portfolioa by itziar larinaga

LH-32 A (11) 2011/2012 Ikasturtea Tutorea: Lurdes Sagarzazu

Lide Irazusta, Itziar Larrinaga, Goretti Mendizabal, Naiara Odriozola

IRAGARKIAREKIN JOLASTUZ

AURKIBIDEA

1.SARRERA ..................................................................................................................... 2 2.EGUNEROKOAK......................................................................................................... 3 3.JOSTAILUA ................................................................................................................ 20 3.1 Helburua............................................................................................................................ 20 3.2.Deskripzioa ....................................................................................................................... 20 3.3.Ezaugarriak ....................................................................................................................... 21 3.4.Balore atxikiak .................................................................................................................. 22 3.5.Zenei dago zuzendua......................................................................................................... 22

4.IRAGARKIA ............................................................................................................... 22 4.1.Prozesua ............................................................................................................................ 22 4.2.Emaitza ............................................................................................................................. 26 4.3.Besteen emaitzak .............................................................................................................. 28

5.ETORKIZUNARI BEGIRA. ONDORIOAK ............................................................. 30 5.1.Aplikazioak Hezkuntzan ................................................................................................... 30 5.2.Zeharkako gaiak ................................................................................................................ 31

6.ERABILITAKO INFORMAZIO-ITURRIAK ............................................................ 31

IRAGARKIAREKIN JOLASTUZ

1.SARRERA

Jolasean aritzen garenean ondo pasatzea dugu helburu, baina oharkabean hainbat alderdi barneratzen ditugu: txandak errespetatzea, jolasaren jarraibideak eta arauak â&#x20AC;Ś Askotan, gauzak errazago barneratzen ditugu jolasean arituz inoren azalpenak entzuten edo ikasteko ariketa tradizionalak egiten baino. Horregatik, irakaste-ikaste prozesuan zenbait aldaketa egin dira, ikasi beharreko edukiak jolasen bidez irakatsi eta ikas daitezen. Hitz ezkutua horretarako jolas aproposa da: eskolan jorratzen diren gaiak etxera, kalera, familiara, lagunartera â&#x20AC;Ś zabaltzen baititu. Une atsegin bat igaroaz, heldu eta gaztek, eguneroko bizitzarako beharrezkoak eta ezinbestekoak diren hainbat kontzeptu barnera dezakete.

IRAGARKIAREKIN JOLASTUZ

2.EGUNEROKOAK

IRAGARKIAREKIN JOLASTUZ

3.JOSTAILUA 3.1 Helburua Hitz ezkutua mahai jolasaren helburu nagusia hitzezko adierazpena lantzea da, hau da, parte hartzaileek, hitzen bidezko pistak soilik emanez, ezkutuan dauden hitzak asmatu behar dituzte . Ezkutuan dagoen hitza lehen bai lehen asmatzeko pistak ahalik eta zehatzenak izan behar dira, horretarako hitz egokiez baliatuz. Horretaz gain, hainbat arlo desberdin lantzen dira, izan ere, hitz ezkutuak gai jakin batzuen ingurukoak dira, gehienbat eskola eremuan lantzen diren edukiekin loturik daudenak: ingurunea, gizartea, musika … Gainera, jolasaren zati bat gai baten inguruko azalpenak ozenki irakurtzean datza, ondorengo hiru alderdi hauek jorratuz:  Irakurketa: parte hartzaileei azalpenak ozenki eta hauek ulertzeko moduan irakurtzea lantzen da, irakurleak berak ere ulermena lantzen duelarik.  Ulermena: parte hartzaileen artean ulertzeko gaitasuna izatea  Memoria:Aurretik ematen diren azalpenak buruan gorde behar dira ondoren pistak eman eta asmatzeko.

3.2.Deskripzioa Hauek dira Hitz ezkutua mahai jolasaren osagaiak :  Gai desberdinen inguruko irakur txartelak  Gai desberdinetako hitz ezkutuen txartelak  Minutu bat eta hogeita hamar segundoko kronometroa  Emaitzak eta taldekideen izenak idazteko tableroa  Errotuladorea Mahai jolasa osatzen duten gauzen materialak nahiko sinpleak dira. Gai desberdinen inguruko irakur txartelak eta hitz ezkutuen txartel guztiak kartoi mehez eginak daude; 20

IRAGARKIAREKIN JOLASTUZ

emaitzak eta taldekideen izenak idazteko tableroa kortxoz egina dago ; errotuladorea arbel zurietarako erabiltzen den errotuladorea da, hau da, errez ezabatzen dena; eta kronometroa plastikozkoa da. Jolas honetan aritzeko ondorengo jarraibideak jarraitu behar dira:  Lehenik eta behin, parte hartzaileen artean moderatzailea aukeratu behar da. Gainontzeko kideek ,bikoteka, taldeak osatuko dituzte.  Moderatzaileak 4 gai aukeratuko ditu eta talde bakoitzari, gai horiei dagozkien hitz ezkutuen txartelak banatuko dizkie, hitzak behera begira, ikus ez ditzaten.  Ondoren, moderatzaileak gaiaren inguruko testua irakurriko du talde guztientzako. Behin azalpenak irakurrita, zotz ala motz egingo da talde guztien artean, zein talde hasiko den erabakitzeko.  Talde bakoitzak minutu 1 eta 30 segundo izango ditu gai bakoitzeko 5 hitz ezkutu asmatzeko. 

Partida bat, 4 gaik osatuko dute (20 hitz ezkutuk). 4 gaiak amaitzean hitz ezkutu gehien lortu dituen taldeak irabaziko du jolasa.

Mahai jolas guztiak bezala, honek ere baditu bete beharreko arau batzuk:  Bai hitz ezkutua eta bai pistak hitz bakar bat izan behar dira.  Izen bereziak pista bezala erabili daitezke  Ezin da gorputz adierazpenik egin  Pista bera, hau da, hitz bera, behin eta berriz erabili daiteke  Ezin dira hitzak letraz letra adierazi

3.3.Ezaugarriak Lagun taldean edo familian aritzeko jolas didaktikoa da Hitz ezkutua. Ez du kontsumo handirik, kronometroak pila bat soilik darama eta ez du ia kontsumitzen, hau da, pilak denbora luzez irauten du. Materialaren aldetik, guztiz birziklagarriak diren materialez egina dago eta ez da batere kutsakorra osagai bakoitza behar den ontzira botaz gero.

IRAGARKIAREKIN JOLASTUZ

Jostailua nahiko erakargarria da bai haur, bai hauen gurasoentzat, izan ere, eskolan lantzen dituzten edo landuko dituzten gaiak jorratzen dira era ludiko eta entretenigarrian.Prezioaren aldetik, krisi garaia kontuan hartuta, prezio erakargarria duela esan daiteke (19,99â&#x201A;Ź). 3.4.Balore atxikiak Hitz ezkutua mahai jolasa ez da jolas sexista, ez baita genero jakin bati bakarrik zuzendua, mutil eta neskak, era berean jolas dezakete. Ez du maila sozialen arteko bereizketarik egiten, ezta kontsumismorako joerarik adierazi ere. Ingurumenarekiko errespetua eta begirunea gordetzen duen jolasa da, ez baitu jarrera suntsitzaile eta hondatzailerik bultzatzen. Gizartean integratzeko ezinbestekoak diren gaiak eta kontzeptuak lantzen ditu, norbanakoaren nortasun propioa garatuz eta jakintza eta balore desberdinak barneratuz. Mahai jolas honek, guraso eta seme-alaben arteko lotura sendotzeko balio du, edo lagunen arteko harremana estutzeko. Pistak ematean,

elkar laguntza eta kooperazioa oso

beharrezkoak dira, eta horrek inplikazio afektiboa eskatzen eta sortzen du. 3.5.Zenei dago zuzendua Hitz ezkutua mahai jolasa 7 urtetik gorako haurrei eta hauen gurasoei zuzenduta dago. Beharbada, gurasoentzako, haurrentzako baino erakargarriagoa da, horregatik, gurasoek erosteko pentsatuta dagoen jostailua da.

4.IRAGARKIA 4.1.Prozesua Gure iragarkiak honako osagai desberdinak ditu: ď&#x201A;ˇ Olentzero: Gabonetako iragarkia egin nahi genuenez, Olentzero bat nahi genuen eta gutako kide bat Olentzero janztea erabaki genuen. Olentzero janzteko, baserritar arropak erabili ditugu eta ilea eta bizarra egiteko kotoia erabili dugu, kortxo errearekin zikinduta hain zuzen ere. ď&#x201A;ˇ Olentzeroren etxea: Olentzeroren etxea egiteko, kartoi mehearekin egindako leihoa jarri dugu hiru egurrezko tabletako batean; eta beste batean tximinia eta argazkiaren markoa jarri ditugu. Erdian, Olentzeroren aulkia jarri dugu eta beste aldean, leihoaren azpian, mahaia, opari bete otarra, intxaurrak eta ardo txarra bat jarri ditugu.

IRAGARKIAREKIN JOLASTUZ

ď&#x201A;ˇ Jostailua: Hitz ezkutua jolasa, bere kutxatik aterata agertzen da, jolasean arituko bagina bezala, hau da, fitxak eskuetan hartuta eta emaitzak idazteko tableroa eta kronometroa mahai gainean daudela. Ondoren, jolas osoa jasota, kutxa barruan, ikusten da, eta oparitako paperean biltzen. ď&#x201A;ˇ Musika: Bi doinu desberdin erabili ditugu iragarkia grabatzerakoan: bata musika orokorra deitu dugun iparraldeko kantu bat eta bestea Din-dan-don.

SEK.

PLANOA

DENBORA

EZAUGARRI TEKNIKOAK ENKUADREA ANGULAZIOA MUGIMENDUA Plano detalle Nivel Travelling

Plano detalle

Nivel

Travelling

Plano erdia

Nivel

Travelling

Plano osoa

Nivel

Travelling

10 s

Plano erdia

Nivel

Travelling

26 s

Plano detalle

Cenital

Travelling

Plano detalle

Nivel

Panoramika

Plano detalle

Nivel

Panoramika

Plano detalle

Nivel

Panoramika

Plano detalle

Nivel

Panoramika

Argazkia

Plano detalle

Picado

Panoramika

IRUDIA

SOINUA

Sutondoa pinu kozkorrekin

Musika orokorra Musika orokorra

Hormako koadroa: Olentzero, Mari Domingi eta bi haur Olentzero intxaurrak jaten Olentzero intxaurrak jaten dago bere etxean Olentzerok zakutik gutuna atera eta irekitzen du Gutunaren barru aldea Olentzeroren eskuetan Hitz ezkutuaren tableroa mahai gainean Hitz ezkutuaren kronometroa mahai gainean Hitz ezkutuko azalpenen txartela Hitz ezkutuko pisten txartela Hitz ezkutua jolas osoa mahai gainean jarririk eta eslogana Hitz ezkutua jostailua Olentzerok eskuetan hartzen

Musika orokorra Musika orokorra Musika orokorra Musika orokorra eta ume ahotsa Musika orokorra Musika orokorra Musika orokorra Musika orokorra Musika orokorra eta ahotsa Musika orokorra

IRAGARKIAREKIN JOLASTUZ

Plano detalle

Picado

Panoramika

Plano detalle

Picado

Fijo

Plano osoa

Picado

Fijo

Plano osoa

Picado

Fijo

Lehenengo planoa

Nivel

Travelling

du eta paper gainean jartzen du Olentzerok oparitako paperean biltzen du Hitz ezkutua jostailua Oparia bilduta egurrezko mahai gainean Olentzero bere etxera sartzen da oparia eskuetan duela Olentzerok oparia zakuan sartu eta etxetik irteten du Olentzeroren etxeko lehioa

Musika orokorra Din-dan-don musika Din-dan-don musika Din-dan-don musika Din-dan-don musika

4.2.Emaitza Osagaiak:  Musika: Musika orokorra deitu duguna, ez dugu guk konposatu, ezta interpretatu ere. Nahiz eta musikaren izena jakin ez, badakigu iparraldeko euskal dantza baten doinua dela. Ondoren, Din-dan-don musika agertzen da. Hau guk interpretatu dugu, piano eta txintxirrinekin.  Testua: Umearen gutuna idazterakoan zailtasunak izan ditugu, izan ere, ume batek Olentzeroren gutuna nola idatziko lukeen imajinatu behar genuen. Guk helduen ikuspuntutik idazten genuen, baina horrek ez zigun balio, beraz, hainbat eta hainbat aldaketa egin behar izan ditugu, ume baten gutuna lortu arte. Ondoren ikusten den testua, eslogana da: “Hitz ezkutua, Gabon hauetako jostailua”. Gure iragarkia Gabonetako iragarkia denez, eslogana Gabonekin erlazionatu nahi genuen, gure jostailua Gabonetako oparirik onena zela adieraziz.  Irudiak: Iragarkiko irudi guztiak taldekide baten lokalean grabatu ditugu, bertan muntatu baikenuen Olentzeroren etxea izango zen eszenatokia.Iragarkian hiru zati edo ingurune desberdindu daitezke: Olentzeroren etxea, Olentzeroren tailerra eta jolasean ikusten den mahaia. Irudiok, gidoi teknikoaren arabera grabatuak izan dira, hau da, sekuentziak, planoak, denbora eta ezaugarri teknikoak kontuan hartuta.  Edizioa: Bideoaren edizioa egun desberdinetan egin dugu, grabaketekin batera. Nahiz eta gidoi teknikoa izan, irudiak grabatzerako orduan denborak ez genituen errespetatu, horregatik, edizioan batzuk moztu behar izan ditugu, gidoi teknikora egokitzeko. Irudia eta soinua editatzeko Windows Movie Maker programa erabili dugu. Soinua editatzeko Audacity programa erabili dugu, musika orokorra, ahotsa eta Din-dan-don musika elkartu eta bakoitza dagokion unean jarriz. Lorpenen identifikazioa:  Egin dugun dekorazioa oso ona dela uste dugu.  Jolasa bera, ondo egina dagoela uste dugu, benetakoa dirudielako.  Iragarki bat egitea lortu dugu, ikus entzunezko baliabideetan adituak izan gabe.

IRAGARKIAREKIN JOLASTUZ

 Bideoak eta soinuak editatzen ikasi dugu, emaitza egokia lortuz.  Horrelako muntaiak egiteak, gure etorkizunean izango duen garrantziaz jabetu gara. Akatsen identifikazioa:  Ez ditugu jolasaren nondik norakoak azaldu  Umearen ahotsa eta eslogana grabatzerakoan mikrofonoak fondoko zarata egin du, ahotsa ondo ez ulertzea eta entzutea  Eszena lekuaren muntaia egitean, ez ginen konturatu Olentzero hormak baino handiagoa zela eta une batzuetan kamerak goiko horma eta tableroetatik kanpokoa grabatu zuela.  Din-dan-don musika hasten den unea beharbada ez dago oso ondo lotua, musika orokorra amaitzean, zerbait arraro sumatzen da. Jendearen erantzuna: Gure iragarkian ez da argi geratzen jolasa zertaz doan eta jendeak ere sentsazio hori izan du, jolasaren azalpena faltan bota dutela esan dute. Iradokizunak: Gure iragarkiarekiko iradokizunak jolasa gehiago azaltzea izango litzateke eta aurrean aipatu ditugun akats teknikoak zuzentzea. Balorazio orokorra: Iragarkirako izan dugun ideia oso ona dela uste dugu, batez ere Olentzero protagonista izatearen ideia. Lan handia egin dugula ikusten da: jolasa osotasunean asmatu eta diseinatu, eszenatokiaren parte diren leiho, tximinia, koadro… egin eta eszenatokiaren muntatu. Gure helburua lortu dugu: Gabonetako iragarki bat egitea, iragarki dibertigarria, erakargarria eta esanguratsua. Guk erabaki genuen jolasa asko ez azaltzea, baina,

IRAGARKIAREKIN JOLASTUZ

badirudi, ez dela erabaki egokia izan; jostailua hobeto azaldu izan bagenu jendearen erantzuna hobea izango litzateke. Esperientzia honetatik habiatuz, etorkizunean proiektu hobeak egiteko gai izango garela uste dugu. Horretarako, ideiak gehiago landu behar ditugu, testuinguru guztia ondo aztertuz. 4.3.Besteen emaitzak Besteen emaitzak ikustean, hauek dira, gure ustez nabarmentzea merezi duten iragarkiak: IRAGARKIA

NABARMENA

ZERGATIAK

Deigarriena

Margoen erabilera adierazteko modu oso

Las pinturas del respeto

deigarria iruditu zaigu. Mezuaren eta jostailuaren artean oreka dago Originalena

Munduko leku desberdinak interpretatzeko egiten duten lana oso egokia izateaz gain,

Tuti mundi

jolasa bera eta iragarki osoa originala izan da. Teknikoki aipagarriena Artoplay

Teknikoki

oso

ona

da. Egin

duten

eskulanaz gain, ordenagailuarekin egin duten muntaia ezin egokiagoa da. Musika ere oso ona da, interpretazio bikainak egin dituzte eta hau, irudiarekin oso ondo lotuta doa.

Egokiena Domi domi

Mezua, jolasa bera eta iragarkia oso egokiak dira. Mezuan, eskolarako oso jostailu egokia dela azaltzen dute; jolasa bera oso egokia da haurrek ingelesez ikasteko; eta iragarkiak ikusleak erakarri eta konbentzitzen ditu.

IRAGARKIAREKIN JOLASTUZ

Beste iragarkien balorazio orokorra: IRAGARKIA

BALORAZIOA Jolasa, bere horretan, nahiko originala da eta

Zatoz baserrira!

iragarkian ondo adierazia agertzen da. Ahotsa musika baino baxuago entzuten da. Kaleko irudiak nahiko ilunak dira. Musika oso baxu

Sormena, jostailurik onena!

dago eta ahotsa ez da argi entzuten. Jostailua falta da eta ez zaigu iragarki erakargarria iruditu. Hasiera oso motela duela iruditu zaigu. Tartean,

Mundukolore

musika aldaketa bat nabari da eta ez da oso egokia. Hala eta guztiz ere, mezua zabaltzeko modu egokia iruditu zaigu. Iragarki ona dela uste dugu. Jolasa oso ondo adierazi

Matxin salto

dute. Iragarki bezala, ez zaigu gustatu. Jostailua zer eta zein

Urdingorria

den ez da batere argi adierazten. Mezuari garrantzia ematen diote, baina jostailuarekin

Genero berdintasuna lanbideetan

ez du loturarik. Teknikoki ondo dagoela uste dugu. Ez zaigu batere gustatu. Ez zaigu batere erakargarria

Solas eta irri

iruditu. Taldea lanean ikusi dugunez, eta lan asko egin dutenez, beste era bateko iragarkia espero genuen. Iragarki nahiko aspergarria iruditu zaigu. Mantsoa da,

Kontsumismoa eta jostailuak

musika oso gaizki entzuten da eta luzea den sentsazioa transmititzen du Ez zaigu iragarki erakargarria iruditu. Ez digu ezer

Kingston town bikoteen jolasa

transmititu. Teknikoki ondo badago ere, ez zaigu erakargarria 29

IRAGARKIAREKIN JOLASTUZ

Spot TANGRAM

iruditu. Ez dugu iragarkia oso ondo ulertu. Bestalde, soinua

Arco

nahiko txarra dela iruditu zaigu. Iragarkia ona da, beste guztien artean ikuspuntu

Kezka muxala

desberdina

eman

diote.

Umeen

sentimenduetan

zentratzen da ez bakarrik dibertsioan. Ideia gustatu zaigu baina astuna egiten da. Jolastuz mundua alaitu! Bideoaren edizioa ona da, lana ondo dago, baina ez Lego

zaigu erakargarria iruditu. Teknikoki nahiko ondo dagoela uste dugu, baina ez

Ametsen Bidaia- Laukote

gaitu erakarri.

5.ETORKIZUNARI BEGIRA. ONDORIOAK 5.1.Aplikazioak Hezkuntzan Iragarkia egitean, horrelako proiektuak gure etorkizunean oso erabilgarriak izango direla konturatu gara. Izan ere, ikasleekin grabazioan oinarritutako jarduera desberdinak egiteko aukera luzatzen dute. Adibidez, ahozko adierazpena lantzeko jarduerak: antzerkiak, iragarkiak, albistegiak â&#x20AC;Ś Baita gorputz adierazpena lantzeko jarduerak ere: dantzak, koreografiak, gimnasia ariketak â&#x20AC;Ś Gainera, eskolan IKT-ak integratzen ari direnez, horrelako proiektuen bidez azalpenak eman eta jaso ahal izatea oso garrantzitsua izango da. Ikastetxe gehienetan, guztietan ez bada, 3.zikloan Eskola 2.0 proiektua dute eta ikasgai ugariren azalpenak ordenagailuetatik jasotzen dituzte. Horregatik, guk ere horrelako materialak erabili eta preparatu beharko ditugu eta errealitate horren aurrean konpetenteak izan beharko gara. 30

IRAGARKIAREKIN JOLASTUZ

5.2.Zeharkako gaiak Gure jostailuarekin, jolasten asko ikas daitekeela eta ikasten jolastu daitekeela erakutsi nahi dugu. Gainera, jardun horretan, partaide guztien inplikazioa oso beharrezkoa da, eta gurasoek seme-alabekin jolasten dutenean, hauen hezkuntzan inplikatzen dira eta esku hartzen dute. Horrek, seme-alabengan sentimendu positiboak sortzen ditu eta jolasa oroitzapen onen artean gordeko dute.

6.ERABILITAKO INFORMAZIO-ITURRIAK Iragarkia egiteko ez gara beste inolako iragarkietan inspiratu edo oinarritu. Zerbait originala nahi genuen, beraz, gure ideiez baliatu gara iragarkia egiterakoan. Jolasaren ideia â&#x20AC;&#x153;Paswordâ&#x20AC;? mahai jolasetik atera genuen, baina ia guztiz aldatuta. Izan ere, taldekide batek jolas hau zuen etxean eta guztion artean Hitz ezkutua, gure mahai jolasa, sortu dugu. Hau egiterakoan, gure helburua, 7 urteko haurrei zuzendutako mahai jolas didaktiko bat egitea zen. Horregatik, Hitz ezkutuan txartelak gaika desberdindu ditugu eta gai bakoitzeko irakur txartelak sortu ditugu. Jolasteko era ere aldatu dugu, guk Hitz ezkutuen kopurua mugatu baitugu.