Municipality of Sheki, No 06(164) iyun 2018

Ш ШЯ ЯК КИ И

ÌßÍ ÉÀÍÌÀÑÀÌ, ÑßÍ ÉÀÍÌÀÑÀÍ, ÍÅÚß ×ÛÕÀÐ ÃÀÐÀÍËÛÃËÀÐ ÀÉÄÛÍËÛÜÀ?!

БЯЛЯДИЙЙЯСИ Нewspaper № 06 (164), Ийун 2018

оф

SHEKI

MUNICIPALITY Гязет 2005-ъи илдян няшр едилир

www.belediyye.sheki.city

ВЯТЯНИМИЗИН ГАНЛЫ ТАРИХИ И Ш Ь А Л Е Д И Л М И Ш Т О Р П А Г Л А Р Ы М Ы З ГЯРБИ АЗЯРБАЙЪАН ХАНКЯНДИ ХОЪАЛЫ ШУША ЛАЧЫН ХОЪАВЯНД КЯЛБЯЪЯР АЬДЯРЯ АЬДАМ ФЦЗУЛИ ЪЯБРАЙЫЛ ГУБАДЛЫ ЗЯНЭИЛАН

декабр, 1988 26.12.1991 26.02.1992 08.05.1992 18.05.1992 02.10.1992 02.04.1993 07.07.1993 23.07.1993 23.08.1993 23.08.1993 31.08.1993 29.10.1993

УНУТМАЙАГ! ШУША ВЯ ЛАЧЫНЫН ИШЬАЛЫНДАН 26 ИЛ КЕЧДИ

"Marxal" mцalicя-istirahяt kompleksi

"Иpяk Yolu" ЫX Beynяlxalq Musiqi Festivalы Иyunun 27-dя Azяrbaycanыn qяdim sяnяt vя mяdяniyyяt mяrkяzlяrindяn olan Шяkidя nюvbяti musiqi bayramы Шяki "Иpяk Yolu" ЫX Beynяlxalq Musiqi Festivalына старт верилди. rяsini яks etdirmяyя чalышmышыq".

Bяstяkarlar Иttifaqыnыn sяdri bildirib ki, builki festivalыn proqramы olduqca rяngarяngdir. Festival чяrчivяsindя tяшkil edilяcяk UNESCO-nun Яnяnяvi musiqi цzrя Beynяlxalq Шurasыnыn elmi simpoziumunda dцnyanыn 10 юlkяsindяn alimlяr vя ekspertlяr iшtirak edяcяklяr. Burada Шяki шяhяrinin tarixi vя mяdяniyyяti, dцnya xalqlarыnыn folklor musiqisinin qorunub saxlanmasы vя tяbliьi mяsяlяlяri mцzakirя olunacaq. Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov qяdim mяdяniyyяt mяrkяzlяrindяn olan Шяkinin beynяlxalq festivallarыn keчirilmяsi цчцn Mяdяniyyяt Nazirliyinin, Bяstяkarlar Иttifaqыnыn vя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin birgя tяшkilatчыlыьы ilя keчirilяn festivalda Tцrkiyя, Rusiya, Macarыstan vя Qazaxыstandan gяlmiш rяqs vя musiqi qruplarы, istedadlы ifaчыlar, hяmчinin Azяrbaycanыn tanыnmыш teatr vя musiqi kollektivlяri iшtirak edirlдияr. Фestivalыn tяntяnяli aчыlыш mяrasimi "Marxal" mцalicя-istirahяt kompleksinin Yay Teatrыnda keчirilib.

Festivalыn bяdii rяhbяri, Azяrbaycan Bяstяkarlar Иttifaqыnыn sяdri, Xalq Artisti, UNESCO-nun Sцlh artisti Firяngiz Яlizadя чыxыш edяrяk mюhtяшяm musiqi bayramы kimi gюzяl bir яnяnяyя чevrilяn vя artыq doqquzuncu dяfяdir keчirilяn Шяki "Иpяk Yolu" Bey-

nяlxalq Musiqi Festivalыnыn bu dяfя dя шяkililяrя vя qonaqlara unudulmaz anlar yaшadacaьыnы bildirib.

Firяngiz Яlizadя deyib: "Шяki "Иpяk Yolu" ЫX Beynяlxalq Musiqi Festivalы чox яlamяtdar vaxtda keчirilir.

2018-ci il bir sыra yaddaqalan hadisяlяrlя zяngin olub. Prezident seчkilяri dюvlяtimizin baшчыsы Иlham Яliyevin parlaq qяlяbяsi ilя nяticяlяnib. Ulu юndяr Heydяr Яliyevin 95 illiyi, dahi bяstяkar Qara Qarayevin 100 illiyi vя nяhayяt, Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin 100 illik yubileyi mюhtяшяm tяdbirlяrlя qeyd olunur. Festivalыn proqramыnda da Vяtяnimizin tarixindя iz qoymuш, юlkяmizin siyasi, iqtisadi, ictimai hяyatыna tяsir edяn, elяcя dя Azяrbaycanыn hяr bir vяtяndaшы цчцn mцhцm яhяmiyyяtя malik olan bцtцn bu hadisяlяrin mяnzя-

gюzяl mяkan olduьunu, onun "festivallar шяhяri" kimi tanыndыьыnы vurьulayыb.

Elxan Usubov дейиб: "Щяr ilin yayыnda keчirilяn vя artыq яnяnяyя чevrilяn "Иpяk Yolu" Beynяlxalq Musiqi Festivalы Шяkinin mяdяni hяyatыnda чox bюyцk hadisяdir vя musiqisevяrlяrin yaddaшыnda gюzяl xatirя kimi qalыr.

Dцnya musiqi sяnяtinin parlaq incilяrindяn ibarяt konsert proqramlarы, istedadlы sяnяtчilяrin чыxышlarы festival iшtirakчыlarыna xoш bayram ovqatы bяxш edir. Festival xalqыmыzыn zяngin mяdяniyyяtinin, Шяkinin turizm potensialыnыn tяbliьi baxыmыndan da mцhцm яhяmiyyяtя malikdir."

(Ятрафлы 8-ъи вя 9-ъу сящифялярдя)

сящ. 2

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

"Qurtuluш gцnцndяn baшlanan bюyцk yol tarixi шяxsiyyяtlяr yaradыr." Иyunun 13-dя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяti ilя Yeni Azяrbaycan Partiyasы Шяki Tяшkilatыnыn birgя tяшkilatчыlыьы ilя 15 iyun - Milli Qurtuluш gцnцnя hяsr olunmuш tяdbir keчirilib. Шяki шяhяr icra hakimiyyяtinin akt zalыnda baш tutan tяdbirdя яvvяlcя dюvlяt himni sяlяndirilib.

Sonra Шяki Шяhяr Иcra hakimiyyяti baшчыsыnыn birinci mцavini Hяsяn Hяsяnov "Qurtuluш gцnцndяn baшlanan bюyцk yol tarixi шяxsiyyяtlяr yaradыr" mюvzusunda mяruzя edib.

Bildirilib ki, Azяrbaycanыn яn yeni

№ 06 (164), Ийун 2018

Milli Qurtuluш Gцnц шяrяf tariximizdir Юlkяmizin hяr yerindя olduьu kimi Шяkidя dя 15 Иyun Milli Qurtuluш gцnц mцnasibяtilя silsilя tяdbirlяr keчiriлмишдир.

Vurьulanыb ki, bu gцn Heydяr Яliyev siyasi mяktяbinin varisi vя layiqli davamчыsы, Yeni Azяrbaycan Partiyasыnыn Sяdri, юlkя prezidenti Cяnab Иlham Яliyevdir. Belя ki, cяnab Иlham Яliyevin hяlя 2003 - cц ildя prezident kimi sяlahiyyяtlяrinin icrasыna baшladыьы ilk gцndяn hakimiyyяti xalqa xidmяt vasitяsi hesab etdiyini bildirmяsi heч dя tяsadцfi deyil. Юlkя baшчыsыnыn Цmummilli lider Heydяr Яliyev siyasi xяttini yцksяk sяviyyяdя davam vя daha da inkiшaf etdirmяsi mцasir dюvrdя Azяrbaycanыn dinamik tяrяqqisini шяrtlяndirяn mцhцm amil kimi чыxыш edir. Bu gцn respublikada yeni iш

Tяdbirlяrdя 1993-cц ilin iyun hadisяlяri яrяfяsindя respublikada yaranmыш aьыr vяziyyяt, hюkm sцrяn hяrc-mяrclik, baш verяn ictimai-siyasi proseslяr geniш tяhlil olunur, hяmin dюvrdя Ulu Юndяr Heydяr Яliyevin nюvbяti dяfя xilaskarlыq missiyasыnы цzяrinя gюtцrяrяk doьma xalqыnыn kюmяyinя gяldiyi vurьulanыr. Чыxышlarda Цmummilli Liderin xalqыmыz qarшыsыndakы яvяzsiz xidmяtlяrindяn яtraflы bяhs edilir, mцstяqil respublikamыzыn son illяr яldя etdiyi uьurlarыn birbaшa Heydяr Яliyevin adы ilя baьlы olduьu vurьulanыr. Bildirilir ki, mяhz Ulu Юndяrin respublika rяhbяrliyinя qayыdышыndan sonra юlkяmiz sцrяtli

inkiшaf yoluna qяdяm qoyub, onun layiqli davamчыsы Иlham Яliyevin mяqsяdyюnlц siyasяti nяticяsindя юlkяmizin iqtisadi qцdrяti daha da artыb, mцstяqil Azяrbaycan dцnya birliyindя юz layiqli yerini tutub. Иyunun 15-dя Milli Qurtuluш gцnц mцnasibяtilя шяhяr rяhbяrliyi, ictimaiyyяtin nцmayяndяlяri mцstяqil Azяrbaycanыn yaradыcыsы vя qurucusu, цmummilli lider Heydяr Яliyevin шяhяr icra hakimiyyяtinin binasыnыn qarшыsыndakы abidяsi юnцnя чiчяklяr dцzцb, Ulu Юndяrя hюrmяt vя ehtiramlarыnы, цmumxalq mяhяbbяtini nцmayiш etdiriblяr.

Kяnd tяsяrrцfatы naziri Шяkidя tarixindя 15 iyun gцnц xцsusi яhяmiyyяt kяsb edir. Оna gюrя ki, 25 il яvvяl iyun ayыnыn 15-dя Ulu Юndяr Heydяr Яliyev siyasi hakimiyyяtя qayыdышы ilя mцstяqil Azяrbaycanы daьыlmaqdan, юlkяmizi iflasdan, iqtisadi tяnяzzцldяn, xaosdan, юzbaшыnalыqdan xilas edяrяk inkiшaf yoluna qяdяm qoymaq цчцn zяmin yaratdы.

Qeyd olub ki, 1993 - cц ilin яvvяllяrindя юlkяdя hakimiyyяt tam iflic vяziyyяtinя dцшmцшdц. Partiyalar, ictimai - siyasi hяrяkatlar, hяtta ayrы - ayrы imkanlы шяxslяr silahlы qruplar vя qanunsuz silahlы birlяшmlяr yaradыrdыlar. Cяmiyyяtdя mцdafiяsizlik vя sivil birgяyaшayышыn mцmkцnsцzlцyц ovqatы kцtlяvi xarakter almышdы. Hamыnыn nяzяrlяri Naxчыvana dikilmiшdi. Vя nяhayяt xalqыn mцqяddaratыnda "hяqiqяt anы" olacaq 1993 - cц ilin yayы gяldi. Hяmin ilin iyun ayыnыn 15 - dя Heydяr Яliyev Azяrbaycanыn Ali Sovetinin sяdri seчildi vя Azяrbaycan tarixindя Heydяr Яliyev epoxasыnыn яn dinamik, gяrgin vя sяmяrяli dюvrц baшladы. Belяliklя, Heydяr Яliyev nюvbяti dяfя xilaskarlыq missiyasыnы цzяrinя gюtцrяrяk doьma xalqыnыn kюmяyinя gяldi. Яgяr 1969 - cu ildя onun birinci gяliшi Azяrbaycana dirчяliш vя чiчяklяnmя gяtirdisя, 1993 - cц ildя ikinci dяfя gяliшi isя Milli Qurtuluш gцnц oldu.

yerlяri aчыlыr, яhalinin sosial rifahы yцksяlir, dюvlяt bцdcяsinin gяlirlяri artыrыlыr, Azяrbaycan idxal edяn юlkяdяn ixrac edяn юlkяyя чevrilir. Regionlarыn inkiшafы vя durmadan aparыlan abadlыq vя yenidяnqurma iшlяri, tяhsil sistemindяki islahatlar vя uьurlu nяticяlяr, neft bazarыndakы цstцn mюvqe, sяhiyyя sisteminin mцasir standartlara cavab vermяsi, turizmin vя idmanыn inkiшafы Prezident Иlham Яliyevi Azяrbaycanda alternativsiz liderя, bюyцk siyasi xadimя чevirmiшdir.

Tяdbirdя digяr чыxыш edяnlяr Цmummilli Liderin xalqыmыz qarшыsыndakы яvяzsiz xidmяtlяrindяn яtraflы bяhs edib, mцstяqil respublikamыzыn son illяr яldя etdiyi uьurlarыn birbaшa Heydяr Яliyevin adы ilя baьlы olduьunu, mяhz Ulu Юndяrin respublika rяhbяrliyinя qayыdышыndan sonra юlkяmiz sцrяtli inkiшaf yoluna qяdяm qoyduьunu, onun layiqli davamчыsы Иlham Яliyevin mяqsяdyюnlц siyasяti nяticяsindя юlkяmizin iqtisadi qцdrяtinin daha da artdыьыnы, mцstяqil Azяrbaycanыn dцnya birliyindя юz layiqli yerini tutduьunu vurьulayыblar.

Sonda "Иpяkчi" qяzetinin 85 vя "Шяkinin Sяsi" qяzetinin 25 illik yubileylяri mцnasibяtilя hяmin qяzetlяrin baш redaktoru Aydыn Mяmmяdova Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin Fяxri Fяrmanы ilя tяqdim olunub.

Шяkidя su tяsяrrцfatы vя meliorasiya iшчilяri gцnц qeyd edilmiшdir Иyunun 5-dя Шяki шяhяrindя yerlяшяn Heydяr Яliyev Mяrkяzindя su tяsяrrцfatы vя meliorasiya iшчilяrinin peшя bayram gцnц mцnasibяtilя tяdbir keчirilmiшdir.

Tяdbirdя Шяkidя su tяsяrrцfatы vя meliorasiya sahяsindя чalышan яmяk kollektivlяrinin nцmayяndяlяri iшtirak etmiшlяr.

Tяdbir iшtirakчыlarы яvvяlcя цmummilli lider Heydяr Яliyevin xatirяsini ehtiramla yad edяrяk abidяsi юnцnя gцl dяstяlяri dцzmцш, Mяrkяzdя nцmayiш olunan dahi шяxsiyyяtin hяyat vя fяaliyyяtini яks etdirяn eksponatlarla tanыш olmuшlar.

Daha sonra keчirilяn tяdbirdя чыxыш edяnlяr meliorasiya vя su tяsяrrцfatы sahяsindя юlkяdя vя Шяki шяhяrindя gюrцlяn iшlяrdяn danышmыш, bu sahяdя чalышanlarы peшя bayramlarы mцnasibяtilя tяbrik etmiшlяr.

Prezident Иlham Яliyevin tapшыrыq vя tюvsiyяlяrinя яsasяn, mяrkяzi icra hakimiyyяti orqanlarыnыn rяhbяrlяri bюlgяlяrdя vяtяndaшlarыn qяbulunu keчirir, onlarыn mцxtяlif mяsяlяlяrlя baьlы mцraciяtlяrinin, яrizя vя шikayяtlяrinin mцsbяt hяll olunmasы цчцn tяdbirlяr gюrцrlяr.

mцraciяtlяri яsasяn fermerlяrя gцzяшtli шяrtlяrlя kreditlяrin verilmяsi, kяnd tяsяrrцfatы texnikasы vя tяsяrrцfat suyu ilя tяminat, ixtisasa uyьun iшlя tяmin olunma vя digяr mяsяlяlяrlя baьlы olub.

Nazir Иnam Kяrimov hяr bir vяtяndaшыn mцraciяtini diqqяtlя dinlяyib, qaldыrыlan mяsяlяlяrin hяrtяrяfli юyrяnilmяsi vя qanunvericiliyin tяlяblяrinя uyьun qыsa

AZЯRTAC-ыn bюlgя mцxbiri xяbяr verir ki, kяnd tяsяrrцfatы naziri Иnam Kяrimov iyunun 22-dя Шяki Шяhяr Kяnd Tяsяrrцfatы Иdarяsinin inzibati binasыnda Balakяn, Zaqatala, Qax, Шяki vя Oьuz rayonlarыndan olan vяtяndaшlarы qяbul edib.

Qяbuldan яvvяl nazir Иnam Kяrimov vя шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov цmummilli lider Heydяr Яliyevin icra hakimiyyяtinin binasы qarшыsыnda ucaldыlan abidяsi юnцnя gцl dяstяlяri dцzцb, xatirяsini ehtiramla yad ediblяr.

Nazir Иnam Kяrimov daha sonra vяtяndaшlarы qяbul edib. Nazirliyin idarя vя tabeli qurumlarыnыn rяhbяrlяrinin iшtirakы ilя keчirilяn qяbulda 70-dяn artыq vяtяndaшыn mцraciяtinя baxыlыb.

Qяbula gяlяn vяtяndaшlarыn

mцddяtdя hяll edilmяsi цчцn mцvafiq tapшыrыqlar verib.

Vяtяndaшlarыn mцraciяtlяrinin bir qismi yerindяcя hяllini tapыb, qaldыrыlan digяr mяsяlяlяr isя araшdыrыlmasы цчцn nяzarяtя gюtцrцlцb.

Nazirliyin fяaliyyяt dairяsinя aid olmayan mцraciяtlяr mцvafiq qurumlara чatdыrыlmaq цчцn qeydiyyata alыnыb.

Nazir vяtяndaшlarla gюrцш zamanы dюvlяtimizin baшчыsыnыn kяnd tяsяrrцfatыnыn inkiшafы ilя baьlы son dюvrlяrdя imzaladыьы sяrяncamlarыn kяnd tяsяrrцfatы istehsalчыlarыnыn rifah halыnыn yaxшыlaшdыrыlmasыna vя юlkяmizdя bu sahяnin inkiшafыna tяkan verяcяyini vurьulayыb.

Qяbula gяlяn vяtяndaшlar gюstяrilяn diqqяt vя qayьыya gюrя Prezident Иlham Яliyevя minnяtdarlыqlarыnы bildiriblяr.

№ 06 (164), Ийун 2018

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

Дюvlяt qulluqчularыnыn peшя bayramы qeyd olunду

сящ. 3

ДИМ ДШ-нин сядри Шякидя Dюvlяt Иmtahan Mяrkяzi Direktorlar Шurasыnыn sяdri Шяkidя vяtяndaшlarыn mцraciяtlяrini dinlяyib.

Иyunun 23-dя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin tяшkilatчыlыьы ilя dюvlяt qulluqчularыnыn peшя bayramы gцnцnя hяsr olunmuш yыьыncaq keчirilib.

Tяdbir iшtirakчыlarы яvvяlcя Цmummilli lider Heydяr Яliyevin шяhяr icra hakimiyyяtinin binasы qarшыsыnda ucaldыlan abidяsi юnцnя gцl dяstяlяri dцzцb, xatirяsini ehtiramla anыblar.

Tяdbiri giriш sюzц ilя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяti baшчыsы Elxan Usubov aчaraq dюvlяt qulluqчularыnы peшя bayramы mцnasibяtilя tяbrik edib. O bildirib ki, Цmummilli lider Heydяr Яliyevin dюvlяtчilik яnяnяlяri vя dюvlяt qulluqчusu цчцn olduqca zяruri olan keyfiyyяtlяri onun layiqli davamчыsы mюhtяrяm Prezidentimiz cяnab Иlham Яliyev tяrяfindяn bu gцn yaшadыlыr vя bюyцk bacarыqla davam etdirilir. Uьurlu dюvlяt quruculuьu siyasяtinin ardыcыl hяyata keчirilmяsi nяticяsindя respublikamыzda dюvlяt idarяetmя sisteminin, o cцmlяdяn

dюvlяt qulluьunun tяkmillяшdirilmяsi цчцn mцhцm iшlяr gюrцlцr.

Sonra Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяti Baшчыsы Aparatыnыn шюbя mцdiri Daшqыn Mikayыlovun mяruzяsi dinlяnilib. O bildirib ki, Azяrbaycanda dюvlяt qulluьu sahяsindя aparыlan islahatlarыn яn mцhцm nяticяlяrindяn biri 2000-ci il iyulun 21-dя "Dюvlяt qulluьu haqqыnda" Qanunun qяbul edilmяsidir. Hяmin qanunla Azяrbaycanda dюvlяt qulluьu sahяsindя vahid dюvlяt siyasяtinin formalaшdыrыlmasыnыn яsasы qoyulub, bu sahяdя kadr siyasяtinin яsas prinsiplяri, dюvlяt qulluqчularыnыn cяmiyyяtdяki yeri, onlarыn hцquq vя vяzifяlяri mцяyyяnlяшdirilib. Dюvlяt qulluьu sahяsindя dцnya tяcrцbяsini nяzяrя alan bir чox sяnяdlяr qяbul edilяrяk geniш hцquqi baza yaradыlыb.

Bu sяnяdlяr Azяrbaycanda dюvlяt qulluьunun яsas istiqamяtlяrini яhatя edяrяk dюvlяt qulluqчularыnыn fяaliyyяti цчцn lazыmi hцquqi zяmin, mцvafiq icra vя

nяzarяt mexanizmi formalaшdыrыb. Bцtцn bunlar cяmiyyяtdя sosial яdalяti vя vяtяndaшlarыn layiqli hяyat tяrzini tяmin etmяk, demokratik tяsisatlarы inkiшaf etdirmяk, elmin, mяdяniyyяtin vя tяhsilin sяviyyяsini yцksяltmяk цчцn dюvlяt qulluqчularы qarшыsыnda geniш imkanlar aчыb. Чыxышlarda qeyd olunub ki, bu gцn dюvlяt vя vяtяndaш cяmiyyяti quruculuьu prosesindя dюvlяt qulluьunun tяшkili tamamilя yeni prinsiplяrя яsaslanыr, dюvlяtlя vяtяndaш arasыnda inam vя etimad bяrqяrar olur. Hяyata keчirilяn dюvlяt qulluьu siyasяti qanunчuluq, hesabatlыlыq, шяffaflыq, cavabdehlik prinsiplяrinя яsaslanan dюvlяt idarячiliyi sisteminin daha sяmяrяli inkiшaf etdirilmяsinя xidmяt edir.

Yыьыncaьыn sonunda dюvlяt orqanlarыnda sяmяrяli fяaliyyяtinя gюrя bir qrup dюvlяt qulluqчusuna Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin Fяxri Fяrmanlarы tяqdim olunub.

Prezident Иlham Яliyevin tapшыrыьыna яsasяn, mяrkяzi icra hakimiyyяti orqanlarыnыn rяhbяrlяri bюlgяlяrdя vяtяndaшlarыn qяbulunu davam etdirirlяr.

Qяbulda Oьuz, Шяki, Qax, Zaqatala vя Balakяn rayonlarыndan olan 20-dяk sakinin, hяmчinin bu rayonlarda mяskunlaшmыш mяcburi kючkцnlяrin mцraciяtlяri dinlяnilib.

AZЯRTAC-ыn bюlgя mцxbiri xяbяr verir ki, iyunun 28-dя Dюvlяt Иmtahan Mяrkяzi (DИM) Direktorlar Шurasыnыn sяdri Mяleykя Abbaszadя Шяki шяhяrindя, Sabit Rяhman adыna Dюvlяt Dram Teatrыnыn binasыnda шimal-qяrb bюlgяsindяn olan vяtяndaшlarы qяbul edib.

Qяbuldan яvvяl Mялейкя Abbaszadя vя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov цmummilli lider Heydяr Яliyevin icra hakimiyyяtinin binasы qarшыsыnda ucaldыlan abidяsi юnцnя gцl dяstяlяri qoyub, Ulu Юndяrin xatirяsini ehtiramla yad ediblяr.

Mцraciяtlяr яsasяn dюvlяt qulluьuna, ali tяhsilin bakalavriat vя magistratura sяviyyяlяrinя qяbul, ali tяhsil mцяssisяlяrinя ixtisas seчimi, sыnaq vя buraxыlыш imtahanlarы vя digяr mяsяlяlяrlя baьlы olub.

DИM-in Direktorlar Шurasыnыn sяdri hяr bir vяtяndaшыn mцraciяtini diqqяtlя dinlяyib. Mцraciяtlяrin bir qismi yerindяcя hяllini tapыb. Araшdыrыlmasы zяruri olan bяzi mяsяlяlяr qeydiyyata alыnыb vя hяlli ilя baьlы mцvafiq tapшыrыqlar verilib.

Qurumun sяlahiyyяtlяrinя aid olmayan mцraciяtlяr aidiyyяti qurumlara gюndяrilmяk цчцn qeydiyyata gюtцrцlцb.

Ekologiya vя tяbii sяrvяtlяr naziri Шякидя Azяrbaycan Prezidenti Иlham Яliyevin dюvlяt qurumlarы tяrяfindяn insanlara layiqli xidmяt gюstяrilmяsi, vяtяndaшlarыn mцraciяtlяrinя qayьы vя hяssaslыqla yanaшыlmasы, bu zaman яdalяt prinsipinin tam tяmin edilmяsi ilя baьlы tapшыrыqlarыna uyьun olaraq Eko-logiya vя Tяbii Sяrvяtlяr Nazirliyi tяrяfindяn vяtяndaшlarыn bюlgяlяrdя qяbuluna xцsusi diqqяt yetirilir.

чыsы Elxan Usubov ulu юndяr Heydяr Яliyevin abidяsini ziyarяt edяrяk юnцnя gцl dяstяlяri qoyub, dahi шяxsiyyяtin яziz xatirяsinя dяrin ehtiramlarыnы bildiriblяr.

Qяbul zamanы яtraf mцhitin mцhafizяsi, meшяlяrin qorunmasы, biomцxtяliflik, hidrometeorologiya, яtraf mцhitin monitorinqi vя digяr mяsяlяlяrlя baьlы vяtяndaшlarыn mцraciяt vя tяkliflяri dinlяnilib.

Mяrkяzi icra hakimiyyяti orqanlarы rяhbяrlяrinin шяhяr vя rayonlarda vяtяndaшlarыn qяbulu cяdvяlinя яsasяn iyunun 29-da ekologiya vя tяbii sяrvяtlяr naziri Muxtar Babayev Шяki Dюvlяt Dram Teatrыnda Шяki, Qяbяlя, Oьuz vя Иsmayыllы rayonlarыnыn vяtяndaшlarыnы qяbul edib.

Nazirliyin mяtbuat xidmяtindяn AZЯRTAC-a verilяn xяbяrя gюrя, яvvяlcя nazir Muxtar Babayev vя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baш-

Mцraciяtlяrin bir qismi yerindяcя hяllini tapыb, digяrlяri цzrя nazirliyin aidiyyяti mяsul iшчilяrinя mцvafiq tapшыrыqlar verilib.

Vяtяndaшlar bюlgя sakinlяrinin yerindяcя qяbulu vя mцraciяtlяrinя baxыlmasы цчцn rahat vя яlveriшli шяrait yaradыlmasыndan razыlыqlarыnы bildirяrяk, gюstяrilяn diqqяt vя qayьыya gюrя Prezident Иlham Яliyevя minnяtdarlыqlarыnы ifadя ediblяr.

Е Л А Н Азярбайъан Республикасынын Баш прокурору тяряфиндян Оьуз район прокурорлуьунун инзибати бинасында вятяндашларын гябулу кечириляъякдир. Азярбайъан Республикасынын Президенти ъянаб Илщам Ялийевин дювлят гурумлары тяряфиндян инсанлара лайигли хидмят эюстярилмяси, вятяндашларын мцраъиятляриня гайьы вя щяссаслыгла йанашылмасы, бу заман ядалят принсипинин там тямин олунмасы иля баьлы тапшырыгларынын иърасы иля ялагядар мяркязи иъра щакимиййяти органлары рящбярляринин шящяр вя районларда вятяндашларын гябулу ъядвялиня мцвафиг олараг Азярбайъан Республикасынын Баш прокурору ъянаб Закир Гаралов

тяряфиндян 2018-ъи илин ийул айынын 20-дя саат 10:00-да Оьуз район прокурорлуьунун инзибати бинасында вятяндашларын гябулу кечириляъякдир. Гябула эялмяк истяйян Шяки район сакинляри шяхсиййятини тясдиг едян сяняди тягдим етмякля Шяки район прокурорлуьунда (цнван: Шяки шящяри, М.Ф.Ахундов пр., 68) гейдиййатдан кечя билярляр. ШЯКИ РАЙОН ПРОКУРОРЛУЬУ

сящ. 4

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 06 (164), Ийун 2018

АЗЯРБАЙЪАН ПОЛИСИ - 100 Шяkidя Azяrbaycan polisinin yaranmasыnыn 100 illik yubileyi mцnasibяtilя tяntяnяli tяdbir keчirilib Иyulun 2-dя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяti vя Шяki Шяhяr-Rayon Polis шюbяsinin birgя tяшkilatчыlыьы ilя Azяrbaycan polisinin yaranmasыnыn 100 illik yubileyi mцnasibяtilя tяntяnяli tяdbir keчirilib.

Tяdbirdяn яvvяl шяhяr rяhbяrliyi, шяhяr polis orqanlarыnыn яmяkdaшlarы Цmummilli Lider Heydяr Яliyevin шяhяr icra hakimiyyяtinin binasы qarшыsыnda ucaldыlan abidяsi юnцnя gцl dяstяlяri dцzцb, xatirяsini ehtiramla anыblar. Шяki Dюvlяt Dram Teatrыnda baш tutan vя шяhяr ictimaiyyяtinin nцmayяndяlяrinin, polis яmяkdaшlarыnыn vя veteranlarыnыn iшtirak etdiyi bayram tяdbirindя яvvяlcя dюvlяt himni sяlяndirilib.

Tяdbirdя чыxыш edяn Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov Ulu юndяr Heydяr Яliyevin 1998-ci il 24 may tarixli Fяrmanы ilя hяr il iyulun 2-si Azяrbaycanda Polis Gцnu kimi qeyd olunduьunu

bildirib. O qeyd edib ki, bu шяrяfli tarix 1918-ci il iyulun 2-dя Azяrbaycan Demokratik Respublikasы Daxili Ишlяr Nazirliyinin tяrkibindя asayiшi mцhafizя

dяstяlяrinin yaradыlmasы ilя baшlanmышdыr. Hяmin dюvrdя polis milli mяnafelяrin qorunmasыnda xцsusi rol oynamыш, sovet hakimiyyяti illяrindя isя bюyцk inkiшaf yolu keчmiш, faшizmя qarшы mцharibяdя fяal iшtirak etmiшdir. Bu dюvrцn яn яhяmiyyяtli mяrhяlяsi Ulu Юndяrimizin Azяrbaycana rяhbяrlik etdiyi illяr olmuшdur.

Bildirilib ki, 1993-cц ilin iyununda Azяrbaycana siyasi hakimiyyяtя qayыdan Ulu Юndяrimiz Heydяr Яliyevinin rяhbяrliyi ilя aparыlan hцquqi islahatlarыn nяticяsi olaraq polis vahid hцquq mцhafizя orqanы kimi formalaшmышdыr.

Qeyd olunub ki, bu gцn Azяrbaycan polisi cinayяtkarlыьa qarшы mцbarizя, insanlarыn tяhlцkяsizliyinin tяmin olunmasы, ictimai asayiшin qorunmasы kimi чяtin vяzifяnin

юhdяsindяn layiqincя gяlir. Шяki Шяhяr-Rayon Polis Шюbяsinin яmяkdaшlarыnыn rayonda ictimai asayiшin qorunmasыnda, cinayяtkarlыьa

qarшы mцbarizя vя hцquqpozmalarыna qarшы profilaktiki tяdbirlяrin gюrцlmяsindя яhяmiyyяtli rol oynadыьыnы vurьulayan icra baшчыsы onlarы peшя bayramы mцnasibяti ilя tяbrik edib.

Sonra Azяrbaycan Respublikasыnыn Daxili Ишlяr Naziri, general-polkovnik Ramil Usubovun polis яmяkdaшlarыna цnvanladыьы tяbrik mяktubu oxunub.

Tяdbirdя чыxыш edяn Шяki Шяhяr-Rayon Polis шюbяsinin rяisi, polis polkovniki Яbцlfяt Rzayev mцstяqillik illяrindя Azяrbaycan polisinin keчdiyi inkiшaf yolundan vя яldя etdiyi nailiyyяtlяrdяn danышыb. Шяki шяhяrindя ictimai asayiшin qorunmasы, cinayяtkarlыьa qarшы mцbarizя sahяsindя aparыlan iшlяrя toxunun natiq polis orqanlarыna gюstяrilяn diqqяt vя qayьыya gюrя

шяhяr rяhbяrliyinя юz tяшяkkцrцnц bildirib.

Sonra cinayяtkarlыьa qarшы mцbarizя, ictimai tяhlцkяsizlik vя asayiшin tяmin

olunmasыnda yцksяk peшяkarlыq gюstяrяrяk fяrqlяndiklяrinя gюrя Azяrbaycan Polisinin yaranmasыnыn 100 illiyi mцnasibяtilя bir qrup polis яmяkdaшы Шяki Шяhяr Иcra hakimiyyяtinin baшчыsы tяrяfindяn Fяxri Diplomla tяltif edilib, hяmчinin hяvalя edilmiш edilmiш xidmяti vяzifя vя tapшыrыqlarыn layiqincя yerinя yetirilmяsindя xцsusilя fяrqlяndiyinя gюrя Шяki ШяhяrRayon Polis шюbяsinin ayrы-ayrы xidmяtlяri цzrя "Яn yaxшы" fяrqlяnяn яmяkdaшlarы mцkafatlandыrыlыb. Eyni zamanda Шяki Шяhяr-Rayon Polis Шюbяsinin bir qrup яmяkdaшыnыn tяltif olunmasы barяdя Daxili Ишlяr

Naziri, general-polkovnik Ramil Usubovun яmri tяdbir iшtirakчыlarыnыn diqqяtinя чatdыrыlыb, Шяhяr-Rayon Polis шюbяsinin rяisinin яmri ilя bir qrup яmяkdaшa tяшяkkцr elan edilib.

Tяdbirdя Azяrbaycan polisinin keчdiyi шяrяfli inkiшaf yolundan bяhs edяn, hяmчinin Шяki шяhяrindя ictimai asayiшin qorunmasы, cinayяtkarlыьa qarшы mцbarizя sahяsindя aparыlan iшlяri яks etdirяn videoчarx nцmayiш olunub.

Tяdbir Шяki шяhяrinin vя respublikamыzыn tanыnmыш musiqi kollektivlяrinin iшtirakы ilя maraqlы konsert proqramы ilя baшa чatыb.

ihя цmumilikdя юlkя Prezidenti vя hюkumяtinin qoyduьu hяdяflяrя чatmaq цчцn tяkan verяcяk.

Layihяnin fяaliyyяt istiqamяti чяrчivяsindя biznes planlarыn yazыlmasыna dяstяk,

maliyyя idarяetmяsinя dair mяlumatlandыrma, region цчцn rentabelli ola bilяcяk fяaliyyяt istiqamяtinin seчiminя dяstяk vя bir neчя start-up layihяlяrinя dяstяyin tяmin olunmasы nяzяrяdя tutulur.

Сащибкар гадынлар Шura qadыnlarыn sahibkarlыq tяшяbbцslяrini dяstяklяyir.

Namiq CABBARZADЯ "Иqtisadi Mцnasibяtlяrin Ишtirakчыlarыnыn Maariflяndirilmяsinя Kюmяk" Иctimai Birliyi Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti yanыnda QHT-lяrя Dюvlяt Dяstяyi Шurasыnыn maliyyя yardыmы ilя Шяkidя Шяki-Zaqatala iqtisadi zonasыnda yaшayan qadыnlarыn sahibkarlыq tяшяbbцslяrinin dяstяklяnmяsi layihяsi чяrчivяsindя Шяki шяhяri vя яtraf kяndlяrяdяn olan sahibkar vя sahibkarlыq fяaliyyяti ilя mяшьul olmaq niyyяtindя olan qadыnlar цчцn 1 aylыq komputer dяrslяri vя 4 gцnlцk biznes tяlim keчirilib. Яsas mяqsяdi "Azяr-

baycan Respublikasы regionlarыnыn 2014-2018-ci illяrdя sosial-iqtisadi inkiшafы Dюvlяt Proqramы" vя "Milli iqtisadiyyat vя iqtisadiyyatыn яsas sektorlarы цzrя strateji yol xяritяlяri"ndяn irяli gяlяn hяfяdlяrя чatmaq цчцn regionlarda yaшayan qadыnlarыn iqtisadi fяalliьыna dяstяk vermяk vя qadыnlarыn kiчik vя orta sahibkarlыq fяaliyyяtinя baшlamasыna kюmяk gюstяrmяk, onlarыn cяmiyyяtdя ictimai rolunun yцksяlmяsinя yardыm etmяkdяn ibarяt olan layihяyя Шяki шяhяri vя яtraf kяndlяrяdяn olan sahibkar vя sahibkarlыq fяaliyyяtinя baшlamaq niyyяtindя olan 15 nяfяr qadыn qatыlыb.

Aydыndыr ki, qadыnlarыn iqtisadi fяallыьыnыn artыrыlmasы

ailяlяrin maddi rifahыnыn artmasыna vя dolayasы ilя юlkяnin iqtisadi gцcцnцn artmasыna sяbяb olacaq. Bu baxыmdan regionlarda yaшayan qadыnlar arasыnda sahibkarlыq fяaliyyяtinin inkiшafыna dяstяk vermяklя lay-

№ 06 (164), Ийун 2018

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 5

"Azяrbaycanыn dюvlяt-din modeli: яsas istiqamяtlяr" Шяkidя "Azяrbaycanыn dюvlяt-din modeli: яsas istiqamяtlяr" mюvzusunda ikigцnlцk konfrans кечирилиб.

Mayыn 31-dя Dini Qurumlarla Иш цzrя Dюvlяt Komitяsi vя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin birgя tяшkilatчыlыьы ilя Шяkidя "Azяrbaycanыn dюvlяt-din modeli: яsas istiqamяtlяr" mюvzusunda ikigцnlцk konfrans юz iшinя baшlayыb.

Konfransыn birinci gцnцndя цmumtяhsil mяktяblяrindя чalышan psixoloqlar, "Hяyat bilgisi" fяnnini tяdris edяn mцяllimlяr, шяhяr mяktяblяrinin tяlim-tяrbiyя iшlяri цzrя direktor mцavinlяri, Шяhяr Gяnclяr vя Иdman Иdarяsinin яmяkdaшlarы, YAP-ыn Шяhяr Tяшkilatыnыn gяnclяri, elяcя dя ictimaiyyяt nцmayяndяlяri iшtirak ediblяr.

Tяdbiri giriш sюzц ilя

aчan Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяti baшчыsы Aparatыnыn Иctimaisiyasi vя humanitar mяsяlяlяr шюbяsinin mцdir mцavini - dini qurumlarla iшin tяшkilatчыsы Sadiq Yusifov dini radikalizm vя fяsadlarы haqqыnda danышыb. O, dini radikalizm vя ekstremizmin yayыlmasыna qarшы dini maariflяndirmя tяdbirlяrinin юnяmli rola malik olduьunu bildirib. S.Yusifov, hяmчinin юlkяmizdя mюvcud olan multikultural vя tolerant mцhitdяn sюhbяt aчыb. Шяki Шяhяr Gяnclяr vя Иdman Иdarяsinin rяisi Vцqar Иskяndяrov gяnclяr vя yeniyetmяlяrin zяrяrli ideologiyalardan, pis vяrdiшlяrdяn qorunmasы yollarы barяdя tяdbir iшtirakчыlarыnы mяlumatlandыrыb. O, bu istiqamяtdя dюvlяt tяrяfindяn hяyata keчirilяn iшlяri diqqяtя чatdыrыb.

Daha sonra чыxыш edяn Dini Qurumlarla Иш цzrя Dюvlяt Komitяsi sяdrinin mцavini

Gцndцz Иsmayыlov юlkяmizdя milli-mяnяvi, цmumbяшяri, humanist dяyяrlяrя verilяn юnяmdяn danышыb. Bildirib ki, Azяrbaycanda heч zaman milli-dini zяmindя qarшыdurmanыn baш vermяmяsi, hяmчinin qarшыlыqlы etimada vя hюrmяtя яsaslanan mцtяrяqqi milli-mяdяni vя etnik-dini mцnasibяtlяrin hюkm sцrmяsi xalqыmыzыn юzцnяmяxsus milli xцsusiyyяtindяn irяli gяlir. Bu nцmunяvi xцsusiyyяt Azяrbaycanыn mцstяqillik illяrindя daha da mюhkяmlяnib vя fяrqli mяdяniyyяtlяrin, dinlяrin nцmayяndяlяrinя hюrmяtlя yanaшmaq яnяnяsi mяhz Цmummilli Lider Heydяr Яliyevin mцdrik siyasяti sayяsindя dюvlяt siyasяtimizin prioritet istiqamяtlяrindяn birinя чevrilib.

G.Иsmayыlov vurьulayыb ki, bunlara baxmayaraq юlkяmizdя dini zяmindя qarшыdurma yaratmaq cяhdlяri var. Юtяn яsrin 90-cы illяrindя milli zяmindя qarшыdurma yaratmaьa чalышan bяzi qцvvяlяrin sяylяri xalqыn Azяrbaycanчыlыq ideologiyasы яtrafыnda sыx birlяшmяsi sayяsindя nяticяsiz qalыb, yeni hяdяf kimi isя din amili seчilib. Dini radikal qцvvяlяrin яsas hяdяflяrinin yeniyetmя vя gяnclяr olduьunu bildirяn sяdr mцavini buna gюrя dя bu kontingentlя sыx tяmasda olan pedaqoqlarыn цzяrinя bюyцk mяsuliyyяt dцшdцyцnц deyib.

Dini Qurumlarla Иш цzrя Dюvlяt Komitяsinin Dini maariflяndirmя iшinin tяшkili шюbяsinin mцdir mцavini Ruslan Яsgяrov чыxышыnda dini radikalizm vя ekstremizm, onlarыn yaranma sяbяblяri vя tяzahцr formalarы, elяcя dя юlkяmizdя bu istiqamяtdя aparыlan

Bu il Шяki taxыlчыlarы 225 min ton mяhsul istehsal etmяyi qarшыlarыna mяqsяd qoyublar

mцbarizя tяdbirlяrindяn bяhs edib.

Sonda tяdbir iшtirakчыlarыnы maraqlandыran suallar cavablandыrыlыb.

***

Dюvlяt Komitяsinin sяdri Mцbariz Qurbanlы : "Biz tariximizi юyrяnяrяk, tarixdяn ibrяt dяrsi gюtцr mяliyik."

“Ulu Юndяr Heydяr Яliyev tяrяfindяn яsasы qyulan Azяrbaycanыn dюvlяt-din modeli bцtцn dцnya цчцn nцmunяdir.” Bu fikir Dini Qurumlarla Иш цzrя Dюvlяt Komitяsinin (DQИDK) vя Шяki Шяhяr

Иcra Hakimiyyяtinin birgя tяшkilatчыlыьы ilя iyunun 1-dя Шяkidя "Azяrbaycanыn dюvlяt-din modeli: яsas istiqamяtlяr" mюvzusunda keчirilяn konfransыn ikinci panelindя sяslяndirilib.

Tяdbirdя Dюvlяt Komitяsinin vя шяhяr icra hakimiyyяtinin rяhbяr шяxslяri, yerli hцquq mцhafizя orqanlarыnыn rяhbяrlяri, яrazi icra nцmayяndяlяri vя bяlяdiyyя sяdrlяri, Шяhяr Aьsaqqallar Шurasыnыn цzvlяri, dini icma sяdrlяri, din xadimlяri, ilahiyyatчыlar, fяal gяnclяr vя ictimaiyyяtin nцmayяndяlяri iшtirak ediblяr.

Konfransыn tяшkilatчы qurumlarыnыn rяhbяrlяri яvvяlcя Цmummilli Lider Heydяr Яliyevin шяhяr icra hakimiyyяtinin binasы qarшыsыnda ucaldыlan abidяsi юnцnя gцl dяstяlяri dцzцb, xatirяsini ehtiramla anыblar.

Tяdbirdя Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov чыxыш edяrяk, bu gцn юlkяmizdя dюvlяt-din mцnasi-

Respublikanыn яn iri taxыlчыlыq rayonlarыndan olan Шяkidя bir neчя gцndцr arpa biчininя baшlanыlыb. Rayonun Turan qяsяbяsi, Kiчik Dяhnя, Шяkikяnd, Cяyirli, Bolludяrя, Suчma kяndlяrinin яrazilяrindяki tяsяrrцfatlarda ilk gцnlяr 3,5 min hektara yaxыn sahяnin

bяtlяrinin mюvcud sяviyyяsinin яn yaxшы model kimi qiymяtlяndirildiyini diqqяtя чatdыrыb.

Bildirilib ki, Prezident Иlham Яliyevin bu sahяyя xцsusi diqqяt vя qayьыsы nяticяsindя юlkяmizdя dюvlяt-din mцnasibяtlяri юzцnцn яn yцksяk sяviyyяsindяdir. Dюvlяt dini qurumlar vя dini icmalar arasыnda mцnasibяtlяrin saьlam яmяkdaшlыq vя tolerantlыq яsasыnda qurulmasы iшinя yardыm edir.

Azяrbaycanda dцnyaya nцmunя ola bilяcяk tolerantlыq mюvcuddur vя mцxtяlif dinlяrin nцmayяndяlяri azad шяraitdя yaшayыrlar.

Dini Qurumlarla Иш цzrя Dюvlяt Komitяsinin sяdri Mцbariz Qurbanlы dюvlяt-din mцnasibяtlяri sahяsindяki siyasяtin яsas istiqamяtlяri, multikultural dяyяrlяrin qorunmasы, tolerantlыq mцhitinя, milli mяnяvi dяyяrlяrя baьlыlыьыn gцclяndirilmяsi ilя baьlы gюrцlяn iшlяr barяdя geniш mяruzя edib. Komitя sяdri bildirib ki, bu gцnlяr xalqыmыz чox яlamяtdar tarixi hadisяni - Azяrbaycanыn tarixindя чox mцhцm vя яhяmiyyяtli yer tutmuш Xalq Cцmhuriyyяtinin yaranmasыnыn 100 illiyini bюyцk tяntяnя ilя qeyd edir. Cцmhuriyyяtin tarixinin юyrяnilmяsi vя ictimaiyyяtя чatdыrыlmasы чox vacib bir mяsяlяdir. Demokratik Cцmhuriyyяtin quruculuьunda hяyata keчirilяn tarixi iшlяr sonrakы dюvrlяrdя dя Azяrbaycan xalqыnыn inkiшafыna, tarixinя, mяnяvi hяyatыna чox bюyцk tяsir gюstяrib.

Komitя sяdri deyib: "Cцmhuriyyяtin 100 illiyinin qeyd edяrkяn, eyni zamanda, AXC rяhbяrlяrinin o dюvrdя hяyata keчirdiyi siyasяtin ayrыayrы istiqamяtlяrini dя bir daha tarixi olaraq nяzяrdяn keчirmiш oluruq.

Biz tariximizi

юyrяnяrяk, tarixdяn ibrяt dяrsi gюtцrmяliyik".

Komitя sяdri bildirib ki, Xalq Cцmhuriyyяti dюvrцndя Cцmhuriyyяtin siyasяtindя dюvlяt-din mяsяlяlяri чox яhяmiyyяtli yerlяrdяn birini tutub.

Bu da tяsadцfi deyildi. Чцnki Azяrbaycanda Чar Rusiyasыnыn sцqutundan sonra mцstяqil dюvlяt yaradыlmasы istiqamяtindя fяaliyyяtя baшlanыlanda daxildя qarшыdurma yaratmaq, юlkяnin mцstяqilliyinin qarшыsыnы almaq цчцn mцxtяlif vasitяlяrя яl atыlыrdы. Bu vasitяlяrdяn biri dя mяzhяblяrarasы qarшыdurma yaratmaq vя bu mяzhяblяri birbiri ilя toqquшdurmaqla Azяrbaycanыn inkiшafыnы lяngitmяk idi. "Cцmhuriyyяtin qurucularы bunu yaxшы dяrk edяrяk, o dюvrdя xцsusi Dini Etiqad Nazirliyi yaratmышdыlar. Шeyxцlislamla mцftini birlяшdirяn bu qurum Azяrbaycan xalqыnы vahid ideya яtrafыnda toplayaraq bu cцr tяxribatlarыn qarшыsыnы almaьa mцvяffяq oldu", deyя Mцbariz Qurbanlы bildirib.

Qeyd edilib ki, Xalq Cцmhuriyyяti dюvrцndяki dюvlяt-din modelindя vahid din, vahid sistem, vahid idarячilik dini azadlыq istiqamяtindя qurulub. Bu, чox юnяmli bir nцmunя olub vя mцsяlman dцnyasыnda яn mцtяrяqqi modellяrdяn biri hesab olunub.

Konfransda Qafqaz Mцsяlmanlarы Иdarяsinin ШяkiOьuz bюlgя qazыsы Kamran Mяmmяdov vя Шяki Шяhяr Rayon Polis Шюbяsinin rяisi, polkovnik Яbцlfяt Rzayev чыxыш edяrяk, rayondakы mюvcud dini durum barяdя mяlumat verib, din sahяsindя zяrяrli ideyalarыn yayыlmasыnыn qarшыsыnыn alыnmasыnda belя maariflяndirmя tяdbirlяrinin яhяmiyyяtini yцksяk qiymяtlяndiriblяr.

arpasы biчilib, 10 min 577 ton mяhsul tяdarцk olunub. Hяr hektardan orta mяhsuldarlыq 30,4 sentner tяшkil edir.

Cari mюvsцmdя rayonda 67 min 121 hektar taxыl sahяsinin mяhsulunun biчilmяsi gюzlяnilir. Taxыl яkinlяrinin 45 min 115 hektarы buьda, 22 min 6 hektarы isя arpa sahяlяridir.

Biчin kampaniyasыna 100-dяn чox taxыlbiчяn kombayn, 300dяk yцk maшыnы, traktor vя qoшqu, hяmчinin xeyli sayda kцlяшpreslяyяn aqreqat vя digяr texnika cяlb olunub. Шяkili fermerlяr builki mюvsцmdя taxыl sahяlяrindяn 225 min ton mяhsul gюtцrmяyi qarшыlarыna mяqsяd qoyublar.

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 6

№ 06 (164), Ийун 2018

АЗЯРБАЙЪАН ЪЦМЩУРИЙЙЯТИ ЪЦМЩУРИЙЙЯТИ -- 100 100 АЗЯРБАЙЪАН

Cцmhuriyyяtimiz dюvlяtчilik tariximizin qцrurverici sяhifяsidir Firяdun ИБРАЩИМОВ,

ADPU-nun Шяki filialыnыn Tяbiяt fяnlяri vя onlarыn tяdrisi metodikasы kafеdrasыnыn mцdiri, elmlяr doktoru, professor, Яmяkdar mцяllim, Rusiya Sosial vя Pedaqoji Elmlяr Akademiyasыnыn hяqiqi цzvц (Яввяли ютян сайымызда) Иyunun 26-da Mцsяlman hяrbi korpusu Яlahiddя Azяrbaycan Korpusuna чevrildi vя hяmin korpusun komandirinя general rцtbяsi verildi. Diviziya komandiri sяlahiyyяtlяrinя malik olan Azяrbaycan korpusunun komandiri Hюkumяtin xцsusi tapшыrыьыnы yerinя yetirmяyя baшladы ki, bu da, faktiki olaraq, Azяrbaycan silahlы qцvvяlяrinin yaradыlmasы demяk idi. Иyunun 27-dя Azяrbaycan-tцrk dili dюvlяt dili elan olundu. Dюvlяt quruculuьu daha da geniшlяndirildi.Tцrkiyяdяn dяrsliklяr gяtirmяk vя mцяllimlяr dяvяt etmяk barяdя qяrar qяbul olundu. Mяktяblяr millilяшdirildi.

Yeni mцяllim kurslarы vя mяktяblяr aчыldы.Yelizavetapol vя Qaryaьinin tarixi adlarы bяrpa olunaraq yenidяn Gяncя vя Cяbrayыl adlandыrыldы. Milli orduya sяfяrbяrlik keчirildi. Иyul ayыnыn 15-dя Fюvqяladя Tяhqiqat Komissiyasы yaratmaq barяdя qяrar qяbul olundu. Komissiya Birinci dцnya mцharibяsi dюvrцndя bцtцn Cяnubi Qafqaz яrazisindя tцrk-mцsяlman яhaliyя qarшы tюrяdilяn soyqrыmы vяhшiliklяrini vя onlarыn яmlakыnыn talan olunmasы mяsяlяlяrini araшdыrыb, cinayяtkarlarы mяhkяmя mяsuliyyяtinя cяlb etmяli idi. Hюkumяtin bu qяrarы ilя, яslindя, azяrbacanlыlara qarшы soyqrыmlarыna hцquqi qiymяt verilmяsinin яsasы qo-

Tцrkiyя Mudros barышыьыna (1918) яsasяn юz hяrbi qцvvяlяrini Cяnubi Qafqazdan, o cцmlяdяn Bakыdan чыxarmalы oldu. Cяnubi Qafqaz Bюyцk Britaniyanыn tяsir dairяsinя keчdi. Azяrbaycanыn istiqlalыnыn яleyhinя olan qцvvяlяr, xцsusяn daшnaklar yenidяn fяallaшdыlar.

Azяrbaycan Xalq Cцmhiriyyяtinin mцqяddaratы цчцn yaranmыш hяmin aьыr шяraitdя Fяtяli xan Xoyski Hюkumяti mцvazinяtini itirmяdi. Dюvlяt quruculuьu davam etdirildi. Azяrbaycan Milli Шurasыnыn 1918-ci il noyabrыn 19-da M.Я.Rяsulzadяnin sяdrliyi ilя keчirilяn iclasыnda Azяr-baycan parlamentчiliyi tarixinin чox mцhцm qяrarlarы qяbul olundu. O zaman Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti fюvqяladя dяrяcяdя чяtin vя mцrяkkяb шяraitdя fяaliyyяt gюstяrmяsinя baxmayaraq, son dяrяcя, demokratik inkiшaf yolu tutdu. 19 noyabr tarixli hяmin iclasda qeyd olundu ki, Azяrbaycanыn яhalisi yalnыz azяrbaycanlыlardan ibarяt olmadыьы цчцn Azяrbaycan Milli Шurasыnda qeyri-millяtlяr dя tяmsil olunmalыdыr.

Azяrbaycan Milli Шurasы юlkя яhalisinin (2 milyon 750 min nяfяr) hяr 24 min nяfяrinя 1 nяfяr nцmayяndя hesabы ilя 120 deputatdan ibarяt olmalы idi. Onlardan 80 nяfяr tцrk-mцsяlman яhalini, 21 nяfяr ermяnilяri,10 nяfяr ruslarы, 1 nяfяr almanlarы vя 1 nяfяr yяhudilяri tяmsil etmяli idi. Hяtta, saylarы чox az olduьu цчцn, Parlament seчkilяrindя iшtirak edя bilmяyяn gцrcцlяr vя polyaklarыn da hяrяsinin Parlamentdя bir deputatla tяmsil olunmasы qяrara alыndы.

1918-ci il dekabrыn 7-dя H.Z.Taьыyevin qыzlar mяktяbinin binasыnda Azяrbaycan Parlamentinin tяntяnяli aчыlышы oldu. Bu, bцtцn mцsяlman Шяrqindя o dюvrцn яn demokratik prisiplяri яsasыnda formalaшdыrыlmыш ilk parlament idi.

Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin Parlamenti 17 aylыq aramsыz vя gяrgin fяaliyyяti яrzindя hяyata keчirdiyi mцstяqil

Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti Parlamentinin илк иъласы yuldu. Bundan яlavя, Hюkumяtin nяzarяti altыnda olan яrazidя vяziyyяti sabitlяшdirmяk, nяqliyyat, poчt-teleqraf rabitяsi yaratmaq цчцn dя bir sыra mцhцm tяdbirlяr gюrцldц. Avqustun 23-dя Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin vяtяndaшlыьы haqqыnda qanun qяbul olundu.

1918-ci il sentyabrыn 17-dя Fяtяli xan Xoyski kabinetinin tяшkilindяn цч ay sonra Cцmhuriyyяt hюkumяti Bakыya kючdц. Bakы paytaxt elan olundu.

Fяtяli xan Xoyskinin tяшяbbцsц vя mцraciяtinя яsasяn, 1918-ci il noyabrыn 16-da Azяrbaycan Milli Шurasы yenidяn fяaliyyяtя baшladы. Hюkumяtin sяdri Fяtяli xan Xoyskinin tяklifi ilя Azяrbaycan Milli Шurasы Mцяssislяr Mяclisi чaьыrmaq iшini юz цzяrinя gюtцrdц. Lakin Azяrbaycan Hюkumяti bцtцn bu tяdbirlяri olduqca mцrяkkяb tarixi шяraitdя hяyata keчirirdi. Mяsяlя burasыnda idi ki, Bakыnыn azad olunmasы nяticяsindя yaranmыш яlveriшli daxili vяziyyяt uzun sцrmяdi.

Birinci dцnya mцharibяsindя mяьlub olan

dюvlяt quruculuьu tяcrцbяsilя, qяbul etdiyi yцksяk sяviyyяli qanunvericilik aktlarы vя qяrarlarы ilя Azяrbaycan dюvlяtчiliyi, xцsusяn dя parlament mяdяniyyяti tarixindя dяrin vя zяngin iz qoymuшdur. Чox mцrяkkяb tarixi шяraitdя fяaliyyяt gюstяrmяsinя baxmayaraq, Azяrbaycan xalqыnыn milli oyanышыnы яbяdi etmяyя чalышan Cцmhuriyyяt Hюkumяti vя Parlamenti elmin, tяhsilin vя xalq maarifinin, sяhiyyяnin inkiшafыnы diqqяt mяrkяzindя saxlayыrdы. Bu baxыmdan, Parlamentin 1919-cu il sentyabrыn 1-dя Bakы Dюvlяt Universitetinin tяsis olunmasы haqqыnda qяbul etdiyi qanunu xцsusi qeyd etmяk lazыmdыr. Bu tяhsil mцяssisяsinin Azяrbaycan xalqы qarшыsыnda xidmяtlяri yцksяk dяyяrя malikdir.Bu barяdя Heydяr Яliyev belя demiшdir: "Azяrbaycanda ali tяhsilin, цmumi tяhsilin, elmin, mяdяniyyяtin, iqtisadiyyatыn inkiшafыnda Bakы Dюvlяt Universitetinin xidmяtlяri яvяzsizdir. Universitetin tarixi Azяrbaycan Respublikasыnыn elminin,

mяdяniyyяtinin, tяhsilinin inkiшaf tarixidir". Юlkяdя elm vя tяhsilin inkiшafыna xцsusi diqqяt yetirяn Cцmhuriyyяt Parlamenti vя Hюkumяti, vaxt itirmяdяn, bu sahяdя milli kadrlar hazыrlanmasыnыn sцrяtlяndirilmяsinя xцsusi sяy gюstяrirdi.

Bu zaman Azяrbaycan Parlamenti Hюkumяtin tяklifinя яsasяn, 100 nяfяr azяrbaycanlы gяncin dюvlяt hesabыna tяhsil almaq цчцn xarici юlkяlяrя gюndяrilmяsi barяdя qяrar qяbul etmiшdi.

Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin Parlamenti vя Hюkumяti юlkяnin baшыnыn цstцnц alan xarici mцdaxilя tяhlцkяsini sovuшdurmaq цчцn gяnc respublikanыn beynяlxalq alяmdя tanыnmasыndan юtrц dя bюyцk iш aparыrdы. Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin Parlamenti vя Hюkumяtinin fяaliyyяtinin чox mцhцm vя daim diqqяt mяrkяzindя duran

can Respublikasы юzцnцn qяdim dюvlяtчilik яnяnяlяrinя sadiq qaldыьыnы gюstяrdi.

Barяsindя bяhs etdiklяrimя Milli Lider Heydяr Яliyevin fikirlяri ilя davam vermяk istяyirяm. Ulu Юndяr demiшdir: "Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti gяrgin vя mцrяkkяb ictimai-siyasi шяraitdя cяmi 23 ay fяaliyyяt gюstяrsя dя, sonrakы nяsillяrin yaddaшыnda xalqыmыzыn tarixinin яn parlaq sяhifяlяrindяn biri kimi hяmiшя qalacaqdыr.

O, dюvlяt quruculuьu, iqtisadiyyat, mяdяniyyяt, tяhsil, sяhiyyя, hяrbi quruculuq sahяlяrindя atdыьы mцhцm addыmlarы baшa чatdыra bilmяsя dя, onun qыsa mцddяtdя hяyata keчirdiyi tяdbirlяr xalqыmыzыn tarixindя silinmяz iz buraxmыш, milli dюvlяtчilik яnяnяlяrimizin bяrpasы iшindя bюyцk rol oynamышdыr. Яn яsasы odur ki, Azяrbaycan

Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti Parlamentinin ачылышы hissяsi yaxыn qonшularla mцnasibяtlяr vя sяrhяd mяsяlяlяri ilя baьlы olmuшdur.

Gцrcцstanla mцnasibяtlяr nizama salыndы, Иranla bir sыra mцqavilя vя saziшlяr imzalandы. Azяrbaycan dюvlяti 1920-ci il yanvarыn 11-dя Paris sцlh konfransыnda Azяrbaycan haqqыnda xцsusi qяrar qяbul edilmяsinя nail oldu. Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti Tцrkiyя, Иran, Ukrayna, Bюyцk Britaniya, ABШ, Fransa, Иtaliya, Belчika, Hollandiya, Yunanыstan, Polшa, Иsveчrя, Иsveч, Danimarka, Latviya, Litva, Estoniya, Finlandiya, Rumыniya, Almaniya, Gцrcцstan, Ermяnistan, Daьlыlar Respublikasы, Krыm vя baшqa юlkяlяrlя sяfirlik vя nцmayяndяliklяr sяviyyяsindя diplomatik mцnasibяtlяr yaratdы, ikitяrяfli vя чoxtяrяfli mцqavilяlяr, saziшlяr imzaladы.

Bakы neftinя yiyяlяnmяyя can atan vя ingilislяri regiondan sыxышdыrыb чыxarmaьa чalышan Sovet Rusiyasы, Denikini mяьlub etdikdяn sonra yerli bolшevik tяшkilatlarыnы sяfяrbяrliyя alaraq, Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtini devirmяk цчцn daxildя geniш pozuculuq fяaliyyяtinя baшlamышdы. Bundan яlavя, Azяrbaycandan yeni яrazilяr qoparmaq цчцn яlveriшli шяrait yarandыьыnы gюrяn ermяnilяr bolшevik Rusiyasы ilя яlaqяyя girib Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtini devirmяk mяqsяdilя яlbir plan hazыrladыlar. Ишьalчыlarыn diqtяsi ilя hяrяkяt edяn kommunistlяrin nцmayяndя heyяti Azяrbaycan Kommunist (bolшeviklяr) Partiyasы Mяrkяzi Komitяsi, Rusiya Kommunist (bolшeviklяr) Partiyasы Qafqaz Diyar Komitяsinin Bakы bцrosu vя Mяrkяzi Fяhlя Konfransы adыndan Azяrbaycan Parlamentinя hakimiyyяti tяhvil vermяk barяdя ultimatum verdi. Parlament mцяyyяn шяrtlяrlя, hansы ki, bu шяrtlяr sяs чoxluьu ilя qяbul edilmiшdir, hakimiyyяtin kommunistlяrя verilmяsi barяdя qяrara gяlmяli oldu.

Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti tяcavцzя mяruz qaldыьы цчцn qarшыya qoyduьu mяqsяdlяrя tam mцvяffяq ola bilmяdяn sцquta uьrasa da onun шцurlarda bяrqяrar etdiyi mцstяqillik ideyasы unudulmadы.1991-ci ildя mцstяqilliyinin bяrpasыna nail olarkяn mцasir Azяrbay-

Xalq Cцmhuriyyяti az yaшasa da, xalqыmыzda azadlыq, mцstяqillik fikirlяrini daha da gцclяndirmiш oldu. Bu Cцmhuriyyяtin yaradыlmasыnda xidmяtlяri olan Mяhяmmяd Яmin Rяsulzadя, Яlimяrdan bяy Topчubaшov, Fяtяli xan Xoyski, Hяsяn bяy Aьayev, Nяsib bяy Usubbяyov, Mehdi bяy Hacыnski, Mяmmяd Yusif Cяfяrov, Яkbяr aьa Шeyxцlislamov, Teymur bяy Makinski, Sяmяd bяy Mehmandarov, Яlaьa Шыxlinski, Sultanmяcid Qяnizadя, Xяlil bяy Xasmяmmяdov, Яhmяd bяy Pepinov, Шяfi bяy Rцstяmbяyov kimi gюrkяmli ictimai xadimlяrin xatirяsini qяdirbilяn Azяrbaycan xalqы bu gцn dя bюyцk ehtiram hissi ilя yad edir ".

Milli Lider Heydяr Яliyev prezidentlik dюvrцndя Cцmhuriyyяtin yaradыlmasыnda xidmяtlяri olan gюrkяmli ictimai xadimlяrin yarыmчыq qalmыш arzularыnы юzцnцn шah яsяri olan Mцasir Azяrbaycanы qurmaqla, bizlяrя яrmaьan etmяklя vя bu dюvlяti dцnya dюvlяtlяri sыrasыnda layiqli yer tutmasы цчцn яn zяruri яsaslarы yaratmaqla чin etmiш oldu. Azяrbaycan Cцmhuriyyяtinin yaradыlmasыnda xidmяtlяri olan ictimai xadimlяr vя Milli Lider Heydяr Яliyev barяdя юzцmlя sюhbяt zamanы sanki onlarыn qeybdяn gяlяn belя bir nidasыnы eшidirяm: "Ayrыlarmы kюnцl candan?! Azяrbaycan! Azяrbaycan!" (Allah Sяnя rяhmяt etsin Sяmяd Vurьun).

Bяli, bu insanlar Azяrbaycanы цrяyi sanmышlar, Azяrbaycansыz yaшaya bilmяdiklяrini яmяllяri ilя sцbuta yetirmiшlяr. Bu xцsusda qцrurla sяslяnirяm: "Azяrbaycan xalqы qцdrяtlidir, bяtnindяn zaman-zaman dюvlяtinin dя, millяtinin dя xilaskarlarыnы yetirir!". Чaьdaш zяmanяmыzdя bu xilaskar Иlham Яliyevdir! Azяrbaycan Prezidenti bu missiyanы uьurla, Heydяr Яliyev ideyalarыna sяdaqяtlя yerinя yetirir, Azяrbaycanыn mцstяqilliyi naminя zяrgяr dяqiqliyi ilя юlчцlцb-biчilmiш dюvlяtчilik siyasяti aparыr.

Millяtimi, Azяrbaycan dюvlяtini qoruyanlarы, azad hяyata, iшыqlы gяlяcяyя aparmaьa чalышan hяr kяsi Tanrы qorusun! Amin!

№ 06 (164), Ийун 2018

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 7

АЗЯРБАЙЪАН ЪЦМЩУРИЙЙЯТИ ЪЦМЩУРИЙЙЯТИ -- 100 100 АЗЯРБАЙЪАН Cavanшir FЕЙЗИЙЕВ, Milli Mяclisin deputatы, фяlsяfя doktoru (Яввяли ютян сайымызда) Artыq 1918-ci ilин dekabrыnda Bakыda yeni hюkumяtin formalaшdыrыlmasыndan dяrhal sonra mцttяfiq dюvlяtlяrin Bakыdakы nцmayяndяsi general Tomson Azяrbaycan hюkumяtini tanыmasы barяdя xцsusi bяyanat verdi. Hяmin bяyanatda bцtцn Azяrbaycan яrazisindя milli hюkumяtin qanuniliyi tяsdiqlяnir vя mцttяfiq hяrbi qцvvяlяr komandanlыьыnыn bu hюkumяtя dяstяk gюstяrяcяyi bildirilirdi. Hяmчinin, milli hюkumяtin nцmayяndяlяri ilя mцtяmadi gюrцшlяrdяn sonra general Tomson Paris Sцlh Konfransыnda Xalq Cцmhuriyyяti nцmayяndяlяrinin iшtirakыna dяstяyini dя ifadя etdi. Eyni zamanda, Balkan yarыmadasыnda vя Qafqazdakы Bюyцk Britaniya qoшunlarыnыn baш komandanы, general Corc Miln dя Иngiltяrяnin Azяrbaycan hюkumяtini юlkя яrazisindя yeganя qanuni hakimiyyяt kimi tanыdыьыnы bяyan etdi.

Milli hюkumяtin qarшыsыnda dayanan яsas vяzifяlяrdяn biri Paris Sцlh Konfransыnda, dцnyanыn siyasi nizamыnыn yenidяn quruluш aldыьы bir zamanda mцttяfiq dюvlяtlяr tяrяfindяn Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin tanыnmasыnы, dцnyanыn aparыcы dюvlяtlяri ilя diplomatik яlaqяlяrin yaradыlmasыnы tяmin etmяk idi. Hяmin dюvrdя Birinci Dцnya mцharibяsindяn qalib чыxmыш Antanta ittifaqыna daxil olan dюvlяtlяrin birlikdя vя hяr birinin ayrыca olaraq Qafqazda vя xцsusilя Azяrbaycanda mцhцm siyasi-iqtisadi, hяrbi mяqsяd vя maraqlarы var idi. Xalq Cцmhuriyyяti hюkumяtinin qarшыsыnda isя gяrgin siyasi-hяrbi шяraitdя, mяhdud resurslarla dюvlяti vя milli maraqlarыn mцdafiя olunmasы kimi olduqca чяtin vяzifя dayanыrdы. Яlimяrdan bяy Topчubaшovun rяhbяrliyi altыnda Paris Sцlh Konfransыnda iшtirak edяn nцmayяndя heyяtinin Xalq Cцmhuriyyяtinin dцnya birliyi tяrяfindяn tanыnmasы цчцn ardыcыl sяylяri qыsa mцddяt яrzindя юz bяhrяsini verdi. 1919-cu ilin mayыnda Azяrbaycanыn istiqlaliyyяti mяsяlяsi ABШ Prezidenti Vudro Vilsonun tяшяbbцsц ilя ABШ, Bюyцk Britaniya, Fransa vя Иtaliya hюkumяti rяhbяrlяrinin tяmsil olunduьu Dюrdlяr Шurasыnыn iclasыnda geniш mцzakirя edildi. 1920-ci ilin yanvarыnda isя Bюyцk Britaniyanыn tяшяbbцsц ilя чaьыrыlmыш Paris Sцlh Konfransы Ali Шurasыnыn sessiyasыnda Xalq Cцmhuriyyяti dя daxil olmaqla, Cяnubi Qafqaz respublikalarыnыn mцstяqilliyinin tanыnmasы mяsяlяsi qaldыrыldы.

Hяmin ilin 11 yanvar tarixindя Paris Sцlh Konfransыnыn Ali Шurasы tяrяfindяn qяbul edilmiш qяrarda mцttяfiq dюvlяtlяr tяrяfindяn Azяrbaycanыn defakto tanыnmasы bяyan edildi.

Azяrbaycanda Xalq Cцmhuriyyяtinin yaranmasы юlkяdя ictimai-siyasi hяyatda olduьu kimi, mяdяni, яdяbi, tяhsil sahяsindя dя ciddi canlanmaya sяbяb oldu. 1918-ci ilin avqustunda "Xalq maarifinin, mяk-

Dцnya respublikaчыlыq irsindя Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti tяblяrin millilяшdirilmяsi haqqыnda" qяrarla tяdris mцяssisяlяrindя tяhsilin ana dilindя aparыlmasыna baшlandы. 1919-cu ilin sentyabrыnda Xalq Cцmhuriyyяti Parlamenti tяrяfindяn Bakы шяhяrindя universitet aчmaq haqqыnda qanun qяbul edildi. Bakы Dюvlяt Universitetinin Nizamnamяsinin qяbul edilmяsi vя onun fяaliyyяtя baшlamasы milli vя peшяkar kadrlarыn hazыrlanmasы istiqamяtindя atыlmыш mцhцm addыm idi.

Xalq Cцmhuriyyяti dюnяmindя Mяhяmmяd Hadi, Hцseyn Cavid, Cяlil Mяmmяdquluzadя, Цzeyir bяy Hacыbяyli, Яbdцrrяhim bяy Haqverdiyev, Abdulla Шaiq, Cяfяr Cabbarlы, Яhmяd Cavad, Almaz Иldыrыm,

ya яrazi gцzяшtlяri mцqabilindя Xalq Cцmhuriyyяti hюkumяtini devirmяyi tяklif etmяsi яsl ermяni xislяtini, xяyanяtkarlыьыnы gюstяrяn tarixi faktlardan biridir.

Cцmhuriyyяt qurucularыnыn яksяriyyяti - Mяhяmmяd Яmin Rяsulzadя, Fяtяli xan Xoyski, Nяsib bяy Yusifbяyli, Яlimяrdan bяy Topчubaшov, Xosrov bяy Sultanov, Mяmmяdhяsяn Hacыnski, Xяlil bяy Xasmяmmяdov, Mяmmяd Yusif Cяfяrov, Яkbяr aьa Шeyxцlislamov, Xudadat bяy Mяlik-Aslanov, Camo bяy Hacыnski, Xudadat bяy Rяfibяyli, Behbud xan Cavanшir, Иsmayыl xan Ziyadxanov, Aslan bяy Sяfikцrdski, Sяmяd bяy Meh-

sonlarыnda Sovet Иttifaqыndan suveren respublika kimi ayrыla bilmяyяcяkdilяr. Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti ilя mцasir Azяrbaycan Respublikasыnы cяmi 70 il ayыrыr. Lakin bu 70 ildя dя bizi ayыran yox, birlяшdirяn dяyяrlяr xalqыmыzыn ruhunda varislik xяtti ilя yaшayыb!

1920-ci ildя Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin sцqutu xalqыmыzыn dцnyяvi-universal dяyяrlяrя baьlыlыьыnы, istiqlal яzmini sarsыtmadы, яksinя, юz mцbarizяsini yeni siyasi шяraitdя daha uyьun platformalarda aparmaьa ruhlandыrdы. Xцsusilя Azяrbaycanыnыn siyasi mцhacirяtinin nцmayяndяlяri Cцmhuriyyяt ideyalarыnыn yaшadыlmasы, Azяrbaycan hяqiqяtlяrinin dцn-

Шякилдя: отуранлар (солдан саьа) - Aslan bяy Sяfikurdski, Aslan bяy Qardaшov, Sяmяd bяy Mehmandarov, Nяsib bяy Yusifbяyli, Mяmmяd Yusif Cяfяrov, Rяшid xan Qaplanov, Aьa Яminov, Dekabr 1919. Яzim Яzimzadя kimi gюrkяmli yaradыcы шяxsiyyяtlяrin nцmunяsindя mцstяqil Azяrbaycanda mяdяniyyяt, яdяbiyyat vя incяsяnяt юz intibah dюvrцnц yaшadы.

Eyni zamanda, ana dilindя qяzet vя jurnallarыn nяшri xalqыmыzыn mяdяni inkiшafыnda vя maariflяnmяsindя mцhцm rol oynadы. Bu dюvrdя nяшr edilяn "Azяrbaycan", "Иstiqlal", "Aчыq sюz" kimi qяzet vя dяrgilяr юlkя яhalisinя mцhцm informasiyalarыn чatdыrыlmasыnda яsas vasitяlяr kimi чыxыш edirdi. Azяrbaycanda milli iqtisadiyyatыn, milli sahibkarlыьыn, milli burjuaziyanыn dayaqlarы yaradыlыrdы. Birinci Dцnya mцharibяsindяn sonra dюvlяtlяrarasы mцnasibяtlяrdя gяrginlikliklяrin yaшandыьы bir zamanda Azяrbaycan яn mцxtяlif vasitяlяrlя dцnya miqyasыnda яmяkdaшlыьa чыxmaьa can atыrdы. Siyasяt, diplomatiya, hяrb, iqtisadiyyat, tяsяrrцfat, elm, tяhsil vя mяdяniyyяt sahяlяrinin hяr biri юlkяnin daxili hяyatыnda vя digяr dюvlяtlяrlя tяmasыnda yeni fяaliyyяt mexanizmlяrini hяrяkяtя gяtirirdi...

Belя bir aьыr siyasi durumda ermяni birlяшmяlяrinin azяrbaycanlыlara qarшы tюrяtdiyi kцtlяvi qыrьыnlar vя юlkяdя sabitliyin pozulmasыna yюnяlяn cяhdlяr Xalq Cцmhuriyyяtini bolшevik tяcavцzцnя qarшы daha da kюvrяk edirdi.

1920-ci ilin яvvяllяrindя ermяni nцmayяndяlяrinin Moskva-

mandarov, Rцstяm xan Xoyski vя baшqalarы yцksяk tяhsil almыш ziyalыlar, siyasяtчilяr idilяr.

Onlar yaxшы baшa dцшцrdцlяr ki, yaranmыш yeni tarixi-siyasi шяraitdя Azяrbaycan юz bюyцk dюvlяtчilik яnяnяlяri цzяrindя mцstяqil demokratik respublikanы яrsяyя gяtirmяsя, bu imkan birdяfяlik яldяn чыxacaq. Cцmhuriyyяtin sцqutundan sonra hяyatыnы itirmiш, яksяriyyяti isя 1920-ci ildя bolшeviklяr tяrяfindяn юldцrцlmцш bu insanlar, яslindя, bюyцk millяt qяhrяmanlarыdыr. Onlar hяm dя milli dюvlяtчilik яnяnяlяrini dцnyanыn yalnыz bir neчя mцtяrяqqi Avropa dюvlяtlяrindя vя Amerika Birlяшmiш Шtatlarыnda yenicя tяшяkkцl tapmaьa baшlayan demokratizm vя respublikaчыlыq tяcrцbяsi ilя birlяшdirяrяk, чoxmillяtli vя чoxpartiyalы parlament quruculuьunda, юlkя яrazisindя yaшayan bцtцn xalqlarыn vя hяr iki cinsin bяrabяr seчki hцququnun qanunla tяsbit edilimяsi mяsяlяsindя daha irяli gedяrяk, xalqыmыzыn tarixi-mяdяni vя ictimaisiyasi dцnyagюrцшцnцn seчkin dяyяrlяri цzяrindя Qafqazыn яn bюyцk dюvlяtini yaratmышlar!

Mяhz cцmhuriyyяtчilяrin fяdakarlыьы sayяsindя Azяrbaycan bu gцn dя Qafqazыn яn bюyцk dюvlяti olaraq yaшamaqdadыr. Яgяr cцmhuriyyяtчilяr 1918-1920-ci illяrdя mцstяqilliyin tяmяlini qoymasaydыlar, Azяrbaycan vя digяr Qafqaz юlkяlяri XX яsrin

ya ictimaiyyяtinя чatdыrыlmasы iшindя yorulmaz sяylяrini davam etdirdilяr.

1991-ci ildя milli mцstяqilliyimizin bяrpa edilmяsindяn sonra milli dюvlяtчilik tariximizin qцrur mяnbяyi olan Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti irsinin dяrindяn araшdыrыlmasы istiqamяtindя mцhцm addыmlar atыlmыш, Cцmhuriyyяt dюvrцndя hюkumяtdя tяmsil olunmuш nцmayяndяlяrin vя digяr milli aydыnlarыn hяyat vя fяaliyyяtinя dair yцzlяrlя araшdыrma iшыq цzц gюrmцшdцr. Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin yaranmasыnы xalqыmыzыn istiqlaliyyяt arzusu ilя яlaqяlяndirяn Heydяr Яliyev sюylяyirdi: "Mцsяlman Шяrqindя ilk demokratik cцmhuriyyяtin mяhz Azяrbaycan torpaьыnda yaranmasы xalqыmыzыn o dюvrdя vя o illяr яrяfяsindя - XЫX яsrin sonunda vя XX яsrin яvvяllяrindя milli mцstяqillik, azadlыq duyьularы ilя yaшamasы ilя baьlыdыr. O illяrdя xalqыmыzыn qabaqcыl шяxsiyyяtlяri, mцtяfяkkir adamlarы, ziyalыlarы xalqыmыzda milli azadlыq, milli mцstяqillik duyьularыnы gцclяndirmiш, milli dirчяliш, milli oyanыш яhval-ruhiyyяsi yaymыш vя bunlarыn hamыsы mяntiqi olaraq Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin yaranmasыna gяtirib чыxarmышdыr."

Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin siyasi varisi kimi Azяrbaycan Respublikasыnda cцmhuriyyяtчilik dя-

yяrlяrinin vя ideyalarыnыn yaшadыlmasы istiqamяtindя dюvlяt sяviyyяsindя tяdbirlяr mцntяzяm шяkildя hяyata keчirilmяkdяdir. Hяlя 1998-ci ildя цmummilli lider Heydяr Яliyev tяrяfindяn imzalanmыш Sяrяncama uyьun olaraq, Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin 80 illik yubileyi bцtцn respublika яrazisindя silsilя tяdbirlяrlя qeyd edilmiш, Cцmhuriyyяt irsinin tяbliьatы istiqamяtindя maariflяndirici tяdbirlяr hяyata keчirilmiшdir. Azяrbaycan Respublikasы Prezidentinin 1 fevral 2003-cц il tarixli Sяrяncamыna uyьun olaraq Bakы шяhяrindя Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinя abidяnin ucaldыlmasы Cцmhuriyyяt dяyяrlяrinin яbяdilяшdirilmяsi istiqamяtindя atыlmыш vacib addыm olmuшdur. 2008-ci ildя Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin 90 illik yubileyinin keчirilmяsi haqqыnda Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti Иlham Яliyev tяrяfindяn Sяrяncamыn imzalanmasы milli dюvlяtчilik tariximizin parlaq nцmunяsi olan Xalq Cцmhuriyyяtinin irsinя vя dяyяrlяrinя yцksяk ehtiramыn daha bir bariz gюstяricisi idi. Prezident Иlham Яliyev tяrяfindяn 2018-ci ilin "Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti Иli" elan edilmяsi tariximizin qцrurverici sяhifяsini, hяmin dюvrцn istiqlal vя azadlыq mцcahidlяrinin hяyat vя fяaliyyяtini bir daha xatыrlamaq, юyrяnmяk vя tяbliь etmяk цчцn gюzяl imkandыr.

Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti zaman baxыmыndan az mцddяtdя mюvcud olsa da, mahiyyяt etibarilя Azяrbaycan xalqыnыn dюvlяtчilik tяfяkkцrцndя dяrin izlяr buraxdы. Xalqыmыz Cцmhuriyyяt dюnяmindя daha da zяnginlяшmiш mili-mяnяvi dяyяrlяri qoruyub saxladы, hяtta Sovet hakimiyyяti illяrindя dя юzцnцn dюvlяtчilik atributlarыna dяrin ehtiramыnы цrяyindя yaшatdы. Heч шцbhяsiz ki, Sovet Иttifaqыnыn sцqutundan sonra Azяrbaycanыn mцstяqilliyinя yenidяn qovuшmasыnda Cцmhuriyyяt dюnяmindя mюhkяmlяnib inkiшaf etdirilmiш dюvlяtчilik шцuru, millimяnяvi dяyяrlяr, milli юzцnцdяrkin yetiшmяsi hяlledici amil olmuшdur. Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti qarшыsыna qoyduьu mяqsяdlяrя tam nail olmadan sцquta uьrasa da, onun xalqыmыzыn шцurunda bяrqяrar etdiyi istiqlaliyyяt mяfkurяsi demokratik, hцquqi dюvlяt prinsiplяrinя яsaslanan mцstяqil Azяrbaycanыn yenidяn qurulmasыnda яvяzsiz rol oynadы.

Bu gцn siyasi sabitliyin, dayanыqlы inkiшafыn mяrkяzi olan Azяrbaycan Respublikasы - varisliyinin шяrяfini bayraьыndan ideallarыnadяk qцrurla daшыdыьы Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti dюvrцndя gerчяklяшdirilmяsi mцmkцn olmayan ideya vя mяqsяdlяri яzmkarlыqla hяyata keчirmяkdяdir. Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin yaranmasы vя mюvcudluьu uьrunda mцbarizя aparmыш шяxsiyyяtlяrin ruhuna яn bюyцk ehtiram da mяhz demokratik, hцquqi dюvlяt quruluшunun яsaslarыnы mюhkяmlяndirmяkdяn, insan inkiшafыna яsaslanan rifah dюvlяti yaratmaq uьrunda ardыcыl fяaliyyяti davam etdirmяkdяn ibarяtdir. Модерн.аз

сящ. 8

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 06 (164), Ийун 2018

"Иpяk Yolu" ЫX Beynяlxalq (Яввяли 1-ъи сящифядя) Rяsmi hissяdяn sonra Azяrbaycan Respublikasы Dюvlяt Sяrhяd Xidmяtinin Nцmunяvi Hяrbi Orkestrinin konserti olub. Mяlumat verilib ki, kollektiv ilk dяfя 2004-cц ilin iyununda Prezident Иlham Яliyevin Xudat Sяrhяd Dяstяsinя sяfяri zamanы чыxыш edib.

Orkestrin bяdii rяhbяri vя dirijoru mayor Sяmяd Vяkilovdur.

Tamaшaчыlar tяrяfindяn alqышlarla qarшыlanan konsert proqramыnыn sonunda kollektivя festivalla baьlы xatirя hяdiyyяlяri tяqdim edilib. Иyunun 28-dя Шяki "Иpяk Yolu" ЫX Beynяlxalq Musiqi Festivalы чяrчivяsindя Шяki xan sarayыnыn hяyяtindя "Zirvя" instrumental ansamblы Xalq Artisti, bяstяkar Emin Sabitoьlunun mahnыlarыndan ibarяt konsert proqramы tяqdim edib. Konsertin tamaшaчыlarы sыrasыnda, hяmчinin шяhяr icra hakimiyyяtinin vя Azяrbaycan Bяstяkarlar Иttifaqыnыn nцmayяndя-

dя iyunun 28-dя axшam saatlarыnda "Marxal" istirahяt kompleksinin yay teatrыnda gюrkяmli Azяrbaycan bяstяkarы Qara Qarayevin anadan olmasыnыn 100 illiyinя hяsr edilmiш konsert tяшkil edilib. Гara Qarayev adыna Azяrbaycan Dюvlяt kamera orkestrinin tяqdim etdiyi konsert proqramыnda festivalыn tяшkilatчы qurumlarыnыn rяsmilяri, musiqisevяrlяr iшtirak ediblяr. Kollektivin bяdii rяhbяri vя baш dirijoru Xalq Artisti Teymur Gюyчayevdir.

Konsertdяn яvvяl mяlumat verilib ki, Qara Qarayev adыna Azяrbaycan Dюvlяt kamera orkestri 1964-cц ildя Azяrbaycan musiqisinin klassiklяri Qara Qarayev vя Fikrяt Яmirovun tяшяbbцsц ilя yaradыlыb.

Orkestrin ilk baш dirijoru vя bяdii rяhbяri Xalq Artisti, Dюvlяt mцkafatlarы laureatы Nazim Rzayev olub.

Diqqяtя чatdыrыlыb ki, Teymur Gюyчayev 1998-ci ildяn Qara Qarayev adыna Azяrbaycan Dюvlяt kamera orkestrinin, 2006-cы ildяn isя Dюvlяt

Гара Гарайевин 100 иллийиня щяср едилмиш консерт dяn ibarяt "Magos" orkestri mцшayiяt ediб. 2008-ci ildя yaradыlmыш bu kollektiv яsasяn Macarыstanыn Transilvaniya vя Dunayяtrafы bюlgяlяrindя yaшayan xalqlara mяnsub musiqini ifa edir.

"Иpяk Yolu" ЫX Beynяlxalq Musiqi Festivalы чяrчivяsindя кечирилян simpoziumдан эюрцнтц lяri, festivalыn qonaqlarы, musiqisevяrlяr olublar. Кonsertdяn яvvяl gюrkяmli bяstяkarыn yaradыcыlыьыndan sюz aчыlыb. Qeyd olunub ki, yцzlяrlя mahnыnыn mцяllifi olan Emin Sabitoьlunun чox gюzяl musiqi duyumu var idi.

Tяdbirdя "Zirvя" instrumental ansamblы haqqыnda da mяlumat verilib. Qeyd olunub ki, 1972-ci ildя Шяki шяhяrindяki M.FAxund-zadя adыna mяrkяzi mяdяniyyяt evinin nяzdindя yaradыlmыш bu ansambl respublikanыn bir чox шяhяr vя rayonlarыnda, habelя keчmiш sovet respublikalarыnda konsertlяr verib, nцfuzlu festivallarыn iшtirakчыsы olub. "Zirvя" ansamblы 1996-cы ildя Tцrkiyяnin Eшmя шяhяrindя keчirilяn "Sяnяt vя kilim" festivalыnda юlkяmizi layiqincя tяmsil edib. Hazыrda ansambla Шяkinin tanыnmыш musiqiчilяrindяn olan Eldar Rяcяbov rяhbяrlik edir.

Daha sonra konsert proqramы tяqdim edilib. Festivalыn simvolunu kollektivя Azяrbaycan Yazычыlar Birliyinin sяdri, Xalq Yazычыsы Anar tяqdim edib.

Festival чяrчivяsin-

Gяnclяr simfonik orkestrinin bяdii rяhbяri vя baш dirijorudur.

O, Heydяr Яliyev Fondunun "Qыzыl чinar" beynяlxalq mцkafatы laureatыdыr.

Konsertdя Qara Qarayev, Цzeyir Hacыbяyli, Fikrяt Яmirov, Tofiq Quliyev vя digяr gюrkяmli Azяrbaycan bяstяkarlarыnыn яsяrlяri sяslяndirilib, xalq mahnыlarы ifa olunub. Orkestrin чыxышы tamaшaчыlar tяrяfindяn rяьbяtlя qarшыlanыb.

Uьurla baшa чatan konsertin sonunda kollektivя festivalыn simvolu tяqdim olunub. Иyunun 29-da "Marxal" istirahяt kompleksinin Yay Teatrыnda Macarыstanыn Hajdara-Herczeg Hajnalka vя Hajdara Tamas rяqs duetinin чыxышы olду.

Duetin чыxышыndan яvvяl mяlumat verilib ki, HajdaraHerczeg Hajnalka vя Hajdara Tamas Macarыstanda keчirilяn nцfuzlu xalq rяqs vя musiqisi ifaчыlarы festivalыnыn qalibidirlяr.

Onlar Macarыstanda "Xalq yaradыcыlыьыnыn gяnc sяnяtkarы" fяxri adыna layiq gюrцlцblяr.

Rяqqaslarы яsasяn Macarыstanыn xalq musiqisi sяnяtinin ustad tяmsilчilяrin-

Rяqs duetinin vя musiqi qrupunun ifalarы tamaшaчыlar tяrяfindяn bюyцk maraqla qarшыlanыb.

Konsertin sonunda kollektivя festivalla baьlы xatirя hяdiyyяsi tяqdim edilib.

(Давамы 9-ъу сящифядя)

"Mяqam/muьam яnяnяlяri vя mцasir dцnyada qlobal dяyiшikliklяr" 29-30 ийун тарихляриндя "Marxal" otelinin konfrans zalыnda UNESCO-nun Яnяnяvi Musiqi цzrя Beynяlxalq Шurasыnыn (ЫCTM) "Mяqam" elmi-tяdqiqat qrupunun "Mяqam/muьam яnяnяlяri vя mцasir dцnyada qlobal dяyiшikliklяr" мхвзусуну эщатя едян X Beynяlxalq Simpoziumu кечирилмишдир.

Tяdbirdя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov чыxыш edяrяk, beynяlxalq musiqi festivalы чяrчivяsindя belя bir Simpoziumun keчirilmяsinя gюstяrdiyi dяstяyя gюrя Bяstяkarlar Иttifaqыnыn sяdri Firяngiz Яlizadяyя minnяtdarlыьыnы bildirib. Qeyd olunub ki, Шяkidя яnяnяyя чevrilяn "Иpяk Yolu" festivalы mцxtяlif xalqlarыn musiqisinin tяbliьindя bюyцk rol oynayыr.

Simpozium iшtirakчыlarыnыn diqqяtinя чatdыrыlыb ki, Шяki Azяrbaycanыn шimal-qяrbindя yerlяшir vя bu bюlgяnin mцhцm siyasi, sosial-iqtisadi, mяdяni mяrkяzi hesab olunur. Бтлдирилиб ки, bu gцn Шяki шяhяrinin milli memarlыq цslubunun qorunub saxlanmasы шяrti ilя mцasirlяшdirilmяsi яn vacib vяzifяlяrdяn biridir.

Diqqяtя чatdыrыlыb ki, Шяki Azяrbaycan elminя, mяdяniyyяtinя gюrkяmli шяxslяr bяxш edib. Bu torpaq Mirzя Fяtяli Axundzadяnin, Sabit Rяhmanыn, Fuad Яbdцrяhmanovun, Bяxtiyar Vahabzadяnin, Rasim Ocaqovun, Шяfiqя Axundovanыn ana Vяtяni hesab olunur.

Qeyd olunub ki, Шяkidя bu gцn bir чox sяnяt sahяlяri qorunub saxlanыlыb. 2017-ci ildя Шяki UNESCO-nun Yaradыcы Шяhяrlяr Шяbяkяsinя цzv olub. Шяrq memarlыьыnыn nadir incisi hesab olunan "Xan sarayы ilя birgя Шяkinin tarixi mяrkяzi"nin UNESCO-nun Цmumdцnya Иrs Komitяsinin siyahыsыna daxil edilmяsi istiqamяtindя iш aparыlыr.

Azяrbaycan Bяstяkarlar Иttifaqыnыn sяdri, Xalq Artisti, UNESCO-nun Sцlh artisti Firяngiz Яlizadя simpozium iшtirakчыlarыna "Иpяk Yolu" Beynяlxalq Musiqi Festivalы barяdя яtraflы mяlumat verib. Юlkяmizdя mяdяni irsin qorunub saxlanmasыna, xalqыmыza mяxsus zяngin яnяnяlяrin, o cцmlяdяn muьam sяnяtinin tяbliь olunmasыna bюyцk diqqяt vя qayьы gюstяrildiyini bildirяn Firяngiz Яlizadя bu sahяdя Azяrbaycan Respublikasыnыn Birinci vitse-prezidenti Mehriban Яliyevanыn xidmяtlяrini xцsusi vurьulayыb.

Шякинин “Зирвя” инструментал ансамлы

№ 06 (164), Ийун 2018

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 9

Musiqi Festivalы (Яввяли 1-ъи вя 8-ъи сящифядя) Иyunun 29-da axшam "Yuxarы Karvansara" mehmanxana-kompleksindя Azяrbaycan Dюvlяt Akademik Opera vя Balet Teatrыnыn tяqdimatыnda dahi bяstяkar Цzeyir Hacыbяylinin "Яsli vя Kяrяm" muьam operasы aчыq havada nцmayiш olunду. Тamaшanыn quruluшчurejissoru Яmяkdar Иncяsяnяt Xadimi Hafiz Quliyev, dirijor vя xormeysteri Яmяkdar Иncяsяnяt Xadimi Sevil Hacыyeva, konsertmeysteri Яmяkdar Artist Elxan Mansurovdur (tar).

Tamaшada Яsli obrazыnы Rяvanя Яmiraslanlы, Kяrяm obrazыnы isя Яmяkdar Artist Elnur Zeynalov canlandыrыblar. Muьam operada, hяmчinin Dюvlяt Akademik Opera

Щафиз Гулийев,

vя Balet Teatrыnыn xoru vя solistlяri iшtirak ediрдиляр. Иyunun 30-da axшam saatlarыnda musiqisevяrlяrя Rusiyadan gяlmiш "Sib-Duo" bayan ifaчыlarы ansamblыnыn konserti tяqdim olunub.

Marxal gюlцnцn яtrafыnda tяшkil olunan konsertdя festivalыn tяшkilatчы qurumlarыnыn rяhbяrlяri, musiqisevяrlяr, hяmчinin "Marxal" istirahяt kompleksindя dincяlяn yerli vя xarici qonaqlar iшtirak ediрдиlяr.

Konsertin яvvяlindя mяlumat verilди ki, Rusiyanыn uzaq Sibir bюlgяsindяn gяlmiш bayan ifaчыlarы Aleksandr Sirotkin vя Andrey Bityutskix bir чox beynяlxalq mцsabiqяlяrin laureatlarыdыr.

Sonda musiqi qrupuna festivalыn rяmzi simvolu tяqdim olunду.

Имран Коч,

Азярбайъан Respublikaсыnыn Яmяkdar Иncяsяnяt Xadimi

Tцrkiyяnin TRT Ankara Radiosunun tцrk xalq musiqisi sяs sяnяtчisi

Hafiz Quliyev: - Festivalыn tяdbirlяrinin mяшhur tarixi abidяlяrin юnцndя keчirilmяsi mцhцm юnяm daшыyыr. Builki festivalda tamaшaчыlar Цzeyir Hacыbяylinin daha bir яsяrini - "Яsli vя Kяrяm" muьam operasыnы izlяdilяr. Шяki festivalыnыn bir юzяlliyi dя ondadыr ki, tamaшalar qяdim memarlыq abidяlяrinin, "Yuxarы Karvansara" kompleksinin hяyяtindя aчыq havada, tяbii dekorlarla tamaшaчыlara tяqdim olunur вя бу да abidяlяrin tяbliьi, dцnyaya tanыdыlmasы baxыmыndan da mцhцm яhяmiyyяt kяsb edir.

Имран Коч: - Festivallar юlkяlяr arasыnda dostluq яlaqяlяrinin mюhkяmlяnmяsinя mцhцm tюhfя verir. "Иpяk Yolu" Beynяlxalq Musiqi Festivalыnda ilk dяfяdir iшtirak edirяm. Bu festival barяdя чox eшitmiшdim vя gяlib юzцm dя шahidi oldum. Шяki festivalы чox bюyцk dяyяri olan bir musiqi bayramыdыr vя bu bayramda iшtirak etmяkdяn чox mяmnunam. Gюzяl bir tarixi mяkanda - Шяki xanlarыnыn sarayыnыn юnцndя чыxыш etmяkdяn bюyцk qцrur hissi keчirdiм. Нювбяти фестивалларда да иштирак етмяйи арзулайырам.

Йухары Карвансада "Яsli vя Kяrяm" muьam operasындан сонра Ийунун 30-да axшam саатларында sяhnяyя Qazaxыstanыn Atыrau Dюvlяt Filarmoniyasыnыn "Murager" mahnы vя rяqs ansamblы чыxды.

"Murager" ansamblы 2004-ci ildя Qazaxыstanыn Atыrau шяhяrindяki M.Utemisov adыna Dram Teatrыnыn nяzdindя yaranыb. Ansambl 2006-cы ildяn Atыrau Dюvlяt Filarmoniyasыnda Erjan Kitarovun bяdii rяhbяrliyi ilя fяaliyyяt gюstяrir.

"Murager" ansamblы-nыn Шяkidя tяqdim etdiyi musiqi nюmrяlяri tamaшaчыlar tяrяfindяn maraqla qarшыlanды.

Festivalыnыn sonuncu gцnц - iyulun 1-dя gцnorta saatlarыnda tamaшaчыlar Щяки ханларынын сарайынын щяйятиндя Tцrkiyяnin Yunus Яmrя Иnstitutu Tцrk Mяdяniyyяt Mяrkяzinin tяшkilatчыlыьы ilя festivalda iшtirak edяn TRTnin Ankara vя Иstanbul Radiosunun solist vя ansamblыnыn konsertini izlядиlяr.

Ansamblыn solisti Иmran Koчun tцrk vя Azяrbaycan dillяrindя ifa etdiyi xalq mahnыlarыndan ibarяt musiqi чяlяngi tamaшaчыlar tяrяfindяn alqышlarla qarшыlanды. Кonsertdя гардаш Tцrkiyя Республикасынын Шяki ilя qardaшlaшmыш Konya шяhяr Meram bяlяdiyyяsinin nцmayяndя heyяti дя iшtirak ediрди.

Маъарыстанын рягс дуети

Rusiyaнын "Sib-Duo" bayan ifaчыlarы ansamblы

Festival уьурла баша чатды

Гардаш Тцркийянин Конйа шящяриндян эялмиш Шякинин досту Мцаммер Йавуз

Иyulun 1-dя axшam "Marxal" istirahяt kompleksinin Yay Teatrыnda бцтцн мусиги коллективляринин эениш консерт програмы иля festivalыn tяntяnяli baьlanыш mяrasimi olду. Tяdbirdя festivalыn tяшkilatчы qurumlarыnыn, hяmчinin Beynяlxalq Tцrk Mяdяniyyяti Tяшkilatы - TЦRKSOY-un rяsmilяri, шяhяr ictimaiyyяtinin nцmayяndяlяri iшtirak ediрдиляр.

Konsert proqramындан сонра Bяstяkarlar Иttifaqыnыn sяdri Firяngiz Яlizadя festivalыn yцksяk sяviyyяdя keчirilmяsini tяmin etdiyinя gюrя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin, hяmчinin festivalыn baьlanыш konsertinin tяшkilinя gюstяrdiyi dяstяyя gюrя TЦRKSOY-un rяhbяrliyinя tяшяkkцrцnц bildirib Bяstяkarlar Иttifaqыnыn tяsis etdiyi Цzeyir Hacыbяyli xatirя medalыnы Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubova vя TЦRKSOY-un baш katibi Dцsen Kaseinova tяqdim eтди. Шяки Шяhяr Иcra Щakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov Шяki "Иpяk Yolu" ЫX Beynяlxalq Musiqi Festivalыnыn keчirilmяsindя яmяyi olan bцtцn qurumlara, xцsusilя Azяrbaycan Bяstяkarlar Иttifaqыnыn rяhbяrliyinя minnяtdarlыьыnы билдирди.

TЦRKSOY-un baш katibi Dцsen Kaseinov "Иpяk Yolu" Beynяlxalq Musiqi Festivalыnыn Tцrk dцnyasыnda keчirilяn яn юnяmli festivallardan biri olduьunu vurьulaды.

Festivalыn baьlanыш mяrasimi atяшfяшanlыqla baшa чatды.

сящ. 10 Яhsяn RЯЩМАНЛЫ, tяdqiqatчы, sяnяtшцnaslыq цzrя fяlsяfя doktoru Qяdim tarixя, zяngin яnяnяlяrя malik Azяrbaycan musiqisi dцnya mяnяvi xяzinяsinя юz tюhfяlяrini vermяkdяdir. Tarixяn Azяrbaycanda daim mюvcud olan vokal-instrumental vя instrumental musiqimiz inkisaflы vя mяhsuldar bir yol gяlmiшdir. Bu gцn instrumental ifaчыlыq sяnяtini qarmonsuz tяsяvvцr etmяk mцmцkцnzdцr. Qarmon чalьы alяtlяrimizin tяrkibinя daxil olub tяkamцl yolu keчяrяk юzцnц doьrultmuш, tяsdiq etmiш, xalqыmыzыn ruhu, zюvqц ilя doьmalaшыb hяmiшяyaшarlыq qazanmышdыr. Doьrudan da Azяrbaycan musiqi mяdяniyyяtinin ayrыlmaz hissяsi olan instrumental ifaчыlыqda qarmon sяnяtinin xцsusi yeri, яhяmiyyяti vя rolu vardыr. Qarmon ifaчыlыьы sяnяtinin tяшяkkцl tapыb, inkiшaf edib, formalaшыb yaшamasыnda mцqtяdir sяnяtkarlarыmыzыn bюyцk xidmяtlяri olmuшdur. Biz hяmin sяnяtkarlarыn yaradыcыlыq iшini tяdqiq edяrяk mяqalяlяrimizdя vя kitablarыmыzda яhatя etmiшik. Belя bюyцk sяnяtkarlarыmыzdan biri dя Zakir Mirzяdir. O, sяnяtdя parladыьы andan юz sюzцnц demiш, misilsiz iшlяri, zяngin yaradыcыыьы ilя milli qarmonumuzu ucaldaraq daha da sevdirmiш vя xalq musiqisinя layiqli xidmяt gюstяrmiшdir.

Belя bir цnlц sяnяtkarыn yaradыcыlыьы haqqыnda mяlumat tяbii ki, bir mяqalяyя sыьmaz. Odur ki, onun hяyat vя yaradыcыlыьыnыn mцяyyяn anlarыnы oxucu nяzяrinя чatdыrmaqla kifayяtlяnяcяyik. Nя yaxшы ki, 2008-ci ildя 65 illik yibileyi ilя baьlы onun haqqыnda "Zakir Mirzя zirvяsi" adlы monoqrafiyanы oxucularыmыza tяqdim etmiшik. Maraqlanmaq istяyяnlяr hяmin kitabla Bakыdakы dюvlяt kitabxanalarыnda tanыш ola bilяrlяr. Hazыrda isя sяnяtkarыn 75 illik yubileyi ilя яlaqяdar olaraq adы чяkilяn kitab цzяrяndя iш aparыb, яlavяlяrlя, daha geniш mяlumatla zяnginlяшdirяrяk Zakirsevяrlяri sevindirmяk яrяfяsindяyik.

Zakir Qulamhцseyn oьlu Mirzяyev 1943-cц il sentyabrыn 16-da Bakыda anadan olmuшdur. Qulamhцseyn Mirzяyev чalышdыьы iшlя baьlы 1948-ci ildя ailяsi ilя Xaчmaza kючmцшdцr. Zakir 1951-ci ildя Xaчmaz шяhяr mяktяbinin Ы sinfinя daxil olub. O, 8 yaшыndan sяrbяst olaraq qarmon чalmaьa baшlayыb.

Onun istedadы ata-ananы, qohum-qonшunu, daha sonra tяhsil aldыьы mяktяbdяkilяri tяяccцblяndirib. Zakir 9 yaшыndan Xaчmaz шяhяr Pioner vя Mяktяblilяr Evinin musiqi dяrnяyinя cяlb olunub. Burada onun aшыb-daшan istedadы юzцnц daha geniш шяkildя biruzя verib vя rayon ictimaiyyяtinin diqqяtini cяlb edib. Az sonra onu rayon mяdяniyyяt evinin юzfяaliyyяt kollektivinя dя цzv ediblяr. Belяliklя Zakir 1952-1959-cu illяrdя respublikada keчirilяn bцtцn baxыш-mцsabiqяlяrя, festivallara gюndяrilir. Bu tяdbirlяrin hamыsыnda qarmonu ilя юnя чыxыb birincilik qazanaraq tяrifnamяlяr, fяxri fяrmanlarla tяltif olunur vя mцkafat alыr. Mцnsiflяr heyяtinin sяdri bяstяkar, яmяkdar incяsяnяt xadimi Яfrasiyab Bяdяlbяyli Zakirin ifasыna yцksяk dяyяr verir vя onu nяzarяtя gюtцrцr. O, Zakirin atasыnы Bakыya чaьыrtdыrыb onunla sюhbяt apararaq Zakirin paytaxt шяhяrя gяlib burada geniш fяaliyyяt gюstяrmяsini tюvsiyя edir.

Zakirin fikirlяrindяn: "1960-cы ildя atamыn razыlыьы vя xeyir-duasы ilя Bakыya gяldim, ana babamыn mцlkцnя, doьulduьum evя qeydiyyata dцшdцm. Я.Bяdяlbяylinin vasitяsilя L.Шmidt adыna zavodun Mяdяniyyяt vя Texnika Sarayыnыn rяqs ansamblыnda mцшayiяtчi-qarmonчalan kimi яmяk fяaliyyяtinя baшladыm".

Hяlя 1959-cu ildя Bakыda keчirilяn Tяlяbя vя Gяnclяrin Festivalыnыn qalibi olarkяn Я.Bяdяlbяylinin vasitяsilя Zakirin ifasыnda "Bayatы-Шiraz" dяramяdi vя "Bakы" xalq oyun havasы Azяrbaycan radiosunun fonduna qяbul edilmiшdi. Шяhяrin qaynar musiqi hяyatы Zakiri юz qoynuna alыr, onun sяnяt inkiшafыna kюmяk edir vя tanыnmasыna шяrait yaradыr. Onun яn bюyцk uьuru 1959-cu ildя SSRИ-nin paytaxtы Moskvada keчirilяn Azяrbaycan яdяbiyyatы vя incяsяnяti gцnlяrinя gюndяrilяn musiqiчi heyяtinin tяrkibinя daxil edilmяsi idi. 16 yaшlы Zakirin belя mюhtяшяm tяdbirя gюndяrilmяsi mюvcud tяlяblяrя uyьun olmasa da, istisna bir hal kimi qяbul edilmiшdi. Burada Zakirin bюyцk istedadы, qeyri-adi ifa bacarыьы яsas rol oynamышdы. Gяnc qarmonчalan Moskva tamaшaчыlarы qarшыsыnda maraqlы чыxышы ilя diqqяt чяkmiш vя alqышlar qazanmышdы.

Zakir 1962-ci ildя Bakldakы 36 saylы fяhlя-gяnclяr mяktяbini bitirяrяk M.A.Яliyev adыna Azяrbaycan Dюvlяt Иncяsяnяt Иnstitutuna (hazыrda ADMИU) daxil olur, 1968-ci ildя buranы bitirib tяyinatla M.Maqomayev adыna Azяrbaycan Dюvlяt Filarmoniyasыna gюndяri-lir. O, filarmoniyada solist-qarmonчalan шtatыna iшя gюtцrцlцr. Zakir 1978-ci ildя Azяrbaycan Dюvlяt Qasrtol-Konsert Birliyi yaradыlarkяn filarmoniyanыn bцtцn solistlяri kimi o da yeni mяdяniyyяt mцяssisяsinя keчirilmiшdir. Zakir 10 il hяmin Qastrol-Konsert Birliyindя чalыш-mышdыr.

Zakir Mirzя sяnяti ilя Azяrbaycan qarmon ifaчыlыьыna yeni nяfяs, yeni hяvяs, gцчgцdrяt, mяhяbbяt, шюhrяt, tяpяr gяlmiшdi.

Onun gяliшi ilя milli qarmon sяnяtindя yeni

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 06 (164), Ийун 2018

Zakir Mirzя Zirvяsi - 75 il bяhrяsi mяrhяlя baшlanmышdы. Bu gяnc, novator musiqiчinin ifaчыlыq texnikasы, cяld barmaqlarla ifasы, iti sцrяtli чalьыsы, юzцnяxas цslub gяtirmяsi, bяstяlяdiyi melodiyalarla юz repertuarыnы zяnginlяшdirmяsi, Azяrbaycan vя xarici юlkя bяstяkarlarыnыn яsяrlяrinя mцraciяt etmяsi xцsusi diqqяt, maraq yaratmыш, musiqi ictimaiyyяtinin nяzяrindя olmuш vя цmumuxalq mяhяbbяti qazanmышdы. Яbяs deyil ki, dцnya шюhrяli dirijor, bяstяkar Maestro Niyazi onu "Qarmonun Paqaninisi" adlandыrmышdы.

Zakir Mirzя 1979-2004-cц illяrdя Azяrbaycan Иncяsяnяt ustalarы ilя birlikdя Hollandiya, Иsveч, Norveч, Polшa, Чexoslovakiya, Rumыniya, Brцssel, Misir, Liviya, Mali, Anqola, Konqo, Vyetnam, Иran, Tцrkiyя, Avstriya, Rusiya vя digяr юlkяlяrdя sяfяrlяrdя olaraq milli musiqimizi vя Azяrbaycan qarmonunu layiqincя tяbliь etmiшdir. 2002-ci il dekabrыn 24-dя ona Azяrbaycan Respublikasыnыn яmяkdar artisti fяxri adы verilmiшdir.

Zakir gюzяl melodiyalar bяstяkarыdыr. Иndiyя qяdяr mцxtяlif ritm-intonasiyalar vя fяrqli mяqamlar цzяrindя 100-я yaxыn musiqi bяstяlяmiшdir. Onlardan 50-si Milli Radionun

mahnыlarыnы radio fonduna yazdыrыb, televiziyada vя sяhnяlяrdя ifa edib. Bundan baшqa, bяstяkarыn 3 hissяli simfonik muьamыnы simfonik orkestrin tяrkibindя bюyцk ustalыqla ifa edib. Simfonik яsяri qarmonda ilk dяfя Zakir ifa edib vя sюzцn hяqiqi mяnasыnda sensasiya yaradыb. Яlbяttя, bu yalnыz Azяrbaycan qarmon sяnяti цчцn deyil, bцtцnlцkdя musiqi iчtimaiyytяti vя mяdяniyyяtimiz цчцn mцhцm hadisя idi.

Bu da danыlmaz faktdыr ki, muьamlar da qarmonumuzda ecazkar, zяnginчalarlы, tяsirli vя doьma sяslяnir. Яlbяttя, bu iшdя mahir qarmonчalanlarыmыzыn xцsusi rolu vardыr.

Zakir radio цчцn muьam ifasыna ilk dяfя 1970ci ildя "Segah"la qяdяm qoyub. Qяdяm uьurlu olub, bu ifa чox sevilib, bяyяnilib, sяnяtsevяrlяr vя musiqiшцnaslar tяrяfindяn yцksяk dяyяr alыb. Шяrqin bюyцk dцhasы Яl Fяrabi yazыb: "Segah" mяhяbbяtin qяmindяn yaranыb". Bu muьam haqqыnda digяr mцtяfяkkirlяrin dя maraqlы fikirlяri var.

Zakir bцtцnlцkdя "Segah"ыn xцsusiyyяtlяrini, xarakterini, mahiyyяtini verя, mяzmunu aчa bilib. Onun "Segah"ыnda muьamыn

Шякилдя soldan саьа: Cavanшir Qasыmov ("Иrs" folklor ansamlыnda zяrb alяtlяri ifaчыsы); Abbasqulu Nяcяfzadя (Azяrbaycan Milli Konservatoriyasыnыn "Milli musiqinin tяdqiqi" elmi-tяdqiqat laboratoriyasыnыn rяhbяri, sяnяtшцnaslыq цzrя elmlяr doktoru, professor); Zakir Mirzяyev (virtuoz qarmonчu, sяnяtшцnaslыq цzrя fяlsяfя doktoru, dosent, Яmяkdar artist); Tofiq Bakыxanov (bяstяkar, Xalq artisti, professor) vя Sяyyad Яlizadя (populyar mцьяnni). fonduna daxil edilяrяk sяlяndirilir. 50-si isя sяnяtkarыn fondunda maqnitofon lentlяrindя vя not yazыlarыnda qorunur. Яksяr melodiyalarы bяstяkar, яmяkdar incяsяnяt xadimi, professor Aydыn Яzimov tяrяfindяn notlaшdыrыlaraq mяcmuя halыnda nяшr olunub. Zakirin bяstяlяdiyi digяr musiqi nцmunяlяrini isя hazыrda qarmon ixtisasы цzrя tanыnmыш mцtяxяssis, pedaqoq Xeyrulla Dadaшov nota kючцrцr.

Bцtцn bunlar sяnяt юyrяnяnlяr vя qarmon ixtisasыnыn tяdrisi цчцn layiqli tюhfя vя чox dяyяrli vяsaitdir.

Zakir Mirzяnin 1962-ci ldяn baшlamыш, ardыcыl olaraq Azяrbaycan radiosunun fondu цчцn ifa etdiyi юz rяqs melodiyalarы "Oynaq rяqs", "Gцlшяni", "Шяfayяti", "Sяadяti", "Azяri", "Ulduzu", "Bяxtяvяri", "Daьыstan", "Sяbuhi", "Aygцn", "Cavani", "Cяmilя", "Rяhimi", "Samiri", "Gцlnarя", "Иftixarы", "Sevinci", "Qыzыlgцl", "Xяyalя", "Tяbrizi", xalq oyun havalarы-"Bakы", "Simuzяri", "Tiflisi", "Mяhяrrяmkяnd", "Tяrяkяmя" vя s. daim dinlяyicilяrin ruhunu tяrpяtmiш, zюvqцnц oxшamышdыr. 19601980-ci illяrdя Zakir Mirzяnin oyun havalarы toy-bцsatыmыzыn repertuarыna, qarmonчalanlarыn konsert proqramna daxil olmuшdu. Zakirin ifasыnda istяr юz bяstяlяri, istяrsя dя xalq rяqs melodiyalarы шux, oynaq, mяzmunlu olmasы ilя seчilir. Zakir sяnяti milli kюklяrя vя xalq musiqisinя яsaslanыr. Odur ki, чяkinmяdяn deyя bilяrik ki, Zakir xalqыn iчindяn чыxmыш, ruhundan doьmuш, baьrыndan qopmuш sяnяtkardыr.

Bu adam bцtцn юmrцnц Azяrbaycan qarmon sяnяtinin inkiшafыna xidmяt edib. O, юz nurlu, uьurlu sяnяtini musiqinin bцtцn janrlarыnda iшlяdib. Яlbяttя, bu da Zakirin цstцn cяhяtlяri vя zяngin yaradыcыlыq xцsusiyyяtlяrindяndir. O, radiomuz цчцn muьamlarы, xalq vя bяstяkar mahnыlarыnы da sevя-sevя, bюyцk ilhamla yцksяk sяviyyяdя ifa etmiшdir. Belя geniш, zяngin fяaliyyяt heч bir qarmon ifaчыsыna nяsib olmamышdыr. Mяhsуldar чalышan Zakir Arif Mяlikov, Sяid Rцstяmov, Tofiq Quluyev, Cahangir Cahangirov, Sц-leyman Яlяsgяrov, Яшrяf Abbasov vя Tofiq Bakыxanovun яsяrlяrini ifa edяrяk Azяrbaycan qarmonunun imkanlarыnы daha da geniшlяndirmiш vя bu sяnяtin шюhrяtini artыrmышdыr.

Z.Mirzя uzun illяrdir ki, xalq artisti, professor, шюhrяt ordenli bяstяkar, Ц.Hacыbяyli adыna mцkafat laureatы T.Bakыxanovla yaradыcыlыq яlaqяlяrindяdir. O, bяstяkarыn bцtцn

mюvzusu, яhvalы, ruhu vя bяdii xцsusiyyяtlяrinя uyьun чalarlar var. Burada qяm dя, hicran da, vцsal da, dяrin mяhяbbяt dя, nikbin duyьular da, arzu-istяk dя, xalqa doьmalыq da var. Zakir "Segah"ыnda Mяcnunun niskili, hяsrяti, цrяk чыrpыntыlarы, Leylinin qяlb dюyцntцlяri, iniltisi, ahu-zarы var. Muьamda Qoca Шяrqin mяhяbbяt fяlsяfяsi яks olunur. Zakir bu muьamda qarmonun texniki imkanlarыna, ifa xцsusiyyяtlяrinя uyьun improvizя bacarыьы da gюstяrib. Sяnяtkarыn "Segah"ыnda Kцrцn dibindя sularыn pычыldaшaraq, цzя чыxыb чoшaraq tяlatцmя чevrilmяsi, sцrяtlя axыb getmяsi var.

Burada yцksяk bяdii eneri, sяnяtkarыn daxili hяyacanы vя dяrin hisslяri юz яksini tapыr.

Azяrbaycan milli radiosunda Zakirin ifasыnda "Bayatы-Шiraz", "Hцmayun", "Шahnaz", "Шikяsteyi-fars", "Шur", "Zяmin-xarя" muьamlarы da sяslяndirilir.

Muьam janrы da onun yaradыcыlыьыnыm ayrыlmaz hissяsidir.

Zakir sяnяtindя milli mяnяviyyatыmыza, tяfяkkцr яnяnяnяlяrimizя sadiqlik, bяdii fikir dцnyamыza daxil olma bцtцn hallarda юzцnц gюstяrir. O, bir qarmon ifaчыsы olaraq musiqimizin tarixi-bяdii юzяlliklяrini юz yaradыcыlыьыnda cяmlяшdirя, dяyяrli шяkildя tяrяnnцm edя bilib. Deyirlяr ki, sяnяtin zirvяsi olmur. Lakin hяr sяnяtkarыn юz sяnяtini yцksяltmяyя, ucaltmaьa, sevdirmяyя, zirvяsinя doьru getmяyя haqqы vя maraьы olur. Zakir 1970-ci illяrin яvvяllяrindя Azяrbaycan qarmon sяnяtinin zirvяsini fяth edib. Vя bu gцn dя enmяyib, hяmin zirvяdяdir.

Hяr bir yaradыcы adamыn-yazычы, шair, daramaturq, ssenarist, bяstяkar, rяssam, memar vя heykяltяraшыn юz шah яsяri olur. Zakir Mirzяnin шah яsяri "Muьam vя rяqs"dir.

1962-ci ildя bяstяlяdiyi, 1964-cц ildя яsgяrlikdяn gяlib radio fondu цчцn ifa etdiyi bu яsяr sяslяndiyi anlardan indiyя qяdяr dinlяyicilяrin zюvqцnц oxшamaqda, юz tяsir gцcцndя, aktuallыьыnda, diqqяti cяlb etmяkdя, sяhnяlяrdя, radio vя televiziyada sяslяnmяkdяdir. Zamanыnda Zakir hяmin яsяrdя bir daha юz novatorluьunu tяsdiq etmiшdir. "Muьam vя rяqs" qarmon sяnяti vя bцtюvlцkdя instrumental musiqimiz цчцn шedevr яsяr kimi meydana чыxmышdыr. Onun dinlяdikcя doymaq olmur. Bu ifada Tцrk dцnyasыnыn ruhu, aqillяrimizin sюhbяti, hikmяt dцnyasы var. Zakirin Иlahidяn gяlяn istedadы, sяnяt gцcц, ilhamы, yцksяk bacarыьы, tцkяnmяz enerjisi buradada da aчыq-aydыn

юzцnц gюstяrir. Яsяr azяrbaycan xalqыnыn ruhundan doьan "Segah" muьamы mяqamыna яsaslanыr. Lakin burada sяslяnяn "Segah"da fяrqli mяqamlar, fяrqli intonasiya, юzцnяxas quruluш xяtti var ki, bцtцn bunlar sяnяtkarыn bяdii tяxяyyцlцndяn sцzцlцb gяlir. Burada bяnzяrsiz, tяsirli emosional ifadя xцsusiyyяtlяri, orijinal цslцb, mяqam-intonasiya fяrqi var. Hiss oluur ki, bu яsяr onun bяstяkarы vя ifaчыsыna "vяhy"lя gяlib. Ulu Yaradanыn hikmяti bюyцkdцr, яzяmяtli vя sonsuzdur. Vя bu яsяrdя Tanrы hikmяti bir daha юzцnц gюstяrir.

Nя yaxшы ki, Zakirin taleyinя belя bir яsяr dцшцb. Яks tяqdirdя musiqi dцnyamыz "Muьam vя rяqs" boy-biчimindя boш qalardы. Яsяrdя hяr bir cцmlя, mяntiqi ardыcыllыq, improvizя formasы, dinamika musiqinin quruluш xяttinя, qayяsinя, mяzmuna, emosional tяsirя vя insan zюvqцnя xidmяt edir. Zakirin "Muьam vя rяqs"i onun цrяyindяn damladamla sinяsinя axaraq onu Иlahi eшq yoluna чыxarыb. Mюvlana Cяlalяddin Rumi demiшdir: Musiqi aшiqlяrin яzяl tяbi, Gюylяrя qaldыrar tяblяnяn qяlbi.

Zakirin bцtцn yaradыcыlыьыnda onun coшqun tяbi, qaynar, tцkяnmяz ilhamы юzцnц biruzя verir. Zakir sяnяtindя Gцnяшin шцasы, ayыn шюlяsi, ildыrыmыn чaxmasы, sяhяrin mehi, чяmяn чiчяklrinin яtri, baь-baxчanыn, lalяzarыn, meшяnin яtri, vяtяn яzяmяti, xalqыn halal шanшюhrяti, яzяmяti var. Bu ustad sяnяtkarыn ifalarыnda sяnяt цmmanы, Azяrbaycan цnvanы, xalqыn arzu-istяyi, gцmanы, imanы var.

Biz onu Zakir Mirzяyev deyil, Mirzя soyadы ilя qeyd edirik. Belя bir milli ruhlu sяnяtkarыn soyadыnыnda rus familyasы kimi "yev" sonluьu iшlяtmяk,yazmaq heч bir mяntiqя sыьmыr. O, юz sяnяtinin bilicisi, mirzяsi, aьsaqqalы, mцdrцkц, yol gюstяrяni, alimidir.

Zakir mцяllim 1990-cы illяrinin sonlarыnda elmя gяlmiш, 2005-ci ildя "Azяrbaycan xalq musiqisindя qarmonun rolu vя яhяmiyyяti" adlы dissertasiya iшini mцdafiyя edяrяk sяnяtшцnaslыq цzrя fяlsяfя doktoru elmi dяrяcяsi almышdыr. Hяmin il onun "Azяrbaycan qarmonu" monoqrafiyasы чap olunaraq geniш шяkildя yayыlmышdыr. Z.Mirzяnin "Qarmon mяktяbi" kitabы bu ixtisasыn tяdrisi цчцn dяyяrli vяsaitdir. Шяrqin dцhasы Иbn Sina demiшdir: "Biz dцnyaya gяlirik, gedirik. Lakin юzцmцzlя bir шey aparыrыq ki, heч nя bilmirik". Zakir daim юyrяnmяyя meyilli olub, sяnяti dяrindяn mяnimsяmяyя vя bildiklяrini davamчыlarыna юyrяtmяyя чalышыb. Bu insan pedaqoji fяaliyyяtdя dя mцhцm iшlяr gюrцb. 1999-cu ildяn Sumqayыt Musiqi Kollecindя, Milli Konservatoriya tяrkibindя Musiqi Kollecindя qarmonun muьam tяdrisi ilя mяшьul olaraq xeyli gяncin ifaчы kimi yetiшib qanadlanmasыna nail olub. O, 10 ildяn artыq Azяrbaycan Dюvlяt Mяdяniyyяt vя Иncяsяnяt Universitetinin qarmon sinfindя dя muьamы layiqincя tяdris edяrяk yetirmяlяrinя bu janrы sevdirib.

Bu bюyцk sяnяtkar yenя dя яvvяlki яzmlя, yцksяk hяvяs vя sяnяt enerjisi ilя qarmonu sяslяndirmяkdяdir. O, юmrцn mяnasыnы sяnяtя sяdaqяtlя xidmяt etmяkdя gюrцr.

2017-ci il noybrыn 7-dя Beynяlxalq Muьam Mяrkяzindя Zakir Mirzяnin yaradыcыlыq gecяsi keчirilmiшdir. Tяdbirdя sяnяtkarыn юzцnцn, mяшhur qarmon ifaчыlarыnыn, mцьяnnilяrin чыxышы, bюyцk sяxsiyyяtlяrin, gюrkяmli sяnяt adamlarыnыn цrяk sюzlяri hяrarяtlя qarшыlanmышdыr. Hяmin tяdbirin aparыcыsы olaraq sяnяtkara hяsr etdiyim belя bir шeirя dя yer vermяli oldum: Beyindяn, цrяkdяn sцzцlцb gяlяn, Canыndan, qanыndan dцzцlцb gяlяn, Hяr bir яsяri ecazkar sяslяnяn, Bяstяsidir, dцzцmцdцr Zakirin, Sяs-sяdasыdыr, цnцdцr Zakirin.

Altmыш altы il qarmona baьlыdыr, Sяnяt onun eшqi, fяhmi, aьlыdыr, Daim gur yanan sяnяt ocaqlыdыr, Buna sяbяb saf genidir Zakirin, Sяs-sяdasыdыr, цnцdцr Zakirin.

Mюhtяшяmlik var bu gцn, bu sarayda, Tяmtяraqda, чal-чaьыrda, harayda, Tarixя kючцr bu tяdbir bu ayda, Bяxtяvяr, xoшbяxt gцnцdцr Zakirin, Sяs-sяdasыdыr, цnцdцr Zakirin.

Bu il isя Zakir Mirzяnin 75 illk yubileyi ilя baьlы silsilя tяdbirlяrin keчirilmяsi nяzяrdя tutulub. Biz dя xalqыn sevimli sяnяtkarыna 75 ilin yaradыcыlыq bяhrяsi mцnasibяtilя uьurlar, saьlam can vя юmцr arzulayыrыq.

***

Шяки Бялядиййясинин коллективи дя Закир Мирзяни анадан олмасынын 75 иллик йубилейи мцнасибяти иля бцтцн шякилиляр адындан тябрик едир, бюйцк сяняткара мющкям ъан саьлыьы вя даим зирвялярдя олмаьы арзулайыр.

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 06 (164), Ийун 2018

сящ. 11

АЗЯРБАЙЪАН ЪЦМЩУРИЙЙЯТИ ЪЦМЩУРИЙЙЯТИ -- 100 100 АЗЯРБАЙЪАН

1920-ci ildя QARABAЬ DЮYЦШLЯRИ Шямистан НЯЗИРЗИ,

щярби журналист, полклвниклейтенант

Mustяqil Azяrbaycanыn yaшamasы ucun 1920-ci ilin dяhшяtli mart gunlяrindя mяnfur daшnaklarыn torpaьыmыza tяcavuz etmяsi Milli Azяrbaycan ordusunun hяr bir яsgяrini tяpяdяn dыrnaьacan silahlandыrdы. Qыsa bir muddяtdя (martыn 22-dяn aprelin 3-nя kimi) хяyanяtkar daшnak suvari dяstяlяrini darmadaьыn edяn Azяrbaycanыn яsgяr vя zabitlяri fusunkar Qarabaьы duшmяndяn geri aldы. Иl yarыmlыq fяaliyyяtindя qяhrяman Azяrbaycan ordusunun ucuncu yuruшu dя zяfяrlя baшa catdы. "Иyirminci ildя Qarabaь doyuшlяri" sяnяdli ocerkindя tam artilleriya generallarы Sяmяd bяy Mehmandarovun, Яliaьa Шыхlinskinin, general-mayor Hяbib bяy Sяlimovun, Qarabaьыn General-qubernatoru Хosrov bяy Sultanovun vя polkovnik Bяhram bяy Nяbibяyovun unudulmaz хidmяtlяri yeni arхiv sяnяdlяri яsasыnda mohtяrяm oхuculara tяqdim olunur.

Гыса танытма: Nяbibяyov Bяhram bяy Qasыm bяy oьlu (Чar Rusiyasы, Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti vя Sovet ordusunun zabiti, polkovnik, 1930-cu il Шяki цsyanыnыn rяhbяrlяrindяn biri) 1884-ъц ил декабрын 6-да Azяrbaycanыn Шяki шяhяrindя bяy ailяsindя anadan olуб. Иlk tяhsilini Kutaisi Realnы mяktяbindя alыb. Sonra Peterburq Konstantin artilleriya mяktяbinдя охуйуб вя 1904-cц il sentyabrын 2-дя oranы birinci dяrяcяli diplomla baшa vurуб. Elя hяmin il Qafqazdakы iyirminci artilleriya briqadasыnda podporuчik kimi hяrbi xidmяtя baшlayыb. Bяhram bяy 1909-cu il sentyabrын 7-дя poruчik, 1912-ci il avqustун 31дя шtabs-kapitan rцtbяsinя layiq gюrцlmцшdц. О, иkinci dяrяcяli "Mцqяddяs Anna" vя "Mцqяddяs Stanislav" ordenlяri ilя tяltif edilmiшdi. Бящрам бяй Азярбайъан Халг Ъцмщуриййяти дюврцндя - 1918-ci il noyabrын 27-дя милли topчu briqadasыna tяyinat almыш, sonra isя 2-ci topчu briqadasыnыn 3-cц batareya komandiri vяzifяsindя xidmяt etmiшdir. 1919-cu ilin noyabrыnda ШцvяlanTцrkan istiqamяtindя Bakыnыn dяnizdяn mцdafiяsinin tяшkili onun rяhbяrliyi ilя 3-cц topчu batareyasыndan vя 5-ci Bakы piyada alayыnыn bir bюlцyцndяn tяшkil edilmiш dяstяyя tapшыrыlmышdы. О, Denikin qцvvяlяrinin dяnizdяn ehtimal edilяn tяhlцkяsinin qarшыsыnы almaq цчцn Шцvяlan-Tцrkan-Qala xяtti цzrя dяniz sahili bюyunca mцdafыя mюvqelяri tutmuшdu. Бящрам бяй 1920-ci ilin mart-aprel aylarыnda cцmhuriyyяt hяrbi qцvvяlяrinin Qarabaьda ermяni-daшnak iшьalчыlarыna qarшы apardыьы яmяliyyatlarda fяal iшtirak etmiшdir.

Onun komandiri olduьu batareya 1920-ci il aprelин 8-дя Malыbяyli-Шuшakяnd яtrafыnda gedяn dюyцшlяrdя xцsusilя fяrqlяnmiшdir. General Hяbib bяy Sяlimovun hяrbi nazir Sяmяd bяy Mehmandarova gюndяrdiyi teleqramda Bящрам бяй Nяbibяyovun bu xidmяtlяri xцsusi qeyd olunmuшdu. Бящрам бяйин Sяmяd bяy Mehmandarov vя Яliaьa Шыxlinski ilя yaxыn dostluq яlaqяlяri olmuшdur. Azяrbaycanы bolшeviklяr iшьal etdikdяn - 1920-ъи ил Aprel iшьalыndan sonra bir mцddяt sovet ordusu sыralarыnda xidmяt etmiш, Шuшanыn vя Шяkinin hяrbi komissarы olmuшdur. Шяki Hяrbi Komissarlыьыnda iшlяyяrkяn 1930-cu ildя Шяki-Zaqatala bюlgяsindя sovet hakimiyyяtinя qarшы baш vermiш xalq цsyanыnыn rяhbяrlяrindяn biri idi. Hяmin ilin iyulunda цsyanыn yatыrыlmasы цчцn gюndяrilmiш чoxsaylы sovet hяrbi qцvvяlяri ilя dюyцшdя hяlak olmuшdur.

Atasы - чar ordusunun шtabs-kapitanы (1917-ъи илдян сонра подполковник) Qasыm bяy Hцseyn bяy oьlu Nяbibяyov Orta Asiyada uzun mцddяt hяrbi tяrcцmячi iшlяmiш, eyni zamanda Шяkidя ipяk istehsalы ilя mяшьul olan mцяssisяlяrя malik olmuшdur. 1925-ci ildя 95 yaшыnda vяfat etmiшdir.

Qardaшlarы - Kapitan Zahid bяy, kapitan Vahid bяy, полковник Мяммяд бяй вя polkovnik Hцseyn bяy чar Rusiyasыnda tanыnmыш hяrbчilяr olmuшlar. Ващид бяйля Защид бяй гардаш Тцркийядя Чанаггала савашында иштирак етмишляр вя сонра совет репрессийасына мяруз галмышлар. Мяммяд бяй 1920-ъи илдя болшевикляр тяряфиндян эцллялянмишдир. Hцseyn bяy isя 1930-cu ildя bolшeviklяr tяrяfindяn Шяki цsyanы yatыrыldыqdan sonra hяbs edilmiш vя sonrakы taleyiндян heч bir mяlumat олмамышдыр.

Biz тцркlяr чох qяribя adamlarыq; bizя гюря bilmяk baшqalarыnы юйрянmяk vя bizdяn uzaq olan шeylяri anlamaьa чалышmaqdыr. Юзцmuzu юйрянmяk щеч aьlыmыza gяlmяz; юзцmuzu bir varlыq saymыrыq. Бюйцкlяrini tanыmaq hяr millяtin borcudur. Kimsя kimsяyя "Sяn atanы tanыma, sяn babalarыnыn dunyadan necя gяlib кечdiklяrini юйрянmя, sяn яski atalarыnыn adlarыna, шанлarыna maraq эюсtяrmя!" - deyя bilmяz. Deyяrsя, яn tяbii bir haqqa toхunmuш vя яn бюйцк bir haqsыzlыq etmiш olar. Юзцnu vя юз бюйцкlяrini tanыmaьa чалышmaq millяtin vяzifяsidir; bunu etmяyяn bir millяt нцмayяndяsi milli vяzifяlяrini yerinя yetirmяmiш hesab olunur.

Bяsim Atalayы, Gorkяmli тцрк alimi, (1882-1966)

***

Gah soldan, gah saьdan чапdыlar bizi, йadlar чох ev yыхыb, чох quyu qazыb. Яfsuslar olsun ki, tariхimizi юзgяlяr yazanda baшqa ъцр yazыb.

Huseyn Arif, Хalq шairi

Мцяллифдян Сяrkяrdяlяrimiz zamanыn sяrt abi-havasыnы udublar.

Mudhiш сцрgunlяr, dюзцlmяz эцлляlяnmяlяr vя qяrяzkar enkevede dindirmяlяri arzu olunmadan onlarыn bяхt kitabыna yazыlыb. Yetmiш ildяn чох bir zaman kяsiyindя сучlu юмцр сцрмцш totalitar sovet rejimi zяr paqonlu oьullarыmыzы bizя unutdurmaьa can atmышdыr. Biz onlara saьlыьыnda qiymяt verib qяdrini bilmяmiшik.

1920-1937-ci illяr яr-

acыlan yeni kitabы oхuyun, onlarы yaхыndan tanыyыn. Qoy onlar sizя юзцnuz kimi яziz vя doьma olsunlar.

***

ИYИRMИNCИ ИLDЯ QARABAЬ DЮYЦШLЯRИ 1920-ci il martыn iyirmi ikisindя, Novruz bayramы gecяsi Qarabaь vilayяtinin daь yerlяrindя mяskun ermяnilяr qiyam edяrяk "Яskяran кечi-

Sяmяd bяy Mehmandarov zindя эцлляlяnяn 19 nяfяr generalыmыzыn щеч ziyarяt elяmяyя mяzarы da yoхdur. Bu acы tale ilk Hяrbiyyя nazirimiz tam artilleriya generalы Sяmяd bяy Mehmandarovdan da yan кечmяyib. 1931-ci il fevralыn 12-dя vяfat edяn Sяmяd bяy indiki Шяhidlяr хiyabanыnda dяfn olunmuшdur.

1939-cu ildя bolшevik S.M.Kirovun шяrяfinя park salыnыb heykяl qoyulanda generalыn qяbri traktorla yerlя yeksan edilmiшdir.

Hяr kяsin юз adы, юз qismяti vя acыlы-шirinli taleyi var.

Tariх yaхшыlarы шяrяflя yaшadыr.

Bяdхahlar nя qяdяr яngяl tюrяtsяlяr dя, tariхdя adsыz qяhrяman, izi itяn ziyalы olmamalыdыr.

1920-ci ilя qяdяr yaшamыш 69 azяrbaycanlы generalыn hяrb tariхimizdя iшыqlandыrыlmamasы bizi чохdan duшundururdu. Nяhayяt, zaman юз sюзцnu dedi. Muхtяlif arхiv materiallarы яsasыnda qяhrяmanlarыmыzыn hяyatыna, igid яmяllяrinя cыraq tuturuq.

Vaхtы ilя Azadlыьыmыz uьrunda vuruшub hяlak olan cumhuriyyяt sяrkяrdяlяrimizi щеч vaхt unutmayыn. Uzunuzя

edir, onlarыn qяlяbяsinя uшaq kimi sevinirdi. Ordu yaranan gundяn uc бюйцк qяlяbяsi olmuшdu.

1919-cu ilin ilk gunlяrindя Zяngяzur ermяnilяri Иrяvan daшnaklarыnыn komяyi ilя qяzanы Azяrbaycandan ayыrыb Ararat respublikasыna birlяшdirmяk ucun azяrbaycanlыlarы qovur vя kяndlяri yandыrыrdыlar. Ustяlik dя elan elяmiшdilяr ki, Azяrbaycan hokumяtini tanыmaq istяmirlяr. Yanvar ayыnda general-mayor Cavad bяy Шыхlinskinin komandanlыьы ilя яsgяri quvvя yeridildi.

Яliaьa Шыхlinski

di"ni tutdular. Bu sяbяbdяn dя Яskяran cяbhяsinя mirliva Hяbib bяy Sяlimovun komandanlыьы ilя quvvяtli bir ordu yeridildi. Aprelin uчundя Azяrbaycan ordusu ermяnilяrя qarшы quvvяtli bir hucum etdi. Яcяba, hansы azяrbaycanlы o mяsud gunu хatыrlamыr?! Ordunun qalibiyyяt vя intizamы, mяnяviyyatы tяsvirolunmaz dяrяcяdя fovqяladя idi. Хarici alяm az bir muddяt яrzindя vяsaitsizlik icindя bu qяdяr muntяzяm tяшkilatcыlыьa malik bir яsgяri quvvя vucuda gяtirdiyimizя heyran qalmышdы. Яhalidяn bir чохu duyduьu hяyяcandan aьlayыrdы.

O gun Azяrbaycanыn яn шanlы, яn bяхtiyar gunu idi.

Polkovnik Иsrafil bяy Иsrafilbяyov, (25.01.1893 - iyul 1945), "Milli Azяrbaycan hяrяkatы" kitabыndan

***

Hяrbiyyя naziri Sяmяd bяy Mehmandarov Яskяran cяbhяsinя gяlmiшdi.

On cяbhяdя olum-dirim savaшыnda vuruшan яsgяrlяri tяbrik

Onun komandanlыьы ilя piyada diviziyasы bir aydan чох inadlы doyuшlяr aparыb ermяnilяrin mohkяmlяndirilmiш son sыьыnacaьы olan Dыь kяndini dя яlя кечirdilяr. Zяngяzur qяzasы yenidяn Azяrbaycan яrazisindя qaldы. Иkinci qяlяbя hяmin ilin iyul ayыnda olmuшdu. Muьanda vя Lяnkяranda Azяrbaycan Milli hakimiyyяtini tanыmaq istяmяyяn malakan vя rus-ermяni quvvяlяri ordumuzun gucu ilя darmadaьыn edilmiшdi.

Bu gun nazir Sяmяd bяy Mehmandarovun tяbrikinя gяldiyi ucuncu qяlяbя idi.

1920-ci il martыn iyirmi ikisindя Novruz bayramы gecяsi ermяnilяr qiyam edib Яskяran кечidini zяbt etdilяr. Qiyama Иrяvandan gяlяn daшnak generalы Dro Kanyan baшcыlыq edirdi.

Azяrbaycan Cцmhuriyyяtinin mudafiя nazirliyi Qarabaьы duшmяndяn хilas etmяk ucun fovqяladя tяdbir hazыrladы. Nazir Sяmяd bяy Mehmandarovun яmrilя Яskяran cяbhяsinя quvvя ayrыldы. (Арды вар)

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 12

№ 06 (164), Ийун 2018

АЗЯРБАЙЪАН ЪЦМЩУРИЙЙЯТИ ЪЦМЩУРИЙЙЯТИ -- 100 100 АЗЯРБАЙЪАН

ЯДЯБИЙЙАТ ВЯ МИЛЛИ ШЦУР ЫЫ ФЯСИЛ Щябибулла МАНАФЛЫ, АДПУ Шяki filialыnыn баш mцяllimi, тарихчи (Яввяли ютян сайымызда) M.Я.Rяsulzadя, qayя etibarы ilя nadanlыьы, cяhalяti qamчыlayan vя bununla da tяhsilin, mяdяniyyяtin, ictimai шцurun tяrяqqi prosesinя юz tюhfяsini verяn istяnilяn bяdii яsяri tяqdir etmiш, mцяlliflяri bu yюndя yaradыcыlыq iшini davam etdirmяyя чaьыrmышdыr. Bunu tяsdiq edяn daha bir юrnяyя diqqяt yetirяk: "Bu gцnlяrdя mцяllim Abdulla bяy Яfяndiyev bяradяrimiz tяrяfindяn яvvяli "Dяbistan" jurnalыnda, sonra xцsusi bir kitabчa olaraq nяшr olunan "Rцstяmin yuxusu" цnvanlы mяnzumяsi nяшr olunmuшdur.

Bu mяnzumя biz mцsяlmanlarыn mяiшяtimizdя яn nazik vя яn aьrыlы dяrdimiz olan dяstяbazlыq vя qoчubazlыьыn bina vя яslini vя millяtimiz arasыnda cяhl vя nadanlыq ucundan cцzi bir шeyin цstя (ki, юzgяlяri o barяdя biri-birinя sюyцш belя demяzlяr) юzlяrini hяlakяt vя fяlakяtя sюvq edib, bюylя bir hяrяkяti - dяnaяtkaranяnin adыnы namus vя qeyrяt qoyanlarыn bilяsяf iшtimallarыnы gюzяl bir tяrzdя tяnqid ediyor.

Bu яsяr qayяt asan bir dil ilя yazыlыb "mцstяzad" surяti шeriyyяsi ilя tяnzim edilmiшdir.

Abdulla bяy cяnаblarы hяmin "Rцstяmin yuxusu" цnvanlы kitabчasыnda baшqa bir-iki hekayя dя dяrc etdirmiшdir ki, bunlarыn mцtaliяsi mцsяnnif cяnablarыnыn gюzяl bir hekayяnяvus ola bilяcяyini aшkara gюstяriyor. Bu mяnzumяlяrin цslubu-inшasы цmumi olub mцbtяdilяrin anlayacaьы bir tяrzdяdir ki, bu яsяr rus-mцsяlman mяktяbinin kitabxanяsinя qяbul ediliyorsa, zяnnimcя mяnfяяtsiz olamaz".

Bu mяtn M.Я.Rяsulzadяnin "Rцstяmin yuxusu" mяqalяsindяndir. Юndяrdяn gяtirdiyimiz hяmin iqtibas A.Яfяndiyevin kimliyinя aydыnlыq gяtirilmяsini tяlяb edir.

Sonralar юz яsяrlяrini Abdulla Яfяndizadя imzasы ilя qяlяmя alan "Rцstяmin yuxusu" kitabчasыnыn mцяllifi Шяki torpaьыnыn yetiшdirdiyi gюrkяmli ziyalыlardan biridir.

A.Яfяndizadя 1872ci ildя Шяkidя, maarifpяrvяr fikirlяrilя tanыnan Иsmayыl яfяndinin ailяsindя dцnyaya gюz aчыb. Onun bюyцk qardaшы gюrkяmli pedaqoq, шair, dramaturq vя folklorшцnas Rяшid bяy Яfяndiyev XЫX yцzilin sonu XX yцzilin яvvяlindя Azяrbaycanda, maarifin, mяdяniyyяtin inkiшafы цчцn fяdakarlыqla чalышan mяшhur maarifчilяrlя bir sыrada durub.

A.Яfяndizadя sыrf pedaqogika sahяsindя Azяrbay-

canda ilk ali tяhsilli mцtяxяsis olub. O, 1899-cu ildя Tiflisdяki "Aleksandrovski Mцяllimlяr Иnstitutu"nda tяhsilini baшa vurduqdan sonra H.Z.Taьыyevin himayяsi vя S.M.Qяnizadяnin rяhbяrliyiylя fяaliyyяt gюstяrяn mяktяbdя mцяllimlik edib.

1906-cы ildя Azяrbaycan Mцяllimlяrinin Bakыda keчirilяn ilk qurultayыna nцmayяndя seчilib vя qurultayыn qяrarыna яsasяn ana dilindя tяdrisin tяшkiliylя baьlы problemlяri yoluna qoymaq цчцn Krыm tatarlarыna kюmяk etmяk mяqsяdiylя ora gedib. S.S.Axundovla birgя Krыm tatarlarы цчцn "Яlifba" dяrsliyini yazыb. Шяkinin kяndlяrini gяzяrяk folklor юrnяklяrini toplayыb, rus dilinя tяrcцmя edib vя 1894cц ildя “Сборник материа-

лов для описание местностей и племен Кавказа (СМОПК)” mяcmuяsindя чap etdirib.

A.Яfяndizadя Azяrbaycan Xalq Cumhuriyyяti dюnяmindя parlamentdя Шяkini tяmsil edib. "Яhrar" partiyasыnыn parlament fraksiyasыnы tяmsil edяnlяrin юn sыrasыnda qяrar tutub. Daha sonra "Иttihad vя Tяrяqqi" partiyasыna keчib.

A.Яfяndizadя istiqlal dюnяmindя dя tяhsil quruculuьu sahяsindя fяaliyyяtini davam etdirib. 1919-cu ilin martыnda latыn qrafikalы яlifbaya keчidi tяmin etmяk цчцn yaradыlan komissiyanыn цzvц olub vя hяmin komissiyanыn tapшыrыьы яsasыnda "Son tцrk яlifbasы" adlы dяrslik qяlяmя alыb.

O, Sovet hakimiyyяtinin ilk illяrindя pedaqoji institutda dяrs deyib, eyni zamanda universitetdя tяdrisin yenidяn qurulmasыnda yaxыndan iшtirak edib. A.Яfяndizadя 1928-ci ildя vяfat edib.

A.Яfяndizadяnin яdяbi-bяdii yaradыcыlыьыnыn zirvяsi "Hяr цrяkdя sяbt olubdur: Ya юlцm, ya Tцrkiyя" adlы mяnzumяlяr toplusudur. Mяnzumяlяrin toplandыьы kitabчa 1919-cu ildя Шяkinin "Mяdяniyyяt" mяtbяяsindя чap olunub. Kitabчanыn nяticя hissяsini яhatя edяn "Яmяllяrimiz" balшыqlы yekun sюzdя qayяsini belя ifadя edib: "Bюyцk Tцrkiyя ilя birlяшib яzяmяtli vя elmi sяltяnяt tяшkil etmяklя bяrabяr, ittihadimillяt vя ittihadi lisan bizim milli яmяllяrimizdir".

M.Я.Rяsulzadяnin яdяbi-tяnqid mюvqeyindяn qяlяmя aldыьы яsяrlяri sыrasыnda Azяrbaycan cяmiyyяtinin inkiшafы цчцn mцstяsna xidmяtlяrilя fяrqlяnmiш "Molla Nяsrяddin" dяrgisi haqqыnda yazdыьы mяqalя юnяmli mюvqe tutur. Cяmiyyяtin inkiшaf, tяrяqqi dinamikasыna mane olan hяr cцr яyяr-яskiyi sarkazm hяddinя чatan istehza hяdяfinя чevirmiш, kяskin satira atяшinя tutmuш "Molla Nяs-rяddin" dяrgisinin nяшrя baшlamasыnыn on illiyinя hяsr olunan mяqalя bu jurnal barяdя sanballы saяciyyя ilя baшlayыr: "...Xacя Nяsrяddin nя dяrяcяdя mяruf idisя, "Molla Nяs-

rяddin" dя o dяrяcяdя mяшhur oldu.

Xacя Nяsrяddini Иslam Шяrqinin dцhasы, xяlq dцhasы yaratmышdы. "Molla Nяsrяddin"i isя Azяrbaycan tцrklяrinin dцhasы, mяzhяkяdяki mяharяti vцcuda gяtirdi... Шяrq istibdadы Иslam alяmini qaplamышdы.

Azad sюz, hцrr fikir bяslяmяk mцшkцl olmuшdu. Шairlяrin yazdыьы mяdhiyyя, filosoflarыn dцшцndцyц tяbяsbяs, mцhяrrir vя mцnяqidlяrin qяlяmi isя tяrif vя tюvsiyя mцxtяs olub qaldыьы zamanlar - doьru sюzlяr, шiddяtli tяnqidlяr, azad fikirlяr ancaq istehza tяriqi ilя

yaramazlыqlara nifrяt pцskцrmцшlяr. Цmumiyyяtlя mцxtяlif formada, qabыqda istifadя olunan kяskin sюz ali zяka sahibi olan шяxslяrin яn kяsяrli silahы olub.

VЫЫЫ yцzildя mцsяlman alяmindя yaranan Tяsяvvцf vя ya sufilik adlanan dini-fяlsяfi tяlimin qayяsi Tanrыnы tanыmaq (mяrifяt), ona qovuшmaq (fяna fillah: Tanrыda fяda olmaq) vя Tanrыya sufi (saf) eшqlя baьlanmaqdыr. Sufilяrя gюrя bцtцn mяxluqlar Tanrыnыn tяsяllisidir.

Bu mяxluqlarыn iчяrisindя yal-

“Молла Нясряддин” дярэиси tяlxяkliklя sюylяnя bilmiшdir.

Xacя Nяsrяddinin iшtя vцcudu zяruri olan bюylя bir tяlxяklikdяn ibarяtdir. Иndi dцшцncяmizdя tamamilя baшqa assosiasiyalar doьuran tяlxяk sюzц o zaman bяsirяti, mцdrikliyi ifadя edяn kяlmя kimi istifadя olunurdu.

Zaman hяr шeyя, o sыradan sюzlяrin, ifadяlяrin mяna, mяzmun tutumuna юz tяsirini gюstяrib.

"Molla Nяsrяddin" fikir dolьunluьu ilя fяrqlяnяn istehza dilindяn bir qamчы kimi istifadя edяrяk cяhalяti, nadanlыьы, яtalяti, xцrafatы, bir sюzlя rяzalяtin bцtцn tяzahцr hallarыnы dюymuш vя bununla da fяzilяti юymцшdцr. Иstehza dilinin яzяli qaynaьы xalqыn idrakыdыr. Xalqыn mяnafeyi цчцn чalышan mцxtяlif qцvvяlяr zaman-zaman bu dildяn istifadя edяrяk bцtцn

nыz insan Tanrыnыn mяzhяri sayыlыr. Чцnki Tanrы insanы yaradandan sonra юz ruhundan ona цfцrцb. Sufilяr dцшцncяlяrindя Qurani-Kяrimin "Enna lillah vя enna elяyhe raceun" (biz Tanrыdanыq vя yenя ona qayыdacaьыq) ayяsinя яsaslanыrdыlar.

Tяsяvvцf tяliminя tapыnan sufilяr zцlmя, istibdada, insanlarыn dцnya malыna, dцnya lяzzяtlяrinя aludячiliyinя vя bu qяbildяn olan fяsadlar sыrasыna aid etdiklяri digяr hallara mяnfi mцnasibяtlяrini kяskin ifadя tяrzilя vя istehza vasitяsilя bildirirdilяr.

M.Я.Rяsulzadя "Molla Nяsrяddin"in яfsun tяsiri baьышlayan istehza dilindяn, bir az da sufilяrin danышыq tяrzindяki kяskinliyi ehtiva eяn bir dildяn bяhs edяrяk yazыrdы: "Tяxrib vяzifяsini "Molla Nяsrяddin" kamalы-

mцvяffяqiyyяtlя gюrцyordu. O, yakыcы istehzasыnы kюhnяligi tяmsil edяn nяrsя vя kimsяlяrdяn яsirgяmiyordu. Яn qцvvяtli hцcumunu gюzцbaьlы tяяssцbя, fikir vя tяsяvvцrdяki яsarяt vя tяhяmцlsцzlцgя tюvciyя ediyordu. Юlц fikirlяr, юlgцn mяiшяtlяr onun diri xяndяlяrinя mяruz qalaraq intibah qяhqяhяlяri doьuruyordu. O, aьlanacaq hallara gцlцyordu.

Gцldцrяrяk aьladыyordu. O, tяhha aьlamaьa da gцlцyordu. Чцnki aьlaya-aьalaya yaman gцnlяrя qaldыьыmыzы yaxшыca dяrk etmiшdi".

M.Я.Rяsulzadя "Molla Nяsrяddin" mяqalяsindя daha sonra xalqыmыzыn aьlamaьыnыn чeшidli sяbяblяri sыrasыnda mяrsiyяnin шifahi xalq яdяbiyyatыmыzda цstцn mюvqe tutmasы ilя яlaqяlяndirmiш vя bu amildяn son dяrяcя orijinal nяticя чыxararaq yazmышdыr: "Чox gцlяn чox aьlayar" deyяrlяr. Fяqяt "чox aьlayan чox gцlяr" - denilsя dя doьru чыxar.

Azяrbaycan яdяbiyyatы-milliyyяsi яksяrяn mяzhяkя шяklinя girmiшsя, bunun sяbяbi ibtidai яdяbiyyatыmыzыn haman mяrsiyyяdяn ibarяt olduьudur: mяzhяkяnяvislik, mяrsiyяnяvisliyя bir nюv intiqamdыr.

Baшqa tцrk qюvmlяrinя nisbяt Azяrbaycan tцrklяrinin dцhasы mяzhяkяyя daha mahir isя bunun sяbяbi iшtя яsrlяrcя aьlargюzlц qaldыьыndandыr. Biz чox aьlamышыq. Ona gюrя dя чox gцlцyoruz.

"Molla Nяsrяddin" mяnalы gцlцшlяri, dяrin istehzalarы ilя tutqun qяlblяrimizi aчыyor, aьlaya-aьlaya fяci bir шяklя girmiш simamыzda bir nюv mцvazinяt hasil ediyordu.

Mцvяffяqiyyяtin sяbяbi dя birada idi". Юndяr, barяsindя bяhs olunan mяqalяdя "Molla Nяsrяddin" jurnalыnыn Hindistandan baшlamыш Misirя qяdяr чox bюyцk bir яrazidя, Иslam alяmi adlanan mяkanda geniш шюhrяt qazanmasыna bюyцk yaradыcыlыq qцvvяsi sяrf etmяklя nail olmuш шяxslяri dя qяdirbilяnliklя dяyяrlяndirmiшdir: "Yazыlarыnыn яksяri xяlq tяrяfindяn яzbяrlяnmiш, zяrbцlmяsяl yerinя keчmiш olan "Molla Nяsrяddin" яsasыnыn dюrd rцkni-mцhцmmi vardы.

Mяcmuяnin mцdiri mюhtяrяm Cяlil Mяmmяdquluzadя ki, "Molla Nяsrяddin" imzasы ilя baш mяqalяlяr yazыrdы.

Milli шairimiz mяrhum Sabir "Hop-hop" imzasы vя parlaq hяcv vя hяzilяri ilя "Molla Nяsrяddin"dя iшtirak edirdi. Юmяr Faiq Яfяndi ki, mяcmuяnin ictimai vя siyasi yaшayышыmыza tяяllцq edяn kiчik, fяqяt, юtkцn fяqяrяlяrini tяrtib edirdi. Molla Nяsrяddinin rяssamы ki, iшlяdiyi karikaturalar, xяlq elяdiyi tiplяrlя adяtяn mяcmuяni yalnыz mцsяlman mяtbuatы alяmindя degil, beynяlmilяl mцmtaz bir hala qoyurdu. (Арды вар)

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 06 (164), Ийун 2018

T Tц цr rk k x xa allq qlla ar rыы я яd dя яb biiy yy ya at tыы

Вагиф АСЛАН,

Azяrbaycan Yazычыlar Birliyi Шяki bюlmяsinin sяdri, АДПУ Шяki filialыnыn baш mцяllimi

2. XЫЫЫ-XЫV ЯSRLЯR ANADOLU TЦRK TЯKKЯ ЯDЯBИYYATЫ Tцrk dцnyagюrцшц ilя islami dцnyagюrцшц birlяшdirяn, elm vя цrfan yolunu iшыqlandыran sufi яdяbiyyatla baьlы fikirlяrimi Xoca Яhmяd Yяsяvi haqqыndakы mцhazirяmdя demiшяm. Sadяcя olaraq, yoxluq vя varlыq, Yaradan vя yaradыlan, baшlanьыc vя son, tцrk dцшцncяsi ilя Tanrы vя insan, mцsяlman dцшцncяsi ilя Allah vя bяndя fяlsяfяsi цzяrindя qurulan bu яdяbiyyat Anadolu чevrяsini яhatя edяn yяhidi vя xristian dцnyagюrцшlяri ilя qarшыlaшdыьы zaman dяrin bir sinkretizm iчяrisindя yeni keyfiyyяtlяr qazanmaya bilmяzdi.

Bunun цzяrinя Budda, Konfusi vя digяr dцnyagюrцшlяr ilя tanышlыьы da gяlsяk, onda Anadolunu fяth edяn tцrkцn yaddaш, dцшцncя vя tяfяkkцr tяrzindяki dяrinliyi tяsяvvцr edя bilяrik. Tяkkя, hцcrя, tяsяvvцf, sufi, irfani, цrfani kimi adlarla tяqdim edilmяsindяn asыlы olmayaraq, bu яdяbiyyat sыrf цmumbяшяri яdяbiyyat idi.

Onda dini vя irqi ayrы-seчkilik yox idi. O, Yaradanыn vя yaradыlanыn fяlsяfяsini aчmaьa cяhd edirdi, insanы vя dцnyanы dяrk etmяyя istiqamяtlяnmiшdi.

Anadolu mцhitindя tяkkя шeirinin ilk vя gюzяl nцmunяlяri XЫЫЫ яsrdя yaranmыш vя tцrk tяsяvvцf яdяbiyyatыnыn eninя, uzununa vя dяrininя inkiшaf etmяsinя sяbяb olmuшdur. Hяtta, tяriqяt halыna gяlяn Mюvlяvilik vя Bяktaшilik nяinki tцrk tяsяvvцf, hяm dя tцrk divan яdяbiyyatыnda чox mюhtяшяm yer tutmuшdur.

***

Hacы Bektaшi Vяli.

Tяxminяn 1210-1270-ъи illяrdя yaшamыш, Ruminin, Yunus Иmrяnin vя baшqalarыnыn mцasiri olmuш Hacы Bektaшi Vяli Xorasan шeyxlяrindяn idi. Onun tяrяfdarlarы "Xorasan яrяnlяri" adlanыrdы. Bяktaшi kurallarы цzrя yetiшdirilяn yeniчяrilяrя isя "Bяktaшi cocuqlarы" deyilirdi.

Onlar Bяktaшini "Qoruyucu Pиr" sayыrdыlar. Yeniчяrilяrin Gцlbankы (duasы) belя idi: Allah, Allah! Иllяllah!

Baш цryаn!

Sиnя pцryan!

Kыlыc al kan!

Bu meydanda nice baшlar kesilir...

Olmaz hiч duyan!

Eyvallah, eyvallah!

Kahrimiz, kыlыcыmыz dцшmana ziyаn!

Kulluьumuz pаdiшaha аyаn! Цчler, yediler, kыrklar!

Mцhazirяlяr Gцlbang-i Muhammedi, Nur-i Nebi, Kerem-i Ali! Pirimiz, sultanыmыz Hacы Bektaш-i Veli!..

(Яввяли ютян сайларымызда)

(Bax. Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫ cilt. Sяh.268.)

Bяzi Bяktaшi qollarы "batini"liyя vя ya "xяlvяti"liyя цz tutsalar da, onlar sцnniCяfяri-яlяvi olan bцtцn mцsяlmanlarыn sevimlisi olub, zяngin bir яdяbiyyat (Bax. Ahmet Kabaklы.

Tцrk edebiyatы. ЫЫ cilt. Sяh.269.)

yaratmышlar. Шяkilindяn gюrцndцyц kimi Bяktaшi Vяlinin saь qoltuьuna aldыьы ceyran, sol qoltuьuna aldыьы pяlяng balasы sufi fяlsяfяsinin цmumbяшяriliyindяn xяbяr verir. Bu gцclцnцn dя, gцcsцzцn dя himayя edildiyinя iшarяdir. Чox tяяssцflяr olsun ki, yarandыьы vaxtlarda чox pozitiv rol oynayan tяriqяtlяr zaman keчdikcя siyasяtlяrя vasitячi rolunda чыxыш etdi. Tяkkяlяr fяsad vя шяr yuvalarыna чevrildi. Nяhayяt, 1925-ci ildя Tцrkiyяdя tяkkяlяr (Bax. Ahmet Ka-

bяzi qaydalarыnы mцяyyяn etmiшdir. Mюvlяvilik Sultan Vяlяd ilя baшlamыш vя oьlu Ulu Arif Чяlяbi ilя davam etdirilmiшdir.

Atasы Mюvlanяnin, Шяmsin, Яlaяddin Keyqubadыn, Hцsamяddin Чяlяbi Urmяvinin mяclislяrindя olub onlarыn sюhbяtlяrini qяlяmя alan, onlarы tanыdan vя sevdirяn Sultan Vяlяd olmuшdur.

Sultan Vяlяdin "Иbtida-namя" (1291), "Rцbabnamя" (1301) vя "Иntihanamя" adlы цч mяsnяvisi, bir "Divan"ы vя tяsяvvцfi mяz-

adы ilя чap etdirяn Mяcdut Mяnsuroьlu (Bax. Ahmet Kabaklы.

Tцrk edebiyatы. ЫЫ cilt. Sяh.308.) olmuшdur.

Sultan Vяlяdin tцrkcя шeirlяrindяki metaforalar vя epitetlяr onun incя tяbli bir шair olmasыndan xяbяr verir: Senin yцzцn gцneшdцr, yoksa aydыr?

Canыm aldы gюzцn, dahi ne aydыr?

Sevgilisinin цzцnц "Gцnяшя, Aya" bяnzяtmяkdя

Quliyev. Tцrk xalqlarы яdяbiyyatы.

Sяh.94-107.) onu "klassik tцrk

яdяbiyyatыnda C.Rumi яnяnяsinin ilk davamчыlarыndan" biri adlandыrыr, onun "цч mяsnяvisi, bir divanы vя "Maarif" adlы daha bir mяnsur яsяri ilя mяшhur" (Bax. Elman Quliyev. Tцrk xalqlarы яdяbiyyatы.Sяh.95.) olduьunu ya-

Onun цzяrindя atasыnыn vя Шяms Tяbrizinin bюyцk tяsiri olmuшdur. Mюvlяvi tяriqяtinin ilk qurucusu vя Mюvlanяdяn sonra яn bюyцk mюvlяvi sayыlan, vяfatыna qяdяr bu tяriqяtin шeyxi olan Sultan Vяlяd "Sяma" rяqsi vя musiqisinin

Яlbяttя ki, "can alan qara qaшlar vя qara gюzlяr" insanыn "canыna, qяlbinя" yol aчar, чцnki bunlar Tanrы yaradыcыlыьыdыr. Bяli, sevda mяqamыnda Sultan Vяlяdin kimliyini bilяn insan "dяnizdя gюvhяr" tapmыш kimi olar.

Bilir misin niчin geldin cihana?

Seni kulluk iчin yarattы Sultan.

Gюzцn aч, gaflet iчinde yatma, ey dost!

Ki, kючmeye dutubdur yцzц kervan.

nim "Иslami dюvr tцrk tяsяvvцf яdяbiyyatы" цzrя yazdыьыm mцhazirяlяrdя mяlumat verilmiшdir.

Vяlяd 1226-cы ildя o vaxtkы Larяndя, indiki Qaramanda doьulmuшdur. O, C.Ruminin oьludur.

Konya sultanы Яlaяddin Keyqubadыn dяvяti цzrя mяnsub olduьu ailя ilя 1228-ci ildя - o hяlя iki yaшыnda ikяn Konyaya kючmцшdцr.

Sultan Vяlяd 1312-ci ildя dцnyasыnы dяyiшmiш, "Yaшыl Tцrbя"dя, ata-sы C. Ruminin saь tяrяfindя dяfn edilmiшdir.

XЫЫЫ яsr Anadolu tяkkя яdяbiyyatыnыn цnlц simalarыndan biri olan Sultan Vяlяdя kitabыnda xцsusi yer ayыran prof. dr. Elman Quliyev (Bax. Elman

"Divan"dan. (Bax. Ahmet Kabaklы.

Tцrk edebiyatы. ЫЫ cilt. Sяh.308.)

яsr tяkkя яdяbiyyatыnыn daha bir nцmayяndяsi Яhmяd Fяqihin (1221-?) яldя olan yeganя яsяri "Чяrxnamя"dir. Onun haqqыnda Яhmяd Яflakinin "Mяnakibцl-Arifin" яsяrindя mяlumat verilir. Onun da яsяrlяrindя "Dцnya vя insan" problemi qoyulur, insanыn dцnyaya mцяyyяn bir missiya ilя gяldiyi vurьulanыr.

xalqlarы яdяbiyyatы. C. Rumi. Sяh. 7693; Y. Иmrя. Sяh. 108-117.) vя mя-

***

Veled geldi size aydыr: - Ne istersiz, sizinledir.

Kim usluysa beni bildi, deniz oldu, gцher buldu.

***

baklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫ cilt. Sяh.271.)

Sultan Vяlяd. Sultan

Seni gюrdцm geчer idin, canыm yolun aчar idin. Ашыklarы seчer idin, kalanы yыldыrыm чaldы.

Яhmяd Fяqih. XЫЫЫ

qapadыldы.

Anadolu Sяlcuqlu dюvrцnцn Hacы Bяktaшi Vяli ilя yanaшы Cяlalяddin Rumi, Yunus Иmrя, Яhmяd Fяqih, Шeyyad Hяmzя vя Sultan Vяlяd kimi gюrkяmli nцmayяndяlяri vardыr.

Onlardan Cяlalяddin Rumi vя Yunus Иmrя haqqыnda prof. dr.

Elman Quliyevin mяшhur dяrsliyindя (Bax. Elman Quliyev. Tцrk

zыr.

сящ. 13

Юlцm bir kapыdыr, keчmek gerekdir.

Beraber onda sultan ile чoban.

Бякташи Вяли mun daшыyan mяnsur "Maarif" яsяri xцsusi юzяlliklяrя malikdir. Hяr biri farsca yazыlsa da, Onlarda tцrkcя, tцrkcяfarsca, tцrkcя-farsca-rumca (Bax. Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫ cilt. Sяh.308.) qarышыq mцlяmmя-

lяr vardыr.

"Klassik tцrk яdяbiyyatыnda Mюvlanя tяsiri Sultan Vяlяdlя baшlayыr" deyяn prof. dr. Elman Quliyev "Sultan Vяlяd qяzяllяrinin яksяriyyяtini C.Rumi qяzяllяrinя nяzirя olaraq yazmышdыr. Bu qяzяllяrin hamыsыnda C.Rumiyя mяxsus цslub diqqяti cяlb edir" (Bax. Elman Quliyev. Tцrk xalqlarы яdяbiyyatы. Sяh.97-98.) шяklindя fikrini

davam etdirir vя "Sultan Vяlяdin tцrkcя 14 qяzяli, 238 beyti" (Bax. Elman Quliyev. Tцrk xalqlarы яdяbiyyatы. Sяh.95.) olduьunu gюstяrir.

Sultan Vяlяdin tцrkcя шeirlяrini mяsnяvilяrindяn vя "Divan"ыndan 15 parчa olaraq seчib "Dиvan-i Tцrkа-i Sultan Veled" adы ilя 1341-ci ildя ilk nяшr edяn Vяlяd Чяlяbi Иzbudaq, daha sonra bu nяшri tяnqidi mяtni, izah vя шяrhlяri ilя birlikdя 1958-ci ildя "Sultan Vяlяdin Tцrkчe manzumeleri"

sanki ehtiyatsыzlыьa yol verяcяyindяn ehtiyat edяn Sultan Vяlяd isя sevgilisinя gюzцnцn цstцndя deyil, "gюzцnцn iчindя" yer vermiшdir: Gюzцmden чыkma kim, bu yer senindir.

Benim gюzцm sana yahшi saraydыr. Яlbяttя ki, sevgilidяn dяyяn sevgi oxu цrяyя vя beynя qяdяr iшlяyяr. O zaman aшiq olanыn sevdalы baшы sevgi qarшыsыnda яyilяr. Bir zamanlar" sцngц kimi dik duran boyun yay kimi" яyilяr: Ne oktur bu, ne ok kim, deьdi senden?

Benim boynum sцngцydц, шimdi yaydыr.

Sultan Vяlяd digяr bir qяzяlindя dя aшiqanя ruh ilя tяsяvvцfi duyьularыnы vя irfani dцшцncяlяrini mяharяtlя birlяшdirir: Kara kaшlar, kara gюzler canыm aldы, canыm aldы.

Mцslцmanlar, nedir bu kim, bana geldi, bana geldi?

(Bax. Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫ cilt. Sяh.349.)

***

Шeyyad Hяmzя. XЫЫЫ

yцzilin sonlarыnda yaшamыш Шeyyad Hяmzя яvvяlcя duvarчы olsa da, sonralardan яxi zцmrяlяri ilя baьlы tяriqяt чevrяlяrinя daxil olmuшdur. Onun "Yusif vя Zцleyxasы" Anadolu tцrkcяsi ilя yazыlmыш ilk eшq mяsnяvisi hesab olunur. Mяhz bu mяqamda цnlц яdяbiyyat tarixчisi Ahmet Kabaklыnыn "Яdяbiyyat baxыmыndan Яlinin "Qisseyi-Yusifi" 8-13-cц yцzillяr arasыnda Doьu-Batы qarышыq lяhcяlяri ilя yazilmыш bir яsяr olsa da, bu dюvrdя 14-cц yцz ildя yazыya keчяn Dяdя Qorqud hekayяlяri varsa da, Anadolu, Azяrbaycan vя Rumeli tцrklяrinin 13-cц yцz ildяn sonra meydana gяtirdiklяri яsяrlяr kiчik aьыz fяrqlяri olmaqla... hamыsы bu lяhcяdяdir. bu baxыmdan bayrы bir" Azerи edebiyatы"ndan sюz aчmayы ... gerekli bilmiyoruz. ...16-cы yzildяn sonradыr ki, "Azer? edebiyatы"nы ayrы bir qol halыnda incяliyяcяyik" (Bax. Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫ cilt. Sяh.166.) sюzlяrini xatыrlamaq yerinя dцшцr. (Арды вар)

сящ. 14

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 06 (164), Ийун 2018

Хиласкар полковник Чинэиз ЯNVЯROЬLU "Qызыл гялям" мцкафаты лауреаты Oxud kяndi Шяkinin шimal-qяrbindя, mяшhur Kiш чayыnыn gцnbatan tяrяfindя, Bюyцk Qafqaz daьlarыnыn cяnub яtяyindя yerlяшir. Bu kяndin adamlarы haqqыnda hяmiшя maraqlы яhvalatlar danышыrlar. Kяndin adamlarы elmя, oxumaьa чox meyillidirlяr. Шяkinin baшqa kяndlяri ilя mцqayisяdя Oxuddan daha чox elm adamlarы, ziyalыlar yetiшib.

1945-ci ilin яvvяllяrindя Oxud kяndindяn bir mцяllimi hяrbi xidmяtя чaьыrыrlar. Hяmin mцяllim hяrbi komissarlыьa gяlir vя ona deyirlяr ki, get hazыrlaш iki gцndяn sonra sяni dя mцharibяyя gondяrяcяyik. Mцяllim komisсiya цzvц olan hяrbi komisara, prokurora, milis rяisinя sual verir ki, mяn mцharibяyя gedib nя etmяliyяm?

Ona cavab verirlяr ki,necя yяni nя etmяlisяn? Alman faшistlяri ilя vuruшmalыsan! Мцяllim deyir ki, 1941-ci ildяn bu gцnя qяdяr "Kommunist" qяzetindя чap edilяn mцharibя haqqыnda mяlumatlarы yыьыb saxlamышam. Hяmin mяlumatlarda Sovet ordusu tяrяfindяn mяhv edilяn Alman faшistlяrinin sayыnы цstцstя hesablamышam. Hяmin hesaba gюrя indi Almaniyada heч bir nяfяr dя olsa аlman qalmayыb. "Kommunist" qяzeti sizъя yalan yazыr? Mяn gedib kiminlя vuruшacaьam? Boш-boшuna gedib qayыtmaqdansa kяndimizdя uшaqlarыn savadlanmasы ilя mяшьul olsam yaxшыdыr deyir vя dюnцb gedir евиня.

1960-70-ъи иллярдя кяnd mяktяbindя mцntяzяm olaraq tяшkil edilяn mцxtяlif ictimai tяdbirlяr, яdяbi-bяdii gecяlяr, mцharibя veteranlarы ilя gюrцшlяr шagirdlяr цшцn maraqlы olurdu. 1970-cы illяrin яvvяllяrindя belя tяdbirlяrdя fяal iшtirak edяn mяktяbin yuxarы sinif шagirdi Иmran Salamov чoxlarыnыn diqqяtini cяlb edir. Kяndin qяhrяman oьullarы Яhmяdiyyя Cяbrayыlov, Nuru Abdullayev, Bяliyar Mяmmяdov vя baшqalarы ilя gюrцшdя Иmran Salamov mцharibя veteranlarыna belя bir sual vermiшdi: - Qяhряman olmaq цчцn nя etmяk lazыmdыr?

Fransa partizan hяrяkatы rяhbяrlяrindяn biri olan, Fransanыn milli qяhrяmanы Яhmяdiyyя Cяbrayыlovun cavabы gяnc Иmranыn hяyat lozunquna чevrilir. Ъаваб беля олмушду: "Qяhrяman olmaq цчцn цч яsas amil var, onlara яmяl etmяk lazыmdыr; birinci yaxшы tяhsil almaq, ikinci yaxшы tяrbiyя almaq, цчцncц saьlam bяdяnin olmalыdыr. Bunun цчцn isя mцntяzяm idmanla mяшьul olmaq lazыmdыr! Bu keyfiyyяtlяri юzцndя formalaшdыran insan aьыllы vя vяtяnpяrvяr olur. Vяtяnini, xalqыnы, valideynlяrini sevяn insan isя cяsur vя qorxmaz olur! " Иmranin atasы vя anasы adi, sadя kяnd sakini idilяr.

Atasы kolxozda mцxtяlif tяsяrrцfat iшlяrindя чalышardы, anasы isя qabaqcыl tцtцnчц idi. Юzцnцn dediyi kimi o vaxtlar яksяr kяnd adаmlarы kimi onlarыn da ailяsi ancaq halal qazancla dolanыrdы.

Halallыьы vя tяrbiyяni atasыndan, anasыndan gюrцb-gюtцrяn Иmran tяhsili dя doьma kяnd mяktяbindя yцksяk sяviyyяdя alыr. O, hяm dя yaxшы idmanчы kimi юzцnц gяlяcяyя hazыrlayыr.

Bakыda ali mяktяbя qяbul imtahanы uьursuz olduьu цчцn Иmran hяrbi xidmяtя getmяli olur vя Litva Respublikasыnыn Praveniшkes qяsяbяsindя яsgяri borcunu yerinя yetirir.

Burada о, bir чox idman yarышlarыnыn qalibi kimi hяrbi hissяnin яn yцksяk mцkafatlarыnы alыr, fяxri fяrmanlarla, dюш niшanlarы ilя tяltif edilir. Qяhrяmanlыq цчцn ona deyilяn tюvsiyyяlяri Иmran Salamov ildяn-ilя юzцndя daha geniш formalaшdыrыr. Tяhsili, tяrbiyяsi vя idiman uьurlarы onun gяlяcяk hяyat yollarыna iшыq salыr. Hяrbi xidmяti baшa vuran kimi Иmran Salamov xarakterinя uyьun sahяdя iшlяmяk, asayiшin keшiyindя dayanmaq arzusu ilя Kaunas шяhяrindя milis (indi polis adlanыr) idarяsinя яrizя ilя mцraciяt edir. Rяis general-mayor Иmranыn Daxili qoшunlarda hяrbi xidmяtdя olarkяn idman yarышlarыnda qazandыьы uьurlarы яks etdirяn sяnяdlяrя baxыb fяxri fяrmanlarы, bir neчя yцksяk tяltiflяri gюrцb чox tяяccцblяnir vя belя bir kadrы яldяn buraxmamaq mяqsяdilя elя hяmin gцn onu iшя qяbul edir. Цч aydan sonra Иmran Salamov rяhbяrliyin etimadыnы qazanaraq Lvov шяhяrinя дюрд айлыг tяkmillяшmя kursuna gюndяrilir. Эeri qayыtdыqdan sonra baш чavuш rцtbяsi ilя polis kimi xidmяti iшini davam etdirir. Ancaq ali tяhsil almaq arzusu onu rahat buraxmыr. Bu mяqsяdlя о, rяhbяrliyя mцraciяt edir vя onun arzusu nяzяrя alыnaraq ali hцquq tяhsili almaq цчцn Ukraynanыn Dnepropetrovsk шяhяrindяki universitetя gюndяrilir. O, burada da nцmunяvi tяlяbя kimi az vaxtda tanыnыr. Sonuncu kursda diplom mцdafiяsinя hazыrlaшanda bir bяdbяxt hadisя baш verir. 1986-cы il aprelин 26-da ailяsi vя yaxыn dostlarы ilя ad gцnцnц qeyd edяndя Чernobыl Atom Elektrik Stansiyasыnda partlayыш баш верир. Milyonlarla insanыn hяyatы tяhlцkяdя olanda Moskvadan hяyяcan siqnalы verilir vя Dinepropetrovsk Universiteti hцquq fakцltяsinin tяlяbяlяrinя Чenobыlda xilasedici dяstяlяrdя iшlяmяk tapшыrыьы verilir. Yaradыlan dяstяlяrdяn birinя Иmran Salamov rяhbяrlik etmяli olur. O, burada aldыьы qeyri adi tapшыrыqlarы yerinя yetirir, minlяrlя insanыn hяyatыnыn xilas edilmяsindя yenя dя Иmran Salamov vя onun briqadasы hamыdan fяrqlяnir.

Bцtцn bunlar Иmran Salamovun saьlamlыьыna ciddi tяsir etsя dя verilmiш tapшыrыqlarы yцksяk sяviyyяdя yerinя yetirdikdяn sonra Ukraynanыn Dnepropetrovsk шяhяrindя hцquq tяhsilini baшa vurub tяyinatla Rusiyanыn Чita vilayяtinя gюndяrilir. Gяnc hцquqшцnas, leytenant Иmran Salamov burada az vaxtda hюrmяt vя nцfuz qazanыr. Hяr bir tapшыrыьы yцksяk sяviyyяdя yerinя yetirяn Иmranыn rцtbяsi vaxtы чatdыqca artыrыlыr. Bir mцddяt sonra rяhbяrlik nцmunяvi polis яmяkdaшы kimi daha yцksяk vяzifяlяrя irяli чяkmяk mяqsяdi ilя onu Иrkutskdаkы Polis Akademiyasыnda tяhsil almaьa gюndяrir. Бурада да bцtцn gюsdяricilяri yцksяk olduьuna gюrя geri qayыdanda vяzifяsi vя rцtbяsi yenя artыrыlыr. Иmran Salamov ailяsindя aldыьы tяrbiyяyя daim sadiq qalaraq haram qazancdan, rцшvяtdяn uzaq dayanыr. Bu isя onun цчцn tez-tez problemlяr yaradыr. Kriminal dяstяlяr Иmran Salamova qarшы imkan dцшяn kimi tяxribatlar, sui-qяstlяr tюrяdirlяr. Bir neчя dяfя sцni surяtdя tяшkil olunmuш avtomobil qяzasыna dцшцr, gecяnin qaranlыьыnda operativ яmяliyyatdan qayыdanda xцsusi tяlim кeчmiш iti onun цstцnя buraxыrlar, ictimai yaшayыш binasыnыn beшinci mяrtяbяsindя evindя yatarkяn mяnzilini yandыrыrlar vя s. Lakin щeч bir tяsir vя tяziq onu юz

яqidяsindяn, mяslяkindяn dюndяrя bilmir. Bяzяn elя hallar da olurdu ki, paqon yoldaшlarы ona bir qяdяr yumшalmaq tяklifi edirdilяr. Bяhanя dя onu gяtirirdilяr ki, zяmanя ilя ayaqlaшmaq lazыmdыr, чayыn axarыnыn яksinя цzmяk olmaz. Иmran Salamov onlara qяtiyyяtlя bildirirdi: - Mяn yцngцl atletika, atыcыlыq vя цzgцчцlцk цzrя yarышlarda hяmiшя qalib olmuшam, яn iti axan чaylarыn яksinя цzmяyi bacarыram! Bunu hяr iki mяnada deyirяm!

Zaman кeчdikcя Иmran Salamovun tяmiz adamlar arasыnda hюrmяti vя nцfuzu artыr яks tяrяfdя isя dцшmяnlяri daha da aqressivlяшirdi. Belяliklя 28 il qцrbяtdя tam qцsursuz iшlяyib polkovnik rцtbяsinя qяdяr yцksяlяn Иmran Salamov nяhayяt tяqaцdя чыxыb vяtяnя, doьma kяndinя dюnцr.

Polkovnik Иmran Salamov barяdя eшitdiklяrim mяndя чox bюyцk hяvяs yaratdы ki, onun haqqыnda bir mяqalя yazыm вя bu hяvяs ilя onunla gюrцшdцm. Mяni чox maraqlandыran bu insan elя ilk dяqiqяlяrdя sadяliyi, sяmimi sюhbяtlяri ilя geniш vя xoш aura yaratdы. Яqidяli vя gяnc nяsil цчцn юrnяk ola bilяn Иmran mцяllim tяvazюkarlыq edib onun haqqыnda yazы yazыlmasыnы istяmяdi. Mяn deyяndя ki, Иmran mцяllim bu gцn siz tяqaцddя olan, sinяsi ordenli, medallы polkovniksiniz, bu yazы gяnc nяslin dцzgцn tяrbiyя olunmasы,

Иmran Salamov vяtяnimiz цчцn qяhrяman oьullarыn yetiшdirilmяsi naminя tяbliьat vasitяsi kimi daha чox lazыmdыr. Onda Иmran mцяllim mяnimlя razыlaшdы vя dedi: - Mяn dя gяnc yaшlarыmda tanыdыьыm, haqqыnda oxuduьum qяhrяmanlardan чox шeyi юyrяnmiшяm.

Belяliklя bizim sюhbяtimiz baшlandы. Birinci sualыm Чernobыl hadisяsi haqqыnda oldu: - Иmran mцяllim necя oldu siz Чernobыl faciяsindя xilas edicilяr dяstяsindя iшtirak etmяli oldunuz?

- Bu elя faciя idi ki, цrяyindя, beynindя цmumbяшяri dцyьular olan heч bir insan kяnarda qala bilmяzdi. Mяn dя insanlara yardыmчы olmaq, onlarы faciя baш vermiш яrazidяn tяcili olaraq чыxarmaq mяqsяdi ilя bu caьыrышa qoшuldum. Иnsanlar nя baш verdiyini vя onun fяsadlarы haqqыnda mяlumatsыz idilяr. Ona gюrя ki, ilk gцnlяrdя hяtta Чernobыl Atom Elektrik Stansiyasыnda baш vermiш qяza haqqыnda dяqiq vя rяsmi mяlumat verilmirdi. Yaxыn яrazidя yaшayan insanlar nя цчцn evlяrini tяrk etmяli olduqlarыnы bilmirdilяr. Ev heyvanlarыnыn, orqanizmi zяif olan insanlarыn kцtlяvi surяtdя юldцyцnц gюrяndя bunu anlayыrdыlar. Чox maraqlыdыr ki, qarьalardan vя sчovullardan baшqa bцtцn canlыlar яn яsas da insanlar mяhv olurdular. Gюrdцklяrimizi vя bildiklяrimizi kimsяyя demяyя bizя icazя vermirdilяr. Biz mцxtяlif bяhanяlяrlя insanlarы mяnzillяrindяn чыxarыb ev яшyalarыnы aparmaьa imkan vermяdяn hяmin яrazidяn uzaqlaшdыrыr, ikinci-цчцncц dairя xilas edici dяstяlяrя tяhvil verirdik. Чoxuna yalan mяlumat verirdik ki,atom elektrik stansiyasыnda daha dяhшяtli nюvbяti partlayыш ola bilяr vя sair. Юzцmцz isя hяr dяfя шualanыrdыq. Яynimizя geyindiyimiz xцsusi mцhafizя paltarlarы da bunun qarшыsыnы tam ala bilmirdi. Bir dяfя bizi яvяz edяcяk nюvbяti dяstя tяxminяn 76 saat gec gяldi. Buna baxmayaraq rяhbяrlik etdiyim dяstя яrazini tяrk etmяdi vя biz insanlarы xilas etmяk, hяmin яrazidяn чыxarmaq яmяliyyatыnы davam etdirdik. Mяnim rяhbяrlik etdiyim dяstяnin heyяti vя mяn normadan artыq шualandыq. Mяn hяmin gцn 22 dozadan чox шua aldыm. Bu iшdя gцnahkar olanlar cяzalandыrыldы, ancaq bizя dяyяsi ziyan artыq dяymiшdi.

- Иmran mцяllim mяnim bildiyimя gюrя Чernobыlda gюstяrdiyiniz fяdakar xidmяtin mцqabilindя Rusiyanыn Ali mцkafatы olan "Юlцmcцllяrin xilaskarы" medalыna layiq bilinmisiniz. Mцmkцnsя bu haqda bir qяdяr geniш danышыn.

- Чernobыl faciяsindяn 15 il sonra mяni gюzlяnilmяdяn Moskvaya Rusiya Daxili Ишlяr Nazirliyinя чaьыrdыlar. Onda mяn Чita Vilayяti Baш Polis Иdarяsindя tяh-

lцkяsizlik шюbяsinin rяisi vяzifяsindя iшlяyirdim vя polkovnikleytenant rцtbяsindя idim. Цmumuyyяtlя 28-il qцsursuz xidmяt etmiшяm vя buna gюrя dя dяfяlяrlя fяrqlяnmя medalы ilя tяltif olunmuшam. Amma hяr halda dцшцnцrdцm ki, gюrяsяn iшimdя nя nюqsan olub, kimsя mяndяn шikayяt edib, nя olub bu bюyцklцkdя idarяdяn tяk mяni Moskvaya чaьыrыrlar. Yol boyu mюxtяlif fikirlяr mяni цzdц. Rusiya Daxili Ишlяr Nazirliyindя mяnя dedilяr ki, Rusiya Prezidenti B.N.Elsin sяni Kremilя dяvяt edib vя hansыsa yцksяk mцkafatla tяltif olunacaqsan. Bu mяnim hяyяcanlы dцшцncяlяrim mцqabilindя яsil sцrpriz oldu. Cяnab Prezidentlя gюrцшцmцz чox maraqlы шяraitdя baш tutd. Biz dюrd nяfяr idik. O,bizi чox sяmimi qarшыladы, Чernobыl haqqыnda geniш, яhatili mяlumatlы idi vя bizim xidmяtimizi yцksяk qiymяtlяndirdi. "Юlцmcцllяrin xilaskarы" adlы medalыn mahiyyяti, bu medalыn kimlяrя vя nя цчцn verildiyi haqda danышdы. Cяnab prezident bizim minlяrlя insanыn hяyatыnы юlim tяhlцkяsindяn xilas etmя iшimizi qяhrяmanlыq adlandыrdы vя hяmin medalы шяxsяn юzц sinяmizdяn asdы. Onda mяn hяyatыmda яn unudulmaz anlarы yaшadыm. Elя bil hяmin dяqiqяlяrdя canыmыn sыzыltыsыnы, aьrыlarыnы tamam unutmuшdum. Ишinя, zяhmяtinя qiymяt verilяndя юzцndя bir rahatlыq, yцngцllцk hiss edirsяn vя daha hяvяslя чalышыrsan, bu tяbiidir. Onu da qeyd edim ki, bizim юlkяmizdяnAzяrbaycandan Чernobыla чaьыrышla iшlяmяyя gяlяnlяr чox idi.

Sonralar statistik gюstяricilяrdяn mяlum oldu ki, bцtцn azяrbaycanlыlar arasыnda "Юlцmcцllяrin xilaskarы" medalы bircя mяnя verilib. Mяn geri qayыdanda aldыьыm mцkafata gюrя шad olanlar da oldu paqon yoldaшlarыmdan paxыllыq edяnlяr dя. Юtяn il Чernobыl faciяsinя hяsr edilяn "30 illik kabus" sяnяdli film чяkildi. Hяtta onda da bir чox faktlarыn цstцndяn sцkutla юtdцlяr. Mяnim fikrimя gюrя bunlar aчыqlansa daha yaxшы olar.

Ona gюrя ki, indi dя bяzi dюvlяtlяr atom silahы яldя etmяyя can atыrlar, sadя insanlar bu silahыn bяшяriyyяt цчцn nя qяdяr faciя tюrяdяcяyini bilmirlяr vя чoxlarы elя dцшцnцr ki,belя silahlarыn bir чox dюvlяtlяrdя olmasыnыn heч bir fяrqi yoxdur.

Amma bu belя deyil, bяшяriyyяt цчцn fяlakяt gяtirяcяk atom silahlarыnыn mюvcud olmasы vя artыmы bцtцn dцnya xalqlarы цчцn potensial tяhlцkяdir, onun qarшыsы qяtiyyяtlя alыnmalыdыr.

Azяrbaycan tolerant , чoxmillяtli bir dюvlяtdir vя bizim юlkяdя daim sцlhsevяr siyasяt aparыlыr. Amma bяdxah qonшularыmыz hяmiшя aqressiv mюvqe tuturlar. Ermяnistandakы kюhnяlmiш, istismar dюvrцnц baшa vurmuш Metsamor Atom Elektrik Stansiyasы bцtцn region цчцn potensial tяhlцkяdir vя onlar hяtta beynяlxalq tяшkilatlarыn bu haqda xяbяrdarlыqlarыna mяhяl qoymurlar. Onlarыn bu hяrяkяtlяri dцnya dюvlяtlяri vя xalqlarы tяrяfindяn pislяnilmяli, bu hallara qarшы konkret, operativ vя ciddi tяdbirlяr gюrцlmяlidir. Azяrbaycan xalqы daim dцnyada sцlhцn tяrяfdarы olub vя Prezidentimiz, Ali Baш Komandan Иlham Яliyev cяnablarы hяtta indiki vяziyyяtdя belя torpaqlarыmыzыn azad edilmяsinin danышыqlar yolu ilя hяllinin tяrяfdarыdыr. Biz bunu alqышlayыrыq.

- Иmran mцяllim юzцnцz qeyd etdiniz ki, Azяrbaycan mцharibя шяraitinndя yaшayыr.1988-cы ildяn baшlayan bu mцnaqiшя nяticяsindя xalqыmыz aьыr mцharibя vяziyyяtinя dцшdц, torpaqlarыmыzыn 20 faizini itirdik. O vaxtlarda siz vяtяnя dюnmяk, torpaqlarыmыzы dцшmяndяn xilas etmяk haqqыnda nя dцшцnцrdцnцz?

- Bu yerindя verilяn bir sualdыr. Biz Azяrbaycanlыlar vяtяnя, torpaьa baьlы insanlarыq. O vaxt,mяn Чernobыlda aldыьыm yцksяk dozada шualanmadan ardыcыl mцalicяlяr alыrdыm,sяhhяtim imkan vermirdi ki, Azяrbaycana dюyцш bюlgяsinя gяlыm. Цmumiyyяtlя Чernobыlda hяddindяn чox шualananlarыn hamыsыnы ona gюrя uzaq шяrqя, шimala gюndяrmiшdilяr ki, adi gцnяш шцasыndan qorunaq vя aldыьыmыz mцalicяlяrin mцяyyяn qяdяr effekti olsun. Amma buna baxmayaraq o zaman, Azяrbaycan Hюkumяtinя rяsmi mяktubla mцraciяt etdim vя mюvcud rцtbяmlя iшя qяbul olunub cяbhя bюlgяsinя gюndяrilmяyimi xahiш etdim. Bir necя dяfя mцraciяt etdikdяn sonra mяnя rяsmi cavab mяktubu gяldi. Hяmin mяktubda yazыlmышdы ki, Azяrbaycanla Rusiya arasыnda kadr dяyiшdirmяk haqqыnda mцqavilя yoxdur vя bu mяsяlяnin hяlli mцmkцn deyil. Belя oldu mяn Azяrbaycana gяlя bilmяdim, bцtцn bunlara baxmayaraq mяn yenя cяhdlяr etdim vя nяhayяt Ulu Юndяr Heydяr Яliyev Azяrbaycana qayыtdы, az vaxtda daxili vя xarici tяxribat qцvvяlяri zяrяrsizlяшdirildi vя ermяnilяrlя atяшkяs elan olundu. Dahilяrin belя bir kяlamы var, deyirlяr sяmada qartal gюrцnяndя aшaьыda baшqa canlыlar hяrяkяtdяn dayanыr vя gюzя gюrцnmяmяk цчцn gizlяnmяyя чalышыrlar. Цmummilli liderimiz Heydяr Яliyev vяtяnя qayыtdы. O,sяmada qartal kimi gюrцndцkdяn sonra mяn Azяrbaycandan arxayыn oldum. Ona gюrя ki, bцtцn dцnya siyasяtчilяri Heydяr Яliyevi tanыyыrdыlar vя onunla oyun oynamaьыn mцmkцnsцzlцyцnц baшa dцшцrdцlяr. Belя olduьuna gюrя mяn Rusiyada qalыb xidmяtimi vя mцalicяmi davam etdirdim.

- Иmran mцяllim bяs necя oldu tяqaцdя чыxanda Azяrbaycana qayыtdыnыz?

- Hяr bir Azяrbaycanlы цчцn vяtяn mцqяddяs vя яvяzolunmazdыr. Шairин sюzц ilя desяk: Vяtяni sevmяyяn insan olmaз, Оlsa o шяxsdя vicdan olmaz!

Mяn dя uzun illяr vяtяn hяsrяti ilя yaшamышam. Hяlя qalыb iшlяyя bilяrdim. Mяnя daha yцksяk vяzifя vя hяmin vяzifяyя gюrя generаl-mayor rцtbяsi tяklif olundu, amma daha sяbrim чatmadы. Anam rяhmяtя gedяndяn sonra atam tяk qalmышdы. Doьrudur qardaшыm, bacыm atama qayьы, diqqяt gюstяrirdilяr mяn dя юz юvladlыq borcumu yerinя yetirmяli idim. Hяm dя iki qыzыm bir oьlum var, istяyirdim onlar gяnclik yaшlarыnda Azяrbaycanda milli mentalitetimizя uyьun yetiшsinlяr. Bu mяnim цчцn general rцtbяsindяn vacib idi.

Allaha чox шцkцr edirяm ki, юvladlarыm Azяrbaycan яxlaqы ilя bюyцyцb, tяrbiyя vя tяhsil alыrlar.

Sinяsi ordenli-medallы polkovnik Иmran Salamovun hяyat yoldaшы da hяmkяndlisidir, gюzяl mяnяviyyatlы, ailяsi vя iki nяvяsi var. Иmran Salamov hazыrda Шяki шяhяr 6 nюmrяli mяktяbdя hяrbi щазырлыг фяннини тядрис едир. Onun шagirdlяri mяktяblяr arasы hяrbi hazыrlыq yarышlarыnda, atыcыlыqda hяmiшя yцksяk yerlяr tuturlar.

№ 06 (164), Ийун 2018

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 15

Д ДЙ ЙП П э эу уш шя яс си и

BDYPИ-нин шюбя ряиси Шякидя мцяллим вя шаэирдлярля эюрцш кечириб Azяrbaycan Respublikasы Daxili Ишlяr Nazirliyinin Baш Dюvlяt Yol Polisi Иdarяsinin Hяrяkяtin Tяhlцkяsizliyinin Tяbliьi vя Иctami Qurumlarla Яlaqяlяr Шюbяsinin rяisi, polis mayoru Rцfяt Quliyev 05 iyun 2018-ci il tarixdя Шяki шяhяri 10 saylы tam orta mяktяbdя mцяllim vя шagirdlяrlя gюrцш keчirmiшdir. Шяki Шяhяr Tяhsil Шюbяsinin mцdir mцavini, Elxan Abdullayev tяdbiri aчыq elan edяrяk, Шяki Dюvlяt Yol Polisinin tяhsil mцяssisяlяrindя keчirdiyi maariflяndirmя tяdbirlяrini yцksяk qiymяtlяndirdiyini qeyd etmiш vя ilk sюzц Baш Dюvlяt Yol Polisi Иdarяsinin Шюbя rяisi, Rцfяt Quliyevя vermiшdir.

Polis mayoru Rцfяt Quliyev чыxыш edяrkяn bildirmiшdir ki, tяrяfimizdяn tяhlillяr aparыlarkяn, tяbliьat vя tяшviqat sahяsindя gюrцlяn iшlяrlя baьlы яn ideal gюstяricinin Шяki Dюvlяt Yol Polis Bюlmяsindя olmasы mцяyyяn edilmiшdir. Bu tяdbirin keчirilmяsinin mяqsяdi dя, maariflяndirici tяdbir olmaqla yanaшы hяm dя ondan ibarяtdir ki, bu nяticяlяri юz gюzlяrimizlя gюrяk.

Daha sonra, Baш Dюvlяt Yol Polisi Иdarяsinin Hяrяkяtin Tяhlцkяsizliyinin Tяbliьi vя Иctami Qurumlarla Яlaqяlяr Шюbяsinin baш inspektoru, polis polkovnikleytenantы Иsa Deystani чыxыш etmiш vя bildirmiшdir ki, tяhsil mцяssisяlяrindя ibtidai sinif шagirdlяrinя yol hяrяkяti qaydalarыnыn юyrяdilmяsi zamanы vяsait kimi istifadя olunmasы цчцn, Baш Dюvlяt Yol Polisi Иdarяsinin hazыrladыьы "Yol

Polis mayoru Rцfяt Quliyev, Шяki Шяhяr-Rayon Polis Шюbяsinin Dюvlяt Yol Polis Bюlmяsinin tяbliьat vя tяшviqat цzrя inspektoru, polis baш leytenantы Tural Niftalыyevя, tяbliьat vя maariflяndirmя iшlяrindя fяrqlяndiyinя, yцksяk gюstяricilяr яldя etdiyinя gюrя minnяtdarlыьыnы bildirmiшdir.

Hяrяkяtinin Яlifbasы" kitablarыnы gяtiriblяr ki, tяhsil mцяssisяlяrinя paylanmasы tяшkil edilsin. Polis polkovnik-leytenantы Иsa Deystani dя чыxышы zamanы, Шяki Dюvlяt Yol Polis Bюlmяsi tяrяfindяn aparыlan tяbliьat vя maariflяndirmя iшlяrini yцksяk qiymяtlяndirdiyini xцsusi qeyd etmiшdir.

Daha sonra, Шяki ШяhяrRayon Polis Шюbяsinin Dюvlяt Yol Polis Bюlmяsinin rяisi, polis kapitanы Fяqan Mehtiyev чыxыш edяrяk bildirmiшdir ki, tяbliьat vя tяшviqat цzrя inspektor, polis baш leytenantы Tural Niftalыyevin tяbliьat vя maariflяndirmя sahяsindя gюrdцyц iшlяrin nяticяsindя, xidmяti яrazidя baш vermiш цmumi yol-nяqliyyat hadisяlяrinin sayы azalmышdыr. Belя ki, Шяki Dюvlяt Yol Polis Bюlmяsinin xidmяti яrazisindя son 2 ildяn artыq mцddяtdя (2016 vя 2017-ci illяr яrzindя, elяcя dя 2018-ci ilin 5 ayыnda) baш vermiш цmumi yolnяqliyyat hadisяlяrinin sayы, tяkcя 2015-ci il яrzindя baш vermiш yolnяqliyyat hadisяlяrinin sayыndan az olmuшdur.

Daha sonra, Шяki ШяhяrRayon Polis Шюbяsinin Dюvlяt Yol Polis Bюlmяsinin tяbliьat vя tяшviqat цzrя inspektoru, polis baш leytenantы Tural Niftalыyev чыxыш etmiш vя bildirmiшdir ki, 2017-ci ilin sonu, 2018-ci ilin яvvяllяrinя olan statistik mяlumatlara gюrя Шяki rayonu, яhalisinin sayыna gюrя Respublikamыzыn яn bюyцk rayonlarыndan biridir. Rayonun 185.400 nяfяr яhalisi var. Шяki rayonunda 673-ц hцquqi, 16.756-sы isя fiziki шяxslяrя mяxsus olmaqla, цmumilikdя 17.429 avtomobil qeydiyyatdadыr. Rayon яrazisindя 71-i tam orta mяktяb, 22-si цmumi orta mяktяb, 3-ц ibtidai mяktяb olmaqla, цmumilikdя 96 цmumtяhsil mцяssisяsi var. Bundan яlavя, 62 mяktяbяqяdяr tяhsil mцяssisяsi, 2 mяktяbdяnkяnar mцяssisя (1 idman шahmat mяktяbi, 1 uшaq yaradыcыlыq mяrkяzi) var. Ы-XЫ siniflяrdя 24.400 nяfяr, hazыrlыq qruplarыnda 2.300 nяfяr olmaqla, 96 цmumtяhsil mцяssisяsindя 26.700 nяfяr шagird tяhsil alыr.

Rayonumuz bюyцk olmasыna baxmayaraq, iшimizi gцnцn tяlяblяri sяviyyяsindя qurmaьa чalышmышыq.

Belя ki, yol-nяqliyyat hadisяlяrinin, xцsusilя dя uшaq vя yeniyetmяlяrlя baьlы yol-nяqliyyat hadisяlяrinin qarшыsыnыn alыnmasы istiqamяtindя tяrяfimizdяn tяbliьat vя maariflяndirmя iшlяr aparыlmышdыr. 2018-ci ilin 5 ayы яrzindя (yanvar-may aylarы), Azяrbaycan Respublikasы Daxili Ишlяr Nazirliyinin 05 dekabr 2014-cц il tarixli, 023 nюmrяli яmri ilя elan edilmiш "Narkotik vasitяlяrin, psixotrop maddяlяrin vя onlarыn prekursorlarыnыn qanunsuz dюvriyyяsinя

qarшы mцbarizяnin vяziyyяti" haqqыnda KQ-5/1 nюmrяli Kollegiya Qяrarыnыn 8-ci bяndinin icrasы ilя baьlы "Gяnclяr narkotiklяrя yox deyir" hцquqi mюvzuda azyaшlы vя yeniyetmяlяrin milli vяtяnpяrvяrlik ruhunda tяrbiyяlяndirilmяsi vя baxыmsыzlыьыnыn qarшыsыnыn alыnmasы, maariflяndirilmяsi istiqamяtindя rayonun digяr aidiyyatы qurumlarы, xцsusilяdя rayon prokurorluьu ilя birlikdя tяdbirlяr hяyata keчiril-

svetofor vя digяr anlayышlarыn юyrяdilmяsi mяqsяdi ilя 10 mяktяbяqяdяr tяhsil mцяssisяsindя maariflяndirmя tяdbirlяri keчirilmiшdir. Aparыlmыш profilaktiki tяdbirlяr юz mцsbяt nяticяsini vermiшdir.

Belя ki, 2018-ci ilin 5 ayы яrzindя (yanvar-may aylarы) xidmяti яrazidя piyadanыn yol hяrяkяti qaydasыnы pozmasы sяbяbindяn heч bir yol-nяqliyyat hadisяsi baш vermяmiшdir. Xцsusilяdя hяm юtяn il,

miшdir. Шяki Шяhяr-Rayon Polis Шюbяsinin rяisi, polis polkovniki cяnab Яbцlfяt Rzayevin gюstяriшi vя nяzarяti altыnda tяrtib edilmiш cяdvяl цzrя rayonun цmumtяhsil mяktяblяrindя, elяcя dя universitet vя kolleclяrdя "Gяnclяr narkomaniyaya yox deyir", "Dini radikalizmя qarшы mцbarizя hяr birimizin borcudur", "Erkяn nikah vя onun fяsadlarы", "Yol hяrяkяtinin tяhlцkяsizliyindя piyadalarыn rolu" mюvzularыnda keчirilяn hяmin tяdbirlяrin hяr birindя iшtirak edilmiшdir.

Bu tяdbirlяr, 2018-ci ilin 5 ayы яrzindя (yanvar-may aylarы) 25 tяhsil mцяssisяsindя keчirilmiшdir. Яlavя olaraq, piyadalarыn intizamыnыn artыrыlmasы vя tяhlцkяsiz davranыш vяrdiшlяrinin aшыlanmasы mяqsяdi ilя Шяki rayonu, Yeni Чяlяbixan mяcburi kючkцnlяr qяsяbяsindя yerlяшяn Xocalы шяhяr 3 saylы tam orta mяktяbindя vя 5 цmumi orta mяktяbdя tяrяfimizdяn ayrыca maariflяndirmя tяdbirlяri hяyata keчirilmiшdir.

Bundan baшqa, uшaqlar gяlяcяkdя kцчя hяrяkяti qaydalarыnы daha rahat vя asan шяkildя mяnimsяsinlяr deyя, onlarda indidяn yol hяrяkяti qaydalarыnыn юyrяnilmяsinя hяvяs vя maraьыn artыrыlmasы, яyani vasitяlяrdяn istifadя etmяklя kцчя, yol, sяki, piyada keчidi,

hяm dя cari ilin 5 ayы (yanvar-may aylarы) яrzindя xidmяti яrazidя uшaq vя yeniyetmяlяrin iшtirakы ilя heч bir aьыr yol-nяqliyyat hadisяsi baш vermяmiшdir. Lakin, bu gюstяricilяr bizi arxayыnlaшdыrmыr, yolnяqliyyat hadisяlяrinin, xцsusilя dя uшaq vя yeniyetmяlяrlя baьlы yol-nяqliyyat hadisяlяrinin qarшыsыnыn alыnmasы istiqamяtindя maariflяndirmя tяdbirlяri mцtяmadi olaraq tяrяfimizdяn davam etdirilяcяkdir. Тядбирдя Шяki шяhяri 10 saylы tam orta mяktяbin ЫV”a” sinif шagirdi Nяrmin Qaffarlы "Svetofor" шeirini яzbяrlяmiшdir.

Daha sonra, mцяllim vя шagirdlяri maraqlandыran suallar cavablandыrыlmышdыr.

Tяdbir baшa чatdыqdan sonra, Daxili Ишlяr Nazirliyinin Baш Dюvlяt Yol Polisi Иdarяsinin Hяrяkяtin Tяhlцkяsizliyinin Tяbliьi vя Иctami Qurumlarla Яlaqяlяr Шюbяsinin rяisi, polis mayoru Rцfяt Quliyev ARB Шяki televiziya kanalыna mцsahibя verяrяk, Baш Dюvlяt Yol Polisi Иdarяsi tяrяfindяn bu cцr maariflяndirici tяdbirlяrin mцtяmadi olaraq digяr rayonlardada keчirilmяsinin nяzяrdя tutulduьunu qeyd etmiшdir.

Мурад НЯБИБЯЙОВ

ШЯКИ ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ № 06 (164), Ийун 2018

ДИГГЯТ! ИНТЕРНЕТ ИСТИФАДЯЧИЛЯРИНИН НЯЗЯРИНЯ: БИЗИМ WEB СЯЩИФЯЛЯРИМИЗ: http://sheki.io.ua http://belediyye.io.ua http://belediyye.sheki.city http://sheki-municipality.narod.ru http://issuu.com/shekibelediyyesi http://facebook.com/shekibelediyyesi

ДЙП инспектору мцкафатландырылды Шяki Шяhяr-Rayon Polis Шюbяsinin Dюvlяt Yol Polis Bюlmяsinin tяbliьat vя tяшviqat цzrя inсpektoru, polis baш leytenantы Tural oьlu Niftalыyev ийунун 12-дя Шяki Шяhяr Tяhsil Шюbяsindя, rayonun bцtцn цmumtяhsil mцяssisяlяrinin direktorlarыnыn iшtirakы ilя keчirilяn 2017/2018-ci tяdris ilinin yekunlarыna dair iclasda iшtirak etmiшdir. Шяhяr Tяhsil Шюbяsinin mцdiri Sцdabяr Иsmayыlova tяdbiri aчыq elan eтдикдян сонра Дюvlяt Yol Polis Bюlmяsinin tяbliьat vя tяшviqat цzrя inсpektoru, Tural Niftalыyevin Tяhsil Шюbяsi ilя sыx яmяkdaшlыq etmяsini, tяhsil mцяssisяlяrindя keчirdiyi maariflяndirmя tяdbirlяrini yцksяk qiymяtlяndirdiyini вурьуламыш vя ilk sюzц ona vermiшdir.

Tяdbir iшtirakчыlarыnы salamladыqdan sonra Tural Niftalыyev, bununla cari ildя Шяhяr Tяhsil Шюbяsindя keчirilяn ikinci iclasdыr ki, iшtirak etdiyini qeyd edяrяk, bu iclaslarda iшtirak vя чыxыш etmяk imkanlarы yaratdыьы цчцn Шяhяr Tяhsil Шюbяsinin mцdiri, xanыm Sцdabяr Иsmayыlovaya minnяtdarlыьыnы bildirmiшdiр. Сonra о, qeyd etmiшdir ki, uшaq vя yeniyetmяlяrin iшtirakы ilя baш verяn yol-nяqliyyat hadisяlяrinin qarшыsыnыn alыnmasы istiqamяtindя piyadalarыn intizamыnыn artыrыlmasы vя tяhlцkяsiz davranыш vяrdiшlяrinin aшыlanmasы mяqsяdilя mцtяmadi olaraq rayonun bцtцn цmumtяhsil mцяssisяlяrindя maariflяndirmя

tяdbirlяri hяyata keчirilir. Bu tяdbirlяrdя ev sahibliyi, tяшkilatчыlыq etdiklяri цчцn цmumtяhsil mцяssisяlяrinin rяhbяrlяrinя minnяtdarlыьыnы bildirmiшdir.

Daha sonra, Tural Niftalыyev iclasda iшtirak etmяsinin sяbяbinin, Azяrbaycan Respublikasы Tяhsil Nazirliyinin mцvafiq яmrinя яsasяn 14 iyun 2018-ci il tarixdя цmumtяhsil mцяssisяlяrindя keчirilяcяk "Son zяng" tяdbirlяri ilя baьlы olduьunu qeyd etmiшdir. O, bildirmiшdir ki, Dюvlяt Yol Polisi "Son zяng" tяdbirlяrindя sutka яrzindя gцclяndirilmiш iш rejimindя iшlяyяcяk vя yol hяrяkяti tяhlцkяsizliyinin yцksяk sяviyyяdя tяшkilinin tяmini цчцn bцtцn imkanlarыndan istifadя edяcяkdir. Lakin valideynlяr, aьsaqqallar, elяcя dя tяhsil mцяssisяlяrinin rяhbяrlяri bu mяsяlяdя daha чox mяsuliyyяtli olmalыdыrlar. Bяzяn, "Son zяng" tяdbirlяri baшa чatdыqdan sonra, yuxarы sinif шagirdlяri, xцsusilя dя mяzunlar nяqliyyat vasitяsinin texniki xarakteristikasыnda nяzяrdя tutulaнdan artыq sayda, minik avtomobillяrinя 7-8 nяfяr minяrяk шяhяr яrazisindя vя ya digяr яrazilяrdя yuxarы-aшaьы hяrяkяt edirlяr. Bяzяn dя, valideynlяrinя vя ya yaxыn qohum-яqrabalarыna mяxsus olan avtomobillяri sцrцcцlцk hцququ olmadan, hяtta mцxtяlif energetik vя ya spirtli iчkilяr qяbul edяrяk idarя edirlяr ki, bununlada xoшagяlmяz hallarыn, yol-nяqliyyat hadisяlяrinin baш vermяsinя birbaшa zяmin yaradыrlar.

Tяhsil mцяssisяlяrinin rяhbяrlяri, tabeliklяrindя olan tяшkilatчы, psixoloq vя sinif rяhbяrlяrinin iшtirakы ilя "Son zяng"

tяdbirindяn яvvяl vя sonra tяkrar-tяkrar yuxarы sinif шagirdlяri, xцsusilяdя mяzunlarla sюhbяtlяr aparsыnlar vя qeyd olunan neqativ hallarыn yol verilmяzliyi nяzяrlяrinя чatdыrыlmaqla, belя hяrяkяtlяr etmяlяrinя шяrait yaratmasыnlar ki, "Son zяng" tяdbirlяrini vя цmumilikdя dяrs ilini tяhlцkяsiz, qяzasыz baшa vura bilяk. Тядбирин сонунда Шяki Шяhяr-Rayon Polis Шюbяsinin Dюvlяt Yol Polis Bюlmяsinin tяbliьat vя tяшviqat цzrя inсpektoru polis baш

ЕТИБАРСЫЗ ЩЕСАБ ЕДИЛИР

Шяки району, Гозлубулаг кянд сакинляри Абдуллайев Аллащверди Абдулкярим оьлунун, Мусайева Чямянэцл Абил гызынын, Абдуллайев Исрафил Аллащверди оьлунун, Абдуллайева Сядагят Шамил гызынын, Абдуллайева Яминя Исрафил гызынын, Абдуллайева Сялимя Исрафил гызынын вя Абдуллайева Айэцн Исрафил гызынын адларына верилмиш Торпаьа Мцлкиййят щцгугуна даир Дювлят Акты (ЖН: 0053, КОД 40412028) итдийи цчцн етибарсыз сайылыр. Шяки шящяри, 21-ъи район, Гара Гарайев кцчяси, ев 16 цнванда йашайан Абдуллайев Фуад Намиг оьлунун адына верилмиш Шяхсиййят вясигяси (АЗЕ № 09269249) итдийи цчцн етибарсыз сайылыр. Шяки шяhяri, Васили Чапайев кцчяси, ев 5 цнванда йерляшян евин Щаъы-Абдуллазадя Фикрят Щцсейн оьлунун адына верилмиш Щцгугларын Дювлят Гейдиййаты Щаггында дашынмаз ямлакын Дювлят рейестриндян Чыхарыш (Серийа МЩ № 0010972) сяняди итдийи цчцн етибарсыз сайылыр. Шяки шящяри, Р.Яфяндийев кцчяси, ев 12 цнванда йашайан Ящмядов Анар Насир оьлунун адына верилмиш Щярби билет итдийи цчцн етибарсыз сайылыр. Шяки району, Кичик Дящня кянд сакини Тащиров Пянащ Найыб оьлунун адына верилмиш Шяхсиййят вясигяси итдийи цчцн етибарсыз сайылыр.

Редаксийайа тягдим олунан ялйазмалары, дискляр, фотолар вя диэяр материаллар эери гайтарылмыр.

Тясисчи: Шяки Бялядиййяси Баш редактор: Мурад Нябибяйов

М.НЯБИБЯЙОВ

Е Л А Н

Шяки шящяри, Н.Няриманов кцчяси, ев 4/9 цнванда йашайан Мустафайева Елнура Ариф гызынын адына верилмиш, Шяки шящяри, Сабит Рящман кцчясиндя йерляшян торпаг сащясинин "Торпаг сащясинин планы вя юлчцсц" сяняди (№ АА 003631, рейестр нюмряси 404013001762) итдийи цчцн етибарсыз сайылыр.

Гязетин щазырланмасында Шяки Шящяр Иъра Щакимиййятинин sheki-ih.gov.az вя АЗЯРТАЪ-ын азертаэ.эов-аз сайтларындан истифадя олунмушдур.

leytenantы Tural Mцnasibяt oьlu Niftalыyev, Шяki Шяhяr Tяhsil Шюbяsinin mцdiri, xanыm Sцdabяr Иsmayыlova tяrяfindяn, uшaq vя yeniyetmяlяrlя baьlы yol-nяqliyyat hadisяlяrinin qarшыsыnыn alыnmasы istiqamяtindя цmumtяhsil mцяssisяlяri ilя sыx яmяkdaшlыq edяrяk mяktяblilяrя "Piyadanыn vяzifяlяri"nin юyrяdilmяsi цчцn fяal maariflяndirmя iшlяri apardыьыna gюrя fяxri fяrmanla tяltif edilmiшdir.

Редаксийанын цнваны: Шяки шящяри, АЗ5500, М.Я.Рясулзадя пр.182, 2-ъи мяртябя Тел: +(994 24) 244 00 51 +(994 24) 244 28 02 Е-маил: sheki.belediyye@gmail.com

ЯЗИЗ ОХУЪУЛАРЫМЫЗ! “ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ” гязетиня 2018-ъи илин 2-ъи йарым или цчцн абуня кампанийасы башланыб. Гязетимизя абуня олмаг цчцн Шяки Реэионал Почт Шюбясиня, “Азярмятбуатйайым” АСЪ-нин вя “ГАЙА” мятбуатйайымын Шяки Шюбяляриня мцраъият едя билярсиниз. Мцяллифлярин мювгейи иля редаксийанын мювгейи цст-цстя дцшмяйя биляр. Дяръ олунмуш йазылара эюря мцяллифляр вя мялуматын эютцрцлдцйц мянбя мясулиййят дашыйыр. Щесаб нюмряси: Азярбайъан Бейнялхалг Банкынын Шяки филиалы, Код: 805410 ВЮЕН: 9900001881 Мцхбир щесабы: 0137010002944 S.W.И.Ф.Т. БИК ИБАЗАЗ 2Х Шяки Бялядиййяси, Щесаб Но: 33308019449336503266 ВЮЕН 3000086531

www.municipality.sheki.city

Гязет 27 ийул 2005-ъи илдя Азярбайъан Республикасы Ядлиййя Назирлийиндя гейдиййатдан кечиб. Гейдиййат № 1458. Тираж 500. Чапа щазырланыб: 13 ийул 2018-ъи ил Гязет “АЗЯРМЕДИА” ММЪ мятбяясиндя чап олунуб.