MAJ 2016 • Którędy do Europy?
www.remedium.gumed.edu.pl
1
RemediuM 3/2016
Don Kichoty polskiej medycyny
SPIS TREŚCI 2 | Aleksandra Wierzba
Mowa o młodych lekarzach – członkach
Don Kichoty polskiej medycyny
Porozumienia
3 | Agnieszka Kramarz
PR to oddolny ruch, którego celem jest
Rezydentów
(PR),
o których głośno i wciąż nie cichnie...
Primum non nocere
poprawa warunków szkolenia oraz pracy młodych lekarzy. Główne postulaty Poro-
4 | Agnieszka Kramarz
zumienia dotyczą jakości kształcenia spe-
Healthcare or Trumpcare
cjalizacyjnego, wynagrodzenia dla lekarzy
9 | Katarzyna Gross-Tyrkin
rezydentów i kierowników specjalizacji,
Tajwańskich przygód ciąg dalszy
zmian
przepisów
uniemożliwiających
11 | Mateusz Jankiewicz
zmianę dziedziny specjalizacji w ramach
Którędy do Europy?
rezydentury i kwestii dyżurów.
14 | Zdarzyło się w poprzednich miesiącach
Spotkania z Pediatrią Medycy dla Afryki
17 | Mateusz Jankiewicz
Skupieni w ramach PR lekarze, a także ALEKSANDRA WIERZBA coraz częściej świadomi problemu sturedaktor naczelna RemediuM denci kierunku lekarskiego, wykazywali III rok, kierunek lekarski się do tej pory niemałą kreatywnością w wymyślaniu sposobów zaprezentowania i egzekwowania ww. postula-
Co inspiruje wielkie umysły
tów. Był serial Młodzi lekarze, akcja Adoptuj Posła, artykuły, wywiady,
19| Sylwia Lipińska
teczne. Szczególnym zawodem okazała się akcja Adoptuj Posła, w ramach
Dzieje się w SKN-ach!
której przedstawiciele PR spotkali się z ponad 120 parlamentarzystami,
22 | Aleksandra Strobel
którzy prawie w 100% poparli ich postulaty i wstawiali się „wyżej”. Dopro-
Mity medyczne
wadziło to do konferencji uzgodnieniowej dt. Projektu nowelizacji ustawy
wizyty w znanych stacjach telewizyjnych. Niestety, w większości niesku-
o zawodzie lekarza i lekarza dentysty, która odbyła się 19 kwietnia br.
23 | RemediuM poleca!
w Ministerstwie Zdrowia. Ku wielkiemu rozczarowaniu wszystkie postu-
Medykalia 2016
laty lekarzy rezydentów zostały odrzucone. Właśnie dlatego, w ostatnim
24 | The Blue Meeting
czasie na pierwszy plan wysuwają się kolejne akcje. To „Recepta na dobrą
Next generation neurosurgery
zmianę” polegająca na wypisywaniu przez lekarzy rezydentów recept z zaleceniami, mający uzdrowić tę chorą sytuację. Kolejnym krokiem będzie już tylko manifestacja na ulicach Warszawy. Młodzi lekarze w walce o godziwe wynagrodzenie zamierzają w końcu zejść z pokojowej ścieżki. Ma to nastąpić już w czerwcu przy wsparciu OZZL… Co dalej? Tego dowiemy się pewnie dopiero po manifestacjach. Jakie konsekwencje będzie to miało dla pacjentów, którzy na ten czas pozbawieni medycznej opieki? Wnioski uwzględniające aspekty etyczne — do Wa-
Redakcja zastrzega sobie prawo niewykorzystania materiałów niezamówionych, a także prawo do skracania i adiustacji tekstów oraz zmiany ich tytułów. Wyrażane opinie są poglądami autorów i nie zawsze odzwierciedlają stanowisko redakcji oraz Uczelnianego Samorządu Studenckiego.
2
szych własnych przemyśleń. A na razie zapraszam do lektury pozostającego w temacie Którędy do Europy Mateusza Jankiewicza.
Udanej lektury!
REDAKCJA • Katarzyna Gross-Tyrkin • Mateusz Jankiewicz • Agnieszka Kramarz • Sylwia Lipińska
• Aleksandra Strobel • Aleksandra Wierzba (redaktor naczelna, skład) KOREKTA • Joanna Śliwińska • Jolanta Świerczyńska-Krok OKŁADKA • Marika Jasińska RemediuM stanowi dodatek do Gazety AMG | REDAKTOR NACZELNY Gazety AMG
www.remedium.gumed.edu.pl
• prof. Bolesław Rutkowski
MAJ 2016 • Którędy do Europy?
Primum non nocere
Co się dzieje, kiedy non nocere przestaje być primum? Dlaczego Uniwersytet Karolinska zwolnił swojego najlepszego torakochirurga? Scenariusz jeszcze bardziej nierealny niż w filmie Złap mnie, jeśli potrafisz rozgrywał się od 2008 r. pod nosem rektora Karolinska Institue w Sztokholmie. Super chirurg Miacchiarini omamił nie tylko swojego pracodawcę, ale też swoAGNIESZKA KRAMARZ ją narzeczoną. Omamił III rok, kierunek lekarski wszystkich. Nikt się nie zorientował. W międzyczasie zabił 6 pacjentów, sfabrykował szereg prac naukowych, zaplanował ślub i zarzekał się, że miał być udzielony przez papieża. Najprawdopodobniej jest to największe kłamstwo w historii medycyny. Włoski torakochirurg Macchiarini zatrudnił się z zafałszowanym CV na Uniwersytecie Karolinska. W 2008 r. opublikował pionierską pracę o protezach tchawicy, które rzekomo przyjmowały się lepiej ze względu na pokrycie komórkami macierzystymi pochodzącymi od pacjenta. Nieprawdą okazały się jego zapewnienia, że sztuczne tchawice testował uprzednio na zwierzętach. Oprócz kolejnych prac, w których przedstawiał pozytywne, lecz nieprawdziwe wyniki swojej nowatorskiej formy leczenia, przedstawiał się też jako lekarz wielu VIP-ów – papieża Franciszka, Billa i Hillary Clinton, Prezydenta Obamy. W zeszłym roku miał poślubić p. Benitę Alexander, która poznała go, kręcąc właśnie o nim film. Na ślubie pojawić się mieli państwo Obama, Vladimir Putin, Clintonowie, Nicolas Sarkozy i Andrea Bocelli. Jakby to było mało, ślubu miał udzielić sam pa-
pież. Wszystko wydało się, gdy znajomy wysłał Benicie Alexander artykuł o tym jak w dniu jej rzekomego ślubu papież składa wizytę w Ameryce Południowej. Macchiarini wypiera się wszystkich kompromitujących faktów i zapowiada proces o zniesławienie. Został zwolniony ze swojego stanowiska, a wicerektor Karolinska podał się do dymisji. W erze szybkiego dostępu do informacji zaskakującym jest, jak powoli prawda wychodzi na jaw i jak ciężko jest ustalić prawdziwą wersję wydarzeń.
W międzyczasie zabił 6 pacjentów, sfabrykował szereg prac naukowych, zaplanował ślub i zarzekał się że miał być udzielony przez papieża. Najprawdopodobniej jest to największe kłamstwo w historii medycyny. Czy można umrzeć na błonicę w Belgii? Dyfteryt jest raczej niespotykany w krajach Europy ze względu na obowiązkowe, skuteczne szczepienia. W marcu tego roku zmarła w Antweripii 3-latka... z powodu błonicy. Jak to jest możliwe? Po pierwsze była z antyszczepionkowej rodziny, po drugie choroba pozostała nierozpoznana od początku typowych objawów 6 marca aż do 15 marca. Wyścig z czasem zaczął się, gdy okazało się, że ani w Belgii, ani w żadnym z pobliskich krajów nie można znaleźć antytoksyny. Włączone zostały antybiotyki, 16 marca ojciec dziewczynki wziął sprawę w swoje ręce i poleciał do Rosji, by odebrać antytoksynę i już wracał samolotem, gdy zlokalizowano inne źródło. W trybie nagłym helikopter przyleciał z Holandii z antytoksyną, ale niestety nawet ona już nic nie pomogła. Dziewczynka zmarła 17 marca.□
www.remedium.gumed.edu.pl
3
RemediuM 3/2016
Healthcare or Trumpcare?
Being 6 934 km away from Washington D.C., and studying medicine not political sciences we often stray from following the American Elections dismissing it as not our thing or irrelevant. There is no bigger mistake. The outcome of these elections could impact us more than any election, in the times of a widespread terrorist-scare.
What is more, following
the American elections provides more drama than… House of Cards. Especially this year, considering the List of
Things We Never Thought We Would See
in a presidential election is longer than ever. However, as to us doctors it does not matter whose wife is prettier (yeah Donald Trump had comAGNIESZKA KRAMARZ III rok, kierunek lekarski pared his wife with Cruz’s on social media as part of his campaign), let’s try to focus on the presumptive presidential candidates’ healthcare reform plans.
July the world will know the two final candidates, one from each party. The final election of the US president, the 8th of November is an indirect vote cast by members of the US Elector College, who in turn are chosen by the US citizens. The day that this article is released to print, there are 3 candidates left in the Republican race – Trump, Cruz and Kasich and 2 candidates representing the democrats – Hilary Clinton and Bernie Sanders. Trump and Clinton, with an accumulation of major wins, seem to have secured their nominations. That is why the article will focus mostly on the views of the two presumptive candidates to the presidential elections. IMPORTANT DATES July 18-21 – Republican National Convention July 25-28 – Democratic National Convention November 8 – Election Day January 5th the US Congress Announces the president
Quick introduction – skip if you are up to date
Obamacare => Trumpcare The process of electing the US president takes approxist mately two years and begins with choosing the final Donald J. Trump, listed 121 on the list of America’s richest people, graduated candidate within each of from Wharton Business the two parties – Democrat School with a degree in and Republican. The proceconomics. He won public ess is quite complicated so recognition when he it is recommended only for moved to Manhattan with the curious to familiarize his multi-million company, themselves with it, the which later got him to star easiest source being of in a popular NBC reality course Wikipedia’s article show, The Apprentice. United States presidential
election. It is enough to
Repeal and replace
know that by the 28th of
4
www.remedium.gumed.edu.pl
with
MAJ 2016 • Którędy do Europy?
something terrific is Donald J. Trump’s policy for more of a popular mass movement, rather than a camhealthcare. Something terrific for DJT means getting rid of the great economic burden of the Affordable Care Act introduced by Obama. In turn he intends to open the market to lower prices and leave more decisions to the general population. As every republican, Trump being a free-marketist argues against runaway costs, websites
paign focused on policy issues and ways of governance. He speaks out loud the crowd’s rage, saying things everybody pretends do not cross their mind torture the terrorists, kick out immigrants. Andrzej Lubowski, a Polish economist living in the USA, has pointed out accurately that his voters are interested in what Paweł Kukiz’s electorate in Poland was looking for when voting for him – change. It is a global trend, the crowds are anxious for a simple solution, and Trump promises to be their relief. Trump’s hope to win the elections lies in people’s fear,
What keeps millions of people up at night is the onetrick pony that Trump could ride all the way into the White House: fear. If enough Americans cower in hysteria, Trump might be able to pull this thing off. Timothy Egan
Everybody knows that you favor the single-payer program when you’re poor, and a private-plan program when you’re losing a million in the first one. Unless you have that do not work, greater rationing of care, higher premia mission to save the people. Well, Donald Trump openly ums, less competition and fewer choices. For instance, if proclaims that he does not have that mission. He reveals it Trump wins he will lower taxes, but at the same time the really doesn’t matter what the media write as long as extent of free health services. DJT will allow Americans to you’ve got a young and beautiful piece of ass. (DJT) use HSAs (Health saving accounts) in which money can be Hilary Clinton, on the other accumulated tax-free for later use hand, is a whole different story. on medical bills. If un-used at death, they will be passed on to I will build a great wall — and nobody Hilary Clinton the remaining family. That feels builds walls better than me, believe A president's hardest task is not good, all of us like to decide about me — and I’ll build them very inexto do what is right, but to know our own money. But then he does pensively. I will build a great, great what is right – Hilary Clinton not mention what happens if you wall on our southern border and I Opposing Trump’s hectic policy get cancer and do not have enough saved up on your HSA. will make Mexico pay for that wall. statements and equally hectic character stands Hilary, a coldWell, you die. Mark my words. eyed, realist woman with He also argues for requiring price a strong idea of what she thinks transparency from all healthcare providers, which according to economic laws will lower is right and ambitious plans to improve America. She the general prices for procedures, as patients will go to the majored in political science at Wellesley College and has clinic that costs least, forcing other clinics to lower their graduated Yale prices too. He also wants to remove the barriers that cur- from rently block importing drugs from other countries, as it University as will obviously decrease the prices. What he is loved for is a lawyer. that he calculated that 11 billion dollars are spent yearly on Supporting providing healthcare to illegal immigrants and wants to a mixed get rid of them and build a wall along the Mexican border. economy, The wall itself would cost around 8 billion, but for some she believes reason Trump thinks Mexico will foot the bill. in a governI will build a great wall — and nobody builds walls better ment that than me, believe me — and I’ll build them very inexpen- aids as sively. I will build a great, great wall on our southern a regulator border and I will make Mexico pay for that wall. Mark of the marmy words. ket. This is He trusts very much in his gut-feeling and is creating
www.remedium.gumed.edu.pl
5
RemediuM 3/2016
6
www.remedium.gumed.edu.pl
MAJ 2016 • Którędy do Europy?
her second time starring as president-to-be. Since her first presidential race in 2008 she managed to become more recognized as Secretary of State rather than Bill Clinton’s wife and she has definitely, excuse the expression, showed some balls.
whole-heartedly supports. Finally, while we are still on the slippery slope, she is against death penalty and assault weapons. Many argue that this bipartisanship of hers reduces her number of supporters, as people are generally less moderate and tend to turn to extremisms.
As for healthcare, she explains that prosperity cannot be She tries to enlarge her group of supporters by gaining just for C.E.O.s and hedge-fund managers. Democracy trust. In 2015 she became the first presidential candidate cannot be just for billionaires and corporations. Pros- to publically release a medical history, noting that experity and democracy are part of your basic bargain, cept for a concussion in 2012 that she has fully recovtoo. Her plan for healthcare is ered from, she has had no serinot all fireworks, but more raous health issues. The black tional improving of what we alpopulation, especially women are ready have – the Affordable an important strategic group of Care Act introduced by Obama. voters for Hilary Clinton. This is partly due to her skillful camShe is very supportive of medipaign directed at them, but also cal research especially when it due to her willingness to concomes to Alzheimer’s disease tinue many of Obama’s plans, which she claims is the only one gaining a part of his voters. Not of the 10 biggest killers in the US that still does not have a cure. For that reason she wants surprisingly, white men are the group within which she to lift the ban on stem cell research with the promise to has the least supporters.
A president's hardest task is not to do what is right, but to know what is right – Hilary Clinton
cure many devastating disease. She is pro-choice when it comes to family planning and a big supporter of paid family leave. But then again, being pro-choice does not mean pro-abortion for her. She argues that the decision to perform an abortion is not up to the government, but the government should limit the number of abortions by improving Prevention First, including education, expanded access to contraception and if that fails by providing improved adoption and fostering. She wants to create the conditions where women have other choices. She is a methodist and believes that life begins at conception and would never abort, but does not want to intrude, entrusting the individuals of the United States to make this decision themselves. Another dimension in which she separates her religious views from her election promises is same-sex marriage, which she
Who should win? Analysts speculate that the ideal situation leading to most happiness would be liberalism in providing people with freedom to pursue their own goals, for instance religion or marriage and espousing conservatism when it comes to money and healthcare. Considering America’s successful history, perhaps we should continue what has actually really worked before. Hilary Clinton is definitely a safer choice than Trumpocalypsis. The Economist Intelligence Unit has named Trump’s eventual success in the final vote – one of the biggest dangers to the world.
www.remedium.gumed.edu.pl
However, in the end, we all know that the odds of winning are not up to the candidate’s chances of making America better, but up to the campaign tricks and mistakes.□
7
RemediuM 3/2016
8
www.remedium.gumed.edu.pl
MAJ 2016 • Którędy do Europy?
Tajwańskich przygód ciąg dalszy
Gdy tuż przed wyjazdem do Tajwanu wyobrażałam sobie jak będzie wyglądać szpital w Taichoung, miałam gdzieś z tyłu głowy obraz małego, niepozornego budynku, wypełnionego po brzegi chorymi leżącymi na starych kozetkach.
Ogromnie zdziwiło mnie więc, że China Medical University to tak naprawdę zmodernizowany kompleks kilku obiektów, połączonych podziemnymi korytarzami, zbudowany w 2010 r. Nowoczesne oddziały, sale operacyjne i dobrze wyszkolony personel, to tylko kilka z faktów, które powodują, że leczeni tam pacjenci mogą czuć się KATARZYNA GROSS-TYRKIN bezpiecznie i komfortoVI rok, kierunek lekarski wo. Centralnym punktem całego szpitala jest zdecydowanie Wuquan Campus, gdzie znajduje się m.in. izba przyjęć, lądowisko dla helikopterów, w którym to zaraz po wejściu wita nas samogrający fortepian i zapach świeżo mielonej kawy unoszący się z pobliskiego baru. W Taichoung zachwyciła mnie nie tylko piękna infrastruktura szpitala, ale współwystępowanie medycyny konwencjonalnej z chińską. Podczas opieki nad pacjentem jednocześnie proponowane były mu, znane nam wszystkim, metody diagnostyczne, jak np. USG czy farmakologiczne leczenie bólu, ale i zdobycze medycyny chińskiej np. akupresura, akupunktura czy chińskie bańki. Tak jak nigdy do końca nie wierzyłam, że można zmniejszyć dolegliwości bólowe kobiety rodzącej poprzez postawienie baniek czy masaż pleców specjalnym drewnianym grzebieniem - tak po czterotygodniowym
pobycie na oddziale porodowym przekonałam się, że nawet przy nie stosowaniu innych metod analgezji takie metody są jak najbardziej skuteczne. Sama osobiście miałam okazję poddać się kuracji Qi (czyt. czi) i wyganianiu duchów przebywających w moim ciele. Czy poskutkowało? Cytując moich przyjaciół, z Tajwanu wróciłam inna. I niech każdy wierzy, w co chce.
www.remedium.gumed.edu.pl
9
RemediuM 3/2016
Mój typowy dzień na oddziale położniczym zaczynał się od porannego obchodu, po którym udawaliśmy się na sale porodowe. Miałam okazję uczestniczyć przy narodzinach dziecka, które nie różniły się raczej niczym szczególnym od porodów w Polsce, poza jednym elementem - tajemniczym wierszem, który wygłaszany był przy ostatnim parciu rodzącej. Zaraz przed ostatecznymi narodzinami, wszyscy obecni na sali musieli wygłosić kilka zdań. Kiedy pierwszy raz usłyszałam jak recytowana jest ta modlitwa, zamarłam. Nie bardzo wiedziałam, czy powinnam wyjść z pomieszczenia czy zostać i udawać, że znam znaczenie wymawianych zdań. Dopiero przy kolejnym porodzie powiedziano nam, że celem tej tradycji jest pomoc pacjentce i nowo narodzonemu dziecku. W czym i jak miałoby to pomóc nie uściślono. Wiem, że modlitwa ta jest tak samo zdumiewająca, jak i wykonywane zaraz po porodzie selfie szczęśliwych rodziców z noworodkiem. Kolejnym zaskoczeniem w tajwańskim szpitalu jest sposób zapisywania roku urodzenia pacjentów. Jak już wspominałam w poprzednim artykule, na Tajwanie jest aktualnie rok 105, więc i daty narodzin ludzi liczy się zupełnie inaczej. Zakładając, że urodziłam się w 1991 r. to na Tajwanie zapisano by to jako rok 81.□
10
www.remedium.gumed.edu.pl
MAJ 2016 • Którędy do Europy?
Którędy do Europy?
Zapytani na I roku studiów lekarskich o cel podjęcia tych studiów, niemal wszyscy opowiadali o chęci niesienia pomocy, podnoszeniu swoich kwalifikacji czy zwykłej naukowej ciekawości i podziwie dla złożoności ludzkiego ciała. Pobudki wybierających medycynę rzadko były określane jako dążenie do dostatniego życia, co najwyżej wspominali o pewności zatrudnienia w trudnych czasach wysokiej konkurencji na rynku pracy. Czyżby błędnie? jącymi kierunkazują bezwzględnie, że mi migranasilają się prądy migracji są: Stacyjne skierowane poza ny Zjedgranice naszego kraju. Od noczone czasu wstąpienia do Unii Ameryki, Europejskiej w 2004 r. Kanada, wyjechało 12 tys. polskich Zjednolekarzy. Jak alarmuje preczone zes Naczelnej Izby LekarEmiraty skiej dr Maciej HamanArabskie kiewicz, od 3 lat panuje oraz Nook. 25% wzrost zamiaru wa Zelanwyjazdu rodzimych lekadia. NajMATEUSZ JANKIEWICZ rzy, podczas gdy do Polgorsze II rok, kierunek lekarski ski rocznie przyjeżdża jest to, że pracować nie więcej niż tak naprawdę niewiele osób ma chęć wyjechać z kraju. 1200 lekarzy, głównie UkraińStudia medyczne są jednymi ców i Białorusinów. Na przez bardziej kosztownych, zastrzeni lat taka tendencja spo- I tu zaczynają się schody, gdyż specjarówno dla studenta, jak i pańwodowała, że na 1000 mieszlizację można wybrać tylko raz. stwa. Szkolenie do momentu kańców przypada w Polsce 2,2 Decyzję o spędzeniu reszty życia na uzyskania specjalizacji trwa lekarza. Według Światowej około 11-12 lat. Ale to nie koOrganizacji Zdrowia to dwu- wykonywaniu konkretnej specjalizacji niec edukacji. Nie jest mitem, krotnie za mało. Należy dodać, należy podjąć w 3 tygodnie [...]. że lekarz winien uczyć się całe że dane NIL dotyczą jedynie życie, aby zgodnie z przysięgą lekarzy emigrujących w raHipokratesa, zapewnić pacjenmach Unii Europejskiej, gdyż zgłaszają się oni po odpotowi opiekę z uwzględnieniem najlepszej dostępnej wiewiednie dokumenty. Powszechnie wiadomo, iż dominudzy. Ta zaś rozwija się bardzo szybko, co jest błogosła-
Niestety statystyki poka-
www.remedium.gumed.edu.pl
11
RemediuM 3/2016
wieństwem naszych czasów pod warunkiem, że umie- maga większej sprawności manualnej niż można było się jętnie zostanie wykorzystana. spodziewać, to nie ma szans na zmianę specjalizacji. Jak dla RemediuM komentuje lek. Jakub Bajer: Po zmianach Medyczna ruletka wprowadzonych przez poprzedni Sejm jedyną opcją Nawet najlepsza wiedza nie ma sensu bez umiejętności. zmiany specjalizacji jest otrzymanie zaświadczenia leDlatego tak ważna jest rezydentura i zgodność kierunku karskiego o przeciwwskazaniach medycznych do wykospecjalizacji ze zdolnościami lekarza. I tu zaczynają się nywania danej pracy. Gdy okaże się, że ktoś wybrał speschody, gdyż specjalizację można wybrać tylko raz. De- cjalizację, w której nie czuje się najlepiej, nie ma szansy cyzję o spędzeniu reszty życia na wykonywaniu kon- już tego zmienić bez rezygnacji z rezydentury. Jak widać kretnej specjalizacji należy podjąć w 3 tygodnie, bo wte- już na starcie rzuca się nam kłody pod nogi i osoby niedy ośrodki publikują liczby dostępnych posad. Trzeba zdecydowane mają naprawdę twardy orzech do zgryziewtedy zabawić się w pokerzystę, spekulując gdzie doko- nia podczas rekrutacji. Pozostaje liczyć, że umiejętności nać aplikacji. Jeśli chybimy? Nasza strata. Czekamy na się pojawią, a pacjentowi mieć nadzieję, że nie trafi na kolejne rozdanie. No chyba, że pójdziemy na wolonta- takiego lekarza. Rosyjska ruletka. Należy także odbywać riat… kursy, brać udział w konferencjach. Z własnej kieszeni. Oczywiście do wyboru pozostaje zatrudnienie w formie Jeśli więc przykładowy kurs USG kosztuje 2500 zł, to etatu, ale to graniczy z cudem. Wtedy pensja pochodzi należy przeznaczyć na niego całą miesięczną pensję i z kasy szpitalnej, najczęściej bardzo szczupłej. Pensja pożyczyć jeszcze 300 zł od rodziny. Nie biorąc oczywirezydencka pochodzi natomiast z Ministerstwa. Jeśli ście pod uwagę dojazdu. Można też pracować po 32 gookaże się natomiast, że wymarzona kardiochirurgia wy- dziny, biorąc jeden dyżur po drugim.
12
www.remedium.gumed.edu.pl
MAJ 2016 • Którędy do Europy?
Tato, pożycz 3 stówki… Stąd też pojawiło się Porozumienie Rezydentów OZZL, zrzeszające niemal 16 tys. młodych lekarzy. Za cel postawili sobie zwiększenie miejsc specjalizacyjnych i stworzenie ogólnopolskiego systemu rekrutacji na specjalizacje. Taki system już funkcjonuje – w rekrutacji na studia. W walce z niesprawiedliwością proponują także podwyższenie pensji do dwóch średnich krajowych, co znacząco poprawi sytuację rezydentów w Polsce, umożliwiając kontynuowanie nauki i rozwijania swoich umiejętności medycznych. Nie musielibyśmy szukać zrozumienia i pomocy na Zachodzie.
W większości dyskusji medialnych na temat zmian w tym zakresie pomija się bardzo istotną kwestię. Od wykształcenia i umiejętności lekarzy bezpośrednio zależy jakość opieki zdrowotnej. Wdrożenie postulatów Porozumienia Rezydentów jest kluczowe, kto bowiem lepiej zdaje sobie sprawę z realnych potrzeb kadr medycznych niż wkraczający w praktykę zawodową lekarze? Wyższa pensja i właściwa regulacja systemu rekrutacji nie jest tylko walką o godne życie polskich lekarzy. Reforma jest jednym z kilku stopni na schodach do wydolnej opieki medycznej w Polsce.□
[„...] jedyną opcją zmiany specjalizacji jest otrzymanie zaświadczenia lekarskiego o przeciwwskazaniach medycznych do wykonywania danej pracy”.
www.remedium.gumed.edu.pl
13
RemediuM 3/2016
Zdarzyło się w poprz Spotkania z Pediatrią Studenckie Koło Naukowe Diabetologii i Endokrynologii Dziecięcej wraz z innymi SKN GUMed połączyły siły i zorganizowały 2 kwietnia br. I edycję Spotkań z Pediatrią w Gdańskim Uniwersytecie Medycznym. Spotkania z Pediatrią to projekt comiesięcznych otwartych spotkań adresowanych do studentów i stażystów, którzy chcą wszechstronnie poszerzyć swoją wiedzę z zakresu pediatrii. Odbyły się prelekcje lekarzy GUMed oraz studenckie prezentacje wybranych zagadnień i przypadków klinicznych. Wydarzenie cieszyło się sporą popularnością. Następna edycja już w maju!□
14
www.remedium.gumed.edu.pl
MAJ 2016 • Którędy do Europy?
zednich miesiącach Medycy dla Afryki Za nami trzecia edycja konferencji Medycy dla Afryki. W tym roku organizowana była przez IFMSA-Poland oraz SKN Medycyny Tropikalnej reaktywowane po kilku latach zawieszenia działalności. Była podzielona na dwie sesje, a w przerwie można było obejrzeć wystawę zdjęć zorganizowaną przy współpracy z fundacją SASA. W pierwszej części uczestnicy najpierw wysłuchali wykładów dr Agnieszki Wroczyńskiej i Agaty Łukasik - kolejno opiekun i przewodniczącej Koła Medycyny Tropikalnej. Następnie swoje prelekcje wygłosiły Olga Korycińska z fundacji SASA oraz Ewa Piekarska - prezes Polskiej Misji Medycznej. Drugą sesję otworzyli Wojtek Pytel i Janek Niziński z organizacji Leczymy z Misją. Potem wystąpiła Monika Nowicka - położna z Tanzanii, która była naszym gościem również w zeszłym roku. Kolejnym prelegentem była Paulina Pawłowska, która spędziła rok na wolontariacie w Zambii. Ostatnie dwie prezentacje wygłosili dr Dariusz Tuleja z „Okuliści dla Afryki" oraz Jacek Jarosz z fundacji Redemptoris Missio, której wolontariuszy gościmy już tradycyjnie co roku. Swoją obecnością zaszczycił nas prorektor ds. studencników rozlosowaliśmy nagrody książkowe ufundowane kich i rektor elekt profesor Marcin Gruchała. przez wydawnictwa: Edra, Medycyna Praktyczna Pod koniec konferencji wśród zarejestrowanych uczesti PZWL. Konferencja na stałe zagościła już w kalendarium wydarzeń GUMed i z roku na rok cieszy się coraz większą popularnością. Ten fakt bardzo cieszy, gdyż Afryka wciąż potrzebuje naszej pomocy - natomiast frekwencja na konferencji świadczy o tym, że wiele osób tę pomoc chce nieść. Jeśli chcesz przyłączyć się do organizacji Konferencji w przyszłym roku lub masz pomysły jak szerzej lub inaczej realizować projekt Medycy dla Afryki to koniecznie napisz – agatalukasik@gumed.edu.pl Agata Łukasik
www.remedium.gumed.edu.pl
15
RemediuM 3/2016
16
www.remedium.gumed.edu.pl
MAJ 2016 • Którędy do Europy?
Co inspiruje wielkie umysły Oświecenie nie przyszło od razu. Przynajmniej nie przyszło znienacka. Mamy XVIII wiek, rok 1775, kiedy to książę Adam Kazimierz Czartoryski herbu Litewskiej Pogoni, polityk i literat oraz członek Komisji Edukacji Narodowej ogłosił dokument Krótka informacya do ożywienia utonionych ludzi.
Poza oczywistymi walo-
tego stwierdzenia, należy przenieść się do czasów rodzącej się medycyny.
rami językowymi właściwymi naszemu rodzimemu językowi w tym okresie, widzimy pokusę przedstawienia masom technik ratowniczych. Podobnie czy Tak więc czytamy dalej: jednak inaczej
MATEUSZ JANKIEWICZ
II rok, kierunek lekarski
Trzeba utonionemu dmuchać, albo naylepiey wpuścić dym od tytuniu w zadek przez obróconą lulkę, albo przez inszą do tego sposobu rureckę, albo też przez inszy zdatny na to wynaleziony instrument.
Choć przytoczona publikacja dzisiaj wywołuje raczej uśmiech na twarzy studentów i staje się często cytowaną przez wykładowców sentencją, w czasach gdy powstała była udokumentowaniem kamienia milowego w medycynie. Obok prac Hallera czy Tissota należy do najznamienitszych związanych z medycyną utworów tamtych czasów. Dorównuje także uznanym tekstom Reamura z 1740 r. rozpoczynającym praktyki reanimacyjne w Europie. Do tego czasu trudno było wnioskować o postępowaniu z jakimkolwiek nieprzytomnym, tym bardziej szczególnym przypadkiem poszkodowanego, jakim był topielec. Poprzednie prace były fragmentaryczne i nieprecyzyjne wobec tego prostego przepisu użycia lulki lub inszej rurecki. Aby jednak zrozumieć sens i wczuć się w wymiar http://1.bp.blogspot.com/3xkNP1rNnyA/UQqDXK R2SOI/AAAAAAAAAps/yU_GrLBqHFc/s1600/rea nimacja_karnawal_ryc.jpg
Zanim insuflacja przezodbytnicza dymu https://pl.wikipedia.org/wiki/Adam_Kazimierz_Cza t y t o n i o w e g o rtoryski#/media/File:Peszka_Adam_Kazimierz_Czar toryski.jpg stała się ówczesnym złotym standardem medycyny ratunkowej w przypadku topielców, naukowcy musieli przyjąć odpowiednią metodologię badań. Czasy oświecenia i jej idee nakazywały poszukiwania racjonalnej argumentacji i wielokrotnego powtórzenia eksperymentu. Krytykowano też antycznych twórców. Czy nie brzmi znajomo? Każdy kto zabierał się kiedykolwiek za publikację pracy naukowej lub należał do zespołu badawczego wie, że planując badania wychodzi się od dostępnych publikacji, a następnie zgodnie z bardziej lub mniej racjonalnymi pomysłami stawia się hipotezy naukowe, których musimy dowieźć lub im zaprzeczyć. Współczesne prace naukowe również cechuje powtarzalność, to znaczy że eksperyment powtórzony przez kogoś innego w innym miejscu przyniesie podobne rezultaty. Tak stało się też z insuflacją. Zaczęło się od francuskiego chirurga Antoine Louisa (skąd inąd twórcę gilotyny, która zapoczątkowała rewolucję francuską), który zaprezentował wypełnione wodą płuca topielca jako dowód śmierci poprzez utonięcie.
www.remedium.gumed.edu.pl
17
RemediuM 3/2016 Popularność metody dowodzi o jej skuteczności, choć śmiem twierdzić, że akurat nie sam czynnik tytoniowy jest za to odpowiedzialny. Jeśli wierzyć osiemnastowiecznym rycinom obrazującym tę technikę, sam fakt wyciągnięcia topielca z wody i odpowiednie ułożenie przypominające protoplastę pozycji bocznej ustalonej mogło powodować wyciek płynów z dróg oddechowych i przywrócenie oddehttps://upload.wikimedia.org/wikipedia chu. Tytoń mógł jednak /commons/9/98/Asklepios_napawać ratownika _Epidauros.jpg większą satysfakcją z udzielonej pomocy (przed dmuchnięciem zapewne należało się dymem tytoniowym zaciągnąć) i skutkować popularnością metody.
nak bóg sztuki lekarskiej – Eskulap i przystępuje do czynności reanimacyjnych, wdmuchując powietrze za pomocą miecha w jelita zmarłego. Ku uciesze publiki Faeton powstaje i żąda wina. W rejonie Kaszub funkcjonował taniec balwierski, tańczony na weselach i balach karnawałowych, cechujący się bardzo starym zwyczajem. Przy zabawnej melodii ludowej fałszywy balwierz zabija swojego klienta brzytwą, a następnie ożywia go, dmuchając w zadek. Symbolizować to miało przejście ze stanu śmierci do życia, czyli ze stanu wolnego do małżeńskiego. Podobnie było w wielu kulturach europejskich – Alzacji, Szwabii (Barbiertanz), w kraju Basków. Jest to bardzo stara tradycja związana z karnawałem głęboko zakorzeniona w całej Europie. Nic więc dziwnego, że medycy postulujący w XVIII w. sformułowanie zasad reanimacji inspirowali się tą praktyką. Wszystkiemu winna tradycja Insuflacja doodbytnicza dymu tytoniowego była znana ludziom aż do XIX wieku, gdy jako praktyka medyczna została odrzucona. Jej przykład jednak pokazuje, jak nowa rozwijająca się nauka czerpie z otaczającej rzeczywi http://zamekatlantis.pl/wp-content/uploads/2012/08/rycina-logo2.jpg
Czego wy się tam uczycie? Pozostaje niewyjaśnione skąd największym uczonym XVIII w. przyszło do głowy wdmuchiwanie dymu tytoniowego osobie, która utonęła? Teksty z tamtych czasów traktują raczej o osobach, które ta metoda uratowała niż o jej pochodzeniu. Poprzedzające średniowiecze obfitowało w opasłe tomiszcza tekstów modlitw i zaklęć skutkujących w polepszeniu zdrowia, lecz trudno sobie wyobrazić, by to one stały się inspiracją. Eskulap, Król Słońce i kaszubskie wesele
stości. Nie rozwija się w próżni. Taki proces wzajemnego przenikania się idei pozwala nauce przekroczyć ramy swojej epoki i pchnąć ją na nowe tory. Medycyna od zawsze czerpie z kultury i jest z nią nierozerwalna, przy czym sama w sobie staje się sztuką. Analiza historii nauki uczy nas krytycznego podejścia do funkcjonujących poglądów. Ale także czerpania ze wieloletnich tradycji, które zmodyfikowane mogą dać początek nowej dziedzinie wiedzy. □
Przenieśmy się na dwór króla Ludwika XIV, 30 lat wcześniej, gdzie komedianci włoscy wystawili nową sztukę Arlequin Phaeton. Czerpiąca z mitologii greckiej historia opowiada o synu Apollina, pożyczającego od niego rydwan słońca. Nieszczęśliwym zrządzeniem losu ulega http://units.georgetown.edu/fre nch/opsis/SEME/images/comm wypadkowi, obrywając piorunem od Zeusa i tracąc kon- ediadellarte/arlequinphaeton.jpg trolę na rydwanem. Umiera. W akcie III przybywa jed-
18
www.remedium.gumed.edu.pl
MAJ 2016 • Którędy do Europy?
Dzieje się w SKN-ach!
W tym numerze przedstawiamy naszym Czytelnikom kolejne dwa studenckie koła naukowe działające na naszej Uczelni.
SKN Okulistyki Jesteśmy prężnie działającym Kołem, w skład którego wchodzą zarówno obecni, jak i byli studenci wiążący swoją przyszłość z okulistyką. Spotykamy się dosyć często, bo aż dwa razy w miesiącu. Jest to możliwe dzięki wielkiemu entuzjazmowi naszych członków oraz szybkiej komunikacji i wymianie danych, do czego wykorzystujemy Facebooka i platformę Dropbox. W trakcie naszych spotkań nie tylko staramy się zgłębiać tematykę chorób oczu i ich leczenia, ale także uczymy się wykonywania badań diagnostycznych, a podczas tzw. cyklu Kocham kino mamy możliwość obejrzenia operacji okulistycznych, uzupełnionych odpowiednim komentarzem. Wszystko odbywa się pod okiem naszych W ramach naszego Koła prowadzone są także prace nawspaniałych opiekunów: dr. Andrzeja Gębki oraz lek. ukowe. W niektórych na pewno udało się Wam wziąć udział w roli naszych pacjentów. Część z nich doczekała Marcina Słomińskiego. się już wygłoszenia, a nawet wyróżnienia, m.in. na International Student Scientific Conference w Gdańsku. Dla wszystkich, którzy czują niedosyt kontaktu z pacjentem, możliwe jest odwiedzanie oddziału na dyżurach. Jesteśmy kreatywną i chętną do współpracy grupą, o czym mogli się przekonać członkowie SKN przy Katedrze Anatomii i Neurobiologii, z którymi współorganizowaliśmy warsztaty z podstaw anatomii w okulistyce.
www.remedium.gumed.edu.pl
19
RemediuM 3/2016 Poza działalnością na rzecz Koła uczestniczymy także w imprezach odbywających się na terenie naszej Uczelni. Co roku nasze stoisko jest jednym z bardziej obleganych podczas Pikniku na Zdrowie, a w tegorocznym I Turnieju Chirurgicznego organizowanym na Konferencji Zabiegowych Studenckich Kół Naukowych GUMed nasi reprezentanci zajęli I miejsce. Aktualnie jesteśmy w trakcie organizacji akcji społecznej Zobaczyć Gdańsk, dzięki której chcemy przybliżyć gdańszczanom problem profilaktyki w chorobach oczu. Serdecznie zapraszamy do udziału!
Inicjatywy indywidualne i samodzielne propozycje zagadnień są mile widziane. Bierzemy udział w wielu akcjach społecznych i spotkaniach edukacyjnych, m.in. z okazji Światowego Dnia Walki z Cukrzycą, Światowego Dnia Nerek, Medycznego Dnia Nauki oraz w Białych Sobotach.
Co roku również aktywnie uczestniczymy w Pikniku na Zdrowie organizowanym przez Uczelnię. Rozpowszechniamy informacje o profilaktyce i powikłaniach chorób nerek, propagujemy idee transplantacji oraz dawstwa rodzinnego, promujemy wzorce zdrowego odżywiania, a podczas Chcesz do nas dołączyć? A może masz pomysł na nawią- akcji społecznych wykonujemy paskowe badania moczu, zanie współpracy? Szukaj nas na Facebooku! przeprowadzamy pomiary glikemii, ciśnienia tętniczego. Agata Wiśniewska, VI rok, kierunek lekarski Współpracujemy też z licealistami. W ramach comiesięcznych Młodzieżowych Spotkań z Medycyną oprowadzamy uczniów po Muzeum Gdańskiego Uniwersytetu SKN przy Katedrze i Klinice Nefrologii, Medycznego oraz Centralnym Laboratorium UCK, mając nadzieję, że są wśród nich przyszli członkowie naTransplantologii i Chorób szego Koła. Miejscem spotkań jest sala błękitna (budynek nr 7 na terenie UCK, drugie piętro, sala semiWewnętrznych naryjna nr 9). Koło tworzą studenci oraz młodzi lekarze (byli członkowie SKN) zainteresowani nefrologią i transplantologią. Są wśród nas również osoby wiążące swoją przyszłość z innymi dziedzinami medycyny, chcące poszerzyć swoją wiedzę o te zagadnienia. Opiekunem SKN jest dr Zbigniew Heleniak. Razem z dr. Michałem Komorniczakiem zawsze służą pomocą, chętnie dzieląc się z nami wiedzą i doświadczeniem. Obecną przewodniczącą jest Klaudia Piechowska. W ramach działalności Koła omawiamy trudne diagnostycznie i terapeutycznie przypadki kliniczne oraz zajmujemy się przygotowywaniem projektów naukowych i akcji społecznych. Korzystamy z możliwości zdobywania wiedzy poprzez praktykę, przychodząc na dyżury. Uczestniczymy w prowadzonych w Klinice pracach badawczych, które są prezentowane podczas krajowych i zagranicznych konferencji naukowych. Aktualnie jesteśmy w trakcie szkolenia, po ukończeniu którego weźmiemy udział w wieloośrodkowym badaniu dotyczącym leczenia hipotensyjnego u osób hemodializowanych.
20
www.remedium.gumed.edu.pl
MAJ 2016 • Którędy do Europy?
Kalina Jagodzińska VI rok, kierunek lekarski
Chcesz zaprezentować swój SKN na łamach RemediuM? Napisz na adres sylwia410@wp.pl.
www.remedium.gumed.edu.pl
21
RemediuM 3/2016
Mity medyczne ‒ zastanów się, zanim uwierzysz!
Zastanawiałeś się czy rady Twojej babci mają sens? Interesują Cię rozwiązania medycyny alternatywnej? Chcesz sprawdzić prawdziwość utartych tez? Jeśli tak to trafiłeś idealnie. W każdym numerze będziemy publikować znane i powtarzane mity medyczne wraz z ich oceną.
Chłopcy zaczynają mówić później niż dziewczynki. Prawda! Późniejszy rozwój mowy u chłopców jest tłumaczony odmienną budową mózgu uwarunkowaną przez testosteron. Chłopcy zazwyczaj zaczynają mówić później niż dziewczynki, ale także zdobywają umiejęt-
Bo mama zawsze mówi- ności językowe w tempie wolniejszym niż dziewczęta.□ ła, że czytanie przy słabym świetle powoduje pogorszenie wzroku... Mit. Czytanie, nawet takie, któremu towarzyszy słabe natężenie światła, ALEKSANDRA STROBEL IV rok, kierunek lekarski nie wpływa ani na budowę, ani na funkcję zarówno przedniego odcinka oka (rogówka, soczewka), jak i na samą jego siatkówkę. Pestki dyni zawierają dużo magnezu i można je jeść zamiast magnezu w tabletkach. Prawda! 100 g pestek dyni zawiera 262 mg ekwiwalentu jonów Mg2+. Dla porównania, 1 tabletka preparatu magnezowego zawiera ekwiwalent ok. 50 mg Mg2+.
Jeśli nurtuje Cię jakieś zagadnienie i chciałbyś, żebyśmy pomogli dotrzeć Ci do sprawdzonych dowodów naukowych, napisz na aleksandrastrobel@gmail.com.
22
www.remedium.gumed.edu.pl
MAJ 2016 • Którędy do Europy?
RemediuM poleca! Medykalia GUMed – jedyny całkowicie darmowy festiwal studencki w Trójmieście— powraca. W dniach 11 – 14 maja 2016 - trzy dni chillu i flagowych atrakcji przygotowanych z myślą o studentach i sympatykach GUMed-u! 11 MAJA 16:30 - Jeden z Dziesięciu, budynek AGN
12 MAJA 19:00 - Dębowa 2.0 + M-Quiz, Klub Studencki Medyk
13 MAJA 12:00 - Wyścig Łóżek i Biały Dzień na Długiej 16:00 – Szczytowanie na GUMedzie, budynek CBM 12:00 — 20:00 – Dębowa 2.0, Campus GUMed
14 MAJA Koncert Główny 17:00 LIPALI 18:30 MOA 19:30 EDZIO 20:30 PAWBEATS + ORCHESTRA + VNM/MARCELINA/VIXEN/BUKA/HUCZU-HUCZ
21 MAJA 21:00 POPRAWINY MEDYKALIÓW — WHITE FARTUCH PARTY Więcej informacji znajdziecie na Facebookowym profilu Medykaliowym: www.facebook.com/medykaliagumed.□
www.remedium.gumed.edu.pl
23
RemediuM 3/2016
24
www.remedium.gumed.edu.pl