‘Als Janja klimt, zie je poëzie in beweging’
Wil je alles volgen over klimmen op de Spelen in Tokio? Kijk op nkbv.nl/olympisch.
maar niet harder dan de andere Sloveense klimmers onder zijn hoede. Hun training bestaat uit een warming-up met cardio, een gedeelte waarin wordt gestretcht en een deel waarin oefeningen worden uitgevoerd met elastieken weerstandsbanden. Daarna klimt Janja maximaal drie uur – ze start met makkelijke routes, doet dan wat moeilijkere routes en traint daarna op ingewikkelde problemen en haar zwakkere punten. Net zoals de rest van het team. Ze is, aldus haar coach, gefocust op trainen en winnen, zeker, maar niet per se méér dan haar teamgenoten. Een professionelere trainingsomgeving heeft ze ook al niet. Tijdens de kwalificatiedag voor de Studio Bloc Masters 2017 – Janja is dan achttien jaar oud, en zit met nerveus wiebelende benen in een leunstoel – vertelt ze dat ze meestal traint in een relatief kleine, “niet zo goede” hal nabij haar thuisstad. Dat is nog steeds zo. Soms reist ze met wat andere klimmers naar Oostenrijk of Duitsland, omdat de hallen daar professioneler zijn. “Die in Innsbruck”, schrijft ze op haar Instagrampagina, “is zo groot dat je er kunt verdwalen.”
Klimmend gedicht Vaak wordt haar slanke postuur aangemerkt als reden voor haar succes. Maar dat geldt voor meer klimmers – zelfs voor vele amateurklimmers. Anderen wijzen haar techniek aan als hoofdzakelijke reden voor haar succes. Op YouTube circuleren bijvoorbeeld video’s waarin de klimstijl van Janja wordt vergeleken met die van generatiegenoten. In stills van verschillende fasen op eenzelfde route worden daarin de bewegingen van boulderaar Alex Puccio of klimmer Anak Verhoeven met die van Janja vergeleken. Van iemand met een Brits accent leren de kijkers van zulke video’s dat “Janja in deze beweging meer pull gebruikt, omdat haar rechtervoet op dat moment al los is.” Die observatie verklaart op zichzelf nog steeds niet waarom ze telkens van haar concurrenten
70 | HOOGTELIJN 3-2021
wint, maar onthult al wel een deel van wat weleens ‘het geheim van Janja Garnbret’ zou kunnen worden genoemd. Want, denken veel bewonderaars en concurrenten, misschien bestaat dat geheim wel met name uit haar lange benen die van elastiek lijken. Een medeklimmer beschreef bijvoorbeeld eens wat hij de typische Janjabenen noemt: die zwiepen wild uit, de lucht in, om dan vervolgens weer netjes terug te komen op een minuscuul treetje. Diezelfde zwiep herkent ook Adam Ondra: “Ah, ja, de Janja legs, die zijn een fenomeen!” De Nederlandse wedstrijdklimmer en boulderaar Tiba Vroom is al jaren groot fan van Janja en schrijft me over haar dat wat haar zo goed maakt (behalve dat ze heel sterk is), ze zo gretig en vol overgave klimt. “Je ziet aan haar en hoe ze beweegt dat ze altijd voor de top gaat, zonder een moment van twijfel. Dat is wat haar in mijn ogen onderscheidt van de andere wereldtoppers.” Of, in de woorden van een commentator van een wedstrijd in 2016 in Chamonix – Janja was toen 16 en onderweg naar alweer een overwinning: “Als dit meisje klimt, zien de omstanders poëzie in beweging.” Een analyse van een tiental klimvideo’s die er door de jaren heen van haar zijn gemaakt, wijst uit hoe zo’n klimmend gedicht eruitziet: moeiteloos. Alsof de grepen die zij vastpakt niet enorm klein zijn. Alsof de treetjes waarop zij staat niet heel glad en plat zijn, en de beweging naar een volgend element, niet zwaar en lang. Janja zwiept haar elastieken benen gewoonweg van greep naar greep, swingt van setje naar setje, en herhaalt dat tot ze boven is. Vuist omhoog, brede grijns; die gouden medaille gaat weer mee in de rugzak. Het kan trouwens nog slechter dan die eerste, overdreven bescheiden Wikipediazin. Op de webpagina van de wereldkampioenschappen in 2018 in Innsbruck staat bovenaan slechts vermeld: “Janja Garnbret. Needs no introduction.”
