NR 4 2007/2008
CENA 1,00
MARZEC 2008
Witamy! Marek Grechuta - Wiosna, ach to ty Dzisiaj rano, niespodzianie, Zapukała do mych drzwi, Wcześniej niŜ oczekiwałem Przyszły te cieplejsze dni. Zdjąłem z niej zmoknięte palto, Posadziłem vis-a-vis, Zapachniało, zajaśniało, Wiosna, ach to ty Wiosna, wiosna, wiosnaAch, to ty!
Do wiosny tuŜ, tuŜ …, sami zobaczcie! Odliczamy dni, godziny, minuty!!! Nie moŜemy się juŜ doczekać promieni słońca, zapachu trawy i ciepłego powiewu wiatru! Mamy dość szalików, czapek, rękawiczek grubych kurtek i kozaków! Nie zrzucajcie ich jednak pochopnie. Dbajcie o zdrowie, bo pogoda ciągle jeszcze moŜe zaskoczyć. Wiosna to teŜ czas postanowień i wielkich porządków, nie tylko tych w domu, ale i w Ŝyciu. śyczymy więc, wszystkim Czytelnikom, aby wytrwali w swoich postanowieniach, a piątki i szóstki „same” wpadały do dziennika.
JuŜ po raz czwarty spotykamy się z Wami na łamach gazetki „Nowinki Jedynki”. W tym numerze zamieszczamy, specjalnie dla Was, wiele interesujących artykułów. Rozmowa miesiąca – tym razem z jednym z Was, stałe działy, wydarzenia szkolne, sukcesy, humor i konkursy. Marzec – to miesiąc, w którym obchodzimy wiele ciekawych świąt i uroczystości. Świętowaliśmy juŜ Dzień Kobiet – zobaczcie, czy warto i jak chcemy je obchodzić. Przed nami wyjątkowe, wiosenne Święta Wielkanocne, opowiemy o zwyczajach z nimi związanych. Czeka nas takŜe wielka szkolna uroczystość – Dzień Otwarty Szkoły. Postarajmy się, aby wypadł jak najokazalej. Szóstoklasiści niedługo będą pisać sprawdzian. Warto przyłoŜyć się do nauki, a wszystko pójdzie jak po maśle. To naprawdę duŜa radość i satysfakcja - dobrze zdać egzamin, stać Was na to. Więc do pracy. Uczcie się, powtarzajcie wcześniejszy materiał, czytajcie lektury! Przypominamy Wam o najwaŜniejszych zasadach. Póki co, bądźcie dobrzy na wiosnę! Bo ona tuŜ, tuŜ…
2
Nowinki Jedynki 4/2008
W tym numerze: Od redakcji – s. 2 Rozmowa numeru – s. 3 Wszyscy jesteśmy zdolni – s. 5 Wspomnienia z ferii – s. 6 Dzień Kobiet – s. 7 Wielkanocne tradycje – s. 8 Symbolika świąt – s. 9 Zdobienie jajek – s. 10 Topienie Marzanny – s. 11 Kartki z kalendarza – s. 12 Po lekcjach – s. 13 Moje magiczne miejsce – s. 14 Warto przeczytać i obejrzeć – s. 15 Strefa gier – s. 16 Kącik pupila – s. 17 Konkursy – s. 18 Wesoła szkoła – s. 19
MARZEC 2008
Rozmowa miesiąca. Z Krzysztofem Kozickim, uczniem klasy 6c, rozmawiają Redaktorzy gazetki szkolnej „Nowinki Jedynki”. Redakcja: Ostatnio bardzo często słyszymy przez radiowęzeł o Twoich sukcesach. Mógłbyś nam przypomnieć najwaŜniejsze? Co uwaŜasz za swoje największe osiągnięcie?
W naszej szkole jest wielu bardzo zdolnych i utalentowanych uczniów. Z powodzeniem biorą udział w róŜnorodnych konkursach i zawodach, zdobywając liczne nagrody. W kolejnych numerach gazetki napiszemy o nich i zapytamy o ich osobisty sposób na sukces.
Krzysztof Kozicki: Moje najwaŜniejsze sukcesy to: • I miejsce województwie dolnośląskim Na pierwszy ogień idzie uczeń, ogólnopolskiego konkursu „Poznajemy który w krótkim czasie zdobył Ojcowiznę” za pracę multimedialną „Kruszyn laury w kilku konkursach moje ulubione miejsca”. Za najwaŜniejszy przedmiotowych. uwaŜam ten drugi sukces. Jest nim Krzysztof Kozicki • Zakwalifikowanie się do ostatniego z klasy 6c. (wojewódzkiego) etapu konkursu „zDolny Ślązaczek”, • Awans do finału regionalnego Konkursu Przyrodniczo – Ekologicznego Szkół Podstawowych. • I miejsce w Szkolnym Konkursie Ortograficznym i III miejsce w Szkolnym Konkursie Recytatorskim. R.: Czy duŜo czasu poświęcasz przygotowaniom do konkursu? K.K.: To zaleŜy, do jakiego konkursu. Bardziej przygotowuję się do konkursów pisemnych. Mniej do konkursów recytatorskich, ustnych. R.: Czy lubisz się uczyć? K.K.: Raczej nie. ChociaŜ z drugiej strony nie muszę się uczyć ze wszystkiego, poniewaŜ z niektórych przedmiotów nie mam takiej potrzeby. Niektórzy się temu dziwią, ale tak jest naprawdę. R.: Opowiedz nam o Konkursie „zDolny Ślązaczek”. Nie wszyscy, być moŜe wiedzą, na czym polega. K.K.: „zDolny Ślązaczek” jest konkursem interdyscyplinarnym, czyli obejmującym wiedzę z róŜnych dziedzin. Przeprowadzany jest na terenie całego Dolnego Śląska. Mogą wziąć w nim udział uczniowie zgłoszeni przez szkołę. Ja przeszedłem przez następujące etapy: szkolny, powiatowy, wojewódzki pisemny oraz ostatni – wojewódzki ustny. W ostatnim etapie – prezentacyjnym - wzięło udział 40 uczniów. Polegał on na przygotowaniu i wygłoszeniu prezentacji na dowolny temat.
Nowinki Jedynki 4/2008
3
MARZEC 2008
Wystąpienia uczestników oceniały dwie 3-osobowe komisje. Maksymalny czas prezentacji wynosił 15 minut. Pozostałe etapy przeprowadzane były w formie sprawdzianu. Były to zadania matematyczne, polonistyczne i przyrodnicze. Teraz czekamy na ostateczne wyniki. Mam nadzieję, Ŝe dobrze wypadłem w ostatnim etapie i w całym konkursie. R.: Jak spędzasz czas wolny? K.K.: Na podwórku z kolegami, przed komputerem albo czytam ksiąŜki. Czasem jeŜdŜę do babci. R.: Czym się interesujesz? K.K.: Motoryzacją, a szczególnie pojazdami szynowymi. Chętnie czytam ksiąŜki. R.: Jaki jest Twój sposób na bardzo dobre wyniki w nauce? K.K.: Nie mam Ŝadnych sposobów. Pomaga na pewno uczestnictwo w konkursach, przez co moŜna podwyŜszyć ocenę z danego przedmiotu. R.: Kim chciałbyś zostać w przyszłości? K.K.: Jeszcze nie wiem. Na razie się nad tym nie zastanawiam. R.: Jaka jest Twoja ulubiona ksiąŜka? K.K.: Jest ich duŜo. Staram się czytać róŜne ksiąŜki. Niektóre są bardzo wciągające, inne mniej. R.: Co zabrałbyś na bezludną wyspę? K.K.: Na bezludną wyspę zabrałbym komputer (z Internetem), zapas ksiąŜek oraz telefon komórkowy. R.: Jaka jest Twoja ulubiona dyscyplina sportu? K.K.: Nie wiem. Lubię grać w piłkę noŜną i koszykówkę. R.: Dziękujemy za rozmowę, Ŝyczymy dalszych sukcesów.
4
Nowinki Jedynki 4/2008
MARZEC 2008
Dzieci przychodzą na świat z własną niepowtarzalną iskierką. Niepowtarzalność, indywidualność młodych ludzi musi być szanowana i rozwijana. D. Markowa
Wszyscy jesteśmy zdolni Krzysztof Kozicki z klasy 6c zajął I miejsce województwie dolnośląskim ogólnopolskiego konkursu „Poznajemy Ojcowiznę”. Nagrodę otrzymał za pracę multimedialną „Kruszyn - moje ulubione miejsca”. Praca miała duŜą konkurencję, poniewaŜ nie było kategoryzacji na szkoły podstawowe, gimnazja, licea, technika - wszystkie były oceniane jako równorzędne. Praca, jako jedna z 5 z województwa, została zakwalifikowana do konkursu ogólnopolskiego rozstrzygnięcie w czerwcu.
7 stycznia odbył się Szkolny Konkurs Recytatorski. Laureatami konkursu zostali: I miejsce - Bartosz Gajda z klasy 4c II miejsce - Remigiusz Widera z klasy 5c III miejsce - Krzysztof Kozicki - kl. VIc i Agata Nastalska - kl. 4b WyróŜniony został Marcel Herba z klasy 5c. Bartosz Gajda z klasy IV c otrzymał wyróŜnienie w eliminacjach miejskich 13 Dolnośląskiego Konkursu Recytatorskiego „Pegazik”. 3 stycznia odbyły się w naszej szkole konkursy ortograficzne. Oto zwycięzcy w poszczególnych grupach wiekowych: Klasy IV I miejsce - Kornelia Fabiańska - klasa 4a i Kamil Mikietiuk - klasa 4b II miejsce - Dariusz Gołębiewski - klasa 4b III miejsce - Bartosz Gajda - klasa 4c Klasa VI I miejsce - Krzysztof Kozicki - klasa VIc II miejsce - Monika Mankiewicz - kl. VIb i Natalia Talarowska - kl. VIc III miejsce - Ewa Chojnicka - klasa VIb
Krzysztof Kozicki, z klasy 6c. zakwalifikował się, jako jedyny z Bolesławca, do ścisłego finału VIII Dolnośląskiego Konkursu Interdyscyplinarnego dla Uczniów Szkół Podstawowych "zDolny Ślązaczek" realizowanego są w ramach Dolnośląskiego Systemu Wspierania Uzdolnień.
Nowinki Jedynki 4/2008
5
MARZEC 2008
Ferie, ferie i po feriach … zostały wspomnienia. Jak spędziliście ferie Podczas ferii zimowych chodziłem zimowe? na zajęcia do TOP Bolesławiec. Co ciekawego Zorganizowano nam wiele zobaczyliście? Czy poznaliście wycieczek: na baseny do nowych przyjaciół? Polkowic, do fabryki bombek w Spytaliśmy o to kilka Złotoryi. Bardzo podobał mi się osób.. wyjazd i zwiedzanie zamku w Kliczkowie. Natomiast w sobotę, 23 lutego pojechaliśmy na wycieczkę do Wrocławia. Zwidzieliśmy Ogród Zoologiczny, gdzie było wiele ciekawych zwierząt jak np. tygrysy, słonie, Ŝyrafy, krokodyle, jaszczurki i lwy. Zrobiłem mnóstwo zdjęć, wybrałem, moim zdaniem, najciekawsze i chcę je Wam zaprezentować. Obejrzeliśmy takŜe Halę Ludową (Halę Stulecia), jedno z waŜniejszych dzieł architektury światowej XX wieku, wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Jej rozmiary robią olbrzymie wraŜenie. Podziwialiśmy Panoramę Racławicką – panoramiczny obraz olejny autorstwa kilku artystów – malarzy. Naszą wycieczkę zakończyliśmy posiłkiem w McDonaldzie. Miłosz Cibor, kl. 4b
W tym roku ferie zimowe spędziłam w domu i trochę u babci. Gdy byłam w domu i było ciepło, wychodziłam na podwórko. Tam z koleŜankami jeździłyśmy na rolkach i grałyśmy na boisku w koszykówkę. U babci, na zakończenie ferii, było ognisko i piekliśmy na patykach kiełbaski, które bardzo mi smakowały. Na feriach było bardzo fajnie. Justyna Łuc, kl.4b Na feriach, chociaŜ nie było śniegu, nie nudziliłem się. Pierwszy tydzień spędziłem u babci w KrzyŜowej, a w drugim brałem udział w zajęciach komputerowych, redakcyjnych oraz duŜo czasu spędzałem na dworze. Piotr Wachowicz, kl.4b Najwięcej czasu podczas ferii spędziłem przy komputerze. Często spotykałem się takŜe ze znajomymi oraz przychodziłem do szkoły na zajęcia. Bartek Chojnicki, kl.4b Podczas ferii byłam w Warszawie, a pozostałe dni ferii spędziłam w domu z rodziną. Bardzo miło wspominam wyjazd do Warszawy i wszystkim plecam taką wycieczkę. MoŜna tam zobaczyć wiele ciekawych zabytków i nie tylko. JuŜ cieszę się na planowaną trzydniową wycieczkę trzech szóstych klas do Warszawy. Na pewno będzie ciekawie! Agnieszka Bernacka, klasa 6b Całe dwa tygodnie ferii spędziłam u babci z siostrą i koleŜanką. Często chodziłyśmy na spacery, czasami do kuzynów. Bawiłyśmy się z nimi w róŜne zabawy. W ostatnią sobotę byłam u przyjaciółki na urodzinach. Świetnie spędziłam ten czas. Marta Watrach, kl.5a 6
Nowinki Jedynki 4/2008
MARZEC 2008
Dzień Kobiet O kobiety! Wyście naszym szczęściem i nieszczęściem. Świat o was mówi z pogardą, a jednak ciągle hołdy składa. Robert Beauvais
To święto zna kaŜda kobieta. Zostało ustanowione w 1910 na zjeździe w Kopenhadze, dla upamiętnienia strajku kobiet z 1908. Według tradycji, męŜczyźni dają kobietom upominki, np. perfumy i kwiaty. W Polsce święto było najpopularniejsze za czasów PRL (Polska Rzeczpospolita Ludowa). Kojarzy się przede wszystkim z goździkami i rajstopami, którymi obdarowywano kobiety. W Niemczech popularnym upominkiem są róŜe. To święto jest obchodzone 8 marca. Dariusz Gołębiewski, klasa IVb
Dzień kobiet obchodzony jest 8 marca, jako wyraz szacunku dla ofiar walki o równouprawnienie kobiet. Święto to zostało ustanowione dla upamiętnienia strajku 15 tysięcy kobiet, pracownic fabryki tekstylnej, które 8 marca 1908 roku w Nowym Jorku domagały się praw wyborczych i polepszenia warunków pracy. Właściciel fabryki zamknął strajkujące w pomieszczeniach fabrycznych z zamiarem uniknięcia rozgłosu. W wyniku nagłego poŜaru zginęło 129 kobiet. Dawid Andarało, klasa IV b Co moŜna kupić na Dzień Kobiet dla sympatii, siostry, mamy lub koleŜanki? Standardową opcją są kwiaty. Bukietem czerwonych róŜ nie pogardzi Ŝadna dziewczyna. Mile widziane będą takŜe czekoladki, biŜuteria, perfumy a nawet misie. Oczywiście, moŜna zapytać, co nasza wybranka chce dostać, ale jeśli odpowie: ,,Nic mi nie kupuj, nie fatyguj się’’, to nie wierzcie kobietom…. Ewa Chojnicka, kl. VIb Panów i chłopców zapytaliśmy: Dlaczego warto obchodzić Dzień Kobiet? Najczęściej powtarzały się takie odpowiedzi. • Nigdy za wiele okazji do chwalenia kobiet. • MoŜna skorzystać z okazji i wyznać kobiecie miłość. • Kobiety powinny być adorowane kaŜdego dnia. Panie i dziewczęta wypowiadały się: Jak chciałabym spędzić swoje święto? MoŜe Panowie skorzystają z odpowiedzi w przyszłym roku. • Lubię dostawać tego dnia kwiaty lub czekoladki. • Chciałabym być zwolniona od wszystkich domowych prac. • MoŜe zafundować dziewczętom dzień wolny od odpowiedzi w szkole? • Zaprosić Panią na romantyczną kolację.
śyczymy wszystkim Paniom spełnienia tych marzeń!
Nowinki Jedynki 4/2008
7
MARZEC 2008
Wielkanocne tradycje Wielkanoc (Pascha, Niedziela Wielkanocna) najstarsze i najwaŜniejsze święto chrześcijańskie, upamiętniające zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa, obchodzone przez wszystkie wyznania chrześcijańskie. Poprzedzający ją tydzień, stanowiący okres wspominania najwaŜniejszych dla wiary chrześcijańskiej wydarzeń, nazywany jest Wielkim Tygodniem. Ostatnie trzy doby tego tygodnia: Wielki Czwartek, Wielki Piątek, Wielka Sobota i Niedziela Zmartwychwstania znane są jako Triduum Paschalne (Triduum Paschale). Co prawda kaŜda niedziela jest w chrześcijaństwie pamiątką zmartwychwstania Jezusa Chrystusa, ale Wielka Niedziela jest pamiątką najbardziej uroczystą.
Tradycyjna polska Wielkanoc jest najbardziej uroczystym i wesołym świętem. Przez wieki zmieniły się niektóre zwyczaje, inne zupełnie zaginęły, ale Wielkanoc nadal jest uwaŜana za święto radości, symbol odrodzenia i nadziei..
Wielkanoc poprzedza Wielki Post - czas pokuty, przygotowujący do przeŜycia największych świąt dla chrześcijan. Obejmuje on czterdzieści dni, liczonych od Środy Popielcowej do początku Mszy Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek, przy czym do owych czterdziestu dni nie wlicza się Niedziel. W czasie Wielkiego Postu chrześcijanie robią róŜne postanowienia. Niektórzy wyrzekają się śniadań, obiadów lub kolacji w określonym czasie a niektórzy robią po prostu zwykłe postanowienia takie jak, np.: codziennie rano będę ścielić łóŜko.
Poniedziałek Wielkanocny (Lany Poniedziałek, Śmigus-dyngus) to drugi dzień świąt Wielkiejnocy. Tego dnia polewa się dla Ŝartów wodą inne osoby, nawet nieznajome. Tradycją tego dnia na wsiach było teŜ robienie psikusów sąsiadom. Zamieniano bramy, na dachach umieszczano narzędzia rolnicze, chowano wiadra na wodę. Ewa Chojnicka, kl. VIb
8
Nowinki Jedynki 4/2008
MARZEC 2008
Symbolika Świąt Wielkanocnych Baranek wielkanocny – symbol Chrystusa Zmartwychwstałego oraz pokory i łagodności. Jajko – symbol Ŝycia. W mitologiach wielu ludów moŜna znaleźć opowieść o jaju, z którego powstał świat. Dzielenie się jajkiem podczas śniadania wielkanocnego ma odniesienie do dzielenia się opłatkiem podczas Wigilii. Kolorowe jajko mają swoje honorowe miejsce na stołach, są prezentem dla bliskich, słuŜą takŜe jako rekwizyt w świątecznych zabawach. Symbolika zdobień. Szlaczki utworzone z róŜnych figur symbolizują nieskończoność, czerwień i biel – szacunek dla duchów opiekujących się domostwem, czerń w połączeniu z bielą czci duchy ziemi, zieleń symbolizuje odrodzenie przyrody i miłość, natomiast brąz rodzinne szczęście. Kurczak jest ściśle związany z symbolem jajka. Jego Ŝółta barwa symbolizuje wieczność, odrodzenie i słońce. Zajączek w wielu kulturach, począwszy od staroŜytności, kojarzony był z przyrodą, odrodzeniem, ruchliwością. Dopiero w XVII wieku połączono ten symbol ze świętami Wielkanocnymi. Do Polski zwyczaj ten dotarł z Niemiec na początku XX wieku, Zajączek jest raczej rekwizytem niŜ bohaterem obrzędu. Palma została wprowadzona do liturgii kościelnej w XI wieku na pamiątkę triumfalnego wjazdu Chrystusa do Jerozolimy. Jest symbolem odrodzenia i przebudzenia z zimowego letargu. Chleb – najwaŜniejszy dla człowieka pokarm, symbolizuje Ciało Chrystusa. Sól, pieprz i chrzan – sól – chroni od zepsucia, a chrzan wywołujący łzy, przypomina Mękę Pańską. Kiełbasa – wróŜy obfitość poŜywienia przez cały rok. Woda symbolizuje oczyszczenie i odrodzenie. Wiosenne polewanie wodą miało niegdyś charakter oczyszczający przed nową porą roku, przed przystąpieniem do świętych zajęć gospodarskich. Dawid Poznański
Nowinki Jedynki 4/2008
9
MARZEC 2008
Malowanie i zdobienie jajek W Polsce malowanie jajek upowszechniło się po przyjęciu chrześcijaństwa. Zdobieniem jaj zajmowały się przede wszystkim kobiety. Nazwy jajek wielkanocnych zaleŜą od sposobu, w jaki zostały zrobione. • • •
malowanki albo kraszanki - są to jajka zabarwione poprzez gotowanie lub moczenie w roztworze barwnika, mają jeden kolor, pisanki ,,właściwe” – jajka, które najpierw zostały w niektórych miejscach pokryte woskiem, a następnie gotowane w barwniku, rysowanki – jajka, na których po zabarwieniu wyskrobany został jakiś rysunek, wzór, ornament
Kiedyś do malowania jaj uŜywało się barwników roślinnych, np.: • • • • • • •
barwa brązowa – jajka gotowane w łupinach z cebuli lub odwarze z kory dębu, zieleń – liści jemioły, pokrzywy, ozimego Ŝyta, widłaka, siana, fiolet – do barwienia uŜywa się liści kwiatów ciemnej malwy, Ŝółty – kwiaty jaskrów, kora młodej jabłoni, trochę łupin z cebuli, kwiat kaczeńca, korzeń rdestu, czarny – kora olchy, młode liście klonu, czerwony – bazie olchowe, burak ćwikłowy, róŜowy – burak czerwony
Zdobienie jaj: • • • • •
W Kairze jajka zdobiono portretami sławnych męŜów. W Sudanie umieszczano na nich cytaty z Koranu. Rzymianie malowali je na czerwono. Chińczycy zdobili jajka miniaturami kwiatów wiśni i ptaków, wręczali je pannie młodej przed ślubem. W Polsce najstarszym ornamentem na pisankach jest motyw wiosennego słońca.
Ciekawostki. • •
Dla carów Rosji jubilerzy jeszcze w XIX wieku wykonywali jajka wielkanocne ze złota, zdobiąc je szlachetnymi kamieniami.. W średniowiecznej Francji król przesyłał złote i srebrne jajka dworzanom i damom dworu. Denis Kotylak
10
Nowinki Jedynki 4/2008
MARZEC 2008
Od kilkudziesięciu lat Pierwszy Dzień Wiosny jest juŜ przede wszystkim zabawą dzieci i młodzieŜy, łączoną z początkiem kalendarzowej wiosny.
Topienie Marzanny Obecnie w Polsce pierwszy dzień wiosny to "Dzień Wagarowicza". Przez wieki niszczono w tym dniu Marzannę, symbol zimy, uosobienie śmierci i chorób. Powszechne było przekonanie, Ŝe jej unicestwienie spowoduje szybkie nadejście wiosny. Niszczenie kukły odbywało się w czwartą niedzielę Wielkiego Postu. Podobne jak u nas obrzędy znane były w wielu krajach Europy, m.in. w Niemczech, na Słowacji, w Czechach, we Francji.
Marzannę robiono zazwyczaj z wiechcia słomy, który okręcano białym płótnem, ozdabiano wstąŜkami i koralami. Śląską maszkarę ubierano bardziej bogato, w strój druhny weselnej: białą bluzkę, kwiecistą spódnicę, fartuch, gorset, chustę na ramiona, korale, wianek z kwiatów i wstąŜki w słomianych warkoczach. W róŜnych regionach Polski podobnie wyglądał obrzęd niszczenia Marzanny. Najpierw orszak niosący kukłę obchodził wszystkie domy we wsi, śpiewając przy tym stosowne pieśni. Po ich odśpiewaniu "wiosenni kolędnicy" czekali na datki. Najczęściej dawano im jajka, niekiedy drobne pieniądze. Kiedy zapadał wieczór, kukłę wynoszono poza granice wsi. Dawniej uwaŜano, Ŝe to teren nie naleŜący juŜ do świata ludzi, będący przejściem do "tamtego świata". NaleŜało mieć się na baczności. Orszak szedł w milczeniu. Na miejscu "egzekucji" z Marzanny zdzierano ubranie, a samą kukłę podpalano i płonącą wrzucano do wody. Zgodnie z dawnym światopoglądem był to najskuteczniejszy sposób jej zniszczenia. Bezpieczny powrót do domów był moŜliwy tylko pod pewnymi warunkami. NaleŜało to zrobić jak najprędzej, w milczeniu i nie oglądając się za siebie. Kontakt z zaświatami był bardzo niebezpieczny dla człowieka. Od kilkudziesięciu lat obrzęd jest juŜ przede wszystkim zabawą dzieci i młodzieŜy, łączoną z początkiem kalendarzowej wiosny. Uczniowie ogłosili pierwszy dzień wiosny "Dniem Wagarowicza". W radosnych nastrojach i wymyślnych strojach, wręcz karnawałowych, świętują ten dzień. Mogą w wodzie utopić nie tylko kukłę Marzanny zimy, ale przy okazji równieŜ niedole i smutki uczniowskie. Źródło: Renata Hryń-Kuśmierek: Zwali tego bałwana Marzanna. "Wiedza i śycie" 2001 nr 3. Nowinki Jedynki 4/2008
11
MARZEC 2008
Kartki z kalendarza Przysłowia marcowe
Popularne imieniny w tym miesiącu. BOśENA imieniny obchodzi 13 marca. Imię pochodzenia starosłowiańskiego, oznacza: obdarowana przez Boga lub darowana od Boga. Kobieta o tym imieniu jest zaleŜna od innych, lubi być rozpieszczana i prowadzona przez Ŝycie. Jednak kiedy znajdzie się w trudnej sytuacji, potrafi sama sobie świetnie poradzić.
A po lutym marzec spieszy, koniec zimy wszystkich cieszy. W marcu jak w garncu. Ile w marcu dni mglistych, tyle w Ŝniwa dni dŜdŜystych.
KRYSTYNA obchodzi imieniny 13 marca, 24 lipca i 5 grudnia. Typ flegmatyczki, nie działa pochopnie, nie wpada w panikę. Stoi mocno na ziemi i nie spędza Ŝycia na marzeniach - nawet jeśli rano ma trudności z obudzeniem się. Nie zawsze wiadomo, co myśli. Wydaje się nieśmiała, gdyŜ zachowuje się z rezerwą, sprawia teŜ wraŜenie, ze brak jej pewności siebie. Pasjonuje ją nauka, niezaleŜnie od kierunku. MoŜe być naukowcem, inŜynierem, elektronikiem czy doskonałą nauczycielką. GRZEGORZ imieniny obchodzi : 01.02, 02.13, 03.12, 04.24, 05.09, 05.25, 09.03, 11.17, 11.28, 12.19. Grzegorz w powiedzeniach ludowych zawsze przynosi wiosnę. Cudze Ŝycie jest głównym przedmiotem zainteresowania Grzegorza. Są szefami, którzy myślą tylko o komenderowaniu podwładnymi. Są obiektywni, gotowi wszystko poświęcić dla idei, nawet swych bliźnich! Mają duŜe zdolności do pracy w zespole, zwłaszcza w swoim zespole. Liczy się dla nich tylko rezultat, dlatego mogą być zarówno technikami jak literatami czy naukowcami. Ewa Chojnicka Pięć razy TAK …, pięć razy NIE! Wybraliśmy po pięć najczęściej powtarzających się i najciekawszych wypowiedzi. Co mnie denerwuje w naszej szkole? • Sprawdziany. • Przerwy za krótkie - lekcje za długie. • Zaczepki na korytarzach. • Za duŜo zadań domowych. • Hałas. Co najbardziej lubię w naszej szkole? • Przerwy i dyskoteki. • Wyrozumiałych nauczycieli. • Wychowanie fizyczne. • Kolegów i koleŜanki. • Wygląd, dobre warunki. 12
Nowinki Jedynki 4/2008
MARZEC 2008
Po lekcjach W naszej szkole działają róŜne ciekawe koła zainteresowań.
Świetlica profilaktyczno – środowiskowa Uwaga, uwaga!
Abyście zapoznali się dokładniej z działalnością kaŜdego z nich, zaprezentujemy je po kolei na łamach gazetki. Dzisiaj przedstawiamy świetlicę profilaktyczno – środowiskową.
Przypominamy, Ŝ w naszej szkole „pełną parą” odbywają się zajęcia w świetlicy profilaktyczno – środowiskowej. We wtorek, środę i czwartek od godz. 15.00 do 18.00 zajęcia prowadzi Wasz pedagog – Waldemar Bugaj. Wspólnie moŜecie utrwalić wiadomości lekcyjne, rozwijać się polonistycznie i przyrodniczo. W godz. 15.00 – 16.00 pomocą w nauce słuŜą Pani i Pan Dyrektor.
Prosimy uczestników pozostałych zajęć o przygotowanie krótkiej wizytówki ze zdjęciem i dostarczenie jej do Redakcji.
Razem z Pedagogiem Szkolnym nauczycie się współpracować w grupie, rozładować stres i agresję, mile spędzić czas. Co drugi czwartek zajęcia odbywają się na basenach. Poza tym w poniedziałek i piątek od godz. 15.00 do 18.00 oraz w sobotę w godzinach 8.00 – 11.00 moŜecie spotkać się z panią ElŜbietą Rowgało na profilaktycznych zajęciach sportowych w sali gimnastycznej.
Nasze spotkania kończymy poczęstunkiem. Zapraszam, Waldemar Bugaj
Nowinki Jedynki 4/2008
13
MARZEC 2008
Moje magiczne miejsce Bolesławiecki Ratusz Centralnym punktem Rynku jest Ratusz Miejski, odbudowany po zniszczeniach w 1522 r. przez architekta Wendela Roskopfa. Po wielu przebudowach i renowacjach ratusz w 1776 r. uzyskał dzisiejszy kształt.
Jedną z sal bolesławieckiego Ratusza zdobi piękne sklepienie z XVI w., tzw. cyrklowe - wijące się Ŝebra nadają wnętrzu niezwykłą dynamikę (wzorowane na Sali Władysławowskiej praskiego zamku na Hradczanach).
Jest to budynek trzykondygnacyjny, złoŜony z dwóch prostopadłych skrzydeł nakrytych łamanymi dachami dwuspadowymi, z wieŜą w północno-wschodnim naroŜniku, zwieńczoną barokowym hełmem z latarnią. Wokół strzelistej wieŜy z przybudówkami znajduje się najstarsza część ratusza. Najpiękniejszym miejscem jest sala ze sklepieniami późnogotyckimi z 1530 r. obecny Pałac Ślubów. W latach 1776-81 dokonano barokowej przebudowy całego budynku, a pod koniec XIX w. dokonano sanacji ratusza „oczyszczenia” budynku poprzez wyburzenie otaczających go kramów i straganów. Wtedy to w elewację południową i wschodnią wmurowano renesansowe portale przeniesione z rynkowych kamienic. Uwaga, konkurs! Proponujemy konkurs dla spostrzegawczych miłośników naszego miasta. Będziemy zamieszczać fotografie starego Bolesławca, a Waszym zadaniem będzie odgadnięcie, co ono przedstawia. Zadanie 1. Czy wiecie, co ukazuje zdjęcie, przedstawione obok? Co to za płaskorzeźba. Gdzie się znajduje? Jaka legenda jest z nią związana? 14
Nowinki Jedynki 4/2008
MARZEC 2008
Z bibliotecznej półki Biblioteka nie jest po to, by była w paki pozamykana, albo do ozdoby słuŜąca, jest po to, by była powszechnie uŜytkowana. J. Lelewel.
Michael Ende: „Szatanarchistorygenialkoholimpijski eliksir albo Wunschpunsch”.
Tajny radca czarnej magii Belzebub Świrus i jego ciotka, czarownica Tyrania Wampik, mają kłopoty: rok dobiega końca, a im daleko jeszcze do wymaganej ilości złych uczynków. Winni są temu wyłącznie kot Murizio di Mauro i kruk Jakub Krakacz. Belzebub Świrus i Tyrania mają wyjątkowo wyrafinowany plan, aby jeszcze nadrobić zaległości w złych uczynkach. Maurizio i Jakub odkrywają wprawdzie niecne zamiary tej pary, ale czy będą w stanie im przeszkodzić? Rozpoczyna się wyścig z czasem... Jest to recenzja mojej ulubionej ksiąŜki „Szatanarchistorygenialkoholimpijski eliksir albo Wunschpunsch”. Napisał ją Michael Ende. Opowiada ona o Belzebubie Świrusie i jego ciotce Tyranii Wampik. Przeczytajcie ją. Polecam! Mól KsiąŜkowy WARTO OBEJRZEĆ Wyspa dinozaura. Akcja filmu rozgrywa się na małej wulkanicznej wysepce leŜącej na samym środku oceanu. To właśnie tu mieszka i pracuje uroczy, ale zwariowany Profesorek. Pewnego dnia Profesor postanawia załoŜyć na wyspie szkołę, oprócz swojego syna Bartka przyjmuje do niej całą grupę nietypowych uczniów. Jest wśród nich pingwin Fraczek, jaszczur Mundek, gapowaty Dziubas, lew morski Cienki. Porządek w całej tej menaŜerii stara się zaprowadzić zadziorna, a zarazem opiekuńcza świnka Frania. śycie beztrosko upływa im na codziennych obowiązkach, dziecinnych zabawach i igraszkach oraz na nauce ludzkiej mowy. AŜ do momentu, kiedy fale nieoczekiwanie wyrzucają na brzeg tajemniczy lodowiec. W jego sercu ukryte jest prastare jajo, które mieszkańcy wyspy natychmiast otaczają troskliwą opieką. Wykluwa się z niego dziwaczne, zielone stworzenie: Dyzio, dinozaur prosto z epoki lodowcowej. To wydarzenie kładzie kres spokojnemu Ŝyciu i to nie tylko na wyspie? Z filmem "Wyspa dinozaura" związane są konkursy, ogłoszone dla uczniów szkół podstawowych. Konkursy trwać będą do 30 kwietnia 2008 roku. Więcej informacji na stronie: www.wyspadinozaura.vision.pl
Nowinki Jedynki 4/2008
15
MARZEC 2008
Strefa gier Wiele dzieci lubi komputer i gry. My teŜ chętnie gramy na komputerze . Do naszych ulubionych gier naleŜą serie: Tony Hawk's i Need For Speed oraz Stunt GP.
Tony Hawk’s jest najpopularniejszą symulacją jazdy na deskorolce . Polega na zdobyciu jak największej liczby punktów, które otrzymuje się za skomplikowane triki, lub zdobywanie rozsianych na planszach ”bonusów”. Im bardziej skomplikowane sztuczki, tym więcej punktów zdobywamy. Dzięki temu moŜna m.in. odblokować nowe etapy, czy kupić lepszy sprzęt.
Seria Need for Speed (NfS) zaś, to znana seria „wyścigówek”, w której największy nacisk kładzie się na tuning samochodów. Nie jest ona zbytnio realistyczna, chociaŜ wiele szczegółów aut odwzorowano dosyć dokładnie. Główna radość rozgrywki płynie z rozbudowy wozów – moŜliwości jest naprawdę wiele.
Stunt GP takŜe jest grą, w której sterujemy samochodem, tutaj jednak mamy do czynienia z zabawkowymi autami, sterowanymi na specjalnych torach. JeŜeli nie słyszałeś nigdy o Ŝadnej z tych gier, zachęcamy, poniewaŜ jest to wspaniała rozrywka.
Bartek Chojnicki, Piotr Wachowicz, kl. IV b
16
Nowinki Jedynki 4/2008
MARZEC 2008
Kącik pupila Uwaga, konkurs! Ogłaszamy konkurs na najciekawsze zdjęcia ze swoimi pupilami. Najciekawsze zamieścimy na łamach naszej gazetki.
Najlepszy przyjaciel człowieka
Pies, jak wiadomo, jest najlepszym przyjacielem człowieka. JeŜeli decydujemy się na wzięcie go do domu, bierzemy go na 15 lat, nie na kilka miesięcy. Pies nie jest zabawką, to Ŝywe stworzenie, o które trzeba dbać, pielęgnować, bawić się i dawać jedzenie.
Psy lubią bawić się piłką, dlatego moŜna do zabawy kupić piłkę, najlepiej gumową. Ciekawą rzeczą jest tzw. łapówka dla psa, którą wykorzystujemy do tresury. Polega to na tym, Ŝe trzymamy np. małe kości w pudełku, które pokazujemy i dajemy psu do wąchania, a następnie uczymy jakiejś czynności (przed naukę naleŜy dać, Ŝeby obwąchał i powiedzieć np.: „Łapa!” - jeŜeli da łapę, daje mu się kostkę (podobnie uczymy innych poleceń, jak: „Daj głos!”, „Siad!”, „Skok!”, „Aport!”. Uwaga! Artykuł dotyczy duŜych psów. Bartek Chojnicki, Piotr Wachowicz, kl. 4b Koty! Drodzy czytelnicy, jeśli chcecie kupić kota, to musicie poznać jego wymagania, np.: trzeba czyścić kuwetę, dwa razy dziennie dawać jeść. Kot rasy Pers - kot, któremu wydaje się, Ŝe jest królem domu, poniewaŜ trzeba kilka go razy dziennie pielęgnować. Dachowiec natomiast, to kotek, który bardzo duŜo je i jest niezwykle sympatyczny. German Andrejew, kl. IVb Uwaga! Czekamy na zdjęcia Waszych ulubionych zwierząt.
Nowinki Jedynki 4/2008
17
MARZEC 2008
Konkursy! Przypominamy o ogłoszonym przez naszą Redakcję, pod patronatem Dyrektora Miejskiego Zespołu Szkół nr 2, Konkursie Fotograficznym i Filmowym p.t. „Dzień Otwarty w Miejskim Zespole Szkół nr 2 w Bolesławcu” Na prace czekamy do 26.03.2008 w bibliotece szkolnej lub sali informatycznej. Zapraszamy do udziału! Szczegóły na plakatach.
Po to, by być niepospolicie uczonym, trzeba zacząć od pospolitego uczenia się. K. Dickens
Zadanie 2. Zabawa słowami. Zastanów się, jakie znaczenie mają przedstawione związki frazeologiczne, czyli wyrazy, które połączone tworzą wyraŜenie, oznaczające zupełnie coś innego, niŜ wtedy, gdy występują oddzielnie. Uzupełnij brakujące słowa, wpisz do kuponu konkursowego i przynieś do Redakcji. 1. 2. 3. 4. 5.
Siedzieć jak …………. pod miotłą. Nie wywołuj ………… z lasu. ……………. pęd. ………… móŜdŜek. Czuć się jak …………. w wodzie.
Rozwiązanie zadania dotyczącego Bolesławca oraz krzyŜówki wpisz w odpowiednie miejsca kuponu konkursowego, wytnij z gazetki i przynieś do Redakcji. Czekamy dwa tygodnie (do 27 marca). Nagrody – niespodzianki czekają.
KUPON KONKURSOWY Nowinki Jedynki 4/2008 Zadanie 1. ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………
Zadanie 2. 1. …………………………………………………………………………………………. 2..…………………………………………………………………………………………. 3. …………………………………………………………………………………………. 4. …………………………………………………………………………………………. 5.…………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………… Imię i nazwisko, klasa
18
Nowinki Jedynki 4/2008
MARZEC 2008
Wesoła szkoła Ciocia przyniosła siostrzeńcowi atlas geograficzny. - Szanuj go, Marku, bo pochodzi jeszcze z moich szkolnych czasów. - Ciociu, a jest juŜ na nim Ameryka? - Dlaczego tak mało kobiet gra w piłkę noŜną? - Bo niełatwo znaleźć 11 kobiet, które chciałyby wystąpić w tych samych strojach. Pani w szkole pyta Jasia: - Powiedz mi kto to był: Mickiewicz, Słowacki, Norwid? - Nie wiem. A czy pani, wie kto to był Zyga, Chudy i Kazek? - Nie wiem - odpowiada zdziwiona nauczycielka. - To co mnie pani swoja banda straszy? - Nie zasłuŜyłem na jedynkę! - Masz rację moje dziecko, ale regulamin szkolny nie przewiduje niŜszych ocen.
Humor z dzienniczków szkolnych • • • •
Stwierdził nieprzygotowanie do lekcji z powodu śmierci babci, z którą to babcią jechałam dziś rano tramwajem. Przyszła do szkoły w samym swetrze. Na melodie hymnu szkolnego ułoŜył pieśń zagrzewającą uczniów do walki z nauczycielami. Kradną ze szkolnej kuchni ziemniaki i robią z woźną frytki.
Humor z zeszytów szkolnych • • • • • • •
Dopiero na ostatniej wycieczce nauczyłem się odróŜniać wronę i gawrona od siebie. Góral ma na głowie kapelusz, spodnie i kierpce. Jego matka, będąc małym chłopcem, spadła z drzewa. Boga nie moŜna usłyszeć, bo mówi bardzo cicho i do tego po łacinie. Samouk - to taki, za którego lekcji nie odrabiają rodzice. Przed pójściem do wojska Baryka zakopał swój majątek wraz z Ŝoną i synem w piwnicy. Kupił jej drogie rękawiczki, za które zapłacił marne grosze. Zebrane przez: Dawida Andarało, Darka Gołębiewskiego, Martę Watrach, Bartka Jusypenko i Magdę Srokę
Nowinki Jedynki 4/2008
19
MARZEC 2008 WAśNE DATY Wiosenna przerwa świąteczna - 20-25 marca 2008 r. Sprawdzian kl. 6 - 8 kwietnia 2008 r. Dni wolne od zajęć dydaktyczno - wychowawczych - 2 maja i 23 maja 2008 r. 2 maja 2008 r.- po odpracowaniu moŜe być dniem wolnym Koniec roku szkolnego - 20 czerwca 2008 r.
LISTY DO REDAKCJI KaŜdy z nas ma jakieś problemy – w szkole, w domu, z kolegami czy koleŜankami. Redakcja naszej postara się pomóc w ich rozwiązaniu. Wystarczy tylko do nas napisać. Nasz adres: bibliotekabol@wp.pl. JuŜ w kwietniu spodziewajcie się następnego numeru gazetki. Dominować w nim będzie tematyka świąteczno – wiosenna. Znajdziecie w nim, jak zwykle:
trochę informacji z Ŝycia szkoły, trochę ciekawostek, porad i refleksji, trochę wiadomości o konkursach, trochę wiedzy i rozrywki, trochę humoru i trochę …. (o czym jeszcze chcielibyście przeczytać? Napiszcie do nas, czekamy w Redakcji.)
Opracowanie materiałów i redakcja numeru: Dawid Andarało, German Andrejew, Agnieszka Bernacka, Ewa Chojnicka, Bartek Chojnicki, Miłosz Cibor, Nikola Faltyn, Dariusz Gołębiewski, Bartek Jusypenko, Edyta Kocajda, Denis Kotylak, Krzysztof Kozicki, Justyna Łuc, Dawid Poznański, Magda Sroka, Piotr Wachowicz, Marta Watrach, Martyna Węgrzynowska, Jakub Zarzycki. Opiekę nad redakcją sprawują panie GraŜyna Graczyk i Teresa Prokowska. Nasz adres: Miejski Zespół Szkół nr 2 w Bolesławcu – Szkoła Podstawowa nr 1, ul. Jana Pawła II 38c. Siedziba Redakcji: sala informatyczna i biblioteka Szkoły Podstawowej nr 1 w Bolesławcu. Gazetka jest efektem prac uczniów podczas zajęć prowadzonych w ramach projektu „Przyjazna szkoła”. Kontakt: bibliotekabol@wp.pl
20
Nowinki Jedynki 4/2008