Naituding A Lider Deogracias Victor “DV� B. Savellano Contact: 09175398321 Email: dvbs25@yahoo.com Copyright 2015 by Deogracias Victor B. Savellano All rights reserved. No part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted, in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, and/or otherwise, without the written permission of the author and the publisher Project Director: Natividad Guerrero Editor: Ester Dipasupil Illustrations: Leonilo Doloricon and Rene Aranda Layout: Nanie Gonzales Cover Design: Benjo Laygo Published by Sanicua Publication Printed in the Philippines
INTRODUCTION
TABLE OF CONTENTS
deogracias victor ‘DV’ B. savellano
MESSAGE
naituding a lider
Iti ili a Cabugao, Probinsia ti Ilocos Sur. Naipasngay ti maysa a maladaga nga addaan pudos ti maysa a nasaririt ken natan-ok a lider. Naipaltiing a naamo a karnero no agserbi kadagiti kakailiannangem kas karungsot ti tigre no lumaban kadagiti mananggundaway ken mangidadanes.
Vic, isunansa ti makasurot iti teddekmo nga agserbi iti ili ta naalibtak nga ubing
Carmen, nagasat nga ubing, uklupan
Isu ni Deogracias Victor Barbers Savellano nga nabirngasan ti “DV”, inunaan nga anak nga nagted maris iti biag da Atty. Victorino Ancheta Savellano, dati a COMELEC Chairman ken sigud a Virginia Vister Barbers, maysa a Nars. Iti naganna ket naadaw a kas panagyamanda (gracias) ken Apo Dios (DEO) iti Bictoria (VICTOR) wenno ballaigi ti kinamayor iti amana idi Nobiembre 1959 nga isu ti pannakayanak ni DV.
deogracias victor ‘DV’ B. savellano
Nasapa a naipasagepsep ti politika ken DV. Nagserbi a Mayor ti amana manipud 1959 aginggana iti 1968 sakbay a napusgan a hues ti court of first instance (CFI) diay Sanchez Mira, Cagayan. Daytoy nalabit ti nagbalin a bagnosna iti iseserrekna iti tay-ak ti politika.
Kumusta kayo ditoy Mang Belong? Nabuslon metla ti apittayo ita?
Nagaget ni Daddy a makitaktakunaynay a kanayon kadagiti umili.
naituding a lider
Idi innem ti tawen ni DV, napattog ti tengnga ti taaw ti bangka a naglugananda kadagiti gagayyem na..
Isalakantayo ni DV
deogracias victor ‘DV’ B. savellano
Idi Abril 1971, sangapulo ket maysa pay laeng ti tawenna ket naimutektekannan ti kinadamsak nga itden ti politika iti lugarda. Dua a Granada ti napabettak iti plasa municipal iti Cabugao bayat ti pannakaangay ti maysa a koronasion a pasetpannakarambak ti piesta ni Apo San Marcos Ebanghelista. Ni Gobernador Chavit Singson ti naisangsangayan a sangaili iti dayta a pasken.
Iti napasamak a didigra sangapulo ket uppat ti natay ket ginasut ti nasugatan gapu iti napasamak a didigra. Nairaman a nasugatan ni DV ta natiruan iti shrapnel ti tengngedna. Isu daytoy ti maysa nga insidente a nakaigappuan panangyetnag ni Presidente Ferdinand Marcos ti linteg-militar (Martial Law). Mark! Agawidtan itaraydak diay ospital! Naala akon.
Anian apo! Insan nagadu ti dara ti badom! naituding a lider
Ni DV nangkitkita kadagiti kakabsatna a puro babbai idi maidestino ti amana kas CFI Judge sadiay Sanchez Mira, Cagayan.
DV masapul nga agbalinka a pagulidanan dagiti kakabsatmo.
Mangnamnama kayo ken Manong DV, daddy. Dinakami a baybay-an.
Saan a nagbalin a tubeng ti makaalliaw a padasna iti iseserrekna iti politika. Insaganana ti bagina iti aniaman a dangadang a sanguenna. Ngem ammona a saan a rumbeng nga idalan iti kinaranggas ti umno a panangimaton ken panagserbi iti ili. Masapul nga ipamaysak toy panagadal ko tapno adda igamko iti aniaman nga sarangtek iti masakbayan.
10
deogracias victor ‘DV’ B. savellano
Naturpos ni DV ti Bachelor of Arts in Economics diay University of the Philippines ken iddi 1981 ken nalpas na pay ti Local Administration Development Program iti UP College of Public Administration iddi 1982.
Barok ituloy mo koma iti abogasia dagita tapno adaddanto pay a mairupirmo dagiti kalintegan dagiti maidadanes.
Ngem napigsa ti tangguyob-politika ken DV Adu a sektor –mannalon, mangalap, propesional ken negosiante ti nangguyugoy kenkuana nga agtakem iti ilida idi kelalaat a pimmusay ni mayor Pacifico Apostol idi 1981. Nagakem, a Mayor ni Bise Mayor Crescencio Azcueta Sr. Ket nabakante ti kinabise mayor. Nagregget pay iddin ni DV kadagiti tignay ti Non- Government Organizations a kas Mabuhay ang Pilipino Movement, Philippine Productivity Movement, Philippine Jayceeism ken dadduma pay. Adu dagiti naadal na panggep-liberato kadagitoy nga NGO’s a nakibadang pay kenkuanaiti panagsangal kadagiti programa ti panagrang-ay dagiti umili.
Lalaingem a nakkong ta kina bise mayor mo. Ammok a kabaelam dayta a pagrebbengan.
Ikararagko ti panagballaigim barok.
naituding a lider
11
Tinalek ngarod ni Presidente Ferdinand Marcos ni DV nga agtakem kas bise mayor ti Cabugao, Ilocos Sur idi marso 1981. Pinagsapata met ni Gobernador Chavit Singson ni DV kas baro a Bise Mayor ti Cabugao.
Pinagsapata met ni Gobernador Chavit Singson ni DV kas baro a Bise Mayor ti Cabugao.
12
deogracias victor ‘DV’ B. savellano
Kayat koma ti amana nga agbalin ni DV nga maysa nga abogado ngem adda iti panangidalan ti negosio ti interesna isu nga intuloy na ti nagadal manipud 1982 aginga 1984 ket nagun-od na iti Masters Degree iti International Business Administration (MIBA) diay Monterey Institute of International Studies, California, USA. Daytoy maadal ko ditoy Amerika ket usarek nga makatulong kadagiti kalugarak.
Ti lubong ittan ket mysan a nagkaysa a purok
Nagsubli ni DV kalpasan iti panagadalna diay Amerika tapno ituloyna ti panagserbina kadagiti kailianna ti Cabugao. Uray adu metten dagiti mabalina a pagtrabahuan didiay. Naisardeng ti panagserbina kas bise mayor gapu iti People Power Revolution idi 1986. Nangdutok ni President Corazon Aquino kadagiti officers incharge kadagiti gobierno local ket napadisi ni DV. Iti ayat ni DV a palawaen pat ti panagserbina ti Ilocos Sur Nagkandidato isuna a kas Bokal (Board Member) iti eleksion-lokal idi 1988. Sappuyotenyo, Apo, Daytoy anak ken kabsatyo ket Dikayonto pulos paayen.
Nasayaat ta agsublika tapno maituloymo ti agserbi ditoy probinsia tayo.
Tumulong ti pamilia mi iti panagkampaniam Apo DV
naituding a lider
13
Iti umuna nga aldaw ti kampaniada, idi Disiembre 16 1987 napan isuna iti Brgy. Pug-os Cabugao tapno makiandingay ken dumawat iti suporta iti sektor dagiti mangngalap ken mannalon nga mamati nga isuda ti sanggir ti natibker nga ekonomia.
Mang Wilson Delikado tayon san!
14
deogracias victor ‘DV’ B. savellano
Wen ngarud ta apay nga adut armado ket saanda pay a naka uniporme.
Iti di napakpakadaan nga kanito, adda maysa a checkpoint nga impapanda a maysa laeng nga kadaywan nga isaysayangkat dagiti soldado tunggal eleksion. Naimbag a rabiiyo apo, maysa a checkpoint daytoy ket bumaba kayo koma.
Nakigtotda idi maammuanda a kameng gayam ti NPA dagiti adda iti checkpoint. Madama gayam nga sinerrek dagiti NPA ti Presidencia ti Cabugao. Gapu daytoy, kinautiboda ni DV ken kaduana a ni Atty. Mariano Tajon kandidato para bise gobernador tapno agserbi da a kalasag no bilang mariput ida dagiti soldado.
Pangipananda ngata kadata Balong?
Agkararagta laengen ken Dios, Tata.
naituding a lider
15
Napalaus ti panagdanag dagiti nagannak kenni DV iti kasasaadna iti Ima dagiti NPA. Inyawatda laengen iti namarsua ti pannakisalakan ti nakda iti peggad.
Para iti wayawaya ken progreso dagiti masa ti ilablabanmi.
Awan basol ti anakko! Vic Ania ngatan kasasaadna?
Jean, agkararagtayo ken Apo Dios nga awan peggad a mapasamak ken DV.
Bayat ti kaaddada iti ikut dagiti NPA, pinadas na pay nga ikasaba ti nakristianoan a pammati kas iti panangdawat ti pammakawan iti mannakabalin a Dios ken ti panangusar iti rosario. Daytoy a rosario ti hotline ko ken ni Apo Dios. Kasapulan tayo ti pannarabayna tapno maragpat tayo dagiti arapaa tayo ken panggep tayo para iti panagrang-ay ti Ilocos Sur ken ti daga tayo nga Pilipinas.
16
deogracias victor ‘DV’ B. savellano
Dandani makabulan ti panagyanda ti kabanbantayan. Napasamak daytoy iti panawen ti kampania isu a nagbalin ni DV ken Mar Tajon a sentro ti damag kadagidi a panawen. Ket iti radio kiniddaw dagiti gagayyem ni DV kadagiti NPA a paluspusanda isunan agsipud ta isu ket nasayaat a tao.
Angel napauten ti pannakautibo ni DV iti ima dagiti NPA.
Wen ngarud nasayaat nga tao ni DV. Siak pay ti nangpukpukis kenkuana idi ubing.
naituding a lider
17