RIR by RIR - Regionalny Informator Rolniczy

wrzesień/październik 2016

Chcesz przekazać gospodarstwo? str. 16, 18 GMO - poczekamy na polskie pasze str. 26, 28 p ar t ne rz y d od at k u

Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego

temat numeru

To były piękne dożynki fotoreportaż strony 6, 7

006636638

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

wrzesień/październik

2016

Po żniwach W numerze

Dominika Kucharska REDAKTOR WYDANIA

To był ciężki rok dla zbóż �� 4

Dla części rolników początek jesieni to czas zasłużonego odpoczynku po żniwach. Tegoroczne plony - niestety kolejny raz - nie są takie, jakie moglibyśmy sobie wymarzyć. Susza między majem a czerwcem i ulewy w drugiej połowie lata, przyniosły opłakane skutki. O potrzebie uczciwych ubezpieczeń dla rolników mówiono nawet podczas dożynek wojewódzkich. W tym numerze odwiedziliśmy hodowlę królików rasy olbrzym belgijski szary. Imponujące rozmiarem i urodą okazy pokazał nam Jan Strzelecki z Jedwabna. Przyjrzeliśmy się też rosnącemu gronu winiarzy w regionie. Co ciekawe, polskie wina zdobywają coraz większe uznanie wśród smakoszy tego trunku. Piszemy także, m.in., o okresowej emeryturze dla rolników czy kolejny raz przekładanej dacie wejścia w życie zakazu karmienia zwierząt paszą zawierającą GMO.

To były piękne dożynki � �� 6 Będzie za co budować? �� 8 Smak zwyciężył �� 10 Królik w rozmiarze XXL �� 12 Okresowa emerytura dla rolników �� 14 Chcesz przekazać gospodarstwo? � �� 16 Rośnie grono winiarzy � �� 20 Kalendarium �� 24 Poczekamy na polskie pasze �� 26

Tym, którzy mogą sobie pozwolić na relaks po żniwach, życzymy udanego odpoczynku. Reszcie natomiast, owocnej pracy! Wydawca: EXPRESS MEDIA sp. z o.o., Bydgoszcz, ul. Warszawska 13, tel. 52 32 60 733 Prezes Zarządu: Marek Ciesielski Redaktor naczelny: Artur Szczepański Dyrektor sprzedaży: Agnieszka Perlińska Redaktor prowadzący: Dominika Kucharska, d.kucharska@expressmedia.pl, tel. 52 32 60 703 Teksty: Kamil Pik, Dominika Kucharska, Lucyna Tataruch, Jan Oleksy, Tomasz Skory, Małgorzata Pieczyńska LAYOUT: SZOKSTUDIO Jakub Woźniak, tel. 501 770 373, kontakt@szokstudio.pl skład: Katarzyna Opasińska Sprzedaż: Agata Zielińska, a.zielinska@expressmedia.pl, tel. 52 32 60 740 NASZE ODDZIAŁY: Express Inowrocławski, ul. Roosevelta 15, Inowrocław, tel. 52 355 16 51 | Nowości Brodnica, ul. Przykop 49, Brodnica, tel. 56 498 46 36 Nowości Grudziądzkie, ul. Wybickiego 38, Grudziądz, tel. 56 465 92 64 CP Jesteś zainteresowany kupnem treści lub zdjęć? Skontaktuj się z naszym handlowcem: Piotr Król, tel. 603 076 449, p.krol@expressmedia.pl UWAGA: Redakcja nie zwraca niezamówionych tekstów, zastrzega sobie prawo do ich skracania i zmiany tytułów. Za treść ogłoszeń odpowiada zleceniodawca.

Znajdziesz nas na: www.rir.info.pl www.fb.com/RegionalnyInformatorRolniczy

006064897

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

wrzesień/październik

2016

To był ciężki rok dla zbóż Tegoroczne plony już zebrane. Niestety, nastroje panujące wśród rolników nie są najlepsze. Wszystkiemu winne są wyjątkowo niekorzystne warunki pogodowe, a w szczególności susza, która nawiedziła nasz region między majem a czerwcem. TEKST: Tomasz Skory

Ten rok był trudny dla kujawsko-pomorskich rolników. Już ubiegłoroczna sucha jesień sprawiła, że zboża weszły w zimowy spoczynek w gorszej kondycji, a mroźna lecz bezśnieżna zima doprowadziła do wielu szkód związanych ze złym przezimowaniem. Gdy wiosną region dotknęła susza, uniemożliwiło to roślinom sprawną regenerację i utrudniło krzewienie się nowych zbóż. Burze i ulewy, które w drugiej połowie lata przeszły nad regionem, też nie pomogły w pracach.

Ujemne wartości Stan zagrożenia suszą rolniczą dokładnie monitorował Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa PIB w Puławach. W okresie od 1 maja do 30 czerwca wartości klimatycznego bilansu wodnego, na podstawie których przeprowadzana jest ocena niebezpieczeństwa, były niższe średnio o 16 mm w stosunku do poprzedniego okresu badawczego. Ujemne wartości zanotowano niemal w całym kraju, a w 428 gminach stwierdzono występowanie zagrożenia. Aż 62 z nich stanowiły gminy z Kujawsko-Pomorskiego. Susza mogła dotknąć nawet 43 proc. powierzchni województwa. Niedobory wody występujące w maju i czerwcu spowodowały obniżenie plonów roślin uprawnych, w szczególności zbóż, krzewów owocowych, roślin strączkowych, rzepaku i truskawek. Po 11 lipca nie stwierdzono już dalszego stanu zagrożenia suszą.

Potrzeba uczciwych ubezpieczeń - Rok 2016 nie był wolny od zjawisk klęskowych, takich jak wymarznięcia, susza czy gradobicia.

Tegoroczne doświadczenia rodzą pilną potrzebę wypracowania spójnego systemu pomocy dla rolników, opartego na uczciwych ubezpieczeniach, w których państwo pokryje znaczącą część składki ubezpieczeniowej - mówił w trakcie wojewódzkich dożynek wojewoda Mikołaj Bogdanowicz. W czerwcu wojewoda powołał pierwsze komisje, uprawnione do szacowania strat spowodowanych suszą w naszym województwie. W sumie w teren wydelegowano łącznie 37 komisji, spośród których większość prowadzi jeszcze prace. Protokoły złożyło na razie sześć z nich. - W prawidłowo sporządzonych protokołach znajdują się 124 gospodarstwa. Powierzchnia strat wyniosła 3188 ha, natomiast ich wartość oszacowano na 3 191 510 zł - poinformował nas na początku września Adrian Mól, rzecznik wojewody. - W porównaniu z ubiegłegłym rokiem są to mniejsze straty, ale uwzględnić należy, że proces szacowania strat jeszcze trwa. W 2015 roku susza dotknęła 12 277 gospodarstw, na powierzchni 215 287 ha. Na 370 718 576 zł wyceniono uprawy, na 802 228 zł środki trwałe.

Włocławskie znów cierpi Już teraz jednak wiadomo, że podobnie jak w ubiegłym roku susza najbardziej dała się we znaki rolnikom z powiatu włocławskiego. Kazimierz Kaca, starosta włocławski, zwraca uwagę, że z każdym kolejnym rokiem, w którym dotyka nas susza, konsekwencje są coraz bardziej dotkliwe. - Kujawy zawsze były regionem o najniższej sumie opadów w skali kraju, ale w tej chwili susza to już nie tylko problem rolników, ale wszystkich mieszkańców. Wysychają zbiorniki wodne i obawiamy się nawet, że zabraknie wody

do picia - przyznaje starosta. - Rolnicy to twardzi ludzie i niejedno wytrzymają, ale to już trzeci czy czwarty rok z rzędu, gdy brakuje wody. Bez wsparcia państwa samorządy nie poradzą sobie z problemem suszy. Są kredyty, ale kredyty trzeba spłacać, co nie jest łatwe, gdy problem występuje rok do roku. Potrzebne jest też bezpośrednie wsparcie finansowe.

Dokąd po pomoc? W tej chwili poszkodowani przez suszę producenci rolni, poza odszkodowaniami z zakładów ubezpieczeń, mogą ubiegać się też o kredyt preferencyjny na wznowienie produkcji rolnej, który może zostać przeznaczony np. na zakup kwalifikowanego materiału siewnego; udzielenie przez prezesa KRUS pomocy w formie odroczenia terminu płatności składek i rozłożenia ich na dogodne raty, a także umorzenie w całości lub w części bieżących składek; zastosowanie przez prezesa ANR odroczenia i rozłożenia na raty płatności z tytułu umów sprzedaży lub dzierżawy nieruchomości oraz udzielenie przez wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast ulg w podatku rolnym. Poza tym MRiRW zapowiedziało, że o pomoc zgłaszać się będzie można też do ARiMR. Agencja może wypłacić płatności dla gospodarstw, w których powstały szkody co najmniej na 70 proc. powierzchni upraw. Pomoc na jedno gospodarstwo nie może być większa niż równowartość 15 tys. euro. Kwota pomocy podlega pomniejszeniu o 50 proc. dla rolników, którzy nie ubezpieczyli co najmniej połowy swoich upraw, z wyłączeniem łąk i pastwisk, lub co najmniej 50 proc. zwierząt gospodarskich w gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej.cp

III Wojewódzki Konkurs Orki

PIKNIK RODZINNY Z INTER VAXEM

2 października 2016 r.

PIKNIK PRZY DRODZE PODGÓRZYN-WENECJA PREZENTACJA

9.00 Konkurs orki 12.00 Oficjalne otwarcie pikniku

• CIĄGNIKÓW • MASZYN ROLNICZYCH • SPRZĘTU OGRODNICZEGO

006741422

W PROGRAMIE:

KONKURS Z NAGRODAMI GRY I ZABAWY DLA DZIECI FIRMOWA ZUPA

Lisi Ogon ul. Spokojna 1 tel. 52/364 67 00 Toruń ul. Chrobrego 145-147 tel. 56/655 92 60 www.tessa.com.pl

006719760

ZAPRASZAMY

Zapraszamy również do strefy wyprzedażowej

91 K ZA Ł O Ż E N IA 1 9

E PŁYNN

tel. 81 825 24 42, 81 825 20 25, 81 825 20 27 e-mail: ekoflora@ekoflora.com.pl

CZ STALI Y R K I

Y DO WOZ A N E

 Oferujemy pełną gamę płynnych i krystalicznych nawozów do dolistnego stosowania w uprawach rolniczych, warzywniczych i sadowniczych.  Produkujemy nawozy, które mają jedną z największych zawartości mikroelementów. NAWOŻENIE DOLISTNE PEŁNI SZCZEGÓLNĄ ROLĘ W UPRAWIE PSZENICY OZIMEJ I RZEPAKU OZIMEGO

www.ekoflora.com.pl

LISTN

E 006743934

23-200 Kraśnik, ul. Kolejowa 14

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

wrzesień/październik

2016

to były piękne dożynki

Tradycyjny korowód z barwnymi wieńcami, piękne stroje, pyszne jedzenie i msza św. w podziękowaniu za tegoroczne plony - tak w skrócie można opisać dożynki wojewódzkie, które odbyły się 28 sierpnia w Piotrkowie Kujawskim.

zdjÄ&#x2122;cia: Filip Kowalkowski

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

wrzesień/październik

2016

Będzie za co budować? Od 16 sierpnia banki ponownie zaczęły udzielać kredytów na budowę domów na działkach rolnych. TEKST: Kamil Pik

owrót do udzielania kredytów stał się możliwy dzięki wejściu w życie nowelizacji ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego oraz ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Warto zauważyć jednak, że finansowanie uzyskają tylko osoby, których działka ma powierzchnię nie większą niż 3000 mkw. Banki nadal nie chcą kredytować budowy na większych działkach rolnych.

W czym tkwił problem? Banki nie udzielały kredytów na budowę domów na działkach rolnych od maja, kiedy weszła w życie tzw. ustawa o obrocie gruntami rolnymi. - Spowodowała ona problem, który polegał na tym, że hipoteka na takiej działce nie mogła przekraczać wartości tej nieruchomości - wyjaśnia - Jarosław Sadowski, główny analityk firmy Expander. - Jeśli więc nieruchomość była warta np. 50 000 zł, to nie można było uzyskać np. 200 000 zł kredy-

Teraz od razu będzie można na działce wartej, np. 50 000 zł, ustanowić hipotekę, np. na 200 000 zł, choć dom na niej zacznie powstawać dopiero po wypłaceniu kredytu. jarosław sadowski, expander

tu na budowę domu, gdyż bank nie mógł zabezpieczyć takiej kwoty hipoteką. Było to o tyle dziwne, że po wybudowaniu domu wartość tej działki wraz z domem stałaby się znacznie większa niż 50 000 zł. Kluczowa była jednak wycena obowiązująca w dniu nabycia nieruchomości, a nie w przyszłości. Na szczęście właśnie weszła w życie nowelizacja, która zlikwidowała ten problem. Teraz od razu będzie można na działce wartej np. 50 000 zł ustanowić hipotekę np. na 200 000 zł, choć dom na niej zacznie powstawać dopiero po wypłaceniu kredytu. Obecnie bez problemu można uzyskać kredyt na budowę, gdy działka rolna jest mniejsza niż 3 tys. mkw., czyli w większości przypadków.

Wciąż bez kredytu powyżej 3000 mkw. Banki nadal nie chcą udzielać kredytów na budowę domu w przypadku, gdy działka rolna ma ponad 3 tysią-

ce mkw. Problem polega na tym, że przepisy bardzo ograniczają możliwość sprzedaży takiej nieruchomości. Instytucje boją się więc, że w razie, gdyby udzieliły kredytu, który nie byłby spłacany, to miałyby trudności z odzyskaniem swoich pieniędzy poprzez sprzedaż działki. - W przypadku nieruchomości większych niż 3 tys. mkw. kredyt można uzyskać tylko, jeśli do dnia 30 kwietnia została wydana ostateczna decyzja o warunkach zabudowy. W przeciwnym razie kredyt zostanie udzielony, gdy według planu zagospodarowania przestrzennego lub ewidencji gruntów (jeśli nie ma planu) przeznaczenie działki jest inne niż rolne - dodaje Sadowski.

Działki budowlane bez zmian Oczywiście żadnych problemów z kredytowaniem nie ma w przypadku działek budowlanych, nawet jeśli mają dużą powierzchnię.cp

22 zł/kg 6 zł/1L PAKIET: 30 kg Nourivit’u Plus po 30 kg RSM za zł

6,5 zł/1L 1

Grupa Producentów Rolnych "Ziarno" Sp. z o.o. Cichoradz 18, 87-133 Rzęczkowo 056-678-16-29 www.cichoradz.pl

006704146

Przy zakupie 30 kg Nourivit’u Nourivit Plus 5,5 zł/1L

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

wrzesień/październik

2016

Pod koniec sierpnia w Grucznie odbył się już XI Festiwal Smaku! Dwudniowej imprezie patronował minister rolnictwa. Na polanie przy Starym Młynie swoje wyroby zaprezentowało ponad 150 wystawców, w tym także z zagranicy. Nie zabrakło produktów spożywczych, ale i rękodzieła. Uczestnicy festiwalu mieli niepowtarzalną okazję do degustacji różnych odmian miodu, wędlin, win i powideł. Chętni mogli też kupić chałwę turecką czy herbatę z Azerbejdżanu lub spróbować przysmaków kuchni rycerskiej i celtyckiej. Podczas festiwalu promowano lokalne produkty, których mamy już 70 na ministerialnej liście. Imprezie towarzyszyły występy artystyczne i koncerty. Dla dzieci i młodzieży przygotowano konkurs plastyczny „Od ziarenka do bochenka”. Jak co roku, wyłoniono też wytwórców najlepszych smaków.cp

ZDJĘCIA: Dariusz Bloch

Smak zwyciężył TEKST: Małgorzata Pieczyńska

006716393

ZIARN-POL Sp. z o.o. tel./fax: 55 261 28 55 sekretariat@ziarnpol.pl www.ziarnpol.pl

K Skup i kontraktacja płodów rolnych. K Sprzedaż środków do produkcji rolnej (nawozy, komponenty paszowe, kwalifikowany materiał siewny). K Usługi czyszczenia, suszenia, badania i przechowywania płodów rolnych.

PALIWA K Hurtowa sprzedaż paliw płynnych. K Sprzedaż olejów i płynów eksploatacyjnych. K Sprzedaż i wynajem zbiorników naziemnych do przechowywania paliw oraz nawozów płynnych.

006726211

AGRO

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

wrzesień/październik

2016

Królik w rozmiarze

xxl

Gdy otwieram klatkę, to kładą się i oczekują pieszczot. Nie są płochliwe, jak powszechnie sądzi się o królikach - mówi Jan Strzelecki z Jedwabna, hodowca królików rasy olbrzym belgijski szary, w rozmowie z Janem Oleksym. zdjęcia: Jacek Smarz

W królikarni czuję przyjemny zapach ziół... To pachnie siano z lucerny, którą ścianam kosiarką, ale zbieram ręcznie, żeby nie pokruszyć listków i kwiatów, które są najważniejszym składnikiem w żywieniu królików. Sama łodyżka byłaby niewiele warta. Ale jedzą lucernę w całości. To ich przysmak? Zwłaszcza młode pędy lucerny. Oprócz zielonego, podaję królikom ziarno jęczmienia i specjalną granulowaną paszę, a także witaminy i kokcydiostatyki, czyli preparaty przeciwko chorobom. Urozmaicona dieta? Zdecydowanie. Latem, oprócz zielonej lucerny, dostają swój przysmak, czyli marchewkę i inne warzywa. Chętnie jedzą owoce, a zwłaszcza jabłka. Oczywiście zimą podstawą jest siano, ale też uzupełniane warzywami, głównie burakami. Klatki czyszczę co cztery dni, posypuję preparatem odkażającym o przyjemnym zapachu ziół, utrzymującym prawidłowe warunki zoohigieniczne. Suche odkażanie to nowość w hodowli.

Zadziwiająca jest wielkość tych królików. To prawdziwe olbrzymy! Nie na darmo ta odmiana nosi nazwę olbrzym belgijski. Mam w hodowli samice ważące w granicach 10 kg. Samce są o około 10 proc. lżejsze. Olbrzym - bo wielki, a belgijski - bo z Belgii? Rasa inaczej nazywana jest flandryjską, pochodzi z Belgii, z okolic miasta Gent. Podobno historia hodowli sięga roku 1825. Olbrzymy belgijskie prawdopodobnie powstały z krzyżowań wielu ras mięsnych i futerkowych. Po koniec XIX wieku zostały wywiezione do Ameryki w celu powiększenia masy ciała przez krzyżowanie z lokalnymi rasami królików. Już od 1910 roku pojawiały się na wystawach królików dużych ras. To najstarsza rasa. Kiedy zainteresował się Pan hodowlą królików? Już jako nastolatek hodowałem króliki, ale wtedy były to zwykłe mieszańce. Nie było wtedy dostępu do królików rasowych. Dopiero na przełomie lat 70. i 80. zająłem się angorami,

hodowanymi na wełnę. Od czterech lat poświęciłem się wyłącznie rasowym olbrzymom belgijskim szarym. Pierwsze olbrzymy - dwie samice i samca - nabyłem od hodowcy z Sulęcinka z Wielkopolski. Później systematycznie dokupowałem króliki z innych hodowli, cały czas szukając najlepszego materiału genetycznego. Królikami wymieniamy się też między kolegami ze związku. Przywożą ciekawe egzemplarze z wystaw w Niemczech. Istnieje ścisła współpraca między hodowcami. Czy w regionie jest Pan jedynym hodowcą olbrzymów? W województwie hodują tę rasę jeszcze koledzy w Paliwodziźnie koło Golubia-Dobrzynia i w Koronowie. Dlaczego zdecydował się Pan akurat tę rasę? Uważam ją za najpiękniejszą. Zdecydowałem się na odmianę szarą, choć występują olbrzymy w innych barwach: czarne, szynszylowate i białe, a ostatnio o odcieniu żółtym i niebieskim! Imponująca, potężna budowa, wielkie, sterczące uszy, układające się w kształt litery „V”

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

niejednego wprawiają w osłupienie! Duża głowa, długi tułów, wielkie, silne tylne łapy. Roczne zwierzęta osiągają masę ciała 8-10 kg. To największa rasa królika na świecie. Jak wypada w porównaniu ze zwykłym królikiem? Można śmiało powiedzieć, że jest dwa razy większy, bo zwykłe króliki osiągają wagę od 4,5 do 5 kg. A ile kosztuje taki okaz olbrzyma? U nas cena kształtuje się od 400 do 600 zł, a maksymalną ceną, z jaką się spotkałem na jednej z wystaw niemieckich, było 250 euro. Jeździ Pan ze swoimi królikami na wystawy? Od czterech lat należę do Krajowego Związku Hodowców Królików z siedzibą w Gnieźnie. Dzięki temu mam kontakty z innymi hodowcami i liczne okazje, by pokazywać swą pracę hodowlaną na wystawach. Możliwości jest wiele: wystawy w Przysieku, Minikowie, Chełmży, Toruniu, w Gnieźnie i Poznaniu. Aktualnie wystawiam króliki w Przysieku na „Barwach lata - darach jesieni”, a w październiku zamierzam uczestniczyć w wystawie w Gnieźnie. Występy publiczne wymagają szczególnych zabiegów? Już na miesiąc przed wystawą obcinam pazurki, żeby nie były przerośnięte, regularnie czeszę je, by miały sprężystą, gładką i lśniącą sierść, bez przeżółceń i martwych włosów. W tej chwili zaczynają linieć, bo nadchodzi czas zmiany futerka przed zimą. Króliki same świetnie sobie radzą z higieną, bez problemów czyszczą sobie nawet swoje długie uszy. Oczywiście, pod warunkiem, że przebywają w czystych królikarniach. Zabierając je na wystawę, wyjmuje je Pan z klatki za uszy? Powszechnie tak się uważa. Tego nie wolno robić! Należy jedną ręką schwycić królika centralnie za skórę na grzbiecie, a drugą ręką podtrzymywać pod brzuchem. Wówczas zwierzątko jest spokojne, nie wyrywa się, nie drapie... Czy królik może być agresywny? Sporadycznie, jedynie podczas karmienia, bo broni swojego terytorium. Czasami może doskoczyć do ręki karmiciela, wprawdzie nie ugryzie, ale nabiera postawy obronnej i wyczekuje, co będzie się działo. Dlatego przy karmieniu, po otwarciu klatki, każdego królika najpierw głaszczę, a dopiero później zasypuję karmę. W ten sposób królik staje się łagodny, bo wie, że mu nie zrobię krzywdy. Co króliki lubią najbardziej? Gdy otwieram klatkę, to kładą się i oczekują pieszczot. Zachowują się podobnie jak koty czy psy. Nie są płochliwe, jak powszechnie sądzi się o królikach. Często wypuszczam je, żeby sobie pobiegały po królikarni. Wtedy obserwuję, czy są zdrowe, czy są spraw-

ne ruchowo. Jeśli skaczą jak młode gazele, to wiem, że są pełne sił witalnych.

Z matką przebywają przez dwa miesiące, po czym zostają odsadzone do osobnych klatek.

Czy króliki też chorują? Zabezpieczam je przed ewentualnymi chorobami. Króliki są szczepione dwa razy do roku na myksomatozę i na pomór, są regularnie odrobaczane. W oknach mam zamontowane moskitiery, żeby chronić stado przed komarami, które przenoszą myksomatozę.

A później idą na rzeź? Są przecież z reguły hodowane ze względu na smaczne mięso... Powiem szczerze, że nie jadam mięsa króliczego, jak zresztą cała moja rodzina. Nie mógłbym zabić i zjeść zwierzaka, którego z miłością hoduję. Nie prowadzę produkcji mięsnej, a jedynie sprzedaję chętnym młode króliczki do dalszej hodowli. Króliki są piękne, traktuję je, jak kotki czy pieski.

Zdrowe, dobrze odkarmione, pełne sił witalnych łatwo się rozmnażają jak to króliki? W przypadku olbrzymów jest to nieprawdziwe, bo to rasa trudna w hodowli - rasa królików późno dojrzewających. Samice osiągają pełną dojrzałość płciową w wieku ośmiu miesięcy, a samce dwa miesiące później. Jednak zalecane jest dopuszczanie do samic dopiero, gdy młode samce skończą rok. To nie wszystkie przeszkody. Zdarza się, że samiczki mają tendencję do zatuczenia i stają się niechętne... do kocenia. Trafiają się też wyrodne matki, które porzucają miot lub zagryzają młode. To rasa wymagająca wielu starań. Panu jednak się udaje sztuka powiększania stada? Zazwyczaj mam w stadzie podstawowym sześć samic i trzy samce, które nie są spokrewnione, żeby rasa się nie degenerowała. Samice robią w rogu klatki gniazda, wyścielają je puchem i tam się kocą. Stwarzają sobie warunki nieco zbliżone do natury, gdzie dziko żyjące zwierzęta wychowują młode w głębokich norach. W wykotnikach czują się bezpiecznie i w nich przebywają z młodymi. W miotach jest zwykle sześć-siedem króliczków. Młode otwierają oczka po 11 dniach, a po 17 opuszczają gniazdo. Są to ich pierwsze wypady z wykotników.

Trudno zjeść przyjaciela. Lubię wieczorem, po pracy na gospodarstwie posiedzieć w królikarni i przy kawie zrobionej przez żonę podziwiać moje stado. To dla mnie najlepszy odpoczynek.cp

Jan Strzelecki członek Krajowego Związku Hodowców Królików, czwartą kadencję pełni funkcję sołtysa w Jedwabnie, gm. Lubicz, gospodaruje na 12 ha, specjalizuje się w hodowli trzody chlewnej. Żona Irena, najstarszy syn Wojtek, córka Michalina i najmłodszy Bartosz, wykazujący zainteresowania rolnicze.

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

wrzesień/październik

2016

Okresowa emerytura dla rolników TEKST: Kamil Pik

godnie z obowiązującymi przepisami, Idąc w ślady okresowa emerytura rolnicza przysłuKRUS-u guje osobie, której upłynął już okres, na jaki została przyznana jej renta przypominamy, strukturalna przez Agencję Restrukturyzacji że rolnicy mogą i Modernizacji Rolnictwa, ale nie osiągnęła ubiegać się ona jeszcze wieku emerytalnego. Świadczeto przysługuje w takim przypadku do dnia o przyznanie nie osiągnięcia tego wieku. okresowej emerytury Ile otrzymamy? rolniczej. Okresowa emerytura rolnicza wypłacana jest w wysokości emerytury podstawowej (czyli najniższej emerytury pracowniczej - 882,56 zł od 1 marca 2016 r.), bez względu na to, jak długo rolnik podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu. W związku z tym osoby zainteresowane, które utraciły prawo do renty strukturalnej, a które nie osiągnęły wieku emerytalnego, mogą zwrócić się do oddziału regionalnego KRUS lub placówki terenowej KRUS z wnioskiem o przyznanie prawa do okresowej emerytury rolniczej. Do wniosku powinna być dołączona kopia decyzji ARiMR, przyznającej rentę strukturalną.

Gdy nadejdzie wiek emerytalny... Przyznaną emeryturę okresową KRUS wypłaci nie wcześniej niż od miesiąca, w którym został zgłoszony wniosek o tę emeryturę. Gdy rolnik ukończy wiek emerytalny, może się zwrócić do KRUS z wnioskiem o emeryturę rolniczą. Świadczenie to zostanie przyznane, jeżeli udowodni on, iż posiada 25-letni okres podlegania rolniczemu ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu.cp

Projektowanie, sprzedaż, montaż urządzeń do przyjęcia transportu, suszenia, czyszczenia ziarna

Produkcja, sprzedaż, montaż konstrukcji wsporczych do przenośników kubełkowych. Modernizacja obiektów magazynowych (naprawa / montaż / demontaż / serwis )

FHU DAN-STAL Przybranowo 14, 87-700 Aleksandrów Kujawski 787 204 820, e-mail: silos-uslugi@wp.pl

www.silosy-zbozowe.pl

006093377

Wykonane z blachy falistej lub płaskiej: • Silosy zbożowe płaskodenne • Silosy zbożowe lejowe • Silosy paszowe • Silosy spedycyjne / zbiorniki buforowe • Silosy kwadratowe • Silosy na soje

• Przenośniki kubełkowe • Przenośniki ślimakowe pionowe • Przenośniki łańcuchowe • Przenośniki taśmowe • Wybieraki podłogowe • Kosze przyjęciowe • Wialnie • Czyszczalnie

006741467

Sprzedaż silosów do magazynowania zboża i innych produktów sypkich.

006701546

Sprzedaż silosów i urządzeń dla przemysłu rolnego

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

wrzesień/październik

2016

Chcesz przekazać gospodarstwo? Do 11 października można składać wnioski o przyznanie wsparcia finansowego w ramach nowego działania pomocowego, realizowanego przez ARiMR. Warto z tego skorzystać! TEKST: Kamil Pik

owa pomoc oferowana jest z tytułu poddziałania 6.5 „Płatności na rzecz rolników kwalifikujących się do systemu dla małych gospodarstw, którzy trwale przekazali swoje gospodarstwo innemu rolnikowi” w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Daniel Obajtek opublikował ogłoszenie w tej sprawie.

Warunki do spełnienia Pomoc taka może być przyznana rolnikowi - osobie fizycznej, który spełnia następujące warunki: jest wpisany do ewidencji producentów;

jest pełnoletni; uczestniczy w systemie dla małych gospodarstw, który jest częścią płatności bezpośrednich; przekaże w sposób trwały gospodarstwo rolne innemu rolnikowi, który jest osobą fizyczną, osobą prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, prowadzącą na własny rachunek działalność rolniczą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i który zobowiąże się do prowadzenia działalności rolniczej w gospodarstwie utworzonym w wyniku powiększenia przez okres co najmniej 5 lat; nie będzie prowadził działalności rolniczej przez co najmniej przez 5 lat, licząc od dnia przekazania gospodarstwa rolnego;

po przekazaniu gospodarstwa rolnego nie będzie podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.

Jak składać wnioski? Wniosek o przyznanie pomocy należy złożyć osobiście lub przez upoważnioną osobę w Biurze Powiatowym ARiMR, właściwym ze względu na miejsce położenia gospodarstwa. Wniosek można również wysłać listem poleconym. W swoim komunikacie ARiMR informuje o zasadach obliczania pomocy. Wysokość pomocy obliczana jest jako iloczyn 120 procent rocznej stawki płatności dla małych gospodokończenie na s. 18

Rolnik, który przekaże gospodarstwo w 2016 roku, otrzyma płatność w wysokości 5-krotności 120-proc. rocznej stawki płatności dla małych gospodarstw.

006723237

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

darstw, przyznanych w roku, w którym rolnik przystąpił do systemu dla małych gospodarstw i liczby lat kalendarzowych, obejmujących okres od roku, w którym rolnik trwale przekaże gospodarstwo rolne, do dnia 31 grudnia 2020 r. Wsparcie wypłacane jest jednorazowo. Oznacza to, że rolnik, który przekaże gospodarstwo w 2016 roku otrzyma płatność w wysokości 5-krotności 120-proc. rocznej stawki płatności dla małych gospodarstw, ustalonej w roku przystąpienia do systemu dla małych gospodarstw. Ponieważ maksymalna roczna stawka płatności dla małych gospodarstw ustalona w PROW 2014-2020 wynosi 1250 euro, to maksymalna stawka przyjęta do wyliczenia płatności dla rolników przekazujących gospodarstwa wynosi 1500 euro (1250 euro x120 proc.). Oznacza to, że maksymalna wysokość płatności, jaką może otrzymać rolnik przekazujący gospodarstwo, wynosi równowartość 7,5 tys. euro. Komu przysługuje? Kolejność osób, którym przysługuje pomoc, ustalona zostanie na podstawie liczby przyznanych punktów. Punktowane będą następujące elementy: powierzchnia przekazywanego gospodarstwa - im większe gospodarstwo tym większa liczba punktów (gospodarstwo do 3 ha - 1 pkt; 3 do 6 ha - 3 pkt; powyżej 6 ha - 5 pkt); powierzchnia gospodarstwa rolnego przejmującego gospodarstwo od wnioskodawcy - preferowane są gospodarstwa mniejsze (gospodarstwo do 5 ha - 3 pkt; 5 do 10 ha - 2 pkt; powyżej 10 ha - 1 pkt); informacja, czy gospodarstwo przekazane jest osobie fizycznej, która w dniu złożenia wniosku o przyznanie pomocy ma nie więcej niż 40 lat i jest ubezpieczona jako rolnik na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników z mocy ustawy i w pełnym zakresie. Jeżeli tak jest - rolnik otrzymuje 3 pkt. Minimalna liczba punktów uprawniająca od uzyskania pomocy wynosi 3 punkty. Warunkiem koniecznym do przyznania pomocy jest, aby powierzchnia gospodarstwa utworzonego przez przejmującego, po otrzymaniu tych gruntów rolnych, była równa co najmniej średniej powierzchni gospodarstwa rolnego w kraju. Natomiast w województwach, w których średnia powierzchnia gruntów rolnych jest większa niż średnia powierzchnia gospodarstwa w kraju, utworzone gospodarstwo musi osiągnąć powierzchnię co najmniej średniej wojewódzkiej. W ubiegłym roku średnia wielkość powierzchni gruntów rolnych w gospodarstwie rolnym w województwie kujawsko-pomorskim wynosiła 15,40 ha. W PROW 2014-2020 na ten rodzaj pomocy przeznaczono 130 mln euro.cp

wrzesień/październik

2016

Jednym z warunków koniecznych do przyznania pomocy jest, aby powierzchnia gospodarstwa utworzonego po otrzymaniu tych gruntów rolnych, była równa co najmniej średniej powierzchni gospodarstwa rolnego w kraju.

006746539

WYPRZEDAŻ P R O M O C J A D L A M Ł O DYC H R O L N I KÓ W -5% -10% -15%

PRZYCZEPY & ROZRZUTNIKI

PRZYCZEPY CIĘŻAROWE ROLNICZE METAL-FACH od 9.800 URSUS od 19.900 SIMPA od 34.900 ROZRZUTNIKI OBORNIKA METAL-FACH od 43.000 URSUS 26.000 SIMPA od 48.500 JOL-MET 11.300 CYNKOMET 18.800

-5% -10% -15% PRASY BELUJĄCE & OWIJARKI

METAL-FACH od 39.000 SIMPA 44.400 URSUS 44.500 OWIJARKI DO BEL AGRO-MAX od 3.700 STRUMYK od 3.900 METAL-FACH od 5.400 Samozaładowcze od 15.000 SIMPA od 6.560 Samozaładowcze od 16.500

ŁADOWACZE CZOŁOWE -15%

-5% -10% -15% WOZY ASENIZACYJNE & PASZOWE WOZY ASENIZACYJNE MEPROZET od 16.500 POMOT CHOJNA od 17.800 WOZY PASZOWE METAL-FACH od 40.000

HYDRAMET od 8.200 METAL-FACH od 9.000 INTER-TECH od 9.300 URSUS od 10.650 SZUFLE 1.000 CHWYTAK DO BEL od 2.200 WIDŁY Z KROKODYLEM od 1.800 WIDŁY DO PALET od 1.600 T-25, C-330, C-360, MF 1 sekcja od 2.350 2 sekcja od 3.150 3 sekcja od 3.400 3-sek. EURORAMKA od 4.900

ROZSIEWACZE & OPRYSKIWACZE ROZSIEWACZE DWUTARCZOWE AGRO-MAX, JAR-MET, STRUMYK 600 kg 3.300 800 kg 3.500 1000 kg 3.700O PRYSKIWACZE ZAWIESZANE 300 l 2.000 400 l 2.300 600 l 3.200 800 l 3.500 1000 l 4.700 OPRYSKIWACZE CIĄGANE BIARDZKI, JAR-MET 1.200 l od 12.800 1.500 l od 17.800 2.000 l od 22.800 2.500 l od 25.200 4.000 l od 55.500

PŁUGI

OBRACALNE BOMET od 9.900 AGRO MASZ od 14.400 ROL/EX od 15.500 ZAGONOWE AKPIL od 2.400 AGROMASZ od 3.900 BOMET od 6.000 STAL TECH 6.400

-5% -10% -15% AGREGATY & SIEWNIKI BRONY TALERZOWE KOMPAKTOWE ROL/EX od 9.200 STALTECH od 9.500 BOMET od 10.000 AGRO MASZ od 13.000 AKPIL od 12.000

AGRO-MASZ od 6.500 AKPIL od 8.500 BOMET od 2.250 MANDAM od 9.650 STALTECH od 6.800 SIEWNIKI ZBOŻOWE AGRO-MASZ od 11.000 BOMET od 13.300 MEPROZET od 9.400 od kukurydzy od 11.700

KRYSTIAN BYER / tel. 666-885-561 / e-mail: krystian@roltech.eu

www.roltech.eu

006723200

Oferujemy NAJNIŻSZE CENY na POLSKIM RYNKU MASZYN ROLNICZYCH! / ZAPEWNIAMY SERWIS gwarancyjny i pogwarancyjny! ZAPEWNIAMY TRANSPORT sprzętu w dowolne miejsce Polski! / OFERUJEMY KREDYTOWANIE Maszyn od 3.5% Rocznie!

TEKST: Tomasz Skory

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

2016

Myli się ten, kto twierdzi, że winnice warto zakładać tylko na południu Europy. W całej Polsce od lat przybywa producentów wina, a i w naszym regionie nie brakuje gospodarzy, którym zamarzyło się winobranie.

edług danych Agencji Rynku Rolnego liczba producentów wina w naszym kraju zwiększyła się w ciągu ubiegłego roku z 76 zarejestrowanych w sezonie 2014/2015 do 103 w sezonie 2015/2016. Winorośl uprawiana jest w Polsce na obszarach o łącznej powierzchni przekraczającej 194 ha, z czego prawie 160 ha to uprawy prowadzone z przeznaczeniem do wyrobu wina. W ostatnim sezonie zebrano w nich 7463,11 kwintali winogron, z czego wyprodukowano 2716,26 hektolitrów białego wina i 2301,09 hektolitrów czerwonego.

Tradycje przetrwały do dziś Najwięcej winnic na terenie kraju znajdziemy dziś w Małopolsce. Winorośl uprawiano tu już na przełomie IX i X wieku, o czym świadczą ślady odkryte podczas wykopalisk archeologicznych na Wawelu. Dowody na to, że winorośl uprawiano na naszych ziemiach już we wczesnym średniowieczu, znajdziemy także w dokumentach kościel-

zdjęcie: nadesłane

wrzesień/październik

nych. Najstarszym z nich jest bulla gnieźnieńska z 1136 roku. Ocenia się jednak, że wino wyrabiano w Polsce od czasów przyjęcia chrześcijaństwa, gdyż było ono niezbędnym elementem liturgii. Na Kujawach tradycja domowego wyrobu wina kultywowana jest od wieków. Pierwsze trunki wyrabiane były głównie z takich owoców jak wiśnie i porzeczki, dopiero z czasem zaczęto sadzić tutaj winorośl. Założycielami wielu winnic byli Krzyżacy, a wino produkowane w Toruniu pito nie tylko na Kujawach, ale i w odległej Flandrii. Wspomnienie o tamtych czasach pozostało do dziś w postaci nazwy toruńskiej dzielnicy Winnica oraz receptury „wina domowego z Kujaw”, które od 2009 roku znajduje się na ministerialnej liście produktów tradycyjnych. Od kilku lat w regionie wzrasta też liczba gospodarzy, którym zamarzyło się winobranie. - Winogronami byłem zafascynowany od dziecka. Nikt nie wiedział, skąd się wzięło to zainteresowanie, nikt w rodzinie nie był ogrodnikiem, ale bardzo pragnąłem uzyskać na ich temat jak najwięcej informacji - wspomina Piotr Przybył, właściciel winnicy „Przybyłówka”.

W 2010 roku przeprowadził się do Bierzgłowa, niewielkiej miejscowości położonej między Toruniem a Bydgoszczą. Kupił tam ćwierć hektara ziemi i wykorzystując wiedzę nabytą w młodzieńczych latach, założył plantację winorośli. - W naszej winnicy uprawiamy ponad sto gatunków winogron, w większości deserowych, przeznaczonych głównie na materiał do sadzonek i owoców do handlu. Praktykę w produkcji wina mamy niewielką, powiedziałbym nawet amatorską, ale mamy się od kogo uczyć, bo profesja winiarska u nas w kraju rozwija się bardzo dynamicznie i ma niezłe wyniki.

Polskie wino i polskie grona Szklaki winiarstwa w naszym województwie od 2012 roku z powodzeniem przeciera winnica Słoneczny Zakątek w Śmielinie. Właścicielka winnicy, Magdalena Różniak, uprawę winorośli i produkcję wina traktuje jak pasję i to jej zdaniem jest klucz do sukcesu. - Jest to pasja bardzo czasochłonna i pracochłonna, bo wszystkie prace wykonujemy ręcznie. Staramy się, by nasza winorośl miała jak najlepsze warunki, można powiedzieć, że ją pieścimy, bo jakość winogron przekłada się później na jakość wina, które ma już stałych wielbicieli, zarówno w Polsce, jak i za granicą - tłumaczy. Pierwsze wina w winnicy Słoneczny Zakątek powstały jesienią 2014 roku, po zbiorach, w których uczestniczyła niemal cała rodzina i przyjaciele właścicielki. Pierwsze butelki przygotowane zostały na próbę, do sprzedaży trafiło dopiero wino z 2015 roku. W swojej ofercie winnica ma dziś siedem gatunków wina - cztery białe i trzy czerwone. Pozostałe leżakują jeszcze w beczkach. Choć wiele osób do polskich win podchodzi z dystansem, w najlepszym przypadku traktując je jako ciekawostkę, enolodzy zwracają uwagę, że cieszy się ono na świecie coraz większym uznaniem i wcale nie ustępuje w smaku winom z południa Europy. Istotny jest tylko dobór takich winogron, by dobrze rozwijały się w naszym klimacie. dokończenie na s. 22

Iława Mszanowo

Pasze | Koncentraty | Surowce Od 1991 r. karmimy zwierzęta. Specjalizujemy się w produkcji paszy dla drobiu, trzody chlewnej i ślimaków. Oferujemy również mieszanki paszowe i koncentraty dla bydła. Nowoczesna technologia i zautomatyzowane linie produkcyjne sterowane komputerowo gwarantują zawsze doskonały i bezpieczny produkt.

Prowadzimy skup zbóż. Oferujemy także usługowe suszenie zbóż oraz badania surowców i mieszanek paszowych w nowoczesnym laboratorium.

ROBIMY TO OD 25 LAT

M. Tkaczyk, St. Pawłowski

_______ KONTAKT _______ Biuro w Iławie ul. Dąbrowskiego 10, 14-200 Iława tel. 89 648 74 41 Wytwórnia Pasz w Mszanowie ul. Podleśna 5 13-300 Nowe Miasto Lubawskie dział handlowy: tel. 56 474 07 89, 56 474 07 91 fax 56 474 07 90, tel. kom. 601 972 251 Doradcy żywieniowi: Tel. 601 781 516, 603 131 741, 609 524 096

www.kompasz.pl

PPHU Agro-Kontakt Marek Konopacki PPHU Agro-Kontakt Marek Konopacki ul. Sokola 17, 87-100 Toruńul. Sokola 17, 87-100 Toruń 56 652430 95 06, 913 tel. kom. 608 430 913 tel. 56 652 95 06, tel. kom. tel. 608 fax 56 655 61 69 fax 56 655 61 69 e-mail: biuro@agro-kontakt.pl www.agro-kontakt.pl e-mail: biuro@agro-kontakt.pl www.agro-kontakt.pl

www.agro-kontakt.pl www.agro-kontakt.pl Jesteśmy firmą zajmującą się:

 Sprzedażą części Holland; zamiennych do maszyn JCB, Case, New Holland; amiennych do maszyn JCB, Case, New  Sprzedażą olejów do maszyn JCB, Case (Akcela), New Holland (Ambra); o maszyn JCB, Case (Akcela), New Holland (Ambra);  Sprzedażą części zamiennych Carraro; amiennych Carraro;  Sprzedażą osprzętów do maszyn JCB, Case, New Holland; ów do maszyn JCB, Case, New Holland;  Sprzedażą pomp hydraulicznych do maszyn budowlanych i rolniczych; ydraulicznych do maszyn budowlanych i rolniczych; SprzedażąBepco części dostępnych w sieci sprzedaży marek Bepco oraz Sparex; ostępnych w sieci sprzedaży marek oraz Sparex;  Sprzedażą opon przemysłowych i rolniczych Camso, Alliance oraz BKT; zemysłowych i rolniczych marek Camso, Alliance oraz marek BKT;

006702131

zajmującą się:

Spółka Jawna

006718072

Naszym celem jest produkcja zdrowej paszy. A zdrowa pasza to zdrowe zwierzę.

PPH

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

- Nie ma żadnych przeszkód, by uprawiać u nas winorośl. Najwcześniejsze odmiany dojrzewają u mnie już w połowie sierpnia, najpóźniejsze w drugiej połowie września, więc spokojnie da się je zebrać nim przyjdą przymrozki. Jak jest ciepła jesień, to owoce mogą wisieć nawet do połowy października i nie trzeba wszystkiego zrywać od razu - tłumaczy Piotr Przybył. - Oczywiście są też odmiany, które wymagają innych warunków, jak kiszmisz czy moskiewski czarny. Mam kilka takich krzewów, ale trzymam je w tunelach ochronnych. Polscy gospodarze nie tylko wytwarzają własne wino, ale i eksperymentują z nowymi gatunkami winogron. To w naszym regionie wyhodowana została Danmarpa Polonia, pierwsza polska wielkoowocowa odmiana winorośli deserowej. Jej autorka, Danuta Zakrzewska, na zadowalający efekt czekała aż dwanaście lat. Właścicielka winnicy w Krojczynie podkreśla jednak, że to bardzo dobry biznes, tylko trzeba się uzbroić w cierpliwość. Danmarpa nagrodzona została pucharem jako „Hit wystawy” Dni Otwartych Drzwi w Zarzeczewie oraz zdobyła Złoty Medal na Krajowej Wystawie Ogrodniczej na Targach Polagra-Farm 2006.

wrzesień/październik

2016

To pasja bardzo czasochłonna, bo wszystkie prace wykonujemy ręcznie. Staramy się, by nasza winorośl miała jak najlepsze warunki, można powiedzieć, że ją pieścimy, bo jakość winogron przekłada się później na jakość wina. Magdalena Różniak, Winnica Słoneczny Zakątek w Śmielinie

Malownicza okolica Co ciekawe, wiele winnic nie ogranicza się wyłącznie do uprawy winogron i produkcji wina, ale łączy też swoją działalność np. z agroturystyką, oferując możliwość zwiedzenia swoich włości. Również właściciele winnic, znajdujących się na terenie naszego województwa, zachęcają przyjezdnych, by poświęcili chwilę nie tylko na zakup wina czy owoców, ale także zapoznali się z procesem ich wytwarzania, a także okolicą. Takim wypadom sprzyjają malownicze krajobrazy lub zabytki położone w pobliżu winnic. A tych, jak się okazuje, w naszym regionie nie brakuje. Winnica przy Talerzyku położona jest w Topolnie, na terenie Zespołu Parków Krajobrazowych Chełmińskiego i Nadwiślańskiego, w pobliżu wczesnośredniowiecznego grodziska. - Winnica położona jest w Pradolinie Dolnej Wisły, skąd roztacza się widok na piękne meandry rzeki. Koło nas znajduję się grodzisko obronne z XI w. Talerzyk, obecnie punkt widokowy na dolinę. To kolejna atrakcja naszego regionu. Zapraszamy na degustację połączoną ze zwiedzaniem winnicy oraz winiarni. Wyjątkowe miejsce stanowi doskonały powód, aby zatrzymać się u nas na dłuższą chwilę - zachęcają właściciele obiektu. W ciekawym miejscu zlokalizowana jest także winnica Suchanków, położona między Nowym Jasińcem a Wudzynem. W średniowieczu obok terenu obecnej winnicy biegł szlak handlowy z Polski do Pomezanii. Nieopodal znajduje się zamek krzyżacki z XIV wieku. Już w tamtych czasach uprawiano tu winorośl, o czym świadczą ruiny wielkiej piwnicy, w której leżakowało wino w Nowym Jasińcu.

zdjęcie: nadesłane

Winoterapia Ciekawa okolica to jeszcze nie wszystko. Niektórzy idą o krok dalej i zamieniają swoje winnice w prawdziwe miejsce rekreacji. Tak powstał Głęboczek. Vine Resort & Spa, pierwszy w Polsce ośrodek całkowicie poświę-

cony winoterapii, zabiegom kosmetycznym z wykorzystaniem winogron i innym rozkoszom wina. Hotel położony w sercu Pojezierza Brodnickiego otoczony jest zajmującą pół hektara winnicą, a w ofercie ośrodka znajdziemy, m.in., kąpiele w winie, peelingi z zastosowaniem pestek i okłady z miąższu winogron.cp

016738361

Zapraszamy również na stoisko obsługi finansowej i zapoznania się z ofertą finansowania ciągników.

5 lat  0%

006714756

GOSPODARSTWO RĄBINEK ul. Wierzbińskiego 146 88-100 Inowrocław tel./fax 52 353-07-14 502-580-249, 502-580-247 e-mail: luczak.inowroclaw@wp.pl

NASIONA C/1

PSZENŻYTO: Rotondo, Maestozo PSZENICA: Sailor, Desamo, Memory

MOŻLIWY TRANSPORT

006709463

Ul. Fordońska 288 85-790 Bydgoszcz, tel. 52 524 65 75, kom. 667 923 342

006732527

na pokaz pracy polowej niezawodnych ciągników marki Kubota organizowany przez:

006743462

Zapraszamy do Murczyna w dniu 11.10.2016 r.

Wielki Głęboczek 150, 87-313 Brzozie, \ 56 493 58 40 Filia: Żurominek 50B, 06-521 Wiśniewo \ 23 682 23 88

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

wrzesień/październik

2016

1-2 października

6 października

4 listopada

VII Targi Myśliwskie

Zmodernizowane gospodarstwo

Hodowcy trzody, nadciągajcie!

lokalizacja

Bydgoszcz

Minikowo

1 i 2 października Bydgoszcz stanie się po raz kolejny myśliwskim sercem Polski. Jak co roku to dwudniowe święto będzie obfitowało wiele atrakcji. Zainteresowani będą mogli zaspokoić swoją ciekawość i wdrożyć się w tajniki sztuki myśliwskiej.

„Modernizacja gospodarstw rolnych - jak skutecznie rozliczyć inwestycję” - szkolenie pod takim hasłem odbędzie się na początku października w Przysieku.

Przed nami II Forum Hodowców i Producentów Trzody Chlewnej Kujaw i Pomorza. W trakcie spotkania będzie okazja do wymiany doświadczeń, a także poznania trendów i nowości w branży.

Dla wystawców oraz zwiedzających organizatorzy przewidują pokaz myśliwskiej sztuki kulinarnej, który corocznie cieszy się wielką popularnością. Dodatkowo podczas targów odbędą się prelekcje, koncerty, pokazy - m.in. sokolników i jeździeckie. W ubiegłym roku była to pierwsza impreza targowa, jaką zorganizowano w nowo wybudowanym Bydgoskim Centrum Targowo-Wystawienniczym. Szczegółowych informacji udziela Anna Pańko pod numerem telefonu 530 372 765 lub 52 585 94 73. 1-2 października (sobota-niedziela) Bydgoskie Centrum Targowo-Wystawiennicze, ul. Gdańska 187

Podczas spotkania rolnicy planujący modernizację swojego gospodarstwa oraz ci, którzy są w trakcie bądź po modernizacji, będą mogli dowiedzieć się, jak zgodnie z obowiązującymi regułami rozliczyć tę inwestycję. Osoby zainteresowane uczestnictwem w szkoleniu mogą dopytać się o jego szczegóły, dzwoniąc do Karoliny Dalki pod numer tel. 52-386-72-32. 6 października (czwartek) godz. 10-14 Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie oddział Przysiek ul. Parkowa 1

W programie przewidziano interesujące wykłady: „Aktualna sytuacja w produkcji trzody chlewnej - jak poprawić stan obecny” (prof. dr hab. Roman Kołacz), „Świnia musi oddychać - nowe spojrzenie na wentylację w budynkach dla trzody chlewnej” (lek. wet. Bogusław Zakrzewski), „Utrzymanie loch w grupach technologicznych oraz zarządzanie rytmem produkcji” (lek. wet. Grzegorz Świerczyński). Nie zabraknie czasu na dyskusję oraz wystąpienia firm związanych z hodowlą trzody chlewnej (m.in. analiza ekonomiczna rynku trzody chlewnej, wyposażenie chlewni, bobowate w żywieniu świń, APC dla prosiąt). Liczba osób, mogących wziąć udział w forum, jest ograniczona. Zgłoszenia przyjmowane są do 26 października pod numerem tel. 605-329-213 lub pod adresem: zbigniew.szemczak@kpodr.pl. 4 listopada (piątek) godz. 10-15 Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie oddział Przysiek ul. Parkowa 1

Zwycięzca plebiscytu

„Expressu Bydgoskiego” i „Nowości - Dziennika Toruńskiego”

ROLNIK ROKU

Mariusz Jędrzejewski

młócenie zboża i kukurydzy  prasowanie słomy i siana

P.H.U. Mariusz Jędrzejewski

209 557

Usługi dla rolnictwa

25 lat

AGRO-MAR

006559005

tel. 667



MOTORYZACJA • • • • •

Kosmetyki, Chemia Filtry, Oleje, Płyny Akumulatory Części zamienne Akcesoria

BHP • Odzież i obuwie robocze • Środki Ochrony Osobistej PRZEMYSŁ • Narzędzia Warsztatowe COVAL, YATO • Narzędzia Ogrodnicze FISKARS • Łożyska, Pasy, Uszczelnienia

/AGROMARTorun biuro@agromar.net.pl

ROLNICTWO • Śruby 8.8, 10.9, kwasoodporne • Art. Lakiernicze Spawalnicze • Sprzęt Gotowy, Części Zamienne

006559004

ul. Gdańska 73, Toruń www.agromar.net.pl kom. 668-476-842 tel./fax 56 648-29-25, 56 658-69-66

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

Wraz z 2017 rokiem w życie miał wejść zakaz karmienia zwierząt paszami zawierającymi śrutę genetycznie modyfikowanych roślin oleistych. Rząd zadecydował, że da rolnikom cztery lata więcej na przygotowanie się do zmian, wynikających z tych przepisów. Do 2003 roku głównym źródłem białka w żywieniu zwierząt były mączki mięsno-kostne, powstające ze spalania odpadów zwierząt hodowlanych. Po wybuchu epidemii BSE, czyli tzw. choroby szalonych krów, Komisja Europejska wydała zakaz stosowania ich w żywieniu zwierząt, uznając, że jedną z przyczyn pojawienia się tej choroby było karmienie bydła pozostałościami pochodzącymi od innych krów. Obecnie mączki wykorzystywane są głównie jako nawóz, a aby uzupełnić deficyt białka w żywieniu zwierząt zaczęto stosować śrutę sojową.

Odroczenie za odroczeniem Polska, jak większość krajów strefy umiarkowanej, była wówczas i nadal jest importerem pasz wysokobiałkowych, głównie śruty poekstrakcyjnej sojowej. Według raportu Izby Zbożowo-Paszowej niemal w całości jest to śruta pochodząca z roślin modyfikowanych genetycznie. Po raz pierwszy tym problemem posłowie zajęli się w 2006 roku, wpisując do ustawy o paszach zakaz wytwarzania, wprowadzania do obrotu i stosowania w żywieniu zwierząt śruty zawierającej GMO. Miał on zacząć obowiązywać od 2008 roku, nie wszedł jednak wtedy w życie, gdyż posłowie zdecydowali o przesunięciu jego obowiązywania o kolejne cztery lata. W 2012 roku termin wejścia w życie nowych przepisów przesunięto po raz kolejny z 1 stycznia 2013 na początek 2017 roku. Kilka miesięcy temu posłowie zadecydowali znów odroczyć wejście w życie nowelizacji, aż do 1 stycznia 2021 r.

wrzesień/październik

2016

Poczekamy na polskie pasze TEKST: Tomasz Skory

Decyzja ta, podobnie jak w ubiegłych latach, spowodowana jest brakiem na polskim rynku rodzimych pasz białkowych, którymi zastąpić moglibyśmy importowaną śrutę. O możliwość przedłużenia możliwości stosowania materiałów zawierających GMO wnioskowała m.in. Krajowa Rada Izb Rolniczych. Jej zdaniem, gdyby zakaz zaczął obowiązywać już na początku przyszłego roku, doprowadziłby do wzrostu cen pasz w naszym kraju, a w rezultacie do załamania polskiej produkcji drobiarskiej i problemów na rynku trzody chlewnej. Śruty sojowej używa się bowiem głównie w hodowli drobiu i trzody. - Wprowadzenie dziś tego zakazu spowodowałoby, że całkiem znikłaby u nas hodowla tych zwierząt. Oczywiście, należy rozwijać polskie białko, ale produkty oparte wyłącznie na nim byłyby droższe, a tym samym zupełnie niekonkurencyjne. Na dziś nie da się więc wyłączyć soi z żywienia zwierząt - tłumaczy Ryszard Kierzek, prezes Kujawsko-Pomorskiej Izby Rolniczej.

Kasa płynie do USA Największymi producentami soi na świecie są Stany Zjednoczone, Brazylia i Argentyna. Unia Europejska importuje z tych państw rocznie przeszło 35 mln ton tego surowca. Import śruty sojowej do Polski przekroczył w ostatnich latach 2 mln ton rocznie, a wielki popyt wywołał także wzrost cen, które chwilami osiągały poziom 2,5 tys. zł za tonę. Przełożyło się to na olbrzymie kwoty, które - gdybyśmy samemu wytwarzali wysokobiałkowe pasze - zasiliłyby portfele polskich rolników. A tak trafiają one do Ameryki Południowej. dokończenie na s. 28

Można myśleć o białku z rzepaku czy łubinu, ale tegoroczna susza sprawiła, że plony tych roślin, przynajmniej w naszym województwie, są beznadziejne. Bardzo łatwo jest zachęcać do siania, jak się samemu z tego nie żyje. Ryszard Kierzek, prezes Kujawsko-Pomorskiej Izby Rolniczej

006743640

006738046

PROJEKT • ARANŻACJA WYKONANIE • MONTAŻ

- R E G I O N A L N Y I N F O R M AT O R R O L N I C Z Y

Resort rolnictwa zakłada, że do 2021 roku uda się nam znacząco poprawić wielkość i jakość produkcji pasz krajowych bez GMO. Te same argumenty powtarzane są jednak już od 2006 roku. Skoro przez ostatnią dekadę nie udało się uporać z tym problemem, to jaka jest szansa, że uda się w ciągu kolejnych 4 lat? - Bardzo łatwo jest stworzyć przepis, ale znacznie trudniej jest stworzyć mechanizmy i zapewnić warunki, w których mógłby on obowiązywać. Już w poprzednich latach weszły duże dopłaty, co ożywiło produkcję roślin białkowych i następne cztery lata przyniosą kolejne zmiany w tym zakresie, natomiast potrzebna jest jeszcze akceptacja ze strony społeczeństwa. Ekologia jest modna, ale kosztuje i mało kto jest na to przygotowany - uważa Ryszard Kierzek. W tym roku ruszył kolejny wieloletni program wsparcia upraw roślin wysokobiałkowych, takich jak bób, ciecierzyca, fasola, soczewica,

wrzesień/październik

2016

groch, łubin, wyka, koniczyna i lucerna, które w perspektywie czasu miałyby zastąpić importowaną soję. Program rozpisany został na lata 2016-2020, a na jego realizację resort rolnictwa zamierza przeznaczyć 33 mln zł. Podobną kwotę na ten cel wykorzystano w ubiegłych pięciu latach. Przed paroma miesiącami utworzono też sejmową podkomisję do spraw monitorowania wykorzystania krajowego białka w paszach. Zadaniem komisji będzie stopniowe wytyczanie celów wskaźnikowych, do którego powinien dążyć popyt na polskie białko. Docelowo ma ono zastąpić 55 proc. importowanej soi.

Ryzyko zasiewów - Można myśleć o białku z rzepaku czy łubinu, ale tegoroczna susza sprawiła, że plony tych roślin, przynajmniej w naszym wojewódz-

twie, są beznadziejne. Straty są tak duże, że obawiamy się, że doprowadzi to do likwidacji branży. Bardzo łatwo jest zachęcać do siania, jak się samemu z tego nie żyje. Ja jestem producentem trzody i gdybym, np., zasiał swoje pole łubinem, to w tym roku byłbym bankrutem - mówi prezes KPIR. Jednak powierzchnia upraw roślin strączkowych i motylkowych w naszym kraju systematycznie rośnie. Pomiędzy 2014 i 2015 rokiem zwiększyła się aż dwukrotnie, ale tylko niewielki odsetek tych upraw prowadzony jest z myślą o produkcji pasz. Zwiększa się też powierzchnia uprawy samej soi. Dwa lata temu sprzedano w Polsce nasion wystarczających na obsadzenie 6 tys. ha, a w ubiegłym roku już na 20 tys. ha. Wciąż jednak są to znikome liczby. W Europie w tym czasie wyprodukowano około 6,5 mln ton soi, ale zdaniem specjalistów potencjał naszego kontynentu jest kilkukrotnie większy.

Bez GMO Żaden kraj Unii Europejskiej nie zakazał do tej pory karmienia zwierząt paszami zawierającymi GMO. Coraz więcej producentów żywności, przygotowując się do nadchodzących regulacji prawnych, decyduje się jednak wprowadzać na rynek produkty wolne od modyfikacji genetycznych. Warszawska firma Farmio i podlaski Drosed zapewniają, że ich kury karmione są paszą wolną od GMO. Na początku lipca zaś oznaczenie „bez GMO” pojawiło się na opakowaniach twarożków OSM Piątnica. Spółdzielnia poinformowała, że jej produkty będą wytwarzane teraz wyłącznie z mleka pochodzącego od krów karmionych paszami wolnymi od modyfikacji. - Według aktualnej wiedzy mleko nie zawiera GMO, nawet jeśli pochodzi od krów karmionych paszami zawierającymi genetycznie zmodyfikowane organizmy. Uważamy jednak, że konsumenci mają prawo do świadomego wyboru produktów na sklepowej półce. Dlatego dajemy im możliwość wyboru w postaci naszych produktów oznaczonych znakiem „bez GMO” - czytamy w komunikacie OSM Piątnica. Być może jednak już niedługo wszystkie polskie produkty będą miały stosowne oznaczenia. Klub Kukiz’15 złożył w lipcu projekt ustawy, która zakłada znakowanie produktów spożywczych wolnych od GMO. Znak byłby dobrowolny, natomiast przewidziano kary dla tych, którzy używają takiego znaku, a jednocześnie ich produkt zawiera GMO. Obecnie zgodnie z polskimi przepisami produkty genetycznie zmodyfikowane muszą być odpowiednio oznaczone na etykietach. Wymóg ten nie dotyczy jednak produktów, w których zawartość GMO jest mniejsza niż 0,9 proc. Takich informacji nie znajdziemy też na artykułach mlecznych i mięsnych, które wyprodukowano ze zwierząt żywionych modyfikowanymi paszami.cp

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ogłasza nabór wniosków w ramach poddziałania „Wsparcie inwestycji w przetwarzanie produktów rolnych, obrót nimi lub ich rozwój” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

Od 29 września do 28 października 2016 r. Oddziały Regionalne ARiMR będą przyjmowały wnioski na wsparcie finansowe w ramach poddziałania „Wsparcie inwestycji w przetwarzanie produktów rolnych, obrót nimi lub ich rozwój”. Pomoc przyznaje się na operacje polegające na podejmowaniu przez rolników, domowników bądź małżonków rolników, podlegających ubezpieczeniu społecznemu rolników w pełnym zakresie, działalności gospodarczej w zakresie przetwarzania produktów rolnych. Pomoc przyznaje się w formie refundacji do 50% kosztów kwalifikowalnych (maksymalnie 300 tys. zł), do których zalicza się m.in. koszty budowy lub modernizacji budynków wykorzystywanych do prowadzonej działalności i niezbędnych do wdrożenia inwestycji w zakresie zakupu maszyn i urządzeń, a także koszty zakupu (wraz z instalacją) maszyn lub urządzeń do przetwarzania i magazynowania produktów oraz koszty ogólne.

006740372

036120612

Informacje na temat poddziałania „Wsparcie inwestycji w przetwarzanie produktów rolnych, obrót nimi lub ich rozwój” zostały zamieszczone na stronie www.arimr.gov.pl. Można je również uzyskać w Centrali ARiMR - tel. (22) 318 47 70 lub pod numerem bezpłatnej infolinii 800 38 00 84 oraz w Oddziale Regionalnym w Toruniu – tel. 56 619 83 00.

006752389

Dostosowaliśmy e-kiosk do Ciebie „Express Bydgoski” i „Nowości”

na smartfony! Przejdź na

ekiosk.media.pl

006751028

006752488

zobacz udogodnienia przygotowane dla Ciebie.

016753360