # 04

V.U. Koenraad De Meulder, Zirkstraat 36, B-2000 Antwerpen - © Coverfoto: Willem Snel

ELIJKS DRIEM A A ND

juli s augustu er b septem

M AG A ZINE VA

N KOOR & S

ongens j e d n e e zing en Tom Johnson n o w e g ng H ee l riëtte Effi met Ma Gesprek

TEM

nk Koorkla p o n e r pa r t i t u eudens

as G Nieuws e e n T ho m Helsen van Han

w me t

r Wachte e D k r i D Inter vie

Heel gewone zingende jongens

Mariëtte Effing en Tom Johnson

Kort nieuws

Interview met

Dirk De Wachter

Koor wereld

MM Academy

Unieke praktijkervaring voor studenten zang

Repertoiretips

Nieuwe partituren op Koorklank

EEN GESCHENK UIT DE HEMEL Op het openingsfeest van de Week van de Amateurkunsten eind april in park Spoor Noord te Antwerpen werd de nieuwe inspiratiegids Zingen is van iedereen voorgesteld aan het publiek. Koor&Stem zoekt in die gids een antwoord op de vraag: ‘Hoe we in één generatie miljoenen kinderen kunnen laten zingen?’ De vraag is heel ambitieus en misschien wat utopisch maar toch stellen we vast dat die gedurfde vraagstelling wervend werkt en koorbesturen, zangers, vrijwilligers en leerkrachten aanspoort om met concrete acties aan de slag te gaan. Die dynamiek hebben we nodig om een impuls te kunnen geven aan nieuwe concepten rond het zingen met kinderen. Onze oproep is in de eerste plaats gericht aan koren en koorbesturen maar uiteraard is iedereen welkom die het zingen met kinderen wil promoten. Onze sensibiliseringscampagne rond zingen met kinderen werd ook opgepikt door het Koninklijk Conservatorium Antwerpen. Vanaf het academiejaar 2015-16 biedt het Conservatorium een

GROEN LICHT POSTGRADUAAT KINDER- EN JEUGDKOORDIRECTIE

Will there really be a morning, Tegen het zwijgen

Kort nieuws

Impact

Agenda Koor&Stem

Koor zoekt dirigent

postgraduaat kinderen jeugdkoordirectie aan in samenwerking met de Stedelijke Academie voor Muziek, Woord en Dans van Lier en Koor&Stem. Jonge mensen krijgen de kans om zich in dit postgraduaat verder te bekwamen in het vak koordirectie van kinderen jeugdkoren. Het is bijzonder positief dat het Koninklijk Conservatorium Antwerpen hierin investeert. Want alleen met goedbedoelde acties en initiatieven halen we ambitieuze doelstelling natuurlijk nooit. Als we onze ambitie waar willen maken, moeten we onze werking laten begeleiden en ondersteunen door mensen met bijzondere competenties rond het zingen met kinderen en jongeren. In die zin is het aanbod van Koninklijk Conservatorium Antwerpen een geschenk uit de hemel. ––– Koenraad De Meulder, directeur Koor&Stem

Koor&Stem organiseerde enkele maanden geleden op vraag van het Koninklijk Conservatorium Antwerpen een beknopte enquête rond de vraag of het zinvol is om een Postgraduaat Kinder- en Jeugdkoordirectie in te richten. We verzamelden 120 reacties uit diverse hoeken: dirigenten van volwassenenkoren, dirigenten van jeugdkoren maar ook leerkrachten uit muziekacademies en leerkrachten uit het lager onderwijs. Het antwoord was een volmondig JA! 95% vindt het zinvol dat dit wordt ingericht en 55 % heeft zelf interesse om een dergelijk postgraduaat te volgen. De talrijke en positieve reacties uit de koorwereld waren voor het Koninklijk Conservatorium Antwerpen een overtuigend argument om groen licht te geven. Het postgraduaat start reeds vanaf het academiejaar 2015-16. Wij kijken met veel interesse uit naar de inschrijvingen!

Niveau Hoger onderwijs De opleiding wordt gezien als een vervolgopleiding waarbij verworven competenties verder worden uitgediept en bevat zowel theoretische cursussen, praktijkstages als masterclasses. Aan de inschrijving gaat een gesprek vooraf en je dient te beschikken over een Bachelordiploma Muziek. Marleen De Boo staat in voor de cursusleiding. Wat er allemaal aan bod komt? Je krijgt op regelmatige basis (sept-mei) lessen rond de specifieke didactiek van zingen met kinderen en jongeren. Er worden passieve en actieve stagemomenten georganiseerd in samenzangklassen en kinder- of jeugdkoren. Je krijgt ondersteuning in de eventuele eigen samenzang- en/of koorpraktijk. Dit alles wordt aangevuld met masterclasses door autoriteiten uit binnenen buitenland rond het brede thema van zingen met kinderen. --Contact via conservatorium@ap.be of bel op 03 244 18 01. Lessenschema (sept 2015 – mei 2016) en meer informatie vind je op www.ap.be/koninklijk-conservatorium.

Torhout, 26 september

STEMVORKFESTIVAL

De tweede editie van het a-capellafestival Stemvork vindt plaats op zaterdag 26 september 2015. Het festival verhuist naar een nieuwe locatie, het gebouwencomplex van de Scholengroep Sint-Rembert in de Bruggestraat in Torhout. Vier groepen treden aan: Septem Viri uit Torhout en D-Base uit de Kempen, de Duitse damesgroep Les Brünettes en Latvian Voices uit Letland.

zingen is van iedereen inspiratiegids Hoe we in één generatie miljoenen kinderen kunnen laten zingen

ZINGEN IS VAN IEDEREEN Les Brünettes © Marius Engels

win 10 X 2 TI C K E T S

Het ensemble Latvian Voices is een vrouwelijke a-capellagroep uit Riga. Ze mengen klassiek, etno en wereldmuziek met verschillende stijlen en karakters. Les Brünettes zijn vier ravissante Duitse dames die een dito stemgeluid hebben. Sinds hun debuutalbum maakten deze vier jonge vrouwen flink furore. Overwinningen in vermaarde a-capellafestivals bracht hen de wereld rond. Met dit kwartet heeft Stemvork een tweede buitenlandse topper te pakken. De Kempense a-capellaheren van D-Base vervolgens zorgen voor een perfecte mix tussen licht gevleugelde melodieën en verrassend vurige meezingers. Bezieler en drijvende kracht achter het festival is Bart Van Synghel met zijn vocaal ensemble Septem Viri. Ook zij staan uiteraard op de affiche. Al meer dan 25 jaar zijn de heren op stap in het Vlaamse land, en ver daarbuiten. Hun zang bracht hen al in kleine en warme zaaltjes, maar ook op internationale podia. Recente ledenwissels zorgden voor een nieuwe groepsdynamiek en ook al zijn ze met acht, de naam werd behouden!

Elke groep zingt alternerend in sessies van 20 minuten op een eigen podium. Tussendoor kan je je verplaatsen op het festivalterrein of een hapje en een drankje halen in de Eetstraat. Meer info op www.stemvork.eu. Tickets (25/30/35 euro, groepskorting mogelijk) te verkrijgen via www.ticketwinkel.be en info@stemvork.be Stemband magazine & Stemvorkfestival geven 10 duotickets weg | 26 september 2015, 17 uur, Scholengroep SintRembert 23, Bruggestraat, 8820 Torhout | Stuur snel een mailtje naar tickets@koorenstem.be

Latvian Voices

Eén kleine actie van een koor kan het beslissende duwtje zijn dat een groot raderwerk in gang zet. Sommige van de meest baanbrekende zangprojecten zijn gestart in de schoot van een klein koor met een groot idee. Deze inspiratiegids bundelt daarom inzichten van experts in het zingen met kinderen uit alle hoeken van Europa. De gids beschrijft kleine en grote initiatieven van koren, scholen, gemeentebesturen en culturele instellingen die kinderen aan het zingen brengen. De gids is uitgegeven in het Nederlands, Frans, Duits en Engels en is gratis verkrijgbaar bij Koor&Stem en vrij te downloaden. Het uitgangspunt van de gids is dat de omgeving van kinderen een cruciale rol speelt bij de keuze van hun artistieke vrijetijdsbesteding. Anders gezegd: wie zingt doet dat omdat hij dat ergens heeft geleerd. Thuis, op school, in een koor, ... Alleen krijgen steeds minder kinderen de kans om te zingen binnen de eigen familie, op de lagere of middelbare school of in de vereniging waarin zij actief zijn. Zingen is nochtans een heel natuurlijke stap in de (muzikale) ontwikkeling van kinderen. De koorgemeenschap beseft hoe belangrijk die stap is en heeft daarin ook een grote rol te spelen! Als je zelf voorbeelden hebt van interessante zangprojecten en –initiatieven, meld het ons via redactie@koorenstem.be. Wij besteden er graag aandacht aan op onze website en in het komende najaarsnummer van dit Stemband magazine. koorenstem.be/zingen-is-van-iedereen

Heel gewone zingende jongens Jongens uit het basisonderwijs aan het zingen krijgen is geen sinecure. Van de ooit zo rijke knapenkorentraditie blijft vandaag niet veel meer over. De gemengde kinderkoren die in de plaats kwamen, bleken ook al geen paradijsjes voor zingende jongens. Er schort kennelijk wat aan de perceptie van de zingende jongen: onbekend blijkt, helaas nog steeds, onbemind. Hoog tijd om Mariette Effing aan het woord te laten. Zij is een ervaringsdeskundige die de jongens het plezier van het zingen laat ontdekken. En ook Tom Johnson, een jonge dirigent die plannen smeedt om binnenkort met een jongenskoor te kunnen starten, mag zijn zegje doen.

Jongens lijken zingen niet zo cool te vinden of catalogeren het als ‘iets voor meisjes’. We vragen Mariette Effing hoe dat komt. Zij dirigeert het Nederlandse Oldenzaal Stadsjongenskoor dat zich van de kerk losweekte en precies 100 jaar bestaat. Ze organiseerde begin juni ook het symposium ‘Boys keep on singing’. ‘Als mensen al eens jongens zien zingen dan zijn het vaak Engelse koren die toga’s dragen en kerkmuziek zingen’, vertelt ze. ‘Het ziet er altijd braaf en gedisciplineerd uit. Dat zijn uiteraard heel mooie tradities, maar zingende jongens hebben meer te bieden dan dat. In het jongenskoor dat ik leid wordt veel plezier gemaakt. Ik ben streng, maar plezier hebben in het zingen staat voorop. De focus ligt meer op participatie, dan op prestatie. Niet iedereen moet later naar het conservatorium.’ Sedert men tijdens het tweede Vaticaans Concilie in de jaren 1960 besloten heeft dat vrouwen taken konden krijgen in de katholieke liturgie werden geleidelijk aan ook de scholen en koren gemengd. ‘Jongens vinden het tot een bepaalde leeftijd echter niet leuk om activiteiten samen met meisjes te doen’, weet Mariette Effing. ‘Hun ontwikkeling is ook heel anders op die leeftijd. Jongens zijn langer speels, beweeglijker ook, en ze hebben andere interesses dan meisjes. Meisjes blijken sneller volwassen te worden en vinden het gedrag van de jongens op die leeftijd dan ook vaak stom. Zo zag je dat gemiddeld een vijftal jaar nadat

de knapenkoren gemengde kinderkoren werden, de jongens de koren verlaten hadden.’ Het tekort aan mannen in de gemengde amateurkoren is voor een stuk te wijten aan de terugval van het aantal zingende jongens in de kinderkoren. ‘Mannen grijpen als de kinderen het huis uit zijn, vaak naar iets terug wat ze vroeger leuk vonden’, zegt Mariette Effing. ‘Als dat zingen was, gaan ze op zoek naar een goed koor. Het is niet eenvoudig om als volwassen man te beginnen zingen in een nieuwe omgeving.

GROEPSDYNAMICA Volgens Mariette Effing ligt de oplossing in het apart nemen van de jongens. En ze wijst er op dat de dirigent handig moet kunnen inspelen op de groepsdynamica van de jongensgroepen om succesvol te zijn. En dan volgt een kleurrijk verslag dat de feiten in het repetitielokaal treffend voor ogen stelt. ‘Jongens kunnen het tijdens een repetitie soms zo bont maken dat ik wel eens gefrustreerd ben, maar op een concert blijkt dat ze toch goed hebben geluisterd’, zegt de dirigente. ‘Want ook al kan je met meisjes in een uur meer bereiken dan met jongens, deze laatsten presteren toch altijd goed op het podium. Er zijn er die binnen komen en drie keer een schop tegen een stoel geven, voor ze klaar zijn om te repeteren. En wees niet verbaasd dat ze dat nog steeds doen als ze later in een mannenkoor zingen. Omdat ze zo van actie houden, genieten ze vaak ook enorm van de fysieke bezigheid van het zingen; zeker als ze bijvoorbeeld in de hoogte wat voller en krachtiger mogen zingen. Ik merkte ook dat het tijdens de repetitie met van alles tegelijk bezig zijn, vaak een manier is om zich te kunnen concentreren. Bij jongens is die behoefte nog sterker

dan bij meisjes. Sommigen geef ik daarom een vilten bal in de hand tijdens de repetitie. Er zijn er ook die de hele repetitie met hun fietssleutel bezig zijn. Als je daar als dirigent niet tegen kunt, moet je er niet aan beginnen. Die kracht moet je hebben. Ik praat nog wel eens met een van mijn voorgangers, die nu bijna 90 is. En hij bevestigt dat het in de jaren 1950 net zo was. Het zijn ook die actieve jongens die je moet hebben in een koor, want dat zijn vaak de goede en expressieve zangers. Ze horen er bij, net als de stille, introverte jongens. Die diversiteit is heel belangrijk. Daarom is het juiste imago van een jongenskoor er een van heel gewone zingende jongens.’

WAT NA DE STEMMUTATIE? Hoe hou je de jongens aan het zingen, ook na de stemmutatie? ‘De gouden ingreep bij ons was het oprichten van het jonge mannenkoor’, antwoordt Mariette Effing. ‘Zij organiseren ook het kamp voor het jongenskoor. Dan doen we alleen maar spannende dingen zoals een nachtelijke speurtocht in het bos. Zoiets vormt een groep en motiveert hen. Bij die gelegenheid zien ze de jonge mannen ook zingen. Dat alles maakt dat het jonge mannenkoor veel meer een rolmodel is dan ik als dirigent dat ben. Tot hun veertiende zingen ze bij het jongenskoor. Ze moeten er de laatste maanden nog leren om met hun nieuwe, gemuteerde stem om te gaan. Als ze er ook sociaal klaar voor zijn, mogen ze vanaf hun veertiende naar het jonge mannenkoor overgaan.’ Zingen leuk vinden heeft uiteraard ook te maken met een repertoire op maat. ‘Omdat de afzetmarkt steeds kleiner werd, verschijnt er voor jongens en mannen ook minder repertoire’,

Om het 100-jarige bestaan van ons koor te vieren hebben we ondermeer Jan Coeck en Eva de Roovere gevraagd om nieuwe werken te schrijven voor jongenskoor. Mariette Effing zegt Mariette Effing. ‘Stukken die voor gemengde kinderkoren gemaakt werden kloppen vaak niet op het vlak van de ambitus of de thematiek voor jongenskoren. Ze zingen graag over walvissen, dino’s, roeien in een boot en allerlei avontuurlijke zaken. Om het 100-jarige bestaan van ons koor te vieren hebben we een bundel uitgegeven met enkele stukken waar ik goede ervaringen mee heb en daarbij hebben we zes componisten, waaronder Jan Coeck en Eva de Roovere, gevraagd om nieuwe stukken voor jongenskoor te schrijven.’

NIEUW JONGENSKOOR IN LIER In de Stedelijke Academie voor Muziek, Woord en Dans van Lier bereidde Tom Johnson afgelopen maanden een selectie van een dertigtal jongens uit de Samenzangklassen voor om mee

Met een groep van 30 jongens is uiteraard wel wat discipline nodig, anders ontspoort het, maar je moet ze ook in hun eigenheid laten. Tom Johnson te zingen in de Matthäus-Passion van Bach tijdens de uitvoeringen met Helicon en La Passione. Het initiatief krijgt een vervolg in het oprichten van een jongenskoor in september.

samenzanglessen van alle filialen aangeschreven. We beperkten ons tot vijf repetities voor dit project. In ons lokaal mochten geen meisjes binnen. Ik merkte dat dat alvast een belangrijke motiverende factor was. Het werd een heel leuke ervaring. Het was voor hen een unieke belevenis omdat de uitvoeringen met twee koren en orkesten, met solisten en heel veel mensen die kwamen luisteren zoveel indruk maakten. Ook het zingen op zich vonden ze leuk. En ik herken het verhaal van Mariette Effing wel. Met zo’n groep van 30 jongens is uiteraard wel wat discipline nodig, anders ontspoort het, maar je moet ze ook in hun eigenheid laten. Ze willen echt wel zingen en iets bereiken. We werkten tijdens die vijf repetities aan het Bachkoraal,

Voor we Tom Johnson aan het woord laten krijgt hij nog wat tips van Mariette Effing. ‘Ik zou zeker appelleren aan het feit dat ze gaan zingen zonder meisjes’, zegt ze. ‘Geef hen het gevoel dat ze uitgekozen zijn omdat ze het goed kunnen. Daar worden ze nieuwsgierig van. Beloon hen ook om te presteren. Zorg ervoor dat ze in de hiërarchie kunnen klimmen. En humor is heel belangrijk: je moet met ze kunnen lachen en moppen tappen. Probeer niet meteen om het hoogste te bereiken. En ga nooit concurreren met het voetbal. Als iemand niet kan komen omdat er een voetbalwedstrijd doorgaat, moet je hem succes wensen en hopen dat hij scoort. Natuurlijk doe ik dat omdat ik hoop dat hij dan wel eens een training zal afzeggen als het koor een generale repetitie heeft.’ Een deel van dat geheime recept werd alvast toegepast in Lier. ‘We dachten al langer na over iets waar de jongens uit de samenzangklassen naartoe zouden kunnen werken’, vertelt Tom Johnson. ‘En toen de vraag gesteld werd om mee te doen aan de Matthäus-Passion hebben we niet lang getwijfeld om actie te ondernemen. We hebben de jongens uit de

en ondanks het feit dat die muziek toch ver van hen afstaat, vonden ze het wel mooi. Daarnaast hebben we toch nog tijd gemaakt om ook ander kort en licht repertoire te zingen.’ Tom Johnson kijkt ook alvast uit naar de bundel van Mariette Effing. ‘Al geloof ik ook in het bestaande kinderkoorrepertoire’, zegt Tom Johnson. ‘Vooral dat deel dat niet aan stereotypen voor jongens of meisjes gelinkt is. Als het goede muziek op een goede tekst is, is het zeker bruikbaar.’ Meer info over de liedbundel Boys keep on singing – www.stadsjongenskoor.nl ––– Tom Eelen

JIJ BENT ÉÉN VAN DE 37 MILJOEN ZANGERS! Het is duidelijk dat zingen in een koor een vrijetijdsbesteding is voor erg veel mensen. We vinden het bijzonder fijn om die passie met zoveel mogelijk mensen te delen. Die passie in cijfers vertalen is minder evident. Op de vraag hoeveel mensen er in Europa in koren zingen hadden we tot voor kort geen pasklaar antwoord. Het cijfer 20 miljoen zangers werd meestal te voorschijn getoverd om toch een antwoord te kunnen gegeven op die vraag. De European Choral Association heeft binnen het kader van het VOICE project een studie verricht naar die veel gestelde vraag. De eerste resultaten zijn indrukwekkend. Uit de studie blijkt dat 4,5% van de Europese bevolking zingt in één of meerdere koren. Als we dit naar concrete cijfers vertalen, blijken er in de Europese gemeenschap 22,5 miljoen zangers rond te lopen. Neem je het Europees continent, inclusief Rusland, dan spreken we over 37 miljoen zangers. De studie maakte ook een berekening van het aantal koren dat in Europa actief is. Op basis van 4.100 respondenten berekenden de onderzoekers dat een koor in

Europa gemiddeld 36 leden telt. Als je dit gemiddelde deelt door het aantal zangers dat in Europa actief is, kom je voor de Europese gemeenschap tot 625.000 koren of ensembles en voor het Europese continent tot één miljoen. De cijfers zijn indrukwekkend en bevestigen zwart op wit dat zingen in een koor een heel grote maatschappelijke en culturele impact heeft op alle niveaus van de samenleving. Het zijn overtuigende cijfers waarmee we beleidsmakers kunnen overtuigen om meer aandacht te schenken aan dit wervelend netwerk van zangers. Het besef dat je één van de 37 miljoen zangers bent in Europa werkt heel versterkend en geeft de koorwereld vleugels. De studie is beschikbaar op de website van Koor&Stem www.koorenstem.be.

5% 5%

6% 4,6% 5%

2,6% 5%

10,7% 3,3%

2,3% 3,8%

6,3%

7,8% 5%

11%

2,9%

8,3%

2,4%

2015

www.spotsopwest.org EUROPEES LANDBOUWFONDS VOOR PLATTELANDSONTWIKKELING: EUROPA INVESTEERT IN ZIJN PLATTELAND

Advertentie

7 tot 12 juli 2015

Advertentie

AARSCHOT OPNIEUW VOL KOREN Aarschot Volkoren, het grootse korenfestival van Vlaanderen, vindt voor de derde keer plaats in de Demerstad. Meer dan 50 koren uit binnenen buitenland zakken op 12 september af naar Aarschot. Verspreid over een tiental locaties in de binnenstad treden ze op. Rond 17.30 uur sluit het korenfestival af met een samenzang.

EDUCATIEF SPEL VOOR JEUGDKOREN Een informatief spel om jonge koorzangers vertrouwd te maken met de groeiende stem in combinatie met andere ontwikkelingsaspecten.

Gratis toegang. Verschillende locaties doorheen de stad, van 11 tot 18 uur.

www.aarschotvolkoren.be

KOORLINK VOOR KLEUTERS Koorlink pakt volgend seizoen uit met een nieuw initiatief. Terwijl jij geniet van een koorconcert in het Elzenveld, wordt je kleuter op een speelse manier ondergedompeld in de muziek. De kinderen gaan aan de slag met ritme, leren luisteren, zingen en improviseren. Ook andere disciplines zoals dansen, tekenen en theater maken komen aan bod. De menselijke stem loopt als een rode draad doorheen de lessen. Mirjam de Wit is muziekpedagoge en heeft veel ervaring met muziek voor (kleine) kinderen. Ze schrijft kinderliedjes en won zelfs een heuse compositiewedstrijd. Mirjam wordt tijdens de muzieklessen bijgestaan door monitor Sara. We sluiten iedere sessie af met een aperitiefje op kindermaat. Voor kleuters van 3 tot 6 jaar op iedere 2de zondag van de maand tussen oktober en maart. 40 euro voor 6 kindersessies. Meer info via www.koorlink.be

Ook in het kader van het Europese VOICE Project (Visions on Innovation in Choral Music in Europe) ontwikkelde het Expertisecentrum Stem [KU Leuven] The Singing Sofa. In The Singing Sofa stond het verband tussen koorzang en de ontwikkeling van kinderen en jongeren centraal. De resultaten van het project zijn vrij beschikbaar voor iedereen, en omvatten relevante informatie voor alle zingende kinderen, jongeren en hun dirigenten. Naast de onderzoeksresultaten van hun European Young Singers Inventory (EYSI) , springt vooral het educatief spel in het oog. ‘Omdat we het essentieel vinden dat onze informatie niet enkel de koordirigenten bereikt maar ook de koorzangers zelf hebben we onze informatie in een spel gegoten.’ Het spel is het meest geschikt voor jeugdkoren (richtleeftijd ca. 14-25, maar het spel werd ook getest en goed bevonden bij jongere én oudere spelers) en kreeg de naam The Singing Sofa, Sit down & play. Dit spel kan met behulp van een duidelijke handleiding en een minimum aan te printen spelmateriaal gespeeld worden. Het spel is erg leerrijk voor uw zangers en zit boordevol koorgerelateerde informatie. Daarom is het vast een prachtige aanvulling tot de repetities van uw koor of de ideale invulling van een andere kooractiviteit. Het spelmateriaal is gratis te downloaden. www.thesingingsofa.eu

Interview met

Dirk De Wachter

ÂŠ Jimmy Kets

Met zijn boeken Borderline Times: het einde van de normaliteit en Liefde. Een onmogelijk verlangen? schreef psychiater Dirk De Wachter zich recht de Vlaamse huiskamers in. Hij raakte niet één maar een hele hoop snaren met zijn uitspraken over succes, geluk en eenzaamheid. En mensen willen nog veel meer horen. Tussen alle lezingen, interviews en consultaties door kunnen we hem toch nog even spreken. De Wachter is professor aan de KU Leuven en is als diensthoofd verbonden aan het Universitair Psychiatrisch Centrum van Kortenberg. Hij heeft een eigen praktijk in Antwerpen, maar zijn professionele leven brengt hem regelmatig tot in Nederland en Frankrijk. U wordt wel eens de Vlaamse Nick Cave genoemd - een vervelende vergelijking? Of is er wel iets van aan? Dirk De Wachter: ‘Ik begrijp de associatie, al denk ik dat Cave een donkerder, harder imago heeft dan ik. Het is een interessante figuur, vind ik. Zijn concerten zijn heel beklijvend. Wat me opvalt is dat hij zich altijd heel goed laat omringen: hij speelt met geweldige muzikanten. Denk maar aan Blixa Bargeld van Einstürzende Neubauten en Warren Ellis.’ Speelt u zelf een instrument? Dirk De Wachter: ‘Ik had wel aspiraties als muzikant, maar helaas te weinig talent om er echt iets van te maken. Ik heb jarenlang gitaarles gevolgd bij een heel lieve dame. Ik had al snel door dat er aan mij geen topgitarist verloren was gegaan. Ontdekken wat je niet kan hoort

bij je tienerjaren, dat is wat je persoonlijkheid ook een beetje maakt. Maar het is natuurlijk frustrerend. Ik ben lessen blijven volgen tot ik aan de universiteit zat, ik kreeg het niet over mijn hart om tegen mijn lerares te zeggen dat ik het voor bekeken hield. Pas toen ze met pensioen ging, kon ik op een zachte manier verdwijnen. Ik had intussen wel de elektrische gitaar ontdekt. Een andere techniek dan klassieke gitaar en eigenlijk lag die me meer.’

als puber, toen ik een jaar of vijftien was, en zijn stem heeft mij nooit meer los gelaten. Ik kende Bob Dylan en The Doors al, maar plots was daar die man. Totaal anders dan alle anderen. Een poëet. Ik citeer hem letterlijk in mijn boek over de liefde: All the rocket ships are climbing through the sky / The holy books are open wide / The doctors working day and night / But they’ll never ever find that cure for love. Ik geloof dat ik hem in 1977 voor het eerst live heb gezien en sindsdien probeer ik geen enkele kans te missen. En ik kan er alleen maar van dromen om even waardig oud te worden als hij.’

Wat voor zangstem heeft u? Dirk De Wachter: ‘Ook als zanger ben ik geen groot talent, maar ik kan wel erg genieten van zingen. Een paar jaar geleden had ik samen met wat vrienden een amateurkoortje. We kwamen elke week samen, met z’n achten, en zongen motetten, madrigalen, klassieke muziek. Ook close harmony zelfs. Ik zong mee de baspartij, hoewel mijn stem de diepste regionen maar amper haalde. Door gebrek aan tijd zijn de repetities helaas verwaterd en uiteindelijk stilgevallen, maar het was erg leuk. Samen musiceren is van het schoonste dat een mens kan doen.’

U heeft een brede smaak, zoveel is duidelijk. Dirk De Wachter: ‘Qua smaak ben ik boulimisch! Ik hou van barokmuziek – AMUZ organiseert mooie concerten binnen dat genre – en Johann Sebastian Bach is voor mij een absoluut hoogtepunt. Ook het romantische lied koester ik. Winterreise van Franz Schubert, bijvoorbeeld, gezongen door Olaf Bär, de Duitse bariton. Kunst die de eenzaamheid kan vatten, dat beroert me. Muziek was voor mij steeds een troost in eenzaamheid. Maar ik houd ook van meer recente klassieke muziek, zoals Schönberg. En tegenwoordig staat ook jazz weer meer op onze radar. Onze jongste zoon drumt en via hem waait er veel jazzmuziek binnen.’

Heeft u favoriete stem? Een favoriete zanger? Dirk De Wachter: ‘Hij heeft absoluut geen klassieke zangstem en een beperkt bereik, maar Leonard Cohen raakt mij als geen ander. Hij heeft een unieke toon die perfect past bij de inhoud van zijn songs. Ik heb hem ontdekt

KUNST IS GEEN TROOSTEND SNOEPJE MAAR DE BASIS VAN ONS BESTAAN

Houdt u ook van klassieke zang? Dirk De Wachter: ‘Als we het over zang hebben, moeten we het hebben over Collegium Vocale, het koor van Philippe Herreweghe. Ik bewonder Philippe – die trouwens ook psychiater is – enorm als dirigent. En wat de cantates van Bach betreft is Collegium Vocale absolute wereldtop. Onovertroffen in hun dictie, hun duidelijkheid, hun transparantie.’

Vindt hij zijn muzieklessen wel leuk? Dirk De Wachter: ‘Mijn kinderen hebben gelukkig meer muzikaal talent dan ik. Ze spelen alle drie muziek - onze dochter speelt piano en onze oudste zoon saxofoon - maar dat hebben we te danken aan de genen van mijn vrouw. Haar vader was een heel getalenteerde.’ Vond u het belangrijk dat uw kinderen een instrument leerden? Dirk De Wachter: ‘Ik ben zelf bijzonder tegen mijn zin naar de muziekschool gegaan. En toch heb ik hen verplicht te gaan zoals ook ik verplicht werd. Ik vind muziekonderwijs uitermate belangrijk. Eigenlijk is het jammer dat muziekles los staat van de school. Alle kunsten - muziek, maar ook literatuur en beeldende kunsten - zouden moeten worden aangeboden als onderdeel van het gewone

onderwijs. Niet als extraatje, maar als basis, zodat het voor kinderen een evident gegeven wordt. In Frankrijk is dat meer het geval dan bij ons: daar worden de lessen geschiedenis gelardeerd met kunstgeschiedenis.’ Waarom is het zo belangrijk om er vroeg mee te starten? Dirk De Wachter: ‘Net zoals kleine kinderen sneller een nieuwe taal oppikken, leren ze ook makkelijker muziek. Natuurlijk kan je als vijftiger nog naar de pianoles, maar dat gaat toch vaak een stuk stroever. Als je die achtergrond mee kan krijgen, waarom zou je daar niet van profiteren? Ik ben heel dankbaar voor die lessen. Dat ik op mijn 55ste van muziek kan houden, heeft er voor een stuk mee te maken dat ik al die jaren geleden een theoretisch kader heb meegekregen. Hedendaagse klassieke muziek is niet altijd makkelijk om te begrijpen en zou anders in hoge mate aan mij voorbij gaan. Bij popmuziek ligt dat anders: de structuur is eenvoudiger en je hebt een meer directe gevoelsmatigheid. Dat bedoel ik absoluut niet neerbuigend, voor alle duidelijkheid. Maar bij andere muziekgenres is een beetje achtergrond mooi meegenomen. Dat is ook zo voor de beeldende kunsten. Iets kunnen kaderen is altijd goed, dat geldt voor alles in het leven.’ U bent psychiater - gaat het in uw praktijk vaak over muziek? Kan het mensen helpen? Dirk De Wachter: ‘Muziek is ontzettend belangrijk. Maar ik gruw ervan wanneer mensen muziek beschouwen als een soort versiering van het leven. Mensen die zeggen: “We gaan hard werken deze week en als de cijfers goed zijn, dan zullen we onszelf eens belonen met een leuk concertje.” Kunst als een troostend snoepje. Een kanttekening in een wereld waarin we vooral economische, materiële successen moeten boeken. Nee. Kunst is de basis van onze cultuur, onze samenleving, de basis van ons bestaan. Het maakt ons mens. Ik zie het echt als iets heel wezenlijks. We leven in een woordelijke wereld: we vertellen onze identiteit en we worden verteld. Maar kunst verwijst naar iets hogers, iets spiritueels, iets dat we niet onder woorden kunnen brengen. Dus die houding van “Ik heb een heel zwaar leven, maar door naar mooie muziek te luisteren is het toch een beetje draaglijk” deel ik absoluut niet. Muziek is niet de kers op de taart, maar de taartbodem.’ ––– Sofie Rycken

In Ronse, de geboortestad van Cipriano de Rore, werd in april zijn 500ste verjaardag en zijn 450ste sterfjaar herdacht. Currende van Erik Van Nevel nam een minder bekend werk van hem op, Magnificat primi toni. (Klara) Een andere de Rore-cd is Anchor che sol partite, getiteld naar zijn populaire madrigaal en met zorg vertolkt door o.a. het Choeur de Chambre de Namur en Vox Luminis. (Ricercar) Een andere gevierde is Arvo Pärt. Naar aanleiding van zijn 80ste verjaardag stapten The Tallis Scholars uit hun comfortzone van de oude meesters. Het resultaat is evenwel schitterend: emotievolle muziek met een innemende vertolking. (Gimell) Collegium Vocale en Philippe Herreweghe winnen haast elk jaar een Caeciliaprijs voor beste cd. Hun nieuwste realisatie, een album met het grootse Requiem van Antonín Dvořák, is opnieuw een oersterke kandidaat voor de prijs. Het koor werd tot 60 zangers uitgebreid en door deFilharmonie begeleid. Gewoonweg schitterend. (PHI) Koormuziek van Dmitri Sjostakovitsj is minder bekend maar even fascinerend als zijn symfonisch oeuvre. Zijn koorwerken bekritiseren vaak het Stalinregime en klinken soms wat nerveus, maar hebben altijd een doordringende volkse impact. Paavo Järvi leidt het Ests Concertkoor en het Ests Symfonieorkest. (Erato) We blijven nog even in de Baltische Staten: Ériks Ešenvalds behoort tot de jonge generatie van Litouwse componisten. Zijn werken, beïnvloed door close harmony, zijn erg toegankelijk. Het Choir of Trinity College Cambridge van Stephen Layton voert ze degelijk uit. (Hyperion) Van de Petite Messe solenelle van Gioachino Rossini bestaan momenteel een tiental opnamen. Accentus, het Franse professioneel topkoor, brengt met Ottavio Dantone en het Orchestre de Chambre de Paris een orkestrale versie van dit meesterwerk. (Naïve) ––– Mirek Cerny

KOOR WERELD

Jouw koor of zangproject hier in de kijker? Bezorg ons een recente en originele foto met een tekstje van maximum 100 woorden. Mail naar redactie@koorenstem.be voor 10 september 2015.

CORK VALT VOOR IER & GUNTER Cork, de geboortestad van onze founding father, de Oostendse Ier Joe Mullen, is gevallen voor het koor Ier & Gunter. Of Ier & Gunter is gevallen voor Cork, dat is waarschijnlijker. Van 1 tot 4 mei nam ons koor deel aan het internationale Cork Choral Festival. Na het kussen van de magische steen in Blarney Castle, galmden onze stemmen over de far famed Kerry Mountains. We zongen er ondermeer tussen ensembles uit Lapland en het, nog altijd Verenigde, Koninkrijk. Uiteindelijk gingen we er helemaal voor in the ‘Big Sing’ waar met duizend stemmen het Gloria in excelsis deo van Vivaldi klonk. Een spiritueel hoogtepunt of was het eerder een gesublimeerde versie van I’m a Cork. Always at the end of a bottle? www.ierengunter.be

EEN VROLIJKE BENDE

De Wielewalen uit Westmalle is een vrolijke bende kinderen die graag zingen. Onder leiding van dirigente Anke Krause leren de jonge zangertjes hun stem op een goede manier te gebruiken en het plezier van het samen zingen ontdekken. Naast concertjes voor familie en vrienden nemen De Wielewalen ook wel eens deel aan een kinderkoorontmoeting of wedstrijd. ‘Klein maar dapper’ en ‘sympathieke uitvoering’ zijn woorden die daar mochten klinken en waar we heel trots op zijn. In 2016 brengen De Wielewalen samen met jongerenkoor Keramiek en gemengd koor Carpe Diem de musical De Witte van Zichem.

25 JAAR LEJRA! Lejra is een gemengd koor uit Merksem. Onder leiding van Geert Vermeyen werken we wekelijks aan een uitgebreid repertoire: van klassiek tot modern, van profaan tot religieus en van liederen tot grote composities. Naar aanleiding van dit jubileumjaar staat het Magnificat van John Rutter centraal. Op 10 en 11 oktober 2015 wordt niet alleen 25 jaar muziek maken gevierd, maar ook 25 jaar vriendschap, plezier en gezellig samenzijn! Het beloven 2 spetterende concerten te worden waarin 150 muzikanten het beste van zichzelf zullen geven. www.facebook.com/lejra.be

www.facebook.com/Kinderkoor-De-Wielewalen

MUSICA NOVA JUBELT

Al 50 jaar is Musica Nova een vaste waarde in het koorlandschap. Kwaliteit en vernieuwing staan steeds voorop. Na twee intense uitvoeringen van Bachs Johannespassie eerder dit voorjaar, werden het koor en zijn leden op zaterdag 13 juni in de bloemetjes gezet op het gemeentehuis in Boom. Op zondag 14 juni nodigden bestuur en koorleden alle oud-koorleden en sympathisanten uit voor een exclusief jubileumgebeuren, in aanwezigheid van maar liefst drie dirigenten! Stichter Roger Leens schreef voor de gelegenheid een nieuw werk. Tegelijkertijd neemt het koor afscheid van Paul Dinneweth, die de voorbije 10 jaar Musica Nova op vele vlakken nieuwe impulsen heeft gegeven. En met de verwelkoming van Jeroen Keymeulen als nieuwe dirigent kijken de 50 zangers van Musica Nova uit naar de toekomst! www.musicanova.be

25 JAAR NOVECANTO Novecanto, een Gents onafhankelijk gemengd koor, vierde in mei zijn 25-jarig bestaan. Novecanto brengt klassieke moderne en hedendaagse muziek (vanaf 1900). Met een veertigtal moedige liefhebbers streven we naar een vakkundige afwerking. Op 9 mei brachten we een jubileumconcert met hoogtepunten uit de voorbije 25 jaar. Liederen van componisten als LauridsEn, Castelnuovo-Tedesco, Horowitz, Posman werden opnieuw bovengehaald, herschikt en uitgevoerd. Zowel het publiek als wijzelf hebben genoten van de hernieuwde kennismaking met deze oude bekenden. Van 1991 tot november 2011 stond Novecanto o.l.v. Katrijn Friant. Sinds oktober 2014 dirigeert Dominique Maes het koor. We repeteren op zondagavond in Gent centrum. Geïnteresseerde zangers zijn van harte welkom! www.novecanto.be

105 JAAR ARTI VOCALI

75 JAAR PIUSKOOR HOOGSTRATEN

De Koninklijke Zangvereniging Arti Vocali zag in 1910 het levenslicht toen de toenmalige directeur van de Koninklijke Maatschappij voor Dierkunde van Antwerpen een 40-koppig gemengd koor oprichtte. Samen met het symfonisch huisorkest van de KMDA beleefde Arti Vocali gouden tijden en groeide het koor uit tot 120 leden. Door de jaren heen bracht Arti een gevarieerd programma en nam het koor deel aan internationale uitwisselingen. Na Edward Keurvels, Flor Alpaerts, Hendrik Rycken, Jan Valach en Herbert Janssens is het dirigeerstokje nu reeds meer dan 20 jaar in handen van Dirk De Nef. Arti Vocali bestaat nu uit 75 enthousiaste koorzangers en mag steeds meer jonge mensen verwelkomen die aantonen dat zingen in een oratoriumkoor ook “hip” kan zijn. Op 14 & 15 november brengt Arti Vocali het prachtige werk van G. Rossini, Petite Messe Solennelle, in de originele uitvoering met twee piano’s en harmonium.

Het Piuskoor uit Hoogstraten bestaat 75 jaar en dat werd gevierd met een academische zitting in de Sint-Katarinakerk in Hoogstraten op 19 april. Het bestuur nodigde Jan Coeck en Koenraad De Meulder uit als gastsprekers voor deze feestelijke viering. De burgemeester van Hoogstraten, Tinne Rombouts, bracht hulde aan het Piuskoor als een groep enthousiaste zangers maar ook als een gedreven ploeg van vrijwilligers met een grote impact op het sociale leven in de stad Hoogstraten. Alex Nys stelde het boek over 75ste jaar Piuskoor op een ludieke manier voor aan het publiek.

www.artivocali.be

Jan Coeck schetste in een bijzonder fijne toespraak de figuur van Jos Bruurs, de grote bezieler en dirigent van het Piuskoor en tevens de mentor van Jan Coeck tijdens zijn opleiding als muzikant. Hij herinnerde aan de persoonlijke drijfveer van Jos Bruurs: werk alles ambachtelijk af met een heel grote dosis creativiteit en een sterk gevoel voor muzikaliteit.

CURSISTEN IK DIRIGEER EEN KOOR De cursisten van de opleiding ‘Ik dirigeer een Koor!’ behaalden in april 2015 hun getuigschrift. Nogmaals proficiat! Op de foto van links naar rechts: Jan Vuye (docent), Philippe Beullens (St. Ceciliakoor Overijse), Leen Goossens (Sint Gregoriuskoor Kieldrecht), Guy Verfaillie (Frizant Kampenhout & Hagenkoor Herent), Christine Vermaas (popkoor EigenWijs Terneuzen), Hilde Hofkens (Sin’al Fine Ekeren), Birgitte Christophe (kinderkoor muziekacademie Wilrijk), Jasmien Gys (PerNoot Mol), Dieter Staelens (docent). Vooraan op de foto: Kim Meyns (docent). De opleiding vindt opnieuw plaats in 2016-17. www.koorenstem.be/dirigentenopleidingen

Koenraad De Meulder gaf enkele beschouwingen over de vraag hoe de koorgemeenschap het verleden, het heden en de toekomst aan elkaar koppelen maar uiteraard begon hij zijn toespraak met het Piuskoor proficiat te wensen: ‘Wat in 1940 ontstond als een klein mannenkoor is vandaag uitgegroeid tot een levendige, dynamische en toonaangevende koorvereniging in de Kempen en ver daarbuiten. Onder de bezielende leiding van vijf talentvolle dirigenten werd het Piuskoor gekneed tot een hechte groep die van alle muzikale markten thuis is. Het koor liet zijn trouw publiek kennis maken met werken Johan Sebastiaan Bach, Antonio Vivaldi, Gabriel Fauré, John Rutter en vele anderen. Stap voor stap werd er hard gewerkt aan de muzikale kwaliteit en de uitstraling van het koor in de regio. Het Piuskoor is het werk van vele getalenteerde stemmen, van heel wat creatieve geesten en misschien nog meer van zoveel enthousiaste mensenhanden. De viering werd afgesloten met een zingende optocht door Hoogstraten en een feestelijke receptie.

MM Academy unieke praktijkervaring voor studenten zang in De Munt

Is het voor instrumentisten-in-spe gebruikelijk om tijdens hun opleiding praktijkervaring op te doen in een conservatoriumorkest en vervolgens ook in één van ’s lands symfonische orkesten, dan liggen de kaarten anders voor jonge zangers. Traditioneel scheppen onze zangopleidingen immers grotere solistische verwachtingen dan die van de instrumentale collega’s. Finaliteiten in opera, oratorium en lied, oude of hedendaagse muziek blijven vertrekken vanuit een solistische klemtoon. Daarbij komt – en dat zijn nou eenmaal numerieke wetten – dat haast elk conservatoriumkoor bestaat uit een kleine schare zangstudenten en een grote meerderheid aan instrumentisten. Historisch en pedagogisch kun je dat allemaal verantwoorden, maar feit is wel dat de doorsnee zanger pas na het voltooien van zijn opleiding kennis maakt met de werking van een beroepskoor, nochtans een niet te veronachtzamen en nog minder te versmaden verstrekker van werk.

zijn beperkt, omdat vanuit de optiek van De Munt het artistieke eindresultaat primeert. En daarvoor is en blijft de ervaring van de vaste koristen een conditio sine qua non. Bij het auditioneren doen we overigens ook een beroep op de artistieke expertise van het koor: zowel koordirigent Martino Faggiani als een aantal vaste koristen schatten mee de mogelijkheden in van de jonge zangers die zich bij ons komen presenteren.’

De Munt wordt langzamerhand, naast de gereputeerde smeltkroes van intense artistieke creatie, ook een plaats waar jonge artiesten in opleiding professionele ervaring kunnen opdoen. Véronique Van Hees, assistent koormanager en coördinator van de kinderkoren en de MM Academy, en Benoit Giaux, zanger, zangdocent en dirigent van La Choraline, sloegen de handen in elkaar om die lacune te dichten. MM Academy, hun geesteskind, gaat van start vanaf het seizoen 20152016. Wij zochten hen op tussen twee auditiesessies door. De zangers die we op deze audities horen zijn opvallend jong: uit welk publiek recruteren jullie? Benoit Giaux: ‘Iedereen die deelneemt aan de auditie, studeert zang aan één van de acht conservatoria in ons land. Dat is ook de kracht van ons project: we richten ons op zangstudenten en bieden hen tijdens hun opleiding de kans om als korist mee te draaien in één of meerdere operaproducties. Naast de evidente artistieke ervaring die ze opdoen maken zij ook kennis met het praktische reilen en zeilen van een operakoor: het doseren van de energie tijdens een repetitieproces, het inlossen van zowel scenische als muzikale verwachtingen, repetities die parellel in het Italiaans en het Duits verlopen, …’

Kan een student zoiets rijmen met zijn conservatoriumopleiding? Véronique Van Hees: ‘Dat is inderdaad geen sinecure. Nu, eerst en vooral willen we wel even stellen dat de artistieke ontplooiing van de jonge MM Academy-zangers centraal staat. Daarom beperken we hun deelname aan onze producties tot maximum twee per seizoen. Als blijkt dat een Muntproductie het functioneren van een student op zijn conservatorium in het gedrang zou brengen, krijgt het conservatorium automatisch voorrang. Benoit is zelf zangdocent op het IMEP in Namen en kent dus maar al te goed de noden van een conservatoriumopleiding.’ En hoe reageren de conservatoria op jullie initiatief? Benoit Giaux: ‘Unaniem positief! We zijn rond de tafel gaan zitten met de acht Belgische conservatoria en hebben in overleg met hen dit project opgestart. Steeds meer groeit immers het inzicht dat MM Academy tegemoet komt aan een reële nood: alleen een operahuis is immers bij machte om zangers onder te dompelen in de werking van een operakoor. Vooraleer een student mag deelnemen aan een productie, moet hij ons daarom de instemming van zijn zangdocent kunnen voorleggen. Zoals Véronique daarnet stelde, hechten we er groot belang aan dat de conservatoria en de zangdocenten zich achter MM Academy blijven scharen.’ Maar dan riskeer je toch dat je voor bepaalde producties geen of amper volk vindt? Benoit Giaux: ‘Het zij zo. MM Academy heeft een pedagogisch doel in het artistieke werkveld. Onze zangers draaien weliswaar mee in het Muntkoor, maar vormen niet de wervingsreserve van het huis: die staat los van dit project. Per productie wordt er in overleg met de artistieke directie besproken hoeveel stageplaatsen voor koristen er zijn. Die plaatsen

Bieden jullie de zangstudenten nog meer dan een stageplek? Véronique Van Hees: ‘We leggen de laatste hand aan de organisatie van twee masterclasses met zangers uit de professionele wereld. De studenten mogen bovendien een volledig seizoen alles gratis komen bekijken in de Munt: producties, recitals, concerten, … ‘ ––– Steven Marien De audities voor MM Academy leverden overigens een mooie oogst op: 43 studenten werden aangenomen voor volgend seizoen. Zij zullen verdeeld worden over vier producties: Elisire, Vestale, Berlioz en Demon.

Zangers die tijdens het academiejaar 2015-2016 studeren aan één van de acht Belgische conservatoria kunnen zich aanmelden voor een auditie voor MM Academy via Academy@demunt.be.

Repertoiretips

KINDERKOOR

GEMENGD KOOR

Creaties op de Koordagen voor Kinderen, Wetteren

A capella kerstmotet van Ludo Claesen

In opdracht van Koor&Stem Gent verschenen er bij Euprint nieuwe werken voor kinderkoor en piano van Jan Van der Roost, Marc Van den Broeck en Hans Helsen. De muziek werd tijdens de paasvakantie ingeoefend op de Koordagen voor Kinderen in Wetteren en gecreëerd op het toonmoment. Jan Van der Roost schreef een vrolijk lied Ik ben blij met jou op tekst van Marianne Busser en Ron Schröder. De grote sprongen in de melodie zijn niet altijd evident voor kinderen, maar klinken wel erg leuk. Marc Van den Broeck gebruikt met Als ik nou een hondje mag een humoristische tekst van Ted

Van Lieshout over een kind dat graag een huisdier wil en zijn ouders daarvan op alle mogelijke manieren probeert te overtuigen. Dat gaat gepaard met vriendelijke, schattige, boze, brullende en strenge passages waardoor de kinderen een palet aan emoties in de muziek kunnen uiten. Hans Helsen tenslotte geeft je een Recept voor een verrassingsfeest mee, op tekst van Sien De Smet. Het refrein zingt lekker weg, maar vergis je niet. Het werk staat bol van modulaties, discanten (ad libitum) en verrassende ritmes. Alle componisten gebruiken overigens spreekkoor in hun liederen, altijd tof voor kinderen. Stuk voor stuk goede aanwinsten voor de kinderkoren, speels en toch hedendaags, melodieus met genoeg uitdaging. Verkrijgbaar bij Euprint en aanwezig in de bibliotheek van Koor&Stem.

KINDERKOOR

GEMENGD KOOR

VROUWENKOOR

Music with her Silver Sound

Half Moon Rising

Cantico del Sole

Music with her Silver Sound bundelt 30 swingende kanons van Stefan Kalmer die multifunctioneel inzetbaar zijn: tijdens een concert of een feestelijke aangelegenheid, a cappella of met begeleiding, voor koor of school, voor gemengde of gelijke stemmen, deze bundelt garandeert polyfoon zangplezier. Met cd. Uitgegeven bij Bosse Verlag en aanwezig in de bibliotheek van Koor&Stem.

We zingen het niet zo vaak, koormuziek uit Azië. De bundel Half Moon Rising biedt koren daarom een stapsgewijze aanpak bij het uitvoering van koormuziek uit China, Hong Kong, Singapore en Taiwan. In de bundel vind je representatieve en contrasterende werken uit de voorbije eeuw: volksliederen, stukken die Chinese en Westerse elementen verenigen, hedendaagse zettingen van eeuwenoude poëzie. De verzameling bundelt verschillende stijlen en dialecten, telkens met vertalingen en uitspraakgids. Je krijgt ook een historische inleiding tot het repertoire en kan online audiomateriaal vinden voor uitspraak, uitvoering en begeleiding. Uitgegeven bij Peters en aanwezig in de bibliotheek van Koor&Stem.

Recent verscheen er bij Euprint een a capella kerstmotet van Ludo Claesen voor gemengde stemmen. Na een statige intro, een fanfare voor vier gelijke stemmen, breekt het bekende Franse kerstlied Les anges dans nos campagnes door in de herenstemmen, en later in het hele koor. Luisteraars zijn al gauw verrast door deze mooie, frisse bewerking van een eeuwenoud volkslied. Het gros van de compositie is verder vierstemmig (SATB), maar op het einde worden alle stemmen opgesplitst in een herneming van de statige fanfare uit de intro. Het ontdekken waard. Uitgegeven bij Euprint.

Op 23, 25 en 26 april kon je de creatie van het werk Cantico del Sole van Ludo Claesen horen tijdens de jubileumconcerten van Cappella Concinite. Het vrouwenkoor bestaat dit jaar 50 jaar en kon dat niet ongemerkt voorbij laten gaan. Op de prachtige tekst van het Zonnelied van Sint-Franciscus bezingt de partituur de schepping. Tijdens het concert werd het werk uitgevoerd door vierstemmig vrouwenkoor, 3 solisten en strijkorkest. Euprint gaf het werk uit voor vrouwenkoor en piaLudo Claesen nobegeleiding. Mooi Cantico del Sole werk en aanrader voor de vrouwenkoren. SA, SAT-soli & strings vocal part

D/2015/6045/017

Euprint ed.

GEMENGD KOOR

The Nidaros Jazz Mass The Nidaros Jazz Mass van Bob Chilcott is ondertussen ook verkrijgbaar voor gemengd koor! Chilcott verwerkt verschillende jazz-stijlen in de Latijnse Missa brevis en schrijft zo een vriendelijk Kyrie, funky Gloria, ballade-achtig Sanctus, rustig Benedictus en gepassioneerd Agnus Dei. Chilcott zorgt voor een geslaagde synthese van oud en nieuw en blaast nieuw leven in de o zo gekende miswoorden. De versie voor gelijke stemmen was een opdrachtwerk voor het Nidaros kathedraalkoor van Trondheim, de versie voor gemengde stemmen werd gecomponeerd voor het Kyoto Echo Choir uit Japan. Uitgegeven door Oxford University Press en aanwezig in de bibliotheek van Koor&Stem.

MANNENKOOR

Weltliche Musik für Männerchor a cappella Via een schenking kwam een bundel Weltliche Musik für Männerchor a cappella van Josef Rheinberger (18391901) in de bibliotheek terecht. Gedurende het leven van de componist speelden die werken een belangrijke rol op tal van bijeenkomsten of Männerbunde. Hij componeerde meer dan 90 werken voor mannenkoor a cappella. In 2001 verzamelde uitgeverij Carus 13 vierstemmige mannenkoorzettingen van gemiddelde moeilijkheidsgraad. Men koos daarbij voornamelijk werken waarvan de teksten ook nu nog actueel zijn. Uitgegeven bij Carus. Aanwezig in de bibliotheek van Koor&Stem.

componisten uit Vlaanderen in het buitenland Liederbuch Heya Wapika is een bundel met 25 kinderliederen in het Duits voor zowel kinderkoren als scholen. Jan Coeck zorgde daarbij voor twintig nieuwe melodieën met klavierbegeleiding op teksten van Stefan Slembrouck; de resterende vijf zijn volledig van Coecks hand, tekst én muziek. Auf Deutsch. We zijn er zeker van dat kinderliederen over paarse dolfijnen, wandelende schoenen en bananen met zonnebrillen menig kind – al dan niet Duitstalig - uren zangplezier zal verschaffen. Kurt Bikkembergs wordt gretig gepubliceerd bij Schott Mainz. Beati werd in 2013 in Vlaanderen uitgevoerd door een aantal koren samen o.l.v. Dieter Staelens tijdens het concert naar aanleiding van de 50ste verjaardag van de componist. Het werk zelf dateert uit 2012 en werd gecomponeerd in opdracht van de Deutschen Musikrats. Op de tekst Selig sind die Toten (in het Russisch) wordt in de compositie de deelname van een improviserend publiek gevraagd door vier koorsolisten die vrijelijk door de ruimte bewegen. De klanken zijn traag en meditatief. Uitgegeven bij Schott Mainz. De muziek van Bikkembergs zal overigens ook weerklinken tijdens Europa Cantat in Pecs. Josep Vila Jover creëert Seasons of Angels (op tekst van Jos Stroobants) in het atelier voor gelijke stemmen. Het tweestemmige werk met begeleiding van piano (of harp) is evoceert engelen. De compositie bestaat uit drie verzen opgebouwd vanuit dezelfde melodie, tweemaal onderbroken door een Bijbelse flash uit het verleden met een naar het gregoriaans verwijzende thematiek. Uitgegeven bij Schott Mainz. En herinner je je nog dat Hans Helsen de European Award for Composers won en ook Maarten Van Ingelgem een bijzondere vermelding kreeg? Hans Helsen zal tijdens Europa Cantat een reading session geven over zijn muziek. Zijn winennde compositie, Missa Brevis, zal tevens uitgevoerd worden door het Hongaars Radiokoor. Een hele eer!

Nieuwe partituren Deze partituren kan je downloaden op www.koorklank.be om zelf af te drukken of op je tablet te gebruiken.

WILL THERE REALLY BE A MORNING THOMAS GEUDENS

De jonge componist Thomas Geudens (°1989) schreef eerder al een mooi werkje voor vrouwenkoor voor Koorklank: Onvermogen. Ook componeerde hij al enkele werken voor orkest, een korte filmscore en enkele vocale werken. Hij arrangeerde muziek in uiteenlopende genres, in samenwerking met diverse kinderkoren en orkesten. Als pianist treedt hij geregeld op als begeleider of in duo. Daarnaast is Thomas leraar muziekanalyse in de kunsthumaniora van het Lemmensinstituut, leraar algemene muzikale vorming en samenzang in de afdeling Kortenberg van de KunstAcademie Zaventem, en leraar piano en algemene muzikale vorming aan de Stedelijke Academie voor Muziek, Woord en Dans in Herentals. Hij dirigeert het symfonisch jeugdorkest Musilene in Westerlo. In Will there really be a morning op tekst van Emily Dickinson voor vierstemmig gemengd koor haalt Geudens al zijn melodiciteit naar boven: in de rijke harmonieën van worden naast de dames- ook de herenstemmen vaak met vloeiende melodische lijnen bedeeld. Een heel fijn werkje voor gemengd koor.

TEGEN HET ZWIJGEN HANS HELSEN Met Tegen het zwijgen spreekt Hans Helsen (°1989) de uitdrukking ‘Spreken is zilver, zwijgen is goud’ volledig tegen. De tekst van Jos Stroobants verwoordt nieuwe waarheden: ‘Schrijf ...dat kilte ons slechts haalt en ons vermaalt tot niets wanneer we zwijgen.’ Helsen laat zijn vrouwenkoor daarom quasi voortdurend zingen, met uitzondering van enkele accuraat geplaatste rustmomenten. Een zich ontwikkelend weerkerend motiefje doorheen de verschillende stemmen geeft structuur en geloofwaardigheid aan compositie en tekstinhoud. Mooie en interessante Tegen compositie voor vrouwenkoor. het zwijgen Text: Jos Stroobants (º1948)

[

mp g ! 44 T C ! 44 S

[

W ! W|

]

Piano

[

Õ!

W ! W|

mm…

# WW |

W ! W Cg

g C

W Õ! W C O

W ! W # WW

C C

a “Morn - ing”?

there real

be a “Morn - ing”?

Will

C C

AA A A

[

C h

there such

www.koorklank.be

C C

h h

C C

as “Day”?

a thing as “Day”?

AA AA

a thing as “Day”?

C C

Schrijf

B lang

lang

T C C YC C YC h en

lang

C XC

mf. ? YC T h kort mf g ? C. T

C XC

op mijn hand dat

kort

g .C

dat

C B 43

43 C C Y C

? T

cresc.

pp 4 C 4

C ?S

stil - te.

? S

44 S

44 T g C

TU C W C Schrijf

Schrijf

ech - ter

Schrijf ech - ter ook

C XC

op mijn hand

CO C

kort

YBO

de woor - den zijn

zijn

ech - ter ook

woor -den zijn

un poco meno mosso

pp C

op mijn hand

C C YC

op mijn hand

cresc.

g TU CO

C C

C XC C

op mijn hand

Schrijf

dat

op mijn hand

cresc.

Schrijf

C S

stil - te.

Schrijf

dat kort de

stil - te.

Schrijf

de woor - den

C O TU C W C

R T

C C

C O

kort

C C fC

3 B 4

Schrijf op mijn hand

op mijn hand

dat

T C

op mijn hand

g TU CO

p C WC

op mijn hand

TU C W C

C XC C

op mijn hand

mpg sub C (X ) C

op mijn hand

Schrijf

C C

Schrijf

op mijn hand

www.koorklank.be

as “Day”?

a thing

A AA A

a thing

! [

C O TU C W C Schrijf

op mijn hand

word, Schrijf op mijn hand

C O

]

pp g (X ) C

C YC

C C

g TU CO

Music: Hans Helsen (º1989)

Schrijf

C XC C

Q T

AA A

C C

g g C C C

Is there such

T C

Schrijf

g g C C C

Is there such

C T

op mijn hand

door - zich - tig

]

-B O A-

B-A

C C C C C C

C C

a “Morn - ing”?

ly be

AA A

C C

S Q

C C

ly be

there real

-B O A-

B-A

g g C C C g g C C C

S R

C C C C C C Q

Will

? Q

Will there real

# WW C O

Q Q

W g ! W C

mm…

BA p - mm… ? A A

# WW |

mm…

A-

op mijn hand

Music: Thomas Geudens (º1989)

B-

p ?

Will there real

]

p ?

Fluently ( = 60)

Schrijf

Will There Really Be A Morning?

Text: Emily Dickinson (1830 - 1886)

p C WC

Schrijf

[

Schrijf op mijn hand

p 4 ] ! 4 C 4

Lento

g C

C C

CO C

Schrijf ech - ter ook

ook Schrijf

T g C C

Schrijf

g T

ech - ter

ech - ter ook

EEN ONAFSCHEIDBARE

TANDEM

BRUSSELS CHAMBER CHOIR OP EXPO 2015 IN MILAAN Het Brussels Chamber Choir werd door de International Federation for Choral Music uitgenodigd om deel te nemen aan een internationaal koorfestival dat onder de noemer Feeding Souls, Thanking for Food georganiseerd wordt in Milaan, in het kader van de EXPO 2015.

Het Brussels Chamber Choir kijkt uit naar haar eerste buitenlandse reis.

Het koor zal naar Milaan reizen tussen 21 en 28 juli 2015 en zal er onder leiding van dirigente Helen Cassano maar liefst zeven concerten verzorgen op verschillende locaties. Op het programma staat muziek uit Vlaanderen (Kurt Bikkembergs, Roland Coryn), meesterwerken van Thomas Tallis, Jan Pieterszoon Sweelinck, Sergej Rachmaninov, Georgy Sviridov, William Henry Harris, Olivier Messiaen, nieuwe composities van Ola Gjeilo, Josu Elberdin en Jake Runestad, alsook twee wereldpremières van de huiscomponisten van het koor, Jan Moeyaert en Alan Charlton. Het Brussels Chamber Choir, dat in 2007 opgericht werd, kijkt uit naar haar eerste buitenlandse reis. Het grootste deel van het programma werd op 6 juni al eens voor eigen publiek gebracht tijdens een concert in de Heilig-Hartkerk te Etterbeek. Meer info op www.brusselschamberchoir.be

In Flanders’ Fields 86

Een samenwerking van 42 jaar met meer dan 400 concerten en een repertoire van renaissance tot hedendaags. Dat indrukwekkende palmares kunnen het Gents Madrigaalkoor en dirigent en stichter Johan Duijck voorleggen. Onder de titel Mirando verscheen onlangs hun derde cd, een bloemlezing van Duijcks composities geschreven in de jaren ‘80 en ‘90.

MIRANDO

Choral Works Johan DuiJck Michael nowak tenor Ghent Madrigal choir amarylca chamber orchestra La Passione Johan Duijck conductor

Het meest omvangrijke werk is A Mirror to St. Nicolas uit 1998. Toen werd aan Johan gevraagd een cantate te schrijven als inleiding tot Brittens Saint Nicolas Cantate. Het resultaat is een omgekeerde cantate met dezelfde orkestrale bezetting als bij Britten. Het jeugdkoor Amarylca, de tenor Michael Nowak en het kamerorkest La Passione werkten eraan mee. Laudate pueri, met een knipoog naar zijn Catalaanse connecties, Narcissus et Echo naar Ovidius en de Lentetriptiek (middeleeuwse poëzie) vullen het schijfje aan. De korte canon Nulla amicitia besluit de meeste concerten van het Gents Madrigaalkoor en ook deze cd. De langdurige nauwe samenwerking van Johan Duijck en het koor moet zich wel weerspiegelen in de vertolking; hij kent immers de uitvoeringsmogelijkheden van zijn zangers door en door! Het Gents Madrigaalkoor is en blijft een mooi voorbeeld van een steengoed amateurkoor uit Vlaanderen. cd ‘Mirando’ (Phaedra CD 92086 - In Flanders’ Fields 86) te bestellen via het koor, cd@gmk.be of in de speciaalzaak verkrijgbaar.

––– Mirek Cerny

In het najaar 2014 lanceerde Muzes, de vereniging voor artistieke vakken en muzische vorming, IMPACT. Het is een ambitieus zangproject om jongeren in het secundair onderwijs te laten zingen. Op die manier verhoogt het welbevinden van jongeren op school en voelen ze zich meer betrokken bij de muzieklessen. Leraren krijgen onder professionele begeleiding de basis van enkele popsongs in een mum van tijd onder de knie. Muzes sprak met enkelen van hen. ‘Jonge mensen zingen heel graag popsongs. Ik merk dat in al mijn klassen, van het eerste tot het zesde middelbaar’, vertelt Rudy Hoekman, leraar Muzikale Opvoeding. ‘Popmuziek 20 sluit dicht aan bij hun leefwereld. Leerlingen hebben allemaal een iPod of een mp3-speler waarop enorm veel popsongs staan.’ Rudy zingt al enkele jaren samen met zijn leerlingen in de klas, net zoals Sylvie Roobrouck, ook leraar muzikale opvoeding. Actuele popsongs zingen tijdens de lessen is aan een opmars bezig. Alleen beschikken leraren niet altijd over de nodige middelen en vaardigheden. Popmuziek introduceren in de lessen is namelijk niet zo vanzelfsprekend. Het aanbod aan liedjes is overweldigend. En wat kies je dan? Het is niet eenvoudig actuele popsongs te vinden die iedereen leuk vindt. En het toonhoogtebereik van de jongeren kan een serieuze uitdaging zijn. ‘Sommigen brommen enthousiast en vals mee; anderen kunnen hoog en mooi zingen, maar verbergen zich in de groep. Het is niet evident om een volledige groep niet-muzikanten aan het zingen te brengen’, zegt Sylvie.

Instructiefilmpjes en nascholingen Volgens de leraren kost het vaak ook heel wat tijd om de nummers uit te werken en om in de les aan te brengen. IMPACT verlaagt die drempel. Via muzes.be kunnen leraren instructiefilmpjes bekijken waarin de pianobegeleiding van de popsongs wordt uitgelegd. Muzes organiseert ook nascholingssessies over het repertoire. Bodo Van der Staey, leraar Esthetica en Muziek, volgde de nascholingssessies. ‘In het nieuwe leerplan wordt er steeds meer op musiceren ingezet, ook in de tweede graad van het middelbaar onderwijs’, vertelt Bodo. ‘Ik voelde daarom de nood me bij te scholen omdat ik niet voldoende weet hoe ik dat in de dagelijkse lespraktijk kan integreren. In de lerarenopleiding kwam het niet aan bod.’ IMPACT voorziet naast de instructiefilmpjes ook begeleiding, partituren en didactische ondersteuning. Daarna is het aan de leraren om motiverend en enthousiast de magie te creëren. ––– Hanne Op de Beeck Sylvie Roobrouck is leraar Muzikale Opvoeding in Leielandscholen vzw. Rudy Hoekman is leraar Muzikale Opvoeding in het Koninklijk Atheneum Oudenaarde. Bodo Van der Staey is leraar Esthetica en Muziek in SintJozefscollege Aarschot. Meer informatie over IMPACT is terug te vinden op www.muzes.be Rudy Hoekman

AUGUSTUS.15

MA 6 – VR 10 JULI | Gent

DI 11 AUG – ZA 15 AUG | Haspengouw

Zinge-zange-zon

Internationale Zomer academie Haspengouw

Alle kinderen van 8 tot 12 jaar zijn welkom op deze vijfdaagse zingweek. Zonnige zang wordt afgewisseld met spel en ontspanning. Is zingen je passie? Loop jij ook de hele dag deuntjes te neuriën? Vind je het nog veel fijner om in groep te zingen en je te amuseren? Wil je iets bijleren en dit alles aan je familie en vrienden laten horen op een echt concert? Dan is deze zingweek echt iets voor jou! Docent: Wouter Dubois. www.koorenstem.be | Contact: Marleen Moortgat, tel. 09 220 24 84, marleen.moortgat@koorenstem.be | Inschrijven: www.koorenstem.be | Locatie: Sint-

Internationale stage voor koorzangers, organisten en orkestmusici met lezingen, workshops, masterclasses en concerten in het prachtige kader van de Landcommanderij Alden Biesen en in de mooiste kerken van Tongeren en Sint-Truiden. De koorstage ligt in het verlengde van de stage die reeds vijf succesvolle edities kende in Tongeren. Er wordt een heel gevarieerd repertoire aangereikt: van gregoriaans, via barok en classicisme tot hedendaagse koormuziek, a capella, met begeleiding van orgel en orkest. www.musicasacratongeren.be

Bavoinstituut, Reep 4, 9000 Gent | Prijs: € 100 leden K&S/ € 110 niet-leden, inclusief warm middagmaal, vieruurtje en voor- en naopvang.

ZA 11 – ZO 19 JULI | Brugge

Zomerweek Kooracademie Brugge

De zomerweek van de Kooracademie Brugge is een intensieve koorweek voor koorzangers en koordirigenten. We musiceren onder leiding van ervaren docenten, er zijn masterclasses voor dirigenten, verschillende zangateliers én een slotconcert met barokorkest op zondagmiddag 19 juli.

AGENDA

JULI.15

www.kooracademiebrugge.be/zomerweek

VR 24 JULI – ZO 2 AUG | Pécs

Europa Cantat Festival

Deze editie van het Europa Cantat Festival is een absolute must voor elke koorliefhebber. Het festival vindt voor de tweede keer plaats in het mediterrane Pécs, Hongarije. Europa Cantat nodigt iedereen uit die graag zingt: van beginners tot gevorderde zangers, zowel koren als individuen. Bij Europa Cantat gaat het niet om competitie, maar om het plezier van elkaar te ontmoeten en samen te zingen, nieuw repertoire en nieuwe technieken te leren en samen te werken met straffe dirigenten van over de hele wereld. www.ecpecs2015.hu/en

AMATOER op Cultuurmarkt Vlaanderen

De Cultuurmarkt is een gratis cultuurfeest in het stadscentrum van Antwerpen, met een culturele infomarkt en een massa optredens en activiteiten. Op pleinen en in zalen zijn er optredens: theater, circus, klassieke muziek, jazz, musical, comedy, workshops, dans ... en koor! Neem deel aan de unieke belevingstoer AMATOER door het leegstand pand van de Oude Beurs (naast de kantoren van Koor&Stem) en baan je een weg door een bos gevuld met verrassende amateurkunstenacts. Onze gids neemt je mee doorheen het magische bos met bizarre artiesten die je pad kruisen, met muzikale interventies van Alma Musica, Les Cerises, Kinderkoor Sterling en de Muziekacademie van Borgerhout.

Koorbibliotheek open op zondag 13.00 – 17.00 uur

Met circa 160.000 koorpartituren is de bib van Koor&Stem de grootste koorbibliotheek van Vlaanderen. Van repertoire uit de middeleeuwen tot popmuziek voor kinderkoor, gelijke stemmen of gemengd koor: als je koorrepertoire zoekt, kan je hier alvast veel inspiratie opdoen. Tijdens de Cultuurmarkt verkoopt Koor&Stem oude uitgaven aan interessante prijzen. www.koorenstem.be

ZO 30 AUG | Antwerpen

SEPTEMBER.15

VERDER

ZA 12 SEPT | Menen

Koorbrunch West-Vlaanderen www.koorenstemwestvlaanderen.be | Contact: secretaris@koorenstemwestvlaanderen.be Tel. 0470 94 22 15| Locatie: Cultuurcentrum De Steiger, Waalvest 1, 8930 Menen.

ZA 19 & 26 SEPT | Gent

26 SEPT | Waregem

Dirigentenopleiding Kinder- en jeugdkoren

Dirigentenopleiding Gemengd koor

Opleiding voor starters met voldoende muzikale bagage om zelfstandig een partituur in te studeren. Geen dirigeerervaring vereist. Ook geschikt voor dirigenten met enige ervaring met kinderkoor of jeugdkoor en een behoorlijke muzikale basiskennis en in staat om een eenvoudige meerstemmige partituur in te studeren. Docenten: Johannes Dewilde en An Meeusen. Een gezamenlijk initiatief van Koor&Stem West-Vlaanderen en Oost-Vlaanderen.

Meer info: www.koorenstem.be | Contact:

Opleiding voor beginnende dirigenten, repetitoren, samenzangleiders, dirigenten met enige ervaring en nood aan een opfrisbeurt. Kortlopende opleiding van 3 sessie van 3 uur. Sessie 1 en 2: slagtechnische oefeningen. Sessie 3: actieve stage met Con Cuore als oefenkoor. Docenten: Jan Vuye en Wim Verdonck. Een gezamenlijk initiatief van Koor&Stem West-Vlaanderen en Oost-Vlaanderen. Meer info: www.koorenstem.be | Contact:

maria.missinne@telenet.be | Locatie: Poel 17, 9000 Gent |

maria.missinne@telenet.be | Locatie: Stedelijke Academie

Data: zaterdag 19 en 26 september van 13.30 tot 17.00,

voor Muziek, Woord en Dans, Olmstraat 25, 8790

zaterdag 17 en 24 oktober van 11.00 tot 15.00.

Waregem | Data: zaterdag 26 september, 3 en 10 oktober

ZA 7 & ZO 8 NOV | Wetteren

Koorweekend voor jongeren

Meer dan 100 jonge zangers worden opnieuw verwacht op hét Koor&Stem Koorweekend voor jongeren! Dit jaar onder leiding van Joris Derder, bariton bij het Vlaams Radio Koor en dirigent van het Gents Universitair Koor en kamerkoor Koriolis. De tweede workshopleider is een naam uit de internationale koorwereld die we nog even in petto houden. Speciale oproep voor jonge tenoren en bassen! www.koorenstem.be | Contact: Marleen Moortgat, tel. 09 220 24 84, marleen.moortgat@koorenstem.be

2015, 13.30 - 17.00.

26 SEPT | Drongen

Repertoiredag met Sebastiaan van Steenberge Op 26 september trekken we ons terug in de Oude Abdij van Drongen voor de halfjaarlijkse repertoiredag. Sebastiaan van Steenberge is daarbij onze begeesterde docent en begeleider voor een duik in het repertoire uit Vlaanderen. Van Steenberge is kapelmeester aan de Antwerpse kathedraal, leraar muzikale opvoeding en componist. Onder zijn leiding zingen we muziek uit Vlaanderen, religieus en profaan uit de koorpagina’s op Koorklank, materiaal uit de gloednieuwe bundel Les voix perdues met bewerkingen van WOI-liederen voor drie- en vierstemmig koor en arrangementen van lichte muziek op Nederlandstalige tekst. Inschrijven via www.koorenstem.be of www.koorklank.be | Datum: zaterdag 26 september, 10:00 – 17:00 | Locatie: Oude Abdij Drongen, Drongenplein 26, 9031 Drongen | Prijs: 40 euro (leden), 50 euro (niet-leden), inclusief partituren, broodjeslunch, koffie/thee | Contact: Liesbeth Segers, liesbeth.segers@koorenstem.be, +32 (0)3 237 96 43

ZO 8 NOV | Wetteren

Zingen met jongeren

Repertoire- en inspiratiedag voor iedereen die met jongeren zingt. Hoe krijg je ze aan het zingen en hoe hou je ze aan het zingen? Focus op enthousiasmerend en haalbaar repertoire voor startende jeugdkoren en groepen met weinig tenoren/bassen en op repertoire dat voor verschillende bezettingen geschikt is (SSA, SAB, SATB). Docent: Marc Van den Borre. www.koorenstem.be | Contact: Marleen Moortgat, tel. 09 220 24 84, marleen.moortgat@koorenstem.be

Koor zkt dirigent Leuven

CAPELLA ACADEMICA De Capella Academica, het personeelskoor van de KU Leuven, is op zoek naar een nieuwe dirigent. De samenstelling van ons koor is vrij divers, zowel wat leeftijd als muzikale ervaring betreft. Er zijn ongeveer 40 actieve leden. We zoeken een enthousiaste dirigent die wekelijks met ons kan repeteren op dinsdagavond van 20 tot 22 uur in Leuven. Je bent muzikaal geschoold en hebt al koorervaring. We zingen doorgaans twee concerten per jaar. Naast onze ‘eigen’ projecten luisteren we af en toe ook evenementen van de KU Leuven op. Interesse? We nodigen je dan graag uit voor een gesprek en een proefrepetitie. Contact: Marijke De Meyst (voorzitter), 0495 49 86 68, MarijkeDeMeyst@hotmail.com, zie ook www.kuleuven.be/cultuur/koren/capella-academica.

Leuven

SOLIDARITEITSKOOR CAMINHANDO Caminhando is een enthousiaste, gemotiveerde groep van circa 50 zangers tussen 30 en 50 jaar oud. Al bijna 20 jaar brengen wij solidariteitsliederen en zingen we 3- of 4-stemmig. Met deze liederen willen wij onze verbondenheid tonen met alle volkeren en onderdrukten op de wereld. Caminhando verwelkomt iedereen die wil zingen en zich engageert. Kennis van notenleer is voor de leden niet vereist en thuis oefenen wordt niet verwacht. We repeteren op woensdagavond in Leuven Centrum (Basisschool Sint Jan). Caminhando zoekt een dirigent die zich herkent in de visie van ons koor. Je bent verantwoordelijk voor de liedkeuze. Je bent muzikaal geschoold en ervaring met dirigeren is mooi meegenomen.

Meerbeek

HAPPY ART Happy Art is een stemmig, meerstemmig koor. Onze thuisbasis is het Vlaams-Brabantse dorp Meerbeek, deelgemeente van Kortenberg. Happy Art slaagt erin om in een mum van tijd nieuwe liederen aan te leren en dat op een zeer luchtige en plezierige manier. Happy Art stond tot voor kort onder leiding van Pieter De Moor. Hij slaagde erin de ‘Art’ extra tot zijn recht te laten komen en intussen de ‘happy noot’ niet te vergeten. Ondertussen zijn we op zoek naar een nieuwe dirigent. We repeteren op vrijdagavond van 20 tot 22 uur in OC Atrium, Dorpsstraat 177, 3078 Meerbeek. Contact: Tony Pijls, 0474 65 13 07, www.happyart.be

Contact: Sofie Luyten (voorzitter), 0479 69 01 60, voorzitter@caminhando.be, zie ook www.caminhando.be.

Colofon Stemband magazine #3 juli / augustus / september Verschijnt vier keer per jaar Oplage: 3.000 exemplaren

Redactieadres redactie@koorenstem.be www.koorenstem.be/tijdschrift

Koor&Stem vzw is de organisatie voor vocale muziek

+32 (0)3 237 96 43

in Vlaanderen. Koor&Stem ondersteunt iedereen die

Zirkstraat 36 - 2000 Antwerpen

graag zingt, brengt zingende mensen samen en promoot

Uitgave: Koor&Stem vzw

Abonnement

Coördinatie: Jan Stofferis

Binnenland: €25 / Buitenland: €35

Werkten mee aan dit nummer: Tom Eelen, Koenraad de Meulder, Liesbeth Segers, Sofie Rycken, Mirek Cerny, Steven Marien, Hanne Op de Beeck Coverfoto: Oldenzaal Stadsjongenskoor © Willem Snel

Bij Koor&Stem aangesloten koren krijgen 3 gratis

koorwerking in Vlaanderen. Onze initiatieven helpen je om beter te zingen en om dat met nog meer plezier te doen. www.koorenstem.be

abonnementen. Volg ons via Facebook en Twitter www.facebook.com/koorenstem www.twitter.com/koorenstem

Vormgeving: Apple-n.be / Brand-ink.be Druk: Vanderpoorten

Koorklank is een online platform van Koor&Stem vzw met nieuws en inspiratie voor dirigenten en koren, partituren te downloaden, repertoiretips en véél muziek. www.koorklank.be

Online platform met liedjes, didactische tips en inspiratie voor leerkrachten van de lagere school

Download nu

EEN GRATIS

kennismakingsbundel Gloednieuw materiaal beschikbaar vanaf september 2015

• • • • •

met partituren didactische tips voor in de les mp3’s, ingezongen en karaoke verschillende moeilijkheidsgraden thema’s die aansluiten bij de belevingswereld van het kind