18
ΟΡΘΟ∆ΟΞΟΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΣ
ΙΟΥΛΙΟΣ – ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2012
Εναρκτήριος Ομιλία Σεβασμιωτάτου Αρχιεπισκόπου Δημητρίου uΣελίδα 17 µαθητάς καί ἐκλεκτούς φίλους Του σέ ὅλη τήν διαδροµή τῆς ἱστορίας τῆς Ἐκκλησίας. Εἴµεθα οἱ φίλοι Του, µᾶς διάλεξε καί µᾶς ὥρισε νά πορευθοῦµε καί νά παραγάγουµε καρπό. Ποιός ὅµως εἶναι ὁ κόσµος ἐντός τοῦ ὁποίου µᾶς ὥρισε νά πορευθοῦµε καί νά φέρουµε καρπό; α) Πρόκειται περί ἑνός κόσµου ὁ ὁποῖος µαστίζεται ἀπό βαθειά καί ἐξαιρετικά ἐπώδυνη καί πολύπλοκη κρίση παγκοσµίως. Ἀνήκουστα ποσοστά ἀνεργίας, ὁλόκληρες χῶρες στά πρόθυρα χρεωκοπίας, ἐκτεταµένες περιοχές καταστροφικῆς πτώχειας, ἐφιαλτικές ἱστορίες πείνας, ἔλλειψη στέγης καί ἰατρικῆς περιθάλψεως καί φαρµάκων ἀποτελοῦν καθηµερινά θέµατα στίς εἰδήσεις. β) Πρόκειται περί ἑνός κόσµου µέ κοινωνικές ἀναταραχές, φανερές ἤ κεκαλυµµένες, λόγῳ κραυγαλέων ἀδικιῶν, φυλετικῶν συγκρούσεων καί ἐλλείψεως ἴσων δικαιωµάτων καί εὐκαιριῶν. γ) Πρόκειται περί ἑνός κόσµου ὁ ὁποῖος παρουσιάζει εἰκόνα ἰδεολογικοῦ χάους καί ἰδεολογικῆς ἀπαθείας. ἐδῶ ἔχουµε ἕνα µεταΜαρξιστικό, µετα-Φροϋδικό καί µεταµοντέρνο κλίµα, δηλαδή, πρόκειται γιά µία κατάσταση ὅπου οἱ παλιές ἰδεολογίες ἔχουν πεθάνει καί τά ὑπολείµµατά τους ἐµφανίζονται καί ἐξαφανίζονται προκαλώντας πλήρη σύγχυση καί µόνιµο ἀποπροσανατολισµό µεταξύ νέων καί ἡλικιωµένων ἀνθρώπων. δ) Πρόκειται περί ἑνός κόσµου µετακινήσεων µεγάλου ἀριθµοῦ ἀνθρώπων, πού µεταναστεύουν ἀπό χώρα σέ χώρα, πού πληµµυρίζουν γειτονιές ἤ ἀπόµακρες πολιτεῖες, προκαλώντας ριζικές ἀλλαγές σέ ἐθνικές καί πολιτισµικές ταυτότητες καί ταυτοχρόνως µεταφέρουν τήν θρησκεία τους µέ τίς ἰδιαίτερες παραδόσεις καί τά χαρακτηριστικά των, γεγονός πού δυστυχῶς συχνά παραβλέπεται. ε) Πρόκειται περί ἑνός κόσµου ὁ ὁποῖος βασανίζεται ἀπό σοβαρά ἠθικά προβλήµατα σέ ἐπίπεδο πρωτόγνωρο γιά τήν ἱστορία. Ἡ κατάχρηση οὐσιῶν, τά ζητήµατα σεξουαλικῶν παραπτωµάτων καί ταυτότητος, τά φαινόµενα ἀνθρώπινης ἐκµεταλλεύσεως, ἀδικιῶν, τροµοκρατίας, βίας καί ἀγριότητος ἀποτελοῦν καθηµερινά συµβάντα στή ζωή ἑκατοµµυρίων ἀνθρώπων σέ ὁλόκληρο τόν κόσµο. στ) Πρόκειται περί ἑνός κόσµου στόν ὁποῖον συναντοῦµε τόν µεγαλύτερο στήν ἱστορία ἀριθµό φανατικῶν διαφόρων θρησκειῶν µετερχοµένων βία ἤ ὄχι, ἐνῶ τήν ἴδια στιγµή βιώνουµε τόν πόλεµο ἐναντίον τῆς θρησκείας, ἰδιαιτέρως ἐναντίον τοῦ Χριστιανισµοῦ µέ κάθε διαθέσιµο µέσο. Αὐτός εἶναι ὁ κόσµος στόν ὁποῖον ἔχουµε ὡρισθεῖ νά πορευθοῦµε καί νά παραγάγουµε καρπό. Εἶναι ἕνας κόσµος πληγωµένος, πού τελεῖ σέ σύγχυση, ἕνας κατακερµατισµένος κόσµος στόν ὁποῖον καλούµεθα νά καλλιεργήσουµε καί νά προσφέρουµε τούς καρπούς τῆς πίστεως, τῆς ἀγάπης, τῆς θεραπείας, τῆς εἰρήνης καί τῆς ἐλπίδος. Τό ἔργο εἶναι τεράστιο. Ἀλλά θυµηθῆτε τούς ∆ώδεκα Ἀποστόλους! ∆ώδεκα ἁπλοί ἄνθρωποι πού ἀντιµετώπισαν ὁλόκληρο τόν κόσµο καί τελικά τόν κατέκτησαν! Τό πεδίο εἶναι ἀνοιχτό γιά µᾶς. Εἶναι ὁ καιρός γιά µᾶς νά ἀκούσουµε τήν θεία φωνή καί νά πορευθοῦµε γιά νά φέρουµε καρπό. 5. Ὁ Θεός µᾶς ἐδιάλεξε καί µᾶς ὥρισε νά πορευθοῦµε καί νά φέρουµε καρπό. α) Καλούµεθα νά παραγάγουµε καρπό στίς ζωές τῶν οἰκογενειῶν τῶν µεικτῶν γάµων. Πορευθῆτε καί φέρετέ τους στόν οἶκο τοῦ Θεοῦ, ἐπανασυνδέστε τους ἤ, ἀναλόγως τῆς περιπτώσεως, συνδέστε τους γιά πρώτη φορά µέ τήν Ἐκκλησία. Φέρνοντας τίς µει-
κτές οἰκογένειες στήν κοινότητα πίστεως, παράγουµε καρπό καί ἔτσι ἐκπληρώνουµε τήν εἰδική ἀποστολή τήν ὁποία µᾶς ἀνέθεσε ὁ Χριστός. Αὐτός ὁ καρπός εἶναι ἐπειγόντως ἀπαραίτητος ἐάν δέν θέλουµε νά χάσουµε ἀνθρώπους γιά πάντα. Καί σ’ αὐτή τήν περίπτωση, ὅπως καί σέ πολλές ἄλλες, δέν πρέπει νά λησµονοῦµε τί εἶπε ὁ Χριστός στό τέλος τῆς ἐντολῆς τῆς ἀποστολῆς µας: ἔθηκα ὑµᾶς ἵνα ὑµεῖς ὑπάγητε καί καρπόν φέρητε καί ὁ καρπός ὑµῶν µένει (Ἰωάν. 15:16). Ὁ καρπός πρέπει νά µένῃ, νά διατηρηθῇ, νά καταστῇ µόνιµος. Οἱ φυσικοί καρποί οἱ ὁποῖοι προέρχονται ἀπό τά δέντρα ζοῦν γιά λίγο χρονικό διάστηµα, ὠριµάζουν καί µετά σαπίζουν, δέν διατηροῦνται. Αὐτό δέν συµβαίνει µέ τόν πνευµατικό καρπό. Ἐάν καρπός µας εἶναι ἡ σύνδεση οἰκογενειῶν µεικτῶν γάµων µέ τήν Ἐκκλησία, πρέπει νά διαφυλάξουµε αὐτό τόν καρπό, πρέπει νά κρατήσουµε αὐτές τίς οἰκογένειες γιά πάντα στήν ἀγκαλιά τῆς Ἐκκλησίας. β) Καλούµεθα νά παραγάγουµε καρπό µεταξύ τῶν παιδιῶν µας, µεταξύ τῶν ἐφήβων µας, µεταξύ τῶν νεαρῶν ἐνηλίκων µας. Πρέπει νά ἀναθεωρήσουµε καί νά ἀναβαθµίσουµε τά προγράµµατά µας τῆς θρησκευτικῆς παιδείας, νά µελετήσουµε καί πάλι τίς εὐκαιρίες πού ἔχουµε γιά νά ἑλκύσουµε τούς νεαρούς ἐνηλίκους σέ δηµιουργικές δραστηριότητες, ἰδιαιτέρως κοινωνικῆς σηµασίας. Νά αὐξήσουµε τίς εὐκαιρίες γιά καλά ὀργανωµένες πολιτιστικές καί ἀθλητικές ἐκδηλώσεις. Νά φέρουµε καρπό καθιερώνοντας κλίµα χαρᾶς καί εἰρήνης µέσα στίς ὁµάδες τῶν παιδιῶν τῶν σχολείων µας. Νά παραγάγουµε καρπό σταθερότητος καί συνδέσεως µέ τόν Θεό µεταξύ τῶν Ὀρθοδόξων σπουδαστῶν µας σέ Κολλέγια καί Πανεπιστήµια καθώς συχνά ἀντιµετωπίζουν προκλήσεις ἀντι-
θρησκευτικῶν στάσεων καί διδασκαλιῶν στίς τάξεις τους. γ) Καλούµεθα νά παραγάγουµε καρπό στούς χώρους ἐργασίας µας, προσφέροντας ἀποτελεσµατικά τήν πίστη µας στούς ἀνθρώπους πού ἐργάζονται µαζί µας σέ ἐπιχειρήσεις, νοσοκοµεῖα, καταστήµατα, ἀγορές, σχολεῖα, σταθµούς, ἀθλητικά γήπεδα, ἐργοστάσια, σέ κάθε χῶρο καί ἐπάγγελµα. Προσφέροντας ἀποτελεσµατικά τήν πίστη µας διά λόγου καί πράξεως, µέ πειστική ὁµιλία, µέ τόν τρόπο ζωῆς καί µέ ἀληθινή Χριστιανική συµπεριφορά. δ) Καλούµεθα νά φέρουµε καρπό συγκεντρώνοντας τούς ἀποξενωµένους ἀνθρώπους µας. Πρακτικά, αὐτό σηµαίνει νά φέρουµε στήν Ἐκκλησία τούς ἀδελφούς καί τίς ἀδελφές µας πού εἶναι µακρυά ἀπό τόν Χριστό, τό δέντρο τῆς ζωῆς. Τελικά, νά αὐξήσουµε τόν πληθυσµό πού σχετίζεται µέ τήν Ἐκκλησία µας. Στό σηµεῖο αὐτό, ἐπιτρέψατέ µου νά ἀναφέρω ἕνα παράδειγµα: Τό ἔτος 1986, εἴχαµε ὡς Ἑλληνική Ὀρθόδοξος Ἀρχιεπισκοπή 7,389 βαπτίσεις, 563 χρίσµατα ἐκ µεταστροφῆς καί 5,183 γάµους. Εἰκοσιτέσσερα χρόνια ἀργότερα, δηλαδή τό ἔτος 2010, εἴχαµε 6,366 βαπτίσεις, 947 χρίσµατα καί 2,709 γάµους. Παρατηρεῖται αὔξηση στόν ἀριθµό χρισµάτων ἐκ µεταστροφῶν, ἀλλά µείωση στόν ἀριθµό βαπτίσεων καί µεγαλύτερη µείωση στόν ἀριθµό γάµων. Οἱ ἀριθµοί αὐτοί δείχνουν µειώσεις τοῦ ἐκκλησιαζοµένου Ὀρθοδόξου πληθυσµοῦ οἱ ὁποῖες ἀπαιτοῦν ἄµεση δράση. Ἡ αὔξηση τοῦ ἐκκλησιαζοµένου Ὀρθοδόξου πολιτισµοῦ ἀποτελεῖ βεβαίως ἐπείγοντα ἀναγκαῖο καρπό. ε) Καλούµεθα νά παραγάγουµε καρπό στόν τοµέα τῶν δι-Ὀρθοδόξων σχέσεων στή χώρα µας. Πρό τριετίας, οἱ Προκαθήµενοι ὅλων τῶν Αὐτοκεφάλων Ὀρθοδόξων
Ἐκκλησιῶν ὁδηγούµενοι ἀπό τήν ἐµπνευσµένη πρωτοβουλία τοῦ Οἰκουµενικοῦ Πατριάρχου µας κ.κ. Βαρθολοµαίου, δηµιούργησαν τίς Συνόδους ὅλων τῶν Κανονικῶν Ἐπισκόπων σέ µείζονες γεωγραφικές περιοχές. Μία ἐξ αὐτῶν τῶν περιοχῶν εἶναι ἡ δική µας Σύνοδος τῆς Βορείου καί Κεντρικῆς Ἀµερικῆς ἀποτελουµένη ἀπό περισσότερους ἀπό 60 Κανονικούς Ὀρθοδόξους Ἐπισκόπους. Ὁ σκοπός τῆς Συνόδου εἶναι ἡ ἀρωγή καί ὁ συντονισµός Ὀρθοδόξων δράσεων καί ἡ ἐνίσχυση τῆς Ὀρθοδόξου µαρτυρίας. Ἐδῶ ἔχουµε µιά πολλά ὑποσχόµενη εὐκαιρία παραγωγῆς καρποῦ, διότι ἡ Ἀρχιεπισκοπή µας παίζει σηµαντικό ρόλο στή λειτουργία καί ἀποστολή τῆς Συνόδου. στ) Καλούµεθα νά φέρουµε καρπό µέ τήν αὔξηση τῆς ὑπευθύνου οἰκονοµικῆς συµµετοχῆς (Stewardship) στίς κοινότητές µας. Παρά τήν µεγάλη οἰκονοµική πρόοδο τῆς Ὁµογενείας µας, ὑστεροῦµε ἀρκετά στό ζήτηµα τῶν εἰσφορῶν πρός τήν Ἐκκλησία µας. Εἴµεθα αἰσθητά χαµηλότερα ἀπό τόν µέσον ὅρο εἰσφορῶν σέ σύγκριση µέ τίς Ρωµαιο-Καθολικές ἤ τίς ∆ιαµαρτυρόµενες Ἐκκλησίες. Ἐδῶ ὑπάρχει ἕνα θέµα τό ὁποῖο πρέπει νά µελετηθῇ καί νά ἀντιµετωπισθῇ µέ µεθοδικό στρατηγικό προγραµµατισµό. ζ) Καλούµεθα νά παραγάγουµε καρπό λαµβάνοντας σοβαρά ὑπ’ ὄψιν καί ἐνεργῶντας καταλλήλως γιά τή διατήρηση τῶν παγκοσµίων Ἑλληνικῶν θησαυρῶν µας. Ἡ Ἑλληνική Γλώσσα καί ὁ Ἑλληνικός Πολιτισµός πρέπει νά ἀποτελοῦν ἀναπόσπαστα κοµµάτια τῶν κοινοτικῶν δραστηριοτήτων µας. Αὐτή εἶναι ὑποχρέωση στήν ἀνθρωπότητα ἡ ὁποία ὑπερβαίνει τά ἐθνικά ὅρια, καθώς οἱ ἀξίες τοῦ Ἑλληνισµοῦ εἶναι πράγµατι παγκόσµιες. Ἐπίλογος Ὁ Κύριος εἶπε στούς Ἀποστόλους καί σ’ ἐµᾶς: Οὐχ ὑµεῖς µε ἐξελέξασθε, ἀλλ’ ἐγώ ἐξελεξάµην ὑµᾶς καί ἔθηκα ὑµᾶς ἵνα ὑµεῖς ὑπάγητε καί καρπόν φέρητε (Ἰωάν. 15:16). Στήν ἴδια ἀκριβῶς περίσταση καί µέσα στό ἴδιο ἐννοιολογικό πλαίσιο τό ὁποῖο παρουσιάζεται στό κεφάλαιο 15 τοῦ κατά Ἰωάννην Εὐαγγελίου, ὁ Χριστός προσέθεσε ἕναν ἀναπόσπαστο καί µοναδικό ὅρο γιά τήν πραγµατοποίηση τοῦ στόχου τῆς παραγωγῆς καρποῦ. Εἶπε στούς µαθητάς καί σ’ ἐµᾶς: Ἐγώ εἰµι ἡ ἄµπελος, ὑµεῖς τά κλήµατα. Ὁ µένων ἐν ἐµοί κἀγώ ἐν αὐτῷ οὗτος φέρει καρπόν πολύν, ὅτι χωρίς ἐµοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν (Ἰωάν: 15:5). Ὁ ἀπαραίτητος ὅρος παραγωγῆς καρποῦ εἶναι νά ὑπάρξῃ πλήρης σύνδεση µέ τόν Χριστό, ὅπως ἀκριβῶς τά κλαδιά εἶναι συνδεδεµένα µέ τήν κληµαταριά ἡ ὁποία τά κρατᾶ καί τά τρέφει. Χωρίς Ἐκεῖνον δέν µποροῦµε νά καταφέρουµε τίποτε, δέν ὑπάρχει δυνατότητα νά φέρουµε καρπό. Σέ τελική ἀνάλυση, ἡ µεγάλη τιµή νά ὁρισθοῦµε ἀπό τόν Θεό γιά νά πορευθοῦµε καί νά παραγάγουµε καρπό, σηµαίνει νά µείνουµε ἐν Χριστῷ, νά προρευθοῦµε µέ τόν Χριστό, νά ἐργασθοῦµε γιά τόν Χριστό. Ἑνωµένοι µέ Ἐκεῖνον, κατά τόν ἴδιο τρόπο πού τά κλαδιά εἶναι ἄρρηκτα καί οὐσιαστικά ἑνωµένα µέ τήν κληµαταριά, θά µπορέσουµε νά πορευθοῦµε καί νά φέρουµε καρπό, πολύ καρπό, ἀκόµη καί σέ ἄγονο ἔδαφος, ἀκόµη καί ὑπό τίς χειρότερες συνθῆκες. Ἡ ἀληθινή προοπτική µας γιά νά φέρουµε καρπούς εἶναι ὁ Χριστός, καί αὐτή ἡ προοπτική δέν ἔχει ὅρια. Ἄς µήν καθυστεροῦµε. Ἄς πορευθοῦµε τώρα. Τό πεδίο εἶναι τελείως ἀνοικτό διά τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος ἦτο, εἶναι καί θά εἶναι γιά πάντα µαζί µας. * Στο φύλλο του Σεπτεµβρίου το δεύτερο µέρος µε όλες τις βαρυσήµαντες αποφάσεις της 41ης Κληρικολαϊκής Συνελεύσεως.