คู่หูเดินทาง 124

Page 1

www.transport.co.th

ปีที่ 11 ฉบับที่ 124 เดือน ธันวาคม 2561 I Vol.11 No.124 DECEMBER 2018

Free Copy

สัมผัสวิถีชีวิต

ช้าง อย่างใกล้ชิด ที่ ‘ศูนย์อนุรก ั ษ์ชา้ งไทย’ จ.ล�ปาง




คู่หูเดินทาง 4


5 คู่หูเดินทาง


ทักทาย สารบัญ

สวัสดีคุณผู้อ่านทุกท่านครับ คู่หูเดินทางฉบับนี้พามาเที่ยวส่งท้ายปลายปีกันที่ศูนย์อนุรักษ์ ช้ า งไทย สถาบั น คชบาลแห่ ง ชาติ ในพระอุ ป ถั ม ภ์ ฯ องค์ ก าร อุตสาหกรรมป่าไม้ จังหวัดล�าปาง ซึง่ เป็นศูนย์แสดงช้างแห่งแรกและ แห่งเดียวทีอ่ ยูภ่ ายใต้การดูแลของภาครัฐ ทีน่ นี่ อกจากจะมีการจัดแสดง ช้าง โรงเรียนฝึกช้างและควาญช้าง ทีพ่ กั และร้านอาหารแล้ว ยังมีโรงพยาบาลช้างด้วย ซึง่ รับดูแล รักษาช้างแก่ ช้างป่วย และช้างทีป่ ระสบอุบตั เิ หตุ รวมถึงช้างทีม่ คี นบริจาคมาเนือ่ งจากไม่สามารถ ดูแลเองได้ โดยไม่เสียค่าใช้จ่ายใดๆ ทั้งสิ้น การมาเที่ยวที่นี่นอกจากเราจะได้สัมผัสวิถีชีวิต ความน่ารักน่าเอ็นดูของสัตว์โลกร่างใหญ่แล้ว เรายังได้มโี อกาสท�าบุญต่อชีวติ ช่วยอนุรกั ษ์ชา้ งไทย ให้อยูก่ บั เราไปอีกนาน อยากรูว้ า่ จะสนุกและน่าประทับใจแค่ไหนหาอ่านได้ในคอลัมน์คหู่ พู าเทีย่ ว ช่วงนี้คนป่วยเป็นโรคซึมเศร้ากันมากขึ้น อาจจะมาจากหลายๆ สาเหตุ ไม่เว้นแม้แต่กระทั่ง ประเทศที่พัฒนาแล้วอย่างอังกฤษ ที่มีอัตราการฆ่าตัวตายของวัยรุ่นเพิ่มสูงขึ้น ท�าให้รัฐบาลต้อง เพิม่ งบประมาณสนับสนุนบริการด้านสุขภาพจิตเยาวชน ภัยเงียบแบบนีอ้ นั ตรายกว่าทีค่ ดิ ไว้เยอะ ครับ “การร้องไห้” ก็ถือว่าเป็นการเยียวยาจิตใจแบบธรรมชาติที่ดีวิธีหนึ่ง เพราะถ้าเราเก็บกด อะไรไว้มากๆ จะรู้สึกอึดอัด เครียดและท�าให้เกิดภาวะซึมเศร้าได้ วันไหนที่ท้อแท้รู้สึกเศร้า ลอง หามุมเล็กๆ เพื่อระบายสิ่งที่อัดอั้นไว้ออกมา แล้วคุณจะรู้สึกดีขึ้น...ลองท�าดูครับ การปล่อยวาง ท�าใจให้นงิ่ เมือ่ มีปญ ั หาเข้ามากระทบ ค่อยๆ คิดหาทางแก้ไข โดยจะปรึกษา ญาติผู้ใหญ่ เพื่อนสนิท หรือบอกเล่าให้คนใกล้ชิดฟัง ก็ถือว่าเป็นตัวช่วยที่ดีครับ… “วางให้เป็น ก็เย็นลง”

นายจิรศักดิ์ เยาว์วชั สกุล กรรมการผูจ้ ดั การใหญ่ บริษทั ขนส่ง จ�ากัด

Lifestyle Magazine

08 บขส.อินไซด์ 09 บขส.อัพเดท 12 ข่าวรายทาง 13 เล่าสู่กันฟั ง 14 เคล็ดลับความงาม 16 คู่หูพาเที่ยว 24 รอบรู้ ร อบโลก 26 มุ ม สุ ข ภาพ 28 คู่ หู ดู ว ง 30 แวะชิ มริมทาง

คุณสามารถอ่านนิตยสารคู่หูเดินทาง ในรูปแบบ E-Magazine ได้ง่ายๆ เพียง ดาวน์โหลด แอปพลิเคชันของ AIS Bookstore มาไว้ทสี่ มาร์ทโฟน หรือแท็บเล็ตของคุณ ใช้ได้ทงั้ ระบบ Android และ ios

สมัครสมาชิ กนิตยสารคู่หูเดินทาง จ่ายเพียงค่าจัดส่ง 250 บาท (1 ปี 12 ฉบับ) วิธีสมัครสมาชิ ก โอนเงินเข้าบัญชีในนาม บริษัท เอ็ม เจ มีเดีย จ�ากัด ธนาคารไทยพาณิชย์ สาขา ส�านักรัชโยธิน ประเภทบัญชี ออมทรัพย์ เลขที่บัญชี 111-291870-5 แล้วส่งใบโอนเงิน พร้อมชื่อ ที่อยู่ และเบอร์ติดต่อกลับมาที่ แฟ็กซ์. 0-2171-1536 สอบถามเพิ่มเติม โทร. 08-1919-4028

เจ้าของคู่หูเดินทาง บริษัท เอ็มเจ มีเดีย จ�ากัด 499/87 ถนนหทัยรำษฎร์ แขวงสำมวำตะวันตก เขตคลองสำมวำ กรุงเทพฯ 10510 โทรศัพท์ 0-2171-1535 โทรสาร 0-2171-1536 MJ Media Company Limited 499/87 Hathairat Road, Sam Wa Tawantok, Khlong Sam Wa, Bangkok 10510 ฝ่ายโฆษณา 09-2265-2442 ฝ่ายบัญชี อุไรภรณ์ เลิศส�าราญ โทร. 08-1821-2287, 0-2889-5664 ฝ่ายสมาชิก 08-1919-4028 อีเมล : mjmedia2008@yahoo.com เว็บไซต์ www.busbuddythailand.com พิมพ์ที่ บริษทั ซัน แพคเกจจิง้ (2014) จ�ำกัด

FREE MAGAZINE

ประธานที่ปรึกษา จิรศักดิ์ เยาว์วัชสกุล รองประธานที่ปรึกษา ระพิพรรณ วรรณพินทุ คณะที่ปรึกษา ชนิดา สมานจิตร, ศิริชัย ทิพสน, สมภพ แสงทินกร, รพีพัฒน์ สิงหนาท, พรทิพย์ ทองประเสริฐ, พิ ช ญ์ สิ นี พงศ์ แ สนยากร, ชาติ ช าย พรหมมิ น ทร์ , อรปรี ย า วิ มู ล อาจ ฝ่ ายบริ ห าร มณฑกาล คงมั่ น , สุรินทร์ ทองห่อ กองบรรณาธิ ก าร ชญานี อนุรักติพันธุ์, ธันวา หยาง บรรณาธิการศิลปกรรม สุรนิ ทร์ ทองห่อ ศิลปกรรม ภาคภูมิ สุดเอือ้ ม ฝ่ ายธุรการ วราวุธ สุวรรณเทพ ฝ่ ายภาพ ธันวา หยาง, s88 ผู อ้ า� นวยการฝ่ ายโฆษณาและการตลาด นิยารินทร์ ฐานุธรรมพงศ์ ฝ่ ายโฆษณาและการตลาด วรวุฒิ เลิศวิทย์วรเทพ, ธุชรัตน์ ทองสวัสดิ,์ วรร เพ็ชรวารี, จีระพงษ์ ศุขโข

Where to Find

ปภาพในนิตยสารคู่หูเดินทางสงวนลิขสิทธิ์ตามกฎหมาย หากต้องการน�าไปเผยแพร่หรือท�าซ�า้ •ไม่วข้่าอบางส่เขียนและรู วนหรือทั้งหมด ต้องได้รับความยินยอมเป็นลายลักษณ์อักษรจาก บริษัท เอ็มเจ มีเดีย จ�ากัด ก่อนทุกครั้ง

พบนิตยสารคูห่ เู ดินทางได้เป็นประจ�าที่ บนรถโดยสารปรับอากาศ ช่องจ�าหน่ายตัว๋ และจุดประชาสัมพันธ์ ของ บริษทั ขนส่ง จ�ากัด (บขส.) ณ สถานีขนส่ง กรุงเทพฯ (จตุจกั ร), สถานีขนส่งฯ สายใต้ใหม่, สถานีขนส่งฯ เอกมัย, สถานีเดินรถสุวรรณภูมิ และสถานีบริการของ บขส. อีกกว่า 100 แห่งทัว่ ประเทศ, ร้านกาแฟ คาเฟดิโอโร่ ทุกสาขา, ร้านกาแฟ 94°coffee ทุกสาขา, ร้านกาแฟ คาเฟ่ดอยตุง ทุกสาขา, ร้านกาแฟ คาเฟ่อเมซอน และห้องสมุดมหาวิทยาลัย ชัน้ น�าทัว่ ประเทศ ฯลฯ วารสารฉบับนีพ ้ ม ิ พ์ดว ้ ยหมึกถัว ่ เหลือง เพือ ่ สุขภาวะทีด ่ ต ี อ ่ ผูอ ้ า่ นและเป็นมิตรกับสิง ่ แวดล้อม



บขส.อินไซต์

เรื่อง : กองบรรณาธิการ

พิธีลงนามสัญญาซื้อขายอาหารกล่องและเครื่องดื่ม

ระหว่าง บริษัท ขนส่ง จํากัด และบริษัท การบินไทย จํากัด (มหาชน) นายอาคม เติมพิทยาไพสิฐ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม เป็นประธาน ในพิธีลงนามสัญญาซื้อขายอาหารกล่องและเครื่องดื่มเพื่อให้บริการผู้โดยสารบนรถ โดยสารปรับอากาศ ระหว่าง บริษัท ขนส่ง จ�ากัด และบริษัท การบินไทย จ�ากัด (มหาชน) โดยมี นายจิรศักดิ์ เยาว์วชั สกุล กรรมการผูจ้ ดั การใหญ่ บริษทั ขนส่ง จ�ากัด และนายวิวัฒน์ ปิยะวิโรจน์ รองกรรมการ ผู้อ�านวยการใหญ่สายการพาณิชย์ รักษาการรองกรรมการผูอ้ า� นวยการใหญ่ หน่ ว ยธุ ร กิ จ บริ ก ารการบิ น บริ ษั ท การบิ น ไทยฯ ร่วมลงนามในสัญญาดังกล่าว มีนายมาโนช สายชูโต รองกรรมการผู ้ จั ด การใหญ่ ฝ่ า ยธุ ร กิ จ เดิ น รถ บริ ษั ท ขนส่ง จ�ากัด นางวรางคณา ลือโรจน์วงศ์ กรรมการผู้จัดการ ฝ่ายครัวการบิน บริษัท การบินไทยฯ ร่วมเป็นสักขีพยาน พร้อมด้วย พลโทสุรพล ตาปนานนท์ ประธานกรรมการบริษัท ขนส่ง จ�ากัด นางดนุ ช า ยิ น ดี พิ ธ กรรมการบริ ษั ท ฯ ร่ ว มเป็ น เกี ย รติ ใ นพิ ธี ฯ ณ อาคารสถานีขนส่งผู้โดยสารกรุงเทพฯ (จตุจักร) คู่หูเดินทาง 8


เรื่อง : กองบรรณาธิการ

บขส.อัพเดท

บขส. ร่วมแสดงความยินดี สํานักงาน คณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริต แห่งชาติ (ป.ป.ช.) ในโอกาสครบรอบ 19 ปี บริษท ั ขนส่ง จํากัด (บขส.) เข้าร่วมงาน BUS & TRUCK ’18

นายจิรศักดิ์ เยาว์วัชสกุล กรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท ขนส่ง จ�ากัด (บขส.) เข้าร่วมและรับฟังปาฐกถาพิเศษฯ พร้อมเยี่ยมชมบูธจัดแสดงสินค้า ภายในงาน BUS & TRUCK ’18 ซึ่งในงานนี้ บขส. ได้ร่วมจัดบูธน�าเสนอ บริการด้านต่างๆ ด้วย ณ EH 106 ศูนย์นิทรรศการและการประชุมไบเทค

บริษัท ขนส่ง จํากัด (บขส.) ร่วมกิจกรรม “สถานีสะอาดด้วยมือเรา”

นายจิรศักดิ์ เยาว์วัชสกุล กรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท ขนส่ง จ�ากัด (บขส.) ร่วมกิจกรรม “สถานีสะอาดด้วยมือเรา” ซึ่งจัดโดย กองปฏิบัติการเดินรถภาคใต้ ร่วมกับงานบริหารกิจการเดินรถถนนบรมราชชนนี บริษัท SBT star (SC Plaza) ผู้บริหารสถานที่และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อรณรงค์ปลูกจิตส�านึกให้พนักงาน และผู้ใช้บริการภายในสถานีฯ ใส่ใจ และช่วยกันดูแลรักษาความสะอาด ณ สถานี ขนส่งผู้โดยสารกรุงเทพฯ (ถนนบรมราชชนนี) หรือสายใต้ใหม่

บริษัท ขนส่ง จ�ากัด ร่วมแสดงความยินดีเนื่องในโอกาส วันคล้ายวันสถาปนาครบรอบ 19 ปี ส�านักงานคณะกรรมการ ป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) และ มอบเงินบริจาคเพือ่ สนับสนุนการจัดกิจกรรมเพือ่ สาธารณกุศล สมทบทุนสร้างอาคารศูนย์รกั ษาพยาบาลรวมเฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า 150 ปี (อาคารศรีสวรินทิรานุสรณ์ 150 ปี) โรงพยาบาลสมเด็จพระบรมราชเทวี ณ ศรีราชา ณ ส�านักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริต แห่งชาติ

บขส. ร่วมแสดงความยินดี การทางพิเศษ แห่งประเทศไทย ในโอกาสครบรอบ 46 ปี

บริ ษั ท ขนส่ ง จ� า กั ด มอบเงิ น สนั บ สนุ น “กองทุ น พัฒนาการกีฬา” ให้กับ นายด�าเกิง ปานข�า รองผู้ว่าการ ฝ่ายปฏิบตั กิ าร การทางพิเศษแห่งประเทศไทย เนือ่ งในโอกาส วันคล้ายวันสถาปนาการทางพิเศษแห่งประเทศไทย ครบรอบ 46 ปี ณ การทางพิเศษแห่งประเทศไทย

บขส. ร่วมแสดงความยินดี กรมท่าอากาศยาน ในโอกาสครบรอบ 85 ปี

บริษัท ขนส่ง จ�ากัด มอบเงินสนับสนุน “กองทุนสวัสดิการ กรมท่าอากาศยานเพื่อสวัสดิการของข้าราชการ ลูกจ้าง และ สาธารณประโยชน์ ” ให้ กั บ ผู ้ บ ริ ห ารของกรมท่ า อากาศยาน เนื่องในวันคล้ายวันสถาปนากรมท่าอากาศยาน ครบรอบ 85 ปี ณ กรมท่าอากาศยา 9 คู่หูเดินทาง


บขส.อัพเดท

เรื่อง : กองบรรณาธิการ

นโยบายสานต่อ วงล้อขับเคลื่อน” ประจําปี 2562 ลงพื้นที่ตรวจเยี่ยมสถานีเดินรถระยอง

นายจิรศักดิ์ เยาว์วชั สกุล กรรมการผูจ้ ดั การใหญ่ บริษทั ขนส่ง จ�ากัด (บขส.) เดินทางตรวจเยีย่ มสถานีเดินรถในภาคตะวันออกเพือ่ รับทราบ ปัญหาในการบริหารงาน พร้อมให้นโยบายในการท�างานแก่นายสถานี ประจ�าสถานีเดินรถระยอง, สถานีเดินรถตราด ว่า นายสถานี บขส. ยุค Thailand 4.0 ต้องเป็นทัง้ นักบริหารและนักการตลาด ต้องบริหาร จัดการแบบทันต่อยุคสมัยและก้าวทันเทคโนโลยีที่เปลี่ยนไปอย่าง รวดเร็ว รวมทั้งต้องดูแลเอาใจใส่ในเรื่องการให้บริการของพนักงาน ประจ�ารถ (พนักงานขับรถ, พนักงานต้อนรับ, พนักงานบริกร) และให้ ความส�าคัญด้านความปลอดภัย และความสะอาดภายในสถานีเดินรถ และบนรถโดยสาร เพื่อให้ผู้ใช้บริการเกิดความพึงพอใจและได้รับ ความสะดวกสบายจากการใช้บริการ บขส.

นั่ง บขส. ของหายได้คืน

นายส�ารวย โตจริง พนักงาน ขับรถ บขส. กรุงเทพฯ - สุโขทัย ม.1(ข)/6-329 ตรวจพบโน้ตบุ๊ค บนรถโดยสารจึงได้ประสานและ ส่งมอบโน้ตบุ๊คคืนให้กับผู้โดยสาร ที่ลืมไว้บนรถ

คู่หูเดินทาง 10

นายจิรศักดิ์ เยาว์วัชสกุล กรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท ขนส่ง จ� า กั ด (บขส.) ได้ ม อบนโยบายการบริ ห ารงานประจ� า ปี 2562 แก่ ผูบ้ ริหารระดับสูง ผูบ้ ริหารระดับกลาง และผูบ้ ริหารระดับต้น ในงานแถลง “นโยบายสานต่อ วงล้อขับเคลื่อน” ประจ�าปี 2562 เพื่อเป็นแนวทางใน การบริหารงาน และน�าไปสู่การปฏิบัติให้เป็นไปในทิศทางเดียวกัน โดย ตัง้ เป้าผลประกอบการ 3.9 พันล้านบาท เพิม่ รายได้ 70 ล้านบาท ส่งเสริม การน� า เทคโนโลยี ส มั ย ใหม่ เ ข้ า มาใช้ ใ นการบริ ห ารงานและด้ า นการ ให้บริการผู้โดยสาร ขอความร่วมมือทุกฝ่ายร่วมแรงร่วมใจท�างานอย่าง เต็มก�าลังความสามารถ และลดค่าใช้จ่ายที่ไม่จ�าเป็น พัฒนาสถานีให้มี ความสะดวก สะอาด ทั น สมั ย และปลอดภั ย ทั้ ง ในส่ ว นกลางและ ส่วนภูมภิ าค ส่งเสริมบุคลากรให้มคี วามกล้าคิด กล้าท�า กล้าน�าเสนอในสิง่ ใหม่ๆ หรือนวัตกรรมใหม่ๆ ณ ห้องประชุมไอยเรศ ชั้น 7 ศูนย์ฝึกอบรมรังสิต

“บขส. มอบของขวัญปีใหม่ ยกขบวนชวน พนักงานเผือก เพือ ่ สร้างรถทัวร์ปลอดภัย ไร้การคุกคามทางเพศ”

บริษัท ขนส่ง จ�ากัด (บขส.) ร่วมมือกับเครือข่ายเมืองปลอดภัย ผู้หญิง จัดแถลงข่าว “บขส. มอบของขวัญปีใหม่ ยกขบวนชวน พนักงานเผือก เพื่อสร้างรถทัวร์ปลอดภัยไร้การคุกคามทางเพศ” ณ สถานีขนส่งผู้โดยสารกรุงเทพฯ (จตุจักร) โดยครั้งนี้ถือเป็นการ ประกาศความร่วมมือครัง้ แรกในประเทศไทยในการยกระดับรถทัวร์ไทย ให้ปลอดภัยจากการคุมคามทางเพศ


บริษัท ขนส่ง จํากัด (บขส.) มอบผ้าห่มให้แก่ วัดและโรงเรียน จํานวน 9 แห่ง

ลงพื้นที่ตรวจเยี่ยมสถานีเดินรถร้อยเอ็ด

พลโทสุรพล ตาปนานนท์ ประธานกรรมการบริษทั ขนส่ง จ�ากัด (บขส.) เข้าตรวจเยีย่ มและให้กา� ลังใจในการปฏิบตั หิ น้าทีแ่ ก่พนักงาน ประจ� า สถานี เ ดิ น รถร้ อ ยเอ็ ด โดยมี น างสาวอุ บ ลรั ต น์ ชาชิ โ ย นายสถานีเดินรถร้อยเอ็ด ให้การต้อนรับ และได้กา� ชับให้ทางสถานีฯ หาแนวทางในการพั ฒ นาบริ ก ารด้ า นรั บ -ส่ ง พั ส ดุ ภั ณ ฑ์ เพื่ อ ให้ ตอบสนองความต้องการของลูกค้ามากยิ่งขึ้น

บริษัท ขนส่ง จ�ากัด (บขส.) ได้มอบผ้าห่มจ�านวน 3,935 ผืน ณ บริเวณชั้น 4 อาคารสถานีขนส่งผู้โดยสารกรุงเทพฯ (จตุจักร) ให้แก่ วัดและโรงเรียน จ�านวน 9 แห่ง เพื่อน�าไปมอบให้แก่นักเรียน และผู้ด้อยโอกาส ดังนี้ 1. โรงเรียนชุมชนไกรลาสวิทยาคม จังหวัดอุตรดิตถ์ 2. โรงเรียนบ้านนาตาโพ จังหวัดตาก 3. โรงเรียนบ้านช้างคับ จังหวัดก�าแพงเพชร 4. โรงเรียนชุมชนบ้านโนนจิก อ.วัฒนานคร จังหวัดสระแก้ว 5. โรงเรียนบ้านนางามมิตรภาพที่ 131 อ.ตาพระยา จังหวัดสระแก้ว 6. โรงเรียนบ้านโคกทหาร อ.ตาพระยา จังหวัดสระแก้ว 7. โรงเรียนบ้านมะกอก อ.ตาพระยา จังหวัดสระแก้ว 8. โรงเรียนบ้านน�้าทบ อ.วังสะพุง จังหวัดเลย 9. วัดใหม่นางาม อ.ตาพระยา จังหวัดสระแก้ว

บริษัท ขนส่ง จํากัด (บขส.) มอบวีลแชร์ในโครงการ “ทุกการเดินทางขับเคลื่อนความสุขสู่คนไทย” ปี 3

นางศศิธร สายสุด รักษาการนายสถานีเดินรถหล่มสัก เป็น ผู้แทน บริษัท ขนส่ง จ�ากัด (บขส.) มอบวีลแชร์ในโครงการ “ทุกการ เดินทางขับเคลื่อนความสุขสู่คนไทยด้วยวีลแชร์” ให้กับสถานีตา� รวจ ภูธรหล่มสัก จังหวัดเพชรบูรณ์ ไว้บริการประชาชน ผู้ป่วย ผู้พิการ ผู้สูงอายุที่มีปัญหาทางการเคลื่อนไหว และมีความจ�าเป็นต้องใช้ วีลแชร์ ณ สถานีเดินรถหล่มสัก 11 คู่หูเดินทาง


ข่าวรายทาง

เรื่อง : กองบรรณาธิการ

วาโก้โบว์ชมพู จับมือ รพ.วิชัยยุทธ ประดิษฐ์หมวกสําหรับผู้ป่วยมะเร็งเต้านม ทิสโก้ จับมือ บสย. คํ้าประกันสินเชื่อธุรกิจ SMEs

ธนาคารทิ ส โก้ จ� า กั ด (มหาชน) โดยนายชลิ ต ศิ ล ป์ ศ รี กุ ล รองกรรมการผู้จัดการใหญ่ และนายรุ่งโรจน์ จรัสวิจิตรกุล ผู้ช่วย กรรมการผู้จัดการใหญ่ ร่วมเปิดตัวโครงการค�้าประกันสินเชื่อเช่าซื้อ สินเชือ่ เช่าซือ้ แบบลิสซิง่ และสินเชือ่ แฟ็กเตอริง กับบรรษัทประกันสินเชือ่ อุตสาหกรรมขนาดย่อม (บสย.) โดยนายวิเชษฐ วรกุล รองผูจ้ ดั การทัว่ ไป สายงานธุรกิจ เพื่อสนับสนุนธุรกิจ SMEs วงเงินค�้าประกันสูงสุดไม่เกิน 10 ล้านบาท ส�าหรับบุคคลธรรมดา และไม่เกิน 40 ล้านบาท ส�าหรับ นิติบุคคล สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมที่ ธนาคารทิสโก้ 02 6336 000 กด 1 หรือ บสย.Call Center 0 2890 9999

กลุ่มอีซูซุสนับสนุนเยาวชนไทย มอบทุนเรียนยอดเยีย ่ มระดัอด ุ มศึกษา

กลุ ่ ม อี ซู ซุ ใ นประเทศไทย จั ด พิ ธี ม อบรางวั ล ผลการเรี ย นยอดเยี่ ย มแห่ ง ปี ใ ห้ แ ก่ เ ยาวชนคนเก่ ง จากสถาบันการศึกษาชั้นน�าของประเทศ รวมทั้งสิ้น 59 ทุน มูลค่ากว่า 1,280,000 บาท เพื่อสนับสนุน และส่ ง เสริ ม การพั ฒ นาศั ก ยภาพของนิ สิ ต และ นักศึกษาที่ก�าลังศึกษาในสาขาวิชาวิศวกรรมศาสตร์ เศรษฐศาสตร์ และบริหารธุรกิจ จากสถาบันการศึกษาต่างๆ โดยจะต้อง ผ่านการคัดเลือกจากคณะกรรมการเพือ่ เฟ้นหาเยาวชนต้นแบบทางวิชาการ ที่จะเข้ารับโอกาสพิเศษนี้ และใช้รางวัลที่ได้เป็นก�าลังขับเคลื่อนศักยภาพ ทางการศึกษา เพื่อก้าวสู่การเป็นกลุ่มคนแถวหน้าในการพัฒนาประเทศ ต่อไปในอนาคต เพื่อให้สมดังปณิธาน “วิถีอีซูซุ” ที่กลุ่มอีซูซุตั้งมั่นนั่นคือ “ผู้ใช้สุขใจ เพิ่มพูนรายได้ ช่วยให้สังคมพัฒนา” อย่างแท้จริง

เมือ่ เร็วๆ นี้ นางพรทิพย์ มงคลเจริญโชค ผูช้ ว่ ยผูอ้ า� นวยการ ฝ่ายการตลาด บริษทั ไทยวาโก้ จ�ากัด (มหาชน) (ที่ 2 จากซ้าย) พร้อมด้วยนางวรรณี ตันตระเศรษฐี (ซ้ายสุด) ผูจ้ ดั การโครงการ วาโก้โบว์ชมพู สู้มะเร็งเต้านม เป็นตัวแทนรับมอบหมวกส�าหรับ ผูป้ ว่ ยมะเร็งจ�านวน 864 ใบ จากนายแพทย์ประพจน์ คล่องสูศ้ กึ ประธานกรรมการบริหาร (กลาง) และนางอรุณี สุวรรณรักษ์ ทีป่ รึกษาอาวุโสบริการสือ่ สารองค์กร โรงพยาบาลวิชยั ยุทธ (ที่ 2 จากขวา) โดยหมวกทัง้ หมดได้จากกิจกรรมประดิษฐ์หมวกส�าหรับ ผูป้ ว่ ยมะเร็ง ณ โรงพยาบาลวิชยั ยุทธ ทัง้ นีห้ มวกดังกล่าวจะน�าส่งให้ กับโครงการวาโก้โบว์ชมพู สูม้ ะเร็งเต้านม เพือ่ บริจาคไปยังสถาบัน มะเร็งแห่งชาติ และโรงพยาบาลมะเร็งภูมภิ าครวม 8 แห่งทัว่ ประเทศ

Thai Cultural Dining with KTC

บริษัท บัตรกรุงไทย จ�ากัด (มหาชน) หรือ KTC พาสื่อมวลชน ร่วมกิจกรรม “Thai Cultural Dining with KTC” ณ สยาม สปริง บิสโทร ห้องอาหารไทยแท้ที่มีเสน่ห์เฉพาะตัว ผ่านกิจกรรมดีๆ โดยมี เชฟเจ้าของรางวัลขนมอบแห่งปารีสมาสาธิตพร้อมให้สื่อมวลชนลอง ฝึกท�า แล้วตามมาด้วยการเสิร์ฟเมนูไทยโบราณหาทานยาก ที่สุด อร่อยจากการรวบรวมต�าราโบราณแท้ดั้งเดิมมาปรุงตามสูตรต้น ต�ารับ ควบคุมคุณภาพและบรรยายให้ความรู้โดย อ.ปู ชยสิริ วิชยารักษ์ เจ้าของร้าน มีเซอร์ไพรส์ เรือ่ งราวสาวย่าหยาว่าด้วยการครัวพืน้ ถิน่ เกาะภูเก็ตและชิมขนมจีนน�้ายาปู จาก ฝีมือ คุณปอย - ตรีชฎา เพชรรัตน์ เรียกว่างานนีน้ อกจากความอร่อยแล้ว ยังได้ความรูก้ ลับไปด้วย


เรื่อง : กองบรรณาธิการ

เล่าสู่กันฟัง

“แอปฯ อสม.ออนไลน์”

เครื่องมือสื่อสารงานสาธารณสุขยุค 4.0 ทุกวันนีเ้ ทคโนโลยีดจิ ทิ ลั เข้ามามีบทบาทต่อชีวติ ประจ�าวันมากขึน้ ถึงขัน้ ทีภ่ าครัฐ เล็งเห็นถึงความส�าคัญ และออกนโยบายไทยแลนด์ 4.0 โดยการน�าเทคโนโลยีดิจิทัล และนวัตกรรมเข้าไปช่วยขับเคลือ่ นระบบเศรษฐกิจและสังคม เช่นเดียวกับภาคเอกชนอย่าง บริษทั แอดวานซ์ อินโฟร์ เซอร์วสิ จ�ากัด (มหาชน) หรือเอไอเอส ในฐานะผู้ให้บริการ เทคโนโลยีดิจิทัลเล็งเห็นถึงความส�าคัญของแนวโน้มดังกล่าว และมีแนวคิดในการน�า เทคโนโลยีดิจิทัลมาช่วยพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนไทยภายใต้แนวคิดที่เรียกว่า “Digital For Thais” ในด้านทีส่ า� คัญคือ ด้านการศึกษา ด้านเกษตร และด้านสาธารณสุข โดยเฉพาะด้าน “สาธารณสุข” เอไอเอสมีความมุ่งมั่นว่าจะน�าเทคโนโลยีดิจิทัล และองค์ความรู้ที่มีเข้าไปช่วยให้กระบวนการความเป็นอยู่ และวิธีการท�างานต่างๆ ในด้านสุขภาพให้ดีขึ้นได้อย่างไร แอปพลิเคชัน “อสม.ออนไลน์” นวัตกรรมดิจิทัล เพื่อสังคมไทย ถือเป็นหนึ่งตัวอย่างที่ส�าคัญที่เอไอเอสพัฒนาขึ้นมาเพื่อช่วยยกระดับ งานสาธารณสุขชุมชนให้ก้าวไปสู่สาธารณสุขยุค 4.0 ซึ่งได้รับเสียงตอบรับเป็นอย่างดี ตลอดระยะเวลา 3 ปีที่ผ่านมาจากเจ้าหน้าที่สาธารณสุข เจ้าหน้าที่โรงพยาบาลส่งเสริม สุขภาพต�าบล (รพ.สต.) และอาสาสมัครสาธารณสุขประจ�าหมูบ่ า้ น (อสม.) ทีไ่ ด้นา� แอปฯ อสม.ออนไลน์ เข้าไปช่วยในการท�างานสาธารณสุขชุมชนในแต่ละพื้นที่ ปัจจุบันแอปฯ อสม.ออนไลน์ มีฟังก์ชั่นเรื่องของรายงานประจ�าเดือนออนไลน์ (Online Report) อสม.จึงสามารถกรอกรายงานประจ�าเดือนผ่านทาง แอปฯ อสม.ออนไลน์ ได้ทันที ทุกที่ ทุกเวลา โดยไม่ต้องกรอกใบรายงานใส่กระดาษเหมือน ในอดีตอีกต่อไป ท�าให้ อสม.สามารถส่งรายงานได้รวดเร็วยิ่งขึ้น ส่งผลให้เจ้าหน้าที่ รพ.สต.รวบรวมรายงานได้อย่างรวดเร็ว และลดภาระงาน ประหยัดปริมาณกระดาษ และยังพัฒนาระบบรายงานเหตุการณ์ตา่ งๆ ทีส่ ามารถส่งพิกดั แผนทีต่ งั้ (Spot Map) ในพืน้ ทีท่ เี่ กิดเหตุให้แก่เจ้าหน้าที่ รพ.สต.ได้ทนั ที ท�าให้สามารถส�ารวจเรือ่ งทีต่ อ้ งการ ได้ ส่งผลช่วยให้เจ้าหน้าที่ รพ.สต.สามารถเรียกดูแผนที่ภาพรวมของเรื่องที่ต้องการ ส�ารวจในระดับต�าบล และชุมชนได้เป็นภาพรวม ล่าสุด ภายหลังจากเอไอเอสมีแผนในการพัฒนาการใช้งาน อสม.ออนไลน์ ให้ สามารถขยายการใช้งานไปในระบบเจ้าหน้าที่สาธารณสุขจังหวัด (สสจ.) และ เจ้าหน้าที่สาธารณสุขอ�าเภอ (สสอ.) เพื่อส่งเสริมการบริหารจัดการงานสาธารณสุข อย่างเต็มรูปแบบ โดยในช่วงเดือนธันวาคม 2561 เอไอเอสจะเปิดให้มีการทดสอบ ระบบการใช้งานในระดับ สสจ. และ สสอ. ในบางแห่ง ซึ่งยังคงใช้ฟังก์ชั่นพื้นฐาน จาก อสม.ออนไลน์ และจะเปิดให้ใช้งานอย่างเป็นทางการในทุกพื้นที่ ประมาณช่วงไตรมาส 2 ของปี 2562 ส�าหรับหน่วยบริการสุขภาพ ปฐมภูมิ หรือเจ้าหน้าทีส่ าธารณสุข ทีส่ นใจสามารถเข้าไปดูรายละเอียด เพิ่มเติมได้ที่ www.ais.co.th/ aorsormor หรือสอบถามข้อมูล ได้ ท าง Facebook Fanpage “อสม.ออนไลน์” หรือโทรศัพท์ 06 2520 1999

ได้นา� แอปฯ อสม.ออนไลน์ เข้าไปช่วยบริหาร จั ด การเรื่ อ งฐานข้ อ มู ล ให้ มี ป ระสิ ท ธิ ภ าพดี ขึ้ น โดยจากเดิ ม ที่ ร ะบบการจั ด ท� า ฐานข้ อ มู ล อยู ่ ใ น อันดับที่ 12 ปรากฏว่าภายในไม่กี่เดือนขยับก้าว กระโดดขึน้ มาอยูอ่ นั ดับ 2 รพ.สต.บ้านแก้ง อ.แก้งคร้อ จ.ชัยภูมิ

น�าแอปฯ เข้าไปช่วยประหยัดทรัพยากรต่างๆ เช่น ค่าใช้จ่ายในการถ่ายเอกสาร และการประหยัด การใช้กระดาษลงถึง 62% หลังจากใช้แอปฯ ไป เพียง 7 เดือน และช่วยประหยัดน�า้ มันรถมอเตอร์ไซค์ ทีต่ อ้ งวิง่ เข้ามาที่ รพ.สต. สัปดาห์ละ 350 บาท รพ.สต.ไทรงาม อ.บางเลน จ.นครปฐม

จากการน�าแอปฯ เข้ามาช่วยในการท�างาน สาธารณสุขชุมชน พบว่าช่วยให้เจ้าหน้าที่ รพ.สต. สามารถแจ้ ง เหตุ ด ่ ว น เหตุ ร ้ า ย หรื อ หากเกิ ด โรคระบาดในพื้ น ที่ ก็ ส ามารถป้ อ งกั น ได้ อ ย่ า ง รวดเร็ว ทันสถานการณ์ เนื่องจาก อสม.สามารถ รับข้อมูลข่าวสารและน�ามาป้องกันได้ทันท่วงที เช่น โรคไข้เลือดออก ในอดีตมีการระบาดมากในพื้นที่ ปัจจุบนั แทบไม่มกี ารระบาดในฤดูกาลนัน้ เลย รพ.สต.บางทอง อ.ท้ายเหมือง จ.พังงา

เจ้าหน้าที่ รพ.สต.สามารถสร้างฐานความรู้ ผ่านช่องทางของแอปฯ ในหัวข้อข่าว และประกาศ โดยเจ้าหน้าทีจ่ ะเป็นผูพ ้ จิ ารณากลัน่ กรององค์ความรู้ ที่ถูกต้องให้ อสม. เพื่อน�าไปใช้ ในการสื่อสารต่อ ไปยังประชาชน ซึ่งองค์ความรู้ต่างๆ ที่ประชาชน สามารถน�าไปใช้ประโยชน์ในการปฏิบัติตนได้อย่าง ถูกต้อง รวดเร็ว และมีประสิทธิภาพมากยิง่ ขึน้ รพ.สต.วังประจัน อ.ควนโดน จ.สตูล


เคล็ดลับความงาม

เรื่อง : ชญานี อนุรักติพันธุ์

เคล็ดลับสู่ริมฝีปากอมชมพู น่าจุมพิต

ใครๆ ก็อยากมีรมิ ฝีปากทีเ่ อิบอิม่ เป็นสีชมพูระเรือ่ แบบธรรมชาติ ซึง่ การบ�ารุงดูแล เพื่อขจัดความหมองคล�า้ และความแห้งกร้านให้ลดลง เผยสีชมพูคืนมาอีกครั้งก็ไม่ใช่ เรื่องยาก แค่ลองหันมาใส่ใจท�าตามวิธีง่ายๆ ต่อไปนี้ให้จริงจังมากขึ้น 1. งดการเลียริมฝีปาก หลายคนมักติดนิสัยชอบเลียริมฝีปากเวลารู้สึกปากแห้ง ซึ่งนั่นไม่ได้ช่วยเติมความชุ่มชื้นหรอกนะ แต่ยิ่งเป็นการท�าให้ปากยิ่งแห้งแตก ลอกและคล�้าลงต่างหาก 2. ดื่มน�า้ บ่อยๆ นอกจากเติมน�้าให้กับร่างกาย ยังท�าให้เรียกปากเอิบอิ่มขึ้นด้วย 3. ทาลิปมันก่อนลงลิปสติก และควรใช้ลิปสติกเนื้อ Crème หรือ Satin มากกว่า เนื้อ Matte เพื่อช่วยคงความชุ่มชื่น 4. สครับริมฝีปาก ด้วยน�้าตาลทรายผสมปิโตรเลียมเจลลี่ คลึงเบาๆ เป็นวงกลม เพื่อขจัดเซลล์ที่ตายแล้ว เผยผิวใหม่ดูอมชมพู 5. เลือกลิปมันที่มีส่วนผสมของ SPF ช่วยปกป้องแสงแดด ลดความหมองคล�้า

มาทําความสะอาดแปรงแต่งหน้ากันเถอะ หนึ่ ง ในอุ ป กรณ์ ส� า คั ญ ที่ ช ่ ว ยให้ ส าวๆ เมคอั พ ออกมาสวยปั ง ได้ ทุ ก วั น ก็ คื อ แปรงแต่งหน้า เมือ่ ใช้บอ่ ยๆ ก็ยอ่ มมีละอองของเครือ่ งส�าอางสะสมอยู่ จึงควรท�าความสะอาด แปรงอย่าสม�่าเสมอ โดยใช้ผลิตภัณฑ์ส�าหรับท�าความสะอาดแปรงโดยเฉพาะ หรือใช้ แชมพูเด็กที่อ่อนใสผสมน�้าอุ่น ตากไว้ให้แห้งสนิท โดยแบรนด์ดังอย่าง Bobby Brown ยังกล่าวถึงระยะเวลาในการล้างแปรงแต่ละประเภทการใช้งาน ดังนี้ 1 สัปดาห์ต่อครั้ง : แปรงคอนซีลเลอร์ แปรงรองพื้น แปรงปัดแก้ม 1 เดือนต่อครั้ง : แปรงเขียนคิ้ว พู่กันทาปาก 2 เดือนต่อครั้ง : แปรงอายไลน์เนอร์ แปรงอายแชโดว์ คู่หูเดินทาง 14

ย้อมผมปิดผมขาว ควรทิง ้ ช่วงห่างแค่ไหนดี ถึงจะไม่อันตรายต่อ หนังศีรษะและเส้นผม ปกติ แ ล้ ว ความถี่ ใ นการใช้ ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ ย้อมสีผมโดยทั่วไปควรอยู่ที่ 3 - 4 เดือน ย้อม 1 ครั้ง แต่กรณีย้อมเพื่อปิดผมขาว หลายคนมักย้อมบ่อยกว่านัน ้ เพราะโคนผม งอกขึ้นมาใหม่ทุกเดือน อาจจะต้องย้อม ปกปิดบ่อยขึน ้ ดังนัน ้ หากเป็นไปได้การเลือก ผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติจึงดีกว่าการใช้ สารเคมีลว ้ นๆ หรือถ้าหาผลิตภัณฑ์ปกปิด ผมขาวที่ ทํ า จากธรรมชาติ ล ้ ว นๆ ไม่ ไ ด้ แนะนํ า ให้ เ ลื อ กผลิ ต ภั ณ ฑ์ ที่ มี ส ่ ว นผสม จากธรรมชาติ มี ส ารเคมี น ้ อ ยที่ สุ ด และ ผสมสารที่ ช ่ ว ยบํ า รุ ง เส้ น ผมให้ เ งางาม เช่น นํ้าผึ้งซึ่งมีไข (Wax) ตามธรรมชาติ หรื อ มี ส ารที่ อ อกฤทธิ์ เ ป็ น กรดเพื่ อ รั ก ษา สมดุลของเส้นผม อย่างกรดอะมิโนต่างๆ กรดแลคติกจากนํ้านม โยเกิร์ต เป็นต้น


รับมือผิวแห้ง เมื่อลมหนาวมาเยือน

อุณหภูมิที่ตา�่ ลงส่งผลให้ความชื้นในอากาศต�า่ ผิวที่แห้งอยู่แล้ว ก็เลยยิง่ แห้งกร้านขึน้ ไปกว่าเดิม บางคนอาการหนักถึงขึน้ แตกลอก จนเป็ น สะเก็ ด ก็ มี แบบนี้ ก ารบ� า รุ ง ตามเคยแบบที่ ผ ่ า นมาคง ไม่ได้ผล ต้องปรนนิบัติผิวให้เข้มข้นขึ้นอีกนิดเพื่อฟื้นบ�ารุงให้มี ความชุ่มชื้นนุ่มนวล เริ่มจากใช้เวลาอาบน�้าให้สั้นลง และควรใช้ ครีมอาบน�้าแทนสบู่ บ�ารุงผิวด้วยออยล์หรือมอยส์เจอไรเซอร์ที่มี ส่วนผสมของน�้ามันมะกอก น�้ามันอีฟนิ่งพริมโรส จะช่วยเก็บกัก ความชุม่ ชืน้ ได้ดี ส่วนก่อนนอนควรลูบไล้ผวิ หน้าด้วยเนือ้ ครีมเข้มข้น และทาเคลือบริมฝีปากด้วยปิโตรเลียมเจลลี่หรือขี้ผึ้ง

Wacoal Bloom จัดกิจกรรม

“ทําให้รู้ สนุกกับ Wacoal Bloom”

สนุกและเรียนรู้นอกห้องเรียน

กุหลาบ…ดอกไม้กลีบสวย ที่มอบนํ้ามันเลอค่า

แค่เห็นชือ่ ก็หอมฟุง้ แต่คณ ุ ค่าทีก่ ลัน่ มาจากกลีบกุหลาบ สีสวยนั้น กลายเป็นน�า้ มัน Rose Oil ที่ไม่ได้มีดีแค่ที่กลิ่น แต่ ยังเปี่ยมคุณค่าบ�ารุง โดยเฉพาะน�้ามันดอกกุหลาบสายพันธุ์ damascene จากบัลแกเรีย แหล่งผลิตน�า้ มันกุหลาบคุณภาพดี ทีส่ ดุ ในโลก โดยช่วยต้านอนุมลู อิสระ ผิวดูกระจ่างใส ลดเลือน ริว้ รอย คืนความชุม่ ชืน่ พร้อม กลิ่นหอมชวนผ่อนคลาย เลอค่ า สมฉายาราชิ นี แห่งดอกไม้

ผลิตภัณฑ์ชดุ ชัน้ ใน Wacoal Bloom (วาโก้ บลูม) น�าโดย พรทิพย์ มงคลเจริญโชค ผู้ช่วยผู้อ�านวยการ ฝ่ายการตลาด และจันทรัตน์ สังรังสรรค์ ผูช้ ว่ ยผูอ้ า� นวยการ ฝ่ายพัฒนาธุรกิจ บริษทั ไทยวาโก้ จ�ากัด (มหาชน) จัดกิจกรรม สุดเอ็กซ์คลูซฟี “ท�าให้รู้ สนุกกับ Wacoal Bloom ตอน Princess Journey บันทึกลับฉบับ เจ้าหญิง” ส�าหรับน้องๆ ทีผ่ า่ นการคัดเลือกจากการร่วมกิจกรรมออนไลน์กบั ทาง วาโก้บลูมแฟนเพจ รวมจ�านวนกว่า 70 คน ให้ได้มปี ระสบการณ์อนั แสนพิเศษกับ การแปลงโฉมเป็นเจ้าหญิงแสนสวยเต็มรูปแบบ บรรยากาศในงานเต็มไปด้วยเหล่าบรรดา เจ้าหญิงน้อยน่ารัก เริม่ ต้นความสนุกด้วยการ แนะน�าเคล็ดลับการแต่งหน้าแบบง่ายๆ สไตล์ เจ้าหญิงให้ออกมาน่ารักสมวัย พร้อมการสาธิต วิ ธี ก ารแต่ ง หน้ า จากเมคอั พ อาร์ ส ติ ส ชื่ อ ดั ง เจ้าของเพจน้องแพรพาเพลิน ด.ญ.ณัฏฐนันท์ สนุน่ รัตน์ หรือน้องแพร ซึง่ หนูนอ้ ยผูโ้ ชคดีทไี่ ด้ขนึ้ มาเป็นนางแบบก็คอื น้องปิเก้ ด.ญ.ปภาวรินท์ กอจิตตวนิจ ซึ่งกิจกรรมในครั้งนี้ได้ทั้งความรู้ ความสนุก ความสวยงามแล้ว ยังสอนให้เด็กๆ รูจ้ กั น�าสิง่ ของทีเ่ หลือใช้หรืออาจเป็นของใหม่ มาท�าการสร้างสรรค์ หรือประดิษฐ์ให้กลายเป็นผลงานชิ้นใหม่ด้วยฝีมือของ ตัวเองอีกด้วย หลังจากท�ากิจกรรมเรียบร้อยแล้วก็ร่วมเข้าชมภาพยนตร์เรื่อง เดอะนัทแครกเกอร์กบั สีอ่ าณาจักรมหัศจรรย์ ในโรงภาพยนตร์ BSC Diamond Screen เอสพลานาด ซีนเี พล็กซ์ รัชดาภิเษก เรียกได้วา่ สร้างความประทับใจ และรอยรอยยิม้ ให้กบั น้องๆ พร้อมครอบครัวตัง้ แต่ตน้ จนจบเลยทีเดียว วาโก้ บลูม เปิดตัวเมือ่ ต้นปี 61 ทีผ่ า่ นมา เป็นชุดชัน้ ในส�าหรับเด็กผูห้ ญิง วัยเริม่ สาว 8 - 15 ปี ทีอ่ อกแบบและพัฒนา จากวาโก้ เฟิรส์ บรา ภายใต้แนวคิด “Bloom จุดเริม่ ต้นของความสวย” สือ่ ถึงดอกไม้ทกี่ า� ลังเบ่งบาน เปรียบดัง เด็กผู้หญิงที่ก�าลังเข้าสู่วัยเริ่มสาว ส�าหรับผู้ที่สนใจสามารถเลือกชมสินค้า Wacoal Bloom ได้แล้ววันนีท้ เี่ คาน์เตอร์วาโก้ และวาโก้ ช็อป ทัว่ ประเทศ พร้อมติดตามกิจกรรมสุดพิเศษได้ที่ เฟซบุค๊ แฟนเพจ Wacoal Bloom 15 คู่หูเดินทาง


คู่หูพาเที่ยว

เรื่อง : กองบรรณาธิการ ภาพ : S88

สัมผัสวิถีชีวิต

ช้าง อย่างใกล้ชิด ที่ ‘ศูนย์อนุรก ั ษ์ชา้ งไทย’ จ.ล�ปาง “ช้าง” เป็นสัตว์บกที่เลี้ยงลูกด้วยนมตัวใหญ่ที่สุด ในโลก ความใหญ่โตของร่างกายอาจท�าให้บางคนกลัว ไม่กล้าเข้าใกล้ แต่ถา้ ได้เรียนรูแ้ ละสัมผัสถึงวิถช ี ว ี ต ิ ทีแ่ ท้ จริงของเหล่าบรรดาช้างพวกนีแ้ ล้ว เราขอบอกเลยว่า... ไม่รก ั ไม่ได้แล้ว!

คูห่ เู ดินทางฉบับนีจ้ ะพาคุณมาท�าความรูจ้ กั และสัมผัสวิถชี วี ติ ช้างอย่าง ใกล้ชิด ณ ศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย สถาบันคชบาลแห่งชาติ ในพระอุปถัมภ์ฯ องค์การอุตสาหกรรมป่าไม้ ตัง้ อยูร่ มิ ทางหลวงหมายเลข 11 สายล�าปาง - ล�าพูน ประมาณหลักกิโลเมตรที่ 28 ต�าบลเวียงตาล อ�าเภอห้างฉัตร จังหวัดล�าปาง ถ้ามาจากล�าปางมุง่ หน้าขึน้ ไปเชียงใหม่ ศูนย์อนุรกั ษ์ชา้ งไทยจะอยูด่ า้ นขวามือ สามารถเลี้ยวรถเข้าไปด้านในได้เลย คู่หูเดินทาง 16

การเดินทางมาเทีย่ วของเราครัง้ นีต้ งั้ ใจมาพักค้างคืนทีศ่ นู ย์ฯ เพราะทีน่ ี่ เค้ามีบริการห้องพัก 3 แบบ 3 สไตล์ จะเลือกเป็นแบบโฮมสเตย์ รีสอร์ท หรืออาคารที่พักก็ได้ สถานที่สะอาด บรรยากาศร่มรื่น ตั้งอยู่ท่ามกลาง ธรรมชาติของขุนเขาโอบล้อม เงียบสงบ เหมาะแก่การมาพักผ่อนแบบ ไม่เร่งรีบ หรือถ้าใครสนใจอยากฝึกเป็นควาญช้างที่นี่ก็มีโรงเรียนฝึกช้าง และควาญช้างด้วยนะ เราเลือกที่พักแบบโฮมสเตย์ เพราะจุดนี้จะมีช้างเดินผ่านในตอนเช้า เวลาทีค่ วาญช้างไปรับช้างออกจากป่า และใกล้กบั ลานกิจกรรมต่างๆ เพือ่ จะได้เห็นถึงวิถีชีวิตของช้างและควาญช้างตั้งแต่เช้าจรดบ่าย พาไปชมกัน แบบเอ็กซ์คลูซีฟทั้งเบื้องหน้าและเบื้องหลัง โดยมีเจ้าหน้าที่คอยดูแล ให้ ข้อมูลความรู้ต่างๆ และอ�านวยความสะดวกในการถ่ายท�าอย่างใกล้ชิด ปกติช้างทุกตัวในศูนย์ฯ เมื่อเสร็จการแสดงหรือกิจกรรมต่างๆ แล้ว เวลาประมาณบ่ายสามโมงครึ่ง ควาญช้างก็จะน�าช้างส่งกลับบ้าน คือ การพาช้างไปผูกไว้ในป่า ซึ่งเป็นที่นอนของช้าง โดยผูกไว้ไม่ห่างกัน มากเพื่อให้ช้างสามารถมองเห็นหรือพูดคุยกันได้ (ช้างก็ต้องมีเพื่อนนะ)


ช้างนั้นมีอายุขัยได้ถึง 100 ปี แต่ในปัจจุบันอายุเฉลี่ยของช้างอยู่ ที่ 70 - 80 ปี ช้างที่โตเต็มวัยอายุประมาณ 25 - 35 ปี มีน�้าหนักเกือบ 3,000 กิโลกรัม ช้างจะกินอาหารในปริมาณ 10% ของน�า้ หนักตัว หรือ ประมาณ 250 - 300 กิโลกรัมต่อวัน อาหารที่ช้างกินก็จะเป็น กล้วย อ้อย ข้าวโพด หญ้าบาน่า หญ้าเนียเปีย หญ้าแพงโกล่า และอาหารเม็ด ส�าหรับช้าง ซึง่ ช้างทีอ่ ยูใ่ นศูนย์ฯ ทุกตัว จะมีฝา่ ยโภชนาการอาหารช้าง คอยดูแลและควบคุมปริมาณอาหารให้เพียงพอต่อร่างกายในแต่ละวัน เพือ่ ไม่ให้นา�้ หนักตัวมากหรือน้อยเกินไป ส่วนโรคทีม่ กั พบในช้างบ่อยๆ ก็คือ ท้องอืด ท้องเสีย อาหารไม่ย่อย และโรคเท้าอักเสบ เนื่องจาก ช้างชอบเล่นน�า้ และยืนอยูใ่ นทีช่ นื้ แฉะ บางครัง้ อาจเดินไปเหยียบโดน เสี้ยนหนามต�าเท้ามา ก็จะเกิดเป็นแผลอักเสบและติดเชื้อได้ อาการที่ เกิดขึน้ ต่างๆ เหล่านี้ ควาญช้างจะต้องเป็นคนคอยตรวจตราและสังเกต เสมอในทุกๆ เช้าทีไ่ ปรับช้างออกจากป่า ตัง้ แต่มลู ช้างทีถ่ า่ ยออกมาว่า แข็งหรือเหลวไปไหม มีอาการท้องอืดอาหารไม่ยอ่ ยหรือเปล่า และต้อง ตรวจเช็คเท้าทุกวันว่ามีบาดแผลเกิดขึ้นหรือไม่ ถ้าพบอาการเหล่านี้ ควาญช้างต้องรีบพาไปรักษาที่โรงพยาบาลช้างโดยด่วน และนั่งเฝ้า คอยดูอาการอย่างใกล้ชิด เพราะช้างจะเชื่อฟังค�าสั่งของควาญช้างที่ ดูแลเท่านั้น เหมือนเราไปเฝ้าญาติที่โรงพยาบาลอย่างไงอย่างงั้น นี่แหละคือตัวอย่างความผูกพันที่ช้างและควาญช้างมีให้ต่อกัน

แต่เป็นระยะทีโ่ ซ่คล้องขาช้างจะตึงพอดี ไม่สามารถเดินไปถึงตัวได้ และถ้า ช้างพลายตัวไหนมีงางอกออกมาเป็นทีห่ น้าล่อตาล่อใจของโจร ควาญช้าง ก็จะน�าช้างเชือกนัน้ มาผูกไว้ใกล้บา้ นของควาญ เพือ่ จะได้ดแู ลอย่างใกล้ชดิ ช้างจะนอนหลับวันละ 4 ชั่วโมง ประมาณห้าทุ่มถึงตีสาม โดยในบริเวณที่ ช้างนอนจะมีแนวป้องกันไฟป่าพร้อม เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดอันตราย 17 คู่หูเดินทาง


เราเริ่มทัวร์สา� รวจกิจกรรมประจ�าวันของช้างกันตั้งแต่เวลา 6 โมงเช้า โดยทางศูนย์ฯ อนุญาตให้เราเข้าไปรับช้างออกจากป่ากับพี่เดช ควาญ ผูด้ ูแลช้างพังวังเจ้า (ช้างเพศเมีย เรียกว่า พัง ช้างเพศผูม้ ีงา เรียกว่า พลาย ช้างเพศผูไ้ ม่มงี า เรียกว่า สีดอ) ระหว่างทางเดินขึน้ ไปก็จะมีเซอร์ไพรส์เล็กๆ น้อยๆ อาจเจอช้างเชือกอืน่ ๆ บ้าง แต่ไม่ตอ้ งตกใจกลัวไป เพราะช้างทุกเชือก จะมีควาญช้างดูแล เมื่อเดินขึ้นมาถึงจุดที่ผูกพังวังเจ้าไว้ พี่เดชก็จะท�า ความสะอาดสถานที่ โดยการโกยมูลช้างออก ปัดกวาดให้พื้นที่เรียบโล่ง สะอาดเหมือนเดิม ระหว่างทีด่ พู เี่ ดชท�างาน เราก็ให้กล้วยพังวังเจ้ากินเพือ่ สร้างความคุน้ เคย เมือ่ ท�าความสะอาดพืน้ ทีเ่ รียบร้อยแล้ว พีเ่ ดชก็จะสัง่ ให้ พังวังเจ้าย่อตัวลงเพือ่ กวาดเศษดินทีต่ ดิ อยูต่ ามหัวและล�าตัวออก แล้วตรวจ ดูเท้าทั้งสี่ข้างว่ามีบาดแผลหรือไม่ จากนั้นก็จะปลดโซ่ที่คล้องขาพังวังเจ้า ออกแล้วพาเดินออกจากป่าเพื่อไปอาบน�้าที่อ่างน�้าธรรมชาติบริเวณ ด้านหน้าโรงช้าง ใช้เวลาเดินออกไปประมาณครึ่งชั่วโมงนิดๆ ช้างแต่ละเชือกจะทยอยเดินออกมาจากป่าเรื่อยๆ ผ่านหน้าโฮมสเตย์ แล้วเดินลงไปอาบน�า้ ทีอ่ า่ งอาบน�า้ ด้านหน้า เสร็จแล้วก็เข้าโรงช้าง ควาญช้าง จะน�าอาหารมาให้กินและดูแลท�าความสะอาดอีกครั้ง ในเวลาประมาณ คู่หูเดินทาง 18

8 โมงเช้าของทุกวัน ควาญช้างจะต้องพาช้างไปออกก�าลังกายบริเวณ สนามหญ้าด้านหน้า ซึ่งจะมีท่าบังคับหันซ้าย หันขวา ย่อตัว ยกเท้า ฯลฯ โดยมีผนู้ า� บอกให้ทา� ท่าต่างๆ (เหมือนเราไปเต้นแอโรบิกตามสวนสาธารณะ นีแ่ หละ แต่ชา้ งตัวใหญ่ทา� ได้ไม่กที่ า่ ดูแล้วก็นา่ รักมากๆ) เสร็จแล้วก็จะเดิน


จับหางกลับมาทีโ่ รงช้างเพือ่ รอปฏิบตั หิ น้าทีใ่ นแต่ละวัน โดยช้างทีอ่ ยูจ่ ดุ นี้ ส่วนใหญ่จะเป็นช้างแท็กซี่ เพราะมีขนาดใหญ่และมีความแข็งแรง จุดบริการนั่งช้างแท็กซี่ชมธรรมชาติ : เปิดให้บริการตั้งแต่เวลา 08.00 - 15.30 น. โดยมีให้เลือก 2 แบบ คือระยะทางใกล้ ใช้เวลา ประมาณ 10 นาที ราคาเทีย่ วละ 100 บาท และระยะทางไกลขึน้ มาอีกนิด มีเดินผ่านธารน�้าและขึ้นทางลาดชันบ้าง ใช้เวลาประมาณ 30 นาที ราคาเที่ยวละ 500 บาท สนุกสุดคุ้ม! 19 คู่หูเดินทาง


จากจุดนี้เจ้าหน้าที่พาเราไปดูความพร้อมหลังเวทีก่อนการแสดงช้าง รอบแรกจะเริ่มขึ้นในเวลา 10 โมงเช้า ช้างโชว์ก็ต้องออกก�าลังกายเหมือน กันนะ ไม่มขี อ้ ยกเว้น (แต่ถา้ ป่วยก็งดได้) ช้างทีน่ า� มาแสดงบริเวณลานช้าง จะต้องเป็นช้างทีส่ นิทกัน อยูก่ นั เป็นฝูง เพราะเวลาสัง่ ให้ทา� อะไรก็จะท�าไป ในทิศทางเดียวกัน หากมีตวั ไหนดือ้ ไม่เชือ่ ฟังค�าสัง่ ก็จะให้ไปเป็นช้างแท็กซี่ แทน ช้างโชว์ส่วนใหญ่จะเป็นช้างเด็ก มีอายุตั้งแต่ 3 ปีขึ้นไป จนเกือบ 40 ปี ถ้าอายุมากก็จะให้ไปเป็นช้างแท็กซี่ และปลดเกษียณตอนอายุ ประมาณ 60 ปี เหมือนคนนะ (ใน 1 ชัว่ โมงช้างจะเดินได้ระยะทางประมาณ 4 กิโลเมตร และใน 1 วัน ช้างควรเดินให้ได้วันละ 20 กิโลฯ เพื่อเป็นการ ออกก�าลังกาย และท�าให้ช้างไม่เครียด การใช้งวงหยิบจับสิ่งของก็ถือว่า เป็นการออกก�าลังกายเช่นกัน)

การเข้ามาดูดา้ นหลังเวทีท�าให้เราได้เห็นถึงความผูกพันใกล้ชดิ ของช้าง และควาญช้างมาก มีลงุ ควาญท่านหนึง่ บอกกับเราว่า เล่นกับช้างและดูแล ช้างมากกว่าเล่นกับหลานชายของตัวเองซะอีก ช้างบางเชือกพอเดินผ่าน อาหารที่วางไว้ของเชือกอื่นยังแอบเอางวงหยิบมากินเลย ควาญช้างต้อง คอยห้าม บางเชือกก็แกล้งควาญตัวเอง หลอกให้เดินมาใกล้ๆ แล้วเปิดน�้า ก๊อกใส่ให้ควาญเปียก แถมมีเสียงหัวเราะสะใจด้วยนะ... ช้างเด็กก็เหมือน เด็ก มีความขี้เล่นซุกซนเป็นธรรมดา แต่ทุกอย่างล้วนมากจากธรรมชาติ ใสๆ ไร้สิ่งเจอปน... น่ารักอะ คู่หูเดินทาง 20


การแสดงช้างในแต่ละรอบจะเน้นแนววิถีชีวิตของช้าง การลากซุง การใช้งวงหยิบจับสิ่งของทั้งขนาดเล็กและขนาดใหญ่ ใช้งวงดันท่อนซุง โยนลูกบอล วาดรูป หยิบหมวกใส่ให้ควาญ เคาะระฆัง การเดินเรียงแถว ฯลฯ ซึง่ การแสดงแต่ละชุดจะเน้นทีค่ วามสามารถในด้านต่างๆ แสดงให้เห็น ถึงความฉลาด แสนรู้ น่ารัก ที่อยู่ในร่างอันใหญ่โตของช้าง ใช้เวลาแสดง ประมาณ 40 นาที เสร็จแล้วก็จะให้ชา้ งมายืนเรียงแถวชูงวงอยูห่ น้าเวทีเพือ่ ให้นักท่องเที่ยวได้ซื้ออาหารเลี้ยงช้างและถ่ายรูปเป็นที่ระลึก การแสดงช้าง : มีวันละ 3 รอบ เวลา 10.00 น. 11.00 น. และ 13.30 น. และมีการแสดงช้างอาบน�า้ วันละ 2 รอบ คือ ช่วงเช้า 09.45 น. และช่วงบ่าย 13.15 น. จากนั้นจะมีขบวนพาเหรดช้าง น�าเข้าสู่ลานจัดแสดงต่อไป ค่าเข้าชม : คนไทย ผู้ใหญ่ 100 บาท เด็ก 50 บาท / ต่างชาติ ผู้ใหญ่ 170 บาท เด็ก 110 บาท ค่าบริการรถซัตเตอร์บสั : ผูใ้ หญ่ 25 บาท เด็ก 10 บาท (ไม่อนุญาต ให้นักท่องเที่ยวน�ารถยนต์ส่วนตัวเข้าไปด้านใน) 21 คู่หูเดินทาง


คู่หูเดินทาง 22


บริเวณด้านหน้าใกล้กบั จุดจ�าหน่ายบัตรและลานจอดรด จะเป็นศูนย์การเรียนรู้ ด้านคชบาลศาสตร์ อาคารกัลยาณิวัฒนาการุณย์ ภายในอาคารมีการจัดแสดง นิทรรศการเกี่ยวกับช้างตั้งแต่สมัยอดีตกาล ความผูกพันระหว่างคนกับช้าง ซึ่งช้าง นอกจากจะเกี่ยวข้องกับสถาบันหลักของชาติไทยแล้ว เรายังใช้ประโยชน์จากช้าง ในด้านต่างๆ อีก เช่น การขี่ช้างออกศึกสงครามในครั้งอดีต การคมนาคมขนส่ง รวมทั้งในอุตสาหกรรมป่าไม้ด้วย การได้เข้าชมนิทรรศการจะท�าให้เราได้รู้ถึงความเป็นมาของสถาบันคชบาล แห่งชาติ ในพระอุปถัมภ์ฯ องค์การอุตสาหกรรมป่าไม้ จุดเริ่มต้นของการอนุรักษ์ ช้างไทย และก้าวต่อไปเพื่อให้ช้างไทยอยู่คู่กับประเทศไทยเราสืบต่อไป

การเดินทาง

การมาที่ศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย นอกจากจะมาเที่ยวชมการแสดงของช้างและ ศึกษาเรียนรู้วิถีชีวิตความเป็นอยู่ของช้างแล้ว เรายังสามารถเป็นส่วนหนึ่งในการ ช่วยเหลือดูแลช้างไทยได้ เพราะทีน่ เี่ ป็นทีต่ งั้ ของ “โรงพยาบาลช้าง” รับดูแลรักษา ช้างแก่ ช้างเจ็บป่วย และช้างที่ประสบอุบัติเหตุ ทั่วประเทศฟรี ไม่มีค่าใช้จ่ายใดๆ และรับบริจาคช้างทีไ่ ม่มใี ครดูแล สอบถามรายละเอียดเพิม่ เติม โทร. 054 829 331 และเพื่อเพิ่มความสะดวกในการเดินทางของช้างป่วยในพื้นที่ภาคใต้ จึงได้ จัดตั้งโรงพยาบาลช้าง ที่อ�าเภอคลองท่อม จังหวัดกระบี่ ขึ้นอีกหนึ่งแห่ง สอบถาม รายละเอียด โทร. 075 656 923

จากกรุงเทพฯ ใช้เส้นทางหลวงหมายเลข 1 (ถนน พหลโยธิน) เลี้ยวซ้ายเข้าทางหลวงหมายเลข 32 (ถนน สายเอเชีย) ผ่านพระนครศรีอยุธยา อ่างทอง สิงห์บุรี ชั ย นาท และนครสวรรค์ จากนั้ น เข้ า เส้ น ทางหลวง หมายเลข 117 มุ ่ ง หน้ า สู ่ พิ ษ ณุ โ ลกและทางหลวง หมายเลข 11 มุ ่ ง หน้ า สู ่ ถ นนสายล� า ปาง - ล� า พู น ศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย จะอยู่ประมาณกิโลเมตรที่ 28 ห่างจากตัวเมืองล�าปางประมาณ 24 กิโลเมตร

มีรถโดยสารของบริษทั ขนส่ง จ�ากัด (บขส.) เส้นทาง กรุงเทพฯ - เชียงใหม่ ออกจากสถานีขนส่งผู้โดยสาร กรุงเทพฯ (จตุจักร) ทุกวัน สอบถามรายละเอียดและ ตารางเดินรถได้ที่ Call Center 1490 เรียก บขส. หรือ www.transport.co.th

ศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย สถาบันคชบาลแห่งชาติ ในพระอุปถัมภ์ฯ องค์การอุตสาหกรรมป่าไม้

ติดต่อสอบถามและส�ารองที่พักได้ที่ โทร. 054 829 333, 054 829 322 www.thailandelephant.org/ www.facebook.com/elephantcenter

23 คู่หูเดินทาง


รอบรู้รอบโลก

เรื่อง : ชญานี อนุรักติพันธุ์

“ปาเลา” เป็นประเทศแรกในโลก

ที่แบนผลิตภัณฑ์กันแดดที่มีสารเคมีเป็นพิษต่อปะการัง หนึง่ ในสวรรค์ของนักด�าน�า้ ทีใ่ ฝ่ฝนั อยากด�าดิง่ ลงไปชมความตระการตาของโลกใต้มหาสมุทรก็คอื “ปาเลา” ประเทศในหมู่เกาะแถบมหาสมุทรแปซิฟิก ตั้งอยู่ระหว่างฟิลิปปินส์และกวม มีข่าวว่าประธานาธิบดี Thomas Remengesau Jr. ได้ลงนามรับรองร่างกฎหมายแบนผลิตภัณฑ์กันแดดผสมสารเคมี ที่จัดว่าเป็นพิษต่อปะการัง เป็นประเทศแรกในโลก เพื่อเป็นการป้องกันปะการังและสิ่งมีชีวิตใต้ทะเล ซึ่งเคยมีการตรวจพบสารตกค้างจาก ผลิตภัณฑ์กันแดดปริมาณมากใน Jellyfish Lake หนึ่งในจุดด�าน�้ายอดนิยมระดับโลก จุดรวมของแมงกะพรุน ไม่มีพิษให้ลงไปร่วมแหวกว่ายนับล้านตัว จนเกิดสภาวะปะการัง ฟอกสีในหลายพื้นที่ โดยจะเริ่มมีผลบังคับใช้ตั้งแต่เดือนมกราคม ปี ค.ศ. 2020 และมีการประกาศชื่อสารเคมีต้องห้ามที่เป็น reef-toxic ไว้เบื้องต้น 10 ชนิด ซึ่งรวมไปถึง Oxybenzone และ Octinoxate ที่มักพบในส่วนผสมผลิตภัณฑ์กันแดดหลาย แบรนด์ของสหรัฐอเมริกา โดยหากมีร้านใดวางจ�าหน่ายจะถูก ปรับเงิน 1,000 ดอลลาร์ หรือหากตรวจพบการน�าเข้ามาจาก นักท่องเที่ยว จะถูกยึดก่อนเดินทางเข้าประเทศ

เป็นวัยรุ่นมันเหนื่อย

อัตราการฆ่าตัวตายของเยาวชน อังกฤษทวีขึ้นจนน่าใจหาย

ปี 2019 หุ่นยนต์จะมีบทบาท ในการค้ามากขึ้น มีการคาดคะเนกันว่า ธุรกิจการค้าจะมีหุ่นยนต์เข้ามาเป็นตัวแปร มากขึน้ ในปี ค.ศ. 2019 โดยเพิม่ การใช้งานประเภท AI ระบบปัญญาประดิษฐ์ Machine Learning ระบบคอมพิ ว เตอร์ ที่ เ รี ย นรู ้ แ ละประมวลผล ได้ด้วยตนเอง โดยใช้ข้อมูลในฐาน และ Neural Networks เครือข่าย ระบบคอมพิวเตอร์ที่เลียนแบบเส้นใยประสาทของมนุษย์ ซึ่งจะท�าให้ บริษัทหรือผู้ค้าเพิ่มความสามารถในเชิงวิเคราะห์และคาดการณ์ความ ต้องการทีส่ อดคล้องกับพฤติกรรมของลูกค้าได้แบบเรียลไทม์ ท�าให้ธรุ กิจ ยิ่งเติบโตจากการตอบสนองแบบตรงจุด คู่หูเดินทาง 24

ส�านักงานสถิตแิ ห่งชาติ Office of National Statistics (ONS) เผยว่า การฆ่าตัวตายของวัยรุ่นอายุ 10 - 19 ปีในกรุงลอนดอน มีอัตราฆ่าตัวตายเพิ่มขึ้นถึง 107% ในขณะที่วัยรุ่นโดยรวม ในอังกฤษและเวลส์ เพิ่มขึ้น 24% นับแต่ปี ค.ศ. 2010 โดย ได้ ชี้ ใ ห้ เ ห็ น ว่ า นั บ ตั้ ง แต่ มี ก ารเพิ่ ม ของค่ า เล่ า เรี ย น การรั ง แก ในโรงเรียน ตลอดจนกระแสของโซเชียลมีเดียที่ส่งผลต่อสภาวะ ทางสังคม และโอกาสในการหางานท�า ก็ได้เพิ่มความวิตกกังวล และกดดัน ก่อให้เกิดภาวะซึมเศร้าในหมู่วัยรุ่นมากขึ้น อัตรา การฆ่าตัวตายจึงเริ่มถีบตัวสูงอย่างน่าเศร้า ถึงกับมีการตั้งวัน World Suicide Prevention Day ตรงกับวันที่ 10 ของเดือน กันยายน เพือ่ รณรงค์ให้รว่ มกันป้องกันการฆ่าตัวตาย อีกทัง้ รัฐบาล ยังเพิ่มงบประมาณสนับสนุนบริการด้านสุขภาพจิตของเยาวชน เพือ่ ให้สามารถเข้าถึงการให้คา� ปรึกษาจากในโรงเรียนมัธยมศึกษา ได้ จากเดิมที่ต้องใช้เวลาในการรอคอยเพื่อเข้ารับค�าปรึกษาด้าน สุขภาพจิตยาวนานถึง 18 เดือน และคนในชุมชมยังพร้อมร่วมมือ เพือ่ ท�าให้มนั่ ใจได้วา่ คนทีก่ า� ลังคิดสัน้ จะได้รบั ความช่วยเหลือเสมอ ไม่ว่าจะเป็นที่ไหนหรือเมื่อใดที่ต้องการ


หญิงเก่งผูค ้ ว้ารางวัลโนเบล สาขาฟิสก ิ ส์มาครอง ในรอบกว่าครึง ่ ศตวรรษ หลังจากกว่า 50 ปีทผี่ า่ นมา รางวัลโนเบลสาขาโหดหินในสาย วิทยาศาสตร์มกั ตกเป็นของผูช้ ายผิวขาวเสมอ จนอดไม่ได้ทจี่ ะรูส้ กึ ว่า ผูห้ ญิงเหมือนถูกมองข้าม ในทีส่ ดุ ช่วงปลายปี ค.ศ. 2018 ผูห้ ญิงเก่งก็ สามารถคว้ารางวัลโนเบลสาขาฟิสกิ ส์มาครองจนได้ เธอคือ Dr. Donna Strickland นักวิทยาศาสตร์ชาวแคนาดา ซึง่ นับเป็นผูห้ ญิงเพียง 1 ใน 3 คน ทีไ่ ด้รบั รางวัลทีน่ า่ ภาคภูมใิ จในระดับโลกนีต้ อ่ จาก Marie Curie ในปี ค.ศ. 1903 และ Maria Goeppert-Mayer ในปี ค.ศ. 1963 ซึง่ เป็น ผลจากความส�าเร็จในการพัฒนาเลเซอร์ให้มปี ระสิทธิภาพยิง่ ขึน้ โดย ได้รบั รางวัลร่วมกับนักวิทยาศาสตร์อกี 2 คนคือ Arthur Ashkin และ Gérard Mourou ต้องปรบมือรัวๆ ทีเ่ ธอสามารถทลายก�าแพงหนา ไปคว้ารางวัลมาได้ส�าเร็จ พร้อมทั้งปะทุเชื้อไฟแห่งความหวังให้ นักวิทยาศาสตร์หญิงรุน่ ต่อๆ ไป ได้กา้ วตามความส�าเร็จ ภาพประกอบ : www.bbc.com/thai/international-45720171

เตรียมพัฒนาแปรงพิเศษ จําลองจากหนามบนลิ้นแมว

ลิ้ น สากๆ ของเจ้ า เหมี ย วขนฟู ดู เ หมื อ นจะจุ ด ประกายให้ เ กิ ด ความคิดแปลกใหม่ให้เกิดขึน้ แบบไม่นา่ เชือ่ เพราะทีมนักวิจยั จากสถาบัน Georgia Tech ในสหรัฐอเมริกา ได้ศึกษาโครงสร้างและการท�างานของ ปุม่ ลิน้ รูปร่างคล้ายหนามบนลิน้ แมว ภายในหนามมีลกั ษณะแบบท่อกลวง ซึ่งช่วยดูดน�้าลายและแผ่กระจายลงบนขนและผิวได้มาก ทั้งยังระบาย ความร้อนได้เร็ว ส่งผลให้ทา� ความสะอาดได้ดขี นึ้ โดยมีการใช้เครือ่ งพิมพ์ แบบ 3D สร้างแปรงทีม่ ลี กั ษณะคล้ายหนามบนลิน้ แมว เพือ่ ทดลองใช้งาน เลียนแบบวิธที แี่ มวท�าความสะอาดขน ทัง้ ยังก�าลังมีการยืน่ ขอจดสิทธิบตั ร โดยจะพัฒนาส�าหรับการท�าความสะอาดขนสัตว์เลีย้ ง ซึง่ อาจจะเป็นวิธชี ว่ ย ลดสารก่อภูมิแพ้ในขนแมว ส�าหรับผู้ที่เป็นโรคภูมิแพ้ได้ด้วย

เทคโนโลยีจดจําใบหน้ากลายเป็นเรื่องฮิตสําหรับเกษตรกร ความก้าวไกลของเทคโนโลยีมอี ะไรใหม่ๆ ให้นา่ ทึง่ อยูเ่ สมอ และนีค่ อื อีกหนึง่ ความชาญฉลาด ในการน�าเทคโนโลยีจดจ�าใบหน้าคนมาประยุกต์ใช้กบั สัตว์ แถมยังได้รบั ความนิยมมากขึน้ เรือ่ ยๆ จากกลุ่มเกษตรกร ไม่ว่าจะเป็นบริษัทยักษ์ใหญ่ในจีนที่ใช้การจดจ�าใบหน้าเพื่อติดตามกลุ่มหมู กลุ่มใหญ่ เพื่อความสะดวกรวดเร็วในการตรวจข้อมูล ทั้งอายุและน�้าหนัก แม้ Yingzi ผู้ก่อตั้ง Chen Yaosheng จะกล่าวว่า การใช้งานกับสัตว์นั้นยังไม่ใช่เรื่องง่ายนัก เพราะคนจะยืนนิ่ง อยู่หน้ากล้องให้จับภาพง่ายๆ แต่หมูทั้งหลายไม่เป็นเช่นนั้น ส่วนทาง New York Magazine ก็ได้เผยว่าบริษัทในนอร์เวย์มีการใช้เทคโนโลยีจดจ�าใบหน้า เก็บภาพใบหน้าของปลาแซลมอน แอตแลนติกหลายล้านตัว เพื่อช่วยต่อสู้และรับมือกับโรคระบาด โดยคาดการณ์ไว้ว่าตลาด ของเทคโนโลยี จ ดจ�า ใบหน้านี้ จะมีมูลค่าเพิ่มขึ้นถึง 7.8 พันล้านเหรียญสหรัฐ ภายในปี ค.ศ. 2022 25 คู่หูเดินทาง


มุมสุขภาพ

เรื่อง : ชญานี อนุรักติพันธุ์

หากมีภาวะย่อยแลคโตสผิดปกติ จะเสริมแคลเซียมทางไหนดี หนึง่ ในแร่ธาตุสา� คัญต่อร่างกายทีจ่ ะขาดไปเสียไม่ได้ ก็คอื “แคลเซียม” ไม่อย่างนัน้ จะเสี่ยงต่อโรคกระดูกพรุน ฟัน เล็บ เส้นผมไม่แข็งแรง แถมยังมีผลต่อการส่งสัญญาณใน ระบบประสาท การควบคุมการยืดและหดตัวของกล้ามเนือ้ ในร่างกาย และแม้จะรูก้ นั ดีวา่ เราสามารถรับแคลเซียมได้ง่ายๆ จากนม แต่ยุคนี้ก็มีหลายคนที่มีภาวะการย่อยแลคโตส ผิดปกติ หรือแพ้โปรตีนนมวัว การหาแคลเซียมจากอาหารอืน่ จึงเป็นวิธที ดี่ ใี นการทดแทน กันได้ ไม่ว่าจะเป็นกินปลากรอบตัวเล็กๆ แบบทั้งก้าง กุ้งแห้ง ถั่วเมล็ด งาด�า เต้าหู้ ผักคะน้า ถั่วลันเตา ใบยอ มะเขือพวง หรือแม้แต่ไข่ แถมท้ายอีกนิดว่าควรกินอาหารที่ มีวติ ามินดี ซึง่ พบมากในปลาทีม่ ไี ขมันสูง เช่น ปลาแซลมอน ปลาทูนา่ ปลาทู ปลาซาร์ดนี และไข่ด้วย เพราะช่วยในการดูดซึมของแคลเซียมและรักษาสมดุลของแคลเซียมใน ร่างกาย ซึ่งมีผลต่อการสร้างมวลกระดูก

เทคนิคการดูแลสุขภาพ ระหว่างเดินทาง

1. สวมใส่เสื้อผ้าที่ทะมัดทะแมง โดยไม่รัด ร่างกายมากนักหรือหลวมจนเกินไป 2. จิบนํา้ เปล่าสะอาดบ่อยๆ ทุกๆ ชั่วโมงเป็น อย่างน้อย 3. สวมหมวกและแว่นตากันแดด 4. พกยาหรือบัตรรักษาพยาบาลประจําตัว ติดตัวสําหรับผู้มีโรคประจําตัว 5. พักผ่อนให้เพียงพอก่อนออกเดินทาง 6. อย่าอั้นปัสสาวะระหว่างการเดินทาง เพราะอาจทําให้เกิดอาการกระเพาะ ปัสสาวะอักเสบตามมา 7. ในการเลือกรับประทานอาหารระหว่าง เดินทาง ควรเลือกที่มั่นใจได้ว่าสด สะอาด และปรุงสุก ป้องกันการเกิดโรคเกี่ยวกับ ทางเดินอาหาร 8. หากมีอาการเมารถ เมาเรือ อยู่เสมอ ก่อนออกเดินทางควรกินยาแก้เมารถ เพื่อลดการเกิดอาการคลื่นไส้ วิงเวียน ปวดศีรษะ

อาการไอแบบไหน…ที่ไม่ควรละเลย ช่วงนี้อากาศหนาวก�าลังมาเยือนพร้อมกับไข้หวัดที่มักแฝงตัวมาตามฤดูกาล ซึ่งหลายคนยังมีอาการไอ ผสมโรงมาด้วย แต่ส�าหรับบางคนก็อาจมีอาการไอที่ไม่เกี่ยวข้องกับไอหนาว โดยสาเหตุส่วนใหญ่มาจากมี สิ่งก่อความระคายเคืองภายในล�าคอ เช่น เสมหะ ฝุ่นละออง จึงมีการไอซึ่งเป็นกลไกอย่างหนึ่งของการป้องกัน ระบบหายใจ แต่เมื่อใดที่รู้สึกว่าไอเท่าไหร่ก็ไม่หาย จนเข้าขั้นเรื้อรัง ก็ขอให้ฉุกคิดนิดหนึ่งเพราะอาจหมายถึง ความผิดปกติด้านสุขภาพ และนี่คือส่วนหนึ่งของอาการไอที่ควรไปพบแพทย์ โรคกรดไหลย้อน : ไอเรื้อรังเป็นเวลานานกว่า 2 เดือน รู้สึกถึงรสเปรี้ยวในปาก โรคหลอดลมอุดกั้นเรื้อรัง : หากเป็นคนสูบบุหรี่แล้วมีอาการไอเรื้อรัง หายใจสั้นและถี่ โรคหอบหืด : มีอาการไอแห้งๆ ในเวลากลางคืนเป็นเวลานาน โดยไม่มเี มือก พร้อมกับมีอาการแน่นหน้าอก โรคหลอดลมพอง : มีอาการไอเป็นเลือด ซึ่งปริมาณและสีของเลือดจะเป็นสิ่งบอกถึงความรุนแรง โรคปอดบวม : ไอมีเสมหะสีเหลืองเขียว หรือมีเลือดปน และมีไข้หนาวสั่น หายใจถี่

• • • • •

คู่หูเดินทาง 26


บํารุงทารกให้ตัวใหญ่ ดีจริงหรือ ความเชื่อว่าหากทารกคลอดออกมาตัวโตจะดูเป็นเด็กที่แข็งแรง ท�าให้คุณแม่หลายคน ดูแลตัวเองอย่างอุดมสมบูรณ์เต็มที่ในขณะตั้งครรภ์ นั่นท�าให้ยุคนี้มีอัตราการเกิด Fetal macrosomia ทารกในครรภ์ตัวใหญ่ผิดปกติ หรือน�้าหนักราว 4,000 กรัมขึ้นไป สูงขึ้นอย่าง รวดเร็วในช่วงหลายปีที่ผ่านมา ซึ่งข้อดีของทารกตัวใหญ่นั้นก็มี โดย Dr. Claire Quilter แห่งมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ทา� การวิจยั ศึกษาพบว่า ทารกทีม่ นี า�้ หนักแรกเกิดมาก จะมีรปู แบบ ของ DNA ที่ต่อสู้กับโรคได้ดีกว่า เมื่อเทียบกับทารกที่มีนา�้ หนักน้อยกว่า อีกทั้งเด็กทารกที่ ตัวใหญ่จะมีโอกาสเกิดโรคน้อยกว่าในช่วงวัยเด็กและวัยผู้ใหญ่ ส่วนข้อเสียคือ มีความเสี่ยง ของภาวะแทรกซ้อนในขณะตั้งครรภ์ อาจเกิดความเสี่ยงในการคลอดยาก ภาวะตกเลือด หลังคลอด รวมถึงการเสียหายของกระดูกสันหลังส่วนปลาย และยังเสีย่ งต่อการเกิดโรคอ้วน ตัง้ แต่เด็ก ทางทีด่ ที สี่ ดุ ควรรักษาน�า้ หนักในระหว่างตัง้ ครรภ์ ไม่ควรมากกว่า 10 - 12 กิโลกรัม เพื่อให้ทารกมีน�้าหนักที่ดี และคุณแม่คลอดอย่างปลอดภัย

คลายอาการเจ็บคอ ให้หายเร็วขึ้นกว่าที่คิด บ่อยครัง้ ทีไ่ ข้หวัดและอาการไอตามมาด้วยอาการระคายเคืองในล�าคอ ทีท่ งั้ ทรมานและท�าให้การรับประทานอาหารอร่อยๆ ดูกร่อยลงไปทีเดียว ถ้าอยากหายจากการเจ็บคอไวๆ ลองท�าตามวิธีนี้ดูแล้วจะเห็นผล

รู้ไหม…การร้องไห้

เป็นการเยียวยาจิตใจแบบธรรมชาติ หลายคนเวลามีเรือ่ งกดดันให้จติ ใจบอบช�า้ มักอ�าพรางความรูส้ กึ นั้นจากคนรอบข้างด้วยการกลั้นน�้าตา เพราะต้องการสื่อถึงความ เข้มแข็ง พร้อมรับมือได้กบั ทุกเรือ่ ง ซึง่ นัน่ จะสร้างอาการบาดเจ็บทาง อารมณ์ที่จะกลายเป็นบาดแผลลึกจนยากรักษา จากการศึกษาของ University of South Florida ปรากฏว่าผู้เข้าร่วมโครงการวิจัยถึง 90% รู้สกึ ว่าอารมณ์ดขี นึ้ เมือ่ ได้ระบายออกด้วยการร้องไห้ มากกว่า การใช้ยาต้านอาการซึมเศร้า ไม่เพียงเท่านั้น Dr.Judith Orloff ผูเ้ ชีย่ วชาญทางจิตเวชจาก UCLA ยังเคยกล่าวว่า น�า้ ตาคือสัญลักษณ์ ของความเข้มแข็ง หาใช่ความอ่อนแอ ทั้งยังสามารถบ�าบัดจิตใจไป ตามกลไกธรรมชาติ การหลั่งน�้าตาออกมาจึงนับเป็นการช่วยให้ได้ ระบายความเครียดออกไปด้วยในตัว หากอัดอัน้ กลัน้ น�า้ ตาก็เหมือนกับ การสะสมอารมณ์คงั่ ค้างไว้ จนอาจถึงจุดทีก่ อ่ เกิดเป็นภาวะซึมเศร้าได้ รูแ้ บบนีแ้ ล้วเวลามีเรือ่ งสะเทือนจิตใจก็ลองหามุมเล็กๆ หลัง่ น�้าตาให้ เต็มที่ แล้วอารมณ์ดีๆ จะกลับคืนมาให้ฟื้นพลังอีกครั้ง

1. ลดการเจรจา แม้จะมีเรื่องคันปากอยากคุย แต่ในช่วงที่เจ็บคอ อยูแ่ บบนีค้ วรลดการพูดให้นอ้ ยลง เพราะยิง่ พูดก็ยงิ่ ท�าให้ลา� คอแห้งจาก อากาศและฝุน่ ละอองเล็กๆ ทีผ่ า่ นเข้ามา ลองปรับตัวจากผูเ้ ล่ามาเป็นผูฟ้ งั จะท�าให้ได้เปิดรับข่าวสารดีๆ มากขึ้นอีกต่างหาก 2. หลีกเลี่ยงอากาศแห้ง ควรงดการเปิด พัดลมจ่อแบบตรงตัว เพราะจะส่งกระแส ลมที่เป็นอากาศแห้ง ท�าให้ร่างกายลด การผลิตน�้าลายและมูกในล�าคอ ส่งผลให้ เกิดอาการอักเสบมากขึ้น 3. ใช้น�้าเกลือบ้วนล้าง จะช่วย ลดการระคายเคืองและอักเสบใน ล�าคอ ควรผสมเกลือ 1/2 ช้อน ต่อ น�า้ อุน่ 1 ถ้วย กลัว้ คอ 3 ครัง้ ต่อวัน ตามด้วยการ จิบน�้าเปล่าอุ่นๆ

27 คู่หูเดินทาง


คู่หูดูดวง

เรื่อง : อ.ภูวินทร์ กาญจนพาณิชย์กุล (อ.เบสท์) โทร.061-446-4566

คําพยากรณ์ปี 2562 ราศีเมษ (14 เม.ย. - 14 พ.ค.) ในช่วงปี 2562 นี้ ชาวราศีเมษจะเหมือนได้กา้ วข้ามผ่านอุปสรรค ในปีเก่าออกมา ด้านการงาน จะราบรืน่ ขึน้ ได้พบเจอผูห้ ลักผูใ้ หญ่ ทีจ่ ะช่วยเหลือ มีแค่ชว่ งกลางๆ ปีทอี่ าจจะรูส้ กึ เหนือ่ ยๆ งานจะเข้ามามากหน่อย แต่ช่วงปลายปีก็จะกลับมาสบายขึ้นอีกครั้งหนึ่ง ตลอดทั้งปีจะมีคนหยิบยื่นมือ เข้ามาช่วยเหลืออยูต่ ลอด ด้านการเงิน เงินจะเข้ามามากก็ดว้ ยน�า้ พักน�า้ แรงล้วนๆ ในปีนโี้ ชคลาภแบบฟลุค๊ ๆ พอมี แต่จะเบาๆ หน่อย ไม่หวือหวา ด้านความรัก ต้นปีมาจะมีเรือ่ งทีต่ อ้ งคิดมาก และต้องตัดสินใจแบบล�าบาก แต่ดว้ ยความมีสติ ของชาวราศีเมษก็จะสามารถผ่านพ้นไปได้ แต่ภาพรวมความรักของทั้งปีไม่มี อะไรน่ากังวลมาก เพียงแค่ประคับประคองและตัง้ สติให้ดี ช่วงปลายปีกม็ เี รือ่ งให้ ชุม่ ชืน่ หัวใจ ด้านสุขภาพ ทัง้ ปีจะมีการเดินทางบ่อย ระวังระวังเรือ่ งอุบตั เิ หตุให้ดี ตรวจดูรถราก่อนออกเดินทาง หมั่นนั่งสมาธิ สวดมนต์ ตั้งสติให้ดี คนที่ก�าลัง เจ็บป่วยจะได้เจอยาดี หมอดี ตลอดทัง้ ปีไม่มเี รือ่ งร้ายแรงอะไรให้ตอ้ งกังวล แต่ก็ อย่าประมาท เดินทางด้วยความระมัดระวัง เราไม่เจ็บแต่อาจท�าให้คนอืน่ เจ็บได้

ราศีกรกฎ (17 ก.ค. - 16 ส.ค.) ในช่วงปี 2562 นี้ ชาวราศีกรกฎถือว่าเป็นปีทองเลยทีเดียว ด้านการงาน ช่วงต้นปีจะมีการเปลี่ยนแปลง ขยับขยาย ซึ่ง การเปลี่ยนแปลงนี้จะส่งผลให้ชาวกรกฎรู้สึกเหน็ดเหนื่อยและมีอุปสรรค ให้อดทนไว้เพราะผลที่ตามมาจะคุ้มค่ามาก มีโอกาสได้เลื่อนขั้นขึ้นต�าแหน่ง เปลี่ ย นแปลงงานไปในจุ ด ที่ ดี ก ว่ า เดิ ม มี โ อกาสเปิ ด ธุ ร กิ จ เป็ น ของตั ว เอง ด้านการเงิน จะมีเงินออก เป็นค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับคนในครอบครัวและบริวาร และเป็นเรื่องของการลงทุน แต่ไม่ต้องกังวล เพราะตลอดทั้งปีจะมีเงินเข้ามา มากมายหลายช่องทาง หยิบจับอะไรก็เป็นเงินเป็นทองไปหมด และจะหมุน เงินได้สบายๆ ตลอดทัง้ ปี ด้านความรัก คนโสดจะมีคนอายุมากกว่ามาติดพัน ช่วงปีหน้านีใ้ ห้เป็นช่วงศึกษาดูใจกันไปก่อน เพราะยังไม่มจี ดุ ให้ลงเอย ส่วนใคร ทีม่ คี แู่ ล้วมีโอกาสได้สมาชิกใหม่ตวั น้อยๆ ทีร่ อคอยมาหลายปี ด้านสุขภาพ ถ้า ใครคิดจะหันมาดูแลสุขภาพอย่างจริงจัง ปีนี้จะส�าเร็จ ลดความอ้วนได้ส�าเร็จ สุขภาพจะดีขนึ้ ทุกอย่าง โรคภัยไข้เจ็บจะหมดไป

ราศีพฤษภ (15 พ.ค. - 14 มิ.ย.) ในช่วงปี 2562 นี้ ชาวราศีพฤษภ ด้านการงาน จะมีขา่ วดีเรือ่ ง งานเข้ามาเป็นระยะๆ ทัง้ ปี มีโอกาสได้ขยับขยาย มีความก้าวหน้า มากขึ้นกว่าเดิม หรือแม้กระทั้งเป็นจังหวะที่ดีในการเริ่มต้นธุรกิจของตัวเอง ถึงแม้ชว่ งต้นปีอาจจะมีอปุ สรรคหรือรูส้ กึ ว่าเหน็ดเหนือ่ ยบ้าง แต่กลางปีไปแล้ว จะราบรื่นขึ้น และเห็นช่องทางมากขึ้น ด้านการเงิน ต้องวางแผนการใช้เงิน ให้ดีๆ เพราะการลงทุนต้องใช้เงินเยอะ ในปีหน้านี้บอกได้เลยว่าเงินออกมาก หมุนเงินมาก แต่ถา้ มีการจัดระเบียบให้ดี วางแผนค่าใช้จา่ ยล่วงหน้า ก็จะไม่เกิด ปัญหาให้ตดิ ขัด และเงินทีล่ งทุนไปนัน้ ช่วงปลายปีจะออกดอกออกผลให้ชนื่ ใจ ส่วนโชคลาภนั้นมีมาเป็นช่วงๆ แต่ไม่ได้ก้อนใหญ่มาก ด้านความรัก ในช่วงปี หน้านีเ้ ป็นช่วงเรียกได้วา่ เบ่งบาน ใครทีย่ งั ไม่มแี ฟนจะมีโอกาสได้พบเจอคนถูกใจ คนทีก่ า� ลังคบหาดูใจก็จะมีโอกาสลงเอย ส่วนคนไหนทีแ่ ต่งงานแล้ว จะมีสมาชิก น้อยๆ ออกมาให้ครอบครัวสมบูรณ์มากขึน้ ด้านสุขภาพ ระวังความเครียดทัง้ ปี อย่าวิตกกังวลอะไรมากเกินไป ปีใหม่นหี้ นั หน้าเข้าวัด ตัง้ สมาธิ และวางแผนชีวติ ให้ดี ทุกอย่างในปีหน้านีจ้ ะราบรืน่ แน่นอน

ราศีสง ิ ห์ (17 ส.ค. - 16 ก.ย.) ในช่วงปี 2562 นี้ เป็นปีแห่งการเปลีย่ นแปลงของชาวราศีสงิ ห์ แต่เป็นการเปลี่ยนแปลงที่ดีขึ้น ด้านการงาน มีโอกาสเปลี่ยน ออฟฟิศใหม่ เปลีย่ นงานใหม่ เปลีย่ นร้านใหม่ หรือมีการปรับปรุงทีเ่ ดิมให้ใหม่ขนึ้ ใครทีท่ า� ธุรกิจของตัวเองก็จะมีโปรเจคใหม่เข้ามาให้ลองท�า ถือว่าเป็นโอกาสทีด่ ี มีโอกาสได้เดินทางไกลไปศึกษาต่อหรือท�างาน ถือว่าจะมีเรื่องให้ต้องตัดสินใจ และตื่นเต้นตลอดทั้งปี ด้านการเงิน จะมีเงินออกเกี่ยวกับการซ่อมแซมนั่นนี่ รอบตัว ไม่วา่ จะมีของเสียหายหรือปรับปรุงทีอ่ ยูอ่ าศัย แต่กเ็ ป็นค่าใช้จา่ ยในการ พัฒนาไปสูท่ างทีด่ ขี นึ้ การค้าการขายจะดีขนึ้ ด้านโชคลาภจะมีเข้ามาเรือ่ ยๆ แต่ ไม่มาก งวดไหนไม่หวัง จะถูก งวดไหนหวังมาก จะไม่ถกู ด้านความรัก ให้เป็น ช่วงทีศ่ กึ ษาดูใจกันไป เพราะปีหน้านีอ้ าจได้รบั ข่าวเซอร์ไพร์ส ท�าให้ประหลาด ใจเข้ามา แต่บอกไม่ได้วา่ จะเป็นข่าวดีหรือข่าวร้าย ต้องตัง้ สติรบั มือและเดินหน้า ไม่วา่ อะไรจะเกิดขึน้ ตามมา ด้านสุขภาพ ตัวชาวราศีสงิ ห์เองไม่มอี ะไรน่ากังวล แต่คนรอบข้างจะเจ็บป่วย และส่งผลให้ชาวราศีสงิ ห์เกิดความกังวลได้

ราศีเมถุน (15 มิ.ย. - 16 ก.ค.) ในช่วงปี 2562 นี้ ชาวราศีเมถุน ด้านการงาน จะมีเรือ่ งให้คดิ ให้กงั วลเข้ามาเป็นช่วงๆ ในช่วงต้นปีแรกนัน้ ต้องระวังเรือ่ งความ ขัดแย้งในเรือ่ งการท�างาน อาจจะเป็นเรือ่ งทีเ่ ข้าใจผิดหรือความคิดเห็นไม่ตรงกัน จนท�าให้เกิดความเครียดและความวิตกกังวลในการท�างาน ต้องตั้งสติให้ดีๆ กลางปีไปจนถึงปลายปีกจ็ ะเริม่ มีเรือ่ งข่าวดีในเรือ่ งการงานเข้ามา แต่กต็ อ้ งมีการ วางแผนการท�างานให้ดๆี ใช้ความรอบคอบให้มากขึน้ ในปีหน้านี้ ด้านการเงิน ชาวราศีเมถุนเตรียมตัวรวยได้เลย เงินจะเข้ามาดี เข้ามาหลายช่องทาง มีโอกาส ได้ลาภก้อนโต ไม่วา่ จะจากการเสีย่ งโชคหรือธุรกิจ แต่เมือ่ ได้เงินมาแล้วอย่าลืม แบ่งเงินไปท�าบุญ บริจาคแบ่งปันให้คนทีย่ ากไร้ดว้ ย จะช่วยเสริมบุญต่อยอดได้ ด้านความรัก จะเกิดการเปลีย่ นแปลงแบบปัจจุบนั ทันด่วน มีโอกาสเกิดขึน้ ได้ หลายรอบ และเกิดขึน้ ได้ทงั้ ปี ปุบ๊ ปับ๊ มีแฟน ปุบ๊ ปับ๊ เลิก ตัง้ สติให้ดี อย่าตัดสินใจ อะไรด้วยอารมณ์ เพราะจะเกิดเรือ่ งปวดหัวได้ตลอดทัง้ ปี ด้านสุขภาพ จะเกิด การเจ็บนู้นปวดนี่อยู่เรื่อยๆ เดินเหิน ขับรถขับราให้เพิ่มความระมัดระวัง มากหน่อยในปีนี้

ราศีกน ั ย์ (17 ก.ย. - 17 ต.ค.) ในช่วงปี 2562 นี้ ด้านการงาน ช่วงครึ่งปีแรกชาวราศีกันย์ จะมีเรื่องให้ต้องกังวล และรู้สึกว่าต้องตัดสินใจอะไรบางอย่าง ซึ่งสิ่งนี้จะเป็นการเปลี่ยนแปลงที่ท�าให้คุณรู้สึกกังวล แต่บอกได้เลยว่าเป็นการ เปลีย่ นแปลงทีด่ ขี นึ้ แน่นอน บางคนอาจจะต้องย้ายงาน เปลีย่ นแปลงต�าแหน่ง หรือถ้าใครก�าลังสมัครงาน ก็จะสมหวัง ด้านการเงิน มีแนวโน้มทีจ่ ะดีขนึ้ เรือ่ ยๆ มีรายได้หลากหลายช่องทางเข้ามา หรือจะได้รับท�างานใหญ่ ได้เงินก้อนใหญ่ แต่ดา้ นโชคลาภนัน้ ไม่มี เงินทีไ่ ด้มานัน้ มาจากน�้าพักน�า้ แรงล้วนๆ ใครทีก่ า� ลังคิด จะลงทุนกิจการค้าขาย เริม่ ลงทุนได้ตงั้ แต่ตน้ ปี ครึง่ ปีหลังก็จะออกดอกออกผล ให้ชนื่ ชม ด้านความรัก ในปีหน้านีถ้ อื เป็นปีแห่งการวางแผนชีวติ จะรูส้ กึ ว่าถ้า ก�าลังคบกับใครอยูก่ อ็ ยากจะลงเอย อยากสร้างรากฐานให้มนั่ คง มีโอกาสหมัน้ แต่ง และเป็นจังหวะที่ดีในการวางแผนมีสมาชิกตัวน้อยอีกด้วย ด้านสุขภาพ ให้ ระมัดระวังเรือ่ งการเดินทางไกลตลอดทัง้ ปี อย่าจ่ายเงินซือ้ โปรแกรมเทีย่ วนานเกิน ไป เพราะอาจจะมีการเปลีย่ นแปลง ไม่ได้ไป ใช้ความรอบคอบในการวางแผนให้ ดีๆ แต่ทกุ ทริปทีไ่ ด้ไปมีความสุขล้วนๆ

คู่หูเดินทาง 28


ราศีตล ุ ย์ (18 ต.ค. - 16 พ.ย.) ในช่วงปี 2562 นี้ ชาวราศีตุลย์จะมีข่าวดีเข้ามาอย่างต่อเนื่อง ด้านการงาน ปัญหาต่างๆ เกี่ยวกับเรื่องการงานที่เคยสะสม มานานจะคลีค่ ลายลงในช่วงปีหน้านี้ ใครทีก่ า� ลังคิดจะลงทุนเปิดกิจการ ถือว่าเป็น ปีที่มีจังหวะดีมาก ลงมือท�าได้เลย กิจการค้าที่เกี่ยวกับต่างประเทศหรือค้าขาย ออนไลน์จะประสบความส�าเร็จเกินความคาดหมาย และจะส่งผลให้การเงินของ ชาวราศีตลุ ย์ดขี นึ้ ตามไปด้วย ด้านการเงิน เงินทองจะไหลมาเทมา กิจการค้าขายดี เป็นเทน�้าเทท่าเลยทีเดียว ช่วงนี้ถ้าคิดจะขายของที่มีราคาสูง อย่างที่ดิน บ้าน อาจจะไม่ค่อยคล่องตัว ถ้ายังไม่เดือดร้อนมากให้พักเรื่องการขายไว้ก่อน ด้านความรัก ช่วงปีหน้านี้เป็นปีที่ความรักเป็นสีชมพู ถ้าคู่ไหนลงเอยกันได้ ก็สามารถจัดงานมงคลได้เลย ใครที่โสดอยู่จะมีเกณฑ์เจอคู่ปีนี้ และลงเอยปีนี้ ด้วย ใครมีคอู่ ยูแ่ ล้ว ปีนมี้ โี อกาสแต่งงาน และมีโอกาสต้อนรับสมาชิกตัวน้อยด้วย ด้านสุขภาพ ไม่มอี ะไรต้องเป็นห่วง คนทีป่ ว่ ยอยูจ่ ะเจอยาดี หมอดี มีคนแนะน�า วิธใี นการรักษาให้ดขี นึ้ มีเกณฑ์เดินทางไกลไปต่างประเทศด้วย ราศีพจ ิ ก ิ (17 พ.ย. - 15 ธ.ค.) ในช่วงปี 2562 นี้ ชาวราศีพิจิกจะมีการเปลี่ยนแปลงที่ดีขึ้น อาจได้รบั ข่าวดี ข่าวเซอร์ไพร์สตลอดทัง้ ปี ด้านการงาน มีโอกาส ท�าผลงานได้เข้ากรรมการ ถูกอกถูกใจผู้หลักผู้ใหญ่จนมีโอกาสได้เลื่อนขั้นขึ้น ต�าแหน่งเลยทีเดียว คนทีค่ ดิ จะท�ากิจการค้า ให้เริม่ วางแผนและลงทุน และเปิด ด�าเนินการในช่วงปีนไี้ ด้เลย จะดีมาก โดยเฉพาะธุรกิจด้านออนไลน์คอ่ นข้างจะเด่น ด้านการเงิน ปี 2562 นี้ เป็นปีทองจริงๆ ค้าขายจะได้เงินเข้ามาเป็นกอบเป็นก�า หรืออาจได้เงินจากรายได้เสริม มีคนหยิบยืน่ ช่องทางการเงินให้ อีกทัง้ ด้านโชคลาภ ก็จะมีเข้ามาเรื่อยๆ รางวัลอาจไม่ใหญ่มาก แต่ก็เข้ามาให้ตื่นเต้นดีใจตลอดทั้งปี ด้านความรัก ชาวราศีพจิ กิ จะปลงได้ คิดได้ขนึ้ ถ้าปีกอ่ นๆ เคยผิดหวังกับความรักมา ปีหน้านีก้ จ็ ะเข้มแข็งขึน้ และมีโอกาสได้พบเจอคนใหม่ทพี่ ร้อมดูแลซึง่ กันและกัน ไม่ได้เป็นรักที่หวือหวาแบบที่ผ่านมา ส่วนคนมีคู่มีครอบครัวแล้วนั้น ปีนี้จะเริ่ม วางแผนอนาคตกัน ทั้งวางแผนซื้อบ้าน ซื้อรถ และวางแผนมีสมาชิกน้อยๆ ด้านสุขภาพ ให้ระมัดระวังเรือ่ งไขข้อ กระดูก กล้ามเนือ้ ในปีหน้านีอ้ าจมีการบาดเจ็บได้ ราศีธนู (16 ธ.ค. - 14 ม.ค.) ในช่วงปี 2562 นี้ ชาวราศีธนูจะมีการเปลีย่ นแปลงในหลายๆ เรือ่ ง แต่การเปลีย่ นแปลงนีไ้ ม่ได้เป็นเรือ่ งทีน่ า่ กังวลอะไร เพราะชาวราศี ธนูสามารถวางแผนรับมือการเปลีย่ นแปลงนีไ้ ด้อยูแ่ ล้ว ด้านการงาน คนทีท่ า� งาน ประจ�ามีโอกาสได้รบั การโปรโมทเลือ่ นขัน้ ขึน้ ต�าแหน่งในปีหน้านี้ ส่วนใครทีค่ า้ ขาย บอกได้เลยว่าจะขายดีขนึ้ กว่าปีกอ่ นๆ การเจรจาการค้ากับต่างประเทศก็จะส่งผลดี ช่วงปีหน้าเป็นจังหวะทีด่ ขี องการขยายกิจการด้วย ด้านการเงิน จะโดดเด่นเรือ่ งโชคลาภ อาจจะถูกรางวัลใหญ่ หรือเป็นโชคทางการเงินทีเ่ กีย่ วกับการค้า เจอคูค่ า้ ดี เจอลูกค้า เจ้าใหญ่แบบฟลุ๊คๆ ด้านความรัก จะมีปัญหาจุกจิกเข้ามาตลอดทั้งปี ทั้งเรื่อง มือทีส่ ามและปัญหาเก่าๆ พยายามอย่าขุดคุย้ เรือ่ งเก่าเอามาเล่าใหม่ ไม่อย่างนัน้ จะ วุน่ วายตลอดทัง้ ปี ด้านสุขภาพ ในช่วงปีหน้านีต้ อ้ งระวังให้มากๆ ทัง้ สุขภาพของตัวเอง และการเดินทางไกล หมัน่ ใส่ใจเพิม่ ความระมัดระวัง และดูแลสุขภาพให้มากขึน้

และจะส่งผลดีด้วย ด้านการเงิน จะเป็นเงินหมุนซะส่วนใหญ่ในปีหน้า แต่ บอกเลยว่าไม่มตี ดิ ขัด เงินเข้ามาก็มเี รือ่ งให้ตอ้ งจ่ายไป แล้วก็จะมีเข้ามาอีก เป็น แบบนีว้ นไปตลอดทัง้ ปี ด้านความรัก จะมีการเปลีย่ นแปลงในช่วงต้นปีแรก จะ เป็นช่วงแห่งการตัดสินใจ อาจจะคบๆ เลิกๆ แต่ครึง่ ปีหลังไปแล้ว อะไรต่ออะไรจะ ชัดเจนมากขึน้ คนทีม่ คี รอบครัวแล้วจะมีเรือ่ งให้ตอ้ งถกเถียงปัญหากัน ระมัดระวัง การใช้อารมณ์ในการพูดคุย ให้ใจเย็นๆ แล้วเรือ่ งทุกอย่างก็จะจบลงอย่างราบรืน่ ด้านสุขภาพ จะเจ็บตรงนูน้ ปวดตรงนีต่ ลอดทัง้ ปี ให้มนั่ ออกก�าลังกาย รักษาสุขภาพ และระวังเรือ่ งหกล้มด้วย ราศีกม ุ ภ์ 13 (ก.พ. - 14 มี.ค.) ในช่วงปี 2562 นี้ เป็นช่วงปีทชี่ าวราศีกมุ ภ์จะต้องด�าเนินชีวติ ด้วย ความระมัดระวังตลอดทัง้ ปี ด้านการงาน จะต้องวางแผนการท�าให้ ละเอียดรอบคอบ อาจจะมีการเปลีย่ นแปลงโยกย้ายได้ ให้วางแผนรับมือไว้กอ่ น ใครท�ากิจการค้าขายให้ระมัดระวังเรือ่ งการลงทุนให้ดๆี หรือถ้ามีใครมาชวนร่วมหุน้ เซ็นสัญญา ต้องดูให้ดี ศึกษาให้รอบคอบก่อน ด้านการเงิน ก็ยงั ต้องมีการวางแผน การเงิน โปรเจคไหนทีต่ อ้ งใช้เงินเยอะๆ ต้องดูให้ดี ถ้ารอได้ ให้รอช่วงปลายปีหน้า ค่อยตัดสินใจ การเงินด้านกิจการค้าจะมีเข้ามาเรือ่ ยๆ มีโชคลาภบ้างประปราย ตลอดทัง้ ปี แต่อย่าทุม่ ทุนซือ้ มากเกินไป ซือ้ น้อยๆ มักจะถูก ซือ้ มากๆ มักจะพลาดได้ ด้านความรัก คนโสดจะเจอรักครั้งใหม่ที่ถูกอกถูกใจ หรือตรงสเปคที่วางไว้ ตลอดทัง้ ปีหน้านีเ้ ป็นช่วงแห่งการศึกษาดูใจ จะตัดสินใจอะไรต้องคิดให้ดๆี ส่วนคนที่ มีคแู่ ล้วจะเป็นช่วงทีค่ ยุ กันมากขึน้ ปรึกษาหารือกันในเรือ่ งต่างๆ มากขึน้ มีโอกาส ต้อนรับสมาชิกใหม่อกี ด้วย ด้านสุขภาพ ชาวราศีกมุ ภ์ตอ้ งลุกขึน้ มาเปลีย่ นแปลง ตัวเอง หันมาดูแลสุขภาพตัวเองมากขึน้ แล้วโรคภัยไข้เจ็บก็จะหายไป ใครตัง้ ใจจะ ลดน�า้ หนัก/เพิม่ น�า้ หนัก จะสมหวัง ราศีมน ี (15 มี.ค. - 13 เม.ย.) ในช่ ว งปี 2562 นี้ ข องชาวราศี มี น ด้ า นการงาน จะมี ก าร เปลีย่ นแปลงในด้านการงาน อาจมีการโยกย้ายแบบปัจจุบนั ทัน ด่วน หรือถ้าใครทีม่ กี ารวางแผนจะโยกย้ายอยูแ่ ล้วก็จะสมหวังดังตัง้ ใจไว้ ในด้าน การค้า ถ้าคิดจะร่วมหุน้ กิจการให้ดสู ญั ญาให้ดๆี หรือใครมาชวนให้เซ็นสัญญาลงเงิน และบอกว่าจะได้รบั ผลตอบแทนทีด่ มี ากๆ จงใช้สติและความคิดในการตัดสินใจ อย่าหลงเชือ่ ค�าพูดหรือเชือ่ ใจใครง่ายๆ มีเกณฑ์โดนหลอก ด้านการเงิน อาจถูก รางวัลใหญ่ ได้รับโชคแบบฟลุ๊คๆ อีกทั้งกิจการค้าขายก็จะได้ออเดอร์ล๊อตใหญ่ เข้ามาอีกด้วย ด้านความรัก ในปี 2562 นีจ้ ะเป็นช่วงแห่งการเบ่งบาน ใครทีค่ บหา ดูใจกัน ภายในปีหน้านีจ้ ะมีโอกาสลงเอย ลงหลักปักฐานกันได้ คนทีม่ คี มู่ คี รอบครัว แล้วจะมีการขยับขยาย อาจจะซื้อบ้านใหม่ แล้วสร้างครอบครัวที่ลงตัวมากขึน้ มีโอกาสได้รับข่าวดี มีสมาชิกน้อยๆ ได้ ด้านสุขภาพ ทุกอย่างจะอยู่ในเกณฑ์ ทีด่ ขี นึ้ ใครทีป่ ว่ ยอยูจ่ ะเจอหมอดี ยาดี มีโอกาสหายจากโรคภัยไข้เจ็บทีเ่ ป็นอยู่ ส่วนคนทีแ่ ข็งแรงอยูแ่ ล้วก็ตอ้ งหมัน่ รักษาสุขภาพให้ดดี ว้ ยเช่นกัน

ราศีมง ั กร (15 ม.ค. - 12 ก.พ.) ในช่วงปี 2562 นี้ ชาวราศีมงั กร ด้านการงาน จะมีความราบรืน่ มากขึ้นกว่าปีก่อนๆ ใครคิดจะศึกษาต่อ เรียนต่อ จะส�าเร็จดั่ง ที่ตั้งใจไว้ ใครที่ท�างานประจ�ามีโอกาสได้เลื่อนขั้นขึ้นต�าแหน่ง พบเจอผู้ใหญ่ เอ็นดูและมอบโอกาสดีๆ ให้กับเรา ส่วนใครที่มีกิจการค้า ช่วงต้นปีจะเป็นการ วางแผนงาน หาข้อมูล อย่าลงทุนอะไรมาก ครึง่ ปีหลังถึงจะสามารถลุยได้เต็มที่ 29 คู่หูเดินทาง


แวะชิมริมทาง

เรื่อง : Bancha Taste

ซาซิมิ แซลมอน

ปอเปีย้ ะแฮมชีส

ร้าน Mo Cafe´

อร่อยแบบสร้างสรรค์ในสไตล์โฮมเมด ร้านโมคาเฟ่เป็นร้านคาเฟ่เล็กๆ อยูท่ อี่ า� เภอ แม่สาย จังหวัดเชียงราย ถ้าหากเดินทางมาจาก ตัวเมืองให้ขบั ตรงมาเรือ่ ยๆ ทางไปแม่สาย ร้านจะ อยูส่ แี่ ยกไฟแดงใกล้ทางขึน้ พระต�าหนักดอยตุง ให้ ขั บ ชิ ด ซ้ า ยไว้ แ ต่ ไ ม่ ต ้ อ งเลี้ ย ว ตรงมาอี ก ประมาณ 10 เมตร จะเจอร้านอยูด่ า้ นซ้ายมือ มีทจี่ อดรถด้านหน้าร้าน ภายในร้านตกแต่งออกแนวเก๋เท่ ดูดมี สี ไตล์ จัดวางสิ่งของเครื่องใช้ได้อย่างลงตัว ไม่อึดอัด หรือแน่นจนเกินไป โดยมีมมุ ให้เลือกนัง่ ทัง้ ด้านใน และด้านนอก จุดเด่นของร้านนี้คืออาหารทุกอย่างเป็น โฮมเมด ท�ากันเองแบบธุรกิจในครอบครัว คุณสามี รับหน้าทีเ่ ป็นเชฟดูแลการปรุงอาหารและแต่งจาน ให้ออกมาหน้าตาน่ารับประทาน ส่วนคุณภรรยา ขาหมูเยอรมัน

ขนมปังซาวโดวคอทเทจชีสอโวคาโดซัลซ่าและแซลมอนรมควัน

อโวคาโดกุง้ ทอด

Pork Rib

ก็รบั ท�าหน้าทีเ่ ป็นบาริสต้าและเบกเกอร์ ร้านนีเ้ ปิด บริการมาได้ 5 ปีแล้ว สมัยก่อนจะมีแค่เบเกอรี่ และเครือ่ งดืม่ เท่านัน้ แต่ดว้ ยลูกค้าทีม่ าบางท่านก็ อยากจะทานอาหารจานหลักด้วย จึงท�าให้ทุกวัน นี้มีบริการทั้งอาหารคาวหวานครบเซ็ต... แต่เห็น ท�ากันแค่สองคนแบบนีอ้ ย่านึกนะว่ามีเมนูไม่กเี่ มนู โดยอาหารส่วนใหญ่จะเป็นสไตล์ฟิวชั่น มา กันแบบหลากหลาย ทัง้ ไทย เกาหลี ญีป่ นุ่ ยุโรป แมกซิกนั ครบครันครบรส หยิบโน้นจับนีผ่ สมนัน่ รวมๆ กันก็หลายร้อยเมนู !!! เมนูเด็ดทีไ่ ด้รบั ความ นิยมก็มี Pork Rib ซีโ่ ครงหมูยา่ งทีผ่ า่ นการหมัก มาอย่างถึงเครือ่ ง ใช้เวลาย่างนานถึง 5 ชัว่ โมง เพือ่ ให้เนื้อหมูนุ่ม สามารถเลาะออกทานง่ายๆ ไม่ติด ซีโ่ ครง เวลาทานจะได้กลิน่ หอมของเครือ่ งเทศด้วย (เมนูนี้มีจ�านวนจ�ากัด ท�ากันวันต่อวันเท่านั้น ถ้า ใครอยากทานต้ อ งโทรจองล่ ว งหน้ า เพื่ อ ความ ชัวร์) อีกหนึง่ เมนูทเี่ ป็นดาวเด่นคือ พิซซ่าโฮมเมด

ชีสเค้กมะม่วงน�า้ ดอกไม้โยเกิต

ไก่นิวออรีนบาร์บีคิว ความอร่อยอยู่ที่เนื้อแป้ง ที่เป็นสูตรเฉพาะของทางร้าน แป้งพิซซ่าเป็น แบบบางกรอบ บวกกับซอสบาร์บีคิวที่เข้มข้น ท�าให้เมนูนไี้ ด้รบั ความนิยมเช่นกัน หรือถ้าใครชอบ ทานอาหารแนวสุขภาพให้แคลอรี่ต�่าห้ามพลาด ซาซิมิ แซลมอน เนือ้ ปลาหวานสดใหม่ ส่งตรง มาจากประเทศนอร์เวย์ แต่ถ้าบางคนจัดหนัก มาแล้ว ลองเมนูทานเล่นเบาๆ อย่าง ปอเปี้ยะ แฮมชีส ก็อร่อยทานเพลินเกินห้ามใจ นอกจากนี้ยังมีเมนูอื่นๆ ให้เลือก ชิมอีกมากมาย ชอบแบบไหนลอง สอบถามก่อนสัง่ ทานได้ เจ้าของ ร้านใจดี บริการเป็นกันเอง แถมราคาก็ไม่แพงนะ หากคุ ณ เป็ น คนหนึ่ ง ที่ไม่ชอบทานอาหารแบบ จ�าเจ เวลาไปร้านอาหารก็ ชอบสั่งแบบแปลกๆ ใหม่ๆ มาลิ้มลองเสมอ ร้านโมคาเฟ่ น่าจะเป็นอีกหนึ่งร้านที่ตอบโจทย์ ไลฟ์สไตล์ของคุณได้อย่างลงตัว

Mo Cafe´

271/10 ม.2 ต.ห้วยไคร้ อ.แม่สาย จ.เชียงราย เปิดบริการ : พุธ - จันทร์ เวลา 10.00 - 19.00 น. (ปิดวันอังคาร) 08-6334-3904 www.facebook.com/MocafeCoffeeshop/

พิซซ่าโฮมเมดไก่นวิ ออรีนบาร์บคี วิ

คู่หูเดินทาง 30

กาแฟนมอัญชัน

สแกนแผนที่




Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.