Πρακτικα μεροσ 1ο

ΤΕΛΙΚΑ ΠΡΑΚΤΙΚΑ

1ο

Πανελλήνιο Συνέδριο Επισκεπτών Υγείας

9-10 Οκτωβρίου 2014 ΜΕΓΑΡΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ AΘΗΝΩΝ [ΜΕΓΑΡΟ MΟΥΣΙΚΗΣ] Υπό την αιγίδα του Υπουργείου Υγείας

Οργάνωση: Πανελλήνιος Σύλλογος Επισκεπτών Υγείας

Πέμπτη 9.10.2014 10:00 - 10:30 Εναρκτήρια ομιλία: ΕΠΙΣΚΕΠΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ. ΑΝΑΘΕΩΡΩΝΤΑ Σ ΤΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΣΧΕΔΙΑΖΟΝΤΑ Σ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ. Προεδρείο: Τυροβολά Β. Εισηγήτρια: Λάγιου Α.

10:30 - 12:00 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ «ΖΩΗΣ» ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ,ΤΗΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣΤΩΝ ΕΠΙΠΛΟΚΩΝ ΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ Συντονίστριες: Τυροβολά Β., Περηφάνου Δ. Η επιτυχής ρύθμιση του Διαβητικού Ασθενή βασίζεται στην καλή συνεργασία των Επαγγελματιών Υγείας. Ηρακλειανού Σ. Αγωγή και Προαγωγή Υγείας του Σακχαρώδη Διαβήτη, Κολυπέρα Β.

Διαχείριση του Σακχαρώδη Διαβήτη. Ποιος είναι ο ρόλος του Επισκέπτη Υγείας; Λεπτοκαροπούλου Κ. Διαπολιτισμική Φροντίδα Υγείας ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη. Κύρογλου Σ. Κατ’ οίκον φροντίδα υγείας ατόμων με Σακχαρώδη Διαβήτη. Τασιοπούλου Δ. Είναι εύκολη η αλλαγή του τρόπου ζωής του Διαβητικού Ασθενή; Υπάρχουν «οδηγίες» για να επιτευχθεί; Μαζιώτη Χ. Το Διαβητικό Παιδί στο σχολείο. Καραγιάννη Ε. Αυτοέλεγχος: Τηρεί ο εκπαιδευμένος ασθενής τις μετρήσεις σακχάρου αίματος και πώς τις αξιολογεί; Γκρόζου Α.

Πέμπτη 9.10.201 4

12:00 - 13:00 Ψυχική Υγεία Συντονιστής: Πράπας Χ.

Η πρώτη συνέντευξη στην Παιδοψυχιατρική. Ντρε Β. Η Υποδοχή νέων περιστατικών σε ένα Κοινοτικό Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής. Πικούλη Κ. Ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις στην πρώιμη διάγνωση άνοιας και κατάθλιψης. Βαγγελή Β. Διαχείριση Ψυχιατρικού Ασθενή στην Κοινότητα: Ο Επισκέπτης Υγείας ως σταθερός θεραπευτικός παράγων στην παρακολούθηση των ψυχικά πασχόντων. Μπασκάκη Σ.

13:00- 14:30

ΠΡΟΣΤΑ ΣΙΑ ΤΡΙΤΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ Συντονιστής: Δ. Χανιώτης

Γηριατρικά Σύνδρομα. Χανιώτης Δ. Πρόληψη των πτώσεων. Διονυσιώτης Ι. Είδη ασκήσεων στις πτώσεις. Κωνσταντίνου Α. Εργονομική διαμόρφωση χώρου διαβίωσης των ηλικιωμένων για την αποφυγή πτώσεων. Μπακατσή Σ.

Οστεοπόρωση και προγράμματα πρόληψης και βοήθειας στην κοινότητα. Σωτηροπούλου Α.

Πέμπτη 9.10.2014 14:30 - 18:00

ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 1 (ΕΑ1-ΕΑ16) Προεδρείο: Κλώθος Ε., Βεσκούκη Γ.

18:00 - 19:00

Η ΟΜΑΔΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ Συντονίστρια: Κωνσταντίνου Ε.

Νομοθετικό πλαίσιο με έμφαση στις αρμοδιότητες των Επισκεπτών Υγείας. Κωνσταντίνου Ε. Εργατικά ατυχήματα επαγγελματιών Υγείας στο χώρο του νοσοκομείου και ο ρόλος της Ε.Υ. στην προαγωγή και αγωγή υγείας. Μπουρνά Β.

Εργασία στα νοσοκομεία: Οι αθέατες πλευρές. Αλεξόπουλος Ε.

19:00 - 20:00

Η ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Συντονίστριες: Καραβά Ε., Περδικάκη Π.

Τελευταίες εξελίξεις στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας στη χώρα μας- Ο ρόλος του Επισκέπτη Υγείας στην Π.Φ.Υ., Θεοδωράκης Π. Η θέση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τη μεταρρύθμιση στην Π.Φ.Υ. στη χώρα μας - Ο ρόλος του Επισκέπτη Υγείας, Lerberghe W.

Παρασκευή 10.10.2014

09:00 - 10:30

ΕΘΝΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ ΝΕΟΠΛΑΣΙΩΝ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΠΙΣΚΕΠΤΗ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΧΑΡΑΞΗ ΑΝΤΙ ΚΑΡΚΙΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ Συντονίστρια: Περηφάνου Δ. Ανάπτυξη του Εθνικού Αρχείου Νεοπλασιών. Τζάλα Ε. Η εμπειρία ως καταγραφέας στο Γενικό Νοσοκομείο Νίκαιας - Πειραιά “Ο Αγ. Παντελεήμων” από το 2012 έως σήμερα. Παππά M. Εθνικό αρχείο Νεοπλασιών - Ο ρόλος του Επισκέπτη Υγείας στη χάραξη αντικαρκινικής πολιτικής. Γκέτσιος Γ. Το Εθνικό αρχείο Νεοπλασιών (Ε.Α.Ν.) και ο ρόλος του κλάδου των Επισκεπτών Υγείας ( Ε.Υ.) στην ανάπτυξη και την εδραίωση λειτουργίας του. Δασκάλου Κ.

10:30 - 12:00

Στρογγυλό τραπέζι με θέμα τις ΕΞΑΡΤΗΣΕΙΣ Συντονίστρια: Σακουφάκη Μ. Οι εξαρτήσεις στην εποχή της κρίσης. Μάτσα Κ.

Εξάρτηση και Μετανάστευση. Ντάλλα Μ. Εξάρτηση και Συννοσηρότητα. Χρηστίδη Σ. Εξάρτηση και Διαδίκτυο. Χρηστίδη Σ. Ο Επισκέπτης Υγείας στην αντιμετώπιση εξαρτήσεων ψυχοδραστικών ουσιών. Πράπας Χ.

Παρασκευή 10.10.2014

12:00 - 13:30

ΝΕΟΤΕΡΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΣΤΟΥΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΥΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΝΗΛΙΚΩΝ Συντονίστρια: Θεοδωρίδου Μ.

Η αξία και προσφορά των εμβολιασμών στη σύγχρονη εποχή. Καφετζής Δ. Τελευταίες εξελίξεις στον εμβολιασμό των παιδιών. Θεοδωρίδου Μ.

Η αναγκαιότητα των εμβολιασμών στην ενήλικο ζωή. Χατζηγεωργίου Δ.

13:30 - 14:10

Υγιεινή και Ασφάλεια της Εργασίας Συντονίστρια: Σωτηροπούλου Π.

Σύνδρομο αρρώστου κτιρίου: η ποιότητα του εσωτερικού περιβάλλοντος. Σωτηροπούλου Π. Η επαγγελματική εξουθένωση. Μονόδρομος ή επιλογή; Μπακομήτρου Φ. Πρόληψη επαγγελματικών κινδύνων εργαζομένων καθαριότητας σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις. Γιαννησοπούλου Ο., Τσοβίλη Ε.

14:10 - 16:30

ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ 2 (ΕΑ17-ΕΑ32) Προεδρείο: Νοταρά Β., Δαμοράκη Μ.

Παρα σκευ ή 10.1 0.20 14

16:30 - 17:30 ΣΧΟΛΙΚΗ ΥΓΕΙΑ Συντονίστριες: Βεσκούκη Γ., Χριστάκη Ε. Τι είναι ο Μαζικός Μαθητικός Προληπτικός Έλεγχος για παθήσεις Σπονδυλικής Στήλης (School - Screening); Τι έχει να προσφέρει και γιατί πρέπει να εκπαιδεύονται οι Επισκέπτες Υγείας. Γρίβας Θ. Β. Ο ρόλος των Επισκεπτών Υγείας στο Μαζικό Μαθητικό Προληπτικό Έλεγχο και Σκολίωση - Πρόγραμμα στο Σχολείο. Μαζιώτη Χ.

17:30 - 18:30

ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΥΓΕΙΑ & ΤΟΠΙΚΗ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ Συντονίστρια: Νοταρά Β.

Παρουσίαση του Γραφείου Υγιών Πόλεων, Τσαπατσάρη Ε. Ο ρόλος του Επισκέπτη Υγείας στα ΚΑΠΗ, Παπαθανασίου Χ . ΚΑΠΗ - Θεσμός Κοινωνικής και Υγειονομικής Φροντίδας στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, Παπαθανασίου Χ. Κινητοποίηση & ευαισθητοποίηση Εθελοντών Αιμοδοτών, Σαμαρά Κ.

18:30 - 19:30

ΠΡΟΣΤΑ ΣΙΑ ΜΗΤΡΟΤΗΤΑ Σ ΠΑΙΔΙΟΥ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΥ Προεδρείο: Τυροβολά Β. Προαγωγή Ψυχικής Υγείας: Το έργο του Επισκέπτη Υγείας σε Κέντρο Ημέρας για το Παιδί. Σουλτάτου Π. Ο ρόλος του Επισκέπτη Υγείας σε Σταθμό Προστασίας Μάνας Παιδιού & Εφήβου. Ορφανού Α. Πρόγραμμα Πρόληψης Δυσλιπιδαιμιών σε παιδιά και εφήβους. Χριστάκη Ε. Η πρώιμη ανίχνευση των Διάχυτων Αναπτυξιακών Διαταραχών (Δ.Α.Δ) στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Πρίνου Η.

Επισκέπτης Υγείας: Αναθεωρώντας το παρελθόν Σχεδιάζοντας το μέλλον Αρετή Λάγιου, MSc, PhD, Καθηγήτρια Πρόεδρος Τμήματος Δημόσιας Υγείας και Κοινοτικής Υγείας

Στόχοι παρουσίασης:



Να αναδειχθεί το θεωρητικό υπόβαθρο, οι αρχές & οι δεξιότητες του Επισκέπτη Υγείας (ΕΥ)



Να εντοπισθούν παράγοντες που έχουν επιδράσει & επηρεάσει το έργο, (ή την ανάδειξη του έργου) του ΕΥ διαχρονικά



Να τεθεί το διακριτό ακαδημαϊκό και επαγγελματικό πλαίσιο που προσδιορίζει & ενισχύει το ρόλο του ΕΥ στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ)

Περίγραμμα παρουσίασης:

 Ιστορική αναδρομή - Η εμφάνιση των επαγγελμάτων υγείας - Το επάγγελμα του ΕΥ  Θεωρητικό υπόβαθρο

 Αρχές και Δεξιότητες του Επισκέπτη Υγείας  H επαγγελματική υπόσταση (επαγγελματικά δικαιώματα) & οι φορείς απασχόλησης του ΕΥ  Προβλήματα στην επίτευξη των στόχων - Φιλοσοφία πρόληψης

- Επένδυση σε υπηρεσίες ΠΦΥ  Ομάδα Επαγγελματιών υγείας: Σχέσεις ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ή αμφισβήτησης

Ιστορική αναδρομή Η εμφάνιση των επαγγελμάτων υγείας  η ανάγκη -συχνά συγκυριακή- δημιουργίας ενός επαγγέλματος πλήρους απασχόλησης  o βαθμός αυτονομίας που έχει ή μπορεί να επιδείξει  η ύπαρξη ενός διακριτού πεδίου γνώσης/θεωρητικού υπόβαθρου (ακαδημαϊκό πρόγραμμα εκπαίδευσης μελών του)  η δημιουργία επαγγελματικού συνδέσμου  η ανάπτυξη επαγγελματικών αξιών επαγγελματικής ηθικής και δεοντολογίας

&

τήρηση

κώδικα

 ενώ συχνά η πολιτική “εύνοια” - συγκυριακές επιρροές ή/και επιλογές - που ευνοεί την προστασία του συνδέσμου μέσω νομοθετικών ρυθμίσεων

Ιστορική αναδρομή Η εμφάνιση των επαγγελμάτων υγείας

Συχνά επίπονη & σύνθετη διαδικασία  «παραϊατρικά επαγγέλματα»  «επαγγέλματα υγείας»

Ιστορική αναδρομή Το επάγγελμα του ΕΥ

 1867 (Αγγλία)

 1890 (Αγγλία)

Ladies Sanitary Reform Association δημιουργία πρώτου εκπαιδευτικού προγράμματος

Florence Nightingale: “it hardly seems necessary to contrast sick nursing with this “health visitιng”. The needs of home health require different, buτ not lower, qualifications and these are more varied. She (the health visitor) must create a new work and a new profession for women”

Ιστορική αναδρομή Το επάγγελμα του ΕΥ

 1930

Σχολή Επισκεπτριών Υγιεινής (1927 ΥΣΑ, 1929 Υγειονομικό Κέντρο)

 1937

Ανωτέρα Σχολή Επισκεπτριών Αδελφών Νοσοκόμων (ΑΣΕΑΝ)

 1948 Ν.Δ. «Περί διπλωματούχων αδελφών νοσοκόμων και Επισκεπτριών»

 1960’s Σχολές, ΕΕΣ & ΠΙΚΠΑ

Ιστορική αναδρομή Το επάγγελμα του ΕΥ  1969 (ΥΑ 9242, ΦΕΚ 495/05.08.1969) «Κανονισμός καθηκόντων επισκεπτριών αδελφών»: * Πολυιατρεία ή Κέντρα Υγείας Πολυδύναμες Υγειονομικές υπηρεσίες * Έλεγχος λοιμωδών & κοινωνικών νοσημάτων * Αντιφυματικός αγώνας * Αντιαφροδισιακός αγώνας * Αντικαρκινικός αγώνας * Ψυχική υγιεινή * Προστασία μητρότητας * Προστασία βρεφικής ηλικίας * Προστασία υπερηλίκων * Αντιαλκοολικός αγώνας * Σχολιατρική υπηρεσία * Αγροτική υγιεινή

* Ιατροκοινωνικές υπηρεσίες νοσοκομείων

Ιστορική αναδρομή Το επάγγελμα του ΕΥ

 1980 εκπαίδευση του «παραϊατρικού» προσωπικού - Υπουργείο Υγείας  1978 Διακύρηξη της Alma-Ata, ΠΟΥ  1983 Τμήμα Επισκεπτών-τριών Υγείας, Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας & Πρόνοιας, ΤΕΙ-Α

Ιστορική αναδρομή Το επάγγελμα του ΕΥ

 2013 Κατεύθυνση Κοινοτικής Υγείας Τμήμα Δημόσιας Υγείας & Κοινοτικής Υγείας, Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας & Πρόνοιας, ΤΕΙ-Α (Υπουργική Απόφαση Φ253/ 21812/86/15-2-2013)

Ιστορική αναφορά – συνέχεια

 Σχολή Επισκεπτριών Υγιεινής (1930) & ΑΣΕΑΝ (1937) - δεσμοί με ΥΣΑ (ΕΣΔΥ) - εκπαίδευση Υγειονολόγων ιατρών - εκπαίδευση Επισκεπτριών - εκπαίδευση Εποπτών Τρίπoδας δημόσιας υγείας: τα βασικά στελέχη του σχεδιασμού και της ανάπτυξης προγραμμάτων υγιεινής και προληπτικής ιατρικής στη χώρα

Τμήμα Δημόσιας Υγείας & Κοινοτικής Υγείας - 2013

 αναδεικνύεται το περιεχόμενο του ακαδημαϊκού προγράμ-ματος σπουδών το οποίο ακριβώς καλύπτει το επιστημονικό πεδίο της “κοινοτικής υγείας” με έμφαση στην πρόληψη της ασθένειας και την προαγωγή της υγείας του ατόμου, της οικογένειας και της κοινότητας  επαναπροσδιορισμός & επικαιροποίηση του επιστημονικού πεδίου της κοινοτικής υγείας στο πλαίσιο της εφαρμοσμένης δημόσιας υγείας

Τμήμα Δημόσιας Υγείας & Κοινοτικής Υγείας - 2013

 «Κοινοτική Υγεία»: ιδιαίτερα σημαντική και επίκαιρη καθώς ανταποκρίνεται σε σύγχρονες και ουσιαστικές ανάγκες που έχουν διαμορφωθεί και εξακολουθούν να διαμορφώνονται στο χώρο της δημόσιας υγείας  Για τη δημόσια υγεία, οι δραστηριότητες στο επίπεδο της κοινότητας είναι περισσότερο αποτελεσματικές, αφού αποτελούν κεντρική συνιστώσα της ΠΦΥ

Στόχος προπτυχιακού προγράμματος σπουδών

 Προστασία (μέσω της πρόληψης της νόσου) & προαγωγή της υγείας του ατόμου, της οικογένειας & της κοινότητας Σχεδιασμός, εφαρμογή και αξιολόγηση προληπτικών παρεμβάσεων

Θεωρητικό υπόβαθρο & αρχές

Σαφές θεωρητικό υπόβαθρο Διακριτές βασικές αρχές δράσης Διακριτές Μεθοδολογικές προσεγγίσεις (CETHV 1977)

Θεωρητικό υπόβαθρο

 Κυρίαρχη φιλοσοφία σύμφωνα με την οποία:

- “η υγεία αντιμετωπίζεται ως διαδικασία - όχι ως υφιστάμενη (ή μη) κατάσταση- που προσδιορίζεται και εκτιμάται στο συνολικό κοινωνικόπολιτιστικό πλαίσιο που βιώνεται” - “οι στάσεις, οι επιλογές & οι συμπεριφορές των ατόμων ή των ομάδων σχετικά με ζητήματα υγείας είναι καταρχήν αποδεκτές & σε καμιά περίπτωση καταδικαστέες ή απορριπτέες”

Αρχές δράσης του Επισκέπτη Υγείας

Oι αρχές δράσης του Επαγγελματία ΕΥ επικεντρώνονται:  στην αναζήτηση & ταυτοποίηση των αναγκών υγείας

 στην ενθάρρυνση της συνειδητοποίησης των αναγκών υγείας & στην ενίσχυση των ατόμων/ομάδων προκειμένου να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις ανάγκες υγείας  στη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών καθοδήγησης & συντονισμού των ενεργειών

μέσω

ορθής

 στη συμμετοχή στη διαμόρφωσης πολιτικών για την προστασία & την προαγωγή της υγείας

Θεωρητικό υπόβαθρο & Αρχές Δράσης του Επισκέπτη Υγείας

Θεωρητικό υπόβαθρο, Αρχές του Επισκέπτη Υγείας

Οι αρχές:  αναφέρονται σε διαδικασίες που προάγουν την υγεία  παρέχουν ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο δράσης  είναι υπό μια βασική & συγκεριμένη θεώρηση της υγείας (7 πεποιθήσεις που αντανακλώνται σε δράσεις)

Πεποιθήσεις για την υγεία

 Δικαίωμα και υποχρέωση  Η υγεία στο ευρύτερο πλαίσιο  Επιλογή και ευθύνη  Θετική υγεία  Βελτίωση της υγείας  Ενδυνάμωση  Κοινοτική συνεργασία και συμμετοχή

Δεξιότητες του Επισκέπτη Υγείας

 Aντιλαμβάνεται & εκτιμά : - αναγνωρισμένες, ή μη, ανάγκες υγείας - τη λειτουργία & τη δυναμική των ομάδων - τη δυνατότητα αξιοποίησης προσωπικών μέσων, πόρων & δυνατοτήτων - το είδος & το μέγεθος της υποστήριξης που ενδείκνυται  Παρέχει υποστήριξη ώστε να ενδυναμώνει τα άτομα & να ενισχύει την εμπιστοσύνη τους στις δικές τους δυνατότητες & πόρους για τη βελτίωση της υγείας  Δρά ως φορέας διασύνδεσης συντονίζοντας δράσεις που ανταποκρίνονται στις ανάγκες της συγκεκριμένης κοινότητας & των μελών της

 Ανάγκη καταγραφής έργου

Επαγγελματικά δικαιώματα & φορείς απασχόλησης του ΕΥ

 1989 (ΦΕΚ159/14.06.1989, άρθρο 3) «Καθορισμός Επαγγελματικών Δικαιωμάτων των πτυχιούχων των τμημάτων: α) Νοσηλευτικής β) Μαιευτικής

γ) Επισκεπτών Υγείας της Σχολής Επαγγελμάτων Υγείας και Πρόνοιας….» Διακριτά επαγγελματικά δικαιώματα Διακριτά όρια στη δράση των επαγγελματιών υγείας

Επαγγελματικά δικαιώματα & φορείς απασχόλησης του ΕΥ

 Η δράση του ΕΥ συνίσταται σε συντονισμένες ενέργειες για την προστασία (μέσω της πρόληψης της νόσου) & την προαγωγή της υγείας και ευεξίας του ατόμου, της οικογένειας & της κοινότητας Παραδοσιακά, δίνεται έμφαση: - στην οικογένεια, βασική μορφή κοινωνικής ομάδας - εφαρμογή του παραδοσιακού εργαλείου του ΕΥ που είναι η οργανωμένη «κατ’ οίκον» επίσκεψη  Φυσικός χώρος λειτουργίας του ΕΥ οι φορείς παροχής ΠΦΥ

Προβλήματα στην επίτευξη των στόχων – Φιλοσοφία πρόληψης

Συγκριτική θεώρηση & αξιολόγηση της παροχής προληπτικών έναντι θεραπευτικών/κλινικών υπηρεσιών υγείας

Πολιτικές προτεραιότητες που προσανατολίζονται κατά κανόνα στην παροχή θεραπευτικών υπηρεσιών παρά στη λήψη μέτρων για την προάσπιση και την προαγωγή της υγείας

Φιλοσοφία πρόληψης

 αιτιολογική άγνοια (πολυπαραγοντική αιτιολογία, πιθανολογικός χαρακτήρας αιτιότητας, μεγάλη λανθάνουσα περίοδος)  προβλήματα συμπεριφοράς που διαμορφώνουν ατομική ευθύνη (αυταπάτη αθανασίας, απρόσωπος & πιθανολογικός χαρακτήρας προληπτικών παρεμβάσεων, ασσυμετρία υγείας/ασθένειας, μη αναγνώριση έργου προληπτικού χαρακτήρα)  ανορθολογικές πολιτικές προτεραιότητες συλλογικών τάσεων & επιλογών

εξαιτίας

κοινωνικών

Προβλήματα στην επίτευξη των στόχων – Ανάπτυξη τομέα ΠΦΥ

 Δευτεροβάθμια/νοσοκομειακή φροντίδα υγείας – περίοδοι στασιμότητας αλλά & δυναμικών αλλαγών

 Πρωτοβάθμια φροντίδας υγείας – περίοδοι στασιμότητας & περίοδοι προβληματισμού και αμηχανίας

Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας

 Αποσπασματική νομοθετική αντιμετώπιση, γενικές αναφορές & παραπομπή ζητημάτων σε υπουργικές αποφάσεις  Πολυκερματισμένο, άναρχα (πολλαπλές πύλες εισόδου)

αναπτυσσόμενο

σύστημα

υγείας

 Σύγχυση φιλοσοφίας & στόχων - στελέχωση υπηρεσιών με επαγγελματίες ιατροκεντρικής αντίληψης - νοοτροπίες & προσδοκίες αποδοτικότητας δευτεροβάθμιου επιπέδου φροντίδας υγείας

H Πρόληψη & Προαγωγή Υγείας στην ΠΦΥ

 Οι στόχοι της ΠΦΥ και το δυναμικό του ΕΥ συνθλίβεται, καθώς οι προτεραιότητες τροποποιούνται & οι δυνατότητες για την εφαρμογή προγραμμάτων

πρόληψης

και

αποσπασματικές ή συχνά απουσιάζουν

προαγωγής

υγείας

είναι

Ομάδα επαγγελματιών Υγείας

Η επίτευξη των στόχων της ΠΦY (βιο-ψυχο-κοινωνικό μοντέλλο) προϋποθέτει τη λειτουργία διεπιστημονικής ομάδας & συνεργασία των επαγγελματιών υγείας:

 τόσο εντός του πρωτοβάθμιου τομέα/επιπέδου  όσο & μεταξύ τομέων/επιπέδων φροντίδας υγείας (δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια)

Ομάδα επαγγελματιών Υγείας

 Ασαφές πλαίσιο ΠΦΥ - Συγχύσεις ρόλων εξαιτίας της ασάφειας της φιλοσοφίας & των στόχων  Σύγχυση (ακούσια ή εκούσια) των διακριτών κατοχυρωμένων επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων επαγγελματιών υγείας  Λειτουργία πολλών διαφορετικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων επαγγελματικής ή ακαδημαϊκής εξειδίκευσης – (θεμιτές σε ένα σαφές πλαίσιο δράσης που διασφαλίζει δικαιώματα επαγγελματιών & χρηστών υπηρεσιών)

Ομάδα επαγγελματιών Υγείας

 Ο ρόλος & η συνεισφορά κάθε επαγγελματία υγείας είναι σημαντική αν με τη δράση του μπορεί να επηρεάσει αποτελεσματικά το σύνθετο πλέγμα πρόληψης, εκδήλωσης και αντιμετώπισης αναγκών υγείας

Ο στόχος είναι κοινός και αφορά στη βελτίωση του επιπέδου υγείας του ελληνικού πληθυσμού

Η κρίση ως “ευκαιρία”

Αναθεώρηση/αμφισβήτηση προτεραιοτήτων & επιλογών - υψηλού κόστους θεραπευτικές προσεγγίσεις vs χαμηλότερου κόστους παρεμβάσεις πρόληψης & προαγωγής υγείας - ανάδειξη & ενίσχυση υποστηρικτικών οικογενειακό, κοινοτικό επίπεδο)

πηγών

(ατομικό,

Επαναπροσδιορισμός ταυτότητας, καθαρότητας στόχων & διάχυση αυτών - μεταξύ των ίδιων των ΕΥ - αυτών που διαμορφώνουν πολιτικές - των χρηστών υπηρεσιών υγείας & πρόνοιας

ΠΣΕΥ - ΝΠΔΔ

 Επαναπροσδιορισμός και ισχυροποίηση του ρόλου του ΕΥ στην ΠΦΥ

-

Δημιουργία ισχυρού επιστημονικού-επαγγελματικού συνδέσμου (ΝΠΔΔ)

-

Ανάπτυξη επαγγελματικών αξιών & τήρηση κώδικα επαγγελματικής ηθικής και δεοντολογίας

Ευχαριστώ για την προσοχή σας !

ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΣ :Τηρεί ο εκπαιδευμένος ασθενής τις μετρήσεις σακχάρου αίματος και πώς τις αξιολογεί; ΑΝΝΑ ΓΚΡΟΖΟΥ ΕΠΙΣΚΕΠΤΡΙΑ ΥΓΕΙΑΣ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ Γ΄ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΓΕΝΙΚΟ ΚΡΑΤΙΚΟ ΝΙΚΑΙΑΣ

ΑΥΤΟΕΛΕΓΧΟΣ  Ο προσδιορισμός του σακχάρου αίματος ή και του σακχάρου ούρων από το ίδιο το άτομο που πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη  Ο προσδιορισμός της οξόνης στα ούρα και στο αίμα

Αυτοέλεγχος γλυκόζης αίματος  Παρέχει ακριβή-χρονικά (“real-time“) εκτίμηση

των επιπέδων γλυκόζης αίματος καθημερινά  Είναι ζωτικής σημασίας για τους ινσουλινοθεραπευόμενους διαβητικούς  Επιτρέπει την:  άμεση επιβεβαίωση της υπογλυκαιμίας  αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση οξειών

καταστάσεων  ευχερέστερη εναρμόνιση της άσκησης με τη θεραπευτική αγωγή  Είναι ερώτημα το κόστος-όφελος για τους μηινσουλινοθεραπευόμενους σε κάποιες μελέτες

 





Ακριβέστερος και πιο αποδεκτός από τις εξετάσεις ούρων για τη γλυκόζη. Παρέχετε τις πληροφορίες για τον επανέλεγχο της δόσης της ινσουλίνης  σε καθημερινή βάση από τον ασθενή  μακροπρόθεσμα από το Διαβητολογικό Κέντρο καθορίζει το επίπεδο γλυκαιμικού ελέγχου που επιτυγχάνεται  για την έρευνα  για την κλινική αξιολόγηση προσδιορίζει την υπογλυκαιμία  αδύνατη με την εξέταση ούρων  ιδιαίτερα πολύτιμη στους ασθενείς με ανεπίγνωστη υπογλυκαιμία

HANDBOOK OF DIABETES, b, EDITED BY GARETH WILLIAMS & JOHN C. PICKUP

HbA1c επίπεδο < 7%; Γλυκόζη νηστείας < 110 mg/dL; και Μεταγευματική γλυκόζη < 140g/dL

Η καλή γλυκαιμική ρύθμιση καθυστερεί την εμφάνιση και επιβραδύνει την εξέλιξη των επιπλοκών (μικροαγγειακών μακροαγγειακών)

Ποιοι είναι οι στόχοι της αυτομέτρησης; Έχω κίνητρα να το κάνω

Μετρώ το σάκχαρό μου

Βλέπω το αποτέλεσμα στο μετρητή μου

Δρω ανάλογα με το αποτέλεσμα Γνωρίζω τι να κάνω με το αποτέλεσμα

Βασική εκπαίδευση για τη διαχείριση του διαβήτη

Καλύτερη ρύθμιση

Ο Αυτοέλεγχος πρέπει να χρησιμοποιείται όταν Summary of recommendations ο ασθενής έχει εκπαιδευτεί και έχει τις γνώσεις, τις ικανότητες και την διάθεση να ενσωματώσει τον αυτοέλεγχο στο καθημερινό του πλάνο, ώστε να επιτύχει τους θεραπευτικούς στόχους.

◦ 1. SMBG should be used only when individuals with diabetes Τα αποτελέσματα μετρήσεων θα πρέπει (and/or theirτων care-givers) and/or να αποτελούν την πρώτη ύλη για συζήτηση their healthcare providers have και εκπαίδευση του ασθενούς the knowledge, skills and willingness to incorporate SMBG monitoring and therapy adjustment into their diabetes Οιcare οδηγίες για αυτοέλεγχο πρέπει να plan in orderθα to attain εξατομικεύονται ώστε ναgoals. ταιριάζουν με το agreed treatment . επίπεδο, τη συμπεριφορά και τις ανάγκες του κάθε ατόμου.

October, 2008, the International Diabetes Federation (IDF) Clinical Guidelines Taskforce, in conjunction with the SMBG International Working Group

Το άτομο με διαβήτη θα πρέπει να γνωρίζει βασικούς κανόνες που έχουν να κάνουν με: την σημασία της μέτρησης του σακχάρου αίματος τη λειτουργία των μετρητών τον τρόπο , τον χρόνο και τη συχνότητα των μετρήσεων τους επιθυμητούς στόχους τον τρόπο καταγραφής αλλά και ερμηνείας των μετρήσεων

Γιατί οι Διαβητικοί αποφεύγουν τον αυτοέλεγχο αίματος; Μόνο το 60% των Αμερικανών με διαβήτη μετρούν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα τους!

Centers for Disease Control and Prevention. Available at: www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/mm5643a3.htm. Accessed January 25, 2008

Μελέτη University of New Mexico Health Science Center survey: N=1895

Ευθύνη ασθενούς :Ενημέρωση -Εκπαίδευση Άγχος για πόνο στο Δάχτυλο (492) Πόνο (428) Ενόχληση (347) Φόβος των βελονών (117)

Ευθύνη Ε.Υ. :Ενημέρωση -Εκπαίδευση !

Burge MR. Lack oCare, August 2001;24:1502-1503f compliance with home blood glucose monitoring predicts hospitalization in diabetes. Diabetes.

Σημασία καταγραφής των αποτελεσμάτων μετρήσεων σακχάρου 

Μην ξεχνάτε να σημειώνεται τα αποτελέσματα των

μετρήσεων στο ημερολόγιο  Θα πρέπει να τις δείχνετε στο γιατρό σας σε κάθε

επίσκεψη

- Αποτυχία

βαθμονόμησης των μετρητών - Κακή υγιεινή των χεριών - Ρυπαρό ανακλασήμετρο - Ακατάλληλη αποθήκευση ταινιών μέτρησης

Λάθη σχετιζόμενα με τη λειτουργία είναι συχνότερα από λάθη σχετιζόμενα με τους μετρητές





Η μέτρηση είναι η αριθμητική αποτίμηση του σακχάρου αίματος και είναι απόλυτα ακριβής Οι μετρήσεις εμπεριέχουν (πάντοτε) κάποιο σφάλμα (error)   

Ανάλογα με την ευαισθησία του οργάνου Την ακρίβεια του μετρητή Τη σωστή χρήση του μετρητή

http://en.wikipedia.org Αξιολόγηση είναι η διαδικασία καταγραφής (documenting), τι μπορούν να κάνουν οι ασθενείς μας συνήθως με μετρήσιμους όρους, γνώσεων, δεξιοτήτων, στάσεων και απόψεων.





Η μέτρηση αποτελεί μια προσπάθεια για συλλογή ή/και ποσοτικοποίηση ή/και κωδικοποίηση πληροφοριών και εκτιμήσεων για σκοπούς περιγραφής. Η αξιολόγηση είναι μια πιο γενική έννοια η οποία αξιοποιεί τα αποτελέσματα της μέτρησης με συγκεκριμένα κριτήρια.

   



Εμπειρικά Αντικειμενικά Ακριβή και αξιόπιστα Έγκυρα Κατανοητά



Μεταφορά της «υπευθυνότητας» στο άτομο με διαβήτη  

Αποδοχή της νόσου και προοδευτική συναπόφαση για την μεθοδολογία θεραπείας Συγκεκριμένες δεξιότητες που μαθαίνει προοδευτικά το άτομο με διαβήτη σε ένα συνεχές κλιμακωτό πρόγραμμα εκπαίδευσης  Αυτοέλεγχος  Υπολογισμός γευμάτων (ποσότητα τροφής, ημερήσια

κατανομή)  Ποσότητα και ένταση άσκησης  Τροποποιήσεις σχήματος ινσουλίνης σε ειδικές περιπτώσεις  Ασθένεια  Υπερβολική σωματική άσκηση  Ταξίδια

•

Οι πολλαπλές καθημερινές ενέσεις απαιτούν: – τακτικές μετρήσεις της γλυκόζης αίματος – συχνές αναπροσαρμογές των δόσεων Αυτά προϋποθέτουν: – κινητοποιημένους ασθενείς

– εύστροφους ασθενείς – περιβάλλον που παρέχει υποστήριξη •

Με την πάροδο του χρόνου, η συμμόρφωση μπορεί να μειωθεί

ΕΜΠΟΔΙΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΟ ΑΤΟΜΟ ΜΕ ΔΙΑΒΗΤΗ  χαρακτηριστικά προσωπικότητας ατόμου (μορφωτικό επίπεδο, προσωπική αντίληψη, διανοητική κατάσταση, καλή γνώση πάνω στο διαβήτη)  ψυχολογικοί και συναισθηματικοί παράγοντες  οικογενειακοί παράγοντες  αλλαγές στον τρόπο ζωής  οι οικονομικοί και κοινωνικόπεριβαλλοντικοί παράγοντες

Περίπου το 50 % των ατόμων με διαβήτη έχουν συνεχώς το φόβο ότι η νόσος τους θα επιδεινωθεί Το 1/6 των ατόμων αισθάνονται ότι η θεραπεία τους είναι πολύ περίπλοκη Για το 1 /3 των ατόμων είναι πολύ κουραστική

η συμμόρφωση στη φαρμακευτική αγωγή Το 1/3 των ατόμων αισθάνονται άγχος και ανησυχία για το διαβήτη τους

Το 40 % των ατόμων αισθάνονται ότι δεν θα μπορούν πια να ανταποκριθούν στις οικογενειακές τους υποχρεώσεις

Μελέτη DAWN Τι νομίζουν οι θεραπευτές; Συχνότερα εμπόδια: το άγχος & η άρνηση.  Η έλλειψη χρόνου.  Αρκετοί θεραπευτές θεώρησαν ότι δεν έχουν την ικανότητα 

να εκτιμήσουν τις ανάγκες των ασθενών τους.

περισσότερη εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας & συμμετοχή ειδικών στη θεραπευτική ομάδα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ ΣΥΝΕΧΗΣ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ

    

Βελτίωση της επικοινωνίας των ασθενών Επιδίωξη ομαδικής προσέγγισης στην φροντίδα του διαβήτη Επιδίωξη ενεργής αυτό-ρύθμισης Ξεπέρασμα των εμποδίων για αποτελεσματική θεραπεία Βελτίωση ψυχοκοινωνικής υποστήριξης Η αντιμετώπιση των δυσκολιών στο διαβήτη



Μια δυναμική διαδικασία που βασίζεται στην γνώση, κατανόηση, και στην ψυχική υποστήριξη Περιβάλλον / Οικογένεια Εκπαιδευτής επισκέπτρια υγείαςνοσηλεύτρια

Άτομο με Διαβήτη

Καλός μεταβολικός έλεγχος Βελτιωμένη υγεία

Διαβητολογική Ομάδα: διαβητολόγος επισκέπτρια υγείας νοσηλεύτρια διαιτολόγος ψυχολόγος

Για να βελτιωθούν λοιπόν οι συμπεριφορές αυτοελέγχου στο διαβήτη, οι επαγγελματίες υγείας θα πρέπει να:

κατανοήσουν το πώς αλλάζει η συμπεριφορά του ατόμου με διαβήτη ύστερα από κατάλληλη διερεύνηση, αξιολόγηση δυσκολιών και κατανόηση βαθύτερων αιτιών  παρέχουν βοήθεια μέσω ενός πλαισίου διευκόλυνσης  παρέχουν συνεχόμενη φροντίδα διατηρώντας τακτική επαφή μαζί του  εξασφαλίσουν την συναίνεση του για την τροποποίηση της συμπεριφοράς του  συντάξουν ένα ‘συμβόλαιο’ θεραπευτικής αγωγής με το άτομο  θέτουν συγκεκριμένους, μικρούς και ρεαλιστικούς στόχους

ΕΠΙΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟ ΑΤΟΜΟ ΜΕ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΑΤΟΜΟΥ ΜΕ ΕΥ

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ

Συνεργασία επαγγελματιών υγείας στα χρόνια νοσήματα Στέλλα Ηρακλειανού Αθήνα, 9.10.2014

Το χρόνιο νόσημα αναπόφευκτα δημιουργεί την αίσθηση της μόνιμης απώλειας της προηγούμενης κατάστασης υγείας. Μεσολαβεί το σοκ της διάγνωσης.

“Χρειαζόμαστε μια ¨διακριτική¨ παρουσία Το θεραπευτικό φορτίο για πολλούς ασθενείς με σύνθετα, χρόνια νοσήματα ελαττώνει την ικανότητά τους για συνεργασία στη θεραπεία τους.

1. Προσδιορισμός του θεραπευτικού φορτίου 2. Ενθάρρυνση της συνεργασίας στην κλινική πράξη.

3. Αναγνώριση της σημασίας της συν-νοσηρότητας.

4. Προτεραιότητες από τη σκοπιά του ασθενή.

May, Montori, & Mair. BMJ 2009;339:b2803

Ασθενοκεντρική προσέγγιση

 Χρόνια νοσήματα  Θεραπεία ανάλογα με τις προτιμήσεις, τις ανάγκες και τις αξίες του ασθενή  Ο ασθενής λαμβάνει την τελική απόφαση  Από κοινού λήψη αποφάσεων  Καλύτερη συμμόρφωση;

Diabetes Care, Diabetologia. 19 April 2012

Κατανοώντας…. Ασθενή Βιολογική διάσταση • Από το βιολογικό σύμπτωμα στην αναζήτηση ιατρικής βοήθειας Ψυχολογική διάσταση • Από τη νόσο στην ασθένεια • Ιδέες και αντιλήψεις • Προσδοκίες Κοινωνική διάσταση • Οικονομική κατάσταση, ανεργία? δίκτυο κοινωνικής στήριξης

Συμμετέχοντες στη διαχείριση του ασθενούς • Ασθενής / συγγενικά πρόσωπα • Επαγγελματίες υγείας

• Κοινωνικός , επαγγελματικός περίγυρος του ασθενούς

Πανεπιστήμιο Αθηνών / Εργαστήριο Νέων Τεχνολογιών στην Επικοινωνία, την Εκπαίδευση και τα Μ.Μ.Ε.

Πως πραγματοποιείται η «θεραπευτική συμμαχία»; • Ενεργητική ακρόαση • Αποενοχοποίηση του ασθενούς • Ενθάρρυνση προσπάθειας χωρίς κριτικά σχόλια • Από κοινού συμφωνημένοι στόχοι

Επαγγέλματα υγείας Σημαντική πρόοδος είναι:

Η μετακίνηση από το μοντέλο του απόμακρου ειδικού επιστήμονα στην ισότιμα αμφίδρομη συνεργασία επαγγελματιών και ενδιαφερόμενων ομάδων.

Οι

πρόσφατες μετακινήσεις αφορούν ουσιαστικότερες αλλαγές, όπου ο «ειδικός» διαμορφώνει διερευνητικές συμμαχίες με τους ενδιαφερόμενους με στόχο την από κοινού αναζήτηση λύσεων.

Τα νοσηλευτικά ιδρύματα αποτελούν ζωτικό χώρο στην προάσπιση και προαγωγή της υγείας και σήμερα είναι παραδεκτό ότι ένα από τα βασικότερα προβλήματα και από τα πιο δύσκολα είναι η ανάπτυξη των ανθρωπίνων σχέσεων και η αλληλεπίδραση αυτών ανάμεσα στα άτομα και στους διαφόρους κλάδους και ομάδες που εμπλέκονται στο χώρο εργασίας.

Διεπιστημονική ομάδα Όλα τα επαγγέλματα υγείας που εμπλέκονται στη διαχείριση των χρονίων ασθενών

Ορισμός διεπιστημονικής ομάδας Τα μέλη της…

• γνωρίζονται προσωπικά μεταξύ τους, • είναι αποδεκτά από τα άλλα μέλη της ομάδας, • έχουν την πρόθεση να δουλέψουν μαζί έπ’ αόριστο και • εργάζονται πρόσωπο με πρόσωπο σε μικρούς ή μεγάλους αριθμούς. (Ινστιτούτο Brunel για την Οργάνωση και τις Κοινωνικές Επιστήμες -B.I.O.S.S., 1976)

Επιτυχής διεπαγγελματική συνεργασία . Παράγοντες συνθηκών . Κατανόηση του έργου της ομάδας . Κατανόηση σε επίπεδο ατόμων . Συναισθηματικές διεργασίες . Ενέργειες για την εγκαθίδρυση επιθυμητής δυναμικής αλληλεπίδρασης ή επιθυμητών συνθηκών

Α. Παράγοντες συνθηκών θεσμικό πλαίσιο / υποδομή / ανάγκες

Β. Κατανόηση του έργου της ομάδας

• Ανάπτυξη θεωρητικής κατανόησης/ γνώσης/ πεποιθήσεων • Εφαρμογή της κατανόησης • Αλλαγή αντιλήψεων

Εκπαιδευτικό πρόγραμμα • • • • • • • • • • • • •

Τι είναι διαβήτης Τι σημαίνει ρύθμιση Γιατί χρειάζεται η ρύθμιση Πως παρακολουθείται η ρύθμιση Διαιτητικές οδηγίες Αντιδιαβητικά δισκία Ινσουλίνη – τεχνική Υπογλυκαιμία – Διαβητική κετοξέωση Μακροχρόνιες επιπλοκές Άσκηση Εγκυμοσύνη Λοιμώξεις Περιποίηση ποδιών

Γ. Κατανόηση σε επίπεδο ατόμων • Επίπεδο αυτογνωσίας ως προς τον επαγγελματικό ρόλο • Αιτιολογικές αποδόσεις ευθυνών για δυσκολίες • Δυνατότητα ευελιξίας ρόλων

Δ. Συναισθηματικές διεργασίες • Αντιμετώπιση προσωπικών καταστάσεων που παρεμποδίζουν αποτελεσματικότητα

Ε. Ενέργειες για την εγκαθίδρυση επιθυμητής δυναμικής αλληλεπίδρασης ή επιθυμητών συνθηκών • -«Επανασύνδεση» των μελών • -Εφαρμογή στρατηγικής

Σχετική καινοτομία στο εξωτερικό αποτελούν τα προγράμματα επαγγελματικής μάθησης (interprofessional learning). Όμως, η απόκτηση κλινικών δεξιοτήτων από κοινού για τους φοιτητές Ιατρικής και Νοσηλευτικής δεν αρκεί, ώστε να διασφαλιστεί η άριστη

μελλοντική συνεργασία τους. Επιπλέον, χρειάζονται μαθήματα διεπαγγελματικών σχέσεων και εκπαίδευση στην ομαδική εργασία προκειμένου να αναγνωρίσουν και να κατανοήσουν ο ένας το ρόλο του άλλου

Η εύρρυθμη λειτουργία της ομάδας προϋποθέτει τη μελέτη του προβλήματος, τον προγραμματισμό του σχεδίου δράσης, την ανάθεση, τον καταμερισμό της εργασίας, τον καθορισμό προτεραιοτήτων, την αξιοποίηση των πληροφοριών των μελών τους για το σχεδιασμό, για την επίλυση του προβλήματος.

Η «επικοινωνία» αποτελεί μία αμφίδρομη διαδικασία, κατά την οποία διάφορες

πληροφορίες ανταλλάσσονται και κατανοούνται από δύο ή περισσότερους ανθρώπους. Αποτελεί τη γέφυρα ανάμεσα στους στόχους, στα πρότυπα απόδοσης και στην επιτυχία των εργαζομένων

Κουτούζης Μ.. «Η επικοινωνία σε έναν οργανισμό», ΕΑΠ Πάτρα, 1999

Αποτελεσματική Συνεργασία

• • • •

Μια δεξιότητα που μαθαίνεται με το χρόνο Εξοικειωση στη χρήση κοινής γλώσσας Κατάθεση εμπειριών και κινήτρων Αξιολόγηση του συνδρόμου της επαγγελματικής εξουθένωσης

Η εκπαίδευση όλων στις ανθρώπινες σχέσεις

Ο ανταγωνισμός της επαγγελματικής εξέλιξης, η έλλειψη γνώσεων και ο ωχαδερφισμός τροφοδοτούν την απάθεια, την έλλειψη σεβασμού και την απόρριψη μεταξύ συναδέλφων, συνεργατών, προϊσταμένων-υφισταμένων. Με δεδομένο το γεγονός ότι το νοσοκομειακό περιβάλλον στελεχώνεται με ποικιλία επιστημονικών κλάδων, πολλά επίπεδα νοσηλευτών, βοηθητικού προσωπικού και λοιπού προσωπικού, η εκπαίδευση όλων αυτών στις ανθρώπινες σχέσεις είναι αναγκαία.

Εκπαίδευση στις Ανθρώπινες Σχέσεις • Βελτίωση της ατομικής συμπεριφοράς • Η συμπεριφορά προς τρίτους • Επίτευξη της σύσφιξης των επαγγελματικών σχέσεων • Ανάπτυξη φιλικών σχέσεων • Πνεύμα ομαδικής συνεργασίας • Συνοχή των εργαζομένων

Η ομαδική συνεργασία, μέσα από την αποτελεσματική επικοινωνία στο χώρο των

νοσοκομείων βελτιώνει τα κλινικά αποτελέσματα, αυξάνει το βαθμό ικανοποίησης των ασθενών και συμβάλλει στη μείωση των δαπανών σε ανθρώπινους και υλικούς πόρους.

Schmidt IK, Svarstad BL. Nurse- physician communication and quality of drug use in Swedish nursing homes. Soc Sci Med. 2002; 54(12):1767-77

Προβλήματα στην Επικοινωνία • Υποκειμενικότητα στην έκφραση • Διαφορετικό υπόβαθρο γνώσεων – ορολογία • Ο καθένας επαγγελματίας δεν ¨ακούει ¨ τους άλλους επαγγελματίες

• Δεν επιτυγχάνεται συμφωνία μεταξύ τους για κοινή συμπεριφορά

Αίτια αποτυχίας συνεργασίας Η έλλειψη ικανοποίησης,

η μη αποδοχή, η μη φιλικότητα, το σύνδρομο εξουσίας των προϊστάμενων (αυταρχισμός) .

Μου θυμίζει εκείνο που διάβασα κάποτε για το ζευγάρι: • "Μη βαδίζεις μπροστά μου γιατί δε θα μπορέσω να σε ακολουθήσω.

• Μη βαδίζεις πίσω μου γιατί μπορεί να σε χάσω.

• Μη βαδίζεις από κάτω μου γιατί μπορεί να σε πατήσω.

• Μη βαδίζεις πάνω μου γιατί μπορεί να με λιώσεις.

• Βάδιζε δίπλα μου γιατί είμαστε ίσοι".

......Όπως επίσης να γνωρίζεις οτι ο δρόμος είναι πιο αποδοτικός όταν τον κάνεις με παρέα Από το βιβλίο του Χόρχε Μπουκάι, "Να σου πω μια ιστορία

Σας ευχαριστώ!

‘’Το διαβητικό παιδί στο σχολείο’’

Καραγιάννη Ευαγγελία Επισκέπτρια Υγείας, Γ.Ν.Π. «Τζάνειο»

Τι είναι ο Σακχαρώδης Διαβήτης

Ο Σακχαρώδης Διαβήτης είναι μία νόσος του μεταβολισμού που χαρακτηρίζεται από έλλειψη ινσουλίνης (σχετική ή απόλυτη) , ή ανικανότητα του οργανισμού να χρησιμοποιήσει την ινσουλίνη

Διαβήτης τύπου I (ινσουλινοεξαρτώμενος)  χαρακτηρίζεται από καταστροφή των β-κυττάρων του παγκρέατος, με αποτέλεσμα να υπάρχει ολική, ή ελάχιστη έκκριση ινσουλίνης  ο ασθενής είναι απόλυτα εξαρτημένος από την εξωγενή χορήγηση ινσουλίνης

 αποτελεί την κυριότερη αιτία διαβήτη σε παιδιά

Διαβήτης τύπου ΙΙ

 χαρακτηρίζεται από την παραγωγή λιγότερης ινσουλίνης, με αποτέλεσμα την αυξημένη τιμή του σακχάρου στο αίμα  σχετίζεται στενά με την παχυσαρκία και προσβάλει κυρίως ενήλικες

Στάδια ψυχικής διαδικασίας για την αποδοχή της νόσου

1. αντίδραση σοκ, με συναισθήματα κατάθλιψης και κατάρρευση 2. άρνηση, ως αμυντικός μηχανισμός στο άγχος και την αγωνία 3. επανάσταση, με εκνευρισμό, διαμαρτυρία, θυμό

4. διαπραγμάτευση, αναζητώντας συμβιβαστικές λύσεις για τη θεραπεία 5. καταθλιπτική αντίδραση, με συναισθήματα πένθους για τον «ιδανικό εαυτό» 6. αποδοχή, προσαρμογή στα νέα δεδομένα

Η εμφάνιση επιπλοκής, ή η μονιμότητα της ασθένειας μπορεί να σημαίνει την υποτροπή και την επανεμφάνιση της ψυχικής διεργασίας του «πένθους»

Συναισθήματα που βιώνει το παιδί με ΣΔ:  θυμός

       

λύπη σύγχυση αβεβαιότητα φόβος ενοχή χαμηλή αυτοεκτίμηση άρνηση διαφορετικότητα

Ανησυχητικές Συμπεριφορές • αδιαθεσία • στομαχόπονοι κατά την προσέλευση στο σχολείο • αίσθημα μοναξιάς • μελαγχολία

• έντονο άγχος • αδυναμία συγκέντρωσης στην τάξη • αδιαφορία για τα μαθήματα • δυσκολίες με τους μαθητές ή με το δάσκαλο

• αίσθημα μειονεξίας και απαισιοδοξίας για τα μαθήματα

Συναισθήματα γονέων

      

ανησυχία για την υγεία του παιδιού φόβος απογοήτευση άγχος ανασφάλεια ενοχή υπερπροστασία

 Η διαδικασία αποδοχής και διαχείρισης του διαβήτη επιδρά ψυχολογικά τόσο στο παιδί όσο και στην οικογένεια  Η αντιμετώπιση, από την πλευρά των γονέων , διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην διαδικασία αυτή

 Παράλληλα με την διαχείριση των δικών τους συναισθημάτων, θα πρέπει να υποστηρίξουν το παιδί σε διάφορα ζητήματα που αφορούν το πρόβλημα υγείας του

Οι γονείς αισθάνονται άγχος και φόβο:  ασφάλεια  προσαρμογή  στάση των δασκάλων απέναντι στο παιδί  αποδοχή του παιδιού στο σχολείο

ανάπτυξη υπερπροστατευτικής συμπεριφοράς

Στο σχολείο

Νοιώθει ότι είναι «διαφορετικό»

 Φοβάται ότι δε θα είναι αποδεκτό από τους δασκάλους ή ότι θα το κοροϊδεύουν οι συμμαθητές του  Αυτό οδηγεί σε απομόνωση, απογοήτευση και μπορεί να φτάσει μέχρι και σε παραίτηση από αγαπημένες δραστηριότητες ή και παραμέληση της αγωγής

Προτεραιότητα έχει η ασφάλεια του παιδιού

 Δεν πρέπει να υπάρχει δίλημμα για το αν θα ενημερωθεί ο δάσκαλος, αλλά το πώς θα ενημερωθεί

 Είναι απαραίτητο να γνωρίζει ο δάσκαλος ότι κάποιο παιδί έχει ΣΔ, έτσι ώστε να το βοηθήσει σε περίπτωση ανάγκης

Οι περισσότεροι δάσκαλοι έχουν άγνοια για το ΣΔ, με αποτέλεσμα να φοβούνται να αναλάβουν την ευθύνη

 Να γίνει ενημέρωση και εκπαίδευση του δασκάλου, ώστε να μπορεί να βοηθήσει το παιδί όταν αυτό χρειαστεί  Να μη συμπεριφέρεται στο παιδί σαν να είναι «διαφορετικό»

Με αυτόν τον τρόπο ο δάσκαλος θα δώσει το παράδειγμα και στους υπόλοιπους μαθητές, ώστε να μην το ξεχωρίσουν και το απομονώσουν

Θα έχει αρκετές γνώσεις για να συζητήσει μαζί τους, όπου αυτό κριθεί απαραίτητο

 Είναι απαραίτητο να υπάρχει ένα πλαίσιο θετικής συνεργασίας και κατάλληλης υποστήριξης, μεταξύ δασκάλου και γονέων, ώστε να βοηθηθεί το παιδί και να νοιώθει μέλος του συνόλου Γονείς συχνά αναφέρουν άρνηση του σχολείου να εγγραφεί το παιδί τους με ΣΔ

Το παιδί στο σχολείο ίσως χρειαστεί να : κάνει την ινσουλίνη του κάνει μέτρηση σακχάρου

πάθει υπογλυκαιμία

Για τα δύο πρώτα το σχολείο οφείλει να μεριμνήσει ώστε να υπάρχει ένας κατάλληλος χώρος, ώστε το παιδί να νοιώθει άνετα

Υπογλυκαιμία

Υπογλυκαιμία είναι όταν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα είναι χαμηλότερα από τα φυσιολογικά (<70mg/dl)

Συμπτώματα Υπογλυκαιμίας  έλλειψη συγκέντρωσης ή υπνηλία κρύος ιδρώτας  αδικαιολόγητο πείσμα, ασάφεια και ανικανότητα απάντησης σε ερωτήσεις

 δυσκολία στην ομιλία και την ανάγνωση  εύκολο κλάμα χωρίς λόγο

 παράπονα για πείνα, δίψα, ρίγος, πόνο στο στομάχι, μούδιασμα, πονοκέφαλος, ακόμα και έμετος

Η υπογλυκαιμία μπορεί να εμφανιστεί όταν:

το παιδί έχει ώρα να φάει

κάνει γυμναστική  Γι’ αυτό δεν πρέπει να εμποδίζεται από το να παίρνει τα γεύματά του  Είναι υποχρεωτικό πριν από κάθε έντονη δραστηριότητα να τρώει ένα σνακ

Αντιμετώπιση Υπογλυκαιμίας

 Όταν έχει τις αισθήσεις του άμεση χορήγηση ζάχαρης ή ζαχαρόνερου ή καραμέλας με ζάχαρη

 Έπειτα θα πρέπει να φάει και στερεά τροφή (π.χ. σάντουιτς, ψωμί με τυρί)  Αν δεν έχει τις αισθήσεις του να γίνει ένεση γλυκαγόνης και να μεταφερθεί στο νοσοκομείο για περαιτέρω αντιμετώπιση

Υπεργλυκαιμία Όταν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα είναι υψηλότερα από τα φυσιολογικά, με ή χωρίς την εμφάνιση κετόνης

Έλεγχος για την εμφάνιση κετόνης γίνεται όταν το ΣΑ σε δύο συνεχόμενες μετρήσεις είναι >250mg/dl

Συμπτώματα υπεργλυκαιμίας



έντονη δίψα

 εύκολη κόπωση

 συχνοουρία  ναυτία

 κοιλιακός πόνος, έμετος  απώλεια των αισθήσεων

Η υπεργλυκαιμία μπορεί να εμφανιστεί:

 αν η ινσουλίνη είναι ανεπαρκής  μετά από υπερβολική λήψη τροφής

 λιγότερη σωματική άσκηση  στρες  λοίμωξη

Η υπεργλυκαιμία αντιμετωπίζεται πάντα και μόνο με λήψη ινσουλίνης

 Το παιδί με ΣΔ στα πλαίσια του σχολείου, δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως άρρωστο, αλλά ως ένα παιδί που πρέπει να ακολουθεί ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα 

Μπορεί να συμμετέχει όπως και οι υπόλοιποι μαθητές σε όλες τις δραστηριότητες του σχολείου και να ανταποκρίνεται με επιτυχία σε αυτές

<< Πρέπει να είσαι ο εαυτός σου και όχι αυτός που θέλουν οι άλλοι >>

Φ. Νίτσε, 1844- 1900

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ

Ευχαριστώ Πολύ

ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ

ΣΤΟ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ

ΚΟΛΥΠΕΡΑ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΠΤΡΙΑ ΥΓΕΙΑΣ Msc Διεθνής Ιατρική-Ιατρική Καταστροφών Γ.Ν.ΠΑΙΔΩΝ ΠΑΤΡΑΣ «ΚΑΡΑΜΑΝΔΑΝΕΙΟ»

Χρόνια

αυξανόμενο ποσοστό νοσήματα ατόμων που πάσχουν από μετάβαση από χρόνιες ασθένειες τα οξέα και λοιμώδη νοσήματα

Είναι μια συνεχής κατάσταση

Ο ασθενής υφίσταται τις πολλαπλές συνέπειές της

Η ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΟΣ

Ο ασθενής ζει με τα συμπτώματα όλη του τη ζωή

ΧΡΟΝΙΑ ΝΟΣΟΣ

ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ

ΑΦΟΡΟΥΝ

Στην Ευρώπη το 86% των θανάτων οφείλονται σε χρόνιες παθήσεις Το 50-80% της συνολικής παγκόσμιας δαπάνης για την υγεία σχετίζεται με χρόνιες ασθένειες

ΧΡΟΝΙΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ

Re-act

Pro-act

CARE

ΤΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ ΣΗΜΕΡΑ

«Υγεία είναι η κατάσταση της σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι μόνο η απουσία ασθένειας ή αναπηρίας» Είναι ικανός να αντιμετωπίσει τα ρεαλιστικά καθημερινά προβλήματα που γεννούνται από τα χρόνια νοσήματα; «Η υγεία είναι μέσο για την καθημερινή ζωή και όχι ο σκοπός της ζωής. Είναι μια θετική έννοια με έμφαση στις καθημερινές και κοινωνικές μας ανάγκες και όχι στις σωματικές μας ικανότητες» Οτάβα «Η Προαγωγή Υγείας είναι η διαδικασία που 1986 επιτρέπει στους ανθρώπους να αυξήσουν τον έλεγχο πάνω στην υγεία τους και τους παράγοντες που την επηρεάζουν και έτσι να την βελτιώσουν»

• προσδιορισ μός αναγκών του ασθενή

• Λήψη αποφάσεων

• Παροχή φροντίδας και υπηρεσιών υγείας

• Αξιολόγηση αποτελεσμάτ ων

ΑΝΘΡΩΠΟΚΕΝΤΡΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

Ανίχνευση απόψεων Αποσαφήνιση ελπίδων, επιθυμιών, προσδοκιών, φόβων

Ενίσχυση της αυτοδιαχείρισ ης

• Γνώση για την κατάσταση της υγείας του • Ποιότητα ζωής • Συμμετοχή στις διαδικασίες • Πως πιστεύει ότι θα εξελιχθεί η υγεία του • Ανησυχίες • Προσδοκίες από την ομάδα Διαβήτη • Συζήτηση με τον ασθενή • Εξατομίκευση εκπαίδευσης • Ελεύθερη έκφραση απόψεων

ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΑΝΑΓΚΩΝ

ΑΣΘΕΝΗΣ: Πρόσωπο-κλειδί στη λήψη αποφάσεων

Προτεραιότητες και αλλαγές αποφασίζονται από κοινού

ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ

Ενθάρρυνση έκφρασης Σεβασμός Αποφάσεων και επιλογών

Εμπλοκή ασθενή στη διαδικασία σχεδιασμού και παροχής των υπηρεσιών υγείας

Ειλικρινής σχέση Ασθενή - ΕΥ Θετικοί τρόποι έκφρασης και επικοινωνίας Ενδυνάμωση ασθενή

ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΚΑΙ

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ

Τι γνώμη έχετε για τη φροντίδα που λάβατε;

Τι θα μπορούσε να σας βοηθήσει να φτάσετε σε αυτό το στόχο σας;

Η οικογένεια του ασθενή, εμπλέκεται στη διαδικασία μάθησης, ΜΟΝΟ εφόσον το άτομο το επιθυμεί και μέχρι το σημείο που το επιτρέπει. Εξαίρεση αποτελεί ο ΣΔ τύπου 1, όπου είναι επιβεβλημένη η εκπαίδευση όλων των μελών της οικογένειας

ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΚΑΙ

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ

Οι στόχοι του ίδιου του ατόμου έχουν δεσπόζουσα θέση στο ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟ, τη ΣΥΝΕΧΕΙΑ και τη ΣΥΝΕΠΕΙΑ της παρεχόμενης φροντίδας

ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΚΑΙ

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ

Ο ασθενής εμπλέκεται στην αξιολόγηση της παρεχόμενης φροντίδας Ο ασθενής υποστηρίζεται ακόμα και όταν οι στόχοι είναι μη επιτεύξιμοι Υπάρχει διάθεση να βελτιωθεί η ποιότητα της παρεχόμενης Αξιολογήσεις που παρέχουν φροντίδας ανατροφοδότηση από την πλευρά των ασθενών, σχετικά με την ποιότητα της νοσηλευτικής φροντίδας.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ

ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΥΓΕΙΑΣ

Αλλαγή συμπεριφορών που δρουν αρνητικά στην υγεία και στην ποιότητα ζωής

Μείωση νοσηρότητας θνησιμότητας Βελτίωση Ποιότητας ζωής

ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙ ΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ Σ

Εργαλείο της Προαγωγής Υγείας Αλλαγή συμπεριφορών που σχετίζονται με την υγεία

ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ

Συνεργατική σχέση ασθενή - ΕΥ

Εκπαίδευση ατόμου: • Πρωτοβουλίες • Χειρισμός καταστάσεων

ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ

Ενεργός συμμετοχή ατόμου (αυτοδιαχείριση)

Η έκφραση ενσυναίσθησης από τον Επαγγελματία Υγείας

Μειώνει την αντίσταση στην αλλαγή συμπεριφορών από την πλευρά του ασθενή

ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗ

ΕΚΤΙΜΗΣΤΕ

(ASSESS)

ΠΡΟΤΡΕΨΤΕ

(ADVICE)

ΣΥΜΦΩΝΕΙΣΤΕ

(AGREE)

ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΤΕ

(ASSIST)

ΕΠΑΝΕΛΕΓΞΤΕ

(ARRANGE)

ΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΤΩΝ 5As

Ε Κ Τ Ι Μ Ε Ι Σ Τ Ε

Συμπεριφορές που ελλοχεύουν κίνδυνο για την υγεία ή την ποιότητα ζωής

Παράγοντες που επηρεάζουν τις συμπεριφορές αυτές

Η ανίχνευση και η αξιολόγηση τους

αποτελεί τη ΒΑΣΗ για συμβουλευτικές παρεμβάσεις Εστιασμένες ερωτήσεις

Σταθμισμένα ερωτηματολόγια

Απλές Σαφείς

Ακριβείς

Εξατομικευμέ νες ΣΥΜΒΟΥΛΕ Σ

ΠΛΗΡΟΦΟΡ ΙΕΣ

ΠΡΟΤΡΕΨ ΤΕ

Οι συμβουλές του επαγγελματία υγείας το έναυσμα για δράση Ζεστασιά

Ενσυναίσθ ηση ΣΕΒΑΣΜΟΣ

Εμπιστοσύ νη

• Να εντοπιστούν τα εμπόδια που εμποδίζουν την αλλαγή ΥΠΟ

ΣΤΗ

• Να κινητοποιηθεί ο ασθενής • Να κινητοποιηθεί το περιβάλλον του

ΡΙ

ΞΤΕ

• Να κινητοποιηθούν ακόμα και οι πιο δύσκολοι ασθενείς

Προγραμματισμός συνεδριών επανελέγχου ΕΠΑΝΕΛΕΓ ΞΤΕ • Αξιολόγηση ή/και τροποποίηση του σχεδίου παρέμβασης Συνεδρίες επανελέγχου

παράγοντας κινητοποίησης

Οι ασθενείς αισθάνονται ΑΣΦΑΛΕΙΑ

• Η παροχή βοήθειας στα άτομα με ΣΔ με στόχο να αλλάξουν τις συμπεριφο ρές τους που σχετίζοντα ι με την υγεία τους, είναι ευθύνη

• Οι Ε.Υ. θα αποφασίσου ν εάν η παροχή συμβουλευτ ικής θα γίνεται σε ομάδες ή εξατομικευμ ένα

ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙ ΡΗΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΛΕΥΡΑ ΤΩΝ Ε.Υ. ΣΗΜΑΙΝΕΙ: ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙ ΡΗΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΛΕΥΡΑ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΣΗΜΑΙΝΕΙ:

• «…η υποστήριξη που

παρέχει ο Ε.Υ. στον ασθενή προκειμένου να προαχθεί η λήψη καθημερινών αποφάσεων από τον ίδιο, οι • «…οι δραστηριότητες που οποίες βελτιώνουν τις εκτελεί και οι στόχοι που σχετιζόμενες με την υγεία θέτει ο ασθενής. Οι στόχοι συμπεριφορές άρα την υγεία περιλαμβάνουν την του». εμπιστοσύνη στον εαυτό τους, ώστε να καταφέρουν να διαχειριστούν επιτυχώς ό,τι αφορά στην κλινική, προσωπική και ΚΟΙΝΟΣ ΣΤΟΧΟΣ συναισθηματική κατάστασή ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ τους» ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΣΔ

Αποτελεσματι κός τρόπος για την μείωση των ατομικών, κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων της χρόνιας πάθησης.

Πρόκληση για τις υπηρεσίες υγείας είναι να ενσωματώσου ν τις αρχές της αυτοδιαχείρισ ης στην καθημερινή κλινική πρακτική

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ

Βελτιώνει την ποιότητα ζωής των ασθενών, την έκβαση της νόσου και μειώνει το κόστος της υγειονομικής περίθαλψης, μέσω της μείωσης των επανειλημμένω ν εισαγωγών στα νοσοκομεία. ΥΓΕΙΑΣ

ΚΛΑΣΣΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ

ΑΣΘΕΝΗΣ

Ε.Υ.

ΜΟΝΤΕΛΟ ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗΣ

«Μισώ αυτό το πλάνο φυσικής Άσκησης»

«Μισώ αυτό το πλάνο φυσικής Άσκησης»

«Δεν κατάφερα να ελέγξω το σάκχαρό μου 4 φορές /ημέρα»

«Δεν κατάφερα να ελέγξω το σάκχαρό μου 4 φορές /ημέρα

«Είναι όμως απαραίτητο για τη σωστή ρύθμιση του σακχάρου σας»

«Γιατί το μισείτε; Τι θα σας βοηθούσε να το εφαρμόσετε;»

«Το ξέρω είναι δύσκολο, αλλά πρέπει να προσπαθήσετε να το τηρήσετε»

«Τι είναι εκείνο που σας εμποδίζει; Τι θα μπορούσαμε να κάνουμε για να το επιτύχετε;»

«…Η εκπαίδευση των ασθενών με Σακχαρώδη Διαβήτη, αποτελεί την προετοιμασία για την αυτοδιαχείριση τους…»

Redman 2001

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΣΔ

Η εκπαίδευση αποβλέπει … Τα άτομα να είναι σε θέση να λαμβάνουν τα φάρμακά τους όπως πρέπει Να διατηρούν τις καθημερινές τους δραστηριότητες ως εργαζόμενοι και ενεργά μέλη της κοινωνίας

Να αντιμετωπίζουν επιτυχώς συναισθήματα που σχετίζονται με τη χρόνια αυτή νόσο τους.

ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ

Παρέχει πληροφορίες, διδάσκει τεχνικές και δεξιότητες που σχετίζονται με το νόσημα

Διδάσκει στο άτομο δεξιότητες προκειμένου να ενεργήσει όταν κάποιο πρόβλημα του παρουσιάζεται

Αναφέρεται σε κάποια προβλήματα που απορρέουν από την χρονιότητα του σακχαρώδη διαβήτη (π.χ. επιπλοκές).

Παρέχει τις απαιτούμενες δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων που σχετίζονται με τις συνέπειες τις χρονιότητας της νόσου

Βασίζεται στη θεωρία ότι η γνώση της φύσης του ΣΔ και της επικινδυνότητάς του, οδηγεί στην αλλαγή της συμπεριφοράς του ατόμου, η οποία επιφέρει καλύτερα αποτελέσματα στη ρύθμιση του σακχάρου.

Βασίζεται στη θεωρία ότι η μεγαλύτερη εμπιστοσύνη των ασθενών στην ικανότητά τους να επιτύχουν αλλαγές και βελτίωση στη ζωή τους, είναι αυτή που οδηγεί σε καλύτερα κλινικά αποτελέσματα.

Στόχος είναι «η συμμόρφωση» του ασθενή

Στόχος είναι η αύξηση της αυτόαποτελεσματικότητας του ασθενή

Ο ρόλος του επαγγελματία υγείας είναι καθαρά διδακτικός

Χρησιμοποιώντας τις σύγχρονες εκπαιδευτικές μεθόδους και τα εργαλεία της προαγωγής της υγείας, προάγει την ενδυνάμωση και την αυτοδιαχείριση του ασθενή, ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα της ζωής του και επομένως και το επίπεδο της υγείας του.

CHRONIC CARE MODEL Οργανωτικό πλαίσιο για τη βελτίωση των χρόνιων ασθενειών

Ηλεκτρονι κός Φάκελος Υγείας

Συνέχεια στη φροντίδα

Αναδιάρθ ρωση των συστημάτ ων υγείας

Ανάπτυξη κοινών κλινικών πρωτοκόλλ ων

Ανάπτυξ η δεσμών με την κοινότητ α

Αυτόδιαχείριση του ασθενή

ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ

ΔΟΥΛΕΙΑ ΜΕ ΤΟ ΑΤΟΜΟ ΌΧΙ ΓΙΑ ΤΟ ΑΤΟΜΟ

Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας

Κύρογλου Σουλτάνα Επισκέπτρια Υγείας Π.Γ.Ν. Έβρου (φορέας Αλεξανδρούπολης Διαβητολογικό Ιατρείο & Ιατρείο Διαβητικού Ποδιού)

Σακχαρώδης Διαβήτης Μία ασθένεια γνωστή από τα αρχαία χρόνια, σε όλους τους πολιτισμούς του τότε γνωστού κόσμου. Αποτελεί ιατρικό πρόβλημα περίπου εδώ και 3.500 χρόνια.

Αρχαίοι Αιγύπτιοι

 Πρώτη περιγραφή του διαβήτη σε χειρόγραφο της αρχαίας Αιγύπτου το 1500 π.Χ.  Στο χειρόγραφο ο διαβήτης περιγράφεται αλάνθαστα ως «νόσος με πολυουρία, χωρίς πόνους, αλλά με λιποσαρκία»  Νόσος φθοράς

Αρχαίοι Έλληνες

 Ο Αρεταίος ο Καππαδόκης είναι ο πρώτος όμως που ονομάζει τη νόσο "Διαβήτη" ,περίπου 120-200 μ.Χ., ο οποίος αναφέρεται σ' ένα από τα κυριότερα συμπτώματα της νόσου, δηλ. την πολυουρία.  Το νερό, που ακατάπαυστα πίνει ο άρρωστος για να κατασιγάσει το έντονο αίσθημα δίψας που έχει, «διαβαίνει».

Κινέζοι

Ο μεγάλος Κινέζος γιατρός Τσανγκ Τσονγκ - Κινγκ περιγράφει το 200μ.Χ. το διαβήτη ως "νόσο της δίψας".

Ινδίες

Ο διαβήτης γίνεται γνωστός από τον Susruta (ένα συγγραφέα Hindu, 6ος αιώνας μ.Χ.), ως νόσος με «μελώδη ούρα».

Η διατροφή των αρχαίων πολιτισμών

Υπάρχουν αρκετά κοινά σημεία στις διατροφικές συνήθειες όλων των λαών της Μεσογείου, όπως είναι το ελαιόλαδο και η αφθονία των φρούτων, των οσπρίων και χορταρικών που συνθέτουν τα βασικά χαρακτηριστικά της μεσογειακής διατροφής.

Οι διατροφικές συνήθειες των αρχαίων πολιτισμών. (1)

 Βάση της διατροφής των Αιγυπτίων ήταν το κρέας, τα ψάρια και τα δημητριακά, ήταν οι πρώτοι που παρασκεύασαν ψωμί.  Για τους αρχαίους Έλληνες τα γεύματα της ημέρας ήταν τρία στον αριθμό. φρόντιζαν τα τραπέζια να είναι πλούσια να έχουν ψωμί, γλυκίσματα, φρούτα, ελιές, πίτες, κρέατα, χορταρικά και φυσικά και από άφθονο κρασί.

Οι διατροφικές συνήθειες των αρχαίων πολιτισμών. (2)  Η οικονομική ζωή στην αρχαία Ινδία στηριζόταν στη γεωργία. Οι σπορές αφορούσαν το ρύζι, τα κουκιά οι φακές και άλλα όσπρια καθώς και σουσάμι, κριθάρι, σιτάρι, λινάρι και κάνναβη. Καλλιεργούσαν ακόμα λαχανικά, κολοκύθια, αγγούρια και μπαχαρικά ενώ εξέτρεφαν και ζώα όπως, βουβάλια, αγελάδες, κριάρια, πρόβατα και γουρούνια. Τις αγελάδες τις θεωρούσαν ιερό ζώο και ήταν έγκλημα αν τις σκότωναν.  Η βασική τροφή στην αρχαία Κίνα ήταν το σιτάρι, το κεχρί και το ρύζι και έτρωγαν κρέας μόνο για να πετύχουν γευστική αντίθεση. Αυτά τα διατηρούσαν παστά, κοπανιστά με μπαχαρικά ή με ζύμωση μέσα στο κρασί. Τα λαχανικά τους άρεσαν ιδιαίτερα και είχαν μεγάλη ποικιλία από πεπόνια, νεροκολοκύθες, πιπερόριζες, σκόρδα και κρεμμύδια.

σήμερα…

Αρκετές από τις διατροφικές προσταγές που υπάρχουν στα ιερά βιβλία των διαφόρων θρησκειών προτρέπουν τους πιστούς να απέχουν από συγκεκριμένες τροφές και να επιλέγουν κάποιες άλλες. Πίσω από αυτούς τους κανόνες κρύβονται ανησυχίες-φιλοσοφίες σχετικά με την υγεία και ευημερία των πιστών.

Xριστιανισμός

Η θρησκεία με τις λιγότερες απαγορεύσεις.

H νηστεία των ορθοδόξων επιβάλλει στους πιστούς την περιοδική φυτοφαγία για ένα διάστημα 180-200 ημερών κατά τη διάρκεια του έτους.

O τρόπος που έχει σχεδιαστεί η νηστεία από τους Πατέρες της Εκκλησίας είναι πραγματικά σοφός διότι παρόλο που απαγορεύονται τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης, επιτρέπονται τα θαλασσινά, τα οποία είναι υψηλής διατροφικής αξίας, γιατί παρέχουν στον οργανισμό τα πολύτιμα ω-3 λιπαρά οξέα, τα οποία ασκούν ευεργετική δράση στο καρδιαγγειακό σύστημα και θωρακίζουν την άμυνα του οργανισμού.

Ιουδαϊσμός Η θρησκεία του Ιουδαϊσμού απαγορεύει τροφές που έχουν πολλές θερμίδες και αυτό αποτρέπει την παχυσαρκία.

Ισλαμισμός

 Το Ραμαζάνι είναι ο ιερός μήνας των Μουσουλμάνων κατά τη διάρκεια του οποίου επιτελούν την μία από τις υποχρεώσεις της μουσουλμανικής θρησκείας, τη νηστεία.  Κατά τη διάρκεια του Ραμαζανιού απαγορεύεται η λήψη τροφής και υγρών από την ανατολή μέχρι την δύση του Ηλίου, ενώ επιτρέπονται ελεύθερα κατά τη διάρκεια της νύχτας.  Για το λόγο αυτό απαιτούνται ειδικές ρυθμίσεις και εκπαίδευση για την απόκτηση γνώσεων και εμπειρίας, ώστε ο ΔΑ να μπορεί να εκπληρώνει τα θρησκευτικά του καθήκοντα με την μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια για την υγεία του.

Από το Κοράνι επιτρέπεται, όπως και στους χριστιανούς, να εξαιρούνται οι «ασθενείς και οδοιπόροι» από τη νηστεία. Οι πιστοί όμως δεν θέλουν να διαφοροποιηθούν από τους άλλους και γνωρίζουν ότι αν ρυθμίζονται καλά η νηστεία δεν τους προκαλεί παρά μόνο παροδικά προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζονται με συμβουλές από τον θεράπων ιατρό.

 Ο διαβητικός μπορεί να υποστεί σοβαρές μεταβολικές διαταραχές στη διάρκεια της νηστείας του Ραμαζανιού διότι και ο ύπνος διαταράσσεται αλλά και οι συνθήκες ως προς τη διατροφή.  Η ψυχολογική κατάσταση των διαβητικών ασθενών δεν επιτρέπει την νηστεία και οι ίδιοι οι διαβητικοί πρέπει να πεισθούν ότι δεν παραβαίνουν τον ισλαμικό νόμο όταν δεν νηστεύσουν.

Ρόλος των επαγγελματιών Υγείας. Σεβασμός στις θρησκευτικές και πολιτισμικές ιδιαιτερότητες. Προσπάθεια προσαρμογής της εκπαίδευσης στις ανωτέρω ιδιαιτερότητες. Επισήμανση τυχόν κινδύνων, π.χ. νηστείας.

Τροποποίηση αγωγής ως προς το είδος και ως προς την ώρα λήψης αυτής. Εξαρτάται από την ηλικία του ασθενούς και τον τύπο του Διαβήτη.

Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 2

 Ακαρβόζη: Για τις θρησκείες που η διατροφή τους περιέχει πολλούς υδατάνθρακες θεωρείται το καταλληλότερο.  Σουλφονυλουρίες: Αποφυγή σε πολύωρη νηστεία.  Μετφορμίνη: Ασφαλής στη νηστεία.  Γλινίδες, DPP4: Πιο ασφαλή από τις Σουλφονυλουρίες.  Ταχείας δράσης Ινσουλίνη: Στα κύρια γεύματα (π.χ. αργά βράδυ, νωρίς το πρωί).  Μακράς διάρκειας Ινσουλίνη: Μία φορά την ημέρα με προσοχή!!!

Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 1  Ταχείας δράσης Ινσουλίνη: Στα κύρια γεύματα (π.χ. αργά βράδυ, νωρίς το πρωί).  Μακράς διάρκειας Ινσουλίνη: Μία φορά την ημέρα με προσοχή!!!  Αυξημένος αυτοέλεγχος.

Σακχαρώδης Διαβήτης Κύησης

 Έγκυες με ασταθή και δύσκολα ρυθμιζόμενο διαβήτη είναι αντένδειξη να υποβάλλονται σε νηστεία.  Έγκυες με δίαιτα είναι ασφαλείς στη νηστεία.  Ταχείας δράσης Ινσουλίνη: Στα κύρια γεύματα (π.χ. αργά βράδυ, νωρίς το πρωί).  Αυξημένος αυτοέλεγχος.

Συμπεράσματα

1) Θρησκευτικές και πολιτισμικές ιδιαιτερότητες: χρειάζεται να τις γνωρίσουμε περισσότερο 2) Σεβασμός στο άτομο και τις πεποιθήσεις του 3) Επιμέρους τροποποιήσεις εκπαίδευσης και οδηγιών σε αρμονία με το ανωτέρω 4) Βελτίωση κατάρτισης εκπαιδευτών

Ευχαριστώ…

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΠΙΣΚΕΠΤΗ ΥΓΕΙΑΣ

ΛΕΠΤΟΚΑΡΟΠΟΥΛΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ ΕΠΙΣΚΕΠΤΡΙΑ ΥΓΕΙΑΣ ΓΕΝ. ΝΟΣ. ΑΘΗΝΩΝ ΛΑΪΚΟ ΔΙΑΒΗΤΟΛΟΓΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ Α’ΠΠΚ ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΙΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ Α΄ΠΚ

Ο Σακχαρώδης Διαβήτης είναι ένα χρόνιο νόσημα. Πολλοί πάσχοντες λένε ότι είναι ένας άλλος τρόπος ζωής, ενώ άλλοι τον αντιμετωπίζουν ως έναν απρόσκλητο αλλά ύπουλο επισκέπτη, με τον οποίο πρέπει να μάθουν να ζουν

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού για τον Διαβήτη ( I D F) οι προβλέψεις για την εξέλιξη της ύπουλης αυτής ασθένειας είναι δυσοίωνες, καθώς για την τρέχουσα δεκαετία υπολογίζεται αύξηση της συχνότητας κατά 45% και για την προσεχή εικοσαετία 70%. Σήμερα πάνω από 200 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη και σύμφωνα με τις προβλέψεις των επιστημόνων μέχρι το 2025 θα υπερβούν τα 340 εκατομμύρια άτομα

Ο διαβήτης είναι η πρώτη αιτία των μη τραυματικών

ακρωτηριασμών

Η πρώτη αιτία τύφλωσης των ενηλίκων  Η πρώτη αιτία τελικού σταδίου 

νεφρικής ανεπάρκειας  Κύριο αίτιο εμφράγματος και εγκεφαλικού επεισοδίου  Η κυριότερη αιτία στυτικής δυσλειτουργίας.





Ο Διαβήτης όπως είναι πλέον αποδεκτό αποτελεί και κοινωνικό και οικονομικό πρόβλημα καθώς για την αντιμετώπιση των περιπτώσεων αυτών: Το 15% των διαθέσιμων πόρων για την υγεία στις αναπτυγμένες χώρες και 40% των πόρων στις

αναπτυσσόμενες χώρες

δαπανώνται για την αντιμετώπιση του διαβήτη και των επιπλοκών του



Όπως προκύπτει από διάφορες έγκυρες επιστημονικές μελέτες, υπάρχουν ελπίδες ότι η κατάσταση αυτή μπορεί με συντονισμένες προσπάθειες της επιστημονικής κοινότητας, αλλά και της σωστής ενημέρωσης του πληθυσμού, να αντιμετωπιστεί.

O Σ.Δ είναι μια αυτοδιαχειριζόμενη ασθένεια , για τη φροντίδα της οποίας, σ’ όλο τον κόσμο, υπεύθυνοι είναι οι ασθενείς. 

Για να είναι σε θέση να ελέγχουν το διαβήτη τους, θα πρέπει το πλάνο της αυτοδιαχείρισης να ταιριάζει με τις ανάγκες και τους στόχους τους.

H πρώτη στιγμή γνωριμίας είναι σημαντική. Όπλα μας   

Χαμόγελο Λέμε γεια σου Xειραψία



Για να βοηθήσουμε κάποιον, πρέπει να γνωρίζουμε περισσότερα απ’ αυτόν ,αλλά πρώτα απ’ όλα να καταλαβαίνουμε τι καταλαβαίνει Soren Kierkegard

Να συζητούμε

Ένα ταξίδι χιλιάδων χιλιομέτρων ξεκινάει με ένα μόνο βήμα

Οι στόχοι που θέτουμε είναι   

 

Ειδικοί Μετρήσιμοι Ενέργειες Ρεαλιστικοί Χρονικοί περιορισμοί

Θεραπεία του διαβήτη   



Δίαιτα Άσκηση Φαρμακευτική αγωγή Εκπαίδευση

Με την καθιέρωση της εκπαίδευσης, θα μπορούσε να μειωθεί σημαντικά, για τον ασθενή και την κοινωνία, το τεράστιο κόστος, άμεσο και έμμεσο, που οφείλεται στις απώτερες επιπλοκές του Σ.Δ.



Μία μελέτη έδειξε, ότι οι μέρες νοσοκομειακής νοσηλείας, ανά έτος, ήταν 5,6 σε μη εκπαιδευόμενους διαβητικούς, ενώ σε εκπαιδευμένους ήταν 1,7 ημέρες. Δηλαδή, διάρκεια νοσηλείας, που δεν διαφέρει σημαντικά από το μη διαβητικό πληθυσμό.



Έχει σημειωθεί επίσης, ελάττωση των απουσιών από την εργασία.



Ο Ε.Υ έχει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο, στην πρόληψη του Σ.Δ, στην εκπαίδευση και την παρακολούθηση των ατόμων με διαβήτη , πρέπει όμως, να αναπτύξει και δεξιότητες συμβούλου και συντονιστή, αφού συχνά είναι ο σύνδεσμος ανάμεσα σε ασθενή και άλλους επαγγελματίες Υγείας

Γενικός Γιατρός Δάσκαλοι

Κοινωνική Υπηρεσία Κλπ

Επισκέπτης Υγείας

Προπονητές

Ε.Y. σχολείων

Ε.Υ. Πρωτοβάθ. Φροντίδας

Άλλο Προσωπικό Άλλων Ιδρυμάτων, Γεν. Νοσοκομείων Ομάδα Διαβήτη

Νοσηλευτές

• Με τον όρο εκπαίδευση δεν εννοούμε μόνο την απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων, αλλά μία δια βίου διαδικασία που έχει στο κέντρο τον ασθενή και αποβλέπει στην εκπαίδευση και την ψυχοκινητική του υποστήριξη

• Η εκπαίδευση των ασθενών με Σ.Δ αποσκοπεί στην ενεργό συμμετοχή τους και είναι εξατομικευμένη σύμφωνα με τις υποκειμενικές και αντικειμενικές ανάγκες του ασθενή και του περιβάλλοντός του

• Η γλώσσα που θα χρησιμοποιήσουμε θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν απλή και κατανοητή από τον ασθενή και να λαμβάνει υπόψη τα «πιστεύω» του ασθενή σε σχέση με την υγεία του

Oι νεοδιαγνωσθέντες ασθενείς, χρειάζονται πολλές φορές τις συμβουλές του Ε.Υ, πριν μπορέσουν να αφομοιώσουν τις πληροφορίες και να τις εφαρμόσουν. Το ίδιο ισχύει και για τα άτομα με γνωστό διαβήτη, που αντιμετωπίζουν ένα καινούργιο πρόβλημα, όπως για παράδειγμα μία χρόνια επιπλοκή.

Αρχικά η συμβουλή θα πρέπει να δίνεται ελεύθερα, αλλά ο απώτερος στόχος πρέπει να είναι, η παρότρυνση του ασθενή να γίνει ανεξάρτητος, και να ζει με τις ανάγκες που προκύπτουν από τη νόσο του.

Παράγοντες που λαμβάνουμε υπόψη μας, πριν αρχίσουμε την εκπαίδευση

   

Ευαισθητοποίηση Συμμετοχή της οικογένειας Τύπος του διαβήτη Ηλικία

Πρακτικά ο διαβητικός πρέπει να δραστηριοποιηθεί, ώστε να γνωρίζει καλά    



Τη φύση και την εξέλιξη του Σ.Δ Τις οξείες και χρόνιες επιπλοκές και πως αυτές προλαμβάνονται ή αναγνωρίζονται έγκαιρα Την δίαιτα και την αντικατάσταση τροφών, με ισοδύναμη θερμιδική αξία Τον αυτοέλεγχο του σακχάρου του αίματος Την χρήση των μεταφερόμενων συστημάτων χορήγησης ινσουλίνης

Πρακτικά ο διαβητικός πρέπει να δραστηριοποιηθεί, ώστε να γνωρίζει καλά 

  



Τις παρενέργειες των αντιδιαβητικών φαρμάκων που χρησιμοποιεί Τα συμπτώματα της υπογλυκαιμίας και την αντιμετώπισή της Την αντιμετώπιση εμπύρετων νοσημάτων, διαρροιών και εμετών Την φροντίδα και την υγιεινή των ποδιών Να έχει μαζί του την ταυτότητα του διαβητικού και κύβους ζάχαρης

Η επίσκεψη του Ε.Υ στο σπίτι



Βοηθάει στην έναρξη ή τη σταθεροποίηση της θεραπείας με ινσουλίνη, στην αυτορρύθμιση και τον αυτοέλεγχο του σακχάρου αίματος, σε ένα περιβάλλον πιο άνετο και φιλικό, από το εξωτερικό ιατρείο

Σήμερα, λίγοι ασθενείς χρειάζονται εισαγωγή στο νοσοκομείο, για να αρχίσουν την αγωγή με ινσουλίνη Οι νεοδιαγνωσθέντες ασθενείς, με Σ.Δ τύπου Ι, αρχικά ίσως έχουν ανάγκη καθημερινής επίσκεψης, αλλά σε σύντομο χρονικό διάστημα, αυτό μετατρέπεται σε αραιότερες επισκέψεις Οι ασθενείς, με Σ.Δ τύπου ΙΙ, που αρχίζουν θεραπεία με ινσουλίνη, μετά την πρώτη επίσκεψη, συχνά χρειάζονται εβδομαδιαίες επισκέψεις, μέχρι να γίνουν ικανοί, να ρυθμίζουν την κατάσταση από μόνοι τους

Κατηγορίες ασθενών για επίσκεψη στο σπίτι   



Νεοδιαγνωσμένοι ινσουλινοεξαρτώμενοι διαβητικοί Ασθενείς που χρειάζονται μεγάλες αλλαγές στο θεραπευτικό σχήμα Ασθενείς που ζουν σε γηροκομεία, σε ιδρύματα για άτομα με διανοητική αναπηρία, στις φυλακές ‘Αλλοι ασθενείς που αδυνατούν να προσέλθουν στα εξωτερικά ιατρεία, όπως  Ασθενείς με φυσική ή διανοητική αναπηρία  Ασθενείς σε τελικό στάδιο νόσου  Διαβητικές μητέρες μετά τον τοκετό

Σκοποί των επισκέψεων στο σπίτι



 





Εξασφάλιση καλής προσαρμογής στη ζωή με το διαβήτη για όλους τους νεοδιαγνωσμένους ασθενείς και τους διαβητικούς που κάνουν έναρξη θεραπείας με ινσουλίνη Οργάνωση καλής φροντίδας για το διαβήτη, σε ασθενείς που αδυνατούν να επιστεφθούν τα εξωτερικά ιατρεία Μείωση των εισαγωγών στο νοσοκομείο, των ασθενο-ημερών της νοσηρότητας και των ψυχολογικών προβλημάτων που συνδέονται με τον διαβήτη Βελτίωση του μεταβολικού ελέγχου για όλους τους ασθενείς . Ενδεικτικό παράδειγμα είναι η μείωση κατά 1% της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης, που πέτυχαν στη Δανία μετά από πρόγραμμα επανεκπαίδευσης, στο σπίτι. Διδασκαλία για τον διαβήτη στο περιβάλλον του διαβητικού



Στο περιβάλλον του σπιτιού, ο Ε.Υ για να πετύχει στο έργο του, χρησιμοποιεί ως μέσο, την διεξοδική συζήτηση, που ορίζεται ως μία μέθοδος μέσω της οποίας ένα άτομο προσφέρει τη βοήθειά του, με κατευθυνόμενη συζήτηση, σε μια ατμόσφαιρα κατανόησης Η σχέση του Ε.Υ θα πρέπει να είναι μία σχέση βοήθειας και κατανόησης, στην οποία το άτομο για το οποίο γίνεται η συζήτηση, μπορεί να εκφράσει τις σκέψεις και τα αισθήματά του, με τέτοιο τρόπο ώστε:    



Να Να Να Να

ξεκαθαρίσει την κατάστασή του συμβιβαστεί με μία νέα εμπειρία δει τη δυσκολία του πιο αντικειμενικά αντιμετωπίσει το πρόβλημά του με λιγότερη ένταση

Να πάρει τις δικές του αποφάσεις, από τις επιλογές που έχει στη διάθεσή του

Κατά την επίσκεψη στο σπίτι ο Ε.Υ έχει τη δυνατότητα

  



Να αξιολογήσει τα αποτελέσματα της εκπαίδευσης του ασθενή Να εκτιμήσει τις γνώσεις του Να ενημερώσει όλα τα μέλη της οικογένειας, για τους παράγοντες που μπορεί να επισπεύσουν ή να προλάβουν την εμφάνιση του Σ.Δ Να ανιχνεύσει νέες περιπτώσεις διαβητικών στην οικογένεια

Λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχει ιστορικό Σ.Δ, όταν συνυπάρχουν και οι παρακάτω παράγοντες 

Παχυσαρκία Γυναίκες με ιστορικό Σ.Δ κύησης



Εγκυμοσύνη

Έγκυες μεταξύ 24ης- 28ης εβδομάδας κύησης



Επανειλημμένες λοιμώξεις δέρματος, γεννητικών οργάνων ή ουροποιητικού συστήματος

Έτσι λοιπόν οι E.Y συμβάλλουν στο σχεδιασμό, την εφαρμογή και αξιολόγηση της πρωτογενούς, δευτερογενούς και τριτογενούς πρόληψης. 

Συμβάλλουν στον σχεδιασμό και εφαρμογή προγραμμάτων Αγωγής Υγείας όπου τα άτομα αντλούν σημαντικές πληροφορίες και με βάση αυτές μπορούν να αλλάξουν έξεις και συνήθειες.

Η πρόληψη του σακχαρώδη διαβήτη

Γενικός πληθυσμός

Εντοπισμός ομάδων υψηλού κινδύνου

Γλυκόζη νηστείας 100-125mg/dl

Η πρόληψη του σακχαρώδη διαβήτη

OGTT

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ • IFG • IGT • IFG+IGT

Σημαντική συνιστώσα των προγραμμάτων πρόληψης είναι η εκπαίδευση , με στόχο την προσπάθεια για αλλαγή της συμπεριφοράς των ατόμων     

Μείωση του σωματικού βάρους κατά 5%, Σωματική δραστηριότητα που περιλαμβάνει 30’ μέτριας έντασης άσκησης ημερησίως Μείωση του ολικού λίπους σε<30% της ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης Μείωση του κεκορεσμένου λίπους σε<10% της ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης Αύξηση της πρόσληψης φυτικών ινών(τουλάχιστον 25-35g ημερησίως)

Γεφυρώνοντας το χάσμα που υπάρχει μεταξύ πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας περίθαλψης, ο Ε.Υ μπορεί να βοηθήσει τους πάσχοντες, να επιτύχουν το καλύτερο δυνατό επίπεδο υγείας

Ευχαριστώ για την προσοχή σας

<<Είναι εύκολη η αλλαγή τρόπου ζωής του Διαβητικού Ασθενή; Υπάρχουν ‘’οδηγίες’’ για να επιτευχθεί;>> Χριστίνα Μαζιώτη Επισκέπτρια Υγείας ΓΝΕ «Θριάσιο»

Η ενημέρωση και η απόκτηση γνώσεων του διαβητικού ασθενή (Δ.Α.) για τον αυτοέλεγχο της νόσου (self management) αποτελεί τον παράγοντα‐κλειδί

 για αλλαγή του τρόπου αντίληψης της νόσου  για τη σωστή μεταβολική ρύθμιση  για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής

τα άτομα με διαβήτη πρέπει να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους σε καθημερινή βάση σε διάφορους τομείς

ada,easd,ΕΔΕ,2013

 να βελτιώσουν τη διατροφή τους  να μειώσουν το κάπνισμα  να αυξήσουν την άσκηση  να μάθουν να διαχειρίζονται τα επίπεδα άγχους , κατάθλιψης , κ.α.

Είναι εύκολη αυτή η αλλαγή;

ο τρόπος ζωής εξαρτάται από: Είναι εξαιρετικά δύσκολο να ενθαρρύνει κανείς τα Δ.Α. να τροποποιήσουν τη συμπεριφορά τους

     

τα ατομικά πιστεύω τις αξίες τις πεποιθήσεις τις προσδοκίες τις αντιλήψεις τις στάσεις τους γύρω από θέματα υγείας

Είναι εύκολη αυτή η αλλαγή;

Δεν είναι εύκολη, πολύ απλά γιατί oι συμπεριφορές που ξέρουν ότι πρέπει να αλλάξουν είναι μια συνήθεια χρόνων που τους αποδίδει απόλαυση

Π.χ. Για όσο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα τρέφεται ένα άτομο με ένα συγκεκριμένο τρόπο, τόσο πιο δύσκολο είναι να αλλάξει αυτό τον τρόπο διατροφής

 Μήπως αιτία είναι η μη επαρκής πληροφόρηση των ασθενών;  Μήπως οφείλεται στην αδυναμία τους να ξεπεράσουν τα εμπόδια και να εφαρμόσουν αυτά που τους λέμε;

 Μήπως οφείλεται σε γενική έλλειψη κοινωνικής και συναισθηματικής υποστήριξης ώστε να μπορέσουν να πετύχουν και να διατηρήσουν μια σωστή ρύθμιση;

Το πιθανότερο είναι ότι πρόκειται για συνδυασμό όλων αυτών των παραγόντων

Μοντέλο αλλαγής συμπεριφοράς

Ανακάλυψη εμποδίων Κινητοποίηση Στόχοι

Σχέδιο δράσης Βοηθάει τους επαγγελματίες υγείας (Ε.Υ.) και τους ασθενείς να παραμένουν προσανατολισμένοι στο αποτέλεσμα και να υπερνικούν τους φραγμούς

Ανακάλυψη εμποδίων

 Θα ρωτήσουμε τους ασθενείς τι τους προβληματίζει περισσότερο  Θα τους βοηθήσουμε να στοχαστούν και να συνειδητοποιήσουν τα προβλήματα που έχουν Μόνο έτσι θα βρουν ερεθίσματα να βάλουν στόχους και να σκεφτούν συγκεκριμένες στρατηγικές

Εμπόδια στην άσκηση: σωματικά ή ψυχολογικά

 Έλλειψη πληροφοριών γύρω από τα σχετικά χαμηλά επίπεδα σωματικής άσκησης  Η αμηχανία σχετικά με τη σωματική διάπλαση  Έλλειψη χρόνου (το εμπόδιο του χρόνου μπορεί να ξεπερασθεί προσθέτοντας δραστηριότητες που αποτελούν ήδη μέρος της ζωής του) π.χ. Θα ενθαρρύνουμε τον ασθενή να ασχολείται με τις καθημερινές δραστηριότητές του λίγο πιο εντατικά π.χ. να πλύνει το αυτοκίνητο με το χέρι, αντί να το πάει στο βενζινάδικο

Τα εμπόδια στην αλλαγή των διατροφικών συνηθειών και του τρόπου ζωής

 η πεποίθηση ότι τα μηνύματα υγιεινής διατροφής στοχεύουν σε ανθρώπους πιο ευάλωτους από εμάς  οι γευστικές προτιμήσεις  Η έλλειψη θέλησης, καθώς και το γεγονός ότι θα πρέπει κανείς να εγκαταλείψει τα αγαπημένα του τρόφιμα Ο νέος τρόπος ζωής είναι ανεπιθύμητος. Διαφωνεί με την ιδέα μας…

Τα εμπόδια στην αλλαγή των διατροφικών συνηθειών και του τρόπου ζωής

 το κόστος, η προετοιμασία και η μικρή διαθεσιμότητα στο χώρο εργασίας  Η έλλειψη γνώσης για τη σημασία της υγιεινής διατροφής (δυσκολία στην κατανόηση των ετικετών στις συσκευασίες των τροφίμων)  Πολιτιστικοί, θρησκευτικοί, οικονομικοί παράγοντες

Ανακάλυψη εμποδίων

 Περιβάλλον (οικογενειακό, φιλικό, μειωμένη υποστήριξη)

 Ηλικία (δυσκολία στη μάθηση, μειωμένη όραση και ακοή)

 Εισόδημα- περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες

 Έλλειψη κινήτρου/ώθησης (το κίνητρο είναι η κινητήρια δύναμη για να επιτευχθεί ένας στόχος)

 Έλλειψη γνώσης, ελπίδας (‘’δεν μπορώ’’)

 Συχνές κοινωνικές εκδηλώσεις με φαγητό ή κοινωνική απομόνωση

Ανακάλυψη εμποδίων Αρνητικές αντιλήψεις & Συναισθηματικές αντιδράσεις  Άρνηση (δεν πιστεύω πως αυτό συμβαίνει σε μένα) π.χ. δεν αισθάνεται άρρωστος & αρνείται ότι κινδυνεύει

 Θυμός (γιατί εγώ;)  Κατάθλιψη (νοιώθω λυπημένος , αβοήθητος)

 Ενοχή (πρέπει να έκανα κάτι λάθος) π.χ. έχει καιρό να επισκεφτεί το γιατρό, δεν μετρά τα επίπεδα γλυκόζης

 Χαμηλή αυτοεκτίμηση (κάτι δεν πάει καλά με μένα) π.χ. αντιμετωπίζει τον εαυτό του ως ασθενή ή εξαρτημένο άτομο

 Φόβος για αποτυχία (φοβούνται να κάνουν λάθη)

Ανακάλυψη εμποδίων  Επαγγελματίες Υγείας  παροχή διαφορετικών πληροφοριών

 τρόπος παροχής πληροφορίας (π.χ. χρήση ορολογίας ή κατανοητών παραδειγμάτων) 

έλλειψη εμπιστοσύνης στον επαγγελματία υγείας ή/και στο σύστημα...

 Σύστημα υγείας • Προσβασιμότητα (π.χ. διαθεσιμότητα ραντεβού, χρόνος με τον επαγγελματία υγείας, κόστος)

Κινητοποίηση για αλλαγή

Όλοι οι ασθενείς δεν έχουν ισχυρά κίνητρα ούτε είναι πραγματικά αποφασισμένοι να προχωρήσουν σε αλλαγές

Μια αλλαγή στη συμπεριφορά μπορεί να επιτευχθεί πιο αποτελεσματικά όταν υπάρχει κίνητρο που προέρχεται από τον ίδιο τον ασθενή και όχι επειδή επιβάλλεται από άλλους (εσωτερική κινητοποίηση)

Κινητοποίηση για αλλαγή

Χρήσιμη συμβουλευτική προσέγγιση είναι η συνέντευξη κινητοποίησης, που βασίζεται στα στάδια αλλαγής συμπεριφοράς:  ενθαρρύνει τους ασθενείς να εκφράσουν τους δικούς τους λόγους για την αλλαγή  να αποφασίσουν τι θα αλλάξουν και πώς θα το αλλάξουν

Η συμπεριφορά του Ε.Υ. μπορεί να επηρεάσει το είδος των κινήτρων

 Προενατένιση ‘’Είμαι αποτυχημένος, κάθε φορά που χάνω βάρος στο τέλος το επανακτώ. Παραιτούμαι” Δεν συνειδητοποιεί ή δε σκέφτεται ότι υπάρχει πρόβλημα, ή δεν ενδιαφέρεται να αλλάξει τη συμπεριφορά του στο εγγύς μέλλον  Ο Ε.Υ. θα συνεχίσει να εδραιώνει μια υποστηρικτική σχέση, θα παρέχει πληροφορίες  Θα αποφεύγει κατηγορίες και απλουστευμένες λύσεις

 Ενατένιση “Ναι, αλλά…” Αναγνωρίζει ότι υπάρχει πρόβλημα αλλά δεν έχει κάνει συγκεκριμένες σκέψεις για το τι ακριβώς θα κάνει ή δεν είναι έτοιμος να αλλάξει τις συνήθειές του

 Ο Ε.Υ. θα οργανώσει ραντεβού ειδικά για περαιτέρω συζήτηση σχετικά με το πρόβλημα και την υγεία του  Θα ενδυναμώσει την αυτοπεποίθηση και την πίστη ότι μπορεί και θέλει να αλλάξει  Ημερολόγιο αυτοπαρατήρησης και αυτοκαταγραφής της συμπεριφοράς

 Προετοιμασία ‘’Τι μπορώ να κάνω για...’’ Νοιώθει ότι είναι έτοιμος να ξεκινήσει σύντομα τις αλλαγές τις οποίες επιθυμεί και αναζητεί τους τρόπους με τους οποίους θα κάνει την αλλαγή Εφαρμόζει μικρές αλλά αξιόλογες αλλαγές  Ο Ε.Υ. θα βοηθήσει το άτομο να σκεφτεί την καλύτερη πορεία δράσης  Θα ενθαρρύνει μικρούς, εξειδικευμένους, επιτεύξιμους στόχους

Δράση ‘’Είμαι ικανός να....‘’ Ενεργεί συστηματικά για να μεταβάλλει π.χ. τον τρόπο που τρέφεται , αυτό μπορεί να σημαίνει τροποποίηση της συμπεριφοράς ή/και του περιβάλλοντος  Ο Ε.Υ. θα τον βοηθήσει να σκεφτεί την ωφέλεια των αλλαγών και εάν θέλει να συνεχιστούν αυτές οι αλλαγές στο μέλλον  Θα θέσει περαιτέρω μικρούς στόχους

 Συντήρηση και Υποτροπές Ο ασθενής σταθεροποιεί όσο είναι δυνατό τις επιθυμητές συνήθειες και μαθαίνει να αντιμετωπίζει τις υποτροπές

 Ο Ε.Υ. θα κατανοήσει ότι το κίνητρο έρχεται και φεύγει ως

φυσιολογικό κομμάτι της ζωής του Δ.Α.

 Θα προσδιορίσει τις επιτυχημένες αλλαγές και θα χρησιμοποιήσει αυτές ως στρατηγικές για μελλοντικές παρεκτροπές

Δράση :

 Να θυμάται ο Ε.Υ. ότι θα εκπαιδεύσει τους ασθενείς του ως ανθρώπους και όχι ως ασθένειες ούτε και ως μια τιμή ΔΜΣ  Η διαδικασία της αλλαγής είναι σταδιακή  Αφού εξακριβώσει σε ποιο στάδιο αλλαγής βρίσκεται ο ασθενής, εφαρμόζει την κατάλληλη στρατηγική για να τον βοηθήσει να προχωρήσει στο επόμενο στάδιο, εξασφαλίζοντας ότι οι παρεμβάσεις θα ταιριάζουν στις απόψεις του ασθενή και έτσι θα υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας  Η δράση πρέπει να γίνεται από κοινού με τον ασθενή Το άτομο με διαβήτη και ο γιατρός είναι και οι δύο ειδικοί αλλά: ουσιαστικά ο ασθενής οδηγεί τη διαδικασία σχεδιασμού

Πώς κινητοποιούμε;

 Αρχικά ο Ε.Υ. θα πρέπει να αφιερώνει αρκετό χρόνο με τον ασθενή  Θα ρωτάει για θετικές εμπειρίες, όταν ο ασθενής κατάφερε να αλλάξει μια συνήθεια  Τι τον βοήθησε σ’ αυτό, τι συνέβη;  Θα πρέπει να είναι ρεαλιστής και υπομονετικός

Πώς κινητοποιούμε;  Θα ακούει και θα κατανοεί τα σημεία εκείνα τα οποία ο ασθενής είναι έτοιμος να αλλάξει και θα θέτει μικρούς και πρακτικούς στόχους  Υποστήριξη, ενθάρρυνση, συζήτηση και πληροφορίες για τα σημεία εκείνα τα οποία δεν είναι έτοιμος να αλλάξει  Θα έχει επίγνωση των επιθυμιών και των αναγκών όχι μόνο του Δ.Α. αλλά και της οικογένειας

 Η υποστήριξη από την οικογένεια, τους φίλους ή άλλους ασθενείς αποτελεί χρήσιμο βοηθό σε αυτή την προσπάθεια

Πώς κινητοποιούμε; Τοποθέτηση στόχων και ανταμοιβών

 Εντόπιση κατάλληλων στόχων για τον κάθε ασθενή χωριστά (εξατομικευμένο πρόγραμμα )  Οι πολύ υψηλοί στόχοι θα οδηγήσουν σε απογοήτευση

 Συγκεκριμένοι στόχοι, συγκεκριμένος χρόνος π.χ. θα κάνω δίαιτα, θα ασκούμαι περισσότερο, θα χάσω βάρος..., (ασαφείς στόχοι)

Πώς κινητοποιούμε; Τοποθέτηση στόχων και ανταμοιβών

Όταν επιτυγχάνονται οι στόχοι να δίδονται ανταμοιβές που μπορεί να είναι κάτι προσωπικό για τον ασθενή

π.χ. Ορισμένοι ασθενείς μπορεί να θεωρούν ανταμοιβή την συμμετοχή τους σε μία αθλητική δραστηριότητα

 Η ανταμοιβή , η ενθάρυνση, η αναγνώριση αποτελούν παράγοντες κινητοποίησης του ασθενή

Πώς κινητοποιούμε;

 Ο Ε.Υ. θα ακούει με προσοχή, χωρίς προειλημμένες αποφάσεις και λύσεις

 Θα χρησιμοποιεί : Πότε, Τι και Πώς σαν αρχικές λέξεις όταν κάνει ερώτηση  Σχέση εμπιστοσύνης με τον ασθενή  Δημιουργία ενός χώρου φιλικού προς τον ασθενή

Οι μακροχρόνιες αλλαγές δε συμβαίνουν από τη μια μέρα στην άλλη

Η προσπάθεια αλλαγής του τρόπου ζωής των Δ.Α. αποτελεί συλλογικό έργο της εκπαιδευτικής ομάδας Θεωρείται απαραίτητη η επαφή και συνεργασία μεταξύ των μελών της ομάδας

Συνεχιζόμενη εκπαίδευση ασθενών και ομάδας υγείας

Σας ευχαριστώ

ΚΑΤ' ΟΙΚΟΝ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΑ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ Τασιοπούλου Δήμητρα Επισκέπτρια Υγείας Ιατρείο Διαβήτη και Παχυσαρκίας Κωνσταντοπούλειο Νοσοκομείο Ν. Ιωνίας

Εισαγωγή  Η άνοδος του βιοτικού επιπέδου τα τελευταία 20 χρόνια έχει

δημιουργήσει νέες ανάγκες στον κλάδο της υγείας και ειδικότερα στον τομέα της κατ' οίκον φροντίδας.  Ο παραδοσιακός ρόλος των νοσοκομείων συνεχώς μεταβάλλεται και αρκετές υπηρεσίες περνούν στο χώρο των εταιρειών ή δημοσίων φορέων που παρέχουν ιατρική φροντίδα στο σπίτι του ασθενούς, τόσο σε ό,τι αφορά το στάδιο ανάρρωσης όσο και τη θεραπεία χρόνιων παθήσεων.

Εισαγωγή  Χιλιάδες ασθενείς στον αναπτυγμένο

κόσμο μπορούν σήμερα να αποφύγουν την πολυήμερη νοσηλεία στα νοσοκομεία και να λάβουν την απαραίτητη ιατροφαρμακευτική φροντίδα στο σπίτι τους.  Στον τομέα της παροχής ιατρικών υπηρεσιών κατ' οίκον έχουν δραστηριοποιηθεί με επιτυχία -και στη χώρα μας- ιδιωτικές πολυεθνικές εταιρείες, αλλά και ο δημόσιος τομέας μέσω των φορέων τοπικής αυτοδιοίκησης και των γνωστών προγραμμάτων "Κατ' οίκον φροντίδα υγείας".

Ορισμός

 Ο όρος "κατ' οίκον φροντίδα

υγείας", περιλαμβάνει όλες εκείνες τις υπηρεσίες υγείας που προσφέρονται στα άτομα και τις οικογένειές τους στο χώρο που ζούν, κατευθυνόμενες προς την προαγωγή, την διατήρηση και την αποκατάσταση της υγείας του ατόμου ή την ελαχιστοποίηση των επιδράσεων της χρόνιας νόσου ή της αναπηρίας.

Χρόνια νοσήματα  Στα χρόνια νοσήματα

(καρδιαγγειακά νοσήματα, διαβήτης, νοσήματα του κολλαγόνου, αρθριτικά, κακοήθειες) -σε αντίθεση με τα οξέα νοσήματα (χειρουργικά, λοιμώδη, φλεγμονές) όπου ο γιατρός παίρνει τις αποφάσεις και η παρέμβαση είναι σύντομηεκτός των ιατρικών οδηγιών, χρειάζεται διαρκή επαφή και επικοινωνία με τον ασθενή και το κυριότερο, ο ίδιος να είναι συμμέτοχος στη θεραπεία.

Ο ρόλος του/της ΕΥ.  Ο/Η Επισκέπτης/-τρια Υγείας (ΕΥ)

είναι λειτουργός υγείας, απαραίτητο μέλος της Υγειονομικής Όμάδας (ιατρός, νοσηλεύτρια, ψυχολόγος, διαιτολόγος κλπ).  Συμμετέχει στην εφαρμογή προγραμμάτων που έχουν σχέση με τις νέες τεχνολογικές εξελίξεις (αυτοέλεγχος, θεραπευτικά σχήματα).  Η παρεμβασή του είναι πολύπλευρη είτε μέσα στο χώρο του νοσοκομείου, είτε εκτός αυτού (κατ' οίκον επισκέψεις).

ΣΤΟΧΟΙ ΤΗΣ "ΚΑΤ' ΟΙΚΟΝ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΥΓΕΙΑΣ"  Πρώιμη διάγνωση.  Απαλλαγή από κλινικά συμπτώματα.

 Ικανότητα αυτοδιαχείρισης.  Ψυχολογική και κοινωνική υποστήριξη.  Πρόληψη οξέων επιπλοκών.  Πρόληψη χρόνιων επιπλοκών.

 Τρόπος ζωής με αυτοπεποίθηση.  Άριστη ποιότητα ζωής.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΥ ΣΤΗΝ "ΚΑΤ' ΟΙΚΟΝ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ"  Ο ΕΥ αποτελεί τον συνδετικό κρίκο μεταξύ του

νοσοκομείου και των ασθενών με χρόνιο νόσημα που είναι αδύνατον να προσέλθουν σε αυτό.  Στην κατηγορία αυτών των ασθενών, ανήκουν κυρίως τα άτομα με ειδικές ανάγκες –αναπηρίες-. (τυφλοί ή ατομα με πολύ μειωμένη όραση, κινητικά προβλήματα, υπερήλικες κλπ).  Ο ΕΥ παρακολουθεί επίσης τον ασθενή με χρόνια νοσήματα στο φυσικό του περιβάλλον, με σκοπό να εκπαιδεύσει όχι μόνο το άτομο με το χρόνιο νόσημα, αλλά και το άμεσο οικογενειακό του περιβάλλον, στη σωστή αντιμετώπισή του.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΥ ΣΤΗΝ "ΚΑΤ' ΟΙΚΟΝ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ"  Με πνεύμα συνεργασίας και διάθεση προσφοράς:  Καθησυχάζει τον ασθενή και την οικογένειά του.  Τους παρέχει έγκυρες και υπεύθυνες πληροφορίες για τη νόσο και τις

επιπλοκές της.  Τους ενθαρρύνει στην ενεργό συμμετοχή τους για την επίτευξη της σωστής αντιμετώπισης.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΥ ΣΤΗΝ "ΚΑΤ' ΟΙΚΟΝ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ"  Διαπαιδαγωγεί τον ασθενή να τηρεί τους

κανόνες ατομικής υγειινής που αντανακλούν θετικά τόσο στον ίδιο όσο και στο οικογενειακό του περιβάλλον.  Εκτιμά και προσδιορίζει τις ανάγκες του ασθενή (σε συνεργασία τόσο με την οικογένεια όσο και με τις αρμόδιες υπηρεσίες, φροντίζει να λυθούν διάφορα κοινωνικά, οικονομικά και ψυχολογικά προβλήματα που προκύπτουν από την πάθησή του).  Συνεργάζεται με το θεράποντα ιατρό για τη συγκεκριμένη περίπτωση του ασθενούς και τη γενικότερη πορεία της νόσου.

Η «συνεχής» θεραπεία του ΣΔ.

Παραδοσιακή επίσκεψη στο ιατρείο

Επικοινωνία με την ομάδα θεραπείας

Εκπαίδευση σε θέματα διαβήτη

Ασθενής στο σπίτι

Ειδικά για άτομα με ΣΔ  Συγκεκριμένα για άτομα με σακχαρώδη διαβήτη (σημείωση: ομάδα

ατόμων που ωφελείται ιδιαίτερα από την κατ’οίκον φροντίδα υγείας) που υποβάλλονται σε ινσουλινοθεραπεία, έλεγχος όσον αφορά τη φύλαξη της ινσουλίνης, τη τεχνική των ενέσεων, τη σωστή δόση ινσουλίνης σε συσχέτιση με τα γεύματα, καθώς και έλεγχος των συστημάτων χορήγησης της ινσουλίνης (στυλό, πένες).  Επίσης δίνει οδηγίες για την υπογλυκαιμία (πρόληψη και αντιμετώπιση) , για τις μετρήσεις αυτοελέγχου σακχάρου αίματος, διατροφικές οδηγίες, για την περιποίηση ποδιών, για την σωματική δραστηριότητα, και για τις επιπλοκές της νόσου -παραπομπή σε οφθαλμίατρο, νεφρολόγο,ποδολόγο κ.α.-.  Εκπαίδευση στη γνώση παραγόντων που απαιτούν τροποποίηση της δοσολογίας του θεραπευτικού σχήματος όπως νηστεία, άσκηση, στρες, ημέρες αδιαθεσίας.

Ο ρόλος του ΕΥ  Ο ΕΥ ακούει, αποδέχεται,

ενθαρρύνει, επαινεί. Κατανοεί το πως αλλάζει η συμπεριφορά του ασθενή, εντοπίζει τις αρνητικές του σκέψεις,την ετοιμότητά του να μάθει.  Αξιολογεί το περιβάλλον του ασθενή και έχει άμεση αντίληψη για την εικόνα που έχει γύρω από το πρόβλημά του.

Ο ρόλος του ΕΥ

 Αντιλαμβάνεται πόσο επαρκές και

αυτόνομο αισθάνεται το άτομο με τη χρόνια νόσο για να αντιμετωπίσει το πρόβλημά του (ικανότητα αυτοδιαχείρισης).  Εντοπίζει τις αδύνατες περιοχές στην απαίτηση δεξιοτήτων, για να επιλύσει το πρόβλημα με την κατάλληλη εκπαίδευση, έτσι ο ασθενής αποκτά καλύτερη συμπεριφορά αυτοφροντίδας.

Πλεονεκτήματα Κατ’οίκον φροντίδας υγείας  Επιτυγχάνεται μείωση των ημερών νοσηλείας.  Περιορισμός εισαγωγών στα νοσοκομεία.  Μείωση της νοσηρότητας (ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις).  Μείωση των ψυχολογικών προβλημάτων.

Πλεονεκτήματα Κατ’οίκον φροντίδας υγείας  Ο ασθενής αισθάνεται ασφαλής στο οικογενειακό του περιβάλλον.  Υπάρχει περισσότερη δυνατότητα συζήτησης λόγω ευχέρειας χρόνου.  Συχνά συμβάλλει και στη καλύτερη ρύθμιση της νόσου. Ενδεικτικό

παράδειγμα είναι η μείωση κατά 1% της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης που πέτυχαν στη Δανία μετά από πρόγραμμα επανεκπαίδευσης στην ινσουλινοθεραπεία στο σπίτι.

Πλεονεκτήματα Κατ’οίκον φροντίδας υγείας  Ενδυνάμωση της σύνδεσης και της λειτουργικότητας της οικογένειας.  Αναπτύσεται ένα είδος "θεραπευτικής συμμαχίας" και εμπιστοσύνης

μεταξύ ΕΥ και ασθενή, με κοινό θεραπευτικό στόχο και συγκεκριμένες υποχρεώσεις.  Υποχρεώνεται το άτομο με χρόνιο νόσημα με την παρουσία του ΕΥ, να μη χάσει την επαφή του με το ιατρό, να μην παραλείπει τη θεραπεία του και κυρίως να μην την εγκαταλείπει. Αυτό έχει ως συνέπεια την αποφυγή οξέων ή χρόνιων επιπλοκών και την άριστη ποιότητα ζωής.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ

ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ στην πρώιμη διάγνωση άνοιας και κατάθλιψης

BΑΓΓΕΛΗ ΒΑΣΙΛΙΚΗ Επισκέπτρια Ψυχικής Υγείας Διεύθυνση Υγείας & κοινωνικής Πολιτικής ΔΗΜΟΥ ΒΥΡΩΝΑ

Αντί προλόγου…….

•Το 1834 ένας Γιαπωνέζος ζωγράφος ο Χαχασάι είχε πει: . «Από ηλικίας 6 ετών είχα την μανία να ζωγραφίζω τις μορφές των πραγμάτων . Στα 50 είχα δημοσιεύσει αμέτρητα ζωγραφικά έργα. Στα 73 μου έμαθα λίγα πράγματα για τη φύση, τα ζώα, τα φυτά, τα δένδρα, τα πουλιά, τα ψάρια, τα έντομα. Στα 90 θα εισχωρήσω στα μυστήρια των πραγμάτων, στα 100 θα έχω σίγουρα φτάσει σε θαυμαστό σημείο. Και όταν θα γίνω 110 ότι φτιάξω, είτε μια τελεία είναι αυτό, είτε μια γραμμή, θα είναι ΖΩΝΤΑΝΟ.

Μία εικόνα …μία λέξη…

αγάπη

Φροντίδα

ελπίδα

Η εικόνα των στατιστικών στοιχείων • • • • •

Το 2030 το 10% του πληθυσμού θα είναι άνω των 60 ετών 160.000 ασθενείς με άνοια Το 2020 πάνω από το 25% του πληθυσμού με κατάθλιψη 8 φορές μεγαλύτερος ο κίνδυνος για αυτοκτονία στους άντρες Ανά 100.000 κατοίκους αντιστοιχούν 5 αυτοκτονίες

Αξιολόγηση έρευνας στο Δήμο Βύρωνα

Φύλλο

31% Άνδρες Γυναίκες 69%

Κατανομή ηλικιών 30

26.95

Ποσοστό (%)

25 20

15.65

15 10 5 0

23.47

22.6

7.82 2.6

0.86 <60

60-65

66-70

71-75

76-80

81-85

>86

Γραμματικές γνώσεις

4.34%1.74% 24.34%

18.26%

Αγράμματοι Μερικές τάξεις Δημοτικό Γυμνάσιο-Λύκειο

51.31%

Ανώτερη-Ανώτατη

Οικογενειακή κατάσταση

6.95%

3.48% Άγγαμοι Έγγαμοι

46.08%

43.48%

Χήροι Διαζ/μένοι

Προβλήματα υγείας 80

Ποσοστά (%)

80 60 40

20

20 0

ΝΑΙ

ΌΧΙ

Ιστορικό

8.69%

13.04%

46.96%

Άνοια Κατάθλιψη Ψ/Π γεγονότα

31.31%

Δεν γνωρίζουν

GPS (κλίμακα κατάθλιψης) 31.3

35 Ποσοστά (%)

30 25

22.6 18.26

20 15 10 5 0

0-5

6-10

6-15

Ποσοστά (%)

3 MS (κλίμακα εκτίμησης γνωσιακών λειτουργειών)

60 50

53.04 39.13

40 30 20 10 0

<70

>70

5% -6% των μοναχικών ατόμων δεν έχουν κανένα άτομο(παιδί συγγενείς –φίλους)να απευθυνθούν

Που θα απευθυνθεί ο ηλικιωμένος ….;;;;;;;;; Που πάσχει από άνοια…. πού πάσχει από κατάθλιψη…. πού έχει διαταραχές στον ύπνο… με προβλήματα αυτοεκτίμησης… με ιδέες που τον οδηγούν από το κλάμα στην απάθεια και αντίστοιχα που έχει αποσυρθεί κοινωνικά…

Η απάντηση δίνεται Στην διασυνδετική λειτουργία των υπηρεσιών υγείας & πρόνοιας

ΣΤΟΧΟΙ ΚΟΙΝΟΤΙΚΩΝ ΘΕΣΜΩΝ-ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ • Επανένταξη, επανακοινωνικοποίηση και ενεργή συμμετοχή του ηλικιωμένου στη ζωή της κοινότητας.

• Διαμόρφωση αντιλήψεων στη κοινότητα για τη καλύτερη διαβίωση, εξυπηρέτηση, προστασία και ενεργοποίηση του ηλικιωμένου.

• Την αλλαγή αντίληψης στην οικογένεια για τον ρόλο των ηλικιωμένων .

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ Ψυχίατρος , Κοινωνιολόγος , Ψυχολόγος, Επισκέπτης Υγείας , Κοινωνικός Λειτουργός, Κοινοτικός Νοσηλευτής ,Εργοθεραπευτής , Φυσιοθεραπευτής, Ειδικοί Συνεργάτες: Λογοθεραπευτής, Αρχιτέκτονας, Δραμαθεραπευτης, Κλητήρας, Οικογενειακοί Βοηθοί κ.λ.π

Μία εμπειρία • 1980 λειτουργεί ιατρείο με ψυχίατρο στο ΚΑΠΗ του Δ Βύρωνα από το Κέντρο Κοινοτικής Ψυχικής Υγείας

• 24 χρόνια πολύτιμης συνεργασίας • 2004 δημιουργείται και λειτουργεί η Μ.Π.Δ.Δ.Μ-Κ από την Α΄ Πανεπιστημιακή Ψυχ. Κλινική του Αιγινήτειου Νοσοκομείου (Επκ. Καθηγητής κ. Α.ΠΟΛΙΤΗΣ) , το ΚΚΨΥ (Αναπλ. Καθηγητής κ. Δ.ΠΛΟΥΜΠΙΔΗΣ) και το ΚΑΠΗ Δ. Βύρωνα ( 2 Κοινωνικοί Λειτουργοί και 3 Επισκέπτριες Υγείας).

Ρόλος του Ε.Υ. στην Πρώιμη Διάγνωση Άνοιας & Κατάθλιψης • Ανίχνευση νέων περιστατικών .

• Εκτίμηση υψηλού κινδύνου ηλικιωμένων.

• Χρησιμοποίηση σύγχρονων διαγνωστικών και επιστημονικών μεθόδων (κλίμακα γνωστικών λειτουργιών 3MS,κλίμακα κατάθλιψης GDS,κλίμακα αξιολόγησης καθημερινής δραστηριότητας.

• Ενημέρωση και εκπαίδευση ατόμων και οικογενειών

• Αξιολόγηση

Παρέμβαση στο άτομο •Στάση ζωής, βιοτικό επίπεδο, άλλα προβλήματα.

•Κοινωνικές σχέσεις-ενεργοποίηση – υποστηρικτικό σύστημα- προγραμματισμός δραστηριοτήτων(αυτοεκτίμηση) •Να νοιώσει ότι είναι σημαντικό μέλος της οικογένειας- επιβράβευση Άλλες θεραπείες(θεραπεία τέχνης-σωματικής άσκησης-ψυχολογικές κ.λ.π)

ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

• Στην ίδια την κοινότητα και τις υπηρεσίες της ( ομάδες εθελοντών, Κέντρα ημέραςΚ.Υ-Κ.Κ.Ψ.Υ-ΚΑΠΗ-Πρόγραμμα βοήθειας στο σπίτι κλπ.)

• Στην οικογένεια– φροντιστές σε καθημερινά θέματα και ανάγκες.(μεταβολές στο σπίτιατυχήματα-επιθετική συμπεριφοράδιατήρηση δεξιοτήτων κλπ.).

• YΠΟΣΤΗΡΙΚΤΙΚΗ –ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ στην ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ -ΦΡΟΝΤΙΣΤΗ αποδοχή και διαχείριση προβλήματος - Διαχείριση άγχους - θλίψης και αρνητικών συναισθημάτων απώλειας-ενοχών-ντροπής - Διατήρηση καλής σωματικής και ψυχικής υγείας του φροντιστή - Να μάθει να ζητά βοήθεια - Να μάθει να δίνει ελεύθερο χρόνο στον εαυτό του - Ρεαλιστικοί στόχοι αλλαγής τρόπου ζωής

Και επειδή τα γηρατειά δεν είναι ασθένεια αλλά κινητήριος δύναμη για επιτυχή κοινωνική και επαγγελματική δράση

Η δράση του Επισκέπτη Υγείας έχει έναν στόχο

ΟΙ ΘΕΣΜΟΙ της ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ –Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΟΜΑΔΑ και ΟΙ ΦΡΟΝΤΙΣΤΕΣ να αποτελούν το τρίπτυχο:

 Παρέμβασης  Συνολικής αντιμετώπισης  Φροντίδας Στους ανθρώπους αυτούς οι οποίοι δικαιούνται να ζήσουν έως το τέλος…….

με αξιοπρέπεια

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΟΥ ΑΣΘΕΝΗ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΣΤΥΛΙΑΝΗ ΜΠΑΣΚΑΚΗ ΕΠΙΣΚΕΠΤΡΙΑ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΠΙΣΚΕΠΤΡΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΝΙΚΑΙΑΣ «ΑΓΙΟΣ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ»

Ο ΚΥΡΙΟΣ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ Η μείωση των υποτροπών της ψυχικής νόσου  Η συμμόρφωση στη φαρμακευτική του αγωγή  Η καταγραφή τυχόν ανεπιθύμητων ενεργειών 

Η προσέγγιση του ασθενή γίνεται κατά τη διάρκεια της νοσηλείας του και η εδραίωση της θεραπευτικής σχέσης του ίδιου και της οικογένειάς του με τον Επισκέπτη Υγείας

Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΣΧΕΣΗΣ ΣΤΗΡΙΖΕΤΑΙ ΣΤΗΝ:

Αποδοχή του αρρώστου  Θερμό ενδιαφέρον  Σεβασμός  Ετοιμότητα για παροχή βοήθειας 

Η ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΣΧΕΣΗ ΚΤΙΖΕΤΑΙ ΣΤΑΔΙΑΚΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΝΟΣΗΛΕΙΑΣ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΗ Σκοποί της κλινικής συνέντευξης  Λήψη πληροφοριών  Παροχή πληροφοριών  Ενθάρρυνση της έκφρασης συναισθημάτων  Εξακρίβωση και αποσαφήνιση αναγκών και σκοπών  Διδασκαλία και άσκηση της συμβουλευτικής

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗΣ   

 







Σιωπή: Μιλάμε λιγότερο και ακούμε περισσότερο. Αποδοχή: Δημιουργούμε συνθήκες άνεσης για να μιλά ο ασθενής ελεύθερα. Ενδιαφέρον: Δείχνουμε ότι θέλουμε να ακούσουμε, βλέποντας τον ομιλητή. Κατανόηση: Χρησιμοποιούμε πολυδιάστατη ακρόαση. Υπομονή: Περιμένουμε μέχρι να μιλήσει ο ασθενής. Η σιωπή κατά τον

διάλογο προάγει τη σκέψη. Αυτοκυριαρχία: Αν θυμώσουμε ή αισθανθούμε έντονη διαφωνία με αυτά που ακούμε, κάνουμε ένα διάλειμμα για να ανασυνταχθούμε ψυχικά. Αυτοϋπέρβαση: Παραμερίζουμε τα προσωπικά μας φίλτρα, δηλαδή αξίες, πεποιθήσεις, προκαταλήψεις και διαμορφωμένες στάσεις, για να αποφύγουμε την κριτική, τις ερμηνείες και τα συμπεράσματα πριν ο ασθενής τελειώσει την ομιλία του. Αναγνώριση: Σεβασμός των συναισθημάτων του . Όχι συμβουλές, εκτός αν μας το ζητήσει, όχι ηθικολογίες όχι ερμηνείες.

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΣΚΕΨΗΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ Οι κυριότεροι λόγοι αναγκαιότητας της επίσκεψης  







Η συνεχούς παροχή φροντίδας σε ασθενείς Οι περιπτώσεις πρώτης νόσησης και υποτροπής, για την εκτίμηση του περιστατικού Η επαφή με άτομα που δεν μπορούν να μετακινηθούν για διάφορους λόγους Η ανάγκη υπευθυνότητας αφενός του ασθενή και αφετέρου της οικογένειάς του Η λήψη ιστορικού ή συμπλήρωση του ήδη υπάρχοντος

ΟΙ ΒΑΣΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΤΩΝ ΕΠΙΣΚΕΨΕΩΝ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ 







Την αποφυγή του «ιδρυματισμού» του ασθενούς μέσα στο ίδιο τους το σπίτι Μια επίσκεψη στο σπίτι, μέσω της έμπειρης ματιάς του επισκέπτη υγείας, μπορεί εύκολα να επιβεβαιώσει ή να ανατρέψει την ύπαρξη ή όχι της θετικής ατμόσφαιρας Ο έλεγχος για την σωστή λήψη των ψυχοφαρμάκων και η καταγραφή τυχόν ανεπιθύμητων ενεργειών τους Η εξακρίβωση των συνθηκών διαβίωσης υγιεινή διατροφή, καθαριότητα, ποιότητα κατοικίας, ενδυμασία, θέρμανση







Με την επίσκεψη στο σπίτι δίνεται η ευκαιρία στους επισκέπτες ψυχικής υγείας να γνωρίσουν καλύτερα τον ασθενή Εξίσου σημαντική είναι και η παρέμβαση στα μέλη της οικογένειας του ασθενή και η ψυχολογική κυρίως στήριξή τους Μια άλλη διάσταση είναι η επιτόπου «εκπαίδευση» της οικογένειας για την αντιμετώπιση της ασθένειας, η προετοιμασία της για αναγνώριση της υποτροπής Οι επισκέψεις στο σπίτι αρκετές φορές αποκαλύπτουν την «πραγματική» εικόνα

Οι επισκέπτες της ψυχικής υγείας απαιτείται να κάνουν χρήση τεχνικών και κανόνων σύμφωνα με την αρτιότητα της επιστημονικής εκπαίδευσης τους, η οποία συμπληρώνεται με την κεκτημένη εμπειρία, την προσωπικότητα, την συμπεριφορά και το ήθος του επαγγελματία

Οι επισκέψεις στο σπίτι  ευγένεια  διακριτικότητα για να μην εκλαμβάνονται ως «εισβολή» και παράλληλα να «προστατεύονται» οι ασθενείς από τον στιγματισμό

Οι οδηγίες που δίνονται στον ασθενή και τους οικείους του πρέπει να διατυπώνονται προσεκτικά ώστε να μην θεωρούνται

προσβλητικές ή υποτιμητικές

Να είναι σαφείς, αποφασιστικές και ανάλογες με τον τύπο και την ποιότητα της οικογένειας

Η πλειονότητα των επισκέψεων απευθύνεται σε οικογένειες χρόνιων ψυχωσικών που είναι πολλές φορές κουρασμένες, απογοητευμένες και εξουθενωμένες οικονομικά και ηθικά

Η επίσκεψη στο σπίτι συμβάλλει: 



Στη «συνέχεια» της παρακολούθησης του ασθενούς Στην καλύτερη συνεργασία του ίδιου και της οικογένειάς του με τη θεραπευτική ομάδα Με ουσιαστική συμβολή στη συστηματική βελτίωση του ασθενή και κατ’ επέκταση στην ελάττωση και αποφυγή των υποτροπών

Η άσκηση του Επισκέπτη Υγείας στο κοινοτικό του έργο γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι αποτελεσματική στην εφαρμογή των επιστημονικών αρχών και κανόνων, απαιτεί δε από τους Επισκέπτες Υγείας την απόκτηση και την καλλιέργεια δεξιοτήτων

Δεξιότητες ορίζονται οι ακριβείς ενέργειες και οι πολύπλευρες γνώσεις, οι οποίεςσυνδυαζόμενες- δρουν αποτελεσματικά και συντελούν στην ακριβή εκτέλεση και εφαρμογή των νοσηλευτικών σκοπών

Δεξιότητες διαπροσωπικών σχέσεων Οι δεξιότητες των διαπροσωπικών σχέσεων αναφέρονται σε μια σειρά ικανοτήτων που έχουν σχέση με την άμεση επαφή του Επισκέπτη Υγείας με τον ασθενή 

Δεξιότητες επικοινωνίας Οι επικοινωνιακές δεξιότητες αναφέρονται στην προσπάθεια εγκατάστασης γέφυρας επικοινωνίας με τον ασθενή, τόσο λεκτικά όσο και εξωλεκτικά (χειρονομίες, νεύματα, νοήματα 

Οργανωτικές δεξιότητες Ο Επισκέπτης Υγείας θα πρέπει να γνωρίζει να οργανώνει το χώρο και το χρόνο του και, ανάλογα με τη θέση του και την ιεραρχία της μονάδας  Διοικητικές δεξιότητες Οι διοικητικές δεξιότητες αφορούν την οργάνωση και τη διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού με τέτοιο τρόπο ώστε να παράγει θετικό έργο 

Επαγγελματισμός Ο Επισκέπτης Υγείας χαρακτηρίζεται από αίσθημα ευθύνης, ανάπτυξη πρωτοβουλιών όπου και όταν χρειάζεται, ακρίβεια, συνέπεια λόγων και έργων και γνώσεις, που πρέπει να ανανεώνονται και να εμπλουτίζονται 

Δεξιότητες διδασκαλίας Είναι απαραίτητη απόκτηση τέτοιων δεξιοτήτων και η καλλιέργεια και ανάπτυξή τους με τέτοιο τρόπο και σε τέτοιο βαθμό, ώστε να μπορεί να μεταφέρει και να μεταδίδει τις γνώσεις του 

Δεξιότητες ως προς το ρόλο του παρατηρητή Ο Επισκέπτης Υγείας οφείλει να είναι ακριβής και αντικειμενικός αναφορικά με τις παρατηρήσεις και τις περιγραφές του.  Δεξιότητες διασύνδεσης Οι δεξιότητες διασύνδεσης των Επαγγελματιών Υγείας του ίδιου χώρου ή και άλλων χώρων περίθαλψης του ασθενή, με την οικογένειά του και γενικότερο κοινωνικό πλαίσιο, με άλλους χώρους θεραπευτικής, κοινωνικής και επαγγελματικής αποκατάστασης, καθώς και με άλλους ιατροκοινωνικούς φορείς για παθολογικά, οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα του αρρώστου 

Η διαχείριση του ψυχιατρικού ασθενή προϋποθέτει ένα οργανωμένο πρόγραμμα παρέμβασης. Οι Επισκέπτες Υγείας που ασχολούνται θα πρέπει να έχουν εξειδικευμένες γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες διαχείρισης για την καλύτερη ποιότητα ζωής των ασθενών

“ Η ΠΡΩΤΗ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΟΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ” ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΝΤΡΕ • Παιδιατρική και Ψυχιατρική Νοσηλεύτρια- Επισκέπτρια Υγείας, Νοσ/μείο Παίδων «H ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ, • Καθηγήτρια Παιδοψυχιατρικής Νοσηλευτικής, • MSc, Υπ. Δρ Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ,

 Ο Παιδοψυχιατρικός τομέας στο Νοσ/μείο

Παίδων «Η Αγία Σοφία» ξεκίνησε ως «Τμήμα Ψυχολογικής Παιδιατρικής» τέλη του 1977, υπό την Δ/νση του κ. Ι. Τσιάντη, Αναπλ. Καθ. Παιδοψυχιατρικής Ιατρικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών  Δραστηριότητες του Τομέα: κλινικές (διαγνωστικές,

συμβουλευτικές, ψυχοθεραπευτικές), εκπαιδευτικές, ερευνητικές στεγάζονται στο Νοσ/μείο ή λειτουργούν σαν αποκεντρωμένα τμήματα εκτός Νοσ/μείου και μέσα στην περιοχή ευθύνης του Γεν. Νοσ/μείου

Βασικός πυρήνας λειτουργίας είναι η διεπιστημονική παιδοψυχιατρική ομάδα. Aποτελείται από:  παιδοψυχιάτρους,  ψυχολόγους,  κοινωνικούς λειτουργούς,  λογοπεδικούς, εργοθεραπευτές  νοσηλευτές, επισκέπτες υγείας,  ειδικούς παιδαγωγούς  ειδικούς τεχνίτες για τα προγράμματα επαγγελματικής

εκπαίδευσης, και διοικητικό προσωπικό (γραμματείς,κ.λπ)

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΤΗΣ ΠΑΙΔΟ/ΨΥΧΤΡ 1. Το εύπλαστο της παιδικής ψυχής (ηλικία)

2. Η γοργή σωματική ανάπτυξη 3. Η τεράστια επίδραση την οποία ασκεί το περιβάλλον στην εξέλιξη της προσωπικότητας του παιδιού Η γονική συναίνεση είναι απαραίτητη όταν ή παραπομπή γίνεται από άλλη πηγή

Σε ένα επείγον περιστατικό, όταν οι γονείς δεν είναι διαθέσιμοι, η διαγνωστική εκτίμηση μπορεί να ξεκινήσει ενώ γίνονται προσπάθειες ανεύρεσής τους

ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΜΕ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΕΝΗΛΙΚΩΝ στην Ψυχιατρική  το παιδί: δεν έρχεται με δική του πρωτοβουλία  το φέρνουν και μάλιστα ίσως οι λόγοι προσέλευσης δεν του έχουν εξηγηθεί ή δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα  δεν είναι ο κύριος πληροφοριοδότης  ίσως να μην απαντήσει καθόλου σε ερωτήσεις  Σε αυτή τη περίπτωση το παιδί ή ακόμα και ο έφηβος μπορεί να πεισθεί να ζωγραφίσει ή να παίξει  Η εμπειρία του παιδιού με ένα συμπαθητικό σε αυτό ενήλικα που του αφιερώνει, το χρόνο του, μπορεί να είναι νέα σε πολλά παιδιά

Η πρώτη συνέντευξη αποτελεί διαδικασία πρωταρχικής σημασίας, απ' αυτήν εξαρτάται αν θα εγκατασταθεί μια θεραπευτική σχέση και μέχρι ένα βαθμό, τι είδους και τι ποιότητας θα είναι η σχέση αυτή Τα συμπτώματα του παιδιού μπορεί να αντανακλούν δυσκολία αρμονικής σχέσης του παιδιού με το γονιό ή του παιδιού με το σχολικό περιβάλλον και λιγότερο μία ψυχιατρική διαταραχή

Οι ανησυχίες των γονέων είναι απαραίτητο να διευκρινιστούν καλύτερα για να γίνουν κατανοητές:  Γιατί έρχονται αυτή τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή με τα συγκεκριμένα ερωτήματα;  Τι πιστεύουν πραγματικά πως μπορεί να τους βοηθήσει;  Μπορεί να ψάχνουν (ή να φοβούνται) μία διάγνωση, θεραπευτικές συστάσεις, ανακούφιση και παρηγοριά, ασφάλεια για τους ίδιους ή το παιδί τους ή απαντήσεις σε ερωτήματα, τα παράπονα για τα οποία προσέρχονται αποτελούν το εισιτήριο πρόσβασης σε άλλου είδους ανησυχίες που τους προβληματίζουν, π.χ. προβλήματα γάμου

Το Πλαίσιο (setting): εννοούμε το χώρο και το χρόνο διεξαγωγής μιας συνέντευξης και έχει μεγάλη σημασία. Υπάρχει ανάγκη γνησιότητας των ενεργειών και κινήσεων  Ο χώρος να είναι ήσυχος, οικείος, να μας εκφράζει, να' ναι απλός, χωρίς πολλά ερεθίσματα που διασπούν την προσοχή του ενδιαφερόμενου και κατάλληλα φωτισμένος. Σ' ένα δημόσιο φορέα, σ' ένα νοσ/μείο, είναι χρήσιμο να τοποθετήσουμε γύρω κάτι δικό μας, ή κάτι που να δίνει ταυτότητα και χρώμα, να αίρει το απρόσωπο και ψυχρό ύφος  Ο χρόνος διεξαγωγής κυμαίνεται, κρατάμε σημειώσεις κατά τη διάρκεια της συνεδρίας. Ακριβώς για το σκοπό της καταγραφής μερικών χρήσιμων στοιχείων/προβληματισμού

 Η Υποδοχή διαφέρει ανάλογα με την ψυχοπαθολογία του κάθε ενδιαφερόμενου. Σε κάθε περίπτωση, εκπέμπουμε ένα μήνυμα σεβασμού προς το πρόβλημα, ένα αίσθημα επαγγελματισμού, σοβαρότητας και σταθερότητας. Το 1ο μέλημα είναι να αισθανθεί , άνετα. Αφού καθίσει, θα καθίσουμε και εμείς, με ήρεμο τρόπο, προσπαθώντας κυρίως εξωλεκτικά να τον ενθαρρύνουμε στο να μπορέσει να μιλήσει, να εκφράσει το οποιοδήποτε αίτημα του.  Αυτόματα, χωρίς να το επιδιώκουμε, με βάση την εμπειρία μας για την ανθρώπινη συμπεριφορά και επικοινωνία, θα κάνουμε μια αδρή εκτίμηση για το ποιο είναι το επίπεδο της αντίληψης, της προσοχής, της νοημοσύνης, αν υπάρχει κάποια διαταραχή ή ελλειμματικότητα σ' αυτούς τους τομείς.

Κίνητρο προσέλευσης: από τα πρώτα που διερευνούμε, για να διαχωρίσουμε το επιφανειακό από το βαθύτερο, που κυρίως μας ενδιαφέρει Απλές, σύντομες ερωτήσεις όπως: "γιατί ήρθατε εδώ", "γιατί αυτή τη φορά αποφασίσατε να απευθυνθείτε κάπου" βοηθάνε εμάς και τον ίδιο τον ενδιαφερόμενο να ανιχνεύσει τί μέσα του είναι τόσο ισχυρό και πιεστικό, ώστε να ζητήσει βοήθεια. Αναζητώντας το κίνητρό του, διατυπώνει και ένα αίτημα διαρκώς σαφέστερο, πιο συγκεκριμένο, μια διαδικασία που επιβεβαιώνει την αναγκαιότητα μιας θεραπείας και κάνει τον θεραπευόμενο να αισθανθεί πιο δική του την έναρξη μιας τέτοιας διαδικασίας

ΑΜΕΣΟΙ ΣΤΟΧΟΙ: Δημιουργία συναισθηματικής σχέσης, χωρίς αυτήν δεν μπορούμε να έχουμε μια ισχυρή συμμαχία, να συγκεντρώσουμε πληροφορίες που χρειαζόμαστε, ούτε να ζητήσουμε μια 2η συνάντηση  Όσο πιο γρήγορα εγκατασταθεί η μεταβίβαση, τόσο πιο

εύκολα θα προχωρήσουμε  Εάν δημιουργηθεί, θετική μεταβίβαση πάνω μας, ή σ'

ολόκληρη τη δομή την οποία δουλεύουμε, θα μπορέσουμε να πάρουμε στοιχεία που θα μας έδινε, με κάποια καθυστέρηση και από την 1η συνέντευξη  Η σχέση θεραπευτή–θεραπευόμενου (ενδιαφερόμενου) πρέπει να είναι σχέση ισοτιμίας. Κύριο γνώρισμα της σχέσης μας είναι η ουδετερότητα

 Η 1η συνέντευξη συνήθως γίνεται με τους γονείς, ειδικά όταν το παιδί είναι μικρό Προϋπόθεση είναι:  η γνώση της φυσιολογικής ανάπτυξης και των παραλλαγών της,  των συνηθισμένων ψυχικών αντιδράσεων σε ποικίλα αναπτυξιακά αγχογόνα ερεθίσματα  Η γνώση των ψυχιατρικών διατρχών είναι ουσιαστική  Ο κλινικός θα πρέπει να είναι προσεκτικός για να αντιληφθεί το είδος της βοήθειας που αναζητούν οι γονείς, καθώς και τις έκδηλες και τις άδηλες σκέψεις που τους προκαλεί το πρόβλημα του παιδιού τους

 Ένας σοβαρός κίνδυνος είναι της ταύτισης με το παιδί. Αυτό θα μας έκανε να αντιμετωπίζουμε τους γονείς ως εχθρούς ή αντιπάλους, να συμπεριφερόμαστε μ΄ έναν σκληρό

αντιεπαγγελματικό τρόπο, ενοχοποιώντας τους περισσότερο, ενώ ήδη ζουν με τις δικές τους ενοχές  Κατανοούμε, ότι υποφέρουν και ότι χρειάζονται μια μορφή βοήθειας, είτε είναι μια μακρόχρονη, είτε μια συμβουλευτική γονέων  Στην 1η συνομιλία δε χρειάζεται να εκδηλώσουμε υπέρμετρη δοτικότητα ή να είμαστε υπερβολικά διαχυτικοί

 ΟΙ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ να γίνονται με κάποιο σκοπό και

με διακριτικότητα. Ακούμε με προσήλωση την απάντηση όχι μόνο σχετικά με το περιεχόμενό της αλλά και για τον τόνο της φωνής - το συναίσθημα που τη διέπει

 Να λαμβάνεται υπόψη και το ευρύτερο πλαίσιο μέσα

στο οποίο ζουν το παιδί και η οικογένειά του (σχολείο, κοινότητα, πολιτισμικό περιβάλλον)

 Να διευκρινίζονται θέματα σχετικά με τη διαχείριση, όπως: (η αμοιβή, η εχεμύθεια, ο τρόπος χορήγησης γνωματεύσεων, ενημέρωσης άλλων ειδικοτήτων και να δίνεται στους γονείς ένα περίγραμμα αυτών)

 Να αφιερωθεί χρόνος για να συζητηθεί ο τρόπος

προετοιμασίας του παιδιού για την επικείμενη εξέτασή του

Η εξέταση με ΑΜΕΣΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ του παρουσιαζόμενου προβλήματος καθώς και άλλων πλευρών της ζωής του παιδιού απαιτεί διακριτικότητα και προσοχή σχετικά με το γνωστικό και λεκτικό επίπεδο του παιδιού (Lewis, 1974) Nα χρησιμοποιούνται όροι που να είναι κατανοητοί από το παιδί και να αποφεύγονται υπερβολικά άκαμπτες ερωτήσεις, που είτε «χάνουν» το παιδί είτε οδηγούν σε μη παραγωγικές, για τη διαγνωστική διαδικασία, απαντήσεις Η διακριτικότητα απαιτείται προκειμένου να αποφύγουμε να νοιώσει το παιδί ευάλωτο ή λυπημένο, συναισθήματα με τα οποία δεν αισθάνεται άνετα, ή να νοιώσει απειλούμενο και να αντιδράσει με την υιοθέτηση αμυντικής στάσης

 Είναι σημαντικό να μπορούμε, να διακρίνουμε ένα απεγνωσμένο μήνυμα, μια έκκληση βοήθειας, μια διακίνηση αυτοκτονικού ιδεασμού  Εάν διαπιστωθεί έγκαιρα και επέμβουμε κατάλληλα,

τότε είναι πολύ πιθανό να αποτρέψουμε ακραίες και αυτοκαταστροφικές ενέργειες, σώζοντας ενδεχομένως τη ζωή ενός συνανθρώπου  Αν καταφέρουμε να μας εμπιστευτεί, έχουμε κερδίσει ένα μεγάλο μέρος της θεραπείας  Η εμπιστοσύνη και η δική μας διαρκής προσπάθεια κατανόησης του ανθρώπου που είναι απέναντι μας, είναι στόχοι κάθε θεραπευτικής προσέγγισης

Χρήσιμο είναι να ρωτάμε :  τί επιθυμεί,  τί ελπίζει ότι θα κάνουμε γι' αυτόν,  ποιες είναι οι ανάγκες του και  πώς νομίζει ότι εμείς μπορούμε να τον βοηθήσουμε

Έτσι, στήνουμε μια γέφυρα επικοινωνίας ανάμεσά μας  Η 1η επαφή, το πλαίσιο κ΄η τεχνική διαφοροποιείται σε αρκετά σημεία στην αντιμετώπιση οξέων καταστάσεων. Απαιτείται εξειδικευμένο, στις διάφορες ψυχοθεραπευτικές τεχνικές, προσωπικό. Σε αυτές τις περιπτώσεις γίνεται σε σταθερό και συγκεκριμένο γραφείο. Έχει μεγάλη σημασία το να αισθανόμαστε οικεία και άνετα στο χώρο μας

 Στην παιδική ηλικία επιτρέπονται οι άμεσες ερωτήσεις, π.χ. πως τα περνάει στο σχολείο ή αν οι γονείς του το μαλώνουν  είναι δυνατόν να θέσουμε ερωτήσεις που να εμπεριέχουν ερμηνεία, όπως : «Θέλεις να πεις ότι οι γονείς σου προτιμάνε την αδελφή σου απ' ότι εσένα;» ή κοιτάζοντας μαζί ένα σχέδιο που έφτιαξε, π.χ. βλέπουμε ένα παιδάκι μόνο του, έξω από το σπίτι: «είναι μόνο του, το έχουν αφήσει…;»

Συγκεντρώνουμε στοιχεία και μαζί με τις πληροφορίες που πήραμε από τη συνέντευξη με τους γονείς, θα μας κατευθύνουν στο σχεδιασμό του θεραπευτικού σχήματος

 Πρωταρχικό μας μέλημα είναι:

η εγκατάσταση συναισθηματικής σχέσης  Από την 1η φάση της συνέντευξης θα αναζητήσουμε

τα βαθύτερα κίνητρα που τους έφεραν κοντά μας, προσπαθώντας να μη δώσουμε μεγάλη έμφαση στην περιγραφή συμπτωμάτων απ' τον ασθενή  Στα λεγόμενα θα αναζητήσουμε το βαθύτερο, ασυνείδητο αίτημα. Το σύμπτωμα μας ενδιαφέρει ως μέσο έκφρασης, ως σύμβολο. Δεν έχουν τόσο σημασία λεπτομέρειες, όσο να μεταφράσουμε το σύμπτωμα, να δούμε τί μηνύματα στέλνει μέσω αυτού ο ασθενής, και ποια είναι τα δευτερογενή οφέλη που εισπράττει

 Για να αντιληφθούμε το συμβολισμό του

συμπτώματος, είναι αναγκαία μια διαδικασία ταύτισης δικής μας με το ενδιαφερόμενο  Προσπαθούμε να δούμε πίσω από το πρίσμα του, να «μπούμε στα παπούτσια του», διατηρώντας παράλληλα τη σχέση μας με την αντικειμενική πραγματικότητα  Προσέχουμε οι ερωτήσεις που απευθύνουμε να είναι περιορισμένες στον αριθμό και όσο το δυνατόν ανώδυνες στο περιεχόμενο  Η διακριτικότητα πρέπει να είναι μόνιμο γνώρισμα της επαγγελματικής μας συμπεριφοράς

 Σημαντικό είναι να σταθούμε στις ενδείξεις και

αντενδείξεις για μια θεραπεία και το τί τύπου θα είναι  Βασικό κριτήριο είναι η διάγνωση, σε συνάρτηση με:  την ύπαρξη ώριμων ή ανώριμων μηχανισμών άμυνας,  τη δυνατότητα ενδοσκόπησης απ' τη μεριά του ασθενή,  την ικανότητα ρηματοποίησης της εσωτερικής του κατάστασης, καθώς και  τη σχέση του με την εξωτερική πραγματικότητα  Όλα αυτά αν δεν ληφθούν αρχικά υπόψη είναι πολύ

πιθανό να οδηγηθούμε σε θεραπευτικό αδιέξοδο

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΑΡΑΠΟΜΠΗΣ:  Στοιχεία όπως:  η ηλικία του παιδιού,  το φύλο του,  η εθνικότητά του,  το νομικό καθεστώς,  το ιστορικό τοκετού,  η κατάκτηση αναπτυξιακών σταθμών και  η ύπαρξη προηγούμενων ασθενειών συλλέγονται

καλύτερα με εξειδικευμένες ερωτήσεις (Cox & συν., 1981) Βασικά κοινωνικοδημογραφικά στοιχεία παιδιού και οικογένειας καθώς και σύντομη περιγραφή του προβλήματος του παιδιού (intake)

Κατηγορίες 1ης συνέντευξης : Η διαδικασία εκτίμησης ξεκινά με την παραπομπή, με τηλεφώνημα (συνήθως), ή με επίσκεψη στο Τμήμα, σπανιότερα δε μέσω γραπτού αιτήματος (Fax ή e-mail)  Οι παραπομπές δίδονται από τον γονέα (ή γονείς) του παιδιού ή τον έχοντα την νομική επιμέλεια, με δική τους πρωτοβουλία. Επίσης, από: παιδίατρο, άλλες κλινικές μέσω προγραμμάτων διασύνδεσης, υπηρεσίες πρωτοβάθμιας περίθαλψης, εισαγγελία ανηλίκων, επαγγελματίες υγείας (ιατρούς, νοσηλευτές, επισκέπτες υγείας, κοινωνικούς λειτουργούς κ.α.), παιδ. σταθμούς /νηπιαγωγεία, άλλο γονέα  Όταν η πηγή της παραπομπής βρίσκεται εκτός της οικογένειας είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τη στάση των γονέων σε αυτή την παραπομπή - να προσπαθήσουμε να εξασφαλίσουμε τη συναίνεση των γονέων (ή του φορέα που έχει την επιμέλεια)για την εξέταση του παιδ.

 Οι δομημένες και ημιδομημένες ψυχιατρικές

συνεντεύξεις, τα ερωτηματολόγια και οι κλίμακες αξιολόγησης για παιδιά και γονείς έχουν δημιουργηθεί για τη βελτίωση της αξιοπιστίας και της εγκυρότητας των πληροφοριών και των παρατηρήσεων όσον αφορά την ψυχιατρική διάγνωση. Προς το παρόν, τα εργαλεία αυτά χρησιμοποιούνται κυρίως για ερευνητικούς σκοπούς  Η πλήρης ψυχιατρική εξέταση του παιδιού και του εφήβου θα πρέπει να επιτρέπει στον κλινικό να διαμορφώσει μία χρήσιμη περιγραφή του πως και του γιατί το συγκεκριμένο παιδί ή ο συγκεκριμένος έφηβος παρουσιάζει τη συγκεκριμένη συμπεριφορά (Shapiro, 1989)

Αποκλεισμός οργανικού αιτίου  Η αναζήτηση ενός οργανικού παράγοντα, στοιχείο που

παραμελούμε επηρεαζόμενοι από ψυχογενετικές απόψεις  Είναι σκόπιμο να αναζητήσουμε βιβλιάριο υγείας…,

πρόσφατες εξετάσεις και να δηλώσουμε ότι θα ήταν χρήσιμο να είχαμε τη γνώμη ενός π.χ. νευρολόγου για τα προβλήματα που αναφέρει, όταν έχουμε ενδείξεις οργανικότητας  Προσοχή στους χειρισμούς, να μην ενταθεί η άρνηση

του ψυχικού προβλήματος, στην περίπτωση που υπάρχει, δίνοντας έμφαση σε σωματικές παθήσεις  Άρρηκτη συνεργασία μεταξύ ειδικών-γονέων-παιδιού ή

εφήβου

 Αποκλεισμός οργανικού αιτίου: π.χ. Τα αίτια μίας

διαταραχής της σκέψης μπορούν να κατηγοριοποιηθούν:

 Γενετικά (π.χ. σχιζοφρένεια, συγγενείς μεταβολικές ανωμαλίες όπως η νόσος του Hartnup ή η νόσος του Kufs)

 Τραυματικά (π.χ. μεταδιασειστικό σύνδρομο)  Λοιμώδη (π.χ. ιογενής εγκεφαλίτιδα κ΄ εγκεφαλικά αποστήματα)  Νεοπλαστικά (π.χ. όγκος εγκεφάλου)  Τοξικά (π.χ. αμφεταμίνες, κορτικοστεροειδή, βρώμιο)  Σχετιζόμενα με μειωμένη πρόσληψη θρεπτικών    

ουσιών (π.χ. πελλάγρα) Ενδοκρινολογικά (π.χ. Θυρεοτοξίκωση) Μεταβολικά (π.χ. ηλεκτρολυτικές διατρχές κ΄ παραλήρημα) Ιδιοπαθή (π.χ. διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή, σχιζοφρένεια) Μετατραυματικά (π.χ. οξεία κ’ διάχυτη ψυχολ. αγχώδης αντίδραση)

 Σχετιζόμενα με επιληψία (π.χ. εστιακή επιληπτική διατρχή)

 Η Οικογένεια:μπροστά στη νόσο και τη νοσηλεία

συνήθως βιώνει αρνητικά συναισθήματα όπως:  Έντονος φόβος,  Απογοήτευση,  Θυμός και έντονες ενοχές

Σε χρόνιες καταστάσεις βιώνεται :  Κατάθλιψη και δυσκολία στην παροχή φροντίδας και περιποίησης του παιδιού  Υπερπροστασία από τη μια, πλήρη απόρριψη από την άλλη  Μπορεί να μην εμπιστεύονται τους επαγγελματίες υγείας  Δεν επιζητούν εύκολα την γνώμη ενός ειδικού. Τότε χρειάζεται επείγουσα συμβουλευτική παρέμβαση καθώς και ψυχολογική υποστήριξη γιατί διαφορετικά θα καταρρεύσουν πολύ γρήγορα

Στην Παιδοψυχιατρική, το πλαίσιο είναι αρκετά ειδικό και είναι σημαντικό: κάθε επαγγελματίας, να αποδίδει τα μέγιστα των δυνατοτήτων του, καθώς η 1η επαφή μας με τον ενδιαφερόμενο θα σηματοδοτήσει τη θεραπευτική του πορεία, εξασφαλίζοντάς του μια καλύτερη ποιότητα ζωήs

Σας ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας!

Η ΥΠΟΔΟΧΗ ΝΕΩΝ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΣΕ ΕΝΑ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ

Πικούλη Κατερίνα Επισκέπτρια Ψυχικής Υγείας

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ/ ΑΝΑΛΗΨΗ ΝΕΩΝ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ

Tηλεφωνική επικοινωνία Υποψήφιου για εξέταση (προϋπόθεση: κάτοικος Δήμων Καισαριανής Βύρωνα)

Παραπομπή στον επισκέπτη ψυχικής υγείας

Συνέντευξη για λήψη ιστορικού με ραντεβού

Εβδομαδιαία εποπτεία από ψυχίατρο στους συνεντευκτές

ΠΑΡΑΠΟΜΠΗ ΣΤΟΝ ΕΠΙΣΚΗΠΤΗ ΥΓΕΙΑΣ (ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΉ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΊΑ)

Στόχοι



Ενημέρωση/πληροφόρηση του υποψηφίου



Διερεύνηση αιτήματος



Κατανόηση και αποδοχή αναγκαιότητας θεραπείας



Διακανονισμός πρώτης συνάντησης για λήψη ιστορικού

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΛΗΨΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΧΩΡΟΣ ΥΠΟΔΟΧΗΣ

ΤΡΟΠΟΣ ΥΠΟΔΟΧΗΣ 

Συμπεριφορά



Στάση



Στόχος

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΛΗΨΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΛΗΨΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ

Πρώτο μέρος

Δημογραφικά Κοινωνικά

Δεύτερο μέρος Ελεύθερη/καθοδηγο

Στοιχεία Ατομικό παραπομπής Οικογενειακό

Κωδικοποιημένη

ύμενη

Τρίτο μέρος Ελεύθερη/καθοδηγ ούμενη

Επαγγελματικ Αίτημα ό Ιστορικό Παρόν πρόβλημα Προβλήματα υγείας

ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΠΟΠΤΕΙΑ ΑΠΌ ΨΥΧΙΑΤΡΟ ΣΤΟΥΣ ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΣΣ ΥΓΕΙΑΣ Υποψήφιοι για ψυχολογική ή/και ψυχιατρική παρακολούθηση

Παραπομπή στην Θεραπευτική Ομάδα

Τελική διανομή σε ειδικούς της ομάδας ψυχιατρικής υπηρεσίας ενηλίκων

1ο Πανελλήνιο Συνέδριο Επισκεπτών Υγείας

Πικούλη Κατερίνα Επισκέπτρια ψυχικής υγείας

ΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ Δρ. ΙΩΑΝΝΗΣ ΕΛ. ΔΙΟΝΥΣΙΩΤΗΣ ΦΥΣΙΑΤΡΟΣ – ΙΑΤΡΟΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ

Επ. συν. 1ης Ορθοπαιδικής Πανεπιστημιακής Κλινικής,

«ΑΤΤΙΚΟΝ», Αθήνα

ΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ

Περίληψη

• • • • • •

ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΤΩΣΕΩΝ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΤΥΠΟΙ & ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΠΤΩΣΕΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΠΤΩΣΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ & ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ • ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΤΩΣΕΩΝ

• Ως πτώση ορίζεται κάθε γεγονός που οδηγεί στη δίχως τη θέληση του ατόμου κατάληξη του στο έδαφος ή σε χαμηλότερο επίπεδο από το προηγούμενο, με ή και χωρίς απώλεια της συνείδησης ή τραυματισμό.

• •

• •

Οι πτώσεις αποτελούν ένα από τα συχνότερα και σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ηλικιωμένοι συνδέονται με σημαντική θνησιμότητα, νοσηρότητα, μειωμένη λειτουργικότητα, και πρώιμες εισαγωγές σε οίκους ευγηρίας είναι συνήθως αποτέλεσμα αλληλεπίδρασης πολλαπλών & ποικίλων παραγόντων κινδύνου και καταστάσεων ,που αρκετές φορές δύνανται να διορθωθούν η αλληλεπίδρασή τους τροποποιείται από την ηλικία, παθήσεις, και την παρουσία κινδύνων στο περιβάλλον

Guideline for the Prevention of Falls in Older Persons American Geriatrics Society, British Geriatrics Society, and American Academy of Orthopaedic Surgeons Panel on Falls Preventionhttp://www.americangeriatrics.org

Σημείο κλειδί αναφορικά με τις πτώσεις είναι πως

• όχι απλά εμφανίζονται σε μεγάλη συχνότητα στους ηλικιωμένους (τα παιδιά και οι αθλητές έχουν ακόμη υψηλότερη συχνότητα πτώσεων) • αλλά το ότι η αυξημένη συχνότητα πτώσεων συνδυάζεται με αυξημένη προδιάθεση για τραυματισμό • αυτή η ροπή των ηλικιωμένων στους τραυματισμούς προκύπτει από την υψηλή συχνότητα συνοδών παθήσεων (π.χ. οστεοπόρωση) και την ηλικιωεξαρτώμενη φυσιολογική εξασθένηση (π.χ. βραδύτερα αντανακλαστικά) που έχουν ως αποτέλεσμα μια σχετικά ελαφρά πτώση να γίνεται δυνητικά επικίνδυνη

Οστεοπόρωση- πτώσεις- κατάγματα • Η πρόληψη και η αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης δεν πρέπει να επικεντρώνεται μόνο στα οστά γιατί αγνοεί τη μυϊκή λειτουργία και την ισορροπία στοιχεία που συνδέονται απευθείας με την πάθηση, αφού προφυλάσσουν από τις πτώσεις και τα κατάγματα.

Πτώση

μηχανική υπερφόρτιση

μειωμένης μηχανικής αντοχής οστό

κατάγματα

Ο φαύλος κύκλος των πτώσεων Πτώση Φόβος νέας πτώσης Αδράνεια – ακινησία Κακή φυσική κατάσταση Μεγαλύτερος κίνδυνος πτώσης

Επιδημιολογικά στοιχεία

• 6η αιτία θανάτου (>65 ετών) • Τριάντα τοις εκατό των ατόμων άνω των 65 και 50% άνω των 80 ετών πέφτουν κάθε χρόνο • Μια στις 10 πτώσεις έχει ως αποτέλεσμα σοβαρό τραυματισμό όπως κάταγμα του ισχίου, άλλο κάταγμα, υποσκληρίδιο αιμάτωμα ή κεκ • Επιπλέον οι πτώσεις έχουν ως αποτέλεσμα τη διαταραχή της λειτουργικότητας και την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής λόγω του τραυματισμού ή του φόβου για νέα πτώση • Δεκαέξι τοις εκατό αυτών που έπεφταν περιόρισαν τις συνήθεις καθημερινές δραστηριότητες και 30 % μείωσε την κοινωνικότητά του.[3]

Todd C, Skelton D (2004). What are the main risk factors for falls among older people and what are the most effective interventions to prevent these falls? Copenhagen, WHO Regional Office for Europe (Health Evidence Network report; Guideline for the Prevention of Falls in Older Persons American Geriatrics Society, British Geriatrics Society, and American Academy of Orthopaedic Surgeons Panel on Falls Preventionhttp://www.americangeriatrics.org 5.Tinetti ME, Doucette J, Claus E, MarottoliRA. Risk factors for serious injury duringfalls by older persons in the community.J Am Geriatr Soc 1995;43:1214-21.

3 Nevitt MC, Cummings SR, Hudes ES: Risk factors for injurious falls: a prospective study. J Gerontol 1991;5:M164–170.

Παράγοντες κινδύνου για πτώσεις

Μπορούν να ταξινομηθούν ως  ενδογενείς (π.χ. αδυναμία κάτω άκρων, διαταραχές ισορροπίας λειτουργικές και γνωσιακές διαταραχές, ελλείμματα όρασης)

Αποτελέσματα σχετικά με τους πιο κοινούς παράγοντες κινδύνου για πτώσεις

 εξωγενείς(π.χ. πολυφαρμακία > 4 φάρμακα ,και περιβαλλοντικοί παράγοντες όπως μειωμένος φωτισμός, χαλάκια ,κακά διαρρύθμιση του μπάνιου κτλ.)  Έκθεση σε κίνδυνο

Todd C, Skelton D (2004). What are the main risk factors for falls among older people and what are the most effective interventions to prevent these falls? Copenhagen, WHO Regional Office for Europe (Health Evidence Network Report ;http://www.euro.who.int/document/E82552.pdf, Guideline for the Prevention of Falls in Older Persons American Geriatrics Society, British Geriatrics Society, and American Academy of Orthopaedic Surgeons Panel on Falls Preventionhttp://www.americangeriatrics.org

Έκθεση σε κίνδυνο •

•

•

•

Κάποιες μελέτες προτείνουν μια σχέση σχήματος U, σύμφωνα με την οποία τα περισσότερα αδρανή και τα περισσότερα δραστήρια άτομα διατρέχουν το μεγαλύτερο κίνδυνο πτώσεων. Αυτό δείχνει την πολυπλοκότητα των σχέσεων μεταξύ πτώσεων, δραστηριότητας και κινδύνου. Ο τύπος και το όριο των περιβαλλοντικών προκλήσεων που ένα μεγαλύτερο άτομο επιλέγει να υιοθετήσει αλληλεπιδρά με τους εσωτερικούς παράγοντες κινδύνου του ατόμου. Κάποιες δραστηριότητες δείχνουν να αυξάνουν τον κίνδυνο πτώσεων, είτε με το να αυξάνουν την έκθεση σε επικίνδυνες περιβαλλοντικές συνθήκες (ολισθηρά ή ανώμαλα πατώματα,), με οξεία κούραση, είτε με επισφαλή τεχνική στην εκτέλεση ασκήσεων.

Todd C, Skelton D (2004). What are the main risk factors for falls among older people and what are the most effective interventions to prevent these falls? Copenhagen, WHO Regional Office for Europe (Health Evidence Network report; http://www.euro.who.int/document/E82552.pdf,

Παράγοντες κινδύνου για πτώσεις • Πιθανόν εξίσου σημαντικό με την ταυτοποίηση παραγόντων κινδύνου είναι να αναγνωρίσουμε την αλληλεπίδραση και πιθανή συνέργεια μεταξύ πολλαπλών παραγόντων κινδύνου • Το ποσοστό των ατόμων που πέφτουν αυξάνεται από 27% για αυτούς που δεν έχουν ή έχουν ένα παράγοντα κινδύνου σε 78% για αυτούς που έχουν 4 ή περισσότερους παράγοντες κινδύνου (1)

1. Tinetti ME, Speechley M, Ginter SF. Risk factors for falls among elderly persons living in the community. N Engl J Med 1988;319:1701–1707.

σημαντικοί δυνητικά τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου είναι : (1) για ηλικιωμένους της κοινότητας • Επίπεδο αξιοπιστίας 1 – γνωσιακή κατάσταση και τα ψυχοτρόπα φάρμακα • Επίπεδο αξιοπιστίας 2 – πολυφαρμακία ,περιβαλλοντικοί κίνδυνοι ,όραση, διαταραχές στα κάτω άκρα, ισορροπία, βάδιση και δραστηριότητες καθημερινής ζωής • Η ιατρική βασισμένη σε αποδείξεις (evidence based medicine) δεν αναγνωρίζει τη διαταραχή ακοής ή τα ΜΣΑΦ ως παράγοντες κινδύνου (Επίπεδο αξιοπιστίας 6).

(2) για ηλικιωμένους που ζουν σε ιδρύματα • Επίπεδο αξιοπιστίας 2 – γνωσιακή κατάσταση, κατάθλιψη, ακράτεια ούρων υπόταση, διαταραχές ακοής, ισορροπίας, βάδισης, όραση, διαταραχές στα κάτω άκρα, δραστηριότητες καθημερινής ζωής, φάρμακα ψυχοτρόπα, καρδιολογικά φάρμακα, αναλγητικά, μειωμένη φυσική δραστηριότητα • Η κοινωνική υποστήριξη δεν αποτελεί παράγοντα κινδύνου για πτώσεις (Επίπεδο αξιοπιστίας 6).

Μη τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου είναι : Ημιπληγία, τύφλωση κ.τ.λ

.

Moreland J, Richardson J, Chan DH, O'Neill J, Bellissimo A, Grum RM, Shanks L. Evidence-based guidelines for the secondary prevention of falls in older adults.Gerontology.2003 Mar-Apr;49(2):93-116.

Οι Τύποι των πτώσεων •Δεκαπέντε τοις εκατό των πτώσεων είναι αποτέλεσμα ενός σημαντικού εξωτερικού συμβάματος, τέτοιου που θα προκαλούσε πτώση στους περισσότερους ανθρώπους.

•Πτώσεις αυτού του τύπου συμβαίνουν σε νεώτερους, πιο δραστήριους ανθρώπους. Δεν χρήζουν ιδιαίτερης αντιμετώπισης •Παρόμοιος αριθμός πτώσεων οφείλεται σε συγκοπτικά επεισόδια ή νευρολογικές παθήσεις (π.χ. επιληψία) •Το υπόλοιπο 70% των πτώσεων είναι αποτέλεσμα της πολλαπλής αλληλεπίδρασης των παραγόντων κινδύνου (Ο τρόπος παρουσιάζεται στις εικόνες)

Αλληλεπίδραση προδιαθεσικών παραγόντων κινδύνου – κίνδυνος πτώσης

Αλληλεπίδραση παραγόντων κινδύνου που επιταχύνουν τις πτώσεις

Campbell AJ, Robertson MC. Implementation of multifactorial interventions for fall and fracture prevention.

Age Ageing. 2006 Sep;35 Suppl 2:ii60-ii64.

Πώς πέφτουν οι ηλικιωμένοι

• Ο έλεγχος ισορροπίας κατά τις πλάγιες μετατοπίσεις και η ικανότητα πραγματοποίησης μικρού άλματος είναι ουσιώδης ,γιατί αυτός είναι ο συνήθης μηχανισμός πτώσεων στις μεγαλύτερες ηλικίες.

• Η ισορροπία στις πλάγιες μετακινήσεις ελέγχεται με "tandem stand" και "tandem walks".

Martin Runge .Gait disturbance and fall in elderly people OST Magazine 1/2002 pp.13 – 17 .Translated by Karl-Heinz Schott and Satoko Taga

Κλινική αξιολόγηση κινδύνου πτώσης

άτομα της κοινότητας

Υποκειμενικά στοιχεία(ιστορικό) • Ιατρικό ιστορικό • Φάρμακα(ψυχοτρόπα, πολυφαρμακία) • Χρήση αλκοόλ • Ικανότητα για πραγματοποίηση καθημερινών δραστηριοτήτων • Περιβαλλοντικοί κίνδυνοι • Έκθεση σε κίνδυνο • Κοινωνικότητα

Αντικειμενικά στοιχεία (φυσική εξέταση) • Γνωσιακό επίπεδο & κατάθλιψη • Ισορροπία (τεστ) • Δύναμη, συντονισμός (τεστ) • Εύρος κίνησης αρθρώσεων • Βάδιση/βοηθήματα-αστάθεια • Ορθοστατική υπόταση • Όραση/ακοή • Εργαστηριακές εξετάσεις (γεν. αίματος, θυρεοειδής, ανάλυση ούρων, αίμα στα κόπρανα κτλ.)

Moreland J, Richardson J, Chan DH, O'Neill J, Bellissimo A, Grum RM, Shanks L. Evidence-based guidelines for the secondary prevention of falls in older adults. Gerontology. 2003 Mar-Apr;49(2):93-116.

Συνιστώμενα στοιχεία κλινικής αξιολόγησης και αντιμετώπισης ηλικιωμένων της κοινότητας που παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο πτώσης

Tinetti ME. Clinical practice. Preventing falls in elderly persons. N Engl J Med. 2003 Jan 2;348(1):42-9.

PRevention Of FAlls Network Europe (PROFANE)

Κανένα εργαλείο διαλογής που να αξιολογεί τον κίνδυνο πτώσης δεν έχει χρησιμοποιηθεί ή πιστοποιηθεί πανευρωπαϊκά για ηλικιωμένα άτομα είτε στην κοινότητα, είτε σε οίκους ευγηρίας.

• STRATIFY νοσοκομειακούς ασθενείς μόνο • FRAT είναι ένα εργαλείο διαλογής και αναφοράς για την κοινότητα • Lips και συνεργάτες “fall calendar.”

• Η κλίμακα ισορροπίας και η κλίμακα του βηματισμού Tinetti • τεστ ισορροπίας του Berg και η αντίστοιχη κλίμακα • (Physiological Profile Assessment, PPA), το οποίο έχει αναπτυχθεί από τον Lord, • Οι κατευθηντήριες οδηγίες του ABS/BGS3 προτείνουν το “Get Up and Go Test” • Mobility Interaction Fall Chart Todd C, Skelton D (2004). What are the main risk factors for falls among older people and what are the most effective interventions to prevent these falls? Copenhagen, WHO Regional Office for Europe (Health Evidence Network report;

υπόθεση

Η λειτουργικότητα καθενός από αυτούς τους παράγοντες μειώνεται αυξανομένης της ηλικίας και πιθανές διαταραχές ή ελλείμματα σε κάθε έναν από αυτούς συνοδεύονται με αυξημένο κίνδυνο πτώσεων

Συστήματα που εμπλέκονται στη διατήρηση σταθερής όρθιας στάσης

Lord SR, Menz HB, Tiedemann A. A physiological profile approach to falls risk assessment and prevention.Phys Ther. 2003;83:237–252.]

Στην αξιολόγηση των φυσικών δυνατοτήτων χρησιμοποιούνται διάφορες δοκιμασίες

• • • •

A Chair stands test B Walk test C Functional reach D Modified Romberg test ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ-ΣΧΟΛΙΟ •

Π.χ. το TUG test περιλαμβάνει μόνο βασικές κινήσεις της καθημερινότητας όπως την άρση ,τη βάδιση, τη στροφή, και το κάθισμα αλλά όχι το βηματισμό πάνω από ένα εμπόδιο που μπορεί να προκαλέσει παραπάτημα

Peeters GM, de Vries OJ, Elders PJ, Pluijm SM, Bouter LM, Lips P. Prevention of fall incidents in patients with a high risk of falling: design of a randomised controlled trial with an economic evaluation of the effect of multidisciplinary transmural care. BMC Geriatr. 2007 Jul 2;7:15.

ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΠΤΩΣΕΩΝ ΣΕ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ

ΜΕΙΩΣΗ ΕΝΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

ΜΕΙΩΣΗ ΠΟΛΛΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

Sjösten NM, Salonoja M, Piirtola M, Vahlberg T, Isoaho R, Hyttinen H, Aarnio P, Kivelä SL. A multifactorial fall prevention programme in home-dwelling elderly people: a randomized-controlled trial. Public Health. 2007 Apr;121(4):308-18.

ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΠΤΩΣΕΩΝ ΣΕ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ

ΜΕΙΩΣΗ ΕΝΟΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑ ΚΙΝΔΥΝΟΥ

Strategies Shown in Randomized Clinical Trials to Be Effective in Reducing the Occurrence of Falls among Elderly Persons Living in the Community.*

Tinetti ME. Clinical practice. Preventing falls in elderly persons. N Engl J Med. 2003 Jan 2;348(1):42-9.

Β) Πτώσεις Β.1.Τρόποι απλών παρεμβάσεων – μείωση ενός παράγοντα κινδύνου •

•

•

•

Aν και η άσκηση έχει πολλά αποδεδειγμένα πλεονεκτήματα ο ιδανικός τύπος, η διάρκεια και η ένταση της άσκησης για την πρόληψη των πτώσεων παραμένει ασαφής (Β). Ηλικιωμένοι άνθρωποι οι οποίοι έχουν επαναλαμβανόμενες πτώσεις θα πρέπει να πραγματοποιούν άσκηση επί μακρό χρονικό διάστημα και εξάσκηση της ισορροπίας (Β). Το Tai-Chi είναι ένας τύπος άσκησης για ισορροπία αν και απαιτεί περισσότερη αξιολόγηση πριν προταθεί σαν την προτιμώμενη άσκηση ισορροπίας (Γ). Σε ασθενείς που έχουν πέσει θα πρέπει η φαρμακευτική τους αγωγή να επανεξετάζεται και τροποποιείται ή να διακόπτεται κατά περίπτωση υπό το πρίσμα του κινδύνου για μελλοντική πτώση. Ιδιαίτερη προσοχή στην μείωση-τροποποίηση της φαρμακευτικής αγωγής θα πρέπει να δοθεί σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας που λαμβάνουν τέσσερα ή περισσότερα φάρμακα και εκείνων που έπαιρναν ψυχοτρόπα φάρμακα. (Γ)

Κατευθυντήριες Γραμμές Οστεοπόρωσης ΕΛΙΟΣ 2013

• Η συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης D μειώνει τις πτώσεις.(B) • Αναγκαία είναι η αξιολόγηση του σπιτιού σε ηλικιωμένος ασθενείς με αυξημένο κίνδυνο πτώσης που λαμβάνουν εξιτήριο από νοσοκομείο με στόχο τη διευκόλυνσή τους υπό τις νέες συνθήκες (B).

• Δεν υπάρχουν άμεσες αποδείξεις ότι η χρήση βοηθητικών συσκευών ή εκπαιδευτικών προγραμμάτων από μόνη της βοηθά στην πρόληψη των πτώσεων. Επομένως, αν και μπορεί να αποτελούν αποτελεσματικά στοιχεία ενός πολυπαραγοντικού προγράμματος παρέμβασης, η απομονωμένη χρήση τους χωρίς προσοχή σε άλλους παράγοντες κινδύνου δεν μπορεί να συσταθεί (Γ).

Κατευθυντήριες Γραμμές Οστεοπόρωσης ΕΛΙΟΣ 2013

Β.2. Πολυπαραγοντικές παρεμβάσεις • Μεταξύ των ηλικιωμένων ατόμων της κοινότητας που ζουν στο σπίτι τους • εκπαίδευση βάδισης και συμβουλές για την κατάλληλη χρήση των βοηθημάτων (Β) • επανεξέταση - τροποποίηση της φαρμακευτικής αγωγής, ιδιαίτερα ψυχοτρόπων φαρμάκων (Β) • προγράμματα άσκησης, συμπεριλαμβανομένων ασκήσεων ισορροπίας (Β) • θεραπεία της ορθοστατικής υπότασης (Β) • την τροποποίηση των περιβαλλοντικών κινδύνων (Γ) • θεραπεία των καρδιαγγειακών παθήσεων, συμπεριλαμβανομένων των καρδιακών αρρυθμιών (Δ).

Κατευθυντήριες Γραμμές Οστεοπόρωσης ΕΛΙΟΣ 2013

• Ασκήσεις ισορροπίας χαμηλής έντασης (tandem walking and standing on one’s foot) σε συνδυασμό με ασκήσεις συντονισμού.

• Σε άτομα με κακή ισορροπία, σοβαρές κυφώσεις, ή αναπηρίες προτείνονται ασκήσεις μέσα σε νερό (hydrotherapy).

• Τα άτομα παρακινούνται να κάνουν ασκήσεις ενδυνάμωσης των τετρακεφάλων, των εκτεινόντων και απαγωγών του ισχίου ,των μυών της ράχης, και των μυών των χεριών

άσκηση ΝΑΙ αλλά ποια ?

• Παρόλο που η άσκηση έχει αποδεδειγμένα οφέλη, ο ιδανικός τύπος άσκησης, η διάρκεια και η ένταση της στην πρόληψη των πτώσεων είναι πεδίο που δεν έχει ακόμα ξεκαθαρίσει πλήρως(B).

• Ηλικιωμένοι με επανειλημμένες πτώσεις ωφελούνται από μακροχρόνια άσκηση και εκπαίδευση στην ισορροπία (B).

• Το Tai Chi Chuan ,ως άσκηση ισορροπίας είναι πολλά υποσχόμενο, αλλά χρήζει περαιτέρω αξιολόγησης, αν και κατά πόσο είναι ο προτιμώμενος τρόπος άσκησης για ισορροπία (C).

Guideline for the Prevention of Falls in Older Persons American Geriatrics Society, British Geriatrics Society, and American Academy of Orthopaedic Surgeons Panel on Falls Preventionhttp://www.americangeriatrics.org

ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΥΝ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΟΣΟΝ ΑΦΟΡΑ ΤΙΣ ΠΤΩΣΕΙΣ;

• Πόσο δραστήριοι είναι οι ηλικιωμένοι;

ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

PRevention Of FAlls Network Europe (PROFANE)

HELIOS Fitness Index

Πραγματοποιεί εξάσκηση στην ισορροπία-Παρέχει δεδομένα για την απόσταση, την ταχύτητα κτλ

.

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΩΝ ΠΤΩΣΕΩΝ Αργύρης Κωνσταντίνου Φυσικοθεραπευτής Κηφισιά

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΦΥΓΗ ΤΩΝ ΠΤΩΣΕΩΝ • Μυϊκής ενδυνάμωσης

• Ισορροπίας • Συντονισμού

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΥΙΚΗΣ ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗΣ Αυξάνουν τη μυϊκή δύναμη  ¨Στρεσάρουν¨ τα οστά στα σημεία όπου προσφύονται οι μύες  Δίνουν ερέθισμα στο οστό να αυξήσει την πυκνότητά του 

• Χαμηλή προς μέτρια ένταση • Προοδευτικά αυξανόμενη ένταση • 1 ή 2 φορές εβδομαδιαίως

Μυϊκές ομάδες στόχοι

Κοιλιακοί μύες*

Κοιλιακοί μύες

Ραχιαίοι μύες

*

Ραχιαίοι μύες I

Ραχιαίοι μύες II

Εκτείνοντες και απαγωγούς μύες των ισχίων

απαγωγοί και εκτείνοντες μύες των ισχίων

Τετρακέφαλος μυς

Τετρακέφαλος μυς • Καθίστε στο χείλος της καρέκλας με τα πέλματα ελαφρώς πιο πίσω από τα γόνατα • Σηκωθείτε με τον αυχένα και την πλάτη τεντωμένα • Η πλάτη σας δεν πρέπει να γέρνει μπροστά • Επιστρέψτε ξανά στο κάθισμα, αλλά μην ακουμπήσετε με όλο το βάρος σας στην καρέκλα • Κάντε 3 σετ των 10 επαναλήψεων αργά

Μύες άνω άκρων

Λάστιχα γυμναστικής

τροχαλίες

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ • Χωρίς καλή ισορροπία ο κίνδυνος του κατάγματος είναι πάντα υπαρκτός • Ανάπτυξη συντονισμένων κινήσεων αποτελεσματικών για την ισορροπία στην καθιστή και όρθια στάση • Πρέπει να πραγματοποιούνται σε καθημερινή βάση • Εξάσκηση ανάμεσα σε μπάρες, κοντά σε τοίχο ή καρέκλα, ζώνη ασφαλείας

Ταλαντώσεις σώματος πλάγια-μπρος πίσω

ασκήσεις ισορροπίας σε καθιστή θέση και πλησίον τοίχου

Μονοποδική στάση

Βάδιση στις φτέρνες των ποδιών

βάδιση στις μύτες των ποδιών

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ

Γύρω από καρέκλα • Τοποθετήστε μια καρέκλα με χώρο, ώστε να βαδίζετε γύρω της από όλες τις πλευρές • Περπατήστε με τη φορά των δεικτών ρολογιού και μετά ανάποδα όσο πιο γρήγορα μπορείτε • Σταματήστε πριν ζαλιστείτε και επαναλάβετε

Εκπαίδευση στο πώς να πέφτουμε για να αποφύγουμε κατάγματα

Η εργονομική διαμόρφωση του χώρου διαβίωσης των ηλικιωμένων για την αποφυγή των πτώσεων

Μπακατσή Σταυρούλα Εργοθεραπεύτρια Msc Νοσκοκομείου ΚΑΤ, εργαστηριακός συνεργάτης ΤΕΙ Αθηνών

Πτώσεις

Συμβαίνουν σε: Ηλικιωμένους στο οικιακό περιβάλλον Σύμφωνα με το ΚΕΠΑ 70% των πτώσεων συνέβησαν στο ίδιο επίπεδο 37% σε παραπάτημα 27% σε ολίσθημα 14% από σκάλα (EUNESE), E.N.f.S.a.E.,(2006),Five-Year Strategic Plan for the Prevention of Unintentional injuries among EU Senior Citizens.

Πτώσεις

•

Σπίτι: 40% – Υπνοδωμάτιο: • 12% για γυναίκες 65+ • 26% για γυναίκες 85+ – Κουζίνα: 7% – Μπάνιο: 5%

EUNESE), E.N.f.S.a.E.,(2006),Five-Year Strategic Plan for the Prevention of Unintentional injuries among EU Senior Citizens.

Πτώσεις Παράγοντες κινδύνου για πτώσεις Εξωγενείς 1.

2.

3.

Περιβαλλοντικοί κίνδυνοι Ακατάλληλα υποδήματα και ρουχισμός Ακατάλληλα βοηθήματα

Ακατάλληλα υποδήματα-ρουχισμός • Ακατάλληλα παπούτσια και ρουχισμός συμβάλλουν σε διαταραχές της ισορροπίας και της βάδισης • Τα ψηλά τακούνια προκαλούν πρόσθια κλίση του σώματος • Τα χαμηλά παπούτσια προσφέρουν καλύτερη ισορροπία στην βάδιση κατά την εκτέλεση των καθημερινών δραστηριοτήτων

Ακατάλληλα βοηθήματα • βάδισης

• μπάνιου • κρεβατιού

ακατάλληλο ύψος χωρίς συντήρηση χωρίς εκπαίδευση

χωρίς ασφάλεια

Πρόληψη των πτώσεων

Στόχοι: εκπαίδευση των ηλικιωμένων για τον κίνδυνο πτώσεων Εκπαίδευση σε ασφαλείς τρόπους εκτέλεσης των ΔΚΖ Διατήρηση και βελτίωση της λειτουργικότητας τους Διαμόρφωση και τροποποίηση του χώρου διαβίωσης

Περιβαλλοντικοί παράγοντες κινδύνου

Φυσικό περιβάλλον : το σπίτι του ηλικιωμένου • Ο χώρος που βιώνει την καθημερινότητα • Χώροι γύρω από το σπίτι, γκαράζ, κήπος • Κοινότητα

αποθήκη

Κίνδυνοι στο σπίτι Carter,S.E., E.M. Campbell,RW.Sanson-Fisher,S.Redman, and W.J.Gillespie,Enviromental hazards in the homes of older people.Age Ageing,1997.26(3):p.198

Αριθμός κινδύνων που βρέθηκαν (%)

Δωμάτιο/ Χώρος Υπν/άτιο

Ν

Πιθανοί κίνδυνοι

1

2

3-5

5+

422

8

14

4

1

0

Διάδρομο 343

9

9

3

1

0

Σαλόνι

408

10

12

3

2

0

Τραπεζ/ι α

349

11

10

2

1

0

Κουζίνα

416

16

19

8

6

1

Μπάνιο

425

19

19

21

23

3

Πλυστ/ιο

342

3

14

2

0

0

Τουαλέτα

422

5

27

20

12

0

Σκάλες

364

16

20

11

7

2

Εξ.χώρος

376

2

11

3

0

0

Δραστήριοι και μη Δραστήριοι ηλικιωμένοι

Ο μη δραστήριος ηλικιωμένος πέφτει στο σπίτι κατά την διάρκεια των καθημερινών δραστηριοτήτων Ο δραστήριος ηλικιωμένος πέφτει μακριά από το σπίτι σε σκάλες η κατά την βάδιση

Speechley,M. and M. Tinetti,(1991),Falls and injuries in Frail and vigorous community elderly persons.J Am Geriatr Soc. 39(1):p.46-52

Τροποποιήσεις οικίας Συνήθη προβλήματα

• Συμμόρφωση των ηλικιωμένων στις τροποποιήσεις κατοικιών • Δεν αναγνωρίζουν την αναγκαιότητα τροποποίησης • Συναισθηματικοί δεσμοί με το περιβάλλον • Κόστος των τροποποιήσεων • Μη αποδοχή του κινδύνου που σχετίζεται με την ηλικία Εμπλοκή του ηλικιωμένου στις τροποποιήσεις

Αξιολόγηση οικίας

• • • • •

Safety Assessment of Function and the Enviroment for Rehabilitation Falls Efficacy Scale Westmead Home Safety Assessment Home Falls and Accidents Screening Tool Care Home Falls Prevention Enviroment Check List

Αξιολόγηση οικίας ΜΠΑΝΙΟ

1

Αντιολισθητικό δάπεδο

2

Αντιολισθητικό ταπέτο στη μπανιέρα και το ντούς

3

Αντιολισθητικό ταπέτο μπροστά στην μπανιέρα ή το ντούς

4

Χειρολαβή στην μπανιέρα και το ντούς

5

Ειδικός εξοπλισμός: Κάθισμα μπανιέρας Κάθισμα ντους Ανύψωση τουαλέτας

ΝΑΙ/ΟΧΙ

ΑΝ ΌΧΙ,ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ ΔΡΑΣΗ

ΗΜ/ΝΙΑ ΔΡΑΣΗΣ

Care Home falls Prevention Enviroment Check List

Τροποποιήσεις οικίας

Στόχος η άνετη και ασφαλής μετακίνηση στο χώρο και η εύκολη πρόσβαση σε αντικείμενα που χρησιμοποιεί ο ηλικιωμένος

Τροποποιήσεις οικίας

Φωτισμός η ένταση, η θέση , η ποιότητα, η πρόσβαση και η αντανάκλαση του φωτός επηρεάζουν τον ηλικιωμένο και μπορεί να τον οδηγήσουν σε πτώση • Οι ηλικιωμένοι χρειάζονται 2-3 φορές περισσότερο φως από τους νεότερους • Ιδανική η χρήση ροοστάτη για ρύθμιση της έντασης • Φως νυκτός στο υπνοδωμάτιο και τον διάδρομο • Διακόπτες προσβάσιμοι 80-90μ εκ από το δάπεδο

Τροποποιήσεις οικίας

• • • •

• •

Δάπεδα Όχι βρεγμένα και γυαλισμένα δάπεδα Αντιολισθητικά πατάκια Όχι έντονες αντιθέσεις χρωμάτων Φθαρμένα ή χαλαρά πατάκια να αποφεύγονται Όχι πολλά και μικρά χαλάκια Τα χαλιά να σταθεροποιούνται στο πάτωμα

Τροποποιήσεις οικίας

• • •

•

Διάδρομοι Διάδρομοι μικρού μήκους Το υπνοδωμάτιο κοντά στο μπάνιο Κάθισμα στην μέση του διαδρόμου ή κουπαστή 6090 εκ. από το έδαφος και 5εκ. απόσταση από τον τοίχο για ξεκούραση Απαραίτητος ο φωτισμός

Τροποποιήσεις οικίας

• • • • • •

Κρεβάτι Κατάλληλο ύψος Αυξομείωση ύψους προσφέρει διευκόλυνση Χωρίς ρόδες κίνδυνος πτώσης, φρένα Όχι πολύ μαλακό στρώμα για καλύτερη σταθερότητα Οι κουβέρτες όχι μακριές Κάγκελα μέχρι την μέση που χρησιμοποιούνται και σαν λαβή έγερσης

Τροποποιήσεις οικίας

Τροποποιήσεις οικίας

Κάθισμα • Τροποποίηση ύψους καθίσματος με τα γόνατα σε 90ο και τα πέλματα σε πλήρη επαφή με το πάτωμα • Βραχίονες 17-19 εκ. πάνω από το κάθισμα για στήριξη κατά την έγερση

Τροποποιήσεις οικίας

• • • •

Μπάνιο Λαβές στήριξης διπλά στον νιπτήρα κα μέσα στην μπανιέρα Λαβές σε διαφορετικό χρώμα απο τους τοίχους Χρήση καθίσματος μεταφοράς στην μπανιέρα Αντιολισθητικό χαλάκι έξω από την μπανιέρα

Τροποποιήσεις οικίας

Τροποποιήσεις οικίας

Τουαλέτα • Τοποθέτηση κατάλληλου ανυψωτικού τουαλέτας • Λαβή σε σημεία που είναι απαραίτητη

Τροποποιήσεις οικίας

•

• • • •

Κουζίνα Αυξημένος κίνδυνος από εμπόδια στο πάτωμα Ολισθηρό πάτωμα Ακατάλληλα σκαμνάκια Τα καθημερινά προϊόντα σε προσβάσιμο ύψος Χρήση τραπεζιού με ροδάκια για διευκόλυνση

Τροποποιήσεις οικίας

• • • • •

Σκάλες Τοποθέτηση κουπαστής Όχι αντικείμενα στα σκαλοπάτια Αυξημένος κίνδυνος σε ύπαρξη σκαλοπατιού μεταξύ υπνοδωματίου και μπάνιου Απαραίτητος ο φωτισμός Τοποθέτηση αντιολισθητικής ταινίας σε διαφορετικά χρώματα

Τροποποιήσεις δραστηριοτήτων καθημερινής ζωής

• • • • •

Ένδυση-Απόδυση Άνετα ρούχα Παπούτσια κλειστά χωρίς τακούνι με αντιολισθητικούς πάτους Ένδυση σε καθιστή θέση όχι όρθια Ένδυση πρώτα της πιο αδύναμης πλευράς και στην απόδυση το αντίθετο Βοηθήματα όπως κόκαλο παπουτσιών με μακριά λαβή,καλτσοφορετής

Τροποποιήσεις δραστηριοτήτων καθημερινής ζωής

Τροποποιήσεις δραστηριοτήτων καθημερινής ζωής

• • • • •

Προσωπική υγιεινή Δοχείο νυκτός Σφουγγάρι με μακριά λαβή Μπουρνούζι Χρήση ξυριστικής μηχανής Έλεγχος γυαλιών και ακουστικών

Τροποποιήσεις δραστηριοτήτων καθημερινής ζωής

• • • • •

Προετοιμασία γεύματος –σίτιση Προγραμματισμός δράσης π.χ όλα τα υλικά κοντά Μεγεθυντικός φακός Κονσέρβες διαθέσιμες για δύσκολες μέρες όπου ο ηλικιωμένος αδυνατεί να μαγειρέψει Βοηθητικό χέρι για σύλληψη αντικειμένων Καθάρισμα υγρών από το πάτωμα

Τροποποιήσεις δραστηριοτήτων καθημερινής ζωής

Ψώνια – φροντίδα σπιτιού • Καρότσι λαϊκής • Κατανομή των εργασιών μέσα στην εβδομάδα για εξοικονόμηση χρόνου ξεκούρασης • Περιπατητήρας τύπου rollator

Τροποποιήσεις δραστηριοτήτων καθημερινής ζωής

• • • •

Επικοινωνία Τηλεφωνική συσκευή με κουμπιά Ρύθμιση ταχείας κλήσης Κατάλογος με χρήσιμα τηλέφωνα Αυξημένη ένταση τηλεφώνου και κουδουνιού εξώπορτας

Τροποποιήσεις δραστηριοτήτων καθημερινής ζωής

Μετακίνηση • Βοήθημα βάδισης σε κατάλληλο ύψος με λαχιστένιο κάλυμμα στη βάση για ασφάλεια • Εκπαίδευση στην χρήση του βοηθήματος

Συμπεράσματα

• Τα προγράμματα παρέμβασης για τροποποιήσεις του περιβάλλοντος γίνονται πιο αποτελεσματικά με την ταυτόχρονη εκπαίδευση των ηλικιωμένων • Η εμπλοκή των ηλικιωμένων στις τροποποιήσεις και η επεξήγηση των ωφελειών αυξάνει το ποσοστό συμμόρφωσης τους .

• Προτείνεται η πολυπαραγοντική παρέμβαση

Πολυπαραγοντική παρέμβαση

Σε 141 ηλικιωμένους έγιναν τροποποιήσεις στο οικιακό περιβάλλον και εκπαίδευση για την ασφάλεια στην οικία Οι 163 ηλικιωμένοι έλαβαν μόνο την συνηθισμένη φροντίδα Τα αποτελέσματα έδειξαν σημαντική μείωση του κινδύνου πτώσεων στην ομάδα μελέτης και παρέμεινε μειωμένος ένα χρόνο μετά Close,J. et all(1999),prevention of falls in the elderly trialQa randomised controlled trial.Lancet 353(9147):p.93-97.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας!

ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Ασημίνα Σωτηροπούλου Επισκέπτρια Υγείας MSc Δημοτικά Πολυϊατρεία Κηφισιάς Αθήνα 2014

Οστεοπόρωση παγκόσμιο πρόβλημα υγείας  Προσβάλει 1 στις 2 γυναίκες και 1 στους 5 άνδρες  Υπεύθυνη για 1,5 εκατομμύρια κατάγματα ετησίως  Οδηγεί σε αναπηρία και θάνατο  Ετήσιο κόστος περίπου 17 δις $ 

  



Αποτροπή εμφάνισης νόσου Μείωση περαιτέρω απώλειας οστού Μείωση κινδύνου οστεοπορωτικού κατάγματος. Η πρώιμη διάγνωση είναι το πρώτο βήμα προς την ορθή χρονικά αντιμετώπιση και φροντίδα των ατόμων που πάσχουν από τη νόσο ή αυτών που βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο εμφάνισής της.

Πρόληψη Οστεοπόρωσης

ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ

ΔΕΥΤΕΡΟΓΕΝΗΣ

ΤΡΙΤΟΓΕΝΗΣ

Στόχος: αύξηση ΚΟΠ – παιδιά – έφηβοι.

Στόχος: μείωση ρυθμού οστικής απώλειας σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση.

Στόχος: διατήρηση οστικής μάζας σε άτομα με εγκατεστημένη ΟΠ.

Στόχοι & προϋποθέσεις κοινοτικών προγραμμάτων Έλεγχος για ύπαρξη ΟΠ  Ενημέρωση πολιτών & προσωπικού που συμμετέχει στα κοινοτικά προγράμματα  Ενίσχυση παροχής βοήθειας & πρόληψης στις πιο ευάλωτες οικονομικά τάξεις 

Δημιουργία κρατικών οργάνων ελέγχου της ΟΠ που θα εδρεύουν σε κάθε κοινότητα  Ύπαρξη εγκαταστάσεων για φυσική αποκατάσταση & άσκηση 

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ

Διεθνείς Οργανισμοί 1. Διεθνές Ίδρυμα Οστεοπόρωσης (IOF) Μη κερδοσκοπική & μη κυβερνητική οργάνωση – έδρα Ελβετία – Παγκόσμια δράση

2. Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) Δράσεις › › › ›

Καταγραφή των περιστατικών ΟΠ Λήψη μέτρων για την αποφυγή πτώσεων και συνεπαγόμενων καταγμάτων Δημιουργία παρεμβάσεων με στόχο την πρόληψη Ενθάρρυνση του κοινού για την πρώιμη διάγνωση της νόσου μέσω των διαθέσιμων ελέγχων οστικής πυκνότητας

3. Διεθνής εταιρεία Κλινικής Πυκνομετρίας Έδρα ΗΠΑ – Προαγωγή Σκελετικής Υγείας

ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ 1. Εθνικό Ίδρυμα Οστεοπόρωσης (NOF) 1984, Ουάσινγκτον – Εθελοντικός Οργανισμός.

2. Άλλοι φορείς που βοηθούν στην πρόληψη και την αντιμετώπιση της ΟΠ:     

Εθνικό ινστιτούτο υγείας Σύλλογοι διαιτολόγων Διάφορες φαρμακευτικές εταιρείες Νοσοκομειακά ιδρύματα και ιατρικά κέντρα Φαρμακοποιοί της κοινότητας.

ΕΥΡΩΠΗ  



 



ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ Εθνική Κοινωνία Οστεοπόρωσης (NOS) Ιταλία Ιταλικός Σύνδεσμος Οστεοπορωτικών Ασθενών (AIPOS) Γερμανία Γερμανική Κοινωνία Οστεοπορωτικών Ασθενών (BfO) Πορτογαλία Σύλλογος Οστεοπόρωσης (APO) Ισπανία Ισπανικό Ίδρυμα Οστεοπόρωσης & Μεταβολικών Ασθενειών των Οστών Ελβετία Ελβετικός Σύλλογος εναντίον της Οστεοπόρωσης

ΚΥΠΡΟΣ 1. Κυπριακή Εταιρεία Οστεοπόρωσης ΚΑΝΑΔΑΣ 1. Κοινωνία Οστεοπόρωσης - εθελοντικός μη κερδοσκοπικός οργανισμός

2.

Οργανισμός Οστεοπόρωσης (OC)

ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ 1. Οστεοπόρωση Αυστραλία

ΕΛΛΑΔΑ 1.Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Μεταβολισμού των Οστών

Σκοπός:  η προαγωγή της έρευνας  της διάδοσης και  της κλινικής εφαρμογής

των γνώσεων

που σχετίζονται µε τη φυσιολογία και παθολογία του µεταβολισµού των οστών.

2. Ελληνικό Ίδρυμα Οστεοπόρωσης – ΕΛΙΟΣ Επιστημονικό Σωματείο μη Κερδοσκοπικού χαρακτήρα

Στόχοι: 1.

2.

3.

Συνεχής εκπαίδευση Ελλήνων επιστημόνων στις παθήσεις του μυοσκελετικού συστήματος και ειδικότερα στα μεταβολικά νοσήματα των οστών Δημιουργία και συνεργασία Ελληνικών Κέντρων Αναφοράς στα Μεταβολικά Νοσήματα των Οστών, ειδικότερα σε Πανεπιστημιακούς χώρους και στα Κρατικά Νοσοκομεία Ενθάρρυνση συνεργατικής προσπάθειας για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των παθήσεων του μυοσκελετικού συστήματος στην Ελλάδα

 

   

Διοργάνωση εκδηλώσεων, σεμιναρίων και συνεδρίων Έκδοση τριμηνιαίου περιοδικού «Σκελετική Υγεία» Βιβλία της σειράς «Μονογραφίες Ελιος» Κατευθυντήριες γραμμές για τη διάγνωση και αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης στην Ελλάδα Πρόβλεψη καταγματικού κινδύνου σε οστεοπορωτικούς ασθενείς Εγχειρίδιο χρήσης της Ελληνικής έκδοσης του Aλγόριθμου FRAX



Το ΕΛΙΟΣ επιδιώκει την ειλικρινή συνεργασία του με τους επιστημονικούς φορείς επαγγελματιών υγείας και συγκεκριμένα: › Την Ελληνική Επιστημονική Εταιρεία

Φυσικοθεραπείας › Τον Πανελλήνιο Σύλλογο Διαιτολόγων › Τον Εθνικό Σύνδεσμο Νοσηλευτών Ελλάδος › Τον Σύλλογο Ελλήνων Εργοθεραπευτών

3.Ελληνική Ενδοκρινολογική Εταιρεία



Ενημερώνει μέσα από συνέδρια, εκδηλώσεις και έντυπο υλικό για τα ενδοκρινολογικά νοσήματα με τα οποία συσχετίζεται και η οστεοπόρωση και ενημερώνεται το ευρύτερο κοινό για τη συσχέτιση αυτή.

4. Ελληνική Ρευματολογική Εταιρεία

Επιστημονικό Σωματείο μη Κερδοσκοπικού χαρακτήρα



Συνέδρια, εκδηλώσεις, έντυπο υλικό

5. Σύλλογος Σκελετικής Υγείας "Πεταλούδα"

Μη κερδοσκοπικό σωματείο επίσημα αναγνωρισμένο από το Διεθνές Ίδρυμα Οστεοπόρωσης (IOF).  Ιδρύθηκε το 1997. 



ΣΤΟΧΟΣ › Ενημέρωση γύρω από την οστεοπόρωση, τη διατροφή,

την άσκηση, την πρόληψη, την εμμηνόπαυση και την σκελετική υγεία γενικότερα. › Η δραστηριότητα του επεκτείνεται στην ενημέρωση και συμβουλευτική μέσω ημερίδων, σεμιναρίων, συνεδρίων και ενημερωτικών εντύπων.



Δημόσια νοσοκομεία: διοργάνωση συνεδρίων, ημερίδων και σεμιναρίων



Δήμοι: › Διοργάνωση ημερίδων ενημέρωσης του κοινού για την πρόληψη της οστεοπόρωσης. › Προσφέρουν ουσιαστική βοήθεια στην πρόληψη της νόσου με δωρεάν μετρήσεις οστικής πυκνότητας

Σύμφωνα με το περιοδικό «Δήμων Υγεία», Τεύχος 19 «Οκτώβριος – Νοέμβριος – Δεκέμβριος 2010» το 2010 12 δήμοι έτρεξαν εκστρατείες για πρόληψη της οστεοπόρωσης.

ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ Γραφείο Τύπου Ανακοινώσεις - Δελτία Τύπου

2013

Συνεχίζεται εντατικά το πρόγραμμα για την πρόληψη της οστεοπόρωσης στις γειτονιές της πόλης, με αφορμή και την Παγκόσμια Ημέρα Οστεοπόρωσης

Στιγμιότυπο από τη διαδικασία μέτρησης της οστικής πυκνότητας και εκτίμησης καταγματικού κινδύνου σε μέλη του Συλλόγου «Άγιος Ελευθέριος» από τον Δημοτικό Σύμβουλο, χειρουργό ορθοπεδικό Αντ. Παρτσινέβελο, την υπεύθυνη των προγραμμάτων πρόληψης του Δημοτικού Πολυιατρείου Κ. Σεβαστή και τη Βρεφοκόμο των Δημοτικών Παιδικών Σταθμών Κ.Μπατιλίδου.

Μεγάλη ήταν η συμμετοχή των πολιτών, μελών και φίλων του Εξωραϊστικού Συλλόγου Σωρού – Λάκκα Κόττου «Άγιος Ελευθέριος» στο πρόγραμμα μέτρησης οστικής πυκνότητας και εκτίμησης καταγματικού κινδύνου, που υλοποιεί με επιτυχία τα τελευταία χρόνια το Δημοτικό Πολυιατρείο σε συνεργασία με το Εθνικό Διαδημοτικό Δίκτυο Υγιών Πόλεων – Προαγωγής της Υγείας.

ΔΩΡΕΑΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΝΕΜΕΑΣ Δελτίο τύπου 17/03/2014 http://www.nemea.gr

Ο Δήμος Νεμέας σε συνεργασία με το Εθνικό Διαδημοτικό Δίκτυο Υγιών Πόλεων Προαγωγής Υγείας ( Πιστοποιημένο Δίκτυο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας – W.H.O ), θα πραγματοποιήσει ΔΩΡΕΑΝ προληπτικό έλεγχο με Μέτρηση Οστικής Πυκνότητας / Πρόληψη Οστεοπόρωσης για τις γυναίκες του Δήμου Νεμέας την ημέρα Παρασκευή 21 Μαρτίου 2014 & ώρα 11:00π.μ στην αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων του Δήμου. Ποιοι μπορούν να κάνουν την εξέταση κατά προτεραιότητα:

● ● ● ● -

Γυναίκες που έχουν μπει στην εμμηνόπαυση. Γυναίκες που κάνουν χρόνια χρήση κορτιζόνης. Γυναίκες με προβλήματα Θυρεοειδούς. Γυναίκες που έχουν στην οικογένεια βεβαρυμμένο ιστορικό Οστεοπόρωσης.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΜΕΤΡΗΣΗ ΟΣΤΙΚΗΣ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ ( 28/05/2014 )

Κέρκυρα 27 Μαΐου 2014 Αρ. πρωτ. : 37567 http://www.corfu.gr/

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Πρόγραμμα Δωρεάν Προληπτικού ελέγχου για Μέτρηση Οστικής Πυκνότητας / Πρόληψη Οστεοπόρωση για τις γυναίκες στις Δημοτικές Ενότητες του Δήμου Κέρκυρας . Ο Δήμος Κέρκυρας με την συνεργασία του Εθνικού Διαδημοτικού Δικτύου Υγειών Πόλεων - Προαγωγής Υγείας, στα πλαίσια του ΔΩΡΕΑΝ προγράμματος μέτρησης οστικής πυκνότητας με υπερηχογράφημα πτέρνας, για την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση της οστεοπόρωσης, σε όλες τις Δημοτικές Ενότητες συνεχίζει την πραγματοποίηση των ελέγχων ως ακολούθως: Πέμπτη 29 & Παρασκευή 30 Μαΐου 2014, στη Δημοτική Ενότητα Αχιλλείων, στο γραφείο που στεγάζεται το Πρόγραμμα ‘Βοήθεια στο Σπίτι’ στο ισόγειο του Δημοτικού Καταστήματος της Δ.Ε. Αχιλλείων, περιοχή Βρυώνη. Δευτέρα 2 Ιουνίου 2014, στη Δημοτική Ενότητα Μελιτειέων, στο Πρώην Δημοτικό σχολείο Μοραΐτικων, στην Τοπική Κοινότητα Μοραΐτικων, στα Μοραΐτικα, Τρίτη 3 Ιουνίου 2014, στη Δημοτική Ενότητα Μελιτειέων, σε χώρο του πρώην Δημοτικού Σχολείου Πεντατίου στην Τοπική Κοινότητα Πεντατίου, στο Πεντάτι. Πέμπτη 4 Ιουνίου 2014, στη Δημοτική Ενότητα Αγίου Γεωργίου, στον χώρο του πρώην Αγροτικού Ιατρείου, στην Τοπική Κοινότητα Δροσάτο, στο Δροσάτο, Παρασκευή 6 Ιουνίου 2014, στη Δημοτική Ενότητα Αγίου Γεωργίου στην Τοπική Κοινότητα Χωρεπίσκοποι σε χώρο του κτηρίου του πολιτιστικού συλλόγου – Αγροτικό Ιατρείο στην πλατεία στο χωριό Χωρεπίσκοποι. Οι έλεγχοι θα πραγματοποιηθούν τις ανωτέρω ημερομηνίες, ώρες από 9.00 με 14.30. Το πρόγραμμα για τις υπόλοιπες Δημοτικές Ενότητες θα αναφερθεί σε επόμενη ανακοίνωση. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε όλες τις γυναίκες 50 έως 65 ετών και ιδιαίτερα σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, καθώς και σε ενήλικες που βρίσκονται σε χρόνια αγωγή με κορτιζόνη ή έχουν οικογενειακό ιστορικό οστεοπόρωσης. Γυναίκες που μπορούν να κάνουν την εξέταση κατά προτεραιότητα : ● Γυναίκες ● Γυναίκες ● Γυναίκες ● Γυναίκες

που έχουν μπει στην εμμηνόπαυση. που κάνουν χρόνια χρήση κορτιζόνης. με προβλήματα Θυρεοειδούς. που έχουν στην οικογένεια βεβαρυμμένο ιστορικό Οστεοπόρωσης.

Πέμπτη, 6 Φεβρουαρίου 2014

http://www.thiva.gr/

Δήμος Θηβαίων : Έναρξη προγραμμάτων 2014 για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού, της μήτρας και την πρόληψη της οστεοπόρωσης στη ΔH.K.E.Θ

Στα πλαίσια των προγραμμάτων πρωτογενούς πρόληψης και αγωγής υγείας που υλοποιούνται από τη Δημοτική Κοινωφελή Επιχείρηση Δήμου Θηβαίων, ξεκινά η υλοποίηση προγραμμάτων για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού, του καρκίνου της μήτρας και την πρόληψη της οστεοπόρωσης με τη διενέργεια των εξετάσεων της ψηφιακής μαστογραφίας, του τεστ pap και της μέτρησης οστικής μάζας, σε συνεργασία με κρατικά νοσοκομεία, φορείς και δομές υγείας. Θα δοθεί προτεραιότητα σε άτομα που ανήκουν στις ευπαθείς κοινωνικά ομάδες (άνεργοι, ΑΜΕΑ, μονογονεϊκές οικογένειες κλπ).

14 Ιανουαρίου, 2014 http://www.pallini.gr

ΔΩΡΕΑΝ εξέταση ελέγχου οστεοπόρωσης για ΟΛΟΥΣ, από το Δήμο Παλλήνης

ΔΩΡΕΑΝ εξέταση ελέγχου Οστεοπόρωσης, για ΟΛΟΥΣ τους κατοίκους από 40 χρόνων διοργανώνει ο Δήμος Παλλήνης. Η εξέταση θα γίνει από εξειδικευμένο ιατρό, την Πέμπτη 23 Ιανουαρίου 2014 στο ΚΑΠΗ της δημοτικής ενότητας Γέρακα, του Δήμου Παλλήνης (Εθνικής Αντιστάσεως 44, Γέρακας, τηλ. 210 6654259), από τις 08:00 π.μ.. την Παρασκευή 24 Ιανουαρίου στο ΚΑΠΗ της δημοτικής ενότητας Παλλήνης (Οδός Πουλη, Παλλήνης, τηλ.2106668410), από τις 08:00π.μ. Ο έλεγχος αυτός έχει ως στόχο τη διάγνωση, θεραπεία, αλλά και την πρόληψη της Οστεοπόρωσης και απευθύνεται σε άνδρες και γυναίκες (δημότες – κάτοικοι), οι οποίοι ενδιαφέρονται για την έγκαιρη διάγνωση της νόσου, ανεξάρτητα από το αν είναι μέλη ή μη του ΚΑΠΗ . Η οστεοπόρωση είναι χρόνια πάθηση του μεταβολισμού των οστών,κατά την οποία παρατηρείται σταδιακή μείωση της πυκνότητας και ποιότητάς τους, με αποτέλεσμα αυτά με την πάροδο του χρόνου να γίνονται πιο εύθραυστα και λεπτά. Έτσι προκαλείται αυξανόμενος κίνδυνος κατάγματος (σπασίματος) των οστών, καθώς μειώνεται η ανθεκτικότητα και η ελαστικότητά τους

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΛΑΡΙΣΑΣ ΔΗΜΟΣ ΑΓΙΑΣ

Αγιά, 04/07/2014

Γραφείο Τύπου Δήμου Αγιάς Ταχ. Δ/νση : Καλυψώς Αλεξούλη 27 Τ.Κ. 40003, Αγιά Τηλέφωνο επικοινωνίας: 24943 50121 FAX: 24940 23783 E-mail: agiatipos@gmail.com Ηλεκτρ. Δ/νση : www.dimosagias.gr

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΙΝΗΤΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ 5ης ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΚΑΙ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΙΝΗΤΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ 5ης ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΚΑΙ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΜΗΝΑΣ: ΙΟΥΛΙΟΣ ΔΗΜΟΣ: ΑΓΙΑΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Στα πλαίσια του προγράμματος πρόληψης από τις κινητές μονάδες της 5ης Υγειονομικής Περιφέρειας Θεσσαλίας και Σιερεάς Ελλάδας σας ενημερώνουμε ότι από την Δευτέρα 7/7/2014 οι Κινητές Μονάδες θα βρίσκονται στον Δήμο Αγιάς (η Μονάδα της μαστογραφίας στο Κέντρο Υγείας και η Μικροβιολογική στο Ιατρείο της Σωτηρίτσας) και θα πραγματοποιούνται οι παρακάτω εξετάσεις: Μαστογραφία (πρόγραμμα πρόληψης για τον καρκίνο του μαστού σε γυναίκες ηλικίας 40 έως 60 ετών) κατόπιν ραντεβού στο τηλέφωνο 6994283031. Έλεγχος αναπνευστικής λειτουργίας (σπιρομέτρηση για καπνιστές/ριες άνω των 40 ετών) κατόπιν ραντεβού στο τηλέφωνο 6977922482. Μέτρηση οστικής μάζας (έλεγχος για οστεοπόρωση σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση και σε άνδρες άνω των 60 ετών) κατόπιν ραντεβού στο τηλέφωνο 6977922482. Μικροβιολογικές εξετάσεις θα πραγματοποιούνται από την κινητή μονάδα, κατόπιν ραντεβού στο τηλέφωνο 6977922482.

8/05/2014  ΚΑΠΗ ΝΕΑΣ ΕΡΥΘΡΑΙΑΣ  ΔΩΡΕΑΝ ΜΕΤΡΗΣΗ ΟΣΤΙΚΗΣ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑΣ 

Τα ήδη υπάρχοντα προγράμματα πρόληψης και βοήθειας για την οστεοπόρωση, θα πρέπει

› να ενισχυθούν καθώς και να δημιουργηθούν

ακόμη περισσότερα σε διεθνές, εθνικό και κοινοτικό επίπεδο με κύριο στόχο:

 

Την ανίχνευση των ατόμων που βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο Εκπαίδευση και ενημέρωση του κοινού



 

Την παροχή φροντίδας και αποκατάστασης των ασθενών με κύριο στόχο την αύξηση της ποιότητας της ζωής Την χρηματοδότηση εκπαιδευτικών και ερευνητικών προγραμμάτων Τη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων με στόχο την πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της νόσου.

Ευχαριστώ