Επι2

Επι… σκέψεις το ηλεκτρονικό περιοδικό των επισκεπτών υγείας.

Η Φροντίδα Υγείας θέλει ενημερωμένους και με φαντασία λειτουργούς και οι επισκέπτες είναι και τα δυο

Σεπτέμβριος

2014

τεύχος 2

Περιεχόμενα Επι …στημονικά άρθρα: Ο ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΩΝ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΤΗΣ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗΣ ΣΤΗ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ… ΤΙ ΕΧΕΙ ΑΛΛΑΞΕΙ; ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗΣ ΤΟΥ ΑΝΤΙΦΥΜΑΤΙΚΟΥ ΙΑΤΡΕΙΟΥ ΤΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΟΚΤΑΕΤΙΑ 2005-2012.: ΚΟΚΚΙΝΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ Γ.Ν.ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗΣ ΣΤΟ ΚΛΕΙΣΤΟ ΣΩΦΡΟΝΙΣΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΤΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ :ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΜΑΡΑΓΚΟΥ, ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΒΑΛΣΑΜΗ, ΠΟΛΥΚΡΙΤΗ ΒΑΡΚΑΡΗ , ΒΑΡΒΑΡΑ ΛΟΥΜΠΡΑΝΟΥ, ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΑΡΒΑΝΙΤΑΚΗ ΕΞΕΡΕΥΝΩΝΤΑΣ ΤΟ ΣΤΙΓΜΑ ΤΗΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΝΟΣΟΥ ΣΤΕΡΕΟΤΥΠΑ, ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ, ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΣΠΥΡΟΣ ΓΑΒΡΙΗΛ ΕΠΙΣΚΕΠΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ, ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΕΦΑΛΟΝΙΑΣ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΠΙΣΚΕΠΤΗ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ: ΜΠΟΙΚΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΕΠΙΣΚΕΠΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ

Επι……. Δράσεις: ΟΙ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΔΥΟ ΕΠΙΣΚΕΠΤΡΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΤΑΘΜΟ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑΣ ΤΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ: ΒΑΛΣΑΜΗ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΠΩΛΙΝΑ ΒΑΡΚΑΡΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ: ΔΑΦΝΗ ΧΑΛΚΙΑ ΕΠΙΣΚΕΠΤΡΙΑ ΥΓΕΙΑΣ Κ.Υ.Α.Τ.ΕΥΟΣΜΟΥ

Επί…. Προβληματισμοί : ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΣ ΥΓΕΙΑΣ: PGNYSTERI.BLOGSPOT.COM ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ: ΔΑΦΝΗ ΧΑΛΚΙΑ ΕΠΙΣΚΕΠΤΡΙΑ ΥΓΕΙΑΣ Κ.Υ.Α.Τ.ΕΥΟΣΜΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΠΙΣΚΕΠΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΥΓΕΙΑΣ ΚΥΠΡΟΥ

Περιεχόμενα Το σαλόνι του ΠΣΕΥ Αφιέρωμα: 30 ΧΡΟΝΙΑ ΤΕΙ – 30 ΧΡΟΝΙΑ ΣΑΝ ΤΕΙ ΚΑΙ Η ΣΧΟΛΗ ΜΑΣ ΔΑΦΝΗ ΧΑΛΚΙΑ ΕΠΙΣΚΕΠΤΡΙΑ ΥΓΕΙΑΣ Κ.Υ.Α.Τ.ΕΥΟΣΜΟΥ: Παρουσιάσεις : ΚΑΝΕ ΣΤΑΧΤΗ ΤΟ ΤΣΙΓΑΡΟ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ.. ΛΑΠΠΑ ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΕΠΙΣΚΕΠΤΡΙΑ ΥΓΕΙΑΣ ΚΕΝΤΡΟ ΥΓΕΙΑΣ ΡΟΔΟΛΙΒΟΥΣ ΣΕΡΡΩΝ Επι….τάπητος :

Χρήσιμοι σύνδεσμοι Σύνδεσμοι επισκεπτών Συντακτική Επιτροπή Ευχαριστίες

Ο χαρακτήρας των περιστατικών της φυματίωσης στη σύγχρονη εποχή… Τι έχει αλλάξει; Μελέτη των περιστατικών φυματίωσης του Αντιφυματικού Ιατρείου του Νοσοκομείου Μεσσηνίας κατά την οκταετία 2005-2012. Κοκκίνη Κωνσταντίνα, Επισκέπτρια Υγείας MSc Γενικό Νοσοκομείο Μεσσηνίας-Νοσηλευτική Μονάδα Καλαμάτας, Αντιφυματικό Ιατρείο E-mail: kokkinikonstantina@yahoo.com

Η φυματίωση παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα υγείας στον κόσμο. Το 2012 εκτιμάται ότι 8,6 εκατομμύρια άνθρωποι προσβλήθηκαν από φυματίωση και 1,3 εκατομμύρια πέθαναν εξαιτίας της ασθένειας (WHO, 2013). Αν και τα νέα περιστατικά της φυματίωσης την τελευταία δεκαετία έχουν ελαττωθεί πολύ και η θνησιμότητα έχει μειωθεί περίπου κατά 45% από το 1990, ωστόσο δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι στα Αντιφυματικά Ιατρεία στην Ελλάδα εξακολουθούν να καταγράφονται αρκετά νέα περιστατικά. Μια μελέτη των Abubakar, Lipman, Anderson, Davies και Zumla(2011) στη Βρετανία σημειώνει ότι το 2009 ο αριθμός των κρουσμάτων φυματίωσης ήταν ψηλότερος κι από εκείνον που σημειωθεί στη δεκαετία του 1970. Διάφορες μελέτες δείχνουν ότι υπάρχει αύξηση του ποσοστού των αλλοδαπών εθνικοτήτων που προσβάλλεται από φυματίωση, όπως στην έρευνα των Odone, Ricco, Morandi, Borrini, Pasquarella και Signorelli (2011) στη Δανία όπου μέσα σε μια δεκαετία (1996-2006) το ποσοστό των αλλοδαπών που εμφάνισαν φυματίωση εκτινάχτηκε από το 19 στο 53%. Το 2012 το μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών που προσβλήθηκαν από φυματίωση ήταν ηλικίας 15-44 ετών, ενώ στην Ευρώπη, σύμφωνα με τον ΠΟΥ το ποσοστό επιτυχούς ίασης των νέων περιστατικών φυματίωσης το 2011 φτάνει το 72%. Από τα 5,7 εκατομμύρια νέων περιστατικών φυματίωσης παγκοσμίως το 2012, τα μισά περίπου (2,5 εκατομμύρια) είχαν επίχρισμα πτυέλων θετικό για πνευμονική φυματίωση(WHO, 2013). Στο Αντιφυματικό ιατρείο του Νοσοκομείου Μεσσηνίας, στη Νοσηλευτική Μονάδα Καλαμάτας, καταγράφονται κατά μέσο όρο 34 νέα κρούσματα φυματίωσης κάθε χρόνο από το 2005 έως το 2012. Κατά την οκταετία αυτή, συνολικά υπήρξαν 155 περιστατικά φυματίωσης. Όσον αφορά τα κοινωνικοδημογραφικά χαρακτηριστικά τους, από αυτά οι περισσότεροι ήταν άνδρες (68,2%). Η ηλικιακή κατανομή δείχνει πως το μεγαλύτερο ποσοστό (46,3%) ήταν ηλικίας 71-97ετών (γραφήματα 1,2) με τον μικρότερο ασθενή να είναι 14 και τον μεγαλύτερο 97 ετών αντίστοιχα.

Γράφημα 1

Γράφημα 2

Το 82,8% ήταν Ελληνικής εθνικότητας, ενώ ακολουθούν η Ρουμανία και η Βουλγαρία με ποσοστά 6 και 5,3% αντίστοιχα. Σχεδόν οι μισοί (53,6%) διαμένουν στην πόλη της Καλαμάτας ή σε κάποια αστική πόλη του νομού(Γραφήματα 3,4 )

Ως προς την έκβαση των περιστατικών, μόνο το 45,4% ολοκλήρωσε με επιτυχία τη θεραπεία του στο Αντιφυματικό ιατρείο, ενώ πολλά είναι τα

περιστατικά (36,8%) που μετά την καταγραφή τους στο ιατρείο, δεν προσήλθαν ξανά, δεν επιθυμούσαν να συνεργαστούν και δεν ανταποκρίθηκαν σε περαιτέρω επικοινωνία των επαγγελματιών υγείας. Το 12,5% προτίμησε την παρακολούθηση από ιδιώτη γιατρό, ενώ το 5,3% απεβίωσε(Γράφημα 5).

Ως προς τα νοσολογικά χαρακτηριστικά όσων ολοκλήρωσαν επιτυχώς τη θεραπεία, το 60% είχε θετική mantoux. Δείγμα πτυέλων έδωσε μόνο το 47,3% και από αυτούς θετικά για B-Koch είχε το 30,2% (είτε απλή είτε

καλλιέργεια)(Γραφήματα 6,7).

Προβλήματα κατά τη διάρκεια της θεραπευτικής αγωγής από όσους παρακολουθούνταν από το Αντιφυματικό Ιατρείο και ολοκλήρωσαν τη θεραπεία τους παρουσίασε το 31,5%(Γράφημα 8). Σε αυτούς τους ασθενείς, τα προβλήματα αφορούσαν κατά 27,8% σε αύξηση ουρικού οξέως, τρανσαμινασών ή ΤΚΕ, ενώ σε ένα 25% προβλήματα στην αγωγή δημιούργησε η συνύπαρξη άλλης ασθένειας. Στο 22,5% των ασθενών τα προβλήματα προέκυψαν λόγω δύσκολης συνεργασίας μαζί τους. Άλλα προβλήματα για το 16,7%, αφορούσαν κυρίως σε λήψη δευτερευόντων αντιφυματικών φαρμάκων ή παραπομπή για εντατική παρακολούθηση στο

ΝΝΘΑ. Τέλος, το 8,3% των περιπτώσεων αυτών, αφορούσε αναζωπύρωση της ασθένειας (Γράφημα 9).

Συνοψίζοντας και επιχειρώντας της διατύπωση κάποιων συμπερασμάτων, μπορούμε να πούμε ότι διαφαίνεται μια μικρή αλλαγή στα χαρακτηριστικά των κρουσμάτων φυματίωσης. Αυτή η αλλαγή επικεντρώνεται κυρίως στην αντίληψη ότι η φυματίωση είναι μια ασθένεια που αφορά κυρίως αλλοδαπές εθνικότητες. Τουλάχιστον για το νομό Μεσσηνίας, αυτό δεν ισχύει καθώς η συντριπτική πλειοψηφία είναι Έλληνες! Οι μισοί περίπου ασθενείς διαμένουν σε πόλεις ή αστικές πόλεις παρά τις καλές, θεωρητικά, συνθήκες διαβίωσης. Το γεγονός ότι θετική mantoux είχε το 60% των ασθενών, υπογραμμίζει τη σημασία της συνεκτίμησης όλων των δεδομένων σε μια πιθανή περίπτωση κρούσματος. Θα πρέπει μια θετική ή αρνητική mantoux να μην αποτελεί από μόνη της διαγνωστικό εργαλείο, αλλά να συναξιολογείται με όλες τις υπόλοιπες πληροφορίες και εξετάσεις που οφείλουν να γίνουν σε τέτοιες περιπτώσεις. Κι αυτό θα πρέπει να τονιστεί ιδιαίτερα καθώς πολλοί επαγγελματίες υγείας έχουν να αντιμετωπίσουν τον πανικό των ασθενών (ή ακόμα και των λοιπών συναδέλφων) όταν υπάρχει μια θετική mantoux, η οποία από μόνη της και ειδικά στους ενήλικες, δεν μπορεί να οδηγήσει σε σαφή διάγνωση κρούσματος. Η έκβαση των περιστατικών είναι ένα άλλο πολύ σημαντικό ζήτημα στη σωστή αντιμετώπιση της φυματίωσης. Είναι γεγονός ότι η παρακολούθηση πολλών περιστατικών δεν τελεσφορείται στα αρμόδια και εξειδικευμένα αντιφυματικά ιατρεία, είτε γιατί οι ασθενείς δεν καταφθάνουν ποτέ σε αυτά, είτε γιατί απευθύνονται σε ιδιώτες γιατρούς, οι οποίοι δε δηλώνουν τα λοιμώδη νοσήματα στον αρμόδιο φορέα, ώστε να υπάρχει πλήρης καταγραφή και χαρτογράφηση της κατάστασης. Μεγάλο είναι και το ποσοστό των περιστατικών που «χάνονται» μετά την πρώτη επίσκεψή τους στο Αντιφυματικό Ιατρείο. Μια κάποια ερμηνεία που θα μπορούσε κανείς να δώσει, είναι πως οι ασθενείς αυτοί, είτε θεωρούν ότι δεν πρόκειται για κάτι σημαντικό και δεν απειλείται η υγεία τους, είτε ότι υπάρχει ακόμα το στίγμα της ασθένειας και νιώθουν άβολα, είτε ότι αδυνατούν να συμμορφωθούν στη θεραπεία, καθώς η εντατική παρακολούθησή τους απαιτεί

να προσέρχονται για μια φορά το μήνα στο ιατρείο για διάστημα τουλάχιστον 6 μηνών. Οφείλουμε λοιπόν σαν επαγγελματίες υγείας να ψάξουμε βαθύτερα τις αιτίες που «χάνονται» τόσα περιστατικά και να υιοθετήσουμε πρακτικές που μπορούν να βοηθήσουν στην αρτιότερη και πιο ολοκληρωμένη αντιμετώπισή τους. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας στην τελευταία του έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ναι μεν, η πρόοδος κατά της φυματίωσης είναι υπαρκτή, χωρίς όμως να επιτελείται με γοργούς ρυθμούς. Η αξιοποίηση των στοιχείων που διαθέτουμε στα Αντιφυματικά Ιατρεία μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό διάφορων προβλημάτων που προκύπτουν. Η αυτοπαρατήρησή μας ως επαγγελματίες υγείας για τον τρόπο που

διαχειριζόμαστε τα διάφορα περιστατικά αλλά και η περεταίρω εκπαίδευσή μας είναι επίσης συνιστάμενες που μπορούν να συμβάλλουν προς αυτή την κατεύθυνση.

Πηγές Abubakar, I., Lipman, M., Anderson, C., Davies, P., Zumla, A.(2011) Tuberculosis in the UKtime to regain control. BMJ, 29;343:(1-8) Odone,A., Ricco, M., Morandi, M., Borrini, BM., Pasquarella, C., Signorelli, C.(2011) Epidemiology of tuberculosis in a low-incidence Italian region with high immigration rates:differences between not Italy-born and Italy-born TB cases. BMCPublic Health, 11; 376 (1-9).

WHO (2013). Global Tuberculosis Report 2013. Geneva.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗΣ ΣΤΟ ΚΛΕΙΣΤΟ ΣΩΦΡΟΝΙΣΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΤΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ Χρυσούλα Μαραγκού1 Κατερίνα Βαλσάμη2, Πολυκρίτη Βαρκάρη2 , Βαρβάρα Λουμπράνου3, Κατερίνα Αρβανιτάκη4 1. Παιδίατρος, Παιδιατρική Κλινική Γ.Ν. Κέρκυρας 2. Επισκέπτρια Υγείας, Γ.Ν. Κέρκυρας 3.Νοσηλεύτρια, Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας Κέρκυρας

4.Νοσηλεύτρια, Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Κέρκυρας Εισαγωγή: Η μετάδοση της φυματίωσης (ΤΒ) στις φυλακές έχει αναφερθεί σε παγκόσμιο επίπεδο αν είναι πολύ υψηλότερη από εκείνη που αναφέρεται στο αντίστοιχο γενικό πληθυσμό . Σκοπός και μεθοδολογία : Τα έτη 2008 και 2010 διενεργήθηκε πρόγραμμα ελέγχου για ΤΒ των κρατούμενων του κλειστού σωφρονιστικού ιδρύματος της Κέρκυρας με την ενδοδερμική μέθοδο mantoux. Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να παρουσιάσει τα αποτελέσματα του παραπάνω προγράμματος. Αποτελέσματα: Το έτος 2008 το χρονικό διάστημα που διενεργήθηκε το πρόγραμμα, το σύνολο των έγκλειστων ήταν 177 εκ των οποίων οι 70 (40%) ήταν Έλληνες και οι 107 (60%) αλλοδαποί. Στο πρόγραμμα συμμετείχε το 96% των φυλακισμένων εκ των οποίων το 60% ήταν αλλοδαποί. Από τους 168 κρατούμενους που συμμετείχαν οι 91 (54%) είχαν θετική mantoux, εκ των οποίων οι 53 ( 58%) ήταν αλλοδαποί και οι 38 (42%) Έλληνες. Τα άτομα με θετική mantoux υπεβλήθησαν σε ακτινογραφία θώρακος. Σε 4 τροφίμους χρειάστηκε να γίνει περεταίρω διερεύνηση με Αξονική θώρακος ενώ ένα περιστατικό παραπέμφθηκε σε τριτοβάθμιο νοσοκομείο της Αθήνας. Το έτος 2010 κατά την διάρκεια του προγράμματος, το σύνολο των έγκλειστων ήταν 217 εκ των οποίων οι 63 (29%) ήταν Έλληνες και οι 154 (71%) αλλοδαποί. Στο πρόγραμμα δέχτηκε να συμμετάσχει το 93 % του συνόλου των κρατούμενων, εκ των οποίων οι 53 (26%) ήταν Έλληνες και οι 149 (74%) αλλοδαποί. Θετική mantoux βρέθηκε στους 132 (65%) τροφίμους εκ των οποίων 53 (26%) ήταν Έλληνες και οι 79 (74%) αλλοδαποί. Τα άτομα με θετική mantoux υπεβλήθησαν σε ακτινογραφία θώρακος εκτός από 3 που αρνήθηκαν το περεταίρω έλεγχο. Σε δύο περιστατικά διενεργήθηκε αξονική ακτινογραφία εκ των οποίων το ένα περιστατικό παραπέμφθηκε σε τριτοβάθμιο νοσοκομείο της Αθήνας. Κοινή διαπίστωση και για τα δύο έτη είναι ότι περίπου το 50% τόσο των Ελλήνων όσο και των αλλοδαπών κρατούμενων είχε θετική mantoux. .

Συμπεράσματα: Το ποσοστό των φυλακισμένων με θετική mantoux ήταν ιδιαίτερα υψηλό. Παγκοσμίως, έχουν καταγραφεί από 10-100 φορές υψηλότερα ποσοστά φυματίωσης σε σωφρονιστικά συστήματα σε σχέση ,με το ποσοστό της ΤΒ στο γενικό πληθυσμό. Οι αιτίες για αυτή την συντριπτική επίπτωση της μόλυνσης σε σωφρονιστικά ιδρύματα είναι πολλές και περιλαμβάνουν τον υπερπληθυσμό , την συγκέντρωση ατόμων υψηλού κινδύνου για ΤΒ (π.χ. άτομα ,ε λοίμωξη HIV, τοξομανείς, μετανάστες από χώρες με υψηλό επιπολασμό φυματίωσης), τις ανθυγιεινές συνθήκες διαβίωσης καθώς και την ανεπάρκεια μέτρων ελέγχου της φυματίωσης

Εξερευνώντας το στίγμα της ψυχικής νόσου Στερεότυπα, προκαταλήψεις, μύθοι και στρατηγικές αντιμετώπισης Σπύρος Γαβριήλ Επισκέπτης υγείας, MSc Public health and health promotion Κέντρο Ψυχικής Υγείας Κεφαλονιάς E-mail: spygav@gmail.com Περίληψη Πολύ συχνά τα άτομα που πάσχουν από κάποια ψυχική ασθένεια έρχονται αντιμέτωπα εκτός από τα συμπτώματα της ασθένειας τους και με τις προκλήσεις που προκύπτουν από τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις που συνοδεύουν την ψυχική υγεία. Για το ευρύ κοινό η ψυχική ασθένεια αποτελεί ένα πεδίο ανεξερεύνητο, άμεσα συνδεδεμένο με λαθεμένες απόψεις, προκαταλήψεις, στερεότυπα, δοξασίες και φόβους που προσδίδουν τον χαρακτήρα του μύθου και το στοιχείο του στίγματος. Ο όρος στίγμα χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια ιδιότητα βαθειά ταπεινωτική που αξιολογεί το άτομο σαν διαφορετικό, περιορισμένων δυνατοτήτων και ανεπαρκές. Αυτή η επιβολή ταμπελών και γενικότερα ο στιγματισμός των ατόμων που πάσχουν από κάποια ψυχική ασθένεια έχουν αρνητικές επιπτώσεις τόσο για τους ασθενείς και την ανάρρωση τους όσο και για τις οικογένειες τους. Για την αντιμετώπιση του στίγματος θα πρέπει να καταπολεμηθούν, μέσω της ενημέρωσης της κοινότητας, τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις (που δυστυχώς συχνά αναπαράγονται και από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης) αλλά και οι ίδιοι οι ασθενείς να αποκτήσουν φωνή και να μιλήσουν για το στίγμα και την ψυχική υγεία. Λέξεις κλειδιά: ψυχική υγεία, στιγματισμός, στερεότυπα, προκαταλήψεις Εξερευνώντας το στίγμα της ψυχικής νόσου Στερεότυπα, προκαταλήψεις, μύθοι και στρατηγικές αντιμετώπισης Εισαγωγή Με τον όρο ψυχική νόσο αναφερόμαστε σε μια μεγάλη ομάδα διαταραχών που προκαλούν προβλήματα στην σκέψη, στο συναίσθημα, στην συμπεριφορά αλλά και στην επικοινωνία με τον συνάνθρωπο. Η ψυχική νόσος μπορεί να προσβάλλει ανθρώπους κάθε ηλικιακής, κοινωνικής και οικονομικής ομάδας (Μονάδα Υποστήριξης και Παρακολούθησης Ψυχαργώς ΜΥΠ 2004). Τα άτομα που πάσχουν από κάποια ψυχική ασθένεια συχνά έρχονται αντιμέτωπα με δύο μεγάλες προκλήσεις. Από τη μια πλευρά έχουν να αντιμετωπίσουν τα συμπτώματα της ασθένειας τους καθώς και όλες τις δυσκολίες που προκύπτουν από αυτήν. Από την άλλη έχουν να αντιμετωπίσουν τον στιγματισμό, τα στερεότυπα, τις προκαταλήψεις και τις διακρίσεις εις βάρος τους με αποτέλεσμα να επηρεάζεται αρνητικά τόσο η πορεία της ανάρρωσης τους όσο και η ποιότητα της ζωής τους σε τομείς όπως η εργασία, η στέγαση, κοινωνικές σχέσεις κ.α.( Corrigan & Watson 2002). Στίγμα και ψυχική υγεία Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Η λέξη στίγμα στην ελληνική γλώσσα χρησιμοποιείται για να περιγράψει ένα ανεξίτηλο σημάδι. Ιστορικά, από την αρχαιότητα και μέχρι τον Μεσαίωνα η λέξη στίγμα χρησιμοποιείτο για να περιγράψει

τα διάφορα σημάδια, από πυρακτωμένο σίδερο ή κοψίματα σε διάφορα σημεία του σώματος τα οποία «στιγμάτιζαν» δούλους ή εγκληματίες με σκοπό τον δημόσιο εξευτελισμό τους. Αργότερα η λέξη στίγμα άρχισε να χρησιμοποιείται με σκοπό να «δείξει» ανθρώπους που έπασχαν από ασθένειες με «ορατά σημάδια» όπως η λέπρα και η σύφιλη στο παρελθόν που στην συνέχεια αντικαταστάθηκαν από πιο σύγχρονες όπως ο καρκίνος και το AIDS (Οικονόμου Μ., Γραμανδάνη Χ., Λούκη Ε., Γιώτης Λ., Στεφανής Κ. 2006). Η ψυχική ασθένεια, παρά την πρόοδο της φαρμακολογίας που μας δίνει την δυνατότητα να ελέγξουμε και να αντιμετωπίσουμε τα βασικά συμπτώματα της νόσου και παρά την πληθώρα των ψυχοθεραπευτικών παρεμβάσεων, εξακολουθεί να παραμένει από τις πιο στιγματισμένες νόσους (Σταμάτης & Κονίδα 2006). Εξακολουθεί να παραμένει για το ευρύ κοινό ένα πεδίο ανεξερεύνητο άμεσα συνδεδεμένο με λαθεμένες απόψεις, προκαταλήψεις, στερεότυπα, δοξασίες και φόβους που προσδίδουν τον χαρακτήρα του μύθου και το στοιχείο του στίγματος (ΜΥΠ 2004). Στιγματίζω σημαίνει αποδίδω σε κάποιον ένα βαρύ χαρακτηρισμό που έχει ως αποτέλεσμα την οριστική ηθική του μείωση ή εξόντωση. Το στίγμα είναι μια ανεπιθύμητη, δυσφημιστική ιδιότητα που στερεί από κάποιον το δικαίωμα της πλήρους κοινωνικής αποδοχής, ενώ ταυτόχρονα τον αναγκάζει να προσπαθεί να κρύψει την αιτία που προκαλεί αυτήν και την αντιμετώπιση της (Οικονόμου et.al. 2006). Ο όρος στίγμα χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια ιδιότητα βαθειά ταπεινωτική που αξιολογεί το άτομο σαν διαφορετικό, περιορισμένων δυνατοτήτων και ανεπαρκές. Γενικά το στίγμα είναι μια πολύπλοκη διαδικασία που περιλαμβάνει την επιβολή «ταμπελών» (ο ψυχάκιας, ο τρελός κ.α.), την δημιουργία στερεοτύπων και απόστασης, απώλεια στάτους και προκατάληψη καθώς επίσης και συναισθηματικές αντιδράσεις που δημιουργούνται κατά την διαδικασία ανάμεσα σε αυτούς που στιγματίζουν και σε αυτούς που στιγματίζονται (Anczewska Μ., Roszczynskna-Michta J., Czabala C., Waszkiewicz J., Pelc Z., Switaj P., 2010). Τα στερεότυπα είναι αντιλήψεις (συχνά αρνητικές), αποτελέσματα γενικεύσεων που κάποιος θεωρεί αυτονόητες, συχνά χωρίς κριτική σκέψη που προκαθορίζουν την συμπεριφορά μας απέναντι σε μια ομάδα ανθρώπων με ένα κοινό χαρακτηριστικό. Οι προκαταλήψεις είναι γνώμες που διαμορφώνονται εκ των πρότερων βασισμένες σε αρνητικά στερεότυπα που συνήθως βασίζονται σε φυλετικές, εθνικιστικές, θρησκευτικές και κοινωνικές πεποιθήσεις (π.χ. αποδέχομαι την πεποίθηση ότι τα άτομα με σχιζοφρένεια είναι επικίνδυνα και πρέπει να τα φοβάμαι) (Σταμάτης & Κονίδα 2006). Όλα αυτά, οι ταμπέλες, τα στερεότυπα, οι προκαταλήψεις, δημιουργούν έναν φαύλο κύκλο στιγματισμού που δεν αφήνει να ξεφύγουν από αυτό ούτε ο ασθενής ούτε και η οικογένεια του. Οι οικογένειες συχνά ντρέπονται για το «πρόβλημα» τους και δεν αναζητούν βοήθεια, νιώθουν αισθήματα όπως ντροπή, άγχος, θλίψη, ενώ άλλοι απομονώνονται από φίλους και συγγενείς επηρεάζοντας έτσι αρνητικά την ποιότητα ζωής τους (Οικονόμου et.al. 2006) (Σταμάτης & Κονιδά 2006). Επιπτώσεις Κάποιες από τις αρνητικές επιπτώσεις του στίγματος μπορεί να είναι η έλλειψη κατανόησης από οικογένεια, φίλους, συναδέλφους, οι διακρίσεις στην δουλειά, δυσκολία στην ανεύρεση στέγης και παρενοχλήσεις και σωματική βία (Mayo Clinic 2014). Οι διακρίσεις που βιώνουν άνθρωποι με προβλήματα ψυχικής υγείας και ιδιαίτερα βαρύτερων μορφών (ψυχώσεων) επιτείνουν τις δυσκολίες που

αντιμετωπίζουν στην προσπάθεια τους για κοινωνική λειτουργικότητα και επανένταξη στην κοινότητα. Τέτοιες συνέπειες αφορούν στη μείωση των πόρων για την αντιμετώπιση της ψυχικής ασθένειας, τη διαθεσιμότητα των χώρων στέγασης, τον περιορισμό των ευκαιριών για εργασία και κοινωνικές συναναστροφές, δημιουργώντας επιπλέον προβλήματα που στη συνέχεια ανεφοδιάζουν ακόμα περισσότερο το στίγμα τροφοδοτώντας έτσι τον φαύλο κύκλο στον οποίο σχεδόν «υποχρεωτικά» κινείται ο ψυχικά ασθενής. Εδώ θα πρέπει να αναφέρουμε τον σημαντικό ρόλο που παίζουν τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης στην διαμόρφωση του κοινωνικού στίγματος. Τα ΜΜΕ ως βασικοί φορείς ενημέρωσης του κοινού, με κυρίαρχη την τηλεόραση δημιουργούν τη δημόσια εικόνα της τρέλας και τροφοδοτούν όλα εκείνα τα στοιχεία που συγκροτούν τα στερεότυπα, τα αναπαράγουν και τα διαιωνίζουν (ΜΥΠ 2004). Τρία είναι τα πιο συχνά αναπαραγόμενα στερεότυπα σε ταινίες: οι άνθρωποι με προβλήματα ψυχικής υγείας είναι μανιακοί που δολοφονούν ανθρώπους, έχουν μια απλοϊκή αλλά ταυτόχρονα ιδιοφυή αντίληψη του κόσμου που πρέπει να θαυμάζεται ή ότι είναι υπεύθυνοι για την ασθένεια τους ( Corrigan & Watson 2002). Μια άλλη πτυχή του προβλήματος είναι ο αυτοστιγματισμός. Η έννοια του εσωτερικευμένου στίγματος ή του αυτο-στίγματος επινοήθηκε για να δηλώνει την υιοθέτηση και τη χρήση ταπεινωτικών αυτο-στερεοτύπων από τους ίδιους τους ασθενείς. Αυτό συμβαίνει γιατί τα στερεότυπα αναπτύσσονται νωρίς και οι άνθρωποι που πλήττονται από κάποια ψυχική ασθένεια τα γνωρίζουν. Οι αρνητικές ιδέες διαμορφώνουν τις προσδοκίες τους. Περιμένουν οι άλλοι να αντιδράσουν με συγκεκριμένο τρόπο (απόρριψη, έλλειψη αποδοχής) και ενισχύουν τέτοιες αντιδράσεις υιοθετώντας συγκεκριμένες στάσεις (καχυποψία, αμυντικότητα) (Anczewska et. al.2010) ( Corrigan & Watson 2002). Η αντιμετώπιση του ζητήματος του αποστιγματισμού είναι συνεπώς ένα μείζον θέμα. Πρόκειται για το πρώτο βήμα που μπορεί αν όχι να ανατρέψει, τουλάχιστον να αποσταθεροποιήσει την κυριαρχία της προκατάληψης έτσι ώστε να αρχίσει να αλλάζει η στάση της κοινωνίας απέναντι στο πρόβλημα. Γιατί η προκατάληψη έχει πάντα την ίδια καταγωγή, την άγνοια. Αντιμετώπιση Για να περιορισθούν οι προκαταλήψεις, το στίγμα και οι διακρίσεις θα πρέπει: 1) να βελτιωθούν οι θεραπείες 2) να καταπολεμηθεί η άγνοια και να αλλάξουν οι απόψεις και οι στάσεις του κοινού μέσα από προγράμματα ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης και εκπαίδευσης 3) να βοηθηθούν οι ασθενείς και οι οικογένειες στην καλύτερη αντιμετώπιση των προβλημάτων τους μέσα από προγράμματα ψυχοεκπαίδευσης 4) να αλλάξουν οι νόμοι και οι πολιτικές ρυθμίσεις, για να περιοριστούν οι διακρίσεις και να ενισχυθεί η νομική προστασία για τους ψυχικά ασθενείς (ΜΥΠ 2004).

5)τα ΜΜΕ θα πρέπει να σταματήσουν να αναπαράγουν ανακριβείς αναπαραστάσεις της ψυχικής ασθένειας ( Corrigan & Watson 2002). Και βέβαια τα άτομα που αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα ψυχικής υγείας θα ήταν καλό: να αναζητήσουν βοήθεια και να μην αφήνουν φαινόμενα «ταμπελοποίησης» και στιγματισμού να μπαίνουν εμπόδια στην αναζήτηση λύσης.

-

να μην αφήνουν το στίγμα να τους δημιουργεί αισθήματα αυτό-αμφισβήτησης και ντροπής. Να μην απομονώνονται. Να μιλήσουν για το στίγμα της ψυχικής υγείας (Mayo Clinic 2014) Συζήτηση Στο πέρασμα του χρόνου η αντιμετώπιση της ψυχικής ασθένειας πέρασε από διάφορες φάσεις. Από τις πρώτες προσεγγίσεις που πίστευαν ότι η ψυχική ασθένεια είναι ένα είδος ‘δαιμονισμού’ – κατοχής από τον διάβολο ή ότι οι ψυχικά ασθενείς είναι επικίνδυνοι και πρέπει να απομονώνονται έγιναν μεγάλα βήματα έως ότου, στις αρχές του αιώνα, οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας να ‘ανοίξουν τις πόρτες των ψυχιατρικών κλινικών και να εκτιμήσουν τον ρόλο της κοινωνικής παρέμβασης στην διαδικασία της ανάρρωσης και της επανένταξης. Παρόλη την πρόοδο της ψυχιατρικής και την ανάπτυξη ‘ανθρώπινων’ θεραπειών ο στιγματισμός των ατόμων που πάσχουν από ψυχικές ασθένειες συνεχίζει να υφίσταται με αρνητικές συνέπειες στην εύρεση εργασίας, στέγασης καθώς και στην πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας. Όπως αναφέρουν οι Corrigan και Watson τρείς είναι οι βασικές στρατηγικές αντιμετώπισης του στίγματος: διαμαρτυρία εναντίων της παραπληροφόρησης, εκπαίδευση για σωστή ενημέρωση και επαφή με την κοινότητα. Προσπάθειες για την καταπολέμηση του στίγματος θα πρέπει να γίνονται τόσο από τους επαγγελματίες υγείας όσο και από τα ίδια τα άτομα που πάσχουν από κάποια ψυχική ασθένεια καθώς είναι πολύ σημαντικό να ακουστεί η φωνή τους, να μιλήσουν για τις εμπειρίες τους, τι θα ήθελαν να αλλάξει σε σχέση με τις υπηρεσίες υγείας και να διεκδικήσουν τα δικαιώματα τους. Καθώς η κατάρριψη των μύθων γύρω από τις ψυχικές διαταραχές είναι ένα από τα σημαντικότερα βήματα για την εξάλειψη του στιγματισμού παραθέτω κάποιους από τους πιο διαδεδομένους μύθους γύρω από την ψυχική υγεία καθώς και την κατάρριψη τους: ΜΥΘΟΣ: Οι ψυχικές ασθένειες δεν είναι στην πραγματικότητα ασθένειες όπως είναι ο διαβήτης ή τα καρδιακά νοσήματα. ΑΛΗΘΕΙΑ: Οι ψυχικές διαταραχές είναι ασθένειες που χρειάζονται ιατρική αντιμετώπιση. Η έρευνα έχει δείξει ότι για την εκδήλωση των ψυχικών διαταραχών ενέχονται γενετικοί, βιολογικοί και ψυχοκοινωνικοί παράγοντες οι οποίοι, συνήθως, μπορούν να αντιμετωπιστούν. ΜΥΘΟΣ: Η κατάθλιψη οφείλεται σε αδυναμία του χαρακτήρα. Τα άτομα που έχουν κατάθλιψη θα μπορούσαν να απαλλαγούν από τα συμπτώματα τους αν το ήθελαν πραγματικά. ΑΛΗΘΕΙΑ: Η κατάθλιψη δεν σχετίζεται με την τεμπελιά ή την αδυναμία του χαρακτήρα, αλλά σχετίζεται με αλλαγές στη δραστηριότητα του εγκεφάλου. Η ψυχοθεραπεία και η φαρμακοθεραπεία μπορούν να βοηθήσουν το άτομο να αναρρώσει. ΜΥΘΟΣ: Η χρήση τοξικών ουσιών είναι μια προσωπική επιλογή και δείχνει έλλειψη αυτοκυριαρχίας. Συνήθως τα άτομα που κάνουν χρήση ουσιών έχουν αδύναμο χαρακτήρα. ΑΛΗΘΕΙΑ: Η χρήση τοξικών ουσιών είναι μια κατάσταση που συνδέεται με βιολογικούς, ψυχολογικούς και κοινωνικούς παράγοντες, ενώ δεν έχει σχέση με το αν κάποιος είναι “καλός” ή “κακός”.

ΜΥΘΟΣ: Εάν κάποιος έχει μια ψυχική διαταραχή μπορεί να την αντιμετωπίσει μόνος του. Η επίσκεψη σε ειδικό ψυχικής υγείας είναι δείγμα προσωπικής αποτυχίας και αδυναμίας. ΑΛΗΘΕΙΑ: Η σοβαρή ψυχική διαταραχή δεν είναι κάτι που μπορεί κανείς να αντιμετωπίσει μόνος του. Το να αγνοεί κανείς το πρόβλημα επίσης δεν βοηθάει. Χρειάζεται θάρρος για να ζητήσει κανείς βοήθεια. ΜΥΘΟΣ: «Η ψυχική ασθένεια είναι μια τιμωρία για τις αμαρτίες του ατόμου ή των γονιών του» ΑΛΗΘΕΙΑ: Η ψυχική ασθένεια είναι μια ασθένεια όπως όλες οι άλλες. Η αιτιολογία είναι πολυπαραγοντική (ενοχοποιούνται γενετικοί, βιολογικοί, ψυχολογικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες) και δεν έχει να κάνει με μεταφυσικά, θρησκευτικά ή άλλα θέματα.

ΜΥΘΟΣ:«O ψυχικά άρρωστος φταίει για την αρρώστια του επειδή δεν έχει αρκετή θέληση ή επειδή είναι πεισματάρης ή τεμπέλης» ΑΛΗΘΕΙΑ: Πολλοί άνθρωποι που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας δεν μπορούν να λειτουργήσουν αποτελεσματικά εξαιτίας της ασθένειάς τους, με αποτέλεσμα να αφήνουν την εργασία τους. Ωστόσο δεν ευθύνονται για την αρρώστια τους ούτε μπορούν από μόνοι τους να γίνουν καλά, χωρίς την κατάλληλη θεραπεία. ΜΥΘΟΣ: «Οι σχιζοφρενείς είναι βίαιοι ή εγκληματίες» ΑΛΗΘΕΙΑ: Οι στατιστικές δείχνουν ότι οι περιπτώσεις εκδήλωσης βίαιης συμπεριφοράς από άτομα που έχουν κάποια ψυχική διαταραχή δεν είναι περισσότερες από αυτές που συναντά κανείς στο γενικό πληθυσμό. Ιδιαίτερα, τα άτομα με σχιζοφρένεια εμφανίζουν ελαφρά αυξημένους δείκτες στα εγκλήματα βίας. Η βία όμως που σχετίζεται με τη σχιζοφρένεια οφείλεται κυρίως στη μη λήψη των φαρμάκων ή στην ακαταλληλότητα της θεραπείας και στην έλλειψη στήριξης και αποδοχής. ΜΥΘΟΣ: «Με το πέρασμα του χρόνου η ψυχική ασθένεια μπορεί να γίνει καλά χωρίς θεραπεία» ΑΛΗΘΕΙΑ: Αντίθετα, όσο η ψυχική ασθένεια δεν αντιμετωπίζεται με την κατάλληλη θεραπεία, τόσο επιδεινώνεται η κατάσταση του ασθενή. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να αναζητούμε άμεσα βοήθεια όταν αντιληφθούμε ότι κάποιο αγαπημένο μας πρόσωπο εμφανίζει κάποιο πρόβλημα ψυχικής υγείας. ΜΥΘΟΣ: «Οι ψυχικές παθήσεις είναι ανίατες. Όταν κάποιος αρρωστήσει δεν υπάρχει τίποτα που να μπορεί να κάνει γι’ αυτό» ΑΛΗΘΕΙΑ: Σήμερα υπάρχουν αποτελεσματικές θεραπείες για τις ψυχικές παθήσεις (φαρμακευτικές θεραπείες, ψυχοθεραπείες κλπ). Ακόμα και στις περιπτώσεις που η πάθηση δεν μπορεί να θεραπευτεί ριζικά (π.χ. στην περίπτωση της σχιζοφρένειας), η κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλη ύφεση των συμπτωμάτων, επιτρέποντας στο άτομο να ζει φυσιολογικά. ΜΥΘΟΣ: «Τα ψυχιατρικά φάρμακα αλλάζουν την προσωπικότητα και κάνουν το άτομο άβουλο»

ΑΛΗΘΕΙΑ: Τα ψυχιατρικά φάρμακα δεν επηρεάζουν την προσωπικότητα. Δρουν βελτιώνοντας τα συμπτώματα της ψυχικής πάθησης για την οποία χορηγούνται (π.χ. τα φάρμακα για τη θεραπεία της σχιζοφρένειας βοηθούν τον άνθρωπο να σκέφτεται καθαρά και να συμπεριφέρεται φυσιολογικά). ΜΥΘΟΣ: «Τα ψυχιατρικά φάρμακα είναι εθιστικά. Όποιος ξεκινήσει να τα παίρνει δεν μπορεί να τα σταματήσει» ΑΛΗΘΕΙΑ: Τα περισσότερα ψυχιατρικά φάρμακα δεν είναι εθιστικά. Μόνο κάποια αγχολυτικά και υπνωτικά φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν εθισμό. Όλα τα ψυχιατρικά φάρμακα πρέπει να λαμβάνονται για το χρονικό διάστημα και σύμφωνα με τις οδηγίες που δίνει ο γιατρός που τα χορηγεί. ΜΥΘΟΣ: «Οι άνθρωποι που λένε ότι θα αυτοκτονήσουν δεν πρόκειται ποτέ να το κάνουν» ΑΛΗΘΕΙΑ: Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι οι άνθρωποι που λένε ότι θα αυτοκτονήσουν δεν θέλουν πραγματικά να το κάνουν, απλώς προσπαθούν να τραβήξουν την προσοχή των άλλων. Ακόμα κι αν κάποιος αυτοτραυματίζεται για να τραβήξει την προσοχή, δεν αποκλείεται να κάνει απόπειρα αυτοκτονίας που μπορεί να είναι θανατηφόρα. Όταν κάποιος μιλά για το θάνατο και την αυτοκτονία πρέπει να αναζητούμε άμεσα ψυχιατρική βοήθεια. ΜΥΘΟΣ: «Η αυτοκτονία είναι μια παρορμητική πράξη» ΑΛΗΘΕΙΑ: Σε κάποιες περιπτώσεις, ειδικά στην εφηβεία, η αυτοκτονία είναι μια παρορμητική πράξη. Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι που αυτοκτονούν έχουν προσχεδιάσει την πράξη τους. Το σχέδιο μπορεί να αφορά τον τόπο και τη χρονική στιγμή που θα γίνει η απόπειρα και τη μέθοδο που θα χρησιμοποιηθεί. Η ύπαρξη σχεδίου αυξάνει τον κίνδυνο αυτοκτονίας. ΜΥΘΟΣ: Η εμφάνιση της κατάθλιψης στην τρίτη ηλικία είναι φυσιολογικό φαινόμενο. ΑΛΗΘΕΙΑ: Η κατάθλιψη δεν είναι επακόλουθο της φυσικής διαδικασίας της γήρανσης, αλλά ψυχική νόσος που συγκαταλέγεται στις διαταραχές του συναισθήματος. Ωστόσο είναι πιθανή η εμφάνιση καταθλιπτικής διάθεσης στα άτομα τρίτης ηλικίας, λόγω αποστέρησης ερεθισμάτων, σταδιακή περιθωριοποίηση και επιδείνωση της υγείας τους. ΜΥΘΟΣ: Τα άτομα με ψυχικές διαταραχές έχουν νοητική στέρηση. ΑΛΗΘΕΙΑ: Η αλήθεια είναι ότι οι ψυχικές διαταραχές μπορεί να προσβάλλουν άτομα ανεξάρτητα από το νοητικό τους επίπεδο (Γιομέλου 2010).

Βιβλιογραφία Anczewska Μ., Roszczynskna-Michta J., Czabala C., Waszkiewicz J., Pelc Z., Switaj P., 2010, Empowering People in Recovery, Institute of psychiatry & Neuology, Warsaw, Poland http://www.entermentalhealth.net/EMILIA_2/Training/Training/Documentuploads/Recovery_Manual_fi nal.pdf Corrigan P. & Watson A., 2002, Understanding the impact of stigma on people with mental illness, World Psychiatry. 1(1): 16–20, http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1489832/ Mayo Clinic staff, 2014 Mental health: Overcoming the stigma of mental illness False beliefs about mental illness can cause significant problems. Learn what you can do about stigma. http://www.mayoclinic.com/health/mental-health/MH00076 Γιόμελου Κ., 20010, Μύθοι και προκαταλήψεις. Κέντρο Ψυχικής Υγείας http://www.kepsyan.gr/articles.asp?id=19 Μονάδα Υποστήριξης & Παρακολούθησης «Ψυχαργώς – Β΄ φάση, 2004, Μεθοδολογία Κοινωνικής Ευαισθητοποίησης & Καταπολέμησης των Προκαταλήψεων για την Ψυχική Νόσο, Υπουργείο Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υγεία – Πρόνοια 2000-2006» Οικονόμου Μ., Γραμανδάνη Χ., Λούκη Ε., Γιώτης Λ., Στεφανής Κ. 2006, Στίγμα και ψυχική διαταραχή: ο δρόμος προς τον αποστιγματισμό. Πρόγραμμα κατά του στίγματος της σχιζοφρένειας του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγείας, Ψυχολογία, 13(3) 28-43

Σταμάτης Β., & Κονίδα Β., 2006, Στίγμα και Ψυχική Ασθένεια. Αντιλήψεις και στάσεις της κοινότητας απέναντι στους ψυχικά πάσχοντες και την ψυχική νόσο.

To Ελληνικό πρόγραμμα κατά του Στίγματος και των Ψυχικών Διαταραχών, Ε.Π.Ι.ΨΥ. http://www.diaplasi.org/%CF%83%CF%84%CE%AF%CE%B3%CE%BC%CE%B1%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%88%CF%85%CF%87%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CE%B1%CF%83%CE%B8%CE%AD%CE%BD%CE%B5%CE%B9%CE%B1/

Ο ρόλος του Επισκέπτη Υγείας στην Κοινοτική Ψυχιατρική Σύμφωνα με το ψυχιατρικό Γλωσσάριο της ΑΨΕ του 1954 η Κοινοτική Ψυχιατρική είναι ένας ευρύς όρος που αναφέρεται στη χρήση όλων των διαθέσιμων δυνάμεων, πόρων και τεχνικών που ευοδώνουν την οικονομικά εφικτή θεραπεία του ψυχιατρικά αρρώστου στην κοινότητα του. Επομένως ο όρος Κοινοτική Ψυχιατρική υποδηλώνει

την παροχή υπηρεσιών στους ασθενείς μέσα στην κοινότητα, χωρίς να απομακρύνονται από το φυσικό και κοινωνικό τους περιβάλλον και με την ενεργητική συμμετοχή της κοινότητας. Η Κοινοτική Ψυχιατρική στοχέυει στην ανίχνευση, πρόληψη και έγκαιρη θεραπεία των ψυχικών διαταραχών, όπως αυτές αναπτύσσονται στη κοινότητα. Επίσης ειδική έμφαση δίνεται στους περιβαλλοντικούς παράγοντες που σχετίζονται με την εκδήλωση της

ψυχικής ασθένειας (Freedman et al.,1976) Η Κοινοτική Ψυχιατρική περιλαμβάνει όλες τις δραστηριότητες που ασκούνται έξω από τις ψυχιατρικές υπηρεσίες, οι οποίες απαιτούνται για την ανάπτυξη και οργάνωση κάθε υπηρεσίας ή προγράμματος στην κοινότητα και οι οποίες επηρεάζουν όλες τις προσπάθειες που κάνει η κοινότητα για την προαγωγή της ψυχικής υγείας και την πρόληψη ή τον έλεγχο των ψυχικών διαταραχών. Ο φορέας άσκησης της Κοινοτικής Ψυχιατρικής είναι το Κέντρο Ψυχικής Υγείας που είναι μία αποκεντρωμένη μονάδα παροχής υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας (Μαδιανός, 2006). Ο Επισκέπτης Υγείας είναι το βασικό στέλεχος της Κοινοτικής Ψυχιατρικής. Εργάζεται με τον ασθενή και με την κοινότητα στα ακόλουθα: Ελέγχει τις συνθήκες διαβίωσης του ατόμου από πλευράς καθαριότητας των χώρων διαμονής, καταλληλότητας τους από πλευράς αερισμού και φωτεινότητας.

Ελέγχει την κατάσταση του ασθενή από πλευράς συμμόρφωσης στη φαρμακευτική αγωγή και των πιθανών παρενεργειών της. Συνεργάζεται με τον ψυχίατρο και την οικογένεια του ασθενή για το θεραπευτικό σχήμα και την ανταπόκριση του ασθενή σε αυτό.

Συντονίζει το προσωπικό των διαφόρων υπηρεσιών ψυχικής υγείας τις οποίες πιθανόν να χρησιμοποιεί ο ασθενής. Αυτές οι υπηρεσίες μπορεί να είναι ο μετανοσοκομειακός ξενώνας, το νοσοκομείο ημέρας και το ενδοσοκομειακό τμήμα. Ο επισκέπτης υγείας επισκέπτεται το προσωπικό που είναι επιφορτισμένο με τον ασθενή, το οποίο τον ενημερώνει για τη νοσηλευτική και ψυχιατρική κατάσταση του ασθενή, ενώ παράλληλα συμμετέχει στον προγραμματισμό της αποκατάστασης του. Συνεργάζεται με τις τοπικές αρχές, φορείς και οργανώσεις στα προγράμματα κοινοτικής παρέμβασης. Όπως στην πρόληψη κοινωνικών φαινομένων και καταστάσεων που είναι πιθανό να οδηγήσουν το άτομο να εκδηλώσει κάποιας μορφή ψυχικής νόσου. Στη διδασκαλία τρόπων και συμπεριφορών αντιμετώπισης των δυσκολιών και των προβλημάτων της ζωής, ώστε να μειώνεται η επίδραση τους στην ψυχική υγεία. Συμμετέχει στο πρόγραμμα ανίχνευσης «περιπτώσεων» από κοινού με τον κοινωνικό λειτουργό και τον ψυχίατρο.

Συμμετέχει στα ερευνητικά και εκπαιδευτικά προγράμματα του Κέντρου Ψυχικής Υγείας (Μαδιανός, 2005, Μαδιανός, 2006, Παπαγεωργίου – Βασιλοπούλου, 2005,) Υπάρχει ανάγκη εξειδίκευσης των Επαγγελματιών Ψυχικής Υγείας στην εφαρμογή της Κοινοτικής Ψυχιατρικής. Επίσης η ύπαρξη υπηρεσιών ισότιμα διαθέσιμων και προσεγγίσιμων από κάθε άτομο, ανεξάρτητα από τη γεωγραφική θέση, την οικονομική κατάσταση και τη φυλή. Φαίνεται αναγκαία και η ευαισθητοποίηση της κοινότητας σε θέματα ψυχικής υγείας

καθώς και η συμμετοχή των πολιτών σε προγράμματα αγωγής ψυχικής υγείας. Τέλος ο συντονισμός των υπηρεσιών ψυχικής υγείας μέσα στον τομέα που ανήκουν θεωρείται αναγκαίος. Εάν εφαρμοσθούν τα παραπάνω τότε θα υπάρξει μείωση των εισαγωγών στα ψυχιατρικά νοσοκομεία, μείωση των υποτροπών και αποκατάσταση των ψυχικά ασθενών μέσα στην κοινότητα.

Μπόικος Σπύριδων Επισκέπτης Υγείας

Κέντρο Ψυχικής Υγείας Κέρκυρας

ΟΙ ΕΠΙ….. ΔΡΑΣΕΙΣ!!! ΟΙ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΔΥΟ ΕΠΙΣΚΕΠΤΡΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΤΑΘΜΟ ΑΙΜΟΔΟΣΙΑΣ ΤΗΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ Η Αιμοδοσία είναι ένας χώρος εργασίας όπου ο Επισκέπτης Υγείας μπορεί να παράγει σημαντικό έργο. Η προσέλκυση εθελοντών αιμοδοτών, η συζήτηση με τους περιστασιακούς αιμοδότες ,η επικοινωνία με το περιβάλλον των ασθενών ώστε να γίνουν εθελοντές, η ενημέρωση πληθυσμιακών ομάδων για να οργανωθούν εθελοντικές αιμοδοσίες, είναι κάποιες από τις δράσεις ενός Επισκέπτη Υγείας σε μια αιμοδοσία. Τι γίνεται όμως όταν ο Επισκέπτης Υγείας βρίσκεται σε ένα τμήμα (όπως είναι η Aιμοδοσία), που αποτελείται από Νοσηλευτές, Παρασκευαστές και Τεχνολόγους Ιατρικών Εργαστηρίων, και ανάμεσα σε όλους αυτούς υπάρχουν κάποιοι που επισημαίνουν συνεχώς ότι οι Επισκέπτες Υγείας δεν έχουν κυκλικό πρόγραμμα ,είναι πιο χαλαροί στη δουλειά , δεν υπογράφουν ούτε υλοποιούν τη διαδικασία της συμβατότητας του αίματος και του εργαστηριακού ελέγχου. Τι τους υποχρεώνουν να κάνουν; Μόνο αιμοληψίες!! (αμφισβητείται για το αν ακόμη και αυτή η διαδικασία είναι στην αρμοδιότητά μας ) . Βρισκόμασταν λοιπόν στην Αιμοδοσία δύο Επισκέπτριες Υγείας που οργανώναμε τις εθελοντικές αιμοδοσίες και πραγματοποιούσαμε αιμοληψίες εντός-εκτός νοσοκομείου (στην αίθουσα αιμοληψιών και στους συλλόγους εθελοντών αιμοδοτών σε όλο το νησί). Πικρόχολα σχόλια ακούγονταν όμως συχνά από συναδέλφους π.χ.η προϊσταμένη : «Και εγώ έχω τελειώσει την Επισκεπτριών της ΑΣΕΑΝ και τα κάνω όλα» ή «Τι να σας κάνουμε εσάς στην Αιμοδοσία, εμείς θέλουμε άτομα για βάρδιες». Έτσι ,σιγά –σιγά είτε με πλάγιο τρόπο είτε ευθέως ,προϊσταμένη και διευθυντής επικαλούμενοι το φόρτο εργασίας και την έλλειψη προσωπικού μας έβαλαν στη διαδικασία να κάνουμε παράγωγα αίματος (πλασμαφαίρεση και παραγωγή αιμοπεταλίων) να φιλτράρουμε φιάλες αίματος για τους πολυμεταγγιζόμενους ασθενείς (Μεσογειακής Αναιμίας) και έλεγχο, στο βιβλίο συμβατότητας, των φιαλών αίματος που χορηγούνταν στους νοσηλευόμενους ασθενείς στις κλινικές του νοσοκομείου(μέγα σφάλμα εκ μέρους μας με επικίνδυνες παραμέτρους σε περίπτωση λάθους!!!) Το αποκορύφωμα της κατάστασης αυτής συνέβη όταν «φορτωθήκαμε» και την προετοιμασία της αποστολής των δειγμάτων των φιαλών αίματος που προορίζονταν για μοριακό έλεγχο (ΝΑΤ) . Φτάσαμε στο σημείο δηλαδή ό,τι νέο αντικείμενο δουλειάς προέκυπτε στην αιμοδοσία να το αναλαμβάνουν οι Επισκέπτριες, κάναμε λοιπόν τη δουλειά του νοσηλευτή ,του παρασκευαστή και του τεχνολόγου Ιατρικών Εργαστηρίων κατά 80% και με το ζόρι το 20% αφορούσε τη δουλειά του επισκέπτη Υγείας.

Το καλοκαίρι του 2007 άρχισε η αντίδραση, η επανάστασή μας, η άρνηση των αλλότριων καθηκόντων και η υπεράσπιση των επαγγελματικών μας δικαιωμάτων Μετά από πολλές συζητήσεις και εξαντλώντας κάθε τρόπο συνεννόησης και καλής θέλησης ζητήσαμε να μας δοθούν γραπτές εντολές και χρονικό περιθώριο για τα αλλότρια καθήκοντα. Η προϊσταμένη (η κατά τα λεγόμενά της Επισκέπτρια Υγείας της ΑΣΕΑΝ) μετέφερε την αντίδρασή μας στο Διευθυντή της Αιμοδοσίας και στη συνέχεια στο Διοικητή του Νοσοκομείου με τρόπο που δεν διευκόλυνε την εύρεση λύσης. Έτσι άρχισε μια διαμάχη με έγραφα και καθημερινές αναφορές από και προς την Προϊσταμένη ,τον Διευθυντή, το Διοικητή του Νοσοκομείου και το Υπουργείο Υγείας. Σημειώνεται ότι πρόθεση για να δοθούν γραπτές εντολές δεν υπήρξε και ούτε άλλωστε δόθηκαν ποτέ. Μετά από όλα αυτά ωστόσο κάτι μας δόθηκε κι αυτό ήταν μια τιμωρία ,δηλαδή μια εντολή μετακίνησης (δυσμενής μετακίνηση) από το Διοικητή για να καλυφθούν οι ανάγκες (!) του πιο απομακρυσμένου Κέντρου Υγείας του νησιού το οποίο είχε ήδη δύο Επισκέπτριες Υγείας. ΄Ετσι μπήκαμε στη διαδικασία να απευθυνθούμε σε δικηγόρο και να ξεκινήσει ένας πόλεμος με εξώδικα, προσωρινές αναστολές των μετακινήσεων, ασφαλιστικά μέτρα και αγωγές ακύρωσης των πράξεων μετακίνησης, παρόλα αυτά όμως η μία από εμάς εξέτισε «την ποινή» της στο Κέντρο Υγείας για ενάμιση μήνα. Όμως ο πολυπόθητος σωφρονισμός και πάλι δεν επετεύχθη. (Και το να διασχίζεις κάθε μέρα το μισό νησί της Κέρκυρας για να φτάσεις στη δουλειά σου δεν ήταν αρκετό για να ξεχάσεις τα ξένα και αλλότρια καθήκοντα και να αμβλύνεις τις αντιστάσεις.) Η υπόθεση τότε είχε πάρει μεγάλη διάσταση εις βάρος του Διοικητή και στα τοπικά ΜΜΕ. Πρέπει να σημειωθεί ότι είχαμε την πλήρη υποστήριξη του Σωματείου Εργαζομένων και αρκετών συναδέλφων άλλων ειδικοτήτων ,δεν είχαμε όμως τη συμπαράσταση των άλλων Επισκεπτών Υγείας οι οποίοι ή κλείστηκαν στο «καβούκι τους» ή διαφοροποιήθηκαν τελείως όπως οι νεοδιόριστοι τότε συνάδελφοι που μας αντικατέστησαν στην Αιμοδοσία ,οι οποίοι για να μην παρουσιαστούν στις οργανικές τους θέσεις στα Κέντρα Υγείας ,στα οποία θεωρούσαν ότι θα καταλήξουν να μπουν σε βάρδιες, δέχτηκαν να δουλέψουν στην Αιμοδοσία εκτελώντας αλλότρια καθήκοντα μέχρι και σήμερα. Παρόλο που το κόστος της δεκάμηνης αντίστασής μας ήταν αρκετά μεγάλο τόσο σε οικονομικό όσο και σε προσωπικό-οικογενειακό επίπεδο δεν πτοηθήκαμε, και κανείς μας δεν πρέπει να υποκύπτει σε τέτοιου είδους πιέσεις που μας μειώνουν ως επαγγελματίες υγείας . Σήμερα εργαζόμαστε η μία στο Τμήμα Πρόληψης και Προαγωγής Υγείας—Αντιφυματικό Ιατρείο και η άλλη στο ΙΑΚ Κέρκυρας και υλοποιούμε εκτός των άλλων δράσεις και προγράμματα Αγωγής Υγείας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.

Βέβαια το ότι έχουμε σταματήσει να κάνουμε σε μεγάλο βαθμό αλλότρια καθήκοντα δεν σημαίνει ότι η εκάστοτε Νοσηλευτική Διεύθυνση δεν συνεχίζει να επανακάμπτει με νέες κάθε φορά κρούσεις για να κάνουμε νοσηλευτικά καθήκοντα

με το πρόσχημα της έλλειψης προσωπικού και του φόρτου εργασίας, απαντάμε όμως πάντα με ισχυρά επιχειρήματα περί του αντιθέτου και αρνούμαστε κάθε εμπλοκή μας σε άλλα επαγγέλματα. Εν κατακλείδι, έχει αναρωτηθεί κανείς γιατί απευθύνονται κυρίως σε εμάς για νοσηλευτικά καθήκοντα και όχι στις Μαίες οι οποίες προφανώς έχουν περισσότερες γνώσεις νοσηλευτικής; Πρόκειται για μια ερώτηση στην οποία δεν δίνεται απάντηση. Ίσως γιατί θεωρείται στην Ελλάδα ότι η πρόληψη είναι πολυτέλεια και οι λειτουργοί της αργόσχολοι και ένας Επισκέπτης Υγείας μπορεί ίσως να καλύπτει κενά άλλων λειτουργών υγείας. Αν πρέπει να καταλήξουμε κάπου ένα είναι το βέβαιο: πρέπει όλοι να διεκδικούμε τη δουλειά μας, να προβάλλουμε το έργο και τα αποτελέσματα της και να μην επιτρέπουμε σε κανέναν, όσο υψηλά ιστάμενος κι αν είναι, να μας μειώνει ως επαγγελματίες υγείας, ούτε εις βάρος της εκπαίδευσης που έχουμε λάβει, ούτε εις βάρος των ασθενών οι οποίοι απαιτούν να έχουν την περίθαλψη που τους αξίζει και τη σιγουριά ότι αντιμετωπίζονται με ασφάλεια σε ένα σοβαρό σύστημα υγείας, όπου ο κάθε επαγγελματίας υγείας προσφέρει αυτά που σπούδασε και ακριβώς γι αυτό το λόγο κατέχει και επαρκώς.

ΒΑΛΣΑΜΗ ΚΑΤΕΡΙΝΑ

ΠΩΛΙΝΑ ΒΑΡΚΑΡΗ

Επικαιροποίηση Επαγγελματικής Ταυτότητας

Πριν λίγους μήνες με αφορμή μια διαδικτυακή ανάρτηση μιας συναδέλφου, φτιάξαμε ένα ερωτηματολόγιο σχετικό με την ανάγκη ή μη της επικαιροποίησης της επαγγελματικής μας ταυτότητας. Θα είναι ενεργό μέχρι το συνέδριό μας και τα στοιχεία του θα είναι διαθέσιμα σε όποιον θέλει να τα χρησιμοποιήσει. Μέχρι τώρα έχουν απαντηθεί 180 ερωτηματολόγια . Τα πλήρη στατιστικά αποτελέσματα θα σας τα ανακοινώσουμε στο επόμενο τεύχος που θα έχει ολοκληρωθεί και ο χρόνος και η επεξεργασία τους

Η διαδικτυακή ανάρτηση.

ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΚΑΛΥΤΕΡΑ Η ΠΦΥ φαίνεται να αλλάζει στον τόπο μας. Ο ρόλος μας σε αυτήν αρχίζει να αναγνωρίζεται. Η σχολή μας βέβαια μετονομάστηκε και αυτό είναι κάτι που ίσως θα έπρεπε να μας απασχολήσει, αλλά υποθέτω ότι ήδη έχει απασχολήσει τους πλέον αρμόδιους από μένα. Σε λίγους μήνες θα γίνει και το Πανελλήνιο Συνέδριο Επισκεπτών κάτι που το περιμένουμε όλοι και όλες με χαρά και αγωνία. Και φυσικά ο κεντρικός μας σύλλογος, τώρα που δρομολογήθηκε η αναβάθμισή του, ελπίζουμε όλοι να παίξει τον καθοριστικό ρόλο που τόσα χρόνια δεν μπορούσε να διαδραματίσει στο χώρο. Είναι τελικά η χρυσή μας ευκαιρία να πάμε τον κλάδο μπροστά και να του δώσουμε την θέση που του αρμόζει στον χώρο της υγείας. Στα πλαίσια αυτής της συλλογικής προσπάθειας σας καλούμε σαν δια-ΔΙΚΤΥΟ ΕΠΙΣΚΕΠΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ να συμπληρώσετε - όσοι συνάδελφοι επιθυμείτε το παρακάτω ερωτηματολόγιο για να χρησιμοποιηθούν τα συμπεράσματά του στην αξιολόγηση των μελλοντικών προσπαθειών και δράσεων πού αφορούν τον κλάδο http://episkeptries.blogspot.gr/

Επί…. Προβληματισμοί Για τους επισκέπτες υγείας Οι επισκέπτες υγείας ως ειδικότητα «βάσει των εξειδικευμένων γνώσεων τους ασχολούνται είτε αυτοδύναμα είτε σε συνεργασία με άλλους επιστήμονες στον τομέα της υγείας με το σχεδιασμό, την ανάπτυξη και την εφαρμογή όλων των υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και περίθαλψης με επικέντρωση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και την αποκατάσταση, με έμφαση την παροχή υπηρεσιών στο σπίτι, στο χώρο εργασίας και στη κοινότητα. Ασκούν έργο αγωγής υγείας, συμβουλευτικής υγείας και εν γένει φροντίδα υγείας (ΦΕΚ:159/14-06-1989). Ωστόσο σε Πανελλαδικό επίπεδο, στους περισσότερους φορείς υγείας και ιδιαίτερα στα Νοσοκομεία και στα Κέντρα Υγείας, οι Επισκέπτες Υγείας εξαναγκάζονται από τις διοικήσεις των φορέων, να εργαστούν ως Νοσηλευτές, λόγω της έλλειψης Νοσηλευτικού Προσωπικού. Η χρησιμοποίηση των εργαζομένων αυτών βέβαια ως Νοσηλευτές είναι παράτυπη, καθώς ούτε άδεια ασκήσεως επαγγέλματος Νοσηλευτή έχουν, ούτε σε Οργανικές θέσεις Νοσηλευτών είναι διορισμένοι. Οι ΤΕ Επισκέπτες υγείας, διορισμένοι σε αντίστοιχη με την ειδικότητά τους οργανική θέση, δεν έχουν καμιά δικαιοδοσία άσκησης της Νοσηλευτικής και βάσει Επαγγελματικών δικαιωμάτων και βάσει του Νόμου 3252 /2004 της ΕΝΕ, όπου αναφέρεται πως: «Όποιος ασκεί νοσηλευτική χωρίς άδεια ασκήσεως επαγγέλματος Νοσηλευτή, διώκεται ποινικά βάση του άρθρου 458 του Ποινικού Κώδικα». Ωστόσο οι περισσότερες διοικήσεις των Νοσοκομείων και των Κέντρων Υγείας δεν θορυβούνται και βέβαια δεν λαμβάνουν υπόψη τους παραπάνω νόμους. Με τον τρόπο αυτό θέτουν σε κίνδυνο ζωές ασθενών, αφού ένας επισκέπτης υγείας δεν εξουσιοδοτείται, ούτε από το πτυχίο, ούτε από την άδεια ασκήσεως επαγγέλματός του αλλά ούτε και από τις γνώσεις του, να ασκεί Νοσηλευτική. Οδηγούν σε επαγγελματική εξουθένωση και υποβάθμιση μία ολόκληρη ειδικότητα, αυτή των Επισκεπτών Υγείας, που έχουν σπουδαίο ρόλο στο τομέα της Υγείας: την πρόληψη και αποκατάσταση(και όχι μόνο). Το Σύστημα Υγείας σήμερα στην Ελλάδα πάσχει από την έλλειψη των Επισκεπτών Υγείας. Αντί λοιπόν να χρησιμοποιήσουν την ειδικότητα αυτή στους τομείς δράσης της με σκοπό την ανάπτυξη της πρόληψης και της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, τους «χρησιμοποιούν» ως Νοσηλευτές με τη Δικαιολογία της έλλειψης Νοσηλευτικού προσωπικού. Από πότε μπορεί κάποιος να βαπτίζεται Νοσηλευτής από τη μία στιγμή στην άλλη; Από πότε καταπατούν τα επαγγελματικά δικαιώματα μιας ολόκληρης ειδικότητας με τέτοιο τρόπο, χωρίς κανείς να λογοδοτεί πουθενά.; Η διαφύλαξη της Υγείας του ασθενούς, επιτυγχάνεται με τη συνεργασία όλων των ειδικοτήτων, στο τομέα που η κάθε ειδικότητα μπορεί. Ο ρόλος του Επισκέπτη Υγείας είναι συναφής αλλά διαφορετικός από αυτό του Νοσηλευτή και αυτό θέλουμε να διαφυλάξουμε όλοι ως υπεύθυνοι και ευσυνείδητοι Επαγγελματίες Υγείας. Εργαζόμενη επισκέπτρια Υγείας Εξαιρετικό άρθρο συναδέλφου στο pgnysteri.blogspot.com 7 Ιουλίου 2009. Να συμπληρώσω μόνο ότι σε αυτή τη χρόνια και γνωστή κατάσταση υπάρχει αντίδραση αλλά δυστυχώς μεμονωμένη και όχι μαζική και δυναμική ως όφειλε να είναι. Έτσι δε για την ιστορία του θέματος να θυμηθούμε και ένα έγγραφο του 1990….

ΤΟ ΕΓΓΡΑΦΟ ΛΕΕΙ Σχετικά με τις αρμοδιότητες του κλάδου ΤΕ Επισκεπτών –τριων Με αφορμή διάφορα ερωτήματα που μας έχουν υποβληθεί σχετικά με τις αρμοδιότητες και τα καθήκοντα των Επισκεπτών -τριων που υπηρετούν σε Νοσοκομεία ή Κέντρα Υγείας, σας γνωρίζουμε ότι οι εν λόγω υπάλληλοι πρέπει να ασχολούνται σε θέματα που αφορούν την πρωτοβάθμια περίθαλψη, την πρόληψη και την διαφώτιση και ενημέρωση του πληθυσμού και όχι σε νοσηλευτικά καθήκοντα Αθήνα 20/12/1990

Α3β/1795 Υπουργείο Υγείας

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ Δάφνη Χαλκιά BSc Επισκέπτρια Υγείας Κ.Υ.Α.Τ.ΕΥΟΣΜΟΥ Όταν λέμε καινοτομία στην υγεία συνήθως εννοούμε χρήση της τεχνολογίας σε καινοτόμες μορφές ή εφαρμογές και επίσης αειφόρες και «πράσινες» επενδύσεις και δράσεις που σκοπό έχουν σίγουρα τη βελτίωση της παρεχόμενης υγείας αλλά και την εξοικονόμηση πόρων ταυτόχρονα. ΕΙΝΑΙ ΟΜΩΣ ΜΟΝΟ ΑΥΤΟ; Όχι βέβαια! Απλά είναι κυρίως αυτό. Στην Ελλάδα το θέμα τώρα ανοίγετε δειλά - δειλά και ακούστηκαν πολλές και ενδιαφέρουσες απόψεις τόσο στην Επιστημονική Διημερίδα με θέμα «Καινοτομία στις Υπηρεσίες Υγείας-Κοινωνική Ευθύνη των Φορέων Υγείας» που διοργανώθηκε από το Σωματείο Φίλων Μονάδας Εντατικής Θεραπείας του Γενικού Νοσοκομείου Λάρισας όσο και στην ημερίδα της 3ης Υ.Π.Ε «INTERNATIONAL CONFERENCE & WORKSHOPS:"Building a Quality and Patient Safety Culture in Health Services:Experience and Prospects"» αλλά κυρίως με την προκήρυξη του 2ου Διαγωνισμού Καινοτομίας στην Υγεία «ΣΦΕΕ Innovation Project 2.0» που προχώρησε ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) σε συνεργασία με τον οργανισμό Industry Disruptors – Game Changers (ID-GC). Αρχικά εστιάζεται σε λογισμικά τύπου ηλεκτρονικής συνταγογράφισης και στο ehealth ,προετοιμασίας δηλαδή για την κάρτα υγείας του πολίτη. Παράλληλα εφαρμόζει ή τουλάχιστον προσπαθεί να εφαρμόσει και τεχνολογικές εφαρμογές όπως χρήση διαδικτύου για ιατρικά ραντεβού, τηλεματική, τηλεϊατρική, διαγνωστικά, εφαρμογές adroid κτλ Στην Αμερική ήδη υπάρχουν τα health spot, «το γραφείο του γιατρού σε ένα κουτί». Ο σταθμός αυτός επιτρέπει στους γιατρούς να διαγνώσουν εξ αποστάσεως και να προτείνουν τη θεραπεία των ασθενών μέσω τηλεδιάσκεψης και ψηφιακές ιατρικές συσκευές, να εκδίδουν συνταγές και οδηγίες για πιθανή αναθεώρηση στη φαρμακευτική αγωγή σε απευθείας σύνδεση!! Το Αμερικάνικο Εθνικό Ινστιτούτο Νοσηλευτικής Έρευνας σε συνεργασία με το Βασιλικό Κολλέγιο Νοσηλευτών της Μ.Βρετανίας κάνουν μια καινοτόμα πρωτοβουλία. Ψάχνουν νέες ιδέες για την πρόληψη των ασθενειών, την προώθηση της υγείας και την αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκύπτουν. Η Διευθυντής του ιδρύματος Dr Patricia Grady είπε ότι για τον λόγο αυτό θα ανοίξει διάλογος στον ιδικό ιστότοπο της εφημερίδας υποτροφιών του ιδρύματος γιατί είναι έργο ζωτικής σημασίας. Ταυτόχρονα, όπως ο Διευθυντής του Βασιλικού Κολεγίου Liberal Democrat peer Lord Willis of Knaresborough αναφέρει, αναθεωρούν την νοσηλευτική εκπαίδευση και κατάρτιση και ψάχνουν τους τρόπους ώστε αυτή να

βελτιωθεί προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες των μεταβαλλόμενων προτύπων και την παροχή φροντίδας για τα επόμενα 15 χρόνια!!! Μπορεί τελικά η καινοτομία να εφαρμοστεί στην υγεία; Υπάρχει ανάγκη; Υπάρχουν οφέλη άμεσα ή έμμεσα; Υπάρχει εξοικονόμηση πόρων οικονομικών και ανθρώπινων τελικά ή το κόστος επένδυσης και εκπαίδευσης αντίστοιχα υπερβαίνει το τελικό όφελος; Αποτελεί απειλή προς τους πάροχους των εξοπλιστικών συστημάτων ή ανοίγουμε ακόμα περισσότερο το εύρος της αγοράς στην υγεία, βάζοντας στο παιχνίδι μικρότερους παίκτες με νέες προτάσεις, φρέσκες ιδέες προς όφελος των τελικών χρηστών που είναι οι ίδιοι οι ασθενείς αλλά και οι ιδιες οι βιομηχανίες; Στο επιστημονικό άρθρο "Will Disruptive Innovations Cure Health Care?" οι Clayton M. Christensen, Richard Bohmer, John Kenagy αναφέρουν ξεκάθαρα ότι η καινοτομία στην υγεία μπορεί να μειώσει κόστη, να αναβάθμιση τις προσφερόμενες υπηρεσίες, να αυξήσει τον αριθμό των ασθενών που θα έχουν πρόσβαση στην υγεία άλλα ο τρόπος που είναι δομημένο το σύστημα υγείας δεν επιτρέπει την εξέλιξη και την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών που θα βελτιώσουν τη ζωή των ασθενών. Η καινοτομία για τα υπάρχοντα συμφέροντα είναι απειλή. Δεν μπορούν να αφήσουν την καινοτομία, την απλότητα, την ευελιξία να τους μετατοπίσει εκτός αγοράς ούτε και να χάσουν τεράστια κέρδη. Σήμερα που ο καθένας από εμάς έχει στην κατοχή του έναν υπολογιστή, ίσως ένα smartphone, ένα laptop και πιθανότατα ένα tablet γιατί ο όρος ψηφιακή υγεία να φαντάζει παράξενος και σε μια παγκοσμιοποιημένη αγορά λογικές marketing, πέρα από το καθαρά logistic κομμάτι και έξυπνη χρήση νέων τεχνολογιών να μην οδηγήσουν σε άλλες αντιλήψεις διαχείρισης υγείας; Η ανάγκη για καινοτομία στην υγεία είναι κάτι παραπάνω από επιτακτική. Μόνο που επιβάλετε οι κυβερνήσεις και οι φορείς χάραξης πολιτικής να προωθήσουν τις αλλαγές με τη δημιουργία κατάλληλων συνθηκών και να άρουν τους φραγμούς που εμποδίζουν την ανάπτυξή της Βιβλιογραφία: ΠΡΑΚΤΙΚΑ Πολιτισμός"

1ου

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ

ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ:

"Σύγχρονα

Ασκληπιεία:

Υγεία

<->

Υγεία, Πρόνοια και Ιατρική Βικτωρία Καλαποθάκη, Καθ. Ιατρικής Σχολής Παν. Αθηνών

Εκπαίδευση σε θέματα Υγείας Αναστάσιος Γερμενής, Γενικός Γραμματέας Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών ΠΡΑΚΤΙΚΑ Επιστημονικής Διημερίδας «Καινοτομία στις Υπηρεσίες Υγείας-Κοινωνική Ευθύνη των Φορέων Υγείας» Περιοδικό Nursing Times

Χρήσιμες ιστοσελίδες: http://innovationproject.gr/

http://asclepieion.mpl.uoa.gr

http://www.nursingtimes.net/

http://panacea.med.uoa.gr/topic.aspx?id=11

ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΠΙΣΚΕΠΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΥΓΕΙΑΣ ΚΥΠΡΟΥ

Παρεχόμενες Υπηρεσίες Επισκεπτών/τριών Υγείας, Υπουργείου Υγείας Βασικές αρχές των υπηρεσιών αυτών είναι η πρόληψη της ασθένειας καθώς επίσης και η διατήρηση και προαγωγή της υγείας του πληθυσμού. Μέσα στα πλαίσια αυτά οι Επισκέπτες/τριες υγείας προσφέρουν προληπτικές υπηρεσίες σε άτομα, οικογένειες ή/και την κοινότητα γενικότερα. Οι υπηρεσίες αυτές είναι:

I. Υπηρεσίες Μητρότητας – Παιδιού και Εμβολιασμών Οι υπηρεσίες Μητρότητας – Παιδιού προσφέρονται από τους/τις επισκέπτες/τριες υγείας στα διάφορα Κέντρα Προστασίας Μητρότητας και Ευημερίας Παιδιού. Στόχος των υπηρεσιών αυτών είναι η προσφορά προληπτικής φροντίδας στη μητέρα, στο βρέφος και στο νήπιο και γενικά σ’ όλα τα µέλη της οικογένειας, µε σκοπό τη διατήρηση και την προαγωγή της υγείας. Οι υπηρεσίες προσφέρονται δωρεάν σ ’όλους τους κατοίκους µέσω ενός δικτύου Κέντρων και Υποκέντρων που έχουν ως βάση τους τα Κέντρα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας των Νοσοκομείων, των Αστικών και Αγροτικών Κέντρων Υγείας. Στο πίνακα 1 φαίνονται τα Κέντρα Προστασίας Μητρότητας και Ευημερίας Παιδιού που λειτουργούν σε όλες τις επαρχίες. Για ακριβή ημέρα και ώρα λειτουργίας του κέντρου δίνονται πληροφορίες στα τηλέφωνα που αναγράφονται δίπλα στο κάθε κέντρο.

Πίνακας 1. Κατανομή Κέντρων Μητρότητας και Ευημερίας Παιδιού κατά Επαρχία

ΕΠ ΑΡ ΧΙ Α

ΚΕΝΤΡΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΜΗΤΡΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΕΥΗΜΕΡΙΑΣ ΠΑΙ∆ΙΟΥ

Νοσοκ. Αρχ. Μακάριος ΙΙΙ

Λ Ε Υ Κ Ω ΣΙ Α

Στρόβολος Αγλαντζιάς Αγ. ∆οµετίου Καϊµακλί Λατσιά ∆ευτερά, Ανθούπολη, Ψηµολόφου, Καπέδες, Ανάγυια Κλήρου, Εργάτες, Αγ. Μαρ. Ξυλιάτου

Παλαιχώρι, Φαρµακάς, Πλατανιστάσα Ακάκι, Παλιοµέτοχο, Αστροµερίτης, Κοκ/τριµιθιά Ευρύχου, Κάµπος Λ Ε Μ Ε Σ Ο Σ Λ Α Ρ Ν Α Κ Α Π Α Φ Ο Σ Α Μ Μ/ Σ Τ Ο Σ

∆άλι, Λύµπια, Λυθροδόντας Παλαιό Νοσοκοµείο Λεµεσού

Παλαιό Νοσοκοµείο Λάρνακας

Γενικό Νοσοκοµείο Πάφου

Γενικό Νοσοκοµείο Αµµοχώστου

∆ραστηριότητες Υπηρεσίας Μητρότητας και Παιδιού: Παρακολούθηση της ψυχοκινητικής ανάπτυξης και εξέλιξης του βρέφους και του παιδιού. Οι επισκέπτες/τριες υγείας παρακολουθούν το βρέφος και το παιδί και προγραμματίζουν τις επισκέψεις τους στο Κέντρο Υγείας στη συχνότητα που καθορίζεται από τα σχετικά πρότυπα. Τηρούν προσωπικά δελτία για κάθε βρέφος ή παιδί που επισκέπτεται το Κέντρο και σε αυτά καταγράφονται όλες οι υπηρεσίες που προσφέρονται ή προγραμματίζονται να γίνουν. Γίνεται παρακολούθηση της ψυχοσωματικής ανάπτυξης βρέφους και παιδιού 0-6 χρονών. ∆ιενεργούν ανιχνευτικές δοκιμασίες για την εκτίμηση της σωματικής ανάπτυξης βρεφών και παιδιών ηλικίας 0-6 χρονών. Γίνεται δηλαδή µέτρηση του βάρους, του ύψους και της περιμέτρου κεφαλής και τοποθετούνται στις κατάλληλες εκατοστιαίες θέσεις ανάλογα µε το φύλο και την ηλικία του παιδιού. Παρακολουθούν τη φυσιολογική ψυχοκινητική εξέλιξη του βρέφους και παιδιού. ∆ιενεργείται ΄Ελεγχος Οπτικής Οξύτητας σε παιδιά 3-4 χρονών. ∆ιενεργείται επίσης ΄Ελεγχος Ακουστικής Οξύτητας σε βρέφη 8-9 µηνών και 4 ½ χρονών. Ραντεβού για έλεγχο ακοής και όρασης βρέφους και παιδιού

Όταν χρειάζεται οι επισκέπτες/τριες υγείας παραπέμπουν σε ανάλογες υπηρεσίες ή σε ειδικούς για διερεύνηση προβλημάτων ή καταστάσεων που εντοπίζονται.

Όταν κρίνεται απαραίτητο πραγματοποιούν κατ’ οίκον επισκέψεις για αξιολόγηση του περιβάλλοντος στο οποίο ζει η οικογένεια.

• Αγωγή Υγείας και Συμβουλευτική Αγωγή υγείας προς τους γονείς αναφορικά µε την υγεία και φροντίδα του παιδιού ή/και της οικογένειας γενικότερα. Μερικά θέματα αγωγής υγείας είναι: περιποίηση του βρέφους, διατροφή, µέθοδοι αποστείρωσης, πρόληψη ατυχημάτων, µητρικός θηλασμός, ψυχοπνευµατική και κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού, παθητικό κάπνισα, λοιμώδη νοσήματα, κλπ.. Παροχή συμβουλευτικής στήριξης προς την οικογένεια για αντιμετώπιση πιθανών προβλημάτων στην οικογένεια. Οικογενειακός Προγραµµατισµός

• Υπηρεσίες προς µέλλοντες γονείς, εγκύους και λεχώνες Οι επισκέπτες/τριες υγείας πραγματοποιούν επισκέψεις στο µαιευτήριο για προσφορά συµβουλών στις µητέρες και πληροφόρηση τους για τη λειτουργία των Κέντρων Προστασίας Μητρότητας και Ευηµερίας Παιδιού και τις υπηρεσίες που προσφέρονται. Οργανώνουν ειδικά διαφωτιστικά προγράµµατα για εγκύους και µέλλοντες γονείς σε συνεργασία και µε άλλους λειτουργούς υγείας. Συγκεκριµένα τέτοια προγράµµατα γίνονται στις επαρχίες Λευκωσίας, Λάρνακας, Λεµεσού και Πάφου.

Θέµατα Αγωγής Υγείας τα οποία περιλαµβάνονται Προγράµµατα ∆ιαφώτισης για µέλλοντες γονείς και εγκύους:

στα

Λειτουργία των Κέντρων Προστασίας Μητρότητας και Ευηµερίας Παιδιού και της Κλινικής Προγεννητικής Φροντίδας. Αναπαραγωγικό Σύστηµα του ανθρώπου, Σύλληψη, Σηµεία και Συµπτώµατα Εγκυµοσύνης, Ανάπτυξη του Εµβρύου. Σωµατικές και Ψυχολογικές Αλλαγές της Εγκύου. Ενοχληµάτων της Εγκυµοσύνης.

Αντιµετώπιση Κοινών

Υγιεινή της Εγκύου. ∆ιατροφή της Εγκύου. Φυσιολογικός Τοκετός και άλλοι µέθοδοι τοκετού. Μητρικός Θηλασµός και τα Προτερήµατα του. Περιποίηση και Προετοιµασία του Μαστού. Υγιεινή του Στόµατος και των ∆οντιών κατά τη διάρκεια της εγκυµοσύνης. Βλαπτικοί παράγοντες κατά τη διάρκεια της εγκυµοσύνης που επηρεάζουν την ανάπτυξη του εµβρύου. Τεστ Παπανικολάου και η Σηµασία του στην πρόληψη ή την έγκαιρη θεραπεία του καρκίνου της µήτρας. Οικογενειακός Προγραµµατισµός. Μέθοδοι αντισύλληψης. Ανώδυνος τοκετός.

Θετικές και Αρνητικές Επιδράσεις του Περιβάλλοντος στα πρώτα στάδια ανάπτυξης του παιδιού. Ψυχοκινητική Ανάπτυξη του Βρέφους. ∆ιατροφή του βρέφους. Αναφορά στην τεχνητή ∆ιατροφή. Μικροαδιαθεσίες κατά την Βρεφική και Παιδική Ηλικία. Αντιµετώπιση Πυρετού. Περιποίηση άρρωστου βρέφους και παιδιού.

Μετά από κάθε διάλεξη ακολουθεί µάθηµα µε ασκήσεις χαλάρωσης και αναπνοές κατά τη διάρκεια του τοκετού. Τα µαθήµατα γίνονται από έµπειρη µαία.

Πληροφορίες για τα Προγράµµατα Αγωγής Υγείας Μελλόντων Γονιών και Εγκύων σε όλες τις επαρχίες:

ΕΠΑΡΧΙΑ

ΧΩΡΟΣ

ΛΕΥΚΩΣΙΑ Νοσοκοµείο Αρχ. Μακάριος ΙΙΙ Εξωτερικά Ιατρεία

ΗΜΕΡΑ Κάθε Τετάρτη 5:00 Πληροφορίες στο τηλέφωνο:

µ

22405070-1-2-3 ΛΕΜΕΣΟΣ Παλαιό Νοσοκοµείο Λεµεσού

Κάθε

Τετάρτη

4:00

Κέντρο Προστασία Μητρότητας και

Πληροφορίες στο τηλέφωνο:

Ευηµερίας Παιδιού

25305333 Ext. 234

µ

ΛΑΡΝΑΚΑ

Νέο Νοσοκοµείο Λάρνακας

Κάθε

Αίθουσα ∆ιαλέξεων Μαιευτηρίου

Πληροφορίες στο τηλέφωνο:

Τετάρτη

4:30

24828768 Ext. 207

ΠΑΦΟΣ

Γενικό Νοσοκοµείο Πάφου

Κάθε Τρίτη 9:00 π.µ. Πληροφορίες στο τηλέφωνο: Αµφιθέατρο Νοσοκοµείου Πάφου (2ος όροφος) 26803231

• Εμβολιασμοί Οι επισκέπτες/τριες υγείας διενεργούν εμβολιασμούς σύμφωνα µε το εκάστοτε σχήμα εμβολιασμών που εφαρμόζει το Υπουργείο Υγείας.

II. Αγωγή Υγείας Οι επισκέπτες/τριες υγείας σχεδιάζουν και εφαρμόζουν προγράμματα Αγωγής Υγείας σε άτοµα και ομάδες, µε βάση τις κατευθύνσεις των αρμοδίων Υπηρεσιών και οργάνων και σύμφωνα µε τα σχετικά πρότυπα αγωγής υγείας. Χρησιμοποιώντας τις γνώσεις και εμπειρίες τους προγραµµατίζουν, εφαρμόζουν, αξιολογούν και αναπροσαρμόζουν προγράµµατα Αγωγής Υγείας στο σχολείο, στην κοινότητα, σε άτοµα ή ομάδες πληθυσμού, ακολουθώντας την έρευνα και πρόοδο στον τομέα της υγείας. Προγραµµατίζεται και εφαρμόζεται αγωγή υγείας στο σχολείο η οποία απευθύνεται σε παιδιά Προδηµοτικής, ∆ηµοτικής, Μέσης και Τεχνικής Εκπαίδευσης. ∆υνατό όμως να γίνει προς τους διδάσκοντες ή άλλο προσωπικό του σχολείου ή και στους γονείς των µαθητών. Μέσα στα πλαίσια της Αγωγής Υγείας στη κοινότητα οι επισκέπτες/τριες υγείας συντονίζουν και συνεργάζονται µε άλλους Λειτουργούς Υγείας για την εφαρμογή των προγραµµάτων αγωγής υγείας προς τους µέλλοντες γονείς και τις εγκύους. Προγραµµατίζουν και εφαρμόζουν αγωγή υγείας προς τα ηλικιωμένα άτοµα και µπορεί να αφορά πρωτογενή ή δευτερογενή πρόληψη.

µ.µ

Η Αγωγή Υγείας στη κοινότητα µπορεί να αφορά άλλες ομάδες πληθυσμού, όπως είναι οι έφηβοι, οι γονείς, οι πρόσκοποι, µέλη συνδέσεων ή ιδρυμάτων. Εφαρμόζουν χειρισμούς κοινοτικής παρέμβασης για την επιλογή των κοινοτικών φορέων και τον προσδιορισμό του τρόπου συµµετοχής τους σε προγράµµατα αγωγής υγείας και γενικότερα προστασίας της υγείας. Πραγματοποιούν επισκέψεις στο σπίτι για συμβουλευτική υγείας σε ομάδες υψηλού κινδύνου όπως ασθενείς µε καρκίνο, καρδιοπάθειες, ατυχήματα, φυματίωση κλπ. και σε ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού όπως ηλικιωμένους, έγκυες, βρέφη και παιδιά. Φροντίζουν για την ανάπτυξη του εκπαιδευτικού χαρακτήρα των Αγροτικών Κέντρων Υγείας.

III. Σχολιατρική Υπηρεσία Μέσα στο χώρο του σχολείου οι Επισκέπτες/τριες υγείας εργάζονται σύμφωνα µε τις κατευθυντήριες γραµµές της Υπηρεσίας και ακολουθώντας τα σχετικά πρότυπα. Ασκούν λειτουργικό ρόλο ο οποίος περιλαμβάνει δραστηριότητες όπως η περιοδική εξέταση των µαθητών, µέτρα περιορισμού των λοιμωδών νοσημάτων, διενέργεια εμβολιασμών. Παρέχουν άμεση φροντίδα σε περίπτωση ασθένειας ή ατυχήματος. Ενημερώνουν το σχολικό πληθυσμό για διάφορα θέματα υγείας. Συντονίζουν και προσφέρουν φροντίδα σε παιδιά µε χρόνια νοσήματα ή σε οποιοδήποτε οξύ πρόβλημα προκύψει, και προγραµµατίζουν συνεχιζόμενη φροντίδα για τα παιδιά αυτά σε χώρους εκτός σχολείου όπως το σπίτι ή το νοσοκομείο. Ενεργούν σαν σύμβουλοι και συνήγοροι των µαθητών. Προσφέρουν τη γνώμη τους και κάνουν προτάσεις για θέματα που αφορούν ένα συγκεκριμένο παιδί ή περισσότερα παιδιά για κάποιο θέμα που τα αφορά και είναι σχετικό µε την υγεία.

Εκτελούν περιοδικούς ελέγχους στα σχολικά κυλικεία όσον αφορά τα διατιθέμενα προϊόντα και τις υγειονομικές εγκαταστάσεις του κτιρίου και προβαίνουν σε εισηγήσεις. Εκτελούν περιοδικούς ελέγχους των υγειονομικών εγκαταστάσεων του σχολικού κτιρίου και ενημερώνουν το προσωπικό που ασχολείται µε τη καθαριότητα των κοινόχρηστων χώρων. Συνοδεύουν µαθητές στις κατασκηνώσεις του Υπουργείου Παιδείας και του Ερυθρού Σταυρού και τηρούν το σχετικό καθηκοντολόγιο.

IV. Υπηρεσίες προς τους εγκλωβισμένους Παρέχονται υπηρεσίες προς τους εγκλωβισμένους, σε συνεργασία µε το γραφείο Ανθρωπιστικών Θεμάτων για τους εγκλωβισμένους καθώς και µε άλλους λειτουργούς.

Εφαρμόζεται προληπτικό πρόγκαµµα για τις εγκλωβισμένες γυναίκες σύμφωνα µε το οποίο εξετάζονται από Παθολόγο και υποβάλλονται σε γενικές αναλύσεις αίματος, µμαστογραφία και εξέταση τεστ Παπανικολάου. Οργανώνονται επίσης προληπτικά προγράµµατα εξέτασης των παιδιών του ∆ηµοτικού Σχολείου Ριζοκαρπάσου. Τα παιδιά εξετάζονται από Παιδίατρο, Οδοντίατρο και γίνονται από τις επισκέπτες/τριες υγείας οι προληπτικές εξετάσεις σωµατοµέτρησης, σκολιωµέτρησης, ελέγχου οπτικής και ακουστικής οξύτητας καθώς επίσης και χορήγηση των απαραίτητων εμβολίων.

V. Εκπαίδευση φοιτητών Νοσηλευτικής Σχολής Πολύ σημαντική είναι η συµµετοχή των επισκεπτών/τριών υγείας στην εκπαίδευση των φοιτητών της Νοσηλευτικής Σχολής. Σε θεωρητικό επίπεδο οι επισκέπτες/τριες υγείας διδάσκουν στη σχολή θέματα της ειδικότητας τους και στην πρακτική άσκηση των φοιτητών οι επισκέπτες/τριες υγείας καθοδηγούν και επιβλέπουν την εργασία τους.

VI. Επιδημιολογική Έρευνα ∆ιενεργούν σε συνεργασία µε τις αρμόδιες υπηρεσίες επί τόπου επιδημιολογικές και ιατροκοινωνικές έρευνες στα λοιμώδη και κοινωνικά νοσήματα, καθώς και στα ατυχήματα. Παράλληλα, συµµετέχουν στη διερεύνηση λοιμωδών νοσημάτων όπως η φυματίωση.

VII. Οργάνωση εκδηλώσεων για επίκαιρα θέματα Λειτουργοί της υπηρεσίας οργανώνουν και συνεργάζονται µε άλλους λειτουργούς για την οργάνωση εκδηλώσεων για επίκαιρα θέματα όπως είναι η ‘Παγκόσμια Ημέρα Υγείας’, η ‘Παγκόσμια Ημέρα κατά του καπνίσματος’, η ‘Εβδομάδα Πρόληψης Ατυχημάτων’, η ‘Εβδομάδα πρόληψης Καρδιοπαθειών’, η ‘Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS’ και η ‘Ευρωπαϊκή Εβδομάδα κατά του καρκίνου’. Μέσα στα πλαίσια των εκδηλώσεων αυτών γίνεται αγωγή υγείας προς τους µαθητές αλλά και το κοινό.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΕΠΙΣΚΕΠΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Οι επισκέπτες/τριες υγείας µε βάση τις εξειδικευμένες επιστημονικές και τεχνικές τους γνώσεις ασχολούνται είτε αυτόνομα είτε σε συνεργασία µε άλλους επιστήμονες στο τομέα της Υγείας και των Κοινωνικών Υπηρεσιών µε το σχεδιασμό, ανάπτυξη, εφαρμογή και αξιολόγηση παροχής όλων των Υπηρεσιών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Η προσφορά υπηρεσιών επικεντρώνεται στη Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και στη φροντίδα αποκατάστασης µε έμφαση στη παροχή υπηρεσιών στο σπίτι, στο σχολείο, στο χώρο εργασίας και γενικότερα στη κοινότητα, συµπεριλαµβανοµένων και νοσηλευτικών υπηρεσιών συντονιστικού ή προγραµµατικού χαρακτήρα µε εξαίρεση ιατρικές πράξεις που προϋποθέτουν την παρέμβαση γιατρού. Συμβάλλουν στην αξιολόγηση, το σχεδιασμό, την εφαρμογή και επαναξιολόγηση της πρωτογενούς, δευτερογενούς και τριτογενούς πρόληψης. Στα πλαίσια αυτά διενεργούν µε ευθύνη τους προσυµπτωµατικό έλεγχο (screening test) µε σκοπό την έγκαιρη εντόπιση ανεπιθύμητων ή λανθανουσών καταστάσεων (δευτερογενή πρόληψη) στις πρωτοβάθμιες

υπηρεσίες υγείας, στα σχολεία, στους χώρους εργασίας, και ειδικότερα διενεργούν δοκιμασίες οπτικής οξύτητας, ακουστικής οξύτητας, ζωτικής σπιροµέτρησης, σωµατοµετρήσεις και έλεγχο σκελετικών διαταραχών και αρτηριακής πίεσης. Μελετούν, ανιχνεύουν και αξιολογούν τις ανάγκες υγείας του πληθυσμού και ιδιαίτερα των ευπαθών ομάδων και παραπέμπουν µε δική τους ευθύνη στις ανάλογες υπηρεσίες, διευκολύνοντας διαδικασίες πρόσβασης. Συµµετέχουν στον προγραµµατισµό, εφαρμογή και αξιολόγηση προγραµµάτων διαχρονικής παρακολούθησης (FOLLOW UP). Σχεδιάζουν, εφαρμόζουν και αξιολογούν προγράµµατα αγωγής υγείας σε άτοµα, ομάδες και τη κοινότητα γενικότερα. Συµµετέχουν στα προγράµµατα επιμόρφωσης σαν εκπαιδευτές αγωγής υγείας. Ερευνούν και δημοσιεύουν πορίσματα για θέματα δημόσιας υγείας και πρόληψης. Συμβάλουν στη βασική και µεταβασική εκπαίδευση των φοιτητών της Νοσηλευτικής Σχολής. Φροντίζουν να τυγχάνουν συνεχούς επιμόρφωσης και να διατηρούν τις γνώσεις τους σύμφωνα µε τα δεδομένα επιστημονικής έρευνας στο τομέα της ασχολίας τους. Πηγή Υπουργείο Υγείας Κύπρου: http://www.moh.gov.cy/Moh/moh.nsf/index_gr/index_gr?OpenDocum ent

ΤΟ «ΣΑΛΟΝΙ» ΤΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ ΜΑΣ

ΝΑ ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ ΕΚΕΙ

ΑΝΗΚΕΙ ΦΥΣΙΚΑ ΣΤΟ ΣΥΛΛΟΓΟ ΜΑΣ

ΚΑΛΛΙΟ ΑΡΓΑ ΠΑΡΑ ΠΟΤΕ Μετά από πολλά χρόνια αναμονής και χαμένων ευκαιριών για τον κλάδο, η διαδικασία για την μετατροπή του συλλόγου μας σε ΝΠΔΔ , άρχισε να δρομολογείτε. Έτσι μαζί με το πρώτο μας συνέδριο είναι τα δύο πολύ σπουδαία γεγονότα που σηματοδοτούν αυτή την επετειακή χρονιά των 30 ετών ΤΕΙ Αποσπάσματα των αντίστοιχων ΦΕΚ στην επόμενη σελίδα

Ιδρύεται Πανελλήνιος Σύλλογος Επισκεπτών Υγείας Αθήνα 23.3.2012, 12:12 Πανελλήνιος Σύλλογος Επισκεπτών - Επισκεπτριών Υγείας (ΠΣΕΥ) ιδρύεται με έδρα την Αθήνα και με τη μορφή νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου (ΝΠΔΔ). Ο Σύλλογος θα είναι πλήρως αυτοδιοικούμενος και θα υπάγεται στην εποπτεία του υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

Τα παραπάνω προβλέπονται από το άρθρο 40 του ν. 4058/2012 "Παροχή υπηρεσιών ασφαλείας από ένοπλους φρουρούς σε εµπορικά πλοία και άλλες διατάξεις". * Ακολουθεί το άρθρο 40 του ν. 4058/2012. Άρθρο 40 Πανελλήνιος Σύλλογος Επισκεπτών Υγείας 1. Συστήνεται νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.) υπό την επωνυμία «Πανελλήνιος Σύλλογος Επισκεπτών - Επισκεπτριών Υγείας» (Π.Σ.Ε.Υ.), με έδρα την Αθήνα, πλήρως αυτοδιοικούμενο, το οποίο υπάγεται στην εποπτεία του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

2. Σκοποί του Π.Σ.Ε.Υ. είναι: α) Ο σχεδιασμός, η ανάπτυξη και η αξιολόγηση των υπηρεσιών φροντίδας υγείας και περίθαλψης, με έμφαση στην παροχή υπηρεσιών στο σπίτι, στους χώρους εκπαίδευσης, στους χώρους εργασίας και γενικότερα στην κοινότητα, για την εξασφάλιση υψηλής στάθμης υπηρεσιών υγείας και ποιότητας ζωής για το κοινωνικό σύνολο, β) η διατύπωση εισηγήσεων σε θέματα φροντίδας υγείας και περίθαλψης με δική του πρωτοβουλία ή κατόπιν πρόσκλησης από τον Υπουργό Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, γ) η εισήγηση σε θέματα εκπαίδευσης, μετεκπαίδευσης, συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και επιμόρφωσης του κλάδου Επισκεπτών Υγείας, η αξιοποίηση για το σκοπό αυτόν υποτροφιών και εκπαιδευτικών προγραμμάτων, καθώς και η υλοποίησή τους, δ) η έκδοση των απαιτούμενων πιστοποιητικών για την απόκτηση της άδειας άσκησης επαγγέλματος στα μέλη του, η έκδοση και ετήσια ανανέωση του δελτίου ταυτότητας Επισκέπτη Υγείας, η τήρηση των μητρώων, καθώς και ο περιορισμός της αντιποίησης της άσκησης του επαγγέλματος, ε) ο καθορισμός και η διασφάλιση της ελεύθερης άσκησης του επαγγέλματος του Επισκέπτη Υγείας, στ) η εισήγηση στα αρμόδια θεσμικά όργανα για τον καθορισμό των πράξεων φροντίδας υγείας και την τιμολόγησή τους, ζ) ο έλεγχος τήρησης του Κώδικα Δεοντολογίας των Επισκεπτών Υγείας και η προαγωγή των δεοντολογικών ηθών και εθίμων α- πό τα μέλη του Π.Σ.Ε.Υ. κατά την άσκηση του επαγγέλματος.

3. Μέλη του Π.Σ.Ε.Υ. είναι υποχρεωτικά όλοι οι πτυχιούχοι Επισκέπτες Υγείας που είναι απόφοιτοι: αα) Τμημάτων Επισκεπτών/- τριών Υγείας Τ.Ε.Ι., αβ) Ανωτέρας Σχολής Επισκεπτριών Αδερφών και Νοσοκόμων (ΑΣΕΑΝ), αγ) Ανωτέρας Σχολής Αδερφών Νοσοκόμων και Επισκεπτριών του ΠΙΚΠΑ, αδ) Ανωτέρας Σχολής Αδερφών Νοσοκόμων και Επισκεπτριών του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού και αε) των Σχολών/Τμημάτων της αλλοδαπής των οποίων τα πτυχία έχουν αναγνωριστεί ως ισότιμα με τα πτυχία επισκέπτη υγείας της ημεδαπής, από τις αρμόδιες υπηρεσίες. Όλοι οι ανωτέρω Επισκέπτες Υγείας υποχρεούνται να εγγραφούν στον Π.Σ.Ε.Υ.. Αλλοδαποί που δικαιούνται σύμφωνα με τις διατάξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ασκούν το επάγγελμα του Επισκέπτη Υγείας στην Ελλάδα, υποχρεούνται να γίνουν μέλη του

Π.Σ.Ε.Υ., με τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις που έχουν τα υπόλοιπα μέλη του Συλλόγου.

4. Τα όργανα διοίκησης του Π.Σ.Ε.Υ. είναι η Γενική Συνέλευση των τακτικών μελών του και το Διοικητικό Συμβούλιο, τα οποία έχουν έδρα την Αθήνα. Η θητεία των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του Π.Σ.Ε.Υ. είναι τριετής.

5. Για την έκδοση από τις κατά τόπους Περιφέρειες της άδειας άσκησης του επαγγέλματος του Επισκέπτη Υγείας, οι Επισκέπτες Υγείας οφείλουν να συμπεριλάβουν, μεταξύ των δικαιολογητικών, και βεβαίωση εγγραφής στον Π.Σ.Ε.Υ.. Με την παραλαβή της άδειας άσκησης επαγγέλματος υποχρεούνται να την καταθέσουν άμεσα στον Π.Σ.Ε.Υ..

6. Όποιος ασκεί το επάγγελμα του Επισκέπτη Υγείας χωρίς να έχει άδεια άσκησης επαγγέλματος διώκεται ποινικά σύμφωνα με το άρθρο 458 του Ποινικού Κώδικα.

7. Με προεδρικό διάταγμα, που θα εκδοθεί κατόπιν προτάσεως του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, θα ρυθμιστούν οι ειδικότεροι κανόνες οργάνωσης και λειτουργίας του «Π.Σ.Ε.Υ.», οι ειδικότεροι σκοποί του Συλλόγου, καθώς και περαιτέρω σκοποί αυτού, διάκριση των μελών σε τακτικά μέλη, αρωγά μέλη και επίτιμα μέλη, η ιδιότητα εκάστης κατηγορίας των μελών, ο τρόπος εγγραφής των μελών κάθε κατηγορίας του και η καταβαλλόμενη από τα μέλη εισφορά, οι πόροι του Συλλόγου, τα όργανα διοίκησής του, η θητεία των οργάνων και οι αρμοδιότητές τους, ο τρόπος εκλογής των μελών σε αυτά, η σύσταση πειθαρχικού συμβουλίου, τα πειθαρχικά παραπτώματα και οι πειθαρχικές ποινές που αυτό θα επιβάλει, οι προβλεπόμενες στον Π.Σ.Ε.Υ. θέσεις προσωπικού, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα που αφορά την ίδρυση και τη λειτουργία του Π.Σ.Ε.Υ.

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ

Αρ. Φύλλου 145

NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 4272 Προσαρμογή στο εθνικό δίκαιο της Εκτελεστικής Οδηγίας 2012/25/ΕΕ της Επιτροπής της 9ης Οκτωβρίου 2012 για τη θέσπιση διαδικασιών ενημέρωσης σχετικά με την ανταλλαγή, μεταξύ των κρατών μελών, ανθρώπινων οργάνων που προορίζονται για μεταμόσχευση Ρυθμίσεις για την Ψυχική Υγεία και την Ιατρικώς Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή και λοιπές διατάξεις.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή:

Άρθρο 24 Ρυθμίσεις Πανελληνίου Συλλόγου Επισκεπτών/τριών Υγείας (Π.Σ.Ε.Υ.)

1. H παρ. 3 του άρθρου 40 του ν. 4058/2012 «Παροχή υπηρεσιών ασφαλείας από ένοπλους φρουρούς σε εμπορικά πλοία και άλλες διατάξεις» αντικαθίσταται ως ακολούθως: «3. Τα μέλη του Π.Σ.Ε.Υ. διακρίνονται σε τακτικά και επίτιμα. Τακτικά μέλη του Π.Σ.Ε.Υ. είναι όλοι οι πτυχιούχοι Επισκέπτες Υγείας που είναι απόφοιτοι: α)Τμημάτων Επισκεπτών/τριών Υγείας Τ.Ε.Ι., β) Ανωτέρας Σχολής Επισκεπτριών Αδερφών και Νοσοκόμων (ΑΣΕΑΝ), γ) Ανωτέρας Σχολής Αδερφών Νοσοκόμων και Επισκεπτριών του ΠΙΚΠΑ, δ) Ανωτέρας Σχολής Αδερφών Νοσοκόμων και Επισκεπτριών του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, ε) των Σχολών/Τμημάτων της αλλοδαπής των οποίων τα πτυχία έχουν αναγνωριστεί ως ισότιμα με τα πτυχία επισκέπτη υγείας της ημεδαπής, από τις αρμόδιες υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας με κατεύθυνση Κοινωνικής Υγείας. Όλοι οι υπό στοιχεία α΄, β΄, γ΄, δ΄, ε΄ και στ΄ Επισκέπτες Υγείας δικαιούνται να εγγραφούν στον Π.Σ.Ε.Υ.. Επισκέπτες/τριες Υγείας που δικαιούνται σύμφωνα με τις διατάξεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ασκούν το επάγγελμα του Επισκέπτη/τριας Υγείας στην Ελλάδα, υποχρεούνται να γίνουν μέλη του Π.Σ.Ε.Υ., με τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις. Επίτιμα μέλη του Π.Σ.Ε.Υ. γίνονται πρόσωπα που έχουν συμβάλει στην ανάπτυξη και προαγωγή της φροντίδας υγείας ή του επαγγέλματος του Επισκέπτη Υγείας, καθώς και Επισκέπτες Υγείας που έχουν συνταξιοδοτηθεί. Τα επίτιμα μέλη ορίζονται με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου (Δ.Σ.), που επικυρώνεται από τη Γενική Συνέλευση των Μελών. Τα επίτιμα μέλη δεν έχουν το δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθε.»

2. Στο άρθρο 40 του ν. 4058/2012 «Παροχή υπηρεσιών ασφαλείας από ένοπλους φρουρούς σε εμπορικά πλοία και άλλες διατάξεις» προστίθενται παράγραφοι ως ακολούθως: «7. α) Μέχρι την ανάδειξη των οργάνων διοίκησης του Π.Σ.Ε.Υ., σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος άρθρου, ορίζεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας, μετά από πρόταση του μη κερδοσκοπικού επαγγελματικού και επιστημονικού συλλόγου με την επωνυμία «Πανελλήνιος Σύλλογος Επισκεπτών Υγείας», εννεαμελής Προσωρινή Διοικούσα Επιτροπή του Π.Σ.Ε.Υ.. β) Η Προσωρινή Διοικούσα Επιτροπή έχει τις εξής αρμοδιότητες έως ότου αναδειχθεί το πρώτο Δ.Σ. του Π.Σ.Ε.Υ.:

αα) Την ενημέρωση των Επισκεπτών Υγείας της χώρας. ββ) Την καταγραφή και εγγραφή των Επισκεπτών Υγείας στον Π.Σ.Ε.Υ.. γ) Τη σύγκληση της Γενικής Συνέλευσης με σκοπό τη διενέργεια εκλογών για την ανάδειξη Διοικητικού Συμβουλίου, Εξελεγκτικής Επιτροπής του Π.Σ.Ε.Υ. και του Πειθαρχικού Συμβουλίου. γγ) Μετά την ανάδειξη του πρώτου Δ.Σ. του Συλλόγου, η Προσωρινή Διοικούσα Επιτροπή παύει να υφίσταται. δ) Τα μέλη της Προσωρινής Διοικούσας Επιτροπής, εφόσον είναι υπάλληλοι του δημοσίου τομέα, δικαιούνται τις προβλεπόμενες από την κείμενη νομοθεσία άδειες από την υπηρεσία τους. Κατά το χρόνο αυτόν διατηρούν όλα τα δικαιώματα που απορρέουν από την υπαλληλική τους ιδιότητα. ε) Τα έξοδα μετακίνησης, διαμονής και διατροφής των μελών της Προσωρινής Διοικούσας Επιτροπής καταβάλλονται από τον Π.Σ.Ε.Υ. με την προσκόμιση των νόμιμων παραστατικών. στ) Η Προσωρινή Διοικούσα Επιτροπή μετά την ανάδειξη των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου παραδίδει σε αυτό το μητρώο και τα έσοδα του Π.Σ.Ε.Υ.. ζ) Έδρα της Προσωρινής Διοικούσας Επιτροπής ορίζεται η Αθήνα.

8. Στη Διοίκηση του Π.Σ.Ε.Υ. συνιστώνται, κατά κλάδο, οι οργανικές θέσεις που αναφέρονται κατωτέρω: αα) Κλάδος ΠΕ Διοικητικός − Οικονομικός, μία (1) θέση ββ) Κλάδος ΤΕ Διοικητικός − Λογιστικός, μία (1) θέση γγ) Κλάδος ΤΕ Επισκεπτών Υγείας, δύο (2) θέσεις. Τα προσόντα διορισμού του προσωπικού στις ανωτέρω θέσεις ορίζονται στις διατάξεις του π.δ.

50/2001 (Α΄ 39) «Καθορισμός προσόντων διορισμού σε θέσεις φορέων του δημοσίου τομέα» όπως αυτό ισχύει κάθε φορά. Οι αποδοχές, αποζημιώσεις και έξοδα των υπαλλήλων του Π.Σ.Ε.Υ. καλύπτονται από τους ίδιους πόρους του Συλλόγου και σε καμία περίπτωση δεν βαρύνεται ο Κρατικός Προϋπολογισμός.»

3. Η παράγραφος 7 του ίδιου άρθρου αναριθμείται σε 9 και αντικαθίσταται ως ακολούθως: «9. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας, κατόπιν προ− τάσεως του μη κερδοσκοπικού επαγγελματικού και επιστημονικού συλλόγου με την επωνυμία «Πανελλήνιος Σύλλογος Επισκεπτών Υγείας», ρυθμίζονται οι ειδικότεροι κανόνες οργάνωσης και λειτουργίας του Π.Σ.Ε.Υ., οι ειδικότεροι σκοποί του Συλλόγου, καθώς και περαιτέρω σκοποί αυτού, ο τρόπος εγγραφής των μελών του και η καταβαλλόμενη από τα μέλη εισφορά, οι πόροι του Συλλόγου, τα όργανα διοίκησής του, η θητεία των οργάνων και οι αρμοδιότητές τους, ο τρόπος εκλογής των μελών σε αυτά, η σύσταση πειθαρχικού συμβουλίου, τα πειθαρχικά παραπτώματα και οι πειθαρχικές ποινές που αυτό θα επιβάλει, πρόσθετα προσόντα διορισμού που θα απαιτούνται για κάθε θέση προσωπικού και οι αρμοδιότητες αυτού, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα που αφορά την ίδρυση και τη λειτουργία του Π.Σ.Ε.Υ., τροποποιείται δε με όμοια απόφαση, κατόπιν εισηγήσεως της Γενικής Συνέλευσης των μελών. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας κυρώνεται ο Κώδικας Δεοντολογίας Επισκεπτών/τριών Υγείας που συντάσσεται από την Προσωρινή Διοικούσα Επιτροπή. Με όμοια απόφαση κυρώνονται και οι τροποποιήσεις του Κώδικα, κατόπιν προτάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου.»

30 ΧΡΟΝΙΑ ΤΕΙ – 30 ΧΡΟΝΙΑ ΣΑΝ ΤΕΙ ΚΑΙ Η ΣΧΟΛΗ ΜΑΣ Φέτος έχουμε γενέθλια! Η πιο σωστά κλείνουμε 30 χρόνια ως ΤΕΙ!! 24 Νοεμβρίου 1983 και ο Ν. 1404 ορίζει ότι τα πρώην ΚΑΤΕΕ από την επόμενη σχολική χρονιά θα είναι ΤΕΙ. Από τότε μέχρι τώρα στον χώρο της Εκπαίδευσης έγιναν αρκετά και πλέον η σχολή μας δεν είναι Επισκεπτών – Επισκεπτριών Υγείας αλλά τμήμα Κοινοτικής Υγείας. Καλό; Κακό; Θα δείξει. Πάντως είναι σημαντικό αλλά και συμβολικό ότι φέτος μετά από 30 χρόνια και ο ΠΣΕΥ, έγινε με ΦΕΚ (μένουν να δρομολογηθούν και οι απαιτούμενες ενέργειες), ΝΠΔΔ!! Περίοδος πριν την ίδρυση των ΚΑΤΕΕ (1834 - 1973) Για την ιστορία λοιπόν, στην μεν νεότερη Ελλάδα η Βασίλισσα Όλγα το 1875 ιδρύει το «Νοσοκομικό Παιδευτήριο» 6η κατά σειρά νοσηλευτική σχολή στον τότε γνωστό κόσμο. Το 1914 ιδρύεται η Σχολή Αδελφών Διπλωματούχων Νοσοκόμων του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού.

Η σημαντικότερη περίοδος της υγειονομικής ανάπτυξης κατά τον 20ό αιώνα συμπίπτει με τη διακυβέρνηση της χώρας από τον Ελευθέριο Βενιζέλο (1909−1932). Τότε δημιουργήθηκαν τα «Εθνικά Νοσοκομεία» και τα αντιφυματικά ιατρεία, εκδίδονται νόμοι και θεσπίζονται μέτρα για τον έλεγχο και την πρόληψη των λοιμωδών νόσων. Το 1917 δημιουργείται το Υπουργείο Περιθάλψεως και Δημοσίας Αντιλήψεως και το 1925 (ΝΔ 27/5/1925) συστήθηκε το Υπουργείο Υγιεινής Πρόνοιας και Αντιλήψεως και ιδρύθηκε η Υγειονομική Σχολή Το 1923 η Σχολή του ΕΕΣ γίνεται Διπλωματούχων Αδελφών Νοσοκόμων και Επισκεπτριών του Ε.Ε.Σ. Το 1929 δημιουργείται το Υγειονομικό Κέντρο Αθηνών Το 1930 το Παιδευτήριο ονομάζεται Ανώτερη σχολή Αδελφών Νοσοκόμων.

Tο 1930 ιδρύεται η Σχολή Επισκεπτριών Υγιεινής Αργότερα, κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Μεταξά, στη θέση της Σχολής Επισκεπτριών Υγιεινής ιδρύθηκε η Ανωτέρα Σχολή Επισκεπτριών και Αδελφών Νοσοκόμων (ΑΣΕΑΝ) με τον Αναγκαστικό Νόμο 613/9-4-1937. Σωτήριο έτος 1938 λοιπόν ιδρύεται η ΑΣΕΑΝ (Ανωτέρα Σχολή Επισκεπτριών Αδελφών Νοσοκόμων) η οποία θέλοντας να παρέχει αναβαθμισμένες υπηρεσίες κύρια

στην πρόληψη,

την Δημόσια Υγεία και την πρόνοια, από προδιαγραφή δέχεται μόνο απόφοιτες

εξαταξίου γυμνασίου.

Το 1948 ιδρύεται η Σχολή αδελφών Νοσοκόμων του Στρατού. Εννοείται ότι σε αυτό το διάστημα ιδρύονται και τα άλλα παραϊατρικά επαγγέλματα με τη δική τους ιστορία και διαδρομή το κάθε ένα Τον κύριο λόγο διατηρούν σε όλη αυτή την περίοδο οι Σχολές Αδελφών Νοσοκόμων που κατορθώνουν, κάτω απ΄ την κοινωνική ανάγκη, την έλλειψη νοσηλευτικού προσωπικού στα νοσοκομεία και τη σύνδεση του τακτικού προσωπικού τους με θρησκευτικές οργανώσεις, να δημιουργήσουν γρήγορα κατεστημένο με κληροδοτημένες θέσεις και νοοτροπίες, μέχρι το 1985 που οριστικά διαλύθηκαν και εντάχθηκαν στα ΤΕΙ αφού πρώτα υπήρξε η περιπέτεια των ΚΑΤΕΕ

'Ίδρυση και λειτουργία των ΚΑΤΕ - ΚΑΤΕΕ (1973-1983)

Το 1973 σηματοδοτείται από τη λειτουργία των Κέντρων Ανώτερης Τεχνικής Εκπαίδευσης (ΚΑΤΕ) σε 5 πόλεις, με Ανώτερες Σχολές Παραϊατρικών επαγγελμάτων (ΑΣΠΕ) σε αυτές και με τμήματα παραϊατρικών ειδικοτήτων που μέχρι τότε λειτουργούσαν σαν σχολές του υπουργείου Υγείας ή σαν αδιαβάθμητες ή σαν μέσες σχολές του ιδιωτικού τομέα. Τα ΚΑΤΕ ιδρύθηκαν με τη βοήθεια της Διεθνούς Τράπεζας, τον Έλεγχο του ΟΟΣΑ και την παρακολούθηση της λειτουργίας τους και, ειδικά τα παραϊατρικά επαγγέλματα, από την ή με μέσο την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας. Ορίζονται προγράμματα ωρολόγια και αναλυτικά για κάθε τμήμα , με βάση ξένα πρότυπα και γράφονται και εκδίδονται από ειδική υπηρεσία του υπουργείου Παιδείας, την ΕΥ-ΚΑΤΕ, βιβλία που διανέμονται δωρεάν στους σπουδαστές. Την ίδια περίοδο βλέπουμε τις σχολές του υπουργείου Υγείας να υπάρχουν μέσα στα νοσηλευτικά ιδρύματα,

με στόχο να εκμεταλλεύονται τις σπουδάστριες,

που

υποχρεωνόντουσαν κάτω από την ανάγκη δήθεν εκπαίδευσης τους να προσφέρουν εργασία για να καλύπτουν τα κενά νοσηλευτικού προσωπικού εργασίας. 'Έτσι, μαζί με τα άλλα δεινά, τα ΚΑΤΕ δέχτηκαν, όπως ήταν φυσικό, και την αντιπαλότητα του κλίματος των σχολών αυτών. Η μεταπολίτευση του 1974 οδηγεί σε νέες κρίσεις του εκπαιδευτικού προσωπικού των ΚΑΤΕ και το 1977 ψηφίζεται ο νέος νόμος για την επαγγελματική εκπαίδευση (ν.576/77), που αντικατέστησε τον ν.

652/70 ο οποίος ίδρυε το ΚΑΤΕ. Με το νέο νόμο, τα ΚΑΤΕ μετονομάσθηκαν σε ΚΑΤΕΕ (Κέντρα Ανώτερης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης), οι Ανώτερες Σχολές Παραϊατρικών Επαγγελμάτων (ΑΣΠΕ) σε Ανώτερες Σχολές Στελεχών Υγείας και Πρόνοιας (ΑΣΣΥΚΠ).

Εκείνο όμως το ιδιαίτερο που θα έπρεπε να μνημονευθεί εδώ είναι ότι, ο νόμος αυτός των ΚΑΤΕΕ υποχρέωνε όλες τις ανώτερες σχολές που λειτουργούσαν στη χώρα μας να τον υιοθετήσουν. Από τις σχολές του υπουργείου Υγείας, η Σχολή Φυσικοθεραπείας και οι Σχολές Κοινωνικής Εργασίας εντάσσουν το προσωπικό τους σε βαθμίδες. Την ίδια όμως περίοδο, και παρά τον νόμο, οι Σχολές Αδελφών Νοσοκόμων και Μαιών του υπουργείου Υγείας δεν τον εφαρμόζουν, με συνέπεια όλα τα δυσάρεστα που ακολούθησαν και προέκυψαν στην ένταξή τους στα ΤΕΙ. Αξίζει να αναφερθούμε και στο σπουδαστικό κίνημα που με την εξέγερση του 1978 - 79 αξίωνε την υπαγωγή τους σ΄ ένα φορέα, το υπουργείο Παιδείας, και με απεργίες, πορείες και οι αποκλεισμούς του υπουργείου Υγείας από τις ίδιες τις σπουδάστριες των δικών του σχολών, οι οποίες ζητούσαν να κλείσουν και διαμαρτυρόντουσαν για τις συνθήκες λειτουργίας τους.

Και φτάνουμε στα ΤΕΙ Σε μια λογική σειρά εξέλιξης και αξιοποίησης των οι εμπειριών που κερδήθηκαν από το χρόνο

λειτουργίας του προηγούμενου θεσμού, του θεσμού των ΚΑΤΕΕ, η Πολιτεία κατάργησε το θεσμό των ΚΑΤΕΕ (πρώτα ΚΑΤΕ) και ίδρυσε τα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Τ.Ε.Ι.), εκφράζοντας, με τον Ν.1404/83, μια πρόσθετη βούληση, να σταθούν τα Ιδρύματα αυτά από την αρχή επίσημα μέσα στο χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, σαν ισότιμα με όλα τα άλλα τριτοβάθμια ιδρύματα. Το Τ.Ε.Ι. της Αθήνας στεγάστηκε στις εγκαταστάσεις του ΚΑΤΕΕ Αθήνας στο Αιγάλεω, η σχολή μας όμως αρχικά στεγάστηκε στις εγκαταστάσεις της πρώην ΑΣΕΑΝ στη Λ. Αλεξάνδρας.

Μερικές σημαντικές εκδηλώσεις του τότε… Από τις 14.12.1984 μέχρι και τις 16.12.1984 έγινε, στην αίθουσα του ξενοδοχείου King George της Πλατείας Συντάγματος, συνέδριο με θέμα «Η περίθαλψη του Λαού – παραλειπόμενες πτυχές του προβλήματος» που διοργανώθηκε από το ΕΛ.ΠΟ.Ε. (Ελεύθερο Πολιτικό Εργαστήρι). Στο Συνέδριο αυτό μελετήθηκαν τα θέματα: Τα δικαιώματα του Αρρώστου, το Κοινωνικό και επαγγελματικό πλαίσιο Νοσοκόμων και Επισκεπτριών, η Εκπαίδευση νοσηλευτικών επαγγελμάτων, οι

Νοσηλευτικές Υπηρεσίες στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και η Περίθαλψη. Από τη μεριά του Τ.Ε.Ι. έλαβε μέρος η Καθηγ. Εφαρμογών δις Χρ. Δαρβίρη και Σπουδάστριες Νοσηλευτικών Τμημάτων του Τ.Ε.Ι. Αθήνας, ενώ παρεμβάσεις ουσιαστικές και μακροσκελείς με τοποθετήσεις στα θέματα έγιναν από τον Πρόεδρο

του Ιδρύματος, που κάλυψε ιδιαίτερα τα θέματα της εκπαίδευσης των Τ.Ε.Ι. και απάντησε και στις σχετιζόμενες ερωτήσεις με την Παιδεία των ειδικοτήτων του χώρου μας.

1986: Έκθεση Εντύπου Υλικού Για Αγωγή Υγείας. Στο χώρο της σχολής , με συμμετοχή των σπουδαστριών του τελευταίου εξάμηνου και την ευγενική βοήθεια του τμήματος γραφιστικής σε ότι αφορά το στήσιμο της έκθεσης, έγινε μια αναφορά στο υλικό που υπήρχε εκείνη την εποχή για την πρόληψη σε όλους τους τομείς του Δημοσίου αλλά και του ιδιωτικού τομέα. Υπήρξε και ένα στρόγγυλο τραπέζι αναφερόμενο στις δυσκολίες και στις ελλείψεις . Η έκθεση είχε μείνει ανοιχτή για το κοινό για μια βδομάδα και είχε καλυφθεί και από τα ΜΜΕ.

1987: 1ο Πανελλήνιο Συνέδριο τελειόφοιτων ΣΕΥΠ – ΤΕΙ. Στο αμφιθέατρο του ΤΕΙ στο Αιγάλεω με οργανωτική επιτροπή

φοιτητές της σχολής μας και με ιδέα που ξεκίνησε από καθηγητές στης σχολής μας αλλά έγινε ευρέως αποδεκτή από το σύνολο της ΣΕΥΠ και του ΤΕΙ , γίνετε το πρώτο πανελλήνιο συνέδριο όπου οι καλύτερες πτυχιακές εργασίες – όπως αυτό προέκυψε από εσωτερικές διεργασίες των σχολών της ΣΕΥΠ από όλη την Ελλάδα- παρουσιάστηκαν σε επίσημο συνέδριο.

Και το τώρα !!!! Μετά την εφαρμογή του σχεδίου Αθηνά η σχολή μας είναι Κατεύθυνση Κοινοτικής Υγείας του Τμήματος Δημόσιας Υγείας και Κοινοτικής Υγείας Το Τμήμα Επισκεπτών-τριών Υγείας λειτουργεί αποκλειστικά στο ΤΕΙ – Α.

O μέσος βαθμός πτυχίου κινείται μεταξύ 7.0 έως και 8.4 βαθμό πτυχίου. Στο σύνολο των αποφοίτων του Τμήματος, για τα παραπάνω ακαδημαϊκά έτη, ο μέσος όρος βαθμολογίας πτυχίου είναι 7.2.

O μεγαλύτερος όγκος των σπουδαστών λαμβάνει το πτυχίο του σε χρόνο μεγαλύτερο από την κανονική διάρκεια σπουδών κατά 1 κυρίως ή και 2 χρόνια. Από πρόσθετα στοιχεία που μας παρασχέθηκαν από το Κέντρο Διαχείρισης Γραμματειών η μέση διάρκεια σπουδών για τη λήψη πτυχίου υπολογίζεται στα 5.4 έτη.

O μέσος πληθυσμός του Τμήματος τα τελευταία 6 ακαδ. έτη είναι περίπου 635 σπουδαστές.

Το τμήμα συνεργάζεται, με εκπαιδευτικά κέντρα ακαδημαϊκού χαρακτήρα του εσωτερικού στο πλαίσιο: α) εκπαιδευτικών διαδικασιών όπως οργάνωση μεταπτυχιακών ή προπτυχιακών εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων κινητικότητας σπουδαστών και εκπαιδευτικού προσωπικού

β) ερευνητικών συνεργασιών μελών ΕΠ του Τμήματος με ερευνητικές ομάδες ή ερευνητές ακαδημαϊκών ιδρυμάτων του εσωτερικού.

Το τμήμα συνεργάζεται, με εκπαιδευτικά κέντρα ακαδημαϊκού χαρακτήρα του εξωτερικού στο πλαίσιο: α) εκπαιδευτικών διαδικασιών όπως οργάνωση προπτυχιακών εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων κινητικότητας σπουδαστών και εκπαιδευτικού προσωπικού β) ερευνητικών συνεργασιών μελών ΕΠ του Τμήματος με ερευνητικές ομάδες ή ερευνητές ακαδημαϊκών ιδρυμάτων του εξωτερικού. Εκπαιδευτικές συνεργασίες έχουν αναπτυχθεί και αναπτύσσονται στο πλαίσιο της εκτός Τμήματος εργαστηριακής εκπαίδευσης, αλλά και της εξάμηνης πρακτικής άσκησης των σπουδαστών που πραγματοποιείται σε φορείς παροχής πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, οι οποίοι κατά κύριο λόγο ανήκουν στο δημόσιο τομέα. Στο πλαίσιο αυτό, έχουν υπάρξει και εξακολουθούν να υπάρχουν και να λειτουργούν συνεργασίες με καταξιωμένους φορείς του ιδιωτικού τομέα αλλά και μη κυβερνητικές οργανώσεις οι οποίοι/ες δραστηριοποιούνται με επιτυχία στο χώρο της παροχής φροντίδας υγείας. Ο στρατηγικός σχεδιασμός του Τμήματος σχετικά με την κινητικότητα διαμορφώνεται κυρίως στο πλαίσιο της χρηματοδότησης από ευρωπαϊκά προγράμματα κινητικότητας όπως τα Προγράμματα Erasmus και Leonardo DaVinci. Προβλέπει κινητικότητα 5 εισερχόμενων ή/και εξερχόμενων σπουδαστών καθώς και 3 εισερχόμενων ή/και εξερχομένων εκπαιδευτικών ανά εξάμηνο σπουδών.

H ερευνητική πολιτική του Τμήματος συνίσταται στη συστηματική δραστηριοποίηση των μελών Ε.Π. στα ακόλουθα πεδία: - προώθηση ερευνητικών συνεργασιών μελών ΕΠ του Τμήματος με ακαδημαϊκά ιδρύματα ή/και ερευνητικούς φορείς του εσωτερικού η/και του εξωτερικού - συμμετοχή σε ερευνητικές ομάδες ακαδημαϊκών ιδρυμάτων ή/και ακαδημαϊκών φορέων του εσωτερικού ή και του εξωτερικού και διάχυση αποτελεσμάτων σε επιστημονικά περιοδικά - υποβολή για χρηματοδότηση ερευνητικών προτάσεων στο πλαίσιο προγραμμάτων όπως ΕΠΕΑΕΚ, ΑΡΧΙΜΗΔΗΣ, ΘΑΛΗΣ.

- παρουσίαση εργασιών/ανακοινώσεων σε επιστημονικές εκδηλώσεις - συμμετοχή σε οργανωτικές ή/και επιστημονικές επιτροπές επιστημονικών συνεδρίων ή/και εκδηλώσεων

ΕΞΈΛΙΞΗ ΤΟΥ ΑΡΙΘΜΟΎ ΤΩΝ ΝΈΟΕΙΣΕΡΧΟΜΈΝΩΝ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΏΝ ΦΟΙΤΗΤΏΝ

Εισαχθέντες με:

2010-2011

2009-20101

2008-2009

2007-2008

2006-2007

2005-2006

Εισαγωγικές εξετάσεις

87

86

86

88

136

158

Μετεγγραφές (εισροές προς το Τμήμα)

-

-

-

-

-

-

Μετεγγραφές (εκροές προς άλλα Τμήματα)

-

-

-

-

-

-

Κατατακτήριες εξετάσεις (Πτυχιούχοι ΑΕΙ)

-

-

1

1

1

1

Κατατακτήριες εξετάσεις (Πτυχιούχοι ΤΕΙ)

-

-

1

1

1

1

Κύπριοι

2

2

3

4

3

5

Αθλητές

1

1

1

1

1

1

Ομογενείς

-

1

1

1

1

1

Αλλοεθνείς

1

-

-

1

-

-

Άλλες κατηγορίες2

0

-

-

-

-

-

Σύνολο

91

90

93

97

143

167

ΕΞΈΛΙΞΗ ΤΟΥ ΑΡΙΘΜΟΎ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΊΤΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟΎ ΠΡΟΓΡΆΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΏΝ ΚΑΙ ΔΙΆΡΚΕΙΑ ΣΠΟΥΔΏΝ

Αποφοιτήσαντες Διάρκεια Σπουδών (σε έτη)

Ποσοστιαία αναλογία Έτος εισαγωγής

Συνολικός αριθμός εισαχθέντων3 Κ4

Κ+1

Κ+2

Κ+3

Κ+4

Κ+5

≥Κ+6

Μη αποφοιτήσαντες σε χρόνο διπλάσιο του Κανονικού (Κ)

Συνολικό ποσοστό αποφοιτησάντων5

Συνολικό ποσοστό μη αποφοιτησάντων

2003-2004

169

0

50

45

10

2

62

107 (63.3 %)

62 (36.7%)

2004-2005

165

0

60

26

2

0

67

98 (40.6 %)

67 (59.4)

2005-2006

167

0

70

9

0

0

88

79 (47.3 %)

88 (52.7)

2006-2007

143

1

23

0

0

0

119

24 (16.8 %)

119 (83.2)

2007-2008

97

0

0

0

0

0

-

-

-

2008-2009

93

0

0

0

0

0

-

-

-

2009-2010

90

0

0

0

0

0

-

-

-

2010-2011

91

0

0

0

0

0

-

-

-

ΚΑΤΑΝΟΜΉ ΒΑΘΜΟΛΟΓΊΑΣ ΚΑΙ ΜΈΣΟΣ ΒΑΘΜΌΣ ΠΤΥΧΊΟΥ ΤΩΝ ΑΠΟΦΟΊΤΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟΎ ΠΡΟΓΡΆΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΏΝ

Κατανομή Βαθμών (% επί του συνόλου των αποφοιτησάντων) Έτος Αποφοίτησης

Συνολικός αριθμός αποφοιτησάντων6

5.0-5.9

6.06.9

7.08.4

8.5-10.0

Μέσος όρος Βαθμολογίας (στο σύνολο των απόφοιτων)

2004-2005

132

0%

33.33 %

65.91%

0.76%

7.16

2005-2006

118

0%

38.14 %

61.86%

0%

7.19

2006-2007

76

0%

42.11 %

57.89%

0%

7.12

2007-2008

114

0.88%

28.95 %

69.30 %

0.88%

7.23

2008-2009

121

0%

38.02 %

60.33 %

1.65%

7.23

2009-2010

117

0.85%

32.48 %

66.67%

0%

7.18

2010-2011

70

1.54%

36.92 %

58.45%

3.08%

7.16

Σύνολο

748

37.44%

64.16%

0.72%

0.36%

Έχουν μέχρι την τελευταία ορκωμοσία αποφοιτήσει 2312 συνάδελφοι κατά μέσο όρο 77 ανά έτος. Τον αριθμό πτυχίου ΤΕΙ με αύξοντα αριθμό 1 τον έχει γυναίκα με τα αρχικά Α.Ε και αυτό με αριθμό 2312 πάλι γυναίκα με τα αρχικά Γ. Α . Πρώτος άνδρας συνάδελφος είναι με το νούμερο 89 ο Κ.Ι. Δυστυχώς η μη ύπαρξη μηχανογραφημένων στοιχείων δεν βοήθησε τη γραμματεία να μας απαντήσει για το ποσοστό ανδρών/γυναικών καθώς και για το πόσοι και πόσες δεν αποφοίτησαν τελικά από τη σχολή μας

Και λίγη μυθολογία… Βέβαια εκτός από την Ιστορία υπάρχει και η Μυθολογία… η οποία θέλει την γυναίκα του Ασκληπιού Ηπιόνη και τις κόρες του Ιασώ και Υγεία να τον βοηθούν στο έργο του. Ιστορικά όμως η πρώτη Επισκέπτρια Υγείας είναι η Φοίβη (60μχ), πρώτη διάκονος και συνεργάτης του Αποστόλου Παύλου.

Ενδιαφέροντα στοιχεία για όσους επιθυμούν στην πανηγυρική έκδοση για τα 100 χρόνια του Θεραπευτηρίου Ευαγγελισμός των Νοσοκομειακών Χρονικών ( τόμος 46 τεύχη 1-2 Ιανουάριος-Ιούνιος 1984), στην ιστοσελίδα του ΤΕΙ ΑΘΗΝΩΝ καθώς και στην

ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ 2006, 45(4):491–499

Αναγνωστοπούλου Αθηνά με τίτλο

η ανασκόπηση των κκ Βελονάκη Βενετία-Σοφία και Καλοκαιρινού-

«Ιστορική εξέλιξη Υγειονομικού συστήματος και Νοσηλευτική στην Ελλάδα»

Επίσης ευχαριστώ την Κα Λάγιου για τα πολλά και ενδιαφέροντα στοιχεία που μου έδωσε μέσω της «ΕΚΘΕΣΗ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΕΠΙΣΚΕΠΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ Ακαδημαϊκά έτη: 2009-2010 & 2010-2011»

ΔΑΦΝΗ ΧΑΛΚΙΑ BSc ΕΠΙΣΚΕΠΤΡΙΑ ΥΓΕΙΑΣ

Παρουσιάσεις ΚΑΝΕ ΣΤΑΧΤΗ ΤΟ ΤΣΙΓΑΡΟ Εμπειρίες από την εφαρμογή του προγράμματος.. Λάππα Χρυσούλα

Τ.Ε. Επισκέπτρια Υγείας Κέντρο Υγείας Ροδολίβους Σερρών (ομιλία στην ημερίδα απολογισμού του Δ.Α.Υ 4ης ΥΠΕ «επιμένω.. πρόληψη» 20/7/2014

Στο πλαίσιο Πρόληψης, Αγωγής και Προαγωγής της Υγείας και της εκστρατείας της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Υγείας του Υπουργείου Υγείας, με τίτλο «ΚΑΝΕ ΣΤΑΧΤΗ ΤΟ ΤΣΙΓΑΡΟ», που ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2010, δημιουργήθηκε το Δίκτυο Αγωγής Υγείας της 4ης Υγειονομικής Περιφέρειας. Έτσι έγινε παρουσίαση του συγκεκριμένου υλικού του προγράμματος και του δικτύου, χρησιμοποιήσαμε βιωματικούς τρόπους εκπαίδευσης με στόχο την αύξηση της αυτοπεποίθησης των παιδιών σε σχέση με το κάπνισμα (το πρώτο τσιγάρο, ο βράχος, αυτοπεποιθησιόμετρο), εστιάσαμε στο ρόλο της διαφήμισης και της αντί-διαφήμισης και ανακαλύψαμε την δυναμική του κουκλοθέατρου. Έτσι, μεταξύ των άλλων παρεμβάσεων που πραγματοποιήθηκαν από το Κ.Υ.Ροδολίβους, αυτή για τη διακοπή καπνίσματος ήταν βραχυπρόθεσμη (1-3 επισκέψεις), η ομάδα στόχος ήταν ηλικίας 9 έως 18 ετών , ο συνολικός αριθμός των παιδιών ήταν 676 συμμετείχαν 6 σχολεία Π.Ε και 5 Δ.Ε. Έγινε χρήση αποκλειστικά του υλικού του Δικτύου (παιδαγωγικό υλικό ΑΝΘ ΘΕΑΓΕΝΕΙΟ/ ΥΥΚΑ) και έγινε και βιωματική προσέγγιση με Θεατρικό και χρήση σεναρίων. Το πρόγραμμα ξεκίνησε τον Μάϊο του 2011 με τα παιδιά που φοιτούσαν στα Δημοτικά Σχολεία της περιοχής ευθύνης του Κ.Υ. Ροδολίβους. Στη συνέχεια έγινε η ενημέρωση των μαθητών που φοιτούσαν στο Λύκειο της περιοχής και τέλος στα παιδιά των Γυμνασίων της περιοχής Το σχολικό έτος 2013-2014 η παρέμβαση επαναλήφθηκε εμπλουτισμένη με περισσότερη βιωματική εκπαίδευση (σενάρια/ παιχνίδια ρόλων ), συμπλήρωση πίνακα με θετικά και αρνητικά του καπνίσματος, θεατρικό εργάκι. Συμπεράσματα : Κάποια από τα αρνητικά στοιχεία.. Τα παιδιά που είχαν ήδη κάνει χρήση προϊόντων καπνού έγραψαν ως θετικά στοιχεία του καπνίσματος την ευχαρίστηση, την ωραία γεύση και την μαγκιά! Υπήρχε μαθητής της Γ΄ Γυμνασίου που έγραψε ότι για να κάνουν παρέα μαζί του οι << φίλοι >> του πρέπει να καπνίζει, ενώ ο ίδιος δεν το θέλει, και μάλιστα συγκεκριμένη μάρκα τσιγάρων. Και κάποια από τα θετικά στοιχεία… Οι πληροφορίες της πρώτης παρουσίασης δεν ξεχάστηκαν με το πέρασμα του χρόνου. Το ενδιαφέρον των παιδιών του δημοτικού ήταν σαφώς πιο έκδηλο από το ενδιαφέρον των μεγαλύτερων παιδιών. Σας ευχαριστώ που με ακούσατε και είδατε με τι υπέροχα παιδιά έχουμε την ευκαιρία να εργαζόμαστε ως Επισκέπτες Υγείας προασπίζοντας την Ατομική και Δημόσια Υγεία

ΚΑΝΕ ΣΤΑΧΤΗ ΤΟ ΤΣΙΓΑΡΟ

Έγινε παρουσίαση του υλικού που μας δόθηκε και χρησιμοποιήθηκε ο βιωματικός τρόπος εκπαίδευσης με στόχο την αύξηση της αυτοπεποίθησης των παιδιών σε σχέση με το κάπνισμα (το πρώτο τσιγάρο, ο βράχος, αυτοπεποιθησιόμετρο) . Σημαντικό ρόλο στη συνέχεια είχε η απασχόληση των μαθητών με τη Διαφήμιση! Τα παιδιά δούλεψαν σε ομάδες 4 - 5 ατόμων.

ΚΑΝΕ ΣΤΑΧΤΗ ΤΟ ΤΣΙΓΑΡΟ

Χρησιμοποιήθηκαν γνωστές διαφημίσεις προϊόντων καπνού παλαιότερων δεκαετιών και ζητήθηκε από τα παιδιά η συμπλήρωση του εντύπου στα παρακάτω βασικά στοιχεία : 

Σχολιάστε την εικόνα..



Σε ποιους απευθύνεται? (φύλο, ηλικίες)



Πώς παρουσιάζονται τα πρόσωπα?



Είναι αληθινό το περιεχόμενο της διαφήμισης?



Αυτή είναι η πραγματική εικόνα του καπνιστή?

 Οι μαθητές κάθε ομάδας, αποκαλύπτοντας την διαφήμιση στους συμμαθητές τους, διάβαζαν τα σχόλια και τις απόψεις τους. (Αντιλήφθηκαν ότι οι διαφημίσεις είναι παραπλανητικές!)  Τέλος όλες οι ομάδες ζωγράφισαν τις δικές τους Αντι-διαφημίσεις!! Δείτε λοιπόν τι ζωγράφισαν:

Το κάπνισμα σκοτώνει..

Οι συνέπειες του τσιγάρου..

Προβλήματα σχέσεων..

Έκτακτη ενημέρωση..

Σας πουλάμε θάνατο κι εσείς τον αγοράζετε!

Κόψτε το κάπνισμα!

Επανάληψη : Η μητέρα της

μάθησης!!!

( Ανατροφοδότηση..)

Στην σχολική χρονιά 2013-2014 , εκτός από την ενημέρωση με το σχετικό υλικό, στα παιδιά Γυμνασίου και Λυκείου χρησιμοποιήθηκαν δύο σενάρια και τους ζητήθηκε να συμπληρώσουν με τις δικές τους σκέψεις τις ιστορίες μας! Επιπλέον απάντησαν σε ερώτημα για τα θετικά και τα αρνητικά στοιχεία του καπνίσματος. (Ευτυχώς σχεδόν όλα τα παιδιά ήξεραν πως δεν υπάρχουν θετικά στοιχεία!)

Σενάριο 1ο

Είσαι αγόρι 16 ετών καπνιστής και προσπαθείς να κερδίσεις τη συμπάθεια ενός κοριτσιού 15 ετών που απεχθάνεται το τσιγάρο.

 Τι θα συμβεί?  Πως νιώθουν οι δυο νέοι?

Απαντήσεις στο 1ο σενάριο:

1) Όλα άρχισαν σε μια ανάμεικτη παρέα σε μια μεγάλη πόλη.. Ένα από τα αγόρια που υπήρχαν στην παρέα άρχισε να αποκτά συναισθήματα για ένα κορίτσι από την ίδια παρέα. Υπήρχε όμως ένα πρόβλημα! Τα αγόρια της παρέας κάπνιζαν όμως τα κορίτσια όχι μόνο δεν κάπνιζαν αλλά δεν τους άρεσε που τα αγόρια κάπνιζαν. Αυτό το αγόρι προσπάθησε να πλησιάσει την κοπέλα και να της δείξει τα αισθήματα του για εκείνη..

Το κορίτσι είπε πως δεν έχει πρόβλημα να έχουν σχέση αλλά ζήτησε από το αγόρι να κόψει το κάπνισμα! Το αγόρι όμως αρνήθηκε να το κόψει λόγω της εξάρτησής του και έτσι έμειναν μόνο φίλοι

2) Πιστεύω πως το κορίτσι θα του πει πως δεν την πειράζει που είναι καπνιστής αλλά θα τον βοηθήσει να κόψει το τσιγάρο και στην τελική θα το καταφέρει.. Ο διάλογος :

 (Αγόρι) Μου αρέσεις και θέλω να είμαστε μαζί.  (Κορίτσι)Ναι αλλά έχουμε αρκετές διαφορές..  (Αγ.)Ποιές?

Ο διάλογος

 (κορ.)Το σημαντικότερο ότι καπνίζεις ενώ εγώ όχι.  (αγ) Δίκαιο έχεις αλλά τι λες να προσπαθήσουμε?  (κορ.)Λοιπόν επειδή σε θεωρώ καλό παιδί θα σε βοηθήσω να κόψεις το τσιγάρο, αν το θέλεις και εσύ.  (αγ.)Ναι το θέλω.  (κορ.)Ωραία, έκανες την σωστή επιλογή!

Γυμνάσιο Πρώτης 14-1-2014

 ,

Γυμνάσιο Πρώτης

Γυμνάσιο Πρώτης

Σενάριο 2ο

Είσαι νέος ή νέα ηλικίας 15 ετών μη καπνιστής. Ένας φίλος σου καπνιστής προσπαθεί να σου δώσει το πρώτο τσιγάρο.  Τι θα συμβεί?  Πώς αντιδρούν οι δύο νέοι?

Απαντήσεις στο 2ο σενάριο:

1)Ήμουν με το αγόρι μου βόλτα και εκείνος μου πρότεινε να πάρω ένα τσιγάρο. Το πήρα. Μου άρεσε και έτσι έγινα καπνίστρια! Σύντομα αρρώστησα βαριά και κόντεψε να χάσω τη ζωή μου λόγω του τσιγάρου. Όταν βγήκα από το νοσοκομείο ο φίλος μου μου είπε πως ένιωθε τύψεις.. Του ζήτησα να κόψουμε μαζί το τσιγάρο και εκείνος δέχτηκε. Έτσι τώρα πια είμαστε ένα υπέροχο ζευγάρι μη καπνιστών!!

Σενάριο 2

2) Διάλογος καπνιστή και μη καπνιστή : -Θες ένα τσιγάρο?

-Όχι ευχαριστώ θα βρωμάει το στόμα μου.

-Δοκίμασε λίγο θα σε αρέσει!

-Όχι φίλε μου είπα δεν θέλω!

-Παρ’ το σου λέω κάνε μου τη χάρη.

-Σου είπα δε θέλω ρεεεε!!!

-Παρ’ το θα στο βάλω στο στόμα!

-Δε θέλω λέμε ρε μ….. , θα μαλώσουμε. Πες μου ένα καλό λόγο για να το πάρω.

-Είναι ωραίο και προσωπικά δεν μπορώ να ζήσω χωρίς αυτό.

-Σε ευχαριστώ φίλε μου αλλά θα με κάνει να χάνω την ενέργειά μου και θα ξοδεύω άδικα το χαρτζιλίκι μου.

-Μήπως να το σταματήσω και εγώ τώρα που το λες..

-Κάνε ένα καλό στον εαυτό σου κι εσύ!!!

Άλλη προσέγγιση..

3) Είμαστε με τον φίλο μου για καφέ.. Μου λέει να πάρω ένα τσιγάρο! Του είπα πως δεν θέλω.. Το πρότεινε ξανά και του είπα πως δεν θέλω ούτε τσιγάρο αλλά ούτε να μου το προτείνει ξανά. Θυμωμένος έφυγε και πέρασε το δρόμο χωρίς να προσέξει.. Τον χτύπησε αυτοκίνητο, μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο αλλά λόγω κακής υγείας από το τσιγάρο, τον χάσαμε…

ΚΑΠΝΙΣΜΑ

 Γράψτε σε λίστα τα θετικά και τα αρνητικά του καπνίσματος.

ΘΕΤΙΚΑ

ΑΡΝΗΤΙΚΑ

Γυμνάσιο Παλαιοκώμης 22 - 1 2014

Δημοτικά Σχολεία

Οι μαθητές των τελευταίων τάξεων Δημοτικού δημιούργησαν κολάζ με τις σκέψεις τους.

Στα παιδιά των μικρών τάξεων χρησιμοποιήθηκε το κουκλοθέατρο και Έγινε θεατρική παράσταση του έργου: <<Ο Τσιπιλός και η Δόνα Νικοτίνη >> από μαθητές Ε ΄ και ΣΤ ΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου Νέας Μπάφρας..

Εν ώρα εργασίας.. Δημοτικό Σχολείο Ροδολίβους

Οι μικροί καλλιτέχνες!

Οι ιδέες των μαθητών..

Οι ιδέες των μαθητών..

Οι ιδέες των μαθητών..

Οι ιδέες των μαθητών..

Δημοτικό Σχολείο Ροδολίβους!

Δημοτικό Σχολείο Πρώτης : Τα παιδιά δημιουργούν το λουλούδι της ζωής!

Το λουλούδι της ζωής !!

Τα καταφέραμε!

Τα καταφέραμε!

Δημοτικό Σχολείο Δραβήσκου

Δημοτικό Σχολείο Δραβήσκου

Δημοτικό Σχολείο Δραβήσκου

ΚΟΥΚΛΟΘΕΑΤΡΟ ( για μικρούς μαθητές)

<<Ο Τσιπιλός και η Δόνα Νικοτίνη>> ένα παραμύθι της κας Κυριακής Παπαδημητρίου.

Δημοτικό Σχολείο Δραβήσκου

Δημοτικό Σχολείο Πρώτης 1-22014

Ζήλεψαν το κουκλοθέατρο τα παιδιά από το νηπιαγωγείο Πρώτης!

Θεατρική παράσταση στο Δημ. Σχολείο Νέας Μπάφρας

Δόνα Νικοτίνη και Δον Πίσσος!

Καπνίστρω, Δόνα Νικοτίνη και Δον Πίσσος!

Οι πρωταγωνιστές που μας χάρισαν μία υπέροχη παράσταση!

Επι…..τάπητος  Αφού διενεργούν με δική τους ευθύνη δερμοαντιδράσεις και εμβολιασμούς (Π.Δ.351/89 ΦΕΚ: 159/14-6-1989 Άρθρο 3.7) οι επισκέπτες υγείας γιατί δεν μπορούν και να συνταγογραφίσουν τα εμβόλια;  Η οδηγία της ΠΟΥ που ειπώθηκε δειλά - δειλά και παρουσιάστηκε σε συνέδριο Νοσηλευτικής της Αγγλίας είναι να είμαστε όλοι οι επαγγελματίες υγείας εκτός ίσως των Ιατρών health workers ανεξαρτήτου επιμέρους ειδικότητας. Εγω τώρα γιατί προβληματίζομαι με μια τέτοια πιθανή εξέλιξη;  Μέχρι πριν ασχοληθούμε λογω ΔΝΤ με τα κλειστά επαγγέλματα, δεν ήξερα καν πως και το δικό μας ήταν από τα κλειστά που άνοιξαν πρώτα - πρώτα . Τι σημαίνει αυτό άραγε; Ότι μπορούν όποιοι έχουν ή λένε ότι έχουν, την κατάλληλη εκπαίδευση, να κάνουν ότι εμείς; Ότι όσοι έχουν παρεμφερή με μας εκπαίδευση θα μπορούν να διεκδικήσουν ακόμα και θέσεις εργασίας μας; Αυτό έτσι κι αλλιώς γίνεται. Η αλήθεια είναι πως όσο και να έψαξα επίσημη θέση δεν βρήκα. Όμως βρέθηκα μπροστά σε μια άλλη Ευρωπαϊκή εδώ και χρόνια πραγματικότητα και μόλις τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα. Δεν αρκεί μόνο η γνώση, η εκπαίδευση, το πτυχίο και η άδεια άσκησης επαγγέλματος, χρειάζεται και η πιστοποίηση. Με άλλα λόγια έτσι απλά: ξέρουμε τι είναι το κάπνισμα, τι η αντικαπνιστική αγωγή ,τι το ιατρείο διακοπής καπνίσματος πως οργανώνονται όλα αυτά και πως κάνουμε παρεμβάσεις σε σχολεία και στην κοινότητα. Για να εμπλακούμε όμως σοβαρά πρέπει να είμαστε πιστοποιημένοι σε αύτη τη θεματική. Το ίδιο ισχύει πχ για τα ΣΜΝ, τον μητρικό θηλασμό κτλ. Ήδη η 4η ΥΠΕ έκανε δίκτυο αγωγής υγείας που πιστοποιεί τους δικούς της επαγγελματίες υγείας. Ακολουθεί και η 3η που ετοιμάζεται για κάτι παρόμοιο. Η ΕΝΕ έχει εδώ και καιρό αντίστοιχα προγράμματα…….. μήπως είναι καιρός τώρα που και ο ΠΣΕΥ δρομολογεί την μετατροπή του σε ΝΠΔΔ να το δούμε σοβαρά ολο το θέμα; Για να μπορούμε να αντιδρούμε με επιχειρήματα σε ΜΚΟ τύπου Πυξίδα και Δίκτυο Άλφα που θεωρούν ότι είμαστε ακατάλληλοι να εφαρμόζουμε ολοκληρωμένα και ολιστικά προγράμματα αγωγής υγείας γιατί δεν εχουμε την κατάλληλη εκπαίδευση;!!  Μιας και η αναφορά για το επάγγελμα μας, είναι κοινό μυστικό ότι ακόμα και στο χώρο της υγείας καμιά φορά ότι σαν κλάδος είμαστε άγνωστοι !!!! Μήπως να εφαρμόσουμε ένα συντονισμένο σχέδιο ώστε να αρχίσουμε να γινόμαστε ευρέως γνωστοί; Εκτός και αν δεν το θέλουμε και πολύ δηλαδή………

Χρήσιμοι σύνδεσμοι ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΠΙΣΚΕΠΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ: http://www.psey.gr/ ΕΘΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ: http://www.nsph.gr/ ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΕΡΕΥΝΑΣ, ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΤΟΥ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ : http://www.hndc.gr/ Εθνικό Κέντρο Πιστοποίησης Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (Ε.ΚΕ.ΠΙ.Σ) : http://www.ekepis.gr/ Ελληνική Εταιρία Κοινωνικής Παιδιατρικής και Προαγωγής της Υγείας: http://www.socped.gr/ Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία: http://www.e-child.gr/ Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε.) : http://www.elinyae.gr/ Εταιρεία Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου (Ε.Ψ.Υ.Π.Ε.): http://www.epsype.gr/ Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.): http://www.keelpno.gr/ Τ.Ε.Ι. ΑΘΗΝΑΣ - Τμήμα Ε.Υ.: http://www.teiath.gr/seyp/health_visit/ e-Bug (εκπαιδευτικό υλικό, για παιδιά και εκπαιδευτικούς): http://pappanna.wordpress.com/2012/09/26/e-bug/ Η ΑΛΛΙΩΣ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ: http://agwgi-ygeias.blogspot.gr/ Η Διατροφούλα σας ρωτάει: http://bit.ly/1iiSGcq ΠΡΟΛΗΨΗ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ : http://www.prolipsigiaolous.gr/

http://bit.ly/1eFK9vN

Σύνδεσμοι επισκεπτών Ιστοσελίδες και μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν τον σύγχρονο τρόπο έκφρασης και επικοινωνίας συνάδελφων www.eygnk.blogspot.gr http://episkeptries.blogspot.gr/ https://www.facebook.com/groups/538911846201281/ https://www.facebook.com/profile.php?id=1848877389 https://www.facebook.com/groups/22369388856/ https://www.facebook.com/groups/201697573350183/ https://www.facebook.com/groups/543183605693866/

https://www.facebook.com/groups/38600969301/ https://www.facebook.com/groups/20996700403/

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ Kokkini Konstantina Health Visitor General Hospital of Kalamata kokkinikonstantina@yahoo.com ΤΣΟΥΓΕΝΗ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ Γ.Ν ΕΔΕΣΣΑΣ ΤΜΗΜΑ Ε.Ε.Υ katerina971@yahoo.gr ΧΑΛΚΙΑ ΔΑΦΝΗ Κ.Υ.Α.Τ. ΕΥΟΣΜΟΥ ΘΕΣ/ΚΗΣ nantiave@yahoo.gr dafnistav@gmail.com ΞΕΦΤΕΡΗ ΕΛΕΝΗ ΔΗΜΟΣ ΘΕΣΣ/ΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ elenxefter@gmail.com ΣΠΙΝΟΥΛΑ ΕΥΡΙΔΙΚΗ Ι.Α.Κ. ΚΕΡΚΥΡΑΣ vickyspinoula@hotmail.com ΠΑΝΑΓΙΩΤΙΔΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Γ.Ν.ΔΡΑΜΑΣ panagiotidispanagos@gmail.com

Κείμενα, σκέψεις, άρθρα και οτιδήποτε νομίζετε ότι θα θέλατε η θα μπορούσε να δημοσιευτεί μπορείτε να στείλετε η στα email των μελών της συντακτικής επιτροπής η στο email:episkeptries.ve@gmail.com Οδηγίες προς συγγραφείς υπάρχουν στη σελίδα μας εδώ και καρό. Σας τις υπενθυμίζουμε γιατί είναι αναγκαίες και απαραίτητες. http://episkeptries.blogspot.gr/p/e.html • Οι απόψεις και οι αναλύσεις των άρθρων και των επιστολών δεν εκφράζουν απαραίτητα τις θέσεις του περιοδικού.

• Οι εργασίες που δημοσιεύονται στο «Επι…σκέψεις» αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία του συγγραφέα και του περιοδικού. Η αναδημοσίευση μερική ή ολική επιτρέπεται μόνο ύστερα από έγγραφη άδεια του περιοδικού και αναφορά της πηγής. Το «Επι…σκέψεις» αποκτά αυτόματα το copyright των κειμένων, πινάκων, σχεδίων και φωτογραφιών τα οποία και δεν επιστρέφονται, ανεξαρτήτως δημοσίευσης ή όχι.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Ευχαριστούμε όλους όσους μας εμπιστεύτηκαν τα κείμενά τους και όλους όσους υποδέχτηκαν αυτή τη προσπάθεια με τέτοιο και τόσο ενθουσιασμό που δείχνει πόση ανάγκη είχε ο χώρος μια τέτοια επικοινωνία. Προσπαθούμε να βελτιωνόμαστε συνεχώς γι αυτό και κάθε πρόταση ή παρατήρησή σας είναι πολύτιμη. Τρόπος επικοινωνίας email:episkeptries.ve@gmail.com ή σε μορφή σχολίου στην ιστοσελίδα http://episkeptries.blogspot.gr Το περιοδικό είναι σε ηλεκτρονική μορφή και πρόσβαση σε αυτό έχουν όλοι δωρεάν. Εκδότης είναι το «δια – ΔΙΚΤΥΟ ΕΠΙΣΚΕΠΤΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ» http://episkeptries.blogspot.gr και στην ιστοσελίδα του υπάρχει ειδικό πεδίο γι΄ αυτό.

ISSN:2241-8822