Sheki Belediyyesi, No 11 (169) Noyabr 2018

. ШЯКИ Dюvlяt Bayraьы Gцnц

Шяки Милад базарында

Расим Оъагов - 85

ÌßÍ ÉÀÍÌÀÑÀÌ, ÑßÍ ÉÀÍÌÀÑÀÍ, ÍÅÚß ×ÛÕÀÐ ÃÀÐÀÍËÛÃËÀÐ ÀÉÄÛÍËÛÜÀ?!

БЯЛЯДИЙЙЯСИ Нewspaper

№ 11 (169), Нойабр 2018

ВЯТЯНИМИЗИН ГАНЛЫ ТАРИХИ И Ш Ь А Л Е Д И Л М И Ш Т О Р П А Г Л А Р Ы М Ы З ГЯРБИ АЗЯРБАЙЪАН ХАНКЯНДИ ХОЪАЛЫ ШУША ЛАЧЫН ХОЪАВЯНД КЯЛБЯЪЯР АЬДЯРЯ АЬДАМ ФЦЗУЛИ ЪЯБРАЙЫЛ ГУБАДЛЫ ЗЯНЭИЛАН

декабр, 1988 26.12.1991 26.02.1992 08.05.1992 18.05.1992 02.10.1992 02.04.1993 07.07.1993 23.07.1993 23.08.1993 23.08.1993 31.08.1993 29.10.1993

УНУТМАЙАГ!

оф

SHEKI

MUNICIPALITY

www.issuu.com/shekibelediyyesi БАЙРАГ Бяхтийар ВАЩАБЗАДЯ

Torpaьыm цstцnя kюlgяlяr salan Mяnim varlыьыmыn cilasы-bayraq.

Zяfяrdяn doьulmuш, Gюytцrkdяn qalan Qurdbaшlы bayraьыn balasы bayraq.

Гязет 2005-ъи илдян няшр едилир

Шяки Вараждинля гардашлашды Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubovun baшчыlыq etdiyi вя Шяки Бялядиййяси сядринин биринъи мцавини Интигам Яширов да дахил олан Шяki шяhяrinin nцmayяndя heyяti Xorvatiyanыn Varajdin шяhяrindя rяsmi sяfяrdя olub.

Цчrяngli bayraьыn kюlgяsindя mяn Qaraca torpaьы Вяtяn gюrmцшяm.

Zяfяr gцllяrini dюvri-qяdimdяn Bayraq iшыьыnda bitяn gюrmцшяm.

Bayraq mяnliyimdir, bayraq kimliyim, Bayraq-юz yurduma юz hakimliyim.

Harda яcdadыmыn ayaq izi var, Bu zяfяr bayraьыm orda dikяlsin.

Keчdiyi yerlяrdя daьlar, yamaclar Onun hцzuruna salama gяlsin.

Tarixdяn qяdimdir, zamandan qoca Mяnim bayraьыma sancыlan hilal.

Alяmя nur saчdы tarix boyunca Mяbяdlяr baшыna tac olan hilal.

Daim ucalasan! Savaш gцnцndя Яsgяr silahыyla sяni tяn gюrцm.

Yalnыz zяfяr чalmыш шяhid юnцndя Sяni alqыш цчцn яyilяn gюrцm.

Шяki, Байраг Мейданы

Нoyabrыn 27-dя nцmayяndя heyяtinin цzvlяri Varajdin шяhяrinin meri Иvan Чehokla gюrцшцblяr.

Sonra Шяki ilя Xorvatiyanыn Varajdin шяhяri arasыnda dostluq vя яmяkdaшlыq xartiyasыnыn imzalanma mяrasimi keчirilib.

Mяrasimdя чыxыш edяn Varajdin шяhяrinin meri Иvan Чehok xartiyanыn яhяmiyyяtinя toxunaraq onun iki юlkя arasыndakы яlaqяlяrin inkiшafыna tюhfя verяcяyinя яmin olduьunu bildirib. Иmzalanma mяrasimindя чыxыш edяn Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov Шяkinin mяdяniyyяti, iqtisadiyyatы, turizm imkanlarы barяdя mяlumat verиb, imzalanan dostluq vя яmяkdaшlыq xartiyasыnыn шяhяrlяrin sakinlяri arasыnda humanitar, mяdяni, turistik vя iqtisadi яlaqяlяrin yaranmasыnda mцhцm rol oynayacaьыnы билдириб, mer Иvan Чehoku Шяkiйя dяvяt eдиб.

Sonra tяrяflяr bir-birinя xatirя hяdiyyяlяri tяqdim eдибlяr.

Sяfяr чяrчivяsindя nцmayяndя heyяtinin цzvlяri Zaqreb Universitetinin Varajdin filialыna baш чяkиб, bu tяhsil ocaьыnыn "Tяшkilat vя informatika" fakцltяsi ilя tanыш olуб, fakцltяnin dekanы Neven Vrceklя gюrцшцбlяr.

Nцmayяndя heyяtinin цzvlяri, sяfяr чяrчivяsindя, Varajdin шяhяrinin gюrmяli yerlяri ilя дя tanыш olубlar.

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 2

Президент Шякийя даим гайьы эюстярир Беля ки, дювлят башчысы Илщам Ялийев цч эцнда шящяримиздя мяктяб тикинтиси, яhalinin mяnzil-mяiшяt шяraitinin yaxшыlaшdыrыlmasы вя Шяki шяhяrinin tarixi hissяsinin qorunmasы истигамятиндя цч Сярянъам имзалайыб.

Азярбайъан Респуликасынын Prezidentи Иlham Яliyev oktyabrыn 29-da Шяki шяhяrindя yeni цmumtяhsil mяktяbi binasыnыn tikintisi ilя baьlы Sяrяncam imzalayыb. Сярянъама эюря, Шяki шяhяrindя 960 шagird yerlik yeni цmumtяhsil mяktяbi binasыnыn tikintisi цчцn Azяrbaycan Respublikasыnыn 2018-ci il dюvlяt bцdcяsindя nяzяrdя tutulmuш Prezidentin ehtiyat fondundan Tяhsil Nazirliyinя ilkin olaraq 1 milyon manat вясаит ayrыlыb.

***

Дювлят башчысынын щямин эцн имзаладыьы икинъи Сярянъам Шяki шяhяrindя яhalinin mяnzil-mяiшяt шяraitinin yaxшыlaшdыrыlmasыna dair tяdbirlяr haqqыndaдыр. Сярянъама эсасян Шяki шяhяrindя istismar mцd-

dяti baшa чatmыш 5 ikimяrtяbяli binanыn sakinlяrinin mяnzilmяiшяt шяraitinin yaxшыlaшdыrыlmasы mяqsяdilя 48 mяnzilli yaшayыш binasыnыn tikintisi цчцn Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinя Azяrbaycan Respublikasыnыn 2018-ci il dюvlяt bцdcяsindя nяzяrdя tutulmuш Prezidentin ehtiyat fondundan 3 milyon manat ayrыlыb.

***

Президенти Илщам Ялийевин октйабрын 31-дя имзаладыьы Сярянъам ися Шяki шяhяrinin tarixi hissяsinin qorunmasы ilя baьlы яlavя tяdbirlяr haqqыndaдыр.

Sяrяncamda Azяrbaycanыn яn qяdim шяhяrlяrindяn vя mяdяniyyяt mяrkяzlяrindяn biri olan Шяkinin tarixi hissяsini яhatя edяn "Yuxarы Baш" Dюvlяt Tarix-Memarlыq Qoruьunun чoxяsrlik tarixя malik abidяlяr vя unikal mяdяniyyяt nцmunяlяri ilя zяngin bir яrazi olduьu bildiri-

lir. Qeyd olunur ki, son illяrdя "Yuxarы Baш" Dюvlяt TarixMemarlыq Qoruьunun яrazisindя hяyata keчirilmiш tяdbirlяr nяticяsindя "Aшaьы Karvansara" Kompleksi, "Шяkixanovlarыn evi", M.F.Axundzadяnin ev-muzeyi, qяdim kцчяlяrin bir hissяsi bяrpa olunub, mцяyyяn abadlыq iшlяri gюrцlцb. Шяki шяhяri 2008-ci ildя Dцnya Tarixi Шяhяrlяr Liqasыnыn цzvц seчilib, 2010-cu ildя Azяrbaycanыn Sяnяtkarlыq Paytaxtы elan edilib, 2017-ci ildя UNESCOnun "Yaradыcы шяhяrlяr шяbяkяsi" siyahыsыna daxil olunub. Шяkinin turistlяr цчцn cяlbedici mяkana чevrilmяsi яsrlяrin sыnaьыndan чыxmыш, tяbii tяsirlяrя mяruz qalmыш tarix vя mяdяniyyяt abidяlяrinin konservasiyasы vя bяrpasы, яnяnяvi xalq sяnяtkarlыьы nюvlяrinin dirчяldilmяsi, istirahяtturizm infrastrukturu obyektlяrinin vя xidmяt sahяlяrinin yaradыlmasы iшlяrinin sцrяtlяndirilmяsini шяrtlяndirir.

Sяrяncama яsasяn, Dюvlяt Turizm Agentliyinя цч ay mцddяtindя "Yuxarы Baш" Dюvlяt Tarix-Memarlыq Qoruьunun яrazisindя yerlяшяn tarix vя mяdяniyyяt abidяlяrinin siyahыya alыnmasыnы vя vahid mяlumat bazasыnыn yaradыlmasыnы tяmin etmяk, Qoruq яrazisindя yerlяшяn tarix vя mяdяniyyяt abidяlяrinin uzunmцddяtli qorunmasы, konservasiyasы, bяrpasы vя mяqsяdyюnlц istifadяsi ilя baьlы konsepsiyanыn layihяsini hazыrlayыb Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidentinя tяqdim etmяk tapшыrыlыb.

Шяки павилйону Milad bayramы bazarында

Шяki шяhяri Fransanыn Kolmar яnяnяvi Milad bayramы bazarыnda юz pavilyonu ilя tяmsil olunur.

Kolmar шяhяrinin meri Jilber Meyer Milad bayramы bazarыnыn aчыlыш mяrasimindя чыxышы zamanы 2015-ci il mayыn 20-dя Шяki шяhяri ilя imzalanan dostluq vя яmяkdaшlыq xartiyasыnы xatыrladыb. O, Шяki nцmayяndя heyяtinin sяfяrini vя bayram bazarыnda iшtirakыnы yцksяk qiymяtlяndirib.

Milad bayramы bazarыnыn aчыlышыnda Шяки Бялядиййясинин сядри Елшад Ибадов да иштирак едиб.

Aчыlыш mяrasimindяn sonra mer Jilber Meyer vя Yuxarы Ren prefektinin Kolmar шяhяri цzrя mцavini Kristof Marksыn rяhbяrliyi ilя шяhяr meriyasыnыn nцmayяndяlяri vя Шяki шяhяrinin nцmayяndя heyяtinin цzvlяri

Milad bayramы mцnasibяtilя Kolmarыn mцxtяlif mяkanlarыnda tяшkil olunmuш bayram bazarlarыnы, elяcя dя Шяki pavilyonunu ziyarяt ediblяr. Шяki Milad pavilyonunda шяhяr sяnяtkarlarыnыn hazыrladыqlarы яl iшlяri, suvenirlяr nцmayiш olunur. Гейд едяк ки, Kolmar Milad bayramы bazarы бу ил dekabrыn 25-dяk davam edяcяk.

№ 11 (169), Нойабр 2018

Cavanшir Feyziyev beynяlxalq mцkafata layiq gюrцlдц Миллят вякилиня “Tцrk Dцnyasы” Onur medalы верилиб.

Bakыda "Dubai Иnternational" Hoteldя "The Fisrt" (Birincilяr) layihяsinin ЫX - Beynяlxalq Mцkafatlandыrma tяqdimat мярасими кечирилиб.

Тягдимат мяrasimdя 115 сайлы Шяки кянд икинъи сечки даирясиндян Милли Мяълися депутат сечилян Cavanшir Feyziyevя “Tцrk Dцnyasы” Onur medalы tяqdim edilib. Medalы millяt vяkilinя ИLESAM baшkanы Mehmet Nuri Parmaksыz tяqdim edib.

Qeyd edяk ki, hяr il keчirilяn bu layihяsin tяшkilatчыsы шair Xяya Rzadыr.

***

Редаксийадан: Шяки Бялядиййясинин коллективи Ъаваншир Фейзийеви Тцрк Дцнйасынын йцксяк мцкафатыны алмасы мцнасибяти иля бцтцн Шякилиляр адындан тябрик едир, миллят вякилиня эяляъяк фяалиййятиндя даща бюйцк уьурлар арзулайыр.

Ъаваншир Фейзийев “Анадолу Ажанс”ын фото-журналисти, щямйерлимиз Рясул Рящимовла.

№ 11 (169), Нойабр 2018

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 3

Президентин Шяki sяfяrinin Dюvlяt Bayraьы Gцnц yekunlarыna hяsr olunmuш Шякидя тянтяня иля гейд олунду yыьыncaq keчirilib Noyabrыn 7-dя Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti cяnab Иlham Яliyevin Шяki шяhяrinя 29 oktyabr 2018-ci il tarixli sяfяrinin yekunlarыna hяsr olunmuш yыьыncaq keчirilib.

Heydяr Яliyev Mяrkяzindя keчirilяn yыьыncaqda шяhяr rяhbяrliyi, ictimaiyyяtin nцmayяndяlяri, xidmяt tяшkilatlarыnыn rяhbяrlяri iшtirak ediblяr.

Yыьыncaqda Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov юlkя baшчыsыnыn шяhяrimizя etdiyi sяfяrlяrdяn bяhs edib, Шяki ilя baьlы imzaladыьы Sяrяncamlar, aчыlышы olan obyektlяr barяdя mяlumat verib, cяnab Prezidentin

son sяfяri zamanы obyektlяrin aчыlыш цчцn hazыrlanmasыnda, rayon яrazisindя tяmizlik, abadlыq iшlяrinin aparыlmasыnda, tяrtibat, tяkilati iшlяrdя яmяyi olan hяr kяsя dяrin minnяtdarlыьыnы bildirib.

Qeyd olunub ki, Шяkidя son mцddяt gюrцlяn iшlяr юlkя baшчыsы tяrяfindяn yцksяk qiymяtlяndirilib.

Yыьыncaьыn sonunda qarшыda duran mяsяlяlяrя toxunulub.

Noyabrыn 8-dя Шяki шяhяrindяki Bayraq Meydanыnda Azяrbaycan Respublikasыnыn Dюvlяt Bayraьы Gцnц mцnasibяtilя tяdbir keчirilib.

Шяhяr rяhbяrliyinin, ictimaiyyяtin nцmayяndяlяrinin, gяnclяrin iшtirak etdiyi tяdbirin iшtirakчыlarы яvvяlcя Ulu Юndяrin Heydяr Яliyev Mяrkяzinin qarшыsыnda ucaldыlan abidяsi юnцnя gцl dяstяlяri dцzцb, xatirяsini ehtiramla anыblar.

1991-ci il fevralыn 5-dя isя Azяrbaycan Respublikasыnыn rяsmi Dюvlяt bayraьы elan edilib.

Qeyd olunub ki, юlkя baшчыsы cяnab Иlham Яliyevin 2009-cu il noyabrыn 17-dя "Dюvlяt Bayraьы Gцnц"nцn tяsis edilmяsi haqqыnda imzaladыьы sяrяncama яsasяn hяr

Sonra шяhяr rяhbяrliyi vя ictimaiyyяtin nцmayяndяlяri Bayraq Muzeyini ekskursiya ediblяr.

Tяdbirin rяsmi hissяsindя чыxыш edяn Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov tяdbir iшtirakчыlarыnы bayram mцnasibяtilя tяbrik edib.

il noyabr ayыnыn 9-u юlkяmizdя Dюvlяt Bayraьы Gцnц kimi bayram edilir.

Bildirilib ki, Шяki шяhяrindя dя dюvlяt bayraьыna yцksяk ehtiram nцmunяsi olaraq - Bayraq Meydanы vя Bayraq Muzeyi inшa olunub. Bayraq Meydanыnda dirя-

Bildirilib ki, millяtin azadlыq rяmzi, vяtяnin simvolu, hяr zaman qцrur vя inam yeri olan цчrяngli bayraьыmыz ilk dяfя 1990-cы il noyabr ayыnыn 17-dя цmummilli lider Heydяr Яliyevin tяшяbbцsц ilя Naxчыvan Ali Mяclisindя Muxtar Respublikanыn rяsmi bayraьы kimi tяsdiq olunub. Bir qяdяr sonra,

yinin hцndцrlцyц 72,4 metr olan Azяrbaycan bayraьы ucaldыlыb.

Oktyabrыn 29-da Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti cяnab Иlham Яliyevin Шяkiyя sяfяri чяrчivяsindя Bayraq Muzeyinin aчыlышы olub.

Sonra tяdbir bяdii hissя ilя davam edib.

АЗЯРБАЙЪАН ЯДЛИЙЙЯСИ - 100 Azяrbaycan яdliyyяsinin yaranmasыnыn 100 illiyi mцnasibяtilя Шяkidя konfrans keчirilib.

Noyabrыn 21-dя Шяkidя Azяrbaycan яdliyyяsinin yaranmasыnыn 100 illik yubileyinя hяsr olunmuш konfrans keчirilib.

Konfrans iшtirakчыlarы яvvяlcя Ulu Юndяrin Heydяr Яliyev Mяrkяzinin qarшыsыnda ucaldыlan abidяsi юnцnя gцl dяstяlяri dцzцb, xatirяsini ehtiramla anыblar. Шяki Mяhkяmя Kompleksinin inzibati binasыnda keчirilяn tяdbirdя шяhяr rяhbяrliyi, Шяki rayonunda fяaliyyяt gюstяrяn mяhkяmяlяrin sяdrlяri, hakimlяri, яdliyyя qurumlarыnыn rяhbяrlяri vя яmяkdaшlarы, яdliyyя orqanlarыnыn veteranlarы iшtirak ediblяr.

Konfrans Azяrbaycan Respublikasыnыn Dюvlяt Himninin sяslяndirilmяsi ilя baшlayыb. Sonra Azяrbaycan яdliyyяsinin 100 illik tarixini яks etdirяn film nцmayiш olunub.

Konfransы giriш sюzц ilя Шяki Apellyasiya Mяhkяmяsinmin sяdri Mцbariz

Яkbяrov aчыb. O, яdliyyя iшчilяrini peшя bayramы mцnasibяtilя tяbrik edяrяk, ulu юndяr Heydяr Яliyevin яdliyyя vя mяhkяmя orqanlarыnыn inkiшafыnda mцstяsna xidmяtlяrini xatыrladыb, Azяrbaycanыn dюvlяt mцstяqilliyini bяrpa etmяsindяn vя цmummilli liderin hakimiyyяtя gяlmяsindяn sonra яdliyyя orqanlarыnыn iшinin mцasir tяlяblяr sяviyyяsindя qurulmasы цчцn яsaslы tяdbirlяr gюrцldцyцnц qeyd edib.

Natiq яdliyyя orqanlarыnыn cяmiyyяtdя rolu vя яhяmiyyяtinin artdыьыnы diqqяtя чatdыraraq, яdliyyя iшчilяrinin peшя bayramыnыn tяsis olunmasыnыn Azяrbaycan яdliyyяsinя gюstяrilяn xцsusi xidmяt vя qayьыnыn bariz nцmunяsi olduьunu vurьulayыb.

Konfransda Шяki regional яdliyyя idarяsinin rяisi Rяhman Mяmmяdov "Bir яsrlik шanlы tarix vя mцasir Azяrbaycan яdliyyяsi" mюvzusunda mяruzя edib.

Konfransda чыxыш edяn Шяki Шяhяr Иcra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov Prezident cяnab Иlham Яliyevin rяhbяrliyi ilя Azяrbaycan яdliyyяsinin inkiшafыnda yeni mяrhяlяnin baшlandыьыnы, hяyata keчirilяn islahatlar nяticя-sindя nazirliyin cяmiyyяtin idarя olunmasыnda yeri vя rolunun daha da artdыьыnы qeyd edib, Azяrbaycan яdliyyяsinin yaranmasыnыn 100 illiyi mцnasibяtilя юlkя baшчыsы tяrяfindяn tяltif olunan шяxslяri vя bцtцn яdliyyя iшчilяrini yubiley mцnasibяtilя tяbrik edib. Шяki Apellyasiya Mяhkяmяsinin hakimi Mahir Яsяdli, Шяki Aьыr Cinayяtlяr Mяhkяmяsinin hakimi Rяшid Hцseynov чыxышlarыnda яdliyyяnin tarixindяn, юlkяmizdя aparыlan uьurlu hцquq islahatlarыndan sюhbяt aчыblar.

Sonda яdliyyя orqanlarыnыn bir qrup veteranыna xatirя hяdiyyяlяri tяqdim olunub.

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 4

№ 11 (169), Нойабр 2018

Иъра башчысынын сакинлярля эюрцшляри

Юрйятдя сяййар гябул Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov noyabrыn 5-dя Шяkinin Юryяt kяndinin sakinlяri ilя gюrцшцb.

Sяyyar qяbulda baшчыnыn mцavinlяri, aparatыn шюbя mцdirlяri, ayrы-ayrы xidmяt tяшkilatlarыnыn rяhbяrlяri, kяnd sakinlяri iшtirak ediblяr. Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov юlkя baшчыsыnыn Шяkiyя son sяfяrindяn danышыb, qarшыda duran mцhцm mяsяlяlяrя toxunub.

Kяnd sakinlяri Kяrяm Mahmudov, Rauf Xяlilov, Nazim Mцslцmov vя baшqalarы чыxыш edяrяk kяndin яrazisindя mюvcud olan yararsыz elektrik dirяklяrinin yenisi ilя яvяz edilmяsi, kяnddя tibb mяntяqяsi aчыlmasы, kяndin яrazisindя EATS quraшdыrыlmasы vя sair mяsяlяlяri xahiш etmiшlяr.

Gюrцшцn sonunda Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov qaldыrыlmыш mяsяlяlяrlя baьlы tapшыrыq vя tюvsiyyяlяrini bildirib.

Ъяфярабадда эюрцш Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov noyabrыn 8-dя Шяkinin Cяfяrabad kяndinin sakinlяri ilя gюrцшцb.

Sяyyar qяbulda baшчыnыn mцavinlяri, aparatыn шюbя mцdirlяri, ayrы-ayrы xidmяt tяшkilatlarыnыn rяhbяrlяri, kяnd sakinlяri iшtirak ediblяr. Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov son dюvrlяr rayonda gюrцlяn iшlяrяn, юlkя baшчыsыnыn Шяkiyя sяfяrindяn danышыb, qarшыda duran mяsяlяlяrя toxunub.

Kяnd sakinlяri Mяmmяdiyя Rцstяmov, Musa Mustafayev, Arif Sцleymanov vя baшqalarы чыxыш edяrяk Cяfяrabad kяndinin yeni yaшayыш massivindя EATS quraшdыrыlmasы vя яhalinin internetя чыxышыnыn tяmin olunmasы, kяndin mяrkяzi kцчяsinin яsaslы tяmiri, uшaq baьчasы цчцn yeni bina tikilmяsi vя sair mяsяlяlяri xahiш etmiшlяr.

Gюrцшцn sonunda Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov qaldыrыlmыш mяsяlяlяrlя baьlы tapшыrыq vя tюvsiyyяlяrini bildirib.

Баш Лайысгыда сяййар гябул Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov noyabrыn 15-dя Шяkinin Baш Layыsqы kяndindя sяyyar qяbul keчirib.

Sяyyar qяbulda baшчыnыn mцavinlяri, aparatыn шюbя mцdirlяri, ayrы-ayrы xidmяt tяшkilatlarыnыn rяhbяrlяri, kяnd sakinlяri iшtirak ediblяr. Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov son dюvrlяr Шяkidя gюrцlmцш iшlяrdяn danышыb, qarшыda duran mцhцm mяsяlяlяrя toxunub.

Kяnd sakinlяri Bяxtiyar Mяmmяdov, Gцloьlan Sяlimov, Иxtiyar Mяmmяdov vя baшqalarы чыxыш edяrяk kяnddя iki яdяd subartezian quyusunun qazыlmasы, Baш Layыsqы vя Cunud kяnd tam orta mяktяblяrinin яsaslы tяmirinя kюmяklik gюstяrilmяsi, Cunud vя Qumux kяndlяrinя tяbii qazыn verilmяsi vя sair mяsяlяlяri xahiш etmiшlяr.

Gюrцшцn sonunda Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov qaldыrыlmыш mяsяlяlяrlя baьlы tapшыrыq vя tюvsiyyяlяrini bildirib.

Чайгарагойунлуда эюрцш Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov noyabrыn 22-dя Шяkinin Чayqaraqoyunlu kяndinin sakinlяri ilя gюrцшцb. Эюрцшдя Azяrbaycan Respublikasы Prezidentinin Administrasiyasыnыn mяsul iшчisi Rцfяt Яliyev, baшчыnыn mцavinlяri, aparatыn шюbя mцdirlяri, ayrы-ayrы xidmяt tяшkilatlarыnыn rяhbяrlяri, kяnd sakinlяri iшtirak ediblяr. Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov юlkяdя ictimaisiyasi sahяdя baш verяn mцhцm hadisяlяrя toxunub, son dюvrlяr rayonda gюrцlяn iшlяrдяn, qarшыda duran mяsяlяlяrdяn danышыb.

Kяnd sakinlяri Qяrib Иsayev, Mяmmяd Иsrafilov, Яsfяr Bayramov vя baшqalarы чыxыш edяrяk Чayqaraqoyunlu kяnd tam orta mяktяbinin яsaslы tяmiri, kяndin яrazisindя mюvcud olan yararsыz elektrik dirяklяrinin yenisi ilя яvяz edilmяsi, biчin vaxtы taxыlыn vaxtыnda yыьыlmasы цчцn яraziyя яlavя kombayn verilmяsi, kяnd tяsяrrцfatы mяhsullarы istehslчыlarыnыn sяpin vaxtы gцzяшtli mineral gцbrя ilя tяmin olunmasыna kюmяklik gюstяrilmяsi vя sair mяsяlяlяri xahiш etmiшlяr.

Gюrцшцn sonunda Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov qaldыrыlmыш mяsяlяlяrlя baьlы tapшыrыq vя tюvsiyyяlяrini bildirib.

Сящифянин щазырланмасында Шяки Шящяр Иъра Щакимиййятинин интернет сящифясиндян истифадя олунуб.

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 11 (169), Нойабр 2018

сящ. 5

ЗАМАНЫН СЕЧДИЙИ СИЙАСЯТЧИ! Акиф САЛАМ, Ямякдар журналист Salam, Hadi mцяllim! Yяqin bu yazыnы oxuyanda tяяccцblяnяcяk, tяvazюkar bir tюvrlя gцlцmsяyяcяk vя шirin Шяki шivяsi ilя deyяcяksiniz: - Ay kiшi, hayыndы bunlarы niyя yada salыrsan, bяyяm Шяki bizi unudub?!

Bu sюzцnцz doьrudur, Hadi mцяllim! Qяdirbilяn шяkililяr Sizi heч zaman unutmayacaq. Bu yazыnы da ona gюrя yazыram ki...

Bяlkя dя heч fяrqinя varmamыsыnыz. Sizin Шяkiyя рящбяр tяyin edildiyiniz vaxtdan nя az, nя чox, dцz 35 il keчir. Yadыndamы, яzizm, 07 dekabr 1983-cц il?..

Bu gцnlяrdя bizim aьsaqqallardan biri dedi ki, чoxdandыr o kiшi ilя gюrцшя bilmirяm. Yaman kюnlцmя dцшцb Hadi mцяllim...

Bu sюz mяni ovsunladы… Gюzlяrim юnцndя 30-35 il bundan яvvяl bюlgяmizin bцtцn gюzяlliklяrini, incяliyini, dadыnы-duzunu, kolaritini araya-яrsяyя чыxaran bir adamыn - alim, mцяllim, шair, publisist, dюvlяt mяmuru, siyasi xadim, millяt vяkili, яn nяhayяt, bizim Hadi mцяllimin nurlu simasы, parlaq obrazы canlandы...

ЙАМАН КЮНЛЦМЦЗЯ ДЦШМЦСЯН...

Adama elя gяlirdi ki, bu zaman шairin цzцndя acы bir tяbяssцm oynayыrdы.

Bizim orta nяslin adamlarыnыn yaxшы yadыndadыr. Tяkcя Aшaьы Gюynцk kolxozunun deyil, Шяkidяki bцtцn kolxozlarыn bюlцnmяz fondunda чoxlu vяsait yыьыlыb qalmышdы. Amma nяdяnsя rяhbяr iшчilяrin bu vяsaitlяri insanlarыn maddi rifah halыnыn yцksяldilmяsinя sяrf etmяyя biliyi, bacarыьы, sяriшtяsi, яn nяhayяt isя cяsarяti чatmыrdы.

HADЫ MЦЯLLЫMЫN BЮYЦKLЦYЦ ONDA OLDU KЫ,.. ...Hяmin milyonlar Шяkidя yollarыn, mяktяblяrin, baьчalarыn, xяstяxanalarыn, mяiшяt evlяrinin tikintisinя sяrf edilяrяk insanlara xidmяt etmяyя baшladы.

Vя яn nяhayяt, Шяki respublikanыn яn gюzяl, яn abad шяhяrlяrindяn birinя чevrildi.

RAYONDA ЫLK GЮRЦШ AЬSAQQALLARLA KEЧЫRЫLDЫ.

Onlarыn dediklяri irad vя tяkliflяr dя diqqяtlя dinlяnildi... Шяhяr partiya tяшkilatыnыn цmumi vяzifяlяrinя hяsr olunmuш ilk plenumunda (28 yanvar 1984-cц il) биринъи katib яslindя юzцnцn iш metodlarыnы elan etmяklя hamыnы vicdanla iшlяmяyя, яmяyinя yцksяk mяsuliyyяtlя yanaшmaьa чaьыrdы. O, dedi ki, plan qanundur. Onu pozmaьa heч kяsin haqqы yoxdur. Amma "planlarы doldurmuшuq, bizdяn daha nя istяyirsiniz" psixologiyasы ilя yaшayanlar insan faktorunu unudurlar.

Bu sahяdя чox pis bir tendensiya "dяymя mяnя, dяymяyim sяnя" яhvalruhiyyяsi formalaшыb. Katib dedi ki, bizim iш metodumuz bu cцr hяyat tяrzinя qяtiyyяn uyьun gяlmir. Mюvqeyimizi dяyiшmяliyik.

nя чevrilяn "Шяki" qяzetinin bir neчя illik dяstinя nяzяr salaq: 1984-cц il.

Yanvar: Шяkidя abadlq ili elan olunur, 8 яsas kцчяnin yenidяn qurulmasыna vя abadlaшdыrыlmasыna baшlanыlыr.

Mart: Шяhяrя yeni su kяmяri чяkilir, "Sцlh meydanы" yenidяn qurulur.

Aprel: Mящяммяд Fцzuli adыna park йенидян гурулуб, istifadяyя verilir. M.F.Axundovun abidяsi aчыlыr.

May: Шяhяrdя ilk dяfя olaraq "Яmяk vя incяsяnяt bayramы" keчirilir. Иyun: Шяki Dюvlяt Dram teatrы Moskvaya, qastrol sяfяrinя gedir. Иyil: Шяki Иpяk Иstehsalat Birliyinin "Krep шifon" parчasы Bolqarыstanыn Plovdiv шяhяrindя keчirilяn yarmarkada qыzыl medala layiq gюrцlцr.

Avqust: Шяkinin Cяfяrabad, Baш Layыsгы

qatarы gяlir.

Mяшhur inqilabчы Pyotr Babayevin anadan olmasыnыn 100 illik yubileyi tяntяnя ilя qeyd edilir, onun adыnы daшыyan park salыnыr vя bцstц ucaldыlыr.

Noyabr: Шяhяrdя 40 vя 50 mяnzilli ictimai yaшayыш binalarы, "Gцnay" xidmяt evi, Ayaqqabы evi, "Daшqыn" restoranы istifadяyя verilir, kяndlяrя qaz чяkiliшinя baшlanыlыr.

HADИ MЦЯLLИMИN GЯLИШИ ИLЯ Шяkidя bir tikinti bumu baшlamышdы desяk, qяtiyyяn mцbaliья olmaz. Шяhяrin ictimai hяyatыnda o dюvr цчцn яn diqqяtчяkяn hadisяlяrdяn biri kюhnя, darыsqal, bir sыra mюhtяkirя xidmяt edяn bazarыn yeni yaшayыш massivinя - daha geniш bir яraziyя kючцrцlmяsi oldu. Bazarыn yerini dяyiшmяk fikri ortaya чыxanda baшqalarы bir yana, elя ray-

NЯBИ XЯZRИ: "SЯN DEYЯNLЯR GЮRЦNMЦR, SЯDR!" ...Heч yadыmdan чыxmaz. Bu, Hadi mцяllim Шяkiyя gяlmяzdяn xeyli qabaq olan bir hadisяdir. Unudulmaz Xalq шairimiz Nяbi Xяzri Шяkidяn deputat seчilirdi. Aшaьы Gюynцk kяndindя keчirilяn seчkiqabaьы gюrцшdя kolxoz sяdri iftixarla tяsяrrцfatыn son bir neчя ildя qazandыьы nailiyyяtlяri sadaladы. Taxыl, tцtцn, barama, яt sцd, yun, yumurta, meyvя-tяrяvяz... planlarыn hamыsы artыqlamasы ilя yerinя yetirilmiшdi. Filan milyon ordan gяldi, filan milyon belя getdi...

Baшqa чыxышчыlar da sяdrin sюzцnя qцvvяt verirdilяr. Чцnki gюrцшцн ssenarisi belя qurulmuшdu.

Amma adamlarыn чoxunun цzцndя isя bir sual ifadяsi vardы. Hamы elя bil nяyi isя demяk istяyirdi, amma deyя bilmirdi. Bцtцn nяzяrlяr шairя dikilmiшdi.

Nяbi mцяllim dedi ki, яziz qardaшlar, яziz bacыlar. Yaxшы iшinizя gюrя saь olun. Mяn gюrцшdяn qabaq sizin kяndi gяzmiшяm. Siz burada milyonlardan dяm vurursuz. Amma sяdr, sяn deyяnlяrin heч biri gюrцnmцr. Bяs hanы sizin kяndin nцmunяvi mяktяbi, nцmunяvi baьчasы, xяstяxanasы, hanы sizin mяdяniyyяt eviniz, klubunuz, kitabxananыz?!

O, yastы-yapalaq idarя binasыnы gюstяrяrяk dedi: - Ay kiшi, heч olmazsa, юzцnцzя oturmaьa bir idarя binasы inшa etdirin.

Sяn dя, mяn dя o zaman qцrrяlяnя bilяrik ki, hяmin milyonlar insanlarыn sosial rifah halыnыn yцksяliшinя xidmяt etsin.

Sonra шair яlavя etdi ki, mяn bilirяm sizin rayonda istehsal sahяlяri yaxшы start gюtцrцb. Hяtta Шяkini "heyvandarlыьыn akademiyasы" adlandыrыrlar.

Щади Ряъябли шящяр рящбярляри вя мцяллимляр арасында.

Hadi Rяcяbov Шяkiyя birinci katib tяyin edilяndя cяmi 36 yaшы vardы.

Hяmin yaшda respublikada heч kim цчцn belя bir tяyinat olmamышdы. Bяzilяri deyirdilяr ki, bu ki, hяlя чox cavandыr. Bяzilяri dя deyirdilяr ki, aьыl yaшda deyil, baшdadыr...

Birinci katib isя dцшцnцrdц ki, nя цчцn bцtцn Zaqafqaziyada adы dillяr яzbяri olan шяhяrin яzяmяti gюrцnmцr. Fransыz yazычыsы Aleksandr Dцma bir яsr bundan qabaq Шяki sяfяrini baшa vurarkяn yazmышdы: Yяqin ki, bundan sonra belя gюzяl bir yer gюrmяyяcяyяm. Шяhяrlя yaxыndan tanыш olandan sonra Ы katibя aydыn oldu ki, bu qяdim vя gюzяl шяhяrin tarixi яzяmяtini kюlgяdя qoyan onun kцчя vя meydanlarыnыn yюndяmsiz gюrkяmidir. Abad шяhяr, abad kяnd isя yolundan, irizindяn bilinяr, deyirlяr.

Sakinlяrin raykomda qяbulu gцnlяrindя dя чox шey aydыnlaшdы. Иnsanlarыn яksяriyyяtinin normal mяnzil шяraiti yox idi. Шя-hяrdя чoxmяrtяbяli yaшayыш binalarыnыn tikintisinя nяdяnsя az diqqяt yetirilmiшdi. Halbuki, Шяkidя bir чox mцяssisяlяrin юz iшчilяri цчцn чoxlu yaшayыш evlяri tikmяyя imkanы чatыrdы.

Tяяssцf ki, onlarы bu iшя istiqamяtlяndirяn olmamышdы.

Bu gяnc katibin cяsarяtini ortaya qoyan, onun mяqsяdindяn xяbяr verяn iш metodu idi.

"BЦTЦN GЮZЯL YOLLAR ROMAYA APARЫR" Bu gцn Avropa шяhяrlяrindя gюzяl yollar, geniш kцчяlяr, prospektlяr, meydanlar чoxdur. Amma bir zamanlar Yuli Sezar qoшunlarыnы sцrяtlя manevr etdirmяk цчцn Romada gюzяl yollar, kцчяlяr inшa etdiribmiш. Aradan 100 illяr keчsя dя bu sюzlяr yenя dя zяrbmяsяl kimi iшlяnir.

Hadi mцяllim islahatlara birinci yoldan baшladы.

Mяn o zaman "Шяki" vя "Azяrbaycan gяnclяri" qяzetlяrinin яmяkdaшы kimi rayonda keчirilяn bцtцn tяdbirlяrdя yaxыndan iшtirak edir, bu mяsяlяlяri geniш iшыqlandыrыrdыm. Ona gюrя dя Hadi mцяllimin Шяkidя gюrdцyц bцtцn iшlяr - hяyatы, mяiшяti, oturub-durduьu adamlar, buradakы чoxcяhяtli fяaliyyяti kino lenti kimi gюzlяrimin qabaьыndadыr. Шяhяrdя, qяsяbя vя kяndlяrdя elя bir ab-hava yaranmышdы ki, yaxшы iшlяmяklя yanaшы, tikmяk, qurmaq, yaratmaq insanlarыn daxili tяlabatыna чevrilmiшdir.

Gяlin, o dюvrdя bюlgяmizin canlы sяlnamяsi-

kяndlяrindя orta mяktяb binalarыnыn, meyvя шirяsi zaвоdunун tikintisi baшa чatdыrыlыr.

1983-1984-cц ilin yekunlarыna gюrя rayonun heyvandarlarы Цmumittifaq yarышыnыn qalibi kimi Sov. ИKP. MK-nыn SSRИ Nazirlяr Sovetinin ЦИHИMШ-nin vя ЦИLKGИ MK-nыn fяxri fяrmanыna vя keчici Qыrmыzы bayraьыna layiq gюrцlцr.

Bюlgяdя "Gцnяш84" Beynяlxalq Astronomik eksperimentlяri keчirilir. Яkinчilik vя heyvandarlыq mяhsullarы istehsalыna vя dюvlяtя satышыna dair planlarыn yerinя yetirilmяsindя qazandыьы nailiyyяtlяrя gюrя Lenin adыna kolxoz "Шяrяf niшanы ordeni ilя tяltif olunur.

Sentyabr: Qayabaшы kяndindя tam orta mяktяb istifadяyя verilir.

Kiчik Dяhnя kяndi цчцn yeni xяstяxana binasы tikilir. Ъяйирли вя Cяfяrabad kяndлярindя orta mяktяb binasыnыn tikintisinя baшlanыlыr.

Lenin adыna kolxozun 200 baшlыq fermasыnda tamamlama iшlяri gюrцlцr.

Tцtцn fermentasiya zavodunun kollektivi цчцn 50 mяnzilli yaшayыш binasыnыn tikintisi baшa чatdыrыlыr.

Oktyabr: Шяki Dяmiryol stansiyasыna ilk yцk

komun шюbя mцdirlяri, bцro цzvlяri gяnc katibя "tюvsiyя" verirdilяr ki, belя riskli addыm atmaq olmaz. Шяki camааtы bu bazara юyrяшib. Bu bazarыn юzцnяmяxsus яnяnяlяri var vя s.

Katib isя hamыya qulaq asыrdыsa da yenя dediyini deyirdi: Bazarыn yeri mцtlяq dяyiшilmяlidir. Ona gюrя yox ki, kюnlц belя istяyir, bu zamanыn, bu dюvrцn tяlяbi idi. Katib gюrцrdц ki, шяhяrin яhalisi artыr. Bazar kючцrцlяcяk yaшayыш massivindя isя чoxlu yaшayыш evlяri, mяktяblяr, uшaq baьчalarы, mяiшяt evlяri, шadlыq sarayы vя s inшa olunur. Шяhяrin юzц boyda bцtюv bir yaшayыш massivi salыnыr. (yeri gяlmiшkяn qeyd edяk ki, biz bu yaшayыш massivinin adыnы Hadiabad qoymuшduq). ...Яdalяt naminя deyяk ki, o dюvrdя Шяki iqtisadi cяhяtdяn yцksяk sцrяtlя inkiшaf edirdi. Шяkinin bцtцn kяndlяrindя, bцtцn kolxoz vя sovxozlarыnda mцasir heyvandarlыq binalarы inшa olunmuшdu. Hяr fermada heyvanlar цчцn bir doьum evi vardы. Bir buzovun, bir keчinin "burnu qanayanda" alяm bir-birinя dяyir, " baш yarыlыb, gюz чыxыr", adamlar mяsuliyyяtя cяlb olunurdu. Amma nя qяdяr acы olsa da, o dюvr цчцn 160 мин яhalisi olan bir rayonun doьum evi yox dяrяcяsindя idi.

ЦMUMИYYЯTLЯ, SOVET HAKИMИYYЯTИ ИLLЯRИNDЯ Шяkidя nя bir яsaslы xяstяxana, nя bir mяktяb, nя bir klub, nя bir kitabxana inшa olunmuшdu.

Mюvcud mяdяni-maarif mцяssisяlяri, sяhiyyя obyektlяri, dюvlяt idarяlяri vaxtы ilя Шяkini tяrk etmiш imkanlы шяxslяrin mяnzilmцlklяrindя yerlяшdirilmiшdi.

O vaxta qяdяr bu шяhяrin heч fяrli-baшlы bir чюrяk dцkanы da yox idi. Шяhяrdя ixtisaslaшmыш "Sцnbцl" maьazasыnыn aчыlышы tяntяnя ilя qeyd edilmiшdi. Щяmin illяrdя respublikada Sumqayыt, Mingячevir, Шirvan, Daшkяsяn kimi шяhяrlяr salыnmышdы. 105 000 nяfяr яhalisi olan Mingячevir шяhяri bu sяtrlяrin mцяllifi ilя yaшыddыr. Amma Шяkidя tikinti, abadlыq iшlяri aparыlmыrdы ki, aparыlmыrdы...

Analitik tяhlil aparanda sяbяbi aydыn olurdu. Bu bюlgяdя sovet hюkumяti яleyhinя чoxlu iьtiшaшlar olmuшdu deyя Шяki gюzdяn dцшmцшdц.

Birinci katib шяhяrin tikinti obyektlяrinя baxыш keчirяrkяn ( bu sяfяrlяrdя biz dя onuнla bir yerdя olurduq) hяm tikinti sahiblяrinя, hяm dя inшaatчыlara dюnяdюnя tapшыrыrdы ki, gюrdцklяri iшin keyfiyyяtinя ciddi diqqяt yetirsinlяr. Tяmir-tikinti, bяrpa, abadlыq iшlяri apararkяn hяmin яrazinin coьrafi relyefi, tяbii iqlim шяraiti, яtrafdakы tikililяri, яn baшlыcasы isя yerli adamlarыn-aьsaqqallarыn, aьbirчяklяrin fikir vя dцшцncяlяrini nяzяrя alsыnlar, Шяkinin qяdim tarixinя hюrmяtlя yanaшыb, qяdim memearlыq цslubuna яmяl etsinlяr. Чцnki bu tikililяr hяm цmumilikdя, hяm dя ayrы-ayrыlыqda memarlыq elementi kimi uzun юmцrlц olmalы, insanlara xidmяt etmяli, шяhяrimizin sakinlяrinя, qonaqlarыna xoш tяsir baьышlamalы, yцksяk яhvalruhiyyя yaratmalыdыr.

Adama elя gяlirdi ki, o cяnub bюlgяsindя deyil, elя Шяkidя doьulub, boya-baшa чatыb. Чцnki burdakы memarlыq abidяlяrinimяscidlяri, minarяlяri, bцrclяri, karvansaralarы, kюrpцlяri, evlяri, kцчяlяri яlinin iчi kimi tanыyыr vя sevirdi.

ШЯKИ QOLLARЫNЫ ИNTИBAHA AЧDЫ, YAMAN AЧDЫ... Шяkidя tikinti, abadlыq iшlяri aparmaq bцtцn dюvrlяrdя чяtin olub. Чцnki шяhяrin relyefi onu saьa, sola, yuxarы, aшaьы geniшlяndirmяyя imkan vermir. Шяhяrin cяnub hissяsindя isя яkin sahяlяri uzanыb gedir. Иnsanlar hяm юz mяhяllяlяrini, kцчяlяrini qoyub uzaьa getmяk istяmirlяr. Шяkidя yaшayanlarыn hamыsы bunu hiss edir.

Bu qяdim шяhяrin bюyцk bir hissяsi isя muzey-qoruq elan olunub: kюrpцlяr, yollar, mяscidlяr, karvansaralar... Hяtta чoxlu sayda fяrdi yaшayыш evlяri var ki, divarыnda dяmir lюvhя yazыlыb: "Bina dюvlяt tяrяfindяn mцhafizя olunur".

(Давамы 6-ъы сяифядя)

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 6

№ 11 (169), Нойабр 2018

ЗАМАНЫН СЕЧДИЙИ СИЙАСЯТЧИ! Акиф САЛАМ, Ямякдар журналист (Яввяли 5-ъи сяифядя) Bu mяnada шяhяrin mяrkяzi malikanяsindя яsaslы tikinti, tяmir-bяrpa aparmaьыn nя qяdяr чяtin olduьu anlaшыlыr.

Bяs, bu mяsяlяlяrin hяllindя Hadi mцяllimя arxa, dayaq duran kim idi? Oxucularы чox intizarda qoymayacaьam. Hadi Rяcяbli Ulu юndяr Heydяr Яliyevin kadrы idi. Ulu юndяr isя Шяkini чox sevirdi. O, sonralar юzц dя Шяki Olimpiya Иdman Kompleksinin aчыlышыnda iшtirak edяrkяn demiшdir ki, mяn чox шadam ki, Шяkiyя gяldim. Шяki чox qяdim vя gюzяl шяhяrdir. Mяn Azяrbaycan яdяbiyyatыnы, tarixini, mяdяniyyяtini юyrяnяrkяn zaman-zaman Шяkini sevmiшяm. Gюrцnцr, mяnim hisсlяrim irsi olaraq oьluma da siraяt edibdir.

Bяli, bu mяnada Hadi mцяllim Шяkidя Ulu юndяrin tapшыrыqlarыnы yerinя yetirirdi. Юzц dя can-baшla, yцksяk mяsuliyyяt hissi ilя yerinя yetirirdi.

Hadi mцяllim ilk nюvbяdя Шяkinin шяhяr gюrkяmini bяrpa etmяyi яn vacib vя tяxirяsalыnmaz mяsяlя hesab edirdi. Bu mяqsяdlя 1983-cц il dekabrын 25-дя Шяki Шяhяr Partiya Komitяsinin Bцrosu "Шяhяrdя aparыlan yenidяnqurma iшlяri ilя яlaqяdar" qяrar qяbul etdi. Elя buradaca qeyd olundu ki, qяrarыn icrasы vяziyyяtinя 3 ay sonra yenidяn baxыlacaqdыr. Qarшыdan gяlяn 1984-cц il isя Шяkidя "Abadlыq ili" elan olundu. Шяhяr vя rayon XDS-lяrin tabeliyindя olan tikinti idarяlяri bundan sonra ayaьa qalxdыlar. Шяki шяhяrinin яsas kцчяlяrindя geniшlяnmя, yenidяnqurma, tяmirtikinti iшlяri aparыldы. Яlbяttя, bunlar hяlя baшlanьыc idi.

Tapшыrыqlarыn icrasыnы tez-tez yoxlamaq, tikinti materiallarыnы яldя etmяk, onlarыn yerliyerindя, keyfiyyяtlя iшlяdilmяsinя nail olmaq, iшчi qцvvяsini dцzgцn bюlцшdцrmяk lazыm gяlirdi.

Biz hamыmыz tяяccцblяnirdik ki, gюr bu adamda nя qяdяr enerji var. Hяr cцr mяsul iшlяrя qatыlmaьыndan asыlы olmayaraq gюrцlяn iшlяr barяdя hesabat tяlяb edir.

1984-cц ildя шяhяrdя 40, 50, 60 mяnzilli чoxmяrtяbяli yaшayыш evlяrinin inшasыna baшlandы. Bu obyektlяrin tikintisi sцrяtlя davam etdirilmяli, шяhяrя yeni su kяmяri чяkilmяli idi. Baьчыlыq mцяssisяsindя istehsal gцcц ildя 11 milyon шяrfi banka olan konserv zavodunun birinci hissяsi, rayon яrazisindя 12 000 baшlыг heyvandarlыq kompleksi, 3 mяktяb binasыnыn tikintisi nяzяrdя tutulurdu.

1985-ci il dekabrыn 7-dя Hadi Rяcяbлинин Шяkiyя gяliшinin 2 ili tamam olurdu.

Elя hяmin gцn Шяhяr Partiya tяшkialtыnыn konfransы keчirildi. Konfransыn geniш mяruzяsindя o, belя bir faktы diqqяtя чatdыrdы. Иki illik hesabat dюvrц яrzindя Шяkidя 60,3 milyon manatlыq tikintiquraшdыrma iшlяri gюrцlцb.

Eyni zamanda, яsaslы tikintiyя 54,6 milyon manat vяsait xяrclяmiшdir. Bu mцddяtdя 21,6 milyon manatlыq яsas fondlar istifadяyя verilmiш, 18 min kvadrat metr mяnzil sahяsi istismara buraxыlmышdыr. Иndi dя rabitя evi, 60 vя 70 mяnzilli yaшayыш binalarы, 280 yerlik uшaq baьчasы, шadlыq

ЙАМАН КЮНЛЦМЦЗЯ ДЦШМЦСЯН... evi, яmanяt kassasы цчцn bina, tikiш fabriki, 50 yerlik hamam, kinomаtoqraflarыn yaradыcыlыq evi vя digяr sosial obyektlяrin tikintisinя baшlanыlmышdыr. Rayonun Bюyцk Dяhnя, Kiчik Dяhnя, Dяrяcяnnяt, Cяyirli, Suчma, Oxud kяndlяri qazlaшdыrыlmышdыr. Bir sыra kяndlяrя yeni su xяtlяri чяkilmiшdir. Elя konfrans яrяfяsindя dяyяri 84,8 milyon manat olan Yevlax-Шяki-Balakяn dяmiryolu xяtti istismara hazыr idi. Smeta dяyяri 91 milyon olan "Яyriчay" su hюvzяsinin tikintisi sцrяtlя aparыlыrdы. Шяki Шяhяr Partiya Komitяsinin birinci katibi bir чox uьurlarы gюrцr, buna gюrя ruhlandыrыcы iш цsullarыna яl atыrdы. O, tяbiяtinя xas tяlяbkarlыьыnы heч vaxt unutmur, iqtisadi gюstяricilяrin durmadan yaxшыlaшmasы, яhalinin sosial vяziyyяtinin yцksяldilmяsi istiqamяtindя mцhцm tяdbirlяrin hяyata keчirilmяsinя bundan sonra da diqqяt yetirmяyi vacib sayыr, arxayыnlaшmыrdы.

UЧUQ QALA DИVARLARЫ..."

Birinci katib yeni mцяssisяlяr inшa etdirmяklя, шяhяrsalma planlarыnы hяyata keчirmяklя yanaшы, mюvcud olanlarы qorumaq qayьыsыna da qalыrdы. Bir dяfя Шяkiyя xaricdяn qonaqlar gяlmiшdi.

Onlarы rayon rяhbяrlяri mцшaiйяt edirdilяr. Tяbii ki, biz yazarlar da orada idik. Qonaqlar Xan sarayыna baxan zaman Hadi mцяllim bizi sarayыn яtrafыndakы qala divarlarыnыn yanыna чяkib apardы.

Hцndцr divarlar bir neчя yerdяn uчub daьыlmaьa baшlamышdы. Dedi, яziz yazarlar.

Mяgяr siz bu qala divarlarыnыn uчub tюkцldцyцnц gюrmцrsцnцz? Kяnddяki bir qaramal fermasыnda ot tayasы aшanda alяm bir-birinя dяyir.

Amma bu boyda tarixi abidя mяhv olub getmяk цzrя olduьu halda, heч kim sяsini чыxarmыr. Axы, bunlar bizim milli sяrvяtimiz, mяnяviyyatыmыzыn abidяsidir. Sonra o, sюzцnя ara verdi, astadan яlavя etdi: - Bir tяnqidi mяqalя, ya da replika yazыb яlaqяdar tяшkilatlarы silkяlяyя bilmяzsinizmi? Hяm dя axы, bu, bizimlя yanaшы Sizin dя vяzifя borcunuzdur. Sonra da o, sяsinin tonunu bir qяdяr dя aшaьы salыb dedi ki, baшqalarы bilmяsя dя sizя yaxшы mяlumdur ki, bu qalalarыn tariximizdя nя kimi rolu olub. Biz bugцnkц varlыьыmыz цчцn hяm dя bu qala divarlarыna minnяtdar olmalыyыq. Яlbяttя, o zamanlar hamы kimi, biz yazarlarыn da baшыnda kommunizm ideyalarы dolaшыrdы. Hamы eyni чяrчivяdя dцшцnцb-daшыnыrdыq.

"Bu qalanыn aчarlarы kimin яlindя olub?! Bu qalalar xanlarы, bяylяri qorumayыbmы?!

Bяs bu kiшi niyя belя deyir?!

Gюrяsяn, dolayыsыyla bяylяrin, xanlarыn tяяssцbцnц чяkmir ki?!" Bяzilяrimiz цzя vurmasaq da qяlbimizdя би-ринъи katibя qarшы цsyan edir-dik.

Amma heч kim dяrinя gedяrяk fяrqinя varmыrdы ki, "hюkmц verяn zaman olur". Biz hяlя sonralar baшa dцшяcяyik ki, bu qalalar hяqiqяtяn tяkcя xanlarыn, bяylяrin deyil, hяm dя Azяrbaycan dюvlяtчiliyinin qalalarы olub.

Mяn dяrhal "Uчur... qala divarlarы" adlы mяqalя yazdыm. Orada gюstяrdim ki, bu qalalar xalqыn яli ilя tikilib, xalqыn mцlkiyyяti oldu-

ьu kimi, hяm dя bizim qяhrяmanlыq tariximizdir. Tarixi abidяlяr qorunmalыdыr!

Bizim qяzet yazыsы o dюvrdя чox geniш яks-sяda doьurdu. Sяn demя, insanlar da bunu gюrцr, tяяssцf hissi keчirir, amma sяslяrini чыxarmaьa ещтийат едирдиляр. Biz bunu sonralar bilяcяyik ki, шяhяr partiya komitяsi Mяdяniyyяt Nazirliynя bu xцsusda mяktub yazarkяn, qяzetin чыxышlarыnы da oraya яlavя ediblяrmiш.

Bu o zaman idi ki, hяlя ayrы-ayrы bюlgяlяrdя tarixi abidяlяri bяrpa edяn tikinti idarяlяri yox idi. Bu iшlяri gюrmяyя isя ayrы-ayrы inшaatчыlara icazя verilmirdi. Bir az sonra katibin xahiшi ilя Шяkidя tarixi abidяlяrin bяrpasы vя tяmiri ilя mяшьul olan ixtisaslaшdыrыlmыш tikinti sahяsi yaradыldы. Hяmin qala divarlarыnыn, elяcя dя bюlgяdяki baшqa tarixi abidяlяrin tяmirinя vя bяrpasыna baшlanыldы.

vaxt aparыrdы. Bu azmыш kimi nikaha girяn gяnclяrin mцraciяt etdiyi VVAQ шюbяsi zirzяmidя, darыsqal, yюndяmsiz bir yerdя yerlяшdirilmiшdi.

Hadi mцяllim yeni tikilmiш bazar яrazisindя яn mцasir, o dюvrlяr цчцn mюhtяшяm bir "Sяadяt sarayы" ucaltdыrdы. "Sяadяt sarayы" Azяrbaycan tarixindя ilk dяfя Bakы vя Lяnkяrandan sonra Шяkidя aчыldы. Яdliyyя Nazirliyi Шяkiyя ikinci VVAQ шюbяsinin tikilmяsi barяdя qяrar qяbul etdi. Tяsяvvцr edin ki, яvvяllяr ailя qurmaq istяyяn gяnclяr darыsqal bir otaqda dяdя-baba qaydasы ilя kяbin kяsirdilяr. Elя oldu ki, Шяkidя tikilяn "Sяadяt sarayы" gяnclяrin ailя xoшbяxtliyinin чыraьыnы yandыran sevgi, mяhяbbяt, яhdя vяfa, sяadяt mюhцrlц orqana чevrildi. Burada yeni ailя quran gяnclяr цчцn keчirilяn tяmtяraqlы nikah mяrasimlяri onlarыn ailя tяmяlinin unudulmaz sяhifяsini aчыrdы.

"TAЬLЫ KATИB"

AЬZЫN ШИRИN OLSUN, HADИ MЦЯLLИM!

Шяki belя bir yerdir ki, "Kitabi-Dяdя Qorqud" dastanыnda deyildiyi kimi, insanlara яmяllяrinя gюrя ad verirlяr. Hadi mцяllimin bir adы "Aьсaч" (yяni, чox bilяn, mцdrik mяnasыnda) idisя, bir adы da "Taьlы katib" idi. O, nяinki inшa etdirdiyi sosial obyektlяrin qarшыsыnda, hяtta kцчя vя meydanlarda, ziyarяtlяrin яtrafыna чяkilяn hasarlarda da tikintidя чox zяhmяt tяlяb edяn gюzяl taьlar, incя ornamentlяr iшlяdirdi.

Tikintidяn danышarkяn mяn bunu qeyd etmяyя bilmяrяm. Hadi mцяllimin Шяkidя ikinci hяyat verdiyi tarixi abidяlяrdяn biri dя mяшhur Yuxarы Kanvansara kompleksidir. Яdalяt naminя deyяk ki, burada tikinti iшlяrinя xeyli qabaq baшlanыlmышdыr. Amma onun tяmirini bu kiшi baшa чatdыrыb. O, Bakыdakы "Иnturist" шirkяtinin direktoru ilя olan яlaqяlяrindяn istifadя edяrяk qяdim karvansara binasыndan mehmanxana kimi istifadя edilmяsinя icazя aldы vя bu bиnanыn dam юrtцyцndяn tutmuш, dюшяmяsinя qяdяr яsaslы tяmir edildi. Tяmir-bяrpa iшlяri gedя-gedя Finlandiyadan mebel gяtirildi.

Onun цstцnцn юrtцlmяsi isя ayrыca bir hяngamя idi. Иnшaatчыlar bir dя onda ayыldыlar ki, binanыn цst юrtцyц цчцn kirяmit чatышmыr.

O vaxt nя Шяkidя, nя dя baшqa bir yerdя kirяmit istehsal olunmurdu.

Katibin gюstяriшi ilя mяrkяzlяшmiш qaydada adamlara dam юrtцyц цчцn o zamanlar dяbdя olan dalьavari шiferlяr tяklif olunur, яvяzindя onlardan kюhnя kirяmit alыnыrdы. Belяliklя, bu qяdim karvansara mцasir tяlяblяrя cavab verяn abidяmehmanxana kompleksinя чevrildi. Bunun dalыnca "Soyuqbulaq" deyilяn яrazidя яn mцasir tяlяblяrя cavab verяn istirahяt zonasы yaradыldы.

OЬLAN, TOYUN MЦBARЯK, AY QЫZ, TOYUN MЦBARЯK! Hadi mцяllim Шяkiyя gяlяnя qяdяr Шяkidя oьul evlяndirib, qыz kючцrяnlяrin яksяriyyяtinin qayьыsы toyxana mяsяlяsi olardы. Toyxana qurmaq, stol-stul tapmaq, яrzaq tяdarцk etmяk xeyli

Шяkidя onlarla mцxtяlif yemяk vя шirniyyat nюvц var. Tяbii ki, bunlar xalqыmыzыn tarixinin qяdimliyindяn, zяngin sцfrя mяdяniyyяtindяn xяbяr verir. Tяяssцf ki, sovet dюnяmindя baшqa xidmяt sahяlяri kimi sцfrяmizin nemяtlяri dя tяqiblяrя, qadaьalara mяruz qalmышdыr. Mяsяlяn, vaxt vardы ki, Шяkinin iaшя mцяssisяlяrindя piti biшirmяyя icazя vermirdilяr. Чцnki hяmin iaшя idarяlяrinin karkulyasiyasыnda piti цчцn tяlяb olunan mцxtяlif яrzaq mяhsullarыsцmцksцz qoyun яti, шabalыd, noxud, zяfяran, gavalы qurusu, яdвиййат yox idi.

Bir dяfя kolxoz yыьыncaqlarыnыn birindяn qayыdanda Hadi mцяllim bizim maшыnы saxladыb dedi ki, piti ilя aranыz necяdir?

Elя zяnn etdik ki, bizi pitiyя qonaq edяcяk. Dedik ki, yaxшы olar. Gцlя-gцlя dedi ki, piti-zad yoxdur. Xяbяriniz varmы ki, bizim yemяkxanalarda daha piti biшirmяyя icazя vermirlяr.

Qяlяm yoldaшlarыmыzdan biri piti sюhbяtinin nisyя olduьunu gюrцb, cыrnadы: - Biz neylяyя bilяrik, sovet ticarяtinin юz qanunlarы var.

Katib dedi ki, rяhmяtliyin oьlu, necя yяni neylяyя bilяrik?! Pitini yeyя bilirsiniz, mцdafiя elяyя bilmirsiniz?

Hamыmыz gцlцшdцk.

- Bu mяsяlяni qaldыrsanыz, kim Sizя nя deyяcяk?

Mяn qabaьa dцшцb tяnqidi bir yazы hazыrladыm.

Hadi mцяllim materialы oxuyub dedi ki, piti яsasяn aьыr iшdя чalышanlarn, ustalarыn, fяhlяlяrin yemяyidir. Qoy bu yazыnы bizim fяhlя qяzeti dяrc elяsin. Юzц dя aьsaqqal ustalardan birinin imzasы ilя.

Yazыnы mяndяn alыb, baшqa bir qяzetя юtцrdцlяr вя hяmin qяzetdя Azяrbaycan Respublikasыnыn Ticarяt Nazirinя aчыq mяktub dяrc olundu.

Belяliklя, Nazirin gюstяriшi ilя mяsяlя AZЯRBAYCAN MЯTBЯXИNИN XEYRИNЯ HЯLL EDИLDИ. Шяkiyя gяlяn qonaqlara iaшя mцяssisяlяrindя piti ilя yanaшы xan kababы, чoban aшы, юrцшtя, Qышlaq balvasы, yarpaq xяngяli vя s. tяamlar tяklif olundu.

Belя misallarы saymaqla qur-

taran deyil. Иndi Шяkidя kulinariya bayramы keчirяnlяr gяrяk Hadi mцяllimdяn halallыq alsыnlar...

O zamanlar piti ilя yanaшы piti dopusuna da "mцharibя" elan olunmuшdu. Шяkili duluzчular min zяhmяtlя hazыrladыqlarы bu qablarы qorxa-qorxa satыrdыlar. Bazara чыxaran kimi isя SЯDM (обахеес) inspektorlarы onlarыn baшыnыn цstцnц kяsdirirdi.

Bir gцn Hadi mцяllim bizi yanыna чaьыraraq dedi ki, bu mяslяlяri belя qoymaq olmaz. Adamlarы maariflяndirmяk lazыmdыr. Lap elя SЯDM inspektorlarыnы da...

Yerli yazarlara isя tapшыrdы ki, siz bu iшlя mяшьul olan duluzчular haqqыnda materiallar hazыrlayыb, dяrc edin. Qoy camaat gюrsцn ki, burada dюvlяtя zidd olan bir шey yoxdur.

SЯDM inspektorlarы ilя mяn dя mяшьul olaram.

Onun dediyi kimi dя oldu. Tezliklя yerli sяnяtkarlarыn hazыrladыqlarы mяhsullar - piti dopusu, чanaq, bardaq, kцlчяbasan, шяbяkя vя s bazara yol aчdы.

Bundan sonra Hadi mцяllim Шяkidя "Gцlab" шirniyyat evi yaradaraq Шяki шirniyyatыna meydan verdi. Иaшя mцяssisяlяrindя яvvяllяr цzяrinя qadaьa qoyulan Шяki paxlavasы, peшvяng, tel halva vя s шirniyyat mяhsullarыnыn satышыna icazя verildi. Gюzяl-gюzяl Шяki tяamlarы ayrы-ayrы evlяrin, mяhяllяlяrin mяtbяxindяn чыxaraq hamыnыn malы oldu.

Mяn deyяrdim ki, bu gцn Шяkinin dцnyanыn шirniyyat mяrkяzinя чevrilmяsindя Hadi mцяllimin dя unudulmaz xidmяti var.

Onu da qeyd etmяliyяm ki, Hadi mцяllim son dяrяcя mяdяni bir adam idi. Vя bunu яtrafыndakыlara da tяlqin edirdi. Oturub-durmaqda, adamlarla rяftarыnda hяmiшя nцmunя gюstяrirdi.

Gяnc olmasыna baxmayaraq yaшlы adamlar kimi danышыrdы.

Bu xцsusda onun юvladlarы da юz sяmimiyyяti ilя baшqalarыndan fяrqlяnirdi. Onun uшaqlarы шяhяr 8 saylы mяktяbdя oxuyurdu. Шяhяrin yeni yaшayыш massivini bяzяyяn (yeri gяlmiшkяn qeyd edяk ki, bu yaшayыш massivi dя Hadi mцяllimin dюvrцndя inшa olunmuшdur vя onu yaxыndan tanыyanlar oraya Hadiabad deyirdilяr) hяmin mяktяbdя baшqa imkanlы ailяlяrin uшaqlarы da tяhsil alыrdыlar.

BAYRAMLAR ЧOX YARAШЫR BЫZLЯRЯ Hadi mцяllim Шяkidя gюrцlяn iшlяrin, qazanыlan uьurlarыn yekunu vя tяntяnяsi kimi bayramlar keчiirlmяsinя xцsusi diqqяt yetirirdi. Rayonda yaradыlan iшgцzar яmяk mцhiti gяrginliklя mцшahidя olunurdu. Bяzi mцяssisяlяr gecяgцndцz, hяtta istirahяt gцnlяri dя iшlяyirdi. Adamlarыn яmяklяrinin bяhrяsi olaraq pul mцkafatlarы, qol saatlarы, istirahяt yerlяrinя, turist sяfяrlяrinя putyovkalar (yollayышlar) verilirdi. Tikinti-abadlыq iшlяrinin yekunlaшmasы, yeni obyektlяrin istifadяyя verilmяsi, adяti цzrя hansыsa bir tarixi gцn цчцn nяzяrdя tutulurdu. Ишlяr elя dinamikayla aparыlыrdы ki, aчыlыш lentlяrinin kяsilmяsi mяhз bayram gцnlяrinя tя-

sadцf edirdi. Qяdim Шяkinin яzяmяt vя vцqarыnы, яmяk adamlarыnыn qazandыьы nailiyyяtlяri, tяmizlik vя abadlыq iшlяrini nцmayiш etdirяn belя bayramlara birinci katib bюyцk rяvac verirdi. O, 26 may 1984-cц ildя ilk dяfя olaraq "Шяki bayramы" deyilяn mюhtяшяm, bюyцk bir tяntяnяnin bцnюvrяsini qoydu. Hяmin gцn шяkililяr az vaxt яrzindя gюrцlmцш iшlяrя bюyцk mцbarizlik vя zяhmяtsevяrlik bahasыna baшa gяlmiш яhяmiyyяtli obyektlяrin aчыlышыna цrяkdяn sevinирdilяr.

ШЯKЫ "UNESKO" NUN YARADЫCЫ ШЯHЯRLЯR ШЯBЯKЯSЫNЯ DAXЫL OLUB, FEСTЫVALLAR ШЯHЯRЫNЯ ЧEVRЫLЫB. Шяkililяr hяlя dя mюhtяrяm Prezidentimiz Иlham Яliyevin bюlgяmizя sяfяrinin doьurduьu sonsuz sevincin tяsiri altыndadыrlar. Dюvlяt baшчыsы Azяrbaycanыn brendi olan "Asan Hяyat" kompleksinin aчыlышыnda чыxыш edяrkяn demiшdir: Шяki юz qяdim tarixi simasыnы saxlayaraq inkiшaf edir, mцasirlяшir, Шяki rayonunda bюyцk infrastruktur layihяlяr inшa edilir. Иndi Шяki Beynяlxalq turizm mяrkяzinя чevrilir. Шяkinin memarlыьы, mяtbяxi, Шяki sяnяtkarlarыnыn яl iшlяri vя Шяkililяrin qonaqpяrvяrliyini nяzяrя alaraq biz чalышmalыyыq vя чalышacaьыq ki, Шяki rayonunu daha sцrяtlя inkiшaf etdirяk. Bu gцnя qяdяr юz hяllini tapmamыш bцtцn mяsяlяlяri hяll edяk.

30 ИL PARLAMENTDЯ, 25 ИL KOMИTЯ SЯDRИ Hadi mцяllim, maшallah, indi Siz юmrцn mцdriklik чaьыnda, шюhrяtin яn yцksяk zirvяsindяsiniz. 30 ildяn artыqdыr ki, Parlamentdя seчicilяrinzi lяyaqяtlя tяmsil edirsiniz.

Onun 25 ilini Komitя sяdri kimi sяmяrяli vя coшqun fяaliyyяt gюstяrirsiniz. Bцtцn bunlar xalqыmыzla yanaшы, dюvlяt baшчыsыnыn da Sizя olan inam vя etimadыnыn gюstяricisidir.

Sinяnizdя Vяtяnin яn yцksяk mцkafatы - "Иstiqlal ordeni" parlayыr. Чoxlarы bяlkя dя buna hяsяd aparыr.

Amma mяn qяlяm yoldaшыm, dostum, qardaшыm Kamal Turalыn "Hadi Rяcяbli - dцшцncяlяr iшыьыnda" kitabыnы oxuyandan sonra Sizin alicяnab obrazыnыzla Maksim Qorkinin "Polad necя bяrkidi" romanыndakы Pavel Кorчagиn arasыnda bir doьmalыq, bir yaxыnlыq gюrdцm. Siz dя onun kimi hяyatыn iчindяn, sadя adamlarыn arasыndan чыxaraq bяrkя-boшa dцшmцш, polad kimi bяrkimisiniz. Siz юz seчicilяrinizi sevdiyiniz kimi, seчicilяr dя Sizi sevir, Sizя inam, etibar gюstяrяrяk yanыnыza gяlir, юz dяrdsяrlяrini Sizinlя bюlцшцrlяr.

Ona gюrя dя bu vяzifяlяr, bu шan-шюhrяt Sizin halal haqqыnыzdыr.

Sonda sevimli oxucularыmыzы Sizin чoxcяhяtli ictimai-siyasi fяaliyyяtinizя hяsr olunmuш filmя baxmaьa dяvяt edirяm. Bu filmя necя dя Sizin sadя, sяmimi, fяdakar tяbiяtinizя uyьun bir ad seчilib: "Zamanыn seчdiyi siyasяtчi".

№ 11 (169), Нойабр 2018

Ъаваншир ФЕЙЗИЙЕВ, Милли Мяълисин депутаты, фялсяфя доктору (Яввяли гязетимизин 9-ъу сайында) Bu mяqsяdlя, Mяhяmmяd Яmin Rяsulzadя, Nяsib bяy Yusifbяyli, Fяtяli xan Xoyski, Яlimяrdan bяy Topчubaшov, Яhmяd bяy Aьaoьlu kimi шяxsiyyяtlяrin юncцllцyцndя Cцmhuriyyяt ideyalarыnыn insanlar arasыnda kцtlяvilяшdirilmяsi istiqamяtindя ardыcыl tяdbirlяr hяyata keчirilirdi. Яli bяy Hцseynzadяnin bцtцnlцklя tцrk dцnyasыna tяtbiq aktuallыьы ilя irяli sцrdцyц "tцrklяшmяk, islamlaшmaq vя avropalaшmaq" fikri Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin qurulmasыna aparan yolda xalqыmыzыn milli, dini kюklяrя, mцtяrяqqi vя bяшяri ideyalara sadiqliyinin яyani tяzahцrц idi.

Bu sыrada яn vacib amillяrdяn biri dя istiqlaliyyяt uьrunda apardыьы mцbarizяdя юz xalqыnы azadlыьa vя sяadяtя qovuшdurmaq цчцn Mяmmяd Яmin Rяsulzadя, Fяtяli Xan Xoyski, Nяsib bяy Yusifbяyli vя digяrlяri kimi gюrkяmli шяxsiyyяtlяrin nцmayiш etdirdiyi qяtiyyяt vя sarsыlmaz iradя idi. Иstiqlaliyyяt yolunda, dюvrцn siyasi, intellektual tяbяqяsinin яzmkar fяaliyyяti vя on minlяrlя soydaшыmыzыn hяyatыnы itirdiyi amansыz mцcadilя Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin yaranmasы ilя tariximizin яn parlaq sяhifяsini yazdы.

1918-ci ilin 28 mayыnda mцsяlman Шяrqindя ilk demokratik, dцnyяvi respublikanыn yaradыlmasы nя qяdяr яlamяtdar hadisя idisя, Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin tяшяkkцlцndяn sonra baш verяn hadisяlяr zяnciri dя юz яhatяliliyinя, tяsir dairяsinя, siyasi-mяnяvi yцkцnя gюrя bir o qяdяr vacib яhяmiyyяt daшыyыrdы. Olduqca mцrяkkяb siyasihяrbi шяraitdя istiqlaliyyяti elan edilяn Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin yarandыьы ilk gцndяn demokratik, hцquqi dюvlяt quruculuьu, universal insan hцquq vя azadlыqlarыnыn tяmin edilmяsi istiqamяtindя sistemli tяdbirlяr hяyata keчirmяsi чar mцtlяqiyyяtindяn qurtulmuш digяr xalqlarыn da yeni dюvlяtчilik tяcrцbяsinin formalaшmasыna, modernlяшяn dцnya praktikasыna uyьunlaшmasыna ciddi tяsir gюstяrdi. Bяlkя dя hяmin dюvrdя yenicя mцstяqilliyini bяyan etmiш Xalq Cцmhuriyyяti яrazi bцtюvlцyцnя tяhdidlяri, gяrgin siyasi vяziyyяti яsas gяtirяrяk, milli hюkumяt insan hцquq vя azadlыqlarыnыn tяmin edilmяsi mяsяlяsini ikinci plana da keчirя bilяrdi. Lakin Azяrbaycanыn siyasi fikir xadimlяri, milli hюkumяtdя tяmsil olunan gюrkяmli шяxsiyyяtlяri цчцn hцquq vя azadlыqlar heч bir halda prioritetliyini azaltmadы. Tяsadцfi deyildir ki, vяtяndaшlarыn mцlki vя siyasi hцquqlarыnыn qorunmasы, bцtцn xalqlarыn vя hяr kяsin milli, dini, irqi vя cinsi mяnsubiyyяtindяn asыlы olmayaraq, bяrabяrhцquqlu inkiшafы цчцn mцnbit шяraitin yaradыlmasы Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin Иstiqlal Bяyannamяsindя birbaшa яksini tapmышdы.

18 yaшыna чatmыш bцtцn vяtяndaшlara, o cцmlяdяn qadыnlara sяsvermя hцququnun verilmяsi isя hяmin dюvr цчцn bir чox Avropa dюvlяtlяrindя belя gцndяmя gяtirilmяsi mцmkцn olmayan elя bir demokratik dяyяr idi ki, bu fakt azadlыq vя demokratiya beшiyi sayыlan Avropa юlkяlяrindя bu gцn dя heyranlыq vя qibtя doьurmaqdadыr. Mяhz universal dяyяrlяrя, insan hцquq vя azadlыqlarыna tяminat yaradan prinsiplяri dюvlяt idarяetmяsinin яsas prinsiplяri kimi qяbul etmяklя Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti mюvcudluьunun ilk gцnlяrindяn etibarяn Шяrqin, Иslam vя Tцrk dцnyasыnыn mцtяrяqqi dюvlяt modeli kimi qяbul edilmяyя vя fяaliyyяt gюstяrmяyя baшladы.

Belяliklя, bцtцn regionun siyasi mяnzяrяsini dяyiшяn Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin yaranmasыndan sonra hяm юlkяdaxili, hяm dя regional vя beynяlxalq miqyasda dюvlяtчiliyin яsaslarыnыn mюhkяmlяndirilmяsi, beynяlxalq hцququn mцstяqil subyekti statusunun яldя edilmяsi mяqsяdilя ardыcыl tяdbirlяr hяyata keчirilmяyя baшlandы. Юlkяnin dюvlяt rяmzlяrinin tяsis edilmяsi barяdя qяrarыn qяbul edilmяsi, Azяr-

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 7

Dцnya respublikaчыlыq irsindя Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti baycan dilinin dюvlяt dili elan olunmasы, hakimiyyяtin qanunverici, icraedici vя mяhkяmя hakimiyyяtinя bюlцnmяsi prinsipi яsasыnda orqanik dюvlяt idarяetmяsinin яsasыnыn qoyulmasы, milli valyutanыn tяdavцlя buraxыlmasы, kifayяt qяdяr peшяkar kadrlardan ibarяt olan 40 min nяfяrlik milli ordunun yaradыlmasы qыsa mцddяt яrzindя hяyata keчirilmiш mцhцm tяdbirlяr idi. Bu чяrчivяdя, Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin Parlamenti yenicя mцstяqilliyinя qovuшmuш dюvlяtin qanunvericilik яsaslarыnы yaratmaq istiqamяtindя mцhцm addыmlar ataraq milli parlamentarizmin tяшяkkцlцnя yol aчdы. Иl yarыmlыq fяaliyyяti dюvrцndя parlament tяrяfindяn qяbul olunan qanunlar Xalq Cцmhuriyyяtinin mцstяqilliyinin mюhkяmlяndirilmяsinя, юlkяdя siyasi vя iqtisadi tяrяqqiyя, mяdяniyyяt, maarif vя tяhsil sahяlяrindя ciddi irяlilяyiшя sяbяb oldu. Belяliklя, Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti qarшыsыnda яsas hяdяf kimi dayanan siyasi, iqtisadi, mяdяni, tяhsil, ordu quruculuьu istiqamяtindя яn qabaqcыl qayda vя standartlarыn юlkяdя tяtbiqini hяyata keчirmяklя, hяm parlament, hяm dя milli hюkumяt bцtцn qцvvяlяrini sяfяrbяr etmiшdi.

Tarix boyu Qafqaz birliyi ideyasыna, regionda konstruktiv яmяkdaшlыq mцhitinin formalaшmasыna bюyцk zяrbя vuran ermяnilяr XX яsrin belя hяssas dюnяmindя dя юz mяkrli planlarыnы hяyata keчirmяk цчцn bцtцn vasitяlяrdяn istifadя edirdilяr. 114 min kvadrat kilometrlik яraziyя sahib olan Xalq Cцmhuriyyяtinin bцtцn bюlgяlяrdя юz suverenliyini tяmin etmяsinя baшlыca maneя tюrяdяn ermяni-daшnak birliklяrinin daьыdыcы fяaliyyяti юlkяdя islahatlar prosesini, quruculuq tempini lяngidirdi. Yenicя yaranmыш dюvlяt bцtцn siyasi sяylяrini, maliyyя vя hяrbi resurslarыnы daшnak-bolшevik birlяшmяlяrinin tяcavцzцnцn qarшыsыnыn alыnmasыna yюnяltmяyя mяcbur edilirdi. Yalnыz 3 aydan sonra - 1918-ci ilin sentyabrыnda Nuru Paшanыn rяhbяrliyi ilя Qafqaz Иslam Ordusu tяrяfindяn Bakыnыn ermяni-daшnak birliklяrindяn tam tяmizlяnmяsindяn sonra Xalq Cцmhuriyyяti hюkumяti юlkя яrazisindя яhяmiyyяtli dяrяcяdя sabitliyin bяrqяrar edilmяsinя nail oldu vя siyasi-diplomatik fяaliyyяtdя, iqtisadi-sosial sahяlяrdя ciddi uьurlar яldя edilmяyя baшlandы.

Artыq 1918-ci il dekabrыnda Bakыda yeni hюkumяtin formalaшdыrыlmasыndan dяrhal sonra mцttяfiq dюvlяtlяrin Bakыdakы nцmayяndяsi general Tomson Azяrbaycan hюkumяtini tanыmasы barяdя xцsusi bяyanat verdi. Hяmin bяyanatda bцtцn Azяrbaycan яrazisindя milli hюkumяtin qanuniliyi tяsdiqlяnir vя mцttяfiq hяrbi qцvvяlяr komandanlыьыnыn bu hюkumяtя dяstяk gюstяrяcяyi bildirilirdi. Hяmчinin, milli hюkumяtin nцmayяndяlяri ilя mцtяmadi gюrцшlяrdяn sonra general Tomson Paris Sцlh Konfransыnda Xalq Cцmhuriyyяti nцmayяndяlяrinin iшtirakыna dяstяyini dя ifadя etdi. Eyni zamanda, Balkan yarыmadasыnda vя Qafqazdakы Bюyцk Britaniya qoшunlarыnыn baш komandanы, general Corc Miln dя Иngiltяrяnin Azяrbaycan hюkumяtini юlkя яrazisindя yeganя qanuni hakimiyyяt kimi tanыdыьыnы bяyan etdi.

Milli hюkumяtin qarшыsыnda dayanan яsas vяzifяlяrdяn biri Paris Sцlh Konfransыnda, dцnyanыn siyasi nizamыnыn yenidяn quruluш aldыьы bir zamanda mцttяfiq dюvlяtlяr tяrяfindяn Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin tanыnmasыnы, dцnyanыn aparыcы dюvlяtlяri ilя diplomatik яlaqяlяrin yaradыlmasыnы tяmin etmяk idi. Hяmin dюvrdя Birinci Dцnya mцharibяsindяn qalib чыxmыш Antanta ittifaqыna daxil olan dюvlяtlяrin birlikdя vя hяr birinin ayrыca olaraq Qafqazda vя xцsusilя Azяrbaycanda mцhцm siyasi-iqtisadi, hяrbi mяqsяd vя maraqlarы var idi. Xalq Cцmhuriyyяti hюkumяtinin qarшыsыnda isя gяrgin siyasi-hяrbi шяraitdя, mяhdud resurslarla dюvlяti vя milli maraqlarыn mцdafiя olunmasы kimi olduqca чяtin vяzifя dayanыrdы. Яlimяrdan bяy Topчubaшovun rяhbяrliyi altыnda Paris Sцlh Konfransыnda iшtirak edяn nцmayяndя heyяtinin Xalq Cцmhuriyyяtinin dцnya birliyi

tяrяfindяn tanыnmasы цчцn ardыcыl sяylяri qыsa mцddяt яrzindя юz bяhrяsini verdi. 1919-cu ilin mayыnda Azяrbaycanыn istiqlaliyyяti mяsяlяsi ABШ Prezidenti Vudro Vilsonun tяшяbbцsц ilя ABШ, Bюyцk Britaniya, Fransa vя Иtaliya hюkumяti rяhbяrlяrinin tяmsil olunduьu Dюrdlяr Шurasыnыn iclasыnda geniш mцzakirя edildi.

1920-ci ilin yanvarыnda isя Bюyцk Britaniyanыn tяшяbbцsц ilя чaьыrыlmыш Paris Sцlh Konfransы Ali Шurasыnыn sessiyasыnda Xalq Cцmhuriyyяti dя daxil olmaqla, Cяnubi Qafqaz respublikalarыnыn mцstяqilliyinin tanыnmasы mяsяlяsi qaldыrыldы. Hяmin ilin 11 yanvar tarixindя Paris Sцlh Konfransыnыn Ali Шurasы tяrяfindяn qяbul edilmiш qяrarda mцttяfiq dюvlяtlяr tяrяfindяn Azяrbaycanыn de-fakto tanыnmasы bяyan edildi.

Azяrbaycanda Xalq Cцmhuriyyяtinin yaranmasы юlkяdя ictimai-siyasi hяyatda olduьu kimi, mяdяni, яdяbi, tяhsil sahяsindя dя ciddi canlanmaya sяbяb oldu. 1918ci ilin avqustunda "Xalq maarifinin, mяktяblяrin millilяшdirilmяsi haqqыn-

kюvrяk edirdi. 1920-ci ilin яvvяllяrindя ermяni nцmayяndяlяrinin Moskvaya яrazi gцzяшtlяri mцqabilindя Xalq Cцmhuriyyяti hюkumяtini devirmяyi tяklif etmяsi яsl ermяni xislяtini, xяyanяtkarlыьыnы gюstяrяn tarixi faktlardan biridir.

Cцmhuriyyяt qurucularыnыn яksяriyyяti - Mяhяmmяd Яmin Rяsulzadя, Fяtяli xan Xoyski, Nяsib bяy Yusifbяyli, Яlimяrdan bяy Topчubaшov, Xosrov bяy Sultanov, Mяmmяdhяsяn Hacыnski, Xяlil bяy Xasmяmmяdov, Mяmmяd Yusif Cяfяrov, Яkbяr aьa Шeyxцlislamov, Xudadat bяy Mяlik-Aslanov, Camo bяy Hacыnski, Xudadat bяy Rяfibяyli, Behbud xan Cavanшir, Иsmayыl xan Ziyadxanov, Aslan bяy Sяfikцrdski, Sяmяd bяy Mehmandarov, Rцstяm xan Xoyski vя baшqalarы yцksяk tяhsil almыш ziyalыlar, siyasяtчilяr idilяr. Onlar yaxшы baшa dцшцrdцlяr ki, yaranmыш yeni tarixi-siyasi шяraitdя Azяrbaycan юz bюyцk dюvlяtчilik яnяnяlяri цzяrindя mцstяqil demokratik respublikanы яrsяyя gя-

АЗЯРБАЙЪАН ЪЦМЩУРИЙЙЯТИНИН ГУРУЪУЛАРЫ

da" qяrarla tяdris mцяssisяlяrindя tяhsilin ana dilindя aparыlmasыna baшlandы. 1919-cu ilin sentyabrыnda Xalq Cцmhuriyyяti Parlamenti tяrяfindяn Bakы шяhяrindя universitet aчmaq haqqыnda qanun qяbul edildi.

Bakы Dюvlяt Universitetinin Nizamnamяsinin qяbul edilmяsi vя onun fяaliyyяtя baшlamasы milli vя peшяkar kadrlarыn hazыrlanmasы istiqamяtindя atыlmыш mцhцm addыm idi.

Xalq Cцmhuriyyяti dюnяmindя Mяhяmmяd Hadi, Hцseyn Cavid, Cяlil Mяmmяdquluzadя, Цzeyir bяy Hacыbяyli, Яbdцrrяhim bяy Haqverdiyev, Abdulla Шaiq, Cяfяr Cabbarlы, Яhmяd Cavad, Almaz Иldыrыm, Яzim Яzimzadя kimi gюrkяmli yaradыcы шяxsiyyяtlяrin nцmunяsindя mцstяqil Azяrbaycanda mяdяniyyяt, яdяbiyyat vя incяsяnяt юz intibah dюvrцnц yaшadы. Eyni zamanda, ana dilindя qяzet vя jurnallarыn nяшri xalqыmыzыn mяdяni inkiшafыnda vя maariflяnmяsindя mцhцm rol oynadы. Bu dюvrdя nяшr edilяn "Azяr-baycan", "Иstiqlal", "Aчыq sюz" kimi qяzet vя dяrgilяr юlkя яhalisinя mцhцm informasiyalarыn чatdыrыlmasыnda яsas vasitяlяr kimi чыxыш edirdi.

Azяrbaycanda milli iqtisadiyyatыn, milli sahibkarlыьыn, milli burjuaziyanыn dayaqlarы yaradыlыrdы. Birinci Dцnya mцharibяsindяn sonra dюvlяtlяrarasы mцnasibяtlяrdя gяrginlikliklяrin yaшandыьы bir zamanda Azяrbaycan яn mцxtяlif vasitяlяrlя dцnya miqyasыnda яmяkdaшlыьa чыxmaьa can atыrdы.

Siyasяt, diplomatiya, hяrb, iqtisadiyyat, tяsяrrцfat, elm, tяhsil vя mяdяniyyяt sahяlяrinin hяr biri юlkяnin daxili hяyatыnda vя digяr dюvlяtlяrlя tяmasыnda yeni fяaliyyяt mexanizmlяrini hяrяkяtя gяtirirdi...

Belя bir aьыr siyasi durumda ermяni birlяшmяlяrinin azяrbaycanlыlara qarшы tюrяtdiyi kцtlяvi qыrьыnlar vя юlkяdя sabitliyin pozulmasыna yюnяlяn cяhdlяr Xalq Cцmhuriyyяtini bolшevik tяcavцzцnя qarшы daha da

tirmяsя, bu imkan birdяfяlik яldяn чыxacaq. Cцmhuriyyяtin sцqutundan sonra hяyatыnы itirmiш, яksяriyyяti isя 1920-ci ildя bolшeviklяr tяrяfindяn юldцrцlmцш bu insanlar, яslindя, bюyцk millяt qяhrяmanlarыdыr. Onlar hяm dя milli dюvlяtчilik яnяnяlяrini dцnyanыn yalnыz bir neчя mцtяrяqqi Avropa dюvlяtlяrindя vя Amerika Birlяшmiш Шtatlarыnda yenicя tяшяkkцl tapmaьa baшlayan demokratizm vя respublikaчыlыq tяcrцbяsi ilя birlяшdirяrяk, чoxmillяtli vя чoxpartiyalы parlament quruculuьunda, юlkя яrazisindя yaшayan bцtцn xalqlarыn vя hяr iki cinsin bяrabяr seчki hцququnun qanunla tяsbit edilimяsi mяsяlяsindя daha irяli gedяrяk, xalqыmыzыn tarixi-mяdяni vя ictimai-siyasi dцnyagюrцшцnцn seчkin dяyяrlяri цzяrindя Qafqazыn яn bюyцk dюvlяtini yaratmышlar! Mяhz cцmhuriyyяtчilяrin fяdakarlыьы sayяsindя Azяrbaycan bu gцn dя Qafqazыn яn bюyцk dюvlяti olaraq yaшamaqdadыr. Яgяr cцmhuriyyяtчilяr 1918-1920-ci illяrdя mцstяqilliyin tяmяlini qoymasaydыlar, Azяrbaycan vя digяr Qafqaz юlkяlяri XX яsrin sonlarыnda Sovet Иttifaqыndan suveren respublika kimi ayrыla bilmяyяcяkdilяr. Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti ilя mцasir Azяrbaycan Respublikasыnы cяmi 70 il ayыrыr. Lakin bu 70 ildя dя bizi ayыran yox, birlяшdirяn dяyяrlяr xalqыmыzыn ruhunda varislik xяtti ilя yaшayыb!

1920-ci ildя Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin sцqutu xalqыmыzыn dцnyяvi-universal dяyяrlяrя baьlыlыьыnы, istiqlal яzmini sarsыtmadы, яksinя, юz mцbarizяsini yeni siyasi шяraitdя daha uyьun platformalarda aparmaьa ruhlandыrdы. Xцsusilя Azяrbaycanыnыn siyasi mцhacirяtinin nцmayяndяlяri Cцmhuriyyяt ideyalarыnыn yaшadыlmasы, Azяrbaycan hяqiqяtlяrinin dцnya ictimaiyyяtinя чatdыrыlmasы iшindя yorulmaz sяylяrini davam etdirdilяr.

1991-ci ildя milli mцstяqilliyimizin bяrpa edilmяsindяn sonra

milli dюvlяtчilik tariximizin qцrur mяnbяyi olan Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti irsinin dяrindяn araшdыrыlmasы istiqamяtindя mцhцm addыmlar atыlmыш, Cцmhuriyyяt dюvrцndя hюkumяtdя tяmsil olunmuш nцmayяndяlяrin vя digяr milli aydыnlarыn hяyat vя fяaliyyяtinя dair yцzlяrlя araшdыrma iшыq цzц gюrmцшdцr. Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin yaranmasыnы xalqыmыzыn istiqlaliyyяt arzusu ilя яlaqяlяndirяn Heydяr Яliyev sюylяyirdi: "Mцsяlman Шяrqindя ilk demokratik cцmhuriyyяtin mяhz Azяrbaycan torpaьыnda yaranmasы xalqыmыzыn o dюvrdя vя o illяr яrяfяsindя XЫX яsrin sonunda vя XX яsrin яvvяllяrindя milli mцstяqillik, azadlыq duyьularы ilя yaшamasы ilя baьlыdыr. O illяrdя xalqыmыzыn qabaqcыl шяxsiyyяtlяri, mцtяfяkkir adamlarы, ziyalыlarы xalqыmыzda milli azadlыq, milli mцstяqillik duyьularыnы gцclяndirmiш, milli dirчяliш, milli oyanыш яhval-ruhiyyяsi yaymыш vя bunlarыn hamыsы mяntiqi olaraq Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin yaranmasыna gяtirib чыxarmышdыr."

Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin siyasi varisi kimi Azяr-baycan Respublikasыnda cцmhuriyyяtчilik dяyяrlяrinin vя ideyalarыnыn yaшadыlmasы istiqamяtindя dюvlяt sяviyyяsindя tяdbirlяr mцntяzяm шяkildя hяyata keчirilmяkdяdir. Hяlя 1998-ci ildя цmummilli lider Heydяr Яliyev tяrяfindяn imzalanmыш Sяrяncama uyьun olaraq, Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin 80 illik yubileyi bцtцn respublika яrazisindя silsilя tяdbirlяrlя qeyd edilmiш, Cцmhuriyyяt irsinin tяbliьatы istiqamяtindя maariflяndirici tяdbirlяr hяyata keчirilmiшdir. Azяrbaycan Respublikasы Prezidentinin 1 fevral 2003-cц il tarixli Sяrяncamыna uyьun olaraq Bakы шяhяrindя Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinя abidяnin ucaldыlmasы Cцmhuriyyяt dяyяrlяrinin яbяdilяшdirilmяsi istiqamяtindя atыlmыш vacib addыm olmuшdur. 2008-ci ildя Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin 90 illik yubileyinin keчirilmяsi haqqыnda Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti Иlham Яliyev tяrяfindяn Sяrяncamыn imzalanmasы milli dюvlяtчilik tariximizin parlaq nцmunяsi olan Xalq Cцmhuriyyяtinin irsinя vя dяyяrlяrinя yцksяk ehtiramыn daha bir bariz gюstяricisi idi. Prezident Иlham Яliyev tяrяfindяn 2018-ci ilin "Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti Иli" elan edilmяsi tariximizin qцrurverici sяhifяsini, hяmin dюvrцn istiqlal vя azadlыq mцcahidlяrinin hяyat vя fяaliyyяtini bir daha xatыrlamaq, юyrяnmяk vя tяbliь etmяk цчцn gюzяl imkandыr.

Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti zaman baxыmыndan az mцddяtdя mюvcud olsa da, mahiyyяt etibarilя Azяrbaycan xalqыnыn dюvlяtчilik tяfяkkцrцndя dяrin izlяr buraxdы. Xalqыmыz Cцmhuriyyяt dюnяmindя daha da zяnginlяшmiш mili-mяnяvi dяyяrlяri qoruyub saxladы, hяtta Sovet hakimiyyяti illяrindя dя юzцnцn dюvlяtчilik atributlarыna dяrin ehtiramыnы цrяyindя yaшatdы.

Heч шцbhяsiz ki, Sovet Иttifaqыnыn sцqutundan sonra Azяrbaycanыn mцstяqilliyinя yenidяn qovuшmasыnda Cцmhuriyyяt dюnяmindя mюhkяmlяnib inkiшaf etdirilmiш dюvlяtчilik шцuru, milli-mяnяvi dяyяrlяr, milli юzцnцdяrkin yetiшmяsi hяlledici amil olmuшdur. Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti qarшыsыna qoyduьu mяqsяdlяrя tam nail olmadan sцquta uьrasa da, onun xalqыmыzыn шцurunda bяrqяrar etdiyi istiqlaliyyяt mяfkurяsi demokratik, hцquqi dюvlяt prinsiplяrinя яsaslanan mцstяqil Azяrbaycanыn yenidяn qurulmasыnda яvяzsiz rol oynadы.

Bu gцn siyasi sabitliyin, dayanыqlы inkiшafыn mяrkяzi olan Azяrbaycan Respublikasы - varisliyinin шяrяfini bayraьыndan ideallarыnadяk qцrurla daшыdыьы Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяti dюvrцndя gerчяklяшdirilmяsi mцmkцn olmayan ideya vя mяqsяdlяri яzmkarlыqla hяyata keчirmяkdяdir. Azяrbaycan Xalq Cцmhuriyyяtinin yaranmasы vя mюvcudluьu uьrunda mцbarizя aparmыш шяxsiyyяtlяrin ruhuna яn bюyцk ehtiram da mяhz demokratik, hцquqi dюvlяt quruluшunun яsaslarыnы mюhkяmlяndirmяkdяn, insan inkiшafыna яsaslanan rifah dюvlяti yaratmaq uьrunda ardыcыl fяaliyyяti davam etdirmяkdяn ibarяtdir.

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 8

№ 11 (169), Нойабр 2018

"Dцnяnimя Р А С И М qaytar mяni"

Azяrbaycan kino sяnяtinin gюrkяmli nцmayяndяsi, kinorejissor, SSRИ vя respublika dюvlяt mцkafatlarы laureatы, Xalq artisti Rasim Ocaqovun anadan olmasыnыn 85 illik yubileyi noyabrыn 24-dя onun doьulub boya-baшa чatdыьы Шяki шяhяrindя bюyцk mяhяbbяtlя qeyd olunub.

МЯММЯД АРАЗ - 85 Azяrbaycanын Xalq Шairi Mяmmяd Arazыn 85 illik yubileyi mцnasibяtilя Шяki Накам адына Mяrkяzi kitabxanada "Dцnяnimя qaytar mяni" adlы poeziya axшamы keчirilмишдир.

85

Шairin "Dцnяnimя qaytar mяni" шeirinin videoчarxы ilя baшlanan tяdbirdя hяmyerliмиз, шair Musa Hяшimov, Zaur Иlhamoьlu, Tяrlan Иsgяndяrov, Яfsanя Rяvan ardыcыl чыxышlarыyla tamaшaчыlarda Mяmmяd Araz yaradыcыlыьыna, цmumilikdя poeziyaya, kitaba vя kitabxanaya maraq yaradan чыxышlar etмишляр.

Шаир Musa Hяшimov qeyd etмишдир ki, bu gцn Mяmmяd Arazыn шяrяfinя tяшkil olunmuш poeziya bayramыdыr. Poeziya insanыn ruhunun qidasыdыr. Шаир Zaur Иlhamoьlu чыxышыnda Mяmmяd Arazыn "Ayaьa dur, Azяrbaycan!" шeirinя cavab olaraq юzцnцn yazdыьы "Qaval daшы" adlы шeirini sяslяndirdi.

Tяrlan isgяndяrov шairin "Unut mяni" шeirini sяslяdirdi.

Kitabxanamыzыn oxucularындан олан 11 nюmrяli orta mяktяbin шagirdlяri Mяmmяdova Иlkanя шаирин "Ayaьa dur, Azяrbaycan!" шеирини, Muradlы Fidan "Vяtяn desin" шеирини, Mяmmяdli Ayчin

"Dцnya sяnin, dцnya mяnim, dцnya heч kimin" шeirlяrini sяslяndirdilяr.

Tяdbirin tяшkilatчыsы Dилбяр Yaqubova чыxышlarыn arasыnda iшtirakчыlara Mяммяд Araz yaradыcыlыьыnыn maraqlы mяqamlarыnы чatdыraraq qeyd etdi ki, Иkinci cahan mцharibяsi illяrindя Nursu kяndinin balaca sakini, "axшam mяktяbli, gцndцz чoban"ы olan Mяmmяd Иbrahimov ilk qяlяm tяcrцbяlяrini obrazlы шяkildя "tapшыrыq dяftяri" adlandыrdыьы "sal daшlar цstцndя" yazmalы olmuшdur. Mцharibя aparan юlkяdя hяr mяktяbdя bir kitabыn, hяr sinifdя bir dяftяrin olmasы ancaq mцmkцn idi. Bu mяnada Чadыrdaш яtяyindя, Шahbulaq yaylaьы яtrafыndakы yazы masasыna bяnzяyяn sal daшlar Mяmmяd Arazыn ilk шeir dяftяrinin daшlaшmыш sяhifяlяridir. Bяlkя dя ilkin baшlanьыcы daшla baьlы olan bu poeziyada daш motivinin sonralar яsas aparыcы mюvzulardan birinя чevrilmяsinin mцhцm sяbяblяrindяn biri dя budur.

D.Yaqubova hяmчinin шairin "Bu dцnya dцzяlmir, dцzяlmir, baba" шeirini sяslяndirdi. Йыьынъаьын сonунda шеир йазмаьа yeni baшlamыш истедадлы эянъ Cahangir Sцleymanovun шairin "Dцnya sяnin, dцnya mяnim, dцnya heч kimin" seirinя cavab olaraq yazdыьы шeir Tяrlan Tцrksoyun ifasыnda sяslяndi.

Tяdbirdя "Шяki Bяlяdiyяsi" qяzetinin baш redaktoru Murad Nяbibяyovun шairin 85 illik yubileyi mцnasibяtilя йаздыьы "Adsыz yazы... yaxud "Dцnya heч kimin!" adlы mяqalяsi haqqыnda da sюz aчыldы.

Дилбяр ЙАГУБОВА

85

Шяhяr rяhbяrliyi, sяnяtkarыn ailя цzvlяri vя sяnяt dostlarы, yubiley tяdbirinя dяvяt olunan qonaqlar, respublikamыzыn tanыnmыш mяdяniyyяt vя incяsяnяt xadimlяri яvvяlcя Rasim Ocaqovun шяhяrin "Gцyцmlяr" dairяsi яrazisindяki barelyefi юnцnя яklil qoyub, gцl dяstяlяri dцzцb, kinorejissorun xatirяsini ehtiramla yad ediblяr.

Sonra tяdbir iшtirakчыlarы Rasim Ocaqovun adы verilmiш Шяki Uшaq-Gяnclяr Иnkiшaf Mяrkяzinin aчыlышыnda iшtirak ediblяr. АЗЯРТАЪ-ын вердийи мялумата эюря, Mяrkяzin nяzdindя fяaliyyяt gюstяrяcяk uшaq kino-foto studiyasыnыn яsas mяqsяdi uшaqlarыn bu yaradыcы sahяyя maraьыnыn artыrыlmasыdыr.

Binada, hяmчinin musiqi, rяsm, xalq tяtbiqi sяnяti otaqlarы, rяqs vя sяrgi zallarы yerlяшir.

Tяdbirdя чыxыш edяn Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяti baшчыsыnыn mцavini Zяrinя Cavadova bu qяdim diyarda gюrkяmli kinorejissor, Xalq artisti Rasim Ocaqovun 85 illiyinin qeyd edilmяsinin шяhяrin mяdяni hяyatыnda чox яlamяtdar bir hadisя olduьunu bildirib. О, вurьulaйыb ki, Шяki юzцnяmяxsus mяdяniyyяti, tяkrarsыz vя bяnzяrsiz adяt-яnяnяlяri, xцsusiyyяtlяri ilя fяrqlяnяn bir шяhяrdir. Bu шяhяrя шюhrяt gяtirяn чox шey var - tarixi abidяlяr, zяngin mяdяniyyяt, tariximяdяni irs vя яn baшlыcasы gюrkяmli шяxsiyyяtlяr: "Шяki deyяndя bizim yadыmыza tanыnmыш sяnяt adamlarы dцшцr. Mirzя Fяtяli Axundzadяdяn baшlamыш цzц bu yana onlarla sяnяt xadimi, sюz dahisi olan insanlar

Шяkinin bяzяyidirlяr. Onlarыn arasыnda bir nяfяr dя var kinorejissor, operator, dюvlяt mцkafatlarы laureatы, Xalq artisti Rasim Ocaqov, yцksяk mяnяvi яxlaqi dяyяrlяrя malik olan sяmimi bir insan. Mяnя elя gяlir ki, Rasim Ocaqov qяdяr юz yerinя, юz yurduna baьlы olan, Шяkini цrяkdяn sevяn ikinci bir sяnяtkar tapa bilmяrik. Rasim Ocaqov юz yaradыcыlыьыnda Шяkiyя vя шяkililяrя xas olan bцtцn cяhяtlяri ustalыqla tяrяnnцm vя tяsvir edib. Biz hяr dяfя onun filmlяrinя baxanda sanki yenidяn юzцmцzц, Шяkini vя шяkililяri tanыyыrыq. Rasim Ocaqovun xatirяsi Шяkidя hяmiшя яziz tutulur", - deyя Zяrinя Cavadova bildirib.

Tяhsil Nazirliyinin шюbя mцdiri Vasif Mяmmяdov Шяkidя mцasir цslubda yaradыlan

Шяki torpaьы чox istedadlы insanlar yetiшdirib, Azяrbaycan mяdяniyyяtinя, incяsяnяtinя bюyцk sяnяtkarlar bяxш edib. Belя sяnяtkarlardan biri dя kinorejissor Rasim Ocaqovdur.

O, nяinki Azяrbaycanыn, elяcя dя keчmiш Sovetlяr Birliyinin kino mяdяniyyяti tarixindя юzцnяmяxsus yeri olan чox istedadlы kinorejissor olub. Бu fikirlяr Azяrbaycan kino sяnяtinin gюrkяmli nцmayяndяsi, kinorejissor, SSRИ vя respublika dюvlяt mцkafatlarы laureatы, Xalq artisti Rasim Ocaqovun anadan olmasыnыn 85 illiyi mцnasibяtilя noyabrыn 24-dя Шяki шяhяrindя keчirilяn yubiley tяdbirindя sяslяndirilib.

Zяrinя Cavadova, Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяti baшчыsыnыn mцavini Uшaq-Gяnclяr Иnkiшaf Mяrkяzinя Azяrbaycanыn gюrkяmli kino xadimi, kinematoqrafiya sahяsindя bюyцk iz qoyan vя onun inkiшaf istiqamяtlяrini mцяyyяn edяn bir шяxsin Rasim Ocaqovun adыnыn verilmяsinin tяhsil sahяsinin яmяkdaшlarы цчцn чox bюyцk fяxr olduьunu vurьulayыb. "Biz яminik ki, hazыrda bu mяrkяzdя gяlяcяyin rяssamlarы, fotoqraflarы, rejissorlarы tяhsil alыrlar vя onlar gяlяcяkdя Шяkini layiqincя tяmsil edяcяklяr", - deyя Vasif Mяmmяdov bildirib.

Tяdbirdя Шяkinin musiqi kollektivlяri konsert proqramы ilя чыxыш ediblяr.

***

Tяdbirdя шяhяr rяhbяrliyi, sяnяtkarыn ailя цzvlяri, sяnяt dostlarы, respublikanыn tanыnmыш incяsяnяt vя mяdяniyyяt xadimlяri, ictimaiyyяt nцmayяndяlяri iшtirak ediblяr.

Yubiley tяdbirinin iшtirakчыlarы яvvяlcя kinorejissorun hяyat vя yaradыcыlыьыndan bяhs edяn foto-ekspozisiya ilя tanыш olublar. Kinorejissorun чяkdiyi filmlяrdяn fraqmentlяr, filmlяrindя rol almыш aktyorlarыn yaratdыqlarы obrazlar, чяkiliш meydanчalarыndan gюrцntцlяr vя digяr fotolar tяdbir iшtirakчыlarы tяrяfindяn bюyцk maraqla qarшыlanыb.

(Давамы 9-ъу сящифядя)

Гонаглар вя иътимаиййят нцмайяндяляри Расим Оъаговун Шякидяки барелйефи юнцндя.

2008-ci ildя gюrkяmli kinorejissorun 75 illiyi mцnasibяtilя qoyulmuш barelyefin mцяllifi Xalq rяssamы Natiq Яliyevdir.

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 11 (169), Нойабр 2018

сящ. 9

О Ъ А Г О В - 85

Елхан Усубов, Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtiнин baшчыsы (Яввяли 8-ъи сящифядя) Yubiley tяdbirinin яvvяlindя Rasim Ocaqovun hяyat vя yaradыcыlыьыndan bяhs edяn sяnяdli film nцmayiш etdirilib. Соноа Шяки Шящяр Иcra Щakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov чыxыш edяrяk Шяkidя gюrkяmli ki-

norejissor Rasim Ocaqovun 85 illiyinin qeyd olunmasыnыn шяhяrin mяdяni hяyatыnda чox яlamяtdar hadisя olduьunu bildirib.

Елхан Усубов гeyd едиb ki, Rasim Ocaqovun yaradыcыlыq yolu milli kino mяdяniyyяti tarixindя xцsusi bir mяrhяlяni tяшkil edir. Bюyцk sяnяtkar чяkdiyi

maraqlы kinofilmlяrdя novator metodlardan bacarыqla istifadя edib. Kino sяnяtinin zяngin imkanlarыnыn цzя чыxarыlmasыnda Rasim Ocaqovun bюyцk яmяyi olub. Onun filmlяri fяal vяtяndaш mюvqeyi vя mцasirliyi ilя seчilir.

Rasim Ocaqov ekran hяyatы verdiyi bяdii vя sяnяdli filmlяri ilя kino tariximizя parlaq sяhifяlяr yazыb. Bюyцk sяnяt яsяrlяri olan bu filmlяr Azяrbaycan kinosunun qыzыl fonduna daxil olub.

Vurьulanыb ki, Rasim Ocaqovun yaradыcыlыьыnda Шяki mюvzusu xцsusi yer tutur. O, doьulduьu yerя qяlbяn baьlы idi. Bir sыra filmlяrindя yaratdыьы шяkili obrazы ilя burada yaшayan insanlara xas olan xцsusiyyяtlяri mahir bir sяnяtkar kimi canlandыra bilmiшdi.

Bildirilib ki, gюrkяmli kinorejissorun xatirяsi anadan olduьu Шяki шяhяrindя daim яziz tutulur. Шяkidя onun yaшadыьы evя xatirя lюvhяsi vurulub, "Gцyцmlяr" meydanыnda barelyefi qoyulub. Шяhяrin kцчяlяrindяn biri bu bюyцk sяnяtkarыn adыnы daшыyыr.

Yubiley tяdbirlяri чяrчivяsindя bu gцn aчыlышы olan Шяki Uшaq Gяnc-

"Rasim Ocaqov Azяrbaycan kinosunun 45-50 illik bюyцk bir mяrhяlяsini yaradan sяnяtkar olub.

O, Azяrbaycan kino tarixindя millimяnяvi dяyяrlяrimizi yaшadan gюrkяmli шяxsiyyяt idi." Бu fikirlяri tanыnmыш rejissor Шeyx Яbdцl Mahmudov yubi-

Мурад НЯБИБЯЙОВ

***

***

"Иki yaшыmdan baшlayaraq, bцtцn yayы babamla birlikdя Шяkidя keчirirdim. Bцtцn uшaqlыьыm babamыn yanыnda olub. Mяn o illяri чox yaxшы xatыrlayыram. Xoшbяxt insanam ki, Rasim Ocaqov kimi babam olub vя mяn onun nяvяsiyяm."

Azяrbaycan kino sяnяti-

Tяdbirdя Rasim Ocaqovun bir чox filmlяrindя rol almыш Xalq artistlяri Hacы Иsmayыlov vя Fяxrяddin Manafov чыxыш edяrяk gюrkяmli kinorejissorla baьlы xatirяlяrini bюlцшцblяr.

Sonra Xalq artisti Rasim Ocaqovun 85 illik yubileyi ilя яlaqяdar Azяrbaycan Respublikasы Kinematoqrafчыlar Иttifaqыnda keчirilяn "Шяki, mяn sяni sevirяm" mцsabiqяsinin qaliblяrinin mцkafatlandыrыlmasы mяrasimi olду. "Яn yaxшы bяdii film" nominasiyasыnda rejissor Tahir Яliyevin "Xalisin arzularы", "Яn yaxшы sяnяdli film" nominasiyasыnda isя Zamin Mяmmяdovun "Шяbяkя" filmi qalib olду. Foto nominasiyasыnda isя Nigar Pirimovanыn "Qяdim Шяki" fotosu mцkafat qazanды.

Mцsabiqя чяrчivяsindя mцnsiflяr heyяtinin xцsusi mцkafatыna "Sяnяdli film" nominasiyasыnda Tacяddin Quliyevin "Шяki, mяn sяni sevirяm", Rяшad Qasыmovun "Rasim Ocaqov zirvяsi" filmlяri, foto цzrя isя Azяr Cяfяrovun "Шяkinin uшaqlarы" fotosu layiq gюrцlдц.

sim Ocaqov yalnыz iki-цч dяfя чяkiliш aparыlan yerlяrdя oldu. Filmi tяhvil verяn zaman yavaшca yaxыnlaшыb mяnя dedi ki, adыnы yaradыcы heyяtin siyahыsыndan чыxarыm. Dedim ki, siz nя danышыrsыnыz, adыnыzыn orada olmasы mяnim цчцn bюyцk fяxrdir.

Dedi ki, sяn cavansan, baшa dцшmцrsяn. Elя bilяcяklяr ki, filmi mяn чяkmiшяm, sяn isя elя-belя yalandan yanыmda vaxt keчirmisяn. Иndi bunu heч kim etmяz.

Rasim Ocaqovun bюyцklцyц mяhz bunda idi".

nin gюrkяmli nцmayяndяsi Rasim Ocaqovun nяvяsi Nяrminя Hяsяnova bu sюzlяri kinorejissorun Шяkidя keчirilяn yubiley tяdbirindя jurnalistlяrя mцsahibяsindя deyib.

Tяdbirdя nцmayiш olunan sяnяdli filmin, sяslяnяn чыxышlarыn uшaqlыq illяrini ona bir daha xatыrlatdыьыnы vurьulayan N.Hяsяnova bildirib: "Babamыn yubileyinя hяsr olunan bu tяdbirя Bakыdan xeyli qonaqlar, qohumlarыmыz, babamыn dostlarы, tanыnmыш kino xadimlяri tяшrif buyurublar. Gюzяl bir gцn keчirdik. Bu sяnяt bayramыnы bizя yaшatdыqlarыna gюrя yubiley gecяsinin bцtцn tяшkilatчыlarыna ailяmiz adыndan minnяtdarlыьыmы bildirirяm".

Шeyx Яbdцl: "Rasim Ocaqov kino Nяrminя Hяsяnova: tariximizdя mяrhяlя "Rasim Ocaqovun yaradan sяnяtkar nяvяsi olduьuma gюrя чox xoшbяxtяm." olub."

lяr Иnkiшaf Mяrkяzinя Rasim Ocaqovun adы verilib. Mяrkяzin nяzdindя fяaliyyяt gюstяrяcяk uшaq kino-foto studiyasы uшaqlarыn bu yaradыcы sahяyя maraьыnыn artmasыna юz tюhfяsini verяcяk.

Rasim Ocaqovla baьlы xatirяlяrini bюlцшяn Azяrbaycan Respublikasы Kinematoqrafчыlar Иttifaqыnыn sяdri, Dюvlяt mцkafatlarы laureatы, Xalq artisti Шяfiqя Mяmmяdova deyib: "Azяrbaycan milli kinomuzda elя bil ayrыca kino adasы var - Rasim Ocaqovun kinosu. Mяn юzцmц чox xoшbяxt insan sayыram ki, o kinoya aidяm vя orada varam.

Mяn Rasim Ocaqovun яn mяшhur, яn uьurlu filmlяrindя чяkilmiшяm. Biz o uьurlarы bir yerdя yaшadыq. O dюvrlяr mяnim dя taleyimin, hяyatыmыn яn gюzяl, яn bяxtяvяr gцnlяri idi. Rasim Ocaqov чox шяrяfli, чox mяnalы bir юmцr yaшadы. Heч nяdя gюzц yox idi, filmlяri idi onun varlыьы. O, bu varlыьы Azяrbaycan xalqыna miras qoyub getdi. Rasim Ocaqov kinonun nяbzi, hяyatы idi vя Azяr-baycan kinosuna юmrцnц hяsr etdi.

Azяrbaycan kinosu da, onun чяkdiyi filmlяr dя Rasim Ocaqovu hяmiшя yaшadacaq".

ley tяdbirindя sюylяyib.

Rasim Ocaqovla baьlы xatirяlяrini журналистлярля bюlцшяn rejissor deyib: "Onun mяnя etdiyi yaxшыlыьы юmцrboyu unutmaram. Moskvada rejissorluq tяhsili alыb Azяrbaycana qayыtmышdыm. O vaxtlar film чяkmяk чox чяtin idi. "Qaчaq Nяbi" filminin чяkiliшlяrinя baшlayanda Rasim Ocaqov mяnя yaxыnlaшыb dedi: "Sяnin filminin bяdii rяhbяri юzцm olacaьam. Qorxma, arxanda dayanmышam". Yяni sюhbяt onun gяnc kadrlara olan mцnasibяtindяn gedir. Filmin чяkiliшlяri zamanы Ra-

Hacы Иsmayыlov: "Mяni aktyor kimi tanыdan, mяnя tamaшaчы rяьbяti qazandыran Rasim Ocaqov olub."

"Mяni bir aktyor kimi kяшf edяn gюrkяmli rejissorumuz Rasыm Ocaqov olub. Rasim Ocaqov mяni bir aktyor kimi yetiшdirib, tanыdыb, mяnя tamaшaчы rяьbяtini qazandыrыb. Xoшbяxt adamam ki, Rasim Ocaqov kimi bir rejissorun filmlяrindя чяkilmiшяm. Bu xoшbяxtlik mяnя hяyatыmda beш dяfя nяsib olub. Mяn Rasim Ocaqovun beш filmindя rol almышam." Бu sюzlяri yubiley tяdbi-

rindя Xalq artisti Hacы Иsmayыlov jurnalistlяrя mцsahibяsindя deyib.

Rasim Ocaqovun onu "Ad gцnц" filminя чяkmяklя bюyцk risk etdiyini vurьulayan aktyor deyib: "Hяmin vaxt o, mяni tanыmыrdы. Ancaq sonradan rejissor mяni digяr filmlяrinя dя dяvяt etdi. Rasim mцяllim чox sadiq insan idi. Yяni, яgяr aktyoru bir dяfя filmя чяkirdisя, bacarыqlы, istedadlы olduьunu gюrцrdцsя, mцtlяq onu nюvbяti filmlяrinя dя dяvяt edirdi. Rasim Ocaqovun filmlяrinя чяkildiyim gцnlяr hяyatыmыn яn xoшbяxt anlarы idi."

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 10

Шяки

статистиканын

Шяки бялядиййяляри Рящим РЯЩИМЛИ, Statistika Иdarяsinin ряис мцавини Zaman sцbut etdi ki, bяlяdiyyяlяrin mюvcudluьu, yяni insanlara юzцnцidarя imkanlarыnыn verilmяsi, bu prosesdя iшtirakla cяmiyyяtdя nцfuz qazanmasы юlkяdя demokratik prinsiplяrin яsas gюstяricillяrindяn biridir.

Mяhz buna gюrяdя bяlяdiyyяlяrin yaradыlmasы vя dinamik inkiшaf etdirilmяsi, demokratik prinsiplяr яsasыnda hяr bir yeraltы vя yerцstц sяrvяtlяrdяn, iшчi qцvvяsindяn, su vя torpaq ehtiyatlarindan, iqlimdяn, kurort, mяdяni-maarif, tяhsil, rabitя, sяhiyyя vя digяr bu kimi sahяlяrdяki imkanlardan sяmяrяli istifadя etmяk yerli яhalinin yaшayыш tяrzini yaxшыlaшdыrmaga imkan verir.

2018-ci ilin yanvar-sentyabr aylarы яrzindя Шяki rayonunda 40 bяlяdiyyя fяaliyyяt gюstяrmiшdir.

Rayonda fяaliyyяt gюstяrяn bяlяdiyyяlяriн 2018-ci il yanvar-sentyabr aylarыnda bцdcяsinin gяliri 1011,5 min manat olmuшdur. Bu isя keчяn ilin mцvafiq dюvrц ilя mцqayisяdя 20,6 faiz чoxdur.

2018-ci ilin yanvar-sentyabr aylarы яrzindя bяlяdiyyяlяrin gяlirinin 169,7 min manatы fiziki шяxslяrdяn torpaq vergisi, 61,7 min manatы fiziki шяxslяrdяn яmlak vergisi, 103,4 min manatы bяlяdiyyя яmlakыnыn vя torpaьыn icarяyя verilmяsindяn, 543,5 min manatы bяlяdiyyя яmlakыnыn vя

Нцбар ИЛЙАСЛЫ,, Statistika Иdarяsinin апарыъы mяslяhяtчisi

Енержи вя рабитя 2018-ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnda bцdcяdяn maliyyяlяшяn mцяssisя vя tяшkilatlar tяrяfindяn 18147,6 min kVt saat elektrik enerjisi, 99,4 Q.kal. istilik enerjisi, 1827,2 min куб m tяbii qaz, 131,9 min куб m su, 58,1 min manatlыq rabitя xidmяtlяri istehlak edilmiшdir. Иstehlak olunan resurslarыn dяyяrinin 79,8 faizi mцяssisя vя tяшkilatlar tяrяfindяn, o cцmlяdяn elektrik enerjisinin dяyяrinin 98,9 faizi, rabitя xidmяtlяrinin dяyяrinin 98,6 faizi, suyun dяyяrinin 97,6 faizi, tяbii qazыn dяyяrinin 99,3 faizi, istilik enerjisinin dяyяrinin 100 faizi mцяssisя vя tяшkilatlar tяrяfindяn юdяnilmiшdir. Цmumilikdя gюtцrцldцkdя bцdcя tяшkilatlarы tяrяfindяn mцddяt яrzindя 2712,4 min manat vяsait sяrf edilmiш, 442,1 min manat vяsaitя qяnaяt edilmiшdir ki, bununda 11,7 min manatы vя ya 2,6 faizi rabitя xidmяtlяrinin, 28,1 min manatы vя ya 6,4 faizi suyun, 300,6 min manatы vя ya 68,0 faizi elektrik enerjisinin 17,0 min manatы vя ya 3,8 faizi istilik enerjisinin, 84,7 min manat vя ya 19,2 faizi tяbii qazыn payыna dцшцr.

***

Демографик эюстяриъиляр Bildiyimiz kimi юlkя prezidentinin regionlarыn sosial iqtisadi inkiшafыnыn sцrяtlяndirilmяsi haqqыnda bir чox sяrяncamlarы olmuш, regionlarda sosial lahiyяlяr hяyata keчirilmiш vя hazыrda da bu proses davam etmяkdяdir. Bцtцn rayonlarda o cцmlяdяn doьma Шяki rayonunda da bюyцk sosial yюnцmlц iшlяr gюrцlmцшdцr.

Bцtцn bunlar vя яhalinin hяyat sяviyyяsinin yцksяlmяsi rayonun demoqrafik gюstяricilяrinя dя tяsir gюstяrmiшdir. 2018-ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnda Шяki rayonunun яhalisi 804 nяfяr artaraq 186221 nяfяrя чatmышdыr.

Belя ki, bu artыm яhalinin tяbii vя цmumi hяrяkяti ilя mцяyyяnlяшmiшdir.

2018-ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnda Шяki rayonunda 1792 uшaq dцnyaya gяlmiшdir ki, onlarыn da 894 nяfяri шяhяr, 898 nяfяri isя kяnd яhalisinin payыna dцшцr.

torpaьыnыn юzяllяшdirilmяsindяn, 97 min manatы dotasiya, 36,2 min manatы isя digяr gяlirlяr hesabыna daxil olmuшdur.

Bяlяdiyyяlяr son illяr yerli яhяmiyyяtli mяsяlяlяrin hяllindя fяallыьыnы artыraraq, sяlahiyyяtlяri чяrчivяsindя konkret iшlяr gюrцrlяr.

Bяlяdiyyяlяr yerli юzцnцidarяetmя orqanыnыn saxlanmasыna 635,1 min manat, яvvяlki illя mцqayisяdя 8,8 faiz чox vяsait xяrclяmiшlяr.

Mцddяt яrzindя tяhsilя 4,3 min manat, яvvяlki ilin mцvafiq dюvrц ilя mцqayisяdя 53,6 faiz чox vяsait sяrf edilmiшdir.

Bяlяdiyyяlяr aztяminatlы ailяlяrin mюvcud problemlяrinin hяlli istiqamяtindя dя gяrяkli addыmlar atыr, onlara yardыm gюstяrirlяr. Bu baxыmdan bяlяdiyyяlяr bu ildя 19,5 min manat yardыm vermiшlяr. Bu da яvvяlki illя mцqayisяdя 9,3 faiz azdыr.

Bяlяdiyyяlяr kяnd yollarыnыn tяmirinя 29,9 min manat, яvvяlki ilin mцvafiq dюvrцnя nisbяtяn 29,1 faiz az, kommunal xяrclяrя 222,8 min manat, яvvяlki ilin mцvafiq dюvrцnя nisbяtяn 2 dяfя чox vяsait xяrclяmiшlяr, ardыcыl olaraq bu sahяyя ilboyu vяsait ayrыlmasы nяzяrdя tutulmuшdur.

Gюrцlяn iшlяr onu sюylяmяyя яsas verir ki, bяlяdiyyяlяr bundan sonra da kяndin bцtцn sosial-iqtisadi problemlяrinin hяllindя daha fяal iшtirak edяcяklяr.

Mцddяt яrzindя bяlяdiyyяlяrdя 212 nяfяr iшчi чalышmышdыr. 2018-ci ilin 9 ayы яrzindя bяlяdiyyя iшчilяrinin яmяk haqqыsы 448 min manat olmuшdur. Bir nяfяrя dцшяn orta aylыq яmяk haqqы 193,4 manat olmuшdur ki, bu da яvvяlki ilin mцvafiq dюvrц ilя mцqayisяdя 0,5 faiz azdыr.

Цmumiyyяtlя 2018-ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnda шяhяr яhalisi Turan vя Чяlяbixan qяsяbяlяri ilя birlikdя 68124 nяfяr, kяnd яhalisi isя 118097 nяfяr olmuшdur. Яhalinin 36,6 faizi шяhяr, 63,4 faizi isя kяnd yerlяrindя mяskunlaшmышdыr.

Hazыrda rayon яhalisinin 50%-и, 50%-и qadыnlardыr. Rayonda hяr 1000 kiшiyя 1000 qadыn dцшцr. Яhalinin sыxlыьы 1 kv. kм-я 77 nяfяrdir.

2018-ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnda rayonda 1792 doьum, 965 юlцm halы qeydя alыnmышdыr.

Hesablamalar nяticяsindя mяlum olmuшdur ki, hяr 1000 nяfяrя doьulanlarыn sayы 9,6 nяfяr, юlяnlяrin sayы isя 5,2 nяfяr tяшkil etmiшdir. Яvvяlki ilin mцvafiq dюvrц ilя mцqayisяdя doьum 9 nяfяr azalmыш, юlцm hallarы isя 53 nяfяr artmышdыr.2018-ci il yanvar-sentyabr aylarы яrzindя rayonda 1 yaшa qяdяr uшaqlar arasыndakы юlцm sayы 10 nяfяr qeydя alыnmышdыr ki, bu da юtяn ilin mцvafiq dюvrц ilя eynidir.

2018-ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnda rayonda 800 nigah, 156 boшanma halы qeydя alыnmышdыr. Яvvяlki ilin mцvafiq dюvrц ilя mцqayisяdя 30 nigah vя 22 nigah pozulmasы azalmышdыr.

Respublikamыzda olduьu kimi Шяki rayonunda da яhalinin sayыnыn dяyiшmяsinя tяsir gюstяrяn amillяrdяn biri dя miqrasiyadыr. Miqrasiya saldosu 2018-ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnda 23 nяfяr, яvvяlki ildя isя bu rяqяm 25 nяfяr olmuшdur. Bu isя яhalinin hяm tяbii, hяm dя цmumi artыmыna tяsir gюstяrmiшdir. 2018-ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnda tяbii artыm 827 nяfяr olmuшdur ki, bu da юtяn illя mцqayisяdя 62 nяfяr azdыr.

№ 11 (169), Нойабр 2018

эюзц

иля

С Ся ян на ай йе е Alqayыt QУЛИЙЕВ, Statistika Иdarяsinin апарыъы mяslяhяtчisi Шяki rayonunun sяnayesi яsasяn toxuculuq sяnayesi, elektrik enerjisinin istehsalы vя bюlцшdцrцlmяsi, elяcя dя qazыn bюlцшdцrцlmяsi vя suyun yыьыlmasы, tяmizlяnmяsi vя paylanmasы, kяrpic istehsalы, qida istehsalы, siqaret istehsalы kimi sahяlяrlя tяmsil olunmuшdur.

Hazыrda rayonda 22 sяnaye mцяssisяsi fяaliyyяt gюstяrir ki, bunlarыn da 10-u kiчik mцяssisяdir.

2018-ci ilin yanvar-sentyabr aylarы яrzindя Шяki rayonun sяnaye sahяsindя 36129,8 min manatlыq mяhsul istehsal edilmiш vя xidmяtlяr gюstяrilmiшdir ki, bu da 2017-ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnыn gюstяricisindяn 16156,6 min manat чoxdur. Иqtisadi fяaliyyяt nюvlяrinin tяsnifatыna uyьun olaraq sяnayenin emal bюlmяsindя 1536,2 min manatlыq, elektrik enerjisi, qaz vя buxar istehsalы vя bюlцшdцrцlmяsi vя tяchizatы bюlmяsindя 32248,1 min manatlыq, su tяchizatы, tullantыlarыn tяmizlяnmяsi vя emalы bюlmяsindя 1611,7 min manatlыq, fiziki шяxslяr tяrяfindяn isя 733,8 min manatlыq sяnaye mяhsulu istehsal edilmiш vя xidmяtlяr gюstяrilmiшdir.

2018-ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnda Шяki rayonunun toxuculuq sяnayesi sahяsindя 369,2 min manatlыq toxuculuq mяhsullarы istehsal edilmiш vя xidmяtlяr gюstяrilmiшdir ki, bu da 2017-ci ilin yanvarsentyabr aylarыnыn gюstяricisindяn 1071,2 min manat azdыr. Шяki rayonunun sяnaye sahяsindя fяaliyyяt gюstяrяn kiчik mцяssisяlяri tяrяfindяn 2018-ci ilin yanvar-sentyabr aylarы яrzindя 559,1 min manatlыq sяnaye mяhsulu istehsal edilmiш vя xidmяtlяr gюs-

tяrilmiшdir ki, bu da яvvяlki ilin mцvafiq dюvrцnя nisbяtяn faktiki qiymяtlяrlя 113,5 faiz tяшkil edir.

Suyun tяmizlяmяsi vя bюlцшdцrцlmяsi bюlmяsi цzrя istehlaka verilяn suyun gюstяricisi 2018-ci ilin yanvar-sentyabr aylarы яrzindя 926,5 min kub metr tяшkil etmiшdir ki, bu da юtяn ilin yanvar- sentyabr aylarыnыn gюstяricisindяn 304,2 min kub m. azdыr. Цmumilikdя Шяki rayonu цzrя 2018-ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnda 26715,1 min manatlыq elektrik enerjisi istehsal edilmiшdir ki, bu da яvvяlki ilin mцvafiq dюvrцnцn gюstяricisindяn 17961,6 min manat чoxdur.

2018-ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnd Шяki rayonunun qazla tяchizatыnda 1641,5 min manatlыq xidmяt gюstяrilmiшdir ki, bu da яvvяlki ilin yanvar-sentyabr aylarыnыn gюstяricisindяn 232,1 min manat azdыr.

Hesabat dюvrцnцn sonuna rayonun sяnaye mцяssisяlяrinin anbarlarыnda 3989,3 min manatlыq hazыr mяhsul qalыьы olmuшdur. Bu da 2017-ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnыn gюstяricisindяn 1455,2 min manat azdыr.

2018-ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnda Шяki rayonunun sяnaye sahяsindя чalышan iшчilяrin orta sayы 1790 nяfяr, sяnaye sahяsindя чalышan iшчilяrя hesablanmыш яmяk haqqы fondu isя 3870,7 min manat olmuшdur ki, bu da 2017-ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnda hesablanmыш яmяk haqqы fondundan 473,1 min manat чoxdur.

2018-ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnda bir iшчiyя dцшяn orta aylыq яmяk haqqы 282,6 manat olmuшdur ki, bu da 2017-ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnыn orta aylыq яmяk haqqыndan 7,2 manat azdыr.

Respublikamыzda qeyri neft sektorunun inkiшafы bir sыra sahяlяrdя olduьu kimi sяnaye sahяsindя dя юzцnц gюstяrir. Шяki rayonunda 2018-ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnda sяnayenin statistikasыnы tяhlil edяrkяn biz bu inkiшaf meyillяrini gюrцrцk.

Т Т ии к к ии н нт т ии 2018-ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnda bцtцn maliyyя mяnbяlяri hesabыna iqtisadiyyatыn inkiшafыna yюnяldilяn investisiyanыn hяcmi 64874,7 min manat olmuшdur ki, bu da яvvяlki ilin mцvafiq dюvrц ilя mцqayisяdя 2,0 dяfя tяшkil edir. Иstifadя edilmiш investisiyanыn 55372,3 min manatы vя ya 85,4 faizi dюvlяt mцlkiyyяtinin, 9502,4 min manatы vя ya 14,6 faizi qeyri-dюvlяt mцlkiyyяtinin payыna dцшцr. 2018-ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnda яsas kapitala yюnяldilmiш investisiyanыn 94,8 faizi vя ya 61514,2 min manatы tikinti quraшdыrma iшlяrinя sяrf edilmiшdir ki, bu da яvvяlki ilin mцvafiq dюvrц ilя mцqayisяdя 2,0 dяfя tяшkil edir.

tяшkilatlarы tяrяfindяn юz gцclяri ilя gюrцlmцш tikinti tяmir iшlяrinin hяcmi 2,2 dяfя tяшkil etmiшdir. Gюrцlmцш iшlяrin 33758,1 min manatы tikinti, yenidяnqurma, geniшlяndirmя, texniki avadanlыqlar vя cihazlarla yenidяn tяchiz edilmя iшlяrinin, 245,4 min manatы яsaslя tяmir iшlяrinin, 24235,2 min manatы cari tяmir, 4,9 min manatы sair iшlяrin payыna dцшmцшdцr.

2018-ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnda tikinti tяшkilatlarыnda чalышan iшчilяrin orta siyahы sayы 705 nяfяr, tikinti sahяsindя чalышan iшчilяrя hesablanmыш яmяk haqqы fondu isя 1491,0 min manat olmuшdur ki, bu da 2017-ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnda hesablanmыш яmяk haqqы fondundan

2018-ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnda Шяki rayonu цzrя 20874,7 min manat dяyяrindя яsas fondlar istifadяyя verilmiшdir. Иstifadяyя verilmiш яsas fondlarыn 11372,3 min manatы dюvlяt, 9502,4 min manatы qeyri-dюvlяt mцlkiyyяtinin payыna dцшцr.

2018-ci ilin yanvar-sentyabr aylarы яrzindя цmumi sahяsi 19101,8 kvadrat metr olan vя dяyяri 6829,7 min manatlыq cяmi 157 яdяd yaшayыш evlяri istifadяyя verilmiш, bunun da 80 яdяdi шяhяr, 77 яdяdi kяnd яrazisindяdir.

Gюrцndцyц kimi 2018-ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnыn 2017-ci ilin mцvafiq dюvrцnя nisbяtяn faktiki qiymяtlяrlя tikinti

224,6 min manat чoxdur. 2018-ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnda bir iшчiyя dцшяn orta aylыq яmяk haqqы 252,7 manat olmuшdur ki, buda 2017-ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnыn orta aylыq яmяk haqqыndan 12,1 manat чoxdur. Hesabat dюvrцnцn яvvяlinя siyahы tяrkibindя olan iшчilяrin sayы 692 nяfяr, iшя qяbul edilmiш iшчilяr 116 nяfяr, onlardan яlavя aчыlmыш iш yerlяrinя 38 nяfяr, iшdяn azad edilmiш iшчilяr 135 nяfяr olmuшdur. Цmumilikdя rayon цzrя tikinti tяшkilatlarыnda hesabat dюvrцnцn axыrыna siyahы tяrkibindя olan iшчilяrin sayы 673 nяfяr olmuшdur.

***

Йени иш йерляри 2018-ci ilin yanvar-сентйабр aylarыnda Шяki rayonunda 1515 yeni iш yerlяri aчыlmышdыr ki, bunun da 264 iш yeri vя ya 23,0 faizi yeni yaradыlmыш mцяssisя vя tяшkilatlarыn, 398 iш yeri vя ya 4,0 faizi mюvcud mцяssisя vя tяшkilatlarыn, 836 iш yeri vя ya 72,4 faizi isя fiziki шяxslяrin payыna dцшцr.

01 oktyabr 2003-cц il tarixdяn 01 iyul 2018-ci il tarixяdяk rayonda cяmi 23334 yeni iш yeri aчыlmышdыr ki, bunun da 22442 iш yerlяri vя ya 96,1 faizi daimi iш yerlяridir. Daimi iш yerlяrindяn 3146 iш yeri vя ya 14,0 faizi yeni yaradыlmыш mцяssisя vя tяшkilatlarыn, 4657 iш yeri vя ya 20,8 faizi mюvcud mцяssisя vя tяшkilatlarыn, 14639 iш yeri vя ya 65,2 faizi isя fiziki шяxslяrin payыna dцшцr.

№ 11 (169), Нойабр 2018

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 11

Шякили эенераллар Mяhяmmяdhцseyn xanыn oьlu) - iki dяfя 1795-97 vя 1805-06-cы illяrdя Шяki xanы olmuшdur. О, hakimiyyяtini mюhkяmlяndirmяk vя dцшmяnlяrinя qarшы hяrbi dяstяk almaq цчцn яvvяl xanlыьы Rusiya imperiyasыnыn tяrkibi-

1951-ъи илdя orgeneral rцtbяsindя istefaya чыxanadяk o, Tцrkiyя Ordusunda шяrяfli bir zabit yolu keчib.

Mahmud Беркюз Hяrbiyyя Akademiyasыnda tяhsilini davam etdirяrkяn Tцrkiyяnin Иstiqlal Savaшы baшlanmыш, o da bюyцk qardaшы Mehmet Nuri kimi tяhsilini yarыmчыq qoya-

Сялим хан

Мящяммяд Ямин Дарьазадя

nя qatmышsa da, bacыsыnыn Qarabaьda ruslar tяrяfindяn юldцrцlmяsindяn sonra dяrhal xanlыг яrazisindяki rus qoшununu чыхартмыш, 4 ay sonra яks-hцcuma keчяn ruslara silahlы mцqavimяt gюstяrся дя mяьlub

raq Vяtяn uьrunda юlцm-dirim savaшыna atыlmыш, Atatцrkцn sadiq яsgяrlяrindяn biri olaraq bir чox fяdakarlыqlar gюstяrmiш, bu qutsal savaшdan qazi olaraq чыxmышdы.

Korgeneral (general-pol-

SЯLИM XAN (Шяki xanы

paшa isя Шяkinin "Darьazadя" soyundan gяlir. Мещмет паша 1975-ъи ил йанварын 16-да Истанбулда вяфат едиб.

MЯMMЯDЯMИN ШЯKИNSKИ (Мяммядямин Ящмяд

оьлу Яфяндизадя) 1900-ъц ил нойабрын 15-дя Ашгабадда анадан олуб.

1900-ъц илдя аиляси бирликдя Шякийя кючцб вя бурадан Тифлися эедиб 8 ил эимназийа тящсили алыб. Сонра бир мцддят Ашгабадда ишляйиб. 1918-ъи илдя Азярбайъана гайыдыб вя Мцсават ордусунда хидмят едиб. 1920-ъи илин апрелиндян 5-ъи полкун щярби комиссары, Бакы Щярби Комиссарлыьынын ряиси, Бакы шящяр Баш Милис Идарясини ряиси, Бакы шящяр Совети сядринин мцавини вя диэяр йцксяк вязифялярдя ишлядикдян сонра, 1937-ъи илдя репрессийа олунуб вя 18 ил сцрэцн щяйаты йашайыб. Азярбайъана гайытдыгдан сонра ися о, Дахили Ишляр Назирлийинин Архив идарясинин ряиси тяйин олунуб. М.Шякински 1979-ъу ил сентйабрын 28-дя вяфат едиб.

1941-ci ilin сентйабрыnda isя o, Bakы Zenit Artilleriya Mяktяbinя daxil olur.

Bir il yarыmdan sonra лейтенант rцtbяsi ilя Bakыdan ayrыlmalы olur. 1-ci Беларусийа cяbhяsindя vzvod-komandiri, яlahiddя zenit artilleriyasы divizionu qяrargah rяisinin kюmяkчisi olmuш, Visla-Oder vя Berlin

ZИYA YUSИFZADЯ (Ziya Mяmmяdiyyя oьlu Yusifzadя) 1929-cu il fevralыn 15-dя Шяkidя anadan olub. 1945-ci ildя Zaqatalada orta mяktяbi qыzыl medalla bitirdikdяn sonra Moskva Dюvlяt Pedaqoji Xarici Dillяr Иnstitutunu ingilis dili ixtisasы цzrя bitirmiш vя 1952-56-cы

Щясян Бещъят паша

Мащмуд Беркюз

яmяliyyatlarыnda iшtirak etmiшdir.

Mцharibядян sonra онун qulluq etdiyi diviziya 1946-cы ilin oktyabrыna qяdяr Almaniyada qalыr. 1949-cu ildя Dzerjinski adыna Hяrbi Akademiyaya, bunun ardыnca Hяrbi Artille-

illяrdя Azяrbaycan SSR Maarif Nazirliyindя vя Azяrbaycan SSR Nazirlяr Sovetindя mяsul vяzifяlяrdя iшlяmiшdir. 1956-cы ildя Azяrbaycan SSR Nazirlяr Soveti yanыnda Dюvlяt Tяhlцkяsizlik Komitяsinя

Ъямил Шякиханов

Мяммядшяриф Щямидов

riya Akademiyasыna daxil olur.

1960-64-cц illяrdя Hюvsandaкы Hava Hцcumundan Mцdafiя polkuna komandirlik edян Т.Аьащцсейнов 1964-cц ilin sonlarыnda Volqoqrada gюndяrilir vя diviziya ko-

hяqiqi hяrbi xidmяtя qяbul olunmuшdur. 1972-76-cы illяrdя DTK-nыn яkskяшfiyyat шюbяsinin rяisi, 1976-cы ildяn DTK sяdrinin Ы mцavini vя 198088-ci Azяrbaycan SSR DTK-nin sяdri vяzifяsindя чalышmышdыr. 1977ci ildя general-mayor, 1984-cц ildя general-leytenant hяrbi rцtbяsi almышdыr. 1988-92-ci illяrdя Azяrbaycan SSR Nazirlяr Sovetindя Millяtlяrarasы mцnasibяtlяr шюbяsinin mцdiri vяzifяsindя iшlяmiш, 1992-ci ilin avqust ayыnda юz xahiшi ilя tяqaцdя чыxmышdыr. 1999-cu ildя isя, tяqaцddя olarkяn Milli Tяhlцkяsizlik Nazirliyinin Akademiyasыna rяis tяyin edilmiшdir.

Zийа Yusifzadя 2015-ci il sentyabrыn 29-da dцнyasыnы dяyiшmiшdir.

ЪЯМИЛ ШЯКИХАНОВ

Мещмет Нури Беркюз

Мяммядямин Шякински

olaraq Иrana getmiшdir. Шяki Rusiya imperiyasыnыn tяrkibindя olarkяn, 1805-ci il iyulun 22-dя rus чarы Ы Aleksandr Sяlim xana general-leytenant rцtbяsi verиб, lakin ruslara qarшы чыxdыqdan sonra onu rцtbяdяn mяhrum eдибlяr.

Sяlim xan 1826-cы il aprelin 12-dя Osmanlы Иmperiyasыnыn Kir шяhяrindя vяfat eдиб.

kovnik) Mahmud Bяrkюz paшa 1948ъи илdя Milli Mцdafiя Nazirliyi mцstяшarы (nazir mцavini) тяйин олунуб. Сонра о, Цчцncц Ordu komandanы tяyin edilib. 6 iyun 1950-ъи илdя yцksяk sяviyyяli komandanlarla birlikdя

(Ъямил хан Щцсейн хан оьлу Шякиханов) 1903-ъц ил апрелин 18-дя Шякидя анадан олуб. Шяки ханларынын сонунъу нцмайяндяляриндян бири - Кярим аьа Фатещин нятиъяси Ъямил Шякиханов Азярбайъан болшевикляр тяряфиндян ишьал едилдикдян сонра Москвайа кючцб вя юмцнцн ахырына кими орада йашайыб. О, 1920-ъи иллярдя ССРИ-нин пайтахтында щярби тящсил алмыш вя ЫЫ дцнйа мцщарибяси башлайандан Москва щярби авиасийа заводунда ишя башламышдыр. 1942-ъи илдян ися мяшщур совет авиа конструктору Андрей Туполйевин рящбярлик етдийи заводда гырыъы вя бомбардманчы тяййарялярин лайищяляндирилмяси вя истещсалы иля мяшьул олмушдур. Мцщарибяни полковник щярби рцтбяси иля баша вуран Ъямил Шякихановун 1950-60-ъы иллярдя мяхфи хидмят органларында чалышдыьы вя эенерал рцтбяси иля тягацдя чыхдыьыны сюйляйирляр. Ъямил Шякиханов 1993-ъц илин пайызында Москвада дцнйасыны дяйишмиш вя орада дяфн олунмушдур.

МЯММЯДШЯРИФ ЩЯМИДОВ (Mяmmяdшяrif Hяbibulla

oьlu Hяmidov) 1917-ci il fevralыn 23dя Шяkidя anadan olуб. 1929-cu ildя, 12 йашында шящярин иpяksarыma mцяssisяlяrindя ишлямяйя башлайыб.

1937-1940 illяrdя Шяki komsomol vя partiya komitяlяrindя iшlяйиб. 1940-cы ildя щярби хидмятя чаьырылыб. Bюyцk Vяtяn mцharibяsindя иштирак етдикдян сонра, 1945-ci ildя Ali zabitlяr

MЯHЯMMЯD ЯMИN DARЬAZADЯ (Мящяммядямин

Щаъы Ябдцррящим Яфянди оьлу Дарьазадя) юmrцnцn 30 ildяn чoxunu Osmanlы imperatorluьuna xidmяtdя keчirmiшдир. О, hicri tarixи иlя 1271-ci (miladi 1854) ildя Шяkiдя анадан олуб. Иlkin adы "Mяhяmmяdяli" olub, Osmanlы sarayыnda xidmяtя baшlarkяn ona "Mяhяmmяd-яmin bяy" deyilib. О, Тцркийядя ишлядийи мцддятдя dя Azяrbaycanla яlaqяsini kяsmяyib. Mяhяmmяd Яmin bяy Sultan ЫЫ Яbdцlhяmidин Baшmabeynчisi (padшahы qoruyan) вязифясини дашыйыб vя Яbdцlhяmid xan tяrяfindяn ona paшalыq (эенерал) рцтбяси verilиб.

ЩЯСЯН БЕЩЪЯТ ПАШАНЫН (Hяsяn Hacы Яbdцrrя-

him яfяndi oьlu Darьazadя) doьum tarixi bяlli deyil. Mяhяmmяdяmin bяy Osmanlы sarayыnda vяzifя aldыqdan sonra Шяkiйя atasыnа xяbяr эюндярир ки, чox sevdiyi kiчik qardaшы Hяsяnи yanыnda эюрмяк istяyir.

Gяnc Hяsяn щярбчи олмаг арзусуну щяйата кечирмяк цчцн Иstanbulda Hяrbiyyя Mяktяbinя дахил олур vя sцvari sinfыni bitirib Osmanlы ordusunдa zabit кими хидмятя башлайыр. Тцркийя Ордусунун эенералы Hяsяn Бещъят paшaнын bir neчя il Sultana yavяrlik етдийи барядя дя мялумат вар.

Hяsяn paшanыn юlцm tarixi dя bяlli deyil.

МАЩМУД БЕРКЮЗ

(Mahmud Hacы Иlyas oьlu Sarikяrimli) 1895-ci ildя Шяkidя dцnyaya gюz aчыb вя ilk tяhsilini burada alыb.

Ailяsi Bursaya mцhacirяt etdikdяn sonra Bursa Hяrbi Rцшdiyyяsinя дахил олуб, 1915-ъи илdя bu mяktяbi bitirяrяk orduda xidmяtя baшlayыb.

ЯСЭЯР ХЯЛИЛОВ

Тофиг Аьащцсейнов toplam 15 general vя 150 polkovnik istefaya gюndяrilяrkяn onlarыn arasыnda Цчцncц Ordu komandanы, orgeneral Mahmud Bяrkюz dя vardы.

Ancaq bir hяftя sonra, ийунун 13-дя o daha юnяmli bir gюrяv olan Milli Tяhlцkяsizlik Tяшkilatыnыn Baш katibi tяyin edilир vя 1951-ъи ил сентйабрын 6-да bu vяzifяdяn tяqaцdя чыxыр.

МЕЩМЕТ НУРИ БЕРКЮЗ (Mящяммяднуру Щаъы Илйас

оьлу Сарыкяримли) 1889-ъу илдя Шякидя анадан олуб. О, 1912-ci ildяn 1950-ci ilяdяk Osmanlы imperatorluьu vя Tцrkiyя Cцmhuriyyяti ordularыnda xidmяt eдиб шяrяfli adыnы Tцrk savaш tarixinя yazыb вя корэенерал али щярби рцтбясиня лайиг эюрцлцб.

Mehmet Nuri vя Mahmud Bяrkюz qardaшlarы Azяrbaycanыn Шяki шяhяrindя yaшamыш "Sarыkяrim-li", ya da "Sarыkяrimoьullarы" soyundandыrлар (bu gцn Шяkidя onlardan kimsя qalmayыb). Mehmet Nuri paшanыn qayыnatasы olan Hяsяn Behcяt

Зийа Йусифзадя

Ясэяр Хялилов

mяktяbini bitirиб. 1949-56-cы illяrdя Xaчmaz rayon hяrbi komissarlыьыnda шюbя rяisi, 1956-60-cы illяrdя Bakы шяhяri Hяrbi Komissarы ишляйиб. O, 1960-cы ildя АДУ-nun Tarix fakцltяsini bitirиб. 1960-69-cu illяrdя Azяrbaycanыn Hяrbi Komissarы olmuш, 1962-ъи илдя эенерал-майор рцтбяси алмышдыр. М.Щямидов 1969-ъу ил февралын 14-дя хидмяти вязифясини йериня йетиряркян - 52 йашында фаъияли сурятдя щялак олуб вя Биринъи Фяхри Хийабанда dяfn едилиб. Hяlak olduьu yerdя - Goranboy-Gяncя avtomobil yolu kяnarыnda xatirя abidяsi qoyulуб.

mandiri kimi orada чalышыr. 1968-ci ildя general-mayor rцtbяsi alыб. 1969cu ildяn Rostovda korpus komandiri tяyin ediliб. 1972-ci ildя general-leytenant, 1980-ci ildя general-polkovnik rцtbяsi alan T.Aьahцseynova hяm dя Bakы Dairяsi Hava Hцcumundan Mцdafiя Komandanы vяzifяsi hяvalя edilir. 1982-ci ildя она daha bюyцk bir vяzifя hяvalя eдилир Varшava Mцqavilяsi dюvlяtlяrinin birlяшmiш silahlы qцvvяlяri baш komandanlыьыnыn Чexoslovakiyadakы nцmayяndяsi вязифяси.

Azяrbaycan Prezidenti Heydяr Яliyevin 1997-ci il 17 aprel tarixli sяrяncamы ilя Tofiq Aьahцseynov президентин hяrbi mяsяlяlяr цzrя kюmяkчisi tяyin olunur. Eyni zamanda, general-polkovnik rцtbяsindя Азярбайъан Милли Ордусу sыralarыna bяrpa edilir. O, цч чaьыrыш Azяrbaycan SSR Ali Sovetinin депутатыы seчilib. Щазырда Тофиг Аьащцсейнов Бакыда йашаыр.

ТОФИГ АЬАЩЦСЕЙНОВ (Tofiq Yaqub oьlu Aьahцsey-

nov) 1923-cц il fevralыn 1-dя Шякидя anadan olub. 1930-cu ildя аиляси иля Bakыya kючцb. Orta mяktяbi Бакыда яла гиймятлярля bitirдикдян сонра sяnяdlяrini Azяrbaycan Sяnaye Иnstitunun energetika fakцltяsinя verir.

(Ясэяр Сабир оьлу Хялилов) 1955-ъи ил майын 4-дя Шяки шящяриндя анадан олуб. 1972-ъи илдя Шяки шящяр 8 сайлы орта мяктяби битирдикдян сонра ССРИнин пайтахты Москва шящяриндя Али Сярщядчидяр Мяктябиня дахил олуб вя 1976-ъы илдя ораны мцвяффягиййятля битириб Сярщяд заставасында хидмятя башлайыб. 1980-ъи илдя Москва шящяриндя ССРИ Дювлят Тящлцкясизлийи Комитясинин Али мяктябини дя мцвяффягиййятля битирдикдян сонра Сярщяд гошунларынын кяшфиййат органларында ишляйиб вя 1986-ъы илдя Бакы Ялащиддя Бурахылыш Мянтягяси ряисинин мцавини вязифясиня тяйин олунуб. 1988-92-ъи иллярдя щямин Мянтягянин ряиси вязифясиндя ишляйиб. 1992-ъи илдя мцстягил Азярбайъан Республикасынын Сярщяд Гошунлары йарандыгдан сонра да фялиййятини Бакы Ялащиддя Бурахылыш Мянтягясинин ряиси кими давам етдириб вя 2009-ъу илядяк сярщяд гошунларында мцхтялиф йцксяк вязифялярдя чалышыб.

2015-ъи ил августун 17-дя эенерал-майор, 2018-ъи ил августун 16-да эенерал-лейтенант али щярби рцтбяси алан Ясэяр Хялилов щазырда Азярбайъан Республикасы Дювлят Сярщяд Хидмяти ряисинин мцавини вя Сярщяд Гошунларынын команданыдыр.

Мурад НЯБИБЯЙОВ

Мялуматларын топланмасында профессор Ядалят Тащирзадянин “Шякилиляр Османлы сарайында вя Тцрк ордусунда” мягалясиндян вя интернет сайтларындан истифадя олунуб.

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 12

№ 11 (169), Нойабр 2018

АЗЯРБАЙЪАН ЪЦМЩУРИЙЙЯТИ ЪЦМЩУРИЙЙЯТИ -- 100 100 АЗЯРБАЙЪАН

ДИЛ МИЛЛИ ВАРЛЫЬЫН ЯСАСЫДЫР “Милли виъданымызы дирчялдян бюйцк идеолог” китабындан - В ФЯСИЛ Щябибулла МАНАФЛЫ, АДПУ Шяki filialыnыn баш mцяllimi, тарихчи (Яввяли ютян сайымызда)

ЫV фясилин давамы O, яrяb dilindя "Цrvяtцlvцsqa" adlы risalя nяшr etdirmяyя чalышmышdыr. Mяhz Иngiltяrя hюkumяtinin yaratdыьы яngяllяr ucbatыndan islam ittifaqы fikrini tяlqin edяn bu nяшri nя Misirdя, nя Londonda, nя dя Parisdя чap etdirя bilmяmiшdir. Lakin sonralar Ш.C.Яfqani diplomatik цsul vя vasitяlяrdяn bяhrяlяnяrяk Misirdя vя Parisdя "Цrvяlцlvцsqa"nыn 17 nцsxяsinin nяшrinя nail ola bilsя dя, Иngiltяrя hюkumяtinin hiylяgяr яmяli bu nяшrin Londonda reallaшmasыna imkan vermяdi.

Mяsяlя burasыnda idi ki, Londonda яrяb hяrflяri ilя qяzet, kitab чap edяn yalnыz bir mяtbяя var idi. Иngiltяrя hюkumяti hяmin mяtbяяnin sahibinя яlveriшli шяrtlяrlя xeyli dюvlяt sifariшlяri vermiш vя bununla da "цrvяtцlvцsqa"nыn чapыna mane olmuшdur.

M.Я.Rяsulzadяdяn etdiyimiz bu iqtibasdan mяlum olur ki, Ш.C.Яfqani irяli sцrdцyц mцtяrяqqi ideyalar naminя Иran hюkmdarы Nяsrяddin шahla Osmanlы imperatorluьunun baшыnda duran Sultan Abdulhяmidlя vя Иngiltяrя dюvlяti ilя mцcadilя aparmaq zяrurяtilя цzlяшmiшdir.

*** V FЯSИL "Яqidя, amal vя mяslяk yolunda юlцmцnя razы olub da nяfsini fяda edяn kim olursa olsun bюyцkdцr."

M.Я.Rяsulzadя vahid dini шцuru dil amilindяn sonra milli vяhdяti tяmin edяn son dяrяcя mцhцm шяrt hesab etmiшdir. Юndяr dini шцurun mahiyyяtini шяrh edяrkяn xцsusi tяrzdя vurьulamышdыr ki, "bяzi шяrait daxilindя" vahid dini шцur milli yekdilliyin mюhkяm vя davamlы olmasыna hяtta dil birliyindяn dя qцvvяtli tяsir edir. Onun fikrincя dini inanc birliyi xalqa mяxsus xislяtlяrin, yяni xalqыn xarakterinя aid mental cяhяtlяrin yaranmasыnda dil qяdяr юnяmli rol oynayыr.

Dil vя din birliyinя malik xalq, чяtinlik чяkmяdяn mяdяni vahidя чevrildiyi halda, dil birliyi цzяrindя qяrar tutmasыna rяьmяn, mцxtяlif din vя tяriqяtlяrя iman gяtirяn xalq buna nail olmaq цчцn чeшidli mцшkцlatlarla цzlяшmяli olur.

M.Я.Rяsulzadя dildяn sonra dini шцuru milli birliyin

Яqidя, amal vя mяslяk yolunda юlцmцnя razы olub da nяfsini fяda edяn kim olursa olsun bюyцkdцr. formalaшmasыna яhяmiyyяtli dяrяcяdя tяsir edяn шяrt kimi dяyяrlяndirmiш vя onun sяciyyяvi cяhяtlяrini tяhlil predmetinя чevirmiшdir. O, tarixi faktlara istinad edяrяk bildirirdi ki, din xalqlarы assimilyasiya prosesindяn qoruyan vasitя funksiyasыnы yerinя yetirdiyi halda, onlarыn milli mяnяvi dяyяrlяrini sыradan чaxaran amil kimi dя чыxыш edя bilяr. Юndяr macar шяrqшцnasы Vamberinin "Rusiyada yaшayan tatarlar юz varlыqlarыna gюrя dini tяяssцbя borcludurlar" fikrinя haqq qazandыraraq yazыrdы ki, din tяяssцbц olmasaydы, ehtimal ki, pobedonovsevчilяrin assimilyasiya siyasяti indiki nataman nяticяlяrя deyil, daha parlaq mцvяffяqiyyяtlяrя nail olardы".

Bяli, gяrчяkdяn dя belя idi. Яgяr tatarlar islamыn tяmяl prinsiplяrinя sarыlmasaydыlar velikorus шоvinizminin nяzяri mцddяalarыnы iyrяnc цsullarla яyanilяшdirяn pobedonovtsevчilяr tяrяfindяn чoxdan ruslaшdыrыlmышdыlar.

Lakin юndяr, yuxarыda qeyd olunduьu kimi, islamыn xalqlarыn milli-mяnяvi dяyяrlяrinя mцnasibяtdя yalnыz pozitiv rol oynadыьы fikrini hюkm шяklindя irяli sцrmцrdц. Hяmiшя olduьu kimi yenя dя hяqiqяtя sadiq qalaraq bildirirdi ki, "millяtlяrin avamlыq dюvrцndя", yяni islamыn xalqlarыn hяyatыnda hяlledici amilя чevrildiyi dюnяmdя tцrklяr vя farslar яrяb dilinin, яrяb mяdяniyyяtinin tяsiri altыna dцшяrяk tяdricяn milli шцurdan mяhrum olmaьa baшladыlar. Юndяr bu tяmayцlцn sяbяbini izah edяrяk yazыrdы ki, islam dinini qяbul edяn xalqlar o zaman hяr шeyя, hяmчinin юz milli-mяnяvi dяyяrlяrinя "dini qцdsiyyяt nюqteyi-nяzяrdяn" yanaшыrdыlar.

O zaman xilafяtin tяrkib hissяsinя чevrilmiш bцtцn юlkяlяrdя hяyatыn mяnяvi tяrяfi tamamilя islamыn tяsiri altыnda idi. Bu vяziyyяtdяn hakimiyyяt baшыnda qяrar tutan Bяni Цmяyyя (Яmяvilяr) sцlalяsinin nцmayяndяlяri sui-istifadя edяrяk ifrat яrяb millяtчiliyi siyasяti yцrцdцrdцlяr. Bu amil islamы qяbul edяn xalqlarыn юz milli-mяnяvi dяyяrlяrinя etinasыz mцnasibяt sяrgilяmяsinя яhяmiyyяtli dяrяcяdя tяsir gюstяrmiшdir. Иslamыn xalqlarыn bяrabяrliyi prinsipini aшыrы яrяb millяtчiliyinin ayaqlarы altыna atan Яmяvilяr mяhz hяmin siyasяtin qurbanы oldular. Onlar Abbasilяr tяrяfindяn цsyan vasitяsi ilя hakimiyyяtdяn kяnarlaшdыrыldыlar.

M.Я.Rяsulzadя bu tarixi hadisяni yыьcam шяkildя belя tяqdim edib: "Vaxtы ilя яrяb nasionalizmi ilя imperializminя tяrяfdar olan BяniЦmяyyя sцlalяsi яrяb tяmsilinin (assimilyasiya) bu xцsusun-

dan чox istifadя etmiш vя adяtяn bцtцn mюminlяrя mцsavat vя bяrabяrlik tяmin edяn islamda minali mяhkumя hюkmцnц haiz bir чox xilafkilяrin vцcuda gяlmяsinя dя sяbяb olmuшlardыr. Иslam olmaqla bяrabяr milliyyяt vя mяnliklяrini xяtяrdя hiss edяn millяtlяr birlяшib яrяblяrdяn olan Abbasilяrlя ittifaq etdilяr vя Bяni Цmяyyя dюvlяtinin inqirazыna sяbяb oldular".

M.Я.Rяsulzadя, "Qurani-Kяrim"in islamы qяbul edяn, ona pяnah gяtirяn, tapы-

Юndяr mяntiqя яsaslanan dцшцncяlяrinin axarыnda bu nяticяyя gяlir ki, Quranыn tяrcцmя edilmяmяsi ucbatыndan orada яksini tapan mцqяddяs kяlamlar яrяb dilini bilmяyяn mцsяlmanlar цчцn faydasы az oldu. Иslamla ona iman gяtirяnlяr arasыnda mяchulluq yarandы, xцrafata meyillяnmя son dяrяcя gцclяndi, islama яlavя nя artыrmalar meydana gяldi, яtalяt hяr шeyi цstяlяyяn bir tяmayцlя чevrildi.

Quranыn baшqa dillяrя tяrcцmя olunmamasы nяticя-

Шейх Cямаляддин Яfqanи nan qeyri-яrяb xalqlarыnыn dilinя uzun mцddяt tяrcцmя edilmяmяsindяn irяli gяlяn, tюrяnяn mяnfi nяticяlяri mяntiqin tяlяblяri яsasыnda шяrh etmiшdir. Onun nяzяrincя "Qurani Kяrim"in insanlarы ruhi saflыьa, яn yцksяk mяnяvi dяyяrlяri mяnimsяmяyя чaьыran mцqяddяs kяlamlarы яrяb dilini bilmяyяn mцsяlmanlar tяrяfindяn mahiyyяt etibarы ilя deyil, fon kimi qяbul edilmiш, elя bu sяbяbdяn dя bu kяlamlarыn onlarыn ruhi alяmlяrinя, zяkalarыna tяsir imkanlarы xeyli mяhdudlaшmышdыr. Mцqяddяs kitabda яksini tapan bu kяlamlar, anlayышlar, fikirlяr шцurlu шяkildя mяnimsяnilmяdiyindяn mцsяlmanlarыn яhяmiyyяtli kяsimi цчцn mяnяviyyatыn, яxlaqыn, dцшцncя vя hяyat tяrzinin яsasыna чevrilя bilmяdi. Bu hal isя юz nюvbяsindя юzцnц mцsяlman adlandыran insanlarыn xarakterinin ikilяшmяsinя, fikirlя, sюzlя яmяl arasыnda ziddiyyяtlяrin meydana gяlmяsinя, fяzilяtlя rяzalяt arasыnda tяnasцbцn ikincinin xeyrinя dяyiшmяsinя gяtirib чыxardы.

sindя dini mяfkurя sahяsindя yaranan xoшagяlmяz vяziyyяt vя bu durumdan чыxыш yollarы haqqыnda fikirlяr M.Я.Rяsulzadяnin "Millяtin bir rцknц dя dindir" mяqalяsindя belя яks olunmuшdur: "Quranыn qeyri dillяrя tяrcцmя olunmamasы ilя adab vя ayini diniyyяnin mцnhяsirяn яrяbcя ilя tilavяt olunmasы яrяb olmayan millяtlяr arasыnda яxlaq nюqteyi-nяzяrindяn bir чox pis nяticяlяr verdi. Xalq dua vя sяnalarda bulunarkяn lazыmdыr ki, dua яsnasыnda sюylяdiklяri ilahi sюzlяrdяn bir шey anlayыb da qяlbi ilя hяrяkяti birlяшsin vя юzцndя bюyцk bir sяmimiyyяt gюrя bilsin. Halbuki bюylя ola bilmяdi. Tяbiяti ilя iшin arasыnda bir mяchuliyyяt vя mцnasibяtlя bir tяvяhhцm, sonra da xцrafat daxil oldu. Ишtя ayini-islamiyyя ilя Qurani-шяrifin яrяbcяyя mяxsus olaraq qalmasыndan яrяbcя tяmsili (assimilyasiya) bir qяdяr istifadя edilsя dя islamiyyяtin mяnяviyyяti-яxlaqiyyяsi qaib etmiш oldu. Bu nюqteyi-nяzяrdяn islama tabe olan

qeyri яrяb millяtlяrin mяdяniyyяtcя itirdiklяri isя saymaqla qurtaran шeylяrdяn deyildir.

Din vя onun ehkamы mцtяdiyyinlяrincя anlaшыlmaz bir hala gяlirsя, verяcяyi faydanы tяmin edя bilmяz, ruhsuz olar, mяiшяtdяn uzaqlaшar, юylя dя islam, bir mяiшяt vя hяyat dini olaraq tяsis elяdiyi halda mцtяdiyyinlяri ilя юz arasыnda bir mяchuliyyяt girdi. Bunun nяticяsindя islam hяyatыndan vя hяyati-islamla yaшamaq gцmanыnda olanlar isя яsl islamdan uzaqlaшdыlar. Bunun цчцn dя mцxtяlif islam millяtlяrindяn olan islam mцtяfяkkirlяri arasыnda islam deyя tanыnan шeyin mюhtacы-islah olduьunu dцшцnяnlяr gцndяn-gцnя чoxalыyorlar. Шцbhяsiz bu yolda bir islahat lazыmdыr. Bюylя bir islah vцcuda gяlmяyincя islam millяtlяri dцчar olduqlarы яtalяtdяn mцшkцl ki, чыxsыnlar".

M.Я.Rяsulzadяnin dinlя baьlы bu vя ya digяr mяsяlяyя dair yazdыьы mяqalяlяrini яhatя edяn цmumi mцhakimя bundan ibarяtdir ki, islam яhalinin яhяmiyyяtli hissяsi tяrяfindяn шцurlu шяkildя mяnimsяnilmяdiyindяn cяmiyyяtя mяxsus mяnяviyyatыn, яxlaqыn яsasыna чevrilя bilmяmiшdir. Mяhz bu amil dinя xas olan яnяnvi inamыn yaranmasыna imkan vermirdi.

Hяtta dini bayramlarda, mцqяddяs hesab edilяn gцnlяrdя belя, insanlarыn mяnfi affektlяrя tabe olaraq, o яlamяtdar gцnlяrin mahiyyяtinя, fяlsяfяsinя zidd olan яmяllяrя yol vermяsi юndяrin haqlы olduьunu tяsdiq edirdi.

Bakыda Ramazan ayыnda baш verяn hadisяlяrdяn bяhs edяn "Шeytan baьlыdыr" mяqalяsi bu baxыmdan sяciyyяvidir. Mяqalяnin baшlanьыc hissяsindя шirin hekayя dilindя bu mцqяddяs ayda шeytanыn necя tяcrid olunmasыndan bяhs edilir. Qыsa xцlasяsi belяdir: Ramazan Allah tяalanыn rяhmяt ayы olduьundan insanlarы gцnah vя cinayяtlяrя sюvq edяn шeytan zяngirlяnяrяk otuz gцn яrzindя ta bayram gцnlяri tamam olana kimi яlчatmaz, цnyetmяz bir adada saxlanыlыr. Bu adanыn yerini юyrяnmяk fikrinя alцdя olan mцяllif coьrafiya kitablarыnы vяrяqlяyir. Sяyyahlarыn яsяrlяrini tяftiш edir, tarixя baш vurur, lakin шeytanыn yerini aшkar edя bilmяyib son dяrяcя mяyus olur. Fikirlяшir ki, daim baшqalarыnыn mяlumatы ilя axtarышda olmaq dцz deyil. Gяrяk insan юzц dя axtarsыn. El dilindя olan "axtaran tapar" deyiminя arxalanыb bu iшя baш vurur.

Axtarышlarla baьlы iki il davam edяn чяk-чevirdяn sonra шeytanыn baьlы olduьu yeri tapыr.

Onun Ramazan ayыnda mяhbus olduьu yer Baki imiш!

(Арды вар)

№ 11 (169), Нойабр 2018

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

T Tц цr rk k x xa allq qlla ar rыы я яd dя яb biiy yy ya at tыы

Вагиф АСЛАН,

Azяrbaycan Yazычыlar Birliyi Шяki bюlmяsinin sяdri, АДПУ Шяki filialыnыn baш mцяllimi

(Яввяли ютян сайларымызда)

M ц h a z i r я l я r (XЫV щисся) Varsaьы

(Bizim gяraylы kimi sяkkiz hecalыdыr. - V.As.)

4. XV-XVЫЫ яsrlяr Osmanlы aшыqlarы. a) Qaracaoьlan. Osmanlы dюvrц xalq яdяbiyyatыnыn яn цnlц simalarыndan biri olan Qaracaoьlanыn tяrcцmeyi-halы mцbahisяlidir. Onu gah XV яsrя, gah da XVЫЫ яvvяllяrinя aid edirlяr. Fuad Kюprцlц (Tцrk saz шairleri Antolojisi, ЫЫ c.1940.) vя Sadettin Nцzhet Ergцn (Karaca Oьlan. Hayatы ve Шiirleri, 1953.) onun 1606-1679/1680-ci illяrdя yaшadыьыnы iddia edirlяr. Ahmet Kutsi Tecer (Bax. Иstanbul Dergisi, sayы 10,12, 14. 1964.) isя onun XVXVЫ яsrlяrdя yaшadыьыnы gюstяrir. Ahmet Kutsi Tecer bu mяsяlяdя Aшыq Юmяr tяrяfindяn onun "ozan" adlandыrыlmasыnы яsas gюtцrцr. Onun шeirlяri Anadolu шivяlяrinя uyьunlaшdыrыlaraq sюylяnmяkdяdir. Yunis Яmrя kimi onu da hяr bir чevrя (Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫ c.

Sяh. 797-799.) юzцnцnkц hesab

edir. O, eшq шairidir. Onun vяsf etdiyi gюzяllяr divanlara чяkilяn miniatцr gюzяllяri deyil, el gюzяllяridir. O, hяyat шairidir.

O, yaшantыlarыnы qяlяmя almышdыr. Onun dili xalq dilidir. Onun vяsf edяrkяn "bir buьday benizli, zцlfц dolaшыk", "akчa kыz", "kюmцr gюzlцm", "ala gюzlцm", "uzun boylu", qarьыyarkяn "balta dяysin, ormanlarыn kurusun, xяzяl olsun yarpaqlqrыn чцrцsцn" kimi sыrf xяlqi ifadяlяr iшlяtmяsi "Kitabi-Dяdя Qorqud" deyimlяrini xatыrladыr. Qoшmalarыnыn birindя Qaracaoьlan Firяngistan ilя Osmanlыnы mцqayisя edir. Baxыn, gюrцn necя mцqayisя edir: Иndim, seyran ettim Firengistanы ... Иlleri var, bizim ile benzemez.

Levin tutmuш, gonчeleri aчыlmыш...

Gцlleri var, biz im gцle benzemez.

Gюllerinde kuьularы yцzцшцr...

Meшesinde sыьыrlarы bюьrцшцr...

Gцzelleri шarkы sюyler, чaьrышыr...

Dilleri var, bizim dile benzemez.

Seyr ediben gelir karadeniz'i...

Kanlarы yok, sar-sarы benizi. Юьцn etmiш kara-kara domuzu...

Dinleri var, bizim dine benzemez.

Akыllarы yoktur, kцfre uyarlar... Иymanlarы yoktur, cana kыyarlar...

Baшlarыna siyah шapka giyerler...

Beyleri var, bizim beye benzemez.

Karac'oьlan eydцr, dosta darыlmaz.

Hastalandыm, hatыrcыьыm sorulmaz.

Vatan tutub bu yerlerde kalыnmaz. Иlleri var, bizim ile benzеmez.

(Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫ c. Sяh.802.)

сящ. 13

Elа gюzlц, nazlы dilber!

Koma beni el yerine!

Altыn kemerin olayыm!

Dola beni bel yerine!

Gamzen oklarыnы ашыka atma.

Sana gюnцl verdim, beni aьlatma.

Benim gюzцm nуru, gюnlцm sцrуru.

(Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫ c. Sяh.809.)

Hecine, kюnlцm, hecine. Ыgide юlцm gecine.

Al beni zцlfцn ucucna!

Sallanayыm tel yerine!

шяklindя sevgilisinя mцraciяt edяn Qul Mehmed (?-1605) Bizim illerimiz Aydыn illeri...

Cifte-cifte kumruludur daьlarы...

Gцzel, karшыmda dursana! Шu benim h?lim sorsana!

Zцlfцnden bir tel versene!

Koklayayыm gцl yerine!

demяklя юzцnцn Aydыn ellяrindяn olduьunu gюstяrir. Deyilяnlяrя gюrя, o, muhassil (bюl-

Karac'oьlan der, nolayыm?

Kolun boynuma dolayыm!

Gцzelim, kюlen olayыm!

Gюtцr beni kul yerine!

(Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫ c. Sяh.809.)

gяnin vergisini юncяdяn xяzinяyя юdяyib, sonradan halqdan vergi yыьan шяxs-mцtehaddid) vяzifяsindя ol-

muш vя dяbdяbяli hяyat tяrzi

gюrяn iki tцrkцn nя gцndя olduьunu aydыnca gюstяrir.

Onun digяr bir шeirindя tamam baшqa bir ovqat yaшanmaqdadыr: Mis?l'i cenettir evvel bah?rы...

Aчыlыr kыrmыzы gцlц Tuna'nыn. Юter bцlbцlleri leyl ц nяh?ri...

Eser b?d-i seb? yeli Tuna'nыn. ...............

Alaman daьыndan beri keчmiшtir...

Engцrцs ilinden yollar aчmышtыr.

Analar aьlatmыш, kanlar iчmiшtir...

Sюylemeye yoktur dili Tuna'nыn.

Turabи garkolmuш, yerdedir yцzц...

Arzulayыp akar Karadeniz'i. Чemreler dцшtцkce sюkцlцr buzu...

Ovalara чыkar seli Tuna'nыn.

e) Baxшы (?-?). "Яsgяr ocaьы" шairlяrindяn biri dя XVЫ яsrin яvvяllяrindя yaшamыш Baxшыdыr. Onun bir dastanы mяlumdur. Bu dastan gяraylы шяklindя olub Yavuz Sultan Sяlimin 1514-cц ildя Чaldыrana, 1517-ci ildя isя Misirя etdiyi hяrbi sяfяrlяrindяn bяhs edir: Sultan selim cцlusunda Salа dedi de, yцrцdц.

Gidelim Mыsыr'a doьru Yola dedi de, yцrцdц.

Gelinle kыz (Yяqinki, bu da varsaьыdыr. - V.As.)

Sabahtan uьradыm kыza...

Boyu selvi dala benzer.

Yanыnda bir gelin vardы...

Al yanaьы bala benzer.

Gelin h?rilerden h?ri...

Kыzsa meleklerden biri...

Gelin al чimenli koru...

Kыz tomurcuk gцle bemzer.

Gelinin lebleri beste...

Kыz dцшцrdц beni hasta.

Gelin шeker, шerbet tasta...

Kыz petekde bala benzer.

Шamlы чыkыp kaчar kюyden.

Sofu beri bakmaz Hoy'dan.

Mert var ise, iшte meydan!

Gele, dedi de, yцrцdц. ...

Gelin gцler iчin-iчin...

Kыz geline bulur suчun.

Gelin юrselemiш saчыn...

Kыzыn ipek tele benzer.

(Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫ c. Sяh.816.)

Gelin, dedim, aktыr yцzцn.

Hiч manendi yoktur kыzыn.

Karac'oьlan ikinizin Kapыsыnda kula benzer.

(Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫ c. Sяh.805.)

qollarыnda olduьu kimi "Yanшaq" V.As.) mяnasыnda iшlяndiyini,

"aшыq" kяlmяsindяn daha чox istifadя edildiyini, hяtta, Qaracaoьlanыn hansы zaman iчindя olmasыnыn mцbahisяli olduьunu яsasa gюtцrяrяk, aшыq шeirini XV яsrin sonu - XVЫ яsrin яvvяllяrindя yaшamыш Ozan adlы bir шairlя baшlayыr. A.Kabaklы Ozan adlы шairin sяkkiz hecalы bir шeirinin яldя olmasыnы gюstяrir vя чox qяribяdir ki, onu da "Koшma" adы ilя tяqdim edir.

Gerчek ашыk olanlarыn Yцreceьц yanar olur.

Her cаnibten шuriш ile Шevki odu kanar olur. ................

Bir devletlц yohsul olsa, Uslu isen, gцlme ana.

Yazыda kaba aьaca Ulu kuшlar konar olur.

Ozan, ашыklar sюzцnц Sюyle, ашыklar dinlesцn.

Er var, iчinde od yanar, Er var, ana чц- nеr olur.

(Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫ c. Sяh.807.)

c) Qul Mehmed.

Siyah ebrulerin duruben чatma.

d) Xяyali (?-?). "Яsgяr ocaьы" шairlяrindяndir. Yeniчяri olaraq 1578-ci ildя Чыldыr dюyцшцnя qatыldыьы яsяrlяrindяn aydыnca gюrцnцr. Burada da tцrkя utancverici mяzmun qabarыq шяkildя gюrцnцr: Turnam, gider olsan bizim illere, Vezir Ardahandan gючtц diyesin.

Karшы geldi Kыzыlbaшыn hanlarы, Чыldыrda bir kыrыш oldu diyesin. ...............

Haberimiz etsin dosta varanlar.

Varыp yаrыn dиdarыnы gюrenler. Шаhin-шаhin paшalarы soranlar Din uьruna шehit dцшtц diyesin.

(Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫ c. Sяh.814-815.)

(Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫ c. Sяh.804.)

b) Ozan. A.Kabaklы XЫ яsrdяn XVяsrя qяdяr saz шairlяrindяn soz aчmaq imkanыnыn olmadыьыnы, яldя edilяn tяzkirя vя cцnklяrin XVЫ yцzildяn baшladыьыnы, XVЫ яsrdяn sonra "ozan" kяlmяsinin "boшboьaz", "gяvяzя" ("Koroьlu" dastanыnыn bяzi

tцrk ruhunun genetikasыndan irяli gяlir.

Ащмет Кабаклынын “Тцрк ядябиййаты” китабынын цз габыьы keчirmiшdir. ч) Юksцz ашыk (Юksцz Dяdя) (?-?) XVЫ яsrin sonlarыnda yaшamышdыr. Шeirlяrindяn onun "Яsgяr ocaьы" шairlяrindяn olduьu, ЫЫЫ Muradыn (15741595) Sяfяvilяr цzяrinя etdiyi hяrbi yцrцшlяrdя iшtirak etdiyi anlaшыlыr. Hяrbi yцrцшlяrin birindя Fяrhad Paшa tяrяfindяn Шah Ы Abbasыn qardaшы Hяmzя Mirzяnin oьlu Heydяr Mirzя яsir alыnыr vя Иstanbula aparыlыr.

Bu mцnasibяtlя yazdыьы шeirdя Юksцz Aшыq Шah Ы Abbasыn diliylя, gцya, onun чяkdiyi iztirablarы dilя gяtirir.

Ferhad Paшa ilimize geldi hay!

Yenemedim, yavrucuьum aldы hay!

Hasretimiz kiyamete kaldы hay! Иmirza'mы hoшca tutun, aьalar!

(Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫ c. Sяh.811.)

Цmumtцrk tarixindя utancverici qяlяbяlяr olduьu kimi utancverici mюvzular da olmuшdur. Bu da onlardan biridir. Bir-birini dцшmяn gюzцndя

Юksцz Ашыk bunu bюyle dedi mi? Иndi, ovalara bastы kademi.

Sel?mlamыш Estergon'la Budin'i...

Belgrad'a uьrar yolu Tuna'nыn.

(Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫ c. Sяh.812-813.)

Юksцz Aшыqdan, bяlkя dя, yцz il sonra dцnyaya gяlяn tцrkmяn шairi Mяxtimqulu Fяraqinin (1733-1783/1793/1798) Ceyhun ilя bяhri-Xяzяr arasы... Чюl цstцndяn яsяr yeli tцrkmяnin.

Gцl-qюnчяsi qara gюzцm qarasы...

Qara daьdan enяr seli tцrkmяnin. ...............

Haqq rяy verib, vardыr onun sayasы.

Oynaшar чюlцndя nяri, mayasы.

Rяngbяrяng gцl aчar yaшыl yaylasы..

Qяrq olar reyhana чюlц tцrkmяnin.

(Tцrkmяn шeiri antologiyasы.sяh.75.)

шeirindяki ritm, bюlgц vя bir чox mяqamlarda mяzmun oxшarlыьы

я)Цsuli (?-1534). Mяdrяsя tяhsili gюrmцш aшыqlardan hesab edilir. "Nяsimi havasы" vя "Yunus Иmrя яdasы" ilя yazdыьы qяzяllяrindяn vя tяsяvvцfi шeirlяrindяn ibarяt divanы da vardыr.

Beni kыya-kыya bakan!

Kor muyum, seni gюr mцyцm?

Bakышы cigerimi yakan!

Kor muyum, seni gюr mцyцm? ............... Цsuli ayrыlmaz senden.

Heч can ayrыlыrmы tenden?

Yаni, kaчmaq ile benden Kor muyum, seni gюr mцyцm?

Mяnbяdя tяkrar olunan misra "Kor muyum seni kor muyum" шяklindя olsa da, onun "Kor muyum, seni gюr mцyцm?" шяklindя olmasы qяnaяtinя gяldim. Onsuz da orada orfoqrafik sяhvlяr hяddindяn чoxdur. "Usуlу", "Usulи" kimi yazыlышlar da bir yandan.

(Bax. Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы.ЫЫ c. Sяh.817.)

Qeyd: XVЫ яsr Osmanlы aшыqlarы sыrasыnda Чыrpanlы, Oьuz Ali, Qul Чulha vя Ar-mudlunun adlarы чяkilir.

Onlarыn "Яsgяr ocaьы"nы tяmsil etdiklяri vя dяniz savaшlarыndan (Bax. Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы.ЫЫ c. Sяh. 818-820.) bяhs etdiklяri gюs-tяrilir. Hцseini (?1582) adlы aшыьыn isя Karacaoьlan цslu-bunda yazdыьы (Bax. Ahmet Kabak-lы. Tцrk edebiyatы. ЫЫ c. Sяh.821.) qeyd edilir.

A.Kabaklы 1950-1960-cы illяrdя Ahmed Kutsи Tecer vя Cahit Юztellinin araшdыrmalarыna яsaslanaraq XVЫ яsrin sonlarыnda Koroьlu adlы bir aшыьыn da olduьunu vя onun tarixi mяzmunlu iki шeirinin яldя edildiyini gюstяrir.

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 14

Ящсян РЯЩМАНЛЫ, мусиги тядгигатчысы, сянятшцнаслыг цзря фялсяфя доктору Natiq Mяmmяdsaleh oьlu Rяsulov 1952-ci il yanvarыn 9-da Шяki шяhяrindя dцnyaya gяlib. Beш uшaqlы ailяnin ikinci юvladы Natiq idi. Ailяnin baшчыsы Mяmmяd Saleh Rяsul oьlu Abdulxalыqov mцhяndis olub. Юvladlarыn anasы Sayalы Mяmmяd qыzы Abdullayeva kitabxana iшчisi idi. Natiqgilin ana tяrяfi ziyalыlar nяsli olub.

Bюyцk dayы Abdцrrяhim Abdullayev S.Mцmtaz adыna Яlyazmalar Иnstitutunun direktoru vяzifяsindя чalышыb. Natiqin qardaшы 1955-ci ildя doьulub.

O, Шяki Musiqi Kollecindя mцяllim iшlяyir.

Natiq lap kiчik yaшlarынdan musiqiyя meylli idi, eшitdiyi, yadыnda saxladыьы mahnыlarы aьzыnda zцmzumя edяr, ev яшyalarыnы, masanы, kяtili dюyяclяyib ritm tutardы, guya naьara чalыr.

Sonralar da bu hяvяs davam etmiшdi. Hяvяs gюz юnцndяydi.

Valideynlяr dя bunu gюrцrdцlяr.

Mяmmяdsaleh kiшi Sayalы xanыma deyir: "Uшaьы apar musiqi dяrsinя qoy". Hяmяn vaxtlar Шяki шяhяr pionerlяr vя mяktяblilяr evindя (hazырда Ушaqlarыn vя gяnclяrin yaradыcыlыq mяrkяzi) Natiqgilin qohumu ишlяyirdi. Anasы Natiqi tar dяrnяyinя yazdыrmaq istяdikdя nяsя alыnmayыb.

Onu qarmon dяrnяyinя qяbul ediblяr. Gюrцnцr tale iшi burada юz яhяmiyyяtli rolunu oynayыb. Иlk musiqi tяhsilini qarmon sяnяtilя baшlamasы чox sonralar bu iшin onun fяaliyyяtinin яsas hissяsinя чevrilmяsinя, bu sahяdя чoxlarыnыn edя bilmяdiyi dяyяrli iшlяrя imza atmasыna sяbяb olacaqdы.

Natiq bir mцddяt qarmon dяrnяyindя dяrs alыr. Qarmon tяhsilinin sonralar davamы olmayacaьы prizmasыndan yanaшaraq ata-ananыn razыlыьы ilя kamanчa sinfindя mяшьul olur. Иstedadы gцclц olduьu цчцn Natiq qarmonu da, kamanчanы da ifa etmяyi yaxшы юyrяnir. Onun ilk sяnяt mцяllimi Kamal Mяmmяdov olmuшdur. Sonra Шяki шяhяr 1 saylы yeddiillik uшaq musiqi mяktяbinin kamanчa sinfindя oxuyarkяn ona ixtisasdan Qurban Яlяkbяrov dяrs demiшdir.

Natiq musiqi mяktяbinin яn istedadlы, чalышqan vя nцmunяvi шagirdlяrindяn biri olmuшdur. O, Ущаг Мусиги Мяктябини (UMM) 1967-ci ildя bitirmiшdir.

N.Rяsulov 1959-cu ildя Шяki шяhяr 12 saylы цmumtяhsil mяktяbin birinci sinfinя daxil olub vя 1968-ci ildя natamam orta tяhsili uьurla baшa vurub.

Hяmin il Яliяfsяr Шяkili adыna Шяki Musiqi Texnikumunun (haz.

Musiqi кolleci) kamanчa sinfinя daxil olub vя 1971-ci ildя buranы mцvяffяqiyyяtlя bitirib. Oxuduьu illяrdя 1 saylы UMM-dя mцяllimlik fяaliyyяtindя olub. Orta tяhsil ocaьыnda vя musiqi mяktяbindя oxuduьu illяrdя шagirdlяrdяn ibarяt ansambllarda чalыb. Texnikum illяrindя isя rayon mяdяniyyяt evindя Яliяfsяr Rяhimovun rяhbяrlik etdiyi халг-чальы алятляри (x.ч.a.) ansamblыnda fяaliyyяt gюstяrib. Bu ansambl Шяkidя, kяndlяrdя, яtraf rayonlarda konsertlяr verir vя respublika цzrя keчirilяn mцsabiqяlяrdя fяrqlяnirdi. Belя geniш fяaliyyяt ansamblыn gяnc цzvlяrini vя bu sыrada N.Rяsulovu mцkяmmяl musiqiчi kimi yetiшdirirdi.

Natiq 1972-ci ildя Bakыya gяlir vя Ц. Hacыbяyli adыna Azяrbaycan Dюvlяt Konservatoriyasыnыn xalq чalьы alяtlяri

№ 11 (169), Нойабр 2018

Аз йашаса да чох ишляр эюрян сяняткар Qarmonun tяdrisindя mцhцm xidmяtlяri olan pedaqoqlardan biri Natiq Rяsulov olmuшdur.

Aramыzdan vaxtsыz gedяn bu insanыn hяlя nя qяdяr gюrцlяsi iшlяri varды... Йашаsaydы, o, bu sahяyя yeni-yeni tюhfяlяr verяcяkdi... fakцltяsinя daxil olur. О, бурада tяhsil almaqla yanaшы 22 saylы UMM-nin kamanчa sinfindя dяrs deyir. O, Aqшin Quluyevin rяhbяri olduьu "Шяnlik" x.ч.a. ansamblыnda чalaraq tanыmlы vя gяnc mцьяnnilяri radioda, televiziyada vя filarmoniyadakы konsertlяrdя mцшayiяt edir. Onun sяviyyяli kaman ifaчыsы olmasы xalq artisti, virtuoz tarzяn Hacы Mяmmяdovun diqqяtindяn yayыnmыr. Ustad tarzяn onu Dюvlяt Filarmoniyasыnda yaratdыьы x.ч.a. ansamblыna iшя gюtцrцr. Burada чalышmasы N.Rяsulovu Azяrbaycan musiqi ictimaiyyяtinя daha yaxшы tanыdыr.

Dяrin idrak vя zяnqin mяnяviyyat sahibi Natiq istяr ifaчыlыq sяnяtindя, istяrsя dя pedaqoji sahяdя bacarыqla vя vicdanla чalышыrdы. O, 1977-ci ildяn 2000-ci ilя qяdяr Sumqayыt Musiqi Texnikumunun mцяllimi olub. Яvvяlcя kamanчa sinfindя dяrs desя dя, 1984-cц ildяn, texnikumda qarmon sinfi aчыlan andan bu sinfin ixtisas (not) mцяllimi olmuшdur. O, 1998-ci ildяn Bakыdakы Иncяsяnяt Gimnaziyasыnda da чalышыrdы. 1999-cu ildя Mяdяniyyяt vя Иncяsяnяt Universitetindя qarmon sinfi aчыlarkяn burada da dяrs deyirdi.

N.Rяsulov milli nяfяs alяtlяrimizin vя klarnetin mahir ifaчыsы Яlяkbяr Яsgяrovun (1933-1995) Sumqayыt Musiqi Texnikumunda yaratdыьы "Dцgah" folklor ansamblыn kaman ifaчыsы olmuшdur.

Natiq konservatoriyada oxuyarkяn kafedra mцdiri, gюrkяmli bяstяkar, xeyirxah insan Sцleyman Яlяsgяrov (19242000) da ona dяrs demiшdi. Bu insandan elm, bilik almaqdan яlavя Natiq onun sяxavяtli cяhяtlяrindяn vя xeyirxah яmяllяrindяn dя bяhrяlяnmiш vя bu xцsusiyyяtlяri юz xislяtindя yaшatmышdы. Sцleyman mцяllimlя Natiq arasыnda яn xoш vя mяnяvi dяyяrlяrя sюykяnяn mцnasibяt yaranmышdы. S.Яlяsgяrov юz mяnzilindя dяrs keчяrkяn tяlяbяlяri hяmiшя nahara da qonaq edяrdi. Natiq tяtil zamanы Шяkiyя gedяrkяn Sцleyman mцяllim sevimli tяlяbяsi vasitяsilя onun valideynlяrinя sovqat gюndяrяrdi.

Natiq Rяsulov tяdris mцяssisяlяrindя яsl pedaqoq kimi чalышaraq yaxшы kadrlar hazыrlamышdыr. O, Sumqayыt Musiqi Texhikumunda kamanчa цzrя dяrs deyяrkяn Kazbek Яliyev, Abbasqulu Nяcяfzadя (haz. elmlяr doktoru), Elшяn Mansurov, Fяridя Mяlikova, Azяr Яliyev, Aida vя Aybяniz bacыlarы, Xяyyam vя Sevil Яliyeva onun yetirmяlяri olmuшlar. Natiq mцяllim юzц yaxшы kaman ifaчыlarыmыzdan biri olduьu цчцn tяlяbяlяrini dя yцksяk sяviyyяdя hazыrlayыrdы. Zяhmяti hяdяr getmяmiшdi. Adlarыnы qeyd etdiyimiz kaman ifaчыlarы юz adlarыnы yaxшы musiqiчыlяrimiz sыrasыna yazmышlar.

Natiq mцяllimin qarmon sinfindя hazыrladыьы tяlяbяlяr dя istяr Sumqayыt Texnikumundakы tяhsil illяrindя, istяrsя dя sonralar hяmiшя fяrqlяnmiшlяr. Bu sыrada Ramil Naьыyev, Xaqani Sяmяd, Gцlnarя Яliyeva, Cяmilя, Elnur Hяшimov, Anar Abbasov, Иlqar Talыbov, Kюnцl Babayeva, Ulzana Mяmmяdova vя Шirin Sяlimovun adыnы qeyd etmяliyik.

Ramil Naьыyev vя Xaqani Sяmяd bu sяtirlяrin mцяllifi ilя birlikdя Bakы Humanitar Kollecinin qarmon sinfindя baca-

rыqla чalышыrlar.

Qarmon цчцn ilk dяfя 1997-ci ildя яsяr yazan S.Яlяsgяrov olmuшdur. O, "Skerso" vя "Lirik pyes"adlanan bu яsяrlяri sevimli yetirmяsi vя qarmonun not tяdrisindя яhяmiyyяtli iшlяr gюrяn N.Rяsulova vermiшdi. Natiq mцяllim qarmon цчцn ilk qaranquш, ilk mцжdя, ilk tюhfя olan bu яsяrlяri яn sevimli vя яn istedadlы tяlяbяsilя hazыrlamaq qяrarыna gяlmiшdi.

kumda saxlanыb. Яsяrlяrin qarmon tяdrisi цчцn nota alыnmasыnda Natяvan Hяшimova hяmiшя Natiq mцяllimя kцmяkчi olub.

Natiq mцяllimin яn bюyцk xidmяtlяrindяn biri musiqi яsяrlяrinin qarmon tяdrisi цчцn kючцrцlmяsidir. O, яsяrlяrdя saь яlin partiyasыnыn daha zяngin sяslяnmяsi цчцn sol яlin klaviaturasыna da xцsusi яhяmiyyяt verir vя onu hazыrlayыb яsяrdя-notda gюstяrirdi. Bir sяnяtkar kimi o, xalq musiqisini vя klassik

Натиг Рясулов Odur ki, o, Ramil Naьыyevin яsgяrlikdяn gяlmяsini gюzlяmяli olmuшdu. Ramil hяrbi xidmяtdяn tяhsilя qayыdan kimi Natiq mцяllim S.Яlяsgяrovun hяr iki яsяrini onunla hazыrlamыш vя nяticя uьurlu olmuшdu.

N.Rяsulov "Skerso"nun x.ч.a. orkestri цчцn partiturasыnы da hazыrlamышdы. Azяrbaycanыn tanынмыш musiqiчilяrindяn biri (haz. xalq artisti) N.Rяsulovdan qaytarmaq шяrtilя partituranы almыш, lakin qaytarmamышdы.

1995-ci il may ayыnda Sumqayыt Musiqi Texnikumunun zalыnda maraqlы bir konsert olmuшdu. Bu qarmon sinfinin tяlяbяlяrindяn biri Ramil Naьыyevin solo konserti idi. Konsertin sonunda N.Rяsulov tяlяbяlяri Kюnцl, Gцlnarя vя Ramillя birlikdя юzц dя qarmon ifaчыsы kimi чыxыш etmiшdi. O, tяlяbяlяrilя birlikdя xarici юlkя bяstяkarlarыnыn яsяrlяrini hazыrlamышdы. Hяr kяs юz partiyasыnы чalыrdы.

N.Rяsulov юmrцnцn sonuna qяdяr Sumqayыt Musiqi Texnikumunda (hazыrda Kollec) x.ч.a. шюbяsinin mцdiri vяzifяsini icra edib. Hяmin texnikumda qarmon цzrя ilk ixtisas-not mцяllimi o olub. 1996-cы ildя N.Rяsulovun dяvяtilя Gцlaьa Zeynalov bu tяhsil mцяssisяsindя qarmonun not tяdrisinя baшlayыb. Natiq mцяllimin kamanчa sinfini bitirяn Natяvan Hяшimova qarmonun not mцяllimi kimi hяmin texni-

musiqini gюzяl bilirdi.

N.Rяsulov vaxtыnda юz iшini gюrmцш, qarmon sяnяtinin inkiшafы vя onun tяdrisi qarшыsыnda dayanan problemlяrin hяlli yollarыnda mцhцm addыmlar atmыш vя nailiyyяtlяri imzalamышdы.

O, Sumqayыt texnikumunda dяrs dediyi illяrdя qazandыьы bюyцk tяcrцbя яsasыnda qarmonun not tяdrisi цчцn "Qarmon mяktяbi", "Qarmon ilя fortepiano цчцn pyeslяr mяcmuяsi" kitablarыны yazaraq nяшr etdirmiшdir.

Sumqayыt Musiqi Texnikumunda Natiq mцяllimin qarmon sinfinin konsertmeysteri pianoчu Sevinc Mustafayeva idi. O, olduqca savadlы, bacarыqlы vя чalышqan musiqiчidir. Natiq mцяllim kitablarыnы yazarkяn fortepiano mцшayiяtinin hazыrlanmasыnda Sevinъ xanыmыn xцsusi rolu olmuшdur. Цmumiyyяtlя N.Rяsulovun qarmon цчцn yazdыьы tяdris vяsaitlяrinin hazыrlanыb ortaya чыxmasы цчцn Sevinc xanыm яhяmiyyяtli шяkildя kюmяk gюstяrib. O, Natiq mцяllimin юlцmцndяn 2 il sonra onun mяcmuяsinin nяшr olunmasы цчцn tяшяbbцs gюstяrmiшdir. Natiq mцяllimin tяlяbяlяri olmuш musiqiчilяrlя sюhbяt aparan Sevinc xanыm onlardan topladыьы vяsait hesabыna kitabыn nяшrinя nali olmыuшdur.

N.Rяsulov yetirmяlяrinin qяlbindя юz hцcrяsini qurmuшdur. Яbяs deyil ki, bцtцn

tяlяbяlяri onu hюrmяtlя xatыrlayыrlar. Onun vaxtsыz itkisi yalnыz ailя цzvlяrini, doьmalarыnы deyil, tяlяbяlяrini dя yandыrыr. Bu sяdaqяtli, sяxavяtli vя saf insanыn yeri hяr an gюrцnцr.

Xaqani Sяmяdin xatirяlяrindяn: "Natiq mцяllim mяnя 3 il dяrs deyib. Ишя can yandыrыr, dяrsin boш, sяmяrяsiz keчmяsinя imkan vermir, hяr birimizlя ciddi mяшьul olurdu. Onun davranышыnda, hяr яmяlindя xeyirxahlыq hiss olunurdu. Bu яmяllяr onun xislяtindя idi. Bakыdan, evdяn sяhяr erkяn чыxыb Sumqayыta чatыr, 8.30-da qarmon ixtisasы цzrя Natiq mцяllimin dяrsindя olurdum. Цmumi dяrslяrimiz bяzяn axшam saat 17.00-a, 18.00-a qяdяr чяkirdi. Dяfяlяrlя olmuшdu ki, belя vaxtlarda dяrsdяn чыxыb evя gedяrkяn dяhlizdя mяnя rast gяlяn Natiq mцяllim qoluma girяr, чantasыnы mяnя verib deyяrdi: - Yaman yorulmuшam, чanta da mяnя aьыrlыq edir.

Onu al, gюtцr, sюhbяt edя-edя gedяk.

O, Sumqayыtda yaшayыrdы. Yaшadыьы binaya catanda onunla xudahafizlяшib getmяk istяdikdя mяni buraxmыr, yaшadыьы mяnzilя dяvяt edirdi. Hяr dяfя dя sцfrя aчdыrыb mяni шam yemяyinя qonaq elяyirdi. Biшirilяn Шяki pitisi o qяdяr dadlы olurdu ki...

Xeyli sonralar anladыm ki, чantasыnыn aьыrlыьыnы, yorьunluьunu bяhanя edib mяni юzцylя шan yemяyinя aparыrmыш. O, fikirlяшirmiш ki, sяhяr tezdяn evdяn чыxan tяlяbя, axшam dяrsdяn Bakыya qayыdыb evя чatana qяdяr ac qala bilяr. Qoy axшam yemяyini Sumqayыtda yeyib Bakыya rahat gedib чыxsыn.

O, bizimlя mцяllim-tяlяbя mцnasibяtlяrindяn яlavя, dostluq mцnasibяtlяri dя qurmuшdu. Allah o xeyirxah insana qяni-qяni rяhmяt elяsin".

Ramil Naьыyevi dinlяrkяn: "Texnikumda oxuduьum illяrdя Sumqayыtda kirayяdя qalыrdыm. Muьam цzrя mцяllimim Zakir Mirzяyev idi. O, Bakыda юz mяnzilindя dяrs keчirdi. Natiq mцяllim dя bяzяn ixtisas dяrsimizlя юz mяnzilindя mяшьul olurdu. Deyirdi ki, bяzi not яsяrlяri var, evdяdir, gяl bizя onlara birlikdя nяzяr yetirяk. Gedirdim, dяrsi keчib qurtarandan sonra sцfrя arxasыnda яylяшdirmяmiш, tяamlara qonaq etmяmiш mяni buraxmazdы. O, bilirdi ki, mяnim valideynlяrim rayonda yaшayыrlar, Sumqayыtda kirayяdяyяm, ola bilяr ki, hяr zaman isti ev xюrяklяri yemirяm. Mяnimlя юz mяnzilindя dяrs keчmяsinin яsas sяbяbi sяn demя, mяni ev xюrяklяrinя, Шяki pitisinя qonaq etmяsiymiш.

Natiq mцяllim tяlяbяlяrя hюrmяt vя sevgiylя yanaшыrdы. O, bizi hяm ifaчыlыq sяnяtinя vя hяm dя pedaqoji sahяyя hazыrladы. Onu unutmaq gцnahdыr. Daim qяlbimizdя vя xatirimizdяdir. Hяmiшя Allahdan ona rяhmяt dilяyirяm".

Hяqiqi pedaqoq, яsl vяtяndaш, gюzяl musiqiчi, nяcib insan N.M.Rяsulov 2000-ci il oktyabrыn 24-dя dцnyasыnы dяyiшmiшdir. O, ailя цzvlяri, mцяllim yoldaшlarы vя tяlяbяlяri tяrяfindяn daim xatыrlanыr. Чap etdirib qoyub getdiyi kitablardan tяdris vяsaiti kimi istifadя edяn шagirdlяr, tяlяbяlяr vя mцяllimlяr mцяllif haqqыnda olan bюlцmя nяzяr yetirdikdя onu yada salmalы olurlar.

O, az yaшasa da чox iш gюrdц...

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 11 (169), Нойабр 2018

сящ. 15

Д ДЙ ЙП П э эу уш шя яс си и Tural NИФТАЛЫЙЕВ, Шяki Шяhяr-Rayon Polis Шюbяsinin Dюvlяt Yol Polisi Bюlmяsinin Tяbliьat vя тяшviqat цzrя иnspektoru, polis baш leytenantы Шяki Шяhяr-Rayon Polis Шюbяsinin rяisi, polis polkovniki Яbцlfяt Rzayevin gюstяriшi vя nяzarяti altыnda rayonun цmumtяhsil mяktяblяrindя elяcя dя, universitet vя kolleclяrdя "Gяnclяr narkomaniyaya yox deyir", "Dini radikalizmя qarшы mцbarizя hяr birimizin borcudur", "Erkяn nikah vя onun fяsadlarы", "Yol hяrяkяtinin tяhlцkяsizliyindя piyadalarыn rolu" mюvzularыnda tяdbirlяrin, tяrtib edilmiш cяdvяl цzrя hяftяdя iki dяfяdяn az olmayaraq keчirilmяsi nяzяrdя tutulmuшdur.

MAARИFLЯNDИRMЯ TЯDBИRLЯRИ direktoru Vяfa Иlyasova, valideynlяr vя mяktяbin yuxarы sinif шagirdlяri iшtirak etmiшlяr.

Qeyd olunan mюvzularla baьlы, hцquq mцhafizя orqanlarыnыn яmяkdaшlarы чыxыш edяrяk яtraflы mяlumatlar vermiш vя mяktяblilяri maraqlandыran suallarы cavablandыrmышdыrlar.

Polis baш leytenantы Tural Niftalыyev, mяktяbin direktoru Vяfa Иlyasovaya Baш Dюvlяt Yol Polisi Иdarяsi tяrяfindяn hazыrlanmыш ibtidai siniflяr цчцn dяrs vяsaiti olan "Yol Hяrяkяtinin Яlifbasы" kitabыnы hяdiyyя etmiшdir.

Tяdbirin yekununda, Qaratorpaq kяnd icra nцma-

Qaratorpaq kяnd tam orta mяktяbindя lar verilmiш vя onlarы maraqlandыran suallar cavablandыrыlmышdыr. Tяlяbяlяrя kцчя vя

gюrцlmцш bцtцn bu tяdbirlяr insanlarыn hяyat vя saьlamlыьыnыn qorunmasыna xidmяt edir.

Шяки Тибб Коллеъиндя Nюvbяti tяdbir, 13 no-yabr 2018-ci il tarixdя Шяki rayonu, Qaratorpaq kяnd tam orta mяktяbindя keчirilmiшdir.

Tяdbirdя, Шяki Шяhяr Tяhsil Шюbяsinin mяslяhяtчisi, Anar Mяmmяdov, Шяki Шяhяr-Rayon Polis Шюbяsinin Dюvlяt Yol Polisi Bюlmяsinin tяbliьat vя tяшviqat цzrя inspektoru, polis baш leytenantы Tural Niftalыyev, Polis Шюbяsinin azyaшlыlar цzrя inspektoru, polis baш leytenantы Anar Xalыqov, Sarыca Polis Bюlmяsinin azyaшlыlar цzrя inspektoru, polis kapitanы Taleh Hцseynov, Qaratorpaq kяnd icra nцmayяndяsi Sahib Hяsяnov, kяnd bяlяdiyyяsinin sяdri, Mehman Rяcяbov, mяktяbin

yяndяsi, Sahib Hяsяnov, rayon mяrkяzindяn 80 km uzaq mяsafяdя yerlяшяn ucqar bir kяnd mяktяbindя bu cцr maariflяndirici tяdbirin keчirilmяsinя gюrя, hцquq mцhafizя orqanlarыnыn яmяkdaшlarыna юz minnяtdarlыьыnы bildirmiшdir.

***

Шяki Шяhяr-Rayon Polis Шюbяsinin Dюvlяt Yol Polisi Bюlmяsinin Tяbliьat vя тяшviqat цzrя иnspektoru, polis baш leytenantы Tural Niftalыyev нойабрын 19-да Шяki Tibb Kollecinин тялябяляри иля эюрцш кеирмишдир. Эюрцшдя tяlяbяlяrя yol hяrяkяti haqqыnda qanunun 40-cы maddяsi "Piyadanыn vяzifяlяri" barяdя яtraflы mяlumat-

Шяki ШRPШ-nin DYP Bюlmяsinin Тяbliьat vя tяшviqat цzrя inspektoru, polis

Такси сцрцъцляри иля эюрцш yollarda hяrяkяt edяrkяn mobil telefondan, qulaqlыqlardan istifadя etmяmяlяri tюvsiyя edilmiшdir. Belя ki, kцчя vя yollarda hяrяkяt edяn zaman qulaqlыqdan istifadя edяrяk mobil telefonla danышarkяn vя ya musiqiyя qulaq asarkяn yaxыnlaшan nяqliyyat vasitяlяrinin sяsinin eшidilmяmяsi, bununla da, piyadalarыn юzlяrinin vя nяqliyyat vasitяlяrinin sцrцcцlяrinin hяyat vя saьlamlыьыnы tяhlцkя altыna salmalarы xцsusi vurьulanmышdыr.

Tural Niftalыyev kollecin giriш-чыxыш qapыsыnыn yanыnda vя ya dяhlizindя daha aydыn gюrцnяn yerdя asыlmasы цчцn "Piyadanыn vяzifяlяri" yazыlmыш DYP guшяsini tяhsil mцяssisяsinin rяhbяrliyinя tяqdim etmiшdir. О, билдирмишдир ки,

Шяki Tibb Kollecinin direktoru Elmira Hacыyeva, tяlяbяlяrlя bu cцr maariflяndirici gюrцш keчirdiyinя gюrя Tural Niftalыyevя юz minnяtdarlыьыnы bildirmiшdir.

Tяdbirdя, ARB Televiziyasыnыn чяkiliш qrupu da iшtirak etmiшdir. Tяbliьat vя тяшviqat цzrя иnspektor televiziya kanalыna verdiyi mцsahibяsindя bildirmiшdir ki, tяhlillяr aparыlmыш vя mцяyyяn edilmiшdir ki, respublikamыz яrazisindя piyadalar tяrяfindяn yol hяrяkяti qaydalarыnыn pozulmasы hallarыna daha чox yeniyetmяlяr vя gяnclяr tяrяfindяn yol verilir.

Buna gюrя dя, tяlяbяlяrin yol hяrяkяti qaydalarы barяdя maariflяndirilmяsi zяrurяti yaranыr.

***

baш leytenantы Tural Niftalыyev нойабрын 21-дя ися Шяki Bazarы яrazisindя fяaliyyяt gюstяrяn taksi sцrцcцlяri ilя gюrцш keчirmiшdir.

Gюrцш zamanы о, minik avtomobillяri ilя sяrniшindaшыma sahяsindя tяhlцkяsizlik tяdbirlяrinin gцclяndirilяcяyi вя qanunsuz sяrniшindaшыmalarыn qarшыsыnыn alыnmasы mяqsяdi ilя reydlяr keчirilяcяyiни bildirmiшdir. Ейни заманда Т.Нифталыйев сцрцъцлярин диггятиня чатдырмышдыр ки, "Fяrqlяnmя niшanы", "Taksi tanыnma nышanы" olmayan, texniki cяhяtdяn nasaz, tяhlцkяsizlik tяlяblяrinя cavab vermяyяn kюhnя vя istismar mцddяti bitmiш avtomobillяr bu nюv fяaliyyяtdяn kяnarlaшdыrыlаъаглар.

ШЯКИ ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ № 11 (169), Нойабр 2018

Юlkяmizi

Шяhяr rяhbяrliyi vя tur-aksiyasыna qoшulacaq Шяki mяktяblilяri Ulu Юndяrin Heydяr Яliyev Mяrkяzinin qarшыsыnda ucaldыlan abidяsi юnцnя gцl dяstяlяri dцzцb, xatirяsini ehtiramla anыblar. Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin akt zalыnda bu mцnasibяtlя keчirilяn yыьыncaqda Шura цzvlяri, idarя, mцяssisя vя tяшkilat rяhbяrlяri, mяktяb direktorlarы, valideynlяr, veteranlar, ictimaiyyяt nцmayяndяlяri vя mяktяblilяr iшtirak ediblяr.

Yыьыncaqda чыxыш edяn Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan

ДИГГЯТ! ИНТЕРНЕТ ИСТИФАДЯЧИЛЯРИНИН НЯЗЯРИНЯ: БИЗИМ WEB СЯЩИФЯЛЯРИМИЗ: http://sheki.io.ua http://belediyye.io.ua http://belediyye.sheki.city http://sheki-municipality.narod.ru http://issuu.com/shekibelediyyesi http://facebook.com/shekibelediyyesi

таныйаг

Usubov qeyd edib ki, artыq beшinci ildir Azяrbaycanыn orta цmumtяhsil mяktяblяrinin 9-11-ci sinif шagirdlяrinin "Юlkяmizi tanыyaq" devizi altыnda Vяtяnimizin mцxtяlif bюlgяlяrinя maariflяndirici tur-aksiyalarы tяшkil olunur.

Dюvlяtimizin baшчыsы cяnab Иlham Яliyevin tюvsiyяsinя яsasяn Prezident Administrasiyasыnыn tяшkilatчыlыьы ilя keчirilяn tur-aksiyalar gюzяl яnяnя halы alыb.

Bildirilib ki, nюvbяti, onuncu turaksiyanыn birinci mяrhяlяsi artыq baшa чatыb. Bu mяrhяlя чяrчicяsindя юlkяmizin шimal-qяrb bюlgяsinя ekskursiya edяn Cяbrayыl, Cяlilabad, Qubadlы, Saatlы vя Sabirabad rayonlarыnыn mяk-

tяblilяri noyabrыn 15-dя, Bilяsuvar, Hacыqabul, Kцrdяmir, Zяrdab vя Ucar rayonlarыnыn mяktяblilяri isя nоyabrыn 16-da Шяki шяhяrinin tarixi yerlяrinя ekskursiya ediblяr. Tur-aksiyanыn ikinci mяrhяlяsi 18-21 noyabr 2018ci il tarixlяrindя baш tutacaq. Bu mяrhяlя чяrчivяsindя Шяki шяhяrindяn olan 45 nяfяr mяktяbli Quba-QusarXaчmaz marшrutu цzrя tur-aksiyaya qoшulacaqlar.

Yыьыncaqda Цmummilli lider Heydяr Яliyevin qurub-yaratdыьы mцstяqil Azяrbaycanыn nailiyyяtlяrindяn, Prezident cяnab Иlham Яliyevin qяtiyyяti vя iradяsi ilя respublikamыzыn dinamik sosial-iqtisadi inkiшafыndan, hяyata

bяhs olunub, Шяki шяhяrindя son illяr gюrцlmцш iшlяr barяdя mяlumat verilib.

Yыьыncaqda чыxыш edяn Шяki Шяhяr Иcra hakimiyyяti baшчыsыnыn mцavini Zяrinя Cavadova tur-aksiyalarыn mahiyyяti, onlarыn gяnclяrin vяtяnpяrvяrlik tяrbiyяsi sahяsindя rolu barяdя danышыb.

Daha sonra шяhяr ziyalыlarы adыndan Bяkir Xяlilov, valideyn Elnarя Hяsяnova чыxыш edяrяk шagirdlяrя yaradыlan шяraitя gюrя юlkя baшчыsna minnяtdarlыqlarыnы ifadя ediblяr.

Yыьыncaьa yekun vuran шяhяr icra hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov mяktяblilяrя xoш arzularыnы bildirib vя yaxшы yol arzulayыb.

ЕТИБАРСЫЗ ЩЕСАБ ЕДИЛИР

Е Л Л А А Н Н Е

Шяки району, Киш кянд сакинляри Шямсяддинова Сялтянят Дашдямир гызынын, Шямсяддинова Севда Шямсяддин гызынын вя Шямсяддинова Пярваня Шямсяддин гызынын адларына верилмиш Торпага мцлкиййят щцгугуна даир Дювлят Акты (Ж№595, Код 40401018) итдийи цчцн етибарсыз сайылыр.

ЯЗИЗ ОХУЪУЛАРЫМЫЗ!

Шяки району, Чайгарагойунлу кянд сакини Нязяров Ъошгун Гурбан оьлунун адына верилмиш Щярби билет итдийи цчцн етибарсыз сайылыр. Шяki rayonu, Aшaьы Laysqы kяnd sakini Иbrahimov Elmar Elxan oьlunун адына верилимш Шяхсиййят вясигяси итдийи цчцн етибарсыз сайылыр. Шяки шящяри, Паша Ялийев кцчяси, далан 2 цнванда гейдиййатда олан Мяммядов Нязир Баба оьлунун адына олан евин Гейдиййат Вясигяси (2/193) итдийи цчцн етибарсыз сайылыр. Гязетин щазырланмасында Шяки Шящяр Иъра Щакимиййятинин sheki-ih.gov.az вя АЗЯРТАЪ-ын азертаэ.эов-аз сайтларындан истифадя олунмушдур.

“ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ” гязетиня 2019-ъу илин 1-ъи йарым или цчцн абуня кампанийасы давам едир. Гязетимизя абуня олмаг цчцн Шяки Реэионал Почт Шюбясиня, “Азярмятбуатйайым” АСЪ-нин вя “ГАЙА” мятбуатйайымын Шяки Шюбяляриня мцраъият едя билярсиниз.

Редаксийайа тягдим олунан ялйазмалары, дискляр, фотолар вя диэяр материаллар эери гайтарылмыр.

Тясисчи: Шяки Бялядиййяси Баш редактор: Мурад Нябибяйов

Редаксийанын цнваны: Шяки шящяри, АЗ5500, М.Я.Рясулзадя пр.182, 2-ъи мяртябя Тел: +(994 24) 244 00 51 +(994 24) 244 28 02 Е-маил: sheki.belediyye@gmail.com

Мцяллифлярин мювгейи иля редаксийанын мювгейи цст-цстя дцшмяйя биляр. Дяръ олунмуш йазылара эюря мцяллифляр вя мялуматын эютцрцлдцйц мянбя мясулиййят дашыйыр. Щесаб нюмряси: Азярбайъан Бейнялхалг Банкынын Шяки филиалы, Код: 805410 ВЮЕН: 9900001881 Мцхбир щесабы: 0137010002944 S.W.И.Ф.Т. БИК ИБАЗАЗ 2Х Шяки Бялядиййяси, Щесаб Но: 33308019449336503266 ВЮЕН 3000086531

www.municipality.sheki.city

Гязет 27 ийул 2005-ъи илдя Азярбайъан Республикасы Ядлиййя Назирлийиндя гейдиййатдан кечиб. Гейдиййат № 1458. Тираж 500. Чапа щазырланыб: 03 декабр 2018-ъи ил Гязет “АЗЯРМЕДИА” ММЪ мятбяясиндя чап олунуб.