9002 ,03 - 42 TSUGUA
Isang sulyap sa Cavite Cavite City Kinilala bilang Tanguay o Tangway ang Cavite City noon bago pa man din dumating ang mga Kastila. Noong 1571, sinakop ito ng mga Kastila, at tinawag na Puerto de Cavite o Cavite Viejo. Bilang bagong capital (Kawit ang naging unang Kapital), naging himpilan at tahanan ito ng mga alkalde mayor, opisyal ng lalawigan, opisyal ng mga Spanish Navy at ng mga pamilya nito. Noong 1720, ang kinalalagyan ng imahen ng Nuestra Señora de la Soledad de Porta Vaga na maunlad na distritong sentral ng San Roque, ay ginawang bagong bayan na binubuo ng mga baryo ng Rosario, San Jose (or Pulo Bunducan), Soledad, San Rafael (Cagayan), San An-
tonio at Estanzuela. Sa San Roque rin nakatira ang mga katutubong kawal, mga trabahador na sapilitan pinagagawa (polos y servicios) at ang kanilang mga pamilya. Pinalitan ng Caridad ang dating Estansuela noong 1868 at naging hiwalay na bayan. Sinasakop nito ang apat na barriong Mojon, Calumpang, Dalahican at Santa Cruz. Pinagsama ng Philippine Commission ang tatlong bayan ng Cavite Puerto, San Roque at Caridad noong 1903. At ang Cavite ay itinatakdang maging syudad noong 1940 (Unabia, T.P at Cuarto V.I. R. mga ed 2002). Bagamat napapaligiran ng dagat, ilang kilometro lang ang pagitan ng Puerto sa Maynila at
Parañaque. Maliit lang ang nasabing bayan. Katunayan, ito ang pinakadulo at loob. Sa sangandaan sa Noveleta (pinakamalapit na bayan bago ang Cavite City kung manggagaling sa Maynila), kapag kumanan na ang mga sasakyan, wala na itong ibang matutumbok kundi ang Cavite City. Kung magkakagulo sa Cavite City, wala itong ibang lalabasan kundi ang sangandaan ng Noveleta na patungong Rosario at Kawit. Kaya nga tinawag na tagaloob ang mga taong nakatira sa Cavite City. Dahil syudad, mas nauna itong nalinang kung ihahambing sa mga karatig bayan lalo na noong dekada 60 at 70. Nandito ang kauna-unahang sinehan sa buong probinsya ng Cavite na dinadayo ng
Drugs, drugs at drugs pa (at drugs pa uli) KAYA lagi kong inaabangan ang balita sa u m a g a , tanghali, gabi at madaling araw dahil tuwang tuwa ako makita ang mga eksena sa ating bansa. Para na kasi akong nanonood ng telenobela, pantaserye o pelikulang pang-box office sa ibinabalita kung gaano nagiging palpak pa ang dati nang palpak. Gaya ng usapin sa droga. Ang mga ahensya ng gobyerno ay nag-aagawan ng credit o papuri, nagtuturuan sa kapalpakan at higit sa lahat, nagsasalungatan sa tungkulin ng bawat isa. Maganda yan. Kapag ganito ang mga nangyayari, isa lang ang ibig sabihin nito, hindi alam ng gobyerno ang kanilang trabaho. Kasing kahulugan din ito na hindi alam ng gobyerno kung ano ang dapat gawin. At kapag ganito nang ganito, bwahahahaha… lalong babaha ng droga sa bansa. Ano nga kaya, higitan natin ang Columbia sa lala ng droga sa lipunan? Yun bang mga 80% ng mga mamamayan ay tumitira ng drugs (drugs ha? Ibig sabihin marami). Kung marami na ang adiktos sa bansa, ibig sabihin, mga adiktos na angat mananaig sa pagpapasya. Naku, ano kaya ang magiging plataporma de gobyerno ng mga politiko para makuha ang boto ng mga adiktos (kung hindi pa adiktos ang mga politiko). Ganito siguro: 1.Kapag ako ang binoto nyo, magpapasa ako ng batas na titiyak na hindi gagalaw ang presyo ng droga sa merkado nang sa gayon, maging accessible ang droga kahit na sa pinakamahihirap na adik sa ating bansa. 2.Kapag ako ang binoto nyo, titiyakin ko na hindi na natin kailangan pang mag-import ng mga paraphernalia tulad ng toother, aluminum foil, water pipe, burner at iba pa… ibig sabihin nito, local na industriya na ang magsu-supply ng mga ito. Nangangahulugan ito ng maraming trabaho.
13 Gimik sa Panaginip 2
SEPTEMBER 13 - 19, 2009
Maraming trabaho, maraming kita. Maraming kita, maraming pambili ng droga. 3.Kapag ako ang ibinoto nyo, paiigtingin ko ang drugs education sa bansa. Sa elementarya pa lang, ituturo na ang wastong paggamit ng droga para naman hindi sila ma-estapa, maloko sa timbang, sukat at timpla. Ituturo din sa mga bata kung paano mag-recycle ng napkin, toother, water pipe, aluminum foil. Tandaan natin na kapag mataas ang demand sa paraphernalia, posibleng tumaas ang presyo. Kapag tumaas ang presyo, kakaunti ang makakagamit ng droga. 4.Kapag ako ang ibinoto nyo, bubuwagin ko ang monopolyo at cartel sa droga. Magkakaroon tayo ng open public bidding sa drugs. Kahit pa humantong tayo sa pag-import ng droga mula sa ibang mga bansa maturuan lang ang mga manufacturer ng droga ng kanilang leksyon. 5.Kapag ako ang ibinoto, titiyakin ko na matutupad ang aking slogan na: Sa bawat pamilya, may isang sugapa sa droga. 6.Kapag ako ang ibinoto, titiyakin ko na matutupad ang aking slogan na: Droga sa bawat hapag (sa halip na pagkain) ng pamilyang Pilipino. 7.Kapag ako ang ibinoto, titiyakin ko na matutupad ang aking slogan na: Aim High With God, But If You’re Into Drugs…You Are the God. 8.Kapag ako ang ibonoto, titiyakin ko na matutupad ang aking slogan na: Nasa Kabataan ang Pag-asa ng bayan, Nasa droga ang katuparan ng Pantasya ng Bayan. 9. Boto Mo Ko, Sagot Ko Ang Bato mo. 10.Ang Hindi Lumingon sa Pinanggalingan, Hindi Madadaya sa Tirahan. Kita nyo na mga belabed riders, ang sayang tanawin makita kung paano nagiging circus ang bansa kapag nagtagpo ang politiko at drugs sa iisang lugar di ba? Heaven pre!
mga‘tagalabas’,maraming libangan (beerhouse, sugalan, sabungan at iba pa), at ang Sangley Point Naval Base na dating base ng mga Amerikano. Hindi naman masyadong mabiyaya ang dagat sa Cavite City dahil sa limitasyon ng tubig na sakop nito. Dahil siyudad at maunlad (noong dekada 60 at 70), sa ibang hanapbuhay napaling ang atensyon ng karamihan. Gaya ng beerhouse, pangangamuhan/ paninilbihan sa mga Amerikano, pagtatrabaho sa loob ng base bilang civilian employee at iba pa. Dahil naging lupain ng oportunidad ang Cavite City noong panahon ng Base-Amerikano, dumagsa ang tao mula sa iba’t ibang lugar at kahit mula pa sa malalayong probinsya. Tanza Ang salitang “Tanza” ay may dalawang pinaniniwalaang pinanggalingan. Una, maaring ito raw ay ang kabaligtaran ng salitang ‘santa’ mula sa Santa Cruz de Malabon (na unang pangalan ng nasabing lugar). Ikalawa, maaring ito ay ang pinaikling “estancia” mula sa Estancia de Santa Cruz de Malabon. Ang estancia ay salitang Kastila na nangangahulugang buhanginan o hasyenda. Ang Tanza ay nakahimlay ang likuran sa malawak na karagatan. Binubuo ng mga barangay na pawang sa pangingisda nabubuhay. Pinaniniwalaan din na naitatag na ang lugar na ito noong 1770 pero noon lamang Agosto 29, 1880 nang ganap itong maihiwalay mula sa San Francisco de Malabon na dating sumasakop sa Tanza. Ilan sa mga barangay dito ay hango sa mga likas na halaman o kapaligiran gaya ng Barangay Santol, Julugan (pinaghuhulugan ng lambat ng mga mangingisda), Amaya (mula sa mamaya o maraming ibong maya), Calibuyo (sigarilyo na gawa sa dahon at apog). Pangingisda ang pangunahing ikinabubuhay ng mga taga-Tanza. Napapaligiran ng malawak na karagatan ng Manila Bay at Bataan. Malapit ito sa pandawan (fishbroker). Istratehiko ang lokasyon na pwedeng pagtagusan ng mga daan patungong Noveleta, Rosario, Naic, Alfonso, Maragondon at iba pa.
HINDI lahat ng panaginip ay nangangailangan ng sikolohista upang maunawaan ang kahulugan. Tayo mismo ay kaya nating gawin ito sa paggamit ng lohika. Tandaan: ang panaginip ay hindi misteryo… at lalong hindi tinig ng alien na kumakausap sayo. Kung kaya naman hindi natin kailangan ng tawas o propeta sa bangketa para unawain ito. Walang mabuting magsusuri ng panaginip kundi ang mismong nanaginip. Sapagkat sya ang higit na nakakaaalam ng konteksto, simbolo, at damdamin sa panaginip kinakailangan lamang ang lohika at tapat na pagsusuri. Ang unang hakbang sa pagsusuri ng panaginip ay ang pagtatala. Sa sandaling magising ka, subukang isulat kaagad ang detalye ng iyong panaginip. Kung matutulog muna uli bago pa isulat, tiyak na may malilimutan ka na sa mga detalye paggising. Mas mainam ang voice record sa pagsasalarawan ng panaginip. Mas naitatala nito maging ang damdamin na mababakas sa tinig. Mas madali rin ito at mabilis kesa magsulat lalo’t kung madaling araw mangangapa ka pa ng bolpen at papel. Ang mga cellphone na karaniwang katabi natin sa pagtulog ay may mga feature na ng voice recording at madaling gamitin. Kapag handa ka nang suriin ang iyong panaginip, pakinggan o basahin muli ang naitalang panaginip at alamin ang namamayaning tema (theme) nito. Halimbawa, “nasa loob ako ng isang parang kweba o tunnel, madilim. Nakikita ko sa bandang bukana ng lagusan ang aking girlfriend…. Naroon sya sa malapit sa liwanag. Nakatayo, Lalapitan ko sana sya upang yakapin ngunit may malaking gagamba na nakaharang sa daraanan ko. Nalulungkot ako at alam kong nalulungkot din ang aking girlfriend.” Ang maaaring tema nito ay: hadlang sa pagitan ng minamahal habang ikaw ay nasa madilim na lugar. Tanungin mo ngayon ang iyong sarili, ano sa
“totoong buhay” ang impresyon mo o damdamin sa isang gagamba o insekto, lalo na’t nakita mo ito sa iyong dadaanan? Ano ang nangyayari sa yo unang ginagawa mo kapag nakaharang ito sa yong daraanan? (Natatakot ka ba? Nahahadlangan sa lakad? O agad mong pinapatay ang insektong ito? O nananalangin ka na magkaroon ng isang mas malaking insekto na kakain sa gagamba?) Ano sa “totoong buhay” ang impresyon mo o damdamin kapag ikaw ay nasa madilim na lugar o kweba o madilim na tunnel? (Natatakot ka ba sa dilim? Nabubuhay ba ang sense of adventure sa yo? O namamayani ang damdamin ng kawalang katiyakan?) Sa panaginip, ano ang pagkakaunawa mo sa ginagawa ng gf? (Palabas ba ng dilim since malapit sya sa liwanag? Nakatayo lang? Naghihintay sa iyo? Ganun ding pagsusuri ang gawin sa lahat ng karakter o detalye (kuweba o tunnel, gf, atbpa) na sangkap sa yong panaginip at saka mo pagtagni-tagniin… kailangan lamang na magpakatotoo ka sa sarili mo sa pagsagot. Ang susunod na hakbang ay ang pag-uugnay ng mga kasagutan. Kung ang sagot sa ating unang halibawa ay ganito: takot sa gagamba; ang impresyon sa dilim ay kawalang katiyakan o problema; at palabas ang GF. —Maaaring maging ganito ang pakahulugan: Na sa problemado o kawalang katiyakan (dilim o kweba) ka na sitwasyon at may bagay o pangyayari kang kinatatakutan (gagamba) na maaring humahadlang sa iyo sa relasyon mo sa iyong gf (gagamba sa pagitan o daraanan patungo sa gf). Alam mo na maaring lumabas o lumayo sa yo ang gf at hindi mo sya malapitan. Maaari din naman na hindi literal na “GF” mismo ang isinisimbolo sa panaginip kundi isang babae na malapit sa ‘yo. Maaring ang inilalalarawan ng panaginip ay “babaeng may malalim na kaugnayan.” Tandaan na ang laman ng panaginip ay proseso ng iyong isipan. Kung ganuon ay malaon mo ng alam ang mga bagay na ipinapahiwatig nito at maaaring iniiwasan mo lang isipin o kaya naman ay binabagabag ka nito kaya mo napapanaginipan. Hindi dapat katakutan o ituring na hiwaga ang panaginip… habang iniiwasan natin ang sinasabi nito, lalo lamang itong magpapaulit-ulit habang hindi natutugunan.