SRD Bao cao thuong nien 2008 by srdvietnam srdvietnam

3 Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Baáo caáo thûúâng niïn 2007 - 2008

LÚÂI NOÁI ÀÊÌU

Thûa caác baån,

MUÅC LUÅC 2

QUAÃN LYÁ VAÂ TRAÁCH NHIÏåM GIAÃI TRÒNH

TÖÍNG QUAN VÏÌ SRD 6 QUAÃN LYÁ VAÂ TRAÁCH NHIÏåM GIAÃI TRÒNH

KÏËT QUAÃ ÀAÅT ÀÛÚÅC TÛÂ CHÛÚNG TRÒNH Dûå aán Sinh kïë bïìn vûäng taåi huyïån Paác Nùåm, tónh Bùæc Kaån Cêu chuyïån àiïín hònh cuãa gia àònh chõ Àinh Thõ Chuöång Nöng dên tröìng dûúåc liïåu vaâ tiïëp cêån thõ trûúâng, huyïån Ba Bïí, tónh Bùæc Kan. Cêu laåc böå Sinh kïë cöång àöìng taåi Phuá Thoå Thêm canh luáa caãi tiïën (SRI) taåi tónh Phuá Thoå vaâ Thaái Nguyïn Cêu chuyïån àiïín hònh cuãa baác Liïåu, tónh Phuá Thoå Cuãng cöë vaâ phaát triïín Hïå thöëng giöëng luáa nöng dên taåi tónh Bùæc Kaån Caãi thiïån sinh kïë vaâ vïå sinh möi trûúâng cho cöång àöìng ngheâo, huyïån Paác Nùåm, tónh Bùæc Kaån

11 11 13 15 17 20 22 23

NHÛÄNG CHUÃ ÀÏÌ CHÑNH Saáng kiïën vïì Biïën àöíi khñ hêåu cuãa SRD

26 26

HÏå THÖËNG GIÖËNG LUÁA CUÃA NÖNG DÊN VAÂ BIÏËN ÀÖÍI KHÑ HÊÅU

HÏå THÖËNG THÊM CANH LUÁA CAÃI TIÏËN (SRI)

HÖÎ TRÚÅ NGÛÚÂI KHUYÏËT TÊÅT ÚÃ THÛÂA THIÏN HUÏË

THAM GIA MAÅNG LÛÚÁI VAÂ TUYÏN TRUYÏÌN VÊÅN ÀÖÅNG

ÀÖËI TAÁC CUÃA SRD

BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH

cöng trong thúâi gian cuäng ài àöi vúái traách nhiïåm. Nhûäng thaách thûác lúán maâ SRD àang phaãi àöëi mùåt laâ laâm sao têån duång nhûäng thaânh cöng nïìn taãng àaä coá àïí tiïëp tuåc dêîn dùæt, phaát huy saáng kiïën vaâ laâm saáng toã hún têìm nhòn bao quaát vïì phaát triïín nöng thön bïìn vûäng. Àïí hoaân thaânh cöng viïåc cuãa mònh theo hûúáng muåc tiïu chiïën lûúåc cuãa Töí chûác, SRD baây toã sûå biïët ún àöëi vúái caác nhaâ taâi trúå: Töí chûác Caritas UÁc, Cordaid, Manos Unidas, Oxfam Myä, Misereor vaâ CIDSE CLV. Khöng coá sûå höî trúå quyá baáu cuãa caác nhaâ taâi trúå naây, SRD seä khoá coá thïí thûåc thi caác giaãi phaáp phaát triïín nöng thön möåt caách hiïåu quaã vaâ saáng taåo. Nhên àêy, töi cuäng chên thaânh caãm ún caác thaânh viïn cuãa Ban cöë vêën, caác àöëi taác dûå aán, caác cêëp chñnh quyïìn tûâ àõa phûúng àïën trung ûúng vaâ cuöëi cuâng nhûng khöng keám phêìn quan troång àoá laâ nhûäng ngûúâi dên taåi caác cöång àöìng núi chuáng töi laâm viïåc. Khöng coá sûå höî trúå vaâ húåp taác nhiïåt tònh cuãa hoå, SRD seä khöng thïí àaåt àûúåc sûá mïånh cuãa mònh trong sûå nghiïåp phaát triïín nöng thön bïìn vûäng. Trên troång

* Baáo caáo giai àoaån 10.2007 - 10.2008.

Vuä Thõ Bñch Húåp Giaám àöëc Trung têm SRD

5 Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

LÚÂI NOÁI ÀÊÌU

Xin trên troång giúái thiïåu vúái caác baån cuöën Baáo caáo thûúâng niïn nùm 20072008* cuãa Trung têm Phaát triïín Nöng thön Bïìn vûäng SRD. Vúái SRD, möåt nùm àêìy sûå kiïån vaâ thaânh quaã àaä diïîn ra vaâ baáo caáo naây seä nhòn laåi nhûäng thaânh tûåu àaåt àûúåc cuäng nhû nhòn vïì nhûäng thaách thûác tûúng lai. Trong nùm qua, SRD vêîn tiïëp tuåc têåp trung nöî lûåc cuãa mònh vaâo 3 lônh vûåc: Nöng nghiïåp bïìn vûäng, Sinh kïë nöng thön vaâ Quaãn trõ àõa phûúng. SRD cuâng vúái caác àöëi taác dûå aán vaâ caác bïn liïn quan àaä phaát triïín Kïë hoaåch chiïën lûúåc múái cho nùm 2008-2012, möåt lêìn nûäa khùèng àõnh sûå cam kïët cuãa SRD àöëi vúái nhûäng muåc tiïu chñnh àöìng thúâi vaåch ra khung haânh àöång àïí SRD tiïëp tuåc cöng viïåc cuãa mònh trong caác lônh vûåc naây. Nhùçm àaåt àûúåc muåc tiïu trong kïë hoaåch chiïën lûúåc naây, SRD àaä vaâ àang triïín khai caác chûúng trònh/saáng kiïën múái, bao göìm caác nöî lûåc giaãi quyïët vêën àïì

Biïën àöíi khñ hêåu vaâ Chûúng trònh caãi thiïån sinh kïë cho ngûúâi khuyïët têåt. SRD àaä phaát triïín möåt caách àaáng kïí vïì mùåt cú cêëu töí chûác. Nguöìn nhên lûåc àaä àûúåc tùng cûúâng thöng qua tuyïín duång vaâ hònh thaânh nïn möåt àöåi nguä caán böå àa daång, têåp húåp àûúåc chuyïn mön vaâ kinh nghiïåm trïn nhiïìu lônh vûåc khaác nhau vïì nöng nghiïåp vaâ phaát triïín nöng thön. Nhúâ vêåy SRD coá thïí triïín khai caác phûúng thûác tiïëp cêån möåt caách toaân diïån hún, coá taác àöång aãnh hûúãng tñch cûåc hún túái caác nhoám àöëi tûúång taåi cöång àöìng. Thïm vaâo àoá, SRD cuäng tùng cûúâng sûå tham gia vaâo caác hoaåt àöång cuãa maång lûúái caác töí chûác xaä höåi dên sûå taåi Viïåt Nam vaâ trong khu vûåc. Tham gia vaâo nhûäng maång lûúái naây SRD coá cú höåi chia seã nhûäng kinh nghiïåm vïì Nöng nghiïåp bïìn vûäng, An toaân lûúng thûåc vaâ Biïën àöíi khñ hêåu, goáp phêìn tñch cûåc cho sûå phaát triïín cuãa xaä höåi dên sûå vaâ tham gia vaâo vêån àöång chñnh saách möåt caách hiïåu quaã, giuáp àûa tiïëng noái cuãa ngûúâi dên túái vúái caác nhaâ hoaåch àõnh chñnh saách. Tuy nhiïn, nhûäng nöî lûåc vaâ thaânh

THÛ NGOÃ TÛÂ LIÏN HIÏÅP CAÁC HÖÅI KHOA HOÅC VAÂ KYÄ THUÊÅT VIÏÅT NAM (VUSTA) XHDS. VUSTA àang laâ àêìu möëi cuãa 54 Liïn hiïåp höåi tónh / thaânh (trong söë 63 tónh thaânh cuãa caã nûúác) vaâ gêìn 150 caác Höåi ngaânh Trung ûúng (trong söë 380 Höåi ngaânh cuãa caã nûúác). Ngoaâi ra, VUSTA coân coá khoaãng 500 caác àún võ nghiïn cûáu khoa hoåc, phaát triïín cöng nghïå, phaát triïín cöång àöìng, baão vïå möi trûúâng, chùm soác sûác khoãe, giaáo duåc-àaâo taåo àûúåc thaânh lêåp theo Nghõ àõnh 35/NÀ-CP vaâ Nghõ àõnh 81/2003/NÀ-CP (goåi tùæt laâ àún võ 81), trong àoá coá 220 àún võ trûåc thuöåc Àoaân Chuã tõch Höåi àöìng trung ûúng VUSTA. VUSTA vúái trñ tuïå, têm huyïët cuãa àöng àaão àöåi nguä trñ thûác khoa hoåc & cöng nghïå trong caã nûúác , têåp húåp àöng àaão caác töí chûác XHDS, khöng nhûäng trong maâ coân caã ngoaâi haâng nguä cuãa mònh, àaä vaâ àang àaä thûåc hiïån nhiïìu hoaåt àöång mang laåi hiïåu quaã thiïët thûåc, höî trúå Nhaâ nûúác giaãi quyïët möåt söë vêën àïì vïì phaát triïín kinh tïë - xaä höåi, thûåc hiïån tû vêën, phaãn biïån, giaám àõnh xaä höåi vaâ trúã thaânh àöëi taác tñch cûåc cuãa Nhaâ nûúác trong xêy dûång chñnh saách, trong àaâo

taåo vaâ phöí biïën kiïën thûác khoa hoåc vaâ cöng nghïå, trong cöng taác nghiïn cûáu khoa hoåc, phaát triïín cöng nghïå, baão vïå möi trûúâng, phaát triïín cöång àöìng, xoáa àoái giaãm ngheâo, chùm soác sûác khoãe nhên dên v.v... Laâ möåt trong hún 208 àún võ 81 trûåc thuöåc Àoaân Chuã tõch cuãa VUSTA, hoaåt àöång trong lônh vûåc xoáa àoái giaãm ngheâo, têåp trung vaâo nöng nghiïåp bïìn vûäng vaâ phaát triïín nöng thön, Trung têm Phaát triïín Nöng thön Bïìn vûäng (SRD) laâ möåt töí chûác XHDS múái hònh thaânh vaâo thaáng 3 nùm 2006, trïn cú súã kïë thûâa 28 nùm kinh nghiïåm cuãa töí chûác CIDSE quöëc tïë. SRD coá möåt cú cêëu töí chûác chuyïn nghiïåp thûåc hiïån caác hoaåt àöång rêët hiïåu quaã. Vúái nïìn taãng töët coá Ban Laänh àaåo vaâ àöåi nguä nhên viïn coá nhiïìu nùm kinh nghiïåm úã töí chûác phi chñnh phuã quöëc tïë, coá têm huyïët, nhiïåt tònh, nùng àöång, tûâ ngaây thaânh lêåp àïën nay, SRD àaä àûúåc VUSTA phï duyïåt 8 dûå aán, vúái töíng kinh phñ trïn 1,500,000 USD. Caác chûúng trònh, dûå aán cuãa SRD àaä mang laåi

nhiïìu hiïåu quaã trïn caác lônh vûåc nhû höî trúå phaát triïín nöng nghiïåp vaâ sinh kïë bïìn vûäng, tùng cûúâng sûå tham gia cuãa ngûúâi dên vaâ cuãa caác töí chûác cöång àöìng trong phaát triïín kinh tïë xaä höåi, nöng nghiïåp vaâ nöng thön. Bïn caånh nhûäng hoaåt àöång höî trúå taåi cöång àöìng thöng qua caác chûúng trònh dûå aán cuãa mònh, SRD coân tham gia tñch cûåc vaâo caác diïîn àaân lúán nhû: Vai troâ cuãa caác töí chûác XHDS trong phaát triïín kinh tïë xaä höåi, XHDS vaâ hiïåu quaã viïån trúå, Höåi nghõ tû vêën caác nhaâ Taâi trúå cuãa Chñnh phuã Viïåt Nam töí chûác, Biïën àöíi khñ hêåu vaâ vai troâ cuãa XHDS, Nghõ àõnh 151 vïì Töí Húåp taác, v.v..., tûâ àoá àoáng goáp tiïëng noái àaåi diïån cho caác töí chûác XHDS vaâ àûa tiïëng noái cuãa ngûúâi dên àïën vúái caác nhaâ hoaåch àõnh chñnh saách. SRD cuäng laâ möåt töí chûác tñch cûåc tham gia vaâo caác maång lûúái cuãa XHDS Viïåt Nam, àoáng goáp kinh nghiïåm tûâ cöång àöìng vaâ goáp phêìn xêy dûång XHDS Viïåt Nam nhû Maång caác töí chûác phi chñnh phuã laâm viïåc vò sûå tham gia cuãa ngûúâi dên (PPWG),

Maång giúái trong phaát triïín (GenComNet), Maång caác töí chûác XHDS Viïåt Nam vúái Biïën àöíi khñ hêåu, Maång caác töí chûác XHDS vò An ninh lûúng thûåc (CIPFEN), Maång caác töí chûác quöëc tïë vïì Biïën àöíi khñ hêåu (CCWG), Nhoám Húåp taác Phaát triïín (CDG), vaâ möåt söë maång lûúái quöëc tïë nhû Maång Chêu AÁ-Thaái Bònh Dûúng vïì khöng sûã duång thuöëc trûâ sêu (PAN AP), Maång luáa gaåo caác nûúác vuâng Àöng AÁ (EARWG). Laâ möåt töí chûác thaânh viïn cuãa VUSTA, SRD àang rêët tñch cûåc tham gia àoáng goáp vïì nhên lûåc vaâ taâi chñnh cho möåt söë hoaåt àöång cuãaVUSTA, nhû tham gia vaâo Ban cöë vêën cuãa dûå aán UNDP ”Nêng cao nùng lûåc cho VUSTA”, phöëi húåp VUSTA vaâ möåt söë àún võ khaác töí chûác höåi thaão ”XHDS vaâ Biïën àöíi khñ hêåu”. SRD laâ möåt trong nhûäng àún võ 81 hoaåt àöång rêët chuyïn nghiïåp vaâ hiïåu quaã, chùæc chùæn SRD seä coân tiïën xa hún nûäa vaâ hi voång rùçng SRD seä laâ möåt töí chûác phi chñnh phuã haâng àêìu cuãa VUSTA cuäng nhû cuãa Viïåt Nam.

Höì Uy Liïm Quyïìn Chuã tõch Liïn hiïåp caác Höåi Khoa hoåc vaâ Kyä thuêåt Viïåt Nam - VUSTA

7 Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Theo quan niïåm phöí biïën hiïån nay trïn thïë giúái thò trong ba böå phêån cêëu thaânh xaä höåi: Nhaâ nûúác phaáp quyïìn, Thõ trûúâng (khu vûåc tû nhên) vaâ Xaä höåi dên sûå thò nhên dên laâ chuã thïí trûåc tiïëp cuãa Xaä höåi dên sûå (XHDS) taác àöång àïën hai böå phêån kia, taåo nïn sûå phaát triïín haâi hoâa, dên chuã vaâ bïìn vûäng cuãa àêët nûúác. Tuy cuåm tûâ XHDS coá veã múái meã trong ngön tûâ Viïåt Nam, nhûng baãn thên XHDS àaä töìn taåi úã nûúác ta tûâ xa xûa. Noái möåt caách dïî hiïíu thò àoá laâ caác töí chûác nhên dên, sûå têåp húåp cuãa ngûúâi dên dûúái nhiïìu hònh thûác khaác nhau maâ thöi. Kïí tûâ nùm 1986 khi Viïåt Nam thûåc hiïån sûå nghiïåp “Àöíi múái” vaâ tiïën haânh phaát triïín kinh tïë thõ trûúâng theo àõnh hûúáng xaä höåi chuã nghôa, àêíy maånh dên chuã hoáa caác mùåt àúâi söëng xaä höåi thò XHDS coá vai troâ ngaây caâng quan troång vaâ sûå àoáng goáp ngaây caâng cao cho sûå phaát triïín cuãa xaä höåi. Hiïån nay, Liïn hiïåp caác Höåi Khoa hoåc vaâ Kyä thuêåt Viïåt Nam – VUSTA laâ möåt trong nhûäng töí chûác ài àêìu trong xêy dûång vaâ thuác àêíy sûå phaát triïín

Toân chæ

Ngöôøi daân taïi caùc coäng ñoàng noâng thoân ñöôïc taêng cöôøng naêng löïc ñeå töï quaûn lyù nguoàn sinh keá moät caùch beàn vöõng trong moät xaõ hoäi coâng baèng, ñoaøn keát vaø baùc aùi.

Söù meänh

SRD laø moät Toå chöùc phaùt trieån cuûa Vieät Nam hoaït ñoäng hoã trôï naâng cao naêng löïc cho caùc coäng ñoàng ngheøo ôû noâng thoân ñeå hoï töï quaûn lyù heä thoáng sinh keá cuûa mình moät caùch beàn vöõng thoâng qua naâng cao naêng löïc vaø vaän ñoäng chính saùch vì ngöôøi ngheøo.

Giaù trò cuûa toå chöùc

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

SRD

Töï chuû: Ngöôøi daân laøm chuû vaø töï quyeát ñònh veà quaù trình phaùt trieån cuûa hoï Beàn vöõng: Moätnoã löïcphaùt trieån laø beàn vöõng neáu coäng ñoàng coù theå töï duy trì vaø nhaân roängnhöõng thaønh quaû cuûa söï can thieäp veà phaùt trieån. Bình ñaúng: Taát caû caùc thaønh vieân cuûa coäng ñoàngñeàu ñöôïc ñaûm baûo veà cô hoäi tieáp caän caùc nguoàn löïc, lôïi ích, traùch nhieäm vaø ñöôïc baûo veä nhö nhau. Traùch nhieäm/Minh baïch: Toå chöùc SRD, caùc ñoái taùc vaø ngöôøi höôûng lôïi hoaït ñoäng moät caùch chuyeân nghieäp, côûi môû vaø minh baïch. Hieäu quaû: Ñaït ñöôïc nhöõng keát quaû toát nhaát vôùi nhöõng chi phí hôïp lyù nhaát

TÖÍNG QUAN VÏÌ

Giaù trò truyeàn thoáng trong ngöõ caûnh hieän taïi

Giuùp ñôõ ngöôøi khoù khaên hôn mình laø baûn chaát toát ñeïp cuûa con ngöôøi duø baát kyø hoï laø ai, ôû ñaâu, trong hoøa bình, trong chieán tranh, ôû phöông Ñoâng cuõng nhö ôû phöông Taây. Xaây döïng moät theá giôùi bình ñaúng vaø baùc aùi laø muïc tieâu maø taát caû moïi ngöôøi, moïi quoác gia, moïi daân toäc coù theå chung söùc thöïc hieän. Tinh thaàn ñoaøn keát ngaøy caøng trôû neân moät yeâu caàu caáp thieát trong moät theá giôùi ñang phaûi ñoái phoù vôùi raát nhieàu vaán ñeà noùng boûng mang tính toaøn caàu nhö ñoùi ngheøo, bieán ñoåi khí haäu, nhöõng vaán ñeà khoâng theå naøo giaûi quyeát noåi neáu khoâng coù söï hôïp taùc. Theo nguyeân taéc “Haønh ñoäng cuïc boä, tö duy toaøn caàu”, Trung taâm Phaùt trieån Noâng thoân beàn vöõng (SRD) khoâng nhöõng chæ laø moät toå chöùc phaùt trieån Vieät Nam maø coøn laø moät söï taäp hôïp lieân keát cuûa nhieàu con ngöôøi treân khaép theá giôùi, cuøng vôùi söùc löïc, trí tueä vaø loøng baùc aùi cuûa hoï. Töø nhöõng em hoïc sinh bieát quyeân goùp tieàn ñeå laøm töø thieän cho ñeán caùc baùc noâng daân ngheøo ñang aùp duïng caùc kyõ thuaät saûn xuaát noâng nghieäp ñeå caûi thieän cuoäc soáng vaø moâi tröôøng, taát caû hoï ñeàu laø caùc thaønh vieân trong ñaïi gia ñình cuûa SRD. Nhôø coù nhöõng con ngöôøi ñoù maø coâng vieäc cuûa SRD coù theå thöïc thi vaø coù yù nghóa. Trong theá giôùi hieän ñaïi ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu höôùng tôùi moät xaõ hoäi coâng baèng vaø baùc aùi thì caùc coâng taùc töø thieän laø chöa ñuû maø coøn caàn phaûi coù söï tham gia tích cöïc cuûa ngöôøi daân trong caùc hoaït ñoäng veà quaûn trò ñòa phöông. Vì Nhaø nöôùc vaø khoái kinh teá thò tröôøng chöa ñaùp öùng vaø giaûi quyeát ñöôïc moät caùch toaøn dieän caùc vaán ñeà veà kinh teá, xaõ hoäi vaø moâi tröôøng cho neân caùc Toå chöùc daân söï ñaõ ñöôïc

hình thaønh nhö moät chuû theá thöù 3 nhaèm huy ñoäng nguoàn löïc cuûa coâng ñoàng vaø ñöa ra caùc giaûi phaùp môùi. ÔÛ Vieät Nam hieän nay coù raát nhieàu Toå chöùc daân söï ñöôïc thaønh laäp. Nhöõng toå chöùc naøy thöôøng naèm ngay taïi cô sôû neân ñaõ ñoùng goùp cho vieäc quaûn trò ñaïi phöông toát hôn nhieàu so vôùi caùc Toå chöùc Phi chính phuû (NGO) quoác teá ñaõ vaø ñang hoaït ñoäng töø laâu ôû Vieät Nam, trong soá ñoù coù nhieàu toå chöùc ñang coù xu höôùng ruùt daàn khoûi Vieät Nam. Söï xuaát hieän ngaøy caøng nhieàu cuûa caùc Toå chöùc Phi chính phuû ñòa phöông ñaõ ñoùng goùp ñaùng keå cho söï phaùt trieån cuûa xaõ hoäi daân söï. Tuy nhieân vì phaàn lôùn caùc toå chöùc naøy ñeàu môùi thaønh laäp neân hoï gaëp raát nhieàu khoù khaên veà naêng löïc vaø kinh nghieäm trong lónh vöïc phaùt trieån. Ngöôïc laïi, SRD laø Toå chöùc Phi chính phuû ñaàu tieân ñaõ chuyeån ñoåi thaønh coâng töø moät Toå chöùc quoác teá thaønh moät Toå chöùc Phi chính phuû Vieät Nam, ñöôïc thöøa keá kinh nghieäm vaø kieán thöùc tích luõy cuûa CIDSE sau 28 naêm hoaït ñoäng ôû Vieät Nam. Vôùi kinh nghieäm voán coù ñoù, SRD coù theå ñöôïc xem nhö moät toå chöùc haït nhaân trong söï phaùt trieån veà xaõ hoäi daân söï ôû Vieät Nam, cuøng chia seû caùc baøi hoïc kinh nghieäm vaø ñi tieân phong trong vieäc thöïc hieän caùc chöông trình mang tính ñoåi môùi vaø saùng taïo. Ngoaøi ra SRD coøn ñoùng goùp tích cöïc vaøo vieäc naâng cao vai troø vaø tieáng noùi cuûa caùc Toå chöùc Phi chính phuû Vieät Nam thoâng qua caùc dieãn ñaøn trong vaø ngoaøi nöôùc, nhö tham gia Hoäi thaûo veà toå chöùc xaõ hoäi daân söï vaø hieäu quaû vieän trôï (Haø Noäi, 2007), Hoäi nghò Tö vaán veà noâng nghieäp vaø phaùt trieån noâng thoân (Brussels, 2008). SRD luoân baùm chaéc vaøo caùc giaù trò truyeàn thoáng, ñoàng thôøi cuõng luoân höôùng tôùi caùc cô hoäi vaø thaùch thöùc trong töông lai.

Cô hoäi môùi

Trong thôøi gian qua Vieät Nam ñaõ coù nhöõng böôùc tieán quan troïng veà Luaät trong lónh vöïc phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi. Cuoái naêm 2007 chính phuû ñaõ ban haønh Luaät Bình ñaúng giôùi, Phaùp leänh Daân chuû cô sôû vaø Nghò ñònh veà Toå hôïp taùc. Nhöõng luaät môùi ban haønh naøy cuøng vôùi Chöông trình Tam Noâng ñaõ khaúng ñònh chính phuû Vieät Nam cam keát thöïc hieän quyeàn bình ñaúng, söï tham gia vaø quaûn trò ñòa phöông trong söï nghieäp phaùt trieån noâng thoân.

Thaùch thöùc môùi Tuy coù nhieàu thuaän lôïi môùi nhöng vaãn toàn taïi nhieàu thaùch thöùc caûn trôû treân con ñöôøng phaùt trieån noâng thoân beàn vöõng. Caùc ñieàu khoaûn vaø luaät ñònh môùi chæ taïo ra khung phaùp lyù ban ñaàu cho söï phaùt trieån quaûn trò ñòa phöông vaø xaõ hoäi daân söï taïi coäng ñoàng. Coøn raát nhieàu coâng vieäc caàn laøm ñeå ngöôøi daân naém baét ñöôïc cô hoäi phaùt trieån môùi ñeå töø ñoù xaây döïng neân caùc theå

cheá phuø hôïp. Baûn thaân ngöôøi noâng daân coøn phaûi ñoái maët vôùi nhieàu thaùch thöùc ñe doïa ñeán nguoàn sinh keá vaø thu nhaäp cuûa hoï. Khi Vieät Nam hoøa nhaäp vaøo kinh teá toaøn caàu thì caïnh tranh thò tröôøng seõ khoác lieät hôn, theâm vaøo ñoù coâng nghieäp hoùa vaø ñoâ thò hoùa ñaõ vaø seõ daãn ñeán tình traïng noâng daân maát ñaát ôû caùc vuøng noâng thoân. Moät moái ñe doïa khaùc laø Bieán ñoåi khí haäu maø haäu quaû laø thieân tai, luõ luït, khí haäu thay ñoåi baát thöôøng, taát caû seõ aûnh höôûng nghieäm troïng ñeán ngaønh saûn xuaát noâng nghieäp treân toaøn quoác.

SRD: Moät nhaân toá cuûa söï thay ñoåi tích cöïc Muïc tieâu chính cuûa Toå chöùc SRD laø taän duïng caùc ñieàu kieän thuaän lôïi veà phaùp lyù hieän nay ñeå xaây döïng neân moät neàn taûng cho söï phaùt trieån beàn vöõng ôû caáp cô sôû thoâng qua caùc Toå chöùc coäng ñoàng vaø nhöõng phöông phaùp tieáp caän môùi. SRD tin töôûng raèng naâng cao naêng löïc cho coäng ñoàng laø caùch toát nhaát ñeå hoã trôï ngöôøi daân vöôït qua moïi thaùch thöùc trong töông lai vaø ñoùng goùp tích cöïc cho vieäc thöïc hieän Phaùp leänh daân chuû cô sôû. Ngoaøi ra, vôùi tö caùch laø moät Toå chöùc daân söï chuyeân nghieäp vaø saùng taïo ñöôïc vaän haønh vaø quaûn lyù bôûi caùc caùn boä laø ngöôøi Vieät coù trình ñoä vaø chuyeân moân cao, SRD seõ coù nhöõng aûnh höôûng tích cöïc veà tuyeân truyeàn taùc ñoäng chính saùch vaø phaùt trieån xaõ hoäi daân söï ôû Vieät Nam.

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Annual Report 2007- 2008

Trong naêm vöøa qua SRD taäp trung hoaït ñoäng vaøo caùc lónh vöïc sau:

Naâng cao naêng löïc Hoaït ñoäng naâng cao naêng löïc cuûa SRD nhaèm giuùp caùc caùn boä ñòa phöông vaø ngöôøi daân caûi thieän kyõ naêng quaûn lyù vaø trình ñoä kyõ thuaät trong saûn xuaát noâng nghieäp. Thoâng qua caùc hoaït ñoäng veà naâng cao naêng löïc nhö taäp huaán, tham quan, hoäi thaûo, thöû nghieäm treân ñoàng ruoäng v.v.. SRD ñaõ hoã trôï ngöôøi daân töï quaûn lyù nguoàn sinh keá cuûa mình moät caùch beàn vöõng vaø thuùc ñaåy vieäc thaønh laäp caùc Toå chöùc coäng ñoàng döôùi caùc daïng khaùc nhau. Thoâng qua caùc hoaït ñoäng naøy SRD ñaõ giuùp ngöôøi daân ôû caáp cô sôû naâng cao ñöôïc vai troø vaø vò theá cuûa mình ñeå hoï cuøng nhau xaây döïng coäng ñoàng töï chuû, töï vöõng, ñoaøn keát vaø baùc aùi.

Sinh keá noâng thoân Trong xu theá phaùt trieån vaø hoäi nhaäp hieän nay, SRD tröïc tieáp laøm vieäc vôùi coäng ñoàng ñeå hoã trôï ngöôøi daân duy trì vaø phaùt trieån caùc nguoàn sinh keá, giuùp hoï thích öùng vaø tham gia tích cöïc vaøo söï nghieäp phaùt trieån kinh teá cuûa ñaát nöôùc. Phöông thöùc tieáp caän cuûa SRD veà taïo nguoàn sinh keá laø döïa treân caùc nhu caàu cuûa ngöôøi daân ñeå tuyeân truyeàn, vaän ñoäng baø con thöû nghieäm, aùp duïng vaø nhaân roäng caùc kyõ thuaät hieäu quaû vaø phuø hôïp trong saûn xuaát noâng nghieäp.

Bieán ñoåi khí haäu vaø baûo veä moâi tröôøng laø caùc vaán ñeà ngaøy caøng trôû neân ñöôïc Nhaø nöôùc vaø caùc toå chöùc phaùt trieån quan taâm. SRD cam keát seõ loàng gheùp vaán ñeà naøy vaøo caùc chöông trình cuûa toå chöùc, hoã trôï noâng daân aùp duïng nhöõng kyõ thuaät thaân thieän vôùi moâi tröôøng trong saûn xuaát noâng nghieäp nhö: Kyõ thuaät thaâm canh luùa caûi tieán (SRI), Quaûn lyù vaø söû duïng ñaát coù söï tham gia (PLUM), Noâng daân saûn xuaát gioáng luùa, vaø Quaûn lyù dòch haïi toång hôïp (PIM). Thoâng qua caùc phöông thöùc tieáp caän naøy SRD giuùp ngöôøi daân: z Thay theá duøng phaân hoùa hoïc baèng phaân uû, phaân höõu cô z Cuûng coá kyõ naêng veà baûo toán caùc gioáng ñòa phöông z Söû duïng nguoàn taøi nguyeân ñaát vaø nöôùc hieäu quaû, beàn vöõng z Phaùt trieån ña daïng caây troàng vaø vaät nuoâi

Vaän ñoäng chính saùch vaø hoaït ñoäng maïng löôùi

Hieän taïi caùc hoaït ñoäng vaø ñoùng goùp cuûa caùc Toå chöùc Phi chính phuû trong coâng cuoäc xoùa ñoùi giaûm ngheøo, ñaëc bieät laø trong vieäc hoaïch ñònh chính saùch hoã trôï ngöôøi ngheøo vaãn chöa ñöôïc caùc caùc caáp chính quyeàn coâng nhaän vaø ñaùnh giaù moät caùch ñaày ñuû. Bôûi vaäy, vaän ñoäng chính saùch cho ngöôøi ngheøo laø moät trong nhöõng muïc tieâu chieán löôïc cuûa SRD. Traûi qua nhieàu naêm hoaït ñoäng trong coâng taùc xoùa ñoùi, giaûm ngheøo taïi coäng ñoàng SRD ñaõ tích luõy ñöôïc raát nhieàu caùc kinh nghieäm vaø baøi hoïc quyù giaù. Ñeå chia seû vôùi caùc caùn boä chính quyeàn vaø caùc nhaø hoaïch ñònh chính saùch. SRD ñaõ phaùt haønh caùc aán phaåm nhö tôø rôi, aùp phích, saùch, lòch ñeå giôùi thieäu veà caùc hoaït ñoäng vaø keát quaû cuûa döï aùn. SRD cuõng toå chöùc caùc chuyeán tham quan, hoäi thaûo cho caùc caùn boä vaø caùc nhaø hoaïch ñònh chính saùch ñeå hoï ñöôïc chöùng kieán vaø trao ñoåi cuøng nhau veà caùc keát quaû maø SRD ñaït ñöôïc. Ñeå taêng theâm taùc ñoäng aûnh höôûng veà xaây döïng chính saùch SRD ñaõ phoái keát hôïp vôùi caùc toå chöùc phaùt trieån khaùc caû trong vaø ngoaøi nöôùc. Trong naêm vöøa roài SRD ñaõ môû roäng quan heä hôïp taùc vôùi caùc toå chöùc trong vuøng nhö Nhoùm bieán ñoåi khí haäu, Nhoùm luùa gaïo Ñoâng AÙ (EARWG) vaø Maïng löôùi haønh ñoäng veà saâu beänh chaâu AÙ Thaùi bình döông (PANAP). SRD tích cöïc tham gia vaøo caùc maïng löôùi naøy ñeå cuûng coá vò theá cuûa mình nhö moät toå chöùc daân söï luoân hoïc hoûi vaø saün saøng chia seû vôùi caùc toå chöùc khaùc ñeå cuøng nhau tieáp caän vaø taùc ñoäng tích cöïc hôn ñoái vôùi caùc nhaø hoaïch ñònh chính saùch hoã trôï ngöôøi ngheøo.

13 Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Bieán ñoåi khí haäu vaø Baûo veä moâi tröôøng

vaø traùch nhieäm cuûa caùn boä ñaûm traùch. Ngoaøi ra, SRD coøn thöïc hieän cô cheá quaûn lyù môû nhaèm khuyeán khích saùng kieán cuõng nhö hôïp taùc giöõa caùc caùn boä trung taâm, taïo neân moät vaên hoùa toå chöùc haøi hoøa giöõa tính taäp theå vaø saùng kieán caù nhaân.

Ñoäi nguõ caùn boä chuyeân nghieäp vaø coù trình ñoä

QUAÃN LYÁ VAÂ TRAÁCH NHIÏÅM GIAÃI TRÒNH Ñeå ñem laïi thay ñoåi tích cöïc taïi coäng ñoàng, baûn thaân SRD phaûi coù moät chieán löôïc roõ raøng vaø phaûi cô caáu toå chöùc cuõng nhö söû duïng nguoàn löïc moät caùch hieäu quaû, duy trì vaø tuyeån duïng ñoäi nguõ caùn boä coù trình ñoä, ñoàng thôøi quaûn lyù taøi chính moät caùch minh baïch vaø beàn vöõng.

Taàm nhìn roõ raøng veà töông lai

Thaùng 12 naêm 2007, caùn boä nhaân vieân SRD cuøng vôùi ñaïi dieän caùc Ñoái taùc döï aùn, chính quyeàn caùc ñòa phöông vaø moät soá Toå chöùc Phi chính phuû xaây döïng Keá hoaïch Chieán löôïc naêm 2008 – 2012. Treân cô sôû xem xeùt laïi keá hoaïch chieán löôïc tröôùc ñoù cuûa giai ñoaïn 2004-2007, thöïc hieän phaân tích SWOT (ñieåm maïnh, ñieåm yeáu, cô hoäi, thaùch thöùc) cuõng nhö xem xeùt moâi tröôøng boái caûnh vaø vò theá thöïc teá cuûa SRD, baûn Keá hoaïch chieán löôïc môùi taäp trung vaøo 3 lónh vöïc öu tieân: Noâng nghieäp beàn vöõng, Sinh keá noâng thoân vaø Quaûn trò ñòa phöông, ñoàng thôøi ñöa ra ñaùnh giaù cuõng nhö bieän phaùp giaûi quyeát cho moät loaït caùc vaán ñeà veà toå chöùc, nhaân söï, haønh chính, taøi chính nhaèm thöïc hieän caùc muïc tieâu cuûa ba lónh vöïc treân.

Cô caáu toå chöùc hieäu quaû

SRD coù moät cô caáu quaûn lyù vaø toå chöùc goïn nheï cho pheùp taäp trung nguoàn löïc moät caùch hieäu quaû vaøo caùc chöông trình taïi coäng ñoàng. Giaùm ñoác Trung taâm giaùm saùt vieäc tuaân thuû chaët cheõ vôùi luaät phaùp Vieät Nam, coâng taùc baùo caùo cho VUSTA, caùc caáp chính quyeàn vaø nhaø taøi trôï, ñoàng thôøi theo doõi ñoân ñoác boä phaän chöông trình cuõng nhö boä phaän haønh chính taøi chính. Caùc vò trí trong toå chöùc ñeàu coù baûn moâ taû coâng vieäc neâu roõ vai troø

Quaûn lyù taøi chính minh baïch vaø beàn vöõng

SRD ñaët leân haøng ñaàu vaán ñeà traùch nhieäm giaûi trình, tính hieäu quaû vaø tính minh baïch, ñaëc bieät trong vaán ñeà taøi chính. Treân cô sôû Keá hoaïch chieán löôïc, SRD ñaõ xaây döïng caùc döï toaùn taøi chính ngaén vaø daøi haïn. Veà maët chi phí, baèng vieäc thöïc hieän moät heä thoáng quaûn lyù taøi chính minh baïch, caùc nhaø taøi trôï cuõng nhö chính quyeàn caùc caáp deã daøng kieåm tra giaùm saùt caùc chi phí taøi chính cuûa Trung taâm. Baùo caùo taøi chính 6 thaùng vaø baùo caùo kieåm toaùn ñoäc laäp haøng naêm ñeàu ñöôïc göûi cho caùc nhaø taøi trôï vaø VUSTA cuøng vôùi caùc giaûi trình vaø chi tieát taøi chính cuï theå khi ñöôïc yeâu caàu. SRD cuõng chuù troïng taäp huaán vaø naâng cao kyõ naêng cho caùn boä cuûa Trung taâm cuõng nhö caùn boä ñoái taùc, ñaëc bieät laø ôû caáp ñòa phöông nhaèm xaây döïng moät heä thoáng taøi chính keá toaùn chuaån möïc vaø hieäu quaû ôû taát caû caùc khaâu.

15 Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

SRD coù moät ñoäi nguõ caùn boä quaûn lyù, caùn boä chöông trình vaø caùn boä hoã trôï coù trình ñoä chuyeân moân cao vaø ña ngaønh. Moãi caùn boä ñeàu ñoùng goùp raát nhieàu kinh nghieäm chuyeân moân cuõng nhö trình ñoä hoïc vaán cuûa mình cho toå chöùc. Vôùi caùc chuyeân nghaønh khaùc nhau hoï ñaõ giuùp SRD coù caùi nhìn cuõng nhö caùch tieáp caän mang tính toaøn dieän, dung hoøa ñöôïc caùc vaán ñeà veà kyõ thuaät, moâi tröôøng, kinh teá, xaõ hoäi trong caùc chöông trình phaùt trieån. Nhaân löïc laø nguoàn löïc quan troïng nhaát cuûa Trung taâm, do vaäy naêng löïc nhaân vieân luoân ñöôïc chuù troïng caûi thieän thoâng qua caùc khoùa ñaøo taïo, taäp huaán, thöïc hieän caùc hoaït ñoäng taïi thöïc ñòa vaø tham gia caùc maïng löôùi. Nhaèm thu huùt vaø giöõ chaân caùc nhaân vieân coù trình ñoä, coâng taùc tuyeån duïng vaø cheá ñoä ñaõi ngoä luoân ñöôïc Trung taâm quan taâm moät caùch thích hôïp. Möùc ñoä hoaøn thaønh coâng vieäc cuõng nhö cheá ñoä ñaõi ngoä töông xöùng cuûa töøng caùn boä ñöôïc xem xeùt trong cuoäc ñaùnh giaù nhaân vieân dieãn ra haøng naêm. Maët khaùc, moãi caùn boä ñeàu phaûi tuaân thuû trieät ñeå caùc caåm nang chöông trình, caåm nang taøi chính, caåm nang haønh chính ñeå thöïc hieän caùc thuû tuïc moät caùch chính xaùc, roõ raøng, nhaèm naâng cao hieäu suaát vaø tinh thaàn laøm vieäc. Coâng vieäc cuûa Giaùm ñoác cuõng ñöôïc ñaùnh giaù thoâng qua yù kieán phaûn hoài aån danh cuûa Ban coá vaán vaø caùc nhaân vieân cuûa Trung taâm.

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

SRD hoã trôï döï aùn Sinh keá beàn vöõng taïi huyeän Paùc Naëm, tænh Baéc Kan töø naêm 2005. Trong naêm 2008. döï aùn taäp trung cuûng coá naêng löïc cuûa caùc Ban Phaùt trieån laøng taïi 4 thoân ngheøo nhaát cuûa xaõ Boäc Boá vaø môû roäng theâm ra 2 thoân môùi cuûa xaõ Nghieân Loan vaø xaõ Xuaân La.

Taêng cöôøng naêng löïc ñeå caûi thieän sinh keá

KÏËT QUAÃ ÀAÅT ÀÛÚÅC TÛÂ CHÛÚNG TRÒNH

Trong naêm vöøa qua döï aùn Sinh keá beàn vöõng ñaõ hoã trôï caùc hoaït ñoäng caûi thieän vaø naâng cao naêng löïc ôû caáp sô sôû. Naêng löïc cuûa caùc thaønh vieân trong Ban quaûn lyù thoân baûn vaø ngöôøi daân ñaõ ñöôïc caûi thieän thoâng qua caùc khoùa taäp huaán nhö: kyõ naêng laäp keá hoaïch, theo doõi vaø giaùm saùt, bình ñaúng giôùi vaø kyõ thuaät saûn xuaát nong nghieäp. Moät boä chæ soá theo doõi giaùm saùt ñôn giaûn ñöôïc ngöôøi daân laäp ra ñeå theo doõi veà caùc hoaït ñoäng trong xaây döïng cô sôû haï taàng, chaên nuoâi, troàng troït, taäp huaán, hoäi thaûo ñaàu bôø vaø quaûn lyù nguoàn voán luaân chuyeån.

Khuyeán khích söï tham gia tích cöïc cuûa ngöôøi daân

Caùc kieán thöùc vaø kyõ naêng veà xaây döïng vaø quaûn lyù nhoùm thu ñöôïc thoâng qua caùc khoùa taäp huaán ñaõ vaø ñang ñöôïc caùc hoïc vieân söû duïng trong vieäc toå chöùc vaø ñieàu haønh caùc cuoäc hoïp taïi xaõ, thoân veà phaùt trieån Sinh keá beàn vöõng. Caùc cuoäc hoïp naøy ñaõ coù noäi dung roõ raøng, muïc ñích cuï theå vaø ñaëc bieät laø chaát löôïng caùc cuoäc hoïp cuõng ñöôïc caûi thieän thoâng qua söï tham gia phaùt bieåu, ñoùng goùp yù kieán, trao ñoåi thaûo luaän cuøa baø con, ñaëc bieät laø chò em phuï nöõ, nhöõng ngöôøi tröôùc ñaây raát ít khi phaùt bieåu trong cuoäc hoïp.

17 Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Dûå aán Sinh kïë bïìn vûäng taåi huyïån Paác Nùåm, tónh Bùæc Kaån

Toå chöùc caùc khoùa taäp huaán thöïc tieãn vaø phuø hôïp

Caùc hoaït ñoäng veà ña daïng hoùa sinh keá vaø saûn xuaát noâng nghieäp cuûa DA trong thôøi gian qua ñaõ ñöôïc nhieàu noâng daân ngheøo tích cöïc tham gia vaø uûng hoä. Döï aùn ñaõ toå chöùc 2 khoùa taäp huaán kyõ thuaät veà gioáng coû VA06, laø moät loaïi coû cho sinh khoái lôùn, sinh tröôûng toát trong muøa ñoâng, ñaûm baûo nguoàn thöùc aên khan hieám cho gia suùc trong muøa ñoâng. Ngoaøi kyõ thuaät troàng coû baø con coøn ñöôïc taäp huaán kyõ thuaät chaên nuoâi lôïn, kyõ thuaät canh taùc luùa caûi tieán... Caùc khoùa taäp huaán kyõ thuaät naøy ñaõ ñöôïc caùc caùn boä kyõ thuaät truyeàn taûi vôùi phöông phaùp trao ñoåi hai chieàu, deã hieåu, keát hôïp hoïc ñi ñoâi vôùi haønh neân ñaõ giuùp cho ngöôøi noâng daân deã daøng aùp duïng trong ñieàu kieän cuûa töøng gia ñình. Ñieàu naøy ñaëc bieät yù nghóa ñoái vôùi baø con noâng daân ngheøo, daân toäc trong vuøng döï aùn.

Hoïc hoûi töø caùc moâ hình thaønh coâng

Ñeå taêng cô hoäi hoïc hoûi vaø trao ñoåi kinh nghieäm vôùi caùc noâng daân saûn xuaát gioûi döï aùn ñaõ toå chöùc cho caùc thaønh vieân thaêm quan hoïc hoûi caùc moâ hình noâng daân saûn xuaát gioûi. Thoâng qua chuyeán thaêm quan, caùc thaønh vieân ñaõ cuøng nhau chia seû caùc kinh nghieäm phaùt trieån kinh teá hoä gia ñình, kinh nghieäm söû duïng voán vay hieäu quaû. Nhöõng hoaït ñoäng naøy thöïc söï hieäu quaû ñoái vôùi ngöôøi daân ôû nhöõng vuøng saâu xa nhö huyeän Paùc Naëm, nôi maø ngöôøi daân raát ít coù cô hoäi tieáp caän vôùi nhöõng chöông trình taäp huaán kyõ thuaät cuõng nhö caùc taäp huaán naâng cao naêng löïc xaõ hoäi.

Trong thôøi gian tôùi döï aùn taäp trung vaøo vieäc: Naâng cao hôn nöõa naêng löïc cho caùc thaønh vieân döï aùn töø caáp huyeän, xaõ cho tôùi thoân baûn, chuù troïng öu tieân cho caùc thaønh vieân Ban Phaùt trieån thoân baûn. Tieáp tuïc thuùc ñaåy vieäc trieån khai daân chuû cô sôû vaø bình ñaúng giôùi thoâng qua caùc hoaït ñoäng döï aùn vaø caùc toå chöùc coäng ñoàng, ñeå ngöôøi daân thaáy roõ vai troø, traùch nhieäm cuõng nhö quyeàn lôïi cuûa mình trong quaù trình phaùt trieån coäng ñoàng. Cuûng coá heä thoáng giaùm saùt töø huyeän xuoáng ñeán xaõ vaø thoân baûn. Ñoái taùc döï aùn vaø SRD cuøng nhau phaùt trieån keá hoaïch giaùm saùt, maãu baùo caùo vaø toå chöùc hoäi thaûo xem xeùt tieán ñoä döï aùn, ñöa ra caùc ñieàu chænh caàn thieát, phuø hôïp. Phoái hôïp vôùi caùc cô quan cuûa nhaø nöôùc vaø loàng gheùp caùc hoaït ñoäng döï aùn vôùi chöông trình khuyeán noâng vaø xoùa ñoùi giaûm ngheøo, nhaèm phaùt huy vaø söû duïng toái ña nguoàn löïc cuûa ñòa phöông

19 Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Quaãn lyá thuãy nöng coá sûå tham gia, tónh Phuá Thoå vaâ Yïn Baái Muïc tieâu chính cuûa döï aùn Quaûn lyù thuûy noâng coù söï tham gia (PIM) laø hoã trôï coäng ñoàng xaây döïng vaø cuûng coá heä thoâng thuûy lôïi, ñoàng thôøi taêng cöôøng naêng löïc cho ngöôøi höôûng lôïi, ñaëc bieät laø chò em phuï nöõ ñeå hoï tham gia quaûn lyù toát nguoàn taøi nguyeân nöôùc. Thoâng qua vieäc caûi thieän haï taàng cô sôû vaø thuùc ñaåy söï tham gia SRD ñaõ giuùp cho ngöôøi daân ôû cô sôû ñaûm baûo phaùt trieån moät caùch bình ñaúng vaø beân vöõng.

Taêng cöôøng naêng löïc cho coäng ñoàng

Hai döï aùn PIM cuûa SRD khaùc vôùi caùc döï aùn khaùc ôû choã ñaây laø laàn ñaàu tieân SRD tröïc tieáp laøm vieäc vôùi ñoái taùc cuûa döï aùn ôû caáp xaõ, chöù khoâng phaûi caáp tænh hay huyeän. Thoâng qua caùch laøm vieäc tröïc tieáp vôùi caùn boä ñòa phöông vaø ngöôøi daân ôû cô sôû, luoân giuùp ñôõ vaø thuùc ñaåy baø con tham gia vaøo taát caû caùc böôùc cuûa quaù trình xaây döïng vaø phaùt trieån moâ hình thuûy noâng coù söï tham gia caùc döï aùn PIM ñaõ chöùng toû söï cam keát cuûa trung taâm SRD trong vieäc naâng cao naêng löïc cho coäng ñoàng caáp cô sôû. Ñeå hoã trôï caùc thaønh vieân trong Ban quaûn lyù vaø Nhoùm giaùm saùt coäng ñoàng trong vieäc trieån khai thi coâng vaø giaùm saùt coâng trình, döï aùn ñaõ toå chöùc caùc khoùa taäp huaán veà kyõ thuaät khuûy noâng vaø kyõ naêng giaùm saùt cho caùc thaønh vieân vaø noâng daân chuû choát. Thoâng qua caùc hoaït ñoäng cuûa döï aùn ngöôøi daân ôû thoân/xaõ, ñaëc bieät laø chò em phuï nöõ ñöôïc tham gia nhieàu hôn vaùo caùc coâng vieäc cuûa coäng ñoàng, töø ñoù maø vò theá cuûa hoï cuõng ñöôïc caûi thieän moät caùch roõ reät. Chò em ñöôïc tham gia vaøo baøn baïc vaø ñöa ra caùc quyeát ñònh lieân quan ñeán coâng trình thuûy lôïi, thoâng qua ñoù chò em tích luõy theâm nhieàu kinh nghieäm trong quaûn lyù, trôû neân töï tin hôn khi giaûi quyeát caùc vaán ñeà phaùt sinh trong laøng, xaõ cuõng nhö trong gia ñình.

21 Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Sau 2 naêm thöïc hieän döï aùn taïi 2 xaõ Vaân Hoäi vaø Vieät Cöôøng, huyeän Traán Yeân, döï aùn PIM taïi Yeân Baùi ñaõ ñaït ñöôïc thaønh quaû nhaát ñònh vaø keát thuùc vaøo thaùng 4 naêm 2008. Töø kinh nghieäm cuûa döï aùn ôû Yeân Baùi, SRD tieáp tuïc trieån khai döï aùn Quaûn lyù thuûy noâng coù söï tham gia taïi xaõ Höng Long, huyeän Yeân Laäp, Phuù Thoï, ñoàng thôøi loàng gheùp theâm caùc hoaït ñoäng naâng cao naêng löïc cho ngöôøi daân veà Quaûn lyù dòch haïi toång hôïp (IPM).

Thaønh laäp caùc Toå chöùc coäng ñoàng ñeå quaûn lyù thuûy noâng

Hoäi ngöôøi duøng nöôùc vaø Nhoùm giaùm saùt coäng ñoàng ñöôïc thaønh laäp nhaèm ñaûm baûo vieäc quaûn lyù, vaän haønh vaø baûo döôõng coâng trình moät caùch hieäu quaû vaø beàn vöõng. Caùc toå chöùc naøy ñeàu do ngöôøi daân laäp neân döïa treân nguyeân taéc töï nguyeän tham gia. Caùc thaønh vieân cuøng nhau xaây döïng quy öôùc veà söû duïng vaø ñieàu tieát nöôùc, möùc thu thuûy lôïi phí duøng ñeå duy tu baûo döôõng coâng trình. Vieäc hình thaønh caùc toå chöùc coäng ñoàng naøy cuøng vôùi cô cheá quaûn lyù roõ raøng minh baïch ñaõ taïo cô hoäi toát cho ngöôøi daân ñöôïc laøm vieäc cuøng nhau trong caùc nhoùm/toå ñeå töø ñoù naâng cao ñöôïc tinh thaàn ñoaøn keát vaø tình laøng nghóa xoùm trong coäng ñoàng.

Taùc ñoäng toát veà taïo nguoàn sinh keá

Taêng cöôøng naêng löïc vaø quyeàn löïc cho chò em phuï nöõ

Thaønh coâng cuûa caùc döï aùn PIM khoâng nhöõng chæ taäp trung vaøo khía caïnh kinh teá, maët khaùc ôû möùc ñoä naøo ñoù trình ñoä vaø naêng löïc cuûa phuï nöõ veà quaûn lyù thuûy noâng cuõng ñöôïc caûi thieän roõ reät. Ngay töø luùc baét ñaàu cho ñeán khi keát thuùc döï aùn, phuï nöõ ñaõ tham gia vaø ñoùng vai troø tích cöïc trong vieäc xaây döïng, giaùm saùt vaø quaûn lyù coâng trình.Thoâng quaù quaù trình naøy coâng ñoàng ôû ñaây ñaõ tieán theâm moät böôùc daøi ñeå ñaït ñöôïc muc tieâu veà bình ñaúng giôùi trong thoân, xaõ cuõng nhö ngay taïi caùc gia ñình.

Hoã trôï phaùt trieån Sinh keá Ñeå taêng theâm hieäu quaû cuûa coâng trình thuûy lôïi, dö aùn PIM taïi Phuù Thoï ñaõ

23 Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Döôùi söï giaùm saùt chaét cheõ cuûa Ban quaûn lyù vaø Nhoùm giaùn saùt coäng ñoàng caùc coâng trình thuûy lôïi cuûa 2 döï aùn ñaõ ñöôïc hoaøn thaønh vôùi chaát löôïng toát, ñuùng tieán ñoä nhö keá hoaïch ñaõ ñeà ra. Hôn 5.000m keânh möông ñaõ ñöôïc xaây döïng taïi 2 xaõ cuûa huyeän Traán Yeân cung caáp ñuû nöôùc töôùi cho 57 ha luùa vaø 1,2 ha hoà ao nuoâi caù. Ngoaøi ra 24 ha ruoâng luùa tröôùc kia chæ canh taùc 1 vuï do thieáu nöôùc töôùi nay coù theå laøm 2 vuï aên chaéc. Taïi Phuù Thoï, sau khi hoaøn thaønh coâng trình dieän tích töôùi taêng töø 30 ha leân 50 ha vaø ñaát canh taùc 2 vuï taêng theâm 15 ha. Taêng dieän tích töôùi, taêng naêng suaát vaø thôøi vuï seõ hoã trôï cho noâng daân ngheøo taêng theâm thu nhaäp, ví duï nhö ôû Yeân Baùi trong vuï vöøa roài baø con ôû 2 xaõ döï aùn ñaõ thu hoaïch theâm ñöôïc 125 taán thoùc. Khoâng nhöõng chæ coù taùc ñoäng veà kinh teá döï aùn coøn coù taùc ñoâng tích cöïc ñeán caùc vaán ñeà xaõ hoäi nhö naâng cao tính ñoaøn keát, töông trôï giuùp ñôõ laãn nhau, ñaëc bieät laø caùc maâu thuaãn, tranh chaáp veà nöôùc töôùi haàu nhö khoâng coøn.

loàng gheáp theâm caùc hoaït ñoäng taïo nguoàn sinh keá cho ngöôøi höôûng lôïi. Caùc lôùp hoïc treân ñoàng ruoäng (FFS) veà Quaûn lyù dòch haïi toång hôïp (IPM) ñaõ ñöôïc toå chöùc nhaèm naâng cao kieán thöùc cuûa baø con trong phaùt trieån saûn xuaát noâng nghieäp beàn vöõng. Ñeán nay ñaõ coù 35 noâng daân tham gia khoùa hoc FFS. Sau khoùa hoïc, nhöõng noâng daân naøy seõ laø nhöõng ngöôøi chuû choát ñeå chuyeån taûi caùc kinh nghieäm vaø vaän ñoäng baø con cuøng tham gia trong caùc hoaït ñoäng veà taïo nguoàn sinh keá vaø baûo veä moâi tröôøng. Thoâng qua döï aùn PIM caùc lôùp taäp huaán veà naâng cao naêng löïc xaõ hoäi, bình daúng giôùi vaø daân chuû cô sôû ñaõ ñöôïc toå chöùc taïi cô sôû. Ñeå xaây döïng neân moät xaõ hoäi coâng baèng, no ñuû vaø baùc aùi caàn nhieàu coâng söùc vaø thôøi gian, tuy nhieân nhöõng kinh nghieäm tích luõy ñöôïc töø döï aùn seõ hoã trôï tích cöïc cho ngöôøi daân taïi coäng ñoàng ñeå hoï töï tin vaø ñoaøn keát cuøng nhau quaûn lyù nguoàn taøi nguyeân ñòa phöông moät caùch hieäu quaû vaø beàn vöõng.

Caâu chuyeän ñieån hình cuûa gia ñình chò Ñinh Thò Chuoäng (Thoân Thieän 1, xaõ Höng Long, huyeän Yeân Laäp, tænh Phuù Thoï).

“Nhêtë nûúcá nhò phên tam cênì tûá giönë g”, chõ Àinh Thõ Chuöång laâ chuã höå ngheâo úã thön Thiïån 1 khi tham gia vaâo dûå aán àaä noái nhû vêåy àïí khùèng àõnh têìm quan troång cuãa nûúác àöëi vúái cêy tröìng. Chõ cho biïët khi cöng trònh thuãy lúåi àûúåc xêy dûång, baâ con àaä coá àuã nûúcá tûúiá , nhiïìu ruöång trûúác àêy chó cêëy 1 vuå bêy giúâ àaä cêëy àûúåc 2 vuå vaâ coá nhaâ coân laâm àûúåc caã cêy vuå àöng. Khöng nhû trûúác àêy, dên khöí lùæm, phaãi thûác àïm ài bùæt nûúác vaâo ruöång, tranh daânh nhau nûúác, coá ngûúâi phaãi chêìu trûåc àïën haâng tuêìn múái coá àuã nûúác cêëy. “Nhû gia àònh töi àêy coá 6 saâo ruöång chó cêëy àûúåc möåt vuå thöi coân möåt vuå “thaã maå chúâ trúiâ ”, bêy giúâ coá àuã nûúác röìi töi coân laâm àûúåc caã vuå thûá 3 cú àêëy!”,

25 Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Nöng dên tröìng dûúåc liïåu vaâ tiïëp cêån thõ trûúâng, huyïån Ba Bïí, tónh Bùæc Kan.

Chõ Chuöång cho biïët “Tûâ khi coá Dûå aán chuáng töi coân àûúåc têåp huêën vaâ töi thñch nhêët laâ lúáp hoåc Quaãn lyá dõch haåi töíng húåp trïn cêy luáa, noá satá thûcå vúái chuáng töi, vûâa hoåc trïn lúáp vûâa àûúåc ra ruöång thûcå tïë nïn rêët hiïuå quaã. Qua lúáp hoåc, töi àaä biïët àûúåc tûâng giai àoaån phaát triïín cuãa cêy luáa, töi coân phaát hiïån àûúåc khi coá sêu phaá haåi vaâ biïët caách phoâng trûâ, cûá möîi buöíi hoåc trïn lúáp vïì laâ töi ra ruöång mònh luön àïí kiïím tra xem coá sêu bïånh khöng, nïn vuå luáa nùm nay rêët töët, böng daâi hún vaâ khöng bõ sêu phaá haåi, chùæc chùæn luáa vuå naây seä cho nùng suêët cao, àúâi söëng cuãa gia àònh töi seä àúä khoá khùn hún trûúác” Khöng riïng gò gia àònh chõ Chuöång, maâ nhûäng ngûúâi nöng dên khaác khi tham gia lúáp têåp huêën IPM àaä aáp duång àûúåc caác kiïën thûác vaâo thûåc tïë cuãa gia àònh mònh vaâ coân tuyïn truyïìn, chia seã cho caác höå khaác. Chõ Chuöång noái “Khi töi ài ra àöìng, thêëy ruöång nhaâ chõ Thuåc bõ sêu cuöën laá nhiïìu töi àaä vïì noái vúái chõ êëy vaâ hûúná g dênî cho chõ êëy caách phoâng trûâ”. Ngoaâi lúáp IPM, caác lúáp têåp huêën khaác nhû Lêpå kïë hoacå h thön banã , Dên chuã cú sú,ã Bònh àùnè g giúiá do dûå aán töí chûác chõ àïìu tñch cûåc tham gia. Ngaây xûa ngûúâi dên chûa hiïíu nhiïìu vïì bònh àùèng giúái, giúâ múã lúáp naây taåi thön xoám múâi caã nam vaâ nûä tham gia nïn rêët hay, sau khi hoåc vïì vúå chöìng hiïíu nhau hún, chöìng biïët thöng caãm cho vúå hún, chia seã cöng viïåc cho vúå nhiïìu hún. Theo lúâi chõ Chuöång: “Nhû gia àònh anh Tuyïn caånh nhaâ töi, trûúác àêy rêët hay caäi nhau nhûng tûâ höìi tham gia lúáp bònh àùèng giúái anh chõ àaä hoaâ thuênå , khöng coân to tiïëng vúái nhau nûäa vaâ anh cuäng chia seã viïåc nhaâ cho chõ nhiïìu hún”. Nguyïån voång cuãa chõ cuäng nhû nhûäng ngûúâi dên úã àêy mong muöën dûå aán múã thïm nhiïìu lúáp têpå huênë kyä thuêtå nöng nghiïpå cho baâ con hún nûäa àïí cho dên àûúåc hoåc thïm caách thûác laâm ùn, tùng thïm thu nhêåp cho gia àònh, tûâ àoá baâ con trong thön àoanâ kïtë hún, giuáp àúä nhau nhiïìu hún.

ÔÛ huyeän Ba Beå, troàng caây döôïc lieäu laø vaán ñeà môùi so vôùi caùch thu haùi truyeàn thoáng thuï ñoäng töø nguoàn taøi nguyeân röøng saün coù. Thay ñoåi thoùi quen laâu ñôøi naøy ñoøi hoûi caû moät quaù trình, bôûi vaäy trong giai ñoaïn khôûi ñaàu döï aùn taäp trung vaøo vieäc xaây döïng neàn taûng cô baûn cuûa söï thaønh coâng thoâng qua chuyeån giao kyõ thuaät vaø tieán haønh caùc khaûo nghieäm cuûa noâng daân veà troàng caây döôïc lieäu ngay treân maûnh vöôøn vaø ñaát troáng cuûa gia ñình hoï. Döï aùn ñaõ naâng cao naêng löïc cho baø con caû veà kyõ thuaät troàng laãn phöông phaùp tieáp thò caùc caây döôïc lieäu quyù, coù giaù trò cao.

ñòa phöông. Töø ñaàu naêm 2008 ñeán nay, 18 noâng daân noøng coát ñaõ tröïc tieáp trieån khai 23 moâ hình trình dieãn caây döôïc lieäu , coù 122 hoä gia ñình ñaõ aùp duïng troàng ít nhaát moät loaïi caây döôïc lieäu trong heä canh taùc caây troàng cuûa gia ñình mình. Keát quaû naøy cuõng ñaõ ñöôïc noâng daân chia seû kinh nghieäm trong hoäi thaûo ñaàu bôø vaø ñöôïc chính quyeàn ñòa phöông ñaùnh giaù cao. Keát quaû cuûa döï aùn khoâng chæ coù taùc ñoäng taïi caùc thoân döï aùn, taïi moät soá thoân khaùc, caùc hoä gia ñình cuõng coù mong muoán ñöôïc tham gia troàng thöû döôïc lieäu.

Xaây döïng tinh thaàn Ñoaøn keát vaø Bình ñaúng giôùi

Taêng cöôøng Naêng löïc vaø Quyeàn löïc cuûa ngöôøi daân nhaèm caûi thieän Sinh keá coäng ñoàng

Trong giai ñoaïn 2007-2008, döï aùn ñaõ toå chöùc ñöôïc 72 buoåi hoïc cuûa lôùp FFS, ñaøo taïo ñöôïc 18 giaûng vieân noâng daân veà canh taùc döôïc lieäu (30% laø nöõ). Nhöõng giaûng vieân noâng daân naøy ñaõ tröïc tieáp tham gia tieán haønh caùc bieän phaùp kyõ thuaät, boá trí thöû nghieäm vaø theo doõi ñaùnh giaù söï sinh tröôûng vaø phaùt trieån cuûa caùc caây döôïc lieäu töø khi baét ñaàu gieo haït, öôm caây con, chaêm soùc cho ñeán khi thu hoaïch vaø baûo quaûn sau thu hoaïch. Döï aùn ñaõ xaây döïng thaønh coâng 6 moâ hình ñieåm taïi 6 thoân nhö moâ hình thaûo quyeát minh troàng xen ngoâ, moâ hình bakichs troàng xen döôùi taùn caây röøng, moâ hình gaác... Keát quaû töø caùc moâ hình trình dieãn vaø öùng duïng cho thu nhaäp 4,750,000 VND/naêm/saøo. Böôùc ñaàu ngöôøi daân cuõng ñaõ nhaän thaáy tieàm naêng kinh teá cuûa caây döôïc lieäu haøng hoùa taïi thoân baûn cuûa hoï.

Ñoåi môùi döïa vaøo coäng ñoàng

Keát quaû thu haùi nhöõng caây döôïc lieäu ñaàu tieân, maëc duø vôùi khoái löôïng coøn nhoû nhöng ñaõ giuùp cho nhöõng noâng daân tham gia chöông trình coù nhöõng thay ñoåi khi hoï töï xaây döïng keá hoaïch phaùt trieån caây döôïc lieäu, töï choïn löïa loaïi caây döôïc lieäu phuø hôïp coù khaû naêng thích öùng cao, deã troàng, deã chaêm soùc vaø coù giaù trò kinh teá ñeå troàng taïi hoä gia ñình. Hieän nay, coù 9 loaïi caây döôïc lieäu ñaõ vaø ñang ñöôïc troàng thöû nghieäm vaø cho keát quaû phaùt trieån phuø hôïp vôùi ñieàu kieän

BAØI HOÏC KINH NGHIEÄM: Xaây döïng moâ hình khaûo nghieäm thoâng qua Lôùp hoïc ñoàng ruoäng (FFS) laø hình thöùc hoã trôï hieäu quaû, giuùp ngöôøi noâng daân thay ñoåi nhaän thöùc cuõng nhö thoùi quen canh taùc thuï ñoäng tröôùc ñaây.

Thöû nghieäm troàng döôïc lieäu taïi hoä gia ñình laø moät caùch thuyeát phuïc ngöôøi noâng daân daân toäc thay ñoåi daàn phöông thöùc saûn xuaát töø khai thaùc töï nhieân sang troàng vaø chuû ñoäng nguoàn gioáng. Tuy nhieân khoâng deã vaø khoâng theå noùng voäi ñeå thay ñoåi moät thoùi quen laâu ñôøi neáu ngöôøi daân khoâng thöïc söï yù thöùc vaø coù quyeát taâm thay ñoåi, ñoàng thôøi coù söï hoã trôï tích cöïc töø phía döï aùn cuõng nhö chính quyeàn ñòa phöông.

Vieäc môû roäng canh taùc döôïc lieäu treân phaïm vi roäng caàn naâng cao naêng löïc cho nhoùm noâng daân noøng coát ñeå hoï ñoùng vai troø nhö nhöõng kyõ thuaät vieân höôùng daãn cho caùc noâng daân khaùc trong coäng ñoàng. Ngoaøi ra hoï cuõng raát caàn söï hoã trôï cuûa döï aùn ñeå naâng cao kieán thöùc vaø tieáp caän thoâng tin thò tröôøng. Coù nhö vaäy hoï môùi coù theå ñoùng vai troø nhö caàu noái giöõa noâng daân – ngöôøi saûn xuaát vôùi thò tröôøng – ngöôøi tieâu thuï.

27 Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Töø naêm 2006, SRD ñaõ hoã trôï ngöôøi daân taïi 6 thoân ngheøo vuøng cao thuoäc xaõ Khang Ninh, huyeän Ba Beå, tænh Baéc Kaïn vôùi muïc ñích thoâng qua vieäc thöû nghieäm troàng vaø cheá bieán caây döôïc lieäu haøng hoùa taïo theâm thu nhaäp, goùp phaàn giaûm tæ leä ñaát troáng, thay ñoåi cô caáu caây troàng vaø gìn giöõ nhöõng baøi thuoác daân gian, ñoàng thôøi thoâng qua ñoù giuùp ngöôøi daân thoân baûn taêng cöôøng naêng löïc, töï tin hôn vaø ñoäc laäp trong quyeát ñònh ñaàu tö saûn xuaát.

Thoâng qua keát quaû phaùt trieån caùc loaïi caây döôïc lieäu phuø hôïp vôùi ñòa phöông, caùc nhoùm noâng daân ñaõ taïo ñöôïc söï hôïp taùc, chia seû kinh nghieäm laãn nhau, ñoàng thôøi hoï cuõng ñaõ tham gia tích cöïc hôn trong caùc hoaït ñoäng cuûa coäng ñoàng. Keát quaû naøy thöïc söï coù yù nghóa ñoái vôùi caùc coäng ñoàng daân toäc thieåu soá ôû vuøng cao nhö Khang Ninh, ñaëc bieät ñoái vôùi ngöôøi phuï nöõ. Tröôùc ñaây, ngöôøi phuï nöõ daân toäc ít coù cô hoäi tham gia caùc khoùa taäp huaán, ít khi döï caùc cuoäc hoïp thoân, xaõ,. Nhöng khi tham gia vaøo döï aùn, ñöôïc cung caáp kieán thöùc kyõ thuaät cuõng nhö caùc kieán thöùc xaõ hoäi chò em ñaõ töï tin hôn. Chò em tham gia tích cöïc vaøo vieäc xaây döïng keá hoaïch, boá trí vaø thöïc hieän caùc khaûo nghieäm treân ñoàng ruoäng, baùo caùo keát quaû, trao ñoåi lieân laïc vôùi caùc ñôn vò thu mua saûn phaåm... Nhieàu chò em trôû neân maïnh daïn hôn trong caùc giao tieáp, trình baøy yù kieán cuûa mình, ñaëc bieät laø khi tham gia thaûo luaän trong quaù trình ñöa ra quyeát ñònh. Gia ñình vaø chính quyeàn ñòa phöông cuõng ñaùnh giaù cao nhöõng thay ñoåi tích cöïc naøy cuûa chò em phuï nöõ trong thoân baûn.

MOÄT SOÁ BAØI HOÏC KINH NGHIEÄM RUÙT RA TÖØ VIEÄC TRIEÅN KHAI CAÙC HOAÏT ÑOÄNG CUÛA DÖÏ AÙN: Moâ hình Caâu laïc boä sinh keá coäng ñoàng laø moâ hình xaõ hoäi daân söï hieäu quaû nhaèm phaùt huy yù thöùc taäp theå vaø söï tham gia trong phaùt trieån sinh keá. Moâ hình naøy caàn phaûi ñöôïc nhaân roäng, hoã trôï khoâng chæ cuûa caùc toå chöùc NGO Vieät Nam maø coøn cuûa caû chính quyeàn ñòa phöông.

Vieäc phaùt trieån sinh keá caàn môû roäng ña daïng treân nhieàu lónh vöïc troàng troït, chaên nuoâi, dòch vuï

nhaèm giuùp ngöôøi daân coù theå theo ñuoåi caùc chieán löôïc phaùt trieån sinh keá phuø hôïp vôùi ñieàu kieän veà lao ñoäng, nguoàn taøi chính cuûa töøng hoä gia ñình.

Huy ñoäng nguoàn voán töø caùc nguoàn khaùc nhau cho hoaït ñoäng cuûa caùc caâu laïc boä, ñoàng thôøi taêng

Thaønh töïu chính ñaït ñöôïc trong naêm 2007-2008 Xaây döïng ñöôïc 116 moâ hình trình dieãn veà caùc lónh vöïc nhö troàng troït, chaên nuoâi. dòch vuï noâng nghieäp. Ñaøo taïo ñöôïc 90 caùn boä Ban chuû nhieäm (60% laø nöõ) coù ñuû kieán thöùc vaø kyõ naêng veà laäp keá hoaïch, quaûn lyù taøi chính, thò tröôøng. Toå chöùc ñöôïc 162 cuoäc taäp huaán cho thaønh vieân caâu laïc boä. Moâ hình caâu laïc boä Sinh keá coäng ñoàng taïi Tænh Phuù Thoï ñaõ ñöôïc nhieàu toå chöùc tham quan, Moâ hình hoaït ñoäng cuûa Caâu laïc boä laø ví duï ñieån hình goùp phaàn cho vieäc ra ñôøi nghò ñònh toå hôïp taùc vaøo thaùng 11 naêm 2007.

Töø thaùng 8 naêm 2006 SRD ñaõ hoã trôï 6 huyeän cuûa tænh Phuù Thoï xaây döïng, cuûng coá vaø phaùt trieån caùc Caâu laïc boä Sinh keá Coäng ñoàng (CLC) vôùi muïc ñích phaùt trieån beàn vöõng, xoùa ñoùi giaûm ngheøo vaø ñoùng goùp vaøo quaù trình töï quaûn taïi ñòa phöông.

Phöông phaùp ñoåi môùi vaø Moâ hình laáy thaønh vieân laøm trung taâm

Moâ hình Caâu laïc boä Sinh keá Coäng ñoàng keá thöøa treân cô sôû caùc caâu laïc boä IPM cheø taïi Phuù Thoï tröôùc ñaây. Luùa, Cheø, Lôïn, Gaø vaø caùc hoaït ñoäng dòch vuï noâng nghieäp laø nhöõng höôùng saûn xuaát khoâng heà môùi laï ñoái vôùi noâng daân. Tuy nhieân, caùi môùi laï ôû ñaây laø noâng daân tham gia trong caâu laïc boä ñöôïc cuøng nhau hoïc hoûi chia seû kinh nghieäm vôùi moät moái quan taâm chung trong saûn xuaát, ñöôïc hoã trôï moät phaàn kinh phí hoaït ñoäng töø döï aùn vaø chính quyeàn ñòa phöông. Tham gia CLB, caùc thaønh vieân ñöôïc töï quaûn vaø töï quyeát ñònh höôùng phaùt trieån sinh keá cuûa Caâu laïc boä, ñoù chính laø moät höôùng môùi so vôùi thoùi quen troâng chôø yû laïi töø bao laâu nay cuûa ngöôøi daân. Ñeå thay ñoåi thoùi quen naøy laø caû moät quaù trình, bao goàm töø caùc hoaït ñoäng tuyeân truyeàn, taäp huaán, thaêm quan giuùp thaønh vieân CLB coù theâm kieán thöùc vaø kyõ naêng veà xaây döïng keá hoaïch phaùt trieån sinh keá cuûa CLC cuõng nhö cuûa töøng hoä gia ñình. Ngoaøi ra, döï aùn nhöõng hoaït ñoäng cuûa döï aùn nhö hoã trôï taøi chính, vaän ñoäng ngaân haøng vaø chính quyeàn ñòa phöông cho vay voán, toå chöùc caùc hoäi thaûo tuyeân truyeàn vaän ñoäng chính saùch, taïo haønh lang phaùp lyù ñeå moâ hình CBO ñöôïc coâng nhaän vaø phaùt trieån ñaõ giuùp ngöôøi daân töï tin vaø töï chuû hôn trong quaù trình xaây döïng vaø phaùt trieån sinh keá cuûa mình.

Hôïp taùc vaø Taêng cöôøng naêng löc

Moät taùc ñoäng tích cöïc nöõa cuûa döï aùn laø söï hôïp taùc, lieân keát giöõa caùc Caâu laïc boä trong döï aùn ñaõ ñöôïc naâng leân roõ reät qua vieäc haøng quyù caùc thaønh vieân ñöôïc gaëp gôõ, trao ñoåi chia xeû caùc kieán thöùc, kinh nghieäm trong phaùt trieån sinh keá, baûo veä moâi tröôøng, caùch söû duïng thuoác BVTV, caùch canh taùc beàn vöõng... Caùc thaønh vieân coøn toå chöùc caùc hoaït ñoäng xaõ hoäi coäng ñoàng nhö thaêm hoûi gia ñình thaønh vieân, khuyeán khích nhöõng gia ñình saûn xuaát gioûi, hoã trôï nhöõng gia ñình thieáu lao ñoäng.... Nhöõng hoaït ñoäng naøy khoâng nhöõng chæ giuùp caùc thaønh vieân Caâu laïc boä phaùt trieån saûn xuaát noâng nghieäp maø coøn laø cô hoäi ñeå caùc thaønh vieân cuøng nhau chia xeû, giao löu vaø hoïc taäp, ñaëc bieät laø chò em phuï nöõ. Vôùi tæ leä 2/3 laõnh ñaïo CLB laø nöõ, chò em ñaõ trôû neân maïnh daïn hôn trong caùc giao tieáp, trình baøy yù kieán cuûa mình cuõng nhö tham gia caùc hoaït ñoäng coäng ñoàng, nhöõng coâng vieäc maø tröôùc ñaây chæ coù nam giôùi tham gia.

Hoã trôï cuûa chính quyeàn ñòa phöông

Döï aùn khoù maø ñaït ñöôïc caùc keát quaû thaønh coâng nhö trong naêm qua neáu nhö khoâng nhaän ñöôïc söï uûng hoä maïnh meõ cuûa chính quyeàn ñòa phöông caùc caáp, ñaëc bieät laø cuûa Sôû Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån Noâng thoân Phuù Thoï. Sôû ñaõ coâng nhaän caùc thaønh töïu ñaït ñöôïc cuõng nhö trieån voïng phaùt trieån cuûa moâ hình Caâu laïc boä Sinh keá trong töông lai. Hieän nay coù 28/30 Caâu laïc boä phaùt trieån toát vaø trong caùc keá hoaïch phaùt trieån kinh teá 5-10 naêm cuûa caùc xaõ ñeàu loàng gheùp hay ñeà caäp ñeán keá hoaïch phaùt trieån cuûa caùc Caâu laïc boä.

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Cêu laåc böå Sinh kïë cöång àöìng taåi Phuá Thoå

naêng löïc vaø quyeàn löïc cho nhöõng noâng daân noøng coát ñeå hoï coù theå ñoùng vai troø nhö moät höôùng daãn vieân chuû choát, nhaèm quaûn lyù toát hôn caùc hoaït ñoäng sinh keá trong Caâu laïc boä cuûa mình cuõng nhö khi Caâu laïc boä sinh keá trong töông lai coù theå phaùt trieån thaønh caùc Hôïp taùc xaõ kieåu môùi, trong ñoù ngöôøi daân thöïc söï laøm chuû quaù trình phaùt trieån cuûa mình.

Quaãn lyá vaâ sûã duång àêët coá sûå tham gia (PLUM) Thaùch thöùc trong vieäc Söû duïng ñaát beàn vöõng

Ñoái vôùi caùc coäng ñoàng noâng thoân, ñaát ñai laø nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân quan troïng nhaát. ôû Vieät Nam, aùp löïc gia taêng daân soá cao cuøng vôùi ñaát ôû haïn cheá laøm cho ñaát ñai luoân laø vaán ñeà böùc thieát. Trong lòch söû, nhöõng thay ñoåi lôùn trong moâ hình söû duïng ñaát ñaõ taïo ra nhöõng taùc ñoäng ñaùng keå (caû maët tích cöïc laãn tieâu cöïc) leân sinh keá hoä gia ñình vaø söï phoût trieån veà kinh teá, ñoâi khi daãn ñeán nhöõng chuyeån bieán veà chính trò vaø vaên hoùa. ÔÛ Vieät Nam, nhöõng thaùch thöùc hieän taïi cho nguoàn taøi nguyeân ñaát gaây ra bôûi nhieàu vaán ñeà khaùc nhau nhö möïc nöôùc bieån daâng cao luoân ñe doaï gaây ngaäp luït cho 1/5 dieän tích ñaát ñai cuûa caû nöôùc, gia taêng daân soá, vaø söï môû roäng moät caùch nhanh choùng caùc khu coâng nghieäp vaø ñoâ thò höôùng veà caùc vuøng noâng thoân, laøm cho vaán ñeà quaûn lyù ñaát ñai ñöôïc coâng chuùng quan taâm roäng raõi. Phuø hôïp vôùi moái quan taâm naøy, döï aùn PLUM cuûa SRD ôû Thöøa Thieân Hueá nhaèm muïc ñích hoã trôï caùc coäng ñoàng ñòa phöông thöïc hieän quaûn lyù nguoàn taøi nguyeân quan troïng baäc nhaát naøy moät caùch coù hieäu quaû vaø ñaït hieäu suaát cao, ñoàng thôøi ñaûm baûo cho caùc coäng ñoàng ñöôïc tham gia moät caùch daân chuû vaø côûi môû trong vaán ñeà quaûn lyù ñaát ñai taïi ñòa phöông.

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Moâ hình Quaûn lyù söû duïng ñaát coù söï tham gia ôû Thöøa Thieân Hueá.

Muïc ñích cuûa PLUM laø giuùp ñôõ noâng daân ngheøo naâng cao nhöõng hieåu bieát cuûa hoï veà quyeàn söû duïng ñaát, thöïc hieän sinh keá beàn vöõng vaø töï quaûn taïi coäng ñoàng. Thaùng 3 naêm 2008, pha ñaàu tieân cuûa döï aùn, giai ñoaïn thöû nghieäm veà phöông phaùp PLUM ôû xaõ Phong Xuaân, huyeän Phong Ñieàn ñöôïc baét ñaàu trieån khai. Treân cô sôû hoaøn thaønh giai ñoaïn naøy, döï aùn seõ ñöôïc môû roäng ra caùc xaõ vaø huyeän khaùc cuûa tænh Thöøa Thieân Hueá vôùi thôøi haïn thöïc hieän laø 2 naêm.

Quaûn lyù döï aùn coù söï tham gia

33 Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Cuøng vôùi vieäc toå chöùc leã khôûi ñoäng cho pha thöû nghieäm, böôùc ñaàu tieân trong quoû trôõnh trieån khai döï aùn laø thaønh laäp Ban quaûn lyù döï aùn caáp xaõ ñeå theo doõi vaø giaùm saùt caùc hoaït ñoäng cuûa döï aùn. Caùn boä chöông trình taïi hieän tröôøng cuûa SRD vaø caùc cô quan, ban ngaønh caáp huyeän vaø tænh tích cöïc hoã trôï cho Ban quaûn lyù veà kyõ thuaät cuõng nhö phöông phaùp thöïc hieän döï aùn. Taïi caáp cô sôû, Ban phaùt trieån thoân baûn ñaõ ñöôïc thieát laäp nhaèm huy ñoäng ngöôøi daân trong coäng ñoàng tham gia vaøo caùc hoaït ñoäng veà quaûn lyù vaø söû duïng ñaát. Moãi Ban naøy do moät thuùc ñaåy vieân coäng ñoàng ñöùng ñaàu, hoï laø nhöõng ngöôøi do daân baàu choïn vaø chòu traùch nhieäm ñieàu phoái caùc hoaït ñoäng phaùt trieån taïi thoân baûn.

Taêng cöôøng naêng löïc vaø kieán thöùc

Thoâng qua caùc lôùp taäp huaán vaø kinh nghieäm thöïc hieän caùc hoaït ñoäng trong phaùt trieån coäng ñoàng, laäp keá hoaïch coù söï tham gia, bình ñaúng giôùi, ngöôøi daân ñoù naâng cao naêng löïc vaø hieåu bieát saâu hôn veà caùc vaán ñeà kinh teá vaø xaõ hoäi. Naêng löïc ñaõ ñöôïc taêng cöôøng naøy taïo cô sôû vöõng chaéc cho caùc

Keát quaû mong ñôïi cuûa döï aùn: Phöông phaùp Quaûn lyù vaø söû duïng ñaát coù söï tham gia (PLUM) ñöôïc aùp duïng taïi 6 thoân thuoäc 3 huyeän cuûa tænh Thöøa Thieân Hueá

Taêng hieäu quaû söû duïng ñaát vaø sinh keá thoâng qua caûi tieán kyõ thuaät troàng troït vaø cheá bieán sau thu hoaïch. PLUM ñöôïc taøi lieäu hoùa, phoå bieán vaø nhaân roäng treân ñòa baøn caùc xaõ khaùc trong huyeän Phöông phaùp PLUM ñöôïc tuyeân truyeàn moät caùch coùù hieäu quaû nhaèm vaän ñoäng chính saùch veà ñaát ñai.

coäng ñoàng ñòa phöông thöïc hieän PLUM vaø giaûi quyeát caùc vaán ñeà caáp baùch trong quoû trình phaùt trieån. Thaùng 7 naêm 2008, moät soá nhoùm sôû thích cuûa ngöôøi noâng daân ñöôïc thaønh laäp, muïc ñích cuûa caùc nhoùm naøy laø nhaèm caûi thieän sinh keá cho caùc hoä thoâng qua söï coäng taùc giuùp ñôõ laãn nhau. Nhöõng noâng daân tham gia moâ hình ñuôïc döï aùn hoã trôï ñoù cuøng nhau chia seû kieán thöùc vaø kinh nghieäm veà phaùt trieån caây troàng hoaëc vaät nuoâi. Thoâng qua vieäc xuùc tieán xaây döïng caùc moâ hình coù hieäu quaû vaø thaân thieän vôùi moâi tröôøng, nhöõng nhoùm sôû thích naøy khoâng nhöõng chæ guùp phaàn taêng cöôøng tình ñoaøn keát coäng ñoàng vaø caûi thieän sinh keá, maø coøn laøm taêng hieäu quaû söû duïng ñaát. Ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu naøy, döï aùn ñaõ toå chöùc moät cuoäc hoäi thaûo ñaùnh giaù hieän traïng söû duïng thuoác baûo veä thöïc vaät vaø phaân boùn hoùa hoïc vaø taùc ñoäng cuûa noù leân ñaát ñai, ñeå töø ñoù giôùi thieäu vaø khuyeán khích baø con söû duïng phaân boùn sinh hoïc vôùi coâng ngheä thaân thieän hôn vôùi moâi tröôøng sinh thaùi. Ngöôøi daân ñaõ coù nhöõng phaûn hoài raát tích cöïc veà cuoäc hoäi thaûo naøy ñoàng thôøi nhaän ra laø hoï ñaõ laïm duïng quaù möùc thuoác baûo veä thöïc vaät vaø phaân boùn hoùa hoïc, vaø quyeát ñònh seõ thay theá baèng caùch söû duïng kyõ thuaät mang tính beàn vöõng hôn.

Thay ñoåi nhaän thöùc

Kyõ thuaät canh taùc theo SRI coøn khaù môùi laï so vôùi taäp quaùn canh taùc töø bao ñôøi nay cuûa ngöôøi noâng daân ôû Vieät Nam. Ñeå thay ñoåi caùc thöïc haønh voán ñaõ trôû thaønh thoùi quen naøy laø caû moät quaù trình, döï aùn ñaõ xaùc ñònh caùc böôùc ñi phuø hôïp vôùi töøng giai ñoaïn. Trong naêm ñaàu tieân döï aùn chuù troïng ñaøo taïo nhöõng noâng daân noøng coát trôû thaønh nhöõng caùn boä kyõ thuaät veà SRI qua hình thöùc Lôùp hoïc ñoàng ruoäng (FFS) vaø xaây döïng caùc moâ hình trình dieãn ñeå thuyeát phuïc laõnh ñaïo vaø ngöôøi daân tin vaøo lôïi ích vaø hieäu quaû SRI.

Keát quaû khaû quan vaø trieån khai nhaân roäng

Keát quaû thu ñöôïc töø 4 moâ hình öùng duïng SRI vôùi dieän tích 1,7 ha trong vuï Xuaân 2008 ñaõ chöùng minh vieäc aùp duïng SRI cho naêng xuaát cao hôn so vôùi taäp quaùn töø 0,2 – 0,6 taï/saøo, giaûm löôïng gioáng 75%, saâu beänh giaûm haún vaø lôïi nhuaän taêng töø 110.000 – 120.000 ñoàng/saøo.

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

SRI khoâng chæ gaây tieáng vang trong caùc xaõ cuûa döï aùn maø ñaõ baét ñaàu vöôït ra beân ngoaøi khi maø laõnh ñaïo vaø ngöôøi daân moät soá xaõ/huyeän ngoaøi döï aùn ñaõ veà thaêm quan hoïc hoûi moâ hình ôû caùc xaõ döï aùn ñeå aùp duïng treân caùnh ñoàng xaõ mình. Soá hoä vaø dieän tích aùp duïng SRI trong vuï Muøa 2008 ñaõ taêng leân ñaùng keå. Neáu nhö trong vuï Xuaân chæ coù 43 hoä aùp duïng SRI vôùi dieän tích 1,7 ha thì ñeán vuï Muøa ñaõ coù 259 hoä aùp duïng vôùi toång dieän tích laø 25,6 ha (rieâng huyeän Phoå Yeân laø 20,6 ha).

Thêm canh luáa caãi tiïën (SRI) taåi tónh Phuá Thoå vaâ Thaái Nguyïn Baét ñaàu töø thaùng 9 naêm 2007 döï aùn ñaõ hoã trôï noâng daân aùp duïng phöông phaùp Thaâm canh luùa caûi tieán (SRI) vôùi muïc ñích thoâng qua vieäc öùng duïng SRI giuùp noâng daân taêng naêng xuaát, giaûm chi phí ñaàu vaøo, thu nhaäp ñöôïc caûi thieän töø ñoù hoï trôû neân töï tin hôn vaø ñoäc laäp hôn trong quyeát ñònh ñaàu tö saûn xuaát cuûa mình.

Taêng cöôøng naêng löïc vaø tình ñoaøn keát trong coäng ñoàng

Keát quaû naøy ñaït ñöôïc laø do söï ñoùng goùp goùp tích cöïc ngay töø ñaàu cuûa caùc Taäp huaân vieân noâng daân. Toång soá coù 120 noâng daân trong ñoù coù 88 nöõ laø noâng daân noøng coát ñaõ ñöôïc ñaøo taïo ñeå trôû thaønh giaûng vieân noâng daân trong vuï Xuaân vaø hoï ñaõ phaùt huy ñöôïc nhöõng kieán thöùc vaø kyõ naêng veà SRI cuûa mình trong vuï Muøa. Nhöõng giaûng vieân noâng daân naøy ñaõ ñöôïc phaân coâng tröïc tieáp phuï traùch trieån khai 22 moâ hình trình dieãn SRI ôû 22 thoân vaø hoã trôï kyõ thuaät cho caùc hoä trong quaù trình aùp duïng SRI. Söï hôïp taùc, lieân keát cuûa ngöôøi noâng daân treân ñòa baøn trieån khai döï aùn ñaõ ñöôïc naâng leân roõ reät, qua vieäc caùc thaønh vieân thöôøng xuyeân gaëp nhau trao ñoåi, thaûo luaän, chia

35 Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Sau khi taän maét thaáy nhöõng lôïi ích vaø hieäu quaû cuûa SRI taïi ñòa phöông mình, laõnh ñaïo ñòa phöông vaø baø con noâng daân ñaõ thöïc söï tin töôûng vaøo SRI. Trong Hoäi nghò ñaàu bôø, Phoù chuû tòch huyeän Phoå Yeân (Thaùi Nguyeân) ñaõ chæ ñaïo caùc xaõ coøn laïi trong huyeän aùp duïng SRI ngay trong vuï Muøa 2008. Chính quyeàn moät soá xaõ döï aùn coøn chuû ñoäng toå chöùc cho baø con caùc thoân khaùc ñeán thaêm quan, hoïc hoûi kinh nghieäm töø moâ hình ñeå vuï sau aùp duïng.

seû kinh nghieäm. Taïi moãi ñòa baøn döï aùn ñaõ hình thaønh caùc nhoùm noâng daân SRI. Caùc thaønh vieân trong nhoùm ñaõ chuû ñoäng vaø töï giaùc phaân coâng phoái hôïp thöïc hieän caùc coâng vieäc lieân quan ñeán moâ hình trình dieãn cuûa nhoùm mình phuï traùch.

Caâu chuyeän ñieån hình cuûa baùc Lieäu tænh Phuù Thoï

Goùp phaàn caûi thieän veà Bình ñaúng giôùi

Xaây döïng nguoàn Sinh keá beàn vöõng

Vôùi nhöõng böôùc ñi phuø hôïp cuøng söï vaøo cuoäc cuûa caùc caáp, caùc ngaønh coù lieân quan vaø söï tham gia tích cöïc cuûa nhoùm giaûng vieân noâng daân, döï aùn ñaõ goùp phaàn ñaùng keå vaøo vieäc thuùc ñaåy phaùt trieån kinh teá vaø xaõ hoäi cuûa ñòa phöông. Trong nhöõng naêm tôùi chaéc chaén döï aùn seõ coù nhöõng böôùc tieán daøi höôùng tôùi moät neàn saûn xuaát luùa theo höôùng beàn vöõng, hieäu quaû, vaø thaân thieän vôùi moâi tröôøng.

“Möåt kyä thuêåt àem laåi nhiïìu lúåi ñch nhû vêåy àaáng leä caác anh nïn àûa xuöëng vúái chuáng töi súám hún nûäa!”. Àoá laâ cêu noái maâ baác Nguyïîn

Huy Liïåu, möåt trong 30 nöng dên àêìu tiïn cuãa xaä Kinh Kïå, huyïån Lêm Thao, Phuá Thoå tham gia thûã nghiïåm vaâ ûáng duång SRI trong vuå xuên 2008 trong buöíi Höåi thaão àêìu búâ àaánh giaá vïì mö hònh aáp duång SRI trïn caánh àöìng cuãa xaä.

Trong thúâi gian àêìu mùåc duâ àaä àûúåc caán böå kyä thuêåt giúái thiïåu vïì SRI, àûúåc ài thùm quan mö hònh úã Haâ Têy, àûúåc tham gia lúáp nghiïn cûáu vaâ tûå aáp duång nhûng thûåc sûå baác vêîn chûa tin tûúãng laâ SRI seä thaânh cöng vaâ àem laåi hiïåu quaã. Nguyïn nhên laâ búãi vò tûâ trûúác àïën nay theo têåp quaán cêëy maå phaãi tûâ 4 - 5 laá, 4 6 daãnh/khoám vaâ 45 - 50 khoám/m2 chûá cêëy nhû SRI hûúáng dêîn maå chó coá 2 2 2,5 la,á cêëy 1 danã h/khom á , 30 danã h/m nhû vêåy thò laâm sao maâ cho nùng xuêët cao àûúåc. Nhûng vúái baãn tñnh ûa tòm hiïíu, hoåc hoãi baác cuäng àaä tûå aáp duång caác kyä thuêåt SRI trïn thûãa ruöång khoaãng 1 saâo cuãa gia àònh mònh. Vúái sûå hûúáng dêîn cuãa caán böå kyä thuêåt, baác àaä ghi cheáp têët caã nhûäng thöng tin vïì thúâi vuå, söë liïåu àêìu tû cuãa ruöång àaä aáp SRI vaâ ruöång chûa aáp duång caác kyä thuêåt SRI. Kïët quaã so saánh cho thêëy trïn 1 saâo ruöång SRI chó cêìn 0,5 kg giönë g trong khi caác ruöång khöng aáp duång laâ 2,5 kg/saâo; giaãm àûúåc möåt nûãa cöng gaánh maå ra ruöång vaâ cöng cêëy cuäng giaãm rêët nhiïìu, lûúång àaåm giaãm gêìn möåt nûãa, laåi khöng phaiã phun thuöcë trûâ sêu. Nùng xuêët cuãa ruöång 1 saâo aáp duång SRI vuå àoá àoá àaåt 2,6 taå, coân caác ruöång chûa aáp duång chó àaåt gêìn 2 taå/saâo. “Sau khi haåch toaán so saánh vúái caác ruöång chûa aáp duång töi thêëy ruöång aáp duång SRI laäi hún caác ruöång khaác 120.000 àönì g/saoâ , nhòn haåt thoác laåi rêët mêíy vaâ oáng aã, “saåch” hún caác haåt luáa úã ruöång chûa aáp duång SRI.” Baác Liïåu phêën khúãi noái. Sau nhûäng thaânh cöng àaáng khñch lïå taåi vuå Xuên, baác Liïåu àaä thûåc sûå tin tûúãng vaâo hiïåu quaã vaâ lúåi ñch cuãa SRI mang laåi cho mònh. Sang vuå Muâa, sau khi trao àöíi, baân baåc vúái gia àònh baác múã röång diïån tñch SRI lïn 3,6 saâo ruöång chuã àöång àûúåc nûúác sau khi àaä thöëng nhêët vúái caác chuã ruöång khaác liïìn kïì cuâng cuäng aáp duång SRI. Hiïån giúâ luáa cuãa gia àònh baác àang trong giai àoaån àoã àuöi vaâ hûáa heån cho nùng suêët cao hún hùèn caác ruöång chûa aáp duång SRI. Trung bònh möîi khoám luáa coá túái 18 - 20 böng hûäu hiïåu vaâ caác böng àïìu daâi vaâ nhiïìu haåt. Àûúcå hûúná g dênî kyä thuêtå , thùm quan mö hònh thaânh cöng, tham gia nghiïn cûuá thûã nghiïm å vaâ tûå aáp duång trïn ruöång nhaâ mònh nïn baác Liïåu nùæm rêët roä vïì caác khêu kyä thuêåt SRI. Tin tûúãng vaâ têm huyïët nïn cûá coá cú höåi laâ baác laåi noái chuyïån vaâ giúiá thiïuå vïì SRI vúái nhûäng ngûúâi nöng dên khaác, vêån àöång nhûäng ngûúâi khaác cuâng tham gia laâm SRI nhû baác.

37 Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Thöïc hieän caùc hoaït ñoäng cuûa döï aùn SRI ñaõ goùp phaàn laøm thay ñoåi nhaän thöùc veà vai troø cuûa chò em phuï nöõ trong coäng ñoàng. Neáu nhö tröôùc ñaây vieäc tieáp nhaän nhöõng tieán boä khoa hoïc kyõ thuaät chuû yeáu do nam giôùi ñaûm nhaän, thì trong döï aùn naøy tö töôûng ñoù ñaõ coù söï thay ñoåi. Ngay trong cuoäc hoïp choïn nhöõng noâng daân noøng coát ñeå ñaøo taïo trôû thaønh giaûng vieân caùc chò em raát haêng haùi ñaêng kyù tham gia. Trong soá 120 giaûng vieân noâng daân ñöôïc ñaøo taïo chò em chieám tôùi hôn 70%. Khi tham gia vaøo caùc hoaït ñoäng cuûa döï aùn caùc chò em ñaõ trôû neân töï tin vaø maïnh daïn hôn trong caùc giao tieáp, trình baøy yù kieán cuûa mình, cuõng nhö tham gia trong vieäc quyeát ñònh aùp duïng SRI treân ruoäng cuûa gia ñình. Tin töôûng vaøo hieäu quaû cuûa SRI neân chò em ñaõ chuû ñoäng vaø tích cöïc tuyeân truyeàn veà SRI vaø vaän ñoäng nhöõng ngöôøi khaùc trong coäng ñoàng cuøng tham gia SRI.

ñòa hình mieàn nuùi ñi laïi khoù khaên cuõng caûn trôû vieäc chuyeån giao kieán thöùc töø noâng daân ñeán noâng daân. Vì theá, ñeå cuûng coá vaø phaùt trieån beàn vöõng caùc gioáng luùa ñòa phöông vaø ñeå tìm kieám söï hoã trôï töø caùc toå chöùc chính quyeàn cho heä thoáng gioáng luùa cuûa ngöôøi noâng daân, SRD vaø Chi cuïc baûo veä thöïc vaät ñaõ phaùt trieån moät döï aùn môùi ñeå tieáp tuïc caùc keát quaû cuûa döï aùn cuõ. Döï aùn taäp trung vaøo 3 muïc tieâu sau: a) Naâng cao naêng löïc veà saûn xuaát gioáng luùa cho nhieàu noâng daân hôn, ñaëc bieät laø noâng daân vaø phuï nöõ taïi caùc laøng xaõ khaùc vôùi laøng xaõ cuûa döï aùn tröôùc, ñeå caûi thieän thu nhaäp cuûa hoä gia ñình, phaùt trieån noâng nghieäp beàn vöõng vaø giaûm ngheøo; b) Noâng daân daàn daàn thích nghi vôùi caùc aûnh höôûng lieân quan tôùi vieäc gia nhaäp WTO. Ñaëc bieät laø khi söï trôï giaù haït gioáng cuûa chính phuû hoaøn toaøn khoâng coøn vaø noâng daân seõ phaûi quaûn lyù haït gioáng cuûa chính hoï döôùi aùp löïc cuûa thò tröôøng Quoác teá, trong nöôùc vaø ñòa phöông;

Cuãng cöë vaâ phaát triïín Hïå thöëng giöëng luáa nöng dên taåi tónh Bùæc Kaån Phaùt trieån döïa treân neàn taûng cuûa söï thaønh coâng

Töø naêm 2005 ñeán 2007, döï aùn “Naâng cao naêng löïc cho caùc nhoùm noâng daân nhaèm phaùt trieån beàn vöõng caùc gioáng luùa coäng ñoàng” ñaõ ñöôïc thöïc hieän taïi 20/122 xaõ cuûa tænh Baéc Kaïn. Döï aùn ñaõ goùp phaàn cuûng coá vaø ña daïng hoùa caùc gioáng luùa thuaàn cuûa ñòa phöông. Ngöôøi noâng daân tham gia vaøo döï aùn ñaõ aùp duïng caùc kieán thöùc ñaõ ñöôïc hoïc cuûa hoï ñeå saûn xuaát haït gioáng cuõng nhö saûn xuaát luùa, treân cô sôû ñoù, naêng suaát luùa ñaõ gia taêng vaø ñaõ giuùp cho noâng daân ngaøy caøng bôùt leä thuoäc vaøo caùc nguoàn gioáng luùa beân ngoaøi. Ñoàng thôøi, söï hôïp taùc trong coäng ñoàng ñaõ ñöôïc cuûng coá thoâng qua söï trao ñoåi haït gioáng giöõa caùc nhoùm noâng daân. Tuy nhieân, soá löôïng noâng daân tham gia tröïc tieáp vaøo döï aùn, keå caû nhöõng ngöôøi ñöôïc chuyeån giao kyõ thuaät thoâng qua nhoùm noâng daân chuû choát, coøn raát haïn cheá chæ chieám khoaûng 3-5% soá noâng daân trong tænh. Ngoaøi ra, do

c) Vaän ñoäng thay ñoåi chính saùch ñeå chính phuû thöøa nhaän vai troø cuûa ngöôøi noâng daân trong saûn xuaát gioáng luùa, hoã trôï hoï trong vieäc saûn xuaát gioáng ñeå phuïc vuï nhu caàu cuûa ñòa phöông vaø ñoàng thôøi hoã trôï chöùng nhaän moät soá gioáng luùa phuø hôïp vôùi ñieàu kieän ñòa phöông ñaõ ñöôïc choïn bôûi chính ngöôøi noâng daân.

Cuûng coá naêng löïc, taêng cöôøng hôïp taùc vaø khai thaùc kieán thöùc baûn ñòa Döï aùn “Cuûng coá vaø phaùt trieån heä thoáng gioáng luùa cuûa noâng daân taïi tænh Baéc Kaïn” ñaõ ñöôïc trieån khai töø thaùng 4 naêm 2008 vôùi muïc tieâu laø caûi thieän sinh keá vaø kieán thöùc xaõ hoäi cuûa ngöôøi daân, ñaëc bieät laø ngöôøi ngheøo vaø phuï nöõ. Trong 6 thaùng qua, döï aùn ñaõ hoã trôï ñöôïc 340 ngöôøi daân taïi 12 xaõ treân toaøn tænh Baéc Kaïn caùc kieán thöùc cô baûn veà kyõ thuaät saûn xuaát gioáng vaø saûn xuaát luùa, nhö: phuïc traùng gioáng, nhaân gioáng, so saùnh gioáng, choïn doøng phaân ly, kyõ thuaät canh taùc luùa caûi tieán. Hai Trung taâm hoïc taäp coäng ñoàng cuõng ñöôïc thaønh laäp, caùc Trung taâm naøy khoâng nhöõng chæ laø nôi ñeå noâng daân trao ñoåi, hoïc hoûi maø coøn laø nôi ñeå caùc caùn boä ñòa phöông tieáp caän kieán thöùc vaø hoã trôï noâng daân saûn xuaát caùc gioáng luùa ñòa phöông. Ngoaøi ra, döï aùn tieáp tuïc cuûng coá vaø naâng cao naêng löïc cho caùc caùn boä kyõ thuaät cuûa Chi cuïc Baûo veä Thöïc vaät tænh Baéc Kaïn vaø caùc Traïm Baûo veä Thöïc vaät veà kyõ naêng quaûn lyù, ñieàu haønh vaø höôùng daãn ñeå hoï coù theå hoaøn thaønh toát vai troø ñieàu phoái vaø hôïp taùc vôùi caùc cô quan, ban ngaønh khaùc taïi ñòa phöông trong vieäc giuùp ñôõ vaø hoã trôï noâng daân.

39 Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Hoã trôï tích cöïc cuûa caùc caáp chính quyeàn ñòa phöông

Höôùng tôùi töông lai

Trong 2 naêm tôùi, döï aùn döï kieán seõ môû roäng theâm 30 xaõ nöõa, taêng soá xaõ tham gia vaøo döï aùn leân 42 xaõ, vôùi toång soá khoaûng 1,200 noâng daân môùi seõ ñöôïc taäp huaán ñeå coù ñuû trình ñoä vaø kyõ naêng veà baûo toàn nguoàn gen vaø saûn xuaát gioáng luùa. Ngoaøi nhöõng hoaït ñoäng giuùp naâng cao kieán thöùc cuûa noâng daân, döï aùn seõ môû ra nhieàu höôùng giuùp noâng daân hôïp taùc vaø tieáp caän roäng hôn vôùi beân ngoaøi (caû trong nöôùc vaø quoác teá), nhaèm muïc ñích chia seû kinh nghieäm vaø trao ñoåi gioáng luùa do noâng daân saûn xuaát. Vôùi muïc ñích ñoù SRD vaø ñoái taùc seõ laøm vieäc chaët cheõ vôùi caùc Trung taâm hoïc hoûi coäng ñoàng ñeå phoå bieán vaø nhaân roäng keát quaû thaønh coâng cuûa noâng daân, ñoàng thôøi naâng cao vò theá cuûa hoï ôû trong vaø ngoaøi nöôùc ñeå hoï coù theå tuyeân truyeàn vaän ñoäng cho vieäc phaùt trieån Heä thoáng gioáng luùa cuûa noâng daân moät caùch hieäu quaû vaø beân vöõng.

Caãi thiïån sinh kïë vaâ vïå sinh möi trûúâng cho cöång àöìng ngheâo, huyïån Paác Nùåm, tónh Bùæc Kaån Söï phaân hoùa giöõa khu vöïc noâng thoân vaø thaønh thò, phaân hoùa giöõa caùc vuøng vaø ñaëc bieät giöõa caùc nhoùm daân toäc ngaøy caøng taêng trong maáy naêm gaàn ñaây. Vaán ñeà baát bình ñaúng trong vieäc tieáp caän caùc nguoàn löïc giöõa caùc nhoùm ngöôøi, ñaëc bieät laø nhoùm nhöõng ngöôøi ngheøo nhaát, phuï nöõ vaø ngöôøi daân toäc thieåu soá ôû vuøng saâu, vuøng xa ngaøy caøng theå hieän roõ reät. Nhö ñaõ ñöôïc trình baøy trong Keá hoaïch chieán löôïc naêm 2008 – 2012, SRD vaãn tieáp tuïc naâng cao naêng löïc cho ngöôøi daân ôû nhöõng vuøng thieät thoøi nhaát ñeå hoï töï quaûn lyù nguoàn sinh keá moät caùch beàn vöõng. Döïa treân caùc baøi hoïc kinh nghieäm ruùt ra töø döï aùn Ña daïng noâng nghieäp vaø Sinh keá ñaõ thöïc hieän taïi huyeän Paùc Naëm töø naêm 2005 – 2007, SRD trieån khai döï aùn veà caûi thieän sinh keá vaø veä sinh moâi tröôøng töø thaùng 8 naêm 2008. Döï aùn taäp trung vaøo hai xaõ An Thaéng vaø Coå Linh laø nhöõng xaõ ngheøo nhaát ngheøo cuûa huyeän Paùc Naëm. Muïc tieâu cuûa döï aùn laø nhaèm taêng cöôøng naêng löïc cho caùc coäng ñoàng ngheøo ñeå hoï coù theå tham gia tích cöïc vaøo caùc hoaït ñoäng phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi, caûi thieän ñieàu kieän soáng, sinh keá vaø xaây döïng tinh thaàn ñoaøn keát, hôïp taùc trong coäng ñoàng.

41 Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Trong quaù trình trieån khai döï aùn SRD ñaõ poái hôïp chaêt cheõ vôùi Sôû Noâng nghieäp vaø PTNT tænh Baéc Kaïn vaø caùc ban ngaønh, cô quan khaùc cuûa ñòa phöông nhö Trung taâm khuyeán noâng vaø khuyeán ngö, Coâng ty coå phaàn vaät tö kyõ thuaät noâng nghieäp ñeå tuyeân truyeàn vaän ñoäng caùc toå chöùc ñòa phöông coâng nhaän vai troø cuûa noâng daân trong saûn xuaát caùc gioáng luùa. Keát quaû laø caùc toå chöùc naøy ñaõ cam keát cuøng vôùi SRD vaø ñoái taùc döï aùn seõ hoã trôï tích cöïc cho caùc hoaït ñoäng nhaèm ñaït muïc tieâu laø gioáng luùa cuûa noâng daân seõ coù giaáy chöùng nhaän ñaït caùc tieâu chuaån quoác gia. Trung taâm khuyeân noâng tænh cam keát seõ hoã trôï kinh phí cho caùc noâng daân tham gia döï aùn laøm gioáng luùa treân phaïm vi töø 5-10 ha. Caùc keát quaû thaønh coâng cuûa döï aùn cuõng seõ ñöôïc tuyeân truyeàn quaûng baù cho qua caùc keânh truyeàn thoâng cuûa Trung taâm. Coâng ty CPVT KTNN cam keát hoã trôï caùc nhoùm noâng daân saûn xuaát gioáng luùa ñeå coù theå kinh doanh. Chi cuïc BVTV vaø caùc Traïm BVTV cam keát tröïc tieáp tham gia caùc hoaït ñoäng döï aùn, hoã trôï ngöôøi daân caùc kieán thöùc vaø kyõ naêng veà kyõ thuaät. UBND caùc xaõ döï aùn cam keát hoã trôï vaø taïo ñieàu kieän thuaän lôïi nhaát ñeå döï aùn ñöôïc trieån khai ñuùng tieán ñoä.

Naâng cao tinh thaàn töï chuû

Ñeå caùc hoaït ñoäng cuûa döï aùn ñöôïc thöïc hieän moät caùch hieäu quaû vaø beàn vöõng, SRD ñaõ laäp Vaên phoøng döï aùn ngay taïi cô sôû vaø phaân coâng moät Caùn boä chöông trình naèm vuøng laøm vieäc tröïc tieáp vôùi ñoái taùc vaø ngöôøi daân ôû cô sôû. Ñoàng thôøi SRD cuõng phoái hôïp vôùi chính quyeàn ñòa phöông vaø ngöôøi daân trong coäng ñoàng ñeå thaønh laäp Ban quaûn lyù döï aùn caùc caáp töø huyeän, xaõ cho ñeán thoân baûn. Vôùi vieäc phaân caáp quaûn lyù döï aùn veá caùc caáp taïi cô sôû döï aùn ñaõ taïo ra moâi tröôøng hoïc hoûi, naâng cao naêng löïc veà quaûn lyù, laäp keá hoaïch, thöïc hieän vaø kieåm tra giaùm saùt cho nhöõng ngöôøi tham gia, ñaëc bieät laø ngöôøi daân taïi coäng ñoàng. Ngoaøi ra, caùn boä hieän tröôøng cuõng coù cô hoäi ñeå laøm vieäc tröïc tieáp vaø thöôøng xuyeân hôn vôùi ñoái taùc vaø coäng ñoàng oû caáp cô sôû. Thoâng qua ñoù seõ hieåu ñöôïc roõ hôn nhöõng khoù khaên cuûa coäng ñoàng trong cuoäc soáng noùi chung cuõng nhö trong vieäc thöïc hieän caùc hoaït ñoäng cuûa döï aùn noùi rieâng .Nhöõng hieåu bieát naøy seõ giuùp caùn boä hieän tröôøng tìm ra caùc giaûi phaùp phuø hôïp hôn, hieäu quaû hôn trong quaù trình trieån khai döï aùn.

Quaûn lyù döï aùn moät caùch toång theå

Ñaàu thaùng 9 naêm 2008, SRD cuøng vôùi ñoái taùc ñòa phöông ñaõ toå chöùc leã kyù keát thoûa thuaän vaø hoäi thaûo khôûi ñoäng döï aùn vôùi söï tham gia cuûa ñaïi dieän SRD vaø UBND huyeän Paùc Naëm, ñaïi dieän cuûa caùc xaõ, thoân tham gia döï aùn. Thoâng qua hoäi thaûo naøy caùc phöông phaùp tieáp caän cuûa döï aùn vaø caùc nguyeân taéc quaûn lyù taøi chính ñöôïc thoáng nhaát giöõa SRD, Ban quaûn lyù döï aùn vaø ngöôøi höôûng lôïi. Ngay sau hoäi thaûo, vôùi söï hoã trôï cuûa Caùn boä döï aùn, Ban quaûn lyù döï aùn caùc caáp vaø ñaïi dieän ngöôøi daân taïi 4 thoân döï aùn ñaõ cuøng

thaûo luaän vaø xaây döïng keá hoaïch thöïc hieän döï aùn trong naêm ñaàu tieân. Caùc lôùp taäp huaán veà xaây döïng nhoùm, laäp keá hoaïch, kieåm tra, giaùm saùt vaø ñaùnh giaù coù söï tham gia laø nhöõng hoaït ñoäng naâng cao naêng löïc ñaàu tieân cuûa döï aùn ñöôïc Thöïc hieân trong naêm 2008.

Thaùch thöùc trong thôøi gian tôùi

Döï aùn trieån khai treân ñòa baøn cöïc kyø khoù khaên cuûa tænh Baéc Kaïn caû veà maët cô sôû haï taàng laãn ñieàu kieän kinh teá xaõ hoäi. Nhaèm ñaït ñöôïc muïc tieâu cuûa döï aùn SRD cuøng vôùi ñoái taùc vaø ngöôøi daân seõ phaûi vöôït qua nhöõng khoù khaên, thaùch thöùc ôû phía tröôùc. Nhöõng khoù khaên naøy chuû yeáu taäp trung vaøo 4 vaán ñeà chính: haï taàng cô sôû, naêng löïc coäng ñoàng, ñieàu kieän töï nhieân vaø moâi tröôøng xaõ hoäi. Tieáp theo caùc hoaït ñoäng veà naâng cao naêng löïc ñaõ ñöôïc trieån khai, trong thôøi gian tôùi döï aùn seõ taäp trung vaøo: z Thuùc ñaåy hình thaønh vaø hoaït ñoäng caùc Toå chöùc coäng ñoàng (CBO) ñeå cuûng coá tinh thaàn hôïp taùc, ñoaøn keát vaø söï tham gia cuûa ngöôøi daân vaøo quaù trình ra quyeát ñònh taïi coäng ñoàng. z Caûi thieän sinh keá vaø thu nhaäp cuûa caùc hoä gia ñình thoâng qua vieäc naâng cao naêng löïc veà kyõ thuaät cho baø con ñeå hoï aùp duïng thaønh coâng caùc tieán boä kyõ thuaät phuø hôïp vôùi ñieàu kieän cuûa mình... z Caûi thieän ñieàu kieän sinh hoaït cô baûn cuûa daân baûn thoâng qua vieäc naâng caáp haï taàng cô sôû, ñaûm baûo veä sinh moâi tröôøng. z Naâng cao vai troø vaø vò theá cuûa chò em phuï nöõ trong coäng ñoàng thoâng qua vieäc loàng gheùp vaø hoøa nhaäp giôùi vaøo caùc hoaït ñoäng phaùt trieån coäng ñoàng.

43 Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

NHÛÄNG CHUÃ ÀÏÌ CHÑNH

Vieät nam, vôùi neàn khí haäu nhieät ñôùi vaø bôø bieån daøi, laø moät trong naêm nöôùc bò aûnh höôûng lôùn bôùi bieán ñoåi khí haäu1 (BÑKH). Nhöõng haäu quaû cuûa BÑKH ñaõ, ñang vaø seõ tieáp tuïc aûnh höôûng tôùi söï phaùt trieån kinh teá cuûa Vieät Nam, ñaëc bieät ñoái vôùi ngaønh Noâng nghieäp. BÑKH ñang khieán cho sinh keá cuûa haøng chuïc trieäu ngöôøi daân, nhaát laø nhöõng ngöôøi ngheøo vaø nhöõng ngöôøi caän ngheøo treân toaøn quoác bò ñe doïa. Tröôùc tình hình ñoù, Chính phuû Vieät Nam ñaõ ngaøy moät quan taâm hôn ñeán vaán ñeà BÑKH vaø ñaõ giao cho Boä Taøi nguyeân Moâi tröôøng phoái hôïp vôùi Boä noâng nghieäp vaø PTNN xaây döïng Chöông trình Muïc tieâu Quoác gia ñeå öùng phoù vôùi vaán ñeà BÑKH. Caùc Toå chöùc Phi chính phuû (NGOs), caùc Nhoùm coäng ñoàng vaø caùc Toå chöùc xaõ hoäi daân söï ñoùng moät vai troø heát söùc quan troïng trong vieäc öùng phoù vôùi BÑKH, bôûi vì caùc toå chöùc naøy laøm vieäc tröïc tieáp vôùi coäng ñoàng vaø seõ coù nhöõng ñoùng goùp tích cöïc vaøo vieäc naâng cao nhaän thöùc vaø naêng löïc cuûa ngöôøi daân nhaèm giaûm thieåu nhöõng taùc ñoäng xaáu cuûa BÑKH.

Bieán ñoåi khí haäu: Söï ñe doïa tôùi sinh keá

SRD laø moät Toå chöùc Phi chính phuû (NGO), laøm vieäc tröïc tieáp vôùi ngöôøi ngheøo, taäp trung vaøo maûng noâng nghieäp beàn vöõng vaø caûi thieän sinh keá taïi caùc vuøng mieàn nuùi, vì vaäy SRD xem vaán ñeà BÑKH laø moät vaán ñeà öu tieân trong Chieán löôïc phaùt trieån chöông trình cuûa Toå chöùc. Nhöõng aûnh höôûng maïnh meõ cuûa BÑKH ñaõ vaø ñang ñeø naëng leân neàn Noâng nghieäp Vieät Nam vaø ñe doïa sinh keá cuûa haøng ngaøn ngöôøi daân ngheøo. Beân caïnh ñoù, moät soá (1)

Baùo caùo cuûa UNDP 2007

45 Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Saáng kiïën vïì Biïën àöíi khñ hêåu cuãa SRD

kyõ thuaät noâng nghieäp khoâng quan taâm ñeán baûo veä moâi tröôøng cuõng goùp phaàn gia taêng söï BÑKH.

Loàng gheùp vaán ñeà BÑKH vôùi phaùt trieån sinh keá

Trong caùc chöông trình cuûa mình, SRD luoân laøm vieäc tröïc tieáp vôùi coäng ñoàng ôû caáp cô sôû ñeå hoã trôï ngöôøi daân thöïc hieän hoaït ñoäng nhaèm phaùt trieån noâng nghieäp beàn vöõng vaø baûo veä moâi tröôøng. Thoâng qua vieäc loàng gheùp caùc vaán ñeà lieân quan tôùi BÑKH vaøo trong caùc hoaït ñoäng cuûa döï aùn SRD ñaõ taïo ra moät aûnh höôûng tích cöïc tôùi caùc caáp ñòa phöông. Caùc döï aùn cuûa SRD veà “Baûo toàn gioáng luùa ñòa phöông”, veà “Canh taùc luùa caûi tieán - SRI”, veà “Quaûn lyù dòch haïi toång hôïp”, vaø veà “Quaûn lyù söû duïng ñaát beàn vöõng coù söï tham gia” ñaõ vaø ñang ñoùng goùp vaøo vieäc thích öùng vaø giaûm thieåu taùc ñoäng cuûa BÑKH ñoái vôùi caùc coäng ñoàng ngheøo, soáng chuû yeáu döïa vaøo noâng nghieäp.

Thích öùng beàn vöõng

Trong Keá hoaïch chieán löôïc phaùt trieån 2008-2012, SRD xem vieäc giaûi quyeát caùc vaán ñeà lieân quan tôùi BÑKH vaø loàng gheùp BÑKH trong caùc chöông trình, döï aùn laø moät öu tieân haøng ñaàu. SRD seõ phoái hôïp chaët cheõ vôùi ñoái taùc ñòa phöông vaø caùc coäng ñoàng ñeå phaùt trieån moät moâ hình nhoû veà thích öùng vaø giaûm thieåu taùc ñoäng cuûa BÑKH, ñoàng thôøi xaây döïng moät boä döõ lieäu lieân quan tôùi taùc ñoäng aûnh höôûng cuûa BÑKH taïi caùc vuøng döï aùn maø SRD hieän ñang trieån khai, ñeå töø ñoù laøm cô sôû theo doõi, phaân tích cuõng nhö thieát keá caùc döï aùn can thieäp, nhaèm thích öùng vôùi aûnh höôûng cuûa BÑKH.

Hôïp taùc vaø Vaän ñoäng chính saùch

SRD laø moät thaønh vieân saùng laäp cuûa maïng BÑKH vaø caùc Toå chöùc xaõ hoäi daân söï (CC&CSOs), moät maïng löôùi cuûa caùc toå chöùc phí chính phuû Vieät Nam (VNGO). SRD cuõng laø Toå chöùc NGO Vieät Nam duy nhaát trong Nhoùm noøng coát cuûa Nhoùm caùc Toå chöùc Phi chính phuû laøm vieäc veà BÑKH (CCWG). Muïc ñích cuûa SRD khi tham gia vaøo caùc maïng löôùi/nhoùm naøy laø ñeå hoïc hoûi vaø chia seû kinh nghieäm cuõng nhö goùp söùc cuøng vôùi caùc toå chöùc khaùc giuùp ngöôøi daân öùng phoù vaø giaûm thieåu caùc taùc haïi lieân quan tôùi BÑKH vaø ñöa tieáng noùi cuûa ngöôøi daân tôùi caùc nhaø hoaïch ñònh chính saùch.

Moái ñe doïa cuûa Bieán ñoåi khí haäu

Hôn moät thaäp kyû trôû laïi ñaây, khí haäu bieán ñoåi theo chieàu höôùng xaáu baát thöôøng laø moät trong nhöõng vaán ñeà thôøi söï cuûa toaøn caàu. Chính phuû cuûa caùc quoác gia, caùc taäp ñoaøn kinh teá lôùn, caùc toå chöùc xaõ hoäi daân söï ñaõ vaø ñang coá gaéng tìm caùc bieän phaùp, ñöa ra nhieàu chöông trình caáp quoác gia cuõng nhö caùc chöông trình lieân keát vuøng nhaèm ñaùp öùng moät caùch chuû ñoäng ñoái vôùi vaán ñeà thôøi söï naøy. Vieät Nam laø moät trong nhöõng nöôùc chòu haäu quaû naëng neà cuûa bieán ñoåi khí haäu. Hieän taïi luõ queùt vôùi taàn xuaát ngaøy caøng taêng, gaây maát muøa, röûa troâi ñoä maøu cuûa ñaát... Haäu quaû naøy coøn naëng neà hôn khi Vieät Nam laø moät nöôùc noâng nghieäp, trong ñoù saûn xuaát luùa laø moät maûng chính cuûa neàn kinh teá.

Nhu caàu veà ña daïng gioáng luùa

Vieät nam coù hai vuøng troàng luùa chính laø Ñoàng baèng soâng Hoàng vaø Ñoàng baèng soâng Cöûu Long. Haøng naêm saûn löôïng luùa caû nöôùc ñaït 33 – 34 trieäu taán thoùc, trong ñoù chæ söû duïng 8 trieäu taán (töông ñöông 4 trieäu taán gaïo sau khi xay xaùt) cho xuaát khaåu, coøn laïi laø tieâu thuï trong nöôùc vaø boå sung döï tröõ quoác gia. Saûn löôïng luùa ñaït ñöôïc nhö hieän nay laø nhôø thay caùc gioáng luùa cuõ, daøi ngaøy baèng caùc gioáng ngaén ngaøy, cao saûn cuøng vôùi caùc bieän phaùp kyõ thuaät thaâm canh. Beân caïnh nhöõng keát quaû veà saûn löôïng luùa ñaõ ñöa Vieät Nam trôû thaønh nöôùc thöù hai xuaát khaåu gaïo treân theá giôùi, nhöõng thaùch thöùc maø ngöôøi noâng daân ñang phaûi ñöông ñaàu laø duy trì moät boä gioáng luùa ña daïng coù chaát löôïng nhaèm ñaùp öùng moät caùch chuû ñoäng vôùi taùc ñoäng cuûa bieán ñoåi khí haäu nhö: ñaát trôû neân maát ñoä maøu môõ do luõ luït baát thöôøng, phaùt sinh nhöõng típ saâu, beänh haïi khaùng thuoác nhö raày naâu, beänh vaøng luøn xoaén laù... trong khi heä thoáng cung öùng gioáng cuûa nhaø nöôùc chæ ñaït ñöôïc 20 – 30% nhu caàu gioáng cuûa noâng daân, 70 – 80% nhu caàu gioáng coøn laïi laø do noâng daân töï ñeå gioáng.

47 Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Hïå thöëng giöëng luáa cuãa nöng dên vaâ biïën àöíi khñ hêåu

Taêng cöôøng naêng löïc veà Baûo toàn gioáng luùa cho noâng daân

Chaát löôïng cuûa haït gioáng phuï thuoäc vaøo naêng löïc vaø kyõ naêng cuûa chính ngöôøi noâng daân, chaát löôïng gioáng xaáu laø nguyeân nhaân daãn ñeán caây luùa khoâng coù khaû naêng khaùng saâu beänh, khaû naêng choáng chòu laïnh, noùng baát thöôøng vaø giaûm naêng suaát. Ñeå hoã trôï noâng daân naâng cao kieán thöùc veà gioáng vaø ña daïng sinh hoïc SRD ñaõ tham gia vaøo chöông trình Chaâu AÙ veà baûo toàn vaø söû duïng ña daïng sinh hoïc BUCAP. Chöông trình naøy do Toå chöùc naâng cao naêng löïc coäng ñoàng vuøng Ñoâng Nam AÙ (SEARICE) quaûn lyù vaø ñaõ ñöôïc thöïc hieän ôû Vieät Nam töø naêm 2000 vôùi muïc ñích naâng cao kieán thöùc vaø kyõ naêng cuûa noâng daân trong vieäc löïa choïn gioáng, phuïc traùng gioáng, nhaân gioáng vaø töï lai taïo gioáng nhaèm cuûng coá beàn vöõng heä thoáng töï cung öùng gioáng cuûa noâng daân, chuû ñoäng öùng phoù vôùi ñieàu kieän khí haäu dieãn bieán baát thöôøng. Ñeán cuoái 2007, ñaõ coù hôn 5,000 noâng daân töø 185 xaõ khaùc nhau cuûa 13 tænh treân caû nöôùc tham gia vaøo chöông trình naøy, töø phía Baéc nhö Haø Noäi, Hoøa Bình, Yeân Baùi ñeán mieàn Trung nhö Ngheä An, Quaûng Bình, Hueá, Quaûng Nam ñeán mieàn Nam nhö Long An, Ñoàng Thaùp, Kieân Giang. Töø 2003, CIDSE/SRD ñaõ thöïc hieän chöông trình naøy ôû Baéc Kaïn.

Keát quaû ñaït ñöôïc töø thöïc tieãn

Moät trong nhöõng kieán thöùc maø ngöôøi noâng daân thu nhaän ñöôïc vaø raát coù ích trong vaán ñeà öùng phoù vôùi bieán ñoåi khí haäu chính laø phuïc traùng caùc gioáng luùa ñòa phöông. Caùc gioáng naøy ñaõ ñöôïc troàng ôû ñòa phöông trong thôøi gian daøi, chuùng ñaõ khaúng ñònh ñöôïc tính thích öùng vaø oån ñònh vôùi ñieàu kieän cuûa ñòa phöông nhö khaùng saâu beänh, chòu ñöôïc haïn cuïc boä, khoâng ñoøi hoûi thaâm canh cao. Vieäc noâng daân söû duïng caùc gioáng luùa ñòa phöông ñaõ chöùng toû nhöõng höùa heïn toát ñeïp ÔÛ caùc tænh phía Baéc Vieät Nam nhö Hoøa Bình vaø Baéc Kaïn ñaõ coù 37 loaïi gioáng ñöôïc phuïc traùng, trong ñoù coù caû gioáng Bao

Hoã trôï söï ñoåi môùi

Ngöôøi noâng daân coù theå khoâng hieåu saâu saéc nhö caùc nhaø khoa hoïc veà bieán ñoåi khí haäu toaøn caàu, nhöng hoï seõ laø ngöôøi ñaàu tieân phaûi gaùnh chòu haäu quaû cuûa söï bieán ñoäng baát thöôøng cuûa khí haäu. Neáu hoï khoâng laøm chuû nguoàn gioáng cuõng nhö laøm cho nguoàn gioáng cuûa hoï ngaøy caøng coù chaát löôïng, oån ñònh vaø phuø hôïp vôùi ñieàu kieän ñòa phöông, hoï seõ laø nhöõng ngöôøi chòu nhieàu toån thöông nhaát trong caùc thay ñoåi baát thöôøng cuûa töï nhieân. Ñeå giuùp ngöôøi noâng daân baûo veä ñöôïc nguoàn sinh keá cuûa mình, Nhaø nöôùc caàn hoã trôï hoï thoâng qua caùc chính saùch khuyeán noâng phuø hôïp, coøn caùc Toå chöùc Phi chính phuû nhö Trung taâm SRD caàn giuùp ñôõ noâng daân tieáp caän caùc nguoàn löïc cuõng nhö aùp duïng caùc phöông phaùp veà phaùt trieån coäng ñoàng. Thoâng qua caùc döï aùn hoã trôï cho noâng daân ôû tænh Baéc Kaïn, SRD ñaõ, ñang vaø seõ tieáp tuïc giuùp ñôõ ngöôøi noâng daân, ñaëc bieät laø nhöõng noâng daân ngheøo baûo veä nguoàn sinh keá, ñoàng thôøi ñoùng goùp theâm nhöõng noã löïc môùi trong quaù trình thích öùng vôùi bieán ñoåi khí haäu toaøn caàu.

Caùn boä ñòa phöông tham quan ruoäng luùa thuoäc döï aùn SRD

49 Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Töø 2008, vôùi söï hoã trôï taøi chính cuûa toå chöùc Cordaid – Haø Lan, SRD ñaõ keá tuïc caùc keát quaû cuûa döï aùn tröôùc ñeå hoã trôï tænh Baéc Kaïn döï aùn “Cuûng coá vaø phaùt trieån heä thoáng gioáng cuûa noâng daân”. Muïc tieâu cuûa döï aùn laø nhaèm caûi thieän naêng löïc cuûa noâng daân veà saûn xuaát gioáng luùa vaø tuyeân truyeàn vaän ñoäng ñeå naâng cao vai troø cuûa ngöôøi daân trong vieäc saûn xuaát gioáng khi Vieät Nam ñaõ gia nhaäp Toå chöùc thöông maïi theá giôùi (WTO).

Thai Hoàng, laø gioáng luùa coù chaát löôïng, cho naêng suaát cao vaø raát phuø hôïp vôùi ñieàu kieán khí haäu vuøng nuùi phía Baéc. Tröôùc khi phuïc traùng, gioáng luùa naøy gaàn nhö ñaõ bò tuyeät chuûng. Keát quaû baûo toàn gioáng cuõng thu ñöôïc nhöõng keát quaû raát höùa heïn ôû vuøng Ñoàng baèng soâng Cöûu Long, vöïa luùa cuûa caû nöôùc. Nhöõng kieán thöùc veà so saùnh gioáng, löïa choïn doøng phaân ly hay caùc kyõ thuaät veà lai taïo ñaõ giuùp ngöôøi noâng daân môû roäng taäp ñoaøn gioáng luùa ñòa phöông, khaúng ñònh tính oån ñònh cuõng nhö tính thích öùng cuûa chuùng treân dieän roäng. ÔÛ Kieân Giang, coù khoaûng 240 noâng daân ñaõ tham gia phuïc traùng ñöôïc 10 gioáng luùa, trong ñoù coù gioáng OM 2718 cho naêng suaát cao, meàm côm vaø chòu ñöôïc haïn. Baùc Döông Vaên Chaâu, moät noâng daân ñöôïc meänh danh laø “OÂng vua gioáng luùa” vì ñaõ lai taïo thaønh coâng gioáng TM 14 töø vuï ñoâng xuaân 2002 – 2003. Ñeán nay baùc Döông ñaõ lieân tuïc cung caáp 10 taán gioáng cho vuï heø thu 2007, 30 taán gioáng cho vuï thu ñoâng, vaø ñeán vuï ñoâng xuaân 2007 – 2008 hôn 100 taán gioáng TM 14 ñaõ ñöôïc saûn xuaát ñaïi traø taïi Ñoàng baèng soâng Cöûu Long.

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

BENEFITS OF SRI Higher yields and higher quality rice Reduced use of water, seed, fertilizer and pesticides Greater resistance to storms, floods, drought, and climate change Higher environmental sustainability Community empowerment through grassroots education campaigns

SRI laø gì?

SRI laø phöông phaùp canh taùc luùa sinh thaùi vaø hieäu quaû, taêng naêng suaát nhöng lai giaûm chi phí ñaàu vaøo nhö gioáng, phaân boùn, thuoác tröø saâu vaø nöôùc töôùi. Nhöõng nguyeân taéc/kyõ thuaät cô baûn cuûa phöông phaùp naøy bao goàm: caáy maï non, caáy moät daûnh, caáy thöa, quaûn lyù nöôùc, laøm coû suïc buøn vaø boùn phaân höõu cô. SRI ñöôïc aùp duïng ôû Madagascar töø naêm 1980, sau ñoù ñöôïc Giaùo sö Norman Uphoff thuoäc Tröôøng ñaïi hoïc Cornell cuûa Myõ tuyeân truyeân ñeå aùp duïng vaø nhaân roäng ra nhieàu nöôùc treân theá giôùi.

Moät phöông thöùc canh taùc môùi taïo theâm thu nhaäp

Maëc duø ñaây laø moät phöông phaùp troàng luùa hieäu quaû vaø thaân thieän vôùi moâi tröôøng nhöng ñeå noâng daân aùp duïng vaø nhaân roäng phaûi laøm thay ñoåi nhaän thöùc cuûa hoï, nhöõng ngöôøi ñaõ quaù quen thuoäc vôùi phöông phaùp canh taùc truyeàn thoáng. Moät khi ngöôøi noâng daân ñaõ chaáp nhaän thay ñoåi thì SRI coù theå mang laïi nguoàn thu nhaäp ñaùng keå cho nhöõng ngöôøi troàng luùa, ñaëc bieät laø ngöôøi ngheøo. Ñieàu naøy ñaõ ñöôïc minh chöùng qua nhieàu nöôùc ôû chaâu AÙ khi maø caùc Toå chöùc coäng ñoàng hoã trôï ngöôøi daân aùp duïng phöông thöùc canh taùc naøy. Ví duï, nhö ôû Cam Pu Chia, Toå chöùc Phi chính phuû CEDAC cuøng vôùi OXFAM Myõ ñaõ nhaän roäng thaønh coâng moâ hình lieân keát giöõa canh taùc luùa SRI vôùi hoaït ñoäng tín duïng tieát kieäm. Moâ hình naøy ñaõ giuùp noâng daân laøm luùa vöøa taêng thu nhaäp vöøa tieát kieäm ñeå daønh ñöôïc voán cho gia ñình.

51 Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Hïå thöëng thêm canh luáa caãi tiïën (SRI)

SRI aùp duïng ôû Vieät Nam

Töø naêm 2003 SRI ñaõ ñöôïc aùp duïng vaø trieån khai taïi 17 tænh trong khuoân khoå chöông trình IPM quoác gia do Cuïc baûo veä thöïc vaät, Boä noâng nghieäp vaø PTNT ñieàu phoái. Caùc keát quaû thu ñöôïc cho ñeán nay raát ñaùng ghi nhaän caû veà yù nghóa kinh teá, xaõ hoäi laãn baûo veä moâi tröôøng. Trong naêm vöøa qua, vôùi söï taøi trôï cuûa Oxfam Myõ, SRD ñaõ phoái hôïp vôùi Cuïc BVTV vaø Oxfam Quebec hoã trôï noâng daân taïi 12 xaõ cuûa 6 tænh laø Haø Taây, Yeân Baùi, Phuù Thoï, Thaùi Nguyeân, Ngheä An vaø Haø Tónh trieån khai aùp duïng vaø nhaân roäng moâ hình SRI . Ñaây laø saùng kieán cuûa Toå chöùc Oxfam Myõ trong chöông trình An ninh sinh keá vaø thu nhaäp cho noâng daân ôû mieàn Baéc vaø mieàn Trung Vieät Nam,

Taêng cöôøng naêng löïc cho noâng daân ñeå caûi thieän sinh keá

Thaùng 9 naêm 2007, Cuïc BVTV ñaõ xaây döïng giaùo trình ñaøo taïo giaûng vieân SRI (TOT) cho 6 tænh tham gia döï aùn. Phöông phaùp Lôùp hoïc treân ñoâng ruoäng (FFS) ñaõ ñöôïc aùp duïng, 13 khoùa hoïc ñaõ ñöôc toå chöùc cho 390 noâng daân. Nhöõng noâng daân naøy seõ hình thaønh caùc Nhoùm haït nhaân ñeå tieán haønh caùc thöû nghieäm vaø nhaân roâng moâ hình SRI trong caùc laøng xaõ cuûa döï aùn. Caùc thöû nghieäm ñöôïc noâng daân thieát keá döïa treân ñieàu kieän thöïc teá cuûa töøng hoä chuû yeáu taäp trung vaùo caùc vaán ñeà chính nhö chaát ñaát, dinh döôõng, nöôùc töôùi, chuaån bò maï caáy, laøm ñaát, boùn phaân. Sau khi ñöôïc ñaøo taïo, 390 giaûng vieân noâng daân ñaõ toå chöùc caùc lôùp taäp huaán cho caùc noâng daân khaùc ngay taïi thoân baûn. Cho ñeán nay 1.274 noâng daân ñaõ tham gia caùc lôùp taäp huaán veà SRI vaø 302.3 ha luùa ñaõ ñöôïc troàng theo phöông phaùp naøy. Sau vuï ñaàu aùp duïng SRI noâng daân baùo caùo keát quaû laø ñaõ giaûm ñöôïc 75% gioáng, 50-100 % thuoác BVTV, trong khi ñoù naêng suaát luùa taêng 13-29% vaø thu nhaäp taêng 8-32%.

Höî trúå ngûúâi khuyïët têåt úã Thûâa Thiïn - Huïë Keá hoaïch chieán löôïc 2008-2012 cuûa SRD khaúng ñònh seõ tieáp tuïc laøm vieäc vôùi caùc coäng ñoàng ngheøo vaø thieät thoøi, keát hôïp giöõa caûi thieän sinh keá vaø phaùt trieån caùc toå chöùc ôû caáp cô sôû nhö caùc toå chöùc coäng ñoàng vaø caùc nhoùm noâng daân. Treân cô sôû ñoù, SRD ñang xuùc tieán moät döï aùn môùi taäp trung vaøo ngöôøi khuyeát taät, nhaèm boå trôï cho caùc chöông trình khaùc taïi Thöøa Thieân Hueá, môû roäng chöông trình phaùt trieån sinh keá tôùi ngöôøi khuyeát taät theo hình thöùc döïa vaøo caùc toå chöùc coäng ñoàng saün coù hoaëc phaùt trieån caùc toå chöùc môùi cho ngöôøi khuyeát taät.

Tính xaõ hoäi cuûa vaán ñeà khuyeát taät

Ngöôøi khuyeát taät thöôøng ñöôïc nhìn döôùi laêng kính moät söï khieám khuyeát veà theå chaát hoaëc tinh thaàn aûnh höôûng tôùi quaù trình sinh hoaït, lao ñoäng cuûa hoï. Vì vaäy, moät hình thöùc hoã trôï thöôøng thaáy laø giuùp phuïc hoài caûi thieän chöùc naêng thoâng qua chöõa trò y teá hoaëc caùc thieát bò trôï giuùp, hoaëc toå chöùc chaêm

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

soùc ngöôøi khuyeát taät taïi caùc tröôøng hoaëc laøng khuyeát taät. Caùc caùch hoã trôï naøy laø raát caàn thieát, tuy nhieân laø chöa ñuû vì ngöôøi khuyeát taät coøn phaûi ñoái maët vôùi raát nhieàu vaán ñeà mang tính xaõ hoäi nhö kyø thò, coâ laäp, baïo löïc, v.v…

Cuoäc soáng cuûa ngöôøi khuyeát taät

Nhöõng vaán ñeà neâu treân laø raát nhöùc nhoái. ÔÛ Vieät Nam, ngöôøi khuyeát taät coù raát ít cô hoäi kieám ñöôïc vieäc laøm toát. Caùc quaûng caùo tuyeån lao ñoäng thöôøng yeâu caàu caùc tieâu chí veà ngoaïi hình, nhö vaäy voâ hình chung ñaõ töï ñoäng loaïi boû ngöôøi khuyeát taät. Töông töï, vieäc caùc coâng sôû vaø coâng trình coâng coäng thieáu ñöôøng xe laên hay nhaø veä sinh thieát keá cho ngöôøi khuyeát taät laø nhöõng trôû ngaïi khieán ngöôøi khuyeát taät khoù maø tham gia ñöôïc caùc hoaït ñoäng coäng ñoàng. Tình hình naøy ñoøi hoûi söï hoã trôï khoâng nhöõng veà maët thöïc theå beänh lyù, maø coøn phaûi dôõ boû caùc haøng raøo voâ hình veà maët xaõ hoäi, moâi tröôøng, theå cheá ñoái vôùi ngöôøi khuyeát taät.

Caùi nhìn cuûa söï phaùt trieån

Do haäu quaû cuûa chieán tranh vaø ñoùi ngheøo trong nhieàu thaäp kyû, Vieät Nam coù moät soá löôïng ngöôøi khuyeát taät raát lôùn. Rieâng veà ñoùi ngheøo, ñaây vöøa laø nguyeân nhaân, laïi vöøa laø keát quaû cuûa vaán ñeà khuyeát taät. Ñoùi ngheøo daãn ñeán suy dinh döôõng, beänh taät vaø thieáu chaêm soùc y teá, ñieàu naøy laøm taêng ruûi ro bò khuyeát taät. Ngöôïc laïi, ngöôøi bò khuyeát taät vôùi nhieàu haïn cheá neân khoù khaên hôn caùc ngöôøi khaùc trong vaán ñeà sinh nhai. ÔÛ noâng thoân nôi caùi ngheøo coøn nhieàu, ngöôøi khuyeát taät laø nhöõng ngöôøi ngheøo nhaát. Ñieàu ñaùng noùi ôû ñaây laø vì ñoùi ngheøo vaø khuyeát taät coù lieân quan maät thieát, chuùng ta coù cô hoäi ñeå khaéc phuïc caû hai vaán ñeà, moät chöông trình phaùt trieån phuø hôïp laø moät muõi teân coù theå nhaém tôùi hai ñích.

Xaây döïng naêng löïc, choáng kyø thò

Laø moät Toå chöùc phaùt trieån coù caùi nhìn toaøn dieän, SRD höôùng tôùi ngöôøi khuyeát taät vôùi hai muïc tieâu. Thöù nhaát laø caûi thieän ñieàu kieän soáng cuûa ngöôøi khuyeát taät baèng vieäc môû roäng chaêm soùc y teá vaø hoã trôï caùc phöông tieän trôï giuùp, giuùp thaân nhaân ngöôøi khuyeát taät hoïc veà phuïc hoài chöùc naêng, cuõng nhö taïo ñieàu kieän phaùt trieån sinh keá cho ngöôøi khuyeát taät vaø thaân nhaân. Naâng cao thu nhaäp laø tieàn ñeà ñeå cuoäc soáng ngöôøi khuyeát taät ñöôïc toát hôn. Thöù hai laø hoã trôï naêng löïc xaõ hoäi vaø kinh teá cuûa ngöôøi khuyeát taät thoâng qua ñaøo taïo, taäp huaán cuõng nhö tham gia vaøo caùc döï aùn phaùt trieån sinh keá. Muïc tieâu laø taêng cöôøng tình ñoaøn keát töông trôï laãn nhau thoâng qua caùc toå nhoùm töï löïc, vaø daàn daàn hoøa nhaäp ngöôøi khuyeát taät vaøo caùc hoaït ñoäng xaõ

Haøn gaén veát thöông chieán tranh

Döï aùn môùi cuûa SRD taïi Thöøa Thieân Hueá laø moät tænh bò taøn phaù vaø chòu aûnh höôûng naëng neà cuûa chieán tranh do coù vò trí ñòa lyù ñaëc bieät. Maëc duø chieán tranh keát thuùc ñaõ laâu, nhöõng haäu quaû cuûa noù vaãn coøn tieáp dieãn tôùi taän hoâm nay khi maø chaát ñoäc maøu da cam vaãn coøn laøm oâ nhieàm traàm troïng nhieàu nôi trong tænh. Ñaây laø luùc ñeå tieáp tuïc tìm laïi coâng lyù cho nhöõng naïn nhaân chieán tranh, nhöõng ngöôøi bò khuyeát taät vaø chòu thieät thoøi. Döï aùn môùi cuûa SRD seõ giuùp ngöôøi khuyeát taät, laø nhöõng ngöôøi ngheøo vaø thieät thoøi nhaát, caûi thieän cuoäc soáng höôùng tôùi moät xaõ hoäi coâng baèng vaø baùc aùi.

55 Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

hoäi taïi nôi hoï sinh soáng. Ngoaøi ra, SRD cuõng seõ laøm vieäc vôùi chính quyeàn vaø coäng ñoàng ñòa phöông ñeå giuùp naâng cao nhaän thöùc veà vaán ñeà khuyeát taät, vaän ñoäng ñeå coù chính saùch toát hôn cho ngöôøi khuyeát taät cuõng nhö caùc haønh ñoäng cuï theå trieån khai caùc chính saùch naøy. Keát hôïp giöõa naâng cao naêng töïc, taêng cöôøng söï töï tin cuûa ngöôøi khuyeát taät vôùi söï caûm thoâng, uûng hoä cuûa coäng ñoàng vaø chính quyeàn laø caàn thieát ñeå ngöôøi khuyeát taät coù theå hoøa nhaäp xaõ hoäi moät caùch thöïc söï vaø ñaày ñuû.

cuõng nhö Thoâng tö höôùng daãn thöïc hieän. Töông töï nhö theá, laø thaønh vieân cuûa Maïng löôùi GenComNet (Giôùi vaø Phaùt trieån Coäng ñoàng), SRD ñaõ ñoùng goùp moät phaàn vaøo döï luaät Bình ñaúng giôùi, cuõng nhö hoã trôï Maïng toå chöùc hoäi thaûo veà “Ñöa Luaät Bình ñaúng giôùi vaøo cuoäc soáng”, hoaëc hoã trôï toå chöùc taäp huaán veà Choáng phaân bieät ñoái xöû vôùi phuï nöõ (qua Coâng öôùc CEDAW) trong naêm 2008.

Chia seû kinh nghieäm, cuûng coá kieán thöùc

Tham gia maång lûúái vaâ tuyïn truyïìn vêån àöång Trong naêm qua, SRD ñaõ chuû ñoäng tham gia vaøo caùc maïng löôùi trong nöôùc vaø maïng löôùi cuûa khu vöïc. Tham gia vaøo caùc maïng löôùi laø moät maûng chính trong caùc hoaït ñoäng cuûa SRD, thoâng qua ñoù SRD coù theå vaän ñoäng moät caùch hieäu quaû cho caùc ñoái taùc cuõng nhö ngöôøi daân ôû caáp coäng ñoàng, chia seû caùc kieán thöùc cuõng nhö kinh nghieäm vaø giaûi quyeát ñöôïc caùc vaán ñeà phöùc taïp thuoäc caùc lónh vöïc vaø vuøng mieàn khaùc nhau. Ngoaøi ra, tham gia caùc maïng löôùi naøy SRD ñaõ ñoùng goùp tích cöïc vaøo söï phaùt trieån caùc Toå chöùc xaõ hoäi daân söï ôû Vieät Nam cuõng nhö trong khu vöïc.

Tuyeân truyeàn vaän ñoäng moät caùch hieäu quaû

SRD laø moät thaønh vieân tích cöïc cuûa caùc maïng löôùi ôû Vieät Nam, ñieàu naøy cho pheùp SRD goùp theâm söùc maïnh vôùi caùc Toå chöùc NGO Vieät Nam vaø caùc Toå chöùc NGO quoác teá, nhaèm ñaït ñöôïc caùc keát quaû tích cöïc ôû caáp quoác gia. Thoâng qua caùc maïng löôùi SRD coù cô hoäi tham döï Dieãn ñaøn "Taùc ñoäng aûnh höôûng cuûa xaây döïng chính saùch vaø söûa ñoåi luaät”, cuõng nhö giaùo duïc caùc ñoái taùc veà luaät. Vai troø laø chuû tòch Nhoùm Coâng taùc veà: “Söï tham gia cuûa ngöôøi daân” trong gaàn hai naêm (2006-2007), SRD ñaõ laøm vieäc vôùi nhieàu caùc toå chöùc Phi chính phuû quoác teá vaø cô quan nhaø nöôùc ñeå xuùc tieán Khung phaùp lyù veà Toå Hôïp taùc hay caùc toå chöùc coäng ñoàng (CBOs). Keát quaû cuûa nhöõng coá gaéng treân laø Nghò ñònh 151 veà Toå hôïp taùc ra ñôøi vaøo cuoái naêm 2007 vaø Thoâng tö höôùng daãn thöïc hieän ra ñôøi vaøo naêm 2008. Treân cô sôû keát quaû naøy, Nhoùm Coâng taùc ñaõ toå chöùc taäp huaán cho 120 ñaïi dieän töø caùc toå chöùc coäng ñoàng treân toaøn quoác veà Nghò ñònh 151

Giaûi quyeát caùc caùc vaán ñeà veà moâi tröôøng

Baèng caùch taäp hôïp caùc ñôn vò ban ngaønh ôû caùc lónh vöïc khaùc nhau, caùc maïng löôùi trong nöôùc laø moät ñòa chæ hieäu quaû cho vieäc giaûi quyeát caùc vaán ñeà phöùc taïp, nhö baûo veä moâi tröôøng. Tham gia trong Maïng Soâng ngoøi, bao goàm caû caùc toå chöùc, caùc nhaø nghieân cöùu trong baûo toàn vaø baûo veä heä thoáng soâng ngoøi Vieät Nam ñaõ cho SRD cô hoäi hieåu roõ hôn vaø giaûi quyeát caùc vaán ñeà ñang ñe doaï caùc doøng soâng ôû Vieät Nam cuõng nhö heä sinh keá cuûa caùc coäng ñoàng. Laø moät thaønh vieân trong nhoùm saùng laäp “Nhoùm coâng taùc veà bieán ñoåi khí haäu” goàm caùc nhaø taøi trôï, caùc Phi chính phuû Quoác teá, caùc Phi chính phuû Vieät Nam, cuõng nhö laø thaønh vieân cuûa caùc toå chöùc xaõ hoäi veà bieán ñoåi khí haäu, SRD ñaõ cuøng vôùi caùc toå chöùc khaùc chuaån bò moät ñeà xuaát veà bieán ñoåi khí haäu, trong ñoù taäp trung vaøo caùc hoaït ñoäng ñieàu phoái, vaän ñoäng tuyeân truyeàn vaø xaây döïng naêng löïc. Ñaëc bieät SRD ñaõ ñoùng vai troø laõnh ñaïo trong ñieàu phoái caùc hoaït ñoäng xaây döïng naêng löïc. Trong naêm 2008, SRD ñaõ tham gia vaø trình baøy baùo caùo taïi 3 hoäi nghò caáp Khu vöïc vaø 4 hoäi thaûo caáp Quoác gia veà vaán ñeà bieán ñoåi khí haäu.

Taêng cöôøng lieân keát vôùi caùc ñoái taùc Quoác teá

SRD laø moät ñaïi dieän tích cöïc trong 4 maïng löôùi Khu vöïc cuõng nhö Quoác teá. Tham gia vaøo nhöõng maïng löôùi naøy ñaõ cho pheùp SRD xaây döïng ñöôïc hình aûnh vaø quaûng baù caùc hoaït ñoäng cuûa mình ôû caáp Khu vöïc, thu nhaän ñöôïc caùc baøi hoïc vaø kieán thöùc giaù trò ñeå giaûi quyeát caùc vaán ñeà ñaït chaát löôïng vaø hieäu quaû cao hôn nhö vaán ñeà veà an ninh löông thöïc vaø suy thoaùi moâi tröôøng, ñoù laø nhöõng vaán ñeà

57 Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Thaønh vieân cuûa caùc maïng löôùi trong nöôùc cho pheùp SRD cô hoäi chia seû caùc kieán thöùc cuõng nhö kinh nghieäm vôùi caùc toå chöùc phaùt trieån khaùc. Laø thaønh vieân cuûa maïng löôùi “Xoùa ñoùi giaûm ngheøo cuûa caùc toå chöùc xaõ hoäi daân söï” – CIFPEN, vaøo thaùng 2 naêm 2008, SRD ñaõ toå chöùc Hoäi thaûo “Caây döôïc lieäu nhö laø moät coâng cuï giaûm ngheøo”, döïa treân nhöõng thaønh coâng cuûa döï aùn caây döôïc lieäu ôû Baéc Kaïn, SRD xöùng ñaùng laø ñaïi dieän cuûa caùc toå chöùc phi chính phuû Vieät Nam cuõng nhö Quoác teá. Tham gia maïng löôùi” Nhoùm Hôïp taùc vaø Phaùt trieån” – CDG, SRD ñaõ tham gia moät phaàn hoaït ñoäng thaêm quan thöïc ñòa vaø taäp huaán nghieân cöùu, cuõng nhö ñoùng goùp caùc baøi cho taäp san cuûa CDG. Ngoaøi ra SRD coøn coù keá hoaïch ñoàng toå chöùc hoäi thaûo chia seû kinh nghieäm veà Phaùt trieån Coäng ñoàng vaø Phoøng choáng HIV/AID vaøo cuoái naêm 2008 cuûa maïng CDG.

Laø moät Toå chöùc xaõ hoäi daân söï tích cöïc

Ngoaøi vieäc tham gia vaøo caùc maïng löôùi treân, SRD coøn laø moät toå chöùc chuû ñoäng khôûi xöôùng caùc hoaït ñoäng veà xaõ hoäi daân söï nhaèm taêng cöôøng lieân keát vôùi caùc ñoái taùc trong vaø ngoaøi nöôùc. Thaùng 12 naêm 2007, Ngaân haøng Theá giôùi taïi Vieät Nam ñaõ môøi Giaùm ñoác cuûa SRD tham gia vaøo dieãn ñaøn caùc nhaø hoaïch ñònh chính saùch ñeå chính thöùc khai tröông baùo caùo phaùt trieån cuûa theá giôùi 2008 veà “ Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån”. Lieân hieäp caùc toå chöùc Khoa hoïc vaø Kyõ thuaät Vieät Nam (VUSTA) ñaõ löïa choïn SRD ñöùng ra tieáp ñoùn phaùi ñoaøn ñaïi bieåu laø ñaïi dieän cuûa caùc toå chöùc XHDS töø Laøo, ñoàng thôøi tham gia vaøo Ban coá vaán cuûa döï aùn giöõa VUSTA vaø UNDP veà taêng cöôøng naêng löïc cho VUSTA. Thaùng 3 naêm 2008, nhö laø moät ñaïi dieän cuûa xaõ hoäi daân söï töø vuøng Ñoâng Nam AÙ, SRD ñöôïc môøi tham döï Dieãn ñaøn veà Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån Noâng thoân do Dieãn ñaøn caùc nhaø taøi trôï toå chöùc taïi Brussels – Bæ nhaèm xaây döïng keá hoaïch haønh ñoäng cho Dieãn ñaøn caáp cao veà hieäu quaû söû duïng Nguoàn vieän trôï taïi Accra. Cuõng trong naêm 2008, Caritas UÙc ñaõ môøi Giaùm ñoác SRD, nhö laø moät khaùch môøi noùi chuyeän, tham döï chieán dòch vaän ñoäng voán cuûa mình, trong thôøi gian naøy Giaùm ñoác ñaõ coù haøng loaït caùc buoåi trình baøy veà caùc hoaït ñoäng cuûa SRD cuõng nhö caùc vaán ñeà phaùt trieån noâng thoân ôû Vieät Nam taïi caùc Nhaø thôø cuõng nhö trong tröôøng hoïc. Chuyeán ñi naøy ñaõ cho SRD moät cô hoäi giaù trò giuùp ngöôøi daân UÙc hieåu nguoàn taøi trôï töø toå chöùc Caritas ñaõ ñöôïc söû duïng nhö theá naøo ñeå caûi thieän hôn cuoäc soáng cuûa nhöõng ngöôøi daân chòu nhieàu thieät thoøi ôû Vieät Nam vaø coâng vieäc cuûa Caritas vôùi ñoái taùc Vieät Nam nhö theá naøo. Ñaây cuõng laø cô hoäi ñeå ngöoøi daân UÙc chia seû côûi môû nhöõng kieán thöùc cuûa hoï veà tình hình phaùt trieån ôû Vieät Nam.

Sô ñoà Quaûn lyù vaø Vaän haønh cuûa SRD VUSTA

Ban cöë vêën

Giaám àöëc

Höåi àöìng Trung têm

Nhoám Quaãn lyá Caác cöång taác viïn: Chñnh phuã, Phi chñnh phuã, nhaâ taâi trúå, giúái khoa hoåc Phoâng Chûúng trònh

Phoâng Haânh chñnh - Taâi chñnh

Vùn phoâng Haâ Nöåi Quaãn lyá Chûúng trònh Cöë vêën Chûúng trònh Caác Caán böå Chûúng trònh Caán böå Truyïìn thöng Thûåc têåp sinh/Tònh nguyïån viïn

Quaãn lyá Haânh chñnh Taâi chñnh Kïë toaán Lïî tên/ Trúå lyá Haânh chñnh Thûåc têåp sinh/Tònh nguyïån viïn Laái xe, Àêìu bïëp, Baão vïå

Vùn phoâng Bùæc Kaån Caán böå Chûúng trònh

Vùn phoâng Thûâa Thiïn Huïë Cöë vêën Chûúng trònh Caán böå Chûúng trònh Àöëi taác Dûå aán Caác Ban quaãn lyá Dûå aán (cêëp Tónh, Huyïån, Xaä)

Ban Phaát triïín Thön baãn, caác Töí chûác Cöång àöìng, caác Nhoám nöng dên

59 Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

chung cuûa moïi quoác gia. Hôn moät naêm qua, SRD ñaõ tham gia vaøo hai maïng löôùi Khu vöïc taäp trung vaøo caùc vaán ñeà noâng nghieäp: Maïng löôùi Chaâu AÙ – Thaùi bình döông veà Haønh ñoäng khoâng thuoác tröø saâu (PAN AP) vaø Maïng löôùi luùa gaïo Ñoâng AÙ (EARWG) Maïng löôùi PAN AP cam keát hoã trôï noâng nghieäp sinh hoïc vaø sinh thaùi, trong khi EARWG thuùc ñaåy saûn xuaát luùa beàn vöõng vaø hoã trôï caùc löïa choïn töï nhieân khoâng theo coâng ngheä gen vaø bieán ñoåi gen. SRD laø toå chöùc Phi chính phuû Vieät Nam duy nhaát trong caû hai Maïng löôùi treân, ñem tieáng noùi töø coäng ñoàng ñeå vaän ñoäng tuyeân truyeàn cho caùc moái quan taâm vaø quyeàn lôïi cuûa nguôøi noâng daân SRD cuõng tham gia Uyû Ban Ñoâng Nam AÙ veà An ninh löông thöïc vaø Thöông maïi coâng baèng (SEACON), thoâng qua ñoù SRD ñaõ ñoùng goùp vaøo ñoái thoaïi Khu vöïc veà An ninh löông thöïc, Thöông maïi coâng baèng, Bieán ñoåi khí haäu vaø Quyeàn cuûa noâng daân. Hieän taïi SRD ñaõ baét ñaàu tham gia vaøo caùc hoaït ñoäng cuûa Uyû ban Quoác teá veà Phuùc lôïi xaõ hoäi, laø maïng löôùi toaøn caàu veà Phuùc lôïi xaõ hoäi maø caùc hoaït ñoäng chính taäp trung vaøo vaán ñeà baûo veä xaõ hoäi vaø phuùc lôïi xaõ hoäi. SRD coøn ñöôïc môøi tham döï khoaù taäp huaán veà phuùc lôïi xaõ hoäi, bao goàm caû caùc phöông phaùp vaän ñoäng tuyeân truyeàn hieäu quaû, ñoàng thôøi coøn tham gia vaøo chöông trình vaän ñoäng caáp Khu vöïc ñoái vôùi caùc cô quan lieân chính phuû trong khoái ASIAN.

xaây döïng moái quan heä ñoái taùc, ñoù laø ñieåm nhaán khaùc bieät cuûa SRD. Naêng löïc caùc ñoái taùc cuûa SRD raát khaùc nhau phuï thuoäc vaøo caùc caáp ñoä khaùc nhau töø caáp tænh, caáp huyeän, caáp xaõ cho tôùi caáp thoân. Ñôn vò quaûn lyù caáp xaõ vaø thoân laø nhöõng caáp gaëp nhieàu khoù khaên nhaát veà naêng löïc vaø nguoàn löïc, tuy nhieân trong giai ñoaïn vöøa qua SRD ñaõ coù ñöôïc nhöõng thaønh coâng nhaát ñònh trong xaây döïng vaø taïo laäp moái quan heä vôùi caùc ñoái taùc ôû caáp cô sôû naøy. Ñaây laø caûm nhaän cuûa Ban quaûn lyù döï aùn xaõ Khang Ninh, moät ñoái taùc caáp cô sôû cuûa SRD tham gia thöïc hieän döï aùn VM004 - Hoã trôï noâng daân troàng döôïc lieäu nhaèm oån ñònh heä sinh keá coäng ñoàng.

QUAN HÏÅ ÀÖËI TAÁC VÚÁI CÖÅNG ÀÖÌNG ÀÕA PHÛÚNG Quan heä ñoái taùc laø moät trong nhöõng ñieåm khaùc bieät cuûa SRD vôùi haàu heát caùc toå chöùc phi chính phuû Vieät Nam khaùc. Trung taâm SRD cuøng vôùi ñoái taùc ñòa phöông tröïc tieáp trieån khai caùc hoaït ñoäng döï aùn taïi cô sôû thoâng qua caùc Toå chöùc coäng ñoàng do ngöôøi daân ñòa phöông xaây döïng vaø laøm chuû. Keá hoaïch hoaït ñoäng cuõng nhö ñeà xuaát phaùt trieån döï aùn ñeàu ñöôïc baét ñaàu xaây döïng töø ngöôøi daân ôû caáp thoân baûn vôùi söï tham gia cuûa caùc caáp chính quyeàn vaø caùc beân lieân quan. Thoâng qua caùc khoùa taäp huaán söû duïng phöông phaùp coù söï tham gia, hoïc ñi ñoâi vôùi haønh, Trung taâm SRD ñaõ hoã trôï caùn boä ñòa phöông töøng böôùc thay ñoåi nhaän thöùc, naâng cao naêng löïc ñeå caùc toå chöùc ñòa phöông tham gia, ñoùng goùp tích cöïc vaøo quaù trình quaûn trò coäng ñoàng vaø phaùt trieån xaõ hoäi daân söï beàn vöõng taïi noâng thoân. Ñònh kyø 6 thaùng moät laàn, caùc chöông trình ñeàu trieån khai hoïp phaûn hoài giöõa caùc beân, laéng nghe yù kieán töø cô sôû. Laáy nguyeân taéc toân troïng, bình ñaúng trong quan heä vôùi ñoái taùc, laáy con ngöôøi laøm troïng taâm, coù tinh thaàn traùch nhieäm vaø hieäu quaû trong coâng vieäc ñeå

Chuùng toâi ñaùnh giaù cao söï hôïp taùc vaø caùch laøm vieäc hieäu quaû cuûa Trung taâm taïi caáp cô sôû. Trung taâm ñaõ chæ ñaïo saùt sao vieäc thöïc hieän döï aùn, Caùn boä döï aùn cuûa Trung taâm ñaõ tröïc tieáp trieån khai caùc noäi dung chöông trình theo keá hoaïch quí, naêm, giuùp chuùng toâi tìm thò tröôøng tieâu thuï saûn phaåm. Tuy nhieân trong quaù trình hoaït ñoäng vaãn coøn nhöõng toàn taïi ñoù laø vieäc chuyeån kinh phí hoaït ñoäng caàn ñaåy nhanh hôn nöõa ñeå cô sôû thöïc hieän ñuùng tieán ñoä thôøi gian döï aùn. Vôùi keát quaû hai naêm thöïc hieän döï aùn, UBND xaõ Khang Ninh thaáy raèng vieäc Trung taâm tröïc tieáp ñaàu tö döï aùn vaøo xaõ ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh coâng nhaát ñònh. Caùc loaïi caây döôïc lieäu ñöôïc ñöa vaøo troàng khaûo nghieäm ñeàu phaùt trieån toát vaø ñaït naêng suaát, chaát löôïng cao. Baûn thaân caùc nhoùm noâng daân vaø ngöôøi daân tuy laàn ñaàu tieáp caän vôùi nhöõng phöông phaùp laøm vieäc môùi töø döï aùn nhöng hoï cho ñaây laø moät phöông phaùp hay vaø hieäu quaû. Döï aùn ñaõ giuùp cho ngöôøi daân toäc ôû Khang Ninh, Ba Beå töï tin vaø gaët haùi thaønh quaû trong ñaàu tö phaùt trieån sinh keá. UBND Xaõ Khang Ninh ñeà nghò phía Trung taâm SRD tieáp tuïc ñaàu tö, phaùt trieån vieäc troàng caây thuoác taïi xaõ nhaèm goùp phaàn phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi, giaûm tæ leä hoä ñoùi ngheøo vaø giuùp baø con daân toäc coù cuoäc soáng ngaøy moät toát ñeïp hôn”.

61 Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

“Sau hai naêm laøm vieäc vôùi Trung taâm SRD, Ban quaûn lyù döï aùn ñaïi dieän laø Chuû tòch vaø Phoù chuû tòch UBND xaõ caûm nhaän thaáy nhieàu ñieàu thay ñoåi. Baûn thaân chuùng toâi hoïc ñöôïc caùch quaûn lyù, kyõ naêng veà giao tieáp, phöông phaùp tieáp caän vaø caùch toå chöùc ñieàu haønh trong coâng vieäc. Chuùng toâi töï tin hôn khi bieát caùch laäp keá hoaïch, quaûn lyù vaø giaùm saùt caùc hoaït ñoäng döï aùn. Chuùng toâi ñöôïc cuøng nhau trao ñoåi vaø quyeát ñònh caùc hoaït ñoäng cuûa mình, bieát ñöôïc caùch troàng caùc caây thuoác, thu haùi, baûo quaûn, bieát ñöôïc coâng duïng vaø caùc caùch duøng caùc caây thuoác naøy trong chöõa beänh vaø chaêm soùc söùc khoûe.

PHUÅ LUÅC ÀÖËI TAÁC SRD

DANH MUÅC DÛÅ AÁN Maõ soá

Döï aùn

Naêm baét ñaàu 2005

Naêm keát thuùc 2008

Kinh phí USD 1 181,758

VM0012

Naâng cao naêng löïc cho caùc nhoùm noâng daân trong quaûn lyù beàn vöõng gioáng luùa coäng ñoàng tænh Baéc Kaïn

VM0023

Cuûng coá naêng löïc nhaèm caûi thieän ñôøi soáng kinh teá xaõ hoäi huyeän Paùc Naëm, tænh Baéc Kaïn

2005

2008

224,310

VM003

Noâng daân tham gia quaûn lyù thuûy noâng huyeän Traán Yeân, tænh Yeân Baùi

2006

2008

229,708

VM004

Hoã trôï noâng daân troàng caây döôïc lieäu, huyeän Ba Beå, tænh Baéc Kaïn

2006

2009

122,057

VM005

Caùc caâu laïc boä sinh keá hoã trôï giaûm ngheøo vaø quaûn trò ñòa phöông tænh Phuù Thoï

2006

2009

362,827

VM006

Phaùt trieån Quaûn lyù vaø Söû duïng ñaát coù söï tham gia, tænh Thua Thieân – Hueá

2008

2009

67,7554

VM007

Noâng daân ngheøo vaø phuï nöõ tham gia quaûn lyù thuûy noâng xaõ Höng Long, huyeän Yeân Laäp, tænh Phuù Thoï

2007

2010

209,599

VM008

Canh taùc luùa caûi tieán (SRI) tænh Thaùi Nguyeân vaø Phuù Thoï

2007

2010

189,545

VM014

Cuûng coá vaø Phaùt trieån heä thoáng gioáng cuûa noâng daân tænh Baéc Kaïn

2008

2011

310,089

UÛy ban Nhaân daân xaõ Vaân Hoäi, xaõ Vieät Cöôøng, huyeän Traán Yeân

VM015

Caûi thieän heä sinh keá vaø veä sinh moâi tröôøng cho caùc coäng ñoàng chòu thieät thoøi huyeän Paùc Naëm, tænh Baéc Kaïn

2008

2011

277,175

Sôû Taøi nguyeân vaø Moâi tröôøng

Thöøa Thieân – Hueá

Sôû Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån Noâng thoân

Thöøa Thieân – Hueá

VM016

Hoã trôï ngöôøi khuyeát taät tænh Thöøa Thieân – Hueá

2008

2011

154,1355

UÛy ban Nhaân daân xaõ Phong Xuaân, huyeän Phong Ñieàn

Thöøa Thieân – Hueá

VM017

Nghieân cöùu veà caùc toå chöùc coäng ñoàng

2008

13,600

UÛy ban Nhaân daân huyeän Phong Ñieàn

Thöøa Thieân – Hueá

Hoäi lieân hieäp caùc toå chöùc höõu nghò

Thöøa Thieân – Hueá

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Total

Toång kinh phí bao goàm caû ñoùng goùp cuûa ñòa phöông.

Kinh phí ñöôïc chuyeån töø CIDSE Vietnam

Môùi thöû nghieäm moät naêm

Ñeà xuaát döï aùn naøy ñang trong giai ñoaïn hoaøn thieän.

2,342,558

Cô quan/Toå chöùc

Tænh

Sôû Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån Noâng thoân

Baéc Kaïn

Chi cuïc Baûo veä Thöïc vaät

Baéc Kaïn

Trung taâm khuyeán noâng khuyeán laâm

Baéc Kaïn

UÛy ban Nhaân daân huyeän Paùc Naëm

Baéc Kaïn

UÛy ban Nhaân daân huyeän Paùc Naëm

Baéc Kaïn

UÛy ban Nhaân daân xaõ Khang Ninh, huyeän Ba Beå

Baéc Kaïn

Sôû Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån Noâng thoân

Phuù Thoï

Chi cuïc Baûo veä Thöïc vaät

Phuù Thoï

UÛy ban Nhaân daân xaõ Höng Long, huyeän Yeân Laäp

Phuù Thoï

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Soá

Sôû Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån Noâng thoân

Thaùi Nguyeân

Chi cuïc Baûo veä Thöïc vaät

Thaùi Nguyeân Yeân Baùi

8. Phaåm Höìng Kiïn, Caán böå Chûúng trònh Thaåc sô Nghiïn cûáu phaát triïín, Àaåi hoåc Melbourne, UÁc (2007) Cûã nhên Kinh tïë, Àaåi hoåc Cöng nghïå, Sydney, UÁc (1999) 9. Nguyïîn Duy Thõnh, Caán böå Chûúng trònh Cûã nhên Kinh tïë, Àaåi hoåc Kinh tïë Huïë (2001) 10. Vuä Thïë Thûúâng, Caán böå Chûúng trònh Thaåc syä Têm lyá Xaä höåi, Àaåi hoåc Nöng nghiïåp Haâ Nöåi (2003) Cûã nhên Têm lyá Xaä höåi, Àaåi hoåc Quöëc gia Haâ Nöåi (1999) 11. Nguyïîn Viïåt Cûúâng, Caán böå Chûúng trònh Thaåc syä Kinh tïë Nöng nghiïåp, Àaåi hoåc Quöëc gia Haâ Nöåi (2005) Cûã nhên Kinh tïë Nöng nghiïåp, Àaåi hoåc Quöëc gia Haâ Nöåi (2002) 12. Nguyïîn Àònh Phûúác, Caán böå Chûúng trònh

DANH SAÁCH NHÊN VIÏN

Kyä sûå Lêm nghiïåp, Àaåi hoåc Nöng lêm Huïë (2007) 13. Nguyïîn Thõ Bñch Ngoåc, Caán böå Haânh chñnh, Kïë toaán Cûã nhên Kïë toaán, Àaåi hoåc Kinh tïë Quöëc dên (1999)

1. Vuä Thõ Bñch Húåp, Giaám àöëc

Cûã nhên Ngoaåi ngûä (Tiïëng Anh), Àaåi hoåc Ngoaåi ngûä Haâ Nöåi (1998)

Bùçng töët nghiïåp trïn àaåi hoåc, Kyä nùng Lêåp kïë hoaåch Phaát triïín, Viïån Nghiïn cûáu Xaä höåi, Haâ Lan (1993) Cûã nhên Kinh tïë, Àaåi hoåc Kinh tïë Quöëc dên, Haâ Nöåi (1983)

14. Tim Gorman, Caán böå Truyïìn thöng Thaåc sô Nghiïn cûáu Àöng Nam AÁ, Àaåi hoåc Quöëc Gia, Singapore (2007)

2. Nguyïîn Thõ Hoâa, Phoá giaám àöëc/ Quaãn lyá Chûúng trònh

Cûã nhên Quan hïå Quöëc tïë, Àaåi hoåc Georgetown, Myä (2003)

Kyä sû Nöng nghiïåp, Àaåi hoåc Nöng nghiïåp, Haâ Nöåi (1976) 15. Buâi Thuây Dûúng, Trúå lyá Haânh chñnh/ Lïî tên 3. Nguyïîn Vùn Phuác, Cöë vêën Chûúng trònh

Cûã nhên Quaãn lyá Du lõch, Àaåi hoåc Thûúng maåi Haâ Nöåi (2006)

Thaåc syä - Khoa hoåc Nöng thön, Àaåi hoåc Töíng húåp New England, UÁc (1996) Cûã nhên Chùn nuöi, Àaåi hoåc Nöng nghiïåp George Dimitrov, Bun-ga-ri (1977)

16. Nhên viïn phuåc vuå: 1 laái xe, 1 phuåc vuå/nêëu ùn, 2 baão vïå

4. Nguyïîn Kim Ngên, Quaãn lyá Haânh chñnh vaâ Taâi chñnh/ Kïë toaán trûúãng Cûã nhên Kinh tïë, Àaåi hoåc Kinh tïë Quöëc dên, Haâ Nöåi (1994)

Ban cöë vêën

5. Lï Vùn Anh, Cöë vêën Chûúng trònh taåi Thûâa Thiïn Huïë

17. PGS. TS. Nguyïîn Thu Linh

Kyä sû Nöng nghiïåp, Àaåi hoåc Nöng nghiïåp Haâ Nöåi (1967)

Giaám àöëc Trung têm Giúái Àa ngaânh, Hoåc viïån Haânh chñnh Quöëc gia

6. Nguyïîn Thõ Phûúng Nga, Caán böå Chûúng trònh

18. Trêìn Ngoåc Tuïå

Baác sô Y khoa, Àaåi hoåc Y Haâ Nöåi (1994)

Giaám àöëc Taâi chñnh, Quyä cûáu trúå nhi àöìng taåi Viïåt Nam

Cûã nhên Kinh tïë, Àaåi hoåc Taâi chñnh Kïë toaán Haâ Nöåi (2001) 19. Nguyïîn Àònh Anh 7. Phaåm Thõ Bñch Ngoåc, Caán böå Chûúng trònh

Trûúãng ban Phi chñnh phuã, Phoâng Húåp taác taâi chñnh quöëc tïë, Böå taâi chñnh

Thaåc sô Quaãn lyá chêët thaãi vaâ Xûã lyá vuâng ö nhiïîm, chûúng trònh àaâo taåo quöëc tïë phöëi húåp giûäa trûúâng Àaåi hoåc Kyä thuêåt Dreden, CHLB Àûác vaâ Trûúâng Àaåi hoåc Khoa hoåc Tûå nhiïn Haâ Nöåi (2007)

20. TS. Nguyïîn Maånh Cûúâng

Cûã nhên Khoa hoåc Möi trûúâng, Àaåi hoåc Khoa hoåc Tûå nhiïn, Àaåi hoåc Quöëc gia Haâ Nöåi (1998)

Giaám àöëc Viïån Nghiïn cûáu xaä höåi, VUSTA

65 Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

BAÁO CAÁO CHI TIÏËT CAÁC KHOAÃN CHI PHÑ

BAÁO CAÁO TAÂI CHÑNH Thu chi (*) Cho naêm taøi chính keát thuùc ngaøy 31 thaùng 12 naêm 2007

(A)

Laõi suaát

628,221 9,584

Cheânh leäch tyû giaù

37,325

Caùc khoaûn thu khaùc Toång thu nhaäp

2007 USD

THU NHAÄP Caùc nguoàn taøi trôï trong naêm 2007

Chi phí chöông trình

(B)

675,130

356,198

Chi phí hoã trôï chöông trình

Thueâ VP, ñieän, nöôùc

8,631

Baûo döôõng VP/ caùc chi phí khaùc

Toång chi phí

(C)

381,163

Thaëng dö ngaân saùch chuyeån naêm 2008

(D)=(A)-(C)

247,058

1,887

Vaên phoøng phaåm & caùc vaät tö khaùc

4,094

In aán Truyeàn thoâng

(B)-(C)-(D)

46,909

527 3,224 885 14,135

Hoäi hoïp

1,840

Tö vaán & ñaùnh giaù

2,991

Kieåm toaùn

2,292

Kinh phí chuyeån cho ñoái taùc

THU NHAÄP THAËNG DÖ TRONG NAÊM

897

Baûo döôõng taøi saûn

Phí ngaân hang

200,387 419

Thieát bò

4,821

Chi phí chuaån bò döï aùn

3,492

Toång chi phí chöông trình

356,198

(*) Caùc soá lieäu treân ñaõ ñöôïc Coâng ty Kieåm toaùn Ñoäc laâp Quoác gia Vieät Nam - VNFC kieåm toaùn vaøo thaùng 2 naêm 2008

Chi phí hoã trôï chöông trình Chi phí nhaân söï Ñaøo taïo & phaùt trieån nhaân söï Thueâ VP, ñieän, nöôùc Baûo döôõng VP/ caùc chi phí khaùc

USD 17,746 2,877 58

Baûo döôõng taøi saûn

706

Vaên phoøng phaåm & caùc vaät tö khaùc

552

In aán

652

Truyeàn thoâng

158

Quan heä ñoái ngoaïi

361

Ñi laïi

280

Hoäi hoïp

252

Tö vaán & ñaùnh giaù Kieåm toaùn Kinh phí chuyeån cho ñoái taùc Phí ngaân haøng Toång chi phí hoã trôï chöông trình

764 137 24,965

67 Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

24,965

99,182 6,495

Ñi laïi

Chi phí chöông trình

USD

Ñaøo taïo & phaùt trieån nhaân söï

Quan heä ñoái ngoaïi

CHI PHÍ

Chi phí nhaân söï

2007

MUÅC TIÏU, CHIÏËN LÛÚÅC VAÂ KÏËT QUAÃ CUÃA CHÛÚNG TRÒNH (Trích daãn töø baûn Keá hoaïch Chieán löôïc 2008-2012) Döïa treân keát quaû phaân tích veà SWOT cuûa SRD, moâi tröôøng phaùt trieån, kinh nghieäm vaø theá maïnh cuûa Toå chöùc, caùc yeáu toá taùc ñoäng trong vaø ngoaøi nöôùc, SRD ñaõ xaây döïng 2 muïc tieâu chính cuûa chöông trình trong giai ñoaïn 2008-2012 nhö sau:

Caûi thieän naêng löïc cho caùc coäng ñoàng ngheøo, vuøng saâu, vuøng xa ñeå hoï töï quaûn lyù heä thoáng sinh keá moät caùch beàn vöõng. Muïc tieâu 1. Hoã trôï noâng daân vaø coäng ñoàng höôùng tôùi neàn Noâng nghieäp beàn vöõng.

2. Caûi thieän thu nhaäp cho noâng daân ngheøo thoâng qua phaùt trieån nguoàn sinh keá moät caùch beàn vöõng vaø ña daïng.

3. Noâng daân vaø caùc Toå chöùc noâng daân ñöôïc tham gia vaøo quaù trình ra quyeát ñònh vaø ñoùng goùp cho söï phaùt trieån xaõ hoäi

Keát quaû

1. Ña daïng hoùa caây troàng, vaät nuoâi theo höôùng thaân thieän vôùi moâi tröôøng.

1. Noâng daân öùng duïng caùc phöông phaùp baûo veä moâi tröôøng trong saûn xuaát noâng nghieäp. - Caùc kyõ thuaät phuø hôïp vaø hieäu quaû ñöôïc öùng duïng vaø nhaân roäng.

2. Söû duïng nguoàn taøi nguyeân ñaát ñai vaø nöôùc moät caùch hieäu quaû vaø beàn vöõng.

2. ÖÙng duïng vaø nhaân roäng SRI, PIM, IPM… - Noâng daân söû duïng phaân uû vaø phaân vi sinh ñeå thay theá cho phaân hoùa hoïc. - Noâng daân söû duïng vaät lieäu saün coù taïi ñòa phöông ñeå choáng xoùi moøn ñaát

3. Baûo toàn vaø phaùt trieån nguoàn gen caây luùa.

3. Noâng daân coù ñuû kyõ naêng vaø kyõ thuaät phuø hôïp ñeå baûo toàn gioáng baûn ñòa. - Moät soá gioáng luùa cuûa ngöôøi daân ñöôïc caáp giaáy chöùng nhaän.

4. Loàng gheùp vaán ñeà bieán ñoái khí haäu vaøo caùc chöông trình/döï aùn cuûa SRD ñeå naâng cao naêng löïc vaø nhaän thöùc cuûa ngöôøi daân.

4. Ngöôøi daân ôû coäng ñoàng nhaän thöùc ñöôïc vaø chuaån bò ñoái phoù vôùi bieán ñoåi khí haäu baèng caùch xaây döïng caùc moâ hình thích öùng vaø giaûm thieåu taùc ñoäng cuûa BÑKH.

1. Gia taêng giaù trò cuûa saûn phaåm noâng nghieäp thoâng qua: - Cheá bieán - Baûo toàn - Ñoùng goùi

1. Noâng daân baùn ñöôïc saûn phaåm cuûa hoï vôùi giaù caïnh tranh.

2. Caûi thieän thu nhaäp cho ngöôøi daân thoâng qua caùc hoaït ñoäng noâng nghieäp vaø phi noâng nghieäp.

2. Thu nhaäp cuûa noâng daân vaø ñaëc bieät laø nhoùm ngöôøi ngheøo/ngöôøi thieät thoøi haøng naêm ñöôïc caûi thieän.

3. Hoã trôï noâng daân naâng cao kieán thöùc/nhaän thöùc veà chuoãi giaù trò, kyõ naêng tieáp thò, phaân tích lôïi nhuaän vaø laäp keá hoaïch kinh doanh.

3. Noâng daân hieåu veà noäi dung cuûa chuoãi giaù trò, coù khaû naêng tieáp caän, phaân tích thoâng tin thò tröôøng vaø laäp keá hoaïch saûn xuaát/kinh doanh khi caàn thieát.

4. Hoã trôï noâng daân trong quaù trình caáp giaáy chöùng nhaän caùc saûn phaåm cuûa hoï (cheø, gaïo...).

4. Moät soá saûn phaåm cheø vaø gaïo cuûa noâng daân ñöôïc chöùng nhaän laø saûn phaåm coù chaát löôïng vaø an toaøn.

1. Caûi thieän naêng löïc cuûa noâng daân ñeå thöïc thi Phaùp leänh daân chuû cô sôû, Luaät quaûn lyù vaø söû duïng ñaát ñai, Luaät bình ñaúng giôùi vaø caùc vaán ñeà lieân quan ñeán bieán ñoåi khí haäu...

1. Noâng daân coù theå thöïc hieän caùc noäi dung chính cuûa Phaùp leänh daân chuû cô sôû döïa treân nguyeân taéc “Daân bieát, daân baøn, daân laøm vaø daân kieåm tra”.

2. Cuûng coá naêng löïc cho caùn boä xaõ ñeå hoï hoaøn thaønh toát hôn vai troø vaø traùch nhieäm cuûa hoï ñoái vôùi coäng ñoàng

2. Caùn boä UBND xaõ hieåu roõ hôn vaø saün saøng thöïc hieän toát chöùc naêng phaùp lyù cuûa hoï.

3. Hoã trôï vieäc hình thaønh vaø phaùt trieån caùc Toå chöùc coäng ñoàng (keå caû toå chöùc / nhoùm ngöôøi khuyeát taät). Thuùc ñaåy söï hôïp taùc giöõa caùc Toå chöùc coäng ñoàng vôùi laõnh ñaïo chính quyeàn caùc caáp ôû ñòa phöông.

3. Caùc Toå chöùc coäng ñoàng hoaït ñoäng hieäu quaû, caùc keá hoaïch phaùt trieån cuûa hoï nhaän ñöôïc söï hoã trôï cuûa caùc caáp chính quyeàn.

Muïc tieâu

Chieán löôïc

Keát quaû

1. Caùc moâ hình hieäu quaû veà phaùt trieån coäng ñoàng, xoùa ñoùi giaûm ngheøo vaø quaûn lyù taøi nguyeân cuûa caùc Toå chöùc NGO ñöôïc coâng nhaän nhieàu hôn nöõa.

1. Taøi lieäu hoùa caùc moâ hình thaønh coâng, taäp trung vaøo caùc baøi hoïc kinh nghieäm vaø keát quaû cuoái cuøng.

Chính phuû phaùt haønh nhöõng vaên baûn chính thöùc coâng nhaän vaø khuyeán khích aùp duïng vaø nhaân roäng caùc moâ hình naøy.

2. SRD, caùc Toå chöùc NGO, caùc doanh nghieäp xaõ hoäi khaùc coù theå tham gia vaøo caùc chöông trình cuûa chính phuû veà xoùa ñoùi giaûm ngheøo (Ví duï nhö caùc döï aùn ODA)

1. Xaây döïng hình aûnh vaø moái quan heä toát vôùi chính phuû vaø caùc nhaø taøi trôï.

3. SRD vaø caùc Toå chöùc NGO khaùc coù theå tham gia xaây döïng, giaùm saùt vaø ñaùnh giaù caùc chöông trình,/chính saùch höôùng tôùi ngöôøi ngheøo.

1. Tích cöïc tham gia vaø ñoùng goùp caùc yù töôûng mang tính xaây döïng vaø thöïc tieãn taïi caùc dieãn ñaøn chính saùch vì ngöôøi ngheøo.

1. SRD seõ laø thaønh vieân cuûa caùc nhoùm/maïng NGO coù ñoùng goùp caùc yù töôûng cho caùc chính saùch cuï theå. Ví duï: Lieân quan tôùi chöông trình Tam noâng cuûa chính phuû “Noâng nghieäp, noâng daân vaø noâng thoân”

2. Phaùt trieån naêng löïc veà nghieân cöùu, giaùm saùt vaø ñaùnh giaù vieäc thöïc hieän caùc chính saùch.

2. SRD seõ ñöôïc môøi laø thaønh vieân cuûa caùc Nhoùm ñaùnh giaù, giaùm saùt vieäc trieån khai caùc chöông trình/döï aùn cuûa chính phuû.

4. SRD ñoùng vai troø tích cöïc trong caùc chöông trình/döï aùn vaø vaän ñoäng chính saùch veà bieán ñoåi khí haäu.

1. Tham gia vaøo caùc maïng löôùi BÑKH trong vaø ngoaøi nöôùc.

1. SRD ñöôïc môøi tham döï caùc dieãn ñaøn veà chính saùch vaø chöông trình lieân quan ñeán BÑKH do chính phuû vaø caùc nhaø taøi trôï toå chöùc.

2. Xuaát baûn taøi lieäu vaø tuyeân truyeàn quaûng baù cho vieäc öùng duïng caùc moâ hình

3. Lieân keát vôùi caùc toå chöùc coù cuøng kinh nghieäm vaø moái quan taâm, caùc toå chöùc coù nhieàu aûnh höôûng nhaèm hình thaønh caùc maïng löôùi ñeå vaän ñoäng vaø truyeàn baù caùc moâ hình. Nhaän ñöôïc ít nhaát 1 hôïp phaàn trong moät döï aùn ODA/döï aùn cuûa chính phuû.

2. Thu thaäp vaø caäp nhaät caùc thoâng tin veà caùc chöông trình cuûa chính phuû vaø caùc thuû tuïc ñaáu thaàu caùc chöông trình naøy.

2. Vaän ñoäng xaây döïng caùc moâ hình nhoû taïi coäng ñoàng veà thích öùng vaø giaûm thieåu taùc ñoäng cuûa BÑKH

2. Caùc moâ hình thích öùng vaø giaûm thieåu taùc ñoäng BÑKH ñöôïc loàng gheùp vaøo caùc chöông trình, saùng kieán vaø hoaïch ñònh chính saùch caûu Nhaø nöôùc.

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

Chieán löôïc

Vaän ñoäng chính saùch höôùng tôùi ngöôøi ngheøo

BAÃN ÀÖÌ VUÂNG DÛÅ AÁN CUÃA SRD Baéc Kaïn Thaùi Nguyeân

Yeân Baùi Phuù Thoï

Thöøa Thieân Hueá

Tham gia vieát baøi: Caùn boä nhaân vieân SRD Hieäu ñính:

Vuõ Thò Bích Hôïp, Nguyeãn Vaên Phuùc, Phaïm Hoàng Kieân vaø Tim Goman

Nhieáp aûnh:

Caùn boä SRD vaø Nguyeãn Tieán Duõng

Baáo caáo thûúâng niïn 2007-2008

TRUNG TAÂM PHAÙT TRIEÅN NOÂNG THOÂN BEÀN VÖÕNG Soá 6, Ngoõ 1, Leâ Vaên Höu, Quaän Hai Baø Tröng, Haø Noäi, Vieät Nam Tel: (84-4) 3943-6678/76 Email: info@ srd.org.vn

Fax: (84-4) 3943-6449 Website: www.srd.org.vn