Sheki belediyyesi, no 11 (157) noyabr 2017

Page 1

ØßÊÈ ÁßËßÄÈÉÉßÑÈÍÈÍ ÎÐÃÀÍÛ g

ÌßÍ ÉÀÍÌÀÑÀÌ, ÑßÍ ÉÀÍÌÀÑÀÍ, ÍÅÚß ×ÛÕÀÐ ÃÀÐÀÍËÛÃËÀÐ ÀÉÄÛÍËÛÜÀ?!

Ш ШЯ ЯК КИ И БЯЛЯДИЙЙЯСИ Нewspaper № 11 (157), Нойабр 2017

оф

SHEKI

MUNICIPALITY

www.belediyye.sheki.city

Гязет 2005-ъи илдян няшр едилир

ВЯТЯНИМИЗИН ГАНЛЫ ТАРИХИ И Ш Ь А Л Е Д И Л М И Ш Т О Р П А Г Л А Р Ы М Ы З ГЯРБИ АЗЯРБАЙЪАН ХАНКЯНДИ ХОЪАЛЫ ШУША ЛАЧЫН ХОЪАВЯНД КЯЛБЯЪЯР АЬДЯРЯ АЬДАМ ФЦЗУЛИ ЪЯБРАЙЫЛ ГУБАДЛЫ ЗЯНЭИЛАН

декабр, 1988 26.12.1991 26.02.1992 08.05.1992 18.05.1992 02.10.1992 02.04.1993 07.07.1993 23.07.1993 23.08.1993 23.08.1993 31.08.1993 29.10.1993

УНУТМАЙАГ! ХАНКЯНДИНИН ИШЬАЛЫНДАН 26 ИЛ КЕЧДИ

Шякидя Dюvlяt Bayraьы Gцnц mцnasibяtilя bayram tяdbiri кечирилиб (Ятрафлы сящифя 4-дя)

Sяyyar "ASAN xidmяt" Шяkidя

Azяrbaycan Respublikasы Prezidentinin tapшыrыьыna яsasяn "ASAN xidmяt" mяrkяzlяrinin fяaliyyяt gюstяrmяdiyi шяhяr vя rayonlarda яhaliyя xidmяtlяrin чatdыrыlmasы vя mяrkяzlяrя gяlmяdяn vяtяndaшlarыn xidmяtlяrdяn yararlanmalarыnыn tяmin edilmяsi цчцn zяruri mцasir texnoloji avadanlыqla tяchiz edilmiш irihяcmli xцsusi avtobuslar rayonlarda sяyyar formada яhaliyя xidmяtlяr gюstяrmяkdя davam edir. Noyabrыn 29-dan baшlayaraq "ASAN xidmяt" Шяki шяhяrindя sakinlяrя sяyyar formada xidmяtlяr gюstяrir. Bu xidmяtlяrdяn яtraf rayonlarыn sakinlяri dя yararlana bilяcяklяr.

Яhaliyя xidmяtlяrin gюstяrilmяsi цчцn Шяki шяhяrinin mяrkяzindя, avtovaьzalыn yaxыnlыьыnda xцsusi yer ayrыlыb. Burada hamы цчцn bяrabяr imkanlar yaradыlыb. Sakinlяr яvvяlcя mяlumat bцrosuna yaxыnlaшыr, sяnяdlяrini tяqdim edir, nюvbяyя dururlar. Sonra onlar nюvbя яsasыnda avtobusa daxil olur vя mцraciяtlяrini edirlяr. Xidmяtlяr Яdliyyя, Daxili Ишlяr, Яmяk vя Яhalinin Sosial Mцdafiяsi nazirliklяri, hяmчinin Яmlak Mяsяlяlяri Dюvlяt Komitяsi tяrяfindяn tяqdim olunur. Gюstяrilяn xidmяtlяrin dairяsi geniшdir. Bu xidmяtlяrя notariat fяaliyyяti, vяtяndaшlыq vяziyyяti aktlarыnыn dюvlяt qeydiyyatы, шяxsiyyяt vяsiqяlяri vя цmumvяtяndaш pasportlarыnыn

verilmяsi vя dяyiшdirilmяsi, sцrцcцlцk vяsiqяlяrinin dяyiшdirilmяsi, яmяk pensiyalarыnыn tяyin edilmяsi, mяnzillяr цzяrindя mцlkiyyяt hцquqlarыnыn ilkin vя tяkrar dюvlяt qeydiyyatыna alыnmasы barяdя чыxarышlarыn, texniki pasportlarыn verilmяsi daxildir. Vяtяndaшlara, eyni zamanda, daшыnmaz яmlakыn tяsvirinя, dюvlяt qeydiyyatыna alыnmыш hцquqlara vя onlarыn mяhdudlaшdыrыlmasыna dair dюvlяt reyestrindяn arayышlarыn verilmяsi, fяrdi yaшayыш evlяri цzяrindя mцlkiyyяt hцquqlarыnыn tяkrar dюvlяt qeydiyyatыna alыnmasы barяdя чыxarышlarыn, texniki pasportlarыn verilmяsi ilя baьlы xidmяtlяr dя gюstяrilir. Sяyyar "ASAN xidmяt" Шяkidя dekabrыn 28-dяk xidmяt gюstяrяcяk.

ТЯБРИК ЕДИРИК! 2017-ъи ил нойабрын 18-дя Азярбайъан Республикасынын Президенти Илщам Ялийевин имзаладыьы Сярянъама ясасян Шяки Шящяр Иъра Щакимиййяти башчысынын мцавини, ЙАП Шяки шящяр тяшкилатынын сядри Щясян Йусуб оьлу Щясянов юлкямизин иътимаи-сийаси щяйатында фяал иштирак етдийиня эюря “Тярягги” медалы иля тялтиф едиимишдир.

Шяки Бялядиййясинин коллективи, бцтцн шякилиляр адындан Щясян Щясянову дювлятимизин йцксяк мцкафатына лайиг эюрцлдцйц цчцн тябрик едир, она мющкям ъан саьлыьы, доьма шящяримизин вя республикамызын иътимаи-сийаси щяйатындакы фяалиййятиндя даща бюйцк уьурлар арзулайыр.


ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 2

№ 11 (157), Нойабр 2017

Шяки Иъра Щакимиййятинин башчысы Анталйада Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Елхан Усубов Tцrkiyяnin Antalya шяhяrindя BMT-nin ЪянубCяnub Яmяkdaшlыьы Ofisi tяrяfindяn keчirilяn beynяlxalq forumda iшtirak eдиб. Noyabrыn 27-dя Tцrkiyяnin Antalya шяhяrindя BMTnin Cяnub-Cяnub Яmяkdaшlыьы Ofisi tяrяfindяn vя Tцrkdilli Dюvlяtlяrin Яmяkdaшlыq Шurasыnыn tяшkilatчыlыьы ilя keчirilяn "Qlobal Cяnub-Cяnub Иnkiшafы

EXPO 2017" adlы beynяlxalq forumun aчыlышы olub. "Иqtisadi, Sosial vя Яtraf Mцhit Transformasiyasы dюvrцndя Cяnub-Cяnub Яmяkdaшlыьы: Buenos Ayres Hяrяkat Planыnыn qяbulunun 40-cы ildюnцmц (BAPA-40)" mюvzusunda keчirilяn tяdbirdя 120 юlkяdяn 850 nцmayяndя iшtirak ediб. Forumun aчыlышыnda BMT-nin Cяnub-Cяnub ofisinin direktoru Jorge Чediek, Tцrkiyя xarici iшlяr naziri Mюv-

lud Чavuшoьlu, Tцrk Шurasыnыn baш katibi Ramil Hяsяnov чыxыш ediblяr. Форумда Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчsы Elxan Usubov da iшtirak ediб. Dюrd gцn davam edян tяdbir iшtirakчы tяrяflяrя inkiшaf цчцn hяll yollarыnыn nцmayiш olunmasы, qarшыlыqlы яmяkdaшlыьыn qurulmasы, tяcrцbя mцbadilяsinin aparыlmasы цчцn чox geniш imkanlar yaradыб.

Елхан Усубов Анталйанын валиси иля эюрцшцб

Нойабрын 28-dя Antalya шяhяrinin valisi Mцnir Karaloьlu Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubovu, Qыrьыzыstan Respublikasыnыn Иssыk-Gюl vilayяtinin quvernatoru Uzanbek Чыlkыbayevi, hяmin юlkяnin Narыn шяhяrinin qubernatoru Amanbay Kayыbovu vя Tцrk Шurasы Baш Katibinin mцavini Юmяr Kocamanы qяbul etmiшdir. Иlk olaraq qonaqlar valiliyin xatirя kitabыna imza atmыш, цrяk sюzlяrini yazmышlar. Gюrцш zamanы vali Mцnir Karaloьlu gюrцшdяn mяmnun olduьunu bildirmiш vя Antalya шяhяrinin sosial-iqtisadi vя mяdяni hяyatы haqqыnda qonaqlara geniш mяlumat vermiшdir. Sonra Шяki шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov, Qыrьыzыstanыn Иssыk-Gюl vilayяtinin vя Narыn шяhяrinin qubernatorlarы rяhbяrlik etdiklяri шяhяrlяr haqqыnda mяlumat vermiшlяr. Gюrцшdя tцrk dюvlяtlяri arasыnda dostluq vя яmяkdaшlыьыnыn daha da artыrыlmasы vя sairя ilя baьlы fikir mцbadilяsi aparыlmышdыr. Gюrцш zamanы qarшыlыqlы hяdiyyяlяr tяqdim olunmuшdur.

“Йерли Демократийа Щяфтяси” Гязетимизин 2017-ъи ил сентйабр тарихли 9-ъу сайында хябяр вердийимиз кими, "Azяrbaycan Шяhяr, Qяsяbя vя Kяnd Bяlяdiyyяlяrinin Milli Assosiasiyasыnыn tяшяbbцsц ilя бу ил oktyabr ayыnыn 30-dan noyabr ayыnыn 05-dяk Азярбайъанда "Avropa Yerli Demokratiya Hяftяsi" keчirilмишдир. Яввялъя гейд едяк ки, октйабр айында Шяки Бялядиййясиндя “Авропа Йерли Демократийа Щяфтяси”ни лайигинъя кечирмяк цчцн эениш щазырлыг ишляри эюрцлмцшдцр. Бу мягсядля бялядиййя йзвляринин вя бялядиййя гуллугчуларынын иштиракы иля иълас кечилмиш, “Демократийа щяftяси” ilя баьлы tяkliflяr вя тядбирляр mцzakirя edilмишдир. Щазырлыг ишляриндян сонра бялядиййянин инзибати бинасынын гаршысында ““Азярбайъанда Йерли Демократийа щяфтяси”ндя фяал тштирак едяк!”, “Бялядиййя-вятяндаш йахынлыьы заманын тялябидир!” сюзляри йазылмыш плакатлар йерляшдирилмиш, бинанын биринъи мяртябясиндя сакинлярин мцраъиятляри цчцн хцсуси гуту гойулмушдур. Щямчинин Шяки ящалисинин “Азярбайъанда Демократийа Щяфтяси”нин кечирилмяси барядя мялуматландырылмасы мягсяди иля шящярин мцхтялиф мящялляляриндя мцвафиг

йерляря еланлар йапышдырылмышдыр. Ейни заманда, шящяр ящалисинин бялядиййяйя мцраъият етмяси цчцн Гайнар хятт кими 244-00-51 нюмряли телефондан истифадя едилмишдир. Бцтцн бу садаладыгларымыз щям дя “Шяки Бялядиййяси” гязетинин 2017-ъи ил, сентйабр тарихли 9-ъу сайында дяръ едилмишдир. Эярэин кечян щяфтя ярзиндя Шяки Бялядиййясиндя шящяр сакинляри зийалылар, идаря вя тяшкилат рящбярляри, иътимаиййят нумайяндяляри иля 6 дяфя эюрцш кечирилмиш, бу эюрцшлярдя бялядиййянин эюрдцйц ишляр барядя мялумат верилмиш вя эюрцш иштиракчыларынын шикайят вя тяклифляри динлянилмишдир. Сюзцэедян эюрцшлярдя цмумиликдя 1312 няфяр шящяр сакини иштирак етмишдир. Бунлардан башга щяфтя ярзиндя Шяки Бялядиййясинин рящбярлийи тяряфиндян фярди шякилдя 248 няфяр шящяр сакини гябул едилмиш, онларын мцраъиятляриня оператив шякилдя бахылмышдыр.

Dюvlяt Proqramы: 2025-ci ilяdяk yaш barama istehsalынын 6 min tona чatdыrыlmasы nяzяrdя tutulur. AZЯRTAC xяbяr verir ki, bu barяdя "Azяrbaycan Respublikasыnda baramaчыlыьыn vя ipяkчiliyin inkiшafыna dair 2018-2025ci illяr цчцn Dюvlяt Proqramы"nda qeyd olunub. Dюvlяt Proqramыnыn hяyata keчirilmяsi цzrя Tяdbirlяr Planыnda Azяrbaycanda barama istehsalчыlarыnыn assosiasiyasыnыn yaradыlmasы

da яks olunub. Иqtisadiyyat vя Kяnd Tяsяrrцfatы nazirliklяri 2018-2019-cu illяrdя barama istehsalчыlarыnыn assosiasiyasыnыn yaradыlmasыnы tяmin etmяlidir. Tяdbirlяr Planыnda baramaчыlыq vя ipяkчilik sahяsindя klaster yanaшmanыn tяtbiqinin dяstяklяnmяsi, yeni mяhsuldar ipяkqurdu cinslяri vя hibridlяrinin yaradыlmasы, ilkin toxumчuluьun tяшkili istiqamяtindя elmi tяdqiqat iшlяrinin geniшlяndirilmяsi, bara-maчыlыqla mяшьul olan tяsяrrцfat subyektlяrini sяnaye tut ipяkqurdu toxumu ilя tяmin edяcяk toxumчuluq (qren) zavodlarыnыn yaradыlmasыnыn dяstяklяnmяsi dя qeyd olunub. Hяmчinin tяdarцk olunmuш baramanыn ilkin emalы цчцn barama qurutma mяntяqяlяri, o cцmlяdяn Aьcabяdi, Balakяn, Bяrdя, Gюyчay, Tovuz, Zaqatala vя Zяrdab rayonlarыnda barama qяbulu vя emalы mяntяqяlяri yaradыlacaq, barama istehsalы vя emalыna yerli vя xarici investi-siyalarыn cяlb edilmяsi istiqamяtindя tяdbirlяr gюrцlяcяk.

Payыzda vя gяlяn ilin yazыnda Шяkidя 200 min tut tingi яkilяcяk Baramaчыlыьыn yem bazasыnыn mюhkяmlяndirilmяsi mяqsяdilя bu ilin payыz mюvsцmцndя vя gяlяn ilin yazыnda Шяki rayonunun яrazisindя 200 min tut tinginin яkilmяsi nяzяrdя tutulub.

Artыq bu istiqamяtdя iшlяrя dя baшlanыlыb. Qыsa mцddяtdя kцmчцlяr tяrяfindяn rayonun Aшaьы Gюynцk, Bilяcik, Иnчя vя Baltalы kяndlяrinin яrazisindя 12 min 600 tut tingi яkilib vя bu iш davam etdirilir. Шяki Meшя Mцhafizяsi vя Bяrpasы Mцяssisяsinin tinglik tяsяrrцfatыnda yetiшdirilяn tinglяr kцmчцlяrя pulsuz paylanыlыr. Bu tinglяrdяn yetiшяn aьaclarыn mяhsuldarlыьы 3-4 ildяn sonra 50-60 faizя чatыr. Xatыrladaq ki, yeni tut baьlarыnыn salыnmasы mяqsяdilя 2016-cы ilin payыz mюvsцmцndя rayon яrazisindя 50 min яdяd yerli vя 25 min яdяd Чin Xalq Respublikasыndan gяtirilmiш tut tinglяri яkilib.


№ 11 (157), Нойабр 2017

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 3

ЙАП - 25 Шяkidя Yeni Azяrbaycan Partiyasыnыn yaradыlmasыnыn 25-ci ildюnцmц mцnasibяtilя tяntяnяli tяdbir keчirilib. dяr Яliyevin qurucusu olduьu bu partiya qыsa vaxt яrzindя tяшkilatlanaraq юlkяnin яn gцclц siyasi qцvvяsinя чevrilib. Vurьulanыb ki, partiyanыn 25 ildя qazandыьы uьurlarыn tяmяlindя sюzlя яmяl birliyi dayanыr. Dюvlяtя, xalqa xidmяti fяaliyyяtinin яsas prinsipi kimi qяbul edяn YAP-ыn cяmiyyяtdя nцfuzunun artmasыnda, sыralarыnыn geniшlяnmяsindя bu amilin rolu inkaredilmяzdir. Partiyanыn qцdrяti, шяrяfi, sыralarыnыn gцndяn-gцnя geniшlяnmяsinin sяbяbi ondadыr ki, bu partiyanыn yaradыcыsы, ilk Azяrbaycanыn ictimai-siyasi hяyatыnda aparыcы rol oynayan Yeni Azяrbaycan Partiyasыnыn (YAP) yaradыlmasыnыn 25 ili tamam olur. Keчilяn yola nяzяr salsaq, qazanыlan uьurlarыn fonunda bir daha ulu юndяr Heydяr Яliyevin vaxtilя bюyцk яminliklя sюylяdiyi "Yeni Azяrbaycan Partiyasы dцnяnin, bu gцnцn vя gяlяcяyin partiyasыdыr" fikrini xatыrlamaq yerinя dцшяr. 25 illik fяaliyyяti dюvrцndя sыralarыnы kяmiyyяt vя keyfiyyяt baxыmыndan daha da mюhkяmlяndirяn Yeni Azяrbaycan Partiyasы xalqыn sevgisini, dяstяyini qazanыb. Bu fikirlяr Yeni Azяrbaycan Partiyasыnыn yaradыlmasыnыn 25-ci ildюnцmц mцnasibяtilя noyabrыn 21-dя Шяki шяhяrindя keчirilяn yubiley tяdbirindя sяslяndirilib. YAP Шяki tяшkilatыnыn fяal-

rяhbяri dahi шяxsiyyяt, Azяrbaycan xalqыnыn xilaskarы Heydяr Яliyev olmuшdur. Partiyanыn nцfuzu ondadыr ki, bu siyasi birliyя hazыrda Heydяr Яliyev ideyalarыnыn layiqli davamчыsы Prezident Иlham Яliyev rяhbяrlik edir. Bildirilib ki, 109 яrazi ilk partiya tяшkilatыnы юzцndя birlяшdirяn YAP Шяki tяшkilatыnыn hazыrda 11 min 446 nяfяr цzvц var. Partiya цzvlяrinin 50,7 faizini qadыnlar, 35,4 faizini isя gяnclяr tяшkil edir. Tяdbirdя чыxыш edяnlяr Azяrbaycan dюvlяtчiyinin forma-

laшmasыnda, ictimai-siyasi sabitliyinin bяrqяrar olmasыnda, юlkяmizin beynяlxalq alяmdя nцfuzunun artmasыnda Yeni Azяrbaycan Partiyasыnыn mцhцm rolu vя xidmяtlяri olduьunu bildiriblяr. Sonra uzun illяr YAP sыralarыnda sяmяrяli fяaliyyяt gюstяrяn bir qrup partiya fяalыna fяxri fяrmanlar, hяmчinin partiya sыralarыna yeni qяbul olunan gяnclяrя цzvlцk vяsiqяlяri tяqdim olunub. Yubiley tяdbiri konsert proqramы ilя baшa чatыb.

larы яvvяlcя partiyanыn yaradыcыsы, цmummilli lider Heydяr Яliyevin шяhяr icra hakimiyyяtinin binasы qarшыsыnda ucaldыlan abidяsi юnцnя gцl dяstяlяri dцzяrяk, xatirяsini ehtiramla yad ediblяr. Шяki Dюvlяt Dram Teatrыnda keчirilяn yubiley tяdbirindя YAP Шяki tяшkilatыnыn sяdri Hяsяn Hяsяnovun mяruzяsi dinlяnilib. Bildirilib ki, yaradыlmasыnыn 25-ci ildюnцmц qeyd olunan Yeni Azяrbaycan Partiyasы milli dюvlяtчilik яnяnяlяrinin formalaшmasыnda hяlledici rol oynayaraq, xalqыmыzыn tarixinin шяrяfli sяhifяlяrindяn birinя чevrilib. Чox zяngin, siyasi mцbarizяlяrlя dolu шanlы tarixi olan YAP 25 illik fяaliyyяti dюvrцndя mцstяqil Azяrbaycanыn inkiшafыnda son dяrяcя mцhцm rol oynayыb, dюvlяtчiliyimizin, dюvlяt mцstяqilliyimizin qarantы olub. Xalqыmыzыn цmummilli lideri Hey-

"Azяrbaycanыn Иntellektual Birincisi" Шяkidя "Azяrbaycanыn Иntellektual Birincisi" layihяsi чяrчivяsindя zona seчim turu keчirilib. Gяnclяr vя Иdman Nazirliyinin dяstяyi, "Иrяli" Иctimai Birliyinin (ИB) tяшkilatчыlыьы ilя keчirilяn "Azяrbaycanыn Иntellektual Birincisi" layihяsi чяrчivяsindя regionlar цzrя nюvbяti seчim turu noyabrыn 12-dя Шяki шяhяrindя reallaшыb.

vя intellektual televiziya proqramlarыnыn gяnclяrin hяrtяrяfli inkiшaf etdirilmяsi baxыmыndan яhяmiyyяtini xцsusi vurьulayыb. Dюvlяtimizin baшчыsыnыn tюvsiyyяsini nяzяrя alaraq, "Иrяli" Иctimai Birliyi gяnclяrin maariflяndirilmяsi, intellektual sяviyyяsinin daha da inkiшaf

Шяkidя "Uшaq hцquqlarы aylыьы" ilя яlaqяdar tяdbir keчirilib Noyabrыn 14-dя Шяki шяhяr 5 №-li tam orta mяktяbin iclas zalыnda "Uшaq hцquqlarы aylыьы" ilя яlaqяdar tяdbir keчirilib. Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin tяшkilatчыlыьы vя mяktяb шagirdlяrinin iшtirakы ilя keчirilяn tяdbiri mяktяbin direktoru Filyar Иbrahimova aчыb. Sonra Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяti yanыnda Yetkinlik yaшыna чatmayanlarыn iшlяri vя

Azяrbaycan Dюvlяt Pedaqoji Universitetinin Шяki filialыnda keчirilяn zona turunda Balakяn, Zaqatala, Qax, Шяki, Oьuz vя Qяbяlя rayonlarыnыn gяnc intellektlяri iшtirak ediblяr. Aчыlыш mяrasimindя Шяki Шяhяr Gяnclяr vя Иdman Иdarяsinin rяisi Vцqar Иskяndяrov чыxыш edяrяk, gяnclяrin intellektual sяviyyяsinin yцksяldilmяsi, bilik vя bacarыqlarыnыn artыrыlmasыnda belя intellektual oyunlarыn яhяmiyyяtini xцsusi vurьulayыb, yarыш iшtirakчыlarыna uьurlar arzulayыb. Layihя barяdя mяlumat verяn "Иrяli" Иctimai Birliyinin sяdri Mirhяsяn Seyidov bildirib ki, gяnclяrin maraq gюstяrdiyi sahяlяrlя baьlы layihяlяrin hяyata keчirilmяsi юlkя gяncliyinin ictimai fяallыьыnыn artыrыlmasыna kюmяk edяn tяsirli vasitяlяrdяn biri hesab olunur. Diqqяtя чatdыrыlыb ki, 2016-cы il fevralыn 2-dя Gяnclяr Gцnцnя hяsr olunan gюrцшdя Prezident Иlham Яliyev intellektual oyunlarыn

etdirilmяsi, asudя vaxtlarыnыn sяmяrяli tяшkil olunmasы, kюnцllцlцk prinsipinin geniш шяkildя tяbliьi, beynяlxalq arenada rяqabяtя davamlы intellektual bazanыn yaradыlmasы mяqsяdi ilя юlkя daxilindя davamlы olaraq tяшkil edilяn bir neчя yarышыn bazasыnda artыq ikinci ildir ki, "Azяrbaycanыn Иntellektual Birincisi" layihяsini hяyata keчirir. Sonra iшtirakчыlar 4 intellektual oyun "Xяmsя", "Nя? Harada? Nя zaman?", "Axtartap" vя "Vяtяni tanы" oyunlarы цzrя keчirilяn yarышlarda bilik vя bacarыqlarыnы nцmayiш etdiriblяr. Zona seчim turunda "Nя? Harada? Nя zaman?" intellektual oyununda Шяki, "Axtar-tap" vя "Vяtяni tanы" oyunlarыnda Balakяn, "Xяmsя" intellektual oyununda isя Qax rayonunun gяnc intellektuallarы qalib gяlяrяk yarышlarыn final mяrhяlяsindя iшtirak etmяk hцququ qazanыblar.

hцquqlarыnыn mцdafiяsi цzrя komissiyanыn mяsul katibi Mayis Sяlimov, Bakы Biznes Tяdris Mяrkяzinin Шяki nцmayяndяliyinin rяhbяri Nadir Mяlikov vя hцquqшцnas Natiq Salamov uшaq hцquqlarы ilя baьlы чыxыш ediblяr. Tяdbirdя шagirdlяrя uшaq hцquqlarыnыn qorunmasы vя tяшviqi sahяsindя respublikamыzda hяyata keчirilmiш mцhцm tяdbirlяr haqqыnda geniш mяlumatlar verilib.


сящ. 4

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 11 (157), Нойабр 2017

9 noyabr - Dюvlяt Bayraьы Gцnцдцр Noyabrыn 8-dя Sabit Rяhman adыna Шяki Dюvlяt Dram Teatrыnda 9 noyabr - Dюvlяt Bayraьы Gцnц mцnasibяtilя bayram tяdbiri keчirilmiшdir. Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubovun, baшчыnыn mцavinlяrinin, Шяки Бялядиййясинин сядри Елшад Ибадовун, hцquq-mцhafizя orqanlarыn rяhbяrlяrinin, шяhяr icra hakimiyyяti baшчыsы aparatыnыn mяsul iшчilяrinin, ictimaiyyяt nцmayяndяlяrinin, gяnclяrin iшtirak etdiyi tяdbirdя яvvяlcя Azяrbaycan Respublikasыnыn Dюvlяt Himni sяslяndirilmiшdir. Tяdbirdя qeyd olunmuшdur ki, Azяrbaycan Respublikasыnыn dюvlяt bayragы Azяrbaycan dюvlяtinin mцstяqilliyini tяcяssцm etdirяn rяmzlяrdяn biridir. Dюvlяt bayraьы hяr bir Azяrbaycan vяtяndaшы цчцn mцqяddяsdir vя bu mцqяddяslik nяsildяn-nяslя, яsrdяnяsrя keчяrяk юz яhяmiyyяtini tarix boyunca saxlayыr. Bildirilmiшdir ki, millяtin azadlыq

ИСЛАМ birlik vя bяrabяrlik dinidir

"Gяnc Sahibkar Axtarышыnda" DVC "Gяnc Sahibkar Axtarышыnda" layihяsinin tяlimlяrinя start verir DVC "Gяnc Sahibkar Axtarышыnda" layihяsinin tяlimlяrinя start verir. Bakы vя Шяki шяhяrlяrindя baш tutacaq tяlimlяrdя 16-29 yaш arasы gяnclяr iшtirak edя bilяcяk.

28 noyabr 2017-ci il tarixdя Шяki шяhяrindя fяaliyyяt gюstяrяn "Mяram" Gяnclik Mяrkяzindя "Kreativ Dцшцncя" Gяnclяrin Иnkiшafыna Dяstяk Иctimai Birliyi tяrяfindяn Azяrbaycan Respublikasы Prezidenti yanыnda QeyriHюkumяt Tяшkilatlarыna Dюvlяt Dяstяyi Шurasыnыn maliyyя yardыmы ilя "Dinlяr, mяdяniyyяtlяr vя sivilizasiyalararasы mцnasibяtlяrin inkiшafыnda Иslam hяmrяyliyi ideyalarыnыn tяbliьi" mюvzusunda yeniyetmя vя gяnclяrin iшtirakы ilя шagirdlяrin iшtirakы ilя tяdbir keчirilmiшдир. Tяdbirdя "Kreativ Dцшцncя" Иctimai Birliyinin rяhbяri Gцndцz Paшayev, Шяki Иslam Kollecinin mцяllimi Мцшфиг Xяlilov, Шяki шяhяr R.Яfяndiyev adыna 10 nюmrяli mяktяbin mцяllimlяri vя шagirdlяri iшtirak etmiшlяr.

rяmzi, vяtяnin simvolu, hяr zaman qцrur vя inam yeri olan цчrяngli bayraьыmыz ilk dяfя 1990-cы il noyabr ayыnыn 17-dя цmummilli lider Heydяr Яliyevin tяшяbbцsц ilя Naxчыvan Ali Mяclisindя Muxtar Respublikanыn rяsmi bayraьы kimi tяsdiq olunmuшdur. Vurьulanmышdыr ki, dahi rяhbяrin siyasi kursunu uьurla davam etdirяn Prezident Иlham Яliyev Azяrbaycanыn dюvlяt atributlarыnы hяmiшя uca tutur. Azяrbaycan Prezidentinin Bakыda Dюvlяt Bayraьы Meydanыnыn yaradыlmasы haqqыnda tarixi Sяrяncamы buna parlaq nцmunяdir. Юlkя baшчыsыnыn 2009-cu il noyabrыn 17-dя "Dюvlяt Bayraьы Gцnц"nцn tяsis edilmяsi haqqыnda imzaladыьы sяrяncama яsasяn isя hяr il noyabr ayыnыn 9-u юlkяmizdя Dюvlяt Bayraьы Gцnц kimi qeyd olunur. Bayram tяdbiri шяhяrin musiqi kollektivlяrinin vя uшaq musiqi mяktяblяrinin tяlяbя vя mцяllimlяrinin ifasыnda maraqlы konsert proqramы ilя davam etmiшdir.

Gяnclяrin sahibkarlыq fяaliyyяtinя dяstяk olmaq, gяnclяr arasыnda sahibkarlыq metodologiya vя biliklяrini formalaшdыrmaq, kiчik vя orta sahibkarlыьыn inkiшafыna tюhfя vermяk, habelя "Gяnc sahibkarlarыn ideyalarы vя startap ekosistemi" kataloqunun yaradыlmasы mяqsяdilя keчirilяn layihя чяrчivяsindя Bakы vя Шяki шяhяrini яhatя edяn gяnclяrя biznes vя sahibkarlыq mюvzusunda maariflяndirmя tяlimlяri keчirilяcяk, gяnclяrdя biznes biliklяri formalaшdыrыlacaq. Tяlimlяr "Youth Ыnc." Sahibkarlыq Proqramы tяrяfindяn hяyata keчirilяcяk.

Axtarышыnda" layihяsi Azяrbaycan Respublikasы Prezidenti yanыnda Gяnclяr Fondunun maliyyя dяstяyi vя "Youth Ыnc." Sahibkarlыq Proqramыnыn tяrяfdaшlыьыyla hяyata keчirilir. Qeyd edяk ki, DVC ("Vяtяndaш Cяmiyyяtindя Debat" Иctimai Birliyi) юz fяaliyyяtini Azяrbaycanda 1998-ci ildяn "Debat" tяhsil proqramы kimi baшlamышdыr. Иctimai Birlik kimi 2001-ci ildя tяsis edilib, 2005-ci ilin yanvar ayыnda Яdliyyя Na-zirliyi tяrяfindяn qeydiyyata alыnmышdыr. DVC-nin mяqsяdi mцxtяlif xidmяtlяrin gюstяrilmяsi vя gяnclяrin tяшяbbцslяrinin dяstяklяnmяsi vasitяsi ilя cяmiyyяtin maariflяndirilmяsidir. Azяrbaycan Respublikasыnыn Gяnclяr vя Иdman Nazirliyi tяrяfindяn tяшkilat 2005 vя 2007-ci illяrdя ilin яn yaxшы gяnclяr tяшkilatы kimi xцsusi diplomla tяltif olunmuш, 2007 vя

Ики hяftя davam edяcяk tяlimlяr nяticяsindя Bakы vя Шяki шяhяrlяrindяn seчilmiш 5 biznes layihяnin ekspertlяr tяrяfindяn baxыlaraq, investorlarla gюrцшlяrin keчirilmяsi planlaшdыrыlыb. Hяmчinin eksperlяrin qiymяtlяndirmяsi nяticяsindя ilk 10-luqda yer alan biznes layihяlяrin planlaшdыrыlan "Gяnc sahibkarlarыn ideyalarы vя startap ekosistemi" kataloqunda yerlяшdirilmяsi nяzяrdя tutulub. Azяrbaycanda ilk dяfя nяшr olunacaq "Gяnc sahibkarlarыn ideyalarы vя startap ekosistemi" kataloqunda biznes vя startap ekosisteminя aid olan maariflяndirici mяlumatlar, o cцmlяdяn biznes inkubasiya mяrkяzlяri, onlarыn maliyyя vя investisiya mяnbяlяri haqqыnda яtraflы mяlumatlar yer alacaq. Xatыrladaq ki, "Gяnc Sahibkar

2011-ci illяrdя Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti cяnab Иlham Яliyevin fяal gяnclяr ilя gюrцшцndя iшtirak etmяyя layiq gюrцlmцшdцr. Tяшkilat юz fяaliyyяti dюvrцndя onlarla yerli biznes vя beynяlxalq korporasiyalar, dюvlяt qurumlarы vя beynяlxalq tяшkilatlarla яmяkdaшlыq etmiшdir. DVC "Beynяlxalq Debat Tяhsil Assosiasiyasы" (ЫDEA), "Milli Debat Шяbяkяsi" vя "Milli Karyera vя Ишяdцzяltmя Assosiasiyasы"nыn hяmtяsisчisi, юz sahяsindя dцnya lideri olan "Milli Biznes Иnkubatorlar Assosiasiyasы"nыn (NBЫA) Azяrbaycanda yeganя tяrяfdaшы, hяmчinin dцnyanыn 140 юlkяsini яhatя edяn "Qlobal Sahibkarlыq Hяftяsi"nin Azяrbaycanda eksklцziv nцmayяndяsi vя "Amerika-Azяrbaycan Ticarяt Palatasы"nda (AmCham) tяmsil olunan yeganя gяnclяr tяшkilatыdыr.

"Kreativ Dцшцncя" Иctimai Birliyinin rяhbяri Gцndцz Paшayev geniш чыxыш edяrяk bildirdi ki, Иslam alяminin inkiшafыna vя rifahыna nail olmaq цчцn Иslam hяmrяyliyi zamanыn чaьыrышы vя tяlяbidir. Шяrqlя Qяrbin qovшaьыnda yerlяшяn qяdim Azяrbaycanda mцxtяlif dinlяrin, ayrы-ayrы mяdяniyyяtlяrin nцmayяndяlяri tarix boyu sцlh vя яminamanlыq шяraitindя yaшayыblar. 2016cы ilin юlkяmizdя "Multikulturalizm Иli", 2017-ci ilin isя "Иslam HяmrяyliyiИ Иli" elan edilmяsi bцtцn dцnyada, xцsusilя Иslam alяmindя sцlhя, dostluьa, qarшыlыqlы hюrmяtя, birgяyaшayышa чaьыrыш vя tюhfяdir. Шяki Иslam Kollecinin mцяllimi Mцшfiq Xяlilov юz чыxышыnda Иslam dininин tяlqin etdiyi prinsiplяr, Qurani-Kяrimdя birliyя, hяmrяyliyя, dюzцmlцlцyя dяvяt edяn ayяlяrdяn nцmunя gяtirib.


№ 11 (157), Нойабр 2017

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 5

ШЯКИНИН STATИSTИKAСЫ Шяки bяlяdiyyяlяri

Rяhim RЯЩИМЛИ, Шяki Шяhяr Statistika idarяsinin rяis mцavini Zaman sцbut etdi ki, bяlяdiyyяlяrin mюvcudluьu, yяni insanlara юzцnцidarя imkanlarыnыn verilmяsi, bu prosesdя iшtirakla cяmiyyяtdя nцfuz qazanmasы юlkяdя demokratik prinsiplяrin яsas gюstяricillяrindяn biridir. Mяhz buna gюrя dя bяlяdiyyяlяrin yaradыlmasы vя dinamik inkiшaf etdirilmяsi, demokratik prinsiplяr яsasыnda hяr bir yeraltы vя yerцstц sяrvяtlяrdяn, iшчi qцvvяsindяn, su vя torpaq ehtiyatlarindan, iqlimdяn, kurort, mяdяni-maarif, tяhsil, rabitя, sяhiyyя vя digяr bu kimi sahяlяrdяki imkanlardan sяmяrяli istifadя etmяk yerli яhalinin yaшayыш tяrzini yaxшыlaшdыrmaga imkan verir. 2017-ci ilin 9 ayыnda Шяki rayonunda 40 bяlяdiyyя fяaliyyяt gюstяrmiшdir. Rayonda fяaliyyяt gюstяrяn bяlяdiyyяlяriн 2017-ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnda bцdcяsinin gяliri 838,6 min manat olmuшdur. Bu isя keчяn ilin mцvafiq dюvrц ilя mцqayisяdя tяqribяn 4,5 min manat azdыr. 2017-ci ilin 9 ayыnda bяlяdiyyяlяrin gяlirinin 178,1 min manatы fiziki шяxslяrdяn torpaq vergisi, 59,6 min manatы fiziki шяxslяrdяn яmlak vergisi, 85,4 min manatы bяlяdiyyя яmlakыnыn vя torpaьыn icarяyя verilmяsindяn, 388,3 min manatы bяlяdiyyя яmlakыnыn vя torpaьыnыn юzяllяшdirilmяsindяn, 97,1 min manat dюvlяt tяrяfindяn verilяn dotasiya, 15,5 min manatы isя digяr gяlirlяr hesabыna daxil olmuшdur. Cari ildя bяlяdiyyяlяrdя 211 nяfяr iшчi чalышmышdыr. 2017-ci ilin 9 ayыnda iшчilяrin яmяk haqqы 335,3 min manat olmuшdur. Bir nяfяrя dцшяn orta aylыq яmяk haqqы 180,8 manat olmuшdur ki, bu da яvvяlki ilin mцvafiq dюvrц ilя mцqayisяdя demяk olar ki, eynidir. Bяlяdiyyяlяr son illяr yerli яhяmiyyяtli mяsяlяlяrin hяllindя fяallыьыnы artыraraq, sяlahiyyяtlяri чяrчivяsindя konkret iшlяr gюrцrlяr. Bяlяdiyyяlяr yerli юzцnцidarяetmя orqanыnыn saxlanmasыna 583,8 min manat, яvvяlki illя mцqayisяdя 15 min manat чox vяsait xяrclяmiшlяr. Mцddяt яrzindя tяhsilя 2,8 min manat, яvvяlki ilin mцvafiq dюvrцndяn 2 min manat чox vяsait sяrf edilmiшdir. Bяlяdiyyяlяr aztяminatlы ailяlяrin mюvcud problemlяrinin hяlli istiqamяtindя dя gяrяkli addыmlar atыr, onlara yardыm gюstяrirlяr. Bu baxыmdan bяlяdiyyяlяr bu ildя 21,5 min manat yardыm vermiшlяr. Bu da яvvяlki illя mцqayisяdя 2,9 min manat чoxdur. Bяlяdiyyяlяr kяnd yollarыnыn tяmirinя 42,2 min manat, яvvяlki ilin mцvafiq dюvrцnя nisbяtяn 20,2 min manat чox, kommunal xяrclяrя 105,8 min manat, яvvяlki ilin mцvafiq dюvrцnя nisbяtяn 82,4 min manat az vяsait xяrclяmiшlяr, ardыcыl olaraq bu sahяyя ilboyu vяsait ayrыlmasы nяzяrdя tutulmuшdur. Gюrцlяn iшlяr onu sюylяmяyя яsas verir ki, bяlяdiyyяlяr bundan sonra da kяndin bцtцn sosial-iqtisadi problemlяrinin hяllindя daha fяal iшtirak edяcяklяr.

Peшя mяktяblяri

Yeganя QАФФАРОВА, Шяki шяhяr Statistika иdarяsinin бaш mяslяhяtчiси Юlkя iqtisadiyyatыnыn peшя-ixtisas kadrlarыna olan ehtiyacыnыn юdяnilmяsindя texniki peшя tяhsili mцяssisяlяri mцhцm rol oynayыr. Иqtisadiyyatыn sцrяtli inkiшafы ixtisaslы kadrlara olan tяlяbatы da ildяnilя artыrыr. Bu sяbяbdяndir ki, son illяr respublikamыzda texniki peшя tяhsilinin zamanыn tяlяblяrinя uyьun tяkmillяшdirilmяsi istiqamяtindя mяqsяdyюnlц tяdbirlяr hяyata keчirilir. Peшя tяhsili bilavasitя цmumi vя politexnik tяhsillя яlaqяlidir. Axыrыncыnыn sяviyyяsi nя qяdяr yцksяk olarsa, peшяyя yiyяlяnmя o qяdяr tez vя sяmяrяli olar. Юz nюvbяsindя peшя tяhsili цmumi vя politexnik sяviyyяnin qalxmasыna imkan verir. Belя ki, onda elmlяrin яsasы, istяnilяn bir istehsalat sahяsinin iqtisadiyyatы, texnika vя texnologiyasы, istehsalat proseslяrinin qanunauyьunluqlarы aчыqlanыr. Digяr tяrяfdяn, peшя tяhsili цmumi vя politexnik tяhsilin zяruri komponenti, onlarыn praktiki tяtbiqi bazasы kimi чыxыш edir. Azяrbaycanda peшя tяhsili vя tяlimi sistemi milli tяhsil sisteminin tяrkib hissяsi kimi zяngin tarixя malikdir. 1879-cu ildя Naxчыvanda xarratlыq vя чilingяrlik цzrя sяnяtkarlar hazыrlayan peшя mяktяblяri, 1883-cц ildя Шяkidя ipяkчilik mяktяbi, 1884-cц ildя Gяncяdя, 1887-ci ildя isя Bakыda sяnяt mяktяblяri yaradыlmыш, 1914-cц ilя qяdяr isя sяnяt mяktяblяrinin sayы 10-a чatmышdыr. Azяrbaycanыn peшя tяhsili sistemi ilk peшя-ixtisas tяhsili mцяssisяlяrindяn (peшя mяktяblяri, peшя liseylяri vя peшя tяhsil mяrkяzlяrindяn) ibarяtdir. Hal-hazыrda Шяki rayonunda iki, 1 saylы vя 2 saylы peшя mяktяblяri fяaliyyяt gюstяrir. Sяriшtяli iшчi qцvvяsinя olan tяlяbatы юdяmяk цчцn bir чox dцnya юlkяlяri peшя tяhsilinin inkiшafы vя iшsizliyin azaldыlmasы istiqamяtindя mцvafiq hцquqi vя iqtisadi islahatlar hяyata keчirirlяr. Peшя tяhsili sahяsindя hяyata keчirilяn islahatlar sabahыn iшчi qцvvяsinin kiчik vя orta sahibkarlыьыn цstцnlцk tяшkil etdiyi dяyiшяn vя rяqabяtli яmяk bazarыnыn tяlяblяrinя uyьun sяviyyяdя hazыrlanmasы mяqsяdi daшыyыr. 2016/17 tяdris ilindя peшя mяktяblяrindя 413 шagird mцxtяlif peшяlяrя yiyяlяnir. Яvvяlki tяdris ilindя isя 379 nяfяr mцxtяlif peшяlяrя yiyяlяnmiшlяr. Bu ilki шagirdlяrdяn 144 nяfяri, яvяlki ildяki шagirdlяrin 169 nяfяri qыzdыr. Peшя tяhsili mцяssisяlяrindя tяhsil, яsasяn dюvlяt hesabыna vя qismяn юdяniшli яsaslarla hяyata keчirilir. Belя ki, onlarыn 333 nяfяri dюvlяt sifariшi, 80 nяfяri isя юdяniшli яsaslarla tяhsil alыr. Bu tяdris ilindя peшя mяktяblяrinя qяbul 300 nяfяr olmuш,яvvяlki illя mцqayisяdя 20 nяfяr az olmuшdur. Qяbul olunan шagirdlяrin 220 nяfяri bцdcя hesabыna, 80 nяfяri isя юdяniшli tяhsil alыr. Bunlardan 100 nяfяr шagird tam orta tяhsil bazasыndan, 200 nяfяr шagird цmimi orta tяhsil bazasы яsasыnda daxil olanlardыr. Texniki peшя tяhsili цmumi tяhsilin tяrkib hissяsi olmaqla юlkяnin sosial-iqtisadi inkiшafыna tяkan verяn aparыcы sahяlяrdяn biri hesab olunur. Keyfiyyяtli texniki peшя tяhsili fяrdin peшяkar sahяdя elmi-texnoloji biliklяrini geniшlяndirir. Bununla яlaqяdar, dюvlяt sяviyyяsindя peшя tяhsilinin inkiшafыna istiqamяtlяnяn tяdbirlяr яhalinin fяal hissяsinin yerli vя beynяlxalq яmяk bazarыndakы dяyiшikliklяrя mцvafiq reaksiya vermяsinя imkan yaradыr. Bюlgяnin turizm potensialы nяzяrя alыnaraq, tяhsil mцяssisяsindя turizm vя xidmяt sahяlяri цzrя yeni ixtisaslar - otel inzibatчыsы, barmen-ofisiant, turizm agenti ixtisaslarы tяdris olunur. Bu qruplarda 60 шagird tяhsil alыr. Bundan яlavя, mяktяbdя tikiш avadanlыьы operatoru, qaynaqчы, dцlgяr-xarrat, kompyuter цzrя operator, aшpaz, qяnnadы ustas,kяnd tяsяrцfat vя kяnd tяssяrцfatы mяhsullarыnыn emalы, traktorчu-maшinist, tяmirчi-чilingяr, radioelektronika, elektrik montyoru vя elektrik avadanlыьыnыn tяmiri vя xidmяti vя digяr peшяlяr цzrя dя ixtisaslы kadrlar hazыrlanыr. 2016/17 tяdris ilindя peшя mяktяblяrini 245 nяfяr, яvvяlki ildя 326 nяfяr bitirmiшlяr. Bu tяdris ilindя mяktяbi bitirяnlяrin 118 nяfяri, яvvяlki ildя 139 nяfяri iшlя tяmin olunmuшdur. Tяhsil Nazirliyi, Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяti vя Yaponiya hюkumяtinin birgя maliyyя dяstяyi ilя яsaslы tяmir olunan Шяki шяhяr peшя mяktяblяrinin maddi texniki bazasы mюhkяmlяndirilir. Bir sыra yeni ixtisaslar цzrя kadr hazыrlыьыna baшlanыlmышdыr. Mцasir peшя tяhsilindя яsas trendlяrdяn biri dя peшя tяhsili mяzunlarыna sahibkarlыq bacarыqlarыnыn aшыlanmasы, bununla da onlarыn юz yeni iш yerlяrini yaratmaьa hяvяslяndirilmяsidir.

Ишчilяr вя яmяk haqqы

Бitkiчilik mящsullarы

Cяmilя XЯЛИЛОВА, Шяki шяhяr Statistika иdarяsinin aparыcы mцtяxяssisi

Яsasы Ulu юndяr tяrяfindяn qoyulmuш vя dahiyanя шяkildя hazыrlanmыш siyasi kursun bu gцn mюhtяrяm Prezidentimiz Иlham Яliyev cяnablarы tяrяfindяn uьurla hяyata ke-чirilmяsi юlkяmizin sosial-iqtisadi inkiшafыndakы dayanыqlыlыьыn baшlыca sяbяbidir. Иqtisadiyyatыn sяmяrяliliyinin artыrыlmasы vя rяqabяt qabiliyyяtinin yцksяldilmяsi istiqamяtindя qeyri-neft sektorunun inkiшafыnыn tяmin edilmяsi dюvlяtimizin яsas iqtisadi prioritetlяrindяndir. Bu mяqsяdlя юlkяdя aparыlan uьurlu iqtisadi siyasяt nяticяsindя iqtisadiyyatыn diversifikasiyasыna nail olunmasы ilя yanaшы, qeyri-neft sektorunun da цmumi daxili mяhsulda xцsusi чяkisi nяzяrя чarpacaq dяrяcяdя artmышdыr Son illяr kяnd tяsяrrцfatыnыn inkiшafыnda яsaslы dюnцш yaratmaq цчцn dюvlяt яhяmiyyяtli tяdbirlяr hяyata keчirilir. Fermerlяrя dяstяk verilir, subsidiyalarda yeni yanaшmalar tяklif olunur. Qazanыlan uьurlar kяnd яmяkчilяrini daha da ruhlandыracaq vя daha чox torpaьa baьlayacaqlar. Kяnd tяsяrrцfatы mцяsissя vя tяшkilatlarыnda чalышan iшчilяrin orta siyahы sayы vя яmяk haqqы barяdя mяlumatlarыn tяhlili gюstяrir ki, iqtisadiyyatыn bцtцn sahяlяrindя olduьu kimi kяnd tяsяrrцfatы sahяsindя dя nяzяrdя tutulmuш tяdbirlяrin uьurla hяyata keчirilmяsi nяticяsindя Шяki rayonunda 2016-cы ilin yanvar-sentyabr aylarы ilя mцqaisяdя 2017-ci ilin mцvafiq dюvrцndя kяnd tяsяrrцatы sahяsindя iqtisadi fяallыq artmышdыr. Шяki rayonu цzrя 2017ci ilin yanvar-sentyabr aylarыnda kяnd tяsяrrцfatы mцяsissяlяrindя чalышanlara 1615,5 min manat яmяk haqqы verilmiшdir. Ondan 1336,7 min manatы dюvlяt, 278,8 min manatы isя xцsusi mцlkiyyяt sektorunun payыna dцшцr. 2016-cы ilin mцvafiq dюvrц ilя mцqayisяdя iшчilяrin яmяk haqqы 47,1 min manat vя ya 3,0 faiz artmышdыr. Dюvlяt kяnd tяsяrrцфatы mцяssisяlяrindя яmяk haqqы 70,3 min manat vя ya 5,6 faiz artmышdыr. Qeyri dюvlяt kяnd tяsяrrцatы mцяssisяlяrindя isя 23,2 min manat vя ya 2,3 faiz azalmышdыr. 2017-ci ilin yanvarsentyabr ayы яrzindя orta aylыq nominal яmяk haqqы 212,9 min manat olmuшdur ki, bu da юtяn ilin mцvafiq dюvrц ilя mцqayisяdя 0,7 min manat vя ya 9,7 faiz az demяkdir. 2017-ci ilin yanvarsentyabr ayы яrzindя hяmin mцяssisяlяrin siyahы tяrkibindя olan iшчilяrin sayы 897 nяfяr olmuшdur. Onlardan 764 nяfяri dюvlяt, 133 nяfяri xцsusi mцlkiyyяtdя olan kяnd tяsяrrцfatы mцяsissяlяrindя iшlяyir.

Dilшad ИЛЙАСОВА, Шяki шяhяr Statistika idarяsiнин аparыcы mяslяhяtчiси

"Kяnd tяsяrrufatы bizim iqtisadiyyatыn чox юnяmli bir sahяsidir. Eyni zamanda sosial sahяdir. Яhalinin tяxminяn yarыsы kяnd шяraitindя yaшayыr vя bu sahяyя biz daim diqqяt yetirmяliyik."

ИЛЩАМ ЯЛИЙЕВ Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti

*** Doьma respublikamыzыn iqtisadiyyatы dinamik шяkildя inkiшafdadыr. Respublikamыzыn iqtisadiyyatыnыn yцksяliшindя Шяki rayonunun юz payы vardыr. Шяki юlkяnin mцhцm kяnd tяsяrrцfatы rayonlarыndandыr. Rayonun relyefi, zяngin iqlimi, яkinя yararlы vя mяhsuldar torpaqlarы burada kяnd tяsяrrцfatыnыn bir чox sahяlяrinin inkiшafыna mцsbяt tяsir gюstяrmiшdir. Цmumiyyяtlя, rayonda kяnd tяsяrrцfatы mяhsullarы istehsalыnы artыrmaq цчцn daxili imkanlar чoxdur. Шяki rayonunun kяnd яhalisi яsasяn bitkiчilik vя heyvandarlыqla mяшьul olur. Hazirda rayonda mяhsul yыьыmы baшa чatmaq цzrяdir. 2017-ci il tarixя 67257 hektar sahяdяn 215387 ton dяnli vя dяnlipaxlalыlar toplanmышdыr ki, bunun da 46438 ha 153699 tonunu buьda, 20196 ha 60397 tonunu arpa, 247 ha 662 tonunu vяlяmir, qalan 376 ha 629 tonunu isя paxlalыlar (lobya, noxud) tяшkil edir. Яvvяlki ilя nisbяtяn dяnli vя dяnlipaxlalыlarыn istehsalы 507 ha az mяhsul isя 21634 ton cox olmuшdur. Hяr hektardan orta mяhsuldarlыq яvvяlki ilя nisbяtяn 3,4 sentner cox olmuшdur. Иstehsal olmuш 215387 ton dяnli vя dяnlipaxlalыlarыn 196697 tonu ailя kяndli ev vя fяrdi sahibkar tяsяrrцfatlarы, qalan 18690 tonu isя kяnd tяsяrrцfatы mцяssisя vя tяшkilatlarы tяrяfindяn toplanmышdыr. Bu il rayonda 3948 tоn qаrьыdаlы, 11063 tоn каrtоf, 21327 tоn tяrяvяz, 2620 tоn bоstаn mяhsul istеhsаl еdilmiшdir. 2017-ci ildя rаyоndа 843 hекtаr sаhяdя tцtцn якilmiш 01 noyabr 2017-ci il vяziyyяtinя hяmin sаhяlяrdяn 2530 ton (quru tцtцnя чevirmяklя) tцtцn yаrpаьы yыьыlmышdыr. 01 noyabr 2017-cы il tаrixя bаьlаrdаn 7263 tоn mеyvя, 2918 tоn цzцm tоplаnmышdыr. Яvvяlкi ilin mцvаfiq dюvrцnя nisbяtяn mеyvя 51 tоn, цzцm 8 ton чoxdur. (Mеyvя vя цzцm tоplаnышы dаvаm еdir). 01 noyabr 2017-ci il tаrixя, 57738 hекtаr sаhяdя pаyыzlыq якinlяr цчцn шum qaldirilmiш, 39794 hektar sahяdя payыzlыq taxыl sяpilmiшdir. Rayonda taxыl sяpini яvvяlki ilin mцvafiq dюvrцnя nisbяtяn 5,2 dяfя cox olmuшdur. Taxыl sяpininin gediшindя яsasяn Turan, Baш Layыskы, Aшaьы Gюynцk vя Suчma kяnd inzibati яrazi dairяlяri daha чox fяrqlяnmiшlяr. Biz яminik ki fяdakar kяnd zяhmяtkeшlяri torpaьa mюhkяm baьlanaraq юz яmяklяri ilя daha bюyцk nailiyyяtlяrя imza atacaqlar.


сящ. 6

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

"Bяlяdiyyя цzvlяrinin etik davranыш qaydalarы haqqыnda" Qanun Шяки Бялядиййясиндя мцзакиря олунуб Шяки Бялядиййясинин 2017-ъи ил нойабрын 28-дя кечирилян цмуми иъласында "Bяlяdiyyя цzvlяrinin etik davranыш qaydalarы haqqыnda" 31 may 2017-ci il tarixli 677-VQ nюmrяli Azяrbaycan Respublikasы Qanununun icrasы ilя яlaqяdar qanunvericiliyin tяlяblяrinя яmяl edilmяsi haqqыnda Шяki Regional Яdliyyя Иdarяsinin 31.10.2017-ci il tarixli, 18t/140 saylы tюvsiyя mяktubu мцзакиря олунуб. Билдирилиб ки, Аzяrbaycan Respublikasыnыn dюvlяt qurumlarыnыn яmяkdaшlarыnыn vя vяzifяli nцmayяndяlяrinin davranыш qaydalarыnыn qanunvericiliklя tяnzimlяnmяsi dюvlяtimizin daim diqqяt sahяsindя yer alan mяsяlяlяrdяn biridir. Mяhz cяnab Prezident Иlham Яliyevin "Bяlяdiyyя цzvlяrinin etik davranыш qaydalarы haqqыnda" Azяrbaycan Respublikasыnыn 2017-ci il 31 may tarixli 677-VQ nюmrяli Qanununun tяtbiqi barяdя sяrяncam imzalamasы da tяsadцfi deyil. Qanun 3 fяsil, 17 maddяdяn ibarяtdir vя Azяrbaycan Respublikasы Konstitusiyasыnыn 94-cц maddяsinin Ы hissяsinin 1-ci bяndinя uyьun olaraq, bяlяdiyyя цzvlяri цчцn etik davranыш qaydalarыnы, prinsiplяrini vя onlara яmяl edilmяsi ilя baьlы hцquqi mexanizmlяri mцяyyяn edir. Qanun yerli юzцnцidarя orqanlarыnыn vя bяlяdiyyя цzvlяrinin nцfuzu-

nun artыrыlmasы, vяtяndaшlarыn yerli юzцnцidarя orqanlarыna vя bяlяdiyyя цzvlяrinя etimadыnыn yцksяldilmяsi, yerli юzцnцidarя orqanlarыnыn vя bяlяdiyyя цzvlяrinin fяaliyyяtindя sяmяrяliliyin vя шяffaflыьыn artыrыlmasы, yerli юzцnцidarя orqanlarыnda korrupsiyanыn vя bяlяdiyyя цzvlяrinin fяaliyyяtindя maraqlar toqquшmasыnыn qarшыsыnыn alыnmasы, bяlяdiyyя цzvlяri tяrяfindяn etik davranыш qaydalarыna яmяl olunmasыnыn tяmin edilmяsi, bяlяdiyyя цzvlяrindяn gюzlяnilяn davranыш barяdя vяtяndaшlarыn mяlumatlandыrыlmasы, yerli юzцnцidarя orqanlarыnыn vя bяlяdiyyя цzvlяrinin fяaliyyяtinin qiymяtlяndirilmяsinя vяtяndaшlarыn tяsir imkanlarыnыn geniшlяndirilmяsi mяqsяdlяrini daшыyыr. Qanun etik davranыш qaydalarыnыn pozulmasыna gюrя mяsuliyyяt maddяsinя яsasяn etik davranыш qaydalarыnыn pozulmasы bяlяdiyyя цzvцnцn intizam mяsuliyyяtinя cяlb edilmяsi цчцn яsasdыr. Иntizam icraatыna bu qanun layihяsinin mцddяalarыnыn bяlяdiyyя цzvц tяrяfindяn pozulmasы barяdя hцquqi vя ya fiziki шяxslяrdяn шikayяt, yaxud digяr mяlumatыn daxil olmasы, kцtlяvi informasiya vasitяlяrindя bяlяdiyyя цzvц tяrяfindяn qanunun mцddяalarыnыn pozulmasыna vя maraqlarыn toqquшmasыna yol verildiyi barяdя mяlumatыn dяrc edilmяsi

hallarыnda baшlanыla bilяr. Иntizam icraatы zamanы bяlяdiyyя цzvц tяrяfindяn yol verilяn hцquq pozuntusunda cinayяt tяrkibinin яlamяtlяri aшkar edildikdя bu barяdя cinayяt tяqibi orqanыna mяlumat verilmяlidir. Bяlяdiyyя iclasыnыn qяrarы яsasыnda etik davranыш qaydalarыnыn pozulmasыna gюrя intizam mяsuliyyяtli tяdbirlяrdяn biri tяtbiq edilя bilяr. Иntizam tяnbehi tяtbiq edilяrkяn bяlяdiyyя цzvцnцn шяxsiyyяti, kollektivdя nцfuzu, peшяkarlыq sяviyyяsi, onun tюrяtdiyi xяtanыn xarakteri nяzяrя alыnmalыdыr. Etik davranыш qaydalarыnы pozmuш bяlяdiyyя цzvц barяsindя intizam mяsuliyyяti tяdbiri pozuntunun aшkar edildiyi gцndяn etibarяn 30 gцn яrzindя tяtbiq edilir.

№ 11 (157), Нойабр 2017

Fransanыn Kolmar шяhяrinя iшgцzar sяfяr Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubovun rяhbяrlik вя Шяки Бялядиййясинин сядри Елшад Ибадовун иштирак etdiyi nцmayяndя heyяti Fransanыn Kolmar шяhяrinя sяfяr edib. Sяfяr Azяrbaycanыn Fransadakы sяfirliyinin vя Heydяr Яliyev Fondunun iki юlkя regionlarы arasыnda яlaqяlяrin inkiшafы istiqamяtindя apardыьы birgя fяaliyyяtin uьurlu nяticяsindя Kolmar vя Шяki шяhяrlяri arasыnda imzalanmыш dostluq vя яmяkdaшlыq xartiyasы чяrчivяsindя reallaшыb.

mцzakirя edilib. Eyni zamanda, turizm sahяsindя юlkяmizin yeni istiqamяt kimi tanыdыlmasы цчцn Fransa tяcrцbяsinin юyrяnilmяsi ilя baьlы fikir mцbadilяsi aparыlыb. Иki шяhяr arasыnda яmяkdaшlыьыn geniшlяndirilmяsi mяqsяdilя tяdbirlяr planыna uyьun olaraq Kolmar шяhяrindя bюyцk mцtяfяkkir M.F Axundzadяnin, Шяki шяhяrindя isя Kolmarda anadan olmuш gюrkяmli heykяltaraш Bartoldinin bцstцnцn qoyulmasы qяrara alыnыb. Gюrцшdя Fransadakы sяfirliyimizin birinci katibi Tural Rяsulov da iшtirak edib.

Sяfяrin яsas mяqsяdi Kolmarыn Milad bazarыnda юlkяmizin tяmsil olunmasыnы tяmin etmяk, iki шяhяr arasыndakы mцnasibяtlяrin daha da geniшlяndirilmяsi mяqsяdilя tяdbirlяr planыna yenidяn nяzяr salmaq olub. Kolmar шяhяrinin meriyasыnda mer Jilber Meyerlя keчirilяn gюrцшdя ikitяrяfli яlaqяlяr vя 2018-ci ilin fяaliyyяt planы mцzakirя edilib. Elяcя dя tяhsil sahяsindя яlaqяlяrin daha da mюhkяmlяndirilmяsi, Шяki vя Kolmar mяktяblяri arasыnda яmяkdaшlыьыn perspektivlяri яtrafыnda fikir mцbadilяsi aparыlыb. Gюrцшdя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov Шяkinin keчdiyi tarixi yol haqqыnda mяlumat verib, Шяki шяhяrindя gюrцlяn iшlяrdяn danышыb, шяhяrin YUNESKO-nun "Yaradыcы шяhяrlяr шяbяkяsi" siyahыsыna daxil edilmяsini xцsusi qeyd edib. Elxan Usubov Kolmar шяhяrinin merini hяr il Шяkidя keчirilяn "Иpяk Yolu" Beynяlxalq Musiqi Festivalыnda vя Шяki Beynяlxalq Яnяnяvi Шirniyyat Festivalыnda iшtirak etmяyя dяvяt edib.

Шяki шяhяri Kolmar Milad bazarыnda tяmsil olunuб.

Бялядиййянин цмуми йыьынъаьында yuxarыda qeyd olunanlarы nяzяrя alынaraq ашаьыдакы гярар гябул едилмишдир: 1. Azяrbaycan Respublikasыnыn Яdliyyя Nazirliyi Шяki Re-gional Яdliyyя Иdarяsinin 31.10.2017-ci il tarixli, 18t/140 saylы tюvsiyyя xarakterli mяktubu nяzяrя alыnsыn. 2. "Bяlяdiyyя цzvlяrinin etik davranыш qaydalarы haqqыnda" 31 may 2017-ci il tarixli 677-VQ nюmrяli Azяrbaycan Respublikasы Qanununun icrasы ilя яlaqяdar hяr bir bяlяdiyyя цzvцnцn etik davranыш qaydalarыna

яmяl etmяsi, bяlяdiyyя sяdri tяrяfindяn юz цzяrinя dцшяn vяzifяlяri yerinя yetirmяsi vя ildя bir dяfяdяn az olmayaraq, bяlяdiyyя цzvlяrinin davranышыnыn etik normalara uyьunluьu mяsяlяsi bяlяdiyyя iclasыnыn gцndяliyinя чыxarыlmaqla mцzakirя edilsin vя nяticяsi цzrя tяdbirlяr gюrцlsцn. 3. Шяki Bяlяdiyyяsinin hяr bir цzvцnя "Bяlяdiyyя цzvlяrinin etik davranыш qaydalarы haqqыnda" 31 may 2017-ci il tarixli 677-VQ nюmrяli Azяrbaycan Respublikasы Qanununun nцsxяlяri tяqdim edilsin. 4. "Bяlяdiyyя цzvlяrinin etik davranыш qaydalarы haqqыnda" 31 may 2017-ci il tarixli 677-VQ nюmrяli Azяrbaycan Respublikasы Qanununun elektron nцsxяsi Шяki Bяlяdiyyяsinin rяsmi internet sяhifяsindя dяrc edilsin. 5. Qяbul edilmiш qяrarыn bir surяtinin qanunvericiliklя mцяyyяn edilmiш mцddяt яrzindя Шяki Regional Яdliyyя Иdarяsinя gюndяrilmяsinin tяmin edilmяsi цmumi vя kadrlar шюbяsinin rяisi Eтибар Qяdirova tapшыrыlsыn. 6. Qяrarыn icrasыna цmumi nяzarяt Шяki Bяlяdiyyяsi sяdrinin mцavini Интигам Яшirova tapшыrыlsыn. Сюзцэедян Ганунун там мятни иля 7-ъи сящифядя таныш ола билярсиниз.

Kolmar шяhяrinin meri Jilber Meyer indiyяdяk qurulmuш яlaqяlяrdяn razы qaldыьыnы bildirib, Шяkidя fransыz dili dяrslяrinin tяdrisi ilя mяшьul olan Kolmar шяhяrindяn gяlяn mцяllimlяrdяn danышыb, onlarыn шяhяr цчцn etdiyi kюmяyi qeyd edib vя bildirib ki, hяmin mцяllimlяr Шяkidя onlara gюstяrilяn diqqяt vя qayьыdan чox razыdыrlar. Gюrцшdя, hяmчinin iqtisadi sahяdя Шяkidя шяrabчыlыьыn inkiшafыnda fransыz tяcrцbяsinin юyrяnilmяsi vя bu isti-qamяtdя mцшtяrяk mцяssisяlяrin yaradыlmasы, ipяkчilik vя toxuculuq sahяsindя яmяkdaшlыьыn qurulmasы, юlkяmizin ixrac potensialыnыn Fransada tяшviqi, Шяkidя is-tehsal olunan lavand vя qыzыlgцl yaьlarыnыn Fransaya ixracы imkanlarыnыn araшdыrыlmasы

Kolmar vя Шяki шяhяrlяri arasыnda imzalanmыш dostluq vя яmяkdaшlыq xartiyasы чяrчivяsindя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubovun rяhbяrlik вя Шяки Бялядиййясинин сядри Елшад Ибадовун иштирак etdiyi nцmayяndя heyяti Kolmarda Milad bazarыnыn aчыlыш mяrasimindя iшtirak edib. Kolmar шяhяrinin meri Jilber Meyer Milad bazarыnыn aчыlышыnda чыxыш edяrяk Шяki nцmayяndя heyяtinin tяdbirdя iшtirakыnы xцsusi vurьulayыb, buna gюrя tяшяkkцrцnц bildirib. O, bunun ikitяrяfli mцnasibяtlяrin inkiшaf etdirilmяsindя bюyцk rol oynadыьыnы diqqяtя чatdыrыb. Aчыlышы bildirяn rяmzi dцymяni Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov vя Kolmar шяhяrinin meri Jilber Meyer basыb.

Tяdbirin aчыlышыndan sonra iшtirakчыlar stendlяri ziyarяt ediblяr. Qonaqlara Azяrbaycan stendlяri vя nцmayiш olunan mяhsullar haqqыnda mяlumat verilib. Azяrbaycan stendlяrindя olan ziyarяtчilяrя tariximiz, mяdяniyyяtimiz, mяtbяximizlя baьlы nяшrlяr hяdiyyя edilir. Bu il Kolmar Milad bazarыnda Шяkinin шirniyyatlarы, ipяk kяlaьayыlarы, sяnяtkarlыq nцmunяlяri, mцxtяlif rяsm яsяrlяri, daш цzяrindя rяsmlяri, elяcя dя "TovuzBaltiya" шirkяtinin mяhsullarы - meyvя шirяlяri, шяrablar tяqdim olunuб. Qeyd edяk ki, Kolmar Milad bazarыnы hяr il 1 milyon yarыm turist ziyarяt edir. Milad bazarыnda tяmsil olunmaq юlkяmizin tanыdыlmasы baxыmыndan яhяmiyyяt daшыyыr.


№ 11 (157), Нойабр 2017

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 7

Bяlяdiyyя цzvlяrinin etik davranыш qaydalarы haqqыnda AZЯRBAYCAN RESPUBLИKASЫNЫN QANUNU Bu Qanun Azяrbaycan Respublikasы Konstitusiyasыnыn 94-cц maddяsinin Ы hissяsinin 1-ci bяndinя uyьun olaraq, bяlяdiyyя цzvlяri цчцn etik davranыш qaydalarыnы, prinsiplяrini vя onlara яmяl edilmяsi ilя baьlы hцquqi mexanizmlяri mцяyyяn edir. 1-ci fяsil ЦMUMИ MЦDDЯALAR Maddя 1. Qanunun яhatя dairяsi 1.1. Bu Qanun bяlяdiyyя цzvц olan bцtцn шяxslяrя шamil edilir. 1.2. Hяr bir bяlяdiyyя цzvц qanunun aliliyini, insan hцquqlarыnы, demokratik prinsiplяri vя etik davranыш qaydalarыnы rяhbяr tutaraq, bu Qanunun mцddяalarыna яmяl etmяyя borcludur.

Maddя 2. Qanunun mяqsяdlяri 2.0. Bu Qanunun mяqsяdlяri aшaьыdakыlardan ibarяtdir: 2.0.1. yerli юzцnцidarя orqanlarыnыn vя bяlяdiyyя цzvlяrinin nцfuzunun artыrыlmasы, vяtяndaшlarыn yerli юzцnцidarя orqanlarыna vя bяlяdiyyя цzvlяrinя etimadыnыn yцksяldilmяsi; 2.0.2. yerli юzцnцidarя orqanlarыnыn vя bяlяdiyyя цzvlяrinin fяaliyyяtindя sяmяrяliliyin vя шяffaflыьыn artыrыlmasы; 2.0.3. yerli юzцnцidarя orqanlarыnda korrupsiyanыn vя bяlяdiyyя цzvlяrinin fяaliyyяtindя maraqlar toqquшmasыnыn qarшыsыnыn alыnmasы; 2.0.4. bяlяdiyyя цzvlяri tяrяfindяn etik davranыш qaydalarыna яmяl olunmasыnыn tяmin edilmяsi; 2.0.5. bяlяdiyyя цzvlяrindяn gюzlяnilяn davranыш barяdя vяtяndaшlarыn mяlumatlandыrыlmasы; 2.0.6. yerli юzцnцidarя orqanlarыnыn vя bяlяdiyyя цzvlяrinin fяaliyyяtinin qiymяtlяndirilmяsinя vяtяndaшlarыn tяsir imkanlarыnыn geniшlяndirilmяsi.

2-ci fяsil ETИK DAVRANЫШ QAYDALARЫ Maddя 3. Peшяkarlыq vя fяrdi mяsuliyyяtin artыrыlmasы 3.1. Bяlяdiyyя цzvц etik davranышы vя peшяkar fяaliyyяti ilя yerli юzцnцidarя orqanlarыna inamы artыrmalы vя mюhkяmlяndirmяlidir. 3.2. Bяlяdiyyя цzvц юz fяaliyyяtini qanunla mцяyyяn olunmuш sяlahiyyяtlяr чяrчivяsindя peшяkarlыqla hяyata keчirmяyя vя yerli юzцnцidarя orqanыnыn fяaliyyяtindя fяal iшtirak etmяyя borcludur. 3.3. Шяxsin, cяmiyyяtin, bяlяdiyyяnin vя dюvlяtin maraqlarы uьrunda bяlяdiyyя цzvц юz vяzifяlяrini sяmяrяli yerinя yetirmяyя borcludur.

Maddя 4. Loyallыq 4.1. Bяlяdiyyя цzvц vяzifяsinя aid olmadыьы hallarda, yerli юzцnцidarя orqanlarыnыn, onlarыn rяhbяrlяrinin vя digяr bяlяdiyyя цzvlяrinin fяaliyyяti ilя яlaqяdar (qanunsuz fяaliyyяt istisna olmaqla) tяnqidi ictimai mцlahizяlяrdяn, чыxышlardan vя onlarыn fяaliyyяtinя ictimai qiymяt verilmяsindяn чяkinmяlidir. Bu, bяlяdiyyя цzvцnцn elmi-pedaqoji fяaliyyяti ilя baьlы чыxышlarыna vя ya elmi yazыlarыna шamil edilmir. 4.2. Bяlяdiyyя цzvц vяzifяlяrin

icrasыna uyьun olmayan vя onun adыna xяlяl gяtirя bilяcяk, habelя yerli юzцnцidarя orqanыnыn nцfuzunu aшaьы sala bilяcяk hяrяkяtlяrя yol vermяmяlidir.

etmяyя gяtirib чыxarmasыnы istisna edяn tяdbirlяr gюrmяlidir.

Maddя 5. Иnsan hцquq vя azadlыqlarыna, шяxslяrin qanuni maraqlarыna, шяrяf vя lяyaqяtinя, iшgцzar nцfuzuna hюrmяt

Bяlяdiyyя цzvцnя qanunsuz maddi vя qeyri-maddi nemяtlяr, imtiyazlar vя ya gцzяшtlяr tяklif olunduьu hallarda, o, belя tяkliflяrdяn imtina etmяlidir. Maddi vя qeyri-maddi nemяtlяr, imtiyazlar vя ya gцzяшtlяr bяlяdiyyя цzvцndяn asыlы olmayan sяbяblяrdяn verilяrsя, o, bu barяdя nюvbяti bяlяdiyyя iclasыnda bяlяdiyyя цzvlяrinя mяlumat vermяli, maddi nemяtlяr akt цzrя bяlяdiyyяyя tяhvil verilmяlidir.

5.1. Bяlяdiyyя цzvцnцn fяaliyyяti insan hцquq vя azadlыqlarыnыn, шяxslяrin qanuni maraqlarыnыn tяmin olunmasыna (qorunmasыna) xidmяt etmяlidir. 5.2. Bяlяdiyyя цzvц insan hцquq vя azadlыqlarыnы, шяxslяrin qanuni maraqlarыnы pozan, onlarыn шяrяf vя lяyaqяtini, iшgцzar nцfuzunu lяkяlяyя bilяcяk qяrarlara vя hяrяkяtlяrя (hяrяkяtsizliyя) yol vermяmяlidir. 5.3. Bяlяdiyyя цzvц vяzifяlяrinin icrasы ilя baьlы insanlarыn, habelя digяr bяlяdiyyя цzvlяrinin шяxsi hяyatы, шяrяf vя lяyaqяti barяdя ona mяlum olan mяlumatlarыn konfidensiallыьыnы tяmin etmяlidir. 5.4. Bяlяdiyyя цzvц hцquqi шяxslяrin iшgцzar nцfuzuna hюrmяtlя yanaшmalы vя onlarыn iшgцzar nцfuzunu lяkяlяyя bilяcяk hяrяkяtlяrя (hяrяkяtsizliyя) yol vermяmяlidir.

Maddя 6. Mяdяni davranыш 6.1. Bяlяdiyyя цzvц bцtцn шяxslяrlя, o cцmlяdяn bяlяdiyyя qulluqчularы vя vяtяndaшlarla mцnasibяtdя nяzakяtli, xeyirxah, diqqяtli, sяbirli vя qяrяzsiz olmalы, haqsыz irad tutmamalы, kobudluq etmяmяlidir. 6.2. Bяlяdiyyя цzvц bяlяdiyyя iclaslarыnыn keчirilmяsinя vя gediшinя mane olan davranыш vя hяrяkяtlяrdяn чяkinmяli, iclasыn anlaшыqlы vя iшgцzar шяraitdя keчirilmяsinя чalышmalыdыr.

Maddя 7. Qяrяzsizlik 7.1. Bяlяdiyyя цzvц vяzifяsini yerinя yetirяrkяn vя ya qяrar qяbul edяrkяn, qяrяzsiz olmalы vя bu zaman irqinя, milliyyяtinя, dininя, dilinя, cinsinя, sosial mяnшяyinя, яmlak vяziyyяtinя, qulluq mюvqeyinя, яqidяsinя, ictimai vя ya hяr hansы digяr birliyя mяnsubiyyяtinя gюrя hяr hansы шяxsin vя ya шяxslяr qrupunun цstцnlцyцnя vя ya belя цstцnlцyцn яldя edilmяsi цчцn шяrait yaradыlmasыna yol vermяmяlidir. 7.2. Bяlяdiyyя цzvц юzцnцn vя ya maraqlы шяxslяrin mяnafelяrinin onun vяzifяlяrinin yerinя yetirilmяsinя tяsir gюstяrmяsinя yol vermяmяli vя belя tяsir цчцn шяrait yaratmamalыdыr.

Maddя 8. Maddi vя qeyrimaddi nemяtlяrin, imtiyazlarыn vя ya gцzяшtlяrin яldя edilmяsinя yol verilmяmяsi 8.1. Bяlяdiyyя цzvцnцn qanunsuz olaraq maddi vя qeyri-maddi nemяtlяr, imtiyazlar vя ya gцzяшtlяr яldя etmяyя yюnяlmiш hяrяkяtlяr (hяrяkяtsizlik) etmяsi qadaьandыr. 8.2. Bяlяdiyyя цzvц onun hяrяkяtlяrinin (hяrяkяtsizliyinin) maddi vя qeyri-maddi nemяtlяr, imtiyazlar vя ya gцzяшtlяr яldя

Maddя 9. Korrupsiyanыn qarшыsыnыn alыnmasы

Maddя 10. Hяdiyyя alma ilя яlaqяdar mяhdudiyyяtlяr 10.1. Bяlяdiyyя цzvц vяzifяlяrinin qяrяzsiz icrasыna tяsir edя bilяn vя ya belя tяsir tяяssцratы yaradan, yaxud onun vяzifяlяrinin icrasы qarшыlыьыnda mцkafat qismindя verilяn vя ya belя mцkafat tяяssцratы yaradan hяdiyyяlяri юzц vя digяr шяxslяr цчцn tяlяb edя vя ya qяbul edя bilmяz. Bu qayda qonaqpяrvяrliklя baьlы vя dяyяri "Korrupsiyaya qarшы mцbarizя haqqыnda" Azяrbaycan Respublikasыnыn Qanununda nяzяrdя tutulmuш mяblяьdяn yuxarы olmayan hяdiyyяlяrin tяqdim olunduьu hallara шamil edilmir. 10.2. Bяlяdiyyя цzvц hяdiyyяnin qяbul edilmяsi vя ya qonaqpяrvяrlikdяn istifadя ilя baьlы qяrara gяlя bilmяdiyi hallarda bu mяsяlя barяdя bяlяdiyyя iclasыnыn rяyini юyrяnmяlidir.

Maddя 11. Maraqlar toqquшmasыnыn qarшыsыnыn alыnmasы 11.1. Bяlяdiyyя цzvц fяaliyyяti dюvrцndя maraqlarыn toqquшmasыna yol vermяmяli vя qanunsuz olaraq юz vяzifя sяlahiyyяtlяrindяn шяxsi maraqlarы цчцn istifadя etmяmяlidir. 11.2. Bяlяdiyyя цzvц baшqa vяzifяyя keчmяklя яlaqяdar ona verilяn tяkliflяrin maraqlarыn toqquшmasыna sяbяb ola bilяcяyi hallarda, bu barяdя bяlяdiyyя iclasыna mяlumat vermяlidir. 11.3. Bяlяdiyyя цzvц etik davranыш qaydalarы, korrupsiyaya qarшы mцbarizя vя maraqlar toqquшmasыnыn qarшыsыnыn alыnmasы ilя baьlы normativ hцquqi vя normativ xarakterli aktlarы bilmяlidir.

Maddя 12. Яmlakdan istifadя 12.1. Bяlяdiyyя цzvц istifadяsindя olan bяlяdiyyя яmlakыndan vя maliyyя vяsaitlяrindяn qяnaяtlя vя sяmяrяli istifadя etmяlidir. 12.2. Bяlяdiyyя цzvцnя bяlяdiyyя яmlakыndan, maliyyя vяsaitlяrindяn шяxsi maraqlarы naminя, habelя vяzifяlяrinin icrasы ilя яlaqяdar olmayan digяr mяqsяdlяr цчцn istifadя etmяsi qadaьandыr.

Maddя 13. Mяlumatlardan istifadя

13.1. Bяlяdiyyя цzvц yerli юzцnцidarя orqanыnda xidmяti informasiyanыn tяqdim edilmяsi qaydalarыna яmяl etmяlidir. 13.2. Bяlяdiyyя цzvц fяaliyyяti zamanы яldя etdiyi mяlumatlardan шяxsi maraqlarы цчцn istifadя etmяmяlidir.

Maddя 14. Иctimai vя siyasi fяaliyyяt 14.1. Bяlяdiyyя цzvцnцn ictimai vя siyasi fяaliyyяti, yaxud ictimai birliklяrя vя ya siyasi partiyalara mяnsubiyyяti onun xidmяti vяzifяlяrini qяrяzsiz vя obyektiv yerinя yetirdiyinя ictimai шцbhя doьurmamalыdыr. 14.2. Bяlяdiyyя цzvц sяlahiyyяtlяrindяn istifadя edяrяk, digяr bяlяdiyyя цzvlяrini vя ya qulluqчularыnы ictimai birliklяrin vя ya siyasi partiyalarыn, yaxud dini tяшkilatlarыn fяaliyyяtindя iшtiraka tяhrik etmяmяlidir. 14.3. Bяlяdiyyя цzvцnя bяlяdiyyя orqanlarыnda ictimai birliklяrin vя siyasi partiyalarыn (hяmkarlar ittifaqlarы istisna olmaqla), yaxud dini tяшkilatlarыn struktur bюlmяlяrini yaratmaq vя ya hяmin orqanlarda gюstяrilяn struktur bюlmяlяrin yaradыlmasыna yardыm etmяk qadaьandыr. 14.4. Bяlяdiyyя цzvцnя seчkilяr zamanы юz vяzifя mюvqeyindяn vя sяlahiyyяtlяrindяn юzцnцn vя ya digяr namizяdlяrin, siyasi partiyalarыn, siyasi partiyalarыn bloklarыnыn xeyrinя istifadя etmяsi qadaьandыr.

3-cц fяsil ETИK DAVRANЫШ QAYDALARЫNЫN HЯYATA KEЧИRИLMЯSИNИN TЯMИN EDИLMЯSИ Maddя 15. Etik davranыш qaydalarыna яmяl olunmasыna nяzarяt 15.1. Etik davranыш qaydalarыna яmяl olunmasыna bяlяdiyyяnin sяdri nяzarяt edir. 15.2. Bяlяdiyyяnin sяdri: 15.2.1. юz davranышы ilя etik davranыш qaydalarыna яmяl olunmasыna nцmunя gюstяrmяlidir; 15.2.2. bяlяdiyyя цzvlяrini hцquqa vя hamыlыqla qяbul edilmiш etik normalara zidd olan hяrяkяtя vя qяrarlar qяbul etmяyя sюvq etmяmяlidir; 15.2.3. etik davranыш qaydalarыnыn pozulmasыnыn qarшыsыnыn alыnmasы vя profilaktikasы цzrя tяdbirlяr gюrmяlidir; 15.2.4. bяlяdiyyя цzvlяrinя etik davranыш qaydalarыnы izah etmяli vя mцraciяt olunduьu tяqdirdя, etik davranыш qaydalarыna яmяl edilmяsinя dair onlara tюvsiyяlяr vermяlidir; 15.2.5. etik davranыш qaydalarыnы pozan bяlяdiyyя цzvlяrinin intizam mяsuliyyяtinя cяlb edilmяsi mяqsяdi ilя mцvafiq mяsяlяnin bяlяdiyyя iclasыnda mцzakirяyя чыxarыlmasы цчцn tяdbirlяr gюrmяlidir; 15.2.6. vяtяndaшlarы vя hцquqi шяxslяri etik davranыш qaydalarы, elяcя dя bяlяdiyyя цzvlяrinin hяmin qaydalara яmяl etmяsini tяlяb etmяk hцququna malik olduqlarы barяdя mяlumatlandыr-

maq цчцn tяdbirlяr gюrmяlidir; 15.2.7. etik davranыш qaydalarыnыn pozulmasы hallarы ilя baьlы hяyata keчirilmiш tяdbirlяr barяdя vяtяndaшlarы, hцquqi шяxslяri vя bяlяdiyyя цzvlяrini mяlumatlandыrmalыdыr; 15.2.8. etik davranыш qaydalarыnыn pozulmasыnыn nяticяlяrinin aradan qaldыrыlmasы, habelя bяlяdiyyяyя ictimai etimadыn artыrыlmasы цчцn tяdbirlяr gюrmяlidir. 15.3. Bяlяdiyyя цzvц tяrяfindяn etik davranыш qaydalarыna яmяl olunmasыnы tяmin etmяk цчцn bяlяdiyyя цzvlяrinin davranышыnыn etik normalara uyьunluьu ildя bir dяfяdяn az olmayaraq, bяlяdiyyя iclasыnda mцzakirя edilmяli vя nяticяsi цzrя tяdbirlяr gюrцlmяlidir.

Maddя 16. Etik davranыш qaydalarыnыn pozulmasыna gюrя mяsuliyyяt 16.1. Etik davranыш qaydalarыnыn pozulmasы bяlяdiyyя цzvцnцn intizam mяsuliyyяtinя cяlb edilmяsi цчцn яsasdыr. 16.2. Aшaьыdakы hallarda intizam icraatыna baшlanыla bilяr: 16.2.1. bu Qanunun mцddяalarыnыn bяlяdiyyя цzvц tяrяfindяn pozulmasы barяdя hцquqi vя ya fiziki шяxslяrdяn шikayяt, yaxud digяr mяlumatыn daxil olmasы; 16.2.2. kцtlяvi informasiya vasitяlяrindя bяlяdiyyя цzvц tяrяfindяn bu Qanunun mцddяalarыnыn pozulmasыna vя maraqlarыn toqquшmasыna yol verildiyi barяdя mяlumatыn dяrc edilmяsi. 16.3. Иntizam icraatы zamanы bяlяdiyyя цzvц tяrяfindяn yol verilяn hцquq pozuntusunda cinayяt tяrkibinin яlamяtlяri aшkar edildikdя, bu barяdя cinayяt tяqibi orqanыna mяlumat verilmяlidir.

Maddя 17. Иntizam mяsuliyyяtinin nюvlяri 17.1. Bяlяdiyyя iclasыnыn qяrarы яsasыnda etik davranыш qaydalarыnыn pozulmasыna gюrя aшaьыdakы intizam mяsuliyyяti tяdbirlяrindяn biri tяtbiq edilя bilяr: 17.1.1. xяbяrdarlыq; 17.1.2. tюhmяt. 17.2. Иntizam tяnbehi tяtbiq edilяrkяn, bяlяdiyyя цzvцnцn шяxsiyyяti, kollektivdя nцfuzu, peшяkarlыq sяviyyяsi, onun tюrяtdiyi xяtanыn xarakteri nяzяrя alыnmalыdыr. 17.3. Etik davranыш qaydalarыnы pozmuш bяlяdiyyя цzvц barяsindя intizam mяsuliyyяti tяdbiri pozuntunun aшkar edildiyi gцndяn etibarяn 30 gцn яrzindя tяtbiq edilir. 17.4. Etik davranыш qaydalarыnы pozmuш bяlяdiyyя цzvц цzvlцkdяn чыxmaq barяdя bяlяdiyyя iclasыna яrizя verdikdя vя bunun яsasыnda цzvlцyцnя xitam verildikdя, ona qarшы intizam mяsuliyyяti tяdbirlяri tяtbiq edilmir.

Иlham ЯLИYEV, Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti Bakы шяhяri, 31 may 2017-ci il № 677-VQ


сящ. 8

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 11 (157), Нойабр 2017

Azяrbaycan Respublikasыnыn Cinayяt Mяcяllяsindя dяyiшikliklяr edilmяsi haqqыnda" 20 октйабр 2017-ъи ил тарихли Азярбайъан Республикасынын qanunуна яsasяn Ъинайят Мяъяллясиня yeni салынмыш "Аzadlыьыn mяhdudlaшdыrыlmasы" ъязасы щаггында

Турал ЙАГУБОВ, Шяки район прокурорлуьунун мцстянтиги Азярбайъан Республикасында ictimai hяyatыn bцtцn sahяlяrini яhatя edяn sistemli islahatlar, dюvlяt idarячiliyinin mцasirlяшdirilmяsi цzrя ardыcыl tяdbirlяr hцquq sisteminin яn yцksяk beynяlxalq standartlara uyьun formalaшdыrыlmasыna vя mцasir dюvrцn tяlяblяri sяviyyяsindя tяkmillяшdirilmяsinя zяmin yaradaraq bu istiqamяtlяrdя gюrцlяn iшlяrin sяmяrяliliyinin artыrыlmasыnы ehtiva etmiшdir. Азярбайъан Республикасынын Prezidenti cяnab Иlham Яliyevин "Penitensiar sahяdя fяaliyyяtin tяkmillяшdirilmяsi, cяza siyasяtinin humanistlяшdirilmяsi vя cяmiyyяtdяn tяcridetmя ilя яlaqяdar olmayan alternativ cяza vя prosessual mяcburiyyяt tяdbirlяrinin tяtbiqinin geniшlяndirilmяsi barяdя" 10 fevral 2017-ci il tarixli proqram xarakterli Сяrяncamы юlkяnin hцquq vя qanunvericilik sisteminin daha yцksяk mцstяvidя inkiшafыnыn yeni mяrhяlяsinin baшlanьыcы olmaqla bu istiqamяtdя gюrцlяn iшlяr цчцn yol xяritяsi яhяmiyyяtinя malik olmuшdur. Sяrяncam cinayяt-hцquq siyasяtinin liberallaшdыrыlmasы, bюyцk ictimai tяhlцkя tюrяtmяyяn vя az aьыr cinayяtlяrя gюrя hяbs vя azadlыqdan mяhrumetmя tяdbirlяrinin tяtbiqinin mяhdudlaшdыrыlmasы, bяzi cinayяtlяrin dekriminallaшdыrыlmasы, cinayяt tяqibi vя cяzalarыn icrasы sahяsindя korrupsiyaya шяrait yaradan hallarыn aradan qaldыrыlmasы vя mцasir informasiyakommunikasiya texnologiyalarыnыn tяtbiqi цчцn kompleks institusional, qanunverici vя praktiki tяdbirlяrin gюrцlmяsini tяmin etmiш, qeyd edilяn hяr bir istiqamяtdя nюvbяti islahatlar dalьasыnыn hяyata keчirilmяsinя tяkan vermiшdir. Иmzalanмыш Sяrяncam Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti ъянаб Иlham Яliyevin humanist siyasяtinin nюvbяti tяzahцrц olmaqla, hяyata keчirilяn sistemli vя geniшmiqyaslы hцquqi islahatlarыn tяrkib hissяsidir. Bu Sяrяncam cinayяt tяqibi vя cяzalarыn icrasы sahяlяrindя hцquqi islahatlarыn yeni mяrhяlяsi олмушдур. Hяmчinin, cяzalarыn icrasы ilя baьlы fяaliyyяtin mцasir dюvrцn tяlяblяrinя uyьun qurulmasы diqqяtdяn kяnarda qalmamыш, bu sahяdя dюvlяt siyasяtinin tяzahцrц olaraq hяbs yerlяrindя saxlanыlan шяxslяrin hцquq vя azad-

lыqlarыnыn tяmin edilmяsi haqqыnda ayrыca qanun qяbul edilmiш, onlarыn imtiyazlarы geniшlяndirilmiш, saxlanma шяraiti, tibbi vя digяr tяminatlarыnыn yaxшыlaшdыrыlmasыna xцsusi яhяmiyyяt verilmiшdir.10 fevral 2017-ci il tarixli Sяrяncam hцquq sistemindя mцtяrяqqi islahatlarыn daha intensiv davamыna rяvac vermяklя, bu sahяdя sцrяtli tяkamцlцn яsasыnы qoymuшdur. Сярянъамын иърасы иля ялагядар гябул едилмиш Azяrbaycan Respublikasыnыn Cinayяt Mяcяllяsindя dяyiшikliklяr edilmяsi haqqыnda" 20 октйабр 2017-ъи ил тарихли Азярбайъан Республикасынын qanunуна яsasяn, цmumilikdя 36 cinayяtя gюrя azadlыqdan mяhrumetmя cяzasыnыn hяdlяri aшaьы salыnмыш, Cinayяt Mяcяllяsinя 300-я yaxыn dяyiшikliк едилмиш, dюrd cinayяt aьыr kateqoriyadan az aьыr kateqoriyaya keчirilмиш, 152 ъинайятин санксийасына азадлыгдан мящрум етмяйя алтернатив ъязалар ялавя едилмиш, 13 sanksiyada azadlыqdan mяhrumetmя cяzasыnыn hяdlяri dяyiшdirilмишдир. Cinayяt tяrkiblяrin Cinayяt Mяcяllяsindяn чыxarыlmasы yolu ilя 18 cinayяt ямяли декриминаллашдырылмышдыр. Бу яsasяn mцlkiyyяt яleyhinя cinayяtlяr vя ehtiyatsыzlыqla tюrяdilяn cinayяtlяrdir. Digяr istiqamяt isя bir sыra cinayяt яmяllяrinя gюrя cinayяt mяsuliyyяti yaradan hяddin artыrыlmasы ilя hяmin яmяllяrin dekriminallaшdыrыlmasыna nail olmaqдан ибарят олмушдур. Bu яmяllяrя gюrя hяdd beш dяfя artыrыlмыш, nяticяdя mцlkiyyяt яleyhinя bir sыra яmяllяr dekriminallaшdыrыlмышдыр. Hяddin beш dяfя artыrыlmasы mцlkiyyяt яleyhinя bяzi cinayяtlяrя aid edilmямишдир. Lakin hяmin яmяllяrin dekriminallaшdыrыlmasы o demяk deyilдир ki, onlarы tюrяdяnlяr cяzasыz, mяsuliyyяtdяn kяnarda qalacaqдыр. Belя шяxslяrin яmяllяri Иnzibati Xяtalar Mяcяllяsinя daxil olduьu цчцn onlar inzibati mяsuliyyяtя cяlb olunacaqlar. Azяrbaycan Respublikasыnыn Cinayяt Mяcяllяsindя dяyiшikliklяr edilmяsi haqqыnda" qanunа ясасян Azяrbaycan Республикасында tяtbiq edilяcяk йени cяza нювц, Ъинайят Мяъяллясиня 52-1 maddяsi иля салынмыш "Аzadlыьыn mяhdudlaшdыrыlmasы" ъязасыдыр. Аzadlыьыn mяhdudlaшdыrыlmasы cяzasы mяhkumun cяmiyyяtdяn tam tяcrid olunmadan yaшayыш yeri цzrя nяzarяt altыnda saxlanmaqla azadlыq hцququnun mяhdudlaшdыrыlmasыndan ibarяtdir. Мящкямя азадлыьын мящдудлашдырылмасы ъязасы тяйин едилмиш мящкумун йашайыш йерини (тамамиля вя йа эцнцн мцяййян вахтларында) вя мцяййян ярази щцдудларыны тярк етмясиня мящдудиййят гойур. Azadlыьыn mяhdudlaшdыrыlmasы cяzasыna mяhkum edilmiш шяxs aшaьыdakы vяzifяlяri yerinя yetirmяlidir: -yaшayыш yerini tamamilя vя ya gцnцn mцяyyяn vaxtlarыnda tяrk etmяmяk; - elektron nяzarяt vasitяsini gяzdirmяk vя hяmin vasitяnin iшlяk vяziyyяtdя saxlanыlmasы цчцn ona xidmяt etmяk; - mяhkяmяnin mцяyyяn etdiyi яrazi hцdudlarыnы tяrk etmяmяk; - mцvafiq mяhkяmя qяrarы olmadan yaшayыш yerini dяyiшdirmяmяk, habelя cяzanыn icrasыna nяzarяt edяn orqanы iш vя ya tяhsil yerinin dяyiшdirilmяsi barяdя яvvяlcяdяn mяlumatlan-

dыrmaq.

Mяhkяmя mяhkum цчцn aшaьыdakы яlavя vяzifяlяr mцяyyяn edя bilяr: - kцtlяvi vя digяr tяdbirlяr tяшkil etmяmяk vя ya belя tяdbirlяrdя iшtirak etmяmяk; - mяhkяmяnin mцяyyяn etdiyi яrazi hцdudlarы daxilindя mцяyyяn yerlяrя getmяmяk; - alkoqolizmdяn, narkomaniyadan, toksikomaniyadan vя ya zюhrяvi xяstяliklяrdяn mцalicя kursu keчmяk; - mяhkumun islah olunmasыna kюmяk edяn digяr vяzifяlяr. Azadlыьыn mяhdudlaшdыrыlmasы altы aydan beш ilяdяk mцddяtя tяyin edilir. Mяhkяmяnin mцяyyяn etdiyi vяzifяlяri mцtяmadi vя ya qяrяzli olaraq yerinя yetirmяkdяn boyun qaчыran mяhkumun cяzasыnыn чяkilmяmiш hissяsi cяzanыn icrasыna nяzarяt edяn orqanыn tяqdimatы яsasыnda mяhkяmя tяrяfindяn mцяyyяn

ъяза нювц Ъинайят Мяъяллясиндян чыхарылмамышдан яввял Азадлыьын мящдудлашдырылмасы ittiham hюkmц чыxarыlanadяk on sяkkiz yaшы tamam olmuш mяhkumlarыn cяmiyyяtdяn tяcrid olunmadan, lakin nяzarяt altыnda xцsusi mцяssisяlяrdя saxlanыlmasыndan ibarяt иди. Azadlыьыn mяhdudlaшdыrыlmasыna mяhkum edilmiш шяxs cяzanыn icrasыndan qяrяzli boyun qaчыrdыqda, azadlыьыn mяhdudlaшdыrыlmasы onun tяyin edildiyi mцddяtя azadlыqdan mяhrum etmя cяzasы ilя яvяz olunurду. Azadlыьыn mяhdudlaшdыrыlmasы cяzasы azadlыqdan mяhrum etmя cяzasы ilя яvяz edildikdя, azadlыьыn mяhdudlaшdыrыlmasы cяzasыnыn mцddяti azadlыqdan mяhrum etmя cяzasыnыn mцddяtinя gцnя gцn hesabы ilя hesablanыrды. Mцasir dюvrdя texnoloji nailiyyяtlяr insanы hяbs etmяdяn onun davranышыna tam nяzarяti hяyata keчirmяyя imkan verir vя dцnyanыn bir sыra юlkяlяrindя penitensiar sahя-

mцddяtя azadlыqdan mяhrum etmя nюvцndя cяza ilя яvяz edilir. Bu zaman iki gцn azadlыьыn mяhdudlaшdыrыlmasы bir gцn azadlыqdan mяhrum etmя hesabы ilя hesablanыr. Azadlыьыn mяhdudlaшdыrыlmasы hяrbi qulluqчulara, яcnяbilяrя vя vяtяndaшlыьы olmayan шяxslяrя, habelя Azяrbaycan Respublikasы яrazisindя daimi yaшayыш yeri olmayan шяxslяrя tяyin edilmir. Аzadlыьыn mяhdudlaшdыrыlmasы cяzasыnыn icrasыnы hяyata keчirяn mяmur mяhkяmяnin qanuni qцvvяyя minmiш hюkmцnцn surяtini vя hяmin hюkmцn icrasы barяdя gюstяriшi aldыьы 3 gцn mцddяtindя azadlыьыn mяhdudlaшdыrыlmasы nюvцndя cяzaya mяhkum edilmiш шяxsя qeydiyyatdan keчmяsinя dair yazыlы bildiriш gюндяrir. Hяmin mяhkum 3 gцn ярзинdя cяzanыn icrasыna nяzarяt edяn orqana gяlmяlidir. Гейд етмяк истярдим ки, Azadlыьыn mяhdudlaшdыrыlmasы adlы yeni cяza nюvц Azяrbaycan Respublikasы Cinayяt Mяcяllяsinin цмумиликдя 82 маддясиня шamil olunмушдур. Xatыrladырам ki, azadlыьыn mяhdudlaшdыrыlmasы cяza nюvц 2011-ci ildя lяьv edilib vя o vaxta qяdяr tamam baшqa formatda olмушдур. Щяmin cяza nюvц tamamilя fяrqli idi, шяxslяrin xцsusi mцяssisяlяrdя saxlanmasыnы nяzяrdя tuturdu. Lakin sonradan bu cяza nюvц effekt vermяdiyi цчцn Cinayяt Mяcяllяsindяn чыxarыlmышdыр. Щямин

dя elektron nяzarяt sistemlяri geniш tяtbiq edilir. Elektron nяzarяt vasitяlяrinin tяtbiqi - mяhkumun vя ya tяqsirlяndirilяn шяxsin yerlяшdiyi yeri mцяyyяn etmяyя vя onun yerdяyiшmяlяrini qeydя almaьa imkan verяn texniki vasitяnin hяmin шяxsin цzяrindя yerlяшdirilmяsindяn ibarяtdir. Bu vasitяlяr чox vaxt qolbaq vя ya saat formasыnda hazыrlanыr, xцsusi чiplяrlя tяchiz edilir vя rabitя шяbяkяlяrinя qoшulur. Еlektron nяzarяt цsullarыndan яn geniш yayыlanы "elektron qolbaq" qurьusudur. Bu qolbaq hяbslя baьlы olmayan cяzanыn чяkildiyi, yaxud qяtimkan tяdbirinin seчildiyi mцddяt яrzindя шяxsin qoluna bяrkidilir vя texniki vasitяlяrlя onun coьrafi yeri mцяyyяn edilir. Elektron nяzarяt vasitяlяrinin zяdяlяnmяsi, icazяsiz чыxarыlmasы vя ya onlara mцdaxilя edilmяsi cяhdlяri olduqda bu barяdя dяrhal monitorinq mяrkяzinя siqnal юtцrцlцr vя hяmin шяxslяrin qanunazidd davranышыnыn qarшыsыnыn alыnmasы цчцn mцvafiq tяdbirlяr gюrцlцr. Бунунла баьлы Cяzalarыn Иcrasы Mяcяllяsinя 15-2. (Elektron nяzarяt vasitяlяrinin tяtbiqi xцsusiyyяtlяri) yeni bяnd яlavя edilмяси нязярдя тутулмушдур. Azadlыьыn mяhdudlaшdыrыlmasы nюvцndя cяzaya mяhkum edilmiш шяxslяrя elektron nяzarяt vasitяlяri tяtbiq edilяъякдир.

Mяhkяmяnin mцяyyяn etdiyi hallarda шяrti mяhkum edilmiш vя ya cяzadan шяrti olaraq vaxtыndan яvvяl azad edilmiш шяxslяrя elektron nяzarяt vasitяlяri tяtbiq edilяъякдир. Elеktron nяzarяt vasitяlяri tяtbiq edilmiш mяhkumun mцяyyяn edilmiш vяzifя yerinя yetirmяsinя nяzarяt icra mяmurlarы tяrяfindяn hяyata keчirilяъяк. Шяxsin цzяrinя elektron nяzarяt vasitяsini gяzdirmяk vя hяmin vasitяnin iшlяk vяziyyяtdя saxlanыlmasы цчцn ona xidmяt etmяk vяzifяsi qoyulduqda, elektron nяzarяt vasitяsi onun цzяrinя baьlanаъаг vя hяmin vasitяnin iшlяk vяziyyяtdя saxlanыlmasы цчцn ona xidmяt qaydalarы, hяr hansы mцdaxilяnin vя ya cihazыn цzяrindяn чыxarыlmasыnыn yolverilmяzliyi, hяmчinin bu яmяllяrin hцquqi nяticяlяri izah edilяъяк vя bu barяdя protokol tяrtib edilяъякдир. Elektron nяzarяt vasitяsi tяtbiq edilmiш шяxs hяmin vasitяni zяdяlяdikdя vя ya digяr цsulla yararsыz vяziyyяtя saldыqda onun dяyяri hяmin шяxsdяn tutulаъагдыр. Сонда билдирмяк истяйирям ки, Цmummilli lider Heydяr Яliyevin mцяyyяn etdiyi hцquqi dюvlяt quruculuьu vя strateji inkiшaf konsepsiyasыna uyьun olaraq Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti cяnab Иlham Яliyev tяrяfindяn inamla hяyata keчirilяn ardыcыl vя sistemli islahatlar, idarяetmя mexanizminin mцtяmadi olaraq tяkmillяшdirilmяsi ilя mцшaiyяt olunan mцdrik vя sяmяrяli dюvlяt idarячiliyi, tяhlцkяsizliyin vя sabitliyin gцclяndirilmяsi ilя baьlы vaxtыnda gюrцlяn tяdbirlяr юlkяnin mцstяqilliyinin daha da mюhkяmlяndirilmяsinя, onun davamlы vя dayanыqlы inkiшafыnыn tяmin olunmasыna, dюvlяtimizin qцdrяtinin artmasыna, xalqыmыzыn яmin-amanlыьыnыn vя rifah halыnыn, vяtяndaш hяmrяyliyinin yцksяlmяsinя zяmin yaratmыш вя эяляъякдя дя йарадаъагдыр. Respublikamыzыn davamlы tяrяqqisi digяr dюvlяt tяsisatlarы kimi, prokurorluq orqanlarыnыn da ardыcыl vя mцntяzяm inkiшafыnы tяmin etmiшdir. Bu mцhцm dюvlяt orqanы fяaliyyяtini mцasir dюvrцn daha yцksяk tяlяblяri sяviyyяsindя quraraq tяkmillяшmяkdя davam etmiш, cinayяtkarlыqla mцbarizяdя, insan hцquq vя azadlыqlarыnыn, milli dюvlяt maraqlarыmыzыn qorunmasыnda, sabitliyin vя tяhlцkяsizliyin tяmin olunmasыnda digяr hцquq mцhafizя orqanlarы ilя qarшыlыqlы яmяkdaшlыq шяraitindя чalышaraq yeni-yeni uьurlar ялдя етмишдир. Юlkяmiz dцnyada vя regionda baш verяn neqativ proseslяrdяn kяnarda qalmaqla dayanыqlы vя davamlы inkiшaf yolu keчяrяk hяyatыn bцtцn sahяlяrindя bюyцk uьurlar qazanыр. Дюvlяtimizin baшчыsыnыn tapшыrыqlarыndan irяli gяlяn vяzifяlяrin mцtяшяkkil qaydada, vaxtыnda vя dцrцst icrasы cяza siyasяtinin humanistlяшdirilmяsinя, mяhkumlarыn hцquqlarыnыn daha etibarlы qorunmasыna, yenidяn cinayяt tюrяtmя hallarыnыn minimuma enmяsiня, digяr mяhkumlarыn da islahыna stimul yaraтмасына, onlarы qanunazidd hяrяkяtlяrdяn чяkinmяyя sюvq etmяklя, haqq vя яdalяtя inamыn artмасына, онларын ислащ олунараг эяляъякдя дювлятя йарарлы вятяндаш олмасына, insan hцquq vя azadlыqlarыnыn mцdafiяsinя, ictimai-siyasi sabitliyin vя dюvlяtчiliyimizin qorunmasыna, cinayяtkarlыьa qarшы mцbarizяnin aparыlmasыnda yeni nailiyyяtlяr яldя edилмясиня tяkan verяcяkдир.


№ 11 (157), Нойабр 2017

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

Шякили мцяллимя АЩИК-ин мцкафатына лайиг эюрцлдц Sahib ИBRAHИMOV, Шяki fizika-riyaziyyat tяmayцllц humanitar liseyin coьrafiya mцяllimi

Azяrbaycan Gяnclяrnin Avropaya Иnteqrasiyasы Tяшkilatы (AGAT) 2017-ci il oktyabrын 31-дя Шяki шяhяrindя "Gяnclяrin ictimai fяallыьы: Azяrbaycan tяcrцbяsi" adlы dяyirmi masa keчirmiшdir. Яsas mяqsяd gяnclяrin dюvlяt gяnclяr siyasяtindя fяal iшtirakы, buna mцvafiq olaraq BMT-nin gяnclяr qollarы ilя gяlяcяkdя яmяkdaшlыq perspektivlяrini mцzakirя etmяk, "Azяrbaycan gяncliyi 20172021-ci illяrdя" dюvlяt prorqamыnыn яhяmiyyяtini gяnclяrin nяzяrinя чatdыrmaqdыr. Шяki шяhяri Gяnclяr vя Иdman Иdarяsinin rяisi Vцqar Иsgяndяrov dюvlяt gяnclяr siyasяti barяdя qыsa mяlumat verdi, AGAT-la layihяlяr чяrчivяsindя uьurlu яmяkdaшlыq etdiyini, gяnclяrin ictimai fяallыьыnыn artыrыlmasы istiqamяtindя gюrцlяn iшlяri vurьuladы.

AGAT-ыn sяdri Lalя Mehdiyeva tяшkilatыn fяaliyyяti barяdя Шяki gяnclяrinя mяlumat verdi. Azяr-baycan Dюvlяt Gяnclяr siyasяti barяdя sюz aчdы vя xцsusilя "Azяrbaycan gяncliyi 2017-2021-ci illяrdя" dюvlяt prorqamыnыn яhяmiyyяtini gяnclяrin nяzяrinя чatdыrdы. AGAT vя BMT-nin mцxtяlf qurumlarы ilя яmяkdaшlыqdan, cari layihяlяri barяdя danышdы. Daha sonra etika цzrя ekspert, beynяlxalq layihяlяrdя fandreyzinq цzrя fяaliyyяt gюstяrяn, Etika Akademiyasыnыn rяhbяri Gцnel Иbrahimя сюз verildi. G. Иbrahim tяdbir iшtirakчыlarыna liderlik vя natiqlik mюvzusunda чыxыш etdi. Sonda gяnclяrlя mцzakirяlяr aparыldы. Qeyd edяk ki, seminarda BMT-nin Иnkiшaf Proqramыn Azяrbaycan цzrя nцmayяndяliyinin яmяkdaшы Gцlяr Fяtяl qonaq qismindя iшtirak etmiшdir.

"Карйера цчцн тящсил"

MAGИSTRLЯR ШЯKИДЯ

Sяfяr zamanы Coьrafiya Иnstitutunun яmяkdaшlarы - c.ц.f.d., dos. Zaur Иmrani, c.ц.f.d. Mяtanяt Musayeva, BDU-nun mцяllimi Polad Orucov vя ШREM-in яmяkdaшы Yusif Rяhimov regionun tяbiяt vя tarixi mяdяniyyяt abidяlяri, bir sыra turizm vя istehsalat obyektlяri ilя magistrlяri yaxыndan tanыш etmiш, mяlumat vermiшlяr.

"Gяnclяrin ictimai fяallыьы: Azяrbaycan tяcrцbяsi"

2011-ci ildяn Kюnцl Илйасова Шяki 21 saylы orta mяktяbin biologiya mцяllimяsidir.

Azяrbaycan Hяmkarlar Иttifaqlarы Konfederasiyasыnыn нoyabrыn 8-dя кечирилян V Mяclisiндя "Иlin peшяkar gяnci" vя "Gяnъ hяmkarlar ittifaqы lideri mяktяbi" mцsabiqяsi qaliblяrinin mцkafatlandыrыlmasы mяrasimi olub. Bu mцnasibяtlя чыxыш edяn АЩИК-нин сядри Sяттар Mюhbalыyev qeyd edib ki, Mяclisimizin bugцnkц yыьыncaьы 10 noyabr "Цmumdцnya gяnclяr gцnц" яrяfяsindя keчirilir. Тядбирдя мцkafat alan gяnъlяrdяn biri дя Шяki fizika-riyaziyyat vя humanitar tяmaйцllц liseyin 2007-ci il mяzunu Иlyasova Kюnцl Rяsul qыzы олмушдур. Kюnцl 2007-ci ildя Bakы Dюvlяt Universitetinin Biologiya fakultяsinя yцksяk balla qяbуl olmuш, 2008-ci ildя tяdris uьurlarыna, ictimai fяaliyyяtinя, dюvlяtчiliyя sяdaqяtinя vя vяtяndaшlыq mюvqeyinя gюrя, 2009-cu ildя tяdris uьurlarыna, aktiv ictimai fяliyyяtinя vя liderlik keyfiyyяtinя gюrя "Иlin Яn Yaxшы Tяlяbяsi " adыna layiq gюrцlmцш, 2011-ci ildя isя mяzun gцnц mцnasibяtilя Bakы Dюvlяt Universitetinin Fяxri Fяrmanы ilя tяltif edimiшdir. Tяhsil aldыьы muddяtdя Kюnul uчцncц kursdan universitetn яn yцksяk - akademik Abdulla Qarayev adыna tяqaцdя layiq gюrцlmцш vя mяzun gцnцnя qяdяr bu adыn daшыyыcыsы olmuш, тяhsilini isя 93.45 orta balla baшa vurmuшdur.

AMEA akad. H.Я.Яliyev adыna Coьrafiya Иnstitutu, Bakы Dюvlяt Universiteti vя AMEA Шяki Regional Elm Mяrkяzinin (ШREM) birgя tяшkilatчыlыьы ilя noyabrыn 2-dяn 6-dяk elm vя tяhsilin istehsalata tяtbiqi istiqamяtindя CИ-nin vя BDU coьrafiya fakцltяsi magistrlяrinin tяbii vя antropogen rekreasiya ehtiyatlarы, turizm obyektlяri vя istehsalat mцяssisяlяri ilя yaxыndan tanышlыьы mяqsяdilя Шяki шяhяrinя sяfяri baш tutub.

сящ. 9

Sяfяr iшtirakчыlarы yeni inшa edilяn "Marxal" istirahяt kompleksi, Ы-ЫV яsrlяrя aid Kiш alban mяbяdi, Tarix Diyarшцnaslыq muzeyi, Шяki Xan sarayы vя Karvansarada olmuш, regionunun tarixi vя adяt-яnяnяlяri haqqыnda mяlumat almышlar. Magistrlяr tяbiяt qoynunda antropogen шam meшяsini яyani шяkildя izlяmiш, Kiш чayыnыn selli яrazilяrini mцшahidя etmiшlяr. Sяfяrdя olanlar "Шяki-Иpяk" ASC-nin barama vя digяr sexlяrindя istehsalat prosesini izlяmiш, kюhnя vя yeni texnologiyalarыn iш prinsiplяrini яyani шяkildя gюrmцш vя kombinatыn istehsal etdiyi mяhsullarыn satышы maьazasыnda satыcыlara onlarы maraqlandыran suallar vermiшlяr. Elm vя tяhsilin istehsalata tяtbiqi ilя baьlы magistrlяrin Шяki шяhяrinя sяfяri onlarыn dцnyagюrцшцnцn artmasыnda vя gяlяcяk fяaliyyяtindя yardыmчы rolunu oynayacaqdыr.

PAШA Sыьortanыn tяшяbbцsц, "Junior Achievement Azяrbaycan" (JA Azяrbaycan) ИB-nin tяшkilatчыlыьы vя PAШA Holding-in dяstяyi ilя region gяnclяrinin peшяkar bacarыqlarыnыn artыrыlmasы istiqamяtindя "Karyera цчцn Tяhsil" layihяsinя Gюyчay vя Шяki regionlarыnda start verilib. Bu istiqamяtdя Gюyчay Peшя Liseyi, Gюyчay Dюvlяt Иdarяetmя vя

17-29 yaш arasы 200 gяnc faydalanacaq. Layihяnin iшtirakчыsы olacaq gяnclяrя peшяkar inkiшaf tяlimlяri ilя yanaшы turizm, kяnd tяsяrrцfatы, marketinq, satыш vя digяr sahяlяr цzrя peшя yюnцmlц tяlimlяr keчilяcяk. Eyni zamanda, layihяnin son mяrhяlяsindя tяшkil edilmяsi nяzяrdя tutulan tяcrцbя proqramы Gюyчay vя Шяki gяnclяrinin mяшьulluq imkan-

Texnologiya Kollecindя, hяmчinin 1 saylы Шяki Peшя mяktяbi vя Шяki Dюvlяt Texniki Kollecindя layihяnin tяqdimatы keчirilib. Layihяdя maraqlы olan 500dяn чox gяncin iшtirak etdiyi tяqdimat mяrasimindя layihя barяdя geniш mяlumat verilib. Qeyd olunub ki, gяnclяrin bilik vя bacarыqlarыnы, mяшьulluq imkanlarыnы artыrmaьы qarшыsыna mяqsяd qoyan "Karyera цчцn Tяhsil" layihяsi peшяkar bacarыqlarыn, maliyyя savadlыlыьыnыn vя sahibkarlыq biliklяrinin artыrыlmasы istiqamяtindя tяlimlяr vasitяsi ilя gяnclяri gяlяcяk karyeralarыnda uьur qazanmalarы цчцn istiqamяtlяndirir. 2017-2018-ci tяdris ilini яhatя edяn layihяdяn hяr iki region цzrя peшя mяktяblяrindя tяhsil alan, цmumi tяhsil pillяsindяn sonra tяhsilini davam etmяyяn vя ya iшsiz olan

larыnы artыrmaьa шяrait yaradacaq. Tяqdimat zamanы iшtirakчыlara metodiki vяsaitlяr vя mяlumat xarakterli bukletlяr paylanыb, gяnclяrin layihя ilя baьlы suallarы cavablandыrыlыb. Tяqdimatыn sonunda iшtirakчыlarыn seчim prosesi keчirilib. Seчim mяrhяlяsinin nяticяsi olaraq seчilяcяk 200 gяnc noyabr ayыndan etibarяn peшяkar inkiшaf tяlimlяrindя iшtirak imkanы яldя edяcяklяr. PAШA Sыьorta шirkяti 2006cы ildяn fяaliyyяt gюstяrir. "PAШA Holding" qrupunun цzvц olan "PAШA Sыьorta" korporativ vя fяrdi mцшtяrilяrя 36 nюv kюnцllц vя icbari sыьorta цzrя xidmяt gюstяrir. Шirkяt kapitalыnыn, sыьorta yыьыmlarыnыn, sыьorta юdяniшlяrinin hяcmi vя digяr gюstяricilяri ilя sыьorta bazarыnыn lider vя яn bюyцk sыьorta шirkяtlяrindяndir.


сящ. 10

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

G Ю R K Я M L И

№ 11 (157), Нойабр 2017

A D A M L A R Ы N

H Я Y A T Ы

“HЯR ШEY ZAMAN ИЧИNDЯ” Дцнйа шющрятли академик, щямйерлимиз Мяъид Лятиф оьлу Рясуловун анадан олмасынын 100 иллик йубилейи яряфясиндя танынмыш шаир, АЙБ-нин Шяки бюлмясинин сядри, АДПУ Шяки филиалынын баш мцяллими Вагиф Асланын йубилйарын щяйат вя елми фяалиййятиня щяср етдийи елми-популйар романы ишыг цзц эюрмцшдцр. Романын эениш охуъу аудиторийасында мараг доьураъаьыны нязяря алараг, китабдакылары биз дя щисся-щисся гязетимиздя дяръ етмяк гярарына эялдик. Вагиф АСЛАН (Яввяли ютян сайларымызда)

Yollar XЫV - Mehralы, sяn mяnя qardaшlыq elяdin.Yoxsa ki, bu yollarы tяkbaшыma keчib gяlя bilmяyяcяkdim. - Hяlя mяnzilя чatmaьыmыza чox vardыr, Яbdцlяli mцяllim, tяlяsmя. - Цrяyimя damыb ki, hяr шey yaxшы olacaqdыr. Amma nяdяnsя tяlяsirяm. - Axы, tяlяsmяklя deyil, yetiшmяklяdir. Яbdцlяli, gюrmяdinmi ki, Шяkidяn Bakыya, Bakыdan, юzцn demiшkяn, Balkan vilayяtindяki Qыzыlsuya, yяni, Krasnovodska gяlmяyimiz bir neчя gцnя чяksя dя, gah qurudan adlaya-adlaya, gah da sudan keчя-keчя Tцrkmяnistandan Юzbяkistana gяlmяyimiz bir aya qяdяr vaxt apardы. Mцяllimlяrin yay tяtilinin qurtarmasыna nя qaldы ki? - Dцz deyirsяn Mehralы qardaш! Artыq iyulun onu da oldu. Bir azdan o da qurtaracaq. Юhdяmizdя bircя avqust ayы qalыr. Qazaxыstana vaxtыnda чatsaydыq! Nя yaxшы ki, sяn tцrkmяn vя юzbяk lяhcяlяrini bilirsяn, yoxsa, gцnцmцz nя olardы? - Fikir elяmя, Яbdцlяli, mяn qazax lяhcяsini dя bilirяm. Eh, mяnim юmrцm-gцnцm bu yerlяrdя keчib. Bir dя ki, bunlar eyni bir dilin ayrы-ayrы lяhcяlяridir. Bir azca buralarda oldun, hamыsыnы юyrяnяcяksяn. Bizlяrdя юgeylik yoxdur. Atamыz-bir, anamыz-bir. Sadяcя olaraq, bir-birimizdяn aralы dцшmцшцk. Яslindя aralы da dцшmяmiшik, kцsцlц qonшular kimi yaшamышыq. - Mehralы qardaш, and olsun, alim kimi danышыrsan. Юzц dя юz dilini bilяn alim kimi. - Яbdцlяli, oxumaq ayrы шeydir. Oxumaq, gюrmяk vя bilmяk isя bir ayrы шeydir. Qazыlanmaq olmasыn, mяndя bunlarыn цчц dя vardыr. Nя olsun ki, diplomum yoxdur. - Heyif ki, sovet hюkumяti hяr шeyi diploma baьlayыr. Real savad nяzяrя alыnmыr. Юzцnцn verdiyi bir parчa яskini яsas gюtцrцr. Яslindя o, Nikolaydan qalma qanunlarы tяtbiq edir. Rus юzцnцtяbliьdяn baшqa ayrы bir iшя baxmыr. Tatarы ruslaшdыra-ruslaшdыra, tцrkmяni aldada-aldada, юzbяyi dolaшdыra-dolaшdыra, qыrьыzы vя qazaьы bir-biri ilя savaшdыra-savaшdыra, bizlяri dя yerlяrimizdяn didяrgin sala-sala юz iшini gюrцr. Beynimizdяn, aьlыmыzdan istifadя edя - edя bizi юzцmцzя yadlaшdыrыr. - Яbdцlяli, sяn юzцn dя mяndяn dala qalan deyilsяn. Sяndя cыlьы alim suyu vardыr.

- Mehralы, sяn hяlя Яbdцlmяcidi gюrmяmisяn. Maшallah, kяllяdir. Elяmяdiyi misal yoxdur. Mяn юzцm mцяllimяm. Amma Яbdцlmяcid mяnim чяtinlik чяkdiyim misal vя mяsяlяlяri dя чox asanlыqla hяll edir. Ишя bax ki, bu qabiliyyяtin yiyяsi olan bir uшaьыn цч-dюrd gцn bundan яvvяl sцrgцndя - Kokaralda on beш yaшы tamam olmuшdur. Burasы belя. Kiчik qardaшыm Hamidin vur- tut beш yaшы vardыr. Sцrgцnя gюndяrilяnlяrin siyahыsыnda adы da yoxdur, Kokaralda sцrgцndяdir. Яdalяt belяmi olur? Bunlarыn aqibяti Viktor Hцqonun "Sяfillяr"indяki bir чюrяk цstцndя katorqaya gюndяrilяn Jan Val Janыn aqibяtinя bяnzяmirmi? Cinayяtlя cяzanыn tarazlыьыnыn pozulduьu bir mяmlяkяtdя яdalяtdяn dяm vurmaьa dяyяrmi? - Яbdцlяli, tяhsilim olmasa da, adыnы чяkdiyin o яsяri mяn dя oxumuшam. Demяk istяyirяm ki, istяr Nikolay hюkumяti olsun, istяrsя dя bu hюkumяt, bunlar bir medalыn tяrs vя unqat цzlяri kimidir. Bunlarыn heч birindя insana hюrmяt olmamышdыr. Яvvяla, dili aьzыna sыьmayanlar vяtяndaшыn цzяrinя dцшяn vяzifяlяrin nяlяr olduьundan danышыr. Dюvlяtin цzяrinя dцшяn vяzifяlяrin nяlяr olduьunu isя, цmumiyyяtlя, dilinя gяtirяn yoxdur. Vяtяndaш nя etmяli olduьunu bildiyi halda, dюvlяt nя etmяli olduьunu bilmir. Vяtяndaш dюvlяtя xidmяt edir, dюvlяt isя vяtяndaшa xidmяt etmir. - Mehralы qardaш, xaos elя buna deyirlяr. Иt iti tanыyыr, amma yiyяsi itini, it dя yiyяsini tanыmыr. Fransыzы pislяyib fransыz utopik sosializmindяn, almanы qaralayыb alman klassik fяlsяfяsindяn, ingilisi bяyяnmяyib ingilis siyasi iqtisadыndan dяm vuran bir dюvlяtin ideologiyasыnda hansы шяffaflыq ola bilяr? Bu-kirli dцшцncяlяr dюvlяtidir. Иndi bizя nя dцшцb ki, cяlayi-vяtяn olmuшuq? Biz nя gцnahыn sahibiyik ki, яsir-yesir edilirik, hara gяldi sцrgцn olunuruq? Elя bil ki, bizlяri tilsimя salыblar. Hansыsa sehirli bir яl цstцmцzdя gяzir. O яlin sыьalы ilя biz yuxuya gedirik. Biz yuxuda olanda sapы юzцmцzdяn olan baltanыn яn kяsяrlisini seчirlяr ki, baшыmыzы rahatlыqla kяssinlяr. Юlkяdяki, bюlgяdяki vя yerlяrdяki яn biqeyrяt kiшi vя qadыnlarы seчib sonalayыrlar. Ona gюrя ki, sapы юzцmцzdяn olan baltalar onlarыn яlindя daha etibarlы gюrцnцr. - Bяli, Яbdцlяli, bяli. Biz hяmin o biqeyrяtlяrin fitvasы ilя ata-ana, bacы-qardaш axtara-axtara qalmышыq. Onu da deyim ki, Ozbяkistandan Qazaxыstana daha bir шey qalmayыb. Nukusdan keчmiшik. Hal-hazыrda Altunkuldayыq. Elя ki, gedib Mцnoka чatacaьыq, ondan sonra qayыqla Aral dяnizi boyunca aьzыyuxarы Kokarala qяdяr цzя bilяcяyik. Arala taciklяr "BяhriAral", farslar isя "Dяryaчe-ye

Xarяzm" deyirlяr. Dцzdцr, Kokaral Aralыn Qazaxыstana dцшяn hissяsindяdir, lakin keчidlяrdя yoxlama-zad olmur. O ki, qaldы "Kokaral" sюzцnцn mяnasыna, bunu "Yaшыlaral", yяni "Araldakы yaшыl yer" kimi izah edirlяr. Qazaxlar "Kюkaral" vя "Kuqaral", "Aral"a "Orol" deyяn юzbяklяr isя ona "Kokorol" deyirlяr. Onu da deyim ki, Cяnubi Qazaьыstanыn Maktaaral vя Ordabasi rayonlarыnda, Юzbяkistanыn Daшkяnd vilayяti Buki rayonunda adыna Kokaral deyilяn aullar vardыr. Elя Kokaralыn yuxarыsыndan gцndoьan tяrяfindяki aulun da adы Kokaraldыr. Gюrяk, bizimkilяr oradadыrmы? Amma bizim indi olduьumuz yerlяr Araldan aшaьыdakы yerlяrdir. Buralar Qara-

qalpaqыstan adlanыr. Hяlя ki, biz dя Qaraqalpaqlarыn, yяni, "qarapapaqlarыn" arasыndayыq. Davdaq adlы bir qaraqalpaq шairi demiшkяn: Torumu atdыm dengizя, Denqiz balыьы bermedi. Allah rehm elesin bize, Denqiz balыьы bermedi. Dцzdцr, bizim юzцmцz dя o boyda dяnizdяn toruna bircя balыq dцшmяyяn o qaraqalpaq шairinin gцnцndяyik, amma elя bilirяm ki, sяhяr Mцnoka yola dцшsяk, ordan da qayыqla юzцmцzц Kokarala чatdыracaьыq. - Allah aьzыndan eшitsin! Hamilя gecяlяr xeirxah gцndцzlяr doьsun! Yataq, dincimizi alaq ki, yollar bizi yormasыn!

***

Mцnokdan Kokarala XV

saxlayыrdы. Adamlarы qarшыlamaьыndan xoшmяcaz bir adam olduьu bilinirdi. O, mяslяhяt bildi ki, balыqчы Bяrdah яkя daha yaxшыdыr, qayыьы mюhkяm, Altunkuldan Mцnoka юzц isя etibarlыdыr. Sonra da gedяn avtomobil torpaq yolla яlavя etdi: - Oturun, bir piyalя чay hяrяkяt etdiyindяn sяrniшinlяr istidяn vя tozdan яziyyяt чя- iчin. Чaьыrtdыracaьam. Siz чakirdilяr. Demяk olar ki, hamыnыn yыnыzы iчib qurtarana kimi Bяrboyn-boьazыndan tяr axыrdы. dah яkя gяlib чыxacaqdыr. Elя dя oldu. Bir azdan Яyinlяrindя юzbяksayaьы arxalыq, baшlarыnda araqчыn olan sanki iki paya цzяrindя yeriyяn Mehralы ilя Яbdцlяli mцяllim nяhяng bir adam onlara yaxыnheч kimin diqqяtini cяlb et- laшdы. Salamlaшdы. Hяr ikisinя mirdilяr. Tцrkmяnlя tцrkmяn, xoш gяldin dedi, яl verib hяr юzbяklя юzbяk kimi danышan ikisi ilя gюrцшdц. O da ortayaшlы Mehralы isя heyranedici idi. O, idi. Цzцndяki saqqalabяnzяr adamlara alim vя sяyyah tяsiri tяk-tцk uzun vя seyrяk tцklяr, baьышlayыrdы. Onu dяrin adam, tяpяsinin ortasыndakы araqчыn bюyцk bir шяxsiyyяt kimi qяbul onu daha da heybяtli gюstяriredirdilяr. Ona hюrmяtlя yana- di. Цzцnц чayчыya bir qяdяr hцndцrdяn dedi: - Mяnя dя bir dюr gяtirin! Bir piyalя dя чay verin! Bяrdah яkяnin sяsindяki yumшaqlыq vя mцlayimlik onun xoшqыlq bir adam olduьundan xяbяr verirdi. Gюrцnцшцndяn чox aьыr bir adam tяsiri baьышlasa da, yцngцllцklя dюrя яylяшib, bardaш qurdu. Qarшыsыndakы piyalяdяn bir qurtum чay iчib sюzя baшladы: - Munok dolu Юtяroьludur. Amma Яmin яkя Юtяroьlu birdir. Mяnimlя gedяcяksiniz. Mяnimlя gяlяcяksiniz. Siz qяrib adamsыnыz. Qяrib adam Cяnnяtdяn qovulmuш Adяmя oxшayыr. Amma indiki Adяmlяrin чoxunu gцnahыna gюrя deyil, gцnahsыzlыKokaral adasы гара ьыna gюrя yurdlarяnglя gюstяrilmiшdir rыndan didяrgin salыrlar. Яbdцlяli mцяllim kюksцnц юtцrdц: шыrdыlar. Tяbiidir ki, Яbdцlяli - Neynяmяli? Bu, tarimцяllimi ondan ayыrmыrdыlar. Bu шirin yolчuluq, nяhayяt, gцnor- xin Яhrimяnlяr dюvrцdцr. Bяrdah яkя dяrdinя taya yaxыn baшa чatdы. Maшыndan dцшdцlяr. dяrddaш tapan adamlar kimi Sяrniшinlяr kюhnя tanышlar kimi dяrhal cavab verdi: - Яslindя, Яhrimяn "Яyribir-biri ilя salamatlaшыb ayrыldыlar. Яbdцlяli mцяllim яyilib mяn" demяkdir. Яyrilяrin mяMehralыnыn qulaьыna dedi: "Ki- nяmlik dюvrцndя gцnahsыzlarы tablardan oxumuшam ki, Aral cяzalandыrыrlar. Nя qяdяr ki, gюlцnцn sahяsi 68.000 km2 - Bяrdah яkя saьdыr, araqчыnы dir. Mehralы ona yarыciddi, yarы- yandan qoyun! Getdik! Bяrdah яkя Gюrцnцzarafat ilя cavab verdi: - Gяl, яvvяlcя toqqa- шцnя xas olmayan bir cяldliklя nыn altыnы bяrkidяk, sonra ayaьa durub, цst-baшыnы silkя"Dяryaчe-ye Xarяzm"я baш vu- lяdi: - Яmin яkя, xeyir-dua ver, yola dцшцrцk! - dedi. rarыq. Onlar da чayчы Яmin Elя dя etdilяr. Hяrяsi bir piyalя чay iчib, - bir tikя яkя Юtяroьlu ilя salamatlaшыb чюrяk kяsdi. Durdular. Nя fikir Bяrdah яkяyя qoшuldular. etdilяrsя, чayxana sahibindяn mяslяhяt almaq istяdilяr. Чay*** xananыn sahibi Яmin яkя (Арды вар) Юtяroьlu adыnda ortayaшlы bir kiшi idi. Ruhanilяrsayaьы xяtt


№ 11 (157), Нойабр 2017

Вагиф АСЛАН,

Azяrbaycan Yazычыlar Birliyi Шяki bюlmяsinin sяdri, АДПУ Шяki filialыnыn baш mцяllimi

(Яввяли ютян сайларымызда) O, яvvяlcя Kaшьardakы "Mяdrяseyi-Saciyя"dя vя "Mяdrяseyi-Hamidiyyя"dя tяhsil almыш, sonralardan isя, чox ehtimal ki, Sяmяrqяnddя, Niшapurda vя Buxarada da oxumuшdur. Чox mцkяmmяl tяhsil alan Mahmud Kaшьari dюvrцnцn bцtцn elmlяrini bilmяklя yanaшы hяrb sяnяtini dя dяrindяn mяnimsяmiшdir. O, tцrklяr arasыnda "dildя яn bяlaьяtli, aьыlda яn incя, soyda яn nяcabяtli, savaшda яn mahir nizячi" olduьunu, "tцrkmяn, oьuz, qыpчak, karluq, bulьar, arьu, kяncяk, чigil, uьrak, yabaku, tatar, yяmяk, yяьma, qыrьыz ("Divan"da tяkcя qыrьыz dilinя aid misallar yoxdur.), suvar, xaqaniyyя, baшьыrt, uyьur lяhcяlяri ilя yanaшы tцrk olmayыb tцrkcя danышan tцbцtlяrin, xotяnlilяrin dя dillяrini bцtцnlцklцklя юzцndя cяm etdiyini" xцsusi vurьulayыr.

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

T Tц цr rk k x xa allq qlla ar rыы я яd dя яb biiy yy ya at tыы Mцhazirяlяr gцnцnя uyьun (Mahmud Kaшьari. Divanц lцьat-it tцrk. (Ramiz Яsgяrin tяrcцmяsindя) Ы cild. Bakы-"Ozan"-2006.s.29.) uyьun gяlir. Besim Atalay "Divanц lцьяt-it-tцrk"цn yazыlma tarixini "464 Hicrи ve 1068 Milаdide baшlanmыш, iki sene цzerinde чalышыldыktan sonra 466 Hicrи ve 1072 de bitirimiш olduьu anlaшыlыyor. Divan 466 da bitmiш olduьuna gюrя 467 de Halife olan Mцqtediye sunulmuш olabilir." (Kaшgarlы

Mahmut. "Divanц-lцgat-it-tцrk" tercцmesi. Чeviren Besim Atalay.Ыc.Ankara, Tцrk Tarih Kurumu Basыmevi,1985. s.XЫV-XV.) шяkilindя шяrh

edir. Bir чox tяdqiqatчыlar "Divanц lцьяtit-tцrk"цn xяlifя яl-Mцqtяdiyя (10751094) tяqdim edilmяsini "faktiki olaraq xяlifя яl-Mцqtяdi "Divan" yazыlandan 14 ay sonra taxta чыxdыьыna" (Mahmud Kaшьari. Divanц lцьat-it tцrk. Ramiz Яsgяrin tяrcцmяsindя. Ы cild. Bakы-"Ozan"-2006. 29.), hя-

min dюvrdя xяlifя яl-Kaim (1031-1075) taxtda oturduьuna gюrя" bunun o qяdяr dя doьru olmadыьыnы gюstяrir, digяrlяri isя Zяki Validi Toьana (10 .XЫЫ. 1890, Baшqыrdыstan, Quzan kяndi (Azяrb.n

2. "Divanц lцьяt-ittцrk"цn yaranmasыna sяbяb olan tarixi шяrait. Mahmud Kaшьari tцrkologiyanыn banisi kimi. Mahmud Kaшьari tяxminяn 1058-ci ildя Baьdada getmiш vя tяxminяn 22 ildяn sonra, yяni 1080-ci ildя Kaшьara qayыtmыш, doьma kяndi Opalda "Mяdrяseyi-Mahmudiyyя" adlы bir mяdrяsя aчaraq bir mцddяt orada dяrs demiшdir. O zaman Baьdad Sяlcuq imperiyasыna tabe idi. Mяhz burada olarkяn Mahmud Kaшьari tцrklяri яrяblяrя vя яrяbdilli xalqlara tanыtmaq цчцn mюhtяшяm bir ensiklopedik яsяr yazmaq fikrinя dцшdц. "Divanц lцьat-ittцrk" яsяrini yazmaq цчцn on-on beш il tцrk ellяrini kяnd-kяnd, шяhяr-шяhяr gяzяn Mahmud Kaшьari "яn kiчik fяrqlяri belя gюstяrmяk цчцn" 30-dan yuxarы tцrk lяhcяsini bцtцn incяliklяrinя qяdяr юyrяndi. Bu яsяr onun ikinci яsяri idi. O юzц bu barяdя yazыrdы: "Sifяtlяrin tяklik, cяmlik, чoxaltma vя azltma dяrяcяlяri kimi i'rab, yяni, sюz sonunda hяrf dяyiшmяlяri ilя яlaqяdar olan mяsяlяlяrdяn bяhs etmяdim. Чцnki bunlar цчцn ayrыca kitab yazaraq, adыnы da " "Kitabц cяvahir in-nяhvi fi lцьat-ittцrki" ("Tцrk dillяrinin nяhv cюvhяrlяri" vя ya Ramiz Яsgяrin tяbirincя desяk, "Tцrk dillяri sintaksisinin яsaslarы") qoydum. Ulu Tanrыnыn kюmяyi ilя nяhvя (sintaksisя) aid bцtцn qaydalar (6 / 15. Mahmud Kaшьari. Divanц lцьat-it tцrk. Ramiz Яsgяrin tяrcцmяsindя. Ы cild. Bakы-"Ozan"-2006. s. 27-28.) orada gюstяrilmiшdir." "Kitabц

cяvahir in-nяhvi fi lцьat-it-tцrki" (Tцrk dilinin nяhv cюvhяrlяri) яsяri itmiшsя dя, Mahmud Kaшьari tцrk xalqlarыnыn ilk ensiklopediyasы olan "Divanц lцьяt-ittцrk" яsяrinя gюrя tцrkologiyanыn banisi hesab olunur. "Divan"ыn яlyazma nцsxяsinin sonundakы kяtяbяdя Mahmud Kaшьari яsяrini hicri 464-cц ilin cяmadiyцl-яvvяl ayыnыn ilk gцnцndя yazmaьa baшladыьыnы, dord dяfя gюzdяn keчirib dцzяliш etdikdяn sonra 466-cы ilin cяmadiyцlaxыr ayыnыn 12-dя bitirdiyini (Bax. Kaшgarlы Mahmut. "Divanц-lцgat-it-tцrk" tercцmesi. Чeviren Besim Atalay.Ыc.Ankara, Tцrk Tarih Kurumu Basыmevi,1985. s.XЫV. ; Mahmud Kaшьari. Divanц lцьat-it tцrk. Ramiz Яsgяrin tяrcцmяsindя. Ы cild. Bakы-"Ozan"-2006.s.29.; Aьaverdi Xяlil. Mahmud Kaшqarlыnыn "tцrk dillяrinin divanы kitabы"nda яdяbi mяtnlяr. Bakы, "Sяda", 2001.s.9-10.; Ahmet Kabaklы. Tцrk edebiyatы. ЫЫ cilt. Иstanbul-1997. s.114.) yazыr. Bu da miladi tяqvimlя

1072-ci ilin25 yanvar чяrшяnbя gцnцnя vя 1074-cц ilin 10 fevral bazar ertяsi

сящ. 11

Resp. Aьdam rayonunda Quzanlы kяndinin olmasыna diqqяt et.) -26. VЫЫ. 1970, tцrkiyя, Иstanbul) isnad edяrяk яsяrin "1076-1077-ci illяrdя redaktя edilib Abbasi xяliffяsi Яbцl Qasыm Abdullah яl-Mцqtяdiyя tяqdim edilmяsi" (Aьaverdi Xяlil. Mahmud Kaшqarlыnыn "Tцrk dillяrinin divanы kitabы"nda яdяbi mяtnlяr. Bakы, "Sяda", 2001.s.10.) fikrinя tяrяfdar чыxыrlar.

"Divanц lцьяt-it-tцrk"цn bizя gяlib чatmыш mяtni 319 bюyцk vяrяqdя yazыlmыш vя ya hяr biri 17 sяtir olan 638 sяhifяdяn ibarяt yeganя яlyazma nцsxяdяn ibarяtdir. Kitabыn bцtюv adы "Kitabi-divani lцьяt-it-tцrk"dцr. Иstanbulda Millяt Kitabxanasыnыn Яli Яmiri adыna (Aьaverdi Xяlil. Mahmud Kaшqarlыnыn "Tцrk dillяrinin divanы kitabы"nda яdяbi mяtnlяr. Bakы, "Sяda", 2001.s.11.) fondunda

saxla-nыlыr. Mahmud Kaшьarinin юz avtoqrafыndan tam 200 il sonra Cяnibi Azяrbay-canыn Savя шяhяrindяn olub Шamda yaшayan Mяhяmmяd ibn Яbu Bяkr ibn Яbul-Fяth яs-Savi яd-Dimяшqi tяrяfindяn (Mahmud Kaшьari. Divanц lцьat-it tцrk. (Ramiz Яsgяrin tяrcцmяsindя) Ы cild. Bakы"Ozan"-2006. s.30.) 1266-cы ildя avqustun 1-dя (Hicri 664 27 шяvval) bu nцsxяnin цzц (Aьaverdi Xяlil. Mahmud Kaшqarlыnыn "Tцrk dillяrinin divanы kitabы"nda яdяbi mяtnlяr. Bakы, "Sяda", 2001.s.11.) kючцrцlцb tamamlanmышdыr.

3. "Divanц lцьяt-ittцrk"цn geniш elmi dюvriyyяyя daxil edilmяsi tarixindяn. "Divani lцьяt-it-tцrk" geniш elmi dюvriyyяyя yalnыz 1914-cц ildяn sonra (Yaшar Qarayev. Tцrkцn tяmяl vя яmяl kitabы. .Aьaverdi Xяlilovun "Mahmud Kaшqarlыnыn "tцrk dillяrinin divanы kitabы"nda яdяbi mяtnlяr" kitabыna юn sюz. Bakы, "Sяda", 2001.s.4.) daxil edil-

miшdir. Mяшhur kitabsevяr Яli Яmiri Яfяndi (1857-1924) цstцndя on qыzыl lirя olduьundan tanышlarыnыn birindяn daha 23 qыzыl lirя borc gюtцrцb Иstanbuldakы bukinist maьazasыndan onu 33 qыzыl lirяyя almышdыr. Яli Яmiri Яfяndi baш nazir Tяlяt Paшanыn, Ziya Gюyalpыn vя яdliyyя naziri Иbrahim Яfяndinin xahiшi ilя kitabыn tяrcцmяsini vя nяшrini Kilisli Rifяtя (Яhmяd Rifяt bin Яbdцlkяrim1873-1953) etibar etmiшdir. Belяliklя kitabыn Kilisli nяшri 1917-ci ildя hяyata

keчmiшdir. Kitab чыxdыqan sonra baш nazir Tяlяt Paшa Яli Яmiri Яfяndiyя tяklif etdiyi чox yцksяk maaшlы vяzifяyя getmяdiyinя gюrя 300 qыzыl lirя gюndяrmiш, o da pulu geri qaytararaq onu yoxsul ailяlяrя paylamaьы xahiш etmiшdir. Fransыzlarыn ona hяr cцr шяrait yaratmaq vя kitablarы цчцn 30 min ingilis funt sterlinqi vermяklя adыna Parisdя kitabxana aчmaq tяklifini dя qяtiyyяtlя rяdd etmiшdir. Bundan sonra onu bir cild halыnda macar alimi Karl Brokkelmann (1868-1956) 1928-ci ildя Budapeшtdя nяшr etdirmiшdir. 19351937-ci illяrdя Xalid Sяid Xocayev (1888, Daшkяndin Kaшkorqan kяndi 1937,13 oktyabr, Bakы) SSRИ EA Azяrbaycan filialыnыn tapшыrыьы ilя "Divanц lцьяt-it-tцrk"ц xaqaniyyя tцrkcяsi ilя deyil, mцasir Tцrkцstan шivяlяrinя uyьun шяkildя tяrcцmя etmiшdir. Tяrcцmяnin яlyazmasы hazыrda AMEA Nяsimi adыna dilчilik Иnstitutunda saxlanыr. Besim Atalay (1882-1965) onu tam шяkildя1939-1943-cц illяrdя Ankarada, 1957-ci ildя Dяhri Dilчin indeks cildini Ankarada, 1961-1967-ci illяrdя Salih Mцtяllibov Daшkяnddя cap etdirmiшdir. "Divan"ыn uyьurcaya nяшri daha da яndiшяli olmuшdur. Uyьur шairi Kutluь Шevki (1876-1937) "Divan"ыn Kilislinяшrini шair Mяhяmmяd Яli ilя uyьurcaya tяrcцmя etmяk istяsяlяr dя,

чinli cяlladalar tяrяfindяn qяtlя yetirildiklяri цчцn bu iш yarыmчыq qalmышdыr. 1944-cц ildя mяшhur uyьur alimi Иsmayыl Damollam da Шяrqi Tцrkцstan Respublikasы sцquta uьradыьыndan (1933-cц ildя Kaшgarda Шяrqi Tцrkцstan Иslam Respublikasы qurulmuш vя 1937-ci ildя lяьv edilmiшdir. Uyьurlar 1944-cц ildя Яli xanыn baшчыlыьы ilя ikinci dяfя Шяrqi Tцrkцstan Respublikasыnы qurmuшlar. Yenя dя Чin hяrbi qцvvяlяri 1949-cu ildя Stalinin dя xeyir-duasы ilя Шяrq Tцrkistana girяrяk, bu tarixi Tцrk юlkяsini rяsmi olaraq iшьal etmiшdir. Sintszyan-Uyьur Muxtar Rayonu 1664897.17 km2 яrazini яhatя edir. Muxtar rayonun яrazisinin чox hissяsini Cunqariya vя Qaшqariya dцzяnliklяri tutur. Dцzяnliklяr Шяrqi Tyanшan silsilяlяri (hцndцrlцyц 7.000 m-dяn чox) ilя bюlцnmцшdцr.) bu iшi baшa чatdыra bilmяmiшdir. 1952-1954-cц illяrdя шair vя tarixчi Яhmяd Ziayi "Divan"ы tam tяrcцmя edяrяk Urumчi яdяbi abidяlяr muzeyinя tяhvil vermiшdir. 1957-ci ildя bu tяrcцmяyя gюrя 20 il aьыr hяbs cяzasыna mяhkum edilmiшdir. "Divan"ыn цчцncц tяrcцmяsi 1960-1963-cц Uyьur Saramiyя mяxsusdur. Onu da 1966-cы ildя baшlayan "mяdяni inqilab" nяticяsindя yandыrmышlar. Mao Tsze Dunun (1893-1976) юlцmцndяn sonra Pekin dюrdцncц tяrcцmяyя icazя vermiш-dir. "Divan"ыn dюrdцncц tяrcцmяsi Иbrahim Mutinin mяsul redaktorluьu ilя19811984- cц illяrdя 3 cilddя Urumчidя nяшr edilmiшdir. ABШ tцrkoloqu Robert Dankoff "Divanц lцьяt-it-tцrk"ц tam шяkildя ingilis dilinя (ЫЫЫ cildi hяmkarы Ceyms Kelli ilя birlikdя) tяrcцmя edяrяk 19821985-ci illяrdя 3 cilddя Kembricdя чap etdirmiшdir. 1997-1998-ci illяrdя Яskяr Eqeubay onu qazax dilinя tяrcцmя etmiш, Qazaxыstan Respublikasы prezidenti Nursultan Nazarbayev ona юn sюz yazmышdыr. "Divan" 2002-ci ildя чin, 2004-cц ildя isя fars dilinя tяrcцmя edilmiшdir. "Divan"ыn Azяrbaycan dilinя tяrcцmяsi vя dюrd cilddя nяшri f.e.d., professor Ramiz Яsgяrin adыna baьlыdыr. Bu bюyцk elmi-яdяbi hadisя 2006-cы ilя tяsadцf etmiшdir. "Divan"ыn Karl Brokkerman (1928-ci il, Budapeшt) nяшrindя 7.993, Besim Atalay (1939-1943-cц illяr, Ankara) nяшrindя 8.783, Salih Mцtяllibov (1961-1967-ci illяrdя Daшkяnd) nяшrindя isя 9.222, bizim Ramiz Яsgяr nяшrindя isя "4 minя qяdяri fe'l, qalanlarы isim, sifяt, zяrf vя яvlik olmaqla ... baш maddя 9.300 civarыnda" (Mahmud Kaшьari. Divanц lцьat-it tцrk. Ramiz Яsgяrin tяrcцmяsindя. Ы cild. Bakы-"Ozan"-2006. s.44) sюz

sюz vardыr. Ona gюrя ki, Mahmud Kaшьari чoxmяnalы vя omonim sюzlяri bir maddя altыnda verdiyi halda, ayrыayrы naшirlяr onlarы bir neчя maddя halыnda vermiшlяr. Mahmud Kaшьari "Divan"ыnda dцnya xяritяsinя bяnzяr bir xяritя vermiшdir. O, bu xяritяdя Balasaqunu mяrkяz seчяrяk tцrklяrin yaшadыьы bцtцn яrazilяri qeyd etmiшdir. "Tцrklяr яslindя iyirmi boydur. ... Bizans юlkяsinя яn yaxыn olan boy Bячяnяkdir. Sonra Qыfчaq, Oьuz, Yяmяk, Baшqыrd, Basmil, Kay, Yabaku, Tartar, Qыrьыz gяlir. ... Bu boylar Rum юlkяsinin sяrhяddindяn Шяrqя doьru (Kaшgarlы Mahmut. "Divanц-lцgat-it-tцrk" tercцmesi. Чeviren Besim Atalay.Ыc.Ankara, Tцrk Tarih Kurumu Basыmevi,1985. s..28. Mahmud Kaшьari. Divanц lцьat-it tцrk. Ramiz Яsgяrin tяrcцmяsindя. Ы cild. Bakы-"Ozan"-2006.s.77.) bu ardыcыllыqla

mяskunlaшmышlar." Xяritя цzяrindя "Яradi Azяrabadkan" yer adы da qeyd edilmiшdir. Elя bu mяlumatыn юzц tarixicoьrafi baxыmdan "Oьuzlar tarixяn Azяrbaycan яrazisindя mяskunlaшmышlar" fikrinin tяsdiqinя bяrabяrdir. (Арды вар)


ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 12

№ 11 (157), Нойабр 2017

ТЯЩСИЛ - МИЛЛИ ТЯРЯГГИ ЮЛЧЦСЦДЦР Ы ФЯСИЛ Щябибулла МАНАФЛЫ, АДПУ Шяki filialыnыn mцяllimi, тарихчи (Яввяли ютян сайымызда) Яcяba millяtimizin kцtlя vя kюkцnц tяшkil edяn vя mяzmur цч яsasыn цчцndяn dя mяhrum olan kяndlяrimizdя bu sяpayeyi - mяdяniyyяti nя kimi vasitяlяrlя yerlяшdirя bilяriz? Baшqa bir tяriqlя deyil, indiki halda kяndlяrdя aчыlmaqda olan "шkolalar" vasitяsilя! Kяndlяrdя aчыlan bu ibtidai mяktяblяr yuxarыda zikr olunan ehtiyaclarыn цчцnц dя dяf edяcяk bir haldadыr. Mяktяbdяki шяriяt mollasы haman uшaqlara шяriяt vя din mяsяlяlяrinin яn bяsitlяrini юyrяdiyor. Uшaq da bittяb юyrяndiklяrindяn evlяrinя bir hissя aparыr. Daima uшaq qalacaq deyil a: bюyцdцkdяn sonra artыq atasы kimi olmayacaq. Шяriяtindяn bir шey bilmiш olacaq vя peyьяmbяrin kimdir? deyя soruшulanda boynunun ardыnы qaшыmayacaqdыr. Bu mяktяb tцrkcя dя юyrяdir: Шяhяrlяrdя чыxan qяzetlяri, kitablarы oxuya bilяcяk, kaьыz yazacaq, gяlяn kaьыzlarы oxuyacaq qяdяr, zяif dя olsa bir iqtidar verir. Bu шkola rusca da юyrяdir. Artыq obyezdчik onu aldada bilmяz. Tяrcцman yazыьыn sюzцnц dediyi kimi deyil, юzц bildiyi kimi tяrcцmя edя bilmяz. Heч olmasa "bilet davay" - deyя bilяr vя 80 lяzgi bir шarlatana aldanmaz". Demяk ki, kяndlяrdя aчыlmaqda olan bu ibtidai kяnd mяktяblяri nяzяrя nя qяdяr kiчik vя mцhяqqяr gяlsяlяr dя hяqiqяtdя bюyцk vя parlaq mяdяni bir hяyatыn цч bюyцk яsasыnы vяz ediyorlar". M.Я.Rяsulzadяnin kяnd yerlяrindя ibtidai tяhsillя baьlы problemlяrdяn bяhs edяn mяqalяlяrindяn bяlli olur ki, baшqa yerlяr bir yana qalsыn, Qafqazыn sяnaye mяrkяzi Bakыnыn kяndlяrindя юrnяk olaraq dюvlяt tяrяfindяn tяsis edilяn bir ibtidai mяktяb belя olmayыb. Яlbяttя, vяziyyяtin belя acыnacaqlы olmasыnыn яsas sяbяbi imperiyanыn burada formalaшdыrdыьы mцstяmlяkя rejiminin tяhsillя baьlы yцrцtdцyц siyasяt olub. Яslindя Rusiyanыn юzцndя dя ibtidai tяhsilin sяviyyяsi яhalinin geniш dairяsini яhatя etmяk baxыmыndan xeyli aшaьы idi. Bu vяziyyяt tяsdiq edir ki, Rusiyanыn hakim dairяlяri юz xalqыnыn da tяhsillя яlaqяdar ehtiyaclarыna etinasыz mцnasibяt sяrgilяmiшdir. M.Я.Rяsulzadя ibtidai tяhsilin insanыn hяr шeyi ehtiva edяn dцnyagюrцшцnя bюyцk tяsiri haqqыnda yazыrdы: "Avropa millяrlяri bu xцsusi чoxdan dяrk etmiшlяr. Vя odur ki, daha bir чox zamandan bяri Avropa mяmlяkяtlяrinin яksяriyyяtindя tяlimi-цmumi tяtbiq olunmuшdur. Hяlя Almaniya

mяmlяkяtlяri bu xцsusda sair bюyцk dюvlяtlяrdяn daha cяld tяrpяnmiш vя шяhяrlяrini, qяsяbяlяrini, kяnd vя qяryяlяrini ibtidai mяktяblяr шяbяkяsi ilя hюrцmчяk aьы kimi sarmышlardыr. Nahaq deyil idi ki, 1873cц il mцharibяsindяn sonra prussiyalыlara mяьlub olan Fransa ricalыndan birisi bizi Prusiya яsgяri deyil, Prusiyanыn ibtidai mяktяblяri basdыlar demiшdi. Rusiya dюvlяti Avropa dюvlяtlяri arasыnda яn geridя qalmыш vя hяlя bu cяhяtdяn чox чox geridя qalmыш bir mяmlяkяtdir. Avropanыn bяzi yerlяrindя xalq yцzdя yцz oxumaq vя yazmaq bildiyi halda Rusiyada bu nisbяt yцzdя yeddiyя чыxmыyordu. Иndiki halda bu nisbяt yцksяlmiшsя dя, yenя Avropadan чox uzaqdыr.." Azяrbaycanыn kяnd yerlяrindя ibtidai tяhsilin tяtbiqinя maneя tюrяdяn amillяrdяn biri dя kяndlinin dцnya-

inя hesabыna юdяnilmяsi nяzяrdя tutulsa da, hяmin mяktяblяrin istikik, iшiq vя su ilя tяchizatы bir vяzifя olaraq kяndlilяrin юzlяrinя hяvalя olunurdu. Elя buna gюrя dя kяnd sakinlяri ibtidai mяktяblяrin aчыlmasы цчцn tяlяb olunan toplum imzalы qяrarnamяlяri tяrtib etmяkdяn imtina edirdilяr. M.Я.Rяsulzadя bu olaylarы sяbяb-nяticя яlaqяlяrinin ahяngdarlыьы baxыmыndan bu cцr шяrh edirdi: "Bakы maarif dairяsinin ikinci mяhяllяsinin qeyrяtli naziri Soltan Mяcid Qяnizadя cяnablarыnыn mцkяrrяr dяfяlяrlя vaqe olan tяшяbbцsцnя rяьmяn bu kяndlяr bu vaxta qяdяr mяktяb istяmяk xцsusunda lazыm gяlяn cяmaяt qяrarnamяsi (priqovoru) tяrtib etmяkdяn boyun qaчыrmышlardыr. Nяhayяt, bu gцnlяrdя nazir mumileyhin xahiшinя gюrя uzeyd naчalniki vя mяhяllя pristavыnыn hцzuru ilя uzeydin

caьы, iшыьы vя suyuna dair olan xяrci vermяkdяn acizdirlяr. (bu mяsrяflяr qanunяn kяndlilяrin юhdяsindяdir). Nazir cяnablarы bu sюzцn цstцndя dя bir чox mцtaliяlяr izhar eylяyib, bunun ildя яn чoxu 50 manatdan artыq elяmяyяcяyini, bu qяdяr cцzi bir pulu vermяkdяn kяnd яhlinin aciz olduьuna inanmaq istяmяdiyini bяyan elяmiш vя bu kimi bяhanяlяrlя nahaq yerя kяndi mяktяbsiz qoymaьыn narяva olduьunu hazыrunя qandыrmыш vя яn nяhayяt bunlardan sюz ala bilmiшdir ki, gedib xalqa priqovor yazdыrsыnlar. Tainki, bu kяndlilяrdя dя mяktяb aчыlsыn". Gюrцndцyц kimi Soltan Mяcid Qяnizadя Saray vя Corat kяndlяrinin sakinlяrinin tяhsilя mцnasibяtini dяyiшmяk цчцn inadla izahat iшi aparmыш, mцqavimяtlя цzlяшsя dя, geri durmamышdыr. Bu mцdrik insan anlayыrdы ki, hяmvяtяnlяri dцn-

Шякилдя Солтан Мяъид Гянизадя мяслякдашлары иля. Отуранлар, солдан саьа - Ялискяндяр Ъяфярзадя, Ъялил Мяммядгулузадя, Солтан Мяъид Гянизадя, Гурбаняли Шярифзадя; Айаг цстя дайананлар, солдан саьа Щямзят-бяй Гябилов-Ширванлы, Юмяр Фаиг Неманзадя. gюrцшц ilя baьlы idi. O zaman ictimai шцur юzцnцn ilkin mяrhяlяsindя, yяni adi шцur mяrhяlяsindя kяlяf kimi dolaшыb qalmышdы. Adi шцurun qяliz cяhяti budur ki, gцndяlik hяyatda, mяiшяtdя mцяyyяn bir ehtiyacы юdяyяn maddi varlыqlara цstцnlцk verir. Hяyatы mяnяvi tяrяfini, o sыradan tяhsilin яhяmiyyяtini isя kifayяt qяdяr dяrk edя bilmir. M.Я.Rяsulzadяnin "Kяnd mяktяblяri xцsusunda" mяqalяsindя яksini tapmыш mяlumatlardan bяlli olur ki, Azяrbaycanыn baшqa kяnd yerlяri bir yana qalsыn, Qafqazыn sяnaye mяrkяzi kimi tanыnan Bakыnыn kяndlяrindя юrnяk цчцn dюvlяt tяrяfindяn tяsis edilяn bir ibtidai mяktяb belя, yox idi. Ancaq dюvlяt dumasыnыn 1922-ci ilяdяk tяdricяn цmumi icbari tяhsilя keчmяk haqqыnda qяbul etdiyi qяrardan sonra kяndlяrdя ibtidai mяktяblяrin tяsis edilmяsi цчцn geniш imkanlar aчыldы. Dюvlяt Dumasыnыn qяrarыnda kяnd ibtidai mяktяblяrindя dяrs deyяcяk mцяllimlяrin tяminatы, hяr biri цчцn il яrzindя 700 manat olmaqla xяz-

iki bюyцk kяndinin Saray vя Coratыn aьsaqqallarыnы, kяndxudalarыnы чaьыrmыш vя bu kяndlяrdя mяktяb aчmaq цчцn onlarla danышmышdыr. Hяr kяnddяn 14-я qяdяr sюzц keчяn aьsaqqal yыьышыb imiш. Hazыr olan kяndlilяrя nazir cяnablarы юzlяrinяmяxsus sadя, mяnidar vя mцasir bir dil ilя kяnd mяktяblяrinin nя qяdяr lazыm olduьunu sюylяmiш, bu mяktяblяrin kяndin dini, milli vя hяyati cяhяtdяn keчirdiyi hяr xцsusunda nя qяdяr kюmяyi dяyяcяyini anlatmыш. Bunu da onlara anlatmышdыr ki, mяktяblяr haqqыnda indi cяmaяtin priqovoru istяnilirsя dя dumadan keчяn qanun mюvcibincя 1922-ci ildяn o yana gяrяk ki, mяmlяkяtin hяr yerindя mяktяblяr aчыlmыш olsun. O zaman artыq cяbri bir surяtdя mяktяb aчmaьa mяcbur olacaqlarыnы, ancaq o zaman bir чox mцшkцlata dцшяcяklяrini dяxi bildirmiшdir. Bir чox nяsihяt vя mюzяdяn sonra kяndlilяr mяktяb яleyhinя olmayыb yalnыz bu qяdяr var ki, fяqir vя kasыb olduqlarыnы irяli sцrmцш vя demiшlяrdir ki, mяktяbin yana-

yagюrцшlяrinin mяhdudluьu цzцndяn tяhsil adlanan mяnяvi dяyяrin real яhяmiyyяtini dяrk edя bilmirlяr. Elя bu sяbяbdяn dя onlarыn шцuruna tяsir gюstяrib inandыrmaq istяmiшdir ki, oxuyub-yazmaьы bacarmayan savadsыz adam normal hяyat yaшaya bilmяz. Halbuki ayrы-ayrы kяndlяrin sakinlяri юnцndя ibtidai mяktяbin яhяmiyyяti haqqыnda tяbliьat aparmaq onun qarшыsыna qoyulan vяzifяlяr sыrasыnda deyildi. Mяsяlя konkret qoyulmuшdu: hansы kяndin sakinlяri ibtidai mяktяbin aчыlmasы цчцn toplum halda imzalanmыш qяrarnamя tяqdim edяrsя, yalnыz o kяnddя mяktяb tяsis edilmяlidir. Onun fяaliyyяtinin bu cяhяti haqqыnda M.Я.Rяsulzadя yazыrdы: "...Bir nяfяr mяktяb naziri dя hяm mюvqecя, hяm dя tяbiяtcя nя qяdяr fяaliyyяtli vя mяslяkinin aшiqi olsa da, elяyя bilmяz ki, kяndbяkяnd gяzib mяktяb mюvzяsi vя maarif dяrviшliyi elяsin. Yaxшы ki, Bakы vя Gюyчay uyezdinin Soltan Mяcidi var. Sair nazirlяrя nя borcdur ki, Coratы vя yaxud baшqa bir kяndi hяr nя cцr olsa mяktяb aчmaьa

vadar elяsin. Onlar haman gяlib deyяcяk: Mяktяb istяyirmisiniz? - Yox! - Чox yaxшы! Coratda mяktяb olmazsa, inspektorluq vяzifяsi gюtцrцlmяz, qulluq durur, donluьu da var. Saray, Novxanы, Qobu vя sairяnin mяktяb яleyhinя olmasыnda da mяktяblяr nazirinin шяxsяn canыna vicvicя dцчmяz. Xяzinяnin dя pulu cibindя qalar." M.Я.Rяsulzadя XX yцzilin яvvяlindя Azяrbaycan kяndindя mюvcud olan ictimai, mяnяvi-psixoloji mцhitя dяrindяn bяlяd idi. Bu mцhitin xarakterik cяhяti, spesifikasы tяhsildяn, mяdяniyyяtin mцxtяlif sahяlяrindяn tяcrid olunmuш hяyat tяrzinin, primitivlik nizamы ilя юlчцlяn maddi yaшam шяraitinin kяndlinin шцurunda fetiшlяшmяsindяn ibarяt idi: "Kяndlilяrimiz avam olduqlarы cяhяtdяn яsl dяrdlяrini anlamыrlar. Bilmirlяr ki, cяhalяtlяri sяbяbinя onlara rяsmi surяtdя verdiklяri vergidяn savayы nя qяdяr zяrяrlяr toxunur. Anlamыrlar ki, dil bilmяmяk, mяtlяb qanmamaq ucundan mirzяlяrя, mцtяrcimlяrя, bilmяm kimlяrя haqq vя nahaqq olaraq verdiklяri artыq pullarы iш bilmяmяkdяn hasil olan zяrяrlяri bir yerя yыьsalar gюrяrlяr ki, verdiklяri rяsm verginin цч mislini haman юdяmяkdяdirlяr. Qanuna gюrя hal-hazыrda Saraya dюrd, Corata isя цч mцяllim tяyin oluna bilяr. Hяr mцяllim цчцn xяzinя 700 manat pul buraxыr. Hяr ayinя Saray vя Corat aьsaqqallarы verdiklяri sюzlяrinin цstцndя durmasalar, demяk ki, onlarыn kяndinя girяcяk olan 7 dяfя 7 yцz manat (4900 manat ediyor) onlardan baшqa bir kяndя sяrf olunacaqdыr. Halbuki bu kяndlяrin hяrяsi яqяllяn ildя 3000 manat qяdяri dюvlяtя vergi veriyorlar vя bu vergini 100 ildяn bяri vermяkdяdirlяr. Verdiklяri bu 6 yцz minя qяdяr vergilяrin mцqabilindя gюrdцklяri fayda isя yox dяrяcяsindяdir. Иndi hюkumяt bu faydanы vermяk dяrяcяsinя gяlmiш. Kяndlilяr ondan istifadя etmяzlяrsя юvladlarыnыn haqqыnda bюyцk bir gцnah iшlяmiш olurlar". M.Я.Rяsulzadя kяnd yerlяrindя ibtidai tяhsil verяn mяktяblяr шяbяkяsinin qurulacaьы tяqdirdя nadanlыьыn, cяhalяtin tяsir dairяsinin mяhdudlaшacaьыnы, yeni mяnяvi mцhitin vя sosial-iqtisadi шяraitin yaranacaьыnы bildirir vя fikirlяrini birinci dцnya mцharibяsinin ilk mяrhяlяsinin ortaya qoyduьu gerчяkliklяrin fonunda belя ifadя edirdi: "Misli tarixlяrdя gюrцlmяyяn bu mцharibя bizя, hяr шeydяn яvvяl, qцvvяtli vя bilikli olmanыn lцzumunu sabit elяdi. Qцvvяt vя bilik olmayыnca artыq dцnyada yaшamaьыn mцшkцl olduьu haman "iki kяrя iki dюrd edяr" dяrяcяdя vazeh oldu... Mцharibяnin bu surяtlя vцqui hяr шeydяn ziyadя bir fikri tяrvic etmяkdяdir: bundan sonra biliksiz bir millяt zяif dцшяcяk, zяiflяrin isя vay halыna!" (Арды вар)


№ 11 (157), Нойабр 2017 Нясиб МУХТАРОВ, АMEA Arxeologiya vя Etnoqrafiya Иnstitutuнун баш елми ишчиси, реэионал археоложи експедисийанын рящбяри

Одлу-аловлу, ганлы-гадалы, щязнли-щцзнлц, ган-ган дейян дцшмяня гаршы юлцм сачмыш, аьлын, идракын мин бир ъизэиляри иля щюрцлмцш, эцнлярин, иллярин йадиэары олан бу абидяляр бу эцн дя бизим щарайымыза чатыр, бизи дцшцндцрцр, таныдыр. Гылынъын кясяриндян дя гцдрятли, гцввятли олан сюз шифащи халг ядябиййаты кими мющтяшям абидяйя бел баьладыгда, ондан гидаландыгда кясяри биря мин артдыьы кими, халг да юз тарихиня архаландыгда, Вятян адлы китабын щяр бир щярфиня, сюзцня чеврилмиш абидяляриня архаландыгда, ону юзц таныдыгда даща да йенилмяз, даща да вцгарлы олур. Бязян бир анда дейилян сюз, мин иллярин, йцз иллярин йаддашына йазылдыьы кими, ади бир вятяндашын додаьында халгын мцдриклийиндян гидаланыб байатыйа чеврилиб сясляндийи кялмяляр, сятрляр, рущуна, гялбиня щопуб, дцзялтдийи яшйада маддиляшир, бу эцн дя щейрят доьураъаг гядяр юзцнцнкцляшир, сянят инъисиня чеврилир. Биз бу эцн бир мащныны, мясялян, "Ъцт баъы" мащнысыны халг мащнысы адландырырыг. Бяс щягигятдя! Юз дюврцнцн кядяри иля кядярлянмяйян, халгын цмид вя арзусу иля йашамайан, онун дар эцнцндя щятта юз сюзц иля она арха дурмайан бир вятян оьлу беля бир мащны йарада билярми? Беля олмасайды ади бир инсан бюйцйцб вятяндаша, йурддаша чевриля билярдими? Щейрят едирсян. Бу щейрят сяни сяъдяйя эятирир. Бц сяъдяэащ ися юз вятяниндя, юз кюкц цстцндя уъалан халгындыр. О кяс хошбяхтдир ки, юз халгы ичярисиндя яримиш, юз Вятяниндя вятянляшмишдир, халг мащнысы адлы абидяйя чеврилмишдир. Азмыдыр беля абидяляримиз? Сяси даш дюврцндян эялян тарихимизин еля бир сящифяси йохдур ки, орада беля бир абидя уъалдылмамыш олсун. Мадди абидяляримиз дя беля абидялярдяндир. Бц эцн милйонларын гцрур щиссиня чеврилмиш, щяр аддымымыз юзц беля бяшяриййятин эяляъяйиня уъалтдыьымыз бир абидядир. Инди бяшяриййяти дцшцндцрян мясяля дя бу абидяни йаратмаг, ону горуйуб сахламагдыр. Эяляъяк вя биз, биз вя кечмиш ирся мцнасибятимиз. Бири бу эцн дедийимиз сюз, эюрдцйцмцз иш, диэяри дцшцнъямиз, дайаьымыз, саф-чцрцйцмцз. Дцшцнмяк цчцн материал олмасы, дцшцня билмядийин кими горуйа билмирсянся йаратма демиш Дядя Горгуд. Бяс йарадылмышлары горумаг, сабащы гуран мяняви дцнйамыза ишыг верян абидяляри горумагда 80-ъи илляр мяняви дцнйамыза щансы сятирляри йазды? 80-ъы илляр эяляъяйя щансы уьурлары иля бу эцня имза атды? Азярбайъан КП МКнын мялум гярарындан сонра республикамыз башдан-баша музейляр шябякясиня чеврилди. Мадди вя мяняви тарихимизин милйонларла дяйярли абидяси юзцнцн бу эцнц иля сораглашды, гялбляря нур, додаглара тябяс-

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 13

1987-ъи илдя гялямя алыныб индийядяк дяръ олунмамыш йазы... сцм, сюзя кясяр, аддыма гцдрят верди. Бир нечя илдя партийа вя дювлятимиз музей дахилиндя музей йаратды. Вятянимизин кичик бир эушяси олан дийарымызда йцзлярля абидя вардыр. Шяки районунун ися щяр гарышы бир абидядир. Бу абидяляри юйрянмяк, ахтармаг, горумаг, тярпянян абидяляри музейляря топламаг щамынын боръудур. Бу щям дцнянин, щям бу эцнцн, щям дя сабащын тялябидир. Бу щям дя щяр шейя, щяр бир аддыма

ки гярары вя эюстяришляриня ютяри мцнасибят эюстяриб ону кампанийайа чевириб, яслиндя (щалбуки, бу мямурлар бу сащядя даща бюйцк фядакарлыг эюстярмялидирляр. Ахы онлар юз юлкяляринин, юз халгынын ювладла-рыдырлар, дювлят мямурудурлар!) ямял етмяйянляр дя лянятляйирляр. Кечмишдян мирас галан абидяляри пул наминя хариъиляря сатанда нийя ялимиз гурумур, дамарларымызда ганымыз донмур. Йохса бизим "Мяндян кечди гардашыма дяйди, еля бил-

биздян имдад диляйян абидялярин йанындан сцкутла ютцб кечяни щеч мязяммят дя етмирик. Ахы бу абидяляр бабяклярин, ады йох, ямяли тарихдя галанларын, бу эцн эяляъяйи гуран габарлы яллярин, сюзцнц, зякасыны ясирэямяйянлярин имзасыдыр. Мяэяр доьурданмы инсанлыг о гядяр уъузлашыб ки, бабаларымызын, аталарымыз вя юзцмцзцн бу имзасыны парча-парча, щисся-щисся мящв едир вя йа бизим бу фярящли эцнцмцздя йеня дя тябиятин амансыз гцввя-

етмяк демякдир. Ганунлары йазылдыьы кими щяйата кечирмяк демякдир. Неъя дя йахшы оларды ки, игтисадиййата план гойулдуьу кими, абидялярин бярпасына, горунмасына да план гойуларды. Бялкя онда дахили имканлар, ещтийат мянбяляри бу сащядя дя юз сюзцнц дейярди. П.С. Мягаля гялямя алынан заман мцяллиф Шяки Район Мядяниййят Шюбясинин Абидяляр Цзря Баш Мцщафизи вязифясиндя чалышыб.

Доьма Вятянимизин щяр гарышы бир абидя, бир хязинядир. Мяняви хязинямиз олан бу мадди яшйалара мин иллярин, йцзилликлярин сыьнаьы щопмушдур. Биз бу абидяляри гойуб эетмиш бабаларымызы ахтарырыг, онларла дярдляшир, сораглашырыг.

ДЦШЦНДЦРЯН АБИДЯЛЯР йени мцнасибят демякдир. Тарих вя мядяниййят абидяляриня йени гайьы демякдир. Сюз инди бизимдир. Йерцстц, йералты инъиляр бизи эюзляйир, цмидля бахыр, арзуйла йашайыр, бу дюврдя дя бизя сяс верир, дайаг дурур. Лакин ейни заманда щям дя бу сащайя кющня мцнасибят давам едир. Биз щяр шейи топламалы, мцщафизя етмяли, даща йахшы ишлямялийик. Абидяляри бярпа етмяк, бу барядя эяляъяк гаршысында дуйьумуз ян бюйцк мясулиййятдир. Биз туристлярин, гоналырын эюзц иля йох, онлар абидяляримизин эюзц, абидяляря мцнасибятимизин сюзц иля бизя бахмалыдырлар. Бир гядяр эерийя мцраъият едяк. Бахымсызлыг, дуймамазлыг юз ишини эюрмцшдцр. Минлярля абидямиз апарылмыш, минлярля абидямиз инилти иля мящв олмушдур. Американ, франсыз, инэилис, алман вя с. музейляри бизим инъилярля зянэинляшмишдир. Бу зянэинлик юзцндя ишьаллары, гылынъла-ган лякясини, оьурлуг вя алдатманы, гарят вя сойьунчулуьу, щийля вя икицзлцлцйц щифс етмякля йанашы, бабаларын сойугганлылыг вя лагейидлийини дя нцмайиш етдирир. Бу эцн милйонларын зювгцнц охшайан, щейран гойан бу инъиляр: сахсы габлар, зооморф, антропоморф фигурлар, гызыл, эцмцш, мис, тунъ нимчяляр, билярзикляр, ещтийаъ дцнйасында мин бир арзу вя истяйин, цмид вя горхунун илмяк вурдуьу халылар, халчалар дил ачсайды эюрясян нядяр данышырды, мядяни дцнйанын сяртлик, гяддарлыг, алданышла долу дахили аляминдян, онлары юз вятяниндян дидярэин салмыш бу зинят, пул, капитал ъентлменляринин щягиги симасындан, талейин амансызлыьындан вя ювладларын ирся биэаня мцнасибятиндян вя даща няляр, няляр данышарды. Бунлары дцшцнян щансы вятян оьлунун гялби аьрымаз, виъданы сарсылмаз. Лакин бир мягам да дцшцндцрцр. Бу инсанлар шяхси сярвят кими ялдя етдиклярини бир чох щалларда юз юлкяляриндя, юз йурдларында музейляря баьышлайыр, юз халгынын малы едир. Тярпянмяз абидяляри ашкар едир, елмя эятирир. Китабда охуйанда ки, Сящл Бабяки ярябляря сатды, щамы, щятта Сабирин типляри дя ону лянятлямиш, бу эцн учмуш бир абидянин йанындан лагейдликля кечянляр, дювлятин бу сащядя-

дим даш-даша дяйди" - моизасы иля тярбийялянян нягислийимиз щяля дя ганымызда галыб. Унутмайаг ки, Сящл Бабяки сатыбса, биз бу эцн бабяклярин гойуб эетдийи, уьрунда дюйцшцб щялак олдуьу инъиляри сатыр, абидяляри сойугганлылыьымызла учуруруг. Бу лагейдлик, сойугганлылыг даща бюйцк ъинайятляр тюрядир. Эяляъяк нясилляр бизи ъязасыз гоймайаъаг! Бу эцн ЫВ-ВЫ ясрин йадиэары олан Эовур галанын учмаг цзря олан бцръцня аз хяръ тяляб олунурса, сабащымыз бизи лянятля йад едяряк милйонлар хяръляйяъяк. Щалбуки, ону инди бярпа йох, консервасийа цчцн кюнцллцляр дя тапмар, вясаит дя хярълямяк мцмкцндцр. Юз баьымыздан бир мейвя оьурлайаны биз сюйяр, дюйяр, щяля бялкя дя мящкямяйя верярик. Бяс бу торпаг, бу Вятян киминдир? Бяс неъя олур ки, бир мейвяни оьурлайаны сюйцрцк, юз тарихимизи сатаны, ону бу йолла сахталашдыраны,

ляриня тапшырыр, трактор тыртыллары, мал гара дырнаглары, наданлыг сцкуту алтында мящв едирик. Беля эется эяляъяйимиз щяр гяринядя юз сюзцнц демиш, юз дясти-хяттини мирас гойуб эетмиш тарихиндян мящруб олаъаг, ону юзэя музейляриндя ахтараъаг, юзэянин йаздыьы тарихля доьмалашаъаг. Онларын дедийини, йаздыьыны саф чцрцк етмядян Гуран айяси щесаб едяъяк, юзцмцзц онларын истяк вя няфсинин тягдиматында таныйаъаьыг. Юз кюкцмцздян узаглашаъаг, юз сюзцмцз олмайаъаг. Бу ися дящшятдир! О щардан гидаланса да фярги йохдур, йеня дя юз мащиййятиндя галасы, юз мягсяди цчцн бизимля, биздя йашайан дящшятдир. Бцтцн имканлардан истифадя едяряк, щяр ъцр язий-йятляря дюзяряк айылмаг, юзцмцзц, ишимизи йенидян гурмаг вахты чатмышдыр. Партийа вя дювлятимизя сядагят онун гярар вя эюстяришляриня сюздя дейил, ишдя ямял

Редаксийадан: Мцяллифин бизя тягдим етдийи бу йазыны чап етмяздян яввял чох дцшцндцк - ахы бу эцн артыг тарихи мемарлыг абидяляримизин йенидян гурулмасы, бярпасы истигамятиндя мцвафиг ишляр эюрцлцр. Доьма Шякимизин дцнйа шющрятли мемарлыг абидяляри олан Хан Сарайына, Киш Албан Мябядиня, Ашаьы Карвансарайа, шящяримизин гядим щиссясиндя йерляшян бир чох гядим тикилиляря баханда адамын цзц эцлцр. Азярбайъан Президенти Илщам Ялийевин мялум Сярянъамына эюря, артыг Киш Албан Мябядиня апаран бярбад щалда олан йолун да тямир ишляриня бу йахынларда старт вериляъяк. Лакин щяля чох тямиря вя бярпайа мющтаъ олан гядим тикилиляримизин - галаларын, мясъидлярин, щамамларын, тцрбялярин вя с. олдуьуну нязяря алыб бу йазынын ишыг цзц эюрмясиня гярар вердик.


ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 14

№ 11 (157), Нойабр 2017

Д ДЙ ЙП П э эу уш шя яс си и ШЯKИ POLИSИ TЯHSИL MЦЯSSИSЯLЯRИNDЯ MAARИFLЯNDИRMЯ TЯDBИRLЯRИNИ DAVAM ETDИRИR Azяrbaycan Respublikasы Daxili Ишlяr Nazirliyinin 05 dekabr 2014-cц il tarixli, 023 nюmrяli яmri ilя elan edilmiш "Narkotik vasitяlяrin, psixotrop maddяlяrin vя onlarыn prekursorlarыnыn qanunsuz dюvriyyяsinя qarшы mцbarizяnin vяziyyяti" haqqыnda KQ-5/1 nюmrяli Kollegiya Qяrarыnыn 8-ci bяndinin icrasы ilя baьlы "Gяnclяr narkotiklяrя yox deyir" hцquqi mюvzuda azyaшlы vя yeniyetmяlяrin milli vяtяnpяrvяrlik ruhunda tяrbiyяlяndirilmяsi vя baxыmsыzlыьыnыn qarшыsыnыn alыnmasы, maariflяndirilmяsi istiqamяtindя Шяki Шяhяr-Rayon Polis Шюbяsi rayonun digяr aidiyyatы qurumlarы ilя birlikdя tяdbirlяr hяyata keчirir.

Гохмуг кянт там орта мяктябиндя, 26 октйабр 2017-ъи ил 2017/18-ci tяdris ilindя Шяki ШRPШ-nin rяisi, polis polkovniki cяnab Яbцlfяt Rzayevin gюstяriшi vя nяzarяti altыnda rayonun цmumtяhsil mяktяblяrindя elяcя dя, universitet vя kolleclяrdя "Gяnclяr narkomaniyaya yox deyir", "Dini radikalizmя qarшы mцbarizя hяr birimizin borcudur", "Erkяn nikah vя onun fяsadlarы", "Yol hяrяkяtinin tяhlцkяsizliyindя piyadalarыn rolu" mюvzularыnda hяmin tяdbirlяrin tяrtib edilmiш cяdvяl цzrя hяftяdя iki dяfяdяn

az olmayaraq (noyabr ayыnыn 15-dяn sonra hяftяdя dюrd dяfяdяn az olmayaraq) keчirilmяsi nяzяrdя tutulmuшdur. Polis Шюbяsinin яmяkdaшlarы vя Шяhяr Tяhsil Шюbяsinin mяslяhяtчisi Anar Mяmmяdov qeyd olunan mюvzularla baьlы mяktяbлярin yuxarы sinif шagirdlяri qarшыsыnda чыxыш edяrяk яtraflы mяlumatlar vermiш vя onlarы maraqlandыran suallarы cavablandыrmышlar. Tяdbirdя, Dюvlяt Yol Polisi

Бидейиз кянт там орта мяктябиндя, 7 нойабр 2017-ъи ил Bюlmяsinin Tяbliьat vя Tяшviqat Цzrя Иnspektoru polis baш leytenantы Tural Niftalыyev чыxыш edяrяk, yol hяrяkяti haqqыnda qanunun 40-cы maddяsi "Piyadanыn vяzifяlяri" barяdя mяktяblilяrя яtraflы mяlumatlar vermiшdir. DYP-nin яmяkdaшыnыn "Yol hяrяkяtinin tяhlцkяsizliyindя piyadalarыn rolu" mюvzusunda чыxышы mяktяblilяr tяrяfindяn daha чox maraqla qarшыlanmышdыr. Tural Niftalыyev чыxыш edяrkяn,

ШЯKИ DYP REYDLЯRЯ BAШLADЫ

АЛЛАЩ РЯЩМЯТ ЕЛЯСИН Шяки Бялядиййясинин коллективи, Ъаваншир вя Мцшфиг Ъябрайыловлара, язизляри ЯЛЯСЭЯР ЪЯБРАЙЫЛОВУН вяфатындан кядярляндийини билдрир вя дярин щцзнля баш саьлыьы верир. АЛЛАЩ РЯЩМЯТ ЕЛЯСИН.

08 noyabr 2017-ci il tarixdя Шяki DYPB-nin яmяkdaшlarы шяhяr яrazisindя reyd keчirmiшdir. DYP-nin tяшkil etdiyi reydя kцtlяvi informasiya vasitяlяrinin nцmayяndяlяri дя (Xяzяr TV, Space TV vя ARB TV) dя dяvяt edilmiшdir. Шяki Шяhяr-Rayon Polis Шюbяsinin Dюvlяt Yol Polis Bюlmяsinin tяbliьat vя tяшviqat цzrя inspektoru, polis baш leytenantы Tural Niftalыyev televiziya kanallarыna mцsahibя verяrяk bildirmiшdir ki, reydin keчirilmяsinin яsas mяqsяdi, Daxili Ишlяr Nazirliyinin 12.07.2017-ci il tarixli, "Yol hяrяkяti qaydalarы яleyhinя olan inzibati xяtalara gюrя tяtbiq edilяn cяrimяlяrin юdяtdirilmяsi sahяsindя tяxirяsalыnmaz tяdbirlяrin gюrцlmяsi barяdя" mцvafiq gюstяriшinin icrasы ilя яlaqяdardыr. DYP яmяkdaшlarы tяrяfindяn sцrцcцlяrя tяtbiq edilяn cяrimяlяr, qяrar qanuni qцvvяyя mindiyi vaxtdan 30 iш gцnц mцddяtindя юdяnilmяlidir. Яks halda, sonrakы hяr gцn цчцn 1% mяblяьindя dяbbя pulu tяtbiq edilяcяkdir. Qяrar qanuni qцvvяyя mindiyi vaxtdan 5 iш gцnц mцddяtindя inzibati cяrimя юdяnilяrsя, tяtbiq edilяn cяrimяnin 10%-i miqdarыnda mяblяьin юdяnilmяsindяn azad edilirsiniz. 2 ay mцddяtindя cяrimя юdяnilmяdikdя xяtanы tюrяdяrkяn idarя etdiyiniz nяqliyyat vasitяsi mцhafizя olunan duracaqda saxlanыlmaqla cяrimя, dяbbя pulu, nяqliyyat vasitяsinin duracaьa gяtirilmяsinя vя orada saxlanыlmasыna gюrя haqq юdяnildikdяn sonra qaytarыlacaqdыr. Qяrar qanuni qцvvяyя mindiyi vaxtdan 3 ay mцddяtindя cяrimя юdяnil-

keчirilяn bu profilaktiki tяdbirlяrin mцsbяt nяticя verdiyini bildirmiшdir. Belя ki, 2016-cы ildя elяcя dя 2017-ci ilin 10 ayы яrzindя Шяki Шяhяr-Rayon Polis Шюbяsinin Dюvlяt Yol Polisi Bюlmяsinin xidmяti яrazisindя piyadanыn yol hя-rяkяti qaydasыnы pozmasы sяbяbindяn heч bir yol-nяqliyyat hadisяsinin baш vermяmяsi xцsusi vurьulanmышdыr. Hяmчinin, bu cцr maariflяndirici tяdbirlяrin rayonun bцtцn tяhsil mцяssi-sяlяrindя keчirilяcяyi qeyd olunmuшdur.

Шяки Бялядиййясинин коллективи, бялядиййя гуллугчусу Елмар Гачайевя, гайынатасы САЛЕЩ ЛЯТИФОВУН вяфатындан кядярдяндийини билдрир вя дярин щцзнля баш саьлыьы верир. АЛЛАЩ РЯЩМЯТ ЕЛЯСИН.

ЕТИБАРСЫЗ ЩЕСАБ ЕДИЛИР Турал Нифталыйев mяdikdя nяqliyyat vasitяsini idarя etmяk hцququnuzun mяhdudlaшdыrыlmasы barяdя qяrar qяbul edilяcяkdir. Tяxminяn 3 saata yaxыn davam edяn reyd zamanы DYPB-nin яmяkdaшlarы tяrяfindяn цzяrinя 2 aydan чox юdяnilmяyяn cяrimя ilя baьlы BDYPИ tяrяfindяn hяbs qoyulmuш 2 nяqliyyat vasitяsi aшkar edilяrяk DYPB-nin mцvяqqяti saxlama цчцn duracaьыna yerlяшdirilmiшdir. Hяmчinin, mцxtяlif yol hяrяkяti qaydalarыnыn pozulmasы faktlarы da aшkar edilяrяk sцrцcцlяr barяsindя qanunvericilikdя nяzяrdя tutulan qaydada inzibati tяnbeh tяdbirlяri gюrцlmцшdцr. Tural Niftalыyev, mцsahibяsindя DYP tяrяfindяn sцrцcцlяrя tяtbiq edilяn cяrimяlяrin 2-.3 ay mцddяtindяn artыq юdяnilmяmяsi ilя baьlы mцvafiq mяcburetmя tяdbirlяrinin gюrцlmяsi цчцn reydlяrin mцtяmadi olaraq davam etdirilяcяyini bildirmiшdir.

Шяки шящяр, 23-ъц район, Й.Сцлейманов кцчяси, ев 50 цнванда йерляшян евин Лятифов Мустафа Мясим оьлунун адына верилмиш Гейдиййат Вясигяси (№ 5113) итдийи цчцн етибарсыз сайылыр. Шяки району, Баш Эюйнцк кянд сакини Ямиров Мещман Сямяд оьлунун адына верилмиш Шяхсиййят вясигяси итдийи цчцн етибарсыз сайылыр. Шяки району, Киш кянд сакини Шейубов Араз Мяммядгасым оьлунун адына верилмиш Шяхсиййят вясигяси, Хариъи паспорт вя Щярби билет итдийи цчцн етибарсыз сайылыр." Шяки району, ЫЫ Биляъик кянд сакинляри Ибращимхялилов Оруъ Исмайыл оьлунун, Ряфийева Гяниря Аьа гызынын, Ибращимхялилова Улдуз Оруъ гызынын вя Ибращимхялилов Исраил Оруъ оьлунун адларына верилмиш Торпаьа мцлкиййят щцгугуна даир Дювлят Акты (ЖН-0115, КОД 40404058) итдийи цчцн етибарсыз сайылыр. Шяки шящяр, Э.Илйасов кцчяси, ев 11 цнванда йашайан Гянийев Ряфаел Рамазан оьлунун адына верилмиш Торпаьа мцлкиййят щцгугуна даир Дювлят Акты (Рейестр № 404013008148) итдийи цчцн етибарсыз сайылыр.


ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 11 (157), Нойабр 2017

сящ. 15

Ярзаг Йумру гурд

Йцнэцл йемяк Уйьунлуг

Тяряфдар

Йазычы

Эеъикмя Исти кцляк

Гуш

Аста

Бядян цзвляри Балыг

РФ-дя

Йардым

пайтахт

Меймун

Тир

Чох

ъинси

Гязет

данышан

Ана хятт Аста рягс мелодийасы

Щядиййя

Мауглинин

Мусиги

Рянэбя-

досту

ясяри

рянэ

Зийарятчи

Дуз

Сойуг

Иранда

щейван

шящяр Сурят-

Тяяъъцб

Пайыз Зийнят

Суря

ляндириъи

яшйасы Мягсяд,

Балыг

Улдузлар Фактор

амал

Охшар,

Су

Яйлянъя

уйьун

кечиди

Юлчц

Су щейваны

ващиди Йунан Али ясатириндя мяктябя пяри щазырлашан

Малын цстцндя эюстярилян гиймят

Давудова

Дялил,

Йабы

сцбут

Афят

Дюрд

Стол

фярзли

... Жванийа

ибадят

Чохданышан

Зярли бязяк ленти

Пул

Америка

кючцрмяси да дювлят

Аллащын адларынд ан бири

Сарай Футбол

Киши ады

термини Палчыг кярпич Хортдан

Сцбут,

(рус)

дялалят

Гядим Асийа шящяри

Ситрус

Ъящд

Эюз

тцкц

Диггят

Яйлянъя Йунан ясатириндя ъянэавяр гадын

Нишанлы

Йцнэцл бейин

Чыхар Тцркийя ширкяти Аьыл

Иранда шящяр

Камера мусигиси аляти

Гиймятли дяри Шащматда

Йарымгиймятли даш

вязиййят

Гармаг Заман мцддяти

Гран-... “Инсан мяскян салыр”

Йашлы

Хидмят нювц

ашма

Мясафя

Тялясик,

Дявягушу

Валйута

сых Сащя юлчцсц Бас

Кристи

Щядди

Кючмяси асан уста

Тяхмин

Дул Кнйаз арвадына верилян торпаг

Йаьда гызардылмыш

Чай

Садя

Гадын

Щярби рцтбя

Ибтидасы олмадан

Хараб

Гуш

Щявяскар

ойуьу

мейвяси

Аь метал

Халг

Цст эейим

Няьмядя тякрар мисра

...-Тасс


ШЯКИ ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ № 11 (157), Нойабр 2017

"Sonbahar yarpaqlarы"

Шяki Azяrbaycanыn qяdim sяnяtkarlыq, mяdяniyyяt, яdяbiyyat beшiyi olub. Bu gцn dя hяmin яnяnя qalmaqdadыr. Иstedadlarla zяngin olan шяhяrimizin nюvbяti nцmayяndяsi hяmyerliмиз, шairя vя bяdii qiraяt ustasы, Azяrbaycanыn yaradыcы insanlarыnы Tцrkiyя dяrgilяrindя tяmsil edяn Gцlnarя Яsgяrzadяnin "Sonbahar yarpaqlarы" adlы yaradыcыlыq gecяsi keчiriliб. Октйабрын 26-да И.S.Nakam adыna kitabxananыn tяшkilatчыlыьы ilя

M.F.Axundzadя adыna Mяdяniyyяt mяrkяzindя baш tutан тяdbir ilk Gцlnarя xanыma tцrk yazarы Nureddin Gencin hяsr etdiyi "Gцlnarя" шeirinin videoчarxы ilя baшladы. Сonra шairя xanыm "Sonbahar yarpaqlarы" adlы шeirinin ifasы ilя tяdbir iшtirakчыlarыnы salamlayaraq onlara юz dяrin tяшяkkцrцнц bildirdi. Tяdbir musiqili vя poetik ahяnglя davam etdi. Чыxыш цчцn шair, pedaqoq Шahid Mяmmяdkяrimov sяhnяyя dяvяt олунду. Шahid мцяллим чыxышыnda Gцlnarя xanыmыn fяaliyyяtindяn sюhbяt aчaraq ona yaradыcыlыq uьurlarы arzuladы. Sonra Шяki шяhяr 6 saylы uшaq baьчasыnыn mцdirяsi, poeziyasevяr, hям дя шairя Mяtanяt Rяhimova Эцлнаря ханыма uьurlar dilяyяrяk юz шeiri ilя onu tяbrik etdi. Musiqilяr Sяrdar Yunusov, Vцqar Hцseynov, Zabil Mяmmяdov, Elbrus Иdrisoьlu, Allahverdi Иsgяndяrli, Oktay Abdurahmanlыnыn ifasыnda vя Sяxavяt mцяllimin rяhbяrlik etdiyi ansamblыn mцшaiyяti иля тамашачылара xoш ovqat bяxш etdi. Тядбирдя Эцлнаря ханымын 5 шeiri - "Deyirsяn yaшa" (Dилбяр Yaqubova), "Sяni bu цrяkdя gюrmяyяcяksяn" (Arzu Fikrяtqыzы), "Цrеyimin yangыn yeri nerdesin" (Havva Qurbanqыzы) "Nяyimя gяrяksяn" (Шяfяq Xяlilova), "Sюzцm qalacaq" (Gцnel Novruzяliyeva) ifa olundu. Шeirlяri kamanчada Nurяddin Hяmidov mцшaиyяt etdi. Тядбирдя шairяnin iki kitabdan, qяzetlяrdя vя jurnallarda dяrc olunmuш шeirlяrindяn, nailiyyяt vя uьurlarыna verilmiш diplomlardan ibarяt sяrgi dя иштиракчылара tяqdim olundu.

ДИГГЯТ! ИНТЕРНЕТ ИСТИФАДЯЧИЛЯРИНИН НЯЗЯРИНЯ: БИЗИМ WEB СЯЩИФЯЛЯРИМИЗ: http://sheki.io.ua http://belediyye.io.ua http://belediyye.sheki.city http://sheki-municipality.narod.ru http://issuu.com/shekibelediyyesi http://facebook.com/shekibelediyyesi

Юlkяmizin шimal bюlgяsi ilя tanышlыq Шяki mяktяblilяrindя bюyцk maraq doьurub.

“ЮЛКЯМИЗИ ТАНЫЙАГ”

"Юlkяmizi tanыyaq" devizi ilя keчirilяn tur-aksiyaya qoшulan Шяki mяktяblilяri 2017-ci il нойабрын 16дан 19-дяк Quba-Qusar-Xaчmaz marшrutu цzrя hяrяkяt edib, bюlgяnin gюrmяli yerlяri, tarixi-memarlыq abidяlяri, aparыlan abadlыq-quruculuq iшlяri ilя yaxыndan tanыш olublar. Aksiya iшtirakчыlarыna QubaQusar-Xaчmaz bюlgяsindя son illяr aqrar sahяnin, emal mцяssisяlяrinin, xцsusяn dя turizmin inkiшafы istiqamяtindя gюrцlяn iшlяr barяdя mяlumat verilib. Mяktяblilяr Quba Soyqыrыmы Memorial Kompleksindя ermяni vяhшiliyinin яyani шahidi olublar. Шagirdlяrя bildirilib ki, Azяrbaycanыn bu dilbяr guшяsi multikultural яnяnяlяri ilя dя seчilir. Bюlgяdя mцxtяlif xalqlarыn nцmayяndяlяri яsrlяrdяn bяri dinc шяraitdя yaшayыr, hяm юz mяdяniyyяtlяrini, hяm dя Azяrbaycan xalqыnыn mяdяniyyяtini zяnginlяшdirirlяr. Yяhudilяrin sыx mяskunlaшdыьы Qыrmыzы qяsяbяyя, Quba xal-

Гязетин щазырланмасында Шяки Шящяр Иъра Щакимиййятинин sheki-ih.gov.az вя АЗЯРТАЪ-ын азертаэ.эов-аз сайтларындан истифадя олунмушдур.

Редаксийайа тягдим олунан ялйазмалары, дискляр, фотолар вя диэяр материаллар эери гайтарылмыр.

Тясисчи: Шяки Бялядиййяси Баш редактор: Мурад Нябибяйов

Редаксийанын цнваны: Шяки шящяри, АЗ5500, М.Я.Рясулзадя пр.182, 2-ъи мяртябя Тел: +(994 24) 244 00 51 +(994 24) 244 28 02 Е-маил: sheki.belediyye@gmail.com

чaчыlыq emalatxanasыna, Cцmя mяscidinя, Taьlы kюrpцyя ekskursiyalar mяktяblilяrin yaddaшыnda silinmяz izlяr qoyub. Aksiya iшtirakчыlarыna mяlumat verilib ki, Azяrbaycanыn шimal bюlgяsi iqtisadiyyatы ilя bяrabяr, turizmin inkiшafы цчцn dя cяlbedici mяkandыr. Son illяrdя bu bюlgяdя turizm infrastrukturunun yaradыlmasы istiqamяtindя mцhцm addыmlar atыlыb. Qusar rayonunda "Шahdaь" Turizm Mяrkяzinя gяlяn turistlяrin sayы ilbяil artыr. Bu mяrkяzi Azяrbaycanыn turizm brendi hesab etmяk olar. Шahdaь tяbiяtin bцtцn fяsillяrindя юz gюzяlliyi ilя fяrqlяnir. Mяktяblilяr bu mяrkяzя sяfяrlя yanaшы, Qusar шяhяrinin gюrmяli yerlяrini gяziblяr. Bu istiqamяtdя tur-aksiyanыn nюvbяti mяkanы Xaчmaz rayonu olub. Xaчmaz шяhяrindяki "Шяxsiyyяtlяr muzeyi"nя, Чяnlibel parkыna, xalчa muzeyinя ekskursiyalar, rayonun sosial-iqtisadi inkiшafы ilя baьlы gюrцlяn iшlяr mяktяblilяrdя bюyцk maraq doьurub. Шяki mяktяblilяri tur-aksiyadan xoш tяяsцratlarla qayыdыblar.

Мцяллифлярин мювгейи иля редаксийанын мювгейи цст-цстя дцшмяйя биляр. Дяръ олунмуш йазылара эюря мцяллифляр вя мялуматын эютцрцлдцйц мянбя мясулиййят дашыйыр. Щесаб нюмряси: Азярбайъан Бейнялхалг Банкынын Шяки филиалы, Код: 805410 ВЮЕН: 9900001881 Мцхбир щесабы: 0137010002944 S.W.И.Ф.Т. БИК ИБАЗАЗ 2Х Шяки Бялядиййяси, Щесаб Но: 33308019449336503266 ВЮЕН 3000086531

www.municipality.sheki.city

Гязет 27 ийул 2005-ъи илдя Азярбайъан Республикасы Ядлиййя Назирлийиндя гейдиййатдан кечиб. Гейдиййат № 1458. Тираж 500. Чапа щазырланыб: 20 декабр 2017-ъи ил Гязет “АЗЯРМЕДИА” ММЪ мятбяясиндя чап олунуб.


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.