p a O Jack Botermans & Frank van Ark
voor beginners 96 klassiekers die elke opa moet kunnen
Inhoudsopgave
Inhoud Droedelen door het hele boek Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Materialen en gereedschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Vliegeren Diamantvlieger . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Sleevlieger . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Vechtvlieger . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Knopen met touw Paalsteek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 Overhandknoop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Enkelvoudige schuifknoop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Muziek maken Vlierfluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Grasfluit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Duimenfluit Rietfluitje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Kazoo met een kam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Pantrom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Schiettuig Knijperpistool . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Katapult . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 Blaaspijp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Pijl en boog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Buitenspelletjes Loop-blikken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Landje-pik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 Fietsklepper . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Zeepkistkar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Conkers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Knutsels Tol van karton . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Walkie-talkie van blikjes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 Trekpop . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 Windmolentje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41 Kompas maken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 Periscoop maken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 Zonnewijzer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Zakdoekmuis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 Wentelwieken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 Papieren vliegtuigjes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48 2
Inhoudsopgave
Basismodel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . De vleugel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Speedy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Elektromagneet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bal van elastiek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Onmogelijk? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kijkdoos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Camera obscura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tekenfilmpje (1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tekenfilmpje (2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Klap-papier . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Geheime boodschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Klimmer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Op de pot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Binnenspelletjes Geheimtaal (1, 2, 3, 4 en 5) . . . . . . . . . . . . . . . . . . Omkeerfiguren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Schaduwen op de muur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kamertje verhuren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zeeslag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wolf en de geitjes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kat en muis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Slingers knippen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kleedjes knippen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Goochelen Droge euro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Toverportemonnee . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Afgerukte duim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Magisch bankbiljet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Stijgende kaart . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zwevende lucifers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Onmogelijk? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sterke adem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Kokkerellen Pannenkoeken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wentelteefjes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vlaamse friet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Aardappels poffen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bronvermelding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
48 50 52 54 56 57 58 61 62 63 64 66 68 69 70 74 76 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 3
Knopen met touw
Knopen benodigdheden touw Wanneer je schipbreuk lijdt en op een onbewoond eiland terechtkomt, dan moet je toch minstens een paar knopen kunnen leggen. Als je er van de kapitein maar ĂŠĂŠn mag meenemen, kies dan de paalsteek. Deze oude zeemansknoop is gemakkelijk los te maken, ook als hij nat is.
Knopen met touw
Trouwens, niet alleen schipbreukelingen maar ook vliegeraars moeten een paar knopen beheersen. De overhandknoop en de schuifknoop worden veel gebruikt bij het bouwen van vliegers. Overhandknoop De simpelste, en daarom kennen we hem ook allemaal. Hij is niet heel sterk, maar wordt veel gebruikt om het slippen van andere knopen tegen te gaan.
Paalsteek 2. 1. Enkelvoudige schuifknoop
3.
Goed idee om aan het eind van de schuifknoop een overhandknoop als stoppertje te leggen!
4. Volg de illustraties van 1 tot enmet 4 zorgvuldig om de paalsteekte maken. 4
5
Muziek maken
Muziek maken
Grasfluit
Duimfluit
Dit is wel één van de eerste dingen die opa als peuter leerde: het grasfluitje. Je zoekt een brede grasspriet. Die houd je tussen je duimen zoals de tekening weergeeft. Vervolgens rest je alleen nog te blazen met je mond tegen je duimen. Een brede spriet geeft een lage toon, een smalle geeft een hoge toon. Probeer het ook eens met diverse rietsoorten, je zult versteld staan van het resultaat.
benodigdheden twee duimen Nog eenvoudiger kan haast niet meer. Een potfluit van je handen. Je houdt je handen zó dat een kogelvormige ruimte ontstaat (zie de tekening). Zet je mond tegen je duimen en blazen maar! De toon kun je verhogen of verlagen door de positie van je handen te veranderen. De duimen dichter tegen elkaar geeft een hogere toon. Voor je het weet speel je een heel melodietje op deze potfluit. Rietfluitje: Het is ook mogelijk om een fluitje te maken van de stengel van een riet- of grashalm. Je verwijdert eerst het blad van de stengel. Daarna trek je de binnenstengel eruit. (Is overigens heel lekker om op te kauwen) Vervolgens druk je één uiteinde van de binnenstengel plat. Blazen maar! Het principe werkt als een klarinet.
6
7
Vliegeren
Sleevlieger benodigdheden plastic boodschappentasje schaar / hobbymes perforator twee dikke rietjes klosje vliegerlijn
De sleevlieger kenden we in onze tijd nog niet. Dat is jammer, want het is een bijzonder eenvoudig ding om te maken en hij heeft geweldige vliegeigenschappen. En je hoeft niet naar de hobbywinkel om allerlei materialen te kopen. Knip een plastic boodschappentasje open. Snijd het model uit volgens nevenstaand patroon. Teken de twee luchtgaten af met een klein schoteltje of iets dergelijks en snijd ze uit. Gebruik voor de ‘staanders’ twee dikke rietjes en plak die met plakband vast. Maak met een perforator vier gaatjes op de daartoe bestemde plekken en bevestig er de toom aan. Vliegertouw aan de toom
vastmaken. Klaar!
Droedelen Wat is dat? Oplossing op pagina 14 8
Vliegeren Varianten
De sleevlieger kan naar believen vergroot of verkleind worden. Gebruik je bij voorbeeld een grotere tas (van de grootwinkelbedrijven) dan moet je de rietjes vervangen door gesplitst bamboe. Helemaal super wordt hij wanneer je echte vliegerstof (te koop in de vliegerwinkels) gebruikt. Het model moet dan met een hete soldeerbout worden ‘uitgesneden’ om rafelen te voorkomen.
Maten in centimeters
TIP: Sommige mensen denken dat je als een gek achteruit moet rennen om een vlieger op te laten. Dat is onzin. We doen dat gewoon uit het handje. Wind in de rug, met één hand de klos vasthouden en met de ander de vlieger steeds een beetje meer lijn ‘voeren’ tot de gewenste hoogte is bereikt. 9