გაზეთი ,,ჰორიზონტი"

Page 1

horizonti Tbilisis saxelmwifo universitetis socialur da politikur mecnierebaTa fakultetis Jurnalistikis mimarTulebis saswavlo gazeTi #1 13/ oqtomberi, 2015

“ ,,veris xaxaSi”“” CarCenilebi 4 Tvis Semdeg

homos gvaris axali wevri 2015 wlis 10 seqtembers Jurnal “elifeSi” gamoqveynda paleoanTropolog li bergeris da misi TanamoazreTa statia, romelic msoflios adamianis winapris axali saxeobis, homo naledis, aRmoCenas amcnobda. es aRmoCena Tavisi mniSvnelobiT meoce saukunis did aRmoCenebs utoldeba. gv. 15

rodesac qveyanas fexze ayeneb

dRes, 13 oqtombers, stiqidan oTxi Tvis Tavze, v­interesdebiT - ra gaakeTa meriam, ramden ojaxs daexmara, sad daixarja an ixarjeba samoqalaqo-, kerZo-, biznes- da sajaro seqtoridan gadmoricxuli Tanxebi, kmayofilebi arian Tu ara zaralis anazRaurebis politikiT da vis akisreben pasuxismgeblobas.­ gv. 10-11

“ZviradRirebuli mTavroba“““

sajaro seqtorSi dasaqmebulTa xelfasebis, premiebisa da saxelfaso danamatebis sakiTxs ramdenime welia akritikeben. moxeleebi solidur premiebs “saxelfaso danamatebis” saxeliT isev iReben da es “siamovneba” qveynis biujets, daaxloebiT, 2 miliardi lari ujdeba .

firosmani kvlav biujets elodeba

saqarTvelos moragbeTa erovnulma nakrebma 2015 wlis msoflio Cempionatze asparezoba warmatebiT daasrula. ,,borjRalosnebma” jgufSi mesame adgili daikaves da iaponiaSi gasamarTi msoflio Tasis sagzuri moi poves. saqarTvelos ragbis kavSiris da erovnuli nakrebis mravalwlianma Sromam Tavisi Sedegi moitana. milton heigis meTaurobiT, ,,borjRalosnebma” jgufuri etapis pirvel matCSi Tavisze maRali reitingis mqonde tonga angariSiT - 17:10 daamarcxes da programa minimumi Seasrules. gv. 18

meti qali politikaSi

TbilisSi erTaderTi adgili, romelic firosmanis xsovnas atarebs, rkinigzis sadguris maxloblad, firosmanis #29-Si mdebare saxlia, ufro sardafi. ra mdgomareobaa dRes kibis qveS arsebul patara sardafSi, romelic mxatvris Sesaxeb gansakuTrebul da mniSvnelovan mogonebebs inaxavs? getyviT, rom dRes muzeums uWirs.

gv. 5

gv. 14

,,gabriyvebuli studentebi““ ,,Tavisufali arCevanis” feisbukis gverdze periodulad Cndeba dasaqmebis msurvelTa komentarebi : ,,ar mixvideT! xalxs atyueben da fuls sZalaven. arc 470 lari ar aris xelfasi. 35 lari unda gadaixado jer, mere maTi banZi kosmetika unda iyido da gaasaRo. Tu ver gayidi, fulic ar geqneba. amave socialur qselSi Seiqmna jgufi ,,Tavisufali arCevani sicruea”.

gv. 7

24 seqtembers, parlamentis adamianis uflebaTa dacvisa da samoqalaqo integraciis komitetma mxari dauWira saqarTvelos saarCevno kodeqsSi Sesatan sakanonmdeblo winadadebas genderuli kvotirebis Sesaxeb. SuSis Weri, romelic qalebs aSorebs sazogadoebriv asparezs, iseTi xelovnuri meqanizmiT, rogoric genderuli kvotirebaa, naklebad SeiZleba mogvardes. am pozicias emxroba eqspertebisa da politikosebis nawili gv. 3

garemovaWreebis gamouvali mdgomareoba saqarTveloSi garevaWrobas kanoni krZalavs. amis miuxedavad, garemovaWreebs ara mxolod bazrebsa da mis mimdebare teritoriaze, aramed Tbilisis TiTqmis yvela ubanSi, maT Soris, centralurSic SexvdebiT. garevaWrobis kontroli dedaqalaqis meriis zedamxedvelobis samsaxuris prerogativaa da administraciul jarimas iTvaliswinebs. kontrolis berketi arc ise Zlieria. problema rogorc kanonze, ise adaminobazec gadis. imatebs ukmayofilo mosaxleobis raodenoba. gv. 6

horizonti 1


politika

13 oqtomberi

saqarTvelos ZiriTadi aqcentebi gaeros generaluri asambleis 70-e sesiidan gasuli kviris ganmavlobaSi msoflio mediis yuradReba niu-iorkisken iyo mimarTuli, sadac gaeros generaluri asambleis rigiT 70-e sesia mimdinareobda. gaeros delegatebs sityviT irakli RaribaSvilmac mimarTa. saqarTvelos miRwevebi, gamowvevebi, ruseT-saqarTvelos urTierTobebi, qveynis roli saerTaSoriso usafrTxoebis misiebze - es im sakiTxebis arasruli CamonaTvalia, romlis Sesaxebac saqarTvelos premier-ministri gaeros tribunidan saubrobda. „saqarTvelo aris patara qveyana, romelsac aqvs didi guli da kidev ufro didi ocnebebi“- am sityvebiT daiwyo irakli RaribaSvilma gaeros generaluri asambleis 70-e sesiaze saqarTvelos miRwevebsa da gamowvevebze saubari. mTavrobis meTaurma yuradReba ramdenime sakiTxze gaamaxvila, maT Soris - jandacvis, socialuri dacvisa da ganaTlebis reformebze. premier-ministrmaTavis ,,qarTul ocnebazec”isaubra, romelic, misiveganmartebiT, ekonomikuri zrdis miRwevas, mmarTvelobis institutebis ganmtkicebas, meti samuSao adgilis SeqmnasadamosaxleobisTvismeti SesaZleblobebis micemasgulisxmobs. xelisuflebis warmatebazesaubrisasirakliRaribaSvilmaaRniSna, romsaqarTveloSiSromadamewarmeobadafasebulia, Raribifenebikisocialuraddaculebiarian. premier-ministrmasayovelTaojandacvisprogramasadagaormagebulsocialurdaxmarebazecgaakeTaaqcenti. erT-erTimniSvnelovaniiniciativisfarglebSiki - C hepatitTan brZolis axali, inovaciuri kampania daasaxela. mTavrobis meTauris azriT, ganviTarebis mTavari qvakuTxedi ekonomikuri Tavisufleba da meti samuSao adgilis Seqmnaa. „Cven vaqcevT saqarTvelos iseT adgilad, sadac biznesis keTeba xelsayrelia da ucxouri investiciebis ganxorcieleba mimzidveli. 2014 wlidan dRemde Cven SevqmeniT 90 000 axali samuSao adgili saqarTvelos ekonomikis yvela seqtorSi. saqarTveloSi biznesis warmoeba advilia. ucxouri da adgilobrivi biznesebi Tavisuflad saqmianoben konkurentul garemoSi,“-mimarTa mTavrobis meTaurma generaluri asambleis monawileebs. saqarTvelos premier-ministrma Tavis gamosvlaSi aseve xazi gausva evrokavSirTan asocirebis xelSekrulebis gaformebis mniSvnelobasa da abreSumis gzis forumis, rogorc ukve ganxorcielebuli ideis, mxardaWeris pozitiur aspeqtebs. qveynis miRwevebisa da gamowvevebis

garda, irakli RaribaSvilma saerTaSoriso misiebSi saqarTvelos rolsa da adgilzec isaubra. mTavrobis meTaurma samxedro operaciebis dros daRupuli samxedroebic gaixsena: „aSS-is Semdeg Cemi qveyana mebrZolTan raodenobiT sididiT meore qveyanaa, romelsac wvlili Seaqvs avRaneTSi mtkice mxardaWeris misiaSi. Cveni mebrZolebi msoflios saukeTesoTa ricxvSi arian.“- ganacxada premier-ministrma. gansakuTrebuli interesis sagani mTavrobis meTauris gamosvlis is nawili gaxda, sadac is ruseT-saqarTvelos urTierTobebze saubrobs. irakli RaribaSvilma ruseTis federaciasTan pasuxismgebliani da pragmatuli urTierTobebis Camoyalibebaze gaakeTa aqcenti da ruseTTan savaWro, satransporto, humanitaruli da turizmis mimarTulebiT gadadgmul nabijebzec isaubra. Tumca, premier-ministris TqmiT, urTierTobebis ganviTareba suverenitetis xarjze ver mogvardeba. „ruseTi ganagrZobs Tavisi ukanono kontrolis ganvrcobas saqarTvelos suverenul teritoriebze. me vgmob am mcocav aneqsias da ruseTis mxridan saerTaSoriso samarTlis ugulebelyofas. defaqto mTavrobebma axlaxans miiRes damatebiTi zomebi, romlebic kidev ufro laxavs qarTvelebisTvis mSobliur enaze ganaTlebis miRebis uflebas. mimosvlis Tavisufleba da Tavisufali saxelmwifos ZiriTadi uflebebi fexqveS aris gaTelili.“-aRniSna irakli RaribaSvilma. moxsenebis bolos saqarTvelos premier-ministrma gaeros tribunidan afxazebsa da osebsac mimarTa: „Zmebo da debo, Cemi Rrma rwmeniT, aravis ar Seswevs Zala gadaweros istoria da amoSalos

a x a l i molaparakebebi “gazpromTan”

“gazpromTan” SesaZloa molaparakebebi daiwyos. kaxa kalaZis gancxadebiT, aRniSnuli molaparakebebi moemsaxureba kerZo kompaniebisa da sazogadoebis interesebs, vinaidan, rusul gazs, azerbaijanulTan SedarebiT, xelmisawvdom fasSi miiRebs saqarTvelo. Tumca, premier-ministrma irakli RaribaSvilma, azerbaijanSi vizitisas uaryo “gazpromTan” molaparakebebi da azerbaijanuli bunebrivi airis Canacvlebis SesaZlebloba. premier-ministrisa da energetikis ministris gansxvavebul mosazrebebs eqspertebis nawili farul molaparakebebs ukavSirebs, romelic, maTi azriT, SesaZloa marTlad mimdinareobdes. “gazpormTan” molaparakebebi ufro politikuri nabijia, vidre ekonomikuri” - ambobs eqpserti, soso ciskariSvili.

2 horizonti

rusuli bunebrivi airis miRebaSi saSiSroebas xedavs opozicia. “gazpromi” aris ruseTis hibriduli omis iaraRi” - acxadebs gigi wereTeli, irakli alasanias gancxadebiT ki, ruseTis garda arsebobs iseTi alternativebic, rogorebicaa TurqmeneTi da irani, romelsac saqarTvelos xelisufleba ar iyenebs. ruseTis eqspansiur politikas ukavSirebs rusul bunebriv airs eqpserti giorgi ruxaZe. “gazpromi” aris kremli da kremli aris “gazpromi” - ambobs igi. xelisuflebis warmomadgenelTa gancxadebiT, “gazpromTan” molaparakebebSia cudi araferia, radgan azebaijanic ki, bunebrivi airis nawils ruseTisagan yidulobs. umravlesobis wevri, zurab tyemelaZe, molaparakebebis intensifikaciasac miesalmeba. “gazpromTan” dakavSirebiT gaCenil kiTxvebze pasuxebs, umravlesobisa da opoziciis warmomadgenlebi energetikis ministris, kaxa kalaZisagan elian. es sakiTxi win Tavisufalma demokratebma wamowies, opoziciis nawili ki uSiSroebis sabWos sagangebo sxdomis mowvevas iTxovs.

Cveni saerTo warsuli. imedis TvaliT Sevyureb im dRes, rodesac Tqven Cveni keTildReobis Tanaziari gaxdebiT“- ganacxada irakli RaribaSvilma. Tbilisis saxelmwifo universitetis asocirebuli profesori, salome dundua premier-ministris gaeros asambleaze sityviT gamosvlas dadebiTad afasebs. , irakli RaribaSvilis gamosvla ramdenime ZiriTadi aspeqtiT gamoikveTa. „erTi mxriv, aRsaniSnavia ruseTis qmedebebis mimarT uaryofiTi poziciis kidev erTxel gamoxatva da meore mxriv, ruseTTan savaWro Tu turistuli mimarTulebiT urTierTobis normalizebasa da gaRrmavebaze aqcentebi gakeTeba. aseve saintereso gzavnili iyo, qarTveli samSvidoboebis wvlilis xazgasma, riTac princi pSi, kidev erTxel gamoixata saerTaSoriso misiebSi saqarTvelos mier gaweuli wvlili.“ - ambobs salome dundua. politologisTvis aseve saintereso iyo sportis ganviTarebis prioritetebze gaeros tribunidan saubari da am sferoSi qarTveli sportsmenebis moRvaweobaze (ragbistebze) yuradRebis gamaxvileba. Tumca, salome dundua miiCnevs, rom evrokavSirTan gaformebul xelSekrulebze saubars, rac misi azriT, umniSvnelovanesi movlena iyo, SedarebiT naklebi dro daeTmo. premier-ministris mier gaeros generalur asambleaze gakeTebul gancxadebebs dadebiTad afaseben umravlesobaSi. „gaJRerda umniSvnelovanesi mesijebi, is rom Cven damoukideblobis aRdgenis 25 wlis Tavze kidev gavqvs problemebi

usafrTxoebis kuTxiT, teritoriuli mTlianobis kuTxiT. is Tu ra humanitaruli mdgomareobaa saokupacio zolis gaswvriv, mimdebare soflebSi. is, rom adamianebs ar aqvT saSualeba hqondeT usafrTxoebis pirobebi. miiRon ganaTleba sakuTar mSobliur enaze,“ - ganacxada sagareo saqmeTa ministrma giorgi kvirikaSvilma. opoziciis SefasebiT, mTavrobis meTauris gaeroSi gamosvla warumatebeli iyo. „RaribaSvilma gaeroSi vizitisas sityviT gamosvlis dros, Cveulebisamebr ar isaubra im problemebze, rac dRes saqarTveloSia. dRevandeli xelisuflebis pirobebSi gaufasurebuli larisa da gazrdili kriminalis fonze, arcerTi investori ar moisurvebs Cvens qveyanaSi Camosvlas. darwmunebuli var, irakli RaribaSvilis aradamajerebel gamosvlas, iq damswre sazogadoeba seriozulad ar aRiqvamda.“ - ambobs „Tavisufali zonis“ wevri rusudan mWedliZe. premier-ministris gaeros generaluri asambleis 70-e sesiaze sityviT gamosvlasTan dakavSirebiT gancxadeba gaavrcela saqarTvelos prezidentma. „mivesalmebi gaeros umaRlesi tribunidan saqarTvelos premier-ministris mier saqarTveloSi evroatlantikuri kursis, demokratiuli Rirebulebebis, ekonomikuri Tavisuflebebisa da mmarTvelobiTi institutebis gaZlierebis mxardaWeras.“-naTqvamia - prezidentis gancxadebaSi. Tumca mogvianebiT tok-Sou ,,arCevanSi“ prezidentma mkafiod daafiqsira pozicia, rom gaeros tribunidan sazogadoebisTvis ara RaribaSvils aramed prezidents unda miemraTa. ,,me mivesalmebi gaeros sxdomaze premierministris gamosvlas da ara gamosvlis faqts“,- ganacxada giorgi margvelaSvilma. prezidenti SefasebiT, preimers unda gamoeyeebina dro da saerTaSoriso partniorebisTvis sakuTar problemebze informacia miewodebina. gaeros generaluri asambleis saiubileo, 70-e, sesia niu-iorkSi 28 seqtembers gaixsna da 6 oqtombers dasrulda. sesiis farglebSi saqarTvelos delegaciam sxvadasxva SexvedraSi miiRo monawileoba. premier-ministris delegaciis viziti amerikis SeerTebul StatebSi 2 oqtombers, irakli RaribaSvilisa da gaeros generaluri mdivnis ban ki munis SexvedriT dasrulda.

TamTa CxaiZe

a m b e b i teraqti ankaraSi

10 oqtombers TurqeTis dedaqalaq ankaris rkinigzis sadgurTan ori mZlavri afeTqeba moxda, romelsac 100-mde kaci emsxverpla, 200-ze meti ki daSavda. Turquli mediis informaciiT, afeTqebebi TviTmkvleli teroristebis mier iyo organizebuli da profkavSirebis mier organizebuli samSvidobo mitingis dawyebamde cota xniT adre moxda. mitingi saxelwodebiT „Sroma, mSvidoba, demokratia“ Zaladobis winaaRmdeg imarTeboda da masSi monawileobisken mosaxleobas „qurTebis muSaTa partia“ mouwodebda. TurqeTis prezidentma rejer erdoRanma momxdari mkacrad dagmo da ganacxada: „Cven nebismieri saxis teraqtebsa da teroristul organizaciebs SevewinaaRmdegebiT, rac unda erqvaT da rogori mizezebic unda hqondeT“. momxdaris gamo mwuxareba gamoTqves da Turq xalxs miusamZimres saqarTvelos prezidentma giorgi margvelaSvilma da premier-ministrma irakli RaribaSvilma.

saqarTvelos prezidents axali mrCeveli hyavs

12 oqtombers, saqarTvelos prezidentma, giorgi margvelaSvilma politikur sakiTxebSi axali mrCeveli waradgina. mrCevlis posts partia “axali memarjveneebis” Tavmjdomare, fiqria CixraZe daikavebs. giorgi margvelaSvilma mrCevlis wargenisas RirebulebiT Tanxmobasa da “axali memarjveneebis” Tavmjdomaris did politikur gamocdilebaze isaubra. “Cemi gadawyvetileba, rom mimRo es SeTavazeba da gavmxdariyavi politikuri mrCeveli prezidentis institutSi ganapiroba iman, rom me vfiqrob da ara marto me, rom giorgi margvelaSvili aris xelisuflebaSi erTerTi, Tu erTaderTi ara, romelic swored am mimarTulebiT, demokratiuli institutebis Camoyalibebis kuTxiT dgams Zalian gamiznul da STambeWdav nabijebs” - ganacxada fiqria CixraZem.


politika

13 oqtomberi

meti qali politikaSi

24 seqtembers, parlamentis adamianis uflebaTa dacvisa da samoqalaqo integraciis komitetma mxari dauWira saqarTvelos saarCevno kodeqsSi Sesatan sakanonmdeblo winadadebas genderuli kvotirebis Sesaxeb. winadadeba ,,ქalTa politikuri monawileobis samuSao jgufis” mier SemuSavda da mas cxra arasamTavrobo organizaciam moawera xeli. sakanonmdeblo iniciativa gulisxmobs, rom partiebs saparlamento da adgilobrivi TviTmmarTvelobis arCevnebisTvis proporciuli siis yovel meore kandidatad gansxvavebuli sqesis warmomadgenlis dasaxeleba mouwevT, Sedegad ki, parlamentSi, mdedrobiTi sqesis warmomadgenelTa raodenoba minimum 38-mde gaizrdeba. zrda mosalodnelia adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebSic. arasamTavrobo organiza­cia ,,informaciis Tavisuflebis ganviTarebis institutis” (IDFI) 2015 wlis martis monacemebiT adgilobriv TviTmmarTvelobebSi xelmZRvanel poziciebze (ganyofilebis ufrosi da zemoT) 1 049 dasaqmebulidan mxolod 303 moxelea mdedrobiTi sqesis warmomadgeneli, parlamentis 150 wevridan ki mxolod 18-ia (12%) qali. amave organizaciis mier, erTi wlis win Catarebuli analogiuri kvlevis Sedegebi mniSvnelovnad ar Secvlila, mamakacebi sajaro seqtoris xelmZRvanel poziciebze kvlav lideroben. ,,rodesac qveyanaSi aris tendencia, rom qalebi iCagrebian, aucilebelia, garkveuli zomebis miReba” , - acxadebs IDFI-is analitikosi, goga TuSuraSvili da ganmartavs, rom xelovnuri Careva, kvotirebis saxiT saWiro iqneba, sanam ar damkvidrdeba bunebrivi balansi. bunebrivi balansis damkvidreba genderuli rolebis ganawilebas ukavSirdeba. genderi sazogadoebis mier Seqmnili fenomenia. adamianebi qalsa da mamakacs miaweren damaxasiaTebel Tvisebebs da ukavSireben Sesabamis molodinebs. ,,qalebi Seadgenen msoflio mosaxleobis

naxevarze mets da miuxedavad amisa, ukiduresad mwirad arian warmodgenilni arCeviT organoebSi” - vkiTxulobT saxelmZRvaneloSi ,,genderi da sazogadoeba”, sadac qalTa CamoSoreba sazogadoebrivi sferodan stereoti pebis arsebobas ukavSirdeba. rogorc respublikuri partiis axalgazrduli organizaciis Tavmjdomaris moadgile, giorgi abulaZe acxadebs, ,,sazogadoeba Tu politikur speqtrSi arsebuli mcdari Sexeduleba, rom qali aris ,,susti sqesi” da is ar SeiZleba imyofebodes politikur Tanamdebobaze, aris patriarqaluri wyobis gadmonaSTi.” qalTa warmomadgenloba saqarTvelos sakanonmdeblo organoSi mudam icvleboda. 1921 wlis damfuZnebeli kreba 5 mdedrobiTi sqesis parlamentariT iyo warmodgenili. gaeros ganviTarebis programis farglebSi momzadebuli 2008 wlis angariSis mixedviT, 1990-1999 wlebSi, sakanonmdeblo organoSi qalTa wili 6%-dan 8%-mde meryeobda, adgilobriv TviTmmarTvelobebSi ki analogiuri maCvenebeli 14%-s Seadgenda. situacia genderuli balansis kuTxiT, 2004 wlidan iwyebs gamosworebas da am droisaTvis, parlamentarTa 10% mdedrobiTi sqesis warmomadgenelia. 2012 wlis arCevnebis Sedegad ki, saqarTvelos parlametSi 18 qali eweva sakanonmdeblo saqmianobas. ,,qali kanonmdeblebis raodenoba qveynis demokratiis xarisxis indikatorad miiCneva. dRes, qalTa proporciuli warmomadgenloba sakanonmdeblo organoSi Tanabari SesaZleblobebis maCvenebelia da saparlamento institutebis legitimurobaze miuTiTebs” - ambobs genderis mkvlevari, nargiza arjevaniZe, romelic aRniSnavs, rom usamarTlobaa ZiriTadi politikuri poziciebis mamakacebis mier floba, rodesac mosaxleobis naxevarze mets qalebi Seadgenen. genderuli kvotirebis mimarT sazogadoebis damokidebuleba ikvlia NDIDFI-m da dadginda, rom mosaxleobis 68% kvotirebis meqanizmis gamoyenebas eTanxmeba. ,,aucilebelia, qalebs mivceT Cveni ndobis mandati ara mxolod samzareuloSi, aramed, did politikaSi sapasuxismgeblo Tanamdebobebze” - acxadebs partia ,,Tavisufali demokratebis” wevri, giorgi popiaSvili. rogorc 24 seqtembers, adamianis uflebaTa dacvisa da samoqalaqo integraciis komitetis sxdomaze organizacia ,,safaris” xelmZRvanelma - baia pataraiam aRniSna, saqarTvelos kanonmdebloba genderulad neitraluria, magram es ar ganapirobebs realur Tanasworobas. realur TanasworobasTan dakavSirebiT rekomendaciebi gaica 2014 wels, qalTa yvela formis diskriminaciis aRmofxvris Sesaxeb konvenciis komitetis mier da saqarTvelos or wliani vada mieca sajaro seqtorSi arsebuli uTanasworobis aRmosafxvrelad. genderuli kvotirebis Sesaxeb sakanonmdeblo winadadebis ganxilvisas, swored kvotirebis SemoReba dasaxelda disbalansis aRmofxvris erT-erT upirveles saSualebad. SuSis Weri, romelic qalebs aSorebs sazogadoebriv asparezs, iseTi xelovnuri meqanizmiT, rogoric genderuli kvotirebaa, naklebad SeiZleba mogvardes. am pozicias emxroba eqspertebisa da politikosebis nawili. ,,qalebis Seuracxyofaa genderuli kvotireba. qalebma Tavisi codniTa da kvalifikaciiT unda miaRwion warmatebas” - acxadebs politikis mecnieri, istoriis mecnierebaTa doqtori, valerian doliZe. amasTan, rogorc kanonSi ,,moqalaqeTa politikuri gaerTianebebis Sesaxeb” vkiTxulobT, partia miiRebs sabazo dafinanse-

a x a l i 1 dolari 2.3915 laria

erTi dolaris oficialuri Rirebuleba 2.3915 lari gaxda. saqarTvelos erovnulma bankma laris oficialuri gacvliTi kursi daadgina, romlis mixedviT, erovnuli valutis kursi dolarTan mimarTebaSi mcirediT gamyarda. kerZod, xvalidan erTi dolaris SeZena 2.3915 larad iqneba SesaZlebeli. erovnuli bankis mier dadgenili kursi, romelic dRes moqmedebda, 2.3931 lars Seadgenda. Sesabamisad, laris oficialuri gacvliTi kursis cvlilebam 0.0016 lari Seadgina. saqarTvelos erovnuli bankis mier dadgenili kursis Tanaxmad, erovnuli valuta evrosTan mimarTebaSi mcirediT gamyarda. kerZod, xvalidan erTi evros SeZena 2.7203 larad iqneba SesaZlebeli, maSin roca dRes moqmedi kursi 2.7222 lars Seadgenda. laris oficialuri gacvliTi kursis cvlilebam evrosTan mimarTebaSi 0.0019 lari Seadgina.

,,rodesac qveyanaSi aris tendencia, rom qalebi iCagrebian, aucilebelia, garkveuli zomebis miReba" goga TuSuraSvili baze 30%-ian danamats im SemTxvevaSi, Tu partiul siaSi kandidatTa pirvel, meore da yovel momdevno aTeulSi gansxvavebuli sqesi warmodgenili eyoleba minimum 30%iT. ,,erTiani nacionaluri moZraobis“ axalgazrduli organizaciis wevri, mariam qasraSvili msgavsi xelovnuri regulaciebis araefeqturobaze saubrobs da eWvobs, rom genderuli kvotebis SemoRebam realuri Sedegi moitanos, ,,upirveles yovlisa, iniciativa partiebisgan unda modiodes da swored msgavsi midgoma mogvcems saSualebas, rom realurad da ara xelovnurad gaizardos qalebis roli politikur procesebSi.” sqesis gamo waxalisebis miuReblobaze saubrobs saparlamento umravlesobis wevri, ,,qarTuli ocneba erovnuli forumis” warmomadgeneli, ani mirotaZe. misi TqmiT, qalis poziciidan ar aris sasiamovno, rodesac politikaSi Cabmisas ganmsazRvrelia sqesi da ara kvalifikacia. misTvis misaRebia genderuli kvotireba, Tu mas droebiTi, erTjeradi xasiaTi eqneba sazogadoebis gaaqtiurebis mizniT, sxva SemTxvevaSi ki, Tavad partiebs evalebaT izrunon kvalificiuri mdedrobiTi sqesis warmomadgenlebis mozidvaze. ,,kvotirebaze bevrad mniSvnelovania Tavad qalebis aqtiuroba. vfiqrob, dResdReobiT aravin zRudavs kvalificiuri qalis winsvlas, miT umetes, axalgazrdebisaTvis, axali TaobisaTvis ar aris saWiro xelovnuri stimuli, radgan isini isedac aqtiurebi arian da bevri gogonaa CarTuli politikur procesebSi” - acxadebs igi. politikaSi CarTulobis gazrdaze saqarTvelos parlaments mouwevs msjeloba. sakanonmdeblo winadadeba, romelic adamianis uflebaTa dacvisa da samoqalaqo integraciis komitetma eqvsi xmiT miiRo (komitetis sxdomas Svidi wevri eswreboda), sakomiteto mosmenebze damuSavdeba. komitetis mier damuSavebuli winadadeba, ukve kanonproeqtis saxiT, saqarTvelos sakanonmdeblo organos gadaegzavneba gansaxilvelad. Sedegad, dadgindeba - iqneba Tu ara kanonmdeblobis ZaliT warmodgenili ,,meti qali politikaSi”.

TamTa WrikiSvili

a m b e b i

sabanko zedamxedvelobis samsaxuris muSaoba SeCerda

sakonstitucio sasamarTlos 12 oqtombris gadawyvetilebiT, sabanko zedamxedvelobis samsaxuris muSaoba SeCerda. sakanonmdeblo cvlilebis Sesabamisad, zedamxedvelobis saagento erovnul banks gamoeyo. sabanko zedamxedvelobis samsaxuris gamoyofa gaaprotestes nacionaluri moZraobisa da Tavisufali demokratebis wevrebma da sarCeli sakonstitucio sasamarTloSi Seitanes. sasamarTlo ganagrZobs msjelobas sabanko zedamxedvelobis samsaxuris saqmianobasTan dakavSirebiT, opiziciis saCivarze ganaCenis gamotanamde ki, zedamxedvelobis saagento muSaobas wyvets.

wyalburTelebi evropas kidev erTxel SeeWidebian

saqarTvelos wyalburTelTa nakrebma, romelic evropis Cempionatis finalur etapze zedized meored iTamaSebs, finalur turnirze metoqeTa vinaoba Seityo. belgradis meriaSi gamarTuli wilisyraze saqarTvelo C jgufSi italiasTan, rumineTTan da germaniasTan moxvda. wina evropis Cempionati gundisTvis warumatebeli gamodga, Cvenebma vercerTi Sexvedra moiges, wels ki nakrebi imedianadaa da programa minimumi erTi Sexvedris mogebaa. saqarTvelos nakrebis imedi kvlav andro biTaZe iqneba, romelic saklubo doneze erT-erT saukeTeso gund - „barselonaSi“ TamaSobs. wyalburTelebis warmateba arc sportis saministros gamorCenia, tariel xeCikaSvilma ganacxada, rom saministo aucilebalad daafinansebs wyalburTs, raTa es warmateba erTjeradi ar iyos da saqarTvelos nakrebi didi forumebis ucvleli wevri iyos.

horizonti 3


politika

13 oqtomberi

ybadaRebuli saarCevno sistema

bolo periodSi politikur movlenebs Soris yvelaze rezonansuli sakiTxi saarCevno sistemaa. Temaze ori paraleluri procesi mimdinareobs. xelisufeba raionebSi sajarod ganixilavs inicirebul saarCevno sistemas, romelic 2020 wels amoqmeddeba. Sexvedrebi, ZiriTadad, xmaurisa da urTierTdapirispirebis fonze mimdinareobs. opoziciuri partiebi ki TavianTi iniciativis parlamentSi gansaxilvelad aucilebeli 200 000 xelmoweris Segrovebas agrZeleben. is, rom saarCevno sistema Cveni qveynis aqilevsis quslia, araTu axali Zveli ambavia, Tumca, yvelaze mwvaved bolo periodSi gamoikveTa. saarCevno sistemis Secvlis aucilebloba didi xania dRis wesrigSi dgas. mokled mimovixiloT Cveni qveynis gamocdileba . pirveli saarCevno procesi 1990 wels, komunisturi reJimis dros ukavSirdeba. pirveli saerTaSoriso rekomendacia ki saarCevno sistemis daxvewasTan dakavSirebiT, qveyanam 1995 wels miiRo. 2002 wels iyo e.w „beikeris formula“. sistemis mosawesrigeblad permanentuli protesti 2006 wels daiwyo. mas Semdeg istorias axsovs 2008 weli, roca saarCevno cvlilebebis moTxovniT, partiebma ukidures formas, SimSilobas mimarTes. 16–dRiani SimSiloba maSinac uSedegod dasrulda.

2011–2012 wlebSi amave moTxovniT Seiqmna e.w rviani, romelic saarCevno sistemis gardaqmnis mizniT, sxva partiebTan TanamSromlobda. maT saqmianobasac ar moutania Sedegi – kanonSi Zireuli cvlilebis Setana. bolos ki, 2014 wlis 16 seqtembers, opoziciam 2016 wlis saarCevno sistemisTvis kodeqsis daxvewasTan dakavSirebiT mzaoba gamoTqva. amis paralelurad, saerTaSoriso organizaciebis mxridan kritika da rekomendaciebi gaxSirda. evrosabWos 2014 wlis 1-eli oqtombris rezoluciaSi weria, rom saarCevno Tematika unda iyos farTo sazogadoebriv–politikuri konsensusis produqti. rekomendacia ki Semdegia: saqarTveloSi, umjobesia, iyos samxareo proporciuli sistema mravalmandatian olqebSi. saarCevno kodeqsis daxvewis mizniT interpartiuli jgufi Seiqmna. 12–ma partiam 6 Tve imuSava, raTa pozicia SeejerebinaT. Semdeg daiwyes „nacionalur moZraobasTan“ da arasamTavroboebTan dialogi. Tavdapirvelad,

4 horizonti

interpartiul jgufs saerTo proporciuli sisitemis danergva surda , magram, azrTa gacvlis Semdeg, idea transformirda da miviReT saboloo formula, romelic 30 maiss prezidentis egidiT gamarTul Sexvedraze oficialurad gasajarovda. opoziciis moTxovna aris Semdegi - 2016 wlis arCevnebSi maJoritaruli sistemis gauqmeba da misi samxareo proporciuli sistemiT Canacvleba. Cveulebriv, proporciul sistemasa da regionalur proporciul sistemebs Soris erTi umTavresi sxvaobaa: Tuki pirvel SemTxvevaSi mosaxleoba saerTo proporciuli partiuli siidan irCevs warmomadgenels, meore SemTxvevaSi mravalmandantiani saarCevno olqebi moqmedebs, sadac konkretuli regionisTvis warmodgenili partiuli siidan amomrCeveli kandidatebs piradi sim­ paTiebis mixedviT, rigiTobis mi­ niWebiT irCevs, anu amomrCeveli mis­ Tvis sasurvel ramdenime kandidats aniWebs upiratesobas da ara mxolod erTs. ase garantirebuli iqneba xmis wonis Tanabrobis princi pi, minimumamde iqneba dayvanili dakar­ guli xmebis raodenoba da gaCndeba SesaZlebloba, Camoyalibdes realu­ rad­ mravalpartiuli sakanonmdeblo organo. interpartiuli jgufis mier miRebuli dokumentis adresati, romelic saarCeno sistemis Secvlas gulisxmobda, parlamentis TiToeuli deputati iyo. Tuki deputatTa naxevarze meti moawerda xels dokuments, am Temaze saparlamento ganxilva daiwyeboda. movlenebi ki Semdegnairad ganviTarda: parlamentis 148 wevridan 59–ma moawera xeli mimarTvas. xelmomwerTa Soris opoziciis yvela warmomadgeneli iyo. sainteresoa is faqtic, rom 59–dan nawili parlamentSi maJoritaruli sistemiT Sesuli deputati gaxldaT. „qarTul ocnebaSi“ arcerTi deputati ar aRmoCnda aRniSnuli sakanonmdeblo cvlilebis momxre. dokuments 113 xma sWirdeboda gasasvlelad. am xmebis ararsebobis gamo ki - opoziciam idea ver ganaxorciela. „kanonis Secvlas erTi wliT adre ver movaswrebT, amasTan rekomendebuli ar aris arCenebamde cota xniT adre aseTi seriozuli gadawyvetilebis miReba,“– acxadebs umravlesobis deputati - gia JorJoliani. umravlesobis arguments aradamajereblad miiCnevs profesori salome dundua- ,,argumenti cvlilebis mouswreblobasTan dakavSirebiT naklebad realuria. saarCevno sistemis cvlilebaze saubari dRes da guSin ar dawyebula. dRes xelisuflebaSi myofi partiebis nawili Tavad aqtiuri momxre iyo, rom jer kidev 2012 weslve Secvliliyo saarCevno sistema. amitom, axla saubari imaze, rom cvlilebebi ver eswreba - naklebad damajerebleli Cans.” saqarTveloSi amJamad Sereuli sistema muSaobs, sadac 150 deputatidan 73 maJoritarul, erTmandatian olqSi irCeva, xolo danarCeni 77

adgili proporciuli sistemiT nawildeba im partiebs Soris, romelic 5%–ian bariers gadalaxavs. koalicia apelirebs imiT, rom msgavsi sistema sxva qveynebSicaa danergili. Tumca, aucilebelia, davinaxoTo erTi Zireuli ganxvaveba.magaliTad, didi britaneTSi, sadac Sereuli saarCevno sistema moqmedebs parlamenti orpalatiania. erT palatas maJoritarebi, meores ki- proporciuliT arCeuli deputatebi akompleqteben da orive palatam erToblivad unda miiRos gadawyvetileba iseT mniSvnelovan sakiTxebze, rogoricaa sakanonmdeblo cvlileba, saarCevno kodeqsi, biujeti da sxva. gamodis rom sistemurad erTi damokidebulia meoreze. amis safuZvelze opozicias Tavisi argumenti aqvs – „ maJoritaruli sistema uvargisiao aravin ambobs, magram iseT qveyanaSi, rogoric saqarTveloa, sadac unitaruli saxelmwifo da erTpalatiani parlamenti gvaqvs, is ar amarTlebs. Cvennairi qveyanaa portugaliac, baltiispireTis qveynebic, sadac proporciuli sistemaa, raTa ar dairRves xmebis Tanabroba. amas eTanxmeba Cveni mTavrobac, Tumca mas surs rom cvlileba 2016 wlis Semdegi arCevnebidan Sevides ZalaSi, raTa kidev erTxel Caigdos xelSi xelisufle-

ba.“– acxadebs mamuka kacitaZe maJoritaruli sistemiT gamowveuli xmebis araTanabari ganawileba umciresobis mTavari argumetia. Tu wina arCevnebs gavixsenebT, vnaxavT rom es problema marTlac realuria. proporciuli sistemiT miRebul xmebsa da mandatebis gadanawilebas Soris gansxvaveba aSkara iyo 2008 wlis mowvevis parlamentSi, rodesac maSindel mmarTvel partias, nacionalur moZraobas, adgilebis 79%–ze meti ergo maSin, roca mas xmebis 59%–mde xmeba daagrova. es gamoiwvia iman, rom nacionalurma moZraobam qveynis masStabiT oTxis garda yvela maJoritarul olqSi moigo arCevnebi. Seusabamoba aSkara iyo 2014 wlis adgilobrivi arCevnebis dros, rodesac ,,qarTulma ocnebam“ xmaTa 46% miiRo, Tumca Tbilisis sakrebuloSi adgilebis 74% daikava, radgan dedaqalaqSi erTis garda yvela erTmandatian olqSi gaimarjva. yvela saerTaSoriso rekomendaciiT, sxvaoba 10-15 % zRvars ar unda aWarbebdes. sistemis naklia isic, rom amomrCevelTa xmebis didi nawili ikargeba da SesaZloa 31 % xmebis mqone pirovneba gavides olqis deputatad, maSin, roca, realourad, mosaxleobis 69 % misi mxardamWeri araa. procentuli cdomilebis garda, maJoritarul sistemas saqarTvelo,Si kidev erTi xarvezi aqvs. maRalia dakarguli xmebis odenoba. yvelaze did - erTmandatian olqSi 150 000 amomrCeveli iricxeba, yvelaze pataraSi ki 6 000 registrirebuli. olqebs Soris arsebobs Seusabamoba, rac xmebis Tanasworobis princi ps arRvevs. saarCevno olqebis zomebi imdenad gansxvavebulia, rom deputatebis erTmaneTisgan mkveTrad gansxvavebuli raodenoba irCevs. saqarTvelos am Seusabamobaze didi xania miuTiTebs veneciis komisia. „saarCevno kanonmdeblobis maJoritaruli nawili ar Seesabameba evropis sabWos sandartebs, droa, Seicvalos arsebuli kanonmdebloba, raTa es procesi droulad dasruldes.“–ganacxada evropis sabWos asambleis Tanamomxsenebelma,boris sileviCma.

politologi salome dundua sistemis cvlilebaze saubrisas ambobs, rom samxareo proporciuli sistema saqarTvelosTvis yvelaze metad misaRebia, – „ regionalur proporciuli sistemisa da mravalmandantiani saarCevno olqebis arsebobis SemTxvevaSi SesaZlebeli gaxdeba im naklebis aRmofxvra, rac maJoritarul sistemas axlavs Tan. Tumca unda gvaxsovdes is, rom unaklo saarCevno sistema bunebaSi ar arsebobs.” qarTuli ocneba uars ambobs 2016 wlis saparlamento arCevnebisTvis maJoritaruli sistemis gauqmebas da Tavis xedvas sTavazobs rogorc parlaments, ise - sazogadoebas. parlaments koalicia ,,qarTuli ocnebis“ 81 deputatis xelmowerili sakanonmdeblo cvlilebis paketi waredgina. proeqti 2016 wlis Semdgomi saparlamento arCevnebisTvis maJoritaruli arCevnebis gauqmebasa da saarCevno barieris 5%–dan 4%–mde dawevas iTvaliswinebs. ,,sakonstitucio cvlileba gulisxmobs 2020 wlidan proporciul saarCevno sistemaze gadasvlas. es aris konsensusis Sedegi, rac umravlesobaSi Sedga. Cveni opozicioneri kolegebi gvsayveduroben imis gamo rom 2016 wlis arCevnebisTvis ar viRebT am cvlilebas. sxva konsensusis miRweva umravlesobaSi ar moxerxdeba.” – ganacxadaumravlesobis erT-erTma liderma, zviad ZiZigurma. „yvela politikur Zalas Sevaxsenebdi, rom demokratias erTi didi plusi aqvs - moqalaqeebi Sesruebuli (Tu Seusrulebeli) dapirebebis safuZvele irCeven an gadairCeven politikur Zalebs. Sesabamisad, nebismier politiur Zalas unda axsovdes, rom maT mier gadadgmuli nabijebi 4 weliwadSi erTxel, arCevnebis meSveobiT, seriozul samoqalaqo „testirebas“ eqvemdebareba“ – aseT rCevas aZlevs salome dundua politikur Zalebs. xelisuflebaSi myofi partiebis poziciebi saarCevno sistemaze, arCevnebamde da arCevnebis Semdeg, mkveTrad gansxvavebulia. wina xelisufleba, romelic ewinaaRmdegeboda maJoritaruli sistemis gauqmebas, dRes mxars uWers ideas. dRevandeli xelisufleba ki, romelic adre SimSilobda saarCevno kodeqsis daxvewis moTxovniT, dRes ewinaaRmdegeba kanonSi cvlilebis Setanas. „erovnuli forumi“, „mrewveloba gadaarCens saqarTvelos“ da „respublikelebi“ e.w „opoziciuri rvianis“ wevrebi iyvnen. logikuri axsna erTia – xelisuflebebi icaven arsebul sistemas, romlis meSveobiTac xelisuflebas SeuZlia, miisakuTros imaze meti mandati, vidre ekuTvnis.

statistikurad, umravlesoba yoveli arCevnebis Semdeg 20–30%–iT met mandats iRebs, vidre realurad ekuTnoda. saarCevno sistemis cvlileba aqtualur Temad kvlav rCeba. sainteresoa, Seagrovebs Tu ara opozicia inicirebisTvis saWiro 200 000 xelmoweras da ras moimoqmedebs sapirispirod xelisufleba. saarCevno kodeqsis Secvlis aucileblobaze orive mxare Tanxmdeba, Tumca mTavar kiTxvad mainc es rCeba - moxdeba Tu ara saerTo enis gamonaxva mxareebs Soris da Seicvleba Tu ara saarCevno sistema 2016 wlis saparlamento arCevnebisTvis.

gvanca gavaSeli


politika

13 oqtomberi

danamati - xarvezi saqarTvelos kanonmdeblobaSi 2014 wels qalaq Tbilisis sakrebuloSi 4 milion larze meti premia da saxelfaso danamati darigda – aseTia saxelmwifo auditis angariSi. amave angariSSi aRiniSneba, rom sapremio Tanxis raodenobis daaxloebiT 90% 6 TveSia gacemuli.gasuli wlis 15 ivliss, saqarTvelos mTavrobam gamosca dadgenileba, romelsac sajaro samsaxuris TanamSromlebze gacemuli premiebis raodenoba unda daeregulirebina. auditis samsaxuris daskvnaSi vkiTxulobT, rom saxelmwifo samsaxurebSi dadgenilebis miRebamde, ivlisidan noembramde gacemul premiebze meti danamati darigda. sajaro uwyebebSi sapremio sistemis daregulirebis mcdelobas didi gamoxmaureba mohyva. ukmayofilebis mTavari mizezi premiebis danamatebiT Canacvlebaa. danamati saqarTvelos kanonmdeblobiT, premiis msgavsad, sajaro moxelis damatebiTi anazRaurebis analogiur saSualebas warmoadgens. dRemde ar arsebobs saxelmwifo samsaxuris TanamSromlebisTvis danamatebis gacemis zustad gawerili meqanizmi, magram 2017 wlis 1 ianvridan saqarTvelos kanonSi “sajaro samsaxuris Sesaxeb” Sesuli cvlilebebi aRniSnul “xarvezs” gamoasworebs da yvela sajaro uwyebis TanamSromels danamatebi Tu premiebi gaweuli samsaxuris Sesabamisad daurigdeba. naZaladevis raionis maJoritari dep-

utati, zaza koleliSvili,Tbilisis sakrebulos wevrebze gacemuli premiebis faqts uaryofs da ambobs, rom fraqcia “qarTulma ocnebam” da sakrebulos danarCenma wevrebma erTsulovnad miiRes gadawyvetileba, uari eTqvaT yvela saxis privilegiaze, iqneboda es premia Tu danamati. xolo, rac Seexeba aparatis muSakebs, deputati samarTlianad miiCnevs fulad waxalisebas premiebis saxiT da aRniSnavs, rom namdvilad dasafasebelia maTi Sroma, vinc pirnaTlad asrulebs movaleobas da ara mxolod reglamentiT CaniSnuli sxdomebis, aramed riggareSe (mowveuli) sxdomebis organizebaSic iRebs monawileobas. zaza koleliSvilis azriT, sakrebulos aparatis TanamSromlebs ar aqvT imdenad maRali xelfasebi, rom danamats aRar imsaxurebdnen. winaswar gansazRvruli biujeti, “romelsac verafers moamateben da moakleben”, deputats premiebis gacemis erT-erT makontrolebel meqanizmad miaCnia. misi azriT, premia aris waxalisebis erT-erTi forma, romelsac adamiani damsaxurebulad unda iRebdes, magram yoveli Tvis bolos danamatebis gacemas ewinaaRmdegeba da ambobs, rom saxelmwifo moxeleebma Tavad unda gauwion angariSi qveyanas da uari Tqvan premiebze. efeqturi premiebis momxrea sakrebulosa da fraqcia “nacionaluri moZraobis” wevri, sevdia ugrexeliZe. deputati aRniSnavs, rom danamatebi da premiebi xels unda uwyobdes sajaro uwyebaTa TanamSromlebis waxalisebas. misi TqmiT, nacionaluri moZraobac gascemda premiebs, magram im droisaTvis ekonomika viTardeboda, stabiluri iyo laris kursi da rac mTavaria, is, vinc fulad danamats iRebda, namdvilad imsaxurebda msgavs waxalisebas. fraqcia “nacionaluri moZraobis” wevri acxadebs, rom axla premiebi gaicema Tanamdebobrivi sargos 200-300%-iani odenobiT, cvlileba ki mxolod termonilogiuria. “ra mniSvneloba aqvs, ra erqmeva,

premia Tu danamati? es aris samarcxvino, roca ekonomika ukan midis, eleqtroenergia Zvirdeba da lari ufasurdeba” – ambobs sevdia ugrexeliZe. deputati q. Tbilisis meriasa da sakrebuloSi gazrdili Statebis Sesaxebac saubrobs da acxadebs, rom meriaSi 500, xolo sakrebuloSi 177 saStato erTeulia damatebuli, sadac, ZiriTadad, umaRlesi politikuri Tanamdebobis pirebis ojaxis wevrebi iniSnebian. sevdia ugrexeliZe arsebul sistemas maxinjsa da samarcxvinos uwodebs. dRes arsebuli kanoni ar iZleva danamatis obieqturad, daTvladi kriteriumebis gaTvaliswinebiT gacemis SesaZleblobas, magram kanonSi “sajaro samsaxuris Sesaxeb” dagegmili cvlilebebis mTavar mizans swored konkretuli, daTvladi kriteriumebis SemuSaveba warmoadgens. beqa mayaSvili, Tbilisis meriis kulturis, sportis da ganaTlebis ganyofilebis specialisti sajaro moxeleebisTvis premiebis gacemas aucilebel movlenad miiCnevs.misi TqmiT, Tanxa unda jdebodes gonivrul parametrebSi da SesabamisobaSi modiodes gaweul SromasTan. “xSirad, Sesasrulebeli samuSaos sirTulidan gamomdinare, kanoniT gawerili vadebi davalebis Sesasruleblad ar aris sakmarisi, amitom saWiro xdeba damatebiTi muSaoba. Tumca, konkretuli adamianebi ar unda wyvetdnen premiebis raodenobas. SesaZlebelia, dawesdes zeda zRvari an wliuri limiti erT konkretul mosamsaxureze. sajaro samsaxurs Tan axlavs maRali pasuxismgebloba, biujetis swori, Tanabari da kvartaluri gadanawilebis sirTuleebi, Sesabamisad, moxeles unda gaaCndes adekvaturi anazRaureba. Tumca, arsebuli praqtikis gaTvaliswinebiT, premiebis odenoba didi TanxebiT ganisazRvreba da saWiroebs Rrma Seswavlas”,– ambobs beqa mayaSvili. 25 seqtembers saqarTvelos parlamentma ganixila deputat zaqaria qucnaSvilis mier inicirebuli kanonproeqti, romlis mixedviT, premiis miRebis SesaZlebloba SeezRudeba 800-mde Tanamdebobis pirs, romelTa xelfasic 2000 larsaRemateba. Tbilisis sakrebulos wevri zaza koleliSvili eTanxmeba zaqaria qucnaSvilis winadadebas. “rodesac 5000 lari aqvs adamians xelfasi da damatebiT kidev 500 lars iRebs, usamarTloba da danaSaulia. mimaCnia, rom ukeTesi iqneba, Tu am kanonproeqtis Sedegad dazogili Tanxa socialurad daucvel adamians medikamentebis SesaZenad gadaecema”, – acxadebs igi. informaciis Tavisuflebis ganviTarebis instituti (IDFI) zaqaria qucnaSvilis mier inicirebul kanonproeqtze gancxadebas avrcelebs. instituti kanonproeqts problemis mogvarebis saSualebad ver ganixilavs, radgan misTvis mniSvnelovania sakanonmdeblo doneze ganisazRvros da erTmaneTisagan gaimijnos premia da danamati. goga TuSuraSvili, informaciis Tavisuflebis ganviTarebis institutis (IDFI) analitikosi, ambobs, rom erTi normatiuli brZanebis safuZvelze didi raodenobiT gacemuli premiebis msgavsi globaluri problema ver aRmoifxvreba. misi azriT, kanonis damtkicebis SemTxvevaSi viTareba ar Seicvleba da premiebis nacvlad moxeleebi danamatebs kvlav miiReben. magaliTis saxiT, 2014 wlis saparlamento dadgenileba mohyavs, romlis Tanaxmadac premiebi kvartalSi erTxel gaicema da romelSic termini “danamati” saerTod ar aris naxsenebi. IDFI-is analitikosi auditis daskvnas iziarebs, sadac weria, rom gasul wels miRebuli dadgenileba qmediTi berketi ar aRmoCna da kvlav saWiroa reforma, romelic daaregulirebs SromiTi anazRaurebis aspeqtebs. misi TqmiT, premiebi/danamatebi unda gaices damsaxurebis mixedviT, aucilebelia Seiqmnas drois aRmricxveli (damatebiTi saaTebis muSaobis SemTxvevaSi) da TanamSromlebis muSaobis Sefasebis sistemebi.goga TuSuraSvilis gancxadebiT, sajaro moxelis Sromis anazRaurebaze gaRebuli Tanxis raodenoba yovel wels izrdeba da 2014 wels 1 300 000 000 lars miaRwia.

ana mesxi

“«‘«ZviradRirebuli mTavroba»»» saqarTveloSi saxelmwifo struq­­turebSi­ dasaqmebulTa saSu­ alo ­­­xelfasi 560 dolaria, mas 80 dolariT mxolod ruseTi uswrebs da samTavrobo uwyebebSi dasaqmebulTa anazRaurebis saSualo xelfasis raodenobiT postsabWoTa qveynebs Soris meore adgili ukavia. amis Sesaxeb informacias ,,saqarTvelos statistikis erovnuli centri” avrcelebs. s ­­ axelmwifo moxeleebis anazRaureba weliwadSi 1,381 miliards ­­­aRemateba. am TanxaSi ar Sedis saxelmwifo Sps-ebis, ssi p-ebis da sxvadasxva dawesebulebis(wyobiT sajaro uwyebebSi Semavali) xelfasebze ganawilebuli xarji. eqspertebisa da am saqmeSi gark­ veuli adamianebis SefasebiT, sajaro moxeleebis soliduri jamagiri qveyanaSi korufciis aRmofxvris erT-erTi pirobaa. eqsperti gia xuxaSvili : ,,saqarTvelos ti pis qveyanasa da sajaro uwyebebSi dasaqmebulTa anazRaurebis es monacemebi maincda­ mainc proporciuli araa, Tumca Cven unda gaviTvaliswinoT erTi ram: gamomdinare iqidan, rom postsabWoTa qveynebSi aris korufciis maRa­

li ­ done, sajaro moxeleebs araadekvaturad dabali xelfasebi aqvT. isini, egreT wodebuli, marcxe­ na SemosavliT xels iTboben. sa­ qar­Tve­loSic SevardnaZis peri­ od­Si ase iyo. korufciisgan rom icleba si­­s­tema, Crdilidan gamodis moxe­le­ebis Semosavlebic, radgan adamians sWirdeba garkveuli materialuri stimuli da es xdeba am gasavlis gazrdis xarjze. sxvanairad korufcia mkveTrad moimatebda. miuxedavad imisa, rom es kvleva aCvenebs raRac negativs, realoba aseTia. me ar vfiqrob, rom es xelisuflebis kritikad SeiZleba Rirdes. rac Seexeba premiebsa da xelfasebs, aq marto fuli ar aris mniSvnelovani. zogadad, socialur samarTlianobaSi socialuri solidarobis princi pi unda

«ukve daviwyeT 2012 wlidan dRemde samTavrobo uwyebaSi dasaqmebulTa anazRaurebis kvle­va, aseve gamowerili da­ nama­tebis Seswavlis miz­niT.» moqmedebdes. erTia, rodesac gaqvs maRali xelfasi, magram, rodesac amas akompensireb sxvadasxva meTodiT – premia, danamati, daxmareba – da amavdroulad , saSualo statistikuri qarTvelis socialuri statusi aris bevrad ufro dabali, aq ukve minimum moralur problemasTan gvaqvs saqme. dRevandel mdgomareobaSi qarTveli Cinovniki ar unda ar unda aZlevdes Tavs imis uflebas, rom isedac kargi anazRaurebis SemTxvevaSi damatebiTi Semosavali biujetidan

«erTia, rodesac gaqvs maRali xelfasi, magram, rodesac amas akompensireb sxvadasxva meTodiT da amavdroulad saSualo statistikuri qarTvelis socialuri statusi aris bevrad ufro dabali, aq ukve minimum moralur problemasTan gvaqvs saqme.» gia xuxaSvili

miiRos. gasagebia, rom cxovreba gaZvirda da SeiZleba sakuTari xelfasiT ar kmayofildebodes, magram sazogadoebis winaSe pasuxismgebloba im formiT unda gamoxatos, rom Tavis pirovnul moTxovnilebebs ar gadaamlaSos“ sajaro moxeleebis sargo sakmaod maRalia. bolo periodSi sajaro samsaxurSi arsebuli xelfasebis raodenoba kerZo seqtorSi dasaqmebuli adamianebis anazRaurebas aWarbebs, rac uCveuloa, radgan normaluri ekonomikis pirobebSi piriqiT xdeba – sajaro seqtorSi dabali xelfasi socialuri garantiebiT balansdeba. sajaro seqtorSi Tanamdebobrivi sargos raodenobis zrda “nacionaluri moZraobis” mTavrobaSi yofnis periodSi daiwyo, magram

maSin am Temaze naklebad iwereboda. mimdinare wlis 6 oqtombers arasamTavrobo organizaciam “samo­ qalaqo CarTu­lobis centri” 20042012 wlebSi moqmedi ministrebis, moadgileebisa da sazogadoebasTan urTierTobis departamentis ufro­ sis xel­fa­­sebsa da premiebze kvleva gamoaqveyna. arasamTavrobo organizaciis “sa­­mo­­qalaqo Car­Tulobis centri” sazogadoebasTan urTierTobis sam­ sa­xuris ufrosi, Tamar qareli: ,,gamovaqveyneT kvleva, sadac SegiZliaT naxoT is xelfasebi, aseve premiebi Tu damatebebi, romelsac wina mTavrobis periodSi samTavrobo uwyebebis warmomadgenlebi iReb­ dnen. “saqstatis” kvlevidan (da aramarto) Cans, rom yvelaferi rigze am mTavrobis periodSic ar aris. ukve daviwyeT 2012 wlidan dRemde samTavrobo uwyebaSi dasaqmebulTa anazRaurebis kvleva, aseve gamowerili danamatebis Seswavlis mizniT. garkveuli monacemebi ukve gvaqvs, kvlevis dasamTavreblad erT Tveze meti dagvWirdeba.” sajaro seqtorSi dasaqmebulTa xelfasebis, premiebisa da saxelfaso danamatebis sakiTxs ramdenime welia akritikeben. samTavrobo eSe­ lonebidan am TemasTan dakavSirebiT araerTi gancxadeba gakeTda. TiTqos iyo konkretuli saxis reagireba: premirebis sistema gauqmda, magram realurad moxeleebi solidur premiebs “saxelfaso danamatebis” saxeliT isev iReben da es “siamovneba” qveynisbiujets, daaxloebiT,2 miliardi lari ujdeba...

nikoloz TOodua

horizonti 5


ekonomika

13 oqtomberi

garemovaWreebis gamouvali mdgomareoba saqarTveloSi garevaWrobas ka­ no­­ni krZalavs. amis miuxedavad, garemovaWreebs ara mxolod bazrebsa da mis mimdebare teritoriaze, aramed Tbilisis TiTqmis yvela ubanSi, maT Soris, centralurSic SexvdebiT. garevaWrobis kontroli dedaqalaqis meriis zedamxedvelobis samsaxuris prerogativaa da administraciul jarimas iTvaliswinebs. kontrolis berketi arc ise Zlieria. problema rogorc kanonze, ise adamianebzec ga­ dis. imatebs ukmayofilo mosaxleobis raodenoba. nawili antisanitarias Civis, nawili ki - qalaqis dabinZurebaze Re­lavs. garemovaWreebisTvis yidva -­gayidva Semosavlis erTaderTi wyaroa. ra unda gakeTdes kompleqsuri pro­ blemis mosagvareblad? Tbilisis meria da sakrebulo garevaWrobasTan dakavSirebiT axal proeqts amzadebs, romlis mixedviTac, vaWrobis es forma ufro civilur saxes miiRebs da evro­puli standartebis Sesabamisi gaxdeba. ra cvlilebas amzadebs meria, aikrZaleba Tu ara garevaWroba da vin agebs pasuxs erTaderTi Semosavlis gareSe darCenil ojaxebze? ,,mesmis, rom adamianebs Zalian uWirT, samuSao adgilebi araa, rom ojaxebi arCinon, magram medals meore mxarec aqvs. trotuarebsa da metros gasasvlelebSi gadaadgileba ukve autanelia, aRarafers vambob, e.w. bazrebze, sadac antisanitariaa da sakvebi produqtebi ra mdgomareobaSi iyideba, aravin icis. am problemis umtkivneulod mogvarebaze specialuri samsaxurebi unda zrunavdnen’, – aseTia mariam gogolauris pozicia, romelsac dedaqalaqSi mcxovrebi araerTi adamiani iziarebs. ekonomikurma arastabilurobam da socialurma gaWirvebam, garemovaWreTa raodenoba sagrZnoblad gazarda. daz­ ustebuli informacia ar arsebobs, Tumca miaxloebiTi monacemebiT, TbilisSi garemovaWreebis ricxvi 4 000, xolo qveynis masStabiT - 80 000-ia. garemovaWreebis gansakuTrebuli simravliT sadguris moednis mimdebare teritoria gamoirCeva, sadac tansacmlisa da sasursaTo produqtebis araerT magidas SexvdebiT. ,,aq produqtebs SedarebiT iafad vyidulob. vici, rom SeiZleba sanitaruli normebi sulac ar iyos daculi, magram sxva gza ar maqvs–supermarketebSi produqti bevrad Zviria. kargi iqneba, Tu sursaTi gakontroldeba, magram eWvi mepareba, rom problemas male eSvelos“ – aRniSnavs momxmarebeli ema demuria. qalaqis quCebSi, moednebsa da tro­ tuarebze, aseve dasasvenebel adgilebSi

mcire stacionaruli arqiteqturuli formebidan da aras­tacionaruli kon­struq­ciebidan yidva-gayidvis warmoeba - ase ganmartavs 2006 wlis 29 dekembers Tbilisis sakrebulos mier miRebuli gadawyvetileba garevaW­robas. fizikuri an iuridiuli piri, romelic Tbilisis teritoriaze Sesabamisi nebarTvis gareSe vaWrobas daiwyeb 20 lariT dajarimdeba da, amasTan, Sesabamisi uwyebebi misi saqonlis konfiskaciasac moaxdenen. xolo igive qmedebis ganmeorebiT Cadena samarTaldamrRvevis 100 lariT dajarimebasa da saqonlis konfiskacias iTvaliwinebs. . arsebobs meore gamosavalic - kanonis darRvevis da jarimis gadauxdelobis SemTxvevaSi samarTaldamrRvevi administraciuli patimrobiT,7 dRiT dajarimdeba. meriis 2010 wlis 23 seqtembers miRebuli dadgenilebaSi, romelic Tbilisis teritoriaze droebiTi S e n o b a -n a g e b o b e b i s /d a n a d g a r e b i s ganTavsebis wessa da adgils gansazRvravs, gare vaWrobis wesebi zustad aris gansazRvruli. pirveli etapi meriisgan nebarTvis miRebaa. amave dadgenilebaSi gansazRvrulia adgilebi, sadac garevaWroba akrZalulia. magaliTad: istoriul adgilebTan, safexmavlo bilikebze, metrosadgurebTan da sxv. meriis mier miRebuli dadgenilebis miuxedavad, garevaWrobis obieqtebs kanoniT akrZalul teritoriebze aTavseben. meria gamouval mdgomareobaSia, radganac qalaqis iersaxisa da wesrigis SenarCuneba misi

pasuxismeblobaa ,umuSevrobis problemaze pasuxismgeblobas ki ramdenime saministro inawilebs. Tbilisis meriaSi acxadeben, rom aqamde arsebuli regulaciebi ukve moZvelebulia da siaxlis dasanergad muSaoba dawyebulia. im adamianebis uflebebi ki ,romelTaTvisac garevaWroba Semosavlis erTaderTi wyaroa, maqsimulad daculi iqneba. meria samomavlo regulaciaze saubrobs, Tumca zusti informacis gavrcelebisgan Tavs ikavebs. ekonomist, MFX Brocer Georgia-s mTavari analitikosis, amiran azalaZis, TqmiT, garevaWrobis problemis mogvarebis sawyisi etapi meriasa da ekonomikis sxva struqturebs Soris komunikaciis xarisxis zrda da problemaze er­ Toblivi muSaobaa, radganac policiis, meriis, mosaxleobisa da ekonomikis struqturebis interesebi erTmaneTs ewinaaRmdegeba. ,,gamosavali oria: grZelvadiani da moklevadiani. moklevadian gamosavlaSi alternatiuli savaWro farTebis gamoyofa yvelaze martivia. „specialuri savaWro bazrebi“ raionSi, adgilobrivi statistikis mixedviT 150-200 kv.m. – s ar aWarbebs da evropis wamyvan qalaqebSi xSirad gvxvdeba. raionebis mixedviT msgavsi farTebis miReba minimalur fasad unda iyos SesaZlebeli, rasac bevri garemovaWre eTanxmeba. cnobisTvis, TbilisSi mxolod ori ZiriTadi bazari arsebobs- navTluRi da dezertirebi. Sori manZilis gamo, mosaxleba masTan axlos arsebul metrosadgurebs irCevs, rac xels uwyobs

miwodebis (garemovaWreebis) zrdas. xolo iq, sadac moTxovnaa, miwodeba aucileblad gaCndeba. msgavsi zonebis arsebobis SemTxvevaSi gaadvildeba sanitaruli kontroli, aRricxva da gaumjobesdeba qalaqis iersaxe. grZelvadiani perspeqtiva umuSevrobis indeqsis Semcirebasa da axalgazrdebis dasaqmebis maCveneblis zrdas eyrdnoba, rac investiciebsa da kerZo biznesaqtivobebs pirdapir ukavSirdeba.“ ,,momxmarebelTa federaciis“ Tavmjdomaris - madona koiZis- gan­ cxadebiT, saqarTveloSi garevaWroba yovlad dauSvebel pirobebSi mim­ dinareobs. gansakuTrebiT didi safrTxis Semcveli ki malfuWebadi produqtebia, maT Soris, rZisa da xorcis nawarmi. madona koiZis TqmiT, xorciT dainficirebis safrTxe Zalian maRalia da bolo periodSi amis damadasturebeli faqtebic momravlda . ramdenime sawarmoSi ukve aRmoCnda listeriamonocitigenozi, romliT dasneulebis SemTxvevaSic yoveli meoTxe adamiani iRupeba. ,,Tuki Cven vzrunavT mosaxleobaze, garevaWroba aucileblad unda aikrZalos. mivmarTav mosaxleobas, rom aTi Tu oci TeTri gansxvavebis gamo sakuTar janmrTelobas safrTxe ar Seuqmnas“, - ambobs madona koiZe. bazrobebze Sesvlis SemTxvevaSi Tbilisis meria garemovaWreebs 6-7 TviT gadasaxadebidan gaTavisuflebas sTavazobda, Tumca gamyidvelebi mainc garemovaWreobas aniWeben upiratesobas. ,,Zalian miWirs, ase rom ar iyos, 2 kapikis saSovnelad mTeli dRe gareT wvimasa Tu mzeSi ar vidgebodi. vaWrobiT isedac bevri araferi mrCeba. me sxvisgan vyidulob produqtebs da kidev daxlSi rom vixado fuli wagebaSi waval . sxva gamosavali ar maqvs. netav, vis uxaria aq dgoma? Tu ar undaT yidva, ki aravin aZalebT? ra gavakeToT maSin, vinme metyvis? riT vicxovroT? Tu gamosavali arsebobs gviTxariT da siamovnebiT SeveSvebiT am saqmianobas“ – aRniSnavs erT-erTi garemovaWre, romelmac vinaobis gamxela ar isurva. ramdenad efeqtur regulacias SeimuSavebs meria da daicavs Tu ara es regulaciebi momxmareblisa da garemovaWris uflebas? proeqti detalebi jer ar sajarovdeba. sazogadoeba cvlilebas elis, kanoni da umuSevroba ki sasworis pinaze erTmaneTze upiratesobis mopovebas cdilobs.

natalia jalaRonia

savaldebulo teqnikuri Semowmeba ,,mosiarule naRmebis’’“ ukmayofilebis mizezia

saqarTvelos mTavrobis gadawyvetilebiT gazze momuSave avtomobilebis teqnikuri Semowmeba savaldebulo gaxda. mZRolebma aRniSnuli Semowmeba 2016 wlis 1-el aprilamde unda gaiaron. axali regulaciebis SemoRebam didi vnebaTaRelva gamoiwvia, radgan mTavrobam dadgenileba mosaxleobis winaswari gafrTxilebis gareSe miiRo. “saqarTvelos aliansi usafrTxo gzebisTvis “ organizaciis wevris, maia qobalias, gancxadebiT, aRniSnuli dadgenileba misasalmebelia, radgan qveyanaSi teqnikurad gamarTuli manqanebis moZraoba aucilebelia. ,, xSir SemTxvevaSi gazze momuSave avtomobilis mZRolebi ekonomiis TvalsazrisiT , gazis balonebis dasamontaJeblad uxarisxo, iaffasian kompaniebs mimarTaven, ris Semdegac balonebi standartebis dacvis gareSe

6 horizonti

kustarulad montaJdeba. aseT SemTxvevebSi safrTxe eqmneba ara mxolod mZRols, romelis “ mosiarule naRms “ marTavs , aramed danarCen mosaxleobasac. warsulSi, manqanaSi gazis balonis afeTqebis araerTi SemTxveva dafiqsirebula“, - ambobs maia qobalia. ukve cnobilia, rom naxSirbadiani foladisgan an liTonplastikisgan damzadebuli airbalonebis mqone avtomobilebi 3 weliwadSi erTxel gaivlian Semowmebas, xolo legirebuli foladisgan damzadebuli airbalonebis mqone transporti 5 weliwadSi erTxel. aRsaniSnavia is faqtic , rom zogieri iuristis SefasebiT, amgavri moulodneli gadawyvetilebiT saxelmwifom moqalaqis uflebebi daarRvia. iuristi, gia martyofliSvili aRniSnavs, rom mTavrobis #437 dadgenilebaSi, romelic avtosatransporto saSualebebze airbaloniani mowyobilobis ganTavsebis, teqnikur moTxovnebTan misi Sesabamisobis Sefasebisa da usafrTxoebis eqspulatacias exeba, cvlileba 2015 wlis 25 agvistos Sevida . ,, axali regulaciebi usafrTxoebis standartis dacvas emsaxureba, Tumca am sakiTxis Sesaxeb sajaro gancxadebebi ar gakeTebula. iuridiuli TvalsazrisiT ar aris daculi moqalaqis interesebi, radgan maT cvlile-

bebis Sesaxeb informacia droulad ar miawodes’, - ambobs gia martyofliSvili. 2016 wlis 1-el aprilamde sul raRac 6 Tvea darCenili. sainteresoa ramdenad moaswreben mZRolebi manqanebis Semowmebas, radgan rogorc “eko transport centris” aRmasrulebeli direqtori, vaso uruSaZe aRniSnavs, jer ar arsebobs specialuri laboratoriebis mier akreditirebuli inspeqtorebis centrebi, sadac bunebriv airze momuSave avtomobilebi Semowmdeba. Tumca faqtia, rom yvela avtosatransporto saSualebis mflobelma,romelic bunebriv airs moixmars, 2016 wlis aprilamde teqnikuri Semowmeba unda gaiaros. winaswari informaciiT, manqanebis teqnikuri daTvalierebis SemowmebisTvis mZRolebs minimum 60 laris gadaxda mouwevT, xolo dazianebis aRmoCenis SemTxvevaSi maT daekisrebaT jarima 100 laris odenobiT. garda amisa, mZRols, romelic 1-el aprilamde ver moaswrebs manqanis Semowmebas an dazianebuli airbaloniT ganagrZobs moZraobas, benzingasamarT sadgurSi manqanis bunebrivi airiT datenva aekrZaleba. sainteresoa, ramdenad SeuZlia mosaxleobas materialuri TvalsazrisiT aRniSnuli teqnikuri Semowmebis gavla da dazianebis SemTxvevaSi dakisrebuli jarimis gadaxda. Cven mier Catare-

buli gamokiTxvis Sedegad, mZRolebis umetesoba iziarebs im azrs, rom aRniSnuli kanonmdebloba arsebul mTavrobis sasargeblod keTdeba,rac mTavrobaSi fulis Sesvlis da biujetis Sevsebis erT-erTi saSualebaa. msubuqi avtomobilebis garda, teqnikuri Semowmebis gavla samarSruto taqsebis mZRolebsac mouwevT, radgan rogorc Tbilisis satransporto kompaniis pressamsaxuris TanamSromeli, lika mxeiZe, aRniSnavs, 2015 wels benzinis fasis gaZvirebis gamo “satransporto kompaniam” daaxloebiT 100-ze meti samarSruto taqsi bunebriv airze gadaiyvana. dokumentaciis safuZvelze, aRniSnuli balonebi yvela saTanado standartis dacviT damontaJda. Tumca, miuxedavad amisa, samarSruto taqsis mZRolebi mainc valdebulni arian Semowmeba gaiaron, rac maTi ukmayofilebis sababi xdeba. axali kanonis SemoRebam bevri sakiTxi eWvqveS daayena da uamravi kiTxva gaaCina, romelzec mTavrobas jer pasuxi ar aqvs. Tumca gardauvalia, rom gazze momuSave avtomobilis mZRolebma, rac araoficialuri monacemebiT saqarTvelos satransporto saSualebis naxevarze mets Seadgens, 2016 wlis 1-el aprilamde teqnikuri daTvaliereba unda gaiaron.

salome danelia


sazogadoeba

13 oqtomberi

gabriyvebuli studentebi Sps ,,Tavisufali arCevani» realizacias kosmetikur saSualebebs uwevs. sajaro reestris erovnuli sagentos monacemebiT, igi 2015 wlis 4 Tebervals daregistrirda. Sps-s mesakuTre lela goSuania, ofisi Tbilisis meriis win. Sartavas 14 a-Si mdebareobs. ,,Tavisufali arCevanis» facebook gverdze periodulad Cndeba dasaqmebis msurvelTa komentarebi : ,,ar mixvideT!! sisulelea es yvelaferi. xalxs atyueben da fuls sZalaven. TaRliTebi arian. arc 470 lari ar aris xelfasi. mag xelfass ver aiRebT. 35 lari unda gadaixado jer, mere maTi banZi kosmetika unda iyido da gaasaRo. Tu ver gayidi, fulic ar geqneba. « amave socialur qselSi Seiqmna jgufi « ,,Tavisufali arCevani sicruea». jgufi aTi wevrisagan Sedgeba. isini Tavs organizaciis mier motyebulad miiCneven da cdiloben informacia sxvebsac miawodon. dasaqmebis saitebze xSirad SexvdebiT amave organizaciis gancxadebas: ,,kerZo kompania gTavazobT studentebs da ara marto studentebs, aseve, saSualo ganaTlebis mqone pirebs realur dasaqmebas! mimdinareobs kadrebis miReba PR menejerisa da operatoris Tanamdebobaze, saqmis adgilze SeswavliT. ZiriTadi moTxovnebi: punqtualuroba, satelefono da piradi molaparakebebis warmoeba, saqmisadmi pasuxismgebloba, gunduri muSaobis unari. ar aris qseluri! samuSao grAfiki SeTavsebiT, 3-4 saaTi ofisidan gausvlelad!asaki 18-35 wlamde. anazraureba fiqsirebuli 500 lari + bonusebi. gasaubrebaze Casawerad damikavSirdiT.» rogorc wesi, gancxadebebSi kompaniis

motyuebulad miiCnevs. gasaubrebis warmatebiT gavlis Semdeg mas samsaxuris dawyebis garantia samdRiani treningebis gavlis pirobiT misces.treningis gavla fasiania.maT angariSze 35 lari unda Caricxo. ,,Tavisufali arCevanis» direqtor lela guSuansa da dasaqmebis msurvels Soris winaswar ideba xelSekruleba, romlis pirobebi 35 laris ukan dabrunebas gamoricxavs. meore etapi 130 laris gadaxdaa. ,,kompaniam piroba wagviyena. imisTvis, rom migveRo is maRalanazRaurebadi pozicia, rasac aqamde gvpirdebodnen, saWiro iyo gamogvewera 130 laris Rirebulebis produqcia da Cven TviTon gamogveyenebina.” produqciis SeZenisa da gausaReblobis SemTxvevaSi, organizacia fulis dabrunebaze uars acxadebs. bolo safexuri sxva kadrebis mozidvaa. ,, am yvelafris Semdeg, Cven 1 Tvis ganmavlobaSi 82 kontraqti unda dagvedo (mogvetyuebina 82 adamiani) gegmis Seusruleblobis SemTxvevaSi, ra Tqma unda, dapirebul ,,fiqsirebul ‘’ xelfass ver aviRebdiT .“ iurist miSa andRulaZis TqmiT,

“Tu statias dawer damamtkicebeli sabuTis gareSe, icode, Sen bevri ramis damtkiceba mogiwevs karg adgilas.” lela goSuani saxeli miTiTebuli araa, informaciis miReba gasaubrebazea SesaZlebeli. nini kelenjeriZe erT-erTi imaTgania, vinc Tavs ,,Tavisufali arCevanis“ mier

am ti pis saqmeebis ganxilva martivi ar aris, radgan samarTlebriv pasu­ xismgeblobaze saubari mxolod gaformebuli xelSekrulebebis

pirobebidan gamomdinare SeiZleba. advokatTan gasaubrebis Semdeg nini kelenjeriZe ambobs: ,,yvelaferi kanonierad aqvT da ver uCivleb.“ mas mxolod erTi gza darCenia: gaavrcelos informacia, raTa sxvebic ar motyuvdnen da xelSekrulebis pirobebi yuradRebiT waikiTxon. ani cicagi, romelic Tavs aseve dazaralebulad miiCnebs, organizaciis muSaobas qselur marketings ukavSirebs. ,,nebismieri kompania, romelic samsaxuris dawyebamde raime Tanxis gadaxdas gTxovT ,emsaxureba swored qselur marketings, ase rom, gafrTxildiT da nu moityuebT Tavs“. Cven organizacia ,,Tavisufali arCevanis» warmomadgenlebTan Sexvedra gadavwyviteT. mxolod erT informacias vflobdiT, rom Sps ,,Tavisufali arCevanis“ mesakuTre vinme lela goSuania. organizaciis ofisSi darekvis Semdeg gavigeT, rom msgavsi dawesebuleba aRar arsebobs da ,,Tavisufali arCevanis» ofisi ukve «biznesakademiis « ofisia. damatebiTi informacis miRebis mcdelobisas, telefoni gagviTiSes, ris Semdegac Sartavas 14a-Si ofisSi mivediT. ,,biznesakademiis» direqtoris ofisSi ,,Tavisufali arCevanis» Sesaxeb dasmulma kiTxvebma daZabuloba gamoiwvia. ,,biznesakademiis“ ofisSi ,,Tavisufali arCevanis» pozicias icavdnen. dawesebulebis warmomadgeneli momCivanTa mxridan dokumentebis arqonaze saubrobda da xazs usvamda, rom am dokumentacias TviTonac flobda, Tumca, ,,Tavisufal arCevanTan“ kavSirs ar adasturebda. kiTxvam, saidan miuwvdebodaT xeli

,,biznesakademiis» warmomadgenlebs ,,Ta­ vi­su­fali arCevanis» xelT arsebul dokumentaciaze, mosaubris aRSfoTeba gamoiwvia da kiTxva upasuxod datova. Cndeba eWvi, rom qalbatoni, rome­ lic ,,biznes akademiis“ saxeliT gvesa­ ubra, ,,Tavisufal arCevanTan“ iyo da­ kav­Sirebuli. wyaroebis daxmarebiT, socialur qselSi vi povneT ,,Tavisufali arCevanis“ direqtori - lela goSuani. miv­wereT, rom dRes ,,biznesakademiis“ ofisTan vim­yofebodiT da kidev erT­ xel vekiTxebodiT, saidan flobda ,,Tavisufali arCevanis“ dokumentacias. pasuxis gacemis SemTxvevaSi davadastu­

,,imisTvis, rom migveRo maRali anazRaureba, unda gamogvewera 130 laris Rirebulebis.“ nino kelenjeriZe rebdiT, rom adamiani, romelsac vesaubre da ,,Tavisufali arCevanis“ direqtori erTi da igive pirovnebaa. pasuxi miviReT, sadac vkiTxulobT: ,,axla kargad momismine. jer erTi,rasac Tqven ambobdiT guSin akankalebuli xmiT, amis damadasturebeli sabuTi ar gqondaT, meore, me mogTxoveT is, rom Tqven rogorc Jurnalisti, romelic statias werT, magis damamticebeli sabuTic ar warmidgineT da me ar CavTvale saWirod rame pasuxi gameca TqvenTvis. Jer Sen moemzade kargad, mere modi CemTan saqmesTan dakavSirebiT da yvela kiTxvaze pasuxsac miiReb. Tu statias dawer damamtkicebeli sabuTis gareSe, icode Sen bevri ramis damtkiceba mogiwevs karg adgilas. Arasworad vinc Cems saxels gamoiyenebs, Tavis daxra ar vici am SemTxvevaSi.“ kontraqtSi gawerilia pirobebi da eTanxmebi, an ar kiTxulob da tyuvdebi - aseTi SemTxvevebi sakmaod xSiria. Cven verafers davamtkicebT, davwerT imas, rac gviTxres da vnaxeT, romelic or rameSi mainc dagexmarebaT: waikiTxoT kontraqti da samuSaos gamo yvelaferze ar waxvideT da meore: arasdros gaekaroT ,,Tavisufal arCevansa“ da masTan axlos mdgom organizaciebs.

nino SveliZe

daweramde dawerili davalebebi lizi eqvsi wlisaa da wels pirvelad wavida skolaSi. axali wignebis magivrad, Zveli, Sevsebuli wignebi daaxvedres, davalebis dawera aRarc Wirdeba, Tavisufali droc ufro bevri rCeba. lizis deda, romlis Tviuri Semosavali, 256 laria, arCevnis winaSe dadga – axali wignebi Tu cekvis gakveTilebi? ganaTlebis miRebis survilma gaimarjva. lizis axali wignebi uyides. saxelmwifos saCuqari – ufaso wignebi gamousadegaria. realurad ki, mSobeli dgeba arCevnis winaSe – ganaTleba Tu sxva saWiroeba? lizi, ra Tqma unda, erTaderTi moswavle araa, romelic msgavsi problemis winaSe aRmoCnda.lukasac msgavsi problema hqonda, Tumca mas ver uyides axali wignebi. ganaTlebisa da mecnierebis saministro wignebs skolebSi 2013 wlidan arigebs da pasuxismgebelia, rom yvela bavSvs karg mdgomareobaSi arsebuli wigni hqondes, Tumca mSobelTa nawili acxadebs, rom wignebi gamousadegaria da ydac ki ar aqvs, romlis damagrebac SesaZlebeli iqneba. fsiqolog nina amaSukelis azriT, dawerili davalebebi bavSvs kidev ufro azarmacebs. ’’nebismieri bavSvi 6-7wlis asakSi fiqrobs,rogor gamovides situaciidan martivad da rogor aaridos Tavi swavlas. Tu am ganwyobas daemateba wignebi, romlebSic davalebebi dawerilia, bavSvi, rasakvirvelia, ufro gazarmacdeba, swavla daezareba da rac mTavaria, motivacias dakargavs. axali wignebi maT xaliss da mondomebas matebT.’’ lizis dedamac wignebi swored am mizeziT iyida, ar undoda bavSvis ganaTlebis done Semcirebuliyo. inglisuris pedagogi, salome cixiseli: ”moswavleebs, rodesac vTxov davalebebis Sesrulebas ecinebaT da amboben, rom wignSi yvela davaleba Sesrulebulia, maT ganaTlebis dones es namdvilad Seamcirebs da gaazarmacebT. iZulebuli gavxdi gameferadebina Sevsebuli adgilebi, magram Tu kargad daakvirdebi, mainc Cans ra weria, samwuxaroa, rom yvela mSobeli ver axerxebs

axali saswavlo wignebis SeZenas bavSvebisTvis.” walenjixis meore sajaro skolaSi ki, rogorc mariam gvaramia ambobs, moswavleebs

mesame klasis moswavlea, mas msgavsi problema arasdros hqonia. ‘’wignebs skolaSi gvaZleven, wignebi karg mdgomareobaSia da Cawerilic araferi ar aris, davalebebis

vargisi wignebi urigdebaT. ‘’dedaCemi aswavlis am skolaSi da vici,rom direqtori da maswavleblebi winaswar afrTxileben mSoblebs da moswavleebs, rom wignebi ar Seavson da ar gaafuWon , winaaRmdeg SemTxvevaSi Tanxas gadaixdian. skolazea damokidebuli rogor mdgomareobaSi iqneba wignebi.’’ Tamuna Tbilisis meoce sajaros skolis

rveuli ki axali mogvces.’’ dawyebiTebis pedagogmac ,irina zaqareiSvilmac, igive gviTxra : ‘’bavSvebs uflebas ar vaZlevT wignebSi raime Caweron, radgan maT ukan abruneben. moswavleebi davalebebs calke rveulebSi akeTeben,raTa wignebi gamosayenebadi iyos sxvebisTvis. ‘’ sajaro skolis direqtorebi meoreul wignebTan dakavSirebiT komentars ar akeTe-

ben. kerZo skolaSi ki wignebi, mxolod socialurad daucvelebs urigdebaT. ganaTlebis saministro aRniSnavs, rom wignebs qulebs skolebi aniWeben da swored amis mixedviT gadaarCeven maT. skolas moeTxoveba mxolod vargisi wignebi daurigos bavSvebs, Tu wigni gamosayeneblad uvargisia, mSoblebs SeuZliaT, direqtors acnobon, radgan swored maT kompetenciaSi Sedis wignebisTvis qulebis miniWeba da Secvla. ganaTlebis saministroSi amboben,rom Tu moswavles misces wigni,romelSic yvela davaleba Cawerilia ,mxolod da mxolod skolis administraciis bralia, radgan maT SecdomiT mianiWes qula wigns da araswori informacia miawodes saministros. aseve piarsamsaxuris gancxadebiT, wignebis raodenoba saWiroze metic kia da skolis moTxovnis SemTxvevaSi, isini axal wignebs miitanen. wina welTan SedarebiT wignebze gaTvlili saxelmwifo biujeti Semcirda. rogorc samoqalaqo integraciisa da erovnebaTaSoris urTierTobaTa centris xelmZRvaneli Salva tabataZe gazeT’’rezonansTan’’ saubris dros ambobs, is 9 milionidan 5.5 milionamde Semcirda. sainteresoa, ras moxmarda es Tanxa da ras Tvlis saxelmwifo ganaTlebaze prioritetulad. 2016wels wignebi unda Seicvalos, SeiZleba es faqti swored amasTanaa dakavSirebuli da Tanxis ‘’dazogva’’ gadawyvites. cxadia,rom mSobelTa nawili ukmayofiloa wignebiT,romlebic maT Svilebs dauriges da amboben, rom moswavleebs saSinao davalebis Sesruleba aRar uwevT. saWiroa, saministrom wignebis raodenoba gazardos, skolam ki uvargisi wignebi ar daarigos da saministros swori informacia miawodos wignebTan dakavSirebiT, raTa ganaTlebis xarisxis done ar daeces,radgan swored ganaTleba gansazRvravs momavals.

mariam jinjixaZe

horizonti 7


sazogadoeba

13 oqtomberi

«akrZaluli urbanistoba» roki, popi Tu souli, mniSvneloba ar aqvs, musikis romel mimdinareobas usmen, quCis musikosebi Tbilisis quCebSi Tavisi repertuariT, ukve ramdenime welia,ufasod gvanebivreben. mniSvneloba ar aqvs, samsaxuridan modixarT, universitetidan Tu sko­ lidan, saRamoobiT Tqven uneblied xdebiT maTi msmeneli da xSirad gulSematkivaric. mTavaria jibeSi ramdenime moneta gegdoT da Tqvens ganwyobaze isini izruneben, Tumca umonetobac ar aris problema, quCis musikosebTan erTad musikis samyaroSi mogzaurobisas ubileTobisTvis ara­­vin «gamogapanRurebT». nil kanavanic quCis musikosia. ukve 1 welia, rac saqarTveloSia da amdenive, rac qarTul jguf „hangoveris“ vokalistia. Teqvsmeti wli-

dan gitaraze ukravs da ambobs, rom musika misTvis dasvenebisa da TviTgamoxatvis saSualebaa. Sansi, gaicno uamravi saintereso adamiani da datvirTuli dRis Semdeg, xurdebiT Segrovebuli fuliT, megobrebTan erTad erTi kaTxa ludi dalio. ambobs, rom saqarTvelo Zalian moswons. moswons imitom, rom Tbili xalxia. roca is mReris, bevri Cerdeba, usmens da aRfrTovanebas gamoxatavs. Tumca, aRmoCnda, rom yvela musikoss ase ar umarTlebs da arc yvela qarTvelia aseTi Tbili. „cota xnis win erTi kaci movida. miTxra, es Cemi ubania, Tu Sen da Seni megobrebi cota xanSi aqedan ar ,,daaxvevT“, Cems saZmos avaCexineb Tqvens Tavso“ ,- ambobs meorekurseli oTo, romelsac xSirad taverna „marko polos, win SexvdebiT. sazogadoebisgan wamosul agresiaze saubroben sxvebic. 17 wlis Tornike Cxapelia ambobs, rom xSirad gamvlelebs misi bendis wevrebisTvisac uxeSad miumarTavT, Wkuac daurigebiaT frazebiT: „ras dgaxar aq, wadi, biWo, imuSave“ an patruli gamouZaxebiaT. „Cven ubralod musikas vqmniT, swored es musikaa Cveni energiis wyaro. vqmniT iseTs, rogoric mogvwons, rogoric Tavisuflebs gvxdis. xalxs ki, albaT, swored es Tavisufleba ar moswons’, - ambobs

Tornike. „vswavlob samxatvro akademiaSi, xelovnebis istoriis fakultetze. miyvars musika, amitom vukrav gitaraze,klaviSze,basze,harmonikasa da orRanze, vmReri. 3 wlis win daviwye quCaSi dakvra, garTobisa da drois gayvanis mizniT. sazogadoebis garkveulma nawilma gaaprotesta Cveni danaxva, magram umravlesobas mainc dadebiTi reaqcia hqonda»gveubneba rati WiRlaZe, romelsac ukve veRar naxavT quCebSi gitariTa da kepiT mosiarules, is aRar aris quCis musikosi, Tumca dRemde fiqrobs, rom musika misTvis is STagonebaa, romelic yovelTvis axsenebs, rom arsebobs raRac ufro

mniSvnelovani, vidre yvelaferi materialuri. amgvarad, es adamianebi ari­ an­yvelgan- miwisqveSa gadasas­ vlelebSi, metro sadgurebSi, iq, sadac yovelTvis xalxmravloba da xmauria. maT usmenen yovelTvis, nebiT Tu uneblied, darSi Tu av­ darSi, wvimasa Tu qarSi da vin icis, iqneb, urbanuli cxovreba arsebobis erTdaerTi saSualebaa zogierTisTvis, zogisTvis ki gza mo­ ma­vali Tavbrudamxvevi ka­rierisken.

juna noniaSvili

cxovreba C hepatitiT - danaSauli Tu mZime diagnozi ? „swrafi testirebis Sedegad C hepatitis virusi aRmomaCnda, savaraudod, maqvs qronikuli formiT. saTanado gamokvlevebi da mkurnaloba mWirdeba, Tumca, ar vici konfidencialobis dacva ramdenad SesaZlebelia. ar minda. samsaxurSi Semeqmnas problemebi.“ respondentma, romelic sajaro samsaxuris rigiTi TanamSromelia, vinaoba arc Cven gagvimxila. is stereoti pebis msxverplia, romlis mixedviTac C hepatitiT iseTi jgufis warmomadgenlebi avaddebian, rogorebicaa: narkomanebi da aratradiciuli orientaciis adamianebi ... C hepatitis virusi sisxliT gadadis, romliTac ZiriTadad RviZlis ujredebi inficirdeba. daavadeba mkurnalobis gareSe letaluri SedegiT mTavrdeba. saqarTveloSi С hepatitis Seswavla 2000iani wlebidan daiwyo, Tumca daavadebis safuZvliani kvleva axla mimdinareobs. es erT-erTi mizezia, Tu ratom ar arse­ bobs C hepatitiT daavadebul adami­anTa oficialuri statistika saqarTveloSi. organizacia „C hepatitis pacientTa gaer­Tianebis“ iuristis, andro xa­ra­ tiSvilis TqmiT, statistikis arar­ sebobis kidev erTi mizezi isaa, rom adamianebi diagnozs malaven: „ SiSi uCndebaT, rom arsebuli stigmis msxverpli gaxdebian da Tavs damnaSaved

8 horizonti

grZnoben, arada, piriqiT, maT daxmareba sWirdebaT. C hepatitiT daavadebul adamianTa mxolod 20% procenti mie­ ku­Tvneba marginalur jgufTa war­ momadgenlebs.“ andro xaratiSvilis TqmiT, bevri precedentis Sesaxeb smenia, roca samsaxuridan С hepatitis gamo gaaTavisufles, miuxedavad amisa, piradad misTvis, dasaxmareblad aravis miumarTavs. kanonmdeblobiT ar geubneba, rom TanamSromeli samsaxuridan am mizezis gamo unda gauSva, garda gamonaklisisa, roca saqme samedicino sferoSi momuSave adamians exeba. saxelmwifo, am mxriv, Tavis wil pasu­ xismgeblobas asrulebs, televiziebSi gadioda videorgolebi, Seqmnilia cxeli xazi, sadac nebismier dros SeiZleba darekva da informaciis miReba. agreTve, daiwyo eliminaciis programa, romlis farglebSic am ada­mi­anebs sakmaod Zvi­ rad­Rirebuli mkurnalobis xarjebs srulad ufaraven. es programebi mxolod fizikur janmrTelobas uzrunvelyofs. C hepatitiT daavadebulTa fsiqikur janmrTelobaze sazogadoebis miuRebloba did gavlenas axdens, Tumca, gamonaklisebic arsebobs. magaliTad, C hepatitiT daavadebuli gia imnaiSvili ,,pirveli arxis“ TanamSromelia. is Tavis diagnozs ar

malavs da problemebic samsaxuri da pirad cxovrebaSi ar Seqmnia. Tumca erTi pirisTvis, romelic barmenad muSaobda da anonimuroba iTxova, msgavsi gaxsniloba samsaxuris dakargviT damTavrda. aseTi SemTxvevebi am adamianebs aiZulebs an damalon da marto gaumklavdnen daavadebas an saerTod uari Tqvan mkurnalobaze. irakli imnaiSvilis iniciativiT, romelic wlebia am daavadebas ebrZvis. Camoyalibda organizacia „C hepatitis pacientTa gaerTianeba“, C hepatitis virusi matarebelebi erTmaneTs gamocdilebas uziareben. aseve tardeba treningebi C hepatitiT daavadebuli adamianebisTvis. „C hepatitis pacientTa gaerTianebis“ warmomadgenelinaniko baramia organizaciaSi misuli pacientebis Sesaxeb saubrobs: „Tavidan yvelas uWirs aRiareba da Tavisi problemis Sesaxeb saubari, Tumca, roca xedaven, rom mgavsi problema maT garda sxvasac aqvs da aravin gansjis, ixsnebian da Tamamad iwyeben saubars.“ treneri irma xarSilaZe ixsnebs dros, rodesac sakuTari diagnozis Sesaxeb

saubari euxerxuleboda. yvela erT kiTxvas usvamda: „Sen es saidan gaqvs?“ kiTxva „Sen es saidan gaqvs?“ TavisTavad moizrebs stigmatizacias. С hepatitiT daavadebuli adamianebi sazogadoebis araswori informaciisa Tu Camoyalibebuli stereoti pebis gamo diskriminaciis msxverplni xdebian. es ki qmnis safrTxes, rom pacienti damalavs diagnozs da uares SemTxvevaSi gamJRavnebis SiSiT, mkurnalobasac ar daiwyebs. dRes C hepatitiT daavadebuli adamianebisTvis mkurnaloba Se­saZ­­­­ lebelia, Tumca, aranakleb mniS­ vnelovania, daingres arsebuli ste­ reoti pebi. amisTvis saWiroa, gaizardos sazogadoebis informirebuloba da­ me­­­dia­saSualebebiT maT mimarT gamovlenili diskriminaciis faqtebze xSirad isaubron. unda Seiqmnas wreebi, sadac С hepatitis matareblebs sakuTar problemebze saubari Tamamad SeeZlebaT.

gvanca silikaSvili


sazogadoeba

13 oqtomberi

SezRuduli dasaqmeba da ara SesaZlebloba

avlabarSi, guTnis quCaze arsebul 202-e sajaro skolaSi 50 SSm moswavlea. aq usinaTloebis garda sxva mravlobiTi darRvevebis mqone bavSvebic swavloben. hyavT fsiqologi, okupaciuri Terapevti, specialuri pedagogi da mobilobis treneri, romlebic SSm pirebs akademiuri unarCvevebis CamoyalibebaSi exmarebian. skolaSi swavloben bavSvebi, romlebic fleqsis turebSic imarjveben da umaRles saswavleblebSi umaRlesi grantebiTac iricxebian. skolaSi yvelanairi pirobaa Seqmnili imisTvis, rom bavSvi srulfasovnad Camoyalibdes, miiRos ganaTleba, ganagrZos swavla umaRles saswavlebelSi zustad iseTive dasaqmebis perspeqtiviT, rogoric e.w. ,,Cveulebriv’’ studentebs aqvT. skolis direqtorma xaTuna WalaRoniam CvenTan saubrisas aRniSna, rom integraciis problema sazogadoebaSia da ara maTs moswavleebSi. isini sakmaod motivirebulebi arian.direqtori problemis gadaWris gzebs swor midgomebSi xedavs . mTavar problemad ki kvalificiuri kadris ararsebobas miiCnevs. xaTuna jalaRonia: ,, dResdReobiT saqarTveloSi kvalificiuri kadris problemaa. 2005 wlidan, yofili puSkinis universtetSi specpedagogikis fakulteti gauqmda. amdeni xnis CamorCena, ra Tqma unda, Cveni swavlebis sistemaze mtkivneulad aisaxeba.’’ skolis biblioTekarma, Sorena CxaiZem, romelic 202-e skolaSi 30 welia muSaobs, aRniSna, rom maTi moswavleebi swavlas ZiriTadad fsiqologiurze, iuridiulsa da humanitarul mecnierebebze ganagrZoben. ,,dasaqmebis kuTxiT diskriminacia ar xdeba. erT-erTi Cveni moswavle

Semosavlebis samsaxurSi muSaobs, meorem arasamTavrobo organizacia Camoayaliba...’’ dRes, araoficialuri monacemebiT, TbilisSi 28 172 SSm piri cxovrobs,aqedan dasaqmebuli mxolod 24-ia. arcTu ise didi xania, socialur qselSi erT-erTi kompaniis ofisis foto gavrcelda, romelSic Cans, rom samsaxurebriv movaleobas SSm pirebi asruleben. fotos sazogadoebis didi gamoxmaureba mohyva. zogierTi aRniSnavda, rom es iafasiani piaris nawili iyo, zogierTi misabaZ magaliTadac asaxelebda.

rogorc kompaniis direqtori nikoloz xoferia aRniSnavs, pirobebis Seqmna did problemas ar warmoadgens. saWiroa karis Riobis 15-20 sm-iT gafarToeba da xelis mosakidi svel wertilSi. es aris da es. mTavari sasurveli farTis moZebnaa. ,, Cven piari ar gvWirdeba im TvalsazrisiT, rom sakmaod gadatvirTuli samuSao gvaqvs. rodesac es proeqti daviwyeT, amaze aravin ar fiqrobda. yvelas iafasiani PR egona, Tumca erTi an ori damsaqmebeli xom mainc gaiziarebs da ramdenime adamians daasaqmebs?! mTavaria Sedegi daidos. aravis ar sWirdeba mofereba. rac es adamianebi gavicani, mivxvdi, rom aravis ar sWirdeba saSobaod da sxva dResaswaulebisTvis gadacemuli saCuqrebi, saWiroa gazardo SesaZlebloba, raTa Tavad gamoimuSavon saWiro fuli.’’ Temaze muSaobisas gavarkvie, rom bevri kompaniis xelmZRvaneli pasuximgeblobas Tavs aridebs. eSiniaT, rom SSm pirebis samsaxuridan gaSvebis SemTxvevaSi brals diskriminaciaSi dasdeben da autkivar Tavs aRar itkieben. 21 wlis lana sofromaZe, zemoTxsenebuli kompaniis TanamSromelia da Tavs sakmaod komfortulad grZnobs. miuxedavad kunTebis distrofiisa ,17 wlamde damoukideblad gadaadgildeboda. 3 wlis win fexi gadautrialda da koWis saxsari Caeketa. travmis Sedegad iZulebuli gaxda etlSi Camjdariyo. jomardobaSic iRebs monawileobas, paraplaniTac dafrinavs, mSvildosnobiTac aris gatacebuli da samuSaosac srulyofilad asrulebs. rogorc TviTon aRniSnavs, dRes SSm pirebis dasaqmeba sakmaod did problemas warmoadgens saqarTveloSi, radganac es damsaqmeblis keTil nebazea damokidebuli. miiCnevs, rom msgavsi vakansiebi ZiriTadad piars emsaxureba, radganac iSviaTad Tu SevxvdebiT adaptirebul garemos kompaniebSi. ,, Cemi azriT, konvenciaSi cvlilebaa Sesatani. saxelmwifom kerZo seqtori SSm pirebis gansazRvruli raodenobiT dasaqmebaSi unda daavaldebulos. damsaqmebeli valdebulia Seqmnas adaptirebuli garemo. rac Seexeba Sesabamisi kadris arsebobas, aq ukve inkluziur ganaTlebasTan mivdivarT skolebsa da umaRlesebSi. raRac doneze winsvlebi aris, magram ufro metia saWiro. aucilebelia mondomebuli da motivirebuli SSm pirebis gadamzadeba da dasaqmebaSi xelSewyoba, amas ki,ra Tqma unda saxelmwifo unda aregulirebdes’’, ambobs lana sofromaZe. iafasiani piaria Tu damsaqmeblebis keTili neba, daskvna erTia, SSm pirebis dasaqmeba maTi socializaciisTvis umniSvnelovanesia. SezRuduli SesaZlebloba ar arsebobs, SezRuduli es garemo da midgomebia.

salome lekiSvili

Tbiliss gaxmovaneba sWirdeba lela wiklauri kolejis studentia. is usinaTloa. leqciebze yovel dRe dadis, Tumca damoukideblad gadaadgilebas ver axerxebs. mizezi araadaptirebuli garemoa. “ quCaSi damoukideblad ver davdivar, miT umetes, gadasasvlelebze. SuqniSnebTan xmovani programa damontaJebuli araa, romelic Rilakis daxmarebiT saSualebas momcems, gavigo, rodis SemiZlia gadasvla. meriam, kolejis TxovniT, mobilobis treneri gamomigzavna, romelic gadaadgilebaSi mexmareba da TeTri xeljoxiT moZraobas maswavlis. Tumca, is mxolod saswavlo procesis dros mexmareba. aucileblobis SemTxvevaSi (mag., klinikaSi wasasvlelad, sabuTebis misatanad...) usinaTloTa kavSiri gvigzavnis gamcilebels,Tumca amisTvis ramdenime dRiT adre vewerebiT rigSi, radgan sul oTxi gamcilebelia, kavSirSi ki 5000-mde wevri iricxeba.” saqarTveloSi usinaTloebis zusti raodenoba cnobili ar aris, radgan yvela registrirebuli araa. maTi raodenoba daaxloebiT 12 000 – s aRwevs. TiTqmis erTi saukunis ganmavlobaSi isini izolirebul garemoSi cxovrobdnen. janmrTelobis mdgomareobis gamo sazogadoebisgan gariyulni iyvnen. gasuli saukunis ukanasknel aTwleulSi Zalian neli da etapobrivi integraciis procesi daiwyo, romelic dResac SeferxebiT mimdinareobs. yoveldRiuri saqmianobiTa Tu sajarod cnobili aqtivobebiT, isini cdiloben, daimkvidron adgili sociumSi da stimuli miscen sxva usinaTloebsa Tu SezRuduli SesaZleblobis

sargeblobisas dabrkolebebs awyde­ bian - mosacdelebze xmovani prog­ ramebi unda damontaJdes, avtobusSi gaCerebebi unda cxaddebodes. administraciuli Senobebi usinaTlo da mciremxedvelTaTvis adaptirebuli unda iyos. taqtilur-reliefuri bilikebi, warwerebi brailis SriftiT, msxvili warwerebi Tu xmovani Setyobinebebi, taqtiluri (SexebiTi) rukebi, xmovani kompiuteruli momsaxureba da sxva. ar arsebobs usinaTlo da mciremxedvel adamianTa sareabilitacio centri, sadac maT SesaZlebloba eqnebaT , damoukidebeli cxovrebisTvis saWiro iseTi unarCvevebi SeiZinon, rogoricaa sivrceSi orientacia, TeTri xeljoxiT gadaadgileba, xmovani kompiuteruli teqnikiT sargebloba, sayofacxovrebo unarebis ganviTareba, brailis Sriftis gamoyeneba da ase Semdeg - es erT-erTi umTavresi problema da gamowvevaa Cveni qveynisTvis”. TeTri xeljoxis teqnika da sivrceSi orientaciis unar-Cvevebi daTo yvirilians kargad aqvs aTvisebuli (is 2010 wels myinvarwverze avida da sazogadebas usinaTlo mTamsvlelad gaacno Tavi), Tumca yoveldRiurobisas bevr dabrkolebas awydeba. “mxolod ramdenime SuqniSanzea damontaJebuli xmovani programa, romelic Sefer­xebiT muSaobs. manqanebi ki ar aCereben. amitom, saSiSia damoukideblad gzis gadakveTa”,ambobs daTo. Tbilisis nomer 202-e usinaTlo da mciremxedvel bavSvTa sajaro

mqone pirebs, romlebsac jer kidev ver gadaulaxavT dacinvisa da uaryofis SiSi. 2006 wels gaerom SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa uflebebis konvencia SeimuSava. 2013 wels saqarTvelos parlamentma am konvenciis ratificireba moaxdina, rac gulisxmobs saxelmwifos mier konvenciiT gansazRvruli valdebulebebis Sesrulebas. am kanonis mixedviT: “monawile saxelmwifoebi iReben valdebulebas, uzrunvelyon da xe­­li Seuwyon SezRuduli SesaZ­ le­blobis mqone pirTa mier adamianis uflebebisa da ZiriTad TavisuflebaTa srul realizebas, Sez­Ru­duli SesaZleblobebis safuZ­ velze aRmocenebuli yovelgvari diskriminaciis gareSe.” aRniSnuli konvenciis me-20 muxlSi ki vkiTxulobT: “(monawile saxelmwifoebi) xels uwyoben SezRu­ duli SesaZleblobis mqone pirTaTvis gadaadgilebis saSualebebis, mowyobi­ lobebisa da damxmare teqnologiebis, aseve damxmareTa da SuamavalTa zomier fasSi misawvdomobas.” am konvenciis miRebis Semdeg saxelmwifo ormagadaa valdebuli, SezRuduli SesaZleblobis mqone pire­ bisTvis adaptirebuli garemo moawyos. miuxedavad amisa, arasamTavrobo organizaciis “vimegobroT” xelmZRva­ nel gia jvarSeiSvilis gancxadebiT, saqarTveloSi aTobiT aTasi usinaTlo da mciremxedveli moqalaqis uflebebi uxeSad irRveva da “ugulebelyofilia gaerTianebuli erebis organizaciis SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa uflebebis konvenciis moTxovnebi. usinaTlo da mciremxedveli adamianebi administraciul Senobebsa Tu sazogadoebrivi transportiT

skolis direqtori xaTuna jalaRonia problemis gadaWris gzas sistemis SemuSavebaSi xedavs, romelic yvelasTvis misaRebi da sasargebloa. “avtobusbSi gaCerebebis gamocxadeba ara mxolod usinaTloebisTvis, aramed yvelasTvis gamosayenebelia. ramdenjer gacdenilan Cafiqrebuli adamianebi sasurvel gaCerebas . amitom ar unda iyos gamoyofili calke usinaTloebisTvis morgebuli garemo, calke etliT mosargeblisTvis da sxv. erTiani sistema unda SemuSavdes”ambobs xaTuna jalaRonia. Semosavlebis samsaxuris programist lado urdulaSvilis TqmiT, xmovani programebis avtobusebsa da gaCerebebze damontaJeba SesaZlebelia . amisTvis programa mzadaa da saWiroa, mxolod Rilakebi da dinamikebi. amasTan dakavSirebiT man merias mimarTa. idea mouwones, magram aRar Sexmianebian. meriis pressamsaxuris informaciiT, “Tbilisis meriasTan Seqmnilia SSm pirTa sakiTxebze momuSave sabWo, romlic Tematuri jgufebis Sexvedrebs marTavs. amJamad SemuSavebis procesSia adaptirebis (2016-2018 w.w.) samTavrobo samoqmedo gegma, romlic iTvaliswinebs usinaTloTa da mciremedvelTa saWiroebebs ( bilikebis mowyoba da kibeebze mkveTri feris zolebis daxazva).” amJamad xmovani signalebi 14 SuqniSanzea damontaJebuli. momaval wels ki usinaTloTa sazogadoebasTan SeTanxmebiT, SuqniSnebi SSm pirebis saWiroebebis gaTvaliswinebiT daemateba.

maia burduli

horizonti 9


sazogadoeba

13 oqtomberi

«,,veris xaxaSi»’’ darCenilebi

3 oqtombers Tbilisis meriam 1314 ivnisis stiqiis Sedegebisa da dazaralebulebis saWiroebebis angariSi gamoaqveyna. 20 daRupuli, ori dakarguli, 194 dazaralebuli ojaxi da 800-ze meti fizikuri piri, 20-ze meti dazianebuli quCa, paralizebuli sagzao moZraoba, mwyobridan gamosuli sagzao infrastruqtura da sakomunikacio sistemebi,dazaralebuli organizaciebi,kompaniebi, biznesebi -zarali, romelic ,,daucvelma qalaqma“ 13 ivniss miiRo msoflio bankis oficialuri monacemebis mixedviT, 100 milion lars aRemateba.dRes, 13 oqtombers, oTxi Tve gavida mas Semdeg, rac adidebulma verem 194 ojaxs sacxovrebeli waarTva, zogs kedlebi dautova, Tumca, gardasuli stiqiuri ubedurebis kvali daatyo. dRes, 13 oqtombers, stiqidan oTxi Tvis Tavze, vinteresdebiT - ra gaaketa meriam, ramden ojaxs daexmara, sad daixarja an ixarjeba samoqalaqo, kerZo, biznes da sajaroseqtoridan gadmoricxuli Tanxebi, ra uWirT da uxariaT stiqiiT dazaralebulebs, kmayofilebi arian Tu ara zaralis anazRaurebis politikiT, ra ar moswonT da vis akisreben pasuxismgeblobas. jioSvilebis Svidsuliani ojaxi wyeTis­xevis ­­10-Si cxovrobs. mdinare verem maTi saxlis pirveli sarTuli datbora da is xexilis baRebi gaana­­ dgura, r ­­­­ omlis daxmarebiTac wlidan wlamde Tavs irCendnen. marika jioSvilis TqmiT, samxaraulis eqsperizis biuros daskvnam mis saxls adgili meore kategoriaSi miuCina, rac gulisxmobs, rom sacxovrebeli saxli stiqiis Sedegadaa dazianebuli, Tumca reabilitacias eqvemdebareba. jioSvilebi eqspertebis daskvniT ukmayofiloebi arian da aRniSnaven, rom Tbilisis meriam maT garSemo mcxovrebi 24 ojaxi gaasaxla, iseTebic ki, romelsac wyaldidoba saerTod ar Sexebia. ,,Cven dagvtoves verareCkis xaxaSi, roca wvims meSinia. ise amaRlda wyali,SeiZleba xelmeored Semovardes da aq aRar dagvtovos. dRe da Rame sul vtiriT sul cudis molodini gvaqvs. Svidsuliani ojaxi varT, qvemoT nakveTic gvqonda da patara saxli - yvelaferi waiRo, meriis warmomadgeneli gveubneboda - daiviwyeTo. rogoria, daiviwyo? me da meuRle umuSevrebi varT - diabetianebi, am xexiliT vcxovrobdiT“,- gviyveba marika jioSvili. misi TqmiT, meriam urCia moeZebnaT iseTi kompania, romelic maT saxlTan mdinarisgan dasacav jebirs aaSenebda, Tumca veravin i povnes. ambobs, rom mTavrobasTan dakavSirebas yvela erideba da uars gveubnebiano. suladobis mixedviT

10 horizonti

10 500 laris micemasac dahpirdnen da urCies saxuravi SeekeTebinaT. ,,rogor movixmaro saxuravze, roca wylis adidebis saSiSroebaa. meriis warmomadgenlebTan dakavSirebas vcdilobT, telefons gviTiSaven da ar gvesaubrebian. Cemi Svilebi bavSvebiT naqiravebSi arian gasulebi, Tumca meoTxe Tvis Tanxa ar daricxula, SeiZleba, arc dairicxos da mogviwevs mudmiv SiSsa da stresSi veres xaxaSi yureba“,-ambobs marika jioSvili. ganmartebisTvis getyviT, rom meriam zaralis anazRaurebis ori wesi daadgina: calke gamoyofili arian adamianebi, romelTa sacxovreblebic srulad ganadgurda, calkea nagebobebi, romelTa aRdgenac SesaZlebelia. wesis mixedviT, im qonebas, romelic aRdgenas eqvemdebareba, eqspertizis biuros warmomadgenlebi Seafaseben da Semdeg ukve, saWiro samuSaoebis Catarebas Tbilisis meria uzrunvelyofs. isini, visi qonebac aRdgenas ar eqvemdebareba da aseTi 45 ojaxia, aseve or kategoriad daiyofian. aq arCevani Tavad dazaralebulebzea. nawils SeuZlia kompensacia sacxovrebeli farTis mixedviT miiRos, nawils ki -suladobis mixedviT. suladobis mixedviT zaralis anazRaurebis wesis mixedviT stiqiiT dazaralebulebi miiReben: erTi da orwevriani ojaxebi 45 kv.m-is farTis Rirebulebis Sesabamis Tanxas; sami da oTxwevriani ojaxebi 65 kv.m-is farTis Rirebulebis Sesabamis Tanxas;. xuTi da eqvswevriani ojaxebi 90 kv.m-is farTis Rirebulebis Sesabamis Tanxas; xolo 7 da metwevriani ojaxebi 110 kv.m farTis Rirebulebis Sesabamis Tanxas. amasTan, ojaxebi suladobis mixedviT miiReben saojaxo paketisaTvis Tanxas. kerZod, erTi da orwevriani ojaxisaTvis gaTvaliswinebulia 8 000 lari, 3-4 wevriani ojaxisaTvis- 8 700 lari, 5 da 6 wevriani ojaxisaTvis - 9 400, xolo 7 da metwevriani ojaxisaTvis - 10 500 lari - es Tanxa gankuTvnilia saojaxo nivTebis da avejis SesaZenad. amJamad, daxmarebebis gacema dawyebulia. axali sacxovrebeli esaWiroeba 52 ojaxs, xolo aRdgenas 77 saxli eqvemdebareba. 52 ojaxidan 21-ma ukve bina SeiZia, xolo 15 ojaxs xelSekruleba gauformda. moqalaqeebis, qarTuli da ucxouri kompaniebis mxardaWeris daxmarebiT Tbilisma 22 214 875 lari miiRo. saxelmwifo struqturebma, sajaro administraciulma organoebma, munici palitetebma arasamTavrobo organizaciebma ki oficialuri


sazogadoeba

13 oqtomberi

oTxi Tvis Semdeg

monacemebis mixedviT 33 987 641 laris odenobis daxmareba gamoyo. sul stiqiiT gamowveuli problemebisa da sakiTxebis mogvarebas 56 202 516 lari moxmardeba. Tbilisis meriis safinanso samsaxurs akumulirebuli Tanxebidan 16 656 429 aTasi gadaeca, rac binebiT uzrunvelyofas, sacxovrebeli saxlebis reabilitacias, daRupulTa ojaxebisa da sxva ti pis dazaralebulebis daxmarebas iTvaliswinebs. jioSvilebis ojaxi araa erTaderTi, romelic merias uyuradRebobasa da daxmarebis usamarTlod gadanawilebaSi adanaSaulebs. uSangi vardiaSvili ukmayofiloa daxmarebis gacemis wesiT. misTvis arc suladobisa da arc sacxovrebeli farTis mixedviT kompensaciis miRebaa xelsayreli. ,,Cemi saxli pirvel kategoriaSi moxvda, kaciSvili ar modis, vurekav - yurmils mikideben, suladobis mixedviT Cem garSemo mcxovreblebma yvelam sam-sami oTaxi miiRo, mec maZleven sam oTaxs, magram 457kv.m maqvs farTi, Seafases da 200 000 mogcemTo, 200 000-ad 400 kvadratuls versad ver iyidi. ori ojaxi vcxovrobT, sami qaliSvili, xuTi SviliSvili me da meuRle: sul 10 kaci. suladobis mixedviT gvaZleven sam oTaxs“,- ambobs uSangi vardiaSvili da ixsenebs Rames, rodesac SviliSvilebTan erTad sxvenSi ijda da maSvelebis mosvlas elodeboda. qonebis marTvis saagentos warmomadgenlis, Tamuna dvalis gancxadebiT, SeTavazeba, romelic saxelmwifom stiqiiT dazaralebulebs daumtkica, uprecedentoa da yvelas saWiro daxmarebis miRebis garantias aZlevs. Tamuna dvali: ,,fuli nebismiers SeiZleba ar eyos. zogma asec Tqva, rom 15 000 marto saZinebelSi gadavixadeo da, ra Tqma unda, saxelmwifo 15 000-s ver gadauxdis, bevri tyuilsac ambobda, magram davudeT saxlis fotoebi da gamoCnda yvelas qoneba, fotoebi gvqonda. dazaralebulebis yvela interesi dakmayofila: teqnikis fuli, avejis fuli, binis fuli - yvelaferi gaTvaliswinebulia.“ rac Seexeba adamianebs, romlebic stiqiis zonaSi datoves-Tamuna dvalis TqmiT, daskvnas samxaraulis eqspertizis biuros profesionalTa gundi debs da yvelaferi zustadaa gawerili. daxmarebis miRebisTvis, problemas qmnis saxlebi, romlebic, am droisTvis, iq macxovreblis kuTvnilebaSi araa. am problemis winaSe dadgnen mamuka mamulaSvili da karina karapetianic. maTi saxlebi pirvel kategoriaSi moxvda anu sacxovreblad gamousadegaris

statusi mieniWa, Tumca daxmarebas ver iReben, radgan saxlebi maTi sakuTreba araa. iusticiis saministroSi yvelanairi iuridiuli procedura svaniZis quCaze stiqiidan, eqvi Tvis ganmavlobaSi, SeCerebuli iyo, amitom ojaxebma saxlebi ver daikanones da daxmarebasac ver iReben. svaniZis quCis dazaralebulTa komitetis wevris, xaTuna elizbaraSvilis gancxadebiT, iusticiis saministroSi sakuTrebis dakanonebis procesi ori Tvis Semdeg ganaxldeba da ukve aralegaluri ojaxebic miiReben daxmarebas. xaTuna elizbaraSvili, romelic stiqiiT pirveli dazaralda, im problemebzec saubrobs, romelic zaralis anazRaurebis process Tan axlavs. ,,zogs iseTi qoneba gaufuWda, rom 10 000 lari amis adekvaturi, ra Tqma unda, ar iqneba. ase dawesda, rom anazRaureba erTnair farglebSi moxdeboda. kmayofilia bevri, zogic ukmayofilo, zogi ar eTanxmeba samxarauls, zogs pirvel kategoriaSi gadasvla unda, radgan saxli dazianebulia da eSinia, rom daingreva“, ambobs xaTuna elizbaraSvili. mougvarebel problemad rCeba dauzRveveli manqanis patronebis konpensacia. 157 dazianebuli manqanidan 149 dauzRvevelia, meria problemis gadaWrisgan Tavs ikavebs da argumentad ojaxebis saWiroebebis dakmayofilebis prioritetuloba moaqvs. meriis gancxadebiT, mas Semdeg, rac yvela ojaxi daxmarebas miiRebs, Tanxis qonis SemTxvevaSi,zarali dauzRveveli manqanis patronebsac aunazRaurdebaT, Tumca es rodis moxdeba - aravin icis. erTaderTi, rasac meria akonkretebs, aris faqti, rom dazianebuli manqanebidan 40 ojaxis erTaderTi Semosavali iyo, swored aseT ojaxebs aunazRaurdebaT miyenebuli zarali, rigSi dgomis gareSe. 13 oqtombers, stiqiidan 4 Tvis Tavze, oTxi problema ikveTeba: stiqiis zonaSi darCenilebi, samxaraulis eqspertiziT ukmayofiloebi, aralegalurad macxovreblebi da dauzRveveli manqanebi. zaralis anazRaurebis procesebi droSi iweleba, biurokeatiuli procedurebi kuTvnili Tanxis miRebas arTulebs, Semosavlisa da qonebis gareSe darCenili ramdenime ojaxi xvalindeli dRis imedzea. gaurkvevelia, rodis dasruldeba procesi, ramdenad racionalurad daixarjeba Tanxebi, dakmayofildeba Tu ara yvelas interesi da ra darCebaT dazaralebulebs samaxsovrod - veres gayolili kapitali Tu Tavidan dawyebuli axali cxovreba.

salome Caduneli

horizonti 11


regioni

13 oqtomberi

dedaqalaqis ,,xiznebi’’ saqarTvelos statistikis samsaxuris informaciiT, regionebSi 10 saxelmwifo da 16 kerZo umaRlesi saswavlo dawesebulebaa. miuxedavad amisa, regionidan wamosul abiturientebs quTaisis, baTumisa da, gansakuTrebiT, Tbilisis umaRles saswavleblebSi urCevniaT swavla. ratom modian did qalaqebSi da ar yabuldebian adgilobriv saswavleblebs, es kidev sxva Temaa, magram, cxadia, qalaqSi Camosul students bevr problemasTan uwevs gamklaveba. „ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetSi vswavlob, maRlivSi. erTaderTi, rac abiturientobisas mindoda, TbilisSi Cabareba iyo. hoda, Camovedi TbilisSi, naTesavebTan. rom giTxra gamiWirdameTqi, mogatyueb. Cemi naTesavebi arafers maklebdnen, arc qalaqTan Seguebasa da TanatolebTan kontaqtze mqonia problema. naTesavebTan 2 weli vicxovre, magram mainc CemTvis mindoda da wels 2 megobarTan erTan calke viqirave bina. binis fasi namdvili problemaa. universitetTan axlos, vake-saburTaloSi, erT oTaxsac ki cecxlis fasi adevs, ramdenime kviras veZebdiT misaReb fasSi iseT binas, romelSic elementaruli sacxovrebeli pirobebi iqneboda,“- yveba mesame kursis studenti - rati imnaZe. sacxovrebeli adgili Camosuli studentis mTavari sazrunavia. saqarTveloSi studentTa saerTo sacxovreblebi mowesrigebuli ar aris da isic, mxolod Tbilisis saxelmwifo universitetis studentebzea gaTvlili. „bagebSi, studqalaqSi vapirebdi binis daqiravebas, magram, rom mivedi da vnaxe, is binac ki ar iyo. Zalian cudi pirobebia, am adgils mixedv saswrafod sWirdeba“, - yveba Tbilisis saxelmwifo universitetis studenti- iuri sajaia. gasul wels, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo

universitetis studentebTan saubrisas premier-ministrma, irakli RaribaSvilma, Tqva, rom regionidan Camosuli studentebisTvis saerTo sacxovrebeli aSendeboda, Tumca mSenebloba arc ki dawyebula. binis gamqiraveblebi Seqmnili situaciiT sargebloben da fasebs zrdian, gansakuTrebiT, agvistos bolosa da seqtembris dasawyisSi, roca swavla iwyeba da bevri adamiani eZebs sacxovrebels. „TbilisSi ori welia vcxovrob. Cemi ojaxi socialurad daucvelis statuss atarebs. am dromde mamidasTan vcxovrobdi, magram wels Cemma Zmamac Caabara da calke gadavediT. goris quCaze viqiraveT bina, romelic Ramis gasaTevad Tu gamodgeba. saabazano da tualeti saerTo gvaqvs sxva macxovreblebTan. ra gveqna, metis saSualeba ar gvqonda, saxelmwifo ki arafriT gvexmareba. axla ki gamimarTla da „or nabijSi“ konsultantad daviwye muSaoba, oRond swavlasTan erTad ver vaswreb“ - ambobs soxumis universitetis studenti gogona, romelmac mkiTxvelisTvis

saxelis gamxela ar isurva. sacxovreblis problemas komunaluri gadasaxadebi, Wamisa da gzis fuli emateba. „TbilisSi ZmasTan da mamidaSvilebTan erTad naqiravebSi vcxovrob. yvelafris xarjebs Tanabrad viyofT: komunalurebi iqneba es Tu saWmeli. xandaxan guriidan gvigzavnian soflis nobaTs da sayofacxovrebo nivTebs. deda an mamida diliT matarebels gamoatans da saRamos Cven vxvdebiT xolme. erTi bednierebaa mSoblis gakeTebuli saWmlis Wama. Cven dro ar gvrCeba samzareuloSi yofnisTvis, swrafi kvebis obieqtebsac veridebiT, miT umetes, arc ise iafia, meti xarjia. vcdilobT, fuli ekonomiurad davxarjoT, rom xelfasidan xelfasamde mSoblebi ar SevawuxoT. Cven garda iq, saxlSic isedac bevri saxarjo aqvT. muSaobis dawyebas rac Seexeba, imxela gamocdilebas mTxoven, aba, me saidan movutano?! raionSi aseTi gamocdilebis miReba warmoudgenelia da amas damsaqmeblebi ar iTvaliswineben,“-

ambobs Tsu-is studenti ani maxaraZem. garda ekonomikuri da sayofacxovrebo problemebisa, rogorc xSirad aRniSnaven, Camosuli studentebi qalaqelebisgan snobizmsac awydebian. kurselebis arakeTilganwyoba imis gamo, rom adamiani raionidanaa, arcTu iSviaTia. „pirvel dRes universitetSi SeSinebuli mivedi, xmis amoRebisac mrcxvenoda, radgan Cemi dialeqtiT Tavi ar gameca da vinmes dasacini ar gavmxdariyavi. axla ki mecineba, es rom maxsendeba, magram maSin seriozulad ganvicdidi, radgan raionSi vicodiT, rom Tbiliselebi Camosulebs ar swyalobdnen. molodini ar gamimarTlda, radgan umetesobisTvis sul erTi aRmoCnda, Tu romeli kuTxidan viyavi, magram iseTebic mxvdebian, Riad rom dascinian Camosulebs da „soflelebs“ eZaxian,“ - aRniSna mariam kvaWaZem. miuxedavad yvela problemisa, regionidan qalaqSi sacxovreblad gadmosvla damoukideblobas da pasuxismgeblobas aCvevs adamians, rac misi erT-erTi yvelaze dadebiTi niSania. „am 4 wlis ganmavlobaSi miRebuli gamocdileba CemTvis fasdaudebelia. me viswavle, Tu rogor unda gavumklavde problemebs, rogor moviqce rTul situaciebSi ise, rom dedas an mamas. ar davureko.. mokled, kargi iyo, araferze ar gavcvlidi!“- aRniSnavs elene zenaiSvili, romelic guriidanaa da ukve magistraturaze swavlobs. regionidan Camosul studentebi arseboben, maT problemebi aqvT, uWirT da Tavisi wili uxariaT. maTi qalaqSi yofniT ,,Sewuxebulma“ maRal da dabal eSelonebSi myofma adamianebma ki - droa, regionSi ganaTlebis xarixis amaRlebasa da ganviTarebis perspeqtivaze izrunon.

qeTi goguaZe

zestafonis Teatri Svelas iTxovs

garemo, romelSic zestafonis Teatris msaxiobebi, ararsebuli mayureblisTvis speqtaklebs dgamen, dangrevis pirasaa. wvima da Tovli, qari da mze Teatris scenaze erTnairad poulobs adgils. msaxiobebs muSaobis stimuli ar gaaCniaT, adgilobriv macxovreblebs ki, ramdenime erTguli mayureblis garda, kulturuli sakvebi aRar sWirdeba. adgilobrivi xelisufleba mxolod imedebs iZleva, rom procesi dawyebulia da regionis Teatrebsac eqnebaT erTi dRe ,,premierisTvis“. Tumca, dapirebebi ausrulebeli rCeba, sarepeticio darbazSi ki wyali ufro da ufro xSirad Camodis. zestafonSi Teatraluri cxovreba mecxaramete saukunidan daiwyo . 1962 wels uSangi CxeiZis saxelm-

12 horizonti

wifo dramatuli Teatri gaixsna, romelic funqcionirebas dResac cdilobs. Teatris Stati 45 kacisgan Sedgeba, aqedan 10 dasis msaxiobia. es raionis erTaderTi kulturuli dawesebulebaa da miuxedavad imisa, rom mayureblis interesi sakmaod dabalia, SemoqmedebiTi jgufi mainc dgams speqtaklebs da cdilobs, sxvadasxva interesis adamiani daakmayofilos. Teatris TanamSromlebis gancxadebiT, Tanxa, romelsac gamgeobisgan iReben sakmaod dabalia da speqtaklebis dadgmas srulyofilad ver axerxeben. calke problemaa Senobis restavraciis aucilebloba, adgilobriv xelisuflebas pasuxismgebloba aRebuli aqvs, Tumca jer erTi kedelic ki ar garemontebula. Teatris direqtori Tea maRlake-

liZe: ,,mTeli Senoba saremontoa: parteri, skamebi, scena - avariul mdgomareobaSia. avanscena SeiZleba nebismier dros Cavardes. Zlieri wvimis dros Weri Camovarda da sardafi wyliT gaivso. uamravi problemaa rogorc Senobis SigniT, ise mis gareT. CvenTvis gamoyofili Tanxa,romelic mxolod dadgmebs xmardeba 30000 laria. vcdilobT vimyofinoT da sezonze 6 premiera vaCvenoT. msaxiobebs unda hqondeT pirobebi, rom speqtaklSi iTamaSon. zamTarSi Tu Teatris gaTbobisTvis Tanxas ar gamogviyofen, SeuZlebeli iqneba repeticiis Catareba, Sesabamisad, aRarc speqtakli daidgmeba da aRarc mayurebeli mova. gamodis, rom Tu Tanxebi ar moiZebna Teatrma SeiZleba funqcionireba Sewyvitos. adgilobrivi xelisuflebis warmomadgenlebi movidnen da saremonto samuSaoebi 1 600 000 larad Seafases. Sedgenilia proeqtic da axla vucdiT rodis ganaxorcieleben. gvpirdebian, rom am or wlis ganmavlobaSi dasruldeba.“ msaxiobebi aRniSnaven, rom Teatrs yvelgan problemebi aqvs, magram regioni am xriv, gamorCeulia. kulturuli dawesebulebebis gareSe darCenili zestafoni ki dRes, Teatris dakargvis safrTxis winaSe dgas. nana isiani. msaxiobi: ,,zogadad, yvela Teatrsa da msaxiobs yuradReba sWirdeba, magram axla regionebis Teatrebs ufro uWirT. msaxiobis xelfasi minimaluria, Tumca zestafonis TeatrSi imdenad kargi garemoa, iseTi kargi dasia, rom minda, yuradReba miaqcion.” Teatris mdgomareoba mcirericxovan mayureblebsac awuxebs. maTi TqmiT, gamgeoba valdebulia qalaqis erTaderT kulturul dawesebulebas

jerovani yuradReba miaqcios. ,,piradad CemTvis, Teatri erTerTi umniSvnelovanesi adgilia am qalaqSi da aucilebelia, rom iarsebos da momavalma Taobamac naxos da gaigos Teatris arsi. adgilobrivma xelisuflebam unda gamoyos Tanxa imisaTvis, rom is adgilebi mainc SekeTdes da garemontdes, romelic avariul mdgomareobaSia. ar gvinda, erT dRes Teatris gareSe davrCeT”,acxadebs zestafonis Teatris erTguli mayurebeli- murTaz maRlakeliZe. Teatris saremonto proeqtis arsebobis faqti, zestafonis munici palitetis gamgeblis, tariel TuTaraSvilis, pressamasaxurSic dagvidastures. gamgeobis warmomadgenlebi proeqtis Seusruleblobis mizezad 2015 wlis ukve gaweril biujets asaxleben. rogorc Cans, zestafonis Teatri gamgeobis 2015 wlis biujetis prioriteti saerTod ar iyo. maTi TqmiT, Teatris saremonto xarjebi milions aWarbebs da proeqti SesaZloa momaval wels ganxorcildes. sarestavracio SenobaSi, gayinul darbazSi Teatris dasi sezonis gaxsnisTvis emzadeba, im imediT, rom dapirebebi Sesruldeba da raioni Teatrs SeinarCunebs.

naTia cqifuriSvili


kultura

13 oqtomberi

qarTuli enis saarsebo sivrce

mosazrebis sveti

ara ,,marTul@~ sityvas

jer kidev 2013 wels, internetJurnal ,,marketerisa’’ da kompania ,,kopros“ iniciativiT daiwyo proeqti ,,were qarTulad“, romlis mizani internetsivrceSi qarTuli anbanis popularizacia iyo da grZelvadian RonisZiebebs ar iTvaliswinebda. proeqti kompiuterul programebSi qarTuli Sriftis danergvis surviliT Semoifargla. wels amave iniciativiT Tibisi banki gamovida, romelmac samizne areali gaafarTova da internet sivrceSi anbanis popularizaciT ar Semoifargla. qarTul Srifts TandaTan ufro iSviaTad SevxvdebiT bilbordebze, didi kompaniebisa da dawesebulebebis Senobebze (mag.HHoliday Inn; Radisson Blu ) aseve maRaziebis, kafeebisa da sxva msgavsi dawesebulebebis dasaxelebebSi. bankis marketingis direqtoris - nino egaZis TqmiT, yvelaferi mxolod imitom keTdeba, rom qarTuli Sinaarsis teqstebi qarTuli anbanis gamoyenebiT gadmoices da rogorme aRmovfxvraT laTinuri asoebi iq, sadac amisi saWiroeba ar arsebobs. ,,Tibisi“ banki kerZo kompaniaa, anbanis popularizacia maTi keTili survilia, magram Tu am survils iseTi myari berketi, rogoric saxelmwifoa, mxarSi ar amoudga, rTulia, sasurvel Sedegebze vimsjeloT. sabednierod, am mxriv, 2015 weli sasikeTo aRmoCnda. mravali cdisa da brZolis Semdeg, saqarTvelos parlamentma miiRo kanoni saxelmwifo enis Sesaxeb. manamde damtkicebis procesi sxdomebze Wianurdeboda, iyvnen mowinaaRmdegeebic. magaliTad, parlamentari sergo ratiani, romelic mediis saSualebiT Riad acxadebda, rom msgavs kanonSi sanqciebis arseboba ,,enis policiis Seqmnas“ hgavda, rac, misi azriT, sazogadoebaSi agresias gamoiwvevda. amas Tan axlda mediis SeSfoTebac iseTi informaciis gamo, rogoricaa, qarTuli saliteraturo enis normebis darRvevisTvis Jurnalistis dajarimeba. rogorc Semdeg gairkva kanonproeqti saerTod ar iTvaliswinebda msgavs sanqcias. calke sakiTxia jer kanonis miReba, Semdeg ki - imis gageba, ras gavaldebulebs, ras gTxovs da ra pasuxismgeblobas gakisrebs is. dRes ukve gvaqvs CarCokanoni ,,saxelmwifo enis Sesaxeb“,romlis preambulaSic weria: qarTuli saxelmwifo ena warmoadgens saqarTvelos istoriulkulturul memkvidreobas

da misi saxelmwifoebriobis aucilebel pirobas. igi aris saqarTvelos yvela moqalaqis saerTo saxelmwifoebrivi kuTvnileba. saxelmwifo yvela Tavis funqcias aRasrulebs saxelwifo enaze. saxelmwifo icavs am enas da gasazRvravs misi funqcionirebisa da ganviTarebis politikas. saqarTvelos saxelmwifo amave dros icavs da ganamtkicebs qveyanaSi enaTa da kulturaTa Tanaarsebobisa da harmoniuli ganviTarebis saukuneTa ganmavlobaSi Camoyalibebul tradicias, dauSveblad miiCnevs nebismieri enis mimarT upativcemlobis gamoxatvas, saqarTvelos moqalaqis enobrivi uflebebis Selaxvas, aRkveTs enobrivi politikis konstituciuri princi pebis sawinaaRmdego yovelgvar qmedebas .masSi aseve aRniSnulia, rom axali wlidan yvela moqmed sajaro moxeles moeTxoveba qarTuli enis codna, daregulirdeba sareklamo abrebis enobrivi siWrele da qarTuli enis konstituciuri uflebebis darRvevis SemTxvevaSi, moxdeba abris demontaJi. am da sxva sakiTxebis Sesaxeb, 5 oqtombers, saqarTvelos mweralTa saxlSi kanonis sajaro ganxilva gaimarTa, romelsac enaTmecnierebis institutisa da rusTavelis sazogadoebis warmomadgenlebi eswrebodnen: giorgi gogolaSvili, daviT Semoqmedeli, gigi xornauli da avTandil arabuli. ,,Tu saxelmwifoSi raime maregulirebeli norma an ganmtkicebuli konstituciuri

statusi ar aqvs saxelmwifo enas, rTulia misi saarsebo sivrce akontrolo da moufrTxilde mas, rogorc saxelmwifos mniSvnelovan atributs“ - ganacxada Sexvedraze enaTmecnierma avTandil arabulma. misi TqmiT es kanoni saSualebas iZleva gairkves ra valdebulebebi akisria masmedias, ganaTlebis saministrosa da mecnierebs, aseve, ra adgili unda eWiros qarTul enas sareklamo bazrebze. rogorc istoriul, ise Tanamedrove msoflioSi mraval eTnosTa SemakavSirebeli, ZiriTadad, swored rom enaa. amaze metyvelebs Tundac is faqtic, rom Cvens planetaze saxelmwifoebis raodenoba TiTqmis 20-jer Camouvardeba enaTa raodenobas, damwerlobaTa raodenoba ki 14-ia da maT Sorisaa qarTulic. msoflios mowinave qveynebSi enobrivi politika umaRles saxelmwifoebriv rangSia ayvanili. saxelmwifo enis statuss gansazRvravs qveynis konstitucia, xolo misi funqcionirebis sazRvrebs adgens kanoni saxelmwifo enis Sesaxeb, romelic, rogorc zemoT aRiniSna, ukve miRebulia. kerZo seqtoric ukve aqtiuradaa CarTuli enis, rogorc saxelmwifo simbolikis, dacvis sakiTxSi, Tumca ki, aucilebelia gvaxsovdes isic, rom enis srulfasovnad funqcionirebis garanti, sxva yvelaferTan erTad, upirveles yovlisa, sazogadoebrivi nebac unda iyos.

gvanca deviZe

maSin, rodesac premier-ministri gaeros tribunidan saerTaSoriso partniorebs mimarTavs da cdilobs Tavisufali samyaros yuradReba mii pyros, saqarTveloSi mediis damoukideblobasa da sityvis Tavisuflebas ebrZvian. telekompania ,,imedis“ konkretul gadacemebze dawyebulma gaurkvevlobam maestrosa da pirveli arxis gavliT rusTavi 2-ze gadmoinacvla. raoden gasakviric ar unda iyos, dRes, erTdroulad, 2 televiziis or mflobels, reorganizaciis survili gauCnda, xolo mowileebma wilebis dabrunebisTvis brZola gadawyvites. movlenebi sakmaod sainteresod viTardeba. eqspertebi aRar daoben, rom xelisufleba Tavisufal, kritikul da Tundac opoziciur televizias ebrZvis, Tumca aviwydebaT, rom yvela mTavrobam, romelic televizias daupirispirda, cudad daamTavra. aviwydebaT, rom saerTaSoriso tribunebidan saqarTvelos Tavisufal qveynad warmoaCenen, Tavs iwoneben, rom 70-wliani monoba davamarcxeT da vaSenebT demokratiul princi pebze dafuZnebul saxelmwifos. aviwydebaT, rom Tavisufali, demokratiuli mmarTvelobis garanti damoukidebeli mediaa. rusTavi 2-is finansebi dayadaRebulia, Cndeba safrTxe, rom ,,uxilavi xeli“ televiziis diskreditaciasac Seecdeba, magram amas ise uniWod akeTebs, rom saxelmwifos Sav kvals yvela garkveviT xedavs. ar aqvs mniSvneloba vis emxroba esa Tu is televizia, visi interesebis gamtarebelia. princi pebi, romelsac saqarTvelos konstituciaSi amoikiTxavT, pirvel rigSi, azrTa mravalferovnebas miesalmeba. kritikuli Jurnalistika xelisuflebis mosawoni verasdros iqneba, Tumca ,,asaval-dasavalis“ furclebidan molaparake ukmayofilo mesveurebi, Jurnalisturi standartebis codnasa da kritikis obieqturobaSi ver dagvarwmuneben. me vemijnebi mediis SezRudvis politikas da mimaCnia, rom pirveli, vinc amas ar dauSvebs sazogadoebaa. sazogadoebas, qveyanaSi arsebuli socialuri fonis gaTvaliswinebiT, sWirdeba arxi, romlis saSualebiTac xelisuflebas yurs Seaberyinebs da gaagonebs ,,xalxis xmas“. axla is droa, rodesac Jurnalistebi sainformacio gamoSvebas mediis damoukideblobis dacviT unda iwyebdnen. ar aqvs mniSvneloba sad muSaobs, ras akeTeb, Jurnalistebma unda SeZlos barierebis darRveva da Tavisufali azris gverdiT dgoma. dRes ki es ase ar xdeba. samsaxuris dakargvis SiSiT, Jurnalistebs pirSi wyali aqvT Cagubebuli. is ki ar ician, rom damoukidebel azrTan mebrZoli iaraRi xval maTTanac miva. mdgomareoba gvafiqrebs, magram gvarwunebs, rom mediis eSiniaT. eSiniaT, imitom rom telearxebis saSualebiT iTqmis raRac iseTi, rac konkretul adamianebs ,,ar awyobT“, ar awyobT maT skamebs da premiebs. xelisuflebis valdebuleba araa Seafasos mediis obieqturobis xarisxi, xelisuflebis pasuxismgeblobaa, usminos teleekranebidan molaparake sazogadoebas da cvlilebebi ganaxorcielos. Secdomebze swavla rom SeuZlebeli yofila, es saqarTvelos mTvarobam yvelaze kargad daamtkica. gavisxenoT dro, rodesac nacionalebis mTavroba teleimedSi barbarosulad SeiWra. arasworma nabijma da kritikuli mediis winaaRmdeg galaSqrebam prezidentis avtoriteti Seiwira. mixeil saakaSvili gadadga da vadamdeli arCevnebi gamocxadda. amis gaTvaliswinebiT, xelisufleba swored im tots Wris, romelzec ukve ori welia komfortuladaa mokalaTebuli. xelisuflebis mier SemuSavebuli Tavidanve damarcxebisTvis ganwiruli gegma kiTxvebs aRar aCens. mediis Tavisufleba izRudeba. izRudeba imitom rom, viRacas simarTlis mosmenis eSinia, izRudeba imitom rom arCevnebi modis da naklebi ukmayofileba sWirdebaT, izRudeba imitom rom Jurnalistebi iseT simarTles, amboben, romlis damalvasac mTavroba saguldagulod cdilobs, izRudeba imitom rom gaWirvebuli xalxis wuxili xelisuflebis yurebs swvdeba, izRudeba imitom rom mTavroba cdilobs axali media standartebis daweras, izRudeba imitom rom Cveni evropuli kursi kiTxvis niSnis qveS dgas, izRudeba imitom rom idevneba damoukidebeli azri. dRes, axalgazrda Jurnalistebi vdgavarT Tavisufali mediis gverdiT, Jurnalistebis gverdiT, vdgavarT, imitom rom saerTaSoriso tribunebidan amayebi viyurebodeT, vdgavarT imitom, rom viciT, ras niSnavs ilaparako xalxis saxeliT, vdgavarT imitom, rom mediis mTavari movaleoba kritikaa da ara braldeba, vdgavarT imitom, rom Tavisufali media damoukidebeli saxelmwifos garantiaa, vdgavarT imitom, Tu axla ar vimoqmedeT, xval, Cven gaCumebasac Seecdebian.

salome Caduneli

horizonti 13


kultura

13 oqtomberi

firosmani kvlav biujets elodeba niko firosmanaSvilis xsenebaze yvelas albaT misi cnobili namuSevrebi gagvaxsendeba: ,,aqtrisa margarita”, ,,meTevze”, ,,meezove”, ,,gogona sahaero buStiT” da a.S. zemoT CamoTvlili namuSevrebi Tu ara, erTlariani kupiura mainc gagaxsenebT mxatvars. TbilisSi erTaderTi adgili, romelic mis xsovnas atarebs, rkinigzis sadguris maxloblad, firosmanis #29-Si mdebare saxlia, ufro sardafi. yofili malaknebis quCaze mxatvris muzeumia gaxsnili, romelic kibis qveS mdebare fardulisa da saeqspozicio darbazisgan Sedgeba. Tbilisi TiTqos ebRauWeba im erTaderT adgils, saxlsa da quCas, romelic nikos xsovnas atarebs. 1979 wels mxatvris mSobliur sofel mirzaanSi niko firosmanis pirveli saxl-muzeumi gaixsna. 1982 wels ki TbilisSi, muzeumad Sefasebuli sivrce. swored aq, am saxlis sardafSi stumrobda lado gudiaSvili firosmans. ,,cxovrobda kibis qveS. oTaxi Zalze patara da dabali iyo. kuTxeSi logini idga. kedelze, karadis magivrad, patara yuTi ekida. meore kuTxeSi miyrili iyo xelsawyoebi, vedro, muSamba, saRebavebi, funjebi”, - wers lado gudiaSvili Tavis mogonebebSi. ra situaciaa dRes aq, kibis qveS arsebul patara fardulSi, romelic mxatvris Sesaxeb gansakuTrebul da mniSvnelovan mogonebebs inaxavs? getyviT, rom dRes am muzeums uWirs. aq cvlilebebis wlebs imediT elian. muzeums ar hyavs dacva, Tumca, aqvs signalizacia. Sesabamisi pirobebis ararsebobis gamo, ver gadmoaqvT mxatvris namuSevrebis originalebi. dacvis ararseboba SeiZleba swored amiT aixsnas. Sesasvleli karic TiTqos muzeumis mdgomareobas Sehguebiao, nacrisferi da uferoa. muzeumis SesasvlelSi, kedlebi dros veRar uZleben da nel-nela ..tydebian”. muzeumis arsebobaze mxolod da mxolod erTi abra miganiSnebT.

TanamSromlebi, administracia da yvela visac, am muzeumTan raime akavSirebs, im gulgrilobis gamo wuxs, romelsac saxelmwifosa da sazogadoebis warmomadgnelebi istoriuli da kulturuli memkvidreobis mimarT iCenen: ,,restavraciaze adre iyo saubari, igegmeboda proeqtebi, romelic ara marto am muzeumis, aramed mTlianad firosmanis quCis reabilitacias iTvaliswinebda, Tumca es Tema jerjerobiT mxolod saubris doneze darCa. realurad cvlileba ar aris, Cven ki didi survili gvaqvs, rom am adgilis Sesaxeb rac SeiZleba metma adamianma gaigos”- amboben muzeumis TanamSromlebi. 2015 wlis dasawyisSi, marTlac gakeTda gancxadebebi imis Sesaxeb, rom firosmanis quCisa da muzeumis reabilitacia am wels Cautardeboda, Tumca uSedegod. Tbilisis sakrebulos Tavmdjomaris, giorgi alibegaSvilis maSindeli gancxadebiT, meriasa da sakrebulos

valdebuleba muzeumze zrunva iyo. CuRureTis maJoritari da sakrebulos wevri, rima beraZe imedovnebda, rom firosmanis quCasa da saxl-muzeums saTanado yuradReba mieqceoda. muzeum-nakrZalebis samsaxuris ufrosi irma doliZe: ,, proeqtis iniciativa, romelic firosmanis quCis reabilitacias moicavs, Tbilisis merias ekuTvnis da am samuSao process Cvenc Tvals vadevnebT. daintereseba CuRureTis maJoritaris mxridanac iyo. jerjerobiT procesi ar aris daCqarebuli da fizikuri samuSaoebic ar aris dawyebuli. mimdinareobs msjeloba. muzeumis reabilitacia dakavSirebulia quCis reabilitaciasTan, Sesabamisad, igi mxolod sagamofeno darbazs Seexeba, radgan Cven ucvleli saxiT vtovebT im oTaxs, romelSic mxatvari cxovrobda. ori fizikuri piris sacxovrebeli farTia gamoyofili, romelSic uSualod muzeumia ganTavsebuli. es ori sakiTxi erTmaneTTan mWidrodaa dakavSirebuli da farTis reabilitacias muzeumis

aRdgeniTi samuSaoebi unda mohyves. rac Seexeba finansur sakiTxebs, amas meria wyvets.“ mniSvnelovania imis gagebac, Tu ras fiqroben am sakiTxTan dakavSirebiT xelovnebaTmcodneebi. Jurnalistis, xelovnebaTmcodnisa da Tbilisis saxelmwifo universitetis asistent-profesoris, Tamar belqanias TqmiT, mniSvnelovania meriam gamoiCinos keTili neba da kulturuli kerebis mimarT Tavisi wili pasuxismgebloba igrZnos. ,,zogadad, miRebuli praqtikaa msgavsi salonuri mudmivmoqmedi sagamofeno sivrceebi. unda iTqvas, rom aseTi sagamofeno sivrceebis efeqturis damuSavebac SesaZlebelia. Tumca dRes yvelaferi did TanxebTan aris dakavSirebuli. firosmanis saxeli misi namuSevrebis propagandas gulisxmobs. SesaZlebelia samuSao Sexvedrebis, masterklasebis, seminarebis, studiuri Sexvedrebis Catareba, rom firosmanis popularizaciasTan erTad, xeli Tanamedrove xelovnebis ganviTarebasac SevuwyoT. unda dafinansdes es yvelaferi. es firosmania, mas patronoba da dafaseba unda. esaa brendi. zogieri igonebs kulturul kerebs, Cven ki vauqmebT.” sul ramdenime dRis win, 11 oqtombers nikala, sofel mirzaanSi xelovnebis dResaswaulze- ,,firosmanoba-2015-ze“ yvelam gaixsena. gavixseneT maSinac, rodesac misi naxati ,,arsenalis mTa RamiT“ kristis auqcionze gasayidad gaitanes, medidurobiT gaviZaxodiT, rom nikala Cveni iyo, qarTveli; rom saqarTveloSi unda dagvebrunebina, Tumca sardafis qveS Cumad mwoliare gayuCebuli mxatvari iseve gvaviwydeba, rogorc wlebis win Zvelma Tbilisma daiviwyda is. firomani ki kvlavac biujets elodeba, biujets sikvdilis Semdeg.

JuJuna yanCaSvili

muzeumi inacvlebs instagramze

saqarTvelos erovnuli muzeumi ukve instagramzea! 6 oqtombers, Ria cis qveS, erovnuli muzeumis ezoSi, gaimarTa RonisZieba „muzeumi fokusSi“, romlis farglebSic xuTma axalgazrda fotoxelovanma, nata abaSiZe-romanovskaiam, dina oganovam, daviT WaliZem da luiza CalaTaSvilma, muzeumis gansxvavebul

sivrceebSi gadaRebuli sakuTari instagramfotoebi warmoadgina. erovnuli muzeumis direqtoris, daviT lorTqifaniZis, TqmiT, muzeumi mihyveba dros da misi kari ukve Riaa, damTvalierebeli. Tu romelime foto Tqvens mowonebas daimsaxurebda, emociebis gamoxatva ara marto internet sivrceSi, aramed Ria cis qveSac gulis formis stikerebiT SegeZloT. proeqtSi monawileoba saintereso aRmoCnda fotograf daviT WaliZisTvisac: ,, qarTul kulturasTan uSualo Sexeba mqonda da Cems qveyanas warmovadgendi“ dina oganovas kadrebSi muzeumis momuSave personali moxvda. luiza CalaTaSvilisTvis ki, rogor fotografisTvis, gansakuTrebiT

saintereso muzeumis sivrceebis, arqiteqturis, ganaTebis da istoriuli eqsponantebis gadaReba iyo. TiToeuli fotografis obieqtivis mizani qarTuli kulturis instagramze gadatana da qveynis popularizaciaa. fotografi, mziko kalandaZe: ,,Zalian kargi RonisZiebaa, vgulSematkivrob...Cven SegviZlia, vidgeT ucxo qveynebis muzeumebis rigSi da ar vicnobdeT sakuTar simdidreebs, instagrami ki muzeumis cxovrebaSi metad CagvrTavs da interessac gazrdis. rac Seexeba gadaRebis procesSi eqsponatebis usafrTxoebas, vfiqrob, yvela norma daculi iqneboda.“ damTvalierebeli, nini CakunaSvili: ,,upirveles yovlisa, unda aRiniSnos, rom erovnuli muzeumis administraciam Zalian saintereso koncefcia SemogvTavaza. axali Taobis

cnobiereba amaRldeba imis Sesaxeb, Tu ra kulturuli RonisZiebebi igegemeba muzeumSi. SesaZlebeli gaxdeba dagegmili RonisZiebebis Sesaxeb onlain warmodgenis Seqmna. Tavad prezentacia ki Zalian originaluri, gemovnebiani da saintereso gamovida.“ instagram gverdi „mogviyveba“, ra xdeba muzeumis kulisebSi-rogor mzaddeba gamofenebi, ras inaxavs muzeumis sacavebi, rogor mimdinareobs sarestavracio samuSaoebi da mogvawvdis muzeumis cxovrebis amsaxvel sxva fotomasalebs. proeqtSi, „muzeumi fokusSi“ , CarTva nebismier msurvels SeuZlia. amisaTvis saWiroa, muzeumis sivrceSi gadaiRoT foto da atvirToT instagramze #museuminfocus-is miTiTebiT.

anano SariqaZe

“poezias mxolod –mosvenebis warTmeva SeuZlia”” paata Samugia Tanamedrove qarTveli poetia, romelmac ukve meored miiRo literaturuli premia ,,saba“. misi bolo namuSevari ,,Sizogadoeba”2015 wlis saukeTeso poeturi krebuli gaxda. diax, „Sizogadoeba“ da ara ubralod sazogadoeba, radgan, rogorc TviTon ambobs, is realistia! Samugias momdevno poetur krebuls 5-6 TveSi unda velodoT. rom giTxraT, Cveulebrivi bavSvoba mqonda-meTqi, tyuili iqneba. Cveulebrivi bavSvoba gamoricxavs oms, ltolvilobas, mere sacxovreblis Ziebas... Tumca, arasdros vwuwuneb... arc viwuwuneb, radgan me vici adamianebi, romelTac metis gadatana mouwiaT. anbanis swavlasTan erTad daviwye wera. pirveli nawarmoebi pirvel klas-

14 horizonti

Si Cems Seyvarebuls eZRvneboda. vcdilobdi meCvenebina didi, Zalian didi, uzarmazari tanjva, romelsac avtors siyvaruli ganacdevinebda. Tumca sinamdvileSi, ase Zlier ar vitanjebodi. ubralod gadmocemiT vicodi, rom ase iyo saWiro. siyvarulisTvis unda itanjebode, hoda mec Janris kanons mivdie. Semdeg iyo studentoba, roca wera ,,damemarTa“. yvela stili movsinje, klasikuridan dawyebuli da eqsperimentuliT damTavrebuli. swored studentobisas gaxda weris procesi TviTgamoxatvis mTavari formac, iaraRic da saSualebac. mere Cndeboda kiTxveba: ,,mainc romel literaturul mimdinareobas miakuTvnebdiT Tqvens nawerebs?“ me ki vpasuxob: ,, aris aseTi mimdinareoba -

paata Samugia. am mimdinareobis erTguli wevri var da mivyvebi sadamdec mimiyvans. Zalian uxerxulia im adamianis mxridan wuwuni, visac orjer zedized misces qveynis yvelaze didi premia. Tumca, Tu mkiTxavT esmiT Tu ara Cemi, getyviT, rom zogs Cemi ki ara, uitmenis aresmis, arc esaa problema. me ar vwer imisaTvis, rom gamigon. me vwer imisaTvis, rom gavugo sakuTar Tavs. erTi ki vici, erTi ,,paradoqsi“-poezias ramis mocema ki ara, warTmeva SeuZlia mxolod - mosvenebiswarTmeva.

sofiko kartozia


kultura/mecniereba

13 oqtomberi

mamis

anderZiT „ SeCerebuli wami“

SuaSi skami, ganaTeba zemodan qvemoT da orive gverdidan. swori silueti, odnav daxrili Tavi da nakvTebi SuqCrdilebSi, gansakuTrebuli xelwera mimikis dasaxvewadsamkuTxa Crdili cxvirsa da tuCs Soris- aseTia raCi tergrigarianis obieqtivSi danaxuli lika qavJaraZe, buba kikabiZe, sofiko Wiaureli da sxva mravali cnobili Tu ucnobi saxe... raCis gadaReba biZam aswavla. fotografiaze Seyvarebuli bavSvobidan iRebda da amJRavnebda firebs. Semdeg fotosaxelosno gaxsna da ormocdaTxuTmeti wlis ganmavlobaSi bevr xelovans, sazogado moRvawesa da ubralo adamians Semounaxa warsuli sakuTar arqivebSi. veris patara fotosaxelosno Taobebis istorias itevs...kadrebiT savse kedlebi, fotoaparatebis koleqcia, damtverili skivri da gacrecili werilebi- yvelaferi isevea,rogorc uwin, ubralod, cxovrebam SavTeTri kadri feradiT Secvala,mama ki -SviliT. irina tergrigariani eqvsi wlis iyo, mamam pirvelad saxelosnoSi rom moiyvana, skolisTvis uRebda suraTs. patara gogonas garemo moswonebia, magram fotografobaze ar ufiqria. mogvianebiT mxatvroba da gobelinze muSaoba amjobina. mamam gadawyetileba mouwona, magram guli wydeboda, rom kadrebiT Seqmnili samyaro mis Semdeg unda CamoSliliyo da qaliSvils „wamis SeCereba“ uanderZa. Svilmac ausrula...

ukve cameti welia, rac raCis obieqtivis miRma irina dgas, iRebs zustad imave xelweriT, rogorc mama da axarebs is, rom maTs fotoebs yvela gamoarCevs: “saxelosnos dRemde stumroben mamas kadris gmirebi da raCis istoriebs hyvebian. maTs mogonebebSi fotografi halstuxsa da TeTr perangSi gamowyobili, mudam mxiaruli ,Rrma da axlobeli darCa, misi fotoebi ki sinaTliTa da siTboTi gamorCeuli. meubebian, rom mamas xelwera maqvs, es maxarebs...“ irina cifruli aparatiT muSaobs da ferad, studiur fotoebs iRebs. ambobs, rom gansakuTrebiT qalaqis arqiteqtura da xedebi ainteresebs da yovelTvis didi siamovnebiT muSaobs bavSvebTan. miuxedavad kadrebis feradovnebisa, mainc mamiseuli Sav-TeTri da «sepia»(moyavisfro fotokadri) uyvars. miiCnevs,rom fotografiis arsi(sinaTlis wera) srulad mxolod am SuqCrdilebSi isaxeba. „xSirad vicdi, vicdi, sanam kadrSi adamianis siRrmes ar davinaxav. fotoSi mTavaria Tvalebi, saxis azriani gamometyveleba, sxvagvarad ar gamova...“ droTa ganmavlobaSi irinam fotografiis xelovnebad aRqma daiwyo. ambobs, rom gadaRebis process sWirdeba fiqri, swori rakursi da emocia. misTvis yvelaze dasamaxsovrebeli kadri ojaxuri foto iyo: ,,me, mama, deda da Cemi da. maSin mama ubednieresi Canda da bednieri viyavi mec...“ fotografi anderZs aravis utovebs, misi ZmisSvili „wamis SeCerebas“uanderZod agrZelebs. da mainc: ,,mamas sigiJemde uyvarda fotografia,misi siyvaruliT gavgiJdi mec...“ anano SariqaZe

nasam marsis zedapirze Txevadi wylis arseboba daadastura

bil naimi - Tu Cven marsze raime uZvelesi sicocxlis naSTs an mikrobs aRmovaCenT, romelic axlac cocxalia, es faqti radikalurad Secvlis yoveli Cvenganis aRqmas sicocxleze da saerTod sicocxleze kosmosSi nasam ramdenime dRiT adre daaanonsa, rom 28 seqtembers gaimarTeboda sagangebo preskonferencia, romelic marss ukavSirdeboda. dainteresebuli adamianebi mTeli msofliodan orSabaTi dRis gaTenebas mouTmenlad elodnen. preskonferenciaze nasas warmomadgenlebma marsis zedapirze Txevadi wylis arseboba daadastures. marsze wylis arsebobis Sesaxeb samecniero wreSi gacilebiT ufro adre daiwyo saubari. planetis zedapirze dakvirvebiT, mecnierebma ukve didi xania dadgines, rom 4.3 miliardi wlis win marsze vrceli okeane iyo gadaSlili, Tavisi zRvebiT, tbebiTa da mdinareebiT. mecnierebi Tamamad acxadebdnen, rom marsis polarul regionebSi zedapiris qveS wyali gayinuli iyo, magram, rac Seexeba, wyals Txevad mdgomareobaSi, es mxolod 2015 wlis 28 seqtembers gaxda cnobili, mas Semdeg, rac marsis orbitaluri mzveravis maRali garCevadobis kameriT gadaRebuli fotoebi detalurad gaaanalizes. fotoebze marsis zedapirze arsebuli kraterebia asaxuli, romlebsac muqi feris zolebi Camouyveba. swored es muqi feris zolebia Txevadi wylis sezonuri nakadebi. marsis zedapirze temperatura sezonebis mixedviT icvleba da iRebs mniSvnelobebs −-143 °C-dan 35 °C–mde. es Savi zolebi SedarebiT Tbil sezonebSi Cndeba da acivebisTanave qreba. ,,mariliani Txevadi wylis arsebobis gamo, Zalian gonivruli iqneba vifiqroT, rom marsze SeiZleba iyos raRac cocxali organizmi, an im cocxali organizmis kvali, romelic maSin

cxovrobda, roca marsi wyaluxvi planeta iyo. Tu Cven aRmovaCenT iq raime uZvelesi sicocxlis naSTs an mikrobs, romelic axlac cocxalia, es faqti radikalurad Secvlis yoveli Cvenganis aRqmas Cvens sicocxleze da, saerTod, sicocxleze kosmosSi”, - ganacxada amerikelma mecnierebis propagandistma, mecnierma, mweralma, komikosma bil naim. Txevadi wylis arseboba ar niSnavs imas rom, ramdenimeTviani damqancveli frenis Semdeg astronavti fexs dadgams marsze, skafandrs moixsnis, daixreba da marsis mariliani civi wyliT moiTqvams suls. ra Tqma unda,ara! marsis mariliani wylis dagemovneba ar SeiZleba. mecnierebis azriT, es marilebi perqloratebia. es nivTiereba momwamlavia da did safrTxes uqmnis sicocxles. imis gamo, rom marss arc Zlieri magnituri veli aqvs da arc ozonis xvreli, mzis momakvdinebel radiacias veraferi akavebs. amis gamo marsis niadagi Seicavs perqloratebs( HClO4H), magram gamosavali mainc arsebobs: gacxelebis Sedegad is iSleba qlorad, azotad da wylad. Tu Cven perqloratebidan gamovacalkevebT wyals, ukve SegveZleba misi daleva. perqloratebi antifrizis rolsac asruleben da sakmaod dabal temperaturazec icaven wyals gayinvisagan. Txevadi wyali ki sagrZnoblad zrdis cocxali organizmebis aRmoCenis Sanss. mecnierebis azriT,sicocxlis gasarCenad sami komponentia saWiro : qimiuri elementebi, energia anu mze da ,,gamxsneli’’ anu Txevadi wyali. marsze ukve samive komponentis arseboba mtkicdeba. marsze siscocxlis aRmoCena iqneba imis dasturi, rom dedamiwaze sicocxle ar aris anomalia, SemTxveviToba, rom sicocxle normaa, samyaros ganuyofeli nawili da rom Cven martoni ar varT da sadRac, varskvlavebs miRma, aucileblad iqnebian ganviTarebuli civilizaciebi. gasuli saukunis 60-ian wlebSi adamianma fexi dadga mTvareze da es iyo kacobriobis udidesi gamarjveba, gardamtexi momenti. am pirveli nabijis logikuri gagrZeleba swored rom marsia. misi aTviseba aucilebelia Semdgomi mogzaurobebisaTvis kosmosSi. axali aRmoCenebiTac irkveva, rom marsis kolonizacia SesaZlebelia. wiTeli planetis wiTel qviSaze adamianis pirveli nabiji iqneba axali saocari epoqis dasawyisi. (avtoris

stili

daculia)

Tornike xvTisiaSvili

gzavnilebi 22 wlis Semdeg soxumis dacemidan 22 wlis Semdeg 9 axalgazrdam 9 noveliT, romelic realur istoriebs eyrdnoba, TavianTi grZnobebis, tkivilis da emociis gamoxatva gadawyvita. wignebi, romlis saxelwodebacaa ,,gzavnilebi momavlidan“ , qarTul da rusul enebze gamoica. prezentacia 25 seqtembers gaimarTa. wignSi aRwerilia qarTul afxazuri urTierTobebi. studentebs awuxebT realoba da amis Sesaxeb novelebiT gviyvebian. avtorebs surT dagvanaxvon, Tu rogor dascildnen erT qveyanaSi mcxovrebi adamianebi erTmaneTs. ,,Cven gadavwyviteT, obmokidebuli megobroba gavacocxloT, Cveni survilia afxazi da qarTveli ar iyos mtrobisa da SuRlis sinonimi da Tu es wigni am cecxlisaTvis patara naperwkals mainc gaaCens, CavTvliT, rom pirveli nabiji warmatebiT gadaidga’’,–ganacxada wignis erT–erTma avtorma naTia oyujavam. novelaSi ‘’sazRvari’’, naTia yveba istorias, rodesac megobarTan erTad afxazeTSi midioda da mesazRvreebis tyveobaSi Cavarda. ,,qari avad sisinebda, cas wvimis wveTic moswyda, sicivisagan da Seuracxyofisagan gaTangulebs lursmaniviT gvseravda TiToeuli wveTi. ar vici, TanagvigrZnobda, Tu- piriqiT...’’–ase gadmoscems novelaSi Tavis gancdebsa da

emociebs qarTveli studenti naTia oyujava. ,, wignis TiToeuli gverdi gajerebulia cocxali, namdvili istoriebiT, avtorebs Tavad gvqonda pirdapiri Sexeba afxazeTTan da es uaxloes warsulSi moxda’’–ganacxada wignis kidev erTma avtorma, TaTia zuxbaiam. TaTias novela im damokidebulebas eZRvneba, romelic afxazebs qarTvelis gagonebisas uCndebaT. studenti mogviTxrobs ambavs, Tu rogor Seecvala afxaz gids damokidebuleba maSin, roca TaTias warmomavloba gaigo. ,,proeqtis mTavari mizani wignebis engurs miRma gavrcelebaa, amitomac Segnebulad iTargmna rusul enazec.’’–ambobs TaTia zuxbaia. 9 axalgazrda 9 noveliT afxazeTsa da saqarTvelos Soris Tavis wil sazRvars aqrobs. megi narsaviZ|e

homo naledi - homo-s gvaris axali wevri

2015 wlis 10 seqtembers Jurnal “elifeSi” gamoqveynda paleoanTropolog li bergeris da misi TanamoazreTa statia, romelic msoflios adamianis winapris axali saxeobis, homo naledis, aRmoCenas amcnobda. homo naledis Zvlebi 2013 wels samxreT afrikis demokratiul respublikaSi, iohanesburgidan 40 kilometris savalze, gamoqvabulSi, saxelwodebiT ,, amomavali varskvlavi”, i poves. ori wlis ganmavlobaSi am kvlevaSi ormocdaaTze meti mecnieri iyo CarTuli. aRmoaCines 1550 Zvali, romelic minimum 15 homo naledis ekuTvnoda. Zalze saineteresoa maTi agebuleba: homo naledis tvinis zoma Tanamedrove adamianis tvinTan SedarebiT orjer ufro mcirea, maTi simaRle meryeobda 145-150 santimetris farglebSi. wona-daaxloebiT 45 kilogrami. menjis Zvali da fexis terfis struqtura Zalian hgavs Tanamedrove adamianisas. mecnierebis varaudiT Zvlebis asaki,daaxloebiT, 3 milioni welia. sainteresoa is faqti, rom Zvlebi gamoqvabulis Sesasvlelidan 91 metrSi, gancalkevebul darbaz dinaledSi, i povnes. am darbazSi SesaRwevad jer unda gaZvre napralSi, romlis diametri sul raRac 17 santimetris tolia da Semdeg 12 metriT siRrmeSi Cacocde. homo naledis Zvlebis garda sxva arcer-

Ti cxovelis ConCxi ar aRmouCeniaT, rac mecnierebs afiqrebinebs, rom homo naledis dakrZalvis ritualis kultura hqonda. es faqti yiraze ayenebs mecnierTa uwindel warmodgenebs. isini aqamde Tvlidnen, rom dakrZalvis rituali mxolod homo sapienss hqonda. ,, aq aris,daaxloebiT, 1500 Zvali da aqedan arcerTi ar ekuTvnis afrikis romelime did ZuZumwovars. es faqti amtkicebs am gamoqvabulis uCveulobas. sxva arsebebis Zvlebis ararseboba aris Zalian mniSnvnelovani mtkicebuleba imisa, rom amdeni Zvlis erTad mogroveba ar iyo SemTxveviToba da es ganzraxuli, gaazrebuli qmedeba iyo”. – ganacxada jeremi desilvam, darTmutis kolejis anTropologiis asocirebulma profesorma. mecnierTa didi nawili miiCnevs, rom homo naledi cecxlsac iyenebda. imis gaTvaliswinebiT, rom gamoqvabuli Zalian Rrma da bnelia, savaraudod, maT cecxli aucileblad dasWirdebodaT. es aRmoCena Tavisi mniSvnelobiT meoce saukunis did aRmoCenebs utoldeba. is aucileblad Secvlis adamianis genealogiur xes, radgan am xes homo naledis saxiT axali toti Seemata.

Tornike xvTisiaSvili

horizonti 15


samxedro

13 oqtomberi

saqarTvelo da saerTaSoriso samSvidobo misiebi 2015 wlis 22 seqtembers avRaneTSi „mtkice mxardaWeris“ misiis Sesrulebis dros patrulirebisas ganxorcielebuli Tavdasxmis Sedegad sasikvdilod daiWra da adgilze gardaicvala IV meqanizirebuli brigadis 43-e batalionis pirveli klasis rigiTi vasil yuljaniSvili. masTan erTad patrulirebisas da­ iW­ ra serJanti paata rostobaia, ro­ me­ lic germaniaSi, landStulis ame­ rikul samxedro hospitalSi gadis reabilitacias. rogorc TinaTin xidaSelma ganacxada, mis sicocxles safrTxe aRar emuqreba. amJamad saqarTvelo avRaneTSi ISAF-is samSvidobo operaciis garda (saerTaSoriso usafrTxoebis uzrun­ velyofis Zalebi), EUFOR RCA-is (evrokavSiris samSvidobo misia cen­ traluri afrikis respublikaSi) operaciaSic monawileobs. ISAF-i NATO-s egidiT moqmedi erTaSoriso samxedro kontigentia avRaneTis teritoriaze, romelic 2001 wlidan moqmedebs. is 2001 wlis 20 dekembers gaeros uSiSroebis sabWos N1386 rezoluciis safuZvelze Camoyalibda. Tavdapirvelad, Zale­ bis misia kabulsa da mis garSemo teritoriebze, stabilurobisa da usafrTxoebis damyareba iyo, magram 2003 wlis 13 oqtombridan, uSiSroebis sabWos gadawyvetileboT, ISAF-is mandati mTel avRaneTze gavrcelda. 2014 wlisTvis ISAF-is saerTaSoriso samxedro koaliciaSi msoflios 50mde qveyana da 100 000-ze meti jariskaci gaerTianda. 2015 wlidan avRaneTSi axali orwliani misia daiwyo, romelic „mtkice mxardaWeris“ misiis saxeliTaa cnobili. mis farglebSi, jariskacebi avRaneTis usafrTxoebis Zalebs gawvrTnian, raTa maT „talibanis“ SeiaraRebul mebrZolebTan gamklaveba SeZlon. saqarTvelo saerTaSoriso opera­ ciebSi 1999 wlidan monawileobs. 2004 wels NATO-s wevr qveynebTan erTad ISAF-is samSvidobo operaciaSi pirveli qarTuli aseuli CaerTo. qarTveli jariskacebi arCevnebis usafrTxod Catarebis amocanas asrulebdnen. 2010 wlidan Cveni gaZlierebuli batalioni avRaneTis yvelaze cxel wertilSi - helmandis provinciaSi gaemgzavra. dRes qarTveli jariskacebi , „mtkice mxardaWeris“ misiis farglebSi, avRaneTis regularuli jarebis wvrTni­ sa da daxmarebebis procesSi iReben

monawileobas. garda amisa, 2014 wlidan evrokavSiris misiiT, saqarTvelos SeiaraRebuli Zalebis 2 oceuli centraluri afrikis respublikaSic gaigzavna (EUFOR RCA). samxedroebis mTavar amocanas aeroportis usafrTxoebis dacva warmoadgens, rac sapasuxismgeblo misiaa, radgan aeroporti strategiuli obieqtebis ricxvs ganekuTvneba da proiritetuli samiznea. saqarTvelos parlamentis Tavdacvisa da uSiSroebis komitetis Tavmjdomarem - irakli sesiaSvilma aRniSna, rom samSvidobo misiebSi monawileoba- es aris qveynis erTgvari politikuri ganacxadi, rom is aris civilizebuli msoflios nawili, monawileobs msoflioSi mSvidobisa da usafrTxoebis uzrunvelyofis saqmeSi da rogorc wesi, aseT qveynebs meti politikuri wona aqvT.” misi TqmiT, am misiebSi monawileoba, rig SemTxvevebSi, Cveni qveynis usaf­ rTxoebas pirdapir ukavSirdeba. garda amisa, qarTveli samxedroebi profesiuli unarCvevebis gamyarebis TvalsazrisiT Zalian did gamocdilebas iZenen. ,,Tumca, ra Tqma unda, es yvelaferi riskebTanac aris dakavSirebuli. riskebis gareSe samxedro samsaxuri ar arsebobs. rodesac moqalaqe jariskaci xdeba, icis, rom saqme iaraRTan eqneba da amitom, TavisTavad cxadia, es gaazrebuli aqvs. adre Tu gvian dadgeba dro, rodesac Cven dagvWirdeba samSvidobo misia, dagvWirdeba Cveni konfliqtebis mogvarebis dros sxvisi

samSvidobo kontribucia da TavisTavad cxadia, rasac gavcemT imas miviRebT. me darwmunebuli var, rom Cveni kontribucia ubralod namdvilad ar Caivlis.“ saqarTvelos Tavdacvis yofilma ministrma daviT sixaruliZem, romelsac 2000-2002 wlebSi saqarTvelos saga­ reo saqmeTa saministroSi natos sammarTvelos ufrosis, xolo 2004 wels erovnuli uSiSroebis sabWos mdivnis moadgilis Tanamdeboba ekava, ganacxada, rom saqarTvelo ar aris samyarosgan ganyenebulad myofi, amitom is safrTxeebi, romlebic ci­ vi­­­­lizebul samyaros emuqreba, sa­ qar­TvelosTvisac mniSvnelovania: ,,Cvenc gvaqvs valdebulebebi globaluri usafrTxoebis uzrunvel­ yofis saqmeSi. am operaciebSi mona­ wileobiT gvsurs davamtkicoT is, rom saqarTvelo aris pasuxismgebliani moTamaSe saerTaSoriso usafrTxoebis uzrunvelyofisTvis. Cveni qveynis garda am operaciebSi monawileoben evropis, SeerTebuli Statebis , kanadis saxelmwifoebi, imave amocanebiT, rom uzrunvelyon globaluri usafrTxoeba, Seamciron safrTxeebi, romlebic SeiZleba daemuqros civilizebul samyaros.“ samxedro Jurnalistis, SoTa falavan­ diSvilis azriT, qarTveli jariskacebis monawileoba saerTaSoriso samSvidobo misiebSi umniSvnelovanesia, radgan es aris qarTuli saxelmwifos mier msoflioSi saerTo mSvidobisTvis gaRebuli kontribucia:

„Cven valdebulic ki varT, rom am samSvidobo misiebSi Cvens strategiul partniorebs maqsimaluri mxardaWera aRmovuCinoT. saqarTvelo aris qveyana , romlis teritoriebis 20 procenti okupirebulia da romelsac am problemis mSvidobiani gziT mosagvareblad Zalian sWirdeba saerTaSoriso Tanamegobrobis mxardaWera. Sesabamisad, Tu Cven ar viqnebiT iq, sadac Cveni partniorebi ibrZvian, maSin rTulia CvenTvis saWiro saqmeSi moviTxovoT daxmareba. “ misi azriT, qarTveli jariskacebi sakuTari qveynisgan Sors ibrZvian saqarTvelos momavlisTvis. „saerTa­ Soriso misiebSi daRupuli ja­ris­ka­ cebi arian saxelmwifoebivad moazrovne moqalaqeebis brwyinvale magaliTebi“ ganacxada SoTa fa­la­vandiSvilma. Cven davinteresdiT, sazogadoebis nawilis azriT unda iRebdes Tu ara saqarTvelo monawileobas samSvidobo misiebSi. amis gasagebad CavatareT gamokiTxva, romelSic 100 SemTxveviT SerCeuli respondenti iRebda monawileobas. respondentTa umetesobam (66%) saqarTvelos monawileoba samSvidobo misiebSi dadebiTad Seafasa. erT-erTi respondentis azriT,radganac Cveni qveyni xsnis erTaderTi biliki dasavleTidan midis, amitom unda vecadoT, davuaxlovdeT aRniSnuli bilikis saTaves. swored aseT, erT-erT saSualebas warmoadgens samSvidobo misiebSi monawileoba. meore nawili ki (44%) sapirispiro azris iyo: „vfiqrob , rom rodesac qveyanaSi amxela problemebia, qarTveli jaris esedi didi doziT gadineba qveynis farglebs gareT ar aris misaRebi da mizanSewonili. mgonia , rom saqarTvelos SeiaraRebuli Zalebis sakmaod didi nawili sxva qveynis interesebs ewireba.“ miuxedavaT azrTa sxvadasxvaobisa, dRes saqarTvelo samSvidobo misiebSi aqtiuraTaa CarTuli da msoflios mSvidobisa da uzrunvelyofisaTvis xelis SewyobiT surs daamtkicos, rom civilizebuli samyaros ganuyofeli nawilia. yofili Tu amJamindeli politikosebis azriT, es qarTuli jarisTvis didi gamocdilebaa. isini imedovneben, rom momavalSi Cveni kontribucia dadebiTi Sedegis momtani iqneba saqaTvelosTvis.

mariam gabriWiZe

savaldebulo samxedro samsaxuri SesaZloa gauqmdes

2017 wlidan, saqarTvelos Tavdacvis saministros iniciativiT , qarTuli SeiaraRebuli armiis dakompleqtebis 24-wliani sistema icvleba. wels ,gansxvavebiT wina wlebisgan, qarTul armiaSi gawvevis ganacxads , prezi­ dentis nacvlad, saqarTvelos mTav­ roba gamoscems. pirveli iniciativa Tavdacvis yofilma ministrma- irakli alasaniam gamoiCina, romelmac ganac­ xada, rom male saqarTvelos armia mTli­anad pro­fesiuli iqneba, rac misi xari­sxis donezec imoqmedebs. saqarTvelos moqmedi Tavdacvis ministri - Tina xidaSeli, irakli alasanias politikur gzas iziarebs. 2015 wlis zafxulSi man mediasTan saubris dros, savaldebulo samxedro samsaxuris gauqmebis Sesaxeb ganacxada, rom saqarTvelos jari mTlianad sakontraqto unda iyos. Tavdacvis ministris iniciativas samxedro samsaxurSi gawveuli jariskacebic iziareben da xazs usvamens Tanxebs, romelsac ojaxi gawvevis gadavadebisTvis ixdis. ,,vfiqrob, rom jari saqarT-

16 horizonti

veloSi kontraqtiT unda iyos. arian adamianebi,romlebsac jarSi msaxurebis survili isedac aqvT. imis gamo, rom jari savaldebuloa, maT uwevT moixadon da Semdeg sakontraqto gaagrZelon . savaldebulos dros ki - uamravi ojaxi akeTebs gadavadebas erTi wliT, romelic 2000 lari Rirs. es Tanxa nebismieri saSualo ojaxisTvis sakmaod maRalia. jarSi winaaRmdegobebsac awydebian, magaliTad, fsiqologiuri wnexi. simkacrea, bevri amas ver egueba da depresiaSi vardeba”, - ambobs jariskaci, romelic savaldebulos ixdis da vinaobis gamxelisgan Tavs ikavebs. samxedro samsaxuri amJamad 24 wels iTvlis. savaldebulo samsaxurSi weliwadSi orjer - gazafxulsa da Semodgomaze, 18-dan 27 wlamde yvela mamrobiTi sqesis warmomadgenels iwveven. 2015 wlis monacemebiT, savaldebulo samsaxurSi 6436 kaci gaiwvies , romelTagan 1599 kaci Tavdacvis saministros SeiaraRebul ZalebSi moxvda, xolo danarCeni sxvadasxva obi­eqtebze gadanawilda. unda iyos Tu ara samxedro samsaxuri savaldebulo? - gamokiTxvam aCvena, rom sazogadoebaSi azrTa sxvadasxvaobaa. 200 gamokiTxuli adamianidan 23.8 % miiCnevs, rom sam­ xedro samsaxuri savaldebulo unda iyos, xolo 76.2 %- ki - winaaRmdegia. jaris moxdis valdebulebis dadebiT da uaryofiT aspeqtebze

saubrobs saqarTvelos Tavdacvis yofili ministri, daviT sixaruliZe: ,,dadebiT da uaryofiT mxareebze laparaki rTulia. gawveva konceptualur xedvasTanaa dakavSirebuli - Tu rogor aris organizebuli erovnuli Tavdacva da ra funqcia aqvT wvevamdelebs. Cveni SeiaraRebuli Zalebis ZiriTadi samanevro qvedanayofebi profesionaluria, Sesabamisad es xalxi aris profesionali. anu adamianebi, romlebic Tavisi nebiT midian jarSi., isini ar arian wvevamdelebi“, ganacxada daviT sixaruliZem da iqve dasZina, rom sakonstitucio moTxovnis mixedviT, samxedro savaldebulo samsaxuri moqalaqis valdebulebaa. am sakiTxTan dakavSirebiT saqarTvelos parlamentis Tavdacvis da uSiSroebis komitetis Tavmjdomares baton irakli sesiaSvils vesaubreT. irakli sesiaSvili: ,,ramdenime qveyanam savaldebulo samxedro samsaxuri rezervisTvis gaauqma da gadavida mTlianad sakontraqto samsaxurze.sul raRac erTi Tvis win Sevxvdi litvis Tavdacvis yofil ministrs, man Tavis droze mxari dauWira kanonproeqts, gaauqma savaldebulo samxedro samsaxuri da miTxra: gTxovT, Tqven aseTi Secdoma aRar dauSvaT. litvam savaldebulo samxedro samsaxuri aRadgina, aRdgenili aqvs savaldebulo samxedro samsaxuri estoneTs.”

irakli sesiaSvilis azriT, Cven gvWirdeba mobiluri armia ufro meti sakontaqto mosamsaxuriTT dakompleqtebuli, iseTi, rogorc dRes aqvT, magram aseve sWirde­ baT savaldebulo samxedro samsa­ xuri, romelic akompleqtebs usafr­ T­xoebis seqtoris sxvadasxva organos, rac aucilebelia. ,, momavalSi etapobrivad SevecdebiT sakontraqto samsaxurze gadaviyvanoT, Tumca amave dros Zalian Zlieri sarezervo sistema gvWirdeba. ase rom, erTmniSvnelovani pasuxi ar arsebobs. aq aris saWiro oqros Sualedis povna da me vfiqrob, swored am gziT mivdivarT”, – ganacxada irakli sesiaSvilma. jerjerobiT, savaldebulo samxe­ dro samsaxuris Sesaxeb kanonproeqti miRebuli araa. am Temis irgvliv kamaTi kvlav grZeldeba, samTavrobo uwyebebi ki -axal komentarebs ar akeTeben.,, saqarTvelos valdebulebisa da samxedro samsaxuris Sesaxeb“ sa­ qa­r­Tve­los kanonis pirveli mux­ lis mixedviT, konstituciis Sesa­ bamisad, qveynis dacva da samxedro valdebulebis moxda, saamiso unaris mqonde yvela moqalaqis movaleobaa.

giorgi qarTveliSvili


samxedro

13 oqtomberi

„sayofacxovrebo subsidia“ anu 22 lariani daxmareba veteranebs vaJa xmeliZe erT-erTia im omis veteranTagan, romelic yovelTviurad saxelmwifosgan daxmarebis saxiT 22 lars iRebs. es Tanxa mis pensias emateba da 67 wlis veteranis Semosavali TveSi 180 lars aRwevs. hyavs meuRle da ori dasaqmebuli Svilic, amitom Tavisi SemosavliT ukmayofilo ar aris. miuxedavad amisa, fiqrobs, rom is saqme, romelic omSi monawile TiToeulma adamianma gaakeTa 22 larad ar unda fasdebodes. „afxazeTis omSi vibrZodi. 2008 welsac mqonda Zalian didi survili, sakuTari samSoblos gverdSi davmdgariyavi, magram janmrTelobis mdgomareobam xeli ar Semiwyo. damijereT, vinc omSi sabrZolvelad midis, imaze namdvilad ar fiqrobs saxelmwifo 22 lars gadauxdis Tu bevrad mets. omSi monawile adamianisTvis mTavari sul sxva ram aris. sul sxva gancdebi da fiqrebia. me araferi ar maqvs sawuwuno. RmerTis nebiT, ori vaJi myavs, romlebic dasaqmebulebi arian da Sesabamisad finansuradac mexmarebian. ubralod, im adamianebma ra unda Tqvan, visac marCenali ar hyavT?! Zalian mainteresebs, im mdgomareobaSi, romelSic dRes Cveni qveyanaa, 22 larad rogor unda iarsebo?! myavs megobrebi, romelTa finansuri mdgomareobac ukeTesia. isini am 22 lars xelsac ar akareben. me Tu mkiTxavT, dacinvaa da meti araferi“,- ambobs vaJa xmeliZe. cnobilia, rom saqarTeloSi bolo monacemebiT daaxloebiT 73 000- mde omis veterania. aqedan ki 23 061 beneficiari 22 lariani daxmarebiT sargeblobs. rogorc socialuri momsaxurebis saagentos warmomadgeneli - tata gamyreliZe ambobs, saubrebi aRniSnuli daxmarebis gazrdis Sesaxeb arasdros yofila. gaurkvevelia isic, Tu ris mixedviT aris dadgenili ra raodenobis

fuladi daxmareba unda aiRos omSi monawile adamianma. socialuri momsaxurebis saagentos monacemebidan vigebT, rom omis veteranebi saxelmwifosgan yovelTviur daxmarebas kategoriebis mixedviT iReben. maTi ricxvi daaxloebiT 40mde meryeobs. Sesabamisad, Tanxebic sxvadasxva kategorias sxvadasxvanairad aqvs ganawilebuli. swored 22 lars Seadgens is minimaluri fuladi daxmareba, romelsac omis veteranebis erTi kategoria iRebs. 22 lariani yovelTviuri daxmarebiT is veteranebi sargebloben, romelTac omSi monawileobis miRebis gamo raime socialuri statusi ar aqvT miniWebuli. es Tanxaa dawesebuli rogorc sapensio, aseve pensiamdeli asakis adamianebisTvis.

imave wyaros meSveobiT vigebT, rom 494 lari sapensio daxmarebis maqsimumia. am TanxiT daRupulTa mkveTrad gamoxatuli SezRuduli SesaZleblobebis mqone mSoblebi sargebloben, romelTac omSi sami Svili daeRupaT. „adamiani omSi rom sam Svils dakargav da amasTan erTad Tavs iseTi problema gatydeba, rogoric SezRuduli SesaZleblobebia?! amis warmodgenac ki miWirs. aviRoT nebismieri normalurad ganviTarebuli qveyana. yvelaze did pativs swored isini imsaxureben, visac omSi aqvT monawileoba miRebuli. romel 22 larzea saubari?! maTi daxmarebebi imxelaa, sakuTar Tavs Tavad irCenen. arc wamlebis fuls sTxoven Svlebs da arc kominalurebis gadaxda uWirT. kide erTxel vimeoreb, amas imitom ar vambob,

rom meti daxmareba minda mqondes. arc erTi meomari fulze ar fiqrobs. es ubralod dafasebis da yuradRebis sakiTxia. saxelmwifo, romlisTvisac ibrZvi, pativs unda gcemdes. mirCevnia, rom saerTod ar arsebobdes aranairi fuladi daxmareba, vidre am dasacin Tanxas gvaZlevdnen“,ambobs vaJa xmeliZe. socialuri momsaxurebis saagentos warmomadgenelma tata gamyreliZem CvenTan saubarSi ganmarta, rom am 22 larian daxmarebas oficialurad „sayofacxovrebo subsidia“ hqvia. „mimRebi aris omis yvela veterani, anu teritoriuli mTlianobisTvis brZolebSi visac aqvs monawileoba miRebuli. maT Soris 2008 wlis omsa da sxva brZolebSi. ra Tqma unda, daxmareba gaicema mTels saqarTveloSi. rogorc TbilisSi, aseve regionebSi“,- ganmarta tata gamyreliZem. saqarTvelos statistikis erovnuli samsaxuris mier dadgenilia,rom Sromisunariani mamakacis saarsebo minimumi TveSi daaxloebiT 160 lars Seadgens. im adamianebs, romelTac sapensio asaki ukve aqvT, samomxmareblo kalaTis qonis SemTxvevaSi, TveSi zedmetad daaxloebiT 20 lari rCebaT. ufro konkretulad rom iTqvas, minimaluri samomxmareblo kalaTa moicavs mxolod sakvebis im minimums, rac arsebobisTvis aris aucilebeli. rogorc Cans, pensioneri adamianisTvis saxelmwifosgan TveSi daaxloebiT 20 laramdea gamoyofili imisTvis, rom gadaixados komunaluri gadasaxadebi da wamlebi SeiZinos. xolo, visac jer ar aqvs sapensio asaki, mas cxovreba 22 larad uwevs.

mariam vaCnaZe

s p o r t i “viTas“”|“ dabruneba

sakalaTburTo gundi „viTa“ 1992 wels Seiqmna da Zalian male - 1999 wels daiSala. drois am mokle periodSi Tbilisurma gundi saqarTvelos Cempioni eqvsjer gaxda da qarTuli kalaTburTis flangmanad iqca. mas Semdeg didi dro gavida da moulodnelad Tbilisis „viTa“ Temur daTikaSvilis TaosnobiT aRdga. aRdga Tan rogor?! soliduri proeqtiT, ukve solidur ligaSi. „viTa“, faqtobrivad, sul raRac ori Tvea rac ganaxlda, magram ukve „vTb ligaSi“ ori Sexvedris Catareba moaswro. samwuxarod, rogorc mosalodneli iyo „viTas“ saTamaSo xarisxi ukeTesis survils tovebda da volgogradis „krasni oktiabrisTan“ uSansod damarcxda. sabednierod, mtkivneulma marcxma „viTas“ saWiro gamocdileba misca da ukve evropis erT-erT uZlieres gundTan moskovis „ceeskasTan“ Tbiliselebma gacilebiT ukeTesi TamaSi aCvenes. marTlia, gundma amjeradac didi angariSiT waago, magram progresi SesamCnevia da momaval SexvedrebSukeTes Sedegebs unda velodoT. „viTa“ saintereso proeqtia, didi perspeqtiviT. gunds mosamzadeblad didi dro ar hqonda da amanac iqonia gavlena maT TamaSze, gundSi kargi moTamaSeebi da kidev ufro

kargi koleqtivia Sekrebili, darwmunebuli var, „Tbiliselebi“ male moumateben, qarTuli gundis ligaSi TamaSi Zalian mniSvnelovania. dRevandelma Sexvedram sabWoTa periodis istoriuli dapirispirebebi gamaxsena.“ -ganacxada „viTibi ligis“ prezidentma- sergei kuSenkom. „viTas“ dabrunebam kalaTburTis qarTvel qomagebSi araerTgvari reaqcia gamoiwvia. bevri qomagi „viTas“ skeptikurad uyurebs da maTi warmatebis ar sjera, Tumca arian isini, visac Zveli „viTa“ axsovs da axal gunds mTeli guliT qomagoben, aseve axalgazrdebi, romlebic axal gunds interesiT uyureben da aqvT warmatebis imedi. Tavs uflebas mivcem da „sportis sasaxleSi“ danaxuls Cemeburad gadmogcemT, „viTa“ titulovan metoqesTan sabrZolvelad gamovida, maT ar hqondaT SiSis grZnoba, gundi gamovida da TamaSiT isiamovna. veravin ityvis rom „ceeskam“ Zalebi dazoga, moskovelebs araferi dauSurebiaT gamarjvebisTvis. debiutanti gundisTvis „viTam“ kargad iTamaSa, magram darbazi dumda, TiTqos yvela nando de kolos sanaxavad mosuliyo. gasagebia rom „viTa“ top gundi araa, magram „viTa“ Cveni gundia, romelic Zveli tradiciebiT cocxlobs da yvelam pativi unda vceT. unda viamayoT imiT, rom axladSeqmnili gundi „vTb-s“ donis turnirSi gamodis. yvelas hyavs sayvareli gundi, romelic TqvenTvis, CemTvis, sxvisTvis gansakuTrebulia, magram „viTa“ TbilisisTvisaa gansakuTrebuli. pirvel noembers, Tbiliss krasnodaris „lokomotivi“ ewveva, midiT darbazSi da uqomageT „viTas“ saqarTvelos yvelaze did qomag - Tengiz paWkoriasTan erTad.

nika qevxiSvili

sff-is axali prezidenti levan kobiaSvilia

3 oqtombers, saqarTvelos fexburTis federaciis prezidentad levan kobiaSvili airCies. faruli kenWisyriT, 18-ma delegatma mxari dauWira levan kobiaSvils, xolo 15-ma - revaz arvelaZes, mamuka kvaracxelias - arcerTma. arCevnebi sastumro “holidei inSi” Catarda, sadac mTeli dRis manZilze, erTmaneTis paralelurad, mimdinareobda levan kobiaSvilisa da revaz arvelaZis mxardamWeri aqciebi. gaurkveveli mizezebis gamo, arCevnebisas xmis micemis ufleba CamoerTvaT raWa-leCxum-qvemo svaneTisa da guriis federaciebis prezidentebs. rogorc SemdgomSi gaxda cnobili, isini mxars revaz arvelaZes uWerdnen. arCevnevamde 1 dRiT adre, arvelaZis kidev erTi mxardamWeri gamoaklda arCevnebs. gega gobejiSvili sakuTar saxlTan, narkotikebis moxmarebis braldebiT daakaves. meore dRes, Tbilisis saqalaqo sasamarTlom 500-lariani jarimis sanacvlod dRes gaaTavisufla, Tumca uefas warmomadgenelTa rekomendaciiT, mas delegatis statusi SeuCerda da misi adgili sxvam daikava. arCevnebs eswreboda saqarTvelos energetikis ministri da vicepremieri kaxa kalaZe, romelic arc miwveul stumarTa siaSi iyo da arc prezidintobis kandidatebs hqondaT pasuxi, Tu ra statusiT imyofeboda is arCevnebze. Tavad kalaZem ki ganacxada, rom is miiwvies. arCevnebis Semdeg revaz arvelaZem aRniSna, rom igi uTanasworo brZolaSi damarcxda, Tumca kobiaSvils gamarjveba mainc miuloca. levan kobiaSvilma ki, madloba gadauxada sakuTar mxardamWerebs. momavali 4 wlis ganmavlobaSi, saqarTvelos fexburTis federacias, swored is uTavkacebs.

paata xaratiSvili

horizonti 17


sporti

13 oqtomberi

rodesac qveyanas fexze ayeneb saqarTvelos moragbeTa erovnulma nakrebma 2015 wlis msoflio Cempionatze asparezoba warmatebiT daasrula. ,,borjRalosnebma” jgufSi mesame adgili daikaves da iaponiaSi gasamarTi msoflio Tasis sagzuri moi poves. saqarTvelos ragbis kavSiris da erovnuli nakrebis mravalwlianma Sromam Tavisi Sedegi moitana. milton heigis meTaurobiT, ,,borjRalosnebma” jgufuri etapis pirvel matCSi Tavisze maRali reitingis mqonde tonga angariSiT - 17:10 daamarcxes da programa minimumi Seasrules. SeiZleba arasasiamovno mosasmenia, marcxi aravis uyvars, Tumca argentinasTan da axal zelandiasTan mogebas aravin eloda da asec moxda. ,,iaguarebTan” matCSi saqarTvelos mware gakveTili miiRo da 9:54 damarcxda. aRniSnul SexvedraSi gardatexa mamuka gorgoZis 45-e wuTze 10 wuTiT gaZevebam Seitana da sanam kapitani dasjili gaxldaT, samxreT amerikelebma 21 qula miiTvales da sabolood fsiqologiurad gatexili ,,borjRalosnebi” ,,gaanadgures.“ axal zelandiasTan matCSi qarTvelma moragbeebma reabilitacia moaxerxes da saxelganTqmul ,,ol bleqsTan” wagebul matCSi (10:43) kargad iTamaSes. pirvel naxevarSi favoritma gundma 22:10 moigo. beqa wiklaurma qarTvelTa mxridan istoriuli lelo miiTvala - ,,borjRalosnebi” zelandielebs istoriaSi pirvelad Sexvdnen. saqarTvelom SerkinebaSi kargad iTamaSa da am komponentSi “ol bleqsma” veraferi gaakeTa. saboloo jamSi saqarTvelos kargi Sefaseba daimsaxura. inglisuri da franguli media aRniSnvda, rom saqarTvelom “7 eris” sakiTxi kidev erTxel wamoWra. saqarTvelom gadamwyvet matCSi namibia angariSiT 17:16 daamarcxa. aRniSnuli mogeba, rogorc moragbeebs, aseve qarTvel gulSematkivrebs didi nerviulobis fasad daujdaT. afrikis warmomadgenelma daamtkica, rom ragbi msoflioSi nel-nela viTardeba. bolo wuTze angariSSi sxvaoba erTi qula gaxldaT, rodesac ,,borjRalosnebma”auti moawodes, moli Sekres da metoqis CaTvlis moednisken daiZrnen. ai, swored aq gamoCnda, Tu ra mizani hqonda

saqarTvelos. milton heigis Segirdebi miiwevdnen da miiwevdnen, namibielebi maT ver aCerebdnen. saqarTveloSi ver moiZebneba ojaxi, romlis erTi wevric ki sportiTaa dainteresebuli, am moments ki aRelvebuli da fexze Semdgari ar uyurebda. qarTvelebma molSi sworad iTamaSes, msajma ki TamaSi daasrula. aqve imis Tqmac SeiZleba, rom saqarTvelom jorj qlenzis vinaobis Sesaxeb Seityo. irlandielma msajma bevri uxeSi Secdoma dauSva, Tumca ,,borjRalosnebma” meore Sexvedra mainc moiges. ori dRis Semdeg zelandiam tonga daamarcxa da saqarTvelo oficialurad jgufSi 2 mogebiT da 8 quliT mesame adgilis mflobeli gaxda. veravin uaryofs, rom qarTvelebma namibiasTan matCSi uxeSi Secdomebi dauSves. Sexvedris Semdeg moragbeebma aRiares, rom saukeTeso matCi ar Caatares, Tumca istoriuli Sedegi didi brZolis Sedegad daafiqsires. msoflio Tasze gamosarCevi faqtebic dafiqsirda. saqarTvelos kapitani mamuka gorgoZe axal zelandiasTan matCSi saukeTesod daasaxeles. vasil lobJaniZe msoflio Tasis istoriaSi yvelaze axalgazrda monawile gaxda. ,,armazis” moragbe tongasTan SexvedraSi 18 wlis da 340 dRis gaxldaT. saqarTvelosTvis turniri dasrul-

da. jerjerobiT gulSematkivrebi mxolod mesame adgiliT unda dakmayofildes, 2019 wels ki iaponiaSi gasamarTi turniri gvaCvenebs Tu rogor ganviTarda moragbeTa gundi. msoflios da evropis ragbis federaciebis xelmZRvanelebs ki safiqrali namdvilad gauCndaT. ,,borjRalosnebi” evropis Cempionatis (erTa Tasi) msoflios SesarCev etapze monawileobas ar miiReben. jerjerobiT ucnobia saqarTvelos ras mouxerxeben. argentinis magaliTidan Tu vimsjelebT, rodeac ,,iaguarebi” 2007 wels msoflio Tasze mesame adgilze gavidnen, ragbis saerTaSoriso sabWom maT amxanaguri Sexvedrebis raodenoba 6-dan 9-mde gauzarda, Semdeg ki ,,sam erSi” Seiyvana. ,,mojadoebili 6 eris” gafarToebis sakiTxs IRB-Si ragbis kavSiris prezidenti gia niJaraZe savaraudod ufro mwvaved daayenebs. msoflio ragbis xelmZRvanelebs ragbis ganviTareba evalebaT da saqarTvelo axal-axali gamowvevebis misaRebad ukve mzadaa. ,,borjRalosnebs” aRar akmayofilebT ruseTTan, portugaliasTan, rumineTTan, espaneTTan da ufro ufro donis gundebTan Widili. ganviTareba ki Zlier nakrebebTan TamaSebSi moxdeba. SesaZloa, pesimistebi saqarTveloSi moiZebnon da aRniSnon, Cvensa da “6 eris” gundebis TamaSis done gansxvavdebao, Tumca, maT argentinis mag-

aliTiTac SeiZleba davumtkicoT bevri ram. saqarTvelos nakrebs mimdinare msoflio Tasze mondomeba, gamZleoba, fsiqologiuri, fizikuri da taqtikuri momzadeba, finansuri mxardaWera ar aklda. bolo wlebis ganmavlobaSi qarTuli ragbis ganviTarebisTvis bevri ram gakeTda da ratom ar unda gvqondes warmatebis molodini? zemoT CamoTvlili komponentebis CamonaTvali ufro vrclad gaSlas moiTxovs. daviwyoT finansuri detalebiT. saqarTvelos sportisa da axalgazrdobis saqmeTa saministrom mogvawoda finansuri angariSworeba, sadac saxelmwifos da banki “qarTus” mxridan ragbSi Cadebuli Tanxebis gadanawileba detaluradaa aRricxuli. saqarTvelos mTavrobis 2011 wlis 21 dekembrSi miRebuli 488-e dadgenilebis Tanaxmad, saxelmwifom 201216 wlebSi ragbis ganviTarebisTvis 42 373 968 lari gamoyo. programis pirveli mizani 2015 wels msoflio Tasze warmatebulad gamosvla gaxldaT, rac miRweulia. aRniSnul TanxaSi Sedis saqarTveloSi umaRlesi da pirveli ligis gundebis ganviTareba, erovnuli da asakobrivi nakrebebis momzadeba. bankma “qarTum” 8 qalaqSi 8 saragbo baza aaSena da 5 baza mSeneblobis procesSia. bolo sami weliwadia “qarTu” ragbis ganviTarebisTvis yovelwliurad 17 milioni lars gamoyofs. rogorc gamoCnda, saqarTveloSi sportis am saxeobas mxardaWera aqvs. bazebi Sendeba da ragbi sayovelTao sporti xdeba. msoflio Tass vinc uyura, kargad dainaxa, rom qarTvelebs mondomeba da gambedaoba ar akldaT, momzadebis mxriv moragbeebma yvelaferi gaakeTes, msoflio pirvelobas saTanadod Sexvdnen da Rirseulad iasparezes. saboloo jamS,i miviReT mravalwliani Sromis Sedegi. imedia, iaponiaSi saqarTvelo kidev ufro warmatebulad iasparezebs da gulSematkivrebi jgufSi ara mesame adgilis, aramed meoTxedfinalis sagzuris molodinSi iqnebian. qarTvel ers imedi qveynis mTavrobis, ragbis kavSiris da qarTveli moragbeebis erToblivi fasdaudebeli Sromis Sedegad unda gaumarTldes. giorgi balaxaZe

tradiciulad: Sedegis gareSe, momavlis imediT... miuxedavad imisa, rom saqarTvelos respublikam damoukidebloba 1991 wels daibruna, qveynis safexburTo nakrebma oficialur turnirSi Cabma pirvelad mxolod 1996 wlis evropis Cempionatis SesarCevisas SeZlo. mas Semdeg Cvenma nakrebma ukve evropis Cempionatis 6 da msoflio Cempionatis 5, sakvalifikacio etapze iaspareza. 11-ve SemTxvevaSi “jvarosnebi” turniris ZiriTadi etapis miRma rCebodnen. pozitivis kuTxiT imis aRniSvna SeiZleba, rom am wlebis manZilze, Cven Zlier “saxlis gundad” CamovyalibdiT da TbilisSi iseTi metoqeebi dagvimarcxebia, rogorebic poloneTis, xorvatiis da Sotlandiis Zlieri nakrebebia, safrangeTis erovnul nakrebTan frec, uTuod Cvens aqtivSi unda Caiweros. did turnirze moxvedris ukanaskneli mcdeloba, safrangeTSi gasamarTi evro2016-s SesarCevi iyo, sadac saqarTvelos nakrebi D jgufSi germaniasTan, poloneTTan, irlandiasTan, SotlandiasTan da gibraltarTan erTad asparezobda. gibraltars, romelic gaTamaSebis debiutanti iyo yvela metoqem gasvlazec da saxlSic orive TamaSi mougo, boloswina me-5 adgili ki Cven gvergo. qarTvelTaTvis, ganvlil ciklSi mTavari naTeli wertili TbilisSi 2015 wlis 4 seqtembers gamarTuli matCi iyo, rodesac Sotlandielebi 1-0 davamarcxeT da evropis Cempionatze

18 horizonti

moxvedris Sansebsac sabolood gamovasalmeT. simpaTia daimsaxura erovnuli gundis TamaSma germaniasTan orive wagebul matCSic, sadac moqmed msoflio Cempionebs gamarTuli fexburTi davupirispireT. Cveni nakrebisTvis cikli 2 etapad gaiyo, sawyis matCebSi gunds Temur qecbaia xelmZRvanelobda, poloneTTan saxlSi gancdili 0:4-s Semdeg, gundi kaxaber cxadaZem Caibara. cxadaZis mosvla erTmniSvnelovnad daetyo nakrebs da pirvel rigSi mis saTamaSo stils, “jvarosnebi” axla

sa, dabrundnen is fexburTelebic romlebic wina mwvrTnelTan piradi konfliqtis gamo ar TamaSobdnen nakrebSi. cxadaZis aqtivSi unda SevitanoT gamarjvebebi gibraltarTan da SotlandiasTan. ukanasknel turSi gasvlaze minimaluri angariSiT marcxi msoflios moqmed Cempion germaniis nakrebTanac sulac ar aris saTakilo saqme. gamoCnda rom TamaSi nebismier metoqesTan SeiZleba. win safrangeTSi Casatarebeli evropis Cempionatia, romelic tradiciulad Cvens gareSe Caivlis. Tumca axali formaciis nakrebis Semyure, gaCnda imedi, rom 2018 wlis msoflios Cempionatis SesarCevisTvis, romelSic Cven SedarebiT iol jgufSi: uelsis,avstriis,serbeTis,irlandiis da moldovis nakrebebTan movxvdiT, moxdeba iseTi gundis Camoyalibeba, bevrad Semtev fexburTs TamaSoben, romelic SeZlebs da ibrZolebs fiigrZnoba rom moedanze 11 kaci konk- nalur etapze moxvedrisTvis. axali retuli davalebiTaa gamosuli da Taobis perspeqtiul fexburTelebSi mwvrTnelis miTiTebebis zedmiwev- ki gamoCndeba qarizmatuli lideri, niT kargad Sesrulebas cdilobs. romelic waruZRveba qveyanas didi Seicvala saTamaSo sistemac da is gamarjvebebisken da Cvens damou4-2-3-1-s nacvlad, 3-5-2 gaxda, ramac kideblobis manZilze pirvelad, gamoiwvia frTis mcvelebis Seteva- msoflio Cempionatze viTamaSebT. Si CarTuloba da gazarda fexbur- saqarTvelo elodeba. Telebis raodenoba centrSi, risi meSveobiTac kontrieriSebis warmarTva, ufro martivad mimdinareobs. gundSi gamoCdnen axali da daviwyebuli saxeebic, garda debiutantebialeqsandre kalmaxeliZe


13 oqtomberi

Tavisufali sivrce

dRiurebi okupirebuli afxazeTidan yovel wels afxazeTSi visveneb. zafxulidan zafxulamde bevri ram icvleba soxumSi , magram warsuls veraferi Secvlis, omamdel cxovrebas veravin daabrunebs ukan. me vwer. miyvars wera. yoveli es dRe, am dRiurSi aRwerili, CemTvis Zvirfasi da mniSvnelovania, magram ufro mTavari, yvelaze mTavari isaa icode, Tu ratom wer? ratom vwer maincdamainc afxazeTze? – is Cemi nawilia. me omi ar minaxavs, me mas vgraZnob. vgrZnob yovelTvis,roca afxazeTze vfiqrob. me afxazeTSi unda davbadebuliyavi, iq unda gametarebina bavSvoba , iq unda meTamaSa udardelad da arasdros unda mcodnoda, ras niSnavs iyo devnili. me omi ar minaxavs, me mas vgrZnob. vgrZnob yovelTvis, roca soxumSi Cavdivar da rusulad miwevs saubari, qarTulad xom ar SeiZleba. ... da gana rame, ubralod Cemi TvaliT danaxuli afxazeTi dainaxeT, dRevandeli afxazeTi.

09.07.15 dRes Camovedi soxumSi. yovel zafxuls davdivar, ukve 8 welia. bebia-babua myavs aq. marTalia, mgzavroba Tbilisidan soxumamde Zalian rTuli da damRlelia,magram aqauri haeri, zRva,klimati Rirs amad. 5-6 saaTiani mgzavroba Tbilisidan zugdidamde. zugdididan ki manqaniT 15 wuTis savalze aris "sazRvari"... "sazRvari" afxazeTTan. es 15 wuTi manqanaSi CemTvis yovel jerze gansakuTrebiT emociuria. 15 wuTia saWiro saqarTvelodan afxazeTSi rom moxvde,TiTqos erTi qveynidan meoreSi, TiTqos afxazeTi sxvaa, saqarTvelo ki - sxva. magram CemTvis - ara. vera. afxazeTi Cemi miwaa - mamaCemis,dedaCemis,Cemi bebia-babuis miwa. aq maTi saxlebia, romlebic aTwleulebs iTvlis. aq maTi bavSvobaa, axalgazrdoba da mogonebebia. afxazeTi Cemi miwaa. miwa,romelic miyvars da sadac yovelTvis davbrundebi. Tbilisi ki - Cemi yvelaferi danarCeni. TbilisSi davibade,gavizarde,skola iq davamTavre, pirveli megobrebi TbilisSi gaviCine da universitetSic iq vswavlob. me 12 wlamde afxazeTTan mxolod mSoblebis mogoneba da monayoli makavSirebda. am yvelaferze mafiqrebs es 15 wuTi "sazRvramde". miCens uamrav kiTxvas, wlidan wlamde ki araferi icvleba. kilometriani xidi engurze CemTvis isev simbolur manZilad rCeba erTian da danawevrebul saqarTvelos Soris. me am xidiT saqarTvelodan afxazeTSi gadavdivar. Cemi saqarTvelodan Cems afxazeTSi. xidze yovelTvis dgas cxenSebmuli transporti,romelsac mgzavrebi erTi bolodan meoreze gadahyavs. mgzavroba SarSandelTan SedarebiT gaZvirda,orjer. 2 lari Rirs da kidev 2 lari bargisTvis. 1 kilometri cxenisTvis ra manZilia?! magram am dauZlurebul cxens 10-15 wuTi mainc sWirdeba xidis gasavlelad. es dro srulebiT sakmarisia,rom saSualo statistikurma megrelma nebismieri adamiani aalaparakos. am gzaze umetesad megrelebi mxvdebian . dResac 2 megrel qalTan, erT ucxoel turistTan da baliT movaWre kacTan erTad vimgzavre, romelsac 30-40 yuTi bali mihqonda afxazeTSi. qalebma maleve gaabes saubari megrulad, jer, ra Tqma unda, politikiT daiwyes , mere turistis Camosvlis savaraudo miznebs arCevdnen, romelic marTlac TvalSisacemad warmosadegad gamoiyureboda Cveulebrivi damsveneblisTvis. bolos,roca Cems garegnobasa da erovnebaze daiwyes mkiTxaoba, imaSi Rrmad darwmunebulebs,rom megruli sul ar mesmoda, megruladve vupasuxe. ar elodnen. gaocdnen. gamiRimes. gauxardaT, megreli rom aRmovCndi. erT-erTma bali SemomTavaza, romelsac mTeli gza siamovnebiT agemovnebda, da aramarto me, Tavis Tanamosaubres, ucnaur turists da TviTon am balis patronsac ki gaumaspinZlda. amasaobaSi, xidis bolosac miuaxlovda Cveni cxeni. CamovediT. CemTvis iqauroba nacnobia. araferi Secvlila. pirvel "sasazRvro" jixurSi afxazi mesazRvre amowmebs pasports da saSvs. aq yovelTvis rigia. naxevari saaTi mainc miwevs lodini, Semdeg CemTvis gankuTvnil biliks mivuyvebi rusebis "sasazRvro" punqtamde. iqac rigia. erTi moxuci kaci urigod gavatareT. periodulad gviaxlovdeboda rusi jariskaci, gvaTvalierebda, bavSvian qalebs win uSvebda. 10-15 wuTis Semdeg saavtomobilo bilikze gamoCnda avtobusi, Cven axlos gaCerda, iqidan 15-20 kaci Camovida. rusi jariskaci SemouZRva maT da rigSi Cven win dadgnen. isini engurhesze momuSaveni iyvnen da ra Tqma unda, urigod gavatareT. daaxloebiT 40 wuTSi Cemi rigi dadga. rusma mesazRvrem, romelic daburuli fanjridan makvirdeboda, afxazeTSi gadasvlis mizezi mkiTxa. "bebiasTan mivdivar, dasasveneblad" - vupasuxe me. damibruna pasporti da mec swrafi nabijiT gavagrZele gza. iq xuTiode metrSi Cemebi, babuas Zma da misi coli manqaniT melodebodnen. CavsxediT da wavediT soxumisken, romelTanac kidev 2 saaTis manZili maSorebda da mouTmenlad meloda bebia.

10.07.15 guSin Zalian daRlili Camovedi. Tbilisidan soxumamde ramdenime saxis transportiT miwevs mgzavroba. aq ki, soxumis centrSi, zRvispira adgilas Cemi wili sixaruli melodeba. Cemi bebia-babuas bina, 12 wlidan mSobliurad rom meqca, wels sxvanairad melodeba. erTi welia ukve am binaSi bebia marto mxvdeba. 2014 wels babua gardamecvala. samyaro egoistia. roca adamiani kvdeba,roca misi fiqrebi, gancdebi, gegmebi da survilebi qreba, qreba ise, TiTqos arc arasdros yofila, samyaro mainc agrZelebs arsebobas. amis gaazreba mtkivneulia, miReba ki - Zalian rTuli. Cemi babua aRar aris am samyaroSi, magram cocxalia Cems mogonebebSi, fiqrebSi, gulSi. masTan erTad Cemi patara nawilic davkarge. es yovelTvis asea, roca axlobel adamians kargav, masTan erTad Seni patara nawilic kvdeba. es patara nawili misi grZnobebi da mogonebebia Senze. mTeli wlis unaxav SviliSvils bebia sagangebod mxvdeba. maxvedrebs Cems sayvarel forToxlis namcxvars da saerTod yvelafers, rac miyvars. vsaubrobT saRamomde, saRamos ki zRvaze mivdivarT. zRva yovelTvis mWirdeba, yovelTvis menatreba. SemiZlia mTeli dRe vicuravo. curvis dros yvelaferi maviwydeba. ase Tavdaviwyebulma guSin Sors gavcure. ukan mxolod maSin movixede, roca bebias Zaxili saeWvod xmadabla momesma. imdenad Sors gamicuravs, rom xma TiTqmis ver mwvdeboda. ra Tqma unda, Semdegi 2 dRe zRvaze aRar wavsulvarT.

19.07.15 guSin mZime dRe gvqonda.babuas umcrosi Zma, swored is, vinc yovel wels "sazRvarTan" saaTobiT melodeba da fsoudan soxumamde movyavar, saavadmyofoSi insultis diagnoziT daawvines. 73 wlisaa. janmrTelobas arasdros uCioda. RamiT Tavis Zlierma tkivilma Seawuxa da saswrafo gamoiZaxes. ramdenime xnis Semdeg mosulma eqimma swori diagnozi ver dasva da insults damamSvideblis doziT "umkurnala". pacients CaeZina. eqimi Secda. sisxldena tvinSi mTeli Rame grZeldeboda. saavadmyofoSi diliT gadaiyvanes, naTesavis manqaniT. naTesavis manqaniT imitom,rom sagzao avariis gamo ar gvyavs am momentisTvis Tavisufali reanomobili da Tqveni "xodiT" modiTo - gvipasuxes saavadmyofodan, roca ukve mesamed vcdilobdiT saswrafos gamoZaxebas. gadaviyvaneT. gzaSi ugonod iyo. tvinSi sisxldena grZeldeboda. gagrZeleba ix. me-20 gverdze

horizonti 19


13 oqtomberi

Tavisufali sivrce 20.07.15 dRes yvelani saavadmyofoSi viyaviT. operacia unda gaukeTdes, Tumca afxazeTSi aseT operaciebs ar akeTeben Turme. gvirCies ruseTSi gadagveyvana. ruseTis romelime did qalaqamde manZili didia, soWi vifiqreT, Tumca medicina arc iq "yvavis". operacia unda gakeTdes, rac SeiZleba swrafad da saimedo xeliT. iq, saavadmyofoSi ojaxis wevrebi,naTesavebi,axloblebi mTeli Rame viyaviT. vcdilobdiT saukeTeso gamosavlis mofiqrebas. gvian RamiT me da bebia wamovediT saxlSi. saxlSic mxolod amas ganvixilavdiT, ra Tqma unda. bolos saqarTveloze vifiqreT. aseT operaciebs saqarTveloSi akeTeben, Tan Zalian kargad. maSinve davureke rusiko mamidas zugdidSi. eqimia. rogorc misi pacientebisgan gamigonia, ara marto mkurnalobiT, sityviT da siTboTi gvarCenso. ar gamkvirvebia. aseTia Cemi ruso. mamidas iSviaTad vuwodeb, Soreulad meCveneba es sityva. ruso ki - CemTvis metad axlobelia. sxvanairad vendobi mas. mipasuxa. yvelaferi movuyevi. vkiTxe, keTdeba Tu ara aseTi operaciebi saqarTveloSi, ramdenad usafrTxod keTdeba, gaukeTeben Tu ara operacias pacients afxazeTidan. rusom yvelaferi amixsna. movifiqreT, rom quTaisSi gadagveyvana, iq gamorCeuli specialistebi arian, operacia ki - rogorc afxazs, sruliad ufasod gaukeTdeboda. mTavari axla pacientis mdgomareoba iyo, SeiZleboda Tu ara misi transportireba. davreke saavadmyofoSi. yvelaferi avuxseni ojaxis wevrebs da vkiTxe iyvnen Tu ara Tanaxma quTaisSi gadayvanaze. ra Tqma unda , - diax. roca saqme Seni mamis, qmris, babuis sicocxles exeba, politikuri Sexedulebebi barierul funqcias kargavs. rCeboda mxolod ori kiTxva: pirveli - gaatarebdnen Tu ara saoperacio pacients "sazRvarze" saSvis, dabrkolebebis da drois kargvis gareSe da meore - aris Tu ara pacienti im mdgomareobaSi, rom usafrTxod gadaviyvanoT soxumidan quTaisis saavadmyofoSi? rusos vurekav isev. miTxra, - "aseTi pacientis transportireba reanomobilis garda sxva manqaniT ar SeiZleba, amitom saavadmyofodan, sadac axla imyofeba, reanomobiliTve unda miiyvanon saberios saswrafo daxmarebis punqtSi (sofelia "sazRvarTan"axlos), iqidan jer saberios saswrafo izrunebs avadmyofis usafrTxo gadayvanaze ,,sazRvris"meore mxares, Semdeg ki- quTaisidan gamogzavnili reanomobili." maSinve davureke ojaxis wevrebs saavadmyofoSi. Zalian gauxardaT. ar elodnen ase Tu mogvardeboda yvelaferi. me ki - vicodi, rom Cemi rusos imedi unda mqonoda. im Rames SedarebiT mSvidad meZina... ukeTesi xvalis imediT.

21.07.15 diliT Zalian adre wavediT saavadmyofoSi. velodebodiT mkurnal eqims, romelic rusosTan unda dagvekavSirebina telefoniT. ruso Cem zars elodeboda. roca eqimi movida, avuxseniT yvelaferi, kabinetSi Segviyvana. ramdenime wuTSi pacientis istorias ukiTxavda rusos. Tu mdgomareoba stabiluri darCeboda, SeiZleboda misi gadayvana. "sazRvarze" ukve gvelodeboda reanomobili, quTaisSi ki - specialurad gamoyofili palata da eqimebis brigada. axla mxolod mTavar eqims velodebodiT. ramdenime wuTSi mdgomareoba mkveTrad gauaresda. - pacienti mgzavrobas ver gadaitans, - gviTxra mTavarma eqimma. saSinelebaa, roca daxmareba ginda da verafriT exmarebi, roca medicina pirdapiri mniSvnelobiT uZluria, roca eqimis imedi ar gaqvs, eqims ki profesionaliszmi aklia. +es yvelaferi dRevandel afxazeTSi. 24.07.15 dRes babuas wlisTavia. mis saflavze wavediT. Tavis sofel kindRSi sagvareulo sasaflaozea dakrZaluli. dRes yvelaze metad gaviazre, rom verasdros ver gavakeTeb arCevans saqarTvelo-afxazeTs Soris. vercerTs ver mivatoveb da vercerTs ver uarvyof. an rogor unda avirCio romelime erTi, roca aq afxazeTSi erTi babua myavs dakrZaluli, TbilisSi ki - meore babua. romlis saflavi daviviwyo? mivatovo? romeli aRar unda gavixseno ?an ratom ? me ver avirCev romelime erTs . ar SemiZlia. me da kidev Zalian bevri Cemnairi aris kvanZi, jaWvi. yvelaze mWidro da Zlieri saqarTvelo-afxazeTs Soris. Cven verasdros vityviT uars romelime maTganze. me da kidev Zalian bevri Cemnairi varT momavali. Cven varT xidi, romelic samudamod akavSirebs afxazeTs saqarTvelosTan da saqarTvelos afxazeTTan.

Tamar Cikvatia

mTavari redaqtori: salome Caduneli

koreqtorebi: gvanca gavaSeli TamTa CxaiZe

nomris redaqtori: gvanca deviZe xelmZRvaneli: teqnikuri redaqtori: mariam jinjixaZe damkabadonebeli: nikoloz Todua stilistebi: natalia jalaRonia qeTi goguaZe

20 horizonti

asocirebuli profesori maia toraZe

horizonti mis.: WavWavaZis 8 tel.: 557 12 00 44


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.