temperatury ok. 385°C sprawność utleniania metanu kształtuje się na poziomie 90%. Dla rozpoczęcia reakcji strumień powietrza należy podgrzać do temperatury ok.
Metan, szansa czy problem?
360°C za pomocą nagrzewnicy. Po ustaleniu procesu utleniania reaktor będzie pracował autotermicznie bez udziału nagrzewnicy.
Wymiennik ciepła Wymiennik ciepła WC-100 pozwala na odzyskanie energii cieplnej ze spalin w wielkości 100 kW, które zostaną wykorzystane do celów grzewczych. Opory przepływu przez wymiennik do odzysku ciepła wynoszą około 1200 Pa. Badania wykonane w ramach projektu pozwoliły określić założenia - parametry techniczne prototypowej instalacji utleniania metanu z powietrza kopalń IUMK - 100 składającej się układu pompowania gazu z szybu wentylacyjnego, mieszalnika gazów z szybu i dodatkowego gazu z odmetanowania (koniecznego dla podniesienia stężenia metanu do zawartości ok.1.0%) przepływowego reaktora z katalitycznym wypełnieniem i współpracujących z nim wymienników cieplnych, pozwalających przekazywać część energii wydzielanej podczas utleniania metanu do gazów wchodzących na reaktor RKUM-100. W maju 2012r. instalacja zaprojektowana przez Konsorcjum została zabudowana dla przeprowadzenia badań w skali półtechnicznej w przy szybie Jas VI kopalni węgla kamiennego Jas – Mos należącej do Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. , która to spółka jest w Polsce liderem w zakresie wykorzystania metanu z pokładów węgla. Pilotażowa instalacja posiada wybudowane ujęcie metanu z szybu wentylacyjnego i mieszalnik, umożliwiający podwyższenie stężenia metanu w powietrzu wentylacyjnym, poprzez uzupełnienie gazami z odmetanowania kopalni. Pierwsza tak duża pilotażowa instalacja utylizacji metanu z powietrza wentylacyjnego w Polsce pozwala zbadać problematykę utleniania metanu w strumieniu powietrza 3000 m3/godz. o zawartości od 0,1% do 1,0% metanu. Uruchomiona w maju 2012 r. prowadzi testy utylizacji metanu z powietrza wentylacyjnego kopalń. Badane są także inne elementy jak np. filtry pyłu, praca mieszalnika gazów, praca reaktora katalitycznego, autotermiczność układu, efektywność cieplna w tym wymiennika ciepła.
e-w ydanie do pobrania na:
www.apbiznes.pl
Z Bogdanem Marcinkiewiczem – Posłem do Parlamentu Europejskiego, rozmawia Janusz Zakręta
Jakie są szanse na większe wykorzystanie metanu ze śląskich kopalń na cele energetyczne?
Stale rosnące zapotrzebowanie na energię w ymusiło rozwój t e c h n o l o g i i , d z i ę k i k t ó r y m s i ę g a my p o z ł o ż a wę g l o wo do rów, które do tej pory nie był y uważane za opłacalne dla eksploat ac ji. W z w ią z k u z t y m n a nowo roz poz n ajemy m ie jsc a, w których potencjalnie zasoby gazu mogą być bardzo duże. Dla przyk ładu można podać n iec z y n ne już obsza r y kopa l n i Żor y i 1 Maja. Oznacza to, że ilości gazu, który można wykorzystać nie da się w tej chwili jednoznacznie określić. Potencjał jest na pewno bardzo duży. Węgiel w naszym regionie cechuje się bardzo dużą metanowością. Podobnie ma się sprawa jeśli chodzi o gaz wydzielający się do atmosfery kopalnianej w trakcie eksploatacji.
Jakie zmiany w prawie są niezbędne by metan, jako ekologiczne paliwo, nie był traktowany po macoszemu?
Metan w UE traktowany jest jako paliwo przyszłości. Problemem jest sposób w jaki jest on eksploatowany. Konwencjonalne metody są powszechnie akceptowane. Co innego szczelinowanie. Metan jest gazem cieplarnianym 21 razy bardziej szkodzi atmosferze niż węgiel kamienny. Kluczem jest takie wykorzystanie gazu, by jak najmniej paliwa ulatniało się bezpośrednio do atmosfery na etapie wydobycia. Komisja Europejska na podstawie otrzymanych danych uznała póki co, iż nowe prawo dla niekonwencjonalnych metod wydobycia nie jest konieczne.
Jakie instrumenty wsparcia są niezbędne dla zintensyfikowania inwestycji opartych o metan?
W Parlamencie Europejskim powstała grupa robocza, która zorganizowała okrągły stół na temat niekonwencjonalnych metod wydobycia gazu. Zostałem przewodniczącym tej ponadpartyjnej grupy. Nasze główne założenia skupią się przede wszystkim na gazie z łupków. Chcemy, by każdy zainteresowany tym tematem mógł w ramach merytorycznej dyskusji poruszyć nurtujące go tematy. Liczę, iż dołączą do nas także przedstawiciele frakcji „Zielonych”, którzy od początku przeciwni są eksploatacji metanu z łupków.
Czy metan ma szanse stać się śląskim gazem łupkowym?
Rozmaw ia my o n ieporów ny wa l n ie m n iejszyc h i lo śc iac h. Jed na k że jeśl i c hodzi o meta n ze złóż węgla mów i my o realnych ilościach. 5,3 bln m 3 łupkowego, który podobno zalega w granicach Polski to tylko teoria.
1/2012
55