Stary park w nowej szacie - Ogród Krasińskich w Warszawie, BARBARA KRAUS-GALIŃSKA (ABIES)

„PARK W MIEŚCIE” - wielofunkcyjna przestrzeń publiczna

„Stary park w nowej szacie…”

Kaskada wodna w Ogrodzie Krasińskich, akwarela, Marta Rzępała.

Ogród Krasińskich

I Nagroda w Konkursie na projekt modernizacji – rewaloryzacji Ogrodu Krasińskich w Warszawie Architektura krajobrazu arch. kraj. Barbara Kraus-Galińska, arch.; arch. kraj. Joanna Ways, arch. kraj. Magdalena Wnęk, arch. kraj. Katarzyna Jarosz, arch. kraj. Marta Rzępała Architektura: Pracownia Piotr Hardecki Architekt arch. Piotr Hardecki, arch. Marta Czarnomska-Siecke Współpraca: arch. kraj. Anna Kosieradzka, studentka Klaudia Jastrzębska

Plan prezentacji 1.

2.

3.

4.

5.

Trochę historii Ogrodu Krasińskich Dzisiaj Konsultacje (i ataki) społeczne Projekt konkursowy (marzenia) Prace projektowe w toku…

Lokalizacja Ogrodu Krasińskich

•

Ogród Krasińskich zlokalizowany jest w dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy, pomiędzy historycznymi obszarami Placu Bankowego i zachodnią granicą Starego Miasta.

Lokalizacja Ogrodu na tle miasta Warszawy.

Granica Ogrodu źródło: http://maps.google.pl/

„PARK W MIEŚCIE” - wielofunkcyjna przestrzeń publiczna

Ogród Krasińskich

1. Trochę historii Ogrodu Krasińskich

Lata 1687 – 1689 budowa Pałacu Krasińskich

• Około 1677 roku wojewoda płocki Jan Dobrogost Krasiński zakupił od rodziny Gizów parcelę na której powstała najokazalsza rezydencja magnacka w Warszawie.

• Pałac stanął na pierwszej części terenu jego twórcą był Tylman z Gameren, najznamienitszy architekt baroku, działający w Polsce.

Zygmunt Vogel, Widok placu w 1785 r., akwarela.

Lata 1683-1717 ogród prywatny Jana D. Krasińskiego

• Założenie pałacowo – ogrodowe rezydencji Krasińskich, z układem trójpromiennych alei, zamkniętym ozdobnym murowanym ogrodzeniem, z okazałą trójprzęsłową bramą na osi z roku 1691.

• Brama przetrwała do dziś.

Plan rezydencji Jana Dobrogosta Krasińskiego, z 1693 roku

1768 – Otwarcie ogrodu dla publiczności

• Adaptacja magnackiej rezydencji na siedzibę nowo powołanej Komisji Skarbu Koronnego w 1765r. zainicjowała przekształcenia terenu dawnego dziedzińca pałacowego w reprezentacyjny plac publiczny.

• Ogród pałacowy przekazany został w 1768 roku jako dar króla dla Warszawy i w całości udostępniony publiczności.

Plan rekonstrukcji wg planu Hiża z 1772 r.,opracował Gerard Ciołek 1955 r.

Lata 1790-1891 ogród publiczny w czasach Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego • W 1815 r. Pałac Rzeczypospolitej został siedzibą Sądu Najwyższej Instancji • W tym samym czasie na miejscu rozebranego muru wokół ogrodu powstało ażurowe ogrodzenie z żelaznych prętów.

Fragment planu Warszawy wymierzonego przez oficerów Korpusu Inżynierów w latach 1818 i 1819

Przebudowa założenia barokowego na ogród naturalistyczny wg projektu F. Szaniora

Układ dróg projektowany przez Szaniora naniesiony na barokową kompozycję Ogrodu Krasińskich

Ogród Franciszka Szaniora • Na przełomie XIX/XX w. nastąpiły znaczące zmiany w układzie kompozycyjnym Ogrodu Krasińskich, który w latach 1891-1895 został przekształcony na park naturalistyczny na podstawie projektu Franciszka Szaniora. Przebudowa obejmowała również część dawnego dziedzińca pałacowego, przekształconego w plac miejski.

Plan według projektu Franciszka Szaniora

Brama na głównej osi widokowej na pałac

Brama do ogrodu od strony ul. Nalewki (ob. Bohaterów Getta) ok. 1930r fot. Zdzisław Marcinkowski

Historyczne formy ogrodowe • Dekoracyjny parter na głównej osi stanowił centralny punkt reprezentacyjnego wnętrza przypałacowego. Pierwotnie w projekcie Szaniora ukształtowany został w formie wgłębnika, • W latach 20-30 tych XX wieku kompozycja dekoracji kwiatowych parteru została przekształcona.

Kwietnik wokół fontanny przed ogrodową elewacją pałacu oraz parter na osi pałacu, lata 20-te XX w.

Lokalizacja altany widokowej

Plan wg F. Szaniora z 1893r.

Ogr贸d na fragmencie Planu Warszawy Lindleya, 1897 r.

II wojna światowa

• Ogród Krasińskich w czasie drugiej wojny światowej był zapleczem walk toczących się w tej części miasta.

• We wrześniu 1939 r.

Wojsko Polskie broniące Pałacu Krasińskich miało swoją bazę na terenie parku.

Fragment zdjęcia lotniczego Śródmieścia Północnego ze Starym Miastem. Bildarchiv Foto Marburg 1944 r.

Getto warszawskie

W latach 1940-1943 Niemcy wytyczyli granicę Getta po drugiej stronie ulicy Świętojerskiej.

Prawdopodobnie podczas budowy muru Getta rozebrane zostało historyczne ogrodzenie Ogrodu Krasińskich od strony Nalewek i ul. Świętojerskiej.

Na wysokości pagórka widokowego był szlaban wjazdu na teren Getta

Brama wjazdowa na teren Getta od strony ul. Nalewki, 1940-43 r.

Getto warszawskie

• Warszawskie Getto, zrównane z ziemią przez Niemców zgodnie z rozkazem Adolfa Hitlera - po stłumieniu powstania w Getcie Warszawskim w 1943.

• Widok na stronę północno-zachodnią, z lewej Ogród Krasińskich i ulica Świętojerska, zdjęcie zrobione w 1945

źródło: http://fotopolska.eu/10939,foto.html

Zniszczenia wojenne • Po upadku Powstania Warszawskiego nastąpiły ogromne zniszczenia zabudowy w rejonie Placu Krasińskich, ulic Długiej i Nalewki.

• Bombardowanie całkowicie zniszczyło Pasaż Simonsa, grzebiąc w ruinach ponad 380 żołnierzy Batalionu Chrobry I.

Fotoplan Miasta st. Warszawy, czerwiec 1945 r.

Zniszczenia wojenne

Ruiny pałacu i kamienic na granicy Ogrodu Krasińskich, ok.1946 r., Fot. Z. Siemaszko

Ruiny Pałacu Krasińskich

Elewacja ogrodowa pałacu w ruinie, 1946 r., Fot. Pecherski

Porządkowanie po zniszczeniach wojennych i rozbudowa parku (lata 1945-1958) •

•

W okresie powojennym nastąpiło stopniowe poszerzenie terenu parku Krasińskich w stronę północną co miało stworzyć cenny rezerwuar zieleni dla mieszkańców miasta.

Na początku lat 50-tych włączono do parku tereny od strony zachodniej pomiędzy ul.

Bohaterów Getta i Al. Andersa oraz tereny od strony południowej - po zniszczonej zabudowie ulicy Długiej

Część historyczna wpisana do rejestru zabytków – 4,6ha Obecna granica parku z terenami przyłączonymi po wojnie – 5,9ha Mapa satelitarna Ogrodu Krasińskich; źródło: http://maps.google.pl/

Porządkowanie po zniszczeniach wojennych i rozbudowa parku (lata 1945-1958) • Tereny te zostały scalone i urządzone wspólnie jako powojenna część parku • Nowy układ dróg w stylu kaligraficznym płynnie łączy się z obwodnicą Szaniora.

Zaprojektowany został przez prof. Longina Majdeckiego

Widok Ogrodu Krasinskich 1968 r., Fot: Z. Siemaszko

Stan zachowania bramy po wojnie

Brama do Ogrodu Krasińskich, 1950 r. Fot. T. Jankowski

Powojenna przebudowa stawu

Staw, lata 50-te

Oś widokowa ze stawem dawniej i dziś

Staw w Ogrodzie Krasińskich, 1951r, J. Bułhak

Staw w ogrodzie Krasińskich stan z 2011r.

„PARK W MIEŚCIE” - wielofunkcyjna przestrzeń publiczna

2. DZISIAJ

Ogród Krasińskich

Dzisiaj - otoczenie Ogrodu Krasińskich, strefa buforowa, miejsca pamięci

Stan istniejący Ogrodu Krasińskich na ortofotomapie Warszawy z 2005r

Ul. Nalewki – dzisiejsza ul. Bohaterów Getta

zachowane tory tramwajowe

Głaz – pomnik Powstania Listopadowego

Głaz wzdłuż ścieżki przy Alei Andersa – bezpośrednie sąsiedztwo parku, ustawiony w latach 20-tych XXw.

Pomnik poświęcony bohaterom Bitwy Monte Cassino

Pomnik na skwerze między ul. Bohaterów Getta i Aleją Andersa – bezpośrednie sąsiedztwo parku

Tablica oraz ślad w nawierzchni upamietniający mur Getta

Ślad w nawierzchni upamiętniający dawny przebieg muru Getta Warszawskiego z lat 1940-1943

Krzyż upamiętniający żołnierzy Batalionu „Chrobry I”

Krzyż upamiętniający żołnierzy Batalionu „Chrobry I”, którzy zginęli w płn. skrzydle Pasażu Simonsa

Dzisiaj - otoczenie Ogrodu Krasińskich, ul. Długa i pl. Krasińskich

Stan istniejący Ogrodu Krasińskich na ortofotomapie Warszawy z 2005r

Plac Krasińskich

Elewacja budynków Sądu Najwyższego

Plac Krasińskich

Widok z placu na Katedrę Polową Wojska Polskiego i Stare Miasto

Dzisiaj – oś główna Ogrodu Krasińskich

Stan istniejący Ogrodu Krasińskich na ortofotomapie Warszawy z 2005r

Zabytkowa brama Ogrodu

Brama wejściowa od strony zachodniej

Zasłonięta oś widokowa na Pałac Krasińskich

Parter ogrodowy

Ogrodowa elewacja Pałacu Krasińskich - zimą

Parter ogrodowy

Ogrodowa elewacja Pałacu Krasińskich

Fontanna z wyasfaltowanym placem

Nieczynna fontanna przed ogrodową elewacją Pałacu Krasińskich

Dzisiaj – układ wodny

Stan istniejący Ogrodu Krasińskich na ortofotomapie Warszawy z 2005r

Staw oraz strumień

Staw oraz strumień w Ogrodzie Krasińskich

Staw

Staw w Ogrodzie Krasińskich – widok od strony północno wschodniej

Staw

Staw w Ogrodzie Krasińskich – widok od strony południowo - zachodniej

Kaskada

Kaskada zasilająca strumień parkowy w Ogrodzie Krasińskich

Plac zabaw w części historycznej

Plac zabaw dla dzieci młodszych w miejscu placu historycznego

Dzisiaj – wydzielone działki - Pałac Krasińskich, schron Stefana Starzyńskiego

Stan istniejący Ogrodu Krasińskich na ortofotomapie Warszawy z 2005r

Schron Stefana Starzyńskiego

Schron Stefana Starzyńskiego w południowej części Ogrodu – Archiwum Miasta Warszawy

Inne problemy w Ogrodzie

Zacieniony i zaniedbany teren dawnego ogrodu Pałacu Pod Czterema Wiatrami

Inne problemy w Ogrodzie zacienienie parku

Południowa część parku – na obszarze przyłączonym po wojnie

Inne problemy w Ogrodzie zacienienie parku

Południowa część parku – widok na ulicę Barokową

Inne problemy w Ogrodzie nawierzchnie alejek

Nawierzchnia z płyt betonowych – w części współczesnej parku

Inne problemy w Ogrodzie nawierzchnie alejek

Nawierzchnia asfaltowa – w części historycznej Ogrodu Krasińskich

„PARK W MIEŚCIE” - wielofunkcyjna przestrzeń publiczna

Ogród Krasińskich

3. Konsultacje społeczne • •

W marcu 2011 roku odbyła się pierwsza edycja konsultacji społecznych w celu opracowania wytycznych do rewaloryzacji Ogrodu Krasińskich.

Po rozstrzygnięciu konkursu we wrześniu 2011 w ramach dyskusji pokonkursowej zbierano dalsze opinie nt zaproponowanych rozwiązań

„PARK W MIEŚCIE” - wielofunkcyjna przestrzeń publiczna

4. Projekt konkursowy

Ogród Krasińskich

Lokalizacja i układ komunikacyjny

Relacja z terenami sąsiadującymi

Układ funkcjonalno - programowy

Osie widokowe oraz kompozycja funkcjonalno przestrzenna

Plan zagospodarowania terenu – główne założenia kompozycyjne

Część historyczna - lokalizacja zabytkowej bramy na osi głównej

Część historyczna – brama oraz plac wejściowy od strony ulicy Bohaterów Getta

Brama wejściowa Brama wejściowa

Wizualizacja barokowej bramy oraz placu wejściowego od strony ulicy Bohaterów Getta

Część historyczna - lokalizacja parteru dywanowego

Część historyczna - parter dywanowy

Parter dywanowy

Widok i przekrój przez gazon kwiatowy z fontanną

Część historyczna – lokalizacja stawu, kaskady i strumienia

Część historyczna – staw, strumień i kaskada

Kaskada, strumień i staw Polana rekreacyjna (we współczesnej części Ogrodu)

•

Odtworzenie naturalistycznego charakteru

Wizualizacja stawu, strumienia i kaskady

Część historyczna – lokalizacja altany widokowej

Część historyczna – altana widokowa

Altana widokowa Rekonstrukcja historycznej altany widokowej

•

Układ wejść i lokalizacja altany zastały odtworzone zgodnie z pierwotnym projektem Franciszka Szaniora. Altana nawiązuje kształtem bryły do tego typu historycznych obiektów.

Wizualizacja altany widokowej

Altana widokowa •

Altana została zaprojektowana na rzucie kwadratu z dwoma gankami wejściowymi zgodnie z obrysem widocznym na planie Lidleya.

Przekroje oraz rzut altany widokowej, arch. kraj. Joanna Ways

Część historyczna - lokalizacja placu zabaw dla dzieci młodszych

Część historyczna – plac zabaw dla dzieci młodszych

Plac zabaw dla dzieci młodszych

Karuzela

Przekrój placu zabaw

Rzeźbione bujaki firmy SIK – Holz na placu zabaw dla dzieci młodszych

Plan zagospodarowania - część współczesna

Część współczesna – lokalizacja Ogrodu Kwaterowego przy Pałacu Radziwiłłowej

Część współczesna – Ogród Kwaterowy przy Pałacu Radziwiłłowej

Część współczesna - lokalizacja placu zabaw dla dzieci starszych

Część współczesna – plac zabaw dla dzieci starszych

Plac zabaw dla dzieci starszych

Urządzenia zabawowe firmy Kaiser & Kühne

Plac zabaw

Część współczesna - lokalizacja alei na przedłużeniu ul. Barokowej

Aleja spacerowa

Aleja część na przedłużeniu ulicyna Barokowej Południowa parku – widok ulicę Barokową

Aleja spacerowa Polana rekreacyjna (we współczesnej części Ogrodu)

Aleja rekreacyjna, na odcinku od ul. Barokowej do bramy wychodzącej na Arsenał. Zaprojektowana w technologii TerraWay, twardej, gładkiej nawierzchni umożliwiającej jazdę na rolkach i rowerach, zbliżonej wyglądem do naw. żwirowej

Aleja do jazdy na rowerze i rolkach na przedłużeniu ulicy Barokowej

Część współczesna – lokalizacja ogrodu na terenie dawnego Instytutu Wód Mineralnych

Część współczesna – Ogród parterowy na terenie dawnego Instytutu Wód Mineralnych

Część współczesna – lokalizacja placów do gier terenowych

Place do gier

Place do gier terenowych np.: boule, szachy i stoliki do gier planszowych

Część współczesna – lokalizacja pawilonu wystawowego z kawiarnią

Część współczesna - pawilon

Projekt pawilonu – adaptacja Schronu Starzyńskiego

Projekt zagospodarowania terenu, rzut parteru

Rzut kondygnacji podziemnej

Projekt pawilonu – adaptacja Schronu Starzyńskiego

Wizualizacja - widok ogólny

Wizualizacja sali wystawowej

Plan zagospodarowania terenu – część współczesna – strefa buforowa

Część współczesna – ogród przed Arsenałem oraz pomniki

Część współczesna – lokalizacja polany rekreacyjnej oraz strefy z urządzeniami fitness

Część współczesna – polana rekreacyjna

Polana rekreacyjna

SĹ‚oneczna polana

Polana rekreacyjna

UrzÄ…dzenia fitness firmy HAGS

Meble parkowe – zasady doboru latarnia

IstniejÄ…ca latarnia

Proponowana latarnia

Meble parkowe – zasady doboru ławki

Szkic z projektu konkursowego - proponowana ławka, część historyczna

Zalecenia konserwatorskie dotyczące ławki

Szkic z projektu konkursowego - proponowana ławka, część współczesna

Meble parkowe – zasady doboru kosz na śmieci

Zdjęcie archiwalne z 1938r.

Szkic z projektu konkursowego

Proponowany kosz

Meble parkowe - kopia niskie ogrodzenie wokół trawnika i parteru

Zdjęcie archiwalne z lat 30 XX wieku

Proponowane rozwiązanie

„PARK W MIEŚCIE” - wielofunkcyjna przestrzeń publiczna

5. Prace projektowe w toku

Ogród Krasińskich

Wstęp do prac projektowych – dogłębne studia w terenie

Wersja budowlana planu zagospodarowania terenu – zmiany strefy wejściowej

Ogrodzenie parku

Ogrodzenie parku

historyczne

historyzujące

współczesne

istniejące

Rekonstrukcja zabytkowej bramy i ogrodzenia - analiza archiwalnych zdjęć

Widok od strony dawnej ulicy Nalewki, fot. Jaworski stan z 1922r.

Widok od strony Placu Krasińskich fot. Poddębski, stan z 1939r.

Rekonstrukcja zabytkowej bramy i ogrodzenia - analiza archiwalnych zdjęć

Zachowany fragment oryginalnego ogrodzenia

Szczyt bramy stan z 1939r.

Rekonstrukcja zabytkowej bramy i ogrodzenia

Uszkodzenia bramy i ogrodzenia w Ogrodzie Krasińskich stan z października 2011r.

Rekonstrukcja zabytkowej bramy i ogrodzenia Cztery boniowane filary barokowej bramy, z kamienną okładziną, zwieńczone głowicami i ustawionymi na szczytach wazami z kwiatonami.

Wizualizacja – barokowa brama wejściowa

Ogrodzenie części historycznej

Rekonstrukcja zabytkowej bramy i ogrodzenia

Projekt wykonawczy historycznej bramy

Kaskada – wytyczne konserwatorskie

Grota z kaskadÄ… w Parku Skaryszewskim

Kaskada - inspiracje

Kaskada w Windsor Great Park w Anglii XVIII / XIXw

Kaskada naturalna w Szklarskiej Porębie.

Kaskada

Propozycja ukształtowania kaskady

Kaskada

Propozycja technicznego ukształtowania kaskady

Balustrada mostka przy kaskadzie

Fragment Parku Skaryszewskiego - lata 40-te XXw, zdjęcie prywatne (źródło: Park Skaryszewski im. I. J. Paderewskiego w Warszawie, Studium kompozycyjnohistoryczne oraz wnioski konserwatorskie do projektu rewaloryzacji parku, Bibliografia, Ikonografia, B. Furmanik, I. Wildner-Nurek, KOBiDZ 2006-2008)

Park Skaryszewski w Warszawie, mostek kamienny, fot. udostępniona przez T. Grudnia (źródło: strona internetowa www.skaryszewski.pl)

Dziękuję za uwagę architekt krajobrazu Barbara Kraus – Galińska www.abies.waw.pl