Με δυο παπούτσια πάλι... Να!

Page 1

ο υ δ ε Μ α σι τ ύ ο π α π ! α N . . . πάλι ΠΕΡΙΟΔ

ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ

Χριστούγεννα Ας θυμηθούμε τις παραδόσεις

Ν

Υ ΠΕΥΚΩ

ΧΟΛΕΙΟ ΤΙΚΟΥ Σ

ου ΜΟ Υ 2 ΔΗ

ΟΣΗ ΤΟ ΙΚΗ ΕΚΔ

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2015

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Μέσα α μονοπ πό τα άτια τ ης λογοτε χνίας


ο υ δ ε Μ α σι τ ύ παπο α! N . . . ι λ πά ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 4 ΥΠΟΔΟΧΗ ΝΕΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ

ΗΜΕΡΕΣ ΓΝΩΣΗΣ & ΑΦΥΠΝΙΣΗΣ

6 ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ 8 Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 10 Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ

ΈΚΔΟΣΗ

ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

12 ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 16 ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ

Υπεύθυνη έκδοσης και σύνταξης: Μιζαμίδου Κυριακή Δασκάλα του Ε2 Συνεργάτες: Ενεχειλίδου Έφη Καθηγήτρια αγγλικών, επιμέλεια μετάφρασης κειμένων Μαμελετζή Μαρία Δασκάλα του Ε1 Ιορδανίδης Γιώργος Δάσκαλος του Ε3 Αυγερινού Μαρία Δασκάλα του Δ3

ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

2ο Δημοτικό Σχολείο Πεύκων

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ

Ειρήνη Στέφα (eyeQcreative) με οδηγό την έμπνευση των παιδιών και την καθοδήγηση των εκπαιδευτικών τους

ΕΚΤΥΠΩΣΗ

18 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ 20 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΓΡΑΦΗ 22 ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑ 24 ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ

Πεταλωτής και ΣΙΑ Ο.Ε.

ΣΥΝΟΔΑΚΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ

Δρ. Μηχανολόγος Μηχανικός

Προύσης 5 - 565 32 Θεσσαλονίκη 2310 622844 vsinodakis@gmail.com

ΤΟΥ ΜΥΑΛΟΥ

Ο Διευθυ ντής Αγγέλο υ Σωτήρ ιος και οι Δάσκα λοι του 2 Δημοτικο ου ύ Σχολείο υ Πεύκω ν: Σας εύχο νται

Αυτές οι γι ορτές να στείλουν έν α μήνυμα ότι παρά τ ις α συνεχίζουμ ντιξοότητες ε να ελπίζου να στηρίζου μ με και να γι ε, νόμαστε ο φάρος π ου θα φωτ ίσει τις καρδιές όλων μ με αγάπη για τον συνά ας νθρω και τα παιδ ιά όλου του πό μας κόσμου.


ΚΑΛΩΣ ΗΛΘΑΤΕ ΚΑΙ ΠΑΛΙ... της Κυριακής Μ

ιζαμίδου

χος Σας καλοσωρίζουμε στο 3ο τεύ ς. του περιοδικού μα ίνησε με κενά στις Η φετινή σχολική χρονιά ξεκ ν συναισθημάτων καρδιές μας αλλά και έντονω υν κάθε σκεπτόμενο που δίχασαν αλλά και διχάζο α από τη δυστυχία άνθρωπο. Κενά ανεκπλήρωτ ν προσπάθεια χιλιάδων ανθρώπων που στη ατο έγιναν θάν τους να ξεφύγουν από τον ένοι στην γωνιά πρόσφυγες και εμείς καθισμ ς μας γινόμαστε της εφησυχασμένης συνείδηση ματος. καθημερινά θεατές ενός δρά ειο, βουτηγμένοι Μέσα σε μια κόκκινη Μεσόγ οίο ξεκινήσαμε στο δικό μας ναυαγισμένο πλ νιά. Με και φέτος την σχολική μας χρο ύτη η χρονιά χαμόγελα και ελπίδα πως ετο περσινή... θα είναι καλύτερη από την μη τα παιδιά. Ευτυχώς που υπάρχουν ακό μη αθώες ψυχές Ευτυχώς που υπάρχουν ακό οδοξία που γεμάτες αγάπη, ελπίδα, αισι και σε κάνουν σου διά γεμίζουν φως την καρ «ανθρωπιά», μη ακό να σκεφτείς ότι υπάρχει κάποιες αξίες. υπάρχουν ακόμη ζωντανές παράσταση, Λέξεις όπως αλληλεγγύη, συμ καθημερινό στο ά συνεργασία μπήκαν ξαν θητήρια δύναμη οω πρ λεξιλόγιό μας και έγιναν η λά και μας βοηθά που κρατά το ηθικό μας ψη ρευτούμε μαζί με να συνεχίσουμε και να συμπο τη βοήθεια μας. τους ανθρώπους που ζητούν ατική καταστροφή Ας μην ξεχνάμε την Μικρασι ήνων από τον και τον ξεριζωμό χιλιάδων Ελλ παράλια... Η ιστορία Πόντο και τα Μικρασιατικά απλοί θεατές ενός επαναλαμβάνεται...και μεις ές του. έργου που σκοτώνει τους ήρω ε να γράφω για Παρασύρομαι ενώ θα έπρεπ τη γέννηση του τις γιορτές που έρχονται και να μας διδάξει Θεανθρώπου που ήρθε για την μετάνοια και την αγάπη και την ελπίδα, υθέρωση από την ταπεινότητα, την απελε θών και τη αγα την εξάρτηση των υλικών ροι απέναντι στον δέσμευση να γίνουμε καλύτε ρώπους μας. εαυτό μας και στους συνανθ μαθήτριες, Σας ευχόμαστε όλοι μαθητές, Νέο Έτος να το δάσκαλοι... Καλές Γιορτές και ως τα δώρα είναι φορτωμένο με δώρα όπ . Τα δώρα της των μάγων προς τον Χριστό ίας... ειρήνης, της αγάπης, της υγε ς Καλές Γιορτές και Ευτυχισμένε

Η νέα σχολική χρονιά αποτελεί την αφετηρία ενός δύσκολου αλλά όμορφου όσο και ωφέλιμου ταξιδιού των μαθητών μας στους δρόμους της γνώσης, της πνευματικής καλλιέργειας και της προσωπικής τους ολοκλήρωσης. Στο ξεκίνημα αυτής της διαδρομής ευχόμαστε στις μαθήτριες και τους μαθητές μας να έχουν υγεία και δύναμη προκειμένου να κατορθώσουν με μεθοδικότητα και υπευθυνότητα να κατακτήσουν τη γνώση, να μάθουν να στέκονται κριτικά απέναντι στα προβλήματα της καθημερινής τους ζωής, να συνεργάζονται και να αλληλοεπιδρούν μεταξύ τους δημιουργώντας μια μικρή ακτίνα ελπίδας ότι αυτή η γενιά δε θα χαθεί! Στους εκπαιδευτικούς του σχολείου μας, αλλά και στο σύνολο των γονέων ευχόμαστε να συνεχίζουν να αποτελούν στήριγμα και πρότυπο ζωής για τα παιδιά, ώστε με υπομονή και επιμονή να καλλιεργούν σε αυτά τις αξίες της μάθησης και της δύναμης του χαρακτήρα.

έλου

τoυ Σωτήρη Αγγ

Δι

ν

ολείου Πεύκω

Δημοτικού Σχ ευθυντή του 2 ου

3


ΥΠΟΔΟΧΗ ΝΕΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ Το κάλεσμα, το χτύπημα του κουδουνιού, οι πρώτες μέρες της νέας σχολικής χρονιάς ήδη κύλησαν με χαρούμενες φωνούλες να μιλούν για το καλοκαίρι και για αυτά που έζησαν. Τα πρώτα κλάματα από τα πρωτάκια, ο δύσκολος αποχωρισμός, ο φόβος του μεγάλου σχολείου... Όλα όμως ηρεμούν όταν οι μικροί μαθητές και οι μαθήτριες μπουν στην τάξη και καθίσουν στα θρανία τους, γνωρίσουν τους συμμαθητές τους και αρχίσουν οι πρώτες συνεργασίες... Κυλά ο καιρός... και οι Χριστουγεννιάτικες γιορτές προ των πυλών υπόσχονται όμορφες σχολικές στιγμές... με πολλή άχνη ζάχαρη και μαγεία!

4

Νίκος Τανατζής Αύρα Μητσιάδη Ε2

Τσάντες από τσιμέντο Ή τι κουβαλάμε Επιτέλοι εδυώςκα;ι χρόνια για το βάρος

ούσε να μιλήσει Πολύς λόγος γίνετα ος όμως θα μπορ οι Π ς. τα άν τσ ής θητές; της σχολικ ,από εμάς τους μα τό αυ μα θέ το καλύτερα για ληθυσμού του μαθητικού π % 68 ο (τ ι ρο τε από 6 κιλά ισσό καθημερινά πάνω Ξέρετε ότι οι περ ς μα ς τε λά π ις μαθητές άμε στ τονο, σε μας τους περίπου) κουβαλ έν ιο π η όμ ακ ι α είνα δυλική βάρος; Το πρόβλημ μαστε στην ανάπ τυξη και η σπον εί ί είμαστε ατ γι να ύ, όν πει λοιπ ρέ Π του δημοτικο . ση υν άρ ιβ ι μεγάλη επ ής τσάντας . Καλό μας στήλη δέχετα ιλογή της σχολικ επ ην στ οί ικ κτ τροχούς. ιδιαίτερα προσε αρδιά λουριά και φ με ς τε άν τσ με είναι να προτιμά ου ζυγίζει πώς ένα παιδί π υν ίζο ηρ οστ υπ Οι επιστήμονες ρος μεγαλύτερο ει να σηκώνει βά π ρέ π ν δε λά κι 40 ίνουμε ορισμένες λόγο αυτό προτε το Για ν. λώ κι 6 βλημα. των σουν αυτό το πρό λύ να εί ορ μπ ου ιδέες π ε καθημερινά, θα ία που κουβαλάμ βλ βι ά ρι βα τα α τετράδιο Αντί για αυτά θήματά μας σε έν μα τα με ου άρ π υπάρχει μπορούσαμε να ς θα ήταν καλό να ίση Επ ς. ίε π τυ αφήνουμε σπιράλ ή σε φωτο θένα μας ,ώστε να κα ν το α γι ς ρο κουβάλημα. στην τάξη ένας χώ υμε το περιττό γο εύ οφ απ να ι ς κα τον οποίο εκεί τα βιβλία μα ε τον τρόπο με υμ χο σέ ρο π να ει λυγίζουμε τα Τέλος πρέπ Πρέπει πάντα να ς. μα τα άν τσ ν ή το πάτωμα. σηκώνουμε τη ε από το έδαφος υμ σο κώ αση αν ν γόνατα πριν τη θε μέρα, χρειαζόμαστε κά ου π ία βλ βι τα ες! μόνο στε όχι αρσιβαρίστ Και… παίρνουμε μα εί ές ητ αθ Μ ς! θήκη μα όχι όλη τη βιβλιο Πολυχρονία, Ελευθερία, Γιάννης, Δημήτρης Δ3

ΗΜΕΡΕΣ ΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΑΦΥΠΝΙΣΗΣ

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΗΜΈΡΑ ΣΧΟΛΙΚΟΎ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΎ- 5 /10/2015 Τι κάναμε στο σχολείο... Την πρώτη Δευτέρα του Οκτώβρη κάθε σχολικού έτους γιορτάζεται η Πανελλήνια Ημέρα Σχολικού Αθλητισμού. Για το σχολικό έτος 2015-16 ως 2η Πανελλήνια Ημέρα Σχολικού Αθλητισμού ορίζεται η 5η Οκτωβρίου 2015. Ο φετινός θεματικός της άξονας είναι: «Σχολικός ΑθλητισμόςΣυμμετέχω και Μαθαίνω τα Ολυμπιακά Ιδεώδη μέσα από τα Ολυμπιακά και Παραολυμπιακά Αθλήματα», καθώς το 2016 είναι έτος διεξαγωγής Ολυμπιακών και Παραολυμπιακών Αγώνων. Όλη η σχολική κοινότητα συμμετείχε σε αθλητικές δραστηριότητες, παρακολουθήσαμε ταινία για τα ολυμπιακά ιδεώδη και ενημερωθήκαμε για την τα ολυμπιακά και παραολυμπιακά αθλήματα στην αρχαία Ελλάδα από τους δασκάλους μας.

υ Καλυψώ Μαυρίδο α ττ Τό ία αρ Άννα-Μ Ε2 άση ρδ Κα Δήμητρα

ΗΜΈΡΑ ΕΟΡΤΑΣΜΟΎ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΌΣ ΑΓΏΝΑΣ 16-10-2015


ΣΤΗΝ ΡΑ ΕΝΑΝΤΙΑ Ε Μ Η ΙΑ Μ Σ ΠΑΓΚΟ 9/11/2015 ΚΟΠΟΙΗΣΗ 1 Α Κ Η ΙΚ ΙΔ Α Π

τια στην ς ημέρας ενάν Στα πλαίσια τη θητές και οι μαθήτριες μα ολή κακοποίηση οι ν βίντεοπροβ σα θη ησ παρακολού ποί ης και αιδικής κακο ενάντια της π ζήτηση. ολούθησε συ ακ ια χε νέ συ στη συχνό και ηση αποτελεί οί π ς κο κα κή του αιώνα μα Η παιδι κό φαινόμενο ς νι ω τε ιν ον κο άγ ό αρ αρ π σοβ ότερους ικ ασ β υς το ς και έναν από παιδιά συνήθω ιμότητας. Τα τους την παιδικής θνησ σα στην ίδια μέ ο αι ντ ού οι κακοπ γνωρίζουν στ ό άτομα που από απ ή ρα τε ια ιό νε αν γέ οικο υς και σπ το ν λο άλ ιβ ερ σφ πρό ατα ευρύτερο π δα, ψηφίστηκε λά Ελ ην Στ ς. τιμετώπιση αγνώστου 6 «Για την Αν 00 /2 ο 00 35 ος ο Νόμ . Είναι αδύνατ νειακής βίας» ς γε ία β κο ς οι τη δο ς εν της ικό μέγεθο ατ γμ ρα π το να μετρηθεί σμιο επίπεδο. διών σε παγκό κατά των παι

ίλη Τσαντ Στέλλα ύρτσιου Π 2 ‘Ελενα ξακαλίδου Ε ε Τ α Ιωάνν

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ-20/11/2015

Σήμερα ζούμε σε έναν κόσμο, όπου σχεδόν όλοι συμφωνούν πως οποιοσδήποτε κάτω των 18 ετών είναι παιδί και έχει δικαίωμα σε ειδική φροντίδα και προστασία. Όμως κάτι τέτοιο δεν συνέβαινε και στο παρελθόν. Μόνο μετά την 20η Νοεμβρίου του 1989, όταν η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών υιοθέτησε τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, άρχισε η ανθρωπότητα να επωφελείται από μια δέσμη δικαιωμάτων για όλα τα παιδιά και τους νέους. Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού είναι ο πρώτος παγκόσμιος νομικά δεσμευτικός κώδικας για τα δικαιώματα που όλα τα παιδιά πρέπει να απολαμβάνουν. Θέτει στοιχειώδεις αρχές για την ευημερία των παιδιών στα διάφορα στάδια εξέλιξής τους και αποτελείται από 54 άρθρα. Η Σύμβαση ξεκίνησε με πρωτοβουλία της Πολωνικής κυβέρνησης και της UNICEF, υιοθετήθηκε ομόφωνα απο τη Γεν. Συνέλευση του ΟΗΕ στις 20 Νοεμ. 1989 και τέθηκε σε ισχύ το 1990. Μέχρι σήμερα έχει επικυρωθεί σχεδόν από όλες τις χώρες του κόσμου, ενώ στην Ελλάδα επικυρώθηκε το 1992 (ΦΕΚ 192/2.12.92). https://www.unicef.gr/convention

Αναστασία Αντωνοπούλου Λίντα Ελευθεριάδου Έλενα Βαρλάμη Ε2

Παγκόσμια ημέρα διατροφής, 16/10/2015 Η Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 16 Οκτωβρίου, μέρα που το 1945 ιδρύθηκε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) του ΟΗΕ. Η ημέρα αυτή γιορτάζεται για να μας υπενθυμίσει ότι όταν ο μισός πλανήτης αντιμετωπίζει το φάσμα της πείνας εξαιτίας χρόνιων καταστάσεων αλλά και της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης και της επίδρασης των κλιματικών αλλαγών, ο άλλος μισός αντιμετωπίζει μια σειρά προβλημάτων διατροφής που σχετίζονται είτε με την υπερκατανάλωση τροφίμων είτε με στρεβλές εικόνες που παράγει ο δυτικός τρόπος ζωής. Αν συνυπολογίσουμε και την επίδραση των κλιματικών αλλαγών, την αύξηση χρήσης βιοκαυσίμων στην ποσότητα, τις τιμές και την ποιότητα των τροφίμων παγκοσμίως, η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής δίνει ταυτόχρονα το έναυσμα για να προβληματιστούμε σχετικά με τις διατροφικές συνήθειές μας και το διατροφικό μας μέλλον.

Το θαύμα της θέλησης!

συγγραφέας, λέκτορας Η Έλεν Κέλερ ήταν Αμερικανίδα είς της κατάλαβαν ότι γον οι και ακτιβίστρια. Πολύ νωρίς Ινστιτούτο Τυφλών στο αν πήγ Την ήταν κωφή και τυφλή. ε μία παιδαγωγός. Με τη της Βοστώνης, όπου την ανέλαβ ει τη νοηματική γλώσσα και βοήθειά της, κατόρθωσε να μάθ , ελληνικά και λατινικά, λικά γαλ αργότερα έμαθε γερμανικά, ωση και τύφλωση που ενώ ήταν το πρώτο άτομο με κώφ Αγωνίστηκε υπέρ των αποφοίτησε από πανεπιστήμιο! ά των πολέμων. ανθρώπινων δικαιωμάτων και κατ

Νεφέλη Τριανταφυλλίδου Λαμπρακίδου Ε3

Θωμάς Αυγουστίδης Τάσος Μαργαρίτης Νίκος Χατζηνικολάου Ε2


ΕΚΠΑΙΔΕΥΤ

ΙΚΕΣ ΕΠΙΣΚ

ΕΨΕΙΣ

Λαογραφικό Μουσείο Θεσσαλονίκης

Τον Οκτώβριο, οι μαθητές της Δ` τάξης του 2ου Δημοτικού Σχολείου Πεύκων επισκέφτηκαν το Λαογραφικό και Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας – Θράκης, το οποίο βρίσκεται στην οδό Βασιλίσσης Όλγας 68. Το Λαογραφικό μουσείο ιδρύθηκε στη δεκαετία του 1950. Σήμερα στεγάζεται σε ένα κτίριο που είναι γνωστό ως «παλιό Κυβερνείο» ή έπαυλη Μοδιάνο. Ερευνά και μελετά τον παραδοσιακό πολιτισμό των τελευταίων αιώνων στο βορειοελλαδικό χώρο. Σκοπός του είναι να συλλέξει, να καταγράψει και να διαφυλάξει, τα μέσα με τα οποία ο παραδοσιακός άνθρωπος αντιμετώπιζε τις βασικές του βιοτικές ανάγκες και οργάνωνε την κοινωνική και πνευματική ζωή του. Επιχειρεί να παρουσιάσει πτυχές αυτής της συλλογικής ζωής με τρόπο ευεργετικό για τον σύγχρονο άνθρωπο.

6

Εμείς επιλέξαμε να παρακολουθήσουμε την μόνιμη έκθεση με τίτλο «Στους μύλους της Μακεδονίας και της Θράκης» Είδαμε την καλλιέργεια του σιταριού, τη λειτουργία του νερόμυλου, του νεροπρίονου, της νεροτριβής του μαντανιού. Καταλάβαμε την θέση τους στην παραδοσιακή κοινωνία. Θα θέλαμε να είχαμε τη δυνατότητα να ασχοληθούμε και με τις παραδοσιακές ενδυμασίες της Μακεδονίας και της Θράκης, που αποτελούν το θέμα της άλλης έκθεσης, αλλά ο χρόνος μας ήταν περιορισμένος.

Θωμάς Μπουλούση

ς

Σας προτείνουμε λοιπόν, να πάτε και εσείς να παρακολουθήσετε μία από τις εκθέσεις του μουσείου. Είμαστε σίγουροι πως θα σας ενθουσιάσει αυτή η εμπειρία. ίδου νουηλ α μ μ λου ίνα Ε Κατερ ος Κανσίζογ στα γ ρ κώ Γιώ ουτσο ίδης Δ3 Κ ώ ρ Αργυ έας Τοπαλ Αχιλλ


Βυζαντινό Μουσ είο και Βυζαντινές εκκ λησίες στη Βέρο ια ας στεγάζεται σείο της Βέροι ατα ου Μ νό τι αν Το Βυζ α πρόσφ υ Μάρκου, έν στον Μύλο το κτίριο των κό νι ο βιομηχα έν σμ νι αι ακ αν βρίσκεται στη ώνα, το οποίο ικίας της αρχών του αι ηρητέας συνο ατ δι ς τη ιά γειτον οιχεία του εγάζοντας στ στ , ας σσ τι ώ Κυρι ς εποχής. ολιτισμού τη π ύ νο τι αν υζ β ς, συνολικού τρεις ορόφου τους οποίους θα ει άν β αμ ιλ Περ ό α της τ.μ. καθένας απ τοτελή ενότητ εμβαδού 720 αυ κά γι λο ιο ς νο ση εν θε α έκ μι ς μόνιμη φιλοξενεί Το υλικό της ς. ση ής θε ογ έκ λλ ς συ μόνιμη ύσιας μέρος της πλο ς από ναούς και περιλαμβάνει ίε φ ρα ογ ιχ φα και νων, το φορητών εικό πεδα, χειρόγρα νίας, δά τά ω ιδ ηφ ψ εχ , οτ ια ίρ κρ κτ μι ής και κοσμικά αγγειοπλαστικ , γα τα έρ μα α, ρή π ευ τυ παλαί τα, ταφικά υπ γλ λό φές. ξυ ι ρα νομίσματα κα υπτά και μαρμάρινες επιγ γλ ά ικ αρχιτεκτον

Περπατώντας στα σοκάκια της Βέροιας, διακρίνει κανείς από κάθε γωνιά, μνημεία – μνήμες του παρελθόντος της πόλης, σημάδια ακμής μιας διαφορετικής εποχής. Λόγω της πληθώρας των εκκλησιών της και του εν γένει θρησκευτικού της χαρακτήρα, η Βέροια αναφέρεται ως «η μικρή Ιερουσαλήμ». Στο κέντρο της πόλης διασώζονται 48 από τους 72 βυζαντινούς ναούς, αρκετοί από τους οποίους, λόγω των επισκευών, δεν διατηρούν την αρχική τους μορφή, χωρίς όμως να χάνουν την γοητεία των αιώνων που εσωκλείουν. Οι 39 εκκλησίες έχουν στο εσωτερικό τους πανέμορφες τοιχογραφίες που χρονολογούνται από τον 11ο – 18ο αιώνα. Ο μεγάλος αριθμός εκκλησιών οφείλεται στο γεγονός ότι πολλές από αυτές, ήταν αρχικά ιδιωτικοί ναοί και ανήκαν σε οικογένειες αξιωματούχων που συνδέονταν με την αυτοκρατορική οικογένεια και ζούσαν στη Βέροια.

7


Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ.. Θεωρητικά, ο άνθρωπος θα έπρεπε να ζει σε συμβίωση με το περιβάλλον που τον γέννησε και τον φιλοξένησε για χιλιάδες χρόνια. Δυστυχώς, όμως, το ανθρώπινο είδος δεν ανταποδίδει πάντα τη χάρη που του έχει κάνει η μητέρα γη.

8

Είναι μεγάλη η ζημιά που προκλήθηκε στο οικοσύστημα λόγο των αρνητικών παρεμβάσεών μας. Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε πολλά παραδείγματα. ‘Ένα απ’ αυτά είναι πολύ γνωστό και πρόκειται για τις πυρκαγιές στα δάση, που δημιουργούνται εξαιτίας των αναμένων τσιγάρων αλλά κυρίως λόγο εμπρησμού και απροσεξίας. ‘Άλλες εξίσου χείριστες επιρροές του ανθρώπου είναι οι ανισσόροπες χρίσεις ενέργειας όπως η πυρηνική, η ηλεκτρική, η χημική ενέργεια που περιέχει καύσιμα, αέρια, κλπ. Η επίδραση όμως του ανθρώπου δεν περιορίζεται εδώ. Ας θυμηθούμε επίσης τις καταστροφές στα δάση που προκαλεί ξεριζώνοντας ανελέητα τα δέντρα για τη κατασκευή κτιρίων και σπιτιών, την μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα λόγω εκτεταμένης χρίσης απορρυπαντικών και τέλος τη λαθροθηρία που βάζει σε κίνδυνο πολλά είδη ζώων προς όφελος του χρηματικού κέρδους. Το πρόβλημα της επίδρασης του ανθρώπινου είδους στο περιβάλλον στο οποίο ζει είναι πολύ σοβαρό και θα έπρεπε όλοι μαζί να σεβόμαστε τον πλανήτη μας υιοθετώντας λιγότερο βλαβερές συνήθειες και προστατεύοντας τον τόπο στον οποίο ζούμε.

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΙΚ Ο Α Τ Σ Υ Ο Π Ω Ρ ΤΟΥ ΑΝΘ κάθε ηλεπιδρούν, αφού

α οι οργανισμοί αλλ ηρεάζεται από Στα οικοσυστήματ υπόλοιπους και επ υς το ι ζε εά ηρ επ στην παρακάτω οργανισμός α, όπως βλέπεις γμ ει άδ αρ π α γι ίδια που αυτούς. Εάν, ος εξοντώσει τα φ π ω θρ άν ο , δα τικών θα τροφική αλυσί ληθυσμοί των πον π οι , χή ιο ερ π α καταστραφούν βρίσκονται σε μι και τα σιτηρά θα ά λικ βο ερ υπ ύν αυξηθο ποντικών και η αύξηση των ν ιώ ιδ φ ν τω όν Η μείωση λοιπ στημα. αχή για το οικοσύ αρ ατ δι ν ού ελ οτ Ν απ άνθρωποι ότι ΔΕ ταλάβουν όλοι οι κα να οι ει ι π λο ρέ Ό π α. Γι΄αυτό θα το οικοσύστημ ς οργανισμός για ποιο ρόλο, που υπάρχει επιβλαβή ησιμότητα και κά χρ α οι π κά ν ου εύκολα. οργανισμοί έχ τιλαμβανόμαστε αν ν δε ές ορ φ ς ατα τις περισσότερε φυσικά οικοσυστήμ α στ ου π ώ θρ αν όν του Δυστυχώς Η επίδραση λοιπ και περιορισμένη. ή ικ κτ σε ρο π ι να πρέπει να εί ού ο άνθρωπος μβαίνει σήμερα αφ συ δε τό αυ ς, ω υ κέρδος και με όμ το προσωπικό το με με να ω μφ σύ ί γε ενερ μεγάλες εκτάσεις του καταστρέφει ς ν. τέ μώ τη νισ ιό γα ηρ ορ αστ ν τις δρ ν ζωντανώ ώ ολλ π ιση άν αφ εξ αποτέλεσμα την ου στα βαση του ανθρώπ έμ επ η ές ορ φ ρες Βεβαίως πολλές αλλά τις περισσότε η, ιμ έλ φ ω ι κα ι να ροφές. οικοσυστήματα εί ανόρθωτες καταστ επ αν ί λε κα ρο π Ε2 φορές Έλενα Βαρλάμη

Αύρα Μητσιάδη, α Άννα-Μαρία Τόττ ης Σπύρος Συλλέλ Νίκος Καλαθάς Ε2

ς Ε2 Θωμάς Μπουλούση


Φυσικό Δάσος Ροδόπης και Πίνδου και περιαστικά δάση Θωμάς Μπουλούσης Ε2 Το δάσος είναι ένα σύνολο από δέντρα, θάμνους και άλλα φυτά, που αλληλεπιδρούν με το βιότοπο και δημιουργούν ένα ξεχωριστό περιβάλλον στο οποίο ζουν και αναπτύσσονται ζώα και άλλοι οργανισμοί (μύκητες, λειχήνες, μικρόβια κ.ά.). Ροδόπη: Η Ροδόπη αποτελεί ένα από τα πιο ενδιαφέροντα, από οικολογική άποψη, ορεινά συμπλέγματα της Ελλάδας. Η οροσειρά της Κεντρικής Ροδόπης είναι το σταυροδρόμι της βλάστησης βορά και νότου. Χαρακτηριστικό είναι ότι σε μια μικρή σχετικά έκταση συναντά κανείς όλες τις ζώνες βλάστησης της Ευρώπης: από τη ζώνη των αείφυλλων και πλατύφυλλων, της μεσογειακής ζώνης μέχρι τη μεσο-ευρωπαϊκή και σκανδιναβική ζώνη βλάστησης των ψυχρόβιων κωνοφόρων και πλατύφυλλων, όπως τα δάση σημύδας και ερυθρελάτης. Τα αναρίθμητα ποτάμια της οροσειράς, σμίλεψαν τα πετρώματα και σχημάτισαν τα φαράγγια και τις χαράδρες. Πυκνά δάση με κωνοφόρα και φυλλοβόλα, ευνοημένα από τις κλιματολογικές συνθήκες, εποίκησαν τα εδάφη της και έγιναν ιδανικοί βιότοποι για μια μεγάλη ποικιλία ειδών πανίδας και χλωρίδας.

Πίνδος: Τα ορεινά οικοσυστήματα της Β. Πίνδου υποστήριξαν, για αιώνες, με τους φυσικούς πόρους που διαθέτουν την επιβίωση του ανθρώπου και όρισαν παράλληλα και τον τύπο των δραστηριοτήτων που αναπτύχθηκαν. Η γεωργο-κτηνοτροφία κατά το μεγαλύτερο μέρος και ο μεταπρατικός τομέας και το εμπόριο, λιγότερο, αποτέλεσαν τις κυριότερες ασχολίες. Η κατάσταση διατήρησης των ορεινών οικοσυστημάτων της Β. Πίνδου, υπέστη διακυμάνσεις ανάλογες με την ένταση και έκταση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων που ασκήθηκαν. Μέχρι τον προηγούμενο αιώνα οι δραστηριότητες αυτές ήταν ως επί το πλείστον ήπιας και εκτατικής μορφής άρα πιο συμβατές με τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος και των στοιχείων που το απαρτίζουν. Μετά το 1950, η αστικοποίηση, οδήγησε στην εγκατάλειψη των ορεινών όγκων, αλλά και η χρήση πιο σύγχρονων μέσων εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων, διατάραξαν μια ισορροπία αιώνων. Περιαστικό δάσος: Τα περιαστικά δάση συμβάλλουν θετικά στο ισοζύγιο νερού μιας περιοχής και στην αύξηση των υδάτινων αποθεμάτων. Είναι συνήθως δάσοι που τα φύτεψε ανθρώπινο χέρι. Τα περιαστικά δάση παρέχουν οφέλη στην ποιότητα του ατμοσφαιρικού περιβάλλοντος που υποβαθμίζεται συχνά από την ρύπανση και την μόλυνση της πόλης που είναι φυτευμένα. Ομοιότητες και διαφορές: Τα φυσικά δάση δεν παίζουν συμαντικό ρόλο στη ζωή των ανθρώπων στην πόλη, παρόλο που οι περισότερες ελληνικές πόλεις είναι χτισμένες κοντά σε αυτά, και ενώ τα δάση αυτά είναι η πηγή ζωής των ανθρώπων στα χωριά και τις μικρές ορεινές κωμοπόλεις, μόνο το 25-30% του πληθισμού της Ελλάδας ζει κοντά σε αυτά. Τα περιαστικά δάση όμως, αν και μικρότερα, δίνουν το οξυγόνο τους στο 70-75% του πληθισμού της Ελλάδας. Γι ‘αυτό πρέπει να τα προσέχουμε και να μην τα καίμε. Βιωσιμότητα: Στα φυσικά ελληνικά δάση έχουμε μεγάλη βιωσιμότητα . Για πρώτη φορά περιγραφή της πανίδας* των φυσικών δασών της χώρας μας έχουμε από τον Αριστοτέλη τον 4ο αιώνα π.Χ. στο βιβλίο του «Περί τα ζώα ιστορίαι» όπου περιγράφονται περίπου 600 είδη. Συστηματική όμως καταγραφή της πανίδας στη χώρα μας ξεκίνησε το 19ο αιώνα και σήμερα η απογραφή των θηλαστικών, των πτηνών, των αμφιβίων, των ερπετών και των ψαριών των γλυκών νερών μπορεί να θεωρείται ολοκληρωμένη. Αντίθετα η απογραφή των ασπόνδυλων θεωρείται ελλιπέστατη. Στα περιαστικά δάση όμως βρίσκουμε μόνο λίγα πουλιά και τρωκτικά.

9


Σ Η Κ Ι Μ Ο Ν Ο Κ Ι Ο Σ Η Τ Η Σ Α Ρ Δ Ι Π Ε Η ΙΔΙΟΥ…

Α ΣΚΕΨΗ ΕΝΟΣ Π

10

ς σε κάθε σημείο η τ υα τ ίχ δ τα ι νε ή κρίση να απλώ ιστικό κίνδυνο. ρ ο σε ν Με την οικονομικ ο λέ π ι να περιβάλλον εί ν διοξειδίου του του πλανήτη, το ω ύπ ρ ν ω τ ση η αύξ ική ς θεωρούν ότι η αγκόσμια οικονομ νε ο π μ ν ή η ιστ στ ι α επ ί ντ ο λο λλ ο εί Π οφ ος… υν τον αέρα μας νο λύ ο μ υ ο α του περιβάλλοντ π σί α α κ στ α ο ρ π άνθρ ν η τ υ σέβεται καθόλο ο κρίση η οποία δεν λόκληρο τον κόσμ ο ό π α ις σε ή δ ει αι περισσότερες δεν μπορεί να ία μ νο ο ικ ο η ι Καθημερινά όλο κ τ ό νη υποψία πολλώ γματικότητα. α ρ π ια π ι να εί φανερώνουν ότι ον ις για το περιβάλλ σε ή ρ ω χ α ρ α π ι νε κά ές αλλαγές και ικ τ α μ λι κ ις τ υν σης συνδέο μική κρίση η νο ο ικ ο Τα μέσα ενημέρω ν η τ ε μ ή ίες ική καταστροφ ωστες για δεκαετ γν την περιβαλλοντ ά ι α κ ή ες ρ ω γν ί πρωτό ές του πλανήτη. χ ιο οποία δημιουργε ερ π η μ ή ς ε υ νεπ τυγμέν καταστάσεις σε α αι στον τομέα το ντ σο ύσ τ π να α υ ο ατα; Οι εταιρίες π αθαρή μορφή» κ « ι να εί ς α κ α ρ Κάποια παραδείγμ θάνθ τρα ηρίζοντας ότι ο λι στ ο υπ α κ ι καθημερινά δέν α ζε ρ νί α νθ φ α λιθά εξ υ ο π άνομη υλοτομία ς «πράσινου» νο ίχ ό ρ ικ μ α ενέργειας, η παρ ρ α π ο ι αφήνοντας πια τ αταστροφικής κα κ ές και εκτάσεις μην φ ρ ο μ ι ο ς, α α το οξυγόνο μ αι περισσότερο γι κ λο ό ι τα απαραίτητο για ύν ιο ο π ιας που χρησιμο νίες, ελεεινά χα η μ ιο β ι α κ α βλαβερής ενέργε σι ά στ τα, καράβια, εργο α να αναφέρουμε γι ι, α κ , ιο λε σί α θέρμανση, οχήμα β ικό ιβαρύνουν το ζω επ υ ο π ης να αρχίσει να π τα ώ α μ υρ λή Ε κ ς εγ η τ ση α πρόσφατη απόφ ενέργεια σε ή κ νι η υρ π ή το χειρότερο, η ερ μ ο τρ αράγει ξανά την ήπειρό μας. ν η στ ύν γο υρ ο ιτ ερευνεί και να π λε βρίσκονται και θα θα υ ο π α σι ά στ γο ερ και τόπος που ζούμε ο ς, α μ τί; ν ο λλ ά ιβ ερ περιμένει και για να εί ρ ο Στην ουσία το π π μ ιά ιδ α από μικρά π μιουργήσει θέσεις η δ θα νω ά αναπ τυσσόμαστε π α ρ α … ι έχω αναφέρει π ρέει ξανά άφθονο θα Απλά επειδή ότ α μ ή ρ χ ο τ ι α ον κόσμο κ ! εργασίας σε όλο τ η οικονομική κρίση τ η ό ιβ ερ π η τ ή αυτ έτσι θα σβήσουμε είμαι άνθρωπος υ, ο μ ν ο λλ ά ιβ ερ π ρειάζομαι το βουν ποτέ λά τα α κ ο τ Είμαι παιδί και χ θα … ό ζήσω χωρίς αυτ με την κρίση; ζί α και δεν μπορώ να μ υς ο τ ς Ε2 ο δ εί Αύρα Μητσιάδη ήσουν το οι μεγάλοι ή θα σβ


Ν Ο Λ Λ Α Β Ι Ρ Ε Π Ο Τ Σ Σ Η ΚΡΙΣ Τι κοινό έχουν ο Όλυμπος, η Πάρνηθα, η λίμνες Κορώνεια και Βόλβη, το φαράγγι της Σαμαριάς, η Κερκίνη, το Σούνιο, το Δελτα του ποταμού Αξιού, η Πίνδος και οι Πρέσπες;… Είναι μερικές από τις πιο όμορφες περιοχές της Ελλάδας μας που προστατεύονται από ειδικούς νόμους προκειμένου να διαφυλαχτεί η μοναδικότητα του φυσικού τους πλούτου και ονομάζονται «Εθνικοί Δρυμοί» ή «Εθνικά Πάρκα». Ένας Εθνικός δρυμός μπορεί να περιλαμβάνει δάση, λιβάδια, ποτάμια, λίμνες, οικισμούς, καθώς και ιστορικά ή αρχαιολογικά ευρήματα και μνημεία. * Η Greenpeace (Γκρίνπις) και η WWF (Βε Βε Εφ), είναι οι δύο πιο γνωστές, μη κυβερνητικές διεθνείς ογανώσεις που ασχολούνται με την προστασία του περιβάλλοντος. Άρης Τσιάγκας Βίβιαν Γκράτζιου σης Θοδωρής Κακιού Ε3 ης άκ Πασχάλης Κυργ

Έλενα Πύρτσιου

Ε2

Απολαύστε τη ζωή στο σπίτι με λιγότερο κόστος

ΦΙΑΛΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ με ένα τηλεφώνημα στην πόρτα σας!

2310 22 88 46 ΠΑΠΑΛΑΜΠΡΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Κασσάνδρου 13 Θεσσαλονίκη

11


ΤΑ ΠΙΟ ΠΕΡΙΕΡΓΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΑ ΕΘΙΜΑ

Ουαλία :Τ Χριστού α γεννα σε Ισπανία: στην μικρή πόλη της μερικά χ ωρ Ισπανίας La Front de la Figuera, Ουαλίας ιά της έχ την παραμονή των Χριστουγέννων έναν ξεχ ουν ωριστό φοράνε κόκκινα εσώρουχα και πρωταγω ν τρέχουν γύρω από το κέντρο της άνθρωπ ιστή. Ένας ος σκεπά ζεται πόλης και σε κάθε έναν από τους 12 με ένα λ ευ χτύπους του ρολογιού τρώνε από κρατώντ κό σεντόνι, ας στο μία ρόγα σταφυλιού για καλή τύχη. χέρι του Τα πιο περίεργα είναι τα ακόλουθα: έν ξύλινο κ α μακρύ οντάρι με το στ Αυστρία, Γε ολ ρμανία, Ουγγ αρία, Σλοβεν κρανίο ε ισμένο ο κακός δίδυ ν μος του Αγίο ία ό : ο Κr ampus είναι υ Βασίλη. Ο ρό και μαζί ς αλόγου τιμωρεί τα άτ λος του είναι μ ακτα παιδιά, ε να ακόμ άλλους α 5 ή 6 φεύγει στις 5 νθρώπο Δεκεμβρίου. Κά η και να τα τρώει. Ο kram υς pus κάνουν β ποιοι «τιμωρο έθιμο, ντύνον ό ί», τηρώντας ται το στους δρ λτες στους δρόμου με τρομακτικά κοστούμια ό και τριγυρνούν ς χτυπώντας μικρούς και με τραγουδ μους, ώντας. γάλους με ρα βδιά. Προσοχή όμ ά λογο δαγ ως, το α ικ άτ νι Νο ρβηγία: στη Νορβηγ και ο περ κώνει χριστουγεν ία α Ουκρανία: Τα ρανία εκτός από τα λέν ε ότ ι οι μάγισσες θύμα το στικός Ουκ ήθιστο υ θα πρέ υν δέντρα στην ασ α ψά χν έν ου ι ν να κα πει βρουν σκούπες να πληρ έχουν τον ώσει συνηθισμένα για να καβαλήσουν κα κη αράχνη με τι « π εύ ψ ρ ι ό ια σ Μ ι. τ ιμο στολίδ να μες’ να τρομοκρατήσουν το άνθρωπ ». Ο ονται κρυμμέ ν ος ιστό της βρίσκ οιος τα βρει πρώτος κό σμ ο, έτσ ι οι κάτοικοι δεχτεί τη που θα ι όπ ς. ν ιά το δέντρο κα ον της χώρας κρύβουν όλ του αλόγ επίσκεψη χερός της χρ ες ο υ θα θεωρείται ο τυ τις σκούπες τους στις έχει τύχη . απ ή οθ ν ήκες και πυροβολούν αραμο στον αέρα για να διώξο ακία: Π β ο λ Σ υν ι τα κακά πνεύματα. Τσεχία τουγέννων ο ουν τον χ σ έ ι των Χρ ρες γυναίκες πο για ρό ντ ανύπα ς μοναδικό τ υλάσσει υ ιφ ο π τ ε Ιταλία: Σε κάποιες περιοχές της ό ς δικ του ουν τι τέκονται με θ ά Ιταλίας, τα δώρα τα φέρνει η μ α ν Σ αι ρονιά. ορτα κ Μπεφάνα, μια καλή αλλά άσχημη η νέα χ η στην εξώπ ρος π άτ μάγισσα. Στα φρόνιμα παιδιά την πλ να παπούτσι ύτσι ο έ π ε α ν π ά αφήνει δώρα, γλυκά και φρούτα, τ το πε ς και αν τη προ ενώ στα άτακτα, κάρβουνο και τα πίσω θεί με τη μύ α ιω ιθ σκόρδα. Κάποιοι κάτοικοι της προσγε σημαίνει ότ χρονιά. τα ν περιοχής αφήνουν ένα ποτήρι τη πόρ τούν κατά τη υ ε ρ τ ν κρασί και αν η μάγισσα μείνει α π ευχαριστημένη θα σκουπίσει τα σπίτια τους πριν φύγει.

Τα Χριστούγεννα συνοδεύονται από αμέτρητες παραδόσεις και έθιμα ανά τον κόσμο, που τηρούνται με ακρίβεια εδώ και δεκαετίες, ενώ οι ρίζες τους πολλές φορές μας γυρίζουν πίσω στον χρόνο. Κάποια είναι περίεργα και άλλα τρομακτικά όμως τα περισσότερα είναι για καλοτυχία, για να απομακρύνουν τα κακά πνεύματα.

12

Gavle της κάθε χρόνο στην πόλη 96 19 το ό Απ α: δί υη Σο ς 13 μέτρων αχυρένια κατσίκα ύψου Σουηδίας, μία τεράστια να ελκύσει τους κέντρο της πόλης για περίπου, στήνεται στο απημένο Θεό αγ ν τό σχετίζεται με το τουρίστες. Το έθιμο αυ κατσίκες. ο δύ με ιπτάμενο άρμα Θωρ ο οποίος είχε ένα

Υπάρχουν πολλά και τρελά έθιμα αλλά ένα είναι σίγουρο: δεν θα τα μάθουμε ποτέ όλα!

Αύρα Μητσιάδη ης Θωμάς Αυγουστίδ ης έλ λλ Συ Σπύρος ρίτης Ε2 Αναστάσιος Μαργα

λευθερίου Ε2

Μαριάννα Χατζηε


Σκαλτσούνια Πρόκειται για το παραδοσιακό χριστουγεννιάτικο γλυκό της Πάρου.

Τι θα κάνετ

ε:

Σε μια κατσα ρόλα βάζουμ ε το μέλι, τη χυμό των π ζάχαρη και τ ορτοκαλιών ον να ζεσταθού ν μέχρι να λι Προσθέτουμ ώ σο υν. ε την καρυδ όψιχα, ανακ βράζουμε σε ατεύουμε τα πολύ χαμηλή υλικά και τα φωτιά μέχρ ι να χυλώσου Κατεβάζουμ ν όλα μαζί. ε το μείγμα από τη φωτ να κρυώσει. ιά κ Μετά προσθ έτουμε το σο αι το αφήνουμε των πορτοκ υσάμι, το ξύ αλιών, την κ σμα ανέλα και τ ο γαρίφαλο. Για να φτιάξο υμε το φύλλ ο, ανακατεύ λεκάνη όλα τα ουμε σε μια υλικά για το φύλλο και φ μαλακή ζύμη τιά . Ανοίγουμε τη ζύμη σε π χνουμε μια πασπαλίζοντ ολύ λεπ τό φ άς τη συχνά ύλλο, με αλεύρι για να μη διαλυθ Κόβουμε με εί. ένα ροδάκι τ ο φύλλο σε στ διάμετρο ίση ρ ογγ με του χείλο υς ενός φλιτζα υλά κομμάτια με κάθε κομμα νιού. Βάζουμ τιού 1 κουτα ε στη μέση λιά της σούπ κατσαρόλας, ας από το μ κλείνουμε το εί γμ α της κ ο ένα πιρούνι μμάτι σε σχ πιέζουμε τη ήμα μισοφέγ ν ένωση για γα ρου και με να μην αδειά Με τον τρόπ σει η γέμιση ο αυτό φτιά . χνουμε όλα Μετά λαδώνο τα σκαλτσού υμε ένα μεγ νια. άλο ταψί, βά σκαλτσούνια ζουμε μέσα και τα ψήνο τα υ μ ε λεπ τά περίπ σε μέτριο φ ούρνο για 30 ου. Όταν τα β γάλουμε από καθώς είναι ζεστά τα πα σπαλίζουμε μ το φούρνο, ε ζάχαρη άχ νη.

ΤΙ ΘΑ ΧΡΕΙΑΣΤΕΊΤΕ: 1 κιλό καρυδόψιχα χοντροκομμένη 1 φλιτζάνι του τσαγιού μέλι 2 πορτοκάλια για τον χυμό και το ξύσμα τους 4 κουταλιές της σούπας ζάχαρη 1 κουταλάκι του γλυκού κανέλα τριμμένη 1 κουταλάκι του γλυκού γαρίφαλο τριμμένο 1/2 φλιτζάνι του τσαγιού σουσάμι καβουρντισμένο ζάχαρη άχνη για πασπάλισμα ΥΛΙΚΆ ΓΙΑ ΤΟ ΦΎΛΛΟ: 1 κιλό αλεύρι για όλες τις χρήσεις 1 ποτηράκι του κρασιού σπορέλαιο χυμό 2 πορτοκαλιών 1/2 ποτηράκι της σούπας ζάχαρη 1 πρέζα αλάτι 1 φλιτζάνι του τσαγιού χλιαρό νερό

Δήμητρα Καρδάση λευθερίου Ε2 Μαριάννα Χατζηε

2 Αύρα Μητσιάδη

Ε2

13


ΠΑΓΑΝΑ Ή ΑΛΛΙΩΣ ΚΑΛΙΚΑΝΤΖΑΡΑΚΙΑ Παγανά είναι τα γνωστά σε όλους μας καλικαντζαράκια που οι παραδόσεις και οι θρύλοι τα θέλουν να παίζουν σπουδαίο ρόλο και να επηρεάζουν σημαντικά τις συνήθειες και τα έθιμα αυτών των ημερών. Τα περίεργα αυτά γεννήματα της φαντασίας του ελληνικού λαού ήταν δαιμόνια που ανέβαιναν στην γη σε τακτά χρονικά διαστήματα, κυρίως στην διάρκεια του δωδεκαημέρου, μεταξύ της παραμονής των Χριστουγέννων και της παραμονής των Θεοφανίων. Ο Νικόλαος Πολίτης υποστηρίζει ότι όλες οι δοξασίες σχετικά με τους καλικάντζαρους είναι ελληνικές και προέρχονται από δεισιδαιμονίες και έθιμα που συνυφάνθηκαν με παλαιότερες μυθικές παραστάσεις. Ο Κωνσταντίνος Ρωμαίος υποστήριξε την άποψη πως οι καλικάντζαροι προέρχονται από τις αρχαίες κήρες δηλ. τις ψυχές των νεκρών. Την ίδια άποψη ασπάστηκε και ο Γεώργιος Μέγας και ο Γεώργιος Παπαχαραλάμπους. Έχουν διάφορες ονομασίες. Παγανά είναι γενικότερα τα ξωτικά και τα φαντάσματα. Paganus σημαίνει τον χωρικό, τον αστράτευτον (παγάνα, παγανιά) και κατόπιν τον εθνικό και μη χριστιανό. Στα αγγλικά pagan είναι ο ειδωλολάτρης. Και παγανή Κυριακή σημαίνει την Κυριακή που δεν έχει άλλη εορτή. Παγανό αποκαλείται το αβάπτιστο νήπιο. Πιστεύεται ότι τα βρέφη που πέθαναν αβάπτιστα γίνονται παγανά, τελώνια, καλικάντζαροι.

14

Συμβολίζουν το σκοτάδι και ζουν όλο το χρόνο στα έγκατα της γης, προσπαθώντας να κόψουν το δέντρο που βαστάει τη γη. Όταν είναι πολύ κοντά να το πετύχουν, την παραμονή των Χριστουγέννων ανεβαίνουν στη γη δημιουργώντας προβλήματα στους ανθρώπους. Η πίστη για τους καλικαντζάρους ως δαιμονικών όντων που ζουν κάτω από τη γη στηρίζεται στην κοσμοθεωρία περί ακινησίας της γης (το γαιοκεντρικό σύστημα, σύμφωνα με το οποίο η γη είναι ακίνητη και γύρω της κινούνται τα άλλα ουράνια σώματα. Η γη είναι προσηλωμένη στον θόλο του ουρανού). τικου δέντρου τόσο

Το Χριστόξυλο

Το στόλισμα του χριστουγεννιά και για τα παιδιά είναι η για εμάς τους μεγάλους όσο έθιμο όμως αυτό ήρθε ουσία των Χριστουγέννων. Το ούς και για πρώτη στην Ελλάδα από τους Βαυαρ ανάκτορα του Όθωνα φορά στολίστηκε δέντρο στα ο πόλεμο και μετά το το 1833. Από το Β’ παγκόσμι μπάλες και τα φωτάκια δέντρο με τις πολύχρωμες ελληνικά σπίτια. του μπήκε σχεδόν σε όλα τα του χριστουγεννιάτικου Στη χώρα μας “πρόδρομος” πούμε ότι ήταν το δέντρου θα μπορούσαμε να ή αλλιώς σκαρκάνζαλος. χριστόξυλο ή δωδεκαμερίτης χοντρό ξύλο από Επρόκειτο για ένα γερό και οιο άλλο αγκαθωτό αχλαδιά, αγριοκερασιά ή κάπ οτιμούσαν τα δέντρο. Οι πρόγονοί μας πρ ά τη λαϊκή παράδοση, αγκαθωτά δέντρα γιατί, κατ όντα και τους απομάκρυναν τα δαιμονικά το σπίτι. Στα χωριά ό καλικάντζαρους μακριά απ στόξυλο μπορεί να της βορείου Ελλάδας το χρι χοντρό ξύλο από ήταν το πιο όμορφο, γερό και από το καλοκαίρι πεύκο ή ελιά, που μπορεί και για εκείνη τη νύχτα. ακόμη να το είχαν ετοιμάσει χριστόξυλο στο τζάκι Οι χωρικοί τοποθετούσαν το των Χριστουγέννων του σπιτιού την παραμονή στη φωτιά από τα με σκοπό να καίει συνέχεια τα. Η φωτιά έπρεπε Χριστούγεννα μέχρι και τα Φώ ους: για να ζεσταίνεται να είναι αναμμένη για δυο λόγ ν κρύα σπηλιά της η Παναγία και ο Χριστός στη ουν έξω από το σπίτι Βηθλεέμ, αλλά και για να μέν ς τις “αβάφτιστες οι καλικάντζαροι, που εκείνε γη γεμάτοι πονηριά. ημέρες” τριγύριζαν πάνω στη

Μένουν ανάμεσα στους ανθρώπους 12 μέρες ως την παραμονή των Φώτων αφήνοντας στην ησυχία του το δέντρο της Ζωής να αναβλαστήσει. Ο λαός τους φαντάζεται μαύρους και άσχημους, κουτσούς, ψηλούς με μάτια κόκκινα, πόδια τραγίσια και σώμα τριχωτό. Οι άνθρωποι προσπαθούσαν να τους εξουδετερώσουν με διάφορους τρόπους και κυριότερα με τη φωτιά, η οποία καίει συνεχώς στο τζάκι όλο το Δωδεκαήμερο. Διάλεγαν ένα κούτσουρο («δωδεκαμερίτης», «χριστόξυλο») και μάλιστα από αγκαθωτό δέντρο. Με τη στάχτη του ράντιζαν το σπίτι ξημερώματα παραμονής Θεοφανείων τρέποντας σε φυγή τα δαιμόνια. Οι βυζαντινοί είχαν τον βαβουτζικάριον (εφιάλτην). Ο Μιχαήλ Ψελλός γράφει ότι ένας αγράμματος και αφελής έβλεπε και την ημέρα φανταστικά όντα, όπως ο Ορέστης τις Ευμενίδες. Ο λαός πιστεύει ότι Καλικάντζαροι γίνονται όσοι γεννιούνται το Δωδεκαήμερο, γιατί έχουν συλληφθεί την ίδια μέρα με το Χριστό. Θέλουν να κάνουν κακό στους ανθρώπους. Είναι άσκημοι, κουτσοί, εριστικοί, ανόητοι γιατί δεν βοηθά ο ένας τον άλλον και για το λόγο αυτό είναι αναποτελεσματικοί στο να κάνουν κακό. Όσους περπατούσαν τη νύχτα έξω τους ανάγκαζαν να χορέψουν μαζί τους (είναι χαρακτηριστικό το παραμύθι με τη Μάρω που γύριζε από το μύλο τη νύχτα). Οι μυλωνάδες που εργάζονταν στο μύλο, ο οποίος ήταν συνήθως χτισμένος σε μέρος μακριά από τον καθαγιασμένο χώρο του οικισμού, δίπλα σε ποτάμι, είχαν πάρε δώσε με καλικαντζάρους. Σε μια ευτράπελη διήγηση ο μυλωνάς ψήνει πέρδικα ή γουρουνάκι κι ο καλικάντζαρος βάτραχο. Ο μυλωνάς καίει τον καλικάντζαρο με τη σούβλα και του λέει ότι κάηκε ατός του (μόνος του), απάντηση που είχε δώσει ο Οδυσσέας στον κύκλωπα Πολύφημο. Τα Φώτα όλα τα πονηρά πνεύματα φεύγουν με τον αγιασμό. Πληροφορίες από το: http://www.kentrolaografias.gr

Έλενα Πύρτσιου Ε2 υ Καλυψώ Μαυρίδο Ε2 Έλενα Βαρλάμη Έφη έλεια: Ενεχειλίδου ιμ π -ε ση ρα άφ ετ Μ


KALI KA

NTZARO I

or PAGA

There ar the Greeke a numb er of b eli 12-day pe Christmas goblinefs connected wit h rio d from -li Christma ke spirits, who apthe Kalikantzaroi, They hav s p ea r o to Epiphany on Janua nly during the means elve various names. ry 6th. the gentil es and ghosts. (AO ne of them is “p e and non t first pag agana” w -Christia Tradition n. In Enganus means peasahich generally s a n lish paga b o u t the Kali differ on n is the idt and afterwards kantzaro w h a olater.) t t h i vary fro ey lo ok li monsters blo o d-red, black, hairy, witke, but in general m region to region tail, and tongues hangingh huge heads, red they are half-anim and opinions commonly ey o a they haveut, monkeys’ arm es, goats’ or asse l, half-human The b egin s’ ears, s , t h lo e n fo gc ot of som in ancien ning of the myth e b east orurved nails and a t long wear iron souls in H times. The peop regarding Kalik clogs. and make ades found the dle of that time b eliantzaroi can b e fo oo ev un the round s among r open they woulded that when the d For most p c e o o m ple witho ut any re e up to our world of the ear of the year the K strictions a t ll h ik , b a ut th ntza . Christma s, ventur ey creep out durinroi live in the b ow in e g g ls t o h ut under With a b the cover e Twelve Days of of night. stake whicig saw, they comp very thic h holds the earth ete to cut down th k and the e sawing sein place. But the c huge wo o den Right b efo olum e m s to go on forever. n is their mis re Christmas, ho almost susion and the columwever, Kalikantz on their hccessful effort, bu n seems ready to aroi almost accom eads; the t y rush to also fearful that fall. Overjoyed byplish Thousan th the top to t b other ane earth will toppleheir crack theds of these creatu d ov annoy th e people. er light, so t y can find. Howe res come up to the they scra hey hide during t ver, Kalikantzaro surface from eve Kalikant mble from their h he day. But at nig i are very much a ry hole or through czaroi are small, soiding places to tau ht - that’s when t fraid of the he himneys, n m keyholes, e even very tiny, t and menace peo y strike"From da ple. B t e h v e e y n from th e little cracan get into the h ecause .., but at wn till sunset the om cks on win crushing night they issue foy hide themselves dows and es t in r h do ors. t o h d s a e a r n who cros and lust m s their pa d run wildly to a k and dank places a r k t h n t eir course h. Destru d fro, ren their com havo c of ing, "by chimney." When a house ction and waste, gding and all the fu the home; in shee and do or alike this not prepared ag reed wine and rniture, devour thr wanton mischief ey swarm in, and ainst fright or fo o d which rema e Christmas pork they overturn an make at the croviolence." Many liins, and leave the , b efoul all the w d break a wing of t o he third cke or far worse pr ccupants half deater and The firep a o d with n c k k s t d h o ey get the days, to klace is kept burnin m away tothey play, until eep the sp g their den irits from day and night th s. The smok r e o n u te g h r in o u e g t is b t h y s e a the chimn id to keep twelve O n Chris ey. t from a thtmas Eve, the houhe Kallikantzaroi blaze. Th orny tree, such a sehold patriarch out of the chimn sp ey. to is Christm as log is krickly pear or wilsses a big log The signa d n c o h w er n as the s karkantz ry on to the Theopha l for their final d alos. n e p y a (E r t u piphany), the water when there do es not come u s a r e b le "Blessing ntil the fe hallowed s s e d by t make a rowater is put into vhe priests Kalikanof the Waters" ta ast of the Holy fragranc und of the villag essels and with t tzaroi disappear. kes place. After ed with s h weet basile, sprinkling the p ese and with ince Some of the After the to c h a s e away th eople and their h nse the priests people se big sanctification ou e evil spir ttle back all b ecom its for an ses holy water d other yea o e w c n a lm into their As these r. normal r again as the pesky littl o u t e in c e reatures . "Leave w depart, y ou can he his incense shall, b ecause th ar them s e burner e aying: and his h crazy priest has oly water arrived w ith sprinkler . . ."

NA

15


Ω Γ Υ Φ Σ Ο Ρ Π Ν Ω Τ Ο Ν Ε Μ Ο Ν Ι Α Φ Ο Τ Το προσφυγικό πρόβλημα δεν είναι ένα φυσικό φαινόμενο, όπως η ηλιοφάνεια ή η βροχή, είναι αποτέλεσμα των πολέμων και της φτώχειας. Το πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης στην Ελλάδα αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο και όχι εθνικό.

16

Οι άνθρωποι αυτοί, αγαναχτισμένοι από τις συνθήκες πολέμου και φτώχειας που αντιμετωπίζουν στις χώρες τους, αποφασίζουν να πραγματοποιήσουν επικίνδυνα και πρόχειρα μακρινά ταξίδια, ακόμη και με κίνδυνο να χάσουν την ζωή τους οι ίδιοι και οι οικογένειές τους. Συχνά οι πρόσφυγες που καταφέρνουν να φτάσουν στο προορισμό τους και οι λαθρομετανάστες που καταλήγουν να μένουν στην Ελλάδα δεν έχουν ως τελικό προορισμό αυτή την χώρα. Δυστυχώς, το φαινόμενο να καταλήγουν και να μένουν στην χώρα μας, είναι λόγω της γεωγραφικής της θέσης. Η Ελλάδα αποτελεί πέρασμα και, σε πολλές περιπτώσεις, σημείο εκκίνησης των λαθρομεταναστών που προσπαθούν να μεταναστεύσουν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Εάν οι άνθρωποι αυτοί συλληφθούν για παράνομη διαμονή σε κάποια χώρα της Ευρώπης, θα πρέπει να επιστρέψουν πίσω στο σημείο από το οποίο εισήλθαν, το όποιο πολλές φορές είναι η Ελλάδα.

Αύρα Μητσιάδη Ε2

Μετανάστευση, τι σημαίνει; Μετανάστευση (immigration), τόσο κατά τις κοινωνικές επιστήμες όσο και κατά το Διεθνές Δίκαιο, είναι η μετακίνηση ανθρώπων σε μία χώρα της οποίας δεν έχουν την ιθαγένεια, προκειμένου να εγκατασταθούν εκεί, ιδιαίτερα ως μόνιμοι κάτοικοι ή μελλοντικοί πολίτες της χώρας. Ο ίδιος επίσης όρος χρησιμοποιείται και στις μετακινήσεις των ζώων, πτηνών και ιχθύων. Ειδικότερα εκ της αιτίας της μετακίνησης τα μεν ζώα και πουλιά καθιερώθηκε να χαρακτηρίζονται «αποδημητικά», ενώ τα ψάρια «μεταναστευτικά». Χρήστος Παπαχρήστου Ε2


Α Δ Α Λ Λ Ε Ν ΤΗ ΩΝ ΣΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΜΑΣ

Στα χρόνια του μνημονίου οι νέοι βιώνουν μια μεθοδική και εκτεταμένη επίθεση στη ζωή τους. Η μεγάλη αύξηση του αριθμού των ανέργων στην Ελλάδα, έχει αναγκάσει τους νέους να αναζητήσουν εργασία στο εξωτερικό.Σήμερα, πάνω από 100.000 Έλληνες επιστήμονες (γιατροί, μηχανικοί, οικονομολόγοι, νομικοί κ.ά.) έως 40 ετών βρίσκονται στο εξωτερικό. 30.000 φοιτητές και φοιτήτριες από την Ελλάδα σπουδάζουν σε Πανεπιστήμια σε όλο τον κόσμο. Όλοι αυτοί οι νέοι είναι ένα τεράστιο δυναμικό ανθρώπων με γνώση, ιδέες και διάθεση που χάνεται. Νέοι με εισιτήρια χωρίς επιστροφή. Η Ελλάδα μας μετατρέπεται σε μία χώρα γερασμένη και αφυδατωμένη χωρίς μέλλον.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΙΚΡΟΥ ΓΙΟΥΣΕΦ

Τον Γιουσέφ τον βρήκε μία εθελοντική κοινωνική ομάδα αλληλεγγύης για τους πρόσφυγες της Συρίας στην πλατεία Βικτώριας στην Αθήνα. Του πρόσφεραν φαγητό, μία κουβέρτα και ένα αδιάβροχο μπουφάν. Μία κοπέλα της ομάδας με την βοήθεια ενός Σύριου πρόσφυγα που γνώριζε άπταιστα αγγλικά προσπάθησε να αντλήσει πληροφορίες για αυτόν τον μικρό πρόσφυγα.

Ο Γιουσέφ είναι δεκατεσσάρων χρονών και κατάγεται από την πόλη Σεΐκ Μισκίν της Συρίας. Μία πόλη η οποία έχει ισοπεδωθεί από τους βομβαρδισμούς και τις μάχες. Θύμα των συγκρούσεων αυτών έπεσε και η οικογένεια του Γιουσέφ. Μία μέρα τζιχατζιστές αντάρτες έριξαν μία ρουκέτα στην οικοδομή της οικογένειας του Γιουσέφ. Ο Η οικονομική κρίση είχε σαν συνέπεια την πατέρας του και ο ίδιος στάθηκαν τυχεροί, η μητέρα του όμως κατακόρυφη αύξηση του ποσοστού του και η μικρή του αδελφή δυστυχώς σκοτώθηκαν. Ο πατέρας πληθυσμού που βρίσκεται κάτω από το όριο φτώχειας. Τα τελευταία χρόνια είναι σχεδόν του μη έχοντας πλέον καμία προοπτική επιβίωσης στον τόπο στο 36%. Επιπλέον, το ποσοστό του πληθυσμού του, αποφάσισε να φύγει από την χώρα του και να πάει να που δεν μπορεί να προμηθευθεί τα αγαθά ζήσει στην Ευρώπη και συγκεκριμένα στην Σουηδία. Επέλεξε που είναι απαραίτητα για την εξασφάλιση αυτήν την χώρα γιατί ο ίδιος ήταν καθηγητής στο πανεπιστήμιο ενός ελάχιστου επιπέδου αξιοπρεπούς στο τμήμα ευρωπαϊκών σπουδών με ειδίκευση στις Σκανδιναβικές διαβίωσης εκτιμάται σε 8,5%. Η κατάσταση χώρες. Έτσι πήρε τον Γιουσέφ και ότι οικονομίες είχε και ξεκίνησε το αυτή οδήγησε στην ανάγκη δημιουργίας δύσκολο ταξίδι. Ένα ταξίδι γεμάτο κινδύνους, ταλαιπωρία και κακουχίες. κοινωνικών ομάδων αλληλεγγύης. Κοινωνικά ιατρεία που λειτουργούν με Το πρώτο τους μέλημα ήταν να βρουν τρόπο να περάσουν τα σύνορα της την εθελοντική προσφορά εργασίας Συρίας με ασφάλεια. Περπατώντας χιλιόμετρα νύχτα σε βουνά και δύσβατα γιατρών και νοσηλευτών, δίκτυα μονοπάτια προσπαθώντας να κρυφτούν και να αποφύγουν τους τζιχαντιστές, διακίνησης προϊόντων χωρίς μαζί με άλλους Σύριους φτάσανε στο Λίβανο και από εκεί στην Τουρκία όπου μεσάζοντες, επιτροπές γειτονιάς πλήρωσαν λαθρέμπορους για να τους περάσουν στην Ελλάδα. Το σχέδιο των που μοιράζουν ρούχα και λαθρεμπόρων ήταν να τους περάσουν από το Μπεχράμ στην Συκαμνιά στην τρόφιμα, κ.ά. Πρωτοβουλίες που Μυτιλήνη. Τους επιβίβασαν σε ένα μεγάλο φουσκωτό που όμως είχε πολύ μικρή δεν υποκαθιστούν απλώς τις κρατικές δομές κοινωνικής μηχανή. Μέσα στο φουσκωτό υπήρχαν πενήντα άνθρωποι από διάφορες ηλικίες. πρόνοιας, οι οποίες διαρκώς Γυναίκες, άντρες, παιδιά, μωρά. Όλοι ήταν φοβισμένοι και τρομαγμένοι. Στα πρώτα συρρικνώνονται, αλλά εκατό, διακόσια μέτρα η βάρκα άρχισε να μπάζει νερά. Οι περισσότεροι πρόσφυγες ταυτόχρονα δημιουργούν δεν ήξεραν να κολυμπούν επικράτησε πανικός. Η βάρκα βούλιαξε και όλοι βρέθηκαν νέα πρότυπα κοινωνικής μέσα στο νερό. Αυτή ήταν και η τελευταία φορά που είδε τον μπαμπά του. Αυτόν τον οργάνωσης και μάζεψε ένα σκάφος του λιμενικού και τον μετέφερε μαζί με άλλους διασωθέντες στο λιμάνι αποτελούν αντίδοτο της Μυτιλήνης. Εκεί έμεινε για δώδεκα μέρες. Κοιμόταν σε ένα πάρκο με εκατοντάδες στην περιθωριοποίηση, στον αποκλεισμό και άλλους Σύριους πρόσφυγες. Την δέκατη τρίτη μέρα μεταφέρθηκε στον Πειραιά με ένα στην απόγνωση που μεγάλο καράβι που είχε δύο χιλιάδες πρόσφυγες. Έτσι κατέληξε στην πλατεία Βικτώριας. Στέλλα Τσαντίλη Ε2

17

ΚΡΙΣΗ - ΦΤΩΧΕΙΑ & ΠΡΟΣΦΟΡΑ

προκαλεί η κρίση.

Στέλλα Τσαντίλη Άννα – Μαρία Τόττα Έλενα Πύρτσιου Ε2

Η κοπέλα από την ομάδα αλληλεγγύης ρώτησε να μάθει τι περίμενε τώρα ο μικρός Γιουσέφ, τι θα έκανε και που θα πήγαινε. Ο Γιουσέφ απάντησε πως πλέον το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι να τελειώσει το ταξίδι του, να φτάσει στην Βόρεια Ευρώπη. Όπως άλλωστε είχε κανονίσει ο πατέρας του.

Μαριά

ου εξακαλίδ Ιωάννα Τ αυρίδου Μ Καλυψώ 2 θερίου Ε υ ε λ ε ζη τ α Χ α νν


ΣΥΝΕΝΤΕΥΞ

Η

18

Λίνα Βαλετοπούλου Στις 4 Δεκεμβρίου 2015 επισκέφθηκε το σχολείο μας η συγγραφέας Βαλετοπούλου Λίνα. Η συγγραφέας μας παρουσίασε το παραμύθι της, συζητήσαμε και δημιουργήσαμε μικρά ποιηματάκια σε ομάδες με λέξεις που μας έδωσε. Μετά με τη βοήθεια της τα μελοποιήσαμε και τα παρουσιάσαμε. Ήταν φανταστικά. -Κυρία Βαλετοπούλου ποια πράγματα ή καταστάσεις σας εμπνέουν για να γράψετε; Παρατηρώ την καθημερινή ζωή των ανθρώπων που με περιτριγυρίζουν, παρακολουθώ και εμπνέομαι από απλά πράγματα. Συνήθως γράφψ για αυτά που αγγίζουν τη δική μου ευαισθησία.

-Πότε καταλάβατε ότι θέλατε να γίνεται συγγραφέας; Δεν θυμόμουν να είχα αναφέρει μικρή για κάτι τέτοιο ώσπου τυχαία ανακάλυψα ένα τετράδιο από την παιδική μου ηλικία. Ξεφυλλίζοντας το ανακάλυψα ότι είχα ξεκινήσει να γράφω ένα μυθιστόρημα.

-Πόσο σημαντικό είναι για σας το γράψιμο; Κάθε βιβλίο που γράφω το αγαπώ όπως και τα παιδιά μου...

-Μια συμβουλή για κάποιον που θέλει να ασχοληθεί με το γράψιμο; Να ξεκινήσει να διαβάζει πολλά εξωσχολικά βιβλία.


ΤΡΕΛΟΜΑΓΕΙΡΕ

ΜΑΤΑ

Μάλωνε το λουκάν ικο μαζί με την μπριζόλα το ποιο θα μπει στην ψησταριά και ποιο στην κα τσαρόλα.

-Τα παιδιά σήμερα προτιμούν να παίζουν ηλεκτρονικά παιχνίδια από το να διαβάζουν βιβλία, νομίζετε ότι θα βοηθούσε αν γραφόταν ένα βιβλίο που θα έδινε στους μαθητές κι άλλες διεξόδους;

Πήρε το λουκάνικ ο την κέτσαπ για παρέα και την μουστάρδα κάλεσε που ήτανε ωραία .

Πιστεύω ότι είναι η εποχή των ηλεκυρονικών και αυτό δεν αλλάζει. Θα έγραφα ένα βιβλίο που να τους έδειχνε πως να διαβάζουν κάνοντας χρήση τα παιχνίδια που τους αρέσουν...

Μα η μπριζόλα θύ μωσε που βρήκαν όλοι ταίρι και στο ψυγείο έτ ρεξε πριν ρθει το μεσημέρι .

-Ποιο ήταν το αγαπημένο σας χόμπι όταν πηγαίνατε στο Δημοτικό Σχολείο;

19

Σε όλα τα ράφια έψαξε, σε όλα τα συρτάρ ια και ευτυχώς που έπεσε πάνω στα μανιτάρ ια.

Έκανα συλλογή από χαρτοπετσέτες και χαρτιά αλληλογραφίας.

Μες την κουζίνα έγινε πάρτι πολύ μεγά λο μα οι νοστιμιές π ου γίνανε ήταν το κάτι άλλ ο.

-Πόσο χρόνο χρειάζεστε για να τελειώσετε ένα βιβλίο; Περισσότερο χρόνο χρειάζομαι για να το σκεφτώ παρά για να το γράψω.

-Πόσα λογοτεχνικά βιβλία έχετε γράψει; Συμμετείχα σε τέσσερις συλλογικές εκδόσεις και μία προσωπική έκδοση με τίτλο: Ζωές σε αναδίπλωση, εκδόσεις Γαβριηλίδη.

-Θα θελατε κάποιο από τα παιδιά σας να γίνει συγγραφέας; Θα ήθελα να γίνει η μικρή μου κόρη. Αλλά αυτά δεν προαποφασίζονται.

Σας ευχαριστούμε πολύ

Οι μαθητές και οι μαθήτριε

ς του Ε2

Χορόζη Δέσποινα

ΕΓΝΑΤΙΑΣ 37 • 1ος ΟΡΟΦΟΣ • ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ • ΤΗΛ. 2310528327 e-mail: info@orozen.gr • www.orozein.gr


… Η Φ Α Ρ Γ Η Κ Ι Γ Ρ ΔΗΜΙΟΥ Αναστασία Αντωνοπούλου

10 Νοεμβρίου 2015

20

Η Άννα και οι νότες

Ξαφνικά η Άννα βρέθηκε στον κάτω κόσμο. Οι νότες περπατούσαν στεναχωρημένες και θλιμμένες. Παντού υπήρχε λάβα. Από τα σπίτια είχαν μείνει μόνο οι διαστολές. Μόνο ένα παλάτι υπήρχε. Η Άννα έτρεξε και ρώτησε μια νότα:

Κάποτε σε μία φτωχογειτονιά ζούσε ένα κοριτσάκι που το έλεγαν Άννα μαζί με την μητέρα της σε ένα μικρό σπιτάκι. Ο πατέρας της πέθανε όταν ήταν ενός έτους. Η Άννα είχε ξανθά μαλλιά και γαλανά μάτια, που το χρώμα άλλαζε όταν η Άννα ήταν στεναχωρημένη σε σκούρο μπλε κι όταν ήταν χαρούμενη σε φωτεινό τυρκουάζ. Ήταν ένα μικρόσωμο και όμορφο κορίτσι.

-Τι συμβαίνει εδώ;

Την ενδιέφερε πολύ η μουσική. Πάντα ονειρευόταν να μάθει να παίζει ένα μουσικό όργανο. Αγαπούσε την κιθάρα και το πιάνο. Επειδή όμως το πιάνο ήταν πολύ ακριβό αποφάσισε ότι ήθελε να αποκτήσει μία κιθάρα. Την ημέρα των γενεθλίων της την περίμενε μία μεγάλη έκπληξη. Η θεία της, ο θείος της και η μαμά της τής αγόρασαν μία κιθάρα. Η Άννα ήταν πάρα πολύ χαρούμενη. Τους ευχαρίστησε και πήρε στην αγκαλιά της την κιθάρα και έτρεξε στο δωμάτιό της. Αφού την κοίταξε καλά καλά, άρχισε να παίζει. Έπαιζε συγχορδίες μα καθώς έπαιξε την συγχορδία Ντο-Μι-Σολ μία ρουφήχτρα αναδύθηκε μέσα από τις χορδές και ρούφηξε την Άννα. Η Άννα έπεσε και χάθηκε μέσα σε ένα λαβύρινθο.Λιποθύμησε από τον φόβο της. Όταν συνήλθε κι άνοιξε τα μάτια της βρέθηκε σε έναν άλλο κόσμο. Αντί για σπίτια είχε μέτρα που τα χώριζαν οι διαστολές. Κλειδιά του Σολ έτρεχαν μαζί με τις χαρωπές νότες. Έξω από την πόλη υπήρχαν φρουροί, τα κλειδιά του Ντο. Οι φρουροί σταμάτησαν την Άννα και της έκαναν τρεις ερωτήσεις:

- Δεν μπορούμε, μόνο ένας μπορεί. Ένα κορίτσι που θα έρθει στον κόσμο μας και θα δοκιμαστεί σε δύο άθλους. Η Άννα.

-Λοιπόν, θα σου κάνουμε τρεις ερωτήσεις. Πού μπαίνει η δίεση και τι κάνει ;

- Θέλεις κι άλλο;

-Η δίεση… μπαίνει μπροστά από την νότα και την κατεβάζει. -Λάθος! Δεύτερη ερώτηση. Πες μου τι είναι ο τόνος; -O τόνος είναι... Η μικρότερη απόσταση ανάμεσα σε δύο νότες. -Λάθος! Τρίτη ερώτηση! Πόσες χορδές έχει η κιθάρα; -Α! Αυτό είναι εύκολο! Τέσσερις! -Λάθος! Πετάξτε την στον κάτω κόσμο. Τον κόσμο του κλειδιού του Φα.

-Ο βασιλιάς μας - το κλειδί του Φα - μας διέλυσε τα σπίτια. Όλες οι νότες έχουν χάσει τον ήχο τους. Τα παιδιά παίζουν μουσική μόνο με το κλειδί του Σολ. - Και τι περιμένετε, ξεσηκωθείτε!

- Ποιοι άθλοι είναι αυτοί; - Να σώσει τη Δίεση που είναι μέσα στο ηφαίστειο και να νικήσει το κλειδί του Φα. Η Άννα ρώτησε που βρίσκεται το ηφαίστειο. Η Νότα της απάντησε και η Άννα έτρεξε στο ηφαίστειο. Ανέβηκε και έριξε ένα σκοινί. Η Δίεση το έπιασε και η Άννα την τράβηξε πάνω. Κατέβαιναν, όταν το ηφαίστειο εξερράγη. Η φωτιά κυλούσε. Οι νότες έτρεχαν πανικοβλημένες. Μαζί και η Άννα. Ευτυχώς πρόλαβαν να κατέβουν. Οι νότες έβαλαν τις διαστολές για να σταματήσει η φωτιά. Τον πρώτο άθλο τον είχε περάσει, αλλά ο δεύτερος ήταν πιο δύσκολος. Η Άννα έφτασε στο κάστρο. Το κλειδί του Φα ήταν προετοιμασμένο. Όταν η Άννα μπήκε στο κάστρο το κλειδί του Φα έκανε ένα μουσικό ξόρκι και την πέταξε πίσω. - Μπορείς να μου κάνεις ότι θες. Αλλά πρέπει να ξέρεις πως η ευτυχία δεν κερδίζεται με τη Βασιλεία και τα βασανιστήρια. Αλλά με τη χαρά. Έχεις τη δόξα αλλά δεν έχεις την ευτυχία. Η ευτυχία είναι πιο σημαντική από τη δόξα. Το κλειδί του Φα μαλάκωσε. Σκέφτηκε πως αυτό που είχε κάνει ήταν πολύ κακό. Από τότε όλες οι Νότες ζουν χαρούμενες και εμείς ακόμα πιο πολύ επειδή έχουμε τη μουσική.


“But we can’t,” said the notes “only one girl can, a girl who will come to our world and will be tested in two feats. She is called Anna.”

es Anna and the nbyot Anastasia Antonopoulou

“Oh!” said Anna “What are these feats?” “To save the Sharp that is inside the volcano and beat the Fa key,” the notes said.

Anna asked where the volcano was. A note showed po or neighbourho od, Once upon a time, in a r name was Anna and her the way and Anna ran to the volcano. She there lived a little girl. He Her e. us ho all climbed up and threw a rope in it. The Sharp caught sm a in r the she lived with her mo s one year old. Anna was it and Anna pulled her up. They were descending wa she father died when blonde hair and when the volcano erupted. The fire was flowing d ha she l; gir ul tif au be a small and down. Anna and the Sharp were running in panic. dark blue when she was blue eyes that changed in e when she was happy. Luckily they managed to descend. The notes used ois rqu sad and in bright tu the dilations to stop the fire. The first feat had been in music. She achieved, but the second one was more difficult. Anna She was very interested ing a musical rn lea of d me ea dr arrived at the palace. The Fa key was informed and s ay alw guitar and the prepared. When Anna entered the palace, the Fa instrument. She loved thewas very expensive key made a musical spell and threw her down. piano and since the piano d a guitar. she decided that she wante “Do you want some more?” asked the Fa key angrily. d a big surprise waiting On her birthday Anna hacle and her mom “You can do anything you like,” Anna said “But for her. Her aunt, her unna was so happy. She you must know that happiness is not gained with An r. ita bought her a gu o her arms and int pressure and tortures, but with kindness and joy. r ita gu the t go m, thanked the for it at d ke loo g You have the glory but you have no happiness. vin ha ran into her ro om. After g chords, but as she Happiness is more important than glory.” yin pla a while, she started irlpool wh a ol i-S -M Do d or ch The Fa key thought about it and started to was playing the s and sucked Anna. soften. He accepted that what he had done was emerged from the string d from nte fai very bad and promised that things would be e Sh . ze ma a in t Anna was los opened her d much better for everyone in the future. an nd rou me ca she n fear. Whe er oth an in s wa All the notes lived happily ever after and we eyes she realized that shethere were musical even more because we still have the music. world. Instead of housesdilations. Sol keys measures separated by cheerful notes and were running along with outside the city. Do keys were the guards na and told her, The guards stopped An you three questions. ask “Well, little girl, we’ll a Sharp?” First, what is the role of note by “A Sharp ...decreases a . na An d a half tone,” sai ds, “Second “Wrong!” said the guar ?” ne To a is t question. Wha st distance “A Tone is ... the shorte na said. Καλά between two notes,” An Χριστούγεννα! ! How many strings & “Wrong! Third question guards said. Καλή Χρονιά! has the guitar got?” the t four!” said Anna. Πάντα με Χαρά “Oh! That’s easy! It’s go d en “S d ute & Υγεία ! ds and sho “Wrong!” said the guar world of the Fa key. the d, orl rw de her to the un nd at the underworld. Suddenly Anna was fou walking around. Upset and sad notes wereere and only There was lava everywh m the houses. dilations had been left frole palace. There was also a miserab te what was happening. Anna ran and asked a no destroyed our houses,” “Our king, the Fa key, t our sound and the note said “We have loswith the Sol key.” children play music only ct?” “And what do you expe!” up ise “R d ute Anna sho Like us on facebook: sublime book store

21


Α Ι Σ Ω Ν Γ Α ΦΙΛΑΝ

Με λένε Μάρκο Πόλο Συγγραφέας: Νούρια Μπάρμπα Μετάφραση: Κατερίνα Τζωρτζίδου Εκδόσεις: ΚΑΣΤΑΝΙΏΤΗ

ς, Δ3

Γιάννης Κουκουσά

«Με λένε Μάρκο Πόλο», είναι ο τίτλος του χιλιάδες φορές προτεινόμενου βιβλίου, που έχει ως θέμα τις περιπέτειες που πέρασε ο πολυταξιδεμένος ήρωας, Μάρκο Πόλο. Όσοι πάρουν το βιβλίο αυτό, θα έχουν την ευκαιρία να ταξιδέψουν νοερά και να μάθουν καλύτερα τον πλούτο και την ποικιλία των πολιτισμών που υπάρχουν στον κόσμο και να θαυμάσουν ό, τι σπουδαίο υπάρχει στον καθένα.

22

ΤΑ ΜΑΓΙΚΑ ΜΑΞΙΛΑΡΙΑ ς Τριβιζάς Συγγραφέας: Ευγένιο Εκδόσεις: ΠΑΤΆΚΗ

ης, Δ3

Αχιλλέας Τοπαλίδ

κυβερνούσε στην Mια φορά κι έναν καιρό ος. κός βασιλιάς ο Αρπατίλ Ουρανούπολη ένας κα κόπιο και ένα μαύρο Είχε ένα χρυσό τηλεσ ρακολουθούσε τους πα ο φτερό. Με το πρώτ υς. εάν τηρούν τους νόμο κατοίκους και έλεγχε ύς ρο βε φο ι κα ς ιου ε απαίσ Με το δεύτερο έγραφ ύ άγος του παλατιο νόμους. Κάποτε ο αρχιμ βασιλιά – μαγικά υ το ή έφτιαξε – με εντολ σαν σε όλους τους μαξιλάρια και τα μοίρα τες ουν τρομερούς εφιάλ κατοίκους για να βλέπ μους. νό υς το ύν ρο τη να ι και να αναγκαστούν έτσ να ε ειν ς πόλης πρότ Τότε, ένας δάσκαλος τη τιεφιαλτικά” μαξιλάρια “αν ια ύρ φτιάξουν καινο όλες τις ομορφιές του με διάφορα υλικά από , αν η ελπίδα και η χαρά κόσμου. Τελικά, νίκησ ν ου ήν σβ φα όνειρα δε αφού εξάλλου τα όμορ τε, κι εσείς να ονειρευτεί ε λετ θέ Αν τόσο εύκολα. υ το λίο βιβ κτικό τότε διαβάστε το εκπλη γικά Μαξιλάρια». Μα «Τα ζά ιβι Τρ ιου Ευγέν

Το ημερολόγιο ενός Σπασίκλα 9 Συγγραφέας: Τζεφ Κίνι Εκδόσεις: ΨΥΧΟΓΙΟΣ, 2014 Εικονογράφηση: Κατερίνα Χαδούλου

στου, Δ3 Χρήστος Παπαχρή

Ένα ταξίδι με αυτοκίνητο υποτίθεται πως είναι μεγάλη χαρά για όλη την οικογένεια… εκτός, φυσικά αν πρόκειται για τους Χέφλι. Το ταξί ξεκινάει γεμάτο προσδοκίες αλλά γρήγορα αρχίζουν να συμβαίνουν διάφορα αναπάντεχα .Οι τουαλέτες στα βενζινάδικα, οι τρελαμένοι γλάροι, τα μικροτρακαρίσματα και ένα γουρούνι που το έσκασε δε σημαίνουν ακριβώς διασκέδαση για τον Γκρέγκ Χέφλι. Αλλά ακόμη και το χειρότερο ταξίδι με αυτοκίνητο μπορεί να είναι γεμάτο περιπέτειες και αυτό το συγκριμένο θα μείνει για καιρό αξέχαστο στους Χέφλι. Το βιβλίο είναι απολαυστικό, χιουμοριστικό κι έχει πολύ δράση! Το έχω λατρέψει!


ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑ

Ο ΕΓΩΙΣΤΗΣ ΓΙΓΑΝΤΑΣ Συγγραφέας: Oscar Wilde Συντελεστές: Βαλάση, Ζωή Εκδόσεις: ΜΊΝΩΑΣ

εωργίου, Δ3

Δημήτρης Παπαγ

Το βιβλίο « Ο εγωιστής γίγαντας» του Όσκαρ Ουάιλντ, αφηγείται την ιστορία ενός γίγαντα που είχε έναν υπέροχο κήπο. Δεν άφηνε όμως κανένα παιδί να παίζει στον κήπο του, και γι’ αυτό ο Χειμώνας θρονιάστηκε για τα καλά εκεί μέσα. Μέχρι που μια μέρα, σε μια γωνίτσα του κήπου του, συνάντησε ένα παιδάκι που του έμαθε να αγαπάει και να εμπιστεύεται. Η καρδιά του γίγαντα άρχισε σιγά σιγά, να μαλακώνει, η άνοιξη επέστρεψε και φώλιασε για πάντα μέσα στον κήπο του. Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για την δύναμη που έχει η αγάπη να αλλάζει τον κόσμο δεν έχετε παρά να διαβάσετε αυτό το βιβλίο!

Ο μάγος Πότε Πότε και το

23 χαμένο ποτέ

Συγγραφέας: Λίνα Μο υσιώνη Εκδόσεις: ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ , 2012 Νίκος Καλαθάς, Δ3 Στην Άνω Κάτω Μαγο ύπολη χτυπάει συναγερ μός. Ο διάσημος μάγο να χάσει για πάντα τη ς Πότε Πότε κινδυνεύ μαγική του δύναμη. Τι ει θα απογίνουν τα μαγικ λαχανικά του; Για να θε ά φρούτα και τα ραπευτεί, πρέπει επειγ όντως να βρει το δικό μόνο ένα μικρό κορίτ του χαμένο ποτέ! Και σι, η Κοραλλία, μπορεί να τον βοηθήσει. Θα τα καταφέρει άραγε; ..... Το βιβλίο μας μιλάει για . έναν μάγο που...τελικά τα κατάφερε! Ο ήρωα απολαυστικός και η ιστ ς είναι ορία του ταλαίπωρου μάγου μας γραμμένη μας ταξιδεύει σε μια χώ με πολύ χιούμορ ρα χωρίς ρύπους και προβλήματα περιβαλ λοντικά...

ΙΣ Ε Σ Α Ι Σ Υ Ο Ρ Α Π Ο Ι Λ ΒΙΒ Σ Ο Τ Α Μ Η Μ Τ 3 Ε Υ ΤΟ

ει να ι μας προτείν νης διάλεξε κα ιας άν σμ Γι ς κό σο αγ π έρ ς ιτ Ο Γκ ό βιβλίο τη ικ ασ κλ α ρ α έν υ Μπ μπα διαβάσουμε Η Καλύβα το « ο τλ τί με ς λογοτεχνία Harriet Αμερικανίδας ρ Στόου). - Θωμά», της ίτ (Χάριετ Μπ σε ολύ e ow St er ch Bee ένας π Θωμάς είναι Ο Μπαρμπα τίμιος ι κα ς , έξυπνο καλός, ικανός λάβος στα οίος ζει σαν σκ ερική. μαύρος, ο οπ Αμ αιώνα στην μέσα του 19ου το Λίνα διάλεξε H Βασιλειάδου δας Μυρσίνης ληνί βιβλίο της Ελ ό την με τίτλο «Απ υ, λο ού π γο Βιγ . Το βιβλίο » η λ ο ν Εσύπ τη σ η λ ο π ώ Εγ του ις περιπέτειες αναφέρεται στ π ω ολίτη, ός μικρού Εγ Πείσμονα, εν ολη με ύπ βρει την Εσ λή που ξεκινά να ου μβ συ θεια τη υ. μοναδική βοή το σά ισ ίλ ασ ηβ που του έδωσε


Υ Ο Λ Α Υ Μ Υ Ο Τ Α Ι Δ Ι Ν Χ ΠΑΙ μαστε αλλά κρατάμε το κοπές πλησιάζουν. Ξεκουραζό

Οι δια

ΘΟΥΣ

TEΛΕΙΑ ΖΕΥΓΑΡΙΑ

ΚΑΤΑΚΤΏΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΛΑΒΎΡΙΝ

όλοι οι τοίχοι του συνδέονται TIP Για να διασχίσεις έναν λαβύρινθο που χρησιμοποιήσεις τον «ΚΑΝΌΝΑ με την εξωτερική περίμετρο, μπορείς να τα το ένα χέρι πάνω στον ΤΟΥ ΕΝΌΣ ΧΕΡΙΟΎ». Δηλαδή να έχεις πάν αν θα είναι το δεξί ή το τοίχο καθώς προχωράς, ανεξάρτητα από χέρι κατά την πορεία! το αριστερό. Σημασία έχει να μην αλλάξεις

ΥΤΑΚΙΑ ΟΓΙΚΗ ΣΕ ΚΟ

Λ

ΕΛΑΦΡΩΣ ΔΥΣΚΟΛΟΤΕΡΟ

Με την πρώτη ματιά, αυτά τα ζευγάρια δείχνουν να μοιάζουν πολύ. Ωστόσο, αν δώσεις χρόνο στον εγκέφαλό σου για να τα μελετήσει θ’ αρχίσει να τα διαφοροποιεί. Στη πραγματικότητα, κάθε μοτίβο έχει ένα ακριβές αντίγραφο, εκτός από ένα. Προσπάθησε να βρεις το μοναδικό μοτίβο ανάμεσα στα εφτά ζευγάρια.

SUDOKU

TIPS Ένα καλό σημείο εκκίνησης είναι η σειρά ή η στήλη με τα περισσότερα νούμερα. Εδώ στη μεσαία σειρά λείπουν μόνο το 2 και το 8. Εάν ελέγξεις τους υπόλοιπους αριθμούς στις κάθετες στήλες όπου βρίσκονται τα κενά τετράγωνα της μεσαίας σειράς θα μπορέσεις να βρεις ποια νούμερα πάνε πού.

Το κλασικό π αιχνίδι σουντό κου αποτελείται από ένα γώνων που χω πλέγμα 9x9 τετραρίζεται σε εν νέα κουτιά με εννέα τετράγωνα το Κάθε κάθετη καθένα. στήλη, οριζόν τια σειρά και κουτί πρέ πει να περιέχε ι τα νούμερα 1 έως 9. Μερικά τετράγ ωνα περιέχουν ήδη νούμερα και αυτό που πρέπει να κά νεις είναι να βρεις ποιοι αριθμοί αντι στοιχούν στα άδεια τετράγωνα.

Άλλο ένα κόλπο είναι να ψάξεις για ομάδες τριών αριθμών («τριπλέτες»). Δες τη μεσαία στήλη των κουτιών. Το πρώτο και το μεσαίο κουτί περιέχουν ήδη το 1, στην 1η και 2η στήλη αντίστοιχα. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να μπει ένα 1 στην 3η στήλη του κάτω κουτιού. Έλεγξε τα νούμερα και θα διαπιστώσεις ότι υπάρχει μόνο μια θέση ΟΝ στην οποία μπορεί να ΒΡ3Σ Τ τοποθετηθεί αυτό το 1. Ποτέ μη μαντεύεις ποιο νούμερο πηγαίνει σε ένα τετράγωνο. Εάν υπάρχουν πολλά υποψήφια, καλό είναι να τα γράφεις με μολύβι (μικρά βέβαια) στις γωνίες των τετραγώνων και μετά να τα σβήνεις καθώς τα αποκλείεις.

ντας!

μυαλό σε εγρήγορση... παίζο

Ο

ΑΡΙ8Μ

Πέρασε ή κόπηκε; Για να περάσει ένα τεστ η Μαρία πρέπει να απαντήσει σωστά στις 15 από τις 20 ερωτήσεις. Για κάθε σωστή απάντηση παίρνει 10 βαθμούς, αλλά για κάθε λανθασμένη χάνει 5 βαθμούς. Τελειώνοντας το τεστ, έχει απαντήσει και στις 20 ερωτήσεις παίρνοντας 125 βαθμούς. Πέρασε;

Πολλαπλά κλάσματα Πόσο είναι το ½ από το 1/3 του ¼ του 1/5 του 600;

1 /5 ¼ ½ /3 1


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.