NUMMER
PLATFORM VOOR DE AUTOBRANCHE / JAARGANG 21 / 15 JANUARI 2016
1
DOSSIER ONDERDELEN & COMPONENTEN
LIEVER BELLEN DAN GRIJPEN
Autobedrijven bouwen hun voorraad af SCHEUREN IN STILTE
SNELHEID TELT
Tesla bouwde een fabriek in Tilburg met een indoor testbaan. 140 kilometer per uur scheuren zonder geluid.
4
DEF - p01 AUW01 cover.indd 1
Nu universele garagebedrijven ook leaseauto’s op de brug willen, moeten leveranciers eerder over nieuwe onderdelen beschikken.
11
LEKKER LOKAAL
Erik Huzen wil zich meer richten op lokale onderhoudsklanten en daarom investeerde hij fors in zijn werkplaats.
20
07-01-16 16:03
Adv_210x285 LC.indd 1
08-09-15 17:19
ACTUEEL
IN DIT NUMMER Actueel 3 Tesla 4 Column Van Bussel 5 Dossier Onderdelen & componenten 7 Interview Fource 11 Bougies 15 EV en onderdelen 17 Op de brug 18 In de werkplaats 20 Diagnose/Test de tester 24 Tenslotte 26 Colofon 26
AUTOBINCK VERBINDT AFTERMARKT MET TELEMATICA Het connected car project van AD Benelux wordt een paar stappen hoger in de organisatie vervolgd.
U
it onderzoek bleek onlangs dat ruim 80 procent van de universele bedrijven verwachten dat ze door de connected car de strijd met het merkkanaal gaan verliezen. Vooral het gebrek aan kennis, apparatuur en ondersteuning zetten het onafhankelijke kanaal op een achterstand, aldus het onderzoek van de Duitse branchevereniging Vrei. De telematicatoekomst komt met rasse schreden dichtbij. Diverse nieuwe automodellen zijn al volledig connected, en de verplichting van E-call (waarbij de auto automatisch contact maakt met hulpdiensten bij een ongeluk) vanaf maart 2018 zorgt voor een versnelde ontwikkeling. Toch zien universele toeleveranciers juist wel een rol weggelegd voor de aftermarket. Onder meer Sator, Bosch en AD Benelux investeren in telematicasystemen voor de universele autobedrijven. Marcel Kwakkel, marketingmanager bij Partspoint Group (onderdeel van Autobinck en moedermaatschappij van AD Benelux en Brezan), verwacht dat de rol van het universele bedrijf allerminst is uitgespeeld. “We hebben vorig jaar een project met AD Benelux gelanceerd op het gebied van telematica, en dat is nu Autobinck-
breed opgepakt. Dat maakt het project nog sterker, Autobinck is eveneens actief in de leasing waar telematica ook een belangrijke rol speelt. Wij kunnen de universele autobedrijven straks dus ondersteunen om de concurrentie aan te gaan op het gebied van telematica en de voordelen te benutten: namelijk dat je de klant actief naar de werkplaats kunt sturen.” Daarnaast is er Europabreed aandacht voor de positie van het onafhankelijke kanaal, onder andere via Figiefa (branchevereniging van onderdelenleverancers, red). “De brancheverenigingen blijven hier natuurlijk bovenop zitten. Een belangrijk lobbypunt is altijd al het gelijke speelveld geweest. En vlak de consument zelf ook niet uit: die bepaalt uiteindelijk zelf waar zijn auto heen moet.” //
GERARD LAURENSSEN
, MEDE-EIGENAAR PREMIO BANDEN EN AUTOSERVICE TILBURG
Je was chef werkplaats bij een Landroverspecialist, maar besloot zelfstandig ondernemer te worden. Waarom? Mijn compagnon Ties Weijtmans en ik kennen de eigenaar van het pand waar de vorig jaar failliet verklaarde vestiging van Premio in zat. Hij benaderde ons met de vraag of wij het zagen zitten er een autobedrijf te beginnen.
Wat maakt dat jullie er wel een succes van kunnen maken? Waar de vorige eigenaren vrijwel alleen bandenservice deden, richten wij ons op totaalonderhoud. Ties was net als ik werkplaatschef, maar dan bij een Vakgarage, we hebben hier dus veel
3
OPSCHAKELEN
ervaring mee. Daarnaast hebben we het pand hier ook op ingericht, met nieuwe equipment. Zo staat er nu onder meer een apk-straat, nieuwe hefbruggen en een 3D-uitlijner. Verder hebben we ook een volautomatisch aircoservicestation aangeschaft, TPMS-apparatuur en een nieuwe diagnosetester van Launch.
Was het vanzelfsprekend dat jullie Premio-franchisenemer zouden worden? Nee dat niet, maar vanwege de Premio-uitstraling die nog op het pand zat zijn we in gesprek gegaan met Premio. Omdat het goed aansloot op onze ideeën hebben we besloten franchisenemer te worden.
AUTOMOTIVE / 15 JANUARI 2016 DEF-p03 AUW01 inhoud-actueel.indd 3
07-01-16 16:31
INNOVATIE / ASSEMBLAGE
Een kijkje in Tesla’s nieuwe assemblagefabriek
KLOKJE ROND IN TILBURG Tesla opende eind vorig jaar, amper twee jaar na de opening van zijn eerste assemblagefabriek, een tweede fabriek in Tilburg met een spectaculaire indoor testbaan. TEKST: PAUL VAN DEN BOGAARD
S 4
lechts 24 uur, zo lang mogen de Tesla’s in Tilburg verblijven voordat ze naar hun eigenaren worden gebracht. Maar in dit etmaal gebeurt er veel in de nieuwe fabriek in Tilburg, van 43 duizend vierkante meter. Naast de assemblagelijn van de Model S huisvest het nieuwe pand ook de grootste indoor testbaan van Europa. Uitlaatgassen en geluidsoverlast zijn immers geen probleem bij de volledig elektrische Tesla. De Model S haalt op het 750 meter lange circuit zijn topsnelheid van 250 kilometer per uur niet, maar iedere nieuwe Tesla wordt wel tot een snelheid van 140 kilometer per uur uitgeprobeerd. In Tilburg rollen nu nog wekelijks 450 auto’s van de band, 50 duizend per jaar. Tegen 2020 wil Tesla wereldwijd een half miljoen auto’s produceren. Tilburg moet daar met zijn vier nieuwe fabriekshallen een aanzienlijke bijdrage aan leveren, maar hoeveel het er exact worden houdt de fabrikant angstvallig geheim. De al grotendeels in Freemont (VS) gemonteerde auto’s komen per vier in een container in Tilburg aan. Ze zijn vanuit de Verenigde staten per trein naar de haven van New York gebracht en van daaruit verscheept naar Rotterdam. Hier worden de containers overgeladen op vrachtwagens of binnenvaartschepen en naar Tilburg vervoerd. Intern wordt hierbij niet over auto’s maar
van ‘gliders’ gesproken, omdat er nog geen aandrijflijn in zit. Het gaat om compleet geassembleerde auto’s die op hun eigen wielen uit de container rollen, maar naast de aandrijflijn ontbreken ook het accupakket en de airbags. Aan de achterkant zit een tijdelijk subframe voor de wielophanging gemonteerd dat in Tilburg vervangen wordt de definitieve wielophanging met de motor.
Douchecabine Verder voorziet Tesla de lege accubakken van de auto’s in Tilburg van een accupakket. Ook de vloeistoffen voor het remsysteem, de airco en de koeling van het accupakket gaan er hier in. Verder krijgt de auto een software-update. Na het aftstellen van de wielstanden, koplampen en het kalibreren van de camera’s, radars en ultrasone sensoren, ondergaat iedere auto een
u p E l b T p r r d p g k e
O
T h b v I i g d l
Zelfsturende Tesla
Naast twee motoren, één op de voor en één op de achteras, hebben de nieuwste uitvoeringen van de Model S ook een autonome rijfunctie. Hoewel het systeem al veel zelf kan, zijn de mogelijkheden uit veiligheidsoverwegingen nu nog beperkt. De beleving tijdens het rijden laat zich het beste omschrijven als cruisecontrol 2.0. De zelfsturende en remmende functie wordt ook ingeschakeld met het pookje van de cruisecontrol achter het stuur. Door de hendel twee keer aan te tikken wordt de autopilot ingeschakeld en naast de snelheid houdt de Tesla vanaf dat moment ook zelf zijn koers vast en past automatisch zijn snelheid aan op de rest van het verkeer. Voorwaarde is wel dat de weg waarop gereden wordt een duidelijk zichtbare belijning heeft.
DEF-p04 AUW01 tesla-vbussel.indd 4
>
07-01-16 16:45
VAN BUSSEL uitgebreide controle. Zo checken de Tesla-inspecteurs het plaatwerk in een lichtstraat met verschillend gekleurde lampen. Een wasbeurt in de douchecabine moet waterlekkage aan het licht brengen en verder wordt de techniek gecheckt op de testbank. Daarna volgen een paar rondjes op de testbaan. Tijdens deze rondes accelereren de testrijders tot 140 kilometer per uur en worden er remproeven gedaan. Daarnaast controleren zij of het vermogen van 539 pk (afhankelijk van de uitvoering) gelijkmatig over beide assen wordt verdeeld. Verder worden er twee rondjes gereden met een snelheid van 110 kilometer per uur. Eén met het dak dicht en één met het dak open. Naast glad asfalt is er ook een deel van de baan voorzien van kinderkoppen en andere oneffenheden. Dit om rammeltjes, kraakjes en piepjes aan het licht te brengen.
Op bestelling Tesla bouwt de Model S op bestelling. Een nieuw bestelde auto heeft een doorlooptijd van vier maanden. Na twee weken bedenktijd voor de koper begint de daadwerkelijke bouw. De reis van Freemont naar Tilburg neemt daarbij de meeste tijd in beslag. In een ideale situatie brengt een Tesla niet meer dan 24 uur door in de fabriek in Tilburg. Daarna waaieren de auto’s per vrachtwagen uit over heel Europa. Met uitzondering van de auto’s die worden opgehaald door de eigenaren die, net als wij, graag een rondleiding door de fabriek willen. //
Smartphone formule De afgelopen kerstdagen is weer eens aangetoond hoe vergankelijk de roem van formules is. V&D is failliet. Drogisterijketen DA en schoenenjumbo Macintosh volgen. Winkelformules als Dolcis, Invito, Manfield en Scapino werden niet door de kerstdrukte gered. Integendeel. De online verkopen braken opnieuw alle records en de PRstunt van Coolblue over zijn bedrijfsverkoop aan Sinterklaas was meesterlijk. Hema en Blokker hebben de nieuwe groeistrategie nog niet gevonden en andere retailers als Halfords, iCenter, Dixons, Van Dalen, Miss Etam en Siebel zijn verdwenen of afgeslankt. De oorzaak? De digitale revolutie heeft de klant en zijn vraag centraal gesteld. Het wapen is de smartphone geworden. 2016 jaar na Christus wordt succes bepaald door de wijze waarop een bedrijf vraaggestuurd is georganiseerd en het afscheid heeft genomen van de dictatuur van het beperkte aanbod. De 9tot5-winkel heeft plaatsgemaakt voor de 24/7-app op mijn iPhone. Geen problemen met parkeren, geen beperkt assortiment, geen onvriendelijk winkelpersoneel en transparantie in de prijzen en kwaliteit door reviews. Het is voorbij met winkelformules die het succes denken te vinden met een eenduidige uitstraling en strak formulemanagement. Dat geldt ook voor de automotive formules waar u al dan niet lid van bent. Als de digitale revolutie de aftermarkt gaat raken, gaan de traditionele formules ten onder. De app-ificatie van de automotive heeft zich al aangekondigd en zal de beste universele autobedrijven samenbrengen in nieuwe online formules waar enkel de beste autobedrijven in deel kunnen nemen. Daar moet u de komende periode op voorsorteren. Laat u niet wijsmaken dat het de klant is die verandert: de klant wil nog altijd enkel het beste. Dat zal nooit veranderen. Klanten blijven, concepten veranderen en formules worden in de eerste plaats digitaal. Excellente systemen zijn de nieuwe basis voor nieuwe excellente service. De nieuwe marketeers zijn systeemjumbo’s. Geldt dat ook voor uw formule?
5
Als de digitale revolutie de aftermarkt gaat raken, gaan de traditionele formules ten onder.
> In Tilburg rollen er wekelijks 450 Tesla’s van de band.
LUC VAN BUSSEL IS VOORMALIG CEO VAN THE ALWAYSBEMOBILE COMPANY EN NU BRAIN AGENT EN INNOVATOR. AUTOMOTIVE AUTOMOTIVE / 18/ 15 SEPTEMBER JANUARI 2016 2015
DEF-p04 AUW01 tesla-vbussel.indd 5
07-01-16 16:46
BIED UW KLANT HET ALTERNATIEF en profiteer tevens van de voordelen van het Requal Erkend Reparateur concept
Het productaanbod van Requal
Het voordelige en complete alternatief voor auto’s van vier jaar en ouder.
Uitstraling en ondersteuning Basispakket & aankleding op maat.
Regionale & landelijke consumentencampagnes Geheel verzorgd in overleg met u.
Online campagnes
Consumenten website ter verhoging van uw werkplaats omzet.
Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Requal Parts: T: 073 - 7112861 | E: info@requal-parts.net | www.requal-parts.net
DOSSIER ONDERDELEN & COMPONENTEN
11 HET EERSTE
JAAR VAN FOURCE
15 HEEFT DE BOUGIE ZIJN TIJD GEHAD?
17 EV IS SLECHT VOOR WERKPLAATSOMZET
7 Auto-onderhoud laat zich lastig voorspellen
LATEN RENNEN OF VOORUIT PLANNEN ‘Je weet pas echt wat er aan een auto moet gebeuren als hij op de brug staat’, is de opvatting van veel garagisten. Maar al die ritten van de grossier zijn niet gratis. Valt er niet meer vooruit te plannen? TEKST: PAUL VAN DEN BOGAARD
D
e Nederlandse garagist is verwend met onderdelenleveringen tot soms wel tien keer per dag, vrijwel geen enkele universeel heeft meer een eigen onderdelenmagazijn. Continu op en neer rijdende onderdelenbezorgers hebben echter ook hun prijs. Wordt het geen tijd dat monteurs leren plannen? “We zijn misschien wat doorgeslagen met bezorgservice, maar anderzijds wordt 60 procent van de gebreken aan een auto pas gecon-
stateerd als hij op de brug staat”, weet Fourcedirecteur Johan van der Hoeven. “De onderdelen die voorgeschreven zijn voor een beurt kun je natuurlijk prima een dag van tevoren laten komen, maar kale banden en een verroeste handremkabel zie je pas als de auto binnen staat. Met een hogere efficiency zou je prima met drie tot vier keer per dag toe moeten kunnen, maar nu wordt er soms tot vier keer op en neer gereden voor één auto. Dat is
frustrerend voor een grossier, zeker wanneer een onderdeel bij wijze van spreken met loeiende sirenes en zwaailichten wordt gebracht en de doos er de volgende dag nog onaangeraakt staat.” In welke mate een autobedrijf vooruit plant zegt ook veel over de professionaliteit van het bedrijf zelf. Er is immers een groot aantal hulpmiddelen die ingezet kunnen worden om efficiënter met onderdelenleveringen en de werk-
AUTOMOTIVE / 15 JANUARI 2016 DEF -p07 AUW01 openingdossier.indd 7
07-01-16 15:21
DOSSIER ONDERDELEN & COMPONENTEN / VOORRAAD
plaatsbezetting om te gaan. Zo heeft een softwarepakket als Carsys sinds kort een datamodule van Haynes Pro waarmee van ieder voertuig in het Nederlandse wagenpark op basis van de gegevens van de autofabrikant kan vertellen bij welke kilometerstand welke onderdelen vervangen moeten worden en hoeveel tijd daar voor staat. Dat maakt het vooraf inschatten van de doorlooptijd en de benodigde onderdelen al een stuk makkelijker. Vanwege de koppelingen met de bestelsystemen van de meeste grote grossiers kunnen de bijpassende onderdelen meteen worden besteld en kan het bezorgtijdstip worden ingepland. Prima voor de reguliere beurten. Maar hoe zit het met de overige 60 procent van de gebreken die op de brug tevoorschijn komen?
Waterdichte voorspelling
8
Volgens Nico Houben, directeur van Carsys-leverancier Car-Systems, ontkomen grossiers er niet aan om meerdere keren per dag te bezorgen, maar kan het aantal routes zeker worden beperkt. Een waterdichte voorspelling voor de benodigde onderdelen is volgens Houben onmogelijk. “Er zijn al veel mensen en partijen die zich gewaagd hebben aan een database van veel voorkomende defecten en slijtage op basis van model, kilometrage en leeftijd. Wij zijn er zelf ook geruime tijd mee bezig geweest. Maar het is te lastig om een betrouwbare database samen te stellen. Om te beginnen staan garagisten data van de auto’s die bij hen in onderhoud zijn liever niet af.” De data waar Houben op doelt zijn informatie over welke onderdelen bij welke kilometerstand en datum vervangen zijn. “Daarnaast is dit soort informatie alleen bruikbaar als iedereen die op een uniforme manier vastlegt. Verder zijn er zoveel verschillende modellen en uitvoeringen op de weg dat de kans dat er gelijkenissen zijn erg klein is binnen de database van één autobedrijf. Tussen twee voertuigen van hetzelfde merk, model, type, motorvariant en hetzelfde bouwjaar kunnen verschillende varianten van hetzelfde onderdeel zitten. Zelfs als de uitvoering exact hetzelfde is.” In het pakket van Car-systems is het wel mogelijk om van iedere auto historisch vast te leggen wat er exact gemonteerd is en deze informatie geatomati-
DEF -p07 AUW01 openingdossier.indd 8
r m k a o d d v v
‘60 procent van de werkzaamheden laat zich niet plannen.’ seerd te gebruiken tijdens het bestellen van onderdelen, immers een remblokkenset die nu past zal dat ook doen bij een volgende onderhoudsbeurt of reparatie.
Voordiagnose Niels van Herpen, directeur van universeel autobedrijf Autopunt van Herpen in Berlicum, heeft in de afgelopen jaren zijn onderdelenvoorraad afgebouwd naar nul. “Zelfs een oliefilter hebben we niet. De korting die op grote aantallen wordt gegeven valt in het niet vergeleken met de kosten die je maakt aan het bijhouden van een magazijn en het ruimen van incourante delen. Er zijn te veel verschillende varianten van de meeste onderdelen.” In goed overleg met grossier Staadegaard worden onderdelenbestellingen bij Autopunt van Herpen zo ver mogelijk vooruit gepland. “Bij auto’s voor
de verkoop doen we sowieso een voordiagnose en zorgt de monteur ervoor dat alles wat er voor zo’n auto nodig is minimaal een dag van tevoren in zijn bak ligt. Bij een auto van een klant die binnenkomt ligt het natuurlijk anders. De voorgeschreven onderdelen voor een beurt bestellen we vooruit, voor de rest checken we de onderhoudshistorie om te zien wat er in het verleden al vervangen is, wanneer dat gebeurd is en bij welke kilometerstand. Verder probe-
> Service-onderdelen als een filter, bougie of riem zijn prima vooraf te bestellen.
07-01-16 15:21
V
V t d d b k V
DOSSIER ONDERDELEN & COMPONENTEN
ren we tijdens de aanvraag bij de klant zo veel mogelijk informatie te verzamelen over het aantal kilometers dat er per jaar wordt afgelegd, hoe de auto gebruikt wordt en meer informatie over de onderhoudshistorie die niet bij ons bekend is. Op die manier kunnen we een inschatting maken van de onderdelen die we nodig hebben. Wat we vervolgens op de dag zelf tegenkomen, wordt besteld voor de eerstvolgende route.”
5 planningstips van deskundigen
- Doe een voordiagnose; -M aak optimaal gebruik van garagesoftware en OE-servicedata; - L eg uitgevoerde werkzaamheden en versleutelde onderdelen per auto goed vast; -B estel de onderdelen voor een servicebeurt minimaal een dag vantevoren; - Communiceer duidelijk met de grossier over spoedbestellingen.
Vervolgafspraak Volgens Van Herpen komen zijn monteurs veel achterstallig onderhoud tegen en de onderdelen om dit bij te werken moeten meestal nabezorgd worden. Versleten ophangingsdelen of draagarmrubbers zijn ook lastig vooraf in te plannen, maar komen wel steeds vaker voor. Toch is het volgens Van Herpen niet zo zeer het wachten op onderdelen dat voor stagnatie zorgt. “Discussie over de noodzaak van een reparatie of de tijd die er over heen gaat voordat we toestemming van de eigenaar hebben, kosten meer tijd. De onderdelen die nodig zijn kunnen
daardoor dus ook pas later besteld worden.” Naast later aangetroffen gebreken zorgen dit soort vertragingen ervoor dat Autopunt van Herpen in 10 procent van de gevallen een vervolgafspraak inplant. In dat geval zijn de noodzakelijke en veiligheidgerelateerde werkzaamheden op de dag zelf uitgevoerd en volgt de rest later. In plaats van veel energie te steken in het voorspellen van meerwerk is er volgens Houben bij veel autobedrijven nog winst te halen bij enkel de beurten en veel voorkomende reparaties. “Ik weet uit ervaring dat er veel autobedrijven zijn die speciaal om half acht begin-
nen om de onderdelen voor de die dag ingeplande auto’s te be stellen. Deze worden dan met de eerste route bezorgd.” Door gebruik te maken van OE-gebaseerde data via partijen als Haynes Pro, Tec RMI of Autodata kunnen de onderdelen de dag ervoor worden besteld en afgeleverd met de laatste route. “Wanneer een monteur, voordat hij aan de beurt begint waar hij de spullen al voor heeft liggen, eerst de hele auto naloopt en de onderdelen bestelt die nodig zijn voor wat hij aantreft, dan zijn ook die onderdelen in huis tegen de tijd dat hij klaar is met de beurt.” Kortom: door op deze manier te werken zou in principe de eerste bezorgroute kunnen vervallen en rijdt de grossier zijn laatste ronde met een vollere bus. //
9
AUTOMOTIVE / 15 JANUARI 2016 DEF -p07 AUW01 openingdossier.indd 9
07-01-16 15:22
Excellente diagnoseapparatuur
persluchtsnelkoppelingen Veilig afkoppelen conform ARBO Lichtgewicht en krasvrij werken
Verbetert verbruik, vermogen & uitstoot
Lage drukval, hoge flow
Turboreiniger & Vermogenhersteller
Geen spareparts verkrijgbaar, u krijgt gewoon 5 jaar garantie!
TrueCode:
Sleutel programmering mogelijk gemaakt.
EE
TIE
VIJ
TIE
RO E
6 31
ASTS STAAL TV
TIE
ARO 2
IEL OF
E
PEES PROFI E RO 1 ISO 6 50 B
1 ISO 6 50 C
ISO6150B
ISO6150C 6150 C ISO
6150 B ISO
DE sPECIALIsT IN BRANDsToFsYsTEmEN VoERTuIGsToRING DIAGNosE TEsTEN, REVIsIE EN REPARATIE TEL.0341-467070 www.BuChLI.NL
BosCh - DELPhI - DENso - VDo - sTANADYNE - TEhAG - YANmAR
W NIEU
NIEUW UW NIE
ORION P R
L
ORION 6
28-9-2015 10:58:11 021
IE NT
JAAR GARA EN
ILIGHEID VE ORION PR
testcabine
Roetfilter reiniging en inbouw Training aan technici
10
ARO
Voertuigtests in
ARBO
IEL OF
EURO 7.2/7.4
EU
Diagnose aan Voertuigen
AAR GARAN FJ
IGH VEIL EID
EL
Testen van: - Brandstofpompen - Verstuivers - Pompverstuivers - Benzine injectoren
R GARA JAA N
10
Mobility Media 92 x130.indd 1
Ruilproduct = topproduct
EE
AAR GARAN NJ
S OPEE PROFI UR
Ruilproducten uit voorraad leverbaar - Common rail pompen en verstuivers - Verdeler- en lijnpompen
1
Q Plus B.V. al 25 jaar Prevost importeur. Vraag naar de verkooppunten: tel 088-3355200 | www.qplus.nl ISO 4414 TI
ch
ns
ee
js!
R GARAN JAA T IE
To
erp
ri ep
5
N
VIJ
pk
r
oo
tv
tei
li wa
G AAR ARANT FJ
TIE
Nieuw in Nederland:
RVS 316
IE
uitwisselbaar!
T ST VAS AAL 3 ST
RO ES
www.diagnoses.biz
Diagnoses 0595 854444 info@diagnosexl.nl
16
www.diagnosexl.nl
N
www.turboreiniger.nl
DOSSIER ONDERDELEN & COMPONENTEN / INTERVIEW
‘Wij zijn niet altijd de goedkoopste.’
11
Fource-directeur: leasemarkt grote uitdaging voor universelen
NIEUW NOG SNELLER
Fource Automotive, onderdeel van Sator, is de grootste onderdelenleverancier van Nederland. Directeur Johan van der Hoeven verwacht dat zijn bedrijf zich vooral met de snelle levering van nieuwere onderdelen zal onderscheiden. TEKST: PAUL VAN DEN BOGAARD, BEELD: VIOLA ROBBEMONDT
D
e aloude wijsheid dat auto’s pas vanaf hun vierde levensjaar bij het onafhankelijke autobedrijf op de brug staan, moet op de schop, vindt Johan van der Hoeven, directeur van onderdelenleverancier Fource. De universele markt moet tegenwoordig binnen zes maanden na de introductie van
een nieuw model over de benodigde onderdelen kunnen beschikken. “Wij kunnen ons onderscheiden op de snelle beschikbaarheid van universele onderdelen van nieuwe modellen”, zegt Van der Hoeven. “Onderdelen voor oudere modellen zijn in iedere webshop te vinden. Universele autobedrijven sla-
AUTOMOTIVE / 15 JANUARI 2016 DEF-p11 AUW01 vdhoeven.indd 11
07-01-16 16:43
DOSSIER ONDERDELEN & COMPONENTEN / INTERVIEW
> De koppeling was versleten tot en op de de reparatie klinkgen er steeds beter in om het onderhoud van nagels. Het vliegwiel leaseauto’s binnen te halen. Die kunnen na een half jaar makkemoest eraf gedraaid lijk de eerste 30 duizend kilometer hebben gedraaid en dus de worden om de groegarage binnenkomen voor een onderhoudsbeurt. Wij zorgen ven eruit minimaal te krijgen.kunnen ervoor dat de grossier en het autobedrijf beschikken over bijvoorbeeld de juiste filters en bougies.” Op het hoofdkwartier van Fource in Schiedam is een speciale > Omdat octaange-bij welke afdeling ingericht die onderzoekt welkehet onderdelen tal van de benzine bij fabrikant beschikbaar zijn en welke OE-onderdeelnummers bij ons hoger is dan in welke aftermarketonderdelen passen. Deze wordende vervolgens kan deonderdelen Fuel Qualityop voorverwerkt in de digitale catalogi. VS, De juiste Switch in het raad hebben is één ding, ervoor zorgen dat zemotorook eenvoudig te worden vinden zijn is een minstens evenmanagement grote uitdaging. Daarnaast aangepast voorinbetere wordt er continu onderzocht of er onderdelen het assortiment prestaties. ontbreken waar wel behoefte aan is. “Dat zijn niet alleen de geijkte slijtdelen, maar als bij een bepaald model de carterpan vaak stuk gaat, zorgen wij dat hij hier komt te liggen.”
boxer ntage.
12
DOSSIER REVISIE
Open pijp
Beide uitlaatspruitstukken de aansluitingen met de ineens cilinderSator daar nog wellekten blijvenopinkopen als die organisatie koppen enook de uitlaat, of liever gezegd: de katalysator verdient je concurrent is? “Ik denk dat wij voor veel grossiersaandacht. nog Katalysatoren verliezen nakeuze verloop tijd een groot deelDe vanFourcehun reinisteeds de beste zijn”,van zegt Van der Hoeven. gend vermogen en raken ook letterlijk Naast het directeur zegt demettertijd onrust desondanks wel verstopt. te begrijpen. “Maar afnemen van de reinigende werking ontstaat er een forse warmteontwikconcurrentie is niet iets van vandaag. Je kunt niet meer van verkeling die uitstraalt naar buiten. Deen katalysator kan vervangen worden zorgingsgebieden spreken postcodegebieden vastleggen door een nieuwe. Een andere optie is om de katalysator te laten voor een grossier. Sinds de komst van e-commerce ligt devervallen hele en een vervangend uitlaatdeel (open pijp) te monteren. Met zo’n open markt open.” De zelfstandige grossiers uit het Full Fource-netpijp komt de afstelling van de motor om aan apk-eisen (CO uitstoot) te werk (de onafhankelijke grossiers diede klant zijn bij Sator/Fource) voldoen wel heel erg nauw. Afstellen op CO is per definitie niet optimaal krijgen ook dezelfde condities als de eigen Sator-vestigingen. voor de motorloop en prestaties. De gulden middenweg is het monteren “We doen heel veel voor onze klanten, maar daar vragen we wel van een moderne sportkat. Zo’n katalysator laat praktisch net zoveel een zekere mate van loyaliteit voor terug.” Die loyaliteit betelucht doorkent als een open pijp reinigt die wel. Dankzijmet de goede in het geval vanmaar de veertien Full lucht Fource-grossiers doorstroom is er bovendien minder warmteontwikkeling. Het wordt een samen 55 vestigingen dat ze 95 procent van hun onderdelen en maatwerkuitlaat waar de motor en de prestaties bij gebaat zijn. gereedschap inkopen bij Fource. Hiervoor krijgen ze onder meer de digitale catalogi en bestelsystemen, de technische database, helpdesk en marketingtools als mijngrossier en mijngarage beschikbaar. “De Full Fource-partners kunnen altijd onze volleOnrust dige actuele voorraad inzien via Partsnet en zien wanneer ze het in huis kunnen hebben. We bieden ze nachtlevering, sameday Een operatie als deze kan alleen succesvol zijn bij voldoende voor het schakelmechanisme (bij de pook) bij elkaar. het kingstiming te vervroegen enondersteuning in bepaalde situaties meer brand- We zijn vast niet delivery en bij voorraadbeheer. schaalgrootte en een efficiënte bedrijfsvoering. OmBuiten die reden verbeterde schakelgedrag om is het eigenlijk een koopje voor zo’n stof toe te voegen, met uiteraard een positieve uitwerking op de meest comaltijd de goedkoopste, maar we willen vooral werden Van Heck & Co, Havam, Kühne en Harrems Tools vorig leuke, originele upgrade. efficiency van de verbranding en op het motorvermogen en hetzal je een remblok jaar samengevoegd tot Fource en besloot moederbedrijf Sator plete en beste leverancier zijn. Bij een ander geleverde koppel. Buiten de softwareverschillen om heeft de Holding diverse grossiersbedrijven over te nemen. Deze overnaof -schijf misschien tegen een gunstigere prijs kunnen inkopen, Amerikaanse uitvoering ook andere en een iets lagere Octaangetal maar heeft die ookzuigers de slijtage-indicator? En het juiste remzadel, megolf, waarbij vooral grote grossiers werden overgenomen, eindcompressie. Een leuke bijkomstigheid is dat door de lagere Omleidde de Porsche helemaal voor te bereiden op zijn verblijf in Nederde passende boutjes en alles wat er verder bij hoort?” // in de markt tot veel onrust. Moet je als grossiersklant van compressie de verbranding bij hoge motortoerentallen beter te land is echter meer nodig. In de motormanagementcomputer zit een chip en de FQS (Fuel Quality Switch). De chip lezen we uit voor controleren en/of te optimaliseren is. Het vermogen kan hierdoor zonder risico iets opgekrikt worden en het maximum software optimalisatie als de auto weer opgebouwd is. Omdat de toerental met 200 toeren verhoogd. brandstofkwaliteit per land nogal varieert, is er een FQS-schakeSinds september biedt Fource kennis met het opleilaar indingsinstituut de computer gebouwd waarmee de motoraansturing aanAutomotive Academy. Autotechnici gepastkunnen wordt hier aan hun de kwaliteit van de brandstof. In uit Amerika heeft Werken kennis verbreden en kiezen de benzine een lager octaangetal dan in Nederland en omliggende Na de werkzaamheden is het erg leuk om het verschil te diverse opleidingen en trainingen van Autoniveau, landen. Het hogere octaangetal maakt het mogelijk om de ontsteervaren. De motor loopt weer keurig rond en levert feilloos zijn GMTO, Innovam, Ochse Training & Coaching en WESP. vermogen. Het schakelen gaat ook weer naar behoren, al is Hiervan zijn er 32 IBKI-gecertificeerd. “Kennis is het schakelen in een sportauto uit de jaren tachtig uiteraard niet te sleutelwoord van 2016”, zegt Fource-directeur Johan vergelijken met dat in de huidige generatie auto’s; het is werken. van der Hoeven. “Als autobedrijf is het van belang Het elfje is nu ingeburgerd en zal hopelijk nog lang rondrijden dat de kennis van de monteurs up-to-date blijft. De op de Nederlandse wegen. // technische ontwikkeling van auto’s gaat zo snel, dat je wel moet bijblijven en opschakelen. “ Automotive Academy biedt zes trainingscentra waar opleidingen en trainingen gevold kunnen worden. Daarnaast kan er bij de grossier op locatie getraind worden. “Veel garagisten zien training als een kostenpost, maar het is juist een investering in de toekomst met een verzekerd rendement.” > ‘Training is geen kostenpost maar een investering.'
17
Kennis als sleutelwoord
Amerikanen zijn zo gewend aan auto’s met een automatische versnellingsbak dat het hanteren van een handgeschakelde auto nogal eens tot vergissingen leidt. ‘WERKEN MET MANNEN IS GEWELDIG’
%UDNH SDUWV
Werkplaatsreceptioniste Sabine Koopman Sabine Koopman gooit hoge ogen in onze verkiezing van Miss Mechanic 2010, %UDNH want zij restaureert in %UDNH haar vrije tijd eigenhandig een Volkswagen bestelbus. SDUWV SDUWV Lees meer op pagina 11
6WHHULQJ :KHHO VXVSHQVLRQ EHDULQJ SDUWV I N G E Z NLWV ONDEN
EN I N G E Z O N D E N MM E DE D E DE D E LE ILNI N GG EN
Dé TURBO specialisTen van
6WHHULQJ 6WHHULQJ :KHHO :KHHO neDeRlanD sinDs 1985 VXVSHQVLRQ VXVSHQVLRQ EHDULQJ EHDULQJ Hét klantencontactsysteem SDUWV SDUWV NLWV NLWV nieUw - RUil - Revisie
voor de autobranche!
www.turbochargers.nl025( 7+$1 -867 %5$.(6 www.inmotiv.nl T. 033 - 46 55 379
More than just brakes een product van
VAN WEES OIL ALS DAVID TEGEN DE GOLIATHS
DEF-p11 AUW01 vdhoeven.indd 12
08-11-13 13:07
AUW1301_werkplaats_dossier.indd 17
Transmissie Service Center SpecialiSt reviSie en reparatie automaten | DSG | Handbakken | Differentiëlen T:0317-616900 • transmissiecenter.nl
20
ar
ja
g
in
ar
v er
AUTOMOTIVE / 15 NOVEMBER 2013 07-01-16 16:44 08-11-13 13:07
33 % van de autopechgevallen wordt veroorzaakt door defecte batterijen.* Zorg dragen voor uw klanten is zorg dragen voor uw Bron: ADAC autopechstatistiek 2014 business. *
It all starts with Vraag meer informatie aan uw VARTA-verdeler www.varta-automotive.nl/test-elke-batterij
APK-PechhulPPAs; VerzeKerd VAn loyAle KlAnten! AA-team, AutoAssistentie-team is al meer dan tien jaar dé specialist in zogenaamde `beurt-passen` hierbij ontvangt de klant onze `Maxi-pas` met recht op gratis pechhulp ter plaatse, mits hij zijn voertuig tijdig laat onderhouden. sommige klanten voldoen niet aan die voorwaarden, waardoor u als autobedrijf bij een pechgeval een klant kan mislopen. Wetende dat klanten een vorm van pechhulp toch altijd op prijs stellen heeft AA-team de APK-pechhulppas ontwikkeld. Een `Midi-pas`, waarbij de ‘gratis’ pechhulp ter plaatse vervalt en de klant een vaste eigen bijdrage betaalt, maar waar tegenover staat dat de klant van het autobedrijf wel een APK-cashback korting en andere voordelen ontvangt. • Deze APK-Pechhulppas kan breed ingezet worden • Uw klant betaalt en of spaart zelf voor zijn pechhulp ter plaatse via PechhulpSpaarPlan® • Gratis transport binnen NL naar uw autobedrijf bij reparatieopdracht of inruil • Aanmelding is gratis voor autobedrijven, AA-team verzorgt administratie • Uw klant kan zich online aanmelden met uw unieke aanmeldcode • Uw bijdrage achteraf is € 12,40 korting op APK per ingeleverde cashback bon • Een voordelige manier waarmee de klant aan uw garage verbonden kan blijven CoNSUmENtENPrijzEN vANAf € 29,95
www.AA-tEAm.NL | 088-112 1129
DOSSIER ONDERDELEN & COMPONENTEN / BOUGIES
Heeft de bougie zijn langste tijd gehad?
VAN VONK NAAR BLIKSEMSCHICHT
Al meer dan honderd jaar gebruiken we de bougie om het brandstofmengsel te ontsteken. Als het aan Champion ligt, nemen we na honderd jaar echter afscheid van de vonk. TEKST: FREEK VAN LEEUWEN
T
oen in 1860 de Belg Lenoir zijn eerste verbrandingsmotor bouwde, gebruikte hij al een vonk om het brandstofmengsel te laten ontbranden. Die vonk wekte hij op met de Ruhmkorff-inductor. Maar wat we nu allemaal logisch vinden, moest in die avontuurlijke negentiende eeuw nog allemaal worden uitgedokterd. Behalve de elektrische vonk werden ook andere technieken gebruikt. Er is zelfs gewerkt met een simpel vlammetje om het brandstofmengsel te laten ontbranden. Ook de gloeibuis is een paar jaar populair geweest. Gottlieb Daimler gebruikte die bijvoorbeeld in 1883. De gloeibuis stak in de cilinderkop en werd aan de buitenzijde met een brander zo ver verhit, dat het gedeelte in de verbrandingskamer roodgloeiend werd. Maar in de jaren daarna bleek toch dat de elektrisch opgewekte vonk de beste en meest betrouwbare manier van ontsteken was. In 1902 kreeg Robert Bosch het patent op de eerste bougie. Dat eerste model kende al de opbouw zoals we die nu nog kennen: een centrale elektrode, een keramische isolator en een massaelektrode.
Sigaar In de loop van meer dan honderd jaar is de bougie steeds verder ontwikkeld, maar het principe is nauwelijks veranderd. In die zin is het dan ook een nogal saai stuk techniek en je zou zeggen dat de consument er geen enkele aandacht voor heeft. Maar in de jaren ’70 was de tv-commercial van Champion bekend bij iedereen. Zo heel gek was dat niet, want in die jaren sleutelden veel automobilisten zelf aan hun auto. Hoofdpersoon was taxichauffeur Jopie Sigaar. Die rookte altijd hetzelfde merk sigaren en gebruikte ook uitsluitend Champion bougies in zijn taxi. Datzelfde geldt ook voor het principe van de bougie. Ook daar is in de loop van meer dan een eeuw weinig aan veranderd. Nog steeds komt het er op neer dat tussen twee elektroden een vonk wordt geproduceerd die het brandstofmengsel tot ontbranding brengt. Goed, soms zijn er twee massa-elektroden, of drie, of vier. Maar het principe verandert niet.
Plasma Of toch wel? In 2011 presenteerde Champion een nieuw soort bougie. De officiële naam is Advanced Corona Ignition System, afgekort tot ACIS. In deze bougie wordt er geen vonk geproduceerd, maar plasma. De bougie heeft een centrale elektrode in
> De ACIS-bougie van Federal Mogul verspreidt de ontsteking over een groot oppervlak.
15
de vorm van een vierpuntige ster. Een massa-elektrode is er niet, de centrale elektrode schiet plasma als bliksemschichten van wel 25 mm lang naar de cilinderwand. In plaats van één vonk midden in de verbrandingskamer, is er nu dus een veelheid van bliksemflitsen door de hele verbrandingskamer heen. Omdat er meer energie wordt aangevoerd en de verbranding over een groter gebied plaatsvindt, wordt het brandstofmengsel sneller tot ontbranding gebracht. De verbranding verloopt hierdoor ook completer. Logisch gevolg daarvan is dat schralere mengsels kunnen worden gebruikt. Ook de regeneratie van energie uit uitlaatgassen kan hiermee worden opgevoerd, zegt Federal Mogul, de producent van Champion.
2017 De nieuwe bougie zou daarmee dus nieuwe stappen in motortechniek mogelijk maken. Bij verschillende proeven heeft Federal Mogul de nieuwe bougie gebruikt in conventionele benzinemotoren. Daarbij zijn brandstofbesparingen van 10 procent gerealiseerd, zegt de fabrikant. De nieuwe bougie is echter niet bedoeld als retrofit-product. De ACIS-techniek vereist namelijk meer elektrische energie. Het ontstekingssysteem van de auto zal daar dus op moeten worden aangepast. Anderzijds stelt de nieuwe bougie de motorenbouwers ook in staat om nog efficiëntere motoren te bouwen. Naar verluidt werkt Federal Mogul op dit moment met zeker tien autofabrikanten samen aan nieuwe motortechnieken. De verwachting is dat we de ACIS-bougie van Champion in 2017 voor het eerst op de markt gaan zien. //
> In 1934 had de bougie van Bosch al twee massaelektroden.
AUTOMOTIVE / 15 JANUARI 2016 DEF -p15 AUW01 bougies.indd 15
07-01-16 15:29
Brekupa Technics BV branchewinnaar 2015 in de Werkplaatsinrichtingsbranche Brekupa is door de Nationale Business Succes Award uitgeroepen tot branchewinnaar 2015 in de Werkplaatsinrichtingsbranche. Brekupa heeft zich volgens de Nominatiecommissie ontwikkeld tot een toonaangevende onderneming, met een zeer sterke positionering en een excellente reputatie. ‘Brekupa wordt alom gezien als een van de leidende bedrijven in de branche en weet haar uitgebreide vakkennis uitstekend te combineren met een klant- en servicegerichte aanpak, waardoor Brekupa zeer hoog scoort op klanttevredenheid.’
INS
S
T OJEC PR REAU BU
TECHNIS C SERVI HE CE
RENDEMENT IN N CE OVA TI NT RU E M
Tel. 030 8500 100 | www.brekupa.nl | info@brekupa.nl
AT
CE VI LEN IA ER
WE AP RKP PA RA LA T
M
R
zorg óók voor rendements-verbeteringen in úw werkplaats.
TECHNISCHE TALLATIES
TS A UR U
E
Brekupa is een professionele organisatie, gespecialiseerd in technische installaties voor: brandstof, olie, vet, vloeistoffen, perslucht en uitlaatgas-/stofdampafzuiging. Wij hebben als doel om het rendement van úw werkplaats te optimaliseren.
S NI KEN RUM T CEN
BEZOEK ONZE VERNIEUWDE WEBSITE: WWW.SONIC-EQUIPMENT.COM
DOSSIER ONDERDELEN & COMPONENTEN / ELEKTRISCH
De EV is slecht voor de werkplaatsomzet
VAN EEN KALE KOETS VALT MINDER TE PLUKKEN
Door het toepassen van een elektrische aandrijflijn kunnen autofabrikanten flink besparen op onderdelen. Hierdoor valt er minder te sleutelen tijdens een onderhoudsbeurt – en dat kost de werkplaats honderden euro's omzet. TEKST: PAUL VAN DEN BOGAARD, BEELD: AUTOBILD
Wat verdwijnt?
17
Slijtdelen: - motorolie - bakolie - koelvloeistof - bougies - luchtfilter - oliefilter - startmotor - distributieriem of ketting - koppeling - uitlaat - waterpomp
Overig: - benzinetank - verbrandingsmotor - radiateur - thermostaat
D
Wat blijft? - banden - remblokken - remschijven - aandrijfassen
- aircosysteem - comfortsystemen - schokdempers
e onderhoudskosten voor een elektrische auto zijn tot 70 procent lager dan die voor een vergelijkbaar model met een verbrandingsmotor. Dat komt vooral doordat het aantal slijtdelen in een EV veel kleiner is. Op basis van de onderhoudsvoorschriften van autofabrikanten berekende Mivar dat er aan een elektrische Volkswagen Up in vier jaar tijd voor 256 euro aan arbeid, onderdelen en vloeistoffen versleuteld wordt. Heeft de Up een benzinemotor onder de kap dan bedraagt het onderhoudsbedrag van 845 euro. De berekening is op basis van 25 duizend kilometer per jaar en reparaties en banden zijn niet
- veren - chassisdelen - verlichtingsdelen
Wat komt er bij? - accupakket - elektromotor
meegenomen. De grootste besparing blijkt te komen uit de vloeistoffen: 9 euro voor de EV tegenover 350 euro voor de Up op benzine. De motor- en bakolie hoeven niet ververst te worden, evenmin als koelvloeistof. Wat overblijft is het bijvullen van de rem- en de ruitensproeiervloeistof. Aan arbeidsloon kost de benzine-Up 377 euro, de elektrische variant 214 euro, terwijl een autobedrijf in vier jaar tijd slechts 33 euro aan onderdelen op de werkplaatsfactuur kan zetten voor de elektrische Volkswagen, bij de traditioneel aangedreven Up is dat 118 euro. //
AUTOMOTIVE / 15 JANUARI 2016 DEF-p17 AUW01 elektrisch.indd 17
07-01-16 16:10
OP DE BRUG / MERCEDES-BENZ C 300 H
> De C punt beho wein pute Aan moe werk
18 ALLES BEDEKT BIJ DE BENZ De dieselhybride C-klasse is dankzij het gebruik van aluminium een stuk lichter dan zijn voorganger. Ook onder de motorkap zijn er wat veranderingen, constateert specialist Erwin Verhoeven van Autobedrijf Hooymans. ‘Het schroefwerk kost extra tijd.’
“Nu is dit nog maar een viercilinder en heb ik hier tussen blok en radiator nog ruimte om aan de multiriem te werken”, zegt Verhoeven. “Bij een zescilinder moet er meteen van alles worden uitgebouwd. Opvallend is wel de ruimte links naast het blok. Daar zit normaal gesproken een luchtinlaat, maar bij deze hybrideversie is hij verder naar de zijkant gebouwd. Dit hebben ze gedaan om de trillingen van het luchtfilter te verminderen, omdat de motorcomputer op dit luchtfilter geschroefd zit”, TEKST EN BEELD: MARK LITJENS zegt Verhoeven. De technicus ziet weinig verschil met een vergelijkbare e C-Klasse van Mercedes-Benz is met name populair viercilinder diesel van het merk. Brandstoffilter, oliefilter, onder zakelijke rijders. In de modellenmix van het vloeistoffen: ze zijn allemaal eenvoudig te vinden en te servicen. merk is de C veruit het best verkopende model. De accu ligt achterin; wel is er aan de linkerzijde onder de Maar hoe ziet hij er onderhuids uit? De dieselhybride van motorkap, net onder de voorruit, een handig starthulpaansluitde C-Klasse is door een lichtere constructie zo’n 100 kilo punt te vinden. “Volgens mij liggen daar ook delen van het lichter dan zijn voorganger. Ook technisch kent een hybride hybride-systeem, gezien de oranje kabels die daar uitkomen. Wij natuurlijk zijn eigen uitdagingen. We zetten hem op de werken hier nog niet aan hybride auto’s, maar dat gaat wel brug bij Automotive-abonnee Autobedrijf Hooymans, gebeuren. Wel kunnen we ze apk keuren, maar daar blijft het nu nog even bij. Verder weinig bijzonderheden hier. Allemaal bekend specialist in het merk met de ster. Technisch specialist en herkenbaar”, aldus de technisch specialist. Erwin Verhoeven neemt de C 300 h mee naar binnen, parkeert hem op een brug en trekt direct de motorkap open. Een grote plaat van kunststof bedekt het grootste Schroefwerk deel van de volle motorruimte, maar de plaat is in tien Onder de auto zien we een ander herkenbare Mercedes-eigenseconden gedemonteerd. schap: een volledig vlakke onderkant. Alles is dichtgebouwd met
k v w n s m b a
TECHNISCHE GEGEVENS MERCEDES-BENZ C 300 H / nieuwprijs (euro): 51.395 / motortype: 4 cilinder-in-lijn dieselmotor + compacte elektromotor / kleppen per cilinder: 4 / cilinderinhoud: 2.143 cc / verbruik (gem./fabrieksopgave): 3,6 l per 100 km / CO2emissie: 94 gr per km / transmissie: 7-traps automaat / max. vermogen: 150 kW/204 pk @ 3.800 tpm (dieselmotor) + 20 kW/27 pk @ 800 tpm (elektromotor) / max. koppel: 500 Nm @ 1.600-1.800 tpm (dieselmotor) + 250 Nm @ 1.800 tpm (elektromotor).
F
D
> B
*
DEF -p18 AUW01 op de brug.indd 18
07-01-16 15:29
Investeren in kwaliteit kost geld, niet investeren in kwaliteit kost kapitalen!
BEL VOOR ADVIES HEFFEN
> De C-klasse kent een paar opvallende punten: onder de motorkap is hij behoorlijk volgestouwd, waardoor er weinig werkruimte is. De motorcomputer zit op het luchtfilter geschroefd. Aan de onderkant zitten veel platen die moeten worden verwijderd voor het werk kan beginnen.
REMMENTEST
EMISSIE
Z kunststofplaten; zeker bij een hybride van belang vanwege de verlaagde luchtweerstand. Verhoeven: “Het schroefwerk kost wel extra tijd. En is je ontkomt er niet aan, want anders kom je nergens bij. Zelfs ophangrubbers controleren lukt dan niet, laat staan een draagarm. Die gingen nogal eens kapot bij vorige modellen, net zoals twee generaties geleden de fuseestangen en -kogels. Die zien er nu allemaal een stuk beter uit. Maar er is blind aan te werken, negen van de tien dingen zitten zoals ze altijd al zaten. Heel prettig.” //
d
> Volgens technisch specialist Erwin Verhoeven is de hybride Benz prima te onderhouden.
Lekker zuinig
De hybrideaandrijving voegt slechts 20 kW toe aan het motorvermogen van 150 kW, maar vooral het koppel heeft baat bij de elektromotor: het dieselblok, afkomstig uit de C250 d, levert al 500 Nm, met de elektromotor erbij groeit dit naar 750 Nm. De C die we op de brug zetten, is voorzien van luchtvering op voor- en achteras. Deze legt de auto op snelheid nog lager op de weg en past zich aan het gewenste rijkarakter aan, met keuze uit modi als sport, eco en comfort. Is de weg minder glad, volstaat een druk op de knop om iets hoger boven de weg te zweven. Dankzij de elektromotor spaart de 300 h ongeveer 0,7 liter diesel per 100 kilometer ten opzichte van de 250 d. De hybride komt elektrisch op gang, de verbrandingsmotor meldt zich vrij snel daarna. De energie die vrijkomt tijdens het uitrollen en remmen wordt opgeslagen in de lithium-ion batterij. Een boost-functie zorgt dat elektromotor en dieselblok tijdelijk even maximaal kunnen samenwerken, bijvoorbeeld tijdens een inhaalmanoeuvre.
FLATRATETIJDEN* / Luchtfilter: 6 min. / brandstoffilter: 30 min. / (gloei)bougies: 30 min. / multiriem: 24 min. / interieurfilter: 6 min. / vervangen koplampunit: 42 min. (LED-unit: +12 min.) / voorbumper vervangen: 90 min. (extra onder andere +6 min. 360-graden camera, +12 min. parkeerhulp, +6 min. voetgangersbescherming) / voorschokdempers vervangen: 36 min. *TIJD I.C.M. ONDERHOUDSBEURT.
DEF -p18 AUW01 op de brug.indd 19
WIELSERVICE
ERKEND
TKD 09
AFTERSALES SERVICES
Vlasakker 11 3417 XT Montfoort T: 0348 - 477 000 • F: 0348 - 475 104 E: info@autec-vlt.nl • I: www.autec-vlt.nl
aut-adv. inversteer in kwaliteit 45x265 mm.indd 18-2-2015 1 11:26:01 07-01-16 15:29
IN DE WERKPLAATS / AUTOBEDRIJF ERIK HUZEN
I
Autobedrijf Erik Huzen keert terug naar de basis
VAN VERRE VRIEND NAAR GOEDE BUUR Tot de crisis groeide het autobedrijf van Erik Huzen als kool, vooral dankzij de verkoop buiten de eigen regio. Toen de omzet terugliep keerde hij terug naar zijn universele wortels en versterkte hij de binding met de lokale markt. TEKST: BAS SNIJDER, BEELD: MAX DE KRIJGER
w t t p s i d d f m p
S
D v a m o h b s r s m a w D l e h o
20
G
DE KENGETALLEN AUTOBEDRIJF ERIK HUZEN // AANTAL MEDEWERKERS: 9 FTE // AANTAL HEFBRUGGEN: 8 // AANTAL DOORGANGEN: 2.400 PER JAAR // AANTAL VERKOCHTE BANDEN: 1.000 PER JAAR // OPPERVLAK WERKPLAATS TOTAAL: 550 M2
DEF -p20 AUW01 in de werkplaats.indd 20
07-01-16 15:24
R v n l v w h h d E g m r d d w s g t v
R //
I
n 1996 begon de toen 24-jarige Erik Huzen een universeel autobedrijf in het Overijsselse Holten. Vijf jaar later verhuisde het bedrijf naar een nieuwbouwpand met een werkplaats, een showroom, een wasstraat en een tankstation. In diezelfde periode begon de jonge ondernemer zich te specialiseren in Volvo. Later kwam daar Ford bij. "In die periode - tot 2008 - groeide ook de occasionverkoop sterk", vertelt Huzen. "We verkochten steeds meer auto’s in het land en steeds minder in de buurt, met het gevolg dat die auto’s niet terug kwamen voor onderhoud. Daardoor hebben we in de crisis, toen de verkoop terugliep, forse klappen moeten incasseren. Omdat we de lokale markt onvoldoende aandacht hadden gegeven, was het plotseling erg stil in de werkplaats.”
Sterkere binding De economische teruggang dwong Huzen tot het maken van ingrijpende keuzes. “We zijn langs de rand van de afgrond gegaan, maar we zijn sterker uit de crisis gekomen. We verkopen nog steeds veel Volvo’s, maar hebben ons daarnaast weer gericht op onze positie als merkonafhankelijk autobedrijf voor klanten uit de buurt.” Ook besloot hij om de occasionvoorraad te verkleinen. “Mensen zoeken tegenwoordig meestal een specifieke uitvoering, motor of kleur. De kans dat je precies die auto hebt staan, is klein. Ik ben actiever geworden met aankoopbemiddeling. Ik ga samen met een klant op zoek naar een auto, begeleid het aankoopproces en zorg dat de auto wordt afgeleverd met een onderhoudsbeurt en garantie. Dat doen we ook regelmatig voor klanten in het buitenland. Op deze manier halen we meer werkplaatsomzet uit een kleinere occasionvoorraad, en omdat we dichter bij huis verkopen, krijgen we meer herhalingsbezoeken voor onderhoud en reparatie.”
Grotere werkplaats Rond 2008 besloot Huzen om de werkplaatscapaciteit te vergroten. Achteraf bleek de timing ongelukkig, want de nieuwbouw werd middenin de crisis opgeleverd en stond lange tijd leeg. Toch kwam de uitbreiding uiteindelijk goed van pas. “In het nieuwe gedeelte staan nu vier hefbruggen, waaronder een speciale caravanhefbrug en een 7,5-tons hefbrug voor zware bestelauto’s en campers. Daarmee hebben we een compleet nieuwe markt aangeboord.” De dagelijkse leiding over de werkplaats is in handen van Erik’s jongere broer Erwin. “Mijn broer is een echte manager. Hij heeft overzicht en kan strak plannen. Daar ben ik minder sterk in. Sinds hij aan het roer staat, loopt alles rond de aftersales veel soepeler.” Sinds de crisis wordt in de werkplaats scherper dan ooit gelet op kengetallen, productiviteit en rendement. “Als je een monteur productief wilt houden, moeten er altijd meer hefbruggen dan mensen zijn. Anders ligt het werk meteen stil als een auto half gedemonteerd op de brug staat en een onderdeel niet op tijd wordt geleverd. Daarom hebben we acht hefbruggen voor vier monteurs.” Huzen vindt dat autotechnici zich
Erik Huzen
bouwjaar 1972 opleiding MTS metaal, verschillende autotechnische opleidingen, Lease & Fleet Academy, diverse management-, hrm- en commerciële trainingen loopbaan werkplaats transportbedrijf (bijbaan), universeel autobedrijf 1995-1996, sinds maart 1996 zelfstandig ondernemer thuis getrouwd, twee zonen
21
altijd op hun kerntaak moeten kunnen richten. “In veel onafhankelijke bedrijven zijn monteurs te veel tijd kwijt aan randprocessen. Bij ons niet. Ze bestellen geen onderdelen en verrichten zo min mogelijk administratieve handelingen. Als je kerntaken en randprocessen niet goed scheidt, keldert de productiviteit en komt het werk niet af.” Voor het aansturen en bijsturen van de bedrijfsprocessen wordt de garagesoftware van Carsys ingezet. “Alle relevante cijfers en kengetallen staan in één dashboard en de koppelingen met externe apps werken soepel. Daarnaast gebruiken we Werkplaats Service Provider van Bas Wintjes. Wij doen mee aan een pilot die real time inzicht in het werkplaatsrendement geeft. Dat houdt ons scherp, en we kunnen direct ingrijpen als dat nodig is.”
Equipmentpool In de werkplaats worden zo veel mogelijk werkzaamheden in eigen beheer uitgevoerd. Alleen voor specialistische klussen worden derden ingeschakeld. “Voor ruitschade, restylen en schadeherstel werken we veel samen met lokale zelfstandigen. Uitlezen en diagnose doen we zelf en dat doen we ook regelmatig voor collega’s. We hebben drie universele testers en merkspecifieke testers voor Ford, VAG en Volvo. Voor apparatuur die we minder vaak gebruiken, hebben we samen met collega-bedrijven een equipmentpool opgezet met diagnoseapparatuur, uitlijnapparatuur en speciaalgereedschap. We hebben een huursysteem waarbij iedereen een vast bedrag per gebruik betaalt. Dat is voordeliger dan alles zelf kopen, en we kun-
AUTOMOTIVE / 15 JANUARI 2016 DEF -p20 AUW01 in de werkplaats.indd 21
07-01-16 15:24
IN DE WERKPLAATS / AUTOBEDRIJF ERIK HUZEN
22
> 'Wij investeren in de werkplaats. Daar liggen onze groeikansen.' nen alles zelf blijven doen.” In de werkplaats van Erik Huzen bepalen de teamleden zelf welke nieuwe apparatuur en equipment wordt aangekocht. “De enige voorwaarde is dat ze moeten onderbouwen hoe vaak ze de apparatuur verwachten te gebruiken. Dan levert het meteen een nieuwe businesscase op. Zo gaan we bijvoorbeeld investeren in een spoelmachine voor automaten en stuurhuizen en ik verwacht dat we die intensief gaan gebruiken.” Ondanks de moeilijke periode die achter hem ligt, heeft Huzen nooit overwogen om zich bij een garageformule aan te sluiten. “Uiteindelijk is dat niets meer dan een manier om een autobedrijf aan een onderdelengrossier te verbinden. Voor sommige ondernemers heeft dat meerwaarde, maar het is riskant dat een formule de identiteit van het autobedrijf overneemt. Klanten moeten jouw naam kennen, niet die van een formule.”
Meer focus Voor commerciële kansen kijkt Huzen ook buiten de branche. Het bemande Esso-tankstation werd omgebouwd tot een onbemande Tango-vestiging en in de pompshop zit sinds kort een franchisevestiging van Plaza Food For For All. “In plaats van een leegstaande winkel hebben we nu een nieuwe ontmoetingsplek waar mensen kunnen eten, drinken en werken. En het levert meer aanloop op voor het tankstation, de wasstraat en het autobedrijf.” De ondernemer kijkt met een positieve blik naar de toekomst. “De mobiliteitsbranche verandert sterk en dat doet een groot beroep op de creativiteit van ondernemers. Als je vandaag omzet hebt, betekent dat niet automatisch dat je morgen ook omzet hebt. Ondernemers moeten heldere
DEF -p20 AUW01 in de werkplaats.indd 22
'Er moeten meer bruggen dan mensen zijn.' keuzes maken om te overleven. Ons bedrijf verandert van een autobedrijf in een breed georiënteerd mobiliteitscentrum. Ik denk dat particulieren in de toekomst minder vaak auto’s kopen en vaker kiezen voor private lease en deelauto’s. Daarnaast zorgt de schaalvergroting in het merkgebonden kanaal ervoor dat merkdealers zich steeds meer uit kleine plaatsen terugtrekken. Daarom investeren wij volop in onze werkplaats, want daar liggen voor ons groeikansen.” De belangrijkste les die hij uit de crisis heeft geleerd? “Voor de crisis hadden we veel minder focus. Nu concentreren we ons op een kleinere groep klanten die we beter bedienen.” //
Autobedrijf Huzen ging in 1996 van start. In 2001 verhuisde eigenaar Erik Huzen naar een nieuwbouwpand aan de Handelsweg in Holten. Activiteiten zijn onder meer verkoop en onderhoud/reparatie van personenauto’s, bedrijfsauto’s, campers en caravans, auto-, bestelauto- en aanhangerverhuur, aangevuld met een wasstraat, een tankstation, en een Plaza-lunchcorner. Huzen is ook initiatiefnemer van leaseformule Leaseprof. Daarnaast is hij actief voor verschillende Bovag-werkgroepen, lid van de Bovag Ledenraad en bestuurslid bij Vereniging ROB en Stichting NAP. In zijn vrije tijd is hij interimvoorzitter van de plaatselijke voetbalvereniging en geeft hij lezingen en advies aan ondernemers.
07-01-16 15:24
De nieuwe generatie in Autoruitreparatie
0318 507 725, info@glasstech.nl
Dé vakbeurs voor de automotivebranche
GORINCHEM
8, 9 en 10 maart 2016 OnLIne BOeKen & meer InFOrmatIe:
EVENEMENTENHAL.NL/AUTOPROF-GORINCHEM
TEST DE TESTER / AUTOCOM
Deel 2: Autocom CDP+Cars
IKEA ONDER DE TESTERS
In het Test de Tester-project van Autodiagnose.eu en Automotive Werkplaats voelt een team van specialisten de belangrijkste diagnoseapparatuur aan de tand. Ditmaal geven zes panelleden hun mening over de Autocom CDP+cars.
N 24
et als bij producten van landgenoot Ikea moet je ook bij Autocom je eigen gereedschap meenemen: in dit geval een laptop. Het Zweedse bedrijf gelooft heilig in de toepassing van een losse VCI en zijn eigen diagnosesoftware. Vanwege de relatief lage prijs van circa 2.500 euro en zijn brede inzetbaarheid is de Autocom een veelgebruikte tester. De CDP+ is de opvolger van de in 2005 geïntroduceerde CDP. De CDP+ is te koop in vier uitvoeringen; ons testpanel beoordeelde de Carsuitvoering. Deze werd aangesloten op zestien verschillende auto’s, variërend van een Renault Mégane I uit 1997 tot een Opel Vivaro uit 2011. Kijk voor de volledige leveringsomvang van de Autocom CDP+cars en andere testers en voor de uitgebreide reviews op Automotive-werkplaats.nl.
Het oordeel van Iwan Kennis
(Autobedrijf Wout Bouman) Getest op: Opel Corsa C en D, Ford Fusion en Nissan Note
Voor zijn beoordeling gebruikte Iwan deze tester onder meer voor het ontluchten van een remsysteem met abs (Nissan Note), maar kreeg dit niet voor elkaar. Het lukte wel om de abs uit te lezen. Dit was hem met een Dec Superscan, G-scan en Bosch KTS nog niet (goed) gelukt. Verder benaderde hij de motorregeleenheid van een Ford Fusion en probeerde hij de robotbak van zowel die auto als van een Opel Corsa te benaderen. Bij de Opel lukte dat wel, bij de Ford niet. Ook waagde Iwan een poging om actuatoren aan te sturen bij de Nissan, maar dat lukte niet. Ondanks wat tekortkomingen vindt Iwan de Autocom CDP+cars toch geschikt voor zijn bedrijf en beveelt hij hem ook aan bij anderen. - Simpele layout; - Flightrecorder.
- Te weinig diepgang bij Franse merken (op basis van eerdere ervaringen met Autocom).
H
( G
e r h e
DIAGNOSE
FOCUS SCHEPT EEN LUCHTJE Diagnose-expert Asim Saglam omschrijft elke maand een storing uit zijn werkplaats. Ditmaal een Focus die stationair niet stationair loopt. TEKST: ASIM SAGLAM/AUTODIAGNOSE.EU
E
en garagebedrijf komt naar ons toe met een Ford Focus uit 2003 waarvan de 2,0 liter EDDF-motor stationair onregelmatig loopt. Soms brandt het motorstoringslampje en verschijnt foutcode P1131 met beschrijving ‘zuurstofsensor geen fluctuatie, systeem te arm’. Het autobedrijf heeft
DEF -p24 AUW01 test de tester.indd 24
zelf al het inlaattraject gecontroleerd op lekkages en de voorste lambdasonde vervangen. Omdat dit de storing niet heeft verholpen, worden wij ingeschakeld. Een bevraging van het foutgeheugen van de motorregeleenheid laat alleen de melding ‘P1000 OBD monitoring test niet afgerond’ zien. Als we de motor een tijdje laten draaien, gaat het motormanagementlampje branden en krijgen we foutcode P1131. Daarbij valt op dat de motor inderdaad erg onregelmatig draait, alsof er sprake is van verbrandingsproblemen op meerdere cilinders. In de brandstofdruk, luchtmassameter, bougiekabels en enkele meetwaarden zijn geen extreme afwijkingen te zien, anders dan dat de langdurige mengselaanpassing te veel uit de pas loopt. Om een beter beeld te krijgen van het verbrandingsproces meten we de uitlaatgassen tijdens het onregelmatige lopen van de motor. Daaruit komt het volgende beeld naar voren:
07-01-16 15:22
C C H O E v i b t (
Het oordeel van Maarten Peters
(ANWB Wegenwacht) Getest op: BMW 525i, Ford Focus, Mitsubishi Canter, Opel Insignia en Opel Vivaro Als pechhulpverlener vindt Maarten een tester die werkt in combinatie met een laptop niet de meest handige oplossing, maar over de mogelijkheden en de bediening van het systeem zelf is hij wel enthousiast. Peters benaderde onder meer de abs/espregeleenheid van een BMW 525i Touring en slaagde er in hiervan het foutgeheugen uit te lezen. Hetzelfde deed hij bij een Opel Vivaro, maar bij deze besteller benaderde hij ook een
CO-gehalte: 0 vol% CO2-gehalte: 10.80 vol% HC-gehalte: 10 ppm O2-gehalte: 6.59 vol% Een dergelijk uitlaatgasbeeld kan worden veroorzaakt door een verbrandingsprobleem in één of meerdere cilinders, of door een lek in het inlaattraject. Omdat er geen melding over verbrandingsproblemen in het foutgeheugen staat en het uitlaatgasbeeld bij hogere toerentallen naar een normaal uitlaatgasbeeld verschuift (O2-gehalte richting de 0 vol% en het CO2-gehalte net iets boven de 15 vol%), controleren we nogmaals het inlaatgedeelte. Om met de rookgasmachine een lichte overdruk op het systeem te zetten moeten we eerst het beluchtingsgat van de stationaire regelklep dichten. Als dat gelukt is, wordt een lekkage achter het gasklephuis zichtbaar, door een scheurtje in de carterontluchtingsslang. Wanneer we dit lek provisorisch dichten, vertoont de motor geen storing meer. De auto kan terug naar het garagebedrijf voor een gerichte reparatie.
vijftal andere regeleenheden. Het bekijken van meetwaarden probeerde hij uit op een Opel Insignia en van een gestrande Mitsubishi Canter stuurde hij probleemloos de actuator van de EGR-klep aan. - Overzichtelijk; - Duidelijk scherm; - Fijn te bedienen.
- Niet handig langs de weg; -A ctuator luchtpomp achtervering onduidelijk.
Het oordeel van Selman Aypay
25
(Garage Aypay) Getest op: Peugeot 106, Mercedes Vito, Hyundai Selman vinkte drie keer ‘uitstekend’ aan: bij de selectie van het juiste voertuig, de regeleenheid en de navigatie binnen de geselecteerde regeleenheid. De algemene bediening van het toestel beoordeelde hij als normaal. Hoewel hij de Autocom niet snel genoeg vindt, zou hij hem wel bij anderen aanbevelen. Aypay plugde hem onder meer in op een Peugeot 106. Hij benaderde de motorregeleenheid om de meetwaarden te bekijken en gebruikte daarbij de vliegtuigmodus. “Deze auto had een misfire in een van de cilinders, alleen kon de ecu niet uitmaken welke van de drie het was. Ik heb alle hiermee belaste sensoren en actuatoren gemonitord. Wanneer de storing zich voordoet, druk je een knop in en wordt deze bewaard. Zo kun je later op je pc bekijken waar het probleem zit. In het geval van de Peugeot bleken de bougies versleten.” - De flightrecorder; - Opslaan van data.
- Mag sneller.
Reactie Autocom:
Erik Streurman van Autocom-leverancier Diagnoses meldt als reactie op de opmerkingen van een aantal panelleden dat er inmiddels schema's, meetwaarden en systeembeschrijvingen zijn opgenomen in de nieuwe versie. "Na selectie van het juiste voertuig kan men direct na het uitlezen de juiste data opzoeken. Daar is wel een internetverbinding voor nodig." Voor meer snelheid kan de interface via een USB-kabel worden aangesloten op de laptop in plaats van via Bluetooth.
AUTOMOTIVE / 15 JANUARI 2016 DEF -p24 AUW01 test de tester.indd 25
07-01-16 15:23
TENSLOTTE
ONLINE
IN DE BRANCHE
Tjalma Auto’s via Facebook:
ACHT MILJOEN BANDEN INGEZAMELD
Wie oh wie heeft vannacht iets gezien bij de Oppedijk van veenweg 30 in Burgum? Het gaat om een witte Renault Trafic of een Opel Vivaro korte wielbasis. Ze hebben vannacht bij ons 70 accu’s gestolen.
Recybem heeft in 2015 circa acht miljoen banden ingezameld. De verkoop van nieuwe banden in de vervangingsmarkt ligt naar verwachting ook ongeveer op dit aantal. Van de ingezamelde banden wordt ruim 95 procent hergebruikt of gerecycled. In 2014 werd tweederde van de ingezamelde banden vermalen en hergebruikt om bijvoorbeeld rubberen stoeptegels van te maken. De rest is geëxporteerd naar het buitenland om hergebruikt te worden als occasionband.
Ron Wassing via Linkedin:
26
Top Gear-gevoel met de Renault Twizy. In de goederenlift van het AZ-stadion naar de 3e verdieping, op weg naar de Stokman-stand van netwerk-event Hallo 2016!
Morgen online, een test met de laatste Peugeot met achterwielaandrijving en dit voorover hellende front.
COLOFON Automotive Werkplaats is een uitgave van Mobility Media bv, Naritaweg 14, 1043 BZ Amsterdam, Tel.: 020-5800966 UITGEVER Jelle Heidstra, jelle@mobilitymedia.nl REDACTIE Luberto van Buiten (hoofdredacteur), Bart Kuijpers (adjunct-hoofdredacteur), Paul van den Bogaard, Marieke Oosterom, Floor Vink, redactie@mobilitymedia.nl MEDEWERKERS Luc van Bussel, Max de Krijger, Freek van Leeuwen, Mark Litjens, Diederik Plug, Asim Saglam, Bas Snijder ADVERTENTIES Marc Krijnen, Hafid Ouchan, Erwin van der Wal sales@mobilitymedia.nl, 020-5800975 TRAFFIC Sebastiaan Dekker, traffic@mobilitymedia.nl
GV-p26 AUW01 tenslotte.indd 26
AGENDA
Arno Lommers via Twitter:
BROKKEN MET HONDA
GLASHARDE GT
UURTJE WERK
Honda-rijders rijden het vaakst schade. Wel vijftien procent meer dan de nummer twee, Seat-rijders. Mitsubishi-rijders hebben het minst vaak schade, gevolgd door Dacia- en Kiarijders. Dat blijkt uit cijfers van Athlon. Lexus is volgens de leasemaatschappij het derde merk op deze lijst van brokkenmakers.
Ford levert zijn nieuwe GT met een nieuw autoglas. De Corning Gorilla Glass hybride voorruit is een krasbestendige ruit die dertig procent lichter is dan normaal glas. Het glas is ontwikkeld door Ford samen met materiaalspecialist Corning en wordt toegepast in zowel de voorruit als de motorkap.
Lakkenleverancier Metalak introduceert Stationary Speed Repair, een productenpakket voor one-day repair. Hierin zitten onder meer de mobiele spuitcabine Painttrotter en luchtdrogende lakken van Spies Hecker en Pluspaint. Het spuitproces kan hiermee binnen een uur worden volbracht, aldus Metalak.
-> Interclassics 2016, klassiekerbeurs. Mecc Maastricht, 14-17 januari.
-> Reifen, internationale bandenvakbeurs. Messe Essen, 24-27 mei 2016.
-> Autoprofessioneel, vakbeurs voor de aftermarket. Evenementenhal Gorinchem, 8-10 maart.
-> Equipvak, vakbeurs voor de equipmentbranche. Expo Haarlemmermeer, 31 mei-2 juni.
-> Autotechnica, aftermarketvakbeurs voor de Benelux. Brussels Expo, 20-23 maart.
-> Automechanika, aftermarketvakbeurs. Messe Frankfurt, 13-17 september.
ONTWERP Curve, Haarlem OPMAAK Che* Ontwerpstudio, Vleuten DRUK Mediacenter Rotterdam ABONNEMENTEN Abonnementenland, Postbus 20, 1910 AA Uitgeest, tel 0900-2265263 (€0,10 p.m.). Abonneren via www.bladenbox.nl, opzeggingen uiterlijk 8 wkn voor afloop abonnementsperiode via www.aboland.nl ADRESWIJZIGING doorgeven op adreswikkel en aan Abonnementenland retourneren, of via www.aboland.nl ABONNEMENTSPRIJS €132,- (icm. Management, excl. 6% btw) per jaar. Buitenland (Europa inclusief België): standaard tarief + extra bezorgkosten van €75,- per bezorgadres. Losse nummers €16,-. Meerdere abonnementen? Neem contact op voor een scherpe aanbieding
DISCLAIMER Hoewel de informatie in deze uitgave met zorg is uitgezocht en waar mogelijk is gecontroleerd, sluiten uitgever, redactie en auteurs uitdrukkelijk iedere aansprakelijkheid uit voor eventuele onjuistheid en/of onvolledigheid van de verstrekte gegevens GEGEVENSBESCHERMING Automotive Werkplaats is een uitgave van Mobility Media. Mobility Media legt de gegevens van abonnees vast voor de uitvoering van de (abonnee)overeenkomst. Deze gegevens kunnen worden gebruikt om u te informeren over relevante andere producten, diensten en activiteiten van Mobility Media en zorgvuldig geselecteerde samenwerkende partners. Indien u geen prijs stelt op informatie van Automotive Werkplaats of indien u uw toestemming voor het gebruik van
uw e-mailadres wilt intrekken, kunt u een verzoek indienen bij Mobility Media, Naritaweg 14, 1043 BZ Amsterdam. Nadere informatie vindt u in het privacy statement op www.mobilitymedia.nl © Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.
Mobility Media is aangesloten bij het HOI. Voor oplagegegevens verwijzen wij naar de reguliere HOI publicaties.
08-01-16 10:01
HĂŠt Europese netwerk dat meer dan 5.000 autobedrijven telt!
Origineel in autotechniek
CarXpert helpt de ondernemer in zijn werkplaats en biedt veel technische en marketingondersteuning. Meer informatie check www.carxpert.nl of neem contact op met CarXpert Nederland via telefoon:
035-5429350 P o w e re d by
carxpertAdv2015.indd 1
12-03-15 18:44
‘‘Het is voor ons een goed stuk gereedschap om mee te werken.” Van Hugten Mobility-Center, Bilthoven
Méér dan onderdelen
Mijngrossier.nl is voor mij het ideale informatieplatform. Van technische ondersteuning, digitale werkorders, offertes genereren tot diagnose. Het wordt pas echt eenvoudig met mijngrossier.nl