Yukarda açı klanan nedenlerden ötürü, silindirler segman bölgesinde oval ve konik olarak aş ı nı rlar. Piston Ü.Ö.N’ da iken, birinci piston setinin karş ı laş tı ğ ı7 - 8 mm’ lik kı sı m, segmanlar sürtmediği için aş ı nmaz. Silindir ağzı ndaki bu aş ı nmayan kı sma, silindir seti veya silindir faturasıdenir. Aş ı nmı şsilindirlerin yenilenmesi için iki çeş it iş lem yapı lı r a) Segman değiş tirilmesi, b) Silindirlerin yeni bir ölçüye göre torna edilmesi (yaşve kuru gömlekli motorlarda, bu iş lem yerine gömlek, piston, segman beraber değiş tirilir). 1.6.2. Silindirlerin Ölçülmesi Silindire yapı lacak iş lem, daha pistonlar sökülmeden, silindirler ölçülerek belirlenir. Silindirler, komparatör ve mikrometreyle ölçülür. Ölçülecek silindirin pistonu A.Ö.N’ ya getirilerek, silindir yüzeyleri temizlenir. Komparatörün silindir içinde rahat çal ı ş abileceğ i uygun bir ayak, silindir ölçüsüne göre seçilir. Komparatör saati, komparatör gövdesine ibre en az 1/4, en fazla 1 devir yapacak ş ekilde takı lı r. Mikrometre silindirin standart ölçüsüne veya daha önce torna edilmiş se, standart üstü ölçüsüne ayar edilir.
Şekil 1.38: Mikrometre ile komparatör üzerinden ölçü okunması
Komparatör ayakları , mikrometre çeneleri arası na konularak komparatör ibresi sı fı ra getirilir (Şekil 1.38). Silindirler Şekil 1–36’da görüldüğ ü gibi üç noktadan (1) ve (2) eksenlerinden ölçülür. Birinci nokta silindirin ağzı ndan, silindir setinin hemen altı ndan, ikinci nokta, 1. noktanı n 25 mm altı ndan, yani silindirin en çok aş ı nan kı smı ndan ve üçüncü nokta piston A. Ö. N’ da iken pistonun hemen üzerinden ölçülür. Aynınoktadan (1) ve(2) eksenlerinden alı nan ölçü farkısilindirde ovalliğ i verir. Bulunan en büyük değ er en büyük ovallik miktarı dı r. (1) eksenlerinden alı nan ölçü farkıile koniklik tespit edilir. 39