J.M. Pauw
Hoe maak je een inleiding: in 3 stappen
oktober 2011
Inleiding maken voor Bijbelstudie: in drie stappen 1. Oriëntatie 2. Bestudering van de afzonderlijke verzen 3. Schrijven van de inleiding
Ad 1. Oriëntatie
Wat is het doel van je inleiding? o
ervaar je het als een klus die geklaard moet worden?
o
ervaar je het als een missie om:
de boodschap in de tekst te ontdekken
die boodschap zó aan anderen door te geven, dat het hun leven als het ware een nieuwe impuls geeft?
Welk bijbelgedeelte en hoe lang? o
lengte is afhankelijk van de vraag: wat wil je?
zoveel mogelijk tekst bespreken •
•
voordelen: o
makkelijk, want je hoeft niet lang stil te staan bij details
o
het duurt minder lang voordat je een bijbelboek uit hebt
nadelen o
snel oppervlakkig, omdat je snel door de tekst gaat
o
weinig aandacht voor de afzonderlijke verzen
o
doordat je ‘veel’ slechts kort en vluchtig bespreekt, bestaat het gevaar dat de luisteraars er weinig van zullen onthouden
zoveel mogelijk uit de tekst proberen te halen •
voordelen o
je gaat intensiever door de tekst, waardoor het beter blijft hangen bij jou en de luisteraars. Het levert dus meer op
•
o
het blijft niet oppervlakkig
o
je ontdekt veel meer van de rijkdom van Gods Woord
nadelen o
het duurt langer voordat je een bijbelboek uit hebt
o
je kunt ook té lang bij één vers stil blijven staan
Lees het bijbelgedeelte eerst een keer in z’n geheel door o
stel jezelf de vraag: hoe kan ik het bijbelgedeelte in eigen woorden samenvatten tot één centrale boodschap? Probeer deze boodschap in één of twee zinnen te formuleren.
o
houd deze centrale boodschap (= de grote lijn) voortdurend in je achterhoofd bij de bestudering én bespreking van de afzonderlijke verzen.
o
laat deze centrale boodschap in je inleiding telkens terugkomen.
1
J.M. Pauw
Hoe maak je een inleiding: in 3 stappen
oktober 2011
Ad 2. Bestudering van de afzonderlijke verzen
Stel éérst zelf vragen aan de tekst o
vragen met betrekking tot de betekenis van de tekst
o
vragen met betrekking tot de toepassing van de tekst
o
illustratie aan de hand van enkele voorbeelden uit 1 Petr. 4:1-3, 8-9
‘Dewijl (= omdat) dan …, zo wapent u …’: •
dit suggereert een logisch verband (omdat dit, dáárom moet je dat), maar: wáárom is het feit ‘dat Christus voor ons in het vlees geleden heeft’, een reden voor ons om ‘ons te wapenen met dezelfde gedachte’?
•
wat wordt bedoeld met ‘jezelf wapenen met een gedachte’?
•
welke ‘gedachte’ wordt hier bedoeld?
•
wat betekent het zinnetje ‘die heeft opgehouden van de zonde’?
Staat in vs. 1 dat we opgehouden hebben te zondigen, of wordt er iets anders bedoeld?
Wat is de functie van het woordje ‘om’ (vs. 2)? Middel, oorzaak, doel, gevolg? •
waarom staat dit woordje ‘om’ er? Wat is het verband met het voorgaande? Als ‘om’ wijst op een doel, waarvan is vs. 2 dan het doel? Het antwoord moet in vs. 1 staan.
Wat zijn ‘begeerlijkheden der mensen’? Spreekt de Bijbel vaker over ‘begeerlijkheid / -heden’? Zo ja, waar? Werpen deze teksten licht op wat hier bedoeld kan zijn?
‘maar’ geeft aan dat het om een tegenstelling gaat, maar wat is dan precies de tegenstelling? En waarom is dat een tegenstelling?
‘naar de wil van God te leven’: hoe doe je dat? Zegt de Bijbel iets over het leren kennen / verstaan van Gods wil? Ook in heel praktische zaken?
waarom begint vs. 3 met ‘want’? Gaat Petrus iets onderbouwen of beargumenteren? Hoe doet hij dat dan? Waarom is vs. 3 een reden / argument / onderbouwing bij vs. 2?
‘der heidenen wil’: het gaat hier opnieuw over een ‘wil’, net als in vs. 2. Is dit een overeenkomst of juist opnieuw een tegenstelling?
vs. 8: ‘de liefde zal menigte van zonden bedekken’: kun je dat uitleggen aan de hand van een of meerdere voorbeelden? Je kunt in de groep vragen of iemand anders daar een voorbeeld van kan geven.
vs. 9: ‘Zijt herbergzaam jegens elkaar’: waarom? waarom is dat goed en fijn? En waarom staat erbij ‘zonder murmureren’? Kun je een paar voorbeelden noemen uit je eigen leven waarin herbergzaamheid een rol speelt, zou kunnen spelen of had kunnen spelen?
2
J.M. Pauw
Hoe maak je een inleiding: in 3 stappen
oktober 2011
Probeer daarna een antwoord te vinden op vragen die je niet zelf kunt beantwoorden o
het kan zijn dat je hierboven vragen hebt gesteld, waarop je met geen mogelijkheid zelf een antwoord kunt geven. In dat geval moet je te rade gaan bij een verklaring, zoals de kanttekeningen, of een bijbelverklaring (bijv. Calvijn, Matthew Henry, Dächsel, of Korte Verklaring).
o
ga een verklaring of commentaar nooit éérst lezen, maar altijd achteraf. Door éérst zelf het ambachtelijke werk (zie boven) te doen, bereik je dat de tekst iets van jezelf wordt, dat je er als het ware door heen kruipt, zodat ook de inleiding echt iets van jezelf is, zeg maar ‘doorleefd’.
o
door een verklaring pas achteraf te lezen, kun je hem heel gericht gebruiken om antwoord te vinden op de vragen die jij zélf hebt gesteld
o
als je nog iets moois vindt, kun je dit altijd nog in je inleiding verwerken.
Hulpmiddelen die je bij je bijbelstudie kunt gebruiken: o
Bijbel
o
Kanttekeningen
o
verwijsteksten
o
andere vertalingen
o
verklaringen: Calvijn, Matthew Henry, Dächsel, Korte Verklaring
Ad 3. Schrijven van de inleiding
Algemeen: probeer in je eigen woorden (!) op te schrijven wat je met bovenstaande hebt ontdekt o
ga aan anderen vertellen wat jij uit het bijbelgedeelte hebt geleerd; je uitleg zal een mix zijn van:
informatie: wat betekent dit woord? wat bedoelt Petrus met deze zin? etc.
toepassing: wat kunnen wij hier concreet mee in ons dagelijks leven? kan ik voorbeelden verzinnen uit ons dagelijks leven waarop deze bijbeltekst van toepassing is, etc.
o
ga geen opsomming geven van wat die en die en die er allemaal over zeggen, maar maak de tekst je eigen, zodat je er zélf een mening over hebt. Je kunt natuurlijk wel een verklaring gebruiken, maar je hoeft niet telkens te zeggen: Calvijn zegt dit, volgens Matthew Henry zit het zo, want dat roept de vraag op: maar wat vind jij er zélf nu van. Het gaat erom dat jij anderen vertelt wat je hebt geleerd
o
denk niet: dit wordt de perfecte inleiding, en nog minder: dit moet een perfecte inleiding worden, want die perfecte inleiding bestaat niet.
o
houd bij het schrijven voortdurend de centrale boodschap in gedachten en laat die ook telkens als een rode draad door je inleiding terugkeren (bijv. ‘zie je, dat we hier opnieuw gewezen worden op …’, of: ‘opnieuw zien wat dat …’, of: ‘de centrale
3
J.M. Pauw
Hoe maak je een inleiding: in 3 stappen
oktober 2011
boodschap zien we hier weer terug, maar net iets op een andere manier, of net iets anders toegepast’). o
een persoonlijke inleiding roept altijd vragen en gesprekken: sta open voor opmerkingen, feedback, mensen die iets anders hadden gedacht of een andere mening hadden / hebben. Wat jij uiteindelijk in je inleiding tot stand hebt gebracht, is nooit het laatste woord. Het nodigt uit tot verder gesprek en als je dát bereikt, heb je een échte inleiding gemaakt: d.w.z. je hebt de bijbelkring het onderwerp binnengeleid en nu zitten we allemaal in hetzelfde schuitje, zodat we er samen over kunnen praten.
4