Noorderzon magazine 2017 by Noorderzon Groningen

Jaco Van Dormael en MichĂ¨le Anne De Mey | Cold Blood

Een sterk verhaal We beschouwen onszelf en de wereld waarin we leven altijd als onderdeel van een verhaal: een verhaal over wie we zijn, waar we vandaan komen en waar we naartoe gaan. (Je zou ook kunnen zeggen: een toneelstuk; denk aan Shakespeare’s “All the world’s a stage.”) Maar niet iedereen heeft dezelfde macht om dat verhaal te vertellen zoals het hem of haar uitkomt. Sommige groepen zijn meer dan anderen in staat om hun blik op de realiteit als ‘common sense’ te presenteren, en die blik aan anderen op te leggen door middel van onderwijs, media, religie, enzovoorts. Zo kunnen ze vaststellen wat voor ‘realistisch’, ‘noodzakelijk’ en ‘(on)mogelijk’ door zal gaan. De kunsten zijn nu juist in staat om dat dominante verhaal te doorbreken, door andere verhalen te vertellen: door de realiteit op een andere manier te beschrijven, vanuit een alternatief perspectief, of door een geheel andere realiteit te tonen. We hebben dat soort verhalen hard nodig, want het ‘grote’ verhaal dat onze wereld beheerst functioneert klaarblijkelijk niet meer. Zoveel moge duidelijk zijn door de economische, humanitaire en ecologische crises die het wereldtoneel teisteren. Tegenover dat grote verhaal pleitte ik in een lezing op Noorderzon vorig jaar dan ook voor het vertellen van sterke verhalen: verhalen die op het eerste gezicht misschien fictief, onwaarschijnlijk en overdreven lijken, maar waar niettemin een zekere kracht van uit kan gaan, en die ons daardoor in beweging kunnen brengen. Het is maar een eerste stap, want de kunsten alleen zullen de wereld niet kunnen redden. Maar het is een cruciale stap, weliswaar geen voldoende maar wel een noodzakelijke voorwaarde: iedere verandering van de wereld begint bij het besef dat de huidige toestand ervan niet vanzelfsprekend is, en dat het ook anders kan. Daarvoor is verbeeldingskracht nodig, en juist daarin ligt het belang van de kunsten. Thijs Lijster is docent kunsten cultuurfilosofie aan de Rijksuniversiteit Groningen en postdoctoraal onderzoeker bij het Culture Commons Quest Office van de Universiteit Antwerpen. Hij is sinds enkele jaren medeorganisator van de lezingen op Noorderzon.

A tall tale We always tend to view ourselves and the world we live in as part of a story: a story about who we are, where we have come from and where we are headed. (Or consider it a play, such as in Shakespeare’s immortal words ‘All the world’s a stage’.) But not all individuals have the same power to tell that tale in the way they would prefer to. Some groups are better able than others to present their view of reality as ‘common sense’ and to impose this view on others through education, media, religion and so on. They are able to determine what is considered ‘realistic’, ‘necessary’, ‘feasible’ or ‘impossible’. The arts, however, are able to upend this dominant story by telling other tales, by describing reality in another way, from another perspective, or simply by presenting an entirely different reality. We really require such stories, because the ‘all-encompassing’ story that has our world in its grips apparently no longer functions. This is readily reflected by the economic, humanitarian and ecological crises battering the globe. In a lecture at Noorderzon last year, I therefore made a case for telling tall tales, as opposed to that all-encompassing story. Telling tales that at first sight may appear to be fictional, unlikely and exaggerated, but which nevertheless are imbued with a certain power, one which is thus able to set us in motion. This is simply a first step, since the arts on their own will never be able to save the world. Yet it is indeed a crucial step, insufficient in itself perhaps, but without a doubt indispensable: every change in the world begins with the realisation that the current state of affairs isn’t necessarily the only option, and that things could be different. This does require imagination though, and therein lies the importance of the arts. Thijs Lijster is assistant professor in the philosophy of art and culture at the University of Groningen, as well as post-doctoral researcher with the Culture Commons Quest Office of the University of Antwerp. For the past few years he has been one of the organisers of Noorderzon’s lecture programme.

Inhoud | Content

Inleiding | Introduction 04 Samenwerking & coproducties 05 Duurzaamheid, Innofest 06 Talking points, de artiest aan het woord 07 Vrienden, Maquette, Mystery Route Hoofdprogramma | Main programme 09 Jaco van Dormael en Michèle Anne de Mey 10 Annie Dorsen 11 Salia Sanou 12 Julian Hetzel 13 Project M 14 Quarantine | Spring 15 Quarantine | Winter 16 Lia Rodrigues 17 L’Amicale de Production 18 Silke Huysmans en Hannes Dereere 19 Mariano Pensotti 20 600 HIGHWAYMEN 21 STEREOPTIK 22 Gravity & Other Myths 23 Bissane Al Charif 24 Dead Centre 25 Boyzie Cekwana 26 Mithkal Alzghair 27 Edurne Rubio 28 Teatro Instabile di Aosta 29 Sarah Vanhee 30 Pouppe Theater 31 Lagartijas Tiradas al Sol 32 Robbie Thomson 33 Benjamin Vandewalle Muziek | Music 34 Muziek in de Spiegeltent Rim | Courtney Marie Andrews Parker Millsap | Mario Batkovic 35 Muziek in de Lutherse Kerk Keiko Shichijo | Dublin Guitar Quartet

Meer programma | More programme 36 PeerGrouP Het Houten Huis 37 Noorderlicht/Patrick Willocq CBK Groningen en Platform GRAS 38 Stichting Beeldlijn en Saskia Jeulink Illustere Figuren 39 Platform GRAS Buning en Van der Wijk 40 Productiehuis Spinbarg Productiehuis Spinbarg i.s.m. Paulien Excursions 41 Margje Wittermans Jaime Ibanez, Jornt Duyx en Jan Bart Noordhuis 42 Tin Men & The Telephone Simplon x Clash Kinetophone 43 Glasnost Arno van der Heyden Muziek in het Plantsoen | Music in the Park 44 Het Dok Reykjavíkurdætur | Tank and the Bangas Parcels | Klangstof | Janka Nabay & The Bubu Gang Allah-Las | No BS! Brass Band | Altin Gün Holy Fuck | Foxygen 45 Podium Plataan Podium op Zuid Dwergen Podium Literaturia 46 Winterjong | Parade van de Poëzie 47 Lidewijde Paris | Nhung Dam | Te gast in Iran. Jantine Wijna, Noortje Kessels, Jan Klug en Peter Kuit | Ruth Mellaerts, Toon Delanote en Charlotte Peys | Oog op Nederland | Bas Steman en Frank Heinen | Lilian Zielstra, Esmé van den Boom, Emma Bos, Jacco Hage en Kerstin Hummel

Talking Points 48 De diepte in met lezingen Ewald Engelen | Thijs Lijster | Lectures and debate | Boris Nikolai Konrad | Dirk Bruinsma | Julian Hetzel | Liesbeth Korthals Altes | Melanie Schiller | Ronald Hünneman 50 Dagblad van het Noorden | Ons Voorland De Verhalen van Groningen Oetstukkerij | Een Grunneger filmprogramma 51 Evolve | Evolve Paviljoen Prof. dr. Randolph Nesse Rotor (Jonge Gasten) | Young Visitors 52 Rotor Colleges | Marthe Walvoort | Feringa Onderzoeksgroep | Jacob Jolij 53 Voorstellingen voor Jonge Gasten 55 Doe-dingen voor Jonge Gasten Noorderzon classics 56 Noorderzon Nightclub NoorderZondag Stee in Plantsoen 57 Noorderzon Shop Vera Art Division In het Plantsoen | In the Park 58 Diverse optredens in het Noorderplantsoen Algemene informatie general information 76 Timetables 87 Algemene informatie 88 General information 89 Kaartverkoop 91 Ticket sales 93 Plattegrond Noorderplantsoen Noorderplantsoen map 94 Plattegrond DownTown DownTown map 95 Partners & Supporters 96 Wie is wie? | Who is who?

LEGENDA Geschikt voor doven en slechthorenden | Door het testpanel van het Clubhuis voor Doven geschikt bevonden voor doven en slechthorenden. Suitable for those with a hearing impairment | Found suitable for the hearing impaired by the test panel of the Clubhouse for the Deaf (Groningen). Rolstoelvriendelijk | Let op: het aantal rolstoelplaatsen per locatie is beperkt. Er zijn rolstoelplaatsen te reserveren via de website bij het kopen van de kaartjes. Neem voor meer informatie contact met ons op via tickets@noorderzon.nl. Neem ook contact op wanneer de betreffende rolstoel bovengemiddeld groot is. Accessible for wheelchairs | There is a limit to the number of places for wheelchairs. These places can be reserved via the website when purchasing tickets. For more information, please contact us via tickets@noorderzon.nl. It is also advisable to contact us if the wheelchair in question is bigger than average. Familievoorstelling | Het hoofdprogramma van Noorderzon is grotendeels bedoeld voor (jong) volwassenen. Voorstellingen voorzien van dit icoontje zijn ook geschikt voor families met kinderen tussen de 6 en 12 jaar oud. Family performance | The main programme of Noorderzon is largely intended for (young) adults. Performances with this icon are also suitable for children between 6 and 12 years old. Taal | Bij elke voorstelling geven wij aan in welke taal deze wordt gespeeld en in welke taal deze eventueel wordt vertaald. Wanneer taal in een voorstelling geen of een kleine rol speelt staat er: ‘Taal geen probleem’. Language | Every performance text indicates the language that is spoken and into which language it may be translated. If language does not play a (major) role in the performance, you will see the announcement ‘Language no problem’. Help mij kiezen via live-chat of email | Heb je hulp nodig met het kiezen van voorstellingen uit het programma? Wil je tips of zoek je advies? Neem dan vooral contact met ons op! Vanaf de start van de kaartverkoop op maandag 17 juli kun je met ons chatten op noorderzon.nl. Wil je uitgebreid advies? Stuur dan een mail naar helpmijkiezen@noorderzon.nl. Need help with choosing a performance? | Do you need tips or are you looking for advice? Please do contact us! Starting on Monday, July 17, you can live chat with us at noorderzon.nl. Need extensive advice? Please send an email to helpmijkiezen@noorderzon.nl (help me choose). Keep in touch! | Blijf op de hoogte, praat mee en deel je foto’s en filmpjes met ons: Keep yourself up to date and share your thoughts and images with us at: www.facebook.com/noorderzonnl | www.twitter.com/noorderzonnl | www.instagram.com/noorderzonnl | #nzon17 Meer informatie op | More information at | www.noorderzon.nl

Samenwerking & coproducties Het programma van Noorderzon komt tot stand in samenwerking met tientallen internationale, nationale en lokale partners

NXTSTP | 2012 – 2017

Verschillende kunstenaars en instellingen uit NoordNederland maken nieuw werk speciaal voor Noorderzon. In theaters, tenten, zeecontainers of andere plekken in het Noorderplantsoen: tijdens het festival presenteren wij vele premières van lokale (jonge) makers. Met collegafestivals in Zürich, Genève en Hamburg organiseert Noorderzon minitournees voor artiesten die anders niet of nauwelijks in Europa te zien zijn. Een duurzame samenwerking! Daarnaast maken wij samen met ongeveer 25 andere festivals en theaters overal in Europa deel uit van twee door de Europese Unie ondersteunde projecten: NXTSTP en Create to Connect. Binnen die netwerken treedt Noorderzon – vaak samen met het Grand Theatre - geregeld als coproducent op. Het private fonds Ammodo steunt ons daarnaast eveneens met het coproduceren van internationaal werk. Andere belangrijke meerjarige partners in de totstandkoming van ons programma zijn: Gemeente Groningen, Provincie Groningen, Fonds Podiumkunsten en Fonds 21.

Het doel van het vijfjarige project NXTSTP is om spannende theatermakers een volgende, internationale stap te doen zetten in hun loopbaan. Vaak is het moeilijk voor makers om na het maken van een aantal voorstellingen door te groeien. In het kader van NXTSTP krijgt een aantal (meestal) Europese artiesten de mogelijkheid een voorstelling te ontwikkelen en om deze vervolgens op toonaangevende festivals te spelen. Dit extra ‘zetje’ blijkt vaak heel vruchtbaar! In 2017 presenteren wij de volgende voorstellingen in het kader van NXTSTP: Julian Hetzel (Nederland) | Schuldfabrik (pag. 12) Quarantine (Verenigd Koninkrijk) | Spring (pag. 14) Quarantine (Verenigd Koninkrijk) | Winter (pag. 15) L’Amicale de Production (Frankrijk en België) We’ll cross the bridge once we get to the river (pag. 17) NXTSTP bestaat uit: Kunstenfestivaldesarts (coördinator, Brussel) Alkantara Festival (Lissabon) Steirischer Herbst (Graz) Baltoscandal Festival (Rakvere) Dublin Theatre Festival (Dublin) Göteborg Dans & Theater Festival (Göteborg) Théâtre National de Bordeaux en Aquitaine (Bordeaux) Noorderzon Performing Arts Festival (Groningen)

Create to Connect | 2013 – 2018 Met onze partners van Create to Connect zijn wij op een continue zoektocht naar nieuwe, betekenisvolle manieren om het publiek te betrekken bij de (totstandkoming van) voorstellingen. Daarnaast proberen wij zoveel mogelijk verdieping aan te bieden in het programma. Noorderzon haalt vele interessante kunstenaars met bijzondere verhalen van overal ter wereld naar Groningen. Wij laten ze graag op diverse manieren aan het woord over wat ze beweegt.

Green Key goud In 2017 presenteren wij de volgende projecten in het kader van Create to Connect: 600 HIGHWAYMEN (Verenigde Staten) The Fever (pag. 20) Teatro Instabile di Aosta (Italië) | Quintetto (pag. 28) Benjamin Vandewalle (België) | Walking the Line (pag. 33) Peergroup (Nederland) | ŠtěStí | Geluk (pag. 36) Buning en Van der Wijk (Nederland) | Sla Dood! (pag. 39) Tin Men & The Telephone (Nederland) | World Domination (pag. 42) Dagblad van het Noorden | Ons Voorland (pag. 48) Achter de schermen met Joost Ramaer (pag. 6) Noorderzon alfabet en maquette met WERC (pag. 7) Create To Connect bestaat uit: Bunker (coördinator, Ljubljana) Artsadmin (Londen) EGEAC/Teatro Maria Matos (Lissabon) AltArt (Cluj) Théâtre La Villette (Parijs) Santarcangelo del Teatri (Santarcangelo) Rotterdamse Schouwburg (Rotterdam) Arts and Arts Institute (Praag) Walking Theory (Belgrado) Noorderzon Performing Arts Festival (Groningen)

Working together

The Noorderzon programme is the result of collaboration with dozens of international, national and local partners. Local artists and organisations make work especially for Noorderzon. A lot of shows and work of artists and theatre-makers from the northern Netherlands – many of them young – makes its debut at Noorderzon. Together with festivals in Zürich, Geneva and Hamburg, Noorderzon organises mini tours for artists who otherwise would hardly be seen in Europe, if at all. This is a lasting – sustainable – collaboration! Along with 25 festivals and theatres throughout Europe, we also participate in two projects supported by the European Union: NXTSTP and Create to Connect. Within these networks, Noorderzon often acts as coproducer. Visit noorderzon.nl for more information on our international collaboration projects and coproductions.

Duurzaamheid vormt al jaren een belangrijke rode draad in (de organisatie van) het festival. Dat betreft duurzaamheid in alle verschijningsvormen. In het ‘groener’ maken van het festival door een beleid te voeren gericht op besparing en groenere productiemethoden. En ook door er binnen en buiten het festivalterrein over te vertellen. In 2016 werd Noorderzon (voor de zevende keer) hiervoor beloond met het duurzaamheidskeurmerk Green Key, niveau goud. Sustainability has been an important guiding principle for many years now in the festival and its organisation. This relates to sustainability in every imaginable guise. It has to do with ‘greening’ the festival through policies aimed at reducing costs and use of resources and greener production methods. It also involves explaining what we are doing on the festival grounds and outside them. In 2016, for the seventh year running, we were once again awarded the gold-level Green Key sustainability quality mark.

Innofest

festivals als proeftuin De noordelijke festivals werken steeds meer samen. Met acht festivals uit Groningen, Friesland en Drenthe zijn wij in 2016 onderdeel geworden van Innofest. Een project dat festivals inzet als proeftuin voor (duurzame) innovaties uit het bedrijfsleven en de academische wereld. Bij ons kunnen innovaties getest worden door het publiek, doen we dit jaar een proef met henneptegels van de Hanzehogeschool en Hempflaxen en kunnen ondernemers met elkaar en de bezoekers in gesprek. The northern festivals are continually increasing their cooperation. Eight festivals in Groningen, Friesland and Drenthe have joined together as Innofest, a project intended to use festivals as testing ground for – sustainable – innovation from the academic or business world. Innovations can be tested by the public, we are testing hemp tiles made by Hanzehogeschool en Hempflaxen , and entrepreneurs and visitors can exchange views.

Talking Points

Eén groot thema waar het complete Noorderzonprogramma in te vatten is, is er niet. Er gebeurt simpelweg teveel om ons heen in onze complexe wereld om dat tot een enkel thema samen te kunnen brengen. Wel is er altijd een aantal lijnen te onderscheiden in ons programma, een aantal Talking Points: eerste aanzetten tot mooie gesprekken. Eén daarvan is ‘empathie’. In een wereld waarin we dagelijks geconfronteerd worden met de meest ellendige beelden is het misschien een natuurlijk mechanisme om je af te sluiten. Misschien moeten we af en toe aan ons vermogen tot empathie herinnerd worden. Ons in de schoenen van een ander verplaatsen en bedenken dat die ander net als wij een gewoon mens is. In een aantal voorstellingen die je dit jaar op Noorderzon ziet, bieden we je de kans tot reflectie over deze thematiek. Daarnaast zijn wij Groningers niet de enigen die ons bezighouden met de grond onder onze voeten. Van mijnrampen in Brazilië tot aan de relatie tussen mensen, natuur en mineralen, een wereld van ondergrondse grotten en het feit dat we steeds verder af komen te staan van de rol van het landschap: een aantal artiesten probeert dit jaar tijdens het festival letterlijk niet langer oppervlakkig te zijn. Samen met mediapartner Dagblad van het Noorden, De Verhalen van Groningen, Rijksuniversiteit Groningen, Studium Generale Groningen, Stichting Beeldlijn, Science LinX, het RHC Groninger Archieven, Joost Ramaer en Groningse filmmakers bieden we je handvatten om verder te kijken en verder te praten. Voor of na een voorstellingsbezoek. Talking Points als startpunt van een goed gesprek. Meer info op pagina 48. There is no major all-encompassing theme to the overall Noorderzon programme. However, we do see a number of aspects coming to the fore every year, a number of Talking Points: subjects to initiate candid conversations. Among these is ‘empathy’. In a world in which we are confronted by the most harrowing images on a daily basis, perhaps it is a natural defence mechanism to withdraw. Maybe we need to be reminded of our capacity for empathy from time to time. Also worth noting is that preoccupation with the ground beneath our feet is not simply a Groningen phenomenon. From mine disasters in Brazil to the relationship between humans, nature and minerals, a number of artists will literally attempt to scratch deeper than the surface this year. Together with some lovely partners we will provide you with ways to engage and extend your view and the discussion. More information on page 48.

De artiest aan het woord Achter de schermen met Joost Ramaer

Voor het vijfde jaar op rij is journalist en huisvriend Joost Ramaer bij ons te gast om voor- en nagesprekken te houden met theatermakers en dit jaar voor de tweede keer ook samen met een team van journalisten uitgebreid verslag in tekst te doen van het festival. Dit gaat weer uitmonden in een mooi boekje achteraf, waarin Noorderzon 2017 vanuit diverse zienswijzen onder de loep wordt gelegd. De voor- en nagesprekken worden eind juli aangekondigd op noorderzon.nl. For the fifth year running, we will be hosting journalist and festival friend Joost Ramaer, who will be conducting interviews with theatre-makers before and after their shows. This year, for the second time, he will also be reporting on the festival extensively in print, together with a team of other journalists. The aim is to produce a fitting publication to commemorate the festival, which will examine Noorderzon 2017 from various viewpoints. The times of the interviews will be announced on noorderzon.nl in July.

Interviews door Robbert van Heuven Mocht je niet zelf aanwezig kunnen zijn bij de gesprekken met Joost Ramaer, dan kun je toch al kennis maken met de artiesten van Noorderzon 2017. Journalist Robbert van Heuven (Trouw, Theatermaker) interviewde voor ons vele makers uit het hoofdprogramma. Lees alle interviews op noorderzon.nl/interviews2017. If you are unable to attend the Joost Ramaer interviews, you can still get to know the Noorderzon 2017 artists. Journalist Robbert van Heuven (Trouw, Theatermaker) interviewed many of the theatremakers from the main programme for us. You can read all the interviews at noorderzon.nl/interviews2017 (in Dutch).

Mark Talks

Benieuwd hoe zo’n programmering tot stand komt? Waarom bepaalde voorstellingen worden geselecteerd? Artistiek directeur Mark Yeoman legt het graag uit in zijn videoserie Mark Talks. Voor een groot aantal voorstellingen uit het hoofdprogramma maakte hij een video waarin hij vertelt waarom hij uit al die prachtige voorstellingen in de wereld juist deze naar Groningen wilde halen. Bekijk ze op noorderzon.nl.

Have you always wondered how a programme is put together or why certain shows are selected? Artistic director Mark Yeoman is happy to explain in his video series Mark Talks. He made a video (in Dutch) for a lot of main programme performances, explaining why he wanted to bring these particular wonderful performances from around the world to Groningen.

Vrienden

Ieder jaar is Noorderzon weer blij met de steun van onze trouwe, groeiende Vriendengroep. Onze Vrienden ondersteunen het festival voor € 25,- per jaar en ontvangen de volgende extra’s: een persoonlijke korting op een flink aantal Noorderzonvoorstellingen het Noorderzonmagazine toegestuurd zodra het van de persen is gerold 10% korting op alle Noorderzonmerchandise, tijdens het festival verkrijgbaar bij de Noorderzon Shop de Noorderzon Vriendenpas Je kunt heel gemakkelijk Vriend worden via noorderzon.nl/steun-ons en vervolgens vanaf maandag 17 juli meteen met korting kaarten kopen.

Vrienden en giften De geefwet is per 1 januari 2014 erg vereenvoudigd, je kunt onze Vriend worden en een extra bijdrage geven die veelal geheel aftrekbaar is in je belastingaangifte; de gift dient dan wel groter te zijn dan € 25,-. Je kunt over het gehele bedrag, inclusief Vriendenbijdrage, de aftrek berekenen. Het giftenformulier is te vinden op noorderzon.nl/steun-ons. Dit formulier kun je kosteloos naar ons antwoordnummer verzenden.

werc

Mystery Route

Na het succes van vorig jaar, nemen we je dit jaar graag weer mee op een Mystery Route door ons programma. Wij stellen een geheim programma voor je samen en je hoort pas diezelfde dag welke voorstellingen je allemaal gaat zien. Voor de avonturiers onder ons! Mystery Routes zijn vanaf maandag 17 juli 12:00 uur via noorderzon.nl te bestellen of ze zijn tijdens het festival verkrijgbaar via een van de Kiosken. Er zijn korte routes voor de relaxte bezoeker en langere routes voor ondernemende bezoekers. Korte route: 19:30 – 23:00 uur (inc. 2 drankjes) | EUR 27,50 Lange route: 17:00 – 23:00 uur (inc. 2 drankjes) | EUR 35 After last year’s success, this year too we would like to take you with us on a Mystery Route through our main programme. We will draw up a secret programme for you and only let you know on the day itself which shows are on the bill. Strictly for the adventurous! Mystery Routes can be booked beginning Monday 17 July at 12 noon via noorderzon.nl or can be purchased at one of the Kiosks during the festival. There are shorter routes for laid-back visitors and longer ones for the more active. Short route: 7.30 – 11 PM (including 2 drinks) | EUR 27.50 Long route: 5 – 11 PM (including 2 drinks) | EUR 35

noorderzon-alfabet en maquette Kunstenaarscollectief WERC ontwierp speciaal voor ons een Noorderzonalfabet en een prachtige maquette (zie omslag). Elke letter is een 3D-kunstwerkje dat onbeperkt kan worden geprint met een 3D-printer. Tijdens het festival komen de letters overal terug in alle soorten en maten. En kun je de maquette in het echt zien in de Centrale Kiosk! Artists collective WERC designed an alphabet and a beautiful maquette especially for Noorderzon. Each letter is a tiny 3D work of art that can be printed endlessly with a 3D printer. During the festival you will encounter the letters in every size and shape, and you can see the maquette at the Central Kiosk.

kaartverkoop vanaf maandag 17 juli

De kaartverkoop voor Noorderzon 2017 start op maandag 17 juli 12:00 uur. Kijk op pagina 89 voor uitgebreide informatie.

Ticket sales begin Monday 17 July The Noorderzon 2017 ticket sales will begin on Monday 17 July at 12 noon. See page 89 for the full details.

Hoofdprogramma Main Programme

Objecttheater | NL première | België

Jaco Van Dormael en Michèle Anne De Mey Cold Blood

Dansende vingers in eerbetoon aan het leven voor de dood Vingers krioelen door een prachtig gemaakt miniatuurdecor, camera’s wentelen en buitelen om de scène terwijl een stem verhalen vertelt. Filmmaker Jaco Van Dormael en choreografe Michèle Anne De Mey maken een live gemaakte animatiefilm op het podium, met expressieve handen in de hoofdrol. Het resultaat wordt direct op een groot scherm geprojecteerd. Met muziek van David Bowie en Janis Joplin op de achtergrond reis je door ruimte en tijd, in het hoofd van een vrouw die op de drempel tussen leven en dood balanceert. Cold Blood is een eerbetoon aan de kwetsbaarheid van het bestaan, op filmische en poëtische wijze in beeld gebracht. “Cold Blood wordt zo een ode aan de verbeelding: een herinnering aan hoe de zieligste momenten kunnen ontroeren, als je ze op een wonderlijke en vooral verwonderlijke manier aankleedt”, Ewoud Keulemans in De Morgen Regie | Jaco Van Dormael en Michèle Anne De Mey Film | Jaco Van Dormael en Julien Lambert

Dancing fingers in a tribute to life before death Fingers swarming through beautifully made miniature stage sets, cameras revolving and tumbling around the scenes while a voice tells stories. Film maker Jaco van Dormael and choreographer Michèle Anne De Mey create a live animated movie on stage, with expressive hands as their main characters. The results are directly projected on a large screen. With music by David Bowie and Janis Joplin playing in the background, you travel through space and time, in the head of a woman who balances between life and death. Cold Blood is a tribute to the vulnerability of existence, depicted in a cinematic and poetic way.

Choreografie | Michèle Anne De Mey en Grégory Grosjean

Taal | Nederlands

See noorderzon.nl for extended credits

Language | Dutch

Theater | première | Verenigde Staten

Annie Dorsen The Great Outdoors

Vanuit een opblaasbaar planetarium verdwalen in het digitale oneindige Vanuit de anonimiteit van de huiskamer slingeren miljoenen mensen op elk moment ontelbare opmerkingen, meningen en comments de virtuele ruimte in. De Amerikaanse schrijfster en regisseur Annie Dorsen treedt het internet in The Great Outdoors tegemoet als een nieuwsgierige 19e-eeuwse ontdekkingsreiziger. Uit welke verhalen bestaat dit oneindig digitaal landschap eigenlijk? Al liggend in een opblaasbaar planetarium word je betoverd door een digitale sterrenhemel en hoor je tegelijkertijd een tekst die ter plekke algoritmisch wordt gegenereerd op basis van comments op blogs en chatsites. Stelt dit dromerige, ontspannen idee van het digitale kampvuur ons beter in staat om die veelheid aan stemmen met meer sympathie te bekijken? The Great Outdoors is een coproductie van Noorderzon en Grand Theatre Groningen. “Soms produceert de Hamlet-machine op zich betekenisloze frasen die in poëtische schoonheid niet onderdoen voor de zinnen in het origineel”, Joost Ramaer op Theaterkrant.nl over A Piece of Work

Straying into digital infinity from an inflatable planetarium From the anonymity of their living rooms, at any given moment millions of people are flinging countless remarks, opinions and comments into virtual space. American writer and director Annie Dorsen addresses the internet in The Great Outdoors as if she was a curious 19th century explorer. Which stories does this infinite digital landscape actually contain? Stretched out on the floor of an inflatable planetarium, you are enchanted by a digital starry sky while being read a algorithmically generated text, based on comments on blogs and chat sites. Does this dreamy, relaxed idea of a digital campfire enable us to regard that multitude of voices with more sympathy? The Great Outdoors is a coproduction of Noorderzon and Grand Theatre Groningen. Dorsen was in residency at the Grand Theatre just this March to work on this show.

Concept en regie | Annie Dorsen | See noorderzon.nl for extended credits

Language | English

Dans | NL première | frankrijk en Burkina Faso

Salia Sanou

Du désir d’horizons

De vluchteling in ieder van ons Waar ligt de grens tussen jezelf en de ander? Hoe moet je omgaan met problemen zonder jezelf te verliezen? Deze vragen staan centraal in de dansvoorstelling Du désir d’horizons van de uit Burkina Faso afkomstige choreograaf Salia Sanou, één van de invloedrijkste artiesten uit de Afrikaanse hedendaagse danswereld. Sanou liet zich inspireren door de ervaringen die hij opdeed tijdens de workshops die hij gaf aan vluchtelingen in zijn thuisland, al moet de voorstelling volgens hem niet worden opgevat als een documentatie over leven in vluchtelingenkampen. In plaats daarvan laat Sanou zes dansers, een verteller en twee jonge vluchtelingen ‘vertellen’ over universele thema’s die ook voor niet-vluchtelingen herkenbaar zullen zijn. Met veel energie, optimisme en humor wordt in Du désir d’horizons getoond hoe je kunt omgaan met verandering en lastige situaties. “The dance is magnificent, sinuous, strong, profoundly original with its vocabulary that blends brilliantly with contemporary dance accents from elsewhere”, Danser Canal Historique Choreografie | Salia Sanou | Tekst | Nancy Huston See noorderzon.nl for extended credits

The refugee within us all Where does the boundary between yourself and the other lie? How should you deal with problems while not losing yourself in the process? The dance performance Du désir d’horizons by choreographer Salia Sanou from Burkina Faso, one of the most influential artists in contemporary African dance, revolves around these questions. Sanou sought inspiration in the experiences he had during workshops he gave to refugees in his home country, although he says the performance should not be seen as documenting life in refugee camps. Instead, Sanou has six dancers, a narrator and two young refugees tell ‘stories’ about universal themes, which should also be familiar to non-refugees: loneliness, the individual versus the collective and the desire for freedom. With a great deal of energy, optimism and humour, Du désir d’horizons shows how you can deal with change and difficult situations, at personal as well as at universal level.

Grand Theatre | 65 min vr 18 en za 19 aug | 19:30 uur entree | 15 Taal geen probleem | Language no problem

performance/installatie | Nederland en duitsland

Julian Hetzel Schuldfabrik

Je handen wassen in onschuld Wees welkom in de hippe zeepwinkel van kunstenaar Julian Hetzel. Hier kun je alles te weten komen over het maakproces van zeep en je ook nog eens enorm goed voelen over jezelf. Want wie wil nou niet zijn handen wassen in onschuld met eerlijk – van menselijk vet (!) gemaakte zeep? Hetzel: “Dat vet staat natuurlijk voor overdaad, maar ook voor het slecht zorgen voor je lichaam. In het Duits heten zwembandjes ‘heupgoud’. Ik wilde schuld inderdaad zien als een grondstof die te mijnen viel. Hoe kun je iets negatiefs omzetten tot positief materiaal?” Zo laat Hetzel zien dat het menselijk schuldgevoel over zowel je overgewicht als de honger in Afrika ook uitstekend functioneert als lucratief verdienmodel. Of zoals de bedrijfsslogan luidt: ‘De Schuldfabriek: van mensen, voor mensen.’ Schuldfabrik is een coproductie van Noorderzon, Steirischer Herbst (Graz) en SPRING (Utrecht) en wordt gepresenteerd in het kader van het Europese netwerk NXTSTP. “Het is een tamelijk geniale vondst, die bovendien knap is ingebed in de hele performance”, Sander Janssens op Theaterkrant.nl Regie | Julian Hetzel | Dramaturgie | Miguel Angel Melgares See noorderzon.nl for extended credits

Washing your hands in innocence Welcome to the hip soap shop of artist Julian Hetzel. Here you can learn all about the soap making process and also feel tremendously good about yourself. Because who wouldn’t want to wash their hands in innocence using fairly produced – made from human fat (!) – soap? Hetzel: “Of course the soap represents excess, but also caring poorly for your body. In German love handles are called “hip gold”. I did indeed want to depict guilt as a raw material which can be mined. How can you turn something negative into a positive material? And can you financially exploit guilt?” In this manner, Hetzel shows how human guilt about both overweight and hunger in Africa can also function perfectly as a lucrative profit model. Or as the company slogan says: ‘The Schuldfabrik: from people, for people.’ Schuldfabrik is a coproduction of Noorderzon, Steirischer Herbst (Graz) and SPRING (Utrecht) presented in the framework of the European network NXTSTP.

Theater | Nl première | japan

Project M Mother

Mysterieus dwalende nomaden Vier kleine nomaden dwalen door een donkere ruimte. Bepakt met zware bagage zoeken ze naar een uitweg. Wie zijn deze vier mysterieuze figuren? En zullen ze een veilig heenkomen vinden? De Japanse theatermaker Kuro Tanino maakte al een aantal keer indruk op Noorderzon, zoals in 2016 met Avidya – The dark inn, een donker sprookje met als basis een indrukwekkend draaiend decor en in 2010 met het meesterwerk Frustrating Picture Book for Adults. Zijn werk staat garant voor kleurrijk en beeldend theater. Dit jaar is Tanino terug met een mysterieus avontuur, een hommage aan de Poolse theatermaker Tadeusz Kantor, waarbij je van harte wordt uitnodigd de vier dwalende wezens beter te leren kennen.

Mysterious roaming nomads Four small nomads roam a dark space. Heavily laden, they search for an exit. Who are these four mysterious figures? And will they be able to find their way to safety? Japanese theatre maker Kuro Tanino has already made a strong impression at Noorderzon, such as last year with Avidya – The Dark Inn, a grim fairy tale with an impressive revolving stage set, and in 2010 with the masterpiece Frustrating Picture Book for Adults. His work is a guarantee for colourful and evocative theatre. This year Tanino returns with a mysterious adventure, a hommage to the Polish theatre maker Tadeusz Kantor, in which the audience is invited to acquaint itself with the four roaming beings.

“Waar het West-Europese theater geboeid is door het vergaan van de tijd, zetten de Japanners de tijd juist stil”, Kester Freriks, NRC over Avidya. The Dark Inn

Spiegeltent | 60 min Concept en regie | Kuro Tanino Performers | Mame Yamada, Akaboshi Mitsuru, Pretty Ohta, Buttaman See noorderzon.nl for extended credits

do 24 t/m za 26 aug | 19:45 en 21:45 uur entree | 12,50 Taal geen probleem Language no problem

Theater | NL première | Verenigd Koninkrijk

Quarantine Spring

Hoopvol kijken naar iemand die er nog niet is Er kruipen baby’s over het toneel. Hun moeders houden hen goed in de gaten. Ze delen het toneel met een aantal zwangere vrouwen uit Groningen en omstreken. In hun buiken dobberen baby’s die er nog niet zijn. Hoe zal het leven van deze prille mensjes er straks uitzien als wij er niet meer zijn? Met als basis een onophoudelijke stroom karaokeliedjes en een tekst opgebouwd uit honderden vragen onderzoekt Quarantine met Spring wat het betekent om hoopvol te zijn voor een leven dat er nog niet is. De Engelse groep Quarantine is vaste en graag geziene gast op Noorderzon met bijzondere voorstellingen waarin gewone mensen en hun levens centraal staan. Spring maakt deel uit van een vierluik over de loop van het leven, waarvan ook Winter op het festival te zien is. Noorderzon coproduceert deze voorstelling in het kader van NXTSTP. “Quietly, determinedly brilliant… a vital reminder that we’re not all so very different, or so very separate after all…”, The Stage Concept en regie | Richard Gregory | Ontwerp | Simon Banham Met dank aan | Grand Theatre en alle Groningse deelnemers See noorderzon.nl for extended credits

Looking at someone not here yet filled with hope Babies are crawling across the stage. Their mothers are keeping a close eye on them. They share the stage with a number of pregnant women from in and around Groningen. In their bellies, babies are bobbing around who are not here yet. What will the lives of these tenderly aged human beings be like when we are no longer here? With a never-ending stream of karaoke songs at its foundation, and a text crafted from hundreds of questions, with Spring Quarantine investigates what it means to be hopeful for a life that is not yet here. The English group Quarantine are frequent guests at Noorderzon and are always warmly welcomed with their performances featuring everyday people and their special lives. Spring is part of a tetralogy on the course of life, with Winter also being played at the festival. Noorderzon coproduces this performance in the framework of NXTSTP.

Film | NL première | Verenigd Koninkrijk

Quarantine

Winter

Leven in het licht van de dood Hoe ga je om met het feit dat je gaat sterven? Welke verhalen wil je dan nog vertellen? Winter is een breekbaar filmportret van iemand uit de omgeving van Groningen die weet dat hij snel dood zal gaan. De Engelse theatergroep Quarantine legt het vluchtige moment vast waarin er plannen moeten worden gemaakt voor een beperkte toekomst. Een bestaan waarin het hele leven en de dagelijkse beslommeringen opeens in het licht komen te staan van het onvermijdelijke. Winter is deel van het vierluik Summer. Winter. Autumn. Spring. waarin de groep uit Manchester de loop van het menselijk leven probeert te vangen. Ook Spring is dit jaar op Noorderzon te zien. Van zowel Spring als Winter worden geheel nieuwe Groninger versies gemaakt en gepresenteerd. Noorderzon coproduceert deze voorstelling in het kader van NXTSTP. “Quarantine has created something genuinely special with this show. (...) a high watermark in the history of a remarkable theatre company”, Steve Timms in The Skinny Gemaakt door | Richard Gregory, Lisa Mattocks, Sarah Hunter e.a. Met dank aan | Grand Theatre, Zorg Dichtbij See noorderzon.nl for extended credits

Living in the light of death How do you deal with the fact that you will be dying? Which stories will you still want to tell? Winter is a delicate film portrait of someone living near Groningen who knows that he will soon be dying. English theatre group Quarantine recorded the ephemeral moment that plans must be made about a future cut short. An existence in which all of life and its daily foibles are suddenly thrust into the light of the inevitable. Winter is part of the tetralogy comprising Summer. Winter. Autumn. Spring. in which the group from Manchester attempts to capture the course of human life. Spring will also be playing at the festival this year. Entirely new versions of both Spring and of Winter will be presented at Noorderzon. Noorderzon coproduces this performance in the framework of NXTSTP.

Dans | NL première | Brazilië

Lia Rodrigues

For the sky not to fall

Een intiem ritueel om de mensheid te redden “Wat kan ieder van ons doen om de hemel hoog te houden? Er is weinig tijd te verliezen, voordat alles instort. De hemel valt al naar beneden en hier zijn wij: degenen die er onder wonen.” Geconfronteerd met de verwoesting van zijn leefgebied in de Amazone sprak Davi Kopenawa, shamaan van het Yanomamivolk, bovenstaande woorden. Ze inspireerden de Braziliaanse choreograaf Lia Rodriques tot de dansvoorstelling Para que o céu não caia (For the sky not to fall). Tien dansers bedekken zich met koffie en klei en beginnen middenin het publiek al dansend een ritueel. Etnische dans van de oorspronkelijke bewoners van Brazilië mengt zich met dans uit de Braziliaanse favela’s tot een intieme en overrompelende dansvoorstelling. Een zoektocht naar waar we vandaan komen en waar we als mensheid gezamenlijk naar toegaan. ‘’So, yes, ‘To dance is also to fight’, and Lia Rodrigues, her dancers, and all those who accompany this work can be proud of this combat’’, E. Spaé in Inferno magazine Choreografie | Lia Rodrigues Dramaturgie | Silvia Soter See noorderzon.nl for extended credits

An intimate ritual to save humanity ‘What can each of us do to hold up the sky? There is little time to lose before everything collapses. The sky is already falling and here we are: the ones who live below it.’ Confronted by the destruction of his habitat in the Amazon, Davi Kopenawa, shaman of the Yanomami people, stated the words above. They inspired the Brazilian choreographer Lia Rodriques to create the dance performance Para que o céu não caia (For the sky not to fall). Ten dancers cover themselves in coffee and clay and begin dancing a ritual amidst the audience. Ethnic dance of the original inhabitants of Brazil mixes with dance from the Brazilian favelas into an intimate and overwhelming dance performance. A quest into where we come from and where we are headed together as humanity.

Theater | NL première | Frankrijk en België

L’Amicale de Production We’ll cross the bridge once we get to the river Door | Antoine Defoort | Mathilde Maillard | Sébastien Vial | Julien Fournet

Kom je naar het theater of luister je naar de radio? Hypnotiseurs noemen het dissociatie. Het gevoel dat je lichaam zich op de ene en je geest zich op de andere plek bevindt. Maar ook als je iemand belt of naar de radio luistert, ben je op twee plekken tegelijk. In We’ll cross the bridge once we get to the river proberen de eigenzinnige theatermakers van L’Amicale de Production theatraal contact te leggen tussen de theatertoeschouwers bij hen in de zaal en een groep radioluisteraars thuis. Voor beide groepen is de voorstelling totaal anders, maar ze hebben wel invloed op elkaars theaterervaring. Vraag dus vooral je vrienden naar de radio te luisteren (www. ontraverseralepont.com) terwijl jij in de zaal zit, om zo samen de voorstelling te beleven. L’Amicale de Production is vaste gast op het festival. Noorderzon en Grand Theatre Groningen coproduceren deze voorstelling in het kader van NXTSTP. “Together or separately these actors have the gift of concocting singular works all the more interesting because they always titillate our capacity of astonishment”, Hughes Le Tanneur in Culturebox Concept | Antoine Defoort, Mathilde Maillard, Sébastien Vial en Julien Fournet See noorderzon.nl for extended credits

Will you visit the theatre or listen to the radio? Hypnotists call it dissociation. The feeling that your body is in one place, while your mind is in another. But if you’re calling someone on the phone or listening to the radio, you are also in two places at once. In We’ll cross the bridge once we get to the river, the extraordinary theatre makers of L’Amicale de Production attempt to connect the theatre audience with a group of radio listeners at home in theatrical fashion. What do you imagine the radio listener’s living room looks like? How do you come across sitting in the theatre audience? For either group the performance is entirely different, although they both influence each other’s theatrical experience. So make sure to ask your friends to listen to the radio (www.ontraverseralepont.com) while you are in the audience, so you can experience the performance together. Noorderzon and Grand Theatre Groningen are coproducing this performance in the framework of NXTSTP.

Theater | NL première | België

Silke Huysmans en Hannes Dereere Mining Stories

Listening to a collage of voices On 5 November 2015, a Luisteren naar een collage van stemmen Op 5 november 2015 veegt een verwoestende modderstroom met giftig mijnafval devastating stream of mud polluted with poisonous mine verschillende dorpen van de kaart in de Braziliaanse mijnprovincie waste swept away a number of villages in Brazilian mining Minas Gerais. Theatermaakster Silke Huysmans woonde tot haar zeprovince Minas Gerais. Theatre maker Silke Huysmans lived vende vlak naast de plek waar de ramp plaatsvindt. Met haar artisnext to the location of the disaster until the age of seven. With tieke partner Hannes Dereere keert ze er terug om met de huidige her artistic partner Hannes Dereere she returned to speak with the current inhabitants. Together with interviews with a few bewoners te spreken. Van die gesprekken maakten de twee kunstenaars een bijzondere voorstelling als een geluidscollage. Mining scientists, the two artists used the conversations to create a Stories is geen documentaire of een whodunnit, maar vooral een special performance as a sound collage. Mining Stories is an intrigerende reis door een doolhof van grote en kleine verhalen. intriguing trip through a labyrinth of stories. The performance Zo verbindt de voorstelling de stemmen van de mijnwerkers met connects the voices of the miners with major social themes grote maatschappelijke thema’s als globalisering en onze honger such as globalisation and our hunger for raw materials. naar grondstoffen. Mining Stories werd geselecteerd voor CircuitX, Mining Stories was selected for CircuitX, the cross-section of de selectie van beste Vlaamse voorstellingen van jonge theatermathe best Flemish performances by young theatre makers and kers en wordt gecoproduceerd door Noorderzon en Grand Theatre. is coproduced by Noorderzon and Grand Theatre. “Theatermakers Silke Huysmans en Hannes Dereere schreven met Mining Stories een zorgvuldig opgebouwd en stilistisch tot in de kleinste details doordacht ‘theateressay’ ”, Evelyne Coussens op Theaterkrant.nl Performance | Silke Huysmans See noorderzon.nl for extended credits

theater | NL première | argentinië

Mariano Pensotti

Burning bright in the forest of the night

Revolutionaire poppentheater-film-theatervoorstelling ‘Wat te doen?’, is een vraag waar elk mens wel eens mee worstelt. Het is ook de titel van Lenins bekendste boek, waarmee hij de aanzet gaf tot de Russische Revolutie van 1917. Honderd jaar later rijgt de Argentijnse theatermaker Mariano Pensotti die menselijke en tegelijkertijd politieke vraag aaneen. De verhalen van een uitgebluste universiteitsdocente, een jonge communistische guerrillastrijder en een journaliste die een item maakt over het uitzichtloze bestaan van Russische immigranten, schuift Pensotti op ingenieuze wijze in elkaar - zoals alleen hij dat kan. De voorstelling bestaat uit een poppenspel dat overgaat in een theatervoorstelling die overgaat in een film en andersom, waardoor de verschillende verhalen en disciplines elkaar verrassend beïnvloeden. Pensotti was eerder op Noorderzon met onder meer het alom bejubelde Cineastas. Hij staat wereldwijd bekend om zijn uitzonderlijke kijk op theater. “Pensotti’s mooie werk mengt poppenspel, toneelstuk-ineen-toneelstuk en film. Waarmee het net zo ironisch als eerlijk de zoektocht van de Russische avantgardisten naar nieuwe kunstvormen onderzoekt”, Der Tagespiegel Tekst en regie | Mariano Pensotti | Vormgeving | Mariana Tirantte See noorderzon.nl for extended credits

Revolutionary puppet theatre-film-theatre performance ‘What is to be done?’ is a question everyone wrestles with from time to time. It also is the title of Lenin’s most famous work, with which he sparked the 1917 Russian Revolution. One hundred years later the Argentinian theatre maker Mariano Pensotti strings together this human and simultaneously political question. The stories of a worn-out university lecturer, a young communist guerrilla fighter and a journalist producing an item on the hopeless existence of Russian immigrants are merged together by Pensotti in an ingenious fashion, as only he can. The performance is a puppet performance that metamorphoses into a theatre performance that becomes a film and vice versa, with the various stories and disciplines influencing each other in surprising ways. Mariano Pensotti has been at Noorderzon before, with the widely acclaimed Cineastas among others. He is known around the world for his unique approach to theatre.

Theater | NL première | Verenigde Staten

600 HIGHWAYMEN The Fever

Het publiek in de hoofdrol 600 HIGHWAYMEN is een vaste waarde geworden in het programma van Noorderzon, omdat de groep garant staat voor bijzonder theater dat op zoek gaat naar authenticiteit op het toneel. Zo brachten de New Yorkse theatermakers Abigail Browde en Michael Silverstone 45 Groningers samen op het toneel voor een hun festivalhit The Record. In The Fever gaan de twee nog een stap verder, want het publiek draagt medeverantwoordelijkheid voor de voorstelling. Met de toeschouwers als performers vragen Browde en Silverstone zich af hoe we ons als mensen tot elkaar verhouden en hoe we omgaan met de mensen om ons heen. Kijk je alleen toe, of speel je mee? Speel je solo of met anderen? En speel je jezelf, of doe je je voor als een ander? En durven we als mensen nog gezamenlijk verantwoordelijk te zijn voor iets dat groter is dan onszelf? “A lovely, haunting meditation on human connection, and disconnection … a poetic evocation of our mostly unspoken – and un-called upon – dependence on one another”, The New York Times Concept en regie | Abigail Browde & Michael Silverstone In samenwerking met | Brandon Wolcott, Emil Abramyan en Eric Southern See noorderzon.nl for extended credits

The audience in the leading role 600 HIGHWAYMEN has become a Noorderzon mainstay because the group guarantees remarkable theatre in seek of authenticity on stage. Previously the New York theatre makers Abigail Browde and Michael Silverstone brought 45 inhabitants of Groningen to the stage for one of their productions, The Record. In The Fever the two go a step further, with the audience co-responsible for the performance. With the audience as performers, Browde and Silverstone address how we relate to each other as individuals and how we interact with the people around us. Do you just observe, or do you play along? Do you play solo or with others? And do you play yourself or do you present yourself as someone different? And do we as individuals still dare to take mutual responsibility for something larger than ourselves?

Objecttheater | NL première | Frankrijk

Stereoptik Dark Circus

Melancholisch circus in prachtige sfeervolle beelden “Kom voor de show, blijf voor de tragedie.” Het is het wat treurigstemmende motto van een circus waar de ene catastrofe zich op de andere stapelt. Alleen de onhandige jongleur weet wat nog wat kleur in de tent te brengen. Dit melancholieke circus wordt tot leven gebracht door de magie van de poppentheatermakers van STEREOPTIK. Gebruikmakend van papier, inkt, zand en silhouetten tovert een tekenaar ter plekke het verhaal op een groot scherm ondersteund door live muziek. Prachtige sfeervolle beelden en muziek vertellen samen een poëtisch verhaal. Geschikt voor iedereen van acht jaar en ouder die houdt van de visuele magie van het theater of van de kinderlijke verwondering die het circus oproept. “What sets Dark Circus apart is its visual invention. It constantly surprises as figures are constructed out of abstract patterns, and complex visual sequences and transmutations are effortlessly depicted”, Luke Davies op International Theatre Reviews Gemaakt door | Romain Bermond en Jean-Baptiste Maillet Gebaseerd op een verhaal van | Pef | Artistieke samenwerking | Frédéric Maurin See noorderzon.nl for extended credits

Melancholy circus in beautiful and atmospheric images ‘Come for the show, stay for the woe.’ This is the somewhat sorrowful motto of a circus where one catastrophe leads to another. Only the clumsy juggler is able to cast some life and colour into the tent. This melancholy circus is brought to life by the magic of the puppet theatre makers of STEREOPTIK. Using paper, ink, sand and silhouettes, an artist conjures up a story on a large screen on the spot, accompanied by live music. Beautiful atmospheric images and music together tell a poetic tale. Suitable for anyone (eight years and above) who loves the visual magic of theatre or the innocent wonder that a circus evokes.

Ophelia Tent | 55 min za 19 aug | 18:30 en 21:30 uur zo 20 aug | 16:00 en 19:30 uur entree | 15 Taal geen probleem Language no problem

Circus | NL première | Australië

Gravity & Other Myths Backbone

Onopgesmukt, krachtig circustheater Zoals Romeo en Julia fictie zijn, zo is de zwaartekracht ook maar een mythe, vindt de Australische circustheatergroep Gravity & Other Myths. Voor hen bestaat de magie van het theater dan ook niet uit het kijken naar verzonnen theaterpersonages, maar in het samenzijn van performers en publiek in dezelfde ruimte, terwijl die eerste groep de zwaartekracht opheft. De voorstelling Backbone is een muzikale, dansante en vooral onopgesmukte voorstelling over ‘kracht’. De kracht van het menselijk lichaam, de kracht van het individu, die van de groep en vooral de kracht van het samen kijken naar bijzonder fysiek theater. Noorderzon opent met deze voorstelling de 27e editie van het festival. “Under Darcy Grant’s impeccable direction, the separate elements of dance, circus and theatre disappear, melting together in an extraordinary choreography of movement so elegant in conception, so perfect in execution, that it can only be described as pure art”, InDaily Ensemble | Martin Schreiber, Lachlan Binns, Jascha Boyce, Jacob Randell, Lewie West, Lewis Rankin, Joanne Curry, Mieke Lizotte, Lachlan Harper en Jackson Manson | See noorderzon.nl for extended credits

Plain, powerful circus theatre In the same manner that Romeo and Juliet are fiction, the Australian circus theatre group Gravity & Other Myths considers gravity to be just another myth. For them the magic of theatre is not in watching fictitious theatrical characters, but in sharing a space as performers and audience, while the former abolish gravity. Just like the group abolishes the boundaries between circus, dance and theatre. Their performance Backbone is a musical, dancing and especially plain show about ‘power’. The power of the human body, the power of the individual and particularly the power of watching remarkable physical theatre together. With Backbone Noorderzon opens the 27th edition of the festival.

Installatie | NL première | Frankrijk en Syrië

Bissane Al Charif Women’s memories

Herinneringen aan dat wat achter bleef Je trekt de deur achter je dicht. En je vertrekt met onbekende bestemming. Weg van je huis, je vrienden, je oude leven. Maar ook weg van het oorlogsgeweld. De Syrische kunstenares Bissane Al Charif overkwam het zelf, toen ze haar leven in haar door oorlog verscheurd thuisland verruilde voor een nieuw bestaan in Frankrijk. Haar documentaire-installatie Women’s memories volgt via geluidsfragmenten, film en foto’s de verhalen van acht gevluchte Syrische vrouwen. Ze vertellen over de herinneringen aan hun reis, aan wat ze meenamen en wat ze achterlieten. Maar ze spreken ook over de diepe scheur die in hun leven ontstond toen ze de deur achter zich dichttrokken. Een moment dat de rest van hun leven zou gaan bepalen. “Because Al Charif chose detail over drama, the documentary results are mesmerising in their mundanity”, Dale Berning Sawa in The Guardian Een project van | Bissane Al Charif Beeld, geluid en montage | Simon Pochet Artistieke samenwerking | Wael Ali See noorderzon.nl for extended credits

Remembering what you left behind You pull the door shut behind you. And you leave for destinations unknown. Away from your home, your friends and your old life. But also away from the violence of war. Syrian artist Bissane Al Charif experienced this when she left her war-torn country to take up a new existence in France. Her documentary installation Women’s memories uses sound clips, film and photographs to tell the stories of eight refugee Syrian women. They recall memories of their trip, tell about what they brought along and what they left behind. But they also speak about the huge rift in their lives as a result of shutting that door. A moment that would determine the rest of their lives.

Theater | Nl première | Ierland

Dead Centre Hamnet

Het grote geheim van volwassenheid In 1596 overleed William Shakespeares enige zoon: Hamnet. Hij was elf jaar oud en ernstig ziek. Shakespeare was te laat om bij het overlijden te zijn. Drie jaar later schreef hij zijn meesterwerk: Hamlet. Eén letter scheidt Hamnet van de legendarische weifelende titelheld. Hamnet zou echter nooit weten wat het is een twijfelende volwassene te zijn en wij volwassenen zijn vergeten wat het betekent om elf te zijn. Het Ierse gezelschap Dead Centre creëert een ontmoeting tussen ons en Hamnet. Om terug te kijken op onze kindertijd en vooruit te kijken naar de volwassenheid die hij nooit zal kennen. Voor één aspect van de volwassenheid moeten we hem in ieder geval beschermen: het feit dat we als volwassenen ook geen idee hebben waar we nou eigenlijk mee bezig zijn. Vorig jaar openden we het festival met een andere voorstelling van Dead Centre: het meesterlijke Chekhov’s First Play. “Hamnet demonstrates the tragic experience par excellence: he asks the question why thinking leads so rarely to action…. a highlight…”, Berliner Zeitung

Regie | Bush Moukarzel en Ben Kidd | Spel | Ollie West See noorderzon.nl for extended credits

The major secret of maturity In 1596 the only son of William Shakespeare died: Hamnet. He was eleven and seriously ill. Shakespeare was too late to be with him when he passed away. Three years later he wrote his masterpiece: Hamlet. Hamnet is just one letter away from the legendary indecisive hero of the title. However, Hamnet was never to know what being a wavering adult is like, while we adults have forgotten what it is like to be eleven. The Irish company Dead Centre has created a meeting between us and Hamnet. To look back on our childhood and forwards towards the adulthood he will never know. There is one aspect of adulthood we at least need to protect him from: the fact that we as adults also have no idea what we’re actually up to. Last year we opened the festival with another performance by Dead Centre: the masterful Chekhov’s First Play.

theater/dans | Nl première | Zuid-Afrika

Boyzie Cekwana

The last King of Kakfontein

Ten strijde tegen kleptocratische kakistocracy Welkom in Kakfontein, waar het koninkrijk in duigen ligt. Het land met zijn gouden steden en diamanten bergen werd ooit door menigeen bewonderd. Nu is er slechts een stinkende kleptocratische kakistocratie over, waar de laatste koning zijn plakkerige scepter zwaait. Alleen dansend in de spotlight kan de koning zich nog machtig voelen. Theatermaker en choreograaf Boyzie Cekwana ziet kunst als een vorm van politiek activisme en is een van de grondleggers van de moderne dans in Zuid-Afrika. In de theatervoorstelling The Last King of Kakfontein reageert Cekwana met humor, dans, video en muziek op tijden waarin politici als Jacob Zuma en Donald Trump het met hun stelende populistenvingers op de democratie hebben voorzien.

Battling against the kleptocrat kakistocracy Welcome to Kakfontein, where the kingdom is shattered. Imbued with cities of gold and mountains of diamonds, this kingdom, once the envy of some, has now been reduced to nothing more than a kleptocratic kakistocracy. A decrepit king wearing a showerhead for a crown laments the ruined remains of his once glorious fiefdom. Only when dancing in the spotlights can the king still feel powerful. Theatre maker and choreographer Boyzie Cekwana is one of the founders of modern dance in South Africa and views art as a form of political activism. In The Last King of Kakfontein, Cekwana responds with humour, dance, video and music to times where politicians such as Jacob Zuma and Donald Trump have unleashed their thieving populist fingers on democracy.

“Cekwana’s art allowed this audience a vivid and powerful view of his culture,” ABQjournal

Machinefabriek | 60 min Choreografie en regie | Boyzie Cekwana, randomirekshnz Spel en muziek | Madala Kunene, Boyzie Cekwana, Mandisa Nzama en Lungile Cekwana See noorderzon.nl for extended credits

vr 18 t/m zo 20 aug | 19:30 uur entree | 15 Taal | Engels met Nederlandse boventiteling Language | English with Dutch surtitles

Dans | Frankrijk en syrië

Mithkal Alzghair Displacement

Dans over verleden en toekomst en over vluchten en terugkeren Kun je de geschiedenis vangen in een lichaam of in een beweging? Die vraag stelde choreograaf Mithkal Alzghair zich bij het maken van zijn prijswinnende tweeluik Displacement. Als Syriër en als danser draagt hij zelf nogal wat geschiedenis met zich mee: kolonisatie, conflict, oorlog, geweld en migratie. Mithkal gaat met zijn werk op zoek naar een nieuwe geschiedenis en een nieuwe identiteit die zowel Syrisch als Europees is en die moderne dans en danstradities combineert. In het eerste deel van zijn voorstelling Displacement onderzoekt hij in een solo de spanning tussen zijn Syrische wortels en zijn gedwongen migratie. In het tweede deel zoekt hij met twee andere dansers naar de verhouding tussen het individu en de groep en tussen vluchten en terugkeren.

Dance about past and future and about fleeing and returning Can you capture history in a body or in a movement? This is the question that choreographer Mithkal Alzghair asked himself when making his award-winning diptych Displacement. As Syrian and dancer he already has a lot of history on board: colonisation, conflict, war, violence and migration. With his work, Mithkal seeks a new history and new identity which is both Syrian and European, and that combines modern dance and dance traditions. In the first part of Displacement he investigates the tension between his Syrian roots and forced migration in a solo performance. In the second part he and two other dancers search for the relationship between the individual and the group, and between fleeing and returning.

“Dit is geen documentaire over de oorlog in Syrië, dit gaat over alles wat een mens tot mens maakt”, Mouvement

Machinefabriek | 55 min Choreografie | Mithkal Alzghair Dans | Rami Farah, Samil Taskin en Mithkal Alzghair See noorderzon.nl for extended credits

wo 23 en do 24 aug | 20:00 uur entree | 15 Taal geen probleem Language no problem

theater | Nl première | België

Edurne Rubio Light years away

A journey of discovery through the dark Welcome to the Op ontdekkingstocht door het donker Welkom in het donker van een onontdekte grot. Ontdekkers, toeristen, gidsen, gloom of an undiscovered cave. Explorers, tourists, guides, primitieve volken, grottekeningen. Ze houden zich allemaal primitive peoples, cave drawings. They all are concealed schuil in die nog onbekende ruimte tot onze fakkel ze verlicht. somewhere in the unknown space until illuminated by Tot die tijd bestaat die ruimte alleen in onze verbeelding. De our burning torch. Until then the space only exists in our vader en ooms van film- en theatermaakster Edurne Rubio waren imagination. The father and uncles of film and theatre maker Edurne Rubio were amateur speleologists and discovered one amateur-speleologen en ontdekten zo één van de grootste of the biggest caves in Spain. She thus became fascinated by grotten van Spanje. Zo raakte ze gefascineerd door grotten als tot de verbeelding sprekende ruimtes waar in het donker caves as evocative spaces where in the dark history lies in wait. de geschiedenis ligt te wachten. Als plekken die zowel tot de Places that speak to both the individual and the collective individuele als tot de collectieve verbeelding spreken. In Light imagination. In Light years away Rubio takes you on a journey of discovery through the theatre gloom, as if it were a cave years away neemt Rubio je mee op ontdekkingstocht door het waiting to be explored. Allow your eyes to slowly adjust to the donker van het theater alsof het een nieuw te ontdekken grot is. Laat je ogen langzaam wennen aan de duisternis. Luister goed dark. Listen closely and let your imagination do the rest. en laat je verbeelding de rest doen. “Rubio is interested in the relationship between architecture and nature: how man and animal have brought light, literally as well as figuratively, into this piece of underground darkness”, Michaël Bellon op BRUZZ.be Concept en performance | Edurne Rubio Geluid | David Elchardus | See noorderzon.nl for extended credits

theater/Dans | NL première | Italië

Teatro Instabile di Aosta Quintetto

Geestige ode aan de toeschouwer In tijden van bezuinigingen is het soms lastig om de financiering van een voorstelling rond te krijgen. Wat te doen als een kwintet te duur is en je maar met één kunstenaar kunt komen? De Italiaanse choreograaf en danser Marco Chenevier laat in zijn voorstelling Quintetto zien dat het antwoord ligt bij de toeschouwer, die hij uitnodigt hem op het podium te komen helpen. Hierdoor ontstaat een gewaagde, onvoorspelbare improvisatie, waardoor Cheneviers solo weer het oorspronkelijk bedachte kwintet wordt. In deze prijswinnende dansvoorstelling wordt het principe van een voorstelling op humorvolle wijze uiteengerafeld. Wat betekenen podiumelementen zoals tekst, beweging en licht? En wat voor rol speelt het publiek hierin eigenlijk? Die vragen kan Chenevier alleen samen met jou beantwoorden. “Quintetto relies on Cheveniers talent and quick thinking. He makes it feel like we have all indirectly been allowed to share in the success of something very special”, Will Amott op stagetalkmagazine.com Regie | Marco Chenevier and Smeralda Capizzi Spel | Marco Chenevier | See noorderzon.nl for extended credits

Humorous ode to the spectator In times of budget cuts in the arts, it is sometimes difficult to get the proper funding for a performance. What to do if a quintet is too expensive and you can only bring one artist? Italian choreographer and dancer Marco Chenevier shows in his performance Quintetto that the answer lies with the spectator, whom he invites to help him on stage. By constructing a bold, unpredictable improvisation, Chenevier’s solo is brought back to the originally conceived quintet. In this award-winning dance performance, the rationale behind a performance is unraveled in a humorous way. What do stage elements like text, motion and light mean? And what role does the audience play in this? Chenevier can only answer these questions with your support.

Film | België

Sarah Vanhee

The Making of Justice

Fictie-documentaire over de mens achter de moordenaar In films zijn misdadigers vaak coole gasten. Maar in het dagelijks leven zien we moordenaars als monsters die we het liefst zo hard mogelijk gestraft zien. Waar komt die rare kloof tussen fictie en werkelijkheid vandaan? Het is één van de thema’s die naar boven komt in de bijzondere fictiedocumentaire The Making of Justice van Sarah Vanhee. In deze film werkt ze aan het scenario van een misdaadfilm met zeven echte gevangenen die, net als de hoofdpersoon van hun film, schuldig zijn aan moord. De kijker kan alleen maar raden wat van hun verhalen feit en wat fictie is. Zo speelt Vanhee een spannend spel met de manier waarop we als samenleving naar veroordeelden kijken. Zien we eerst de misdaad, of eerst de mens daarachter? “Gevangenen die een moordfilm uitdenken? Sarah Vanhee creëerde er een razend interessante documentaire over”, Filip Tielens in De Standaard Regie | Sarah Vanhee Productie | Manyone Met steun van | BUDA Arts Centre (Kortrijk, België) See noorderzon.nl for extended credits

Fiction documentary about the individual behind the murderer In movies criminals are often cool characters. But in daily life we view murderers as monsters we would preferably see punished as hard as possible. Where does this strange divide between fiction and reality come from? This is one of the themes that emerge in the remarkable fiction documentary The Making of Justice by Sarah Vanhee. In the film she is working on the script for a crime picture about seven prisoners who – just like the protagonist in their movie – are guilty of murder. The viewer can only guess at what is fact and what is fiction in their stories. Vanhee plays an exciting game with the way we view convicts. Do we first see the crime, or the individual behind it first?

Objecttheater | Nl première | Iran

Pouppe Theater Flight 745

Poëtische reconstructie van vergeten herinneringen Na jaren is een vrouw weer terug in Iran om haar ouderlijk huis te verkopen. Als kind ontvluchtte ze het land tijdens de oorlog met Irak. Terug in het land van haar vroege jeugd probeert ze voorzichtig de herinneringen te reconstrueren die ze dacht te zijn vergeten. Het Iraanse Pouppe Theater heeft een bijzondere manier gevonden om die reconstructie weer te geven. Met behulp van prachtig gemaakte maquettes en kleine poppetjes die door de spelers worden gefilmd, komen in de voorstelling Flight 745 de door de oorlog gekleurde herinneringen van de hoofdpersoon op een poëtische manier tot leven.

Poetic reconstruction of memories lost After years, a woman has returned to Iran to sell her parental home. She fled the country as a child during the war with Iraq. Returning to the home of her early youth, she cautiously attempts to reconstruct memories she thought she had lost. Iranian Pouppe Theater has found a special way to represent the reconstruction. Using beautifully crafted maquettes and tiny puppets filmed by the performers, Flight 745 brings the war-tinged memories of the protagonist to life in a poetical manner.

“In 1987, during the war between Iran and Iraq, Marjan Poorgholamhossein was first introduced to the power of puppets”, Sophia Saifi

VRIJDAG Theater | 40 min

Regie, tekst en spel | Marjan Poorgholamhossein

do 24 aug | 19:30 uur vr 25 en za 26 aug | 17:30 en 21:30 uur entree | 12,50

Muziek | Azarnoush Khodami

Taal | Farsi met Engelse boventiteling

See noorderzon.nl for extended credits

Language | Farsi with English surtitles

Theater | Mexico

Lagartijas tiradas al sol

Tijuana

Undercover als fabrieksarbeider Om iets echt te begrijpen, moet je het zelf ervaren. Om die reden gaf de legendarische Duitse onderzoeksjournalist Günter Wallraff zich in 1985 uit als Turkse gastarbeider om zo van binnenuit over discriminatie en arbeidsomstandigheden te kunnen schrijven in het boek Ik (Ali). Geïnspireerd op die methode deed de Mexicaanse theatermaker en acteur Gabino Rodríguez zich zes maanden voor als arbeider Santiago Ramirez en werkte aan de lopende band in een fabriek in Tijuana, Mexico. Hij leefde van een salaris van €3,50 per dag en had geen contact met familie of vrienden. Tijuana is de theatrale presentatie van dat bijzondere onderzoek en de ethische kwesties die eraan vastkleven. Want is het bijvoorbeeld wel netjes om als keurige middenklasse kunstenaar je medefabrieksarbeiders op te lichten om een kunstproject van ze te maken?

Delving into the life of a factory worker In order to truly understand something, you need to experience it yourself. This was the reason for legendary investigative journalist Günter Wallraff to go work in a factory in 1985 while pretending to be a Turkish migrant worker, allowing him to experience discrimination first-hand and describe the working conditions he encountered in his book Ganz Unten. Inspired by this method, Mexican theatre maker and actor Gabino Rodríguez transformed himself into a labourer named Santiago Ramirez and worked on a factory production line in Tijuana. He lived off of a daily salary of €3.50 and had no contact with his friends and family. Tijuana is the theatrical presentation of that remarkable investigation and the ethical dilemmas it entails. Because just how decent is it as middle-class artist to con your fellow factory workers, turning them into an art project?

“Like Lagartijas other work, “Tijuana” is a considered piece, richly researched and thoughtfully presented,” Jeanne Claire van Ryzin

VRIJDAG Theater | 75 min

Concept en uitvoering | Gabino Rodríguez

za 19 en zo 20 aug | 19:30 uur ma 21 aug | 18:00 en 21:30 uur entree | 15

Gebaseerd op teksten en ideeën van | Günter Walraff, Andrés Solano, Martin

Taal | Spaans met Nederlandse boventiteling

Caparrós en Arnoldo Galvez Suarez | See noorderzon.nl for extended credits

Language | Spanish with Dutch surtitles

performance | NL première | Verenigd Koninkrijk

Robbie Thomson XFRMR

Bliksemende beats Is natuurkunde saai? Nee hoor! In 1891 vond natuurkundige Nikola Tesla de Teslaspoel uit. In die spoel wordt onder hoge frequentie stroom opgewekt die zich vervolgens spectaculair vonkend ontlaadt. De Schotse kunstenaar Robbie Thomson vond een manier om de steeds verschillende bliksemschichten van het apparaat te gebruiken om muziek te maken. In zijn show XFRMR is de Teslaspoel dan ook de onbetwiste hoofdrolspeler. Ontladingen zorgen voor stevige beats en spannende geluiden en prachtige videoprojecties reageren op hun beurt weer op de muziek. Zelden leverde de natuurkunde de basis voor zo’n spannende en muzikale aanslag op de zintuigen als in het geval van XFRMR. “The Tesla Coil took on a life of its own, it appeared animalistic, alive and active... the coil’s horns of electricity revealed the true personality of technology, as powerful, perilous and unquestionably, natural”, Beat Concept en uitvoering | Robbie Thomson Steun | A Cryptic Commission for Sonica in samenwerking met Cove Park, ondersteund door Creative Scotland See noorderzon.nl for extended credits

Lightning beats Is physics boring? Of course not! In 1891 physicist Nikola Tesla invented the Tesla coil. In the coil current is generated under high frequency which then discharges in sparks in spectacular fashion. Scottish artist Robbie Thomson discovered a way to use the ever-changing flashes of lightning generated by the apparatus to make music. In his show XFRMR the Tesla coil plays the undisputed leading role. Discharges create strong beats and exciting sounds, while beautiful projected video images in turn respond to the music. Physics has rarely been at the foundation of such an exciting and musical assault on our senses, which is the case with XFRMR.

Spiegeltent | 50 min do 17 aug | 21:00 uur vr 18 aug | 19:30 en 21:30 uur entree | 12,50 Taal geen probleem Language no problem

stadswandeling/Performance | België

Benjamin Vandewalle

Walking the Line

Beweging staat centraal in stadswandeling-performance Wel eens een kamer opgemeten in voetstappen of de grootte van een mensenmassa ingeschat met jezelf als uitgangspunt? De Belgische choreograaf Benjamin Vandewalle baseerde zijn project Walking the Line op dergelijke verhoudingen die bestaan tussen ons lichaam en de ruimte om ons heen. In deze mix van performance, choreografie en installatie trek je met Vandewalle de stad in, waar hij je op bepaalde locaties uitnodigt om een reeks fysieke opdrachten uit te voeren. Samen met je mede-toeschouwers beleef je hoe het is om onderdeel van een ruimte en van een groep te zijn. Na deze stadswandeling-performance waarin beweging centraal staat, kijk je heel anders naar je dagelijkse omgeving. Danservaring is niet vereist, maar een beetje avontuurlijkheid (zoals wij van de Noorderzon-bezoekers gewend zijn) is wel handig.

City walk performance revolves around movement Have you ever measured a room in footsteps or estimated the size of a crowd using yourself as starting point? Belgian choreographer Benjamin Vandewalle based his project Walking the Line on such relationships between our bodies and the space surrounding us. In this mixture of performance, choreography and installation, Vandewalle takes you along on an urban journey, where he invites you to complete a series of physical assignments at certain locations. Together with your fellow audience members you will experience what it is like to be part of a space and part of a group. After the city walk performance revolving around movement, you will view your daily environment differently. Dance experience is not required, but a sense of adventure (which we have come to expect from Noorderzon visitors) may help.

“Vandewalle opent de deur naar een nieuwe vorm en zet de zintuigen daartoe op scherp,” Bruzz.be over Hear

Startpunt Grand Theatre | 90 min Concept en uitvoering | Benjamin Vandewalle Uitvoering en performance | Nelle Hens, Evelien Cammaert, Gaël Santisteva, Cassiel Gaube | See noorderzon.nl for extended credtis

vr 18 t/m zo 20 aug | 16:00 en 20:00 uur entree | 8 Taal geen probleem Language no problem

Muziek in de spiegeltent Een bezoekje aan de sfeervolle Spiegeltent – een van de mooiste plekjes van het Noorderplantsoen – staat voor velen gelijk aan de ultieme Noorderzon-ervaring. Dit jaar vind je hier onder meer vier prachtige, intieme concerten. A visit to the entrancing Spiegeltent – one of the most beautiful places in the Noorderplantsoen – is considered by many to be the ultimate Noorderzon experience. This year the venue will once again host four intimate concerts.

RIM

Courtney Marie Andrews

Parker Millsap

Mario Batkovic

RIM (no/SE) i.s.m. Stichting Folk

Parker Millsap (VS)

zo 20 aug | 20:30 uur | entree 12,50 | zitconcert In de traditionele volksmuziek van Scandinavische landen is een belangrijke rol weggelegd voor strijkinstrumenten zoals de Hardanger-viool (een Noorse variant met extra snaren) en de nyckelharpa (een snaarinstrument uit Zweden). Het jonge folkkwartet Rim (Zweeds en Noors voor ‘rijm’) doet deze traditie eer aan door Noordelijke dansmuziek met aanstekelijke improvisaties en eigen composities te combineren.

di 22 aug | 21:00 | entree 12,50 | staconcert Een schaduwrijke veranda, tsjirpende krekels, uitgestrekte verdorde graslanden. Filmische beelden van het zuiden van Amerika trekken zomaar aan je voorbij wanneer je naar de muziek van de Amerikaanse Parker Millsap luistert. Op zijn derde studioalbum The Very Last Day laat de singersongwriter muziekstijlen zoals blues, country en Americana moeiteloos met elkaar vervloeien tot een rootsy geheel.

In traditional Scandinavian folkmusic string instruments like the Hardanger-violin (a Norwegian version with extra strings) and the nyckelharpa (a Swedish stringinstrument) play an important role. Folk quartet Rim (Swedish and Norwegian for ‘rhyme’) honours this tradition by combining Nordic dance music with their own compositions and catchy improvisations.

Courtney Marie Andrews (VS)

A shady porch, chirping crickets and parched meadows spreading as far as the eye can see. Such cinematic images of the American South are conjured up when listening to the music of Parker Millsap. On his third studio album, The Very Last Day, the singer-songwriter seamlessly melds together music styles such as blues, country and Americana into a rootsy blend.

Mario Batkovic (CH/BA)

ma 21 aug | 21:00 uur | entree 12,50 | staconcert Honest Life is het eerste album dat ze in Europa uitbracht, maar een debutante is de 26-jarige Courtney Marie Andrews zeker niet. In haar thuisland wordt ze al vergeleken met grote namen als Joni Mitchell en Emmylou Harris. Ze zorgt voor een frisse wind in haar genre met haar unieke stem en akoestische gitaarwerk in combinatie met klassieke countryfolk instrumenten.

wo 23 aug | 20:15 uur | entree 15 | staconcert De Zwitserse Mario Batkovic (oorspronkelijk afkomstig uit Bosnië) is een virtuoze accordeonist, die dit traditionele instrument op geheel eigen wijze inzet. Batkovic experimenteert met (neo)klassiek, jazz, minimalisme, experimentele synths en Balkaninvloeden. Zijn album verscheen in maart dit jaar op het label van de legendarische triphop-muzikant Geoff Barrow (Portishead) en hij componeerde onlangs muziek voor verschillende films.

Although Honest Life is the first album that Courtney Marie Andrews has released in Europe, the twenty-six-year-old singer is certainly not a novice. In the United States she is already being compared to major names such as Joni Mitchell and Emmylou Harris, and not without reason. She is a breath of fresh air in her chosen genre, with her unique voice and acoustic guitar, combined with classic country folk instruments.

Mario Batkovic from Switzerland (originally from Bosnia) is a virtuoso accordionist, who uses his traditional instrument in a way entirely his own. Batkovic experiments with classical and neoclassical music, jazz, minimalism, experimental synths and Balkan influences. His album appeared in March this year on the label of legendary trip-hop musician Geoff Barrow (Portishead) and he has recently composed music for a number of films.

Muziek in de Lutherse Kerk In samenwerking met Soundsofmusic

Keiko Shichijo (JP/NL)

Dublin Guitar Quartet (IE)

Een uur lang fascinerende minimal music voor piano De Nederlands-Japanse pianiste Keiko Shichijo speelt een klassieker uit de minimal music. An Hour for Piano is een werk van grote schoonheid van de Amerikaan Tom Johnson. Precies een uur lang klinken pianoklanken die je al snel aan Eric Satie en Nils Frahm doen denken, maar die toch een flinke stap verder gaan. Het resultaat is hypnotiserende ambient music op zijn best. Het stuk daagt je op een bijzondere manier uit: Tom Johnson vraagt de bezoeker tijdens het luisteren notities van zijn hand te lezen. In combinatie met het fenomenale spel van Shichijo ontstaat een fascinerende luisteren leeservaring.

Michael Gordon op vier elektrische gitaren Zou de minimalistische muziek van Philip Glass of Steve Reich ook goed klinken op gitaar? Dat dachten de mannen van Dublin Guitar Quartet ongetwijfeld toen ze in 2001 hun kwartet oprichtten. Gewapend met vier gitaren en diploma’s van het Dublin Conservatory of Music and Drama gaan ze schier onmogelijke werken van eigentijdse componisten te lijf. Zo ook Amplified (2015) van de New Yorkse toondichter Michael Gordon, dat op Noorderzon zijn Nederlandse première beleeft. Met de hypnotiserende soundscapes van Gordon zoeken ze de grenzen van hun instrument op in de hemelse ambiance van de Lutherse Kerk.

An Hour for Piano - Tom Johnson

Amplified - Michael Gordon

The Dutch-Japanese pianist Keiko Shichijo plays a minimal music classic. An Hour for Piano is a work of great beauty by American composer Tom Johnson. In combination with the phenomenal skills of Shichijo, a fascinating listening (and reading!) experience is created.

Would the minimal music of Philip Glass or Steve Reich sound good on guitar too? That must have been what the men of the Dublin Guitar Quartet were asking themselves when they founded their quartet in 2001. Armed with four guitars, they tackle the piece Amplified (2015) by the New York composer Michael Gordon, which will have its Dutch premiere at Noorderzon.

zo 20 aug | 15:00 uur | entree 12,50 | 60 min

wo 23 aug | 20:00 uur | entree 12,50 | 75-90 min

Theater | premiÈre | Nederland

PeerGrouP Štěstí | Geluk

Zoektocht naar geluk De nieuwste smartphone, hippe sneakers of nog meer likes op je Facebookpagina. In onze hedendaagse maatschappij worden we voortdurend digitaal geprikkeld om te kopen en te klikken. We zijn volledig losgeweekt van de grond onder onze voeten. De rol van het landschap dat ons eeuwenlang heeft gevormd en gekneed is uitgespeeld. Of lijkt dat maar zo? Wat als diezelfde grond terugvecht? In Štěstí | Geluk maken drie jonge theatermakers en kunstenaars uit Tsjechië en Nederland onder leiding van regisseur Dirk Bruinsma een voorstelling over onze relatie met het landschap, die je ziet op het dak van The Big Building. Wat stellen die hippe sneakers nog voor als de grond onder onze voeten letterlijk verdwijnt? The newest smartphone, those hip sneakers or more likes on your Facebook page. In society today, we are constantly being digitally enticed to click and to purchase. We have been entirely weaned away from the ground beneath our feet. In Štěstí | Geluk three young theatre makers and artists from the Czech Republic and the Netherlands have created a performance about our relationship with the landscape.

Mime | Nederland

Het Houten Huis Altijd Weer

Familievoorstelling over fatsoen en verborgen verlangens Voordat de weer-app op je smartphone bestond, moest je het doen met een weerhuisje: een instrument dat de luchtvochtigheid meet en op basis daarvan een indicatie geeft van mooi (droog) weer of slecht (nat) weer. De voorstelling Altijd Weer van beeldend muziektheatergezelschap Het Houten Huis uit Groningen gaat over het mannetje en vrouwtje in een weerhuisje. Altijd staat één van hen stokstijf buiten: met mooi weer het vrouwtje, met slecht weer het mannetje. De twee echtelieden kunnen dus nooit samen zijn. De live muzikant op het podium vertolkt de sfeer, gevoelens en tekst van deze woordeloze tragikomedie vol fysieke humor en romantiek. Altijd Weer (Always weather/Always again) is all about a little man and woman who reside in a home weather station. One of them is always standing stock-still outdoors: the woman if the weather is nice, the man if the weather is poor. The musician playing live on stage narrates the atmosphere, feelings and text of this wordless tragicomedy.

Fotografie | Frankrijk

Noorderlicht | Patrick Willocq One finger cannot pick a stone Fotografisch onderzoeksproject De Franse fotograaf Patrick Willocq maakte het project One finger cannot pick a stone in opdracht van Noorderlicht. Op basis van interviews met bewoners van de Noord-Ghanese plaats Yendi laat de fotograaf zes voorstellingen zien van het rijke culturele erfgoed van het Dagomba-volk. De grote decoratieve sets van lokaal verkregen materiaal zijn gebouwd met hulp van lokale artiesten en ambachtslieden. Het fotografieproject maakt deel uit van het fotografische onderzoeksproject â&#x20AC;&#x2DC;Society and Change in Northern Ghanaâ&#x20AC;&#x2122;, dat Noorderlicht uitvoert in samenwerking met Nederlandse en Ghanese universiteiten. Het volledige project zal in 2018 getoond worden in een tentoonstelling en een boekpublicatie. French photographer Patrick Willocq created the project One finger cannot pick a stone commissioned by Noorderlicht. Based on interviews with inhabitants of the town of Yendi in northern Ghana, the photographer will be exhibiting six depictions of the rich cultural heritage of the Dagomba people. The large decorative sets made from locally sourced material were constructed with the aid of local artists and craftsmen.

In het Plantsoen | doorlopend do 17 t/m zo 27 aug | vrije toegang Taal geen probleem | Language no problem | See noorderzon.nl for extended credits

Installatie | Nederland

CBK Groningen en Platform GRAS Doe-het-zelfkunstwerk Altijd al een eigen kunstwerk willen maken? Dat kan met de lichtsculptuur Action>Reaction van Sjimmie Veenhuis, die hij in opdracht van het Centrum Beeldende Kunst Groningen en Platform GRAS heeft gemaakt. Speciaal voor Noorderzon realiseert Veenhuis een interactieve installatie van duizend verlichte schakelknoppen die je zelf kunt bedienen. Beweeg de schakelaars en maak je eigen patronen en illusies, verander het werk van een ander of kijk toe terwijl een ander bezig is. De rol van kunstenaar en van toeschouwer is hierdoor omgedraaid: jij mag nu zelf bepalen wat je ziet, maar wat betekent het eigenlijk om iets met een schakelaar aan of uit te zetten?

Action>Reaction

Have you always wanted to make a work of art? You now can with the light sculpture Action>Reaction by Sjimmie Veenhuis, which was commissioned by the Groningen Centre for Visual Arts (Centrum Beeldende Kunst Groningen) and Platform GRAS. Especially for Noorderzon, Veenhuis created an interactive installation made from a thousand illuminated switches which viewers can operate themselves.

In het Plantsoen | doorlopend do 17 aug t/m zo 27 aug | vrije toegang Taal geen probleem | Language no problem | See noorderzon.nl for extended credits

Film | premiÈre | Nederland

Stichting Beeldlijn en Saskia Jeulink Een gedroomde samenleving | 35 jaar Theater te Water Ode aan Theater te Water Theater te Water: wie kent het niet! Een varend theatergezelschap, uniek in Nederland. Wat in 1982 begon als een droom van één jongeman, Just Vink, is in 35 jaar bijna gemeengoed geworden. Theater te Water stopte eind vorig jaar. Aanleiding voor filmmaker en oud-Theater te Water speelster Saskia Jeulink (Stichting Beeldlijn) om een sfeervol en sociaal bewogen portret te maken van dit fenomeen. Met Theater te Water als vertrekpunt legt zij een verbinding met onderwerpen als de economisering van het cultuurbestel, de veranderende tijdgeest en ontwikkelingen in het sociaal-culturele leven in de dorpen. Tegelijkertijd is het een ode aan de ambitie, idealen en de verbeeldingskracht. Theater te Water: who hasn’t heard of the floating theatre! What began as the dream of one young man, Just Vink, nearly became a household word over the course of 35 years. Last year Theater te Water stopped performing. This inspired film maker Saskia Jeulink (Stichting Beeldlijn) to create a portrait of this phenomenon, packed with atmosphere and social commitment.

verteltheater | Nederland

Illustere Figuren Renault 4, een Auto-Biografie

De avonturen van een oldtimer Uit de Renault-fabriek in Frankrijk rolde in 1961 een auto van de lopende band die een halve eeuw later cultstatus zou verwerven: de Renault 4. Het Leeuwardense theatercollectief Illustere Figuren is in het bezit van een R4-bestelwagen uit 1968. Illuster Figuur Joeso kreeg de oldtimer van zijn vader. Nieuwsgierig naar de achtergrond van zijn 50-jarige auto start Joeso samen met Illuster Figuur Tim een zoektocht naar de belevingen van de Renault 4 Fourgonnette (die typische Franse bus van de boulangerie). Dit resulteerde in Renault 4, een Auto-Biografie; een persoonlijke muzikale voorstelling over vergankelijkheid, nostalgie, verlies, vriendschap en de zin van het leven. In 1961 a car rolled off the assembly line in a factory in France which half a century later would gain cult status: the Renault 4. Leeuwarden theatre collective Illustere Figuren own a 1968 R4 delivery van. This resulted in Renault 4, een Auto-Biografie (Renault 4, an Auto-Biography), a personal musical show about mortality, nostalgia, loss, friendship and the meaning of life.

Stadswandeling | Nederland

Platform GRAS Urban Tour

Alternatieve rondleiding door Groningen Dacht jij Groningen op je duimpje te kennen? Think again! Met een nieuwe serie Urban Tours is Platform GRAS terug met expedities door de stad, verzorgd door bijzondere duo’s. Met De Onkruideniers (Jonmar Vlijmen en Ronald Boer) ontdek je de ongewenste natuur in de stad. Ontdekkingsreiziger van het Alledaagse Bram Esser en de immer kritische Wabbesch Wabbesch gaan op zoek naar verrassende verhalen in een Groninger wijk. Diandian Guo uit China en Lior Stenberg uit Israël belichten internationaal Groningen en de jonge kunstenaars van ZUHAUSE nemen je mee naar de Groninger underground. So you think you really know Groningen? Well think again! With a new series of Urban Tours, Platform GRAS is back with yet more city expeditions, brought to you by striking duos. Some of them are in English!

Theater | premiÈre | Nederland

Buning en Van der Wijk De Messias uit ’t Zandt Sla Dood! onderzoekt de ongemakkelijke en vergeten historie van Harmen Schoenmaker. Deze doopsgezinde bewoner van het Groningse dorp ’t Zandt riep zichzelf in 1535 uit tot God de Vader. Resultaat: duizend mensen trokken, hartje winter, in extase hun kleren voor hem uit. Wie was deze schoenmaker en wat gebeurde daar precies? Het duo Jelle Buning en Nico van der Wijk ken je misschien nog van De Ideale Drenkeling, het waargebeurde verhaal van Bunings bijna-verdrinking in de Noordzee waarmee ze vorig jaar op Noorderzon stonden. Noorderzon coproduceert deze voorstelling in samenwerking met De Verhalen van Groningen en RHC Groninger Archieven.

Sla Dood!

Sla Dood! investigates the disconcerting and forgotten history of Harmen Schoenmaker. In 1535, this Mennonite inhabitant of the Groningen village ’t Zandt proclaimed himself God the Father. This led to thousands of people shedding their clothes in the middle of the winter for him in ecstasy. Who was this cobbler, and what exactly transpired there?

Muziek/Film/Animatie | première | Nederland

Productiehuis Spinbarg Spinbarg

Berg van Groninger verhalen Wat maakt Groningers nou precies Gronings? In ieder geval vind je in ons DNA heel veel volksverhalen die in Stad en Ommeland generatie op generatie worden doorgegeven. Met Spinbarg verbeelden zo’n 25 filmmakers, animatoren, kunstenaars, componisten en muzikanten deze Groningse volksverhalen. Het ruim van historisch vrachtschip De Familietrouw is ingericht met 12 ‘kijkkasten’. Je gaat tijdens de voorstelling van kast naar kast. De ene keer waan je je in een privé bioscoop, de andere keer zet je zelf het verhaal in beweging. Aan het einde verruil je het donkere ruim voor het antieke roefje om te luisteren naar een muzikaal verhaal over de verwoestende kracht van de zee. What is it precisely that makes a Groninger a Groninger? In any case our DNA contains many folk tales that have been passed down from generation to generation among the population of the City and Province of Groningen. In Spinbarg, some 25 film makers, animators, artists and composers have joined forces to depict these Groningen folk tales.

Stadswandeling | première | Nederland

Productiehuis Spinbarg ism Paulien Excursions Stadswandeling langs spookhuizen en mysteries in Groningen

Stad vol spoken Ken je dat verhaal van dat spook van de Boteringestraat? Of die van die huilende min op zolder, van kinderzieltjes in de stadsput? Productiehuis Spinbarg organiseert in samenwerking met gids Paulien Ex een excursie langs spookhuizen en andere mysterieuze plekken in de binnenstad van Groningen. Beleef tijdens deze wandeling de Groninger geschiedenis terwijl je langs verschillende – op het eerste gezicht - alledaagse plekken loopt. Daarna weet je direct een aantal sterke verhalen te vertellen tijdens feesten en partijen. Aan boord van het schip De Familietrouw kun je trouwens nog meer verhalen horen die Spinbarg heeft verzameld. Do you know that story about that ghost of the Boteringestraat? Or the one about the weeping wet nurse in the attic, or about the children’s souls in the city well? Together with tour guide Paulien Ex, Spinbarg Production House organised an excursion along haunted houses and other mysterious places in Groningen city centre.

Muziektheater | Nederland

Margje Wittermans VluchtGoud Slauerhoff door de ogen van een jonge vrouw ‘Alleen in mijn gedichten kan ik wonen, nooit vind ik ergens anders onderdak’. Zo begint een bekend gedicht van J.J. Slauerhoff, een van de belangrijkste Nederlandse dichters en romanschrijvers uit het begin van de twintigste eeuw. De zin beschrijft de haat-liefde verhouding met het land waar je weg van wilt, maar nooit helemaal van loskomt: het zogenaamde Slauerhoff-syndroom. Theatermaakster Margje Wittermans zoekt in VluchtGoud, vertellend en zingend via de gedichten van Slauerhoff en via de deunen van de trekzak van Sietsema, naar een antwoord op de vraag waarom het Slauerhoff-syndroom ook in haar huist. Margje neemt het publiek mee aan boord, mee op haar vluchtreis. In VluchtGoud, narrating and singing via the poems of Slauerhoff and the tunes of the accordion played by Sietsema, theatre maker Margje Wittermans seeks an answer to the question why she too is prone to the Slauerhoff syndrome. Margje takes the audience on board, to accompany her on her flight. To come to understand that even behind the last horizon no true destination lies.

Theater/muziek | Première | Nederland |

Jaime Ibanez, Jornt Duyx en Jan Bart Noordhuis I started a secondhand shop with all the things I told you when I was in love Liefde maakt kwetsbaar Als je liefdesverdriet hebt, lig je misschien het liefst in bed naar het plafond te staren en/of je kussen vol te huilen. Er zijn ook mensen die deze miserabele fasen in het leven kunnen omzetten naar iets moois. Neem bijvoorbeeld de Groningse beeldend kunstenaar Jaime Ibanez, wiens voorstelling I started a secondhand shop with all the things I told you when I was in love op Noorderzon in première gaat. In deze muzikale voorstelling gaat Ibanez samen met multi-instrumentalist Jornt Duyx en acteur Jan Bart Noordhuis op zoek naar de verschillende gedaanten waarin een gebroken hart tot uiting komt. Maybe you prefer to bury yourself beneath the covers when you’re lovesick, lie staring at the ceiling, or soak your pillow in tears. But there are also people who manage to transform such miserable moments into something beautiful. Take Groningen visual artist Jaime Ibanez for example, whose performance I started a secondhand shop… will premiere at Noorderzon.

Muziek | Nederland

Tin Men & The Telephone | World Domination De Amsterdamse muziekformatie Tin Men & The Telephone doet de dingen graag een beetje met een twist. Hun show World Domination is zowel een multimediaperformance als een verzameling ontroerende, spannende, bizarre en serieuze muziek-nummers. Zo samplet de groep even gemakkelijk YouTube-filmpjes door hun muziek als voicemailberichten en voetbalcommentaar. A jazz concert, but different. Amsterdam musical group Tin Men & The Telephone love to do things with a bit of a twist. Their show World Domination is a multimedia performance as well as a collection of touching, exciting, bizarre and serious musical work. Spiegeltent | 60 min | za 19 aug | 20:30 uur | entree 15 Taal geen probleem | Language no problem | See noorderzon.nl for extended credits

Muziek/Performance | Frankrijk en Marokko

Simplon x Clash op Noorderzon | Clash #02 | Jacques e.a. Met Clash #02 schotelen Simplon en Clash je tijdens Noorderzon een avond voor met performance, elektronische muziek en beeldende kunst. De Franse Jacques is geïnspireerd door Berlijnse techno en Franse elektronica maar ontdekt schoonheid in alles wat hij hoort. Dat zie je ook terug op het podium: van planten tot typemachines, letterlijk alles kan gebruikt worden om muziek mee te maken. Kunstenaar Salim Bayri (Marokko) schetst, maakt en geeft absurdistische performances. With Clash #02 Simplon and Clash bring you an evening filled with performance, electronic music and visual arts. The French Jacques is inspired by Berlin techno and French electronica but discovers beauty in literally everything he hears. Visual artist Salim Bayri (Morocco) presents an absurdist performance. Simplon | 120 min | do 24 aug | 20:30 uur | entree 10 Taal geen probleem | Language no problem | See noorderzon.nl for extended credits

Muziek/FILM | Nederland

Kinetophone | Häxan Kinetophone bestaat uit drie filmfanaten die sinds 2010 livemuziek spelen bij zwijgende filmklassiekers. De drie heren voorzien de films van een eigentijdse soundtrack, waarin zij klassieke muziek en pop combineren. Op Noorderzon komen ze Häxan (1922) van een muzikale omlijsting voorzien, een controversiële film waarin naaktheid, marteling en perversie niet van de lucht is. Kinetophone consists of three film fanatics who have been playing live music to accompany silent film classics ever since 2010. The three gentlemen provide the movies with contemporary soundtrack, in which they combine classical and pop music. At Noorderzon they will provide music for Häxan (1922), a controversial film which doesn’t avoid topics like nudity, torture and perversion. machinefabriek | 105 min | vr 25 aug 21:15 uur en za 26 aug 19:00 uur | entree 10 Taal geen probleem | Language no problem | See noorderzon.nl for extended credits

Radio | Nederland

Glasnost | Radio Glasnost Live radio vanuit het plantsoen Glasnost - hét journalistieke magazine over kunst en wetenschap van Groningen - komt weer naar Noorderzon! Het radioprogramma is inmiddels uitgegroeid tot een vaste waarde op het festival. En ook dit jaar zal Glasnost elke avond drie uur live verslag doen vanuit het Noorderplantsoen. Ze gaan in gesprek met zowel de onmisbare festivalmedewerker als de wereldberoemde regisseur, hosten pittige tafeldiscussies, ontvangen columnisten, recenseren het festivaleten en hebben optredens van lokale en internationale muzikanten. En jij komt natuurlijk ook aan het woord! Ben je niet op het festival? Luister Glasnost dan thuis (via www.oogtv.nl of via de radio (op 106.6 FM). Glasnost – the Groningen journalistic magazine on art and science – is returning to Noorderzon! The radio programme has evolved into a festival fixture. And this year too, Glasnost will once again be reporting live from the Noorderplantsoen for three hours every evening. They will be providing a daily impression of the festival and speak with indispensable festival crew members as well as with world-renowned directors, and you!

Talkshow | Nederland

Arno van der Heyden

| Arno’s Aperitief

Noorderzons befaamde talkshow Never change a winning team! Daarom staat Arno van der Heyden ook dit jaar weer op Noorderzon met het befaamde Arno’s Aperitief. Tien dagen lang dompelt hij zich 24/7 onder in alles wat Noorderzon te bieden heeft en doet daarvan elke avond tussen 18:00 en 19:00 uur verslag in de Spiegeltent. In beeld en geluid. Met liedjes, verhalen en conferences. Arno praat met artiesten van de voorstellingen die hij heeft gezien en nodigt muzikanten uit om tijdens het Aperitief te komen spelen. Er zijn vrijkaarten te winnen in de inmiddels traditionele en hilarische Noorderzon Quiz. En uiteraard vindt dit allemaal plaats onder het genot van een hapje en een drankje. Never change a winning team! So of course Arno van der Heyden will return to Noorderzon this year with his renowned talk show Arno’s Aperitief. All eleven days he’s at it, morning, noon and night, checking out everything Noorderzon has to offer, and reporting on it daily between 6 and 7 PM in the Spiegeltent.

Muziek OP het dok Nadat het theaterprogramma in het Noorderplantsoen is afgelopen, komt Het Dok tot leven. Elke avond geven fantastische (inter)nationale artiesten een vrij toegankelijk concert op dit podium boven de vijver, dat misschien wel het meest opmerkelijke muziekpodium van Nederland is. When the theater programme in the Noorderplantsoen has come to and end, Het Dok comes to life. Every night, great (inter) national artists perform at this freely accessible stage above the pond, which is perhaps the most remarkable music stage in the Netherlands.

do 17 aug 22:30 | Reykjavíkurdætur | IS Reykjavíkurdætur (spreek uit als Rijkjaviek-uhr-dij-uh-tuhr) is IJslands voor ‘dochters van Reykjavik’. Laat de associatie van IJsland met feeërieke muziek à la Björk of Sigur Rós maar gerust varen. Deze dochters uit de IJslandse hoofdstad vormen samen namelijk een zestienkoppige (!) rapgroep. vr 18 aug 22:30 | Tank and the Bangas | VS Bereid je voor op een wervelwind van ritmische soul, funk, R&B én theater. Met roots in de gospel en in de Amerikaanse spoken word-cultuur lijkt het wel alsof Tank meerdere zangeressen in één is: soms jazzy als Billie Holiday, soms scherp als Missy Elliott en dan weer lieflijk als Aaliyah. za 19 aug 22:30 | Parcels | AU De Australische band Parcels wordt geroemd om zijn livesets en wordt vergeleken met grote namen als Daft Punk en Chic. Dit laatste is niet geheel onterecht want hun mix van funk, pop, electro, disco en soul maakt het onmogelijk om niet te dansen. zo 20 aug 22:30 | Klangstof | NL Klangstof tourt dit jaar de hele wereld rond als support van The Flaming Lips, Jagwar Ma (in 2014 ook op Het Dok) en Miike Snow. Sterk beïnvloedt door Radiohead maakt zanger Van de Wardt prachtige liedjes vol synths, gitaar en drums, aangevuld met zijn unieke stemgeluid. ma 21 aug 22:30 | Janka Nabay & The Bubu Gang | SL/VS In de jaren ’90 was deze West-Afrikaanse zanger al een grote ster in zijn thuisland met zijn moderne interpretatie van de bubumuziek, de traditionele volksmuziek uit Sierra Leone. Samen met leden van indierockgroepen uit Brooklyn verweeft hij zijn Bubu naadloos met Afro-beat en psychedelische rock.

di 22 aug 22:30 | Allah-Las | VS Met de sixties sound van Amerikaanse band Allah-Las waan je je even in het zonnige Californië. De drie mannen hebben ongetwijfeld goed geluisterd naar de iconische basloopjes van The Byrds en de dikke reverb van The Beach Boys en hebben de afgelopen jaren bewezen een uiterst originele band te zijn. wo 23 aug 22:30 | No BS! Brass Band | VS Met vijf trombones, vier trompetten, een saxofoon en een tuba blaast No BS! Brass Band het brassband-genre nieuw leven in. De heren laten het ritmische van funk, de improvisatie van jazz en de groove van hip-hop moeiteloos met elkaar versmelten. do 24 aug 22:30 | Altin Gün | NL Altin Gün combineert traditionele Turkse folk uit de jaren ‘60 en ‘70 met westerse rock, psychedelica en funk. Het resultaat daarvan is explosief en ongenadig dansbaar. Als dit zestal (met leden uit Jacco Gardner en Jungle By Night) op het podium staat spat de vreugde er vanaf! vr 25 aug 22:45 | Holy Fuck | CA Het Canadese Holy Fuck interpreteert het elektronica-genre op geheel eigen wijze, door bas en drums te combineren met meer onconventionele ‘instrumenten’ als speelgoedkeyboards en Star Trek-geweertjes. Verwacht intelligente electro, gecombineerd met het recalcitrante van post-punk en noise. za 26 aug 22:30 | Foxygen | VS Pastiche, ironie, satire… Met een vette knipoog geeft Foxygen een geheel eigen draai aan het begrip ‘baroque pop’, als koorddansers balancerend tussen de talentvolle, bloedserieuze act die ze zijn en tegelijkertijd als twintigers die het allemaal niet te serieus nemen. zo 27 aug | 18:30 | TBA | 20:30 | TBA

Podium Plataan

Wanneer je nieuw muzikaal talent wilt ontdekken mag je Podium Plataan absoluut niet overslaan! Hier vind je vooral regionale en nationale acts, aangevuld met internationaal talent. Podium Plataan vind je op de heuvel achter de muziekkoepel en is vrij toegankelijk. If you want to discover new musical talent, you will have to go to Podium Plataan. Here you will find mostly regional and national acts, with a few odd international ones to complete the program. Podium Plataan can be found hidden away behind the Muziekkoepel and can be visited free of charge.

Reykjavíkurdætur

Allah-Las

Tank and the Bangas

No BS! Brass Band

Electropoëzie Hannah Epperson Blue Eskimo Meadowlark Luka Launchable Socks Daphne Messelink A Cynic’s Mind Tolls Karawane Lasse Matthiessen Mevrouw Tamara Broeder Dieleman

Podium Op Zuid

Podium op Zuid is vernieuwd! Dit jaar werken we samen met een aantal lokale partijen, die vanuit hun eigen expertise en netwerk een interessant en hoogwaardig programma op Noorderzon presenteren. Naast hedendaagse, experimentele of cross-over jazz vind je dit jaar ook blues, traditionele folk, reggae, funk, swing en hiphop op Podium op Zuid. Kijk voor alle acts op noorderzon.nl

Parcels

Klangstof

Altin Gün

Holy Fuck

Podium op Zuid has been renewed! This year we are working together with a few local parties, who will each use their own expertise and network to bring you interesting and high quality artists. Next to contemporary, experimental or cross-over jazz you will also find blues, traditional folk, reggae, funk, swing and hip-hop at Podium op Zuid. For all acts check noorderzon.nl

do 17 aug | 22:00 Bert Kleijn & The Summersales vr 18 aug | 15:30 | 18:30 | 22:00 Swingin’ Groningen za 19 aug | 15:30 | 18:30 | 22:00 Urban House Groningen zo 20 aug | 15:30 | 22:00 Stichting Folk ma 21 aug | 15:30 | 18:30 | 22:00 Marlene Bakker di 22 aug | 18:30 | 22:00 Prins Claus Conservatorium wo 23 aug | 18:30 | 22:00 Jorrit Westerhof do 24 aug | 16:15 | 18:30 | 22:00 Tobi Till vr 25 aug | 16:15 | 23:00 ZomerJazzFietsTour za 26 aug | 16:15 | 18:30 | 22:00 Swingin’ Groningen

Dwergen Podium

Bij Bar de Dwergen vind je dit jaar een nieuw, klein podium waar een aantal verrassende pop-up shows gaan plaatsvinden. Wie, wanneer en hoelaat? Dat zie je op noorderzon.nl.

Janka Nabay & The Bubu Gang

Foxygen

At Bar de Dwergen you will find a new, small stage where a few surprising pop-up shows will take place. Who, when and at what time? Check noorderzon.nl!

Literair festival binnen Noorderzon Het is feest in de letteren. Literatuur en poëzie zijn al tien jaar in goede handen op Noorderzon met Literaturia, en dit jaar vieren we dat met een extra feestelijk programma. Tien dagen lang, meer dan zestig auteurs en geen minuut hetzelfde. Natuurlijk in de Desdemona Tent, al sinds jaar en dag de literaire hoeksteen van het festival, maar ook aan de Leliesingel en op de Speelweide. Deze Literaturia is er een van ontdekken en reizen. We bezoeken Iran, gaan met een ruimteschip via de orbit naar Vietnam en als we thuis zijn aanbeland, duiken we onmiddellijk de diepte in met voorstellingen over fascinaties, het Nederland van nu en de wondere wereld van wielrennen, de liefde voor lezen en de dierenriem. Om maar wat te noemen. Maar het wordt nog mooier. De eerste zaterdag staat geheel in het teken van de poëzie. De hele middag en de hele avond worden de schone woordkunsten van alle kanten bekeken: met een workshop, lezing, essay, via de combinaties poëzie met muziek en film, maar vooral met veel dichters uit Nederland en Vlaanderen. Leg je boek even terzijde en kom luisteren, kijken en genieten van literatuur en poëzie op Noorderzon. We vieren de literatuur en jij mag erbij zijn! Ook dit jaar is er weer een speciale Literaturia-flyer met alle complete informatie, namen en tijden. Te verkrijgen bij de lokale boekhandels, bibliotheken, het Grand Theatre en tijdens het festival bij de Kiosken en de Literaturia-locaties. Uiteraard vind je ook alle informatie op noorderzon.nl. Curator: Stefan Nieuwenhuis, Buro05 | Op www.literaturia.nl vind je iedere dag videoverslagen van de voorstellingen. Mede mogelijk gemaakt door het Nederlands Letterenfonds, Kunstraad Groningen en LIRA.

Literaturia in de desdemona Tent Winterjong | De Tragikomische Dierenriem Verreweg de meeste dieren dragen weinig bij aan ons wereldbeeld. Wanneer was de laatste keer dat een vlinder iets werkelijk onderscheidends zei? Wanneer zag er iemand een eland met andere elanden filosoferen? Socrates, Sartre, Kant en Descartes: geen van die geleerden was ooit een konijn. Boris de Jong verwacht niet veel van het dierenrijk. Daarom schrijft hij liever over mensen. Gelukkig is Jelke Smit een beest van een pianiste. De hoop en de misantroop wisselen elkaar in relaxed tempo af tijdens dit bruisende, spitsvondige taal-theaterconcert. vr 18 aug | 21:00 uur | 60 min | entree 6

Parade van de poëzie | in samenwerking met Awater en Poetry International Onder leiding van Awater-hoofdredacteur Merijn Schipper dompelen we ons een hele dag onder in poëzie. In vier afleveringen kijken we vanuit alle hoeken naar poëzie: de muziek, film, literatuurkritiek en de toekomst. Met interessante gasten aan tafel, dichters achter de microfoon en het publiek op de banken. Met onder meer Jan Baeke, Peter Holvoet-Hansen, Maartje Smits, Rob Schouten, Myrte Leffring, Alexis de Roode, Anne Broeksma, Nafiss Nia, Hedwig Selles, Shari van Goethem, Geert Briers, Max Temmerman, Dorien De Vylder, Mustafa Kör, Rense Sinkgraven, Vicky Francken en Elmar Kuiper. Hou de website en de flyer in de gaten voor het complete programma en de tijdlijn. za 19 aug | 15:00, 17:00, 19:00 en 21:00 uur | 60-90 min entree 4 per voorstelling | passe-partout 12

Lidewijde Paris | Hoe lees ik? De zondagmiddag van Literaturia is altijd een bijzonder uitstapje, en dat is deze keer niet anders. Redacteur en uitgever Lidewijde Paris neemt ons op haar kenmerkende bevlogen manier mee in de wereld van het lezen, doorgronden en genieten. Fragmenten uit actuele, bekende en klassieke romans worden daarbij onder handen genomen. Van Het smelt van Lize Spit tot Flauberts Madame Bovary, van Stefan Hertmans’ De bekeerlinge tot Onderworpen van Michel Houellebecq. Ondertussen komen er filmpjes langs, schilderijen en gebruiksvoorwerpen, alles om te laten zien dat de principes van de literatuur overal om ons heen werken. Het belooft een mooie middag voor alle lezers die graag een stapje extra zetten en voor echte leesgenieters. Die vooral. zo 20 aug | 14:30 uur | 90 min | entree 6

Nhung Dam | Duizend vaders Theatermaakster Nhung Dam is dit jaar gedebuteerd met Duizend vaders. Speciaal voor Noorderzon schreef ze in samenwerking met Koos Terpstra een voorstelling die in het verlengde ligt van haar roman: in een mengeling van voorstelling en verhaal, vertelt ze over de ontstaansgeschiedenis van het boek en haar leven in Groningen. Ze wordt een ontroerende nieuwe stem in de Nederlandse literatuur genoemd en laat dat in een avondvullende voorstelling horen en zien. Verwacht een avond die verder reikt dan Vietnam en Beijum. zo 20 aug | 21:00 uur | 75 min | entree 6

Sahand Sahebdivani, Nafiss Nia, Narcis Zohrehnassab, Firoozeh Farjadnia en Naser Fakhteh | Te gast in Iran De maandag is traditiegetrouw de literaire avond van buiten de landsgrenzen. Deze keer bezoeken we Iran in een voorstelling met gedichten, verhalen, muziek en zang. Muzikant en verhalenverteller Sahand Sahebdivani en dichteres Nafiss Nia nemen het publiek mee naar de oude en nieuwe verhalen uit het land van rozen, poëzie en nachtegalen. Dat doen ze samen met dichters en schrijvers met Iraanse roots: Narcis Zohrehnassab, Firoozeh Farjadnia en Naser Fakhteh. Samen verzorgen ze een warme avond met klassieke en moderne voordrachten en brengen ze de Perzische cultuur thuis op Noorderzon. ma 21 aug | 21:00 uur | 90 min | entree 6

Literaturia op de Leliesingel Jantine Wijna, Noortje Kessels, Jan Klug en Peter Kuit | Nederland Nu Schrijfster en onderzoeker Jantine Wijnja reisde een maand door Nederland op zoek naar ervaringen en uitspraken van Nederlanders. Met die informatie bracht ze in kaart hoe Nederland Nu aanvoelt. Haar bevindingen verwerkte ze in een boek en in vier voorstellingen vertelt ze samen met Noortje Kessels op Noorderzon het verhaal over tv-gezinnen versus buitengezinnen,

Jezushagedissen, Mars en meer. Veel meer. Multimediaal muzikant Jan Klug en tapdanser Peter Kuit zorgen ervoor dat al die stemmen een plek op het podium krijgen. di 22 aug | 19:00, 20:00, 21:00 en 22:00 uur | 25 min | entree 4

Ruth Mellaerts, Toon Delanote en Charlotte Peys Soms ben ik een ontdekkingsreiziger Schrijfster Ruth Mellaerts maakte samen met de illustrators Toon Delanote en Charlotte Peys de prachtige verhalenbundel Soms ben ik een ontdekkingsreiziger. In vier voorstellingen komen de korte teksten uit dit boek tot leven. Ze nemen je mee op een beeldende ontdekkingsreis. De troostrijke verhalen laten je op een andere manier kijken naar de dingen en mensen om je heen. Geschikt voor jong en oud. wo 23 aug | 19:00, 20:00, 21:00 en 22:00 uur | 25 min | entree 4

Oog op Nederland | De fascinatie van fascinaties De drie mannen van het Groningse literaire tijdschrift Oog op Nederland, Kasper van Hoek, Oscar Borsen en Marcel Imthorn, leggen in vier voorstellingen hun fascinatie voor fascinaties uit. Samen met Joost Oomen, Lilian Zielstra en Albert Westerhoff gaan ze op zoek naar drijfveren en passies: in korte verhalen, gedichten, film en foto, en natuurlijk samen met het publiek. Aanschouw niets minder dan een fascinerend schouwspel, waarbij één ding vaststaat: u bent een rijker mens met een fascinatie of twee, drie. do 24 aug | 19:00, 20:00, 21:00 en 22:00 uur | 25 min | entree 4

Bas Steman en Frank Heinen De Aankomst van De Kleine Heinen Bas Steman is wielrenner, schrijver van de wielerroman De Aankomst en weet alles van afzien en opkrabbellen. Frank Heinen is auteur van het wielerwoordenboek De Kleine Heinen, het onmisbare naslagwerk over jargon en koerstermen, zoals stoempen en linkeballen. In vier bevlogen voorstellingen vertellen ze over breken, snot, modder en muren, maar ook over de mooie kanten van de koers, want er is altijd die zekerheid: ergens, ver weg, is de meet. Verwacht fietsverhalen van twee heren vol goesting, met een fiets en een horizon. vr 25 aug | 19:00, 20:00, 21:00 en 22:00 uur | 25 min | entree 4

Lilian Zielstra, Esmé van den Boom, Emma Bos, Jacco Hage en Kerstin Hummel De tiende editie van Literaturia wordt in stijl afgesloten door de nieuwe Stadsdichter van Groningen, Lilian Zielstra, die samen met met RUG huisdichter Esmé van den Boom drie jonge dichters aan het Groningse publiek voorstelt. Niet zomaar jonge dichters, want Emma, Jacco en Kerstin zijn Kinderdichters. Samen maken zij een voorstelling en laten ze horen wat ze in hun mars hebben. Literaturia 2017 sluit af met de toekomst: praktischer kan het niet. za 26 aug | 19:00, 20:00, 21:00 en 22:00 uur | 25 min | entree 4

Film, lezingen en context Eén groot thema waar het complete Noorderzonprogramma in te vatten is, is er niet. Er gebeurt simpelweg teveel om ons heen in onze complexe wereld om dat tot één thema samen te kunnen brengen. Wel is er altijd een aantal lijnen te onderscheiden in ons programma, een aantal Talking Points: eerste aanzetten tot mooie gesprekken. Samen met een aantal fijne partners bieden we je handvatten om verder te kijken en verder te praten. Meer informatie op pagina 6.

De diepte in met lezingen

Voor het derde jaar op rij nemen we je graag mee de diepte in met een aantal inspirerende lezingen op Noorderzon. Wat is de ‘state of the art’ in het huidige kunstenonderzoek? Onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen geven je een kijkje in de keuken van het onderzoek naar de kunsten. Studium Generale Groningen vertelt je alles over schulden en geheugentraining, kunstenaar Julian Hetzel vertelt over een radicaal alternatief gebruik van cultureel geld, Dirk Bruinsma vertelt over zijn PeerGrouP en ESEB, RUG: GELIFES en Science LinX leren je met prof. dr. Randolph Nesse alles over evolutie (pag. 51). Voor de Jonge Gasten van Noorderzon zijn er Rotor Colleges (pag. 52).

Ewald Engelen (Studium Generale) Wiens schuld is het? Van de crisis hebben we niks geleerd. Schulden floreren alweer. Staatsschulden, hypotheken, leningen, studieschulden – onze economie drijft erop. Maar schulden brengen ook problemen: sociaal, politiek en ecologisch. Kunnen wij deze schuldenlast wel dragen en afbetalen in de toekomst? Is dit geen kaartenhuis dat wel in moet storten? Volgens financieel geograaf Ewald Engelen moet ons economische groeimodel drastisch op de schop.

Dr. Thijs Lijster (RUG)

ma 21 aug | 20:00 uur | Ophelia Tent | 60 min | entree 7,50

di 22 aug | 21:00 uur | Desdemona Tent | 45 min | entree 4

(5 voor studenten/pashouders SG) | Taal | Nederlands

Taal | Nederlands

Kleist, Kafka en Coetzee over de ‘uitzonderingstoestand’ Heinrich von Kleist, Franz Kafka en J.M. Coetzee schreven alle drie indringende portretten van bannelingen, vluchtelingen en outcasts. In deze lezing reflecteert Lijster aan de hand van hun werken, en dat van de filosofen Hannah Arendt en Giorgio Agamben, op de ‘uitzonderingstoestand’, een situatie waarin je buiten de wet wordt geplaatst, maar er daardoor juist volledig door wordt gedetermineerd.

Lectures and debate (RUG) Follow the leader? What is ‘cultural leadership’? The last couple of years there is a lot of talk about this term, referring not only to the ways museums, concert halls, festivals and theaters are managed, but also to the ways in which culture and the arts could offer alternative forms of leadership now that our political leaders are so often failing us. We will discuss how the arts could have an actual influence: could a festival be a political arena? With Pascal Gielen (University of Antwerp), Julian Hetzel (theater maker), Mark Yeoman (artistic director Noorderzon) and others. wo 23 aug | vanaf 16:00 uur | Horatio Tent | doorlopend | entree tba | Language | English

Boris Nikolai Konrad (Studium Generale) The Science and Methods of Memory Champions Boris Nikolai Konrad does not only research superior memory, he has one himself. The neuroscientist investigates the neuronal basis of memory training and is a multiple times memory World Record holder. He will give a demonstration of his memory, share the techniques that make such performances possible and explain the neuroscience of superior memory and what we can learn from it.

Prof. dr. Liesbeth Korthals Altes (RUG) De schrijver als luis in de pels Onderworpen van het Franse enfant terrible Michel Houellebecq en De Cirkel van de Amerikaan Dave Eggers bieden een tegelijk satirische en dystopische blik op de moderne westerse samenleving. In deze lezing zal professor literatuurwetenschap Liesbeth Korthals Altes de rol van de schrijver als publieke intellectueel en luis in de pels van de samenleving onder de loep nemen. do 24 aug | 21:00 uur | Desdemona Tent | 45 min | entree 4 Taal | Nederlands

Dr. Melanie Schiller (RUG)

Dirk Bruinsma is regisseur bij PeerGrouP. In deze lezing vertelt hij je meer over de bijzondere visie en werkwijze van dit unieke locatietheatergezelschap uit Noord-Nederland. PeerGrouP is dit jaar ook op Noorderzon te zien met de voorstelling Štěstí | Geluk, waarin onze relatie met het landschap om ons heen wordt onderzocht door drie jonge theatermakers en kunstenaars uit Tsjechië en Nederland.

Soundtracking Germany - 70 years of imagining the nation. From Schlager to Techno In the mid-70s, Kraftwerk asked, “What is the sound of the German Bundesrepublik?” and answered with their international über-hit Autobahn. Today teutons Rammstein successfully promote sales by having confidently entitled their greatest hits collection Made in Germany. By tracking different stories about the nation throughout 70 years of German pop and across diverse genres like Schlager, Beat, Krautrock, Neue Deutsche Welle, Techno and Heavy Metal, this lecture will show how national identity and pop music hang together.

wo 23 aug | 19:30 uur | Oberon Tent | 60 min | entree 2

vr 25 aug | 20:00 uur | Oberon Tent | 45 min | entree 4

Taal | Nederlands

Language | English

Julian Hetzel | The Benefactor

Drs. Ronald Hünneman (RUG)

“We should not cut funding to the arts. We should raise it. But first, I think that we can pay for culture by cutting back on development aid!”. Inspired by this statement of the Dutch politician Frits Bolkestein, referring to the budget cuts in the field of art and culture in The Netherlands, Julian Hetzel developed a project about the radical alternative use of cultural money. He donated his entire project budget to a starving child in Africa. Julian Hetzel explores the thin line between life and art and raises questions about the ethics of success in society.

De kunst van het genot Voor hedonisten is genot het hoogste doel in het leven. Na vele eeuwen Christendom gevolgd door de Verlichting zal dit velen echter platvloers in de oren klinken. Draait het in het leven niet vooral om waarheid en geestelijke rijkdom? In deze lezing wordt duidelijk gemaakt waarom traditionele filosofen het antwoord op deze levensbelangrijke kwesties schuldig blijven, en hoe kunstenaars ons daarentegen wel verder helpen.

do 24 aug | 19:30 uur | Oberon Tent | 60 min | entree 2

za 26 aug | 21:00 uur | Desdemona Tent | 45 min | entree 4

Language | English

Taal | Nederlands

Dirk Bruinsma | PeerGrouP

Oetstukkerij

een grunneger filmprogramma

Dagblad van het Noorden presenteert: Ons Voorland Een inspirerend programma over de toekomst van Groningen Dagblad van het Noorden lanceert een andere kijk op Groningen. Inspirerende sprekers en kunstenaars laten hun licht schijnen over de toekomst van onze prachtige maar soms worstelende provincie. Vertrekpunt is vandaag, met zijn schaduwrand van mensen en gebouwen die gebukt gaan onder gaswinning. Zij krijgen een digitaal monument, getiteld Het Verdwenen Groningen, dat wordt onthuld op Noorderzon en daar in de middaguren voor iedereen te bezichtigen is. ‘s Avonds wagen we de sprong voorwaarts. Waar staat Groningen in zeg... 2050. Drie avonden lang bekijken we de provincie en haar inwoners samen met jou van vele kanten. Waar liggen de kansen voor Groningen? Meedenken? Kom maar op!

Aardappelzetmeel, gas, koeienhandel, entertainment en een beeld van de stad dat niet meer bestaat. Van Groningse fictie tot het zoeken naar je geschiedenis in een ander land. Van prachtige archiefbeelden tot aan vragen over de toekomst: samen met Stichting Beeldlijn, het RHC Groninger Archieven en een flink aantal getalenteerde (Groningse) filmmakers, presenteren we dit jaar een driedaags programma vol niet-te-missen films en docu’s.

Filmprogramma

De Verhalen van Groningen

Hoe verhouden wij ons nu ten opzichte van water en natuur? Dit thema is actueler dan ooit. In 2017 is het 300 jaar geleden dat op kerstavond het Noordzeekustgebied getroffen werd door een zware stormvloed, de grootste natuurramp van Nederland in de afgelopen vier eeuwen. De Kerstvloed 1717 is een goede reden om vooruit te kijken hoe om te gaan met dit vraagstuk met o.a. een internationale kunstroute aan de Noord-Groningse kustlijn t/m 1 oktober, diverse wandelingen en een avondvullend programma op Noorderzon. De Verhalen van Groningen gaan daarnaast samen met het Filmcollectief aan de slag met de popgeschiedenis van Groningen, met lezingen en Rockumentaries over bands als Little Ritz and his Rocking Butterflies en de Ro-d-Ys. Maar ook over de poptempels van weleer, als ’t Krotje en de schuur van Geert Begeman in Oude Pekela. do 24 t/m za 26 aug | Horatio Tent | meer info op noorderzon.nl

Stichting Beeldlijn | Boer tussen kunst en koren Een portret van boer en galeriehouder Albert Waalkens (1920-2007) Groningen, 40 min Stichting Beeldlijn | Het Witte Goud De geschiedenis van de chilisalpeter Groningen, 40 min Groninger Archieven | Een selectie van de mooiste films uit de Groninger Archieven tussen 1930 en 1970 Groningen, wisselend aantal min Joren Molter | In Kropsdam is iedereen gelukkig Groningen/Amsterdam, 24 min Tom Tieman | De laatste boer van Euvelgunne Groningen, 34 min Fedde Hoekstra | De Boule de Boule Groningen, 19 min Fedde Hoekstra | Het Spijkerpaleis Groningen, 30 min Alex Pitstra | Bezness as Usual Groningen, 92 min Antonia Rehnen | Memories wrapped in paper planes Groningen, 30 min

ma 21 t/m wo 23 aug | Horatio Tent en Oberon Tent meer info op noorderzon.nl

EVOLVE

In samenwerking met ESEB, RUG: GELIFES en Science LinX

Paviljoen Evolve Waarom hebben pissebedden kieuwen? Waarom hebben vogels zo’n kleurrijk verenkleed? En wat moeten wij met onze blinde darm? Het zijn allemaal producten van evolutie. Deze zomer komen evolutiebiologen bijeen in Groningen voor een grote conferentie. Daarom opent op Noorderzon een paviljoen over evolutiebiologie. Paviljoen Evolve op de Speelweide laat zien hoe evolutie werkt met een mix van interactieve opstellingen, experimenten in het lab en lopend onderzoek waaraan ook jij een bijdrage kunt leveren. Bouw mee met de grote DNA sculptuur of ga mee op stadssafari en ontdek zelf hoe planten en dieren zich aanpassen aan het stadse leven. ’s Avonds is er een mix van kunst en wetenschap in de theatervoorstelling De Balts. De Balts is een waltz, een verleidingsdans van dieren. Is de mens vrij van dergelijke driften? Of worden ook wij daar onbewust door geleid? Heb je zelf vragen, grijp je kans en stel ze in het evolutiecafé. Of kom luisteren naar de vele flitslezingen. Het programma is ontwikkeld door Science LinX – het science center van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) – in samenwerking met evolutiebiologen van het Groningse Instituut voor Evolutionary Life Sciences (GELIFES, RUG), en ondersteund door de European Society for Evolutionary Biology (ESEB). Meer info op noorderzon.nl

Paviljoen EVOLVE op de Speelweide zo 20 t/m do 24 aug | 14:00 – 22:00 uur (zo vanaf 13:00 uur)

Prof. Dr. Randolph Nesse Als evolutie werkt, waarom worden we dan nog steeds ziek? Het menselijk lichaam is een wonderlijke combinatie van haast perfecte organen, zoals het hart en het oog, en onderdelen die juist grote vergissingen lijken, zoals de blinde darm, het smalle geboortekanaal en onze beperkte weerstand tegen diverse kwalen. Prof. dr. Randolph Nesse legt uit hoe het komt dat de evolutie ons heeft opgezadeld met een lichaam dat kwetsbaar is voor infecties en kanker, en hoe deze inzichten ons kunnen helpen om ziektes te voorkomen en te genezen. The body is an odd mix of things that seem like they are close to perfect, and things that seem like gross mistakes. This talk will explain why selection left our bodies so vulnerable and how this knowledge can increase our abilities to prevent and treat disease.

Programma voor jonge gasten op Noorderzon Sinds Rotor vier jaar geleden voor het eerst is geland op de Speelweide, zijn er elk jaar steeds meer leuke voorstellingen en activiteiten te beleven. Voor alle kinderen vanaf 4 jaar (en hun ouders) is er op de Speelweide tijdens Noorderzon van alles te zien en te doen. Alle doe-dingen op de Speelweide kun je betalen met speciale Rotormunten. Deze munten zijn te koop bij Kiosk Zuid, die ook te vinden is op de Speelweide. EĂŠn munt kost 1,50 euro, vier munten kosten 5 euro. Rotor is vanaf vrijdag 18 augustus geopend van 14:00 tot 18:00. In het weekend zijn we vanaf 13:00 open. Wil je meer informatie over een voorstelling of activiteit? Vraag het de Kidsgidsen die rondlopen op Rotor of kijk op noorderzon.nl. Feestelijke raketlancering! Rotor gaat op avontuur in de ruimte! Help jij mee om zijn raket te lanceren? Verzamel alle onderdelen op de stempelkaart, verkrijgbaar bij de Kiosk op Zuid, en Rotor kan vertrekken! Kom je Rotor op NoorderZondag (27 augustus) ook mee uitzwaaien? (Vraag Kiosk op Zuid voor het tijdstip).

Rotor colleges voor jonge gasten Is suiker gezond? Wat zijn moleculaire motoren? En hoe werken je hersenen eigenlijk? Tijdens onze Rotor Colleges, speciaal voor jonge gasten van Noorderzon, komen al deze vragen voorbij. Zowel kinderen als hun ouders zijn van harte welkom om langs te komen in de Horatio Tent en allemaal nieuwe dingen te leren! Noorderzon presenteert deze lezingen in samenwerking met de Scholierenacademie van de RUG. Kaartverkoop vanaf 17 juli | leeftijd 6+

Marthe Walvoort | Wat is suiker nou eigenlijk?

Iedereen heeft er van gehoord, en de meeste mensen vinden het lekker: suiker! Maar wist je ook dat suikers in vele soorten en maten voor komt en niet alleen maar in je eten zitten? Marthe Walvoort is als onderzoeker en docent verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen en is gespecialiseerd in de chemie van suikermoleculen. Horatio Tent | vr 18 aug | 17:30 | 45 min | entree 3 euro

Feringa Onderzoeksgroep | Moleculaire motoren in een notendop

In 2016 werd de Nobelprijs voor Scheikunde toegekend aan onder andere professor Ben L. Feringa van de Rijksuniversiteit Groningen voor de ontwikkeling van nanomotoren: autoâ&#x20AC;&#x2122;s die 1.000.000.000 kleiner zijn dan de dikte van een haar. Wie hebben dit onderzoek gedaan, hoe hebben ze dit gedaan en kunnen we deze nanomotoren bijvoorbeeld inzetten als hulp-medicijn? Twee onderzoekers van de Feringa onderzoeksgroep zullen dit tijdens een interactieve lezing uitleggen! Horatio Tent | za 19 aug | 17:30 | 45 min | entree 3 euro

Jacob Jolij | Een monster onder je bed?

Heb je wel eens een monster onder je bed gezien, of je telefoon voelen trillen in je zak terwijl -ie helemaal niet overging? Vast wel! Je bent niet gek hoor - dat heeft gewoon te maken met hoe je hersenen werken. In dit college vertelt docent van de Rijksuniversiteit Groningen Jacob Jolij van alles over je hersenen. Horatio Tent | zo 20 aug | 17:30 | 45 min | entree 3 euro

PODIUM OP ZUID

Voorstellingen voor jonge gasten 1

1 BAR OP ZUID

Garage TDI

De man met het stenen hart | 6+ Wanneer de moeder, koe en geit van Hans sterven, is Hans zo verdrietig dat hij wenst dat hij een hart van steen heeft. Opeens verschijnt een mannetje en biedt Hans zo’n hart aan in ruil voor zijn tranen. Hans is niet meer verdrietig, maar ook niet meer gelukkig. Zal het goed met hem aflopen?

OBERON TENT

2 KLIMREK

Oberon Tent | wo 23 t/m za 26 aug 14:30, 15:30 & 17:00 | 35 min entree 4 euro (voorverkoop vanaf 17 juli) 1

3 7

Het Houten Huis presenteert Jasmin Hasler

Potjesman | 1+ Er is een man. Hij wandelt graag in zichzelf rond. Hij leeft in een huis vol potjes. Potjes om te ontdekken. Ieder potje is een wereld. Laat de buitenwereld maar buiten. Kom je ook naar binnen? Potjesman is een zintuiglijke voorstelling voor iedereen die graag eens een potje openmaakt.

VOORSTELLINGEN 1 1

Garage TDI

Oberon Tent | vr 18 en za 19 aug 14:30 & 16:30 | 40 min entree 4 euro (voorverkoop vanaf 17 juli)

2 2

Daan Mathot/volDaan

1 Het Houten Huis presenteert Theaterstraat en Meboer & Bakker

3 3

Theater Heisa

Pim Pam Paars | 2+ Een groot knalgeel vierkant stuitert een paar keer wild op de grond. Een blauwe cirkel doet een gek dansje om het vierkant heen. Een landschap van vormen in alle kleuren van de regenboog. Wie wil daar nou niet in rondlopen? In Pim Pam Paars, kun je als echte kunstenaar spelen in een levend schilderij.

Het Houten Huis | 3 verschillende voorstellingen Toneelgroep Dapper Ida en Justin

DOE-DINGEN

Oberon Tent | ma 21 en di 22 aug 14:30 & 16:30 | 45 min entree 4 euro (voorverkoop vanaf 17 juli) 1

Het Houten Huis presenteert Ernstige Saecken

Liepen twee moppen over straat… | 6+ Drie muzikale acteurs, een wagen vol instrumenten en een koning die niet lacht. Lopen twee moppen over straat... is een snel en absurd sprookje in een middeleeuws jasje. Het is “een cloec ende vrolijc schouspel”, maar pas op: verboden te lachen! Oberon Tent | zo 20 aug 14:30 & 16:30 | 25 min entree 4 euro (voorverkoop vanaf 17 juli)

4 4

Eyecatchr

4 4

Viesueel Geweld | Koppie

4 4

Floris Maathuis en Polygon Interactive

5 6

VRIJDAG

6 7

De Jonge Onderzoekers

Evolve (pag 51)

Nou&Herkauw Viesueel Geweld | ReMake Sander Jorn Vermeulen GRID KidsLiteraturia

Het Houten Huis presenteert Wabi Sabi (Maarten Smit)

Onderzoek Blinde Vlek | 12+ Big data en digitale privacy. Wat weten we allemaal en wat niet? Samen met een danser, een acteur en een muzikant onderzoekt Maarten Smit de grenzen van het internet, geholpen door jongeren van Theater De Steeg in Groningen en door middel van interviews met middelbare scholieren. Vertrekpunt Oberon Tent | za 26 aug 20:00 | 15 min entree 2,50 euro (Kaarten via Kiosk op Zuid vanaf 17 aug) 2

Daan Mathot/volDaan

DIEP | 6+ Een man zit in de put. Hoe kan hij hieruit ontsnappen? DIEP is een hersentestende beeldende theatervoorstelling, waarin het fenomeen “in de put zitten” tot ongekende hoogte stijgt. Dompel je onder in de wereld van DIEP en ontdek een werkelijkheid die van geen kant klopt. Of toch wel…? Speelweide | wo 23 t/m zo 27 aug | vanaf 14:00 (weekend 13:00) | 10 min | 3 rotormunten 2

Toneelgroep Dapper

De Caleidoscoop | 5+ (3+ met begeleiding) De Caleidoscoop van Toneelgroep Dapper uit Arnhem is een belevingsinstallatie voor jong en oud. De roterende spiegelcabine is voor de één een betoverende carrousel, voor de ander een wonderlijke tijdmachine. In drie minuten heb je even het gevoel van oneindigheid.

Speelweide | vr 18 t/m di 22 aug | vanaf 14:00 (weekend 13:00) 3 min | 1 rotormunt 3

Theater Heisa

Blijf! | 4+ Vlak onder het dak zit de zolder van Hanne. Het leukste aan de zolder is dat ze er altijd met Sanne is. Maar Hanne gaat verhuizen en Sanne wil het liefste mee. Dat gaat natuurlijk niet, want mensen passen niet in een verhuisdoos. Wat nu? Speelweide | wo 23 t/m zo 27 aug | vanaf 14:00 (weekend 13:00) | 30 min | 3 rotormunten 3

Ida en Justin

De vlucht van Arend Aardappel | 4+ Arend Aardappel woont onder de grond. Dan belandt hij met vreemde aardappels in een kist. Arend is een Eigenheimer en voelt zich hier niet thuis. Hij bedenkt een plan om te ontsnappen... Deze beeldende voorstelling is een combinatie van stop motion animatie, live filmopnames, schaduwspel en performance. Speelweide | vr 18 t/m di 22 aug | vanaf 14:00 (weekend 13:00) 15 min | 3 rotormunten

Doe-dingen voor jonge gasten Bliep-tech 4

Eyecatchr

You.F.O. Zet je VR-bril maar op en stap in de You.F.O! De You.F.O. is een eenpersoons bewegende stoel gemonteerd op een ufo waarbij je een videobril draagt. Je krijgt live beelden te zien, die mechanisch gemanipuleerd worden. Stap in en duizel door de ruimte als een vliegend object! vr 18 t/m zo 27 aug | vanaf 14:00 (weekend 13:00) 1 rotormunt 4

Nou&Herkauw

MyMetropolis Maak je eigen fantasiewereld door objecten te kleien en deze met behulp van een 3D-scanner als digitaal model in een virtuele wereld te plaatsen. Doe daarna de VR-bril op en bekijk jouw eigen levensgrote bouwwerk in de fantasiewereld MyMetropolis. vr 18 t/m zo 27 aug | vanaf 14:00 (weekend 13:00) 1 rotormunt 4

Viesueel Geweld

Koppie Paste Wek onze cartoonfiguren tot leven door ze in te kleuren en breng ze daarna tot leven met je eigen gezicht. Een opname van jouw cartoon is daarna online te bewonderen! vr 18 t/m di 22 aug | vanaf 14:00 (weekend 13:00) 1 rotormunt 4

Viesueel Geweld

ReMake Teken, schilder en beplak een bestaande videoclip om deze nog vetter te maken! Jouw â&#x20AC;&#x2DC;one second of fameâ&#x20AC;&#x2122; in de videoclip zal op Noorderzon en online te zien zijn! wo 23 t/m zo 27 aug | vanaf 14:00 (weekend 13:00) 1 rotormunt 4

Floris Maathuis en

Polygon Interactive

YARR het piratenspel Ahoy, landrotten! Kom aan boord en schuim de Cariben af op zoek naar de Vliegende Hollander, terwijl je ondertussen je vijanden bestrijdt en onderweg zoveel mogelijk schepen plundert! YARR is een piratenspel, uitgebouwd tot een installatie met levensgrote beelden, een stuurwiel en kanonnen. za 19 t/m wo 23 aug | vanaf 14:00 (weekend 13:00) 1 rotormunt

Sander Jorn Vermeulen

Aero Club Umbra Aero Club Umbra is een vliegclub waar je het roer overneemt en zelf gaat vliegen. Op eigen kracht houd je het vliegtuig in de lucht, vliegend over Groningen. Doet de motor het nog wel goed? Bereid je voor op een spannende vlucht! do 24 t/m zo 27 aug | vanaf 14:00 (weekend 13:00) 1 rotormunt

Maak-dingen 5

VRIJDAG

Reis mee in de VRIJDAG Space Shuttle Stap in de VRIJDAG Space Shuttle en beleef een spannend avontuur op je reis door het heelal. Leer hoe je kan overleven in de ruimte tijdens deze trip, schilder wat je allemaal gezien hebt in het Schilderatelier en maak een boodschap die je meegeeft aan een echte raket in het Space Atelier! vr 18 t/m zo 27 aug | vanaf 14:00 (weekend 13:00) 2 rotormunten 6

GRID

Verzend je print Maak in de workshop van GRID je eigen ansichtkaart met een graveerpen, mooie kleuren inkt en rollers! Jouw afbeeldingen mag je zelf met een echte handpers afdrukken! Natuurlijk mag je jouw kaarten mee naar huis nemen of posten in de brievenbus die bij de tent staat. wo 23 t/m zo 27 aug | vanaf 14:00 (weekend 13:00) 2 rotormunten 6

De Jonge Onderzoekers

De Lucht In Kijk, doe en ontdek met De Jonge Onderzoekers! Sterren vouwen, signalen zoeken en communiceren via infrarood? Morsecode leren en ontcijferen? Raketten bouwen en proefjes doen, parachutes en raketten wegschieten? Dat kan allemaal bij De Lucht In van De Jonge Onderzoekers op Noorderzon. vr 18 t/m di 22 aug | vanaf 14:00 (weekend 13:00) 1 rotormunt 7

KidsLiteraturia

KidsLiteraturia gaat de ruimte in! Samen met twee echte astronauten ga je op avontuur naar verre sterren en planeten en ontmoet je misschien wel leuke ruimtewezentjes. Al je belevenissen schrijven we op en daarna maken we er een mooie tekening bij, zodat je jouw ruimte-avontuur aan iedereen kan laten lezen en zien. vr 18 t/m zo 27 aug | vanaf 14:00 (weekend 13:00) 2 rotormunten

Noorderzon Nightclub Sluit de dag af in Simplon! Zin om na een fijne dag in het park nog úren door te gaan? Wanneer het stil wordt in het Noorderplantsoen, opent de Noorderzon Nightclub zijn deuren voor alle festivalbezoekers, crew, artiesten en voor iedereen die nog geen zin heeft om naar huis te gaan. Alles kan in de Nightclub: een gesprek voeren over die ene toffe voorstelling die je gezien hebt, bijkletsen met oude bekenden of juist nieuwe vrienden maken. Daarnaast kan er natuurlijk ook gewoon lekker gedanst worden, wij zorgen elke avond voor de fijnste muziek. Meet new people, party with old friends and discuss the performances of that day at the Noorderzon Nightclub!

Simplon | entree 3 (kaartverkoop aan de deur) do 17 t/m za 26 aug | 00:00 - 04:00 uur | deur sluit om 02:30 uur

NoorderZondag Een gezellige laatste dag Op de laatste dag van Noorderzon stroomt het plantsoen helemaal vol met culturele groepen en organisaties die samen het culturele jaar komen openen. Een fijne traditie en een goed moment om jouw laatste dag Noorderzonnen te combineren met het opdoen van inspiratie voor het nieuwe culturele seizoen. Struin over de gezellige culturele markt en leer van alles over de organisaties bij de kraampjes, doe mee aan één van de vele workshops of geniet op verschillende plekken in het plantsoen van live optredens en muziek. De perfecte manier om de allerlaatste dag van Noorderzon door te brengen. Het volledige programma vind je vanaf half augustus op noorderzon.nl Noorderzondag is the last day of the festival and at the same time the beginning of a new cultural season. So take a look at the cultural market, join some workshops and enjoy live performances!

In het hele plantsoen | zo 27 aug | 13:00 – 18:00 uur | vrije toegang

Stee in Plantsoen Start van een nieuwe traditie Dit jaar starten we een nieuwe traditie in het Noorderplantsoen. Drie dagen lang nodigen we ’s middags alle ouderen uit stad en ommeland uit om naar Noorderzon te komen. Op het terras van het Paviljoen is er tijd om van de sfeer te genieten, spelletjes te spelen, iets te drinken en werken we samen met Samen in Beeld TV en VRIJDAG voor een gezellig programma. This year we start a new tradition in the Noorderplantsoen. For three afternoons, we invite all elderly people from Groningen and beyond to come to Noorderzon and enjoy the programme we created together with Samen in Beeld TV and VRIJDAG.

Terras van Het Paviljoen di 22 t/m do 24 aug | 15:00 – 17:00 uur | vrije toegang

Noorderzon Shop Duurzame festivalmerchandise Wil jij graag naast de mooie herinneringen ook een tastbaar aandenken aan Noorderzon 2017? Neem dan een kijkje in onze Noorderzon Shop in de Centrale Kiosk, waar je onze enige, echte, originele festivalmerchandise kunt kopen! T-shirts, hoodies, sweaters, tasjes: alles wat je hartje begeert. Alle artikelen zijn duurzaam geproduceerd en soms zelfs van plastic flessen gemaakt. Ook dit jaar zijn de ontwerpen weer verzorgd door kunstenaarscollectief WERC. Would you like to have a souvenir of Noorderzon 2017 in addition to all the beautiful memories? Take a look at our Noorderzon Shop in the Central Kiosk, where you can buy our only, real, original festival merchandise! T-shirts, hoodies, sweaters, bags: everything your heart desires. Designed by WERC.

Noorderzon Shop ma 14 t/m wo 16 aug | 13:00 – 17:00 uur do 17 t/m za 26 aug | 13:00 – 00:00 uur weekenden | 12:00 – 00:00 uur zo 27 aug | 12:00 – 20:00 uur

VERA Art Division Prachtige exclusieve zeefdrukposters Poptempel VERA heeft een lange geschiedenis wat betreft zeefdrukken en speciaal voor Noorderzon verhuizen zij hun zeefdrukafdeling naar het Noorderplantsoen. Elke dag maken kunstenaars in de container exclusieve zeefdrukposters voor een aantal voorstellingen uit ons hoofdprogramma en de bands die op Het Dok en in de Spiegeltent staan. Silk-screen printing has a long tradition in rock temple VERA, and especially for Noorderzon they move their silk-screen department to the park. Artists will be producing exclusive silk-screen posters for the bands performing at Het Dok or in the Spiegeltent, as well as for a few shows in the main programme.

Plein bij de Kiosk do 17 t/m za 26 aug | 13:00 – 00:00 uur weekenden | 12:00 – 00:00 uur zo 27 aug | 12:00 – 20:00 uur

Zin in een korte voorstelling? Verspreid door het Noorderplantsoen vind je containers vol korte voorstellingen en installaties.

noord

k ru

iss

in g

Op de plattegronden op de volgende paginaâ&#x20AC;&#x2122;s zie je precies welke voorstelling je waar kunt vinden. Op de eerste plattegrond staan de voorstellingen die te zien zijn tijdens de eerste periode van het festival: do 17 t/m ma 21 augustus. Op de tweede plattegrond (pag. 60) vind je alles voor de tweede periode: di 22 t/m za 26 augustus.

Kaarten voor deze voorstellingen zijn contant aan de deur verkrijgbaar (geen voorverkoop, tenzij anders aangegeven). Uitgebreide beschrijvingen over de voorstellingen en meer informatie vind je op noorderzon.nl Several short performances and installations can be found through the Noorderplantsoen (park). Tickets are available at the performance location only. You can find full descriptions of these performances (in English as well) at noorderzon.nl

5 6

4 7 8 9

zuid

10 11

l e li

e sin

gel

Do 17 t/m ma 21 aug 58

ZUID

4 Beno & Marija

met Bregtje Wolters

Student & Stadjer | 20 min In Beno & Marija’s nieuwe voorstelling nemen zij je mee door het leven van stadjers en studenten. Een montage van hilarische scènes, waarin geschiedenis en heden één worden. Beleef mee hoe ‘global’ en ‘local’ elkaar ontmoeten. Leliesingel | do 17 t/m ma 21 aug vanaf 16:00 uur | entree 4 5 Swinder

noord 1

Noorderpoort

Koekoek en Sentiment | 30 min Dit jaar presenteert Noorderpoort Kunst & Multimedia twee voorstellingen: Koekoek van Nina Visser, een theatervoorstelling met muziek en poëzie en Sentiment van Rosalie Rosing, waarin zij een monoloog van Dorothy Parker opvoert. Kruissingel | do 17 t/m ma 21 aug vanaf 16:00 uur | entree 4 2

Sound of Silence

No one LIKE you | 15 min Zichtbaar zijn is een primaire levensbehoefte. Iedereen wil gezien worden, oprechte belangstelling en veel likes krijgen. Van Sound of Silence krijg je de aandacht die je verdient. In een kwartier wordt je leven verbeeld en wordt van je verhaal kunst gemaakt. Kruissingel | do 17 t/m ma 21 aug vanaf 16:00 uur | entree 4 3

Ensemble Montage

Classic Surround | 20 min Professionele musici in de intieme setting van een container. Ensemble Montage presenteert opnieuw een uitdagend programma met klassieke muziek. De succesformule van 2016 Brahms Surround is terug, waarbij het publiek letterlijk omringd wordt door de musici. Daarnaast een ode aan vrouwelijke componisten, en uiteraard een kindervoorstelling voor de jonge luisteraars. Kruissingel | do 17 t/m ma 21 aug vanaf 16:00 uur (za & zo vanaf 13:30) entree 4

Swinder en Pazzipanten | 35 min Swinder is ondertussen een bekende in de Groningstalige muziek. Voor Noorderzon creëerde de band wat nieuws: een bruine kroeg in een container. In deze intieme setting spelen zij nieuw werk van hun volgend jaar te verschijnen album. Elke dag bijgestaan door één van hun muzikale vrienden (pazzipanten). Leliesingel | do 17 t/m ma 21 aug vanaf 19:00 uur | entree 4 6

Circusdrome

Maharadja | 5 min Hoog in het Tzazikistaanse Biftekigebergte vond Circusdrome de Maharadja. Met zijn bovennatuurlijke krachten verlicht hij stress en maakt hij stijve spieren onmiddellijk weer jong en soepel. Een ontmoeting met de Maharadja duurt slechts enkele minuten, maar je zult het zeker niet snel vergeten! Leliesingel | do 17 t/m ma 21 aug vanaf 16:00 uur | entree 1,50 voor 1 persoon, 2 voor 2 personen

Stranger Things Have Happened 7

Choose Your Own Adventure | 20 min Een verteller, twee spelers en een avontuur dat op het punt staat te beginnen. Twee suggesties om het avontuur te beginnen, in een reeks van velen waarmee jij sturing geeft aan het verhaal. Niemand weet hoe het af zal lopen - inclusief de spelers zelf. Leliesingel | do 17 t/m ma 21 aug vanaf 16:00 uur | entree 4 8 Robert Brouwer Ejaculonimóóó | 20 min Heb je wel eens het gevoel dat je een loser bent? Last van een dipje? In Ejaculonimóóó voert cabaretier Robert Brouwer je terug naar de baarmoeder, naar die oase van rust en geborgenheid, waar alle duistere gevoelens smelten als sneeuw voor de zon. Leliesingel | do 17 t/m ma 21 aug vanaf 16:00 uur | entree 4

Meindert Talma

De ballade van Jannes van der Wal | 22 min De Groningse cultheld Meindert Talma komt dit jaar terug met een ballade voor een lokale held: de legendarische stadjer en dammer Jannes van der Wal. Een 22 minuten lang durend lied dat in combinatie met een net zo lange clip resulteert in een gezongen documentaire, die je live kunt ervaren. Leliesingel | do 17 t/m ma 21 aug vanaf 16:00 uur | entree 4 10 Zienemaan

Bioscoopje | 20 min Speciaal voor Noorderzon wordt dit jaar, in samenwerking met Zienemaan en Sterren, een container omgebouwd tot een gezellige minibioscoop. Filmliefhebbers kunnen hier terecht voor korte filmpareltjes: van een satanistische comedy tot hyperactueel drama tot een Koude Oorlog western. Leliesingel | do 17 t/m ma 21 aug vanaf 16:00 uur | entree 3,50, passe-partout 10 11 NNTWEE

Als een Huis | 25 min Vier zussen worden door hun moeder afgeschermd van de buitenwereld. Maar de meisjes willen niet meer. Of eigenlijk willen ze wél meer: ze willen vrijheid, de wereld en mannen. Een andere kijk op de NNT voorstelling Het Huis van Bernarda Alba. Leliesingel | do 17 t/m ma 21 aug vanaf 16:00 uur | entree 4 12 Stuck Herry

Rock & Roll College Tour | 20 min Stuck Herry komt terug met een aantal nieuwe leerzame en muzikale colleges over Rock & Roll. Onder leiding van Prof. Dr. P. de Haan (beter bekend als Pé van Pé Daalemmer en Rooie Rinus), presenteren de mannen verschillende twintig minuten lange colleges. Bereid je voor want er wordt overhoord! Leliesingel | do 17 t/m ma 21 aug vanaf 16:00 uur | entree 4

Groninger Museum

Make a Minute | doorlopend Elke minuut is uniek, maar de minuten van Make a Minute zijn écht bijzonder. Zo’n 300 jongens, meiden, mannen en vrouwen verbeeldden hun favoriete minuut. In totaal vormen 719 foto’s en filmpjes samen een klok van 12 uur, die offline en online te bewonderen is. In het Park | do 17 t/m zo 27 aug vanaf 16:00 uur | vrije toegang

noord

k ru

iss

in g

4 6 7

5 8 9

zuid

10 11

l e li

e sin

gel

Di 22 t/m Za 26 Aug 60

noord 1 De Noorderlingen Parade Exceptionnelle | 25 min Net als vorige jaren komen de jongeren van de Noorderlingen Vooropleiding Theater naar Noorderzon met een nieuwe voorstelling. Spelers uit alle lagen van de Noorderlingen spelen samen met aanstormend regisseur Sanne Bokker een wel heel bijzondere voorstelling… Kijk je ogen uit bij hun Parade Exceptionnelle! Kruissingel | di 22 t/m za 26 aug vanaf 16:00 uur | entree 4 2

Garage TDI Talent

Box Xperiment | 15 min In de box van Garage TDI zie je iedere avond verschillende theaterexperimenten van de theatervooropleiding. Jonge makers en spelers uit Noordoost-Nederland bereiden zich door middel van lessen en het spelen van grote en kleine producties voor op een Hbo-theateropleiding. Voor Box Xperiment zijn ze aan de slag gegaan met hun eigen concepten en ideeën. Kruissingel | di 22 t/m za 26 aug vanaf 16:00 uur | vrijwillige bijdrage 3

clubVRIJDAG

KLAAGFEST | 15 min We klagen ongegeneerd graag en veel. Over het weer, het Nederlands elftal en hondenpoep. Terwijl we eigenlijk best tevreden zijn met ons leven, dus waarom klagen we eigenlijk? In Klaagfest brengt clubVrijdag een heuse ode aan het klagen. Om te vieren dat wij kunnen en mogen klagen! Kruissingel | di 22 t/m za 26 aug vanaf 16:00 uur | entree 4

ZUID 4

Cineville

Flipbook Studio | 20 min In Cineville’s Flipbook Studio ben je de regisseur én acteur in je eigen show. Je stelt zelf je eigen personages samen, werkt aan een script en voert het uit. Het resultaat krijg je direct mee in de vorm van een mega gaaf flipboekje. Leliesingel | di 22 t/m za 26 aug vanaf 16:00 | vrije toegang

Het Peloton

Zomerverdriet | 20 min In Zomerverdriet zit je aan het begrafenismaal van een wonderlijke familie die na het begraven van de pater familias voor het eerst in jaren weer eens bij elkaar is. Tijdens deze maaltijd krijg je op tragikomische wijze een inkijkje in het wel en wee van alle familieleden. Leliesingel | di 22 t/m za 26 aug vanaf 16:00 uur | entree 4 6 VERA op Noorderzon i.s.m. Knetterijs en Zomaar Radio

Container Concerten | 20 min VERA presenteert voor het zesde jaar op rij een reeks van intieme concerten, dit keer in samenwerking met Knetterijs en Zomaar Radio. Iedere avond spelen drie bands speciaal voor Noorderzon een set van twintig minuten. Het volledige programma is te vinden op noorderzon.nl. Leliesingel | di 22 t/m za 26 aug vanaf 19:00 uur | entree 4 7

Rob en Emiel

Wheel of Wonder | 15 min Rob en Emiel nemen hun Wheel of Wonder mee naar Noorderzon! Drie verschillende shows waarin cabaret, magie en verwondering centraal staan. Laat je verbazen en verlaat de tent met een overweldigend feelgood gevoel! Leliesingel | di 22 t/m za 26 aug vanaf 16:00 uur | entree 4 8

D(joeke) & W(ietske)

SJONGE! In SJONGE! beleven de Friese zusjes Djoeke en Wietske een bijzonder avontuur. Het is feest, maar waarom? Gaan ze eindelijk naar het Eurovisie Songfestival? Gaan ze trouwen? Tussen de door het duo zelf geschreven liedjes door zullen zij antwoord geven op al deze vragen. Leliesingel | di 22 t/m za 26 aug vanaf 16:00 uur | entree 4 9

Duo-collectief Marí

Pink Paradise | 20 min Pink Paradise viert de schoonheid van de vrouwelijke seksualiteit. In een wereld waarin vrouwen vaak negatief worden beoordeeld op het uiten van hun seksualiteit brengen twee vrouwen muzikale odes aan de seksueel vrije vrouw en taboes over vrouwelijke seksualiteit. Leliesingel | di 22 t/m za 26 aug vanaf 16:00 uur | entree 4

10 Har&Jet

DOZEN | 20 min Harriët en Henriëtte, beter bekend als Har & Jet, gaan in de voorstelling DOZEN uit geldgebrek kleiner wonen, maar niet alles kan mee. Wie bepaalt er wat er weg moet en waarom? Tussen de verhuisdozen ontketent zich een hilarische en pijnlijke machtsstrijd. Leliesingel | di 22 t/m za 26 aug vanaf 16:00 uur | entree 4 11 Literaturia

Zie pagina 47 voor de programmering van de Literaturia-container. Leliesingel | di 22 t/m za 26 aug vanaf 16:00 uur | entree 4 12 Douwe Dijkstra en

de sneue vertoning

Groninger Museum

Sterven en meer | 20 min Douwe Dijkstra en de sneue vertoning zijn het neusje van de zalm op het gebied van de Noord-Nederlandse necropop. Met een onnatuurlijk diepe stem en droge humor zingt Douwe Dijkstra uit het leven gegrepen teksten over sterven en de dood. Leliesingel | di 22 t/m za 26 aug vanaf 16:00 uur | entree 4

EVEN IETS ANDERS

Jessica Muller - NLH.11, 115 x 150 cm, olieverf

leen een kunstwerk www.kunstuitleengroningen.nl

GRATIS KRAANWATER! Vul je bidon of beker met heerlijk kraanwater bij één van onze drinkwaterpunten op Noorderzon!

Film Dans

Muziek

Theater Kunst Eten & Drinken

Onze Pareltjes in 2017-2018 Tania Kross za 23 sept Australian Thunder di 31 okt Orkater za 3 febr Karin Bloemen do 5 apr Aigenhaimers serie

Bestel de brochure (0598) 37 37 77 Gorecht Oost 157 Hoogezand www.kielzog.nl

Bourgondisch EetcafĂŠ de Groene Weyde

Actie

t.o. het Noorderplantsoen

Noorderzon dagmenu vlees of vega â&#x201A;Ź12,50 of maak een keuze uit onze menukaart

reserveren kan via www.degroeneweyde.nl

Nwe Ebbingestraat 149 |T 050 573 04 24

T/M 24 SEPTEMBER 2017

#31

2 5 AU G U S

RONINGEN

TUS

w w w. z j f

t.nl

NINGEN VVV GRO ASTER SWINGM ER PLATO EN KARP DE GOUD

EURS G HUIS DE KBRMAC KVARTET GORAN MBONE N BASSDRURZON GRONINGE NOORDE ORONZO AVA D E GIUSEPP D UGLY USTUS G O O D BA G 2 6 AU G Z ATERDZZAFIETSTOUR ZOMERJADAL GRONINGEN REITDIEP ROUTE* UITSCHUIF MBONE* B A SS D R UAU E R * U A RT E T * CO N N Y B O RT * MBONE Q O O F R E T D VERTIGO WIERBOS/KRIS ET * I* LL WOLTER ATKOWSK RY & MU R E G F F K HILARY JEMONTANA/FRAN TION SEBI TR A D O T REVOLU CORONA RDMANN VELVE DANIEL ECCALDI TRIO THEO CE OP DE LYON WORKSH MAN/CLASTRIEROD BAD UGLY KAMPER OENEVELD GO RINUS GKRRMAC KVARTETR HITZER GORAN KER/FRIEDMA ATION LOEK DIKSBERGEN PLAYST/BENNINK VAN BIN /BEETS/JACOBS HERMAN OMNIBUS G L E RU M L TRIO THE STILT DE JOODE CORE WILBER E DORONZO AVA E GIUSEPPN/PARKER/DRAK DIKEMA ENFELD BONES ZIV TAUBN ERK 22?69! /BLUME BERT VA RD/HOUTKAMP BERESFO U QUINTET ALEX SIM PRO ACADEMY DUTCH IMMARIS/WIND ARLING/ ON GOUDSMIT NJJO/ANT IJDERS BAND N S RO N A L D RT 1 JULI KOOP STA VOORVERW.ZJFT.NL VIA W W

VROILJODOAG G

R U O T S T e I F Z Z a R e ZOM

THE AMERICAN

AmerikAAns reAlisme 1945-2017

main sponsors

sponsor

patrons

subsidy-provider

partner

funder exhibition

partner exhibition

media partner exhibition

sponsor exhibition

main sponsor and partner exhibition

supported by

EuropĂ¤ische Union Europese Unie sponsors

subsidy-providers

partner

EuropĂ¤ische Union Europese Unie

ZA.16.09

TOGO ALL STARS TO VR.22.09

THE AMAZONS UK WO.11.10

SVEN HAMMOND NL DO.12.10

KIM JANSSEN NL WO.18.10

J. BERNARDT BE DO.02.11

MILLIONAIRE BE DO.09.11

PROTOMARTYR USA VR.10.11

WARHAUS BE ZA.11.11

BLACK LIPS USA ZO.12.11

AZIZA BRAHIM ALG WO.29.11

TANGARINE NL DO.07.12

KLANGSTOF NL WO.20.12

SPINVIS NL VERA OOSTERSTRAAT 44 www.vera-groningen.nl

Fryske

MatthĂ¤us Passion

Le 0 j Be o aar rn na st rd ei n

M erst ah co le nce r 6 rt

m i ie rd qu Ve Re n va

k es ie m uz a M tg ui

seizoen 2017 â&#x20AC;&#x201C; 2018 Canto Ostinato

voor Symfonieorkest

Bestel nu kaarten op www.nno.nu

vertentie-2017.indd 1

22-6-2017 11:51:56

8 - 12 NOVEMBER LEEUWARDEN

PROGRAMMA | PROGRAMME | D0nderdag 17 AUG ARTIEST GENRE ARTIST

PAG. LOCATIE TIJD DUUR PAGE LOCATION TIME LENGTH

PRIJS LOOPAFSTAND PRICE WALK >

600 HIGHWAYMEN

Theater

Machinefabriek

19:00/21:30

70 min

20 min > park

Bissane Al Charif

Installatie

De Verwondering

v.a. 16:00

45 min

15 min > park

Gravity & Other Myths

Circus

Romeo Tent

21:00

80 min

17,50

Robbie Thomson

Performance

Spiegeltent

21:00

50 min

12,50

Sarah Vanhee

Film

VRIJDAG Theater

16:00/21:30

60 min

7,50

10 min > park

S. Huysmans & H. Dereere

Theater

Grand Theatre

21:15

60 min

12,50

25 min > park

Teatro Instabile di Aosta

Dans

28 Ophelia Tent

19:30

55 min

12,50

Arno van der Heyden

Talkshow

Spiegeltent

18:00

60 min

Glasnost

Radio

Naast Caroussel

19:00

gratis

Dagblad van het Noorden

Talking points

Horatio Tent

v.a. 16:00

Reykjavíkurdætur

Muziek

Het Dok

22:30

gratis

Electropoëzie

Muziek

Podium Plataan

20:00

gratis

Bert Kleijn & The Summersales

Muziek

Podium op Zuid

22:00

gratis

Optredens in het plantsoen

Divers

Plantsoen

v.a. 16:00

v.a. 3

Noorderzon Nightclub

Nachtclub

Simplon

v.a. 0:00

10 min > park

PROGRAMMA | PROGRAMME | vrijDAG 18 AUG ARTIEST GENRE ARTIST

PAG. LOCATIE TIJD DUUR PAGE LOCATION TIME LENGTH

PRIJS LOOPAFSTAND PRICE WALK >

600 HIGHWAYMEN

Theater

Machinefabriek

16:00/21:30

70 min

20 min > park

Benjamin Vandewalle

Performance

Startpunt Grand

16:00/20:00

90 min

20 min > park

Bissane Al Charif

Installatie

De Verwondering

v.a. 14:00

45 min

15 min > park

Boyzie Cekwana

Theater/dans

Machinefabriek

19:30

60 min

20 min > park

Gravity & Other Myths

Circus

Romeo Tent

20:00

80 min

17,50

Robbie Thomson

Performance

Spiegeltent

19:30/21:30

50 min

12,50

Salia Sanou

Dans

Grand Theatre

19:30

65 min

25 min > park

Sarah Vanhee

Film

VRIJDAG Theater

16:00/21:30

60 min

7,50

10 min > park

S. Huysmans & H. Dereere

Theater

Grand Theatre

21:15

60 min

12,50

25 min > park

Teatro Instabile di Aosta

Dans

28 Ophelia Tent

20:30

55 min

12,50

Arno van der Heyden

Talkshow

Spiegeltent

18:00

60 min

Glasnost

Radio

Naast Caroussel

19:00

gratis

Platform GRAS

Urban Tour

Verzamelpunt

16:00/19:00/20:00

120 min

Productiehuis Spinbarg

Muziek/film

De Familietrouw

v.a. 14:00

60 min

15 min > park

Paulien Excursions

Stadswandeling

De Familietrouw

15:00

120 min

15 min > park

Dagblad van het Noorden

Talking points

Horatio Tent

v.a. 14:00

Winterjong

Literaturia

Desdemona Tent

21:00

60 min

Tank and the Bangas

Muziek

Het Dok

22:30

gratis

Hannah Epperson

Muziek

Podium Plataan

20:00

gratis

Swinginâ&#x20AC;&#x2122; Groningen presents

Muziek

Podium op Zuid

15:30/18:30/22:00

gratis

Doe-dingen en voorstellingen

Rotor

Speelweide

v.a. 14:00

v.a. 1

Jasmin Hasler

Rotor

53 Oberon Tent

14:30/16:30

40 min

Marthe Walvoort

Rotor college

Horatio Tent

17:30

45 min

Optredens in het plantsoen

Divers

Plantsoen

v.a. 14:00

v.a. 3

Noorderzon Nightclub

Nachtclub

Simplon

v.a. 0:00

10 min > park

PROGRAMMA | PROGRAMME | zaterDAG 19 AUG ARTIEST GENRE ARTIST

PAG. LOCATIE TIJD DUUR PAGE LOCATION TIME LENGTH

PRIJS LOOPAFSTAND PRICE WALK >

600 HIGHWAYMEN

Theater

Machinefabriek

16:00/21:30

70 min

20 min > park

Benjamin Vandewalle

Performance

Startpunt Grand

16:00/20:00

90 min

20 min > park

Bissane Al Charif

Installatie

De Verwondering

v.a. 14:00

45 min

15 min > park

Boyzie Cekwana

Theater/dans

Machinefabriek

19:30

60 min

20 min > park

Gravity & Other Myths

Circus

Romeo Tent

20:00

80 min

17,50

Lagartijas Tiradas al Sol

Theater

VRIJDAG Theater

19:30

75 min

10 min > park

Salia Sanou

Dans

Grand Theatre

19:30

65 min

25 min > park

Sarah Vanhee

Film

VRIJDAG Theater

16:00/21:30

60 min

7,50

10 min > park

S. Huysmans & H. Dereere

Theater

Grand Theatre

21:15

60 min

12,50

25 min > park

STEREOPTIK Objecttheater

21 Ophelia Tent

18:30/21:30

55 min

Tin Men & The Telephone

Muziek

Spiegeltent

20:30

60 min

Arno van der Heyden

Talkshow

Spiegeltent

18:00

60 min

Glasnost

Radio

Naast Caroussel

19:00

gratis

Platform GRAS

Urban Tour

Verzamelpunt

16:00/19:00/20:00

120 min

Productiehuis Spinbarg

Muziek/film

De Familietrouw

v.a. 14:00

60 min

15 min > park

Paulien Excursions

Stadswandeling

De Familietrouw

15:00

120 min

15 min > park

Dagblad van het Noorden

Talking points

Horatio Tent

v.a. 14:00

Parade van de poĂŤzie

Literaturia

Desdemona Tent

v.a. 15:00

60/90 m.

Parcels

Muziek

Het Dok

22:30

gratis

Blue Eskimo

Muziek

Podium Plataan

16:00

gratis

Meadowlark

Muziek

Podium Plataan

19:30

gratis

Urban House presents

Muziek

Podium op Zuid

15:30/18:30/22:00

gratis

Doe-dingen en voorstellingen

Rotor

Speelweide

v.a. 13:00

v.a. 1

Jasmin Hasler

Rotor

53 Oberon Tent

14:30/16:30

40 min

Feringa Onderzoeksgroep

Rotor college

Horatio Tent

17:30

45 min

Optredens in het plantsoen

Divers

Plantsoen

v.a. 14:00

v.a. 3

Noorderzon Nightclub

Nachtclub

Simplon

v.a. 0:00

10 min > park

PROGRAMMA | PROGRAMME | zonDAG 20 AUG ARTIEST GENRE ARTIST

PAG. LOCATIE TIJD DUUR PAGE LOCATION TIME LENGTH

PRIJS LOOPAFSTAND PRICE WALK >

Annie Dorsen

Theater

De Studio

21:30

60 min

10 min > park

Benjamin Vandewalle

Performance

Startpunt Grand

16:00/20:00

90 min

20 min > park

Bissane Al Charif

Installatie

De Verwondering

v.a. 14:00

45 min

15 min > park

Boyzie Cekwana

Theater/dans

Machinefabriek

19:30

60 min

20 min > park

Gravity & Other Myths

Circus

Romeo Tent

20:00

80 min

17,50

Keiko Shichijo

Muziek

Lutherse Kerk

15:00

60 min

12,50

25 min > park

Lagartijas Tiradas al Sol

Theater

VRIJDAG Theater

19:30

75 min

10 min > park

Sarah Vanhee

Film

VRIJDAG Theater

16:00/21:30

60 min

7,50

10 min > park

S. Huysmans & H. Dereere

Theater

Grand Theatre

21:15

60 min

12,50

25 min > park

STEREOPTIK Objecttheater

21 Ophelia Tent

16:00/19:30

55 min

Rim

Muziek

Spiegeltent

20:30

75 min

12,50

Arno van der Heyden

Talkshow

Spiegeltent

18:00

60 min

Glasnost

Radio

Naast Caroussel

19:00

gratis

Platform GRAS

Urban Tour

Verzamelpunt

16:00/16:30/20:00

120 min

Productiehuis Spinbarg

Muziek/film

De Familietrouw

v.a. 14:00

60 min

15 min > park

Paulien Excursions

Stadswandeling

De Familietrouw