3.4. Satışların Maliyeti Tablosu Satışların Maliyeti Tablosu işletmenin dönem içindeki stok hareketlerini, üretim maliyetini, satılan mamul maliyetini, satılan hizmet maliyetini gösterir. Satışların maliyeti tablosu gelir tablosunun ekini oluşturur. Gelir tablosu, envanter bilgilerinden ve kâr- zarar hesabından faydalanılarak düzenlenir. Gelir ve gider kalemlerinden oluşur. Gelir tablosunun satışların maliyeti kısmı, işletmeninin dönem içindeki stok hareketleri ile satılan mamul, ilk madde ve malzeme ile ticari mal gibi maddelerin ve satılan hizmetlerin maliyetini göstermek üzere ayrı bir tablo hâlinde düzenlenir. Üretim işletmeleri, gelir tablosunu ve bunun eki olan satışların maliyet tablosunu Tekdüzen Hesap Sistemine göre verilen modellere uygun olarak düzenler. Şekil bakımından işletmelerde düzenlenenen gelir tablosundan farklı değildir. Gelir tablosunda yer alan satışların maliyeti ayrı bir tabloda hesaplanarak gelir tablosunda yerine konur. Esas üretim gider yerinde farklı üretim sürecinden geçerek birden fazla ürün üretilmesi mümkün olduğu gibi, aynı üretim aşamalarından geçen ve tek bir üründen oluşan ancak piyasa fiyatları farklı olan ürünler de üretilebilir. Esas üretim gider yerinde toplanan giderler, söz konusu ana ürünler arasındaki her iki durumda farklılık gösterebilir. Tablonun hazırlanmasının nedeni üretim maliyetlerini, satışları ve stokları dönem sonu itibariyle bir önceki dönem ile karşılaştırabilmenin sağlanmasıdır. İşletmecilere bu tablodaki bilgiler gelecekte karar almaları için bilgi verir. Ayrıca bazı analiz amaçlı düzenlenen rapor ve tabloların hazırlanmasına imkan verir. Satışların Maliyeti Tablosu’nun standart şekli aşağıdaki gibidir:
SATIŞLARIN MALİYETİ TABLOSU (………….YTL) I. SATILAN MAMUL MALİYETİ TİCARİ FAALİYET A- Dönem Başı Emtia Stoku (+) ÜRETİM MALİYETİ B- Dönem İçi Alışlar (+) A- Direkt İlk Madde ve Malzeme CDönem Sonu Emtia Stoku (-) Giderleri II.BSATILAN EMTİAGiderleri MALİYETİ Direkt İşçilik III. HİZMET MALİYETİ C-SATILAN Genel Üretim Giderleri SATIŞLARIN MALİYETİ (I+II+III) D- Yarı Mamul Kullanımı 1. Dönem Başı Stok (+) 2. Dönem Sonu Stok (-) ÜRETİLEN MAMUL MALİYETİ E- Mamul Stoklarında Değişim 1. Dönem Başı Stok (+) 2. Dönem Sonu Stok (-)
73
Önceki Dönem
Cari Dönem