Irakaskuntza Pribatua 2016ko abendua gurekin daukazuen diru-zorra behingoz kitatzera gatoz
Lege gordailua: BI-352-2016
Baina zer nahi duzue? Eskolaren bideragarritasuna kolokan jarri ala?
66. zbk.
Aurkibidea Horma
2
Editoriala
3
La jubilación que viene
4
Euskadin eskolak ez du integratzen
5-6
Lan Poltsa: - Bolsa de Recolocación: Tras año y medio de mentiras, es la hora de la verdad
7
Ezagutu zure eskubideak: - L a contratación temporal 8-9 en el sector de los centros de Iniciativa Social de la CAPV Publikako ordezkoen zerrendak: - Z errenda guztien irekiera 10 noizko? - L ehenengo aldiz, 10 zerrendak era iraunkorrean irekiak Nafarroan Berriak
11-12
Nazioarteko III. topaketa Ekosozialistak
13
Emakumeak: - Aske izan nahi dut, ez ausart!
14
Jendarte mugimenduak: -M unduko Foro Sozialaren 12. edizioa - Foro Social Permanente Han hemenka - Eilastasuna
Gure Europan ere 30 mila umetik gora eskolatze gabe Grezian noraezean dauden 60 mila errefuxiatu etatik 30 mila inguru 12 urtetik beherakoak dira eta eskolatze gabe daude. Asilo eskaerei eman beharreko erantzunak ez dira iristen eta bitarte luze horretan ume guzti hauen eskolatzeari ez zaio irtenbiderik eman. Gehienentzat urte bat baino gehiago pasatu da euren etxeak utzi egin behar izan zituztenetik eta gure Europa honek beste aldera begiratzen du. Ezin ahaztu, honez gain, gehienak Afganistan, Irak edo Siriatik alde egin behar izan dutela eta azken urteetako gatazken ondorioz eskolatzea kolokan egon dela. Sirian, esate baterako, eskolatze maila %97tik %6-ra jaitsi egin da azken bost urtetan. Greziako gobernuak eskolara joateko eskubidea bermatzeko saiakera bat egin zuen eta eskola horietako guraso elkarteek oztopatzea lortu zuten berehala. Orain proiektu piloto bat bidera tzen ari da eskola orduetatik kanpo eta momentuz 1500 ume daude programa honen barruan. Bitartean, Grezian errefuxiatuen alde borrokan ari diren jendarte mugimenduek eta pertsonek egungo egoeraren (gudak, Europako politika baztertzaile, Greziarren eta errefuxiatuen bizi baldintza eskasak) ondorio zuzena dela salatu dute behin eta berriro. •
15 15 16
Hemendik aurrera aldizkaria korreo elektroniko bidez jaso nahi baduzu, jar zaitez harremanetan gurekin.
editoriala
Ikasturtea, gobernua, hezkuntza legea, hitzarmena... Benetan horrenbesteko gauza berri? Ikasturte berriak gobernu berria ekarri digu. Gobernu berria baina asmo zaharrak, lehentasunen artean Hezkun tza Legea baitu Urkulluren gobernu bipartitoak. Hezkuntza Legearen ideia, euskal hezkuntza sistemarako erakargarria bezain arriskutsua da. PSE-k amore eman du eta proiektua idatzita omen dute. Legebiltzarreko hainbat alderdik erretratatzea baino ez da falta (EH Bildu eta Podemos). LOMCE lege organikoaren kontrako tresna baliagarria ez dela argitu ondoren galdera da zertarako behar dugun. Beste gai garrantzitsu askoren artean (curriculumak, merkantilizazioa...) itunpeko irakaskuntza izango da, zalan tzarik gabe eztabaidaren muinetako bat. Arlo horretan, batzuk finantziazioa soilik nahi dute jorratu. Horretan hu tsune estrukturalak ere badaudela diote. Egia izan daiteke moduluak ordezkapenetarako bidera tzen duen dirua ez dela nahikoa. Logikoa izan daiteke gure itunpeko ikastetxeek orientatzailea edo kontsultorea ere izatea. Baina hori ez da kontua. Era isolutuan ikusita zentzua badute ere, garbi dago neurri horien atzean planifikazio bat dagoela. Partida horiek igo ditu azken bi urteetan Hezkuntza Sailak. Puzle bat ari dira osatzen inori itxaron gabe. Eta badakite puzlea nola osatuko den, bidai orrian 2009an Tontxu Camposek Partaide eta Kristau Eskola patronalekin adostutako hitzarmena baitago. Bertan ontzat ematen zen gaur egunean itunpeko irakaskuntzan euskal hezkuntza sisteman duen estatusa, eskubideak zehazturik. Betebeharrak ere aipatu arren, -kohesio sozialarekiko konpromisua-, ez dira konpromiso zehatzetan garatzen. 8 urte beranduago arazoek okerrera egin dute eta hezkuntza sistema duala da oso: ikasleen segregazioa, kontrataziorako eredu lotsagarria, kuotak, proiektu ideologizatuak, irakaskuntza diferentziatua, erlijioa... Tamalez, Hezkuntza Legearen debatea biziaturik jaio zen. Batetik, norabide batean baino ezin da debatitu. Bestetik, joko arauak guztion artean adostu baino lehen jokoan daudelako, aipatutako finantziazioekin aldaketek adierazten den bezala. Gainera, arau horiek batzuen artean baino ez dituzte egin eta langileen ordezkariak kanpoan utzi zituzten hasieratik. Bitartean, Hitzarmena eta bere ultraktibitatea berreskuratu badugu ere lan-baldintzak 2009tik ez dira hobetu. Zorraren inguruko akordioarekin lan handia egin ondoren, beste batzuk bereganatu nahi izan dute arrakasta. Horiei gogoratu beharko diegu presa handia zutela gai honekin eta uda partean prest zeudela akordioa okerragoa sinatzeko. Alde horretatik, beraz, gure lana baliagarria izan da. Baina ez dago arrakasta saltzerik, ikastetxe gehienetarako gutxienekoa izan delako eta akordioak diskriminatzailea izaten jarraitzen duelako lanbide heziketaren esparruan. Halere, horren kudeaketaren jarraipena egingo dugu ikastetxeetatik, langileen eskubideak daudelako tartean.
Kezkagarria da oso negoziazio kolektiboaren egoera. Abenduan bete-betean sarturik hitzarmen berriko mahaia ez da bildu. Garbi dago ez Kristau Eskolak ez gehiengoa duen sindikatuak ez dutela beraien lehentasunen artean sartu mahai honen lana bultzatzea. Biek baitakite ondo gure negoziazioaren abiadura egokitu behar dutela administrazioaren erritmoetara. Arrazoi ezberdinak direla medio, betiko negoziazio-markora egokitzen dira: patronalen eta sindikatuen arteko mahaian zerbait adosteko, ezinbestekoa da bertan ez dagoen baina dirua jarriko duen hirugarren partaide baten onespena. Eskema honekin amaitzen ez dugun bitartean negoziazio kolektiboa quimera bat, besterik ez da izango. Eta antzeko zerbait esan daiteke lan-poltsa, txanda kontratua eta 58 urtekoen murrizketa lotuko dituen balizko akordioari buruz. Lehen hiruhilabetean ez da aurrerapenik izan eta oraindik lehen fasea (sindikatuen artean zerbait adostea) ez dugu hasi ere egin. Badakigu: gobernua osatu gabe, aurrekontuak martxoan... •
El nuevo curso ha traído un nuevo Gobierno que sigue manteniendo entre sus prioridades la Ley de Educación. En este tema, algunos sólo quieren hablar de financiación. Educación ha subido a los centros las partidas para sustituciones y orientador los dos últimos años. Están completando un puzzle sin esperar a nadie porque la hoja de ruta estaba firmada en 2009 entre Tontxu Campos y las patronales. Un acuerdo que marcaba también obligaciones -compromiso con la cohesión social-. 8 años mas tarde los problemas se han agravado y el sistema educativo es completamente dual: la segregación del alumnado, un sistema de contratación vergonzoso, cuotas, proyectos ideologizados, enseñanza diferenciada, religión... Después de trabajar mucho el acuerdo sobre el pago de la deuda, otros quieren apropiarse del exito. A esos hay que recordarles que tenían mucha prisa con este tema y que en verano estaban dispuestos a firmar un acuerdo peor. Por lo tanto, por ese lado, nuestro trabajo ha sido valioso. Pero no hay que saltar de alegría porque para la mayoria de los centros ha sido un acuerdo a la baja y sigue siendo discriminatoria en los niveles de formación profesional. A pesar de todo, haremos un seguimiento de su gestión en los centros ya que están en juego los derechos de las trabajadoras y trabajadores. Es muy preocupante la situación de la negociación colectiva. Estamos metidos en diciembre y la mesa de negociación del nuevo convenio aún no se ha reunido. Está claro que ni Kristau Eskola ni el sindicato mayoritario han incluido entre sus prioridades el impulsar el trabajo de esta mesa.
3
la jubilación que viene
pensiones
La jubilación que viene: más tarde y de baja calidad
Cuando hablamos de la última
.. El nuevo sistema de revaloriza ción de la cuantía a percibir, que con la excusa de la sostenibilidad del sistema hace perder poder adquisitivo al colectivo pensionista. Ahora la subida se liga a la buena marcha de las cuentas de la Seguridad Social. .. Nos asustan con la posibilidad de que el sistema público haga crack como consecuencia del aumento de pensionistas, la disminución de cotizantes y la reducción de las cantidades cotizadas por los contratos basura. Nos animan a hacer planes de pensiones privados. .. El saqueo del fondo de reserva que sistemáticamente está haciendo el PP. Dicho fondo puede quedarse agotado en 2017.
reforma de la jubilación que entró en vigor en 2013 inmediatamente nos viene a la mente, algunas de sus consecuencias más conocidas:
Hay otros elementos de la reforma menos conocidos y que merecen también una mención.
.. El retraso de la edad de jubi lación que de 2014 a 2027 pasará progresivamente de 65 a 67 años. En 2016 se exigen 65 años y cuatro meses para quienes hayan cotizado menos de 36 años o 65 años si el periodo cotizado es igual o superior a 36 años.
Uno de los parámetros que cambió con la reforma fue el de la base re guladora para calcular la pensión de jubilación. Antes del año 2013, dicha cuantía se obtenía tomando como referencia los últimos 15 años cotizados, pero desde ese momento los años computables se van incrementando hasta llegar a los 25 en
.. El retraso progresivo de la edad de jubilación anticipada, que se está elevando desde los 63 años hasta los 65 en el año 2027. Quien pretenda adelantar la jubilación, debe saber que se aplican unos coeficientes reductores que disminuyen la cuantía de la pensión dependiendo de los años cotizados y del tipo de jubilación anticipada (voluntaria o forzosa). .. El endurecimiento de las condi ciones de acceso, que, entre otras cosas ha traído consigo la práctica desaparición del contrato de relevo, cuyo costo deben asumir empresa y relevado.
4
2022. A partir de ese año, todas las pensiones se calcularán tomando como base los 25 años inmediatamente anteriores al momento de la jubilación. En 2016 se toma como referencia los últimos 19 años y en el año 2017, se incrementarán de 19 a 20 los años computables. Además, desde 2013, el número de años necesarios para percibir el 100% de la pensión también se va incrementando de forma paulatina. Esto significa que para acceder al 100% de la base reguladora, en 2016 será necesario haber cotizado 35 años y 6 meses. Esto será así hasta el año 2019. Desde 2020 a 2022 serán 36 años; de 2023 a 2026, 36 años y 6 meses, y a partir de 2027, se pedirán 37 años de cotización. Aunque uno de los aspectos que no ha variado con la última reforma de las pensiones es la posibilidad de acceder al 50% de la base reguladora teniendo cotizados 15 años (el mínimo exigido para generar una pensión de jubilación contributiva) como se aplica un porcentaje concreto sobre la base reguladora en función de los años cotizados, cuantos más años se hayan trabajado, mayor será dicho porcentaje. •
Oso ezagunak dira 2013an egin zen Erretreta erreformaren atal nagusiak. Batik bat erretiro hartzeko gutxieneko adina atzeratzea (65tik 67ra) era progresiboan egiten ari den arren. Horren ondorioz aldez aurretiko erretiroa ere atzeratu dute eta txanda kontratua oztopatzen ahalegindu dira. Eragin ekonomikoak ere oso garrantzitsuak izan dira, igoera Gizarte Segurantza egoerari lotzeak eroste-ahalmenean galera izugarria ekarri duelako. Sistema publikoak bereak egiteko zorian omen dago eta pentsio pribatuetara joatera animatzen gaituzte. Agian ez da hain ezaguna pentsio-saria kalkulatzeko irizpideak ere aldatu direla. 2013an azkeneko 15 urte kontuan hartzen baziren, 2022an dagoenekoz zure bizitza laboralaren azkeneko 25 urteen arabera kalkulatuko da kobratuko duzun pentsio-saria.
euskadin eskolak ez du integratzen
Save the Childrenek dio Euskadin eskolak ez duela integratzen
Halaber, salatzen du ikasle hauek eskolaratzen dituzten ikastetxe gehienak publikoak direla. Ikerketak dio segregazioa matrikulatzerakoan hainbat ikastetxeek ezartzen diren irizpideekin ahalbideratzen dela. Irizpide horiek ekitatearen aurkakoak izaten dira edota erlijio idearioekin eta itunpeko ikastetxeetako kuota ordainketarekin dute zerikusia. Txostenaren amaieran gomendio batzuk azaltzen dira: > Eskola-bereizketaren aurka egingo duen hezkuntza- politika bat definitzea, Euskadiko ikasleak hezkuntzara berdintasunez sar daitezkeela bermatuko duena, bere jatorria edo egoera edozein izanik ere, politika jakin ba tzuen bidez: 1. Eskolaratze-gune bereko ikastetxeetan profil horietako ikasleen gutxieneko eta gehieneko ratioak ezartzea44 eta pilaketa-egoera horiek zaintzen eta zuzentzen lagunduko duten mekanismoak definitzea.
Save the Children haurrak babesteko erakundeak hezkuntzak gizarte kohesioari dagokionez behar bezala erantzuten ez duenez neurriak har ditzan eskatu berri dio Eusko Jaurlaritzari. Euskadin ikasleen segregazioa gero eta handiagoa da eta aurrera egiten ez dutenak betikoak omen dira. Iñaki Alonsok -Erakundearen Euskadiko arduradunaadierazi du txosten askotan Euskadiko hezkuntzak estatuan puntakoa izaten bada ere, ez du ekiditen egoera sozioekonomiko zailean dauden ikasleen eta gainerakoen arteko desberdintasuna gero eta handiagoa izatea eta beti aurrera egiten ez duten ikasleak berdinak izatea. Save the children erakundeak HOBETU BEHARRA. Inor atzean uzten ez duen hezkuntza-sistema baten alde izeneko ikerketa burutu du eta Euskadiri da gokion eranskina ere badu. Ikerketak salatzen du desberdintasuna eragiten duen eragiletako bat dela baliabide gutxieneko familien, monoparentalak diren familien, atzerritarren familien eta ijito etniako familien ikasleak hainbat ikastetxetan biltzea.
2. Eskola arteko eskola-bereizketaren kontra egiteko neurriak osatzea gizarte-konplexutasun handieneko ikastetxeetan ekintza positiboko planekin bertako gizarte - osaera orekatzeko (baliabide gehiago eta hobeak emanez, magnet programak, talka-planak, irakasle osagarriak, pedagogia-laguntza...). 3. Desberdintasuna bultzatzen duten sarbide-irizpideak ezabatzea, adibidez, gurasoak ikasle ohiak izatea edo anaia-arrebak ikasleak izatea edota ikastetxeak aukera dezakeen “beste baldintza bat”. 4. Heziketaren benetako doakotasuna bermatzen duten mekanismoak ezartzea, jarduera osagarrietarako familiek egin beharreko ekarpenei gehienezko kopurua ezarriz bai ikastetxe publikoetan nola hitzartutakoetan. 5. Kontratu-programa eredua bultzatzea heterogeneotasun handiko ikasleak eskolaratzen dituzten ikastetxe hitzartuetarako eta publikoetarako. Administrazioak halako ikastetxeekin egiten dituen hitzarmenak dira, xedeak emaitzetan eta eskolaratu beharreko biztanleetan zehazteko eta truquean ikastetxeak jasotzen duen finantza-babesa edo bestelako babesa zehazteko. 6. S exuaren arabera bereizten duten eskolekin diren hitzarmenak sinatzea edo berritzea debekatzea.
5
euskadin eskolak ez du integratzen > Hezkuntza-ikuskaritzaren gaitasunak indartzea zenbait eskola hitzartuk ikasleak hautatzen ote dituzten kontrolatzeko eta dagozkion neurri zuzentzaileak hartzeko. > Eskola hitzartu erlijiosoek erlijio katolikoaren irakasgairako alternatibak eskaintzen dituztela ziurtatzea. Ikasle guztiak Eskola Publikoa
Ikastetxe Pribatuak. Kontzertatuak
Ikastetxe Pribatuak. Kontzerturik Gabe
Araba
57,2
42,8
0,0
Bizkaia
51,7
48,2
0,1
Gipuzkoa
48,8
49,7
1,5
Euskadi guztia
51,1
48,1
0,8
Atzerriko ikasleak Eskola Publikoa
Ikastetxe Pribatuak. Kontzertatuak
Ikastetxe Pribatuak. Kontzerturik Gabe
Araba
79,9
20,0
0,0
Bizkaia
69,8
29,5
0,7
Gipuzkoa
65,6
33,2
1,2
Euskadi guztia
70,3
28,9
0,8
Ikasle atzerritarren ehunekoa sareka 2014-15. Estatistika iturriak MECD.
Ildo beretik, 2016ko otsailean Gasteizen Euskal Eskola Publikoaren aldeko Plataforma osatu zuten HH eta LHko guraso elkarte batzuk. Egindako aurkezpenean Gasteizko ikastetxe publiko gehienetan zabaltzen ari den segregazio prozesua salatu eta ate guztiak jo zituzten irtenbide baten bila. Urriaren 3an elkarretaratzea antolatu zuen sindikatuen eta etorkin elkarteen laguntzarekin. Gasteizko Eskola Kontseiluan Mahai tekniko bat sortu zuten joan den ekainean hausnarketa egiteko eta proposamenak egiteko. Zalantzarik ez dago gaiak zerikusi handia duela itunpeko irakaskuntzak euskal hezkuntza sisteman duen estatusarekin. •
6
Save the children ha elaborado el estudio Necesita Mejorar. Por un sistema educativo que no deje a nadie atrás, que cuenta con un anexo dedicado al País Vasco. El documento denuncia cómo uno de los factores que favorecen la desigualdad es la concentración creciente en determinados centros educativos del alumnado que pertenece a las familias con menos recursos, monoparentales, de origen extranjero y de etnia gitana. Asimismo, denuncia que son los centros públicos los que escolarizan de manera mayoritaria a estos alumnos y señala que los criterios que permiten esta segregación están relacionados con la adjudicación de puntos en el proceso de matriculación por parte de determinados colegios que son contrarios a la equidad, y con el ideario religioso o el pago de cuotas en los centros concertados. En la misma linea, en Gasteiz diversas Asociaciones de Padres y Madres constituyeron en febrero una Plataforma por la Escuela Pública, con el objetivo de denunciar el proceso de segregación de la mayoría de los centros públicos y demandar soluciones. En este tema, tiene mucho que ver el status que mantiene la enseñanza privada.
lan-poltsa
Bolsa de Recolocación: Tras año y medio de mentiras,
es la hora de la verdad cuando van a contratar. No informan a la representación legal ni en relación al perfil inicial que demandan ni al resultado final de la contratación. Una vez más, lo que firman Kristau Eskola, Aice o Centros Diocesanos, no lo cumplen sus empresas asociadas. Y eso le resta credibilidad a la hora de futuras negociaciones.
Uno de los puntos más importantes del Acuerdo Transaccional firmado en octubre de 2014 para la resolución del conflicto de los llamados centros de Iniciativa Social era el apartado tercero, “Estabilidad en el empleo y recolocaciones”. Mediante él, las organizaciones firmantes se comprometían a desarrollar un procedimiento que garantizara que en todos los procesos de selección para la incorporación de personal en los centros del ámbito del Convenio se tuvieran en cuenta a quienes estuvieran en la bolsa en ese momento. Las empresas, por una parte, debían tener en cuenta en sus procesos de selección a quienes estando en la bolsa, cumplieran con el perfil del puesto definido por el centro; además, la persona contratada al final del proceso, debía cumplir el perfil demandado inicialmente. Se debería garantizar, la participación de los representantes de los trabajadores y trabajadoras, de manera que pudieran acreditar que los dos compromisos anteriores se cumplían. El procedimiento se debía aplicar para cubrir puestos vacantes de personal fijo o de sustitución de bajas por jubilaciones, excedencias superiores a un año, liberaciones sindicales o en aquellos puestos que no siendo fijos tuvieran una duración prevista hasta final del curso. Con ese objetivo, la Comisión Paritaria puso en marcha un aplicativo informático en la dirección http://www. gizarteekimenekolanpoltsa.eus/. Dicho aplicativo per mite darse de alta o modificar sus datos a la persona que ha perdido su puesto de trabajo. Los sindicatos controlamos el uso de la bolsa por parte de los colegios en los procesos de selección y conocemos las personas que están apuntadas en la lista en cada momento. Después de año y medio hay que hacer un balance negativo del funcionamiento de la bolsa. Los datos son esclarecedores: desde junio de 2015 sólo se ha consultado en 265 ocasiones y en muchos casos el proceso se ha realizado de manera incorrecta o se ha duplicado. Tampoco se cierran los procesos. A pesar de haberse dado de alta en ella, la mayoría de los centros han pasado de usar la bolsa. Desconocen su funcionamiento y no acuden a ella
Llama poderosamente la atención el que no se hayan contratado apenas Especialistas de Apoyo Educativo a través de la bolsa, cuando en este caso es obligatorio no solo usarla sino contratar a una de las candidatas (cuando las haya) incluso para sustituciones de corta duración. La mayoría de las contrataciones del sector en este ámbito serían ilegales. steilas no va a tolerar que esta situación se cronifique. No vamos a echar por la borda el proyecto de una bolsa de recolocación que puede jugar un papel y importante en el futuro del sector, con previsible pérdida de aulas y puestos de trabajo. Hemos exigido en la Comisión Paritaria que cada vez que se detecte una contratación en fraude de ley (bien que se haya hecho sin consultar la bolsa, sin contratar de ella en el caso de las Especialistas, bien sin poner en conocimiento de la representación legal la información correspondiente...) el centro que cometa esta irregularidad sea advertido por escrito desde la Comisión de que puede ser demandado. Esto no sería sino un primer paso. De persistir en su actitud, nuestro sindicato procederá a presentar la denuncia correspondiente. •
Urte eta erdia pasa denean lan-poltsa martxan jarri zenetik gure balorazioa negatiboa baino ezin da izan. Enpresek oso gutxitan erabiltzen dutelako datuak baditugu. Gainera erabiltzen dutenean gaizki egiten dute edota ez dituzte errespetatzen Akordio Transakzionalaren 3. artikuluak zehazten zituen konpromisoak. steilas ez dago prest horrela jarraitzeko eta neurri zehatzak har ditzan eskatu dio Batzorde Paritarioari. Kontratatzeko irizpideren bat errespetatzen ez duen ikastetxeari idazki bat bidaltzea legea ez duela bete gogoraziz. Gure sindikatuak, ondoren salatzeko asmoa adierazi du.
7
ezagutu zure eskubideak
La contratación temporal en el sector de los centros de Iniciativa Social de la CAPV definidos, si tenemos una referencia básica (la ratio) que vale para lo mismo. Sería fraudulento y denunciable que un puesto estructural fuera ocupado durante varios años por sucesivos contratos de duración determinada, mediante contratos de prácticas, por ejemplo. Al margen de las contrataciones fijas, se pueden hacer otras de carácter eventual, pero siempre atendiendo a circunstancias específicas. ¿Cuáles son esas circunstancias específicas que posibilitan la contratación temporal? Trataremos de responder a la pregunta.
El principio general básico es que para cubrir puestos estructurales vacantes (sea esa vacante de docente, de oficina o de monitora de comedor) debe utilizarse una modalidad de contratación de carácter indefinido. El contrato fijo se ha devaluado desde la aprobación de la reforma laboral. Al haberse establecido infinidad de causas que posibilitan el despido objetivo, la única diferencia entre el contrato indefinido y los de duración determinada (eventuales) es la cuantía de la indemnización por el despido (33 o 20 días en los indefinidos, según sea objetivo o improcedente; 0 o 12 en los eventuales, aunque ya se pueden reclamar 20). Por lo tanto, el contrato indefinido debe ser el contrato habitual en nuestras empresas, incluso en las nuevas contrataciones. Se hace de manera habitual con la conversión en fijos de muchos de los contratos de relevistas que mediante el contrato de relevo van entrando en nuestros centros. Aunque no tenemos una RPT (Relación de Puestos de Trabajo) en la que –como pasa en los centros públicos– los puestos de trabajo estructurales están
8
Es claro que se puede sustituir con contratos de interinidad a todo el personal fijo que disfrute algún tipo de excedencia con reserva de puesto de trabajo. En el contrato aparecerá el nombre de la persona a quien se sustituye así como las causas. La duración del contrato será la del tiempo que dure la ausencia del trabajador o trabajadora sustituida con derecho a la reserva del puesto de trabajo o la extinción de la causa que dio lugar a la reserva del puesto de trabajo, con lo que en principio no debe aparecer la fecha de finalización. Una excepción son los contratos de IRALE, puesto que es la propia administración la que fija la fecha en la que las personas que están liberadas deban volver al centro. El contrato de obra y servicio es el contrato de duración determinada más utilizado. En nuestro caso es ilegal para la enseñanza reglada, dado que no se pueden utilizar para contratar a trabajadores o trabajadoras que tengan las mismas funciones y actividad que quienes tienen contratos indefinidos en la empresa, en su función habitual (la enseñanza). Mientras no se regule de manera específica cuáles son esas actividades con sustantividad propia (algo que hemos planteado para el nuevo Convenio) deberemos ser muy restricti-
vos con él. Únicamente será válido para actividades que tengan “autonomía y sustantividad propia dentro de la actividad de la empresa”. Cubriría actividades no docentes (el caso de Especialistas de Apoyo Educativo) o –como mucho– docentes no directamente regladas (¿caso de refuerzos educativos?). La utilización en fraude de ley del contrato de obra o servicio tiene como consecuencia que el contrato pase a ser indefinido, con todos los derechos que esto implica para el trabajador o trabajadora. Además, el artículo 17 del convenio colectivo vigente de Centros de Enseñanza de Iniciativa Social de la CAPV dice literalmente: “Todos los/as trabajadores/as contratados con contratos de acumulación de tareas y de obra o servicio determinado pasarán automáticamente a la condición de fijos/as si, transcurrido un curso completo, continúan desarrollando sus actividades, salvo que la naturaleza del trabajo sea de carácter temporal.” Este artículo del convenio mejora lo establecido por la ley para todas las empresas del Estado que determina que una persona con contrato de obra y servicio pasará a estar fija en una empresa en caso de: . Trabajar más de 24 meses con dos o más contratos en un plazo de 30 meses. . Superar el límite de 3 años trabajando con un contrato por obra y servicio. . Realizar servicios que no son para los que se ha sido contratado específicamente. . No indicar con claridad y precisión la obra o el servicio para el que se contrata... Otro fraude generalizado con este tipo de contrato es el de la indem nización por finalización de con trato. Cuando finaliza la obra o el servicio, la empresa debe dar por
ezagutu zure eskubideak
finalizado el contrato, entregando una carta con un preaviso de 15 días y pagando la indemnización correspondiente: para contratos formalizados a partir del 1-1-2014, 11 días; para los formalizados a partir del 1-1-2015, 12. Como consecuencia de lo establecido en la sentencia europea del pasado septiembre, se pueden reclamar 20 días. Este derecho también lo tienen las Es pecialistas de Apoyo Educativo que finalizan contrato, aunque vuelvan a ser contratadas en el mismo centro. Sin embargo, es habitual que ni la empresa pague la indemnización ni se solicite por parte de la trabajadora, de manera que en muchas ocasiones finaliza su relación con la empresa sin cobrar ninguna indemnización y sin saber que su contrato se había convertido en indefinido. La representación sindical debería velar porque se respete ese derecho a personas vulnerables a las presiones de la empresa. El contrato por circunstancias de la producción tiene pocas posibilidades en nuestro ámbito. Está pensado para situaciones en las que se produce un incremento de actividad imprevisto y temporal en las empresas, en las que la plantilla habitual no es suficiente, aun tratándose de
la actividad normal de la empresa. En nuestro ámbito, estas circunstancias no se dan. Se diferencia de los fijos discontinuos en que responden a situaciones que no pudieron ser previstas, es decir, que no son cíclicas. Ni siquiera cabría una acumulación de tareas administrativas durante la matriculación. Respecto a los contratos formativos, el de prácticas podrá concertarse con quienes estuvieran en posesión de título universitario o de formación profesional de grado medio o superior o títulos oficialmente reconocidos y que hayan terminado sus estudios en los últimos cinco años previos a la contratación (7 si tiene discapacidad). Su duración máxima es de 2 años y no debería contratarse a otra persona con esa modalidad para cubrir el mismo puesto. El contrato para la formación y el aprendizaje se hace con menores de 30 años que no tienen cualificación para contrato en prácticas. Dura un máximo de 3 años y en un régimen de alternancia de actividad laboral retribuida en una empresa, con actividad formativa recibida en el marco del sistema de formación profesional. No tiene justificación en nuestro ámbito y deberemos denunciar su utilización.
Komenigarria da gure sektorean kontratazioak dituen berezitasunak ezagutzea, ikastetxeetan legediaren markoa gainditzen delako askotan. Ezjakintasunak, zerrenda beltzean sartzeko beldurrak edota ordezkari sindikalen kontrol ezak ahalbideratzen dute egoera hori. Irizpide nagusiena da lanpostu estruktural bat betetzeko, behin-betiko kontratazioa eskatu behar dugula. Behin-behinekotasuna oso kasu zehatzetan eman daiteke, soilik: interinitate kontratuak (lanpostua gordeta duen langilearen lanpostu bat betetzeko), praktiketako kontratua (bi urtez luzatu daitezke) Lan jakinaren
Por último, tenemos el contrato de relevo. Es el que se realiza a un relevista para sustituir la jornada que deja una jubilación parcial. Aunque la jornada sustituida es el 85% o el 75%, generalmente se contrata a la persona al 100% de la jornada, porque está muy bonificado. Según las circunstancias puede tener una clausula que obliga a la empresa a convertirlo en fijo cuando la persona sustituida se jubila totalmente. Como es sabido, este contrato está siendo penalizado, de manera que si antes se accedía a él con 60 años, año a año se va retrasando la edad mínima para poder utilizarlo (61 años y 5 meses en 2017) de manera que en 2027 se exigirán 63 años. Además, para los casos en los que la persona sustituida no está incluida en el acuerdo de empresa que se firmó en su momento, las circunstancias cambiarán sustancialmente los próximos años. El coste que antes asumía la Seguridad Social se traslada progresivamente a la empresa y a la persona implicada; como consecuencia de ello las posibilidad de que se continue haciendo estos contratos se reducirá drásticamente. •
kontratua (enpresan ohikoak ez diren eginkizunetarako; beraz, ez dira legezkoak irakaskuntzarako egiten direnean)... Azken kontratu hori, gure sektorean Hezkuntza Laguntzako Espezialistak kontratatzeko orduan erabiltzen dute. Kontratuak amaitzen direnean kalte-ordain kobratzeko eskubidea dagoela gogoratu behar da. Europako sententzia baten harira, kalte-ordaina 20 egunekoa izan dadila eskatu daiteke, orain arte 12 baziren ere. Interinoen kasuetan, orain arte kalte-ordainik izaten ez bazuten ere, Europako sententziak ateak ireki dizkio kalte-ordainak eskatzeari.
9
publikako ordezkoen zerrendak Oposizioen bidez zerrendetan sartzeko aukera 2012an zabaldu
Zerrenda guztien irekiera noizko? . Noiz zabaltzen dira zerrendak ordezkogaiek izena emateko? Zerrendak agortzear daudenean edo jadanik agorturik daudenean (askotan aurreikuspen faltagatik ezin dira ordezkapenak burutu!). . Non ikus daiteke iragarkia? Igandeetan prentsan eta Hezkuntzaren web orrian. . Zein epe egoten da izena emateko? Bost lanegun (epe eskasa!).
zen lehenengo aldiz erkidegoan; hots, nahiz eta plaza ez lortu, prozesua gaindituz gero, ordezkoen zerrendetan izena eman daiteke. Jakin badakigu guztiok, zelako buruhaustea suposatzen duen EPEa prestatzeak eta aspalditik zerrendak ireki ez dituztenez, oposizioak prestatzea baino ez dugu. Aurreko hilabetetan bigarren hezkuntzako hamabost espezialitatetan oposizioak egon ziren. Zerrendak bete al dira? EZ. Ikasturte hasieran Administrazioak hainbat zerrenda ireki behar izan du jenderik ez zegoelako edo horren falta aurreikuspenagatik.
Hezkuntza Sailak ezin du EPE erabili ordezkoak lortzeko. Zerrenda batzuek iaztik irekita jarraitzen dute. Zergatik ez ireki guztiak sine die? steilasek exijitzen du zerrenda guztiak irekitzea; modu horretan, ordezko guztiok baldintza berdinetan sartuko ginateke. •
¿Para cuándo la apertura de todas las listas? Comienza el nuevo curso y steilas exije de nuevo la apertura de todas las listas de sustituciones. La Administración pretende utilizar la OPE para conseguir personal sustituto sin apertura de listas. Pero tras las pasadas oposiciones, ha quedado claro que las listas no se han llenado y han tenido que abrir varias de ellas. La solución es fácil: abrirlas todas de manera permanente y que las/os sustitutas/os accedamos a las listas en igualdad de condiciones.
Lehenengo aldiz, zerrendak era iraunkorrean irekiak Nafarroan Pasa den irailaren 23tik Nafarroan Bigarren Hezkuntzako 18 zerrenda (Alemanera euskaraz eta gaztelaniaz, Biologia euskaraz, Ekonomia euskaraz, Gorputz Hezkuntza euska raz eta gaztelaniaz, Filosofia euskaraz, Fisika eta Kimika euskaraz eta gaztelaniaz, Frantsesa euskaraz, Geografia eta Historia euskaraz, Grekoa euskaraz eta gaztelaniaz, Ingelesa gaztelaniaz, Gaztelania Hizkuntza euskaraz, Euskal Hizkuntza euskaraz eta Teknologia euskaraz) eta Lehen Hezkuntzako zerrenda bat (Audizioa eta Lengoaia euskaraz) irekita daude era iraunkorrean. Egoera hau ematen den lehenengo aldia da, eta esan beharra dago steilasen presioari esker gauzatu dela. Iaz Hezkuntza Sailak interi-
10
noen araudi berrirako proposamena mahaiaren gainean jarri zuenean, honakoa izan zen steilasen eskaeretako bat: zerrenda guztiak era iraunkorrean irekita egotea, alegia. Eskaera hau guztiz bete ez duten arren (ez dira zerrenda guztiak ireki, Administrazioaren arabera hau “gauza ezina” baita) gutxienez zerrenda batzuk era iraunkorrean ireki dituzte eta hori aurrerapauso garrantzitsua da. Hezkuntza Sailetik esan zigutenaren arabera, hemendik aurrera hautagairik gabe geratzen ez diren zerrendak irekitzen jarraituko dute eta pixkanaka-pixkanaka ostiraletako ez-ohiko deialdiak bertan behera uzten joango dira, bakarrik urgentziazko kasuetan erabiliz.
Baremazioa, urriaren eta apirilaren hasieran Zerrenda hauek ikasturte osoan era iraunkorrean irekita egongo diren arren, urtean bitan barematu eta gaurkotuko dira, urriaren eta apirilaren hasieran, hain zuzen ere. Dena dela, baremazio horretan bakarrik espediente akademikoa kontuan hartuko da. Horrela, urriaren 1era arte eskaera sartu duten pertsonak jada barematzen ari dira Hezkuntzan eta zerrenda berriak hurrengo asteetan publikatuko dira. Urriaren 1etik aurrera eskaera sartu zuten hautagaiek, berriz, apirilera arte itxaron beharko dute barematuak izateko. Beharra egonez gero, izena emandako unearen arabera deituak izango dira. Informazio guztia www.steilas.eus web gunean eskegita dago. •
berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak U26: HEZIBERRI eta LOMCEren berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriakLOMCE berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriakkontra berriakkalera berriak berriak GORA, berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriakUrriaren berriak26an berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak LOMCE eta HEZIBERRIren aurkako hainbat ekiLOMCE BEHERA berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriakmen berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak egin ziren Autonomi Erkidegoan etaberriak Nafarroan, Estatuako berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriakbeste berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak hainbat lekutan bezala.berriak Batetik, lanuzteak, elkarretara Gauza jakina da Rajoy jaunak inbestzeak eta arratsaldeko manifestazioak ELAk eta steilasek berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak tidura saioan aurreratu zuela erreBere deialdi berriak propioa egin zutenberriak CCOOk eta UGTk ere. berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriakdeituta. berriak berriak berriak berriak berriak berriak baliden eragin akademikoa bertan Eusko Jaurlaritzak Bilbon duen egoitzaren aitzinean, eta Nafaberriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak behera utziko zituela, hezkuntzaren rroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuaren parean, berriak Iruberriak berriak berriak Seberriak berriakñean berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak arloanberriak itun bat berriak adostu bitartean. bildu berriak ziren sindikatukideak EHIGErekin batera. Ikasleen lektibitatearen sistemari berriak eustea eraberriak berriak berriak berriak berriak berriakSindikatuak berriak berriak berriak berriak berriak berriak deituta, berriak berriz, goizean ikasle anitz berriak elkartu ziren baki dute Espainiak eta erkidegoek, lau hiriburuetan egindako manifestazioetara, lelo nagusi bateberriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak errebalida baztertuta. Baina errebaKanpora errebalida frankistak. Mobilizazio arratsalberriak berriak berriak berriak berriak berriak berriakkin: berriak berriak berriak berriak berriakeguna berriak berriak berriak lidak geldiaraztea ez da nahiko, lege dean lau hiriburuetan egindako manifestazioekin bukatu zen. berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak osoa dagoelako kolokan PPrentzat eilaskideen hartzea oso aipagarria berriak berriak berriak berriak berriak berriakMobilizazioetan berriak berriak berriakparte berriak berriak berriak izan berriak berriak ezezikberriak beste guztientzat. ia beti berriak bezala. LOMCE, HEZIBERRI MURRIZKETEi berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriakzen, berriak berriak berriakETA berriak berriakaurre berriak berria Hori dela eta, Espainiako Kongresuan borrokaren beste urrats bat izan da eta indarra ematen berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriakegiteko berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak oposizio guztiak bat egin du eta LOMdigu aurrera egiteko. • berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak CErenberriak egutegiaberriak eteteko berriak eta hezkun berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak tza lege bat egiteko lege berriak proposamenarekin. berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak EAEn berriak LOMCE gelditzeko HEZIBERRI berriak berriak berriak dakar, berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak ere gelditzea beraren bidez gauzatzen ari delako lege organikoa. berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak Gobernu berria berriak osatzen denean ikusiberriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak ko dugu zein asmo duten hezkuntza berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak Lege Propioaren inguruan. Izan ere, berriak berriak berriak berriakazkeneko berriakhelberriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak hori baita Heziberriren berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak burua.berriak • berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak EHUkoberriak eta hezkuntza publikoko garbitzaileak greban izanberriak dira berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak Lan hitzarmena 2014ko abenduan iraungi zitzaien Euskalberriak Herriko Unibertsitatean eta berriak Eusko Jaurlaritzako berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak hezkuntza sarean azpikontratatuta dauden garbitzaileei. Negoziatzeko mahaia 2015eko maiatzaren 12an.berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak osatu zuten enpresek eta sindikatuek eta hiru dira langileen aldarrikapen nagusiak. berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak . Sberriak oldata %2,5 igotzea, 2010etik langileek soldataberriak izoztua izan baitute. berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak . Kberriak ontratazioa hobetzea. Langileen erdiak lanaldi partzialeko kontratuak dituzte. Gainera,berriak eskoletan lan egi-berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak ten dutenei uztailean eta abuztuan soldataren %30 jaisten zaie, langabeziara bidaltzen dituztelako. Lanaldiberriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak partzialak osoak bihurtzeko erregulazio bat beharrezkoa ikusten dugu. berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriakaurrean berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak . Lberriak an erreformaren bere lan-baldintzak blindatzea. berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak Sindikatuek salatu dutenez, enpresek negoziaketa “blokeatu” dute azken urte eta erdian.berriak Gainera,berriak enpreseiberriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak egotzi diete “langileen osasuna okertzeko erabakiak” hartzea, “egunez egun lan karga handituz: lanpostuak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak amortizatuz, bajak ez ordezkatuz eta ratio gero eta handiagoak ezarriz”. • berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak 11 berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak
berriak
erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak Conciliación y permisos por maternidad y paternidad erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak y personal que los permisos paternidad erriak berriak berriakestá berriak berriak berriak berriaklaboral berriak berriakesberriak berriak de berriak berriak berriak Euskadi en la quinta posición en elberriak índice euroy maternidad las primeras diez semanas para cada peo de igualdad de género, según los últimos datos erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak uno son intransferibles. Y luego hay 49 semanas a publicados el Eustat en mayo. Es cierto que un berriak reerriak berriak berriak por berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak repartir indistintamente al 100% de retribución. Y ferente como Noruega está fuera de ese ranking que erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriakotras berriak berriak berriak berriak diez más, hastaberriak las 59, alberriak 80% delberriak salario. En la encabeza Suecia (74 puntos sobre 100), pero la CAV se erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak década de los 70 solo el 2% o el 3% de los hombres sitúa, con 58,5, por delante de Reino Unido, Bélgica, uso de esa paternidad, que antes era de cuaerriak berriak berriak berriak berriak berriak berriakhacía berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak Francia, Alemania o España, en el puesto berriak trece. tro semanas, y ahora el 90% de los hombres disfruta erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak Una de las medidas que tiene Noruega para poder diez semanas. • erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriakesas berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak facilitar a las personas esa conciliación de la vida erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak erriakCiberacoso berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak de una alumna de 13berriak años a berriak su profesora: Europako sententzien harira erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak condenado el colegio St. Patrick de Donostia erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriakhiru berriak berriak etorri berriak berriak Dagoenekoz dira Europatik erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berria diren sententzia interesgarriak. Bikberriak sekEl St. Patrick’s English School de San Sebastián y el patore publikoan dute eragin batez ere eta erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak dre berriak de una alumna de 13 años deberriak este colegio han sido lanpostuberriak estruktural betetzen diren interierriak berriak berriak por berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak condenados dañosberriak y perjuicios causados a una pronoen aldekoak dira. Gure sektorean, senfesora del centro. Según la sentencia de berriak la Audiencia erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak tentzia batek, behin-behineko kontratuak Provincial de Gipuzkoa, la docente sufrió una campaerriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak amaitutakoan langileak gaur egunean jaña de ciberacoso, liderada por una de sus berriak estudiantes, erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak jarri berriak berriak sotzen duen kalte-ordaina du joberriak punque le causó una depresión. Ni el centro ni el padre de tuan. Izan ere interinitate kontratuek orain erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak la acosadora hicieron loberriak suficiente para impedirlo. arte ez berriak bazuten kalte-orgaina kobratzeko erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak eskubiderik, sententziak kontratu hauek Trasberriak denunciar los hechos ante laberriak direcciónberriak del centro y erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak kontratu mugagabekoekin parekatzen ante la falta de una respuesta contundente por parte de erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak ditu eta,berriak beraz, 20 eguneko kalte-ordaila escuela y el padre de la menor, la profesora interpuso erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak nerako eskubidea badutela dio. Irizpide una demanda contra el colegio y contra el progenitor de horri jarraiki, sententziak lan jakineko eta erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak la menor. Dicha demanda fue desestimada por el Juzgalan pilaketako kontratuen kasuan ere, kaldo de Primera Instancia número 8 de Donostia. La decierriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak te-ordaina mugagabekoekin parekatzeko sión, sin embargo, fue berriak recurrida berriak ante la Audiencia erriak berriak berriak berriak berriakProberriak berriak berriak berriak berriak berriak atea ireki omen da. Horrenberriak arabera, berriak orain vincial, que este año ha fallado en favor de la profesora. erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak arte 12 berriak egun kobratzen baziren, 20 berriak egun erriak berriak berriak berriak berriak berriaknegligente berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak El Tribunal concluye que, por la actuación del eskatzeko aukeraberriak zabaldu berriak da. steilas-ek centro y “la falta de diligencia progenitor”, ambos egoera berriak horretan berriak dauden langileak erriak berriak berriak berriak berriakdel berriak berriak berriak berriak berriak berriak beren berriak berriak han de responder de las consecuencias derivadas de la eskubideak eska t zera animatzen ditu. erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak actuación de la menor. Por ello condena solidariamente Gure zerbitzu juridikoak prest daude hoerriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak al padre y al colegio a indemnizar con 24.000 euros en rretan laguntzeko, pertsona afiliatuta ez erriak berriak berriak berriak berriakpor berriak berriak berriak concepto de daños y perjuicios la profesora. • berriak berriak berriak badago berriak ere. Badakizue nonberriak gauden! •berriak berriak erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak Movilizaciones en la enseñanza concertada de Navarra erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak erriak berriak berriak berriakcon berriak berriak berriak berriak denuncian berriak berriak berriak berriak berriak berriak Los sindicatos que desde 2010 han “perdido” Los sindicatos representación en la berriak erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak un 15% de su poder adquisitivo si se tienen en cuentaberriak las enseñanza concertada de Navarra (SEPNA, LAB, rebajasberriak salariales de 2010berriak y 2012 y berriak la no subida del IPCberriak de erriak berriak berriak berriak berriakmovilizaciones berriak berriak berriak berriak berriak UGT y ELA) están convocando ante berriak otros años. A su juicio, esta situación se ha venido a sumar los nuevos recortes del Gobierno cuatripartito, erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak la discriminación con respecto a la red pública, cuyos al berriak que acusan de ir en la dirección contraria a lo berriak erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak empleados han recuperado desde enero de 2016 el 1%, recogido en el acuerdo programático sobre la erriak berriak berriakdeberriak berriak berriak berriak berriak berriak incremento que berriak no se haberriak aplicadoberriak en la redberriak concertada. reversión los recortes aplicados con laberriak excusa berriak erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak El Gobierno supedita devolver ese 1%, a partir de 2017, de la crisis. La primera movilización tuvo lugar el sólo para el personal docente y a berriak cambio de recortarberriak en erriak berriak berriak16berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak miércoles de noviembre porberriak la tarde berriak frente al berriak cuestiones como la asistencia a cursos de formación para Parlamento y consistió en una concentración que erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak los docentes y las sustituciones que, al parecer, no se agrupó a cientos de trabajadores y trabajadoras erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak harían hasta transcurridos 10 días lectivos. del sector. erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak erriak berriak 12 berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak erriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak berriak
berriak
nazioarteko III. topaketa ekosozialistak
NAZIOARTEKO III. TOPAKETA EKOSOZIALISTAK Tailerretan landu dira: . Eredu produktiboa, zaintza eta enplegua. . Elikadura Burujabetza. . Energia Burujabetza. . Ekitate sozialerako eta Lurraren defentsarako hezkuntza.
Urgentzia ekologikoa eta larrialdi soziala: erronka ekosozialen aurrean alternatibak eraikiz
steilasen erronka nagusienetarikoa HEZKUNTZA Ekosozialistaren eremua garatu eta plazaratzea izan da. Ildo horretan pausoz pauso aritu gara eta Maiatzeko Kontseilu Nazionalean “Hezkuntza eta ekosozialismoa, bazen garaia, aspalditik” adierazpena onartu eta argitaratu genuen. Topaketetan hezkuntza ardatzaren arduradunak izan gara eta horren fruitua tailerretan parte hartze handia eta Azken Manifestuko Adierazpenean 12. puntua hezkuntza izatea lortu dugu.
XXI.mende honetan, zaintza, ekologia eta gizarte arloan pairatzen ari garen krisialdi latz honen hausnarketa eta alternatibak martxan jartzeari deitzen diogu Ekosozialismoa. Lehen topaketa ekosozialistak Genevan egin ziren duela bi urte. Iaz Madrilen, eta aurten Euskal Herrian, Bilbon irailaren 23 eta 25 artean. Topaketak antolatzen urtarrilean hasi ginen, sindikatuak, jendarte mugimenduak, alderdi politikoak eta GKEak. Aurreko urteetan baino askoz jende gehiagok parte hartu dugu 400 pertsonatik gora hemengoak, Kataluniako, estatukoak eta kanpoko herrialdeetatik etorritakoak, Bolivia, Portugal, Suitza, Maroko, Belgika, Frantzia... Eragile anitzen arteko lankidetzaren balioa emankorra dela erakutsi da. steilasek lehenbizikoz parte hartzen duen hirugarren topaketa hauetan, aurrekoetan emandako urratsak sendotu, zabaldu eta erronka berriei erantzuten ahalegindu gara. Lan ildoak 4 plenarioetan eta 4 ardatzen inguruko tailerretan gauzatu dira eta guztietan partaidetza anitza suertatu da.
Plenarioetan ondoko gaiak sakondu dira: . Aldaketa klimatikoa, Parisen ondotik zer? . Nola egingo diogu aurre urgentzia ekologikoari larrialdi sozialetik eratorritako arazoei erantzunez? . Sindikalismoa trantsizio ekosozialistaren aurrean. . Kapitalaren diktaduraren aurrean, herri-ahaldun tzea: burujabetza, demokrazia eta justizia soziala.
Hezkuntza izan behar da trantsizio ekosozial hauetako oinarrizko zutabe bat. Hezkuntza paideia bezala: bizi tzan zeharreko autoeraikuntza kolektibo eta pertso nala, izaki ekomenpeko eta interdependiente garen neurrian. Hezkuntza neoliberalaren ikuspegi instru mentala baztertuko duena eta kooperazioa jarriko due na lehiaketaren ordez, lankidetza indibidualismoaren ordez, prozesuak emaitzen ordez sustenga ezina den kulturaren eduki eta praktika erreproduktiboak alda tzen lagunduko duena eta kultura hau astinduko duten galderak egin geure buruei, eskola instituzio eralda tzaile bihurtuz erreproduktorea izan beharrean. steilaskideak bai plenarioetan zein tailerretan aktiboki jardun gara eta horrez gain askorentzat topagune bikaina suertatu da, eskoletakoentzat, unibertsitatekoen tzat, partzuergokoentzat eta pribatukoentzat. Nazioarteko III. Topaketa Ekosozialisten emaitza guztia web orrialdean argitaratuta dago eta steilaskideoi gonbidapena luzatzen dizuegu edukiak ezagutzera zinez aberasgarria deritzogulako. •
http://alterecosoc.org/?lang=eu 13
emakumeak
Aske izan nahi dut, ez ausart! Azaroak 25eko unitate didaktiko honen izenbururako aldarrikapen feminista bat aukeratu dugu, eta beste helburu batzuen artean, aske eta ausarta izatea zer den landu nahi dugu, zergatik emakumeek jarduera arruntak egin ahal izateko, besteak beste herriko jaiak (alardeak, mutildantza…) edo gauez kaletik ibiltzeko, ausartak izan behar diren, haien lagun gizonezkoak aldiz askeak. Emakumezkoei zein gizonezkoei haien sozializazio prozesuan oso jarrera estereotipatuak inposatu zaizkie. Emakumeengandik zaurkortasuna, beldurra edo segurtasun falta, beraz babesaren beharra, adieraztea espero da. Ausardia aldiz, ipun tradizionaletan ikus daiteken bezala, gizonezkoen ezaugarria da. Heroiek hainbat oztopo eta arriskuei aurre egiten diete, gehienetan bakarrik (ba tzuetan elementu magikoen laguntzaz). Historian zehar, hainbat emakumeek gizonen jazkera erabili behar izan dute emakumeen tzat ezinezkoak liratekeen ekintzak burutu ahal izateko. Besteak beste unibertsitatean ikastea edo bidaia bereziak egitea. Beste aldetik, gizonezko askok emozioak disimulatu behar izaten dituzte eta maskulinitateak finkatzen dituen portaerak bereganatu. Orain, nahiz eta estereotipoak indarrean egon, gero eta ohikoagoa da emakumezkoei eskatzea eredu estereotipatutik aldentzea eta kontrako portaerak izatea, ausartak izateko gonbitea eginez eta indarkeria sexistari aurre eginez. Aldiz, gizonen kasuan ez dago ongi ikusirik emakumezkoei atxikitzen zaizkien bizimoldeak barneratzea. Hau da, portaera maskulinizatuak ongi baloratzen dira bi sexuetan, eta femeninoak aldiz ez. Edozein pertsonak ez lituzke estereotipo sozial inposatuak onartu beharko. Askatasun indibiduala baztertua edo ukatua izateko beldurrik gabe, edonor den modukoa azaltzean datza. Bizitzako hainbat unetan ausardia erakustea beharrezkoa da, baina egunerokotasunean, kanpo erasoak ekiditeko defentsiban aritzea ez litzateke ezinbestekoa izan behar. Horregatik, inportantea da indarkeriarik gabe bizitzeko eskubideari garrantzia ematea. •
14
Quiero ser libre no valiente Ninguna persona debería verse obligada a encajar en estereotipos sociales impuestos. La libertad individual pasa porque cada persona se muestre como es sin miedo a ser rechazada o agredida. Para ello es importante poner el acento en el derecho a vivir sin violencia. Es bueno demostrar valentía en determinados momentos de la vida, pero no debería ser necesario mantener un estado permanente a la defensiva para evitar las agresiones externas.
Urriaren 5ean aurkeztu genuen “komuni kazio inklusiborako gida”. Gida honek ez du material original izatea helburu, sexismoa gainditu eta komunikazio inklusibo baterako bidean aurrera egiteko estrategia eta alternatiba desberdinak modu labur, txukun eta argiz aurkeztea baizik. • Gure webean eskuragarri duzu. http://steilas.eus/files/2016/10/161004Gida_KomunikazioInklusibo_EUS.pdf
jendarte mugimenduak Munduko foro sozialaren 12. edizioa. Montrealeko mobilizazioa steilas-ek parte hartu du foroan, abuztuaren 9tik 14ra 35.000 pertsonatik gora mobilizatu gara, duela hamabost urte Porto Alegren (Brasil) hasiera eman zitzaion ekimenari jarraika. 2016ko edizioa Montrealen, lehen foroa “Iparraldeko” herrialde batean burutu dena, eta gauzak zer diren, europarrak ez dugu arazorik izan Kanadan sartzeko behar den bisatuarekin, baina Hego Ameriketako eta Afrikako 200 pertsonari ukatu zaie Kanadan sartzea. Montrealeko Mundu Foro Soziala, jendarte mugimenduen elkargunea dugu, alternatiben adierazpen askerako, herritarren artean ezagutzak eta bizipenak elkartrukatzeko, elkarrizketetarako, ekimen artistikoetarako, inspiraziorako eta konpromiso zeha tzentzako. Nazioarteko elkartasuna, justizia soziala, gerren kontra, ingurugiroaren defentsan, ekonomia soziala, demokrazia partehartzailea eta guztiontzako berdintasunaren eta duintasunaren bideak bultza
tzeko ekintza sareen garapenerako espazio irekia dugu. Biharko mundurako proposamen mobilizatzailen inguruan gizarte inklusiboaren eztabaidarako gune partekatua sustatzen da foroan. Haserrea ezin delako protestara mugatu. Ametsak ezin direlako pentsamenduetan eta hausnarketetan gorde. Mundu hobeagoa eta aldaketen sortzaile denari esperantzaren leihoa zabal diezaiogun… 2016ko MFS-aren jarduera autogestionatua eta dibertsitate zabalekoa izan da. Prozesu metodologikoak ekintzen iniziatibak idaztea ekarri du, ekintzen bateratasunerako asanbladak burutuz eta baita ere mundu hobeago baten aldeko iniziatiben agora garatzea ekarri du, batzuk aipatzeagatik; udazkeneko TTIP/CETA/TISA-ren, estraktibismoaren, emakumeen aurkako indarkeriaren eta gerren kontrako nazioarteko mobilizazioak… •
Foro Social Permanente El Foro Social, surgido en 2013, nació con la vocación de ser una iniciativa conjunta de organizaciones diversas y plurales, en colaboración con entidades internacionales, que quieren fomentar la participación de la sociedad en el impulso del proceso de paz. El 22 de octubre se constituyó el Foro Social Permanente y steilas tomó parte junto con otros trece agentes sociales y políticos. Han transcurrido cinco años desde que se realizó La Conferencia Internacional para promover la resolución del conflicto y que ETA dio por finalizada su actividad armada.
¿Por qué un Foro Social Permanente? El Foro Social Permanente está desarrollando 4 grupos de trabajo:
2. Para facilitar el regreso de personas presas y exiliadas. 3. Para conservar la verdad y la memoria con el fin de hacer frente al pasado con honestidad e implantar soportes justos para la convivencia en un futuro. 4. Promover y garantizar los derechos humanos. En opinión de quiénes formamos parte de este Foro la sociedad civil debe ser la protagonista de todo este proceso; por tanto, sus aportaciones resultan imprescindibles. En steilas reafirmamos nuestro compromiso para conseguir una paz estable y considera que este foro es una iniciativa importantísima para ello.
1. Para diseñar, desarrollar y lograr un proceso de desarme.
15
han-hemenka Guatemala El Salvador
Sahara Perú
Chile
Eilastasunetik, garapenerako hezkuntzan lan eginez jendarte justuago baten alde urratsak ematen jarraitzen dugu. Hezkuntzako langileak Hegoaldeko begirada arretatsua lortuz, beti ere hango eta hemengo jakintzetatik eta praktiketatik ikasiz joateko.
Nolako proiektuak babesten ditugu? I njustiziaren kontra eta jendarte aldaketaren alde diharduten erakunde herrikoiei eta antolatuei laguntza ematen dituzten proiektuak dira. . Hezkuntzarekin lotuta (heziketa formala, ez formala eta informala). . Genero ikuspuntua kontuan hartzen dutenak emakumezkoek bizitzaren kontrola hartu ahal izateko, edota esparru publiko erabakitzaileetan sarbidea errazteko. . Elkarren arteko komunikazioa errazten dutenak gure elkartasuna sustatzeko. . Ikastetxeetan eragina eduki ahal izatea hezkun tza komunitatearekin hartu emanak sustatzeko, Garapenerako hezkuntza bultzatuz. 016-2017 ikasturtean gure web orrian toki berezia 2 eskaini nahi diogu Eilastasunari eta laster guztion tzako ikusgarri izango da. Gogoan izan irakaskun tzako guztion elkarlana garrantzitsua dela eta ekarpenak jasotzea zinez eskertuko genukeela. •
eilastasuna@steilas.eus
www.steilas.eus Araba: Eulogio Serdán 5
01012 Gasteiz W 945 14 11 04 { 945 14 43 02 araba@steilas.eus
UPV/EHU Arabako Campusa Ikasgelategia, 204. Bulegoa 01006 Gasteiz W 945 01 33 97 (3397) steilas-araba@ehu.es
Bizkaia: Nikolas Alkorta 3, lonja 13 Zabalburu 48003 Bilbo W 944 10 02 98 { 944 10 13 60 bizkaia@steilas.eus
UPV/EHU Bizkaiko Campusa Gizarte Arloko Eraikina 48940 Leioa W 946 01 24 34 – 435 (2435) steilas-bizkaia@ehu.eus
Gipuzkoa: Basotxiki 30-34 atz. 20015 Donostia W 943 46 60 00 { 943 45 36 27 gipuzkoa@steilas.eus
UPV/EHU Gipuzkoako Campusa Ignacio Mª Barriola eraikina Elhuyar Plaza 1 W 943 01 84 36 (8281) { 943 01 81 40 steilas-gipuzkoa@ehu.eus
Nafarroa Joaquin Beunza, 4-6 behea
31014 Iruñea W 948 21 23 55 { 948 22 97 90 nafarroa@steilas.eus