Riorama 12

08 12

V A K B L A D V O O R R I O O LT E C H N O L O G I E • O K T / N O V / D E C 2 0 1 5 4 • JAARGANG 3 2

met de medewerking van

Dossier Infiltreren en bufferen Opmerkelijke renovatie van Brugse collector plastics Sewerage Facilitator: getuigen aan het woord

Periodiciteit: driemaandelijks I Afgiftekantoor: Oostende X I P915318 I Verantwoordelijke uitgever: Filip Cossement I Boulevard des Canadiens 118 B-7711 Dottignies

OB61866

Er is wel degelijk een toekomst voor industriële bedrijven in België. Als de maakindustrie haar producten en processen innoveert, nieuwe niches opzoekt en meer exporteert, ligt de weg open voor langdurig succes.

Kanaal Z stelt u graag rolmodellen voor die met succes deze transformaties doormaken en verder kunnen groeien. Ontdek onze bedrijven van de toekomst.

Z-Industry

Elke donderdag op Kanaal Z Ook te bekijken op www.kanaalz.be

Bouw Automotive Industrie

AfwAteringsoplossingen

Duurzaam watermanagement met reHAU

RAUSIKKO Box - Integratie en buffering voor een optimaal waterbeheer - Geïntegreerd inspectiekanaal, gesloten onderaan voor vuilopslag en geperforeerd aan de zijkanten voor een optimale waterverdeling, reinigbaar tot 120 bar - Hoge belastbaarheid maakt inbouw onder extreme omstandigheden mogelijk - Duurzame, onbeperkte functionaliteit - Ontlasting van het rioolstelsel dankzij tussenopslag

A ls enig

e

ar reinigbadruk onder ho

ge

REHAU NV - Ambachtenlaan 22 - Ambachtszone Haasrode 3326 - 3001 Heverlee (Leuven) - Tel.: 016 39 99 11 - Fax: 016 39 99 12 - info.bel@rehau.com - www.rehau.be

20 14

RIORAMA Vakblad voor riooltechnologie.

Gratis verspreid in Vlaanderen naar: aannemers rioolwerken & waterwerken, burgerlijke bouwkunde, technische diensten steden en gemeenten, intercommunales en studiebureaus.

30

PERIODICITEIT

Driemaandelijks RedactiecoĂśrdinatie

Nele Boudrez T 056/94 11 69 E nele.boudrez@fcomedia.be

INHOUD

Redactie

NUTTIGE ADRESSEN........................................................................................ 04

Bart Vancauwenberghe Koen Vandepopuliere E redactie@riorama.be Vormgeving

Koen DHaene E koen.dhaene@fcomedia.be Reclame-advies

Katja Wijffels T 0473/86 59 70 E katja.wijffels@fcomedia.be Verantwoordelijke uitgever

Filip Cossement Canadezenlaan 118 - B-7711 Dottenijs T 056/77 13 10 F 056/77 13 11 E filip.cossement@fcomedia.be I www.fcomedia.be

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Voor de inhoud van de advertenties zijn enkel de adverteerders aansprakelijk

LID VAN DE UNIE VAN DE UITGEVERS VAN DE PERIODIEKE PERS

INSIDE NEWS................................................................................................. 06 ACTUEEL Oosterse kakkerlak in Wervikse riolering.............................................................. 09 BEURSNIEUWS Recordaantal bezoekers voor Aquarama Trade Fair................................................. 10 RioleringsVakdagen breiden uit met buitenterrein................................................. 12 DOSSIER Infiltreren en bufferen Handhaving rioleringsbeleid: een Vlaams-Nederlandse vergelijking ......................... 14 Reuzenpanty’s houden vuil uit water .................................................................. 18 PROJECT Opmerkelijke renovatie van Brugse collector........................................................ 20 FEDERATIES Hemelwaterplannen: een belangrijke stap naar duurzaam waterbeleid....................... 22 Nieuwe KPR-module cruciaal voor goed rioleringsbeheer ........................................ 24 onderzoek Ondergrondvoorbereiding cruciaal bij renovatie rioolinspectieputten........................ 26 REPORTAGE Ecobeton investeert in innovatie en accommodatie............................................... 28 certificering Plastics Sewerage Facilitator: getuigen aan het woord........................................... 30 productspot Rookgenerator spoort lekken in riolering op......................................................... 32 Awadock: waterdichte aansluiting van huisleiding op hoofdriool.............................. 33 PRODUCTNEWS.............................................................................................. 34

NUTTIGE ADRESSEN Onderstaande rubriek wordt ter beschikking gesteld van aannemers, studiebureaus en bedrijven actief in de riooltechnologie. Wie zijn gegevens in de rubriek nuttige adressen wenst te publiceren kan naam, adres, telefoonnummer en website sturen naar info@riorama. be, dit met vermelding onder welke categorie u wenst te staan. Gelieve eveneens uw facturatiegegevens toe te voegen.

Eén jaar aanwezigheid in de rubriek “Nuttige adressen“ in Riorama en op www.riorama. be kost 350 euro. Wie onder meerdere categorieën wenst te staan betaalt 150 euro/ extra rubriek. (Prijzen exclusief BTW)

CATEGORIEËN • Aannemers Rioolwerken • Afvoergoten • Beton

• Rioolafsluiters

• Integrale

• Rioolbeheerders

Waterbedrijven

• Riooldeksel

• Keuring en

• Rioolonderhoud

Keuringsystemen

• Buffersystemen

• Kokerelementen

• Rioolreiniging

• Buizen

• Kunststof

• Rioolrenovatie en

• Collectoren

• Leidingsystemen

• Detectiesystemen

• Lijnafwatering

• Doorpersbuizen

• MACHINES VOOR

• Duikers

rioolrenovatiesystemen • Septische tanks • Studiebureaus

RIOOLRENOVATIES

• Fittings

• Manchetten

• Tunnel Boringen

• Geurbestrijding

• oeverversterking

• Verhuur

• Graafmachines

• Persleiding

• Vertical boringen

• Grachtelementen

• Pompen

• Warmterecuperatie

• InspectieCAMERA'S

• Regenwaterbeheer

• Watermaatschappijen

• Inspectieputten

• Rietzuivering

• Waterzuivering

Beton De Clercq nv Steenkaai 111 8000 Brugge 050/31 73 61 www.declercq-beton.be Betonfabriek De Bonte Beton - Van Hecke NV Sint-Annastraat 55 9250 Waasmunster 052/47 33 20 www.debonte-vanhecke.be Rehau NV/SA Ambachtenlaan 22 3001 Heverlee 016/39 99 11 www.rehau.be Stradus Aqua Breeërweg 33 3860 Neeroeteren 089/86 01 74 www.stradusaqua.be Vigotec Akatherm Schoonmansveld 52 2870 Puurs 03/860 01 90 www.vigotecakatherm.be

collectoren

Aannemers RioolwerkeN Elta bvba Honderdweg 22 9230 Wetteren 09/368 24 26 www.elta.be Deckx Goormansdijk 17A 2480 Dessel 014/38 76 70 www.deckx-ao.be Stadsbader Kanaalstraat 1 8530 Harelbeke 056/26 06 65 www.stadsbader.com

Afvoergoten ACO Passavant n.v.

Preenakker 8 1785 Merchtem 052/38 17 70 www.aco.be

Beton Beton De Clercq nv Steenkaai 111 8000 Brugge 050/31 73 61 www.declercq-beton.be

4

RIORAMA

Betonfabriek De Bonte Beton - Van Hecke NV Sint-Annastraat 55 9250 Waasmunster 052/47 33 20 www.debonte-vanhecke.be

Rehau NV/SA Ambachtenlaan 22 3001 Heverlee 016/39 99 11 www.rehau.be

Doorpersbuizen

Geurbestrijding QM Environmental Services Ltd. Henricuskade 123A NL - 2497 NB Den Haag 0031 15 737 0486 www.qmes.nl Rehau NV/SA Ambachtenlaan 22 3001 Heverlee 016/39 99 11 www.rehau.be

Grachtelementen Beton De Clercq nv Steenkaai 111 8000 Brugge 050/31 73 61 www.declercq-beton.be Betonfabriek De Bonte Beton - Van Hecke NV Sint-Annastraat 55 9250 Waasmunster 052/47 33 20 www.debonte-vanhecke.be

InspectieCAMERA'S Camtronics nv Ekkersrijt 3209 NL - 5692 CG Son +31 (0) 499 49 45 90 www.camtronics.nl

Inspectieputten

Stradus Aqua Breeërweg 33 3860 Neeroeteren 089/86 01 74 www.stradusaqua.be

HOBAS Benelux BV Marconistraat 11-10 NL - 4004 JM Tiel 0031 344 82 00 30 www.hobas.com

Alkern Site VOR Beton NV Ieperseweg 112 8800 Roeselare 051/23 24 20 www.alkern.be

Buffersystemen

Rehau NV/SA Ambachtenlaan 22 3001 Heverlee 016/39 99 11 www.rehau.be

Beton De Clercq nv Steenkaai 111 8000 Brugge 050/31 73 61 www.declercq-beton.be

ACO Passavant n.v.

Preenakker 8 1785 Merchtem 052/38 17 70 www.aco.be Rehau NV/SA Ambachtenlaan 22 3001 Heverlee 016/39 99 11 www.rehau.be

Buizen Alkern Site VOR Beton NV Ieperseweg 112 8800 Roeselare 051/23 24 20 www.alkern.be

Duikers HOBAS Benelux BV Marconistraat 11-10 NL - 4004 JM Tiel 0031 344 82 00 30 www.hobas.com

fittings Rehau NV/SA Ambachtenlaan 22 3001 Heverlee 016/39 99 11 www.rehau.be

Betonfabriek De Bonte Beton - Van Hecke NV Sint-Annastraat 55 9250 Waasmunster 052/47 33 20 www.debonte-vanhecke.be HOBAS Benelux BV Marconistraat 11-10 NL - 4004 JM Tiel 0031 344 82 00 30 www.hobas.com Rehau NV/SA Ambachtenlaan 22 3001 Heverlee 016/39 99 11 www.rehau.be

Stradus Aqua Breeërweg 33 3860 Neeroeteren 089/86 01 74 www.stradusaqua.be

Integrale Waterbedrijven De Watergroep Vooruitgangstraat 189 1030 Brussel 02/238 94 11 www.dewatergroep.be TMVW Stropstraat 1 9000 Gent 09/240 03 76 www.water-link.be

Lijnafwatering Alkern Site VOR Beton NV Ieperseweg 112 8800 Roeselare 051/23 24 20 www.alkern.be Stradus Aqua Breeërweg 33 3860 Neeroeteren 089/86 01 74 www.stradusaqua.be

Machines voor rioolrenovaties MMB machines Industrielaan 23 9320 Erembodegem +32 (0)53/70 18 91 www.mmbmachines.be

Keuring en Keuringsystemen VLARIO De Schom 124 3600 Genk 03/827 51 30 www.vlario.be

Manchetten Vigotec Akatherm Schoonmansveld 52 2870 Puurs 03/860 01 90 www.vigotecakatherm.be

Kokerelementen Beton De Clercq nv Steenkaai 111 8000 Brugge 050/31 73 61 www.declercq-beton.be Rehau NV/SA Ambachtenlaan 22 3001 Heverlee 016/39 99 11 www.rehau.be Stradus Aqua Breeërweg 33 3860 Neeroeteren 089/86 01 74 www.stradusaqua.be

Kunststof Rehau NV/SA Ambachtenlaan 22 3001 Heverlee 016/39 99 11 www.rehau.be Vigotec Akatherm Schoonmansveld 52 2870 Puurs 03/860 01 90 www.vigotecakatherm.be

leidingsystemen Rehau NV/SA Ambachtenlaan 22 3001 Heverlee 016/39 99 11 www.rehau.be

OEVERVERSTERKING Alkern Site VOR Beton NV Ieperseweg 112 8800 Roeselare 051/23 24 20 www.alkern.be Persleiding Rehau NV/SA Ambachtenlaan 22 3001 Heverlee 016/39 99 11 www.rehau.be Vigotec Akatherm Schoonmansveld 52 2870 Puurs 03/860 01 90 www.vigotecakatherm.be

Pompen Edo Pumps NV Kerkhofstraat 238 2850 Boom 03/888 23 58 www.edopumps.be N.V. Grundfos Bellux S.A. Boomsesteenweg 81-83 2630 Aartselaar 03/870 73 00 be.grundfos.com Xylem Water Solutions Vierwinden 5B 1930 Zaventem 02/720 90 10 www.xylemwatersolutions.com

regenwaterbeheer Rehau NV/SA Ambachtenlaan 22 3001 Heverlee 016/39 99 11 www.rehau.be

Rietzuivering Rietland bvba Van Aertselaerstraat 70 2322 Minderhout 03/294 02 65 www.rietland.com

Rioolafsluiters Lansas B.V. Zoerbeemden 4 NL - 6245 LR Eijsden 0031 43 409 36 50 www.lansas.nl

Rioolbeheerders PIDPA Desuinlei 246 2018 Antwerpen 03/216 88 88 www.pidpa.be RIOPACT Koning Boudewijnstraat 46 9000 Gent 09/240 91 11 www.riopact.be TMVW Stropstraat 1 9000 Gent 09/240 03 76 www.water-link.be

Rioolrenovatie en rioolrenovatiesystemen HOBAS Benelux BV Marconistraat 11-10 NL - 4004 JM Tiel 0031 344 82 00 30 www.hobas.com Rehau NV/SA Ambachtenlaan 22 3001 Heverlee 016/39 99 11 www.rehau.be Seico bvba Kasteellaan 75 9000 Gent 09/23 33 85 halil@seico.be Smet-Tunnelling nv Kastelsedijk 64 2480 Dessel 014/38 96 96 www.smetgroup.be Studiebureaus Tauw België nv Remylaan 4C Box 3 3018 Leuven 016/35 28 10 www.tauw.be/water

Tunnel Boringen Smet-Tunnelling nv Kastelsedijk 64 2480 Dessel 014/38 96 96 www.smetgroup.bee

Vertical boringen Riooldeksel Stradus Aqua Breeërweg 33 3860 Neeroeteren 089/86 01 74 www.stradusaqua.be

Smet-GWT nv Kastelsedijk 64 2480 Dessel 014/38 96 96 www.smetgroup.be

Warmterecuperatie Rioolonderhoud QM Environmental Services Ltd. Henricuskade 123A NL - 2497 NB Den Haag 0031 15 737 0486 www.qmes.nl

Rioolreiniging VDV Cleaning nv Waaslandlaan 8A2 9160 Lokeren 09/367 83 80 www.vdvcleaning.be

Benvitec Koolmijnlaan 185 3582 Beringen 011/450 450 www.benvitec.be

Waterzuivering Aquafin NV Dijkstraat 8 2630 Aartselaar 03/450 45 11 www.aquafin.be

RIORAMA

5

INSIDE NEWS

Xylem lanceert nieuwe pomp- en mixerselectietool Xylect Xylem lanceert de volledig vernieuwde online pomp- en mixerselectietool Xylect waarmee productselectie voor de Xylem-merken Flygt, Godwin en lowara nog eenvoudiger wordt. In samenwerking met ingenieurs en water- en afvalwaterspecialisten heeft Xylem op basis van gebruikersfeedback haar productselectietool Xylect intuïtiever en gebruiksvriendelijker gemaakt. De nieuwe Xylect maakt productselectie gemakkelijker door de mogelijkheid om op basis van de specifieke gebruikerswensen de ideale wateroplossing te vinden. naast de online versie kunnen gebruikers de Xylect-app downloaden. “naast de facelift is de snelheid geoptimaliseerd en is de productdatabase uitgebreid. Bovendien is de zoekfunctionaliteit verbeterd, zodat voor iedere toepassing eenvoudig en snel het juiste product geselecteerd kan worden. nieuwe features zullen de dagelijkse werkzaamheden van de gebruikers aanzienlijk verlichten”, aldus andré Pellis, Technical marketeer.

• www.xylect.com

OVIO ijvert voor meer uniformiteit Volgens OVIO (Onafhankelijke Vlaamse Infrastructuur Ontwerpers) leidt een gebrek aan uniformiteit in de administratieve en technische bepalingen van de verschillende opdrachtgevers tot een toenemende versplintering binnen de rioleringssector. De organisatie vraagt dan ook dat er optimaal ingezet wordt op dialoog tussen de riool- en wegbeheerders, om de administratieve en technische vereenvoudiging door te voeren tot op een bovengemeentelijk niveau.

De studiebureaus zijn ervan overtuigd dat meer uniformiteit in de modelbestekken en meetstaten alleen maar in het voordeel van de opdrachtgevers zal zijn, want de efficiëntie, doorlooptijd en de kwaliteit van de uitvoering kan hierdoor alleen maar verbeteren.

Aquafin geeft als eerste bedrijf in België een groene obligatie uit Het Vlaamse waterzuiveringsbedrijf aquafin heeft Belfius gemandateerd als joint lead manager en joint Bookrunner (samen met HsBC) om een Green Bond te structureren en te plaatsen. Het bedrijf benut dit type uitgifte om zijn financieringsbronnen te diversifiëren en nieuwe competitieve marktopportuniteiten te grijpen. aquafin heeft succesvol 45 miljoen euro opgehaald en is hiermee de allereerste Belgische emittent met een Green Bond-uitgifte.

De opbrengsten van de Green Bond zullen exclusief gebruikt worden voor investeringen in projecten die aquafin uitvoert voor het Vlaamse Gewest. De opgelijste projecten hebben een milderende impact op de klimaatverandering of maken onze omgeving beter bestand tegen de effecten ervan. andere projecten zorgen voor bijkomende waterzuivering of een toenemende biodiversiteit.

• www.aquafin.be • www.belfius.be

6

• www.ovio-groep.be

INSIDE NEWS

Wavin viert 125.000e betoninlaat voor huisaansluiting Al 125.000 keer gebruikten Belgische wegenbouwers Wavinbetoninlaten om de huisaansluitingen van afval- en regenwater met de rioleringscollector te verbinden. Wegenbouwer VBG uit Heusden-Zolder stak het 125.000e exemplaar in de grond. Naar aanleiding hiervan trakteerde Wavin de medewerkers van VBG op 2 oktober op cocktails en muziek.

De Wafix-betoninlaat voor België werd ontwikkeld om de foutenmarge bij huis- en kolkaansluitingen naar een absoluut minimum terug te brengen. Tijdens het ontwerp van de betoninlaat vroeg Wavin aan een aantal toekomstige gebruikers aan welke eisen hij moest voldoen. Het resultaat is een verbinding die gemakkelijk geplaatst kan worden en volledig waterdicht is.

• www.wavin.be

Nominaties RIONEDinnovatieprijs bekend

Perry Peeters en Antoine van Hout van de gemeente Sint Anthonis ontdekten dat regen ook prima is af te voeren door Permeoblokken verticaal te plaatsen met de openingen naar het maaiveld en sleepten daarmee de RIONEDinnovatieprijs 2015 in de wacht. (Foto Stichting RIONED/Michelle Muus)

De Nederlandse Stichting RIONED wil met de RIONEDinnovatieprijs de innovatie in het stedelijke waterbeheer en de rioleringssector stimuleren. Uit de 18 inzendingen selecteerde de jury de volgende vijf genomineerden: • Sturing met droogtevoorspelling van Royal HaskoningDHV en Vallei en Veluwe: variatie in gemaaldebiet verhoogt zuiveringsrendement; • Flygt SmartRun Pump Cleaning van Xylem: intelligente functie lost pompverstoppingen zelf op en voorkomt storingen; • AQA OV-FLEX-DV van AQA HydraSep BV: een zelfrichtende overstortdrempel beperkt wateroverlast; • O2-put van Kragten: een ontlastput die de buitenriolering ontlucht; • Intelligente pigs van Grontmij: inspectierobots die de toestand van persleidingen van binnenuit meten.

Op 4 februari 2016 presenteren de vijf genomineerde bedrijven hun innovatie tijdens de RIONEDdag, het jaarlijkse kennis- en netwerkevenement voor de rioleringssector in Nederland. De bezoekers bepalen vervolgens wie de RIONEDinnovatieprijs 2016 verdient.

• www.riool.net

Nieuw pictogram voor niet-doorspoelbare vochtige doekjes De Belgische waterzuiveraars spenderen drie miljoen euro per jaar aan het ontstoppen en herstellen van pompen die vastzitten door het samenklitten van vochtige doekjes. Bovendien is er ook ecologische schade wanneer ongezuiverd afvalwater moet overstorten doordat de pompen hun werk niet kunnen doen. Aquafin werkte samen met zijn Waalse en Brusselse collega’s, met federaal minister Marghem en met de producenten van vochtige doekjes aan de tekst van het Koninklijk Besluit dat in het Staatsblad verscheen op 23 oktober.

Daarin worden een aantal testen omschreven die de snelheid meten waaraan de doekjes biologisch afbreken.

Slaagt een product niet voor een van de testen, dan moet het vanaf 1 juli 2016 een pictogram vermelden dat aangeeft dat het niet mag doorgespoeld worden. Er geldt wel een overgangsperiode waarin producenten zich kunnen aanpassen en voorraden zonder het pictogram verkocht mogen worden. België is het eerste Europese land dat een dergelijke regelgeving ontwikkelde.

• www.aquafin.be RIORAMA

7

WELDING PEN

Kunststofconstructie met Leister – van experten voor experten Het lassen van alle gangbare kunststoffen (PE, PP, PA, PVC, PVDF) met een compact toestel, de nieuwe handextruder WELDPLAST S1 met draaddoorvoer 3-4mm, uiterst ergonomische vormgeving en ingebouwde LED-verlichting voor optimaal zicht op het lasproces.

WELDPLAST S1

• Toestellen met luchttoevoer WELDING PEN en DIODE voor perfect resultaat, zelfs in kleine ruimtes • Mobiele handlastoestellen HOT-JET S, TRIAC ST en TRIAC AT

Leister Technologies Benelux B.V. Moerbroek 11 BE-2270 Herenthout / België

• Leister heeft voor dit toepassingsgebied meer dan 250 toebehoren in het gamma

phone: +32 (0)14 22 69 93 e-mail: info@leister.be

www.leister.be LTBX_Leister-Plastic-Fabrication_Ad_A5h_FIN.indd 1

DIODE

We know how.

30.01.2015 13:49:57

actueel

Oosterse kakkerlak in Wervikse riolering Kakkerlakken vinden in riolen een goede habitat. Ze daar weg krijgen, is dan ook niet evident. Des te meer omdat pesticiden er niet zomaar te gebruiken zijn. In Wervik kunnen ze ervan meespreken. Daar wordt een buurt geplaagd door de oosterse kakkerlak. Het stadsbestuur bindt de strijd aan met deze ongewenste gast.

De oosterse kakkerlak (links man, rechts vrouw). (Foto: Wikimedia commons)

Halverwege 2014 stuurt een inwoner van Wervik een bericht naar de milieudienst: kakkerlakken komen vanuit de riolering in zijn huis terecht. Kort daarna, in juni, buigt het Wervikse schepencollege zich over het probleem. Als snel blijkt het lang niet zeker dat de broeihaard zich in de riolering bevindt.

Wel verspreiden de beestjes zich via riolering en grachten. Het stadsbestuur gaat op zoek naar een oplossing. Het verspreidt een brief. Daarin wordt aan buurtbewoners gevraagd de milieudienst te contacteren als zij geplaagd worden door kakkerlakken. Uiteindelijk blijkt het te gaan om een vijftiental huizen in twee straten.

Bestrijders in actie Op voorstel van de VMM (Vlaamse MilieuMaatschappij) neemt schepen van Leefmilieu Ann Degroote contact op met professor Luc Tirry van Universiteit Gent. Die vraagt een exemplaar, zodat hij de kakkerlak kan determineren. In augustus 2014 wordt een kakkerlak opgestuurd naar zijn labo. Hij stelt vast dat het gaat om de oosterse kakkerlak.

Ook bezoekt de milieu-inspectie bedrijven in de omgeving. Maar de inspecteurs vinden er niets dat wijst op kakkerlakken. Daar bevindt de broeihaard zich dus allicht niet. Nochtans is het vinden van de haard een troef om een einde aan de beestjes te maken.

De oosterse kakkerlak De kakkerlak is een nachtdier dat licht schuwt. Overdag leeft hij in kieren en spleten en ’s nachts gaat hij op zoek naar voedsel. In België is de Duitse kakkerlak de meest voorkomende soort. De oosterse is de tweede meest voorkomende in ons land. Deze soort kan niet vliegen. Hij is een alleseter, maar verkiest zoete of zetmeelhoudende producten, afval en rottende organische stoffen.

De volwassen oosterse kakkerlak is 2,1 à 3 cm lang en verkiest 25 °C, maar is ook terug te vinden op koelere plaatsen. Hij vertoeft graag in vochtige en donkere plekjes in keukens, kruipruimtes, kelders, bij warmwaterleidingen, rond waterputjes en in riolen. Hij kan in de kleinste gaatjes zitten, waardoor het moeilijk is hem op te sporen.

Dan wordt een bestrijdingsplan opgesteld. Daarbij moet er rekening mee worden gehouden dat pesticiden verboden zijn in rioleringen en grachten.

Degroote: “Firma Vandenameele uit Wervik spoelde alle ingebuisde grachten in de buurt uit, eind 2014.

De kraanman van Stad Wervik kuiste de niet ingebuisde grachten.”

Voorts zijn alle huizen intussen al tweemaal behandeld door de firma Anticimex, gaat ze verder. De firma heeft er een soort ‘gelpuntjes’ geplaatst die de kakkerlakken vergiftigen. Een derde behandeling is op komst.

Degroote: “Ook zijn in alle woningen in de buurt lokdozen afgegeven, zodat mensen na de behandelingen kunnen vaststellen of er nog kakkerlakken zijn. Zo kunnen ze Anticimex of de milieudienst op de hoogte brengen als ze er nog zien. Maar sinds de reinigingswerken en behandelingen zijn er geen meer opgemerkt. Gelukkig maar!”

De broeihaard met kakkerlakken is niet gevonden.

De toekomst zal uitwijzen of de buurt definitief van de beestjes is verlost. Op hoop van zegen?

(Door Koen Vandepopuliere)

Een vrouwelijke, oosterse kakkerlak.

(Foto Flickr/Matt Reinbold)

RIORAMA

9

Recordaantal bezoekers voor Aquarama Trade Fair Zowat 1.350 vooraf geregistreerden, 105 exposanten en een interessant nevenprogramma met workshops en academische zittingen: de jubileumeditie van de vakbeurs Aquarama gooide hoge ogen. Het evenement probeert zo veel mogelijk nichemarkten van de waterindustrie te bestrijken, en daar hoort ook de rioleringssector bij. “Hoewel de rioleringsindustrie niet oneindig groot is, geloven we toch in de mogelijkheden om dit evenement ook voor deze branche meer uitstraling te geven, uiteraard in nauw overleg met VLARIO”, aldus Katja Wijffels en Filip Cossement.

De voorbije negen jaar bewees Aquarama al herhaaldelijk dat de formule, met een combinatie van een vaktijdschrift en een vakbeurs, perfect aanslaat. Steeds meer ondernemingen uit de rioleringsbranche nemen die dag dan ook graag een kijkje in de Brabanthal. “Het verheugt ons uiteraard dat we stilaan ook meer specialisten uit de rioleringsmarkt aanspreken”, aldus Katja Wijffels.

“De samenwerkingen met VLARIO en VLAKWA zijn partnerships die we mede daarom echt koesteren.”

IKT, Camtronics, Dyka Plastics, Leister en diverse pompenfabrikanten, waaronder Edo Pumps, zijn maar enkele voorbeelden van bedrijven die in vuilwatertoepassingen en/of de schoonwaterindustrie aanwezig zijn. “Sowieso is de rioleringsmarkt natuurlijk beperkter dan de gehele watertechnologiesector, maar ook deze ondernemingen moeten de kans krijgen (nieuwe) contacten te leggen.

Ook in Nederland werkt de synergie tussen Aqua Nederland Vakbeurs en de RioleringsVakdagen, die simultaan plaatsvinden, heel goed.”

De ruim 1.300 voorregistraties en de 105 exposanten (7 meer dan vorig jaar) bewijzen dat het

10 RIORAMA

evenement meer dan ooit in de lift zit. “Heel wat mensen kennen het intussen en stippen maanden van tevoren onze datum al met rood in hun agenda aan. Voor wie wil komen, ligt de drempel uiterst laag, want de beurs bezoeken kan helemaal gratis.”

Hoewel we in een tijdperk leven waarin mensen de computer maar hoeven aan te zetten om via hun internetverbinding de meest gedetailleerde informatie op te zoeken, blijkt de nood aan menselijk contact, zeker voor zakelijke relaties, bestaan. “Op het internet gaan mensen vaak bewust informatie opzoeken, terwijl ze in een magazine eerder onbewust op artikels terechtkomen waar ze ook nuttige info uit kunnen halen. Het internet zal ook een beurs nooit volledig kunnen vervangen, tenslotte wil je als bedrijf nog altijd weten met welke mensen je zaken doet.”

“Streven naar samenwerking” IKT stond voor de tweede keer als exposant op Aquarama Trade Fair. “Deze vakbeurs sluit heel nauw aan bij onze corebusiness, met name de rioleringsmarkt”, verduidelijkt Peter Brink. “Onze

instelling is nog maar aan zijn derde volledige boekjaar toe, maar in die periode ontdekten we al het belang van dit evenement. Het contact met de bezoekers en met de mensen van VLARIO maakt dit tot een interessante organisatie, die sowieso cruciaal is in het kader van duurzaam relatiebeheer op lange termijn. Bovendien biedt het heel wat mogelijkheden om te bekijken welke spelers er zoal op de markt aanwezig zijn, welke producten ze te bieden hebben, etc.”

Het instituut voor ondergrondse infrastructuur verricht onder meer onderzoek naar corrosie en de aanwezigheid van H2S in inspectieputten, om de kwaliteit van rioleringsstelsels op lange termijn te waarborgen. “We worden almaar vaker gesolliciteerd door studiebureaus en zoeken zelf actief naar samenwerkingsverbanden met Nederlandse, Duitse en Belgische partners. Heel vaak worden we namelijk met dezelfde problemen geconfronteerd, dan kan je maar beter van elkaar leren om tot succesvolle rioolrenovaties te komen. Misschien vergt het soms wat lef om over de grenzen heen te kijken, maar uiteindelijk kan je op die manier veel van elkaar te weten komen en overnemen. Dat werkt bovendien ook kostenbesparend.”

Tijdens de eerste editie dacht Brink dat bezoekers vooral voor de workshops en presentaties kwamen, “maar tot onze aangename verrassing mochten we toen al op onze stand heel wat kwalitatieve bezoekers verwelkomen.”

Versnijdende pompen EDO Pumps is een onderneming die zowel in schoonwater- als vuilwatertoepassingen thuis is.

BEURSNIEUWS

"Dit is een goed moment om de synergie tussen de diverse pompenfabrikanten en -leveranciers aan te wakkeren: aangezien de normen voor onze producten almaar strenger worden, kan het nooit kwaad om met elkaar eens van gedachten te wisselen." Erik De Doncker, EDO Pumps

Op Aquarama Trade Fair stelde zaakvoerder Erik De Doncker onder meer de nieuwe versie van een antilegionelladoorstroomtank voor. “Vroeger hadden we dit product alleen beschikbaar in versies van 3 en 8 liter, inmiddels hebben we zelfs een oplossing voor 900 liter. Vermoedelijk zullen de volumes van 150 tot 200 liter in de toekomst de meest courante worden.”

Klanten uit de rioleringssector vergaapten zich onder meer aan de versnijdende pompen en de schroefwaaierpompen van het bedrijf uit Boom.

“De professionele contacten die we hier kunnen verzorgen, blijken telkens weer erg waardevol te zijn. Nog prettiger is het als klanten je op de stand komen bedanken voor de goede service die je tijdens een recent project hebt geboden, zoiets zorgt voor een enorme vertrouwensboost. Daarnaast doe ik graag eens mijn ronde langs de exposanten die ik ken. Van de gelegenheid maken we ook gebruik om iemand die bij ons in opleiding is bij zo veel mogelijk mensen te introduceren. Ten slotte is dit ook een goed moment om de synergie tussen de diverse pompenfabrikanten en -leveranciers aan te wakkeren: aangezien de normen voor onze producten almaar strenger worden, kan het nooit kwaad om met elkaar eens van gedachten te wisselen.”

“Goede organisatie” Bintz Technics boekte voor het eerst een stand op de beurs. “Tijdens de eerste uren ontmoetten we al diverse interessante contacten”, klinkt Bram Baetens verheugd. “Zo is er veel interesse voor onze eWon-communicatiemodule, die zowel voor afvalwater- als voor rioolwaterprojecten kan worden ingezet. Gedurende de hele dag verliep alles naar wens: een goede organisatie, een vlotte opbouw...

Zelfs als alles nieuw is, vind je hier toch vlot de weg.

Concrete contracten verwachten we hier niet, maar het is altijd fijn als je hier gesprekken voert waarvan je voelt dat ze tot meer kunnen leiden.”

“Aangename kennismaking” Ook voor de mensen van Leister is de deelname aan Aquarama Trade Fair een primeur. “Toen we hier vorig jaar als bezoeker eens kwamen piepen, leek het ons een boeiende opportuniteit om er ook als exposant voor te gaan”, licht Tom Machiels toe.

“Behoorlijk wat van onze klanten staan hier ook, het is fijn hen eens in deze setting te ontmoeten.

Voor de middag was het vrij rustig, maar we moeten ook realistisch zijn: onze oplossingen richten zich vooral op het lassen van buizen en platen uit kunststof, en niet elke toepassing in waterbehandeling heeft iets met kunststoffen te maken.”

2016 Voor wie het om een of andere reden toch gemist zou hebben, is er goed nieuws: de datum van de volgende Aquarama Trade Fair is nu al bekend, waardoor u geen enkele reden heeft om op 12 oktober 2016 de volgende afspraak te missen. Afspraak van 10 tot 18 uur in de Brabanthal!

AQUARAMA TRADE FAIR FOR WATER TECHNOLOGY

(Door Bart Vancauwenberghe)

• www.aquarama.be

12/10/2016 RIORAMA

11

BEURSNIEUWS

RioleringsVakdagen breiden uit met buitenterrein van 15 tot en met 17 maart vinden in Evenementenhal Gorinchem de Rioleringsvakdagen plaats. voor haar zevende editie pakt de Nederlandse vakbeurs voor de rioleringsbranche uit met een speciaal buitenterrein. Dit biedt nieuwe mogelijkheden voor exposanten om ook technieken die eerder niet of moeilijk zichtbaar waren, groots te presenteren en te demonstreren aan het publiek. De buitenlucht biedt hier namelijk alle ruimte voor. mede door deze uitbreiding wordt de vakbeurs groter dan ooit.

De RioleringsVakdagen vinden gelijktijdig plaats met aqua nederland Vakbeurs, de nederlandse vakbeurs voor waterbehandeling, -management en –technologie, die aan haar tiende editie toe is.

De combinatie van beide vakbeurzen vormt voor de bezoekers een uitgelezen gelegenheid om kennis op te doen, te netwerken en de nieuwste trends en producten te ontdekken. In totaal trekken de RioleringsVakdagen en aqua nederland Vakbeurs jaarlijks bijna 10.000 bezoekers aan. naar verwachting zullen tijdens de komende editie opnieuw ruim 300 exposanten aanwezig zijn op de gecombineerde beurs.

Trouwe exposanten De exposanten op de RioleringsVakdagen zijn actief in rioolreiniging, rioolonderhoud en -renovatie, afvalwaterzuivering en -technologie en verwante dienstverlening. Veel exposanten keren ieder jaar terug op de beursvloer. In 2016 hebben onder andere sulzer Pumps Wastewater netherlands, Van der linden Pomptechniek, Groeneveld Riooltechniek, aannemings- en Installatiebedrijf Kwakernaak, Grundfos nederland en Teeuwissen Rioolreiniging Huizen opnieuw een stand. Ook een tiental Belgische bedrijven zal aan de beurs deelnemen.

12 RIORAMA

Demonstraties met innovaties De vakbeurs wordt in 2016 voor het eerst uitgebreid met een buitenterrein. Dit laat de exposanten toe om ook de grootste producten te presenteren en te demonstreren aan bezoekers, zoals rioolbuizen, machines en voertuigen.

De mol Groep is een van de exposanten die zal gebruikmaken van het buitenterrein. Het bedrijf laat de nieuwste technieken op het gebied van ‘relining’ zien, een methode waarmee riolen worden gerenoveerd zonder ze open te breken. Om deze innovatie extra kracht bij te zetten, demonstreert De mol Groep daarbij de allerkleinste waterjetrobot ter wereld, een kleine kousrenovatie en een luchtfreesrobot.

Van de Pol Voertuigtechniek laat haar laatste innovaties en producten zien op het gebied van rioolreiniging en rioolrenovatie, met onder meer live demonstraties met robotfrezen, inspectiecamera’s en spuitkoppen.

Randprogramma Het kennisprogramma op aqua nederland Vakbeurs en RioleringsVakdagen wordt georganiseerd door de nederlandse branchevereniging voor milieu- en watertechnologieën. zo worden onder meer sessies rond afvalwater & drinkwater georganiseerd.

• www.evenementenhal.nl/rioleringsvakdagen

Praktisch De beurs is op 15, 16 en 17 maart 2016 geopend van 12 tot 20 uur. Bezoekers dienen zich vooraf online te registreren via www.evenementenhal.nl/aquariogo. Exposanten kunnen zich nog tot vier weken voor de beurs aanmelden.

RIOLERINGS VAKDAGEN

Volop flexibele kwaliteit * Flexibele mini inspectiecamera * Makkelijk inspecteren van 32mm – 75mm leidingen * Uniek flexibel tussenstuk voor haakse bochten * Ovale kop voor gemakkelijker doorvoer * Speciale lens met grote kijkhoek * Uitgekiende verlichtingsring voor minimale reflectie en beter beeld * Standaard met zender, beeldscherm en opname mogelijkheid van video en foto op SD-kaart

Camtronics BV | Ekkersrijt 3209 | 5692 CG Son (Eindhoven) | NL | +31 (0)499 49 45 90

Uw specialist in straatriolering

PVC - PP - PE - GRES Oplossingen voor DWA en RWA

ULTRA KYMA®

PP Volwand DN110 tem DN400

DN300 tem DN800

Conform NBN EN 13476-3

Conform NBN EN 1852

PP buizen en hulpstukken SN8 DYKA PLASTICS nv Nolimpark 4004 - B-3900 Overpelt - Tel. 011/800420 E-mail: dyka.be@dyka.com

www.dyka.be

Infiltreren en bufferen Handhaving rioleringsbeleid: een Vlaams-Nederlandse vergelijking De handhaving van het beleid en de regelgeving voor regenwaterverwerking zijn thema’s die zowel in Vlaanderen als in Nederland leven. Deze onderwerpen kregen ruime aandacht op een ontmoetingsdag in Turnhout van het Vlaams overlegplatform VLARIO en Stichting RIONED uit Nederland. Daaruit bleek onder meer dat Vlaanderen zich inzake hergebruik van regenwater een goede leerling mag noemen.

VLARIO en Stichting RIONED zijn geen vreemden voor elkaar. De jongste jaren werden de banden sterker aangehaald, wat leidde tot een mooie samenwerking. Door de uitwisseling van kennis hopen beide instanties, samen met hun leden, veel van elkaar te leren. Op de recente studiedag in Turnhout werd vergeleken hoe de aanpak van het rioleringsbeleid in Vlaanderen en Nederland van elkaar verschilt.

Nadruk op ontzorging “In Nederland is het de overheid die alles bepaalt en ontzorgt”, licht Hugo Gastkemper van Stichting RIONED toe. “Er wordt verwacht dat de particulieren voldoende vertrouwen stellen in de overheid, waar de bestuurders en de ambtenaars alles in het werk stellen om de burgers zo veel mogelijk te ontlasten in deze materie. Hoewel ook in ons land de broekriem de jongste jaren sterk werd aangehaald, blijft de overheid veel aandacht besteden aan haar zorgplicht, zowel op het vlak van afvalwater, grondwater als hemelwater.”

“Door de klimaatverandering dienen we op een andere manier naar hemelwater te kijken: we krij-

14

RIORAMA

gen namelijk meer te maken met hevige buien en de vraag is hoe we dat overtollige water op een doordachte manier gaan afvoeren. Een belangrijk uitgangspunt daarbij is dat meer water op straat tegelijk het probleem en de oplossing is. Tenminste, als het principe van bovengrondse berging wordt toegepast. Deze aanpak laat namelijk toe om schade, zoals water in gebouwen en belemmerde wegen, te voorkomen.”

Het voorzien van 5 mm of 50 mm berging laat toe om al heel wat water te laten infiltreren.

Om de veranderde situatie goed in kaart te brengen, wordt werk gemaakt van geavanceerde simulatiemodellen, die worden getoetst tijdens periodes met extreme buien. Onder meer in Kopenhagen heeft men dit al toegepast. “Wij vinden het hierbij belangrijk dat er geen maatregelen worden genomen met de norm als uitgangspunt. Er moet vooral worden bekeken welk doel we willen bereiken.”

Trends Ondanks het prijskaartje, is er ook in Nederland een evolutie naar meer gescheiden stelsels. “Door het kostenplaatje dient die overgang wel geleidelijk aan te gebeuren. Sowieso stellen wij ons almaar nadrukkelijker de vraag welke rol de particulier kan invullen voor een betere verwerking van het regenwater. In Vlaanderen staat men op dat vlak al een stap verder, omdat hier al krachtig wordt ingezet op hergebruik van regenwater. In de toekomst willen wij daarom inspanningen ondernemen om de particulier sterker te motiveren en te ondersteunen bij de verwerking van regenwater op zijn eigen terrein. Het wordt ook zaak om hiervoor de beleidsmakers te inspireren, zodat we ook hen in dit verhaal kunnen betrekken.”

Vlaanderen In het Vlaams Gewest zijn de burgers verplicht om het afval- en hemelwater te scheiden. Als riolering ontbreekt, dienen ze te voorzien in een individuele zuivering (IBA). Bij ons is er geen

dossier

aparte zorgplicht voor hemelwater: de burger betaalt via de drinkwaterfactuur.

Steden en gemeenten zorgen enerzijds via dienstrioleringen voor de inzameling van het afvalwater, anderzijds staan ze in voor het transport en de zuivering van het afvalwater van kleine woonkernen.

Het transport van het ingezamelde afvalwater is de bevoegdheid van het Vlaams Gewest, via Aquafin.

“Een volledige scheiding tussen het afvalwater en het hemelwater, afkomstig van dakvlakken en grondvlakken, is volgens Vlarem II verplicht op het ogenblik dat een gescheiden riolering wordt aangelegd of heraangelegd, tenzij het anders bepaald is in het uitvoeringsplan”, aldus VLARIO-directeur Wendy Francken. “De afvoer van het hemelwater gebeurt volgens de ‘Ladder van Lansink’. Eerst wordt werk gemaakt van opvang voor hergebruik.

Kan dat niet, dan wordt geopteerd voor infiltratie op eigen terrein. Is ook dat onmogelijk, dan is buffering met vertraagd lozen in een oppervlaktewater (OW) of kunstmatige afvoerweg voor hemelwater (KAH) de beste optie. Alleen als geen van deze potentiële oplossingen technisch haalbaar zijn, blijft de optie van lozing in de openbare riool over.”

De scheiding van hemel- en afvalwater is bij ons sinds 1999 verplicht, dat staat in de GSV-versie van 2004. In het ‘Besluit van de Vlaamse regering houdende vaststelling van een algemene bouwverordening inzake hemelwaterputten’ van 1999, werd een hemelwaterput van minimum 3.000 liter verplicht. Vijftien jaar later diende die hemelwaterput een capaciteit van minimum 5.000 liter te hebben (50 liter/m² dak). Het plaatsen van een infiltratievoorziening is verplicht sinds 2014. Het volume moet 2.500 liter per 100 m² zijn, de oppervlakte 4 m² per 100 m². Als infiltratie niet mogelijk is, dient een buffer te worden voorzien.

“Volgens ons is de aanpak bij de bron de meest efficiënte, we staan erop dat dit goed wordt gecontroleerd via de Keuring voor Private Riolering, die sinds 1 juli 2011 verplicht is.”

Bestraffing Wat gebeurt er nu als men zich in Vlaanderen niet aan de wetgeving houdt?

“In principe moet de milieutoezichthouder alles wat Vlarem II aangaat, controleren en moet de opvolging door de rioolbeheerder gebeuren”, licht Riet Lismont, projectleider Kennisbeheer bij VLARIO, toe. “In de praktijk is het evenwel de rioolbeheerder die alles opvolgt en vraagt tot controle door een milieuambtenaar of het uitschrijven van een PV, indien men via de keuring inbreuken vaststelt. Het gemeentebestuur staat dan weer in voor de controle en de opvolging van de GSV Hemelwater. Sinds 2011 wordt de riolering verplicht gekeurd bij nieuwbouw, bij een afkoppelingsproject in de straat, bij belangrijke wijzigingen, of als de rioolbeheerder denkt dat er iets fout is.”

Over het nut van een goede riolering worden mensen vooraf overtuigd via een goede communicatie, die begint bij het afleveren van de bouwvergunning. “Sommige gemeenten geven subsidies voor een afkoppelingsproject in de straat. Bij nieuwbouw wordt vaak gewerkt met waarborgen die de particulier terugkrijgt als het conformiteitsattest van de keuring kan worden afgeleverd.”

Bij de vaststelling van een gebrek wordt aange-

raden eerst een herinneringsbrief te sturen met een termijn om zich in orde te stellen. “Wie daar geen gevolg aan geeft en zich dus niet in orde stelt, loopt na de keuring het risico dat er een PV opgesteld wordt, dat de (her)aansluiting geweigerd wordt of kan via het belastingreglement een sanctie krijgen.”

Momenteel is er evenwel nog (te) weinig opvolging. Gebeurt het wel, dan wordt er een procesverbaal opgesteld wegens een milieu-inbreuk. De burger kan dan worden verhoord en een bestuurlijke maatregel of een geldboete krijgen. De rioolbeheerder zou vervolgens de dienstverleningen kunnen schorsen of beperken, of de heraansluiting weigeren tot de burger in kwestie een positief keuringsattest kan voorleggen. “In de praktijk is dat nog nooit toegepast. Wel wordt de diameter voor de afvoer soms verkleind.”

Hoewel de infiltratievoorziening sinds 2014 is verplicht, stelde men dat jaar na 809 VLARIO-keuringen in woningen waarbij een infiltratievoorziening verplicht was, vast dat die bij 20% (162 gevallen) niet geplaatst was. Die cijfers worden bekrachtigd door nieuwe cijfers van 1 januari 2015 tot september 2015: van de 1212 keuringen was de infiltratievoorziening in 246 gevallen niet geplaatst.

In Vlaanderen is een volledige scheiding tussen afvalwater en hemelwater verplicht wanneer de gescheiden riolering wordt aangelegd of heraangelegd.

RIORAMA 15

onderzoeken

IKT Nederland onderzoeken

keuren

adviseren

testen

Zet in uw agenda: 1e Nederlandse Rioolreparatie praktijkdag op 1 oktober 2015

Verschillende rioolreparatietechnieken Presentaties en praktijkdemonstraties Exposanten uit België, Nederland en Duitsland Meer Informatie: www.ikt-nederland.nl

IKT - Instituut voor ondergrondse infrastructuur Kantoorgebouw „De Enk“ Tivolilaan 205 6824 BV Arnhem T +31-(0) 26-84545 60 F +31-(0) 26-84545 61 www.ikt-nederland.nl info@ikt-nederland.nl

Bouw Automotive Industrie

AfwAteringsoplossingen

Duurzaam watermanagement met reHAU

RAUSIKKO Box - Integratie en buffering voor een optimaal waterbeheer - Geïntegreerd inspectiekanaal, gesloten onderaan voor vuilopslag en geperforeerd aan de zijkanten voor een optimale waterverdeling, reinigbaar tot 120 bar - Hoge belastbaarheid maakt inbouw onder extreme omstandigheden mogelijk - Duurzame, onbeperkte functionaliteit - Ontlasting van het rioolstelsel dankzij tussenopslag

A ls enig

e

ar reinigbadruk onder ho

ge

REHAU NV - Ambachtenlaan 22 - Ambachtszone Haasrode 3326 - 3001 Heverlee (Leuven) - Tel.: 016 39 99 11 - Fax: 016 39 99 12 - info.bel@rehau.com - www.rehau.be

dossier

“De gemeenten volgen dit momenteel evenwel te weinig op, hoewel dat zowel vooraf (bij het verlenen van de bouwvergunning) als na keuring mogelijk moet zijn.”

Conclusie van het verhaal is dat er in Vlaanderen dus wel degelijk wetgeving bestaat voor het correct afvoeren en behandelen van hemelwater, maar dat de gemeenten en rioolbeheerders hierop de controle dienen te voorzien. “Zij mogen zelf bepalen hoe zij aan handhaving doen, maar via VLARIO zullen wij hen hierbij tegemoet komen door de verschillende mogelijkheden op te nemen in een algemeen document, opgesteld via de CIW (Coördinatiecommissie Integraal Waterbeleid),” besluit Riet Lismont.

Aanpak in Nederland Bij onze noorderburen is het scheiden van regen- en afvalwater in principe de verantwoordelijkheid van de burger, al staan de gemeenten in voor een massale ontzorging: zij hebben een grote beleidsvrijheid en bepalen wat ze willen. “Dezelfde gemeenten moeten kiezen welke rol zij aan de eigenaren van woningen willen geven”, weet Rob Hermans, programmamanager bij Stichting RIONED. “Ze zouden de eigenaren de symbolische bijdrage van een regenton kunnen opleggen, al is dat in de praktijk weinig zinvol: op die manier bespaar je maar 1 à 2 m³ per jaar. Een ernstigere bijdrage zou zijn om 90% van het hemelwater zelf op te vangen: 5 mm berging is al voldoende bij een infiltratie van 1 mm/h. Nog ingrijpender is als de eigenaar voor een volledig zelfvoorzienende oplossing zou instaan: met 50 mm berging (inclusief bovengronds) bij 1 mm/h infiltratie is er van lozing namelijk geen sprake meer.”

Ook hier zijn er diverse mogelijkheden om de burger te sensibiliseren: degelijke communicatie, subsidies (eventueel een rioolheffing) en dwingende alternatieven. “Zo zou op individueel vlak met een maatwerkvoorschrift kunnen worden gewerkt, bijvoorbeeld om het regenwater op het eigen terrein te verwerken, al vergt dit een goede argumentatie.

Sinds 2008 wordt er ook gewerkt met een collectieve verordening, wat al makkelijker te verantwoorden is. Ook het afdwingen van de respectering van het Bouwbesluit (waaraan iedere woning moet voldoen), die sinds 2012 een scheidingsplicht omvat, is een mogelijkheid. Heeft de gemeente het gevoel dat er bij een bepaalde eigenaar iets niet klopt, kan ze er desnoods zelfs voor opteren met

Het gebruiken van een regenton is eerder een symbolische bijdrage

particuliere gevallen (recente echtscheiding, mensen met financiële zorgen, ouderen die op het punt staan hun woning sowieso te verlaten voor een woonzorgcentrum...) kan je moeilijk bepaalde maatregelen gaan opleggen. Bij onze noorderburen willen ze de burger vooral aantonen wat de gevolgen van de klimaatverandering voor hun tuin kunnen zijn. “Als daar heuse waterstromen ontstaan, zal het besef van een noodzakelijke ingreep gegarandeerd wel doordringen,” besluit Rob Hermans. (Door Bart Van-

de politie de woning te betreden, al gebeurt zoiets in de praktijk zelden of nooit.”

In de realiteit nemen de meeste Nederlandse gemeenten maatregelen aan het riool en koppelen af. Daarnaast doen zij veel onderzoek en bereiden zij maatregelen voor de (nabije) toekomst voor. De grootste groei zit in maatregelen in de openbare bovengrond (inrichten van de bovengrond en het verlagen van het straatniveau) en het vergroten van de afvoer naar landelijk gebied. De aandacht voor het particuliere domein is nog beperkt, maar groeit wel snel.

cauwenberghe)

Moraal van het Nederlandse verhaal: dwingende maatregelen zijn moeilijk, zeker in bepaalde

• www.vlario.be • www.riool.net

In Nederland kiezen de meeste gemeenten in eerste instantie voor afkoppeling.

RIORAMA 17

In Castricum vond een eerste proefproject met de vuilfuik plaats. (Foto: Grontmij/Feenstra Fotografie)

Reuzenpanty’s houden vuil uit water Een hevige regenbui vindt plaats. Even later komt, via de overstort, de inhoud van toiletpotten terecht in een rivier die de stad doorkruist. Maar ronddrijvend vuil zien vanop de oever is geen fijn gezicht. Er zijn oplossingen, zoals bergbezinkbekkens. Maar die zijn niet altijd een optie.

Advies- en ingenieursbureau Grontmij Nederland dacht een alternatief uit: de vuilfuik, ook wel reuzenpanty genoemd. Die vangt veel vuil netjes op. De eerste proefprojecten zijn intussen afgerond.

Jan Kollen is consultant waterconcepten, afdeling Water bij Grontmij Nederland. “In Nederland zijn er heel veel gemengde rioolstelsels”, begint hij. “Bij stortbuien belasten ze oppervlaktewater met vuil, via hun overstorten. Al decennia trachten we dat te vermijden. Bijvoorbeeld met bergbezinkbekkens.

Maar die zijn duur, groot en lastig in te passen. Er is dus nog steeds veel overlast door vrij vuil dat bijvoorbeeld in stadssingels terechtkomt.”

Het gaat over rioolrestanten zoals drollen, papierrestanten, bladeren en ander zwerfvuil dat terechtkomt in sloten, singels en andere oppervlaktewaters. Grontmij Nederland dacht een alternatieve oplossing uit.

Van kousje naar reuzenpanty Grontmij Nederland gebruikt al zo’n acht jaar

18

RIORAMA

kleine filterkousen uit geotextiel, bevestigd aan overstorten. ‘Rioolsteken’ heten die kousjes. Ze helpen bemonsteringen te doen. “Maar wat als we die filterkousen nu eens veel groter maken?”, dacht de consultant. Zo was het idee van de vuilfuik of reuzenpanty geboren. Kollen: “We binden die vuilfuik aan het overstort. De maaswijdte is groot genoeg om voldoende water door te laten zonder gevaar voor snel dichtslibben – dat zou tot opstuwen leiden. Tegelijk is de maaswijdte van de fuik klein genoeg om voldoende grof vuil en een deel van het rioolslib tegen te houden.”

De installateurs kunnen de vuilfuik op twee manieren bij de overstort plaatsen. Een eerste is direct met een opvangbak hangend aan de overstortrand.

Dan ligt de reuzenpanty in de overstortleiding. Een tweede is bij de uitlaat naar de sloot: dan ligt de

reuzenpanty op de bodem van die sloot. Kollen: “Plaatsen aan de overstortrand kan enkel als de overstort, en de eventueel aanwezige overstortleiding naar de sloot, groot genoeg zijn. Want om een vuilfuik te plaatsen, heb je een leiding nodig die voldoende ruimte biedt voor de vuilfuik en voor de mogelijke bypass van water. Zo vermijd je dat de fuik verstopt raakt en voorkom je opstuwing in het gebied.”

Proefprojecten Een eerste proefproject ging van start in februari 2014. De eerste vuilfuik ging naar Castricum, een Nederlandse gemeente die veel toeristen aantrekt.

Bert Meijer, wethouder (in België ‘schepen’) bij Castricum, vertelt waarom de gemeente de proef met de vuilfuik doet: “Bij hevige regenbuien ver-

dossier

vuilden onze sloten, singels en vaarten. Met het plaatsen van een vuilfuik wilden we vissterfte, stank en vervuiling voorkomen.”

Op de locatie bevindt de overstortput zich pal naast de sloot. Daardoor is op die plek een opvangbak mogelijk met twee reuzenpanty’s. Die hangen aan ovale openingen aan de opvangbak. De panty’s liggen op de bodem van de sloot.

Bij dit project bleek dat het materiaal dat in Castricum wordt opgevangen, vooral uit bladeren en slib bestaat. De vuilfuik vangt dat goed op. Ze is eenvoudig te plaatsen en te vervangen en bovendien nauwelijks zichtbaar op de slootbodem. Wel bleek dat de drempelhoogte en maaswijdte van de filter nog niet perfect waren. Ze zijn intussen geoptimaliseerd.

Als er één of enkele overstortingen zijn geweest, worden de reuzenpanty’s binnen enkele dagen door nieuwe vervangen. Daar is minder dan een uur voor nodig. De volgelopen reuzenpanty wordt opgehesen met een kraan en afgevoerd naar een afvaldepot. Als de overstorting klein was, is manueel ophijsen mogelijk.

In september 2014 is ook in Rotterdam een vuilfuik geplaatst. Op die locatie is de opvangconstructie aan de overstortrand bevestigd, en daaraan hangt de vuilfuik. Voorts is ze in de leiding naar het oppervlaktewater gelegd. Dat kan, want de leiding

is daarvoor lang en groot genoeg. Als de fuik, tegen de verwachtingen in, toch eens te veel weerstand geeft, stroomt het afvalwater langs de panty. Kollen: “Sindsdien plaatsen we in nog andere steden en gemeenten vuilfuiken. Er zijn er nu ook in Soesterberg, Balkburg, Grave en Apeldoorn.”

Besparingen Een vuilfuik kan tot forse besparingen leiden, belooft Kollen. “Met een vuilfuik willen we 100% drijfvuil en 25% CZV tegenhouden (CZV: een maat voor de hoeveelheid oxideerbaar materiaal in water, n.v.d.r.). Het plaatsen ervan kost 25.000 à 30.000 euro. Dat bedrag komt vooral van de opvangconstructie en de arbeidskost, des te meer aangezien we voor de vuilfuik vaak locatiespecifiek werken. Vergelijk dat bedrag eens met dat voor een bergbezinkbekken? Dat heeft een rendement van 40 tot 50%, maar is vijf tot tien keer duurder. In Nederland wordt soms nog een andere oplossing gekozen: lamellenfilters. Hun rendement is nog niet goed wetenschappelijk onderzocht en hangt ook af van omstandigheden, zoals de locatie van de regenbuien. Laten we zeggen dat ze zo’n 15 tot 25% tegenhouden. Maar ze zijn wel drie tot vijf keer duurder dan een vuilfuik.”

Dan zijn er nog de onderhoudskosten. Kollen: “Het onderhoud van de vuilfuik bestaat uit het vervan-

gen van de filter. Dat gebeurt na enkele overstortingen. Het eerste jaar vervangen we de fuiken zelf. Zo weten we zeker dat het geheel goed functioneert. Daarna staan eventueel rioolreinigingsbedrijven daarvoor in. Uiteindelijk verwachten we dat de jaarlijkse onderhoudskosten lager zijn dan of vergelijkbaar zijn met de onderhoudskosten van traditionele randvoorzieningen.”

Een theoretisch risico dat aan zo’n vuilfuik kleeft, is schade door vandalisme of vissers. Maar, gaat Kollen verder, “tot nu toe hebben we daar geen van last gehad. Dat oplossen zou ook niet duur zijn: de vuilfuik vervangen, kost 1.000 à 1.500 euro.”

Kollen geeft mee dat op dit moment een stuk of vijftien offertes lopen met de reuzenpanty als oplossing. “Dat is een succes als je beseft dat de gemeentes de neiging hebben eerst de kat uit de boom te kijken. Later zullen we het concept ook in andere landen voorstellen. Maar nu reeds merken we interesse uit Engeland en Ierland”, glundert hij.

(Door Koen Vandepopuliere)

Foto links: De Boezemsingel te Rotterdam, met reuzenpanty. (Foto: Grontmij/Corne Clemens) Illustratie onder: De vuilfuik, ook bekend als reuzenpanty. (Afbeelding: Grontmij)

RIORAMA 19

Opmerkelijke renovatie van Brugse collector Ter hoogte van het industrieterrein Waggelwater in Sint-Andries, deelgemeente van Brugge, werkt Aquafin samen met aannemer Viabuild! aan een waar huzarenstukje. Want met bovengrondse noodleidingen, kousen met een diameter van 1000 tot 1600 mm en putten bekleed met een verticale kous, is er aan uitdagingen geen gebrek.

lijke constructie die omwonenden noch passanten ontgaat. De Facebookpagina van de Brugse Zot wil ons zelfs doen geloven dat er bier door de leiding stroomt!

Voor de renovatie van de collector Waggelwater werd een noodleiding aangelegd die de doorvoer van het afvalwater moet garanderen. Op vraag van aannemer Viabuild! stemde Aquafin in met een bovengrondse aanleg van de noodleiding in plaats van ze in te graven. Deze oplossing is dan wel goedkoper, maar stelt tegelijk de nodige technische en administratieve vereisten, verduidelijkt Natalie Versele, projectmanager van Aquafin: “We hadden al een stedenbouwkundige vergunning voor de aanleg van een ondergrondse leiding, dus moest de aannemer nu een machtiging krijgen van de gemeente om die bovengronds aan te leggen.”

Een bovengrondse leiding is ook kwetsbaar, ze kan beschadigd raken wanneer er bijvoorbeeld een auto tegen rijdt. Daarom werden vooraf alle mogelijke risico’s overlopen en werden ze samen met de te nemen acties beschreven in een noodplan. “Zo moet de aannemer te allen tijde bin-

Een indrukwekkend pompstation levert de nodige druk voor de bovengrondse noodleiding.

20 RIORAMA

nen het uur ter plaatse kunnen zijn. Want mocht de leiding breken, dan moet de doorvoerfunctie voor het afvalwater onmiddellijk overgenomen worden door de te renoveren leiding. Dat heeft uiteraard gevolgen voor het renovatiewerk dat er op dat moment al gebeurd is. Dit vormt dan ook een scenario dat iedereen koste wat het kost wil vermijden”, verduidelijkt Natalie Versele.

Ook over de overbrugging van de weg werd goed nagedacht. Natalie Versele: “Om de weg te kunnen overbruggen met een leiding van dit formaat (diameter 800 mm, n.v.d.r.), is er een middenpyloon geplaatst. Als deze pyloon zou vasthangen aan de brugconstructie, zou hij bij een aanrijding de brug onderuit trekken. Een losse pyloon, die weliswaar de brug draagt maar er niet aan vasthangt, is dus een betere oplossing. Tegelijk moet de brug, al is het maar voor beperkte tijd, zelfdragend zijn.” De bovengrondse leiding is alleszins een opmerke-

project

Technisch hoogstandje Er gaat dus veel aandacht naar de noodleiding, maar ook de essentie van het project zelf, met name de renovatie van een belangrijke collector, is een staaltje van technisch vernuft. Kousrenovatie is een vaak toegepaste techniek. Het is een snelle en efficiënte manier om een door corrosie aangetaste maar verder nog intacte buis van binnenuit te renoveren. Na uitharding is er een nieuwe, naadloze en zelfdragende buis in de oude buis, waardoor het geheel vaak sterker is dan voor de renovatie. Bijkomend voordeel is dat de bovenbouw niet opgebroken moet worden. De renovatie gebeurt volledig ondergronds, met uitzondering van de inspectieputten.

Maar als het zo’n vaak toegepaste techniek is, wat maakt de renovatie van de collector Waggelwater dan zo bijzonder? Natalie Versele: “De grote diameters! We hebben hier te maken met doorsnedes die variëren van 1000 tot zelfs 1600 mm. Kousrenovaties met een diameter 1600 mm zijn voor België een absolute primeur. In combinatie met de grote afstand van in totaal anderhalve kilometer, opgedeeld in drie stukken van telkens ongeveer vijfhonderd meter, en de bekleding van inspectieputten, kunnen we hier terecht spreken van een technisch hoogstandje.”

Preciziewerk Aquafin en aannemer Viabuild! gaan deze uitdagingen niet uit de weg. Wat betreft de grote diameters van de te renoveren collector, schuilt het risico voornamelijk in het uitharden van de kous. Marc Scheppermans, medeweker Structureel Modelleren bij Aquafin, legt uit waarom. “Bij een kousrenovatie trekken we een grote, kunststof kous met een lier door de bestaande leiding. Daarna wordt ze onder druk gezet, opgeblazen als het ware. Via een luchtsluis wordt dan een robot in de buis/ kous gezet, die met behulp van uv-licht de hars van de kous doet uitharden, tot die de gewenste hardheid en een zelfdragend vermogen heeft. Bij dergelijke grote diameters komt het erop aan om de uv-lamp precies in het midden van de buis te krijgen. Bovendien moet de lamp krachtig genoeg zijn om de kous optimaal te laten uitharden. Een andere vaak gebruikte uithardingstechniek is de

“Kousrenovaties met een diameter 1600 mm zijn voor België een absolute primeur.” – Natalie Versele, projectmanager bij Aquafin kous binnenstebuiten in de leiding steken en gaandeweg afrollen met behulp van warm water.

Maar gezien de grote afstand gecombineerd met de grote diameter, zouden we hier ettelijke zwembaden warm water voor nodig hebben en zouden de kosten onredelijk hoog oplopen.”

De renovatie van inspectieputten gebeurt meestal met een epoxycoating. Voor een aantal putten in dit project wordt een nieuwe techniek toegepast waarbij een verticale kous als bekleding wordt aangebracht. Marc Scheppermans: “Het belangrijkste bij

deze techniek is de juiste pasvorm. De put moet op voorhand exact worden opgemeten, zodat de kous volledig op maat van de put gemaakt kan worden.

Vooraleer de kous in de put wordt geplaatst, wordt die vaak een beetje opgeblazen, om het exact aanpassen te vergemakkelijken. Daarna is het belangrijk om de kous voldoende onder druk te houden, zodat ze niet ineenzakt onder haar eigen gewicht.”

• wwww.aquafin.be • www.viabuild.be

u

v

w

x

1. De kous wordt met een lier door de te renoveren leiding getrokken.

2. Een speciale afsluiter zorgt ervoor dat de kous luchtdicht is.

3. De kous wordt letterlijk opgeblazen. De druk is belangrijk om tot de goede pasvorm te komen.

4. De uitharding gebeurt met behulp van uv-licht vanop een robot die door de kous rijdt.

RIORAMA

21

Hemelwaterplannen: een belangrijke stap naar duurzaam waterbeleid Het veranderende klimaat maakt het beheer van afvalwater heel wat complexer. In Vlaanderen groeit alvast het inzicht dat we in de toekomst anders zullen moeten leren omgaan met hemelwater. Gemeenten moeten bij hun ruimtelijke ordening rekening houden met meer regenwater en zwaardere piekbuien. Door de opmaak van een hemelwaterplan kunnen de potentiële problemen in kaart gebracht worden en kan er tegelijkertijd een langetermijnvisie uitgewerkt worden om de leefomgeving in harmonie te brengen met water. Riopact heeft de nodige expertise in huis om gemeenten te ondersteunen bij de opmaak van zo’n hemelwaterplan.

Meer en intensere buien kunnen in de toekomst steeds vaker zorgen voor water op straat. In de winter stijgt het grondwaterpeil zodanig dat de bodem verzadigt en waterlopen buiten hun oevers treden. In de zomer zorgen piekbuien ervoor dat gemengde riolen de plotse toevloed, onder meer door de toenemende verharding, niet meer kunnen slikken. Afvoer van regenwater alleen is dan ook geen oplossing. Gemeenten zullen in de inrichting van hun openbaar domein meer ruimte moeten geven aan water.

“Riopact heeft alle mogelijke expertise in huis om de gemeenten bij te staan bij de opmaak van een hemelwaterplan”, vertelt Thierry Guffens, manager Riopact. “We kunnen de impact van buien met een verschillende intensiteit simuleren en zo de juiste oplossingen voorstellen wanneer er een hemelwa-

22

RIORAMA

terplan opgemaakt wordt voor de gemeente.”

Elke gemeente is uniek qua dichtheid van bebouwing, reliëf en aantal waterlopen. Zo’n hemelwaterplan wordt dan ook op maat gemaakt. “We hebben binnen Riopact de kennis, het netwerk en de ervaring om de gemeenten te helpen bij de aanpak van deze maatschappelijke uitdaging”, stelt Thierry Guffens.

Het plan bevat zowel generieke maatregelen, die op veel locaties toepasbaar zijn, als plaatsgebonden maatregelen die een bestaand of een toekomstig knelpunt wegwerken. Een ruime gebiedskennis laat ons toe om bij de opmaak van een hemelwaterplan over de gemeentegrenzen heen te kijken. Dat is nodig, want een ingreep in een bepaalde gemeente kan een impact hebben op de waterhuishouding in een andere gemeente.

Omgeving en water in harmonie Een hemelwaterplan hoeft niet altijd een antwoord te zijn op bestaande problemen, het kan ook een leidraad zijn om de leefomgeving in harmonie te brengen met water. Ook burgers zijn vaak vragende partij voor meer natuur in hun stad of gemeente en in bepaalde gevallen, bijvoorbeeld voor nieuwe verkavelingen, is het zelfs wettelijk verplicht om rekening te houden met hemelwater. Thierry Guffens: “Een hemelwaterplan van Riopact is daarom steeds gebaseerd op een langetermijnvisie en kijkt dus verder dan één project. Het is overigens niet ‘te nemen of te laten’, de gemeente krijgt een lijst met voorgestelde projecten en legt zelf haar accenten.

Wel kunnen we hen gemotiveerd adviseren en we kunnen voor hen ook aan de kar trekken bij de verschillende stakeholders.”

Samenwerking verder uitgediept “Om onze vennoten in de toekomst een nog betere dienstverlening te kunnen aanbieden, werd het samenwerkingsverband tussen Aquafin en De Watergroep onlangs nog verder uitgewerkt”, vertelt Thierry Guffens. “Elke partner binnen het samenwerkingsverband neemt die taken voor zijn rekening waarin hij gespecialiseerd is. Dit garan-

aquaflanders

deert een efficiëntiewinst die ook de gemeenten ten goede komt. Gemeenten worden meer dan ooit een echte partner in het rioleringsverhaal.”

Deze vernieuwde en nog intensere samenwerking werd bezegeld met een nieuw logo. “Met onze baseline ‘partner in lokaal waterbeheer’ zetten we niet alleen de samenwerking tussen De Watergroep en Aquafin in de kijker. We benadrukken hiermee ook het belang van het partnerschap met onze klanten of vennoten om samen de doelstellingen van de Europese Kaderrichtlijn Water te behalen”, aldus Thierry Guffens. “Met het oude logo verdwijnen ook de begrippen RioP en RioAct, die worden vervangen door respectievelijk Riopact-vennoten en Riopact-gemeenten.”

Hemelwaterplan voor Stekene: ‘Beter voorkomen dan genezen’ Stekene is tot nu toe gespaard gebleven van grote wateroverlast in straten en woningen, enkele kleine problemen bij zware regenval buiten beschouwing gelaten. Dit dankzij een netwerk van grote en kleine waterlopen dat meer dan 100 km lang is, exclusief de straatgrachten en private grachten.

“Tegelijk is de gemeente zeer kwetsbaar”, stelt Jan Van Dooren, teamverantwoordelijke Natuur en Milieu bij de gemeente Stekene.

“Door de kleine hoogteverschillen heeft elke peilwijziging of slechte doorstroming in waterlopen gevolgen voor de afstroming van een heel gebied. Door de ondoorlaatbare kleibodem in het centrum van Stekene is infiltratie zeer moeilijk, terwijl op de stuifzandrug die de gemeente doorkruist het peil van het freatisch grondwater jaar na jaar daalt. Door de steeds toenemende verhardingen en afkoppelingen van rioleringen moeten nieuwe oplossingen gezocht worden om wateroverlast in straten te vermijden.

Het duurzaam oplossen van al deze problemen is een uitdaging die de gemeente aan de hand van een hemelwaterplan het hoofd wil bieden onder het motto ‘beter voorkomen dan genezen’.”

RioP en RioAct worden Riopactvennoot en Riopact-gemeente Binnen Riopact bundelen De Watergroep en Aquafin de krachten voor een efficiënt afvalwaterbeheer. Riopact heeft een breed gamma aan diensten voor gemeenten die zich bij hun rioleringsbeheer willen laten bijstaan door een partner met kennis en expertise.

Riopact-vennoot Riopact biedt zijn vennoten een totaaloplossing voor de sanering van hun afvalwater. Riopact neemt het rioleringsstelsel en alle voorziene gemeentelijke rioleringstaken over. Na inspraak van de vennoten staat Riopact in voor de financiering van de investeringsprojecten en vraagt het de nodige subsidies aan. Riopact-vennoten vallen onder een niet-solidair systeem: alle middelen die de gemeente inbrengt worden enkel benut voor de uitbouw en het beheer van het rioleringsstelsel in die gemeente. Alle rioleringsdiensten worden uitgevoerd door specialisten die nieuwe technologieën op de voet volgen en toepassen. Met advies en begeleiding helpt Riopact de gemeente om het rioolstelsel op de meest duurzame en kostenefficiënte manier uit te bouwen en te beheren.

Riopact-gemeente Een Riopact-gemeente kiest voor rioleringsuitbouw en -beheer op maat van de gemeente. De gemeente blijft eigenaar van de infrastructuur en bepaalt zelf de doelstellingen en de prioriteiten van de samenwerking.

• www.riopact.be

Riopact bundelt de expertise van De Watergroep en Aquafin, en staat zo voor een efficiënt afvalwaterbeheer. (foto Jan Locus)

RIORAMA

23

het regeerakkoord en de beleidsnota Omgeving.

Daarnaast verzamelen we systematisch financiële informatie van de rioolbeheerders om van hieruit correcte analyses en aanbevelingen te kunnen formuleren. Die verzamelde informatie wordt bestudeerd, verwerkt en maximaal verspreid. We willen ook een overlegplatform zijn tussen de deskundigen in de bovenvermelde domeinen, met de bedoeling op een neutrale en objectieve manier alle betrokkenen actief te steunen in hun streven naar maximale kwaliteitsverbetering tegen een maatschappelijk verantwoorde kostprijs. Last but not least formuleren we objectieve standpunten en/of neutrale voorstellen ten aanzien van het Vlaamse en/of federale waterbeleid.”

Nieuwe KPR-module cruciaal voor goed rioleringsbeheer Bij VLARIO zitten ze niet stil. Ook het voorbije jaar werden in de diverse werkgroepen verschillende zaken gerealiseerd en geanalyseerd. De nieuwe KPR-module (Keuring Private Riolering) is daar een goed voorbeeld van. Een stand van zaken.

In totaal zijn bij VLARIO acht werkgroepen aan de slag. In dit artikel staan we stil bij hun realisaties.

Belangrijk om weten is ook dat er, naargelang zich bepaalde thema’s aandienen, ook tijdelijke deelwerkgroepen worden opgericht.

Financiering van rioleringen Via de opmaak van de zoneringsplannen en Gebiedsdekkende Uitvoeringsplannen wordt stilaan invulling gegeven aan de planning van de waterzuiveringsinfrastructuur in Vlaanderen. VLARIO neemt de financiering van de rioleringen onder de loep, om op basis hiervan correcte beleidsmatige beslissingen voor te stellen.

“Vanuit het financiële standpunt wil deze werkgroep een belangrijke bijdrage leveren aan de verbetering van het leefmilieu, door te analyseren hoe we als sector vooruit kunnen gaan en effectief resultaten boeken”, legt projectleider Kennisbeheer Riet Lismont uit. “Als gesprekspartner van Kabinet Leefmilieu en VMM houden we ons bezig met het voorstellen en uitwerken van aanbevelingen met betrekking tot de uitvoering van

24

RIORAMA

Concept en berekening van rioleringsstelsels VLARIO volgt in Werkgroepen 2 en 3 de gewestelijke stedenbouwkundige verordening (GSV) hemelwater en de gemeentelijke hemelwaterplannen op de voet op. Daarenboven worden onderzoeksinitiatieven om overstromingen in stedelijk gebied te bestrijden, actief gemonitord. Dit alles kadert in de klimaatverandering en het belang van de gemeente en rioolbeheerder om daarop in te spelen.

“Bij het concept en de berekening van rioleringsstelsels beogen we de keuring voor privériolering uit te breiden met eisen opgelegd in de GSV. We zorgen ook voor de verdere kennisverspreiding over hemelwaterputten, infiltratie van hemelwater op eigen terrein, corrosiebescherming van DWA-leidingen, en het vermijden van geuroverlast. Belangrijk is ook de uitwerking van gedifferentieerde infiltratie- en bufferingseisen en de opvolging van onderzoeksprojecten in het domein van rioleringen (RainGain, Plurisk...). Daarnaast onderzoeken we ook de mogelijkheden van en werken we een voorstel uit voor een vermijdbare hemelwaterheffing (zoals Duitsland).”

Riolering buitengebied De riolering en de afvalwaterzuivering in het buitengebied is het centrale onderwerp van Werkgroep 4.

“Deze groep onderzoekt onder meer de mogelijkheid om een onderhoudscontract op te leggen voor individuele IBA’s”, aldus Riet Lismont. “Verder maken we de controles op gecertificeerde IBA’s sluitend, werken we aan een uniforme procedure voor de IBA-aanrekening en behartigen we de uitbreiding van de keuring voor privériolering.”

Werkgroep 4 onderzoekt de mogelijkheid om een onderhoudscontract op te stellen voor individuele IBA’s.

Typebestekken en normen Werkgroep 5 bekijkt de typebestekken en normen SB 250. “Hier ligt de focus op de continue ontwikkeling van nieuwe toepassingen voor probleem-

vlario

punten in ons rioolstelsel en de invoering van een certificatiestelsel voor aannemers. Daarnaast is er ook overleg en opvolging van studieobjecten met het OCW (Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw) en de opvolging van eindwerken.”

Kwaliteitszorg en materiaalkeuze Werkgroep 6 behartigt de VLARIO-informatiematrix als aanvulling op de katern ‘Afkoppelen, bufferen en infiltreren’. Zo wordt er onder meer een matrix opgesteld van kritische factoren inzake het onderhoud en de levensduur van rioleringen. De opstelling van een puttenmatrix is een andere prioriteit.

Verder onderzoekt deze werkgroep de efficiënte werking van voorbehandelingsapparatuur in infiltratiebekkens, de waterdichtheid van voegverbindingen bij riolering en de handhaving van de gescheiden waterafvoer bij een 2DWA-riolering. Ze maakt ook een vergelijking tussen een gravitaire 2DWA-riolering en drukriolering.

Werkgroep 7 Het beheer van het rioleringsstelsel staat centraal bij Werkgroep 7. Dit behelst onder meer de opmaak en de bespreking van een bestektekst voor de aanbesteding van camera-inspecties, en de opmaak van een ‘Code van goede praktijk’ voor het uitvoeren van een inspectie en rioolreiniging. Verder worden ook bruikbare technieken, materialen en methodes voor de renovatie van gravitaire leidingen gescreend en worden rioolrenovatietechnieken gecertificeerd.

vers en inspecteurs, keurder privériolering, afkoppelingsaannemer, werftoezicht bij rioleringswerken en op maat gemaakte opleidingen voor technische scholen. Sinds juni dit jaar kan je ook cursussen volgen over de controle van bouwvergunningen, afkoppelingsdossiers, GSV en de link met de keuring.

KPR-module Bij de nieuwe KPR-module staat de koppeling van de verplichte keuring bij private riolering en de bouwvergunning centraal. De KPR-databank omvat onder meer de structurele opvolging van alle keuringen op het grondgebied, biedt een overzicht van alles wat conform en niet-conform is, toont rapporteringsmogelijkheden, biedt keurders de kans een dossier aan te maken en kan worden geraadpleegd door de gemeente of de rioolbeheerder.

“We stelden vast dat er heel wat sluikaansluitingen op de riolering gebeuren”, vervolgt Riet Lismont.

“Rioolaansluitingen worden niet opgevolgd en er is geen relatie tussen de stedenbouwkundige vergunningen en de databank van de rioolaansluitingen.”

Daarom werd de databank aangepast, zodat een gemeente nu dossiers kan aanmaken op basis van onder meer een stedenbouwkundige vergunning en een lijst van af te koppelen panden. Info over de aanvraag van de rioolaansluiting kan worden

toegevoegd. De keurder kan dan verder werken op het dossier.

Na het afleveren van de stedenbouwkundige vergunning, de aanvraag voor de rioolaansluiting en het attest keuring private riolering, vind je in de KPR-databank alle info in verband met de bouwvergunning en een link naar de info omtrent de rioolaansluiting en de keuring. “Zo kan een perfecte opvolging gebeuren van de afgeleverde bouwvergunningen waar geen aanvraag voor rioolaansluiting en bijhorende keuring op volgt, waardoor sluikaansluitingen vlot opspoorbaar zijn.”

Idealiter komt er in de toekomst nog een automatische koppeling tussen de databank van stedenbouwkundige vergunningen, en de KPR-databank.

Website Op de website van het Vlaams Rioleringsplatform kunnen stakeholders sinds kort diverse updates terugvinden. Zo kan je er de fiches van infiltratie- en bufferingsystemen downloaden, vind je er de rioolrenovatiecatalogus en staat er een hele informatiebrochure over het correct scheiden en afvoeren van regen- en afvalwater.

(Door Bart Vancauwenberghe)

• www.vlario.be

Sleufloze technieken Bij gemeentelijke werken aan (riolerings)infrastructuur worden wel eens sleufloze technieken toegepast, het centrale thema van Werkgroep 8.

“Hier proberen we een beter inzicht te krijgen in de toepassingsmogelijkheden voor microtunnelling”, aldus Riet Lismont. “Zo wordt er een nieuwe techniek voor de Belgische markt uitgewerkt over het sleufloos vervangen van leidingen. We werken ook aan een matrix rond grondverbetering bij het tracé van doorpersingen, onderzoeken waar het overtollige boorslib (afkomstig van onder meer HDD-boringen) terechtkan en zijn bezig met het invoeren van een kwaliteitslabel voor boorbedrijven.”

Opleidingen Traditiegetrouw kan je bij VLARIO terecht voor heel wat rioleringsgerichte opleidingen. Zo zijn er onder meer opleidingen voor afkoppelingsadviseur (ook vervolmakingscursus en afkoppelingsadviseur van grote projecten), opmaak van bestekken, ontwerp van rioleringen, visuele inspectie voor opdrachtge-

Voor het sleufloos vervangen van leidingen wordt een nieuwe techniek uitgewerkt.

RIORAMA

25

Ondergrondvoorbereiding cruciaal bij renovatie rioolinspectieputten In steeds meer landen in Europa wordt de keuze gemaakt om de levensduur van riolen te verlengen door middel van rioolrenovatie met cipp-liners (cipp staat voor ‘cured-in-place pipe’) en versleten riolen niet te vervangen, maar eveneens te renoveren met liners. “Nu alle aandacht naar de riolen gaat, wordt de problematiek die zich afspeelt in de inspectieputten vaak onderschat of niet gezien”, vindt Jaap Bresser, projectmanager bij IKT (Instituut voor ondergrondse infrastructuur) Nederland. “Schadebeelden, zoals infiltraties, kunnen leiden tot een grote instroming van grondwater in het stelsel en biogene zwavelzuurcorrosie kan leiden tot volledige verdwijning van de putwanden, met instorting als gevolg. Daarom moeten aan de doeltreffendheid en duurzaamheid van putrenovatiesystemen hoge eisen worden gesteld.”

Met dit gegeven heeft een grote groep van beheerders in Vlaanderen, Duitsland en Nederland, samen met het Institut für Unterirdische Infrastruktur IKT (instituut voor ondergrondse infrastructuur) met vestigingen in Gelsenkirchen (D) en Arnhem (NL), diverse methoden voor renovatie van inspectieputten onderzocht. “Al eerder is er in de periode van 2008 tot 2011 een meerjarig onderzoeksprogramma afgerond en gezien de ontwikkeling van producten en de markt was er behoefte aan een nieuw onderzoek dat in december 2015 in Duitsland en Nederland in de afrondingsfase verkeert en in Vlaanderen nog in volle gang is”, aldus Bresser.

“Het onderzoeksprogramma omvat maatregelen ter plaatse in het veld, breed opgezette praktijksituaties in een gecontroleerde omgeving schaal 1:1 en aanvullende theoretische beschouwingen.

Het rendement, de robuustheid en kwaliteit van de toegepaste ondergrondvoorbereidingen, renovatiemethoden en -materialen onder praktijkomstandigheden staan hierbij centraal.”

Onderzoek en testprogramma in Vlaanderen Een groep van beheerders in Vlaanderen, onder supervisie van VLARIO, onderzoekt samen met IKT momenteel een tiental putten in Koksijde, Tielt,

26

RIORAMA

Gent, Antwerpen, Hasselt en Zutendaal.

Jaap Bresser: “Bij het renoveren van rioolputten is een goed protocol noodzakelijk. Daarvoor is een stappenplan opgesteld waarbij IKT eerst onderzoek doet naar de bestaande situatie van de putten. Dit onderzoek bestaat uit een algemeen visueel onderzoek en een boorkernonderzoek. Bij het visuele onderzoek worden de schadebeelden vastgesteld.

De boorkernen worden onderzocht op de mate van aanwezige corrosie en het sulfaatgehalte in de bestaande ondergrond van beton of metselwerk.

Direct hierna volgt de keuze van de toe te passen renovatiemethode. Die keuze is mede afhankelijk van het feit of de riolen al zijn gerenoveerd, of op korte termijn gerenoveerd zullen worden. De keuze van een renovatiemethode wordt gedomineerd door het renovatiedoel, waarbij duidelijk geworden is in hoeverre een gekozen renovatiemethode moet bijdragen aan de dragende werking, aan de beschermende werking en aan de afdichtende werking gedurende de gestelde levensduur.”

IKT adviseert de beheerders in de toe te passen renovatiemethode. Daarna zullen de betreffende putten worden gerenoveerd onder begeleiding en met tussentijdse testen en beproevingen van het instituut IKT.

Ondergrondvoorbereiding Een van de belangrijkste stappen bij de uitvoering van putrenovatie is de ondergrondvoorbereiding.

“Wanneer een renovatiesysteem wordt toegepast waarbij het materiaal hecht aan de ondergrond (zoals een coating, een mortel of een combinatie hiervan) en zeker wanneer het materiaal bijdraagt aan de dragende werking en vergevorderd materiaalverlies moet compenseren, is het noodzakelijk dat de ondergrond volledig schoon, droog, vet- en zuurvrij wordt gemaakt. In voorgaande onderzoeken is gebleken dat veel coatings en mortels opnieuw schade gaan vertonen doordat de putwanden niet volledig vrij gemaakt zijn van gecorrodeerd materiaal. Het schoonmaken van de ondergrond gebeurt meestal door middel van stralen met water onder hoge druk of in combinatie met toepassing van straalgrit. Wij hebben onderzocht en geconcludeerd dat de toegepaste apparatuur vaak niet krachtig genoeg is om met name betonondergronden tot op het gezonde materiaal schoon te stralen. In bepaalde gevallen, wanneer

Bij het visuele onderzoek worden de schadebeelden vastgesteld.

onderzoek

bijvoorbeeld uit boorkernonderzoek blijkt dat metselstenen een hoog fosfaatgehalte bevatten, is het beter een renovatiesysteem toe te passen dat niet direct hecht aan de ondergrond (bijvoorbeeld: een op zich staand put-in-putsysteem of het bevestigen van kunststofbeplating in combinatie met handlaminaat).”

Breed opgezet onderzoek schaal 1:1 De onderzoeken die gedaan worden in het veld zijn nevenprojecten van het hoofdproject in de IKT-onderzoekshal in Gelsenkirchen.

“Hier bevindt zich een testomgeving van 15 m x 6 m x 6 m, met drukbelasting- en grondwatersimulatie.

We voeren er onderzoeken uit onder gedefinieerde randvoorwaarden op schaal 1:1. De basis hiervoor werd gevormd door de eerdere kwaliteitstest putrenovatie, afgerond in 2011, de praktijkervaringen van de deelnemende rioolbeheerders en de ontwikkeling van nieuwe systemen en producten. Van groot belang bij het onderzoek was de prestatie van de methoden onder grondwaterdruk over langere tijd. Zowel in Vlaanderen, Nederland als Nordrhein Westfalen is er namelijk sprake van gebieden met hoge grondwaterstanden.”

Tijdens het onderzoek werden, voorafgaand aan het aanbrengen van de renovatiesystemen, typische uitvoeringsfouten in de ondergrondvoorbereiding nagebootst door middel van bewust aangebrachte beschadigingen en verontreinigingen op delen van de putwand. “Hierdoor kon de robuustheid van de systemen, wanneer de omstandigheden ter plaatse niet optimaal waren, worden bepaald. In de testomgeving werd de grondwaterbelasting op de inspectieputten dusdanig nagebootst, dat ook kritische situaties al na korte tijd konden worden waargenomen. Hiervoor werden de gebruikelijke stappen in het renovatieproces, waarbij de infiltraties vooraf worden afgedicht en het aansluitende renovatiesysteem wordt aangebracht, losgekoppeld. De met onvolkomenheden (lekkages) gepre-

De uitgenomen boorkern wordt onderzocht op het sulfaatgehalte.

Testomgeving schaal 1:1 in de hal van IKT in Gelsenkirchen.

pareerde putten werden eerst zonder grondwaterdruk en zonder afdichting van deze openingen in de putwand (boorgaten) gerenoveerd.”

Het grondwaterpeil werd pas daarna verhoogd. “Als gevolg daarvan werkte de waterdruk direct in op het aangebrachte renovatiesysteem. Een belasting die zich in de praktijk vaak pas na jaren voordoet, wanneer de afdichting vooraf van de putconstructie tekortschiet of het grondwater ook verder stijgt dan de vooraf afgedichte gedeelten. De maximale grondwaterstand werd gedurende een lange periode op peil gehouden, zodat ook loslaat- en kruipeffecten op langere termijn konden worden waargenomen.”

Resultatenoverzicht In het overzicht van alle projectresultaten kunnen fundamentele inzichten worden samengevat die beheerders van stelsels als oriëntatie voor

hun verdere handelswijze kunnen gebruiken. Dit betreft het gehele proces van het opzetten van een bestektekst, aanbesteding en gunning tot en met de keuring van renovatiewerkzaamheden, evenals aanvullende maatregelen voor de kwaliteitsborging. Alle onderzoeksresultaten komen eerst in het Duits ter beschikking op www.ikt.de en zijn gratis te downloaden. De vertaling in het Nederlands en de resultaten van de Nederlandse en Vlaamse projecten (als deze zijn afgerond) komen ter beschikking op www.ikt-nederland.nl en zijn eveneens gratis te downloaden. Aanvullende informatie in het Nederlands wordt gegeven via studiedagen en ‘in company’-studiedagen bij organisaties, georganiseerd door IKT Nederland.

(Door Bart Vancauwenberghe)

• www.ikt-nederland.nl

Als test of de ondergrond schoon genoeg is voor het aanbrengen van een renovatiesysteem dat direct aan de putwand hecht, is een klein deel gereinigd met hamer en beitel (blauw-grijs gedeelte). Het schoongemaakte deel kleurt paars, de omgeving niet. Dit is het bewijs van een onvoldoende uitgevoerde ondergrondvoorbereiding.

RIORAMA

27

De gebouwen van ecobeton werden met 6.000 m² uitgebreid.

het maken van ronde en vierkante bekuipingen uit zelfverdichtend beton onder het BENOR-kwaliteitskeurmerk.

“De renovatie en de uitbreiding (van 6.000 m²) is ingrijpend. Dat was ook het geval voor de werken, maar dankzij de professionaliteit en het meedenken van de aannemer zijn die werken in amper één jaar tijd gerealiseerd en konden we elke dag blijven produceren voor onze klanten.”

Ecobeton investeert in innovatie en accommodatie De naam ‘ecobeton water technologies’ is in de waterwereld een vertrouwd begrip. Op de site aan de Hasseltsesteenweg in Sint-Truiden specialiseert de onderneming zich al sinds meer dan honderd jaar in geprefabriceerde betonnen producten. Dat dankt het bedrijf onder meer aan de filosofie om zich voortdurend aan te passen aan de veranderende marktomgeving. De recente uitbreiding en renovatie zijn goede voorbeelden van die aanpak, net als de innovaties die de Limburgse firma na samenspraak met andere partners ontwikkelde.

“De voorbije decennia hebben we sterk ingezet op milieugerelateerde bouwproducten, met een speciale focus op waterzuivering, recuperatie van regenwater en het terugdringen van verkeersgeluid”, stipt Raf Bouteligier aan. “Kenmerkend voor de ecologische sector is dat die sterk gestuurd wordt vanuit de overheid, waarbij de overheid en andere publieke instanties steeds meer taken op zich nemen, maar ook telkens opnieuw weer uitbesteden. In onze wil om relevant te blijven, spelen we op die evolutie in door op een verregaande manier samen te werken.”

Bij overheidsopdrachten zijn zowel de prijs als de kwaliteit van de aangeboden producten belangrijk.

Het is die focus op kwaliteit die bij deze onderneming mee tot de beslissing heeft geleid om de bestaande fabrieksgebouwen en de machines grondig te renoveren en zelfs uit te breiden. Zo is er in het gebouw een nieuwe productielijn voor

28

RIORAMA

Online verkoop FARYS en drinkwaterleverancier TMVW zijn in september 2015 van start gegaan met de online verkoop van regenwaterrecuperatiesystemen, met ecobeton water technologies als partner. Voor de Limburgse fabrikant is het de eerste keer dat zijn producten online en rechtstreeks aan de eindgebruiker worden aangeboden.

“Die manier van verkopen is zeer uitzonderlijk in de bouwmaterialensector. Samen met FARYS hebben we een volledig gamma aan regenwaterrecuperatiesystemen uitgewerkt: in beton, maar ook in kunststof. In het aanbod gaan we van een eenvoudige regenton tot een volautomatische regenwaterinstallatie die tegemoet kan komen aan meer dan de helft van de dagelijkse waterbehoefte van de consument. Samen hebben we een pakketfilter uitgewerkt, waardoor bezoekers op de RENI-website in een paar stappen naar het regenwaterpakket worden geleid dat het meest geschikt is voor hun toepassing. Dat gebeurt via enkele vragen, die onder meer peilen naar de horizontale dakoppervlakte, de nood aan overrijdbaarheid van de put en de gemiddelde hoogste waterstand. In totaal zijn er zeven basispakketten: bovengronds en ondergronds, in diverse uitvoeringen en met de nodige upgrades. Met andere woorden: het was nog nooit zo gemakkelijk om te besparen op de drinkwaterfactuur en tegelijkertijd een steentje bij te dragen aan een beter milieu. Ook voor architecten is het met

Op de RENI-website kunnen bezoekers vlot het voor hen meest geschikte recuperatiesysteem voor regenwater vinden.

reportage

RENI nog nooit zo gemakkelijk geweest om het juiste en meest betrouwbare regenwaterpakket te integreren in hun projecten.”

Project INFRAX West Daarnaast droeg de onderneming ook bij tot een project van INFRAX. “In een door INFRAX te saneren gebied in de Westhoek zijn onze medewerkers van deur tot deur gegaan om de bewoners ervan te overtuigen hun afvalwater te zuiveren vooraleer het in een of andere gracht of waterloop te lozen.

Een overgrote meerderheid van de mensen is in het verhaal meegestapt, zodat het vandaag onze individuele behandelingsinstallaties voor afvalwater (IBA’s) zijn die er voor zorgen dat het afvalwater van die mensen niet langer ongezuiverd geloosd wordt. Het doet ons plezier dat we zowel bij FARYS als bij INFRAX als meest geschikte partner uit de bus kwamen, maar we zijn eveneens trots op een andere referentie: ook bij Aquafin kwamen we deze zomer als beste uit een selectieprocedure voor een project waarbij het komende jaar 275 IBA’s moeten worden geplaatst. Daarnaast gaat Katoennatie met ons in zee voor een project dat de plaatsing van een dertigtal IBA’s behelst.”

Infiltratie hemelwater De hernieuwde kijk van de overheid op infiltratie van hemelwater maakt dat ook het bedrijf uit Sint-Truiden opnieuw moet nadenken over hoe het de grootste meerwaarde voor zijn klanten en de eindgebruikers kan realiseren.

“Het kwam er voor ons op aan om al onze kennis, kunde en inventiviteit actief te gebruiken en met de juiste oplossingen voor de dag te komen. Dat is onder meer gelukt met de opslag- en infiltratiekamer ECO GSV.” Bij ecobeton water technologies gaan ze er prat op dat de ECO GSV tien voordelen combineert.

“Het is een duurzame, degelijke oplossing waarbij geen geotextiel nodig is. Het systeem is conform de nieuwe gewestelijke stedenbouwkundige verordening inzake hemelwater en biedt een correcte, al voorgerekende dimensionering in functie van het dakoppervlak. Omdat het om één enkele tank gaat (die in één kuip zowel opslag als infiltratie combineert), hoeft er ook maar met één gietijzeren deksel en één verhoogstuk rekening te worden gehouden. De oplossing is uitbreidbaar met een geïntegreerde filter en een hergebruiksysteem voor regenwater. Door het beperkte ruimtebeslag blijven de graafwerken en het grondverzet tot het minimum beperkt. De ondiepe infiltratie is geschikt voor hoge grondwaterstanden. Bovendien is de opslag- en infiltratiekamer eenvoudig te inspecteren en te reinigen via één mangat.”

De buffer- en infiltratiekamer ZENO is volgens Bouteligier dan weer de eerste geprefabriceerde infiltratievoorziening die volledig toegankelijk is en ruimtebesparend werkt. “Beide nieuwe systemen onderstrepen waar ecobeton water technologies voor staat: smart, simple, solid, sustainable en sure.” (Door Bart Vancauwenberghe)

De ECO GSV combineert in één enkele tank zowel opslag als infiltratie. Er hoeft ook maar met één gietijzeren deksel en één verhoogstuk rekening te worden gehouden.

• www.ecobeton.be

Belucht rietveld De onderneming ontwikkelde, samen met Rietland, ook het eerste geprefabriceerde beluchte rietveld. De zogenaamde Q-Fyt is een groene IBA, waarbij planten en zuurstof voor een kwalitatieve zuivering zorgen. “Het gaat om een heel compact systeem met helofytenfilter (maar 0,5 m² per inwoner en slechts gedeeltelijk bovengronds). Ook hier zijn er amper graafwerken nodig. Het is een gravitaire, modulair uitbreidbare oplossing waarbij geen effluentpomp vereist is. Het zelfreinigende karakter, de slimme elektronische sturing, de geschiktheid voor stressbelastingen en de lage exploitatiekosten zijn andere troeven. In vergelijking met andere oplossingen, werken we met een grotere diversiteit aan bacteriën. Verder gaan we prat op sterke zuiveringsresultaten en een snelle opstart”, aldus Raf Bouteligier.

RIORAMA

29

PROJECT FEDERATIES JURIDISCH

De Plastics Sewerage Facilitator, kortweg PSF-tool, raakt steeds beter bekend. En dat is goed, want deze tool kwam er met een reden, met diverse redenen zelfs: hij laat toe conforme materialen te vinden, een materiaallijst te genereren en na te gaan of een product conform is, waardoor bonafide aannemers beschermd worden tegen concurrentievervalsing. Zo draagt de tool bij tot kwalitatieve rioleringen en tot digitalisering. Meer daaromtrent vernemen we bij KURIO, Aquafin en bij de beroepsverenigingen Bouwunie en VlaWeBo.

Plastics Sewerage Facilitator: getuigen aan het woord De Plastics Sewerage Facilitator (www.bcca.product-info.org) is een hulpmiddel om informatie te zoeken over kunststof leidingen en hulpstukken met BENOR-keurmerk. Meer daarover weten Herman Reniers (voorzitter KURIO vzw, de Belgische Vereniging van Fabrikanten van Kunststof Leidingsystemen), Dirk De Waele (directeur infrastructuur bij Aquafin), Jerome Vanroye (voorzitter Bouwunie Infrastructuurwerken) en Eli Desmedt (secretaris van VlaWeBo).

KURIO Aannemers die werken voor rioolnetwerkbeheerders (Aquafin, Infrax...) moeten zich houden aan bepaalde materiaalvoorschriften, stelt Reniers. Het gaat onder andere over voorschriften die staan in het Standaardbestek 250 voor de Wegenbouw, en om aanvullende bestekbepalingen van rioolbeheerders.

Rioolbeheerders willen dat hun toezichthouders op de werf te allen tijde kunnen controleren of de uitvoerders wel werken met materialen die conform die voorschriften zijn. Er zijn namelijk materialen te vinden van een lagere sterktereeks, bijvoorbeeld in de doe-het-zelfhandel, bestemd voor minder veeleisende toepassingen. Ze hebben bijvoorbeeld geen BENOR-keurmerk. Reniers: “We vonden de oplossing door ons te inspireren op het principe van de ‘positieve lijst’, dit naar analogie met de drinkwatersector, waar lijsten bestaan van goedgekeurde materialen. We hebben ons idee besproken met de rioolbeheerders en met diverse andere stakeholders: denk aan certificatieorganisme BCCA, en aan de beroepsverenigingen van

30

RIORAMA

wegenbouwers. De reacties waren unaniem positief.

Daarop zijn we aan de slag gegaan om een positieve lijst van materialen voor kunststofriolen op te stellen. Die zou dienst doen voor zowel straatriolering als huisaansluiting. De lijst mondde uit in de zogenaamde PSF-tool, de Plastics Sewerage Facilitator.

Alle stakeholders, opdrachtgevers, toezichthouders, aannemers… kunnen die op heel eenvoudige manier gebruiken, 24 uur op 24. Alle producten die er vermeld staan, zijn conform de voorschriften van de rioolbeheerders. Dat is gegarandeerd zo, mede dankzij de validatie door certificeringsorganisme BCCA. Ook kunnen de stakeholders dankzij de PSF-tool ontdekken of en waar het conforme onderdeel te vinden is. Bovendien laat hij toe om op eenvoudige wijze een materiaallijst te genereren die bij de vorderingsstaten kan worden gevoegd. Dat is een vereiste die is verstrengd in het nieuwe bestek SB250, versie 3.1.”

De uitvoerder kan met de PSF-tool de conformiteit van de gebruikte materialen aantonen. Reniers: “Als later vastgesteld wordt dat, ondanks de hulp die de tool biedt, toch niet-conforme materialen in de grond zijn gestopt, heeft de uitvoerder een groot probleem. De facilitator zorgt er dus ook voor dat bonafide aannemers op beide oren kunnen slapen. De kans op oneerlijke concurrentie door minderwaardig materiaalgebruik is dankzij de tool namelijk veel kleiner geworden.”

Voorlopig beperkt de tool zich tot twee leidingmaterialen. Maar dat kan veranderen: “Omdat de tool erg positief wordt onthaald, is het mogelijk dat op termijn nog andere materialen of toepassingen worden toegevoegd.”

Aquafin “Ons doel is de traceerbaarheid van bouwmaterialen, dit om te voorkomen dat verkeerde materialen op de werf geleverd worden”, legt Dirk De Waele uit. “Op een studiedag heb ik dat met de sector aangekaart. De PSF-tool is daarvan het resultaat.”

De eerste stap is de juiste materiaalkeuze door de aannemer, conform de ingevoerde bestekvoorwaarden. Die stap is heel belangrijk, benadrukt De Waele. “Het vervolg, de link tussen leverancier naar werf, moet ook onder controle komen: we moeten af van de papieren vervoerdocumenten die wel of niet afgegeven worden. We moeten overstappen naar een digitale traceerbaarheid, waarbij de leidinggevende ingenieurs via hun smartphone de leveringen kunnen opvolgen.

KURIO stapt mee in onze droom naar traceerbaarheid, en wil de kwalitatief werkende leverancier mee ondersteunen in het promoten van het product. KURIO heeft naar de klant geluisterd en er iets mee gedaan.”

Bouwunie “Bouwunie hecht veel belang aan een degelijke, betrouwbare en concrete kwaliteitsborging”, stelt Jerome Vanroye. “Wel, zo’n kwaliteitsborging vereist onder meer dat kwaliteitsvolle producten beschikbaar zijn. In dat verband is het van groot belang dat bouwheren, ontwerpers en aannemers exact weten wat op er de markt is. Ook is het van groot belang dat ze weten of deze producten gecertificeerd zijn, en dus aan de bestekvoorschriften voldoen – zowel op technisch gebied als wat betreft veiligheid en milieu.”

certificering

Werfbord (gratis te krijgen bij Kurio vzw). Kwaliteit hangt af van goede materialen én goede installatie.

De PSF-tool geeft een antwoord op deze vragen, bevestigt hij. “De tool zorgt voor een betere verspreiding van informatie over BENOR-gecertificeerde kunststofbuizen en -hulpstukken. Bovendien is de tool gebruiksvriendelijk. Er kan mee worden nagegaan of de producten, voorgeschreven in de bestekken, op de markt beschikbaar zijn. Hij laat op de werf een makkelijke en juiste naspeurbaarheid toe. Hij biedt een ideale documentatie voor de in te dienen certificatiestaten en levert zeer nuttige informatie op voor het opstellen van de as-builtdossiers. Uiteindelijk vind ik de facilitator een zeer handig en praktisch instrument met duidelijke en concrete productinformatie. De tool betekent zeker een meerwaarde voor al wie betrokken is bij het uitvoeren van rioleringswerken. Het is dan ook goed dat de tool intussen min of meer bekend is geraakt bij de aannemers. Hij wordt wel, helaas, nog niet veel gebruikt. Daarom is het goed dat ze hierover extra worden geïnformeerd.”

VlaWeBo “Via het technisch overlegplatform van de rioleringsaannemers binnen onze federatie is medewerking verleend aan het project. Vooral bracht dit inbreng vanuit de praktijk”, voegt Eli Desmedt eraan toe. “Onder meer moest worden vermeden dat nog maar eens administratieve taken zouden worden toegevoegd zonder werkelijke meerwaarde voor alle bouwpartners.”

VlaWeBo wil eerlijke concurrentie, correcte prijszetting en kwaliteitsborging. Om dat te bereiken, is onder andere de conformiteit van de gebruikte materialen tijdens de uitvoering heel belangrijk, klinkt het. “Tijdens de besprekingen is dan ook gezocht naar een tool die overzichtelijk is, volledig voor iedere specifieke toepassing, en bovendien praktisch in gebruik. Het was een hele opgave om deze doelstellingen in een sluitende digitale toepassing vorm te geven. Maar met de PSF-tool is hier ruimschoots in geslaagd. Het is een interessant werkinstrument voor alle betrokkenen bij de realisatie van rioleringsprojecten.”

Heden en toekomst De bedoeling is dat zo veel mogelijk stakeholders standaard de tool gebruiken, stelt Reniers: “Vanuit KURIO plannen wij daarrond nog een informatiecampagne, die we samen met de rioolbeheerders zullen uitrollen. Aquafin heeft hierbij, als toonaangevende rioolbeheerder, het voortouw genomen. Eerder dit jaar hebben ze namelijk, tijdens hun kennisdagen, de PSF-tool uitgebreid aan bod laten komen. Desondanks merken we dat we nog veel werk voor de boeg hebben om de tool ook voldoende bekend te maken bij het grotere publiek: voorschrijvers, studiebureaus, architecten, andere openbare besturen… We rekenen op de andere rioolbeheerders, en op VlaWeBo en Bouwunie, om de tool bekend te maken bij hun leden en medewerkers”, besluit Reniers. (Door Koen Vandepopuliere)

• www.bcca.product-info.org

FprCEN/TR 1046:2012 (E) FprCEN/TR 1046:2012 (E) NOTE Attention is drawn to the need for consideration of personnel safety during the transport, handling and storage, especially wet and is cold weather Particular care should be exercised when decoiling coiled and pipes as NOTE in Attention drawn to the conditions. need for consideration of personnel safety during the transport, handling storage, considerable released. especially forces in wetcan andbecold weather conditions. Particular care should be exercised when decoiling coiled pipes as considerable forces can be released.

Aanleg op zijn best... snel getest !

Additional information should be given in the System Standards, if applicable.

Additional information should be given in the System Standards, if applicable.

For additional explanations, see Figures 3 to 5 which deal with transport, handling and storage.

For additional explanations, see Figures 3 to 5 which deal with transport, handling and storage.

5.2 Transportation of pipes 5.2 Transportation of pipes

When transporting pipes or pipe package, vehicles should be used. The bed shall be free from nails and other projections.

When practicable, pipespackage, should rest uniformly on be theused. vehicle.

When transporting pipes or pipe vehicles should The bed shall be free from nails and other projections. When practicable, pipes should rest uniformly on the vehicle.

Secure the pipes or pipe package effectively before transporting. When pipes are transported in bundles, the bundles be secured and off loaded astransporting. described hereunder.

Secureshould the pipes or pipe effectively package effectively before When pipes are transported in bundles, the bundles should be secured effectively and off loaded as described hereunder.

When loading socketed pipes, the pipes should be stacked on the vehicle so that the sockets do not take loads.

When loading socketed pipes, the pipes should be stacked on the vehicle so that the sockets do not take loads.

The largest diameter pipes should be placed on the bed of the vehicle.

The largest diameter pipes should be placed on the bed of the vehicle.

Care should be taken to avoid positioning the pipes near to any exhaust systems or any other potential hazards such asbe diesel oil.to avoid positioning the pipes near to any exhaust systems or any other potential Care should taken hazards such as diesel oil.

Pipes should be inspected by the purchaser or his representative for damage and compliance with the order during unloading at inspected the destination.

Pipes should be by the purchaser or his representative for damage and compliance with the order during unloading at the destination.

When pipes and/or fittings require special transportation practices, the manufacturer shall notify the customer of When the procedures to befittings used. require special transportation practices, the manufacturer shall notify the customer pipes and/or of the procedures to be used.

FprCEN/TR 1046:2012 (E)

FprCEN/TR 1046:2012 (E) 1046:2012 FprCEN/TRFprCEN/TR 1046:2012 (E) FprCEN/TR 1046:2012 (E) (E)

DWA

RWA

Figure 3 — Transport Figure 3 — Transport Figure 4 — Handling and storage Figure and storage Figure Handling Figure 4 4— — Handling Handling and storageand Figure 44 — — Handling and storage storage

8

8

Figure 5 — Preferred pipe packaging

Aandacht voor: transport - stockage - handling - werktuigen

Controle materiaal - markering en respect kleurcode

Figure — Preferred pipe packaging Figure 55 — Preferred pipe packaging NOTE Attention is drawn to the need5 national and/or local transport regulations.

Figure 5to —conform Preferred pipe packaging Figure to — Preferred pipe packaging

NOTE is to need and/or local regulations.

NOTE Attention is the conform to and/or transport Handling NOTE5.3Attention Attention is drawn drawn to the the need to toto conform toto national and/or local transport transport regulations.

NOTE Attention is drawn drawn toconform the need needto tonational conform to national national and/or local local transport regulations. regulations.

5.3 Handling 5.3 handling the pipes, care shall be taken to prevent damage.

5.3 When Handling 5.3 Handling Handling When handling the pipes, care be taken to damage.

When handling the pipes, care shall be taken to damage. pipes to be handled individually, they should be lifted, lowered and carried in a controlled fashion WhenWhen handling theare pipes, care shall be taken to prevent prevent damage.

When handling theshall pipes, care shall be taken to prevent prevent damage. and should never be thrown, dropped or dragged (see ENV 1452-6:2001, Figure B.10 [3]).

When pipes are to be should lifted, lowered and carried a are be individually, they should be and carried aa controlled When pipes When are to pipes be handled handled individually, they should be be lifted, lowered and lowered carried in in a controlled controlled fashion When pipes are to toindividually, be handled handled they individually, they should be lifted, lifted, lowered and carried in in fashion controlled fashion fashion and never be thrown, dropped or dragged ENV 1452-6:2001, Figure B.10 [3]). and never be thrown, dropped or dragged (see ENV 1452-6:2001, Figure B.10 [3]).

It is preferable use fabric rope to(see lift pipe or pipe bundle.

Metal bars, slings, hooks and should should never beto thrown, dropped oror dragged (see ENV 1452-6:2001, Figure B.10 [3]). and should should never beslings thrown, dropped orthe dragged (see ENV 1452-6:2001, Figure B.10 [3]).or chains will damage the pipe if they are used incorrectly. When loading or unloading pipes, pipe bundles with fork lift It to use slings rope to the pipe bundle.

Metal bars, hooks or chains will ItIt is to use fabric to the pipe pipe Metal bars, slings, hooks equipment, onlyfabric fork lift with smooth or suitably protected should be used.

Care be taken It is is preferable preferable topreferable use fabric slings or ropeslings to lift lift or therope pipe orlift pipe bundle.

Metal bars, slings, slings, hooks or should chains willor is preferable to trucks use or fabric slings or rope toor liftpipe the pipe or orforks pipe bundle. bundle.

Metal bars, slings, hooks or chains chains will will damage the pipe they are used incorrectly.

When loading or pipes, pipe with fork the pipe ififstrike they are used incorrectly.

When loading unloading pipes, to ensure thatifif forks not the lifting. damage the damage pipe they are used incorrectly.

When loading or unloading unloading pipes, pipe bundles bundles withbundles fork lift lift with damage the do pipe they arepipe usedwhen incorrectly.

When loading or or unloading pipes, pipe pipe bundles with fork fork lift lift equipment, fork with or suitably forks should be Care be equipment, only trucks smooth or protected should be used. should equipment, only only fork lift lift trucks trucks withlift smooth or suitably protected forks should forks be used. used.

Care should be taken taken equipment, only fork fork liftsmooth trucks with with smoothprotected or suitably suitably protected forks should beshould used. Care Care should be be taken taken to do not the pipe when lifting. ensure forks strike the pipe to ensure ensure that thatto forks do that not strike strike the pipe when lifting. toforks ensure that forks do do not not strike the pipe when when lifting. lifting.

9 9 9

99

Fundering - aandacht lengteprofiel - uitsparing mofverbinding

Verdichting laagsgewijs buis & putten - ondervulling damwanden

Verdichting van bovenlaag

Montage: aftekenen - verzagen - aanschuinen - invetten - insteken

Afval maximaal beperken

Inzamelen

Hergebruik

Recyclage

Verdichtingscontrole met lichte slagsonde Zelfcontrole deformatie met KURIO-kit

KURIO

VZW:

Belgische vereniging van fabrikanten van kunststofleidingsystemen.

magnetisch

www.kurio.be

"Vanuit KURIO plannen wij een informatiecampagne, die we samen met de rioolbeheerders zullen uitrollen.

We merken dat de PSF-tool onvoldoende bekend is bij het grotere publiek: voorschrijvers, studiebureaus, architecten, andere openbare besturen…" Herman Reniers, voorzitter KURIO vzw

Ook dit gescheiden stelsel is conform, mede dankzij de PSF-tool.

RIORAMA

31

productspot

Rookgenerator spoort lekken in riolering op Lekken in riolen en leidingen kunnen het functioneren van deze nutsvoorzieningen grondig belemmeren. Daarom is het essentieel dat deze lekken zo snel mogelijk adequaat worden gedetecteerd en aangepakt. Met de Easysmoker heeft Camtronics hiervoor een passende oplossing in huis. De rookgenerator van dit Nederlandse bedrijf leent zich voor lekdetectie en wordt regelmatig gebruikt met de MiniFlex-camera van dezelfde onderneming.

Voor het inspecteren van riolen en leidingen kan de rookgenerator gecombineerd worden met de MiniFlex-camera.

Als leidingen en riolen een inspectie ondergaan, is het altijd mogelijk dat een lek moeilijk te detecteren valt. Regelmatig is bij dergelijke werkzaamheden ook sprake van stankoverlast. In zulke gevallen kan de EasySmoker een oplossing bieden. Dit systeem wordt door talrijke professionals ingezet voor het keuren en testen van afvoerleidingen, luchtbehandelingskanalen, onderzoek van dakbedekkingen, maar ook voor gescheiden afvalwatersystemen.

Werking Zaakvoerder Vincent van der Ven licht de werking toe. “Eerst dient de aannemer alle reguliere uitgangen van de leiding af te sluiten. Vervolgens kan, met behulp van de bijgeleverde slang en het koppelstuk, de rook in het leidingstelsel worden geblazen. De opgebouwde druk zal ervoor zorgen dat de rook door de lekkage naar buiten komt. Deze ontsnappende rook geeft meteen een goed beeld over de exacte locatie van het lek.”

32

RIORAMA

Deze oplossing biedt ook de mogelijkheid om te keuren of de privéwaterafvoer wel volgens de geldende normen is gebeurd, en of schone en vervuilde waterstromen effectief worden gescheiden.

Op dezelfde manier kan vlot worden gecontroleerd of de aansluiting van de waterafvoer correct is.

De EasySmoker zorgt voor een vrij eenvoudige detectie van lekken in leidingen en riolen.

Type Het gaat om een compacte, krachtige rookgenerator die voortdurend voor voldoende rook en rookvermogen zorgt. Het systeem voldoet aan beschermingsklasse IP44 en is zowel door VLARIO als door Stichting RIONED goedgekeurd. De hoeveelheid rook kan, net zoals de luchtstroomsnelheid, eenvoudig worden ingesteld.

“Op eenvoudig verzoek kunnen wij de EasySmoker leveren met de EasySeal. Deze flexibele, afsluitende balg maakt het werken met de rookgenerator makkelijker door een afdichting rondom de slang te maken, zelfs wanneer de buiswand gekenmerkt wordt door oneffenheden. In combinatie met de telescopische EasyStick kan de slang ook op een simpele manier in diepe putten of afvoerleidingen worden gebracht.”

De speciale rookvloeistof waarmee de rook wordt aangemaakt, beantwoordt aan alle veiligheidsnormen. In de rookgenerator is hiervoor een voorraadtank van 1,5 liter ingebouwd. Camtronics levert deze rookvloeistof aan in jerrycans van vijf liter.

MiniFlex Voor het inspecteren van riolen en leidingen kan de rookgenerator ook worden gecombineerd met de MiniFlex. “We hebben deze flexibele camera vooral ontwikkeld voor het controleren van buizen met kleine diameters (32 tot 100 mm). Dit laat toe om leidingen in kleinere sanitaire ruimtes vlotter te controleren. Hiermee maken we het werk van de loodgieter een stuk eenvoudiger, want deze camera laat toe om haakse en korte bochten makkelijk te nemen. De grote kijkhoek en het scherpe beeld zorgen voor een grondige analyse.” (Door Bart Vancauwenberghe)

• www.camtronics.nl

productspot

De Q-TE-C-opzwelring zorgt voor een adequate dichting van lekken.

Awadock: waterdichte aansluiting van huisleiding op hoofdriool Niemand heeft zin in vervelende akkefietjes bij de aansluiting van een huisleiding op een collector. Daarom is het verstandig te opteren voor een oplossing waarbij de waterdichtheid helemaal wordt gegarandeerd. De Awadock New Generation van REHAU past goed in dat verhaal. De fabrikant biedt oplossingen die probleemloos aansluiten op hoofdriolen uit beton en polypropyleen.

“Bij de aansluiting van een huisleiding op de collector is het van cruciaal belang dat er wordt geopteerd voor een mof die aan alle eisen voldoet”, stipt Jo Augustyns aan. “Bij heel wat aanbieders zien we dat er sowieso geopteerd wordt voor een stuk van dezelfde wanddikte, ongeacht de diameter van de riolering. Wij kiezen ervoor om oplossingen op de markt te zetten die aangepast zijn aan elk type betonbuis. Als de wanddikte van de mof (DN160 of DN200) helemaal is afgesteld op die van de hoofdriolering, wordt heel de wanddikte afgedekt en heb je automatisch een optimale waterdichtheid.”

Het Awadock-systeem werd recent uitgerust met een nieuw element: een geïntegreerd kogelgewricht laat toe om de aangesloten buizen horizontaal of verticaal in een hoek van circa 7,5° te plaatsen.

Dankzij die flexibiliteit wordt het aansluiten van de buizen in de sleuven vergemakkelijkt.

Plaatsen in drie handelingen Bij REHAU gaan ze er prat op hiermee een snelle, voordelige oplossing aan te bieden, die maar een minieme ingreep in de leiding vereist, en met een opening die beperkt blijft tot de diameter van de aftakking. Eerst dient met een klokboor een gat in de buis te worden geboord. Nadien wordt het binnenzadel geplaatst en wordt het kogelgewricht

met klemring op het binnenzadel geschroefd. Vervolgens kan de aftakking worden geplaatst. “Het schroefmechanisme zorgt ervoor dat de dichtring klemvast komt te zitten, wat van groot belang is voor de waterdichtheid.”

sluitingen aan te sluiten op een hoofdriolering in polypropyleen (PP). “Als de collector uit PP is vervaardigd, is het namelijk van groot belang dat alle materialen tussen de hoofdriool en de huisaansluiting ook in PP zijn gefabriceerd. Als dit niet het geval is, is de kans op lekken namelijk te groot.”

Dit zadelstuk, dat de naam Awadock Polymer Connect kreeg, verzekert de afdichting tussen de aftakking en de collector door een mechanisch ingeklemd EPDM-manchet, eveneens uitgerust met de Q-TE-C-dichting.

(Door Bart Vancauwenberghe)

• www.rehau.be

Het schroefmechanisme is van groot belang voor de waterdichtheid.

Q-Tec De zwarte dichtring is uitgerust met een Q-TE-Copzwelring. “Dit stuk speelt een belangrijke rol als de doorboring slecht is uitgevoerd”, vervolgt Jo Augustyns. “Als dat het geval is, bestaat namelijk de kans dat er grondwater tussen de dichtring en de betonbuis sijpelt. De zwelring anticipeert hierop door te gaan opzwellen, zodat eventuele lekken tussen de opening en de manchet duurzaam worden afgesloten.”

Door de wateropnemende eigenschappen, kan de Q-TE-C-dichting nooit helemaal uitdrogen. Voor een vlotte installatie op de bouwplaats, is de dichting dermate geconcipieerd dat ze pas 10 tot 24 uur na het eerste contact met water begint te zwellen.

Na 48 uur is een lek sowieso volledig gedicht.

Deze Awadock-oplossing is geschikt voor de aansluiting van huisaansluitingen uit PVC, PP of PE op een betonnen hoofdriolering.

Awadock Polymer Connect REHAU bedacht ook een oplossing om huisaan-

RIORAMA RIORAMA 33

pRODUcTNEWS pRODUcT NEWS

O2-put van Kragten Om wateroverlast tegen te gaan en de kwaliteit van het oppervlaktewater te verbeteren, koppelen veel gemeenten verharding af van de gemengde riolering. Door een gescheiden afvoer van rioolwater en hemelwater worden echter de ontluchtingsmogelijkheden van het rioolstelsel beperkt, waardoor stank- en wateroverlast in de woning ontstaat. De O2-put voorkomt dit en waarborgt de ontluchting van de buitenriolering. De O2-put kan worden toegepast op elke rioolaansluiting en is eenvoudig en snel te plaatsen. Hiermee vergroot de O2-put de capaciteit van het riool.

• www.kragten.nl

Roostergoot URBAN-I combineert design met hoge opnamecapaciteit De uRBan-I is de eerste zelfdragende goot met designrooster die niet alleen verkrijgbaar is in alle mogelijke Ral-kleuren, maar ook een hoge opnamecapaciteit garandeert. De uRBan-I biedt hiermee niet alleen een praktische en effectieve oplossing tegen wateroverlast, maar kan ook optimaal geïntegreerd worden binnen het ontwerp van de openbare ruimte. De uRBan-I onderscheidt zich doordat de roostergoot geen brede betonnen wand heeft die aan het oppervlak zichtbaar is, maar alleen een smal stalen randje laat zien tussen de bestrating en het designrooster.

• www.intercodaminfra.nl

Xylem presenteert Flygt SmartRun pump cleaning De Flygt smartRun-unit is een pompbesturingsunit met ingebouwde intelligentie voor (afval)waterinstallaties. De unit is ontwikkeld voor (afvalwater)pompen en geoptimaliseerd voor Flygt n-pompen. ze bestaat uit een frequentieregelaar en door Xylem ontwikkelde software speciaal voor afvalwaterpompstations.

De smartRun is vier jaar geleden geïntroduceerd en is nu uitgerust met een geheel nieuw ontwikkelde pompreinigingsfunctie. Door het toepassen van een pompreinigingscyclus kan de smartRun verstoppingen voorkomen en zelf oplossen. Hierdoor worden storingen vermeden en wordt correctief onderhoud overbodig. Bovendien levert de smartRun energiebesparingen tot 70% op.

• www.xyleminc.com/nl

34

RIORAMA

ACO. Totaaloplossingen ACO. Totaaloplossingen voor efficiënt voor efficiënt waterbeheer. waterbeheer.

[COLLECT] [COLLECT] [CLEAN][CLEAN]

[HOLD][HOLD] [RELEASE] [RELEASE]

Uiteindelijk wordt Uiteindelijk het water wordt het water Het water wordt Is het regenwater Is het regenwater Het water wordt Van de eerste druppel Van de eerste die druppel die gedimensioneerd gedimensioneerd afgevoerd afgevoerd gestockeerd ingestockeerd buffer- of in bufferof verontreinigd of verontreinigd wordt er of wordt er op de oppervlakte op de valt oppervlakte tot valt tot in de ondergrond, in denaar ondergrond, de naar de infiltratiebekkens infiltratiebekkens om om proceswater opgevangen? proceswater opgevangen? het grootste, berekende het grootste, berekende een rivier riolering, of een een rivier of een overstromingen overstromingen in lager in riolering, lager Vetten, oliën en Vetten, slibdeeltjes oliën en slibdeeltjes debiet, alles wordt debiet, alles wordt natuurlijk wachtbekken. natuurlijk wachtbekken. gelegen gebieden gelegen tegen gebieden te tegen te worden eruit gehaald, worden eruit gehaald, gecontroleerd gecontroleerd opgevangen opgevangen gaan. gaan. omdat het milieu omdat ons het milieu ons en in de gewenste en inrichting de gewenste richting dierbaar is. dierbaar is. gestuurd. gestuurd.

OLIE- EN OLIE- EN INFILTRATIEINFILTRATIEEN EN AFVOERGOTEN AFVOERGOTEN VETAFSCHEIDERS VETAFSCHEIDERS BUFFERINGSBEKKENS BUFFERINGSBEKKENS POMPPUTTEN POMPPUTTEN ACO Passavant n.v.

ACO- Passavant Preenakkern.v.

8, 1785 - Preenakker Merchtem 8, 1785 - Tel.Merchtem 052 38 17 70 - Tel. - Fax. 052052 38 17 38 70 17 71 - Fax. - www.aco.be 052 38 17 71- -info@aco.be www.aco.be - info@aco.be

Proficiat aan onze winnaars!

annemer Gemoco nv uit Munsterbilzen wint dit jaar de Minder Hinder award:

A

A

D Aalst

“De Minder Hinder award is een bevestiging dat we goed bezig zijn, een schouderklopje voor onze projecten werfleiders en arbeiders.”

ls een van de grote opdrachtgevers voor infrastructuurwerken in Vlaanderen hecht Aquafin veel belang aan kwaliteitsvol, veilig en omgevingsvriendelijk werken.

Jaarlijks reiken we awards uit aan de aannemer en het advies- en ingenieursbureau dat dit het voorbije jaar het best in de praktijk bracht in onze projecten. e Kwaliteitsaward gaat opnieuw naar Astro-Plan uit :

“We winnen de Kwaliteitsaward nu voor de vierde keer. Succesvol samenwerken gedurende bijna 25 jaar kan alleen maar als er wederzijds vertrouwen is.”

Meer info: www.aquafin.be