№16 (2613)

Page 1

СПОРный тариф. Дачников и энергетиков рассудит АЗК.

Работа над ошибками. Рекламу проверят переводчики.

2

4

gazeta@top-news.kz

Основана в августе 1990 г.

Вторник, 4 марта 2014 г. №16 (2613)

Распространяется в г. Костанае и Костанайской области. Выходит два раза в неделю: во вторник и четверг.

Ресейден жүлдемен оралды.

АКЦЕНТЫ

Противостоять весенней стихии

5

Мерекеде жарыңызға қандай сыйлық сыйлайсыз?

6

Қостанайда киіз үйді жаңғыртқан.

7

В настоящее время угрозы подтопления населенных пунктов в регионе нет утверждают специалисты. Тем временем коммунальные службы активно работают на инфраструктурных объектах. В понедельник аким города Гауез Нурмухамбетов и его заместители совместно с руководителями коммунальных предприятий совершили объезд во-

допропускных сооружений, чтобы определить степень их готовности к пропуску талых вод. Напомним, естественными и искусственными сооружениями, ограждающими областной центр с южной и северо-западной части, являются Южный обводной канал и Нагорная канава. Очистку Южного канала от снега ведет ТОО «АБЗ плюс». - К работам, учитывая прогнозы синоптиков на резкое

потепление в начале марта, приступили на две недели раньше, чем в прошлом году, - говорит заместитель директора предприятия Муса Омаров. - Уже очистили примерно половину канала, общая протяженность которого свыше двух километров. Для завершения работ потребуется еще несколько дней активной работы. Район «Костаная-2» от разгула стихии защищает Нагорная канава. Здесь дело спорится.

- Практически весь запланированный объем работ выполнен, - рассказал директор ТОО «Экол» Сергей Карпета. - Главное теперь - в период таяния своевременно очищать русло от заторов. Необходимая техника для этого имеется, люди будут работать круглосуточно. Серьезную угрозу для жителей областного центра представляет и массовый сброс воды по р.Тобол. Уже при пропуске 300 куб/м в

секунду с Каратомарского водохранилища в зону подтопления попадают несколько десятков жилых домов частного сектора в районе Колесных рядов, парк культуры и отдыха, а также дачные общества им. Мичурина, «Колос», «Садовод», «Притобольское» и «Тимирязевское». Однако, по словам экспертов, в настоящее время поводов для беспокойства нет. (Окончание на 2-й стр.)

Как степь нивой стала. К 60-летию освоения целины.

12


2

Вторник, 4 марта 2014 г.

НАШ КОСТАНАЙ

СОБЫТИЯ. ФАКТЫ

ПОДРОБНОСТИ

«Нас интересует безопасность людей!» Власти и силовики Костаная официально прокомментировали ситуацию с рынками областного центра. Напомним, в середине февраля Специализированный межрайонный экономический суд Костанайской области вынес решение о приостановлении деятельности четырех рынков, где сотрудниками по ЧС были выявлены грубые нарушения Правил противопожарной безопасности. Владельцы с исковыми требованиями согласились и попросили отсрочки для устранения нарушений. - Нам необходимо время, чтобы расширить проходы между рядами, - заявил директор Наримановского рынка Ернар Джакеев. - Сейчас под угрозой сноса находятся 200 торговых точек. Люди возмущены. Мы хотим писать запрос в МЧС РК с просьбой пересмотреть Правила пожарной безопасности для наших рынков, где нет такой огромной проходимости, как в том же Алматы. А значит, такие широкие проходы попросту не нужны. - Ситуация просто ужасная! - выступила председатель актива Наримановского рынка Венера Демченко. - Каждый из нас брал кредиты на обустройство своего бутика, это наша работа, которой мы можем в одночасье лишиться. В свою очередь, заместитель акима г.Костаная Максут Калиев заявил о том, что всем безработным они помогут трудоустроиться через Центр занятости, и, если необходимо, переобучить. - У нас сейчас 500 вакансий по городу, - отметил Калиев. - К лету станет еще больше. Каждый торговец должен понять, что необходимо соблюдать Правила пожарной безопасности, и, как следствие, – реконструкция рынков. В случае стихийного бедствия могут пострадать люди. Надо следовать закону. Да, много несогласных, но правила есть правила. Прокурор города Адильхан Ерекешев, в свою очередь, предложил создать рабочую группу и проехать на Наримановский рынок, чтобы на месте разобраться, как поступить согласно закону, но и не в ущерб торговцам. И если по Наримановскому рынку ситуация решится в ближайшее время, то судьба рынка «Гулизар» (ИП «Майер») уже предрешена: желтые торговые ряды вдоль ул.Победы подлежат сносу. До 28 апреля 30 торговых точек демонтируют, до этого времени у владельцев есть время распродать свой товар. По официальным данным, у торговцев, которые могут остаться без своего рабочих мест, есть альтернатива - перейти на другие рынки, к примеру, ОРТ, где имеются свободные точки, бутики. Правда, в этом случае многим нужно будет менять профиль работы. Зульфия НАБИЕВА

АКЦЕНТЫ

Противостоять весенней стихии (Окончание. Наало на 1-й стр.) - Сейчас мы сбрасываем минимальный – три кубометра, так называемый санитарный объем воды, - сообщил «НК» директор РГП «Костанайводхоз» Жамбылбек Райымкулов. - Свободная емкость на наших водохранилищах составляет 455 млн кубометров. Поддерживаем постоянную связь с коллегами из Челябинской области. У них обстановка тоже без изменений: на Южном Урале снег еще не тает. Между тем коммунальные предприятия областного центра с каждым днем наращивают объемы работы: вывозят снег, чистят трубы и тюбинги, готовят к паводку наиболее уязвимые районы. - Не должны оставаться в стороне и жители частного сектора, - дал поручение аким города. - Если со двора не вывезут снег, его зальет водой. Учитывая большой объем работ, коммунальщики не будут работать по заявкам. Мы поможем только одиноким пенсионерам и ветеранам. Остальные должны сами позаботиться о своей безопасности. Александр КУЗЬМИЧЕВ Фото Максима ФРОЛОВА

КОРОТКО В преддверии Международного женского дня в Костанай приедет известный бард Олег Митяев. У артиста почетная миссия - поздравить представительниц прекрасного пола. 5 марта в ДК «Золотой колос» в поселке Затобольск состоится торжественный концерт, посвященный 8 марта. Российская звезда на протяжении часа будет дарить свои хиты костанайским зрительницам.

ОФИЦИАЛЬНО

«Тайм-аут» для среднего и малого Бизнесу дали передышку от проверок контролирующих структур Такие меры предусмотрены указом, который подписал Президент страны Нурсултан Назарбаев. Мораторий на проверки вступит в силу 2 апреля и будет действовать до 1 января 2015 года. Также в ближайшее время правительству поручено разработать меры «в целях дальнейшего улучшения условий для ведения бизнеса казахстанцами». В частности, исполнительной власти необходимо совершенствовать систему государственного контроля. - Будет отменена практика плановых проверок. Государственными органами по согласованию с моей администрацией разработается объективная, соответствующая мировым стандартам система определения проверок. В соответствии с ней с 1 января 2015 года проверкам подвергнутся только те предприниматели, у которых действительно высокая вероятность нарушения законодательства. Если они выполняют все требования закона, проверяющие не должны приходить к

ним вообще, - сказал Президент Казахстана. Глава государства отметил предстоящий кардинальный пересмотр формата проведения проверок, в результате чего общее количество требований к предпринимателям сократится более чем на 30%. Президент Казахстана сообщил, что с 1 января 2015 года упростится процедура ликвидации субъектов малого и среднего предпринимательства, с которой в настоящее время связано около трети всех проверок в стране. Кроме того, в ближайшее время

планируется завершить автоматизацию выдачи разрешений, и не менее 140 их видов перевести в электронный формат. Одновременно должны быть упрощены процедуры регулирования в сфере строительства. - Я поручил правительству на 50% сократить процедуры предоставления и изменения целевого назначения земельных участков, а также выдачи разрешений на строительство и подключения к инженерным системам. С 1 января 2015 года срок оформления земельного участка должен

составлять не более 30 дней, - отметил Глава государства. Правительству совместно с Национальной палатой предпринимателей в этой связи поручено провести полную ревизию законодательства и разработать проект Предпринимательского кодекса, где планируется объединить законы о государственном регулировании данной деятельности. В стране будет введен новый институт бизнес-омбудсмена, основной задачей которого станет защита прав предпринимателей.

МНЕНИЕ Директор Палаты предпринимателей Костанайской области Мурат Абенов: - Президент предложил на треть сократить количество требований к бизнесменам. Фактически у проверяющих окажется гораздо меньше поводов вмешиваться в дела предпринимателей. Проверкам подвергнутся только те, у кого действительно высокая вероятность нарушения. Поэтому отказ от плановых проверок, с одной стороны, позволит бизнесу активно развиваться, с другой - на него ложится дополнительная ответственность в части законности работы. Вместе с тем Национальной палате предстоит серьезная работа по ревизии действующего законодательства. Планируется, что в дальнейшем мы будем иметь доступ от Генпрокуратуры ко всей информации о проверках, примем в них непосредственное участие. Вопрос внедрения института бизнес-

омбудсмена тоже неоднократно поднимался Нацпалатой. Считаю, что его введение позволит усилить работу по улучшению бизнес-климата в нашей стране. Руководитель АО «Север Птица» Константин Мякотин: - На мой взгляд, это очень правильная, а главное, своевременная инициатива. Сегодня Казахстан стремится войти в число тридцати наиболее развитых стран мира, повысить инвестиционную привлекательность. На бизнес делается большая ставка в осуществлении нового экономического курса. В этой связи необходимо создавать для него благоприятные условия, обеспечить максимальное невмешательство. Главное, чтобы сами предприниматели в этом плане были законопослушными, а контролирующие органы на местах добросовестно исполняли озвученные поручения. Директор ОО «Союз индивиду-

альных предпринимателей Костанайской области» Валентина Андрусенко: - Объявленный Президентом РК мораторий на проведение проверок субъектов МСБ - это реальная возможность для бизнеса восстановить свои силы после недавней девальвации, наладить деятельность в рамках Таможенного союза и уже свободно, не отвлекаясь на проверки, сконцентрировать все усилия на развитии бизнеса. Что касается остальных кардинальных мер по улучшению условий для предпринимательской деятельности, приведенные в Указе Президента, то здесь немаловажным фактором является и последующая отмена плановых проверок с 2015 года, и сокращение требований при осуществлении государственного контроля и надзора, предъявляемых к субъектам предпринимательства. Соб. инф.

ЦЕНТР ВНИМАНИЯ

Разобраться по факту Председатель Агентства РК по защите конкуренции Галым Оразбаков обещал костанайским дачникам и предпринимателям содействие. Напомним, в областном центре уже длительное время идут судебные тяжбы между дачниками и ТОО «КЭЦ». Стороны не могут прийти к согласию по вопросу стоимости электроэнергии. Один из активистов, председатель садоводческого общества Юрий Гриценко, будучи на приеме в партии «Нур Отан», рассказал об этом противостоянии. - ТОО «КЭЦ» отказывается для дачных обществ делать перерасчет за потребляемую электроэнергию по тарифу, как для физических лиц. По решению суда нас, дачников, вывели из катего-

рии юридических лиц. Так получилось еще хуже! ТОО выставляет на все общество 100 кВт и считает только эту установленную норму по льготному тарифу - 14,35 тенге за 1 кВт/ч, а что сверх этой нормы - по 23,05 тенге за 1 кВт/ч. Встал вопрос о том, чтобы дачные общества предоставили справки из акимата о количестве проживающих лиц на дачных участках. Но, по сути, большинство людей живет там только летом, зимой, в основном, они приезжают лишь на выходные. К примеру, в нашем СО «Садовод» зимой подпитаны под свет только 32 участка. В целом же их в нашем обществе 670. Мы просим, чтобы на каждый участок ТОО «КЭЦ» выставило норму по 100 кВт/ч, а так получается зря

судились? Если раньше мы платили, как юридические лица 17,62 тенге за 1 кВт/ч, сейчас и того больше. Хотели как лучше, а получилось - себе дороже. Как заверил Галыма Оразбакова начальник региональной антимонопольной инспекции Малик Мадияров, по этому факту уже начато расследование, все материалы в скором времени передадут в суд, и до наступления дачного сезона вопросы с тарифами на электроэнергию будут разрешены. На прием к Галыму Оразбакову записался и советник директора ОЮЛ «АСПреДКО» по юридическим вопросам Анатолий Тихановский, который рассказал о том, что в Костанайской области действует сразу несколько обществен-

ных объединений, стоящих на страже авторских и смежных прав. - Дело в том, что возглавляет их один и тот же человек, юридические адреса этих ОО идентичны. У тех же предпринимателей нет альтернативы, куда обратиться: в этих обществах аналогичные договоры, одинаковые цена и условия. То есть получается, нет конкурентной среды. На каком основании были созданы и действуют эти общества, и почему их никто не проверяет? Галым Оразбаков согласился, что здесь действительно есть нарушение и дал поручение местным антимонопольщикам разобраться в сложившейся ситуации и принять должные меры. Зульфия НАБИЕВА


Вторник, 4 марта 2014 г.

НАШ КОСТАНАЙ

СОБЫТИЯ. ФАКТЫ НАРОДНАЯ ЭКОНОМИКА

ДАТА

Спеши купить!!! На очередной сельскохозяйственной ярмарке за первые 1,5 часа торговли продали 12 тонн сахара. Как рассказали корреспондентам «НК», продукт пользовался особым спросом. Поэтому спустя полчаса подвезли еще 3 тонны. Сама же торговля должна была начаться в 10.00, однако люди собрались у Дворца спорта с 8 утра. Администрации ярмарки ничего не оставалось, как в половине девятого впустить всех желающих. Уже в ранние часы бойко шла торговля мясом, фруктами, картофелем, морковью и луком. Последний к 11 часам тоже раскупили. Но более всего привлекли внимание покупателей сахар и яйцо. Первый скупали по 2-3 мешка, второе – сотнями. Чтобы не возникло давки, пришлось даже привлечь полицию. - Я купила 2 мешка сахара себе и детям. В магазинах его сейчас не найдешь, а даже если и продают, то дорого. А брать-то все равно нужно: летом дача, соленья, варенья - запасаюсь. На прошлой неделе шла по базару, решила поинтересоваться ценой на сахарный песок. Оказалось 200 тенге за килограмм - 4 тысячи за мешок. Здесь же я купила его за 3500, по 140 тенге за кило. То есть сберегла 1000 тенге - это большая экономия пенсии, - признается пенсионерка Алмагуль Ажанова. Пенсионер Николай Латышев тоже приехал специально за сахаром - купил мешок,

3

О самом главном

а в придачу и яйцо. - У меня семья из шести человек, поэтому яйца купил пять десятков. Стоимость, конечно, все равно высоковата, но по 130-140 тенге за десяток можно и побольше взять. На базаре-то дороже будет, - говорит покупатель. Как заявил министр сельского хозяйства РК Асылжан Мамытбеков, который прибыл в Костанайскую область с рабочим визитом, причин для такого ажиотажного спроса на продукты нет. - Ярмарка очень важна и нужна народу. Особенно в нынешней ситуации, когда есть определенные колебания цен. Это не только помогает людям приобрести продукты по приемлемой стоимости, но и позволяет влиять на розничные и оптовые цены в торговле и исключает возможности спекуляции. И фермерам хорошо: они имеют возможность напрямую работать с покупателями. Волноваться не стоит, товары есть. Подобные интервенции оказывают благотворное воздействие. Что касается сахарного песка. Эта лихорадка выгодна перекупщикам. На самом деле, сахар есть, его даже более чем достаточно, хватит на несколько месяцев. Завод работает без перебоев, сырье завозиться извне. Это, несомненно, в дальнейшем скажется на цене, но на данный момент товар в наличии и с прилавков не исчезнет, - заверил Асылжан Мамытбеков. Кстати, было на этой ярмарке и нововведение. Чтобы у продавцов не возникло искушения поднять

В преддверии 15-летнего юбилея со дня создания партии «Нур Отан» председатель городского филиала, аким Костаная Гауез Нурмухамбетов встретился с группой активистов и ветеранов. - Я был на первом учредительном съезде партии, который состоялся в Астане 15 лет назад, - отметил Гауез Нурмухамбетов. - Сегодня партия стала реальной политической силой, в рядах которой только в нашем городе насчитывается несколько тысяч человек. Свой юбилей мы встречаем общепризнанными успехами в государственном строительстве и социально-экономических преобразованиях. Став партией большинства, в своих практических делах она большое внимание уделяет социальной сфере, развитию малого и среднего бизнеса. В этом заслуга и присутствующих здесь, - отметил глава города. За активное участие в общественно-политической жизни областного центра, а также программных целей и задач партии почетным знаком «Белсенді Қызметі Үшін» награждена Светлана Нестеренко, большой группе активистов, среди них Михаил Дауенов, Александр Дудин, Жетес Амантаев, Елена Чийпеш и другим вручены почетные грамоты. Александр КУЗЬМИЧЕВ

стоимость продуктов, рекомендуемые цены озвучивали время от времени посредством громкоговорителя. - Стоимость на продукты мы стараемся держать ниже рыночных на 10-15%, - отметил заместитель акима области Базыл Жакупов. - Из Стабфонда доставили сахар, яйца, картофель, морковь. Мы планируем проводить ярмарки до тех пор, пока в них будет потребность среди населения. По официальным данным, всего в ходе ярмарки продано порядка 109 тонн продовольствия на сумму более 23 миллионов тенге. - Сахар реализован в объеме 15 тонн по 140 тенге за кило, картофель - 16,5 тонн по 55 тенге за килограмм, овощей - 7,7 тонн. Мясной продукции - 25,04 тонны: сви-

нину отпускали по 700 тенге за кг, говядину – по 800-900, баранину – по 950, конину – по 1000 тенге, мясо птицы стоило на ярмарке 350-500 тенге за кило. Яиц продали около 82 тысячи штук. Участие в ярмарке приняли 125 хозяйствующих субъектов со всех регионов области, – отметил руководитель отдела сельского хозяйства акимата города Костаная Байбосын Мурзин. На следующей неделе запланирована кормовая ярмарка в п. Затобольске. А очередная сельскохозяйственная пройдет через две недели в Ледовом дворце. Далее их будут организовывать под открытым небом в трех районах Костаная. Зарина УТЕНОВА Фото Олега ЯБЛОЧКИНА

К СВЕДЕНИЮ

За утерянным дипломом – в ЦОН Дубликат школьного аттестата и диплома об образовании теперь можно заказать в Центре обслуживания населения. Как сообщает сайт министерства транспорта и коммуникаций, после внедрения данной услуги отпала необходимость идти в организации образования. В костанайском ЦОНе сообщили, что для получения официальной копии школьного аттестата или диплома о высшем и послевузовском, техническом и профессиональном образовании необходимо предоставить удостоверение личности либо свидетельство о рождении, выписку из газеты об утере документа, а также написать заявление. Воспользоваться этой услугой в ЦОНах могут как граждане Казахстана, так и лица без гражданства, постоянно проживающие на территории Казахстана, и лица казахской национальности, не являющиеся гражданами РК. Получить дубликат аттестата можно будет уже через 10 календарных дней, а дубликаты дипломов о техническом и профессиональном образовании и о высшем и послевузовском образовании – через 10 и 15 рабочих дней соответственно. Услуга эта бесплатная. Айжан УТЕВОВА

РЕПОРТАЖ

Меньше снега - меньше проблем? В Костанае идет традиционный для областного центра весенний месячник по подготовке к паводку. Что уже сделано и что предстоит, воочию увидели журналисты «НК». Занесенные по окна дома и полутора-двухметровые снежные сугробы в палисадниках частного сектора обыденная для горожан картина. Обращение городской противопаводковой комиссии очистить свои подворья от снега и тем самым избавить домочадцев от угрозы подтопления, мало кто воспринял всерьез. - Со двора снег вывез, а остальное - проблемы городских властей, - говорит хозяин одного из домов по ул.Чехова. - Я плачу налоги и не обязан очищать еще и территорию города. На доводы участников рейда, что дом принципиального костанайца находится в низине, и вода по естественному уклону с улицы неминуемо хлынет во двор, ответа не последовало… - Паводок непредсказуем

и надеяться на «авось» могут только очень недалекие люди, которых накажет сама природа, - прокомментировал ситуацию первый заместитель акима города Валерий Полешко. - Хотелось бы напомнить, что снега в этом году выпало больше нормы, и, если его не вывозить, могут возникнуть серьезные проблемы. Уборкой и очисткой городских улиц занимаются три подрядные организации. За ТОО «Таза Жол АТ» закреплена центральная часть города, за ТОО «Вескор» - северная, а ТОО «АБЗ плюс» отвечает за наведение порядка в юго-западных микрорайонах. Ежедневно по 150-200 рейсов за пределы городской черты совершают груженные снегом автомобили. - Уже вывезено более 550 тыс. кубометров, - говорит начальник отдела ЖКХ, пассажирского транспорта и автомобильных дорог Руслан Сандыбаев. - Коммунальщики трудятся круглосуточно: объем работ вдвое превышает прошлогодний. В среднем на очистке задействовано 130 единиц спецтехники и

автомобилей, свыше 300 дорожных рабочих. Многие улицы уже полностью освобождены от снежных сугробов. Активно ведутся работы и в поселках Амангельды, Дружба, Кунай. Но далеко не все в наших силах. Есть проблемы, решить которые можно только сообща. Предметом постоянной головной боли для городских властей и руководства коммунальных предприятий являются гаражные кооперативы, ПКСК, объекты малого и среднего бизнеса. Здесь практически не убирают крыши и отмостки зданий от снега, не принимают никаких мер по очистке сливов и не заботятся о безопасности клиентов. По словам руководителя РГУ «Управление по защите прав потребителей по г.Костанаю» Руслана Абдыкалыкова, в третьей декаде февраля выдано 543 уведомления о необходимости своевременного вывоза снега. Но костанайцы, а зачастую и руководители кафе, магазинов порой игнорируют это предписание. И напрасно: согласно Правилам благоустройства, если в течение семи календарных

дней после получения уведомления недостатки не устранят, владельцы будут оштрафованы на сумму от 5 до 20 МРП. На сегодняшний день максимальная сумма наказания эквивалентна 37 020 тенге. - Активно вывозят снег с территории рынков «Салтанат» и Наримановский, а также магазины и предприятия, расположенные в центральной части, - сообщил Руслан Абдыкалыков. - Если в деловом центре города подготовка к паводку идет полным ходом, то в спальных микрорайонах весны словно не ждут. В этом мы убедились, побывав в районе КСК. К примеру, с фронтонов магазина «Элитный» свисали полуметровые сосульки. - Не дай бог, оказаться в радиусе поражения этих ледяных «гранат» во время падения! – говорят местные жители. Городская противопаводковая комиссия только приступила к своей работе. Следующий объезд запланирован через неделю. О ее результатах мы проинформируем наших читателей. Александр КУЗЬМИЧЕВ

ГАСТРОЛИ

«Седина…» на «Шуры-муры» Алексей Панин заявил журналистам, что обязательно сыграет для костанайского зрителя. Правда, по словам российского актера, комедия «Седина в бороду - бес в ребро» сменит свое название на «Шуры-муры». Все это Панин сообщил на пресс-конференции, организованной в конференцзале гостиницы «Целинная». «НК» первым узнал о том, что актер прилетел из Москвы в Костанай специально для того, чтобы рассказать об истинных причинах срыва спектакля в Кокшетау и отмене гастролей в Рудном и Костанае. Утром, 28 февраля, Панин прибыл на встречу с представителями местных СМИ и на протяжении часа общался с журналистами, уточнив, что к нам приехал за свой собственный счет и ему хочется показать костанайцам этот замечательный спектакль и доказать свое профессиональное мастерство: «Теперь это дело принципа! Я уверен, никто не будет разочарован!» В день выхода газеты «НК» связался с организатором гастролей Панина в Костанае - Денисом. - Сейчас Панин в Костанае и будет здесь до тех пор, пока не сыграет спектакль, - рассказал по телефону Денис. - Также планируем гастроли в Лисаковске и Рудном. Пока даты утверждаются, как и цена на билеты. Ориентировочно могу сказать, что их стоимость в среднем составит 4 тысячи тенге. Интервью с Алексеем Паниным читайте в ближайший четверг. Зульфия НАБИЕВА Фото Максима ФРОЛОВА


4

Вторник, 4 марта 2014 г.

НАШ КОСТАНАЙ

НАША ЖИЗНЬ

МЕРЫ

Будьте грамотны! Более двух десятков лексических и грамматических ошибок на объектах наружной визуальной рекламы выявили специалисты отдела культуры и развития языков акимата Костаная в ходе специального рейда. Однако, как отмечают эксперты, это капля в море. В областном центре представители власти и владельцы рекламных агентств обсуждали, как избежать подобных недоработок. - Ошибки можно заметить по всему городу, и их очень много. Чаще всего встречаются лексические. Большие проблемы с переводом с русского языка на казахский. Зачастую после непрофессиональной работы переводчика полностью теряется смысл всего словосочетания или предложения. Цель данного мероприятия - усилить контроль над надлежащим употреблением государственного языка в сфере наружной рекламы, развитие языковой культуры общества, соответствие визуальной информации Закону «О языках РК», - сказала главный специалист отдела культуры и развития языков акимата г. Костаная Торгын Казбаева. Еще одной проблемой, по данным сотрудников ведомства, является сам шрифт. К примеру, надписи на русском или казахском могут быть разными по величине, а это прямое нарушение закона. Однако есть и плюсы. Специалисты отдела культуры и развития языков путем мониторинга добились приведения в соответствие рекламы на крупных баннерах. - Как только мы выявляем лексические, грамматические или ошибки перевода, то сразу же направляем письмо в ответственное рекламное агентство с требованием исправить эти недочеты. Если в течение 10 дней с их стороны нет никаких действий, данную информацию мы отправляем в управление развития языков или сразу в прокуратуру. Согласно п.2, п.4 ст.349 Кодекса РК «Об административных правонарушениях», невыполнение требований к языкам влекут штраф на физических лиц в размере от десяти до двадцати, на индивидуальных предпринимателей, должностных лиц - в размере от пятидесяти до семидесяти, на юридических лиц, являющихся субъектами малого и среднего предпринимательства или некоммерческими организациями, - в размере от ста до двухсот, на юридических лиц, являющихся субъектами крупного предпринимательства, - в размере от двухсот до четырехсот месячных расчетных показателей, - отметила Торгын Казбаева. В ходе мероприятия было принято решение о согласовании текстов баннеров, растяжек и других средств визуальной наружной информации со специалистами областного Центра обучения языкам. Теперь без одобрения лингвистов на улицах города не будут размещать рекламу. Зарина УТЕНОВА

ДАТА

Четверть века - не предел…

Ими спето множество песен о широких просторах Казахстана, голубом светлом небе над головою и о любви к родному Костанаю. Народному хору «Ивушка» исполнилось 25 лет. В честь этой даты был организован праздничный концерт. Поздравить участников хора с юбилеем пришли не только родные и друзья, но и по-

клонники их творчества. - Радует глаз полный зал и искренние улыбки на лицах людей, - говорит заслуженный работник культуры РК, композитор, руководитель хора «Ивушка» Геннадий Седов. – Все ценители вокально-хорового пения собрались вместе в уютном здании «Дома дружбы». Благодаря нашей настойчивости, трудолюбию и таланту, хор живет на сцене уже 25 лет. И мы не собираемся

чества народного хора Петр Иванов. – Ведь они исполняют песни не только на русском языке, но и на казахском и украинском. Их приятно слушать: голоса звонкие, красивые, а в каждой песне - свой смысл. За более чем два десятка лет творческой деятельности коллектив дал свыше 2000 концертов. Валерия ВАХНЕНКО Фото Максима ФРОЛОВА

НАРОДНЫЙ КАЛЕНДАРЬ

Прощение как по маслу ват, из курицы - целых 700 тенге! – смеется студентка Алуа Есенжолова. В финале мероприятия, по традиции, подожгли чучело. И пока оно горело, люди просили прощения друг у друга. - «Прощеное воскресенье» - беспроигрышный флеш-моб, – шутит один из участников,

КОНКУРС

Қазақшаңыз қалай? В областном «Доме дружбы» прошел традиционный конкурс на знание казахского языка среди представителей некоренной национальности. В этом году его приурочили к 19-летию со дня образования Ассамблеи народа Казахстана. Участники из этнокультурных объединений областного «Дома дружбы» уже четвертый год подряд демонстрируют свои познания в изучении государственного языка и блестяще не только рассказывают о себе в «визитках», но и очень проникновенно и чувственно декламируют стихотворения казахских поэтов. В этом году одним из новых конкурсных этапов стала пропаганда казахского языка. Ребята, проявив всю свою фантазию, обыгрывали целые миниатюры, снимали сюжеты. - Долг и обязанность каждого казахстанца, вне зависимости от национальности, - знать государственный язык, - говорит участница от азербайджанского этнокультурного объединения «Бирлик» Сема Юсифова. - Только зная язык в совершенстве, можно понять оригинальный смысл произведений казахских писателей, всю красоту речевых оборотов, их глубинный смысл. В переводах многое из этих составляющих теряется и многообразная палитра языка блекнет. Одним из ярких и запоминающихся выступлений было у студента первого курса юрфака КГУ им.А.Байтурсынова Сергея Новосельцева, который покорил жюри и зрителей прекрасной игрой на домбре. Победу же в конкурсе праздновал самый юный участник - 13-летний Максим Пак, учащийся школы-гимназии им.М.Горького. Всех без исключения участников наградили дипломами и ценными подарками. Мадина РАМАЗАНОВА

останавливаться на этом – отметим еще и другие юбилейные даты. Народный хоровой коллектив постоянный участник всех городских и областных мероприятий. Ярмарка, Масленица, Наурыз, День Победы – они принимают участие во всех праздничных концертах. - «Ивушка» радует костанайского зрителя богатым репертуаром, - поясняет один из поклонников твор-

Проводы Масленицы прошли в Сити-центре. В воскресенье в Ситицентре жители г. Костаная отмечали проводы Масленицы. Несмотря на довольно морозную погоду, праздник удался на славу. Под музыкальные номера радостно танцевали зрители. - Масленица все равно что Новый год! Лично я провожаю зиму не одну неделю, как сейчас, и не две, как наши предки, а все три месяца! – поделился житель

города Костаная Виктор Нечаев. Недалеко от сцены вниманию горожан была представлена выставка самоваров из фондовой коллекции Костанайского областного историко-краеведческого музея. Здесь же расположились торговые ряды, где за небольшую плату угощали блинами и различной выпечкой. - Цены приемлемые, блины отличные, настроение хорошее, зажигательное, народ веселый! А что еще надо? Правда, шашлычок дорого-

Егор Ткачук. – Поскольку просишь и знаешь, что простят, ну прямо по маслу! Словом, обнулил счетчик, а с завтрашнего дня опять список неприятностей можно пополнять, итак до следующей Масленицы! Рустам АБДРАШИТОВ Фото Олега ЯБЛОЧКИНА


Бүгінгі нөмірде: * Жас судьялар ант қабылдады * 8 наурыз қай кезден мерекеге айналды * Өз ісінің шебері * Көрермендердің көзайымына айналған

Сейсенбі, 4 наурыз 2014 жыл ЕЛБАСЫНЫҢ ЖОЛДАУЫ - БОЛАШАҒЫМЫЗДЫҢ БАҒДАРЫ

Дәрігерлердің жауапкершілігі артады Елбасының биылғы жолдауында айтылғандай, қазір медицинаға көп көңіл бөлініп келеді. Денсаулық сақтау саласы қызметкерлері аталған жолдауды басшылыққа ала отырып, осы бағытта қызмет атқаруда. Қо ст а н а й о бл ы ст ы қ денсау лық сақтау басқармасының да атқарып жатқан жұмыстары ауқымды. Қазір балалар мен әйелдердің денсаулығын сақтау, жүрек-қан тамыры ауруын, адамның өлімін азайтуға, диагнозды дер кезінде қойып, уақытылы емдеуге ерекше назар аударылуда. Адамның дұрыс тамақтануы, ішкен суының таза болуы оның денсаулығына әсер етеді. Елбасымыздың өзі адам денсаулығының 15-20 пайызы медицинаға, ал қалған пайызы әлеуметтік жағдайына байланысты деп атап өтті емес пе.

Со н д а й - а қ , м е м л е к е т басшысы саламатты өмір салтының орнығуына, медицинаның дамуына көп көңіл бөлуде қазақстандықтардың өмір сүру ұзақтығын 80 жасқа дейін жеткізу де басты назарда. Ал бұл көрсеткіш Қостанай облысында 69,7 болып тұр, көзделген межеге жету үшін барша жұртшылық атсалысуы керек. Халықты емдеп, диагнозды дұрыс қою үшін, білікті мамандар қажет. Ол үшін біз өз дәрігерлерімізді шетелдерге оқуға жібереміз. Былтыр Беларуссиядан профессорлар мен доценттерді шақырдық. Ол бізге үлкен көмек болды, баланың өлімі азайды. 2012 жылмен салыстырғанда 2013 жылы адам өлімінің саны 11,7-ден 9,9-ға, туу көрсеткіші 14,93-ден 13,7ге, жаңа туған баланың өлімі 14,8-ден 12,02-ге, туберку-

лезбен аурыратындар азайды. Осы көрсеткіштер облыстық денсаулық сақтау басқармасында жүргізіліп жатқанын жұмыстың нәтижелілігін көрсетеді. Елбасы Жолдауын ұжымымызбен талқыладық. Алдағы уақытта облысымызға қарасты аудан-ауылдарды аралап, осы маңызды құжатқа сай қызмет атқарамыз. Халық денсаулығы - басты назарда. Өйткені, олар соңғы үмітімен дәрігерлердің алдына келеді. Сол кезде дәрігер қолынан келген көмекті аянып қалмасы анық. Бірақ науқастар да өз денсаулықтарына ерекше көңіл бөлгендері жөн. Мемлекет басшысы Жолдауында айтып өткендей, мемлекеттің, жұмыс берушілердің және қызметкердің денсаулық үшін ортақ жауапкершілігі – медициналық қызметтің барлық

жүйесінің басты қағидаты. С п о рт п е н ш ұ ғ ы л д а н у, дұрыс тамақтана білу, жүйелі профилактикалық тексерілу – аурудың алдын алудың негізі, ендеше, ауырып ем іздегенше, ауырмаудың жолын іздейік, ағайын! Орал Бекмағанбетов, Облыстық денсаулық сақтау басқармасының басшысы

БӘРЕКЕЛДІ!

Ресейден жүлдемен оралды Үстіміздегі жылы Ресей Федерациясының Протвино қаласында Халықаралық «Компьютерлік физика» атты турнир өтті. Оған ТМД елдерінен 600-ден астам оқушы қатысты. Әр оқушының мақсаты өз елдерін, білім деңгейлерін көрсету болды. 14 облыстың командалары Қазақстан Республикасының намысын қорғады. Ал Қостанай облысының құрамынан дарынды балаларға арналған қазақ-түрік лицей-интернатынан 10 бала өз бақтарын сынады. Турнир олимпиададан және «компьютерлік шығармашылық» ат ты жобаны қорғаудан тұрды. Халықаралық білім жарысына Қостанай қаласының атынан барған барлық қатысушылар жүлдемен оралды. Ал олимпиада қорытындысы бойынша біздің облыс командасы жалпы командалық жүлделі бірінші

орынды иеленді. Ал жобаны қорғау бойынша біздің оқушылар 2 алтын, 2 күміс, 2 қола медалін иеленді. Жақында қазақ-түрік лицейіне арнайы барып, турнирдің күміс жүлдегері Тасболат Санжармен сұхбаттасқан едік. - Санжар, жүлдең құтты болсын! Протвино қаласында өткен турнирден қандай әсер алдың? Рахмет! Біріншіден, біздің мақсатымыз мұғалімдеріміздің еңбектерін ақтап, лицейдің білім деңгейі жоғары екенін дәлелдеу еді. Негізі бұл турнир бірнеше бағытта өтті. Информатика, физика және математиканы қамтыды. Соның ішінде біз математика бағыты бойынша бақ сынасып, жеңіске жеттік. Екіншіден, әрине, алған әсеріміз мол. Осындай биіктерге жеткенімізге қуаныштымыз. Биыл мектеп бітіргелі отырған соң, бәріміздің ойлағанымыз Ұлт-

тық бірыңғай тестілеуді ойдағыдай тапсыру, біз осы олимпиададан жеңіспен оралғандықтан, осы алдағы үлкен сынақтан босатылдық. - Сонымен грант мәселесі шешімін тапты ғой? - Грантты алдық десе де болады, яғни оқуымызды аяқтаған соң, еліміздегі қалаған жоғары оқу орнынан тегін білім ала аламыз. Бұл өзімізбен қатар бізді тәрбиелеп өсірген ата-анамызға да үлкен көмек деп ойлаймын. - Болашақтағы арман-мақсатыңа тоқталсаң? - Болашақтағы арманым да, мақсатым да математикафизика бағытында оқуымды жалғастырып, өзімнің таңдаған мамандығымның шебері атану. Өзіме үміт артқан ата-

Дюсупова, Толқын Жолкенова, Аман Сармульдинов, Қостанай аудандық сотының судьясы Сұлтан Төкенов, Лисаков қалалық сотының судьясы Нұрлан Сарсенбаев мiндеттерiн адал және абыройлы атқаруға, сот төрелiгiн Қазақстан Республикасының Конституциясы мен заңдарына ғана бағына отырып жүзеге асыруға, судья ретiндегi борышы мiндеттегендей бейтарап және әдiл болуға салтанатты түрде ант қабылдады. Облыстық сот төрағасы Ғ.Мырзаке судья қызметіне жаңадан тағайындалған су-

дьяларды құттықтап, жауапты қызметтеріне сәттілік тіледі. Сот жүйесі ардагерлер кеңесінің төрағасы Т. Жармұхамедов: Сіздерге сот төрелігін атқару, адам тағдырын шешу сеніп тапсырылып отыр, заң алдында, қоғам алдында, ар-ождандарыңыздың алдында адал болып, таза жұмыс істеңдер, тәжірибе өз кезегімен келеді, - деп жас судьяларға ақ жол тіледі. Қылмыстық істер жөніндегі апелляциялық сот алқасының төрағасы У.Қошанов «Өмірлерің де ең атаулы сәт судья болу үлкен абы-

Жуырда Қостанай облысының әкімі Нұралы Сәдуақасовпен облыстың 2013 жылғы әлеуметтік-экономикалық даму қорытындылары және үстіміздегі жылға арналған негізгі міндеттер туралы халық алдында есеп беру кездесуі болып өтті. Бұл басқосуда ол өткен жылы атқарылған және қазіргі таңда жүзеге асырылып жатқан жұмыстар жайына да кеңінен тоқталды. Аталмыш жүздесуде облыс әкіміне халықтан бірнеше, жерлестерімізді толғандырып жүрген өзекті мәселелер жөнінде сұрақтар қойылды. Өңір басшысы олардың сұрақтарына нақты жауап берді. Есептік кездесуге Қазақстан Республикасы Президенті Әкімшілігінің Мемлекеттік инспекторы Бегманов Асқар Әбдіғалиұлы, Қазақстан Республикасы Бәсекелестікті қорғау агенттігінің төрағасы Оразбақов Ғалым Ізбасарұлы, «КазТрансГаз» акционерлік қоғамы Бас директорының орынбасары Айдосов Ғалым Аллаярбекұлы қатысты.

Жастардың білікті тәлімгері Ы. Алтынсарин атындағы дарынды балаларға арналған мектеп интернатта талай жылдар бойы өз ісінің шеберлері атанып, еңбек етіп келе жатқан ұстаздарымыз баршылық. Солардың қатарында осы уақытқа дейін қызмет атқарып келе жатқан Ақлима Төлегенқызы Қарамергенованы атауға болады. Ақлима Төлегенқызы 1983 жылдан бері осы қара шаңырақта жұмыс істейді. Осы жылдар ішінде ол шәкірттері үшін аянбай тер төгіп, өз жұмысын абыроймен атқарды. Еңбек еткен жылдарында жеткен жетістіктері үшін көптеген марапаттарға ие. Мәселен, облыстық білім беру жүйесін дамытуға қосқан елеулі еңбегі, облыстық «Ыбырайдың аңсаған арманы» атты педагогикалық керуен шеңберіндегі өткізген іс-шараларға белсене қатысқаны және көп жылдық еңбегі үшін алғыс хаттарымен марапатталды. Ұлағатты ұстаз Ақлима Төлегенқызы өз ұжымында беделді. Өткен кезеңде жұмыс барысында ол мектебіміздің мәртебесін асқақтатуға көп үлес қосты. Білікті маман жүрегі ашық, кең пейілді жан. Кез келген уақытта әріптестеріне қол ұшын беруге дайын тұрады. Жастардың тәлімгеріне алдағы уақытта да мықты денсаулық, отбасында бақыт тілейміз. Алмагүл Иманқұлова, Биологоя пәнінің мұғалімі, химия ғылымдарының магистрі

Көрнекті ғалыммен кездесу анамның үмітін ақтап, алдағы уақытта биіктерді бағындырсам деймін. Сөздің орайы келгенде, біз әлгі турнирге бір жыл бойы дайындалдық. Осы әзірлікте бізбен бірге болған мұғалімдерімізге шын жүректен шыққан алғысымды білдіргім келеді. Әңгімелескен Әйгерім Рашитқызы

Жас судьялар ант қабылдады Жуырда Қостанай облыстық сотының жалпы отырысында жаңадан тағайындалған жас судьялардың салтанатты түрде ант қабылдау рәсімі өтті. Қазақстан Республикасы Президентінің 2014 жылғы 18 ақпандағы «Қазақстан Республикасы сот тарының төрағаларын, сот алқа жас төрағалары мен судьяларын қызметке тағайындау және қызметтен босату туралы» Жарлығына сәйкес жаңадан тағайындалған Қостанай қалалық сотының судьялары Азамат Болатұлы, Мәншүк

Облыс әкімі жұртшылықпен кездесті

рой, бақыт, өздеріңізді сотқа ақиқат іздеп келген адамның құқын қорғауға қызмет етемін деп есептеңіздер. Сот жүйесі ардагерлерінен үлгі алып, заң шеңберінен аспай, әділдік пен парасат тылықты ұштастыра біліңіздер, - деген ең ізгі тілегін білдірді. Қостанай облысы судьялар Одағы филиалының төрағасы Б.Ордабаев жас судьялар басшылыққа алу керек заңдарды табыс етті. Жас судьялар кәсіби міндеттерін атқаруға кірісті. Алда оларды үлкен жауапкершілігі мол жұмыс күтіп тұр.

2014 жыл Қостанай мемлекеттік педагогикалык институты үшін есте қаларлықтай болғалы тұр. Себебі, қазан айында мұғалімдер мен студенттер аталмыш оқу орнының 75 жылдық мерейтойын тойламақ. Жуырда шет тілдері факультетінің ұжымы ғибратты іс-шара ұйымдастырды. Онда 1 және 2 курс студенттері жоғары оқу орнының қалыптасуына қомақты үлес қосқан, Қостанай қаласының құрметті азаматы, көрнекті ғалым Иван Терновпен кездесті. Бұл жүздесуге институттың оқу және әдістеме ісі жөніндегі проректоры М.Әділбекұлы және шет тілдері факультетінің деканы Е. Дорошок қатысты. Өңіріміздің тарихын үздіксіз тың ізденіспен жазып келе жатқан ғалымның деректер мен дәйектерге толы тағылымды сөздерін жиналған қауым ұйып тыңдады. Басқосудың соңында 1 курс студенті, оқу озаты Анар Хамзина кеш иесіне әсерлі әңгімесі үшін Тернов Иванға шынайы алғысын білдірді.

Саяхат сабағы Қазақ халқының ұлы перзенті Ы.Алтынсарин өзінің шағын әңгімелері арқылы жастарды білімге, ізденіске, адамгершілігі мол, еңбек сүйгіш азаматы болуға шақырды. Жуырда даңқты ағартушының есімі берілген облыстық мемориалдық музейінің қызметкерлері Ыбырай атамыздың «Таза бұлақ ертегілерінен» саяхат сабағын өткізді. Аталмыш шараға №5 орта мектебінің оқушылары «Бақша ағаштары», «Алтын жаңғақ», «Таза бұлақ» әңгімелерінен көріністер қойып, педагогтың өлеңдерін оқыды. Сұрақтарға жауап беріп, білімдерін көрсетті. Ұлы ағартушы, жазба әдебиетінің негізін қалаушы Ыбырай Алтынсариннің сан сырлы мұрасы ұрпақтан ұрпаққа жалғаса бермек. Әйгерім Рашитқызы


6

БІЗДІҢ ҚОСТАНАЙ

Сейсенбі, 4 наурыз 2014 ж.

8 НАУРЫЗ - ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ӘЙЕЛДЕР КҮНІ

8 наурыз қай кезден мерекеге айналды? 1910 жылы Копенгагенде жұмысшы әйелдердің қатысуымен II халықаралық конференция өтті. Социал-демократ партиясының әйелдер тобының көшбасшысы Клара Цеткин 8 наурыз халықаралық әйелдер күнін жыл сайын белгілі бір күнде тойлау керектігі туралы ойын ортаға тастады. Оның бұл ұсынысын өз құқықтары үшін күресуге бел буған әйелдер тобы іліп әкетіп, келесі жылы-ақ, яғни 1911 жылдан бастап, Австрия, Дания, Германия мен Швейцарияда 8 наурыз мейрам ретінде тойланды. Бір деректер Ежелгі Римде де матрондар тойлайтын әйелдер мерекесі болған дейді. Бұл күні матрондар күйеулерінен әдемі сыйлықтар алып, шексіз махаббатқа бөленген екен. Тек матрондар ғана емес, күңдер де сыйлық алыпты. Сөйтіп, әйелдер жылына бір рет өз мерекелерін атап өтуді дәстүрге айналдырған. 1975 жылы 8 наурыз халықаралық әйелдер күні болып жарияланғаннан кейін, бүгінде бұл мереке әлемнің біраз елінде ерекше құрметпен тойланып жүр. Қазақстанда 8 наурыз - халықаралық әйелдер күні ретінде мерекеленіп, бұл күні аналар мен арулар ыстық лебізге кенеліп, көктеммен бірге құлпыра түседі.

САУАЛНАМА

Мерекеде жарыңызға қандай сыйлық жасайсыз? Жылдың ең көрікті де қуанышты мезгілі көктем. Осы шуақты айдың алғашқы мерекесі- 8 наурыз Халықаралық әйелдер күні. «Әйел бір қолымен бесікті тербетсе, бір қолымен әлемді тербетеді» демекші, біздің қоғамымызда аяулы жандар тек отбасының ұйытқысы ғана емес, олар мемлекетіміздің өркендеуіне өздерінің лайықты үлестерін қосуда. Ұрпағымыздың бесігін түзейтін тілімізді де, дінімізді де, ділімізді де ана сүтімен санаға сіңіретін, ұлтымыздың болашағын тәрбиелейтін де аналарымыз екендігі даусыз. Осынау асыл жандардың мерекесіне орай қаламыздың бірқатар азаматтары арасында «Мерекеге жарыңызға қандай сыйлық жасайсыз?» деген тақырыпта сауалнама жүргізген едік. Айтбай Испандияров: - Әйел заты әрқашан да гүлдей құлпырып жүретіндіктен және жүректері нәзік болғандықтан, жарыма гүл шоқтарын сыйлағанды жөн көремін. Осы мерекеге де көп қалған жоқ. Әзімбек Искаков: - Жан-жарыма шыны ыдыс-аяқтарын сыйламақпын. Себебі әйелім осы заттарды жақсы көреді. Сонымен жыл бойы еске алып жүреді. Тұрашев Жәнібек: - Меніңше мынау тіршілікте әйел затына ер азаматының шынайы көңілі мен отбасының амандығынан артық ештеңе жоқ деп ойлаймын. Сондықтан мерекеде жұбайыма гүл шоқтарын ұсынамын, отбасымызбен бірге киноға бармақпыз. Қаланың көрікті жерлерін аралаймыз. Сондай сөздің реті келгенде күллі ардақты да аяулы асыл жандарды төл мерекелеріңізбен құттықтаймын. Олардың жүздерінен күлкі кетпесін. Алтынай Сәлімгерейқызы

Наурыз айының мерекелерінде 8 күн демаламыз Қазақстандықтар наурызда мерекелердің жұмыс күніне сәйкес келуіне байланысты қосымша бірнеше күн демалыс алады. Атап айтқанда, 8 наурыз-Әйелдер күні биылғы жылы сенбі күнінен сәйкес келіп тұр. «Қазақстан Республикасындағы мерекелер туралы» Заңда «Демалыс және мереке күндері сәйкес келген жағдайда мерекеден кейінгі жұмыс күні демалыс күні болады» делінген. Сондықтан, дүйсенбі күні де демалыс болуға тиісті. Яғни, жұртшылық бұл мерекеде 8,9,10 күндері демалады. Наурыз мейрамы елімізде айдың 21-23 күндерінде аталып өтеді деп бекітілген. 22 мен 23 күндері сенбі-жексенбіге дөп келгендіктен, дүйсенбі мен сейсенбі күндері де демалыс болады. Сонымен, Ұлыстың ұлы күнінде қазақстандықтар қатарынан бес күн (21-25) демалмақ.

Университеттегі арулар отауы Ахмет Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университеті «Арулар отауы» атты клуб ашпақ. Оны университеттің филология мамандығы студенттері мен тәрбие жұмысы және қоғаммен байланыс департаменті басқармасы ұйымдастырды. Аталмыш оқу орнының конференц залында өткен ашылу салтанатына көрнекті зиялы қауым өкілдері қатысып, игі бастама жайында өз ойларын ортаға салды. Болашақта «Арулар отауы» клубы «Асыл ару» атты байқауды өткізуді дәстүрге айналдырғалы отыр. Өзіндік мақсаты бар бұл отау нәзік жандардың игілігі үшін қызмет етпек. Ендеше, жоғары оқу орнының бастамаларына сәттілік тілейік!

Өз ісінің шебері

Тәжірибелі кітапханашы Күлзинат Тұрсынәліқызы жөнінде Оңтүстік Қазақстан облысының тумасы Күлзинат Тұрсынәліқызының Қостанай қаласына қоныс тепкеніне 27 жыл болып қалды. Ол шырайлы Шымкет қаласының Әл-Фараби атындағы мәдениет институтының кітапхана факультетін тәмамдаған. Оның Л. Толстой атындағы облыстық әмбебап-ғылыми кітапханасында қызмет атқарғанына көп жылдар өтті. Қазіргі таңда аталмыш руханият ордасындағы редактор 16 жыл әріптестерінің құрметіне бөленді. «Жұмыстың оңайы болмайды. Қуанышы, қиындығы да жетеді. Барлық асулар, биік табыстарға ұжым болып жетіп жатырмыз. Кітапхана басшысы Гүлжамерия Казина өте білікті жан. Мен мамандығымды сүйетін адамдардың бірімін. Баспалармен тығыз байланыстамын. Бізге республикадан кітаптар келеді, түрлі тақырыптарда, соларды облысқа қарайтын кітапханаларға бөлемін. Оның ішінде аудан,ауыл және қала-

дағы кітапханалар бар»-деп, әңгімесін бастады. Кезінде оңтүстіктен келіп, киелі облыс орталығының тұрғынына айналған Күлзинат үшін үшін ауасы жақсы, халқы қарапайым Қостанай ыстық мекен. Себебі ол, осында өмірлік серігін, яғни жан-жарын жолықтырып, тұрмысқа шықты.

Қазір қос қыз тәрбиелеп отыр. Тұңғышы Астанада оқыса, кенжесі Қостанай мемлекеттік университетінің студенті. Сонау бір жылдары жас маман ретінде берілген баспана қазір құтты шаңырақ. Бұлар жастар өнеге алар жанұя. Ол ө з і м е н с ұ х б а т т ы аяқтаған кезде барша әйелдер

қауымын, кітапхана ұжымын 8 наурыз халықаралық әйелдер күнімен құттықтайтынын білдіріп, жүрегі нәзік жандар әрқашан да биіктен көріне берсін деген ең ізгі тілегін айтты. Әйгерім Есмағанбетова Суретті түсірген: Максим Фролов

Жұртшылыққа қуаныш сыйлаған Адам баласының өміріндегі ең бақытты сәт неке қию. Неке қасиетті ұғым, үлкен жауапкершілік. Неке қияр рәсімі, бала асырап алу, тегін, әкесінің атын өзгерту туралы куәліктерді алу, актілік жазбаларға өзгертулер, түзетулер мен толықтырулар енгізу сынды жұмыстар АХАЖ бөліміне жүктелген. 5 наурыз азаматтық халық актілерін жазу қызметкерлерінің төл мерекесі. Жақында қаланың орталығында орналасқан жоғарыда аталған мекемеге барып, бізді жайдары мінезімен қарсы алған АХАЖ бөлімінің қызметкері Ләйлә Бейсенқызы Маутовамен сұхбаттасқан едік.

- Ләйлә Бейсенқызы, осы саладағы қызметіңізді қашан бастадыңыз? - Еңбек жолымды Қостанай ауданынан бастадым. 2005 жылдан облыстың Әділет Департаментінде қызмет атқа-

рамын. Араға біраз уақыт салып, Қостанай қаласына ауыстым. Осы уақытқа дейін құжат бөлімінде болсам, қазір құжат тарға толықтырулар енгізумен айналысамын. - АХАЖ бөлімінде жұмыс істеу қызықты болар. Себебі сіздер халықпен тікелей байланыста жұмыс істейсіздер емес пе? - Жұмыста есте қаларлық

шараларды ұйымдастырамыз. Оның тағылымдық жағы мол. Бәрі бірдей заңды біле бермейді. Сондықтан оларға ақылкеңес, жылы-жылы сөйлесең, жылан інінен шығады демекші, әр адаммен тіл табысуға тырысамыз. - Өткен жылдары еңбегіңіз оның лайықты бағаланды ма? - Әрине, адал еңбек етсең, ол бағаланады. III дәрежелі заңгер төс белгісімен, сондай-ақ Қостанай облысы Әділет Департаментінің бірнеше мақтау қағаздарымен марапатталдым. Бұл мен үшін үлкен мәртебе. - Сіз де бала тәрбиелеп отырған аяулы анасыз. Отба-

сыңыз жайлы да әңгімелей отырсаңыз? - Біз үлкенді сыйлап өскен ұлттың өкіліміз. Шаңырағымда 96 жастағы үлкен әжеміз бар. Жұбайым жеке кәсіпкер. Екі баламызды тәрбиелеп жатырмыз. Қызым Әмина Ы. Алтынсарин атындағы дарынды балаларға арналған мектеп-интернатының 5 сынып оқушысы, ұлым Муслим мектепке дейінгі даярлық сыныбына барады. Жұмыста білікті маман болсам, үйде қарапайым ғана анамын! Өзімді бақытты жанмын деп есептеймін,- деп сыр шертеді ол. Сұхбаттасқан Әйгерім Есмағанбетова

Орындалған арман

Әке аманатына сай қызмет атқарып жатқан дәрігер Сәуле Фазылова жайлы әңгіме Дәрігер деген мамандық иелері адам баласы үшін құтқарушы періште іспетті. Ақ халаттылардың алдына бар үмітімізді арқалап баратынымыз шыңдық. Өз ісіне берілген жандар кімді болсын жылы жүзбен қарсы алады. Сондай жандардың біріҚостанай қалалық ауруханасының невропотология бөлімінің меңгерушісі, дәрігер-Сәуле Фазылова. Ол балалық шағында әкесі науқастанып, сол кісінің айтуы бойынша осы сала маманы болуға бел байлаған. «Өйткені, марқұм әкеміз от-

басындағы бес баланың түрлі мамандықты игергенін қалады. Отбасымызда бір дәрігер болуын армандады. Басқалары да оның аманатын орындап, бірі агроном болса, екіншісі инженер атанды» - дейді кейіпкерім. Әулиекөл жерінің тумасы 11 жылдық мектепті бітіргесін Қарағанды медициналық институтына оқуға түседі. Жоғары оқу орнынан соң еңбек жолы ауылдан басталады. Одан кейін учаскелік ауруханада, дәріханада қызмет атқарады. Осы салада жүргеніне отыз

жылдан астам уақыт болды. Жақында ол өзі сияқты әріптестерімен бірге денсаулық сақтау саласына қосқан зор еңбегі үшін марапатқа ие болады. 53 жастағы Сәуле екі баланың анасы. Тұңғыш ұлы қызмет істесе, қызы мектепке барады. «Мен ешқашан қиындықтан қашпаймын. Сондықтан күнде өз ісіме аса құлшыныспен кірісемін» -деп ойын түйіндеді. Иә, адам баласының өмірін сақтап қалу дәрігерлер үшін оңай емес. Ақ халатты абзал жан медицинада ешқандай қателікке жол бермеу керек

екенін айтады. Науқасты тек дәрі-дәрмекпен емес, жүрекке жылы тиер сөздеріменде емдейтіндерін жасырмайды. Нәзік жандылар қай кәсіпте де белсенді. Олар қажыр қайраттарының арқасында қандай жұмыстың болсын қиындығына төзе біледі. Көктемнің алғашқы айымен бірге келетін мерекеде Сәуле өзі сияқты әйел затына ең алдымен денсаулық тілейді. Өмірде жерлестерін әрдайым салауатты өмір салтын ұстануға шақырады. Таңшолпан САМАТ


БІЗДІҢ ҚОСТАНАЙ

Сейсенбі, 4 наурыз 2014 ж.

КӘСІПКЕРЛІК

7

Қостанайда киіз үйді жаңғыртқан Қазақтың іскер қызы Қарлығаш Балапанова жайлы мөлтек сыр Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев өзінің биылғы Жолдауында да еліміздегі шағын және орта бизнесті дамытуға ерекше назар аударды. Міне, осы аса маңызды құжатты күнделікті тіршілігінде басшылыққа алып, туған жерін көркейтуге қомақты үлес қосып жүрген қазақ қыздарының бірі - Қарлығаш Әлиханқызы Балапанова дер едік. Кейбіреулердің қолы бірдеңеге жетсе адам танымай қалатындары да кездеседі. Ал Қарлығаш замандасымыз болса, керісінше өте ашықжарқын, үлкенмен де, кішімен де тез тіл табыса біледі. Журналистер қауымына онымен жүздесіп, сырласудың өзі бір ғанибет. Үстіміздегі жылғы Халықаралық әйелдер күні қарсаңында Қарлығаштың кәсіпкерлікке бет бұрған кезеңінен бастап, оның отбасы, адамгершілік қырлары, өскен ортасы, адал жар, сүйікті келін, парасатты әже ретіндегі орны жайлы да әңгімелегенді жөн көрдік.

Кәсіпкерлікті тігіншіліктен бастады Қарлығаш Әлиханқызы өте уақыттың қадірін білетін, сыйласқанмен сыйласатын, өзінен үлкенді құрмет теп, ардақ тұтатын, ұлтымыздың аяулы перзенті екендігін осы жолы да көрсетті. Редакция­ ға келісілген кезде келіп, әңгімемізді бастап та кеттік. Облыс орталығының жүз шақырымдай жерде жатқан Әулиекөл селосын кім біл­ мейді. Кейіпкерім де осы айналасы көкорай шалғын­ ды, көшелері оқтай түзу се­ лода дүниеге келді. Өз қата­ рынан қалмай сондағы Кеңес Одағының Батыры Сұлтан Баймағамбетов атындағы орта мектепті бітіріп, қолына кәме­ леттік аттестат алды. Әрине, оған да өзгелер секілді бірден жоғары оқу орнына түсуге мүмкіндік те бар еді. Өйткені, мектепте жақсы оқыды. Алғыр да зер­ делі шәкірттің бірі болды. Бірақ қарапайым ғана кәсіпті таңдады. Өйткені, оның әжесі Көкен мен аяулы анасы Мәр­ зия да кезінде тігінші болып, бұған өнеге көрсеткен еді. Сондықтан кеншілер қаласы Рудныйдағы техникалық учи­ лищеге шәкірт болып қабыл­ данды. Осында ұстаздарының айтқандарын мүлтіксіз орын­ дап, тігінші болып шықты. Өзінің сүйген жары, көп жыл­ дар бойы бақытты ғұмыр кеш­ кен Серікті де осы училище қабырғасында жүрген кезінде жолықтырды. Киелі Торғайда тәрбиеленген құдай қосқан қосағы оқуларын аяқтаған соң, туған жері Амангелді ауданына қол ұстасып бірге аттанды. Серік те қазақы, ұлтымыз­

дың барлық асыл қасиеттерін бойына сіңірген жігіт бола­ тын. Ол аталған білім орда­ сында теледидар жөндеу ші мамандығын игерген еді. Содан бұлар Амангелді село­ сында ерлі­зайыпты ретінде өмірлерін жалғастырып, бір әулеттің мәртебесін көтеруге барын салды. Қарлығаш ешқашан да барға тасып, жоққа жасыған емес. Қайта кәсіптің үл­ кен­кішісі жоқ. Әңгіме соны терең меңгеріп, жұмыс бары­ сында хас шебер атану деп түсінетін. Сондықтан болар, жұбайлық өмірлерін бастаған Амангелді ауданындағы тұр­ мыстық қызмет көрсету ком­ бинатында еңбек жолын кәдімгі қатардағы тігінші бо­ лып бастады. Тігіншіліктің қыр­сырын меңгеріп қана қоймай, сон­ дағы өзінің ізін басып келе жатқан сіңлілеріне тәлімгер де бола білді. Халықпен тығыз байланыста болып, бірте­бір­ те қызмет бабымен де өсті. Аталған комбинатта пішуші, инженер­технолог дәрежесіне дейін көтерілді. Ол өндірістен қол үзбей жүріп, сонау жазы жайдары, қысы қысқа болып келетін ки­ елі оңтүстік өңірдегі Жамбыл жеңіл өнеркәсіп институтын да бітіріп алды. Бұл жерден ол өзі көптен бері армандайтын инженер мамандығын алып шықты.

Торғайдан шыққан тұңғыш кәсіпкер Баршаға мәлім, 1992 жыл­ дар еліміздің барша азамат­ тарына оңай түскен жоқ. Ке­ шегі алып өндіріс орындары тоқтап, экономикалық байла­ ныстар үзілді. Алайда, Қар­ лығаш қарындасымыз оған мойымады. Қайта қайраттана түсті. Амангелді селосындағы қолынан іс келетін қыз­келін­ шектердің басын қосып, «Қар­ лығаш» деп аталатын шағын кәсіпорын ашты. Сөйтіп, сонау ата­баба­ мыздан мирас болып келе жатқан ұлттық киім­кешек, бұйымдарды тікті. Қасиетті Торғайдан кәсіпкерлікті бас­ таған алғашқы қазақ қызы атанды. Оның жан­жақты­ лығына айналасындағы за­ мандастары өте тәнті болды. Осы жерде бір тоқтала ке­ тер жай, кейіпкерім, алаштың ардақ тұтар перзенті Ахмет Байтұрсыновтың шөбересі болып келеді. Оның ата­баба­ лары сонау халқымыздың ба­ сына үлкен тауқімет әкелген аштық және нәубет жылдары бізге белгілі Ақкөл елді­ме­ кенінен Әулиекөл ауданына қоныс аударған екен. Сол кезде амалсыз көшіп келген жеті отбасы бұл күн­ дері үлкен ауылға айналды. Міне, біздің замандасымыз осындай қиындықтарды бас­ тан кешсе де еш мойымаған, кісілік, адамгершілік қасиет­ терін жоғалтпаған Әлихан

атамыздың сүйікті перзент­ терінің бірі болатын. Күйеуі Серік те текті жер­ дің ұрпағы. Ол кәдімгі қа­ зақтың батыр ұлы Амангелді Имановтың туған жерінде дүниеге келді. Сондағы атақты шопан, Ұлы Отан соғысының ардагері Фазыл Пішенбаев­ тің жалғыз ұлы. Қарлығаш осы шаңырақтың келіні ғана болып қойған жоқ. Әулеттің мақтанышына айналды. Енесі Нақан апамыз да өте қайсар, пысық, балажан кісі­ді. Ұлының жан­жары Қарлығашты алғашқы күннен бастап қамқорлыққа алып, оған әйелге тән жайлардың бәрін де ұғындырып, тек қана игілікке баулыды. Замандасы­ мыз менімен болған әңгіме барысында өзінің де өмір барысында енесі ұқсағанын жасырмай айтып берді. Қарлығаш жиырма жасын­ да келін болып, бір әулеттің абыройын асырып, азаматы­ ның барлық туған­туысқан­ дарының құрметіне бөленді. Жасыратын ештеңесі жоқ, бастапқы кездері орысшасы мықты, қазақшасы шамалы жас келіншек бірте­бірте от­ басындағы игі жандардың ықпалы арқасында сол әулет­ ке тастай батып, судай сіңіп кетті. Күйеуі Серіктің апалары Әліш пен Дүйсекүл де інісінің ұнатып қосылған жарын қамқорлыққа алып, мұның жақсы жағын асыруға тырыс­ ты. Міне, осындай түсіністіктің нәтижесінде барлық кедер­ гілер артта қалды. Ел арасын­ да Фазыл ақсақалдың іскер келіні атанды. Сол өңірдегі ұйымдасты­ рылған «Жігіт сұлтаны», «Қыз сыны» секілді байқауларға демеушілік етті. Қарлығаш имандылықты қашанда жоғары қояды. Сонау бір жылдары Жангелдин ауда­ нында мешіт мұсылмандарға есігін айқара ашқанда оның салтанатына қатысып, 100 жайнамазды сыйға тартты. Сол кездегі Бас имам, есімі елімізге аса танымал зия лы ақсақал Ғазиз қажы Әмірханов ұлтжанды қарын­ дасына шексіз риза болып, шын ниетімен ақ батасын бергені әлі есінде.

Жетім-жесірдің нағыз жанашыры Қарлығаш өте кісілігі мол, қолындағы барын өзгелермен бөлісуге дайын тұратын, яғни «Кең болсаң, кем болмайсын» деген қағиданы берік ұстанған кәсіпкер. Сондықтан да болар, осы шағын және орта бизне­ спен айналысқалы бері қайы­ рымдылыққа айрықша назар аударып келеді. Ол Амангелдіден кейін 1993­1998 жылдары Арқалық қаласында өзінің жеке кәсіп­ керлігін барынша нығайтты. Училище қабырғасында алған тігіншілік кәсібінің бұған тигізген пайдасы да айтар­ лықтай болды. Сол шаһар­

дағы барлық ұйымдарға тап­ сырыстар бойынша қажетті бұйымдарды тігіп, олардың сенімдеріне ие болды. Кейін Торғай облысы жа­ былған соң, 1998 жылы облыс орталығы Қостанай қаласына қоныс аударды. Мұнда «Фари­ за» деп аталатын жауапкер­ шілігі шектеулі серіктестікті басқарды. Бұл жерде бұрын халыққа таңсық, яғни көп жылдар бойы ұмытылуға шақ қалған кәдімгі киіз үй жасау­ ды қолға алды. Бұл тәуелсіздігіміздің қа­ лыптасып, өзіміздің ұлттық құндылықтарымызға ден қоя бастаған шағымыз болатын. Сұраныс барынша артты. 2003 жылы өңірдегі барлық аудан­ дар мен қалаларды жоғарыда аталған тауар түрімен қамта­ масыз етті. Сондай­ақ замандасымыз Қарлығаш Әлиханқызы өзінің маңайына қолынан іс келетін сіңлілерін жинады. Уақыт өте Дүниежүзілік қазақтардың Кельнде өткен құрылтайы­ на қатысты. Осы басқосуда облысымыздың абыройын асқақтатты. Содан кейін де Астана шаһарындағы басқо­ суға, бүкіл түркі әлемінің мақтаныш тұтар шаһары Түр­ кістан қаласындағы құрыл­ тайға да барған қандастары­ мызға демеушілік етті. Ондағы Наурыз мерекесін өз көздерімен көріп, осынау ұзақ жылдар бойы біздің солтүстік өңірлерде аталмай қалған ұлттық мерекеміздің қандай болатындығын, оның танымдық­тағылымдық жағы­ ның қаншалықты әсері мол екендігін намысты қазақ қызы жүрегімен сезінді. Бүгінгі мақаламыздағы біздің айрықша атап өткіміз келген жайдың бірі, оның мейірімділігі болатын. Сон­ дықтан оның осы қырларын да атап өткеніміз орынды. Қазақстан іскер әйелдері қ а у ы м д а ст ы ғ ы Қо ст а н а й облыстық филиалының бел­ ді мүшесі Қарлығаштың бұл бағытта тындырған жұмыс­ тары өзге шағын және орта бизнеспен айналысатын бар­ ша әйелдерге өнеге. Мұның есіміне қанық, сырттай өзін сыйлайтын талай адамдар көмек сұрап келетін. Өзінің мүмкіндігіне қарай, олардың тауын шағып, ме­ селін қайтарған емес. Өзінің жылы сөзі, дархан мінезімен әрқашан да көңілдерін гүл етіп шығарып салатын. Бұл орайда мүгедектік арбаға таңылған, өздігінен жүріп­тұра алмайтын мүм­ кіндігі шектеулі азаматтарға, емделуге қаражаты жетпей­ тін науқас сәбилер мен ба­ лаларға, жетімдер үйіндегі тағдыр тауқыметіне ұшырап, ата­аналарының махабба­ тына зар болып жатқан жа­ утаңкөз нәрестелерге көмек берді. Болашағынан мол үміт күттіретін жас таланттарды қаржылық жағынан қолдады. Олардың түрлі мереке­ леріне қатысып, шын жүрек­

тен шыққан шынайы лебіз­ дерін білдіріп, періштеден пәк балалардың маңдайынан сипады, арқаларынан қақты. Тәтті тағамдар, киім­кешек­ тер, ойыншықтар тапсырды. Сол кездердегі айналайын балалардың қуаныштан жүз­ дерінің балбұл жанып, мұның көйлегіне жармасқанын көр­ сең. Ө з д е р і ң і з б і л ес і з д е р, арамызда қанша қарт кісілер, ақжаулықты аналарымыз бар. Соларды да жылда ке­ летін қарттар күнінде депу­ тат ретінде үйлеріне арнайы барып, құттықтауды да ұмыт­ пайды. Тіпті ауа райына қарамас­ тан жылда «Казахстанец» ел­ ді­мекенінде болып, арнайы киіз үй тігеді. Сондағы ғұмыр кешіп жатқан көптеген ұлттар­ дың өкілдеріне Наурыз мере­ кесінің ерекшелігін түсіндіріп, арнайы дайындалатын көже­ ден дәм тарттырады.

Бір бала туса, бір түп жусан артық өседі Қ а р л ы ғ а ш Әл и х а н қ ы ­ зы босқа мақтанып, кеуде көтеретін, өзін­өзі жарнама­ лайтын бауырларымыздың са­ натына жатпайды. Осы жолы да біздің бір ауыз сөзімізді жықпай, уақытының тығыз­ дығына қарамастан газетке сұхбат беруге келді. Ол ұлтын сүйетін, қа­ зақтың саны арта түссе екен деп армандайтын асыл жан­ дардың бірі. Өзі кеудесіне алтын алқа таққан батыр ана. Жан жары Серік осыдан біраз жыл бұрын бақилық болса да жеті баласын ештеңеден тарықтырмай, зарықтырмай жеткізді. Олардың әрқайсысының

есіміне де қазақтың ырымы­ мен ерекше мән берді. Мәсе­ лен, студент Фаризаға таяуда ғана дүниеден өткен біртуар ақынымыз Фариза Оңғарсы­ нованың есімін берсе, Бақыт­ жанға сонау бір жылдары Арқалық қаласының әкімі болған Бақытжан Бөлепова­ ның, Ырыстыға көрнекті қоғам қайраткері, кезінде Торғай облысы әкімінің орынбасары лауазымын атқарған Ырысты Сариеваның аттарын қойды. Бұлар да сол апаларының есімдеріне сай болуға тыры­ сып келеді. Бұл аты­жөндері мысалға келтірілген перзенттерінен басқа Ерік, Динара, Анара, Ин­ дира деп аталатын балалары да мұның ғұмырын барынша нұрландырып отыр. Индира бұл күндері аудармашы, оның алдында Қытайда оқыды. Қарлығаш өзін бақыт­ ты анамын деп есептейді. Өйткені, перзенттері оның өмірін шуаққа бөлеп, әрқа­ шанда оның жанына табыла­ ды. Немерелерін мауқын баса иіскеп, әжелік ақыл­кеңесін айтып жатқаны. Мұның ха­ лық қалаулысы атанғанына да біраз жыл өтті. Бастапқыда Амангелді ауданында осын­ дай құрметке бөленсе, соңғы жылдары Қостанай аудан­ дық мәслихатының депутаты ретінде тындырып жатқан жұмыстары да орасан. Ол ешқашан да байлыққа қызықпады. Бұл күндері Затобол кентінде тұрады. Бос уақытында кітап оқи­ ды, қазақтың әдет­ғұрып, мақал­мәтелдерінен тағлым алады. Ою­өрнек тігуге аса құ ш та р. Ө зі н і ң қол ы н а н шыққан көрпеше, қоржында­ рын құрбыларына сыйлауды жаны сүйеді.

Бетті дайындаған Оразалы ЖАҚСАНОВ.


8

БІЗДІҢ ҚОСТАНАЙ

Сейсенбі, 4 наурыз 2014 ж.

ТАНЫМДЫҚ БЕТ ЗАМАНДАС КЕЛБЕТІ

Көрермендердің көзайымына айналған Талантты суретші Маралбек Нұрмаханов жөнінде

Көкшетау өңірінің тумасы Қостанайлық талғампаз қауым Ілияс Омаров атындағы облыстық қазақ драма театрының сахнасында жұртшылыққа ұсынылған драмалық туындыларды көріп, рухани ләззатқа бөленіп келе жатқандықтарына біраз уақыт болып қалды. Бірақ, осы ұжымда режиссер мен әртістер секілді кейде еңбектері аса байқала бермейтін білгір мамандар да бар. Бүгін солардың бірегейі, яғни бас суретші Маралбек Қаментайұлы Нұрмаханов жөнінде әңгімелекпіз. Біздің ұлтымызда кербез Көкшетауды білмейтіндер кем де кем. Осы өңірдің табиғатының өзі неге тұрады? Өзіміз де сонау студенттік жылдары аталмыш сұлу аймақта талай рет болдық. Осы алдағы наурыз айында алпыс жасқа толғалы отырған Маралбек ағаның балалық шағы Ақмола облысының Ғабит Мүсірепов ауданының Қараағаш деп аталатын киелі мекенінде өтті. Әрине, ол кезде өнер саласына ғұмырымды арнаймын деген ой оның үш ұйықтаса да түсіне кірмеген еді. Өзі кәдімгі қарапайым

біраз жылдардан бері тұратын Маралбегі мен келіні Ақмаралды, немерелерін сағынып, оларды көргенше асығады. Өйткені, шеше үшін ұлы алпысқа келсе кешегі кішкентай сәби секілді көрінеді. Маралбек бұрынғы Көкшетау облысына қарасты Рузаев ауданындағы орта мектепті 1971 жылы тұрғыластары секілді аяқтап, үлкен өмірге аттанды. Бірақ бірден жоғары оқу орнына түсуге талпынған жоқ. Бұлай еткен себебі, ол уақытта еңбек өтілі де талап етілетін. Алдымен қарапайым ғана жұмыс атқарып, өмірдің аз да болса ащы-тұщысын бастан өткізгісі келді. Ауылда малшы болып осы саланың да қиындығын бір кісідей көрді. Ауылдастарының тыныс-тіршілігін жүрегімен сезініп, ел байлығын еселей түсуге үлесін қосты. ғана ынтымағы жарасқан шаңырақта тәрбиеленді. Әкесі Қаментай аға артық ауыс сөзі жоқ, тек қана тізгіндеген темір тұлпарын білетін абзал азамат-ты. Механизаторлық кәсіп ауылдық жерлерде өте бағаланады. Жыл он екі ай бойы ауыл шаруашылығындағы жұмыстардың бәрін де атқаратын осындай асыл жандар. Осы отбасының абыройын асырып отырған Бикеш апамыз қазір 83 жаста. Сол елді-мекендегі кенже ұлы Нұрболатпен бірге тұрады. Бұл аяулы кісі кезінде отағасы секілді ешқашан да қиындықтан қаймықпай, ауылдық жердегі бұйырған барлық жұмыстарды атқарды. Тіпті, таңмен таласа тұрып, фермада сауыншы болды. Бұл жұмыстың ауыртпалығын оны бастан кешкен адам ғана түсінеді. Елді-мекендегілер оны «Батыр ана» деп те орынды мақтан етеді. Себебі, ұрпақты байлыққа санаған апамыз он бір құрсақ көтерген еді. Қазір соның алтауы тірі. Қазір жасы ұлғайған кісі осы балаларының қызығын көріп, немерелірінің ардақты әжесі атанып отыр. Ана жүрегі қашан да кең ғой. Қостанайда

Арқалықта болды Таяуда, Қазақстан қажылар қауымдастығы Қостанай облыстық филиалының төрағасы Жақсылық Ғайсин Арқалық қалалық «Мухтасиб Әлмұхаммед» мешітінде болды. Жақсылық қажы осындағы жамағатпен жүздесуде жиналған жастарға өзінің ризашылығын білдіріп, оларды тәуелсіз еліміздің намысты да жігерлі азаматтары болуға шақырды. Сондай-ақ ол осы сапарында Арқалықтық қажылармен де кездесіп, олардың асыл дініміздің насихаттауға, қоғамымызда халықтар арасындағы достық пен татулықты нығайтуға, жастарға тәлім-тәрбие беруде. Сіңіріп жатқан еңбектеріне алғыс айтты. Сонымен қатар қажылар қауымдастығынының алда тұрған жұмыс жоспарларына кеңінен тоқталды. Осылайша филиал төрағасының сапары өте әсерлі өтті.

Балқуға бейім күмістер Бала кезінде Әпендіге әкесі әр жұма сайын «тәтті ал» деп, бес тиын беріп тұрады екен. Бірде әкесі тұтас жиырма тиын беріп: - Мына ақша төрт жұмаға жетеді. Ақшаны үнемдеп жұмса, - дейді. Әкесінің айтқан сөзі сол сәтте-ақ есінен шығып, Әпенді жиырма тиынның бәріне тәтті сатып алады. Келесі жұмада күн өте ыстық болып, шыжып кетеді. Әпендінің әкесі базардан борша-бор-

Әскерде шыңдалып, Алматыда оқыды

Жігіт үшін әскердің орны қашан да бөлек. Онда шыңдаласың, өз бетіңше өмір сүруге үйренесің, соны да бастан кешіп, екі жыл сонау Германияда өзінің азаматтық борышын өтеді. Содан соң, арнайы комсомолдық жолдамамен Ресейдің Набережные Челны қаласындағы қазіргі уақытта Камаз автокөлігін шығаратын зауыттың құрылыс-монтаж бригадасында кәдімгі электр мен дәнекерлеуші болып жұмыс істеді. Көршілес мемлекет тегі аз уақыт қазақ азаматын қай жағынан болсын әбден кемелдендіріп, өмірге деген көзқарасын мүлдем өзгертті. Содан, асыл арманын арқалап, сонау Алатаудың баурайындағы Алматы қаласынан бір-ақ шықты. Әрине, бұл шаһарда талапты бозбалаға түссе өзге де оқу орны да жетерлік еді. Бірақ бұл Н.Гоголь атындағы талантты жастар қабылданатын көркем сурет училищесіне құжатын тапсырды. Жер шоқтығы Көкшетаудан келген жігіттің жолы болды. Мұнда да білікті тәлімгер-

лердің қамқорлығына бөленді. Осы аса танымал оқу орнының басшысы Ақырап Жұбановтың (атақты ғалым Құдайберген Жұбановтың перзенті) ұсынысымен әрі ақыл-кеңесімен сол қаладағы көркем сурет институтына студент болып қабылданды. Жоғарыда аталған училищеде Дүйсен Сүлеевтің сыныбында оқып, театр суретшісі мамандығына әбден төселген бұл жоғары оқу орнында да білімін одан әрі тереңдете түсті. Студенттік өмір өте мазмұнды, есте қаларлықтай өтті. Болашақ театр маманы болғандықтан ба, үлкен шаһардағы ұлтымыздың бетке ұстар театрларында жиі болып, актерлердің таланттарына тамсанды. Әсіресе, еңбек сіңірген әртіс Алтынбек Кенжебектің хас шеберлігі жүрегінен берік орын алды. Ол кісіден де өнердің құдіретін сезінді. Содан 1982 жылы аталған институтты ойдағыдай аяқтаған соң, Алматыдағы балалар мен жасөспірімдер театрына бас суретшілік қызметке бекітілді. Осы жерде 1988 жылға дейін табан аудармай жұмыс істеді. Жиырмаға жуық сахналық туындыларды жұртшылық назарына ұсынуға атсалысты. Кө р е р м е н д е р д і ң ж и і келетін парасатты орнына айналған театрдағы мұның с а х н а л ы қ б е з е н д і ру і м е н талғампаз жұртшылықтың көңілінен шыққан алғашқы драмалық шығармасы Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, біртуар қаламгер Төлен Әбдіктің «Біз үшеу едік» деген спектаклі болатын. Әрине, Алматы үлкен қала. Ол нағыз дарындардың мекені. Осында жүріп, қаншама өнегелі адамдармен танысты. Сонау Ресейдің жүрегі болып табылатын Мәскеу қаласында өзінің мамандығына байланысты алты айлық курсты да оқып келді. Онда есімдері әлемге әйгілі даңқты әріптестерінен көп жайды үйренді.

Украин қызы ислам дінін қабылдады Жуырда Қостанай облысына қарасты Рудный шаһарында өзгелерге үлгі боларлық оқиға болды. Кәмелет жасқа толған бойжеткен Виктория өз еркімен ислам дінін қабылдамақ ниетпен «Нұр» мешітіне келді. Оны осы мешіттің бас имамы Сейіт қажы Нұрқанов қарсы алып, ислам дінінің мән-маңызы жайында әңгімеледі. Мешітте Викторияның өтініші бойынша азан шақырылып, оған Амина есімі берілді. Сөйтіп ол ислам дінің қабылдап мұсылман атанды. Бас имам Сейіт Нұрқанов Аминаға мешіт атынан діни әдебиеттерді сыйға тартты. ша боп терлеп, пысынап, әрең дегенде үйіне келеді. - Түһ, мына күннің шыжуын-ай! Дейді ол, - мына аптапта миың айналып балқып кетер түрі бар! Аңысын аңдып тұрған Әпенді: - Адамның миы күмістен гөрі төзімдірек болса керек, - депті. - Әй, о не дегенің? – дейді әкесі сонда мүттәйім болып. - Әлгі төрт жұмаға деп есептеп берген күмістердің бәрі базардағы кәмпиттей болып, лезде балқып кетті, - депті сонда Әпенді саспай.

Қазақ өнерінде, жалпы мәдениетімізде ардақты ағаларымыз Ілияс Омаровтың, Өзбекәлі Жәнібековтың, атақты режиссер Жақып Омаровтың есімдері ерекше құрметпен аталады. Мұны айтып отырыған себебіміз, Маралбек Қаментайұлы сол кісілердің өмірінен тағылым алды. Өзекеңнің тікелей қамқорлығымен ашылған «Казмузейреставрация» мекемесіне безендіруші болып жұмыс істеген кезеңнің де бұл үшін орны айрықша. Көп жайды көңілге тоқыды. Халық жиі келетін парасат ордаларының жұмыстарын көркемдеуге айтарлықтай үлесін қосты.

Қостанай ыстық мекеніне айналды

Туған жер кімге болсын ыстық. 1995 жылы өзі туып өскен бұрынғы Көкшетау облысының орталығы Көкшетау шаһарында облыстық қазақ драма театры ашылатын болды. Сондықтан арнайы шақыру бойынша кіндік қаны тамған жерге оралды. Ұлт тық мәдениетімізде өзіндік қайталанбас орны бар даңқты режиссер Жақып Омаров екеуі шығармашылық жұмысты мықтап қолға алды. Арада бір жыл өткенде осынау Шахмет Құсайынов атындағы жаңа өнер ұжымында тұңғыш рет ұлы жазушы-драматург Ғабит Мүсіреповтың «Ақан сері - Ақ тоқты» спектаклі қойылды. Сөйтіп, бұлар аталған театрдың шымылдығын бірінші болып ашу бақытына ие болып, аты-жөндері осы өенр ордасының тарихында жазылып қалды. Содан 2002 жылы қазіргі қызмет атқарып жатқан Ілияс Омаров атындағы облыстық қазақ драма театрына бас суретші болып қызметке орналасты. Сол жылдардан бергі талантты бауырымыздың өмірі барша қостанайлықтардың көз алдында өтіп келеді. Мұнда ол өткен он екі жылдың ішінде жетпіске жуық спектакльдің көркем безендірілуіне өзінің тікелей ықпалын тигізді.

Білікті маманның ұшқыр қиялы мен шеберлігінің арқасында қаншама драма, комедия, трагедиялардың сахналық көріністері ерекше жарасымын тауып, көпшіліктің ризашылықтарына бөленді. Оның бұл жерге келгендегі ең алғашқы қойылымы «Хан кене» деп аталады. Осынау туындыны қазақ еліне белгілі режиссер Сайлаубек Асылхан қойған болатын. Режиссер театрдағы шығармашылық жағынан бас тұлға екендігі белгілі. Маралбек мұнда қызметін бастаған кезде марқұм Жамбылбек Есенбеков, содан кейін Архат Уәлиев секілді өнер тарландарымен жұмыс істеді. Қазір Қазақстанның халық әртісі Ерсайын Төлеубай екеуі бір мақсатта ағалы-інілідей тіл табыса қызмет атқарып жатыр. Мәкеңнің айтуына қарағанда, Ерсайын өте ізденімпаз, білімді өнер қайраткері. Ол әрі драматург. Қазақтың тарихын жетік біледі. Бұған «Абай», «Сергей Есенин», «Мәриям - Ілияс» секілді туындылар жарқын айғақ. Кейіпкерім бас суретші де уақыт тынысын терең сезініп, режиссердің ойын айқын көрсетіп, шығармашылық туындылардың көркемдік шешімін табуына өзінің лайықты үлесін қосуы тиіс деп есептейді. Өйткені, театр бірнеше өнер тоғысқан киелі орын. Театр өнерінің білгірі Маралбек Нұрмаханов айрандай ұйыған отбасының басшысы. Жан жары Ақмарал Қостанай педагогикалық колледжінде оқытушы. Қос перзенті Ринат пен Қанат әлі студент. Ата-анасы осы баларынан көп үміт күтеді. Маралбектің айтуына қарағанда, өткен жылдары театр басшысы және бас режиссердің қолдауымен белгілі суретші -педагог Әнуар Сәпиев те көп еңбек сіңірді. Сондай-ақ қазіргі таңда өзінің шәкірттері болып табылатын Римма Нұрманова мен Алуа Сартаева да тың ізденістермен жұмыс істеуде.

Ата-аналармен жүздесті Рудный қалалық Нұр мешітінің жанындағы сауат ашу курсында дәріс алып жүрген шәкірттердің ата-аналарымен кездесу өтті. Жүздесуде Бас мүфти Ержан қажы Малғажыұлының «Дін мен дәстүр» жылы деп жарияланған үндеуі кеңінен түсіндіріліп, әдет-ғұрыптың, салт-дәстүрдің қазақ халқындағы, бала тәрбиесіндегі, жалпы қоғамдағы рөлі қаншалықты маңызды екені айтылды. Сонымен қатар ең үздік шәкірттердің есімдері аталды. Мешіттің Бас имамы Сейіт қажы Нұрқанов ата-аналарға ризашылығын білдірді.

Колледждегі маңызды басқосу Жақында Рудный қаласындағы Рудный технологиялар мен қызмет көрсету колледжінде дөңгелек үстел ұйымдастырылды. Оның тақырыбы: «Две религий - два мира» - деп аталады. Осынау жыйында қалалық «Нұр» мешітінің бас имамы Сейіт қажы Темірбекұлы аталмыш оқу орнының 1-ші және 2-ші курс студеттеріне қазіргі таңдағы теріс ағымдар жайында, олардың зияны туралы, терроризм, экстремизм жөнінде айтты. Сондай-ақ студенттердің қойған сұрақтарына нақты жауап берді. Қалалық ішкі саясат бөлімінің меңгерушісі Л. Қапанова және басқалар қатысты.

Бетті дайындаған О.ОТЫНБАЙҰЛЫ.


Вторник, 4 марта 2014 г.

НАШ КОСТАНАЙ

ЗДРАВСТВУЙТЕ!

9

АКТУАЛЬНО

Двое отвечают за здоровье одного

С внедрением Единой национальной системы здравоохранения казахстанцев постепенно приучают к мысли, что за успех лечения отвечает не только врач, но и пациент. Солидарная ответственность двух людей – участкового терапевта и больного – за здоровье последнего, по замыслу чиновников от медицины, позволит существенно улучшить качество лечения и увеличить продолжительность жизни человека. О том, как работает в реальности принцип соли-

дарной ответственности за здоровье, «НК» рассказала главный врач поликлиники №2 Карлыга Умарова. - Солидарная ответственность за здоровье что подразумевает под собой? Действительно ли так эффективен этот принцип? - Сегодня перед специалистами на участках стоит задача - увеличить продолжительность жизни прикрепленного к поликлинике населения. Мы стремимся к тому, чтобы каждый пациент дожил до 80 лет. Это ориентир. Но от медицинских работников успех за-

висит только на 20%. Остальное – дело рук пациента. Наверное, каждый хочет прожить долгую и счастливую жизнь. Но что он делает для этого? Пока мы молоды, о старости не думаем. Это естественно, но также естественно стремиться к тому, чтобы к преклонным годам подойти без букета заболеваний. Посмотрим на жизнь любого человека, как она проходит? Мы рано просыпаемся, не завтракаем, нервничаем на работе, вероятно, по пустякам. Сидим в душных кабинетах, часами - за компьютерами. Дома занимаемся «диванотерапией», смотрим телевизор, плотно ужинаем, в праздничные дни переедаем. Накапливаем стрессы, раздражительность, неудовлетворенность жизнью. Из-за постоянных внешних разрушающих факторов организм ослабевает, возникают заболевания. Не лечим их, ссылаясь на занятость и очереди в поликлиниках. Болезни переходят в хроническую и осложненную форму. Затем многие начинают заниматься самолечением либо дублируют лечение, которое когда-то получали. В итоге приходят в поликлиники уже с серьезной патологией и перекладывают весь этот груз на плечи врача. Разве это ответственный подход к своему здоровью? Тут

ключевой вопрос даже не в эффективности лечебных методик, а в недопущении развития заболеваний. Это и есть солидарная ответственность за здоровье. - Как пациенты относятся к такому подходу? - Об ответственном отношении к своему организму мы говорим на еженедельных школах здоровья и на ежемесячных встречах с населением. Например, доводим до сведения, что развитие артериальной гипертонии и сахарного диабета на 50% зависит от образа жизни, который ведет человек. Поэтому людям среднего и бальзаковского возраста объясняем, почему так важно вести здоровый образ жизни, спокойнее относиться к проблемам. Согласно Единой национальной системе здравоохранения, мы не просто поликлиника, а социально ориентированная модель поликлиники. Поэтому решаем не только проблемы физического здоровья, но и психологического благополучия. Если в семье и на работе возникла конфликтная ситуация, навалились житейские проблемы, не держите в себе, не срывайтесь на крик, обратитесь к психологу медучреждения. Есть у нас и соцработники, готовые помочь одиноким пожилым и больным людям.

АКЦЕНТЫ

Полезный прием Посетители Центрального рынка выстроились в очередь, для того чтобы измерить артериальное и глазное давления, а также проконсультироваться по волнующим медицинским вопросам. В среду специалисты поликлиники №1 и студенты медицинского колледжа предлагали посетителям рынка измерить глазное и артериальное давления, рост, вес, объем талии всем желающим – бесплатно. - Мы фиксируем результаты, записываем номера телефонов. После того как закончится акция, все материалы отдадим медикам, - поясняет специалист ЗОЖ отдела профилактики Ольга Заика. – Доктора в обязательном порядке их внимательно изучат, и, если будут выявлены какие-либо сбои в состоянии здоровья человека, он, вне зависимости от того, в какой поликлинике обслуживается, будет направлен на дополнительное обследование. Данная акция проводилась при поддержке активистов молодежного крыла партии «Нур Отан». Напомним, в минувшем году КОФ МК «Жас Отан» организовал консультационный центр «Кенес Орталығы», главной целью работы которого является оказание правовой, медицинской и психологической поддержки. Одно из направлений - пропаганда государственных скрининговых программ. По словам исполнительного секретаря КОФ МК «Жас Отан» Ерлана Тулетаева, ввиду постоянной занятости многие костанайцы не проходят обследования и упускают возможность узнать о проблемах со здоровьем вовремя. - На рынке всегда много людей. Здесь мы и разместили импровизированный диагностический пункт. Место оживленное, на нас сразу обратили внимание, даже в очередь выстроились. Специалисты поликлиники рассказывали желающим о государственных программах доступным языком, которые реализуются в нашей области. Подобные акции, на мой взгляд, приносят большую пользу обществу, - уточнил Тулетаев. Валерия ВАХНЕНКО

- По ЕНСЗ большое внимание уделяется и медицинским сестрам, как первым помощникам больных… - Действительно, реформа здравоохранения предусматривает делегирование части врачебных полномочий медицинским сестрам. Разработаны специальные алгоритмы, согласно которым медсестра ведет динамическое наблюдение за больным. К примеру, нужно выписать рецепт на лекарство или интерпретировать анализы – зачем идти к врачу, если это может сделать медсестра? При необходимости она направит на дообследование, а потом к врачу. Солидарная ответственность врачей и пациентов проявляется еще в том, что в период работы поликлиники - с 8 утра до 8 вечера - население должно вызывать на дом наших специалистов, а не бригады скорой помощи. Поэтому в большинстве случаев, кроме острых и неотложных состояний, необходимо вызывать врачей из поликлиники. Сегодня трудимся над тем, чтобы прикрепленное население знало своих участковых медсестер, а они, в свою очередь, больных, вовремя приглашали на скрининг, инвалидов направляли на реабилитацию, справлялись

о самочувствии одиноких пожилых людей. Солидарная ответственность за свое здоровье – это поиск оптимального симбиоза отдыха и труда, рационального питания и дозированных физических нагрузок. Если заниматься спортом три раза в неделю по часу, то сохраните тонус мышц на долгие годы. Будьте внимательны к своему организму, лекарства – не панацея от проблем со здоровьем. Почему-то, когда ставят диагноз «онкология», мы делаем все возможное, чтобы излечиться. А когда «артериальная гипертония» – то не делаем практически ничего. А нужно бороться с избыточной массой тела, гиподинамией. Тогда гипертония второй степени через полгода активного образа жизни станет уже первой степени. Высокий уровень холестерина снизится через год при правильном употреблении пищи. Если не нервничать – риск появления камней в желчном пузыре снизится в разы. Рациональное питание, отсутствие вредных привычек, благополучие в семье, оптимистический настрой, толерантность – вот залог физического, психического и нравственного здоровья. Айжан УТЕВОВА Фото Максима ФРОЛОВА

ДОЗА РЕАЛЬНОСТИ

В группе риска В Костанайской области зарегистрировано 1400 случаев заражения ВИЧинфекцией. Среди носителей вируса - 13 детей. Об этом «НК» сообщили в областном Центе по профилактике и борьбе со СПИДом. - В большей части среди людей, живущих с ВИЧ, преобладают мужчины - 65,2%, женщин - 34,8%, оставшиеся – дети, не достигшие 14 лет, - рассказывает заведующий эпидемиологическим отделом областного центра по профилактике и борьбе со СПИДом Андрей Чижков. - Чаще всего заражаются парентеральным путем, то есть через кровь или шприц. На него приходится почти 60% случаев. Как правило, это лица, употребляющие наркотики. Второй по распространенности способ - половой, так заразились около 38% из числа стоящих на учете. Причем их доля постоянно растет, и это настораживает. Что касается так называемого «вертикального» метода, когда ВИЧ передается от матери к ребенку, - он занимает меньше 1%. В целом, как утверждают эксперты, ВИЧ сегодня престал быть проблемой уязвимых слоев населения. А значит, основной задачей профилактики является повышение информационной грамотности населения. - Ранее случаи заражения отмечались среди потребителей инъекционных наркотиков, работниц коммерческого секса, осужденных. Сейчас проблема

вышла за эти пределы, ВИЧстатус приобретают люди, которые никакого отношения к этим социальным группам не имеют. Впрочем, есть положительные моменты. В 2013 году отмечено снижение количества инфицированных. Достичь этого удалось и благодаря работе в рамках профилактических и информационно-пропагандистских программ как в молодежной среде, так и в «группах риска». Последние имеют возможность получить шприцы, средства индивидуальной защиты и бесплатно пройти обследование, пролечиться, - говорит Андрей Чижков. Как пояснил собеседник «НК», большой вклад в профилактическую работу вносят волонтеры-аутричи. - Они работают за пределами офиса, в «полевых» условиях, скажем так: ходят по баням, саунам, «ямам». Зачастую аутричи сами являются выходцами из этих групп, бывшими, действующими, или же там присутствует кто-то из близких. То есть это люди, тесно соприкасающиеся с проблемой, - отмечают специалисты. - От них мы получаем нужную информацию и через них пытаемся помочь. У нас есть 10 стационарных пунктов доверия и 2 передвижных. Впрочем, профилактикой работа сотрудников Центра не ограничивается. Антиретровирусная терапия - единственное, что может сдерживать прогрессирование ВИЧ. - Эта терапия бесплатная, но назначается строго по показани-

ям. Когда у человека выявляется положительный ВИЧ-статус, мы ставим его на учет и ведем за ним диспансерное наблюдение, и в зависимости от стадии даем нужные лекарства. Но они должны пить препараты пожизненно, в день по 2 раза. Это тяжело. Стоит отметить, что человек с I-II второй стадией может прожить достаточно долго. 20-30 лет, то есть столько, сколько ему и было отмеряно, - говорит Андрей Чижков. - Целоваться, обниматься, ходить вместе в баню, бассейн, тренажерный зал, есть

с одной тарелки или пить из кружки с ВИЧ-положительным можно. Опасны только четыре биологические жидкости: кровь, сперма, грудное молоко, вагинальный секрет. Остальные: пот, слезы, слюна - не являются переносчиками инфекции. И в завершение наш собеседник добавляет, что два самых главных правила защиты от ВИЧ - это безопасный секс и отказ от наркотиков. Причем свой ВИЧстатус должен знать каждый. Зарина УТЕНОВА Фото Максима ФРОЛОВА


10

Вторник, 4 марта 2014 г.

НАШ КОСТАНАЙ

НАША ЖИЗНЬ

Қостанай қаласы атқару округінің жеке сот орындаушысы тыйым салынған мүлікке сауда өткізілетіні туралы хабарлайды. Лот №1– Қостанай қ. Павлов көшесі, 60/1 үй 35 пәтер мекенжайында орналасқан 3 бөлмелі пәтер. Жалпы ауданы 116.90 ш.м, тұрғын алаңы. 52.10 ш.м. Қосалқы 64.80 ш. М болатын ауданы 0.0054 га жер телімімен бірге. Сауданың бастапқы бағасы: 19 832 000 теңге. Сауда 14.03.2014 жылы сағат 10:00-ға белгіленген. Сауданы өткізу әдісі – ағылшындық. Саудаға қатысу үшін бастапқы құнның 5%-ын құрайтын кепілдік жарнаны жеке сот орындаушысының ағымдағы шотына келесі деректемелер бойынша енгізу қажет: «Цеснабанк» АҚ, БИК TSESKZKA, КБЕ 19, ИИК KZ14998GTB0000092107, ЖСН 750102350343, Нсанов Даулет Рахметович. Өтінімдер сауданың басталуына бір тәулік қалғанда аяқталады. Өтінімдер мына мекенжайда қабылданады: Қостанай облысы, Қостанай қ., Таран көш., 83, 415 каб. Тел. 91-77-00. Частный судебный исполнитель исполнительного округа г. Костаная объявляет о проведении торгов по реализации арестованного имущества. Лот №1 – 3-комн. кв. общ. пл. 116,90 кв.м, жил. пл. 52,10 кв.м, вспомог. 64,80 кв.м, с зем. уч-ом 0,0054 га, расположенная по адресу: г.Костанай, ул.Павлова, д.60/1, кв. 35, с нач. прод. ценой 19 832 000 тенге. Торги состоятся 14 марта 2014 г. в 10.00. Метод проведения торгов – английский. Для участия в торгах необходимо внести гарантийный взнос 5% от стартовой стоимости на текущий счет частного судебного исполнителя РНН 391310294636, в АО «Цеснабанк»: БИК TSESKZKA, КБЕ 19, ИИК KZ14998GTB0000092107, ИИН 750102350343, Нсанов Даулетбек Рахметович. Прием заявок заканчивается за сутки до проведения торгов. Заявки принимаются по адресу: г. Костанай, ул.Тарана, 83, каб. 415, тел. 91-77-00.

Жеке сот орындаушысы тыйым салынған мүлікке келесідегідей сауда өткізетінін хабарлайды: №1 лот - Қостанай қ. Маяковской көшесі, 101/1 үй 39 пәтер мекен-жайы бойынша он қабатты тұрғын үйдің оныншы қабатында орналасқан 3 бөлмелі пәтер. Жалпы ауданы 69,5 ш.м, тұрғын алаңы 43,7 ш.м. Сауданың бастапқы бағасы: 8 153 474 (сегіз миллион жүз елу үш мың төрт жүз жетпіс төрт) теңге. Сауданың өтетін уақыты: «14» наурыз 2014 жыл сағат 09.00 де. Сауданың өткізу әдісі: - ағылшындық №2 лот - Қостанай қ. Узкоколейная көшесі 9 үй мекенжайы бойынша орналасқан жалпы аумағы 533,6 ш.м болатын салынып бітпеген әкімшілік ғимараты. аумағы. 889,6 ш.м. болатын цех ғимараты мен жалпы көлемі 27,6 ш.м. болатын төбесі жабылмаған, есік, терезелері орнатылмаған, ішкі әрлеу жұмыстары жүргізілмеген, жарық , сумен қамтамасыз етілмеген өту ғимараты. Жалпы ауданы 1,0856 га жертелімімен бірге. Сауданың бастапқы бағасы 23 229 000 (жиырма үш миллион екі жүз жиырма тоғыз мың ) теңге. Сауданың өтетін уақыты 14 наурыз 2014 жыл сағат 10.00де. Сауданың өткізу әдісі - ағылшындық. Сауданың өтетін орыны: Қостанай қаласы, Шевченко көш. 39а, 3 бөлме. Саудаға қатысу үшін өтінімді сауданы өткізуге бір тәулік қалғанға дейін беру керек.Мүліктің бастапқы бағасының 5% көлемінде алдын-ала төлемді Талканов Сагинай Тиленович есеп шотына аударуы тиіс. «Цеснабанк» АҚ ИИК KZ12998GTB0000091367, БИК TSESKZKA, КБЕ 19, ИИН 751114300820, РНН 392510020805. Сұрақтарға мына мекен-жай бойынша жауап алуға болады: Қостанай қаласы, Шевченко көш., 39а, тел. 533-606, Қостанай облысының жеке сот орындаушылар коллегиясының нөмірі 39-13-47. Частный судебный исполнитель объявляет торги по реализации следующего арестованного имущества: Лот №1 – 3-кв-ра, располож. на 10 этаже десятиэтажного жил. дома, общ. пл. 69,5 кв.м, жил. пл. 43,7 кв.м, находящихся по адресу: г. Костанай, ул.Маяковского, д.101/1, кв.39, с первонач. старт. ст-тью 8 153 474 (восемь миллионов сто пятьдесят три тысячи четыреста семьдесят четыре) тенге. Торги состоятся 14 марта 2014 г. в 09.00. Метод проведения торгов - английский. Лот №2 – недостр-ное админ. здание, общ. пл. 533,6 кв.м, здание цеха общ. пл. 889,6 кв.м, здание проход. общ. пл. 27,6 кв.м, отсуст-ют кровля, рамы оконные, двери, внутр. отделка помещ-й, не подведены комму-ции (свет, вода), располож. на зем. уч-ке общ. пл. 1,0856 га, находящихся по адресу: г.Костанай, ул.Узкоколейная, д.9, с первонач. старт. ст-тью 23 229 000 (двадцать три миллиона двести двадцать девять тысяч) тенге. Торги состоятся 14 марта 2014 г. в 10.00. Метод проведения торгов - английский. Место проведения торгов: г. Костанай, ул.Шевченко, 39а, каб. 3. Для участия в торгах необходимо подать заявку за сутки до даты проведения торгов и внести задаток в размере 5% от стартовой стоимости имущества на текущий счет частного судебного исполнителя Талканова Сагиная Тиленовича в АО «Цеснабанк»: ИИК KZ12998GTB0000091367, БИК TSESKZKA, КБЕ 19, ИИН 751114300820, РНН 392510020805, с вопросами обращаться по адресу: г. Костанай, ул.Шевченко, 39а, каб. 3, тел. 53-36-06, контакт. тел. Коллегии частных судебных исполнителей Костанайской области 39-13-47.

ОБЩЕСТВОВЕДЕНИЕ

Труд без границ 24 февраля в городском филиале партии «Нур Отан» прошла «Ярмарка вакансий» для инвалидов. За помощью в трудоустройстве сюда обратились семь человек. На встречу были приглашены советник акима области по делам людей с ограниченными возможностями Аслан Дабылов, первый заместитель председателя городского филиала партии Багитбек Сандыбеков, специалисты органов соцзащиты и представители бизнес-сообщества, которые выразили желание взять на работу особых людей. Первым в кабинет зашел Арман Салиев, инвалид I группы по зрению. Представители

социальных служб тут же нашли для него подходящую вакансию – массажист в салон. Также за помощью обратился Сергей Симаков. Молодой человек учится на бухгалтера в многопрофильном колледже, в июле получает диплом и убежден, что самостоятельно трудоустроиться с III группой инвалидности ему будет сложно. - Так как я трезво смотрю на вещи, то могу с уверенностью сказать: найти работу молодому специалисту сейчас трудно. Требуются либо большой опыт, либо протекция. Процентов 70, что не смогу устроиться на работу сам. Поэтому и обращаюсь. Я хочу работать, расти в профессиональном плане, приносить пользу обществу. Много слышал о такой про-

грамме, как «Молодежная практика», был бы рад поучаствовать в ней, - говорит Сергей Симаков. Партийцы, выслушав парня, пообещали, что непременно помогут в трудоустройстве, как только молодой человек получит диплом. - По программе «Молодежная практика» обязательно устроим. Дадим список предприятий, и сам выберешь, что тебе больше по душе, - заверили представители органов соцзащиты. Бакытжамал Досболова, Мухтар Жетписбаев и Асия Ибрагимова в общественную приемную обращаются не в первый раз. Их просьба о возрождении производственного цеха при Обществе слепых пока не выполнена, но,

похоже, дело сдвинулось с мертвой точки. - Тут надо тщательно разбираться, но мы постараемся сделать все возможное, для того чтобы Общество слепых снова заработало в полную силу, тем самым оно принесет пользу государству и предоставит возможность слабовидящим заработать, - сказал советник акима области по вопросам людей с ограниченными возможностями Аслан Дабылов. Асель Тышкамбаева и Светлана Бокова тоже не могут устроиться на работу. Первой не позволяют проблемы с рукой, у другой очень маленький рост. Но, как заверили в «Нур Отане», в ближайшие 2-3 дня их вопрос будет решен. Зарина УТЕНОВА

КРУГЛЫЙ СТОЛ

БЕЗбарьерная среда

30 инвалидов получили сертификаты об окончании курсов вебпрограммирования, веб-дизайна и флешанимации.

Об этом сообщили за круглым столом, на котором были подведены итоги социально-значимого проекта «Карьера без барьеров!». - В течение 9 месяцев один раз в неделю проходили заня-

тия с педагогами, - рассказывает руководитель проекта, председатель ОО «Ассоциация практикующих психологов РК» Алексей Куликов. – Наши слушатели многому научились: создавать сайты, придумывать интересный дизайн и т.д. Помимо занятий проводились еще и тренинги, где люди с ограниченными возможностями обучались развитию лидерских качеств, слаженно работать в команде и продуктивно общаться. Они сумели освоить все, что им намеревались донести. Сейчас главная цель - их трудоустроить. И задачу эту еще только предстоит выполнить. По мнению руководителя ОО «Умит-Надежда» Дуйсенгали Оспанова, вопрос это непростой. - Государственные органы давят на индивидуальных

предпринимателей, чтобы те в свою очередь принимали людей с ограниченными возможностями на работу, - объясняет Оспанов. – Но «частники» не хотят рисковать: они боятся, что это как-то негативно отразится на их работе. Государству нужно взять на себя инициативу: открыть в госорганах вакансии и принять этих людей на ставку. И, чтобы они работали не месяц в организации, не два – для галочки, а долгие годы. Тогда все обратят на это внимание, и инвалиды легче адаптируются в социуме. В будущем Алексей Куликов и его команда планируют создать сайт по трудоустройству, где люди с ограниченными возможностями смогут размещать свое резюме, а работодатели - оставлять вакансии. Валерия ВАХНЕНКО

НА КОНТРОЛЕ

Вопросы, проблемы, пути решения Начальник ДВД провел прием граждан в общественной приемной областного филиала партии «Нур Отан». В первом случае жительница с.Федоровки просила оказать содействие в расследовании ДТП, в котором погиб ее супруг. Девушка рассказала, что ее муж вышел на проезжую часть дороги и начал тормозить такси. Выехавший на встречную полосу водитель другой машины, обгонявший таксиста, не успел затормозить и совершил наезд на пешехода. Уголовное дело прекращено ввиду того, что виновник ДТП «не располагал техническими возможностями предотвратить наезд на пешехода». - Данная категория дел относится к категории неумышленных, неосторожных преступлений, - отметил

Маткенов. - По делу проведены три судебно-технических экспертизы. Вы считаете, что расследование было проведено односторонне? Хорошо, мы назначили еще одну экспертизу. Если по делу обнаружили бы какие-то нарушения, прокуратура их бы выявила. Все законно! С просьбой привлечь к уголовной ответственности зятя к Маткенову обратилась Салиха Ахметова. Она рассказала, что в августе прошлого года ее родная сестра Злиха, проживающая в с.Камысты, покончила жизнь самоубийством. - За день до этого ее муж Файзулла сильно избил, все эти вечные семейные разборки проходили на глазах у их совместного ребенка, - рассказывала Салиха Ахметова. - А уже на следующий день сестра покончила с собой. Тело Злихи было покрыто синяка-

ми. Я утверждаю, что Файзулла довел ее до суицида. Он неоднократно судим, состоит на учете как семейный дебошир. Сейчас ребенок проживает со мной, я полностью его обеспечиваю, а Файзулла при этом живет на детское пособие. Хочу, чтобы зятя лишили родительских прав, но пока ничего не добилась. Тлеген Маткенов отметил, что в данном деле, возможно, есть серьезные недоработки по линии следствия и пообещал, что примут все меры к возбуждению уголовного дела. - Доведение до самоубийства - очень редкие дела, отметил Маткенов, - но мы возьмем его на контроль и доведем до логического завершения. - А уже потом, после вынесения решения по уголовному делу, можно ставить вопрос о передаче ребенка под

вашу опеку, - пояснила заявительнице первый заместитель председателя регионального филиала партии «Нур Отан» по Костанайской области Римма Бектурганова. Приехали на прием к главе ДВД жители г.Рудного с просьбой посодействовать в привлечении к уголовной ответственности гражданина РФ, рейдерским путем захватившего их ТОО. Юрий Реймхен продал предприятие, не поставив в известность двоих соучредителей, забрал 60 млн тенге и был таков. - Мы обиваем пороги различных инстанций уже два года, - говорит Андрей Бобырь. - Выиграли столько судов, но их решения Реймхен игнорирует и не исполняет. Наши рудненские следователи дело тормозят, поэтому мы просим областной ДВД взять его под свой контроль. Зульфия НАБИЕВА


Вторник, 4 марта 2014 г.

НАШ КОСТАНАЙ

ОФИЦИАЛЬНЫЙ ОТДЕЛ

11

Қостанай қаласы әкімдігінің 2014 жылғы 22 қаңтардағы №158 қаулысы Халықтың нысаналы топтарына жататын адамдардың 2014 жылға арналған қосымша тізбесін белгілеу туралы

Постановление акимата г. Костаная Костанайской области №158 от 22 января 2014 г. Об установлении дополнительного перечня лиц, относящихся к целевым группам населения на 2014 год

«Халықты жұмыспен қамту туралы» Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы Заңының 5, 7-баптарына, «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы Заңының 31-бабына сәйкес, Қостанай қаласының әкімдігі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ: 1. Халықтың нысаналы топтарына жататын адамдардың 2014 жылға арналған келесі қосымша тізбесі белгіленсін: 1) жиырма бір жастан жиырма тоғыз жасқа дейінгі жастар; 2) ұзақ уақыт жұмыс істемейтін азаматтар (бір жыл және одан да көп); 3) елу жастан асқан адамдар; 4) мамандығы (кәсібі) жоқ жұмыссыздар; 5) халықты жұмыспен қамту орталығының жолдамасы бойынша кәсіптік оқуды бітірген жұмыссыздар; 6) техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарынан алған мамандығы (кәсібі) бойынша жұмыс тәжірибесі мен өтілі жоқ бітірушілер; 7) «Қостанай қаласы әкімдігінің жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалары бөлімі» мемлекеттік мекемесінде жұмыссыздар ретінде тіркелген, лайықты жұмысы жоқ адамдар. 2. Осы қаулының орындалуын бақылау Қостанай қаласы әкімінің орынбасары М.Ж.Қалиевқа жүктелсін. 3. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі және 2014 жылдың 01 қаңтарынан бастап туындаған қатынастарға таратылады. Әкім Ғ.НҰРМҰХАМБЕТОВ

В соответствии со статьями 5, 7 Закона Республики Казахстан от 23 января 2001 года «О занятости населения», статьей 31 Закона Республики Казахстан от 23 января 2001 года «О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан» акимат города Костаная ПОСТАНОВЛЯЕТ: 1. Установить на 2014 год следующий дополнительный перечень лиц, относящихся к целевым группам населения: 1) молодежь в возрасте от двадцати одного года до двадцати девяти лет; 2) длительно неработающие граждане (год и более); 3) лица, старше пятидесяти лет; 4) безработные, не имеющие специальности (профессии); 5) безработные, завершившие профессиональное обучение по направлению центра занятости населения; 6) выпускники организаций технического и профессионального образования, послесреднего образования, не имеющие опыта и стажа работы по полученной специальности (профессии); 7) лица, зарегистрированные в государственном учреждении «Отдел занятости и социальных программ акимата города Костаная» в качестве безработных, не имеющие подходящей работы. 2. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на заместителя акима города Костаная Калиева М.Ж. 3. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования и распространяется на отношения, возникшие с 01 января 2014 года. Аким Г. НУРМУХАМБЕТОВ

Қаулы Қостанай облысының әділет департаментінде 2014 жылғы 20 ақпандағы №4436 тіркелді

Мемлекеттік қызметке орналасуға үміткерлер үшін Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері агенттігі Төрағасының 2013 жылғы 11 желтоқсандағы № 06-7/179 бұйрығымен (бұдан әрі - Бұйрық) Мемлекеттік қызметшілерді және бос мемлекеттік әкімшілік лауазымдарға орналасуға үміткер азаматтарды тестiлеу ұйымдастыру ережесіне өзгерістер енгізілді. Қазақстан Респуликасының заңнамасын білу бойынша өзгерістер тестілеу тестілеудің бағдарламасына қатысты атап айтқанда барлық санаттар үшін «Қазақстан Республикасының Парламентi және оның депутаттарының мәртебесi туралы» Конституциялық заңының орнына «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы» заңының білуге арналған тестісімен өзгертілген. Сонымен бірге, аудандық дәрежедегі бас және жетекші маман лауазымына орналасуға (орталық мемлекеттік органдардың аумақтық бөлімшелерінің бас мамандарынан басқа) және селолық округтер әкімдігі аппаратына заңнаманың 8 нормативтік құқықтық актісінен 6-ға дейін қысқартылды. Тест сұрақтарының 120-дан 90-ға дейін өзгергеніне қарамастан (көрсетілген санаттағы лауазымдар үшін) осы бағдарлама үшін тестілеудің уақыты бұрынғысынша 100 минут болып қалды. Сонымен үстіміздегі жылдың 1 наурызынан бастап «Б» корпусының мемлекеттік әімшілік қызметінің санаттарына тестілеу үміткерлердің таңдаған бағдарламасының үшеуінің біреуі бойынша жүргізілетін болады: 1)бірінші бағдарлама А-1, А-2, А-3, А-4, В-1, В-2, В-3, В-4, С-1, С-2, С-3, С-О-1, С-О-2, С-О-3, C-R-1, D-1, D-2, D-3, D-О-1, D-О-2, D-О-3, Е-1, Е-2 санаттарына арналған және келесіні қамтиды: - мемлекеттік тілді білуге тест (20 тапсырма); - логикалық тест (10 тапсырма); - Қазақстан Республикасының заңнамасын білуге арналған тестке Қазақстан Республикасының Конституциясын (15 сұрақ), «Қазақстан Республикасының Президенті туралы» (15 сұрақ), «Қазақстан Республикасының Үкіметі туралы» (15 сұрақ) Қазақстан Республикасының конституциялық заңдарын, «Мемлекеттік қызмет туралы» (15 сұрақ), «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы» (15 сұрақ), «Әкімшілік рәсімдер туралы» (15 сұрақ), «Нормативтік құқықтық актілер туралы» (15 сұрақ), «Жеке және заңды тұлғалардың өтiнiштерiн қарау тәртiбi туралы» (15 сұрақ), «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы» (15 сұрақ) Қазақстан Республикасының заңдарын бiлуге арналған тест сұрақтары кiредi; 2) екінші бағдарлама B-5, C-4, C-5, C-O-4, C-O-5, C-O-6, C-R-2, C-R-3, C-R-4, D-4, D-5, D-O-4, D-O-5, D-O6, E-3, E-R-1, E-R-2, E-R-3, E-G-1, E-G-2 санаттарына арналған және келесіні қамтиды: мемлекеттік тілді білуге тест (20 тапсырма); логикалық тест (10 тапсырма); Қазақстан Республикасының заңнамасын білуге арналған тестке Қазақстан Республикасының Конституциясын (15 сұрақ), «Қазақстан Республикасының Президенті туралы» (15 сұрақ) Қазақстан Республикасының конституциялық заңы, «Мемлекеттік қызмет туралы» (15 сұрақ), «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы

күрес туралы» (15 сұрақ), «Әкімшілік рәсімдер туралы» (15 сұрақ), «Жеке және заңды тұлғалардың өтiнiштерiн қарау тәртiбi туралы» (15 сұрақ), «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы» (15 сұрақ), «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» (15 сұрақ) Қазақстан Республикасының заңдарын бiлуге арналған тест сұрақтары кiредi; 3) үшінші бағдарлама C-R-5, E-4, E-5, E-R-4, E-R-5, E-G-3, E-G-4 санаттарына арналған және келесіні қамтиды: - мемлекеттік тілді білуге тест (20 тапсырма); - логикалық тест (10 тапсырма); - Қазақстан Республикасының заңнамасын білуге арналған тестке Қазақстан Республикасының Конституциясы (15 сұрақ), «Мемлекеттік қызмет туралы» (15 сұрақ), «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы» (15 сұрақ), «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» (15 сұрақ), «Жеке және заңды тұлғалардың өтiнiштерiн қарау тәртiбi туралы» (15 сұрақ), «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы» (15 сұрақ) Қазақстан Республикасының заңдарын бiлуге арналған тест сұрақтары кiредi. Логикалық тестілеумен мемлекеттік тілді білуі бойынша тестілеу бойынша шекті мәні қойылмайды. Бірінші бағдарлама бойынша Қазақстан Республикасының заңнамасын білуге арналған тестілеу бойынша нормативтік құқықтық актілердің 15 жауаптан 10-нан кем емесін құрайтын болады, ал басқа бағдарламалар бойынша нормативтік құқықтық актілердің 15 мүмкін жауаптан 8 кем болмауы керек. Сонымен бірге, үстіміздегі жылдың 1 наурызынан бастап тестілеуге қатысуға өтініш тапсыру тәртібі өзгереді. Енді, тестілеуге қатысу үшін, «Б» корпусының мемлекеттік әкімшілік лауазымдарына орналасуға тестілеуге үміткерлерге еңбек өтілін және білімін растайтын құжаттардың көшірмелерін ұсынудың қажеттілігі жоқ. Тек қана өтінішті «электронды үкімет» (www.egov.kz). веб-порталы арқылы on-line режимінде тапсыруға болады. Сонымен бірге халыққа қызмет көрсету орталықтары арқылы немесе өкілетті органның аймақтық бөлімшелері арқылы жүзеге асырылады. «Электронды үкімет» веб-порталы арқылы Қызмет алу үшін (http://egovtest.nitec.kz) қолданушыға электронды-цифрлы қолы болуы тиіс (бұдан әрі - ЭЦҚ) немесе уақытша тіркеу жасауына болады. Мемлекеттік қызметтің көрсетілуінің нәтижесі болып тестілеуден өтудің күні, уақыты және болатын жері көрсетілген қолхат болып табылады, оны Өтініш беруші тестілеуден өтерде Департамент қызметшісіне көрсетуі керек. Қосымша ақпаратты халыққа қызмет көрсету орталығынан немесе Департаменттің 8 (7142) 500427, 501144 телефондары арқылы, сондай-ақ Қостанай қаласы, Қасымханов көшесі, 34, № 507, 505 кабинетінен алуға болады. Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері агенттігінің Қостанай облысы бойынша департаменті.

Постановление зарегистрировано в Департаменте юстиции Костанайской области от 20 февраля 2014 г. №4436

Для поступающих на государственную службу Приказом Председателя Агентства Республики Казахстан по делам государственной службы от 11 декабря 2013 года № 06-7/179 (далее - Приказ) внесены изменения в Правила тестирования государственных служащих и кандидатов на занятие административных государственных должностей. Изменения коснулись самой программы тестирования на знание законодательства Республики Казахстан для всех категорий вместо тестов на знание Конституционного закона «О Парламенте Республики Казахстан и статусе его депутатов» включены тесты на знание Закона «О государственных услугах». Кроме того, для кандидатов на занятие должностей главных и ведущих специалистов госорганов районного уровня (кроме главных специалистов районных территориальных подразделений центральных госорганов) и аппаратов акимов сельских округов сокращены тесты на знание законодательства c 8 нормативных правовых актов до 6. Несмотря на уменьшение тестовых вопросов (для указанной категории должностей) со 120 до 90 вопросов, время на выполнение тестов для этой программы осталось прежним - 100 минут. Так, с 1 марта текущего года тестирование на занятие административных государственных должностей корпуса «Б» в зависимости от выбранной кандидатами категории будет проводиться по одной из трех программ: 1) первая программа предназначена для категорий А-1, А-2, А-3, А-4, В-1, В-2, В-3, В-4, С-1, С-2, С-3, С-О-1, С-О-2, С-О-3, C-R-1, D-1, D-2, D-3, D-О-1, D-О-2, D-О-3, Е-1, Е-2 и включает: - тест на знание государственного языка (20 заданий); - логический тест (10 заданий); - тест на знание законодательства Республики Казахстан включает вопросы на знание Конституции РК (15 вопросов), конституционных законов РК «О Президенте Республики Казахстан» (15 вопросов), «О Правительстве Республики Казахстан» (15 вопросов), законов РК «О государственной службе» (15 вопросов), «О борьбе с коррупцией» (15 вопросов), «Об административных процедурах» (15 вопросов), «О нормативных правовых актах» (15 вопросов), «О порядке рассмотрения обращений физических и юридических лиц» (15 вопросов), «О государственных услугах» (15 вопросов); 2) вторая программа предназначена для категорий B-5, C-4, C-5, C-O-4, C-O-5, C-O-6, C-R-2, C-R-3, C-R-4, D-4, D-5, D-O-4, D-O-5, D-O-6, E-3, E-R-1, E-R-2, E-R-3, E-G-1, E-G-2 и включает: - тест на знание государственного языка (20 заданий); - логический тест (10 заданий); - тест на знание законодательства Республики Казахстан включает вопросы на знание Конституции РК (15 вопросов), конституционного закона Республики Казахстан «О Президенте Республики Казахстан» (15 вопросов), законов РК «О государственной службе» (15 вопросов), «О борьбе с коррупцией» (15 вопросов), «Об

Адрес редакции: 110000 г. Костанай, пр. Аль-Фараби, 90. Телефон приемной редактора 54-27-53, факс 54-27-53 ТОО «Газета «Наш Костанай» Регистрационное свидетельство № 12842-Г выдано 18.06.2012 г. Министерством культуры и информации Республики Казахстан. Собственник: ТОО «Газета «Наш Костанай». Издается с августа 1990 г. при поддержке акима города. Территория распространения: г. Костанай и Костанайская область. И.о. гл. редактора: Оразалы Жаксанов.

Заместитель главного редактора: Оразалы Жаксанов. Тел. (54-62-46). Шеф-редактор: Наталья Королева. Тел. (5437-58). Ответсекретарь: Ирина Востротина. Тел. (5437-58). Корреспонденты: Сергей Биркле (54-64-85), Валерия Вахненко (54-62-75), Александр Кузьмичев (54-62-46), Зульфия Набиева (54-62-75), Зарина Утенова (54-05-75), Айжан Утевова (5405-75).

Фотокорреспонденты: Олег Яблочкин, Максим Фролов (54-64-85). Рекламный отдел: тел. 54-03-01. Дежурный редактор: Сергей Биркле. Газета набрана и сверстана в компьютерном центре «НК»: Валентина Михальцова, Индира Казиханова. Корректоры: Ирина Ранцева, Виктория Богдан. Тел. 54-69-71. Печать офсетная. Газета отпечатана в ТОО «Костанайский Дом печати», г. Коста-

административных процедурах» (15 вопросов), «О порядке рассмотрения обращений физических и юридических лиц» (15 вопросов), «О государственных услугах» (15 вопросов), «О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан» (15 вопросов); 3) третья программа предназначена для категорий C-R-5, E-4, E-5, E-R-4, E-R-5, E-G-3, E-G-4 и включает: - тест на знание государственного языка (20 заданий); - логический тест (10 заданий); - тест на знание законодательства Республики Казахстан включает вопросы на знание Конституции РК (15 вопросов), законов РК «О государственной службе» (15 вопросов), «О борьбе с коррупцией» (15 вопросов), «О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан» (15 вопросов), «О порядке рассмотрения обращений физических и юридических лиц» (15 вопросов), «О государственных услугах» (15 вопросов). Пороговые значения по логическому тесту и тесту на знание государственного языка не устанавливаются. Пороговые значения по тесту на знание законодательства РК по первой программе составляют не менее 10 правильных ответов из 15 возможных по каждому нормативному правовому акту, а для остальных программ - не менее 8 правильных ответов из 15 возможных по каждому нормативному правовому акту. Кроме того, с 1 марта текущего года меняется порядок подачи заявления для участия в тестировании. Теперь кандидатам на занятие административных государственных должностей корпуса «Б» не требуется предоставление копий документов об образовании и документа, подтверждающего трудовую деятельность. Достаточно подать заявление в режиме on-line через веб-портал «электронного правительства» (www.egov.kz, пользователю необходимо иметь электронно-цифровую подпись (ЭЦП) или можно произвести временную регистрацию). Также заявление можно будет подать посредством обращения в центры обслуживания населения или в территориальное подразделение уполномоченного органа. Результатом оказания государственной услуги является расписка с указанием даты, времени и места прохождения тестирования, которую заявитель должен предъявить сотруднику департамента перед сдачей тестирования. Дополнительную информацию можно получить в центрах обслуживания населения или по телефонам департамента: 8-(7142)-50-04-27, 50-11-44, а также по адресу: г. Костанай, ул. Касымханова, 34, каб.№№ 507, 505. Департамент Агентства Республики Казахстан по делам государственной службы по Костанайской области

gazeta@top-news.kz най, ул. Майлина, 2/3. Объем - 2,5 печатных листа. Тираж номера - 3030. Подписной индекс: К-315. Заказ №344. При перепечатке ссылка на «НК» обязательна. Мнение авторов публикаций может не совпадать с точкой зрения редакции. ® - материал публикуется на правах рекламы. Ответственность за содержание рекламы и объявлений несет рекламодатель.


Вторник, 4 марта 2014 г.

12 ХРОНОСКОП

НАШ КОСТАНАЙ ДАТА

Романтика степных просторов из 30 человек в Кустанай. Приезжих распределили по совхозам. Наша героиня попала в Воронежский. Здесь молодые люди дружной компанией заселились в палаточный поселок и стали трудиться. - Сначала я работала на заготовке блоков для стройки домов, - вспоминает Татьяна Егоровна. – А потом поступили комбайны, и я получила один, так как это соответствовало моей специально-

В наступившем 2014 году исполняется 60 лет с начала знаковой для истории страны эпопеи освоения целинных и залежных земель.

сти - комбайнер-механик с квалификацией слесаря. И сразу - с ремонта машины. Летом косили около озер камыш для скота. Вскоре поспела пшеница, и мы приступили к уборке урожая. 1955 год, честно говоря, оказался на него небогат. В 1957 году Дук перевели на должность учетчика полеводства, позже она стала главой животноводческой бригады. Как рассказывает бывшая целинница,

учетчиком быть не просто. Вся степь делилась между бригадами. Определенный участок Татьяна обходила с шагомером. Все, что выполнено, необходимо проверить, учесть и сосчитать. - Порой вспоминать не хочется, как все мы, дети тех времен не покладая рук работали, - делится с «НК» целинница. – С весны до поздней осени на полях. Каждый раз приходилось обходить участок и измерять - уста-

Немало очевидцев и участников тех событий приехали сюда и остались жить в кустанайском крае. Героиня этого очерка, Татьяна Дук, в 1955 году окончила школу механизации в Белоруссии и приехала с группой

вала. Да… В публикациях и по радио рассказывали о целине, работе, о сопутствовавших трудностях. Но среди строк не читалось ни малейшего сожаления. Наоборот, все говорили о том, как вскоре преобразятся пустующие степные просторы, и начнется новая жизнь. И она началась. Приехавшие из разных уголков страны молодые люди дружили, влюблялись и создавали семьи. Татьяна Дук не исключение. Уже в 1956 году наша героиня вышла замуж. Виктор Зайцев тоже работал механизатором…. В 1977 Татьяну Зайцеву назначили старшим диспетчером диспетчерской службы Воронежского совхоза, но проработала в этой должности недолго: скоропостижно скончался Виктор, тяжело заболела и ее мама... С работы пришлось уволиться. Возвращаться в Белоруссию женщина не пожелала, осталась в Кустанае. Устроилась на обувную фабрику. Но трудилась и на дому, шила для детей теплые домашние тапочки. В 1989 году работала в кооперативе «Прометей», а в 1990 г. ушла на заслуженный отдых. За успешную и безупречную работу на целине Татьяна Зайцева имеет множество наград. Валерия ВАХНЕНКО Фото Максима ФРОЛОВА

«Люди поднимали целину, целина поднимала людей…» Председатель совета ветеранов микрорайона «Железнодорожный» Галина Филипповна Нечитайло (Корецкая) и председатель обкома профсоюза работников лесных отраслей Леонид Павлович Бондаренко из числа тех людей, кто с гордостью носит гордое звание «первоцелинник». Для них Костанайская область стала второй родиной, где они плодотворно проработали многие годы, преодолели немало житейских невзгод и обрели множество друзей. САМОЕ ПАМЯТНОЕ В ЖИЗНИ - На прием к первому секретарю обкома партии Бородину я шла как на экзамен. Свой доклад начала с того, что всех выпускников Одесского гидрометинститута направили на работу в Казахстан. По распределению

я попала в Кустанай. Имею практический опыт работы, так как одновременно с учебой на факультете инженеров-агрометеорологов работала на агрометстанции при селекционном институте. Все это я выпалила на одном дыхании. Андрей Михайлович выслушал меня внимательно и дал наказ: - Товарищ Корецкая, не старайтесь вернуться на родину, а работайте там, куда вас прислал институт. Прогнозы гидрометеобюро очень нужны. Пожелал успехов в работе и пообещал, что квартирой меня через некоторое время обеспечат и помощь в работе окажут «при необходимости». Первое время я работала старшим инженером-агрометеорологом, а уже через полгода меня назначили начальником гидрометеобюро «Кустанай». Область в те годы в климатическом отношении

была мало изучена, поэтому вопросы: что лучше сеять на полях, какие кормовые культуры выращивать - были более чем актуальны для работников сельского хозяйства, в большинстве своем приехавших из центральных областей России, Украины и Белоруссии. Работы много, иногда приходилось трудиться по ночам и в выходные. Часто ездили в командировки: строили и комплектовали необходимым оборудованием метеостанции и агропосты в совхозах и колхозах. Учитывая огромную территорию области, нам в качестве транспортного средства выделили самолет, ведь расстояние между центральными усадьбами сельхозпредприятий - по 150 и более километров. В этом нам активно помогали. Но случались и досадные исключения. Как-то меня вызвали на заседание бюро обкома партии с отчетом о нашей деятельности. Я откровенно рассказала, в каких хозяйствах не удалось открыть метеопосты. Бородин жестко потребовал от руководителей: «Это нужно не Корецкой, а всем нам. Речь идет о высокой культуре земледелия. Агроном без данных метеопрогноза - это не агроном». Во время уборки урожая мы ежедневно передавали по рации прогнозы погоды до самых отдаленных сел области, не говоря уже о

крупных хозяйствах. Наше гидметобюро стало лучшим по Казахстану. А в год десятилетия с начала освоения целинных и залежных земель я вместе с другими передовиками производства получила свою первую трудовую награду. ЦЕЛИНА В МОЕЙ СУДЬБЕ Леонид Бондаренко попал на целину в апреле теперь уже далекого 1956 года. Душевный трепет у 19-летнего брянского парня вызвала необозримая степь, суслики и сурки, а также… великое множество разноцветных тюльпанов - красота удивительная. - На станцию Есиль Акмолинской област наш эшелон встретили представители совхоза «Державинский». На открытых машинах ЗИС150 довезли до центральной усадьбы на берегу реки Ишим. Расположились в больших палатках, чуть позже с нами встретился директор совхоза Скляр. Поутру получили трактора, и с этого дня началась моя целинная жизнь. Наконец наступила самая ответственная страда - уборка урожая. Это был удивительный хлеб - на радость людям. Такой богатый урожай бывает в наших краях только раз в пять-восемь лет, но изза отсутствия элеваторов и складов зерно хранилось пря-

мо в поле на открытых токах, и в связи с этим большая его часть просто сгнила. Это было трудное и суровое время. Возникали проблемы с продовольствием, не хватало теплой одежды. Из-за недостатка жилья в центральной усадьбе нам пришлось зиму 1956-57 годов провести в вагончиках, в степи. Два года пролетели быстро - посевная и уборочная кампании, вспашка земли, ремонт техники сменяли друг друга. Работал как все: порой хвалили, иногда ругали. Поэтому для меня полной неожиданностью стало предложение директора совхоза поступить в институт. С 1959 года по 1964 год отучился в Акмолинском сельскохозяйственном институте (факультет механизации). Я родом из Брянской области, вырос среди лесов. Поэтому по моей личной просьбе после окончания вуза меня направили в Кустанайское областное управление лесного хозяйства, где проработал более тридцати лет, занимаясь восстановлением лесных богатств нашего края. Оценивая сейчас, в солидном возрасте, первые годы освоения целины, приходишь к выводу, что эти годы оказались значимы и для страны, в целом ставшей крупнейшим поставщиком высококлассной пшеницы на экспорт, и для меня, как человека, сделавшего карьеру от механи-

затора до руководителя. В то же время это было радостное время труда и общения с большим количеством людей разного возраста, разных национальностей (казахи, русские, украинцы, белорусы, молдаване, немцы и др.), из разных городов (Москвы и Подмосковья, Тамбова и Тулы, Брянска и коренных жителей этих мест). Целина сплачивала людей. Да, были и рвачи, и тунеядцы. Но в основном сюда приезжали люди целеустремленные, решительные, цель которых - освоить и обжить новые целинные земли. И радостно было ощущать, какими ускоренными темпами строились усадьбы совхозов, объекты соцкультбыта. Отрадно, что в те годы слагалась общность людей целинного края, откуда вырастали толковые руководители и специалисты, имена которых известны далеко за пределами области. За труд в то время меня наградили комсомольским знаком «За освоение новых земель» и медалью «За освоение целинных и залежных земель». И я с благодарностью буду вспоминать время целинной эпопеи. Александр КУЗЬМИЧЕВ Фото из личных архивов целинников На снимке: на таких тракторах пахали целину


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.