PUNT UIT. by Omnizine

Saskia Noort

‘Ik schrijf in totale stilte’

De Alfabetweter

Wanneer is jouw voortplantdag?

Dokter Corrie

‘Laat je tong subtiel naar binnen glijden’

Chocoladedossier DREIGEND TEKORT AAN CACAO IN 2020

PRIJS 2.99

DECEMBER 2013

PUNT UIT l

EEN BORREL IS ALTIJD GOED VOOR DE WERKSFEER

colofon Hoofdredactie Desi Ridder Vormgeving Koen Kobes, Janet Oortwijn en Sabine van der Spoel Beeldredactie Kathie Mollema Webredactie Hanneke Lindenburg en Bastiaan Sietsema Eindredactie Kirsten Ronda en Maaike Schaap Redactie Elsemieke Wormhoudt Met dank aan: Ger Bomans, Jan Eijbrink en Stan de Jong

Deze week schreef ik een artikel over de ontgroeningen van studentenvereniging en zoals iedereen weet, gaan deze er soms (te) heftig aan toe. Maar een ontgroening is wel onge lofelijk goed voor de vriendschappelijke band. Punt Uit is inmiddels het vijfde tijdschrift dat we als redactie maken, dus we werken al vanaf september close met elkaar samen. Maar vandaag (2 december) was pas de eerste keer dat we als redactie samen het café indoken en dit hadden we veel eerder moeten doen! Want nu kwamen pas echt de leuke feitjes over iedereen naar boven.

Maaike, het lieve meisje van het platteland, was vroeger een

hardcoremokkel en luisterde in elke pauze alleen maar naar haar mp3-speler, waar een keiharde bass uitkwam. Sabine ging een aantal jaren geleden nog als alto door het leven: “Mijn oogpotlood zat nog net niet op mijn wang.” Koen valt met z’n blonde krullen vooral op getinte vrouwen en een van zijn vrienden betaalde hem ooit 2 euro terug in termijnen (10 cent per maand). Bastiaan vindt actrices over het algemeen gewoon lekkere wijven en Kathie heeft haar vriend leren kennen door hem vanuit Amersfoort naar Groningen te laten rijden en vervolgens weer terug. Het dapperste wat Hanneke ooit heeft gedaan, is een piercing in haar oor laten zetten en Kirsten vroeg zich af wat hakken op housemuziek nou eigenlijk met high heels te maken had? Nou lieve schat, helemaal niks. Janet rent tijdens het uitgaan altijd naar huis om te plassen (ze woont midden in de stad), maar dat ze laatst een jongen aantrof die lekker tegen haar voordeur aan stond te pissen, had ze liever niet gezien. En dat Elsemieke van een goede borrel houdt wist ik al, maar dat weet sinds vanavond ook de rest van de redactie. Ik heb zelf maar opgebiecht dat ik Denzel Washington, sorry jongens ik kon niet op de naam komen, een heel aantrekkelijke man vind. Ik heb maar even achterwege gelaten dat ik een van mijn vriendinnen drie jaar geleden (ik was toen al 21) meesleurde naar de Justin Bieberfilm. Hiermee wil ik niet zeggen dat het met alcohol op altijd gezelliger is, Kirsten lust dit namelijk niet eens (hier komt nog wel verandering in). Maar dat de gesprekken soms wat vloeiender lopen en dat je de grappigste dingen over elkaar komt te weten, dat blijkt. Lieve redactie, bedankt voor jullie inzet de afgelopen twee weken. Alvast hele fijne kerstdagen en ik zie jullie allemaal weer op de Nieuwjaarsborrel!

Liefs Desi 2

inhoud DECEMBER 2013

Opinie Dossier

10 Alcoholverbod Het chocoladetekort 34 14 Giro 555 18 Vluchtelingen Interview 20 Dokter Corrie Neville Nieuwenkamp 9 26 Ontgroeningen Danny Mekic 12 30 Digitale kinderlokkers Jos Heymans 22 32 Gedoogbeleid Ontgroeningen 26 Saskia Noort 40 Column 17 Elsemieke Wormhoudt Verder 28 Hanneke Lindenburg Wat ons opviel 6 38 Desi Ridder De alfabetweter 16 Op het nachtkastje 29 Stom! Cadeautips 39 8 Sabine van der Spoel Volgende editie 43 42 Kathie Mollema

16 40

39 3

R.I.P Paul Walker

Op 30 november overleed acteur Paul Walker op 40-jarige leeftijd door een auto-ongeluk. Zijn 28-jarige vriend en zakenpartner Roger Rodas, die de auto bestuurde, overleefde de crash ook niet. De sportauto is volledig uitgebrand en de lichamen zijn zo ernstig verbrand dat de lijkschouwer eerst moet wachten op de tandartsgegevens van Walker voor het stoffelijk overschat ge誰dentificeerd kan worden. Volgens de lokale politie reed Rodas 4 veel te hard. l

Wat ons opviel Terwijl de redactie het razend druk had met het bedenken en schrijven van opinieverhalen, interviews en andere artikelen, gebeurde er in medialand natuurlijk ook genoeg wat het opschrijven waard is. Serieuze en scherpe onderwerpen, maar ook grappige dingen passeerden de revue. Punt Uit ging er even voor zitten en maakte een selectie. Lees mee en vorm zelf een oordeel.

Miljonair strooit met cadeautjes

Uil zorgt voor opschudding

De sociale vriendensite Hyves is er niet meer. Vanaf 2 december kan er jammer genoeg niet meer worden gekrabbeld en je eigen site pimpen is er ook niet meer bij. Het ging al tijden slecht met de site en er waren nog maar weinig mensen die het sociale netwerk gebruikten, maar op 2 december 2013 trokken de makers definitief de stekker eruit. Hyves krabbelt dus definitief terug. Ooit was het internetplatform mateloos populair onder Nederlanders. Hyves had op haar hoogtepunt maar liefst 10 miljoen leden. Het is een einde van een tijdperk, zou je kunnen stellen. We pimpten ons profiel massaal en krabbelden elkaars wall vol met nietszeggende smileys. Wie kent de dansende banaan (:banana:) nog?! Hyves heeft zelfs een afscheidsvideo aan de emoticon gewijd… Het is duidelijk dat de ondergang van de vriendensite de makers aan het hart gaat. Daarom gaat Hyves verder als spelletjessite. Nu kun je dus losgaan op HyvesGames.nl.

In Zwolle heeft een bijzondere uil flink de aandacht getrokken. De sperweruil is sinds 1900 pas drie keer eerder gezien, maar afgelopen week werd hij weer gespot. De eerste die de zeldzame uil zag, was vogelaar Jos Schouten. Hij plaatste het direct op Twitter: ‘Sperweruil fietstunnel Hortensiastraat. Hij zit op een lantarenpaal boven de IJsselallee!’ Tot grote vreugde van honderden vogelfans. Uit allerlei delen van het land reisden zij af om een glimp van het beestje op te vangen. Enkelen kwamen zelfs uit Zeeland. De fanatiekelingen konden de sperweruil fotograferen vlak nadat hij een muis had gevangen. Velen zagen dus voor het eerst in hun leven een sperweruil in een Nederlandse boom. Dat is behoorlijk uniek in Nederland. Zo zegt een van de enthousiaste vogelspotters: “Ik heb alle uilen al gezien, behálve dit exemplaar. Dat is toch bijzonder?!”

Samenstelling: Elsemieke Wormhoudt

Foto: DutchBirdAlert

Een winnaar van de Staatsloterij heeft zo veel geld gewonnen dat hij van gekkigheid niet meer weet wat hij ermee moet doen. De man uit Breda heeft daarom via de Voedselbank 481 kinderen aan sinterklaascadeaus geholpen. Althans, die krijgen ze natuurlijk pas op 5 december. De prijswinnaar van maar liefst 2,5 miljoen euro belde de Voedselbank op en bedacht met de medewerkers een plan om kinderen van heel arme ouders te helpen. De gulle gever gaf de ouders zelfs de mogelijkheid om laptops voor de oudere kinderen aan te schaffen. De jongere kinderen mochten voor 150 euro aan speelgoed uitkiezen. Ruim 40 vrijwilligers van de Voedselbank gingen langs de deuren om bij de ouders te polsen wat de wensen van hun kinderen waren. Uiteindelijk zijn er meer dan 4000 cadeaus gekocht van het geld van de gulle gever. De goedheilige miljonair wil graag anoniem blijven. Het blijkt dat hij heel goed weet hoe het is om als kind met Sinterklaas geen cadeautje(s) te krijgen. De man doet er nu alles aan om de allerarmste kinderen uit Breda dit gevoel te besparen.

Hyves is niet meer

beeld van de week

FOTO: ANP

Linda de Mol helpt arme kinderen Dat het Linda de Mol al jaren voor de wind gaat weten we allemaal. Maar het blijkt dat de televisiekoningin helemaal niet zo blij is met al die miljoentjes die ze op de bank heeft staan. Het kijkcijferkanon heeft namelijk last van een

schuldgevoel vanwege haar eigen rijkdom. Ze vindt het moeilijk dat anderen het niet zo goed voor elkaar hebben als zij. Daarom heeft De Mol afgelopen week samen met de redactie van haar eigen maandblad LINDA. de handen ineengeslagen. Er is een foundation opgericht, met als doel armoede bij Nederlandse kinderen te bestrijden. Daar zijn er ruim 400.000 van in Nederland. Je zou ook kunnen zeggen dat 1 op de 9 kinderen in financiële problemen zit. “Ik schaam me voor mijn rijkdom”, zei Linda in RTL

Late Night. Dat haar prinsje en prinsesje elke zaterdag kunnen hockeyen en dat er tegelijkertijd kinderen in Nederland zijn die niet eens elke dag een warme maaltijd krijgen, steekt De Mol. Vandaar dat je nu via de website www.lindafoundation.nl een donatie kunt doen. In de vorm van cadeaubonnen van onder andere Albert Heijn en C&A probeert de Linda Foundation dan kinderen die in armoede leven ‘enkele momenten van onbezorgdheid te bezorgen’. Laten we hopen dat het ze lukt. De teller staat inmiddels op 36.000. euro.

Ilse en Waylon naar Kopenhagen Foto: DutchBirdAlert

Het kan je vast niet ontgaan zijn. Na lang speculeren en druk uitoefenen op verschillende artiesten, is dan eindelijk het hoge woord eruit. Zangeres Ilse DeLange en zanger Waylon gaan naar het Eurovisie Songfestival in 2014. Het is nog niet bekend met welk liedje ze ons land gaan vertegenwoordigen, maar wat we wel weten, is dat het duo speciaal voor het Songfestival de countryband The Common Linnets heeft opgericht. Ook mogen we binnenkort een album van het tweetal verwachten. De goedlachse Twentse Ilse kennen we van verschillende countrynummers, waarmee ze al op jonge leeftijd een aantal grote hits scoorde. The Great Escape, Hurricane en haar nieuwste nummer Blue Bittersweet, is maar een kleine greep uit haar repertoire. Ilse heeft inmiddels gouden en platina platen op haar naam staan. Ook Waylon was al op jonge leeftijd druk met zijn zangcarrière. Wellicht ken je hem van zijn hit Wicked Ways uit 2009. De talentenjacht Hollands Got Talent gaf hem een podium om internationaal door te breken. Voor Waylon is het altijd een droom geweest om op het Songfestival te staan. “Ik ben trots dat ik Nederland nu mag gaan vertegenwoordigen”, vertelt hij enthousiast. Ilse DeLange kan ook niet wachten tot zij en haar goede vriend Waylon naar Kopenhagen vertrekken. “Ik vind het te gek dat we met zijn tweeën gaan!” Wij zetten in ieder geval onze hoop in op Ilse en Waylon, want de laatste keer dat Nederland het Eurovisie Songfestival won, was in 1975.

Stom!

VORMGEVER PUNT UIT. SABINE VAN DER SPOEL (20)

Automobilisten die het begrip

zebrapad niet kennen

Pannenkoeken die aan de bodem van je pan blijven plakken

Zwartepietendiscussie

Vrachtwagenchauffeurs die menen dat het nodig is om andere truckers in te halen

Met je sokken in een plas water in de keuken gaan staan

Op je tong bijten Automobilisten die met 100 kilometer per uur op de linkerbaan blijven rijden Mensen die YOLO zeggen Mannen die zeggen dat ze

26 rijlessen best weinig vinden ‘voor een meisje’

Mensen die een kwartier te laat komen en je vervolgens vragen of je er al lang staat

Je kleine teentje stoten

Een kater

Na het doen van een grote boodschap ontdekken dat er geen wc-papier meer is

Mensen die in een ‘oto’ rijden in plaats van een ‘auto’ Angorakonijnen die maar twee jaar een hels leven leiden dat alleen maar om hun wol draait Sabine geeft het stokje door aan Kathie Mollema. Lees STOM op pagina 42. 8

Interview

‘De JOVD is meer anti-Europa dan de VVD’ ‘De jeugd heeft de toekomst’ is een vaak gehoorde kreet. Veel politieke partijen in ons land hebben inmiddels een jongerenafdeling. Zo ook de VVD. Punt Uit sprak met de voorzitter en oprichter van de Zwolse afdeling van de Jongeren Organisatie Vrijheid en Democratie (JOVD). Neville Nieuwenkamp (21) vertelt over zijn ambitie, de uitgangspunten van de JOVD en de heibel binnen de VVD over het Europa-standpunt. Door Bastiaan Sietsema

“B

.nl

Foto: bandwerkplus

gesprekken gaan dan met name over hun ben veel standpunten die hetzelfde zijn egin dit jaar is het eindeeigen portefeuille als parlementariër. Daar als die van de VVD, maar voornamelijk lijk gelukt”, zegt Nieuzetten we dan de meningen van de JOVDop jongerengebied levert het weleensnwenkamp trots over de leden tegenover.” nuanceverschillen op. Bijvoorbeeld het oprichting van de Zwolse afschaffen van de studiefinanciering. De JOVD-afdeling. “15 maart zijn we een VVD wil deze compleet veranderen in afdeling geworden en ik ben als voorzitEuropa: ja of nee? een sociaal leenstelsel. Dit zien wij niet ter verkozen. Gek genoeg was ik nog niet In mei volgend jaar staan de belangrijke zitten. Ook verschillen we van mening zo politiek geïnteresseerd toen ik begon verkiezingen voor het Europees Parmet het oprichten van de afdeling. lement op het programma. Ik had wel contacten, omdat mijn VVD Kamerlid Mark Verheijen 'Wij zijn niet afhankelijk van de VVD' moeder in de gemeenteraad zat deed onlangs de gewaagde voor GroenLinks. Ik heb heel hard uitspraak dat de leider van de over het stopzetten van de OV-jaarkaart. gewerkt om de afdeling op te bouwen. Ik liberale fractie, waar de VVD deel van uitDit zijn zaken die we liever niet zien. Wij nam ook een tussenjaartje, waarin ik een maakt, Guy Verhofstad een groter gevaar pleiten samen met de Jonge Democraten aantal cursussen heb gevolgd. Om het voor de democratie is dan Marine Le Pen. (Jongerenorganisatie D66) dan ook voor compleet te maken dacht ik: dan moet er Ook VVD-Eurocommissaris Neelie Kroes een trajectkaart in het openbaar vervoer”, ook een jaar voorzitterschap achteraan en prominent VVD-lid Frits Bolkestein aldus de jonge voorzitter. Ondanks dat de en gelukkig is mij dat gegund door de lebotsen over de koers die de partij moet JOVD onafhankelijk is van de VVD en de den”, legt Nieuwenkamp uit. Huidig mivaren over Europa. De JOVD is een stuk standpunten niet altijd overeenkomen, is nister-president Mark Rutte van de VVD helderder. “De JOVD is meer anti-Europa er wel goed contact tussen beide partijen. is van 1988 tot 1991 voorzitter van de dan de VVD”, zo zegt Nieuwenkamp stel“We proberen zoveel mogelijk contact JOVD geweest. Nieuwenkamp heeft niet lig. “Dat hoor je bij veel leden doorklinte houden”, vertelt Nieuwenkamp. “We de ambitie om hetzelfde pad ken.” Nieuwenkamp als Rutte te bewandelen. “Ik is niet bang dat de ben meer geïnteresseerd in VVD overrompeld de bestuurlijke kant. Het wordt door de houpolitieke debat laat ik graag ding van of de antiaan anderen over. Ik voel Europa-partijen als me daar in principe ook wel PVV en SP danwel in thuis, maar het is niet een pro-Europa-parmijn ambitie.” tij als D66. “Nee dat gaat niet gebeuren. De VVD zit in het Geen schoothondje Europees Parlement Ondanks dat de JOVD met samen met D66. De haar liberale standpunten conservatieve beweeen grote connectie heeft ging binnen Europa met de VVD, is het niet zo is echter veel groter. dat alle uitgangspunten van Deze beweging de jongerenafdeling exact heeft ook veel antihetzelfde zijn als die van de Europa kenmerken. VVD. “Het grote verschil Ik denk echt dat we tussen de JOVD en andere daar meer macht politieke jongerenorganiuit kunnen halen. saties, is dat wij onafhanDe VVD moet serieus overwegen zich bij gaan wel eens naar Den Haag om een kelijk zijn van onze moederpartij”, legt de conservatieve-fractie in het Europees dagje mee te lopen en om in gesprek Nieuwenkamp uit. “Onze principes zijn Parlement aan te sluiten. Binnen de te gaan met Tweede Kamerleden. Ook vrijwel hetzelfde; namelijk het liberaJOVD zijn we daar nu nog flink over in gebeurt het andersom, dat wij kamerlelisme, waar verantwoordelijkheid, vrijheid discussie." l den van de VVD bij ons uitnodigen. De en verdraagzaamheid bij horen. We heb-

BIERTJE?

Eerst effe wachten tot je 18 bent… Over een kleine maand wordt de minimum leeftijd voor alcohol verhoogd van zestien naar achttien jaar. Veel jongeren, ouders en horecaondernemers zijn hier fel op tegen, maar de overheid heeft de knoop al doorgehakt. De nieuwe Drank- en Horecawet moet het alcoholmisbruik onder minderjarigen tegengaan, maar is dat wel echt een goed idee? Door Maaike Schaap “Mag ik drie bier?” Een blond meisje in een kort, zwart rokje en rood topje met diepe v-hals staat aan de bar. Ze leunt met haar armen op de bar en gunt de barman een kijkje in haar topje. Flirterig kijkt ze in zijn richting en bestelt de drankjes. Haar ogen zijn zwart omrand met eyeliner en haar lippen zijn uitdagend rood gestift. De barman twijfelt, maar geeft haar de drankjes mee. Heupwiegend loopt ze terug naar haar vriendinnen en giechelt trots. Ze heeft de alcohol meegekregen, ondanks dat ze eigenlijk nog maar vijftien jaar is. En dit gebeurt vaker. Horecaondernemers letten niet overal even goed op de regels en zijn blij dat er klanten komen. Of het is zo druk in de kroeg dat er geen tijd is om naar iemands legitimatie te vragen. Veel jeugd begint al eerder met drinken dan de wettelijke leeftijd van zestien jaar. Het begint met een biertje bij pa en ma op de bank. Later gaan ze uit met oudere vrienden die het wel voor hen halen. Nu mag je wettelijk gezien drinken vanaf je zestiende, maar de overheid verschuift die leeftijd naar achttien jaar per 1 januari 2014.

willen tegengaan. Alcoholgebruik leidt tot lichamelijke en geestelijke gezondheidsproblemen. Begint iemand op zijn veertiende met drinken, dan kan diegene sneller een hersenbeschadiging oplopen. Daarnaast denkt de overheid dat je op die leeftijd gevoeliger bent voor de effecten van alcohol, zoals alcoholvergiftiging, een verslaving of een hersenbeschadiging. Deze ernstige problemen willen ze simpelweg voorkomen door de leeftijd te verhogen naar achttien jaar.

Drinken begint bij pa en ma op de bank Ze gaan er vanuit dat jongeren stoppen met drinken tot ze achttien zijn. Er wordt natuurlijk niet stiekem gedronken, worden geen zuipketen opgericht en er wordt niet langer bij pa en ma thuis op de bank een biertje of wijntje gedronken. De overheid wil dit bewerkstelligen met de juiste voorlichting, streng toezicht en een consequente handhaving. Dat laatste gaat

ook veranderen. Gemeenten worden nu zelf verantwoordelijk voor het handhavingsbeleid van de alcoholleeftijd. Er zijn speciale ambtenaren, BOA’s: buitengewoon opsporingsambtenaar, opgeleid die met name undercover gaan controleren of het beleid wel goed wordt uitgevoerd.

Verschuiving probleem De wet lijkt wel een beetje op een sprookje. De overheid gaat er simpelweg vanuit dat de jeugd van zestien en zeventien braafjes stopt met drinken van alcohol en gewoon één of twee jaar langer wacht. Voor de duidelijkheid: niemand is tegen de leeftijdsverhoging naar achttien voor kinderen die nu vijftien jaar of jonger zijn, maar de jeugd die al mocht drinken en daar nu ineens mee moet stoppen? Dat is een beetje hypocriet. Verschillende horecaondernemers, ouders en jongeren zijn dan ook niet erg enthousiast over de overheidsmaatregel en denken dat het geen oplossing voor het probleem is. Koninklijk Horeca Nederland (KHN) is al langer tegen het invoeren van de wet. In

Problemen voorkomen Stel je bent nu zestien of zeventien jaar. Je gaat bijna elk weekend uit en hebt al regelmatig van de alcohol gesnoept. Ineens drukt de Tweede Kamer na jarenlange discussies de wet erdoor. Vanaf 1 januari mag het niet meer. Best vreemd als je de verboden vrucht hebt geproefd en daar meteen weer mee moet ophouden. Geen overgangsregeling, niks. De wet wordt ingevoerd, omdat de overheid hersenbeschadiging, veroorzaakt door alcohol, bij opgroeiende kinderen

Foto: blog.hoteloutlet.nl

opinie

Stom en dom Jongeren die bijvoorbeeld op 1 december zestien zijn geworden, mogen per 1 januari weer gaan afkicken. Anderen zijn al zeventien en hebben meer ervaring op het gebied van alcohol. Oneerlijk vinden de jongeren, al is dat nog niet eens hun grootste zorg. Ongelukken in het verkeer zullen afnemen volgens de overheid. Misschien is dat zo, maar waarschijnlijk worden de ongelukken wel erger. Jongeren hebben niet twee jaar de tijd gekregen om het effect van alcohol op hun lichaam en reactievermogen uit te testen en stappen met hun zatte kop in de auto. Het regent en een taxi is te duur. Vervolgens knallen ze tegen een boom of nog erger: rijden iemand aan. Het probleem verschuift van zestien jaar naar achttien jaar. De problemen zijn niet opgelost door de leeftijd te verhogen. Uit cijfers van STAP komt naar voren dat 25 procent van alle verkeerson-

Foto: wikihow.com

eerste instantie zou de verhoging al per 1 juli 2013 plaatsvinden, maar op aanraden van KHN is deze datum verplaatst naar volgend jaar. In juli was er nog geen duidelijke richtlijn wat betreft de handhaving. Horecaondernemers zien de maatregel niet zitten. Hun omzet zal afnemen en ze zullen misschien wel failliet gaan. Jongeren van zestien en zeventien gaan elders hun heil zoeken. Brabantse horecaondernemers hebben al van verschillende jongeren te horen gekregen dat zij ‘wel naar België of Duitsland gaan.’ Daar blijft de leeftijd voorlopig nog wel zestien jaar en de Belgische grens is niet ver. Daarnaast zeggen de horecaondernemers heel duidelijk dat het probleem niet verandert. In het programma Debat Op 2 zei een horecaondernemer: ‘Uit onderzoek blijkt dat 85 procent van de alcohol thuis gedronken wordt. De andere 15 procent wordt bij ons, in de horeca, gedronken.’Het is goedkoper om een krat bier te kopen dan tien biertjes in de kroeg te bestellen. Met vrienden gaan ze bij iemand thuis zitten en drinken ze zonder toezicht. Comazuipen gebeurt niet in horecagelegenheden, maar dat gebeurt gewoon bij pa en ma thuis. ‘Daar zit het daadwerkelijke probleem en daar kan geen overheidsmaatregel tegenop’, vindt ook Kees Goossens van KHN. In de kroeg is er tenminste nog toezicht op de jongeren die soms een slokje teveel op hebben. Thuis worden de jongeren vaak aan hun lot overgelaten.

gelukken met alcohol te maken heeft. Als je dat cijfer bekijkt, is het merendeel van die groep ouder dan 18 jaar. Het aantal verkeersongelukken onder de 18 is maar een klein aandeel vergeleken met de rest. Veel kroegen in populaire uitgaansgelegenheden zullen 18+ kroegen worden waardoor jongeren onder de achttien er niet meer in mogen. Het gevolg? Ze gaan ergens anders naartoe. In het zuiden van het land zal een aantal van hen de landsgrenzen overgaan. In andere gebieden wordt er vooral meer stiekem gedronken. Het aantal zuipketen in Nederland zal gaan toenemen. In het noorden en het oosten van het land zijn de caravans of zolderkroegen nu al erg populair, maar het zullen er meer worden. In 2009 waren er ongeveer 1500 hokken en keten in heel Nederland. Toezicht is er meestal niet.

Ouderlijke macht De overheid speelt voor ouder door met een vingertje naar de jeugd te wijzen. De jeugd drinkt te veel en dat is slecht voor ze. Maar ze vergeten helaas één belangrijk onderdeel. De ouders zelf. Ouders blijven te allen tijden verantwoordelijk voor hun kinderen, dus ook voor het alcoholgebruik.

Stiekem drinken? Natuurlijk niet! Puberexpert Marina van der Wal en CeesJan Adema, directeur van Nederlandse Brouwers hebben onderzoek gedaan naar ouders en hoe ouders omgaan met hun kind dat alcohol mag drinken. Het blijkt dat kinderen die thuis duide-

lijke grenzen gekregen hebben om voor hun zestiende geen alcohol te drinken ook overduidelijk minder drinken dan kinderen die niet zulke strenge regels opgelegd hebben gekregen. Daarnaast kwam uit de enquête van Van der Wal en Adema dat alle ouders de nieuwe leeftijdsgrens een goed idee vinden, maar ze geven al snel aan dat ze opzien tegen de weerstand van hun kinderen. Op de vraag wie er moet handhaven, wordt er massaal naar de overheid en scholen gewezen. ‘Laat hen het maar doen’, wordt er gezegd. Ouders weten niet hoe ze weerstand moeten bieden aan hun kinderen, terwijl dat juist heel belangrijk is. Aangezien alcohol drinken begint thuis. Als ouders niet goed geïnformeerd zijn over hoe ze het kunnen aanpakken en kunnen handhaven bij hun kind, zal dat ook door blijven gaan. Dan kom je weer bij het onderdeel zuipketen en stiekem drinken terecht. In horecagelegenheden laten de jonkies zich niet zien, maar omdat hun ouders toch niet goed weten wat ze moeten doen, laten ze het maar zo. Liever thuis dan ergens stiekem ergens op straat. Ondanks alle protesten zal de overheidsmaatregel gewoon ingaan op 1 januari 2014, maar hopelijk wordt de overheid door schade en schande wijs en heeft men snel in de gaten dat het een fout was om geen overgangsregel in te voeren. In plaats van eerst nog minimaal een jaar campagne te voeren om ouders te helpen omgaan met de maatregel en jongeren op de maatregel te wijzen, is het nu afwachten tot Nederland overstroomd wordt met illegale drinkers van zestien en zeventien jaar. Om over de illegale zuipketen nog maar te zwijgen. l

‘Uit angst versleutel en beveilig ik mijn berichten’

Internet kent geen privacy De sociale media liggen onder vuur. Privé-gegevens blijken te worden opgeslagen waardoor er een vloek rust op het zo massaal geliefde Facebook en Gmail. “De échte privacy is verleden tijd.”

e worden in de gaten gehouden. Of het nu om teksten op social media, verstuurde mails of bekeken pornosites gaat, de geheime dienst van Amerika slaat alles op. Volgens ex-medewerker Edward Snowden gooit de National

Door Koen Kobes

Security Agency (NSA) sleepnetten uit en slaat de overheidsinstantie het wereldwijde internetgedrag op. Zo heeft de NSA inmiddels meer dan 50.000 netwerken geïnfecteerd met software om documenten, connecties en mails te achterhalen. “En nog steeds hoor ik Nederland er niet

De 26-jarige internetgoeroe Danny Mekic maakt zich zorgen over het privacy op social media. ‘Mijn jeugdfoto’s staan ongevraagd op het internet.

over praten”, verbijsterde internetdeskundige Alexander Klöpping zich vorige week op de nationale televisie. “De openheid van internet wordt misbruikt om zoveel mogelijk over burgers te weten te komen.” Met die openheid doelde Klöpping op de razendsnelle ontwikkeling van social media als Facebook en Twitter. Die populaire online diensten profiteren van een tijdperk waarin de jonge generatie opgroeit met smartphones, tablets en een karrenvracht aan apps. Onder de Nederlandse jongeren van 12-25 jaar is negen van de tien dagelijks online. Als dertienjarige op de middelbare school kun je dus niet meer achterblijven. Geen internet betekent geen vrienden op Facebook. En als student kun je het jezelf helemaal niet veroorloven geen Twitter-, Facebook- én LinkedIn-account aan te maken. Men duikt dus zo vroeg mogelijk de online wereld in. Dat er vervolgens een naam,

‘Ook Facebook is haar onschendbaarheid kwijt’ e-mailadres en foto worden gevraagd, lijkt een vanzelfsprekendheid. Ondanks dat de discussie hier nog niet is losgebarsten, beseft internetgoeroe Danny Mekic (26) dat het moment gekomen is een grens te bepalen over de privacy van internetgebruikers. “Anders ligt binnen nu en vijf jaar alles van iedereen op straat.”

Ben je de afgelopen tijd een stuk voorzichtiger geworden met de dingen die je op internet plaatst?

FOTO: ONL

“Dat heeft voor mij geen nut meer. Als bekende Nederlander is vrijwel mijn hele leven online te zien. Zelfs foto’s van toen ik klein was, staan ongevraagd op het internet. Maar goed, ik moet niet zeuren. De opkomst van sociale media heeft mij natuurlijk ook veel gebracht.”

Interview

FOTO: PreviewNetworks

door zijn achterban. De discussie leeft daar veel meer dan in Nederland.”

Als internetexpert op het gebied van social media moet klokkenluider Edward Snowden ook voor jou een held zijn? “Een held zou ik hem niet willen noemen. Maar het besluit van Snowden om te vertellen hoe de grootste veiligheidsdienst ter wereld te werk gaat, kan worden gezien als een historisch moment. Na al het gedoe rondom Julian Assange en WikiLeaks is hij de tweede die de privacy van burgers ter discussie brengt. En dan met name de privacy op internet en smartphones. Een erg belangrijke eerste stap die is gezet.” Ben je geschrokken van de praktijken die bij de Amerikaanse veiligheidsdienst worden verricht? “Eigenlijk konden we hier op wachten. Het was alleen de vraag wanneer de Nederlandse media met de bekendmakingen van Snowden aan de haal gingen. Nu heeft NRC Handelsblad een samenwerking met het Engelse The Guardian afgesloten waardoor er langzamerhand ook cijfers over ons land bekend worden. Geloof mij, die gehackte software is het topje van de ijsberg. Tot nu toe is slechts een klein gedeelte prijsgegeven waardoor de bom nog niet echt is losgebarsten in Nederland.” Terwijl Amerika sinds de eerste onthullingen van Snowden in juni al op zijn kop ligt. “De bevolking daar is in tweeën gesplitst en ondertussen werd zelfs Barack Obama op het matje geroepen

Jouw collega Alexander Klöpping is van mening dat de jonge generatie al jarenlang onbewust meegaat in een online wereld waardoor zij niet meer stilstaat bij de gevaren ervan. Je zou dan toch juist verwachten dat het nieuws inslaat als bliksem bij heldere hemel? “De generatie die is opgegroeid met sociale netwerken als Facebook en Twitter merkt vooral de positieve zijde. Nieuwe vrienden leren kennen, sneller contact leggen en in één blik zien waar je contacten mee bezig zijn. Sinds de intrede van smartphones en tablets zijn diezelfde jongeren alleen nog maar actiever op dit soort social media. Het zou raar zijn als zij door een paar berichten in het nieuws hier opeens mee stoppen. We lezen nu vage stukjes over gehackte software, maar een concreet voorbeeld is er vooralsnog niet gekomen. De discussie zou pas echt oplaaien als bijvoorbeeld Google erkent dat zij mails doorleest en opslaat. De kans dat zo’n groot bedrijf zoiets toegeeft, is jammer genoeg nul. Daarom blijft het nieuws van de laatste tijd in een grijs gebied. Schending van privacy

‘De fluwelen handschoenen moeten de kast in.’ komt namelijk pas dichtbij als je zelf in de gaten wordt gehouden.” Hebben jongeren überhaupt een beeld van de informatie die zij delen via internet? “Natuurlijk wel. Zij weten echt wel welke foto’s ze allemaal hebben ver-

stuurd en naar wie. De grens wordt alleen steeds verlegd. Tegenwoordig deelt men intieme plaatjes via een app die iedere foto na vijf seconden verwijdert en keurt men elkaars profiel op online diensten.” Is het begrip ‘privacy’ door al die sociale media niet enorm verzwakt de afgelopen jaren? “We leven bijna in 2014. De privacy van tegenwoordig kun je niet vergelijken met die van vroeger. Het internet is binnen tien jaar voor velen een eerste levensbehoefte geworden waar het begrip ‘privacy’ een andere dimensie heeft gekregen. Zonder profielfoto is een werkgever momenteel in staat je niet op gesprek te laten komen. Het gaat om de manier waarop de overheid met deze nieuwe tijd omgaat. Daar maak ik me veel meer zorgen om.” Wat moet er gebeuren om te voorkomen dat onze privégegevens worden misbruikt? “Ik hoop dat bedrijven als Facebook en Google nou eens een keer niet met fluwelen handschoenen worden aangepakt door Amerika. Obama schuift op dit moment nog alle beschuldigingen en nieuwsberichten van zich af. Inmiddels stort vrijwel iedereen zich van jongs af aan in de wereld van de sociale media en dus het zou helpen als er duidelijkheid komt voor onder andere de ontelbare Facebook-gebruikers. Men moet weten wat er kan gebeuren zodra een gedeelte van je persoonlijke leven op internet is te zien.” Onder meer je jeugdfoto’s zijn dus ongewild op internet geplaatst, maar waar ligt voor jou de grens? “Die foto’s gingen wat mij betreft al te ver. De volgende stap is dat er zakelijke mails worden opgeslagen en verspreid. Daarom versleutel ik die berichten al een tijdje. Puur uit angst.” l

Zoveelste Giro 555 concept maakt Nederland moe

Inzamelgekte moet stoppen In beeld verschijnt een klein meisje in een jurkje dat bij elkaar gehouden wordt door een paar draden. Het enige wat ze nog bezit is een teddybeertje met één oog. Ze heeft hem stevig in haar handje geklemd. Dat dit soort beelden van rampen effectief op je gevoel werken, is wel duidelijk. Voor het zoveelste getroffen rampgebied, de Filipijnen dit keer, haalden we met z’n allen maar liefst 18,5 miljoen euro op. Worden we nou nog steeds niet moe van al die inzamelingsacties?

Foto: ANP

Door Elsemieke Wormhoudt

et is 8 november 2013 als een tyfoon over Filipijns grondgebied trekt, één van de zwaarste ooit gemeten. De omschrijvingen van Haiyan, zoals de orkaan genoemd wordt, zijn angstaanjagend. Met name de stad Tacloban is het zwaarst getroffen. In totaal staat de teller nu op 5500 doden, 1800 mensen worden nog vermist, er zijn 26000 gewonden gevallen en 3,5 miljoen Filipijnen zijn hun huis kwijt. Op 11 november kwam Nederland ook in actie en werd Giro 555 een plek waar men geld kon doneren. De tien samenwerkende Nederlandse hulporganisaties, waaronder het Rode Kruis, Oxfam Novib en Unicef, begonnen met campagnevoeren om veel geld in te zame-

len voor de Filipijnen. Op 18 november was de hele dag een grote tv-actie voor de Filipijnen. Zowel RTL, SBS en de Publieke Omroep zetten BN’ers in hun belpanel om donaties te werven. De zoveelste actie waarvoor we met z’n allen de portemonnee moeten trekken. Ja, moeten, want na alle aandacht rond het Filipijnse drama kan jij niet achterblijven toch? Dan moet je wel een heel koud hart hebben als je dat doet. Maar wat nou als je de zoveelste inzamelingsactie je niet echt kan bekoren?

‘Als iederéén geld geeft dan kan jij niet achterblijven, toch?’

Noodhulp De Nederlandse overheid heeft jaarlijks zo’n 4,7 miljard tot haar beschikking om armoede in ontwikkelingslanden te bestrijden. Hoe hoog dat bedrag in 2012 precies was moet nog uitgerekend worden, maar het aantal schommelt al sinds 2006 rond die 4,7 miljard. Hoeveel geld er in 2013 is uitgegeven, is natuurlijk nog helemaal niet bekend, maar het mag duidelijk zijn dat dit bedrag door de ramp in de Filipijnen vele malen hoger uit gaat vallen. De regering discussieert elk jaar eindeloos over het bedrag dat het jaar daarop beschikbaar gesteld moet worden aan andere landen die in de problemen zitten. Daar wordt menig Kamervraag over gesteld en daarover lopen de gemoe-

opinie deren onder politici elke keer weer hoog op. Uiteindelijk wordt er dan op basis van verschillende voor- en tegenargumenten een keuze gemaakt door diegene die eindverantwoordelijk is. Tenminste, daar gaan we maar even van uit. Laten we erop vertrouwen dat Marianne Ploumen, minister voor Buitenlandse handel en Ontwikkelingssamenwerking, een weloverwogen keuze heeft gemaakt om een bepaald aantal miljarden beschikbaar te stellen. Die keuze vertrouwen we haar toe. Dan rest wel de vraag waarom Ploumen, direct nadat bekend werd dat orkaan Haiyan verwoestende schade had aangericht in de Filipijnen, 2 miljoen

‘BN’ers tappen lachend biertjes voor het goede doel’ euro extra doneerde aan de Verenigde Naties. Dezelfde VN die een slordige 5 miljard tot haar beschikking had dat speciaal bedoeld is voor dit soort situaties. Een week later legde de regering nog eens 4 miljoen extra op tafel. Dat doet ze dus eigenlijk namens jou en mij, de belastingbetalers. De opmerking ‘wij belastingbetalers moeten overal voor opdraaien’ is een beetje flauw, maar wel gedeeltelijk waar. Als mevrouw Ploumen naast die 4,7 miljard nog maar eens 6 miljoen extra be-

Foto: ANP

schikbaar stelt, dan worden wij allemaal vanzelf in onze portemonnee geraakt. Dat is op zich niet zó erg, want dat de 3,5 miljoen ontheemde Filipijnse mensen geholpen moeten worden staat vast. Het is wel overbodig dat we daar allemaal nogmaals voor in de buidel moeten tasten door de acties van Giro 555.

Zakken vullen Over de bestemming van het geld van de acties van Giro 555 bestaat vaak onduidelijkheid. Het is lastig om erachter te komen waar je zuurverdiende centjes terecht komen. Komt jouw 20 euro wel echt terecht bij dat meisje dat alleen nog maar een teddybeer bezit? Je weet het nooit zeker. Een goed voorbeeld hiervan is de ramp met de tsunami op tweede kerstdag 2004. Daarbij kwamen maar liefst 228.000 mensen om het leven. Wij Nederlands zamelden toen massaal 200 miljoen euro in voor de overlevenden. Daarbij moest wel rekening gehouden worden met het feit dat dit geld over tien landen verdeeld moest worden. Er werd helaas nauwelijks toezicht gehouden op een eerlijke verdeling. Het geld verdween in de zakken van de lokale overheden. Zij besloten dat de wederopbouw van de steden meer prioriteit had dan de allerarmste vissersdorpjes, waardoor de rieten hutjes hier nooit vervangen werden. Je kunt dus nooit met zekerheid zeggen dat jouw 20 euro ook echt terecht komt bij die 3,5 miljoen mensen die hun huis verloren

hebben. Het is goed mogelijk dat daar ook geld achterover wordt gedrukt en in de zakken van de grote bazen verdwijnt.

‘Bij de tsunami van 2004 verdweem het geld ook in de zakken van de grote bazen’ Paradepaardje De samenwerkende hulporganisaties deden er alles aan om donaties te werven voor de ramp op de Filipijnen. Ze zochten zelfs de publiciteit op van de grote televisiezenders zoals RTL en SBS. Ook de Publieke Omroep werd niet geschuwd. BN’ers schoven aan in een belpanel om de donaties te innen. Grote inzamelingsacties als deze doen zij altijd gratis, maar voor een half uurtje met hen betaal je de hoofdprijs. Op deze manier krijgen ze een podium om te laten zien hoe begaan ze met de wereld zijn. Het lijkt erop dat de Giro 555-acties ook gebruikt worden voor hun eigen promoties. De grote tv-shows hebben ook dit keer weer ongelofelijk veel geld opgehaald, maar daarvoor zijn ze wel door het stof gegaan. Op 18 november waren de tv- en ook de radiozenders van 06.00 uur tot middernacht live. We konden met z’n allen die dag bellen om te doneren voor de dakloze kinderen op de Filipijnen. En dat deden we dan ook massaal: voor maar liefst 18,5 miljoen euro en de teller loopt nog door. De nationale actie weet behoorlijk de aandacht te trekken en lijkt daarmee zijn eigenlijke doel voorbij te streven: de ontheemde mensen op de Filipijnen helpen. In plaats daarvan had de actie een hoog BN’ergehalte. Beau van Erven Dorens was op de radio te horen terwijl hij biertjes tapte voor het goede doel en handtekeningen verkocht voor twee euro. Zijn uitgelaten “het is hier heel erg gezellig!” leek in deze situatie niet erg gepast. Wederom waren het de BN’ers die alle aandacht op zich leken te vestigen. Na de zoveelste inzamelingsactie kunnen we ons beter gaan focussen op armoede in eigen land. Maar ja, je buurvrouw die de Voedselbank plat loopt helpen, werkt een stuk minder bevredigend dan zo’n kindje in de Filipijnen. Giro 555 speelt hier handig op in. Want zeg nu zelf, dat meisje met haar eenogige teddybeer laat je toch niet in haar hemdje staan? l

Woorden die het nét niet gaan redden Het boek De Alfabetweter van Ronald Snijders en Fedor van Eldijk is een nieuw woordenboek met 1000 nieuwe woorden. Met de opvallende blauwe kaft is de bundel leuk om in je kast te hebben en af en toe een keertje doorheen te bladeren. Hieronder een overzicht van de 20 leukste woorden. Door Maaike Schaap

Keeper die voor het goede doel staat.

Ron Nederla ald Snijders (3 8) is nd 9) Honderdpoot: komiek s schrijver, pre een . Hij is b sentato Iemand die veel dingen kan en ook doet, program ek r ma Ram end van o.a. h en maar ook weer niet zoveel. e bam, D Verwar e Staat t ring en B V D o a e e n k S en die h li 10) Kalender: ij gesch mste Mens. Je wordt kaal en krijgt minder haar op je reve Een An der Boe n heeft zijn: hoofd. k Een No rmaal B en oek. 12) Koninklijkhuissleutel: Zelf D Voor 15 e Alfabetwet Sleutel waarmee men het koninklijk er euro lig huis binnen kan. Zit meestal in de t het in kopen? de scha plantenbak bij de deur of onder de mat. ppen. Anders moet je even omlopen.

4) Boekhouding:

13) Kruistocht:

Als je met je rug naar iemand toe staat.

Wanneer je gulp open staat. "We hebben weer een kruistocht..."

17) Vandalentrein:

14) Ochtenddirectie:

“Denkt u bij het verlaten van deze trein aan het stukmaken van de zittingen?”

1) Afstandbediening: (Restaurantterm) Dat ze in een restaurant jou van een afstand bedienen, dus dingen naar je toe flikkeren.

2) Appelleren: Wat is een appel en wat is geen appel. “Ik appelleerde gister tussen 4 en 6.” Oftewel: toen heb ik bestudeerd wat een appel is en wat niet.

3) Benefietkeeper:

5)Cliticus: Een recensent van vrouwelijke geslachtsdelen.

6) Doelpoepen:

Bestuurslid dat in vergaderingen ’s ochtends stijf overkomt en na de lunch alleen nog slap ouwehoert.

Na 2x 15 minuten verlenging en strafschoppen.

15) Onthaarvlag:

Een dik meisje dat nergens zin in heeft. "Wat is dat een draalpaard zeg..."

Vlag die wappert als iemand onthaard is. Je kunt zeggen: “De onthaarvlag wappert niet bij haar. Ze moet nodig onthaard worden.”

8)Drooglegging:

16) Tuinteef:

Speciale legging voor mensen die geen tijd hebben om hun benen af te drogen met een handdoek.

Meisje dat de hele tijd met een boekje in de tuin zit in plaats van met de heimelijk verliefde jongen op zijn kamertje.

7) Draalpaard:

18) Vergeetariër: Iemand die niet principieel tegen vlees eten is, maar het gewoon steeds vergeet te kopen.

19) Voortplantdag: Dag waarop men verwekt is of zelf iemand verwekt. Lang leve de wereldwijde Voortplantdag!

20) Weerman: Iemand die twee keer van geslacht veranderd is.

column

Sambal bij?

et is een rustige zaterdagavond en met een zak chips en een fles wijn binnen handbereik zap ik wat langs de kanalen. Ik blijf uiteindelijk maar bij Hollands Got Talent hangen. Na een paar behoorlijk slaapverwekkende optredens komt er een Chinees het podium op. Ik schiet in de lach om de verbaasde indruk die hij maakt. De Chinees weet duidelijk niet zo goed wat hij komt doen. Jurylid Gordon deelt mijn mening blijkbaar, want hij vraagt quasilollig: “Wat ga je voor ons zingen? Nummer 39 met rijst?” En hij barst in de voor hem zo typerende bulderende lach uit. Het was een leuke opmerking, maar vijf minuten daarna vergat ik hem alweer. China jammer genoeg niet. En Amerika al helemaal niet. Gordon werd daar tot mijn grote verbazing binnen een week breaking news. Het land was in rep en roer. Onze Gordon werd beschuldigd van racisme. Zijn grappig bedoelde opmerking ‘nummer 39 met rijst’ is inmiddels een internationale rel. Dat geloof je toch niet? Zoiets kan alleen in Amerika.

Aanstellerij Afgelopen zondag werd Gordon op het matje geroepen door Sven Kockelmann in het KRO-programma Oog in Oog. Kockelmann, een journalist die een tikkeltje arrogant is, zou Gordon er wel even van overtuigen zijn excuses aan de Chinese kandidaat aan te bieden. Prachtig om te zien was dat Gordon zich hier niets, maar dan ook níets van aantrok. Dat is óók Nederland. Ik heb smakelijk om de uitzending kunnen lachen. Het is toch niet te begrijpen dat een opmerking als deze racistisch genoemd wordt? Amerika, Gordon is geen racist. Als hij een racist was geweest dan had hij de beste meneer Wang niet eens op het podium willen hebben, laat staan doorgestuurd naar de volgende ronde. Amerika en ook China moeten dus nog maar eens heel goed bij de letter ‘r’ van racisme in het woordenboek kijken. Een grap als die van Gordon is een opmerking die gewoon bij onze Nederlandse mentaliteit hoort. Met al het multiculturele in Nederland kun je bijna niet anders dan er hartelijk om lachen of de kwestie afdoen met een grappige opmerking. Alles beter dan racistische opmerkingen maken. Want ja, onder racisme versta ik het hebben van haatgevoelens naar mensen van andere culturen en deze gevoelens ook uitspreken. Zie hiervoor ook De Dikke Van Dale: ‘ra-cis-me: discriminatie op grond van iemands ras.’

‘Is niks, is een neger’ Als ik het heb over racisme dan denk ik niet aan Gordon en zijn flauwe opmerkingen, maar wel aan de donkere jongen die onlangs afgewezen werd voor een stageplek, puur omdat hij een neger is. Kijk, dat is echt lullig. De jongen wilde graag stage lopen bij een elektronicabedrijf in Arnhem, maar hij kreeg op een racistische manier een ‘nee’ te horen. Het bewuste mailtje van de medewerker van de winkel, met hierin het volgende: “Heb nog even gekeken, is niks. Ten eerste een donker gekleurde (een neger). En op zijn cv weinig tot geen ervaring met computers”, kwam per ongeluk bij de desbetreffende jongen terecht. Ik kan me heel goed voorstellen dat Jeffrey, zoals ‘de neger’ eigenlijk heet, toen even een flinke woedeaanval kreeg. Maar dat hij die boosheid vervolgens afreageert op alle social media kanalen die hij binnen handbereik heeft, gaat er bij mij dan weer niet in. Waarom moet heel Nederland deelgenoot zijn van Jeffreys minderwaardigheidsgevoel en onmacht? Waarom kan hij het niet aan de politie overlaten om het discriminerende winkelpersoneel van die elektronicazaak op het matje te roepen? Lieve Jeffrey, je hebt aangifte gedaan, maar laat het hier alsjeblieft bij. Dat mensen die zich gediscrimineerd voelen de laatste tijd vaak de media opzoeken, lijkt sowieso een trend. Zo heeft ook de gedupeerde meneer Wang inmiddels zijn zegje gedaan. Nadat hij zijn eigen optreden heeft teruggekeken, besluit hij, na alle media-aandacht, nu toch dat hij de uitspraken van Gordon ‘hekelt’. Waarom komt de beste man daar nu pas mee? Na eerst nog doodleuk verklaard te hebben dat hij totaal niet onder de indruk was van de ‘racistische opmerking’, voelt ook hij nu de media in zijn nek hijgen. Nog even en alle Chinezen staan op hun achterste benen vanwege de gekscherende opmerkingen die wij Nederlanders wel eens maken in hun restaurants. Sambal bij? Afschuwelijk! Dat soort opmerkingen kunnen écht niet door de beugel. l

Elsemieke

Stuur vluchtelingen weg Vluchtelingen moeten worden opgevangen in hun eigen buurlanden in plaats van in Nederland. De PVV heeft een motie ingediend om het Vluchtelingenverdrag op te zeggen, zodat we niet meer alle asielverzoeken hoeven te behandelen. Onmenselijk, denk je misschien. Maar het voorstel is zo gek nog niet.

Door Kirsten Ronda anwege de burgeroorlog zijn 2 miljoen Syriërs op de vlucht. Gemiddeld wordt 80% van alle vluchtelingen wereldwijd opgevangen door buurlanden. De overige 20% heeft genoeg geld om verder te reizen. Of ze dit nou met moeite bijeen hebben gesprokkeld of al rijk waren, het punt is dat de armste vluchtelingen Nederland nooit bereiken. De mensen die dit wel lukt, profiteren vervolgens van onze verzorgingsstaat en willen niet meer terug wanneer het eindelijk veilig is in hun land. Na al die jaren hebben ze immers onze taal geleerd, gaan hun kin-

Vluchtelingen in cijfers

deren hier naar school en eigenlijk is het leven hier toch wel wat fijner met onze sociale zekerheid en boerenkool.

Daarom moeten we vluchtelingen stimuleren om in de eigen regio te blijven. Wanneer het stof eenmaal is neergedaald in hun eigen land, is de stap om terug te gaan kleiner, zowel letterlijk als figuurlijk. Denk eens aan al die Turken en Marokkanen die zich in onze Westerse cultuur niet begrepen en geaccepteerd voelen. De cultuurverschillen tussen landen in het Midden-Oosten zijn veel kleiner dan tussen Europa en het MiddenOosten. Integreren in buurlanden zal veel makkelijker zijn voor vluchtelingen naar Europa reist, en ze zullen zich sneller thuis voelen.

n 3,9% van de vluchtelingen die komt in Nederland terecht. De meesten gaan naar Duitsland (23,3%), Frankrijk (18,3%) en Zweden (13,1%). n Tussen januari en september 2013 kreeg Nederland 12.215 asielaanvragen. n Het grootste aantal asielaanvragen in Nederland komt van mensen uit Somalië (20%), Syrië (16,7%) en Afghanistan (7,6%). n 91% van de Syrische vluchtelingen die naar Europa gaat, krijgt een verblijfsvergunning. n 72% van de asielaanvragen in de EU wordt afgewezen. n Na Portugal wijst Nederland van alle Europese landen de minste asielaanvragen af. n In Nederland bedraagt het percentage afwijzingen 56,8%. n Na 2007 (47,2%) is het percentage afwijzingen elk jaar gegroeid.

Bronnen: De IND, het CBS en Vluchtelingenwerk Nederland

Bezwijken “Ja, maar”, zul je nu misschien zeggen, “we moeten de last van de buurlanden juist verlichten!” Het is inderdaad waar dat vooral Jordanië en Libanon het moeilijk hebben met de vluchtelingenstromen uit Syrië. Sinds maart 2011 zijn 1,4 miljoen Syriërs naar Libanon gegaan, waardoor een kwart van de bevolking nu uit Syriërs bestaat. Daardoor zijn er veel te weinig banen. Bulgarije is zelfs begonnen met het bouwen van een muur om de vluchtelingen tegen te houden. De

opvangcentra zitten namelijk overvol. Dan heeft Nederland niks te klagen: ruim tweeduizend Syriërs hebben zich sinds het uitbreken van de burgeroorlog aan onze grens gemeld. En daarom kunnen we beter de buurlanden helpen in plaats van het kleine groepje dat Nederland bereikt. Laten

De armste vluchtelingen bereiken Nederland niet we investeren in Libanon, Jordanië en andere landen zodat ze meer scholen, huizen en opvangcentra kunnen bouwen. Daar hebben ze zelfs nog wat aan als de vluchtelingen terug zijn in hun eigen land. Het behandelen van asielaanvragen kost Nederland jaarlijks 400 miljoen euro. Door dit geld aan de buurlanden te schenken, bereiken we juist de allerarmste vluchtelingen die nooit ver hadden kunnen reizen. En wij hebben dan tenminste geen last van hogere criminaliteitscijfers en nog meer mensen die zich in ons land isoleren. Een win-winsituatie, dus! Natuurlijk moeten er wel kanttekeningen bij dit voorstel worden geplaatst. Wanneer vluchtelingen niet veilig zijn in de buurlanden, moet Nederland hun aanvragen wel behandelen. Denk bijvoorbeeld aan christenen of homoseksuelen die niet welkom zijn in islamitische landen. Alleen in Nederland kunnen zij een menswaardig bestaan opbouwen.

Achterhaald Het Vluchtelingenverdrag is bovendien niet meer van deze tijd. Het is opgesteld in 1951 naar aanleiding van de Tweede Wereldoorlog en stelt dat vluchtelingen niet zomaar mogen worden weggestuurd. Alle asielverzoeken moeten worden behandeld. In de jaren ’50 reisden men-

opinie

sen echter niet zo gemakkelijk naar de andere kant van de wereld. Het verdrag is opgesteld in een tijd dat personen vooral aanklopten bij nabij liggende landen. Dat is nu wel anders; binnen een dag ben je aan de andere kant van de wereld. Mensen hebben het voor het uitkiezen. Ze hebben gehoord dat het Westen een paradijs is, dus doen ze hun best om hier te komen. Het gevolg: een grotere druk op onze sociale voorzieningen. Bij aankomst blijkt Nederland dan toch niet het land aan het einde van de regenboog. Het is helemaal niet zo makkelijk om als nieuweling aan werk te komen en bovendien wordt 57% uitgeprocedeerd. Naar schatting zijn er 100.000 illegalen in ons land. Yunis Oumar is daar één van. Twaalf jaar geleden vluchtte hij uit Somalië. “Ik stapte op de boot zonder te weten waarheen”, vertelde hij in mei in de Vluchtkerk in Amsterdam, waar 130 illegalen leefden. “Mij werd alleen verteld dat ik naar een veilige plek ging waar ik een nieuw bestaan zou kunnen opbouwen. Ik had nog nooit van Nederland gehoord. En toen ik was uitgewezen, stond ik op straat. Ik werd opgepakt door de vreemdelingenpolitie, vastgezet, weer op straat gezet, opgepakt, enzovoort. Ik heb in totaal wel vijf jaar in vreemdelingendetentie gezeten. Er is geen oplossing.”

Nederland is niet zoals de illegalen zich hadden voorgesteld. Maar vanwege de globalisering is het nu makkelijker om hier te komen dan in 1951. Als we het Vluchtelingenverdrag opzeggen, worden minder mensen teleurgesteld en wordt de illegaliteit kleiner.

Gevaarlijke tocht Door naar buurlanden te gaan, worden reiskosten bespaard. Mensen hoeven niet het geld te gebruiken waar ze jaren voor hebben gespaard om vervolgens misschien te worden afgewezen. Maar wat te denken van de vluchtelingen die omkomen? Je ziet de verhalen wel eens

‘Ik sta gewoon op straat’ in het nieuws. Mensen die een paar duizend euro neertellen voor een barre overtocht die soms leidt tot de dood. Hoeveel slachtoffers er jaarlijks vallen, is niet eens bekend. Het artikel ‘Toen zag ik mijn neef verdrinken’ is een sprekend voorbeeld in Trouw. Tesfahiwet Gebray vluchtte uit Eritrea, betaalde 1.600 euro voor een boot naar Italië, maar werd door bendeleden gedwongen om bij Sicilië in het water te springen. “Ik zag

mijn neef spartelen en onder water verdwijnen. Om me heen zag ik anderen verdrinken. Ik raakte in paniek. Ik weet niet hoe ik de kust heb bereikt, ik kan ook niet goed zwemmen, maar het is me gelukt. Godzijdank leef ik nog wel.” …Naast de mensen die sterven van uitputting of door verdrinking, zijn er meisjes die met grote beloftes naar het westen worden gelokt, om vervolgens te verdwijnen in de prostitutie. Ruim 1.200 slachtoffers van mensenhandel in Nederland zijn gemeld, maar de verwachting is dat het er veel meer zijn. Natuurlijk zal het afschaffen van het Vluchtelingenverdrag mensensmokkel niet tegenhouden, maar het zal vluchtelingen wel ontmoedigen om naar Nederland te komen. Buurlanden worden opeens aanlokkelijker en een dure en gevaarlijke tocht wordt vaker vermeden.

Nooit gelijk

Foto: Mwbnews.com

Het Vluchtelingengedrag moet dus worden opgezegd. Het geld dat ermee wordt bespaard, gaat naar de buurlanden waar de armste vluchtelingen terechtkomen. Dure en gevaarlijke reizen, hogere criminaliteitscijfers en integratieproblemen worden vermeden. Toch zal de PVV geen gelijk krijgen. Het is immers de PVV en in Nederland wordt de PVV gezien als een partij die alleen maar dingen roept, omdat die een hekel heeft aan buitenlanders. Had de VVD deze motie ingediend, dan zou men er veel serieuzer naar kijken. Het feit dat dit voorstel nauwelijks publiciteit heeft opgeleverd, is veelzeggend. Het zal bij voorbaat van de hand worden gedaan als ‘onmenselijk’ en ‘discriminerend’. Maar is het niet juist discriminerend om alle ideeën van een partij direct af te wijzen, alleen omdat deze een slecht imago heeft? Zouden we niet onbevooroordeeld naar alle politieke voorstellen moeten kijken? Eigenlijk wordt nu de PVV gediscrimineerd. Maar dan niet op basis van ras, maar op basis van politieke identiteit. l

De buurlanden hebben niet genoeg middelen om de Syrische vluchtelingen op te vangen. Daarom moeten wij die financieel bijstaan.

‘Hou je hoofd schuin, ande die neuzen tegen elkaar’ Dokter Corrie: eerste hulp bij seksualiteit In de media wordt al een paar weken gediscussieerd over de seksrubriek van Dokter Corrie, bedoeld voor kinderen van groep zeven en acht. De discussie is zo hoog opgelopen dat er inmiddels een petitie is opgestart door verontruste ouders om de ‘onchristelijke’ Dokter Corrie een halt toe te roepen. Sander Dekker, staatssecretaris van Onderwijs, vindt de rubriek echter ‘informatief en best grappig’. En ja, waar doen we eigenlijk moeilijk over? Door Kathie Mollema

“W

at je het beste kunt doen bij zoenen, is dat je alle twee

je hoofd een beetje schuin houdt. Houden jullie je hoofden recht, dan botsen die neuzen tegen elkaar aan en dat doet natuurlijk pijn. Een beetje schuin en dan je mond een beetje open en je tong heel subtiel naar binnen. Je gaat die mond een beetje verkennen en dan lekker aan de gang met elkaar. En dat zeg ik, lekker aan de gang met elkaar, want het moet prettig zijn voor beide partijen. Dus wil jij wel en hij of zij niet, doe het dan niet”, vertelt Dokter Corrie giechelend. De rubriek van Dokter Corrie is onderdeel van het programma Schooltv-weekjournaal van de publieke omroep NTR, waarin seksualiteit wordt uitgelegd aan kinderen van tien tot en met twaalf jaar. Dokter Corrie, gespeeld door cabaretière Martine Sandifort, heeft een witte doktersjas aan, haar haar in een knotje en een beugel in haar mond. In haar dokterspraktijk vertelt ze stotterend en giechelend over schaamhaar, erecties en alles wat maar

tie, Lucille Werner over hoe het in de liefde gaat als je een handicap hebt en Sipke Jan Bousema over homoseksualiteit.

Seksuele voorlichting Schooltv maakt programma’s die zijn afgestemd op kinderen van de basisschool en het voortgezet onderwijs. Dokter Corrie is bedacht door de NTR in samenwerking met Rutgers WPF, een kenniscentrum op het gebied van seksualiteit. Rutgers WPF adviseert Schooltv-weekjournaal over de onderwerpen en hoe je deze het beste kunt brengen aan kinderen. Het programma is opgezet om basisscholen in Nederland te ondersteunen als het Bron: spitsnieuws.nl gaat om seksuele voorlichting. Sinds december 2012 met seksualiteit te maken heeft. Tongzoe- zijn basisscholen in Nederland verplicht nen demonstreert Dokter Corrie samen met om lessen te geven over seksualiteit. De vier minuten die Dokter Corrie gebruikt in haar afleveringen om bijvoorbeeld over zoenen te praten, lijken misschien veel te ‘Je verkent die mond kort, zeker als het om jonge kinderen gaat. een beetje’ Juist jonge kinderen hebben behoefte aan meer uitleg dan een filmpje van een paar ‘Klaas’ het skelet en er worden filmpjes van minuten. Maar er zit meer achter. Docenbekende Nederlanders gebruikt die hun er- ten op de basisschool kunnen de rubriek varingen vertellen over seksualiteit. Rapper gebruiken als opstapje om over seksueel Willie Wartaal van de Jeugd van Tegenwoor- gerelateerde onderwerpen te praten. Voor dig vertelt bijvoorbeeld over zijn eerste erec- sommige docenten is het lastig om over dit

opinie

rs botsen soort onderwerpen te praten. Dokter Corrie is een fijne hulp daarbij, zij zet de eerste stap en leidt het onderwerp in. Docenten kunnen aan de hand van de onderwerpen die Dokter Corrie aansnijdt, verder ingaan op de materie. Bij elke aflevering van Dokter Corrie wordt een specifiek lespakket aangeboden door Rutgers WPF die docenten als hulpmiddel kunnen gebruiken tijdens de lessen over seksuele voorlichting.

De meeste ouders praten nauwelijks over seksualiteit Naast dit lespakket heeft Schooltv nog een extra ondersteunende special: Liefdesplein. Alles wat Dokter Corrie vertelt, wordt in Liefdesplein verder aangevuld. Daarnaast kunnen kinderen zelf vragen stellen aan Dokter Corrie via internet.

Discussie

Verlagen drempel Rutgers WPF kan zich niet vinden in de opschudding onder ouders. In NRC Handelsblad vertelt Ineke van der Vlugt van Rutgers WPF dat ze denkt ‘dat ouders zich er verlegen mee voelen en zich niet bewust zijn van de wereld waarin hun kind opgroeit. Kinderen lopen nu eenmaal een seksuele ontwikkeling door, dus die kun je maar beter op een positieve manier begeleiden’. De kinderen zelf vinden over het algemeen de hele discussie maar onzin. Op kidsweek.nl kunnen ze hun mening geven over Dokter Corrie. Het overgrote

deel van de kinderen zou graag willen dat Dokter Corrie blijft, omdat het hun helpt om erover te praten als ze bepaalde vragen hebben. Dokter Corrie maakt voor hen de drempel weer een stukje lager. En ook al ben je het als ouders niet helemaal eens met de opvattingen en bevindingen van Dokter Corrie, dan nog kan zij een hulpmiddel zijn bij het praten over seks. Kinderen stellen nou eenmaal vragen. l

Zelf een oordeel vellen over Dokter Corrie?

Kijk dan op schooltv.nl of kijk naar Dokter Corrie tijdens de uitzending van Schooltvweekjournaal op elke vrijdagochtend om 11.00 uur.

Uitkomsten uit het onderzoek van J/M door Ouders n 8% van de ouders maakt zich niet druk over de invloed van de huidige seksuele moraal en gewoonten op hun kinderen n De grootste angst voor ouders van kinderen in de leeftijd tot 10 jaar zijn pedofielen (53%) n Veel van de ouders, 76%, vindt dat kinderen van nu veel te jong met seks bezig zijn n Het onderwerp homoseksualiteit wordt door 34% van de ouders doodgezwegen n 33% procent van de vaders vindt het niet oké als zijn kind homoseksueel is

Bron: nrc.nl

Schooltv zelf is het niet eens met de consternatie over Dokter Corrie. De visie van Schooltv is dat seksuele voorlichting wordt gegeven om kinderen te ondersteunen bij hun seksuele ontwikkeling en hen verantwoorde keuze laten maken. Want ja, als een kind geen seksuele voorlichting krijgt van bijvoorbeeld zijn of haar ouders, dan gaan ze zelf op onderzoek uit. Maar zo’n kind heeft nog geen idee van zijn of haar grenzen en deze worden vaak overschreden. Een puber is nou eenmaal nieuwsgierig en wie kan hem of haar dat kwalijk nemen? Door als kind toch seksuele voorlichting te krijgen, kan er van jongs af aan een gezonde kijk op seksualiteit worden meegegeven. Openheid is daarin ook belangrijk, zodat een kind vragen kan stellen en gedachten kan uitwisselen over wat nou wel normaal is en wat niet. Maar niet iedereen is het eens met de hulp van Dokter Corrie. Veel ouders vinden dat de rubriek een visie aan kinderen meegeeft die niet door iedereen wordt gedeeld en dat Dokter Corrie zich bemoeit met de opvoeding. Ouders hebben actie ondernomen en zijn een petitie gestart op stopdoktercorrie.nl. Er zijn inmiddels al bijna 12.000 handtekeningen verzameld.

Een groot aantal ouders vindt het moeilijk om het gesprek over seksualiteit aan te gaan met hun kinderen. Uit een onderzoek van J/M voor Ouders blijkt dat 85 procent van de ouders niet of nauwelijks over seksualiteit praat met hun kinderen onder en rond de tien jaar. Als kinderen dan geen seksuele voorlichting thuis krijgen en niet op school, waar halen ze die kennis dan vandaan? Yuri Ohlrichs, seksuoloog bij de Nederlandse Wetenschappelijke Vereniging voor Seksuologie, vertelt op de website van Rutgers WPF ‘dat tijdige en volledige seksuele vorming kinderen helpt bij het krijgen van een eigen mening. Met als belangrijkste doel dat ze zelf goed geïnformeerde, gewenste en gezonde keuzes kunnen maken. Zo leren kinderen wat voor hen de voorwaarden zijn om ooit plezierige en gewenste relaties aan te gaan met oog voor de wensen en grenzen van zichzelf en de ander’.

Seksuele vorming helpt bij het krijgen van een mening

‘Wilders gaat de Europese verkiezingen winnen’ Het politieke jaar loopt op zijn eind en het kerstreces in Den Haag staat voor de deur. Een uitstekende gelegenheid om eens terug te kijken op het afgelopen jaar en vooruit te blikken op 2014. In perscentrum Nieuwspoort in Den Haag sprak Punt Uit met parlementair verslaggever van RTL Nieuws Jos Heymans (62). “Er is het afgelopen jaar een periode geweest dat ze bij de VVD echt zoiets hadden: ‘Mark, je mag je rit nog even uitzitten, maar dan is het klaar.” Door Bastiaan Sietsema

Interview

Als u het politieke jaar van 2013 in één woord zou omschrijven, welk woord komt dan als eerste bij u op? “Rommelig.” Waarom? “Toen het jaar begon zat het kabinet er net twee maanden, na een hele snelle formatie. Bij die formatie zijn er allerlei fouten begaan. De grootste fout was dat de VVD akkoord ging met het nivelleren via de ziektekostenpremie, waardoor de hele VVDachterban op z’n achterste poten stond. Na een hoop gelazer werd het regeerakkoord op dat punt uiteindelijk aangepast. Een andere grote fout was dat men dacht dat een minderheid in de Eerste Kamer geen probleem zou zijn. ‘De Eerste Kamer is toch niet zo politiek ingesteld als de Tweede Kamer’, werd er gedacht. Dat bleek een enorme vergissing.” Waarom heeft premier Rutte er dan toch voor gekozen om alleen een coalitie te vormen met de Partij van de Arbeid, terwijl hij wist dat de partijen samen geen meerderheid hadden in de Eerste Kamer? “De mogelijkheden om het kabinet uit te breiden stuitte bij beide partijen op bezwaren. De VVD had best wel het CDA erbij gewild, maar dan werd het voor de PvdA een te rechts kabinet. Anderzijds had de PvdA de SP er graag bij gehad, maar dit was onbespreekbaar voor de VVD. Uiteindelijk zijn ze dus met z’n tweeën doorgegaan. Maar het risico hiervan hebben ze enorm onderschat. Al vrij snel in 2013 bleek dat de Eerste Kamer nooit zomaar met allerlei wetsvoorstellen akkoord zou gaan. Dit leidde er uiteindelijk toe dat in de loop van het jaar de onderhandelingen met de oppositiepartijen werden gestart.”

Rutte werd in 2010 minister-president, als opvolger van Jan Peter Balkenende. Velen waren positief over zijn stijl, zijn manier van communiceren en zijn positieve instelling. Inmiddels is zijn imago wel veranderd in het land en is er veel kritiek. Verwacht u dat Rutte zich bij eventuele volgende Tweede Kamerverkiezingen weer verkiesbaar stelt als lijsttrekker van de VVD? “De VVD zal zelf moeten uitmaken of zij Rutte weer als lijsttrekker wil. Dit is moeilijk in te schatten. Er is wél een periode geweest in het afgelopen jaar dat ze bij de VVD echt zoiets hadden ‘Mark, je mag je rit nog even uitzitten, maar dan is het klaar.’ Dat kwam vooral omdat hij zo slordig begon aan zijn tweede kabinet, met de onderschatting van de Eerste Kamer, veel toezeggingen aan de PvdA en veel gebroken verkiezingsbeloftes. Inmiddels is zijn status wel weer iets gestegen. Dit komt voornamelijk doordat Nederland een klein beetje uit de crisis aan het komen is. Er is momenteel weinig gemor over zijn functioneren binnen de VVD.” Er waren in 2013 ook weer de nodige relletjes: Eurogroepvoorzitter en minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem deed in maart een domme uitspraak over de redding van Cyprus, die tot veel ophef leidde, staatssecretaris Fred Teeven lag zwaar onder vuur in de zaak-Dolmatov, de Russische activist die zelfmoord pleegde, en Frans Weekers stond onder zware druk toen de toeslagenfraude door Bulgaren aan het licht kwam. Horen dit soort incidenten er gewoon bij, of zegt het iets over de samenstelling van de regering? “Nee, in elk kabinet komen dit soort relletjes voor. Ongelukkige handelingen, die vaak ook nog zijn gedaan in het verleden, voordat iemand staatssecretaris werd. De uitspraken van Dijsselbloem vond ik overigens wel meevallen. Het was meer een slechte vertaling van wat hij had gezegd over Cyprus. Er zijn wel de nodige vragen over gesteld, maar een echte rel is het niet geweest.”

‘Kabinet was gevallen bij mislukte onderhandelingen met oppositiepartijen’

Het kabinet slaagde er uiteindelijk in de begroting voor 2014 rond te krijgen samen met oppositiepartijen D66, ChristenUnie en SGP. Wat zou er zijn gebeurd, als dit was mislukt? “Dan moesten een heleboel begrotingen onder druk van de oppositie in de Tweede Kamer aangepast worden. Dat zouden dan hele moeizame begrotingsbehandelingen zijn geweest.” Was het dan niet gewoon einde kabinet? “Dat was wellicht de volgende stap geweest. Rutte is pragmatisch ingesteld en bereid heel ver te gaan in de onderhandelingen met de oppositie om het voortbestaan van zijn kabinet te garanderen. Maar op enig moment wijk je zoveel af van het regeerakkoord dat je je afvraagt: ‘heeft het nog wel zin om door te gaan?’ Als het kabinet er niet in geslaagd was de drie partijen aan zich te binden, zouden ze dit jaar zeker gevallen zijn, al weet ik niet waarover. Dan krijg je wederzijdse wrevel bij de VVD en bij de PvdA, waardoor ze elkaar gaan wantrouwen en dan gaat het mis.”

Premier Mark Rutte presenteert het begrotingsakkoord dat hij sloot met oppositiepartijen D66, ChristenUnie en SGP. V.l.n.r op de achtergrond: Alexander Pechtold (D66), Arie Slob (ChristenUnie), Kees van der Staaij (SGP), Halbe Zijlstra (VVD) en Diederik Samsom (PvdA). Foto: telegraaf.nl

‘Bolkestein en Kroes zijn mastodonten van de VVD die er niet meer toe doen’ Toch blijven dit soort incidenten kleven aan de verantwoordelijken. Hadden Teeven en Weekers niet gewoon moeten opstappen om plaats te maken voor nieuwe bewindspersonen? “Dat is lastig. Bij de zaak-Dolmatov zijn ontzettend veel fouten gemaakt. Ik ben bij de persconferentie geweest van de inspectie die de zaak onderzocht had. Het oordeel was snoeihard. Daarna kwam Teeven zelf om er een reactie op te geven. Ik vroeg hem: ‘heb je niet overwogen om op te stappen?.’ Hij zei ‘nee dat heb ik niet overwogen, ik moet niet opstappen maar optreden.’ Later sprak ik hem in een wat intiemere sfeer en toen zei hij dat hij wel degelijk aan opstappen gedacht had.”

‘Mensen in het land zijn gewend geraakt aan de bezuinigingen’ Anderen stapten wel op in 2013. Henk Krol legde zijn functie als partijleider van 50-Plus neer, Louis Bontes verliet de PVV na kritiek in de media op de partij, en ook Fred de Graaf legde zijn functie neer als voorzitter van de Eerste Kamer, nadat hij Geert Wilders wilde weren bij de inhuldiging van Koning Willem-Alexander. Welk vertrek heeft u het meest verrast en vond u opvallend? “Het vertrek van Bontes kwam echt als een verrassing. Hij werd beschouwd als een vertrouweling van Wilders. Hij zat ook in het fractiebestuur en stond vijfde op de PVV-lijst. Krol verbaasde me minder. Vanaf dag één dat hij in de kamer kwam, waren er continu dingen rond hem die duister waren. Inhoudelijk was het vertrek van Krol wél dramatisch. Hij stond voor een partij die opkwam voor goede pensioenen voor zijn achterban en dan blijkt hij degene te zijn die als werkgever jarenlang geen pensioenpremie heeft afgedragen aan zijn personeel. Dit was juist een item waar hij zich in de kamer heel druk om maakte; over werkgevers die dat niet deden.”

VVD-staatssecretaris Fred Teeven flink onder vuur in de zaak-Dolmatov

Dan vooruitkijkend naar 2014. Hoe zullen de mensen reageren op alle bezuinigingen en lastenverzwaringen die het kabinet voor hun in petto heeft? “Ik heb de indruk, hoe naar ze het ook zullen vinden, dat ze er ook wel een beetje aan gewend zijn. Iemand die gewoon een baan heeft en niet gaat scheiden merkt nog niet eens zoveel van de crisis. Er is natuurlijk wel iets minder te besteden, maar mensen zijn flexibel genoeg zich aan te passen aan nieuwe omstandigheden Het wordt een drama voor mensen die gaan scheiden of hun baan kwijtraken. De werkloosheid is enorm gegroeid en dat zal, ondanks dat we langzaam uit de crisis aan het kruipen zijn, ook volgend jaar doorgaan.” Hoe groot is de kans dat er in 2015 weer bezuinigd moet worden? “Dat is gegarandeerd. Het kabinet zal in de loop van 2014 weer met verschillende partijen om de tafel moeten zitten.” Gaan dezelfde drie partijen (D66, ChristenUnie en SGP) het kabinet weer steunen of is dat niet vanzelfsprekend? “Nee, het is zeker niet vanzelfsprekend. Ze hebben dit akkoord duidelijk voor één jaar afgesloten. Het hangt er van af hoe de begroting voor 2015 er uit zal komen te zien. In het voorjaar zullen we dit ongeveer al weten. Het ligt voor de hand dat het eerst weer met deze drie partijen aan de slag gaat, maar de kans bestaat dat ook GroenLinks en het CDA er weer bijkomen. Het hangt helemaal af van de voorstellen waarmee het kabinet gaat komen.” In maart staat er gemeenteraadsverkiezingen op het programma. Mochten de VVD en de PvdA beide enorm verliezen, moeten zij hier dan consequenties aan verbinden? “Nee. Het gaat om gemeenteraadsverkiezingen, dus consequenties hoeven ze er niet aan te verbinden. De verkiezingenzullen wel invloed hebben op het kabinet. De VVD verloor vier jaar geleden enorm bij de gemeenteraadsverkiezingen, dus een verlies zal nu beperkt zijn. De PvdA won juist vier jaar geleden enorm, maar die gaan nu op zeker veel verliezen. Dat geeft toch spanningen in het kabinet. Als in theorie de PvdA bij tussentijdse verkiezingen enorm gaat duikelen en het verlies bij de VVD wel meevalt, dan krijg je scheve verhouding binnen het kabinet. Het maakt dan weinig uit dat de VVD in de praktijk nu op 41 zetels staat en de PvdA op 38. Een groot verschil tussen beide partijen in de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen heeft altijd effect op de stabiliteit van een kabinet. Een bananenschil is dan snel gevonden.” Twee maanden later zijn de verkiezingen voor het Europees Parlement. Geert Wilders wil ‘uit de Euro en uit de Europese Unie.’ Daarmee onderscheidt hij zich duidelijk van de rest. Verwacht u dat hij met zijn stellingname het debat in aanloop naar deze verkiezingen naar zijn hand zet of zal er ook ruimte zijn voor inhoudelijke vraagstukken over het functioneren van het Europees Parlement?

Foto: refdag.nl

Interview “Dat laatste proberen andere partijen met groot enthousiasme te doen, maar dat is een veel moeilijker te verkopen boodschap dan de oneliners van Wilders. Dat heeft hij trouwens vijf jaar lang politiek gezien heel slim gedaan, want mede daardoor staat hij nu op dertig zetels in de peilingen. Het is veel lastiger om uit te leggen waarom Europa wél belangrijk is en welke voordelen we hebben, dan te zeggen ‘we moeten er uit’. Daardoor zal Wilders de verkiezingen voor het Europees Parlement waarschijnlijk gaan winnen.” De VVD lijkt erg te worstelen met haar standpunt over Europa. Kamerlid Mark Verheijen deed onlangs de uitspraak dat Guy Verhofstad een groter gevaar is dan Marine Le Pen. Ook VVD-Eurocommissaris Neelie Kroes en prominent VVD-lid Frits Bolkestein zijn het totaal oneens over de koers die de partij moet varen over Europa. Wat zegt deze onenigheid binnen de VVD over Europa? “De uitspraak van Verheijen was een ‘slip of the tongue’ en niet zo handig gezegd. Bolkestein en Kroes zijn de mastodonten van de VVD die er eigenlijk niet vreselijk meer toe doen. Maar de VVD worstelt zwaar met Europa. Ze zijn pro-Europa, maar uitsluitend als het gaat om de economie. Te veel pro-Europa-standpunten zou een verlies aan kiezers richting de PVV betekenen. Ze moeten er iets op verzinnen en daar hebben ze nog een paar maanden de tijd voor.”

Het CDA lijkt wél wat Euro-kritischer te zijn geworden. CDA-leider Sybrand Buma pleit ervoor dat de Europese Unie zich op diverse terrein terugtrekt. Is dit daadwerkelijk de nieuwe koers van de partij of is het alleen bedoeld om twijfelende, Euro-kritische kiezers van de VVD voor zich te winnen? “Ik wou dat ik wist wat de nieuwe koers van het CDA is. Ik heb werkelijk geen idee. De partij voert haar eigen lijn, maar als ik zie hoe ze handelen, ook in het Europees Parlement, dan denk ik ‘dat valt wel mee met dat Euro-kritische van het CDA.” Als afsluiter geen vraag, maar een stelling: ‘Het kabinet zal in 2014 vallen’. “Ik denk het niet.” Waarom niet? “Ten eerste vanwege de deal die gesloten is met de drie oppositiepartijen. Dus financieel is er geen reden om onderuit te gaan. Ten tweede begint de economie weer een beetje aan te trekken, wat iets meer rust in de tent zal brengen. De verschillende deelakkoorden, die afgelopen jaar gesloten zijn geven daarbij ook een goede basis voor de bestaanszekerheid van dit kabinet. Het enige gevaar is dus de gemeenteraadsverkiezingen, waarvan de uitslag invloed kan hebben op de stabiliteit van het kabinet. Als die uitslag meevalt en de VVD en de PvdA verliezen ongeveer evenveel, zie ik geen reden waarom de regering gaat vallen.”

Henk Krol legt zijn functie als partijleider van 50-Plus neer Foto: ANP

NIET JANKEN SMERIGE KUTFEUT! Dagenlang niet douchen terwijl je vreselijk aan de diarree bent of midden in je menstruatieperiode zit. Een paar honderd euro neerleggen voor een ontgroening en dan vervolgens met 300 feuten uit één fles water drinken en dagelijks stukken schimmel eten wat ooit een plakje brood geweest is.

Hechte band Niet alle ontgroeningsperiodes zijn vreselijk. Er zijn genoeg studentenverenigingen waar het één groot feest is en iedereen elkaar met respect behandelt. Veel eerstejaars worden lid van een corporale vereniging, hier zijn de ontgroeningen het ergst. Een extreme ontgroening is goed voor de band die je later met de groep krijgt. Het zit namelijk zo: hoe meer jij baalt tijdens de ontgroening, hoe meer je elkaar ondersteunt en hoe zwaarder de ontgroening, des te sterker is de band met de groep uiteindelijk. Dit geldt overigens wel meer voor mannen dan voor vrouwen. Vrouwen hebben geen negatieve ervaring nodig, die zoeken uit zichzelf al snel toenadering in een groep. Dus ben je nou niet echt een ster in het maken van vrienden, dan is een ontgroening wel een toegankelijke manier om nieuwe mensen te leren kennen.

Test Trap tijdens je introductie niet overal in. Er worden ook verschillende tests uitgevoerd om te kijken of je überhaupt lef hebt om te weigeren.

Tijdens een ontgroening liep een jongen met zijn arm in het gips. Alle feuten moesten één voor één keihard met een stok op het gips slaan. De jongen gilde het uit van de pijn, terwijl hij helemaal niks mankeerde. Alles was in scène gezet om te testen of er iemand was die het lef had te weigeren. Tja, dat je respect moet tonen voor de ouderejaars studenten is duidelijk, maar hier en daar wat lef laten zien, kan af en toe ook goed uitpakken. De mensen door wie jij wordt ontgroend, zijn de nullers van het vorige jaar. Dus wie weet krijg jij volgend jaar de unieke kans om de nieuwe feuten het leven zuur te maken en er nog een schepje boven op te doen. Dat je een goede indruk wil maken tijdens een ontgroening is logisch. Maar let wel: iedereen is nog altijd verantwoordelijk voor zijn eigen daden. Dus als je als feut een Sinterklaaspak aantrekt en vraagt of iemand je in de fik wil steken, kijk er dan niet raar van op als je enkele seconden later dus werkelijk waar echt in de fik staat. Niemand is gecharmeerd van een feut met eerste- en tweedegraads brandwonden. Dus eigen schuld, dikke bult. l

Foto: AT5

ls je als achttien- of negentienjarige alleen in een nieuwe vreemde stad komt en nog niemand kent, is het de normaalste zaak van de wereld om je aan te sluiten bij een studentenvereniging. Gezellige borrels en feestjes, nieuwe mensen leren kennen en vooral veel plezier maken. Maar eerst de ontgroening. Mensen willen graag ergens bij horen. Hoe extremer de ontgroening, des te unieker de groep. Hoe meer moeite een feut moet doen om zich bij een studentenvereniging aan te sluiten, hoe fijner het uiteindelijk is om er lid van te zijn. Een ontgroening is er in veel verschillende soorten en maten; tijdens de ene ontgroening moet je geblinddoekt een olijfje opeten, tijdens de andere word je gedwongen om je eigen braaksel met liefde op te slurpen. Nou moet iedereen natuurlijk zelf weten waar zijn of haar grenzen liggen, maar sluit je je aan bij een radicale studentenvereniging waar de introductietijd er niet om liegt? Of ga je liever voor een vreedzame introductie? Wat je ook kiest, na het lezen van dit artikel kun je in ieder geval niet meer zeggen: ‘Ik wist niet dat het er echt zo heftig aan toe zou gaan.’

Door Desi Ridder

opinie

VAN KWAAD TOT ERGER DE NEGEN GROOTSTE ONTGROENINGSCHANDALEN

9) Finding Nemo In 2007 drinken acht feuten van de studentenvereniging Unitas in Amsterdam levende goudvissen tijdens hun ontgroening. De oranje vissen werden in Groningen in een flesje water gedaan. De feuten kregen de opdracht het flesje naar Amsterdam te brengen. Eenmaal in Amsterdam aangekomen, moesten ze het flesje met vis en al opdrinken.

8) Wroem wroem Terwijl een uitgeputte feut in het Groningse gras een dutje deed, reed de kampleider vol gas met auto over hem heen. In het donker had de kampleider de feut niet zien liggen. Dit ongeluk gebeurde in 1997 tijdens de introductie van de studentenvereniging Vindicat in Groningen. Kort hierna worden de regels omtrent de ontgroeningen in Nederland aangescherpt. Nullen moeten nu minimaal zes uur slaap per nacht krijgen en het gebruik van alcohol is verboden.

Zo moeten ze seks met kippen hebben, dierenbloed drinken en met een geamputeerde stierenpenis op zak lopen. Weigerde je? Dan was de kans groot dat de kippen in je geslachtsdelen zouden pikken. Er wordt een onderzoek ingesteld door de Landelijke Inspectiedienst Dierenbescherming. De kippenseks is nooit bewezen.

5) Uit de oude doos Ontgroeningen gebeuren al heel lang, zo blijkt. In 1988 liet de Rotterdamse vereniging Sanctus Laurentius de feuten door gangen vol met slachtafval kruipen. Door een bacterie die in het verrotte vlees zat, liepen tientallen feuten een huidziekte op. Nadat het bestuur van de vereniging op het matje werd geroepen, is het slachtafval vervangen door groenteafval.

4) Sinterklaas

In 2007 wordt het Delftsch Studenten Corps door het bestuur van de TU Delft op de vingers getikt als een vader van één van de nullen, zelf een oud-corpslid, een artikel schrijft in de NRCNEXT. Paps maakte bekend dat zijn zoon en andere feuten met z’n allen uit één fles water dronken waardoor iedereen ziek werd. Daarnaast werden ze geslagen, moesten ze urenlang in ijswater zitten en het gevaarlijkst van alles: ze moesten eindeloos met het hoofd omhoog een brandende kaars in hun mond houden. Achteraf ontkende het Delftsch Studenten Corps alles.

Dat je als feut een goede indruk wilt achterlaten is logisch, maar in Groningen gaat het in 2010 weer helemaal mis. Een 21-jarige jongen die zich had verkleed als Sinterklaas, vroeg of iemand hem in brand wilde steken. Een medestudent gooide een brandende vloeistof over hem heen waarop een grote vuurbol ontstond. De jongen sprong brandend, met Sinterklaaspak en al, het water in. Pas na 40 uur ging de jongen naar het ziekenhuis, waar hij vervolgens werd opgenomen in het brandwondencentrum. Zelf wilde hij geen aangifte doen, maar zijn ouders lieten het er niet bij zitten. Ze deden aangifte en drie jongeren werden verhoord. Na overleg met de officier met justitie is besloten een strafrechtelijk onderzoek in te stellen.

6) Kippenseks

3) Schuimbekken

In 2007 worden verschillende feuten uit Utrecht gedwongen tot bizarre dingen.

In Utrecht kunnen ze er ook wat van. In 2002 werd bekend dat Utrechtse studen-

7) Brandende kaars

tenverenigingen echt te ver gingen. De Universiteit van Utrecht besloot na verschillende incidenten de subsidie aan vereniging Veritas te stoppen. Er kwamen namelijk berichten naar buiten dat feuten flauwvielen, poep in hun haar gesmeerd kregen, levertraan moesten slikken en als klap op de vuurpijl: bruistabletten moesten eten tot ze gingen schuimbekken. Na een onderzoek van het bestuur van de universiteit bleek inderdaad dat ze bovenstaande ‘opdrachten’ moesten uitvoeren. Daarnaast hadden ze ook geen vrije toegang tot de toiletten.

2) Waterintoxicatie In 2005 raakt een feut in coma tijdens de ontgroening. De nuller moest zich bewijzen tegenover de Kroegcommissie van studentenvereniging Albertus Magnus. Omdat het nuttigen van alcohol inmiddels verboden was, moest hij zes liter water in korte tijd achterover slaan. Helaas hielden zijn nieren het voor gezien en lag hij anderhalve dag in coma. Achteraf verklaarden de studenten dat ze er geen rekening mee hadden gehouden dat grote hoeveelheden water ook schadelijk konden zijn.

1) Reinout Pfeiffer In 1997 was heel Nederland in shock. Reinout Pfeiffer overlijdt in Groningen na het drinken van een liter jenever. De achttienjarige Rotterdammer moest bewijzen dat hij geschikt was om in een studentenhuis van de Groninger vereniging Vindicat Atque Polit te mogen wonen. Nadat hij de jenever overgaf, mislukten meerdere pogingen om hem nogmaals te laten braken. In zijn slaap kreeg Pfeiffer een epileptische aanval. Hij overleed in zijn bed. l

KINDERARBEID VERBIEDEN LOST NIETS OP

oolcat, Wibra en Prénatal zijn op de zwarte lijst gezet door Minister Ploumen van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Deze kledingfabrikanten laten namelijk nog steeds hun kleren produceren in ‘slechte’ fabrieken in Bangladesh. Kinderarbeid is één van de beschuldigingen, maar is dit echt zo slecht?

‘Het werk helpt ons wegwijs te worden in de wereld’ Op dit moment komt 75 procent van onze kleding uit Azië. Dit betekent dat de fabrikanten van Coolcat, Wibra en Prénatal waarschijnlijk niet de enigen zijn die hun kleding op verkeerde wijze produceren. Nee, ze staan op de zwarte lijst omdat deze kledingproducenten weigeren een convenant te tekenen. De afspraken in deze overeenkomst gaan over betere omstandigheden voor werknemers in de kledingindustrie in Bangladesh. Onder andere Zeeman, H&M, C&A en Hema hebben al getekend. Het probleem is dat de regering met dit soort overeenkomsten denkt de wereld te gaan verbeteren. En uiteindelijk moet het geld hiervoor uit onze zak komen. Nu verschaffen we werkgelegenheid voor alle kinderen die bijvoorbeeld kleding naaien. Door het gelobby van het Westen om arbeidsomstandigheden te verbeteren, moeten fabrieken straks meer loon gaan betalen. Als de productie duurder wordt, gebeuren er twee dingen: wij moeten meer betalen voor onze kleren en kinderen raken hun baan kwijt, omdat de fabrikant ze niet meer kan betalen. Dat kan ook niet de bedoeling zijn, want veel kinderen moeten werken omdat hun familie anders te weinig geld heeft. Ze zijn genoodzaakt bij te springen om ervoor te zorgen dat niemand verhongert. Daarom vind je kinderarbeid vooral in ontwikkelingslanden. Het werk dat de kinderen doen, draagt bovendien bij aan de ontwikkeling van de economie.

In Bolivia gaan veel kinderen bijvoorbeeld een dagdeel naar school en werken ze de rest van de dag. “Want wie betaalt anders mijn boeken en uniform?” zegt Ernesto Copa (17) voorzitter van de UNATSBO, de Boliviaanse vakbond voor werkende kinderen en tieners, op de website van LA Ruta. Copa werkt zelf al vanaf vierjarige leeftijd en is helemaal voor kinderarbeid. “Het werk helpt ons wegwijs te worden in de wereld. We hebben een voorsprong en leren van jongs af aan verantwoordelijkheid te nemen.” Hij gelooft niet in de hulp van de overheid of andere organisaties. Hij vindt dat je je eigen broek op moet houden, ook al ben je nog maar een kind. Daarnaast creëer je nieuwe problemen door kinderarbeid te verbieden. Nu kunnen kinderen het aangeven als ze onrechtvaardig worden behandeld door hun baas. Als kinderarbeid verboden is, hebben ze helemaal niemand op wie ze kunnen rekenen. Ze mogen immers niet werken en dus ook geen klachten naar buiten brengen over hun werkgever. En als kinderarbeid legaal is, hebben ze normale baantjes, zoals schoenpoetser, drukker, boekverkoper en het hulpje van een buschauffeur. Kunnen zij dit werk niet doen, dan zijn kinderen aangewezen op prostitutie of drugsbendes om geld te verdienen. Of ze worden door hun ouders verkocht als slaaf. Het is naïef om te denken dat Westerse landen dit probleem wel even op gaan lossen en de vraag is ook of we dat moeten willen. Deze landen moeten hard werken voor hun eigen economische succes, in plaats van dat wij dat voor ze gaan betalen. Ze zullen anders namelijk nooit in staat zijn om op eigen benen te staan en die kans mogen we ze niet ontnemen. l

Hanneke

lezen

Op het nachtkastje van ... Hendrik Jan Korterink Misdaadjournalist en -schrijver Hendrik Jan Korterink (1955) schreef boeken als Echte Mannen Eten Wél Kaas, Haagse Penoze en Tottie’s Vlucht. Zijn laatste boek Cor gaat over beroepscrimineel Cor van Hout en ligt sinds november in de winkel. Door Kathie Mollema

Nachtkastje “Op mijn nachtkastje liggen eigenlijk geen boeken. Ik krijg ruzie met m´n vrouw als ik in bed lees, dan kan zij niet slapen. Maar ik lees natuurlijk nog wel veel. Vooral misdaadboeken. Ik ben toevallig net twee weken op vakantie geweest en toen heb ik twee boeken van Lee Child gelezen. De boeken van John Grisham vind ik ook erg interessant om te lezen. Ik ben net voor de derde keer in Knielen op een Bed Violen begonnen, van Jan Siebelink, maar dat vind ik echt een verschrikkelijk boek. Het mag dan wel literatuur zijn, maar ik vind het raar geschreven. Dan ben je aan het lezen en ineens gaat het van verleden tijd naar de tegenwoordige tijd, terwijl alles in verleden tijd is geschreven. Dan denk ik, zit daar een diepere betekenis achter, heb ik iets gemist? Ik vraag me dan hardop af of dat geen slordigheid is geweest. Dat snap ik dan niet. Net als een boek van Connie Palmen bijvoorbeeld. Ze gebruikt een mengeling van fictie en werkelijkheid. Palmen schrijft in haar roman dat er een moord in is gepleegd, maar in werkelijkheid is dat dan niet zo gegaan. Ik hou niet van die mengeling. Het boek De Helleveeg van A.F. van der Heijden is ook zo’n voorbeeld. In het boek beweert Van der Heijden dat er in de winkel van zanger Peter Koelewijn vroeger illegale abortussen werden gepleegd. En alles wordt met naam en toenaam genoemd, ieder-

Foto: Stentor

“Ik begon al vroeg met lezen, als klein kind al. En dat is nooit veranderd, ik heb altijd veel gelezen. Schrijven zat er ook vroeg in, op de lagere school schreef ik graag opstellen, dat interesseerde me. Toen ik wat ouder was, wilde ik journalist worden en dat heb ik ook gedaan. Tijdens mijn beginjaren als journalist schreef ik artikelen over elk onderwerp dat je maar kunt verzinnen, maar helemaal niet zoveel over misdaad. Dat kwam later pas. Het eerste boek dat ik uitbracht ging ook niet over misdaad. Toen ik net begon als journalist was misdaad nog echt een taboe bij kranten, de kwaliteitspers deed er sowieso nooit veel aan. Wanneer er een moord werd gepleegd, werden daar drie regels aan gewijd en dat was het. Nu is dat veel meer, maar nog steeds hangt die taboe er. Kwaliteitskranten schrijven alleen over misdaad als ze het nieuws van advocaten horen, de kranten praten bijvoorbeeld nooit zelf met criminelen. Het is een heel eenzijdige politiek correcte manier om aan misdaadverhalen te komen. Vroeger werden misdaadverhalen gezien als sensatie. De Telegraaf en Panorama deden de misdaadverhalen en verder bemoeide niemand zich er mee. In de tijd dat ik begon als journalist, vond ik Panorama verreweg het meest interessante blad dat er was. Niet speciaal om de misdaad, maar ook om het brede scala aan onderwerpen als politiek en wetenschap. Het was een soort De Wereld Draait Door, maar dan in een blad.”

een weet er alles van. Koelewijn heeft een rechtszaak aangespannen, maar dat soort dingen verlies je altijd omdat het een roman is. Blijkbaar kun je iemand gewoon zo neerzetten en er mee weg komen omdat het een literaire variant is. Dat vind ik gewoon een smerige streek.”

Favoriete boek “Het boek In Cold Blood van Truman Capote staat voor mij boven aan. Zijn manier van schrijven lijkt een beetje op wat ik zelf ook probeer te doen in mijn eigen boeken. Het gaat vaak niet om het onderwerp zelf, maar om het schrijven. Dat maakt je verhaal. Als je het niet goed op kunt schrijven, dan heb je er niets aan. Als je maar goed genoeg probeert om de waarheid boven tafel te krijgen, dan is bijna iedere zaak interessant.”

Nieuwe plannen? “Mijn laatste boek over Cor van Hout was wel echt een zware bevalling. Met het boek over Van Hout ben ik drie jaar bezig geweest. Daarnaast heb ik het afgelopen jaar nog drie boeken geschreven. Ik ben blij dat ik nu even rust heb. Maar ik heb wel nieuwe plannen. Ik denk dat ik iets ga schrijven over de nieuwe penoze, de jongere garde.” l

Van schoenen naar seks is zo gebeurd Borsten wil hij zien. Op elke mogelijke manier jaagt een digitale kinderlokker op de intieme delen van zijn slachtoffers. En ze zijn nooit te jong. Eén van de recente voorvallen is dat van Frank R. uit Cuijk, die ervan verdacht wordt bijna driehonderd meisjes te hebben gedwongen tot seksuele handelingen via internet. Grooming is de naam van deze nieuwe vorm van misdaad en het is pas sinds drie jaar strafbaar. Door Hanneke Lindenburg

m inzicht te krijgen in de gedachtegang van dergelijke perverse types en de gevolgen van hun daden, ga ik naar de voorstelling ‘Offline’ in de Statenzaal van de bibliotheek in Zwolle. Deze voorstelling is bedoeld om mensen bekend te maken met het fenomeen grooming. In de zaal staat een modern podium dat een enorm contrast vormt met de historische Statenzaal. Het podium bestaat uit een groot, wit scherm aan de linkerkant, dat een computerscherm moet voorstellen. Aan het scherm zit een witte kubus vast met een open kant, gericht naar het publiek. In de kubus zit een meisje met een blonde, hoge knot en een paars met roze Adidas vest. De hoge glas-in-lood ramen laten weinig licht door, waardoor de zaal schemerig blijft, wat wel past bij het onderwerp. Aan het hoge plafond hangen kroonluchters,

die niet ontstoken zijn. De bruine kleuren gebruikt in de schilderingen op de achterwand, dragen bij aan de serieuze sfeer. Langzaam komen meer bezoekers de zaal binnen.

Oud Dan licht het witte scherm op en komt er een Facebookgesprek in beeld. Het verhaal gaat over Tim en Veerle. Tim doet zich voor als een jongen van twintig die erg geïnteresseerd is in schoenen. Hij begint een gesprek met de dertienjarige Veerle over de Vans schoenen die hij op haar profiel gezien heeft. Zij praat graag met hem. De actrice in de witte kubus wordt verlicht en draait zich om naar het publiek. Ze lijkt erg onzeker. Is ze niet te dik? Is ze wel leuk? Veerle vertrouwt hem toe dat een meisje uit haar klas haar dik en lelijk genoemd heeft. Tim vertelt haar dat ze ‘perfect en prachtig’ is. Hij stuurt

haar een foto van zichzelf zonder shirt en vraagt Veerle ook een topless foto van haarzelf te sturen. Dit durft ze uiteindelijk niet, maar dat begrijpt Tim. Ook heeft Tim een webcam gekocht, zodat hij en Veerle face to face met elkaar kunnen praten. Tim heeft alleen problemen met de zijne, maar Veerle heeft die van haar wel aan. Zodra hij haar kan zien, vraagt hij of ze haar borsten wil aanraken voor hem. Na wat geaarzel stopt ze haar hand in haar bh voor de webcam. Tim vindt het wel tijd dat ze eens af gaan spreken. Hij is ‘toevallig’ in de buurt en vraagt of ze elkaar kunnen ontmoeten. In de lokale McDonald’s zien ze elkaar voor de eerste keer. Veerle is in shock, want Tim blijkt geen twintig te zijn, maar veertig. Ze blijft zeggen: “Jij bent geen twintig.” Tim kiest zijn woorden zorgvuldig. “Je hebt me laten denken dat je oud genoeg was om hiermee om te gaan. Bovendien maakt mijn leeftijd niet uit, want ik hou toch van je?” Veerles weerstand breekt en ze gaat met hem mee naar een hotel. Hij heeft lingerie voor haar gekocht en ‘kan niet wachten om haar erin te zien’. Naderhand probeert ze Tim nog een paar keer te spreken op Facebook, maar hij is offline…

Tactiek

In de statenzaal in Zwolle krijgen kinderen te zien hoe een digitale kinderlokker te werk gaat.

Foto: RiMa educatie

De voorstelling legt de verschillende stappen in het groomingproces uit. Daders gaan namelijk heel geraffineerd te werk, blijkt uit de discussie die volgt op de voorstelling. Merel Beunk is een jonge vrouw met een grijze jurk en een zelfverzekerde houding. Ze is gespreksleider en legt de tactiek van digitale kinderlokkers uit. Eerst zoeken de daders een raakvlak met het slachtoffer, in dit geval schoenen. Daarna overladen ze het kind

achtergrond

met complimentjes. Dit gaat over in het delen van geheimen. Vervolgens willen de daders een gevoel van exclusiviteit kweken en uiteindelijk hebben ze het slachtoffer helemaal in hun macht. De aanpak lijkt erg op die van loverboys: de dader probeert het vertrouwen van het slachtoffer te winnen Er waren een paar dingen die Veerle had kunnen doen om erachter te komen dat haar online lover eigenlijk een pedofiel is. “Je hebt de optie om foto’s te uploaden op Google, om te kijken of ze ergens op het internet bestaan. Zo had Veerle kunnen zien dat de foto van Tim eigenlijk die van een Braziliaans model is”, vertelt Merel de groep, gevolgd door gelach. “Ze had ook een vriendin mee moeten nemen naar de McDonald’s”, zegt een blonde vrouw achterin. “En hij wilde ook niet voor de webcam komen, terwijl zij dat wel deed. Dat is best verdacht”, voegt een vrouw uit het publiek toe. Opties genoeg dus om niet in de armen van een kinderlokker te lopen, maar waarom doen meisjes dat dan toch? “Als kind heb je niet het idee dat een oudere man oneerbare dingen met je zou willen doen. Daarin is het nog best naïef ”, zegt een lerares. “Daarnaast vinden kinderen het, tegen de tijd dat ze erachter komen dat hun online vriendje veel ouder is, allang niet meer erg”, voegt Merel toe. “Ze zijn namelijk verliefd op die man en durven er daarom, naast schaamte, ook

niet voor uit te komen.”

Macht “Daarom is het ook zo belangrijk dat het taboe rond dit onderwerp doorbroken wordt”, vindt Marja de Schepper, terwijl ze op het puntje van haar stoel gaat zitten. “Grooming komt nu wel vaak in het nieuws, maar veel mensen weten nog helemaal niet wat het inhoudt. En dat is gevaarlijk, want dan kunnen signalen ook niet worden opgepikt.” Haar man Don zegt knikkend: “Het kan iedereen overkomen, maar je hoopt van niet.”

‘Ik vind het onvoorstelbaar dat ze niet is weggerend, maar toch met hem meeging’ Lajenda Garst is vooral geschrokken van de macht die de dader over het slachtoffer heeft. “Je spreekt af met iemand van twintig en die blijkt dan veel ouder te zijn. Ik vond het onvoorstelbaar dat ze niet is weggerend, maar toch met hem meeging”, zegt ze, terwijl haar vriendin instemmend knikt. Willeke de Boer heeft wel eens meegemaakt dat een vakantievriendje vroeg of hij haar borsten kon zien op de webcam, maar dat heeft ze toen niet gedaan, want hij vertoonde zichzelf niet. Lajenda is dit nooit overkomen. “Ik krijg wel vaak ver-

zoeken van mannen die ik niet ken, maar die accepteer ik nooit”, zegt ze. “Ik ben sowieso voorzichtiger geworden op het internet, met al die privacy toestanden. Ik post eigenlijk nooit wat.” Willeke moet een beetje lachen om dit antwoord. “Ik ben er niet bewust mee bezig, maar het is niet zo dat ik naaktfoto’s verstuur”, zegt ze, terwijl ze haar schouders ophaalt.

Preventie Merel vertelt me dat ze samen met het bedrijf RiMa-educatie met de voorstelling zijn begonnen nadat grooming veel in het nieuws kwam. Ze krijgen erg positieve reacties, vooral omdat het publiek de noodzaak van het probleem herkent. “We hebben het hier over kinderen vanaf elf of twaalf jaar die al met dit soort situaties te maken krijgen. Kinderen gaan experimenteren op internet, het is zo makkelijk dat ze er niet bij nadenken”, zegt Merel. “We willen dat iedereen gaat nadenken voordat die een vreemde toevoegt op een social media website. Daarnaast moeten slachtoffers er met hun vrienden over kunnen praten en rode vlaggen leren signaleren. Leeftijdgenoten kunnen een vangnet zijn door bijvoorbeeld op te merken dat het wel vreemd is dat zijn webcam het alweer niet deed.” Merel is duidelijk gepassioneerd over het onderwerp. “We kunnen grooming natuurlijk nooit helemaal voorkomen, maar we kunnen wel de bewustwording vergroten.” l

‘Het kan iedereen overkomen, maar je hoopt van niet’ 31

Weg met het omslachtige gedoogbeleid Coffeeshops mogen wel verkopen, maar de inkoop van wiet via de zogenaamde achterdeur is nog steeds illegaal. Het legaliseren en reguleren van softdrugs zorgt voor betere bescherming van de volksgezondheid, minder criminaliteit en het verdwijnen van het huidige beleid. Op steun kan het liberale softdrugsbeleid in Nederland wel rekenen: maar liefst 26 van de 38 grootste gemeenten zijn voor. Door Janet Oortwijn

e donkere vloer, de bar met de groen skai beklede krukken en de biljarttafel in de hoek doen je denken aan een gezellige stamkroeg en niet aan een coffeeshop. Druk is het bij de bar en biljarttafel van de Driemaster niet; de stuk of zes gasten die aanwezig zijn, hangen wat rond in de rokersruimte achterin het pand. Efrim, een Aziatisch ogende man van rond de veertig, werkt al sinds 1999 in de coffeeshop en neemt ruim de tijd om over de vragen na te denken. “Ja, ik denk wel dat de criminaliteit afneemt als softdrugs wordt gelegaliseerd”, antwoordt hij uiteindelijk. “De overlast die uit het verkopen op straat voortkomt, verdwijnt dan.” Een reportage gemaakt door NOS, op 14 november, laat zien dat de coffeeshops niet alleen meer wiet kopen via de kleine thuisteler; steeds grotere criminelen verkopen hun cannabis aan de eigenaren. De zogeheten ‘war on drugs’ kost klauwen vol geld. Martijn Boermans schreef in 2010 in zijn Economische Analyse en Aanbeveling Coherent Softdrugsbeleid dat Nederland 850 miljoen euro kan overhouden aan de legalisering van softdrugs. Een argument dat zeker in de crisis gehoord mag worden. Uit de Nationale Drug Monitor blijkt dat in 2011 maar liefst 72 procent van de opsporingsonderzoeken naar ernstige vormen van georganiseerde criminaliteit gericht is op drugs. In 24 procent van deze gevallen gaat het hierbij om de handel in softdrugs. De prijs van softdrugs zal dalen wanneer legalisatie plaatsvindt. Het product is dan namelijk makkelijker verkrijgbaar en wordt dus automatisch goedkoper. Hierdoor zou de vraag naar softdrugs weer

kunnen toenemen en dat wil de overheid juist voorkomen.

Nieuwsgierig Maar dit argument gaat voor Nederland niet op. In Nederland is er al sprake van een aparte situatie met betrekking tot softdrugs. Cannabis wordt verkocht in de coffeeshops, het resultaat van het gedoogbeleid. Er wordt nu al vrij gehandeld in wiet waardoor een prijsdaling niet aan de orde zal zijn. De prijs van softdrugs zou zelfs kunnen stijgen omdat bij legalisatie BTW en accijns kunnen worden geheven. Daarom wordt het softdrugcircuit bij legalisering vanzelf onaantrekkelijker voor handelaren, waardoor de criminaliteit dus zal afnemen. Het reguleren van softdrugs heeft ook zijn uitwerkingen op de volksgezondheid. Door een strenge en duidelijke regelgeving op te stellen, kunnen er ook kwaliteit- en producteisen aan de softdrugs worden gesteld. In dezelfde reportage van de NOS komt naar voren dat de coffeeshopeigenaresse van een shop in Rotterdam niet weet met wat voor mensen zij zaken doet en wat voor kwaliteit cannabis ze krijgt. “Het is puur op de gok.” Dit is niet meer het geval als de verkoop en productie van softdrugs legaal worden. Coffeeshopeigenaren hoeven niet meer noodgedwongen in te kopen bij criminelen, van wie je niet weet wat voor kwaliteit wiet zij leveren, en hebben beter zicht op de kwaliteit van de wiet. De kwaliteit- en producteisen die gesteld kunnen worden bij de legalisatie, zorgen automatisch voor betere wiet en komen dus ten goede aan de volksgezondheid. Duidelijke en adequate voorlichting is voor het gebruik van cannabis nodig. Uit eerdere ervaringen, zoals met alcohol,

blijkt dat te veel aandacht in campagnes leidt tot meer gebruik, omdat mensen nieuwsgierig worden. De focus van voorlichting en campagnes zal daarom dus moeten liggen op kleinschalige acties. Door de legalisering wordt er minder geld besteed aan de ‘war on drugs’ en kan er dus meer geld uitgegeven worden aan voorlichtingen en kwaliteitscontroles. De gezondheidskosten zullen hierdoor ook afnemen. De voorlichtingen, campagnes en eventuele kwaliteitscontroles kunnen worden betaald van de BTW en accijns op softdrugs.

Valt best mee De consument mag zelf bepalen of hij drugs wil gebruiken. Ieder individu mag zijn eigen keuzes en beslissingen maken. Er worden nog steeds kanttekeningen geplaatst bij het feit of cannabis werkelijk verslavend is. Volgens een studie naar het effect voelen gebruikers van wiet zich gelukkiger en minder agressief. Uit dezelfde studie wordt ook duidelijk dat mensen niet per se negatief aankijken tegen de gevolgen van de psychoactieve stoffen van wiet. Uit verscheidene onderzoeken naar de psychoactieve werking van wiet blijkt steeds dat softdrugs de meeste gebruikers vreedzaam en tevreden maken. Het aantal cannabisverslaafden wordt volgens stichting Jillinek, verslaving en preventie, geschat op 70.000 mensen. Vergeleken met het aantal alcoholverslaafden, 477.000 mensen, valt dit mee. Telkens laait de discussie weer op wat nou slechter is: blowen of alcohol drinken? Volgens coffeeshopmedewerker Efrem, die ondertussen een jonge jongen aan zijn portie wiet helpt, is alcohol veel slechter: “Wiet is plantaardig, weet je, alcohol is veel schadelijker, daar zitten allemaal

opinie

Foto: ANP

chemische toevoegingen in.” Per 1 januari 2014 is het drinken van een biertje, net als het roken van een jointje, pas toegestaan vanaf 18 jaar. In de Upper 10, gevestigd in het centrum van Groningen, is het druk. De rokersruimte is tot aan de nok toe gevuld en de krukken aan de bar zijn allemaal bezet. De medewerker achter de balie, die niet bij naam genoemd wil worden, verklaart dat door de verhoging van de alcoholleeftijd het wietgebruik onder jongeren niet toeneemt. “De meeste mensen die hier kwamen om het blowen uit te proberen, waren ook aangeschoten. Het zijn twee samenhangende dingen.” Volgens Efrem ligt dit toch anders. “Ik denk niet dat het invloed heeft op het blowgedrag van de jeugd. Voor het gebruiken van alcohol ligt de drempel veel lager en het is goedkoper. Jongeren zullen eerder naar de fles grijpen.” Veel tegenstanders van het liberale softdrugsbeleid menen dat wanneer men eenmaal is begonnen met het gebruik van softdrugs, de stap naar harddrugs nog klein is. Deze zogeheten ‘stepping stone-theorie’ wordt vaak gebruikt

als argument om in veel landen tegen de legalisatie van softdrugs te zijn. Ervaringen in Nederland wijzen erop dat de overstap van soft- naar harddrugs lang niet altijd voorkomt. Het Ministerie van Veiligheid en Justitie geeft in de nota ‘Het pad naar de achterdeur’ weer dat ‘veruit het grootste deel van de cannabisgebruikers voor hun dertigste stopt met gebruik van wiet, zonder ooit harddrugs te hebben gebruikt.’

Huidig beleid Dat het huidige gedoogbeleid niet werkt, is onderhand wel duidelijk. De mislukking van de wietpas is daar een voorbeeld van. Klanten wilden niet geregistreerd staan als coffeeshopbezoeker, er werd gesuggereerd dat de criminaliteit toenam en door het teruggedrongen aantal klanten stonden de coffeeshops binnen no time op hun achterste poten. Aan de hand van een onderzoek over de drooglegging van alcohol in de Verenigde staten, stellen McKenzie en Tullock in het boek The World of Economics dat het handhaven van een verbod op bepaalde middelen niet uitvoerbaar is. Dit gaat eveneens op

voor het gedoogbeleid: inkoop van cannabis voor coffeeshops is illegaal, maar dit wordt door de overheid voor het gemak door de vingers gezien. Maar liefst 28 van de 38 grootste gemeenten in Nederland zijn voor het legaliseren van softdrugs en zijn het huidige gedoogbeleid zat. De NOS laat weten dat 18 van deze gemeenten al concrete plannen hebben ingediend. Zo wil de gemeente Heerlen aan de slag met een gecertificeerd bedrijf dat alleen wiet aan coffeeshops mag verkopen. Minister Opstelten van Veiligheid en Justitie is geen groot voorstander van het voorstel, maar heeft laten weten nog voor het eind van dit jaar een brief met zijn bevindingen naar de Kamer te sturen. Er zitten dus meerdere voordelen aan de legalisatie en regulatie van softdrugs verbonden. De toezicht op de producten kwaliteiteisen van cannabis komt ten goede aan de volksgezondheid, de criminaliteit zal afnemen omdat het softdrugcircuit voor criminelen minder aantrekkelijk wordt en door de strenge en duidelijke regelgeving komt er goede en adequate voorlichting. Nederland is meer dan ooit toe aan een nieuw beleid. l

Overleven met Pieter Frank

De cacao raakt op! Begin 2010 waren de eerste geluiden over een chocoladetekort te horen, of eigenlijk een cacaotekort. Maar pas sinds november dit jaar lijkt het dreigende probleem ‘serieus’ te worden genomen en raakt Nederland in paniek. Verscheidene grote chocoladeproducenten als Mars en Nestlé verwachten tegen 2020 een tekort van één miljard kilo cacao. Door Sabine van der Spoel

egin 2010 liet nieuwssite De Ondernemer zich er al over uit dat de wereldwijd groeiende vraag naar chocolade nauwelijks is bij te benen voor de cacaoboeren. Sinds een paar weken lijkt dit probleem pas echt door te dringen tot de chocoladeconsumenten. Verschillende media berichtten over het verwachte cacaotekort in 2020.

Cacaoproductie daalt Er zijn verschillende oorzaken aan te wijzen voor het verwachte cacaotekort. Zo wordt de cacaoproductie zwaar onder druk gezet door klimaatveranderingen. De klimaatveranderingen kunnen voor extreem weer zorgen. Cacaoplantages kunnen hierdoor last krijgen van overstromingen, harde wind of extreme droogte, wat zeker niet in het voordeel werkt van de teergevoelige cacaobomen. Ook het uitbreken van plantenziektes werkt de cacaoproductie tegen. Zo’n 35 procent van alle cacao komt uit Ivoorkust in West-Afrika, maar de cacaobomen op deze plantages staan vaak dicht op

elkaar en veel cacaoboeren hebben geen geld voor bestrijdingsmiddelen. Hierdoor worden plantenziekten snel verspreid. De plantenziektes hebben in Ivoorkust voor een terugval van 10 procent van de cacaooogst gezorgd. Veel boeren hebben bovendien geen geld voor mest en hebben ook geen idee hoe ze hun productie kunnen verbeteren. Hierdoor daalt de productie flink. Zo ligt een gemiddelde cacao-oogst op 450 kilo cacaobonen per hectare per jaar, maar voor veel boeren is dit gemiddelde niet haalbaar. Een andere reden voor de dalende productie heeft te maken met het land waar de cacaobomen op groeien. De grond waar deze bomen op rijpen, raakt namelijk snel uitgeput. Zo is de aarde in Ivoorkust en Ghana vrijwel dood. Er zitten nog nauwelijks voedingsstoffen in de grond, waardoor de cacaobomen niet goed kunnen groeien. Kunstmest zou een steuntje in de rug kunnen bieden, maar is voor veel boeren te duur. Daarnaast zien veel kleine cacaoboeren

hun kinderen vertrekken. Zij willen de plantage niet over nemen en zoeken liever werk in de stad. Hierdoor voelen veel cacaoboeren zich genoodzaakt om over te stappen op het verbouwen van palm- of rubberbomen. Het verbouwen hiervan is ook nog eens minder arbeidsintensief en de palmen rubberbomen zijn een stuk minder gevoelig dan de cacaobomen.

Vraag naar cacao stijgt Terwijl het aanbod van cacao wereldwijd daalt, stijgt de vraag daarentegen massaal. Dit heeft te maken met de economische groei. Door de groeiende economie, in landen als China en India, kunnen steeds meer mensen zich de bruine lekkernij veroorloven. Daarnaast willen mensen steeds vaker meer cacao in hun chocola. De vraag naar pure chocola stijgt fors omdat mensen pure chocola gezonder achten dan de mildere variant.

Verwachting Verschillende grote chocoladefabrikan-

Dossier

foto: Oxfam Novib

ten als Mars, Nestlé en Barry-Callebaut voorspellen dat er tegen 2020 een tekort zal zijn van zo’n één miljard kilo cacao. Jaarlijks wordt er wereldwijd zo’n vier miljard kilo cacao verwerkt in de totale productie. Dat betekent dus dat er in 2020 een tekort zal zijn van 25 procent. Experts verwachten dat de prijs van een stukje bruin geluk flink zal stijgen. Zo voorspelt de Britse chocolade-expert Marc Demarquette dat de prijs voor een reep chocola zeven keer duurder zal worden.

Red de cacao Wereldwijd maken de chocoladefabrikanten zich zorgen om dit dreigende tekort. Geen cacao betekent immers geen chocolade, wat weer het einde van deze bedrijven zou kunnen betekenen. Fabrikanten als Mars en Nestlé zijn niet van plan om dit met lede ogen aan te zien. Zij hebben een wereldwijd rampenplan opgesteld in de hoop de productie op te voeren. In samenwerking met Solidaridad, een internationale organisatie die zich inzet voor een verantwoorde voedselproductie, regelt

chocoladefabrikant Mars kunstmest voor de cacaoboeren om zo de cacaoproductie te stimuleren. Ook verzorgen ze speciale trainingen voor de boeren zodat zij technieken onder de knie krijgen die hen helpt de productie te verbeteren. Chocoladeproducent Nestlé is van plan om binnen tien jaar tien miljoen nieuwe cacaobomen te planten. Het is de bedoeling dat de nieuwe bomen een kwart van de oude bomen zullen vervangen. Nestlé hoopt hiermee haar klanten een betere kwaliteit cacaobonen te kunnen garanderen.

ongeveer 5 kilo chocola per jaar. Wat neerkomt op een totaal van ongeveer één chocoladereep per week. Maar landen als Zwitersland en Duitsland laten ons ver achter zich. Zij zitten op een gemiddelde van meer dan 11 kilo per jaar. Wat betekent dat ze gemiddeld meer dan twee chocoladerepen per week naar binnen werken. De inwoners van Portugal nuttigen over het algemeen het minst. l

Chocoladeconsumptie in Europa Wereldwijd zijn we gek op chocola en de gemiddelde Nederlander eet

Geschiedenis van chocola Vaak wordt verondersteld dat de Maya indianen 2000 jaar geleden degenen waren die cacao ontdekten, maar het waren de Tolteken. De Tolteek is een volk dat in Zuid- en Midden-Amerika leefde. Zij ontdekte de smaak van chocola ‘per ongeluk’. De stam was al wel bekend met cacaobomen en de vruchten die hier aan groeiden. De Tolteken aten de pulp van de vrucht, maar de cacaobonen vonden zij bitter van smaak en werden door hen verwijderd. Tot op een dag een van hen cacaobonen in het vuur gooide. Het gevolg was dat de brandende cacaobonen een heerlijke geur verspreidde. De Tolteek besloot de bonen uit het vuur te halen en te pletten tussen stenen. Langzaam werd dit een gladde massa en op deze manier is chocolade ontstaan. De Maya Indianen worden gezien als de eerste cacaotelers. Zij waren namelijk de eersten die cacaobomen gingen planten voor de cacaobonen en niet voor de pulp uit de vruchten. Oorspronkelijk werd door de Maya’s een bittere drank gemaakt met de cacaobonen, genaamd ‘xocoatl’. Nadat de Mayacultuur was verdwenen, kwamen de Azteken in beeld. Zij werden geïnspireerd door de cultuur van de Tolteken. Zo zagen de zij de koning van de Tolteken, Quetzalcoatl, ook als hun koning. De koning wist een paar cacaoplanten te bemachtigen en hij leerde het volk hoe ze xocoatl moesten bereiden. Wanneer Columbus tijdens zijn laatste ontdekkingsreis in 1502 in aanraking komt met de Azteken, wordt hem xocoatl aangeboden. Hij besteedt hier echter weinig aandacht aan. Wel neemt hij cacaobonen mee naar Europa. In 1582 maakt cacao zijn intrede in Europa dankzij de Spaanse ontdekkingsreiziger Hernan Cortéz. Ook hij kwam in aanraking met de Azteken. Zij zijn erg onder de indruk van Cortéz en schenken hem een cacaoplantage. Op zijn terugreis naar Spanje neemt Cortéz een grote hoeveelheid cacaobonen mee. Oorspronkelijk hield Spanje de cacaobonen eerst voor hunzelf. Cortéz had van de Azteken geleerd hoe hij hun geliefde xocoatl kon maken en gaf deze kennis door aan het koninklijk hof. Al snel werd het een immens populaire drank. Zo’n honderd jaar later wordt dit drankje pas geleidelijk aan bekend in de rest van Europa. Het zijn uiteindelijk de Engelsen die ontdekken hoe ze van de xocoatl de chocola kunnen maken zoals wij die vandaag de dag kennen.

Foto: Walpapersachtergronden.nl

Fairtrade Door de teruglopende cacaoproductie zijn de kleine boeren in Ivoorkust genoodzaakt kinderen op de plantages te laten werken. De gemiddelde cacaoboer in Ivoorkust verdient minder dan één euro per dag. Dit is niet genoeg om nieuwe bomen te planten en ook is er geen jonge generatie die zijn ouders willen helpen op de plantage. Om het tekort aan mankracht op te vangen, zoeken boeren daarom hun toevlucht in kinderarbeid. De al eerder genoemde organisatie Solidaridad probeert het dreigende tekort tegen te gaan door cacaoboeren te leren hoe ze betere cacaobomen kunnen verbouwen. De organisatie begon met het Cacao Improvement Programma. Met dit programma leren ze de kleine boeren hoe zij duurzame cacao kunnen produceren. En dit deed de organisatie met succes. In de periode 2008 tot 2012 hielp de Solidaridad meer dan 150.000 boeren aan een

UTZ-certificaat. Dit is een keurmerk voor duurzame landbouw. Dit keurmerk werd gestart door Ahold als alternatief voor het Max Havelaar keurmerk.

Gezond Het dreigende chocoladetekort is voor veel chocoladeliefhebbers een regelrechte ramp. Maar naast het feit dat chocolade door veel mensen als lekkernij wordt beschouwd, is het regelmatig eten van een klein stukje ook nog eens goed voor je. In cacao zit namelijk het antioxidant flavonoïden. Flavonoïden helpen ons lichaam om celbeschadiging te voorkomen. Maar dat niet alleen. De flavonoïden in cacao zorgen er ook voor dat de hersendoorbloeding wordt verbeterd en dat resulteert weer in een beter geheugen. Ook helpt het je om je cholesterolgehalte en je bloeddruk laag te houden. Daarnaast werkt deze antioxidant ontstekingsremmend en gaat het het verouderingsproces tegen. Let wel op: het gaat hierbij alleen om pure chocolade! Je moet nu overigens

Dossier men ook vrij bij het eten van suikers en vetten. Dus je zou net zo goed een flinke zak chips open kunnen trekken om dit geluksgevoel te creëren. Als je dan kijkt naar het feit dat dat reepje bruine geluk voor de helft bestaat uit vetten en suikers, is het opeens niet meer zo gek dat je er vrolijk van wordt. l

Chocoladefeiten l De grootste cacaohaven ter wereld is Amsterdam. Per jaar wordt hier 20 procent van de cacaowereldvoorraad overgeladen op andere schepen. l 40 procent van alle amandelen ter wereld wordt in chocolade verwerkt. l Vrouwen die tijdens hun zwangerschap chocola nuttigen, krijgen vrolijkere baby’s l Chocola bevat stoffen die ook in cannabis zitten, maar om dezelfde verslavende werking te ervaren, zou je maar liefst 11 kilo chocola moeten eten. l Cacaobonen werden vroeger in Zuid-Amerika gebruikt als betaalmiddel. Voor honderd cacaobonen kon je een slaaf kopen.

niet denken dat flavonoïden alleen maar voorkomen in cacao. Flavonoïden komen namelijk ook veel voor in fruit, groenten, zaden en noten. Denk nu ook niet dat het eten van chocola een wondermiddel is, want in chocola zitten erg veel calorieën. Een reep van 100 gram bevat al snel meer dan 500 calorieën. Er wordt dan ook geadviseerd om elke dag twee blokjes pure chocola te eten. Ook wordt geadviseerd om de chocola niet te smelten. Het verliest dan zijn goede stoffen.

Endorfine We worden erg blij van het eten van een stukje chocola. Daar zijn verschillende redenen voor. Het feit dat deze zoete lekkernij smelt in je mond, ervaart je lichaam als prettig. Daarnaast komt bij het naar binnen werken van chocola een bepaald stofje vrij in je hersenen: endorfine. Dit stofje zorgt ervoor dat je je blij voelt. Endorfine komt niet alleen maar vrij bij chocola, maar deze geluksmoleculen ko-

Foto: kinderpleinen.nl

CADEAUTJES IN DECEMBER, DAT WIL TOCH IEDEREEN?

ecember is weer aangebroken en voor veel Nederlanders staat deze maand in het teken van lekker eten en drinken en vooral veel cadeaus. Helaas zijn er nog steeds te veel Nederlandse gezinnen die wegens geldgebrek geen Sinterklaas kunnen vieren, met kerst geen grote boom met lichtjes hebben en gewoon een bordje aardappels moeten eten.

‘Maar nee, in Nederland is het weer niet goed genoeg’ Maar daar was de reddende engel. Een 53-jarige man uit Breda, die onlangs 2,5 miljoen in de Staatsloterij won, kocht voor bijna 500 kinderen Sinterklaascadeaus. Zo mochten ze voor 150 euro iets uitzoeken uit de folder van de Makro. Al deze kinderen komen uit gezinnen die afhankelijk zijn van de Voedselbank. Nou, ik denk dat je ze op dat moment niet blijer kon maken. Maar Nederland zou Nederland niet zijn als we binnen no time moesten onthullen dat het hier om de ex-crimineel John Jansen zou gaan. Hij stond in de jaren ’90 terecht voor handel in xtc, bankovervallen en zware mishandelingen. Oh, oh, oh, wat een boef, maar hij heeft zijn straf uitgezeten en blijkbaar zijn leven verbeterd. Dus wie zijn wij dan om die man opnieuw te veroordelen.

Is het niet prachtig? Terwijl jij je kinderen weer moet uitleggen dat er dit jaar geen Sinterklaas gevierd kan worden, blijkt dat jouw zoontje of dochtertje alsnog een cadeau krijgt dankzij een weldoener. Maar nee, in Nederland is het weer niet goed genoeg. De man wilde anoniem blijven, maar zijn identiteit lekte toch uit. Voor Justitie redenen genoeg om gelijk een onderzoek naar Jansen in te stellen. Ze gaan namelijk onderzoeken of hij nog boetes open heeft staan en of hij nog anderen moet betalen. Soms ben ik zo blij om een Nederlander te zijn, maar soms schaam ik me ook dood. Weer moet de overheid zich overal direct mee bemoeien en altijd moeten ze de touwtjes in handen hebben. De kinderen hoeven volgens Justitie niet bang te zijn, want zij krijgen gelukkig nog wel hun cadeautjes. Nou dat scheelt. Sorry meneer Jansen, dat uw gebaar niet gewoon onopvallend kon blijven en dat uw verleden er weer bij gehaald moest worden. Ik ben blij dat u de kinderen ontzettend gelukkig heeft kunnen maken. Bedankt. l

Desi

Tips

Cadeautips foto: airsport.co.uk

Paragliding Verras een dierbare met deze adrenaline verwekkende activiteit! 249 inclusief instructeur

Kerst De decembermaand is alweer aangebroken en dat betekent warme chocolademelk, gezelligheid en Kerst! Nog op zoek naar leuke cadeautjes voor onder de boom? Doe dan hier inspiratie op! Speciaal door Punt Uit. voor jullie geselecteerd.

Palazzowijn Een heerlijke rode wijn voor bij het kerstdiner. Prijs 26.99

Foto: slijterijfransmuthert.nl

Chocoladefondue Foto: pinterest.com

Genieten van een stukje fruit ondergedompeld in bruin geluk. 2 6.99 per fonduesetje

Sauna

Dagje wellness in de Zwaluwhoeve. 229.90 per persoon foto: wordpress.com

Kasteelbier Lekker voor bij de openhaard 29.99 per paketje

Canvas

Je foto op canvas. Vanaf 211.99 Foto: webprint.nl

Foto: slijterijfransmuthert.nl

‘Ik haal mijn De enige die meer Nederlandstalige misdaadboeken verkocht dan zij, was Appie Baantjer. Saskia Noort is inmiddels uitgegroeid tot één van de grootste misdaadauteurs van Nederland.

Door Janet Oortwijn

40 Foto: ANP

Interview

inspiratie overal vandaan’

et is druk in boekhandel Van der Velde in Groningen. Een rij van ruim twintig meter heeft zich gevormd voor de tafel waar de schrijfster aan zit. De auteur signeert haar nieuwe thriller Debet. Punt Uit kreeg kort de tijd om Saskia Noort een paar vragen voor te schotelen. Hoe ben je op het idee gekomen om een vervolg te schrijven op De Eetclub (2004)? “Door de economische crisis. Het is nu tien jaar later en het leven is voor veel mensen veranderd. Iedereen wordt geconfronteerd met de crisis, dus de leden van de Eetclub ook. Ik dacht: Er zal nu ook wel wat aan de hand zijn met de Eetclubleden. Zo kwam ik op het idee om een vervolg te schrijven.” Twee weken geleden ontving je de Meesterprijs van het Genootschap van Nederlandstalige Misdaadauteurs. Hoeveel betekent dit voor je? “Heel veel. Een prijs krijgen is altijd leuk. Zeker na tien jaar lang schrijven, is het natuurlijk heel mooi dat het een keer beloond wordt. Ik was er heel blij mee, het doet me veel.”

Waar haal je je schrijfinspiratie vandaan? “Van straat, op visite, uit de krant. Ik haal mijn inspiratie overal vandaan. Er gebeuren natuurlijk zoveel dingen, ook steeds meer en steeds sneller. Het is een kwestie van goed opletten en luisteren naar de verhalen die mensen te vertellen hebben.” Onder welke omstandigheden kun je het beste schrijven? “Onder totale stilte. Dat is eigenlijk heel erg saai, haha, maar het werkt voor mij het best.” Is het schrijversbestaan dan niet ontzettend eenzaam? “Daar heb ik niet zoveel last van. Als het al eenzaam is, komt dat de schrijfinspiratie alleen maar ten goede.” Je bent nu erg bekend in heel Nederland en zelfs daarbuiten. Is het dan lastiger of gemakkelijker om een nieuw boek uit te brengen? “Het idee dat mensen het ook echt willen lezen en gaan kopen, maakt het makkelijk. Wat het moeilijker maakt, is dat er veel druk op mij ligt en dat je weet dat er mensen zitten te wachten op een nieuw boek. Er zit ook een uitgever te wachten. Het schrijversvak is niet meer heel vrijblijvend.”

Saskia Noort Saskia Noort is columniste en schrijfster. Ze studeerde Journalistiek en Theaterwetenschap in Utrecht. In 2003 bracht ze Terug naar de Kust uit en sindsdien behoort ze tot de beste Nederlandse schrijvers. Daarna kwamen de boeken De Eetclub, Nieuwe Buren, De Verbouwing en Koorts. Onlangs verscheen de nieuwste thriller Debet, het vervolg op De Eetclub. De boeken Terug naar de Kust, De Verbouwing en De Eetclub zijn, met succes, verfilmd. De schrijfster schreef columns voor andere Playboy, Viva, Marie Claire en VT Wonen. Samen met Jan Heemskerk schrijft ze nu maandelijks een column in de LINDA. Begin 2011 verscheen hun columnbundel Jan & Saskia over Seks en Liefde. In februari 2014 komt het vervolg op de eerste columnbundel uit: Jan & Saskia, de Naakte Waarheid. Bron: www.saskianoort.nl

Debet Debet is de spannende, nieuwe thriller van Saskia Noort. Op een koude winternacht verongelukt tv-producer Michel Brouwers. Met dit ongeluk komt er een einde aan alles waar Karen, zijn echtgenote, in geloofde. Het perfecte plaatje dat haar leven lijkt, blijkt een gruwelijke leugen wanneer alle spoken uit het verleden zich één voor één aandienen. Tussen het rouwen en het opvoeden van haar twee puberdochters door probeert ze de waarheid boven tafel te krijgen. Ook keert ze in deze thriller terug naar de plek waar het allemaal begon: Bergen. Het dorp is in de greep van de economische crisis, evenals Karen en de vriendengroep van toen: de eetclub. Onder aanvoering van Simon, haar ex-minnaar, gaat de strijd om macht, geld en genot onverminderd door. In de literaire thriller Debet ontrafelt Karen eindelijk het ware geheim van de eetclub, met gevaar voor eigen leven.

Stom!

BEELDREDACTEUR PUNT UIT. KATHIE MOLLEMA(21)

Mensen die 1000 kledingstukken meenemen in de paskamer

Fietsers die hun hand niet uitsteken op de rotonde

Kanker

Internet dat het niet doet

Ambulancemedewerkers die worden belemmerd in hun werk

Comazuipers Boeken en films met een open einde

Mensen die in het gangpad staan in de supermarkt en niet aan de kant gaan als jij er graag langs wil

Dat het altijd regent als je net ergens naar toe moet De trein die aan je neus voorbij gaat

Dat je de deur voor iemand openhoudt en dat diegene doorloopt terwijl jij nog steeds met de deur in je handen staat

Stom is dat je niet kunt praten

Lange rijen 42

Mensen die het altijd beter weten

l PUNT UIT VOLGEND NUMMER reviews

DE NIEUWE EDITIE IS VANAF 9 JANUARI 2014 VERKRIJGBAAR

2014 een nieuwe start

EN OOK

NIEUWE VOORNEMENS GEERT WILDERS ‘IN 2014 WIL IK EEN NIEUW KAPSEL’ ONSCHENDBAARHEID VOOR DIPLOMATEN MOET WORDEN AFGESCHAFT HOE VIERDE BARD HARI KERST IN MAROKKO? JEANINE HENNIS-PLASSCHEART ‘MIJN UITERLIJK ZIT MIJ IN DE WEG’ 43