01_01_39.indd 1
10/18/10 7:57:55 PM
01_01_39.indd 2
10/18/10 7:57:59 PM
01_01_39.indd 3
10/18/10 7:58:02 PM
ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2010 ΤΕΥΧΟΣ 5 Εκδότης Θ.Α. ΚΑΛΟΥΔΗΣ Γενικός Διευθυντής ΝΙΚΟΣ ΧΑΪΔΕΜΕΝΟΣ Σύμβουλος Έκδοσης Μαίρη Τζώρα Αρχισυντάκτις Κατερίνα Καρακίζη Ειδικός Συνεργάτης Γιώργος Αμυράς Συνεργάτες Χαρά Βηλάρα, Ελβίρα Δρακάκη, Αντώνης Καλούδης, Οδυσσέας Μητσόπουλος Κατερίνα Παπαθανασίου, Ίνα Ταράντου, Μαρία Τζωρτζάκη, Μαρία-Κάντια Χαρδαλιά Εμπορική Διεύθυνση Φραγκούλης Φουστέρης Υπεύθυνοι Διαφήμισης Βίκυ Αποστολοπούλου, Μαριάννα Μπούζη, Μάνια Αποστολοπούλου, Νίκος Ιορδανίδης, Εμμανουήλ Καλλιμικράκης, Χρήστος Γκαμώτος, Δημήτριος Δουλγερίδης Υποδοχή διαφήμισης Βάσω Στάγια
20 ΦΟΙΤΗΤΙΚΑ ΣΤΕΚΙΑ
Π ού θα βγείτε, πού θα φάτε και τι πρέπει οπωσδήποτε να κάνετε για να ζήσετε φοιτητική ζωή… χαρισάμενη σε 7 πόλεις της Ελλάδας.
34 Η ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗ
Γραμματεία Άσπα Μανδηλαρά Κωνσταντίνα Βουρνά
Ο κορυφαίος σκηνοθέτης μιλάει για την Ελλάδα που αγάπησε, την Αθήνα που γνώρισε και το Ίδρυμα που οραματίστηκε.
Διόρθωση κειμένων Κατερίνα Γκρέκου Ατελιέ Στέλλα Νίκα, Χαρά Κρουστάλη, Χριστίνα Τζουγανάτου, Αλεξάνδρα Τασούλα, Κλειώ Μπατή, Σοφία Καραμανίδου Φωτογράφοι Κώστας Βιδάκης, Γιάννης Γιαννέλος, Φίλιππος Κατσιγιάννης, Μαριλένα Κατσίνη, Νίκος Λάμπρου, Νίκος Πέτρου, Αρχείο Μιλήτου Επεξεργασία Εικόνας Γιώργος Αλεξάνδρου, Γιάννης Δούσμανης Εκτύπωση-Βιβλιοδεσία ΤΡΟΙΑ ΕΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. Διανομή ΑΡΓΟΣ Α.Ε. Το «Πάμε Ελλάδα» εκδίδεται από την «ATTALOS A.E.» 26ο χλμ. Λεωφ. Λαυρίου, Κορωπί τ: 210 5151 514, 210 9702 802 f: 210 5151 558, info@attalos.gr
01_01_39.indd 4
40 Η ΑΛΛΗ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ
Έ να οδοιπορικό από τους Κορυσχάδες και τη Μονή Προυσού, μέχρι τη Λίμνη Κρεμαστών και τη Βίνιανη.
10/18/10 7:58:11 PM
50 ΡΕΘΥΜΝΟ: ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ ΚΑΙ ΚΟΣΜΟΠΟΛΙΤΙΚΟ
78 ΤΑ ΔΑΣΗ ΤΗΣ ΡΟΔΟΠΗΣ
Ψ ηφίστε Κρήτη και το φθινόπωρο, χαθείτε στο λαβύρινθο της Παλιάς Πόλης και γνωρίστε τη γύρω περιοχή.
62 ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΗ
ΣΥΜΦΩΝΙΑ
Τ οπία και χρώματα του Νοέμβρη αποτυπωμένα σε εικόνες.
72 ΤΟ ΑΓΝΩΣΤΟ
Μ ια ξενάγηση στη φύση της Βόρειας Ελλάδας, από το Δάσος Σημύδας μέχρι το Αρκουδόρεμα και από το Παρθένο Δάσος μέχρι το Νέστο.
94 EXTREME ΟΡΕΙΝΕΣ ΑΠΟΔΡΑΣΕΙΣ
Η Trekking Hellas σας προτείνει rafting, αναρρίχηση και 4x4 στους καλύτερους φθινοπωρινούς προορισμούς της Ελλάδας.
ΛΑΥΡΙΟ
Π εριηγηθείτε στη γη των μεταλλευμάτων, 50 χλμ. νοτιοανατολικά της Αθήνας. ΜΟΝΙΜΕΣ ΣΤΗΛΕΣ
LONG WEEKENDS
ΤΙ, ΠΟΥ, ΠΟΤΕ..................... 8
ΧΑΛΚΙΔΑ............................. 14
7 ΜΥΣΤΙΚΑ.......................... 12
Το μακρινό προάστιο
ΞΕΡΕΤΕ ΟΤΙ........................... 60
της πρωτεύουσας
SMS Σ’ ΕΝΑ ΜΠΟΥΚΑΛΙ...... 92
ΚΑΒΑΛΑ.............................. 16
ΕΛΑΤΕ ΣΤΟΝ ΤΟΠΟ ΜΟΥ..... 104
Ατμόσφαιρα Ανατολής στο
ΠΗΓΑ – ΕΙΔΑ – ΜΟΥ ΑΡΕΣΕ... 104
μπαλκόνι του Βορρά
ΟΙ ΓΕΥΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ.... 106
ΤΡΙΠΟΛΗ............................. 18 Άρωμα παράδοσης και ιστορίας
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
01_01_39.indd 5
5
10/18/10 7:58:19 PM
01_01_39.indd 6
10/19/10 10:35:15 AM
TO ΓPAMMA TOY EK∆OTH
ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΗΣ ΚΟΚΚΙΝΗΣ ΠΙΠΕΡΙΑΣ
T
Το αμερικανικό περιοδικό Saveur κυκλοφόρησε τον περασμένο μήνα σε όλο τον κόσμο με ένα εκτενές αφιέρωμα-ύμνο στην ελληνική κουζίνα, χαρίζοντας μάλιστα και το εξώφυλλό του στο θέμα αυτό. (Την επισήμανση του γεγονότος οφείλουμε στον Γαστρονόμο του Οκτωβρίου, το καλύτερο περιοδικό μαγειρικής και ίσως το καλύτερα στοχευμένο ελληνικό περιοδικό εξειδικευμένης ύλης.) Όπως αναφέρει στο Editorial του Γαστρονόμου ο διευθυντής περιοδικών εκδόσεων της Καθημερινής Σωκράτης Τσιχλιάς, «...με τίτλο εξωφύλλου the Greek Issue και μια έξοχη φωτογραφία από ένα πιάτο κόκκινης πιπεριάς γεμιστής με τυριά, το αμερικανικό περιοδικό καταπιάνεται, με θαυμαστή ακρίβεια, με την ουσία της ελληνικής μαγειρικής: πάθος για αγνά υλικά, μαγείρεμα που επιτρέπει στις δυνατές ατόφιες γεύσεις να ακουστούν. Ο ελληνικός τρόπος μαγειρέματος, υπογραμμίζεται στο αφιέρωμα, επιβίωσε τόσους αιώνες γιατί είναι “ορθός και λογικός”...». Αυτό, Κυρίες και Κύριοι, που μας προσφέρει το καλό αμερικανικό περιοδικό, αν ήταν οργανωμένο και μεθοδικά εκτελεσμένο από τον ΕΟΤ, θα επρόκειτο για μια εξαιρετική εφαρμογή marketing «θεματικού τουρισμού». Γιατί η Ελλάδα, πέρα από την Ιστορία, τον Πολιτισμό και τη μοναδική Φύση της, μπορεί να προσφέρει πολλά άλλα τουριστικά πακέτα στη διεθνή αγορά. Και,
βεβαίως, ποικίλες ενδιαφέρουσες προτάσεις για ειδικά κοινά, μεταξύ των οποίων και οι απανταχού θιασώτες της καλής μεσογειακής κουζίνας. Η παραδοσιακή ελληνική μαγειρική, η προσφυγική, η νησιωτική, η Κρητική, η Ηπειρώτικη, η Πελοποννησιακή και τόσες άλλες μπορεί να αποτελέσουν μαγνήτη για τους ξένους ταξιδιώτες και μάλιστα όλο το χρόνο. Αρκεί να οργανωθεί σε έξυπνο «τουριστικό προϊόν», με εκδηλώσεις και παράπλευρες δραστηριότητες.
ΠΑΜΕ ΕΛΛΑΔΑ
οι κορυφαίοι προορισμοί
*** Η βιβλιοθήκη του «ΠΑΜΕ ΕΛΛΑΔΑ» διαρκώς εμπλουτίζεται. Με το τεύχος αυτό προσφέρουμε στους αναγνώστες μας ένα συλλεκτικό λεύκωμα των εκδόσεων «Μίλητος» αφιερωμένο στο Άγιον Όρος, έναν από τους τελευταίους παράδεισους που απομένουν στον πλανήτη. Επίσης, μια ειδική έκδοση για το νομό Ιωαννίνων, όπου αναδεικνύεται η μοναδικότητα ενός μαγευτικού τόπου, που αξίζει να επισκεφθείτε ειδικά αυτή την εποχή. Καλό ταξίδι!
t.kaloudis@x2sa.com
Ζητάµε από τους αναγνώστες µας και τους τοπικούς φορείς σ’ όλη τη χώρα να συµβάλλουν στην προβολή του τόπου µας. Στείλτε µας τις προτάσεις και τις ιδέες σας. Επικοινωνήστε µαζί µας: τηλ. 210 5151514 info@x2sa.com ΠAMEEΛΛΑΔΑ
01_01_39.indd 7
7
10/18/10 7:58:29 PM
Οκτώβριος / Νοέµβριος Ι∆ΕΕΣ, ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ, ΕΠΙΛΟΓΕΣ
-31/10
Έκθεση φωτογραφίας Τήνος-Περιστεριώνες
Ο Αριστείδης Χ. Κοντογεώργης συστήνει στο κοινό τη νέα του έκθεση µε τίτλο «Τήνος –Περιστεριώνες» στο Ίδρυµα Τηνιακού Πολιτισµού που βρίσκεται στην παραλία του νησιού. Μέσα από το φακό του καλλιτέχνη και προέδρου της Ελληνικής Φωτογραφικής Εταιρείας οι επισκέπτες µπορούν να θαυµάσουν 30 ασπρόµαυρες φωτογραφίες και να γνωρίσουν τους ξακουστούς περιστεριώνες της Τήνου. Μέχρι και τις 31 Οκτωβρίου.
2/10
O Dany Brillant στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης
Ο Γάλλος καλλιτέχνης που ξαναζωντάνεψε τον ήχο των Big Band θα σας παρασύρει σε ένα µελωδικό ταξίδι στις 2 Νοεµβρίου στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης. Ο διάσηµος τροβαδούρος, που θεωρείται ο σύγχρονος εκπρόσωπος του αξέχαστου µουσικού ύφους και στυλ της δεκαετίας του ’50, τραγουδά µε τη συνοδεία ορχήστρας τις µεγαλύτερες επιτυχίες από τα 20 χρόνια της πορείας του στο χώρο της δισκογραφίας.
8
01_01_39.indd 8
6/11
Ο Βασιλιάς Ληρ στο Παλλάς
Η παράσταση «Βασιλιάς Ληρ» µε τον Νικήτα Τσακίρογλου στον πρωταγωνιστικό ρόλο και τη σκηνοθετική µατιά του Στάθη Λιβαθινού κάνει πρεµιέρα στην Αθήνα και συγκεκριµένα στη σκηνή του Παλλάς στις 6 Νοεµβρίου. Το θεατρικό αριστούργηµα του Σαίξπηρ µιλά για το αιώνιο θέµα της πάλης των γενεών µέσα από την τραγωδία δύο πατεράδων που αρνούνται να υποχωρήσουν ή να αµφισβητηθούν. Μετά την επιτυχία στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος έρχεται και στην Αθήνα για περιορισµένες παραστάσεις.
6/11
Πανελλήνια Φιλοτελική Έκθεση στην Πάτρα
Το µοναδικό εντυπωσιακό έκθεµα του Ιδρύµατος Spungen, που σχετίζεται µε το ολοκαύτωµα του Β' Παγκοσµίου Πολέµου φιλοξενείται µεταξύ άλλων στην Πανελλήνια Φιλοτελική Έκθεση Γραµµατοσήµων που διοργανώνεται στην Πάτρα από τις 6 µέχρι τις 14 Νοεµβρίου. Ο Danny Spungen, υπεύθυνος της µεγαλύτερης συλλογής εγγράφων και ταχυδροµικής ιστορίας της περιόδου 1940-45 πρόκειται να συνεργαστεί µε τη Φιλοτελική Εταιρεία Πατρών, ενώ είναι η πρώτη φορά που η συλλογή του θα περάσει τα σύνορα των ΗΠΑ.
ΠAMEEΛΛΑ∆Α
10/19/10 10:36:19 AM
26/11
10/11
Οι Bad Boys of Dance στην Ελλάδα
Μουνκ στην Αθήνα
Η πιο διάσημη Κραυγή θα ακούγεται στο Μουσείο Ηρακλειδών από τις 26 Νοεμβρίου! Η έκθεση χαρακτικών του Έντβαρντ Μουνκ θα κλέψει τις καρδιές των φιλότεχνων και θα αποτελέσει ένα από τα μεγαλύτερα εικαστικά γεγονότα της σεζόν. Ανάμεσα στα 80 χαρακτικά του διάσημου Νορβηγού ζωγράφου είναι η Μαντόνα και η Απόγνωση, ενώ η έκθεση θα συνεχιστεί και την επόμενη χρονιά.
Το «Rock the Ballet» κατέχει δικαιωματικά τον τίτλο του Μπαλέτου του 21ου αιώνα. Η πρωτοποριακή δουλειά του Rasta Thomas με τους ταλαντούχους Bad Boys of Dance, που εισέπραξε διθυραμβικές κριτικές σε Αμερική, Ευρώπη και Αυστραλία, έρχεται αυτό το φθινόπωρο στην Ελλάδα. Από τις 10 έως τις 13 Νοεμβρίου οι θεατές θα ξεσηκωθούν στο θέατρο Badminton με τη γεμάτη ενέργεια και beat παράσταση. Κλασικό μπαλέτο συνδυασμένο με σύγχρονες προβοκατόρικες χορογραφίες και δεξιοτεχνικές φιγούρες σε ρυθμούς U2 και Black Eyed Peas. Μην το χάσετε!
20/11
30/11
Κρουστά, ρυθμική κίνηση και οπτική κωμωδία. Μια μείξη βωβού κινηματογράφου και tap dancing. Είναι η πιο ευρηματική ομάδα, η πιο ευφάνταστη επινόηση στο χώρο των μουσικών τεχνών. Είναι οι STOMP και έρχονται στο θέατρο Badminton από τις 30 Νοεμβρίου έως τις 5 Δεκεμβρίου. Παλιά άχρηστα αντικείμενα τίθενται στην υπηρεσία μιας ιδιότυπης θεατρικής λογικής. Τενεκέδες, βαρέλια, εφημερίδες, σκουπόξυλα και ό,τι άλλο μπορεί κανείς να φανταστεί μετατρέπονται σε αυτοσχέδια όργανα μουσικής. Οι performers σκηνοθετούν ένα πολυθέαμα ήχου, κίνησης, σκηνικών, φωτισμού.
Χάρτης των Γεύσεων στη Θεσσαλονίκη
Το Σάββατο 20 και την Κυριακή 21 Νοεμβρίου πραγματοποιείται, όπως κάθε χρόνο, η κορυφαία εκδήλωση οίνου της Βόρειας Ελλάδας από τη Wine Plus. Η έκθεση κρασιού και αποσταγμάτων «Χάρτης των Γεύσεων» προτείνει γευστικές δοκιμές για όσους αγαπούν το κρασί αλλά και για επαγγελματίες του χώρου. Στην ατμοσφαιρική Αποθήκη Γ, στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να ευφράνουν τους ουρανίσκους τους και να μεθύσουν με το άρωμα του οίνου.
Οι STOMP στο Badminton
- 30/11
Η Μύρτις στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο
Η αναπλασμένη μορφή της μικρής Αθηναίας Μύρτιδος είναι στο επίκεντρο της περιοδικής έκθεσης «Μύρτις: Πρόσωπο με πρόσωπο με το παρελθόν», που θα φιλοξενήσει το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο μέχρι και τις 30 Νοεμβρίου. Πρόκειται για ένα σπουδαίο διεπιστημονικό επίτευγμα, αφού η 11χρονη, όπως και ο Περικλής, ήταν στη λίστα των θυμάτων του τυφοειδούς πυρετού που έπληξε την Αθήνα το 430 π.Χ. Ο θάνατος και η μνήμη που τον νικά έρχονται στο προσκήνιο, ενώ η μεταφυσική συνάντηση του μικρού κοριτσιού με τη Μνησαγόρα, τον Νικόχαρη και τα άλλα παιδιά που απεικονίζονται στις επιτάφιες στήλες, μας υπενθυμίζει το διαχρονικό της ανθρώπινης μοίρας.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
01_01_39.indd 9
9
10/18/10 7:58:36 PM
-5/12
-30/11
Πανόραμα τέχνης του Σωτήρη Σόρογκα στα Τρίκαλα
Μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου αντιπροσωπευτικά έργα του ζωγράφου Σωτήρη Σόρογκα παρουσιάζονται στη Στέγη Τέχνης και Πολιτισμού στα Τρίκαλα. Η ενδιαφέρουσα αναδρομική έκθεση του καλλιτέχνη περιλαμβάνει συνθέσεις με άλογα, πέτρες, γκρεμισμένα σπίτια, αρχαία ανάγλυφα, πηγάδια αλλά και εικόνες από τα λατομεία της Πεντέλης και του Λαυρίου.
-10/12
01_01_39.indd 10
Από τις 22 Οκτωβρίου μέχρι και τις 5 Δεκεμβρίου το Εθνικό Θέατρο και η Νέα Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος» παρουσιάζουν τον Χρυσό Δράκο, μια παράσταση για τη σιωπηλή κραυγή του ανθρώπου στη σύγχρονη κοινωνία, με την υπογραφή του πιο γνωστού και πολυπαιγμένου Γερμανού συγγραφέα, του Ρόλαντ Σιμελπφένιχ. Πέντε πρόσωπα, μία ιστορία, σε ένα ασιατικό εστιατόριο στην κεντρική Ευρώπη. 48 σύντομες σκηνές σε σκηνοθεσία Κατερίνας Ευαγγελάτου, που με χιούμορ και απλότητα μιλούν για το Πεπρωμένο, το Χρόνο, τον Έρωτα, τη Μοναξιά, τη Μετανάστευση. Πρωταγωνιστεί η Φιλαρέτη Κομνηνού.
Έτος Σοπέν στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Η έκθεση με τίτλο «Ο Σοπέν στο Παρίσι: Το ατελιέ του συνθέτη» φιλοξενείται από τις 20 Οκτωβρίου μέχρι τις 10 Δεκεμβρίου στη Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος «Λίλιαν Βουδούρη» του Συλλόγου οι Φίλοι της Μουσικής σε συνεργασία με το Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών. Στο πλαίσιο των παγκόσμιων εκδηλώσεων για το 2010, που, λόγω του εορτασμού των 200 χρόνων από τη γέννηση του κορυφαίου ρομαντικού συνθέτη, έχει ονομαστεί Έτος Σοπέν, παρουσιάζονται ακουστικά, οπτικά και ηχητικά ντοκουμέντα σχετικά με τη δουλειά και την πορεία του καλλιτέχνη στη γαλλική πρωτεύουσα. Τα εκθέματα προέρχονται από την Cité de la Musique του Παρισιού και την Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας.
10
Ο Χρυσός Δράκος στη Νέα Σκηνή του Εθνικού
29/10
Σπύρος Βασιλείου – Θέατρο στο Μπενάκη
Το σκηνογραφικό ταλέντο του Σπύρου Βασιλείου (1929-1982) ξεδιπλώνεται σε μία έκθεση που παρουσιάζεται στο Μουσείο Μπενάκη από τις 29 Οκτωβρίου έως τις 15 Δεκεμβρίου. Το κοινό θα έχει την ευκαιρία να περπατήσει νοερά στα χνάρια της πολύχρονης θεατρικής διαδρομής του ζωγράφου, που διαμόρφωσε τη μεταπολεμική σκηνική αισθητική. Επιλεγμένα κοστούμια, ζωγραφικές και πλαστικές μακέτες, αφίσες και θεατρικά προγράμματα αποκαλύπτουν το σημαντικό έργο του καλλιτέχνη και το πώς αυτό συσχετίστηκε με την Ελλάδα τεσσάρων δεκαετιών.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 7:58:41 PM
>
-20/12
Φωτογραφική έκθεση Land Ends στην Κρήτη
Η βραβευμένη από 24 επιμελητές από όλο τον κόσμο έκθεση «Land Ends» του φωτογράφου Παύλου Φυσάκη, που πραγματοποιείται στο πλαίσιο της Photo Biennale 2010/21ης Διεθνούς Φωτογραφικής Συνάντησης, φιλοξενείται στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης μέχρι τις 20 Δεκεμβρίου. Κοινός παρονομαστής ο άνθρωπος, σε μια περιπλάνηση από το Νότο της Γαύδου και την Ανατολή των Ουραλίων και των γκούλαγκ, μέχρι το Βορρά του Νόρτντκαπ και τη Δύση της Σίντρα.
-10/01
La Chunga ξανά στο Επί Κολωνώ
Η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη και η ομάδα ΝΑΜΑ συνεχίζουν για δεύτερη χρονιά στην Κεντρική Σκηνή του Επί Κολωνώ την επιτυχημένη παράσταση «La Chunga», που είναι βασισμένη στο ομώνυμο έργο του Περουβιανού συγγραφέα Μάριο Βάργκας Λιόσα. Ένα βαθιά κοινωνικό έργο με κάποια στοιχεία μαγικού ρεαλισμού που θέτουν στο επίκεντρο την εναγώνια προσπάθεια των ανθρώπων να επιβιώσουν. Η αινιγματική Τσούνγκα και οι τέσσερις θαμώνες ενός περιθωριακού καφενείου στην παραγκούπολη Πιούρα στην άκρη της ερήμου, θα σας κρατήσουν συντροφιά και αυτή τη σεζόν και θα σας ταξιδέψουν κάπου ανάμεσα στην υποκειμενικότητα και την αντικειμενικότητα, στην πραγματικότητα και τη φαντασία.
Το ξεχασμένο παρελθόν της Ευρώπης «θυμάται» το Κυκλαδικής Τέχνης
Την ανάπτυξη των πολιτισμών στη νοτιοανατολική Ευρώπη κατά την 5η και 4η χιλιετία π.Χ. βάζει στο μικροσκόπιο η έκθεση που θα φιλοξενήσει μέχρι και τις 10 Ιανουαρίου του 2011 το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Ο τίτλος της είναι «Το ξεχασμένο παρελθόν της Ευρώπης… και οι σχέσεις της Ελλάδας με τα Βαλκάνια στη Νεολιθική Eποχή» και περιλαμβάνει περισσότερα από 200 εκθέματα (ανθρωπόμορφα ειδώλια, ομοιώματα κατοικιών κ.ά.) από 22 μουσεία της Βουλγαρίας, της Μολδαβίας και της Ρουμανίας.
>
Η Φωνή της Λουντμίλα στο ΑΡΓΩ STUDIO
Μετά τη μεγάλη επιτυχία της προηγούμενης σεζόν, το έργο «Η Φωνή της Λουντμίλα» που είναι βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο του Σουηδού σκηνοθέτη και δημοσιογράφου Γκούναρ Μπεργκντάλ παρουσιάζεται ξανά τον Νοέμβριο στο ΑΡΓΩ STUDIO στο Μεταξουργείο. Η παράσταση ανήκει στο είδος του Documentary Theatre και θα καθηλώσει θεατρόφιλους και μη, αφού πραγματεύεται τη συγκλονιστική ιστορία της γυναίκας που έζησε τη φρίκη της ραδιενέργειας μετά την έκρηξη του Τσέρνομπιλ.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
01_01_39.indd 11
11
10/18/10 7:58:45 PM
Από την Ελβίρα Δρακάκη
ΕΠΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΦΘΙΝΟΠΏΡΟΥ
1 2 3 4
Πάρτε τα βουνά και τα Λαγκάδια της Αρκαδίας Γνωρίστε την πατρίδα των Λαγκαδιανών μαστόρων και των Δεληγιανναίων, πρωταγωνιστών της πολιτικής ζωής της Ελλάδας, που βρίσκεται 65 χλμ. από την Τρίπολη και 215 χλμ. από την Αθήνα. Θαυμάστε τα σπίτια που κρέμονται στις πλαγιές του Μαίναλου, τις πετρόχτιστες βρύσες και τα γεφύρια και αγναντέψτε από την κεντρική πλατεία τη ρεματιά όπου κυλάει το Λαγκαδιανό Ποτάμι, προτού ενωθεί με τον Λάδωνα. Επισκεφθείτε την εκκλησία των Ταξιαρχών, το ναό του Τιμίου Προδρόμου, αλλά και το εκκλησάκι της Παναγίας του Γούναρη, που φυλάει την Πάνω Γειτονιά από το 1862 και προσφέρει θέα μέχρι την Ηλεία και το Ιόνιο Πέλαγος.
5 6
«Περπατήστε» στο γευστικό Καλντερίμι της Αράχωβας Ανακαλύψτε ένα κρυμμένο ταβερνάκι σε έναν από τους πιο συχνούς και κοντινούς προορισμούς για τους Αθηναίους, μόλις 150 χλμ. από την πρωτεύουσα. Μετά από μία εξαντλητική ημέρα στις πλαγιές του Παρνασσού, απολαύστε παραδοσιακά πιάτα για να ανακτήσετε δυνάμεις. Κατεβείτε τα σκαλοπάτια δίπλα στο κτίριο του ΟΤΕ, μπείτε στο Καλντερίμι (τηλ.: 22670-31418), βολευτείτε στα τραπέζια δίπλα στο τζάκι και γευτείτε γενναιόδωρες μερίδες από φορμαέλα, γεμιστές κόκκινες πιπεριές, παϊδάκια και σπιτικές πίτες, μερικές μόνο από τις σπεσιαλιτέ του μαγαζιού.
Ανακαλύψτε στα Καζανέματα τα μυστικά της ρακής Αν απολαμβάνετε πάντα ένα ποτηράκι (ή ένα καραφάκι) αγνή κρητική ρακή, ήρθε η ώρα να πάρετε μέρος στην ετήσια γιορτή, που διοργανώνεται εδώ και αιώνες, τα «καζανέματα». Αν κανονίσετε να βρεθείτε στην Κρήτη την περίοδο ΟκτωβρίουΝοεμβρίου, όλο και σε κάποιο γλέντι με καζάνι θα βρεθείτε, όπου, ανάμεσα στις μαντινάδες και το άρωμα των στράφυλων (τα απομεινάρια των πατημένων σταφυλιών), θα δοκιμάσετε τη νέα ρακή αλλά και τους ρακομεζέδες, που ψήνονται στη φωτιά του καζανιού.
«Πιαστείτε» στο χαμάμ του Άγκιστρου Τραβήξτε βόρεια, στο πιο ακριτικό χωριό του νομού Σερρών, το Άγκιστρο, 125 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη και 50 χλμ. από τις Σέρρες. Χαρείτε τον εναλλακτικό τουρισμό και κλείστε πρώτο λουτήρα πίστα στο βυζαντινό πέτρινο χαμάμ, που χρονολογείται από το 950 ή το 1100 μ.Χ. Η κοινότητα το αναπαλαίωσε, πρόσθεσε νέους λουτήρες και κατασκεύασε ένα ξενοδοχείο (τηλ.: 23230-41420). Το χαμάμ λειτουργεί όλο το χρόνο, όλη τη μέρα και με τη θερμοκρασία σταθερή στους 41ÆC, θα σας προσφέρει εκτός από τις θεραπευτικές ιδιότητες των ιαματικών του νερών, μοναδικές στιγμές χαλάρωσης και αναζωογόνησης. 12
01_01_39.indd 12
Αναζητήστε το δράκο του παραμυθιού στην Εύβοια Γνωρίστε τα υπερφυσικά δρακόσπιτα της Εύβοιας, ή «δραγκό», για τους ντόπιους, τα πέτρινα σπίτια από τεράστιους μονόλιθους που βρίσκονται στα ορεινά της νότιας Εύβοιας και καλύπτονται από μία αχλή μυστηρίου σχετικά με την ηλικία και τη χρήση τους. Τα περισσότερα βρίσκονται στην περιοχή των Στύρων. Τα τρία του συγκροτήματος Πάλλη Λάκα μπορείτε να τα επισκεφθείτε, ακολουθώντας τις πινακίδες από τα Στύρα. Οι πιο τολμηροί ανεβείτε στην Όχη, πάνω από την Κάρυστο, ακολουθώντας, από το καταφύγιο, το μονοπάτι που οδηγεί βόρεια, για να επισκεφθείτε το πιο εντυπωσιακό δρακόσπιτο, όπου βρέθηκαν αρχαϊκά αντικείμενα και εικάζεται ότι ήταν ναός της Ήρας ή του Ηρακλή. «Κολυμπήστε» στο Σπήλαιο των Λιμνών της Αχαΐας Εξερευνήστε το μοναδικό τριώροφο σπήλαιο στον κόσμο, το Σπήλαιο των Λιμνών στην Αχαΐα, 217 χλμ. από την Αθήνα (17 χλμ. από τα Καλάβρυτα). Περπατήστε τα 500 μέτρα της επισκέψιμης διαδρομής στο δεύτερο όροφο, που είναι φωτισμένη ειδικά για να αναδεικνύει τον ξεχωριστό χαρακτήρα του σπηλαίου, περνώντας από τις τεχνητές γέφυρες πάνω από τις λίμνες. Το χειμώνα, τα νερά κατακλύζουν το σπήλαιο, στολίζοντας τους σταλακτιτικούς και σταλαγμιτικούς σχηματισμούς με μικρούς καταρράκτες, ενώ το καλοκαίρι αναδύονται δαντελωτές λεκάνες και φράγματα ύψους 4 μ. Στον κάτω όροφο του σπηλαίου έχουν βρεθεί απολιθωμένα οστά ανθρώπων και ζώων, ανάμεσά τους και ιπποπόταμου!
7
Ξεσκεπάστε τα μυστικά του «Σκεπασμένου» στο Βελβεντό Ανακαλύψτε το μέρος όπου κατοικούσαν οι 9 Μούσες, 33 χλμ. από την πρωτεύουσα του νομού Κοζάνης, στις ρίζες των Πιερίων. Ακολουθήστε τις πινακίδες από το γραφικό Βελβεντό, και συνεχίστε πεζοί στο μονοπάτι που θα σας οδηγήσει στην καρδιά του φαραγγιού του Σκεπασμένου και στον τριπλό καταρράκτη, ύψους 25 μ. Απολαύστε τη θέα από το ειδικό παρατηρητήριο ή κατεβείτε στον καταρράκτη από το ειδικό μονοπάτι ή με σκοινιά μέσα από τα νερά. Ακολουθώντας το μονοπάτι προς το Καταφύγι, αναζητήστε την κορυφή του φαραγγιού, περπατώντας ανάμεσα σε πλατάνια, λίμνες, νερόμυλους αλλά και την πίστα χορού, που οι γλεντζέδες Βελβεντινοί έφτιαξαν εδώ τη δεκαετία του ’50!
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 7:58:48 PM
01_01_39.indd 13
10/18/10 7:58:53 PM
Long Weekends
ΧΑΛΚΙΔΑ
Από τον Αντώνη Καλούδη
Ήρεμη δύναμη Η Χαλκίδα ήταν πάντα η κυριακάτικη «έξοδος» των Αθηναίων για βόλτα στη λιακάδα, φρέσκο ψάρι και καφέ στην παραλία. Κάτι σαν μακρινό προάστιο της πρωτεύουσας με προδιαγραφές κοντινής εξόρμησης. Γιατί η Χαλκίδα είναι τόπος σύντομης φυγής σε ένα ενδιαφέρον αστικό περιβάλλον, γεμάτο ζωή, με ένα ιδιαίτερο θαλάσσιο μέτωπο και πολλές επιλογές καλού φαγητού.
Η πόλη πήρε το όνομά της από τη φοινικική λέξη «Χάλκη» ή «Κάλχη» που σημαίνει πορφύρα, λόγω του ότι στην περιοχή ψάρευαν κοχύλια από τα οποία έβγαινε το πορφυρό-κόκκινο χρώμα. Κατά μια άλλη εκδοχή την ονομασία της πόλης την αποδίδουν στη λέξη «Χαλκός» τον οποίο κατεργάζονταν ευρύτατα στην περιοχή, ενώ κατά τη μυθολογική παράδοση «Χαλκίδα» θεωρείται η κόρη του ποτάμιου θεού Ασωπού και της Μεθώνης.
Γύρω από την παραλία της Χαλκίδας χτυπάει ο παλμός της πόλης.
Ε
ίτε μένετε στην Αθήνα είτε σε πόλεις της Στερεάς Ελλάδας, αξιοποιήστε κάποιο ηλιόλουστο Σαββατοκύριακο για να επισκεφθείτε τη Χαλκίδα. Την πόλη που θυμόμαστε από τα παιδικά μας χρόνια, όταν ο δάσκαλος μας εντυπωσίασε περιγράφοντας το μοναδικό φαινόμενο της «αλλαγής των νερών» που παρουσιάζεται στο στενό θαλάσσιο πέρασμά της, που ενώνει την Εύβοια με την ηπειρωτική χώρα: Έξι ώρες τα θαλάσσια ρεύματα είναι βόρεια και έξι ώρες γυρίζουν νότια, κάτι σαν μαγικό ρολόι της φύσης. 14
01_01_39.indd 14
Φτάνοντας στον προορισμό σου (45 λεπτά από την Αθήνα), αντιλαμβάνεσαι αμέσως πως πρόκειται για μια πόλη οργανωμένη γύρω από τη θάλασσα, με τους κατοίκους και τους επισκέπτες της να απολαμβάνουν τις ελεύθερες ώρες τους στην παραλία. Πολυάριθμα «χαλαρωτικά» καφέ συγκεντρώνουν την προτίμηση της νεολαίας, ενώ δεκάδες γραφικά παραλιακά ταβερνάκια προσφέρουν άλλοθι για παρεκκλίσεις σε μεσημεριάτικες σπονδές στον Διόνυσο. Η Χαλκίδα έχει υπέροχο φαγητό. Όπου και να πας θα βρεις ξεροτηγανισμένους
ψαρομεζέδες και πολλές επιλογές για φρέσκο ψάρι στη σχάρα. Ωστόσο εμείς γνωρίσαμε την απόλυτη γευσιλαγνεία σε πέντε «φαγάδικα», που οφείλει να επισκεφθεί όποιος κατατάσσει τον εαυτό του στους καλοφαγάδες. Στον Σοφρώνη, παραθαλάσσια ταβέρνα έξω από τη Χαλκίδα, στο δρόμο προς την Αρτάκη (η οποία λειτουργεί από το 1953). Και ακόμα: το 5Φ που βρίσκεται μέσα στην πόλη, το Τσαφ (μέσα στην πόλη κι αυτό), την ταβέρνα ψαρικών που βρίσκεται στον Άγιο Μηνά και την ταβέρνα του Νικόλα στη βοιωτική ακτή.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 7:58:55 PM
Τα νερά της θάλασσας αλλάζουν 4 φορές το 24ωρο, γι' αυτό και τα λένε τρελά νερά.
Όσον αφορά στη διαμονή σας, προτείνουμε τρία ξενοδοχεία. Το all time classic Lucy και το Paliria που βρίσκονται στην παραλία της Χαλκίδας, καθώς και το Pelagos στον Άγιο Μηνά. Μπαράκια και καφέ υπάρχουν διάφορα γύρω από την παραλία αλλά και μέσα στην πόλη. Επισκεφθείτε επίσης το μπαρ Όμιλος που βρίσκεται στο τέρμα της παραλίας κάτω από το Κόκκινο Σπίτι, της οικογένειας Μάλλιου, που χτίστηκε το 1884 αρχιτέκτονας του οποίου ήταν ο Γάλλος Φλεγκίς. Σήμερα ανήκει στον Δήμο Χαλκιδέων, βρίσκεται στο στάδιο της συντήρησης και αναπαλαίωσης με προορισμό λειτουργίας ως Εστία Επιστημών, Εστία της Γνώσης. Εκεί ακριβώς βρίσκονται και τα θαλάσσια σπορ της Χαλκίδας, που συγκεντρώνουν πολλούς θιασώτες ανεξάρτητα από την εποχή. Πέρα όμως από τους εκδρομείς της
«αραγματικής» φιλοσοφίας, υπάρχουν και οι λάτρεις των extreme sports που έχουν σοβαρούς λόγους να επισκεφθούν τη Χαλκίδα, για να κάνουν bungee jumping από τη γέφυρά της, ύψους μόλις 40 μ. Η εμπειρία αυτή είναι μοναδική και αξίζει να τη ζήσετε (αρκεί να υπογράψετε ένα χαρτί στο οποίο θα δηλώνετε ότι αναλαμβάνετε πλήρως την ευθύνη των πράξεών σας...). Η συγκεκριμένη πτώση πάντως θεωρείται εντελώς ακίνδυνη. Χρήσιμα τηλέφωνα: Νοσοκομείο Χαλκίδας: 22210-21901-10 Αστυνομικό Τμήμα: 22210-22100 Λιμεναρχείο: 22210-28888, 77333
Πού να μείνετε Best Western Lucy Hotel Λ. Βουδούρη 10 Τηλ.: 22210-23831-5 Paliria Hotel Παραλία Χαλκίδας Τηλ.: 22210-28001-6 Pelagos Hotel Άγιος Μηνάς Τηλ.: 22210-99310-7
Πού να φάτε Tα 5Φ Ευβοίας 61 & Ντούρμα Τηλ.: 22210-85731 Τσαφ Παπαναστασίου 3, Πλατεία Φαβιέρου-Αγοράς Τηλ.: 22210-80070
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
01_01_39.indd 15
15
10/19/10 10:37:42 AM
Long Weekends
ΚΑΒΑΛΑ
Από την Μαρία Τζωρτζάκη
Χίλιες και μια νύχτες Αν µε ρωτήσεις τι µε εντυπωσιάζει περισσότερο στην παλιά πόλη της Καβάλας θα δυσκολευτώ να απαντήσω µε την πρώτη. Η θέα στη θάλασσα από τo Βυζαντινό Κάστρο; Τα ηλιοβασιλέµατα στο Φάρο µετά από τους µεζέδες στα σοκάκια; Οι Καµάρες που µοιάζουν µε µικρό Κολοσσαίο; Δεν ξέρω, νοµίζω πως θα έλεγα το... Ιµαρέτ! Μια φορά κι έναν καιρό Το 1817 ο Μοχάμεντ Άλι Πασά (ή τουρκικά Μεχμέτ Αλή), ιδρυτής της Αιγυπτιακής δυναστείας, αποφάσισε να δωρίσει στη γενέτειρά του, την Καβάλα, το τεράστιο αυτό κτίριο, που θα λειτουργούσε ως ιεροδιδασκαλείο. Διέθετε τζαμί, αποθήκες και μυστικές εσωτερικές αυλές. Εδώ διδασκόταν το Κοράνι και προσφερόταν ζεστή σούπα σε όσους την είχαν ανάγκη. Άλλωστε Ιμαρέτ σημαίνει «κουζίνα για σούπες».
Οι πέτρινες Καμάρες αγκαλιάζουν το λιμάνι της Καβάλας.
Τ
ο φθινόπωρο έχει μπει για τα καλά και εσείς έχετε επιλέξει να αποδράσετε για ένα Σαββατοκύριακο στο διαμάντι της Ανατολικής Μακεδονίας, την Καβάλα. Γιατί εδώ; Γιατί έχετε εξασφαλίσει ένα δωμάτιο στο Ιμαρέτ, στην οδό Θεοδώρου Πουλίδου και σας έχουν πει τα καλύτερα. Όμως η μαγεία αρχίζει πριν καν διαβείτε την πύλη του. Ό,τι και αν ακούσατε, δεν περιμένατε σίγουρα να αντικρίσετε αυτό το θέαμα. Ανάμεσα στις κεραμοσκεπές στο Λόφο της Παναγίας, της παλαιότερης συνοικίας της Καβάλας, ξεπροβάλλουν 100 τρούλοι από μόλυβδο και 51 καμινάδες που αγκαλιάζουν το παράξενο οικοδόμημα που «βλέπει» στο εμπορικό λιμάνι. Το Ιμαρέτ είναι το κάτι άλλο. Είναι η ελληνική εκδοχή των ανακτόρων της Αλάμπρας, ένα σπάνιο δείγμα οθωμανικού μπαρόκ που θυμίζει μαροκινό παλάτι. Και είναι από μόνο του προορι16
01_01_39.indd 16
σμός. Το σημαντικότερο; Δεν είναι απλώς ένα ξενοδοχείο (μέλος των ιστορικών Relais & Chateaux) αλλά και ένα σπουδαίο μνημείο που κουβαλάει ολόκληρη ιστορία. Έτσι εξηγείται και το γεγονός ότι δεν μπορείτε να το επισκεφθείτε για περιήγηση και λοιπά… τουριστικά, παρά μόνο εάν μένετε εδώ. Βέβαια αν δεν προλάβατε να κλείσετε δωμάτιο μπορείτε να χαλαρώσετε στο café του ή να απολαύσετε ένα gourmet γεύμα στο εστιατόριό του. Για τους γνήσιους αριστοκράτες υπάρχει και αίθουσα τσαγιού. Φροντίστε όμως να κάνετε νωρίς κράτηση! Η ιδιωτικότητα είναι κανόνας εδώ. Είναι σεβασμός για τους επισκέπτες και για το χώρο. Στους κήπους με τις πορτοκαλιές, όπου βρίσκονται και τα δωμάτια, η ανατολίτικη ατμόσφαιρα είναι έντονη. Είναι η ώρα που σουρουπώνει και οι υπάλληλοι περνούν από τις στοές και τα
σταυροθόλια και ανάβουν τα λευκά κεριά στα φανάρια. Το άρωμα του μενεξέ θα σας οδηγήσει στην εσωτερική πισίνα, δηλαδή την παλιά στέρνα (κιστέρνα), ή στο χαμάμ. Τα δωμάτια είναι 26. Το δικό σας είναι αυτό με τον αριθμό 28 και έχει την ωραιότερη θέα. Η θολωτή στέγη είναι το τελευταίο πράγμα που αντικρίζετε, πριν χαθείτε στο άγγιγμα του βελούδου και του μεταξιού και παραδοθείτε τελικά στην αγκαλιά του Μορφέα… Με ορμητήριο το Ιμαρέτ... ... περπατήστε στο μονοπάτι που ακολουθεί το ρέμα της Παλαιάς Καβάλας ή σε αυτό από τον Αγ. Παντελεήμονα μέχρι το Σταυρό. Εναλλακτικά, ακολουθήστε το δρόμο του νερού, από όπου γινόταν η ύδρευση της πόλης. ... αποδράστε στο Παγγαίο για πικνίκ κάτω από τα πλατάνια και στο Νέστο για καγιάκ ή ορειβασία. ... επισκεφθείτε τον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων. ... περάστε απέναντι στη Θάσο.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 7:58:59 PM
Χρήσιμα τηλέφωνα: Τουριστικό Περίπτερο Δήμου: 2510-620566, 2510-231011 Αστυνομία: 2510-622200 Νοσοκομείο: 2510-292000, 830260-4, 224555-6, 228517-9 ΚΤΕΛ Αθήνας: 210-5129407 ΚΤΕΛ Καβάλας: 2510-222294
Πού να μείνετε Imaret τηλ.: 2510-620151 www.imaret.com Τιμή δίκλινου από 300 €. Πρωινό 25 €. Δεν ενδείκνυται για παιδιά κάτω των 12 ετών.
Πού να φάτε Ιμαρέτ: ανατολίτικη ατμόσφαιρα σε ευρωπαϊκό περιβάλλον.
ΞΕΡΑΤΕ ΟΤΙ... ... η χερσόνησος της Παναγίας είναι ο τόπος που διάλεξε ο Ζυλ Ντασέν για σκηνικό στην ταινία του Τοπ Καπί με τη Μελίνα Μερκούρη; Δικαίως, αφού οι πινελιές Ανατολής στην περιοχή θυμίζουν έντονα την ομώνυμη συνοικία της Κωνσταντινούπολης. ... η Καβάλα, με το όνομα Νεάπολη, ήταν η πρώτη ευρωπαϊκή πόλη που ασπάστηκε το χριστιανισμό; ... στο πάρκο του Φαλήρου στην Παραλία υπάρχει ειδικά διαμορφωμένος χώρος για skateboard; ... η πόλη υπήρξε επί χρόνια κέντρο επεξεργασίας και εμπορίας καπνού, ενώ εδώ έγινε η πρώτη και μεγαλύτερη εργατική απεργία σε όλα τα Βαλκάνια; ... πολλοί από τους κατοίκους συλλέγουν και αποξηραίνουν βότανα, αφεψήματα και μυρωδικά από τα χωριά του Παγγαίου και άλλες περιοχές; Θα σας προσφέρουν σίγουρα! ... ο Κεχρόκαμπος είναι γνωστός για το παραδοσιακό λευκό τυρί του; Δεν πιστεύω να μην πάρετε μαζί σας φεύγοντας!
Αξίζει να δείτε... ... το σπίτι του Μοχάμεντ Άλι Πασά, που έχει μετατραπεί σε μουσείο και το άγαλμά του στην πλατεία. ... τα ευρήματα από την προϊστορική περίοδο στο Αρχαιολογικό Μουσείο Καβάλας. ... το Ρωμαϊκό Υδραγωγείο (Καμάρες) με τις 60 αψίδες, που το μέγιστο ύψος του αγγίζει τα 25 μ.
Tip
Δοκιμάστε οπωσδήποτε τα αλίπαστα, τα νόστιμα ντόπια λουκάνικα. Θα τα συνοδεύσετε ασυζητητί με το περίφημο τσίπουρο της περιοχής, που είναι και από τα καλύτερα της Ελλάδας! Και για επιδόρπιο μην ξεχάσετε να ζητήσετε τους διάσημους κουραμπιέδες της Νέας Καρβάλης (Ιωσηφίδης Πρόδρομος, τηλ.: 2510316242) και τα σιροπιαστά, λιχουδιές βασισμένες σε μυστικές μικρασιάτικες συνταγές.
Για ποικιλία κρεατικών προτιμήστε τον Καναδό (τηλ.: 2510-835172). Για μεζεδάκια το Τεμπελχανείο και για χειροποίητες «αλοιφές» το Αθάνατο Νερό (τηλ.: 2510-233477). Οι πιο μερακλήδες τρέξτε για τσίπουρα στην Αντωνία (τηλ.: 2510-221711).
Πού να διασκεδάσετε Απέναντι από την εκκλησία της Παναγίας θα βρείτε την καφετέρια Το Μπρίκι (τηλ.: 6944333220) με τη θέα στο λιμάνι. Το βράδυ θα επιλέξετε το VENTO lounge bar (τηλ.: 2510-839555) για σύγχρονη ποιοτική μουσική σε house ρυθμούς.
Πώς να πάτε Από τη Θεσσαλονίκη μέσω Εγνατίας Οδού με αυτοκίνητο ή ΚΤΕΛ (165 χλμ.) και από την Αθήνα αεροπορικώς με προορισμό το αεροδρόμιο της Χρυσούπολης και με αυτοκίνητο ή ΚΤΕΛ (680 χλμ.).
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
01_01_39.indd 17
17
10/18/10 7:59:00 PM
Long Weekends
ΤΡΙΠΟΛΗ
Από την Κατερίνα Παπαθανασίου
Μαθήματα Αρκαδικής ιστορίας Ψηλάφισες ιστορίες παλιές για γυναικείες μορφές από τους μύθους της Αρκαδίας, για θεές και νύμφες Δρυάδες. Μύρισες στο χώμα τη στάχτη από τα αποκαΐδια, που άφησε πίσω του ο Ιμπραήμ στην Ντροπολιτσά. Μίλησες με ανθρώπους καθημερινούς, που σε καλωσόρισαν με θέρμη, σε κέρασαν μήλα, κάστανα και λικέρ. Ναι, είναι αλήθεια! Βρέθηκες κι εσύ στην Τρίπολη. Μαζί του έφερε και 12.000 στρατιώτες μετατρέποντας την Τριπολιτσά στην ισχυρότερη στρατιωτική βάση των Τούρκων στη νότια Ελλάδα. Η Τρίπολη διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο κατά τη διάρκεια του πολέμου της Ανεξαρτησίας του Ελληνικού Έθνους το 1821 αποτελώντας στρατιωτικό και διοικητικό κέντρο. Στα ερείπια του παλιού Καθολικού κτιρίου του Μαντζουνείου ιδρύθηκε σχολείο κορασίδων κατά τα έτη 18561858.
Ο παραδοσιακός σιδηροδρομικός σταθμός.
Α
νατολικά του όρους Μαινάλου και σε υψόμετρο 650 μ., στην καρδιά της όμορφης Αρκαδίας φωλιάζει η ιστορική Τρίπολη, σ’ ένα τραχύ, πετρώδες περιβάλλον στην πεδιάδα της Μαντινείας. Η πρωτεύουσα του νομού Αρκαδίας κατοικείται από 25.000 περίπου κατοίκους και απέχει 165 χλμ. από την Αθήνα. Νεοκλασικά κτίρια και παραδοσιακά αρχιτεκτονικά στολίδια γραπώνονται με μανία σε κάθε γωνιά της. Η Τρίπολη είναι επίσης αγαπημένο ορμ η τ ή ρ ι ο γ ι α τ ο υ ς ό μ ο ρ φ ο υ ς αρχαιο λογικούς χώρους της Βυτίνας, τον ποταμό Λάδωνα, τον παραδοσιακό οικισμό Παράλιο Άστρος, το πάλαι ποτέ κρυφό σχολειό της Μονής Φιλοσόφου αλλά και το εντυπωσιακό
18
01_01_39.indd 18
χωριό Λαγκάδια, λίκνο των φημισμένων χτιστάδων μαστόρων. Η Τρίπολη τότε… Η πρώτη επίσημη αναφορά στην πόλη έγινε από τον Stefano Magno στα Βενετικά Χρονικά το 1467, όπου και περιγρά φεται ως ένα από τα ερειπωμένα κάστρα της Πελοποννήσου με την ονομασία Ντροπολιτσά. Μετά την αποτυχία της επανάστασης του Ορλόφ εναντίον των Τούρκων γύρω στα 1770, οι Τούρκοι την κατέστρεψαν αλλά την ξανάχτισαν και την έκαναν πρωτεύουσα της Πελοποννήσου. Το 1807 ήρθε και εγκαταστάθηκε στην Τριπολιτσά ο Βελής Πασάς, γιος του θρυλικού Αλή Πασά των Ιωαννίνων.
ΞΕΡΑΤΕ ΟΤΙ... ... ο μαρμάρινος Ναός του Αγίου Βασιλείου με τις εντυπωσιακές καμάρες στο κέντρο της πόλης είναι ο μοναδικός ναός στον κόσμο που έχει στη βάση του μαγαζιά; ... στο σανίδι του Μαλλιαροπούλειου Θεάτρου στην Πλατεία Πετρινού ανέβηκαν σπουδαία ονόματα του ελληνικού θεάτρου, όπως ο Αιμίλιος Βεάκης και η Μαρίκα Κοτοπούλη; ... η Τρίπολη αποτέλεσε το λίκνο σπουδαίων ανθρώπων των Τεχνών όπως ο Καρυωτάκης και ο Σινοδινός; ... από το ξωκλήσι των Αγίων Θεοδώρων, και συγκεκριμένα από ένα χαρακτηριστικό σημείο στο βράχο, που οι ντόπιοι αποκαλούν «Κάθισμα του Κολοκοτρώνη», λέγεται ότι ο Γέρος του Μοριά αγνάντευε την Τρίπολη πριν την Άλωση; ... γύρω από την Τρίπολη βρίσκονται διάσπαρτα 24 ξωκλήσια; Θρησκευτική κατάνυξη σε συνδυασμό με απρόσκοπτη θέα στην πόλη.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 7:59:03 PM
01_01_39.indd 19
10/19/10 10:38:48 AM
Πού να μείνετε
Χρήσιμα τηλέφωνα: Δήμος Τριπόλεως: 2710-223410 Αστυνομικό Τμήμα Τριπόλεως: 2710-230540 Παναρκαδικό Νοσοκομείο Τριπόλεως: 2710-238542-44 ΚΤΕΛ Τρίπολης: 2710-222560 ΟΣΕ Τρίπολης: 2710-241213-241696 Ο ανδριάντας του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.
Αξίζει να... ... χαλαρώσετε στους καναπέδες από κόκκινο βελούδο στο Μεγάλο Καφενείο της κεντρικής πλατείας του Αγίου Βασιλείου με τις περίτεχνες σκαλιστές κορνίζες και τους ντόπιους θαμώνες. ... επισκεφθείτε την Πλατεία Άρεως, για να δείτε από κοντά τον ανδριάντα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, στη βάση του οποίου έχουν τοποθετηθεί τα οστά του ή για να απολαύσετε μια ευχάριστη ποδηλατάδα. ... απολαύσετε την όμορφη θέα στο αρκαδικό τοπίο επισκεπτόμενοι το ιστορικό ξενοδοχείο Mainalon Resort, που χτίστηκε στο κέντρο της Τρίπολης το 1936. ... επιδοθείτε σε αθλητικές δραστηριότητες στα σκιερά μονοπάτια του Άλσους Αγίου Γεωργίου, που υπερβαίνουν σε μήκος τα 2 χλμ. ... κάνετε μια βόλτα στους γειτονικούς αρχαιολογικούς χώρους Τεγέας και Μαντίνειας, όπου μπορείτε να θαυμάσετε τα εκθέματα στο αρχαιολογικό και το λαογραφικό μουσείο και τα ερείπια του αρχαίου οικισμού, αντίστοιχα. ... δοκιμάσετε τα περίφημα ντόπια μήλα Πηλαφά Ντελίσιους, που πρωτοήρθαν στον κάμπο της Βλαχοκερασιάς στις αρχές του 20ού αιώνα, χρυσές πατάτες κατευθείαν από τον κάμπο της Τεγέας, κεράσια και βύσσινα Μάκρης, κάστανα Σκυρίτιδας και Δολιανών αλλά και σκόρδα από τα Λιθοβούνια. ... γλυκαθείτε με μέλι βανίλια, τη σπάνια αυτή ποικιλία μελιού με το περλέ κεχριμπαρένιο χρώμα, που μοιάζει με λιωμένη καραμέλα και θα τη βρείτε στην Τρίπολη και γύρω από το Μαίναλο. ... συλλέξετε μερικές επιπλέον θερμίδες, απολαμβάνοντας καγιανά, δηλαδή αυγό τηγανισμένο με παστό χοιρινό και ντομάτα. ... να πείτε αμέσως ναι, αν σας κεράσουν... Τίποτα, αφού αυτό είναι το όνομα του ντόπιου λικέρ. ... ανεβείτε στα 1.278 μ. στη γυναικεία Μονή Επάνω Χρέπας, που είναι χτισμένη σε πλαγιά του Μαινάλου και βρίσκεται στο μεγαλύτερο υψόμετρο από κάθε άλλο μοναστήρι στην Πελοπόννησο. ... να αφιερώσετε τα μεσημέρια της Κυριακής σας στο Ουζερί του Αγαπητού δοκιμάζοντας λαχταριστούς ουζομεζέδες.
20
01_01_39.indd 20
Mainalon Resort Πλατεία Άρεως, τηλ.: 2710-230300, www.mainalonhotel.gr Ανακτορικόν Εθνικής Αντιστάσεως 48, τηλ.: 2710-226545, www.anaktorikon.gr Palatino Πολυβίου 2, τηλ.: 2710-241937
Πού να φάτε Faces Bar-restaurant. Δεληγιάννη & Εθνικής Αντίστασης, τηλ.: 2710-227750 Το Παναρκάδικο Ταβέρνα – μαγειρευτά. Ουάσινγκτον 3, τηλ.: 2710-223328 Κληματαριά Πιτερού Ταβέρνα – μαγειρευτά & σχάρα. Καλαβρύτων 11, τηλ.: 2710-222058 Ουζερί Αγαπητός Επισκόπου Ανθίμου 11, τηλ.: 2710-233477
Πού να διασκεδάσετε Negro Café Bar Τάσου Σεχιώτη 36, τηλ.: 2710-2233337 Olive green Δημητρακοπούλου 5, τηλ.: 2710-237971
Πώς να πάτε Εκτελούνται καθημερινά συνεχή δρομολόγια ΚΤΕΛ από την Αθήνα προς την Τρίπολη μέσω της Εθνικής Οδού. Η Τρίπολη απέχει 194 χλμ. από την Αθήνα και το ταξίδι διαρκεί 3 ώρες. Αν επιθυμείτε να μεταβείτε στην Τρίπολη με τρένο εκτελούνται καθημερινά δρομολόγια από τους σιδηροδρομικούς σταθμούς της Αθήνας και του Πειραιά προς το σταθμό της Τρίπολης.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 7:59:10 PM
01_01_39.indd 21
10/18/10 7:59:12 PM
Το Πανεπιστήμιο Βόλου.
Η Πανεπιστημιούπολη Πάτρας. 22
01_01_39.indd 22
Το Πολυτεχνείο Κρήτης.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 7:59:17 PM
ΠΑΜΕ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ;
ΤΑ ΣΤΕΚΙΑ ΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ Θεσσαλονίκη ñ Πάτρα ñ Κοµοτηνή Γιάννενα ñ Βόλος ñ Χανιά ñ Μυτιλήνη
T
Το όνειρό σου έγινε πραγματικότητα. Επιτέλους είσαι φοιτητής και μάλιστα εκτός Αθήνας. Σου είπαν ότι όπου και αν έχεις περάσει, θα είναι σούπερ. Και είχαν δίκιο. Γι’ αυτό και το «Πάμε Ελλάδα» συγκέντρωσε για σένα όλες τις απαραίτητες σημειώσεις για τις πιο hot φοιτητουπόλεις της χώρας. Παρακάτω σου δίνει όλα τα σκονάκια για τα SOS, σου βγάζει πάσο για τα καλύτερα και σε προετοιμάζει για να μη μείνεις μετεξεταστέος. Για να κάνεις την πτυχιακή σου στα πιο ψαγμένα γευστικά στέκια και να πάρεις υποτροφία στη διασκέδαση. Η ζωή σου αλλάζει. Γύρισε σελίδα και καλή φοιτητική χρονιά!
Το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. ΠAMEEΛΛΑΔΑ
01_01_39.indd 23
23
10/18/10 7:59:22 PM
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Φοιτητές στην παραλιακή Λεωφόρο Νίκης.
Χαλαρά! Από τον Οδυσσέα Μητσόπουλο
Πέρασες Θεσσαλονίκη; Ετοιμάσου να την περάσεις ζάχαρη. Όλα όσα θα χρειαστείς για μια φοιτητική τετραετία (λέμε τώρα) που δεν θα ξεχάσεις ποτέ! Αφού κάνεις τους απαραίτητους απογαλακτισμούς του κλασικού Έλληνα και βρεις τσαλακωμένα πενηντάευρα από τη μαμά μέσα στην τσέπη σου, καλό είναι να πάρεις απόφαση ότι φοιτητούπολη σαν τη Θεσσαλονίκη δεν έχει πουθενά. Γιατί αγαπητοί μου, δεν είναι μόνο ο Θερμαϊκός και η Κρήνη που της δίνουν αυτόν τον αλέγκρο χαρακτήρα, αλλά και οι 150.000 και βάλε φοιτητές που κυκλοφορούν μέρα και νύχτα στους δρόμους της. Το Αριστοτέλειο, το Μακεδονίας και το ΤΕΙ της γειτονικής Σίνδου είναι φουλαρισμένα από κόσμο και ντουνιά, μέσα στους οποίους κρύβονται οι επόμενοι κολλητοί ή και εν δυνάμει αμόρε σου. Γύρνα σαν τη σβούρα, γνώρισε κόσμο και κάνε motto σου το «όποιος φοβάται, πέφτει και κοιμάται». Αρκεί βέβαια να έχεις μαζί σου μπόλικες βιταμίνες κι έναν οδηγό σαν αυτόν, που σου έχει ετοιμάσει ο υποφαινόμενος. Πού βγαίνω Για low budget καταστάσεις ή για τις τελευταίες μέρες του μήνα, που απλά κουδουνίζουν στις τσέπες σου κάτι ψιλά, τα καφέ της Καμάρας και της Πλατείας Ναυαρίνου είναι φίσκα στον κόσμο. Στον ίδιο τιμοκατάλογο, αλλά με πιο έθνικ προσανατολισμό, κινούνται και τα καφέ στην οδό Ολύμπου και πλατεία Μπιτ Παζάρ, όπου μπορείς αν θέλεις να μυηθείς και στην τέχνη του ναργιλέ. Τα μαγαζιά της Βαλαωρίτου παραμένουν το δικό μας Soho, αγαπάμε Partizan και Elvis, ενώ τα new entries στα Λαδάδικα φτιάχνουν την πιο δυνατή πιάτσα 24
01_01_39.indd 24
του φετινού χειμώνα. Από την άλλη, αν είναι αρχές του μήνα και το θέλεις το glam σου, η πασαρέλα της Λεωφόρου Νίκης είναι γεμάτη με 573 café για όλα τα γούστα. Τα βράδια θα χτυπηθείς στα πατώματα των Vogue, Hotel και Art House, ενώ αν για σένα μουσική σημαίνει τουμπερλέκι, τα μπουζούκια της πόλης έχουν καθιερώσει ειδικές προνομιακές τιμές για σένα που σπουδάζεις. Πού τρώω Μπορεί το φαγητό στις φοιτητικές λέσχες να μην είναι φαβορί για τα αστέρια Michelin είναι όμως πεντανόστιμο και, το κυριότερο, τζάμπα! Πιο κυριλέ η λέσχη του Μακεδονίας, πιο εξωστρεφής του Αριστοτελείου, πιο χύμα του ΤΕΙ της Σίνδου. Περιμένεις με το δίσκο σου για μια μερίδα κοκκινιστό; Ανταλλάσσεις τηλέφωνα, κλείνεις μάτια, λες τον καημό σου. Όταν μπουχτίσεις πια με το κοκκινιστό, βάζεις πλώρη για τα βολιώτικα ουζερί στην οδό Μπότσαρη ή για τα πολύ hot αυτή την εποχή ταβερνάκια εντός της στοάς Μοδιάνο. Θα την κάνεις φυσικά την περατζάδα σου και από την πλατεία Άθωνος για σουβλάκι και κερασμένο καζάν ντιπί, θα τσιμπήσεις το club sandwich στο Kitchen Bar με θέα το λιμάνι και θα πεις σαχλαμάρες πάνω από τον καλύτερο μπακαλιάρο του κόσμου στα Μπακαλιαράκια στην Κουντουριώτου. Δε θα βγάλω κουβέντα για μπουγάτσες και πίτες, γιατί τα ευκόλως εννοούμενα παραλείπονται, θα σου πω μόνο όμως πως για after φαγητό η Locanda στη Βενιζέλου και το Έτσι στην Παύλου Μελά έχουν πολλά γαλόνια. Μην ξεχάσω και την καντίνα η Μαμά Τερέζα στα Σφαγεία, όπου δίπλα σου βλέπεις και τον Armin Van Buuren να παραγγέλνει το βρόμικό του. Τι λες τώρα!
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 7:59:24 PM
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Πανεπιστημιούπολη ΑΠΘ, Θεσσαλονίκη Τηλ.: 2310-996000 ñ www.auth.gr Βιβλιοθήκη www.lib.auth.gr ñ Δευ-Παρ, 08:00-20:00 Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών Εγνατία 156, Θεσσαλονίκη Τηλ.: 2310-891101 ñ www.uom.gr Βιβλιοθήκη www.lib.uom.gr ñ Δευ-Παρ μέχρι τις 22:00 Αλεξάνδρειο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Θεσσαλονίκης (Α.Τ.Ε.Ι.Θ.) Βρίσκεται περίπου 17 χλμ. από το κέντρο της Θεσσαλονίκης, στο χωριό Σίνδος. Τηλ.: 2310-791111 ñ www.teithe.gr Βιβλιοθήκη www.lib.teithe.gr ñ Δευ-Παρ, 8:30-17:00 Στους δρόμους της Παλιάς Πόλης.
Tip
Επειδή σε αυτήν τη ζωή δεν μετρούν τα πτυχία –θα το μάθεις εν καιρώ– αλλά οι γνωριμίες, σίγουρα θα σου είναι χρήσιμη η λίστα μ’ εκείνους που θα σου ανοίξουν όλες τις πόρτες της πόλης. Γιατί πού πας χωρίς κράτηση το σαββατόβραδο οέο; Ο Γιώργος Χαριζάνης, μουσικός παραγωγός στον Star Fm 97,1 και promo manager στα πιο in party της πόλης, είναι ο άνθρωπος που «τρέχει» τη μισή νύχτα της πόλης. Η Μαίρη Αργυριάδου, ξανθιά μεν, γάτα δε, όταν δεν μας μιλάει από το μικρόφωνο του Ράδιο ΔΕΘ 104,9 μας μιλάει με τις μουσικές της, ούσα νέα, ωραία και πολλά υποσχόμενη dj. Ο Ηλίας Τζήκας κρύβεται πίσω από την Circo Entertainment και πυροδοτεί ξέφρενες καταστάσεις στην πόλη, η Σήλια Μαραγγού και η Αφροδίτη Υψηλάντη είναι οι κυρίες που ξέρουν το pr καλύτερα από τον καθένα. Ο Δημήτρης Μπέτας έχει τα ωραιότερα μαγαζιά στην πόλη, τα «Κορίτσια Για Σπίτι» του TV Μακεδονία κυκλοφορούν κι οπλοφορούν στους δρόμους, η Ντέμη Παπαδοπούλου κόβει και ράβει στα ραδιόφωνα της πόλης. Βρες τους, μίλησέ τους, γνώρισέ τους. Ναι, θα είναι τα καλύτερα χρόνια της ζωής σου. Όσο κλισέ κι αν ακούγεται τελικά αυτό.
Το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Το Art House. ΠAMEEΛΛΑΔΑ
01_01_39.indd 25
25
10/18/10 7:59:30 PM
ΙΩΑΝΝΙΝΑ Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Πανεπιστημιούπολη Τηλ.: 26510 07111 ñ www.uoi.gr Βιβλιοθήκη www.lib.uoi.gr ñ Δευ-Παρ, 8:00-20:00 & Σαβ, 9:00-15:00
Το κάστρο των Ιωαννίνων από ψηλά.
Η λίμνη Παμβώτιδα.
Πασάς στα Γιάννενα Στα Γιάννενα σε περιμένει μια φοιτητική ζωή καλύτερη των προσδοκιών σου. Πάρε μολύβι και χαρτί και κράτησε σημειώσεις με τα καλύτερα στέκια της μεγαλύτερης πόλης της Ηπείρου, για να μη σε πιάσουν αδιάβαστο. Το πρώτο που πρέπει να μάθεις είναι πως η Πανεπιστημιούπολη των Ιωαννίνων απέχει 6 χλμ. από την πόλη και είναι μια απ’ τις μεγαλύτερες σε έκταση πανεπιστημιουπόλεις της Ελλάδας.
που μπορεί πριν λίγα χρόνια να ήταν μια έρημη περιοχή δίπλα στη λίμνη, τώρα όμως έχει αποκτήσει άλλο χρώμα, αφού εστιατόρια, καφέ και μπαρ, της έχουν δώσει ζωή μετατρέποντάς τη σε στέκι για όλα τα γούστα. Στο Rasim Cafe θα απολαύσεις τον καφέ σου με το βλέμμα στραμμένο στη λίμνη, σε ένα χώρο που αποπνέει το άρωμα μιας άλλης εποχής, και στο Remezzo θα διασκεδάσεις με την ψυχή σου μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες.
Πού βγαίνω Στην οδό Καλλάρη ο πεζόδρομος του ιστορικού κέντρου, με τα πολυάριθμα στέκια, είναι το σημείο αναφοράς για την πόλη. Εδώ θα πιεις τον απογευματινό καφέ σου στην Αμάλθεια ή το βραδινό ποτό σου στο καφέ-μπαρ 13 ακριβώς απέναντι. Στην Παλιά Αγορά Ιωαννίνων, στα σοκάκια πλησίον της Ανεξαρτησίας και Κάστρου, πολλά μαγαζιά φιλοξενούν ζωντανή μουσική, που κυμαίνεται από αυθεντικό παλιό ρεμπέτικο, έως και άλλες μουσικές της Μεσογείου. Εδώ έχουν αναπτυχθεί επίσης εξαιρετικά bar με τη μουσική να δίνει στο καθένα τη δική του ξεχωριστή ταυτότητα. Σε αυτά θα ακούσεις από καλό ελληνικό τραγούδι, μέχρι και jazz της Νέας Ορλεάνης ή ακόμα και progressive. Στην περιοχή Σκάλα βρίσκεται ένα από τα παλιότερα bar των Ιωαννίνων, αλλά και άλλα πιο σύγχρονα μαγαζιά, με χαρακτηριστικό το ομώνυμο μπαρ Σκάλα να αποτελεί σταθερή αξία, ενώ για τους πιο εναλλακτικούς υπάρχει η Στοά, το Ανάντα και το Montage κοντά στην οδό Ανεξαρτησίας (περιοχή Παλιά Αγορά). Στην οδό Γαριβάλδη,
Πού τρώω Στο Αλλού για Αλλού, στην οδό Γαριβάλδη, σε ένα χώρο που θα σε ταξιδέψει πίσω στο χρόνο, θα δυσκολευτείς να διαλέξεις τι θα φας από την ποικιλία μεζέδων που προσφέρει. Στην ίδια οδό, το φινετσάτο Monte Cristo θα σε αποπλανήσει, όχι μόνο με τα εύγευστα πιάτα αλλά και με τα μουσικά ακούσματα. Στο Emiliano, θα γευτείς διεθνή κουζίνα με μεσογειακά χαρακτηριστικά. Εξαιρετικές επιλογές είναι το καρπάτσιο μοσχάρι, τα σαλιγκάρια κύμινο και φυσικά παέγια από τα χέρια του Ισπανού Εμιλιάνο. Οι μπυραρίες έχουν την τιμητική τους σε αυτή την πόλη με πιο γνωστή την πιο παλιά Πρεσβεία, ενώ η Jazz και η Βύνη είναι περισσότερο φοιτητικές και αξίζει να τις επισκεφθείς όχι μόνο για τις καλές τους μπύρες αλλά και τη μεγάλη ποικιλία σε γεύσεις. Τέλος στα ζαχαροπλαστεία της πόλης, μερικά εκ των οποίων μετρούν ακόμα και 100 χρόνια ζωής, προσφέρεται ο γιαννιώτικος μπακλαβάς που είναι ο διασημότερος στην Ελλάδα.
Από τη Μαίρη Τζώρα
26
01_01_39.indd 26
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 7:59:33 PM
Από το κάστρο της πόλης. Γευστικές επιλογές για το Σαββατοκύριακο.
Tip
ñ Λίγο έξω από τα Γιάννενα, δέκα λεπτά με το αυτοκίνητο, στην Αμφιθέα, με θέα τη λίμνη, στο δρόμο για τον Δρίσκο, η ταβέρνα Tο σουβλάκι του βουνού, αποτελεί μια ξεχωριστή επιλογή για να δοκιμάσεις νόστιμα καλοψημένα κρεατικά και ηπειρώτικους μεζέδες. Λειτουργεί τα βράδια ενώ την Κυριακή είναι ανοιχτά από το πρωί. ñ Για καφέ αλλά και τσίπουρο τα χωριά στο Ζαγόρι είναι μια καλή επιλογή. Τα μικρά παραδοσιακά καφενεία με την ιδιαίτερη ατμόσφαιρα θα γίνουν οι αγαπημένοι σου προορισμοί το Σαββατοκύριακο. Στην Αρίστη, στην πλατεία, κάτω από τον πλάτανο το καφέ-εστιατόριο εν Αρίστη θα σε κερδίσει πριν ακόμη καθίσεις στην καρέκλα. Στον Παρακάλαμο, χωριό στον Άνω Καλαμά, 5 χλμ. από το Καλπάκι, η Καίτη στην πλατεία, ψήνει την πιο ωραία κασόπιτα στην περιοχή και σερβίρει νόστιμα πιάτα όλα φτιαγμένα με ντόπια υλικά. Και εννοείται ότι εδώ το τσίπουρο έχει τον πρώτο λόγο. Την πιο νόστιμη προβατίνα στη λαδόκολλα θα γευτείς στο Μύλο του Αχιλλέα, δίπλα στο Θεογέφυρο στη Ζίτσα, με τον παλιό νερόμυλο δίπλα στο ποτάμι. Το σουβλάκι του βουνού.
Στοά στην οδό Ανεξαρτησίας..
Remezzo Café. ΠAMEEΛΛΑΔΑ
01_01_39.indd 27
27
10/18/10 7:59:40 PM
© Βασίλης Μανίκας
ΚΟΜΟΤΗΝΗ
Πού βγαίνω Μια τυπική φοιτητική μέρα αρχίζει με πρωινό ξύπνημα (για ορισμένους όχι και τόσο πρωινό), μετάβαση στη σχολή και απαραιτήτως καφεδάκι στο αντίστοιχο κυλικείο. Must είναι αυτό του Τόλη στη Νομική, ο οποίος γνωρίζει πρόσωπα και πράγματα για τα τελευταία 20 και πλέον χρόνια, οπότε πάντα έχει κάποια ιστορία να πει. Επιβάλλεται καφεδάκι στην πλατεία, στα Theatro, Avant Garde, Αλάβαστρον, Rive Gauche που είναι σταθερές αξίες και εγγυώνται συναντήσεις με γνωστούς και φίλους. Το Lobby (club) και το Ηχοδρόμιο (μπουζούκια) κατέχουν τα πρωτεία στη νυχτερινή διασκέδαση. Πού τρώω Εκτός από τη φοιτητική λέσχη, επιβάλλεται μια επίσκεψη σε κάποιο από τα κουτουκάκια της πόλης για ρετσίνα. Το Οινοπίων στην κεντρική πεζοδρομημένη πλατεία είναι η καλύτερη επιλογή, αφού το μενού περιλαμβάνει ελληνικά παραδοσιακά πιάτα αλλά και ευρωπαϊκή κουζίνα. Το Κουτί με τη σπέσιαλ «τηγανιά του Μήτσου» και τη ροκ μουσική θα σε ξετρελάνει. Αν έχεις περάσει και από την Ωραία Κομοτηνή και από το Αλώνι, αλλά για την επόμενη γευστική εξόρμηση προτιμάς πίτσα, υπάρχει και το El Camino. Τέλος, στο Νερόμυλο, που βρίσκεται στον Πάνδροσο, θα γλείφεις και τα δάχτυλά σου. Γουρουνόπουλο, κατσικάκι και για τους πιο τολμηρούς καβουρμάς σαγανάκι.
Tip
Αν έχεις καλλιτεχνικές ανησυχίες υπάρχει και η Κοινότητα Νέων, πολιτιστικός σύλλογος φοιτητών και νέων της Κομοτηνής, όπου μπορείς να ασχοληθείς με μουσική, θέατρο, κινηματογράφο, φωτογραφία κ.ά., ενώ συχνά διοργανώνονται συναυλίες και εκθέσεις. Αν λατρεύετε τα βουνά και τη φύση, υπάρχει ο τοπικός σύλλογος προσκόπων της Κομοτηνής και ο ορειβατικός σύλλογος της πόλης, ενώ και οι ίδιοι οι φοιτητές διοργανώνουν ολιγοήμερες αποδράσεις σε κοντινούς και όχι μόνο προορισμούς, από Ξάνθη, Αλεξανδρούπολη, Σαμοθράκη, μέχρι Κωνσταντινούπολη, Βουλγαρία και παράλια Μικράς Ασίας.
Ο πύργος με το ρολόι στην οδό Ερμού.
Πιστοί στις «παραδόσεις» Από την Ελβίρα Δρακάκη
Μία από τις μεγάλες φοιτητουπόλεις με παραδοσιακό χρώμα, που μετρά 11.000 περίπου φοιτητές, και συνεχίζει να μεγαλώνει. Σαν πόλη ίσως δεν λέει πολλά αλλά σαν φοιτητούπολη τα «σπάει», παρόλο που η πρώτη εντύπωση συνήθως δεν είναι καλή. Οι περισσότεροι φοιτητές ανεβαίνουν τον Σεπτέμβριο, όταν ανακοινωθούν οι βάσεις, κάθονται μία μέρα για να νοικιάσουν σπίτι και φεύγουν. Όταν, όμως, εγκατασταθούν για τα καλά, συνήθως δεν δυσκολεύονται να συνηθίσουν τους ρυθμούς της φοιτητικής ζωής. Στο πρώτο μάθημα, οι καθηγητές συνηθίζουν να λένε ότι «στην Κομοτηνή κλαίγοντας έρχεσαι και, όταν έρθει η ώρα, κλαίγοντας φεύγεις». Πολλοί δεν τους πιστεύουν αλλά στο τέλος διαπιστώνουν ότι έχουν απόλυτο δίκιο. 28
01_01_39.indd 28
Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης Πανεπιστημιούπολη, Κομοτηνή Τηλ.: 25310-39000 ñ www.duth.gr Η Πανεπιστημιούπολη βρίσκεται περίπου 6 χιλιομέτρων από την πόλη. Εδώ στεγάζονται η Πρυτανεία στο κτίριο διοίκησης, τα Τμήματα Νομικής, Ιστορίας και Εθνολογίας, Ελληνικής Φιλολογίας, Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Ανάπτυξης, καθώς και το Τμήμα Γλώσσας, Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξεινίων Χωρών, ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη οι εργασίες οικοδόμησης των κτιρίων, στα οποία θα στεγαστούν τα υπόλοιπα Τμήματα που έχουν ως έδρα τους την Κομοτηνή. Βιβλιοθήκη Πανεπιστημιούπολη, Κομοτηνή Τηλ.: 25310-39803 ñ Δευ-Παρ, 09:00-19:30
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 7:59:42 PM
ΜΥΤΙΛΗΝΗ
Θα τη βγάλεις λάδι Από την Ελβίρα Δρακάκη
Αν αναθεματίζεις την τύχη σου που οι βάσεις, οι επιδόσεις σου στις Πανελλήνιες ή ο ανάδρομος Ερμής σε εξόρισε σε ένα από τα 6 τμήματα του Πανεπιστημίου Αιγαίου που λειτουργούν στη Λέσβο, ήρθε η ώρα να αναθεωρήσεις ριζικά, αφού η πρωτεύουσα Μυτιλήνη δεν είναι γνωστή μόνο για το καλό της λάδι αλλά και για τη φοιτητική της ζωή. Είναι μια ιδιαίτερα ζωντανή πόλη που εγγυάται ημέρες και βράδια αξέχαστης διασκέδασης. Αφού έμαθες ότι δικαιούσαι δωρεάν στέγαση και άρα έχεις τακτοποιήσει τη διαμονή σου στην πόλη ή στα δωμάτια στη Θέρμη, άρχισε να μαθαίνεις τα κατατόπια συντροφιά με τους συνάδελφους φοιτητές, με σημείο εκκίνησης το κλασικό meeting point της πόλης, την πλατεία Σαπφούς. Έλα, λοιπόν, χωρίς προκαταλήψεις στο διαμάντι του Αιγαίου, απόλαυσε τις φυσικές ομορφιές του νησιού, φοίτησε σε ένα πιο «ανθρώπινο» πανεπιστήμιο και ζήσε 4 (ή περισσότερα) χρόνια φοιτητικής dolce vita! Πού βγαίνω Διάλεξε το στέκι όπου θα τελείς την ιεροτελεστία του πολύωρου καφέ, αναπόσπαστο κομμάτι της φοιτητικής καθημερινότητας, ανάμεσα στα μαγαζιά της Προκυμαίας ή της Αγοράς, που γίνονται μπαράκια το βράδυ και διοργανώνουν πολλά events, όπως το De Facto, το Monkey, το Marush, το Ocean11, το Loft, το Friends, ενώ αν είσαι λάτρης των εναλλακτικών ήχων κατευθύνσου στο Heavy και το Lazy Fish. Για after καταστάσεις θα πας στο Envy, στο My Club και όταν με το καλό ανοίξει ο καιρός (αργεί ακόμη) στο Giraffe, στην περιοχή του αεροδρομίου. Ρεμπέτικα και επιλεγμένα ελληνικά θα ακούσεις στο Ημέτερον στα Λαδάδικα, ενώ βόλτες στην πίστα θα κάνεις στο Alexander Live στην Παγανή, που κάνει και προσφορές σε φοιτητές. Πού τρώω Η βασικότερη και επιβεβλημένη εξόρμηση είναι στα ταβερνεία της πόλης, γιατί καλή η πνευματική τροφή που προσφέρει το πανεπιστήμιο, αλλά η πραγματική τροφή είναι πάντα καλύτερη! Δοκιμασμένες προτάσεις για μεζέδες συνοδεία του παραδοσιακού ευωδιαστού ούζου του νησιού είναι ο Ρεμπέτης στην Επάνω Σκάλα, το Καλντερίμι, το Ζουμπούλι στα Λαδάδικα, το Αυγό του Κόκορα, το ζυθεστιατόριο Εμπυρίες και το Beer House στην πλατεία Αγ. Ειρήνης, και για γλυκό το Φλοκάκι, στην Ερμού, που θεωρείται από «παλιούς» φοιτητές το καλύτερο ζαχαροπλαστείο της πόλης. Σημείωσε, επίσης, ότι το Πανεπιστήμιο προσφέρει φαγητό στη φοιτητική λέσχη.
Στα σοκάκια του Μόλυβου.
Πανεπιστήμιο Αιγαίου Λόφος Πανεπιστημίου, Μυτιλήνη Τηλ.: 22510-36000, 36012 ñ www.aegean.gr Βιβλιοθήκη Ίμβρου 3, Μυτιλήνη Τηλ.: 22510-36030 ñ www.lib.aegean.gr Δευ-Παρ, 08:00-15:00
Tip
Αν έχεις ταλέντο στη μουσική και αγαπάς το ραδιόφωνο, να ξέρεις ότι στη Μυτιλήνη λειτουργεί φοιτητικός μουσικός σταθμός πλήρως εξοπλισμένος από το Πανεπιστήμιο όπου θα μπορείς να κάνεις τη δική σου εκπομπή!
Νυχτερινή διασκέδαση στο De Facto. ΠAMEEΛΛΑΔΑ
01_01_39.indd 29
29
10/18/10 7:59:45 PM
ΒΟΛΟΣ
Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Αργοναυτών και Φιλελλήνων, Βόλος Τηλ: 24210-74000 ñ www.uth.gr Οι εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στο Βόλο είναι συγκεντρωμένες κυρίως σε τρία σημεία της πόλης: στην παραλία, στο Πεδίον του Άρεως και στο Φυτόκο Νέας Ιωνίας. Επιμέρους εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου βρίσκονται σε διάφορα σημεία του κέντρου της πόλης. Βιβλιοθήκη Μεταμορφώσεως 2, Βόλος Τηλ.: 24210-74892, 24210-06335 Δευ-Παρ, 08:15-20:00 Πού βγαίνω Για καφέ, στέκι πολλών φοιτητών είναι το Reef, και στον Αγ. Νικόλαο τα Groove και Entra. Τα δύο τελευταία συστήνονται και για ποτό το βράδυ. Για καφέ, επίσης, δοκιμασμένη επιλογή είναι η Μινέρβα, στην παραλία, για πρωινά με εφημερίδα, και απαραίτητο συμπλήρωμα μία από τις πασίγνωστες πάστες φούρνου. Για μπύρα στον Κουρσάρο ή στο Bibere. Για πολυεθνικές επιλογές κρασοκατάνυξης ξεχωρίζει το Grappa, στον Αγ. Νικόλαο, ενώ για χαλαρά ποτά τα μαγαζιά στην παραλία του Αγ. Κωνσταντίνου, όπως τα Παρά Ναού και Λιόγερμα. Κλασικά club είναι το Bedroom στα Παλαιά και το Crystal στην οδό Λαρίσης. Για ηλεκτρονικούς ήχους το Tout, διοργανώνει και πολλά events και live, ενώ το Μανιτού, στον πεζόδρομο της Γραβιάς, ξεχωρίζει από τους δεκάδες «πιστούς» που συνωστίζονται απ’ έξω.
Ιστιοφόρα στο λιμάνι.
Φοιτητική εκστρατεία Από την Ελβίρα Δρακάκη
Από πόλη των Αργοναυτών μετατράπηκε σε πόλη των φοιτητών! O Βόλος, που απέχει 324 χλμ. από την Αθήνα και 216 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη, υπήρξε πάντα κεντρική πόλη και λιμάνι της Θεσσαλίας. Τα τελευταία χρόνια ζει τη «δεύτερη εφηβεία» του με την έλευση χιλιάδων φοιτητών που σαν άλλοι Αργοναύτες ξεκινούν την εκστρατεία τους γεμίζοντας χειμώνα-καλοκαίρι τα περίπου 400 τσιπουράδικα της πόλης, τηρώντας έτσι και την ιεροτελεστία, που ξεκίνησαν οι Μικρασιάτες πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν στο Βόλο το 1922. Αν είσαι ήδη φοιτητής εδώ, σίγουρα θα έχεις μάθει ότι στα τσιπουράδικα που «ραχατεύουν» στην παραλία η συνάντηση με φίλους και γνωστούς είναι σχεδόν βέβαιη, όπως βέβαιη είναι και η κατάληξη: ατελείωτες ώρες με αλλεπάλληλους γύρους «εικοσιπενταράκια» (τα χαρακτηριστικά γυάλινα μπουκαλάκια). 30
01_01_39.indd 30
Πού τρώω Για κρασάκι, τσίπουρο και σουτζουκάκια με γιαούρτι συνοδεία ζωντανής ρεμπέτικης μουσικής προτείνουμε το Λαϊκό Ταβερνείο στα Παλαιά, την παλαιότερη συνοικία της πόλης. Ακόμη θα πας οπωσδήποτε στα μεζεδοπωλεία Ταξύδια, Ψάθα και Ποσειδών, ενώ στο Μονοσάνδαλο θα δοκιμάσεις χαλούμι τυλιχτό με μελιτζάνα. Αν έχεις βαρεθεί τις ίδιες γεύσεις, στο Σκάρο θα απολαύσεις σαλάτα με μανούρι και απάκι ή σφουγγάτο λαχανικών. Εναλλακτικά και για να θυμηθείς το φαγητό της μαμάς, το κουτούκι του Τσαρδακά φτιάχνει νόστιμα μαγειρευτά. Αν πάλι προτιμάς pizza και ζυμαρικά, η τρατορία Sogno Di San με την παρεΐστικη ατμόσφαιρα είναι ιδανική.
Tip
Αξίζει να επισκεφθείς τον Πολυχώρο Τσαλαπάτα στα Παλαιά, που δημιουργήθηκε στη θέση του ομώνυμου πρώην εργοστασίου και αποτελεί σπάνιο δείγμα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής σε όλη την Ευρώπη. Εδώ θα τα βρεις όλα. Θα γίνεις εξπέρ στο χορό στο Dance Academy, θα χτυπηθείς σε ένα live με ελληνική μουσική στο Vox music stage ή σε μια συναυλία στην αίθουσα Gold Star. Θα κάνεις ρομαντική βόλτα στους υπαίθριους χώρους με θέα στο Κάστρο και θα περιπλανηθείς σε ροκ μονοπάτια στο Καφέ Σαντάν. Το Σκουτελικό ρακάδικο και την μπυραρία Αββαείο, σίγουρα τα έχεις ήδη ανακαλύψει!
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 7:59:47 PM
ΧΑΝΙΑ
Ντάκος, ρακή και εξεταστική Από την Κατερίνα Παπαθανασίου
Για να ξεκινήσεις το µακρύ, κρητικό φοιτητικό σου ταξίδι στα γραφικά Χανιά, σε ενηµερώνουµε αρχικά ότι σαν πόλη τα έχει σχεδόν όλα µαζεµένα σε ένα µέρος. Αν τώρα πέρασες Πολυτεχνείο, µη διανοηθείς να µείνεις Κουνουπιδιανά χωρίς αµάξι, εάν δεν είσαι µοναχικός τύπος. Εντάξει, δεν λέω, δεν είναι Αθήνα µε τα αµέτρητα club και τις πολλές επιλογές διασκέδασης. Είναι όµως τα Χανιά, µε την ήρεµη ζωή, την απόλαυση του καθαρού αέρα, την καλοκαρδία των Χανιωτών, την απίστευτη κουζίνα µε τα ντόπια προϊόντα και πολλά άλλα. Και αν το καλοκαίρι η πόλη είναι πλέον γνωστή εδώ και χρόνια ως µια καυτή «µητρόπολη» του Νότου, µη νοµίζεις ότι τις υπόλοιπες εποχές του χρόνου κατοικείται από τα φαντάσµατα των θερινών διακοπών. Το φθινόπωρο και το χειµώνα ο σφυγµός της πόλης καλπάζει. Και εσύ είσαι φοιτητής. Απόλαυσέ το! Πού βγαίνω Αφού κάνεις την απαραίτητη στάση στα κλασικά καφενεδάκια της Χαλέπας για µια τσικουδιά, ρεσάλτο στο Κουµ Καπί. Προς ανακούφιση όσων επιµένουν ελληνικά το cafe Ελληνικό, µε industrial διακόσµηση και άνετους χώρους, δικαιολογηµένα συνιστά meeting point των Χανιωτών και όχι µόνο. Στην πολυσύχναστη παραλία του Κουµ Καπί θα συναντήσεις ηλικίες ως επί το πλείστον άνω των 20. Στο Μικρό Καφενείο µε θέα τη θάλασσα και παρέα την πολύ καλή µουσική µπορείς να απολαύσεις 30 είδη καφέ µε διάφορα αρώµατα, 14 είδη γλυκών του κουταλιού από όλη την Ελλάδα καθώς και τον µοναδικό παραδοσιακό καφέ στη χόβολη. Ίσως όχι και τόσο «µικρό» καφέ σε σχέση µε τις εντυπώσεις που θα σου δηµιουργήσει. ∆ώστε ραντεβού στο Θέµα Cafe, στον πιο δηµοφιλή τόπο συνάντησης στην παραλία του Κουµ Καπί. Το καλύτερο ξύπνηµα για καφέ και ιδανικό µέρος το µεσηµέρι για µικρά σνακ. Και επειδή υπάρχει «θέµα» όσο περνά η ώρα, οι µουσικές επιλογές ξεσηκώνουν τα πλήθη και η διασκέδαση παρατείνεται έως αργά το βράδυ. Πριν το λιµάνι ένα κλασικό στέκι, τα ∆ύο Λουξ και στη συνέχεια το πάντα must Άρωµα, ανοιχτά όλη την ηµέρα, αποτελούν στέκια για τον απαραίτητο πρωινό καφέ. Ιδανικά για οπτικό έλεγχο για οτιδήποτε κινείται στην περιοχή, αρσενικού ή θηλυκού γένους. Στη δυτική πλευρά του λιµανιού, φοιτητόκοσµος και πιπινοκρατία. Ελληνικό ροκ στο Έλλη και στο Ταράτσα, metal καταστάσεις στο Μύθος, µαθητόκοσµος και πολύ κέφι στο Νεώριο, δίπλα στο ναυτικό µουσείο το Μελτέµι συναντά τη Γωνιά των Αγγέλων µε τα πιο όµορφα τραπέζια. Στέκι της παλιάς Εβραϊκής η... lounge Συναγωγή. Άψογο περιβάλλον, ωραία ατµόσφαιρα, ιδανικό για συζητήσεις και «ψήσιµο». Πού τρώω Το φαγητό στα Χανιά είναι απλά καταπληκτικό. Παραδοσιακό κρητικό φαγητό στον ξυλόφουρνο και ζυµωτό ψωµί στην ταβέρνα του Χρυσόστοµου στην Παλιά Πόλη. Ανατολίτικη κουζίνα στο Ταµάµ, που στεγάζεται στο κτίριο ενός χαµάµ του
Το λιµάνι των Χανίων άνωθεν.
δωδέκατου αιώνα, στο Πηγάδι του Τούρκου στη συνοικία Σπλάντζια. Το δικό µας γευστικό µυστικό για τα Χανιά είναι οι γλυκές αµαρτίες της Ρωξάνης στο Κρέπες Επί Ποδός και το εκπληκτικό hot dog σε ένα µαγαζί πολύ κοντά στο ∆ύο Λουξ στη γωνία δεξιά. Ό,τι πρέπει για πεινασµένους ξενύχτηδες!
Tip
Στις σύγχρονες αθλητικές εγκαταστάσεις του Πολυτεχνείου Κρήτης διεξάγονται αγώνες για τους φοιτητές και τις φοιτήτριες. Επίσης, σε µια έκταση 300 στρεµµάτων θα βρεις το Πάρκο ∆ιάσωσης Χλωρίδας και Πανίδας, ένα «καµάρι» για το νησί και την Ελλάδα. Στο Ακρωτήρι, όπου βρίσκεται το Πολυτεχνείο, µπορείς να επισκεφθείς πολλά αξιοθέατα όπως τους τάφους των Βενιζέλων στον Προφήτη Ηλία, τα µοναστήρια της Αγίας Τριάδας Τζαγκαρόλων, του Γουβερνέτου και του Αγίου Ιωάννη του Ελεήµονα. Εκθέσεις στο Γυαλί Τζαµί, στην Πινακοθήκη και στο Κέντρο Αρχιτεκτονικής Μεσογείου θα σου δώσουν την ευκαιρία –αν λατρεύεις τις τέχνες– να πάρεις σηµαντική ανάσα απ’ τα µαθήµατα.
Πολυτεχνείο Κρήτης Πλατεία Αγ. Τίτου, Χανιά Τηλ.: 28210-37033 ñ www.tuc.gr Βιβλιοθήκη Πολυτεχνειούπολη, Κουνουπιδιανά, Χανιά Τηλ.: 28210-37273 & 28210-37440 Κτίριο Ε1 (Συλλογή Βιβλίων), ∆ευ, Τετ, Παρ, 10:00-18:00, Τρι, Πεµ, Κλειστά. Κτίριο ∆1 (Συλλογή Περιοδικών και Οπτικοακουστικού Υλικού), Τρι, Πεµ, 10:00-18:00, ∆ευ, Τετ, Παρ, Κλειστά www.library.tuc.gr
ΠAMEEΛΛΑ∆Α
01_01_39.indd 31
31
10/19/10 10:41:34 AM
ΠΑΤΡΑ
Η εντυπωσιακή γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου.
Απίστευτο κι όμως πατρινό Από την Κατερίνα Παπαθανασίου Μετά από πολλούς κόπους και αρκετές ώρες διαβάσματος απέκτησες και επίσημα τη φοιτητική σου ταυτότητα. Πέρασες στην πόλη του κεφιού και των εκπλήξεων. Σε έναν τόπο πλούσιο σε ιστορία. Εδώ θα γράψεις τη δική σου. Στα στέκια, στους δρόμους και στις αίθουσες της σχολής σου. Μια ιστορία με άρωμα ντόπιας τεντούρας και μαυροδάφνης. Και μπορεί να έμαθες από πού μπορείς να παραλάβεις τα βιβλία του εξαμήνου και ότι κυλικείο είναι το αμφιθέατρο που είναι πάντα γεμάτο, δεν γνωρίζεις όμως ακόμα πού να επενδύσεις τα ακαδημαϊκά σου τεταρτάκια. Μην ανησυχείς γιατί στην Πάτρα, οι επιλογές είναι πολλές, αφού είναι μια από τις πιο hot φοιτητουπόλεις. Πού βγαίνω Στην Πλατεία Βασιλέως Γεωργίου Α‘, την κεντρική πλατεία της Πάτρας με τα σιντριβάνια με τα μπρούντζινα λιοντάρια κάθε Σάββατο βράδυ –και όχι μόνο– γίνεται το αδιαχώρητο. Εκεί πρωταγωνιστεί το Moliendo Grand Café. Μην παραλείψεις να δοκιμάσεις βάφλα με καραμελωμένη μπανάνα. Για την καθιερωμένη συνάντηση με την παρέα σου για καφεδάκι αλλά και για να έρθεις πιο κοντά με το έτερόν σου ήμισυ, η ζεστή ατμόσφαιρα του Piccolo Café είναι ιδανική. Ο Πεζόδρομος Ραδινού, που είναι από τα πιο πολυσύχναστα φοιτητικά στέκια, δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις, αφού η παρουσία του στο χώρο της διασκέδασης της Πάτρας, «αγ32
01_01_39.indd 32
γίζει» την εικοσαετία. Αν είσαι βραδινός τύπος, δώσε ραντεβού στο Blue Monday ή το Navona. Για άκρως φοιτητικές καταστάσεις ρίχνεις ψήφο εμπιστοσύνης στο Πάρκο της Ειρήνης. Από εδώ θα απολαύσεις τη θέα στη γέφυρα Ρίου-Αντιρρίου, ανάμεσα σε καταπράσινα δέντρα και τον πολυχώρο ψυχαγωγίας που περιλαμβάνει café, snack bar, εστιατόρια και χώρους εκδηλώσεων. Στην Περιοχή Πελεκάνος, ίσως την πιο αναβαθμισμένη περιοχή της Πάτρας σε ό,τι αφορά τις εξόδους για καφέ απογεύματα ή Κυριακές, δεν θα ξέρεις πού να πρωτοκάτσεις, αφού είναι γεμάτη καφετέριες με θέα τη μαρίνα με τα γιοτ. Pas mal, IT the bar καθώς και το πάντα ξεχωριστό Θεατράκι είναι μερικές από αυτές. Πρέπει να τα πάρεις όλα σβάρνα. Στα Ψηλά Αλώνια, μια από τις πιο γνωστές πλατείες και περιοχές της πόλης γενικότερα, θα προτιμήσεις το πολύ γνωστό σε όλους Glamour αλλά και το café bar Redondo, ενώ στον Πεζόδρομο Γεροκωστοπούλου, αφού προσπεράσεις τα χλιδάτα εστιατόρια και τα μεζεδοπωλεία, βουρ για τα club που παίζουν rave αλλά και κλασικά ροκάδικα όπως τα club Di Oggi, More Steps και Mods.
Tip
Επισκέψου τον πύργο της Achaia Clauss στο χωριό Πετρωτό, 8 χλμ. έξω από την Πάτρα, το πρώτο ελληνικό οινοποιείο που χτίστηκε το 1861 και παράγει ακόμα και σήμερα μερικά από τα αγαπημένα στα φοιτητικά στέκια κρασιά. Εδώ φυλάσσεται επίσης ο παλαιότερος οίνος της Ελλάδας,.μια μαυροδάφνη του 1873!
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 7:59:51 PM
Το Πανεπιστήμιο.
Άποψη της πόλης. Η πλατεία Βασιλέως Γεωργίου Α'.
Πού τρώω Την Πλατεία Όλγας-Τριών Ναυάρχων θα την προτιμήσεις για φάσεις ουζοκατάνυξης συνοδεία απολαυστικών μεζέδων. Ο Μύθος «κερνάει» σύγχρονη ελληνική κουζίνα σε πλούσιες μερίδες και τη διάσημη «μυθόπιτα». Για λίγο πιο προσεγμένες καταστάσεις, και αν αντέχει η τσέπη σου, θα επιλέξεις κάποιο από τα chic εστιατόρια στην οδό Τριών Ναυάρχων όπως το νέο εστιατόριο Έπαυλις, που έρχεται να προστεθεί στη σκηνή της Τριών Ναυάρχων. Για παραδοσιακές γεύσεις, όπως λαχανοντολμάδες, θα πας στο ατμοσφαιρικό εστιατόριο Πάει… καιρός, που φιλοξενείται σε ένα παλιό νεοκλασικό. Μη διανοηθείς να μην επισκεφθείς την Πάνω Πόλη, το Κάστρο, το Δασύλλιο. Πρόκειται για μια περιοχή που βρίσκεται πολύ στα πάνω της τα τελευταία χρόνια. Τα νεοκλασικά της οδού Γερμανού και το φωτισμένο κάστρο σχηματίζουν ένα σκηνικό που εμπλουτίζεται από παραδοσιακά μαγαζιά με ρεμπέτικα τραγούδια και από μεζεδοπωλεία όπως το περίφημο Χασομέρι. Για σπέσιαλ καταστάσεις με γεύση από Ιταλία υπάρχει η τρατορία Don Camillo e Peppone. Εδώ θα γευτείς όχι μόνο άπαιχτη πίτσα, αλλά και 25 είδη ζυμαρικών συνοδεία κρασιών από ιταλικό αμπελώνα σε καλές τιμές. Στα γραφικά εστιατόρια του κοσμοπολίτικου Ρίου, θα φας τρελό σκάλωμα. Στη μοντέρνα ταβέρνα Ναύτ-Οικο θα γευτείτε σπιτική αλλά ευρηματική κουζίνα, για θαλασσινούς μεζέδες και ψάρι θα πάτε στο εστιατόριο Καλυψώ, ψαρομεζέδες αλλά και σπιτικό φαγητό θα φάτε και στην ταβέρνα Δημοριρί σε ένα κυκλαδίτικου τύπου περιβάλλον. Για να κάψεις τις θερμίδες
Το club Mods.
περπάτησε πλάι στο κάστρο του Ρίου. Το λεγόμενο και Καστέλι του Μοριά, ένα από τα πιο όμορφα και καλοδιατηρημένα φρούρια της Ελλάδας, αριθμεί 500 χρόνια ζωής και «πρωταγωνίστησε» σε πολιορκίες, καταλήψεις και ναυμαχίες.
Πανεπιστήμιο Πατρών Πανεπιστημιούπολη, Ρίο Τηλ.: 2610-997120, 2610-997100 www.upatras.gr Βιβλιοθήκη www.lis.upatras.gr ñ Δευ-Παρ, 08:00-21:00
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
01_01_39.indd 33
33
10/18/10 7:59:55 PM
Η
ΕΛΛΑ∆Α του ΜΙΧΑΛΗ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗ
Από την Ίνα Ταράντου
Ήταν ένα δροσερό φθινοπωρινό βράδυ, όταν ο Μιχάλης Κακογιάννης με υποδέχτηκε εγκάρδια, στο γραφείο του σπιτιού του, σε ένα υπέροχο νεοκλασικό απέναντι από το λόφο του Φιλοπάππου. Πάρα τα 88 του χρόνια και τις περιπέτειες της υγείας του, που του προκαλούν κινητικές δυσκολίες, ο μεγάλος σκηνοθέτης του Ζορμπά, της Στέλλας αλλά και μιας αξιομνημόνευτης τριλογίας (Ηλέκτρα, Τρωάδες και Ιφιγένεια), δέχτηκε με χαρά να ταξιδέψει για τους αναγνώστες του «Πάμε Ελλάδα» στα μονοπάτια της μνήμης του και να μας παρουσιάσει τη δική του Ελλάδα. Εκεί όμως που το πάθος του μου θύμισε νεαρό έφηβο ήταν όταν αναφέρθηκε στο Ίδρυμα Κακογιάννη, και τη λαχτάρα του να πάει καλά και να συνεχίσει να προσφέρει, και όταν εκείνος φύγει από τη ζωή.
34
01_01_39.indd 34
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 8:00:05 PM
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
01_01_39.indd 35
35
10/18/10 8:00:16 PM
T
Τι αγαπάτε στην Ελλάδα; Αγαπάω τη φύση που είναι συγκλονιστική και γεμάτη εκπλήξεις. Περνάς από κάμπο σε βουνό, σε δάση και πεδιάδες, θάλασσες. Είναι συγκλονιστική η Ελλάδα, την ανακαλύπτεις διαρκώς. Λυπάμαι που τώρα λόγω κινητικών δυσκολιών δεν μπορώ να την περιοδεύσω.
Τι δεν σας αρέσει; Δεν μου αρέσει πολλές φορές το νεοπλουτίστικο γούστο που εμφανίζεται σε διάφορα σημεία και χαλάει το τοπίο. Καλόγουστα είναι μόνο τα μέρη όπου υπερισχύει το πατροπαράδοτο στοιχείο. Ποιους τόπους της χώρας μας αγαπάτε ιδιαίτερα και γιατί; Δυσκολεύομαι να ξεχωρίσω έναν συγκεκριμένο τόπο, γιατί όπως περιόδευα συνεχώς σε όλη την Ελλάδα, την αγαπούσα συνέχεια. Μια τον έναν τόπο, μια τον άλλον. Θα ξεχωρίσω όμως την Ολυμπία γιατί εκεί έχω περάσει υπέροχες ώρες, παρέα με τον Άλαν Μπέιτς, τον οποίο είχα ξεναγήσει προσωπικά. Και το μουσείο της Ολυμπίας μου αρέσει, γι’ αυτό και είχα στενοχωρηθεί πολύ όταν είχε κινδυνεύσει με τις φωτιές. Και στη Μάνη έχω περάσει καταπληκτικά. Για να είμαι όμως απόλυτα ειλικρινής, θα σας πω ότι δεν είμαι πολύ της περιοδείας, γιατί ζαλίζομαι και στο αυτοκίνητο και στο πλοίο. Μπορώ και από το σπίτι μου να ταξιδεύω, βλέπω το λόφο του Φιλοπάππου, αυτό το υπέροχο μέρος και απολαμβάνω το τοπίο. 36
01_01_39.indd 36
Ποια ήταν η πιο ευτυχισμένη περίοδος της ζωής σας και με ποιον τόπο έχει συνδεθεί; Όλα τα καλοκαίρια που πήγαινα φιλοξενούμενος της πολύ καλής μου φίλης Ντόλυς Γουλανδρή, σε ένα νησάκι που της ανήκε, μεταξύ Πάρου και Αντιπάρου. Η παρέα ήταν με πολύ αγαπημένους φίλους και ο τόπος μοναδικός. Κάναμε τα μπάνια μας σε ιδιωτική παραλία και είχα, κάθε χρόνο, το δικό μου δωμάτιο. Ένιωθα πολύ οικεία, σαν στο σπίτι μου. Έφυγε η Ντόλυ Γουλανδρή και αυτό έσβησε. Θυμάμαι ότι περνούσαμε συχνά στην Αντίπαρο, η οποία είναι ιδιαίτερα ωραίο νησί και ζωντανό με πολλή νεολαία. Πώς επιλέγατε τις τοποθεσίες που κάνατε γυρίσματα για τις ταινίες σας; Πολλές φορές επέλεγα εγώ τα τοπία και άλλες φορές τα τοπία εμένα. Στην Ηλέκτρα, για παράδειγμα, το τοπίο με τα μεγάλα δέντρα και τα βράχια, εμπεριέχει το δραματικό στοιχείο της αιώνιας Ελλάδας που ταίριαζε πάρα πολύ στο σενάριο. Πάντως όπου κι αν έκανα γυρίσματα, συνδέθηκα πάρα πολύ με τα μέρη αυτά όπως και στην Κρήτη με τον Ζορμπά. Ο Σταυρός ήταν ένα λιμανάκι παρθένο, εντελώς βιβλικό και εκεί υπήρχε ένα σπιτάκι, το οποίο για τα γυρίσματα έγινε το σπίτι του Ζορμπά. Απέναντι ήταν ο λόφος από τον οποίο κατέβαζαν τα ξύλα για το τελεφερίκ που στην ταινία έφτιαχνε ο Ζορμπάς. Ήταν όλα συγκεντρωμένα σε έναν τόπο μαγικό. Τώρα έχω μάθει πως όλα έχουν γίνει ταβέρνες και μπαρ.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 8:00:17 PM
Μένετε στο κέντρο της Αθήνας, σ’ αυτό το υπέροχο νεοκλασικό στον περιφερειακό του Φιλοπάππου. Την αγαπάτε την Αθήνα; Την αγαπάω πολύ και ιδιαίτερα το σημείο που είναι το σπίτι μου, είναι μια περιοχή πολύ ωραία και ολοζώντανη. Και επειδή δεν κυκλοφορώ πια λόγω σωματικής αναπηρίας, το παράθυρό μου είναι σαν ένα κάδρο που με εμπνέει συνέχεια.
Από όλους τους ανθρώπους που συναντήσατε στη ζωή σας, ποιοι υπήρξαν σταθμοί για σας; Αυτομάτως θα πω πρώτα την Ειρήνη Παπά, η οποία πρωταγωνίστησε σε πολλές ταινίες μου, μετά τη Λίλα Κέντροβα, η οποία έχει μείνει αξέχαστη σε όλους μας και την αγαπούσα πάρα πολύ. Φυσικά η Έλλη Λαμπέτη και η Τατιάνα Παπαμόσχου. Όπως προσέξατε οι σταθμοί της ζωής μου είναι κυρίως γυναίκες. Από τους άντρες, θα ξεχώριζα τον Άλαν Μπέιτς και τον Άντονυ Κουήν.
Και μέσα από αυτό το κάδρο, βλέπετε και την Ακρόπολη που είχατε την ιδέα για το νυχτερινό της φωτισμό το 2004. Έβλεπα τον Παρθενώνα που ήταν άσχημα αξιοποιημένος και με πλήγωνε βαθιά, έτσι ήρθα σε επικοινωνία με τον κορυφαίο Γάλλο ειδικό Πιερ Μπιντό που έχει φωτίσει τον Πύργο του Άιφελ και παράλληλα, ίδρυσα το σωματείο «Οι φίλοι της Αθήνας». Με χίλιες δραχμές (τότε) έκαστος, συγκεντρώσαμε χρήματα και μαζί με τον χρηματοοικονομικό όμιλο UBS φωτίστηκε ο Ιερός Βράχος.
Έχετε ζήσει αλλά και έχετε ταξιδέψει πολύ στο εξωτερικό. Ποια ήταν η εικόνα της Ελλάδας στις άλλες χώρες; Η Ελλάδα δεν ήταν τότε τόσο προβεβλημένη όπως τα μετέπειτα χρόνια, με την άνθηση του τουρισμού και τη διαφημιστική προβολή. Υπήρχε όμως πάντα ένας σεβασμός απέναντι σε έναν τόπο που είχε προσφέρει τόσα πολλά στους μεταγενέστερους πολιτισμούς. Σήμερα τι υπάρχει; Αυτό δεν πεθαίνει με τίποτα. Το παρελθόν της Ελλάδας παραμένει ολοζώντανο και παραγωγικό, απλώς τώρα περνάμε μια πολύ δύσκολη περίοδο, η οποία συνδυάζεται με τη διεθνή οικονομική κατάσταση. Είναι δύσκολο να ξεδιαλύνει κανείς το τοπίο και να καταλάβει τους πραγματικούς λόγους για το πώς και το γιατί φτάσαμε ως εδώ. Αρκεί όμως στη νέα γενιά να ζει με το παρελθόν και το έργο των προγόνων μας όταν δεν υπάρχει διαφαινόμενη ελπίδα για το μέλλον; Όχι. Δεν μπορεί να εισπράξει κανείς επιχειρήματα, αναδρομικά από το παρελθόν. Είμαστε μια ζωντανή χώρα, τυχαίνει να είμαστε απόγονοι των Ελλήνων αλλά δεν μας βλέπουν έτσι οι ξένοι. Μας βλέπουν σαν μια φτωχή πατρίδα Ευρωπαίων. Τι συναισθήματα σας προκαλεί αυτό; Ανάμεικτα. Χαίρομαι ιδιαίτερα όταν γίνεται κάτι και προβάλλεται η Ελλάδα με το σωστό τρόπο. Στην Ελλάδα συμπεριλαμβάνω και την ιδιαίτερη πατρίδα μου την Κύπρο, και είμαι χαρούμενος γιατί μόλις πριν από λίγες ημέρες ένας Κύπριος πήρε το βραβείο Νόμπελ Οικονομικών. Το γεγονός αυτό με συγκίνησε και με έκανε περήφανο. ΠAMEEΛΛΑΔΑ
01_01_39.indd 37
37
10/18/10 8:00:20 PM
“
Κάθε φορά που συναντάω αγόρια ή κορίτσια που κυριολεκτικά λάμπουν και που είναι και σεμνά και έξυπνα η καρδιά μου αναθαρρεύει. Η νέα γενιά θα ανοίξει δικούς της δρόμους. Ελπίζω.
”
Τι ξεχωριστό έχει κατά τη γνώμη σας η πόλη της Αθήνας; Μου έρχεται κάτι αρνητικό στο μυαλό που ακούω τα τελευταία χρόνια. Η μεγάλη εγκληματικότητα στην πόλη μας. Όταν ακούω για διάφορα εγκλήματα που διαδραματίζονται στην Αθήνα νομίζω ότι μιλούν για κάποια άλλη χώρα. Στενοχωριέμαι επίσης όταν ακούω ότι κλείνουν επιχειρήσεις και παρακμάζει το κέντρο. Τι νοσταλγείτε; Καμιά φορά νοσταλγώ να πάω βράδυ να καθίσω στην πλατεία Κολωνακίου που πήγαινα παλιά. Ξέρω ότι έχει αλλάξει πολύ από τότε και έτσι προτιμώ να μην πάω. Πηγαίνετε όμως, από ό,τι ξέρω, αρκετά συχνά στο Ίδρυμα που φτιάξατε στην Πειραιώς. Για ποιο λόγο δημιουργήσατε το Ίδρυμα Κακογιάννης; Σαν μια προσφορά που θα μείνει στον τόπο και θα λειτουργεί και μετά το θάνατό μου. Το Ίδρυμα θα υπάρχει και μετά από εμένα και οι ενδείξεις είναι ότι ελκύει πολύ κόσμο με τα πολιτισμικά προγράμματα. Ιδιαίτερα αυτά που σχεδιάζουμε για τη νεολαία. Το «τέλος» το σκέφτεστε; Δεν το σκέφτομαι τόσο πολύ, έχω την αίσθηση ότι θα κολυμπάω κάπου σε ένα άγνωστο μέρος, με φτερά. Αν ερχόσασταν ξανά και ξανά στη ζωή θα κάνατε τα ίδια πράγματα; Όχι ελπίζω. Γιατί; Θέλω να ζήσω και άλλα πράγματα, διαφορετικά. Τι θα λέγατε στους νέους του σήμερα; Κάθε φορά που συναντάω αγόρια ή κορίτσια που κυριολεκτικά λάμπουν και που είναι και σεμνά και έξυπνα η καρδιά μου αναθαρρεύει. Η νέα γενιά θα ανοίξει δικούς της δρόμους. Ελπίζω. 38
01_01_39.indd 38
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 8:00:24 PM
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
01_01_39.indd 39
39
10/18/10 8:00:28 PM
ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΚΟΡΥΣΧA∆ΕΣ ΣΤΗ ΛΙΜΝΗ ΚΡΕΜΑΣΤΩΝ Από την Ελβίρα ∆ρακάκη
Ε
Ευρυτανία δεν είναι μόνο το Καρπενήσι και το χιονοδρομικό κέντρο. Τα βουνά, τα ποτάμια και τα φαράγγια της υπήρξαν μάρτυρες της μακράς πορείας ανθρώπων και φύσης στη σπείρα του χρόνου. Εδώ, κάθε χωριό, κάθε πέτρα, κάθε μονοπάτι κρύβει από πίσω του μια ιστορία. Ανακαλύψτε τα μυστικά τους, ακολουθώντας τα μονοπάτια των ανταρτών και των σύγχρονων εξερευνητών από τους Κορυσχάδες και τη Μονή Προυσού, μέχρι τη Λίμνη Κρεμαστών και τη Βίνιανη. Η μυρωδιά του ξύλου που καίγεται στα τζάκια, της βρεγμένης γης, των ελάτων, το κελάρυσμα των νερών, το χιόνι, συνθέτουν ένα σκηνικό αποπλάνησης και σας καλούν να νιώσετε την απόκοσμη ομορφιά αυτού του ευλογημένου τόπου.
40
02_40_49_.indd 40
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 7:42:43 PM
02_40_49_.indd 41
10/18/10 7:42:45 PM
Κατά την παράδοση, η Μονή Προυσού ιδρύθηκε τον 9ο αιώνα.
42
02_40_49_.indd 42
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/19/10 10:43:43 AM
Τα εγκαταλελειμμένα σπίτια στην παλιά Βίνιανη στέκουν ακόμα όρθια σε πείσμα του χρόνου.
Στους αντάρτικους Κορυσχάδες Στο καφενείο των Κορυσχάδων, κάτω από τη φωτογραφία του Άρη Βελουχιώτη, οι συζητήσεις των θαμώνων για την πολιτική κατάσταση της χώρας δίνουν και παίρνουν. Οι νέοι ξενώνες και τα αναπαλαιωμένα αρχοντικά έχουν αλλάξει την εικόνα του οικισμού, που απέχει 6 χλμ. από το Καρπενήσι και έχει κριθεί διατηρητέος, η αύρα του αντάρτικου, όμως, παραμένει, προσκαλώντας σας να γνωρίσετε μία, μέχρι πρόσφατα, άγνωστη πλευρά της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Στο παλιό δημοτικό σχολείο, σήμερα το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης των Κορυσχάδων, βρήκε στέγη το αρχηγείο του Α. Βελουχιώτη ενώ τον Μάιο του 1944 φιλοξενήθηκε η πρώτη συνέλευση του «Εθνικού Συμβουλίου» της Ελεύθερης Ελλάδας, που επικύρωσε το διορισμό της Πολιτικής Επιτροπής Εθνικής Απελευθέρωσης. Εκτός από έγγραφα, αφίσες και αντίγραφα εφημερίδων, το μουσείο φιλοξενεί φωτογραφίες του «φωτογράφου της Αντίστασης», Σπύρου Μελετζή. Στα ασπρόμαυρα κάδρα του, οι αντάρτες συνεχίζουν το ταξίδι τους στο χρόνο, ενώ φαίνονται οι τοιχογραφίες με τους ήρωες του ’21 και τα συνθήματα, όπως «Θάνατος στο φασισμό», που υπάρχουν μέχρι σήμερα στους τοίχους του σχολείου. Το κλειδί για το Μουσείο θα το πάρετε από το μαγαζί του Τάκη Χορμόβα, που πουλάει παραδοσιακά είδη, χυλοπίτες, γκλίτσες αλλά και κούπες με τον Βελουχιώτη. Εκτός από το Μουσείο, επισκεφθείτε την εκκλησία του Αγίου Αθανασίου στην πλατεία που στέκει εκεί από το 1865, τον απέναντι λόφο που ονομάζεται Παλαιόκαστρο, όπου υπάρχουν απομεινάρια αρχαίων τάφων και ίχνη ανεξερεύνητου φρουρίου, και νότια την τοποθεσία Κουμάσια, όπου βρίσκεται
ένα μοναστήρι της Παναγίας, του 17ου αιώνα. Αν έχετε διάθεση για πεζοπορία, 1 χλμ. πριν τους Κορυσχάδες, θα βρείτε το σχετικά άγνωστο δάσος των Γοριανάδων.
Το πιο πολύτιμο βούτυρο Νότια από τους Κορυσχάδες, κατά μήκος του ποταμού Καρπενησιώτη, βρίσκονται μερικά από τα πιο γραφικά χωριά της Ευρυτανίας. Πρώτα συναντάτε το Βουτύρο, 7 χλμ. από το Καρπενήσι, έναν αμφιθεατρικά χτισμένο οικισμό, με σήμα κατατεθέν την εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, τη μεγαλύτερη του νομού. Το χωριό, εκτός από φροντισμένους ξενώνες, διαθέτει Μουσείο Εκπαίδευσης, που στεγάζεται στο παλιό σχολείο και φιλοξενεί σχολικά αντικείμενα περασμένων δεκαετιών. Από εδώ ξεκινάει δρόμος που οδηγεί στο διπλανό χωριό Νόστιμο, όπου ξεχωρίζει ο παλιός νερόμυλος και το πέτρινο γεφύρι με την καμάρα. Στο κοντινό Κλαυσί, που πήρε το όνομά του από το κλάμα των κατοίκων του για τις συνεχείς καταστροφές του τόπου τους, υπάρχει το μοναδικό μνημείο των παλαιοχριστιανικών χρόνων στην Ευρυτανία, ο ναός του Αγίου Λεωνίδη, που χρονολογείται τον 5ο-6ο αιώνα μ.Χ. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του ναού, για την ακρίβεια των ερειπίων του, είναι το ψηφιδωτό δάπεδο, με χαμοκέντηση από ζωικές, φυτικές, θαλάσσιες και γεωμετρικές παραστάσεις. Θα το βρείτε ακολουθώντας τη σχετική πινακίδα από τον κεντρικό δρόμο Καρπενησίου- Προυσού, μετά τις διασταυρώσεις για Βουτύρο και Κλαυσί, αφού ζητήσετε από τον παπα-Σπύρο στο Κλαυσί να σας ανοίξει και να σας ξεναγήσει. ΠAMEEΛΛΑΔΑ
02_40_49_.indd 43
43
10/18/10 7:42:51 PM
Το θρυλικό μονότοξο γεφύρι του Μανώλη που χτίστηκε το 1659.
Χωριά σε όλα τα μεγέθη Σε απόσταση 14 χλμ. νότια του Καρπενησίου, βρίσκεται το κεφαλοχώρι της περιοχής, το Μεγάλο Χωριό. Ακολουθήστε το μονοπάτι για τους πεζούς, με τον κρύο αέρα από την Καλιακούδα να σας συντροφεύει. Περπατήστε στα πλακόστρωτα σοκάκια με τα αρχοντικά σπίτια, ανάμεσα σε βελανιδιές, καρυδιές και τρεχούμενα νερά, φωτογραφίστε το ρολόι και δείτε στο κατάστημα της Ελένης Δασκαλάκη, χειροτεχνήματά της από οικολογικά και ανακυκλώσιμα υλικά. Αν ακολουθήσετε τον ανηφορικό δρόμο, πριν την είσοδο του χωριού, θα βρεθείτε στο καταφύγιο του βουνού, αλλά και στη θέση Λακκώματα, στα 1.500 μ. υψόμετρο, όπου υπάρχει μνημείο για την ιστορική μάχη της Καλιακούδας που έγινε στις 28 Αυγούστου του 1823 και από όπου θα έχετε «πιάτο» τη Χελιδόνα και το Παλιό Μικρό Χωριό. Το Παλιό και το Νέο Μικρό Χωριό (13 και 10 χλμ. αντίστοιχα από το Καρ44
02_40_49_.indd 44
πενήσι), μοιάζουν σαν δυο γειτονιές του ίδιου χωριού. Πολλά σπίτια του Μικρού Χωριού καταστράφηκαν στο σεισμό του 1963, ενώ όσα γλίτωσαν είναι καλοδιατηρημένα. Κάθε γωνιά του κρύβει και μια ιστορία: στην εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, σύμφωνα με την παράδοση, το 1823 προσευχήθηκε ο Μάρκος Μπότσαρης πριν ξεκινήσει για τη μάχη στο Κεφαλόβρυσο που του κόστισε τη ζωή, έξω από το χωριό ο Βελουχιώτης έστησε ενέδρα στους Ιταλούς, στη θέση Άνω Λογγοβές εκτέλεσαν οι Ιταλοί ως αντίποινα 13 ανθρώπους και σήμερα υπάρχει μνημείο. Στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος, παρατηρήστε ότι τους αριθμούς στο ρολόι έχουν αντικαταστήσει τα γράμματα του ονόματος της κόρης του δωρητή, Ελένης Σιδέρη, και στη συνέχεια καθίστε στον περίβολο και αγκαλιάστε με το βλέμμα σας την Καλιακούδα, τον Καρπενησιώτη και το Βελούχι. Για ρομαντικούς περιπάτους
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 7:42:55 PM
Η λίμνη των Κρεμαστών είναι η μεγαλύτερη τεχνητή λίμνη της Ελλάδας.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
02_40_49_.indd 45
45
10/19/10 10:44:39 AM
Το χωριό Κρέντη είναι ένας σχετικά νέος οικισμός, χτισμένος σε υψόμετρο 720 μ.
ακολουθήστε τη χειρόγραφη πινακίδα στην είσοδο του χωριού που σας οδηγεί σε μια μικρή λίμνη, ενώ για πέστροφες ιχθυοτροφείου και ζουμερά κρεατικά κατευθυνθείτε νοτιότερα στο χωριό Γάβρος, με τις ονομαστές ταβέρνες. Περπατώντας με την Παναγιά Μετά το Γάβρο, με κατεύθυνση προς τη Μονή Προυσού, θα σας κοπεί η ανάσα, αφού ο δρόμος στη θέση Κλειδί, περνάει από ένα στενό πέρασμα μέσα από το βουνό, με τα αυτοκίνητα σχεδόν να ξύνουν το βράχο, ενώ λίγα μέτρα μετά, αν κοιτάξετε πάνω δεξιά στη βουνοπλαγιά θα δείτε το Τύπωμα, μια τρύπα στον ορεινό όγκο, που λέγεται ότι άνοιξε η Παναγία, στο δρόμο της για τη Μονή Προυσού. Παρακάτω, από την Καρίτσα, ξεκινάει το φαράγγι του Βόθωνα, που καταλήγει στον Καρπενησιώτη και είναι γεμάτο πλατάνια, λίμνες και καταρράκτες εξοπλισμένους με βύσματα για αναρρίχηση. Λίγο μετά την Καρίτσα, 20 χλμ. μετά το Καρπενήσι, θα δείτε 7 σημάδια από λευκό μάρμαρο στο βράχο, που ονομάζονται Πατήματα της Παναγίας και λέγεται ότι είναι τα ίχνη που άφησε η Παναγία πηγαίνοντας στον Προυσό. Αφήστε κι εσείς ένα κορδελάκι, κομποσκοίνι, εικόνα, ή ό,τι άλλο θέλετε στο εκκλησάκι που βρίσκεται εκεί και είναι γεμάτο από κάθε λογής αφιερώματα. Ο δρόμος θα σας οδηγήσει εκεί που «σταμάτησε το περπάτημα» η Παναγία, στη Μονή Προυσού ή Παναγία Προυσιώτισσα, 30 περίπου χλμ. από το Καρπενήσι. Σε ένα σπήλαιο βρέθηκε η εικόνα της, που ταξίδεψε στην Ελλάδα από την Προύσα της Μικράς Ασίας. Εκεί 46
02_40_49_.indd 46
χτίστηκε παρεκκλήσι, όπου φιλοξενείται σήμερα η θαυματουργή εικόνα, που αποδίδεται στον Ευαγγελιστή Λουκά και είναι επενδυμένη με ασημένιο κάλυμμα που λέγεται ότι δώρισε στη Μονή ο Γ. Καραϊσκάκης, αφού έμεινε εκεί 6 μήνες, αναρρώνοντας από τραυματισμό σε μάχη του 1823. Γύρω από το παρεκκλήσι, στο χείλος της χαράδρας του Προυσιώτη αναπτύχθηκε το Μοναστήρι που εξελίχθηκε σε ένα από τα μεγαλύτερα προσκυνήματα της Στερεάς Ελλάδας. Διαθέτει μουσείο που φιλοξενεί ανάμεσα σε ιερά κειμήλια, το σπαθί, το φέσι και την κουμπούρα του Καραϊσκάκη, ενώ το βλέμμα σας θα τραβήξει σίγουρα ο τετραώροφος πύργος που βρίσκεται στον απέναντι λόφο, μαζί με το ρολόι της Μονής και το κτίριο της Σχολής Ελληνικών Γραμμάτων, όπου δίδαξε ο Κοσμάς ο Αιτωλός. Πάνω από τη Μονή σώζονται δύο πετρόχτιστοι πύργοι με πολεμίστρες, που ονομάζονται Πύργοι του Καραϊσκάκη. Αν από τον Προυσό, συνεχίσετε προς Καστανιά και Τόρνο, θα δείτε μετά από 1,5 περίπου χιλιόμετρο, δίπλα σε μια στρατιωτική γέφυρα, την πινακίδα που σηματοδοτεί την αρχή του μονοπατιού για τη Μαύρη Σπηλιά, το κρησφύγετο των κατοίκων επί Τουρκοκρατίας και των ανταρτών, όπως μαρτυρά και το μισογκρεμισμένο οχυρωματικό κτίσμα στην είσοδό της. Η διαδρομή στο φαράγγι είναι σχετικά βατή, περνά μέσα από έλατα, πλατάνια και καταρράκτες και περιλαμβάνει και την πρώτη στην Ελλάδα Via Ferrata, αναρριχητικό δηλαδή μονοπάτι που περνάει δίπλα από καταρράκτες. Σημαντικός, επίσης, λόγος για να συνεχίσετε μετά τον Προυσό, αντί να πάτε κατευθείαν προς τη Λίμνη Κρεμαστών είναι
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 7:43:03 PM
Αξίζει να... ... μετρήσετε την ταχύτητα του ήχου στην Τρύπα της Χρίσοβας, κοντά στο ομώνυμο χωριό (60 χλμ. από το Καρπενήσι). Πρόκειται για κάθετο, υπόγειο βάραθρο, του οποίου το βάθος δεν έχει μετρηθεί, σύμφωνα με τους ντόπιους, ενώ υπήρξε τόπος μαρτυρίου, τόσο επί Κατοχής όσο και στον Εμφύλιο. ... κάνετε μια βόλτα στην κοιλάδα του Τρικεριώτη, και από το παραδοσιακό χωριό Ασπρόπυργος και το καφενείο του, για να δοκιμάσετε το τσίπουρο που παράγουν οι κάτοικοί του από μούρα και είναι ένα από τα δυνατότερα στη χώρα.
Ο ποταμός Μέγδοβας ή Ταυρωπός.
το Αλλαντοποιείο Στρεμμένου (τηλ.: 22370-80810), το μόνο στην Ελλάδα που παράγει προσούτο! Βρίσκεται κοντά στην αρχή του μονοπατιού για τη Μεγάλη Σπηλιά και αξίζει να το επισκεφθείτε για να προμηθευτείτε εκτός από προσούτο, λότζα, κρασάτο χοιρομέρι, χοιρινό λουκάνικο με πράσο και άλλες λιχουδιές. Στο δρόμο για τον (τεχνητό) παράδεισο Πάρτε το δρόμο για τη Λίμνη, περνώντας απ’ την Ανατολική και τη Δυτική Φραγκίστα, που απέχουν 41 και 44 χλμ. αντίστοιχα από το Καρπενήσι. Είναι χωριά ζωντανά, γνωστά για τους μύλους τους, ενώ οι λάτρεις των μονοπατιών θα βρουν πολλά στη γύρω περιοχή και θα κάνουν χάζι στο Φραγκιστόρεμα που κυλά ανάμεσά τους. Στην Ανατολική, περάστε από το μοναστήρι της Παναγίας του 17ου αιώνα και το νερόμυλο-νεροτριβείο, όπου φτιάχνεται καλαμποκάλευρο. Μετά από 11 χλμ., θα φτάσετε στην εντυπωσιακή Λίμνη των Κρεμαστών και τη γέφυρα της Επισκοπής, η οποία, σύμφωνα με σύγχρονο μύθο, αποτελεί τη μεγαλύτερη ευθεία του οδικού δικτύου του νομού, αφού απλώνεται σε 750 ολόκληρα μ. Φυσικό σύνορο ανάμεσα σε Ευρυτανία και Αιτωλοακαρνανία, η λίμνη των Κρεμαστών είναι η μεγαλύτερη τεχνητή λίμνη της Ελλάδας και δημιουργήθηκε το 1965, όταν κατασκευάστηκε ένα από τα μεγαλύτερα γεωφράγματα της Ευρώπης, των Κρεμαστών, που έσμιξε τα νερά των ποταμών Αγραφιώτη, Αχελώου, Ταυρωπού και Τρικεριώτη. Είναι από τις λίγες περιπτώσεις που η ανθρώπινη παρέμβαση
... περπατήσετε στο χωριό - φάντασμα Βίνιανη, 33 χλμ. από το Καρπενήσι. Οι κάτοικοι το εγκατέλειψαν μετά το σεισμό του 1966, αφήνοντας πίσω τους ρούχα και πιατικά, που φαίνονται ακόμα μέσα στα ετοιμόρροπα σπίτια, και έχτισαν λίγο παρακάτω τη Νέα Βίνιανη. Από το δρόμο που ενώνει τα δυο χωριά ξεκινάει μικρό φαράγγι που καταλήγει στον Ταυρωπό και στο τοξωτό γεφύρι της Βίνιανης. Επισκεφθείτε το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης, στο παλιό σχολείο, όπου τον Μάρτιο του 1944 συστάθηκε η «κυβέρνηση του βουνού». Τα κλειδιά του Μουσείου θα τα ζητήσετε από το καφενείο Η πλατεία στη Νέα Βίνιανη. Αν επιστρέφοντας, θελήσετε να πάρετε μαζί σας αυθεντικά, παραδοσιακά προϊόντα του τόπου, αναζητήστε το μαγαζάκι του Γυναικείου Συνεταιρισμού Λαϊκής Τέχνης «Η Ευρυτανία» (τηλ.: 22370-21026, 80673) στο Καρπενήσι, πάνω από την πλατεία Μάρκου Μπότσαρη. Οι δημιουργίες τους περιλαμβάνουν από ζυμαρικά, όπως χυλοπίτες και τραχανά, μέχρι σπιτικά λικέρ και γλυκά κουταλιού, και εσείς δεν θα ξέρετε τι να πρωτοδιαλέξετε. Ο Συνεταιρισμός ιδρύθηκε το 1992, σήμερα αριθμεί 10 μέλη και είναι ιδιαίτερα δραστήριος αφού εκτός από το πρατήριο, συμμετέχει σε εκδηλώσεις και γιορτές στην περιοχή. Παράλληλα, το εργαστήριό του, στο 2ο χλμ. της εθνικής οδού Καρπενησίου-Λαμίας, είναι επισκέψιμο, για να μπορείτε να δείτε τις κυρίες του συλλόγου επί το έργον. Σημειώστε, τέλος, ότι προϊόντα του Συνεταιρισμού θα βρείτε και σε άλλα χωριά της περιοχής, αλλά και σε επιλεγμένα καταστήματα της πρωτεύουσας.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
02_40_49_.indd 47
47
10/18/10 7:43:06 PM
Η εντυπωσιακή γέφυρα της Επισκοπής, το πέρασμα ανάμεσα στην Ευρυτανία και στο Καρπενήσι.
στη φύση είχε θετικό αποτέλεσμα, αφού η λίμνη, που είναι η καθαρότερη στην Ελλάδα, και οι όχθες της αποτελούν φιλόξενους «οικοδεσπότες» απειλούμενων και σπάνιων ειδών όπως η βίδρα, ο λύκος, ο χρυσαετός, η νανονυχτερίδα κ.ά. Οι πτυχώσεις στα τοιχώματά της, αν και υποδεικνύουν μείωση της στάθμης της, δημιουργούν ιδανικό φωτογραφικό κάδρο και τα νερά της προσελκύουν κάθε χρόνο εκατοντάδες λάτρεις των εναλλακτικών σπορ, την ώρα που στο βυθό της αναπαύονται καλλιεργήσιμες εκτάσεις, πηγές, εκκλησίες, όπως της Επισκοπής, ηλικίας 1300 ετών περίπου αλλά και χωριά, που είτε βυθίστηκαν είτε καταστράφηκαν από τους σεισμούς που συνόδεψαν τη δημιουργία της. Νικητής, ωστόσο, στη μάχη με τη λίμνη είναι το θρυλικό μονότοξο γεφύρι του Μανώλη, που στέκεται ακόμα, παρά το γεγονός ότι «εκτίσθη το 1659», όπως αναφέρει εντοιχισμένη επιγραφή. Βρίσκεται στην κοίτη του ποταμού Αγραφιώτη, μετά το χωριό Κρέντη (42 χλμ. από το Καρπενήσι) και ανά περιόδους βυθίζεται ολόκληρο. Κάθε φορά, όμως, που η στάθμη κατεβαίνει, το γεφύρι αναδύεται περήφανο που, αν και λαβωμένο, νίκησε για άλλη μια χρονιά τη δύναμη της λίμνης.
Τα καλύτερα μπαλκόνια στη Λίμνη Την καλύτερη άποψη στη Λίμνη την έχουν τα ανερχόμενα τουριστικά, Φιδάκια. Κρέμονται στις δυτικές πλαγιές της Χελιδόνας, σε υψόμετρο 960 μ., πνιγμένα στα έλατα, και προσεγγίζονται μέσω ενός «φιδίσιου» δρόμου, 25 χλμ. από το Καρπενήσι. Για ειδυλλιακή θέα, αναζητήστε, επίσης, το πέτρινο… σαλονάκι στη θέση Τσαγκαράλωνα, 3 χλμ. μετά τα Φιδάκια. Εναλλακτικά, κατευθυνθείτε προς ΓρανίτσαΒούλπη, βγαίνοντας από τη Δυτική Φραγκίστα, περάστε τον Αγραφιώτη και στρίψτε αριστερά προς Τριπόταμο. Κάτω από το χωριό βρίσκεται η Μονή Τατάρνας, γαντζωμένη στις πλαγιές μιας χερσονήσου μέσα στη λίμνη. Πρόκειται για νεότερη Μονή, αφού η αρχική καταστράφηκε στους σεισμούς του 1963. Απέχει συνολικά 70 χλμ. από το Καρπενήσι, και η θέα από την αυλή της είναι πανέμορφη, ενώ απέναντι είναι και η ομώνυμη γέφυρα που ενώνει τις δύο όχθες της Λίμνης. 48
02_40_49_.indd 48
Πού να μείνετε Κορυσχάδες: Κορυσχάδες. Τηλ.: 22370-25102 www.korys.gr Έξι ανεξάρτητα πέτρινα αρχοντικά, συν κεντρικό κτίριο, που λειτουργεί ως εστιατόριο και μπαρ. Ορειάδες. Τηλ.: 22370-25400 www.oriades.com.gr Nεόκτιστος ξενώνας, κοντά στην πλατεία του χωριού. Villa Areti. Τηλ.: 22370-21414 http://areti.olympicnet.gr/ Δωμάτια Ευ-Γιάνν. Τηλ.: 22370-25310 http://www.f-korysxades.gr/ Βουτύρο: Emotions Country Resort. Tηλ.: 22370-25725 www.emotions.com.gr Πετρόχτιστα, πολυτελή δωμάτια και άνετο καφέ. Ξενώνας Αμαδρυάδες. Τηλ.: 22370-80909 www.amadryades.gr Νέο Μικρό Χωριό: Country Club Hotel. Τηλ.: 22370-41570 www.countryclub.gr Με όλες τις ανέσεις. Παλιό Μικρό Χωριό: Merses. Τηλ.: 22370-41444 www.merses.gr Ζεστός ξενώνας με πέτρα και ξύλο, café με θέα στην Καλιακούδα. Χελιδόνα. Τηλ.: 22370-41221 www.ihelidona.gr Ο παλιός κοινοτικός ξενώνας. Μεγάλο Χωριό: Ανεράδα Inn. Τηλ.: 22370-41479 www.anerada.com.gr Πολυτελή δωμάτια και φροντισμένος κήπος. Φιδάκια: Οιχαλία. Τηλ.: 22370-24554 www.fidakia.gr Aπό ξύλο και πέτρα, με χουχουλιάρικο καφέ. Λύκοι. Τηλ.: 6944427070 Με τη λίμνη και το χωριό στο «πιάτο». Φιδάκια. Τηλ.: 6944427070 Στην πλατεία. www.fidakia.com
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 7:43:11 PM
Πού να φάτε Κορυσχάδες: στο εστιατόριο του ομώνυμου ξενώνα στην πλατεία. Τηλ.: 22370-25102 Kasmir, για φαγητό-καφέ-ποτό, διαθέτει και βεράντα. Τηλ.: 22370-21033 Saloon Park (4 χλμ. από το Καρπενήσι), για καφέ και εναλλακτικές προτάσεις διασκέδασης, όπως τοξοβολία, ποδηλασία, ιππασία, αναρρίχηση. Τηλ.: 22370-24606 Γοργιανάδες: Αγνάντιο, για μαγειρευτά και ψητά. Τηλ.: 6979179386 Βουτύρο: Ο Σπίθας, για μαγειρευτά και κυνήγι. Τηλ.: 22370-22610 Ο Αυστραλός, για ψητά και γιουβέτσι. Τηλ.: 22370-25740 Κλαυσί: Φρειδερίκη, για φαγητά κατσαρόλας και ψητά. Τηλ.: 22370-23223 Αφοί Μαθέ, για πέστροφες. Τηλ.: 22370-22397, 6977742607 Νέο Μικρό Χωριό: Το χωριάτικο, για ρουμελιώτικο κοκορέτσι. Τηλ.: 22370-41257 Παλιό Μικρό Χωριό: Η κυρά Μαρία, το μαγέρικο. Τηλ.: 22370-41221 Μεγάλο Χωριό: Ο Άγιος Αθανάσιος, στέκι των ντόπιων για κυνήγι και μαγειρευτά. Τηλ.: 22370-41250 Καφενείο της κυρά Παρασκευής, για σούπερ γαλακτομπούρεκο και εκμέκ. Τηλ.: 22370-41339 Παραμύθι, για καφέ αλλά και ποτό το βραδάκι. Τηλ.: 22370-41122 Γάβρος: Το χάνι, για γίδα βραστή. Τηλ.: 22370-41501 Το πέταλο, για κυνήγι και μαγειρευτά. Τηλ.: 22370-41487 Το σπίτι του ψαρά, για πέστροφες ιχθυοτροφείου. Τηλ.: 22370-41202
Πώς να πάτε Το Καρπενήσι απέχει 294 χλμ. από την Αθήνα, ενώ το ΚΤΕΛ του Νομού Ευρυτανίας εκτελεί καθημερινά δρομολόγια (τηλ.: 22370-80013-4).
Ο ποταμός Τρικεριώτης σχηματίζεται από τον Κρικελοπόταμο και τον ποταμό Καρπενησιώτη. ΠAMEEΛΛΑΔΑ
02_40_49_.indd 49
49
10/19/10 10:46:39 AM
ΡΕΘΥΜΝΟ
Η ΣΥΝΩΜΟΣΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ Από τις Χαρά Βηλάρα, Ελβίρα ∆ρακάκη
50
03_50_77.indd 50
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 8:02:42 PM
Όταν το πολύβουο πλήθος του καλοκαιριού αποσύρεται, το Ρέθυμνο αποκαλύπτει στους ταξιδιώτες του φθινοπώρου την αλήθεια που μοιράζεται με τους κατοίκους του. Ακόμα και στα πρώτα κρύα, η πόλη, από τα τείχη της Φορτέτζας μέχρι τα μεσαιωνικά σοκάκια και τα 12 χλμ. αμμουδιάς, διατηρεί αναλλοίωτη τη ζωντάνια και το ιστορικό της χρώμα, ενώ συνεχίζει να αφομοιώνει με δημιουργικότητα και σεβασμό τα ίχνη των πολιτισμών που πέρασαν από αυτήν την ακτή ως κατακτητές. Εσείς, λοιπόν, ψηφίστε Κρήτη και το φθινόπωρο και χαθείτε στο λαβύρινθο της παλιάς πόλης του Ρεθύμνου, όπου τα βενετσιάνικα αρχοντικά, τα τοξωτά περάσματα, οι μιναρέδες, οι εκκλησίες, οι κρήνες, τα τζαμιά, τα μικρομάγαζα δημιουργούν ένα μοναδικό χαρμάνι, ελληνικό αλλά και ταυτόχρονα κοσμοπολίτικο, που αφηγείται τώρα και για πάντα την ιστορία του Ρεθύμνου.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
03_50_77.indd 51
51
10/18/10 8:02:47 PM
Η πόλη του Ρεθύμνου και η Φορτέτζα από ψηλά.
Σ
Στο σύνορο ημεράδας και αγριάδας είναι χτισμένο το Ρέθυμνο, έγραφε το 1938 ο Π. Πρεβελάκης στο Χρονικό μιας Πολιτείας, περιγράφοντας την αντίθεση που χαρακτηρίζει την πόλη. Εδώ τα χρώματα της πέτρας μπλέκονται με αυτά της θάλασσας και το ανατολίτικο στοιχείο συνυπάρχει με το αναγεννησιακό. Πρόκειται για μία από τις καλύτερα διατηρημένες μεσαιωνικές πόλεις, που γιορτάζει κάθε καλοκαίρι το παρελθόν της με το Αναγεννησιακό Φεστιβάλ (www.rfr.gr). Ξεκινήστε τη βόλτα σας από το ενετικό φρούριο της Φορτέτζας, που αγναντεύει τη θάλασσα από το σημείο όπου βρισκόταν η αρχαία Ρίθυμνα. Η ανοικοδόμησή του ξεκίνησε το 1573. Σήμερα, μπορείτε να δείτε το αναστηλωμένο σπίτι του ρέκτορα, του διοικητή δηλαδή του Ρεθύμνου, τα ερείπια των αποθηκευτικών χώρων, της κατοικίας των συμβούλων και των πυριτιδαποθηκών. Σε όσα κτίρια αναστηλώθηκαν, φιλοξενούνται όλο το χρόνο πολιτιστικές εκδηλώσεις. Ενώ, το καλοκαίρι λειτουργεί το θέατρο «Ερωφίλη». Σύντομα σε χώρο του φρουρίου θα μεταφερθούν τα εκθέματα του Αρχαιολογικού Μουσείου, αφού το κτίριο των παλιών φυλακών παρουσιάζει προβλήματα στατικότητας, μέχρι να κατασκευαστεί νέο μουσείο. Κατηφορίστε από το λόφο της Φορτέτζας προς τη θάλασσα, 52
03_50_77.indd 52
για μια αναζωογονητική, ακόμα και με λίγο κρύο, βόλτα στο ενετικό λιμάνι, όπου τα κανόνια χρησιμεύουν πια ως δέστρες για τις ψαρόβαρκες και το πλακόστρωτο είναι γεμάτο καφέ και εστιατόρια. Περπατήστε μέχρι το φάρο, το μοναδικό οθωμανικό κτίσμα στο παλιό λιμάνι, που παρά τη φθορά των χρόνων και την εγκατάλειψη από την πολιτεία, δεσπόζει αγέρωχος στην είσοδο του παλιού Ρεθύμνου. Η Πύλη Guora, η Μεγάλη Πόρτα για τους Ρεθυμνιώτες, που χτίστηκε το 16ο αιώνα μαζί με το τείχος της πόλης, αποτελεί την από ξηράς είσοδο στην παλιά πόλη. Περνώντας την, ξεκινάτε ένα ταξίδι στο παρελθόν. Η καρδιά της πόλης, όμως συνεχίζει να χτυπά χωρίς να χάνει καθόλου το ρυθμό της. Λίγο μετά τη Μεγάλη Πόρτα, θα συναντήσετε τον Άγιο Φραγκίσκο, που χτίστηκε επί Ενετοκρατίας, ανακαινίστηκε πρόσφατα και πλέον υποδέχεται καλλιτεχνικές εκθέσεις. Πίσω του απλώνεται η νέα πλατεία Μικρασιατών, με τα παλιά σπίτια, το τουρκικό σχολείο και το Νερατζέ Τζαμί, το οποίο, αν και καλύπτεται χρόνια από σκαλωσιές, συνεχίζει να εντυπωσιάζει με το μέγεθός του, το μιναρέ του, που είναι ο ψηλότερος στην πόλη, τους τρεις τρούλους και τους δύο εξώστες του. Είναι ένα από τα λίγα τζαμιά στη χώρα με τέτοια
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 8:02:49 PM
αρχιτεκτονική και αποτελεί ζωντανό κομμάτι της ζωής του Ρεθύμνου, αφού στεγάζει το Ωδείο. Οι λάτρεις των θαλασσών μπορούν να κατευθυνθούν προς το Μουσείο Ενάλιας Ζωής στην οδό Αραμπατζόγλου, όπου εκτίθενται μαλάκια, κνιδόζωα, σπόγγοι, ιχθύες και ορισμένα απολιθώματα. Επισκεφθείτε επίσης το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο (τηλ.: 28310-23667) που στεγάζεται σε ένα βενετσιάνικο κτίριο του 17ου αιώνα, στην οδό Βερνάρδου, με συλλογές που περιλαμβάνουν υφαντά, μουσικά όργανα, αγροτικά εργαλεία, κεραμικά, νομίσματα και φωτογραφίες εποχής, αλλά και ειδική αίθουσα για τις παραδοσιακές καλλιέργειες και την προετοιμασία του ψωμιού. Στον αριθμό 30 της Βερνάρδου σταματήστε όχι μόνο για να χαζέψετε τον κ. Γιώργο Χατζηπαράσχο που ζυμώνει φύλλο και κανταΐφι στο εργαστήριό του, αλλά και για να θαυμάσετε το εντυπωσιακό θύρωμα, με το οικόσημο των Clodio και τη λατινική επιγραφή: «Με την αρετή αστράφτει το σπίτι!». Στην πολύβουη πλατεία Τίτου Πετυχάκη ή Πλάτανο, όπως τον ξέρουν οι Ρεθυμνιώτες, ξεδιψάστε στην πολυφωτογρα φημένη κρήνη Ριμόντι, που δροσίζει αιώνες τώρα τους περαστικούς. Το νερό κυλάει από το στόμα τριών λεοντοκεφαλών, που πλαισιώνονται από κίονες με περίτεχνα
κορινθιακά κιονόκρανα, ενώ στο κέντρο δεσπόζει το οικόσημο του Ενετού ρέκτορα Α. Ριμόντι. Ανατολικά, στην οδό Παλαιολόγου, θαυμάστε την αρχιτεκτονική της Λότζιας του 16ου αιώνα, της «λέσχης» των Βενετσιάνων αρχόντων, που σήμερα στεγάζει πωλητήριο μουσειακών αντιγράφων του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων. Στην Αρκαδίου, μέσα σε ένα μικρό κήπο δείτε το αναστηλωμένο Τζαμί Καρά Μουσά Πασά, που χτίστηκε αρχικά ως μονή Αγ. Βαρβάρας, ενώ σίγουρα κάποιο από τα μαγαζάκια της οδού Σουλίου, θα σας τραβήξει την προσοχή. Με κατεύθυνση προς την οδό Ν. Φωκά, αναζητήστε την Κυρία των Αγγέλων, το ενετικό κτίσμα που στεγάζει το ναό της Μικρής Παναγίας, όπως τον λένε οι Ρεθυμνιώτες για να τον ξεχωρίζουν από τον Μητροπολιτικό Ναό της Παναγίας. Στη Ν. Φωκά, το μακρύ στενό για τους ντόπιους, θα περπατήσετε, ανάμεσα σε κρήνες, αρχοντικά και εντυπωσιακά θυρώματα. Εκτός της παλιάς πόλης, περάστε από τη συνοικία Μασταμπάς και ανακαλύψτε ένα επιβλητικό οθωμανικό μνημείο, το τέμενος ή τζαμί του Βελή Πασά, με τον αρχαιότερο μιναρέ στην πόλη, του 1789, και τους 9 τρούλους στη στέγη. Σήμερα στεγάζει το παράρτημα του Μουσείου Γουλανδρή στην Κρήτη, με στοιχεία για τη γεωλογική και παλαιοντολογική ιστορία της Κρήτης (τηλ.: 28310 23083).
Ο φάρος είναι το μοναδικό οθωμανικό κτίσμα στο παλιό λιμάνι.
Το Νερατζέ Τζαμί με τους τρεις τρούλους και τον ψηλότερο μιναρέ στην πόλη. ΠAMEEΛΛΑΔΑ
03_50_77.indd 53
53
10/19/10 10:48:43 AM
Η κρήνη Ριμόντι χτίστηκε το 1626 από τον Eνετό ρέκτορα του Ρεθύμνου Α. Ριμόντι.
Ανακαλύψτε την ενδοχώρα Ξυπνήστε τον περιηγητή μέσα σας και αναζητήστε τις ομορφιές των χωριών και της φύσης του Ρεθύμνου, που στολίζονται με τα χρώματα του φθινοπώρου. Ξεκινήστε αποτίοντας φόρο τιμής στο σημαντικότερο μνημείο ελευθερίας και θάρρους στην Κρήτη, τη Μονή Αρκαδίου, που απέχει 23 περίπου χλμ. από το Ρέθυμνο και μετρά 8 αιώνες παρουσίας στη ζωή του νησιού. Υπήρξε κέντρο παιδείας και αντιγραφής χειρογράφων, ενώ διέθετε εργαστήρια παραγωγής χρυσοκεντημάτων, ιδιαίτερα ονομαστά τον 17ο-18ο αιώνα. Το 1866 υπήρξε θέατρο του Ολοκαυτώματος, όταν ο οπλαρχηγός Κ. Γιαμπουράκης, σε μία απελπισμένη κίνηση και υπό την πολιορκία των Τούρκων του Μουσταφά Πασά, έβαλε φωτιά στην πυριτιδαποθήκη της Μονής, τινάζοντας στον αέρα τους 964 αποκλεισμένους Κρητικούς και πλήθος Τούρκων. Η πυριτιδαποθήκη παραμένει όπως ήταν στις 8 Νοεμβρίου όταν ανατινάχθηκε, ενώ στην παλιά τράπεζα στεγάζεται μικρό μουσείο. (ωράριο επισκέψεων: Νοέμβριο 9 π.μ.-17 μ.μ., ΔεκέμβριοΜάρτιο 9 π.μ.-16 μ.μ., τηλ.: 28310-83135-6, 83116, www. arkadimonastery.gr) Λίγο ανατολικότερα, στους βορειοδυτικούς πρόποδες του Ψηλορείτη, 27 χλμ. από το Ρέθυμνο, απλώνεται ένας από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους του νομού, η 54
03_50_77.indd 54
αρχαία Ελεύθερνα. Πρόσφατα, οι αρχαιολόγοι του Πανεπιστημίου Κρήτης, που σκάβουν στην περιοχή από το 1985, ανακάλυψαν 3.000 φύλλα χρυσού σε πιθάρι, όπου είχαν ταφεί μια γυναίκα και ένας έφηβος. Τα ευρήματα από την αρχαία Ελεύθερνα, που άκμασε την αρχαϊκή, ελληνιστική, ρωμαϊκή και πρωτοβυζαντινή περίοδο, και υπήρξε μία από τις ισχυρότερες πόλεις-κράτη της Κρήτης, είναι εντυπωσιακά, ωστόσο το μεγαλύτερο μέρος του αρχαιολογικού χώρου δεν είναι επισκέψιμο. Εντούτοις, μπορείτε να εξερευνήσετε χωρίς περιορισμούς τις Μαργαρίτες, το χωριό των κεραμικών. Μη φύγετε αν δεν αγοράσετε κάποιο από τα πήλινα σκεύη που πωλούνται σε κάθε δρομάκι του χωριού, ενώ για να δείτε τα κεραμικά εν τη γενέσει τους περάστε από το εργαστήριο «Κεραμείον» (τηλ.: 28340 92135). Το χωριό απέχει 25 χλμ. από το Ρέθυμνο, η θέα από την πλατεία του είναι μαγευτική και οι εκκλησίες του, ιδιαίτερα ο Άγιος Ιωάννης, με το ταπεινό πέτρινο τέμπλο, και το μοναστήρι του Σωτήρος, του 16ου αιώνα, αξίζουν μια επίσκεψη. Παραμένοντας βόρεια του Ψηλορείτη, στα χωριά του ορεινού Μυλοποτάμου, τολμήστε να περάσετε από τα Ζωνιανά, που απέχουν 47 χλμ. από το Ρέθυμνο, για να ανακαλύψετε στο κέντρο του χωριού το Μουσείο Κέρινων Ομοιωμάτων του Δ. Ποταμιάνου. Στα δωμάτιά του ζωντανεύουν σημαντικές
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 8:02:54 PM
Το Μουσείο Κέρινων Ομοιωμάτων του Δ. Ποταμιάνου.
Το Σπήλαιο Σφεντόνη των Ζωνιανών.
μορφές της Κρήτης, όπως ο Ε. Βενιζέλος, ο Δ. Θεοτοκόπουλος, ο Ν. Καζαντζάκης, αλλά και σκηνές της ιστορίας της, όπως η ανατίναξη της Μονής Αρκαδίου (τηλ.: 28340- 61087). Περπατήστε, ακόμα, στους δαιδαλώδεις διαδρόμους του Σπηλαίου Σφεντόνη των Ζωνιανών. Η συνολική του επιφάνεια ξεπερνά τα 3.000 τ.μ., η επισκέψιμη διαδρομή είναι περίπου 270 μέτρα, ενώ σε κάποιους από τους 14 θαλάμους του έχουν βρεθεί θραύσματα αγγείων ηλικίας 5000 χρόνων! (ανοιχτό μόνο τα Σαββατοκύριακα, τηλ.: 28340 61209, www.zoniana. gr/sfentoni.htm) Το πιο διάσημο χωριό, όμως, του Μυλοποτάμου, είναι αναμφισβήτητα τα Ανώγεια, 6 χλμ. μετά τα Ζωνιανά. Το 1944 πυρπολήθηκαν από τους Γερμανούς και φτιάχτηκαν ξανά από την αρχή, ενώ είναι γνωστά ως τόπος καταγωγής του Νίκου Ξυλούρη, του οποίου το σπίτι μπορείτε να δείτε στο χωριό, αλλά και μερικών από τους καλύτερους λυράρηδες της Κρήτης. Στο οροπέδιο της Νίδας, 22 χλμ. από τα Ανώγεια, ανακαλύψτε ένα από τα σημαντικότερα κέντρα λατρείας των Μινωιτών στον Ψηλορείτη και την Κρήτη ολόκληρη, το Ιδαίον Άντρον. Εκεί, σε υψόμετρο 1.500 μ., σύμφωνα με το μύθο, η γυναίκα του Κρόνου η Ρέα, έκρυψε τον νεογέννητο Δία για να τον γλιτώσει από τη μανία του πατέρα του. Στα νοτιοανατολικά του Ρεθύμνου, ανακαλύψτε τα άγνωστα χωριά της κοιλάδας του Αμαρίου, που αρχίζουν δειλά δειλά
Η ιστορική Μονή Αρκαδίου.
να αναπτύσσονται, μετά και την αλλαγή που έφερε στο τοπίο η λίμνη Αμαρίου, που δημιουργήθηκε το 2009, με το Φράγμα των Ποταμών. Κάντε το γύρο της και ετοιμαστείτε για birdwatching αποδημητικών και ενδημικών πουλιών που αναδεικνύουν ταχέως την περιοχή σε σημαντικό υδροβιότοπο.
Αξίζει να... … στρίψετε δεξιά, στην έξοδο των Ανωγείων, για να ανηφορίσετε στο εκκλησάκι του Αγίου Υακίνθου, προς τιμήν του οποίου διοργανώνονται κάθε χρόνο τα Υακίνθεια, αλλά και στην αρχαία Ζώμινθο, στάση των Μινωιτών προσκυνητών πριν το Ιδαίον Άντρον. … στοχαστείτε για τη ζωή στο υποβλητικό τοπίο της υστερομινωικής νεκρόπολης των Αρμένων (1350-1200 π.Χ.), που απλώνεται κάτω από ένα δάσος βελανιδιάς και απέχει 10 περίπου χλμ. από το Ρέθυμνο. Μέχρι σήμερα έχουν βρεθεί 220 τάφοι λαξεμένοι στο βράχο και ένας θολωτός. … κάνετε μία μέρα αποχή από τη ρακή, για να δοκιμάσετε την Brink’s Rethymnian, την ξανθιά ή τη μαύρη βιολογική μπύρα, που κατασκευάζει στη Ρεθυμνιακή Ζυθοποιία ένας Γερμανός ζυθοποιός!
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
03_50_77.indd 55
55
10/18/10 8:02:57 PM
Στο Αμάρι, νοτιοανατολικά του Ρεθύμνου.
Αφού δοκιμάσετε τις αμαριώτικες γεύσεις σε κάποια παραδοσιακή ταβέρνα της περιοχής, κάντε μια βόλτα από το χωριό Πατσός, 34 χλμ. περίπου από το Ρέθυμνο, για να περπατήσετε στο φαράγγι του. Είναι γνωστό και ως φαράγγι του Αγ. Αντωνίου, από το ομώνυμο εκκλησάκι που θα συναντήσετε σε μια σπηλιά στα πρώτα 200 μέτρα. Το εκκλησάκι είναι του 16ου αιώνα και η αρχαιολογική έρευνα έδειξε ότι μέχρι τον 4ο αιώνα στη σπηλιά υπήρχε ιερό του Ερμή Κραναίου. Στο Μοναστηράκι του Αμαρίου, που απέχει 38 χλμ. από το Ρέθυμνο, οι ανασκαφές έχουν φέρει στο φως ερείπια παλαιοανακτορικού κέντρου (2000-1700 π.Χ.). Θα το βρείτε συνεχίζοντας 500 μ. με το αυτοκίνητο μετά το χωριό και 5 λεπτά πεζοπορίας, έχει έκταση 300 στρεμμάτων και έχουν βρεθεί μέχρι στιγμής αποθήκες με πολλούς πίθους, εργαστήρια, κατοικίες, χώροι τελετουργιών και διαμερίσματα. Όσοι επιθυμείτε να «δαμάσετε» το ψηλότερο βουνό του νησιού, μπορείτε να έχετε ως αφετηρία τα μικρά χωριά στις υπώρειες του Ψηλορείτη, όπως η Λοχριά, 61 χλμ. από το Ρέθυμνο, και οι Κουρούτες, 50 χλμ., από όπου ξεκινάει δρόμος για το βουνό, αφού επικοινωνήσετε με τον Ορειβατικό Σύλλογο Ρεθύμνου (τηλ.: 28310-57766). Ολοκληρώστε την περιήγησή σας με το απαραίτητο προσκύνημα στη Μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, στην Πρέβελη, γνωστή και ως Πίσω Μονή Πρέβελη, που χτίστηκε τον 16ο-17ο αιώνα. Εδώ φυλάσσεται Σταυρός με μεγάλο τμήμα Τίμιου Ξύλου. Στο μικρό μουσείο της εκτίθεται η μεγαλύτερη συλλογή φορητών εικόνων του Ρεθύμνου. (www.preveli.org). 56
03_50_77.indd 56
Πού να φάτε, πού να (τα) πιείτε εντός πόλης Αυλή, Ραδαμάνθυος 22 και Ξανθουδίδου (τηλ.: 28310-58250, 26213, www.avli.gr). Παραδοσιακές γεύσεις «παντρεμένες» με μοντέρνες συνταγές σε ένα ατμοσφαιρικό και πολύ προσεγμένο περιβάλλον σε βενετσιάνικο πέτρινο κτίριο. Συμπόσιο, στο 31 της πλατείας Τίτου Πετυχάκη, στην παλιά πόλη (τηλ.: 28310-50538, www.symposium-kriti.gr), με κρητικές, μεσογειακές αλλά και διεθνείς γεύσεις. Όθωνας, πλατεία Τίτου Πετυχάκη 27 (τηλ.: 28310-55500), αυθεντική κρητική κουζίνα, βασισμένη σε ντόπιες συνταγές. Πρίμα Πλώρα, Ακρωτηρίου 2 στον Κουμπέ, στην έξοδο προς Χανιά (τηλ.: 28310-56990), προσφέρει ξεχωριστά πιάτα ενώ οι τζαμαρίες του χαρίζουν απλόχερα θέα μέχρι τη Φορτέτζα. Living Room, Ελ. Βενιζέλου 5, Πλατεία Πλαστήρα (τηλ.: 28310-21386), πέτρινοι τοίχοι, άνετα καθίσματα, πρωτότυπα διακοσμητικά, περίτεχνος φωτισμός, συνθέτουν μια ατμόσφαιρα που σίγουρα θα σας κάνει να νιώσετε σαν στο σπίτι σας. Απολαύστε τον καφέ, το γλυκό ή το ποτό σας ακούγοντας προσεγμένη lounge μουσική. Opera Club, Σαλαμίνος 11, Παλιά Πόλη (τηλ.: 6944333282), άνετοι και μεγάλοι χώροι με πολύ προσεγμένη διακόσμηση, μεγάλα bar, άψογο service και άψογη μουσική για ξεφάντωμα μέχρι το πρωί. Το αγαπημένο σημείο συνάντησης του νεαρόκοσμου. Ζαμπία, Σταμαθιουδάκη 20, κοντά στα ΚΤΕΛ (τηλ.: 2831024561), για μαγειρευτά και ψάρι πάνω στη θάλασσα, με θέα την επιβλητική Φορτέτζα.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 8:02:58 PM
Το Φράγμα των Ποταμών.
Εν πλω στη γεύση, Κεφαλογιάννηδων 28 (τηλ.: 2831036301), καινούργια άφιξη στο γαστρονομικό χάρτη της πόλης, σε ένα μοντέρνο χώρο, στη σκιά των τειχών της Φορτέτζας, υπόσχεται καλή ρακή και μεζέδες μόνο για καλοφαγάδες. Μελίνα, Χειμάρρας & Κατεχάκη, στην είσοδο της Φορτέτζας (τηλ.: 28310-21580), με θέα την πόλη, στη σκιά του κάστρου, θα βρείτε γευστικά εδέσματα, μια πλούσια συλλογή κρασιών αλλά και το ξακουστό «αντικριστό» κρέας του Γ. Βρέντζου.
Πού να φάτε, πού να (τα) πιείτε εκτός πόλης Αλέκος, στην πλατεία των Αρμένων, 11 χλμ. από το Ρέθυμνο, στο δρόμο για το Σπήλι (τηλ.: 28310-41185). Εδώ δεν παραγγέλνετε, αφού ο Σήφης φέρνει στο τραπέζι ό,τι έχει μαγειρέψει, από σαλάτες εποχής μέχρι χωριάτικα λουκάνικα και απάκια και όποια άλλη κρητική γεύση βάλει ο νους σας, σε τιμές κάτι παραπάνω από προσιτές. Σημειωτέον, ότι ο «Αλέκος» λειτουργεί από το 1932 και φέτος στους Χρυσούς Σκούφους πήρε το βραβείο Ελληνικής Κουζίνας. Κήπος της Αρκούδαινας, στην Επισκοπή (τηλ.: 2831061607). Απολαύστε παλιές παραδοσιακές συνταγές φτιαγμένες με βιολογικά προϊόντα και κρέατα από ζώα που εκτρέφει ο ιδιοκτήτης. Κυριολεκτικό hot spot της ταβέρνας το τζάκι, που εγγυάται χαλαρή ατμόσφαιρα, συντροφιά πάντα με ένα μπουκάλι καλό κρασί. Ταμπουνέλης, στους Αποστόλους κοντά στο Φράγμα Ποταμών, 30 χλμ. από το Ρέθυμνο. Μαγειρευτά και ψητά, πλούσιες σαλάτες με θέα τη φυσική ομορφιά του Αμαρίου.
Αγρόκτημα Γιακουμάκης στο Σελλί, που απέχει 17 χλμ. από την πόλη (τηλ.: 2831300816), για να απολαύσετε κλασικές γεύσεις της κρητικής κουζίνας, και ειδικό προσόν το χοιρινό που είναι βιολογικής εκτροφής. Γουλές, στα Γουλεδιανά, κοντά στους Αρμένους, περίπου 15 χλμ. από την πόλη (τηλ.: 28310-41001, www.goules.gr). Αφεθείτε στην εγκάρδια φιλοξενία του Κώστα Χαμογιωργάκη και χορτάστε με νόστιμα παραδοσιακά φαγητά, φτιαγμένα από ντόπια προϊόντα, με βάση το ονομαστό κρητικό ελαιόλαδο. Κεχαγιάς, στον Σταυρωμένο (τηλ.: 28310-72234). Λίγα μόνο χιλιόμετρα έξω από την πόλη του Ρεθύμνου, σ’ ένα πετρόχτιστο κτίσμα, θα απολαύσετε πραγματικά, παραδοσιακή κρητική κουζίνα. Ταβέρνα του ΖΗΣΗ (τηλ.: 28310-28814). Άνετος χώρος και πολύ καλή παραδοσιακή μουσική.
Tip
Ρακάδικα Εκ των ων ουκ άνευ για το Ρέθυμνο και ειδικά για την παλιά πόλη. Τα στενά σοκάκια με τις βενετσιάνικες προσόψεις είναι γεμάτα ρακάδικα και μεζεδοπωλεία, ενώ η Βερνάρδου έχει γίνει τόπος (ρακο)προσκυνήματος για τους φοιτητές και μη της πόλης, που γεμίζουν κάθε μέρα το στενό αυτό δίπλα στην πλατεία Μικρασιατών. Στα κλασικά στέκια καταχωρούνται και τα δύο ρακάδικα στην πλατεία Τίτου Πετυχάκη, γνωστή αλλιώς και ως Πλάτανος.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
03_50_77.indd 57
57
10/19/10 10:51:44 AM
Πού να μείνετε
Το «Μελί Μελό» με ειδικότητα στους λουκουμάδες.
Για καφέ και όχι μόνο… Φίγκαρο, art café, στην οδό Βερνάρδου στην παλιά πόλη (τηλ.: 28310-29431). Από νωρίς το πρωί για καφέ με επιτραπέζια παιχνίδια και περιοδικά, γεμάτο φοιτητόκοσμο. Αργότερα για ποτό, με διαφορετική μουσική επένδυση κάθε βράδυ. Cul de sac, Τίτου Πετυχάκη 7-9 (τηλ.: 28310-26914). Δίπλα στην κρήνη Ριμόντι, με επιλεγμένη μουσική, γευστικούς καφέδες, παιχνιδιάρικα κοκτέιλ και διακόσμηση που χρησιμοποιεί γήινες αποχρώσεις. Μελί Μελό, Παλαιολόγου 38 (τηλ.: 6944255360). Διαλέξτε ανάμεσα στην τεράστια συλλογή που περιλαμβάνει όλα τα είδη καφέ, βότανα για τις πιο κρύες μέρες του φθινοπώρου, ρακόμελα, λικέρ και ό,τι άλλο τραβάει η όρεξή σας. Ειδικότητα του μαγαζιού οι λουκουμάδες με μέλι, σοκολάτα ή ακόμα και με τυρί! Με χαλαρή μουσική, στέκι φοιτητών και όχι μόνο. Ηνωμένα Βουστάσια, Κεφαλογιάννηδων 20, κάτω από τη Φορτέτζα (τηλ.: 28310- 54758). Ο παράδεισος της νεολαίας που παίζει επιτραπέζια, απολαμβάνοντας τις δεκάδες διαφορετικές γεύσεις σοκολάτας, τους μυρωδάτους καφέδες και τα λαχταριστά γλυκά με θέα τη θάλασσα. Χρήσιμα τηλέφωνα: Δήμος Ρεθύμνου: 28313-41301-5 Νομαρχία Ρεθύμνου: 28313-40700-3 Αστυνομία: 28310-88154 Νοσοκομείο Pεθύμνου: 28310-87100 ΚΤΕΛ Ρεθύμνου: 28310-22212 ΚΤΕΛ Χανίων: 28210-93306 ΚΤΕΛ Ηρακλείου: 28102-21765 58
03_50_77.indd 58
Μύθος (www.mythos-crete.gr, τηλ.: 28310-53917), boutique ξενοδοχείο στην πλατεία Καραολή στην παλιά πόλη, σε ένα αρχοντικό του 16ου αιώνα, διαθέτει αυλή με πισίνα. Palazzino di Corina (www.corina.gr, τηλ.: 2831021205-6), πολυτελείς σουίτες και 2 μεζονέτες, σε ένα γνήσιο παλιό αρχοντικό, στην παλιά πόλη. Casa Vitae (www.casa-vitae.gr, τηλ.: 28310-35058), σε βενετσιάνικο αρχοντικό των αρχών του 17ου αιώνα, πολυτελείς σουίτες που περιβάλλονται από μια φροντισμένη αυλή. Leo Hotel (www.leohotel.gr, τηλ.: 28310-26197), φιλόξενα δωμάτια στην καρδιά της παλιάς πόλης, σε ένα σπίτι του 1450, κατοικία τοπικού άρχοντα επί Ενετοκρατίας. Cosmos Hotel, (www.cosmoshotel.gr, τηλ.: 2831052244-5, 53255-6), πολυτελή στούντιο, μια ανάσα από την παλιά πόλη. Casa Moazzo Suites (www.casamoazzo.gr, τηλ.: 28310-36235), στην πλατεία Μητροπόλεως, πολυτελείς σουίτες που υπόσχονται ταξίδι στο χρόνο, στο παλιό σπίτι της ιστορικής κρητικής οικογένειας των Μοάτσων. Avli Lounge Apartments (www.avli.gr, τηλ.: 2831026213, 58250), μέλος των Historic Hotels of Europe, μετρά 400 χρόνια ιστορίας και υπήρξε κατοικία Ενετού λόρδου. Palazzo Rimondi Exclusive Suites (www.palazzorimondi.com, τηλ.: 28310-51289), συγκρότημα κτιρίων του 15ου αιώνα, ατού η εσωτερική αυλή με την πισίνα. Palazzo Vecchio (www.palazzovecchio.gr, τηλ.: 28310-35351), στούντιο, διαμερίσματα και μεζονέτες σε ένα κτίσμα του 15ου αιώνα, ένα από τα παλιότερα αρχοντικά του Ρεθύμνου. Το σπίτι των Κουρητών (www.kouritonhouse.gr, τηλ.: 28340-55828), στις Μαργαρίτες, ξενώνας που στεγάζεται σε αγροτόσπιτο του 1750, με παραδοσιακή αρχιτεκτονική, φουρνόσπιτο, πέτρινες γούρνες, οντάδες, πολεμίστρα κ.ά. Κτήμα Πάνακρον (www.panakron.gr, τηλ.: 2833022120), στη Σχολή Ασωμάτων, στο Αμάρι, 36 χλμ. από το Ρέθυμνο, αγροτουριστική μονάδα που απλώνεται σε 53 στρέμματα και περιλαμβάνει 5 κατοικίες, ταβέρνακαφενείο, πισίνα, γήπεδα μπάσκετ και βόλεϊ. Aravanes (τηλ.: 28330-22760), στο Θρόνο Αμαρίου, 5 δωμάτια σε ένα πετρόχτιστο κτίριο με θέα την κοιλάδα του Αμαρίου.
Πώς να πάτε Με πλοίο από τον Πειραιά ή αεροπλάνο από το «Ελ. Βενιζέλος» για τα Χανιά ή το Ηράκλειο και από εκεί με αυτοκίνητο ή λεωφορείο. Το Ρέθυμνο απέχει 79 χλμ. από το Ηράκλειο και 60 χλμ. από τα Χανιά.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 8:03:05 PM
03_50_77.indd 59
10/18/10 8:03:09 PM
Από τον Γιώργο Αµυρά
Φυσικά και ξέρετε! Άλλωστε τι Έλληνες είστε… Για καλό και για κακό όμως σας δίνουμε μερικές πληροφορίες, χρήσιμες ή άχρηστες θα το κρίνετε. Γιατί όλα είναι η πατρίδα μας. «Και αυτά κι εκείνα»…
Η Αλατζά Γκιόλα είναι μία από τις ομορφότερες λίμνες της Ελλάδας. Βρίσκεται στη Χρυσούπολη της Καβάλας, στα 20 χλμ. ανατολικά της πρωτεύουσας του νομού και στις όχθες της συντηρεί πλούσια υδρόβια χλωρίδα, νούφαρα, βούρλα, νεροκάστανα αλλά και υδρόβια σαλιγκάρια, νεροχελώνες και πλήθος πουλιών.
Το Κουκούλι είναι ένα χωριό χτισμένο κοντά στη χαράδρα του Βίκου, σε υψόμετρο 900 μέτρων στα 38 χλμ. βορειοδυτικά των Ιωαννίνων. Έχει λιθόχτιστα σπίτια, αρχοντικά μεγάλης αξίας και βρύσες σπάνιας λαϊκής αρχιτεκτονικής. Από εδώ καταγόταν ο γραμματέας του Αλή Πασά, ο Φιλικός και ευεργέτης Ευγένιος Πλακίδας (18551919).
Ονομαστή για το παζάρι της που χρονολογείται στα τέλη του 19ου αιώνα, η Αξιούπολη των 3.275 κατοίκων στα 32 χλμ. νοτιοδυτικά από την πόλη του Κιλκίς, πήρε το όνομά της από τον Αξιό ποταμό, στη δυτική όχθη του οποίου είναι χτισμένη. Υπήρξε το σπουδαιότερο κέντρο εφοδιασμού των συμμάχων στις μάχες του υψώματος Ραβινέ και του Σκρα κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η Δράκεια, χτισμένη σε υπέροχο φυσικό περιβάλλον με πλατάνια, καρυδιές και καστανιές, είναι ένα χωριό 500 κατοίκων στα 17 χλμ. ανατολικά από το Βόλο. Το χωριό έχτισαν Ηπειρώτες μάστορες στα μέσα του 17ου αιώνα και υπήρξε ονομαστό κεφαλοχώρι για δεκαετίες. Σε μερικά ξωκλήσια του χωριού σώζονται έργα των αγιογράφων Ηπειρωτών Ιωάννη και Αθανάσιου Παγώνη. Λίγο έξω απ’ το χωριό υπάρχει ένα υπέροχο τοξωτό γεφύρι σε κατάφυτη ρεματιά.
Στην Όλυνθο, ένα γεωργικό χωριό σε ελαιόφυτη περιοχή στα 22 χλμ. νοτιοδυτικά από την πρωτεύουσα της Χαλκιδικής, τον Πολύγυρο, βρίσκεται ο νεολιθικός οικισμός και η πόλη των κλασικών χρόνων της Ολύνθου όπου βρισκόταν η Αγορά, οικίες και η κρήνη με τον υπόγειο αγωγό, με τη βοήθεια του οποίου έφτανε το νερό από απόσταση 15 χιλιομέτρων! Ο αρχαιολογικός χώρος είναι επισκέψιμος και θα δείτε και την Έπαυλη της Αγαθής Τύχης με ψηφιδωτά με μυθολογικές παραστάσεις.
Ο πύργος του ποιητή Γεώργιου Δροσίνη, χτισμένος στις αρχές του 19ου αιώνα, βρίσκεται στο χωριό Γούβες των 448 κατοίκων στα 112 χλμ. ΒΔ από τη Χαλκίδα. Το χωριό, με αξιόλογα στοιχεία παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, βρίσκεται κοντά στο Αρτεμίσιο και πάνω στη διαδρομή από το Πευκί προς τα Βασιλικά, ανάμεσα σε πεύκα και ελαιώνες.
Το Σιδηρόνερο, στα 47 χλμ. βόρεια της Δράμας, είναι ένα χωριό χτισμένο σε περιοχή ιδιαίτερης φυσικής ομορφιάς κοντά στο Νέστο, ιδανικό για εξορμήσεις στα δάση της κεντρικής
Η Κεφαλονιά, των 36.404 κατοίκων, είναι το μεγαλύτερο νησί του Ιονίου. Το βουνό Αίνος, που αποτελεί και εθνικό δρυμό, απέχει 20 λεπτά από το Αργοστόλι και μπορείτε να το διασχίσετε οδικώς για 15 χλμ. Η θέα απ’ την κορυφή στα 1.618 μ. είναι συναρπαστική, με πιάτο το Ιόνιο και απέναντι την Ιταλία. Το βουνό συντηρεί τα μικρόσωμα άλογα του είδους Eguus cabalus, που ενδημούν σε ημιάγρια κατάσταση.
60
03_50_77.indd 60
Ροδόπης. Πιο γνωστό το δάσος της Ελατιάς ή Καρά Ντερέ στην ελληνοβουλγαρική μεθόριο, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα οικοσυστήματα των Βαλκανίων με ερυθρελάτη και σημύδα.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 8:03:10 PM
Το ανδρικό μοναστήρι του Πανορμίτη στη Σύμη, αφιερωμένο στον Ταξιάρχη Μιχαήλ, άγνωστο πότε χτίστηκε, καλύπτεται με βυζαντινές τοιχογραφίες που έφτιαξαν οι ντόπιοι αγιογράφοι Νικήτας και Μιχαήλος Καρακωστής. Σπουδαίο είναι το σκαλιστό τέμπλο – αληθινή γλυπτική του ξύλου. Οι Συμιακοί λένε τον Πανορμίτη και «κλέφτη», γιατί αν δεν αποδοθεί ένα τάμα ο Άγιος βρίσκει τρόπο και το παίρνει μόνος του. Το μοναστήρι διαθέτει ξενώνα που μπορεί να φιλοξενήσει 500 άτομα.
Στη Φαιστό βρίσκεται το δεύτερο σε σπουδαιότητα και έκταση μινωικό ανάκτορο της Μινωικής εποχής της Κρήτης μετά την Κνωσό. Εδώ εργάστηκαν εντατικά Ιταλοί αρχαιολόγοι από το 1900, όταν ανακάλυψαν δύο διαδοχικά ανάκτορα έκτασης 8.500 τ.μ. Η διαφορά με την Κνωσό είναι πως εδώ οι αρχαιολόγοι δεν θέλησαν να προβούν σε αναστηλώσεις κι έτσι τα ερείπια είναι αυθεντικά. Το μινωικό ανάκτορο με την υπερυψωμένη οδό τελετών, τις εντυπωσιακές κερκίδες του θεάτρου, το ιερό, τους αποθηκευτικούς χώρους, τη δεξαμενή καθαρμών, τα χυτήρια μετάλλων, ακόμη και τους χώρους ακροβατικής ταυρομαχίας, ήρθε στο φως φανερώνοντας την πολιτισμική, οικονομική και διοικητική σημασία της πόλης που δημιουργήθηκε το 1900 π.Χ.
Οι Οινούσσες, ένας θαυμάσιος τουριστικός προορισμός με ποιότητα και ποικιλία είναι ένα μικρό νησιωτικό σύμπλεγμα εννέα νησιών που βρίσκεται ανάμεσα στη Χίο και τη μικρασιατική χερσόνησο της Ερυθραίας. Μεγαλύτερο νησί είναι η Αιγνούσα ή Οινούσσα και τα υπόλοιπα ακατοίκητα νησάκια είναι η Παναγιά, ο Βάτος, το Ποντικονήσι, το Αυλώνι, το Αρχοντόνησο και τα Πρασονήσια, τα δίδυμα κατάφυτα νησιά στο ένα από τα οποία βρίσκεται και ο Φάρος.
H Ιθάκη, πατρίδα του πολυμήχανου Οδυσσέα, είναι το έβδομο νησί σε έκταση και πληθυσμό από τα Επτάνησα και χωρίζεται σε δύο τμήματα, τη βόρεια και τη νότια Ιθάκη, που ενώνονται με μια λωρί-
δα γης πλάτους 500 μ. Το νησί των 3.084 κατοίκων είναι ορεινό, καταπράσινο, συνδυάζοντας αρμονικά βουνό και θάλασσα καθώς έχει θαυμάσιο φυσικό ανάγλυφο και βαθύ θαλάσσιο διαμελισμό.
Τη Σπιναλόγκα, το μικρό νησάκι απέναντι από τον Άγιο Νικόλαο στην Κρήτη που για μισό και πλέον αιώνα αποτελούσε τόπο απομόνωσης και εξορίας όσων είχαν «χτυπηθεί» από την καταραμένη νόσο του Χάνσεν, επισκέπτονται πάνω από 300.000 άνθρωποι κάθε χρόνο. Αριθμός που φέρνει το άλλοτε νησί των λεπρών στην πρώτη πεντάδα επισκεψιμότητας των βυζαντινώνμεταβυζαντινών αρχαιολογικών χώρων της Ελλάδας.
Το Θέρισσο ή η Θέρισσος των 113 κατοίκων, είναι ένα φημισμένο ορεινό χωριό, χτισμένο στους πρόποδες των Λευκών Ορέων (2.453 μ.), στα 16 χλμ. νότια από τα Χανιά. Είναι ο τόπος καταγωγής της μητέρας του Ελευθέριου Βενιζέλου και το μέρος απ’ όπου το 1905 ο Βενιζέλος κήρυξε την επανάσταση με αίτημα την πολιτική Ένωση της Κρήτης με τη μητέρα Ελλάδα.
Στον ποταμό Λούσιο, που διαρρέει την Αρκαδία, έλουσαν τον μικρό Δία οι Νύμφες, εξ ου και τ’ όνομα του ποταμού, όταν τους τον παρέδωσε η Ρέα για να τον προστατεύσει από τον Κρόνο. Μοναστήρια, ασκηταριά, γιοφύρια και πέτρινα καλντερίμια είναι η προίκα στις όχθες του ποταμού που πνίγονται στο πράσινο. ΠAMEEΛΛΑΔΑ
03_50_77.indd 61
61
10/18/10 8:03:10 PM
ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ Χρωματικά ξεσπάσματα και οπτικές αρμονίες συνθέτουν τη μελωδία του Νοέμβρη. Απολαύστε το κρεσέντο της φύσης. Φωτογραφίες: Αρχείο εκδόσεων Μίλητος
Στους καταρράκτες Πάντα Βρέχει κυριαρχεί το βουητό τους, τα μουσκεμένα βράχια και τα ουράνια τόξα που εμφανίζονται εδώ κι εκεί και εξαφανίζονται σαν ξωτικά αν τα κυνηγήσεις.
03_50_77.indd 62
10/18/10 8:03:15 PM
03_50_77.indd 63
10/18/10 8:03:18 PM
Phoenicopterus ruber Τα φοινικόπτερα Phoenicopterus ruber, τα συναντάμε στην Ελλάδα από το φθινόπωρο ως την άνοιξη. Τα απίστευτα μακριά πόδια τους γίνονται ένα με τις αντανακλάσεις και κάνουν τα πουλιά να μοιάζουν με χρωματιστά κεριά που καίνε ήσυχα σε ένα σουρεαλιστικό υδάτινο πιάτο.
64
03_50_77.indd 64
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 8:03:22 PM
03_50_77.indd 65
10/18/10 8:03:25 PM
Δάσος Φρακτού Ο δεύτερος καταρράκτης του Αχλαδορέματος στο Δάσος Φρακτού στη Ροδόπη πέφτει ορμητικός, παγωμένος, ανακατεύει τα χρυσά φύλλα του φθινοπώρου παρασέρνοντάς τα στη δίνη του.
66
03_50_77.indd 66
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 8:03:28 PM
03_50_77.indd 67
10/18/10 8:03:31 PM
Πήλιο Το Πήλιο αυτή την εποχή, μοιάζει με σκηνικό ταινίας μυστηρίου. Πρωταγωνιστούν το σαγηνευτικό τραγούδι της βροχής, η ομίχλη που αγκαλιάζει τα δάση και οι ώριμοι καρποί των δέντρων που έπεσαν στο υγρό χώμα, πριν προλάβει να τους γευτεί κανείς…
68
03_50_77.indd 68
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/19/10 10:53:34 AM
03_50_77.indd 69
10/18/10 8:03:41 PM
70
03_50_77.indd 70
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 8:03:46 PM
O ΠΟΤΑΜΟΣ ΕΒΡΟΣ Ο ποταμός Έβρος οργισμένος και σαρωτικός, κυλάει μέσα σε βράχους και δέντρα. Ξεπλένει καλοκαιρινές αναμνήσεις και καλωσορίζει το φθινόπωρο.
03_50_77.indd 71
10/18/10 8:03:51 PM
ΛΑYΡΙΟ
Η ΠΟΛΗ ΜΝΗΜΕΙΟ ΤΗΣ «ΩΡΑΙΑΣ ΕΛΛΑ∆ΑΣ»
Α
Ακολουθήστε μας σε μια εκδρομή γνωριμίας και περιήγησης στο άγνωστο και από πολλούς παρεξηγημένο, νοτιοανατολικό τμήμα της Αττικής. Προορισμός μας ο δήμος Λαυρεωτικής, μια περιοχή χαρακτηρισμένη ως τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους με τόπους ιστορικού, αρχαιολογικού και φυσιολατρικού ενδιαφέροντος, μόλις 50 χλμ. από το αθηναϊκό κέντρο.
Από τη Μαρία-Κάντια Χαρδαλιά
Η Γαλλική σκάλα στο λιμάνι. 72
03_50_77.indd 72
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 8:03:59 PM
Το Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου.
Ψαροκάικα αραγμένα.
Η Αγορά, τα ψαράδικα της πόλης. ΠAMEEΛΛΑΔΑ
03_50_77.indd 73
73
10/18/10 8:04:13 PM
Η καμινάδα της Γαλλικής Εταιρείας.
Φημισμένη από την αρχαιότητα λόγω των ορυκτών της, η Λαυρεωτική γη ήδη από τον 6ο αιώνα π.Χ. είχε δημιουργήσει τον πυρήνα της μεταλλευτικής της δραστηριότητας. Μεταγενέστερα, λόγω του πλούσιου υπεδάφους και της δυνατότητας εμπορικής εκμετάλλευσης, πολίτες από κάθε γωνιά της Ελλάδας αλλά και του εξωτερικού, διαφόρων ειδικοτήτων (μηχανικοί, μεταλλουργοί, καμινευτές, χημικοί), συγκεντρώθηκαν εκ νέου στην περιοχή του Λαυρίου, στις αρχές του 19ου αιώνα. Αποτέλεσμα η δημιουργία οικισμών και γειτονιών, οι οποίες αποτέλεσαν τη δομική βάση για τη σύγχρονη μορφή της πόλης. Οι εργατικοί συνοικισμοί είχαν ονομασίες, οι οποίες παρέπεμπαν στον τόπο καταγωγής των κατοίκων τους, όπως τα Μηλέικα, τα Σαντορινέικα, τα Μανιάτικα, τα Ιταλικά και τα Σπανιόλικα, ενώ από την άλλη πλευρά τα νεοκλασικά του Κυπριανού και της Αγίας Παρασκευής δήλωναν απερίφραστα τον κοινωνικό διαχωρισμό και την αριστοκρατική προέλευση των ενοίκων τους. Άξιο ειδικής μνείας το Νυχτοχώρι, μια γειτονιά η οποία χτιζόταν τις βραδινές ώρες, καθώς εκείνες αποτελούσαν τον μόνο ελεύθερο χρόνο των εργατών, γεγονός που μας θυμίζει τις σκληρές συνθήκες εργασίας που επικρατούσαν εκείνη την εποχή στα μεταλλεία. Η σύγχρονη πόλη έχει χτιστεί γύρω από το λιμάνι και κοιτάει ανατολικά προς τη Μακρόνησο (παλαιότερα νήσος Ελένη).
Στην πόλη του Λαυρίου αξίζει να…
Το κτίριο με το Ρολόι της Ελληνικής Εταιρείας. 74
03_50_77.indd 74
… κάνετε μια μουσειακή περιήγηση, ξεκινώντας από το Ορυκτολογικό Mουσείο, που είναι το καλύτερο στην Ελλάδα και στους χώρους του οποίου φιλοξενούνται 500 πετρώματα και ορυκτά, μεγάλης επιστημονικής αξίας. Ενώ αξίζει να γνωρίζετε ότι εδώ εκτίθενται ορυκτά μοναδικά σε παγκόσμια κλίμακα, όπως ο νιλίτης, ο φιδλερίτης και ο θορικοσίτης. Σε απόσταση 100 μέτρων, θα συναντήσετε το Αρχαιολογικό Mουσείο με ευρήματα της μεταλλευτικής, κοινωνικής και πολιτιστικής πορείας της αρχαίας πόλης. … πάτε μια βόλτα στην Αγορά (τα ψαράδικα) της πόλης που βρίσκεται ανατολικά της κεντρικής πλατείας. Κατασκευάστηκε το 1885 σε σχήμα Π, αποτελείται από στοές από πεσσούς, ενώ το εσωτερικό της τμήμα είναι λιθόστρωτο και λειτουργεί ως αίθριο που το στολίζει ένα σωζόμενο σιντριβάνι με φανοστάτη. … έρθετε σε επαφή με τα ιστορικά στοιχεία της πόλης, με μια περιήγηση στα νεοκλασικά κτίρια, τα οποία διατηρούν τα διακοσμητικά γνωρίσματα της νεοκλασικής τεχνοτροπίας, όπως το κτίριο του Συλλόγου Φιλόμουσων που φιλοξενούσε τη φιλαρμονική και κατασκευάστηκε από την Ελληνική Εταιρεία το 1885-86. Σήμερα λειτουργεί ως χώρος πολιτιστικών εκδηλώσεων. Θαυμάστε το παλαιό Δημαρχείο, ένα διώροφο κυβικό κτίριο στη μέση της πλατείας, στολισμένο με παραστάδες με κορινθιακά κιονόκρανα και μια κόγχη με μικρό άγαλμα
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 8:04:16 PM
Το Ορυκτολογικό Mουσείο.
Ξέρετε ότι… ... 67 ορυκτά που απαντώνται στη λαυρεωτική γη δεν βρίσκονται πουθενά αλλού; Ενώ από τα 3.000 γνωστά ορυκτά, τα 280 έχουν βρεθεί στο Λαύριο. ... τα αθηναϊκά τετράδραχμα, γνωστά ως «λαυρεωτικές γλαύκες», αποτελούσαν τα πλέον ισχυρά διεθνή νομίσματα λόγω της καθαρότητας του λαυρεωτικού αργύρου; ... μετά τη Μάχη του Μαραθώνα, ο Θεμιστοκλής έπεισε τους Αθηναίους να διαθέσουν το εισόδημα που προερχόταν από τα ορυχεία για την κατασκευή πλοίων; Έτσι θέσπισε τη θεμελίωση του Αθηναϊκού πολεμικού ναυτικού και κατέστησε δυνατή τη νίκη στη Ναυμαχία της Σαλαμίνας. ... χρησιμοποιήθηκε ασήμι από το Λαύριο για το χτίσιμο της Αγίας Σοφίας της Κωνσταντινούπολης; ... το Λαύριο είναι μια από τις τρεις περιοχές με τα αρχαιότερα μεταλλουργικά έργα στον κόσμο; Την τριάδα συμπληρώνουν η Ινδία και το Ρίο-Τίντο της Ισπανίας. ... το λιμάνι του Λαυρίου ήταν γνωστό ως Λιμάνι Εργαστηρίων και Πόρτο Εργαστηριάκια; … η ονομασία της περιοχής προδίδει την από αρχαιοτάτων χρόνων εκμετάλλευση του υπεδάφους της, καθώς η λέξη Λαύριο προέρχεται από τη λαύρα που σημαίνει στενό πέρασμα, στοά και κατ’ επέκταση μεταλλευτική στοά; Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που από το ασήμι του Λαυρίου, κατασκευάστηκε ο στόλος με τις 200 τριήρεις που κατατρόπωσε τους Πέρσες στη ναυμαχία της Σαλαμίνας.
Το Λαύριο είναι η πρώτη πόλη… Το Αρχαίο Θέατρο Θορικού.
του Απόλλωνα. Απ’ το μοναδικό του μπαλκόνι μίλησε ο Ελευθέριος Βενιζέλος ως πρωθυπουργός στο λαό του Λαυρίου το 1929. Στο κτίριο αυτό σήμερα στεγάζεται η Δημοτική Βιβλιοθήκη και το Ιστορικό Αρχείο Λαυρίου. Επισκεφθείτε επίσης τη δημοτική σχολή αρρένων-θηλέων με τα κορινθιακά κιονόκρανα και τα αετώματα και το ξενοδοχείο Belle Epoque (Μέγα Ξενοδοχείον «Η Ευρώπη»), ένα λιτό διώροφο νεοκλασικό κτίριο με δύο συμμετρικά μπαλκόνια στην πρόσοψή του και ένα υπερυψωμένο δώμα με δίριχτη στέγη. … δείτε το ηλιακό ρολόι κατασκευασμένο σύμφωνα με τις οδηγίες του αρχαίου αστρονόμου Εύδοξου (405-350 π.Χ.), απέναντι από το Δημαρχείο. … επισκεφθείτε την καθολική εκκλησία της Αγίας Βαρβάρας στην παλιά συνοικία του Κυπριανού, όπου θα δείτε μια πρωτότυπη σύζευξη γοτθικών και νεοκλασικών στοιχείων. Η συνοικία του παλιού Κυπριανού έχει αλλάξει ελάχιστα από την εποχή που
... με βιομηχανική ανάπτυξη στην Ελλάδα. ... που συνδέθηκε με την Αθήνα με σιδηρόδρομο (1884). Κάποιοι από τους παλιούς σταθμούς στέκουν ακόμη και σήμερα. ... που φωτίστηκε με λάμπες βολταϊκού τόξου (1887). ... που χρησιμοποίησε το τηλέφωνο (1882). ... στην οποία πραγματοποιήθηκε χρηματιστική πράξη, με την εγγραφή των μετοχών των λαυρεωτικών επιχειρήσεων. Μιας και τότε δεν υπήρχε χρηματιστήριο, ο τόπος της αγοραπωλησίας ήταν το καφενείο «Η Ωραία Ελλάς». ... με λιμάνι, που μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα ήταν το μοναδικό στην Ελλάδα στο οποίο ελλιμενίζονταν τα μεγάλα ατμόπλοια. Αναφέρεται ότι στα τέλη του 19ου αι. έφταναν καθημερινά 120 ατμόπλοια για να μεταφέρουν καύσιμα και να παραλάβουν μεταλλουργικά προϊόντα. Στις αποβάθρες του και στις γύρω εγκαταστάσεις συνωστίζονταν άνθρωποι από όλα τα μέρη της Ευρώπης.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
03_50_77.indd 75
75
10/18/10 8:04:22 PM
Δημοτική σχολή αρρένων.
Εγκαταλελειμμένο νεοκλασικό.
Η πλατεία Λαυρίου με το παλαιό Δημαρχείο.
χτίστηκε, για να στεγάσει τους εργάτες της Γαλλικής Εταιρείας και τις οικογένειές τους, στα τέλη του 19ου αιώνα, γι’ αυτό και έχει κηρυχτεί διατηρητέος. Εδώ μπορείτε να δείτε επίσης και λίγα νεοκλασικά σπίτια στην κεντρική λεωφόρο που ανήκαν σε ανώτερα στελέχη της εταιρείας. Στη συνοικία του Κυπριανού βρίσκεται και «Η Ευτέρπη», ένα νεοκλασικό κτίριο που κουβαλάει τη δική του ιστορία. Χτίστηκε το 1893 από τη Γαλλική Εταιρεία Λαυρίου, για τη φιλαρμονική της Εταιρείας, την Ευτέρπη. Εδώ λάμβαναν χώρα πολλές θεατρικές παραστάσεις και χοροί που τραβούσαν την προσοχή ακόμη και επισκεπτών από την Αθήνα. Στο κτίριο αυτό όμως, συνέβησαν, δυστυχώς, και θλιβερά γεγονότα, όπως το μπλόκο των Γερμανών το 1944 και η «δίκη του Λαυρίου», στον Εμφύλιο, το 1948. … πάτε στο Τεχνολογικό-Πολιτιστικό Πάρκο, έκτασης 250
στρεμμάτων, στο οποίο περιλαμβάνονται και τα διατηρητέα κτίρια της Γαλλικής Εταιρείας Μεταλλείων Λαυρίου. Το Πάρκο ιδρύθηκε το 1995 από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (1.500 υπάρχουν στον κόσμο) μέσα στο οποίο εκπονούνται πρωτοποριακά ερευνητικά προγράμματα που αφορούν την περιβαλλοντική προστασία, ενώ πραγματοποιούνται και εκπαιδευτικές εκδρομές με σκοπό τη σωστή ενημέρωση. … θαυμάσετε από κοντά, όταν βρεθείτε στο βιομηχανικό συγκρότημα της Γαλλικής Εταιρείας Μεταλλείων Λαυρίου, το επιβλητικό κτίριο του πρώτου πλυντηρίου με τις αντηρίδες και τα χαμηλά τόξα. Σώζεται ολόκληρο το τμήμα του τεχνολογικού εξοπλισμού, δίνοντας στους σημερινούς επισκέπτες μια ολοκληρωμένη εικόνα της διαδικασίας επεξεργασίας των μεταλλευμάτων.
76
03_50_77.indd 76
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 8:04:32 PM
Περιφερειακά του Λαυρίου Ο Θορικός, περιοχή βόρεια του Λαυρίου, είναι η περιοχή όπου ξεκίνησε η εξόρυξη αργυρούχου μολύβδου. Το 1963 η αρχαιολογική σκαπάνη της Βελγικής αποστολής αποκάλυψε μια στοά, που θεωρείται η αρχαιότερη μεταλλευτική στοά της περιοχής, αφού υπολογίζεται ότι είχε διανοιχθεί το 3000 π.Χ., με χαραγμένο στην είσοδό της το χάρτη της λαβυρινθοειδούς διαδρομής της. Τριάντα μέτρα ανατολικά της στοάς θα συναντήσετε το θέατρο (τέλη 6ου-αρχές 5ου αι. π.Χ.), διάσημο για τη μοναδική ελλειψοειδή μορφή του. Γνωστός βασιλιάς του Θορικού ήταν ο Κέφαλος που σκότωσε κατά λάθος τη γυναίκα του Προκρίδα με ένα δόρυ που του το είχε δωρίσει ο Δίας και το οποίο δεν έχανε ποτέ το στόχο. Λίγοι γνωρίζουν ότι ένας από τους 13 δρυμούς της χώρας βρίσκεται τόσο κοντά στο κλεινόν άστυ. Και όμως έχει χαρακτηριστεί από το 1974 ως Εθνικός Δρυμός Σουνίου η ενδοχώρα της Λαυρεωτικής, από την Πλάκα μέχρι τα Λεγραινά και το Σούνιο. Ο πυρήνας του δρυμού εκτείνεται στα 7.500 στρέμματα και η περιφερειακή ζώνη προστασίας στα 27.500 στρέμματα. Εδώ απαντάται το ενδημικό φυτικό είδος της λαυρεωτικής κενταύριας, ενώ η πανίδα του δρυμού παρουσιάζει ποικιλομορφία σε γερακίνες, πετροκότσυφες, αλεπούδες, νυφίτσες και ασβούς. Συνεχίστε την περιήγησή σας με το αυτοκίνητο προς Καμάριζα. Εδώ θα μπορέσετε να δείτε τα αρχαία ορυχεία, να περιηγηθείτε στις αρχαίες στοές που ξεχωρίζουν από τα μεγάλα ανοίγματα στο έδαφος και να παρατηρήσετε τα ερείπια των εγκαταστάσεων απ’ όπου έβγαινε το ασήμι για τα νομίσματα της Αρχαίας Αθήνας. Εδώ έχει ανεγερθεί το άγαλμα του Έλληνα μεταλλωρύχου. Αναζητήστε το Χάος! Το Έγκοιλο Χάος είναι ένα τεράστιο βάραθρο που δημιουργήθηκε από την κατακρήμνιση ενός σπηλαίου, ενώ μέσα στο σπήλαιο του Κίτσου βρέθηκαν οστά κότας, αποτελώντας μαρτυρία της συνεχούς παρουσίας του είδους στην Ελλάδα.
Χρήσιμα τηλέφωνα: Δήμος Λαυρίου: 22920-25060, 28061 Λιμεναρχείο: 22920-26859 Αστυνομία: 22920-22100, 22101, 25218 Κέντρο Υγείας: 22920-22222
Πού να μείνετε Neptune Villas, Πούντα Ζέζα Τηλ.: 22920-22171 Aegeon Hotel Τηλ: 22920-39200 ñ www.aegeon-hotel.com Saron Hotel, 50ό χλμ. Λαυρίου-Σουνίου Τηλ.: 22920-39143 Ακτή Ασημάκη, 60ό χλμ. Λαυρίου-Σουνίου Τηλ.: 22920-39270 Φάρος, Λιμάνι Πασά Τηλ.: 22920-24449
Πού να φάτε Το Πέτρινο, Ακτή Κουντουριώτη 4, Λιμένας Λαυρίου Τηλ.: 22920-25297 Εν Λαυρίω, Ερμού & Πλειώνη 11 Τηλ.: 22920-60502 Το παραδοσιακό, Κουντουριώτη 6, Λιμάνι Λαυρίου Τηλ.: 22920-60841 Filinis, Άγιος Κωνσταντίνος, Καμάριζα Τηλ.: 22920-61016 ñ www.filinis.com
Πώς να πάτε Ακολουθήστε την παραλιακή, εάν έρχεστε από τα νότια προάστια και συνεχίστε μετά το Σούνιο, για περίπου 10 χιλιόμετρα. Αν χρησιμοποιήσετε την Αττική Οδό, δεν θα χρειαστεί να κάνετε καμία παράκαμψη, θα συνεχίσετε μετά το Μαρκόπουλο, τα Καλύβια και την Κερατέα.
Παλαιό μηχανουργείο. ΠAMEEΛΛΑΔΑ
03_50_77.indd 77
77
10/18/10 8:07:26 PM
ΤΑ ∆ΑΣΗ ΤΗΣ ΡΟ∆ΟΠΗΣ
ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΟ ΤΑΞΙ∆Ι ΣΤΟ ΟΝΕΙΡΟ Από τις Κατερίνα Καρακίζη, Μαρία Τζωρτζάκη Οι φωτογραφίες είναι από το λεύκωµα «Χρώµατα του ∆άσους της Ροδόπης» των εκδόσεων Μίλητος.
Κλείστε τα μάτια. Φανταστείτε ότι περπατάτε σε ένα παχύ χαλί από χρυσαφένια φύλλα. Διασχίζετε δάση πυκνά και αδιάσπαρτα, μέχρι εκεί που φτάνει το μάτι. Δεν μπορείτε να μυρίσετε τίποτε άλλο, εκτός από το βρεγμένο χώμα. Τραβάτε «πράσινες» κουρτίνες για να ανακαλύψετε σειρές από μαργαριτάρια που δημιουργούν οι σταγόνες της πρωινής πάχνης. Σας χαϊδεύει μια μυστηριακή ομίχλη, ενώ αγγίγματα από ξύλινα χέρια σας καλωσορίζουν στο δικό τους κόσμο. Το μόνο που ακούτε είναι το ρυθμικό χτύπο κάποιου δρυοκολάπτη να συνοδεύει το απόκοσμο τραγούδι του τρεχούμενου νερού. Ανοίξτε τα μάτια, δεν είναι όνειρο… βρίσκεστε στα Δάση της Δυτικής Ροδόπης.
78
04_78_112_.indd 78
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 6:43:46 PM
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
04_78_112_.indd 79
79
10/18/10 6:43:50 PM
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ
Παρθένο δάσος Τσάκαλος
ΔΑΣΟΣ ΣΗΜΥΔΑΣ
ΔΑΣΟΣ ΦΡΑΚΤΟΥ
α εμ όρ
Στρα
βόρε
Θερμιά
μα
εσπάτης
¤
αδ Αχλ
Δ.Χ. Ελατιάς
ών
Μαύρο ρέμα
ρμι
¤
Δ.Ε. Καλύβια Καριώτ Καριώτη
¤
Δ.E. Φρακτού
ΔΑΣΟΣ ΕΛΑΤΙΑΣ
Μεγάλη Παναγία
ε ρ. Θ
Μαγούλ Μαγούλα
Κρούσοβο Κρούσοβ
σιν ρα
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ
ό ΔΑΣΟΣ ΣΤΑΜΝΑΣ
Σιδηρόνερο Σιδηρόνερ
π. Ν
π. Νέστος
Ζαρκαδιά
Φράγμα Θησαυρού
Παππάδες
Μεγάλο Λιβάδι μα ρέ ό ιν τε κο
α
Καλλίκαρπος
Ποταμοί Ποταμο Μικροκλεισούρα
Τσο υκ
Λακκούδα
εμ Δ ια βολόρ
Μικρομηλιά
ΔΑΣΟΣ ΛΕΠΙΔΑ
τ ος έσ
ά
μα ρέ λι Δ.E. Λεπίδα
¤
Σ
Λούκοβο
Διπόταμα Πρασινάδα Σίλλη
φτ
ρ.
Αγ
. Βαρβ άρ α ς
ασ
τρ
ο
Κούλα
ΔΑΣΟΣ ΧΑΪΝΤΟΥ (ΔΡΥΜΟΣ)
¤ Δ.Χ. Ερύμανθου
Θόλος Θόλο
όκ
Παρθένο Δάσος Χαϊντού (Τ (Τσίχλα)
ρ. Τρα χωνίου
ρ. Κρύο Νερ Νερό
Γυ
Αρκουδόρεμα
Τραχώνι
Οροπέδιο
Μαύρη Πέτρα
Λειβαδίτης
Ωραίον
Λιβαδερό Παρανέστι Παρανέστ
Μαργαρίτη Μαργαρίτ
Κρήνη
Καρυόφυτο
Σταυροχώρι
Καλλιθέα
Λυκοδρόμιο
π. Ν έ
Νεοχώρι
στ
Δαφνώνας
ος
Από το ∆άσος της Σημύδας έως τη Σταυρούπολη συναντήσαμε πλούσια βλάστηση κα餤 σπάνια φυτά. Το πιο γνωστό από αυτά είναι ο κίτρινος κρίνος, που θεωρείται σύμβολο της Ροδόπης, ενώ 59 είδη περιλαμβάνονται σε κάποιον κατάλογο ή υπόκεινται σε καθεστώς προστασίας. Πλούσια και σε πανίδα η Ροδόπη αφού συναντήσαμε πολλούς θηρευτές του δάσους και κάποια είδη που στην Ελλάδα αναπαράγονται μόνο εδώ.
Δημάριο
Κόσινθος
Βα
Σκαλωτή
Παγονέρι
Κιτ
μα Ρέ
Δέλταα
νι
βού
ρινο
λο γά Με
θ ύρεμα
π. Δ
ρ. Φα
Σταυρούπολη
Η
Η δυτική Ροδόπη χωρίζεται νοητά, από δυτικά προς ανατολικά: στο δυτικό άκρο το Δάσος της Σημύδας και την ευρύτερη περιοχή γύρω της που φτάνει μέχρι το Νέστο και ανατολικά ως τη θέση Μεγάλη ΠαναγιάØ αμέσως ανατολικότερα την ευρύτερη περιοχή της Ελατιάς που εκτείνεται νότια ως το Νέστο και ανατολικά ως το ρέμα ΘερμιώνØ ανατολικά από το ρέμα Θερμιών, την περιοχή που εκτείνεται γύρω από το Αρκουδόρεμα μέχρι και την κοιλάδα του ΚοσύνθουØ την ιδιαίτερη περιοχή του Φρακτού στο κεντρικό και βόρειο τμήμα.
Χρήσιμα τηλέφωνα: Νομαρχία Ροδόπης: 25313-50130 Δήμος Δράμας: 25213-50600 Δασαρχείο Δράμας: 25210-57821-22 Αστυνομικό Τμήμα Δράμας: 25210-33333 Δήμος Ξάνθης: 25410-23641 Δασαρχείο Ξάνθης: 25410-22669 Αστυνομικό Τμήμα Ξάνθης: 25410-84112
80
04_78_112_.indd 80
Πρέπει να ξέρετε ότι… ñ η περιοχή της Ροδόπης, βρέθηκε σε κομβικό σημείο για φυτά και ζώα από το βορρά, από τα δυτικά βαλκάνια αλλά και από το χώρο του Αιγαίου, τον Πόντο και την Ανατολία. ñ Το μέσο ετήσιο ύψος βροχής, πλησιάζει τα 1.000 mm στις περισσότερες ορεινές περιοχές της Ροδόπης. ñ Τα τοπωνύμια αποπνέουν την αίσθηση της άγριας φύσης: Αρκουδόρεμα, Χαράδρα του Αγριόγιδου, Σκοτεινό Ρέμα, Δύστροπη Χαράδρα, Λυκόλακκας. ñ Η Ροδόπη είναι πανάρχαιο βουνό. Δημιουργήθηκε πριν από 400 περίπου εκατομμύρια χρόνια, πολύ πριν την ορογένεση στον ελλαδικό χώρο, που άρχισε πριν από 50 περίπου εκατομμύρια χρόνια. ñ Η ιδιαίτερη βλάστηση της Ροδόπης, άρχισε να διαμορφώνεται από την Eποχή των Παγετώνων!
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 6:44:03 PM
∆ΑΣΟΣ ΣΗΜΥ∆ΑΣ
Η απαρχή Στα βόρεια του δασικού συμπλέγματος του Δυτικού Νέστου, εκεί που τελειώνει η επικράτεια των δρυών, εμφανίζεται το μοναδικό στον ελλαδικό χώρο δάσος σημύδας. 67.000 στρέμματα γεμάτα από το δέντρο με τον ασημόλευκο φλοιό, τα κρεμάμενα κλαδιά, την ικανότητα να δημιουργεί παραβλαστήματα μετά από φυσικά ή ανθρωπογενή αίτια, τα χρυσαφένια, αυτή την εποχή, φύλλα και τον πρόσκαιρο χαρακτήρα (αφού αντικαθίσταται εύκολα από άλλα είδη περισσότερο ανταγωνιστικά, όπως η δασική πεύκη, η οξιά και η ελάτη). Μικροί καταρράκτες, ρεματιές, βραχώδεις εξάρσεις (στη θέση Σοχάρα), υδρόφιλα φυτά, αρωματικά και άλλα ποώδη, μανιτάρια, λεπιδόπτερα, ερπετά και εντυπωσιακά πουλιά είναι οι πιστοί σύντροφοι του δάσους, μάρτυρες ενός ονειρικού κόσμου ασύλληπτης ομορφιάς, ζωντανές πινελιές ενός πίνακα ανυπολόγιστης αξίας. Πρέπει να ξέρετε ότι… … η παράδοση θέλει μία αρσενική και μία θηλυκή σημύδα να εμφανίζονται στην απαρχή του ανθρώπινου γένους. … ο χαρακτηριστικός φλοιός της σημύδας προστατεύεται, λόγω του λευκού χρώματός του, από την υπερθέρμανση (μέχρι τους 50ÆC) επειδή αντανακλά μεγάλο μέρος της άμεσης ακτινοβολίας. … η περιοχή είναι ενταγμένη στο δίκτυο Natura 2000 και είναι
το νοτιότερο σημείο εμφάνισης της σημύδας με μορφή δάσους στην Ευρώπη. … τα φύλλα της είναι πλούσια σε σαπωνίνες και χρησιμοποιούνται στη φαρμακευτική. … είναι το πρώτο είδος δέντρου που εγκαθίσταται σε γυμνές εκτάσεις. … για τη διαχείρισή της απαιτούνται ειδικοί δασοκομικοί χειρισμοί, που στοχεύουν κυρίως στον έλεγχο εξάπλωσης της δασικής πεύκης. … μπορεί να έχει μικρή ανταγωνιστική ικανότητα αλλά έχει σημαντική ικανότητα διασποράς, αφού οι ελαφριοί σπόροι της μεταφέρονται και φυτρώνουν εύκολα και τα νεαρά φυτάρια αναπτύσσονται σχετικά γρήγορα και σε αντίξοες συνθήκες.
Αξίζει να... … κατευθυνθείτε νότια και δυτικά του Δάσους της Σημύδας. Εκεί, καθώς οι πλαγιές χαμηλώνουν προς το Νέστο, εμφανίζονται οι πρώτοι οικισμοί. Η Μικρομηλιά με τους 62 κατοίκους και το φιλόξενο ξενώνα στο ταβερνάκι του χωριού, το Πέρασμα με τους 28 κατοίκους και ο οικισμός Δέλτα, 8 χλμ. και 4 χλμ. αντίστοιχα από τον οικισμό Ποταμοί, όπου ταβέρνες σερβίρουν φρέσκα ψάρια από τον ποταμό Δεσπάτη.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
04_78_112_.indd 81
81
10/18/10 6:44:10 PM
∆ΑΣΟΣ ΕΛΑΤΙΑΣ
Η αυλή του παραδείσου Στο κέντρο της οροσειράς της Ροδόπης, κατά μήκος των ελληνοβουλγαρικών συνόρων, και συγκεκριμένα νότια μέχρι το Νέστο και ανατολικά μέχρι το ρέμα Θερμιών, εκτείνεται το μεγαλύτερο δάσος της χώρας. Επισκεφθείτε το δάσος της Ελατιάς ή Καράντερε για τους Δραμινούς (που στα τουρκικά σημαίνει μαύρο ρέμα), που απλώνεται σε 70.000 εκτάρια, για να θαυμάσετε τα κλαδιά και τις βελόνες της ερυθρελάτης, που κρέμονται σαν κρόσσια μπροστά στα μάτια σας. Η εικόνα που δημιουργούν είναι παραδεισένια, ενώ το τοπίο θυμίζει έντονα τα δάση της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης. Τα κωνοφόρα αειθαλή δέντρα, που μοιάζουν με πελώριες πράσινες παγόδες και το μέγιστο ύψος τους ξεπερνά τα 50 μέτρα, είναι τα σπουδαιότερα εκθέματα αυτού του αυθεντικού και ανεπανάληπτου μουσείου της φύσης. Εδώ η βλάστηση δημιουργεί οπτικά αδιέξοδα και σχεδόν «απαγορεύει» στον ήλιο να περάσει. Η ατμόσφαιρα είναι υγρή και τα φυλλώματα φλερτάρουν με τις δροσοσταλίδες. Ανάμεσα σε οξιές, δασόπευκα, σημύδες, λεύκες, ιτιές και κέδρους, δίπλα σε αγριοτριανταφυλλιές και μανιτάρια, θα δείτε τα χρώματα να μπλέκονται σε ιμπρεσιονιστικά παιχνίδια με νικητή την επική ομορφιά της φύσης. 82
04_78_112_.indd 82
Πρέπει να ξέρετε ότι… … το ξύλο της ερυθρελάτης χρησιμοποιείται για την κατασκευή έγχορδων οργάνων εδώ και αιώνες. Σύμφωνα με την παράδοση, μάλιστα, ο Stradivari χρησιμοποίησε ως πρώτη ύλη για τα περίφημα μουσικά του όργανα ξύλο από τα δέντρα της κοιλάδας Fiemme στη βορειοανατολική Ιταλία. … οι καρποί του ανδριανού (Sambucus racemosa), που φυτρώνει εδώ, χρησιμοποιούνται για την παραγωγή του ποτού sambuca.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 6:44:24 PM
Αξίζει να... … δείτε τη θέα από την κορυφή Τσάκαλος, που βρίσκεται σε υψόμετρο 1.814 μ. πάνω στη γραμμή των συνόρων με τη Βουλγαρία. Εκεί θα ανακαλύψετε διάσπαρτα στρατιωτικά ορύγματα. … μάθετε ότι στo κοντινό χωριό Καλλίκαρπoς υπάρχει ιχθυοτροφείο πέστροφας. … κάνετε μια στάση στο εργοτάξιο της Μεγάλης Παναγιάς, ερχόμενοι από το Δάσος Σημύδας. … πιείτε ζεστό καφέ και να απολαύσετε μεζεδάκια στο καφενείο με το μπαλκονάκι και τη μοναδική θέα στη Σκαλωτή, που είναι απλωμένη σε κορυφές λόφων. Το χωριό διαθέτει και mini market, που θα σας φανεί σαν όαση, αφού είναι ο τελευταίος σας σταθμός για να εφοδιαστείτε με προμήθειες πριν μπείτε στο Δάσος της Ελατιάς. … να περάσετε από το Σιδηρόνερο, που είναι γεμάτο πηγές νερού και, όπως μαρτυρούν ανασκαφές τάφων της Κλασικής και της Ελληνιστικής περιόδου, κατοικούνταν από αρχαίους Έλληνες. … σταματήσετε για να θαυμάσετε τη λίμνη που σχηματίστηκε από τα νερά του Νέστου, μετά το Λιβαδερό.
Πού να μείνετε Elatia Hotel. Δάσος Ελατιάς. Τηλ.: 25210-91300301, 6972081157 Τζάκι στο καθιστικό, μεγάλα παράθυρα με θέα στο δάσος και όλες οι ανέσεις. Δρυάδες. Σιδηρόνερο. Τηλ.: 9015-006273 Κατάλυμα με πανοραμική θέα και πρωινό από παραδοσιακά προϊόντα. Βορέας. Σιδηρόνερο. Τηλ.: 25210-91391 Πέτρινη κατασκευή, άνετο σαλόνι και φιλόξενη ατμόσφαιρα. Πέτρινη Γωνιά. Λιβαδερό. Τηλ.: 25210-91388 Ξενώνας με παραδοσιακό χρώμα. Εδώ η πέτρα και το ξύλο δένουν αρμονικά. Διαθέτει και εστιατόριο.
Πού να φάτε Χρυσό Αγριογούρουνο. Λιβαδερό. Τηλ.: 25210-91398 Για να δοκιμάσετε μαγειρευτό αγριογούρουνο εκτροφείου. Ο Στάθης. Σιδηρόνερο. Τηλ.: 25210-91393 Ο Τάκης. Σιδηρόνερο. Τηλ.: 25210-91288 Το Πανόραμα. Σιδηρόνερο. Τηλ.: 25210-91265 Φερφέρης. Σιδηρόνερο. Τηλ.: 25210-91201
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
04_78_112_.indd 83
83
10/18/10 6:44:31 PM
∆ΑΣΙΚΟ ΧΩΡΙΟ ΕΛΑΤΙΑΣ
Το ξέφωτο Αφού ολοκληρώσετε τις εξορμήσεις σας στο δάσος της Ελατιάς, είστε σε αναζήτηση του ομώνυμου Δασικού Χωριού. Έχετε ανέβει σε υψόμετρο 1.600 μ. και συγκεκριμένα στη θέση Κούτρα, σε απόσταση περίπου 72 χλμ. από τη Δράμα. Και φυσικά έχετε ήδη συνεννοηθεί με το Δασαρχείο Δράμας για να εξασφαλίσετε μια άδεια για τη διαμονή σας, αφού αυτός είναι και ο μόνος τρόπος να περάσετε τη βραδιά σας εδώ. Το εργοτάξιο με τα μεγάλα πετρόχτιστα σπίτια στις καινούργιες εγκαταστάσεις του μαγικού αυτού χωριού της Ροδόπης μπορεί να φιλοξενήσει μέχρι και 200 άτομα και θα γίνει το ορμητήριό σας για νέες εξερευνήσεις στη γύρω περιοχή, ενώ στις παλιές εγκαταστάσεις υπάρχουν εγκαταλελειμμένα ξύλινα σπιτάκια. Μπορεί να είστε κυριολεκτικά περικυκλωμένοι από πλούσια, σχεδόν αρχέγονη βλάστηση, όμως δεν χρειάζεται να ανησυχείτε που αποχωριστήκατε για λίγο τον πολιτισμό, γιατί εδώ θα έχετε όλες τις ανέσεις. Υπάρχει τηλέφωνο, ηλεκτρικό ρεύμα, υδροδότηση και εστιατόριο για τους διαμένοντες αλλά και τους εξουθενωμένους περιηγητές κατόπιν συνεννόησης πάντα με την τοπική δασική υπηρεσία. Πρέπει να ξέρετε ότι… … το Δασικό Χωριό Ελατιάς είναι διοικητικό κέντρο όλων των δασικών δραστηριοτήτων στην περιοχή. … από εδώ ξεκινάει πυκνό δίκτυο δασικών δρόμων για τους λάτρεις της πεζοπορίας, της ορειβασίας και άλλων extreme εμπειριών που θα σας φέρουν ακόμα πιο κοντά στη φύση. 84
04_78_112_.indd 84
… παλιότερα, το σημείο που βρίσκεται σήμερα το Δασικό Χωριό ήταν θερινό λιβάδι για τα κοπάδια των Σαρακατσάνων, μέχρι το 1944. Η γη ήταν χωρισμένη σε 30 τσελιγκάτα, που αργότερα έδωσαν το όνομά τους στις περιοχές των γύρω βουνών. … η πρόσβαση είναι εφικτή και με συμβατικό αυτοκίνητο, ενώ για να συνεχίσετε την εξερεύνηση θα χρειαστείτε οπωσδήποτε 4x4.
Δασικό Χωριό. Τηλ.: 25210-91338, 25210-91339
Αξίζει να... ... δείτε την κοιλάδα του Στραβορέματος, με τα ξύλινα γεφυράκια, στα ανατολικά του χωριού, που είναι η πιο ήπια από τις δαιδαλώδεις ορεινές κοιλάδες της περιοχής. Γύρω από την κοιλάδα κυριαρχούν η δασική πεύκη και η ερυθρελάτη, ενώ το ομώνυμο ρέμα κινείται προς το Μεγάλο Ρέμα, σχηματίζοντας ασταμάτητους μαιανδρισμούς. … επισκεφθείτε την κοντινή κοιλάδα του Βαθυρέματος, όπου υπάρχει παραποτάμιο δάσος κλήθρας.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 6:44:37 PM
∆ΑΣΟΣ ΦΡΑΚΤΟΥ
Το τείχος Ανατολικά από την περιοχή της Ελατιάς, στο βορειοανατολικό άκρο του νομού Δράμας, κρύβεται το Δάσος Φρακτού, που εκτείνεται μεταξύ του ρέματος των Θερμιών και του Φαρασινού ρέματος. Δάση μαύρης και δασικής πεύκης, ερυθρελάτης και ελάτης. Οξιές, σημύδες, σφεντάμια και ιτιές. Μερικές από τις ψηλότερες κορυφές της Ροδόπης, χαράδρες και κοιλάδες, που τις διασχίζουν μικρά ορεινά ποτάμια, και εντυπωσιακοί καταρράκτες, είναι μερικά μόνο από τα στολίδια που συνθέτουν έναν φυσικό θησαυρό, διασκορπισμένο σε 120.000 στρέμματα. Πρέπει να ξέρετε ότι… … η ομίχλη είναι συχνή στο Φρακτό και είναι ένα από τα ισχυρότερα στοιχεία του τοπίου. … στην περιοχή ευδοκιμεί ο αμανίτης ο μυγοκτόνος, γνωστός και ως ζουρλομανίταρο ή παλαβομανίταρο. Ένα από τα πιο ισχυρά παραισθησιογόνα και δηλητηριώδη μανιτάρια. Πολλοί λαοί της αρχαιότητας τους απέδιδαν μαγικές δυνάμεις. Ερευνητές μάλιστα λένε ότι οι ιεροφάντες τα χρησιμοποιούσαν για την παρασκευή του κυκεώνα, του ποτού που έπιναν οι μύστες στα Ελευσίνια Μυστήρια.
… το Φρακτό παλιότερα ονομαζόταν Ζαγκραντένια. Και οι δύο ονομασίες σημαίνουν ακριβώς το ίδιο πράγμα: φραγμένο, κλειστό μέρος. … θα βρίσκετε μπροστά σας συνεχώς κίτρινες ταμπέλες με όλες τις απαραίτητες πληροφορίες σχετικά με το ύψος κάθε δέντρου, την περίοδο που ευδοκιμεί και αρκετά άλλα στοιχεία.
Αξίζει να... … κατευθυνθείτε προς το Αχλαδόρεμα, που διασχίζει το Φρακτό και σχηματίζει έξι εντυπωσιακούς καταρράκτες. Πέντε από αυτούς είναι οι πιο γνωστοί, τρεις από τους οποίους είναι συνεχούς ροής και μπορείτε να τους προσεγγίσετε ακολουθώντας τα μονοπάτια. Σε όλες σας τις πορείες θα συναντήσετε πινακίδες της τοπικής δασικής υπηρεσίας που θα σας οδηγήσουν γρήγορα στην είσοδο των τριών πρώτων καταρρακτών. Ο εντυπωσιακότερος είναι ο τρίτος, κοντά στις νότιες παρυφές του Παρθένου Δάσους. … μείνετε στο Δασικό Εργοτάξιο Φρακτού, που είναι λειτουργικό κέντρο του δάσους και βρίσκεται 8,5 χλμ. πριν από το Παρθένο Δάσος. Στις εγκαταστάσεις του εργοταξίου, επιτρέπεται η δωρεάν διαμονή στον ξενώνα, ο οποίος διαθέτει 18 κρεβάτια σε 4 δωμάτια. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η συνετή χρήση των λοιπών εγκαταστάσεων.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
04_78_112_.indd 85
85
10/18/10 6:44:47 PM
ΠΑΡΘΕΝΟ ∆ΑΣΟΣ
Το θαύμα Στο δασικό σύμπλεγμα Φρακτού, κάτω από την ψηλότερη κορυφή της Κεντρικής Ροδόπης, τη Δελημπόσκα, στα 1.953 μ., «βασιλεύει» το περίφημο Παρθένο Δάσος. Το μοναδικό παρθένο δάσος στη χώρα μας και το σημαντικότερο του είδους του στην Ευρώπη. Ανεπηρέαστο από ανθρωπογενείς επιδράσεις, πιστό μόνο στους δικούς του κανόνες, αποτελεί ένα μοναδικό εργαστήρι της φύσης με μεγάλη φυτογεωγραφική, οικολογική και ιστορική αξία. Στα 5.890 στρέμματα, θρονιάζουν εκατοντάδες χρόνια, συστάδες ελάτης και ερυθρελάτης και οξιές με ηλικίες μεγαλύτερες των 350 χρόνων. Εδώ πραγματικά τα δέντρα πεθαίνουν όρθια αφού γεράσουν! Εδώ εξουσιάζει μόνο η φύση! Πρέπει να ξέρετε ότι… … το Παρθένο Δάσος ανακαλύφθηκε τυχαία στα τέλη της δεκαετίας του 1970. Το 1980 ανακηρύχτηκε διατηρητέο Μνημείο της Φύσης. … είναι απαγορευμένο και κλειστό για τον οποιοδήποτε επισκέπτη και χρειάζεται ειδική άδεια από το δασαρχείο για να το επισκεφθείτε. … από τις πιο χαρακτηριστικές θέσεις του είναι η Χαράδρα του Αγριόγιδου, ένας από τους πιο σημαντικούς βιότοπους της περιοχής. Το αγριόγιδο θεωρείται απειλούμενο είδος. … η πιθανότητα συνάντησης με κάποιο άγριο ζώο είναι μεγάλη, γιατί αυτά βρίσκονται σε μεγάλους πληθυσμούς και δεν φοβούνται την ανθρώπινη παρουσία. 86
04_78_112_.indd 86
Αξίζει να… … γνωρίσετε το Παρανέστι, ένα γραφικό χωριό εξαιτίας της συγκατοίκησής του με τον ποταμό Νέστο. … ακολουθήσετε τη διαδρομή που ξεκινάει από τον κεντρικό δρόμο του Παρανεστίου, από το σημείο όπου βρίσκονται οι πινακίδες για το δάσος Φρακτού. Ο δρόμος μέχρι τα Θερμιά είναι ασφαλτοστρωμένος. Στα 6 χλμ. περίπου θα στρίψετε αριστερά με κατεύθυνση τα Θερμιά. Αν πάτε ευθεία, θα βρεθείτε στο χωριό Πρασινάδα. Εδώ αξίζει να επισκεφθείτε τη Μονή Μεταμόρφωσης του Σωτήρος. Μερικά χιλιόμετρα πιο κάτω σας περιμένει η υπέροχη θέα της Λίμνης του Νέστου, από το φράγμα της Πλατανόβρυσης. Πίσω από το φράγμα, θα εντυπωσιαστείτε από τη λίμνη που σχηματίζουν τα νερά του Διαβολορέματος. Ωστόσο το φράγμα της Πλατανόβρυσης είναι κλειστό για τους επισκέπτες. Μπορείτε όμως να επισκεφθείτε αυτό του Θησαυρού, που απέχει περίπου 22 χλμ. από το Παρανέστι. Μόλις περάσετε την κλειστή στροφή με την πινακίδα που δείχνει το χωματόδρομο για Λεπίδα, θα δείτε αριστερά σας ένα μικρό πέτρινο γεφύρι. Από εκεί η διαδρομή συνεχίζεται δίπλα σ’ ένα μικρό ποτάμι. Επόμενος σταθμός η παραγκούπολη των Θερμιών. Εδώ βρίσκονται και οι τέσσερις ιαματικές πηγές, από τις οποίες αναβλύζει νερό με θερμοκρασία έως και 58ÆC. Στη μεγαλύτερη βρίσκεται και απομεινάρι αρχαίου λουτήρα. Τα υπόλοιπα 30 χλμ. θα σας ανεβάσουν στην περιοχή της Ζαγκραντένιας και στο δάσος του Φρακτού. Ο δρόμος είναι χωμάτινος και δύσκολος σε αρκετά σημεία.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 6:44:51 PM
… κατευθυνθείτε 8 χλμ. από το δασικό εργοτάξιο Φρακτού για να φτάσετε στη θέση Πανόραμα. Από την είσοδο του Παρθένου Δάσους, ακολουθώντας το μονοπάτι (200 μ.) στις παρυφές του, μπορείτε να απολαύσετε τη θέα ενός μοναδικού δάσους. Αν κατευθυνθείτε νοτιοανατολικά του εργοταξίου θα βρεθείτε στη θέση Βιλαώρα. H θέα από την κορυφογραμμή είναι εκπληκτική, καθώς με καθαρή ατμόσφαιρα παρατηρούνται αλλεπάλληλες κορυφογραμμές. … συνεχίσετε νότια και χαμηλότερα του Παρθένου Δάσους, όπου βρίσκεται το Αχλαδοχώρι. Εδώ υπάρχουν ακόμα ερείπια παλιών οικισμών. Από εδώ το Αχλαδόρεμα σχηματίζει την κεντρική του κοίτη, αφού συλλέξει τα νερά του Παρθένου Δάσους από τις υδρορροές και τους πέντε καταρράκτες. … επισκεφθείτε το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας στο Παρανέστι. Στον εκθεσιακό χώρο 300 τ.μ. θα ενημερωθείτε για τη βιολογική και γεωλογική ποικιλότητα της περιοχής. (Ώρες λειτουργίας Τρίτη έως Σάββατο: 8.00-14.30 και Κυριακή: 11.00-14.30) … εμπιστευτείτε τον βουνολόγο Ορέστη Μπόσκο και τους εξειδικευμένους συνεργάτες του για υπαίθριες δραστηριότητες. Θα σας περιμένουν στη βάση τους στο Καφέ Θεραπευτήριο, όχι μόνο για καφεδάκι αλλά και για να οργανώσετε πεζοπορία στη γύρω περιοχή, rafting, κανό, διαδρομές με τζιπ ή συνδυασμό βαρκάδα-πεζοπορία ή τρένοπεζοπορία. Μπόσκος Ορέστης, τηλ.: 25240-22210, 6947825551. www.forestis.gr
Δήμος Παρανεστίου: 25240-22333
Πού να μείνετε Hotel Philoxenia. Παρανέστι. Τηλ.: 25240-22001, 22002 ñ www.philoxeniadrama.gr Είναι ο πρώτος ξενώνας που άνοιξε στην περιοχή, με άνετα δωμάτια επιπλωμένα με το ζεστό στυλ της περιοχής και θέα στην κοιλάδα του Νέστου. Νέσσος. Τηλ.: 25240-21021 ñ www.hotelnessos.gr. Χτισμένο σε ύψωμα, στη θέση του παλιού πολυβολείου, διαθέτει, από άποψη θέας, εξαιρετικά «στρατηγικά» πλεονεκτήματα. Υπερσύγχρονο, κατασκευασμένο με φροντίδα και μεράκι, διαθέτει δώδεκα άνετα δωμάτια και μια σουίτα.
Πού να φάτε Μποζίδης. Παρανέστι. Τηλ.: 25240-22203 Για ντόπια κρέατα και αγνές γεύσεις. Το Μανουσάκι Για εξαιρετικά μαγειρευτά, πίτες, σούπες και ψητά. Ο Μιχάλης Για ψητά της ώρας και χειροποίητες σαλάτες. Ο Διόνυσος Για ψητά και μαγειρευτά. Αρχοντικό. Τηλ.: 25240-22550 Σταθμός. Τηλ.: 25240-22322
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
04_78_112_.indd 87
87
10/18/10 6:44:55 PM
ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΟ ΑΡΚΟΥ∆ΟΡΕΜΑ Στα όρια Στην ανατολική άκρη της δυτικής Ροδόπης, δεσπόζει η κοιλάδα του Αρκουδορέματος, που είναι το μεγαλύτερο ρέμα της συγκεκριμένης ζώνης. Τα δάση και τα επιβλητικά βραχώδη συμπλέγματα εκτείνονται σε 55.000 στρέμματα. Ξεκινώντας από το Γυφτόκαστρο, η περιοχή στρέφεται δυτικά μέχρι τη Στάμνα και μετά νότια για να συναντήσει τα νερά του Νέστου. Βόρεια από το Αρκουδόρεμα θα συναντήσετε το Δάσος Λεπίδα με τον ομώνυμο καταρράκτη, το Μεγάλο Λιβάδι και τη Μαύρη Πέτρα, ενώ νότια το Δάσος Χαϊντούς ή Τσίχλας και το Δασικό Χωριό Ερύμανθου. Δρύες στα χαμηλά και οξιές, πεύκα και ερυθρελάτες στα ψηλότερα σημεία θα σας μεταφέρουν σε παραμυθένια σκηνικά, αφού συνθέτουν ένα τοπίο οργιαστικής βλάστησης. Πού και πού θα δείτε να ξεπροβάλλουν λιβάδια με πολύχρωμα λουλούδια, ενώ κοντά στα ρέματα υπάρχουν βελανιδιές, σφεντάμια και πολλά υδρόφιλα φυτά. Δεν είναι τυχαίο ότι η περιοχή θεωρείται χώρος ιδιαίτερης οικολογικής σημασίας, αφού η πανίδα της είναι εξίσου πλούσια. Αν είστε τυχεροί, ίσως δείτε κάποιο ζαρκάδι να ξαφνιάζεται από το φλας της φωτογραφικής σας μηχανής ανάμεσα σε συστάδες από τρέμουσες λεύκες, που μπορεί να μην αφθονούν στην περιοχή, ωστόσο κυριαρχούν αισθητικά με το εκτυφλωτικό χρυσοκίτρινο χρώμα τους. Αυτό που επίσης κυριαρχεί είναι το υγρό στοιχείο, αφού στην περιοχή υπάρχουν πολλοί καταρράκτες με νοτιότερο αυτόν της Αγίας Βαρβάρας, που ξεπερνά τα 15 μ. στα Διπόταμα και εντυπωσιακότερο αυτόν του Λειβαδίτη ή Τραχωνίου. Πρέπει να ξέρετε ότι… … οι κερασιές που ευδοκιμούν στην περιοχή χρησιμοποιούνταν στην αρχαιότητα για την παρασκευή γλυκών του κουταλιού και ηδύποτων. … εδώ ανθίζει το μωβ λουλούδι κολομπίνα, που χρησιμοποιείται στην ευρωπαϊκή κηποτεχνία και μπορεί να επουλώσει πληγές. … στην περιοχή ζουν νεροκότσυφες που είναι ειδικοί στις καταδύσεις, καθώς κρατούν την αναπνοή τους για 30 δευτερόλεπτα κάτω από το νερό και μαύροι δρυοκολάπτες που ανοίγουν τρύπες στους κορμούς, σφυροκοπώντας τους με το ράμφος τους. ... μπορεί να είστε στη Ροδόπη, εδώ όμως δεν είναι όλα τόσο… ρόδινα, αφού μέσα από τις πέτρες είναι πιθανόν να πεταχτεί κάποια σαΐτα (είδος φιδιού), ενώ εκτός από τις ορχιδέες, υπάρχει και ένα σαρκοφάγο φυτό, το είδος Δροσερά η στρογγυλόφυλλος. … εδώ υπάρχει ένας όξινος τυρφώνας, ένα από τα σπανιότερα είδη οικοτόπου της νότιας Ευρώπης, που λειτουργεί ως «τράπεζα μνήμης», αφού μέσα από τους αναλλοίωτους για αιώνες κόκκους γύρης των φυτών του, οι επιστήμονες μπορούν να προσδιορίσουν τους τύπους της βλάστησης και τις κλιματικές αλλαγές. 88
04_78_112_.indd 88
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 6:45:02 PM
Πού να μείνετε
Αξίζει να… … φτάσετε στην κοιλάδα Μεγάλο Λιβάδι. Η περιοχή βρίσκεται σε υψόμετρο 1.400 μ. και υπήρξε θερινός βοσκότοπος για τα κοπάδια των Σαρακατσαναίων τσελιγκάδων. … περιπλανηθείτε ανάμεσα σε μηλιές, σημύδες και οξιές στο Δάσος του Λεπίδα. … γνωρίσετε το προστατευόμενο Δάσος Χαϊντούς ή Τσίχλας στο δασικό σύμπλεγμα «Δρυμού». Στα 180 στρέμματά του ευδοκιμούν αιωνόβια δέντρα οξιάς, ενώ έχει κηρυχτεί Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης. Παρότι ακόμη αργεί η άνοιξη οφείλουμε να σας ενημερώσουμε ότι στα λιβάδια της περιοχής, μετά τα χιόνια, ανθίζουν λιλά κρόκοι. … χορτάσετε πορτοκαλί και χρυσό, που υπάρχει αυτή την εποχή σε άπληστες δόσεις στη Μαύρη Πέτρα, που το Αρκουδόρεμα τη χωρίζει από το Δάσος Χαϊντούς. … θαυμάσετε τον καταρράκτη που δημιουργεί το Σκοτεινό Ρέμα, κόβοντας κατακόρυφα ένα βράχο. … επισκεφθείτε τη Σταυρούπολη, που βρίσκεται στην άκρη της κοιλάδας του Νέστου. Είναι το μεγαλύτερο Νεστοχώρι της Ξάνθης και αν έχετε ως βάση σας το Δασικό Χωριό Ερύμανθου, θα φτάσετε εδώ περνώντας από το Λυκοδρόμιο. Νιώστε δέος μπροστά στα δέντρα που στέκουν εκεί 200 ολόκληρα χρόνια και δείτε από κοντά έναν από τους παραδοσιακούς φούρνους. Αν είναι νύχτα ο πορτοκαλί φωτισμένος βράχος της Aγίας Mαρίνας δυτικά του χωριού θα τραβήξει το βλέμμα σας. Τις φθινοπωρινές μέρες χαρακτηριστικές είναι οι μεγάλες κολοκύθες που λιάζονται στις αυλές. Όσοι από εσάς είστε φανατικοί των σπορ μέσα στη φύση, το γραφείο εναλλακτικού τουρισμού Μαίανδρος (Τηλ.: 25420-22690), θα σας βοηθήσει να παραμείνετε σε φόρμα, ανεβάζοντας αδρεναλίνη, αφού ο τόπος είναι ιδανικός για καγιάκ, ράλι ή ορειβασία. Όσοι πάλι θέλετε να πατάτε πιο γερά στα πόδια σας και να γνωρίσετε την ιστορία και τον πολιτισμό της Σταυρούπολης, υπάρχει και το Λαογραφικό Μουσείο (Τηλ.: 25420-22260). Στο Δήμο Σταυρούπολης ανήκουν οι οικισμοί Δαφνώνας, Καλλιθέα, Καρυόφυτο, Νεοχώρι, Λειβαδίτης αλλά και το ανεξερεύνητο σπήλαιο των Λιβερών.
Ξένιος Ζευς. Σταυρούπολη. Τηλ.: 25420-22444 Πέτρινος παραδοσιακός ξενώνας, ιδανικό ορμητήριο για τις εξορμήσεις σας στην ορεινή Ροδόπη. Το Αρχοντικό. Σταυρούπολη. Τηλ.: 25420-22225 Πέτρα και παράδοση για μια «αρχοντική» διαμονή. Κυβέλη. Καρυόφυτο. Τηλ.: 25420-31031 Έξι δίκλινα δωμάτια με αυτόνομη θέρμανση, πλήρως εξοπλισμένα. Διαθέτουν τζάκι και υδρομασάζ. Κάρυον. Άνω Καρυόφυτο. Τηλ.: 6974010956, 6977222270 Ανεξάρτητα σπιτάκια για οικογένειες και μεγάλες παρέες. Στον κήπο υπάρχει ψησταριά για τις τελευταίες καλές μέρες του φθινοπώρου. Δρυμιάς. Δρυμιά. Τηλ.: 25420-31274 Καλή επιλογή για μεγάλες παρέες. Τζιβαέρι. Λυκοδρόμιο. Τηλ.: 25410-74843, 6973988823, 6972242728 Ξενώνας χτισμένος σε ένα από τα πιο γραφικά χωριά του Δήμου Σταυρούπολης. Φιλήδημος. Σταυρούπολη. Τηλ.: 25420-22250 Ανήκει στην κατηγορία ξενώνων «4 κλειδιών». Όλα τα δωμάτια έχουν μπαλκόνι με θέα στην κοιλάδα του Νέστου. Νόστος. Σταυρούπολη. Τηλ.: 25420-22027 Μοντέρνα διακόσμηση και σαλόνι με τζάκι.
Πού να φάτε Στέκι. Σταυρούπολη. Τηλ.: 25420-22340 Νόστιμοι μεζέδες, καλή κάβα και τεράστιες σαλάτες. Δαφνώκηπος. Δαφνώνας. Τηλ.: 25420-31160, 6936551376 Σύγχρονο εστιατόριο με άψογο σέρβις, για κρεατικά και ψαρικά. Καππαδόκας. Λειβαδίτης. Τηλ.: 25410-67102 Για να δοκιμάσετε μοσχαράκι κοκκινιστό, φασολάδα, σουτζουκάκια και πιροσκί από τον κύριο Ιορδάνη Πορφυλίδη. Οίνος. Σταυρούπολη. Τηλ.: 25420-22115 Ζεστή ατμόσφαιρα και νοστιμότατο σουφλέ τυριών. Μενοίκιον. Καλλιθέα. Τηλ.: 25220-51506 Ντόπια κρέατα και λαχανικά, κατσικάκι, γουρουνόπουλο, κότσι. Όλα σπιτικά. Πλατεία. Δαφνώνας. Τηλ.: 25420-22500 Για να δοκιμάσετε αγριογούρουνο με κυδώνι και ζαρκάδι με σάλτσα μήλου. Το Καφέ της Χαράς. Νεοχώρι. Τηλ.: 25420-31227 Παραδοσιακό καφέ-ουζερί για στιγμές χαλάρωσης. Αντίκα. Άνω Καρυόφυτο. Τηλ.: 25420-31117 Εξαιρετικό φαγητό και διακόσμηση που δικαιολογεί το όνομά της.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
04_78_112_.indd 89
89
10/18/10 6:45:05 PM
∆ΑΣΙΚΟ ΧΩΡΙΟ ΕΡΥΜΑΝΘΟΥ
Το ορμητήριο Άγρια φύση σε φιλική συσκευασία. Ορμητήριο για εξερευνήσεις δίπλα σε καταρράκτες και οξιές. Ή πιο απλά ένας μικρός παράδεισος στο βορειοδυτικό τμήμα της Ξάνθης. Αν τα χωριά των παραμυθιών υπήρχαν θα ήταν κάπως έτσι. Και ναι, αν και παραμυθένιο, το Δασικό Χωριό του Ερύμανθου… υπάρχει. Κοντά στη Σταυρούπολη, λίγο μετά το χωριό Λειβαδίτης, θα βρείτε αυτό που ψάχνετε. Φτάσατε εδώ μέσω Δράμας, Ξάνθης ή από τον επαρχιακό δρόμο στον Κεχρόκαμπο και, τώρα ακολουθώντας τις πινακίδες μπορείτε να ανακαλύψετε τον κρυμμένο θησαυρό της Θράκης. Δώδεκα ξύλινα σπιτάκια με κόκκινες κεραμοσκεπές σφηνωμένα στο βαθύ πράσινο, λιτά αλλά με όλες τις ανέσεις και δυνατότητα να φιλοξενήσουν 4-5 άτομα. Το καθένα καλύπτει 65 τ.μ. και όλα μαζί ενωμένα μεταξύ τους με στενόμακρα λιθόστρωτα μονοπάτια, είναι σκαρφαλωμένα σε υψόμετρο 1.350 μ. και αποτελούν ένα ολόκληρο οικοδομικό δίκτυο. Τα σπιτάκια διαθέτουν πέτρινο τζάκι, ντους αλλά και κουζίνα. Ωραία όλα αυτά, όμως υπάρχει και κάτι ακόμη που πρέπει να ξέρετε. Το Δασικό Χωριό Ερύμανθου, αριστοτεχνικά τοποθετημένο σε ένα σημείο με εντυπωσιακά πυκνή βλάστηση και τόση ατόφια ομορφιά δημιουργήθηκε το 2002, για να εξυπηρετήσει έναν πολύ συγκεκριμένο σκοπό. Στόχος ήταν να αποτελέσει έναν ξεχωριστό χώρο αναψυχής και περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, που θα διευκολύνει την επαφή του ανθρώπου με τη φύση, που ελεύθερη και περήφανη απλώνεται τριγύρω σε όλο της το μεγαλείο. Τελικά, εκτός από αυτό κατάφερε και κάτι άλλο. Να αναπτύξει τον τουρισμό στην περιοχή με ήπιο τρόπο, χωρίς ωστόσο να τη μετατρέψει σε πολύβουο τουριστικό κέντρο. 90
04_78_112_.indd 90
Πρέπει να ξέρετε ότι… … ο καταρράκτης Λειβαδίτης, που βρίσκεται στον ομώνυμο οικισμό, είναι ο μεγαλύτερος των Βαλκανίων, καθώς το ύψος του φτάνει τα 60 μ. … η κορυφή του Γυφτόκαστρου, με υψόμετρο 1.827 μ., είναι η δεύτερη ψηλότερη της ελληνικής Ροδόπης και βρίσκεται στο ορεινό συγκρότημα Χαϊντού-Κούλα. Από το Δασικό Χωριό θα φτάσετε εδώ ακολουθώντας ένα χαραγμένο μονοπάτι μήκους 4 χλμ. Η θέα είναι πανοραμική. Φορέας διαχείρισης: Δημοτική Επιχείρηση Ανάπτυξης «ΝΕΣΤΟΣ-ΡΟΔΟΠΗ». Τηλ.: 25420-21008, 25410-63710 ñ www.forestvillage.gr Δήμος Σταυρούπολης. Τηλ.: 25423-50100 Δασαρχείο Σταυρούπολης. Τηλ.: 25420-21004, 22218
Αξίζει να... … επισκεφθείτε τα γραφικά Πομακοχώρια στη θρακική μεθόριο. … ψάξετε για την τοξωτή γέφυρα του Λεωνίδα στη Χαϊντού, σημαντικό κομβικό σημείο στο παρελθόν. … ανακαλύψετε το Κάστρο της Καλύβας, που βλέπει στην κοιλάδα του Νέστου. … κάνετε μια 4x4 βόλτα στους δασόδρομους ή να επιδοθείτε στο bird-watching, αφού βρίσκεστε στο βασίλειο των σπάνιων πουλιών.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 6:45:29 PM
04_78_112_.indd 91
10/18/10 6:45:38 PM
sms
ΟΙ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΚΑΙ ΕΜΕΙΣ
σ’ ένα μπουκάλι Ο Γιώργος Αμυράς σας απαντά… hellasamiras@gmail.com Σε αυτό το τεύχος δίνουμε και τα SMS και το μπουκάλι σχεδόν εξολοκλήρου σ’ εσάς. Κάτι σας έπιασε και στείλατε σωρηδόν μηνύματα, που σχεδόν όλα διαφημίζουν τον τόπο σας και κλείνουν το μάτι σε γνωστά σας πρόσωπα. Αφού απαντήσω σε μια δυο ερωτήσεις, θα αφεθώ μαζί σας στην ανάγνωση των μηνυμάτων που λάβαμε σ’ αυτό το τεύχος! Γιατί λένε το Ηρώδειο «ωδείο της Ρηγίλλης»; Ποιος τραγουδάει εκεί, ο Σαµαράς; Κ.Λ. Αγαπητέ Κ.Λ., Ούτε ο Σαμαράς, ούτε η Ντόρα… Το Ηρώδειο χτίστηκε την εποχή των Αντωνίνων, το 162 μ.Χ., από τον Τιβέριο Κλαύδιο Ηρώδη τον Αττικό, στη μνήμη της συζύγου του Ρηγίλλης. Ο Ηρώδης ήταν μεγαλοδικηγόρος της εποχής του και πολύ ερωτευμένος με τη γυναίκα του και τις τέχνες. Πρόκειται για το μεγαλύτερο και σημαντικότερο αρχαίο ελληνικό ωδείο. Το Ωδείο ήρθε στο φως το 1857. Η αναστήλωσή του έγινε πολύ αργότερα με πρωτοβουλία του Εθνικού Θεάτρου και την υποστήριξη του ακαδημαϊκού Α. Ορλάνδου. Έτσι η ορχήστρα στρώθηκε με μάρμαρο από το Μαρμάρι Ευβοίας –το λατομείο που και τότε είχε προμηθεύσει το μάρμαρο για το ωδείο– και οι κερκίδες στρώθηκαν με πωρόλιθο Αίγινας. Στην εποχή του, ωστόσο, αυτό που έκανε το ωδείο σημαντικό και θαυμαστό ήταν η στέγη του, που ήταν κατασκευασμένη από ξύλο κέδρου, υλικό που στοίχιζε πολύ.
92
04_78_112_.indd 92
Κύριε Αµυρά, σας άκουσα σ’ ένα ραδιόφωνο να µιλάτε για την καρπουζένια. Τι ακριβώς είναι αυτό; Το λέω καλά; Βαγγελιώ Αγαπητή Βαγγελιώ, Καλά τη λες και σου εύχομαι σύντομα να έρθει η ώρα να τη φας κιόλας. Η καρπουζένια είναι ένα γλυκό που φτιάχνουν παραδοσιακά εδώ και χρόνια στη Φολέγανδρο αλλά και τη γειτονική Σίκινο και Μήλο κι έχει ως βάση το καρπούζι. Παρά το γεγονός ότι χρησιμοποιείται μέλι στην παρασκευή του, ήταν το γλυκό των φτωχών, εύκολο να φτιαχτεί, νόστιμο και χορταστικό, γλυκαίνοντας γενιές και γενιές στα κυκλαδίτικα νησιά. Όσο για το μέλι αποτελούσε είδος βασικής ανάγκης. Σχεδόν όλες οι αγροτικές οικογένειες είχαν τα μελίσσια τους ή φρόντιζαν στα πλαίσια της ανταλλακτικής οικονομίας να εξασφαλίζουν την αναγκαία ετήσια ποσότητα, προσφέροντας τυριά ή κρέας.
Έχουµε κολλήσει µε την παρέα µας από κάτι Άγγλους και κοιτάµε µε τα κιάλια τα πουλιά της γειτονιάς εδώ στην Πάτρα. Πού να πάµε για εντυπωσιακά αποτελέσµατα; Δέσποινα, Λάκης, Θανάσης, Γιώτα Αγαπητό παρεάκι, Όταν με το καλό έρθετε στην Αθήνα, πάρτε το μετρό και κατεβείτε στη στάση Κατεχάκη και πηγαίνετε με τα πόδια στο πρώην πάρκο Χωροφυλακής – βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν. Εκεί έχουν φωλιάσει τεράστιοι πράσινοι και γαλαζωποί παπαγάλοι, οι οποίοι κατά τις 9-10 το πρωί «βόσκουν» στο έδαφος παρέα με δεκαοχτούρες και περιστέρια! Αν δεν σας ικανοποιεί η λύση, πεταχτείτε μέχρι το Δάσος της Δαδιάς με 229 είδη πουλιών και 36 από τα συνολικά 38 είδη αρπακτικών πτηνών που υπάρχουν στην Ευρώπη!
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 6:45:40 PM
Και ας πάμε τώρα στην ενότητα: «από πελλόν (τρελό) και από μιτσήν (μικρό) μαθαίνεις την αλήθεια»...
Ελάτε Σπήλαιο Γρεβενών! Παιδιά, θα πάθετε πλάκα με τη θέα, το φαράγγι (600 μ. μήκος, 200 μ. ύψος), τη μηδενική υγρασία, το υπέροχο φαγητό. Λάμπρος Γεια σου Ελλάδα! Γεια σου Ξυλόκαστρο με τους παίδαρους και τις κουκλάρες! Σας περιμένουμε. Κατερίνα – Μάρσια Θρακικά Τέμπη, με καταρράκτες, σπηλιές και αρκετές βυζαντινές γέφυρες. Δίπλα στον ποταμό Νέστο περνάει και ο δρόμος, μια ειδυλλιακή διαδρομή! Η σιδηροδρομική γραμμή ακολουθεί τον ποταμό Νέστο μέσα στη μαγεία της φύσης. Εμπειρία για όσους θέλουν την ομορφιά μέσα τους για πάντα. Κατερίνα – Στέλιος, ερωτευμένοι από Βέροια Ελάτε και σε εμάς! Λίμνη Κρεμαστών: Η μισή ανήκει στην Ευρυτανία, η άλλη μισή στην Αιτωλοακαρνανία, την τροφοδοτεί ο Αχελώος. Από την Ευρυτανία μπορείς να μείνεις: Επισκοπή, Φιδάκια, Φραγκίστα, Καστράκι. Από την Αιτωλοακαρνανία: Χαραυγή, Αλευράδα, Τρίκλινο. Ο ευρωβλάχος Ελάτε να δείτε το Λιδορίκι και την πανέμορφη λίμνη του Μόρνου! Φιλάκια στον Άβορο, το ομορφότερο χωριό της περιοχής!!! Βασίλης+Ντίνα Νομός Φωκίδας, στους πρόποδες της Γκιώνας, το Λιδορίκι είναι κωμόπολη, ο Άβορος χωριό. Η λίμνη τεχνητή, δημιουργήθηκε για την ύδρευση της Αθήνας από τον ποταμό Εύηνο και αποτελεί το μεγαλύτερο κανάλι μεταφοράς νερού στην Ευρώπη. 70 χλμ. ο γύρος της λίμνης! Κούλα & Σία SOS* Μπορώ να στείλω ένα στίχο στον εξαφανισμένο φοιτητή; «Τι είχα, τι στερήθηκα, πονώ κι αναστενάζω, άνοιξε γης να μπω, κόσμο να μην κοιτάζω»! (Σας ευχαριστώ.) Άννα Ελάτε στην όμορφη Παναγίτσα στην Έδεσσα με τις 4 λίμνες, το βουνό κι αργότερα με τα… πολλά κάστανα. Το χωριό βρίσκεται στην Πέλλα, έχει 730 κατοίκους, είναι χτισμένο σε υψόμετρο 730 μ. στο όρος Βόρας, κάτω απ’ την κορυφή Οσμανάκος. Βλέπει τις λίμνες Βεγορίτιδα και Πετρών προς Φλώρινα και είναι κοντά στην Αχλάδα. Στο χωριό μπορείτε να επισκεφθείτε το ανεμοδρόμιο και την πίστα Moto Cross, όπως επίσης μπορείτε να γευτείτε τις παραδοσιακές λιχουδιές στη γραφική πλατεία. Αμαλία Παιδιά, για φοβερό κατσικάκι και τρομερό κοτόπουλο, που τα συνοδεύει το φανταστικό ντόπιο ούζο, ελάτε στη Γρατινή του Νομού Ροδόπης. Έχει 533 κατοίκους, είναι κοντά στην Κομοτηνή, δίπλα είναι το Στυλάρι, το Ομηρικό, οι Σιδηράδες. Κυρία Ελευθερία Καλημέρα παιδιά. Είμαι φοιτήτρια στη Λάρισα, αλλά τώρα μετά από την εξεταστική, χαλαρώνω στο χωριό μου στα Γιάννενα, κοντά στη Δωδώνη, στη Μανολιάσα, που έχει 307 κατοίκους και βρίσκεται κάτω απ’ το όρος Τόμαρος. Λένα Κάποτε πίκρανα τη φίλη μου, τη Βαγγελίτσα, από τη Ν. Μάκριση, 9 χλμ. από το Δομοκό (Φθιώτιδα). Ζητώ ταπεινά συγγνώμη, την αγαπώ αφάνταστα. Βοηθήστε την κατάσταση να τα ξαναβρούμε. Χρύσα
Στο σημείο που καρφώνεις το καρφί και κρεμάς το χάρτη της Ελλάδας, υπάρχει ένα πανέμορφο χωριό, ο Αρχάγγελος. Γνωστό για τα κεράσια, τις πατάτες, το μοναστήρι του. Έχει Αρχάγγελους στη Ρόδο, το Ηράκλειο, τη Λακωνία, την Πρέβεζα και σε μας, στην Πέλλα. Έχουμε 686 κατοίκους, είμαστε στα 820 μ. υψόμετρο, στα σύνορα με τη FYROM, στην οροσειρά του Βόρα και δίπλα μας βρίσκονται τα χωριά Περίκλεια, Λαγκαδιά, Αετοχώρι, Σκρα και Περίκεια. Ο δάσκαλος Καλημέρα. Η Κωνωπίνα Ξηρομέρου Αιτωλοακαρνανίας είναι ένα γραφικό χωριό. Εδώ υπάρχει ένα σπήλαιο ανεξερεύνητο και ανεκμετάλλευτο. Αξίζει να μάθετε την ιστορία του χωριού! Είμαστε 570 κάτοικοι σε 320 μ. υψόμετρο κοντά στις Φυτείες. Αχλαδιώτης Όλοι να πάτε στα πανέμορφα χωριά του Βοΐου Κοζάνης στις 30 Οκτωβρίου. Τότε γίνεται η γιορτή κάστανου στη Δαμασκηνιά Βοΐου. Το χωριό μας έχει 306 κατοίκους, βρίσκεται στα σύνορα με το Νομό Καστοριάς στη Βόρεια Πίνδο και είναι σκαρφαλωμένο στο Βόιον όρος. Άλλα χωριά είναι η Δραγασιά, η Κλεισώρεια, η Αχλαδιά, οι Λικνάδες, ο Αυγερινός και ο Βυθός! Αγγελική Τσαρτσιώτου Ελάτε ψηλά στον Άγιο Πέτρο Κυνουρίας και τον ξεχωριστό Πάρνωνα (Γαϊτανοράχη, 1.803 μ. υψόμετρο). Μήτσος Tα βουνά της Ιτέας είναι κόκκινα, διότι περιέχουν μέταλλα! Το καλύτερο κοκορέτσι στην Ελλάδα το Πάσχα στο Δροσάτο Φωκίδος που έχει 62 κατοίκους και βρίσκεται κοντά στη Ναύπακτο. Η Ιτέα, για όσους δεν το ξέρουν, έχει 4.666 κατοίκους, είναι παραθαλάσσια κωμόπολη και δίπλα είναι το Γαλαξίδι, οι Δελφοί και η Άμφισσα. Μάρα Αχλάδα
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
04_78_112_.indd 93
93
10/18/10 6:45:40 PM
04_78_112_.indd 94
10/18/10 6:45:45 PM
ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ
Η Α∆ΡΕΝΑΛΙΝΗ ΣΤΑ ΥΨΗ
T
Το καλοκαίρι τελείωσε. Πάρτε το απόφαση. Οι διακοπές όμως συνεχίζονται. Ζήτω το φθινόπωρο! Η Trekking Hellas αναλαμβάνει να σας βγάλει από τη μετακαλοκαιρινή μελαγχολία, ξεναγώντας σας στους πιο όμορφους φθινοπωρινούς προορισμούς και ανεβάζοντας την αδρεναλίνη σας στα ύψη.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
04_78_112_.indd 95
95
10/18/10 6:45:51 PM
ΟΡΕΙΝΑ ΤΡΙΚΑΛΑ Rafting στον Ασπροπόταμο.
Σίγουρα δεν θέλετε τα δροσερά χάδια του φθινοπώρου να σας καθηλώσουν μπροστά από μια τηλεόραση στο σαλόνι του σπιτιού σας. Ξεχωριστή πρόταση για τα Σαββατοκύριακά σας είναι ο Νομός Τρικάλων και τα θαυμάσια ορεινά χωριά του. Ανακαλύψτε τις ομορφιές του φθινοπώρου ξεκινώντας λοιπόν από εδώ. Το οδοιπορικό σας στην περιοχή μπορεί να ξεκινήσει από το χωριό Πύλη, 18 χλμ. από τα Τρίκαλα. Τα βουνά Κόζιακας και Ίτανος χωρίζονται από τον ποταμό Πορταϊκό και σχηματίζουν μια επιβλητική Πύλη. Στην Πύλη επισκεφθείτε την εκκλησία που χρονολογείται από το 1283 μ.Χ., στην οποία υπάρχουν ολόσωμες εικόνες της Παναγίας και του Χριστού με ψηφιδωτά. Ανηφορίζοντας, μετά από 13 χλμ., θα συναντήσετε το χωριό Ελάτη. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα χωριά του νομού και αρκετά αναπτυγμένο τουριστικά. Απέχει από την πόλη των Τρικάλων 31 χλμ. και βρίσκεται σε υψόμετρο 900 μ. Είναι μια μοναδική ευκαιρία να γνωρίσετε επιβλητικές Μονές, όπως αυτή του Δουσίκου, έργο του Αγ. Βησσαρίωνος. Στο συγκεκριμένο μοναστήρι υπάρχει το χειρόγραφο ευαγγέλιο του Κωνσταντίνου Πορφυρογέννητου, το οποίο φυλάσσεται στο μουσείο της Ιεράς Μονής Βαρλαάμ στα Μετέωρα. Στην Ελάτη έχουν χτιστεί όμορφοι, παραδοσιακοί ξενώνες και ξενοδοχεία όλων των κατηγοριών, κρυμμένοι μέσα στα έλατα, περιμένοντας τον επισκέπτη για να του προσφέρουν τη φιλοξενία τους. Τελευταίος σταθμός το Περτούλι. Ίσως το πιο γνωστό από τα 96
04_78_112_.indd 96
υπόλοιπα χωριά, λόγω του χιονοδρομικού κέντρου που υπάρχει στην περιοχή. Το προστατευόμενο δάσος του Περτουλίου, αποτελεί έναν πλούσιο θησαυρό χλωρίδας και πανίδας. Για το λόγο αυτό χρησιμοποιείται αποκλειστικά από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Ευχάριστες στιγμές μπορείτε να περάσετε στο χιονοδρομικό κέντρο (19 χλμ. από την Ελάτη), το οποίο λειτουργεί στη θέση Λιβάδια. Η πίστα είναι σχετικά μικρή, κατάλληλη κυρίως για αρχάριους. Στην περιοχή μπορείτε να ασχοληθείτε και με άλλες δραστηριότητες παρέα με τους συνοδούς της Trekking Hellas. Να κάνετε ιππασία στα περίφημα περτουλιώτικα λιβάδια, ποδηλασία, τοξοβολία, και πεζοπορία στα αμέτρητα μονοπάτια της οροσειράς του Κόζιακα. Στο Περτούλι κάθε χρόνο γίνεται και η Πανελλήνια συνάντηση των Σαρακατσαναίων, εκδήλωση που παρουσιάζει ιδιαίτερο τουριστικό ενδιαφέρον. Από την Πύλη ως το Περτούλι υπάρχουν 16 πέτρινα γεφύρια, που παλιότερα χρησιμοποιούνταν για τη συγκοινωνία και τον εφοδιασμό με τρόφιμα όλων των ενδιάμεσων χωριών. Τα πιο γνωστά από αυτά είναι το γεφύρι της Πόρτας ή Αγίου Βησσαρίωνα, της Παλαιοκαριάς και του Νεραϊδοχωρίου. Τέλος μην παραλείψετε να γνωρίσετε τον Ασπροπόταμο, απ’ όπου πηγάζει ο ποταμός Αχελώος. Οι συνοδοί της Trekking Hellas θα σας δώσουν όλο τον απαραίτητο εξοπλισμό για μια ασφαλή και διασκεδαστική κατάβαση rafting στα ορμητικά νερά του ποταμού. Μια μοναδική εμπειρία μέσα από την οποία θα δείτε κομμάτια της ελληνικής φύσης, που δεν μπορείτε να γνωρίσετε με συμβατικά μέσα.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 6:45:54 PM
Πού να μείνετε Τρίκαλα
Αετών Μέλαθρον Τηλ.: 24310-63130-4 www.aetonmelathron.gr Ξενοδοχείο με αρχοντικό ύφος, σε 4 επίπεδα, κοντά στο άλσος του Προφήτη Ηλία. Νεοκλασικού τύπου επίπλωση, άνετα δωμάτια, ευρύχωρα μπάνια και 2 σουίτες με καθιστικό με τζάκι και μπάνια με υδρομασάζ.
Περτούλι Αρχοντικό Χατζηγάκη Τηλ.: 24340-91146-9 www.chatzigaki.gr Ένα πέτρινο αρχοντικό και άλλα μικρότερα κτίρια, σε έναν κήπο 8 στρεμμάτων σε ελατοδάσος. Ξεχωριστή αίσθηση πολυτέλειας με μεγάλα δωμάτια που έχουν πελώρια κρεβάτια και επιβλητική επίπλωση με αντίκες και παλιά σαρακατσάνικα κομμάτια. Υπάρχει επίσης νέα πτέρυγα με καλοφτιαγμένες σουίτες.
Ελάτη Ξενώνας Παπαναστασίου Τηλ.: 24340-71150 Το πιο παλιό ξενοδοχείο της Ελάτης, ανακαινίστηκε και προσφέρει σύγχρονες ανέσεις, κρατώντας το φιλόξενο χαρακτήρα του. Δωμάτια για οικογένειες, ατμοσφαιρικά δίκλινα (τα 5 με τζάκι), πανέμορφες σοφίτες, σουίτες με υδρομασάζ, καθιστικό με τζάκι και οργανωμένο μπαρ. Κόζιακας: Τηλ.: 24340-71270, 24340-71100 www.koziakashotel.gr Με έντονο το άρωμα της πολυτέλειας στις σουίτες του πρώτου ορόφου, το παραδοσιακό χρώμα στις σοφίτες, τη ζεστή ατμόσφαιρα και την ευγενική εξυπηρέτηση, εσείς έχετε μόνο να επιλέξετε αν θα πάρετε το πρωινό στο δωμάτιό σας ή στις σουίτες.
Πού να φάτε Τρίκαλα
Μεζεδοκαμώματα Τηλ.: 24310-20150 Αναπαλαιωμένο κτίριο με τρεις ζεστές σάλες, τζάκι, νόστιμους μεζέδες, άφθονο τσίπουρο και αξιόλογη λίστα κρασιών.
Ελάτη Δειπνοσοφιστής Τηλ.: 24340-71080 Wine restaurant με λίγα τραπέζια, απαλό φωτισμό, lounge καναπέδες, προσεγμένο μενού και εξαιρετική λίστα κρασιών με 400 επιλογές από τον διεθνή και ελληνικό αμπελώνα. Πανσέλοινος Τηλ.: 24340-71850 Ταβέρνα-μεζεδοπωλείο με παραδοσιακή διακόσμηση και τζάκι. Δοκιμάστε χωριάτικο λουκάνικο με πράσο, τηγανιά και μπριζόλα αγριογούρουνου.
Πώς να πάτε Ακολουθήστε την εθνική οδό Αθηνών Λαμίας και συνεχίστε για Τρίκαλα. Η απόσταση είναι 330 χλμ., περίπου 4 ώρες.)
Η κατάβαση ξεκινάει από το ορεινότερο κομμάτι του ποταμού.
Δραστηριότητες Rafting στον Ασπροπόταμο (Αχελώο) Η κατάβαση rafting ξεκινάει από το πάνω τμήμα του Ασπροποτάμου, από τα τρία ποτάμια ως τη Γέφυρα Αλεξίου. Πρόκειται για το ορεινότερο κομμάτι του ποταμού Αχελώου. Ένα ποτάμι με συνεχόμενα rapid, χωρίς όμως μεγάλη δυσκολία, αφού τα περάσματα του rafting είναι κυρίως 1ου - 2ου και κάποια 3ου βαθμού. Το ποτάμι επιφυλάσσει μοναδικές στιγμές απόλαυσης και περιπέτειας. Θα συναντήσετε σημεία με καταπληκτική θέα, χάρη στο ορεινό τοπίο, που κάνουν την κατάβαση μαγευτική. Διάρκεια δραστηριότητας: 1,5 ώρα Κατώτατο όριο ηλικίας: 16 ετών Υλοποίηση: Κάθε Σαββατοκύριακο (από Οκτώβριο μέχρι Μάιο). Τιμή: 50 €/άτομο Περιλαμβάνονται: ñ τοπικές μεταφορές ñ επαγγελματίες οδηγοί ποταμού rafting ñ ελαφρύ σνακ ñ όλος ο απαραίτητος εξοπλισμός rafting
Αξίζει να... … αγοράσετε ντόπια παραδοσιακά προϊόντα, όπως κάστανα, γλυκό του κουταλιού και τον περίφημο χαλβά Φαρσάλων. Πώς να πάτε Ακολουθείτε την εθνική οδό Αθηνών-Λαμίας και συνεχίζετε για Τρίκαλα. Η απόσταση που θα καλύψετε είναι 330 χλμ., περίπου 4 ώρες. Από εκεί, και ανάλογα με το χωριό που θα επιλέξετε για τη διαμονή σας, θα χρειαστείτε περίπου μισή με μία ώρα οδήγηση. Αν δεν έχετε αυτοκίνητο μπορείτε να φτάσετε στα Τρίκαλα με το ΚΤΕΛ. Ή με το τοπικό τρένο για τα Τρίκαλα. Θα επιβιβαστείτε στο σταθμό Παλαιοφάρσαλα.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
04_78_112_.indd 97
97
10/18/10 6:45:56 PM
ΑΝΑΡΡΙΧΗΣΗ ΣΤΑ ΜΕΤΕΩΡΑ Χιλιάδες αναρριχητές από όλο τον κόσμο έρχονται στα Μετέωρα.
Τα Μετέωρα θεωρούνται η Μέκκα των αναρριχητών. Αναρριχητές από όλο τον κόσμο επισκέπτονται την περιοχή για να εξασκήσουν το αγαπημένο τους σπορ σε αναρριχητικά πεδία όλων των επιπέδων. Η αναρρίχηση είναι ένα σπορ που κερδίζει όλο και περισσότερους φίλους στην Ελλάδα, προσφέροντας δυνατές συγκινήσεις. Αναρρίχηση μπορείτε να κάνετε αν έχετε τη στοιχειώδη φυσική κατάσταση αλλά κυρίως θέληση. Ξεκινώντας από πολύ εύκολα πεδία, σιγά σιγά, και υπό την παρακολούθηση εκπαιδευτή, μπορείτε να συνεχίσετε σε πιο δύσκολες διαδρομές. Μια καλή ιδέα για να πάρετε μια γεύση είναι να δοκιμάσετε να κάνετε rappel (καταρρίχηση) από κάποιο βράχο, για να εξοικειωθείτε με τον εξοπλισμό και τις βασικές αρχές του σπορ αυτού. Ανεβάστε λοιπόν την αδρεναλίνη σας στα ύψη, σε μία από τις πιο δημοφιλείς αναρριχητικές διαδρομές του κόσμου. Στο αναρριχητικό πεδίο του βράχου Ντούπιανη των Μετεώρων, οι επαγγελματίες αναρριχητές της Trekking Hellas θα σας παραδώσουν ένα σύντομο μάθημα σχετικά με την τεχνική της αναρρίχησης. Μετά θα ξεκινήσει η δράση. Πρόκειται για μία εντυπωσιακή διαδρομή χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία, ιδανική και για αρχάριους αναρριχητές. Η θέα που θα απολαύσετε από την κορυφή του βράχου θα σας αφήσει άφωνους. Τιμή: 40 €/άτομο Περιλαμβάνονται: ñ επαγγελματίες συνοδοί αναρριχητές ñ όλος ο απαραίτητος εξοπλισμός αναρρίχησης 98
04_78_112_.indd 98
Η περιοχή διαθέτει περισσότερες από 700 αναρριχητικές διαδρομές.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 6:46:02 PM
Αξίζει να... … επισκεφθείτε τα μοναστήρια των Μετεώρων και τη γύρω περιοχή, συμμετέχοντας και σε άλλες δραστηριότητες στη φύση. Μια πολύ καλή ιδέα είναι η πεζοπορία ανάμεσα στους βράχους των Μετεώρων, ακολουθώντας τα παλιά μονοπάτια που χρησιμοποιούσαν οι μοναχοί. Τα μονοπάτια είναι βατά και συνδέουν τα μοναστήρια μεταξύ τους. Μέσα σε 3 περίπου ώρες μπορείτε να διασχίσετε τέτοια μονοπάτια και να επισκεφθείτε 2 μοναστήρια.
Πού να μείνετε Καλαμπάκα
«Σχοινοσύντροφοι» στο δρόμο για την κορυφή.
Divani Meteora Τηλ.: 24320-23330 ñ www.divanis.gr Μεγάλο ξενοδοχείο με διάχυτη στους χώρους του την κλασική πολυτέλεια και με μεγάλα δωμάτια με θέα στους βράχους των Μετεώρων. Διαθέτει επίσης εσωτερική θερμαινόμενη πισίνα με σάουνα. Ξενώνας Σωτηρίου «Πέτρινο» Τηλ.: 24320-78105 www.petrino.gr Αναστηλωμένο διατηρητέο οίκημα του 1845, τοποθετημένο στην άκρη του παλιού οικισμού, στις ρίζες των βράχων των Μετεώρων. Τρεις όροφοι χτισμένοι με πέτρα, δωμάτια με τζάκι σε τρία από αυτά, ρομαντικού ύφους διακόσμηση και θέα που καθηλώνει. Το πρωινό με ντόπια προϊόντα σερβίρεται στο παλιό κελάρι και στον κήπο.
Πού να φάτε Ζιώγας Τηλ.: 24320-22286 Ένα νέο κτίριο που πήρε τη θέση του παλιού κουτουκιού με άνετη πέτρινη σάλα και τζάκι. Εδώ θα δοκιμάσετε τα καλύτερα ψητά της περιοχής από ντόπια κρέατα. Ο Κήπος του Ηλία Τηλ.: 24320-23218 Εστιατόριο στην άκρη της Καλαμπάκας, στη διασταύρωση για Μετέωρα, σχεδόν κάτω από τα βράχια. Εδώ θα σας υποδεχτούν φωτογραφίες των επωνύμων στην είσοδο και θα δοκιμάσετε καλομαγειρεμένα τοπικά πιάτα και μια ικανοποιητική λίστα κρασιών.
Πώς να πάτε Με το αυτοκίνητό σας από Αθήνα θα διανύσετε 335 χλμ. για να φτάσετε στην Καλαμπάκα μέσω Tρικάλων, ακολουθώντας τις πινακίδες προς Λαμία, Λάρισα, Τρίκαλα και έπειτα Καλαμπάκα-Μετέωρα. Τα βράχια δημιουργούν φυσικά πιασίματα. ΠAMEEΛΛΑΔΑ
04_78_112_.indd 99
99
10/18/10 6:46:08 PM
ΠΗΛΙΟ 24 παραδοσιακά χωριά, δασικά μονοπάτια, λιθόστρωτα καλντερίμια. Το μυθικό Πήλιο σας περιμένει.
Αν ακόμη δεν έχετε επισκεφθεί το Βουνό των Κενταύρων, το Πήλιο, ευκαιρία να το κάνετε. Με τις συμβουλές της Trekking Hellas θα περάσετε ένα αξέχαστο Σαββατοκύριακο. Πρώτη στάση η Πορταριά. Ένας ελληνικός καφές στην πλατεία του χωριού, συνοδεία παραδοσιακού γλυκoύ του κουταλιού (προτείνουμε το φιρίκι) θα σας δώσει δυνάμεις για τη συνέχεια. Ανηφορίζοντας θα φτάσετε στη Μακρυνίτσα, γνωστή και ως «το μπαλκόνι του Πηλίου». Απόλυτα δικαιολογημένη η ονομασία που της δόθηκε, αφού έχει θέα όλη την πλευρά του βουνού, την πόλη του Βόλου και τη θάλασσα. Στην κεντρική πλατεία στέκεται ένας μεγαλοπρεπής πλάτανος, με μια τεράστια τρύπα στον κορμό του, μια πηγή που τρέχει δροσερό νερό και μια εκκλησία. Όλα τα παραπάνω θα σας δώσουν την αίσθηση ότι αποτελούν σκηνικό ενός παραμυθιού, με εσάς πρωταγωνιστές. Για τη διαμονή σας επιλέξτε έναν από τους παραδοσιακούς ξενώνες ή κάποιο ξενοδοχείο, που είναι απόλυτα εναρμονισμένα με το φυσικό περιβάλλον, το τοπικό χρώμα και την παραδοσιακή αρχιτεκτονική. Και για να έρθετε πιο κοντά στη φύση δοκιμάστε κάποιες από τις δραστηριότητες που προτείνουν οι έμπειροι οδηγοί της Trekking Hellas. Πεζοπορία σε δασικά μονοπάτια, ορεινή ποδηλασία σε ήπιες διαδρομές, ακόμη και για αρχάριους, και ιππασία με όμορφα άλογα και τη βοήθεια εκπαιδευτών. Στις γραφικές Μηλιές μπορείτε να κάνετε μια βόλτα με το τρενάκι. Εμπνευστής του τρένου αυτού ήταν ο μηχανικός Evaristo De Chirico, πατέρας του γνωστού ζωγράφου. Από το 100
04_78_112_.indd 100
1895 μέχρι το 1971, σκαρφάλωνε το βουνό των Κενταύρων διασχίζοντας μια διαδρομή μοναδικής ομορφιάς, ως το μοναδικό μέσο μαζικής μεταφοράς της εποχής, ανάμεσα στα χωριά Μηλιές-Λεχώνια-Αγριά. Η διαδρομή με το τρενάκι αναβίωσε πρόσφατα, προσφέροντας μια μοναδική εμπειρία, καθώς περνά μέσα από ελαιώνες και παραδοσιακά χωριουδάκια. Σε υψόμετρο 1.200 μ. συναντάμε τα Χάνια, περιοχή που πήρε το όνομά της από τα παλιά πανδοχεία (χάνια). Για τους λάτρεις των χειμερινών σπορ λειτουργεί χιονοδρομικό κέντρο με 4 πίστες, 2 ηλεκτροκίνητους αναβατήρες, ιατρείο, χιονοστρωτήρα και πάρκινγκ. Επιστρέφοντας κάντε μια στάση στον Άγιο Ιωάννη. Παραθαλάσσιο χωριό με ναυτική ιστορία. Παλιότερα ήταν εμπορικό και ναυτικό κέντρο. Σήμερα, μόλις 25 χλμ. από τα Χάνια αποτελεί ένα ιδιαίτερα ανεπτυγμένο τουριστικό θέρετρο με παραδοσιακή αρχιτεκτονική, εκκλησίες με μοναδικής ομορφιάς αγιογραφίες και λιθόστρωτα δρομάκια-μονοπάτια, που οδηγούν στο βουνό, δίνοντας τη δυνατότητα στον επισκέπτη να το γνωρίσει γωνιά γωνιά. Τελευταία στάση, η Τσαγκαράδα. Ικανοποιεί αυτούς που θέλουν να συνδυάσουν βουνό και θάλασσα. Σε απόσταση 47 χλμ. από το Βόλο, αποτελεί ένα μαγευτικό τοπίο, με μικρούς καταρράκτες, επιβλητικά αιωνόβια πλατάνια και κρυμμένα μονοπάτια. Η διάταξη του χωριού αποτελείται από τέσσερις συνοικίες. Σημαντικά αξιοθέατα της περιοχής είναι οι εκκλησίες της Αγίας Παρασκευής, του Αγίου Ταξιάρχη, του Αγίου Στεφάνου.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 6:46:12 PM
Πού να μείνετε Πορταριά
Δεσποτικό Τηλ.: 24280-99046 Τρίπατο αρχοντικό των μέσων του 19ου αιώνα, καλοδιατηρημένο και μεγαλοπρεπές, που αποτελείται από ένα παράσπιτο και ένα νέο κτίριο σύγχρονων προδιαγραφών, αλλά πηλιορείτικης αρχιτεκτονικής. Portaria Hotel & Spa Τηλ. 24280-90000 ñ www.portariahotel.gr Σύγχρονο συγκρότημα με άνετους χώρους και το γειτονικό εστιατόριο «Βίλλα Πορταριά», σε πέτρινο κτίριο.
Μακρυνίτσα Αρχοντικό Πανδώρα Τηλ.: 24280-99404 ñ www.pandoramansion.com Τρίπατο αρχοντικό με θέα στον Παγασητικό και αυθεντικό χαρακτήρα. Έχει άνετα δωμάτια και προσφέρει γεύματα παραδοσιακής κουζίνας.
Τσαγκαράδα
Η περιοχή προσφέρεται για τις εξορμήσεις των φίλων της τετρακίνησης.
Δραστηριότητες Διάσχιση με 4x4 Ανηφορίζοντας από το Βόλο προς Κουκουραβά, μέσα στο δάσος θα πάρετε το δρόμο για Καλιακούδα, για επίσκεψη στις φυσικές πηγές. Συνεχίζετε προς Μακρυνίτσα, εδώ υπάρχουν διάσπαρτες πολλές εκκλησίες και Μονές, τις οποίες μπορείτε να επισκεφθείτε αν θέλετε. Έξω από τη Μακρυνίτσα ξεκινά το δάσος οξιάς, το «Τρανό Ίσιωμα». Θα επισκεφθείτε επίσης και το πέτρινο γεφύρι της Καρυάς και έπειτα θα συνεχίσετε για Πορταριά. Χρόνος υλοποίησης διαδρομής: 4-5 ώρες περίπου (αν επιστρέψουμε από το χωμάτινο δρόμο και ανάλογα με τις καθυστερήσεις για τις επισκέψεις/στάσεις). 3-5 (ανάλογα αν επιστρέψουμε από το χωμάτινο ή τον ασφάλτινο δρόμο). Τιμή: Με δικό σας 4x4: 30 €/άτομο για ελάχιστη συμμετοχή 20 ατόμων. Με 4x4 της Trekking Hellas: 70 €/άτομο (από 4 άτομα σε κάθε όχημα). Περιλαμβάνονται: έμπειροι συνοδοί
Αξίζει να... … δοκιμάσετε παραδοσιακά φαγητά όπως σπεντζοφάι και γλυκά του κουταλιού στα εστιατόρια και τις ταβέρνες της περιοχής. Μη φύγετε αν δεν αγοράσετε επίσης τυρόψωμα, κρασί, βότανα με θεραπευτικές ιδιότητες, μήλα και γλυκά του κουταλιού.
12 Months Luxury Resort Τηλ.: 24260-48894-5 ñ www.12hotel.gr Πέτρινο συγκρότημα στο δάσος με wellness area, εστιατόριο, μπαρ και ευρύχωρα δωμάτια με μινιμαλιστική πολυτέλεια και πολλές παροχές. Lost Unicorn Τηλ.: 24260-49930 ñ www.lostunicorn.gr Kοντά στον φημισμένο πλάτανο της Τσαγκαράδας, με ευχάριστα δωμάτια, το καθένα με τη δική του διακόσμηση, μπαλκόνια και ένα ατμοσφαιρικό σαλόνι εποχής με βικτωριανό τζάκι.
Πού να φάτε Πορταριά
Γευσοκράτορας Τηλ.: 24280-99919 Δύο αναπαλαιωμένα κτίρια με σύγχρονη κουζίνα, μενού που ανανεώνεται τακτικά και ταιριαστή λίστα κρασιών. La Veranda Τηλ.: 24280-99110 Εστιατόριο, με έντονο το ντόπιο παραδοσιακό στοιχείο και υπέροχη θέα στο Βόλο.
Τσαγκαράδα Δειπνοσοφιστής Τηλ.: 24260-49825 Εστιατόριο, που λειτουργεί και ως μπαρ με επιλεγμένη μουσική. Κουζίνα διεθνούς ύφους και ικανοποιητική λίστα κρασιών. Αλέκα Τηλ.: 24260-49380 Ταβέρνα με εμπνευσμένες σπεσιαλιτέ. Δοκιμάστε επίσης τη φουντουκόπιτα και τη μους κάστανο.
Πώς να πάτε Ξεκινώντας με το αυτοκίνητό σας από την Αθήνα, μέσω της εθνικής οδού Αθηνών-Λαμίας και στο ύψος του Αλμυρού παίρνετε την έξοδο για Βόλο-Πήλιο ή την έξοδο για Βελεστίνο-Βόλο. Η διαδρομή είναι 326 χλμ., περίπου 2,5 ώρες. Από Θεσσαλονίκη η απόσταση είναι 1,5 ώρα. ΠAMEEΛΛΑΔΑ
04_78_112_.indd 101
101
10/18/10 6:46:16 PM
ΟΡΕΙΝΗ ΑΡΚΑ∆ΙΑ Ένας προορισμός που κάθε φυσιολάτρης –και όχι µόνο– πρέπει να εξερευνήσει.
Καταπληκτικά παραδοσιακά χωριά, εντυπωσιακή αρχιτεκτονική, πλούσια ιστορία και πανέμορφη φύση χαρακτηρίζουν την περιοχή της ορεινής Αρκαδίας. Ένας προορισμός τόσο κοντά στην Αθήνα, που επιφυλάσσει πολλές εκπλήξεις σε όσους θελήσουν να την εξερευνήσουν. Η περιοχή της ορεινής Αρκαδίας βρίσκεται στην κεντρική Πελοπόννησο και απαρτίζεται από ένα πλήθος χωριών με πιο γνωστά τη Βυτίνα, τη Δημητσάνα, τα Λαγκάδια, την Καρύταινα και τη Στεμνίτσα. Μια πολύ καλή βάση για εξορμήσεις είναι η Δημητσάνα, στην καρδιά της Γορτυνίας πάνω από το φαράγγι του Λούσιου. Στη Δημητσάνα υπάρχουν αρκετοί μικροί ξενώνες, όπου μπορείτε να φιλοξενηθείτε (καλό είναι να έχετε κάνει κάποια κράτηση από πριν, μιας και τα δωμάτια δεν είναι πολλά, ενώ η ζήτηση είναι πολύ μεγάλη καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους). Στην ορεινή Αρκαδία πραγματοποιούνται πεζοπορικές εξορμήσεις και καταβάσεις rafting κάθε Σαββατοκύριακο, ενώ πούλμαν αναχωρεί κάθε Σάββατο και Κυριακή για ημερήσιες εκδρομές. 102
04_78_112_.indd 102
Αξίζει να... … επισκεφθείτε το στολίδι της περιοχής, την κοιλάδα του Λούσιου. Ένα πανέμορφο καταπράσινο φαράγγι με αξιόλογα βυζαντινά μοναστήρια, αρχαιολογικούς χώρους και πολλά άλλα αξιοθέατα, που σας προτείνουμε να γνωρίσετε κάνοντας πεζοπορία. Το μονοπάτι ξεκινάει από τη Δημητσάνα για να καταλήξει στην Αρχαία Γόρτυνα. Στη διαδρομή σας θα συναντήσετε τη Μονή Φιλοσόφου (Κρυφό Σχολειό - λειτουργεί από το 1691) και τη Μονή Προδρόμου, η οποία λειτουργεί ασταμάτητα από τον 12ο αιώνα (είναι το μεγαλύτερο μοναστήρι της περιοχής με πλούσιο ιστορικό αρχείο και σπάνιες αγιογραφίες). Το μονοπάτι σάς πηγαίνει παράλληλα με τον ποταμό, διασχίζοντας γεφυράκια πάνω από τα αφρισμένα κύματα και τις φυσικές πισίνες που έχουν δημιουργηθεί. Καταλήγει στην Αρχαία Γόρτυνα και στο βυζαντινό εκκλησάκι του Αγίου Ανδρέα, χτισμένο από κομμάτια του Ασκληπιείου, που υπήρχε στην περιοχή μέχρι τον 2ο αιώνα μ.Χ. Επιστρέφοντας, θα περάσετε από τη Στεμνίτσα, την πρώτη πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους κατά την επανάσταση του 1821. Ένα χωριό χτισμένο μέσα στο φαράγγι, που διατηρεί ανέπαφα τα παραδοσιακά του κτίρια και τις 18 του εκκλησίες. Εδώ υπάρχει, επίσης, ένα υπαίθριο μουσείο, χαλκωματάδων, σιδηρουργών και πολλών άλλων τεχνιτών. … πάτε στο Μουσείο Υδροκίνησης. Ένας παλιός μπαρουτόμυλος, που ανακαινίστηκε και λειτουργεί σαν μουσείο, αναπαριστώντας την επεξεργασία δέρματος, σιτηρών και μπαρούτης, όπως γινόταν παλιά. … δοκιμάσετε την εξαιρετική τοπική κουζίνα με νοστιμιές όπως: γκιούλμπασι, κόκορα κρασάτο με μακαρόνια, χοιρινό βλάχικο, κουνέλι στιφάδο, παστό και αρνάκι λαδορίγανη, γίδα βραστή και πολλά ακόμα μαγειρευτά φαγητά.
Πώς να πάτε Η απόσταση από Αθήνα για Δημητσάνα είναι 180 χλμ. και θα χρειαστείτε 3 ώρες το πολύ. Για να φτάσετε ακολουθήστε την εθνική οδό Αθηνών-Κορίνθου, στη συνέχεια την Κορίνθου-Τριπόλεως και λίγο πριν την Τρίπολη στρίψτε στη διασταύρωση Τρίπολης-Βλαχέρνας και ακολουθήστε τις ταμπέλες για Λεβίδι-Βλαχέρνα-Βυτίνα και Δημητσάνα.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 6:46:19 PM
Πού να μείνετε Δημητσάνα
Μία από τις εντυπωσιακότερες διαδρομές rafting στην Ελλάδα.
Πύργος Ξενίου Τηλ.: 27950-31675 ñ www.pyrgosxeniou.gr Στεγάζεται σε έναν από τους πιο εντυπωσιακούς πύργους του χωριού. Ξεχωρίζει η σουίτα του επάνω ορόφου, το δίκλινο με το τζάκι, επίσης στον επάνω όροφο, και η μεζονέτα με την αυτόνομη είσοδο. Εν Δημητσάνη Τηλ.: 27950-31748 ñ www.en-dimitsani.gr Συγκρότημα τριών νεόδμητων κτιρίων παραδοσιακής αρχιτεκτονικής με αρκετά λαογραφικά στοιχεία στη διακόσμηση, άνετα δωμάτια με ενεργειακό τζάκι, μπάνια με υδρομασάζ και ατμόλουτρο, ξύλινες οροφές και πατώματα και μπαλκόνια με θέα στο φαράγγι του Λούσιου και τη Δημητσάνα.
Βυτίνα
Δραστηριότητες Rafting στον Λούσιο και στον Αλφειό ποταμό Για όσους αναζητούν περισσότερη δράση σε ένα μοναδικό φυσικό περιβάλλον, στη γέφυρα της Καρύταινας, μια κατάβαση rafting στο Λούσιο και στη συνέχεια στον Αλφειό, θα σας αποζημιώσει. Αφού φορέσετε τις ολόσωμες στολές σας από νεοπρέν (ειδικό υλικό για να μην κρυώνετε κατά τη διάρκεια της κατάβασης), καλτσάκια από το ίδιο υλικό, σωσίβιο, αντιανεμικό και κράνος, οι επαγγελματίες οδηγοί ποταμού θα σας κάνουν ένα θεωρητικό μάθημα για το rafting. Τότε θα ξεκινήσει η δράση. Ακούγοντας τα παραγγέλματα του οδηγού, εσείς και το υπόλοιπο πλήρωμα της βάρκας, θα κωπηλατήσετε μέσα στο ποτάμι με τα κρυστάλλινα νερά, σε ένα πραγματικό τούνελ από φυτά και δέντρα. Οι βράχοι, που βρίσκονται μέσα στο ποτάμι, δημιουργούν συναρπαστικά περάσματα και εμπόδια. Η κατάβαση θα συνεχιστεί ακόμα και μετά το σημείο που ο Λούσιος συναντήσει τον Αλφειό. Θα σταματήσετε λίγο πριν το φαράγγι του Αλφειού, στην πανύψηλη πετρόχτιστη γέφυρα του Κούκου. Διάρκεια: 2 ώρες περίπου Κατώτατο όριο συμμετοχής: 14 ετών Υλοποίηση: Κάθε Σαββατοκύριακο Τιμή: 50 €/άτομο Περιλαμβάνονται: ñ τοπικές μεταφορές ñ επαγγελματίες οδηγοί ποταμού rafting ñ ελαφρύ γεύμα ñ όλος ο απαραίτητος εξοπλισμός rafting
αναγνώστες Για όλους τους ng λάδα» η Trecki του «Πάμε Ελ ω πτ έκ % 10 έρει Hellas προσφ . ες ητ ς δραστηριότ ση για όλες τι
Seleni Suites Boutique Deluxe Hotel Τηλ.: 27950-31750 ñ www.selenisuites.com Ολοκαίνουργια μονάδα, απλωμένη σε 26 στρέμματα, με θέα στη Βυτίνα και τα ελατοδάση γύρω της. Διαθέτει σουίτες και τέσσερα διαμερίσματα, όλα επιπλωμένα με μεράκι και γούστο, που έχουν υπέρδιπλα κρεβάτια και μεγάλα μπάνια με ντους και μπανιέρα υδρομασάζ.
Στεμνίτσα Country Club Trikolonion Τηλ.: 27950-29500 ñ www.coyntryclub.gr Αναπαλαιωμένο συγκρότημα πέτρινων κτιρίων του 19ου αιώνα, με πανέμορφα σαλόνια με αντίκες και πινελιές αγγλικού στυλ. Ξεχωρίζει η σουίτα 201 με το μεγάλο μπαλκόνι και το τζάκι, και το όμορφο τζακούζι σ’ ένα φωτεινό χώρο με βιτρό.
Καρύταινα Πέλασγος Τηλ.: 27950-31490 ñ www.pelasgos.gr Λίγο πριν την είσοδο στην Καρύταινα. Νεόκτιστη μονάδα με τρία διώροφα κτίρια, δωμάτια λιτής αισθητικής με θέα στον κάμπο της Μεγαλόπολης. Εκείνα του πρώτου ορόφου διαθέτουν και τζάκι.
Πού να φάτε Δημητσάνα
Δρυμώνας Τηλ.: 27950-31116 Παραδοσιακά πιάτα και μεγάλη ποικιλία μεζέδων σε μια μικρή, ζεστή σάλα με πέτρα και ξύλο.
Βυτίνα Κληματαριά Τηλ.: 27950-22226 Η παλιότερη παραδοσιακή ταβέρνα της Βυτίνας που λειτουργεί από Παρασκευή έως και Κυριακή. Μοιράζεται σε δύο αίθουσες και σερβίρει μαγειρευτά και πιάτα σχάρας. Τα Κόκκινα Πιθάρια Τηλ.: 27950-22540 Καλόγουστη πέτρινη σάλα με τζάκι με καλομαγειρεμένα παραδοσιακά πιάτα και αξιοσημείωτη λίστα κρασιών.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
04_78_112_.indd 103
103
10/19/10 10:57:07 AM
Με Ξεναγό
«ΕΛΑΤΕ ΣΤΟΝ ΤΟΠΟ ΜΟΥ»
«Διακοπές» σημαίνει διακόπτω αυτό που κάνω καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς. Τι συμβαίνει, όμως, όταν αυτή ακριβώς η ξεχωριστή επιλογή είναι σταθερή, σε κάθε παρόμοια περίοδο της ζωής μας; Ίσως τότε θεωρούμε ότι η παραμονή στον τόπο που επιλέξαμε για να ζήσουμε αυτές τις διαφορετικές μέρες δεν διαρκεί ποτέ αρκετά. Απλώς γιατί έχει γίνει «ο τόπος μας». Στο δικό τους τόπο διακοπών μας ξεναγούν ο Κώστας Μακεδόνας και η Ρένια Λουιζίδου.
>>>>> Κώστας Μακεδόνας
Τραγουδιστής
Η Θεσσαλονίκη είναι η πατρίδα μου γι’ αυτό και την αγαπάω ιδιαίτερα. Όλοι όσοι την έχουν επισκεφθεί έστω και μία μόνο φορά, παθαίνουν εμμονή μαζί της. Αγαπημένη παιδική ανάμνηση: Η Άνω Πόλη όπου βρισκόταν και το πατρικό μου σπίτι, με όλη τη γραφικότητα της παλιάς πόλης και τα Βυζαντινά κάστρα, όπως επίσης και η παραλία που αποτελούσε παράδεισο για τις παιδικές μου βόλτες με το ποδήλατο και πρώτη επιλογή για τα ραντεβού των εφηβικών μου χρόνων. Η Θεσσαλονίκη θα μπορούσε άνετα να χαρακτηριστεί πόλη ξελογιάστρα. Έχει τα πάντα! Είναι σταυροδρόμι πολιτισμών. Έχει «χαλαρούς» ρυθμούς, κάτι που δεν το συναντάς εύκολα σε μια μεγαλούπολη. Είναι ο παράδεισος των απανταχού καλοφαγάδων, καθώς σερβίρει μοναδικές παραδοσιακές γεύσεις. Έχει ωραία στέκια που πλημμυρίζουν από νεαρόκοσμο και ιστορικά καφέ για σύντομες εξορμήσεις εντός πόλεως. Στη Θεσσαλονίκη αναπνέεις ερωτισμό σε κάθε σου βήμα!
Πήγα - Είδα - Μου άρεσε… ΠΗΓΑ… στους πρό-
ποδες του Χελμού, στα ιστορικά Καλάβρυτα. ΕΙΔΑ… τον τόπο θυσίας του 1943, με το μεγάλο σταυρό να θυμίζει το αποτρόπαιο έγκλημα της εκτέλεσης των αντρών της πόλης. Την Ιερά Μονή Μεγάλου Σπηλαίου, να δεσπόζει σε έναν άγριο και απότομο βράχο. Το Σπήλαιο των Λιμνών, με τις αλλεπάλληλες κλιμακωτές λίμνες. Την Ιερά Μονή Αγίας Λαύρας, με το περίφημο λάβαρο της επανάστασης. Το Παλάτι της Παλαιολογίνας στο κέντρο της πανέμορφης πόλης. ΜΟΥ ΑΡΕΣΕ… η βόλτα με τον οδοντωτό σιδηρόδρομο που αρχίζει από το Διακοφτό και τελειώνει στην πόλη των Καλαβρύτων διασχίζοντας το φαράγγι του Βουραϊκού. 23 χλμ. δάση, τρεχούμενα νερά και γεφύρια. Κωστής Θεοφίλου Ιδ. Υπάλληλος
104
04_78_112_.indd 104
ΠΗΓΑ… στο Βουργαρέλι (ή αλλιώς Δροσοπηγή), που βρίσκεται στα ορεινά του νομού Άρτας, στους νότιους πρόποδες των Τζουμέρκων. Εκεί που ένα τείχος από έλατα φυλακίζει όλη τη δύναμη του νερού. Εκεί που κάθε φθινόπωρο η φύση μού αποκαλύπτεται ξανά και ξανά σαν να είναι πάντα η πρώτη φορά. ΕΙΔΑ…πολλές πηγές, γραφικά γεφύρια πάνω από ρέματα και πέτρινες βρύσες κάτω από πλατάνια. Έμαθα πώς αλέθεται το καλαμπόκι στο νερόμυλο, ενώ η παραδοσιακή νεροτριβιά μού έφερε στο νου εικόνες γυναικών να πλένουν κουβέρτες στο ποτάμι. ΜΟΥ ΑΡΕΣΕ… που μετά από την πρώτη μου κοπιαστική ανάβαση με προορισμό το εκκλησάκι του Αϊ-Γιώργη, με αποζημίωσε μια αναπάντεχη θέα από το πιο ψηλό σημείο του χωριού. Λένα Τσίπρα Τοπογράφος Μηχανικός
ΠΗΓΑ… στο Τολέδο της Ελλάδας… στο κέντρο του Μοριά, σε ένα από τα τέσσερα διαμάντια της αρκαδικής γης… στην Καρύταινα. ΕΙΔΑ… λιθόστρωτα σοκάκια και σπίτια του 19ου αιώνα, βυζαντινές εκκλησιές και το φράγκικο κωδωνοστάσιο της εκκλησιάς της Ζωοδόχου Πηγής που χτίστηκε το 14ο αιώνα, την ίδια περίοδο με το κάστρο. ΜΟΥ ΑΡΕΣΕ… η κατάβαση του ποταμού Λούσιου μέσα από ένα επιβλητικό φαράγγι, κάτω από γεφύρια και σμιλεμένους από το νερό βράχους και δίπλα από κατάφυτες με πλατάνια όχθες όπου, σύμφωνα με το μύθο, οι Νύμφες έλουζαν τον Δία. Γρηγόρης Κατσούλης Ορθοπαιδικός Χειρουργός
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/19/10 10:58:14 AM
>>>>> Ρένια Λουιζίδου
Ηθοποιός
Επειδή κατάγομαι από πόλη, ποτέ δεν μου είχε δοθεί η ευκαιρία να έχω άμεση επαφή με τη φύση, μέχρι που ανακάλυψα το χωριό Κρίκελλο στο Δήμο Δομνίστας του νομού Ευρυτανίας. Το τοπίο είναι μαγικό. Θυμίζει Άλπεις, όχι αστεία! Το ελατόδασος είναι εκπληκτικό, τα μονοπάτια στο πράσινο υπέροχα και φιλικά. Μπορείς να τα περπατήσεις εύκολα, χωρίς να είσαι ειδικός στο trekking, να κάνεις εξορμήσεις στα γύρω χωριά, αναρρίχηση και ράφτινγκ. Ερωτεύτηκα κεραυνοβόλα αυτό το μέρος. Και από τότε επιστρέφω διαρκώς. Έχω πια εκεί και ένα ξύλινο σπιτάκι, που πηγαίνω με την οικογένειά μου. Το δικό μας καταφύγιο. Για νόστιμα ντόπια κρέατα και απίθανα μαγειρευτά με αγνά παραδοσιακά υλικά από τα χεράκια της Αντιγόνης, μπορώ να σας συστήσω ανεπιφύλακτα το ομώνυμο ταβερνάκι στην πλατεία του χωριού. Όσο για τους ανθρώπους, έχω εκτιμήσει ιδιαίτερα τη ζεστασιά και τη φιλοξενία τους. Έπειτα εκεί κοντά, και συγκεκριμένα στα νότια του νομού ανάμεσα στα χωριά Ροσκά και Δολιανά, υπάρχει και το παραμυθένιο φαράγγι Πάντα Βρέχει. Στο πιο στενό πέρασμά του, ανάμεσα στα όρη Καλιακούδα και Πλατανάκι τα νερά τρέχουν συνεχώς από την κορυφή των τοιχωμάτων και σου δίνουν την αίσθηση ότι… βρέχει πάντα. Αλλά και η γαλάζια λίμνη που βρίσκεται πιο βαθιά στην κοίτη του ποταμού Κρικελλιώτη είναι ονειρική. Τρελαίνομαι για μπάνιο στο ποτάμι, όταν ο καιρός το επιτρέπει. Το καλό είναι ότι τα εξωτικά αυτά μέρη είναι προσβάσιμα και με το αυτοκίνητο. Είναι η αγαπημένη μου εκδρομή με όλη την οικογένεια. Μου αρέσει, γιατί μπορώ να πηγαίνω όλες τις εποχές του χρόνου. Που βρήκα έναν τόπο που έχω οικειοποιηθεί τόσο πολύ, που πλέον τον νιώθω δικό μου.
ΠΗΓΑ… στην πατρίδα των Κενταύρων, το μαγευτικό Πήλιο με την καταπράσινη φύση και τις κρυστάλλινες πηγές. ΕΙΔΑ… πώς είναι να περιπλανιέσαι στο πράσινο, ανάμεσα σε ψηλόλιγνα δέντρα, με το χαλαρωτικό soundtrack από το νερό που ρέει και τα πουλάκια που τραγουδούν να συνοδεύουν τα βήματά σου. ΜΟΥ ΑΡΕΣΕ…να με χτυπάει το φως του ήλιου, που έμπαινε δειλά δειλά από τα παραθυρόφυλλα, ενώ ετοιμαζόμουν για μια βόλτα με το ποδήλατό μου στα διπλανά χωριά. Αξέχαστα τα ντόπια φαγητά αλλά κυρίως τα μανιτάρια, που έκαναν τον ουρανίσκο μου να τα ερωτευτεί.
ΠΗΓΑ… και θα ξαναπάω οπωσδήποτε στο φυσικό spa του Αγκίστρου, το τελευταίο ελληνικό χωριό πριν τη Βουλγαρία. Έκανα δώρο στον εαυτό μου βουτιά στα θαυματουργά νερά, στις 2 το πρωί με το θερμόμετρο έξω παγωμένο. ΕΙΔΑ… αλλά δεν μπορώ να περιγράψω με λόγια τη θέα από την παλιά πόλη της Καβάλας. Παλιά διώροφα αρχοντικά, πλακόστρωτα δρομάκια, μπαχαρικά να ξεπηδούν από τις κουζίνες και μια Ελλάδα που δεν ξέρει από Big Brother και διαζύγια του ντεκαπάζ. ΜΟΥ ΑΡΕΣΕ… που είδα το χαμόγελο της διατροφολόγου μου να παγώνει μετά από ένα επικό τριήμερο στο Μικρό Πάπιγκο. Εκεί γεύτηκα χωριάτικες πίτες, γουρουνόπουλο στο φούρνο και αμέτρητες κουταλιές παγωτό.
ΠΗΓΑ… στην περικυκλωμένη από πυκνές ελατοσκέπαστες πλαγιές Λίμνη Πλαστήρα, που βρίσκεται στο οροπέδιο της Νεβρόπολης στο Νομό Καρδίτσας. ΕΙΔΑ… το φράγμα στο τέλος της διαδρομής Νεοχώρι-Μπελοκομύτη και τα φυσικά φιόρδ που σχηματίζονται στα γαλαζοπράσινα νερά της. ΜΟΥ ΑΡΕΣΕ…που ήρθα ακόμη πιο κοντά στη φύση, κάνοντας ιππασία στις όχθες και αμέσως μετά έσβησα την πείνα μου με αγριογούρουνο με δαμάσκηνα και πίτα με χυλό από καλαμπόκι. Η αλήθεια είναι ότι δεν μπόρεσα να αντισταθώ ούτε στα σιγοβρασμένα στα ξύλα γλυκά του κουταλιού από τον τοπικό Συνεταιρισμό Γυναικών στο ιστορικό χωριό Μορφοβούνι.
Μαρίνα Χατζηδημητρίου Δημοσιογράφος
Οδυσσέας Μητσόπουλος Δημοσιογράφος
Μαριάννα Μπούζη Υπεύθυνη Διαφήμισης
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
04_78_112_.indd 105
105
10/18/10 6:46:26 PM
ΓΛΥΚΟΣ
ΝΟΕΜΒΡΗΣ
H
Η Μυρσίνη Λαµπράκη είναι µία εκκεντρική ξεναγός που αγαπά τα ταξίδια στο χώρο, στο χρόνο, στον τόπο και στις γεύσεις. Ο επισκέπτης της Ελλάδας είναι ένας ανήσυχος, έξυπνος και αντισυµβατικός τύπος που κάθε µήνα επιλέγει να εξερευνήσει διαφορετικές γωνιές, να δοκιµάσει καινούργιες απολαύσεις και να γεµίσει το άλµπουµ του µε νέες εικόνες. Οι δρόµοι τους θα συναντηθούν και η συγγραφέας του βιβλίου «365 τόποι, 365 γεύσεις» θα του προτείνει να την ακολουθήσει για το µήνα Νοέµβριο. Μαζί θα ξεκινήσουν την περιήγησή τους από την πλαγιά του βουνού της Γκίµπρενας και το όµορφο χωριό της ∆αδιάς για «βουτήµατα» στη σαγήνη του παραδοσιακού κανταϊφιού. Στην Καστοριά θα γευτούν ξεχωριστά καλούδια, τα γνωστά σε όλους ροξάκια. Στη συνέχεια θα κατηφορίσουν στο Πήλιο, όπου θα κάνουν µια στάση για µηλαράκι γλυκό για να καταλήξουν λίγο αργότερα σε δίπλες καλαµατιανές από τα χεράκια της πριγκίπισσας της Μεσσηνιακής γης. Σταδιακά όµως συνειδητοποιούν ότι τα συναισθήµατά τους ξεπερνούν το όριο των 30 ηµερών. Οι µήνες περνούν αλλά οι πειρασµοί που ανακαλύπτουν στα γαστρονοµικά µονοπάτια της Ελλάδας τους κρατάνε ισόβια φυλακισµένους στο δικό τους «Γλυκό Νοέµβρη». Από την Κατερίνα Παπαθανασίου
106
04_78_112_.indd 106
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/19/10 10:59:19 AM
ΔΑΔΙΑ ΕΒΡΟΥ Ταξίδι στην Άγρια Φύση Εκεί που η Ευρώπη φλερτάρει με την Ασία, εκεί που η οροσειρά της Ροδόπης απλώνει δειλά-δειλά τα ακροδάχτυλά της για να δροσιστεί στα νερά του ποταμού Έβρου, εκεί που οι δρύες, τα πεύκα και οι οξιές έχουν πάντα τον πρωταγωνιστικό ρόλο, εκεί βρίσκεται το όμορφο χωριό της Δαδιάς, στην πλαγιά του βουνού της Γκίμπρενας. Η τοπική παράδοση θέλει τους κατοίκους να εγκαθίστανται στο συγκεκριμένο τόπο προκειμένου να γλιτώσουν από μια φοβερή επιδημία. Το πανέμορφο και ήσυχο χωριό αριθμεί περίπου 700 κατοίκους αποτελώντας ένα από τα ελάχιστα «ζωντανά» χωριά της ακριτικής υπαίθρου. Δίπλα ακριβώς, υπάρχει το Δάσος της Δαδιάς όπου έχει χαρακτηριστεί ως προστατευόμενη περιοχή και από το 2003 ως εθνικό πάρκο. Πρόκειται για ένα από τα τελευταία καταφύγια του φτερωτού κόσμου της Ευρώπης, όπου έχουν παρατηρηθεί 36 είδη ημερόβιων αρπακτικών (από τα 38 συνολικά της Ευρώπης). Ειδικά ο μαυρόγυπας με άνοιγμα φτερών έως 3 μ., ζει μόνο σε αυτόν τον τόπο και στην κεντρική Ισπανία. Επιπλέον, έχουν καταγραφεί συνολικά 219 είδη πουλιών, 40 είδη ερπετών και αμφίβιων και 48 είδη θηλαστικών (αγριο-
γούρουνα, αλεπούδες, ασβοί, βίδρες, ζαρκάδια, λαγοί, λύκοι, λαγόγυροι, νυχτερίδες, σκίουροι κ.ά.). Ενδιαφέρουσα είναι και η χλωρίδα από αγριολούλουδα, όπως ίριδες, παιώνιες και λαδανιές, θάμνους, όπως κουμαριές, ρείκια, σκίνα, φουντουκιές και μεγάλα δέντρα όπως πεύκα, βελανιδιές, ιτιές, λεύκες, πλατάνια, οξιές, γάβροι, σκλήθρα και σφενδάμια.
Πώς να πάτε Η απόσταση Θεσσαλονίκη-Αλεξανδρούπολη ανέρχεται σε 330 χλμ., ενώ η Αλεξανδρούπολη-Δαδιά σε 67 χλμ. Το μεγαλύτερο μέρος του οδικού δικτύου καλύπτεται από την Εγνατία Οδό και θα χρειαστείτε περίπου 3,5-4 ώρες ως τη Δαδιά.
ΤΟΠΙΚΟ ΠΙΑΤΟ
Κανταΐφι ΥλικA (για ένα μεγάλο ταψί): 300-350 γρ. κανταΐφι 100-125 γρ. βούτυρο φρέσκο Για το σιρόπι: ó λίτρο νερό 1 κιλό ζάχαρη 2 κουτ. σούπ. χυμό λεμονιού (προαιρετικά)
Οδηγίες 1. Χύνετε λίγο φρέσκο βούτυρο πάνω στα νήματα του κανταΐφιού και πιάνοντάς τα με τα χέρια φροντίζετε ίσα-ίσα να τα αγγίξει όλα το βούτυρο. Πρέπει οπωσδήποτε να το κάνετε αυτό, για να γίνει το κανταΐφι τραγανιστό. 2. Προθερμαίνετε το φούρνο στους 150ÆC. Απλώνετε το κανταΐφι σε ένα βουτυρωμένο ταψί βάθους το πολύ δύο δάχτυλα και το βάζετε στο φούρνο για 1-1ó ώρα ώστε να ροδίσει ελαφρά. Πρέπει να προσέξετε ιδιαίτερα ώστε να μείνει ροδαλό, επειδή, αν σκουρύνει το χρώμα του, πικρίζει. 3. Σβήνετε το φούρνο, περιχύνετε το σιρόπι που έχετε ετοιμάσει από πριν και το ξαναβάζετε στο φούρνο αφήνοντας ανοιχτή την πόρτα του. Μένοντας έτσι κάμποση ώρα γίνεται το κανταΐφι ακόμα πιο τραγανό. 4. Το σιρόπι πρέπει να είναι παχύρρευστο, γιατί το αραιό σιρόπι μαλακώνει το κανταΐφι. Το σιρόπι πρέπει να έχει την πυκνότητα του ελαιόλαδου, την οποία αποκτά πέντε λεπτά αφότου αρχίσει να βράζει. Αν το κανταΐφι καταναλωθεί αμέσως, δεν χρειάζεται το λεμόνι. Λεμόνι βάζουμε για να μη ζαχαρώσει το σιρόπι που μένει. ΠAMEEΛΛΑΔΑ
04_78_112_.indd 107
107
10/19/10 10:59:24 AM
ΚΑΣΤΟΡΙΑ Ξετυλίξτε τις «κορδέλες». Έκπληξη! Αυτό που αναδύεται μέσα από τις «κορδέλες» των λόφων, για να λουστεί λίγο αργότερα στα δροσερά νερά της λίμνης Ορεστιάδας, σας παρασύρει σε έρωτα παντοτινό. Η πόλη της Καστοριάς, χτισμένη πάνω σε χερσόνησο και κάτω από την παχιά σκιά των εντυπωσιακών ορεινών όγκων του Γράμμου και του Βιτσίου, απλώνεται αμφιθεατρικά σε υψόμετρο 620 μ. Ξεκινήστε την ξενάγησή σας στην πόλη της Καστοριάς με μια επίσκεψη στη Μονή της Παναγιάς της Mαυριώτισσας στην άκρη της χερσονήσου. Κοντά στη λιθόστρωτη πλατεία του Nτολτσό θα νιώσετε λίγη από την αίγλη των παλιών αρχοντικών του Nατζή και του Eμμανουήλ. Στην ακρόπολη του Βυζαντινού Κάστρου της Καστοριάς, πολύ κοντά στο τείχος και τους δύο πύργους του, υψώνεται ένα από τα σημαντικότερα βυζαντινά μνημεία της Μακεδονίας, η Παναγία Κουμπελίδικη. Στα 7 χλμ. έξω από την πόλη στο δρόμο για Κοζάνη, στη νότια όχθη της λίμνης, θα βρείτε τον Λιμναίο Oικισμό του Δισπηλιού με μια πλήρη αναπαράσταση του οικισμού με καλύβες από κλαδιά και λάσπη χτισμένες πάνω στη λίμνη. Στα 27 χλμ. από την Καστοριά και μετά το Άργος Oρεστικό βρίσκεται το Aπολιθωμένο Δάσος του Nόστιμου, ηλικίας
Ροξάκια
20 εκατομμυρίων ετών. Στα 19 χλμ. είναι το εγκαταλελειμμένο χωριό Mαυρόκαμπος με τα πλίνθινα σπίτια και τις κεραμιδοσκεπές. Στα 27 χλμ. στο δρόμο προς Bυσσινιά-OξιάBίτσι θα βρείτε, στα 1.610 μ. υψόμετρο, το Xιονοδρομικό Kέντρο Bιτσίου. Για να αναφωνήσετε κι εσείς με τη σειρά σας «περπάτησα στο φαράγγι» δοκιμάστε πεζοπορία στο όμορφο Φαράγγι της Kορομηλιάς. Στα 28 χλμ. από Καστοριά βρίσκεται το Νεστόριο, ο τόπος στον οποίο οργανώνεται κάθε χρόνο ο θεσμός του River Party.
Πώς να πάτε H Καστοριά συνδέεται αεροπορικώς με την Αθήνα μέσω του διεθνούς αεροδρομίου «Αριστοτέλης», το οποίο βρίσκεται στο Άργος Ορεστικό. Για να ταξιδέψετε με το δικό σας αυτοκίνητο, σας ενημερώνουμε ότι η Καστοριά απέχει από Αθήνα 510 χλμ. και από Θεσσαλονίκη 210 χλμ.
ΤΟΠΙΚΟ ΠΙΑΤΟ
ΥλικA (για 20-30 κομμάτια): 50 γρ. μαγιά (μπύρας) 3 αυγά 1/2 φακελάκι μπέικιν πάουντερ 1 βανίλια 1 ó φλιτζ. τσαγ. γάλα φρέσκο 1 ó φλιτζ. τσαγ. σπορέλαιο 2 κουταλιές της σούπας κακάο 1 κουτ. γλυκ. κανέλα 1 κιλό αλεύρι μαλακό Για το σιρόπι: 1 κιλό περίπου ζάχαρη 6 φλιτζ. τσαγ. νερό
108
04_78_112_.indd 108
Οδηγίες 1. Ζεσταίνετε το γάλα (όχι πολύ ζεστό γιατί θα ψηθεί η μαγιά) και διαλύετε τη μαγιά. Στο μείγμα με τη μαγιά ρίχνετε το σπορέλαιο, τα αυγά χτυπημένα και στη συνέχεια το μπέικιν, τη βανίλια και το αλεύρι. 2. Το 1/3 της ζύμης το χωρίζετε και βάζετε κανέλα, 2 κουταλιές της σούπας ζάχαρη και κακάο. Χωρίζετε τη λευκή ζύμη σε 3 κομμάτια και τη σοκολατένια επίσης. 3. Απλώνετε το άσπρο φύλλο (σε σχήμα ορθογωνίου) και τυλίγετε το καφέ μπαστουνάκι που έχετε φτιάξει από τη σοκολατένια ζύμη. 4. Κόβετε με το μαχαίρι μετά σε κάθετα φετάκια των 1-2 εκατοστών. 5. Τα αφήνετε μισή ώρα σε ζεστό μέρος να φουσκώσουν και τα ψήνετε για 30 λεπτά στους 180ÆC. 6. Για το σιρόπι: βράζετε τα υλικά σας για 10 λεπτά. Περιχύνετε με το ζεστό σιρόπι τα κρύα ροξάκια. Τρώγονται κρύα.
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 6:46:37 PM
ΠΗΛΙΟ 24 χωριά, 1 ιστορία Είναι όλα τους χωριά του Πηλίου που μας υπόσχονται μια ξεχωριστή ιστορία διακοπών. Την απόλυτη. Επιλέξαμε μερικά και σας τα παρουσιάζουμε χωρίς περικοπές. Η Μακρυνίτσα θεωρείται αναμφισβήτητα το «μπαλκόνι» του Πηλίου. Πρόκειται για έναν από τους πιο χαρακτηριστικούς οικισμούς με αναρίθμητα αρχοντικά και σπίτια που μοιάζουν να κρέμονται σαν στολίδια στην καταπράσινη πλαγιά. Δέντρα, λουλούδια, κεφαλόβρυσες και τρεχούμενα νερά ξεπροβάλλουν μέσα από όμορφα νεοκλασικά σε ένα από τα πιο όμορφα χωριά της Ελλάδας, την Πορταριά. Απολαυστικοί καφέδες ή μυρωδάτο τσίπουρο σερβίρονται στην πατρίδα του πρωτεργάτη της επανάστασης του Πηλίου, Μηλιώτη Άνθιμου Γαζή, στις Μηλιές. Ο θρυλικός «μουντζούρης», επιστρέφει στις μέρες μας, σε μια μαγευτική διαδρομή, ανάμεσα από καταπράσινες πλαγιές, χαράδρες, τοξωτά γεφύρια και μικρές σήραγγες. Κοντά στη μεγάλη σιδερένια γέφυρα του τρένου, στο σταθμό των Μηλεών, τοποθετείται κατά τη μυθολογία η σπηλιά του Κένταυρου Χείρωνα. Στην πλατεία της Τσαγκαράδας, της βυθισμένης στο κόκκινο-κίτρινο των φύλλων το φθινόπωρο, με τα παλιά αρχοντικά αλλά και τα πιο σύγχρονα οικοδομήματα, την παράσταση θα κλέψει ο υπεραιωνόβιος πλάτανος αλλά και η Νανοπούλειος Σχολή, ένα από τα πιο εντυπωσιακά δείγματα τοπικής αρχιτεκτονικής των αρχών του προηγούμε-
νου αιώνα. Δοκιμάστε γλυκό του κουταλιού στη γραφικότατη πλατεία του καταπράσινου χωριού Μούρεσι με τις τεράστιες σκιερές φλαμουριές και την εκκλησία της Αγίας Τριάδας με το υπέροχο «τρυπητό τέμπλο». Στη Ζαγορά, τη χτισμένη σε υψόμετρο 420 μ. που άκμασε τον 17ο και 18ο αιώνα, θα θαυμάσετε από κοντά το Ελληνομουσείο Ζαγοράς, όπου φοίτησε μεταξύ άλλων λογίων και ο Ρήγας Φεραίος, αλλά και την εκπληκτική συλλογή της Βιβλιοθήκης της Ζαγοράς. Από το Χορευτό λέγεται ότι ξεκινούσαν τα ζαγοριανά καράβια για τις μεγάλες αγορές της Ευρώπης και της Ανατολής.
Πώς να πάτε Από Αθήνα με λεωφορείο του ΚΤΕΛ σε 4 ώρες και 30‘ (320 χλμ.). Σε 3 ώρες και 50‘ (320 χλμ.) με αυτοκίνητο και σιδηροδρομικώς με intercity σε 5 ώρες.
ΤΟΠΙΚΟ ΠΙΑΤΟ
Μηλαράκι γλυκό Υλικά (για δύο μεγάλα βάζα): 30 μηλαράκια φιρίκια 1 κιλό ζάχαρη ó κιλό αμύγδαλα ασπρισμένα 30 γαρίφαλα χυμός από 4 λεμόνια
Οδηγίες 1. Καθαρίζετε τα μηλαράκια με το ειδικό εργαλείο, αφαιρείτε το κεντρικό μέρος τους και τα κουκούτσια. Τα ρίχνετε αμέσως σε μια λεκάνη με νερό μέσα στην οποία έχετε προσθέσει το χυμό των λεμονιών, ώστε να μη μαυρίσουν. 2. Σε βαθιά κατσαρόλα, βράζετε τη ζάχαρη με 1ó φλιτζ. νερό, ανακατεύετε και βράζετε το σιρόπι μέχρι να αρχίσει να δένει. Όταν είναι σχεδόν έτοιμο να δέσει, ρίχνετε τα μηλαράκια. 3. Βράζετε σε δυνατή φωτιά για 30 λεπτά με ανοιχτό το σκέπασμα της κατσαρόλας. 4. Όταν το γλυκό κρυώσει εντελώς, το σκεπάζετε και το αφήνετε να «κατεβάσει» τα υγρά του για 9 ώρες περίπου. 5. Βράζετε ξανά, ώστε να δέσετε εντελώς το σιρόπι. 6. Τραβάτε με τρυπητή κουτάλα τα μηλαράκια και με καθαρά χέρια καρφώνετε πάνω στη σάρκα τους ένα γαρίφαλο και παραγεμίζετε το εσωτερικό τους με ασπρισμένα αμύγδαλα. 7. Τα τοποθετείτε μέσα σε γυάλινα βάζα, γεμίζετε με σιρόπι, το οποίο πρέπει να τα σκεπάζει, σφραγίζετε και τα φυλάτε σε δροσερό μέρος. ΠAMEEΛΛΑΔΑ
04_78_112_.indd 109
109
10/18/10 6:46:39 PM
ΚΑΛΑΜΑΤΑ Κάντε τις διακοπές σας αλά «Πριγκιπέσα Ιζαμπώ» Η Καλαμάτα, πρωτεύουσα της Μεσσηνίας, αποτελεί ένα πραγματικό κόσμημα στους πρόποδες του Ταΰγετου. Είναι η αρχόντισσα του Μεσσηνιακού Κόλπου με το χτισμένο το 1317 ιστορικό εκκλησάκι των Αγίων Αποστόλων, το Μπενάκειο Αρχαιολογικό Μουσείο, τη Δημοτική Πινακοθήκη και το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Καλαμάτας. Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να παραλείψετε να σκαρφαλώσετε στην κορυφή του πευκόφυτου λόφου για να θαυμάσετε από κοντά το highlight της περιοχής, το Κάστρο της Καλαμάτας, και την εκπληκτική θέα του στη θάλασσα. Χτισμένο το 1208 από τον Γουλιέλμο Βιλλεαρδουίνο, το Κάστρο λέγεται πως ενέπνευσε τον Άγγελο Τερζάκη να γράψει το μυθιστόρημα για την πριγκίπισσα Ιζαμπώ, που έζησε εδώ. Στους πρόποδές του, ο ημισπηλαιώδης ναός του Αγ. Ιωάννη χρονολογείται από τους μεταβυζαντινούς χρόνους, ενώ κάτω από το Κάστρο πιθανολογείται ότι βρισκόταν η ακρόπολη των αρχαίων Φαρών. Το Δημαρχείο, το Ζουμπούλειο Μέγαρο και το Κοταροπούλειο είναι μερικά μόνο από τα αναπαλαιωμένα νεοκλασικά της πόλης που αποτελούν από μόνα τους αφορμή για επίσκεψη. Η Μονή Καλογραιών, φημίζεται για τα μεταξωτά της που υφαίνουν οι καλόγριες, ενώ το Λαογραφικό
Μουσείο περιλαμβάνει κειμήλια από την Επανάσταση του 1821. Στο Μπενάκειο Αρχαιολογικό Μουσείο στο οποίο εκτίθενται ευρήματα που χρονολογούνται από την Εποχή του Χαλκού ως τους Ρωμαϊκούς χρόνους θα ταξιδέψετε πίσω στο χρόνο.
Πώς να πάτε Η Καλαμάτα απέχει 238 χλμ. από την Αθήνα. Καθημερινά εκτελούνται δρομολόγια του ΚΤΕΛ από την Αθήνα, την Πάτρα, τα Ιωάννινα και τη Θεσσαλονίκη προς την Καλαμάτα. Επίσης υπάρχουν τακτικές σιδηροδρομικές συνδέσεις από Αθήνα και Πάτρα προς Καλαμάτα. Στην Καλαμάτα μπορείτε να φτάσετε και αεροπορικώς από το αεροδρόμιο Αθηνών «Ελ. Βενιζέλος», από τη Θεσσαλονίκη και το Ηράκλειο. Επίσης, ο νομός συνδέεται ακτοπλοϊκά με τα Κύθηρα και τον Κίσσαμο Χανίων.
ΤΟΠΙΚΟ ΠΙΑΤΟ
Οδηγίες 1. Σε μια λεκάνη χτυπάτε 6 κρόκους και 2 Δίπλες ασπράδια από τα αυγά. Συνεχίζετε ρίχνοντας Καλαμάτας μέσα το χυμό και το ξύσμα του πορτοκαλιού, τη ζάχαρη και το λάδι. ΥΛΙΚΑ (ΓΙΑ 6-8 ΑΤΟΜΑ): 2. Σε δεύτερο μπολ ανακατεύετε το αλεύρι, το Υλικά (για 20-30 κομμάτια): μπέικιν με το αλάτι και αρχίζετε να το ρίχνετε λίγο-λίγο στη λεκάνη και να τα ζυμώνετε όλα 6 φλιτζ. τσαγ. αλεύρι σκληρό μαζί μέχρι να πάρετε μια ζύμη ομοιογενή και 1 κουτ. γλυκ. μπέικιν κάπως σκληρή. 2 κουτ. σούπ. ζάχαρη 3. Ανοίγετε πολύ λεπτά φύλλα και τα κόβετε με ελάχιστο πιπέρι ένα οδοντωτό ροδάκι, σε λωρίδες πλάτους 2-3 2 κουτ. σούπ. καλαμποκέλαιο εκ. Τυλίγετε αυτές τις λωρίδες σε διάφορα σχήμα6 αυγά τα, όπως σαλίγκαρους ή ρολά, και τις τηγανίζετε σε αρκετό και καυτό λάδι να ροδίσουν. 1 πορτοκάλι 4. Τις βγάζετε με τρυπητή κουτάλα και τις αφήκαλαμποκέλαιο για το τηγάνισμα νετε να κρυώσουν. Βράζετε σε μία κατσαρόλα τα υλικά για το σιρόπι. Μόλις βράσει, το ξαΓια το σιρόπι: φρίζετε, το αφήνετε ακόμα 5 λεπτά και το 3 φλιτζ. τσαγ. ζάχαρη κατεβάζετε. 5. Βουτάτε στο καυτό σιρόπι τις δίπλες. Βάζετε 1 φλιτζ. τσαγ. μέλι σε μια πιατέλα και πασπαλίζετε με λίγη κανέλα 2ó φλιτζ. τσαγ. νερό και τριμμένο καρύδι. 110
04_78_112_.indd 110
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
10/18/10 6:46:45 PM
04_78_112_.indd 111
10/19/10 11:20:07 AM
Τα αυτονόητα
-5,5%
ΤΥΧΑΙΟ; ∆ΕΝ ΝΟΜΙΖΩ…
Μ
Μία διαφημιστική καταχώρηση διαμαρτυρίας του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΞΕΕ) θέτει και πάλι το κρίσιμο ζήτημα της υπερβολικής φορολογικής επιβάρυνσης των τουριστικών υπηρεσιών στην πατρίδα μας. Ο πίνακας επιβολής ΦΠΑ στο τουριστικό προϊόν στην Ελλάδα και τις κυριότερες ανταγωνίστριες χώρες έχει ως εξής: Ισπανία 8%, Τουρκία 8%, Πορτογαλία 6%, Γαλλία 5,5%, Κύπρος 5%, Ελλάδα 11% (ενώ συζητείται σοβαρά το ενδεχόμενο να αυξηθεί στο 13%). Όλοι γνωρίζουμε πως ο τουρισμός αποτελεί την πολυτιμότερη πηγή εσόδων και κύρια αναπτυξιακή διέξοδο της χώρας. Ωστόσο, όπως αναφέρεται και στην ανακοίνωση του ΞΕΕ, «οι διαδοχικές αυξήσεις του ΦΠΑ στις τουριστικές υπηρεσίες έχουν πλήξει καίρια την ανταγωνιστικότητά μας, κατευθύνοντας τους τουρίστες σε άλλους προορισμούς». Και αυτό είναι αυτονόητο, κυρίως σε περιόδους οικονομικής κρίσης, όπου το κόστος των παρεχόμενων τουριστικών υπηρεσιών έχει ειδικό βάρος στην τελική επιλογή των ταξιδιωτών. Η Μεσόγειος είναι ένας αγαπημένος προορισμός διεθνώς. Ίσως ο καλύτερος στον κόσμο. Οι μεσογειακές χώρες –άλλες λιγότερο, άλλες περισσότερο– είναι ευλογημένες. Έχουν υπέροχες θάλασσες, φως, μοναδική φύση, ιστορία, παραδόσεις, πολιτισμούς. Κάθε μια επιχειρεί να προβάλει διεθνώς τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα με όρους σύγχρονου marketing. Να εξηγήσει στον κόσμο ότι «τα έχει όλα και συμφέρει». Η Τουρκία π.χ. δεν μπορεί να πουλήσει στο Δυτικό Κόσμο τον πολιτισμό του Ισλάμ και «πλασάρει» τον ελληνικό και βυζαντινό πολιτισμό που αναπτύχθηκε στο έδαφός της. Η Αγιά Σοφιά (ακριβώς έτσι: «agia sofia») και η Έφεσος αποτελούν την αιχμή της τουριστικής της καμπάνιας. Και από κοντά οι παραλίες του Αιγαίου. Παράλληλα, με έμμεσα διαφημιστικά δημοσιεύματα, κλείνει το μάτι στους τουρίστες που αποζητούν υπηρεσίες «value for money». Εμείς πώς απαντούμε στην πολιτική αυτή; Με φορολογικές επιβαρύνσεις και αντικίνητρα από το κράτος, που καθιστούν το τουριστικό προϊόν μας ακριβό. (Αλλά, μεταξύ μας, Κύριοι του ΞΕΕ, και με υπερχρεώσεις από πολλούς επιχειρηματίες του τουριστικού τομέα, σε συνδυασμό με μέτριες πολλές φορές υπηρεσίες.) Αναπόφευκτα, το ελληνικό τουριστικό πακέτο βγαίνει στη διεθνή αγορά μη ανταγωνιστικό. Και η Ελλάδα αναδεικνύεται ακόμα σε έναν τομέα ως η χώρα των χαμένων ευκαιριών. Είναι τυχαίο; Δεν νομίζω...
Θοδωρής Καλούδης 112
04_78_112_.indd 112
ΠAMEEΛΛΑΔΑ
-3%
-3% 10/18/10 6:47:03 PM