Jaarverslag 2013

Amsterdam Marketing Jaarverslag 2013

Voorwoord Voorzitter Raad van Toezicht................................................ 4 Directie 6 Samen................................................................................................................. 8 Toezicht en advies............................................................................................. 8 Transformatie..................................................................................................... 9 Toekomst.......................................................................................................... 10 Keuzes.............................................................................................................. 10 Marketing 12 Consumer Marketing....................................................................................... 12 Citybreak: nieuwe kansen............................................................................... 14 KLM: gezamenlijk optrekken.......................................................................... 16 Last Minute Ticketshop: succesvolle veranderingen.................................... 18 Citydressing: door de hele stad..................................................................... 20 A-mag: nieuw en gewaardeerd...................................................................... 22 Persreizen: een heftig jaar.............................................................................. 24 Business marketing.......................................................................................... 26 Business marketing: propositie ontwikkelen................................................. 26 Congressen: bruggen slaan............................................................................ 28 Uitgelicht Inhuldiging.............................................................................. 30 Portret Wendy Kok........................................................................................ 34 Dienstverlening 36 VVV ticketshops: druk bezocht, hoog gewaardeerd.................................... 38 Gastvrijheidstrainingen: driehonderd deelnemers....................................... 40 Welcome Teams: vijftig vrijwilligers............................................................... 42 City Card: weer meer verkocht....................................................................... 44 Toekomstige vestigingen: nog meer zichtbaar............................................. 46 Informatie: breed beschikbaar....................................................................... 48 Onderzoek: voortdurende verbetering......................................................... 50 Toeristische barometer: anderen ontdekken het ook.................................. 52 Uitgelicht Amsterdam 2013.................................................................... 54 Portret Olivier Ponti...................................................................................... 64 Relaties 66 Partnerschappen: nieuwe vorm...................................................................... 68 MAC: hĂŠt businessnetwerk............................................................................. 70 Mediabrochure: uitstekend middel................................................................ 72 Culturele overleggen: even wennen.............................................................. 74 Uitgelicht Uitmarkt.................................................................................. 76 Portret Miranda Geerlings........................................................................... 78 Organisatie 80 FinanciĂŤn: beter overzicht............................................................................... 82 Facilitair en logistiek: nieuwe vanzelfsprekendheden.................................. 82 ICT: nieuw netwerk.......................................................................................... 82 P & O: maatschappelijk betrokken................................................................. 83 Corporate Communicatie............................................................................... 83 Ondernemingsraad: meteen het diepe in..................................................... 84 Financieel overzicht 2013

86

Bijlagen 96

4

Voorwoord Het is met bescheiden trots dat wij het eerste jaarverslag van Amsterdam Marketing presenteren. 2013 was een bijzonder jaar voor ons, voor de Metropool Amsterdam en voor onze drie doelgroepen: bewoners, bezoekers en bedrijven.

Na een intensief en constructief fusietraject in 2012 ging de nieuwe organisatie op 1 januari 2013 van start. Wij zijn dankbaar voor de steun van de gemeente Amsterdam, die ons tot 2018 een subsidie kon garanderen; dat zorgt voor 38% van onze inkomsten.

Tegelijk met de start van de nieuwe organisatie werd Amsterdam Marketing ook verantwoordelijk voor de marketing en aanvullende programmering van het feestjaar 2013, mogelijk gemaakt door een extra subsidie van de gemeente Amsterdam. Het gaf ons een profiel als de nieuwe citymarketing organisatie van de metropool die verbindt, versterkt en keuzes maakt, samen met onze 1.100 partners.

Paul Luijten fungeerde in 2013 nog een jaar lang als voorzitter van de nieuwe stichting, totdat ondergetekende die taak van hem overnam per 1 januari 2014. Wij zijn Paul zeer dankbaar voor zijn enthousiaste, professionele en daadkrachtige inzet. Gelukkig blijft hij betrokken bij onze organisatie, met name op het gebied van acquisitie van bedrijven.

In dit jaarverslag treft u een overzicht aan van het brede werkterrein van Amsterdam Marketing en de vele campagnes, netwerken en dienstverlenende activiteiten die daar invulling aan geven.

Tegelijkertijd zette de organisatie ook een transformatieproces in, dat zijn weerslag zal hebben op de organisatie en de medewerkers in 2014. Namens de andere leden van de Raad van Toezicht wil ik dan ook tot slot alle medewerkers bedanken voor hun inzet, expertise en veerkracht.

Shula Rijxman Voorzitter Raad van Toezicht

5

DIRECTIE

Directie 6

“Citymarketing waar niemand omheen kan” Voor Amsterdam Marketing was 2013 een heel bijzonder jaar, in meerdere opzichten. Het was het jaar waarin we officieel starten met onze nieuwe organisatie. Bovendien was 2013 het feestjaar waarin Amsterdam bol stond van de culturele activiteiten.

Aan de geboorte van de nieuwe organisatie waren twee jaren van intensief overleg voorafgegaan tussen de drie fusiepartners: ATCB, AUB en Amsterdam Partners. Begin 2013 waren de gesprekken afgerond en stond er een compleet vernieuwde organisatie voor de citymarketing van Metropool Amsterdam.

Nadat in februari ook de laatste medewerkers van het voormalige AUB-kantoor aan het Kleine-Gartmanplantoen naar de locatie aan de De Ruyterkade waren verhuisd, was het team compleet en konden we echt van start.

Het feestjaar bood ons daarvoor een uitgelezen gelegenheid. Dankzij extra gelden van de gemeente Amsterdam (bijna drie miljoen euro) kon Amsterdam Marketing zich tijdens het jaar goed profileren. Naast dit belangrijke extra startkapitaal hadden we van de gemeente al eerder de toezegging gekregen dat we voor een periode van vijf jaar op een jaarlijks vaststaand subsidiebedrag konden rekenen. Voor een organisatie in wording was dat een prachtige ‘bruidsschat’.

Het gaf Amsterdam Marketing in 2013 de gelegenheid om boven de partijen te staan en duidelijk aan te geven welke kant het wat ons betreft met het feestjaar – en de jaren daarna – uit moest gaan, uiteraard in goed overleg met al onze partners. Het is daarbij onze ambitie het citymarketinghuis te zijn waar niemand omheen kan: de onvermijdelijke citymarketingsupermarkt waar iedereen terecht kan, of je nou een belangrijke culturele instelling bent of een groot bedrijf – je bent wel gek als niet bij ons winkelt. Die ambitie hebben we in 2013 redelijk goed kunnen waarmaken. Amsterdam Marketing beleefde in het feestjaar een heel goede kick-off.

Over de resultaten en effecten van het overweldigende feestjaar leest u in het hart van dit jaarverslag een uitgebreide samenvatting. Verder treft u terugblikken aan op twee andere hoogtepunten in 2013: de inhuldiging van koning Willem-Alexander en de Uitmarkt. De rode draad in dit jaarverslag is de beschrijving van de drie clusters binnen Amsterdam Marketing: Marketing, Dienstverlening en Relaties. Daarnaast leest u portretten van enkele medewerkers. Ze hebben met elkaar gemeen dat ze een grote passie voor de Metropool Amsterdam koesteren. Zoals een van hen zegt: “Als je dit werk wilt doen, dan moet je het voor de hoofdstad doen, dat is duidelijk. Daar gebeurt het.”

7

directie samen

de lange termijn. We hebben afgesproken dat Amsterdam Marketing – als een soort ‘reclaHet eerste officiële jaar van Amsterdam mebureau’ van de Board – in Marketing was tevens het jaar waarin we beeld komt op het moment dat daaruit zaken onze relatie met drie andere belangrijke voortvloeien die de wereld moet weten. Zo spelers hebben geanalyseerd: het Nedervoorkomen we dat we dingen dubbel doen. lands Bureau voor Toerisme & Congressen Ook hebben we onderzocht hoe we onze ge(NBT), amsterdam inbusiness en Amsterdam zamenlijke stakeholders – zowel de Board als Economic Board.

Amsterdam Marketing ontvangt geld uit het bedrijfsleven – met een gemeenschappelijke Met het NBTC (Holland Marketing) voerden propositie kunnen benaderen. Uitkomsten van we intensieve gesprekken over taak- en roldit onderzoek, dat we in 2013 samen met een verdeling. Zoals Amsterdam en Holland twee externe adviseur hebben gedaan, komen in aanvullende ‘merken’ zijn, zo zijn ook de beide 2014 beschikbaar. organisaties complementair. We zetten de gesprekken in 2014 voort, vanuit een positieve grondhouding. We zijn geen concurrenten van elkaar, maar samenwerkingspartners. Samen moeten we heel de wereld veroveren.

Amsterdam Marketing kreeg in 2013 een nieuwe Raad van Toezicht. Daarnaast riepen Zo keken we ook goed naar onze relatie met we nieuwe adviesraden in het leven en wijonze ‘officieuze fusiepartner’ amsterdam zigden we de structuur voor onze partners. inbusiness. Deze gemeentelijke dienst, onderdeel van Economische Zaken van de gemeen- Per 1 januari 2014 is Shula Rijxman, bestuurder te Amsterdam, bleef formeel buiten de fusie. bij de Nederlandse Publieke Omroep (NPO), Wel hebben we afgesproken dat Amsterdam benoemd tot voorzitter van de Raad van ToeMarketing de zakelijke marketing voor haar zicht van Amsterdam Marketing. In 2013 heeft rekening neemt. Daartoe hebben we in 2013 zij als toehoorder al meegedraaid. Zij volgde in gezamenlijk een service level agreement die functie Paul Luijten, directeur communicaafgesloten. Vier medewerkers van amsterdam tie van Schiphol, op. Om de overgang naar de inbusiness zijn gedeeltelijk bij Amsterdam nieuwe organisatie te waarborgen en de ‘erfeMarketing gedetacheerd. In 2014 bekijken we nis’ van de drie fusiepartners veilig te stellen, hoe dat heeft gefunctioneerd en hopen we bestond de oude raad nog uit de toezichthoueen nieuw contract af te sluiten. ders van de drie voormalige organisaties. Na de benoeming van de nieuwe voorzitter volgDaarnaast voerden we intensieve gesprekken de de benoeming van andere nieuwe leden, met de Amsterdam Economic Board, net als die begin 2014 zijn aangetreden (zie bijlage).

Amsterdam Marketing een samenvoeging van diverse organisaties. De Board richt zich op De drie fusieorganisaties kregen alle op eigen innovatie, kennisdeling, talentontwikkeling – manier adviezen. In 2013 hebben we die oude allemaal ontwikkelingen van adviesorganen opgeheven en negen nieu-

toezicht & advies

8

we raden in het leven geroepen (zie bijlage).

Elke adviesraad telt ongeveer vijf leden en komt drie tot vier keer per jaar in informele setting bijeen. De leden hebben grote kennis van zaken en geven Amsterdam Marketing gevraagd en ongevraagd advies. De adviesraden zijn ‘op bloedgroep’ georganiseerd; zo hebben we bijvoorbeeld raden voor hotels, restaurants, winkels, bedrijven en congressen.

Zij spelen een belangrijke rol in ons netwerk.

Dat geldt uiteraard ook voor onze officiële partners, in totaal zo’n 1.100, grote en kleine organisaties, instellingen, bedrijven. Ook voor hen hebben we in 2013 een totaal vernieuwde structuur opgebouwd, waarin transparantie een grote rol speelt. In één oogopslag is duidelijk welk ‘partnerpakket’ onze partners ontvangen in ruil voor hun structurele bijdrage aan de marketing en de promotie van Metropool Amsterdam.

Voor de grote partners die gezamenlijk de metropool op de (internationale) kaart willen zetten, hebben we de Metropool Amsterdam Club (MAC) opgericht. In dit businessnetwerk trekken gemeenten, bedrijven, onderwijsinstellingen en culturele iconen gezamenlijk op.

In 2013 maakten we, onder leiding van burgemeester Eberhard van der Laan van Amsterdam, met 55 deelnemers een geslaagde reis naar Hamburg. In 2014 streven we naar uitbreiding van activiteiten en ledental. Op dit moment telt de MAC ongeveer zeventig leden.

transformatie Gedurende 2013 bleek dat Amsterdam Marketing financieel moest bijsturen. In nauw overleg met de Raad van Toezicht en

de geheel nieuwe Ondernemingsraad hebben we een transformatieplan opgesteld, dat begin 2014 in werking is getreden.

Nadat de organisaties begin 2013 in elkaar waren geschoven en we als Amsterdam Marketing volop aan het werk gingen, bleek al gauw dat sommige zaken organisatorisch anders uitpakten dan we van te voren hadden bedacht. Dat verraste ons niet echt, zo gaat dat nou eenmaal als je met z’n allen in het diepe springt. We waren een nieuwe organisatie, met meer taken dan we voorheen hadden.

Bovendien kregen we met enkele financiële verrassingen te maken.

Halverwege het jaar leidde dat tot het inzicht dat we onze organisatie moesten herijken.

Voor het soort organisatie dat we willen zijn, hadden we te veel personeel in dienst. In het najaar van 2013 hebben we daarom een transformatieplan opgesteld. Bij de reorganisatie die daaruit voortvloeide, waren we genoodzaakt gedwongen ontslag aan te vragen voor elf medewerkers, op economische gronden.

We hebben dat in zeer nauw overleg met Raad van Toezicht en de Ondernemingsraad gedaan. De Ondernemingsraad was in het voorjaar samengesteld en heeft het in zijn eerste jaar direct flink voor de kiezen gekregen – maar steeds vanuit een constructieve opstelling.

In de nog korte geschiedenis van Amsterdam Marketing vormde deze transformatie geen prettige bladzij. Het voornaamste doel was een leaner and meaner organisatie, die dynamischer en flexibeler kan inspringen op externe prikkels. Zo bezien was het een eenmalige, noodzakelijke operatie die Amsterdam Marketing beter voorbereidt op de toekomst.

9

directie toekomst Naast onze business as usual leggen we in de nabije toekomst extra nadruk op de marketing voor Metropool Amsterdam als geheel en op de businessmarketing. Beide ontwikkelingen hebben we in 2013 in gang gezet.

ontwikkelen, want daaraan ontbreekt het.

Uiteraard gebeurt dat in nauwe samenwerking met amsterdam inbusiness en de Amsterdam Economic Board.

Al enkele jaren bestaat het fantastische project Amsterdam Bezoeken, Holland Zien, gefinancierd door overheden in de regio. Het richt zich op betere spreiding van het toerisme in de gehele metropool . Toeristen die naar Amsterdam komen, worden gestimuleerd om langer te blijven en ook de regio te bezoeken.

Op langere termijn willen we onze dienstverlening verder verbeteren, zo hebben we ons in 2013 voorgenomen. Initiatieven op dit vlak hopen we te bundelen in het jaar 2015. Integratie van geheel het openbaar vervoer in de I amsterdam City Card is een van de voornemens, maar ook vernieuwing en uitbreiding van het aantal punten in Metropool Amsterdam waar we fysiek en duidelijk zichtbaar aanwezig zijn: in het Centraal Station, op Schiphol en het Museumplein. 2015 wordt het jaar van de dienstverlening, dan weet u dat vast.

Om die ontwikkeling nog meer kracht bij te zetten, hebben we voor buitenlandse bezoekers de bezienswaardigheden in de regio ondergebracht in een zestal thema’s: Flowers of Amsterdam, Old Holland, Amsterdam Beach, Castles & Gardens of Amsterdam, New Land en Haarlem. Deze gemeenschappelijke, gerichte aanpak is mogelijk omdat deelnemende gemeenten steeds beter in staat zijn om over hun eigen schaduw te stappen: samen staan we immers een stuk sterker, zo is al wel gebleken.

Ondertussen houden we steeds onze lange termijn doelstellingen in het oog, zoals we die samen met gemeente Amsterdam hebben vastgelegd in het Dashboard 2013-2018. Hierin benoemen we per doelgroep doelstellingen voor 2018. Zo willen we bijvoorbeeld dat een kwart meer bewoners in 2018 een of meerdere culturele instellingen bezoekt, dat de gemiddelde besteding per bezoeker per dag met twintig procent stijgt en dat zich tot 2018 elk jaar honderd nieuwe bedrijven vestigen in Metropool Amsterdam.

Daarnaast gaan we in 2014 serieus werk maken van de businessmarketing, die sinds de fusie ook in onze portefeuille zit. In 2013 hebben we geconstateerd dat we daar nog onvoldoende voor toegerust zijn. Vandaar dat we toen al zijn begonnen met de wervingsprocedure voor een senior businessmarketeer, die we in 2014 hopen af te ronden. Zijn of haar eerste taak zal zijn een goede, eenduidige businesspropositie voor Amsterdam te

keuzes

10

Voordat we aan feestjaar 2013 begonnen, hebben we uitgesproken dat onze activiteiten duurzame effecten zouden moeten hebben. Dat is wel gebleken. Uit de vele activiteiten zijn nieuwe initiatieven en projecten voortgekomen. We hebben een gigantische toename gezien van deelnemers op onze

sociale media platforms en hebben prachtige uitgaven gerealiseerd, zoals de vernieuwde Uitkrant en het nieuwe A-mag. Dankzij 2013 hebben we dus niet alleen een duidelijk profiel bij onze stakeholders gekregen, maar ook bij onze doelgroepen. Dat is iets waar we heel blij mee zijn.

En dus gaan we extra gemotiveerd door met waar we goed in zijn: verbinden, versterken, kiezen. Dat zijn de drie werkwoorden die bij Amsterdam Marketing horen. We kijken wat zich aandient in de stad en de regio, bundelen dat in een mooi pakket en doen er cadeauverpakking omheen. En we nemen daarin grote ĂŠn kleine spelers mee, onder het motto: samen staan we sterker.

We hebben ook geleerd daarbij keuzes te maken, hoewel dit nog wel iets nadrukkelijker zou kunnen. Om Amsterdam te promoten als een van de vijf meest aantrekkelijke metropolen van Europa voor bewoners, bezoekers, bedrijven en beĂŻnvloeders kun je nu eenmaal niet alles zijn.

En dus maken we profielen en stellen we eisen.

We zijn een stad van cultuur, tolerantie en vrijheid, architectuur en design, handelsgeest en creativiteit. Wat we ondersteunen moet Amsterdams DNA hebben: het moet eigen zijn, het moet onderscheidend zijn, het moet kwaliteit hebben. Oordeelt u zelf of we in 2013 in ons streven geslaagd zijn.

Bekijk hier onze corporate video Frans van der Avert - Algemeen Directeur Eduard Pieter Oud - Zakelijk Directeur

11

MARKETING

12

“Consumenten en bedrijven verleiden” Het marketing beleid van Amsterdam Marketing is verdeeld over consumer marketing en business marketing. De eerste initieert, organiseert en coördineert campagnes, activiteiten en acties gericht op de consument. De tweede promoot Metropool Amsterdam nationaal en internationaal als ideale locatie om te investeren, een bedrijf te vestigen of een congres te organiseren.

Video: Amsterdam, a city for all

CONSUMER MARKETING We richten onze activiteiten op internationale en nationale bezoekers en bewoners. We willen de consument verleiden een bezoek te brengen aan Metropool Amsterdam en de bewoners bekend maken met het brede aanbod. Daarnaast zorgen we voor citydressing, met banieren in de stad waarmee we event omarmen en promoten. En natuurlijk zijn er de inmiddels befaamde I amsterdam letters.

In 2013 liepen tal van reguliere activiteiten over in marketingactiviteiten voor het feestjaar 2013. Hieronder een kleine greep uit onze campagnes voor de diverse doelgroepen, om te beginnen met de internationale bezoeker.

BUSINESS MARKETING De afdeling Business marketing promoot Metropool Amsterdam nationaal en internationaal als ideale locatie. Daarbij gaat het niet alleen om investeringen of vestiging van een bedrijf, maar ook om congressen en andere zakelijke bijeenkomsten. Onze voornaamste taak ligt hier in het bijeen brengen van vraag en aanbod.

13

consumer marketing city break

14

nieuwe kansen De citybreak campagne brengt Nederlandse steden onder de aandacht van internationale bezoekers uit landen dichtbij: het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Frankrijk, België en de Scandinavische landen. De campagne is een samenwerking van het NBTC en de vier grote Nederlandse steden. Amsterdam Marketing neemt hieraan deel om uiteraard zoveel mogelijk internationale bezoekers te verleiden tot een bezoek aan Metropool Amsterdam.

De campagne verliep via grote carriers, zoals Easyjet en British Airways, en online travel agents als Expedia, Bravomedia (Italië), Deutsche Bahn (Duitsland) en NMBS (België). Een deel van de campagne loopt door tot in 2014. Resultaten volgen daarom later.

2013 was het laatste jaar waarin Amsterdam Marketing voor deze campagne gezamenlijk optrok met het NBTC en de drie andere Nederlandse steden. Nico Mulder (manager Consumer Marketing): “We zien dat Amsterdam in Europa genoeg naamsbekendheid en aantrekkingskracht heeft, waardoor we van mening zijn het ook op eigen kracht te kunnen. De gezamenlijke citybreak campagne heeft jarenlang goed gewerkt, maar we hebben daardoor op imagogebied ook een aantal kansen laten liggen. Daarom hebben we eind 2013 besloten de Europese consumer marketing activiteiten in de toekomst zelfstandig uit te voeren onder de vlag van I amsterdam.”

15

consumer marketing KLM & Lux

16

xury Hotels

gezamenlijk optrekken Amsterdam Marketing had in 2013 een intensieve samenwerking met KLM. De luchtvaartmaatschappij trad op als hoofdsponsor van het feestjaar en was daarmee ‘official carrier’. De samenwerking heeft als doel om de positie van Metropool Amsterdam blijvend te versterken en nog meer bezoekers via KLM naar Amsterdam te brengen.

Zo zorgde KLM voor een groot bedrag aan tickets, waarmee wij buitenlandse journalisten konden laten invliegen (zie ook pagina 24). Daarnaast hebben we gezamenlijk acties gevoerd in een groot aantal landen waarvandaan KLM op Schiphol vliegt, waarbij we weekendjes Amsterdam cadeau konden doen. In de diverse media van KLM, die gezamenlijk een gigantisch bereik hebben, was veelvuldig aandacht voor Metropool Amsterdam en voor de iconen van de stad.

2013 was het eerste jaar waarin deze intensieve samenwerking er zo uitzag, maar zeker niet het laatste. In 2014 zetten we de samenwerking voort.

Dankzij de genereuze bijdrage van 500 nachten (waarde 150.000 euro) van de Luxury Hotels of Amsterdam kon Amsterdam Marketing ook de honderden journalisten een stijlvolle verzorgde nachtrust bieden en kennis laten maken met het kwaliteitsaanbod van hotels in Amsterdam.

17

consumer marketing last minute

18

e ticket shop Amsterdam Marketing werkt samen met 27 theaters in de Last Minute Ticketshop. Theaterliefhebbers kunnen hier met een korting van 50 procent plaatskaarten kopen voor voorstellingen op dezelfde dag. In 2013 waren dat er ongeveer 35.000. Het doel is de cultuurparticipatie van bewoners en bezoekers vergroten.

Zij kunnen dagelijks voor allerlei theatervoorstellingen een ticket met 50% korting kopen in de OBA op het Oosterdokseiland, de VVV ticketshop op het Stationsplein of bij de Stadsschouwburg op het Leidseplein. In maart 2013 zijn we begonnen deze service ook online aan te bieden.

Voor met name jongere bewoners van Metropool Amsterdam en internationale bezoekers voerde Amsterdam Marketing een campagne voor de Last Minute Ticketshop. Het AUB omarmde dit initiatief van de Amsterdamse culturele instellingen in 2005, met als idee op korte termijn late beslissers naar het theater te lokken en op lange termijn deze doelgroep voor de culturele sector te winnen. Secundaire doelstelling is om meer omzet te genereren voor de culturele instellingen.

De afgelopen jaren bleef het percentage verkochte kaarten (ten opzichte van de beschikbaar gestelde kaarten) steeds rond de vijftig procent hangen. Daarnaast zagen we dat de Last Minute Ticketshop vooral mensen uit het centrum trok en dat ook de spreiding in leeftijd niet optimaal was. Om daarin verandering te brengen, hebben we in 2013 een aantal verbeteringen aangebracht. Zo lanceerden we in januari een nieuwe website en nieuwe nieuwsbrief. Vanaf maart konden theaterliefhebbers hun last minute tickets ook online aanschaffen. We zagen dat het iets was waar de klant op zat te wachten; die wil gewoon vanuit zijn luie stoel een kaartje kunnen bestellen.

Tegelijk voerden we in maart en in september een brede campagne onder de titel First class tickets, last minute price. We hebben daarvoor allerlei media ingezet, van outdoor reclame en banners tot Facebook en de Schipholmedia. Het verkooppercentage is daardoor gestegen van 47 naar ruim 60 procent. De website trok 30 procent meer unieke bezoekers en het aantal leden van de nieuwsbrief groeide met 15 procent. Ook de spreiding in de regio is aanmerkelijk toegenomen, met 40 procent. Toename van gebruik door jong volwassenen hebben we nog niet gerealiseerd. In 2014 zoeken we daartoe ook contact met CJP, hogescholen en universiteiten.

19

consumer marketing city dressin

20

ng

door de hele stad De levensgrote letters I amsterdam op het Museumplein zijn in de loop der jaren een geliefd foto-object voor bezoekers geworden. De driedimensionale letters gaan op een mooie zomerdag wel achtduizend keer op de foto. Toeristen verspreiden het motto bovendien via sociale media, waardoor het veelvuldig terugkeert bij algemene artikelen over Amsterdam op blogs en in gedrukte media.

Sinds enkele jaren duiken de inmiddels vertrouwde letters ook geregeld elders in de stad op, bij evenementen die volgens Amsterdam Marketing de kernwaarden van de stad uitdragen.

We hebben daarvoor een grote en een kleine set letters beschikbaar, die we plaatsen bij evenementen, festivals, congressen en exposities.

Zo waren de grote letters onder meer te zien op de Dam en de NDSM-werf (januari), bij EYE (april), aan de IJ-oever tijdens de botenparade van de Gaypride (augustus), bij het Olympisch Stadion tijdens de Marathon Amsterdam (oktober) en bij de Ziggo Dome, toen daar in november de MTV Awards werden uitgereikt. De set grote letters werd bovendien ge誰ntegreerd in het Amsterdams BMX parcours tijdens Red Bull Framed Reactions op het Westergasterrein. Dit event werd wereldwijd in meer dan zeventig landen uitgezonden. Overal waren de I amsterdam letters pontificaal in beeld.

De set kleine letters staat meestal bij het Amsterdam Museum, en trekt tussendoor langs tal van activiteiten, zoals in 2013 onder meer het Festival of Games en het Red Bull BMX event.

In veel gevallen zorgen we tijdens dergelijke activiteiten ook voor passende banners in het straatbeeld.

21

consumer marketing a-mag AMSTERDAM MAGAZINE

SIGHTS & SOUNDS ART & FASHION DANCING & DINING FILM & THEATRE MAY & JUNE 2013

DIVE RIGHT IN!

AMSTERDAM MAGAZINE

AMSTERDAM CELEBRATES 400 YEARS OF CANALS. THEY REMAIN THE HEART OF THE CITY. JUMP IN FOR UNIQUE WAYS TO MAKE A SPLASH!

SIGHTS & SOUNDS ART & FASHION DANCING & DINING COMPLETE LISTINGS JULY & AUGUST 2013

Royal edition

SUMMER IN THE CITY

AMSTERD

SIGHTS ART & FA DANCIN COMPLE SEP & O

COUNTLESS FESTIVALS, URBAN BEACHES AND PARKS GALORE: RAISE A PLASTIC PICNIC GLASS TO THE MARVEL THAT IS OUTDOOR AMSTERDAM

REIN

RE

NO 4 €2.95

Craftsmanship for over 60 years Gassan Diamonds Nwe. Uilenburgerstraat 173 - 175 1011 LN Amsterdam T: +31 (0)20 622 5333

Gassan Dam Square Rokin 1-5 (Dam) 1012 KK Amsterdam T: +31 (0)20 624 5787

Gassan Schiphol Dep. Lounges 1,2,3,4 & Arrivalhall 3 1118 AV Schiphol The Netherlands T: +31 (0)20 4059920

www.gassan.com

22

Amsterdam Marketing A-mag 205x270mm+5mm optie 2.indd 1

NO 5 €2.95

2-8-2013 12:16:34

target overschreden Amsterdam Marketing heeft in 2013 de inhoud van de Uitkrant verbreed en twee nieuwe uitgaven op de markt gebracht.

Naast businessblad AMS is dat A-mag, het Engelstalige citymagazine van Metropool Amsterdam, met name voor internationale bezoekers en expats.

A-mag verschijnt zes keer per jaar in een oplage van 40.000. Uit onderzoek is gebleken dat elk nummer drie keer wordt gelezen, waardoor A-mag een bereik van 120.000 heeft. We verspreiden het magazine via hotels, rederijen, de KLM businessclass lounge, het Expatcenter en de VVV ticketshops. Ook kopers van de I amsterdam City Card ontvangen het tijdschrift, dat tevens te koop is in de grotere kiosken. A-mag wordt goed gewaardeerd, zo blijkt uit onderzoek. We zien dat ook terug in stijging van het aantal adverteerders.

DAM MAGAZINE

& SOUNDS FASHION NG & DINING ETE LISTINGS OCT 2013

THE CITY NVENTED

THE CITY EINVENTED

BURSTING WITH CREATIVE ENTERPRISES, CULTURAL BREEDING GROUNDS ARE REINVIGORATING FORMERLY INDUSTRIAL PARTS OF TOWN.

BURSTING WITH CREATIVE ENTERPRISES, CULTURAL BREEDING GROUNDS ARE REINVIGORATING FORMERLY INDUSTRIAL PARTS OF TOWN.

23

consumer marketing persreizen

24

een heftig jaar Amsterdam Marketing benadert de binnenlandse en buitenlandse pers op een actieve manier. Ook organiseren we persreizen om de Metropool Amsterdam nog meer onder de aandacht te brengen. Feestjaar 2013 was wat dat betreft een heftig jaar, met vijftien internationale persreizen en ook nog enkele nationale. “We zijn nog aan het bijkomen”, zegt Machteld Ligtvoet, manager media en communicatie. En dan kwam er ook nog, tamelijk onverwacht, de inhuldiging van koning Willem-Alexander bij (zie pagina 30) Dankzij de samenwerking met KLM en de Luxury Hotels of Amsterdam hadden we voor 300.000 euro tickets en kamers beschikbaar. “Journalisten krijgen de vlucht, één hotelovernachting en twee dagen met een vol, heel vol programma. Het is geen vakantie.” Aan de meeste persreizen nemen gemiddeld zo’n twintig journalisten deel, zorgvuldig uitgezocht op grond van het bereik van hun medium. Zo waren er in 2013 reizen in het teken van Rusland, bloemen, gay Amsterdam en Dutch design. Er waren ook enkele aanzienlijk grotere persreizen, zoals die over 400 jaar grachten (60 personen) en rondom de heropening van het Rijksmuseum: 140 persgasten, waarvan Amsterdam Marketing er 100 faciliteerde met vlucht en hotel.

Machteld Ligtvoet: “Wij kennen de stad natuurlijk goed. In ons persprogramma rijgen we de parels aaneen en brengen we journalisten op steeds weer nieuwe, bijzondere plekken.

Niks cheesy en toeristisch, de reeds bewandelde paden kent iedereen wel. Wij weten leukere adresjes en zoeken voortdurend naar nieuwe linkjes. Dus als we journalisten voor Dutch design op bezoek krijgen, zorgen we voor een lunch in de A’dam Tower aan het IJ. Normaal mag je daar niet in, maar met een speciale persreis wel.”

Voor de persreis rond het Rijksmuseum hebben we intensief samengewerkt met het museum zelf, ook in het uitnodigingsbeleid. “Wij willen in zo’n geval geen gespecialiseerde kunstredacteuren, maar liever de hoofdredacteur van een groot travelmagazine. Geen nicheblaadjes, maar brede publieksmedia. Het Rijksmuseum begreep die verlangens heel goed en nodigde zelf andere journalisten uit. Als je op zo’n constructieve manier samenwerkt, krijg je heel goede pers bij elkaar.”

25

business marketing propositie

26

ontwikkelen Omdat business marketing (met uitzondering van marketing gericht op zakelijke bezoekers) in 2013 een nieuwe activiteit was, hebben we veel tijd en aandacht geschonken aan overleg met andere organisaties die bezig zijn Metropool Amsterdam zakelijk te positioneren in het buitenland: Amsterdam Economic Board, afdeling Economische Zaken van de gemeente Amsterdam en amsterdam inbusiness.

Gezamenlijk hebben we in 2013 gewerkt aan de ontwikkeling van een business propositie, zegt manager Business Marketing Marc Horsmans. “We zijn als Amsterdam Marketing verantwoordelijk voor het vermarkten van de boodschap. We willen om de diverse activiteiten van de verschillende organisaties wat beter het I amsterdam lint knopen, zodat we vanuit een grotere eenduidigheid werken. Binnen de acht verschillende clusters waarmee de Amsterdam Economic Board en amsterdam inbusiness werken, zijn de proposities helder. Maar er is geen overall propositie, geen algemene zakelijke abstracte lading van het merk Amsterdam.�

In 2014 hopen we die propositie volledig rond te hebben. Ondertussen hebben we de samenwerking ook vorm gegeven in de gezamenlijke uitgave van AMS Magazine, een Engelstalig blad waarin Metropool Amsterdam zich presenteert als ideale vestigingsmogelijkheid voor bedrijven. AMS Magazine verschijnt twee keer per jaar in een oplage van 10.000 exemplaren en heeft een geschat bereik van 30.000 lezers. De verspreiding verloopt via ambassades, expats, NFIA kantoren, beurzen, handelsmissies en internationale bedrijven in Metropool Amsterdam.

Om de business marketing binnen Amsterdam Marketing nog beter vorm te kunnen geven, gaan we in 2014 een senior business marketeer aantrekken.

27

business marketing congressen

28

n

bruggen slaan Het jaar 2013 stond bol van de cultuur, maar er waren ook veel congressen in Metropool Amsterdam. We hebben geprobeerd tussen die twee werelden bruggen te slaan en de congresbezoeker tevens te laten genieten van het ruime cultuuraanbod, zowel op zakelijk als op leisure gebied.

Marc Horsmans: “Congresseren is kennis delen en mensen ontmoeten. De congresmuur was vroeger een fysieke muur. Tegenwoordig weten we dat je in een restaurant op de hoek of in een museum gewoon verder kunt gaan met het delen van kennis. Sterker nog: als je als congresganger daarbij wordt geĂŻnspireerd door een culturele omgeving die stimuleert tot anders denken, dan is er zelfs sprake van een win-winsituatie.

Metropool Amsterdam herbergt ongeveer zeshonderd meetings en congressen per jaar. Elk jaar kiezen wij daar een en paar parelcongressen uit die we extra aandacht geven. In 2013 waren dat er acht, waaronder een paar grote op medisch gebied (zie ook pagina 78). Amsterdam heeft op dat punt een goede reputatie. Van het totaal aantal meetings is bijna een kwart gelieerd aan medische onderwerpen. Ook ICT en technologie scoren steevast hoog.

29

uitgelicht

Inhuldiging koning Amsterdam op z’n best Het is gelukt. Zo luidde de conclusie van burgemeester Eberhard van der Laan van Amsterdam na de inhuldiging van koning Willem-Alexander op 30 april 2013. Op basis van alle reacties achteraf van burgers, politiek en media kon hij concluderen dat Nederland terugkeek op een bijzondere en geslaagde dag.

Amsterdam liet zich op 30 april van z’n beste kant zien. De sfeer was goed en mooie beelden van de stad gingen de hele wereld over.

Nadat Koningin Beatrix op 28 januari haar abdicatie had aangekondigd, waren er nog slechts drie maanden om de historische gebeurtenis goed voor te bereiden. Amsterdam had hierin een grote rol, samen met tal van partners.

Amsterdam Marketing participeerde actief in de werkgroep Media en stadsdecoratie, en heeft daarin samen met de gemeente de strategie bepaald en uitgevoerd. Samen met vele publieke en private partijen hebben wij Amsterdam op z’n mooist kunnen presenteren aan bewoners, bezoekers en media.

Door de professionele, integrale aanpak en het uitgebreide programma dat voor hen werd samengesteld, hebben de 1.500 aanwezige journalisten de abdicatie optimaal kunnen verslaan en een veel breder beeld gekregen van alles wat Amsterdam te bieden heeft.

OPGAVE De opgave waarvoor de stad zich geplaatst zag, beperkte zich niet tot de troonswisseling en Koninginnedag, die op dezelfde dag 30

gevierd werd. In dezelfde periode vroegen ook andere evenementen, plechtigheden en gebeurtenissen aandacht, zoals de opening van het Rijksmuseum, het bezoek van de Russische president Poetin, dodenherdenking en bevrijdingsdag, de finale van de Europa League en een mogelijke huldiging van Ajax als landskampioen. Het was dus topdrukte voor Amsterdam.

In de voorbereiding werd rekening gehouden met de mogelijkheid van een zeer groot aantal bezoekers aan de stad, in combinatie met een groot aantal Amsterdammers dat het feest mee wilde vieren. Uiteindelijk waren er op 30 april ongeveer 700.000 bezoekers. Dit is vergelijkbaar met een reguliere Koninginnedag. Daarmee was het druk in de stad, op sommige plekken zelf enorm druk. Het leidde echter nergens tot knelpunten, waardoor de gevreesde drukte uitbleef.

De ingezette communicatiestrategie, mede gericht op het voorkomen van ‘overcrowding’, heeft zeker bijgedragen aan dit positieve beeld. De boodschap was steeds: als u alles wilt zien, kunt u het best thuis voor de televisie zitten. De NOS heeft de gehele dag prachtig in beeld gebracht.

In de avond van 30 april koelde het snel af.

Dit heeft er waarschijnlijk toe bijgedragen dat de drukte rond de Koningsvaart meeviel.

Overall hebben bezoekers zich goed gedragen. Er hadden incidenten plaats, maar grote verstoringen bleven uit. De bezoekers maakten de sfeer, het was hun feest. De enige de-

Willem-Alexander monstratie op een voorbereide locatie verliep rustig.

SAMENWERKING De basis voor het programma en de werkwijze werd in korte tijd gelegd. Een dag na de aankondiging door koningin Beatrix vergaderde het College van B&W over de troonswisseling. Diezelfde avond belegde de burgemeester een startoverleg met de reeds benoemde gemeentelijke projectleiders voor de onderdelen Civiel en Openbare Orde en Veiligheid.

Belangrijke randvoorwaarden waren de beschikbaarheid van benodigde expertise en ruime ervaring met grote evenementen, maar ook met Koninklijk bezoek, massale media-aandacht en complexe veiligheidsoperaties. Amsterdam beschikt samen met haar partners over deze expertise en ervaring.

Toch was de totale opgave ook voor hen van een ongekende omvang, ondanks de ervaring was het zeker geen routine. Het vergde voortdurend doorontwikkelen, leren van eerdere gebeurtenissen en creativiteit in aanpak.

Tijdens dit overleg werden meteen de belangrijkste uitgangspunten benoemd: de troonswisseling moet feestelijk, open, ongestoord en veilig zijn. De stad mag niet ‘op slot gaan’ vanwege alle veiligheidsmaatregelen.

De Amsterdammers en de bezoekers moeten het feest mee kunnen vieren en zo min mogelijk hinder ondervinden van maatregelen.

Waar nodig moet zorg worden gedragen voor compenserende maatregelen voor bewoners en ondernemers. Ook de reguliere Koninginnedag gaat door.

COMMUNICATIE Een van de hoofdcomponenten van het deelproject Civiel was communicatie, zowel met bewoners en ondernemers, als met mogelijke bezoekers en met pers en media. Om de vele activiteiten te coĂśrdineren, werd een projectgroep communicatie gevormd. De doelstelling: iedereen moet na afloop kunnen terugkijken op een geslaagde dag. De troonswisseling moet een mooie plek krijgen in de herinnering van mensen en in de geschiedenis van Nederland en Amsterdam.

In de voorbereidingen werd een groot beroep gedaan op de flexibiliteit van alle betrokkenen. Naarmate de tijd verstreek, werd de aanpak steeds integraler. De samenwerking werd steeds hechter. Tussen gemeente, Openbaar Ministerie en politie. Tussen gemeente en rijk.

Tussen centrale stad en stadsdelen. Tussen hulpdiensten. Met direct betrokken (nuts) bedrijven, met de organisatoren van evenementen. Iedereen wilde vanaf het begin een positieve bijdrage leveren.

De communicatiestrategie was onder meer gericht op: - Crowd management en zelfredzaamheid: goed informeren, bevorderen van sfeer en een beroep doen op mensen om hieraan een bijdrage te leveren; - Aandacht voor de eigen medewerkers: enthousiaste medewerkers tot ambassadeurs van dit project maken; 31

- Amsterdammers recht doen door ruimte te geven aan protest, hen erbij te betrekken en niet door te slaan in veiligheidsmaatregelen.

Bewoners en ondernemers werden actief geïnformeerd. Er was informatie op verscheidene websites en er waren gerichte bewonersbrieven over maatregelen en evenementen.

De stadsdelen verzorgden een deel van deze communicatie. Via vaste contacten en kanalen werden mensen geïnformeerd over bijvoorbeeld omvangrijkere bomchecks rond de Dam, alcoholgebruik of verkeersbeperkende maatregelen in het centrum.

PERS De troonswisseling zou grote internationale aandacht trekken. Dit vergde een goede ontvangst en adequate faciliteiten. Journalisten moesten een goed beeld krijgen van Nederland en Amsterdam. De Beurs van Berlage werd ingericht als perscentrum.

Het aantal journalisten was groot. Er meldden zich 1.100 aan voor accreditatie. In totaal zouden ongeveer 1.500 journalisten gebruik van het perscentrum, waarvan ongeveer driekwart internationale pers. Op piekmomenten bood het perscentrum ruimte aan 600 journalisten.

Er waren heel goede faciliteiten. De medewerkers van het perscentrum (60 mensen, verdeeld over 8 shifts) waren alle communicatiemedewerkers van de gemeente Amsterdam en Amsterdam Marketing.

Daarnaast waren ook medewerkers van Amsterdam Marketing voortdurend aanwezig.

Het momentum van aanwezigheid van vele mediavertegenwoordigers werd benut om Amsterdam actief te promoten. Gemeente en Amsterdam Marketing hebben de internationale pers gezamenlijk een side programma aangeboden, waardoor journalisten kennis konden maken met onder meer het te heropenen Rijksmuseum en het vernieuwde Van Gogh Museum. Tijdens een boottocht konden journalisten zien wat de vaarroute zou worden voor de Koningsvaart.

32

EVENEMENTEN Rondom de troonswisseling waren er enkele grote evenementen. In eerste instantie werd daarbij meteen gedacht aan de Koningsvaart.

Met het oog op crowd control kwamen er gaandeweg meer evenementen bij: meer veiligheid door meer feest. Er zou ook een evenement komen op het Museumplein en een dance event in Alkmaar. De evenementen moesten in korte tijd worden gerealiseerd.

Bij het in beeld brengen van de Koningsvaart is gekozen voor een mooi programma dat het beste van Nederland en Amsterdam laat zien aan de vele kijkers op televisie en internet.

De vele programmaonderdelen moesten op het juiste moment plaatsvinden, inclusief het overvliegen van de F16’s en het afvuren van saluutschoten door de Marine. Het van boord gaan door het Koninklijk paar en hun kinderen zorgde voor een hoogtepunt op de dag.

STADSDECORATIE Amsterdam moest niet alleen schoon zijn, maar er ook feestelijk uitzien. Tegelijkertijd moest de totale uitstraling sober zijn. De werkgroep die zich hierover boog, met daarin deskundigen van de gemeente en Amsterdam Marketing, koos op basis van een pitch voor een ontwerper en producent die ook in 2002 de citydressing had verzorgd, Koeweiden Postma uit Amsterdam. De productie van de stadsdecoratie werd verzorgd door Studio VollaersZwart uit Rotterdam en Teepe Producties uit Amsterdam.

De keuze voor het ontwerp van de stadsdecoratie werd bekend gemaakt tijdens een bijeenkomst voor ondernemers en bewoners rond de Dam. De lijst van locaties die feestelijk werden aangekleed, was lang: gebouwen op en rond de Dam, de verblijfshotels van het Koninklijk Huis, het IJ en omgeving (inclusief de schepen), bouwhekken, dranghekken en pontsteigers.

Amsterdam Marketing verzorgde de outdoor campagne en legde ook contact met onder-

nemers rondom de Dam. Zij konden meeliften met de aankleding van hun gebouw. Bewoners en ondernemers elders in de stad konden ook decoraties bestellen voor hun straat.

In de noodverordening werd vastgelegd dat er geen eigen (andere) spandoeken mochten worden opgehangen.

Vanuit de gemeente gezien, werkte het goed om centrale regie te hebben op de stadsdecoratie en taken geregisseerd te beleggen bij ervaren, externe partijen. Ook was er voldoende budget beschikbaar gesteld om de ambities waar te kunnen maken. Vanuit de stad en het land, maar ook van omwonenden en journalisten, heeft Amsterdam hiervoor mooie complimenten ontvangen. De citydressing werd bovendien bekroond met de Red Dot award.

33

Wendy Kok

manager afdeling front support “Ik heb me vooral beziggehouden met de ontwikkeling van de City Card. Inmiddels ben ik doorgegroeid in mijn werk en heb ik als afdelingsmanager een veel breder pakket en mag ik op allerlei fronten meedenken. Maar de City Card blijft een prachtig product voor de internationale cultuurliefhebber. Sinds ik in 2007 hier ben begonnen, toen nog als stagiair, is de verkoop ervan ongeveer verdubbeld. Dat is iets waar ik best wel trots op ben.

Omdat ik daar lang naartoe heb gewerkt, vond ik het niet lastig om te stoppen.

In mijn huidige functie maak ik optimaal gebruik van mijn opleiding Hoger toeristisch-recreatief onderwijs, die ik bij Inholland in Haarlem heb gevolgd.

Ik geniet enorm van het creatieve in dit werk. We zijn elke keer bezig met nieuwe dingen, nieuwe projecten, nieuwe evenementen. We willen ons voortdurend verbeteren, we kijken steeds Ik werkte destijds als productmanager van naar wat de markt vraagt en hoe wij de City Card en had een topsportcontract dat kunnen bieden. Het is toch prachtig omdat ik op hoog niveau bowlde. om te zien dat je door middel van Dat was goed te combineren. Dankzij productvernieuwing meer mensen kunt zo’n contract wordt er meer rekening verleiden om een City Card te kopen. gehouden met de activiteiten die je voor En dat het hele bedrijf aan het product je sport moet ondernemen, dus als je in bijdraagt, zoals nu bij het werken aan de het toeristisch hoogseizoen toch naar een City Card XL. trainingsstage in het buitenland moet, dan kan dat. Het is allemaal net iets Over de City Card gaat ook mijn coulanter. Ik moest heel veel toernooien businesscase voor de opleiding gooien om mezelf te kunnen kwalificeren middelmanagement die ik op dit moment voor EK’s WK’s, wel tien tot vijftien volg. Ik kreeg net als enkele andere toernooien per jaar. Dat is gelukt, op managers uit ons cluster de gelegenheid Europees en wereldniveau heb ik aardig die hbo-opleiding te volgen. Ook daar wat medailles kunnen binnen slepen. ben ik heel blij mee. Per module moet je Ik ben heel blij dat het bedrijf me die een businesscase maken over een kans mogelijkheid heeft geboden. of een probleem binnen de organisatie of het team waar jezelf werkt. Ik heb Inmiddels bowl ik alleen nog voor de lol, in dit geval gekeken naar de interne een of twee keer per maand. Ik hoef dus communicatie over de card en de kennis niet meer elke dag te trainen. Ik werkte van het product. Dat kan nog een stuk meestal van acht tot half vijf en ging beter worden georganiseerd, zeker daarna twee uur trainen. In de weekenden omdat de kennis over het product vooral zat ik altijd volgeboekt. Ik heb in binnen het cluster Dienstverlening zit en september nog wel het WK in Las Vegas de productmarketing sinds een jaar door gebowld voor het Nederlandse team. het cluster Marketing wordt uitgevoerd.

Maar in mijn nieuwe functie gaat dat Door het binden van de krachten komt de niet samen, bowlen en fulltime werken. expertise van de clusters samen.”

34

“Expertise clusters komt samen”

35

DIENSTVERLENING

36

“Mensen het gevoel geven dat ze welkom zijn” Amsterdam Marketing ziet hospitality als essentieel onderdeel van citymarketing. Om de gastvrijheid te optimaliseren, verlenen wij diensten aan bezoekers, bewoners, overheden en partners uit het bedrijfsleven, de culturele sector en het onderwijs. Wij doen dit onder meer in onze VVV ticketshops, via de Welcome Teams, ons Servicecenter en onze hospitalitytrainingen. Om de dienstverlenende activiteiten efficiënt te kunnen uitvoeren, verrichten we onderzoek. We verzamelen gegevens over actuele marktontwikkelingen, toerisme, recreatie en cultuur.

Mensen het gevoel geven dat ze welkom zijn – daar draait het vooral om bij de activiteiten van het cluster Dienstverlening van Amsterdam Marketing.

Medewerkers in onze VVV ticketshops worden goed getraind op die gastvrijheid en via onze hospitalitytrainingen ook allerlei medewerkers van culturele instellingen en bedrijven. Ook de vrijwilligers in de Welcome Teams houden dit principe voortdurend hoog.

“We laten ons daarbij inspireren door de filosofie van de hostmanship van de Zweed Jan Gunnarsson,” zegt clustermanager Wendy Sieger. “Een heel erg praktische benadering, die uitgaat van het principe van dienen, dienstbaar zijn. Daarvoor moet je goed luisteren naar de gast en je in hem verplaatsen. Je luistert naar zijn vraag en probeert door te vragen. Je probeert in te spelen op zijn verwachtingen en op de culturele verschillen die er tussen bezoekers uit allerlei verschillende landen nou eenmaal zijn. Wat wil hij? Hoe kan ik hem verrassen, inspireren? En hoe kan ik eraan bijdragen dat zijn verblijf in de stad nog prettiger wordt?”

Die gastvrije benadering is niet alleen prettig voor de gast zelf, ook de stad en de metropool als geheel varen daar wel bij. Wendy Sieger: “Gastvrijheid is een heel belangrijke economische factor. Als mensen zich in Metropool Amsterdam welkom voelen, zullen ze dat veel sneller aan anderen vertellen. En als ze zich hier lekker voelen, zullen ze vanzelf ook meer geld uitgeven.”

37

dienstverlening VVV Ticketshop

38

ps

druk bezocht, hoog gewaardeerd De grootste VVV van Nederland staat in Amsterdam, tegenover het Centraal Station. Ook in 2013 verwelkomden we daar 700.000 bezoekers. Daarnaast was ook de vestiging op Schiphol goed bezocht. De VVV ticketshop op het Leidseplein had te maken met teruglopende bezoekersaantallen, vooral doordat bezoekers tickets voor concerten en podia steeds meer online aanschaffen. Per 2014 hebben we die vestiging gesloten en met de Stadsschouwburg afgesproken dat die een deel van de dienstverlening voor haar rekening neemt.

De VVV ticketshops zijn zeven dagen per week geopend. De openingstijden stemmen we af op de bezoekersstromen, met als gevolg dat die in het hoogseizoen zeer ruim zijn. De drukste maanden zijn april en mei en daarna de maanden juli en augustus.

Net als de openingstijden is het assortiment van producten geheel op de consument afgestemd. Het bevat onder meer plattegronden, reisgidsen, tickets voor openbaar vervoer, musea en attracties, reserveringen voor accommodaties en last-minute theaterkaartjes.

Uiteraard is hier ook de I amsterdam City Card verkrijgbaar.

Het hele jaar door meten we de waardering van onze service. De consumenten blijken zeer tevreden. Zij waardeerden de kwaliteit van de dienstverlening in de VVV ticketshops in 2013 met een 8,7.

In 2012 was dit nog een 8,5. “Dus absoluut geen zesjescultuur, daar houden we niet van”, zegt de clustermanager. Wat ze vooral mooi vindt, is dat in dit algemene, gemiddelde rapportcijfer de persoonlijke dienstverlening door medewerkers het hoogst scoort: een 9,2. Een jaar eerder was het een 9,1. “We deden het al goed, maar het wordt toch weer iets beter. Dat past in ons streven voortdurend de kwaliteit van onze dienstverlening te verbeteren.”

Naast de eigen medewerkers zet Amsterdam Marketing in de VVV ticketshops veel stagiaires in. Dat sluit goed aan bij onze behoefte een brug te slaan tussen onderwijs en praktijk. De stageplaatsen zijn zeer gewild; dankzij de grote internationale uitstraling vormen zij een heel goede leerschool. “Bovendien investeren we daarmee in onze eigen toekomst: na vijf maanden stage zijn de leerlingen heel goed opgeleid voor een functie in de vrijetijdssector elders in Metropool Amsterdam.”

39

dienstverlening gastvrijheidstra

40

ainingen

driehonderd deelnemers Amsterdam Marketing organiseert, in samenwerking met een extern bureau, gastvrijheidstrainingen voor front office medewerkers uit de culturele sector en bedrijven. In 2013 namen daaraan ongeveer driehonderd medewerkers deel. Naast de basistraining was vooral de training Omgaan met culturele verschillen, waarmee we in 2013 zijn begonnen, een succes. Deze training leert deelnemers in te spelen op de verwachtingen van bezoekers met zeer uiteenlopende culturele achtergronden.

Met de toename van het aantal bezoekers uit landen als India, Rusland en China groeit de behoefte aan dergelijke trainingen. Wendy Sieger: “Jarenlang hebben we vooral bezoekers uit Europa gehad. De cultuurverschillen zijn in dat geval niet zo groot. Dat ligt anders bij bezoekers uit deze andere landen. Zij zijn vaak minder bereisd en vragen om een andere benadering dan de ervaren Europese citytripper. Wij helpen de medewerkers in de front office door ze goed te trainen op de culturele verschillen tussen bezoekers.�

41

dienstverlening welcome team

42

ms

vijftig vrijwilligers Amsterdam Marketing kan een beroep doen op ongeveer vijftig vrijwilligers uit Amsterdam en de metropool die bezoekers welkom heten en wegwijs maken. Zij hebben grote passie voor de stad en beschikken over veel kennis en levenservaring. De Welcome Teams zijn vooral op vrijdagen en zaterdagen in het toeristisch seizoen actief.

De teams wijzen bezoekers de weg op drukke punten als het Centraal Station en het Museumplein. Ook geven ze informatie over het brede aanbod van toeristische en culturele activiteiten. Tijdens grote congressen in de RAI en bij het aanmeren van grote cruiseschepen in de Passenger terminal is er een Welcome Team op de locatie aanwezig. Verder waren er in 2013 teams actief tijdens enkele evenementen, zoals de Uitmarkt en Hiswa. Ruim 200.000 bezoekers maakten gebruik van hun diensten.

43

dienstverlening city card

44

weer meer verkocht

Een belangrijk product in de hospitality is de I amsterdam City Card. De card heeft als doel bezoekers meer gebruik te laten maken van het rijke culturele aanbod, ze beter te spreiden over Metropool Amsterdam, hun tevredenheid te vergroten en hun uitgaven te verhogen. De City Card is een sterk marketingproduct voor de stad.

De City Card biedt gratis toegang tot meer dan 35 belangrijke musea, zoals het Van Gogh Museum, het Stedelijk Museum en de Hermitage Amsterdam. Kaarthouders kunnen bovendien gratis gebruik maken van alle tram-, bus- en metrolijnen van het GVB en deelnemen aan een grachtenrondvaart. Ze krijgen korting op de entree van het Rijksmuseum en bij diverse attracties en restaurants. In totaal gaat het om zo’n 120 interessante aanbiedingen.

Amsterdam Marketing verkocht in 2013 132.500 City Cards, 15 procent meer dan het jaar daarvoor. De card kreeg een nieuw uiterlijk, waardoor de koppeling aan het merk I amsterdam visueel sterker is geworden. We hebben een bijbehorende plattegrond ontwikkeld die gebruikersvriendelijker is en meer zoekgemak biedt dan het boekje van voorheen.

Ook op andere punten blijven we voortdurend naar verbeteringen zoeken. Zo is het begin 2013 dankzij een technische ontwikkeling van de cliëntsoftware mogelijk geworden het gebruik van de City Card real time te volgen.

Gegevens zijn direct beschikbaar, zodat we processen efficiënter kunnen uitvoeren. Ook hebben we er in 2013 voor gekozen om, met ingang van 2015, het gehele openbaar vervoer in Metropool Amsterdam in de kaart te integreren. Dit vergroot het gemak voor de bezoeker aanzienlijk en zorgt voor betere spreiding van toeristen over de gehele regio. Op het gebied van technische innovatie is het een grote stap. Om de stap echt te kunnen zetten, zijn we natuurlijk wel afhankelijk van de aanbieders van openbaar vervoer.

Binnen Europa hoort de City Card tot de top vijf van meest verkochten stedencards, samen met die van Berlijn, Barcelona, Londen en Wenen. “Daar mogen we best trots op zijn”, zegt de clustermanager.

45

dienstverlening toekomstige ve

46

estigingen

nog meer zichtbaar Amsterdam Marketing werkt aan de opening van een ‘flagshipstore’ in de IJhal van het Centraal Station. In deze nieuwe locatie lanceren we een nieuw concept, waarin informatie, inspiratie, beleving, retail en ticketing samenkomen.

We zullen ons op die plek nadrukkelijk richten op de bewoners van Metropool Amsterdam, een belangrijke doelgroep voor de citymarketing. Wendy Sieger: “We zijn nu nog sterk gericht op buitenlandse bezoekers, maar er is in Metropool Amsterdam ook voor de eigen bewoners zoveel leuks te beleven. Vaak weten mensen dat niet eens. Een Amsterdamse binnenstadsbewoner is waarschijnlijk niet bekend met natuurgebied Het Twiske en een inwoner van Zaanstad komt vermoedelijk weinig in Almere. Terwijl de metropool zoveel kansen biedt om mensen op gebied van vrije tijd en cultuur te laten genieten van datgene wat dichtbij is.”

Ook op Schiphol wil Amsterdam Marketing de dienstverlening vernieuwen, namelijk met één welcomecenter voor de arriverende internationale passagier. Op dit moment is de dienstverlening sterk versnipperd, en kan het zomaar gebeuren dat een bezoeker eerst naar drie, vier loketten moet voor hij op zijn bestemming komt. Samen met Schiphol, NS en de busmaatschappijen werken we daar nu aan verbetering van de gastvrijheid, die in 2015 ook zichtbaar moet zijn.

Grotere zichtbaarheid streven we eveneens na op het Museumplein, waar Amsterdam Marketing ondanks de grote bezoekersstromen nu geen fysieke diensten kan leveren. In 2014 hopen we daarmee in kleine vorm een begin te maken, in samenwerking met het Van Gogh Museum en de andere instellingen aan het Museumplein. In 2015 moet dit uitgroeien naar zijn definitieve vorm.

47

dienstverlening informatie

48

breed beschikbaar Binnen het cluster Dienstverlening verzamelt, beheert en distribueert de afdeling Informatie een groot aantal gegevens over evenementen, bezienswaardigheden, podiumkunsten, accommodaties en vervoer. Die gegevens gaan naar de landelijke database NDTRC en (nu nog) de Uitbase, die vervolgens als informatiebases dienen voor online en print uitgaven. In de metropool werken we hierbij nauw samen met lokale invoerders. Eind 2014 worden de gegevens van NDTRC en Uitbase samengevoegd.

Sinds 2013 distribueren we al die informatie ook via het open data platform van de gemeente Amsterdam. Daarmee komt alles wat wij verzameld en ingevoerd hebben beschikbaar voor elke uitgever, websitebouwer, ontwikkelaar of welke creatieveling dan ook. Wendy Sieger: “Terwijl we voorheen de informatie vaak voor ons zelf hielden of anderen ervoor lieten betalen, maken we tegenwoordig alles het liefst openbaar. Dat is goed voor de stad; allerlei bedrijven kunnen er heel slimme dingen mee doen. Open data is een prachtig systeem; iedereen heeft het erover, maar er wordt eigenlijk nog te weinig gebruik van gemaakt. De markt moet het nog ontdekken.�

49

dienstverlening onderzoek

50

voortdurende verbetering Amsterdam Marketing doet voortdurend onderzoek om haar dienstverlening te kunnen verbeteren. De afdeling Research van het cluster Dienstverlening voert dit uit.

Ze doet dat tevens voor gemeenten of opdrachtgevers uit het bedrijfsleven en de culturele sector. De afdeling fungeert zo als kenniscentrum van en voor de organisatie.

Op basis van internationale benchmarks volgen we nauwgezet de trends en ontwikkelingen in Europa, om zo strategische input te kunnen leveren voor beleidsmakers.

Doel bij dit alles is de concurrentiepositie van Metropool Amsterdam te blijven waarborgen.

Belangrijk middel is het grootschalig bezoekersonderzoek dat we om de vier, vijf jaar houden, waarbij ruim tienduizend mensen op straat, in musea en bij attracties worden ge誰nterviewd. Er zijn weinig andere steden die het zo grootschalig aanpakken. Het laatste bezoekersonderzoek dateert van 2011. In 2013 hebben we een pilot gedaan om het onderzoek zowel fysiek als online uit te voeren, om te kijken waar de verschillen in aanpak zitten en hoe we de methodiek kunnen verbeteren. De resultaten komen in de zomer van 2014.

Ons onderzoek richt zich ook steeds vaker op andere doelgroepen, zoals bedrijven en bewoners. Op de Uitmarkt liepen mensen met iPads rond om bezoekers naar hun ervaringen te vragen en ook peilden we geregeld de stemming tijdens activiteiten in het feestjaar 2013.

Daarnaast doen we voortdurend online onderzoek, met ruim 15.000 respondenten per jaar. Op al onze digitale podia onderzoeken we de klanttevredenheid. Wij krijgen dus continu feedback van de bezoekers en luisteren daar goed naar. In 2013 zijn we begonnen panels op te bouwen, zodat we specifieke groepen mensen met specifieke vragen kunnen benaderen. Ook externe opdrachtgevers kunnen hier gebruik van maken.

51

dienstverlening toeristische bar

52

rometer

anderen ontdekken het ook Alle partners van Amsterdam Marketing kunnen gratis gebruik maken van de Toeristische barometer, een zeer toegankelijk instrument om de toeristische ontwikkelingen te volgen. Het online platform geeft door vergelijking van diverse bezoekcijfers een snelle blik op de actuele toeristische situatie. Indicatoren zijn onder meer het aantal overnachtingen, het aantal bezoekers van musea en attracties en het aantal inkomende buitenlandse passagiers.

“Het is een heel eenvoudig systeem”, zegt Olivier Ponti, manager Research. “De deelnemers hoeven elke maand maar één cijfer in te vullen, dus veel tijd en moeite kost dat niet. Nadat wij alle gegevens bewerkt hebben, levert ze dat echter heel waardevol vergelijkingsmateriaal op.

Voor dat ene cijfertje per maand krijgen ze enorm veel terug.”

De Toeristische barometer bestaat nu negen jaar.

Inmiddels hebben ook andere Nederlandse steden en regio’s de waarde van zo’n instrument ontdekt en werken ook Europese steden als Brussel, Lyon, Genève, Kopenhagen en Gothenburg ermee. Amsterdam Marketing heeft de eigen Toeristische barometer in 2013 verder verbeterd, met meer grafieken en meer interactieve mogelijkheden. Ook is de barometer nu te gebruiken op smartphone en tablet.

53

uitgelicht

feestjaar 2013 Voor Metropool Amsterdam was 2013 een bijzonder jaar. De Amsterdamse grachten bestonden 400 jaar, Het Concertgebouw en het Koninklijk Concertgebouworkest vierden hun 125ste verjaardag, het Rijksmuseum werd heropend, Artis bestond 175 jaar, Felix Meritis 225, we herdachten 150 jaar afschaffing van de Slavernij, het Frans Hals Museum werd 100 en er vonden nog talloze andere jubilea plaats.

De plannen om van 2013 voor de hele metropool een bijzonder jaar te maken, dateren al van 2011. In februari 2012 heeft de gemeente Amsterdam hiervoor de stichting Amsterdam 2013 opgericht, met als hoofdtaak de programmering, budgettering en besteding van middelen centraal aan te sturen. De stichting heeft vervolgens Amsterdam Marketing gevraagd om invulling te geven aan de ambities voor Amsterdam 2013 en verantwoordelijkheid te dragen voor de resultaten van deze (marketing)activiteiten.

Met de plannen voor 2013 wilden we investeringen uit het verleden verzilveren en een sprong naar de toekomst maken. Het jaar 2013 bood een unieke kans om een bijzonder jaar te vieren, waarin het resultaat van 400 jaar creativiteit, handelsgeest en innovatie tot uiting kon komen.

Met vooral marketingactiviteiten moest er een laatste slag worden gemaakt om de gedane investeringen ook optimaal effectief te laten worden, vanaf 2013 en doorlopend in de jaren daarna.

Video: Come celebrate Amsterdam 2013

DOELSTELLINGEN Doel van Amsterdam 2013 was de Metropool Amsterdam nationaal en internationaal op de kaart te zetten bij bewoners, bezoekers en bedrijven. Een unieke mix van activiteiten in combinatie met een cross mediale (inter)nationale campagne gericht op de verschillende doelgroepen moest echter niet alleen in 2013 een statement maken, maar vooral ook dienen als een investering in de toekomst.

We formuleerden een drieledige doelstelling: Economisch – de (internationale) aandacht voor Amsterdam en de positieve ervaringen rond alle activiteiten van zowel bewoners, bezoekers als bedrijven moet zich uiteindelijk vertalen in meer investeringen, meer werkgelegenheid en daarmee economische vooruit 54

gang in 2013 en de jaren daarna.

Participatie – het programma van 2013 moet bewoners (en bezoekers) activeren. Dit levert een gevoel van trots op en stimuleert tevens de creativiteit, handelsgeest en innovatie; eigenschappen die Amsterdam al 400 jaar kenmerken.

Duurzaamheid – uitgangspunt voor vele activiteiten in 2013 is dat zij ook in de komende jaren hun uitwerking zullen hebben. Niet alleen een verbeterd imago van Amsterdam is een investering in de toekomst, ook nieuwe samenwerkingsverbanden, activiteiten en communicatiemiddelen werden met een blik op de toekomst ontwikkeld.

DOELGROEPEN Bij het ontwikkelen van de plannen maakten we onderscheid tussen de volgende doelgroepen. Voor elke doelgroep formuleerden we begrippen die we centraal stelden in onze marketingaanpak: Doelgroepen primair: • Bewoners van Metropool Amsterdam: trots en participatie • Bezoekers uit Nederland: activering en ontdekking • Internationale bezoekers: imago, aantrekkelijkheid en ontdekking Doelgroepen secundair: • Bedrijven in Metropool Amsterdam: trots en participatie • Internationale bedrijven, potentials: imago en ontdekking • Intermediairs: stakeholders, reisindustrie, pers PARTNERS Amsterdam 2013 werd mede mogelijk gemaakt door een groot aantal partners, in de eerste plaats de partners die inhoudelijk vorm gaven aan het programma (de pijlers), maar daarnaast traden ook vele private partners op als sponsor.

De KLM was als hoofdsponsor de ‘official carrier’ van Amsterdam 2013. Dit hield concreet in dat zij voor 150.000 aan tickets beschikbaar stelde om internationale media naar Amsterdam te halen. Daarnaast zette KLM voor een gelijkwaardig bedrag, waar mogelijk, haar communicatiekanalen en marketingactiviteiten in om haar klanten op de hoogte te stellen van Amsterdam 2013 en te verleiden tot een bezoek.

De Luxury Hotels of Amsterdam stelde kamers beschikbaar voor een bedrag van 150.000 voor de overnachting van journalisten. Het Parool was mediapartner voor o.m. Concerts in the Park en De Telegraaf publiceerde als landelijk mediapartner o.m. een eenmalige bijlage. JCDecaux tenslotte stelde o.m. gedurende een periode alle A-zijden van zijn straatmeubilair (mupi’s, abri’s) gratis beschikbaar.

PRODUCTIES Om de doelen van Amsterdam 2013 te realiseren, ontwikkelde Amsterdam Marketing een totaalprogramma. De volgende eigen producties maakten daar deel van uit.

Icoon Amsterdam 2013 Stichting Amsterdam 2013 bracht alle feestelijkheden van het jubileumjaar samen in een overkoepelende boodschap die alles op een natuurlijke wijze verbond. Om deze verbinding op een opvallende, bijzondere en duidelijke manier te visualiseren, ontwikkelde communicatiebureau …,Staat een magische boog die het boegbeeld werd van Amsterdam 2013.

Met de inzet van de boog op de betreffende locatie hebben we gedurende het hele jaar opvallende evenementen in Amsterdam in de spotlights gezet. Het Icoon werd in januari onthuld aan de Amstel tijdens het openingsweekend van Amsterdam 2013 en bleef daar staan tot half maart voor de opening van de tentoonstelling Peter de Grote in de Hermitage. Vanaf half maart stond het Icoon in Artis voor de viering van zijn 175-jarig bestaan.

Hiervandaan is het verhuisd naar de vijver van het Vondelpark, waar het een prominente plek innam en ook veilig stond tijdens de festiviteiten van Koningsdag 2013.

Een groot deel van de zomer heeft de boog op het Museumplein gestaan, tijdens Het Museumplein-weekend van 22 en 23 juni en de Uitmarkt begin september. Eind juni, begin juli markeerde het Icoon de herdenking van 55

het Nederlandse slavernijverleden tijdens het Keti Koti Festival in het Oosterpark.

Ook verschillende sportevenementen hebben we uitgelicht. Begin september bevond het Icoon zich op de Amstel/Keizergracht ter gelegenheid van de Amsterdam City Swim. Half oktober stond het bij het Olympisch Stadion om de lopers van de Amsterdam Marathon in het zonnetje te zetten. In totaal heeft de boog op vijftien verschillende plaatsen gestaan.

24H Amsterdam 24H Amsterdam was hét evenement voor en door Amsterdammers, die zo de kans kregen hun eigen stad te (her)ontdekken. 24H gaf bedrijven, organisaties en instellingen (participanten) de kans om gedurende een etmaal een aantrekkelijk programma te bieden. Bewoners en bezoekers ervaren daardoor dat Amsterdam een verrassende metropool is vol geschiedenis èn toekomst.

Tussen zaterdag 12.00 en zondag 12.00 uur openden deelnemers hun deuren voor een veelsoortig publiek, waarbij niet alle onderdelen 24 uur geopend waren, maar het totale programma 24 uur duurde. 24H had vijf keer plaats: centrum, oost, zuid, west en noord.

Per editie kwamen er gemiddeld 20.000 bezoekers af op deze combinatie van grote en kleine initiatieven op het gebied van kunst en cultuur, sport en ontspanning. Elke keer verspreidden we 40.000 flyers.

Door het succes van de eerste edities namen naarmate 2013 vorderde de betrokkenheid en enthousiasme bij de participerende organisaties toe. Het aantal participanten (en hun diversiteit) werd steeds groter en de creativiteit van de programmering nam daardoor ook per editie toe.

Middels 24H wisten we Amsterdammers, de stadsdelen en ondernemers te betrekken bij Amsterdam 2013. De reacties waren alom positief. Zowel de bezoekers, de participanten 56

als de stadsdelen ervaren 24H als een succesvol concept dat de trots op de stad verhoogt en de stadsdelen op een unieke manier presenteert aan Amsterdam en haar bezoekers.

24H biedt dé gelegenheid om door middel van handelsgeest, innovatie en creativiteit te tonen dat het in ieder stadsdeel goed wonen, werken en recreëren is, en leidde tot spreiding van bezoekersstromen.

Concerts in the Park Met Concerts in the Park wilden we de kracht en kwaliteit van 125 jaar Koninklijk Concertgebouw aan de stad tonen door het live streamen van concerten in parken en op pleinen. Doel van Concerts in the Park was om bekende en nieuwe doelgroepen een kans te bieden om op een bijzondere manier kennis te maken met het de kwaliteit en diversiteit van het Koninklijk Concertgebouw.

Vijf concerten van verschillende muziekgenres waren in vier verschillende stadsdelen via grote schermen te zien. Door de verschillende concerten naar verschillende parken te streamen, brachten we niet alleen het Koninklijk Concertgebouw met prachtige muziek naar de stadsdelen, bezoekers en bewoners leerden tevens de diverse stadsparken op een andere manier kennen.

Zo volgden ongeveer 1500 bezoekers op het Museumplein live het concert van het Koninklijk Concertgebouworkest (KCO) in het Braziliaanse São Paulo. Diverse lokale ondernemers verzorgden rond het terrein mobiele catering in Rollende Keukens-stijl, Het Parool deelde picknickkleedjes uit en ook voor mobiele toiletten was gezorgd. Om in Braziliaanse sferen te komen was er een voorprogramma met Braziliaanse zang en dans. Andere concerten trokken tussen de 800 en 4500 bezoekers; met name het concert in het Erasmuspark (Buena Vista Social Club) trok vooraf al enorme aandacht op Facebook.

We mogen concluderen dat in dit project een aantal belangrijke factoren bij elkaar kwam.

Het gevarieerde programma van topklasse, het feit dat het een gratis evenement was, het weer, de goedverzorgde faciliteiten, voorprogramma’s op maat en goede communicatie maakten dat niet alleen bewoners maar ook bezoekers uit binnen- en buitenland deze evenementen in de stadsdelen zeer goed wisten te vinden. Het publiek was zeer divers qua leeftijd en achtergrond en de reacties waren alom zeer positief.

Chambres des Canaux Om het verleden en de toekomst te koppelen aan het heden hebben we Chambres des Canaux ontwikkeld, een spraakmakende kunsttentoonstelling langs de Amsterdamse grachten. Hedendaagse kunstenaars die van Amsterdam hun tijdelijk of permanente woonplaats hebben gemaakt, werden uitgenodigd om hun werk in huizen aan de gracht te tonen.

Vele van de 35 gekozen kunstenaars zijn naar Amsterdam gekomen voor een studie aan de twee internationaal gerenommeerde instituten voor postacademisch kunstonderwijs: De Rijksacademie en De Ateliers. Anderen hebben Amsterdam gekozen als hun domicilie en ankerpunt. Er was werk te zien van onder anderen Joep van Lieshout, Fiona Tan, Amie Dickie, David Claerbout en Guido van de Werve.

Twintig culturele instellingen en ook particulieren openden hun deuren voor het publiek, waaronder bijvoorbeeld de Ambtswoning van de burgemeester, het Huis van Brienen en de Amstelkerk. Bij de selectie van de werken lag de nadruk op de traditie van tolerantie in de stad die tot bloei kwam in de periode van ‘de derde uitleg’; de aanleg van de Heren-, Keizers-, en Prinsengracht in 1613-1614.

In het totaal zijn er meer dan 6.000 kaarten verkocht. Veel bezoekers hebben tussen de vijftien en twintig locaties bezocht. Door hoogwaardige kunst op unieke locaties aan

de gracht tentoon te stellen hebben we de kracht van de grachten toen, nu en in de toekomst op een unieke wijze aan de wereld getoond.

CAMPAGNES Naast de eigen producties verzorgde Amsterdam Marketing de marketing en communicatie rondom alle unieke evenementen in het feestjaar. Een van de hoofdtaken bestond uit het bundelen en verbinden van de verschillende jubilea onder één promotionele marketingkapstok waardoor de kracht van het jubileumjaar kon worden vergroot.

Boodschap Omdat de hele campagne voor Amsterdam 2013 een versterking moest vormen van de bestaande citymarketingstrategie, hebben we alles gecommuniceerd onder het motto I amsterdam. Dit is het motto waarmee het merk Amsterdam zich sinds 2004 nationaal en internationaal in de markt zet. Het draagt Metropool Amsterdam als een sterk economisch, cultureel en wetenschappelijk centrum in West-Europa uit.

Door de koppeling van het bestaande motto I amsterdam aan het jaar 2013, het speciaal ontworpen Icoon en de jubilerende pijlers ontstond een duidelijk, herkenbaar beeld voor zowel bewoners, bezoekers als bedrijven.

Om gericht te kunnen communiceren naar de verschillende doelgroepen, formuleerden we één centrale boodschap, en per doelgroep een meer specifieke boodschap. De centrale boodschap voor alle doelgroepen luidde: Geniet van het unieke aanbod van Amsterdam 2013 en ervaar de schoonheid en diversiteit van de Metropool Amsterdam in 2013 en daarna.

57

De start: HAPPY 2013 In de eerste week van januari startten we de marketingcampagne op spectaculaire wijze met de campagne HAPPY 2013. Al het straatmeubilair van JCDecaux (mupi’s en abri’s) in de gehele stad, de Overhoeks Toren en een mooie parade van vlaggen werden getooid met deze wens. Samen met de eerste editie van 24H (in het centrum), de startceremonie in het Amsterdam Museum voor alle participerende partijen en de onthulling van het Icoon heeft deze campagne garant gestaan voor een onmisbare en feestelijke opening van het jaar.

Om heel Nederland inhoudelijk te informeren over alle bijzondere activiteiten die Metropool Amsterdam in 2013 bieden had, zond De Telegraaf in het tweede weekend van januari een volledige Amsterdam-bijlage mee (oplage 700.000, bereik 2.200.000).

nalen zoals iamsterdam.com (meer dan 8 miljoen bezoekers per jaar), Facebook (315.000 fans) en Twitter (43.000 volgers van iamsterdam en 3.600 van Amsterdam 2013) was de campagne zichtbaar. En tenslotte ook via de promofilm It’s Amsterdam.

SPECIFIEKE CAMPAGNES Amsterdam Marketing voerde ook campagnes rondom enkele speciale events in het feestjaar, zoals 24H, Concerts in the Park en Chambres des Canaux. We deden het ook bij het Prinsengrachtconcert, uitgevoerd door het KCO, dat in 2013 nog groter en aantrekkelijker was dan in voorgaande jaren. Op de Prinsengracht lag een extra groot podium voor het KCO – gesponsord door partners als Unilever, ING, Ahold en Schiphol – om het concert nog meer exposure en kracht te geven.

Campagnes van partners

Marketingcampagne It’s Amsterdam In vervolg op de HAPPY 2013 campagne lanceerden we de internationale campagne It’s Amsterdam. In acht etalages van De Bijenkorf werden de Iconen van Amsterdam 2013 gepresenteerd. Hierdoor zijn duizenden bezoekers en bewoners op creatieve wijze geattendeerd op en geïnformeerd over het bijzondere jaar.

Naast onze eigen campagnes hebben verschillende parels en evenementen (zoals het Scheepvaart Museum en ADE) het I amsterdam 2013 lint gecommuniceerd in hun activiteiten. Ook alle door Amsterdam 2013 gesubsidieerde evenementen hebben het I amsterdam lint consequent doorgevoerd op al hun communicatie uitingen.

Publicaties: Gracht

De campagne communiceerde middels verschillende offline en online communicatiekanalen maandelijks een van de jubilerende instellingen (iconen) en sloot altijd aan bij de activiteiten van de instelling. De campagne was o.m. zichtbaar in de etalages van De Bijenkorf, op 50.000 abri’s van JCDecaux, op zuilen van Centercom, op de Overhoekstoren en via citydressing bij ruim veertig evenementen en tentoonstellingen.

Daarnaast zond AT5 15 keer het live tv-programma Amsterdam 2013 uit op AT5, content die ook frequent online is ingezet op websites en sociale media. Ook via diverse online ka58

Amsterdam 2013 kreeg uiteraard ook alle aandacht in de reguliere communicatiemiddelen van Amsterdam Marketing en in bijvoorbeeld het nieuwe Engelstalige A-mag, gericht op buitenlandse bewoners en bezoekers.

Als eenmalige uitgave lanceerden we op 22 maart 2013 het tijdschrift Gracht. 400 Jaar grachten en het feit dat de grachtengordel sinds 2010 op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO staat, vormden de aanleiding.

Gracht is in een oplage van 5.000 exemplaren in het Nederlands en 2.000 exemplaren in het Engels uitgebracht en is verkocht bij o.m. de

VVV-vestigingen van Amsterdam Marketing en op enkele ander locaties in het land, musea, hotels en diverse boekwinkels in Amsterdam.

bestaande kanalen het bereik van Amsterdam 2013 konden vergroten, en dat we deze mensen ook na 2013 zouden kunnen bedienen.

Online

Omdat Twitter vooral een platform is voor het delen van nieuws en minder gericht op de community-opbouw, gebeurde de communicatie rondom Amsterdam 2013 via twee Twitter-kanalen: het algemene I amsterdam Twitteraccount (43.000 volgers) en een specifiek Amsterdam 2013 account (3.600 volgers).

In 2013 groeide het aantal volgers van het algemene account met ruim 10.000.

Online platformen bieden bij uitstek de mogelijkheid om de veelheid aan informatie te verspreiden en mensen te verleiden. Lokaal, nationaal en internationaal hebben we de volgende platformen ingezet: iamsterdam. com (ruim 8 miljoen bezoeken in 2013), I amsterdam Facebook-community (315.000 fans), I amsterdam Twitter (43.000 volgers), Amsterdam 2013 Twitter (3.600 volgers) en de I amsterdam City Guide-app.

Het aantal bezoekers van iamsterdam.com verdubbelde in 2013, het aantal fans op Facebook verdriedubbelde bijna. Naast de reguliere Facebook-posts hebben we voor producties als 24H en Concerts in the Park evenementen aangemaakt op Facebook. Dat bood gebruikers de mogelijkheid het event te delen en aan te geven of ze gingen.

Naast de dagelijkse meldingen op Facebook over bijzondere gebeurtenissen en acties hebben wij ook speciaal voor Amsterdam 2013 een fotogalerie gelanceerd op Facebook. Hier konden bezoekers hun foto uploaden waardoor deze werd voorzien van het I amsterdam lint met het 2013-rozet en deze vervolgens kon worden gedeeld met vrienden. Meer dan duizend mensen hebben via deze tool Amsterdam 2013 uitgedragen.

Op de algemene I amsterdam city guide-app (die 24 uur per dag, zeven dagen per week presenteert wat er in Amsterdam te beleven is) was het gehele programma van 2013 te vinden en werden bovendien maandelijks verschillende iconen en activiteiten uitgelicht.

De app is ruim 174.000 keer gedownload en heeft gemiddeld 7.000 actieve gebruikers per maand. Ook hier zijn we van het principe uitgegaan dat we door de inzet van reeds

BUSINESS Amsterdam 2013 bood een prachtig decor voor diverse activiteiten die bedrijven en zakelijke bezoekers moesten verleiden zich hier te vestigen, zoals de CEO dag (93 gasten aan het diner), de Dag voor Top Talent (141 deelnemers), het Expats- en Family event in Artis (696 deelnemers) en diverse relatie-evenementen voor gevestigde bedrijven.

Het eerste relatie-evenement voor gevestigde bedrijven, georganiseerd door Amsterdam inbussiness, had eind mei plaats in het Rijksmuseum en trok meer dan 360 gasten. Het tweede evenement was in het najaar in het Koninklijk Concertgebouw (280 gasten).

Daarnaast boden buitenlandse reizen een prachtig aanknopingspunt: USA De drie concerten van het KCO in het kader van hun wereldtournee 2013 in Washington DC en New York waren een mooi platform voor de ontmoeting van hooggeplaatste gasten, bedrijfsleven, wetenschap en cultuur, en voor consumentenacties gericht op inwoners van USA (New York) en een pers- en trade-bewerking. Het KCO heeft opnieuw bewezen van grote toegevoegde waarde te zijn voor Amsterdam. Het leverde lovende recensies 59

op, en een heel belangrijk visitekaartje voor Nederland en Amsterdam.

persbijeenkomsten en andere vormen van marketing.

Voorafgaand aan het concert in Washington organiseerde de ambassadeur in Washington een diner met ongeveer vijftig gasten van overheid, bedrijven, kennisinstellingen.

Amsterdam Marketing organiseerde samen met het NBTC en de Nederlandse ambassade rondom het concert een evenement voor meeting planners, de intermediairs die locaties scouten voor congressen en zakelijke bijeenkomsten.

Tokyo Tijdens de wereldtournee van het KCO heeft amsterdam inbusiness een exclusief business netwerkevenement georganiseerd voor negentig bestaande relaties in Tokyo. De netwerkbijeenkomst had plaats in de residentie van de ambassade in Tokyo en leverde een hoge waardering op voor Amsterdam.

Moskou

In New York heeft de gemeente Amsterdam in samenwerking met het Nederlandse consulaat één avond honderd gasten uitgenodigd voor een diner en concert. Gasten waren onder anderen vertegenwoordigers van kennisinstellingen zoals Princeton (Robbert Dijkgraaf en gasten), NYU, Columbia University, Harvard, MIT, State University of New York Stoney Brooke en daarnaast ook een groot aantal bedrijven. Voor het tweede concert in New York heeft amsterdam inbusiness samen met NFIA NY en NFIA Boston gasten uit de creatieve sector uitgenodigd voor een diner.

Ongeveer twintig potentiële en reeds gevestigde bedrijven uit de creatieve sector zijn op deze uitnodiging ingegaan.

Voor de USA media en tradegasten organiseerde Amsterdam Marketing samen met NBTC een event op de ambassade om Metropool Amsterdam nog eens goed op de kaart te zetten. De opkomst was groot; een klein concert van drie muzikanten van KCO maakte de bijeenkomst heel bijzonder.

In New York brachten wethouder Carolien Gehrels en Frans van der Avert (CEO Amsterdam Marketing) een bezoek aan CEO NY&C George Fertitta, de counterpart van Amsterdam Marketing in New York. Dit gesprek heeft geresulteerd in een samenwerkingsovereenkomst tussen de twee marketingorganisaties. De overeenkomst is gericht op het over en weer aanbieden van outdoor promotiemogelijkheden, het organiseren van 60

Ter afsluiting van het Nederland-Rusland jaar speelde het KCO op 9 november 2013 in Moskou in aanwezigheid van het koninklijk paar en minister Timmermans van buitenlandse zaken. Voorafgaand aan het concert was er een grote netwerkreceptie in het Pushkin museum, waar meer dan 200 gasten uit het Amsterdamse en Russische bedrijfsleven aanwezig waren.

Brazilië De reis van wethouder Carolien Gehrels (Amsterdam) en wethouder Arthur van Dijk (Haarlemmermeer) naar São Paulo, Rio de Janeiro en Buenos Aires was gecentreerd rondom de concerten van het KCO in deze Braziliaanse steden. Het concert in São Paulo, voor ongeveer 2000 mensen in het Ibirapuera Park, werd is live gestreamd naar het Leidseplein in Amsterdam en opgenomen door de cultuurzender van Brazilië: Cultura Artistica.

Voorafgaand aan het concert in Sala São Paulo was er een gezamenlijke netwerkreceptie van KLM, ING, Heineken en amsterdam inbusiness voor ongeveer 100 gasten van overheid, bedrijven en kennisinstellingen.

Het KCO genereerde veel inhoudelijke pers, zowel in Brazilië als in Nederland. Mede doordat KLM het eerste KCO concert op 10.000 km hoogte organiseerde, wat zo’n 3 miljoen Twitter berichten heeft opgeleverd.

EVENEMENTEN Om het jubileumjaar te verrijken en de creativiteit van Amsterdam een extra impuls te geven, stelde de gemeente Amsterdam vanuit haar evenementenbudget een subsidiebedrag beschikbaar om nieuwe creatieve initiatieven in het kader van Amsterdam 2013 te kunnen ondersteunen.

In totaal ging het om een bedrag van 800.000 euro. Voorwaarde voor toekenning van subsidie was onder meer dat de activiteit of instelling een bijdrage zou leveren aan de viering van 400 jaar grachten of aan de viering van een klein cultureel of historisch Amsterdams jubileum.

In 2012 zijn 250 subsidieaanvragen in behandeling genomen en is uiteindelijk aan een kleine 50 organisaties subsidie verstrekt. Voorbeelden hiervan zijn het Amsterdam Light Festival, de Hotelnacht, Gouden Eeuw-tentoonstelling in het Amsterdam Museum, vrijheidslezingen in De Balie, de viering van 120 jaar poppenkast op de Dam en de opening van de tentoonstelling ‘Adriaan Dortsman (1635-1682) De ideale gracht’ in Museum Van Loon. Deze activiteiten zijn bijzonder succesvol verlopen.

Amsterdam Light Festival Met name het Amsterdam Light Festival was zeer druk bezocht: 375.000 bezoekers. Het succes drong door tot vele sectoren van de stad. Artis mocht tijdens zijn avondopenstelling 15.000 extra bezoekers verwelkomen.

Maar ook horecagelegenheden in het hart van het festival hadden profijt en deelnemende musea waren enthousiast.

Hotelnacht Ook de Hotelnacht was een topper, met 5.000 deelnemers. Er deden 45 hotels aan mee. Amsterdammers konden voor een bijzonder lage prijs overnachten in een hotel in eigen stad, deelnemen aan creatieve, cultu-

rele en culinaire evenementen in de verschillende hotels en gratis of met korting naar ‘toeristische’ attracties en zich een weekend lang toerist voelen in eigen stad. In totaal overnachtten bijna 2.000 Amsterdammers in een hotel in hun eigen stad. De Hotelnacht is in januari 2014 voor de tweede keer gehouden en daarmee een terugkerend evenement geworden.

Amsterdam 2013 heeft grote economische effecten gehad. Om daarvan een beeld te krijgen, kijken we naar de volgende indicatoren: het totaal aantal overnachtingen (verblijfsrecreatief en hotels), het aantal bezoekers van musea, het aantal bezoekers van attracties in de stad/regio en het aantal inkomende buitenlandse passagiers op de luchthaven.

Vergeleken met 2012 waren er maar liefst 16,8% meer Nederlandse hotelovernachtingen en 5,7% meer overnachtingen door buitenlanders in de Amsterdamse hotels. In totaal hebben de hotels 7,6% meer overnachtingen geteld. Amsterdam vormt hiermee samen met Hamburg en Berlijn de top drie van de Europese stijgers qua hotelovernachtingen.

Als we kijken naar de verdeling van hotelovernachtingen over de toeristische en zakelijke markt, zien we dat het eerste half jaar en het laatste kwartaal het toeristische segment duidelijk een leidende rol speelt. Daarnaast zijn in het derde kwartaal de zakelijke overnachtingen flink gestegen zijn (+ 17,8% in derde kwartaal). Omdat de zakelijke markt veel verder vooruit werkt, zullen de effecten van Amsterdam 2013 op dat vlak in de komende jaren pas echt zichtbaar worden.

Met een hotelkamerbezettingsgraad van 78,2% staat Amsterdam na Londen in Europa op de tweede plaats. De bezoekers die bij vrienden, familie of via Airbnb overnachten zijn niet inbegrepen in deze cijfers, net zo min als de cruiseschip passagiers.

61

Musea, attracties en Schiphol De media-aandacht waarvan de Amsterdamse musea in het eerste halfjaar profiteerden, heeft tot een aanzienlijke toename van het aantal bezoeken geleid (+16,3% in 2013). De attracties over het geheel een lichte groei voor 2013 (+4,1%), waarbij alleen het tweede kwartaal wat zwakker was.

Na een trage start in het eerste kwartaal vertoont ook het luchthaven verkeer een lichte toename van het aantal internationale inkomende passagiers, die de eerste verliezen compenseert (+1,4%).

Alle geĂŻnterviewden bestempelen het als zeer waardevol dat Amsterdam Marketing optrad als centraal informatiepunt. De gelegde verbindingen en de centrale afstemming over het programma vormen de belangrijkste winst.

Zo goed als alle partijen hebben direct profijt gehad van de brug die Amsterdam Marketing in 2013 heeft geslagen naar de buitenlandse pers. Dit was een duidelijke team-effort die geen enkele organisatie zelf op touw had kunnen zetten. Hier is ook in de komende jaren een duidelijke rol weggelegd voor ons.

Aanbevelingen

BEVINDINGEN Een inventarisatieronde langs personen en instellingen die betrokken waren bij Amsterdam 2013 leverde een gevarieerd en tegelijk eenduidig beeld op van de ervaringen van het afgelopen jaar en aandachtspunten voor de komende jaren. Alle dertien geĂŻnterviewden waren het erover eens: het was een daverend succes.

Algemeen

Amsterdam Marketing mag nog meer proactief verbinden, zo luidde een van de belangrijkste aanbevelingen. De organisatie mag hierin ook best sturend zijn. De bundeling van krachten en evenementen moet verder worden uitgewerkt, om zo de effecten ervan optimaal te kunnen verzilveren.

Daarnaast bleek er grote behoefte te zijn aan informatie over de langetermijnvisie van Amsterdam Marketing: hoe delen we met z’n allen de boodschap en de strategie voor de komende jaren?

Amsterdam 2013 bood alle betrokkenen een veelheid aan aanknopingspunten en daarmee kansen om van deze positieve aandacht voor Bekijk de video over de resultaten van Amsterdam te profiteren. Velen suggereren 2013. dan ook een structurele themaprogrammering voort te zetten in de komende jaren. Men is sowieso benieuwd naar het verhaal van de komende jaren.

Veel partijen hebben voor het eerst goed kennis gemaakt met Amsterdam Marketing en dat heeft geleid tot wederzijds begrip voor elkaars visie en belangen. Daarnaast zijn diverse instellingen via Amsterdam Marketing met elkaar verbonden; dat heeft gezorgd voor kortere lijnen, een goede afstemming van de programmering en diverse mooie nieuwe initiatieven.

62

63

Olivier Ponti manager Research

“Ik hou van cijfers en statistieken. Maar ik weet dat niet iedereen zo denkt – en dat lijkt me ook heel gezond. Maar iedereen kan wel slimmer werken. Ik zorg ervoor dat mijn collega’s slimmer kunnen werken en uiteindelijk heel veel mensen in de sector, door ze precies die informatie te geven die ze nodig hebben voor hun werk.

We zijn als afdeling druk bezig met het opbouwen van een continu feedback monitoring systeem. Het basisidee daarvoor is relatief simpel: we grijpen elk contactmoment met onze klanten aan om informatie te verzamelen, bewerken die data vervolgens automatisch en geven ze daarna terug aan de mensen die ermee moeten werken. Door de resultaten van dat proces te meten, kunnen we zien of ze het inderdaad beter doen dan vroeger. Zo kunnen we continu verbeteren.

Mijn idee is dat gegevens gebruikt moeten worden. Dat is de basis. Wij hebben een schat aan informatie, maar als niemand weet dat wij die hebben, is het nutteloos. Ik zie het als mijn taak om die vaak ingewikkelde data makkelijk begrijpelijk te maken voor de hele sector.

Niet in saaie, dikke rapportages, maar in mooie brochures waarin infographics in één oogopslag duidelijk maken wat bijvoorbeeld de voordelen van Amsterdam als congresbestemming zijn.

Hier kijk maar: goede bereikbaarheid, hoger onderwijs, geringe reistijd, hupsakee, de data bewijzen het.

We doen om de paar jaar grootschalig bezoekersonderzoek, we doen continu online onderzoek en volgen via benchmarks de internationale trends en ontwikkelingen. Sinds vier jaar ben

64

ik voorzitter van de werkgroep van de European Cities Marketing waarin onderzoekspecialisten zoals ik zitten. De vele benchmarkprojecten die we doen, voegen een cruciale dimensie toe aan onze kennis. Je kunt natuurlijk alleen naar je eigen stad kijken en zeggen: ‘Goh, wat hebben we veel bezoekers, wat gaat het goed met Amsterdam.’ Maar misschien groeit jouw stad op dat punt wel veel meer minder dan andere bestemmingen, en dan wordt jouw aandeel van de taart steeds kleiner. We delen kennis en geven elkaar tips. Coöpetition noem ik het: we concurreren met elkaar, maar helpen elkaar ook.

In 2007 ben ik hier in Amsterdam begonnen, vanuit Parijs, waar ik hoofd van de onderzoeksafdeling van het Parijse bureau voor toerisme en congressen was. Nog steeds heb ik in Parijs een klein baantje langs de kant, want ik geef aan de Sorbonne les in marktintelligentie en toerisme. Hartstikke leuk, en een mooie combinatie met mijn werk in Amsterdam.

Ik wilde al jaren naar Nederland, nee ik wilde niet naar Nederland, ik wilde naar Amsterdam. Ik vind het een geweldige stad, ik ben heel blij dat ik hier woon. Ik kwam voor de liefde, ik ben getrouwd met een Amsterdamse vrouw. Ik hou ook nog steeds van Parijs, ik heb wat dat betreft dus twee liefdes. Ik hou van de sfeer in Amsterdam, de tolerantie van de stad, het Amsterdamse leven. Het fietsen in de stad bijvoorbeeld vind ik geweldig.

Langs de grachten, heerlijk. Ik moet elke dag door het centrum om op mijn werk te komen, en elke dag geniet ik van het reisje. Zelfs met slecht weer; ook dat heb ik geleerd.”

“We hebben een schat aan informatie”

65

RELATIES

66

“Samen mooie dingen doen” Amsterdam Marketing heeft ongeveer 1.100 partners. We onderhouden warme contacten met hen. Tegelijk proberen we potentiële partners te verleiden om ook deel te nemen aan de integrale marketing. Voor verschillende soorten partners – van culturele instellingen tot bedrijven, van groot tot klein – hebben we verschillende soorten partnerships ontwikkeld. Voor partners die echt willen investeren in de internationale bekendheid en reputatie van de metropool is er sinds 2013 het businessnetwerk MAC (Metropool Amsterdam Club).

Zoals 2013 voor alle onderdelen van Amsterdam Marketing een intensief jaar was, was het dat zeker ook voor het cluster Relaties. Twee afdelingen van AUB en ATCB (respectievelijk salesafdeling en relatiebeheer) en dus ook twee verschillende werkwijzen moesten worden samengevoegd. Daar kwamen nog de partners van Amsterdam Partners bij. Alles gebeurde aanvankelijk zonder de sturing van een clustermanager; die kon pas in november 2013 worden aangesteld. Bovendien kwamen de twee verschillende teams pas in februari ook daadwerkelijk fysiek bij elkaar te zitten.

67

relaties partnerships

68

nieuwe vorm Ondertussen moest er hard gewerkt worden, niet alleen met het oog op het feestjaar 2013, maar ook aan de geheel nieuwe partnerstructuur.

Het voormalige ATCB-model (met bronzen, zilveren en gouden partnerships en lidmaatschap van de VVV) en het AUB-model (waarbij gratis diensten belangrijk waren) maakten plaats voor iets nieuws: een model dat uitgaat van een basispakket dat naar wens uitgebreid kan worden.

Het partnermodel van Amsterdam Partners hebben we omgezet in de businessclub MAC. Door hun jaarlijkse bijdrage dragen partners structureel bij aan de marketing en promotie van Metropool Amsterdam. Amsterdam Marketing zet die bijdragen in voor (internationale) campagnes en mediacoverage en voor doorontwikkeling van websites, magazines en sociale media. Daarnaast initiëren en verbinden we elkaar versterkende initiatieven. Van het kleine theater tot het grote internationale bedrijf – voor elke partner hebben we een passend pakket.

De bundeling van al die krachten levert mooie dingen voor de stad en Metropool op, zoals partners laten weten in de brochure die we in 2013 maakten. Felix Guttmann, directeur van Canal Company: “Samen staan we sterker. Onze branche bestaat uit een bonte verzameling van kleine en grote bedrijven. Daarom hebben we één krachtige organisatie nodig om de marketing te coördineren.”

Om die krachten nog verder te verstevigen zoeken we voortdurend naar nieuwe partners. De culturele instellingen, hotels, restaurants, excursies, attracties, rederijen en festivals zijn goed vertegenwoordigd.

“We hebben een heel breed draagvlak, we vertegenwoordigen groot en klein en zo dus de hele stad en de metropool”, zegt de nieuwe clustermanager Stéphanie Dekker. “Maar ik mis nog wel veel winkeliers.

Terwijl retail natuurlijk volop bij de stad hoort. Als mensen naar het museum gaan, willen ze daarna ook lekker winkelen of naar de markt.”

De promotie van de regio doen we in nauwe samenspraak met onze partners. Het is belangrijk dat wij weten wat de partners willen en dat de partners weten wat wij doen. Daarom organiseren we geregeld partnerbijeenkomsten. In 2013 waren dat er drie. In juli was er een grote bijeenkomst in Muziekgebouw aan ’t IJ waar we de plannen voor de nieuwe organisatie presenteerden. Eind augustus was er een informele borrel tijdens de Uitmarkt. En in december rondden we tijdens een netwerkbijeenkomst het feestjaar 2013 af tijdens terugblik op de talrijke jubileumactiviteiten.

69

relaties MAC

70

hét businessnetwerk Sinds 2013 is de Metropool Amsterdam Club (MAC) hét businessnetwerk voor de stad en de regio. Overheden, bedrijfsleven, onderwijsinstellingen en culturele iconen trekken hierin gezamenlijk op. De MAC telt op dit moment zo’n 70 leden, die alle een grote financiële bijdrage aan Marketing Amsterdam leveren. Net als bij de andere partners zijn er nog wel enkele ‘witte plekken’ aan te wijzen, bijvoorbeeld als het gaat om grote, internationaal bekende Amsterdamse merken.

Onderdeel van het MAC-lidmaatschap is een gezamenlijke netwerkreis, onder leiding van de burgemeester van Amsterdam, naar een stad waar Metropool Amsterdam wat van kan leren.

In 2013 ging de reis naar Hamburg, in 2014 staat Kopenhagen op het programma. Daarnaast organiseren we een aantal keer per jaar MACbijeenkomsten in Metropool Amsterdam.

Inmiddels hebben we een adviesraad voor de MAC in het leven geroepen. Eind 2013 zijn ook begonnen om alle MAC-partners te bezoeken, om zo het netwerk een nog actievere rol te laten spelen in Metropool Amsterdam. Rebecca Scholten, die binnen het cluster de MAC in haar portefeuille heeft: “Natuurlijk is het leuk om af en toe naar een bijeenkomst te gaan. Maar er zijn nog zoveel meer mogelijkheden waar leden gebruik van kunnen maken. Wij willen ze graag met elkaar in contact brengen, initiatieven met elkaar verbinden en nieuwe ontwikkelingen initiëren, die de economische positie van de stad en de metropool versterken. Dat is voor de bedrijven en instellingen uiteindelijk ook weer goed. Op lange termijn krijgen ze er dus veel voor terug, maar ook op korte termijn: namelijk een netwerk waaruit ze zelf business kunnen halen.”

71

relaties mediabrochure

72

uitstekend middel Amsterdam Marketing bezit een enorm netwerk van communicatiemiddelen dat kan worden ingezet om specifieke doelgroepen te bereiken. Voor adverteerders hebben we in 2013 al die communicatieproducten per doelgroep bij elkaar gezet, in een handzame en overzichtelijke brochure.

De mediabrochure bleek al meteen een uitstekend middel voor onze accountmanagers om bij adverteerders het ruime palet aan mogelijkheden toe te lichten.

Gebruikers van de brochure zien in ĂŠĂŠn oogopslag alles wat we in huis hebben, de kracht van ons platform en het enorme bereik van onze middelen. Van de Uitkrant en de Uitmail tot aan lastminuteticketshop.nl voor de bewoner en de nationale bezoeker; van outdoor reclame en social media tot A-mag en I amsterdam city map voor de internationale bezoeker; van Amsterdam MICEdition en AMS Magazine tot de Travel Trade manual voor de doelgroep business to business. Verschijning, totale oplage, bereik, aantal pageviews en bezoeken en tal van andere gegevens staan handig onder elkaar.

73

relaties culturele overleggen

74

even wennen Voor de voormalige relaties van het AUB was het in 2013 even wennen: zij dienden partner te worden om te kunnen profiteren van de diensten van Amsterdam Marketing. Voorheen kostte hen dat geen geld. Hoewel de jaarlijkse bijdrage niet hoog hoeft te zijn, was het voor sommige kleine culturele instellingen soms toch lastig. Gelukkig werd bijna iedereen partner.

De verschillende culturele organisaties in Amsterdam hebben een eigen overlegstructuur. Zo voeren theaters enkele keren per jaar overleg, maar ook gezelschappen, musea, clubs, festivals, bioscopen en filmhuizen. De voorzitters van deze overleggen treffen elkaar bij ACI (Amsterdamse Culturele Instellingen). ACI is tevens het officiële overlegorgaan met gemeente en wethouder. Jacques Oirbons van het cluster Relaties is secretaris van ACI (en ook van het overleg van Amsterdamse theaterdirecties).

De culturele instellingen hebben groot belang bij het in stand houden van het overleg, vooral vanwege de contacten met de politiek. “Ze zijn blij dat wij dit overleg faciliteren”, zegt Jacques Oirbons. “Veel instellingen zijn afhankelijk van subsidie, die de gemeente Amsterdam altijd voor een periode van vier jaar verstrekt. We zijn nu al druk bezig met de volgende periode, (2016-2020). Daar moet je als culturele instelling goed op ingesteld zijn, anders mis je de boot en zie je de subsidie aan je neus voorbijgaan.”

75

uitgelicht

Uitmarkt 2013: Sfeer en locatie scoren hoog De 36ste editie van de Uitmarkt, van vrijdag 30 augustus tot en met zondag 1 september, trok meer dan een half miljoen bezoekers naar het Museumplein en het Leidseplein. De bezoekers konden genieten van zo’n 355 verschillende gratis toegankelijke optredens op 30 podia en van presentaties van zo’n 200 culturele instellingen.

Het jaarlijkse evenement vormt de opening van het culturele seizoen. Culturele instellingen, (dans)gezelschappen, musea, uitgeverijen en andere organisaties kunnen zichzelf en hun aanbod voor het nieuwe seizoen op de Uitmarkt presenteren.

De Uitmarkt stond in 2013 in het teken van nieuw talent. Het motto was: Talent groeit. Er was in de programmering veel aandacht voor jong talent, laureaten en net afgestudeerde makers. De Vrije Uitloop, een speciale broedplaats aan de rand van het Uitmarktterrein, bood jonge makers een open podium, georganiseerd door het Fringe Festival. Nieuw was ook de aanwezigheid van Manuscripta, de opening van het literaire seizoen – een prachtige aanvulling op het bestaande aanbod.

Voor het eerst was er voor de gasten van de Uitmarkt, voorafgaand aan de opening, een ontvangst op het Mercure-terras op de vijver van het Museumplein. Zij konden daar luisteren naar toespraken van wethouder Carolien Gehrels en Frans van der Avert, directeur van Amsterdam Marketing. Daarna vertrokken de gasten naar het hoofdpodium, waar voor hen een speciale plek was gereserveerd.

76

De Uitmarkt kon ook in 2013 weer rekenen op de geweldige samenwerking met AVRO en NTR. Zij verzorgden vier grote live uitzendingen op vrijdag, zaterdag en zondagavond en een gecombineerde editie van de programma’s Kunststof en Opium, onder de titel Uitmarkt Live. De Amsterdamse omroep AT5 was er voor het eerst sinds lange tijd weer bij met een eigen caravan waarvoor tientallen gasten werden geïnterviewd.

ORGANISATIE In de fusiegesprekken die leidden tot de oprichting van Amsterdam Marketing is in 2012 besloten om de Uitmarkt onder te brengen in een aparte stichting. Dit is in april 2013 geëffectueerd onder voorzitterschap van Jan de Rooy, Deloitte & Touche (voor complete bestuur zie bijlage). De stichting is de subsidieaanvrager en ontvangt geld van derden, zoals sponsors. Amsterdam Marketing verzorgt coördinatie, marketing en sponsorwerving, terwijl de productie in 2013 werd toevertrouwd aan De Vries Producties.

ONDERZOEK Amsterdam Marketing heeft behoefte aan informatie over de bezoekers van de Uitmarkt.

Naast inzicht in het bezoekersprofiel en de

Talent groeit

achtergrondkenmerken van de bezoekers zijn we ook ge誰nteresseerd in het bezoekgedrag, de beleving en waardering van de Uitmarkt.

Daarom hebben we in 2013 uitgebreid onderzoek gedaan, in samenwerking met Desan.

Het onderzoeksbureau was verantwoordelijk voor het veldwerk, zowel face-2-face als online. Amsterdam Marketing zorgde voor de analyse van de data en de rapportage.

77

Miranda Geerlings meetings en congressen “2013 was een topjaar, we hebben hele grote congressen in Amsterdam gehad: de cardiologen, de oncologen, de lever- en bloedspecialisten, maar ook bijvoorbeeld het jaarlijks terugkerende IBC (International Broadcast Convention). We hadden de pareltjes van de congreswereld in huis. Dat zijn de grootste rondreizende Europese congressen, en die kunnen niet zomaar overal plaats vinden. We zijn dus heel blij dat we die in het toch al drukke feestjaar ook in Amsterdam RAI hadden.

Vorig jaar hadden we acht parelcongressen.

Deze congressen geven extra aandacht omdat we geloven dat de hele stad daarvan profiteert. Tijdens het congres van de cardiologen zijn er vijf dagen lang wel 30.000 mensen extra in de stad, zijn er heel wat hotels gevuld en worden er vele bestedingseuro’s uitgegeven. Deze economisch spin-off raakt de hele stad en het MKB in de Metropool Amsterdam profiteert mee.

De voorbereiding vergt jaren; we zijn al in 2007 begonnen met de werving. Het is net als met het EK Voetbal of de Olympische Spelen: er zit een uitgebreide bidprocedure aan vast. Binnen de businessroom houden wij ons met die procedures bezig. Een congresorganisator wil eerst met een neutrale, niet-commerciële partij in gesprek.

Wat kan stad de bieden? Hoeveel hotels zijn er? Wat is de grootste locatie?

Vervolgens is voor ons altijd de vraag: hoe kunnen wij toegevoegde waarde creëren?

We proberen Amsterdam op een passende wijze neer te zetten. Natuurlijk heeft Amsterdam haar kwaliteiten en USP’s, we

78

zijn uitstekend bereikbaar, we hebben een goed leefklimaat, iedereen spreekt vloeiend Engels, noem maar op. Maar er zijn meer hoofdsteden die dat hebben. We moeten de stad dus op een andere manier laden, in de etalage zetten. We moeten op zoek naar datgene waar we, met het oog op dat ene congres dat we willen binnenhalen, in uitblinken en dát belichten.

En als zo’n congres dan eenmaal ‘geland’ is, dan willen we natuurlijk ook dat er zoveel mogelijk bezoekers komen, want hoe meer congresbezoekers, hoe meer bestedingseuro’s. Via nieuwsbrieven die een organiserende vereniging naar deelnemers stuurt, zorgen we vooraf voor content over Amsterdam. En als het congres begint, is er een I amsterdam Welcome plein, lopen er Welcome teams om mensen van informatie te voorzien en delen we informatiebrochures en plattegronden uit.

Zo doen we in het voorstadium heel veel werk, maar ook als de congresgangers er eenmaal zijn.

Op het moment dat de cardiologen in stad waren, hebben we in samenwerking met Amsterdam RAI een businesscase georganiseerd. Tijdens zo’n marketingevent nemen we met meetingplanners en potentiële congresorganisatoren een kijkje achter de schermen bij een congres. Dat levert altijd een of twee nieuwe congressen op voor de komende jaren. We doen dat in samenwerking met de congresorganisator.

In dit geval heeft zelfs iemand van het cardiologencongres de rondleiding gedaan.

We laten iemand anders ons verhaal vertellen, een ambassadeur van de stad.

“We hadden de pareltjes in huis” Ik werk inmiddels zeven jaar binnen deze organisatie. Ik heb een toeristische en communicatieve achtergrond en ben begonnen met een stage bij de VVV in het Centraal Station. Na mijn studie communicatie ben ik een tijdje intercedent geweest; ook in dat werk moet je goed kunnen verbinden, koppelen, schakelen. Bij Amsterdam Marketing zit ik helemaal op mijn plek. Als je dit werk wilt doen, moet je het natuurlijk voor de hoofdstad doen, dat is duidelijk. Daar gebeurt het, ook op internationaal congresgebied.

Waar ik op kick? Als ik een mooi congres heb binnengehaald, al realiseer ik me meteen heel goed dat je zoiets nooit alleen kunt. Je moet heel goed samenwerken: hotels en venues, Amsterdam Airport Schiphol, openbaar vervoer, alle partners zijn enorm belangrijk om een geslaagd verhaal neer te kunnen zetten. En als het ons dan met z’n allen lukt, kan dat verhaal weer een testimonial zijn om voor de toekomst andere congressen binnen te halen. Mooi toch?”

79

ORGANISATIE

80

“Met z’n allen bouwen” Vooral de stafdiensten van Amsterdam Marketing hebben in 2013 veel tijd moeten steken in de eenwording van drie organisaties.

“Een nieuwe organisatie met nieuwe methoden en werkwijzen. Zonder het goede uit de oude organisaties weg te gooien, wilden we met z’n allen opnieuw beginnen. Dat hebben we ook in de stafdiensten vorm gegeven”, zegt zakelijk directeur Eduard Pieter Oud. Dat betekende onder meer een nieuw organogram, een nieuw loongebouw, een nieuw beoordelingssysteem, nieuwe arbeidsvoorwaarden en functieprofielen en ga zo maar door. “Dat hadden we allemaal goed bedacht van te voren, maar hoe pakt zoiets uit in de praktijk? Er lag een goed fundament, maar er stond nog geen muur overeind.

Gaandeweg het jaar hebben we daaraan gebouwd, steeds in nauwe samenwerking met de Ondernemingsraad.”

81

organisatie financiën beter overzicht De stafmedewerkers van financiën moesten drie administraties in elkaar schuiven, of eigenlijk vijf (want ATCB werkte in meerdere bv’s). De administraties waren bovendien gebaseerd op verschillende boekhoudsystemen. Nadat die op één lijn waren getrokken, kregen we beter overzicht over de financiële situatie en hebben we in mei een aangepaste begroting opgesteld. We zagen dat er druk op de financiën was, mede door verlaging van de jaarlijkse subsidie door de gemeente, in combinatie met uitbreiding van taken. Daar moesten we een structurele oplossing voor vinden.

Vlak na de zomer hebben we een transformatieplan geschreven, op grond waarvan we een aantal organisatorische aanpassingen hebben gedaan, een vestiging hebben gesloten (VVV/Last Minute Ticketshop) en een reorganisatie doorgevoerd. Voor elf mensen met een vast contract hebben we ontslag moeten aanvragen. “We hebben flink bespaard op overhead, dingen efficiënter gedaan en meer keuzes gemaakt. Uitgaven voor marketing en front hebben we zoveel mogelijk ontzien, want daar ligt onze opdracht.”

Veel aandacht vroeg ook de nieuwe manier van financiële verantwoording in de richting van onze grootste opdrachtgever, de gemeente Amsterdam. Eduard Pieter Oud: “Omdat we inmiddels een zogeheten dienst algemeen economisch belang (daeb) zijn, was het daarnaar wel even zoeken. Als organisatie waarin publiek en privaat geld samenkomen, moeten we inzichtelijk maken dat die stromen

82

niet door elkaar lopen. Daar hebben we ook onze administratie op moeten inrichten (met een nieuwe ao/ic). We kunnen inmiddels aan alle eisen voldoen en zijn daarmee voor de toekomst daeb-proof.”

facilitair & Logistiek nieuwe vanzelfsprekendheden De medewerkers van facilitair en logistiek kregen het ook meteen goed druk. Niet alleen met gebouwen, inrichting van werkplekken en verhuizing (in februari trokken de collega’s van het AUB-kantoor in), maar ook met vervoer van allerlei zaken in het overvolle feestjaar. Overal bruiste het van culturele activiteiten, festivals, congressen en al die plekken moesten voorzien worden van het juiste materiaal.

Daarbij bleek dat de verschillende werkwijzen die de organisaties in het verleden hadden, nog niet goed geïntegreerd waren.

Eduard Pieter Oud: “Zaken die voorheen vanzelfsprekend waren, waren dat niet meer, waardoor de communicatie niet altijd helder was en soms onduidelijk was wie verantwoordelijk was. Dat is helemaal niet erg, daar loop je nou eenmaal tegenop. En inmiddels is er veel opgelost. We hebben er veel van geleerd.”

ict nieuw netwerk De medewerkers van ICT hebben in 2013 een geheel nieuw netwerk binnen de organisatie neergelegd, waarmee ze in de voorbereiding in 2012 al ver gevorderd waren. Vergroening

is daarbij een van onze doelen, het virtualiseren van de servers in ‘cloudachtige oplossingen’ die milieuvriendelijk zijn en op termijn geld moeten besparen.

Daarnaast was er veel aandacht voor verdere verbetering van de infrastructuur voor de I amsterdam City Card. “2013 was een goed jaar voor de City Card, ook omdat we de zaken technisch goed voor elkaar hebben. We halen steeds meer kennis uit die kaart; zoiets moet je natuurlijk goed faciliteren aan de achterkant. Niemand ziet daar wat van, maar het is uiterst belangrijk.”

p&o maatschappelijk betrokken Medewerkers van P & O konden in hun werk goed voortborduren op de stevige basis die er in 2012 al lag. Wel hebben zij in 2013 intensief te maken gekregen met de voorbereidingen van de transformatie en het afscheid van elf medewerkers.

Amsterdam Marketing hecht als organisatie in het maatschappelijk middenveld grote waarde aan goede aansluiting met onderwijsinstellingen. We geven daarom veel presentaties op scholen en bieden ruim plaats aan stagiaires. Op jaarbasis hebben we zo’n twintig tot dertig stagiaires, vanuit allerlei verschillende opleidingen. We hebben een boeiende, internationaal georiënteerde – en ook gewilde – plek voor ze, waar ze met veel facetten van de citymarketing te maken krijgen.

Daarnaast bieden we geregeld stageplekken aan voor mensen die maatschappelijk aan de kant zijn komen te staan. Dat doen we omdat we maatschappelijk verantwoord willen ondernemen. In dat kader hebben ook altijd twee topsporters in dienst, die we mogelijkheid geven om sport en werk te combineren.

corporate communicatie uitdaging in eenheid creëren Afdeling corporate communicatie werd opgericht in 2012 en kreeg een fraaie opdracht voor hun kiezen: Amsterdam Marketing als nieuwe citymarketingorganisatie bekendheid geven.

Niet alleen naar de buitenwereld was dit een uitdaging, ook binnen de organisatie is geïnvesteerd in interne communicatie naar onze medewerkers. Immers, extern winnen is intern beginnen.

Het compacte communicatie team heeft nieuwe communicatiemiddelen ontwikkeld, zoals een nieuwe corporate website, video en brochure. Daarmee zijn onder andere de corporate doelgroep – partners en relaties – voorzien van duidelijke informatie over onze organisatie.

Mede door de intensieve marketingactiviteiten in 2013 wisten we op corporate niveau Amsterdam Marketing massaal internationaal te profileren en positioneren.

83

organisatie ondernemingsraad

84

meteen het diepe in De drie voormalige organisaties die zijn opgegaan in Amsterdam Marketing hadden elk hun eigen Ondernemingsraad of Personeelsvertegenwoordiging. Na verkiezingen in april stond er een geheel nieuwe Ondernemingsraad, met slechts één lid dat ervaring in de medezeggenschap had. De gehele raad heeft vrij snel een cursus gevolgd.

Als eerste werkte de nieuwe raad protocollaire afspraken met de directie uit, die nog in de oude setting waren gemaakt (zoals jubileumregeling en beoordelings- en functioneringssysteem). Met het oog op de arbeidsvoorwaarden liet de OR online onderzoek doen naar de tevredenheid van de medewerkers. De evaluatie van de resultaten heeft plaats in 2014.

Nadat duidelijk was geworden dat de financiële situatie van Amsterdam Marketing niet rooskleurig was, kreeg de OR de handen vol aan het transformatieplan. De raad liet zich daarbij ondersteunen door een externe adviseur. De OR heeft na zorgvuldige bestudering van de plannen en de samenstelling van een pakket sociale maatregelen uiteindelijk positief geadviseerd over de ontslagaanvraag. Daarbij speelde ook mee dat de leden de financiële noodzaak van de maatregelen wel inzagen.

Boudewijn Bokdam, voorzitter van de OR, geeft aan dat het een zwaar en intensief jaar voor de OR was. “Vooral de beoordeling van de ontslagaanvraag was ingrijpend. We hebben daarom een aantal criteria opgesteld waarlangs we de adviesaanvraag hebben beoordeeld. De OR is in korte tijd volwassen geworden.”

Foto: Boudewijn Bokdam (Voorzitter OR)

85

financieel overzicht Activa

Vaste activa MateriÍle vaste activa Meubilair en Inventaris Hard- Software Bedrijfsauto’s

Vlottende activa Voorraden

31-dec-13 01-jan-13 e

e

146.045 173.533 304.245 307.241 82.983 105.998 533.273 586.772 442.457 615.881

Vorderingen Debiteuren Te vorderen subsidies overige vorderingen en overlopende activa

2.084.056 1.274.558 706.510 474.103 603.893 757.755 3.394.459 2.506.416

Liquide middelen

2.794.779 3.235.062

Totaal Activa

7.164.968

86

6.944.130

Passiva

31-dec-13 01-jan-13

Eigen vermogen vrij besteedbaar vermogen - Stichtingskapitaal - algemene reserves

Vastgelegd vermogen - Bestemmingsreserve - Bestemmingsfonds

108.907 108.907 1.854.115 1.962.312 1.963.022 2.071.219

Resultaat Lopend Boekjaar

-291.790 279.187 2.361.743 2.653.534

Voorzieningen Reorganisatievoorziening

e

e

670.108 282.725 20.403 20.403 690.511 303.128

120.000 0 120.000 0

Kortlopende schulden Crediteuren Vooruit en ontvangen bedragen Schulden en overlopende passiva

2.467.014 2.029.001 333.005 507.464 1.883.207 1.755.131 4.683.226 4.290.596

Totaal Passiva

7.164.968

6.944.130

87

staat van baten en lasten over 2013 begroting Exploitatie Exploitatie

2012 2013

e e

Baten Subsidiebaten 4.836.000 4.855.632 5.191.540 Brutomarge consumenten dienstverlening 2.185.000 2.345.425 2.555.864 Projectopdrachten 2.806.000 2.688.742 776.570 Bijdrage bedrijfsleven 2.454.000 2.327.343 2.360.568 Overige baten 366.000 526.857 768.899 Som der baten Lasten Personeelskosten Huisvestingkosten Afschrijvingskosten Marketingkosten Projectopdrachten Organisatiekosten Relatie- en netwerkkosten Reis en representatiekosten Commissie creditcardmaatschappijen Som der lasten

12.647.000

12.743.999

11.653.441

5.885.000 5.946.036 6.288.410 765.000 796.401 744.084 220.000 240.425 326.572 2.047.000 2.197.624 2.559.240 2.462.000 2.367.152 547.706 1.149.500 1.270.551 1.185.433 91.500 91.421 73.949 90.000 85.012 81.466 95.000 76.547 68.501 12.805.000

13.071.169

11.875.361

FinanciĂŤle baten FinanciĂŤle lasten

45.000 50.383 72.758 15.000 15.005 18.648

Saldo financiele baten en lasten

30.000

35.378

54.110

Exploitatiesaldo

-128.000 -291.790 -167.810

Verdeling saldo - mutatie bestemmingsfonds - mutatie bestemmingsreserve - resteert: mutatie algemene reserve

0 -16.600 -111.400

Saldo

88

-20.403 -16.600 -254.787

0 0 -167.810

0 0 0

89

Toelichting op de balans en 1. Algemene toelichting 1.1. Activiteiten De Stichting Amsterdam marketing is de citymarketingorganisatie van Metropool Amsterdam, actief op het gebied van promotie, informatie, onderzoek en dienstverlening. Onze ambitie is om deze regio op de kaart te zetten als één van de vijf meest aantrekkelijke metropolen van Europa voor bewoners, bezoekers, bedrijven en beïnvloeders. Onder het motto ‘Iamsterdam’, profileren wij de metropool als een dynamisch woon- en werkgebied, een aantrekkelijke reisbestemming en een proeftuin voor innovaties.

1.2. Continuïteit Stichting Amsterdam Marketing is per 1 januari 2013 ontstaan uit het samengaan van de organisaties Amsterdam Toerisme & Congresbureau, Amsterdam Uitburo en Amsterdam Partners. Door deze krachtenbundeling zullen de beoogde doelstellingen efficiënter en effectiever kunnen worden nagestreefd.

Formeel is de Stichting Amsterdam Marketing opgericht op 18 december 2012 waarna deze juridisch is gefuseerd met de verdwijnende rechtsvoorgangers “Stichting Amsterdams Uitburo” en “Stichting Amsterdam Partners”.

De akte voor deze juridische fusie is op 27 mei 2013 gepasseerd waarna deze economisch met terugwerkende kracht per 1 januari 2013 is ingegaan. Dit proces is verlopen overeenkomstig de bepalingen van Titel 7 BW 2 van het Burgerlijk Wetboek. Het vermogen van de verdwijnende rechtspersonen zijn

90

onder algemene titel overgegaan naar de verkrijgende rechtspersoon.

Bij akte d.d. 31 mei 2013 zijn door de VVV Amsterdam alle aandelen van Amsterdam Toerisme en Congres Bureau B.V. overgedragen aan Stichting Amsterdam Marketing waarmee Amsterdam Marketing officieel enig aandeelhouder van Amsterdam Toerisme en Congres Bureau B.V. werd. Met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2013 zijn alle baten en lasten van Amsterdam Toerisme en Congres Bureau B.V. economisch voor rekening van Stichting Amsterdam Marketing.

Overeenkomstig de bepalingen van Titel 7 BW 2 van het Burgerlijk Wetboek zijn bij akte d.d. op 19 december 2013 Amsterdam Toerisme en Congres Bureau B.V. en Stichting Amsterdam Marketing juridisch gefuseerd.

Hierbij is het vermogen van Amsterdam Toerisme en Congres Bureau B.V. economisch met terugwerkende kracht per 1 januari 2013 onder algemene titel overgegaan naar Stichting Amsterdam Marketing.

De in de onderhavige jaarrekening gehanteerde grondslagen van waardering en resultaatbepaling zijn gebaseerd op de veronderstelling van continuïteit van de stichting.

1.3. Stelselwijzigingen In 2013 hebben zich geen stelselwijzigingen voorgedaan. Ook ten opzichte van de gehanteerde methodiek door de 3 organisaties waaruit Amsterdam Marketing is ontstaan is er geen wijziging.

staat van baten en lasten 1.4. Verbonden partijen Niet van toepassing

1.5. Toelichting op het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit de liquide middelen. Kasstromen in vreemde valuta zijn omgerekend tegen een geschatte gemiddelde koers. Koersverschillen op geldmiddelen worden afzonderlijk in het kasstroomoverzicht getoond.

1.6. Schattingen Bij toepassing van de grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarrekening vormt het management van Stichting Amsterdam Marketing zich verschillende oordelen en schattingen die essentieel kunnen zijn voor de in de jaarrekening opgenomen bedragen.

Indien het voor het geven van het in artikel 2:362 lid 1 BW vereiste inzicht noodzakelijk is, is de aard van deze oordelen en schattingen inclusief de bijbehorende veronderstellingen opgenomen bij de toelichting op de desbetreffende jaarrekeningpost.

2. Grondslagen voor waardering van activa en passiva

uitgegeven zijn door de Raad voor de Jaarverslaggeving.

Activa en verplichtingen worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgingsof vervaardigings­prijs of de actuele waarde.

Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. In de balans, de staat van baten en lasten en het kasstroomoverzicht zijn referenties opgenomen. Met deze referenties wordt verwezen naar de toelichting.

In verband met de subsidiebeschikking EZ13-01 is in de jaarrekening en de controle is rekening gehouden met de eisen van de algemene wet bestuursrecht, de Algemene Subsidieverordening Amsterdam, de bijzondere subsidieverordening economische activiteiten Amsterdam 2009 (ESA), de nadere regels Citymarketing vastgesteld op 2 oktober 2012, en de vrijstellingsregeling DAEB.

2.2. Vergelijking met voorgaand jaar De gehanteerde grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van het voorgaande jaar. De pro forma cijfers 2012 betreft een optelling van de cijfers van Stichting Amsterdams Uitburo, Stichting Amsterdam Partners en Amsterdam Toerisme en Congres Bureau B.V. 2012.

2.1. Algemeen

2.3. Materiële vaste activa

De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met Richtlijn 640 Organisaties zonder winststreven, die

De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs onder aftrek van lineaire

91

afschrijvingen gedurende de geschatte economische levensduur. Met op balansdatum verwachte duurzame waardevermindering wordt rekening gehouden. Dit is het geval als de boekwaarde van het actief (of van de kasstroom genererende eenheid waartoe het behoort) hoger is dan de realiseerbare waarde ervan.

2.3.1. Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa De stichting beoordeelt op iedere balansdatum of er aanwijzingen zijn dat een vast actief aan een bijzondere waardevermindering onderhevig kan zijn. Indien dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de realiseerbare waarde van het actief vastgesteld. Indien het niet mogelijk is de realiseerbare waarde voor het individuele actief te bepalen, wordt de realiseerbare waarde bepaald van de kasstroomgenererende eenheid waartoe het actief behoort. Van een bijzondere waardevermindering is sprake als de boekwaarde van een actief hoger is dan de realiseerbare waarde; de realiseerbare waarde is de hoogste van de opbrengstwaarde en de bedrijfswaarde.

2.4. Voorraden De voorraden worden gewaardeerd op verkrijgingsprijzen onder toepassing van de lagere opbrengstwaarde. De opbrengstwaarde is de geschatte verkoopprijs onder aftrek van direct toerekenbare verkoopkosten. Bij de bepaling van de opbrengstwaarde wordt rekening gehouden

92

met de incourantheid van de voorraden.

2.5. Vorderingen Vorderingen worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen de reële waarde van de tegenprestatie. Handelsvorderingen worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. Als de ontvangst van de vordering is uitgesteld op grond van een verlengde overeengekomen betalingstermijn wordt de reële waarde bepaald aan de hand van de contante waarde van de verwachte ontvangsten en worden er op basis van de effectieve rente renteinkomsten ten gunste van de staat van baten en lasten gebracht. Voorzieningen wegens oninbaarheid worden in mindering gebracht op de boekwaarde van de vordering.

2.6. Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden. Rekeningcourantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden. Liquide middelen worden gewaardeerd tegen nominale waarde.

2.7. Eigen vermogen Het eigen vermogen van de stichting wordt ingedeeld in reserves en fondsen.

Het eigen vermogen is zodanig gepresenteerd dat daaruit blijkt welk gedeelte vrij besteedbaar is en welk gedeelte is vastgelegd. Indien aan een deel van

het eigen vermogen een beperktere bestedingsmogelijkheid is gegeven, dan gezien de doelstelling van de organisatie zou zijn toegestaan, is dit deel verantwoord als vastgelegd vermogen. Deze beperking in het bestedingsdoel kan door het bestuur van de stichting of door derden zijn opgelegd.

Indien deze beperking door derden is opgelegd dan wordt dit deel aangemerkt als bestemmingsfonds. In de toelichting wordt het bedrag en de beperkte doelstelling van ieder bestemmingsfonds vermeld.

Ook de reden van deze beperking en alle overige voorwaarden die door de derden zijn gesteld, worden vermeld. Indien de beperking zoals bedoeld in de vorige alinea niet door derden, maar door het bestuur is aangebracht, wordt het aldus afgezonderde deel van het eigen vermogen aangeduid als bestemmingsreserve. In de toelichting worden het bedrag en de beperkte doelstelling van iedere bestemmingsreserve vermeld. Ook het feit dat het bestuur deze beperking heeft aangebracht, wordt vermeld.

2.7.1. Algemene reserve Dit betreft dat deel van het eigen vermogen waar geen specifieke besteding aan is gegeven door derden of het bestuur. Alle vermogensmutaties worden in de staat van baten en lasten verantwoord. Uitgaven die worden gedekt uit bestemmingsreserves en bestemmingsfondsen worden eveneens in de staat van baten en lasten verantwoord.

nadelen die aan de eigendom verbonden zijn, niet bij de stichting ligt. Deze leasecontracten worden verantwoord als operationele leasing.

Verplichtingen uit hoofde van operationele leasing worden, rekening houdend met ontvangen vergoedingen van de lessor, op lineaire basis verwerkt in de staat van baten en lasten over de looptijd van het contract.

2.9. Voorzieningen Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan, waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten.

De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen.

2.10. Schulden Schulden worden bij de eerste verwerking gewaardeerd tegen reĂŤle waarde.

Transactiekosten die direct zijn toe te rekenen aan de verwerving van de schulden worden in de waardering bij eerste verwerking opgenomen. Schulden worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs onder aftrek van transactiekosten.

2.8. Operationele leasing Bij de stichting kunnen er leasecontracten bestaan waarbij een groot deel van de voor- en

93

3. Grondslagen voor bepaling van het resultaat 3.1. Algemeen Het exploitatiesaldo wordt bepaald als het verschil tussen het totaal der baten en het totaal der lasten. De baten worden verantwoord in het jaar waarin zij zijn gerealiseerd; lasten reeds zodra zij voorzienbaar zijn. Baten die worden ontvangen in de vorm van zaken of diensten worden gewaardeerd tegen de reĂŤle waarde, voor zover deze bepaalbaar is. Baten waarvoor een bijzondere bestemming is aangewezen, worden in de staat van baten en lasten verwerkt; indien deze baten in het verslagjaar niet volledig zijn besteed, worden de nog niet bestede gelden opgenomen in de desbetreffende bestemmingsreserve resp. bestemmingsfonds. Een onttrekking aan bestemmingsreserve resp. - fonds wordt als besteding (last) verwerkt in de staat van baten en lasten.

3.2. Subsidies Exploitatiesubsidies worden als bate verantwoord in de staat van baten en lasten in het jaar waarop deze betrekking hebben.

De baten worden verantwoord als het waarschijnlijk is dat deze worden ontvangen en Amsterdam Marketing de condities voor ontvangst kan aantonen.

3.3. Consumenten dienstverlening De baten en lasten van de consumenten dienstverlening worden verantwoord op

94

het moment van de transactie. Onder consumenten dienstverlening wordt verstaan, de verkoop van onder andere; de Iamsterdam Citycard, de last minute tickets, de kaarten verkocht via de uitgids, kaarten, boeken, gidsen en de Iamsterdam Merchandise.

3.4. Projectopdrachten Bijdragen uit verworven projecten worden verantwoord in het jaar waarop de bijdrage betrekking heeft.

3.5. Bijdragen bedrijfsleven Bijdragen uit het bedrijfsleven worden verantwoord in het jaar waarop de bijdrage betrekking heeft.

3.7. Lasten De lasten worden bepaald op historische basis en toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben.

3.8. Personeelsbeloningen 3.8.1. Periodiek betaalbare beloningen Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de staat van baten en lasten voor zover ze verschuldigd zijn aan werknemers.

3.8.2. Pensioenen Amsterdam Marketing heeft alle pensioenregelingen verwerkt volgens de verplichtingenbenadering. De over het verslagjaar verschuldigde premie wordt als last verantwoord.

Mutaties in de pensioenvoorziening worden ook in de staat van baten en lasten verwerkt. De pensioenregeling binnen Amsterdam Marketing betreft een toegezegde pensioenregeling (middelloonregeling). De toegezegde pensioenregeling is ondergebracht bij een bedrijfstakpensioenfonds. Als gevolg hiervan is de pensioenregeling verwerkt als zou sprake zijn van een toegezegde bijdrageregeling. De premies worden verantwoord als personeelskosten als deze verschuldigd zijn. Vooruitbetaalde premies worden opgenomen als overlopende activa indien deze tot een terugstorting leiden of tot een vermindering van toekomstige betalingen. Over het jaar 2013 bedroeg de indexatie van het pensioen 0%, de dekkingsgraad van het pensioenfonds steeg in 2013 van 101% naar 109%.

tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de betreffende activa en passiva. Bij de verwerking van de rentelasten wordt rekening gehouden met de verantwoorde transactiekosten op de ontvangen leningen die als onderdeel van de berekening van de effectieve rente worden meegenomen.

3.10. Verstrekte subsidies Subsidieverplichtingen worden ten laste van het boekjaar gebracht waarin het besluit tot toekenning schriftelijk aan de subsidieontvanger is medegedeeld, ongeacht in welk boekjaar de subsidie wordt uitgekeerd.

3.9. Afschrijvingen MateriĂŤle vaste activa worden vanaf het moment van ingebruikneming afgeschreven over de verwachte toekomstige gebruiksduur van het actief. Boekwinsten en -verliezen bij verkoop van materiĂŤle vaste activa zijn begrepen onder de afschrijvingen.

3.9.1. Rentebaten en rentelasten Rentebaten en rentelasten worden

95

Bijlage Jaarverslag 2013 Raad van Toezicht Amsterdam Marketing

Alexander Kluit Area Manager, Apollo Hotels & Resorts (vanaf 1 april 2014)

Shula Rijxman (voorzitter) Lid Raad van Bestuur, Nederlandse Publieke Omroep (vanaf 1 januari 2014)

Bestuur Amsterdam Marketing

Henk Markerink CEO, Amsterdam ArenA

Frans van der Avert (voorzitter) Algemeen directeur, Amsterdam Marketing

Paul Luijten Directeur Corporate Affairs, Schiphol Group (t/m 31-12-2013)

Eduard Pieter Oud

Wouter Paardekooper Tax Partner, Baker & McKenzie

Bestuur Amsterdam 2013

Carolien Gehrels Wethouder Economische Zaken & Cultuur, Gemeente Amsterdam Anita Nijboer Senior Tax Partner, PricewaterhouseCoopers (vanaf 1 januari 2014) Vincent Knoops Afgevaardigde Board of Directors, KLM (vanaf 1 januari 2014) Willemijn van Dolen Professor Marketing & Directeur Corporate Relaties, Universiteit van Amsterdam Business School (vanaf 1 januari 2014)

Zakelijk directeur, Amsterdam Marketing

Alexander Rinnooy Kan (voorzitter) Universiteitshoogleraar Economie en Bedrijfskunde, Universiteit van Amsterdam Onno Meerstadt Directeur Stadsherstel Amsterdam Annet Lekkerkerker Zakelijk Directeur Holland Festival Michael Kembel Antaurus Capital Management Simone Richardson Directeur Le Champion Vincent Knoops Afgevaardigde Board of Directors, KLM

Jan Raes Fokelien Renckens Stenneberg Algemeen Directeur, het Koninklijk Directeur Zaans Museum Concertgebouworkest (vanaf 1 april 2014)

96

Hans Bakker Directeur Amsterdam RAI Mirjam Otten Directeur Communicatie Gemeente Amsterdam

Bestuur Uitmarkt 2013 Jan de Rooij (voorzitter) Partner CFO programma, Deloitte Birgitte van Haaren-van Duijn (penningmeester) Entrepeneur & Board Room Advisor, BQLR (vanaf januari 2014)

Adviesraad retail Annemarie van Lieshout Straatmanager Kalverstraat Moheb Alecozy Straatmanager Spuistraat, Kerkstraat, Raadhuisstraat en Westermarkt Ellen Jacobs MKB-Nederland Patricia Linhard Fashion & Museum District Petra Baan Peek & Cloppenburg

Michiel Buchel General Manager, Science Center NEMO

Pieter Jongens Hutspot Amsterdam

Piet Boogert General Manager, Lloyd Hotel & Cultural Embassy

Adviesraad accommodaties

Vivienne Ypma Directeur, De Kleine Komedie

Ondernemingsraad Amsterdam Marketing Boudewijn Bokdam (voorzitter) Gerjan Lonink (Vice-Voorzitter) Anne Marie Dees (Secretaris) Tanja de Raadt Bapke Wiebols Marijke van der Meulen Tjarda van Klaveren

Astrid Hoogstede NH Barbizon Palace Majel Tromp Hotel La Bohème Dick Hakkenbroek Villaxl.com & AanZee.com Hans Vugts Hotel Casa 400 Nico Evers Westcord Fashion Hotel

97

Adviesraad horeca

Adviesraad congressen

Dennis Dwinger NeL Amstelveld

Astrid Hoogstede NH Barbizon Palace

Michiel Kleiss Brasserie Harkema

Hans Vugts Hotel Casa 400

Milène Hoving Café-Restaurant Amsterdam

Nico Evers Fashion Hotel Amsterdam

Bram Visser Horeca Marinapark Volendam

Niseth Boerrigter Amsterdam RAI

Niels Wouters Hotel de Goudfazant

Erik Tangelder Amsterdam RAI

Adviesraad toerisme

Alexander Kluit Apollo Hotels

Jos Louwman MacBike

Piet Boogert Lloyd Hotel

Marianne Schutte ARTTRA

Hanna Buis Amsterdam Airport Schiphol

Peter Jan van Steenbergen Stichting de Zaanse Schans

Ton Poppes KHN, afd. Amsterdam

Ramon van der Storm Blue Boat Company/ Amsterdam Canal Cruises René Buyink ITBholland Dirk Lubbers Heineken Experience

98

Partners

Gemeente Haarlem Amsterdam Marketing heeft op 31 december Gemeente Haarlemmermeer 2013 in totaal 1031 aangesloten partners.

Gemeente Zaanstad Daarnaast zijn 65 partners aangesloten bij de Gemeente Zandvoort Metropool Amsterdam Club (MAC), waarbij GVB partners investeren in de internationale Haven van Amsterdam bekendheid en reputatie van Metropool Heineken International Amsterdam op de lange termijn. De Het Concertgebouw N.V. Metropool Amsterdam Club (MAC) bestaat uit Hogeschool van Amsterdam de volgende partners: ID&T B.V. ING Nederland ABN AMRO ISA International School of Amsterdam AJAX NV JCDecaux Amsterdam Airport Area KLM Royal Dutch Airlines Amsterdam ArenA Koninklijk Horeca Nederland Amsterdam Cruise Port KPMG Amsterdam Economic Board Marcel Wanders Amsterdam Museum Nationale Opera en Ballet Amsterdam Ports Association Nationale Stichting De Nieuwe Kerk/Hermitage Amsterdam RAI B.V. NUON N.V. AON Nederland ORAM Ondernemersvereniging regio Amsterdam ARCAM PwC AT5/RTV N-H Rabobank Amsterdam en Omstreken BAM Utiliteitsbouw B.V. Rijksmuseum Bsur Rutgers & Posch Canal Company SBS Broadcasting Colliers Scheepvaartmuseum De Bijenkorf Schiphol Group De Vroedt & Thierry Stadsherstel NV Delta Lloyd N.V. Stichting Topsport Amsterdam Ernst & Young Accountants LLP Universiteit van Amsterdam Fronteerstrategy USP Marketing PR Gassan Diamonds Van Doorne Coster Diamonds B.V. Van Gogh Museum Gemeente Amsterdam Vodafone Gemeente Aalsmeer Vrije Universiteit Gemeente Almere Zuidas Gemeente Alkmaar Gemeente Amstelveen

99

Journalisten & persreizen

Magazines

Amsterdam Marketing heeft in 2013 veertien internationale persreizen georganiseerd, waarbij circa 420 journalisten een bezoek hebben gebracht aan Metropool Amsterdam.

Daarnaast heeft onze pressoffice 1000 aanvragen van journalisten ontvangen, welke onder meer betrekking hadden op aanvragen van informatie, suggesties voor programma’s of hotelkamers en de I amsterdam City Card.

Drie publicaties worden door Amsterdam Marketing uitgegeven, namelijk het Engelstalige City Magazine A-mag, het business magazine AMS en het culturele magazine Uitkrant.

Bezoekersaantallen bezoekerscentra

AMS business magazine Verschijning: twee keer per jaar Oplage: 10.000 (per editie) Bereik: 30.000 (per editie)

Amsterdam heeft in 2013 naar schatting volgens het econometrisch model van Amsterdam Marketing (bron: afdeling Research) 16,3 miljoen bezoekers gehad. De bezoekerscentra op Schiphol (HTI) en Centraal Station (KCS) hebben in 2013 gezamenlijk 985.164 bezoekers ontvangen. Het aantal bezoekers per maand per locatie is als volgt:

A-mag Verschijning: Oplage: Bereik:

De Uitkrant Verschijning: Oplage: Bereik:

zes keer per jaar 35.000 (per editie) 120.000 (per editie)

tien keer per jaar 55.000 (per editie) 165.000 (per editie)

Bezoekerscentrum Schiphol (HTI)

Bezoekerscentrum Centraal Station (KCS)

Totaal

Januari

16.312

31.109

47.421

Februari

15.344

32.851

48.195

Maart

26.150

54.710

80.860

April

32.956

67.798

100.754

Mei

33.987

83.728

117.715

Juni

28.680

60.821

89.501

Juli

30.473

68.980

99.453

Augustus

33.590

89.091

122.681

September

27.233

48.703

75.936

Oktober

27.130

54.361

81.491

November

21.575

35.493

57.068

December

22.318

41.771

64.089

Totaal

315.748

669.416

985.164

100

Online Amsterdam Marketing heeft in 2013 Facebook, Twitter en LinkedIn ingezet als social media kanalen. De cijfers van het aantal likes en volgers op 31 december 2013 waren als volgt: Facebook.com/ iamsterdam 321.046 likes iamsterdamnl 21.542 likes Twitter.com/ iamsterdam 43.927 volgers iamsterdamNL 951 volgers uitinAMS 7.111 volgers VVVamsterdam 5.479 volgers LinkedIn Amsterdam Marketing

295 volgers

Website Iamsterdam.com Algemeen Iamsterdam.com 6.520.061 unieke bezoekers

(gemiddeld per jaar) Iamsterdam.com 8.413.995 bezoeken

(gemiddeld per jaar) Iamsterdam.com 30.950.347

pageviews

(gemiddeld per jaar)

101