Nowy kamieniarz nr 13 by Nowy Kamieniarz

nowy Kamieniarz

Marzec 2005

EGAR 450/4 N do obróbki dußych i ponadwymiarowych tafli

• zintegrowany PC i NC • cyfrowe przesuni cie osiowe umoßliwiajmce punktowm kontrol i dok adnoÈr • duße wymiary obrabianych detali: 4500 (177”) x 2500 (98,5”)

EGAR 450/4 N

• nisko umieszczona p aszczyzna robocza : atwoÈr za adunku i roz adunku • dost p do sto u roboczego z dwóch stron maszyny

A small deed can indeed become a great relief! The Z. Bavelloni S.p.A. Tools Division, located in Bregnano, Italy, has decided to pledge € 1 for each diamond wheel sold during the months of March, April and May 2005. The donations will be sent to: PIME in Milan, an association involved in child sponsorship. In addition, Z. Bavelloni will adopt 10 children in the areas struck by the tsunami for a period of at least 3 years.

MAK Sp. z.o.o. - Generalne Przedstawicielstwo Z.Bavelloni ul. Nowa 23, Stara Iwiczna - 05-500 Piaseczno tel. 022/ 737 71 40, 703 61 40 - fax 022/ 737 71 41, 703 61 41 e-mail: mak.bavelloni@makbavelloni.com.pl www.mak-bav.waw.pl

Z.Bavelloni S.p.A. Via Milano, 93 - 22070 Bregnano (Co) - Italy Tel. 0039-031-72.83.11 r.a.-Fax 0039-031-72.86.358 E-mail: general@bavelloni.com - www.bavelloni.com

OD REDAKCJI

░REDAKTOR NACZELNY Maciej Brzeski

░AUTORZY TEKSTÓW Henryk Walendowski Wacław Chrząszczewski Sławomir Łuszczewski o c i ski a Grzegorz Walasek

░ADRES REDAKCJI

”nowy Kamieniarz” Krośnieńska 9 60-162 Poznań +48 061 66 29 870 +48 061 66 29 871 +48 061 66 29 870 www.nowykamieniarz.pl redakcja@nowykamieniarz.pl

░WYDAWC

SKI&VAK PRESSHOUSE Krośnieńska 9 60-162 Poznań +48 061 66 29 870 +48 061 66 29 871 +48 061 66 29 870 www.skivak.com office@skivak.com

░REDAKCJA

Damian Nowak Agnieszka Wiloch Dariusz Wawrzynkiewicz

░SKŁAD I OPRAWA GRAFICZNA

Piotr Kiljański

░KOREKTA Henryk Walendowski Agnieszka Wiloch

░Nowy Kamieniarz jest bezpłatnym dwumiesięcznikiem poświęconym branży kamieniarskiej. około 7000 egzemplarzy nakładu jest bezpłatnie rozsyłanych bezpośrednio do zakładów kamieniarskich, firm architektonicznych, firm branży budowlanej oraz dystrybutorów bloków, narzędzi i chemii kamieniarskiej.

░Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczanych reklam i ogłoszeń płatnych. Nie zwraca materiałów nie zamówionych.

Drodzy Czytelnicy

ajnowszy numer Nowego Kamieniarza wprowadza nasza redakcję w trzeci rok działalności. Przez dwa lata sporo się w samej gazecie zmieniło, potwierdzą to ci którzy pamiętają pierwszy numer. Mamy nadzieję, że zmiany idą ku lepszemu, to jednak najlepiej ocenicie państwo sami. Gazeta rozwija się wraz z rynkiem, który dołączył do zjednoczonej Europy i czerpie z tego coraz większe korzyści. W najbliższych numerach spróbujemy się przyjrzeć jak branża kamieniarska wykorzystuje sławetne fundusze Europejskie i jak wpływa to na pracę zakładów. Póki co, w bieżącym numerze, powiększonym o 16 stron, poruszamy ponad 30 tematów. Spektrum zróżnicowane, każdy powinien znaleźć dla siebie coś interesującego. Piszemy jak zawsze sporo o sprawach bieżących w działach Nowinki Inwestycyjne, Wydarzenia oraz Ze Świata. Redakcja w osobie naczelnego gościła na targach w Brazylii, tam interesy kamieniarskie robi cały świat, a głównie Stany Zjednoczone. Wracamy też do sprawy prestiżowej wpadki związanej z warszawskim biurowcem Metropolitan. Sprawa trudna do wyjaśnienia, nie wykluczone że nigdy nie dowiemy się po czyjej stronie leży wina za pęknięcia w płytach granitowych zamocowanych na elewacji budynku. Warszawa pojawia się również przy okazji tekstu o powstającym tam właśnie stowarzyszeniu, powołanym do życia przez kilka firm z tego regionu. Na uwagę zasługuje również dział poświęcony technologiom, publikujemy tematy które dotychczas nie były poruszane w naszym piśmie. Nowy cykl zapoczątkował Pan Andrzej Bukalski, opisujący z charakterystyczną przenikliwością temat lin diamentowych. Na końcowych stronach pisma ciekawe felietony traktujące o problemach branży, nie ma pewności że pomoże to w ich rozwiązaniu ale na pewno warto je sygnalizować. Wszystkich zainteresowanych spotkaniem z redakcją zapraszam na kwietniowe wystawy targowe do Kielc i Lublina, my też jesteśmy ciekawi co przyniesie bezpośrednia konkurencja obu imprez. Następny numer w maju, przed targami w Norymberdze, jak zawsze zachęcamy państwa do lektury. Z poważaniem Redakcja

░Alfabetyczny spis reklamodawców ░NAZWA FIRMY

░STRONA

Granit

Abra-Marmi

insert

Granity Błyskal

ArtStone

104

Granstone

Atrium Wojciech Czech

Grawis

111

Bared

Grein Italia

116

Bavelloni

Heger

Beltrami

45,47

Hermes-Gabrostone

106

Brachot-Hermant

112

Inbra

Caro

Indiastone

Dana

Ingemar

Elmar Serwis

106

Interkamień

Euro Granit Adamus

Interstone

21+insert

EuroArsss

Italdiamant Poland HED

Expokamień 2005

104

Izer Granit

114

Finnstone

Firma Sadowski

Jts-Dia

Fracarroli

113

Kamień 2005

101

GEM

Kontin

43,69

Gestra

Kopalnia Przedborowa

GMM

Książę Studio Graficzne

114

GMP Technik

108

Kupsch

10,11

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 6

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

` SPIS TRESCI

░WYDARZENIA

► Zabezpieczenie powierzchni kamienia to podstawa

► Spotkanie na turnieju golfowym w firmie Thibaut

► Poznań - Collegium stomatologicum

► Dni otwarte Weha sp. z o.o.

► Międzynarodowe Targi Kamienia Budowlane go Xiamen (Chiny)

░PRODUCENCI

► Perforator pneumatyczny „Spherical” – Marini Quarries Group Srl

► Universal M940cn: Wysoka technologia w zakładzie kamieniarskim

► I Zimowy Weekend Kamieniarski w Mikołaj kach

► Oferta przenośnych maszyn: od wycinania profili do polerowania

► Narodziny stowarzyszenia warszawskiego

► Trak do granitu Alcione Super 420 – 450 – Barsanti Macchine Spa

░KAMIEŃ NATURALNY

░PRAWO

► Jak odzyskać swoje pieniądze? ░Z KRAJU ► Metropolitan ░ZE ŚWIATA

► Kontrola jakości w kamieniołomie

░FIRMY KAMIENIARSKIE ► Pińczata? Gdzie to jest?

48 46

► Zmiany w Republice Południowej Afryki

► Działać kompleksowo import i eksport

► Jak to się robi w Ameryce

░WYWIAD

░TARGI

► To jest dobry czas na inwestycje

► Zimowe targi w upalnej Brazylii

░RYNEK BUDOWLANY

► Nowinki z rynku inwestycyjnego ░TECHNOLOGIE

░ARCHITEKTURA

► Niepowtarzalna inwestycja w niepowtarzalnym miejscu.

► O błędach w sztuce

► Poznański biurowiec Klasy A

► Lina diamentowa w wydobyciu i obróbce kamienia naturalnego. cz. 1

► Graffiti a elewacje kamienne

► Wypowiedzi Czytelników

► Szlifierki i szlifowanie

░FELIETON

► Nowy rodzaj urządzeń do transportu płyt kamiennych

► Gruba kreska

100

► Kamieniarskie Biedronki

102

░FORUM

░Alfabetyczny spis reklamodawców Marcelino Martinez

111

Sole

Marco

Stone Conection

Marmii Corradini

Stonexpo

112

Marmur-Płytki Jacek Łata

110

Stone-Tec

103

Marmury Dulemba

100

Suwik Diamant AS

MC Diam

89+insert

Targi Lublin

Mec

113

Tarn Silverstar

Metal Jawor

105

Tenax

Monolit

Tepark

114

MP Steneko

Thibaut

107

Natural Stone 2005

Topaz

114

Opal

Trawertyny PL

Pa Stones Portugal

Trawicki Sławomir

107

Promasz

UGK

108

Promech

109

Warsob

110

Protea Granite

115

Weha Polska

105

Rabus

insert

Wena

Ravelli

Widuto

Rex Granit

Wrimar

Rodlew

109

Yellow Stone

Silkam

nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005

► www.nowykamieniarz.pl

Marzec ◄

¤ ►7

RYNEK BUDOWLANY

Nowinki z rynku inwestycyjnego

░Konkurs dla architektów

epartament Architektury i Rozwoju Urzędu Miejskiego we Wrocławiu zorganizował konkurs na opracowanie koncepcji urbanistyczno- architektonicznej zagospodarowania Centrum Południowego we Wrocławiu. Ma on charakter studialny, jest otwarty i jednoetapowy. Konkurs rozpoczął się 22 lutego. Prace (część opisową, rysunkową, makietę i kartę uczestnictwa) można składać do 30 marca 2005 roku. W konkursie mogą wziąć udział architekci i urbaniści. Organizatorzy przyjmują prace indywidualne i zbiorowe. Obszar objęty konkursem jest położony pomiędzy ulicami: Powstańców Śląskich, Wielką, Gwiaździstą i Swobodną i podzielo-

░Konstrukcja złotych tarasów wyszła z ziemi

akończenie robót ziemnych i osiągnięcie poziomu parteru w konstrukcji kompleksu – odpowiadającego poziomowi ulicy - to najważniejsze wydarzenia na obecnym etapie budowy Złotych Tarasów. Prace bu-

dowlane, na tej największej w centrum Warszawy budowie, prowadzone będą do końca 2005 roku. Zakończyły się prace ziemne polegające na wybraniu i wywiezieniu ponad 350 tys. m³ gruntu z 3,2 hektarowego terenu wykopu. Usunięta z budowy ziemia została wykorzystana do umocnienia brzegów Wisły w rejonie Bielan i Siekierek oraz na rekultywację jednego z podwarszawskich wysypisk śmieci. Pogłębianie wykopu rozpoczęto od strony Dworca Centralnego i stopniowo przesuwa-

ny na trzy strefy: A, B i C. Zabudowa, która już istnieje w tym rejonie, w pewnym stopniu wytycza kierunki jego zagospodarowania. Organizatorzy konkursu opracowali wytyczne, według których ma być kształtowana zabudowa na tym terenie: planowaną zabudowę i zagospodarowanie należy przestrzennie powiązać z zabudową i zagospodarowaniem terenów po drugiej stronie ul. Powstańców Śląskich oraz pomiędzy ulicami Gwiaździstą i T. Zielińskiego; ul. Powstańców Śląskich należy ukształtować jako aleję ze szpalerami drzew; dopuszcza się zmianę zabudowy i zagospodarowania w częściach A i C w taki sposób, aby zabudowa i zagospodarowanie całego obszaru objętego konkursem stanowiło spójną całość zarówno przed zmianą, jak i po niej; należy określić warunki, na jakich można zlo-

no w kierunku ul. Złotej. W ślad za tym postępowały prace konstrukcyjne poszczególnych kondygnacji. Na głębokości ok. 15 m poniżej poziomu ulicy spoczęła żelbetonowa płyta fundamentowa - w gotowym obiekcie - czwarty, najniższy poziom parkingu podziemnego. Ostatni element płyty fundamentowej wykonano zgodnie z planem przed końcem ubiegłego roku. Pod koniec grudnia została także wylana pierwsza sekcja płyty poziomu “zero” – co odpowiada poziomowi ulicy. Znajduje się ona w południowo – zachodniej części terenu budowy (od strony skrzyżowania Al. Jana Pawła i Al. Jerozolimskich), czyli pod przyszłym budynkiem kina. Równocześnie z wylewaniem kolejnych fragmentów płyty parteru na pozostałym terenie budowy trwają za-

kalizować wielkopowierzchniowe centrum handlowe na terenach A i B; należy zapewnić możliwość podziału obszaru dla realizacji samodzielnych zadań inwestycyjnych i określić granice ich terenów przy uwzględnieniu struktury własności; w części B należy zaproponować formę upamiętnienia Mszy Świętej Statio Orbis, odprawionej przez Papieża podczas Kongresu Eucharystycznego w 1997 r.; należy także uwzględnić uwarunkowania komunikacyjne. Ogłoszenie wyników zaplanowano na 8 kwietnia. Prace nagrodzone oraz wyróżnione zostaną zaprezentowane na wystawie pokonkursowej w Muzeum Architektury. Szersze informacje o konkursie są dostępne na stronie Urzędu Miejskiego we Wrocławiu. ▪

awansowane prace konstrukcyjne poziomów –03 i –02 podziemnego parkingu. Złote Tarasy, obiekt o łącznej powierzchni 225 tys. m², pomieści biura, galerie handlowe, część rozrywkowo – rekreacyjną oraz parking podziemny. Centralna część Złotych Tarasów – atrium z ogólnodostępnym dziedzińcem – zostanie przykryta nieregularnie pofalowanym szklanym dachem o powierzchni ok. 10 tys. m². Developerem Złotych Tarasów jest ING Real Estate. Po ukończeniu inwestycji 50% projektu odkupi firma Rodamco Europe, które będzie zarządzać centrum handlowym kompleksu. ▪

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 8

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

RYNEK BUDOWLANY

░Architektura w Japonii i w Polsce

Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej „Manggha” w Krakowie odbyła się wystawa 7,Impreza jest najważniejszym wydarzeniem obchodów dziesięciolecia Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej „Manggha”. Powstało ono w 1994 roku z inicjatywy Andrzeja Wajdy i Krystyny Zachwatowicz. Koncepcję wystawy stworzył Krzysztof Ingarden we współpracy z Aratą Isozakim. Celem jej autorów jest pokazanie dokonań wybranych architektów, którzy rozpoczynali karierę w czasie, kiedy powstawała „Manggha”.

░Plany inwestycyjne grupy Orbis S.A.

2004 roku przychody ze sprzedaży Grupy Orbis wzrosły do 954,6 mln zł, tj. o 16,2 %. Zysk operacyjny (EBIT)wyniósł 69,7 mln zł i był o 26 % wyższy niż w ub.r. W latach 2005-2009 łączne nakłady inwestycyjne spółki wyniosą 725,5 mln zł i obejmą rozwój sieci Etap (224,8 mln zł), Ibis (159,9 mln zł) oraz modernizację i remonty hoteli (340 mln zł). Po pierwszym roku funkcjonowania w Grupie Orbis spółki Hekon, należącej do Accor Polska, polepszyły się wyniki działalności hotelowej. Nowa 5-letnia strategia rozwoju Grupy Hotelowej Orbis (Sofitel, Novotel, Mercure, Ibis) zakłada silną ekspansję w segmencie hoteli ekonomicznych, modernizację istniejących hoteli i sprzedaż mniej rentownych obiektów, a także reorganizację firmy, tj. utworzenie 5 centrów regionalnych i wydzielenie części działalności hoteli na zewnątrz (outsourcing). Liczba obiektów tej największej w Polsce firmy z branży turystycznej zwiększy się do

░Przebudowa opery krakowskiej

o przetargu na przebudowę Opery Krakowskiej i budowę nowego gmachu przystąpiło sześć firm. Najkorzystniejsza dla inwestora okazała się jednak oferta spółki Hochtief Polska Oddział KPIS Cracovia. Wartość inwestycji oszacowano na 54

Do udziału w wystawie zaproszono dziesięć polskich i jedenaście japońskich pracowni, z których każda pokazała dwa zaprojektowane przez siebie obiekty (w tym co najmniej jedną realizację). Trudno jest porównać architekturę tak odległych kulturowo krajów. Jednak organizatorzy wystawy mają nadzieję, że to architektoniczne spotkanie pozwoli stworzyć obraz generacji twórców, którzy w najbliższych latach będą kształtowali architekturę w obu krajach. Założeniem organizatorów było takie zaprezentowanie ekspozycji, aby była ona czytelna nie tylko dla architektów, ale także dla

2009 roku z 67 do 82 hoteli, a liczba pokoi z 12 150 do 13 446. Spółka zamierza stworzyć w Polsce sieć hoteli ekonomicznych Etap Hotel. Do 2009 roku mają powstać 23 obiekty pod tą nazwą, z czego 15 zostanie wybudowanych, 7 zastąpi istniejące hotele marki Orbis, a jeden zostanie objęty umową na zarządzanie. Cena pokoju w sieci Etap Hotel będzie się kształtować w przedziale 107-140 zł, a frekwencja w pierwszym roku działania wyniesie od 55 do 69 %. W ciągu 5 lat sieć Ibis powiększy się z 8 do 17 hoteli. Cena pokoju w hotelach Ibis będzie się kształtować w przedziale 170-205 zł. - Przewidujemy, że popyt na usługi w sektorze hotelarskim będzie wzrastał, ale niekoniecznie będzie dotyczyć to obiektów 4- i 5gwiazdkowych. W Polsce obecne są już niemal wszystkie międzynarodowe marki hoteli o wyższym i średnim standardzie, ale brakuje hoteli tanich, na które stać polskich podróżnych - powiedział Krzysztof Gerula, pierwszy wiceprezes zarządu ORBIS S.A. Program inwestycji Orbisu w zakresie modernizacji finansowany będzie w pełni

mln 890 tys. zł. Budowa nowego gmachu Opery Krakowskiej ma się rozpocząć jeszcze we wrześniu br. Powierzchnia całego obiektu wyniesie ok. 8 tys. m². Scena zajmie 300 m². Na widowni powstanie ok. 800 miejsc. Kontrakt spółki Hochtief Polska obejmuje także przebudowę już istniejącego gmachu

odbiorców spoza tej grupy. O randze tego wydarzenia świadczy udział sławnych japońskich architektów, wśród których znaleźli się m.in.: Shigeru Ban, Kazuyo Sejima, Jun Aoki, Kengo Kuma, Kazuhiro Kojima. Ze strony polskiej prace zaprezentują m.in. biura: Bulanda & Mucha, Herman-Śmierzewski, KWK Promes, Ingarden & Ewy, Medusa group, Lewicki i Łatak i inni. Krakowska wystawa będzie również prezentowana w Muzeum Architektury we Wrocławiu (luty-kwiecień 2005), Galerii Tower Building w Łodzi, (kwiecień-maj 2005), Ambasadzie Japonii w Warszawie i Ambasadzie Rzeczpospolitej Polskiej w Tokio. ▪ Źródło: Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej „Manggha”

ze środków własnych, a w zakresie budowy nowych hoteli 169 mln zł ze środków własnych i 216 mln zł długiem. Spółka przewiduje redukcję zatrudnienia o ok. 514 osób do 4820 osób. ▪ źródło: Gazeta Prawna

opery. W starym budynku będą kasy, sala wystawowa i restauracja. Przedsięwzięcie będzie finansowane z funduszy Unii Europejskiej (75 %.), środków Ministerstwa Kultury (3 mln zł), resztę dofinansuje wojewoda małopolski. Prace mają się zakończyć w 2007 roku. ▪

nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005

► www.nowykamieniarz.pl

Marzec ◄

¤ ►9

RYNEK BUDOWLANY

░Rondo-1 – Warszawa

ścisłym centrum Warszawy, przy Rondzie ONZ, powstaje wielofunkcyjny kompleks Rondo 1. Niższy, 10piętrowy budynek kompleksu został właśnie oddany do użytku. Drugi budynek, 40-pię-

trowa szklana wieża, osiągnęła już poziom 27. piętra. Ponad 1 tys. m² na pierwszym podziemnym piętrze nowo otwartego budynku zajmuje supermarket Albert (700 m² zajmuje sklep, 300 m² - miejsca parkingowe). Na parterze powstała

░Certyfikat dewelopera

ertyfikat Dewelopera ma już 6-letnią tradycję. W tym czasie Krajowa Izba Budownictwa (od października 2004 kontynuatorem jej działalności jest Polski Związek Pracodawców Budownictwa) zorganizowała 13 edycji i przyznała certyfikaty 33 firmom deweloperskim. Certyfikat Dewelopera jest przyznawany wiarygodnym i rzetelnym deweloperom. Zachowuje ważność przez dwa lata; w tym czasie firma jest monitorowana. W przypadku naruszenia regulaminu lub - w przypadku utraty przez dewelopera wiarygodności - cofnięty. Po upływie dwóch lat certyfikat może być także przedłużony. Uroczystość wręczenia Certyfikatów Dewelopera odbyła się

galeria handlowa, a w niej m.in. kwiaciarnia, salon prasowy, kawiarnia, pralnia chemiczna, bar sushi, salon kosmetyczny i kiosk UNICEF. Pierwsze piętro zajmie klinika dentystyczna, a dwa najwyższe - deweloper całego kompleksu, Hochtief Project Development Polska sp. z o.o. Pozostałe piętra (od drugiego do siódmego) oraz poziom podziemny poniżej Alberta - zajmują 362 miejsca parkingowe. Niższy 10-piętrowy budynek kompleksu Rondo 1 został w 100 % wynajęty, a pozwolenie na użytkowanie uzyskał na koniec grudnia 2004 roku. Budowa 40-piętrowego biurowca przebiega zgodnie z planem; co tydzień przybywa jedno piętro. Oba budynki zostaną połączone przestrzenią zwaną „Ogrodem Zimowym”. Budowa całego kompleksu ma być ukończona pod koniec 2005 roku. Rondo 1 to inwestycja, która powinna sprostać oczekiwaniom nawet najbardziej wymagających najemców. Rozwiązania zastosowane w Rondo1 to m.in. system BMS,

który pozwala użytkownikom z pozycji komputera osobistego sterować oświetleniem i temperaturą w pomieszczeniu. Przezroczysta, przeszklona na całej

podczas XI Warszawskich Targów Mieszkań i Domów. W XIII edycji, zorganizowanej przez Polski Związek Pracodawców Budownictwa pod patronatem Ministerstwa Infrastruktury, po raz pierwszy certyfikaty otrzymały następujące firmy: Przedsiębiorstwo Budowlane „ARBET” sp. z o.o. z Olsztyna, ROBYG Development sp. z o.o. z Warszawy, MieszkaSpółka niowa „SALWATOR” sp. z o.o. z Krakowa. Trzem kolejnym firmom przedłużono ważność certyfikatu. Są to: Agencja Inwestycyjna sp. z o.o. z Poznania, Bre Locum sp. z o.o. z Łodzi, Przedsiębiorstwo Usług Inwestycyjnych „INWADO” sp. z o.o. z Wadowic.▪

░Nowa siedziba dzielnicy ursynów

Źródło: mat. PZPB

wysokości, wytrzymała fasada ma zamontowane ogrzewanie wspomagające, które redukuje napływ chłodnego powietrza od okna. Centralna serwerownia budynku (tzw. hoteling serwerowy) spełnia wszelkie rygory bezpieczeństwa. Istotna jest

także elastyczność powierzchni biurowej. Dla wygody użytkowników w biurowcu znajdzie się 18 szybkich wind pasażerskich, które w niespełna minutę dojadą na szczyt 40-piętrowej szklanej wieży. Projekt szklanego kompleksu przy Rondzie ONZ powstał w wyniku współpracy polskiej pracowni architektonicznej AZO i światowej sławy architektów z amerykańskiej firmy Skidmore, Owings & Merill, która specjalizuje się w projektowaniu budynków wysokich i ma na swoim koncie takie projekty jak Sears Tower i John Hancock Building w Chicago. Za marketing, działania związane z wynajmem, zarządzanie oraz kompleksowe prowadzenie projektu odpowiada Hochtief Project Development Polska. Z końcem 2004 r. 100 proc. udziałów w spółce Rondo ONZ Project Development nabyła spółka Joint Venture Commerzleasing und Immobilien (CLI) i Grupa Inwestorów z Hamburga.▪ Źródło: mat. Hochtief Project Development Polska

zielnica Ursynów ogłosiła przetarg na wybudowanie budynku siedziby urzędu. Obiekt ma stanąć u zbiegu ulicy Indiry Gandhi i Alei Komisji Edukacji Narodowej. Postępowanie prowadzone jest w trybie przetargu ograniczonego, o wartości powyżej 5 mln euro. Przedmiotem zamówienia jest budowa ratusza o powierzchni użytkowej około 9,7 tys.m². Na inwestycję składać się będzie 6kondygnacyjny budynek (kondygnacje nadziemne) wraz z parkingiem podziemnym i wieżą ratuszową. Do zadań firmy wykonawczej należeć będzie również wykonanie niezbędnych przyłą-

czy i zagospodarowanie terenu. Projekt architektoniczny powstał w pracowni Pro Inwest. Rozpoczęcie budowy planowane jest w połowie 2005 roku, a zakończenie na trzeci kwartał 2006 roku - realizacja potrwa około 14 miesięcy. Przewidywany koszt inwestycji to 36 mln zł. Firmy, które chcą wziąć udział w przetargu, muszą wykazać się doświadczeniem w realizacji tego typu obiektów (minimum 3 budowle o takim charakterze zrealizowane w ciągu ostatnich 5 lat), a także stabilną sytuacją ekonomiczną (wadium ustalono w wysokości 1 mln zł), co ma wpływ na możliwość sprawnego i terminowego wykonania inwestycji. ▪

110

◄

► Marzec

Marzec ◄

► 111

112

◄

► Marzec

Marzec ◄

► 113

114

◄

► Marzec

RYNEK BUDOWLANY

░Parkridge planuje inwestycje w Polsce

a początku marca br. firma Parkridge CE Retail ogłosiła plany inwestycyjne do 2008 roku. W najlepszych lokalizacjach miast średniej wielkości powstaną centra handlowe. Inwestycje planuje także Parkridge CE Developments, spółka również należąca do grupy Parkridge Holdings. Za około 200 mln euro mają powstać centra logistyczne w Polsce, Czechach, na Słowacji i Węgrzech. Plany Parkridge CE Retail obejmują budowę galerii handlowych w Białymstoku, Zielonej Górze, Bydgoszczy, Rybniku

░Nowy apartamentowiec pruszkowie k/Warszawy

podwarszawskim Pruszkowie, 15 kilometrów od centrum Warszawy, powstaje luksusowa inwestycja - Park Anielin. Budynek stanie przy ulicy Bolesława Prusa, nad jeziorkiem Pruszkowskim, pomiędzy parkami Anielin i Potulickich. Inwestorem jest Dor Group, autorem projektu - Ryszard Rogala (Studio R), generalnym wykonawcą - koncern Strabag.

░Nowe budynki ambasady Niemiec

epublika Federalna Niemiec planuje budowę nowego budynku ambasady. Projekt powstał w pracowni architekta Holgera Kleine z Berlina. Zabudowania mają powstać w centrum Warszawy na północ od Parku Łazienkowskiego budynek pomieści zarówno biura ambasady, konsulat, jak też rezydencję. Elewacja główna budynku

░Zmiana na stanowisku głównego inspektora nadzoru budowlanego

dniem 18 lutego 2005 r. premier Marek Belka powołał Marka Wojciecha Naglewskiego na stanowisko Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego. Andrzej Urban ustąpił w związku

i Gliwicach. Galerie będą miały wspólną nazwę - Focus Park. Nie będą to jednak nowe projekty; inwestor zadecydował, że będą one bazowały wyłącznie lub częściowo

łymstoku. Będzie on miał powierzchnię 33 tys. m². Wartość tej inwestycji oszacowano na 200 mln zł. Po jej ukończeniu przybędzie ok. 600 nowych miejsc pracy.

na zagospodarowaniu już istniejących obiektów. Na początek firma zamierza zrealizować Focus Park w Bia-

Galerie w Zielonej Górze i Rybniku będą miały powierzchnie 42 tys. m². Pierwsza z nich ma być ukończona pod koniec

Prace rozpoczęły się pod koniec listopada 2004 roku. W dwuczęściowym budynku, w którym jedna część będzie

czteropiętrowa, a druga - dziewięciopiętrowa, powstanie łącznie 78 mieszkań o zróżnicowanym metrażu: od 30 do 177 m².

We wszystkich mieszkaniach będą tarasy lub balkony. W każdym mieszkaniu będzie łącze internetowe. Cena za metr kwadratowy waha się od 2 990 do 3 200 złotych brutto, a za miejsce garażowe 24 000 złotych. W otoczeniu budynków zaplanowano także parking naziemny na 90 samochodów. Budynki będą miały wspólną część podziemną, w której powstaną sklepy i punkty usługowe. 1 800 m² w tej inwestycji zajmą biura. Bu-

dowa ma się zakończyć wiosną 2006 roku. Inwestor realizuje to przedsięwzięcie ze środków własnych. Inwestycją Dor Group w Polsce jest m.in. Szucha Residence w Warszawie. Firma ma w planach kolejne inwestycje: Konstancin Residence, biurowiec Wiśniowy Plaza na warszawskiej Ochocie oraz 220-apartamentowy budynek na Bemowie - Nad Jeziorem. ▪

skierowana będzie w kierunku ulicy Jazdów, dawnego Traktu Królewskiego, a na południu

drzewostan zostanie zachowany w obecnej formie). Na elewacjach pojawi się du-

i wschodzie okalać go będzie Skarpa Wiślana (wartościowy

żo zieleni, szkło - znak otwarcia na świat, transparentności, in-

nowacyjności i zaawansowania technologicznego - oraz łupek jako symbol trwałości. Bluszcze mają pokryć spore powierzchnie budynku. Jako, że na takie ekoelewacje trzeba poczekać kilka lat, ściany zostaną obłożone sztucznym kamieniem w zielonkawym kolorze o fakturze odciśniętych liści i pędów. Na dachu głównego parterowego budynku zostanie urządzony ogród z ławeczkami. Inwestycja pochłonie ok. 15,3 mln euro. ▪ Źródło: Ambasada Niemiec

dium Podyplomowego na Wydziale Architektury. Pracował m.in. jako geodeta, inspektor odbioru robót w Hucie Aluminium, wykładowca na Politechnice Łódzkiej i w Wyższej

Szkole Gospodarowania Nieruchomościami. W latach 1990 1997 był wojewodą konińskim. Od listopada 1997 roku do listopada 2001 roku Marek Naglewski był podsekretarzem Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. ▪ Źródło: Ministerstwo Infrastruktury

z upływem kadencji. Marek Naglewski jest absolwentem Wydziału Geodezji i Kartografii na Politechnice Warszawskiej oraz Stu-

2006 roku, druga - w drugiej połowie 2007 roku. Bydgoski Focus Park będzie miał powierzchnię 90 tys. m². i ma być ukończony w połowie 2007 roku. Największa galeria powstanie w Gliwicach (140 tys. m².). Jej otwarcie zaplanowano na początek 2008 roku. Parkridge Holdings jest obecny na rynku od 1978 roku, należy do czołowych firm developerskich w Wielkiej Brytanii. W Polsce działa od 2003 roku w formie dwóch niezależnych spółek - Parkridge CE Retail sp. z o.o. oraz Parkridge CE Developments sp. z o.o. ▪ Źródło: PAIiIZ

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 12

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

WYDARZENIA

Cytat x Już w sobotę rano siedzibę firmy Weha odwie-

Wydarzenia

dzały rzesze kamieniarzy. Wśród odwiedzających największą grupę stanowili kamieniarze z Niemiec (co zrozumiałe) ale byli także goście z Austrii, Czech ,Szwajcarii oraz Polski. W tym roku przedstawiona oferta była wyjątkowo bogata . (Dni otwarte WEHA)

░Spotkanie na turnieju golfowym w firmie Thibaut dniach 14-15.04.2005 w siedzibie firmy Thibaut odbędą się dni otwarte dla klientów z całej Europy. Jak co roku przy okazji tej imprezy odbędzie się także turniej golfowy „Thibaut Golf Challenge”. Turniej odbędzie się w sobotę 16.04.2005 w miejscowości Vire. Mogą wziąć w nim udział wszyscy dotychczasowi oraz potencjalni klienci firmy. Na zwycięzców czekają ciekawe nagrody; 2 bilety na zbliżające się mistrzostwa świata w piłce nożnejNiemcy 2006, weekend dla 2 osób w Paryżu ora weekend dla 2 osób w Disneylandzie pod Paryżem. Jak zapewniają organizatorzy spotkanie to będzie doskonałą wymianę opinii na temat lokalnych rynków jeszcze przed nadchodzącymi targami w Norymberdze. Aby zgłosić chęć uczestnictwa w należy wysłać e-mail ze swoim imieniem i nazwiskiem na adres; thibaut@thibaut.fr lub wysłać faks na nr; + 33 (0)2 31 67 75 28. W trakcie dni otwartych będzie można obejrzeć 10 maszyn w trakcie pracy: T 818 4 axes, T 10Å, T 108S, TC 04 CN, T 55 Advance, T 58 TT, Hydrospeed, Smart Table. Oprócz tego prezentowane będą także urzą-

░Poznań - Collegium stomatologicum końcu ubiegłego roku oddano do użytku nowy gmach przeznaczony dla Instytutu Stomatologii Akademii Medycznej w Poznaniu. Projekt architektoniczny wykonali Piotr Namysł i Małgorzata Oziewicz, obliczenia konstrukcyjne Karol Szymaniak, wszyscy z poznańskiej firmy Namysł - Namysł i Partnerzy. Przestronny hol gmachu wyło-

dzenia; TC 05 Numeric, TSH 1800 oraz T 500. Organizatorzy przewidzieli także poczęstunek w formie typowego francuskiego lunchu i obiadu. Aby umożliwić przyjazd z całą

rodziną przewidziane zostały także specjalne atrakcje dla dzieci. ▪

żono granitogresami a tylko część północną holu z łukowymi stopniami, fontanną-wodospadem i klombem wykonano z kamieni naturalnych. Są to ciemnoszare sjenity Talila Grey z Chin i gnejsy typu Multicolor z charakterystycznymi smugami ciemnych minerałów i różowymi ortoklazami. Główną elewację (zachodnią) obłożono chińskimi szarymi granitami (Padang) w płytach 120x60 cm i 60x60 cm. 1100 m2 tych płyt dostarczyła w kontenerach firma China Newstar Stone Company z Quangzhou. Prace montażowe w kamieniu wykonała firma AK BUD Kurant z Poznania z podwykonawcami. Dość szeroki zakres prac brukarskich wykonały firmy z Opalenicy (Romana Dyby i Andrzeja Szeszuły). Użyto kombinacji kamienia sztucznego (kostki betonowej) i naturalnego w postaci szarej kostki granitowej z Borowa i czarnego bazaltu o wymiarach 6x6 cm. ▪

W ostatnim numerze nowego Kamieniarza (styczeń 2005) został umieszczony nieprawidłowy projekt reklamy firmy Marmi Corradini, za co przepraszamy.

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 14

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

WYDARZENIA

░Dni otwarte Weha GmbH dniach 5-6 marca w Konigsbrunn (Niemcy) po raz kolejny odbyły się dni otwarte Wehy. Już w sobotę rano siedzibę firmy Weha odwiedzały rzesze kamieniarzy. Wśród odwiedzających największą grupę stanowili kamieniarze z Niemiec (co zrozumiałe) ale byli także goście z Austrii, Czech, Szwajcarii oraz Polski. W tym roku przedstawiona oferta była wyjątkowo bogata . W przestronnych halach zaprezentowano urządzenia transportowe, piaskarki (wśród nich cieszące się dużym powodzeniem w Europie urządzenie piaskujące OPTIMA),nowości w zakresie chemii kamieniarskiej m.in. zestaw naprawczy do już zamontowanych elementów kamiennych, narzędzi diamentowych (nowe tarcze „ orange” i „schwarz”), metaloplastykę, urządzenia ochrony środowiska (kurtyny wodne, odszlamiacze, workownice). Największy ruch można było zaobserwować w pawilonie maszyn, gdzie

prezentowano m.in. Piłę mostową Bravo 8.0, konturowe piły linowe Prymus i Polar Junior oraz cały szereg maszyn do produkcji elementów budowlanych. Na prezentację jednej z nich przyjechał specjalnie Pan Piotr Kut z Jeleniej Góry. Atlas Komfort, bo z takim urządzeniem do produkcji blatów przyjechał się zapoznać Pan Piotr to ulepszona wersja maszyny Atlas, która była prezentowana przez Wehę na jesiennych targach we Wrocławiu. Atlas Komfort w odróżnieniu od swojego poprzednika posiada mocniejszy silnik 3,7 kW, uchwyt do narzędzi ISO 30 oraz cyfrowe wyświetlacze obrotów wrzeciona pracującego i ustalania wysokości narzędzia. Duże zaciekawienie wzbudzała także najbardziej popu-

larna z pił mostowych produkowanych przez Wehę - Bravo Junior. O jej walorach, a także innych interesujących ofertach goście rozmawiali przy suto zastawionych stołach, gdzie można było się posilić wspaniałą pieczenią i znakomitym bawarskim piwem. ▪

░Międzynarodowe Targi Kamienia Budowlanego Xiamen (Chiny) 3-6 Marca 2005 r. dniach 3-6 marca bieżącego roku w miejscowości Xiamen w chińskiej prowincji Fujan, odbyły się targi kamienia budowlanego. Targi w Xiamen ściągnęły ponad 250 wystawców, nie tylko z prowincji Fujan, która przoduje w produkcji i obróbce kamienia

w Chinach, ale także innych prowincji chińskich jak również wystawców zagranicznych z Turcji, Włoch i Korei. Ekspozycja podzielona była pomiędzy producentów kamienia, producentów i importerów maszyn do jego cięcia i obróbki oraz lokalnych importerów specjalizujących się w różnorodnej produkcji detali i płyt. Na ogromnej powierzchni 20.000 m2 można było podziwiać najrozmaitsze materiały i wyro-

by kamieniarskie z Chin jak i całego niemal świata w tym Afryki Południowej, Indii, Iranu, Brazylii, Japonii, Korei i Tajwanu. W trakcie targów odbyła się sesja seminaryjna poświęcona problemom eksploatacji kamienia w Chinach, Szwajcarii, Brazylii i Turcji, Korei i Japonii. Szerszą relację z targów w Xiamen przedstawimy następnym numerze nK. ▪ mgr Ewa Starnawska, Państwowy Instytut Geologiczny

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 16

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

WYDARZENIA

Cytat x Wiele osób pracujących w branży wspomina

I Zimowy Weekend Kamieniarski w Mikołajkach

zym byłaby nasza branża bez dobrych kontaktów interpersonalnych. Wiele osób pracujących w branży wspomina czasy targów w Wałbrzychu, gdzie, co prawda warunki wystawiennicze były tragiczne, ale zakwaterowanie praktycznie wszystkich wystawców i odwiedzających targi w jednym hotelu, pozwalało na wymianę informacji i poznawanie

czasy targów w Wałbrzychu, gdzie, co prawda warunki wystawiennicze były tragiczne, ale zakwaterowanie praktycznie wszystkich wystawców i odwiedzających targi w jednym hotelu, pozwalało na wymianę informacji i poznawanie swoich oczekiwań do późnych godzin nocnych.

! INFO

› Osoby zainteresowane uczestnictwem w drugiej edycji Zimowego Weekendu Kamieniarskiego prosimy o kontakt z redakcją Nowego Kamieniarza. Szczegóły organizacyjne związane z druga edycją opublikujemy w kolejnych numerach czasopisma. e-mail: office@nowykamieniarz.pl tel./fax 0048 61 66 29 870 Informacji szukaj na: www.nowykamieniarz.pl ‹

swoich oczekiwań do późnych godzin nocnych. Dzięki temu wiele konfliktów i problemów branży udawało się rozwiązać. Od kiedy targi wałbrzyskie zniknęły z kalendarza targowego branży, tradycja wspólnego spędzania wieczorów w luźnej niezobowiązuj cej atmosferze praktycznie zanika. A problemów wartych omówienia przybywa. Dodatkowo pojawiają się nowe firmy, które praktycznie nie mają możliwości zintegrowania 2

się z kamieniarskim światkiem. Z tych powodów postanowiliśmy zaprosić ludzi branży na wspólny weekend w dniach 3-6 lutego. Na miejsce spotkania wybraliśmy hotel Gołębiewski w Mikołajkach. Ten piękny obiekt poza bardzo dobrymi warunkami pobytu, stwarza możliwość aktywnego spędzenia czasu. Dla gości dostępny jest piękny basen „tropikana”, sala do gry w squash’a, bilard, tenis stołowy i sala

gier komputerowych. Wieczory można spędzić w klubie nocnym. Najmłodsi mają dla siebie specjalną salę, gdzie poza zabawkami mogą liczyć na zorganizowane zajęcia z opiekunami hotelowymi. Tereny wokół hotelu zachęcają do spacerów. Podczas weekendu kamieniarskiego miały się również odbyć branżowe zawody w wędkarstwie podlodowym. Niestety pogoda spowodowała, że lód na mazurskich jeziorach był zbyt kruchy, co uniemożliwiało bezpieczne przeprowadzenie zawodów. Zaoferowaliśmy zamiast tego paintboll’a, ale niestety zbyt mała liczba chętnych nie pozwoliła na zabawę. Za to kulig z pochodniami i ogniskiem podobał się wszystkim. Wspólne wieczory na dyskotece w nocnym klubie, również gromadziły wszystkich gości weekendu. Na imprezie w Mikołajkach zjawiło się kilkadziesiąt osób związanych z branżą. Poza rozrywką uczestnicy mogli wziąć udział w dwóch sympozjach, na które poza uczestnikami weekendu przyjechali również inni przedstawiciele branży. Pierwszego dnia sympozjum, omawiana była oferta firmy Rogala i zagadnienia płomieniowania powierzchni kamienia (referował pan Zygmunt Kalinowski). W tym dniu bardzo duże zainteresowanie wywołał referat pana dr Stefana Góralczyka omawiającego zagadnienie znaku CE - wymaganego w unii. Dyskusja po tym referacie była tak gorąca, że na jej dokończenie trzeba było

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 18

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

WYDARZENIA

nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005

► www.nowykamieniarz.pl

Marzec ◄

¤ ► 19

WYDARZENIA

dodatkowo (poza programem) spotkać się po południu. Drugi dzień sympozjum poświęcony był zagadnieniom maszyn kamieniarskich. Referaty i prezentację przygotowali dr Stefano Simone i mgr inż. Andrzej Bukalski – o trakach firmy SIMEC, Mauro Dazzi i Franco Saragni - prezentowali traki do granitu, linie polerskie, i piły mostowe firm FMeccanica i GMM. Na koniec drugiego dnia sympozjum Pan mgr inż. Henryk Grzelak przedstawił powody zorganizowania i perspektywy nowej imprezy targowej na wiosnę w Lublinie. Uczestnicy Weekendu Kamieniarskiego bawili się dobrze dziękując nam podczas uroczystej kolacji za zorganizowanie imprezy. Szkoda, że w imprezie nie zechcieli wziąć udziału Ci, którzy ze względu na swoją działalność powinni starać się wspierać wszelkie działania jednoczą-

ce branżę. Nie pojawił się żaden reprezentant ZPBK ani Stowarzyszenia Kamieniarzy Ziemi Strzegomskiej. Zabrakło również przedstawicieli targów w Kielcach i Wrocławiu. Miejmy nadzieję, że następna edycja imprezy za rok, zgromadzi wszystkich, którym zależy na rozwoju i pozycji polskiego kamieniarstwa. ▪

FOTO 1: Pierwszy dzień konferencji – Centrum Kongresowe – Hotel Gołębiewski FOTO 2: Dr Stefan Góralczyk – prezentacja na temat znakowania CE wzbudziła duże zainteresowanie i burzliwą dyskusję FOTO 3: Prezentacja włoskiej firmy GMM – Franco Saragni z tłumaczką Marzeną Kantor FOTO 4: Zygmunt Kalinowski – prezentacja palników do płomieniowania kamienia FOTO 5: Prezentacja firmy ROGALA – przedstawiał Andrzej Brunecki FOTO 6: Podczas prezentacji rozdawano materiały promocyjne FOTO 7: Hol główny hotelu Gołębiewski – od lewej Dariusz Wawrzynkiewicz, Damian Nowak, Tomasz Staniszewski FOTO 8: Uroczysta kolacja ostatniego dnia pobytu – od lewej Danuta Osowicz, Piotr Osowicz, Wiesława Grabowska-Osowicz FOTO 9: Uroczysta kolacja pierwszego dnia pobytu – od lewej Karolina Kanecka, Stanisław Zielke, Eugenia Zielke FOTO 10: Kulig na saniach z zaprzęgiem konnym wzbudził prawdziwe emocje – pochodnie trzyma Pan Więcławek FOTO 11: Wokół ogniska trudno było o miejsce, temperatura powietrza spadła poniżej -10*C FOTO 12: Mgr inż. Andrzej Bukalski MC DIAM – prowadził prezentację traków do granitu firmy SIMEC

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 20

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

TARGI

Zimowe targi w upalnej Brazylii

dniach 22-25.02.2005 w Vitorii odbyły się Targi Marmuru i Granitu (organizator Milanez & Milaneze). Wśród wystawców na brazylijskiej imprezie panował, co jest już regułą w ostatnich latach, duży optymizm. Nic w tym dziwnego jeżeli rzuci się okiem na statystyki. Rynek budowlany w Brazylii

x Cytat

odnotował w 2004 roku 8% wzrost, a należy pamiętać że 80% wydobycia konsumowane jest przez rynek wewnętrzny. Poza tym wręcz niebywałe są wyniki eksportu. Rok 2004 zamknął się kwotą 580 mln USD co stanowi wzrost o 34% (!!!) w stosunku do roku 2003. Na tak dobre wskaźniki eksportu główny wpływ ma wzrost koniunktury

! INFO

› Obywatele RP mogą wjeżdżać i przebywać na terytorium Brazylii bez wizy przez 90 dni. Nie dotyczy to przyjazdów w celu podjęcia pracy lub innej działalności zarobkowej, a także pobytu stałego. Należy także pamiętać ze posiadany przez nas paszport musi być ważny minimum 180 dni. ‹

na rynku amerykańskim, głównym odbiorcą granitów brazylijskich. Największy popyt na rynku USA jest na granity barwy złotej i żółtej; z dziesięciu zauważonych przez nas nowych gatunków granitów aż 8 było właśnie takiej barwy (m. in. Yellow Bamboo, Solaia). Jak wiadomo „sukces ma wielu ojców”, a że w Brazylii zbliżają się wybory lokalne oraz prezydenckie impreza zyskała także wymiar polityczny. Samo otwarcie zgromadziło całą plejadę miejscowych notabli - od mera Vitorii po ministra transportu. Drugiego dnia hale wystawowe wizytował Luiz Inácio Lula da Silva - Prezydent Brazylii.

SEKTOR KAMIENIA NATURALNEGO W BRAZYLII

razylia jest piątym co do wielkości producentem i eksporterem kamienia naturalnego na świecie (czwartym co o wielkości producentem i eksporterem granitu) Całkowita wartość wydobycia to ponad 6 mln ton rocznie, z czego 1,7 mln przeznaczona jest na eksport. Główne kierunki eksportu to USA, Włochy, Chiny. Ponad 600 handlowych gatunków kamienia wydobywanych jest w ok. 1500 działających kopalniach. Największą część wydobywanego kamienia stanowią skały twarde (granit, gnejs itp.) z wydobyciem sięgającym 3,5 mln ton rocznie w ok. 350 gatunkach handlowych. Na rynku kamieniarskim w Brazylii działa 11 100 firm w których zatrudnionych jest ok. 114 tys. osób. W zakładach obróbczych pracuje obecnie ok. 1600 traków, w znacznej większości

produkcji brazylijskiej. Najwięcej zakładów zajmujących się wydobyciem i obróbką kamienia na-

zatrudniających 21 tys. Pracowników. Znajduje się tam 57% traków z ogólnej liczby takich urządzeń w Brazylii. W refot. Luca Alciati

turalnego znajduje się w południowo wschodniej części w regionach Espirito Santo, Minas Gerais, Bahia i Rio de Janeiro. W Espirito Santo, którego stolicą jest Vitoria działa obecnie 1250 firm

gionie tym dostępne jest ok. 200 gatunków handlowych kamienia wydobywanych z ok. 400 kopalń. ▪

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 22

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

TARGI

Dobra koniunktura na rynku brazylijskim przeniosła się na ilość wystawców oraz zwiedzających. W czterech halach wystawowych oraz na ekspozycji zewnętrznej swoją ofertę przedstawiło 360 firm z branży. Targi odwiedziło 28 750 osób. Rekordowa była także temperatura; od 35 do nawet 42oC w ciągu dnia co ukazało największą słabość organizatorów czyli brak klimatyzacji w trzech z czterech hal wystawowych. Blaszane dachy bardzo dobrze przekazywały temperaturę do wnętrza co powodowało niepojęty wręcz upał. Pomne doświadczeń ubiegłorocznych firmy brazylijskie zainwestowały w zamknięte stoiska z własną klimatyzacją. I to także dzięki temu stoiska, na któ-

rych prezentowały się firmy były niebywałej wręcz urody. Największe oklaski należą się brazylijskim firmom Granasa za wspaniałą ekspozycję bloku granitowego, Marmocil za aranżację stoiska oraz pokazy multimedialne, a także włoskiej Grein Italia za stoisko doskonale oddające klimat i atmosferę Brazylii. Na zewnątrz najładniej prezentowały się stoiska firm New Holland, Asa Branca, Co.Fi.Plast oraz Dorking. Ponad 60% z ogółu wystawiających się firm to przedsiębiorstwa wydobywcze oraz obróbcze z Brazylii. Na uwagę zasługuje fakt iż coraz więcej przedsiębiorstw zajmujących się głównie wydobyciem granitu zainwestowało w najnowocześniejsze technologie obróbki

kamienia. Za przykład może posłużyć firma Granasa; właściciel 15 czynnych kopalń (stan magazynowy na dzień 23.02.2004 to 100 tys. ton granitu - głównie Giallo Veneciano) Inwestycje w sprzęt do obróbki (3 traki wahadłowe, 2 traki 15 linowe Co.Fi.Plast, linia polerska Breton), infrastrukturę oraz badania i poszukiwanie nowych złóż w ostatnich 3 latach sięgnęły 10 mln USD. Szefostwo firmy zamierza także w niedalekiej przyszłości zainwestować w nową linie do żywicowania. Przy tego typu działaniach pojawia się pytanie o problem sprzedaży płyt na rynkach zagranicznych, które dotychczas były odbiorcami bloków. Producenci z czerwonego lądu zapewniają, że pracują nad

rozwiązaniem tego problemu. Wśród zagranicznych wystawców najwięcej było oczywiście firm włoskich oferujących głównie maszyny i urządzenia do obróbki kamienia. To także dzięki spektakularnym inwestycjom w sprzęt na rynku brazylijskim włoskie wskaźniki eksportu maszyn w roku 2004 były rekordowo dobre. Na uwagę zasługuje fakt, iż w targach wzięło udział tylko 5 firm z Chin, co potwierdza opinię że brazylijskie firmy nie szczędzą środków na najlepsze urządzenia do obróbki kamienia. Polska reprezentacja na targach była bardzo mała. Do Vitorii przyjechało tylko kilku ludzi branży z Polski. Byli to główne kamieniarze poszukujący gra-

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 24

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

TARGI

nitu w miejscu jego wydobycia. Jedynie Andrzej Stefaniak przebywał jako wystawca na stoisku jednej z współpracujących z Protea Granite firm. Szef Protea regularnie odwiedza zimową edycję targów w Brazylii. Według jego oceny targi Marble & Granite 2005 należy zaliczyć do bardzo udanych - Tegoroczne targi wyglądały bardzo okazale. Widoczny był spory wzrost liczby wystawców oraz zwiedzających. Potwierdza się że słusznym było przeniesienie lutowej imprezy z Cachoeiro do Vitorii (impreza została przeniesiona w 2004 przyp. red.). Niezła infrastruktura, ogromny wybór materiałów oraz bliskość wielu kopalń sprawia warto jest tu przyjeż-

tach ubiegłych. Przy podejmowaniu decyzji o ewentualnym wyjeździe w przyszłym roku należy pamiętać o kilku innych, bardzo atrakcyjnych (szczególnie w lutym) aspektach takiej wycieczki. Piękna okolica, palące słońce, gorący ocean, orzeźwiająca caipirinha (drink na bazie cachasy- alkoholu z trzciny cukrowej) i samba … To tylko kilka opcji spędzania wolnego czasu w stolicy kamieniarskiego regionu Espirito Santo. ▪ Maciej Brzeski dżać. Dlatego też dziwi małe zainteresowanie tegoroczną edycją wśród Polaków, których było zdecydowanie mniej niż w la-

y Chcesz skomentować ten artykuł? Napisz na adres: a redakcja@nowykamieniarz.pl

nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005

► www.nowykamieniarz.pl

Marzec ◄

¤ ► 25

WYDARZENIA

Narodziny stowarzyszenia warszawskiego

o raz pierwszy spotkali się miesiąc temu z inicjatywy Pawła Berezy z Pamiru. Pomysł zrodził się spontanicznie: najpierw pojawił się Pan Branicki z Briala, potem tego samego dnia Antonis Sotiriou z Atheny i tak przewinęło się przez mój gabinet kilku właścicieli największych warszawskich firm. Jedni z nich pojawili się w interesach, drudzy po prostu porozmawiać na stopie towarzyskiej. Pomyślałem, iż skoro właściwie współpracujemy ze sobą od kilku lat i układa się nam niezgorzej, warto by założyć stowarzyszenie, które mogłoby współpracę zacieśnić i usprawnić – mówi Paweł Bereza. Szybko przeszedł od słów do czynów: doszło do pierwszego nieformalnego spotkania, pojawił się list intencyjny, który rozesłany został do najwięcej znaczących na lokalnym rynku przedsiębiorstw zajmujących się kamieniarstwem budowlano – artystycznym. Athena, Brial, Polgrom, Martex, Pamir, Robertex, W. Gromek i synowie czy firma kamieniarska Andrzeja Bogulaka – nikt nie jest w stanie odmówić im, iż są naj-

! INFO

› Stowarzyszenie, dobrowolne, samorządowe, trwałe zrzeszenie o celach niezarobkowych. Swoboda tworzenia i działania stowarzyszeń jest zagwarantowana w Konstytucji RP. Stowarzyszenie samodzielnie określa swoje cele, program działania, strukturę organizacyjną; swoją działalność opiera na pracy społecznej członków. Posiada osobowość prawną. ‹

większymi przedsiębiorstwami zajmującymi się przetwórstwem i montażem kamienia w Warszawie. W naszym towarzystwie zabrakło chwilowo Braci Wiśniewskich z Gran-Maru, ale wyrazili oni chęć współpracy i pojawią się na naszym kolejnym spotkaniu – stwierdza jeden z członków elitarnego klubu, Pan Wiesław Gromek. Do współpracy zaproszono również Renkam, Granimex oraz Akropol. Kto może do organizacji należeć? Według listu Pawła Berezy i słów Wiesława Gromka, stowarzyszenie ma obejmować jedynie firmy o charakterze budowlano – artystycznym, z co najmniej kilkuletnim doświadczeniem, takie które pozytywnie są kojarzo-

Cytat x Oprócz tych działań, stowarzyszenie (przyjmijmy roboczo takie miano) musi zająć się oczywiście budowaniem wizerunku kamienia, jeśli chce nawiązać do wymienionego w liście intencyjnym Amerykańskiego Instytutu Marmuru.

ne przez klientów jak i hurtownie kamieniarskie, którym nie zalegają z zapłatami za materiał. Nie chcemy przyjmować ludzi robiących zły marketing – mówi Wiesław Gromek. Interesuje nas ścisła współpraca, a ta

wymaga pełnego zaufania; nie chcemy jedynie wymagać od innych, ale również i przede wszystkim od siebie. Z całą pewnością jego członkowie muszą na swoich comiesięcznych zjazdach ustalić wspólną po-

Warszawa 2005.02.23 Szanowne Koleżanki i Koledzy! W dniu 15 lutego odbyła się pierwsza biesiada kamieniarzy warszawskich zainspirowana paroma wcześniejszymi spotkaniami właścicieli firm kamieniarskich. Wszyscy stwierdzamy, że los naszych firm jest do siebie podobny, problemy wspólne a droga do sukcesów wyboista. Uznaliśmy, że środowisko warszawskich firm kamieniarskich jest zdezintegrowane i nie umie czerpać korzyści z możliwości wspólnego działania. Postanowiliśmy, że podejmiemy próbę stworzenia mniej czy bardziej sformalizowanej organizacji, która da nam więcej możliwości osiągania satysfakcji z naszej pracy. Więc i pieniędzy. Jak to widzimy? Po pierwsze musimy określić nasze cele działania. Jest parę rzeczy dość prostych do zrobienia (stworzenie „Czarnej Listy” klientów, informacje o nierzetelnych zwolnionych pracownikach, dane dotyczące przetargów, dokładne informacje o nowalijkach technologicznych). Jest parę rzeczy do których trzeba z czasem dojrzeć (wymiana surowców, informacje o dostawach tanich materiałów do członków organizacji, wspólne ofertowanie, ochrona rynku warszawskiego, wspólny front w stosunku do dostawców kamienia). Każda rozsądna idea, która może nam pomóc jako członkom organizacji jest ciągle do zgłoszenia na ogólnym forum. Kto może być członkiem organizacji? Na początek propozycje członkowstwa została skierowana do 10 wybranych firm z których każda spełnia naszym zdaniem następujące kryteria: 1.Rejon działania i lokalizacje – stolica Warszawa 2.Tradycja firmy minimum 5 lat 3.Posiadanie produkcji i wykonawstwa w budownictwie (wykluczone firmy stricte wykonawcze bądź dostawcy) 4.Dobra ocena dotychczasowych zachowań firmy na rynku. W tym zakresie chcemy póżniej przyjąć zasady etyki Amerykańskiego Instytutu Marmuru. Razem stanowimy duży potencjał – roczna sprzedaż 25 mln zł. Firmę w organizacji reprezentuje jej właściciel bądź prezes. Ostateczny kształt organizacji (stowarzyszenie, koło, klub, etc.) określi najbliższe spotkanie, które odbędzie się 22 marca (wtorek) o godz. 18.00 w kawiarni Hotelu Europejskiego. Nauczeni doświadczeniem środowisk kamieniarzy w Strzegomiu uważamy, że wybiła godzina podjęcia tej próby. Wiemy, że nasz pomysł zaowocuje polepszeniem standingu firm członkowskich. Jesteśmy związani z nimi najczęściej na całe swoje życie. Z twardym kamieniarskim pozdrowieniem W imieniu firm: Athena, Brial, Polgrom, Martex, Pamir, Robertex Paweł Bereza

Otrzymują dodatkowo zaproszeni: Akropol – Pani Jolanta Grzybowska Granimex – Pan Zbigniew Więcko Bracia Wiśniewscy - Milanówek Renkam – Pan Zbigniew Sąchocki

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 26

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

WYDARZENIA

w celu podtrzymania zarówno jakości usług jak i cen, które uległy obniżeniu – niektórzy kamieniarze, aby przezimować, wolą obniżyć ceny, przeżyć na minimalnej marży, zamiast wziąć kredyt, który spłaciliby w sezonie. Prowadzi to niestety nie tylko do niszczenia konkurencj ale i samego siebie. Poza tym: „najtaniej prawie nigdy nie znaczy najlepiej” – podkreśla sternik Pamiru. Na początku członkom zależy na przekazywaniu informacji, przede wszystkim jak podkreśla Wiesław Gromek, właściciel firmy W.Gromek i synowie, na temat nieuczciwych pracowników, zatrudniających się kolejno u każdego z nich - już na pierwszym spotkaniu, udało nam się ustalić kilka nazwisk ludzi z którymi żaden z nas nie chciałby już nigdy współpracować - zaznacza Paweł Bereza. Równocześnie dojdzie zapewne do wymiany danych odnośnie nieuczciwych klientów chodzących od firmy do firmy, nie płacący swoim wykonawcom, oraz do przekazywania klientów, których nie-

którzy z nich nie obsługują - jeśli przyszedłby do mnie ktoś, kto poszukuje parapetów konglomeratowych, dlaczego nie miałbym go wysłać do Briala, skoro sam konglomeratem nie dysponuję? - bardziej stwierdza niż pyta Bereza. Oczywiście nie tylko na przekazywaniu informacji miałaby się współpraca opierać: jednym z celów jest również współprodukcja przy większych przedsięwzięciach, oraz (zapewne nie od razu) ściąganie materiału bezpośrednio od producentów. Oprócz tych działań, stowarzyszenie (przyjmijmy roboczo takie miano) musi zająć się oczywiście budowaniem wizerunku kamienia, jeśli chce nawiązać do wymienionego w liście intencyjnym Amerykańskiego Instytutu Marmuru. Na dzień dzisiejszy (choć i tak nastąpiła znaczna poprawa) wiedza na temat tego materiału jest ciągle za mała, szczególnie w sektorze klientów detalicznych, którzy głównie interesują członków stowarzyszenia. Przeciętny konsument wykonujący remont łazienki w

mieszkaniu, absolutnie nie zdaje sobie sprawy z tego, iż za pieniądze, które wydałby na zakup płytek ceramicznych czy gresu (nie z górnej nawet półki) kupiłby płytki marmurowe. Nie tylko w Warszawie, lecz w całej Polsce, brakuje organizacji w rodzaju wymienionego wcześniej Amerykańskiego Instytutu Marmuru (z nielicznymi szlachetnymi wyjątkami), która dostarczałaby wiedzę o kamieniu do szerszego grona publiczności obejmującego nie tylko detalistów, lecz również architektów czy projektantów wnętrz. Warszawscy przedsiębiorcy chcą się wzorować nie tylko na tym co obce, lecz i na tym co dzieje się na naszym własnym podwórku, na wcześniej wspomnianych szlachetnych wyjątkach – wzorem do naśladowania jest dla nas również stowarzyszenie strzegomskie – zaznacza Wiesław Gromek, które powoli zaczyna stanowić coraz lepszy przykład (pomimo początkowych problemów) współdziałania z lokalnym samorządem i robienia „pozytywnego szumu” wokół kamienia.

Pomysłodawca przedsięwzięcia nie jest jeszcze pewien, czy będą je legalizować, czy zostaną strukturą nieformalną - decyzję podejmiemy przy okazji najbliższego spotkania, dwudziestego drugiego marca – zaznacza. W Warszawie, pomimo kilku wcześniejszych, nie udało się założyć stowarzyszenia kamieniarskiego. Wiadomo – gdzie jest klient i pieniądze, tam mogą się pojawić spory. Należy zastanowić się czy problem nie polegał może na tym, iż do zrzeszenia tego rodzaju w poprzednich powoływanych do życia tworach, mogli należeć wszyscy: i ci mali, i ci wielcy. Może rozwiązaniem jest zbudowanie mocnej grupy z tych najsilniejszych? Miejmy nadzieję, iż zapotrzebowanie na tego typu organizację na rynku stolicy zostanie zaspokojone. Z naszej strony wypada mu tylko życzyć pomyślności, zapewniając o poparciu w jego działaniach wg kodeksu MIA! ▪ Jarosław Mirowski

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 28

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

PRAWO

Jak odzyskać swoje pieniądze?

ematem, który łączy wszystkich w branży są kłopoty związane z dłużnikami. Powszechny stan, że wszyscy mają faktury, a nikt nie ma pieniędzy, staje się coraz bardziej uciążliwy. Przeraża pogłębianie się tego zjawiska. Najwyższy czas aby przerwać zjawisko bezkarności dłużników w kamieniarstwie. Z tego powodu postanowiliśmy zająć się problemem odzyskiwania długów dogłębnie. W kilku kolejnych artykułach postaramy się przedstawić powyższe zagadnienie korzystając z uprzejmości Pana Roberta Izaka i witryny internetowej http://animatek.w.interia.pl

░Pierwsze kroki wierzyciela Na wstępie określimy typy wierzytelności. Najczęściej spotykane można podzielić na dwa rodzaje: Należności główne: -faktur za towary i usługi -kary umowne -kaucje -przedpłaty -zaliczki i inne Należności uboczne: -odsetki od niezapłaconych należności głównych -odsetki od zapłaconych należności głównych -koszty sądowe -koszty adwokackie -koszty egzekucji komorniczej Trzeba pamiętać, iż różne wierzytelności mogą spowodować różne reakcje dłużnika na Twoje działania. Np. dłużnik pamięta o należności głównej, ale już nie „pamięta” o odsetkach, pamięta o przegranej sprawie w sądzie ale nie „pamięta” o kosztach np. za wynajęcie adwokata. Windykację zawsze możesz prowadzić sam, powinieneś jednak pamiętać jedynie o swoich umiejętnościach. Przede wszystkim musisz się zastanowić nad tym czy windykacja opłaca Ci się finansowo, gdyż ma ona sens tylko do pewnego momentu (o tym w dalszej części). Jeśli masz zamiar sam prowadzić windykację powinieneś zapamiętać najważniejszą regułę - Nie wolno Ci straszyć dłużnika gdyż możesz mieć z tego tytułu kłopoty. W Polsce „wolno” nie płacić, ale za straszenie idzie się do więzienia. Jeśli po przeczytaniu naszego poradnika nie zdecydujesz się sam odzyskać swojej należności możesz zdecydować się na wszczęcie przeciwko dłużnikowi postępowania sądowego.

Cytat x Jeśli masz zamiar sam prowadzić windykację

powinieneś zapamiętać najważniejszą regułę - Nie wolno Ci straszyć dłużnika gdyż możesz mieć z tego tytułu kłopoty. W Polsce „wolno” nie płacić, ale za straszenie idzie się do więzienia.

Pamiętaj, że jest to dość kłopotliwe, kosztowne, często długotrwałe (szczegóły w dalszej części poradnika). Możesz także zlecić odzyskanie długu profesjonalnej agencji windykacyjnej. Najpierw jednak zapytaj się o doświadczenie i ilości przeprowadzonych transakcji. Jeśli pracownicy niechętnie udzielają tych informacji może to świadczyć o braku doświadczenia. Także jeśli agencja domaga się jakichkolwiek pieniędzy przed ściągnięciem długu powinieneś zdać sobie sprawę, że po otrzymaniu pieniędzy może stracić motywację do ściągnięcia. Twojej należności. Inną drogą odzyskania wierzytelności jest jej sprzedaż. Gdy masz zamiar sam starać się o odzyskanie długu pamiętaj, iż jak radzą specjaliści od windykacji sukces Twoich negocjacji w dużej części zależy od sposobu prowadzenia rozmowy z dłużnikiem. Należy umiejętnie balansować między uległością i agresją w myśl zasady „miękko do człowieka a twardo w sprawie”. Należy dać odczuć dłużnikowi, że się go szanuje i nadal chce z nim współpracować, a jednocześnie należy być bardzo zdecydowanym. Nie powinno się używać zdrobnień typu „fakturka”, „pieniążki”, gdyż dłużnik takiej rozmowy może nie ocenić poważnie. Należy domagać

się wyjaśnienia dlaczego tak długo ociąga się z wypłaceniem należności i powinno się go skłonić do zadeklarowania terminu uiszczenia zaległości. Nie powinno bać się stawiać trudnych pytań typu: czy chce uregulować zaległości?, ile mu brakuje do wypłacenia pełnej kwoty?, kiedy może uzyskać resztę pieniędzy?. Duży sukces w odzyskiwaniu należności można odnieść poprzez umiejętne „sprawianie przykrości dłużnikowi”. Jest wtedy szansa, iż dłużnik chcąc w przyszłości uniknąć takich rozmów szybciej wpłaci należność. Należy jednak trzymać emocje na wodzy aby go nie urazić, nie warto go pouczać, oceniać i mówić zbyt agresywnym tonem.

Nie należy także okazywać współczucia, reagować z opóźnieniem. Konieczne jest działanie konsekwentne, precyzyjne, stanowcze. Dużą szansą na odzyskanie należności jest poinformowanie dłużnika, iż informacje o nim i jego długu zostaną przekazane do Biura Informacji Gospodarczej przez co w przyszłości może mieć kłopoty z uzyskaniem np. kredytu kupieckiego lub nawet podpisaniem umowy z operatorem telefonii komórkowej. Pamiętaj także, że ryzyko związane z niewypłacalnością kontrahenta można po prostu sprzedać. Jednym ze sposobów na to jest ubezpieczenie kontraktu. Usługi takie świadczą niektóre firmy ubezpieczeniowe. Przedmiotem ubezpieczenia są nieza-

! INFO

›Dług, zobowiązanie, pieniężne lub rzeczowe świadczenie dłużnika na rzecz wierzyciela. W znaczeniu ekonomicznym zobowiązanie powstaje wówczas, gdy zachodzi różnica w czasie pomiędzy momentem zaistnienia obowiązku zapłaty a momentem jego zrealizowania. Przeciwieństwem zobowiązania jest należność. ‹

płacone przez dłużnika należności pod warunkiem, że są one następstwem prawnie stwierdzonej niewypłacalności dłużnika, faktycznej jego niewypłacalności albo przewlekłej zwłoki dłużnika. W każdym z tych przypadków ubezpieczyciel wypłaca poszkodowanemu przedsiębiorcy odszkodowanie. Nie wszystkie kontrakty mogą być jednak ubezpieczone. Dotyczy to zwłaszcza już umów zawartych. Ryzyko można zmniejszyć korzystając z usług firm factoringowych lub stosując różnego rodzaju zabezpieczenia (o tym w dalszej części). ░Jak zmniejszyć ryzyko? Jeśli Twoim partnerem w interesach jest spółka prawa handlowego /jawna, partnerska, komadytowa, komandytowo-akcyjna, z o.o., akcyjna/ podstawowe informacje na jej temat takie jak: kto jest właścicielem, od kiedy działa, jaki jest jej kapitał akcyjny, dane telemetryczne - można znaleźć w rejestrze handlowym dostępnym w sądach go-

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 30

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

PRAWO

spodarczych. Coraz więcej informacji można uzyskać w Krajowym Rejestrze Sądowym. Kondycję finansową partnera można sprawdzić przeglądając Monitor Polski typu B, gdzie publikowane są sprawozdania finansowe następujących spółek: wszystkie akcyjne, banki, ubezpieczyciele, fundusze inwestycyjne i emerytalne, a także firmy spełniające co najmniej dwa z trzech warunków: -zatrudniały w ostatnim roku przynajmniej 50 osób na pełnym etacie -suma bilansowa za ostatni rok wyniosła co najmniej 2,5 mln euro -przychody spółki osiągnęły wysokość co najmniej 5 mln euro ░Rodzaje zabezpieczeń stosowanych w obrocie gospodarczym W celu zabezpieczenia należności jak również zwiększenia prawdopodobieństwa ich odzyskania istnieje możliwość zastosowania przewidzianych prawem różnych instrumentów zabezpieczających. Wybór sposobu zabezpieczenia zależny jest od rodzaju należności, sposobu

ich powstania oraz woli stron. Ogólnie zabezpieczenia można podzielić na: 1/ osobiste 2/ rzeczowe Zabezpieczenia osobiste charakteryzujące się tym, że wierzyciel może dochodzić spłaty swojej należności z całości majątku przyszłego dłużnika a także w niektórych przypadkach od osób udzielających poręczenia. Zabezpieczenia osobiste to: -poręczenie cywilne -weksel własny -poręczenie wekslowe -gwarancja bankowa -przelew wierzytelności na zabezpieczenie -przystąpienie do długu -pełnomocnictwo do dysponowania rachunkiem -zgoda dłużnika na dobrowolne poddanie się egzekucji Z punku widzenia wierzyciela zabezpieczenia rzeczowe należą do bardziej korzystnych, gdyż umożliwiają zaspokojenie z konkretnego przedmiotu bez względu kto jest jego właścicielem. Należy także pamiętać, że w przypadku postępowania upadłościowego dłużnika wierzyciele posiadający zabez-

pieczenia rzeczowe są w o wiele lepszej sytuacji niż wierzyciele nie posiadający takich zabezpieczeń. Można rozróżnić następujące rodzaje zabezpieczeń rzeczowych: -zastaw -hipoteka -przewłaszczenie -kupieckie prawo zatrzymania -zastrzeżenie własności sprzedanej rzeczy -cesja wierzytelności celem zabezpieczenia Jeśli wydaje Ci się że kontrahent jest mało wiarygodny można przed dostarczeniem towaru wystawić mu tzw. fakturę „pro forma”. Jest to dokument zawierający za co, ile i w jaki sposób nasz kontrahent powinien zapłacić. Osoba otrzymująca taką fakturę jeśli chce otrzymać towar powinna przelać na Twoje konto żądaną sumę, a dopiero potem Ty realizujesz zamówienie do którego dołączasz prawdziwą fakturę, która jest świadectwem dokonania transakcji. Nigdy nie należy lekceważyć sygnałów o sytuacji finansowej kontrahenta. Możesz sprawdzić samemu w urzędzie skarbowym czy np. dany nr NIP zo-

stał nadany podmiotowi, który się nim posługuje (w tym celu należy złożyć w dwóch egzemplarzach formularz NIP 5, w którym należy podać dane własne oraz podmiotu którego chce się sprawdzić). Można zażądać od kontrahenta by sam przedstawił zaświadczenie z urzędu skarbowego o tym że nie zalega z podatkami lub aby zgodził się na wydanie przez urząd takiego zaświadczenia. Jeśli będziesz miał jego zaświadczenie należy zwrócić uwagę na datę na jaki dzień zostało ono wydane. Innym sposobem sprawdzenia naszego partnera handlowego jest zlecenie tego profesjonalnej wywiadowni gospodarczej (o tym w dalszej części). Możesz także sprawdzić kontrahenta w rejestrze dłużników niewypłacalnych (o tym w następnej części). ░Sprzedaż wierzytelności Osoba posiadająca wierzytelności może dokonać na osobę trzecią jej przelewu (dokonać cesji ). Cesji można dokonać bez zgody dłużnika. Przelewu nie można dokonać gdy sprzeciwia się temu:

nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005

► www.nowykamieniarz.pl

Marzec ◄

¤ ► 31

PRAWO

-ustawa -zastrzeżenie w umowie -właściwość zobowiązania Przykładami ustawowego zakazu dokonania cesji może być: -naprawienie szkody poprzez poniesienie kosztów wynikłych z uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia ewentualnie płacenie poszkodowanemu renty, zwrot kosztów leczenia itp., chyba że w/w roszczenia stały się już wymagalne i że zostały uznane na piśmie albo przyznane prawomocnym orzeczeniem - są to roszczenia odszkodowawcze: -prawo odkupu, które może być zastrzeżone na czas nie dłuższy niż pięć lat -prawa pierwokupu, które może być wykonane w ciągu tygodnia od otrzymania zawiadomienia o sprzedaży (chyba że zostały zastrzeżone inne terminy), a w przypadku nieruchomości w ciągu miesiąca -prawa dożywocia - polegającego na przeniesieniu własności nieruchomości przez zbywcę na nabywcę, w zamian za co nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie) Zastrzeżenie umowne polega na dokonaniu zapisu, iż przelew nie może nastąpić bez zgody dłużnika. Umowa między przyszłym wierzycielem a dłużnikiem wyłącza możliwość przelewu wierzytelności. Dłużnik w ten sposób ogranicza (czasami nawet wręcz uniemożliwia) dokonywania potrącania swojego długu z pieniędzy które należą się mu od innych podmiotów. Zastrzeżenie takie może mieć charakter bezwzględnego zbycia długu lub w znaczący spo-

sób ograniczać jego sprzedaż. Należy pamiętać iż umowne zastrzeżenie jest ważne nie tylko w stosunku do podmiotów, które umowę podpisały ale także w stosunku do osób trzecich, na które przelano wierzytelność objętą zakazem zbycia. Powyższe ograniczenia umowne, powodują iż powinniśmy szczególnie zwrócić uwagę na takich kontrahentów, którzy usiłują wprowadzić takie zapisy w umowie. Właściwość zobowiązania polega na cesji wierzytelności, która jest uzależniona od spełnienia określonych warunków np. gdy wierzytelność zabezpieczona jest hipoteką to musi być ona „przelana” razem z tą hipoteką lub gdy wierzytelność jest ściśle związana z osobą wierzyciela np. alimenty. Z chwilą dokonania przelewu wierzytelności na nabywcę przechodzą wszelkie związane z nią prawa. Zbywca wierzytelności o fakcie dokonania przelewu winien zawiadomić dłużnika. Dopóki zbywca nie zawiadomił dłużnika o przelewie, spełnienie świadczenia do rąk poprzedniego wierzyciela ma skutek względem nabywcy, chyba że w chwili spełnienia świadczenia dłużnik wiedział o przelewie. Zbywca wierzytelności odpowiada za to, iż zbywana wierzytelność istnieje, oraz mu przysługuje. Zbywca może także przyjąć na siebie odpowiedzialność za wypłacalność dłużnika w chwili dokonywania cesji, musi być to jednak wyraźnie zaznaczone w dodatkowym zastrzeżeniu umownym. W chwili dokonania cesji wierzytelności na nabywcę przechodzą wszystkie

prawa oraz obowiązki wynikające ze stosunku pomiędzy dłużnikiem a wierzycielem (zbywcą wierzytelności). Do praw jakie może nabyć wraz z cesją przejmujący zaliczamy m.in. roszczenia o odsetki. Do obowiązków można między innymi zaliczyć: wszelkiego rodzaju zarzuty, które miał przeciwko zbywcy w chwili powzięcia wiadomości o przelewie. Dłużnik może z przelanej wierzytelności potrącić wierzytelność, która mu przysługuje względem zbywcy, chociażby stała się wymagalna dopiero po otrzymaniu przez dłużnika zawiadomienia o przelewie. Nie dotyczy to jednak wypadku, gdy wierzytelność przysługująca względem zbywcy stała się wymagalna później, niż wierzytelność będąca przedmiotem przelewu. ░Rodzaje przelewu W obrocie gospodarczym rozróżnia się następujące rodzaje cesji: -przelew powierniczy celem ściągnięcia należności -przelew powierniczy celem zabezpieczenia -„zwykły” przelew Przelew powierniczy celem ściągnięcia należności - polega na przeniesieniu przez zbywcę (cedenta) wszelkich praw związanych z wierzytelnościami na rzecz nabywcy (cesjonariusza),

efektów. Przelew powierniczy celem zabezpieczenia - polega na zbyciu wierzytelności przez cedenta na rzecz cesjonariusza w celu zabezpieczenia udzielonego mu np. kredytu. Cesjonariusz może dokonać realizacji tej wierzytelności w chwili nie spełnienia warunków określonych w umowie cesji. Tego typu cesja najczęściej stosowana jest jako zabezpieczenie kredytów udzielanych przez banki. Przelew wierzytelności- polega na zbyciu przez cedenta na rzecz cesjonariusza wierzytelności w zamian za co cedent od cesjonariusza otrzymuje określone świadczenie. Można rozróżnić następujące formy cesji wierzytelności: -w przypadku pisemnego stwierdzenia wierzytelności, umowa przelewu także powinna być sporządzona na piśmie -gdy wierzytelność przekracza 2 tys. zł a brak jest jej pisemnego stwierdzenia, również winna być sporządzona na piśmie -w pozostałych przypadkach dopuszczalne jest ustne dokonanie przelewu wierzytelności. Oprócz zastrzeżeń omówionych wyżej, właściwie każda wierzytelność (pieniężna i niepieniężna) nadaje się do cesji. Przelewu można dokonać w stosunku do wierzytelności już istniejącej, wymagalnej, niewymagalnej, przedawnionej jak i ta-

który wierzytelności te odzyskuje we własnym imieniu, a następnie wydaje odzyskanie należności cedentowi. Tego typu cesja stosowana jest bardzo często w stosunku do wierzytelności tzw. „trudnych”, gdy wcześniejsza egzekucja należności nie przyniosła zadowalających

kiej, która powstanie dopiero w przyszłości (wierzytelność przyszła). Wstąpić w prawa wierzyciela można także na podstawie cesji ustawowej, gdzie osoba trzecia, która spłaca wierzyciela nabywa spłacaną wierzytelność do wysokości dokonanej zapłaty, jednocześnie staje się wierzy-

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 32

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

PRAWO

cielem tego dłużnika, za którego spłaciła dług. Cesja ustawowa następuje tylko w takich sytuacjach gdy osoba trzecia: -płaci cudzy dług, za który jest odpowiedzialna osobiście albo pewnymi przedmiotami mająt-

kowymi; -przysługuje jej prawo, przed którym spłacona wierzytelność ma pierwszeństwo zaspokojenia; (w powyższych wypadkach nie jest konieczna zgoda dłużnika) -działa za zgodą dłużnika w celu

wstąpienia w prawa wierzyciela; zgoda dłużnika powinna być pod rygorem nieważności wyrażona na piśmie. Innym sposobem sprzedaży wierzytelności jest aukcja wierzytelności. Aukcja najczęściej działa w

ten sposób, że wierzyciel składa ofertę sprzedaży po ustalonej cenie wywoławczej. Kupujący ma możliwość nabyć dług zarówno powyżej jak i poniżej tej ceny. ▪

ZMIANY DOTYCZĄCE WŁAŚCIWOŚCI SĄDÓW

Jeśli wartość przekracza 100 tys. zł właściwym to rozpatrzenia sporu będzie sąd okręgowy.

siedzibę jego firma, ewentualnie co jest najczęściej spotykane do sądu miejsca wykonania zobowiązania. W przypadku zobowiązania z weksla lub czeku właściwym jest sąd miejsca płatności. W przypadku wystawcy weksla własnego lub czeku, akceptanta (czyli trasata po przyjęciu weksla), właściwym jest sąd właściwości ogólnej.

nych przypadków i jak już wyżej wspomniałem, strony nie mogą jej zmienić. Są to; -powództwo o własność lub o inne prawa rzeczowe na nieruchomości, jak również powództwo o posiadanie nieruchomości można wytoczyć wyłącznie przed sąd miejsca jej położenia. Jeżeli przedmiotem sporu jest służebność gruntowa, właściwość oznacza się według położenia nieruchomości obciążonej -powództwo z tytułu dziedziczenia, zachowku, jak również z tytułu zapisu, polecenia oraz innych rozporządzeń testamentowych wytacza się wyłącznie przed sąd ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, a jeżeli jego miejsca zamieszkania w Polsce nie da się ustalić, przed sąd miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część -powództwo ze stosunku członkostwa spółdzielni, spółki lub stowarzyszenia wytacza się wyłącznie według miejsca ich siedziby -powództwo ze stosunku małżeństwa wytacza się wyłącznie przed sąd, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie wspólne zamieszkanie, jeżeli choć jedno z nich w okręgu tym jeszcze stale przebywa. W braku takiej podstawy wyłącznie właściwy jest sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej, a gdy i tej podstawy nie ma - sąd miejsca zamieszkania powoda -powództwo ze stosunku między rodzicami a dziećmi oraz między przysposabiającym a przysposobionym wytacza się wyłącznie przed sąd miejsca zamieszkania powoda, jeżeli brak jest podstaw do wytoczenia powództwa według przepisów o właściwości ogólnej. ▪

Wraz z nowelizacją Kodeksu postępowania cywilnego od 05.02.2005, ustawodawca wprowadził zmiany w przepisach dotyczących właściwości sądów, a wynikających z wartości przedmiotu sporu. Określono również, że wartość roszczenia, od którego zależy jaki sąd będzie rozpatrywał daną sprawę, będzie w sprawach cywilnych inna niż w sprawach gospodarczych. ░ Sprawy gospodarcze Sporami pomiędzy przedsiębiorcami zajmują się sądy gospodarcze (wydziały gospodarcze), które działają w w ramach sądów rejonowych i okręgowych. Sprawami gospodarczymi są: -wynikające ze stosunków cywilnych pomiędzy przedsiębiorcami w zakresie prowadzonej przez nich działalności -wynikające ze stosunków spółki -przeciwko przedsiębiorcom o zaniechanie naruszania środowiska i przywrócenie do stanu poprzedniego lub naprawienie szkody z tym związanej oraz zakazanie lub ograniczenie działalności zagrażającej środowisku -należące do właściwości sądów na podstawie przepisów o ochronie konkurencji, prawa energetycznego, prawa telekomunikacyjnego, prawa pocztowego oraz przepisów o transporcie kolejowym -przeciwko przedsiębiorcom o uznanie postanowień umownych za niedozwolone. W przypadku gdy wartość przedmiotu sporu jest mniejsza lub równa 100 tys. zł właściwym do rozpatrzenia sprawy będzie sąd rejonowy wydz. gospodarczy.

░ Sprawy cywilne W przypadku gdy wartość przedmiotu sporu jest mniejsza lub równa 75 tys. zł właściwym do rozpatrzenia sprawy będzie sąd rejonowy. Jeśli wartość przedmiotu sporu przekracza 75 tys. zł właściwym do rozpatrzenia sporu będzie sąd okręgowy. Gdy pozew zostanie wniesiony do niewłaściwego sądu, ten oczywiście przekaże go z urzędu do sądu właściwego. Wydłuża to okres rozpatrzenia sprawy. Dlatego tak ważna jest znajomość właściwości miejscowej. ░ Postępowanie uproszczone Od 05.02.2005 do właściwości tylko sądów rejonowych należy postępowanie uproszczone, które stosowane jest, gdy wartość przedmiotu sporu wynikająca z umów nie przekracza 10 tys.zł (do tej daty-5 tys. zł). To postępowanie jest również stosowane w przypadku roszczeń o zapłatę z tytułu czynszu najmu lokali mieszkalnych i opłat obciążających najemcę oraz opłat z tytułu korzystania z lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej, ale w tym wypadku nie ma ograniczenia wartości sporu. Pozew w postępowaniu uproszczonym musi być wniesiony na urzędowym formularzu, który można m.in. otrzymać w sądach. ░ Postępowanie nakazowe i upominawcze Pozew może być wniesiony do sądu właściwości ogólnej, czyli tam gdzie pozwany nasz dłużnik mieszka lub ma

░ Postępowanie upadłościowe Do rozpoznania spraw o ogłoszenie upadłości właściwy jest sąd upadłościowy, właściwy dla zakładu głównego przedsiębiorstwa dłużnika (sądem upadłościowym jest sąd rejonowy-sąd gospodarczy). Jeżeli dłużnik ma zakłady w obszarach właściwości różnych sądów i trudno ustalić, który z nich jest zakładem głównym to wówczas właściwy jest każdy z tych sądów. Jeżeli dłużnik nie ma w Polsce przedsiębiorstwa, właściwy jest sąd miejsca zamieszkania albo siedziby dłużnika, a gdy dłużnik nie ma w Polsce miejsca zamieszkania albo siedziby, właściwy jest sąd, w którego obszarze znajduje się majątek dłużnika. ░ Umowne określenie właściwości sądu Zawierając umowę o współpracy, strony mogą same określić jaki sąd będzie właściwy do rozpatrzenia ich ewentualnych sporów. Umowa tak powinna być sporządzona na piśmie. Tego rodzaju umową nie można jednak zmieniać właściwości wyłącznej sądu. Umowa także nie może, w przypadku zniesienia właściwości sądów określonych w k.p.c., nie wskazywać innego sądu, gdyż jest niedopuszczalna. Właściwość wyłączna jest przewidziana do kilku konkret-

Sławomir Łuszczewski

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 34

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

ZE `SWIATA

Zmiany w Republice Południowej Afryki

Cytat x Podstawowym składnikiem gospodarki RPA są

zasoby naturalne. Są one sercem kraju. Niestety na przestrzeni wielu lat i poprzedniej władzy większość zasobów (80%) znalazło się w rękach indywidualnych właścicieli.

wypowiedź I sekretarza Ambasady RPAZoli Mkatshane

amień w postaci bloków handlowych z Republiki Południowej Afryki jest dla polskich zakładów kamieniarskich jednym z najważniejszych materiałów. Stanowi około 60% polskiego imprtu. Nowa sytuacja polityczna w Afryce powodująca zaniepokojenie właścicieli kopalń znalazła swoje odbicie w artykule jaki opublikowaliśmy we wrześniowym numerze nowego Kamieniarza. Aby jednak dowiedzieć się więcej przeprowadziliśmy rozmowę z I sekretarzem Ambasady RPA

I sekretarz Ambasady RPA w Polsce - pan Zola Mkatshe

w Polsce – panem Zola Mkatshane. Poniżej przedstawiamy jego wypowiedź. Republika Południowa Afryka jest krajem nominalnie bogatym. Niestety wieloletnia polityka spowodowała, że zasobność kraju w żaden sposób nie przenosi się na warunki życia rdzennych mieszkańców. Aktualne władze dążąc do zmian w tym zakresie, stworzyły BEE (Black Economical Empowerment) jako politykę przeniesienia zasobności kraju na jego mieszkańców. Podstawowym składnikiem gospodarki RPA są zasoby naturalne. Są one sercem kraju. Niestety na przestrzeni wielu lat i poprzedniej władzy większość zasobów (80%) znalazło się w rękach indywidualnych właścicieli – białych afrykanerów i ludzi spoza kraju. Nie można przejść do porządku dziennego nad faktem, że serce kraju jest wyłączną własnością niewielkiej liczby ludzi spoza tego kraju. Tak naprawdę kraj powinien być własnością wszystkich mieszkańców. Proszę sobie wyobrazić, że w takim procencie jak u nas właścicielami zasobów naturalnych Polski byłoby na przykład kilku niemieckich właścicieli. Co zrobiłyby polskie władze, czego oczekiwaliby Polacy? U nas ludzie, rdzenni mieszkańcy, chcą mieć dostęp do zasobów naturalnych, chcą korzystać z naturalnego bogactwa własnego kraju. Należy pamiętać, że tereny z zasobami, były sprzedawane przez lata po bardzo zaniżonych cenach. W rezultacie większość terytorium kraju i jego zasobów znalazła się Panorama Pretorii

! INFO

› RPA jest krajem przemysłowym, którego gospodarka opiera się głównie na przemyśle wydobywczym (jedne z największych zasobów surowców mineralnych na świecie). Występują tu m.in.: złoża złota i platyny (rejon Johannesburg-Pretoria), diamentów (Kimberley), węgla kamiennego, azbestu, rudy uranu, miedzi (Palabora), chromu, manganu (Postmasburg), żelaza, gazu ziemnego oraz szeroko eksploatowane pokłady kamienia naturalnego. ‹

Widok na Johannesbourg

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 36

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

ZE `SWIATA

Czerwony punkt wyznacza region Rastenburg

w rękach prywatnych. Rząd RPA nie jest przeciwnikiem prywatnej własności, ale uznał, że konieczna jest interwencja. Posiadanie terenów z zasobami naturalnymi nie jest jednoznaczne z ich eksploatacją. Znaczna część tych terenów, jest tylko własnością małej grupy osób, a eksploatacja zasobów nie jest prowadzona, bądź jest prowadzona w bardzo ograniczonym zakresie. Właśnie z tego powodu zdecydowano się na weryfikację udzielonych koncesji. Można powiedzieć, że dotychczas, przez wcześniejszą politykę, złoża naturalne kraju były zamknięte zarówno dla mieszkańców kraju, jak i ewentualnych inwestorów zagranicznych. Już dziś wiemy, że są zaintereso-

wani inwestowaniem w RPA na normalnych warunkach inwestorzy kanadyjscy, australijscy czy amerykańscy Liczymy, że przyszli inwestorzy będą chcieli zakładać spółki Joint Venture z naszymi obywatelami. Dotychczasowi właściciele złóż, w większości nie są gotowi do takiej współpracy. Można powiedzieć że spotykamy się często ze złą wolą tych firm. Z tego powodu konieczne jest zweryfikowanie istniejących koncesji. Doświadczenia gospodarki światowej wskazują, że znacznie korzystniejsze dla rozwoju gospodarczego jest, gdy w kraju działa bardzo wiele mniejszych firm niż kilka olbrzymich. Aktualnie zachodzące zmiany, to nie jest proces nacjonalizacji. Władze doszły do wniosku, że aby poprawić sytuację eko-

Kamieniołom afrykański

nomiczną rdzennych mieszkańców, konieczne jest, aby naturalne zasoby kraju wypracowywały również pieniądze na rzecz BEE. Nie chodzi tu o przejmowanie kopalń, ale o 26% udziału państwa i jego mieszkańców w zasobach naturalnych. Nie będzie powołany żaden organ BEE. Każdy minister i każdy urzędnik w ramach powierzonych mu obowiązków musi działać w ramach BEE. Tak więc minister rolnictwa będzie odpowiadał za politykę BEE w rolnictwie, a minister odpowiadający za wydobycie kamienia, za politykę w tym sektorze. Obecne władze Republiki Południowej Afryki muszą realizować określoną politykę, która da szansę rozwoju naszego kraju. Warto przypomnieć sobie, że

przez wiele lat RPA nie było krajem demokratycznym, i tak była ona traktowana na świecie. Dzisiaj paszport Republiki Południowej Afryki jest tak samo traktowany jak każdego innego kraju. Mamy wiele problemów i bez interwencji władz na zmiany i postęp nie możemy liczyć. Władze kraju otwierają nowe drzwi i naturalne jest, że tym gigantycznym firmom nie jest to na rękę. Starają się odwlec w czasie zmiany. To są firmy potężne kapitałowo, istniejące od wielu lat, więc mają spore możliwości. Mamy jednak nadzieję, że zamierzenia rządu uda się zrealizować. Mamy nadzieję, że obecna polityka przyniesie w przyszłości lepszy dostęp do zasobów naturalnych i większe otwarcie gospodarcze RPA. ▪

Cape Town nocą

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 38

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

ARCHITEKTURA

Niepowtarzalna inwestycja w niepowtarzalnym miejscu.

Cytat x Tak wygląda

warszawskie Morskie Oko, rezydencja, która, jak informuje nas folder reklamowy „to splot tradycji i nowoczesności, natury i techniki… niepowtarzalna inwestycja w niepowtarzalnym miejscu”

Apartamentowiec Morskie Oko

łoteTarasy, rondo ONZ, wkrótce zupełnie nowy, pozbawiony metalowych straszących hal Plac Defilad. Warszawa niezmiennie od kilku lat jest jednym wielkim placem budowy na którego mapie wyrastają jak grzyby po deszczu biurowce i osiedla pełne wieżowców, domów wielo i jednorodzinnych. Kamień w miejscach użyteczności pojawia się prawie zawsze, architekci w swoich planach zawsze doceniają zarówno jego wartości estetyczne jak i funkcjonalne: hotele, biurowce, urzędy i inne gmachy publiczne ciężko sobie wyobrazić bez kamiennej posadzki czy też elewacji. Gorzej wygląda jednak sprawa budownictwa mieszkaniowego; oczywiście wynika to z problemu najbardziej oczywistego: ograniczonych funduszy. Na szczęście czasami architekci mogą, a nawet muszą puścić wodze fantazji projektując budynki wielorodzinne: dzieje się tak w przypadku realizacji nazywanych „apartamentowcami”, których późniejsi lokatorzy należą do zamożniejszej grupy społeczeństwa i od swojego ”lokum” wymagają pewnego luksusu. Stary Mokotów, ul. Ludowa. Kremowo– biała elewacja z tureckiej Antaly’i White. Przy wejściu witają nas podświetlone dwucentymetrowej grubości elementy wykonane z Rosy Portogallo, stanowiące portal. Przestronny hall z dużą ilością zieleni i najbardziej przykuwającym elementem wykończeniowym – podświetloną ścianą zbudowa-

! INFO

› Rezydencja „Morskie Oko” Adres: Warszawa, ul. Ludowa, Inwestor: DOM Development SA Projekt: arch. Jerzy Bogusławski, arch. Beata Pułtorak Pow. Budynku: 5274m, 45 apartamentów Lokal oddano do użytku w listopadzie ubiegłego roku. Wykonawcą wszystkich robót kamieniarskich w budynku (w tym również pokazowego apartamentu) jest firma: Przedsiębiorstwo Wielobranżowe PIAST sp. z o.o ‹

ną z naprzemiennie polerowanych płyt Rosa Portogallo, układających się w niesamowity wzór. Podłogi klatek schodowych z greckiego Spider Gold’a, prowadzą nas na schody wykonane z tego samego materiału. Również ze Spider’a wykonane zostały portale wind. Na ścianach cały czas towarzyszą nam elementy dekoracyjne namalowane na portugalskiej Rosie, podświetlonej, jak i w holu, w celu uwydatnienia piękna tego kamienia. W tym międzynarodowym kamiennym

towarzystwie nie zapomniano również o akcencie polskim: tarasy wykonane zostały z granitu strzegomskiego. Barek, basen, fitness, ogród zimowy, duża ilość przeszklonych, zielonych ogrodów. Jak mówi projektant budynku, Pan Jerzy Bogusławski z pracowni „Bogusławski i Partnerzy”: „Stary Mokotów to dzielnica, w której przeważają luksusowe domy mieszkalne z okresu modernizmu międzywojennego, a do dzisiaj widoczne są elementy tak popularnej w tamtych czasach idei „miasta ogrodu”; dlatego kształtując elewację i bryłę tego domu świadomie nawiązałem do stylistyki tamtego okresu”. Tak wygląda warszawskie Morskie Oko, rezydencja która, jak informuje nas folder re-

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 40

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

ARCHITEKTURA

klamowy „to splot tradycji i nowoczesności, natury i techniki…niepowtarzalna inwestycja w niepowtarzalnym miejscu”. Faktycznie, lokalizacja jest naprawdę niepowtarzalna – nieopodal parku Morskie Oko, a jednocześnie blisko jednej z głównych arterii miasta, czyli ulicy Puławskiej. Zieleń i cisza, a jednocześnie centrum miasta na wyciągnię-

cie ręki. Zaprojektowany przez pracownię architektoniczną „Bogusławski i Partnerzy” budynek wyróżnia się, może nie swoją kubaturą, lecz właśnie ciepłem i wyczuciem w kompozycji wnętrz, w których główną rolę odgrywa kamień naturalny. Nie przybiera on tu jakichś skomplikowanych form, właściwie wszystkie wykonane z niego elementy

nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005

► www.nowykamieniarz.pl

Marzec ◄

¤ ► 41

ARCHITEKTURA

mają formę najprostszą: portale wind to po prostu olbrzymie płyty pokrywające całą ścianę, ściany holu to wcześniej wspomniane duże płyty Rosy Portogallo, umiejętnie skomponowa-

ne i podświetlone. Rezydencja jest świetnym przykładem na to, jak fantastyczny efekt może dać prosta forma przy użyciu materiału o ciekawym i niepowtarzalnym wzorze. W końcu najcie-

kawsze wzory oferuje nam sama natura… Prestiżowy budynek, prestiżowe wykończenie nie może charakteryzować jedynie tego co „wspólne”. Wielu z tutejszych mieszkańców decyduje się na wykończenie wnętrz z użyciem kamieni naturalnych, w pewnym stopniu zapewne sugerując się wykończeniem pokazowego apartamentu w którym olbrzymią rolę odgrywa wcześniej kilkukrotnie wymieniana portugalska Rosa. Apartament ten, będący swoistego rodzaju połączeniem stylu klasycznego i high tech, wykonany został przez Przedsiębiorstwo Wielobranżowe PIAST z Jastrząbia. Dla każdego z klientów developer przy pomocy wynajętego studia architektonicznego przygotowuje indywidualny projekt wykończenia apartamentu (przeważnie nie z jedną opcją lecz wieloma, aby klient mógł dokonać wyboru). Projektami wnętrz zajęły się studia architektoniczne mające już z kamieniem do czynienia takie jak pracownia Pani Joanny Michnie-

wicz (a nie jak się to niestety często zdarza pracownie, które do czynienia mają z marmurami i granitami od „wielkiego dzwonu”, które często w swoich projektach przekręcają chociażby nazwy kamieni, z którymi się po raz pierwszy spotykają). Każdy z elementów wyposażenia, oraz wszystkie roboty wykończeniowe (w tym także kamieniarskie) objęte są gwarancją udzielaną przez developera, którego przedstawiciel z działu aranżacji wnętrz bezpośrednio nadzoruje wykonywanie prac dla określonego klienta w jego apartamencie. Tak więc niezależnie od tego jak wiele firm i instytucji zaangażowanych jest w wyposażanie apartamentu, klient kontaktuje się jedynie ze swoim opiekunem z DOM Development. Jest to tak zwany program Platinium, którym objęta jest również druga sztandarowa (a właściwie powinno się napisać pierwsza jeśli chodzi o ważność i prestiż) inwestycja DOM Development, czyli najdroższa rezydencja Warszawy – Opera przy ulicy Niecałej. Wszystko po to, aby do minimum ograniczyć konieczność nadzoru klienta nad własnym mieszkaniem. W Morskim Oku pojawiły się więc, będące w standardzie, parapety z Crema Marfil, oraz opcjonalne kominki, ściany i posadzki kamienne, wykonywane przez wiele warszawskich firm kamieniarskich – developer nie zdecydował się ze względu na ilość prac na jednego wykonawcę, lecz dokonał rozdziału prac na wiele firm. Można mieć nadzieję, że pokazowe realizacje apartamentowców takich jak „Morskie Oko” czy „Opera”, staną się na przyszłość wyznacznikiem sposobu realizowania budynków mieszkalnych zarówno wielo, jak i jednorodzinnych. Jeśli wzorzec korzystania z kamienia naturalnego jako materiału wykończeniowego zaszczepiony zostanie również na grunt tańszych realizacji, to perspektywy rozwoju branży kamieniarskiej wyglądają bardzo interesująco. ▪ Jarosław Mirowski

y Chcesz skomentować ten artykuł? Napisz na adres: a redakcja@nowykamieniarz.pl

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 42

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

ZE `SWIATA

Jak to się robi w Ameryce? Amerykański Instytut Marmuru

ilkadziesiąt lat temu kamieniarze zrzeszali się w tzw. cechach (obowiązkowo). Przemiany lat dziewięćdziesiątych i gwałtowny rozwój branży odesłały kojarzące się z poprzednim systemem zrzeszenia do lamusa. W lutym 2000 roku, podczas zjazdu kamieniarzy w Szklarskiej Porębie narodziło się stowarzyszenie, które miesiąc później na pierwszym walnym zjeździe w Kielcach (23.03.2000) przyjęło statut i nazwę Związku Pracodawców Branży Kamieniarskiej. Aż do ubiegłego roku była to właściwie jedyna duża organizacja reprezentująca interesy branżowe. W ubiegłym roku powstały: Stowarzyszenie Kamieniarzy Ziemi Strzegomskiej (czerwiec) i Związek Kamieniarzy z Piławy. Ich śladem mają zamiar iść warszawscy przedsiębiorcy operujący na jednym z najchłonniejszych polskich rynków. Czy szykuje nam się mała rewolucja decentralizująca władzę? Czas pokaże, wiadomo jednak, iż aby uprawiać skuteczny lobbing, trzeba posiadać silną organizację. Te o charakterze lokalnym, mogą jedynie uprawiać go na własnym podwórku, skutecznie współpracując z samorządami lokalnymi. Może jednak któraś z tych organizacji zdobędzie pozycję na tyle silną, aby przejąć działania pozostałych? A może dojdzie do scalenia tych, które zaistniały i tych, które powstaną i doczekamy się tworu będącego

Cytat x Czy szykuje nam się mała rewolucja decentrali-

zująca władzę? Czas pokaże, wiadomo jednak, iż aby uprawiać skuteczny lobbing, trzeba posiadać silną organizację. Te o charakterze lokalnym, mogą jedynie uprawiać go na własnym podwórku, skutecznie współpracując z samorządami lokalnymi. Może jednak któraś z tych organizacji zdobędzie pozycję na tyle silną, aby przejąć działania pozostałych?

partnerem dla Euroroc, czy też niżej opisanego Amerykańskiego Instytutu Marmuru. Organizację te potrafią prowadzić skuteczne działania mające na celu rozwój i poszerzanie wiedzy na temat kamienia wśród osób związanych z budownictwem jak i przeciętnych zjadaczy chleba? Powtórzmy: czas pokaże, przyjrzyjmy się tymczasem jak to się robi w Ameryce. ░Trochę historii: Narodziny Amerykańskiego Instytutu Marmuru (Marble Institute of America) datuje się na rok 1944; wtedy to Krajowe Stowarzyszenie Sprzedawców Marmuru (the National Association of Marble Dealers) założone w 1907 roku połączyło się z Krajowym Związkiem Producentów Marmuru (the National Association of Marble Producers). Do Instytutu w 1962 roku dołączyło Krajowe Stowarzyszenie Montażystów Marmuru (The National Association of Marble Builders). MIA rozpoczynało swoją działalność jako krajowe stowarzyszenie handlowe, skupiające amerykańskie firmy działające w sektorze przemysłu zajmującego się jedynie marmurem. ░Teraźniejszość: Dziś jego spektrum zainteresowań się poszerzyło na wszystkie rodzaje kamienia: członkowstwo w tym ekskluzywnym kamieniarskim klubie posiada aktualnie prawie 1200 firm: eksporterzy, importerzy, hurtownicy, producenci, kamieniarze budowlani oraz firmy stanowiące wsparcie dla rynku kamieniarskiego. Co ważne, stowarzyszenie z krajowego, zyskało statut międzynarodowy przyjmując członków z właściwie całego świata: są nimi takie firmy jak: Antolini Luigi, BrachotHermant czy Tekmar. Ale należą do niego nie tylko przedsiębiorstwa z państw nieodparcie się z kamieniem kojarzących takich jak Belgia, Brazylia, Włochy, USA, czy też Turcja – członkowstwem w tym elitarnym klubie mogą się pochwalić również firmy z państw dla nas egzotycznych takich jak Etiopia, Indonezja, Liban, Malezja czy Oman. Znajduje się na liście członków również polska (a w zasadzie polsko – grecka) perełka: Athena Marmor Polska z Warszawy. Zaskakuje nieco tylko fakt, iż Polska będąca dużym rynkiem zbytu kamienia i koncentracji firm zajmujących się jego produkcją i przetwórstwem posiada mniejszą licz-

bę członków niż Malezja czy sułtanat Omanu… Wszyscy z nich są zobowiązani do świadczenia usług na najwyższym poziomie wykonania i zgodnie z etyką postępowania (wg ustanowionego w 2004 roku Kodeksu Etyki MIA). ░Misja: Misją Instytutu jest promowanie kamienia naturalnego i bycie najbardziej wiarygodnym, oferującym najszersze informacje źródłem informacji na temat kamienia naturalnego. Instytut istniejący od 61 lat służy jako doskonałe źródło informacji na temat obowiązujących w kamieniarstwie stan-

! INFO

›Ponieważ w koncepcjach powstającego stowarzyszenia kamieniarskiego w Warszawie (o czym piszemy na stronie 26) pojawia się odwołanie do koncepcji MIA (Amerykańskiego Instytutu Marmuru) postanowiliśmy przybliżyć nieco to stowarzyszenie. Marble Institute of America 28901 Clemens Road, Suite 100 Cleveland, Ohio 44145 USA Phone: 440-250-9222 Fax: 440-250-9223‹

dardów, oraz przede wszystkim, co zaznaczane jest na każdym kroku jako główny cel stowarzyszenia, zajmuje się propagowaniem kamienia naturalnego jako najbardziej estetycznego, praktycznego i niepowtarzalnego materiału budowlanego. W tym celu prowadzonych jest wiele projektów mających budować pozytywny marketing wokół kamiennego surowca. Szczególnie godnym uwagi jest strona internetowa www.usernaturalstone.com, która przy łatwym dostępie do medium jakim jest Internet (w dniu dzisiejszym już chyba standardem stała się ciekawa strona internetowa, zarówno jeśli chodzi o kamieniarzy obsługujących klienta detalicznego, jak i składy dużej płyty). Możemy uzyskać na niej informacje odnośnie; użyteczności określonych materiałów, zapoznać się z krótką ich charakterystyką, obejrzeć zdjęcia przykładowych materiałów i realizacji, dowiedzieć się jak o kamień dbać, gdzie i jak się skontaktować z odpowiednią firmą w celu uzyskania szerszych informacji i wy-

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 44

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

` ZE SWIATA

konania usługi (aktualnie w budowie). Największe znaczenie zdaje się jednak mieć umieszczanie publikacji zajmujących się rozprawianiem z „mitami” na temat kamienia, takimi jak choćby, ten dotyczący emisji radonu (radon jest jedynym gazowym pierwiastkiem promieniotwórczym powstającym w wyniku rozpadu atomów radu) z granitowych blatów i parapetów (izotopy radu są w formie stałej jednym ze składników skał), czy też z roztrząsanym problemem podwyższonej śliskości posadzek marmurowych i granitowych. Stowarzyszenie publikuje również miesięcznik dla swoich członków, zawierający publikacje techniczne, relacje z seminariów tematycznych, publikacje dla architektów oraz szeroko rozumianej branży budowlanej dotyczące kamienia. Przedstawiane są w nim również realizacje będące kandydatami do otrzymania corocznej nagrody Pinnacle Awards dla najbardziej kreatywnego projektu, charakteryzującego się wysokim kunsztem wykonania i oryginalnością. Poza tym nakładem MIA ukazują się książki, broszury dla konsumentów, publikacje stricte techniczne, plakaty, kalendarze, dystrybuuje się prezentacje multimedialne. ░Struktura: Rada Dyrektorów MIA składa się z 12 regularnych członków, z których ośmiu reprezentuje przemysł amerykański, czterej pozostali dobierani są spośród przedstawicieli pozostałych państw. Wszyscy są wybierani na corocznym spotkaniu stowaWitryna internetowa MIA

rzyszenia. Rada jest głównym ciałem stowarzyszenia I rozwiązuje wszystkie problemy podczas odbywających się dwukrotnie w roku spotkań mających na celu ustalenie wspólnej strategii, wyznaczenie priorytetów dla Stowarzyszenia, oraz w celu wybrania prezydenta, wiceprezydenta, sekretarza i skarbnika organizacji. ░Statut: Członkowie Amerykańskiego Instytutu Marmuru, przy akceptacji i w dobrym zrozumieniu, zgadzają się stosować do poniższych zasad Kodeksu Etycznego: 1. Naszym podstawowym celem jest satysfakcja i zadowolenie klienta, niezależnie czy jest to właściciel obiektu, w którym wykonywane są prace, czy też projektant. 2. Będziemy prowadzić interesy w zgodzie z czystymi i honorowymi zasadami rywalizacji (konkurowania). 3. Szczerość, jakość i profesjonalizm są filozofią przewodnią naszych firm. 4. Wysokie standardy bezpieczeństwa i jakości produktu będą przestrzegane w każdej wykonywanej pracy. 5. Będziemy postępować uczciwie wobec wszystkich klientów, pracowników, podwykonawców i naszych dostawców. 6. Będziemy popierać wdrażania nowych technik, poszukiwanie nowych materiałów, narzędzi i sprzętu w celu podnoszenia jakości wykonywanych produktów. 7. Zobowiązujemy się do uczestniczenia w edukacji i podnoszeniu wiedzy klientów naszych firm (budowlańców, firm zajmujących się sprzedażą elementów wyposażenia kuchni i łazienek, architektów, projektantów, właścicieli domów i mieszkań) przed, po i w trakcie wykonywania prac na ich rzecz. 8. Będziemy promowali współpracę w obrębie naszego sektora usług i produkcji. Akceptujemy przepisy i wynikające z nich obowiązki dobrowolnie i z pełną świadomością, jednocześnie zważając na to, iż stosowanie się do nich jest obowiązkiem i koniecznym do spełnienia warunkiem dla należących do Marble Institute of America. ░Grudzień 2004 Patrząc na pomysłowość, jak i na osiągnięcia Amerykańskiego Instytutu Marmuru, nie sposób nie zauważyć, iż jest on stowarzyszeniem na miarę XXI wieku. Jego członkowie, a przede wszystkim zarządzający związkiem potrafią wykorzystać to co dziś zaczyna być coraz bardziej skuteczne (strona www, prezentacje CD i DVD), jednocześnie nie rezygnując z metod tradycyjnych takich jak publikacje prasowe a przede wszystkim dobrze wykonana praca. Miejmy nadzieję ze opisany powyżej sposób działania, będzie miał coraz więcej naśladowców także w naszym kraju. ▪ Jarosław Mirowski

► www.nowykamieniarz.pl

POSIADAMY SZEROKI ASORTYMENT KAMIENIA marmury granity bazalty piaskowce ∏upki wapienie konglomeraty

PROPONUJEMY MATERIAL /

w p∏ytach w p∏ytkach

ZAPRASZAMY DO ODWIEDZENIA NASZEGO PRZEDSTAWICIELSTWA I SKL ADU /

Casablanca

Ul. Jana Olbrachta 94 a, 01-102 Warszawa, Polska nowy 13 Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 Tel. : 022-836 14 - Fax : 022-836 10¤63 e-mail : info@beltrami.pl - www.beltrami.pl Marzec ◄ ► 45

FIRMY KAMIENIARSKIE

Działać kompleksowo import i eksport Firmy Diament Rabus – Kołodziej i „Stein Rabus”

xWCytat 1996 roku Gerard Rabus i Tomasz Ko-

łodziej, powołali do życia polską firmę Diament Rabus - Kołodziej. Wprawdzie początkowym zamierzeniem firmy było stworzenie zakładu kamieniarskiego i produkcja kamieniarska na rynek niemiecki, ale zmiany w koniunkturze na rynku spowodowały rezygnację z tej koncepcji.

iele firm na rynku ma w nazwie import eksport, ale tak naprawdę ogranicza swoją działalność wyłącznie do importu. Z tego powodu godna uwagi jest działalność Gerarda Rabusa, który poprzez dwie firmy realizuje faktycznie pełny wymiar handlu zajmując się zarówno importem jak i eksportem w kamieniarstwie. Aktualnie firma niemiecka zaopatruje ponad 400 firm europejskich. Jest uczestnikiem targów w Norymberdze i swoją pozycję na rynku zawdzięcza jakości oferowanego towaru i terminowości dostaw. Dobre wyniki niemieckiej firmy spowodowały rozszerzenie działalności. W 1996 roku Gerard

! INFO

Przykładowa realizacja nagrobka › Kontakt: Hurtownia Wyrobów Granitowych ul. Stawowa 11 58-240 Piława Górna tel./fax 0048 74 837 24 82 e-mail:biuro@firmadiament.pl www.firmadiament.pl ‹

Rabus i Tomasz Kołodziej, powołali do życia polską firmę Diament Rabus - Kołodziej. Wprawdzie początkowym zamierzeniem firmy było stworzenie zakładu kamieniarskiego i produkcja kamieniarska na rynek niemiecki, ale zmiany w koniunkturze na rynku spowodowały rezygnację z tej koncep-

cji. W rezultacie w Piławie Górnej powstała hurtownia wyrobów granitowych, która zaopatruje w swoje wyroby odbiorców z całej Polski. Firma Diament specjalizuje się w hurtowej sprzedaży tablic napisowych oraz całych nagrobków granitowych. W początkach działania hurtowni była również hurto-

Flia we Wroclawiu

wa sprzedaż bloków z impali. Obecnie oferowane wyroby to import z Indii i Chin. W zakresie zaopatrzenia firma bazuje na udziale w grupie zakupowej, wraz z kilkoma firmami z krajów europejskich. Grupa zakupowa poprzez zespolone zakupy sprowadza rocznie ponad 500 kontenerów towaru. Takie ilości, to możliwość negocjacji cen i brak kłopotów z transportem. Na większość materiałów firma udziela 10 letniej gwarancji. Zamó-

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 46

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

FIRMY KAMIENIARSKIE

POSIADAMY SZEROKI ASORTYMENT KAMIENIA marmury granity bazalty piaskowce ∏upki wapienie konglomeraty

PROPONUJEMY MATERIAL /

w p∏ytach w p∏ytkach

ZAPRASZAMY DO ODWIEDZENIA NASZEGO PRZEDSTAWICIELSTWA I SKL ADU /

Magazyn firmy

wiony towar przewożony jest do Antwerpii i tam jest odprawiany celnie. Po przeładowaniu na TIR’y, przewożony jest do Polski trafiając bezpośrednio do klienta. Niepowtarzalne wzornictwo wyrobów oraz bardzo skomplikowana obróbka elementów granitowych powoduje ciągły wzrost zainteresowania a co za tym idzie zwiększanie ilości klientów firmy. Jednym z atutów firmy jest fakt, iż klient

y Chcesz skomentować ten artykuł? Napisz na adres: a redakcja@nowykamieniarz.pl

► www.nowykamieniarz.pl

nie płaci za wszelkie dodatkowe obróbki kamienia (np. frezy, ćwierćwałki , półwałki czy fazy) czyli praktycznie co sobie wymyśli będzie miał wykonane w jednej cenie i w najwyższej jakości. Największym zainteresowaniem cieszą się granity typu Absolute Black, Orion, Paradiso i Himalaya, które na rynku krajowym cieszą się dużym uznaniem. Ostatnio oferta firmy poszerzyła się o wyroby z chińskich granitów. W trosce o klienta, z palety ponad 70 rodzajów granitu , zostało wybranych do oferty tylko 10, ponieważ nie wszystkie rodzaje nadają się na nasze warunki atmosferyczne. Wybór został dokonany na podstawie wieloletnich doświadczeń partnerów firm z zachodu. Sporą część oferty stanowią również elementy kamienne ogrodowe (misy, fontanny, kule, ławki itp.) Od marca 2005 roku oferta poszerza się jeszcze o granity brazylijskie. Znakomita jakość oferowanych wyrobów oraz przystępna cena czynią ofertę firmy Diament bardzo atrakcyjną i chyba z tego powodu firma rozwija się tak szybko. Powodzenie na rynku zaowocowało inwestycjami. W 2004 roku powstała filia przy cmentarzu we Wrocławiu na Psim Polu, w której prezentowane jest stale, około 40 wzorów nagrobków. ■

Bordeaux

Ul. Jana Olbrachta 94 a, 01-102 Warszawa, Polska Tel. : 022-836 13 14 - Fax : 022-836 10 63 nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 ¤ e-mail : info@beltrami.pl - www.beltrami.pl Marzec ◄ ► 47

FIRMY KAMIENIARSKIE

Pińczata? Gdzie to jest?

Cytat x Ewolucyjny rozwój z małego warsztatu po firmę

zatrudniającą kilkanaście osób, przerabiającej rocznie setki ton materiału w ponad 40 kolorach, to jasny przykład tego, że w naszym kraju i w naszej branży możliwy jest sukces oparty na uczciwej i ciężkiej pracy.

akieś pół roku temu, zupełnym przypadkiem, będąc w okolicach Włocławka natknąłem się na spory zakład kamieniarski. Jakieś trzy kilometry od centrum Włocławka, jadąc trasą na Łódź znajduje się zjazd na miejscowość o nazwie Pińczata, tam właśnie ulokowany został owy zakład, który wzbudził moje zainteresowanie. Zainteresował mnie on głównie z tego względu, iż nie wiedziałem nic o jego istnieniu, a sprawia on na oko wrażenie całkiem sporej firmy kamieniarskiej. Ogrodzony teren, pełen elementów kamiennych, bloków, slabów i gotowych nagrobków, do tego spora suwnica i hala produkcyjna. Od razu pomyślałem, że warto będzie bliżej przyjrzeć się firmie, która bez rozgłosu zbudowała takie zaplecze produkcyjne. Na okazję do zapoznania się bliżej z firmą MARCO, bo o niej mowa, nie czekałem długo. Przy okazji organizowania imprezy kamieniarskiej w Mikołajkach redakcja nawiązała kontakt z Panem Mariuszem Nowakiem właścicielem firmy. Okazał się on być człowiekiem niezwykle otwartym i komunikatywnym, bez wahania zaprosił naszą gazetę do odwiedzenia swojej firmy i przygotowania materiału do artykułu. Zapewne przyczyni się on do podniesienia poziomu wiedzy na temat firmy, która dotychczas pozostawała jakby w tle, unikając rozgłosu medialnego. Tak to już bywa, że z reguły ten, co się nie chwali ma coś ciekawego do opowiedzenia. Ta zasada potwierdza się w przypadku firmy MARCO. Historia jej rozwoju to ciePiła Ø 2700 firmy Monstal

Widok na zaśnieżony skład płyt na terenie fimy

kawy i budujący przykład racjonalnego wykorzystania możliwości, jaki daje przedsiębiorczemu człowiekowi gospodarka wolnorynkowa. Historia rozwoju firmy pokrywa się z okresem istnienia III Rzeczypospolitej. Początkowo nie planował inwestycji kamieniarskiej, w roku 1989 zajął się prowadzeniem składu budowlanego. Los zrządził, że w bezpośrednim sąsiedztwie firmy powstał na początku lat 90-tych nowy włocławski cmentarz. Wielu takie sąsiedztwo skłoniłoby pewnie do przeprowadzki, jednak Pan Mariusz wykorzystując okazję zajął się produkcją mocno wówczas popularnych nagrobków lastrykowych. Jak sam dziś wspomina, w tamtym okresie nie było sytuacji, w

której pojawiłby się problem ze zbytem, cała produkcja schodziła na pniu. Właściwie do tego momentu, podobnych przykładów na rozpoczęcie interesu możnaby znaleźć wśród kamieniarzy wiele. Niestety większość tych przykładów to tylko wspomnienia o czasach prosperity, które nigdy nie wrócą. Ciekawość historii opowiadanej przez właściciela firmy MARCO polega na tym, iż on doskonale wykorzystał okres, w

! INFO

› Zakład kamieniarski MARCO jest firmą rodzinną, której współwłaścicielem jest Elżbieta Nowak, a syn Daniel Nowak pomaga w jej prowadzeniu. W tym roku firma obchodzi piętnastolecie swojego istnienia. Adres: Zakład Kamieniarski MARCO Pińczata 18 87-807 Włocławek‹

którym na kamieniarstwie można było zarobić dużo więcej niż dzisiaj, dużo mniejszym nakładem sił i środków. Mniej więcej w połowie lat 90-tych, popyt na lastryko drastycznie zaczął spadać. Wtedy to Pan Nowak był już technologicznie i kapitałowo przygotowany na niemal natychmiastowe i zupełne przejście z nagrobków lastrykowych na nagrobki granitowe. Rozpoczął się okres szerokich kontaktów handlowych z firmami dostarczającymi płyty na nagrobki. Coraz więcej firm w Polsce zaczęło się znacząco roz-

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 48

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

FIRMY KAMIENIARSKIE

Obróbka płyt pod nagrobki to specjalność firmy Marco

wijać, zaopatrując się w maszyny kamieniarskie, usprawniając i przyśpieszając produkcję. Takie firmy wytyczały drogę rozwoju i od nich można było wiele się nauczyć – wspomina Pan Mariusz Nowak. Nie ukrywa, że obecny poziom rozwoju firmy pozostawał wtedy w sferze jego marzeń. Udało się jednak w ciągu kilku lat zbudować firmę o mocnej pozycji regionalnej, która ma potencjał do wykorzystania i perspektywy rozwoju. Ewolucyjny rozwój z małego warszta-

westycji w trak wahadłowy do granitu firma ma możliwości produkowania płyt o grubościach 5-6cm w cenach jakie oferują najwięksi dostawcy zachodni. Rozsądek i polityka drobnych kroków przynosi swój efekt w przypadku firmy MARCO. Dzięki dobremu rozeznaniu rynku i solidnej jakości wychodzących z zakładu produktów firma ma potencjał do wykorzystania, ma mocne podstawy do dalszego rozwoju, co potwierdzają plany inwestycyjne. Na potrzeby tego ar-

Koło zamachowe traka do granitu włoskiej firmy Frugoli

tu po firmę zatrudniającą kilkanaście osób, przerabiającej rocznie setki ton materiału w ponad 40 kolorach, to jasny przykład tego, że w naszym kraju i w naszej branży możliwy jest sukces oparty na uczciwej i ciężkiej pracy. Dziś w firmie MARCO pracuje non-stop trak wahadłowy firmy Frugoli, piła do cięcia bloków o średnicy 2700 mm, oraz cyrkularka i polerka automatyczna. Nie jest to może sprzęt najdroższych światowych producentów, jednak oglądając zaplecze firmy MARCO uderzyło mnie jedno, tam nie ma nic na pokaz. Tam maszyny, które pracują i są wydajne mają swoje uzasadnienie – po prostu gdyby właściciel zdecydował się, na przykład, na zakup nowych włoskich maszyn do obróbki na pewno doszłoby do przeinwestowania i problemów finansowych. Dzięki in-

tykułu wspomnimy tylko o kompleksowej oczyszczalni odpadów, która ma stanąć w tym roku oraz o budynku administracyjnym, w którym znajdzie się też miejsce na prezentacje produktów. Klientami kluczowymi firmy są zamawiający nagrobki, ale Pan Mariusz Nowak odczuwa już wzrastające zapotrzebowanie na kamień w budownictwie i również na ten trend rynkowy stara się przygotować. Zapewne fundusze unijne, o których pozyskanie stara się firma pozwolą jej na realizację planów i dalszy sukcesywny rozwój. Zresztą jak podkreśla pełen optymizmu właściciel firmy- mówi się że kiedyś były dobre czasy dla kamieniarstwa, a ja mówię że teraz też są dobre tyle, że inne. ▪

nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005

► www.nowykamieniarz.pl

Marzec ◄

¤ ► 49

ARCHITEKTURA

O błędach w sztuce...

błędach w sztuce kamieniarskiej mało się pisze i nie za dużo mówi. Temat jest trudny, bo przyczyny owych błędów wcale nie muszą wiązać się z nieudolnością wykonawców, chociaż to oni najbardziej są narażeni na krytykę. Nieudany efekt pracy może mieć swoje źródło już w etapie wydobycia kamienia, w pracach górniczych prowadzonych wcześniej w kamieniołomie, a nawet w kamieniołomach sąsiednich. Często przyczyniają się do niego architekci i projektanci, którzy realizują swoje pomysły z pominięciem aspektów praktycznych, bez znajomości właściwości konkretnego materiału kamiennego. Do tego dochodzą jeszcze błędy technologiczne mocowania. Błędy ujawniają się kilka miesięcy po montażu lub po kilku latach. Spotkać je można w obiektach wykonanych w latach powojennych w trakcie odbudowy Warszawy, gdy budowano w szalonym tempie z materiału dostarczanego natychmiast po wydobyciu, ale także współcześnie, czemu sprzyja szeroki import egzotycznych odmian kamieni, niesprawdzonych w naszych, zmiennych warunkach klimatycznych. Do wymienionych różnorodnych przyczyn błędów dodać można jeszcze nieudolne naprawy. W krótkim artykule można zasygnalizować jedynie

Cytat x Błędy ujawniają się kilka miesięcy po montażu

lub po kilku latach. Spotkać je można w obiektach wykonanych w latach powojennych w trakcie odbudowy Warszawy, gdy budowano w szalonym tempie z materiału dostarczanego natychmiast po wydobyciu, ale także współcześnie, czemu sprzyja szeroki import egzotycznych odmian kamieni, niesprawdzonych w naszych, zmiennych warunkach klimatycznych.

niektóre aspekty tej obszernej tematyki. Technologia wydobycia, szczególnie istotna jest przy eksploatacji na bloki skał osadowych (piaskowców, wapieni) i marmurów, które są podatne na „ogłuszenie”. Negatywne skutki powszechnego w latach 70-tych stosowania materiałów wybuchowych szczególnie odczuło wiele złóż wapieni, których bloczność zniszczono lub drastycznie obniżono. Do najbardziej znanych przykładów należy słynna „zygmuntówka” i wapienie dębnickie. Obecnie stosowane metody urabiania skał pozwalają na ochronę złóż i maksymalny uzysk bloków. Nie zagłębiając się w tematykę górnictwa, podkreślić trzeba znaczenie praktycznej wiedzy górników, która bywa nieoceniona. W kopalni dolomitu „Libiąż” kierownik zakładu inż. Krzysztof Nagły, tak dobrze znał owo złoże, że wiedział z którego miejsca materiał będzie najlepszy na elewację od strony południowej, a z którego na zachodnią. Ważną sprawą jest sezonowanie wydobytego kamienia, który powinien po wydobyciu „dojrzewać” przez okres od kilku do kilkunastu miesięcy (zależnie od jego rodzaju i warunków atmosferycznych). W tym czasie następuje odprężenie kamienia i zmniejszenie jego wilgotności. W materiale o dużej porowatości (piaskowce, wapienie lek-

kie) podczas wysychania, następuje krystalizacja zawartych w nim związków, przez co porowatość się zmniejsza i utwardza jego struktura. Powszechne ostatnio dążenie do obniżania kosztów eksploatacji, skutkuje wydobyciem na zamówienie i maksymalnym skróceniem sezonowania, co musi się odbić

! INFO

› Państwowy Instytut Geologiczny jest największym ośrodkiem naukowo-badawczym polskiej geologii. Utworzony na mocy uchwały Sejmu Ustawodawczego w maju 1919 r., zaledwie pół roku po odzyskaniu niepodległości, jest jednym z najstarszych polskich instytutów naukowych. Adres: ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa Fotografie do tekstu: 1, 2, 3, 4 E. Tołkanowicz; 5, 8, J. Nitka; 6, 7, 9 E. Starnawska ‹

na jakości sprzedawanego materiału. Przyczyną kłopotów, w niektórych przypadkach, może być przyjmowanie uśrednionych parametrów jakościowych, podawanych w charakterystyce kamienia. Średnie wartości mogą bowiem dość znacznie od-

Fot. 1. Zmiany w płytach piaskowca „Brenna” w wejściu na stację metra w Warszawie

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 50

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

ARCHITEKTURA

Fot. 2. Elewacja zewnętrzna wykonana z płyt zlepieńca zygmuntowskiego

biegać od skrajnych stwierdzonych w czasie dokumentowania złoża. Przy niewielu dużych kopalniach funkcjonują laboratoria na bieżąco badające partie wydobytego materiału. W innych badania są przeprowadzane co dwa - trzy lata, a na bieżąco wykorzystywana jest wiedza geologa znającego złoże. Taka sytuacja prawdopodobnie mogła mieć miejsce w przypadku zastosowania piaskowca „Brenna” na okładziny zewnętrzne w wejściach do metra warszawskiego. Ten rodzaj piaskowca użyty został w wielu obiektach w Warszawie np. w skarpach wykopu Trasy Łazienkowskiej, gdzie od kilkudziesięciu lat zdaje egzamin. Jednak w metrze (zarówno na ścianach, jak i na płytach umieszczonych poziomo) piaskowce bardzo szybko zaczęły się łuszczyć, powstały wżery i zacieki (fot. 1). Proces niszczenia znacznie przyspiesza i intensyfikuje sól stosowana zimą do posypywania schodów i chodników. Na wyjątkowo szybkie tempo niekorzystnych zjawisk w okładzinach metra wpłynęła wyższa (powyżej przeciętnej) nasiąkliwość i prawdopodobnie większa zawartość minerałów ilastych w pewnych partiach kamienia. W efekcie powstaje opinia: ten kamień nie sprawdza się w warunkach wielkomiejskich, co nie jest prawdą. Najczęściej obserwowane błędy powstają jednak na etapie projektu architektonicznego. Coraz rzadziej zdarza się tak częste niegdyś zastosowanie na elewacjach zewnętrznych wapieni o nietrwałym polerze czy czerwonych piaskowców o spoiwie ila-

Fot. 6. Niestaranne wykonawstwo prowadzące do wykruszania się stopni granitowych, w wyniku oddziaływania sił ścinających, powstających przy nierównym stopniu podparcia płyt na stopniach schodów

nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005

► www.nowykamieniarz.pl

Marzec ◄

¤ ► 51

ARCHITEKTURA

Fot. 3 . Cokoły kolumn wykonane z piaskowca szydłowieckiego – Pałac Kultury i Nauki w Warszawie

sto-żelazistym umieszczanych powyżej piaskowców jasnych. Elewacje wykonane ze zlepieńca zygmuntowskiego czy wapienia bolechowickiego na budynkach z lat 50-70-tych od dawna już nie są ozdobą. Ten ostatni użyty został w budynku Banku Polskiego na ul. Świętokrzyskiej w Warszawie, z trudem daje się

zidentyfikować. Częstym błędem obserwowanym w budynkach zarówno sprzed kilkudziesięciu lat, jak i współczesnych, jest stosowanie piaskowców i porowatych wapieni na cokoły kolumn, okładziny dolnych powierzchni murów, czy też całe podmurówki co sprowadza się do później-

Fot. 5. Przykład błędnego połączenia trawertynu z granitem. Zastosowanie trawertynu na posadzki wiąże się z nieodłącznym problemem trwałych zabrudzeń, oraz wycierania się miękkiego trawertynu na osiach ciągów pieszych.

szego złuszczania powierzchni pod wpływem krystalizacji soli, prowadzi do powstawania trwałych plam i wykwitów oraz bardzo powszechnego zarastania mchami. Typowym przykładem są cokoły kolumn przy wejściach do Pałacu Kultury i Nauki z piaskowca szydłowieckiego, które umieszczono na mało nasiąkliwym granicie karkonoskim. Zabiegi hydrofobizacji powierzchni i pokrywania preparatami zapobiegającymi zarastaniu, działają doraźnie, często kończą się złuszczaniem grubych warstw utwardzonego kamienia, gdyż woda i krystalizujące sole penetrują często pod taką utwardzoną powierzchnią odspajając ją często po kilku lub kilkunastu latach. Po wojnie, w

trakcie programu odbudowy Warszawy, zalecenia Głównego Biura Odbudowy Warszawy zawierały wskazania, aby podmurówki i okładziny dolne budynków wykonywane były z granitu, porfiru czy innych skał magmowych. Nie polecano także stosowania trawertynów na elewacje zewnętrzne, stopnie, schody i podesty. Do zaleceń tych nie zawsze się dostosowywano w związku z czym na obecnych elewacjach widoczne są plamy i zacieki (fot. 4). Architekci często kierują się doborem kolorystyki kamienia, nie bacząc na jego parametry, stąd takie niespodzianki jakie można obserwować chociażby na przykładzie jednego z biurowców w Warszawie (fot.5).

Fot. 4. Cokół budynku wykonany z czerwonego piaskowca świętokrzyskiego

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 52

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

ARCHITEKTURA

Instalacja kamienia na posadzkach, schodach, elewacjach budynków i okładzinach ścian wymaga znacznej staranności i uwagi zarówno od strony projektowej, jak i wykonawczej. Istotnym elementem, który należy mieć na uwadze są przede wszystkim parametry fizyczne skały w szczególności takie jak: nasiąkliwość, porowatość, ścieralność na tarczy Böhmego oraz podatność na tzw. pękanie kruche. Ostatni z wymienionych parametrów ujawnia się często w posadzkach czy stopniach, gdy punkty podparcia płyt są nierówno osadzone i powstają siły ścinające w trakcie późniejszej eksploatacji prowadzące do wykruszania się kamienia (fot. 6). W przypadku wykorzystywania kamienia w budownictwie czy kamieniarce ogrodowej należy pamiętać, aby jego instalacja czy łączenie miało na uwadze znajomość cech takich jak: podatność na warunki atmosferyczne, skłonność do łuszczenia się, podciągania kapilarnego, uwalniania pigmentów zawartych w naturalnym kamieniu (co dotyczy szczególnie pia-

skowców), a także „współpracę” kamienia z metalem, czy też żywicami i polimerami. Stosując żywice w trakcie łączenia kamienia z elewacją częstokroć konstruktorzy nie pamiętają o fakcie, że żywica w stosunku do kamienia wykazuje znaczny skurcz w czasie polimeryzacji (fot.7), a potem już w konstrukcji nadal pracuje, gdyż mięknie w wyniku nagrzewania się murów elewacji. Temperatura żelowania zależy od ilości zastosowanej żywicy i często przekracza 120°C. Reszty kwasowe żywic wchodząc w reakcje chemiczne ze składnikami kamienia powodują bardzo powolny proces odspajania co w konsekwencji owocuje pękaniem spoin po czasie. Żywice epoksydowe w trakcie procesu utleniania zmieniają kolor, tworząc bardzo brzydkie pomarańczowe, czy żółte ślady na białym marmurze. Flekowanie żywicami jest także często nieskuteczne gdyż fleki te, szczególnie wspajane, na posadzkach czy schodach po prostu najczęściej wypadają (fot. 8). Niektóre ze spoin są źle dobrane i fatalnie odbijają od

Fot. 8. Wypadanie łat z żywic epoksydowych oraz powstawanie wykwitów na posadzkach z trawertynu

Fot. 7. Porównanie skurczu żywic epoksydowych w stosunku do elementu beleczki wyciętej z granitu

Fot. 9. Niewłaściwe spajanie żywicami epoksydowymi popękanej płyty granitowej posadzki, podestu

struktury kamienia (fot. 9). Flekowanie kamienia naturalnego wstawkami musi uwzględniać cechy oryginalnego kamienia jakimi są barwa, wielkość ziarna, warstwowanie. Stosowanie cementów i zapraw naturalnych przy wspajaniu ubytków i spoinowaniu jest na pewno bardziej skomplikowane i kłopotliwe, w stosunku do stosowania żywic, lecz jak wynika z lat doświadczeń i przede wszystkim procesów starzenia się tych zapraw,

wraz ze starzejącym się kamieniem jest zdecydowanie dla niego korzystniejsze. Podane w artykule przykłady są oczywiście kroplą w morzu błędów, tym niemniej mogą się przyczynić do tego, aby kamienne elementy budowli były ich trwałą ozdobą, a nie źródłem problemów. ▪ Ewa Starnawska Elżbieta Tołkanowicz Państwowy Instytut Geologiczny

y Chcesz skomentować ten artykuł? Napisz na adres: a redakcja@nowykamieniarz.pl

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 54

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

Z KRAJU

METROPOLITAN

Cytat x Ten najbardziej luksusowy biurowiec w Polsce

stał się szczerbaty po przeglądzie, jaki przeszedł latem. Wykonawca, firma Hochtief, wykryła wtedy, że niektóre granitowe płyty poznaczone są siateczką drobniutkich pęknięć.

Rozwiązywanie problemu, czy szukanie „krzaków”?

isaliśmy w swoim czasie o rozlatujących się płytach na elewacji warszawskiego biurowca Metropolitan. Zagadnienia występowania problemów z montażem kamienia są chyba wyjątkowo ważne dla firm kamieniarskich. Jak wiemy z doświadczenia zwykle problemami za jakiekolwiek zjawiska obciążają wykonawcę robót, bądź dostawcę materiału. Nie słyszałem dotychczas, aby ktoś obciążył materialnie projektanta, czy generalnego wykonawcę np. za zmianę kamienia, czy brak w projekcie technicznym budynku obliczeń lub określenia rodzaju kotew, klejów itp elementów, w sposób ewidentny wpływających na efekt końcowy. Zatem zagadnienie powodów problemów jakie zaistniały w budynku Metropolitan wydaje się ważne z wielu powodów. Jest element pewnej polityki inwestora czy generalnego wykonawcy jest też czysto techniczne zagadnienie pękania płyt elewacyjnych i powodów tego zjawiska. Tymczasem odnalazłem informację w Gazecie Wyborczej Sto-

tam także kilkanaście „zdrowych” płyt, żeby mieć materiał porównawczy. Przez ponad miesiąc Metropolitan straszył dziurawą fasadą. - Zaczęliśmy uzupełniać ubytki, montujemy identyczne granitowe płyty - usłyszeliśmy w Hochtiefie. - To nasz obowiązek, bo budynek wciąż jeszcze jest na gwarancji. Operacja potrwa cztery tygodnie. Hochtief wciąż jeszcze nie wie na pewno, dlaczego płyty popękały - laboratorium nie dało jeszcze ostatecznych odpowiedzi. (GW Stołeczna – mpw - 24-11-2004)

Nie będę komentował treści – najlepszym komentarzem jest zdjęcie i podpis zaczerpnięty z notatki GW. Udało się ustalić, że generalny wykonawca zlecił wykonanie ekspertyzy do Państwowego Instytutu Geologicznego Warszawa, Politechniki Warszawskiej i prawdopodobnie Uniwersytetowi Warszawskiemu. Według moich ustaleń ekspertyzy te są wykonane. W związku z tym zwróciłem się do generalnego wykonawcy budynku Metropolitan o informację co ustalono. Dyrektor Public Relations firmy Hochtief, Pani Krysty-

! INFO

› Historia inwestycji na placu Piłsudskiego sięga roku 1988. Według wstępnych planów, działka była przeznaczona pod budowę hotelu, jednak po wycofaniu się kolejnych inwestorów koncepcja ta została porzucona na rzecz budowy obiektu biurowego. W 1996 r. Gmina Centrum weszła w joint venture z amerykańskim deweloperem Hines, który powierzył wykonanie projektu budynku znanemu architektowi z Londynu lordowi Normanowi Fosterowi ‹

łeczna, która rozbawiła mnie do łez. Zresztą przytoczę ową informację; Nowe granitowe żyletki na biurowcu Metropolitan. Robotnicy zaczęli we wtorek mocować brakujące granitowe „żyletki” na fasadzie biurowca Metropolitan na pl. Piłsudskiego. Ten najbardziej luksusowy biurowiec w Polsce stał się szczerbaty po przeglądzie, jaki przeszedł latem. Wykonawca, firma Hochtief, wykryła wtedy, że niektóre granitowe płyty poznaczone są siateczką drobniutkich pęknięć. Na wszelki wypadek pozdejmowano je z fasady i wysłano do analizy do specjalistycznego laboratorium. Zawieziono

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 56

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

ŚREDNICA Ø400mm Ø400mm Ø400mm Ø400mm Ø500mm Ø500mm Ø500mm Ø600mm Ø600mm Ø600mm Ø700mm

WYSOKOŚĆ SEGMENTU segment H:12mm segment H:12mm segment H:15mm segment H:15mm segment H:12mm segment H:15mm segment H:15mm segment H:12mm segment H:15mm segment H:12mm segment H:15mm

RODZAJ DYSKU głośny dysk cichy dysk głośny dysk cichy dysk głośny dysk głośny dysk cichy dysk głośny dysk głośny dysk cichy dysk głośny dysk

CENA od 480 zł od 550 zł od 530 zł od 630 zł od 690 zł od 750 zł od 900 zł od 900 zł od 970 zł od 1100 zł od 1250 zł

www.diapro.pl

Z KRAJU

na Twardowska, poinformowała mnie, że nie ma jeszcze kompletu ekspertyz, gdyż zlecono również ekspertyzę w Anglii. Obiecała również, że o wynikach końcowych poinformuje mnie jak tylko otrzyma ową ekspertyzę. Przewiduje, że będzie to w kwietniu. Zobaczymy. Z doświadczenia bycia rzeczoznawcą w NOT wynika, że zwykle zlecanie wykonywania wielu ekspertyz nie wynika z faktu chęci dogłębnego zbadania tematu ale poszukiwania takiej ekspertyzy, która jest wygodna dla zlecającego. Pani Twardowska nie wspomniała o innych ekspertyzach. Tymczasem próby uzyskania przeze mnie jakichkolwiek informacji w PIG Warszawa okazały się zgodnie z przewidywaniami skazane na niepowodzenie. Zlecający zastrzegł, iż żadne informacje nie mogą być ujawnione. Tymczasem „w mieście” nie brakuje plotek o powodach pękania płyt. Podobno kamieniem na elewacji miał być pochodzący ze Stanów Zjednoczonych granitognejs „Silver Cloud”. Okazuje się, że możliwości tego złoża w zakresie pozyskania bloków o wielkości pozwalającej na wycię-

cie płyt na elewację Metropolitana są problematyczne. Hobbystów zachęcam do poszukania w Internecie. Jeśli tak faktycznie jest, to można podejrzewać, że ktoś postanowił zastąpić „Silver Clouds” innym kamieniem. Taka decyzja może być źródłem problemów. Bo jeśli zamiast projektowanego kamienia na obiekcie montowano inny, to czy jego własności fizyko-chemiczne były takie same? Wydaje się to mało prawdopodobne. Jak duże różnice w parametrach pomiędzy podobnymi kamieniami mogą mieć miejsce? I czy mogą być tak duże, że obliczenia wykonane dla jednego rodzaju kamienia, nie będą prawidłowe dla innego? Być może, gdy będziemy mieli szansę zapoznania się z ekspertyzami, wyjaśnią się powody pękania płyt i dowiemy się czy projektowa koncepcja niewątpliwie oryginalnej fasady jest w ogóle realna w realizacji. My ze swojej strony spróbujemy ustalić w kompetentny sposób czy kamień na budynku metropolitana to faktycznie „Silver Cloud”. ▪ Dariusz Wawrzynkiewicz

y Chcesz skomentować ten artykuł? Napisz na adres: a redakcja@nowykamieniarz.pl

OGÓLNE INFORMACJE O BIUROWCU METROPOLITAN Warszawski Metropolitan okrzyknięto najlepszym budynkiem biurowym świata roku 2003 Niesłychanie prestiżowe wyróżnienie przyznawane jest na międzynarodowych targach nieruchomości (MIPIM) w Cannes. Metropolitan zwyciężył w kategorii budynków biurowych. Metropolitan został zaprojektowany na planie zbliżonym do pięciokąta z wyraźnie wyodrębnionymi, zaokrąglonymi narożnikami, gdzie znajdują się wejścia do części biurowej budynku. Granitowe płyty przymocowane prostopadle do fasady budynku nadają mu wyjątko-

wego charakteru. Mimo pełnego przeszklenia pomieszczeń od poziomu podłogi do sufitu, fasada budynku oglądana pod ostrym kątem sprawia wrażenie wykonanej kamienia, dzięki czemu nawiązują do sąsiedniej zabudowy Placu Piłsudskiego. Projekt elewacji zewnętrznej budynku biurowego usytuowanego naprzeciw Teatru Wielkiego. Elementem elewacji są płyty granitowe o wysokości 3.2 m i wadze 550 kg każda. Projekt obejmował także monitorowanie postępów wykonywanych robót, produkcji płyt granitowych, montażu elementów oraz końcową kontrolę jakości wykonania. Niewątpliwie na tym etapie prac ktoś popełnił błąd. ▪

░Nagrody: MIPIM 2004 w kategorii Najlepszego Budynku Biurowego na świecie. Nagroda dla Najlepszej Inwestycji roku 2003 przyznana przez ‘’Construction and Investment Journal’’. ‘’Platynowe Wiertło’’ przyznawane przez firmę Bosch. ░Architekt Foster and Partners ░Klient HINES INTERNATIONAL INC ░Kontrahent Hochtief AG

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 58

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

ARCHITEKTURA

Poznański biurowiec Klasy A

rudno jest przejść obojętnie koło tego biurowca. Wysoki, ciekawy w formie, intrygujący niebanalnymi bryłami, reprezentacyjny budynek już na pierwszy rzut oka przyciąga wzrok przechodnia. Oddalenie od centrum i lokalizacja wśród zabudowy do 5 kondygnacji potęgują wrażenie niezwykłości i prestiżu. Wchodzący po raz pierwszy do obszernego holu odczuwają coś w rodzaju atmosfery kosmicznej: cisza, przestrzeń, sterylna czystość, najwyższej jakości materiały. Opisany gmach to biurowiec a właściwie dwa budynki połączone łącznikami – siedziba Poznańskiej Grupy Kapitałowej przy ul. Marcelińskiej 90. Lokalizacja komunikacyjno-urbanistyczna jest korzystna i umożliwia łatwy i szybki do-

Cytat x Ewolucyjny rozwój z małego warsztatu po firmę

W pierwszym etapie tj. w roku 1999 zaprojektowano budynek PGK 1 o powierzchni 9000 m2. Już w roku następnym obiekt oddano do użytku. Projekt budynku PGK 2 o powierzchni 14 800 m2 ukończono w roku 2000 a do użytku oddano 3 marca 2003 roku. W biurowcu możliwe jest indywidualne projektowanie zabudowy przestrzennej poszczególnych pięter co ma duże znaczenie dla firm wynajmujących pomieszczenia. Na każdym piętrze wyodrębniono pomieszczenia gospodarcze i aneks kuchenny. ░Znaki naszych czasów O nowoczesności i wyrafinowaniu rozwiązań świadczą:

- system kontroli dostępu oraz sygnalizacja włamania (Honeywell) - system telewizji dozorowej (Philips) - inteligentny system sygnalizacji zagrożenia przeciwpożarowego - system wentylacji przeciwdymnej - oświetlenie ewakuacyjne - pełna i efektywna klimatyzacja oraz wentylacja (system PM-Luft) - awaryjny generator prądu - nowoczesny system telekomunikacyjny (centrala Siemens Hicom, 480 łączy abonenckich, 24 łącza cyfrowe, system zasilania awaryjnego) - sieć ISDM (wewnętrzna sieć internetowa) - łącza światłowodowe

! INFO

› Projekt biurowca PGK wykonała autorska pracownia architektoniczna CDF – ARCHITEKCI z Poznania w składzie: mgr inż. arch. Karol Fiedor mgr inż. arch. Marcin Cholaszczyński mgr inż. arch. Maciej Dominik konstrukcje: mgr inż. Henryk Maćkowiak Pracownia nie obchodziła jeszcze 10-lecia istnienia lecz jej dorobek jest znaczący jeśli nie wybitny. Taki wynik to rezultat harmonijnego łączenia pracy z pasją. Oto część listy rekomendacyjnej pracowni CDF – Architekci: Budimex Poznań S.A., Alumen Sp. oo., Deloitte & Touche sp. z oo., European Construction Consortium, Glaxo Wellcome, Hochtief Polska, Huta Szkła Warta S.A., Internet Partners, Lidl Polska, ProTel Telecomunication Company Ltd, Pudliszki Grupa H.J., Futura Office Poznań, Wildeckie Centrum Handlowe, Kimball Electronics Poland, Raben Poznań, Stadion KS Warta‹

jazd do najważniejszych instytucji i ważnych obiektów Poznania. Dojazd na międzynarodowe lotnisko w Ławicy zajmuje zaledwie 7 minut a rekreacyjne tereny Lasku Marcelińskiego są w zasięgu bliskiego spaceru. ░Projekty i ich realizacje Biurowiec PGK 1 (starszy) ma 12 kondygnacji nadziemnych, biurowiec PGK 2, zbudowany później – ma 13 kondygnacji. Urządzono podziemny parking dla 160 samochodów, udogodnienia dla osób niepełnosprawnych. Na parterze znajdują się pomieszczenia administracyjne oraz hole z pasażami usługowo- ekspozycyjnymi. Na piętrze PGK 2 są: sala konferencyjna, salon wypoczynkowy i bar.

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 60

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

ARCHITEKTURA

- pełne okablowanie strukturalne - wysoce wykwalifikowana ochrona i całodobowy monitoring. Zastosowane technologie, elementy wyposażenia i materiały składają się na zasłużoną opinię budynku doskonałego. ░Tego nie widać! Pełen obraz obiektu to także jego niewidoczne części podziemne. Pod budynkiem Centrum PGK znajdują się 3 kondygnacje piwnic, wykorzystywane jako garaże. Posadzka najniżej położonego garażu znajduje się na głębokości –10,2 m. Prace fundamentowe II etapu komplikowało bliskie sąsiedztwo już wykonanego wysokiego budynku. Zdecydowano się na wykonanie zbrojonych ścian szczelinowych wokół ścian zewnętrznych. Zostały one osadzone na głębokości – 20,0 m poniżej powierzchni terenu. Rozpoznanie geologiczne w 2-ch etapach przeprowadziła firma „Geoprojekt” z Poznania. W roku 1997 wykonano dokumentację geotechniczną. Okazała się ona jednak niewystarczająca wobec istotnych zmian w projekcie. W roku 1999 przeprowadzono dodatkowe badania wykonując 6 odwiertów do głębokości 20 m każde i 2 głębokie sondowania sonda ciężką SUC. Stwierdzono, że w podłożu występują utwory czwartorzędowe, plejstoceńskie. Do głębokości 5,0 m są to piaski gliniaste twardoplastyczne lub półzwarte a poniżej seria osadów wodnolodowcowych, wykształconych jako piaski, mułki a lokalnie jako pospółki. Są one zagęszczone i nawodnione a ich miąższość wynosi 5 – 7,5 m. Na głębokości 12 m nawiercono strop szarych glin morenowych starszego, środkowopolskiego zlodowacenia. Gliny te są skomprymowane, na ogół półzwarte i zwarte. Woda gruntowa stabilizuje się w stropie serii osadów wodnolodowcowych na głębokości 6,0 m.

głównym wykonano z płyt granitu strzegomskiego, uzupełnionych kostką brukową również z tego materiału. Fragment chodnika przed parkingiem wykonano z płytek granitu strzegomskiego 60x20 cm w fakturach płomieniowanej i polerowanej. PGK 1 – firma WRIMAR, Uścikowo k/ Poznania Okładziny ścian i słupów pięter 6 i 7 wykonano z kredowych piaskowców BOLESŁAWIECKICH. Ich miła, ciepła tonacja w kolorach kremowożółtych jest wzbogacona rdzawobrązowymi smugami i przeżyleniami. PGK 2 – firma ITALICA Marek Krajewski, Dąbrowa k/Poznania W wystroju kamiennym dominują dwa kontrastujące ze sobą i zdecydowanie różne genetycznie kamienie: czarny chiński bazalt SPOTS BLACK (inna nazwa: BASALT BLACK) i egipski żółty wapień z licznymi ska-

mieniałościami GIALLO CLEOPATRA. Imponujące wrażenie na przebywających w holu gościach robi ściana z dużych płyt CLEOPATRY. Po tej ścianie spływa woda do płytkiego basenu. Efekt „wodospadu” powiększa światłowodowe oświetlenie. Hol wyłożono płytami SPOTS BLACK o wymiarach 60x60 cm i uzupełniono konglomeratem granitowym GIALLO PORODOI o wymiarach 100 x 100 cm. Hole windowe i hole wewnętrzne na wszystkich piętrach wyłożono wymienionymi materiałami. Eliptyczne i inne krzywolinijne wzory w posadzkach wycinała w kamieniu firma QUATTRO z Sierosławia k/Poznania wykorzystując urządzenie water-jet. ▪ mgr inż. Henryk Walendowski

░Wystrój kamienny Użyte materiały kamienne w obu budynkach różnią się. Byli też inni wykonawcy kamieniarskich prac montażowych. PGK 1 – firma ZESTAW Waldemar Tomczak, Poznań Na ścianach zewnętrznych przy wejściu głównym widzimy 2 kontrastujące kolorystycznie ze sobą kamienie: - czarny labradoryt norweski EMERALD BLACK - czerwony granit gruboziarnisty typu „rapakiwi” z Finlandii CARMEN RED. Płytami EMERALD BLACK o wymiarach 60x60 cm lub mniejszych wyłożono cokół budynku, pochylnie dla niepełnosprawnych, hol wejściowy, korytarze biurowca i hole przywindowe. Dla ożywienia niemal czarnej posadzki zastosowano w wielu miejscach CARMEN RED z charakterystycznymi dużymi kryształami różowych ortoklazów o kształcie kulistym i średnicach do ok. 8 cm. Stopnie, podest i chodnik przed wejściem nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005

► www.nowykamieniarz.pl

Marzec ◄

¤ ► 61

TECHNOLOGIE

Cytat x Reagując chemicznie

z podłożem preparat powoduje, że powierzchnia nim powleczona zachowuje bardzo niską energię napięcia powierzchniowego, co prowadzi do wysokiego stopnia odporności na działanie wilgoci oraz wody.

Zabezpieczenie powierzchni kamienia to podstawa

a polskim rynku pojawiła się nowa gama produktów do trwałego uszlachetniania i impregnacji kamienia. Produkująca je firma Nanopool® od czterech lat należy do grupy przedsiębiorstw korzystających z dorobku nanotechnologii. Ta nowoczesna nauka, mówiąc najprościej, opiera się na badaniu i kontroli najmniejszych struktur świata atomów, molekuł i cząsteczek. Zasada działania nanoproduktów jest niezwykle prosta. W materiałach porowatych

przez zespół rurek kapilarnych i porów może przenikać woda, zanieczyszczenia i tłuszcze. Grzyby, pleśń, bakterie, glony, roztocza oraz porosty znajdują idealne miejsce do rozmnażania, powodując naturalne niszczenie powierzchni. Płaszczyzny uszlachetnione nanoproduktami - jak zapewnia producent - zapobiegają wnikaniu wody, tłuszczy i innych zanieczyszczeń do wewnątrz. Działanie każdego czynnika zewnętrznego jest „odpychane” przez zmienioną chemicznie strukturę zabezpieczonej powierzchni. Jed-

Przykładowa próbka piaskowca poddana działaniu preparatu Stone Protect

nocześnie zabezpieczenia takie są nadzwyczaj trwałe, ponieważ nanocząsteczki łączą się na stałe z mikrocząsteczkami, tworzącymi powierzchnię. ░Stone protect To linia przeznaczona do trwałej ochrony wszystkich porowatych powierzchni. Posiada formułę filtra powlekającego, odpornego na zanieczyszczenia. Preparat nadaje się również do chłonnych i porowatych powierzchni kamiennych. Zarówno, jeśli chodzi o naturalny kamień ociosany jak piaskowiec, marmur, prefabrykat betonowy czy też o terakotę i panele kamienne. Preparat jest rozpuszczony w wodzie i gotowy do użycia. Zawarte w nim związki krzemowe z grupy hydro i karboksylowych reagują chemicz-

! INFO

› Firma Nanopool® powstała w Niemczech i od 4 lat funkcjonuje z powodzeniem na rynku niemieckim w branży budowlanej, kamieniarskiej oraz ochrony zabytków. Działanie preparatów oparte jest o nanotechnologię i daleko wyprzedza inne dostępne na rynku impregnaty. Nowo otwarte przedstawicielstwo Nanopool Polska poszukuje partnerów handlowych, przedstawicieli i odbiorców na terenie całego kraju. Więcej informacji na stronie internetowej www.nanopool.pl ‹

nie z powierzchnią dając jej trwałą ochronę. Reagując chemicznie z podłożem preparat powoduje, że powierzchnia nim powleczona zachowuje bardzo niską energię napięcia powierzchniowego, co prowadzi do wysokiego stopnia odporności na działanie wilgoci oraz wody. Szczególną zaletą preparatu nanopool® stone protect jest to, że oprócz wejścia w chemiczną reakcję z podłożem powoduje on powstanie usieciowienia poprzecznego o strukturach dwu- i trójwymiarowych. Jest odporny na brud oraz promienie UV, bezpieczny dla środowiska oraz zdrowia ludzkiego, preparat tworzony jest na bazie wody, co umożliwia nakładanie na mokrą powierzchnię, nie powoduje uczuleń i jest odporny na mróz. Może być stosowany do zabezpieczania wszelkich porowatych powierzchni, takich jak fasady budynków, dachówki, ścia-

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 62 ◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

TECHNOLOGIE

stości. Zabezpieczenie jest niewidoczne dla oka ludzkiego oraz odporne na chemikalia i czynniki mechaniczne. Można nim pokrywać wszelkie powierzchnie szklane i ceramiczne, a także płytki i polerowane powierzchnie z kamienia naturalnego. ░Premium stone finish®

ny, podłogi kamienne, terakota, gres, glina, itp. ░Glass & ceramic protect To preparat do ochrony powierzchniowej dla praktycznie wszystkich gładkich powierzchni. Zabezpieczone nimi płaszczyzny odpychają drobinki brudu, przez co substancje zanieczyszczające wykazują mniejszą przyczepność i dają się łatwo usunąć bez konieczności stosowania agresywnych środków czy-

Jest to dwukomponentowa powłoka odporna na plamy (komponent A) oraz na graffiti (komponent B nakładany dodatkowo z zasadą: „mokry na mokry”). Może być stosowana do wszystkich chłonnych powierzchni o strukturze porowatej jak np. piaskowiec, beton, terakota lub glina, doskonały również jako ochrona tynków, farb czy pokryć ceramicznych. Chroni powierzchnie kamieni naturalnych przed działaniem czynników atmosferycznych i zapobiega tworzeniu się pleśni, grzybów czy innych nalotów. Preparat stanowi doskonałe zabezpieczenie wszelkich zabytków – budowli, rzeźb, czy fresków. Produkt zawiera chroniącą formułę odporną na działanie farb stosowanych przy tworzeniu graffiti. Daje możliwość usuwania graffiti 10 do 15 razy bez naruszania powłoki. Farby graficiarzy

nie kryją w ogóle, a jeśli już to tylko powierzchniowo i dają się łatwo usunąć. Zabezpieczone powierzchnie odpychają wodę i zabrudzenia, przez co są łatwe do utrzymana w czystości, powierzchnia jest chroniona przed działaniem czynników atmosferycznych, promieni ultrafioleto-

wych, niskich i wysokich temperatur, jak i wszelkich rozpuszczalników i żeli do usuwania graffiti. Preparat nie zmienia wyglądu powierzchni, zabezpieczenie jest niewidoczne dla oka ludzkiego a pozytywne właściwości powierzchni, takie jak „oddychanie” zostają zachowane. ▪

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 64 ◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

KAMIEN` NATURALNY

Kontrola jakości w kamieniołomie

Cytat x W ciekawy sposób jest realizowany system kon-

troli jakości i deklarowania odmiany kamienia, w kopalni Bon Akord. Jak wiadomo Bon Akord to kamień czarny lub prawie czarny, zatem oczekiwany od niego kolor, to jak najgłębsza czerń. Ale udział ziaren ciemnych w strukturze bywa różny.

Deklarowanie odmiany kamienia

oszczególne materiały mają różną jakość zależną od rodzaju kamienia, jego parametrów, struktury geologicznej złoża, ale również tę związaną ze sposobem eksploatacji kopalni, jej historii oraz metod wydobycia. Rynek dyktuje coraz mniejszą rentowność produkcji kamieniarskiej i dlatego coraz większą wagę przykładamy do minimalizacji strat związanych z surowcem do produkcji. Kupiony blok może czasem, pomimo braku zewnętrznych oznak, okazać się towarem mocno wadliwym. Dysponując pojedynczym blokiem, bez wiedzy dotyczącej kopalni trudno w pełni ocenić materiał. Z tego powodu ważna jest wiarygodność dostawcy. W zasadzie jedyna możliwość dobrej oceny materiału istnieje tylko w kopalni. Dlatego kontrola jakości materiału na poziomie wydobycia jest bardzo ważna dla kupujących bloki. Szczęśliwie od jakiegoś czasu można zauważyć, że część właścicieli złóż przykłada coraz większą uwagę do kontroli jakości na poziomie wydobycia. Częściowo jest to spowodowane oczekiwaniami klientów, ale i wzrastające koszty eksploatacji kopalni oraz transportu powodują, że dla sprzedawcy bloków ewentualne reklamacje stają się coraz droższe. W ostatnich czasach zmiany na rynkach walutowych (spadek wartości dolara) spowo-

Pierwszy etap kontroli jakości odbywa się jeszcze na terenie składów przy kopalniach (obrysowywanie sztychów oraz przebarwień)

dowały znaczny wzrost kosztów produkcji i transportu z kamieniołomu do portu. Trzeba pamiętać, że w wielu przypadkach droga z kopalni do portu to nawet kilkaset kilometrów. Przykładowo w Indiach koszty krajowe wzrosły o około 5-10%. Poza ewidentnymi wadami typu „sztychy”, które dotyczą wszystkich ro-

my sprzedać produkt, jest to bardzo ważne. Jak to się dzieje na poziomie kopalni, że wewnątrz jednego rodzaju kamienia wyróżnia się jego odmiany? Zwykle tam gdzie złoże eksploatowane jest w sposób przemyślany duże zmiany w kolorystyce następują rzadko. Tym nie mniej różnice istnieją. Jeszcze większe zróżnicowanie kolorystyczne występuje u tych wydobywców, którzy nie inwestują w rozwój jednego otwarcia ale pracują na wielu mniejszych. W ciekawy sposób jest realizowany system kontroli jakości i deklarowania odmiany kamienia, w kopalni Bon Acord. Jak wiadomo Bon Acord to kamień czarny lub prawie czarny, zatem oczekiwany od niego kolor, to jak najgłębsza czerń. Ale udział ziaren ciemnych w strukturze bywa różny. Stąd na rynku odmiany Super Dark, Dark i Super Medium. Z pomocą w ocenie jakości i jej poprawie, przyszła technologia, a konkretnie cięcie liną Wykonywanie ręcznie polerowanego tzw. okienka na powierzchni diamentową. Sposób eksploatacji ścian bloku (wzdłuż grubego ziarna) poszczególnych kamieniołomów oparty na metodzie slabingu, czyli odcinania odpowiedniej wielkości plastrów od pionowych ścian depozytu, przy użyciu lin ! INFO › Kontrola, działania o charakterze sprawdzajądiamentowych tnących złoże, przy niecym mające na celu porównanie istniejącego omalże zupełnym wyeliminowaniu środstanu ze stanem wymaganym, np. przez norków wybuchowych. Powoduje to elimimy techniczne, przepisy prawne. Ze względu na relacje zachodzące między kontrolującym nację niepotrzebnych naprężeń i ryzyka a kontrolowanym wyróżnia się kontrolę wewystępowania szczelin - sztychów odwnętrzną – oba podmioty należą do tej samej wiertniczych. Cięta za pomocą liny diastruktury organizacyjnej i zewnętrzną – kontrolujący jest spoza struktury organizacyjnej mentowej ściana kamieniołomu, odsłakontrolowanego podmiotu. ‹ nia wszelkie naturalne defekty złoża (sztychy naturalne lub przebarwienia), przez co łatwiej ich uniknąć, lub w przypadku nadmiernej ich ilości pozwala podjąć szybką dzajów kamienia możemy wyróżnić dwie decyzję o dalszym prowadzeniu lub rezygrupy materiałów, których pewne cechy gnacji z ich dalszej eksploatacji. Dzięki tepowodują specyficzne potrzeby kontro- mu możliwy jest pierwszy etap kontroli jali jakości. kości odbywający się jeszcze na terenie Pierwsza z tych grup to materiały czar- Tak wygląda wykonane okienko ne, druga to materiały kolorowe wzorzyste. Tym razem chciałbym skupić uwagę na kamieniach czarnych, z uwagi na ich podstawowe znaczenie dla polskiego rynku. Kupując konkretny kamień spotykamy się z określeniami typu dark, light, medium itp. Mamy do czynienia z tym samym kamieniem, jednak po wypolerowaniu różnice są znaczne. Dotyczą zarówno kolorystyki jak i ziarna. Z punktu widzenia parametrów, różnice rzadko są istotne, ale w momencie gdy musi-

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 66

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

KAMIEN` NATURALNY

Przy porównywaniu koloru i uziarnienia poszczególnych bloków do próbek wzorcowych, pod uwagę brany jest najbardziej wiarygodny fragment ręcznie polerowanego „okienka”

Ostatnim etapem kontroli jest wyrywkowa kontrola bloków z udziałem kontrolerów: operatora kopalni i firmy kontraktującej kamień

Próbki wzorcowe opisane są ze względu na miejsce i czas wydobycia

składów przy kopalniach polegający na obrysowywaniu sztychów oraz przebarwień. Drugi etap dotyczy kontroli koloru kamienia przez pomiar wielkości udziału ziaren ciemnych w teksturze kamienia. W tym celu wykonuje się ręcznie polerowane tzw. okienka na powierzchni bloku ( wzdłuż grubego ziarna). Do wykonanego okienka przymierza się próbki odpowiadające kolorom produkowanych w okresie ostatnich kilku lat. Przy porównywaniu, wybiera się ten fragment okienka, który został prawidłowo wypolerowany. Ostatnim etapem kontroli jest wyrywkowa kontrola blo-

ków z udziałem kontrolerów: operatora kopalni i firmy kontraktującej kamień. Oczywiście wykonywanie wypolerowanych „okienek” pozwalających ocenić konkretny blok jest pracochłonne, ale zdecydowanie zwiększa prawdopodobieństwo, że kupujący otrzyma materiał o oczekiwanym odcieniu koloru. Wieloetapowa kontrola jakości, cięcie liną diamentową chociaż kosztowne staje się coraz bardziej opłacalne w kontekście opisanych wcześniej zmian rynkowych. ▪ Dariusz Wawrzynkiewicz

eksploatacja metodą „slabingu”

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 68

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

TECHNOLOGIE

Nowy rodzaj urządzeń do transportu płyt kamiennych

ostatnim dwudziestoleciu nastąpił poważny postęp w procesach obróbki kamienia. Powstała cała gama nowych materiałów ściernych, polerskich i narzędzi tnących doskonałej jakości. W ślad za tym skonstruowano sterowane numerycznie maszyny do obróbki kamienia o dużej wydajności i dokładności, jednocześnie pamiętając o zmniejszeniu zagrożenia wypadkami i chorobami zawodowymi pracowników. Proces produkcyjny płyt kamiennych to nie tylko obróbka skrawająca kamienia. Dużym problemem jest transport wewnętrzny i międzyoperacyjny, który ze względu na cię-

Cytat x Chwytaki podciśnieniowe mogą przenosić płyty

w pozycji poziomej oraz pionowej i najczęściej mają zastosowanie w zakładach kamieniarskich do przenoszenia płyt z jednego stołu maszyny na drugi, co rozwiązuje nasz problem.

ne do bezpiecznego transportu i składowania płyt kamiennych, a mianowicie: podnośniki, wysięgniki, stoły, chwytaki zaciskowe, wózki do przewozu kamienia, stojaki na płyty, regały, wsporniki i pojemniki na odpad kamienny. Ta cała gama urządzeń transportowych wciąż nie mogła sprostać bardzo ważnej operacji transportowej, a mianowicie możliwości bezpiecznego ułożenia płyt na stole obróbczym w pozycji pionowej lub poziomej, bez narażenia na uszkodzenie wyrobu po operacji polerowania. I tu w ostatnim czasie na deskach konstruktorów powstała cała rodzina podnośników nowej generacji typu podciśnieniowego. Chwytaki podciśnieniowe są idealne do podnoszenia, przenoszenia i obrotu o 90o gładkich i szorstkich płyt, których nie ma możliwości chwycenia za krawędzie. Chwytaki podciśnieniowe mogą przenosić płyty w pozycji poziomej oraz pionowej i najczęściej mają zastosowanie w zakładach kamieniarskich do przenoszenia płyt z jednego stołu maszyny na drugi, co rozwiązuje nasz problem. Działają na zasadzie próżni – z przyssawki gumowej wysysane jest powietrze i powstała próżnia z du-

! INFO

› Z produktami firmy Metal-Jawor można zapoznać się w sklepie firmy WEHA na ul. Armii Krajowej 31 w Strzegomiu, a także na stronach internetowych, http://www.weha.pl oraz http://www.metal-jawor.pl ‹

żą siłą dociska gumę do powierzchni transportowanej płyty kamiennej. Dla funkcjonowania podnośników próżniowych potrzebna jest sieć sprężonego powietrza lub sieć podciśnieniowa. Wykonywane są również wersje specjalne, w których dla wytworzenia próżni stosowana jest pompa podciśnieniowa umieszczona na podnośniku i zasilana prądem z sieci elektrycznej. Obrót płyt o 90o w podnośnikach próżniowych mo-

Podnośnik próżniowy T1200/600 - obrót na siłownik pneumatyczny

Podnośnik próżniowy T800/400 - obrót na siłownik

żar właściwy kamienia i gabaryty, wymaga szczególnych rozwiązań technologicznych z uwzględnieniem bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników. Niestety, postęp w produkcji nowoczesnych maszyn do obróbki kamienia nie szedł w parze z powstawaniem nowych urządzeń, służących do transportu i składowania płyt kamiennych w różnych fazach ich obróbki. Należy tutaj przypomnieć, że przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące transportu ręcznego nie pozwalają na transport zespołowy ciężarów, których masa przekracza 500 kg . Co w takim razie robić, łamać przepisy i narażać życie i zdrowie pracowników, czy szukać innych sposobów? My ten problem postanowiliśmy rozwiązać. W 1999 r. w Jaworze został wybudowany zakład METAL-JAWOR sp. z o. o., który produkuje wszystko to, co jest niezbęd-

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 70

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

TECHNOLOGIE

cą siłowników. Istnieje dowolna możliwość konfiguracji podnośnika stosując mniejsze lub większe przyssawki w ilościach od 1 do 5 szt. uzyskując udźwig od 300 kg do 2400 kg, co pozwala na dobranie podnośnika próżniowego spełniającego wszystkie wymogi potencjalnego użytkownika. Obecnie nie sposób zapomnieć o ekologii i wymaganiach Unii Europejskiej w zakresie ochrony środowiska. W każdym zakładzie kamieniarskim istnieje problem z zagospodarowaniem, składowaniem i oddzielaniem szlamu od wody powstającego w trakcie obróbki kamienia. Dlatego też METAL-JAWOR dołączył do swojej oferty proste urządzenie do oddzielania wody od szlamu powstałego z obróbki kamienia. Woda z odpaPodnośnik próżniowy T1200 do szorskich płyt z pompą próżniową

że być dokonywany ręcznie lub mechanicznie przez zastosowanie siłowników ciśnieniowych lub elektrycznych. Dodatkowo dla zwiększenia bezpieczeństwa pracy możliwe jest wyposażenie podnośników w czujniki ciśnienia oraz sygnalizatory dźwiękowe informujące o spadku podciśnienia w układzie przysysania do płyty kamiennej. Podnośniki próżniowe w przeciwieństwie do innych urządzeń transportowych charakteryzu-

ją się prostą i bezpieczną obsługą oraz nie powodują uszkodzeń przenoszonych płyt. Te cechy charakterystyczne zostały docenione w krajach Unii Europejskiej i Stanach Zjednoczonych, gdzie wysyłane są nasze wyroby. W standardowej ofercie METAL-JAWOR znajdziecie Państwo podnośniki próżniowe przystosowane do płyt gładkich jak i szorstkich z możliwością obrotu płyty ręcznie lub za pomo-

mu. Woda zawierająca cząstki szlamu tłoczona jest za pomocą pompy ciśnieniowej z osadnika do zbiornika znajdującego się w górnej części odszlamiacza, gdzie następuje wstępne oddzielenie cząsteczek szlamu od wody. Zagęszczony szlam spływa do worków filtracyjnych, gdzie oddzielony jest ostatecznie od wody, która wraca do obiegu roboczego, a szlam znajdujący się w workach wywożony jest w miejsca składowania. Powyższe urządzenia są proste w użyciu, ekonomiczne ze względu na odzysk czystej wody oraz spełniają wymogi dotyczące ochrony środowiska naturalnego. METAL-JAWOR sp. z o.o. zajmuje się produkcją oraz kompleksowym projektowaniem urządzeń transportowych dla przemysłu kamieniarskiego. Ca-

Odszlamiacz na 4 worki

Podnośnik próżniowy T900/450 - obrót na siłownik do szorstkich płyt

dem przechodząca przez worki filtracyjne zostaje oczyszczona, a pozostały w workach odpad wywożony jest w miejsce składowania. Woda może być ponownie użyta dla celów technologicznych. Firma z Jawora posiada również wydajniejsze urządzenie do oczyszczania wody ze szla-

ły swój wysiłek poświęca na stałą poprawę jakości produkowanych wyrobów i sprostanie wszelkim wymaganiom stawianym przez Klientów. Potwierdzeniem tego jest uzyskanie certyfikatu jakości EN ISO 9001 : 2000. ▪

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 72

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

TECHNOLOGIE

Graffiti a elewacje kamienne

iedy na ścianie obiektu, którego elewacja wykonana jest z kamienia jego właściciel zauważa pierwsze rysunki wykonane farbą w spray’u, odruchowo decyduje zwykle o próbie likwidacji farby rozpuszczalnikiem. I to jest pierwszy błąd. Wprawdzie rozpuszczalnik rozpuszcza farbę, ale niestety skutecznie penetruje strukturę kamienia wprowadzając rozpuszczoną farbę w głąb. Skutkiem jest powstawanie trudnych do usunięcia plam. Jedyne metody na taki stan to zastosowanie kosz-

townych agresywnych metod chemicznych w połączeniu z metodami mechanicznymi. O ile w części przypadków udaje się ten proces po pierwszym razie powstania graffiti, to jeśli wyczyszczona płyta zostanie ponownie pomalowana szanse na likwidację graffiti są w zasadzie zerowe. Dzieje się tak dlatego, że rozpuszczalniki służące do usuwania farby niszczą naturalną powierzchnię kamienia i pozwalają farbie w następnym przypadku jej działania wniknąć bardzo głęboko w jego strukturę. Jeśli usuwanie sprayowych obrazków jest tak kosztowne i kłopotliwe to warto próbować zabezpieczyć płyty fasadowe przed pierwszym rysunkiem malowanym farbą. Profilaktyka anty-graffiti polega zasadniczo na zabezpieczeniu kamienia powłoką uniemożliwiającą wnikanie do wnętrza kamienia mikroskopijnych cząsteczek farby, co umożliwia jej usunięcie z powierzchni kamienia przy pomocy rozpuszczalników bez narażania płyty na zniszczenie. Zwykle środki do anty-graffiti chronią dodatkowo przed działaniem promieniowania UV, brudem i czynnikami atmosferycznymi, zastępując zwykłą impregnację hydrofobową (przeciwdeszczową). Wykonanie powłoki anty-graffiti niesie ze sobą określone koszty, zatem należy na etapie planowania inwestycji zarezerwować środki na jej realizację. Dobrze jests wtedy rozpatrzyć kilka elementów. Po pierwsze ko-

Cytat x Ważne jest

aby powłoka anty-graffiti była przewidziana już na etapie projektu. Powłoki zabezpieczające zmieniają nieco odcień kamienia, należy zatem przewidzieć w projekcie elementy pozwalające „odciąć” optycznie część elewacji na wysokości powiedzmy 2,5 -3m (jest to wysokość do której zwykle sięgają „ozdoby”).

nieczne jest ocenienie ryzyka dewastacji. Po drugie dobór właściwego systemu ochrony. Należy również przeanalizować względy eksploatacyjne i ekonomiczne. Ważne jest aby powłoka anty-graffiti była przewidziana już na etapie projektu. Powłoki zabezpieczające zmieniają nieco odcień kamienia, należy zatem przewidzieć w projekcie elementy pozwalające „odciąć” optycznie część elewacji na wysokości powiedzmy 2,5 -3m (jest to wysokość do której zwykle sięgają „ozdoby”). Mogą to być na przykład gzymsy. Projektant powinien również pamiętać, że najbardziej narażone na trwałą dewastację są piaskowce i wapienie. Systemy anty-graffiti dzielimy na trwałe i tracone. Systemy trwałe to impregnaty i powłoki trwałe. Przy zastosowaniu systemu trwałego usunięcie anty-graffiti wymaga stosowania zmywaczy chemicznych. Ich zastosowanie nie niszczy powłoki dzięki czemu możliwe jest wielokrotne przeprowadzanie zabiegów usuwania farby bez konieczności ponownego zabezpieczania powierzchni. Impregnacja anty-graffiti to nasączanie powierzchniowych warstw środkiem który odkłada się w porach materiału blokując możliwość przenikania farby do wnętrza struktury kamienia. Impregnacja nie tworzy powłoki i w przypadku większości materiałów pozwala na zachowanie przez niego własności dyfuzyjnych. Metoda impregnacji dobrze sprawdza się dla materiałów o niskiej absorpcji – granity, natomiast nie jest skuteczna dla materiałów o dużej chłonności

np. piaskowce. Trwałe powłoki nie wnikają w głąb, tylko tworzą na powierzchni odporną na uszkodzenia mechaniczne i chemiczne warstwę ochronną nie pozwalającą w praktyce na kontakt farby z materiałem. Powłoki trwałe mają zwykle postać 2 składnikowych preparatów błonotwórczych bazujących na żywicach epoksydowych lub po-

! INFO

›Graffiti (z ang. graffiti, z wł. graffito) napisy i rysunki na ścianach, w przejściach podziemnych itd., o treści obyczajowej, politycznej lub nonsensownej, które są czasem wyrazem protestu jakichś grup. Impregnacja, impregnowanie, proces nasycania materiałów (wyrobów włókienniczych, drewna, skóry, papieru, betonu i innych) specjalnymi substancjami chemicznymi w celu zabezpieczenia ich przed działaniem czynników szkodliwych lub nadania im określonych własności użytkowych, np. nieprzemakalności, niepalności, odporności na kurczliwość i gniotliwość, nieprzepuszczalności powietrza lub gazów.‹

liuretanowych. Dostępne są zarówno jako „mat” jak i „połysk”. Poza wersją przezroczystą oferowane są również wersje kolorowe. Trwałe metody nie należą jednak do tanich a i ich wpływ na wygląd kamienia nie jest obojętny. Dużo tańszym a również skutecznym systemem są powłoki tracone. Metoda ta bazuje na następującym schemacie; tymczasowa powłoka ochronna naniesiona na kamień, w

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 74

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

TECHNOLOGIE

przypadku pojawienia się graffiti, jest zmywana wraz z farbą, po czym fasadę należy zabezpieczyć ponownie. Co ważne, środki do powłok traconych są uznawane za proekologiczne ponieważ zmywane są (wraz z farbą) bez użycia zmywaczy chemicznych. Są to na ogół paroprzepuszczalne emulsje wodne parafiny, poliakrylatów, wosków lub mikrowosków. Istnieją obiekty wyjątkowo cenne lub szczególnie narażone na powstawanie graffiti gdzie stosuje się system mieszany. Wtedy na naniesioną powłokę trwałą nanoszona jest dodatkowo „warstwa tracona”. Oczywiście jest to system bardzo drogi, ale jego stosowanie jest najpełniejszym zabezpieczeniem powierzchni. Zasadniczo ceny produktów różnych producentów są zbliżone, znaczne różnice dotyczą natomiast cen między poszczególnymi systemami. Najtańsze niewątpliwie są systemy dyspersji wosków. Najdroższy system to paroprzepuszczalne powłoki poliuretanowe. Ceny nie powinny jednak determinować decyzji. To co ważne to dobór odpowiedniego systemu do materiału z jakiego wykonana jest powierzchnia, którą zamierzamy chronić. Przykładowo najlepiej prezentującym się na piaskowcu systemem zabezpieczającym jest „tracony” system mikrowoskowy; niestety do mycia graffiti w tym systemie konieczne jest stosowanie myjek ciśnieniowych. Dlatego dobierając system należy również brać pod uwagę inne elementy np. możliwość odprowadzenia dużej ilości ścieków przy usuwaniu powłok „traconych”. Czasem w przypadkach ograniczeń w odprowadzeniu ścieków stosowana jest dla zabezpieczenia piaskowca powłoka żywiczna, która

nawet w wersji matowej nie wygląda naturalnie. Anty-graffiti jest złem koniecznym. I nie chodzi tu tylko o wrażenia estetyczne. Farby w spray’ach pozostawione na powierzchni materiałów naturalnych (w tym kamienia) powoduje w dłuższym okresie czasu destrukcję materiału. Każdy z systemów antygrafiiti posiada szereg wad. Powłoki „tracone” wymagają okresowego odnawiania, a okresy pomiędzy tymi procesami zależą od grubości warstwy i warunków atmosferycznych. Wymagają zatem dodatkowo okresowej kontroli. Impregnaty, które są zaliczane do systemów trwałych są z czasem również wypłukiwane ze ścian i po wielokrotnym zmywaniu powierzchni również trzeba je odnawiać. Powłoki trwałe, niemal we wszystkich rozwiązaniach, w znacznym stopniu ograniczają paroprzepuszczalność, co może w dłuższym okresie czasu źle wpływać na chroniony materiał. No i oczywiście wszystkie środki zmieniają wygląd kamienia. Szczególną uwagę na ten fakt, należy zwrócić w przypadku wykonywania prac na obiektach zabytkowych. Zasadniczo uważa się, że ze względu na zasadę zachowania odwracalności procesów stosować należy systemy „tracone”. Tyle, że nawet dla powłok traconych stosuje się gruntowanie trwałymi stabilizatorami podłoża. Przy tego typu pracach

należy do procesów zabezpieczania powierzchni podchodzić z dużą ostrożnością. Zresztą, zgodnie z obowiązującymi przepisami tego typu prace należy wykonywać w porozumieniu z konserwatorem technologiem. W praktyce całkowite zabezpieczenie przed graffiti nie jest możliwe. Chemia należy do dziedzin, w których technologia rozwija się bardzo szybko i to co dzisiaj nie przenika przez jakąś konkretną warstwę ochronną, może po kolejnych modyfikacjach technologicznych być nie-

możliwe do usunięcia. Stanowczo należy odradzić stosowanie różnych „cudownych preparatów”. Lepiej bazować na środkach ze sprawdzonych i uznanych firm. Warto również przed uzgodnieniem technologii robót skonsultować się z firmą oferującą systemy anty-graffiti, aby doradziła do jakiego systemu należy przekonywać inwestora. Miejmy nadzieję, że problematyka anty-graffiti wygaśnie wraz z zanikiem mody na ten rodzaj pseudo sztuki ▪ Grzegorz Walasek

y Chcesz skomentować ten artykuł? Napisz na adres: a redakcja@nowykamieniarz.pl

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 76

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

TECHNOLOGIE

Szlifierki i szlifowanie

Cytat x Suportem nazywamy

zespół szlifierki umożliwiający nadanie głowicy lub tarczy szlifierskiej ruchu obrotowego oraz zapewnienie odpowiedniego docisku do obrabianej płyty z kompensacją zużycia segmentów ściernych. Suporty umieszczone na konstrukcji nośnej szlifierki (ramię przegubowe lub most) mogą wykonywać ruchy przemieszczania po obrabianej powierzchni.

poprzednim numerze „nowego Kamieniarza” (nr.12/ 1/2005) pisałem o obróbce fakturalnej powierzchni licowych elementów kamiennych, szlifierkach i głowicach szlifierskich. Uzupełniając ten temat podaję nieco informacji o szczegółach konstrukcyjnych szlifierek do obróbki powierzchni płaskich, a następnie łukowych. Przy omawianiu szlifierek stosuję nazwy i oznaczenia literowe przyjęte przeze mnie w tablicy „SZLIFIERKI klasyfikacja”. Tablica ta zawiera dodatkowo czterojęzyczny słownik szlifierek i boczkarek, który może być przydatny w kontaktach z kontrahentami zagranicznymi.

░Suporty Suportem nazywamy zespół szlifierki umożliwiający nadanie głowicy lub tarczy szlifierskiej ruchu obrotowego oraz zapewnienie odpowiedniego docisku do obrabianej płyty z kompensacją zużycia segmentów ściernych. Suporty umieszczone na konstrukcji nośnej szlifierki (ramię przegubowe lub most) mogą wykonywać ruchy przemieszczania po obrabianej poFot.5. .Widok czołowy przelotowej szlifierki firmy SIMEC.Widać zespół napędu taśmy (z lewej) oraz prowadnik przewodów i węży wodnych zasilających suporty ( u góry) umieszczone na ruchomym moście suportowym

Fot.1.Suport skanujący głowicy szlifierki firmy Carl Meyer

wierzchni. Funkcje te w przypadku szlifierek kolankowych (SK) są realizowane w sposób najprostszy; jedynie obrót głowicy jest realizowany mechanicznie (silnik i przekładnia pasowa) pozostałe czynności wykonuje szlifierz. Sprawy te komplikują się w przypadku automatycznych szlifierek mostowych (SM).Tutaj suport wykonuje mechanicznie ruchy wzdłuż i w poprzek płyty według na-

! INFO

› Szlifowanie, obróbka ścierna, sposób obróbki skrawaniem, w którym narzędziem skrawającym jest ściernica, osełka lub taśma ścierna. Przy szlifowaniu ruch roboczy obrotowy wykonuje zawsze ściernica ‹

stawionego programu i warunkiem bezawaryjnej pracy głowicy jest zabezpieczenie przed wyjściem ściernicy poza obrys płyty. Najczęściej stosowanym sposobem jest zastosowanie ograniczników krańcowych, które ustawia się według wymiarów obrabianej płyty.W przypadku ustawiania na jed-

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 78

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

TECHNOLOGIE

na fot.1 znalazła pełne zastosowanie w przypadku tych szlifierek wyposażonych w kilkanaście do 28 suportów pracujących na jednym moście. W przypadku seryjnego szlifowania płyt o tej samej szerokości można ustalić wielkość skoku (drogi przesunięcia poprzecznego) mostu suportowego uwzględniając szerokość największej płyty.Gorzej jest w przypadku szlifowania płyt o różnej szerokości. ░Inteligentny suport Kontrola znacznej ilości głowic niwelujących, szlifierskich i polerskich rozmieszczonych na kilkunastu metrach długości szlifierki przelotowej wymagała zastosowania indywidualnego sterowania każdego suportu. Najczęściej stosowany jest układ wyjściowy - suport w pozycji „góra”. W momencie zbliżenia się płyty suport opuszcza się (zwalniając przy zbliżaniu się do jej powierzchni) i rozpoczyna się proces obróbki.Siła docisku jest ustalana indywidualnie dla każdego suportu lub programowana na pulpicie sterującym. Oddzielny czujnik powoduje uniesienie głowicy w górne położenie w przypadku granicznego zużycia segmentu ściernego. Wyposażenie szlifierki przelotowej w znaczną ilość suportów nie oznacza, że muszą być równocześnie wykorzystywane; umożliwia to wybieranie różnych ich ilości w zależności od wymaganej aktualnie dokładności obróbki lub rodzaju obrabianego materiału. W tym przypadku głowice nie pracujące pozostają w górnych pozycjach wyjściowych. ░Konstrukcja suportu Konieczność wyposażenia Tabela klasyfikacji szlifierek

nym stole dwóch płyt koniecznym było przestawianie wyłączników. Problem ten rozwiązali m.in.konstruktorzy firmy Carl Meyer wprowadzając suport skanujący pokazany na fot.1. Istotą tego rozwiązania było zastosowanie czujników, które sprawdzały czy w rejonie ich działania znajduje się płyta i czy segmenty ścierne nie wychodzą poza jej obrys. W tej sytuacji wyłączniki krańcowe stawały się niepotrzebne.

Na krajowym rynku maszyn kamieniarskich pojawiło się i pojawia się nadal coraz więcej szlifierek przelotowych (SP), często nazywanych liniami szlifierskimi. Przewidziane do szlifowania i polerowania płyty układane są na przenośniku taśmowym, który wprowadza je pod zestaw głowic lub tarcz ściernych .Narzędzia szlifierskie mocowane są w suportach, które wykonują ruch poprzeczny w stosunku do kierunku przesuwania płyt. Idea rozwiązania pokazanego

Fot.2-A.Widok kompletnego suportu przelotowej szlifierki mostowej (SPM) firmy SIMEC.

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 80

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

TECHNOLOGIE

Fot.6. Automatyczna szlifierka bramowa do płyt wykorzystująca suport stosowany w szlifierkach przelotowych firmy SIMEC .Suport przemieszcza się wzdłuż prowadnic mostu półbramowego, natomiast most przejeżdża wzdłuż długiego stołu ,na którym umieszcza się szlifowane płyty.

Fot.2-B. Powyżej widok serii suportów przygotowanych do montażu na mostach szlifierek.

szlifierek zwłaszcza przelotowych w znaczną ilość suportów pracujących przy łatwych do regulacji parametrach (obroty, docisk, obecność płyty w strefie roboczej) umożliwiło stworzenie modelu bazowego suportu produkowanego następnie w długich seriach. Kompletny suport wykorzystywany przy kompletowaniu

mostowych szlifierek przelotowych pokazany jest na fot.2. ░Wymiana głowic i tarcz Istotą procesu szlifowania i polerowania kamienia jest obróbka ściernicami o coraz drobniejszym ziarnie. Umożliwia to stopniowe ścinanie makro i mikro nierówności na obrabianej powierzchni.

Fot. 7 Przegubowa głowica szlifiersko-polerska .Umożliwia szlifowanie i polerowanie wypukłych powierzchni licowych na szlifierkach klasy SM i przypuszczalnie SP.

Fot, 4. Widok konstrukcji nośnej przenośnika taśmowego przelotowej szlifierki firmy SIMEC z charakterystycznymi talerzami podtrzymującymi taśmę.

Praktyka warsztatowa wykazała ile kolejnych ściernic musi być zastosowanych dla osiągnięcia efektu końcowego na określonym rodzaju kamienia. Próby zmniejszenia ilości kolejnych ściernic najczęściej dają efekty odwrotne do oczekiwań. Konsekwencją tego stwierdzenia była konieczność rozwiązania problemu częstej wymiany narzędzi (tarcz lub głowic szlifierskich). W przypadku szlifierek SK i SM wymiana narzędzi najczęściej wykonywana jest ręcznie. Dla ułatwienia tych operacji stosuje się stanowiska magazynowania narzędzi (fot.3), które eli-

minują konieczność przenoszenia ciężkich głowic. Zastosowanie uchwytów samozaciskowych lub sprzęgieł jeszcze bardziej usprawnia te czynności. W przypadku szlifierek przelotowych - przeznaczonych do seryjnego szlifowania płyt - każdy suport ma przyporządkowane narzędzie (rodzaj głowicy, ziarnistość ścierniwa) i ich wymiana następuje podczas planowych przestojów obrabiarki. Szlifierki te najczęściej wyposażane są w specjalne wózki do transportu segmentów ściernych. ▪ mgr inż. Wacław Chrząszczewski

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 82

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

Traki jednolinowe • PARAMETRY TECHNICZNE

Traki wielolinowe

FALCON 101 JUNIOR

FALCON 100

• WYSOKOŚĆ MASZYNY

5 200 mm

5 780 mm

5 800 mm

• DŁUGOŚĆ MASZYNY

6 000 mm

6 332 mm

25-33,5 m

• MAX DŁUGOŚĆ BLOKU

FALCON seria 600 seria 900

3 500 mm

3 550 mm

• MAX WYSOKOŚĆ BLOKU

2 000 mm

2 100 mm

• ŚREDNICA KÓŁ ROWADZĄCYCH

1 000 mm

1 200 mm

1 x 2300 3 x 800

• ILOŚĆ LIN

1,0

• WYMAGANY KOMPRESOR

10 – 15 – 20 – 25 –30 – 35 – 40

1,5 kW - 9 bar

• GŁÓWNY SILNIK

11 kW

1,5 kW - 9 bar 15 kW

55 – 75 – 90 – 120 kW

• CIĘŻAR CAŁKOWITY MASZYNY

5 100 kg

5 500 kg

30 000 kg

• REGULACJA PRĘDKOŚCI LINY

0 – 33m/sec

0 – 33 m/sec

15 – 33 m/sec

• ZASILANIE Z SIECI ELEKTR

FALCON 100

380 Volt – 50 Hz

• MOC RAZEM

13 kW

20 kW

Wszystkie maszyny fabrycznie wyposażone są w falownik regulujący cięcie granitu, piaskowca, marmuru

Trak jedno-linowy Czas przygotowania maszyn w fabryce

25 – 40 dni

Trak wielo-linowy 60 – 90 dni

Czas montażu u klienta

4 dni

10 dni

Fundamenty

5 m3 betonu

30 m3 betonu

Wydajność dzienna [min – max]

24 – 60 m2 / 24 h

10 lin: 130 – 200 m2 / 24 h 20 lin: 260 – 400 m2 / 24 h

Koszt cięcia

Ok. 6 – 7 Euro / m2

Max. 8 – 9 Euro / m2 gwarantowany

Koszt zakupu maszyny:

Od 33 tys. Euro

Od 220 tys. Euro

DOSTAWA BEZPOŚREDNIO NA PLAC KLIENTA

FALCON 600/900

TECHNOLOGIE

Lina diamentowa w wydobyciu i obróbce kamienia naturalnego. cz. 1

bserwowany w ostatnich latach ciągły i dynamiczny rozwój technologiczny, widoczny także w kamieniarstwie, jednym z najstarszych obszarów aktywności człowieka, owocuje wprowadzaniem coraz to nowszych narzędzi i maszyn. W znacznym stopniu przeobrażają one współczesne kamieniarstwo, czyniąc je bardziej przyjaznym człowiekowi, likwidując nieznośny mozół jaki towarzyszył od wieków każdemu człowiekowi wykuwającemu najdrobniejszy architektoniczny detal czy rzeźbę. Jednym z takich narzędzi, które radykalnie zmieniło kształt współczesnego kamieniarstwa jest lina diamentowa, z powodzeniem zdobywająca coraz to szersze uznanie i wypierająca dotychczas stosowane technologie. Te podstawowe dziedziny gdzie lina diamentowa znajduje zastosowanie można podzielić na procesy wydobycia bloków kamienia z kamieniołomu, przetwarzanie bloków granitowych na elementy płytowe i w końcu formowanie finalnych wyrobów, także z użyciem maszyn do cięcia kształtowego.

Cytat x Wydobycie i obróbka kamienia znane było czło-

wiekowi już w zamierzchłej przeszłości. Budowle takie jak egipskie piramidy, Stonehenge, czy greckie i rzymskie pałace, budzą zachwyt, ale w zadumę wprawia świadomość trudu, jakiego wymagało wyciosanie bryły skały z często odległego kamieniołomu.

O tak szerokim wykorzystaniu tej technologii decyduje szereg korzyści osiąganych w kolejnych etapach procesu przetwarzania skały w wyrób finalny, co stanowi ważny element redukcji kosztów. Spróbujmy przyjrzeć się tej z pozoru dziwnej technologii. ░Trochę historii. Wydobycie i obróbka kamienia znane było człowiekowi już w zamierzchłej przeszłości. Budowle takie jak egipskie piramidy, Stonehenge, czy greckie i rzymskie pałace, budzą zachwyt, ale w zadumę wprawia świadomość trudu, jakiego wymagało wyciosanie bryły skały z często odległego kamieniołomu. Najstarsze metody urabiania skały były wyjątkowo proste: pęknięcie skały było wywoływane poprzez wbijanie szeregu drewnianych klinów we wcześniej wykute otwory, które pęczniały wskutek polewania ich wodą, bądź też przez wbijanie stalowych klinów we wcześniej wykutą szczelinę. Metody te z różnymi odmianami były stosowane aż do XVIII wieku, kiedy wprowadzono do kamieniołomów proch strzelniczy,

! INFO

› Diamant Boart S.A. jest firmą należącą obecnie do międzynarodowej Grupy Elektrolux. Założona w 1937 roku, początkowo opierała się na technicznym zastosowaniu niskiej jakości naturalnego diamentu o nazwie „boart”, wydobywanego w kopalniach w Kongo. Opracowanie w 1960 roku techniki produkcji diamentu syntetycznego, spowodowało gwałtowny rozwój tej branży; obecnie ponad 95% narzędzi produkowanych jest w oparciu o diament syntetyczny. Dla przemysłu kamienia naturalnego firma Diamant Boart produkuje i dystrybuuje kompletną gamę narzędzi stosowanych we wszystkich fazach obróbki: od wydobycia w kamieniołomie, przez cięcie bloków na płyty, rozcinanie, frezowanie, wiercenie, frezowanie powierzchni aż do końcowego polerowania. Firma w swej długiej historii jako pierwsza wprowadziła na rynek takie produkty jak pierwsze narzędzia spiekane (1938), pierwszą piłę trakową z segmentami diamentowymi www.diamant-boart.com ‹

rozpoczynając w ten sposób przemysłowe wydobycie kamienia. Jednak materiały wybuchowe rozsadzając skałę w dużym stopniu w niekontrolowany sposób, powodują znaczne straty surowca, co jest szczególnie

Ryc. 1. 1972 rok. Marmur wydobywany jest w ogromnych blokach. Diamant Boart wprowadza cięcie liną diamentową zamkniętą w pętlę.

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 84

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

TECHNOLOGIE

wo lub lewo-skrętne, na co należy zwracać uwagę przy skręcaniu liny przed połączeniem oraz przy ustawianiu kół zamachowych maszyn (tak aby wymusić auto-rotację liny w odpowiednim kierunku, o czym poniżej). Koraliki diamentowe wykonuje się przez nałożenie warstwy diamentu na cylindrycznej stalowej tulejce. Do utworzenia warstwy diamentu na zewnętrznej stronie tulejki stosuje się dwie techniki:

Ryc. 2. Typowa linka nośna 1x19 + 6x7

istotne w przypadku wydobywania bloków z drogich i rzadkich kamieni. Istotnym przełomem technologicznym stało się wprowadzenie w drugiej połowie XIX wieku w słynnych włoskich kamieniołomach marmuru w rejonie Carrary nowej techniki: cięcia skały liną helikoidalną. Metoda ta pozwoliła na cięcie bloków o dużych gabarytach, przy znikomych stratach materiału. Zastosowano tam splecioną dwu lub trzy-drutową linę, połączoną w dużą pętlę, która po odpowiednim naprężeniu była wprawiona w ruch za pomocą maszyny parowej. Linę taką rozprowadzano po kamieniołomie za pomocą skomplikowanego systemu kół prowadzących i naciągów. W miejscach, gdzie lina miała penetrować marmur doprowadzano mieszankę ścierną, którą stanowił piasek kwarcowy i woda (w przypadku granitu stosowano korund). Poruszająca się lina zabiera ścierniwo i w ten sposób tnie skałę. Technologia ta z różnymi modyfikacjami stosowana była aż do lat siedemdziesiątych XX wieku, zarówno w kamieniołomach jak i w zakładach przetwórczych do cięcia bloków na płyty. W 1968 roku firma Diamant Boart w tych samych kamieniołomach marmuru wprowadziła linę pokrytą ziarnami diamentu, nałożonymi techniką elektrolizy (metal mocujący ziarna diamentu jest osadzany na linie, która w tym procesie jest jedną z elektrod zanurzonych w kąpieli galwanicznej). Efektem był niewyobrażalny wówczas wzrost szybkości cięcia. Potem historia potoczyła się szybko: 1972 – Diamant Boart wprowadza linę do marmuru z koralikami z warstwą spieku diamentowego; 1985 – pierwsza lina diamentowa do granitu 2000 – lina diamentowa do maszyn wielolinowych. ░Budowa liny diamentowej. Lina diamentowa używana w przemyśle kamienia naturalnego, zbudowana jest z koralików diamentowych nawleczonych i umocowanych na wysokiej jakości, wytrzymałej stalowej lince nośnej. Linka nośna splatana jest z wielu drucików, średnica zewnętrzna to z reguły 4 lub 5 mm. Spotyka się linki pra-

Warstwa diamentu jest nakładana metodą galwaniczną - ziarna diamentu mocowane są za pomocą metalu osadzającego się na tulejce, która jest podłączona do jednej z elektrod zanurzonych w kąpieli galwanicznej, przepływający między elektrodami prąd przenosi atomy metalu z jednej elektrody na drugą. Proces jest z reguły długotrwały i kosztowny; wytworzone w ten sposób koraliki posiadają jedną warstwę ziaren diamentu, ale w bardzo wysokiej koncentracji. Ziarna diamentu są dobrze wyeksponowane, lina z takimi koralikami umożliwia cięcie z dużymi szybkościami. Koraliki takie stosuje się niemal wyłącznie do cięcia marmuru, gdzie żywotność ziaren diamentu jest na tyle wysoka, że zużycie się nawet jednej warstwy trwa wystarczająco długo. Warstwę diamentu stanowi pierścień zawierający mieszankę diamentu i odpowiednich proszków metali (spoiwo), który jest wytwarzany na zewnętrznej stronie tulejki techniką spiekania (powszechnie stosowaną do produkcji segmentów używanych do produkcji tarcz diamentowych). Grubość

tego pierścienia waha się z reguły w granicach 1 – 1,5 mm. Sposób pracy takiego koralika jest taki sam jak segmentu tarczy diamentowej: kolejne ziarna diamentu kruszą się wskutek ciśnienia powstającego podczas pracy tworząc kolejne ostre krawędzie skrawające kamień; w tym samym czasie następuje stopniowe zużywanie się spoiwa, co powoduje odkrywanie się kolejnych ziaren diamentu i wchodzenie ich do pracy. Koraliki wykonane metodą spiekania zawierają dużo więcej ziaren diamentu, dlatego żywotność takiej liny jest znacznie większa. Jest to także jedyna technika stosowana do produkcji lin do cięcia bardzo twardych i ściernych materiałów jak granit, piaskowiec czy beton. Na lince nośnej umieszcza się zazwyczaj 36 lub 40 koralików na metr długości (rozstaw 25 – 28 mm). Koraliki mają długość 8 – 12 mm, przestrzeń między nimi jest wypełnowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005

► www.nowykamieniarz.pl

Marzec ◄

¤ ► 85

TECHNOLOGIE

Porównanie budowy liny symetrycznej i asymetrycznej

niana sprężynkami, plastikiem lub gumą (także rozwiązania mieszane). Koraliki są mocowane na stalowej lince nośnej różnymi metodami. Mocowanie z użyciem sprężynek: sprężynki, koraliki i me-

Mocowanie poprzez tworzenie rodzaju tulejki dystansowej między koralikami, bezpośrednio na lince nośnej, przez wtryskiwanie odpowiedniego tworzywa sztucznego. Koraliki do tego typu montażu posiada-

bezpośrednio na linie wulkanizowana jest guma, która wypełnia zarówno przestrzeń między koralikami jak i między koralikami a linką nośną. Zaletą tego rozwiązania jest znacznie większa elastyczność i odporność

czeniowego liny lub braku chłodzenia wodą. Wady to wyższy koszt oraz trudności w łączeniu liny (linka wymaga starannego oczyszczenia przed montażem). Mocowanie mieszane: sprężynki plus plastik lub guma. Jest

talowe tulejki są nakładane na linkę naprzemiennie; następnie odcinkami sprężynki są ściskane a tulejki metalowe zaciskane na rdzeniu, aby skonsolidować montaż. Często dla lepszego pozycjonowania, koraliki posiadają stożkowe zatoczenia z obu stron otworu; wówczas z obu stron koralika stosuje się dodatkowe tulejki stożkowe, które lepiej trzymają koralik na lince nośnej. Liny montowane w ten sposób mogą pracować w jednym lub dwóch kierunkach, dotyczy to jedynie koralików typu galwanicznego. Liny montowane w ten sposób są używane zwykle do kamieniołomów marmuru, w przypadku zużycia się linki nośnej mogą być przemontowywane we własnym zakresie przez użytkownika (w przypadku cięcia marmuru żywotność koralików jest z reguły znacznie większa niż żywotność linki nośnej).

ją otwór z odpowiednio wytoczonymi rowkami, tak, aby zapewnić wprowadzenie tworzywa między koralik a linkę nośną. Dzięki temu metalowy koralik nie ma bezpośredniego kontaktu z linką nośną, nie powodując jej przecierania. Zaletą tego rozwiązania jest to, że warstwa tworzywa chroni stalową linkę nośną przed kontaktem z drobinami zazwyczaj ściernej skały. Dodatkowo lina taka jest bardziej bezpieczna w użyciu, przy zerwaniu koraliki pozostają na linie, co w przypadku liny ze sprężynami nie jest pewne. Wadą jest brak odporności na przegrzanie liny, wysoka temperatura topi plastik i luzuje koraliki. Dlatego liny tego typu są powszechnie stosowane do cięcia na maszynach stacjonarnych, gdzie mamy pełną kontrolę chołdzenia liny wodą. Mocowanie za pomocą gumy. Podobnie jak w przypadku plastiku, między koralikami,

na przegrzewanie. Dlatego liny takie stosowane są do pracy w bardzo trudnych warunkach, na przykład w kamieniołomach granitu, gdzie istnieje duże niebezpieczeństwo zniszczenia zmę-

to rozwiązanie często spotykane w przypadku lin używanych do pracy w ciężkich warunkach: kamieniołomy granitu, cięcie profilowe. Zaletą tego rozwiązania jest odporność na niszczące dla

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 86

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

TECHNOLOGIE

liny nośnej działanie drobin skały i jednocześnie dużą wytrzymałość na częste zginanie liny (sprężynki zawsze utrzymują koraliki we właściwym miejscu). Wadą, oczywiście wyższy koszt wytworzenia. W tym miejscu nasuwa się pytanie, co zrobić, aby koralik zużywał się równomiernie na całym swoim obwodzie? Aby zapewnić linie obracanie się wokół własnej osi (auto-rotacja) należy wytworzyć w stalowej lince nośnej odpowiednie naprężenie wewnętrzne, skręcając oba jej końce przed połączeniem w zamkniętą pętlę (1 – 1,5 obrotu na każdy metr bieżący liny). Na maszynach stacjonarnych koła napędowe posiadają rowki w kształcie litery V, co przy ich odpowiednim wychyleniu względem siebie, wymusza obrót liny względem własnej osi. Spra-

wa zapewnienia właściwej autorotacji liny jest jedną z najważniejszych w eksploatacji maszy-

ny i narzędzia. Brak rotacji (nawet czasowy) prowadzi do szybkiego i nieodwracalnego zużycia

liny z jednej strony, co czyni linę nieprzydatną do dalszej pracy. Z reguły linę produkuje się w

długich odcinkach (np. 130 m); zależnie od przeznaczenia jest ona ucinana na żądaną długość i łączona w zamkniętą pętlę. Do łączenia liny używa się z reguły tulejek stalowych zaprasowywanych na obu końcach dobrze oczyszczonej linki nośnej. W niektórych przypadkach, przy konieczności częstego rozłączania liny (np. przy przeciąganiu jej przez otwór w kamieniu) zalecane jest stosowanie złączek skręcanych (typu śruba i nakrętka). Do zaciskania złączek stosuje się specjalne praski i kleszcze hydrauliczne o nacisku 5 – 20 ton. W chwili obecnej zaleca się stosowanie szczęk o kształcie sześciokątnym. Wymiary szczęk należy dobierać do średnicy złączki jak i nacisku praski. Jak już wcześniej wspominaliśmy, oba końce liny przed połączeniem muszą być skręcone względem siebie odpowiednią ilość razy. Jeśli lina jest łączona wielokrotnie (wymiana złączki, zerwanie się liny, itp.), za każdym kolejnym razem ilość skręceń powinna być zwiększana o 2 – 3 razy. ░Zastosowanie liny diamentowej W chwili obecnej lina diamentowa stosowana jest powszechnie zarówno do wydobycia i obróbki marmuru, granitu jak i piaskowca. Typowe zastosowania liny diamentowej to: wydobycie bloków ze złoża: cięcie podstawowe, udostępniające; cięcie wtórne, formowanie bloków. cięcie bloków na maszynach stacjonarnych: paserowanie; cięcie płyt; cięcie kształtowe. produkcja masowa płyt na maszynach wielolinowych. Tymi zagadnieniami zajmiemy się w kolejnych odcinkach tego cyklu. ▪ mgr inż. Andrzej Bukalski

y Chcesz skomentować ten artykuł? Napisz na adres: a redakcja@nowykamieniarz.pl

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 88

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

WYWIAD

Cytat x Strzegomski, jak i krajowy rynek kamieniarski w

To jest dobry czas na inwestycje

70-80 proc. opiera się na produkcji nagrobków. Natomiast sektor budownictwa traktowany jest marginalnie, a jest tam wiele do zrobienia. Sektor ten znacznie się ożywił i stwarza spore możliwości.

Rozmowa z Dariuszem Kusiakiem, właścicielem firmy kamieniarskiej „Ada” w Strzegomiu. ░ nowy Kamieniarz: Skąd pana zainteresowanie branżą kamieniarską? Dariusz Kusiak: Z branżą związany jestem od 9 lat, a od 4 samodzielnie prowadzę firmę. W branży zacząłem działać trochę z przypadku. Podróżując po świecie widziałem różne fascynujące miejsca, ale najbardziej urzekło mnie piękno kamienia i to co można z niego zrobić. Granit na tyle mnie wciągnął, że postanowiłem otworzyć zakład kamieniarski. W chwili obecnej zakład zajmuje się całym pro-

! INFO

› Lexta 36 Full Quality koncernu GMM: piła – profilarka średnich rozmiarów, bardzo nowoczesna i wszechstronna. W podstawowym wyposażeniu znajdują się wszystkie najbardziej pożądane akcesoria. Maszyna posiada osłonę na tarczę o średnicy do 825mm, co powoduje, że jest ona w stanie spełnić wymagania produkcyjne warsztatów kamieniarskich, rzemieślniczych oraz przemysłowych. Lexta ma uchylną głowicę poruszaną silnikowo i wyposażoną w regulator obrotów tarczy. Automatyczny stół obrotowy, laser oraz kopiał profili pozwalają otrzymywać znakomite rezultaty w produkcji zarówno małych i dużych serii jak i przy obróbce specyficznych kształtów i form. ‹

░ nK: Sądzi pan, że ta inwestycja się opłaci? D.K.: Na pewno. To rynek wymusza potrzebę inwestowania w nowoczesny sprzęt. Nabywcy nie zadowolą się byle czym. Chcą produktów wysokiej klasy. Poprzeczka oczekiwanej jakości znacznie się podniosła. Produkcja elementów budowlanych: posadzek, elewacji, wyrobów skomplikowanych wymaga dokładności cięcia i niezwykłej precyzji. Możliwość wykonania profesjonalnych produktów nie tylko poszerza ofertę firmy, ale pozwala jej mocno zaistnieć na krajowym i zagranicznym rynku. Rozwijanie własnej firmy przez przemyślane inwestycje to klucz do wszystkich drzwi. ░ nK: Ale nie pokusił się pan o inwestowanie w polski sprzęt? D.K.: Do tego zakupu przymierzałem się dwa lata. Zasięgałem opinii znajomych kamieniarzy. Starałem się wybrać maszynę wszechstronną, dobrze wyposażoną. Zdecydowałem się na producentów włoskich. Uważam, że są oni liderami w sektorze produkcji profesjonalnych maszyn do precyzyjnej obróbki kamienia. Sądzę, że w Strzegomiu nikt jeszcze nie dysponuje maszyną tego typu. Łączy ona w sobie możliwości techniczne powszechnie używanych maszyn. Z upływem czasu będę uzupełniał zaplecze sprzętowe o urządzenia

do profesjonalnego wykańczania wyrobów. Dotychczas dysponowałem sprzętem podstawowym, piłami do przecinania produkcji polskiej tj. sprzętem klasy średniej, który w miarę upływu czasu staje się coraz bardziej wadliwy. Na dotychczasowe potrzeby zakładu, produkcję nagrobków on był wystarczający. ░ nK: Ubiegał się pan o dofinansowanie ze środków unijnych? D.K.: Tak, ale niestety trochę się spóźniłem. Skompletowanie całej dokumentacji zajęło zbyt dużo czasu. Teraz, gdy faktura została już wystawiona nie ma możliwości starania się o dotację. Przy następnym zakupie uważniej będę pilnował terminów i na pewno złożę odpowiednie wnioski o dofinansowanie, o ile będzie jeszcze taka możliwość. ░ nK: Maszyna została zakupiona na własne potrzeby, nie rozważał pan możliwości usługowego wykorzystania tego sprzętu? D.K.: Zakład funkcjonuje tylko i wyłącznie na własne potrzeby. Produkując własny produkt nie tylko wypracowujemy dla siebie część rynku, ale tworzymy określoną markę. Usługi nie są jeszcze opłacalne w Polsce. Może w przyszłości. ░ nK: Co pan myśli o strzegomskim, przyciasnym rynku kamieniarskim. Są jeszcze

cesem obróbki kamieniarskiej: od przecięcia bloku, polerowania, obróbki gotowych elementów do produktu finalnego. Zamierzamy podjąć się realizacji nowych projektów, stąd też pewne inwestycje. ░ nK: Ma pan na myśli zakup nowego sprzętu? D.K.: Od miesiąca w zakładzie pracuje nowa piła – profilarka. To krótki czas, więc jeszcze nie zdążyliśmy się wykazać w tej materii, ale chcemy podejmować się realizacji nietypowych projektów. Dlatego niezbędny wydawał mi się zakup maszyny, która potrafiłaby precyzyjnie wykonywać prace w kamieniu. Maszyna jest w pełni skomputeryzowana. Wyposażona jest w stół obrotowy, laser i kopiał profili, co pozwala otrzymać dobre wyniki zarówno w produkcji małych i dużych serii, jak i przy obróbce specyficznych kształtów i form. Produkcja już jest uruchomiona. Dysponując takim sprzętem jesteśmy w stanie podjąć się niemal każdego wyzwania.

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 90

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

WYWIAD

szanse na zaistnienie nowych firm? D.K.: Oczywiście, że tak. Ale taką szansę mają tylko nowoczesne firmy, z pokaźnym zapleczem sprzętowym oraz profesjonalnym i elastycznym podejściem do rynku. W rejonie strzegomskim nadal dość powszechna jest sytuacja, że w przydomowych komórkach powstają mini – zakładziki, w których archaicznymi metodami obrabia się kamień. Dysponując jedynie przestarzałym sprzętem i pracownikiem na czarno nie zajdzie się daleko. Wprawdzie jest to jakiś sposób na zarabianie pieniędzy, ale na dłuższą metę jest on skazany na porażkę. Polacy są pracowitym narodem, myślę, że z powodzeniem możemy konkurować z innymi krajami Unii Europejskiej. ░ nK: Sądzi pan, że są na tym rynku jeszcze jakieś niewykorzystane możliwość? D.K.: Jak najbardziej. Strzegomski, jak i krajowy rynek kamieniarski w 70-80% opiera się na produkcji nagrobków. Natomiast sektor budownictwa trak-

towany jest marginalnie, a jest tam wiele do zrobienia. Sektor ten znacznie się ożywił i stwarza spore możliwości. Kamieniarze dysponujący nowoczesnymi maszynami na pewno znajdą tam miejsce dla siebie. Oczywiście wiąże się to z inwestycjami.

dem i mogą zwojować znacznie więcej niż Azjaci. Europa powinna być przez nas zaopatrywana. Naszym potężnym atutem jest idealne położenie geograficzne

░ nK: To znaczy, że pan również będzie się rozwijał w tym kierunku? D.K.: Tak, obecnie przestawiam się na inny tor. Dotychczas produkowaliśmy głównie płyty polerowane, surowe oraz nagrobki, ponieważ rynek nadal był chłonny na tego typu produkty. Ale już od dłuższego czasu nosiłem się z myślą zaistnienia z budownictwie. ░ nK: Nie obawia się pan zagranicznej konkurencji? D.K.: Na razie nie. Rynek włoski nadal jest dla nas zbyt drogi, natomiast Azjaci mają jeden słaby punkt – sporą odległość od Europy. Nie sprawdzają się, jeśli chodzi o terminowe, bezzwłoczne dostarczanie produktów. Myślę, że Polacy mogą się okazać bardzo prężnym naro-

w centrum Europy. W zasadzie wszędzie mamy blisko. ░ nK: Nie sądzi pan, ze polskim kamieniarzom byłoby łatwiej, gdyby potrafili wspólnie chronić swoje interesy? D.K.: Historia udowodniła, że

jest to nierealne. W Polce brakuje partnerstwa. Niektórzy traktują przystąpienie do stowarzyszenia czy związku, jako sposób na poprawienie nadszarpniętego image, i ratowanie reputacji na rynku. Ja nie należę do żadnego stowarzyszenia. Znalazłem swój sposób na promocję. Nauczyłem się niczego nie wymuszać na innych. Prowadzę własny marketing, i jak na razie się sprawdza. ░ nK: Co pan sądzi o nadchodzącym sezonie kamieniarskim? D.K.: Zapowiada się emocjonująco, bo będzie to wyścig z czasem. Sezon będzie krótki i nerwowy, mamy dużo pracy, a praca nad kamieniem jest bardzo czasochłonna. Polska gospodarka się rozwija, zapotrzebowanie na wyroby z kamienia będzie coraz większe. Ja jestem dobrej myśli, dlatego tworzę nowy zespół, dobudowałem halę, zainwestowałem w sprzęt. Zamierzam wejść na rynek budowlany zarówno w kraju jak i zagranicą. Czas pokaże, jakie będą tego rezultaty. ▪

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 92

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

PRODUCENCI

OFERTA PRODUCENTÓW MASZYN I NARZĘDZI KAMIENIARSKICH

░Perforator pneumatyczny „Spherical” – Marini Quarries Group srl

erforator „Spherical” jest doskonałym narzędziem pracy do kamieniołomu granitu, marmuru i twardych skał. Jakość i łatwość użytkowania w połączeniu z lekkością i solidnością dają znakomite osiągi przy użyciu wiertarki 29 kg. Maszyna jest całkowicie pneumatyczna i składa się z kolumny niosącej wiertarkę, zamocowanej na specjalnym wózku, który przemieszczając się na torach pozwala na wykonanie serii otworów w jednej linii (płaszczyźnie). Kolumna niosąca wiertarkę jest wyposażona w specjalny przegub kulisty (patent konstrukcyjny Marini) pozwalający na nachylanie kolumny w dowolnym kierunku. Wózek niosący kolumnę może być przemieszczany ręcznie lub pneumatycznie. Uniwersalna konstrukcja wózka pozwala na zamontowanie na nim również kolumny z wiertarką dennootworową „DRILLER” do wykonywa-

░Universal M940CN: Wysoka technologia w zakładzie kamieniarskim

aszyna Universal M940CN ze sterowaniem numerycznym, skonstruowana przez firmę Pedrini, jest unikatowym modelem wśród szerokiej gamy pił mostowych. Przeznaczona do produkcji elementów budowlanych, mebli, nagrobków z każdego rodzaju kamienia. Maszyna wyposażona w tarcze o średnicach od 400 mm do 900 mm, pracuje również z frezami i innymi narzędziami obróbczymi w osi pionowej. Układ sterowania numerycznego na bazie komputera umożliwia posuw narzędzia według 6 osi, więc maszyna robi nie tylko linearne i cyrkularne operacje w każdej parze osi XY, XZ, YZ, ale przy zastosowaniu specjalnego oprogramowania dokonuje również trzykierunkowego ruchu krzywoliniowego (XYZ). PEDRINI Universal M940CN wykonuje cięcie, typowe przy obrabianiu bardzo twardych materiałów uchylaną tarczą, jednocześnie maszynę skonstruowano w sposób, który pozwala wytrzymywać duży opór, spowodowany obciążeniem poprzecznym.

nia otworów o znacznej średnicy. Perforator „SPHERICAL” z napędem suwu wiercenia łańcuchem Galla, z możliwością perforacji w płaszczyźnie pionowej lub poziomej składa się z: - kolumny z zastosowaniem żerdzi od długości początkowej do 2 m (następne długości: 3,2; 4,8; 6,4 etc.) - wiertarki pneumatycznej MA 90 / 29 kg - szyny długości 3 m z dwoma poprzeczkami, 4 śrubami poziomującymi i 3 śrubami kotwiącymi, - przemieszczania bocznego zespołu wiercącego przy pomocy pokrętła (opcjonalnie pneumatyczne przemieszczanie boczne), - pulpitu sterowniczego i smarownicy sprężonego powietrza. DANE TECHNICZNE: - prędkość perforacji w granicie 70- 90 cm/ min - zużycie powietrza 5000 l/min - wymagane ciśnienie powietrza 5,5 – 6,5 bar

- napęd łańcucha posuwu (Galla) przez silnik pneumatyczny - cała kolumna z wiertarką jest umieszczona na specjalnym suporcie z przegubem kulistym pozwalającym na wiercenie przy dowolnym nachyleniu. ▪

Takie rozwiązanie stabilizacji strukturalnej umożliwia tak zwaną obróbkę “spatula”. Obróbka kamienia “spatula” jest innowacyjną technologią firmy Pedrini i polega na tym, że umożliwia stosowanie dysku obrabiającego również w ruchu poprzecznym do linii cięcia. W efekcie pozwala to na szybką produkcję elementów o różnym kształcie

przy zachowaniu wysokiej jakości obróbki wykończeniowej. Nie bez znaczenia jest także bardzo oszczędna budowa konstrukcji maszyny Pedrini Universal M940CN. Dzięki temu maszyna zapewnia wygodne warunki pracy w zakładzie. ▪

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 94

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

PRODUCENCI

░Oferta przenośnych maszyn: od wycinania profili do polerowania

aster 3500. Przenośna elektryczna maszyna do profilowania z systemem “Water System gliding plate”. Jest to najnowsza wersja maszyny serii Master firmy Marmoelettromeccanica. Wyposażenie w system Water System gliding plate pozwala maszynie płynnie przesuwać się po cienkiej warstwie wody między urządzeniem a polerowaną powierzchnią. Ten system zastąpił tradycyjny sposób posuwu maszyny po obrabianym materiale, co gwarantuje, że operator nie uszkodzi materiału. Do tego Master 3500 umożliwia adaptację maszyny do każdego rodzaju obrabianej powierzchni. MASTER 3500: Przenośna maszyna elektryczna z systemem Wheels System gliding plate. Maszyna ma identyczną charakterystykę, co powyższy model, system Water System gliding plate zastąpiono systemem Wheels System gliding plate. MASTER 2800: Przenośna maszyna elektryczna z systemem Water System gliding plate. Niedroga przenośna maszyna wyposażona w system Water System gliding plate. Praktyczna i oszczędna w użyciu wycinarka konturowa. LASER 4000: Przenośna elektryczna maszyna do cięcia. Czterogłowicowa wycinarka o dużej mocy, która daje możliwość cięcia po liniach krzywych ( owal, koło itp.) z materiału o grubości do 5 cm. Maszyna posuwa się na specjalnych kulkach z recyklingowego neoprenu, które znajdują się na blacie obrotowym. Specjalna tarcza posiada segmenty diamentowe nie tylko na obwodzie, ale również po bokach tarczy, co pozwala maszynie

░Trak do granitu Alcione Super 420 – 450 – Barsanti Macchine Spa ALCIONE SUPER 420 – 450 to trak wahadłowy nowej generacji do cięcia granitu, kompletny z markowym osprzętem i dwoma wózkami. ▪

działać jako przecinarka diamentowa i równocześnie jako frezarka profilowa.

gwarantuje wysoką jakość poleru przy niskim zużyciu materiału ściernego.

NARZĘDZIA WIELOFUNKCYJNE Fragistone. Nowoczesne innowacyjne narzędzie do pracy w technologii CNC. Unikatowy frez do wstępnej obróbki posiada szereg pionowych tarcz diamentowych, które dają efekt groszkowania na obrabianej powierzchni, tną i kształtują powierzchnię kamienia. Zastosowanie narzędzia zwiększa wydajność obróbki o 30%. Tarcze diamentowe wewnątrz frezu nie są ściśle związane między sobą, więc w razie zużycia wystarczy wymienić pojedynczą tarczę, a nie całe narzędzie.

BI-POWER: Korekta frezu diamentowego to główny atut naszej technologii. Frez Bi-Power posiada wiele funkcji: nie traci kształtu, całkowicie usuwa rysy, które pozostały po obróbce wstępnej, posiada długą żywotność.

ZENITH: Frezy diamentowe stanowią kompromis między wyjątkową mocą, a niską zużywalnością narzędzia. Technika wykonania uniemożliwia odkształcenie narzędzia, co

Przedłużona żywotność. Frezy do polerowania to kolejny krok w technologii polerowania. Wyeliminowano w nich negatywne działanie ścierniwa przy zachowaniu diamentu jako składnika. Ta technologia gwarantuje równomierny poler bez zarysowań na marmurze, granicie, czy materiale syntetycznym. Frezy te eliminują linearne rysy, które zawsze irytują operatorów techniki CNC. ▪

GABARYTY TRAKA Całkowita długość zewn. traka

17 710cm

Całkowita szerokość zewn. traka

665cm

Wysokość zewnętrzna traka

600cm

Ciężar traka netto ok.

85 000kg

Maksymalny użyteczny wymiar roboczy: 4,50 x 3,50 x 2,15 m (kłonice zewnętrzne) 4,20 x 3,50 x 2,15 m (kłonice wewnętrzne)

CHARAKTERYSTYKI TECHNICZNE Maksymalna szerokość użyteczna cięcia Użyteczna długość cięcia (do wyboru)

450cm 250-370cm

Użyteczna wysokość cięcia

215cm

Maks. ilość pił (płyty 2 cm)

150szt.

Opad pionowy ramy

240cm

Ilość suwów/ min. Długość suwu

70 700mm

Moc głównego silnika

90kW

Całkowita moc zainstalowana

140kW

Objętość fundamentu (beton) Pręty zbrojeniowe fundamentu

165m3 5 600kg

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 96

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

FORUM

Wypowiedzi naszych Czytelników

░Wrocław, Kielce, Lublin... Droga Redakcjo, Swój zakład prowadzę od prawie 10 lat i staram się być na bieżąco z wszystkimi informacjami o tym, co w kamieniarstwie piszczy. Między innymi z tego powodu czytam nowego Kamieniarza. Drugim ważnym dla mnie źródłem informacji są targi. Jeżdżę na targi nasze polskie ale bywam również w Weronie i Norymberdze. Ostatnie dane dotyczące targów w Polsce są szokujące. Przyznaję Wam rację, że branża potrzebuje zjednoczenia. Chyba zresztą więcej ludzi to czuje, bo w końcu co rusz czytam o nowych próbach zakładania związków i stowarzyszeń. Wiem z doświadczenia, że szanse na jednoczenie się pojawiają się wtedy, gdy ludzie się ze sobą spotykają. Pod tym względem stare targi w Wałbrzychu były doskonałe. Wszyscy mieszkali w jednym hotelu i spędzali razem popołudnia i wieczory. To co się dzieje z targami wiosennymi teraz to jest jakieś szaleństwo. Do targów we Wrocławiu i Kielcach dochodzą jeszcze targi w Lublinie! I to jak przeczytałem w tym sa-

░PSK!!! Droga Redakcjo, Coraz większy napływ zachodniego kapitału na rynek krajowy, prowadzi do refleksji dotyczącej długookresowej polityki firm zagranicznych tworzących swoje centra handlowe w Polsce. Niestety osobiste odczucia nie napawają optymizmem, skoro coraz więcej nowych firm pcha się drzwiami i oknami, aby tylko sprzedawać swoje wyroby. Obecność potentatów na naszym rynku, prędzej czy później doprowadzi do bardzo ciężkiej sytuacji polskich przedsiębiorców, a w szczególności tych, których można zaliczyć do krajowych producentów czy przetwórców kamienia naturalnego. Mam tu na myśli wszystkich, którzy posiadają średnie i duże zakłady produkcyjne z trakami lub piłami tnącymi oraz maszynami do polerowania kamienia. Łatwo sobie wyobrazić, że żaden z zagranicznych potentatów nie jest zainteresowany, aby firmy polskie kupowały bloki i same je sobie przerabiały. Może ciężko to pojąć, lecz lobbing firm zagranicznych na wydobywców bloków kamiennych, może doprowadzić do sytuacji, w której bloki ofe-

mym czasie co w Kielcach. Organizatorzy może wreszcie zrobili coś razem. Chyba w żadnym kraju w Europie nie ma tylu imprez! Zgadzam się, że mogłaby być jedna impreza w jesieni i jedna na wiosnę i to by wystar-

! INFO

› Po każdym wydaniu nowego Kamieniarza do naszej redakcji trafia od kilku do kilkunastu listów, drogą pocztową i elektroniczną. Wybieramy te najciekawsze, które poruszają problemy dotyczące branży. Autorzy bardzo często chcą pozostać anonimowi, do tej prośby się przychylamy. Jednocześnie zachęcamy Państwa do korespondencji, żaden list nie jest pozostawiony bez odpowiedzi, a najciekawsze wypowiedzi trafiają do rybryki „Forum”. e-mail: redakcja@nowykamieniarz.pl ‹‹

czyło. Trzy imprezy wiosenne spowodują, że część pojedzie do Kielc, część do Lublina a reszta do Wrocławia. Podobnie będzie z wy-

rowane na naszym rynku nie będą spełniały kryteriów pierwszogatunkowych materiałów. Taka sytuacja może spowodować, że krajowi przedsiębiorcy zostaną odcięci od dobrego materiału, a tym samym skazani na zakup płyt granitowych od firm zagranicznych. Oczywiście taki scenariusz wcale nie musi dojść do skutku, ale wszystkie sygnały które do mnie docierają mogą jednak świadczyć za. Już w chwili obecnej niektóre zachodnie firmy zaczynają poza sprzedażą płyt kamiennych, sprzedawać gotowe nagrobki. To prowadzić będzie w konsekwencji do degradacji branży kamieniarskiej, która i tak już w chwili obecnej boryka się z wieloma problemami. Sam nie jestem producentem wyrobów z kamienia, ale od wielu moich znajomych słyszałem, że poprzedni sezon był pełen bloków z tzw. sztychami. Każdy z producentów wie, że z takim materiałem trudno jest cokolwiek zrobić. Moim zdaniem powodem takiej a nie innej sytuacji na rynku jest brak skonsolidowanych działań do utworzenia grupy producenckiej, która mogłaby się w skuteczny sposób obronić przed zachodnimi koncernami z ogromnym kapitałem.

stawiającymi się firmami. Wszyscy będą narzekali, bo każda z tych imprez będzie mała i nic nie znacząca. No i jak tu marzyć o jakimkolwiek jednoczeniu się? Po mojemu to organizatorzy działają na szkodę branży. A jak sprawdziłem, to współpracują albo współpracowali niby ze związkami. Czy naprawdę nie jest możliwe aby się porozumieli? Niech każdy z nich sprzedaje stoiska na swój rachunek, zarobkiem z biletów się podzielą i zarobią tyle samo – a targi będą normalne. Teraz planuję jazdę po tych targach i pewnie jak wrócę będę jeszcze bardziej rozeźlony. A swoją drogą, te próby jednoczenia się branży w postaci związkowej też są podobne do targów. To tu to tam powstaje jakaś organizacja, ale to chyba tylko czyjeś prywatne interesy a nie chęć zjednoczenia kamieniarzy. Cieszę się, że opisując tą szarpaninę jesteście obiektywni. Pozdrawiam i po odwiedzeniu wiosennych imprez napiszę jakie były dla mnie.▪

Imię i nazwisko znane Redakcji

Niestety polski kamieniarz nie jest w stanie konkurować z firmami, które swoim zasięgiem sprzedaży obejmują cały świat. Przykładem obok z podwórka, aby skutecznie walczyć mogą być Polskie Składy Budowlane (PSB), które moim zdaniem dość skutecznie obroniły się przed hipermarketami budowlanymi, poprzez budowę sieci hurtowni o wspólnej polityce marketingowej. Dzięki takiemu zabiegowi obniżono koszty działalności i podniesiono konkurencyjność. Pomysłem, który pragnę poddać pod dyskusję są Polskie Składy Kamienia (PSK), które w podobny sposób mogłyby skupiać w swoim obrębie średnie i duże przedsiębiorstwa przetwórcze, które poprzez wspólną politykę marketingową zapewniałyby klientom taki sam standard oferowanych usług. Poza tym wspólne zakupy Grupy PSK powodowałyby niższe koszty, bo przecież jak kupuje się statek kamienia to zawsze będzie taniej niż tylko jedną ciężarówkę. Jedno jest pewne. Każdy wydobywca kamienia, musiałby liczyć się z PSK.▪

Imię i nazwisko znane Redakcji

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 98

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

FELIETON

Gruba kreska

statnimi czasy we wszystkich środkach masowego przekazu możemy natrafić na przeróżne oferty reklamowe banków oraz innych instytucji, które za wszelką cenę starają się nam pomóc finansowo poprzez kredyty, pożyczki itp. Jak to w życiu bywa, nic nie jest za darmo, więc na koniec dnia to zawsze my klienci za wszystko płacimy. Podobnie jest w branży. Coraz więcej firm próbuje żyć na „kreskę”, zaciągając zobowiązania nie w bankach, lecz u swoich dostawców. Sytuacja, którą od pewnego czasu można zaobserwować jest niepokojąca, ponieważ firmy działające na rynku, muszą szukać coraz to nowych form zabezpieczania się przed nieuczciwymi odbiorcami. Tak się składa, że polski p r ze d s i ę b i o rca został rozpieszczony, poprzez nieustające i niekończące się kredytowanie. Jeżeli jakikolwiek dostawca nie zgodzi się na zakup terminowy, odbiorca rys. Tomasz Jurek uda się do tzw. konkurencji, aby tam zaopatrzyć się w materiał. Oferta handlowa firm sprzedających kamień w Polsce jest stosunkowo zbliżona, zarówno pod względem jakości jak i ceny a także różnorodności sprzedawanych mate-

! INFO › Jeżeli chcą państwo skomentować felieton prosimy o przesłanie opini na adres: redakcja@nowykamieniarz.pl

riałów. Jednym z czynników walki konkurencyjnej staje się finansowanie odbiorców. I tutaj błąd. Wszystkie firmy, które uczestniczą w obrocie gospodarczym powinny w kwestii nieuczciwych przedsiębiorców czynić zdecydowane działania, aby ich wyeliminować. W poprzednim numerze nK w dziale forum znalazła się wypowiedź jednego z czytelników, który przestrzegał przed nieuczciwością. Brak informacji, oraz chęć bycia lepszym i posiadania silniejszej pozycji rynkowej jest rzeczą naturalną, lecz w kwestii działania w dążeniu do wspólnego dobra, firmy powinny jednoczyć siły w celu usprawnienia wymiany informacji. Już dzisiaj powstają różnego rodzaju rejestry długów, lecz w moim osobistym odczuciu, branża kamieniarska potrzebuje swojego własnego rejestru zwanego czarną listą firm czy osób, które prosto mówiąc „przekręciły” kogoś w przeszłości. Jest to jedyna droga do tego, aby analizować sytuację na rynku i eliminować złych przedsiębiorców. Lepiej sprzedać mniej i mieć z tego pieniądze, niż rozdać towar i pożegnać się z zapłatą. Wracając do dodatkowych kosztów, jakie ponoszą w chwili obecnej dostawcy, trzeba wspomnieć o formie ubezpieczania transakcji, która staje się coraz powszechniejsza w kraju. Firma ubezpieczeniowa poprzez zawarcie z nią umowy określa nam limit kredytowy, do jakiego możemy współpracować, na tzw. kreskę. Niestety nic za darmo. Pierwszym kosztem jest

sam wykup polisy, a później dodatkowa opłata za każdego sprawdzanego przedsiębiorcę. A jeżeli nie dojdzie do płatności? Nic prostszego. Składamy zawiadomienie o szkodzie do ubezpieczyciela, a on nam wypłaca całe 85% powstałego zobowiązania. No właśnie. Tylko 85%. Pragnę jeszcze raz podkreślić: Nic nie jest za darmo i nawet ci, którzy z zamysłem próbują „prze-

! INFO › Mariusz Domaradzki urodzony 12.03.1979 W branży od końca 2001 roku Wykształcenie: wyższe logistyczne Najbliższe plany: doktorat na AE Poznań z dziedziny logistyki Zainteresowania: pływanie, internet, scm (supply chain management) zintegrowane zarządzanie łańcuchem dostaw. ‹

kręcać”, prędzej czy później muszą ponieść konsekwencje swojej działalności. A rozważania mojego kolegi Darka Wawrzynkiewicza odnośnie wielkości wiaderka, należałoby uzupełnić o jedną ważną sprawę. Nie ważne jest czy wiaderko ma ogromne rozmiary, skoro piasku w nim brak. Z pewnością ten, co ma mniejsze wiaderko, lecz pełne, jest bogatszy. Drodzy Czytelnicy: lepiej małą łyżeczką a częściej, niźli dużą, lecz tylko raz. Już teraz, powinniście myśleć nad formami obrony i ochrony waszych interesów. Nieuczciwych przedsiębiorców należy bezwzględnie eliminować, podkreślając ich grubą kreską, a w konsekwencji skreślając ich z listy potencjalnych nabywców. Jak wiadomo, w dobie trudnych chwil polskiego kamieniarstwa, nikogo już nie stać aby być sprzedawcą i bankiem w jednej osobie. Mam nadzieję, że ktoś zainteresuje się tym problemem i w niedalekiej przyszłości wypracuje standardy tworzenia tzw. czarnej listy nieuczciwych kontrahentów, która będzie łączyć wszystkie podmioty gospodarcze branży kamieniarskiej, a tym samym umożliwi lepszą i sprawniejszą wymianę informacji na rynku. ▪ Mariusz Domaradzki

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 02/2005 100

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

FELIETON

Kamieniarskie Biedronki

iedronka to dość sympatyczne zwierzątko, znane przez wszystkich już od najmłodszych lat. Od czasu, kiedy do Polski wkroczył koncern Jeronimo Martins, sympatia dla zwierzątka jakby przygasła. Na chwilę obecną chyba tylko dzieci do lat pięciu, kojarzą biedronkę z kropkowanym owadem. Pozostali traktują biedronkę nie tylko jak zwierzątko, ale rownież jako synonim wyzysku i drastycznego traktowania pracowników. Zjawisko „biedronki” jest szersze niż pokrzywdzenie paru osób i ich roszczenia w stosunku do pracodawcy. To, że spotkało to w tak spektakularnym wymiarze, sieć sklepów portugalskiego koncernu to czysty przypadek. Wystarczy porozmawiać ze znajomymi aby przekonać się, że zjawisko w praktyce dotyczy bardzo wielu zakładów pracy. Jak się można dowiedzieć, studiując strony internetowe, „Biedronka” oszukiwała również dostawców. Asortyment działań w tym zakresie jest jakiś bardzo znajomy: przeciąganie płatności za dostarczony towar, nieuzasadnione reklamacje itd. Oczywiście możrys. Tomasz Jurek na by przyjąć, że taka jest kolej rzeczy w budowaniu kapitalizmu i musimy przejść przez ten okres. Tylko czy zyski płynące z takich „oszczędności” mogą równoważyć straty wynikające z niezadowolenia pracowników i kooperantów? Wielokrotnie pisałem o roli pracowników w sukcesach firm. Niewątpliwie, wartość pracowników to 80-90% wartości zakładu. Trudno zrozumieć firmy, które zaniżają koszty poprzez obniżanie kosztów - ogólnie rzecz nazywając pracowniczych. Z pozoru efekty są dobre – pracownicy w trosce o własną pracę nie walczą z łamaniem kodeksu pracy i ustalonych warunków, a koszty spadają. Mimo, że pracownicy nie dyskutują, ale gdzieś w głowie zaczyna dojrzewać myśl, że są jak ofiary przysłowiowej już biedronki

! INFO › Jeżeli chcą państwo skomentować felieton prosimy o przesłanie opinii na adres: redakcja@nowykamieniarz.pl lub zabrać głos na forum użytkowników www.nowykamieniarz.pl

- mszyce. Uważam, że to z czym spotkał się Jeronimo Martins, czyli procesy to i tak małe piwo. Oczywiście jest spektakularne i może kosztować w sądzie konkretne pieniądze, ale jeszcze gorsze jest to, co spotyka biedne kropkowane owady w ciszy medialnej i sądowej. Całe stada mszyc latają po Polsce i opowiadają o swoich przygodach z drapieżnymi biedronkami. W poczuciu wyzysku nie ograniczają się do opowiadania o coraz wymyślniejszych sposobach wykorzystywania. Bez skrupułów przekazują wewnętrzne informacje handlowe i inne tajemnice firmy. To taka mała zemsta, czasem zupełnie nieświadoma. Do intensywnego pogrążania firmy dochodzi, gdy pracownik rozstaje się z firmą. Wtedy nic już nie hamuje oporów. Pastwienie się nad biedronką kończy się dopiero wtedy gdy, ofiara wyzysku wyląduje pod skrzydłami innej biedronki. Najzabawniejsze jest to, że przy powszechnym braku poszanowania pracowników, firmy, poprzez różne stowarzyszenia, przyznają sobie nagrody dla pracodawcy roku, regionu, fairplay. O wartości tych tytułów wolę milczeć – ostatnio dowiedziałem się, że do jednego z takich tytułów zgłoszono ponad 2000 firm, a tytułu nie przyznano tylko kilkunastu. Otrzymanie nagrody lub tytułu, to chyba akt uspokojenia sumienia. Lepiej było by gdyby pracodawcy dokładniej policzyli jakie straty powoduje złe podejście do pracownika – niepotrzebne byłyby żadne dyplomy. W pojęciach marketingu – nauki ze wszech miar praktycznej, jest pojęcie otoczenia rynkowego wewnętrznego. Jego jednym z podstawowych elementów, jest właśnie zagadnienie polityki wobec pracowników. Mowa jest o wewnętrznych relacjach w firmie, sposobie wynagradzania i premiowania, konkurencji między pracownikami i tego typu sprawach. Zagadnienie, jest traktowane tak samo poważnie jak inne składniki marketingu. Opisywa-

ne są przykłady, gdzie dyrekcja firmy funduje swoim pracownikom urodziny w dobrym lokalu albo rozdaje upominki z okazji świąt. Oczywiście o łamaniu prawa pracy nie ma mowy. Sam byłem świadkiem przeobrażeń w Europie. Kiedyś sklepy w kurortach turystycznych były otwarte praktycznie całą dobę, a poznani przeze mnie pracownicy pracowali po 14-16 godzin. Dzisiaj sklepy zamy-

! INFO

› Biedronka siedmiokropka (Coccinella septempunctacta), chrząszcz z rodziny biedronkowatych (Coccinellidae). Licznie występuje w Polsce. Osiągają długość 5-8 mm. Są aktywne od wiosny do późnej jesieni. Samica składa żółte, owalne jaja, które przylegają do siebie i tworzą grupki po 30-50 sztuk. Larwy biedronek znacznie się różnią od postaci dorosłych. Można je spotkać od czerwca do sierpnia. Są bardzo ruchliwe i żarłoczne. Jedna larwa w okresie rozwoju (20-30 dni) niszczy ponad 600 mszyc. Natomiast dorosła biedronka zjada od 30 do 60 mszyc dziennie. ‹

ka się generalnie po 23. Powstaje pytanie czy w branży kamieniarskiej w Polsce jest inaczej. Czy kropki na skrzydełkach pojawiają się również w zakładach kamieniarskich? Rozmowy z ludźmi branży potwierdzają, że kamieniarski światek, też może już liczyć kropki na plecach. Przerażenie budzą zakłady gdzie warunki socjalne pracowników to poziom XIX wieku. Brak ciepłej wody, szatni itd. A kluczowi pracownicy ? Przedstawiciele handlowi kursują po Polsce, zmuszani do pracy po 12-14 godzin, często nie płacone delegacje, nie rozliczane nadgodziny, zmieniane warunki wynagrodzenia, gdy tylko dotychczasowe pozwalają na konkretne zarobki. I tak właściciel kupuje nowego Mercedesa, a pracownik powoli zamienia się w mszycę głodną krwi biedronki. Warto zastanowić się jadąc z fasonem nową „furą”, czy za chwilę na lakierze metaliku zacznie być widać czerwone kropki, które nie będą specjalnie gustownie się prezentowały, a za chwilę mszyce mogą pozbawić nas przynajmniej komfortu tankowania „do pełna”. ▪ Dariusz Wawrzynkiewicz

¤nowy Kamieniarz · NR 13 · 03/2005 102

◄

► Marzec

www.nowykamieniarz.pl

◄

104

◄

► Marzec

Marzec ◄

► 105

:V]\VWNLH FHQ\ ]DZLHUDMÄ&#x2020; SRGDWHN 9$7 =DVWU]HJDP\ VRELH SUDZR ]PLDQ\ DVRUW\PHQWX RUD] FHQ

106

â&#x2014;&#x201E;

â&#x2013;º Marzec

1$=:$ & .RUSXV VLOQLND 35$Z & 6]F]RWNRWU]\PDF] 35$Z & 6WRMDQ NSO 35$Z & :LUQLN NSO 35$Z $ 6]F]RWND $ 6SUÄ&#x2039;Ä«\QD [ & .RÃ¢R ]Ä&#x2039;EDWH VWRÄ«NRZH ': 3RNU\ZD 35$Z 5Ä&#x2039;NRMHÄ&#x;Ã½ ]HVSyÃ¢ Ã¡Ä&#x2020;F]QLN 2GJLÄ&#x2039;WND [ & 6]QXU SU]\Ã¢Ä&#x2020;F]HQLRZ\ 2GFLÄ&#x2020;Ä«ND :NÃ¢DGND UÄ&#x2039;NRMHÄ&#x;FL ,, :NÃ¢DGND UÄ&#x2039;NRMHÄ&#x;FL & 3RNU\ZD Ã¢RÄ«\VND & 3RGNÃ¢DGND [ & :U]HFLRQR 35$Z 8V]F]HOND & & .RUSXV Ã¢RÄ«\VND & *Ã¢RZLFD 35$Z & Ã¡RÄ«\VNR Ä&#x;OL]JRZH [ 3LHUÄ&#x;FLHÄ&#x2022; HODVW\F]Q\ 3U]HVÃ¢RQD & & 8V]F]HOND ]HVSyÃ¢ 35$Z & 3RGNÃ¢DGND G\VWDQVRZD [ 3Ã¢\WND [ .DSWXU Ã¢RÄ«\VND & 3RGNÃ¢DGND [ 6LPHULQJ [ [ 2EHMPD SU]HZRGX & 3RNU\ZD ] NUyÃ½FHP & 3LHUÄ&#x;FLHÄ&#x2022; ODELU\QWRZ\ & 3LHUÄ&#x;FLHÄ&#x2022; VSUÄ&#x2039;Ä«\QXMÄ&#x2020;F\ Ã¡RÄ«\VNR NXONRZH 56& 33/ & 3RGNÃ¢DGND G\VWDQVRZD [ Ã¡RÄ«\VNR NXONRZH 56& 33/ :NUÄ&#x2039;W 0 [ :NUÄ&#x2039;W GR WZRU]\Z [ :NUÄ&#x2039;W GR WZRU]\Z [ :NUÄ&#x2039;W 0 [ 1DNUÄ&#x2039;WND 0

&(1$ 6=7

:NUÄ&#x2039;W GR WZRU]\Z [ :NUÄ&#x2039;W GR WZRU]\Z [ :NUÄ&#x2039;W GR WZRU]\Z [ & 3RGNÃ¢DGND [ :NUÄ&#x2039;W GR WZRU]\Z [ :NUÄ&#x2039;W 0 [ :NUÄ&#x2039;W GR WZRU]\Z [ Ã¡RÄ«\VNR NXONRZH 56& 33/ & 3RGNÃ¢DGND [ & 3RGNÃ¢DGND [ & 3RGNÃ¢DGND [ & Ä&#x17E;UXED 0 [ & 3RGNÃ¢DGND G\VWDQVRZD [ 5Ä&#x2039;NRMHÄ&#x;Ã½ GRGDWNRZD 3U]HZyG ]DVLODMÄ&#x2020;F\ GR V]OLÃ&#x20AC; HUNL PE 6PDU SU]HNÃ¢DGQLRZ\ (36 J *QLD]GR GR WUDQVIRUPDWRUD 9a :W\F]ND GR V]OLÃ&#x20AC; HUNL 9a

6]OLÃ&#x20AC; HUND 35$Z $ : 9a REU PLQ 'R SUDF\ QD PRNUR FHQD 35202&-$ 7UDQVIRUPDWRU 9$ 9a FHQD 3ROHUND 3UDV $5 : 9a REU PLQ 'R SUDF\ QD VXFKR FHQD 3ROHUND 3UDV % : 9a REU PLQ 'R SUDF\ QD VXFKR FHQD 3ROHUND 3UDV & : 9a REU PLQ 'R SUDF\ QD VXFKR FHQD 8FKZ\W V]OLÃ&#x20AC; HUVNL 383F FHQD 3RVLDGDP\ SHÃ¢Q\ DVRUW\PHQW F]Ä&#x2039;Ä&#x;FL ]DPLHQQ\FK GR V]OLÃ&#x20AC; HUHN &(/0$ Ã&#x2026;QD PRNURÂµ 7RZDU Z\V\Ã¢DP\ Z GQLX ]DPyZLHQLD SU]HV\Ã¢ND EH]SÃ¢DWQD SU]\ ]DPyZLHQLX SRZ\Ä«HM 3/1

$XWRU\]RZDQ\ VHUZLV SRJZDUDQF\MQ\ L SU]HGVWDZLFLHO KDQGORZ\ %,852 (/0$5 6(5:,6 0DULXV] :RMW\UD XO =LHOLÄ&#x2022;VNLHJR :URFÃ¢DZ

trzeb.

la waszych po

Maszyny do szlifowania, profilowania, ciecia i polerowania wszystkich rodzajów materialów.

aszyn d Pelna gama m

T 500 CO Polerka do plaszczyzn z mozliwoscia automatycznej wymiany glowic do granitu, marmuru, piaskowca i betonu.

T 110 S Pro

T 55 Advance

5 1 Warszawa, ul. Chocimska 28/12 MC DIAM Sp. Z.o.o. PL 00-79 848 72 24 22) (+48 Fax 83 04 646 22) Tel. (+48 - www.mcdiam.com.pl e-mail. mcdiam@mcdiam.com.pl

THIBAUT BP 88000 - 14508 VIRE cedex - FRANCE Tél : +33 (0) 231 666 803 - Fax : +33 (0) 231 663 243

www.thibaut.fr

Marzec ◄

► 107

108

◄

► Marzec

Marzec ◄

► 109