XOLDA CPI DOS DICES XANEIRO DE 2013
Proxecto Ríos Rois, Sara Iglesias/Alba Sorribas Todos os alumnos e alumnas de 3º de ESO, realizamos está actividade, xa tradicional no centro, a cargo dos profesores Javier Santiago e Xurxo Pombo. Comezamos ás 9:45 da mañá, cunhas botas de goma para evitar molladuras (que de pouco serviron) e cargados de instrumentos como cintas métricas coadores e medidores de osíxeno. Dirixímonos ao río Baleirón, situado xusto detrás do colexio. Comezamos
O festival de inverno puxo fin ao ano
atendendo con curiosidade as explicacións e indicacións, que os profesores nos daban para realizar todas as actividades que iamos acometer nas próximas horas. Logo,
Coma cada ano, o festival de
educativa. As horas de ensaio
esta, dividímonos en grupos, de xeito
Nadal foi o remate festivo ao
víronse recompensadas polos
que, algunhas persoas dedicaríanse a
primeiro trimestre. Logo
aplausos e os gritos de ánimo
investigar sobre a fauna, outras sobre
destes meses de traballo o
de compañeiros, pais, nais,
a flora, algúns analizarían a auga do
festival, coordinado por
avós e visitantes que quixeron
río e tomarian mostras e un cuarto
Mercedes Buján en Primaria e
compartir a xornada
grupo, dedicariase a observar o
Loly Santos en Secundaria -e
connosco. Os lectores de Xolda
caudal e o curso do río, e realizar a
coa
do
poden ver tamén un resumo
memoria fotográfica.
profesorado- foi o lugar de
deste festival na nosa canle de
encontro da nosa comunidade
youtube e no blog da biblioteca
colaboración
Continúa na páxina 2 Continúa en página 2
PREMIO E-TWINNING Ao peche desta edición chegános a noticia da concesión do premio e-twinning ao proxecto da profesora de francés Céline Benmessaoud. Parabéns!
O SAMAÍN é xa unha garantía de éxito no noso centro. Aínda que pareza imposible, cada ano a exposición supera a anterior edición. Xosé Citoula coordinou esta actividade. Páxina 3
KIKO DA SILVA é o creador do Garaxe Hermético. Con motivo da inauguración desta escola de cómic e ilustración concedeunos esta entrevista. Páxina 4
Os alumnos do CPPI dos Dices de Rois, achéganse á natureza para analizar os ríos do Concello. pequenos arbustos, silvas e xestas pola beira. Con respecto a fauna, atopamos unha gran variedade de animais, tanto nas terras dos arredores como no propio río. Foi moi entretido andar detrás de ras, puidemos observar unha gran d i ve r s i d a d e d e e s p e c i e s d e s t e s animais, incluso unha que tiña unhas sambesugas pegadas –segundo
Os alumnos de 3º da ESO realizaron un proxecto a cargo de Javier Santiago, para coñeceren as condicións da auga, a fauna e a flora do río Baleirón. Tiveron ocasión de observar que a especie máis abundante de árbores eran os carballos e as faias; tamén atoparon gran cantidade de pequenos liques no interior do río, así como
aseguraba unha das alumnas participantes na actividade. Tamén se viu algún que outro grilo e paxaros coma o paporrubio. No interior do río, puidemos ver como os zapateiros se movían a gran velocidade, e tamén sacamos diminutos animais de debaixo das pedras, xa que fomos levantando os segmentos do río, e coa axuda dun coador e dunha pinza, recollemos varios “bichos”. Xa no colexio, observamos no laboratorio coa axuda dun microscopio, todas as mostras collidas, analizámolas e clasificámolas, dando por finalizada, unha maña moi dinámica, na cal aprendemos moitas cousas e nos achegamos á natureza dun xeito interesante e divertido.
Novo éxito da exposición de cabazas do Samaín
O Samaín celébrase en Galicia na noite do 31 de o u t u b r o a o 1 d e novembro. Esta anMga fesMvidade célMca, que simboliza a entrada do a n o n o v o c e l t a e a chegada da “estación escura” e que, segundo conta a lenda, é unha noite na que as almas dos mortos se achegaban ao mundo real, vén a ser u n h a c o m u ñ ó n c o s espíritos dos defuntos que n e s a n o i t e t e r í a n autorización para camiñar entre os vivos.
A chegada das ánimas nesa noite representaba un potencial perigo do q u e s e d e f e n d í a n colocando sobre os muros ou vaos das paredes as caveiras dos seus inimigos para que as ánimas que puidesen vir non se achegasen aos castros nin ás casas. Dentro desas caveiras colocaban unha candea de sebo acesa.Foi unha celebración pracMcada dende hai máis de tres mil anos polos pobos celtas que poboaron Eses días, no colexio hai risas, sustos, xogos, Europa. Na actualidade contos entres os rapaces e rapazas e moitas é un día de lembranzas para uns e de festa para cousas máis. A i maxinación n on ten l ímites! outros. Iker, Carlos, Adela, María T., María B., Clara, D e n d e a d é ca d a d e 1 9 9 0 co m ezo u a recuperarse en Galicia esta conmemoración, que fora esmorecendo ata converterse unicamente nunha celebración do día de defuntos p ola p roximidade n as d atas. No noso colexio tamén se celebra o Samaín dende hai varios anos pero cun fin diferente ao tradicional, con concursos de cabazas, Santa Compaña, contos de medo para os máis pequenos e tamén decorando as clases con todo t ipo d e p ersonaxes. A meirande p arte d o n e n o s e n e n a s p a r t i c i p a m o s fa c e n d o divertidos e o rixinais d eseños con cabazas q ue se expoñen durante tres d ías e q ue optan aos premios ás dez mellores. Hai espantallos, neveiras, bruxas, aulas de cabaciñas, indios, barcos p iratas, caracois, moscas… d e todo.
An4a, Sabela, Laura, Ángela – 5º
O apóstolo, stop motion do país D e s p o i s d e s e r p r e m i a d a e n d i ve s o s fe s t i v a i s internacionais, por fin puidemos ver O apóstolo nas nosas salas de cine. Por iso recuperamos a entrevista en exclusiva para Xolda co seu director, Fernándo Cortizo, que nos fala do proceso de produción deste filme.
Rois, Redacción Artefacto producións é unha empresa santiaguesa que se dedica dende o ano 2007 á animación stop motion, na que o movemento dos personaxes se consegue cunha sucesión de fotografías. Fernando Cortizo, fundador de Artefacto, asegura que é unha técnica tradicional que ofrece un realismo nas sombras, nas texturas e no resultado final dunha película
3º e 4º de ESO fomos ver O Apóstolo que non consegue a animación dixital. Artefacto acometeu un proxecto dunha dimensión continental, porque O apóstolo é a primeira película europea de animación stop motion estereoscópica. Como é posible que dun garaxe da rúa Fernando III de Santiago saíse adiante un proxecto equiparable a outros hollywoodienses coma A noiva cadáver ou Os mundos de Coraline? Fernando Cortizo, explícanos o proceso. “Coñeciamos a xente
experimentada en traballos deste tipo, técnicos de producións como A noiva cadáver ou Mátrix. Dixémoslles que queriamos levar a cabo este traballo pioneiro en Europa. Viña sendo unha película “indie” porque non contabamos con moitos cartos pero cremos valía a pena. T o d a e s a xe n t e s e animou por este motivo, así que formamos un equipo de reduciron os salarios que americanos, autralianos e adoitan cobrar polo seu traballo. “Unha película deste tipo custa en Hollywood como mínimo uns 65 millóns e poden chegar ata os 105; nós fixemos O apóstolo con cinco. Para iso traballabamos entre dez e doce horas diarias de luns a sábado e o equipo nunca pasou das cen persoas, cando nun filme así adoitan ser uns trescentos. Aquí todo o mundo facía de todo, se non, nunca Fernando Cortizo entre Luís Tosar e Carlos Blanco poderiamos manter doce meses de rodaxe. A estrea É a primeira película europea, logo de moitas europea de stop dificultades tivo lugar o motion estereoscópica pasado 31 de outubro e Cortizo augura unha excelente acollida entre o público. O filme -que galegos, claro. A xente de fóra c o n t a c o a s v o c e s d e adaptouse moi ben, recoñecidos actores como estaba contenta, Carlos Blanco, Xosé Manuel g o z a b a d u n h a Olveira ou Luís Tosar- pode ter liberdade e vida unha secuela. Mercé ao nocturna que non recoñecemento internacional tiñan nos Estados C o r t i z o x a p e n s a n a Unidos e continuación do filme que vai traballaron máis e t e r e s c e n a r i o s m a i o r e s e mellor”. E tamén l o c a l i z a c i ó n s e n P a r í s e cobraron menos, Venecia. porque todos
A comisión do magosto organizou outro día de castañas e xogos
MAGOSTO 2012 Os alumnos e alumnas de 4º de ESO colaboraron na organización para que todo saíse ben.
Rois, redacción •••
Un ano máis -e cando a chuvia nos deixou- gozamos dunha nova xornada de magosto. A mestura de castañas, xogos e chocolate animou un día no que, por fin, acompañou o tempo.
As carreiras de sacos son un xogo clásico que non pode faltar no noso magosto
O pano deu moito xogo durante a tarde
Despois de comer había ganas de medir forzas
q u i x e r o n A pelota de tenis deu lugar p r o b a r a c o m b a . A q u í a situacións curiosas. Neste vemos un momento de i n t r e J u l i a e Á n xe l a m á x i m a p a r t i c i p a c i ó n . estaban moi coordinadas. Case
todos
Os fogoneiros habituais cumpriron. As castañas estaban no seu punto.
Entrevista con Kiko da Silva, director do Garaxe Hermético
“Queremos que o alumnado saia da escola cun primeiro traballo publicable” Kiko da Silva é un autor de banda deseñada, ilustrador e debuxante que, ante a ausencia de estudos públicos e regrados neste campo e a desidia oficial por crealos, decidiu poñer en marcha unha escola profesional de carácter privado. Así xorde O garaxe hermético, unha escola profesional de cómic e ilustración que abre as súas portas en Pontevedra para encher un baleiro na formación de novos artistas. O nome da escola é unha homenaxe a Moebius, o artista francés precursor -con ese traballo de autor- das actuais novelas gráficas. Dos obxectivos deste proxecto fálanos Kiko nesta entrevista. Vai supoñer que aforren uns internacional- e era lóxico dez anos de perda de tempo, que se puidese aprender esta d e p r o b a s - e r r o s qu e s e profesión dunha forma seria. Que é o garaxe hermético? cometen cando un ten que É p r i m e i r a e s c o l a a u t o f o r m a r s e . T e n d o E logo cal é o obxectivo p r o f e s i o n a l d e b a n d a profesionais en activo que os principal? deseñada e ilustración en p o d e n o r i e n t a r n a s ú a O fin da nosa escola é que o Galicia que vén cubrir un oco alumnado saia de aquí cun a nivel de formación, xa traballo que sexa non só en Galicia senón no É a primeira escola presentable e editable norte de España, porque só galega d e b a n d a nunha empresa editora, hai dúas escolas destas que rematen sendo autores características: unha en deseñada e ilustración e acaben publicando. Barcelona e outra en Sabemos que non todos Madrid. Son escolas carreira afórranse moitos seguirán por este camiño, privadas porque a nivel desánimos que xorden cando porque isto é unha carreira oficial este traballo non está un non sabe cara a onde vai de fondo na que hai que recoñecido coma unha traballar moito para ter profesión artística que se un nome e un prestixio, poida impar tir nunha pero si é posible que a universidade. Isto é algo xente publique unha que só sucede en España, primeira obra. Despois porque en Francia, Italia, está nas súas mans, na Alemaña ou os Estados creatividade no xenio e Unidos xa se está na pericia de cadaquén. impartindo como estudos Kiko da Silva no Garaxe Hermético universitarios. Aquí, como Con que profesorado imos atrasados neste tipo de a súa formación, onde hai conta a escola? cousas, para estudar banda que pedir traballo e como H a i u n g r u p o fi x o d e deseñada e ilustración ou o c ó m p r e f a c e l o . É a l g o profesores que imos impartir ías ao estudo dun debuxante necesario na evolución da o plan de estudos: Fernando que coñeceses ou de xeito BD galega: levamos moito Iglesias, de Vilagarcía, o autodidacta, que foi como tempo demostrando que máis veterán -de feito eu aprendemos a maioría dos temos moi bos profesionais, aprendín moito del cando que nos dedicamos a isto. moitas pequenas editoriais e m p e z a b a ; F r a n B u e n o que empezan a editar BD en Capeáns, que traballa para Ter unha escola destas galego, xa temos un mercado E s t a d o s U n i d o s e e s t á características de que xeito d o l i b r o i l u s t r a d o especializado en cómic de v a i a x u d a r o s f u t u r o s consolidado -non só a nivel superheroes; Miguel Porto, autores e autoras? galego, senón estatal e m o i m e t i d o e n n o v a s Rois, Redacción
técnicas de narración e foron estrañas. Fixéronse a t e n t o á s n o v i d a d e s animacións con BD, música e internacionais e eu mesmo. efectos especiais pero iso xa non é BD, xa é outra cousa. O Que son as clases maxistrais? Están impartidas por autores de renome que virán falar da súa carreira e da súa forma de traballo. Xa tivemos a Miguelanxo Prado que vai volver para dar un curso máis especializado e queremos convidar a cantos máis autores mellor. cómic ten que seguir sendo Xa pasaron por aquí David algo con dúas páxinas e que Rubín, José Domingo, e nar re cor relativamente. dende xaneiro de 2013 N e s t e m o m e n t o s o n teremos visitas dos autores conversións moi similares a PDF ou son que saquen novidades para u n que expliquen ao alumando proanimacións que nada da escola como traballan teñen que ver coa linguaxe eles, como se enfrontan ao do cómic, na que non existe o mercado e ao día a día, son, na que o ritmo de porque e s t a é u n h a lectura o ten que poñer o profesión moi idealizada, e a lector e nunca xente só ve a parte bonita de a persoa que o crear un cómic na casa. Isto fai. Malia que é certo, pero logo está a o cómic e o parte dura: estamos falando cine aparecen de dedicarlle moito tempo, a o m e s m o un mínimo de ano ou ano e t e m p o , medio para un álbum de 48 s e p a r á r o n s e ou 64 páxinas, que son os axiña porque habituais. Temos que quitar a í n d a t e n d o da cabeza á xente que isto p u n t o s e n común, son linguaxes distintas. A BD O nome é unha non é cinema en papel. O homenaxe a Moebius cine ten outros mecanismos e o u t r a s fi n a l i d a d e s sexa un pasatempo: isto é comunicativas. unha profesión e os que v i v i m o s d e l a t e m o s o s De onde sae o nome da mesmos problemas có resto: escola? o IVE, o IRPF, clientes que non pagan, etc. É unha homenaxe a Moebius. Intentei que fose en O futuro do cómic está na vida, pero cheguei tarde. O edición dixital? nome xorde dunha Na b a n d a d e s e ñ a d a , a s lembranza persoal, pero probas de edición dixital c o mp a r t i d a c o n m o i t o s
outros autores do que supuxo O garaxe hermético na formación de moitos debuxantes de banda deseñada e, sobre todo, porque revolucionou o mundo do cómic. O garaxe hermético demostrou que se podía facer cómic fóra de xénero, sen guión previo, facer experimentación, un cómic non comercial e que foi un dos xermolos do que a g o r a s e ch a m a n o ve l a gráfica; un cómic de autor no que o creador decide o que quere contar. Escribinlle a Moebius no mes de outubro do ano pasado convidándoo a vir a Pontevedra para coñecer a escola e facerlle unha homenaxe, pero xa estaba ing resado e non
contestou nunca a ese correo. Así que cando inauguramos o noso Garaxe Hermético foi unha homenaxe póstuma ao mestre. Quero pensar que alguén da súa familia ou do seu equipo lle ensinara o correo electrónico e que, polo menos, se fose de aquí a algunha constelación de Orión sabendo que lle queriamos facer esta homenaxe e que O Garaxe Hermético existe en Galicia.
XOLDA
Día pola Ciencia en galego •••
O 5 de novembro celebramoso o Día pola ciencia e a tecnoloxía en galego. Nesta ocasión asistimos a unha videoconferencia que tiña por título “Facendo física de partículas polo mundo”. A través desta actividade puidemos coñecer en directo algúns dos proxectos nos que t r a b a l l a n i n ve s t i ga d o r e s e investigadoras galegas dende Suíza, Londres, Santiago e Lisboa.
QUERES SER XORNALISTA DE XOLDA? Se tes unha idea para publicar e queres colaborar no próximo número de Xolda pregunta pola comisión da revista e anímate a participar.
OS NOSOS BLOGS Se queres ver máis do que facemos no noso centro visita os nosos blogs. Na páxina do centro edu.xunta.es/cpidos dices clica na sección de blogoteca BIBLIOTECA DO PORVISO No blog da biblioteca tes vídeos de moitas das nosas actividades. Estamos en http:// bibliorois.wordpress.com/
XOLDA xaneiro 2013 Colaboraron neste número: Iker, Carlos, Adela, María T., María B., Clara, Antía, Sabela, Laura, Ángela (5º EP) , Sara Iglesias, Alba Sorribas. Fotos: Javier Santiago, Xurxo Pombo, X. Citoula, L. Aldegunde, Susana. Edición: L. Aldegunde