zeszytu, następnie tnące już grubszą książkę, a na końcu maszyna, która na raz potrafi ciąć większą ich liczbę. Zachowało się również urządzenie, które służyło do wytłaczania złotych liter bądź ilustracji na okładkach skórzanych lub płóciennych – prasa introligatorska do wykonywania nadruku na gorąco. Na okładkę kładło się złotą folię, specjalne palniki podgrzewały ją, a gdy się rozpuściła, urządzenie wtłaczało złoto w okładkę. Sporo muzealnych skarbów zostało umieszczonych również w gablotach. Znajduje się tam m.in. bogaty zbiór drobnego sprzętu introligatorskiego, pochodzącego zarówno z XIX, jak i XX wieku. Można również zobaczyć rożnego typu oprawy, które przez lata były stosowane. Znajdują się tam także przeróżne ciekawostki, jak np. pierwsza książka wydrukowana w Cieszynie – „Nachrichten von Schriftstellern und Künstlern aus dem Teschner Fürstenthum” Leopolda Johana Scherschnika z 1810 roku – a także pierwsza książka wydrukowana po II wojnie światowej – „Słownik nazw miejscowych” z 1945 roku. Edukacja i zabawa w jednym
Jednym z najstarszych i najcenniejszych zabytków muzeum jest ręczna prasa typograficzna typu Boston, pochodząca z XIX wieku.
pochodząca z XX wieku, gdzie jednak zakładanie i odbieranie papieru nadal było wykonywane ręcznie. Zaraz obok znajduje się jeszcze młodsza maszyna półautomatyczna. Postawione obok siebie maszyny uzmysławiają, jak wielki skok techniczny dokonał się w ciągu zaledwie kilkudziesięciu lat. Wszystkie te urządzenia, zgodnie z zasadą muzeum, są podczas zwiedzania uruchamiane.
Muzeum posiada również ciekawą ofertę edukacyjną. Poza przyglądaniem się pracy zabytkowych maszyn drukarskich można własnoręcznie przygotować matrycę z tekstem lub rysunkiem, a następnie wytłoczyć z niej, za pomocą starej prasy drukarskiej, odbitkę na papierze. Wystarczy jedynie wziąć udział w warsztatach graficznych. Chętnych oraz zwiedzających zresztą nie brakuje. Jak podkreślają pracownicy muzeum, zarówno w warsztatach, jak i w zwiedzaniu chodzi przede wszystkim o to, aby szczególnie najmłodsi zrozumieli, że wykonanie książki nie jest takie proste i wiązało się to z ciężką pracą. Dlatego właśnie warto szanować książki. Fotografie pochodzą z archiwum Muzeum Drukarstwa.
Skarby introligatorni Kolejny przystanek na trasie zwiedzania to introligatornia, gdzie wydrukowane arkusze papieru są składane, zszywane i oprawiane. Znajduje się tam między innymi zabytkowa zszywalnica, za pomocą której introligator przyszywał składkę nićmi i tworzył blok książkowy. Tuż obok stoją druciane zszywalnice. Pierwsza – jeszcze ręczna – oraz druga – już z silnikiem elektrycznym. Tradycyjnie już można zobaczyć, w jaki sposób odbywał się proces zszywania, ponieważ maszyny nadal pracują. W muzeum można zobaczyć również kociołki do grzania prasy i dowiedzieć się, w jaki sposób klejono książki, ponieważ nie były one wyłącznie zszywane. Dalej zaprezentowane są różne urządzenia do obcinania, najpierw te bardzo proste, gdzie można było obciąć arkusze grubości
GRUDZIEŃ 2013
W muzeum można również podziwiać kolekcję gilotyn introligatorskich. Na zdjęciu krajarka do papieru z XIX wieku.
9