Maart 2019
Magazine over Goes 50 jaar | Een feestelijk nummer
50 jaar
Jaargang 50 | Nummer 1 | www.goes.nl
8
2
Colofon ‘Samenspel’ is een uitgave van de gemeente Goes en wordt viermaal per jaar huis-aan-huis in de gemeente verspreid. ‘Samenspel’ biedt zo juist mogelijke informatie; er kunnen geen rechten aan worden ontleend. Overname van teksten en foto’s is alleen toegestaan na overleg met de eindredactie en met bronvermelding. Redactie Janneke Donkers, Jiska van der Genugten, Heidi de Jager, Guusta van Loo, Amber Lukaart, Matthanja Schipper, Marjan van de Vreugde. Gastredacteur Burgemeester Margo Mulder Contact redactie (0113) 249 674, samenspel@goes.nl Vormgeving Nilsson Fotografie Annelies van der Vegt (34), Blackdesk Creative Marketing (1, 19, 21 - 25, 36), Fotogroep Goes (15), Hans Colijn (35), Marcella Davidse (13, 28), Marieke Lodder (5,14), Studio Bereikbaar (30), Suzan Fotografie (8, 32) U kunt alleen op afspraak bij de afdeling Publiekszaken terecht. Maak uw afspraak via www.goes.nl of bel 14 0113.
Stadskantoor M.A. de Ruijterlaan 2 4461 GE Goes Postadres Postbus 2118 4460 MC Goes T 14 0113 (bij calamiteiten buiten kantooruren: 06-5329 8141) E stadskantoor@goes.nl I www.goes.nl
klimaatneutraal natureOffice.com | NL-077-958317
gedrukt
28
32
2
18 3
12 Artikelen
Rubrieken
6 Hoera! De Goese Polder is jarig 12 Goese initiatieven 20 Portretten 27 Samen aan de slag 30 Zeg ‘t over Zuid
4 @Goes 10 Exposities in het Stadskantoor 14 De week van: Margo Mulder 32 Alle D’tjes helpen 35 Evenementen in Goes 36 Goes en ik
En verder
RBL / Tiny Forest / Spooronderdoorgang / En nog veel meer
4
Samenspel
@ Goes Wij van de gemeente Goes over het werk
Op zaterdag 16 februari deden zo’n veertig sportievelinge n mee aan de gr atis pop-up bo het Schenge. He otcamp op erlijk met zijn allen sporten in groot succes! de zon, een
Het sta rts van de R ein voor de in sc id 15 sept e for the Rose hrijving ember s ! Zonda is het z g ook me over. e? www.r Inschrijven ka Fietst u ideforth n eroses.n via l.
Raadsled en, wetho uders en medewerk ers ginge n op pad o inwoners m op straat te intervie over part wen icipatie. O mroep Ze legde het eland vast voor d e radio. Zie ook pa gina 26.
atjes t mooie pla Dat beteken i! rs die ar u ke n er ja e wit in ienstmedew d en it u b Goes kleurd onze tijden voor en drukke hielden. r aa b n aa eg de wegen b
et van h kers nd e o z o Be 019! n gez van 2 rtaan ee n i g o e db n vo ezon rijge derweg. Een g antoor k n r oo o sk Stad doortje v n tusse
Het dak van de k inderbo tegelijk erderij ertijd z is vernie ijn de m gereno uwd en inderva veerd. D lide- en e kinde jaren te gastent rboerde genaan oilet rij kan e . r zo we er
5
50 jaar
50 een
feestelijk nummer Wist u dat Samenspel met dit nummer begint aan de vijftigste jaargang? Het informatieblad voor inwoners verscheen voor het eerst na het ontstaan van de gemeente Goes op 1 januari 1970. Op 1 januari 2020 vieren we dus de vijftigste verjaardag van de gemeente. Het is dan precies vijftig jaar geleden dat de ‘oude gemeenten’ Goes, Kloetinge, ’s-Heer Arendskerke, Wolphaartsdijk en Kattendijke werden samengevoegd in één gemeente.’s-Heer Hendrikskinderen viel toen onder de gemeente ’s-Heer Arendskerke en Wilhelminadorp hoorde bij Kattendijke. Vanaf dat moment vormt Goes het dynamisch centrum van Zeeland. Op tal van terreinen gonst het van de activiteiten en dat brengt bewoners, bedrijven en bezoekers veel goeds. Vanaf deze uitgave staat Samenspel in het teken van 50. We laten inwoners aan het woord die een vijftigjarig jubileum te vieren hebben, raads- en collegeleden geven hun vijftig mooiste woorden aan een Goes’ initiatief, we kijken terug en blikken vooruit. Speciaal aan deze uitgave is het hoofdredacteurschap van burgemeester Margo Mulder die begin dit jaar haar vijftigste verjaardag vierde. ‘Voor Samenspel heb ik gezocht naar de onderwerpen die me na aan het hart liggen. Participatie bijvoorbeeld. Op zich iets waar we al wel langer mee bezig zijn, maar waar we dit jaar met nadruk en veel energie mee verder gaan. Want alleen samen met u komen we vooruit. Het is echt mijn nummer geworden, met mooie verhalen uit de stad en de dorpen en ook een kijkje in mijn agenda. Laat u me via mijn facebookpagina weten wat u ervan vond? Ik wens u veel leesplezier!’
Margo Mulder BURGEMEESTER VAN GOES
Bent of kent u iemand die een bijzonder verhaal heeft in het teken van vijftig? Mail uw verhaal naar samenspel@goes.nl en wie weet nemen we contact met u op voor de volgende editie.
6
Samenspel
Goes-Noord of Goese Polder? Matijs Gerrits, opbouwwerker in de Goese Polder weet het antwoord. ‘De wijk is gebouwd in de polder van Goes, daarom kreeg de wijk de naam Goese Polder. Bij de aanleg in de jaren zeventig was het de meest noordelijke wijk van Goes, daarom werd de wijk in de volksmond Goes-Noord genoemd. Toen de wijk in de jaren negentig door een moeilijke tijd heen ging en er veel overlast ervaren werd, kreeg Goes-Noord een steeds slechtere reputatie. Om de overlast aan te pakken en er weer een fijne wijk voor jong en oud van te maken, kwam er het masterplan Goese Polder. Een van de maatregelen uit het masterplan was om de huurwoningen aan te vullen met koopwoningen. En ook werd er geïnvesteerd in buurtvoorzieningen en in het opknappen van de wijk. Dit zorgde ervoor dat mensen uiteindelijk weer trots werden op de plek waar ze woonden. En zo is de naam Goese Polder herboren. Eigenlijk komt de naam Goes-Noord alleen nog terug als er iets negatiefs gebeurt in de wijk. Dan lees je in de krant ineens weer over Goes-Noord.’
7
50 jaar
Hoera! De Goese Polder is jarig De wijk de Goese Polder viert dit jaar haar vijftigste verjaardag. De Goese Polder is één van de grootste wijken in de gemeente. Zo groot als de wijk nu is, zo klein is de wijk begonnen. Vijftig jaar geleden begon het met een paar straten midden in de polder. Toen begon ook het Goese avontuur voor Ina en Lou Louse, Goese Polder bewoners van het eerste uur. ‘Ik zie ons nog verhuizen door die modderpoel’, vertelt Ina. ’Er lag nog helemaal geen weg in de wijk en nieuwe bewoners moesten dan ook in groepen van tien overgaan. Wij hoorden bij de tweede groep en kwamen terecht in de Piersonstraat. We hebben hier lang en met veel plezier gewoond en onze kinderen groot gebracht.’
2.700
woningen
Toch maar niet naar Goes-Zuid Inmiddels is het echtpaar Louse verhuisd naar de Erasmusflat. ‘Eigenlijk was het plan om naar Goes-Zuid te gaan, naar Weidezicht. Maar puntje bij paaltje wilden we allebei niet weg. De Goese Polder heeft gewoon alles. We voelen ons thuis, we kennen veel mensen en er zijn goede zorgvoorzieningen, maar ook fijne winkels en er worden ook heel veel leuke dingen georganiseerd. Wat mij betreft blijven we hier nog vijftig jaar, maar dat gaan we niet meer redden ben ik bang.’
7.000
inwoners
47
nationaliteiten
‘De Goese Polder laat haar vijftigste verjaardag niet zomaar voorbijgaan. Voor en door inwoners worden de komende tijd allerlei activiteiten georganiseerd. Zo ging ik laatst ontbijten met alle vijftigjarigen uit de wijk. Hoe leuk is dat!’ Burgemeester Margo Mulder
8
Soms is naar school gaan helemaal niet leuk
Samenspel
9
Het is een koude januaridag. De 17-jarige Luka de Kroon uit Goes haast zich om op tijd in Goes te zijn voor haar interview met Samenspel. Ze komt net met de trein uit Breda waar ze een Mbo-opleiding volgt tot horecaondernemermanager. Een jaar geleden had ze niet kunnen denken dat ze nu met veel plezier naar school zou gaan. Ze zat op de Havo in Goes en kon de motivatie niet vinden om elke dag naar school te gaan. Hiervoor zat je op de Havo in Goes. Hoe ging dat? ‘Eigenlijk had ik al vanaf de brugklas problemen met mijn motivatie. In de tweede ben ik blijven zitten en in de derde klas werd het niet veel beter. Ik bleef steeds vaker thuis en kwam daardoor verder achter te lopen wat het niet makkelijker maakte. In het vierde jaar voelde ik me nog steeds niet op mijn plek. Ik bleef veel thuis en moest daardoor ook vaak nablijven. Op een gegeven moment kreeg ik een brief dat ik samen met mijn ouders op gesprek moest komen bij leerplichtambtenaar Richard de Wit en de schoolverpleegkundige. Wat dacht je toen je op gesprek moest bij de leerplichtambtenaar? Dat vond ik spannend want ik dacht dat ik echt keihard op mijn kop zou krijgen. Maar hij vroeg gewoon ‘waarom kom je niet?’ Ik kreeg de ruimte om te vertellen waar ik allemaal mee zat. Het was een lang en heftig gesprek. Richard stelde voor om een test te doen om te kijken waar mijn interesse wel ligt. Daarna wist ik zeker: ik wil echt wat anders doen. Ik heb onderzoek gedaan naar de mogelijkheden en heb veel scholen bezocht. Nog voor de kerstvakantie besloot ik dat ik de Havo niet wilde af maken en verder wilde op een Mbo-opleiding die past bij mijn interesse. Het liefst wilde ik de rest van het jaar werken, maar ik mocht niet zomaar
‘Je denkt toch dat leerplicht er is om je te straffen, maar ze zijn er juist om je te helpen’
stoppen met school. Het idee was om bijvoorbeeld een cursus te gaan volgen, maar dat vond ik niks. Na brainstormen met Richard en school kwamen we er op uit dat een stage goed bij mij past. Via Richard kwam ik in contact met Tammy Groosman van Pop Up-team Goes. Tijdens mijn stage heb ik geholpen bij de organisatie van een paar grote evenementen in Goes. Dat was hard werken, maar erg leuk en super leerzaam!’ Waar heb je het meeste aan gehad? ‘Dat iedereen echt meedacht over een oplossing die bij mij past. Dat had ik niet verwacht want je denkt toch dat leerplicht er is om te straffen, maar ze zijn er juist om te helpen. Dat wist ik ook niet. Ook heb ik geluk gehad met leerlingcoördinator Irene Smallegange op school en met Tammy. En natuurlijk ook met mijn ouders, die met mij meedachten.’ Dus toen was je van alles af? ‘Nee hoor. Regelmatig had ik gesprekken met Richard en elke week op school met Irene over hoe het ging. Ook waren er bepaalde vakken die ik moest volgen zoals Nederlands, Engels en economie.’ Hoe gaat het nu met je? ‘Op mijn nieuwe school de Rooi Pannen in Breda voel ik me thuis en heb ik mijn motivatie helemaal teruggevonden. Het is fijn dat ik nu een duidelijk doel heb waar ik me voor inzet. Ook de andere manier van leren met één dag praktijkles per week past veel beter bij mij.’ Heb je een advies voor kinderen die in dezelfde situatie zitten als jij toen? ‘Denk goed na over wat je wilt en weet dat er
Ieder kind in Nederland heeft recht op onderwijs. Jongeren zijn leerplichtig tot hun 18e jaar of totdat ze een startkwalificatie hebben gehaald. Jongeren tussen 18 en 23 jaar zonder startkwalificatie worden gestimuleerd om weer een opleiding te volgen. De gemeente houdt toezicht op de naleving van de Leerplichtwet. Als een leerling vaak wegblijft van school zonder goede reden dan moet de school dat melden. Het RBL helpt jongeren, ouders en scholen bij het oplossen van problemen rondom verzuim. Herken jij het verhaal van Luka? Zit je niet lekker in je vel. Vraag je je serieus af of je wel op de juiste plek zit? Dan hoef je niet te wachten tot de school RBL inschakelt. Ouders en kinderen kunnen ook zelf contact opnemen met vragen of voor advies. Lees hierover meer op onze website. lereninzeeland.nl
altijd mogelijkheden zijn om het op te lossen. Ook al zeggen je ouders bijvoorbeeld iets anders. Zoek iets wat je écht leuk vindt en waar je je best voor wilt doen. Een doel hebben is heel belangrijk! Soms lopen dingen gewoon anders dan bij de meeste anderen. Dat is helemaal niet erg. Je komt er toch wel. Ik ga hierna gewoon HBO doen!’
10
Samenspel
Exposities in het Stadskantoor In de hal van het Stadskantoor zijn de komende tijd de volgende exposities te bekijken:
April Cursisten Atelier In-perspectief In dit atelier onder leiding van Ginny Rentmeester leren cursisten objectief kijken naar kleuren, vormen en gelaagdheid. Met hun eigen handschrift en stijl wordt zoveel mogelijk rekening gehouden. Met een bekend schilderij als uitgangspunt leren zij over techniek en het gebruik van materialen en gereedschappen. De cursisten hebben door het jaar heen aan de schilderijen gewerkt.
Mei Jan Capello De Gebroken Diek en de Wilhelminapolder heeft Jan Capello van alle kanten in olieverf onderzocht. Eb en vloed zorgen voor een altijd veranderend landschap en zijn een onuitputtelijke bron van inspiratie. Zijn palet is sober. Rotsblokken zijn nog herkenbaar, maar hij neigt steeds meer naar abstractie. Naast landschappen schildert hij ook portretten en stillevens.
www.gemeentearchiefgoes.nl
Juni Lucia Koster Lucia Koster is naast haar studie bezig met kunst. Zij laat schilderijen zien waarin zij driedimensionale handen, bloemen en andere voorwerpen verwerkt heeft. Daardoor lijkt het alsof de doeken je willen aanraken. De serie heet Green Touch, maar er is geen groen in gebruikt, wel veel van de complementaire kleuren blauw en geel, die samen groen maken.
Scholieren bij het Gemeentearchief In de studiezaal van het Gemeentearchief zijn weer regelmatig leerlingen uit 5VWO van het Calvijn College te vinden. Zij bestuderen hier oude bronnen voor het vak geschiedenis. De opdrachten die zij krijgen sluiten aan bij de lesstof en vormen een lokale illustratie van de ‘grote’ geschiedenis. Zo zijn er groepjes leerlingen bezig met de dekolonisatie van Nederlands-Indië aan de hand van brieven die jonge soldaten vanuit plaatsen als Soerabaja en Java naar het thuisfront in Kapelle stuurden. Andere groepjes kozen de Eerste Wereldoorlog en brengen daarbij de
bombardementen in beeld, bijvoorbeeld in Goes in 1917. Ook sociale onderwerpen worden behandeld. Er zijn leerlingen die onderzoeken hoe het leven van de kinderen er uit zag die in de negentiende eeuw in het weeshuis aan de Singelstraat terechtkwamen. Dat gebouw bestaat nog steeds en is tegenwoordig het Historisch Museum de Bevelanden. Het is een gezamenlijk educatieproject van het Calvijn College en het Gemeentearchief, dat de leerlingen voorbereidt op
wetenschappelijk onderwijs. Deze samenwerking vindt alweer voor de negende keer plaats. De leerlingen ervaren hierbij dat lang niet alles op internet te vinden is en hoe het voelt om papieren van mensen van vroeger in handen te hebben. Half april wordt het project afgesloten met een academische zitting in de Raadszaal onder leiding van wethouder André van der Reest.
www.gemeentearchiefgoes.nl
11
Inwoners dachten mee
Vier plaatsen gevonden waar een minibos kan komen Goes heeft vier locaties gevonden waar misschien een minibos komt. Zo een minibos wordt ook vaak Tiny Forest genoemd. Een Tiny Forest is goed voor de biodiversiteit én Het Goese de natuurbeleving in Goes. Meer
• Mannee (de Krul) • Holtkampschool • Tiendendreef (Auris college) • Kohnstammschool
Fitland Wellness Goes
DE HOLLANDSCHE HOEVE
Algemene begraafplaats
RINGBAAN WEST ZAAGMOLENSTRAAT
D KIN KS
EN
ACH TE
SIN M BR AA T UG RT AGNIETENHOF
OU
E
D
OPRIL GROTE MARKT
V I SM
AT
OOSTWAL
KORTE VORSTSTR.
KORTE KERKSTR.
RAAT
LANGE KERKST
OOSTENDESTR.
WIJNGAARDSTRA AT
WITTE PAARDSTRAAT
TEN KAT AATJE STR
SINGELSTRAAT
AAT
GAN ZE
TS OR PO TR
F HO
RT
AAT
RAVELIJN DE GRENADIER
KLOKSTR
K E IZ E RS D IJK
FRANS DEN HOLLANDERLAAN
DAMPLEIN
WOONBOULEVARD STREEKBUSSTATION
STATION
GANZEPOORTBRUG
E WEIDJE
KOEPOO
MUSEUM
GROEN
VVV
SCHUT TERS
KT
E PAARD
STRAAT
LANGE VORSTSTRAAT
STRA
STAL
GROTE MARKT
KORTE VORSTSTR.
AAT
RK KERK
ZUSTER
GAST- RAAT HUISST
A R KT
PAPEGAAISTR. STADHUIS
GROTE KERK
KREUKELMAR
RSTR
WATE
GOUDE MUILST NR.
T TRAA
ARDS
LOMB
ANSTRAAT DRIA
AGNESGANG
WAL
KONIN STRAA GT
A SINT
KOLVENIERSHOF
AT
TRA
ENS
TOR
PYN VUIL S T RAAT
RIJFEL T STRAA
BLEEKVELD
ST
BLAAUWE STEEN
E
BLEEKERSTRAAT
WESTERKERK
BOCHT VAN GUINEA
STADSHAVEN
BIERKAD
VLASMARKT
T
E
AD
GR OTE KA SINT JAC DE OB ST RA AT
IN
KLE
Het vervolg Eerst was het idee om twee minibossen aan te leggen in samenwerking met het Instituut voor Natuur- en Milieueducatie. Omdat we zoveel goede suggesties kregen, kijken we nu of we ook op vier plaatsen een minibos kunnen aanleggen.
OO
KEIZERTURFKADE STRAAT ARIJNSTRAAT ZEM JK AT OSSENHOOFDSTRAAT DI RA ST T AA
STRAAT
MARKT
UR
RHA VE N
RO
BU
EK
OPRIL BEESTEN MAGDALENA MARKT STRAAT
BEESTEN-
KOLVENIERSHOF
AL BER
ES
TR
BE REKLAUWERF
GA
NG
S EN
NIEUW THEATER DE MYTHE
SM AL
LE
ER
PODIUM ‘T BEEST
T JOACHIMIKADE
US
STOOFPLEIN
BROUWERSGANG
ADE
HE
ST
SC. EVER STR. DIJK
MA TT
RAAT
OFST
STO
DE ZOUTERIJ
DE GOESK
GES
A. VAN WESTERWIJKSPLEIN
JACHTHAVEN DE WERF
VAN
AN
B UURT
HE GAN Z ENE ND RI
T TUINEN
BASTION
LEG AL SM
‘SHR .
U
EU S
-
USRAMAAT STR
HO
TTH MA NS
OPRIL WESTWAL
J. ANTON IDES
MOLENPLEIN
MOLENPLEIN
WEG
LIE N ORT VA AA STR
Bedankt voor uw inzending Een tijdje geleden stelden we de volgende vraag aan inwoners: wat vindt u de perfecte plek voor de aanleg van een minibos? Hier hebben we 37 reacties op mogen ontvangen. We zijn erg blij met het enthousiasme voor natuur en natuureducatie binnen onze gemeente en bedanken alle inzenders voor hun bijdrage. De locaties zijn beoordeeld door een jury. De jury heeft vier plaatsen uitgekozen die verder worden onderzocht. Deze locaties zijn:
In maart gaat de jury op werkbezoek bij de vier uitgekozen locaties. Tijdens dit werkbezoek gaan we in gesprek met de school en initiatiefnemers en bekijken we welke locaties het meest kansrijk zijn. Daarna volgt ook nog het gesprek met de buurt. De voorlopige planning is om in het najaar van 2019 te starten met de aanleg van twee minibossen. In 2020 volgen er dan misschien nog twee.
STATIONSPLEIN NS-STATION GOES
STATIONSPARK
Wat is een minibos of Tiny Forest? Een Tiny Forest is een dichtbegroeid, inheems bos zo groot als een tennisbaan. Zo’n bosje zorgt voor een gezondere leefomgeving en kan buurtbewoners dichter bij elkaar brengen. Het Tiny Forest is compleet zodra er een buitenleslokaal is en een school of kinderopvang het bos adopteert. Deze samenwerking wordt onder andere met lesmateriaal ondersteund door het IVN. w ww.goes.nl/minibos www.ivn.nl/tinyforest
12
50
Samenspel
woorden initiatieven
Er zijn veel initiatieven te vinden in de gemeente Goes. Hieronder vindt u de mooiste initiatieven volgens de gemeenteraad en het college. In 50 woorden zetten zij deze in het zonnetje.
Loes Meeuwisse, wethouder Prikpost in ’s-Heer Hendrikskinderen Sinds 2013 is er in ’s-Heer Hendrikskinderen een prikpost in het Heer Hendrikhuis. In het dorpsplan van 2012 is het idee van een prikpost geboren. Omdat er geen huisarts is en veel ouderen die regelmatig bloed moeten laten prikken een vervoersprobleem hebben, is dit een goede oplossing. Een goed initiatief! André van der Reest, wethouder Diamant Vorig jaar heeft een groot aantal Goese kerkgemeenschappen het Diaconaal Platform Goes opgericht, onder de naam Diamant. Het platform biedt eenvoudige hulp of geleidt hulpvragen door. Iedere inwoner van de gemeente Goes, ongeacht geloofsopvatting of wat voor achtergrond dan ook, wordt geholpen. Inderdaad een initiatief dat schittert als een diamant. Derk Alssema, wethouder Hondenspeelveld het Schenge Elke middag komen hondenbezitters om 16.00 uur samen op het hondenspeelveld het Schenge. Dit om hun honden te laten rennen en spelen en zelf sociale contacten te onderhouden. In samenwerking met het SMWO en de gemeente hebben de inwoners van Goes dit initiatief tot een succes gemaakt. Een fantastisch initiatief!
Social sofa’s
Margo Mulder, burgemeester Inloophuis Oase Goes Dat zoiets simpels als samen eten leidt tot omzien naar de ander en aandacht voor elkaar vind ik echt heel erg bijzonder. Hier worden de kleine en grote dingen in het leven besproken en doet iedereen z’n best ook andere vrouwen die het leuk vinden bij de groep te betrekken. Saskia Verheij, D66 Watersnoodmonument in Wolphaartsdijk In 2003 riep de dorpsvereniging van Wolphaartsdijk inwoners op een ontwerp voor een Watersnoodmonument in te sturen. Uit acht inzendingen kozen inwoners een
top drie en wethouder Linssen koos het definitieve ontwerp. Ronny Ivens realiseerde het monument met steun van de gemeente. In 2005 was de onthulling bij de Schelphoek. Vincent Mareels, Nieuw Goes Stichting het goede doel de Bevelanden Nieuw Goes drukt hierbij haar grote waardering uit voor Stichting het goede doel de Bevelanden. Met beperkte middelen weet deze stichting een groot aantal inwoners met een minimuminkomen te bereiken. Hierdoor weet Stichting het goede doel de Bevelanden vele inwoners in armoede te helpen met activiteiten in de gemeente Goes.
13
50 jaar
Beweegtuin Zorggroep Ter Weel
Hondenspeelveld het Schenge
Johnny Lukasse, SGP-ChristenUnie Werkleerbedrijven Twee prachtige initiatieven binnen de gemeente Goes vinden wij de wijkleerbedrijven: Wel-Zo-Actief in Goes-Zuid en Wijkleerbedrijf Goes-Oost. Studenten van zorg- en welzijnsopleidingen in Goes doen ervaring op in de praktijk door inwoners te ondersteunen met bijvoorbeeld huishoudelijke hulp. Fantastisch dat het onderwijs en studenten zich zo inzetten voor de samenleving. Gert Kruitbosch, VVD Thank Goes it’s Friday De VVD is trots op de ondernemers van Goes die elke dag nieuwe kansen zien, initiatieven
nemen en zo een bijdrage leveren aan onze samenleving! Er zijn veel goede ideeën in onze gemeente waarvan het jonge evenement Thank Goes it’s Friday een mooi voorbeeld is van een echt Goes initiatief! Stan Meulblok, Partij voor Goes Kringloopwinkels De Ruilwinkel, Goed en Gebruikt, Nobel… Vraag een inwoner van de gemeente Goes of hij/zij een kringloopwinkel kent en hij zal een van deze noemen. Deze winkels zijn niet alleen goed voor een circulaire economie, maar zijn ook belangrijk voor het sociale en multiculturele leven in Goes. Een Goes’ initiatief!
Floor van Lamoen, SP Goes Social sofa’s Social sofa’s vinden wij een mooi initiatief. Het samen maken brengt mensen bij elkaar, er ontstaan vriendschappen. En als de bank af is een plek om trots op te zijn, kleurrijk en gezellig. Inmiddels is er al een mooi aantal social sofa’s in onze gemeente te vinden. Een fietstocht waard. Carel Bruring, GroenLinks Dorpshuis Wolphaartsdijk Nadat het gemeentebestuur geen andere mogelijkheid meer zag dan het dorpshuis van Wolphaartsdijk te sluiten, bundelden de bewoners van het dorp hun krachten. Een stichting werd opgericht en op die manier is het dorpshuis behouden voor het dorp en vervult nu weer een centrale rol. Een prachtig initiatief vindt GroenLinks. Marco Eestermans, PvdA Bushokje Oud-Sabbinge Een aantal jaren geleden wilde het gemeentebestuur het bushokje in Oud-Sabbinge wegbezuinigen. De bewoners van OudSabbinge hebben toen het heft in eigen hand genomen en onderhouden het hokje nu zelf. Als PvdA zouden we graag zien dat bewoners vaker beslissingen mogen maken over wat er gebeurt hun eigen woonomgeving. #RightToChallenge Frans van der Knaap, CDA Beweegtuin Zorggroep Ter Weel Het CDA wil graag het initiatief van Zorggroep Ter Weel tot het inrichten van een beweegtuin noemen. De beweegtuin kan mensen actief maken, bijdragen aan de gezondheid en zo lang mogelijke zelfstandigheid. Een lovenswaardig initiatief voor bewoners en cliënten van Ter Weel, maar ook voor de (oudere) inwoners van Goes-Zuid.
14
Samenspel
De week van… burgemeester Margo Mulder
1
2
3
4
5
1. Meneer Beun 100 jaar | 2. Collegevergadering | 3. Raadslid Marco Eestermans | 4. Nationale Voorleesdagen | 5. Een Syrische maaltijd
Maandag De week begint met bijpraten over actuele zaken en mijn afspraken voorbereiden. ’s Middags maak ik op het Provinciehuis in Middelburg kennis met het College van Gedeputeerde Staten en bezoek ik meneer Beun in zorgcentrum Randhof. We proosten op zijn honderdste verjaardag! Dinsdag In de collegevergadering praten we onder andere over de financiën van projecten uit het sociaal domein en de opzet van een Spoedeisende Psychiatrische Onderzoeksruimte bij Emergis. Daarna maak ik kennis met raadslid Marco Eestermans. Hij werkt op basisschool De Kring en laat me trots alle klassen zien. Aan het eind van de middag bezoek ik Kadoze in Kattendijke. Voor en door inwoners worden daar heel wat activiteiten georganiseerd. 5
Woensdag Het zijn de Nationale Voorleesdagen en ik lees voor aan de kinderen van de peuterspeelzaal in Kloetinge. ’s Middags ben ik uitgenodigd voor een kopje koffie bij een familie uit het Erasmuspark in de Goese Polder. Wat wonen deze mensen hier plezierig. Daarna ga ik op pad met de gemeentelijke strooiploeg want het sneeuwt. De strooiwagen zet me af bij het kantoor van het bestuur van het Rode Kruis Noord-West Beveland. Met wethouders Alssema en Van der Reest ga ik hier kennismaken. Donderdag Tijd voor het wekelijkse persoverleg. Samen met de wethouders licht ik de collegebesluiten toe aan de regionale media. Met wethouder Van der Reest bezoek ik stichting VluchtelingenWerk. We eten bij een Syrische familie. ’s Avonds ben ik bij de debatraad. Na 24 minuten sluit ik de vergadering. De kortste in mijn burgemeestercarrière!
Vrijdag ’s Ochtends fiets ik naar De Spinne voor kennismaking met het bestuur van Stichting Buurtwerk Goese Polder. De wijk bestaat dit jaar 50 jaar, een mijlpaal! Daarna naar Kapelle voor het overleg van de Zeeuwse burgemeesterskring. Aan het begin van de avond ben ik bij de nieuwjaarsreceptie van wijkvereniging Noordhoek. Met mijn man geniet ik van de voorstelling van toneelvereniging Heer Hendrik. Een leuk begin van het weekend. Zaterdag Tussen het inpakken van de verhuisdozen door - we krijgen over ’n paar dagen de sleutel van ons nieuwe huis - rijd ik naar Goes-Zuid voor een bezoek aan de familie Prijs. Zij zijn vandaag precies 70 jaar getrouwd en daar ga ik ze heel hartelijk mee feliciteren!
15
Kort nieuws
Wilt u weten welke subsidie-mogelijkheden er zijn voor het verduurzamen van uw woning? Dit kan makkelijk en snel via de subsidiecheck op het duurzaam bouwloket. Ook Goes is hierbij aangesloten. U kunt hier terecht voor informatie over het energiezuinig, comfortabel en aardgasvrij maken van de woning. www.duurzaambouwloket.nl
Raadsvergadering bijwonen? De vergaderingen van de gemeenteraad zijn openbaar en worden aangekondigd op de gemeentepagina in de Bevelandse Bode en op www.goes.nl. Bij de receptie in het Stadskantoor zijn de vergaderstukken in te zien. Wist u dat u ook online mee kunt luisteren? De raadsvergaderingen zijn live te volgen via
Wie wordt de nieuwe kinderburgemeester? Het kindercollege van Goes bestaat uit burgemeester ZoĂŤ Gude en wethouders Jelmer van Mossevelde en Maria Papadopoulou. Op 17 augustus maken zij plaats voor een nieuw college. Het kindercollege wordt vaak gevraagd voor leuke activiteiten. Zij mogen openingen verrichten, Sinterklaas ontvangen bij de intocht en lunchen met de burgemeester en wethouders van Goes.
Wil jij de nieuwe kinderburgemeester worden? Alle kinderen uit groep zes en zeven van de basisscholen mogen meedoen met de verkiezing. Door te mailen naar info@goesmarketing.nl kun je een sollicitatiebrief opvragen of downloaden via www.goesisgoes.nl. Mail je brief voor 15 april naar info@goesmarketing.nl. Verslagen en foto’s van het kindercollege zijn te bekijken op www.goeskinderstad.nl
www.goes.raadsinformatie.nl
Renovatie Sluis Goese Sas en brug Wilhelminadorp Van 25 februari tot 22 maart werd er gewerkt aan de Sluis Goese Sas en de brug bij Wilhelminadorp. De brug kreeg een nieuwe besturingskast, slagbomen, aandrijving en een extra camera om het wegverkeer beter te overzien. Bij de sluis Goese Sas kwamen er slagbomen voor de sluisdeuren, nieuwe besturingskasten en in het bediengebouw een nieuwe bedieningsunit.
16
Samenspel
Goes helpt de natuur een handje
Het wordt steeds stiller in de polder De natuur in Nederland en ook in onze gemeente heeft het zwaar. Er zijn steeds minder soorten planten en dieren te vinden zoals vogels en insecten. Zonder natuurlijke kwakers, fluiters en tjsjilpers wordt het ook steeds stiller in de polder. Daarom doen we ons best om de natuur weer een toontje harder te laten zingen in onze gemeente.
Natuurvriendelijke oever Joachim Koutstaal is groen- en cultuurtechnicus van de gemeente Goes en neemt ons mee in de wereld van groenbeheer. ’We proberen op allerlei manieren om de natuur een handje te helpen. Bijvoorbeeld onder aan de Kattendijksedijk bij de wijk Mannee. Hier hebben we pas geleden een natuurvriendelijke oever aangelegd. Dit is een oever die geleidelijk afloopt. Doordat het niet zo steil is kunnen dieren beter in en uit het water komen en kunnen planten zich beter ontwikkelen. We hebben een poeltje gegraven en een aantal vruchtdragende heesters geplant. Deze heesters zijn populair bij insecten, vogels en andere dieren, als voedsel maar ook als schuilplaats in de open polders.’
alleen. Dit betekent dat zij ook op een andere manier nestelen. Ze houden van spleetjes en gaatjes om in te nestelen, dat vinden ze dan ook in dit bijenhotel. In mei wordt het bijenhotel officieel geopend.’
Bijenhotel ‘Om de bijen te helpen, hebben we een bijenhotel neergezet. Niet voor de bekende honingbij, maar voor de wilde bijen. In Nederland zijn meer dan 350 verschillende soorten wilde bijen te vinden. In tegenstelling tot de honingbij leven wilde bijen vaak
Vogeleiland in Goese Diep ‘Als kers op de taart hebben we in dit gebied ook nog een speciaal eilandje aangelegd voor watervogels. Het water tussen de oever en dit vogeleilandje is ondiep en daardoor erg waardevol voor vogels en vissen.’
Zeventien soorten bijen ‘In het Goese Diep hebben we eigenlijk iets heel bijzonders gedaan. Dit gebied is gedeeltelijk afgesloten voor publiek om zo de natuur in alle rust de kans te geven om te ontwikkelen. Dit is nodig omdat er veel bijzondere plantensoorten in dit gebied voorkomen en, heel verrassend, wel zeventien soorten wilde bijen. Dat is echt enorm veel voor een gebied van dit kaliber en zegt dan ook veel over de bijzondere kwaliteit van dit terrein.’
‘In mijn vrije tijd fiets ik graag een rondje Goes. Van de stad naar de dorpen, dwars door ons zo groene buitengebied. Je hoort de vogels fluiten, de krokussen staan in bloei... De lente lonkt!’ Burgemeester Margo Mulder
17
18
Samenspel
Samen bouwen Het is bijna niet bij te houden hoeveel werk wordt verzet voor de aanleg van de nieuwe spooronderdoorgang bij de Van Hertumweg in Goes. De werkzaamheden volgen elkaar in rap tempo op en we zijn blij met de harde werkers die zich elke dag inzetten voor een veiliger en beter bereikbaar Goes. Harde werkers We hebben net een periode achter de rug waarin de damwanden, funderingspalen en trekankers onder het spoor zijn aangebracht. Ondertussen zijn we druk bezig met de bouw van de spoordekken. Deze worden in het weekend tussen 12 en 15 april geplaatst. Het hele weekend zijn we dan met man en macht aan het werk, een imposant schouwspel! U bent altijd welkom om vanaf het nieuwe uitkijkpunt de werkzaamheden te bekijken. U vindt het uitkijkpunt bij de uitgang van het voetgangerstunneltje aan de kant van het Stationspark. Delano Eén van de mannen die zich dagelijks inzet voor een beter bereikbaar Goes, is Delano Seedo (40). De Goesenaar is aangenomen door Gebr. De Koning om mee te werken aan de bouw van de spooronderdoorgang. Delano: ‘Ik begeleid het verkeer als er een nieuwe vracht komt en verder werk ik overal mee waar nodig. Ik help met verven, timmeren, schoonmaken, noem maar op.’ Delano is via de gemeente bij de aannemer in dienst gekomen. Hij ontving een uitkering en is door zijn jobcoach gekoppeld aan Gebr. De Koning. En dat bleek een goede match: ‘Het werk was niet zo mijn ding, maar inmiddels ben ik er trots op dat ik mee mag werken aan dit project en nu mijn eigen geld verdien. Als dit project straks klaar is, heb ik dit op mijn naam staan, twee cursussen mogen doen én heb ik een eerlijk verdiend zakcentje.’ Nadat hij in 2012 vanuit Suriname in Nederland kwam wonen, heeft hij verschillende banen gehad. Toen zijn vorige baan als steigerbouwer fysiek te zwaar werd, moest hij terugvallen op een uitkering. De eerste periode werkte hij bij de Betho om een
werkritme op te bouwen. Nu heeft hij een “echte” baan: ‘Ik ben blij dat ik deze kans heb gekregen van de gemeente. Ik zit niet graag stil en ik doe hier van alles. De collega’s zijn top: het zijn zulke positieve, hardwerkende mensen. Ze vloeken niet, ze tieren niet. Het zijn gewoon zulke stoere kerels.’ Delano is er trots op dat hij onderdeel is van het team dat de onderdoorgang bouwt: ‘Ik kijk best een beetje tegen ze op. Hoe hard zij werken voor het project, maar ook thuis. Dat is voor mij echt een eye-opener.’ Wel merkt hij dat het heel belangrijk is om een vak te leren als je de kans krijgt. ‘Door omstandigheden heb ik geen opleiding kunnen doen en ik merk nu dat je daardoor een achterstand hebt. Uiteindelijk zou ik best graag zelf in zo’n kraan zitten.’ Delano is tevreden met zijn nieuwe baan en ook Gebr. De Koning vindt het belangrijk om op deze manier een bijdrage te kunnen leveren. Reinier Bakker, projectleider spooronderdoorgang: ‘Wij vinden het een goed initiatief om mensen met een achterstand op de arbeidsmarkt terug te kunnen laten keren in het arbeidsproces. Delano is gemotiveerd maar had een duwtje in de goede richting nodig. Het is fijn om te zien dat hij alles aanpakt om in de toekomst te kunnen doorstromen naar een reguliere baan. In Goes is Delano inmiddels écht onderdeel van ons team en wij zijn blij met zijn inzet.’ Het bleek een succesvolle koppelactie van de jobcoach van Delano, waardoor alle partijen geholpen zijn. Én, niet onbelangrijk, de Goesenaar is trots op zijn nieuwe baan: ‘Al heel wat jaren maak ik zelf gebruik van deze spoorwegovergang. Ik ben er trots op dat ik nu mee mag werken aan zo’n groot project waardoor het hier een stuk veiliger wordt.’
1
2
19
Social Return: meer dan een zakelijke overeenkomst Als gemeente vinden wij het heel belangrijk dat, bij aanbestedingen van grote klussen, het bedrijf dat voor ons aan de slag gaat ook iets terugdoet voor de maatschappij. Dat noemen we SROI: Social Return on Investment. Het is een sociale tegenprestatie voor de opdracht die bedrijven voor de gemeente mogen uitvoeren. In de praktijk betekent dit vaak dat iemand die een uitkering ontvangt aan de slag gaat bij de opdrachtnemer. Werkervaring, weer meedoen in de maatschappij, meer zelfrespect door het zelf verdienen van een inkomen en meer kansen op de arbeidsmarkt zijn belangrijke voordelen van zo’n match.
20
Samenspel
Deze editie van Samenspel is het eerste nummer van de vijftigste jaargang. Daarom zochten we naar inwoners die dit jaar ook iets bijzonders hebben met het getal vijftig. Op de volgende pagina’s vindt u hun persoonlijke verhalen.
21
Jan (75) en Tietsia (75) Boutens zijn in juli 50 jaar getrouwd. Het was liefde op het eerste gezicht en ze zijn sindsdien altijd samen geweest. Met veel plezier kijken zij dan ook terug op de afgelopen 50 jaar. Tietsia vertelt: ‘Eigenlijk ging onze ontmoeting een beetje vreemd. Vroeger was het in Kortgene altijd “dansen bij kaarslicht”. Ik ging een keer mee met mijn vriendinnen en hij was al wel eens vaker met hen op stap geweest. Daar hebben we elkaar toen ontmoet.’ ‘Ze vroeg of ik een stoel voor haar wou pakken.’ Vult Jan aan. ‘Ik zei toen, als je wilt zitten dan pak je die zelf maar. Later op de avond vroeg ik of ze met mij wilde dansen en sindsdien zijn we altijd samen gebleven.’ Tietsia: ‘Eerst hebben we een paar jaar verkering gehad en in 1969 zijn we getrouwd. Het was een mooie bruiloft, met heel veel familie. We komen namelijk allebei uit een groot gezin. We zijn getrouwd in het Stadhuis op de Grote Markt en vanaf daar liepen we naar het oude Slot Oostende voor het feest. Hij struikelde tijdens het eten nog over mijn jurk waardoor deze helemaal kapot was. Dat was geen goed voorteken, maar gelukkig viel het allemaal mee. De verliefdheid wordt na de jaren natuurlijk wel anders, maar Jan is nog steeds heel lief voor me. Dan komt hij thuis met een bloemetje of maakt hij koffie voor me. En hij kookt altijd.’
50 jaar
Jan: ‘Ik denk ook dat het heel belangrijk is dat je elkaar vrij laat. Je moet niet op elkaars lip zitten en ook je eigen dingen doen. Om ons 50 jarig huwelijk te vieren gaan we gezellig een weekendje weg met de kinderen, hun partners en de kleinkinderen. We hebben drie kinderen en vier kleinkinderen. We gaan dan naar een kasteeltje in Frankrijk en misschien doen we thuis nog wel een etentje voor de familie.’
22
Samenspel
Theo Hoezen (72) woont al 43 jaar met veel plezier aan de M.A. de Ruijterlaan op nummer 50. Hij woont hier samen met zijn vrouw Dimphie Hoezen (62). In 43 jaar hebben ze de straat flink zien veranderen, maar beu zijn zij hun huis zeker nog niet. Theo vertelt: ‘Ik was echt op zoek naar een huis dat ik naar mijn zin kon maken. Een open haard, open keuken, mooie badkamer… Toen ben ik gevallen op het huis in de M.A. de Ruijterlaan, wat vroeger ook wel de Ploegweg heette. De huizen waren toen nog allemaal arbeiderswoningen en de straat lag vol met kinderkopjes. Door de vele vrachtwagens die door de straat reden stond je kopje koffie dan wel eens te trillen. Veel vrachtwagens die door de straat reden moesten een bezorging afleveren in het Bodehuis, een grote opslagplaats waar alle pakketjes voor de ondernemers in Goes werden afgeleverd. De hele straat stond dan vol met auto’s om alle pakketjes ook weer op te halen, dat kun je je bijna niet meer voorstellen.’ ‘Of in de tijd dat er in het midden van de straat een duivenvereniging was, dan moest al het verkeer gewoon rustig wachten tot de duiven in de vrachtwagen waren gezet. Nu is er alleen nog een opstopping als de spoorbomen dicht zijn.’ Weet Dimphie zich nog te herinneren. ‘Het is wel grappig om te zien hoe de M.A. de Ruijterlaan in de jaren is veranderd, met deze veranderingen groei je zelf ook mee. Onze vier kinderen zijn in dit huis opgegroeid en nu zijn we oppas opa en oma. Gelukkig zijn er ook nog wel wat oude elementen zichtbaar, zoals de voorgevel van het huis en het ouderwetse kolenhok in de bijkeuken. We hopen dan ook nog een aantal jaren van dit fijne huis te mogen genieten.’ Daar sluit Theo zich helemaal bij aan. ‘Voorlopig wil ik hier nog niet weg!’
23
Stefan van Dongen (50) is samen met zijn vrouw Linda eigenaar van de Bruna aan de Lange Vorststraat in Goes. De winkelketen Bruna vierde vorig jaar zijn 150-jarige jubileum. In Goes is de Bruna dit jaar ook al vijftig jaar een begrip. ‘Ik ben nu samen met Linda achttien jaar eigenaar van de winkel. We hebben veel plezier in ons werk. Het leukste vind ik de humoristische momenten met klanten in de winkel. Natuurlijk staat de klant centraal en helpen we iedereen zo goed en snel mogelijk. Maar waar het kan gaat het bij mij al snel gepaard met humor. Naast de momenten waarop ik met klanten kan lachen, komen ook regelmatig mooie en ontroerende gesprekken voorbij. Het meest bijzonder is toch wel dat een vaste klant bij ons in de winkel al onze zeven werknemers een cadeautje geeft op zijn of haar verjaardag!
‘Vijftig. Dit jaar heb ik zelf ook iets met dit bijzondere getal, want in januari vierde ik mijn vijftigste verjaardag. In de waan van de dag is het goed om af en toe stil te staan bij bijzondere gebeurtenissen, terug te kijken en te vieren.’ Burgemeester Margo Mulder
Kantoorartikelen, wenskaarten en tijdschriften zijn net als achttien jaar geleden nog steeds belangrijke producten in de winkel. Er is wel wat veranderd want waar mijn schoonvader vroeger elke week twintig stuks van de Panorama verkocht, verkopen wij er nu enkele. De komst van de PostNL-balie is de grootste verandering. Dit is nu een belangrijk onderdeel van onze winkel. Door de komst van online shops verkopen we minder boeken dan eerst. Aan de andere kant zorgen de online shops weer wel voor het nodige werk aan de postbalie. Of de Bruna als organisatie over vijftig jaar nog bestaat is lastig te zeggen. Het is al lastig om te voorspellen waar de organisatie en onze winkel over vijf jaar staan. Het consumentengedrag verandert en jongere generaties doen voor mijn gevoel steeds minder met papier. Natuurlijk hoop ik dat de Bruna blijft in de binnenstad van Goes en dat de binnenstad gevuld blijft met leuke winkels, waar lokale mensen en toeristen gezellig kunnen winkelen.’
24
Samenspel
Ilse IliohanVerswijveren (49) blaast binnenkort vijftig kaarsjes uit. Ze is geboren in Middelburg, maar woont inmiddels al 21 jaar met veel plezier in Goes. Ik heb mijn jeugd doorgebracht in Middelburg, 21 jaar geleden verhuisde ik naar de Goese Polder. Ik heb nog geen moment spijt gehad van die beslissing. Het is hier heerlijk wonen met mijn man en onze twee zoons. Onze zoons gaan allebei naar school in Goes. We vinden het hier veel gemoedelijker wonen dan in Middelburg. De Goese Polder is een fantastisch leuke wijk. De wijk bestaat dit jaar ook vijftig jaar, wat een toeval hè? Ook zijn we veel in het centrum te vinden, daar is het altijd gezellig. Op 25 mei word ik vijftig. Sommigen vinden dat misschien een ding, maar voor mij maakt het niet zoveel uit. Je wordt het vanzelf en ik ben juist heel blij dat ik in goede gezondheid vijftig jaar mag worden. Ik vier mijn verjaardag altijd klein, met een lekker stukje taart en een kopje koffie. Echt plannen om uit te pakken dit jaar en mijn vijftigste verjaardag uitbundig te vieren heb ik niet. Misschien organiseert mijn man iets, ik heb geen idee. Het zou wel leuk zijn een surprise party. Ik hoop niet dat hij nu zenuwachtig wordt als hij dit leest, haha. Als ik mijn vijftig kaarsjes uitblaas en een verjaardagswens mag doen, wens ik dat ik nog lang gezond mag blijven. Gezondheid is het allerbelangrijkste. Verder wens ik dat ik mijn moeder nog zo lang mogelijk bij me houd. Ze is geboren in Goes en vroeger voor haar grote liefde naar Middelburg verhuisd. Mijn vader is helaas overleden in 1995. Zij heeft toen nog een paar jaar in Middelburg gewoond en is weer terug verhuisd naar haar geboortestad Goes. Ik ben haar toen achteraan gegaan. Met die keuze zijn we nog iedere dag blij!
25
Jaap Quinten (65) is al lange tijd actief bij handbalvereniging G.S.C. Op 9 juli is het 50 jaar geleden dat de vereniging is gefuseerd vanuit Hellas, Tonido en Robur. ‘Ik kwam voor het eerst bij de vereniging toen ik zes jaar was. Sindsdien ben ik eigenlijk altijd actief gebleven. Vroeger veel als trainer en speler en nu zit ik al dertig jaar in het bestuur. Ik ben niet de enige die al 50 jaar actief is. Er zijn nog vier andere leden die al zo lang bij de vereniging zijn, waaronder mijn broer en meneer Boutens (zie pagina 21 ). De kampioenschappen zijn wel mijn mooiste herinneringen. We zijn gefuseerd om onze krachten te bundelen en speelden dan ook op een redelijk hoog niveau. De zalen zaten vaak helemaal vol met publiek, dat maakte natuurlijk wel indruk. Nu trainen we een uurtje in de week en we spelen nog wel eens een toernooi, maar dan echt voor het plezier en niet meer om te winnen. Je merkt wel dat er veel verandert door de jaren heen. De sport is een stuk minder populair geworden, jongeren gaan nu sneller voetballen of volleyballen. Dat is wel jammer voor de vereniging natuurlijk. Om die reden zijn we een samenwerking aangegaan met de vereniging in Heinkenszand. Zo hopen we toch handbal nog een beetje op de kaart te zetten. Het 50-jarig bestaan van de vereniging begint wel te leven. Je hebt het er wel eens over met elkaar en dan haal je herinneringen op. Groots vieren zijn we niet van plan, maar een gezellige barbecue of fietstocht is natuurlijk wel leuk in de zomer.’
26
Samenspel
Hoe denkt u over participatie? In februari gingen collegeleden, raads- en steunfractieleden en ambtenaren twee aan twee de straat op om korte interviews te houden met Goesenaren. Zij vroegen hen naar ervaringen en wensen op het gebied van participatie. Wat is participatie? Inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties willen steeds vaker meedenken en -doen met de gemeente. Andersom komt het ook vaker voor dat inwoners een goed idee hebben en willen dat wij als gemeente met hén meedenken en -doen. Dit noemen we participatie. Als gemeente zijn wij blij met deze ontwikkeling. Waarom interviews? De gemeenteraad wil duidelijke regels maken over participatie zodat het makkelijker wordt om mee te doen voor inwoners. Hiervoor is nodig om te weten wat de ervaringen van inwoners zijn en wat ze anders willen zien. Hoe zouden ze meer betrokken willen en kunnen worden bij de dingen die spelen in hun eigen woonomgeving? Om hier achter te komen kozen we er voor om korte
straatinterviews te houden. Zo bereiken we álle mensen, ook diegenen die geen internet of computer hebben. De duo’s gingen op stap in het centrum van Goes, wijken, dorpen en bij verschillende verenigingen. We vroegen inwoners bij welke onderwerpen zij graag betrokken willen zijn en op welke manier. Willen zij op de hoogte blijven van wat er speelt bij de gemeente door een bijeenkomst, een enquête, via social media of toch liever gewoon via een brief? Verder vroegen we naar hun ervaringen met participatie. Hebben ze zelf plannen en tips voor de gemeente om inwoners beter te betrekken? Alle reacties die we kregen helpen ons om de beste manieren te vinden om inwoners te betrekken bij wat er speelt in de gemeente. De komende maanden worden Goesenaren opnieuw betrokken bij het vervolg van dit traject.
‘Het lijkt simpel en zo is het eigenlijk ook: medewerkers, raadsleden en het college vragen inwoners op straat bij welke onderwerpen ze graag betrokken willen worden. Een hele leuke manier om te weten te komen wat er leeft in Goes.’ Burgemeester Margo Mulder
27
Samen aan de slag
Inwoners willen graag een gemeente die met hen meedenkt en meedoet. Ook de burgemeester en wethouders en de Goese politieke partijen vinden de verbinding met inwoners belangrijk. Hoog tijd dus om als gemeente stappen te zetten op dit gebied. Dit doen we met vier participatie pilots: vier projecten in de gemeente waarbij we inwoners actief betrekken. We willen hiervan leren welke vormen van participatie het beste werken. Deze projecten zijn: 1. Nieuwjaarsreceptie Na de nieuwjaarsreceptie in 2019 kregen we wisselende reacties van inwoners. Daarom vragen we ons af of we de nieuwjaarsreceptie op een andere manier moeten organiseren. Maar hoe dan? Moet het op ĂŠĂŠn plaats of op meerdere plaatsen of moeten we het geld op een hele andere manier besteden? Dit zijn een paar van de vragen waar we de komende tijd samen met inwoners mee aan de slag gaan.
2. Toegankelijkheid We vinden het belangrijk dat iedereen in Goes mee kan doen in de samenleving, ook mensen met een beperking. Er worden ambassadeurs aangesteld, die de toegankelijkheid van Goes testen en meedenken over de vormgeving. Deze ambassadeurs zijn Goese inwoners met een beperking. Zo maken we Goes toegankelijk voor iedereen. 3. Klimaatbeleid Goes heeft een nieuw klimaatbeleid voor de komende jaren vastgesteld. Door gesprekken te voeren met inwoners, bedrijven, scholieren en de gemeenteraad is dit klimaatbeleid tot stand gekomen. Alleen met beleid op papier zijn we er nog niet. We willen de doelen die we opgeschreven hebben ook echt bereiken. Dit kan de gemeente niet alleen. Samen met inwoners, ondernemers en organisaties kijken we hoe we onze gemeentelijke klimaatdoelen kunnen waar maken.
4. Operatie Steenbreek Doordat het klimaat verandert krijgen we in de toekomst te maken met een stijgende zeespiegel, hogere temperaturen en meer extreem weer. Overlast door deze verandering voorkomen we door Goes een stuk groener te maken. Daarom hebben we ons aangesloten bij Operatie Steenbreek. Hiermee willen we inwoners enthousiast maken om hun tuin groener te maken. Dit is bijvoorbeeld goed voor het afvoeren van water bij hevige regenval.
28
Samenspel
Afval scheiden goed voor milieu én portemonnee! Per 1 januari heeft de gemeente Diftar ingevoerd. De eerste resultaten zijn positief. Inwoners scheiden veel meer afval dan daarvoor. Het plastic en de drankenkartons (PD-afval) wordt opgehaald door chauffeur René Steenbakker en zijn collega’s. Wij vroegen René wat hem opvalt bij zijn dagelijkse ronde. Heb je tips voor onze inwoners? René: ‘Ik zie dat mensen soms een donkere afvalzak gebruiken voor PD-afval. Deze kunnen we niet recyclen vanwege de kleur. Het gebruik van een doorzichtige zak is daarom verplicht. Deze zakken van 25 tot maximaal 50 liter zijn te koop bij verschillende supermarkten. Knoop de zak altijd goed dicht, dan waait het niet weg als we de container legen. Het is ook belangrijk om te letten op de bereikbaarheid van de containers. Auto’s staan vaak dicht bij de container geparkeerd, net als fietsen en scooters. Ik zet wel eens een fiets opzij, maar als een auto of scooter in de weg staat, moeten we de container overslaan waardoor hij vol raakt.’ Zijn storingen van de container te voorkomen? ‘Niet altijd. Veel storingen ontstaan doordat meerdere zakken tegelijk in de container worden gestopt. Dat past niet. De container klemt dan en gaat in storing. Eén zak tegelijk dus. Staat een container in storing, neem het afval dan weer mee naar huis of gebruik een andere container. Zet het afval niet naast de container. Dit wordt gezien als dumping en kan worden beboet.’
Kom je wel eens rare dingen tegen bij het PD-afval? ‘Ja, regelmatig. Ik heb snoeiafval, glas, blik en zelfs al eens kapotte fietsbanden gevonden in de PD-container. Het is geen milieustraat. Ik begrijp wel dat er verwarring
is over blik. In sommige gemeenten verzamelen ze PMD-afval, waar blik dus ook bij mag. Onze afvalverwerker haalt het blik automatisch uit het restafval met magneten, dus wij houden het bij PD-afval.’
29
Vraag maar raak! Veel inwoners hebben vragen over de over de nieuwe manier van afval inzamelen. Hieronder geven we antwoord op een paar veel gestelde vragen. Waarom is afval scheiden nodig? Vanuit de milieudoelstelling van het Rijk moet in 2020 het restafval worden terug gedrongen van 250 naar 100 kilo per inwoner per jaar. Afval scheiden is het gevolg hiervan. Van gescheiden afvalstromen maken we nieuwe producten in plaats van dat we dit afval verbranden. Wat betaal ik nu? Een eenpersoonshuishouden betaalt jaarlijks een basistarief van € 126,00 en een meerpersoonshuishouden € 163,80. Daarnaast betaalt u voor iedere keer dat u de rolcontainer voor het restafval aanbiedt € 4,00. Voor huishoudens die gebruik maken van verzamelcontainers geldt een tarief van € 0,40 per keer dat de afvalpas wordt gebruikt. Wat als ik medisch afval heb? Het is mogelijk een extra container aan te vragen voor medisch afval. In het geval van medisch afval zoals incontinentiemateriaal, vraagt u pas een korting aan in het laatste kwartaal van 2019. Eerder is niet mogelijk, omdat u pas in 2020 de rekening van uw verbruik in 2019 krijgt. Waar gooi ik mijn theezakjes weg? Dit is verwarrend, omdat dit verschilt per merk. Bij de meeste theezakjes gebruiken de fabrikanten filterpapier met deeltjes kunststof. Daarom hoort het helaas bij het restafval.
Waar laat ik kattenbakvulling? Op sommige zakken staat dat kattenbakvulling van natuurlijk materiaal is gemaakt en daarom in de GFT-container mag. Vuile kattenbakkorrels horen helaas altijd bij het restafval, omdat vuile kattenbakkorrels ziekteverwekkers bevatten, zoals toxoplasmose. Gooi vuile kattenbakkorrels daarom ook nooit op de eigen composthoop of in de tuin.
Uitleg van de tarieven let op: in 2019 betaalt u alleen het basistarief. Hiervoor krijgt u in maart een gemeentelijke aanslag. Deze is aanzienlijk lager dan de heffing die u gewend bent. De kosten van het restafval verrekenen we pas het jaar daarop. U betaalt in 2020 dus een basistarief plus de afrekening van uw gebruik van 2019. Voor een compleet overzicht van de tarieven gaat u naar www.goes.nl/afval. U kunt uw verbruik binnenkort volgen via het inwonersportaal www.goes.nl/diftar
30
Samenspel
Zeg ’t over Zuid De afgelopen 50 jaar is de wijk Goes Zuid enorm gegroeid én ontwikkeld. Meer mensen en meer verkeer hebben natuurlijk gevolgen voor de drukte en leefbaarheid in de wijk. De drukste straten in de wijk zijn de ’s Gravenpolderseweg, Kloetingseweg, Fruitlaan en Buys Ballotstraat. Hoewel we de hoeveelheid verkeer niet kunnen verminderen, willen we graag kijken hoe we van dit gebied een fijnere leefomgeving kunnen maken. Samen met inwoners, bezoekers en ondernemers gingen we daarom aan de slag met de leefbaarheid en verkeersdoorstroming in deze vier straten. Hierbij kregen we hulp van adviesbureau Studio Bereikbaar.
we samen naar de mogelijke oplossingen. Nu werkt Studio Bereikbaar aan een advies. Op 3 april gaan we hier verder mee aan de slag. Natuurlijk bent u van harte welkom om hierbij aanwezig te zijn.
De enquête Alle inwoners van Goes Zuid en andere belanghebbenden vroegen we een enquête in te vullen over de leefomgeving. Maar liefst 400 mensen gaven hier gehoor aan, bedankt daarvoor!
En dan? Het advies dat Studio Bereikbaar opstelt is een belangrijke stap in de goede richting, maar daarmee zijn we er nog niet. We moeten ook aan de slag. Er zullen verbeteringen zijn die eenvoudig en snel op te lossen zijn. Dit gaan we dan ook doen. Aan de andere kant kan het zijn dat Studio Bereikbaar aanbevelingen doet die ingewikkeld of heel kostbaar zijn. Als dat zo is, dan moeten we natuurlijk bekijken of uitvoering mogelijk en betaalbaar is. Deze beoordeling doen we zorgvuldig en moet ook worden voorgelegd aan de gemeenteraad.
In gesprek Op basis van de resultaten van deze enquête bracht Studio Bereikbaar in beeld wat de sterke en zwakke punten zijn in het gebied. Tijdens een eerste bijeenkomst bespraken we met een groep enthousiaste bewoners de resultaten. In een tweede bijeenkomst keken
3 april om 19.00 uur Derde klankbordsessie Stadskantoor, M.A. De Ruijterlaan 2
‘Ik vind het belangrijk dat inwoners zelf inbreng kunnen hebben over hun wijk of dorp. Zij zijn de experts van hun eigen leefomgeving en zien weer andere dingen dan de specialisten bij de gemeente. Samen komen we zo tot de beste en betaalbare oplossingen.’ Burgemeester Margo Mulder
31
De resultaten
82% 76% 70% 70% 53%
Netheid straten Hoeveelheid verlichting Staat van onderhoud Comfort en breedte fietspaden Groen
63% 62% 60% 57% 52%
Fietsveiligheid kruispunten Doorstroming en wachttijden Hoeveelheid (vrachtverkeer) Rijsnelheid Veiligheid om op straat te verblijven
Alle resultaten van de enquĂŞte vindt u op www.goes.nl/zegtoverzuid
32
Samenspel
am duurza
In deze rubriek vertellen Goesenaren hoe zij in het dagelijks leven omgaan met duurzaamheid. Er zijn wereldwijd doelen gesteld op het gebied van klimaat en duurzaamheid. Voorstanders vinden het niet ver genoeg gaan en de pessimisten zien niet in hoe we het kunnen bereiken. Ondertussen vragen we ons allemaal wel eens af of het iets uitmaakt wat wij thuis doen. In Goes vinden we van wel. Sterker nog, iedereen die regelmatig duurzame keuzes maakt vinden we een held. De keuze voor een duurzaam alternatief noemen we een D’tje. Bijvoorbeeld de was buiten hangen in plaats van in de droger, kiezen voor lokale producten in de supermarkt of de auto een keer laten staan. Alles bij elkaar maakt het Goes steeds een beetje duurzamer want: Alle D’tjes helpen!
33
Alle D’tjes helpen! We zijn op bezoek in Wolphaartsdijk bij Hannah Meerhof-Twigt van Fair & Fabulous. Met het bedrijf twigt-om, dat zij samen met haar vader Wim Twigt runt, wil zij een duurzame verandering op gang brengen in gebiedsontwikkeling. Daarnaast wil ze de mooie kant van duurzaamheid op een toegankelijke manier laten zien in haar directe omgeving. Toen ze anderhalf jaar geleden met haar gezin van Kapelle naar Wolphaartsdijk verhuisde, hadden ze veel meer ruimte. Dat was het begin van Fair & Fabulous; een winkel met hippe tweedehands en lokale producten, maar ook een ontmoetingsplaats waar duurzame ideeën geboren worden. De groene tafel ‘De winkel is leuk, maar iemand die hier een cadeautje koopt heeft geen behoefte aan een lang gesprek over het klimaat. Daarom is er in de winkel een groene tafel waaraan iedereen welkom is om over duurzame onderwerpen mee te praten. Hier word ik heel blij van omdat ik merk dat er aan deze tafel echt dingen ontstaan. De facebookgroep Zero waste Zeeland is hier geboren. Ook spreken we met dorpsbewoners over mobiliteit. E-Mobilitypark is een Zeeuws initiatief dat veel kennis heeft op dit gebied en zij denken nu mee over de vervoersbehoefte van de mensen in Wolphaartsdijk. Voor kinderen organiseren we activiteiten om ze op een leuke manier bewust te maken van hun
‘ We komen alleen verder met een positieve blik’
omgeving. Dit doen we met voorleesmiddagen en in maart hebben we de eerste masterclass voor mini’s.’ Logisch nadenken ‘Zelf heb ik het bewustzijn voor onze omgeving van thuis meegekregen. Als we vroeger gingen wandelen met het gezin dan raapten we plastic dat we onderweg tegenkwamen op om thuis weg te gooien. Dit breng ik nu over op mijn dochters. Als we naar het strand gaan hebben ze binnen de kortste keren hun handen en jaszakken vol met plastic. Ik werd verder aan het denken gezet over duurzaamheid tijdens een reis door Nieuw Zeeland in 2010. Daar waren ze bezig met de vraag waarom ze goede kiwi’s exporteerden en minder goede kiwi’s importeerden. Heel raar en slecht voor het milieu natuurlijk. De echte omslag kwam na de geboorte van mijn dochters. Mijn zus besloot uit milieuoverwegingen veganistisch te gaan leven. Ik dacht toen: als zij dit overheeft voor haar nichtjes, dan moet ik helemáál bewust met hun toekomst omgaan. Als je eenmaal begint met nadenken, dan besef je hoe onnatuurlijk ver we van onze oorsprong verwijderd zijn geraakt.’ Is dit echt nodig? ‘Elke duurzame keuze is mooi meegenomen en je hoeft niet door te schieten. Ik heb mezelf aangeleerd om bij aankopen altijd de vraag te stellen: “is dit echt nodig?” Als het antwoord nee is, dan koop ik het niet en als het antwoord ja is, dan zoek ik een duurzaam alternatief. Dan kijk ik of ik het tweedehands kan kopen of kan lenen of huren. Dat lukt heus niet altijd. Soms kies je voor gemak en dat mag best.’
Positieve blik ‘Denk vooral niet dat je in je eentje de wereld redt. Begin met eenvoudige dingen, zoals meenemen van je eigen tas en verpakkingsmateriaal als je boodschappen doet. Alles begint met betrokkenheid en de kunst is om het leuk te houden voor jezelf. Trek je ook niets aan van mensen die kritiek hebben. We komen alleen verder met een positieve blik.’ Welke Goesenaar is ook goed bezig en moet de volgende keer zijn of haar verhaal doen? ‘Anne Priem uit Kloetinge. Duurzaamheid is voor haar een rode draad in haar persoonlijke leven en dit vertaalt ze ook naar haar werk. Heel inspirerend!’
‘Om onze klimaatdoelstellingen te halen, hebben we iedereen nodig. We moeten er met z’n allen mee bezig zijn. Gelukkig gebeurt dat ook hier. Het aantal inwoners dat ermee bezig is groeit. We merken dat mensen écht iets willen doen.’ Burgemeester Margo Mulder
34
Samenspel
Hoofdredacteur LINDA. op het Contacta Congres Woensdag 15 mei organiseert LMG samen met Goes Marketing en het Ondernemers Contact Goes weer een Contacta Congres in theater de Mythe. Dit jaar hebben zij Jildou van der Bijl als spreker gestrikt. Jildou werd op haar 27e hoofdredacteur bij Nieuwe Revu. Haar carrière nam een grote vlucht en sinds 2008 is ze algemeen hoofdredacteur van het merk LINDA. Sinds kort is zij samen met Linda de Mol creatief directeur van Net5. Zij bedacht LINDAnieuws.nl, een succesvol nieuwsplatform voor vrouwen met 3,8 miljoen bezoekers per maand. Jildou is drijvende kracht achter LINDA het bureau, het reclamebureau van de makers van LINDA. en het recent gelanceerde LINDA.tv, een video-app voor vrouwen. Daarnaast is ze druk in de weer met de nieuwe uitgeverij ‘Linda.boeken’. Wat voor bedrijfscultuur hebben zij gecreëerd om in deze moeilijke tijd voor bladen het toch zo goed te doen? Jildou vertelt tijdens het Contacta congres een persoonlijk verhaal en motiveert tot succes. Kaarten kosten € 25,- en zijn te bestellen via www.contacta.nl
Uitmarkt Zeeland begint in Goes Op zaterdag 18 mei is de eerste editie van ‘Uitmarkt Zeeland’ in Goes. Van ‘s morgens elf uur tot ‘s avonds elf uur is er van alles te zien en te doen op het gebied van theater, cabaret, popmuziek, klassieke muziek, film, literatuur en tentoonstellingen. Ook voor kinderen is er veel te beleven. De toegang -binnen en buiten- is gratis. Alle activiteiten zijn in theater de Mythe, Podium ‘t Beest, het Bleekveld, de Zeeuwse
Muziekschool en in Zaal bij Katoen. De voorbereidingen voor dit evenement zijn in volle gang. Op goesisgoes.nl ziet u binnenkort het complete programma van deze preview voor het Zeeuwse theaterseizoen 2019 - 2020. Uitmarkt Zeeland wordt een terugkerend evenement, dat elk jaar in een andere Zeeuwse plaats neerstrijkt. Deze eerste keer is Goes aan de beurt.
35
Evenementen in Goes Goes is goes presenteert iedere Samenspel een selectie van activiteiten in de gemeente. Komt u ook gezellig?
Op www.goesisgoes.nl vindt u de meest complete kalender van Goes met nog veel meer activiteiten. Wist u dat u hier gratis ook uw eigen niet-commerciële activiteit of evenement mag plaatsen? Zo weten nog meer mensen u te vinden. maandag 22 april Paasmarkt Grote Markt vrijdag 26 april KingsNight Grote Markt zaterdag 27 april Koningsdag Goes centrum, rondom de Veste, wijken en dorpen (koop)zondag 28 april Vegenement Grote Markt zaterdag 18 mei Zeeuwse Uitmarkt Bleekveld, de Mythe, ‘t Beest, Zeeuwse Muziekschool, Zaal bij Katoen
zondag 19 mei Molentocht (Oldtimers) Grote Markt - Goes en omstreken zaterdag 25 mei Muziekfestival 4You Grote Markt Zaterdag 25 mei Hollandse Hoevedag Hollandse Hoeve zondag 26 mei Concert Orkest Koninklijke Luchtmacht Grote Markt donderdag 30 mei Hemelvaartsmarkt Grote Markt
zaterdag 8 juni Montmartre Singelstraat e.o. maandag 10 juni Pinkstermarkt Grote Markt vrijdag 14 juni Ladies Night Ride Bevelanden vrijdag 14 juni t/m zaterdag 13 juli Goes En Passant Grote Kerk vrijdag 21 t/m zondag 23 juni Festival de Veste park Oostwal
Volg Goes is goes ook via: /goesisgoes /goesisgoes /goesisgoes goesisgoes.nl
woensdag 3 en donderdag 4 juli CuliFair Grote Markt vrijdag 5 juli CuliFiësta Grote Markt
36
Samenspel
Goes en ik Wat heb je met Goes? Ik heb een heel fijne jeugd in Kloetinge gehad. Ik gaf les bij de gymnastiekvereniging en voetbalde in het dames voetbalteam dat werd opgericht. We konden maar moeilijk aan een scheidsrechter komen. Na zijn opleiding kreeg mijn man een baan in Amersfoort en gingen we wonen in Scherpenzeel in Gelderland. Onze drie kinderen zijn er geboren. Na 16 jaar keerden we terug naar Goes. We vinden het hier heel prettig wonen. Er gebeurt veel en het leefklimaat is heerlijk. Echt een fijne stad. Ik voel me betrokken omdat ik actief ben in het verenigingsleven. Zo ben ik onder andere vrijwilligster bij de Zonnebloem, Ter Weel en bij de kerk. Twee van onze kinderen wonen lekker dichtbij in Goes. De derde woont iets verder weg, in Londen. Daar zijn we afgelopen zomer naartoe gefietst, heerlijk!
Drie vragen aan een ‘onbekende bekende’ Goesenaar, gefotografeerd op haar favoriete plek in de gemeente. Hannie de Feijter (66) is opgegroeid in Kloetinge en woont nu in Goes, waar ze erg actief is in het verenigingsleven.
Waarom is het Marktveld in Kloetinge je favoriete plek? Wij hebben met veel plezier in Kloetinge gewoond en het Marktveld is een heel mooie plek bij het water en de kerk. Het ligt heel centraal in het dorp. Als er iets te doen is, gebeurt het vaak op het Marktveld. Bijvoorbeeld ringrijden met Koningsdag of spelletjes spelen. Eén van onze kinderen was eens figurant in de opnames van de film ‘Zomer 45’. Dit was op het Marktveld. Wat is je Goese hartenwens? Dat er voldoende vrijwilligers blijven voor de organisaties. We zien dat het nu al wat moeilijk is om aan vrijwilligers te komen en ik ben bang dat dit in de toekomst nog lastiger wordt. Een heleboel organisaties kunnen niet zonder vrijwilligers. Willen we Goes bruisend houden, dan heb je hen hard nodig.
De volgende keer vindt u op de achterkant een nieuwe rubriek. De burgemeester belt aan bij een huisnummer vijftig.
Stadskantoor M.A. de Ruijterlaan 2 4461 GE Goes
Postadres Postbus 2118 4460 MC Goes
T 14 0113 E stadskantoor@goes.nl www.goes.nl