Biuletyn Nowodworek 2014 by Nowodworek

BIULETYN INFORMACYJNY Zespołu Szkół Ogólnokształcących im. Bartłomieja Nowodworskiego w Tucholi

Drodzy Czytelnicy!

Kiedy dwa lata temu oddawaliśmy

Drodzy Państwo!

Niezwykle cieszymy się, że do Państwa rąk trafia kolejny numer naszego nowodworskiego

w Państwa ręce pierwszy numer biuletynu, taki

biuletynu, który jest podsumowaniem pracy całej szkolnej społeczności w roku szkolnym 2013/14.

moment, jak dziś, wydawał się prawie niemożliwy.

Okazuje się jednak, że praca i wytrwałość kilkorga

waniom do ewaluacji zewnętrznej problemowej przeprowadzonej przez Kuratorium Oświa-

zapaleńców daje wymierne i efekty i dzięki temu…

ty w Bydgoszczy. Z jednej strony to duży stres, w szczególności dla nauczycieli i dyrekcji,

możemy pochwalić się trzecim numerem biuletynu,

z drugiej zaś – okazja do pokazania naszych systematycznych działań dydaktyczno-wy-

wydanym po raz pierwszy w pełnym kolorze! Cel:

chowawczych,

„nadanie biuletynowi barw” – został osiągnięty!

w realizację programów i projektów społecznych oraz wolontariatu. Nasza codzienna praca została

doceniona najwyższymi i wysokimi ocenami spełnienia wymagań państwa wobec szkół.

Nie udałoby się to bez niezawodnych

Kurs działań w minionym roku w sporej części podporządkowany był przygoto-

sukcesów

uczniów,

oferty

naukowo-kulturalnej,

zaangażowania

młodzieży

informatorów, jakimi są uczniowie i absolwenci

Szkoły. Gdy braknie zdjęć, danych czy kontaktów

cent zdawalność egzaminu maturalnego w ubiegłym roku stawia nas wśród najlepszych

Uzyskane przez uczniów wysokie wyniki i sięgająca dziewięćdziesięciu pięciu pro-

– stają na wysokości zada-

w regionie. Natomiast wyniki egzaminacyjne gimnazjalistów to jak zawsze elita

nia. W tym roku podzięko-

i to nie tylko wojewódzka. Nasi uczniowie wzięli udział w wielu konkursach, olimpiadach

wania należą się Marcelinie

i zawodach sportowych, zajmując czołowe miejsca w powiecie i województwie,

Majce,

a także osiągali sukcesy na szczeblu krajowym. Dobrą okazją do pochwalenia się na-

Julii

Wiśniewskiej

i Natalii Gabrych, Patrykowi

szymi sukcesami był III Nowodworski Festiwal Nauki i Drzwi otwarte szkoły.

Frąckowskiemu, Krystianowi

Gwizdale i Sebastianowi Rze-

jących się w różnorodne działania związane z realizacją projektów i programów edu-

pińskiemu, a także Tomaszo-

kacyjnych np. „Wirtualna fizyka - wiedza prawdziwa”, „Mam haka na raka”, „Transplan-

wi Piotrowskiemu. W szcze-

tologia - dar życia”, „Filmoteka Szkolna”, „Film na horyzoncie”, „Aktywny uczeń”,

gólności jednak chciałabym

„Tu odkrywamy talenty”, „Szkoła Sukcesu”. Tradycją są również działania charyta-

podziękować dwóm fotogra-

tywne uczniów. W ramach szkolnego wolontariatu uczniowie opiekują się dziećmi

fom: Andrzejowi Drelichowi

niepełnosprawnymi, organizują zajęcia i imprezy integracyjne. Poza tym licealiści

Kozłowskiemu

i gimnazjaliści inicjowali wiele różnorodnych działań kulturalnych jak: koncerty, wy-

za bezpłatne udostepnienie

stawy, inscenizacje wydarzeń historycznych związanych z rocznicami państwowymi

własnych

Pierwsze-

i patronem szkoły. Po kilkunastu miesiącach przerwy teatr „Masque” wystawił sztukę

mu z nich jestem wdzięczna

„Panna – wdowa”. Do standardowych działań w zakresie bezpieczeństwa i tolerancji

tym bardziej, że zgodził się

należą spotkania uczniów z terapeutami, prokuratorem i policją. Obok aktywności

wykonać zdjęcie na okładkę

wynikających z kalendarza imprez i uroczystości, pojawiło się szereg nowych propo-

Piotrowi

zdjęć.

biuletynu.

Charakterystyczna dla Nowodworka jest aktywność większości uczniów angażu-

zycji, które wzbogaciły naszą ofertę naukowo – kulturalną. Za tymi 32 kolorowymi kartami stoją

W roku szkolnym 2013/2014 rozpoczęło naukę w naszej szkole 118 licealistów

ludzie, którzy najpierw tworzą wydarzenia, pstry-

kają zdjęcia, potem piszą tekst. To ludzie, którym się

rąc pod uwagę fakt, że w dalszym ciągu maleje liczba absolwentów szkół gimnazjalnych.

chce. Mam nadzieję, że – podobnie jak biuletyn – bę-

O wszystkich działaniach szczegółowo dowiecie się państwo z naszej publikacji. Zachęcamy zatem

dziemy rosnąć w siłę i postawimy sobie nowe cele.

do lektury i poznania atmosfery Nowodworka – szkoły z tradycjami.

Kto wie, może do kolejnego numeru dołączymy pły-

tę DVD?

wym roku szkolnym 2014/2015. A my wraz z kadrą pedagogiczną, obiecujemy codzienną

Życzę przyjemnej lektury. We wszystkich

29 gimnazjalistów. Utworzenie czterech klas liceum jest naszym wspólnym sukcesem, bio-

Wszystkim uczniom i nauczycielom życzymy wielu osiągnięć i sukcesów w no-

i sumienną pracą spełniać oczekiwania i ambicje Waszych dzieci.

kolorach tęczy.

Redaktor naczelna Martyna Olejnik

Z ŻAŁOBNEJ KARTY IRENA PIK (1947 – 2013) Pani Irena Pik urodziła się 5 kwietnia 1947 roku w Bydgoszczy. Tam ukończyła szkołę podstawową i liceum ogólnokształcące. Studia podjęła w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Gdańsku na wydziale matematyki, fizyki i chemii. Dyplom magistra chemii uzyskała na Uniwersytecie Gdańskim w czerwcu 1971 roku. 1 września 1971 roku rozpoczęła pracę w Liceum Ogólnokształcącym w Tucholi. I tak została tucholanką – na całe 42 lata, do końca życia. W tucholskim Nowodworku przepracowała łącznie 38 lat. Od 1 września 1984 roku została oddelegowana na stanowisko nauczyciela me-

B iuletyn In f orma c y j n y 201 3 / 201 4

Urszula Piotrowska i Wojciech Ziółkowski Dyrekcja tucholskiego Nowodworka

todyka. Na emeryturę przeszła 1 września 2003 roku. Jej pasją było stałe doskonalenie się i podnoszenie swoich kwalifikacji. Posiadała II stopień specjalizacji zawodowej, była nauczycielem dyplomowanym. Swoją bogatą wiedzę i doświadczenie pedagogiczne efektywnie wykorzystywała na co dzień w procesie dydaktyczno-wychowawczym. Podejmowała też wiele działań wspierających pracę nauczycieli, zawsze chętnie służyła innym radą i pomocą. Była autorką licznych publikacji metodycznych i merytorycznych wspomagających pracę nauczyciela chemii, które ukazywały się w czasopismach regionalnych i ogólnopolskich. Przez kilka lat zajmowała się w organizacją i przeprowadzaniem eliminacji Ogólnopolskiego Konkursu Chemicznego im. A. Swinarskiego w Toruniu. Zawsze angażowała się w życie swojego liceum. Włączała się w realizację różnych zadań doraźnych oraz w pracę wielu zespołów

problemowych. Dla czterech grup uczniowskich była wychowawcą klasy. Nawiązywała z nimi szczególne relacje, wspierała ich w rozwiązywaniu różnych problemów szkolnych i osobistych, była życzliwa, serdeczna, opiekuńcza. Żyła szkołą i dla szkoły. Praca była Jej pasją, dawała Jej zadowolenie i satysfakcję. Za swoje zaangażowanie oraz osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze otrzymała m.in. Medal KEN (2002), Srebrny Krzyż Zasługi (2005), Nagrody Kuratora Oświaty (1977, 1986). „Śpieszmy się kochać ludzi, tak szybko odchodzą. Zostaną po nich buty i telefon głuchy.”- napomina ks. Jan Twardowski. Może zostaną też jakieś pamiątki i drobiazgi, może zdjęcia, a na pewno pamięć – rodziny i najbliższych, przyjaciół, kolegów i znajomych, nauczycieli Nowodworka, uczniów i wychowanków. Wszak… „Wieczność umarłych dotąd trwa, dokąd pamięcią im się płaci” – twierdzi Wisława Szymborska. Krystyna Osowicka

NOWODWORCZYCY LOKALNIE

Drzwi stoją otworem 17 marca 2014 roku Szkoła znowu otworzyła drzwi dla szóstoklasistów ze szkół podstawowych i trzecioklasistów z gimnazjów. Od godziny 10.00 można było zwiedzać naszą Szkołę, a także dowiedzieć się, kto zostanie wychowawcą klas pierwszych w przyszłym roku szkolnym.

Wizytę w Szkole goście rozpoczynali od obejrzenia prezentacji o Nowodworku oraz sukcesach uczniów i nauczycieli. Następnie prowadzący, Joanna Pawelska i Mikołaj Górka, zaprosili przybyłych na salę gimnastyczną, gdzie miał miejsce pokaz w wykonaniu najbardziej giętkich i odważnych nowodworczyków. Po wrażeniach sportowych przyszedł czas na część oficjalną, podczas której pani dyrektor Urszula Piotrowska wyjaśniła, jakimi kryteriami będziemy kierować się podczas procesu rekrutacji, a także zaprezentowała nową ofertę edukacyjną obejmującą klasy z trzema rozszerzeniami (z wiodącym językiem polskim lub matematyką) oraz z dwoma rozszerzeniami, w tym klasę pożarniczo-wojskową. Na koniec przedstawiła przyszłorocznych wychowawców (p. Aleksandra Wegner, p. Hanka Domagalska, p. Bogusława Kuffel, p. Sławomir Baturo, p. Jacek Witkowski). Koordynacją imprezy zajmowała się pani pedagog, Agnieszka Jutrowska, i pan wicedyrektor, Wojciech Ziółkowski. Martyna Olejnik fot.: ze zbiorów szkoły

Z esp ół S z kół O g ó l no k s zta ł cą cych i m . B a r tł o m i e ja N o wo d wo r s k i e g o w Tuc h ol i

NOWODWORCZYCY LOKALNIE

W targowaniu się jesteśmy niepokonani! Nowodworek już po raz czwarty prezentował się na Powiatowych Targach Edukacyjnych. Tym razem odbyły się one w hali sportowej Zespołu Szkół Licealnych i Technicznych. Każdy zespół otrzymał „swój kawałek podłogi”, by wystawić prezentację, a także „swoje pięć minut”, by na żywo pokazać to, co najbardziej atrakcyjne. Nasza Szkoła poszła na całość. Zabraliśmy ze sobą co ładniejsze i cenniejsze puchary, przedstawicieli agend szkolnych (odpowiednio ucharakteryzowanych – Roksanę Berent, Kacpra Budaja, Magdalenę Drążkowską, Darię Klunder, Wioletę Kłosowską, Klaudię Knitter, Marcina Kukielskiego, Krzysztofa Opica, Agatę Ostrowicką, Paulinę Serowiecką, Dominika Sumińskiego, Adriannę Szreiber, Szymona Szycę, Damiana Treidera, Agatę Turzyńską, Weronikę Warszyńską, Olgę Winowiecką, Adriannę Żak) oraz tablice z informacjami na temat Szkoły, a także ulotki promocyjne i poprzednie numery biuletynów. Towarzyszyła nam również Miss Nowodworka (Martyna Michałek) z Bartłomiejem Nowodworskim (Filip Wegner), a także … Ania (we własnej osobie), fantom do nauki pierwszej pomocy. Po ustawieniu wszystkiego i wszystkich na swoich miejscach rozpoczęliśmy szeroko zakrojone działania promocyjne. Nie mieliśmy co prawda ani fiata 126p, ani nie częstowali-

B iuletyn In f orma c y j n y 201 3 / 201 4

śmy bigosem, natomiast postawiliśmy na prezentowanie tego, co jest naszą największą siłą – osobowości uczniów, różnorodność podejmowanych w Szkole działań, a także – elastyczną ofertę edukacyjną. Na naszych twarzach wymalowaliśmy krzyż maltański – symbol Nowodworka. Gwoździem programu był występ artystyczny w wykonaniu uczniów. Podstawą musztry paradnej był tekst napisany przez Roksanę Berent i Jej babcię, sam pokaz prowadził Kacper Budaj. Występ bardzo się podobał, a my byliśmy usatysfakcjonowani – w skrótowej formie przedstawiliśmy wszystkie najciekawsze i spektakularne działania. Dopełnieniem naszej prezentacji było pojawienie się na scenie tancerek, Joanny Treider i Agnieszki Wysockiej – dziewczyny zebrały owacje na stojąco. Efekty naszych starań poznamy w przyszłym roku szkolnym. Mamy jednak poczucie dobrze spełnionego obowiązku, a reakcje osób odwiedzających nasze stoisko i ilość rozdanych ulotek, przeprowadzonych rozmów oraz wspólnych zdjęć świadczy o tym, że powinno być naprawdę dobrze! tekst i fot.: Martyna Olejnik

NOWODWORCZYCY LOKALNIE

Pod rękę z „Panną-wdową” Na kolejną premierę grupy teatralnej „Masque” publiczność czekała kilkanaście miesięcy. Po dramatycznie szalonej „Załodze” przyszła kolej na „Pannę-wdowę”. Tym razem postanowiłem odejść od wyłącznie własnych pomysłów. Zapragnąłem zmierzyć się z prozą Henryka Sienkiewicza, który przez uczniów, i nie tylko, postrzegany jest przez pryzmat „Trylogii”. Okazuje się natomiast, że twórczość Pana Henryka obfituje również w pozycje komediowe o nieskomplikowanej treści. Na jedną z nich wpadłem, kończąc czytanie jego dzieł zebranych – była to nowela „Ta trzecia”. W trakcie zapoznawania się z nią oczyma wyobraźni widziałem już niektóre sceny, grających z przekąsem aktorów i reakcję widowni. Niezwłocznie postanowiłem napisać scenariusz, który następnie… przeleżał w szufladzie dwa lata. Dotarło do mnie, że podjąłem się trochę karkołomnego zadania, ponieważ chciałem zainteresować młodych ludzi problemami sercowymi środowiska malarskiego bohemy warszawskiej z przełomu XIX i XX w. Świadomie nie chciałem przenosić historii sprzed lat w inne miejsce i czas czy naginać jej do współczesnych realiów, co jest standardem artystycznym wielu twórców. Mimo tych wątpliwości zdecydowałem się wreszcie na wystawienie sztuki, zatrudniając (czyt. zapraszając) do współpracy Dorotę Kijorę w roli drugiego reżysera, Agatę Turzyńską – specjalistkę od rekwizytów i scenografii – oraz Tomasza Kotowskiego odpowiedzialnego za muzykę, światło i efekty specjalne. Klamka zapadła. Dobór szesnastu aktorów i pierwsze czytania tekstów rozpoczęliśmy już pod koniec marca 2013r. Od początku praca nad sztuką przebiegała bardzo sprawnie i mieliśmy przekonanie graniczące z pewnością, że w połowie listopada będziemy gotowi. I stało się! W listopadowy wieczór (tak jak przewidywaliśmy) sala Tucholskiego Ośrodka Kultury wypełniła się po brzegi. Po ostatnim dzwonku powoli rozchyliła się kurtyna, a oczom widzów ukazał się obskurny pokój malarzy… Razem z artystami wstawał kolejny, senny dzień... Nagle poranną ciszę przerywa walenie do drzwi – to kamienicznik domaga się zaległego czyn-

szu! Barwnie zarysowane postaci, gustowne stroje z epoki, gra świateł, wartkie tempo akcji, muzyka utrzymana w klimacie epoki pozwalała na godzinę oderwać się od rzeczywistości i pobyć w atmosferze beztroski, błahych problemów i absurdalnych sytuacji. To nasze duże przedsięwzięcie artystyczno-organizacyjne zostało przyjęte gromkimi brawami, owacją na stojąco i… odśpiewaniem „sto lat” przez niezwykle przychylną nam widownię. Były kwiaty, podziękowania, przemówienia i dużo uśmiechu. Spektakl jeszcze kilkukrotnie prezentowaliśmy m.in. w Tucholi, Chojnicach, w Cekcynie. Po każdym występie wzbudzał ogrom pozytywnych emocji i recenzji.

Wszyscy, zarówno w trakcie przygotowań do premiery, jak i w czasie występów przeżyliśmy wiele niezapomnianych emocjii wzruszeń. Teatr to bowiem sztuka niezwykła, łączy ludzi w różnym wieku w pewnej abstrakcyjnej rzeczywistości, która daje ludziom tyle dobrego, że chce się w niej trwać jak najdłużej. Dziękuję mojej całej „załodze” za możliwość realizowania różnych swoich pomysłów i zapewne już pasji. Szczególne słowa podziwu kieruję w stronę aktorów (kolejność nieprzypadkowa): Janka Czerwińskiego, Krzysia Duksa (debiut), Agaty Pacek, Asi Pawelskiej, Małgosi Pstrąg, Edka Gabrycha, Mikołaja Górki, Jagody Mówińskiej, Adama Kijory, Oskara Sali, Agaty Ostrowickiej, Patrycji Lewandowskiej, Agaty Turzyńskiej, Dominiki Bucholc, Tadeusza Przytarskiego i Konrada Mówińskiego. Zapamiętanie wielu obszernych tekstów o dziwnej treści, zagranie mimiką, gestem, ciałem i pewnym głosem, kiedy trema ciśnie, to duża sztuka. Do zobaczenia na następnej premierze „Masque”, która będzie miała miejsce…? Wojciech Ziółkowski fot.: Andrzej Drelich

Z esp ół S z kół O g ó l no k s zta ł cą cych i m . B a r tł o m i e ja N o wo d wo r s k i e g o w Tuc h ol i

NOWODWORCZYCY LOKALNIE

Projektowanie zdrowia W Zespole Szkół Ogólnokształcących w Tucholi uczniowie zainteresowani biologią nie mają czasu na nudę, oprócz tradycyjnej nauki rozwijają swoje zdolności i zainteresowania także w ramach projektów. Opiekunką uczniów od lat jest pani Lucyna Pawelska.

W październiku i kwietniu kolejny już raz grupa wolontariuszy naszej Szkoły uczestniczyła w akcji „Pola nadziei”, zorganizowanej przez Hospicjum św. Małgorzaty w Tucholi. Rozdawaliśmy ulotki reklamujące akcję, a sadząc cebule żonkili jesienną porą i zrywając je na wiosnę, przeprowadziliśmy jednocześnie zbiórkę pieniężną do puszek, przyczyniając się do pomocy chorym na raka.

Ostatnią grudniową inicjatywą było przystąpienie do 7. edycji akcji „ Mam haka na raka „. Zespół z kl. IIA i B LO zorganizował szereg działań propagujących profilaktykę przeciwko rakowi chłoniakowi. Zaangażowanie nowodworczyków zostało docenione, grupa aktywistów została zaproszona na finał akcji do Warszawy! I chociaż główną nagrodę otrzymał inny zespół, to dla nas najcenniejszym trofeum jest ilość prze-

Grudzień był dla nas wyjątkowo pracowitym miesiącem. Najpierw odbyło się spotkanie, którego celem było propagowanie zagadnień dotyczących przeszczepów narządów i przeprowadzenie akcji związanej ze składaniem „deklaracji woli”. Gośćmi spotkania były panie Martyna Kortas, Maria Drzycimska oraz przedstawiciele tucholskiego hospicjum. Finałem spotkania był koncert z udziałem Dariusza Sicińskiego i uczniów Technikum Leśnego. W podobnie sympatycznej przedświątecznej atmosferze odbyło się spotkanie słuchaczy Uniwersytetu III Wieku z młodzieżą naszej Szkoły. Prezentację dotyczącą etykiety spożywczej, podstawowych zasad zdrowego odżywiania oraz niektórych chorób układu pokarmowego przedstawiła Lucyna Pawelska wraz z uczennicami kl. IIA, IIB oraz IIIB. Imprezę zakończono degustacją zdrowej żywności.

kazanej wiedzy i coraz większa znajomość zagadnień profilaktycznych wśród lokalnej społeczności. Ponadto uczniowie kilkakrotnie odwiedzili Bydgoszcz, by wziąć udział w cyklu wykładów pod hasłem „Bliskie spotkania z Biologią” na UKW, w zajęciach związanych z profilaktyką antynowotworową w Centrum Onkologii im. prof. Franciszka Łukaszczyka, a także w „Medycznej Środzie” organizowanej w Collegium Medicum.

B iuletyn In f orma c y j n y 201 3 / 201 4

Lucyna Pawelska fot.: Marta Pawelska

NOWODWORCZYCY LOKALNIE

Na nowodworskim gościńcu W tegorocznym Nowodworskim Festiwalu Nauki roku wzięli udział uczniowie z 8 gimnazjów z terenu powiatu tucholskiego: Bysławia, Cekcyna, Gostycyna, Kęsowa, Lubiewa, Śliwic, Gimnazjum nr 1 w Tucholi oraz – w tym roku po raz pierwszy – nasi nowodworscy gimnazjaliści. Po wylosowaniu odpowiedniej grupy, gimnazjaliści wraz ze swoimi przewodnikami udawali się na pierwsze piętro. Tam można było podejść do stoiska przygotowanego przez panią Lucynę Pawelską i Jej uczniów, którzy promowali zdrowy tryb życia, oraz podziwiać zdjęcia z Portugalii i zajrzeć do książki kucharskiej wydanej w ramach międzynarodowego projektu Socrates-Comenius. Prezentację przygotowała pani Katarzyna Stachowicz-Grabowska. Przy wejściu do sali multimedialnej czekał na gości … Mikołaj z cukierkami, jako że nazajutrz – Mikołajki! Na samej już auli uczniowie uwieczniali swój pobyt w Nowodworku na … filmie. Członkinie koła filmowego przygotowały specjalne miejsce do udzielania wywiadów. Z materiału zebranego podczas Festiwalu powstał film promujący szkołę.

Po przywitaniu wszystkich gości na auli przez panią Dyrektor, uczniowie udali się na lekcje. W tym roku zajęcia prowadzili: panie Hanka Domagalska (język angielski), Ewa Grugel (geografia), Dorota Kijora (język polski), Danuta Lenartowicz (biologia), Alina Okonek (historia), Joanna Wojciechowska (język niemiecki), Marzena Zielińska (matematyka) oraz pan Rafał Klunder (wychowanie fizyczne). W trakcie dużej przerwy goście zwiedzali szkołę, część ustawiła się do wspólnego zdjęcia na holu. Po drugiej lekcji goście ponownie zostali zaproszeni na aulę, gdzie odbył się (zapowiedziany wcześniej) quiz z przeprowadzonych lekcji. Pytania do swoich grup kierowali przewodnicy, a pierwszą osobę udzielającą poprawnej odpowiedzi nagradzano. Nasi goście, otrzymawszy pamiątkowe certyfika-

ty i „nowodworskie” ołówki, opuścili mury Szkoły. Mamy nadzieję, że nie na zawsze! Oficjalną część imprezy prowadzili niezawodni Marta Karnowska i Kacper Pril, nieoficjalną – Jan Czerwiński. Za przebieg przedsięwzięcia odpowiedzialni byli panie Urszula Gruntkowska i Martyna Olejnik oraz panowie Sławomir Baturo i Tomasz Kotowski. Martyna Olejnik fot.: ze zbiorów szkoły

Z esp ół S z kół O g ó l no k s zta ł cą cych i m . B a r tł o m i e ja N o wo d wo r s k i e g o w Tuc h ol i

NOWODWORCZYCY LOKALNIE

Nowodworek gra z Orkiestrą Nowodworek pracowicie rozpoczął nowy rok kalendarzowy. W naszej Szkole zorganizowano Tucholski Sztab Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy.

W skład Sztabu weszli m.in. Dariusz Kotlenga – szef, Urszula Gruntkowska – zastępca, opiekun wolontariuszy z naszej Szkoły i Agnieszka Jutrowska – członek sztabu. Osoby te zajęły się opracowaniem programu tucholskiego finału, pozyskaniem sponsorów i zakupem upominków, a także przede wszystkim – koordynacją działań wolontariuszy (m.in. kwesty ulicznej) i wielu imprez zorganizowanych na tę okoliczność. Nasi nauczyciele czynnie włączyli się w zbiórkę pieniędzy. Pani Anna Szre-

sława Kuffel, wuefistka. Odbyły się też aukcje internetowe, m.in. licytowano obraz przekazany na ten cel przez Pana Burmistrza – Tadeusza Kowalskiego, Wielkie Serce Borów Tucholskich, wykonane przez Pana Romualda Rozkwitalskiego, „godzinę za biurkiem” – Starosty Tucholskiego, komendanta Policji i komendanta Straży Pożarnej. Jak co roku, finał kończyło światełko do nieba, czyli efektowny pokaz sztucznych ogni. W tym roku światełko nad Tucholą rozbłysło aż dwa razy, niekorzyst-

iber zorganizowała kiermasz pod hasłem „Otwórz swoje serce”, podczas którego sprzedawano serduszka własnoręcznie wykonane przez naszych uczniów. Turniej sportowy dla dzieci przygotował pan Rafał Klunder, wuefista. Na koncert „Nasze serca biją dla was” zaprosiła tucholan pani Urszula Gruntkowska. Natomiast za przebieg niecodziennego meczu siatkówki, rozgrywanego miedzy policją, strażą pożarną a nauczycielami, odpowiadała pani Bogu-

ne warunki pogodowe sprawiły, że ognie nie rozpaliły widzów do czerwoności za pierwszym razem. Drugi pokaz natomiast przyprawił mieszkańców o zawrót głowy. Ciężka praca przyniosła efekty, a co najważniejsze – sztab pobił kolejny rekord, zebrano ponad 32 tysiące złotych!

B iuletyn In f orma c y j n y 201 3 / 201 4

Agnieszka Jutrowska Urszula Gruntkowska fot.: ze zbiorów szkoły

NOWODWORCZYCY LOKALNIE

XVII Promocje Młodych Talentów Nowodworskim Promocjom Młodych Talentów minęła w tym roku siedemnasta wiosna. Jaki to piękny wiek… Promocje dojrzały, urosły w siłę, a to tylko dodaje im wdzięku i uroku. O ich popularności i randze świadczy fakt, że w roku 2014 wzięło w nich udział blisko 40 uczestników, czyli jeszcze więcej niż rok temu! W ostatni piątek marca w Tucholskim Ośrodku Kultury po raz siedemnasty na scenie stanęli najbardziej utalentowani nowodworczycy i… nie tylko. Swoją obecnością zaszczycili nas również absolwenci Nowodworka i rodzice.

Magdalena Żygowska; Jakub Orzłowski – bitboks, Aleksandra Frąckowska - uczennica z innej szkoły. Grą na instrumentach popisali się: Szymon Glazik, Krzysztof Jeschke, Dominik Sikorski, Aleksandra Ziółkowska (fortepian), Krystian Piesik i Dominik Sumiński (gitara), Mikołaj Borzyszkowski (saksofon). Umiejętnościami tanecznymi pochwaliły się Agata Ostrowicka i Joanna Treider. Wystąpiły też trzy zespoły muzyczne: zespół „Duks Band” w składzie: Krzysztof Duks – gitara, Jacek Hoduj – instrumenty klawiszowe, Bartosz Hoppe – klawisze, Jakub Jankowski – perkusja, Patry-

cja Landowska – śpiew, Jan Duks – gitara, Kacper Pril – gitara basowa; Paweł Oelrich i „Orkiestra Górniczo–Hutnicza” oraz Zespół „Metro z ZSLiT. Największymi brawami nagrodzono rodziców: panów Sławomira Gołembiewskiego i Andrzeja Giersza. Gośćmi specjalnymi byli przede wszystkim absolwenci, Martyna Walczak i Jan Duks, a także pan Patryk Singer i Jacek Hoduj - student Akademii Muzycznej w Bydgoszczy. Urszula Gruntkowska fot.: ze zbiorów p. U. Gruntkowskiej

W tegorocznej edycji swoje talenty wokalne zaprezentowali: Dominika Bucholc, Bianka Jutrowska, Weronika Glazik, Angelika Gołembiewska, Patrycja Landowska, Jagoda Mówińska, Damian Mross, Agata Ostrowicka, Krystian Piesik, Patrycja Reszka, Anita Rolbiecka (akompaniament p. Tomasz Kotowski), Patrycja Rozwonkowska, Dominika Willigalla, Adrianna Żak,

By historia nie zginęła… W minionym roku nasza Szkoła była współorganizatorem prelekcji pt. „Obywatel Świata - Aleksander Janta-Połczyński (1908 – 1974) prozaik, poeta, dziennikarz, publicysta”. Spotkanie odbyło się 23 września 2013r. (poniedziałek) o godzinie 13.00 w sali multimedialnej Miejskiej Biblioteki Publicznej w Tucholi. Referat wygłosił Michał Folega, badacz historii rodu Janta-Połczyńskich, absolwent naszej Szkoły. Michał przybliżył postać tego związanego z naszym regionem, ale mało niestety znanego na tym terenie Polaka. W zaprezentowaniu referatu pomogli Michałowi Dominika Marcinek, uczennica klasy II b i Kamil Tajl - absolwent Nowodworka.

Bierzemy również udział w Historycznych Pochodach Borowiaków wcielając się w role m.in. Bartłomieja Nowodworskiego (Marcin Górecki), świętej Małgorzaty (Anita Szwoch) czy tucholskich mieszczek (Agnieszka Myk, Anita Rolbiecka). Pochody z naszym udziałem odbyły się 21 września 2013 roku i 5 lipca 2014. Aleksandra Wegner

fot. Miejska Biblioteka Publiczna

fot. Andrzej Drelich

fot. Krzysztof Rydzkowski

Z esp ół S z kół O g ó l no k s zta ł cą cych i m . B a r tł o m i e ja N o wo d wo r s k i e g o w Tuc h ol i

NOWODWORCZYCY LOKALNIE

Ekologicznie Konkurs „Aktywni dla klimatu” jest częścią ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej pt. „Zmieniaj nawyki - nie klimat!”, mającej na celu upowszechnienie wiedzy na temat zmian zachodzących w przyrodzie. Konkurs skierowany jest do uczniów szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z terenu całej Polski. Postanowiliśmy, że w tym roku i my weźmiemy udział w tej akcji, by uświadomić mieszkańcom gminy i miasta, jak ważne jest dbanie o środowisko naturalne. Zbiórka elektroodpadów odbyła się 12 marca. W całej naszej Szkole nato-

miast można było zaobserwować liczne plakaty, ulotki i strzałki, tak więc osoby zainteresowane zbiórką nie miały żadnego problemu ze znalezieniem naszych obu punktów (w Zespole Szkół Ogólnokształcących w Tucholi oraz Urzędzie Miejskim w Tucholi). Dzięki współpracy z Urzędem Miejskim i Przedsiębiorstwem Komunalnym w Tucholi zorganizowaliśmy samochody

fot. Agnieszka Jankowska

fot. Martyna Olejnik

B iuletyn In f orma c y j n y 201 3 / 201 4

fot. Martyna Olejnik

ciężarowe, które na podany wcześniej przez interesantów adres jechały i zabierały niepotrzebny sprzęt. Dzięki temu wszystkie osoby z naszego powiatu miały okazję jednocześnie pozbyć się niepotrzebnego sprzętu, jak również wesprzeć nas w działaniach służących ochronie środowiska. Dużej pomocy udzielił nam burmistrz Tucholi, pan Tadeusz Kowalski, który udostępnił garaże przy Urzędzie Miejskim do składowania elektroodpadów. Zebrane sprzęty składowano i segregowano w specjalnie do tego przeznaczonym pomieszczeniu w ZSO, a także w czterech garażach przy Urzędzie Miejskim. W samej Szkole udało się zebrać 1 tonę (przeważnie baterii i telewizorów), natomiast w Urzędzie Miejskim w Tucholi – aż 3,7 ton elektroodpadów. W akcji wzięło udział ponad 220 interesantów! Koordynatorką akcji była nauczycielka fizyki, pani Agnieszka Jankowska. Idąc za ciosem, 24 maja 2014 roku wzięliśmy udział w obchodach Dnia Ziemi organizowanym przez Tucholski Park Krajobrazowy, Przedsiębiorstwo Komunalne oraz Gminę Tuchola. Przygotowaliśmy stoisko edukacyjne dla mieszkańców gminy Tuchola na temat „Zmieniaj nawyki – nie klimat”, które – podobnie jak nasza marcowa akcja – cieszyło się dużym zainteresowaniem mieszkańców Tucholi, zwłaszcza tych najmłodszych. Naszą szkołę, oprócz nas, reprezentowała młodzież z liceum, która promowała szkołę nowym gatunkiem… drzewa. Na gałęziach zawieszono kartki w kształcie liści w kolorach Szkoły, a na nich umieszczono cytaty dotyczące przyrody. Na pniu pojawiły się hasła promocyjne Szkoły. Zabawa była przednia, zwłaszcza że pan Tomasz Kotowski zadbał o (co prawda specyficzną) oprawę muzyczną. Braliśmy również udział w konkursie na „Kapsułę czasu”. Niestety, nie udało nam się stanąć na podium, ale za to nasi koledzy z liceum zdobyli … główną nagrodę! Cieszyliśmy się razem z nimi, ponieważ przede wszystkim dobrze bawiliśmy się, a przy okazji zdobyliśmy kawał porządnej wiedzy! Gimnazjaliści z IAg i Agnieszka Jankowska

NOWODWORCZYCY LOKALNIE. DLA NAJMŁODSZYCH

Borowiacy na szlaku W poniedziałek 2 grudnia 2013 roku nasza Szkoła była gospodarzem turnieju „Szlakiem Borowiackiej Tradycji”. Gościliśmy uczniów szkół podstawowych z Kiełpina, Raciąża, Stobna i z dwóch szkół z Tucholi – SP nr 1 i SP nr 3. Przed rozpoczęciem zmagań turniejowych przedstawiciele drużyn obejrzeli scenkę historyczną: „Na dworze króla Zygmunta III”. W przedstawieniu wzięli udział: Paweł Partyka jako król Zygmunt III Waza, Filip Wegner jako Bartłomiej Nowodworski, Tadeusz Przytarski jako rektor Janisław, Dominik Sumiński jako giermek. Damami tańczącymi pavanę były: Magdalena Drążkowska, Magdalena Mikulska, Magda Maślankowska, Marta Petruszyńska, Monika Olszowa i Kasia Bethke. Drużyny zaprezentowały swoją nazwę, znak i zawołanie, następnie przystąpiły do zadań turniejowych. W komisji turniejowej zasiadły panie: Maria Ollick, Ewa Pilich, Anna Szreiber i Magdalena Ast. Pierwsze zadanie polegało na podaniu właściwej nazwy i funkcji przedmiotu codziennego użytku, który pochodzi ze zbiorów Muzeum Borów Tucholskich; przeprowadziła je pani Magdalena Ast. W zadaniu drugim uczestnicy rozwiązywali test wiedzy o Tucholi, następnie odpowiadali na pytania zadawane przez Bartłomieja Nowodworskiego. Konkurencję polegającą na wyjaśnianiu zwrotów gwarowych popro-

wadziła pani Maria Ollick. Kolejne zadania drużyny wykonywały na czas. Należało ułożyć puzzle z pocztówek przedstawiających Tucholę, zaznaczyć historyczne obiekty na mapie Tucholi, przyporządkować patronów tucholskich ulic do krótkich opisów ich życia. Ostatni etap przygotowała pani Ewa Pilich. Należało wskazać tytuły opracowań obejmujące treści zawarte w pytaniu. Po przerwie i poczęstunku prowadzące turniej Agata Pacek, Agata Turzyńska i Dominika Eliasz powitały gości przybyłych na podsumowanie turnieju: panią Hannę Bronke, dyrektora Miejskiej Biblioteki Publicznej, i panią Lucynę Karnowską, naczelnika Wydziału Oświaty, Kultury i Zdrowia Powiatu Tucholskiego. Wysłuchaliśmy kilku utworów w wykonaniu orkiestry pod kierunkiem Pawła Oelricha w składzie: Marta Piotrowska, Klaudia Deja, Agata Szneidrowska, Weronika Warszyńska, Michał Pękała, Filip Wegner, Dominik Sikorski i twórca tej orkiestry – Paweł Oelrich. Nastąpiło ogłoszenie wyników i wręczenie nagród. Zwycięzcą turnieju została drużyna ze Szkoły Podstawowej nr 3, na drugim miejscu uplasowała się

Szkoła Podstawowa z Kiełpina, a na trzecim miejscu Szkoła Podstawowa z Raciąża. Turniej zorganizowały panie Alina Okonek i Aleksandra Wegner przy współpracy Borowiackiego Towarzystwa Kultury, Muzeum Borów Tucholskich i Miejskiej Biblioteki Publicznej. Sponsorami imprezy było Starostwo Powiatowe, Miejska Biblioteka Publiczna i nasza Szkoła. Alina Okonek fot.: Aleksandra Wegner

Zaczarowany świat animacji W tucholskiej Książnicy działy się dzisiaj rzeczy magiczne… Najpierw zaczarowany ołówek sprawił, że na ekranie pojawiły się prezenty, a potem dzieci, własnymi rączkami, wprawiały w ruch Słońca, kwiaty i serca.

A to wszystko dzięki ekipie Polski Światłoczułej, która ponownie – na zaproszenie pani Martyny Olejnik – odwiedziła Tucholę, tym razem – z ofertą dla dzieci. Seans odbył się we czwartek 12 grudnia w Książnicy. Sala multimedialna pękała w szwach – dzieci z Przedszkola nr 2 oraz Szkoły Podstawowej nr 3 przybyły bar-

dzo licznie. Najpierw obejrzały dwa odcinki bajki – znanej raczej rodzicom – „Zaczarowany ołówek”, a potem – mogły obserwować, jak animowany filmik się tworzy. Pani Eliza Płocieniak-Alvarez najpierw pokazała dzieciom, jak komputerowo można prostą animacją wykonać (najbardziej podobał się pomysł głowy jedzącej znikająca delicję wiśniową), następnie – młodzi uczestnicy tworzyli swoje małe animację. Dzieci rysowały na dwóch wyciętych kołach rysunki, następnie – przy pomocy dorosłych – sklejały je ze sobą na patyku; kiedy patyk wprowadziło się w ruch – obrazek zaczynał się ruszać! Z kolei starsi uczniowie lepili z plasteliny proste figurki i filmowali poszczególne ujęcia zmieniają-

cych się kształtów. Efekt końcowy robił piorunujące wrażenie. Po seansie członkowie ekipy: Ola, Eliza, Romek i Michał wyruszyli w dalszą drogę… Obiecali, że wrócą, bo zaczyna się im u nas podobać . tekst i fot.: Martyna Olejnik

Z esp ół S z kół O g ó l no k s zta ł cą cych i m . B a r tł o m i e ja N o wo d wo r s k i e g o w Tuc h ol i

NOWODWORCZYCY NA SŁUŻBIE

Pierwsza pomoc z pucharem W sobotę 26 kwietnia 2014r. w Nowodworku odbył się etap rejonowy Ogólnopolskich Mistrzostw Pierwszej Pomocy. Na starcie stanęły cztery pięcioosobowe ekipy ze szkół ponadgimnazjalnych naszego powiatu, wśród nich - nasza reprezentacja. Mistrzostwa składały się z części teoretycznej mającej, formę testu pisemnego z zakresu udzielania pierwszej pomocy i wiedzy o prawie humanitarnym, oraz części praktycznej z pozorowanymi wypadkami na ośmiu stacjach. Oceny umiejętności zawodników dokonali sędziowie, którzy odnosili się do poszczególnych działań każdego uczestnika, wyrażając swoją ocenę w skali punktowej. O zwycięstwie zadecydowała łączna ilość punktów zdobyta przez cały zespół na stacjach i w teście pisemnym. Puchar Starosty Tucholskiego za zdobycie pierwszego miejsca otrzymał zespół z... Nowodworka! Kapitan zespołu, Kacper Pril, poprowadził brawurowo i pewnie do zwycięstwa drużynę w składzie: Tomek Piotrowski, Patryk Frąckowski, Remigiusz Berent, wszyscy z byłej klasy IIIB, oraz Michał Kriesel z klasy ID. Zawody nie mogłyby się odbyć bez pomocy łączników i pozorantów. Wolny czas w sobotę poświęcili uczniowie klasy ID: Roksana Berent, Daria Klunder, Martyna Michałek, Partycja Rozwonkowska, Lidia Zakrzewska, Olga Winowiecka oraz z klasy IC: Daria Dudzik, Kinga Wesołowska i Błażej Zagrabiński.

W sobotę 17 maja 2014r. w Bydgoszczy odbył się XXII finał Okręgowy Ogólnopolskich Mistrzostw Pierwszej Pomocy PCK. Zawody polegają na wykazaniu się wiedzą teoretyczną i praktyczną podczas wykonywania zadań na dziesięciu stacjach tematycznych z zakresu pomocy przedmedycznej. Tegoroczny finał odbywał się chwilami w strugach padającego deszczu i porywistego wiatru. Większość stacji terenowych umiejscowiona była w kwartale ograniczonym ulicami: Dworcową, Focha i Królowej Jadwigi. Ponadto zawodnicy wykonywali zadania w obiektach siedziby PCK i na pływalni klubu sportowego „Astoria”. W niezwykle trudnych i czasami udziwnionych, pozorowanych wypadkach i zdarzeniach, nasz zespół pod dowództwem kapitana Kacpra Prila osiągnął największy sukces w długiej historii startów rejonu Tuchola, zdobywając trzecie miejsce. Niezwykła i spontaniczna radość objęła swoimi ramionami zespół podczas ogłoszenia wyników rywalizacji. Tomek Piotrowski, Patryk Frąckowski, Remigiusz Berent, Michał Kriesel na czele z kapitanem oraz opiekunem, Wojciechem Ziółkowskim, wyskoczyli w górę z okrzykiem radości, akcentując

fot. Izabela i Jarosław Słomowie

fot. ze zbiorów szkoły spektakularny sukces Naszej Szkoły. Następnie odbyła się uroczystość dekoracji medalami i dyplomami, uczniowie otrzymali również plecaki znanej firmy, a szkoła puchar, dyplom i okazałą apteczkę pierwszej pomocy z pełnym wyposażeniem. Jest sukces! Jest podium! Jest super! Wojciech Ziółkowski

Dobre serce zawsze w cenie Nasi wolontariusze od wielu lat współpracują ze Stowarzyszeniem Rodziców Dzieci Specjalnej Troski, spotykając się systematycznie z podopiecznymi podczas zajęć w świetlicy terapeutycznej. To na rzecz dzieci Stowarzyszenia aż trzykrotnie przygotowywali i przeprowadzali Świąteczną Zbiórkę Żywności oraz organizowali obchody Dnia Dziecka i XI Festyn Integracyjny „Marzenia Jak Ptaki” (21 czerwca 2014). Klub wziął udział w konkursie „Wolontariat w akcji”, a także rozpoczął współpracę ze studentką Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu w celu opracowania projektu pomocy osobom starszym na terenie Tucholi. Wolontariuszkami w roku szkolnym 2013/2014 były: Angelika Gołembiewska, Michalina Prądzyńska, Dominika Eliasz, Adrianna Kożuch, Izabela Pilarska, Magdalena Wojdak, Daria Dudzik, Wioletta Li-

B iuletyn In f orma c y j n y 201 3 / 201 4

pińska, Julia Grzegorek, Katarzyna Drewek, Anna Peplińska, Dominika Buczkowska, Natalia Gabrych, Zofia Górecka, Patrycja Reszka, Paulina Serowiecka, Ewelina Warmbier. Opiekunem Klubu jest pan Tomasz Lipiński, nauczyciel języka angielskiego. Tomasz Lipiński fot.: ze zbiorów szkoły

NOWODWORCZYCY PALCEM PO MAPIE

Dzień Afryki, czyli taki jest świat... 24 marca 2014 z okazji Światowego Dnia Wody klasy gimnazjalne wzięły udział w spotkaniu przygotowanym przez Weronikę, Michasię, Sandrę, Asię i Mariannę, czyli dziewczyny z IIAg.

Jednym z zadań realizowanego przez nie projektu było przeprowadzenie działań edukacyjno-informacyjnych dotyczących problemu dostępu do wody w krajach Afrykańskich. Stąd pomysł zorganizowania w naszej szkole Dnia Afryki. Wymagało to sporego wysiłku polegającego głównie na przygotowaniu ciekawych gier i zabaw, w których mogłyby rywalizować zespoły poszczególnych klas. Bardzo pomocne okazały się materiały edukacyjne pozyskane przez dziewczyny z Polskiej Akcji Humanitarnej. A uczniowie, jak zwykle, świetnie radzili sobie z poszczególnymi zadaniami, a przy tym bawili się znakomicie. W trakcie spotkania odbył się m.in. konkurs plastyczny dotyczący sposo-

bów oszczędnego gospodarowania wodą, a sporo radości wniosła prezentacja przygotowanych przez klasy piosenek. Część konkursowa przeplatana była pytaniami do publiczności oraz materiałami filmowymi opowiadającymi o codziennych zmaganiach mieszkańców tego regionu świata. Na koniec uczniowie poinformowani zostali o kampanii prowadzonej przez PAH w ramach akcji „Studnia dla Południa”. Dostęp do wody ONZ uznała za prawo człowieka, nadal jednak blisko 770 mln ludzi nie ma dostępu do czystej wody... Ewa Grugel fot.: Marianna Ortmann

Zielony Nowodworek W Nowodworku, już tradycyjnie, hucznie uczczono Dzień Świętego Patryka, patrona Irlandii. Chociaż właściwa zabawa odbyła się 17 marca 2014, to przygotowania do obchodów rozpoczęły się wcześniej. Ogłoszono konkurs na plakat dla gimnazjalistów o tematyce związanej z Irlandią. Obrazy te ozdobiły szkolne korytarze, zrobiło się zielono. Ponadto, na kilka dni przed świątecznym poniedziałkiem, pojawiły się w Szkole dodatkowe informacje o irlandzkich tradycjach, św. Patryku. Na ścianach, drzwiach, w oknach pojawiły się koniczynki. Poniedziałkowy poranek zwiastował dobrą zabawę. Uczniowie, jako że rywalizowali też w konkurencji na najlepszy strój, przybyli do szkoły ubrani na… zielono. Dołączyli do nich niektórzy nauczyciele – atmosfera była iście świąteczna. Gimnazjaliści poszukiwali garnca ze złotem ukrytego na

końcu tęczy. Aby go znaleźć, musieli rozszyfrować instrukcje w języku angielskim. Podczas niektórych przerw rozbrzmiewała dynamiczna irlandzka muzyka, na najdłuższej – spontanicznie zorganizowano zabawę taneczną – ceili (niektórzy uczniowie bowiem zdążyli poznać podstawowe kroki reel’a na języku angielskim i wiedzy o kulturze). W tańcu tym jednak nie chodzi o to, by wszystkie kroki wykonywać równo, ale by dobrze się bawić! Zielona szkoła w Nowodworku – już za rok! Martyna Olejnik fot.: ze zbiorów szkoły

Do you speak English? Piąta edycja Tucholskiego Konkursu Języka Angielskiego dla Szkół Ponadgimnazjalnych odbyła się w naszej szkole 28 marca. Organizatorki, Magdalena Sienkiewicz-Lipińska oraz Katarzyna StachowiczGrabowska, bardzo ucieszyły się z ogromnego zainteresowania konkursem – wzięło w nim udział około 70 uczestników! Oprócz tucholskich szkół średnich, do udziału w konkursie zgłosiły się szkoły ponadgim-

nazjalne ze Świecia i z Chojnic. Uczniowie rozwiązywali test pisemny, który obejmował zagadnienia leksykalno-gramatyczne oraz sprawdzał wiedzę uczestników na temat krajów anglojęzycznych, słownictwa oraz tłumaczeń. Po rozwiązaniu zadań nagrodzono troje najlepszych uczestników, przyznano także sześć wyróżnień. Trzy pierwsze miejsca zdobyli uczestnicy z Chojnic i Świe-

cia: I miejsce – Piotr Jasnowski, II – Magdalena Kleinowska, III – Karolina Kolekta. Nagrodami w konkursie były m.in. tablet, słuchawki, mikrofon komputerowy, słowniki i książki w języku angielskim. Jest to sukces godny podziwu, zważywszy, że poziom trudności testu został określony przez organizatorki jako FCE, czyli poziom zbliżony do rozszerzonej matury z języka angielskiego. Kamil Tajl

Z esp ół S z kół O g ó l no k s zta ł cą cych i m . B a r tł o m i e ja N o wo d wo r s k i e g o w Tuc h ol i

NOWODWORCZYCY W ROZJAZDACH

Aufenthalt in Hagenow W czerwcu po raz kolejny grupa uczniów Nowodworka wyruszyła w podróż do Niemiec, by tam pod opieką pani Joanny Wojciechowskiej spędzić 7 dni w niemieckich rodzinach swoich poznanych rok wcześniej przyjaciół z gimnazjum w Hagenow. Na miejscu powitała nas pani dyrektor niemieckiej szkoły Annete Noak oraz uczniowie wraz z rodzicami. Po krótkim omówieniu pobytu ruszyliśmy do domów naszych gospodarzy. Pierwsze lody zostały przełamane, a bariera językowa pokonana. Kolejne dni pobytu dostarczyły wielu wrażeń. Przede wszystkim mogliśmy zobaczyć, jak wygląda nauka w szkole niemieckiej. Zasiedliśmy w szkolnych ławkach i uczyliśmy się matematyki, biologii, a nawet angielskiego po… niemiecku. Nauczyciele niemieccy byli zaskoczeni poziomem naszej wiedzy i szybkością rozwiązywania zadań. A ja byłam dumna z naszych uczniów! Spotkaliśmy się również z Panią Burmistrz, która opowiedziała nam wiele ciekawostek o Hagenow, a także obdarowała nas upominkami. Były to plecaki, długopisy, breloczki, a nawet parasol. Zwiedziliśmy też Schwerin – stolicę landu Mecklenburg-Vorpommern oraz odbyliśmy przepiękną podróż statkiem w Rostocku.

Z młodzieżą niemiecką uczniowie spędzali popołudnia i wieczory. Wspólny pobyt nad jeziorem, szaleństwo na nartach wodnych, grillowanie – to był prawdziwy sprawdzian umiejętności językowych. Uczniowie zdali go celująco! To, co przeżyliśmy podczas wymiany, na zawsze pozostanie w naszych wspomnieniach, a nasi niemieccy przyjaciele – w naszych sercach. Joanna Wojciechowska fot.: Marcelina Majka

Po polskiej stronie Podczas gdy jedna grupa uczniów świetnie bawiła się w Hagenow, druga witała się z gośćmi z tegoż miasteczka. Tucholę odwiedziło siedmioro uczniów z Niemiec, których przez 6 dni gościły polskie rodziny. Pierwszego dnia rozegrano zawody sportowe w szkole z udziałem naszych niemieckich kolegów, po południu natomiast młodzież odwiedziła Starostwo Powiatowe i zwiedzała Muzeum Borów Tucholskich. Kolejny dzień też upłynął pod znakiem sportowej rozrywki – bawiono się na kręgielni. W programie znalazł się rów-

B iuletyn In f orma c y j n y 201 3 / 201 4

nież wyjazd do Fojutowa. Następne dwa dni upłynęły pod znakiem wycieczek. Jako pierwsza odbyła wycieczka do Torunia, gdzie młodzież zwiedziła m.in. Muzeum Piernika. Na drugi dzień autokar zabrał gości i naszych uczniów do Gdańska. Główną atrakcją była wizyta w nowoczesnym centrum nauki Hewelianium, ale frajdę tez

sprawił uczniom spacer po starówce. Po powrocie do Tucholi zorganizowano imprezę podsumowująca pobyt młodzieży niemieckiej w naszym miasteczku. Znajomości zawarte dzięki wymianie polsko-niemieckiej niejednokrotnie trwają przez lata. Młodzież koresponduje ze sobą, kontaktuje się poprzez portale społecznościowe, ponieważ i polskiej młodzieży, i niemieckiej zależy na utrzymaniu zawiązanych dzięki wymianie przyjaźni. By przetrwała lata – tego z całego serca życzymy tegorocznym uczestnikom wymiany. Martyna Olejnik fot.: Olga Winowiecka

NOWODWORCZYCY W ROZJAZDACH

Nowodworczycy w Londynie Od 4 do 9 kwietnia 2014 roku przebywaliśmy w Londynie. Jednak zanim tam dotarliśmy, odwiedziliśmy także Brukselę, gdzie nadarzyła się okazja zobaczenia słynnego Atomium, Parlamentu Europejskiego, a także samego miasta, które przywitało nas piękną wiosenną pogodą. Kolejnego dnia naszej wycieczki przepłynęliśmy promem do Wielkiej Brytanii i zwiedziliśmy twierdzę wojenną w Dover. W samym Londynie mieliśmy okazję zobaczyć Tower Bridge, twierdzę – więzienie Tower of London. Oczywiście nie mogło zabraknąć pamiątkowych zdjęć przy Big Benie. Spacerowaliśmy obok Opactwa Westminsterskiego i katedry. Ciekawym przeżyciem było przejście wraz z pochodem gwardii królewskiej do Pałacu Buckingham, w którym niestety nie było tego dnia królowej. Następnie przeszliśmy się obok gmachów Parlamentu i siedziby premiera Wielkiej Brytanii. Znaleźliśmy się również na byłym południku zerowym naszej kuli ziemskiej – w obserwatorium astronomicznym w Greenwich. Każdy z nas mógł stanąć po jego dwóch stronach.Szał zakupowy pochłonął nas w Covent Garden oraz chińskiej dzielnicy Chinatown. Bardzo zaciekawiły nas eksponaty z Muzeum Historii Natural-

nej, przedstawiające m.in. dinozaury czy też symulację trzęsienia ziemi. Będąc w Londynie, nie mogliśmy również odpuścić sobie spaceru po słynnej Oxford Street czy odwiedzenia jednego z najpopularniejszych muzeów figur woskowych, jakim jest Madame Tussauds. Zrobiliśmy sobie kilka zdjęć z kopiami sylwetek słynnych światowych gwiazd. Wśród nas znajdowała się grupa miłośników Harrego Pottera, która spełniła swoje marzenie i odwiedziła studio Warner Bros, gdzie miała okazję przenieść się do fantastycznego świata magii. W drodze powrotnej przebyliśmy kanał La Manche, spędzając czas pod wodą. Wycieczka do Londynu była dla nas wielkim przeżyciem, mieliśmy możliwość chociaż przez kilka dni poczuć się Brytyjczykami, jadać rogaliki z dżemem na śniadanie, jeździć zatłoczonym metrem czy przechadzać się wśród wielu ludzi będących w ciągłym pośpiechu.

fot. Patrycja Reszka

Partycja Reszka, IA

fot. Patrycja Reszka

fot. Joanna Wojciechowska

Z esp ół S z kół O g ó l no k s zta ł cą cych i m . B a r tł o m i e ja N o wo d wo r s k i e g o w Tuc h ol i

NOWODWORSKIE AGENCJE ARTYSTYCZNE

Klubowe granie nie tylko na scenie Klub szkolny działa w Nowodworku od lat i chyba nikt nie wyobraża sobie szkoły bez niego. To dzięki pani Urszuli Gruntkowskiej i wspierającym ją uczniom szkolne imprezy mają oryginalną oprawę artystyczną. Członkowie Klubu niejednokrotnie sprawiają, że coroczne uroczystości nabierają indywidualnego charakteru. Świadczą o tym chociażby atrakcje przygotowane na tegoroczne otrzęsiny pierwszoklasistów z liceum i pasowanie gimnazjalistów. Uczniowie pomagaj również w organizowaniu uroczystości wynikających z kalendarza roku szkolnego, m.in. rozpoczęcia i zakończenia roku. „Bartasy” to gala poświęcona najbardziej charakterystycznym i wyróżniającym się absolwentom Nowodworka. Co roku, po oficjalnej części uroczystości zakończenia roku szkolnego dla klas III, nagradzani są uczniowie w poszczególnych kategoriach. Ze statuetkami w ręku szkołę w 2014 roku ukończyli: Patryk Frąckowski („Nowodworski playboy”), Remigiusz Berent („Lacz roku”), Marta Okonek („Metamorfoza”), Alicja Węgrzyn, Jan Czerwiński, Dominik Sikorski, Marta Karnowska („Celebryci Nowodworka”), Kacper Pril („Snikers roku”), Angelika Michalska („Princessa roku”), Jesika Miklasz („Nowodworskie Zadymiacze”),

B iuletyn In f orma c y j n y 201 3 / 201 4

Kacper Pril, Patryk Frąckowski, Oskar Biesek, Ewelina Pieczka, Agata Szneiderowska, Agnieszka Grzeca, Marta Jabłońska („Armia niezastąpionych”), Izabela Brucka („Mistrzowie selfie”), Karolina Baran i Dawid Koliński („Prosto w serce”), Michał Lutobórski („Hairstyle roku”) i Aleksandra Kleman („Przez sport do…”). W roku szkolnym 2013/2014 już po raz czwarty panie świętowały swój dzień na boisku. 7 marca z okazji Dnia Kobiet odbył się IV Babski Turniej Piłki Siatkowej. Wyczerpujące zmagania wygrała reprezentacja IIIb, pokonując przedstawicielki pozostałych klas. Nikt jednak porażką się nie przejmował, najważniejsza była dobra zabawa! Imprezę zorganizował Klub wraz z nauczycielką wychowania fizycznego, Bogusławą Kuffel. Dzięki Klubowi szkoła funkcjonuje zgodnie z hasłem: „Żyj kolorowo!”. Tu nie ma miejsca na nudę! Martyna Olejnik fot.: ze zbiorów szkoły

NOWODWORSKIE AGENCJE ARTYSTYCZNE

Biblioteka Twoich marzeń tylko u nas! Biblioteka to miejsce szczególne. Miłośnikom książek tłumaczyć i udowadniać tego nie trzeba. Okazuje się jednak, że nowodworczycy, nie tylko bibliofile, w rejony biblioteki wędrują stosunkowo często. To ogromna zasługa pani Ani Szreiber, od lat zaangażowanej w propagowanie czytelnictwa, a także w tworzenie miejsca przyjaznego uczniom i nauczycielom. Co roku pani Ania zachęca do dzielenia się z innymi niepotrzebnymi już książkami. Idea akcji „Z ręki do ręki – podaj dalej”, stworzonej pierwotnie na potrzeby Międzynarodowego Dnia Książki, jest aktualna przez cały rok. Dzięki temu i uczniowie, i nauczyciele mają możliwość podarowania swoich książek bibliotece, by ta mogła „podać je dalej”. Październik to Międzynarodowy Miesiąc Bibliotek Szkolnych. Nasza biblioteka postanowiła włączyć się w obchody tego święta. Zorganizowano tam wystawę „Urok starych ksiąg – skarby naszej biblioteki” oraz konkurs plastyczny pt. „Okładka mojej ulubionej książki”. Technika pracy była dowolna, dzięki czemu uczniowie mogli rozwijać swoją wyobraźnię plastyczną. Jury w składzie: pani Agnieszka Jutrowska, pan Tomasz Kotowski i pan Marek Michalak oceniło prace, które wpłynęły na konkurs. I miejsce zajęła Anita Szwoch (IIIAg), II miejsce zdobyła Julia Belicka (IIID), III miejsce przypadło Danucie Donczyk (IIIA). Specjalne wyróżnienie jury przyznało Tomaszowi Szmelterowi (IIIAg). Uroczyste ogłoszenie wyników konkursu nastąpiło 30 października w czytelni szkolnej. Sztandarową inicjatywą podejmowaną przez bibliotekę jest akcja „Otwórz swoje serce”, która polega na przekazaniu swoich niepotrzebnych już książek, gier, maskotek, artykułów papierniczych dzieciom i rówieśnikom spędzającym święta bez rodzin. Przez miesiąc zbierane są upominki, które trafiają w ręce dzieci przed Bożym Narodzeniem. Uczniowie co roku mogą brać udział w konkursach na najciekawsze ozdoby świąteczne. Pierwszy z nich odbył się w grudniu. Jury w składzie: panie Agnieszka Jutrowska, Joanna Wojciechowska oraz starszy bibliotekarz MBP w Tucholi, pani Anna Kozłowska, oceniło prace i wybrało najpiękniejszą ozdobę bożonarodzeniową. I miejsce zajęła uczennica Karolina Łyczywek (IAg), II miejsce przypadło Danucie Donczyk (IIIA), III miejsce zajął Piotr Wruck (IIAg). W zorganizowaniu konkursu pomógł pan Tomasz Kotowski.

W kwietniu z kolei wybierano ozdobę wielkanocną. Jury, w skład którego weszli: pani Agnieszka Jutrowska, pani Aleksandra Wegner oraz nauczyciel plastyki i muzyki, pan Tomasz Kotowski, oceniło prace. I miejsce zajął Tomasz Szmelter (IIIAg), II miejsce przyznano Agnieszce Myk (IIAg), III miejsce zajął Piotr Wruck (IIAg). Specjalne wyróżnienie jury przyznało Łyczywek (IAg) oraz Szymonowi Gwizdale (IIIAg). Najbardziej znanym, mającym już swoją renomę w regionie, jest konkurs plastyczno–literacki „Szanuję i podziwiam,

czyli o autorytetach młodego człowieka”. Organizatorkami konkursu są panie Anna Szreiber oraz Agnieszka Jutrowska. Oceny prac plastycznych i literackich dokonało jury: panie Dorota Kijora – nauczyciel języka polskiego, i Anna Kozłowska – bibliotekarz z MBP w Tucholi, oraz panowie: Marek Michalak - bibliotekarz z Biblioteki Pedagogicznej w Tucholi, Tomasz Kotowski – nauczyciel plastyki, i pan Wojciech Ziółkowski – wicedyrektor szkoły.

Wyniki konkursu były następujące. Wśród gimnazjalistów wyróżniono następujące osoby: w kategorii plastycznej – I miejsce zdobył Tomasz Szmelter, II miejsce – Karolina Łyczywek i III miejsce – Olga Pozorska (wszyscy z Gimnazjum Powiatowego w Tucholi). W kategorii literackiej: I miejsce otrzymała Karolina Wegner (Stobno), II miejsce – Maria Szulc (Gostycyn), a III miejsce – Julia Połczyńska (Śliwice). Lista nagrodzonych dla szkół ponadgimnazjalnych przedstawiała się następująco: w kategorii plastycznej I miejsce zdobyła Karolina Ossowska (Technikum Leśne w Tucholi), II miejsce – Aleksandra Bendlin (Tucholska Szkoła Realna), III miejsce – Roksana Prill (Liceum Ogólnokształcące w Tucholi). W kategorii literackiej nagrodę specjalną przyznano Aleksandrze Kleman, uczennicy naszej Szkoły, a ponadto: I miejsce zdobyła Urszula

Łyczywek (ZSLiA), II miejsce – Wanda Matuszewska (ZSLiT), natomiast III miejsce – Emilia Wygonna (Technikum Leśne w Tucholi). Biblioteka to nie tylko stale rozrastająca się baza książek, ale także skarbnica talentów i pomysłów, których pani Ani Szreiber na pewno nie zabraknie! Martyna Olejnik fot.: Anna Szreiber

Z esp ół S z kół O g ó l no k s zta ł cą cych i m . B a r tł o m i e ja N o wo d wo r s k i e g o w Tuc h ol i

NOWODWORSKIE AGENCJE ARTYSTYCZNE

Ze szkoły na ekran. Filmomaci Koło filmowe „Filmomaci” działa w szkole od 2009 roku. Niewątpliwie największym sukcesem koła było listopadowe wyróżnienie na „Sztuce wyboru”, co absolutnie nie oznacza, że członkowie koła spoczęli na laurach – wręcz odwrotnie – koło nabrało rozpędu.

Magdalena Kutnik, Alicja Rybak, Kasandra Trzebińska i Wiktor Szyngwelski zakwalifikowali się do ogólnopolskiego programu „Film na horyzoncie” (org. Stowarzyszenie Nowe Horyzonty, Narodowy Instytut Audiowizualny i zespół redakcji magazynu branży audiowizualnej „FilmPRO”) na poziomie BASIC. Przez kilka miesięcy wykonywali zadania pojawiające się na platformie internetowej, by zwieńczyć swoje zmagania nakręceniem filmu. W lutym 2014 roku przedstawiciele koła: Wanessa Łukaszewicz, Marta Kot i Adam Kijora udali się do Tucholskiego

roku przez Polski Instytut Sztuki Filmowej i Centrum Edukacji Obywatelskiej w Warszawskiej Szkole Filmowej. Pierwszego dnia dziewczęta zwiedziły Platige Studio, miejsce, w którym powstały takie perełki animacji komputerowej jak „Katedra” czy „Miasto ruin” Tomka Bagińskiego. Na drugi dzień dziewczęta przygotowały prezentację koła, którą oglądał i oceniał między innymi nasz ekspert, reżyser Marek Prykowski. Dziewczyny wykorzystały okazję i wyemitowały kilka swoich filmów. Reżyser ocenił je pozytywnie, stwierdzając, że z dźwiękiem – wbrew temu,

Ośrodka Kultury na spotkanie z aktorem – Adamem Woronowiczem, znanym im już z poprzedniej edycji Filmoteki Szkolnej. Zdobyty autograf trafi na naszą ścianę pamięci. Ponadto uczniowie (Marta Kot, Wanessa Łukaszewicz, Adam Kijora, Paulina Serowiecka, Patrycja Reszka, Anna Sikorska, Jan Czerwiński), wzięli udział w Wirtualnym Festiwalu „Kulthurra” i wygrali jedyne na platformie zadanie filmowe! Członkowie koła (Patrycja Reszka, Paulina Serowiecka) już drugi rok dokumentują działalność akcji „Mam haka na raka”, koordynowanej przez p. Lucynę Pawelską. Ponadto stworzyli filmik promujący szkołę, stworzony z materiałów nagranych podczas Festiwalu Nauki. W maju, w ramach Nocy Muzeów, koło przygotowało seans filmowy dla tucholan odbywający się w Muzeum Borów Tucholskich. Filmomatki uczestniczyły również w otwarciu pracowni Filmoteki Szkolnej w Białych Błotach. Zwieńczeniem działań był udział w V Festiwalu Filmoteki Szkolnej w Warszawie w czerwcu 2014 roku. To już trzecia wizyta koła na imprezie organizowanej co

co filmomatki myślały – radzą sobie całkiem nieźle. Zasugerował jednak, aby zajęły się … bardziej optymistyczną tematyką, bo wszystkie filmy kończyły się bardzo źle. Po zebraniu autografów od przybyłych gwiazd (m.in. Sandry Staniszewskiej, Julii Kijowskiej, Piotra Głowackiego i Marcela Sabata), zjedzeniu pierogów i kawie wróciły do Tucholi, by podzielić się wrażeniami z resztą koła. Koło toczy się dalej, rozpędzone – już się nie zatrzyma. Liczymy na kolejne sukcesy i życzymy prostej drogi do gwiazd!

B iuletyn In f orma c y j n y 201 3 / 201 4

tekst i fot.: Martyna Olejnik

NOWODWOREK TRADYCYJNIE

Kultura kołem się toczy W szkolnej bibliotece nigdy nie jest nudno. Zwłaszcza, gdy odbywają się zajęcia w ramach Koła Miłośników Sztuki i Tradycji Regionu Tuchola.

Na co dzień Koło zajmuje się upiększaniem świata dookoła; uczniowie tworzą ozdoby, ramki do zdjęć, bombki i kartki pocztowe. Wszystko wykonują własnoręcznie, co wymaga niejednokrotnie ogromnej pracy i cierpliwości. Na zajęciach wykorzystują „dary natury” – robią choinki, wieńce na stół wigijijny. Uczniowie wykonują ozdoby z papieru techniką origami. Podczas zajęć członkowie poznali technikę decoupage, a także filcowania na sucho. Ponadto Koło uczestniczy w różnych warsztatach i spotkaniach. W roku szkolnym 2013/2014 w kwietniu uczniowie poznali arkana rzeźby w mydle. Gościem spotkania była pani Bogusława Kuźmińska, twórca ludowy z Kiełpina. Natomiast

w czerwcu miłośniczki borowiackiej kultury udały się do Muzeum Borów Tucholskich, by obejrzeć wystawę przepięknych prac państwa Genowefy i Józefa Bonków. Podziwiać można było prace pani Genowefy, czyli obrusy, makatki, bieżniki, stroje borowiackie, czepce, chusty, stroje dla lalek, a także rzeźby pana Józefa – ptaszki, szopki bożonarodzeniowe, które prezentowane były kilkakrotnie za granicą, m.in. w Szwecji i Niemczech. Opiekunem uczniów należących Koła Miłośników Sztuki i Tradycji Regionu Tuchola przy Zespole Szkół Ogólnokształcących w Tucholi, jest nauczyciel bibliotekarz Anna Szreiber. tekst i fot.: Anna Szreiber

Członkowie koła w roku szkolnym 2013/2014: Dominika Bucholc, Sara Eliasz, Oliwia Skurcz, Joanna Bukowska, Monika Gatz, Estera Kozicka, Agnieszka Myk, Anita Rolbiecka, Kinga Werner, Aleksandra Lorbiecka, Monika Ellerik, Krzysztof Giersz, Barbara Myszkowska, Piotr Wruck, Klaudia Łępicka, Zuzanna Stołowska, Weronika Warszyńska, Zuzanna Baturo, Marcelina Majka, Wiktoria Rutkowska, Alicja Rybak, Anita Szwoch, Patrycja Rybacka, Marika Szmaglińska, Małgorzata Pruska, Klaudia Kęsik, Daria Dudzik, Patryk Zemke.

Ortografia? Tak! W tym roku gościliśmy uczestników Powiatowego Konkursu Ortograficznego już po raz piąty. W szranki stanęli uczniowie gimnazjów oraz szkół ponadgimnazjalnych Powiatu Tucholskiego. Jak zwykle mogliśmy liczyć na wsparcie sponsorów: Starostwa Powiatowego, Przedsiębiorstwa Komunalnego i Przedsiębiorstwa Handlowego „Łuczniczka”. 21 lutego w Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego przygotowałyśmy

aulę na uroczyste wręczenie nagród. Spotkanie poprowadziła pani Dorota Jaworska. Przewodnicząca jury oraz autorka dyktanda – pani Halina Piesik – omówiła najczęściej popełniane błędy oraz zachęciła do korzystania ze słowników i poradników językowych. Spotkanie upływało w bardzo

miłej atmosferze – przy kawie, ciastkach i muzyce – jednak wszyscy z niecierpliwością oczekiwali werdyktu komisji konkursowej. Wreszcie poznaliśmy laureatów – zdobywców Pióra Starosty Tucholskiego. Zostali nimi: w kategorii gimnazjum – Damian Gołuński z Gimanzjum w Cekcynie, w kategorii szkół ponadgimnazjalnych: Piotr Drążkowski z naszej Szkoły, natomiast drugie miejsce przypadło naszej uczennicy – Karolinie Gackowskiej, a dwa wyróżnienia zdobyły Olga Winowiecka i Magdalena Kowalik. Wszyscy uczestnicy otrzymali dyplomy, a nauczyciele – opiekunowie – podziękowania.

Dorota Kijora Z esp ół S z kół O g ó l no k s zta ł cą cych i m . B a r tł o m i e ja N o wo d wo r s k i e g o w Tuc h ol i

NOWODWORCZYCY W SWOIM GRONIE

Licealia. Przedsmak wakacji Coroczną tradycją w Nowodworku stały się już licealia, na które uczniowie czekają z niecierpliwością. Wszystkie klasy biorą wówczas udział w turniejach, zabawach i pokazach, by przekonać się, która z nich jest zdobędzie najwięcej punktów. Imprezowy tydzień rozpoczynał się wyborami najpiękniejszych. Kandydatki i kandydaci rywalizowali w różnych konkurencjach, tańczyli walca wiedeńskiego, wykonywali taniec improwizowany „solo”, prezentowali strój kibica Mundialu 2014, a także odpowiadali na szereg podchwytliwych pytań. Po pełnych emocji zmaganiach tytuł Miss Nowodworka 2014 zdobyła Basia Myszkowska, uczennica klasy IIAg, I Vicemiss została Adriana Żak z IId, natomiast tytułem II Vicemiss uhonorowano Olgę Winowiecką z Id. Tytuł najprzystojniejszego nowodworczyka uzyskał Kajetan Ziółkowski z klasy Ib, I vicemisterem został Jarosław Kiełbasa z IIa, a ostatnie miejsce podium przypadło Damianowi Mrossowi z IAg. We wtorek i środę natomiast odbywały się turnieje: artystyczny i sportowy. Część artystyczna polegała na nakręceniu filmiku o szkole, przygotowaniu piosenki w wylosowanym wcześniej stylu muzycznym i stworzeniu plakatu promującego koncert, opracowaniu choreografii tańca, w której weźmie udział co najmniej 5 uczniów z danej klasy, zaprojektowaniu mundurka szkolnego oraz zorganizowaniu pokazu mody. Ostatnim punktem programu był quiz o pracownikach szkoły – uczniowie popisywali się wiedzą na temat swoich nauczycieli. W części sportowej uczniowie rywalizowali w turnieju piłki siatkowej oraz piłki nożnej. Ostatnim dniem zmagań klasowych był niecodzienny „tłusty” czwartek – tym razem jednak zamiast pączków, uczniowie i nauczyciele podczas Wielkiego Grillowania ze smakiem wcinali kiełbaski,

B iuletyn In f orma c y j n y 201 3 / 201 4

ale nie tylko... Smakołyki (w tym banany z grilla, burgery i sałatki) przygotowywane przez uczniów oceniało jury, a punktacja za dania wliczana była do ogólnej klasyfikacji turniejowej. Ostateczne wyniki ogłoszono podczas zakończenia roku szkolnego. W kategorii klas gimnazjalnych najlepszy wynik osiągnęła IIA, drugie miejsce przypadło IA, natomiast IIIA zajęła ostatnie miejsce na podium. Spośród klas licealnych, najwięcej punktów zdobyła klasa IB, zaraz za nią uplasowała się klasa IA, natomiast klasa IID zajęła trzecie miejsce. Zwycięzcom gratulujemy i życzymy powodzenia w przyszłorocznych zmaganiach. Urszula Gruntkowska Agnieszka Jutrowska fot.: ze zbiorów szkoły

NOWODWORCZYCY W SWOIM GRONIE

Studnia z sukcesem, czyli IV Festiwal Projektów Gimnazjalnych W pierwszą środę kwietnia 2014 roku w szkolnej auli odbył się IV Festiwal Projektów Gimnazjalnych, podczas którego prezentowano efekty kilkumiesięcznej pracy uczniów II klasy Gimnazjum Powiatowego. Na uroczystość zorganizowaną przez panią wychowawczynię, Joannę Wojciechowską, zaproszono między innymi rodziców drugoklasistów oraz klasę I Gimnazjum Powiatowego. Jako pierwszy zaprezentował się zespół historyków, który zajął się odkrywaniem grodu w Raciążu. Chłopcy zaprezentowali film z wyprawy nad jezioro Śpierewnik, wystąpili w efektownych strojach rodem z epoki średniowiecza. Brakowało tylko pokazu walk rycerskich! Druga grupa, tym razem młodych miłośniczek zwierząt, ujęła publiczność i jury swoją opowieścią o psach ze schroniska „Przytulisko” w Chojnicach. Dziewczyny w trakcie realizacji projektu przeprowadziły zajęcia dla przedszkolaków, by uczulić je na losy bezdomnych zwierząt, same zostały wolontariuszkami. Niejednemu widzowi w oczach pojawiły się łzy… Po chwili przerwy przyszedł czas na projekt z języka angielskiego; wyruszyliśmy zagranicę. Uczennice przeprowadziły badania, które wykazały, że w wielu miejscach w Tucholi można porozumieć się w języku angielskim. Punkty te zostały oznaczone specjalną naklejką. Na zakończenie mogliśmy sprawdzić swoją znajomość angielskiego – gimnazjalistki zaprezentowały wywiad z panem Davidem McCoolem, rodo-

witym Anglikiem, po czym zbadały stopień zrozumienia dialogu. Kolejnym przystankiem w podróży była… Afryka. Dziewczęta realizujące projekt z geografii zaprosiły nas na Czarny Ląd, gdzie … starały się zbudować „Studnię dla Południa”. Przeprowadziły ciekawe lekcje dla swoich kolegów na temat problemów Afryki, znajomości krajów afrykańskich i ich flag oraz żyjących tam zwierząt. Ostatnim punktem zagranicznych wojaży były Niemcy. Jako przedostatnie zaprezentowały się germanistki, które zorganizowały „Dzień niemiecki” w szkole. Podczas tego święta młodzież brała udział w przeróżnych konkurencjach sprawdzających znajomość topografii i kultury krajów niemieckojęzycznych i samego języka. Ostatnia grupa uczniów zabrała nas z powrotem do naszej małej ojczyzny, bowiem realizowała (po raz pierwszy w historii szkolnych Festiwali!) projekt z wychowania fizycznego, przy okazji którego opracowała przydatny przewodnik po atrakcjach turystycznych Borów Tucholskich. Uczniowie wszystkie miejsca odwiedzili osobiście, a efekty swojej pracy przedstawili w formie filmu . Prezentację zakończył wywiad z trenerem kadry oszczepników.

Prezentacje te były oceniane przez panią dyrektor Urszulę Piotrowską, panią pedagog Agnieszkę Jutrowską oraz koordynator projektów, panią Martynę Olejnik. Opiekunami tegorocznych projektów były panie Hanka Domagalska (j. angielski), Ewa Grugel (geografia), Bogusława Kuffel (wychowanie fizyczne), Danuta Lenartowicz (biologia), Aleksandra Wegner (historia) i Joanna Wojciechowska (j. niemiecki). Wszystkie działania zostały wysoko ocenione, jednak najwyższe noty uzyskał projekt z geografii ze względu na zaplanowanie działań i ich precyzyjne wykonanie, jakość zaprezentowanych materiałów oraz ciekawy efekt końcowy. Pani dyrektor wręczyła zarówno tym najlepszym, jak i pozostałym uczniom pamiątkowe certyfikaty i drobne upominki. Martyna Olejnik fot.: ze zbiorów szkoły

Z esp ół S z kół O g ó l no k s zta ł cą cych i m . B a r tł o m i e ja N o wo d wo r s k i e g o w Tuc h ol i

NOWODWORCZYCY W SWOIM GRONIE

Studniówka

Połowinki

Bal Gimnazjalny Czy lubi pani cza-czę? Nowodworskie bale Nowodworczycy – jak się okazuje – całkiem nieźle tańczą. Ich wygibasy, mniej lub bardziej tradycyjne, można obserwować podczas trzech głównych, corocznych tanecznych imprez; balu gimnazjalnego, organizowanego po zakończeniu roku dla absolwentów Gimnazjum Powiatowego, połowinek – w połowie drogi licealistów do matury, i studniówki – na 100 dni przed egzaminem dojrzałości. Jak bawili się w tym roku uczniowie i nauczyciele – zdjęcia mówią same za siebie! Co prawda na balu gimnazjalnym więcej „selfie” niż tańca, ale to znak czasu; zabawa i tak była przednia i to się liczy!

fot. Andrzej Drelich

fot. Wojciech Pawelski

fot. Andrzej Drelich

fot. Wojciech Pawelski

fot. Andrzej Drelich

fot. Wojciech Pawelski

fot. Kasandra Trzebińska

fot. Wojciech Pawelski

fot.: Wiktoria Rutkowska

Martyna Olejnik

fot. Andrzej Drelich

B iuletyn In f orma c y j n y 201 3 / 201 4

NOWODWORCZYCY W TERENIE

Droga do gwiazd. Film nowodworczyków w Multikinie! W maju 2013 roku dziewczyny pojechały na warsztaty w ramach „Sztuki wyboru”, podczas których poznawały tajniki języka filmowego. Drugim, trudniejszym w realizacji, punktem projektu było samodzielne nakręcenie krótkometrażowego filmu Kręciliśmy go we wrześniu na szkolnych korytarzach. Główne role zagrali Krzysztof Jeschke (ofiara) i Kacper Budaj (oprawca). W nagraniach udział wzięły też Martyna Michałek, Olga Winowiecka, Patrycja Szulc, Adam Kijora oraz klasa IA i IIB. Reżyserem i pomysłodawcą filmu była Patrycja Reszka. Operatorem, na którego zawsze można było liczyć, był pan Tomasz Kotowski, nauczyciel muzyki i plastyki. Organizacją planu zajmowała się Paulina Serowiecka. Na 30 września 2013 film był gotowy i razem ze scenariuszem lekcji przy-

gotowanym przez opiekunkę koła, panią Martynę Olejnik, film wyruszył na konkurs. Najlepsze, najbardziej wartościowe i ciekawe dzieło wyłoniono 19 listopada na gali finałowej odbywającej się w bydgoskim Multikinie w ramach XXI Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Autorów Zdjęć Filmowych „Camerimage 2013”. Na uroczystość zaproszono (oprócz nas) wybitnych filmowców. Jednym z nich był światowej sławy operator filmowy Sławomir Idziak, autor zdjęć takich filmów jak „Król Artur”, „Harry Potter i Zakon Feniksa” oraz „Po-

dwójne życie Weroniki”. Program gali składał się z prezentacji filmów nominowanych do nagrody (tu pierwsza niespodzianka, nowodworski film wyemitowano już jako drugi) i wręczenia wyróżnień oraz nagród. Okazało się, że nasz film został wyróżniony w kategorii „oryginalność przekazu”! Radości nie było końca! Po zakończeniu gali „filmomaci” otrzymali wiele gratulacji i bardzo ciepłych słów. Wszystkim towarzyszyły ogromne emocje. Co zapamiętamy? Na pewno niesamowitym uczuciem było oglądanie nakręconego przez nas filmu w prawdziwym kinie, na największej sali; widzieć siebie na dużym ekranie – to nie do opowiedzenia! To był nasz pierwszy raz – ale na pewno nie ostatni! Adam Kijora fot.: Tomasz Kotowski

Gramy w film 29 maja 2014 roku koło filmowe „Filmomaci” z tucholskiego Nowodworka wzięło udział w Filmowej Grze Miejskiej rozgrywanej w Bydgoszczy w okolicach Multikina. Sześcioro młodych miłośników kina – Marta Kot, Wanessa Łukaszewicz, Martyna Michałek, Alicja Rybak, Olga Winowiecka oraz Adam Kijora – wraz ze swoją opiekunką, Martyną Olejnik, przez trzy godziny rozwiązywało zadania dotyczące m.in. znajomości filmów z pakietu „Filmoteki Szkolnej” („Rejs”, „Cześć Tereska”, „Krótka historia jednej tablicy” oraz „Dziewczyny do wzięcia”) oraz podstawowych zagadnień z teorii filmu. Sposród ośmiu zaproponowanych zadań, najbardziej spodobała się zabawa w charakteryzację. Alicja (ze spadającymi zębami z folii aluminiowej), Martyna (z ustami jak malina i czarnym golfem) i pani Martyna (w płaszczu ze spódnicy) po ukończeniu zadania wyglądały prawie jak bohaterki filmu, co zostało uwiecznione na niejednym

zdjęciu. Kreatywności wymagało też wykonanie projektu nowego logo „Filmoteki Szkolnej”. Potem pozostało tylko przeprowadzenie sondy ulicznej inspirowanej „Gadającymi głowami” Kieślowskiego i powrót do Multikina, gdzie nasza pani kapitan – Martyna Michałek – z rąk organizatorki, liderki Filmoteki Szkolnej na województwo kujawsko-pomorskie, pani Ewy Jakubowskiej – otrzymała nagrodę – darmowe bilety na dowolny seans w kinie Orzeł. tekst i fot.: Martyna Olejnik

Z esp ół S z kół O g ó l no k s zta ł cą cych i m . B a r tł o m i e ja N o wo d wo r s k i e g o w Tuc h ol i

NOWODWORCZYCY W TERENIE

Miedzy nami senatorami 11 marca 2014 r. w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 1 w Bydgoszczy rozegrano zawody wojewódzkie ogólnopolskiego konkursu „25 lat działalności Senatu RP w wolnej Polsce”.

Zespół Szkół Ogólnokształcących w Tucholi reprezentowali Adam Kijora z klasy IA i Krzysztof Opic z klasy pożarniczo-wojskowej. Chłopcy po wielotygodniowych i intensywnych przygotowaniach do konkursu, o godz. 11.00 pewnie przystąpili do rozwiązywania testu wyboru składającego się z czterdziestu pytań i jednego zadania opisowego. Do finałowej rozgrywki stanęło 17 uczestników wyłonionych w eliminacjach

z całego województwa. Przewodniczący konkursu, Adam Wnorowski, w asyście zaproszonych gości wyjaśnił, że test jest bardzo selektywny i tylko troje najlepszych uczestników otrzyma tytuł finalisty konkursu ogólnopolskiego i reprezentować będzie nasze województwo w Warszawie, podczas podsumowania konkursu, połączonego z symulacją obrad Senatu. Po godzinie wytężonej pracy Adam i Krzysztof byli wyczerpani. Spacer po Wyspie Młyńskiej w ładny słoneczny dzień i posiłek pozwoliły w krótkim czasie odzyskać pełnię równowagi psychicznej i fizycznej. 21 marca pojawiły się wyniki konkursu i... radość i zarazem żal z osiągniętego wysokiego czwartego miejsca Adama, któremu tak niewiele zabrakło do finału. Niestety, tak czasami bywa. Żeby jutro zwyciężyć, trzeba być może było dzisiaj dać radość innym. Krzysztof również dzielnie walczył i uplasował się na dwunastym miejscu w województwie.

Na uroczystość finałową zaproszono senatorów RP: Jana Wyrowińskiego - wicemarszałka, Michała Wojtczaka i Andrzeja Kobiaka. Marszałek w swoim wystąpieniu przedstawił drogi Polaków do niepodległości i historyczną rolę senatu w Polsce. Organizator uroczystości, pani Kurator Anna Łukaszewska, podziękowała wszystkim finalistom konkursu oraz ich opiekunom za wkład w kultywowanie wiedzy o historii najnowszej. Kolejnym punktem spotkania było uroczyste wręczenie podziękowań oraz nagród książkowych dla finalistów, którego dokonali senatorowie w asyście Pani Kurator. Nagrodę Adamowi wręczał senator Kobiak, który wyraził swoje uznanie dla jego wiedzy i podkreślił, że bardzo się cieszy z obecności w gronie finalistów przedstawiciela Tucholi. Natomiast nagrodę z rąk wicemarszałka miał zaszczyt przyjąć Krzysztof. Podziękowania z rąk senatorów otrzymali również nauczyciele wyróżnionych uczniów. Po trwającej ponad godzinę uroczystości, jej uczestnicy zostali zaproszeni na słodko-owocowy poczęstunek. Następnie cała nasza nagrodzona grupa sprężystym krokiem udała się na dworzec PKP i szczęśliwie wróciła do Tucholi. tekst i fot.: Wojciech Ziółkowski

Nowodworscy matematycy w Warszawie W roku szkolnym 2013/2014 licealiści i gimnazjaliści z Nowodworka po raz pierwszy wzięli udział w Międzynarodowym Konkursie Matematycznym „Pangea”, organizowanym przez University Vistula i Meridian International Schools. Do finału zakwalifikowali się licealiści: Klaudia Knitter (kl. IIID), Adrianna Kożuch i Filip Wegner (oboje kl. IIB), Krzysztof Duks (kl. IB) oraz gimnazjaliści Tomasz Szmelter (kl. IIIA), Olga Pozorska i Damian Baksalary (oboje kl. IA). Pod opieką nauczycieli matematyki Marii Stuckiej i Mateusza Otta w piątkowy poranek 28 marca wyruszyli do stolicy. W „gościnnych progach” Uniwersytetu Vistula zmierzyli się z zadaniami o niespotykanym stopniu trudności (matematyczny Mount Everest). Szlak, który przetarli miłośnicy matematyki z Nowodworka, okazał się wyjątkowo wymagający. Podczas pionierskiej wyprawy napotkali na wiele barier organizacyjnych i językowych. Zmęczeni, ale pełni wrażeń, późnym wieczorem wrócili do spokojnej Tucholi. Wyniki konkursu zostały ogłoszone pod koniec kwietnia. Jesteśmy dumni, że wśród 30 najlepszych matematyków znalazł sie Damian Baksalary (IAg). Maria Stucka fot.: ze zbiorów Mateusza Otta

B iuletyn In f orma c y j n y 201 3 / 201 4

NOWODWORCZYCY W TERENIE

Partyjka historii 3 czerwca 2014 roku odbyła się w naszej Szkole historyczna gra terenowa „Zasłużeni obywatele naszego miasta”. Organizatorami tej imprezy byli uczniowie klasy IIIAg pod opieką Aliny Okonek, zaś jej uczestnikami - uczniowie klasy IIAg pod opieką Aleksandry Wegner. Młodzież została podzielona na cztery drużyny, które na wytyczonym szlaku ulic i placów Tucholi rozwiązywały zadania przygotowane przez siedem zespołów. Bohaterami gry historycznej byli: dr Kazimierz Karasiewicz, dr Józef Gierszewski, ks. ppłk. Józef Wrycza, ks. dr Konstantyn Krefft, Bartłomiej Nowodworski, Leon Janta Połczyński. Nie mogło zabraknąć pytań dotyczących patronki Tucholi – świętej Małgorzaty. Typy zadań były przeróżne: ułożenie krótkiej piosenki czy gra w scrabble do wskazanego fragmentu biografii bohatera,

rozwiązywanie krzyżówki, ułożenie puzzli z fotografii i zdjęć, czy rysowanie kredą na betonie portretu patrona szkoły Bartłomieja Nowodworskiego. Organizatorzy przewidzieli nagrody dla zwycięzców kolejnych etapów gry w postaci owoców i słodyczy. Mamy nadzieję, że taka forma lekcji historii i wiedzy o społeczeństwie utrwala młodym obywatelom znajomość naszej regionalnej historii. Alina Okonek fot.: Aleksandra Wegner

Strach się bać! We wtorek 15 kwietnia 2014r. Nowodworek zaprosił uczniów szkół ponadgimnazjalnych z powiatu na II Miting Sportów Sanitarno-Obronnych. Do rywalizacji o miano indywidualnego mistrza powiatu stanęło szesnaście zdeterminowanych dziewcząt i trzynastu odważnych chłopców. Celem organizacji tego typu rywalizacji jest popularyzacja wśród młodzieży wiedzy z zakresu pierwszej pomocy, obronności kraju oraz podnoszenie umiejętności strzeleckich i sportowych. Wszyscy zawodnicy zostali losowo podzieleni na pięć grup i przystąpili z animuszem do swoich działań. Każdy z uczestników zawodów musiał wykazać się wyjątkową sprawnością fizyczną, pokonując w najkrótszym czasie tor przeszkód, który weryfikował przygotowanie siłowe, wytrzymałościowe, zwinnościowe i szybkościowe

zawodników. Pozostałe konkurencje konkursowe to: strzelanie z karabinka pneumatycznego, rzut granatem na odległość i do celu, sprawdzian z udzielania pierwszej pomocy i wiedza z zakresu terenoznawstwa. Po trzech godzinach zmagań, uczestnicy mitingu mieli chwilę czasu na odpoczynek i podzielenie się wrażeniami z przebiegu zawodów. Komisja sędziowska w tym czasie przystąpiła do przeliczania wyników poszczególnych konkurencji na punkty. Mistrzynią powiatu na rok 2014 została Aneta Lorek, IIm – Aleksandra Kleman, IIIm. – Adrianna Kurzelewska, wszystkie z klasy IIIB. Mistrzem powiatu został Patryk Frąckowski oczywiście z klasy... IIIB, IIm. –

Arkadiusz Karczyński, IIIm. – Mateusz Łyczywek (obaj z ZSLiA). Zawody zakończyły się uroczystym wręczeniem nagród ufundowanych przez Panią Naczelnik Wydziału Oświaty Kultury i Zdrowia Starostwa Powiatowego, Lucynę Karnowską, oraz dyplomów i upominków. Pani Dyrektor Urszula Piotrowska podziękowała wszystkim uczestnikom zawodów, opiekunom oraz sędziom, jednocześnie zaprosiła ekipy na kolejny miting, wyrażając nadzieję, że być może będą to zawody rangi regionalnej. Rolę głównego sędziego zawodów pełnił Jarosław Słoma (terenoznawstwo). Pozostałe konkurencje sędziowali: Ewelina Fojut - pierwsza pomoc, Feliks Kozera - strzelectwo, Rafał Klunder tor przeszkód, Wojciech Ziółkowski - rzut granatem. Uczniów przygotowali do zawodów: Gabriela Kiersznicka z TL i ZSLiA, Mirosław Borowa z ZSLi T i Wojciech Ziółkowski z ZSO. Wojciech Ziółkowski

Z esp ół S z kół O g ó l no k s zta ł cą cych i m . B a r tł o m i e ja N o wo d wo r s k i e g o w Tuc h ol i

NOWODWOREK OBYWATELSKI

Młodzi Głosują Przy okazji każdych wyborów odbywających się w kraju, w naszej szkole organizowane są prawybory. W tym roku przystąpiliśmy do projektu Centrum Edukacji Obywatelskiej „Młodzi Głosują”. W ramach tego projektu podjęliśmy następujące działania: akcję informacyjną na temat wyborów, przeprowadziliśmy ją w naszej szkole i w kilku tucholskich szkołach i urzędach. Kolejnym działaniem było zorganizowanie debaty, która odbyła się 16 maja 2014. Tematem debaty było wprowadzenie obowiązku wyborczego w naszym kraju. Sformułowaliśmy następującą tezę: Wprowadzenie obowiązku wyborczego zwiększy świadomość i zaangażowanie polityczne obywateli naszego kraju. Marszałkami spotkania były Agata Grabowicz i Martyna Gumińska, sekretarzem – Dominika Kożuch. Stronę Propozycji reprezentowali: Łukasz Piesik i Tadeusz Przytarski, na-

tomiast stronę Opozycji: Dominika Grzeca, Ada Żak i Oliwia Żygowska. Kolejni mówcy zabierali głos naprzemiennie, czas wystąpień był ściśle określony. W czasie wystąpień mówców i po ich zakończeniu głos mogła zabrać publiczność, czyli uczniowie klas drugich i klasy IA. Ważną częścią naszego spotkania były głosowania, pierwsze przed rozpoczęciem debaty, drugie po jej zakończeniu. Głosowania przeprowadziliśmy, aby sprawdzić, ile osób zdołała przekonać jedna i druga drużyna. Ostatnim działaniem było przeprowadzenie prawyborów do Parlamentu Europejskiego. Prawybory zostały przeprowadzone 19 maja 2014. Głosowaliśmy na listy zgłoszone w naszym okręgu, okręgu

nr 2. W Komisji Wyborczej zasiedli: Oliwia Żygowska i Łukasz Piesik z klasy IIC i Aleksandra Fijałkowska i Sebastian Kowalski z klasy IID. Po okazaniu dowodu tożsamości oraz złożeniu podpisu na liście wyborców, każdy chętny otrzymywał kartę do głosowania i po oddaniu głosu wrzucał ją do urny wyborczej. Zagłosować mogli wszyscy nauczyciele i uczniowie naszej szkoły, ciekawym doświadczeniem było to zwłaszcza dla tych osób, które nie posiadają jeszcze praw wyborczych. tekst i fot.: Aleksandra Wegner

Rocznicowo Tegoroczne obchody rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja oraz wybuchu Powstania Warszawskiego przybrały w naszej Szkole nieco inny niż zazwyczaj charakter. Podczas majowej uroczystości dominowały barwy biało-czerwone, gdyż uczniowie założyli ubrania w tych kolorach. Organizatorzy (IIag) rozpoczęli od odczytywania fragmentów Konstytucji. Osoby ubrane w stroje stylizowane na te z epoki, przechadzając się szkolnymi korytarzami, odczytywały fragmenty ustawy zasadniczej związane z osobą lub grupą, której strój miała na sobie. Kolejnym punktem obchodów była nauka tańców narodowych. Klasa IIAg zaprezentowała poloneza i krakowiaka, a chętni uczniowie mogli próbować je odtworzyć. Organizatorzy przygotowali też tablicę, na której można było solenizantce, czyli Konstytucji, złożyć życzenia z okazji jej święta. Ostatnim punktem obchodów była żywa flaga na bo-

B iuletyn In f orma c y j n y 201 3 / 201 4

isku szkolnym złożona z uczniów ubranych na biało-czerwono. Klasa IIag chciała podkreślić radosny charakter tego święta i dzięki obchodom w takiej formie, udało im się to znakomicie. Natomiast klasa IIIag w ramach projektu realizowanego na zajęciach z historii przygotowała pod opieką Aleksandry Wegner, Aliny Okonek i Tomasza Kotowskiego szkolne obchody upamiętniające rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego. Do udziału w uroczystości, odbywającej się 5 czerwca 2014 roku, organizatorzy zaprosili pozostałe dwie klasy gimnazjum. W pierwszej części spotkania, po wstępie historycznym i filmie z sondy o powstaniu, organizatorzy przystąpili do części

turniejowej. Uczestnicy zostali podzieleni na dziesięć drużyn i wykonywali zadania: przygotowywali plakat prezentujący wskazany oddział powstańczy, rozwiązywali rebusy i krzyżówki, pogłębiając dzięki temu swą wiedzę. W kolejnej części przedstawiona została scenka historyczna inspirowana rzeczywistością powstańczą, a następnie klasa IIIag zaprosiła do wspólnego śpiewania piosenek powstańczych. Uczniowie bardzo chętnie włączają się w tak przygotowane uroczystości rocznicowe i przekonują się na własne oczy, że historia absolutnie nie jest nudna! tekst i fot.: Aleksandra Wegner

NOWODWOREK OBYWATELSKI

Święto Niepodległości i Dzień Patrona w Nowodworku Społeczność Nowodworka brała udział w dwóch bardzo ważnych uroczystościach – Dniu Patrona i Święcie Niepodległości. Przygotowania do nich trwały kilka tygodni. Pomysłodawczynią i koordynatorem tych uroczystości została Konstancja Krzywdzińska (II b). Pomagali Jej uczniowie klas: IIa, IIb i IId. Uczestnikami natomiast byli pierwszoklasiści. Dzień Patrona Szkoły poprzedzony został konkursem wiedzy o Bartłomieju Nowodworskim. Młodzież klas pierwszych zmagała się z testem dotyczącym biografii patrona, ułożonym przez nauczycielki historii: Aleksandrę Wegner i Alinę Okonek. 5 listopada rozpoczęły się obchody tego szkolnego święta w niecodziennej oprawie. Pierwszoklasiściuczestniczyliwgrzeterenowej w przygotowanych do tego celu pomieszczeniach szkolnych. Każdej klasie przydzielono opiekunów, rozdano karty oceny wykonanych zadań i… zaczęło się! W oparciu o fragmenty biografii Nowodworskiego młodzież wywiązywała się z zadań, zdobywając Smoleńsk (pokonując kartonowy labirynt wykonany według pomysłu Ady Żak i Tomasza Lenartowicza (IId) i rozwiązując trzy zagadki związane ze szkoleniem Nowodworskiego w technice zdobywania twierdz), pojedynkując się za pomocą balonów i budując mur według własnych pomysłów, oświadczając się tajemniczej damie czy wreszcie wykazując się kunsztem deklamacji fragmentu utworu Jana Kochanowskiego „Pieśń o spustoszeniu Podola”. Ukoronowaniem tego wyjątkowego dnia była scenka poświęcona nada-

niu fundacji przez Bartłomieja Nowodworskiego. W rolę króla Zygmunta III Wazy wcielił się Paweł Partyka (IIIc), w postać Bartłomieja Nowodworskiego – Filip Wegner (IIb), rektora Janisława zagrał Tadeusz Przytarski, a giermka – Dominik Sumiński – obaj z klasy IIa. Taniec pavana wykonały uczennice klasy IId: Magdalena Drążkowska, Magdalena Mikulska, Magda Maślankowska, Ada Żak, Marta Petruszyńska, Monika Olszowa, Daria Kwaśniewska i Katarzyna Bethke. Okazją do kolejnego spotkania się uczniów klas pierwszych były obchody Święta Niepodległości. 8 listopada w auli szkolnej pojawiła się nietypowa sceneria. Młodzież klas II liceum zainscenizowała okopy, szpital polowy i dom rodzinny z czasów I wojny światowej według pomysłu Konstancji Krzywdzińskiej. Tłem tych obrazów była poezja i proza wojenna w wykonaniu Dominiki Marcinek, Agaty Kijory i Patrycji Kociubowskiej. Klimat tych scen podkreślały utwory patriotyczne w wykonaniu orkiestry Pawła Oelricha (IIb). Jej członkami są (oprócz Pawła): Marta Piotrowska (IIb), Klaudia Deja (Ib), Dominik Sikorski (IIIc), Michał Pękała (IIa), Agata Szneidrowska (IIIa) i Weronika Warszyńska (IIag). Angelika Gołembiewska z klasy IId zaśpiewała piękną pieśń przy akompaniamencie Dominika

Sikorskiego. Na koniec wszyscy radośnie przywitali gazeciarza – w tę rolę wcielił się Aleksander Główczewski (IIb), który rozdał jednodniówkę zatytułowaną: „Witamy nowe państwo – Polskę”. Gazetkę wydali uczniowie klasy IId: Katarzyna Lorbiecka, Magda Scheffs, Sebastian Kowalski, oraz Magdalena Wojdak (IIa). Dopełnieniem całości był film o Józefie Piłsudskim, który wyreżyserował Marek Sudoł (IIb). W drugiej części uroczystości podsumowany został Dzień Patrona. Wróciliśmy do tamtych chwil dzięki filmowi Marka Sudoła (reżyseria), Szymona Cylsa (montaż) i Marcina Westfala (zdjęcia). Następnie Magdalena Mikulska odczytała wyniki konkurencji. Zwycięzcą szkolnego konkursu wiedzy o Bartłomieju Nowodworskim został Adam Kijora z klasy Ia, a najlepszą klasą w konkurencjach rozgrywanych podczas Dnia Patrona okazała się klasa Id. Nad koordynacją tych uroczystości czuwały nauczycielki historii: Aleksandra Wegner i Alina Okonek. tekst i fot.: Aleksandra Wegner

Z esp ół S z kół O g ó l no k s zta ł cą cych i m . B a r tł o m i e ja N o wo d wo r s k i e g o w Tuc h ol i

NOWODWORSKIE MARATONY

Maraton Maturzysty,

czyli bieg przez liczby z przeszkodami Już po raz trzeci uczniowie szkół ponadgimnazjalnych spotkali się w auli ZSO, aby sprawdzić swoje umiejętności z matematyki. Tegoroczni maturzyści zmagali się z zadaniami w trzech etapach. Obok tucholskich szkół udział w konkursie wzięły licea ogólnokształcące z Czerska i Koronowa. Podczas jednej z przerw czas umilał uczestnikom zespół złożony z uczniów ZSO znany jako „Nie tym razem”, a dla znajomych - „Żaluzje”. Tegorocznym zwycięzcą został Artur Krolik (Liceum Ogólnokształcące w Koronowie). Kolejne miejsca zajęli Karolina Kątna (LO Koronowo) i Aleksandra Półgęsek (LO Czersk). Dla najlepszych przygotowano nagrody, a dla wszystkich uczestników – foldery promujące szkołę i biuletyny informacyjne Nowodworka. Zwycięska szkoła, Liceum Ogólnokształcące im. L. Wyczółkowskiego w Koronowie, otrzymała puchar ufundowany przez Powiatowy Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Tucholi. Gospodarz konkursu, pani dyrektor Urszula Piotrowska, i organizatorzy, Maria Stucka, Marzena Zielińska i Mateusz Ott, wyrazili

uznanie dla wszystkich uczestników i życzyli bardzo wysokich wyników na maturze. Organizatorzy fot.: Mateusz Ott

Królowie sportu Lekkoatletyka to dyscyplina sportowa, w której sportowcy Nowodworka od wielu lat wiodą prym wśród społeczności lokalnych szkół. Nasi uczniowie wielokrotnie udowadniali, że na lekkoatletycznych arenach, wymagających ogromnej siły woli i niezłomności charakteru, są niepokonani. To właśnie sukcesami w konkurencjach ,,królowej sportu”, Nowodworczycy rozpoczynali i kończyli coroczne zmagania na różnych szczeblach sportowej rywalizacji. Przełom września i października to okres masowych biegów na średnich dystansach z udziałem uczniów ZSO, którzy w swoich kategoriach wiekowych zdobywali najwyższe sportowe laury. W XXXI Biegu Borowiaków po raz kolejny najlepsi okazali się: Aleksandra Kleman – I miejsce, Paulina Landmesser – II miejsce oraz Patryk Frąckowski – miejsce III. Z kolei wśród gimnazjalistek najlepiej zaprezentowała się Alicja Rybak (II miejsce), która powtórzyła swój sukces w VI Biegu Kasztelańskim, gdzie wraz ze swoją koleżanką z Gimnazjum Powiatowego – Zuzanną Chrobot (zwyciężczynią raciąskiego biegu), zajęły dwa pierwsze miejsca.

B iuletyn In f orma c y j n y 201 3 / 201 4

Szereg indywidualnych medali nasi sportowcy zdobyli również w Indywidualnych Mistrzostwach Kujawsko-Pomorskiego Zrzeszenia LZS w Lekkiej Atletyce, które odbyły się w Tucholi dnia 21 września 2013 roku. Na najwyższym stopniu podium ze złotym medalem na piersiach stanęli: Aleksandra Kleman (100m i 200m), Patryk Frąckowski (100m), Joanna Bukowska i Bartłomiej Bukowski (skok wzwyż) oraz Radosław Welter (pchnięcie kulą i rzut oszczepem). Drugie miejsca wywalczyli: Michał Bukowski (skok wzwyż) oraz Remigiusz Berent (pchnięcie kulą i rzut oszczepem). Natomiast brązowy medal uzyskali: Alicja Rybak (200m), Patryk Frąckowski (400m), Paulina Landmesser (800m), Bartłomiej Bukowski (rzut oszczepem). Zwieńczeniem tych wojewódzkich zawodów był fenomenalny występ naszej żeńskiej sztafety sprinterskiej, która w przepięknym stylu przebiegła

fot.: Piotr Kozłowski dystans 4x100m w składzie: Alicja Rybak, Aleksandra Deinowska, Małgorzata Pruska i Aleksandra Kleman, nie dając najmniejszych szans swoim rywalkom. Indywidualne osiągnięcia nowodworskich lekkoatletów niezmiernie cieszą, bo nic nie sprawia takiej radości, jak zwycięstwo w uczciwej rywalizacji nie tylko z przeciwnikiem, ale przede wszystkim z własnymi słabościami. Jednak osobiste sukcesy Sportowców ZSO to nie wszystko. Swoistą wizytówką Nowodworka jest zespół, który dzięki wybitnym indywidualnościom sportowym odnosi wiele drużynowych sukcesów lekkoatletycznych.

NOWODWORSKIE MARATONY

fot.: Piotr Kozłowski

Doskonałym potwierdzeniem tego były Powiatowe Sztafetowe Biegi Przełajowe rozegrane 7 października 2013 roku w ,,Małpim Gaju”, w których zwyciężyła, po deklasacji swoich rywali, zarówno żeńska, jak i męska reprezentacja LO. Tym samym obie ekipy ZSO awansowały do XVI Finału Wojewódzkiego tych zawodów, który odbył się dnia 22 października 2013r. w Bydgoszczy. W tej rywalizacji licealiski ZSO zajęły ostatecznie IV miejsce w województwie, a ich szkolni koledzy – miejsce VI. Dziewczęta z LO wystąpiły w składzie: Aleksandra Kleman, Paulina Landmesser, Aneta Lorek, Aleksandra Deinowska, Małgorzata Pruska,

Emilia Kłosowska, Daria Sobczyk, Magdalena Wojtas, Marika Szmaglińska i Anna Węsierska. Równie duży sukces osiągnęli uczniowie Gimnazjum Powiatowego, zajmując III miejsce w generalnej klasyfikacji XV Powiatowych Igrzysk Sportowo-Rekreacyjnych rozegranych na obiektach sportowych OSiR w Tucholi dnia 30 maja 2014r. Ogromny wpływ na zajęcie tak wysokiej lokaty wywarły starty naszych gimnazjalistów w konkurencjach lekkoatletycznych, okraszone licznymi medalami: bieg na 100m (I m-ce Krzysztof Jeschke), 300m (I m-ca Alicja Rybak i Jędrzej Jeliński), 600m (II m-ce Zuzanna Chrobot), skok w dal (III m-ce Natalia Kuffel), skok wzwyż (I m-ce Joanna Bukowska, II m-ce Michał Bukowski) oraz sztafeta 10x200m (II m-ce). Sukces tym bardziej znaczący, że osiągnięty za sprawą garstki młodych ludzi, którzy ze względu na małą ilość klas (zaledwie jedna klasa w każdym roczniku), wydawałoby się, że nie mają najmniejszych szans na równą walkę z gimnazjami gminnymi. Największy jednak sukces sportowcy Nowodworka odnieśli podczas Międzyszkolnych Drużynowych Zawodów

w Lekkiej Atletyce, które 21 maja 2014 roku zakończyły roczne zmagania sportowe w ramach V Powiatowych Igrzysk Sportowych Szkół Ponadgimnazjalnych o Puchar Starosty Tucholskiego. Nowodworczycy wygrali te zawody po raz piąty z rzędu, nie dając najmniejszych szans swoim przeciwnikom z ościennych szkół, zdobywając przy tym aż 12 medali w różnych konkurencjach lekkoatletycznych: bieg na 100m (I m-ca Emilia Kłosowska i Patryk Frąckowski), 200m (II m-ce Bartosz Łapka, III m-ce Magda Maślankowska), 800m (I m-ce Paulina Landmesser i Piotr Koniarski, III m-ce Magdalena Wojtas), skok w dal (III m-ca Małgorzata Pruska i Bartosz Błach), pchniecie kulą 6 kg (I m-ce Radosław Welter), sztafeta 4x100m K i M (I m-ca). To właśnie tymi zawodami – w ,,królowej sportu”, czyli lekkiej atletyce, sportowcy Nowodworka przypieczętowali zdobycie po raz piaty z rzędu Mistrzostwa Szkół Ponadgimnazjalnych w Powiatowych Igrzyskach Sportowych. Tym samym udowodnili, że w sporcie są najlepsi, że są Mistrzami i to w dodatku 5-krotnymi Mistrzami Powiatu. Gratulacje dla wszystkich Sportowców Nowodworka, którzy własnymi osiągnięciami po raz kolejny przyczynili się do sportowego sukcesu szkoły. Anna Lorbiecka fot.: ze zbiorów p. Anny Lorbieckiej

Z esp ół S z kół O g ó l no k s zta ł cą cych i m . B a r tł o m i e ja N o wo d wo r s k i e g o w Tuc h ol i

NOWODWOREK NA PODIUM

Razem można więcej. Sporty drużynowe Uczniowie Nowodworka w roku szkolnym 2013/2014 brali udział w licznych imprezach sportowych, począwszy od imprez rangi towarzyskiej, przez powiatowe – do wojewódzkich.

Siatkówka

W styczniu odbył się Powiatowy Turniej Siatkówki dla Szkół Ponadgimnazjalnych; osobno dla dziewcząt i chłopców. Zarówno siatkarki, jak i siatkarze zdobyli mistrzostwo powiatu i reprezentowali Szkołę w marcowym Ćwierćfinale Wojewódzkim, podczas którego zdobyli odpowiednio 7 i 8 miejsce.

Reprezentację dziewcząt w siatkówkę tworzą: Aleksandra Kleman, Klaudia Klunder, Karolina Peplińska, Roma Smolińska, Oliwia Kęsik, Marta Piotrowska, Martyna Michałek, Dominika Holc. W skład reprezentacji chłopców wchodzą: Marcin Kukielski, Radosław Welter, Paweł Oerlich, Patryk Frąckowski, Szymon Szyca, Marcin Górecki, Oskar Biesek, Marcin Westfal, Marek Sudoł zdobyli 1 miejsce.

się Daria Nowak. Szkołę reprezentowały również: Aleksandra Kleman, Aneta Lorek, Patrycja Wojkiewicz, Magda Scheffs, Anna Peplińska, Daria Sobczyk, Kinga Brzozowska, Wioletta Kłosowska, Klaudia Piwońska. Trenerem tenisistek jest pan Mariusz Krużyński.

Piłka nożna dziewcząt

Po raz pierwszy w roku szkolnym 2013/14 gimnazjalistki brały udział w turniejach piłki nożnej organizowanych w ramach Coca-Cola Cup. W Turnieju Eliminacyjnym Piłki Nożnej Dziewcząt Szkół Gimnazjalnych w marcu 2014 roku I miejsce i awans do drugiego etapu wywalczyły Marianna Ortmann, Joanna Bukowska, Sandra Andrearczyk, Kasandra Trzebiatowska, Kinga Werner, Sara Szóstak, Klaudia Łępicka, Alicja Rybak, Zuzanna Stołowska. W II rundzie rozgrywek lokalnych, która odbyła się w Śliwicach 30 kwietnia, udało się zająć 3 miejsce. Dziewczyny do boju dopingowała Bogusława Kuffel.

fot.: Magda Scheffs fot.: Bogusława Kuffel

fot.: Bogusława Kuffel

W 3. Powiatowym Turnieju Siatkówki Dziewcząt Szkół Gimnazjalnych, odbywającym się w styczniu w Tucholi, reprezentacja w składzie Sara Szóstak, Wiktoria Gwizdała, Weronika Antosz, Dominika Lamparska, Natalia Kuffel, Alicja Szulc, Aleksandra Ziółkowska, Weronika Pruss, Magdalena Żygowska, Zuzanna Baturo i Marta Kosowska zajęła 3 miejsce. Natomiast w turnieju dla chłopców gimnazjaliści: Michał Bukowski, Jakub Gerka, Kacper Jeliński, Adam Firch, Karol Lenartowicz, Marcin Pruski, Przemysław Kwasigroch zajęli wyższe, 2 miejsce. Trenerką dziewcząt jest pani Bogusława Kuffel, chłopców szkoli pan Rafał Klunder.

Tenis stołowy

fot.: Patryk Frąckowski

B iuletyn In f orma c y j n y 201 3 / 201 4

Z kolei tenis stołowy w naszej szkole to silna reprezentacja dziewcząt, które po raz kolejny udowodniły, że są najlepsze w powiecie w zawodach drużynowych i indywidualnych. Na najwyższym miejscu podium podczas Turnieju Tenisa Stołowego o Puchar Starosty Tucholskiego stanęła Dominika Marcinek, zaraz za nią uplasowała

Piłka halowa chłopców

Szkolni piłkarze brali udział w Powiatowym Turnieju Piłki Nożnej Halowej, który odbywał się 19 listopada. Po zaciętym boju zajęli 3 miejsce na podium. Trenerem

fot.: Krystian Gwizdała sekcji jest pan Mariusz Krużyński. Reprezętację Szkoły tworzą: Jan Bugaj, Sebastian Frątczak, Mikołaj Górka, Bartosz Hoppe, Jarosław Kiełbasa, Marcin Kukielski, Tomasz Lenartowicz, Sebastian Rzepiński, Kacper Skalski, Dominik Sumiński, Szymon Szyca. Natomiast w Mistrzostwach Szkoły w halówce zwycięzcami zostali reprezentanci klasy 3c w składzie: Sebastian Rzepiński, Józef Zając, Dawid Koliński, Jakub Cymerys, Mikołaj Kowalski, Sebastian Biesek, Przemysław Koch i Krystian Gwizdała. Bogusława Kuffel Rafał Klunder

NOWODWOREK NA PODIUM

Nasze osiągnięcia Nagrody Starosty: 1. Anna Lorbiecka 2. Urszula Piotrowska 3. Marzena Zielińska Nagroda Dyrektora Nauczyciele: 1. Katarzyna Bugaj 2. Ewa Grugel 3. Urszula Gruntkowska 4. Agnieszka Jankowska 5. Bogusława Kuffel 6. Alina Okonek 7. Martyna Olejnik 8. Mateusz Ott 9. Wojciech Pawelski 10. Aleksandra Wegner 11. Joanna Wojciechowska Pracownicy administracji i obsługi: 1. Bożena Chechła 2. Edyta Przybysz 3. Emilia Thoms

Medal Komisji Edukacji Narodowej Aleksandra Wegner Medal Brązowy za Długoletnią Służbę Stefan Chrzanowski Stypendium Prezesa Rady Ministrów Aleksandra Kleman Stypendium „Zdolni na Start” Patrycja Rybacka (opiekun: mgr Joanna Drożdż) Jednorazowe stypendia Starosty Tucholskiego za wybitne osiągnięcia Damian Baksalary Alicja Kowalska Nikodem Podlaszewski Olga Pozorska Klaudia Jeschke Marta Kot Jakub Smieszek

Stypendium Marszałka Województwa Kujawsko – Pomorskiego Anna Peplińska Oskar Biesek Stypendia Starosty Tucholskiego w I półroczu roku szkolnego 2013/2014 Liceum Ogólnokształcące Dominika Eliasz Roksana Filipiak Karolina Gackowska Adriana Jeschke Justyna Kiełpińska Aleksandra Kleman Patrycja Lewandowska Dominika Marcinek Jagoda Mówińska Agata Pacek Marta Piotrowska Paulina Rybacka Anna Węsierska Gimnazjum Powiatowe Weronika Antosz Alicja Rybak Aleksandra Ziółkowska Stypendia Starosty Tucholskiego w II półroczu roku szkolnego 2013/2014 Liceum Ogólnokształcące Krzysztof Duks Karolina Gackowska Aleksandra Kleman Klaudia Knitter Marta Kot Patrycja Lewandowska Wanessa Łukaszewicz Marta Piotrowska Agnieszka Pruska Patrycja Reszka Anna Węsierska Olga Winowiecka Gimnazjum Powiatowe Anita Rolbiecka Aleksandra Ziółkowska Wyróżnieni Absolwenci Liceum Ogólnokształcące Aleksandra Kleman Klaudia Knitter Anna Węsierska

Język angielski PP/PR: 88,50/80,07% Język niemiecki PP/PR: 82,75/61,50%

Paulina Rybacka Roksana Filipiak Jagoda Gabrych Karolina Brząkała Jakub Smieszek Jan Czerwiński Patryk Frąckowski Oskar Biesek Agnieszka Grzeca Beata Grzesik Ewelina Pieczka Karolina Peplińska

Laureaci i finaliści olimpiad i konkursów przedmiotowych: Jagoda Mówińska (IIa) – laureatka 44. Olimpiady Literatury i Języka Polskiego (opiekun: mgr Dorota Kijora) Biologia Zuzanna Chrobot (IIIAg) – laureatka Szymon Gwizdała (IIIAg) – finalista (opiekun: mgr inż. Lucyna Pawelska)

Gimnazjum Powiatowe Alicja Rybak Anita Szwoch Marcelina Majka Inga Giersz Zuzanna Baturo Wiktoria Rutkowska Tomasz Szmelter Kacper Jeliński Marcin Pruski Michał Bukowski Szymon Gwizdała Krzysztof Jeschke Zuzanna Chrobot Magdalena Kutnik Jakub Gerka Kasandra Trzebińska Weronika Pruss Karol Lenartowicz Karol Umiński

Chemia Kacper Jeliński (IIIAg) – finalista (opiekun: mgr inż. Mirosława Poturalska) Język polski Marcelina Majka (IIIAg) – finalistka (opiekun: mgr Martyna Olejnik) Konrad Mówiński (IIAg) – finalista (opiekun: mgr Dorota Jaworska) Matematyka Tomasz Szmelter (IIIAg) – finalista (opiekun: mgr Mateusz Ott)

Zdawalność egzaminu maturalnego 2013/2014 Przedmiot

% zdawalności

Język polski

99,12 %

Matematyka

94,69 %

Język angielski

99,05 %

Język niemiecki

100 %

Zdawalność ogółem

95%

Średnie wyniki egzaminu gimnazjalnego: Historia i WOS: 73,21% Język polski: 81,36% Przednioty przyrodnicze: 69,64% Matematyka: 78,57%

Pozostałe konkursy • Ogólnopolskie Zawody CSN Biały Bór – Klaudia Jeschke, IV miejsce, • Etap Wojewódzki OKR – Agata Grabowicz – wyróżnienie, • Ogólnopolski Konkurs XXV-lecie Senatu RP – Adam Kijora, IV miejsce w województwie, • Ogólnopolski konkurs „Skrytykuj. pl” – Roksana Prill – wyróżnienie, • Ogólnopolska Olimpiada Wiedzy o Polsce i Świecie Współczesnym – Łukasz Piesik – etap okręgowy, • Konkurs Matematyczny PANGEA – Adrianna Kożuch – finalistka, Filip Wegner – finalista • Wojewódzki Konkurs Interdyscyplinarny – Alicja Rybak – finalistka.

Fotografia na okładce: Andrzej Drelich. Na fotografii do lewej: Natalia Kuffel, Krzysztof Opic, Aleksandra Ziółkowska, Małgorzata Czerwonka, Adam Kijora, Zuzanna Chrobot, Agata Grabowicz, Roksana Prill, Marta Piotrowska, Kevin Dobrowolański, Adrianna Szreiber, Damian Baksalary, na dole siedzą: Konrad Mówiński i Jagoda Mowińska.

Wydawcą Biuletynu Informacyjnego jest Zespół Szkół Ogólnokształcących im. Bartłomieja Nowodworskiego w Tucholi ul. Pocztowa 8a 89-500 Tuchola www.nowodworek.pl sekretariat@nowodworek.pl dyrektor@nowodworek.pl Telefon: +48523363850 Faks: +48523363851

Redaktor naczelny: Martyna Olejnik Redakcja biuletynu: Aleksandra Wegner, Ewa Grugel, Agnieszka Jankowska, Agnieszka Jutrowska, Rafał Klunder, Anna Lorbiecka, Alina Okonek, Mateusz Ott, Anna Szreiber, Wojciech Ziółkowski, Joanna Wojciechowska.

Publikację sfinansowali: • Rada Rodziców ZSO w Tucholi • PHS „Hydrotor” S.A. • Wilkowski Henryk „Rolmet” Zakład Regeneracji i Hydrauliki Siłowej • Bank Millenium SA o/Tuchola • Smoczyński Andrzej, Smoczyński Marek „Agromex” • Wiesława Alichniewicz

Korekta tekstu: Urszula Piotrowska

Z esp ół S z kół O g ó l no k s zta ł cą cych i m . B a r tł o m i e ja N o wo d wo r s k i e g o w Tuc h ol i

Klasa IIIB

Klasa IIID

Klasa IIIAg

Klasa IIIA

Klasa IIIC fot.: Jarosław Rutka