365
Khâm Định Việt Sử Thông Giám Cương Mục - Chính Biên - Quyển XIII
Trước đó, Vương sai bọn Lê Ngân đem bảy mươi chiếc chiến thuyền từ Nghệ An vượt biển vào hội quân với các tướng Trần Hãn để tiễu giặc. Đến đây, các đạo quân ấy tề tựu đông đủ, quân thủy và quân bộ cùng tiếp ứng nhau, tấn công hai thành Tân Bình và Thuận Hóa, đều hạ được cả. Quân ta trẩy đến đâu, quân và dân ở đó đều ra hàng. Trần Hãn lựa lấy vài vạn người tinh nhuệ để bổ sung quân đội, rồi đặt quan trấn thủ, còn mình thì kéo quân về. Các tướng tôn Bình Định vương lên làm "Đại Thiên hành hóa"1. Từ đó về sau, phàm có bảng văn niêm yết những lời cáo dụ đều nêu trên đầu là "Đại Thiên hành hóa". Lời phê2 - Về sau, những đồ bất lương thường thường mượn danh từ "Đại Thiên hành hóa" này để làm mê hoặc mọi người, vậy thì việc Bình Định vương làm đây chẳng phải đúng như người xưa nói rằng "do lòng tham mà đặt ra pháp độ"3 đó sao? Lời chua - Tân Bình: Tức Lâm Bình. Xem Lý Thái Tông, năm Thái Ninh thứ 4 (Chính biên III, 34)4. 23).
Thuận Hóa: Xem Lê Thánh Tông, năm Quang Thuận thứ 10 (Chính biên XXI,
Trần Hãn: Có chỗ chép là Trần Nguyên Hãn, người làng Sơn Đông huyện Lập Thạch5, là dòng dõi Trần Nguyên Đán, sau được lấy theo họ Lê. Bố Chính: Xem Lý Thánh Tông, năm Thần Vũ thứ 1 (Chính biên III, 29). thứ 1).
Bính Ngọ (1426). (Bình Định vương năm thứ 9. Minh, Tuyên Tông, năm Tuyên Đức Tháng 8, mùa thu. Bình Định vương sai các tướng chia nhau đi tuần các lộ ở Đông Đô.
Vương cho rằng quân tinh nhuệ của nhà Minh ở cả Nghệ An, Đông Đô trở thành yếu ớt trống rỗng bèn sai: Bọn Thái úy Lý Triện, Xu mật Phạm Văn Xảo, thái giám Trịnh Khả và Đỗ Bí ra từ Thiên Quan, đi tuần vùng Quốc Oai, Quảng Oai, Gia Hưng, Quy Hóa, Đà Giang, Tam Đái và Tuyên Quang để diệt đạo viện binh nhà Minh từ Vân Nam kéo xuống; Bọn Thiếu úy Lưu Nhân Chú và Bùi Bị ra từ Thiên Quan, đi tuần vùng Thiên Trường, Kiến Xương, Tân Hưng, Thượng Hồng, Hạ Hồng, Bắc Giang và Lạng Sơn để diệt đạo viện binh từ Lưỡng Quảng6 kéo xuống; Bọn Tư đồ Đinh Lễ và Lê Xí thống suất toán quân tinh nhuệ kế tiếp xuất phát, thọc ngay vào Đông Quan để phô trương thanh thế, rồi sau mới thừa cơ mà tiến thủ. Các tướng trẩy đến đâu cũng giữ quân luật nghiêm túc, không tơ hào xâm phạm đến của nhân dân. Bấy giờ các lộ ở Đông Đô và các thổ tù ở ven biên giới chẳng ai là không vui vẻ hả hê. Cánh quân của các tướng Lý Triện từ mạn Quốc Oai và Tam Đái đe dọa bức bách thành Đông Quan. Tham tướng Minh, Trần Trí dốc hết quân ra mạn Ninh Kiều và Ứng Thiên để chống cự. Triện cùng bọn Xảo, Khả và Bí hợp sức đánh hăng, quân của Trí phải thua chạy. Bọn Triện tiến đóng ở bờ phía tây sông Ninh Giang.
1
Thay Trời làm việc giáo hóa nhân dân.
2
Chỉ việc Lê Lợi dùng hiệu là "Đại Thiên hành hóa" trong các bản công văn, khi đánh dẹp giặc Minh.
3
Lời Hồn Hãn đời Xuân Thu chê Tử Sán nước Trịnh (Xuân
4
Xem thêm Chính biên III, 29.
5
Nay thuộc tỉnh Vĩnh Phúc.
6
Quảng Đông và Quảng Tây.
thu ngũ truyện XIII, 51).