Sheki belediyyesi, No 08 (154) Avqust 2017

Page 1

ØßÊÈ ÁßËßÄÈÉÉßÑÈÍÈÍ ÎÐÃÀÍÛ g

ÌßÍ ÉÀÍÌÀÑÀÌ, ÑßÍ ÉÀÍÌÀÑÀÍ, ÍÅÚß ×ÛÕÀÐ ÃÀÐÀÍËÛÃËÀÐ ÀÉÄÛÍËÛÜÀ?!

Ш ШЯ ЯК КИ И БЯЛЯДИЙЙЯСИ Нewspaper № 8 (154), Август 2017

ВЯТЯНИМИЗИН ГАНЛЫ ТАРИХИ

оф

SHEKI

www.belediyye.sheki.city

Гязет 2005-ъи илдян няшр едилир

ШЯКИДЯ “АВР ОПА ШЯЩЯРЪИЙИ”

И Ш Ь А Л Е Д И Л М И Ш Т О Р П А Г Л А Р Ы М Ы З ГЯРБИ АЗЯРБАЙЪАН ХАНКЯНДИ ХОЪАЛЫ ШУША ЛАЧЫН ХОЪАВЯНД КЯЛБЯЪЯР АЬДЯРЯ АЬДАМ ФЦЗУЛИ ЪЯБРАЙЫЛ ГУБАДЛЫ ЗЯНЭИЛАН

MUNICIPALITY

ЛМИСООЗ! АВРОПАЙА ХОШ ЭЯ

декабр, 1988 26.12.1991 26.02.1992 08.05.1992 18.05.1992 02.10.1992 02.04.1993 07.07.1993 23.07.1993 23.08.1993 23.08.1993 31.08.1993 29.10.1993

УНУТМАЙАГ! ФЦЗУЛИ вя ЪЯБРАЙЫЛЫН ИШЬАЛЫНДАН 24 ИЛ КЕЧДИ

ШЯКИДЯ ЙЕНИ ОТЕЛ

(Ятрафлы: нювбяти сайымызда)

Али мяктябляря гяbul imtahanlarыnda 60 Шяkili gяnc 600-dяn yuxarы bal toplayыb Bu il ali mяktяblяrя daxil olmaq цчцn sяnяd vermiш 1090 шяkili mяzundan 674-ц tяlяbя adыnы qazanыb. Mяzunlardan 145-и 500-dяn, 60-ы isя 600-dяn yuxarы bal toplayыb.

Avqustun 26-da Шяkinin Heydяr Яliyev prospektindя yeni tikilmiш "Yaffle Иnn" oteli istifadяyя verilib. (Ятрафлы сящифя 4-дя)

Bu barяdя Шяki Шяhяr Tяhsil Шюbяsindяn mяlumat verilib. Builki qяbul imtahanlarыnda Шяki шяhяr 18 saylы tam orta mяktяbin mяzunu

Яfsanя Rяsulova rayon цzrя hamыdan чox bal (685) toplayaraq Bakы Dюvlяt Universitetinin hцquq fakцltяsinя qяbul olunub. Шяhяr 19 saylы tam orta mяktяbin mяzunu Qюnчя Muradlы 684 balla Azяrbaycan Dюvlяt Иqtisad Universitetinя, 10 saylы tam orta mяktяbin mяzunu Sяfurя Eminova isя 681 balla Azяrbaycan Tibb Universitetinя daxil olub.

Ятрафлы: сящифя 5-дя

XЫЫЫ Dцnya Skaut Gяnclяr Forumunun iшtirakчыlarы Шяkidя

Ятрафлы: сящифя 4-дя


ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 2

№ 08 (154), Август 2017

Mяdяniyyяt vя turizm naziri Шяkiдя "Poeziyamыzыn Bяxtiyarы" Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti Иlham Яliyevin tapшыrыьыna яsasяn, mяrkяzi icra hakimiyyяti orqanlarыnыn rяhbяrlяri hяr ay шяhяr vя rayonlarda яhali ilя gюrцшlяr keчirir. Mяdяniyyяt vя turizm naziri Яbцlfяs Qarayev avqustun 1-dя Шяki шяhяrindяki Sabit Rяhman adыna Шяki Dюvlяt Dram Teatrыnыn binasыnda Шяki, Balakяn, Qax, Oьuz vя Zaqatala rayonlarыndan vяtяndaшlarы qяbul edib.

Qяbula yazыlan Шяki sakinlяri 2 saylы musiqi mяktяbinin шяhяrin Qala divarlarы яrazisindя yerlяшяn tarixi binaya kючцrцlmяsi, Шяkidя fяaliyyяt gюstяrяn muzeylяrin respublikamыzdan keчяn beynяlxalq turizm marшrutlarыna daxil edilmяsi, kitabxanalarыn tяdris vяsaitlяri vя elmi nяшrlяrlя tяmin edilmяsi barяdя xahiшlяrini diqqяtя чatdыrыblar. Balakяndяn qяbula gяlяn vяtяndaшlar tяrяfindяn rayon яrazisindяki "Pяri qalasы" tarixi abidяsindя tяmir-

Tяdbirdяn юncя Яbцlfяs Qarayev цmummilli lider Heydяr Яliyevin шяhяr Иcra Hakimiyyяti binasыnыn qarшыsыndakы abidяsinin юnцnя gцl dяstяsi qoyaraq xatirяsini ehtiramla yad edib. Nazirliyin mяsul яmяkdaшlarыnыn iшtirak etdiklяri qяbulda 20-dяn чox vяtяndaшыn mцraciяtinя baxыlыb. Яvvяlki gюrцшlяrdя olduьu kimi, bu dяfя dя mцraciяtlяr yerlяrdя mяdяniyyяt mцяssisяlяrinin fяaliyyяti, tariximяdяni abidяlяrin tяmir-bяrpasы, bюlgяlяrdя turizmin tяшviqi vя digяr mяsяlяlяrlя baьlы olub.

bяrpa iшlяrinin aparыlmasы, regionda fяaliyyяt gюstяrяn hotellяrin mяdяniyyяt mцяssisяlяri ilя sыx яmяkdaшlыьыnыn qurulmasы, kitabxanalarыn mцxtяlif nяшrlяr, o cцmlяdяn turizm vя uшaq яdяbiyyatы ilя tяmin edilmяsi, rayon tarixdiyarшцnaslыq muzeyindя tяrtibat iшlяrinin aparыlmasы barяdя mцraciяtlяr edilib. Qax sakinlяri 2011-ci ildя yaradыlmыш "Ичяribazar" Turizm vя mяdяniyyяt mяrkяzinin fяaliyyяti, Qaxbaш kяndindя modern kяnd kitabxana layihяsi vя digяr mяsяlяlяrlя baьlы nazirя mцraciяt ediblяr. Oьuz sakinlяri tяrяfindяn 1986-cы ildяn fяaliyyяt

gюstяrяn "Oьuz" ailя ansamblыna xalq kollektivi adыnыn verilmяsi, rayon uшaq musiqi mяktяbinin fortepiano alяti ilя tяchiz olunmasы, Calud kяndi яrazisindя mяbяdin tяmir edilmяsi vя turizm marшrutlarыna salыnmasы, mцalicяvi otlarыn tяbliьi mяqsяdilя "Шяfa" bayramыnыn keчirilmяsi ilя baьlы tяkliflяr sяslяndirilib. Zaqatala rayonundan qяbula gяlяnlяrin mцraciяtlяri Шяki, Oьuz, Qax, Zaqatala, Balakяn zonasы цzrя rяqs mцsabiqяsinin tяшkili, rayonda fыndыq festivalыnыn keчirilmяsi, kitabxana fondlarыna rus dilindя uшaq vя bяdii яdяbiyyatlarыn verilmяsi vя digяr mяsяlяlяr barяdя olub. Qяbulda vяtяndaшlarыn mцraciяtlяrinin bir qismi hяllini tapыb, qaldыrыlan digяr mяsяlяlяr araшdыrыlmasы цчцn nяzarяtя gюtцrцlцb vя lazыmi tяdbirlяrin gюrцlmяsi ilя baьlы tapшыrыqlar verilib. Nazirliyin fяaliyyяt dairяsinя aid olmayan mцraciяtlяr aidiyyяti qurumlara чatdыrыlmaq цчцn qeydя alыnыb. Nazir Яbцlfяs Qarayev jurnalistlяrя mцsahibяsindя юlkя baшчыsыnыn tapшыrыьы ilя шяhяr vя rayonlarda mцtяmadi olaraq keчirilяn bu cцr gюrцшlяrin яhяmiyyяtini bir daha diqqяtя чatdыrыb. Bildirib ki, vяtяndaшlarla цnsiyyяt, onlar tяrяfindяn irяli sцrцlяn tяklif vя tяшяbbцslяr yerlяrdя mяdяniyyяt vя turizm iшinin daha sяmяrяli tяшkilinя zяmin yaradыr. Nazir tarixi-mяdяni irsin qorunmasы, muzeylяrdя ekspozisiyalarыn yenilяnmяsi ilя baьlы tяшяbbцslяri xцsusi qeyd edib. Regionlarda turizmin inkiшaf etdirilmяsinin hяr zaman dюvlяt baшчыsыnыn diqqяt mяrkяzindя olduьunu vurьulayan Яbцlfяs Qarayev gюrцшdя bu xцsusda sяslяnяn tяkliflяrin dя nяzяrdяn keчirilяcяyini deyib.

Xalq Шairi Bяxtiyar Vahabzadяnin anadan olmasыnыn 92-ci ildюnцmц onun doьulduьu Шяki шяhяrindя qeyd edilib.

Шяhяr rяhbяrliyi, ictimaiyyяt nцmayяndяlяri, ziyalыlar avqustun 16-da unudulmaz шairin шяhяrin mяrkяzindяki parkda qoyulmuш bцstц юnцnя gцl dяstяlяri dцzцb, xatirяsini ehtiramla yad ediblяr. Tяdbir iшtirakчыlarы daha sonra Шяki Rayon Mяrkяzlяшdirilmiш Kitabxana Sisteminin Nakam adыna Mяrkяzi Kitabxanasыnda "Poeziyamыzыn Bяxtiyarы" adlы kitab sяrgisi ilя tanыш olublar. Tяdbirdя чыxыш edяnlяr Bяxtiyar Vahabzadяnin Azяrbaycan sюz sяnяtinin inkiшafыnda xidmяtlяrindяn danышыb, шairin yaradыcыlыьыnыn

mцxtяlif mяqamlarыna toxunublar. Bildirilib ki, 2009-cu ilin fevralыnda яbяdiyyяtя qovuшmuш Bяxtiyar Vahabzadяnin xatirяsi hяmyerlilяri tяrяfindяn daim яziz tutulur. Шairin yaradыcыlыьы Azяrbaycan bяdii fikrinin zяnginlяшmяsindя mцhцm rol oynayыb. O, Vяtяninя, doьulduьu yerя baьlы insan olub. Яsяrlяrindя Шяkiyя xas kolorit, zяka, dяrin dцшцncя tяrzi юzцnц gюstяrir. Xalqыmыzыn dцшцncя vя arzularы, hiss vя duyьularы, istяk vя maraqlarы ilя yaшayan Bяxtiyar Vahabzadяnin zяngin yaradыcыlыьы poeziyamыzыn, шerimizin cюvhяri olub.

"Шяki-Иpяk" ASC-dя burucu vя toxucu istehsalatlarыn fяaliyyяtlяri bяrpa olunub Prezident Иlham Яliyevin birbaшa diqqяt vя qayьыsы ilя respublikamыzda baramaчыlыьыn inkiшaf etdirilmяsi, ipяkчiliyin mцasir infrastrukturunun yaradыlmasы istiqamяtindя hяyata keчirilяn tяdbirlяr nяticяsindя bu il Azяrbaycanda barama istehsalыnыn bir neчя dяfя artaraq 244 tona чatmasы шimal-qяrb bюlgяsinin яn iri sяnaye mцяssisяlяrindяn olan "Шяki-Иpяk" ASC-nin fяaliyyяtini yenidяn canlandыrыb. Гейд едяк ки, иyulun 3-dяn mцяssisяnin baramaaчan istehsalatы iшя salыnыb vя burada yenidяn xam ipяk istehsalыna baшlanыlыb. Avqustun яvvяlindяn etibarяn isя artыq mцяssisяnin burucu vя toxucu istehsalatlarыnыn da fяaliyyяtlяri bяrpa edilib. AZЯRTAC-ыn mцxbiri bu istehsal sahяlяrindя olub, iшчilяrlя sюhbяtlяшib. Kцmчцlяrdяn tяdarцk olunan yaш barama mцяssisяnin xammal шюbяsindя чeшidlяnib tяmizlяndikdяn sonra baramaaчan istehsalatыna gюndяrilir. Burada istehsal olunan xam ipяk sap daha sonra mцяssisяnin burucu istehsalatыna daxil olur. Bir teldяn ibarяt olan ipяk sap sexdяki dяzgahlarыn kюmяyi ilя alыcыnыn sifariшinя яsasяn, 3 teldяn

10 telяdяk qalыnlыqda burulur. Hazыrda bu istehsal sahяsindя 25 iшчi чalышыr. Texnoloq Firidя Hяшimovanыn bildirdiyinя gюrя, sexin fяaliyyяtinin bяrpa edilmяsi iшчilяr tяrяfindяn bюyцk razыlыqla qarшыlanыb. Ишчilяrlя sюhbяt zamanы burucular Xatirя Baьbanlы, Sevil Kяrimova, Tamella Taьыyeva vя baшqalarы avqustun 4-dя Qaxda keчirilяn respublika mцшavirяsindя Prezident Иlham Яliyevin "Шяki-Иpяk" ASC-nin fяaliyyя-

tinin gцclяndirilmяsi ilя baьlы sюylяdiyi fikirlяri bюyцk sevinc hissi ilя qarшыladыqlarыnы vurьulayыb, mцяssisяnin fяaliyyяtinin yenidяn bяrpa edilmяsinя gюstяrdiyi qayьыya gюrя kollektiv adыndan dюvlяtimizin baшчыsыna minnяtdarlыqlarыnы bildiriblяr. Burulmuш ipяk sap sonra mцяssisяnin toxucu istehsalatыna gюndяrilir. Иstehsalatыn meneceri Abbas Иsrafilovun bildirdiyinя gюrя, burada 70

iшчi чalышыr. Иstehsalatda SSRИ-dя istehsal olunmuш 96 яdяd kюhnя dяzgahla yanaшы, Almaniya istehsalы olan 6 яdяd яn mцasir toxucu avadanlыьы da quraшdыrыlыb. Bu dяzgahlarыn mяhsuldarlыьы яvvяlkilяrdяn bir neчя dяfя чoxdur. Sexdя toxunan ipяk parчadan яsasяn kяlaьayы istehsalыnda istifadя olunur. Иpяk parчanыn qalan hissяsi isя sifariшя uyьun olaraq doьranыr, boyaq-bяzяk sexindя yuyulub aьardыlыr vя daha sonra satышa gюndяrilir. Sexdя чalышan iшчilяrin orta aylыq яmяkhaqqы 165-390 manat tяшkil edir. Toxucu istehsalatыnda чalышan яriшчi Sona Sadiqova vя baшqalarы onlar цчцn yaradыlan шяraitdяn razы qaldыqlarыnы bildiriblяr. Sяhmdar Cяmiyyяtin idarя heyяtinin sяdri Nizami Qяribov bildirib ki, hazыrkы xammal ehtiyatы ilя mцяssisяnin burucu, toxucu vя digяr istehsal sahяlяri 8 ay mцddяtindя normal fяaliyyяt gюstяrя bilяcяk. Mцяssisя rяhbяri deyib ki, Prezident Иlham Яliyevin mцшavirяdя qeyd etdiyi kimi, nюvbяti ildя юlkяdя barama istehsalыnыn 500 tona чatdыrыlmasы qarшыya hяdяf olaraq qoyulub. Xammal ehtiyatыnыn artmasы mцяssisяnin ilboyu fasilяsiz fяaliyyяtini tяmin edяcяk, eyni zamanda, ikinюvbяli iш rejiminя keчmяk dя mцmkцn olacaq.


№ 08 (154), Август 2017

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

Daxili iшlяr naziri Шяkidя vяtяndaшlarы qяbul edib

сящ. 3

"Gяnc Иlhamчыlar" Шяkidя Nяsimi rayonunun "Gяnc Иlhamчыlar" Шяki шяhяrindя tяшkil olunmuш yay dцшяrgяsiндя олмушлар.

Гязетимизин ютян сайында мялумат вермишдик ки, Азярбайъан Республикасынын daxili iшlяr naziri, generalpolkovnik Ramil Usubov avqustun 26-da Шякидя бюлэямизин вятяндашлары иля эюрцшяъяк. Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti Иlham Яliyevin tapшыrыьыna яsasяn, mяrkяzi icra hakimiyyяti orqanlarы rяhbяrlяrinin шяhяr vя rayonlarda vяtяndaшlarыn qяbulu cяdvяlinя uyьun olaraq, daxili iшlяr naziri, general-polkovnik Ramil Usubov avqustun 26-da Шяki ШяhяrRayon Polis Шюbяsindя daxili iшlяr orqanlarыnыn fяaliyyяti vя sяlahiyyяti ilя baьlы mяsяlяlяrlя яlaqяdar nюvbяti qяbul keчirib. Qяbulda Шяki dя daxil olmaqla яtraf 6 шяhяr vя rayondan, eyni zamanda, hяmin bюlgяdя mяskunlaшmыш qaчqыn vя mяcburi kючkцnlяr-

dяn mцraciяt edяn 38 nяfяr iшtirak edib. Vяtяndaшlarы шяxsяn dinlяyяn nazir onlarы narahat edяn problemlяrin operativ шяkildя, mюvcud qanunvericiliyя uyьun hяlli цчцn aidiyyяti baш idarя vя xidmяt rяislяrinя konkret tapшыrыqlar verib. Mцraciяtlяrin bюyцk яksяriyyяti elя yerindяcя hяllini tapыb. Tяdbirdя iшtirak edяnlяr onlara gюstяrilяn diqqяt vя qayьыya, yerlяrdя davamlы olaraq vяtяndaшlarыn qяbulunun tяшkilinя, dюvlяt qurumlarыnыn rяhbяrlяri tяrяfindяn яrizя vя mцraciяtlяrinя operativ yanaшыlmasыna, hяssas mцnasibяtя gюrя Azяrbaycan Prezidentinя minnяtdarlыqlarыnы bildiriblяr.

Шяki teatrы yeni mюvsцmц "Davul sяsi" ilя aчacaq Sabit Rяhman adыna Шяki Dюvlяt Dram Teatrыnыn kollektivi sentyabrыn ikinci yarыsыnda reallaшacaq yeni teatr mюvsцmцnцn aчыlыш gцnцndя tamaшaчыlara tцrk dramaturqu Hidayяt Sayыnыn "Davul sяsi" яsяri яsasыnda sяhnяlяшdirilяn eyniadlы tamaшanы tяqdim edяcяk. Teatrыn baш rejissoru, Яmяkdar Иncяsяnяt Xadimi Mirbala Sяlimlinin quruluш verdiyi tamaшada яsas rollarы Яmяkdar artistlяr Иqrar Salamov, Xanlar Hяшimzadя, aktyorlar Akif Yusifov, Lalя Mяmmяdova, Fidan Lяtifova, Nяrmin Abbasova vя

baшqalarы ifa edяcяklяr. Tamaшanыn quruluшчu rяssamы Nicat Mяmmяdov, geyim цzrя rяssamы Gцnel Xasmяmmяdova, rяqslяrin quruluшu isя Чingiz Novruzяliyevindir. Teatrda, eyni zamanda, danimarkalы yazычы, mяшhur naьыlчы Hans Xristian Andersenin "Kralыn tяzя libasы" naьыlы яsasыnda sяhnяlяшdirilяn eyniadlы tamaшa цzяrindя mяшqlяr dя yekunlaшmaq цzrяdir. Avropa Иttifaqыnыn Azяrbaycandakы nцmayяndяliyinin sifariшi яsasыnda hazыrlanan tamaшa sentyabrыn sonunadяk teatrsevяrlяrя tяqdim olunacaq.

Иyul ayыnыn 24-dяn 31-dяk olan mцddяtdя Шяkinin "Cяnnяt baьы" adlanan istirahяt mяkanыnda Bakы шяhяri Nяsimi rayonunun mяktяblilяrindяn ibarяt "Gяnc Иlhamчыlar"ыn yay istirahяt dцшяrgяsi tяшkil olunmuшdur. "Gяnc Иlhamчыlar"ыn yay dцшяrgяsi Nяsimi Rayon Иcra Hakimiyyяtinin Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяti ilя birgя layihяsi яsasыnda hяyata keчirilmiшdir. Dцшяrgя iшtirakчыlarы bir hяftя яrzindя Шяkinin gяzmяli-gюrmяli yerlяri, tarixi abidяlяri ilя yaxыndan tanыш olmaq imkanы яldя etmiшlяr. Иyul ayыnыn 31-dя Шяkidя tяшkil olunmuш

"Gяnc Иlhamчыlar"ыn yay dцшяrgяsi baшa чatmышdыr. Bu mцnasibяtlя keчirilяn mяrasimdя musiqiчilяrin ifasыnda mцxtяlif cцr rяqslяr vя vяtяnpяrvяr ruhda mahnыlar ifa edilmiшdir. Balaca mцsiqiчilяrin dя birbirindяn maraqlы milli vя xarici rяqslяri tamaшaчыlar tяrяfindяn alqышlarla qarшыlanmышdыr. Tяdbirin sonunda чыxыш edяn Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Elxan Usubov vя Nяsimi Rayonu Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы Asif Яsgяrov gяlяcяkdя bu cцr dцшяrgяlяrin davamlы olacaьыnы bildirmiш, istirahяt mцddяtindя keчirilmiш yarышlarыn qaliblяrinя fяxri fяrmanlar vя hяdiyyяlяr tяqdim etmiшdilяr.

Шяkidя Qurban bayramы mцnasibяti ilя xeyriyyя tяdbirlяri tяшkil olunmuшdur Rayon icra hakimiyyяtinin tяшkilatчыlыьы ilя idarя vя tяшkilatlar, iш adamlarы, ayrы-ayrы xeyriyyячilяr tяrяfindяn qurbanlar kяsilмиш, Шяki шяhяrindя, rayonun qяsяbя vя kяndlяrindя yaшayan imkansыz ailяlяrя paylanмышдыр.

vя Aztяminatlы Ailяlяrя Иctimai Dяstяk Fondunun birgя tяшkilatчыlыьы ilя "Aytac" шadlыq sarayыnda aztяminatlы ailяlяrin цzvlяri цчцn bayram sцfrяsi aчыlыb. Tяdbiri giriш sюzц ilя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin mяsul iшчisi Mayis Sя-

Qurban bayramы mцnasibяtilя sentyabrыn 1-dя Яmяk vя Яhalinin Sosial Mцdafiяsi Nazirliyinin, Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin vя Яlillяrя

limov aчыb. Bildirilib ki, Qurban bayramы Иslam alяminin яn mюhtяшяm vя mцqяddяs bayramыdыr, dяrin tarixя malikdir, hяr il dцnya mцsяlmanlarы tяrяfindяn qeyd edilir.

Sonra чыxыш edяn Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяti baшчыsыnыn mцavini Zяrinя Cavadova iшtirakчыlarы bayram mцnasibяtilя tяbrik edib, onlara яminamanlыq, cansaьlыьы vя sцfrяlяrinя ruzi-bяrяkяt arzulayыb. O, Шяki шяhяrindя яhalinin sosial mцdafiяsi sahяsindя gюrцlяn iшlяrdяn danышыb, aztяminatlы ailяlяrя gюstяrilяn dяstяyя gюrя Яlillяrя vя Aztяminatlы Ailяlяrя Иctimai Dяstяk Fondunun rяhbяrliyinя юz minnяtdarlыьыnы bildirib. Tяdbirdя чыxыш edяn Яlillяrя vя Aztяminatlы Ailяlяrя Иctimai Dяstяk Fondunun direktoru Gцlbяniz Bayramova fondun fяaliyyяti haqqыnda mяlumat verib, tяdbirlя baьlы tяшkilatчыlыq iшlяrinя gюrя Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsыna tяшяkkцr edib, bu cцr layihяlяrin Шяki шяhяrindя davam edяcяyini bildirib. Aztяminatlы ailяlяrin цzvlяri onlara gюstяrilяn qayьыya gюrя xeyirxah яmяl sahiblяrinя minnяtdarlыqlarыnы bildirib, xalqыmыza sevinc dolu gцnlяr arzulamышlar. Sonra tяdbir musiqi proqramы ilя davam etdirilib. Sonda tяdbir iшtirakчыlarыna bayram sovqatы paylanыlыb.


сящ. 4

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

Kiчik Dяhnяdя yeni yol istifadяyя verilди

№ 08 (154), Август 2017

ШЯКИДЯ ЙЕНИ ОТЕЛ Avqustun 26-da Шяkinin Heydяr Яliyev prospektindя yeni tikilmiш "Yaffle Иnn" oteli istifadяyя verilib. Отелин ачылышы mцnasibяtиlя keчirilяn mяrasimindя шяhяr rяhbяrliyi, ictimaiyyяtin nцmayяndяlяri vя шяhяr sakinlяri iшtirak edib. Bildirilib ki, respublikamыzыn regionlarыnda mцasir turizm obyektlяrinin inшasы юlkяmizdя istяr yerli, istяrsя dя xarici iqtisadi qurumlar цчцn yaradыlmыш яlveriшli mцhitdяn irяli gяlir. Turizmin inkiшafы юlkяmizdя otel biznesinin

Avqust ayыnыn 21-dя Шяkinin Kiчik Dяhnя kяndindя yeni asfalt юrtцk чяkilmiш yolun istifadяyя verilmяsi ilя baьlы tяdbir keчirilib. Rayon rяhbяrliyinin, ictimaiyyяtin nцmayяndяlяrinin vя kяnd sakinlяrinin iшtirak etdiyi tяdbiri giriш sюzц ilя icra hakimiyyяti baшчыsыnыn Kiчik Dяhnя kяnd inzibati яrazi dairяsi цzrя nцmayяndяsi Aslan Mirhяsяnov aчыb. Tяdbirdя чыxыш edяn Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяtinin baшчыsы cяnab Elxan Usubov kяnd sakinlяrini яlamяtdar hadisя mцnasibяtilя tяbrik edib, yolun чяkiliшindя zяhmяti olan hяr kяsя шяhяr icra hakimiyyяtinin adыndan tяшяkkцr bildirib. O qeyd edib ki, Шяkiyя bюyцk hяcmli investisiyalar cяlb olunur, шяhяrdя vя ayrы-ayrы yaшayыш

geniшlяndirilmяsini vя keyfiyyяtcя yeni mяrhяlяyя qяdяm qoymasыnы zяruri edir. Шяki шяhяrindя dя turizm potensialыnыn inkiшaf etdirilmяsi diqqяt mяrkяzindяdir. Bu baxыmdan yeni tikilmiш otel dя mцhцm яhяmiyyяt daшыyыr. Sonra yeni otelin rяmzi aчыlышыnы bildirяn lent kяsilib. Tяdbir iшtirakчыlarы oteldя yaradыlmыш шяraitlя tanыш olublar.

mяntяqяlяrindя infrastruktur layihяlяri, hяmчinin, sosial layihяlяr icra olunur. Bцtцn bunlar insanlarыn sosial rifah halыnыn yaxшыlaшdыrыlmasыna yюnяlib. Tяdbirdя kяnd aьsaqqallarы adыndan чыxыш edяn Maarif Abdurahmanov gюrцlяn iшlяrя gюrя юlkя baшчыsыna, eyni zamanda шяhяr rяhbяrliyinя dяrin minnяtdarlыьыnы bildirib. Sonra yeni yolun rяmzi aчыlышыnы bildirяn lent kяsilib. Qeyd edяk ki, yeni istifadяyя verilяn yolun uzunluьu 7,5 km-dir. Tikinti iшlяri yerli sahibkarlarыn vя kяnd sakinlяrinin vяsaiti hesabыna, yerli icra hakimiyyяti orqanlarыnыn dяstяyi ilя hяyata keчirilib. Tikinti iшlяrinя cari ilin may ayыnda baшlanыlыb vя avqust ayыnda iшlяr yekunlaшыb.

XЫЫЫ Dцnya Skaut Gяnclяr Forumunun iшtirakчыlarы Шяkidя

Сahibkarlara 578 min manat gцzяшtli kredit verilди Иqtisadiyyat Nazirliyinin Sahibkarlыьa Kюmяk Milli Fondunun tяшkilatчыlыьы ilя iyunun 1-dя Шяki rayonunda keчirilяn iшgцzar forum чяrчivяsindя Шяki vя яtraf

intensiv tцtцnчцlцk vя arычыlыq tяsяrrцfatlarыnыn, quru tцtцn saxlanыlmasы цчцn anbar, tцtцn emalы, sцd emalы mцяssisяsi vя otelin yaradыlmasы цzrя nцmunяvi investisiya layihяlяrinin tяqdimatы keчirilib. Diqqяtя чatdыrыlыb ki, kiчik hяcmli investisiya layihяlяrinin цmumi dяyяrinin 100 faizяdяk hissяsi dюvlяtin

bugцnkц tяdbirdя verilяn kreditlяr dя daxil olmaqla, indiyяdяk Шяki-Zaqatala iqtisadi rayonunda fяaliyyяt gюstяrяn 2141 investisiya layihяsinin maliyyяlяшdirilmяsinя 98,7 milyon manat gцzяшtli kredit verilib. Dюvlяt baшчыsыnыn tцtцnчцlцyцn inkiшafы ilя baьlы verdiyi tapшыrыьa uyьun olaraq, bu sahяyя dюvlяtin

rayonlarda fяaliyyяt gюstяrяn sahibkarlыq subyektlяrinя 578 min manat gцzяшtli kredit verilib. Verilяn kreditlяr яsasяn, heyvandarlыq, baьчыlыq, tцtцnчцlцk, чiyяlяk яkini vя digяr sahяlяrin inkiшafыna yюnяldilяcяk. Tяdbir чяrчivяsindя яvvяlcя rayonun iqtisadi potensialыnыn reallaшdыrыlmasы istiqamяtindя sahibkarlarla mцzakirяlяr aparыlыb, Шяki rayonunun iqtisadi potensialыna uyьun olaraq iri fermer, baьчыlыq, cins heyvandarlыq,

gцzяшtli kreditlяri hesabыna maliyyяlяшdirilяcяk. Sahibkarlara nцmunяvi layihяlяr vя metodiki materiallar paylanыlыb. Ишgцzar forumda Sahibkarlыьa Kюmяk Milli Fondunun icraчы direktorunun mцavini Arif Vяlimяmmяdov Fondun юzяl bюlmяnin inkiшafыnda, xцsusilя regionlarda sahibkarlыq fяaliyyяtinin geniшlяndirilmяsi istiqamяtindя hяyata keчirdiyi tяdbirlяr barяdя mяlumat verib. Bildirilib ki, цmumilikdя,

maliyyя dяstяyi daha da gцclяndirilib. Цmumilikdя, indiyяdяk tцtцnчцlцk sahяsindя fяaliyyяt gюstяrяn 80-я yaxыn sahibkara 2 milyon manatdan чox gцzяшtli kredit verilib. Diqqяtя чatdыrыlыb ki, Fond tяrяfindяn bu gцnяdяk Шяki rayonundan olan 474 sahibkara 28,6 milyon manat gцzяшtli kredit ayrыlыb. Tяdbir чяrчivяsindя Шяkidя dюvlяtin gцzяшtli krediti ayrыlan tцtцnчцlцk tяsяrrцfatыna baxыш keчirilib.

Шяki vя яtraf rayonlarda fяaliyyяt gюstяrяn sahibkarlara 578 min manat gцzяшtli kredit verilib.

Qяbяlя rayonunda keчirilяn XЫЫЫ Dцnya Skaut Gяnclяr Forumunun iшtirakчыlarы avqust ayыnыn 11-dя Шяki шяhяrinя sяfяr ediblяr. Шяfяr чяrчivяsindя forum iшtirakчыlarы Шяkinin tarixi abidяlяri, gюrmяli yerlяri ilя tanыш olublar. Qeyd edяk ki, XЫЫЫ Dцnya Skaut Gяnclяr Forumu Gяnclяr vя Иdman Nazirliyinin dяstяyi, Dцnya Skaut Hяrяkatы Tяшkilatыnыn vя Azяrbaycan Skautlar Assosiasiyasыnыn tяшkilatчыlыьы ilя keчirilib. Forumda 133 юlkяdяn 320 gяnc skaut iшtirak edib. Dцnya Skaut Hяrяkatы dцnyanыn 224 юlkяsi vя regionunda fяaliyyяt gюstяrir vя 40 milyon цzvц юz яtrafыnda birlяшdirir. 1907ci ildя yaradыlan Skaut Hяrяkatыnыn mяqsяdi gяnclяrin юzlяrini шяxsiyyяt kimi formalaшmasыna vя cяmiyyяtdя konstruktiv rol oynamasыna, onlarыn яn yaxшы dцnyanыn

qurulmasы iшindя iшtirakыna kюmяk edir. Azяrbaycan Skautlar Assosiasiyasы isя 1997-ci ildя fяaliyyяtя baшlayыb vя 2000-ci ildя Dцnya Skaut Hяrяkatыna цzv qяbul edilib. Юlkяmizdя gяnc nяslin tяrbiyяsindя mцhцm rol oynayan Azяrbaycan Skautlar Assosiasiyasыnыn 16 bюlgяdя 1750-dяn чox цzvц var.


№ 08 (154), Август 2017

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 5

674 Шякили mяzun tяlяbя adы qazanды Шяki rayonunun tяhsil iшчilяri 2016-2017-ci tяdris ilindя gяnc nяslin tяlimtяrbiyяsi, onlarыn kamil insan vя hяrtяrяfli шяxsiyyяt kimi yetiшdirilmяsi iшlяrindя цzяrlяrinя dцшяn vяzifяlяri шяrяflя yerinя yetiriblяr. Юtяn tяdris ilindя Шяkinin цmumtяhsil mяktяblяrini 1688 mяzun bitirib вя onlardan 674-ц tяlяbя adыnы qazanыb. Tяdris ilinin yekunlarыna gюrя, 3 mяzun Tяhsil Nazirliyi tяrяfindяn qыzыl medala layiq gюrцlцb. Tяdris ilindя Шяki mяktяblяrinin 104 yetirmяsi respublika vя beynяlxalq sяviyyяli yarыш vя mцsabiqяlяrdя iшtirak edib. Onlardan 71-i qaliblяr sыrasыnda yer alыb.

(Bu barяdя Шяki rayonunun tяhsil iшчilяrinin sentyabrыn 11-dя keчirilяn яnяnяvi konfransыnda mяlumat verilib.)

Konfransda Шяki Шяhяr Иcra Hakimiyyяti baшчыsыnыn mцavini Zяrinя Cavadova son

illяr юlkяmizdя tяhsilin inkiшafы ilя baьlы kompleks tяdbirlяrin hяyata keчirildiyini, tяhsil mцяssisяlяrinin maddi-texniki bazasыnыn mюhkяmlяndirilmяsi, mцяllimlяrin sosial mцdafiяsinin gцclяndirilmяsi istiqamяtindя mцhцm addыmlarыn atыldыьыnы diqqяtя чatdыrыb. Bildirilib ki, bцtцn bunlar Prezident Иlham Яliyevin, hяmчinin Azяrbaycan Respublikasыnыn Birinci vitseprezidenti, Heydяr Яliyev Fondunun prezidenti Mehriban Яliyevanыn tяhsil iшчilяrinя hяrtяrяfli qayьыsыnыn nяticяsidir. Bu diqqяt vя qayьы Шяkidяn dя yan keчmяyib. Tяkcя son 5 ildя rayonda 25 yeni mяktяb binasы tikilib vя ya яsaslы tяmir olunub. Konfransda шяhяr tяhsil шюbяsinin mцdiri Sцdabяr Иsmayыlovanыn 2016-2017-ci tяdris ilinin yekunlarы vя qarшыda duran vяzifяlяr barяdя hesabat mяruzяsi dinlяnilib. Bildirilib ki, юtяn тядрис ilindя Шяkinin 96 цmumtяhsil mяktяbindя 26 min

166 шagird tяhsilя cяlb edilib. Dяrs ilinin yekunlarыna gюrя, 1688 nяfяr attestat, 1932 nяfяr isя яsas tяhsil haqqыnda шяhadяtnamя alыb. Ali mяktяblяrя qяbul imtahanlarыnda iшtirak etmiш mяzunlardan 145-i 500 baldan, 60-ы isя 600 baldan yuxarы nяticя gюstяrib. Иmtahanlarda шяhяr 18 nюmrяli tam orta mяktяbin mяzunu Яfsanя Rяsulova rayon цzrя hamыdan чox (685) bal toplayaraq Bakы Dюvlяt Universitetinin hцquq fakцltяsinя daxil olub. Шяhяr 19 nюmrяli tam orta mяktяbin mяzunu Qюnчя Muradlы 684, шяhяr 10 nюmrяli tam orta mяktяbin mяzunu Sяfurя Eminova isя 681 bal toplayыblar. Diqqяtя чatdыrыlыb ki, cari ilin mayыnda mцяllimlяrin diaqnostik qiymяtlяndirilmяsi ilя baьlы keчirilяn imtahanda Шяki rayonu цzrя 3 min 310 mцяllim iшtirak edib. Onlardan 1098-i 40-49 bal, 677-si 50-59 bal, 4-ц isя maksimum nяticя gюstяrяrяk 60

bal toplayыblar. Шяki rayonu цzrя mцяllimlяrin topladыqlarы orta imtahan balы 40,1 olub. Tяhsil mцяssisяlяrinin maddi-texniki bazasыnыn mюhkяmlяndirilmяsi istiqamяtindя gюrцlяn iшlяrя toxunan mяruzячi sentyabrыn 15-dя rayonun kяndlяrindя 3 modul tipli mяktяb binasыnыn istifadяyя verilяcяyini, Baш Zяyzid kяndindя 624 шagird yerlik yeni mяktяb binasыnыn tikintisinin davam etdirildiyini diqqяtя чatdыrыb. Konfransda Tяhsil Na-

zirliyinin nцmayяndяsi Sяadяt Veysova юlkяmizdя tяhsilя gюstяrilяn yцksяk dюvlяt qayьыsыndan danышыb, mцяllimlяrя tюvsiyяlяrini bildirib. Konfransыn sonunda ali mяktяblяrя qяbul imtahanlarыnda yцksяk bal toplayan mяzunlara, respublika mцsabiqяlяrindя fяrqlяnяn mяktяblilяrя, hяmчinin diaqnostik qiymяtlяndirmяdя maksimum nяticя (60 bal) gюstяrяn mцяllimlяrя hяdiyyяlяr tяqdim olunub.

С Т А Т И С Т И К А

Шяки музейляри Yeganя QАФФАРОВА,

Шяki шяhяr Statistika idarяsinin бaш mяslяhяtчisi Azяrbaycan Respublikasыnыn Prezidenti Иlham Яliyevin 2007-ci il martыn 6-da "Azяrbaycanda muzey iшinin yaxшыlaшdыrыlmasы haqqыnda" imzaladыьы Sяrяncamda deyilir: "Azяrbaycanda muzey iшinin yaxшыlaшdыrыlmasыnыn юlkяmizin mяnяvi hяyatыnыn inkiшafы baxыmыndan яhяmiyyяtini vя perspektivlяrini nяzяrя alaraq elmi vя mяdяni sяrvяtlяrdяn hяrtяrяfli istifadя imkanlarыnы geniшlяndirmяk цчцn Azяrbaycanыn regionlarыnda fяaliyyяt gюstяrяn muzeylяrin mцasir standartlara uyьun tяmirinя, yeni avadanlыq vя zяruri eksponatlarla tяchizatыna dair xцsusi tяdbirlяr planы hazыrlansыn". Mяdяniyyяt vя Turizm Nazirliyi иля digяr aidiyyяti tяшkilatlar dюvlяt baшчыsыnыn gюstяriшinя яsasяn Azяrbaycanda muzeylяrin fяaliyyяtinin mцasir prinsiplяr яsasыnda mцvafiq olaraq yenidяn qurulmasы vя onun bцtцn ekspozisiyalarыnыn azяrbaycanчыlыq mяfkurяsinя uyьunlaшdыrыlmasы yolunda iшя baшladыlar. Hazыrda Azяrbaycanda 201 muzey fяaliyyяt gюstяrir: bunlardan 14-ц incяsяnяt, 7-si яdяbiyyat, 12-si tarix, 68-i tarix-diyarшцnaslыq, 5-i dюyцш шюhrяti, 43-ц ev, 52-si Heydяr Яliyev muzeylяridir. Шяki rayonunda isя ашаьыда адлары эюстярилян 7 muzey fяaliyyяt gюstяrir ки, bunlardan 1-i tarixi muzey, 3-ц xatirя muzeyi, 1-i diyarшцnaslыq muzeyi, 2-si incяsяnяt muzeyidir: zeyi;

R.Яfяndiyevin ev mu-

Шяki rayon Diyarшцnaslыq muzeyi; Шяki Xalq Tяtbiqi sяnяti muzeyi; Шяki rayon Dюvlяt Rяsm Qalareyasы; Sabit Rяhmanыn ev muzeyi; Heydяr Яliyev adыna

Xatirя muzeyы; M.F.Axundov adыna ev muzeyi. Muzeylяr zamanыn mцяyyяn mяqamыnы юzцndя yaшadan, uzaq vя yaxыn keчmiшdяn soraq verяn maddi-mяnяvi xяzinяdir. Nяsillяr vя tarixi mяrhяlяlяr arasыnda kюrpц vя яn yaxшы bяlяdчidir. Rayonda fяaliyyяt gюstяrяn muzeylяrdя 2016-cы ildяki eksponatlarыn sayы 10027 яdяd olmuшdur. Яvvяlki illя mцqayisяdя eksponatlarыn sayы 225 яdяd artmышdыr. Bu eksponatlardan 856 яdяdi tarixi muzeydя, 3306 яdяdi xatirя muzeyindя, 5083 яdяdi diyarшцnaslыq muzeyindя, 782 яdяdi incяsяnяt muzeyindяdir. Иl яrzindя nцmayiш et-

kimi qiymяtlяndirilmяlidir. Hesabat ilindя sяrgilяrin sayы 112 olmuш, onlardan 90-ы muzeylяrdя, 22-si muzeylяrdяn kяnarda olmuшdur. 2016-cы ildя muzeylяrя ekskursiyalarыn sayы 1510, яvvяlki ildяn 388 чox ekskursiya, ondan 206-sы xarici qonaqlarin ekskursiyasы olmuш, bu da яvvяlki ildяkindяn 77 ekskursiya чoxdur. Юlkя muzeylяrinin elяcя dя rayonumuzdakы muzeylяrin mюvcud vяziyyяtini daha da yaxшыlaшdыrmaq цчцn bu sahяdя bir sыra яlavя tяdbirlяrin hяyata keчirilmяsi zяrurяti dя юzцnц gюstяrmяkdяdir. Bu, bir tяrяfdяn maddi-mяnяvi abidяlяrin mцhafizяsi цчцndцrsя, digяr tяrяfdяn dя inkiшaf edяn, gцndяn-gцnя

dirilяn яшyalarыn sayы 5772 olmuшdur. Eksponatlarыn nяqqaшlыq (rяssamlыq), qrafika, heykяltaraшlыq, tяtbiqi incяsяnяt mяmulatы, arxeoloji яшyalar, mяiшяt vя etnoqrafik яшyalar, fotoшяkillяr, sяnяdlяr vя sair nюvlяri яsasяn muzeylяrdя sяrgilяnir. Azяrbaycan dюvlяtinin uьurlu mяdяniyyяt siyasяti nяticяsindя son illяr muzeylяrimizin dцnyanыn nцfuzlu muzeylяri ilя яlaqяlяri geniшlяnib, bu sahяdя beynяlxalq яmяkdaшlыq sahяsindя yeni nailiyyяtlяr яldя edilib. Цmummilli лiderimizin siyasi irsinin юyrяnilmяsi, azяrbaycanчыlыq mяfkurяsinin formalaшdыrыlaraq inkiшaf etdirilmяsi mяqsяdilя yaradыlan Heydяr Яliyev muzeylяri isя respublikada muzey шяbяkяsinin geniшlяndirilmяsi sahяsindя mцhцm hadisя

gюzяllяшяn mяmlяkяtimizin hяr bir mяdяniyyяt ocaьыnыn dцnya standartlarыna uyьun шяkildя hяyata qaytarыlmasы, bяrpa edilmяsi vя yaшamasыdыr. Hesabat ilindя muzeylяrя gяlяnlяrin sayы 32 min nяfяr, onlardan 4 min nяfяri xarici qonaqlar, fяrdi gяlяnlяrin sayы 17 min nяfяr, onlardan 1 min nяfяri xarici qonaqlar olmuшdur. Muzeylяrя gяlяnlяrin sayыnыn яvvяlki illя mцqayisяsi diаqramda gюstяrilmiшdir (min nяfяrlя). Rayonda muzeylяrdя чalышan iшчilяrin sayы 79 nяfяrdir вя onlardan 63 nяfяri qadыndыr. Bu iшчilяrdяn 8 nяfяri tarixi muzeylяrdя, 28 nяfяri xatirя muzeylяrindя, 22 nяfяri diyarшцnaslыq muzeylяrindя, 21 nяfяri incяsяnяt muzeylяrindя calышыrlar.

Бu il Шякидя 215 min tona йахын тахыл йыьылыб Dilшad ИЛЙАСОВА,

Шяki шяhяr Statistika idarяsi, аparыcы mяslяhяtчi "Torpaqlarыmыz, hava, su яrazimiz Azяrbaycanda kяnd tяsяrrцfatы mяhsullarы istehsalыnыn sцrяtlя artыrыlmasыna yюnяldilmяli, istifadя edilmяlidir."

Heydяr Яliyev. Яsasы Ulu юndяr tяrяfindяn qoyulmuш vя dahiyanя шяkildя hazыrlanmыш siyasi kursun bu gцn mюhtяrяm Prezidentimiz Иlham Яliyev cяnablarы tяrяfindяn uьurla hяyata keчirilmяsi юlkяmizin sosial-iqtisadi inkiшafыndakы dayanыqlыlыьыn baшlыca sяbяbidir. Иqtisadiyyatыn sяmяrяliliyinin artыrыlmasы vя rяqabяt qabiliyyяtinin yцksяldilmяsi istiqamяtindя qeyri-neft sektorunun inkiшafыnыn tяmin edilmяsi dюvlяtimizin яsas iqtisadi prioritetlяrindяndir. Bu mяqsяdlя юlkяdя aparыlan uьurlu iqtisadi siyasяt nяticяsindя iqtisadiyyatыn diversifikasiyasыna nail olunmasы ilя yanaшы, qeyri-neft sektorunun da цmumi daxili mяhsulda xцsusi чяkisi nяzяrя чarpacaq dяrяcяdя artmышdыr. Doьma respublikamыzыn iqtisadiyyatы dinamik шяkildя inkiшafdadыr. Respublikamыzыn iqtisadiyyatыnыn yцksяliшindя Шяki rayonunun юz payы vardыr. Шяki юlkяnin mцhцm kяnd tяsяrrцfatы rayonlarыndandыr. Rayonun relyefi, zяngin iqlimi, яkinя yararlы vя mяhsuldar torpaqlarы burada kяnd tяsяrrцfatыnыn bir чox sahяlяrinin inkiшafыna mцsbяt tяsir gюstяrmiшdir. Цmumiyyяtlя, rayonda kяnd tяsяrrцfatы mяhsullarы istehsalыnы artыrmaq цчцn daxili imkanlar чoxdur .Шяki rayonunun kяnd яhalisi яsasяn bitkiчilik vя heyvandarlыqla mяшьul olur. Respublikanыn яn iri taxыlчыlыq rayonlarыndan olan Шяkidя biчin kampaniyasы uьurla baшa чatmышdыr vя nяaliyyяtlяr ьюz qabaьыndadыr. Cari mюvsцmdя rayonda 66,8 min hektar sahяnin taxыlы biчilmiш vя hяmin sahяdяn 214,7 min ton mяhsul istehsal olunmuшdur. Hяr hektardan orta hesabla 32,1 sentner mяhsul gюtцrцlmцшdцr. Tяdarцk edilmiш taxыlыn 153,7 min tonu buьda, 60,4 min tonu arpa, 0,6 min tonu isя vяlяmirdir. Яvvяlki ilя nisbяtяn hяr hektardan mяhsuldarlыq 3.5 sentner чoxdur. Taxыlыn toplanmasыnda bir neчя kяnd inzibati яrazi dairяlяri fяrqlяnmiшlяr. Belя ki, Qayabaшы, Bolludяrя,Turan qяsяbя, Baш Gюynцk kяndlяrindя taxыlыn hяr hektardan mяhsuldarlыьы 33-34 sentner olmuшdur. Biчilmiш taxыl sahяlяri qыsa mцddяtdя kцlяшdяn tяmizlяnmiш vя sahяlяrdяn 51600 ton kцlяш toplanmышdыr. Hazыrda tяsяrrцfatlarda payыzlыq taxыl sяpini цчцn yay шumunun чыxarыlmasыna baшlanmышdыr vя bu iш mцtяшяkkil qaydada davam etdirilir.


ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 6

№ 08 (154), Август 2017

ЗИЙА ЯСЯДОВ

МЯРДАН ФЕЙЗУЛЛАЙЕВ

Бакы шящяр 5 сайлы хястяхананын баш щякими Зийа Ясядов дцнйасыны дяйишмишдир.

Azяrbaycanыn Яmяkdar artisti Mяrdan Feyzullayev dцnyasыnы dяyiшmiшdir.

Азярбайъан сящиййяси аьыр итки иля цзляшмишдир. Бакы шящяри 5 сайлы клиник хястяханасынын баш щякими, бир мцддят сящиййя назиринин мцавини олмуш щямйерлимиз, ъярращ Зийа Ясядов сентйабрын 25-дя эеъя саатларында цряктутмасындан вяфат етмишдир. Зийа Ясядов 1954-ъц ил сентйабрын 27-дя Шякидя анадан олмушдур. Доьма шящяриндя орта тящсилини баша вурдугдан сонра, 1971-ъи илдя Н.Няриманов адына Азярбайъан Тибб Институтуна гябул олмуш, 1977-ъи илдя ораны мцвяффягиййятля битирдикдян сонра ъярращ ихтисасына йийялянмишдир. Институту гуртардыгдан сонра 11 ай интерна кечдикдян сонра академик М.А.Топчцбашов адына Елми Тядгигат Ъярращиййя Институтунда ъярращ кими ямяк фяалиййятиня башламышдыр. 1980-84-ъц иллярдя Бакы шящяр 2 сайлы клиник хястяханасында вя 1985-ъи илдя Бакы 6 сайли тибб-санитар щиссясиндя ъярращ ишлямиш Зийа Ясядов 1985-ъи илдян Бакы шящяр 5 сайлы клиники хястяханасында фяалиййятини давам етдирмишдир. Зийа Ясядов 1992-93-ъц иллярдя Азярбайъан Республикасынын сящиййя назиринин мцавини вязифясиндя чалышдыгдан сонра, 1993-ъц ил октйабрын 5-дя Бакы шящяр 5 сайлы клиник хястяханасынын баш щякими вязифясиня тяйин олунмуш вя юмрцнцн сонуна гядяр щямин вязифяни иъра етмишдир. Зийа Ясядов щям дя Азярбайъанымызын совет ясарятиндян азад олмасы вя мцстягиллиййимиз уьрунда апарылан мцбаризянин фяал иштиракчысы олмушдур. Щяким вя баш щяким ишлядийи дюврдя она мцраъият едян хястялярин щамысынын дярин хюрмятини газанмыш, мадди-сосиал дурумундан асылы олмайараг саьламлыьында проблемляри олан щяр бир инсанын шяфа тапмасы цчцн ялиндян эяляни етмишдир. Бу эцн Фаъебоок сосиал шябякясиндя Зийа щяким щаггында мцхтялиф инсанларын - ону таныйанларын вя танымайанларын йаздыглары цряк сюзлярини охумаг кифайятдир ки, онун неъя тявазюкар инсан, йахшы рящбяр вя баъарыглы щяким олдуьуну билясян. Зийа Ясядов щям дя гайьыкеш аиля башчысы - ата вя баба иди. Онун ики ювлады вя беш нявяси вар. Щашийя: Мян Зийа щякими щяля орта вя али мяктяб илляриндян йахшы танысам да, онун ямяк фяалиййяти барядя мялуматлары дягигляшдирмяк цчцн рящбяри олдуьу хястяхананын кадрлар шюбяси иля телефон ялагяси сахладым. Юзцнц Эцлйа ханым кими тягдим едян хястяхана ямякдашынын сясинин батдыьыны щисс етдим. Вя о мяним “Нийя беля данышырсыныз?” суалыма аьламсынараг: ”Неъя данышмалыйам ки, еля эюзял инсаны итирмишик...” дейя ъаваб верди. Сонра ися баш щякиминин юлцмцндян чох кядярлянмиш Эцлйа ханым Зийа щякимин али мяктяби гуртардыгдан сонракы фяалиййяти барядя мцфяссял мялуматлары билдирди...

Шяki Bяlяdiyyяsinin kollektivi, Зийа Ясядовун ailяsinя, яzizlяrinя, yaxыnlarыna, dostlarыna bu aьыr xяbяrdяn sarsыldыьыnы bildirir vя dяrin hцznlя baш saьlыьы verir. Зийа щякимин яziz xatirяsi onu tanыyanlarыn yaddaшыndaн щеч вахт силинмяйяъякдир. Allah Rяhmяt elяsin.

М.НЯБИБЯЙОВ

Azяrbaycan mяdяniyyяtinя aьыr itki цz vermiшdir. Azяrbaycan Respublikasыnыn Яmяkdar artisti Mяrdan Fey-zullayev 2017-ci il avqust ayыnыn 13-dя, 58 yaшыnda Moskva шяhяrindя vяfat etmiшdir. Mяrdan Feyzullayev 1959-cu il fevral ayыnыn 3-dя Шяki шяhяrinin Kiш kяndindя anadan olmuшdur. O, 1979-1983cц illяrdя M.Яliyev adыna Azяrbaycan Dюvlяt Иncяsяnяt Иnctitutunun "Dram vя kino aktyorluьu" fakцltяsindя, 1984-1989-cu illяrdя B.Шukin adыna Moskva Ali Teatr Иnstitutunun "Rejissorluq" fakцltяsindя tяhsil almышdыr. 1983-cц ildя Шяki Dюvlяt Dram Teatrыnda aktyor kimi yaradыcыlыq yoluna qяdяm qoyan M.Feyzullayev, 1985-1989cu illяrdя hяmin sяnяt ocaьыnda quruluшчu rejissor, 1989-1998-ci illяrdя isя baш rejissor vяzifяsindя iшlяmiшdir. M.Feyzullayev mцxtяlif illяrdя Шяki teatrыnda M.F.Axundzadяnin "Hacы Qara" dramыnda Xudaverdы, U.Шekspirin "Romeo vя Cцlyetta" faciяsindя Paris, K.Чapekin "Aь xяstяlik" яsяrindя Professor, K.Morlonun "Bюyцk Teymurlяng" tarixi dramыnda Чingiz xan, C.Mяmmяdquluzadяnin "Sizi deyib gяlmiшяm" яsяrindя Pristav, B.Vahabzadяnin "Dar aьacы" dramыnda Ыbn Sцheyl, N.Dumbadzenin "Aь bayraqlar"ыnda Meburiшvili vя s.bu kimi obrazlar yaratmaqla yanaшы hяmin teatrda C.Mяmmяdquluzadяnin "Dяli yыьыncaьы" vя "Danabaш kяndinin mяktяbi", H.Cavidin "Ыblis", N.Dum-

badzenin "Aь bayraqlar", M.Bulqakovun "Ustad vя Marqarita", B.Vahabzadяnin "Dar aьacы", Я.Nesinin "Sяn Qara deyilsяn", И.Drutsenin "Kцrяn yabы", S.Vannusun "O шah ya qeyrisi, шah elя шahdыr", Ч.Aytmatovun "Яsrя bяrabяr gцn", S.Qяdirzadяdяnin "Gurultulu mяhяbbяt", Anarыn "Tяhminя vя Zaur", M.Bayciyevin "Duel", V.Sяmяdoьlunun "Yayda qartopu oyunu", R.Xяlilzadяnin "Meшяbяyi", S.Vurьunun "Vaqif" tamaшalarыna maraqlы quruluшlar vermiшdir. Mяrdan Feyzullayev 1999-cu ildяn Moskvada yaшayыrdы. O, Moskva шяhяrindя fяaliyyяt gюstяrяn "Dяrviш" Azяrbaycan Teatrыnыn direktoru vя bяdii rяhbяri idi. Rusiyada yaшayarkяn sяnяtчi "Na Perovskoy" Moskva Dram Teatrыnda "Gюydяn цч alma dцшdц", Simonov adыna Moskva Dram Teatrыnda E.Fedotovun "Moskvasayaьы reinkornasыya", Moskva "Kюlgя" Teatrыnda "Gюzя gюrцnmяz yollar ilя...", Moskva Komediya Teatrыnda Я.Nesinin "Юldцr mяni, яzыzыm!", S.Vannusun "O шah ya qeyrisi" , S.Mrojekin "Serenada", Moskva "Zцmrцd quшu" Teatrыnda Y.Kimin " Bataqlыqdakы mюcцzяlяr", Yerшovun "Qozbel at", R.Kiplinqin "Fil balasы", V.Rabadanыn "Balaca mяlяk", E.Шvartsыn "Kralыn yeni libasы", V.Qaufun "Soyuq цrяk", K.Qotsinin "Qarьa", E.Uspenscinin "Sehirsaz Bяhram", Mockva Azяrbaycan "Dяrviш" Teatrыnda M.F.Axundzadяnin "Lяnkяran xanыnыn vяziri", Elчinin "Шekspir", B.Vahabzadяnin "Gцlцstan", Ц.Hacыbяylinin "Arшin mal alan", N.Gяncяvinin "Leyli vя Mяcnun", C.Mяmmяdquluzadяnin "Anamыn kitabы" kimi janr etibarilя rяngarяng tamaшalar hazыrlamышdыr. Dяrviш teatrы Moskvada Azяrbaycan mяdяniyyяtini, mяnяviyyatыnы, tarixini, rus dilindя teatыr vasitяsi ilя rusiyalы tamaшaчыsыna tяqdim edib. Teatr "Lяnkaran xanыnыn vяziri", "Шekspir, "Gцlцstan", "Arшыn mal alan" kimi tamaшalarla rus tamaшaчыlarыnыn da bюyцk rяьbяti qazanmыш vя Rusiyanы qarыш-qarыш gяzmiшdir. Moskvanыn "Jar-ptitsa" teatrыnыn binasыnda avqustun 14-dя Mяrdan Feyzullayevlя vida mяrasimi keчirildikdяn sonra onun cяnazяsi Azяrbaycana gяtirilmiшdir. Аvqustun 15-dя hяmyerlimiz Mяrdan Feyzullayev anadan olduьu doьma Kiш kяndindя dяfn olunmuшdur.

Шяki Bяlяdiyyяsinin kollektivi, Mяrdan Feyzullayevin ailяsinя, яzizlяrinя, yaxыnlarыna, dostlarыna bu aьыr xяbяrdяn sarsыldыьыnы bildirir vя dяrin hцznlя baш saьlыьы verir. Mяrdan Feyzullayevin яziz xatirяsi onu tanыyanlarыn yaddaшыnda яbяdi yaшayacaq. Allah Rяhmяt elяsin.

АЛЛАЩ РЯЩМЯТ ЕЛЯСИН

ЕТИБАРСЫЗ ЩЕСАБ ЕДИЛИР

Шяки Бялядиййясинин коллективи, Шяки рущи-ясяб диспансеринин баш щякими Акиф Ясядуллайевя, ямиси оьлу АБДУЛЛА СИРАЪ ОЬЛУНУН вахтсыз вяфатындан кядярдяндиклярини билдрир вя дярин щцзнля баш саьлыьы верир. АЛЛАЩ РЯЩМЯТ ЕЛЯСИН.

Шяки шящяри, 31-ъи р-н, Зийа Бцнйадов кцчяси, ев 38 цнванда йашайан Мяммядова Вяфа Салис гызынын Шяхсиййят вясигяси итдийи цчцн етибарсыз сайылыр.

Шяки шящяр 10 сайлы орта мяктябин 1971-ъи ил мязцнлары, синиф йолдашлары Тющраб Щцсейнова, гардашы оьлу ЕМИЛ СЮЩРАБ ОЬЛУНУН вахтсыз вяфатындан кядярдяндиклярини билдрир вя дярин щцзнля баш саьлыьы верирляр. АЛЛАЩ РЯЩМЯТ ЕЛЯСИН. Шяки Бялядиййясинин коллективи, “Шяки тящсили” гязетинин баш редактору Бяшарят Сцлейманова, гардашы ЕЛШАДЫН вяфатындан кядярдяндиклярини билдрир, дярин щцзнля баш саьлыьы верир. АЛЛАЩ РЯЩМЯТ ЕЛЯСИН.

Шяки району Туран гясябясиндя мяскунлашмыш, Аьдам району, Мярзили кянд сакини Мяммядов Фариз Адил оьлунун адына верилмиш Щярби билет итдийи цчцн етиарсыз сайылыр. Шяки ройону, Бидейиз кянд сакини Махсудов Рамазан Мямяш оьлунун адына олан евин Гейдиййат вясигяси итдийи цчцн етибарсыз сайылыр." Шяки шящяри, Абдулла Шаиг кцчяси ев 45 цнванда йашамыш Гаффаров Янвяр Ялияшряф оьлунун адына олан евин (01.02.1965-ъи ил тарихли, № 9047/3103) Гейдиййат вясигяси итдийи цчцн етибарсыз сайылыр. Шяки шящяри, Гохмуг СТМФ, ев 5, мянзил 16 цнванда йашайан Мустафайев Анар Мяммядкярим оьлунун адына верилмиш Шяхсиййят вясигяси итдийи цчцн етибарсыз сайылыр. Гах шящяри, Х.Натяван кцчяси, ев 34 цнванда йашайан Ящмядов Елмир Афяр оьлунун адына верилмиш Сцрцъцлцк вясигяси итдийи цчцн етибарсыз сайылыр. Шяки шящяри, М.Я.Рясулзадя кцчяси, ев 39-да йашамыш Ящмядов Мяммяд Йусиф оьлунун адына верилмиш Торпаьа мцлкиййят щцгугуна даир Дювлят Акты (ЖН-873, Код 40401002) итдийи цчцн етибарсыз сайылыр.


№ 08 (154), Август 2017

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 7

АЗЯРБАЙЪАН БЯЛЯДИЙЙЯЛЯРИ

"Bяlяdiyyя qulluqчularыnыn peшя bayramы" tяsis edilsinmi? ...bяlяdiyyя цzvlяri bu tяklifi mцdafiя edirlяr. Hяr bir peшя bayramы gцnц qeyd edilяndя bяlяdiyyя sistemi vя bu sistemdя чalышan bяlяdiyyя qulluqчularы yada dцшцr. Чцnki bu sиstemdя чalышanlar belя bir gцnц qeyd etmirlяr... Xatыrladaq ki, hazыrda юlkяmizdя formalaшn 1607 bяlяdiyyяdя 15 min nяfяrя yaxыn bяlяdiyyя qulluчusu чalышыr. Bяs bu qяdяr insanыn чalышdыьы bir sahяnin peшя bayramы gцnц niyя qeyd edilmir? Цmumiyyяtlя belя bir gцnцn tяsis edilmяsi nя dяrяcяdя dцzgцndцr? Belediyye.info bu sualla bir sыra bяlяdiyyя sяdr vя цzvlяrinя mцraciяt edib. Tural Nяbiyev: (Fцzuli rayonu Horadiz шяhяri bяlяdiyyяsinin sяdri) "Юncя bu gцnlяrdя peшя bayramlarыnы qeyd edяn dюvlяt qulluqчularыnы tяbrik edirяm. Hяr birimiz bu dюvlяtin qulluqчularыyыq. Belя bяlяdiyyя qulluqчularыnыn peшя bayramы-

nыn tяsis edilmяsi bu sahяdя чalышanlarыn mяsuliyyяtini artыra bilяr." Sяbinя Abdullayeva: (Xяtai bяlяdiyyяsinin цzvц) "Bяlяdiyyя qulluqчularыnыn peшя bayramыnыn tяsis edilmяsini mяqbul sayыram." Aysel Яlizadя: (Binяqяdi bяlяdiyyяsinin цzvц) "Yalnыz bяlяdiyyя qulluqчularы deyil, цzvlяr elяcя dя mцfяttiшlяr цчцn peшя bayramыnыn tяsis edilmяsinя ehtiyac olduьunu dцшцnцrяm. Чцnki sadaladыqlarыmыn hяr birinin fяaliyyяti Bяlяdiyyяlяr цчцn mцhцmdцr."

Nizami bяlяdiyyяsi daha bir ilkя imza atыb Gяncя шяhяri Nizami rayon яrazisi цzrя quraшdыrыlan parkomatlar barяdя Belediyye.infoya aчыqlama verяn bяlяdiyyя sяdri Qoшqar Mяmmяdov bildirib ki, cari ildя bяlяdiyyя iclasыnыn qяrarыyla bяlяdiyyяmiz daha bir ilkя imza atыb. Belя ki, ilk pilot layihя olaraq Gяncя шяhяrindя Nizami Bяlяdiyyяsi tяrяfindяn "Park Qrup" MMC ilя 29 iyun 2017-ci il tarixli baьlanmыш mцqavilяyя яsasяn Gяncя шяhяrinin Nizami rayon яrazisindя яhalinin rahatlыьыnы tяmin etmяk, o cцmlяdяn nяqliyat tыxaclarыnыn aradan qaldыrыlmasы mяqsяdilя mцvяqqяti gцndцz avtodayanacaqlarda 10 parkomat quraшdыrыlыb. Sяdrin sюzlяrinя gюrя, quraшdыrыlan 10 parkomat цzrя "Park Qrup" MMC tяrяfindяn parkomatlara nяzarяt цчцn 16 nяfяr iшчi tяyin olunmaqla yeni uniforma ilя tяmin ediliblяr. Иlkin olaraq iшчilяrin hяr birinin orta aylыq яmяk щаггы 300 manat nяzяrdя tutulub. Sonda Q. Mяmmяdov Яlavя olaraq

Qoшqar Mяmmяdov, Gяncя шяhяri Nizami bяlяdiyyясинин sяdri Gяncя шяhяri Nizami rayon яrazisi цzrя 6 yeni parkomatыn quraшdыrыlmasы nяzяrdя tutulduьunu да bildirib.

Иntizar Rzayeva: (Sabunчu rayon Ramana bяlяdiyyяsinin sяdri) "Bяlяdiyyя qulluqчularыnыn peшя bayramыnыn tяsis edilmяsinя чox gюzяl yanaшыram. Юlkяmizdя bir чox sahяlяrdя чalышanlarыn peшя bayramы gцnц qeyd olunur. Odur ki, bяlяdiyyя qulluqчularыnыn da belя bir peшя gцnцnцn tяsis olunmasы цrяkaчan olardы."

Оьуз бялядиййясинин уьурлары Ариф ЪАВАДОВ, Oьuz bяlяdiyyяsinin sяdri Юlkяmizadя bяlяdiyyяlяrin fяaliyyяtя baшlamsыndan 18 ilяdяk vaxt keчir. Bu mцddяt яrzindя bяlяdiyyяlяrin tяшkili, satatusu, nizamnamяsi, sяlahiyyяtlяri, mцlkiyyяt maliyyя яsaslarы vя digяr normativhцququ sяnяdlяr qяbul edilmiш, bяlяdiyyяlяrin fяaliyyяtinin daim inkiшaf etdirilmяsinя dюvlяt qayьыsы gцclяndirilmiшdir. Bu baxыmdan Oьuz bяlяdiyyяsi dя fяaliyyяtя baшladыьы ilk gцndяn qarшыya qoyulmuш vяzifяlяri maksimum yerinя yetirmяyя чalышmышdыr. Nяticяdя юtяn altы ay яrzindя xeyli uьurlar qazanыlmышdыr. Gюrцlяn iшlяr barяsindя яhaliyя яtraflы mяlumatlar чatdыrыlmыш, yerli bцdcя daxilolmalar vя xяrclяr haqqыnda hяr kяs mяlumatlandыrыlmышdыr. Nюvbяti gюrцlяcяk iшlяr яtrafыnda mцzakirяlяr aparыlmыш, rяy vя tяkliflяr dinlяnildikdяn sonra mцvafiq qяrarlar qяbul edilmiшdir. Юtяn 6 ay яrzindя 6 iclas keчirilib. Иclaslarda 44 mяsяlя mцzakirя edilib. Mцzakirяyя чыxarыlan mяsяlяlяr arasыnda yazyay mюvsцmцnя hazыrlыq, шяhяrdя abadlыq, yaшыllaшdыrma, tяmir vя tikinti iшlяrinin aparыlmasы, fяrdi yaшayыш evlяrinin, sahibkarlыq fяaliyyяtinin hяyata keчirilmяsi mяqsяdilя яrazidя binalarыn tikintisinя torpaq sahяlяrinin ayrыlma-

sы vя s. olmuшdur. Buraya bayram vя sosial tяdbirlяrin keчirilmяsini dя яlavя etsяk fяaliyyяtimizin maшшtabы gюz юnцndя canlanar. Иclaslarda hяmчinin yerli bцdcяnin gяlirlяri vя xяrclяri, bяlяdiyyя qяrarlarыnыn icrasы vяziyyяti, yerli bцdcяnin formalaшdыrыlmasы, icrasы vя digяr mяsяlяlяr яtrafыnda da araшdыrmalar aparыlmыш vя mцvafiq qяrarlar qяbul edilmiшdir. Mцzakirя edilяn mяsяlяlяrin bir qismi dя sosial-iqtisadi problemlяrin hяlli ilя яlaqяdar olmuшdur. Bяlяdiyyя qanunvericiliyini яldя rяhbяr tutan tяшkilatыmыz qяbul edilmiш bяlяdiyyя aktlarыnы qяbul etdiyi andan 15 gцn mцddяtinя bяlяdiyyяlяrin fяaliyyяtinя inzibati nяzarяti hяyata keчirяn orqana gюndяrilmiш, hяmin tяшkilatыn tюvsiyyяlяrini iclaslarda mцzakirя etmiш vя icra etmяk цчцn qяbul etmiшdir. Yarыm il яrzindя bяlяdiyyя tяrяfindяn sosial baxыmdan maddi vяziyyяti aьыr olan bir qrup шяhяr sakininя 780,0 manat mяblяьindя maddi yardыm gюstяrilmiшdir. Шяhяrimizin ictimai hяyatыnda fяallыq gюstяrilmiш, bцtцn bayram vя digяr tяdbirlяrdя seчicilяrin yanыnda olmuш, onlara maddi vя mяnяvi dяstяk verilmiшdir. Yeni il vя Dцnya Azяrbaycanlыlarыnыn Hяmrяyliyi gцnц, 8 mart qadыnlar bayramы, "Novruz" bayramы, 9 May Qяlяbя gцnц, 28 May Azяrbaycan Xalq Cцmhuriy-

yяtinin ildюnцmц, 10 May Ulu Юndяrimiz H.Яliyevin doьum gцnц vя s. Oьuz bяlяdiyyяsinin bilavasitя dяstяyi vя iшtirakы ilя qeyd edilmiшdir.

iшlяr havalar imkan verяnяdяk davam etdirilяcяkdir. Bяlяdiyyяmiz yerli bцdcяnin tяmin edilmяsi sahяsindя dюnцш yaratmaьa чalышыr. Шяhя-

Bяlяdiyyяmiz шяhяrimizin abad vя gюzяl bir yaшayыш mяntяqяsinя чevrilmяsi цчцn aparыlan abadlыq vя quruculuq iшlяrindя iшtirak etmiш vя etmяkdяdir. Yazыn ilk gцnlяrindяn baшlayaraq шяhяrin cяnub yaшayыш massivindя, Oьuz-Шяki yolunun kяnarlarыnda yaшыllыqlarыn suvarыlmasы tяdbirlяrindя fяallыq gюstяrilmiш, mцvafiq tяшkilatlarla birlikdя шяhяrin hяr iki tяrяfindяn axan чay yataqlarыnыn mяiшяt tullantыlarыndan tяmizlяnmяsinя nail olunmuшdur. Hal-hazыrda шяhяrimizin kцчя vя dalanlarыnda, xцsusяn dя yeni yaшayыш massivindя asfalt юrtцyц salыnыr. Bяlяdiyyяmiz dя imkanlarы daxilindя bu yollarыn qumlanmasы, яtrafыnыn kol-kosdan tяmizlяnmяsi vя hamarlama-tяmizlik iшlяrini hяyata keчirir. Bu

rimizdя цч mindяn artыq vergi юdяyicisi var. Cari ilin avqust ayыnadяk tяdiyyя bildiriшlяri onlara чatdыrыlacaq. Bildiyiniz kimi dюvlяtimizin yeni qяrarы ilя 2015-ci ildяn vergi юdяniшlяri poчt, bank vя юdяniшi hяyata keчirяn digяr tяшkilatlar vasitяsi ilя hяyata keчirilir. Yяni daha bяlяdiyyя iшчilяri vergi toplayaraq qяbz tяqdim edя bilmяzlяr. Bu цsul mцtяrяqqi olsa da bizim vergi юdяyicilяri kюnцllц olaraq vergi юdяmяk mяsяlяsinя laqeyid yanaшыrlar. Onlar bir шeyi bilmяlidir ki, яgяr yerli bцdcяdя vяsait yoxdursa, demяli шяhяrimizdя abadlыq iшlяri lяng yerinя yetirilяcяk, sosial baxыmdan maddi durumlarы aьыr olan vяtяndaшlara yardыm etmяk чяtin olacaqdыr. Odur ki, bu sahяdя bцtцn idarя vя tяшkilatlar vя seчicilяr bяlя-

diyyяyя kюmяklik etmяlidir. Bяlяdiyyя яrazisindя 3 orta mяktяb, 2 baьчa, Шahmat vя Иdman mяktяblяri fяaliyyяt gюstяrir. Чalышыrыq ki, mцяllim vя шagirdlяrlя sыx tяmasda olaq. Xцsusilя mяzun olaraq ali vя orta ixtisas mяktяblяrinя daxil ola bilmяyяn gяnclяrlя aparыlan iшя юnяm veririk. Onlarыn iшlя tяmin edilmяsinя, asudя vaxtlarыnыn tяшkilinя, idmanla mяшьul olmalarыna шяrait yaratmaq цчцn sяy gюstяririk. Bunun цчцn idman yarышlarы, gюrцшlяr, disputlar tяшkil edilir. Rayon Mяшьulluq Mяrkяzinin keчirdiyi Яmяk yarmarkalarыnda onlarыn iшtirakыna nail oluruq. Bu isя az da olsa юz effektini verir. Gюrцlяn iшlяrlя yanaшы hяllini gюzlяyяn bir чox problemlяrimiz var. Xцsusяn yerli bцdcяnin tяmin edilmяsi sahяsindя bir sыra чяtinliklяr iшimizя чox mane olur. Яminik ki, 2017-ci ili dя bюyцk nailiyyяtlяrlя baшa vuracaьыq. Шяhяrimizin sakinlяrinin gцzяranыnы daha da yaxшыlaшdыrmaq mяqsяdilя qarшыmыza qoyduьumuz vяzifяlяri yerinя yetirmяk цчцn яzimkarlыьыmыzы iki qat artыrmaьa чalышacaьыq. Oьuz bяlяdiyyяsi юz fяliyyяtindя qanunvericiliyя яmяl etmяklя sosial problemlяrin hяll edilmяsi цчцn bцtцn imkanlardan istifadя edяcяk vя qarшыdakы dюvrdя iшguzarlыьыnы saxlamaqla яhali arasыnda чevik qurum kimi fяaliyyяtыnы davam etdirяcяkdir.

Беледиййе.инфо


ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 8

Мурад НЯБИБЯЙОВ, Азярбайъан Журналистляр Бирлийинин цзвц, “Гызыл гялям” мцкафаты лауреаты Dramaturq Aygцn Hяsяnoьlunun eyniadlы pyesi яsasыnda hazыrlanmыш tele-tamaшanыn quruluшчu rejissoru Elчin Иmanov, baш rolun ifaшычыsы Kяmalя Nяbibяylidir. Teletamaшada Иstanbulda tяhsil alan azяrbaycanlы tяlяbяlяrlя yanaшы, Tцrkiyя vяtяndaшlarы da iшtirak etmiшlяr. Film чяkiliшlяri Иstanbulda vя Yalovada yerli sakinlяrin evlяrindя, onlarыn iшtirakы ilя aparыlmышdыr.

Айэцн Щясяноьлу

Яsяr Xocalы soyqыrыmыnы bцtцn dяhшяtlяri ilя bir ailяnin taleyindя яks etdirir. Xocalы soyqыrыmыnda bцtцn ailяsini itirmiш, ermяni girovluьunda iшgяncяlяrя mяruz qalmыш, bцtцn bu insanlыq faciяsinin шahidi olmuш qadыn keчirdiyi aьыr ruhi sarsыntы nяticяsindя aьlыnы itirяcяk hala gяlmiш vя ruhi xяstxanaya yerlяшdirilmiшdir. Uzun illяr sonra qadыn, nяhayяt ki, yaшadыqlarыnы danышmaq qяrarыna gяlir vя yanыna gяlmiш jurnalistя gюrdцklяrini anlatmaьa baшlayыr. Bundan sonra tamaшaчыnыn gюzlяri юnцnda sadя vя normal bir ailя hяyatы canlanыr. Ana qыzыnыn toyuna hazыrlaшыr, oьlunu evlяndirmяk haqqыnda da dцшцnцr. Bir qadыn kimi xoшbяxtdir, чцnki hяyat yoldaшы ilя birlikdя 2 tяrbiyяli, aьыllы юvlad bюyцtmцшdцr. Ana qыzыna cehiz hazыrlayыr, lakin o, hяm dя narahatdыr. Чцnki yaшadыьы шяhяr dцшmяn atяшinя mяruz qalыr. Evin kiшisi dцшmяn

№ 08 (154), Август 2017

“Бцтцн атылан эцлляляр Гардаш Tцrkiyянин истанбул шящяриндя щямйерлиляримиз - “Туран” Теле-Театрынын рящбяри Кямаля Нябибяйли, режиссор Елчин Иманов вя драматург Айэцн Щясяноьлу тяряфиндян yeni qurulmuш “ИstanbulAzяrbaycan” Teatrыnыn ilk layihяsi olan "Adsыz qadыn" теле-tamaшasы 2016-ci ilin dekabr ayыndan baшlayaraq Иstanbul tamaшaчыlarыna nцmayiш etdirilir. Premyerasы son dяrяcя tяntяnяli keчяn tamaшa Тцркийя тамашачылары тяряфиндян bюyцk maraqla qarшыlanmышdыr. Биз дя Тцркийядя резонанс доьурмуш “Адсыз гадын”ын йарадыъы щейяти иля ялагя сахлайыб тамаша щаггында охуъуларымыза мялумат вермяйи юзцмцзя боръ билдик. atяшindяn yaralanыr. Qadыn юvladlarыnыn gяlяcяyi haqqыnda xoшbяxt planlar qurarkяn hяm dя narahatlыq hissini gizlяdя bilmir. Fяqяt... ...Qяflяtяn atяш baшlanыr vя ananыn bцtцn gюzяl xяyallarы ilя birlikdя hяyatы da mцharibяnin od-alovu iчяrisindя bir anda darmadaьыn olur. Hяyat yoldaшы mяnfur dцшmяn tяrяfindяn qяtlя yetirilir, qыzыnы vя юzцnц girov gюtцrцrlяr. Onun gюzlяri qarшыsыnda gяnclяr, uшaqlar, qocalar vяhшicяsinя юldцrцlцrlяr... Ana girov gюtцrцlяndя qыzыnы шalla юzцnя sarыyaraq dцшmяndяn gizlяtmяk istяyir. Lakin yaьыlar uшaьы tapыr vя sцrцyяrяk aparыrlar. Ишgяncяlяrdяn fяryad qoparan юvladыnыn kюmяyinя чata bilmяyяn ana da fяryad qoparыr. Lakin ananыn yaшadыьы dяhшяtlяr bununla bitmir. Dцшmяn onun oьlunu da яsir alыr vя oьlunun gюzlяri qarшыsыnda ananы soyundurur. Oьul anasыnы bu vяziyyяtdя gюrmяmяk цчцn gюzlяrinin bяrkbяrk yumur vя qяdяr iшgяncя versяlяr dя gюzlяrini aчmыr. Oьlanы dюyцrlяr, bяdяnindяn parчa-parчa яt qoparыrlar, lakin o yenя dя gюzlяrini aчmыr ki, aчmыr vя nяhayяt aldыьы iшgяncяlяrdяn gюzlяrini hяyata яbяdi yumur... Яsяrin яn dяhшяtli sяhnяsi dя mяhz buradыr: Ana oьlunun юlцmцnя o qяdяr sevinir ki, qol aчыb oynayыr. Ana ona gюrя sevinir ki, oьlu onu чыlpaq halda gюrmяdi. Ana tяkcя юz юvladlarыnыn qяtlini deyil, digяr insanlarыn, xцsusilя dя uшaqlarыn qяtlini gюrцr, aьlayыr, fяryad qoparыr. Lakin girovluqdan geri alыndыqda artыq tamamilя duyьusuzlaшmыш, daшlaшmыш vяziyyяtdяdir. Иnsanlardan qorxur, юzцnя gяlя bilmir. Yalnыz illяr keчdikdяn sonra gюrdцklяrini danышmaьa baшlayыr vя tamaшanыn mюvzusunu da elя bu xatirяlяr tяшkil edir. Tamaшada bir qadыnыn ANANЫN hяyatыndan keчяn mцharibяnin dяhшяtlяri, sarsыntыlarы яn aьыr detallarы ilя tяsvir edilmiшdir. Bir qadыnыn analыqdan girovluьa, ruhi xяstяxanaya, daha sonra шahidя, sonra ittihamчыya, яn sonda isя юz haqqыnы, qadыnlыьыnы geri almaq, dцnyada яdalяti bяrpa etmяk цчцn mц-

barizяyя qяdяr gedяn yolu яks etdirilir. Ana ailяsini, яzizlяrini, evini, яn яsasы isя, qadыnlыьыnы itirmiшdir. Buna sяbяb isя bюyцk gцclяrin dяstяklяdiyi terrorist, iшьalчы qцvvяlяrdir. Ana gцnцmцzdяki mцharibя vя terrorun bu qяdяr bюyцmяsinin sяbяbi kimi Xocalы soyqыrыmыnы gюrцr: "XOCALЫDA QAN ЧИLЯNDИ ЦZЦNЯ D Ц N Y A N Ы N ! XOCALЫDA ЧЫXDЫ DЦNYANЫN OXU YERИNDЯN!" deyir. Ana insanlarы terrora, mцharibяlяrя qarшы mцbarizяyя чaьыrыr, чцnki "BЦTЦN ATЫLAN GЦLLЯLЯR ANALARЫN QЯLBИNDЯ PARTLAYЫR".

qoyulmuш sяhnя variantыndan fяrqli olaraq bu tamaшa insanda ruh dцшkцnlцyц deyil, яskinя, mцbarizя яzmi vя dюyцш ruhu oyadыr. Bцtцn bu dяhшяtlяri yaшamыш bir qadыn: "Bюyцk gцclяr" deyirsiniz? Mяnяm яn bюyцk

***

Bяli, mцharibяlяrdя яn чox itirяn tяrяf qadыnlardыr. Елчин Иманов вя Кямаля Нябибяйли Qadыn hяyat yoldaшыnы itirir, юvladlarыnы itirir, ata-anasыnы, evini itirir. Ona gюrя dя bцtцn mцharibяlяrя, gцc! Mяnяm hцquq! Яdalяti dцnyaterrora, soyqыrыmlara "DAYAN!" dey- ya biz analar gяtirяcяyik!" deyя sяsiilmяlidir. Mцharibяnin od-alovu iчяri- ni yцksяldir. sindя hяr шeyini, o cцmlяdяn analыьыnы, Hяqiqяtяn dя qadыn dцnyanы qadыnlыьыnы itirяn qadыn ona qarшы mцba- idarя edяn gцclяrin юnцndя dayana rizяyя qalxыr. bilяcяk qяdяr bюyцk qцvvяdir. Rejissor Pyesя rejissor yorumunun ma- tamaшada bir qadыn obrazыnы fяrqli mяraqlы mяqamlarыndan biri dя mяhz bura- qamlarda gюstяrir, onun hadisяdяn da ortaya чыxыr. Tamaшanыn яvvяlindя hadisяyя, sяhnяdяn sяhnяyя inkiшafыnы ruhi xяstяxanada dяli vяziyyяtindя olan mяrhяlяli шяkildя tяqdim edir. Filmlя qadыnыn яlindя bir kюrpя bяlяyi var vя sяhnя arasыnda son dяrяcя dяqiq vя mцasir dюvrlя baьlы bцtцn sяhnяlяrdя ardыcыl шяkildя qurulmuш bir nizam ana bu bяlяyi qucaьыndan buraxmыr, xцsusilя diqqяti cяlb edir. Filmin sяhonu baьrыna basыr, oxшayыr, ona lay-lay nяlяri daha чox шцuraltыna xitab edir, deyir. Tamaшanыn sonunda isя "Mяn sяhnя isя hяlя шцuraltыna kючmяmiш haqqыmы almaьa gedirяm!" deyяrkяn anlarы canlandыrыr. Obrazlar vя sяhnяlяr bяlяyi acыr, bu zaman bяlяkdя uшaq bir-biri ilя sыx baьlanыr, bir-birini xцsusi deyil, bir silah olduьu gюrцnцr. bir nizamla tяqib edir. Onu da qeyd etmяk lazыmdыr ki, яsяr яslindя monopyes Цmumiyyяtlя, Elчin Иmanovun шяklindя yazыlmышdыr. Sяhnяyя digяr pyesя rejissor baxышы son dяrяcя obrazlarыn canlы шяkildя gяtirilmяsi vя maraqlы vя юzцnяmяxsus bir ampluada teleteatr цslubuna mцraciяt edilmяsi юzцnц gюstяrir. Яsяrin Azяrbaycanda rejissorun ideyasыdыr. O cцmlяdяn, tamaшanыn sonunda silahыnы kюksцnя basыb gedяn ananыn arxasыnda torpaьыn hяrяkяtя gяlmяsi, torpaq altыndakы Шяhid ruhlarыn da qalxaraq daьlar kimi ananыn arxasыnca yцrцmяsi hяm son dяrяcя tяsiredici, hяm dя teatr estetikasы baxыmыndan maraqlы alыnmышdыr. Eyni zamanda, mяhz bu sяhnя Aygцn Hяsяnoьlunun yaradыcыlыьыndan ana xяtt kimi keчяn "Sяn bacararsan! Sяni yalnыz Sяn xilas edяcяksяn!" ideyasыnыn obrazlaшmыш tяcяssцmцdцr.

***

Qarabaь dюyцшlяrini ilk dяfя sяhnяyя gяtirяn dramaturq Aygцn Hяsяnoьludur. Aygцn Hяsяnoьlu mцharibяnin iчindя mцharibяni яks etdirяn yazычыdыr. Яsяrlяrindя Azяrbaycan tarixinя vя Qarabaь mцharibяsinя mцxtяlif prizmalardan, mцxtяlif mюvzular vя obrazlar silsilяsi ilя yanaшan mцяllif bu яsяrdя Qarabaь mцharibяsinя vя Xocalы soyqыrыmыna bяшяri faciя vя insan faciяsi nюqteyi-nяzяrindяn yanaшmышdыr. (Арды 9-ъу сящифядя)


№ 08 (154), Август 2017

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 9

Аналарын гялбиндя партлайыр!” (Яввяли 8-ъи сящифядя) Яsяrdя "ermяni" adы demяk olar ki, чяkilmir, lakin onun obrazi terrorizmin, faшizmin vя iшьalчыlыьыn bцtцnlяшmiш qяddar simasыnda яks etdirilir. Tamaшaчы onu tanыyыr, gюrцr, ona nifrяt edir. Eyni zamanda problemin yalnыz ermяnidя deyil, hяm dя bu cцr iшьalчы-terrorчu gцclяri dяstяklяyяnlяrdя olduьunu anlayыr. Mцяllif яsяrin 2001-ci ildя yazыlmыш шяklinя bяzi яlavяlяr etmiш, яsяrin ruhunda gizlяnmiш mяtlяblяri daha sяrt vя aчыq шяkildя цzя чыxarmыш, gцnцmцzdяki mцnaqiшя vя mцharibяlяrя dя toxunmuшdur. Bir чox яsяrlяrindяn fяrqli olaraq, mцяllif burada finalы tamaшaчыnыn юhdяsinя buraxmыr, onu юz arxasыnca чяkir. Mцяllif ideyasы ilя rejissor baxышы mяhz burada birlяшir vя yцksяlяn xяtlя inkiшaf edir. Tamaшa dюyцш ruhu oyadan bir hяyяcanla, tяsirlя bitir. Rejissor яsяrin яsas mяьzini aktyor oyunu vя юz yorumu ilя birlяшdirяrяk soyqыrыm mюvzusunu teatr estetikasыna uyьun шяkildя sяhnяnin dili ilя яsl teatr tamaшasы kimi tяqdim edя bilir. Rejissorun tяqdimatыnda sяhnяdяn sяhnяyя dяyiшяrяk keчяn obraz vя mюvzu inkiшaf edir, xoшbяxt ritmlяrlя baшlayan insan taleyi шяkildяn-шяklя keчdikcя fяrqli obrazlar шяklindя, amma xцsusi bir nizamla tяqdim olunur. Hadisяnin baшlanьыcы, inkiшafы vя sonu, obrazыn dяyiшяn gah tцndlяшяn, gah da sяrtlяшяn amplua-

bцtцn dяrinliklяrinя qяdяr enmяyi, onu hяr cяhяti, hяr чalarы ilя яhatяli шяkildя tяqdim etmяyi bacarыr. Tamaшa film gюrцntцsц ilя baшlayыr. Яslindя bu gюrцntцdяki qadыn mцasir dюvrdяki qadыndыr, amma hяlя dя keчmiшlя bu gцn arasыnda, xatirяlяrlя gerчяklik arasыnda qalmыш, mцasir hяyata uyьunlaшa bilmяyяn qadыndыr. Яynindяki aьыr ruhi xяstяlяr цчцn geyimdяn baшlamыш, цzцndяki qыrышlara, saчlarыndakы bozluqlara qяdяr, mцharibя gerчяkliyinin bir simvoludur. Qadыn qarшыsыndakы jurnalisti dя mцharibяnin iчinя чяkir, чцnki, mцharibя hяlя bitmяmiшdir, hяlя torpaqlar iшьal altыndadыr, hяlя яsirgirovluqda insanlar var, hяlя dя burada uшaqlara gцllя atыlыr. Иllяr keчsя dя, qadыna bu dяhшяti yaшadanlar cяzalandыrыlmamышdыr vя o, artыq anlamышdыr ki, bir mцharibя cinayяtinin шahidi kimi danышmalыdыr. Чцnki, bu, onun son intiqamыdыr. Bцtцn dцnya bilmяlidir ki, onun шяhяrindя nяlяr oldu - qocalar юldцrцldц, qadыnlara, qыzlara tяcavцz edildi, gяnclяr iшgяncяlяrlя qяtlя yetirildi, insanlarыn yaшamaq haqqы яllяrindяn alыndы. Hяm dя юz haqlarыnы istяdiklяrini iddia edяnlяr tяrяfindяn. Qadыn jurnalistя yaшadыqlarыnы danышmaьa baшlarkяn, iшьaldan яvvяlki dюvrя gedir. Onun bir ailяsi vardы - uшaqlarы, hяyat yoldaшы vardы. Gяlяcяk haqqыnda gюzяl xяyallarы vardы. Bцtцn bunlar яlindяn alыndы. Bir insan kimi, bir qadыn kimi, ona mяxsus olan hяr шeydяn mяhrum oldu. Artыq o, adыnы da unutmuшdur, чцnki artыq ana deyil, hяyat yoldaшы da de-

Кямаля Нябибяйли Адсыз гадын ролунда kiчik bir silahы яdalяtin silahы kimi яlinя alыr: "Mяn haqqыmы almaьa gedirяm, mяnimlя gяlirsinizmi?" - deyяrяk sяhnяni tяrk edir. Bu sюzlяri deyяrkяn baьыrmыr, kimisя mяcbur etmir, fяryad da qoparmыr, sadяcя: "Mяnimlя gяlirsinizmi?" - deyя soruшur. Чцnki dцnyada hяlя Xocalы yaшanыr, hяlя dя uшaqlar, gцnahsыz insanlar qяtlя yetirilir. Kяmalя Nяbibяyli mцharibя qurbanы olan qadыnыn obrazыnы yaradarkяn, bцtцn rяnglяri ilя tяqdim edir, imdad dilяyяn, fяryad qoparan qadыndan dюyцшkяn qadыna чevrilяn obrazы bцtцn psixoloji чalarlarы ilя yaшadыr, tяkcя Xocalы-Qarabaь qadыnыnыn deyil, dцnya qadыnlarыnыn sяsinя чevrilir. Aktrisanыn fяrqli obrazlarы ustalыqla bir tamaшada tяqdim etmяsi onun potensialыnыn gюstяricisidir. Tamaшa boyu bцtцn yaшananlar onun baxышlarыnda elя toplanыr ki, tamaшaчы bu tяsirdяn чыxa bilmir. Kяmalя юzц bu dяhшяti yaшayыr vя tamaшaчыya da yaшadыr. Ona gюrя dя obraz uьurlu alыnыr - sяsi, baxышlarы, hяrяkяtlяri, plastikasы, hяtta susmasы belя, tamaшaчыya ciddi шяkildя tяsir edir, onu юz arxasыnca aparыr.

***

Тцркийя Республикасы “Айдынлар оъаьы”нын башканы профессор Ибращим Юзтекин тамашадан сонракы чыхышы larda tяsviri tamaшaчыnы hяyяcanda saxlayыr. Rejissor, obrazы vя hadisяni sяbrlя, amma yцksяlяn xяtlя izlяyir. Kino vя teatr elementlяrini mяharяtlя birlяшdirir. Eyni zamanda mюvzunu mцasir dюvrlя baьlayaraq bitmяyяn mцharibяlяrin яsl qaynaьыnы sяhnяnin, obrazыn dili ilя gюstяrir. Elчin Иmanov яsяri tяk obrazdan чыxarыb, яsяrdяki kюlgя obrazlarы canlandыrыr, bununla da baш rol ifaчыsыnыn цzяrindяki aьыr yцkц yцngцllяшdirir, bюlцшdцrцr. Rejissor hяr bir obrazы danышdыrыr, hяtta sяssiz kinokadrlarda ekranы tutan ermяni siluetinin qorxunc kюlgяsi dя tamaшaчыya юzцnц tяqdim edir. Yaxud sцrцyяrяk gяtirilяn gяncin bюyцk gцclяrin dяstяklяdiyi dцшmяn qarшыsыnda ilk baxышda zяif gюrцnяn vцcudu sonra sanki qaya parшasыna dюnцr. Yaralы gяncя bir neчя dцшmяn iшgяncя verir, lakin onun яzmini qыra bilmirlяr. Юldцrцrlяr, amma mяьlub edя bilmirlяr. Kinokadrlarda kюlgя kimi gюrцnяn bu obrazlarыn hяr biri sяhnяdяki obraz qяdяr canlы tяsir baьышlayыr. Bцtцn obrazlar vя sяhnяlяr tamaшaчыya tяsir edir, onu hяyяcanda saxlayыr. Hяtta tamaшaчы hadisяnin sonluьunu bilsя dя finala qяdяr intizarda qalыr. Bu tamaшa, hяqiqяtяn dя Elчin Иmanovun bюyцk rejissorluq potensialыnы aчmышdыr.

***

Kяmalя Nяbibяyli, demяk olar ki, tamaшanы bцtцn aьыrlыьы ilя sona qяdяr юz чiyinlяrindя mяharяtlя aparыr. Aktrisa, bыr obrazda bыr neчя obrazы ustalыqla birlяшdirяrяk, qadыn dцnyasыnыn

yil, qaynana da deyil. Bunlarыn hamыsыnы itirmiшdir. Kяmalя Nяbibяyli sяhnяdяn sяhnяyя keчdikcя dяyiшяn qadыnыn bцtцn yaшantыlarыnы son dяrяcя ustalыqla, tяbii шяkildя yaradыr. Obrazы vя mцharibяni юz ruhundan keчirdiyi цчцn dя sяhnяdя tamaшaчыnы inandыrыr. Bцtцn mяqamlarda o tяbii gюrцnцr - юvladыnыn toy hяyяcanыnы yaшayan ana kimi, oьlunun seшяcяyi qыzыn yemяk biшirib-biшirя bilmяdiyinin qayьыsыnы чяkяn qaynana kimi, qonшu gяlinin bacarыqsыzlыьыna baш silkяlяyяn qonшu qadыn kimi, yeri gяlяndя siyasi hadisяlяrя dя emosional tяrzdя mцnasibяt bildirяn, hюkumяt baшчыsыnыn laqeydliyindяn gileylяnяn vяtяndaш qadыn kimi, dцшmяn яsarяtinin dяhшяtini yaшamыш girov qadыn kimi, mцharibя cinayяtlяrinin шahidi olan zяrяrчяkmiш qadыn kimi, terror vя soyqыrыmlarы, iшьalы dяstяklяyяn gцclяrя etiraz edяn bir ittihamчы kimi, nяhayяt, юz haqqыnы qorumaq цчцn юz arzularыnы silaha чevirяn mцbariz qadыn kimi! Bяli, bцtцn tamaшa boyu qoynuna basdыьы bяlяkdяki qыzыnыn, oьlunun dцnyaya gяlmяmiш kюrpяsidir. Mяhz bu bяlяklя o yalnыz ana kimi deyil, hяm dя nяnя kimi meydana чыxыr. Lakin o kюrpя doьula bilmяdi, чцnki onun юvladlarыnы юldцrdцlяr. O kюrpя ananыn arzusu idi, bu arzu юldцrцldцkdя isя analarыn intiqamы dяhшяtli olur. Ana юvladlarыnыn qanыnы istяyir, lakin bu da rяmzidir; чцnki "ANALAR QANDAN DA MЯLЯKLЯR DOЬURLAR!" Ana bяlяyi aчыr vя iчindяki

Яsяrin mцяllifi Aygцn Hяsяnoьlu 2001-ci ildя yazdыьы bu яsяrin яvvяllяr sяhnяlяшdirildiyini, lakin aktриса Шцkufя Musayevanin bцtцn zяhmяtinя vя fяdakarlыьыna baxmayaraq, rejissorlarыn ona kюmяk etmяdiyindяn hяmin tamaшanыn istяnilяn nяticяni vermяdiyini vurьulayыr. Bu tamaшanыn Иstanbulda sяhnяlяшdirilmяsindя Kяmalя Nяbibяylinin hяm maddi, hяm dя mяnяvi cяhяtdяn bюyцk zяhmяtini qiymяtlяndirяn dramaturq, tamaшaya quruluш vermiш Elчin Иmanovun orijinal yanaшma tяrzini vя yorumunu da чox bяyяndiyini sюylяyir. "Bюyцk iшlяr gюrmяyя bюyцk dя цrяk lazыmdыr!" - deyяn Aygцn Hяsяnoьlu Xocalы soyqыrыmыnы яks etdirяn "Чiчяklяr aчыlanda" vя "Ruhlarыn sяsi" adlы pyeslяrinin hяlя 1992-ci ildя yazыldыьыnы, lakin rejissorlarыn bu mюvzuda яsяrlя iшlяmяk istяmяdiklяrini dя vurьuladы. Mцharibя, terror vя soyqыrыmlarыn, xцsusilя dя ermяnilяr tяrяfindяn xalqыmыza qarшы tюrяdilmiш vяhшiliklяrin ekran vя sяhnяlяrя yol tapmasыnыn vacibliyini bidirяn mцяllif, яn bюyцk tяbliьatыn mяdяniyyяt vя яdяbiyyat olduьunu dedi: "Burada mюvzuya insan taleyi nюqteyi-nяzяrindяn yanaшmышыq. Sяhnяdяn vя ya ekrandan obrazыn dili ilя deyilяn sюz bir siyasяtчinin sюzlяrindяn daha чox tяsir edir. Bu cцr mюvzularы elя tяqdim etmяk lazыmdыr ki, orada baш verяnlяri hяr kяs юz hяyatыnda, юz ailяsindя ola bilыcяyini tяsяvvцr edя bilsin, Xocalы soyqыrыmыnы insanlыьыn faciяsi kimi gюrя bilsin. Tяяssцf ki, biz dцnyaya bu sяviyyяdя film tяqdim edя bilmяmiшik. Bunun da sяbяbi odur ki, Azяrbaycan kinorejissorlarы mяhz bu nюqtяdяn baxmaьы bacarmыrlar. Baшa dцшmцrlяr ki, sadяcя bir insanыn taleyini gюtцrцb bяшяriyyяtin taleyi kimi tяqdim etmяk olar. Elчin Иmanov mяhz bu nюqtяdяn яsяrя baxmaьы bacardыьы цчцn tamaшa uьurlu alыndы. Hяm dя az imkanla bюyцk iш gюrя bildi. Kяmalя

Nяbibяylinin hяr kяsя nцmunя olacaq fяdakarlыьы isя, hяqiqяtяn dя tяqdirяlayiqdir. Tamaшanыn xяrcinin bюyцk hissяsini mяhz o, юzц шяxsяn юdяyib. Tяsяvvцr edin ki, Иstanbulda heч mяшq etmяyя dя yer olmayыb. Яn kiчik mяsяlяlяr dя чox чяtinliklя hяll olunub. Buna gюrя dя Elчin Иmanova, Kяmalя Nяbibяyliyя vя tamaшada яmяyi olan hяr kяsя dяrin minnatdarlыьыmы bildirirяm. Яlindя bюyцk teatrыn imkanlarы olanlar isя bяzi texniki чatышmazlыlarы bюyцdцb tamaшanыn цzяrinя kюlgя salmaq istяsяlяr dя buna nail olmadыlar. Чцnki ortada bir uьurlu tamaшa var, hяm dя dюvlяtdяn heч bir maddi dяstяk almadan bюyцk iш gюrцlцb. Иndi mцvafiq qurumlarыn vя KИV-lяrin bu gюrцlяn iшin daha yцksяk sяviyyяdя alыnmasы vя tяqdim edilmяsi цчцn dяstяk vermяlяri lazыmdыr." Tцrkiyяdя nцmayiш etdirilяn tamaшalar hяqiqяtяn dя tamaшaчыlarda bюyцk tяяssцrat oyada bilmiшdir. Anшlaqla keчяn tamaшalarыn sonu hяr dяfя uzun sцrяn alqышlarla bitir, hяtta tamaшa qurtardыqdan sonra da tamaшaчыlar zalы tяrk etmяk istяmirdilяr. Salondakыlarыn gюz yaшlarыnы saxlaya bilmяmяsi yaradыcы heyяtin юz mяqsяdinя nail olduьundan xяbяr verirdi.

*** Haшiyя: "Adsыz qadыn" tama-

шasы haqqыnda yazdыqca istяr-istяmяz xяyalыmda "Fяryad" vя "Dolu" filmlяri canlanmaьa baшladы. Bu iki filmdяn baшqa isя Qarabaь mцharibяsini olduьu kimi юzцndя яks etdirяn heч bir tutarlы bяdii, yaxud sяnяdli яsяr yadыma dцшmяdi... Azяrbaycan Respublikasыnыn xalq artisti Vaqif Mustafayevin ssenarisi яsasыnda Ceyhun Mirzяyevin hяm rejissoru, hяm dя baш rolunun ifaчыsы olduьu Qarabaь mцharibяsindя dюyцшяn яsgяrlяrdяn birinin baшыna gяtirilяn яhvalatdan bяhs edяn "Fяryad" vя Azяrbaycan Respublikasы Milli Mяclisinin deputatы, Azяrbaycanыn яmяkdar jurnalisti Aqil Abbasыn ssenarisi яsasыnda Elxan Cяfяrovun rejissoru olduьu "Dolu" filmlяri dя bildiyiniz kimi, Qarabaь mцharibяsindя nankor qonшularыmыzыn iч цzцnц - vяhшiliyini olduьu kimi tamaшaчыya чatdыran яsяrlяrdir. Vя bu gцn hяqiqяtяn dя belя яsяrlяrin sayыnыn чox az olmasы soydaшlarыmыzы яn чox dцшцndцrяn mяsяlяlяrdяn biridir...

P.S. Hazыrda "Adsыz qadыn" tamaшasыnыn rus dilindя dя variantы hazыrlanыr. Artыq Rusiyadan, Ukraynadan Kыbrыzdan, Almaniyadan tamaшa ilя maraqlananlar var. Иnanыrыq ki, Kяmalя Nяbibяylinin tяqdimatыnda vя Elчin Иmanovun quruluшunda "ADSЫZ QADЫN" tamaшasы hяm Xocalы soyqыrыmыnыn, hяm Daьlыq Qarabaь mцnaqiшяsinin tanыdыlmasыnda, hяm dя ИstanbulAzяrbaycan Teatrыnыn daha yцksяk arenaya чыxmasыnda vя mяdяniyyяtimizin, tariximizin tяbliьindя bюyцk rol oynayacaqdыr.


ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 10

№ 08 (154), Август 2017

Qяdim Tцrk qюvmц SABARLAR (Suvarlar-Sabirlяr)

Azяrbaycan xalqыnыn soykюkцndя mцxtяlif Tцrk qюvmlяri ve boylarыnыn mцhцm rol oynadыqlarы bilinmяkdяdir. Bilindiyi kimi qяdimdяn bяri чeшidli Tцrk xalqlarыnыn yaшayыш mяkanы olmuш yurdumuzda, 11-ci яsrdяn baшlayaraq Oьuzlarыn kцtlяvi axыnыyla tamamяn Tцrklяшmя prosesi tamamlanmышdыr. Чox maraqlы haldыr ki, Azяrbaycana tarix boyu fяrqli xalqlar da kюч etdirilmiш, mяskunlaшdыrыlmышdыr. Misal kimi Яrяblяri gюstяrmяk olar. Юzяlliklя Яmяvi vя Abbasi xilafяti illяrindя bюlgяni tam olaraq nяzarяtdя saxlaya bilmяk цчцn xяlifяlяr buraya 100-lяrля ailя kючцrцb yerlяшdirmiшlяrdir. Lakin kючцrцlяn xalqlarыn bюyцk bir hissяsi dя bюlgяdяki цstцn Tцrk mяdяniyyяtinin tяsiri altыnda юz milliliklяrini itirmiш vя zaman keчdikcя Tцrklяшmiшdirlяr. Azяrbaycana Saklar vя Hunlardan sonra kцtlяvи шяkildя kюч edib yerlяшяn Tцrk xalqlarыndan biri Sabar yaxud

Sabarlarыn qяdim tarixlяri bilinmir. Fяqяt onlara aid ilk dяqiq mяlumat, 461-465-ci illяrdя qяrbi Sibir qюvmlяrinin bюyцk kючlяri zamanы Bizans tarixчisi Priskos tяrяfindяn verilmiшdir. Sabarlardan kюч etmяyib yurdlarыnda qalanlar, bugцnkц Sibir adыnыn meydana чыxmasыna sяbяb olmuшdurlar. Fяqяt onlarыn ana yurdlarыyla ilgili bir iddia da belяdir ki, яslindя Шimali Иraqda yaшayan Sabarlar qяrbdяn gяlяn tяzyiqlяrlя Azяrbaycana kючmцшdцlяr. Цmumi qяbul edilяn nяzяriyyяyя gюrя isя шяrqdяn gяlяn Avar tяzyiqi qarшыsыnda yerlяrini tяrk edяrяk qяrbя yюnяlяn Sabarlar, Altay-Ural daьlarы arasыndakы dцzяnliklяrdя (bugцnkц Qazaxыstan сящраларына doьru) yaшayan Oьur-Tцrk boylarыnы yurdlarыndan чыxararaq Tobol vя Ишыm чaylarы arasыnda yurd salmышdыlar. Ardыndan onlarыn 463568-ci illяr arasыnda Qaradяnizin шimalыnda vя Qafqazda mяшkunlaшdыqlarы gюrцlmцшdцr. Sabarlar haqqыndakы mяlumatlarы ancaq яcnяbi mяnbяlяrdяn almaq mцmkцndцr. Bu sяbяblя Sabarlarыn adlarы mцxtяlif mяnbяlяrdя fяrqli шяkillяrdя qeyd olunmuшdur. Belя ki, Bizans mяnbяlяrindя Sabar, Sabeir, Saber, Ermяni, Иslami vя Sцryani mяnbяlяrindя Savыr, Sabr, Sebir шяklindя adlandыrыlmышdыr. Sabarlarыn Slavyan, Fin-Uqor vя ya

onlar daha sonrakы Xяzяr Tцrklяrini яmяlя gяtirяn Tцrk xalqlarыndan biri sayыlmaqdadыrlar. 503-cц ildя Шяrqi Avropaya doьru hakimiyyяt sahяlяrini geniшlяndirяrяk bir qisim Bol-

Sabirlяr olmuшdur. Onlar da bюlgяdя bюyцk bir mяdяniyyяt qurmuш, юzlяri tarix sяhnяsindяn чяkildiklяrindя isя bu mяdяniyyяti Xяzяr Tцrklяrinя юtцrmцшdцrlяr. Sual oluna bilяr ki, Sabarlar nя zaman yurdumuza gяlmiшlяr vя цmumiyyяtlя onlarin ilk dяfя tarix sяhnяsindя gюrцnmяlяri haqqыnda nяlяr demяk olar? Bu suallara aшaьыda cavab tapmaьa чalышacaьыq.

Monqol olduqlarы sюylяnmiш isя dя onlarыn Tцrk olduqlarы hяm adlarы, hяm dя tariximяdяni vяziyyяtlяri ilя anlaшыlmышdыr. Qяrb tarixчilяri Sabar sюzцnцn Sap-maq sюzцndяn, "Azan, yol dяyiшdirяn, azad qalan" mяnalarыna gяldiyini qeyd etmяkdяdirlяr. Sabarlara aid шяxs adlarыnыn Tцrk dilindя olduьu bilinmяkdяdir. Eyni zamanda

qar boylarыnы hakimiyyяt altыna alan Sabarlar, Qafqazыn шimalыndakы Kuban чayы boyunca yerlяшdikdяn sonra Bizans vя Sasanilяr ilя tяmas qurmuшdurlar. Иran-Bizans mцharibяlяrinin davam etdiyi o dюnяmdя hюkmdar Balak idarяsindя bюyцk miqdarda hяrbi fяaliyyяtlяrlя mяшьul olan Sabarlar, Sasanilяrlя anlaшaraq 516-cы ildя Bizansa qarшы mцharibяyя girdilяr vя Ermяniyя bюlgяsinя

Ramin САДЫГОВ, тарих цзря фялсяфя доктору, BilяcikTцrkiyя

Хяритя Измир Еэе университетинин профессору Osman Karatayыn “Sabarlar” мягалясиндян эютцрцлцб axыnlar tяrtib etdilяr. Ardыndan Anadoluya girяrяk Kayseri, Ankara vя Konya civarlarыna qяdяr irяlilяdilяr. Balakdan sonra yerinя keчяn dul xanыmы Boьarыq cяsarяti, savaшqanlьы, idarячiliyi vя gюzяlliyi ilя dюnяmin mяшhur Tцrk kraliчasы idi. Цstяlik яmri altыnda bir neчя minlik Sabar ordusu vardы. Bizans im-peratoru Ы Justinianos (527-565) mцxtяlif hяdiyyяlяr qarшы-lыьыnda Boьarыq ilя anlaшdы. Belяliklя bu anlaшma 531-ci ilя qяdяr davam etdi. Bu tarixdяn sonra tяqribяn 20 il qяdяr Sa-barlar haqqыnda mяnbяlяrdя geniш bir bilgi yoxdur. Yalnыz 550-ci illяrdя Иran-Bizans sa-vaшlarы yenidяn baшlayыnca Sa-barlarыn hяr iki tяrяfdяn dя savaшa qatыldыqlarы qeyd olunmuшdur. Lakin Sasanilяrin Qafqazda apardыьы mцharibяlяrdя Sabarlarыn bюyцk itkilяr verdiyi tяhmin edilmяkdяdir. Чцnkц bu tarixdяn sonra hяrbi gцclяri xeyli zяiflяyяn Sabarlar 557-ci ildя Avarlardan aьыr bir zяrbя aldыlar vя яrazilяri Gюytцrklяr tяrяfindяn iшьala mяruz qaldы. 576-cы ildя Qafqazdakы bюlgяlяri dя Bizans tяrяfindяn яlя keчirildi. Bir qism Sabarlar bu dюnяmdя Kцr чayыnыn cяnubuna yerlяшdilяr. Bu arada bu dюnяmdя eyni bюlgяdя dюvlяt tяшяkkцlц formasыnda ortaya чыxan Xяzяrlяrin яsas kцtlяsinin dя Sabarlar olduьu anlaшыlmышdыr. Ayrыca Xяzяr qяbilяlяrindяn Bяlяncяr vя Sяmяndяrin dя iki bюyцk Sabar boyu olduьu isbat olunmuшdur. Sabarlar tяqribяn bir яsr davam edяn hakimiyyяtlяri sonrasы belяcя tarixя qarышdыlar. Ancaq onlarыn bu qыsa

mцddяt iчindя Volqa чayы чevrяsindя, Qafqazda, KubanTerek яrazilяrindяki tяsirlяri yцz illяr boyunca davam etdi. Ayrыca цstцn savaш mяharяtlяri vя silahlarы ilя dюvrцn iki bюyцk dюvlяti olan Sasanilяr vя Bizanslыlarыn yaddaшlarыnda hяkk olundular. Bizans tarixчisi Prokopiosun onlar haqqыndakы qeydlяri чox maraqlыdыr: "Sabarlar nя Иranlыlardan, nя dя Romalыlardan heч kimsяnin dцшцnя bilmя-diyi silahlara sahibdilяr. Шцbhяsiz onlarыn silahlarыna indiyя qяdяr rastlanmamыш-dыr. Bu, bюyцk bir insan dцhasыnыn яsяridir." Sabarlardan bu gцnя dяk qalan tarixi xatirяlяr iчindя шцbhяsiz яn birincisi geniш bir coьrafiyaya verilяn Sibir adы gяlmяkdяdir. 19-cu яsrin sonlarыna doьru qяrbi Sibirdя Voqullar, Ostiyaqlar vя Иrtыш Tatarlarы haqqыnda tяdqiqatlar aparan S.Patkanovun tяsbitlяrinя gюrя Sabarlar bu bюlgяdя yerli xalqdan чox цstцn mяdяniyyяtlяri ilя яsrlяr boyu bюyцk iz buraxmышdыlar. Bюlgя xalqыnыn naьыllarыnda vя qяhrяmanlыq hekayяlяrindя Sabarlar geniш yer tuturlar. Ayrыca Ob, Tura, Иrtыш boylarыnda Saber, Saper, Savri, Sыbыr adlы qala adlarы vardы. Yurdumuzda isя Sabarlarыn adы bяzi toponimlяrdя hяlя dя yaшamaqdadыr. Mяsяlяn mяnbяlяr Шabran vя Bilяsuvar rayonlarыnыn adlarыnыn Sabar Tцrklяrindяn miras qaldыьыnы qeyd etmяkdяdirlяr. Xцsusяn Шabran adы mяnbяlяrdя 6-ъы яsrdяn etibarяn keчmяkdяdir. Bundan baшqa Suvarlы, Sabirkяnd kimi keчmiш toponimlяrin dя onlardan qaldыьы sanыlmaqdadыr.


ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 08 (154), Август 2017

G Ю R K Я M L И

A D A M L A R Ы N

сящ. 11

H Я Y A T Ы

“HЯR ШEY ZAMAN ИЧИNDЯ” Дцнйа шющрятли академик, щямйерлимиз Мяъид Лятиф оьлу Рясуловун анадан олмасынын 100 иллик йубилейи яряфясиндя танынмыш шаир, АЙБ-нин Шяки бюлмясинин сядри, АДПУ Шяки филиалынын баш мцяллими Вагиф Асланын йубилйарын щяйат вя елми фяалиййятиня щяср етдийи елми-популйар романы ишыг цзц эюрмцшдцр. Романын эениш охуъу аудиторийасында мараг доьураъаьыны нязяря алараг, китабдакылары биз дя щисся-щисся гязетимиздя дяръ етмяк гярарына эялдик. Вагиф АСЛАН

(Яввяли ютян сайларымызда) Nuxa-Zaqatala dairяsi Azяrbaycan Dюvlяt Siyasi Иdarяsinin mцvяkkili Bliznitsovun hazыrladыьы ittihamnamяni Azяrbaycan Dюvlяt Siyasi Иdarяsi яmяliyyat sektorunun rяis mцavini Bяdяlov mяxsusi olaraq "razыyam vя tяsdiq edirяm" шяklindя imzaladы. Nяhayяt, Hacы Lяtif Rяsul oьlunun istintaq iшi цzrя aчыlan 47 №-li qovluq 21 mart 1931-ci il tarixdя baьlandы vя Az.SSR Gяncя dairяsi rayon Fюvqяladя Цчlцyцnцn sяrяncamыna gюndяrildi.

*** Doьma ev, doьma doqqaz ЫX Иstintaqыn baшa чatmasы ilя яlaqяdar olaraq Hacы Lяtif kiшini qaш qaralandan xeyli sonra evя buraxmышdыlar. O, ev dustaьы kimi yaшamalы, mяhkяmя olacaьы gцnя qяdяr Nuxadan kяnara чыxmamalы idi. O gцn evя чatыb darvazanы dюyяndя gecя yarыdan keчmiшdi. Doqqazlarda artыq sюnmяkdя olan bayram tonqallarыnыn yeri kюzяrirdi. Novruz yeli vurduqca яtrafa sяpяlяnяn qыьыlcыmlar qaranlыqda uчuшan ulduzlarы xatыrladыrdы. Sakitlik idi, yolda-izdя bir kimsя gюrцnmцrdц. Evя чatыb baьlamadakы yorьan-dюшяyini darvazanыn aьzыna qoyub цstцndя oturdu. Elя bil юz doьma darvazasыnы dюymяyя яli gяlmirdi. Yan-yюrяsinя boylandы. Яtrafыnda heч kim yox idi. Onu kameraya girяndя dя, kameradan чыxanda da mцшayiяt edяn milis nяfяrinin izi-tozu gюrцnmцrdц. Demяli, mцvяqqяti olsa da, sяrbяst buraxыlmышdы. Gцlцmsяdi. Ayыlan kimi oldu. Qalxыb qapыnы dюymяyя baшladы, sanki himя bяnd imiш kimi gяlяn adamыn ayaq sяslяrini eшitdi. Цrяyi шiddяtlя dюyцnmяyя baшladы. Qapыnыn o цzцndяn sяs gяldi: - Kimsяn? Яbdцlяlinin sяsi idi. Hacы Lяtif kiшi "Mяnяm, ay oьul, gяlmiшяm!" demяk istяdisя dя, sяsi boьazыna tыxanыb qaldы. Sяsi aчыlsыn deyя boьazыnы arыtlamaq istяdi, Яbdцlяli elя o dяqiqя sяsi aldы: -Ata, sяnsяn? Bu dяqiqя! Qapы sцrяtlя aчыldы. Qucaqlaшdыlar. Яbdцlяli bir az zяif, bir az xыrыltыlы, bir az da gцnahkar sяslя dedi: - Allah bu hюkumяtin bяlasыnы versin, ay ata! Gюrцшmяyя qoymadыlar. - Bilmirяmmi, ay oьul? Ev-eшikdя salamatlыqdыrmы? Anan, uшaqlar necяdirlяr?

- Hamыmыz yaxшыyыq. Bircя dяrdimiz var idi. O da sяn idin. Allaha чox шцkцr olsun! Hяyяtdяn keчib evin qapыsыna чatanda Яbdцlяli юzцnц qabaьa verdi. Qapыnы aчыb sevincяk olan xыrda uшaqlar kimi: - Atam gяlir! - dedi. Evdяkilяr шiшirlяyib ayaьa durdular. Hamid hяr iki яlini aчыb kюrpя ayaqlarы ilя atasыnыn цstцnя yцyцrdц. Uшaьыn uшquna-uшquna gяlmяsi Hacы Lяtif kiшini kюvrяltdi. Uшaьы qaldыrыb kюksцnя basdы. Atasыna sыxыldыqca uшaьыn цrяyi quш цrяyi kimi dюyцnцrdц. Yaшarmыш gюzlяrini barmaьыnыn ucu ilя silib Яbdцlmяcidi baьrыna basan Hacы Lяtif kiшi Gцllц xanыmы gюrяndя lap юzцnц itirdi, bilmяdi ki, uшaqlarыnыn qabaьыnda onu qucaqlasыn, yoxsa yox. Nя yaxшы ki, Gцllц xanыm yaylыьыnыn ucu ilя dolan gюzlяrini silib, юzцnц toxdatdы: - Hardaydыn, ay kiшi? - deyяrяk irяli yeridi, яrinin sinяsinя qыsыldы. Hacы Lяtif kiшi Gцllц xanыmыn necя sыnыxdыьыnы цzя vurmadan: - Olan шeydir, ay arvad! Чaydan, чюrяkdяn nяyin var? Gяtir gюrцm! - deyяrяk evin yuxarы baшыna keчdi. Elя bil ki, hamы bunu gюzlяyirdi. Sцfrя aчыldы. Ortalыьa чay-чюrяk gяldi. Sюhbяt edя-edя bir dя gюrdцlяr ki, sяhяrin gюzц aьarыr. Bunu gюrяn Hacы Lяtif kiшi: - Hamы yataьa! - deyib Sяhяrin alatoranlыьыnda hяyяtя чыxdы. Saьa-sola var-gяl etdi. Sanki юz яliylя qayьыsыnы чяkdiyi hяyяtя deyil, haчansa gюrdцyц hяyяtя baxыrdы. Nяyin dяyiшdiyini, nяyin dяyiшmяdiyini bilmяk istяyirdi. Doьma hяyяtin havasы necя sяrin, necя tяmiz olurmuш. Yenя dя gюzlяri doldu. Arxadan gяlяn hяnirti sяsini duymasaydы, яmяlli-baшlы aьlayacaqdы. Bu onun illяrlя nazыnы чяkdiyi Gцllцsц idi. Amma bu dяfя gцlц solmuш Gцllцsц, baьban sыьalыna hяsrяt qalmыш Gцllцsц idi. Gцllц xanыm юzцnя xas olan nяzakяtlя: - Kiшi, daha deyяsяn, gecяylя gцndцzц dяyiшik salыrsan. Sяhяr aчыlsa da, yatmaq vaxtыdыr. Adamыn yolu bir az uzaьa dцшяndя nя olar ki? - deyя ona yaxыnlaшdы. Hacы Lяtif kiшi Gцllцsцnцn zяrif цrяyindяn gяlяn bu sюzlяrя tab gяtirя bilmяdi. Gцllц xanыmыn boynunu qucaqladы. Belяcя, bюyцr-bюyrя, yan-yana evя sarы dюndцlяr.

*** Son gюrцшlяr X Hacы Lяtif kiшinin gяliшini eшidяnlяr onlarы gюrцb-elяyяnlяr olmasыn deyя alaqaranlыqda onlara gяlir, gюzaydыnlыьы verirdilяr. Bяlkя hюkumяtin insafa gяlяcяyini dilя gяtirяnlяr dя olurdu. Mяhkяmяnin яdalяtlя baшa чatacaьыna цmid bяslяyяnlяrin dя sayы az deyil-

di. Bяzяn Hacы Lяtif kiшinin юzц dя deyilяnlяrя inanыr, hяr шeyin salamatчыlыqla qurtaracaьыna inam bяslяyirdi. Sonra da hяrzячяnя adamlara qulaq asdыьы цчцn юzцnц danlayыrdы. Яslindя ona цrяk-dirяk verяnlяr yalan danышdыqlarыnы bildiklяri halda, юzlяrini dя юz yalanlarыna inandыrmaq istяyirdilяr. Юz yalanlarыna inananlar da olurdu,

lц gцcsцzцn, qalib mяьlubun, mцstяntiq mцttяhimin, aьa nюkяrin ilk olaraq salam vermяsini gюzlяyir. Hяm dя el iчindя bюyцk kiчiyя, yuxarыdan gяlяn aшaьыdan gяlяnя salam vermяlidir deyirlяr. Elin gюzц tяrяzi, sюzц dцz olsa da, tarazlыьыn pozulduьu, dцzцn яyildiyi шяraitdя yaшayan insanlar necя dя miskin gюrцnцrlяr! Hяr kяsin юz

Яmяkdar elm xadimi, professor Mirяli Abdulla oьlu Axundov (1902-1992) inanmayanlar da. Hяyat doьru ilя yalanыn birgяliyindя davam edirdi. Gцlцшlяrdяki gюzyaшlarы, gюzyaшlarыndakы gцlцш gecяlяrdяki sяhяr, sяhяrlяrdяki gecя kimi idi. Иnsan yarandыьы gцndяn gюylяrя яl aчыr, yerlяrя sяcdя edirdi. Dцnyanыn hяr yerindя insanlar xoшbяxt vя bяdbяxt idilяr. Hindli чoxцzlц, чoxgюzlц, чoxqollu, чoxayaqlы Buddanыn qabaьыnda oynamayaydы, nя edяydi? Yяhudu Allaha dua etdikcя baшыnы daшa dюymяyяydimi? Xristian ikonalar qarшыsыnda xaч чevirmяyяydimi? Mцsяlman yeri vя gюyц yaradana яl aчmayaydыmы? Bяs insan insanыn qarшыsыnda юzцnц necя aparsыn? Mяsяlяnin чяtin yeri dя elя burasыdыr. Salamlaшma insani цnsiyyяtin baшlanьыcы hesab edilir. Birisi baшы ilя, digяri яlini цrяyinin baшыna qoyub baш endirmяklя, bir ayrыsы ayaьыnы gen qoyub kimяsя yol verяnlяr sayaьы saь яlini tam aчaraq yarы qatlanmaqla, nя bilim, daha nя kimi pozalarla qarшыsыndakыnы salamlasa da, bu hяlя hamыsы deyildir. Axы, varlы kasыbыn, gцc-

tяrяzisi vя юz daшы olsa da, heч kimin tяrяzisi vя daшы heч kimin tяrяzisinя vя daшыna uyьun gяlmir. Uyьunluq mяqamыnda da nяsя olur. Zor vя zorakыlыq юz iшini gюrцr. Иnsan hяmiшя ehtiyatlы olmaq zorunda qalыr. Bu axшam da elяydi. Qыzы Kubra vя yeznяsi Mirяli Axundov onlara gюzaydыnlыьыna gяlmiшdilяr. Onlar da gюrяn olmasыn deyя юzlяrini axшam qaranlыьыna saxlamышdыlar. Hamы sцfrя baшыnda idi. Dюvrя vurub oturmuшdular. Яbdцlяli, Яbdцlmяcid yan-yanaшы idilяr. Hamidi bacыsы Kubra dizlяri цstя oturdurmuшdu, arabir baшыnы sыьallayыrdы. Gцllц xanыm sыnыqlыьыnы цzя vurmamaq цчцn hяrdяnbir gцlцmsяyirdi. Hacы Lяtif kiшi dя юzцnц Gцllц xanыm kimi sevincяk gюstяrmяk istяdiyindяn yumшaqlыqla soruшdu: "Bala, Mirяli, universtяni qurtardыn, elяmi?" - Bяli, qurtardыm. - Nя yaxшы ki, familinя dяymяdilяr, Axundovluьunda qaldыn. Bu qяribя sюzlяrdяn hamыnыn dodaьы qaчdы. Qayna-

tasыnыn sюzlяri qяribliyя dцшmяsin deyя Mirяli Axundov bir az яtraflы danышmaq istяdi: - Mяn 1923-1926-cы illяrdя hяm Zaqatala шяhяr ibtidai mяktяbinin mцdiri idim, hяm dя Zaqatala Sяnaye vя Kяnd tяsяrrцfatы texnikumunda dяrs deyirdim. Иndi bizim bu Шяkidя 2 №-li uшaq evinin yaradыcыsы vя direktoru, mяrhum Firidun bяy Kючяrlinin hяyat yoldaшы Badisяba xanыm 1926cы ildя sяbяbkarlыq edib maarif komissarы bolшevik Шяkili Mustafa Quliyevdяn mяnim alы tяhsilimi davam etdirmяyimя razыlыq almasaydы, mяn keчяn il Universitetin biologiya fakцltяsini qurtarыb yenidяn Zaqatalaya qayыda bilmяyяcяkdim. Onda Badisяba xanыm Kючяrli Zaqatala qыz seminariyasыnыn mцdiri idi. O ki, qaldы mяnim familiyama, bяlkя dя, Mustafa Quliyevin razыlыьы ilя tяhsilimi davam etdirmiшяm deyя dяymяyiblяr. Nя yaxшы ki, Mirяli Axundov olaraq qalmышam. Yenя dя gцlцmsяdilяr. Hцsniyyя xanыm яrklя яlavя etdi: "Az юzцnц tяriflя. Gцya ki, dяdяm sяni tanыmыr." Sюzцn-sюhbяtin bu mяqamыnda Яbdцlяli юz yerindя sakitcя oturan Яbdцlmяcidi gюstяrяrяk dedi: "Ay yeznя, heч demяzsяnmi ki, papaq altыnda oьullar var. Qoy bюyцsцn, Яbdцlmяcid lap bюyцk kiшi olacaqdыr." Hamы biraьыzdan cavab verdi: "Allah aьzыndan eшitsin. Gцn o gцn olsun!" Mirяli Axundov Яbdцlяliyя mцraciяtlя яlavя etdi: "Яbdцlяli, sяn mцяllim adamsan. De gюrцm, yolчu harda gяrяkdir?" Яbdцlяli tяlяm-tяlяsik cavab verdi: "Yoчu yolda gяrяkdir." Hamы ayaьa qalxdы. Salamatlaшdыlar. Kubra xanыm atasыnыn boynunu qucaqlayыb aьladы. Hacы Lяtif kiшi юzцnц toxdadыb acыqlanыrmыш kimi Kubra xanыmы danladы: "Ay qыzыm.Юlцyя aьlayarlar. Mяn ki, hяlя юlmяmiшяm. Юzцnц яlя alsana!" Gцllц xanыm da юz nюvbяsindя яrinin sюzlяrinя qцvvяt verdi: "Hяlя ki, aьlamalы bir шey yoxdur. Qыzыm, Allah da var, rяhmi dя vardыr. Gedin, yolda-izdя ehtiyatlы olun!" Darvazanыn ehmallыca цч dяfя dюyцlmяsi adamlarыn tяяccцblя bir-birinя baxmasыna sяbяb oldu. Mirяli mцяllim dяrhal dillяndi: - Narahat olmayыn, fayton kirayяlяmiшяm. Faytonчudur. Dediyim kimi elяyir. Bяlkя, hяlя mяn gedяndяn sonra o biri yeznяniz Mirhяsяn qыzыnыz Hцsniyyя xanыmla sizя gяldi. Vaxtыnda gяlsяydilяr, bacыlar da bir-birini gюrяrdilяr. Di salamat qalыn. Gцllц xanыm qonaqlarыn arxasыnca bir fincan su atdы. Яbdцlяli isя onlarы darvazayacan юtцrцb qayыtdы. (Арды вар)


ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 12

№ 08 (154), Август 2017

ТЯЩСИЛ - МИЛЛИ ТЯРЯГГИ ЮЛЧЦСЦДЦР Ы ФЯСИЛ Щябибулла МАНАФЛЫ, АДПУ Шяki filialыnыn mцяllimi, тарихчи (Яввяли ютян сайымызда) O, mцшahidя etdiyi imtahan prosesini belя tяsvir edib: "Иmtahan tцrkcя vя шяriяt dяrsinя mяxsus idi. Иmtahan verяnlяr bakыlыlara mяxsus цч mяktяbdяn 32 vя tatar mяktяbindяn dя 8-9 qыz idi. Иmtahan hяm kяtяbi1 vя hяm dя шifahi idi. Kяtяbi imtahan da mцmtяnin2 tяrяfindяn bir hekayя sinif lюvhяsinя yazыlmыш, mяzkur hekayя bir neчя kяrя tяkrar etdirilmiш vя sonra lюvhяdяn silinяrяk qыzlar юz bildiklяri kimi mяzkur hekayяni nяqlяn imtahan vяrяqяsinя kючцrmцшlяrdir. Ыmtahan yazыsыnы gюrdцm. Иfadя ibtidai bir mяktяbdяn mяmul edildiyi qяdяr, bяlkя dя mяmulun fюvqцndя dцzgцn vя sяlis, imla vя inшa yanlышlыqlarы чox az, bяzilяrindя heч yox. Yazы oxunaqlы, tяmiz vя lяkяsiz. Zatяn yazыlarыn bюylя tяmiz vя pakizя чыxacaьыnы яvvяlcяdяn hiss etmяk qabil idi. Чцnki юylя intizam vя hцsn tяrtiblя oturan pak vя pakizя geyinmiш mяsumanя яtvarlarы ilя insanda яn gюzяl duyьu vя цlvi dцшцncя - fikirlяr oyadan mяsumяlяrdяn чirkin yazыlar vя mяsalis ifadяlяr gюzlяmяk insanыn aьlыna belя gяlmяzdi. Шifahi imtahanlar baшladы, qыzlar iki-iki imtahan stolunun (masasыnыn) yanыna чaьыrыlыb soruшulurdu. Cavablar tamamilя mцvafiq vя cяsuranя idi. Dяrsini bildiyindяn mцtяvяllid bir cяsarяt. Яlbяttя arabir bцdrяyяn dя oluyordu. Иmtahan mяclisini, heybяt vя tяzyiqini keчя bilmяyяnlяr dя tapыlыyordu. Hяtta dяrsini чox yaxшы bilяn vя mцяllimlяri tяrяfindяn яn yaxшы vя sяyli bir mцtяяllimя olaraq tanыtdыrыlan birisin mяclisdя tutularaq hяyacana gяldi, aьladы belя, fяqяt bu da olmasыnmы? Bunsuz imtahan tяbii ola bilmяzdi. Hяlя bu olmasaydы imtahanlar haqqыnda sюylяnilяn tяnqidat rus-mцsяlman цnas mяktяblяrinin birinci imtahanlarыnda bяraяt qazanmыш olurdu. Ишtя istiqbalыn mюhtяrяm bir validяsi, mяsud bir ailяnin sяadяtbяxш mцrяbbiyяsi яlinя kitabыnы almыш, oxuyur. Amma nя gюzяl oxuyur. Hыqqanmayaraq, durmayaraq, qolunu-qabыrьasыnы sыndыrmayaraq oxuyur. Mimtяhin bяsdir, deyincя duruyor, bu kяrя oxuduqlarыnы nяql ediyor. Oxuduьunu anlamыш. Verilяn suallarыn cavablarы yolunda. Mцhakimяlяr aqilanя. Hяlя gяliniz dя шeir oxumaьa qulaq asыnыz! Mцяllimяsinin arzusunu binaяn imtahan ayaьыna gяlяn bir qыza Abdulla Шaiqin "Hяpimiz bir gцnяшin zяrrяsiyiz" parчasыnы oxutduruyoruz. Qыzcыьaz baшlыyor. Biz mяhv oluyoruz. Sanki яn mцqtяdir

bir musiqar sяhhar3 sяnяti ilя qяlblяri tяsxir ediyor. Шeir qurtarar-qurtarmaz hamыmыz bir aьыzdan "bravo". Шяriяt dяrsinin imtahanыdыr. Yenя mяmnunuz. Bцtцn cavablar ayaq цstцndя veriliyor. Quranы oxumaьa gяlincя, mцtяllimlяr kamali-яdяblя bir stul цzяrinя oturub "bismillah" vя "nяuzu" oxuduqdan sonra Quranы baшlыyorlar. Qiraяt olduqca gюzяldir. Bundan artыq da юyrяnilя bilmяzdi. Mцtяhharat4 vacibati - mцbtяlati rюvzя, tarixi-islami vя sairя dualara vя fяraizidiniyyяyя aid bir чox suallara da haman bilazirяnk mцvafiq cavablar veriliyordu. Zяnn edirяm bu xыrda qыzlarыn, tяbiri-avamla, rus шkolasыnda юyrяndiklяri mяsailiшяriyyяyi, bяlkя, onlar qяdяr atalarы da, analarы da bilmiyor. Bizdя daima din ilя milliyяti qarышdыrыyorlar. Saчlыsaqqallы alimlяrimiz, baшы шapkalы intelligentlяrimizdяn soruш-

subiyyяtlя dini mяnsubiyyяti bir-birindяn ayыrd edя bilmirdilяr. Bu mяtlяblя baьlы gerчяk bir faktы xatыrlasaq bizcя yerinя dцшяr: "M.Sultanov imzalы bir mцяllifin "Kяшkцl" qяzetindя (1891, N 22) dяrc olunan yazыsыnda bildirilirdi ki, Transkafkaziyalы ziyalы mцsяlman юz kimliyi barяdя aydыn dцшцnmцr, "millяtin nяdir?" sualыna "mцsяlmanam, hяm dя tцrkяm" cavabыnы verirdi." Etnik шцurun dini шцurdan цstцn olduьuna dair dцnya tarixindя, elяcя dя xalqыmыzыn tarixindя yetяrli sayda faktlar var. Bu fikrin gerчяklikdяn xяbяr verdiyini tяsdiqlяyяn bir tarixi epizoda diqqяt yetirяk: alban hюkmdarы xalqыn elitar tяbяqяsinin iшtirakы ilя юlkяnin Tцrkцstan adlanan bюlgяsilя digяr яrazilяri arasыnda etnik vяhdяtя xяlяl gяtirяn dini-ideoloji amili dini tяsisatыn razыlыьы olmadan aradan qaldыrmaq haqqыnda qяrar qяbul etmiшdir.

lяr. Azяrbaycan tцrkcяsindяn daha чox шяriяt dяrslяrindя istifadя olunub. Шяriяt dяrslяrindяn baшqa digяr fяnlяri яsasяn Qori mцяllimlяr seminariyasыnы bitirmiш mцяllimlяr tяdris ediblяr. Onlarыn яhяmiyyяtli hissяsi mцxtяlif sяbяblяrdяn, misal цчцn, Azяrbaycandan kяnarda yaшamalarы ucbatыndan ana dilini bilmirdilяr. Bu mяtlяblя яlaqяdar sюzц M.Я.Rяsulzadяnin юzцnя verяk: "...Rus-mцsяlman mяktяblяri tipindяki mяktяblяrя tяyin olunan mцяllimlяrin rusca ilя bяrabяr tцrkcя dя bilmяlяri lazыmdыr. Bюylяlяri dя яlяlmяlum Qori darцlmцяlliminin yetiшdirdiyi mцяllimlяrdяn alыnыyorlar. Fяqяt tяcrцbя ilя gюrцlmцшdцr ki, xaricdяn юz dilini юyrяnmяyib dя Qori darцlmцяlliminя girmiш olan tяlяbяlяr tцrkcя юyrяnmяyяrяk чыxыyorlar. Vя ibtidai mяktяblяrdя ana dilini юyrяtmяk iqtidarыna haiz olmuyorlar. Binaяn яleyh bu nюqteyi-nяzяrdяn rus-mц-

Bakы milyonчusu Hacы Zeynalabdin Taьыyevин Mцsяlman Шяrqindя ачдыьы ilk dцnyяvi qыzlar mяktяbi. (Фото shagird.info-дан эютцрцлцб) sanыz sяn hansы millяtdяnsяn? - deyяr ki, mцsяlman dinindяn. Bu sualыn чox az eшidilяn sяhih cavabыnы mяn bюyцk bir mяmnuniyyяtlя, hцzurilя mцftяxir5 olduьunu rus-mцsяlman цnas mяktяblяrinin imtahan mяclisindя eшitdim. Bir qыzdan soruшdular ki, sяn hansы millяtdяnsяn? 0 tцrkяm - dedi. Nя dindяnsяn? - deyincя mцsяlmanam, cavabыnы verdi. Иmtahanlar qurtardы. Цrяklяrimiz qцrur vя sцrur ilя dolmuш idi. Artыq biz dя istiqbaldan яmin ola bilяrik! Чцnki milli iшlяrimiz doьru yolunu tapыyor..." M.Я.Rяsulzadяdяn gяtirdiyimiz bu iqtibasda юzц demiшkяn "qяlbini qцrurla dolduran" mяtlяblяr yetяrincяdir. Яvvяla, imtahan zamanы kifayяt qяdяr yцksяk bilik sяrgilяyяn "qыzcыьazlarыn" timsalыnda mяnsub olduьu xalqыn tяhsilя юnяm vermяsi, elmя, biliyя can atmasы barяdя sюylяnilяn fikirlяrin tяsdiqini vя юz dцшцncяlяrinin qarшыlыьыnы tapmышdыr. Иkincisi, bu mяktяblilяr nяinki юz yaшlarыna mцvafiq yцksяk biliyя, hяm dя yetkin milli шцura malikm olduqlarыnы tяsdiq etmiшdilяr. Юndяrin yazdыьы kimi o zaman hяtta ziyalыlar milli mяn-

M.Я.Rяsulzadя millimяnяvi dяyяrlяr sistemindя etnik юzцnцadlandыrmanыn son dяrяcя mцhцm яhяmiyyяt kяsb etdiyini, milli mяnlik, milli qцrur duyьularыnыn xalqыn xarakterinin bir elementinя чevrilmяsi цчцn zяrurяt hяddindя gяrяkli olduьunu bildiyindяn, milli mяnsubiyyяtя dair шagirdlяrя цnvanlanan suala onlarыn verdiyi "tцrkяm" cavabыndan mяmnun olmuш, duyьulanmышdыr. M.Я.Rяsulzadяnin tяhsillя baьlы problemlяrя toxunan hяr bir mяqalяsi юzцndяn яvvяlki mяqalяnin davamы tяsiri baьышlayыr. Sяbяbi bu idi ki, tяnqid hяdяfinя чevirdiyi hяr hansы bir neqativ cяhяtя mцxtяlif aspektdяn, fяrqli rakursdan yanaшaraq Mirzя Cяlil sayaьы sюzцnц ta eшidilяnя qяdяr deyirdi. Юndяr "Rus-Mцsяlman mяktяblяrindя tцrkcя tяdrisi" sяrlюvhяli mяqalяdя ana dilinin - Azяrbaycan tцrkcяsinin tяdrisi sahяsindя yaranmыш acыnacaqlы durumu bir daha mцzakirя юbyektinя чevirяrяk xarakterizя edib. Bu шяrhdяn mяlum olur ki, rusmцsяlman mяktяblяrindя sыrf ana dili fяnni цzrя ixtisaslaшdыrыlmыш mцяllimlяr tяdris prosesindя fяaliyyяt gюstяrmяyib-

sяlman mяktяbi-ibtidaisi bюyцk bir bюhran keчirir." M.Я.Rяsulzadя daha sonra maarif, tяdris iшlяrilя baьlы olan, bu sahяnin юzяlliklяrini mцkяmmяl dяrяcяdя bilяn nцfuzlu bir hяmsюhbяtinin dilindяn чыxыш yolunu da gюstяrir: "... bu nюqsanы izalя etmяk цчцn bir чarя vardыr. O da rus-mцsяlman mяktяblяrindя tцrkcя dяrsini dяrs цsuluna tabe tutmaqdыr. Yяni sinif mцяllimi шagirdlяrя ruscadan vя s. dяrslяrdяn dяrs vermяli, tцrkcяnin isя шяriяt mцяllimi kimi mяxsusi mцяllimi olmalыdыr". Bu tяklifi bяyяnяn pedaqoqlar mяktяb komissiyasыna mцraciяt etmiшlяr. Иbtidai mяktяblяr цzrя inspektor vяzifяsindя чalышan Sultanmяcid Qяnizadя dя rus-mцsяlman mяktяblяrindя ana dilinin tяdrisi vяziyyяtini tяdqiq vя tяftiш edяrяk hяmin mяktяblяrdя baшqa fяnlяr kimi ana dili цzrя ayrыca mцяllimin tяdris prosesindя iшtirakыnы mяqbul hesab etmiш vя belяliklя, mяktяb komissiyasы цzvlяrilя hяmrяylik sяrgilяmiшdir. Lakin bцtцn bunlara rяьmяn maarif rяhbяrliyi bu tяklifi qulaqardыna vuraraq qяbul etmяmiшdir. Sяbяb aydыndыr. Dil xalqыn varlыьыnыn baшlыca шяrtidir. Xalq, hяtta vяtяndяn

mяhrum olduьu tяqdirdя doьma dil, adяt-яnяnя, mяiшяt юzяlliyi zяminindя mюvcudluьunu qoruyub saxlaya bilяr. Ancaq dilsiz bu heч cцrя mцmkцn deyil. Tяhsilin, tяlim-tяrbiyяnin xalqыn varlыьыnыn яsas tяminatчыsы funksiyasыnы daшыyan ana dili цzяrindя qurulmasы, yalnыz ana dilinin inkiшafы цчцn deyil, цmumiyyяtlя milli tяrяqqi цчцn olduqca vacib шяrtdir. M.Я.Rяsulzadя ibtidai mяktяblяrdя ana dilinin mцkяmmяl sяviyyяdя tяdrisindя юnяm verяrяk yazыrdы: "... millяtimizi mцhafizя цчцn milliyyяtin rцkni6 - яvvяli olan dilimizi saxlamalыyыz. Bunu saxlamaq цчцn vяsilя olaraq rus-mцsяlman mяktяblяri ilя xцsusi mяktяblяrя malikiz. Binaяn яleyh oralarda tцrkcя tяdrisinя mцmkцn olduьu qяdяr яhяmiyyяt vermяli vя onun tяrяqqisinя чalышmalыyыz. Bu yalnыz bizim milli nюqteyi-nяzяrimizdяn deyil, цmumi nюqteyi-nяzяrdяn dя lazыmdыr". Rusiya imperiyasыnыn Azяrbaycanda izlяdiyi strateji xarakterli яn mцhцm mяqsяd burada rus dilinin hegemonluьunu tяmin etmяk hesabыna tцrkcяnin fяaliyyяt dairяsini fasilяsiz olaraq daraltmaq vя nяticя etibarы ilя yox etmяk idi. Xalqы assimilyasiyaya uьratmaьыn yolu bu цzdяniraq mяsяlяnin hяllindяn keчir. M.Я.Rяsulzadя bu siyasяtin qurbanыna чevrilяrяk doьma dilini bilmяyяn insanlarыn faciяsindяn yazыrdы: "Rusmцsяlman mяktяblяrini tяsis etmяkdя mяqsяd rusca ilя bяrabяr tцrkcяni dя юyrяtmяkdir. Yoxsa mцsяlmanlar цчцn bюylя ayrы tipdя ibtidai mяktяblяr tяsisinя lцzum qalmazdы. Bundan яlavя, rus-mцsяlman mяktяblяrindя tяhsil alanlarыn bir чoxu sonra baшqa rцшdi vя edadi mяktяblяrя giriyorlar vя nяhayяt, mяktяbi-aliyяyя daxil olub da mцkяmmяl tяhsil gюrяnlяr dя oluyor. Rus-mцsяlman mяktяbindя yaxшы vя яsaslы surяtdя tцrkcя юyrяnilmяyяcяk olursa, artыq heч bir tяrяfdя юyrяnmяk imkanы qalmыyor kimidir. Ana dilini юyrяnmяyib dя tяhsili ali gюrяn cavanlarыmыzыn sonradan nя kimi xiffяt vя mяhrumiyyяt iчindя qaldыqlarы vя nя kimi hяsrяt vя mяyusiyyяti mяnяviyyя ilя sыxыldыqlarыnы tяxmin etmяk isя чox da mцшkцl deyildir. ...Millяtinin dilini bilmяyяcяk olur isя tяhsil etdiyi цlum vя fцnunu nя surяtlя юzцnцn mяnsub olduьu xalq arasыnda tяmin edя bilяr." Gюrцndцyц kimi M.Я.Rяsulzadя tяhlцkя mяnbяyini son dяrяcя dяqiq mцяyyяn etmiшdi. Doьrudan da doьma dilini bilmяyяn insanыn юz xalqы цчцn faydalы iшlяr gюrmяk imkanы son dяrяcя mяhdudlaшыr. (Арды вар) 1 2 3 4 5 6

- kяtяbi - yazыlы; - mцmtяnin - imtahan edяn; - sяhhar - seyrчi; - mцtяhhяrat - pak, tяmiz; - mцftяxir - dцrцst, dяqiq; - rцkni - яvvяl, юzцl.


№ 08 (154), Август 2017

Вагиф АСЛАН,

Azяrbaycan Yazычыlar Birliyi Шяki bюlmяsinin sяdri, АДПУ Шяki filialыnыn baш mцяllimi

(Яввяли ютян сайларымызда) "Qutadqu - bilik" Qяrb dцnyasыna 1796-cы ildяn mяlumdur. Elя hяmin il avstriyalы шяrqшцnas fon Hammer-Purqшtal Herat qalasыndan gюtцrцlяn vя 1439-cu ilя (Bunu 1349-cu il nцsxяsi kimi dя tяqdim edirlяr. Bax. 28. Йусиф Баласагунлу. Гудатгу билик - Хошбяхтлийя апаран елм. (f.e. d., prof. Kamil Vяliyev (Kamil Vяli Nяrimanoьlu) vя Ramiz Яsgяrin (hazыrda f.e. d., prof.) tяrcцmяsindя Aзяrnяшr. Бakы-1994. s.482.) aid edilяn uyьur яlifbasы ilя

ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

T Tц цr rk k x xa allq qlla ar rыы я яd dя яb biiy yy ya at tыы Mцhazirяlяr yazыlmasыnda iki amildяn biri - ya hansыsa hюkmdarыn sifariшi, ya da mцяllifin adil hюkmdar arzusu яsas rol oyna-yыb" deyяnlяrя cavab olaraq deyirяm ki, hяr iki versiya mцmkцndцr, lakin "Qutadqu - bilik" sяviyyяsindя olan яsяrlяr mцяlliflяri universal bilik vя dяrin zяka sahibi olmaq шяrti ilя aьlыыn vя цrяyin hюkmц ilя yazыlыr. Bu яsяrdя dюvlяtin vя dюvlяtчiliyin yaшamasы цчцn vacib olan atributlar, mцnasibяtlяr sistemi tarixin dяrin qatlarыndan gяlяn tцrk mцdrikliyi ilя юz яksini tapыr. Yusif Balasaqunlu sцbut edir ki, hюkmdarыn aьыl-

ac vardыr. "Яdalяt"in yanыna yola dцшяn "Zяkalы яr" qяrib ellяrdя "tanышы olmadыьыndan kor kimi qalmamaq" цчцn, "insana hяr yerdя tanыш lazыmdыr, bцtцn iшlяr tanышla gюrцlяr" deyя Kцsяmiш adlы bir kiшi ilя dost olur. Aydoldunun istяyini bilяndяn sonra Kцsяmiш dя юz nюvbяsindя dostu Hacibя (sarayda baш vяzir. Azяrbaycan klassik яdяbiyyatыnda iшlяnяn яrяb vя fard sюzlяri lцьяti. Bakы, Maarif, 1966. s.198.; Яrяb vя fars sюzlяri lцьяti. Bakы, Yazычы, 1985. s.712.) mцracяt edir. Hacib яvvяl-

cя Aydoldunun kimliyini daha da dяrindяn bilmяk цчцn onunla gюrцшmяk

qяlяmя alыnan яlyazmanы Иstambulda sяfяrdя olarkяn almыш vя onu Vyana kitabxanasыna hяdiyyя etmiшdir. Bu яlyazmanыn almanca ilk nяшri macar шяrqшцnas Q.Vamberinin adы ilя baьlыdыr. "Qutadqu - bilik" яsяrinin mяtninin tam hяcmdя elmi dюvriyyяyя daxil edilmяsi 1891-1900-cц illяrdя V.V.Radlov tяrяfindяn hяyata keчirilmiшdir. Rяшid Rяhmяti Arat "Qutadqu - bilik" poemasыnыn hяr цч nцsxяsinin tяnqidi mяtnini hazыrlamыш, 1947 vя 1979-cu illяrdя Ankarada чap etdirmiшdir. S.E.Malov яsяrin bяzi hissяlяrini rus dilinя tяrcцmя etmiшdir. Naum Qrebnev tяrяfindяn ayrы-ayrы baшlыqlarыn ruscaya sяrbяst tяrcцmяsi 1963-cц ildя Юzbяkistanda, 1971-ci ildя isя tam mяtninin sяrbяst tяrcцmяsi Moskvada чap edilmiшdir. Яsяrin 1971-ci ildя qяdim tцrk dilindяki nцsxяsi ilя birlikdя юzbяkcяyя чevrilяn vя Daшkяnddя чap edilяn nяшrini яsas gюtцrяrяk S.N. Иvanov, hяtta, ayrы-ayrы beytlяrя izah vя шяrhlяr vermяklя onun tam mяtnini ruscaya tяrcцmя etmiш, 1983-cц ildя Moskvada akademik nяшrinя (Mяhz bu nцsxя 1990-cы ildя tяkrar nяшr edilmiшdir) nail olmuшdur.. "Qutadqu - bilik" K.Kяrimov tяrяfindяn 1971-ci ildя юzbяkcяyя, 1984-cц ildя bir qrup tяrcцmячi tяrяfindяn uyьurcaya, 1986-cы ildя A.Yeqebayev tяrяfindяn qazaxcaya, 1992-ci ildя X.R.Ulutцrkцn (Баласагунлу.

4. "Qutadqu - bilik" dюvlяt vя dюvlяtчilik elmidir - bayraq kimidir - шahanя яsяrdir. Giriш hissяsi nяsrlя yazыlan vя "Siyasяtnamя"lяrin яn mцkяmmяli kimi qяbul edilяn bu яsяr yazыya alыnan dюvrdя uyьur яlifbasыndan istifadя edilirdi. Bir qяdяr sonra rяsmi vя яdяbi mцhitdя яrяb яlifbasы vя dilinя keчid baш verdiyindяn onu keчid dюvrцnцn яdяbiyyatы kimi dя qiymяtlяndirяnlяr vardыr. Onu "xaqanlar, шahlar, hюkmdarlar, dюvlяti idarя edяnlяrin, keчmiш tяcrцbяdяn istifadя etmяklя gяlяcяyi qurmaq istяyяnlяrin kitabы" adlandыranlar heч dя sяhv etmirlяr. Bu kitab aьыllы vя яdalяtli hюkmdar ideyasыndan daha чox idarяetmя mexanizminin necяliyi ideyasыnda yazыlmышdыr. "Bu яsяrin

чыlar Aydoldunu sяadяtin rяmzi kimi qiymяtlяndirirlяr. Яslindя, dюvlяtя sяadяt gяtirяn "zяkalы яrя" чox vaxt dюvlяtdя yer tapыlmыr.) Sяn mяnя sevgi ilя baxanda юzцmц dюvlяt kimi gюstяrdim. Axы, dюvlяtin gюzlяri kor olur, sevяnlяrini gюrmцr. Tяkrar danышdыn, sяrt cavab verdim, axы, mяn sяadяt vя dюvlяt kimi dяyiшkяnliyimi gюstяrdim. "Axar su, gюzяl sюz vя sяrvяt dцnyanы gяzяr" deyiblяr. Mяn dя gяzяrtiyяm. Gцndoьdu Elik ondan eybinin nя olduьunu soruшduqda o belя cavab verir: "Mяnя bivяfa deyirlяr. Bivяfalыq mяnim qцsurum deyildir. ...Dad tяzя шeydя olduьuna gюrя (Йусиф Баласагунлу. Гудатгу билик - Хошбяхтлийя апаран елм. (f.e.d., prof. Kamil Vяliyev (Kamil Vяli Nяrimanoьlu) vя Ramiz Яsgяrin (hazыrda f.e.d., prof.) tяrcцmяsindя Aзяrnяшr. Бakы-1994.s.66.) mяn dя

daim tяzяlik axtarыram." "Чыxыb getmяk istяsяn, sяni necя saxlamaq olar" sualыnы isя "Sяadяti doьruluqla, яdalяtli, insaflы, яxlaqlы olmaqla saxlamaq olar. ...Sяadяtя yetяn kiшi bцtцn pis iшlяrdяn uzaq olmalыdыr" шяklindя cavablandыrыr. Adыnыn mяnasыna gяldikdя isя bunun xasiyyяtinя uyьun olduьunu, "bюyцyяn vя kiчilяn, bir qaydada olmayan, bцrcц elя hey fыrlanыb daim yerini dяyiшяn, Sяratan - Quчuq vя ya Xяrчяng bцrcц olan Aya" bяnzяrliyi ilя (Йусиф Баласагунлу.

Гудатгу билик - Хошбяхтлийя апаран елм. (f.e. d., prof. Kamil Vяliyev (Kamil Vяli Nяrimanoьlu) vя Ramiz Яsgяrin (hazыrda f.e.d., prof.) tяrcцmяsindя Aзяrnяшr. Бakы-1994. s.66-70.) izah edir.

Гутадгу билик. Бакы . "Эянълик", 1992. Xалг шаири Х.Р. Улутцркцн тярсцмясиндя. Бакы, "Эянслик" 1992. Tяkrar nяшri elmi red. K. V. Nяrimanoьlu olmaqla "Qutadqu- bilik"- "Sяadяt gяtirяn elm" adы ilя 2003-cц ildя Bakы, "Gяnclik" nяшriyyatыnda), 1994-cц ildя f.e. d., prof. Kamil Vяliyev (Kamil Vяli Nяrimanoьlu) vя Ramiz Яsgяrin (hazыrda f.e. d., prof. ) tяrcцmяsindя (tяkrar nяшri: Bakы, Avrasiyapres, 2006.) Azяrbaycancaya

чevrilmiш vя nяшr olunmuшdur. "Sovetskaya tyurkologiya" jurnalыnыn 1970-ci il 4-cц sayы cяmi 13 mяqalя olmaqla bцtцnlцklя "Qutadqu - biliy"in 900 illiyinя hяsr edilmiшdir. Qыrьыzыstanda isя цzяrindя Yusif Balasaqunlunun rяsmi olan 1000 somluq (manatlыq) milli valyuta dюvrяyя buraxыlmыш, Qыrьыz Milli Universitetinя bu dahi шяxsiyyяtin adы verilmiшdir.

сящ. 13

Yusif Balasaqunlu lы vя яdalяtli olmasы чox шeyя dяlalяt etsя dя, hяr шeyя dяlalяt etmir. Gяrяk шahыn яtrafы da dюvlяti idarя etmяk sяviyyяsindя olsun. Bяli, burada baш obraz Gцndoьdu Elikdir. O, яdalяtin vя яdliyyяnin simvoludur. Onda "qeyrяt vя mцrцvvяt"tяndir. O yaxшы bilir ki, "dцnyanы tutmaq цчцn яrin idrakы, xalqы idarя etmяk цчцn biliyin olmasы" zяruridir. Elя buna gюrя dя, o, "aьыllы adamlarы yanыna чaьыrmaq, bilikli adamlarы ucaltmaq" istяyir. "Bяylik iшi bюyцk vя чяtin iшdir, ... bu qяdяr iшi юzцm gюrя bilmяrяm, mяnя iш bilяn bir яr lazыmdыr" qяnaяtindя olan (Y.Balasaqunludan 911 il sonra dцnyaya gяlяn M.Шяhriyarыn (1906-18 sentyabr 1988) "Bizdяn qabaqdadыr avropalыlar, Ишi iш bilяnя tapшыrыr onlar" qяnaяtindя olmasыnы xatыrlayaq. Tцrk dцшцncя tяrzindяki irs vя varislik яlaqяsini unutmayaq.) Gцndoьdu Eliyin adыnы eшidяn Aydoldu (Baxыn, bu yarыm Ay deyildir, dolu Aydыr!) adыnda "zяkalы bir яr ... яrdяminin Elikя faydasы dяysin" deyя ona xidmяt etmяk fikrinя dцшцr. "Zяkalы яr" ilя "Яdalяt"in gюrцшц isя asan baшa gяlmir. "Яdalяtin"in qapыsыndan iчяri girmяk цчцn vastячilyя ehtiy-

istяdiyini sюylяyir. Aydoldu dostu Kцsяmiшlя birlikdя Hacibin yanыna gedir. Hacib Aydoldunu bяyяnir. Hacib onu Gцndoьdu Eliklя gюrцшdцrяcяyinя sюz verir. Nяhayяt, mцnasib bir vaxt tapыb Gцndoьdu Eliyя Aydoldu haqqыnda danышыr. Bundan sonra Gцndoьdu Elik onu gюrmяk istяyir. Hacib bir oьlan gюndяrib Aydoldunu чaьыrtdыrыr. Onlar, axыr ki, gюrцшцrlяr. Gцndoьdu Elik ondan adыnы soruшanda Aydoldu: - Adыm qul, xidmяtчidir - deyir. Cavab hюkmdarыn xoшuna gяlir. Bяli, юzцnц dюvlяtin qulu, qulluqчusu vя xidmяtчisi hesab edяnlяr dюvlяtя xidmяt edя bilяrlяr. Aydoldu elя o gцndяn iшя baшlayыr vя bцtцn sыnaqlardan цzц aь чыxыr. Ancaq bir gцn Gцndoьdu Elik Aydoldunu yanыna чaьыrыr. Gюstяrilяn yerdя oturmaqdansa, Aydoldu cibindяn чыxardыьы topun цstцndя oturur. O, Gцndoьdu Eliyin bir чox suallarыna cavab verяndяn sonra gюzцnц yumub aчmыr. Sonra verilяn suallara цz-gюzцnц turшudaraq cavab verыr. Aydoldu hiddяtlяnmiш hюkmdara bunlarыn sяbini belя izah edir: mяnim daimi yerim yoxdur, top kimi yuvarlanыram, axы, mяn sяadяtяm. (Elя bu sяbяbdяn tяdqiqat-

Nюvbя Gцndoьdu Eliyя чatdыqda kimliyini-"Яdalяt" olduьunu Aydolduya bяyan etmяk цчцn onu yanыna чaьыrtdыrыr, lakin яvvяlcя ona otur demir, bir mцddяt susub durandan sonra oturmasыnы iшarя edir. Цчayaqlы Gцmцш taxt цzяrindя oturmuш hюkmdarыn - "Яdalяt"in яlindя "bюyцk bir bычaq, solunda acы ot, saьыnda шяkяr" vardы. Gцndoьdu Elik bunlarыn юzцnцn - "Яdalяt"in xцsusiyyяtlяri olduьunu bяyan edir: "... Mяn ...qanunam. ...Taxtыmыn цч ayaьы var. Цчayaqlыlar dцz durar, tяrpяnmяz. Цч ayaqdan biri tяrpяnsя, taxt yыxыlar. ...Mяnim xasiyyяtim dцzdцr, ...insanlarы bяy vя qul olaraq ayыrmыram, ... iшi bычaq kimi biчir vя kяsirяm, ...шяkяr zцlmя uьrayan adamlar цчцndцr, onlar mяnim qapыma gяlib яdalяt taparlar, bu acы ot isя zorba vя яdalяtdяn qaчanlar цчцndцr. ... Qanun qarшыsыnda hamы birdir. Bяyliyin tяmяli яdalяtdir." Adыnыn mяnasыna gяldikdя isя belя deyir: "Alim mяnim tяbiяtimi Gцnяшя bяnzяtmiшdir. ...Gцnяш daim eyni boyda olar. ...Gцn doьanda dцnya iшыqlanar, nuru xalqa чatar, ...yerя istilik gяlяr, ...hamы mяndяn юz payыnы alar, ...bцrcцm aslandыrшirdir, o bцrc tяrpяnmяz, ona gюrя dя evi pozulmaz, mяnim dя iшыьыm (Јусиф

Баласагунлу. Гудатгу билик - Хошбяхтлийя апаран елм. (f.e.d., prof. Kamil Vяliyev (Kamil Vяli Nяrimanoьlu) vя Ramiz Яsgяrin (hazыrda f.e.d., prof.) tяrcцmяsindя Aзяrnяшr. Бakы-1994. s.74-77) dя-

yiшmяz." "Bяyinя xidmяt edяn xidmяtчi onu sevindirяcяk yolla yцrцmяlidir" dцшцncяsi ilя yaшayan Aydoldu Gцndoьdu Eliyi sevindirяcяk шeylяrin nяlяr olduьunu soruшur. Gцndoьdu Elik "zцlmkarlыq, hяrislik, bяdxahlыq, tяlяskяnlik, acgюzlцk, oьurluq, quldurluq, iчki dцшkцnlцyц" kimi шeylяrdяn uzaq olmaьы tюvsiyyя edir. "Faydalы, tяmяnnasыz, qяrяzsiz olmaьыn" yaxшыlыq, "seчilmiш шeyin" yaxшы olduьunu soylяyir. "Doьruluьu dцшцnцlяn tяrzdя danышmaqda" gюrяn Gцndoьdu Elik "insanыn чox, insanlыьыn nadir vя doьru insanыn az" olduьunu, "ana qarnыnda yaranan tяrbiyяnin qara yer altыnda insanы tяrk etdiyini" deyir. "Яdalяt" ilя "Sяadяt"in sual-cavabы "dilin яrdяmi" ilя baьlы olaraq davam edir. (Арды вар)


ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

сящ. 14

Щикмят ЯБДЦЛЩЯЛИМОВ

(ЕССЕ) (Яввяли ютян сайымызда) Яsirlяrdяn sюz dцшmцшkяn alman яsirliyindяn qayыdan bяzi шяkililяrin aqibяtinя dя toxunmaq istяyirяm. Hakimiyyяt onlarы heч dя qucaq aчaraq qarшыlamadы. Yenidяn mяhkяmяlяr qurulur, onlarыn bir hissяsi mцhakimя olunaraq sцrgцn olunurdu. Qonшumuz Fizan bacыnыn oьlu Яlяsgяr Яkbяrov da яsirlikdяn qayыdanlarыn arasыnda idi. Uшaq hяkimi ixtisaslы, qarayanыz, ucaboy, sыx qыvrыm qara saчlы gюzяl qamяtli, yцksяk яdяb-яrkanlы bir insan idi. Bir neчя dяfя onun яsirliyя gюrя mцhakimя olunaraq milislяrin mцшayiяtilя evindяn sцrgцnя gюndяrildiyini юz gюzцmlя gюrmцшяm: юzц ilя yorьan aparmaьa icazя vermiшdilяr. Иosif Stalinin vяfatыndan sonra baшlayan "istilяшmя" illяrindя яsirlikdя olanlara da mцnasibяt dяyiшdi, Яlяsgяr hяkim hяtta irяli чяkilяrяk шяhяr uшaq xяstяxanasыnыn baш hяkimi tяyin edildi. Rayonun Oxud kяndindяn olan Яhmяdiyyя Cяbrayыlov Daxau vя Montovan hяbs dцшяrgяlяrindя alman яsirliyindя olmuш, fцrsяt dцшяn kimi qaчaraq яfsanяvi general De Qollun baшчыlыq etdiyi Fransa Mцqavimяt Hяrяkatыna qoшulmuш, "Armed Miшel", "Ryus Armed" vя "Xarqo" tяxяllцsц ilя faшistlяrя qarшы gizli fяaliyyяt gюstяrmiшdir. Fransanыn Fяxri Legion ordeni vя daha 4 orden vя medalla tяltif olunmuшdur. Fransa-Sovet Paktы baьlandыqdan sonra Яhmяdiyyя mяcburi olaraq Sovet Иttifaqыna repatriasiya edilib vя "NKVD" tяrяfindяn iшgяncяlяrя mяruz qalыb. Яhmяdiyyяni bu tяqiblяrdяn bir tяsadцf xilas edir. 1966-cы ildя Fransanыn Prezidenti vяzifяsindя SSRИ-yя sяfяr edяn De Qoll kюhnя silahdaшы Яhmяdiyyя ilя gюrцшmяk istяdiyini bildirir. Яhmяdiyyя Moskvaya gedяrяk onunla gюrцшцr... vя, nяhayяt ondan яllяrini gюtцrцrlяr, bяraяt verirlяr. Gюzlяri tяrяzi olan шяkililяr isя bu gюrцшя laqeyd qalmayaraq ona "De Qoll" lяqяbini verirlяr. Bu yaxыnlarda Fransanыn Montauban шяhяrinin yaxыnlыьыnda Avropa Azяrbaycan Cяmiyyяtinin (TEAS) vя Kavertat Maquis Dostlarы Assosiasiyasыnыn birgя tяшkilatчыlыьы ilя Иkinci Dцnya mцharibяsi illяrindя Fransa Mцqavimяt Hяrяkatыnыn яfsanяvi iшtirakчыsы Яhmяdiyyя Cяbrayыlovun vя Maquis de Kavertatda цчцncц qusar alayыnыn sыralarыnda dюyцшmцш azяrbaycanlы partizanlarыn xatirяsini яbяdilяшdirmяk mяqsяdilя mюhtяшяm abidя qoyulmuшdur. Mцharibя mюvzusunda sюhbяt dцшmцшkяn hesab edirяm ki, bir vacib mяsяlяnin цstцndяn sцkutla keчmяk dя gцnah sayыla bilяr. Bu, mцharibя illяrindя kollaborasionistliklя mяшьul olanlar haqqыndadыr. Bu termin dцшmяnin tяrяfindя юz xalqыna qarшы vuruшmaq, ona hяr hansы formada xidmяt gюstяrmяk, vяtяnя xяyanяt etmяkdir. Иkinci dцnya mцharibяsi zamanы Avropa юlkяlяrindя 10 milyon, SSRИ-dяn isя 1 milyon insanыn kollaborasionist olduьu aшkar edildi. Яn mяшhur kollaborasionistlяrdяn biri mцharibя qurtarandan sonra mяsuliyyяtя cяlb edilяrяk Norveч mяhkяmяsi tяrяfindяn mцhakimя olunmuш, 1920-ci ildя Nobel mцkafatы almыш Knut Hamsundur. Mцharibя qurtarandan sonra Vяtяnя xяyanяtdя bu formada ittiham olunanlarы partizanlar vя mцqavimяt hяrяkatыnыn iшtirakчыlarы юzlяri mцhakimя edяrяk yerindяcя edam

YАДДАША ГАЙЫДЫШ edirdilяr. Иtaliyada onlarы diri-diri dяnizя atыrdыlar. Fransada almanlara "qulluq" gюstяrmiш fahiшяlяrin baшыnы kцtlяnin iчяrisindя qыrxaraq rцsvay edirdilяr. Kollaborasionist fяaliyyяtindя ittiham olunanlarыn arasыnda hяmyerlilяrimizin dя olduьunu чox tяяssцf vя цrяk aьrыsы ilя qeyd etmяk mяcburiyyяtindяyяm. Шяkidя mюtяbяr vя чoxsaylы mяnbяlяrdяn, hadisяnin iшtirakчыlarыndan eшitdiyimя gюrя mцharibя illяrindя almanlara яsir dцшяrяk onlarla яmяkdaшlыq etmяyя razыlыq vermiш vaxtilя шяhяrin Dodu adlanan hissяsinin 3 sakinini xцsusi casus mяktяblяrindя hazыrlayaraq tяyyarяdяn gecя vaxtы paraшцtlя Шяkiyя salыrlar. Onlarыn qarшыsыnda tяxribat-terror tяdbirlяri hяyata keчirяrяk V.И.Lenin adыna Иpяk Кombinatыnы, o vaxtlar шяhяrin yeganя elektrik tяchizatы mяnbяyi olan Dodu SES-i partlatmaq, iчmяli su mяnbяlяrini zяhяrlяmяk, antisovet tяbliьatы aparmaq vя b. vяzifяlяr qoyulmuшdur. Gюrцnцr, bu

qasaki шяhяrlяrini atom bombalarы ilя daьыtmышdыr. U.Чюrчill SSRИ-yя qarшы dцшmяnчilik iddialarыndan яl чяkmяyяrяk ABШ-ыn Fulton шяhяrindяki mяшhur чыxышыnda SSRИ-yя vя bцtцn sosialist dцшяrgяsinя qarшы soyuq mцharibя elan etdi vя bu, 1991-ci ildя SSRИ-nin sцqutu ilя baшa чatdы. Mюvzuya qayыdaraq xatыrlayыram ki, hяmin illяrdя digяr kцtlяvi tяdbirlяrlя bяrabяr hяr yerdя "Sцlhя sцlh" (яslindя "миру-мир" sюzцnцn tяrcцmяsi olaraq "dцnyaya sцlh" yazыlmalы idi) шцarlar, transparantlarla bяrabяr xцsusi iynяyя (bulavka) yapышdыrыlmыш aь rяngli miniatцr sцlh gюyяrчini шяklini dя az qala hamы geyiminin gюr-kяmli yerindя taxardы. Bir mцddяt sonra xяbяr yayыldы ki, bяs hяmin sцlh gюyяr-чinin шяklini yaradan rяssam vяtяn xai-ni чыxыb vя onu gцllяlяyiblяr. Mяsяlяnin mahiyyяti bunda idi ki, hяmin sцlh gюyяrчinlяrinin arxa tяrяfindя чox xыrda formada, lupada gюrцnяn bomba hяkk olunmuшdu...

Шяки (Нуха) 1963-ъц илдя, Фото Акиф Саламовундур. tяxribatdan qabaqcadan xяbяr tutan sovet xцsusi xidmяt orqanlarы sayыqlыq gюstяrяrяk diversantlarы paraшцtlя dцшяrkяn yaxalayaraq шяhяrin Kiш чayы (yerlilяr Quru чay da deyirlяr) adlanan hissяsindя on minlяrlя яhalinin gюzц qarшыsыnda gцllяlяdilяr. Bu vяtяn xainlяrinin ailяlяrini, qohum-яqrяbalarыnы hamы tanыyыrdы. O vaxtlar Шяki Шяhяr Partiya Komitяsinin tяшkilat шюbяsinin mцdiri vяzifяsindя iшlяyяrkяn hadisяdяn 30 ildяn artыq bir mцddяt keчmяsinя baxmayaraq bu nяsildяn olanlarыn partiyaya qяbul mяsяlяsinя bir qayda olaraq rяdd cavabы verildiyinin шahidi olmuшam. Bu isя hяmin nяsildяn olanlarыn karyera, vяzifя kitablarыnыn qыfыllanmasы demяk idi... Mцharibяdяn on illяr keчmяsinя baxmayaraq bu xяyanяt hadisяsi yaddaшlarda yaшayыr, dillяrdя gяzirdi, xalq onlarы nifrяtlя yad edirdi. Mцharibяdяn sonrakы illяrin яn yadda qalan hadisяlяrindяn biri, bяlkя dя яn baшlыcasы qяrbin SSRИ-yя qarшы hazыrladыьы yeni mцharibя tяhlцkяsinin qarшыsыnы almaьa yюnяlmiш bюyцk sцlh hяrяkatы idi. Bu hяrяkat bцtцn sosialist dцшяrgяsindя bюyцk vцsяt alaraq цmumdцnya miqyasыna чevrilmiшdi. O vaxtlar yeni dцnya mцharibяsinin qarшыsыnыn alыnmasыnda Цmumdцnya Sцlh Шurasыnыn bюyцk xidmяtlяri olmuшdur. Deyilяnя gюrя, o vaxtlar Иngiltяrяnin Baш naziri olan Uinston Чюrчill Amerika prezidenti Harri Trumeni SSRИ-ni atom bombasы ilя mяhv etmяyя tяhrik etmiш, lakin prezident bu tяklifdяn чяkinяrяk Yaponiyanыn Xirosima vя Na-

Yяni belя чыxыrdы ki, sцlh gюyяrчinlяri vasitяsilя sцlh яvяzinя mц-haribя simvolu olan atom bombasы tяb-liь edilirdi. O dюvrцn oьlan uшaqlarыnыn (bяzi istisnalarla) яsas цnsiyyяt yeri kцчяlяr, kiчik meydanчalar, gimgяlяr idi. Yaш fяrqi mцxtяlif olmalarыna baxmayaraq oьlanlar mцtяhяrrik oyunlarla mяшьul olur, bu oyunlar onlarыn fiziki inkiшafыnda mцstяsna rol oynayыrdы. Яn чox yayыlmыш oyunlar - artыrmаш, aшыq qoz, qazanbeli, qazanpeчat, danahoo, dцlяdюymя, яnzяli, keчisoyma, yeшinbabaш (gizlяnpaч), mozanы qur, gяl mяni vur, fыrraьan dюyцш, чilingaьac, eшшяk beli xыш vя s. idi. Oьlanlar arasыnda gцlяш dя чox yayыlmышdы. Tяxminяn 24-25 yaшlarыnda olan, gюzяl qяdd-qamяti, mяrd tяbiяti ilя hamыnыn rяьbяtini qazanmыш Nurallarыn Paшa mяhяllя oьlanlarыnы Zorbalarыn geniш, yaшыl hяyяtinя yыьaraq gцlяшdirяrdi (o, aшaьыda haqqыnda sюhbяt aчacaьыm Lяzgi Paшa ilя яmioьlu idilяr). Юz яllяrimizlя qarьы, чiriш vя bir qяzet sяhifяsindяn istifadя edяrяk hazыrladыьыmыz чяrpяlяnglяri maьara sapыna baьlayaraq daь яtяyinя чыxыb uчurar, sяmanыn яngilliklяrindя цzяn bu mюcцzяyя qцrurla tamaшa edяrdik. Qыzlar arasыnda bяnюvшя-bяnюvшя, qolчaq-qolчaq, gяlin-gяlin, iшdi-iшdi, yeшinbabaш vя b. oyunlar geniш yayыlmышdы. O dюvrdя qanunlarыn sяrtliyinя baxmayaraq шяhяrdя dяhшяtli

№ 08 (154), Август2017

“Иstяr шirin, istяrsя acы olsun, xatirя insana яzab verir.” F.M.Dostoyevski aьыr cinayяtlяr da baш verirdi. Lяzgi Paшa шяhяrin indiki S.Rяhman adыna Dюvlяt Dram Teatrыnыn yanыnda xцsusi evdя yaшayыrdы. Pяhlяvan cцssяli, ucaboy, enlikцrяk, sarыbяniz qыvrыm saчlы idi, yadda qalan dяniz kimi mavi gюzlяri vardы. 5 tonluq yцk maшыnыnыn sцrцcцsц idi. Tяbiяtcя чox sadя, mehriban olduьunu xцsusi vurьulayыrdыlar. Milli gцlяшdя onun qabaьыna чыxmaьa cцrяt edяn olmazdы. Deyilяnlяrя gюrя bir dяfя milli gцlяш цzrя Azяrbaycan чempionu, яfsanяvi Salещ Sцleyman (шяkililяr ona "Sarы Sцleyman" deyirdilяr; onu ilk vя axыrыncы dяfя hяyat yoldaшыm Hцsniyyя xanыmыn iшlяdiyi 4№-li poliklinikanыn yanыnda gюrdцm, oradakы skamyada oturmuшdu, qocalmышdы, lakin qяddi-qamяtini saxlamышdы), Шяkiyя gцlяшя gяlir. Lяzgi Paшa onunla gцlяшmяk istяdiyini bildirir. Gцlяш tяyin olunan gцn bцtцn шяhяr bu hadisя ilя yaшayыr, qalib barяdя mцxtяlif mцlahizяlяr sюylяyirdilяr. Naьara-zurnanыn sяsi yarыш keчirilяcяk binanы titrяdir, insanlarыn arasыna iynя atsan yerя dцшmяzdi. Yarышdan bir az яvvяl Saleh Sцleyman Lяzgi Paшanы gюrmяk istяdiyini bildirir. Gюrцшцrlяr vя... Saleh Sцleyman onunla gцляшмякdяn qяti imtina edяrяk Bakыya qayыdыr (Gюrцnцr, Paшanыn qяdd - qamяtini gюrdцkdяn sonra bu qяrara gяlmяli olub). Nя yazыq ki, belя яfsanяvi gцcя vя qibtя edilяcяk яdяb-яrkana malik olan bu gяnc pяhlivan Balakяn rayonunda юzцndяn qat-qat zяif vя cыlыz birisi tяrяfindяn qяflяtяn bычaqlanaraq qяtlя yetirildi. Bцtцn шяhяr onu son mяnzilя yola salmaьa gяlmiшdi. Lяzgi Paшanыn yaшadыьы evin yanыnda hяrbi hissя yerlяшmiшdi. Hissяnin komandirini bir neчя dяfя gюrmцшdцm. Polkovnik rцtbяsindя rus zabiti idi. Paшanыn юlцmцndяn 5 il sonra Moldaviyanыn (indiki Moldova) Kiшinyov шяhяrinin tяxminяn 5-6 km-dя Durleшtы kяndinin yaxыnlыьыnda yerlяшяn hяrbi hissяdя qulluq edяrkяn inspektor yoxlamasыna gяlяn hяmin polkovniki tanыdыm vя icazя alaraq юzцmц tяqdim edib Azяrbaycanыn Nuxa (o vaxtlar Шяkinin adы) шяhяrindяn olduьumu bildirяrяk onu tanыdыьыmы sюylяdim... Dяrhal Lяzgi Paшanы xяbяr aldы, onunla dost olduqlarыnы sюylяdi. Mяn Paшanыn faciяli taleyini danышdыm, hadisяnin tяfяrrцatы ilя maraqlandы, чox tяяssцflяndi... O illяrdяn yadыmda qalan яn acы xatirяlяrdяn biri dя "Qotur" lяqяbli Sabir adlы bir gяncin baшыnыn kяsilmяsi hadisяsi idi. Шяxsi tanышlыьыmыz olmasa da, onu tanыyыrdыm. Toylarda mяharяtlя rяqs edяn, ortaboy, yaraшыqlы, qыrmыzыsifяt, gцlяrцz bir gяnc idi. Lяqяbi ilя sifяti цst-цstя dцшmцrdц (hяrчяnd yerlilяrimin lяqяbqoyma mяharяtlяrinя qяtiyyяn шцbhя etmirяm). Hadisя 1955-cц ilin yazыna tяsadцf edir. 5 №-li orta mяktяbin 8-ci sinfindя oxuyurdum. Dяrsdяn чыxarkяn Qotur Sabirin baшыnыn kяsilmяsi xяbяri ildыrыm sцrяtilя mяktяbя yayыldы. Hamыmыz hadisя yerinя yollandыq. Hadisя Qurcana чayыnыn sol sahilindя, "Nuxa fяhlяsi"qяzetinin redaksiyasы vя mяtbяяnin binasыndan tяxminяn 75-80 metr yuxarыda, ermяni Kinikorun evinя aparan daь yolunun baшlanьыcыnda baш vermiшdi. Sabirin meyitini gюtцrmяmiшdilяr, hцquq-mцhafizя orqanlarы tяhqiqat aparыrdы. Hadisяnin sonrakы gediшindяn xяbяrim olmadы. Keчяn яsrin 50-ci illяrinin яn yaddaqalan hadisяlяrindяn biri dя Molla Nuhbala dayыnыn Hяcc ziyarяtinя yola salыnmasы mяrasimi idi. (Арды вар)


ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ

№ 08 (154), Август 2017

сящ. 15

Файда, хейир Сцрреалист Башдан чыхмаряссам йан фикир

Щитлерин 625-ъи ил вятяни дюйцшц

“Нефтчи”нин

Маршрут

Эизли йазы

спонсору

Рашиди

Хаин

Физика

Баь

Уъа, мцгяддяс

Ниэерийа шящяри Микробун

ДАМ (рус) Рус гызы

Зирвя

Ов ити (рус)

Аэентлик Хас

Ащянэ-

Заман

сизлик

Йарыш

Хястялик

гана

Краллыг Йохуш

Гядим

Франсуа Мейвя

хялифяси

Цряк, гялб

Шяхс

Сяс

кечмиш

Апо

Йаь

кечмяси

Сцлщ

Мащны

Щязряти Аишяйя ифтар

Иддиа (рус) Ряссам

Цстцн

Ябцлщясян

Силащ

Пейьямбяр Йол

Ярази

Вахты кечян

эюстярян “Архадан вурулан зярбя”

СКАНВОРД

Ары

Эюзял 4-дян бири

ТВ

Щафиз

Халг

Ширази

Гираят-

Ъавадов

хана

Молла

Сай Башда

Сиккяляр

Ахсаг

щисся

щаггында

Изотоп

Эцъ Фашист

Ишаря

Вурьун

Баскетбол

елм

Эейим

“Сангам”

Щяб

Ширя (рус) Гитя

Мялик-

Ялил

Екс

задя

Бразилийа футболчусу

рекламчы

Рянэ

Чай (гядим Албанийада)

Няглиййат

Копперфилд

Италийа ф/к

Эюл

“Бяйин оьлурланмасы”

Силащ

Штат (АБШ) “Яждаща башы” Ашыг

Дяниз сяйащят-

Волтерин

Юлцвай

Ашыг

чиси

Йем

Гадын ады

тяхяллцсц

....Р

“Коммунизм”

Шякидя “Авропа шящяръийи”нин ачылыш мярасими цчцн щазырланмыш пахлаванын цзяриндяки йазы: “АВРОПА АЬЗООЗУН ИЧИНДЯ - ШЯКИДЯ!”

Орду ф/к

Эейим

Архайын

Кифир

Истещза Эярилмиш

Ващя

Гядим вилайят

Йатмайан

Макина

Чапайев Тяряф

Тонгал

Сянят цслубу

Улашын оьлу Чай

Щадися

Цмуми

Тоник, Клоник

Норвеч

Зярифлик Су чичяйи

Аьы

Шадлыг

Фотофирма

.... Хуниорс (ф/к) Рамиз Рювшянин шери

Гарын алты Сясвермя нювц Щярби

Битки

Вахт

бирлик

Йохлама

Щяким

Асийада пайтахт

Фаьыр


ШЯКИ ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ № 08 (154), Август 2017

БЕЛЯ-БЕЛЯ ИШЛЯР

ДИГГЯТ! ИНТЕРНЕТ ИСТИФАДЯЧИЛЯРИНИН НЯЗЯРИНЯ: БИЗИМ WEB СЯЩИФЯЛЯРИМИЗ: http://sheki.io.ua http://belediyye.io.ua http://belediyye.sheki.city http://sheki-municipality.narod.ru http://issuu.com/shekibelediyyesi http://facebook.com/shekibelediyyesi

П О Е З И Й А

XЯYANЯT (Atasыnы юldцrdц ki, goruna and iчsin - el misalы) Щидайят ЕЛВЦСАЛ Yяni kollaborasionistlяr. Bu ifadя Иkinci Dцnya Mцharibяsi zamanы Fransada meydana gяlib. Faшistlяrlя яmяkdaшlыq edяn юlkя vяtяndaшlarыna belя ad verilib. Яslindя kollaborasionizm юzцnц dцшmяnlя eyni aьыzdan danышmaqda, eyni mюvqe nцmayiш etdirmяkdя dя gюstяrir. Bunu яn adi gюzlя gюrцnяn, hamыmыzыn rast gяldiyimiz misallarda aydыn gюrmяk olur. Son vaxtlar xalq шairi Sяmяd Vurьuna qarшы hцcumlar bir hadisяni xatыrladыr. Azяrbaycana qarшы torpaq iddiasы yenicя baшlayanda, mцnaqiшя yeniyeni geniшlяnяndя, ermяnilяr Sяmяd Vurьunun oradakы heykяlini uчurdular. Vя bu gцn юzцmцzцnkцlяrin xalq шairinя qarшы яsassыz, insafsыz, birtяrяfli hцcumlarы, dolayыsы yolla mяnfur dцшmяnlя bilяvasitя яmяkdaшlыq tяsiri baьышlayыr. Yяni bilяrяkdяn vя bilmяyяrяkdяn kollaborasionizm kalafasыna yыxыlanlar bunu bяlkя dя dяrk etmirlяr. Aшыq Яlяsgяr dя eyni aqibяtlя "qarшыlaшdы". Gюyчяdя abidяsi daьыdыldы, buralarda цnvanыna lяyaqяtsiz, savadsыz, diletant xarakterli iddialar irяli sцrцldц. Yяni ermяnilяrin hяrяkяtlяrinя dolayыsы yolla haqq qazandыrdыlar. Niyя?! Ucuz, dцшцk, axmaq… reklam цчцn ki, bu yolla gцndяmя gяlsinlяr. Belяlяrinin шou-biznesdяki boшanmышlar ordusundan elя dя fяrqi yoxdur. Orada saчyoldu, яrini, hяtta bacыsыnы "baqaja" qoyub tяpiklяшяnlяr, kяllя atanlar daha чox diqqяt mяrkяzindя olur. Burada isя mяшhur, ad-san sahiblяri, sяnяt, elm adamlarы… hяdяf seчilir. Vя bu yolla bircя anda mцzakirя obyektinя чevrilir, gцndяmя gяlirlяr. Neynяsinlяr? Gяrяk bюyцk шяxsiyyяtlяrin mцnasib yerindяn

yapышsыnlar ki, bunlarы hяrlяyib… gцndяmя soxan olsun. Цzeyir bяy, Mirzя Cяlil, Sabir… daha sonra Anar, Ramiz Rюvшяn… Bax, belя insanlarыn цnvanыna olmazыn ifadяlяrini iшlяtmяsяlяr adlarы heч… o dяftяrdя dя olmaz. Kimdi bunlar? Zavallыlar! Hansы soydan gяliblяr? Sяmяd Vurьunun bir-iki шeiri, mяnzum dramы bяs edяr ki, яdяbiyyat tarixindя qalsыn. Bu millяtя, sяnяtя iki bюyцk юvlad Yusif Sяmяdoьlu vя Vaqif Sяmяdoьlu kimi istedadlar bяxш edяn bir ataya чamur atanda, dюnцb юzlяrinя vя юz arxivlяrinя dя baxsыnlar. Bu millяtin цrяyindяn Sяmяd Vurьun sevgisini чыxarmaq mцmkцndцrmц? Bir qяribяlik dя var. Bu qarayaxanlarыn яksяriyyяti azчox istedad sahiblяridir. Amma sяbr edя bilmirlяr. Daha tez tanыnmaq цчцn яslindя illяr boyu sevdiklяri insanlara qarшы nankorluq edirlяr vя tяlяsiklik onlarы kollaborasionist шяklinя salыr. Lap bu yaxыnlarda, necя deyяrlяr, ultra kollaborasionistlяrdяn biri, Milli Qяhrяman Mцbariz Иbrahimova dil uzatmышdы. Yazыbmыш ki, Mцbariz qяhrяman deyil, яsl qяhrяman юldцrяn yox, yaшadandыr? Oьul bala, bu sюzlяri ERMЯNИ ЯSGЯRИNЯ dя demisяnmi?.. ...Bu millяtin torpaьыnы iшьal edяn, kюrpяsini, qocasыnы, qadыnыnы qan gюlцndя boьan, qыz-gяlinя tяcavцz edяn ERMЯNИ ЯSGЯRИNЯ… Demяmisяn! Silahsыz, mцdafiяsiz, MЦLKЦ ЯHALИYЯ qarшы qяddarlыq edяn iшьalчы ERMЯNИ ЯSGЯRИNЯ demяmisяn. Яksinя, onunla bilяvasitя яmяkdaшlыq edirsяn. Чцnki kollaborasionistsяn! Satqыnsan! Ermяni iшьalчыlardan fяrqli olaraq Mцbariz onlarыn mцlkи яhalisinя, kюrpяsinя, qadыnыna qarшы yox, iшьalчы ERMЯNИ ЯSGЯRИNЯ (!!!) qarшы dюyцшdц,

Гязетин щазырланмасында Шяки Шящяр Иъра Щакимиййятинин sheki-ih.gov.az вя АЗЯРТАЪ-ын азертаэ.эов-аз сайтларындан истифадя олунмушдур.

QЯHRЯMAN oldu. ASALA ermяni terror tяшkilatыdыr. Bu tяшkilatыn яn qяddar цzvlяrindяn biri olan Monte Melkumyan Qarabaьda чox qanlar axыtdы. Яsir dцшmцш mцlkи insanlara яzab verdi, baшlarыnы kяsdi, gюzlяrini чыxardы. Иbad Hцseynov kimi bir qяhrяman юvladыmыz onu mяhv etdi. Etmяyяydi? Sяnin az qala tяriflяdiyin o ermяni qaniчяnlяrini yaшatmaq lazыm idi? Kimя lazыm idi? Sяnin kimilяrinя?! Belяlяrinя bir mяsяlяni dя xatыrlatmaq yerinя dцшяr. Hakim bizim Ramil Sяfяrovdan soruшur: - Siz onu (yяni ermяni

zabiti Qurgen Markanyanы - red.)

юldцrmяyя dя bilяrdiniz. Cavab: - Cяnab hakim! Bayraq hяr bir millяtin qцruru, шяrяfidir! O mяnim bayraьыmы tяhqir etdi… Яlavя sюzя, ifadяyя, izaha ehtiyac yoxdur! Яslindя sюylяmяk istяdiklяrimizi чox qыsa шяkildя nяzяrinizя чatdыrdыq. Belяlяri yenя olacaq. Bilяrяkdяn, ya da elя bilmяyяrяkdяn gцndяmя gяlmяk цчцn, dolayыsы yolla dцшmяnlя яmяkdaшlыq edяn kollaborasionistlяrlя yenя qarшыlaшacaьыq. Ermяni quldurlara hяr cцr dяstяk verяn aktyor Armen Ciyяrxanyanыn boynunu qucaqlayыb шяkil чяkdirяn nazir qыzы unudulmayыb. Vя… …biz dя unutmayaq ki, bunlar gцndяmя gяlmяk цчцn mцvяqqяti шюhrяt, tanыnma… yollarыdыr. O yollar ki, halal, яsl шюhrяt, nцfuz mяnzilinя gedib чata bilmir… Vя halal yolla dцnya шюhrяti qazanmыш Lцtfцzadя son gцnlяr bunlarыn hяdяfinя чevrilib. Aralarыnda paxыllar da var, kollaborasionistlяr dя. Ermяnilяr belяlяrinin sюzlяrindяn, hяrяkяtlяrindяn gen-bol istifadя edirlяr. Axы, яmяkdaшlыq edirlяr, dolayыsы yolla hяmkardыrlar…

Редаксийайа тягдим олунан ялйазмалары, дискляр, фотолар вя диэяр материаллар эери гайтарылмыр.

Тясисчи: Шяки Бялядиййяси Баш редактор: Мурад Нябибяйов

Редаксийанын цнваны: Шяки шящяри, АЗ5500, М.Я.Рясулзадя пр.182, 2-ъи мяртябя Тел: +(994 24) 244 28 02 Моб: +(994 50) 310 69 57 Е-маил: sheki.belediyye@gmail.com

Ламийя РЯЩИМЛИ, Шяки Реэионал Коллеъинин 2-ъи курс тялябяси

Sяnsiz hяyat Elя bilmя indi sяnsiz xoшbяxtяm... Hяrdяn kяdяrli hяrdяn dя qяmli Sяninlя gяzdiyim o kцчяlяri Baшimдan чixarib ata bilmirяm. Bilmяzdim bu qяdяr чяtindir hяyat, Aьlayan gюzцmц silmяzdi heч vaxt. Sяnsizliyi indi baшa dцшцrяm, Sevincdяn nя qяdяr uzaq gяzirяm. Deyirdin aьlasan gюzцn silяrяm, Gцlяndя sяninlя birgя gцlяrяm. Yaшasan yaшaram юlsяn юlяrяm, Hяyata sяninlя vida edяrяm.

Ana

Sяni bяnzяdirяm gюydяki aya, Ишыq saчыrsan сян baьa-baьчaya. Яtir yayыrsan daьa hяm daшa, Hяyatda яn bюyцk varlыqsan ana. Гara saчларыны agartdыn belя, Bюyцtdцn сян mяni мин яziyяtlя. Fяxr edirяm sяnинля ana щямишя, Hяyatini qurban vermisяn mяnя.

Dцnya Dцnyadan nя qяdяr danышsam azdы, Dцnya bir bahardi hяm dя ki, yazdi. Bяzяn gюrцrsяn gцllяr bitirir, Hяrdяn dя bu dцnya qanqal yetirir. Sыldыrыm qayadы, ensiz чяmяnди, Hяr nяyя desяn rast gяlirik biz. O qяdяr sяrtdi, цzц qalindir, Onun da nя vaxtsa bir sonu vardir.

Е Л А Н ЯЗИЗ ОХУЪУЛАРЫМЫЗ!

Тезликля “ШЯКИ БЯЛЯДИЙЙЯСИ” гязетиня 2018-ъи ил цчцн абуня кампанийасы башлайаъаг. Гязетимизя абуня олмаг цчцн Шяки Реэионал Почт Шюбясиня, “Азярмятбуатйайым” АСЪ-нин вя “ГАЙА” мятбуатйайымын Шяки Шюбяляриня мцраъият едя билярсиниз.

Мцяллифлярин мювгейи иля редаксийанын мювгейи цст-цстя дцшмяйя биляр. Дяръ олунмуш йазылара эюря мцяллифляр вя мялуматын эютцрцлдцйц мянбя мясулиййят дашыйыр. Щесаб нюмряси: Азярбайъан Бейнялхалг Банкынын Шяки филиалы, Код: 805410 ВЮЕН: 9900001881 Мцхбир щесабы: 0137010002944 S.W.И.Ф.Т. БИК ИБАЗАЗ 2Х Шяки Бялядиййяси, Щесаб Но: 33308019449336503266 ВЮЕН 3000086531

www.municipality.sheki.city

Гязет 27 ийул 2005-ъи илдя Азярбайъан Республикасы Ядлиййя Назирлийиндя гейдиййатдан кечиб. Гейдиййат № 1458. Тираж 500. Чапа щазырланыб: 26 сентйабр 2017-ъи ил Гязет “АЗЯРМЕДИА” ММЪ мятбяясиндя чап олунуб.


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.