Irakaskuntza Publikoa
EAE
2018ko azaroa 115. zbk.
6 pauso publifikaziorantz
Lege gordailua bi-2729/00
Eskola Publiko Bakarra
Irakaskuntza Publikoa EAE
Aurkibidea Horma
. ................................................................................................................................
Editoriala
. ....................................................................................................................
4-6
. ........................................................................................................
7-8
Haurreskolak Partzuergoa Nafarroa
. .....................................
8-9
....................................................................................................................
Lan osasuna LGTBI+
3
.............
Publikoaren irakasleen sektorea Laboralak
2
. .....................................................................................................
. ..........................................................................................................
Emakumea
Eilastasuna
. ......................................
13
14-15
. .......................................................................................................
Han-hemenka irakurritakoak
11
12-13
..........................................................................................................
Jendarte mugimenduak
10
.................................
15 16
editoriala
Publifikaziorantz! Sare publiko bakarrerantz eta aukera berdintasuna bermatzeko eman beharreko sei pauso.
1 Zonalde bateko matrikulazio osoa sare publi-
koak bere gain har dezakenean, ikastetxe pribatuak ez itundu edo beharrezko gelak soilik itundu. Honetan datza, hain zuzen ere, sistema publikoaren nagusitasuna. Funtsezko gizarte eskubideak bermatu behar dituzten zerbitzu publikoak administrazio publikoen ardura zuzena dira.
2 Ikastetxe pribatuentzat sare publikora pasatzea
• Ikasleen eskubideak bermatuko dituen zonaldeen planifikazio berria egingo da, ikastetxe pribatuen eskubideak bermatu beharrean. • Ikastetxe pribatuen eskaintzak ezingo du planifikazio orokorra gainditu.
6 Haur hezkuntzako lehengo zikloaren birmoldaketa.
ahalbideratuko duen bide legala modu iraunkorrean zabalik mantentzea.
1. 0-3 etapa hezkuntza publikoaren barruan
3 Ikastetxe pribatu batek itunen politiken menpe
2. Familia guztiek izango dute beraien seme ala-
jarraitzea erabakiko balu, ikastetxe hauetako oinarrizko langile taldeaz gain, gainontzeko giza-baliabide guztiak administrazioko langileez hornitu ahal izateko legezko bideak arautuko dira. Langileek ez lukete derrigortuta egon behar titulartasun pribatuko ikastetxeetan lan egitera, hau da, sare pribatuko eskaintza jasotzen duten sare publikoko ordezkoek uko egiteko eskubidea izango dute.
4 Sare publikora pasatzea erabakiko duten ikastexeetako langileen lanpostuak bermatzea.
5 Langileen aukeraketaz gain, ikasleen aukerake-
tarako ere bidezidorrak eskaintzen dizkie sistemak sare pribatuko ikastetxeei. Egoera hau ez da onargarria, diru publikoa jasotzen duten heinean gardentasuna eta aukera berdintasuna bermatuta egon behar dira. STEILASek honako jarraibide hauek proposatzen ditu: • Ikasle guztiek sare publikoko ikastetxeetan ikasteko aukera izan behar dute. • Matrikulazio garaian administrazioak berak kudeatutako bulegoak. Familiei erroldatuta dauden zonaldean plaza bat esleituko zaie. Familiak honi uko egiteko aukera izango du, horrela izanez gero gelditzen diren plazen artean beste bat esleituko zaie.
txertatu behar da. bak, auzoan, herrian edo zonaldean hezkun tza publikoan matrikulatzeko aukera.
3. Doakoa izango da. 4. Etapa horrek matrikulazio prozedura propioa izango du. 0-3 etapako haurreskola zehatz batean matrikulatuta egon den umeak ibilbidea bermatuta izan beharko luke dagokion eskola publikoan. Aukera hori egiten ez duten familiek ere, ez lukete kalterik jasan behar beraien aukeraketan, 0-3 etapan beraien umea matrikulatu izan ez badute.•
Recientemente hemos comparecido en el Parlamento Vasco, realizando dos propuestas ante el modelo legislativo privatizador del Gobierno Vasco:
a) Presentación de un documento para ir hacia una red pública única y para garantizar la igualdad. b) Hemos exigido una ley para la financiación de la escuela pública.
3
irakasleak
Ikasturte hasiera 2018ko baremazio prozesuak hilabete aurreratu izanak ez du eraginik izan udarako esleipen prozesuetan. Beraz, zertarako aurreratu? STEILASetik beti aldarrikatu dugu udarako prozesuak, abuztukoak bereziki -opor hilabetea izanik-, uztailean egin beharra, eta ahal den neurrian irailaren batean langile guztiak ikastetxean egon beharra. Itxuraz, administrazioaren esanetan, guzti hau ez egitea baldintzatzen duena bigarren hezkuntzako matrikulazioa omen da. Beraz, betiko moduan, behin behineko langileok, funtzionariook eta ordezkook abuztuan adi jarraitu beharko dugu.•
Iraila urriko gazi gozoak
Bitarteko langileen udako esleipenak
B
aremazio prozesuaren ondoren jakin genuen sindikatuok iraileko esleipenak telematikoki burutuko zirela. Bi esleipenetarako, abuztukoa eta irailekorako, parte hartzeko puntuazio minimoa abuztuan jakin genuen betiko moduan. Beraz, uztailean esleipen telematikoan kontuan hartuko diren jardunaldia eta lurralde historikoa aldatzeko izaten den epean derrigorrezko puntuazioa minimoa zein den jakin gabe egiten dugu aukeraketa ordezkook. Bitarteko langileei derrigorrezko puntuazioak uztaileko epe hori baino lehenago jakinarazi beharko lieke administrazioak eta hala egiteko eskatuko diogu hurrengo planifikazio bileran. Bestetik, esleipen batean eta bestean ez da aukera berdintasuna bermatu. Iraileko esleipenean parte hartu duten bitarteko langileek beste erkidego batean erreserba egiteko aukerarik ez baitute izan. STEILASetik pertsonal buruari langile hauei “zigorrik” ez jartzea eskatu dugu.•
GOZOAK Bi urtetan irakaskuntza publikoko langileok burututako mobilizazioen ondorioz etorri zaizkigu. Berandu bada ere, irailan izandako akordioaren jarraipenaren bi mahaietan gaixotzea ez zigortzea, soldataren igoera -txikia bada ere- eta ordezkapenak kidego guztietan lehen egunetik burutzea indarrean daudela jakinarazi digu administrazioak. Bestetik ikasturte hasieratik akordioan jasotako hainbat lorpen gauzatu direla ezin dezakegu ahaztu: 3 urteko geletarako, ikasleen bataz bestekoa ratioa 20 tik gora denean emandako laguntza bitartez, 60 lanpostu sortu dira, haur eta lehen hezkuntzako plantilak indartzeko hezkuntza beharren indizeari esker 126 lanpostu, 60 urtetik gorako langileentzat ikasleekin arreta zuzeneko ordu murrizketak 450 irakasleri eragin die, ondorioz 150 lanpostu (lanaldi osokoak ez diren arren) sortu dira eta haur eta lehen hezkuntzako 203 irakaslek asteko bi ordu lektiboko murrizketaz gozatzen dute besteak beste. 4
Hauetaz gain, akordioan idatzia dator hezkuntza beharren indizea 2018-19 ikasturtean indarrean jarriko dela DBH1 eta 2 mailetan. Indize honen aplikazioari zorrotz jarraituko diogu, ikaslez beteta dauden bigarren hezkuntzako ikastetxeentzat premiazkoa delako plantilak indartu eta, giza baliabideak handitzea, beharrezkoak dituzte eta. Bada edalontzia hutsik ikusi nahi duenik baina maiatzean sinatutako neurri gehienak, berandu bada ere, ikastetxe eta langileon lan baldintzetan eragin positiboa izan dute.
GAZIAK Betiko moduan ikastetxe publikoen egunerokotasunetik kanpo dauden eragile eta politikariengandik etorri zaizkigu beste behin.•
irakasleak 2 urteko haurren eskola garraioa Ikasturtea hasi berritan, Hezkuntza Sailak jakinarazi zuen 2015eko eskola garraioari buruzko dekretua aplikatzen hasteko asmoa zuela. Ondorioz, 3 urtetik beherako haurrek debekatua izan dute eskolako autobus zerbitzua erabiltzea segurtasun arrazoiengatik. EAEn 2 urteko haurren %90 matrikulatuta badago, nola da posible oraindik aipatutako dekretuak ez jasotzea eskola garraio zerbitzua eskaintzen dutenek segurtasun neurriak bermatu behar dituztela? Eta hau jakinda, nola jarri du administrazioak dekretua indarrean? Neurria indarrean jartzeak familia eta eskolen haserrea eragin du. Administrazioa segurtasun faltaren erantzukizule egin nahi izan ditu ikastetxeetako zuzendariak eta gurasoak. Arrazoi osoz, zuzendari askok hortzak erakutsi dizkiote proposamen horri.
STEILASek argi du, irtenbidearen ardura Administrazioarena dela. Paradoxikoki, neurriak ikastetxe publikoetako haur eta familiei bakarrik eragin die. Itunpeko ikastetxeei, aldiz, neurriak ez die eragin eta berdin jarraitu dute garraioa erabiltzen. Itunpeko ikastetxeek eskubide gehiago dituzte publikoek baino? Araudia ezberdina da? Egoera baztertzaile horri, lehenbailehen konponbidea jartzea exijitzen dugu! Berriro ere Hezkuntza publikoaren kalterako egiten du lan Hezkuntza Sailak?•
Eskola publikoaren eskubideak defenda ditzagun!
5
irakasleak Bitarteko langileen egonkortasun eta sarbide ereduaz 2018ko ekainaren 23an administrazioak aurkeztutako proposamena ez da STEILASek defendatzen duen egonkortasun eredua. Orain proposatu den egonkortasun eredu honek, urte luzez administrazio desberdinek behin behineko langileen kontratazioan izandako iruzurrari, epaitegi desberdinetatik jarritako epaiei eta behin behineko langileen tasa ikaragarriari erantzuna eman nahi dio nolabait. 2016ko urtarrilaren 19an helarazi genion azkenengoz administrazioari gure egonkortasun eredua, 2002ko lan hitzarmenean jasotako egonkortasunera eraman gintuena hain zuzen ere. Hau adierazita, administrazioak ekainaren 23an aurkeztutako “lur zoruari” (“lanpostu hutsak betetzen dituzten bitarteko funtzionarioak lanpostu horietan mantendu ahal izatea harik eta postua arauz bete edo funtzionario titularra itzultzen den arte”) ekarpenak egin dizkiogu ahalik eta ezbehar gutxien sortzeko bitarteko langileen artean, bai eta desberdintasunak ekiditeko urte luzez aintzinatasuna eta hizkuntza gaitasuna oinarri izan dituen zerrenden kudeaketan. 1. Ordezkogaiak ez derrigortzea EPEak egitera. Ordezkogaien zerrendak orain arte bezala ain tzinatasunaren irizpidean oinarritzea. 2. Bi urte lanpostuan egon ondoren uko egiteko aukera izatea. 3. Lanpostuak zonaldeka ahalbidetzea.
esleitzeko
aukera
STEILAS prest egongo da langileen egonkortasuna ahalbidetuko duen eta klaustro eta ikastetxeentzat onena den egonkortasun sistema baten bidean lan egiteko. Beraz: Aurre akordioaren sinadurak datozen deialdietarako EPE eredua adosten hasteko aukera zabaldu digu. Aurreakordio honen “lan eskaintza publikoak” atalean adierazten den kontsolidazio-prozesuak aztertuko dela dioen puntua ahalik eta gehien garatu eta sakondu dezala exijitzen diogu administrazioari dagokion mahaietan (erkidegokoan eta Madrilen).
STEILASek betiko sarbide bikoitzeko ereduari eutsi dio: Administrazioari EBEP-eko 61.6 artikuluan sakon tzeko eskatzen diogu, beharrezko egokitzapen legalak eginez enpleguaren kontsolidazioan. “EBEP. Artículo, 61.6. Los sistemas selectivos de funcionarios de carrera serán los de oposición y concurso-oposición que deberán incluir, en todo caso, una o varias pruebas para determinar la capacidad de los aspirantes y establecer el orden de prelación. Sólo en virtud de ley podrá aplicarse, con carácter excepcional, el sistema de concurso que consistirá únicamente en la valoración de méritos”. Alde batetik, EBEPek ahalbideratzen duen merituen araberako sarbidea gauzatzea eta kontsolidaziorako kopuru bat gordetzea deialdian eta bestetik aurtengo EPE-an ez bezala datozen urtekoetarako benetako negoziazioa has dezala alde sindikalarekin sarbide ereduaz: 1. O posizio fasea kanporatzailea ez izatea sakonki aztertuz. 2. Lehiaketa fasean, lan esperientziari dagokion ponderazioa, legeak ahalbidetzen duen gehienera eramanez. Uste dugu sarbide bikoitzaren eredua baliogarria dela eta ikastetxe publikoetako ordezkoen zerrendak osatzen dituzten langileen interes eta eskubide ezberdinen arteko konfrontazioa ekiditeko baliogarria dela. Datozen planifikazio bileretan hauek izango dira STEILASen lan ildoak sarbide eredua eta egonkortasunari dagokionez.•
6
laboralak
1
Ikasturte hasierako kontuak
Ikasturte hasiera gazi-gozo baten aurrean gaude aurten. Alde batetik, joan den ikasturtean sinatutako aurreakordioak hezitzaileen lan baldintzetan hobekuntza nabarmenak izan dituelako. Izan ere, dagoeneko desagertu dira 38-40 ordutik gorakoak ziren jardunaldi amaigabe horiek. Hala nola, hezkuntza laguntzako espezialistek bazkaltzeko ordubeteaz disfrutatzen dute eta garraioa erabat desagertu ez bada ere, urrats handiak eman dira eta gure funtzioa jada ez da asistentziala. Beste aldetik, ordea, Hezkuntza Sailak baditu puntu batzuk oraindik gauzatzeko. Horrela, aniztasun funtzionala duten ikasleak hezitzailea esleituta izanez gero, begiraleen ratioetan sartu gabe mantentzen dira. Hamaika ate jo ditugu aste hauetan jangelako kontua konpondu nahian eta gogor jarraituko dugu gaiari heltzen; izan ere, langileen lan baldintzak okertzen ditu eta ez dituzte hezkuntza inklusiboa eta aukera berdintasuna bermatzen. Langileen Kudeaketako Zuzendariak sortutako arazoei irtenbidea emateko ardura hartu du eta adostutakoa goitik behera bete arte horren gainean egongo gara, etsi barik! Aipatzekoa da, baita ere, kolektibo batzuen ordainsarien ekiparazioaren inguruan urrats garrantzitsu bat eman dela. Izan ere, abenduko nominan fisioterapeutek, gizarte langileek eta terapeuta okupazionalek, 2018ko urtarrilaren 1eko errektroaktibitatearekin, kobratuko dituztela orain arteko atzerapenak eta data horretatik aurrera beraien ordainsaria maisu maistren parekoa izango dela.•
2 Erretiro partziala Dakizuenez, errelebo kontratuaren onarpena mahai orokorretik etorri behar da. Datorren urteari begira, mahai orokorrak ez du oraindik erabaki erretiro partziala hartzeko aukera egongo den ala ez. Orain arteko informazioa zuzena balitz, erretirorako baldintzak guztiz ezberdinak izango lirateke: besteak beste, lanaldia ez litzateke %75-%25ean banatuko, %50-%50ean baizik; eta erretiro partziala hartzerakoan bete beharreko urteak, 61 izatetik 61 urte eta 8 hilabete izatera pasatuko lirateke. Mahai orokorretik berriak jasotzen ditugunean, jakinaren gainean jarriko zaituztegu.•
3 GOGORATU!
Mahai Orokorrean bajak ez zigortzearen eta soldataren igoeraren inguruan erabaki dena, gure sektoreari ere badagokiola. Halaber, irailaren 1etik aurrera %100 jasotzea ahalbideratzen du; irailean edota urrian bajan egon bazara, zure soldatan kenkaria izango zenuen, baina azaroko nominan kendutako guztia berreskuratuko duzu. Soldata igoerari dagokionez, eta nahiz eta neurri honek gutxi laguntzen duen galdutako eros ahalmena berreskuratzen, ondorengoa da hartutako neurria: urtarriletik ekainera +%1,50 eta uztailetik abendura +%1,75eko igoera soldatan. Urtarriletik uztailerako igoera, urriko nominan sartu digute. Itzarriko ekarpena %1ekoa izango da.• 7
laboralak Haurreskolak partzuergoa: 2016-2017 ikasturtean EAEko hezkuntza publiko ez-unibertsitario osoaren alde egiteko martxan jarritako mobilizazioei 2018ko martxoaren 6an itxi zitzaien atea Haurreskolak Partzuergoan, enpresa eta LAB sindikatuaren artean sinatutako akordioaren ondorioz, honek duen gehiengo sindikala baliatuz. Akordio honen sinadurak ehunka langileren esfortzua eta borroka desaktibatu zuen eta, zoritxarrez, askoz onuragarriagoa izan zitekeen akordioa bilatzeko aukera galdu zuen kolektibo osoak. Gainontzeko kolektiboetako sindikatuon arteko elkarlana eta negoziaketa bera askoz eraginkorragoak izan ziren. Ondorioz, akordio askoz aberatsagoak lortu ziren.
4
ezkuntzako beste H zerrenda batzuetara pasatzeko…
Gure sektoreko langile askok, irakasleen zerrendetan ere izena emanda dute, eta askotan, irakasleen zerrendetan ordezkapenen bat betetzeko deia jasotzean, zalantzak eta kezkak sortu ohi dira. Finkoa izanez gero, “excedencia por incompatibilidad de contratos” eskatzeko aukera dago. Horretarako irakasleen zerrendetatik deitzen zaituztenean, lanpostu hori hartu eta delegaritzako pertsonal ezirakaslearekin harremanetan jar zaitez. Ordezkoa izanez gero, ez dago aipaturiko eszedentzia hori eskatzerik, baina kontratua eteteko aukera badago. Bete beharreko baldintzak honakoak dira: zerbitzu aktiboan gutxienez 3 urtez egotea (edota hezitzaileen zerrendan 36 puntu izatea) eta hezkuntzako beste zerrendetara pasatzeko eskaera egitea. Horretarako, eskaintza jasotzean, baietza eman eta delegaritzako irakasleak ez diren pertsonalarekin harremanetan jarri, egoera azalduz. Horren ondorioz, ikasturte horretan ez zaituzte berriro deituko, baina hurrengo ikasturtean hezitzaileen zerrendetatik lan egiteko aukera izango zenuke.•
8
STEILASek Haurreskolak Partzuergoko akordioa faltsuan itxi zela uste du, itsu-itsuan eta presaka. Datuek Haurreskola publikoen etorkizuna kolokan dagoela erakusten digute eta akordioak etorkizun hau bermatuko lukeen neurririk ez du jasotzen. Gainera, prekarietatea betikotzen du. Ikasturte berria matrikulazio jaitsierarekin hasi genuen irailean, berriz ere. Aurten 100 haur gutxiago matrikulatu dira Haurreskolak Partzuergoan. Datu hau ezin zaio soilik jaiotze tasaren jaitsierari egotzi. Ikasturtez ikasturte matrikulazioak behera nola egiten duen ikusten dugu ehunka zentro pribatuk –erlijiosoak, ikastolak, haurtzaindegiak– diru-laguntza publikoak jaso tzen jarraitzen duten bitartean (iaz 25 milioi € baino gehiago STEILASek salatu zuen bezala), zerbitzu publikoa eskaintzen duten gelak itxita dauden bitartean. Ez da onargarria! Doakotasuna izan zen mobilizazio haien lema nagusienetarikoa, eta STEILASen betiko aldarria. Badakigu neurri honek zuzen-zuzenean eragiten duela gure lanpostuen etorkizunean. Pren tsatik jakin dugunez, aurreko ikasturtean Eusko Legebiltzarrak Jaurlaritzari eginiko eskaera ere 2019ko urtarrilaren 1etik aurrera gauzatuko da: urtean 18.000 € baino gutxiago irabazten duten familiendako sarbidea doakoa izatea, hain zuzen ere. Neurri honek duen garrantzia aitortuta ere, STEILAS Sindikatuak borrokatzen duen doako eredutik urrun dago. Neurri honen eragina eskasa izango da, ezinbestekoak dira urrats gehiago. STEILASen ez dugu Haurreskolak Partzuergoaren etorkizuna beste modu batean irudika
partzuergoa
Prekarietatearen kontakizun luzea tzen. Doakotasunaren alde eta hezkuntza eredu publiko integralaren aldeko apustua egiten dugu. Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartak jasotzen duen moduan, “0-3 urte tartean eta gainontzeko hezkuntza-etapetan (unibertsitatea barne) eska tzen diren plaza guztiak sare publikoan estaltzea, doan” legez ezarri beharko litzatekeen eskubidea da. Haurreskolak Partzuergoa da Euskal Eskola Publikoko lehen urratsa, eta bertan integratu behar du, guztiz, behingoz. 0-3 etapan gertatzen den guztiak zuzen-zuzenean eragiten du eskola publikoko ondorengo etapetan. Eusko Jaurlaritzari sare publikoaren aldeko eta pribatizazioaren kontrako apustu irmoa egin dezan eskatzen diogu. Guretzat beste marra gorri bat langileon egonkortasuna da. STEILASek langileak egonkortzea exijitu zuen akordio hori sinatzeko ezinbesteko neurri bezala. Horren ordez, intentzio hutsak baino ez genituen jaso, hitzak. Langileen EPE bat antolatzea eskatzen genuen, % 40 baino gehiagoko behin-behinekotasuna jaitsi ahal izateko. EPErik ez, eta Ordezkoen Araudi berri bat dugu mahai gainean. Ordezkoen Araudia eguneratzeko beharra ukatu gabe (mobilizazioak hasi baino lehenago dagoeneko negoziatzen ari zen dokumentua), araudi honen atzean ezkutatzen den egoera azalarazi behar dugu: ordezkoak ordezko izatera kondenatzen ditu. 10, 11, 12 urte ordezkapenak egiten egon eta gero ehunka langileren etorkizuna bere horretan utzi duen araudia. Ordezkoak ordezko, betiko. Beraz, STEILASek beharrezko ikusten du, egoerak okerrera egin aurretik, mahaian eseri eta akordioaren sinaduraren ondorioz baztertu ziren gaiak lantzen hastea: haurren matrikulazioa igotzeko neurriak, langileen behin-behinekotasun tasa jaisteko EPEa, Haurreskolak Partzuergoaren doakotasuna eta etorkizuna bermatzeko bideragarritasun plana. Noiz hasiko gara hauei buruz hitz egiten? Edo, ez al zaie komeni, akaso? Zeintzuk dira Haurreskolak Partzuergoaren etorkizuna bermatuko dituzten neurriak mahai gainean jartzeko kontra dauden interesak? Euskal Eskola Publiko integrala bultzatu beharrean, zer-nolako hezkuntza (eta, ondorioz, jendarte) eredua nahi dute bultzatu? Zoritxarrez, akordioa sinatu ostean mobilizazioak hasi aurretiko garaira bueltatu gara negoziazioei dagokienean. Zertarako da oinarri orduan akordioa? Atzera egiteko? Txikikeriatan hasteko, berriz?
Dagoeneko onartuta ditugun eskubideak benetan gauzatzen direla ziurtatzeko? Noiz ekingo diogu Lan Hitzarmena osotasunean negoziatzeari? Zertan ari gara? Azken urteetan Haurreskolak Partzuergoak erakutsi duen utzikeria maila izugarria agerian utzi behar dugu, eta ez gara aspertuko. Horrela, ez! Eusko Jaurlaritzak eta Haurreskolak Partzuergoak ezin dute kokatu eskaintzen dugun zerbitzua bigarren maila batean, eredu pribatu baztertzaileen aldean. Lehenestu beharrean, bazterrean uzten ari dira, gutxinaka-gutxinaka. Soberan dakite STEILAS ez dutela bide horretan aurkituko. Haurreskolak Partzuergo publiko, doako, unibertsal, kalitatezko, integral, inklusibo, hezkidetzaile eta euskaldun baten alde borrokan mantenduko gara. Euskal Eskola Publikoaren alde borrokan, inolako konplexurik gabe.•
Tras las movilizaciones realizadas por los distintos sectores en la educación pública no universitaria, el único acuerdo que STEILAS no firmó fue el de Consorcio Haurreskolak. Y no se firmó porque en ese acuerdo no se recogían medidas concretas para garantizar la gratuidad del servicio y la reducción de la tasa de interinidad de las trabajadoras. Actualmente las dinámicas de negociación vuelven a ser precarias, por lo que exigimos al Gobierno Vasco y al propio Consorcio Haurreskolak negociar los temas anteriormente mencionados. 9
nafarroa
Retos para el nuevo curso En mayo tuvo lugar en Gernika el XI. Congreso de STEILAS. En el mismo se reiteró nuestro compromiso para alcanzar un modelo educativo propio, público, universal, integral, euskaldun, laico e inclusivo, que parta de la coeducación para caminar hacia una pedagogía feminista. Así mismo, se marcaron las líneas estratégicas para los próximos cuatro años. Ahora toca trabajar para hacer posibles todos nuestros objetivos. En Navarra, después de tres años de decepción en pos de un cambio que no llegaba y en los que la educación pública no ha sido una prioridad para el gobierno, finalmente el 24 de agosto 6 de los 7 sindi-
5% 3%
6% 4%
catos que componen la Mesa Sectorial de Educación firmamos el Pacto para la Mejora de la Calidad de la Educación Pública de Navarra. La firma de STEILAS ha sido, tal como anunciamos públicamente, una firma crítica porque esperábamos más de este largo proceso de negociación y, especialmente, porque la mayoría de las medidas no van a empezar a aplicarse antes del curso 2019-2020. No obstante, pensamos que este pacto es un instrumento importante tanto para la mejora de las condiciones laborales del personal docente como de la calidad de la educación que estará garantizado mediante decreto y que permanecerá vigente hasta la negociación de un nuevo pacto. A lo largo de este curso, y de los sucesivos, tendremos que participar activamente en la Comisión de Seguimiento, en las comisiones técnicas y en la Mesa Sectorial para que se implementen y se desarrollen todas las medidas acordadas y para negociar otros puntos que se han quedado fuera del pacto. Además habrá que realizar un análisis exhaustivo de los presupuestos, que deberán reflejar las partidas presupuestarias necesarias para garantizar las medidas del pacto. Más allá del Pacto nuestro objetivo inmediato tiene un mayor alcance. No podemos permitir que la educación pública quede al albur de los vaivenes políticos o económicos y vuelva a sufrir brutales recortes que la dejen al borde del colapso. Por ello, vamos a exigir que se haga realidad la propuesta que presentamos en el parlamento todos los sindicatos: la necesidad de una ley de financiación de la educación pública que garantice un progresivo aumento de las partidas presupuestarias hasta alcanzar, tal como aconseja la UNESCO, al menos el 6% del PIB.
STEILASetik Hezkuntza Itunaren sinadura kritikoa egin dugun arren, argi dugu ikastetxeetako egunerokoa eta langileon lan baldintzak hobetzera datorren tresna bat dela. Aldiz, hau lehen geltokia baino ez da, eta helmuga BPGaren %6a Hezkuntza Publikora bideratzea dugu, honela soilik lortuko baitira kalitatezko irakaskuntza publikoa bermatuko duten asmo handiko akordioak. 10
El acuerdo suscrito con la administración, tal como hemos mencionado, pueden ayudar a mejorar el día a día de los centros escolares y una ley de financiación garantizaría los medios suficientes para posteriores acuerdos más ambiciosos. No obstante, pensamos que también es necesario un profundo debate y una mayor participación de los sindicatos y de la comunidad educativa para definir el modelo de escuela que necesitamos. Por último, tenemos que recordar que durante este curso se celebrarán las elecciones sindicales. Nuestro programa reflejará nuestros retos y compromisos para los próximos años y esperamos que sigáis confiando y apoyando a STEILAS para que podamos alcanzar nuestros objetivos.•
lan osasuna
LAN ISTRIPUAK 2018-2019 ikasturtean, Euskal
Herrian lan-ezbeharren egoerak nabarmen okerrera egin duela salatu nahi dugu. Datuek diotenez, jarduera ekonomikoa eta langile kopurua baino gehiago hazten ari dira, eta dagoeneko 50 dira aurten hildakoak, hauetatik 34 Euskal Autonomi Erkidegoan eta 16 Nafarroan. Heriotz guzti hauen erdia azken hiru hilabeteetako epean eman da, eta horietako asko prekarietate egoera gordinean edo erraz ekidin zitezkeen gertaeretan. Honez gero, joan den urteko garai berean baino gehiago dira bere lanpostuan bizi tza galdu duten pertsonak. Laneko heriotzak bestalde, iceberg-aren tontorra baino ez dira. Lan-istripu asko eta asko estatistika ofizialetatik kanpo geratzen dira, autonomo, kooperatibista eta garraiolarienak, edo “in itinere”-ak kasu. Enpresariek askotan, mutualitateen laguntzaz eta ardurak saiheste aldera, lan-istripuak estali edo ezkutatzen dituzte. Besteetan berriz, ziurgabetasun egoeran dauden langileak dira gertakariak salatu ezin dituztenak. Halaber, lan-gaixotasunen azpi- erregistroa eskandalagarria da. Iturri batzuen arabera, lan-istripuan hildako langile bakoitzeko 35 langile hiltzen dira lan-gaixotasunen ondorioz. EAEn aldiz, lanarekin lotutako 25 minbizi kasu soilik jaso dira azken bost urteetan, eta 2017an bakar bat ere ez. Ondorioz, argi dago datuak ez datozela inolaz ere errealitatearekin bat, zer esanik ez sektore feminizatuetan ematen diren eritasunei dagokienez.
Baina, zer ari da gertatzen?
1
Lan-harremanetan estrukturala bihurtu diren prekarietatea eta enpleguaren kalitate eskasa daude oinarrian: erreforma laboralak, lan-baldintzen atzerakada, aldi-baterakotasuna, kontratazio partzia lak, gehiegizko lan erritmoak… Horrela, lan-istripuen erdia lehen bi hilabeteetan ematen dira, eta hilda koen herena azpikontratetan.
Zer eskatzen dugu?
2
1
3
2
Lan osasunera bideratutako gastu publikoa oso urria da. Arlo honetara bideratutakoa EAEko aurrekontu osoaren %0,01 inguru besterik ez da, eta zati handi bat eragile sozial jakin batzuen arlo honetako jarduera bermatzera doa. Erakunde publikoek beste aldera begiratzen dute. Ez dute enpresarien interesen aurka egin nahi, eta arau hausteak etengabeak izanik, ez dago behar adinako kontrol eta zigorrik. Lan-ikuskaritza eskualdatu zen arren, inspektoreen ratioa europako bataz-bestekoaren erdia da oraindik ere. Gainera, enpresen tzat askotan errentagarrigoa da isunak ordaintzea neurri eraginkorrak ezartzea baino.
4
Enpresariek haien irabaziak lehenesten dituzten heinean, lantokietako inbertsio falta era batekoa da. Krisiaren aitzakian, segurtasun neurrietara bideratutakoa hutsaren hurrengoa izan ohi da. Langileon osasunaren kontura aberasten dira.
Enplegu duina eta kalitatezkoa, etxera bizirik heltzeko eskubidea bermatuko duena. Erakunde publikoen ardura nagusienetakoa da hori, haien esparruan batez ere.
Lan osasun politikak errotik aldatzea. Eraginkortasun-eza frogatu duen elkar-hartze sozia larekin apurtu behar da, lan-osa sunera bideratutako baliabide ekonomikoak handitu eta politika errealetara bideratu.
3
Enpresen gaineko kontrola areagotzea. Lan-istripu hilgarri gehienak harrapaketa edo erorketen ondorioz gertatzen dira. Jarduera arriskutsuen jarraipena egiteko ezinbestekoa da lan-ikuskaritza eta Osalan-go giza-baliabideak Europako bataz-bestekora berdintzea.
4
Lan-gaixotasunen gaineko iruzurra borrokatzea. Horre tarako beharrezkoa da EAEn babes-sozialerako esparru propioa garatzea.•
Cuando el curso 2018-2019 no ha hecho más que empezar queremos denunciar que la siniestralidad laboral en Euskal Herria ha empeorado de manera sustancial. Según los datos, aumenta más que la actividad económica, y en lo que llevamos de año ya han fallecido 50 personas, de ellas 34 en la Comunidad Autónoma del País vasco y 16 en Navarra. La mitad de todas estas muertes se ha producido en el plazo de los últimos tres meses; muchas de ellas situación de precariedad extrema o en circunstancias que se podían haber evitado con facilidad. A estas alturas del año han muerto más personas en su puesto de trabajo que en el mismo periodo de 2017. 11
lgtbi+
Izan ba(ge)nitu Askotan gogoratzen dut irakasle hura, Natur zen bere irakasgaia. Bere azterketetako bat ere oso gogoan dut. Azterketa hartan fiordo hitzaren esanahia eskatzen zigun, beste batzuen artean, lehendabiziko galderan. Ezin nintzen gogoratu; fiordo, fiordo... eta bat-batean, ttak, idazten hasi nintzen: glaziar harana, itsasoak estalia. Definizio hori da gogoratzen dudan bakarra. Batxilergoko lehenengo maila zen eta urte betez soilik izan zen gure irakasle. Bakantea, imajinatzen dut orain. Berezia zen niretzat bere klasea. Bera zen berezia niretzat, berak egiten baitzuen ezberdina klasea. Orduan ez nekien zerk bihurtzen zuen Naturreko klasea ezberdin, baina bazegoen zerbait ezin nuena identifikatu, ez bainekien zer identifikatu behar nuen. Denborarekin jakin dut non zegoen misterioa. Irakasle hura izan zen nire lehendabiziko erreferen tzia marika, neuk jakin gabe, berak ezer esan gabe. Izate hutsaz. Eta bere izate horretan neurearen isla bizi nuen. Bizi edo, agian, bizi gabe, bilatu besterik ez nuen egiten. Berriz ere, neuk jakin gabe.
ezin bizitzea. Bai, ezin bizitzea esan dut, egiaz, horrelaxe sentitzen nuelako. Barnean banuen hazten ari zen zerbait, identitate bat, sentitzen nuena baina bizi ezin nuena. Banekielako onartutako normaltasunetik aldendu egiten zela, identitate hori hazten hasi baino askoz lehenago nire inguruak (heteropatriarkatu kapitalista zuriak, azken finean), markatu egin ninduelako, egiten gaituelako. Mariquita! Maritxua! Mariquita? Zer da hori? Praktika sexualak izaten imajinatzen al naute? Zergatik ni? Ez dakizu zergatik, baina mariquita zarela behin eta berriz errepikatzen dizute. Homosexuala nintzenik jakin ez eta, jadanik, mariquita nintzen. Eta horrek, markatuta bizitzeak, baztertu egiten zaitu, alboratu. Bazterrean gelditzen zara, gertatzen ari dena ezin ulertu, inguratzen zaituen sisteman ezin kokatu. Sistemak berak ez dizulako espaziorik eskaintzen, ez zaitu nahi. Mariquita ez, behintzat. Ezberdina. Ziurtasun osoz jakin ez arren, badago zerbait. Izan behar zaren horretan (edo, aproposago agian, sistemak zuretzat prestatu duen eredu horretan),
ez zara sartzen. Hori da pasiloan, patioan, jangelan eta komunean etengabe gogorarazten dizutena: ez zarela izan behar zaren hori. Beste zerbait zara: mariquita! Eta hitzak falta zaizkizu senti tzen duzun horri izena jartzeko, ahoskatzeko. Zer sentitzen duzun ere ez dakizu. Izan ere, inork ez du horretaz hitz egiten, inork ez dizu galdetzen, inork ez du gertatzen ari dena (eta denek ikusten dutena) mahai gainean jartzen. Nintzen bezalakoa izateagatik galduta. Lotsatuta. Ezin nuen partekatu, nik neuk ere ez bainuen ulertzen zer ari zen gertatzen. Orduan, nork ulertuko zuen? Nork lagunduko ninduen? Babes falta izugarria sentitzen duzu, nork babestuko zaituen ezin aurkitu, bidelagunik gabe. Eta orduan, sistemak nahikoa ez bazaitu baztertzen, zuk zure burua are eta bazterrerago eramaten duzu. Etxean, familian, eskolan, kalean. Kanpotik nahikoa entzun ez eta mariquita zarela behin eta berriz errepika tzen diozu zeure buruari. Eta, azkenik, zarena izatea ez dagoela ondo sinisten duzu: barne- gatazka gordina.
Atzera begira, izate horren noEskolara joatea zigor bihurlabaiteko kontzientzia neuregatu dizu sistemak, ez duzu joan natu dudanean, orduko gertanahi. Beldurrak gainditzen zaitu. kizun eta bizipen asko ulertzen Txirrinak jo baino ordu erdi leheeta kokatzen saiatu naiz, nahiz nago institutuan zaude, hauekin eta ez den batere erraza. Eta eta haiekin ez topatzeko. Hau ez bakarrik ordukoak, zeren, ni eta bestea ez entzuteko. zein nintzen eta niarekin Begiradarik ez jasateko. zer gertatzen ari zen ezin Ya es hora de pasar del “y si hubiera Klasetik irteten ere lehekonprenitu bizitza kasi tenido/hubiésemos tenido” al “tienen”. na izateko saiakera guzosoa igaro dut, borrokan. Sé y seamos en nuestros centros tiak egiten dituzu, arrazoi Niaren basamorturik lehopersonas de referencia para que nadie, berberengatik. Txirrinak rrenean barrena. nunca más, tenga que esconder su jo baino lehenago, dena esencia, su modo de ser o de sentir y no Izan ere, latza da norberak prest duzu azkar batean tenga que mostrarse como lo que no es. bere izatea bere horretan alde egin ahal izateko. 12
emakumea Marijo Molina. Izena duenak izana du Asteburuan kalera irten ere ez duzu nahi. Besterik ezean, kale honetatik ez. Hemendik hobe, badaezpada. Egunero zeure buruarekin borrokan, isil-isilik. Baina ezin duzu zarena ez den beste zerbait izan, eta horrek babes gabe uzten zaitu. Eta, orduan, ezkutatu egiten duzu zure izatea. Onartutako normaltasunetik babestuko zaituen oskol bat daramazu zure soinean, zuk zeuk sortutakoa, ustez babestuko zaituena. Babes faltagatik, ezkutatua. Zarena izatea gaizki dagoela sinistuta, onartua izateko beste izate bat sortzen saiatzen zara eta, konturatu gabe, armairua eraiki duzu. Baina ezin duzu gezurrik bizi. Zurrunbilo horretatik irten ezinik, batxilergora iritsi eta fiordoa zer den ikasten duzu. Eta ez duzu inoiz ahaztuko fiordoa itsasoak estalitako glaziar harana dela, ez eta Naturreko azterketa hura. Ez eta irakasle hura. Beldurrez josita, ezjakintasun sakonenean murgilduta, bazarela ulertzen duzu. Zure bidea egiten hasi nahi duzu, aske izatea nahi eta behar duzulako. Noraezean, zure izatea izango dena bilatzeari ekiten diozu, basamortuko eguzkipean tinko, etenik gabe. Gaur, bizipen hauek ematen didaten perspektibatik, ziur naiz garai hartan erreferenteak izan ba(ge)nitu (Naturrekoaz gain, Lenguakoa eta Musikakoa), hi tzak, galderak eta erantzunak izango nituela, izango genituela, derrigorrean. Hortaz, izan ba(ge)nitutik dituztera jauzi egin dezagun. Izan zaitez, izan gaitezen gure zentroetan. Inork, inoiz, ez dezala gehiago bere izatea estali behar ez den zerbait izateko.•
Txikitan gauza asko amesten genituen, eta hainbat
gauza izatera ailegatuko ginela sinistu ere. Bidean amets horietako asko galdu ziren eta beste batzuk bizipenen ondorioz zirzelatu. Amets eroak alde batera utzi zituzten askok eta beste askok haiengatik borrokatzea erabaki genuen. Izan ere, amestea doakoa dela esaten bada ere, denok ez dugu berdin amesteko pribilegioa, desiratzen dudana existitu behar du. Seguraski gure aiton amonek, gaurko gazteek ez bezala, sekula ez zuten amestu youtuberrak izango zirenik, horixe da emakume askori gertatu izan zitzaiguna, ez genuen adibidez alkatesa edo lehendakariñe izateko aukerarik. Hitza bera ere ez baitzen existitzen. Gaur egun gure egunerokoa izendatzeko hitz asko existitzen dira, baina hauek ez zituen euskaltzaindiak ipini, hauek emakume askoren izanaren ondorio dira, amore eman ez eta existitu zirenak, eta guretzat eredu bilakatu zirenak, erreferente izateko aukera bat alegia. Horixe izan zen niretzako Marijo Molina, bera izan zen STEILASetik ezagutu nuen lehenengo pertsona . Ni gaztea nintzen, feminista eta mundua eraldatzeko desirari eusten nion oraindik, iraultza posible zela pentsatzen nuen eta nonbait niri eta nire lagunei okurritutako ideia zela barneratuta nuen inozoki. Asanbladetan parte hartzen hasi eta han nire aurretik egon ziren hainbat emakume ezagutu nituen, NIRE GENEALOGIA. Haiek nire izana posible egin zuten, ama izan gabe, isila izan gabe edota obeditzaile izan gabe bizi gintezkeela gorpuzten zuten. Haien artean zegoen MariJo, dirudienez hezkuntza sindikatu batetik zetorrena, halakorik zegoenik ez nekien nik orduan, baina bere ahotsaren tinkotasun lasaia nire genealogia ere diren irakasle kuttunen artean kokatu nuen segituan. Egun ni nago berak garai batean sortu zuen esparruan, STEILASeko Emakume Idazkaritzatik idazten, eremu honetatik borrokan, etorriko diren beste askoren ahotsak posible egiteko. Azkenaldian entzuten dut Feminismoaren garaia dela, sortu den No olvidemos a quienes mugimendu honek indarra izango duela, jakina, indarrez beteriabrieron camino en esas ko mugimendua izan baita beticalles que el próximo 8 de danik. Hori erakutsi zidaten nire marzo tomaremos, nuestra aurrekoek niri. Eta bai, aurten lucha no ha comenzado hoy ere martxoak 8 iritsiko da, 24 ory nuestros derechos son duko grebarekin ausartuko gara consecuencia de las luchas oraingoan, eta kaleak emakume de muchas brujas, abuelas gazteez zein nagusiz josiko dira, y otras mujeres sin nombre. eta ukaezina izango da gure toEntre ellas, guardamos con kia dugula agenda politikoan. especial cariño a Mari Jose Baina ez ahaztu guk hartuko diMolina, siempre junto tugun kale eta gau horien galtzaa nuestros sueños. da-harriak nork jarri zituen, gure borroka ez baita gaur hasi, gure eskubideak ez dira iritsi, izenik gabeko sorginak, amonak edota ahaztutako izena duten Ipatia, Safo, Hatshepsut etabar luze batek borrokaturiko guden ondorio dira. Horien izenarekin batera, gaur guk hemen jasotzen dugu zure izena, Mari Jose Molina, baina zure izana barru-barruan gordetzen dugu, gure ame tsekin batera.•
13
jendarte mugimenduak
Bilbo, harrera-hiria Aurtengo udan, Hegoa gure Iparrera iritsi da. OEE harrera-batzordean, urteak daramatzagu leku batetik bestera doazen pertsonentzat baliabide gehiago eskatzen, Europako mapari begiratuta, agerikoa baita Bilbo bidegurutze estrategikoa dela. Ekain amaieratik, Afrikako ehunka pertsona iritsi dira Bilbora Gurutze Gorriak pleitatutako autobusetan, koordinazio eta informazio askorik gabe. Erakundeen aurreikuspen falta ikusita, auzo-elkarteen, afrikar mugimenduen, OEEren, kristau-elkarteen eta bestelako elkarteen bidez, mobilizatu egin gara Bilboko herritarrok, pertsona horiei ostatua, janaria, aholkuak, babesa eta abar eskaintzeko, suminduta eta zerbait egiteko gogoz geundelako. Harrera-hiri
Frente a la escasez y falta de previsión de las instituciones, la ciudadanía de Bilbao, desde el tejido asociativo de los barrios, movimientos africanos, OEEe, asociaciones cristianas y de todo índole, personas indignadas y con ganas de actuar, nos hemos movilizado para ofrecerles alojamiento, comida, consejos, acompañamientos... Hemos demostrado nuestras ganas de construir una ciudad de acogida, abierta y solidaria.
ireki eta solidarioa eraikitzeko dugun gogoa erakutsi dugu. Lehen bi aste hauetan, STEILASen lehengo egoitza izan da funtsezko tokietako bat, “biltegia”. Duela urtebete baino gehiago utzi zitzaion lokal hori OEEri, eta boluntario ugari joan dira hara materiala eramatera, antolatzera, iritsitako jendea han aldatu izan da, informatu… Zenbait auzo joan dira pertsona horiek hartzen: lehendabizi, Atxuri, eta ondoren, Bilbi, Santutxu (Karmela) eta Zorrozaurre (Bizinahi). Horrek elkarrekin bizitzeko, ikasteko eta zenbait gauza antolatzeko aukera eman digu: lege-aholkularitza, bilketak, itzulpen taldeak, mediku-bisitetan lagun tzeko taldeak, gaztelaniazko eskolak, kirol-jarduerak, afari kulturaniztunak, gosari solidarioak… Hala ere, inoiz ez zaigu ahaztu harrera hori ez dagokigula guri, baizik eta behartutako lekualdaketak amaitzeko eta lekualdaketa horien kausak bistaratzeko elkarrekin egin beharreko borroka politikoaren parte dela, eta iristen diren pertsonentzako baliabide instituzional gehiago eskatu behar direla. E.H.-an Inor ez aterperik gabe eta Eskubide guztiak denontzat izan ziren auzoetako harrera amaitzeko egindako kanpaldian erabili genituen leloak. Afrikako mutiletako batzuk asilo- eskaera egin dutenentzako Oñatiko harrera-zentrora joan dira; beste batzuk aktibistek, OEEk, gaztetxeek eta abar hartu dituzte herrietan. Presazko harrera amaituta, fronte asko ditugu irekita oraindik, esaterako, hauek: lekualdaketen kausak salatzen jarraitzea, baliabide instituzional gehiago martxan jartzeko presio egitea eta auzoetako nahiz herrietako harrera-proiektu herrikoiak sendotzea.•
Ecuador etxea
14
eilastasuna Ayotzinapa, IV. urtemuga
Bertatik bertara ekin,
43 ikasle desagertuta Mexikon
Euskal Herriko eskoletan hazia erein
2014ko irailaren 26an, Mexikoko Guerrero es-
Azken bi ikasturteetan Gamdhariyako herrian (Nepal) Bideitzen proiektuaren bultzatzaile da STEILAS sindikatuaren elkartasun fondoa, eta laguntza honi esker kasta baxueneko ikasleen eskolaratzea lortu da alde batetik, eta herrixkako emakumeen formakuntza, lan trebakuntza eta ahalduntze proiektuari bide egin zaio ere.
tatuan, landa-jatorriko ikasle batzuek -landa- eremuetan irakasle izateko eta beraientzat eta beraien komunitateentzat bizi duin baten alde borrokatzeko ametsa zutenak- Mexikoko poliziaren eta armadaren erasoa pairatu zuten; 6 hildako, 25 zauritu eta 43 gazte desagertu ziren eraso horren ondorioz. Gazte horien bortxazko desagertzetik lau urte igaro diren honetan, haien familiek nazioarteko solidaritatea jasotzeko egindako deialdiarekin bat egiten dugu.• Bizirik eraman zituzten eta bizirik nahi ditugu! Bakar bat gehiago ez! Egia eta justizia Narko Estatu mexikarraren biktima guztientzat!
Baina Eilastasunaren izaera, hezkuntza proiektuak munduko beste herrialde batzuetan bultzatzeaz haratago, elkartasuna bi noranzkoetan eta modu horizontalean ulertzea da. Lan horretan, argi dugu hemengo ikastetxeetan ere badugula zeregina egunez egun; hemengo ikasleen sentsibilizazioan, batetik, eta berdintasunean munduko herritar izaeran eragin behar dugu, bestetik, helburua biharko per tsona solidarioagoak lortzea izanen baita. Honetan lanean hasiak gara, eta momentu honetan Lekeitio eta Laukizeko eskola publikoetan jada proposamen didaktikoekin gabiltza eta aurten Iruñerriko ikastetxe batean ere elkarlanarekin hastea dugu helburu. Munduko bi leku hain desberdinetakoak diren ikasleen arteko harremana (idatziz ala bideodei bidez) edota hango eta hemengo ikasleen artean elkarlanean sortutako artelanak trukatzea dira ikasturte honetarako asmoak. Herrien arteko elkartasuna joan etorrikoa izanen da ala ez da izango.•
Nazioarteko IV Jardunaldi Ekosozialistak Alerta gorria, alerta berdea: eraldaketa ekosozialistan sakontzen Azaroaren 23-24-25 Lisboan Ardatzak: # Janariaren eta elikaduraren burujabetzaren ekonomia politikoa. #K apitalismo berdearen iruzurra desmuntatu. #L ana aldaketa klimatikoaren garaian. # Ekofeminismoa. Informazio gehiago: http://alterecosoc.org/?lang=es
Irakaskuntzako lankide, beste herrialde batzuetan honelako proiektuak laguntzeko prest bazaude,
egin zaitez
Namaste!
kide!
15
han hemenka irakurritakoak
Educatio ambientalis.
Invitación a la educación ecosocial en el Antropoceno José Manuel Gutiérrez Bastida Editorial
Liburu honek hezkuntza ekosozia laz ikastera gonbidatzen gaitu, eta egileak dioen moduan, “Parece que todo está escrito, quizá sí pero no divulgado, es una de las metas de este documento, ayudar a la divulgación de conceptos, procesos e ideas que contribuyan a cambiar la realidad de un mundo cambiante”.
Horren harira esan beharra dago liburua oso didaktikoa dela, guztiontzako eskuliburua da. Ekarpen oso interesgarriak egiten ditu eta hezkun tza ekosozialaren bidea zabaltzen du, hezkuntzarako bereziki lagungarria izan daitekeena. Hezkun tza ekosoziala gizartean ahalmen transformatzailea duen ikasketa arloa izateaz gain, besteak beste, feminismoa, internazionalismoa eta sindikalgintza bezalako pentsamenduen elkarreragin korapilatsuak elkarrizketen bitartez ulertzen laguntzen gaitu.
Ez dago hesi, sarraila, ezta morroilorik nire buruaren askatasunari inposa ahal diozunik
Irakaskuntzan azken 50 urteetan ingurumenaren arloan gauzatutako ekintzen diagnostiko orokorra egiten du eta hortik abiatuta etorkizunerako proposamen sorta aurkezten digu.
- Virginia Woolf (1882-1941)
Sindikalgintzarako eztabaidarako abiapuntu gisa altxor paregabea da; izan ere, ekosozialismoari lotuta izan ditzakegun konplexuak ezabatu eta gu geu ahalduntzen gaitu.•
www.steilas.eus Araba: Eulogio Serdán 5
01012 Gasteiz W 945 14 11 04 { 945 14 43 02 araba@steilas.eus
UPV/EHU Arabako Campusa Ikasgelategia, 204. Bulegoa 01006 Gasteiz W 945 01 33 97 (3397) steilas-araba@ehu.es
Bizkaia: Jose Maria Eskuza 1, 1 esk.
Gipuzkoa: Basotxiki 30-34 atz. 48013 Bilbo 20015 Donostia W 944 10 02 98 { 944 10 13 60 W 943 46 60 00 { 943 45 36 27 bizkaia@steilas.eus gipuzkoa@steilas.eus
UPV/EHU Bizkaiko Campusa Gizarte Arloko Eraikina 48940 Leioa W 946 01 24 34 – 435 (2435) steilas-bizkaia@ehu.eus
UPV/EHU Gipuzkoako Campusa Ignacio Mª Barriola eraikina Elhuyar Plaza 1 20018 Donostia W 943 01 84 36 (8281) { 943 01 81 40 steilas-gipuzkoa@ehu.eus
Nafarroa Joaquin Beunza, 4-6 behea
31014 Iruñea W 948 21 23 55 { 948 22 97 90 nafarroa@steilas.eus