khamdinhvietsu

Page 410

410

Khâm Định Việt Sử Thông Giám Cương Mục - Chính Biên - Quyển XVI 4. Phủng thánh quân; 5. Thời lôi quân; 6. Bảo ứng quân. 6).

Vệ quân năm đạo: Xem Lê Thái Tổ, năm Thuận Thiên thứ 1 (Chính biên XV, 5-

Đông Kinh: Tức Thăng Long. Xem Lý Thái Tổ, năm Thuận Thiên thứ 1 (Chính biên II, 10). 29).

Tân Bình: Tức Địa Lý. Xem Lý Thánh Tông, năm Thần Vũ thứ 1 (Chính biên III,

Thanh Hóa, Nghệ An, Thuận Hóa: Đều xem Lê Thánh Tông, năm Quang Thuận thứ 10 (Chính biên XXI, 16-17). Hạ lệnh cho con cháu về ngành đích của các quan văn võ từ lục phẩm trở lên được vào học ở Quốc Tử Giám. Nhà vua ra lệnh cho con cháu về ngành đích của trăm quan từ lục phẩm trở lên, ngoài những công việc đê điều và báo tin có động ở biên giới không được vin lệ xin miễn ra, còn tiền thuế thân và tạp dịch khác đều được tha cả. Hạng con cháu này đều được khai tên vào học trong Quốc Tử Giám để đợi bổ dụng. Nhà vua đến trường đua1, xem quần thần hội thề. Hồi đầu thời Lý, hằng năm, cứ đến tháng trọng xuân2, hội họp quần thần ăn thề ở đền thờ thần Đồng Cổ. Nhà Trần vẫn làm theo. Đến đời Hồ Quý Ly, vì có vụ Trần Khát Chân3, nên lễ minh thệ này mới phế bỏ. Đầu đời Lê, lễ này cũng bỏ qua, không nói tới. Đến đây, bọn Lê Sát mới xin với nhà vua, lập đàn thờ ở trường đua, khấn cáo với thần linh trên trời dưới đất, tập hợp trăm quan văn võ trong kinh đô và ngoài các đạo, cắt tiết ngựa bạch làm lễ ăn thề. Nhà vua tới xem. Lời phê4 - Lê Thái Tổ là bậc hiền triết sáng suốt, cẩn thận trong việc lựa chọn tôi hiền để giúp vua nhỏ, thế mà lại dùng bọn Lê Sát là những kẻ vô học, chẳng biết chính luật là gì, nên mới noi theo quy chế hội thề là thói hủ lậu của Lý, Trần. Sau này Lê Thái Tông buông tuồng rông rỡ đến nỗi chuốc lấy tai vạ5, chưa chắc đã không phải vì cớ giúp rập không có người tốt. Vậy đức tốt của Lê Thái Tổ so với Hán Cao Tổ (206-195 tr.c.ng.)6 và Hán Văn Đế (179-157 tr.c.ng.)7 còn kém xa. Lời chua - Trường đua: Có thuyết nói phía tây thành Đông Kinh; thuyết khác lại cho là ở Trung Hà thuộc huyện Vĩnh Thuận. Đền Đồng Cổ8: Xem Lý Thái Tổ, năm Thuận Thiên thứ 19 (Chính biên II, 29-30). Tháng 2. Bọn Hoàng Nguyên Ý, thổ tù Lạng Sơn, định làm phản, dẹp yên được.

1

Có thể là trường đua ngựa hoặc bãi tập bắn ở đương thời.

2

Tháng 2 âm lịch.

3

Trần Khát Chân cùng các đồng đảng mưu giết Hồ Quý Ly nhưng thất bại. Xem Chính biên XI, 34.

4

Về việc Lê Thái Tổ tin dùng Lê Sát.

5

Chỉ việc Lê Thái Tông chết ở Lệ Chi Viên.

6

Chỉ việc Hán Cao Tổ, khi sắp mất biết rõ trong các bầy tôi có người hiền như Tào Tham, Vương Lăng, Trần Bình và nhất là Chu Bột, người có thể giữ cho họ Lưu (họ Hán Cao Tổ) được vững vàng yên ổn, nên đặt lại cho Chu Bột làm Thái úy.

7

Chỉ việc Hán Văn Đế biết Chu Á Phu là một tướng tài giỏi, nên phong làm Trung uý, và dặn lại Cảnh Đế nên dùng Chu Á Phu khi có việc nguy cấp.

8

Hiện nay đền này vẫn còn ở Hà Nội.


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.