Πολιτιστικό πρόγραμμα της Δ΄2 τάξης: «Γνωρίζοντας τον Πειραιά μέσα από την τέχνη» Το εκπαιδευτικό πολιτιστικό πρόγραμμα: «Γνωρίζοντας τον Πειραιά μέσα από την τέχνη», επελέγη με αφορμή την ευαισθητοποίηση των μαθητών της Δ΄2 τάξης, σε θέματα πολιτισμού, που προάγουν την αισθητική, τη γνώση, την ποιοτική στάση ζωής, ομορφαίνουν την καθημερινότητά μας και τη δημιουργικότητά μας και διευρύνουν τους πνευματικούς ορίζοντες. Ο Πειραιάς είναι το μεγαλύτερο λιμάνι της ανατολικής Μεσογείου και χαρακτηρίζεται για τη μακραίωνη ιστορία του, την άμεση σχέση του με το Κερατσίνι, τη γενικότερη πορεία της Ελλάδας κατά ιστορικές περιόδους, την παραγωγή πολυποίκιλων πολιτιστικών αγαθών και την πολυπολιτισμικότητά του, λόγω του ότι αποτελεί σταυροδρόμι πολιτισμών και σπουδαίο εμπορικό κόμβο. Μέσω αυτής της εργασίας που σε μεγάλο βαθμό προσεγγίστηκε διαθεματικά, ομαδοσυνεργατικά, με βιωματικές δράσεις και έρευνα πεδίου και με άνοιγμα του σχολείου στην κοινωνία, ανοίξαμε πανιά και σαλπάραμε μέσα από το γαλάζιο της θάλασσας για ένα ταξίδι μνήμης, ιστορικής αναδρομής και πολιτισμού. Η γνωριμία και η επαφή με ποικίλες μορφές τέχνης όπως: ζωγραφική, αρχιτεκτονική, ναυπηγική, λογοτεχνία, ποίηση, φωτογραφία, μουσική, γλυπτική, χορός κ.ά. αποτέλεσαν το όχημα μέσα από τις οποίες οι μαθητές μας γνώρισαν αβίαστα αρκετές πτυχές από την πολιτιστική κληρονομιά του Πειραιά και κατ’ επέκταση της πατρίδας μας.
Εξώφυλλο και δημιουργία αρχείου σε ηλεκτρονική μορφή: Μελπομένη Γιαννακοπούλου
Οι εργασίες που ακολουθούν πραγματοποιήθηκαν από τους μαθητές της Δ΄2 τάξης, με την καθοδήγηση της δασκάλας τους Μελπομένης Γιαννακοπούλου, ενώ η κατασκευή τρισδιάστατης τριήρους, υλοποιήθηκε υπό την καθοδήγηση του εκπαιδευτικού των Εικαστικών, Παναγιώτη Λιβανού.
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ
Γνωστικοί-Γλωσσικοί: Γνωριμία, επαφή και ευαισθητοποίηση με ποικίλες μορφές τέχνης, μέσα από τις οποίες οι μαθητές γνώρισαν αβίαστα αρκετές πτυχές από την πολιτιστική κληρονομιά του Πειραιά και κατ’ επέκταση της πατρίδας μας. Κοινωνικοί-Επικοινωνιακοί: Καλλιέργεια πνεύματος συνεργασίας, ομαδικότητας, άνοιγμα του σχολείου στην κοινωνία/ στάσεις. Ψυχοκινητικοί-Αισθητικοί: Ανάπτυξη κώδικα πολιτιστικών αξιών, πολιτισμική συνέχεια, ζωγραφική, μουσική, δραματοποίηση, κ.ά. Επιστημονικοί-Ερευνητικοί: ερωτηματολόγια, φωτογραφίες, χρήση της νέας τεχνολογίας (Τ.Π.Ε.) Συνεργασίες αναπτύχθηκαν με: •την Υπεύθυνη •τον Διευθυντή των Πολιτιστικών Θεμάτων του 3ου Δημοτικού Σχολείου κ. Βασιλική Αρβανιταντώνη Κερατσινίου κ. Μιχαήλ Σκαλοχωρίτης
•τους γονείς των μαθητών
Συντονίστρια εκπαιδευτικός: Δασκάλα Δ΄2 τάξης: Μελπομένη Γιαννακοπούλου Συμμετέχων εκπαιδευτικός: Παναγιώτης Λιβανός, εκπαιδευτικός Εικαστικών
Η πλανεύτρα ομορφιά του τοπίου και της θάλασσας, τα πλεούμενα κάθε εποχής, η αρχαιολογική, η ιστορική, η αρχιτεκτονική, η εμπορική, η κοινωνική, η οικονομική, η πολιτιστική και η πολυπολιτισμική διαδρομή και δυναμική του Πειραιά και του λιμανιού του, σε συνδυασμό με τη θαλάσσια αρμύρα, τη ναυτοσύνη, τον μόχθο, τη βιοπάλη, την προσφυγιά και την προσδοκία των καθημερινών ανθρώπων για μια καλύτερη ζωή, αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για πάμπολλους ανθρώπους των γραμμάτων και των τεχνών όπως: ποιητές, διηγηματογράφους, ζωγράφους, αρχιτέκτονες, λαϊκούς συνθέτες, φωτογράφους, γλύπτες και σημείο αναφοράς για ιστορικούς, περιηγητές και αρχαιολόγους.
Σύντομη ιστορική αναδρομή του Πειραιά Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, ο Πειραιάς έχει μόνιμο πληθυσμό 163.688 κατοίκους. Είναι ο πέμπτος μεγαλύτερος δήμος της Ελλάδας. Η έκτασή του είναι 10.865 τ.χμ. και έχει τρία φυσικά λιμάνια, του Κανθάρου, της Ζέας και της Μουνιχίας. Ο Πειραιάς (Αρχαία Ελληνικά: Πειραιεύς) είναι πόλη της Αττικής και το σημαντικότερο λιμάνι της Ελλάδας. Κατά τους προϊστορικούς χρόνους πιστεύεται ότι ήταν νησί, που χωριζόταν από την υπόλοιπη Αττική με θαλάσσια ζώνη, που άρχιζε από την περιοχή του Φαληρικού όρμου συγκεκριμένα από το Νέο Φάληρο - περνούσε μέσα από τη σημερινή συνοικία Καμίνια και τμήματος του δήμου Αγίου Ιωάννη Ρέντη και κατέληγε στον λιμένα «Αλών», μπροστά στο σταθμό των "Ηλεκτρικών Σιδηροδρόμων Αθηνών - Πειραιώς". Αργότερα η ζώνη αυτή καλύφθηκε με προσχώσεις, στη συνέχεια μετατράπηκε σε "ελώδη περιοχή" (βάλτο) και τελικά σε "πηλώδη" (λασπότοπο) και αποτέλεσε το γνωστό μας Αλίπεδο, με το οποίο ο Πειραιάς ενώθηκε με την υπόλοιπη Αττική. Κατοικήθηκε γύρω στα μέσα της 3ης χιλιετηρίδας π.Χ. Ως πρώτοι κάτοικοι του Πειραιά αναφέρονται, εκτός από τους Πελασγούς, οι Κάρες, οι Λέλεγες, οι Κρήτες, οι Θράκες, οι Φοίνικες και - κυρίως - οι Μινύες, ιωνικής πιθανόν καταγωγής, οι οποίοι προέρχονταν από τον Ορχομενό της Βοιωτίας. Το 1.400 π.Χ. αναφέρεται το τετράκωμο Ηράκλειο. Τετράκωμον ονομαζόταν μια ένωση κοινοτήτων, των Πειραιέων, των Φαληρέων, των Ξυττεταιόνων ή Ξυπεταίων (Π. Κοκκινιά- Κορυδαλλός- Νίκαια), και των Θυμαιτάδων, (Κερατσίνι-Δραπετσώνα) που είχαν κοινό το ιερό του Ηρακλή στα Καμίνια. Στα κλασικά χρόνια παρουσίασε τη μεγαλύτερη ακμή, γιατί ανακηρύχθηκε ως ένας από τους εκατό δήμους του άστεως της αρχαίας Αθήνας στα χρόνια του Κλεισθένη. Ορίστηκε επίνειο της αθηναϊκής πόλης-κράτους. Σε αυτό συνέτεινε ο Θεμιστοκλής, ο εμπνευστής και του στρατηγικού σχεδίου για τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας και της ανάγκης κατασκευής πλήθους τριήρων για τον αθηναϊκό στόλο. Έγινε δηλ. και η πόλη των τριήρων και των νεώσοικων. Επίσης ο Πειραιάς περιτειχίστηκε με τα Μακρά τείχη.
Δυο από τους αγαπημένους ήρωες των κατοίκων στα αρχαία χρόνια ήταν ο Ηρακλής και ο Ηετίωνας. Γνωστό υπήρξε το «Φονικό Δικαστήριο της Φρεαττύδας, ενώ λάτρευαν αρκετές θεότητες όπως: Δίας, Αθηνά, Αφροδίτη, Άρτεμις, Ασκληπιός, Διόνυσος. Μια από τις αγαπημένες τους θεότητες όμως στα αρχαία χρόνια ήταν η Άρτεμις, το ιερό της Μουνιχίας Αρτέμιδος θεωρείται ότι βρισκόταν στη νότια πλευρά του σημερινού Μικρολίμανου, θέση που κατέχει από το 1935 ο Ναυτικός Όμιλος Ελλάδας και προς τιμήν της τελούνταν κάθε χρόνο η σπουδαιότερη εορτή του αρχαίου Πειραιά, με αγώνες ναυτικού χαρακτήρα. Αργότερα οι εορτές της Μουνιχίας Αρτέμιδας ενώθηκαν με τις επίσης ετήσιες εορτές των «επινίκιων» της Ναυμαχίας της Σαλαμίνας. Ο Ιππόδαμος ο Μιλήσιος σχεδίασε για λογαριασμό του Περικλή, το επίνειο του Πειραιώς στα μέσα του 5ου αιώνα π.Χ. (το 460 π.Χ.). Ακολούθησε μακρά περίοδος παρακμής. Το 86 π.Χ. καταστρέφεται συθέμελα από τον ύπατο της Ρώμης Σύλλα. Η πόλη καίγεται και ισοπεδώνεται. Για πολλούς αιώνες ο Πειραιάς είναι ερημωμένος. Κατά τη περίοδο του Μεσαίωνα και της Τουρκοκρατίας αποκαλούνταν αντίστοιχα «Πόρτο Λεόνε» ή «Πόρτο Δράκο» και «Ασλάν Λιμάνι». Τον 19ο αιώνα μεταφέρεται η πρωτεύουσα του νεοσύστατου τότε ελληνικού κράτους στην Αθήνα το 1834, οπότε αρχίζει μια περίοδος ανάπτυξης της πόλης και του λιμανιού, ενώ παρατηρείται σταδιακή αύξηση του πληθυσμού. Ο Δήμος Πειραιά ιδρύθηκε το 1835 και ήταν ένας από τους δήμους στους οποίους διαιρέθηκε αρχικά η Αττική. Την περίοδο της Κατοχής ο Πειραιάς βομβαρδίστηκε. Στις μέρες μας είναι το σημαντικότερο λιμάνι της Ελλάδας και της ανατολικής Μεσογείου. https://el.wikipedia.org/wiki
Δράσεις μαθητών ανά ομάδες (Γνωρίζοντας πτυχές του Πειραιά μέσα από πίνακες ζωγραφικής) •
• •
• •
Δημιουργία τεσσάρων ομάδων μες στην τάξη. Δραστηριότητα:«Διάβασμα ή ξεκλείδωμα» των ακόλουθων πινάκων μέσα από βιωματικές δράσεις: Ακολουθεί Ομάδα 1. «Το λιμάνι του Πειραιά», 1938, ελαιογραφία, μερικό Αξιώτης Στρατής (γενν.1907- απεβ.1994) ξεκλείδωμα Ομάδα 2. Τέσσερα αντιπροσωπευτικά έργα του Ανδρέα Κρυστάλλη πινάκων (γενν.1911- απεβ.1951) Α.«Πειραιάς», 1935, Β.«Εμπορικά πλοία στο λιμάνι του Πειραιά», Γ. «Ο βομβαρδισμός του Πειραιά», Δ. «Το λιμάνι του Πειραιά» Ομάδα 3 και Ομάδα 4. «Πειραιάς», 1973, Αγήνωρ Αστεριάδης (γενν.1898- απεβ.1997) Οι μαθητές με βάση την ομαδοσυνεργατική δίνουν έναν δικό τους τίτλο σε κάθε πίνακα ή πίνακες ζωγραφικής που τους έχουν ανατεθεί σχετικούς με τον Πειραιά, αναφέρονται στα χρώματα που χρησιμοποιεί με τον χρωστήρα του ο κάθε καλλιτέχνης, αναδεικνύουν και εκφράζουν συναισθήματα, περιγράφουν συνοπτικά τη θεματολογία και το περιεχόμενο του πίνακα ή των πινάκων και με βιωματικό τρόπο έρχονται σε μια πρώτη επαφή με τους αντίστοιχους ζωγράφους και τη χρονική περίοδο στην οποία αναφέρονται. Τέλος διαβάζεται η βιογραφία του κάθε ζωγράφου και τα πεδία έμπνευσής του.
Κρυστάλλης Ανδρέας , «Ο βομβαρδισμός του Πειραιά»
Κρυστάλλης Ανδρέας, «Πειραιάς», 1935
Από την έκθεση στο Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη, για τον πατέρα της ελληνικής θαλασσογραφίας, Κωνσταντίνο Βολανάκη
Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη
Ταξινόμηση πινάκων και γλυπτών ανά ομάδες Αρχικά οι μαθητές και οι μαθήτριες αναζήτησαν στο διαδίκτυο και σε εγκυκλοπαίδειες, υπό την επίβλεψη των γονέων τους, πίνακες ζωγραφικής και γλυπτά που σχετίζονται με τον Πειραιά. Μετά συγκεντρώθηκε το εποπτικό και πληροφοριακό υλικό στην τάξη. Κατόπιν στα πλαίσια της Ευέλικτης Ζώνης δημιουργήθηκαν τρεις ομάδες με θέμα πίνακες ζωγραφικής που απεικονίζουν τον Πειραιά σε διάφορες χρονολογικές περιόδους και μια ομάδα με θέμα τα γλυπτά του Πειραιά, λειτουργώντας ομαδοσυνεργατικά. Μετέπειτα παρουσίασαν τις εργασίες τους στην τάξη. Τέλος τις ανάρτησαν στην τάξη τους για συνεχή ανατροφοδότηση.
21/12/2017-31/12/2018
«… Μια πόλη, όμως, δε διηγείται το παρελθόν της, το ενσωματώνει, όπως ένα χέρι τις γραμμές του, γραμμένο στις γωνίες των δρόμων, στις γρίλιες των παραθύρων, στις κουπαστές από τις σκάλες, στις κολόνες του δρόμου, στους ιστούς από τις σημαίες …» Ίταλο Καλβίνο «Αόρατες Πόλεις»
«Εκπαιδευτική επίσκεψη στο Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος, ανατροφοδότηση, ναυπηγική, ζωγραφική» Οι μαθητές της Δ΄ τάξης στις 25/01/2018, επισκέφτηκαν το Ναυτικό Μουσείο της Ελλάδας, στην Ακτή Θεμιστοκλέους, στον Πειραιά και παρακολούθησαν το εκπαιδευτικό πρόγραμμα: «Ναυπηγώντας μια τριήρη», ενώ μέσω της ξενάγησης που ακολούθησε στις αίθουσες του Μουσείου, πραγματοποιήθηκε ένα μοναδικό ταξίδι στον χρόνο και την τέχνη της ναυπηγικής, με πρωταγωνιστές κάθε φορά τα διάφορα σκαριά πλοίων ανά ιστορική περίοδο, όπου αποτυπώνονται αριστοτεχνικά η διαχρονικότητα της ναυτοσύνης των Ελλήνων και το δημιουργικό τους πνεύμα. Μες στην τάξη οι μαθητές συζήτησαν για τις εντυπώσεις τους στην παραπάνω εκπαιδευτική επίσκεψη, αναφέρθηκαν εκ νέου στη Ναυμαχία της Σαλαμίνας και τον καταλυτικό ρόλο των τριήρων, του ψυχικού σθένους και του στρατηγικού σχεδίου του Θεμιστοκλή, για τη νικηφόρα έκβαση της ναυμαχίας των Ελλήνων κατά των Περσών, ανατρέχοντας για μια ακόμη φορά και στο βιβλίο της Ιστορίας της Δ΄ τάξης, υπενθύμισαν την ακμή του Πειραιά κατά την κλασική εποχή και τον χαρακτηρισμό του ως επίνειο της Αθήνας. Ακολούθησε λεπτομερής περιγραφή στα χαρακτηριστικά της τριήρους, διατυπώθηκαν και γραπτώς τα προαναφερθέντα και τέλος παίρνοντας τις μπογιές τους ζωγράφισαν τριήρεις, τα «ξύλινα τείχη» του Πειραιά και κατ’ επέκταση της Αθήνας.
μέγα ιστίο
Αθηναϊκή τριήρης (πολεμικό πλοίο) σκαρί από έλατο ή πεύκο
Ναυτικό Μουσείο Ελλάδας
Μοντέλο νεώσοικων της Ζέας Ναυτικό Μουσείο Ελλάδας
Λεπτομέρεια τριήρους από τις τρεις σειρές κουπιά
Πηδάλιο τριήρους
Μοντέλο σκευοθήκης
https://issuu.com/maskalo/docs/
Ελένη Μύαρη, Δ΄2
Παραγωγή γραπτού λόγου
Χρυσούλα Προγάκη, Δ΄2
Ελευθερία Μπεζεριάνου, Δ΄2
Ζωγραφίζοντας τριήρεις Παναγιώτης Φωτόπουλος Δ΄2
Ελένη Μύαρη, Δ΄2
Θωμάς Καπανταϊδάκης, Δ΄2 Δ΄2
Χαρά Σπαθαράκη, Δ΄2
Οι μαθητές της Δ΄2 τάξης με την καθοδήγηση του εκπαιδευτικού των Εικαστικών, Παναγιώτη Λιβανού, στα πλαίσια του πολιτιστικού προγράμματος: «Γνωρίζοντας τον Πειραιά μέσα από την τέχνη», δουλεύοντας με ανακυκλώσιμα υλικά, κύρια χαρτόκουτο, χωρίστηκαν μες στην τάξη σε ομάδες, δημιούργησαν επίπεδα διαφορετικών διαστάσεων για το σκαρί, δηλαδή τη δόμηση της τριήρους, το έντυσαν περιμετρικά με το εξωτερικό τμήμα από το χαρτόκουτο, που είχε ως αποτέλεσμα να φανεί το τελικό σχήμα της τριήρους και προστέθηκαν επί μέρους λεπτομέρειες τα κουπιά και τα πανιά.
Αρχικά μες στη τάξη διαβάστηκε ο μύθος του Αισώπου: «Μαϊμού και δελφίνι» από το πρωτότυπο, όπου γίνεται αναφορά και στον Πειραιά , ενώ στη συνέχεια ακολούθησε η απόδοση στη Νέα Ελληνική Γλώσσα και συζήτηση. Σε άλλη χρονική στιγμή ανέλαβαν οι μαθητές χωρισμένοι σε τέσσερις ομάδες να αποδώσουν τον παραπάνω μύθο με διάφορες εικαστικές προσεγγίσεις, χρησιμοποιώντας κύρια χαρτόκουτο για βάση της χειροτεχνίας, χαρτόνι κανσόν, βελουτέ και λευκό χαρτί. Έτσι σχεδίασαν μαϊμούδες, δελφίνια, κύματα και έφτιαξαν τρισδιάστατα καράβια. Το τελικό αποτέλεσμα συναρπαστικό. Ευχαριστούμε θερμά για τη βοήθειά τους και τις μαθήτριες της ΣΤ΄2 τάξης: Ειρήνη Προγάκη, Φλώρα Τσαπρούνη, Ιωάννα Τσιτούρη, Έλενα Χατζηκώστα καθώς επίσης και τη μαθήτρια του Ε΄2, Κων/να Λογοθέτη.
Αισώπου Μύθοι/Πίθηκος και δελφίς Ἔθους ὄντος τοῖς πλέουσι Μελιταῖα κυνίδια καὶ πιθήκους ἐπάγεσθαι πρὸς παραμυθίαν τοῦ πλοῦ, πλέων τις εἶχε σὺν ἑαυτῷ καὶ πίθηκον. Γενομένων δ᾿ αὐτῶν κατὰ τὸ Σούνιον, τὸ τῆς Ἀττικῆς ἀκρωτήριον, χειμῶνα σφοδρὸν συνέβη γενέσθαι. Τῆς δὲ νεὼς περιτραπείσης καὶ πάντων διακολυμβώντων, ἐνήχετο καὶ ὁ πίθηκος. Δελφὶς δέ τις αὐτὸν θεασάμενος καὶ ἄνθρωπον εἶναι ὑπολαβών, ὑπελθὼν ἀνεῖχε διακομίζων ἐπὶ τὴν χέρσον. Ὡς δὲ κατὰ τὸν Πειραιᾶ ἐγένετο, τὸ τῶν Ἀθηναίων ἐπίνειον, ἐπυνθάνετο τοῦ πιθήκου εἰ τὸ γένος ἐστὶν Ἀθηναῖος. Τοῦ δὲ εἰπόντος καὶ λαμπρῶν ἐνταυθα τετυχηκέναι γονέων, ἐπανήρετο εἰ καὶ τὸν Πειραιά ἐπίσταται. Ὑπολαβὼν δὲ ὁ πίθηκος περὶ ἀνθρώπου αὐτὸν λέγειν, ἔφη καὶ μάλα φίλον εἶναι αὐτῷ καὶ συνήθη. Καὶ ὁ δελφὶς ἐπὶ τοσούτῳ ψεύδει ἀγανακτήσας, βαπτίζων αὐτὸν ἀπέκτεινεν. Ὁ μῦθος πρὸς ἄνδρας οἳ τὴν ἀλήθειαν οὐκ εἰδότες ἀπατᾶν νομίζουσιν. Πίθηκος καὶ δελφίς Ἔθος ἐστὶ τοῖς πλέουσιν ἐπάγεσθαι κύνας Μελιταίους καὶ πιθήκους πρὸς παραμυθίαν τοῦ πλοῦ. Καὶ δή τις πλεῖν μέλλων πίθηκον συνανήνεγκε. Γενομένων δὲ αὐτῶν κατὰ Σούνιον --ἐστὶ δὲ τοῦτο Ἀθηναίων ἀκρωτήριον-- συνέβη χειμῶνα σφοδρὸν γενέσθαι. Περιτραπείσης δὲ τῆς νηὸς καὶ πάντων διακολυμβώντων, καὶ ὁ πίθηκος ἐνήχετο. Δελφὶς δὲ θεασάμενος αὐτὸν καὶ οἰόμενος ἄνθρωπον εἶναι ὑπεξελθὼν διεκόμιζεν. Ὡς δὲ ἐγένετο κατὰ τὸν Πειραιᾶ, τὸν λιμένα τῶν Ἀθηναίων, ἐπυνθάνετο τοῦ πιθήκου εἰ τὸ γένος Ἀθηναῖός ἐστι. Τοῦ δὲ εἰπόντος καὶ λαμπρῶν ἐνταῦθα τετυχηκέναι γονέων, ἐκ δευτέρου ἤρετο αὐτὸν εἰ ἐπίσταται τὸν Πειραιᾶ. Καὶ ὃς ὑπολαβὼν αὐτὸν ἄνθρωπον λέγειν, ἔφασκε καὶ φίλον αὐτῷ καὶ συνήθη τοῦτον. Καὶ ὁ δελφὶς ἀγανακτήσας κατὰ τῆς αὐτοῦ ψευδολογίας βαπτίζων αὐτὸν ἀπέκτεινε. Πρὸς ἄνδρα ψευδολόγον ὁ λόγος εύκαιρος. https://el.wikisource.org/wiki
Στα νέα Ελληνικά Οι ναυτικοί συνήθιζαν να έχουν στα καράβια σκυλάκια μιας ράτσας από τη Μελίτη (σημερινή Μάλτα) καθώς και πιθήκους, για να παίζουν με αυτά τα ζώα και να ξεχνούν έτσι την ταλαιπωρία και τη μονοτονία του ταξιδιού. Έτσι λοιπόν, σε ένα καράβι ήταν και ένας πίθηκος κάποιου ταξιδιώτη, και το πλοίο ερχόταν στην Αθήνα. Καθώς περνούσαν από το ακρωτήριο Σούνιο, έπιασε σφοδρή θαλασσοταραχή και το πλοίο αναποδογύρισε, όλοι κολυμπούσαν όπως μπορούσαν για να βγουν στη στεριά και να σωθούν, το ίδιο έκανε ο πίθηκος. Στάθηκε πολύ τυχερός ο πίθηκος, διότι ένα δελφίνι τον πέρασε για άνθρωπο και τον σήκωσε στη ράχη του για να τον μεταφέρει στη στεριά. (Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι τα δελφίνια πρόθυμα βοηθούν όποιον άνθρωπο βρουν στη θάλασσα). Ώσπου, κουβαλώντας το δελφίνι τον πίθηκο, φτάσανε στον Πειραιά, το επίνειο της Αθήνας. Τότε το δελφίνι ρώτησε τον πίθηκο: "είσαι Αθηναίος;" - "βεβαίως, Αθηναίος είμαι, και μάλιστα από μιά διάσημη οικογένεια της Αθήνας" - "Τότε θα γνωρίζεις τον Πειραιά, έ;" - "Πώς δεν τον γνωρίζω, είναι μάλιστα και στενός μου φίλος", απάντησε ο πίθηκος, νομίζοντας ότι Πειραιάς είναι όνομα ανθρώπου. Τότε το δελφίνι θύμωσε βλέποντας ότι ο πίθηκος λέει ασύστολα ψέματα και τον έριξε από τη ράχη του αφήνοντάς τον να πνιγεί, λίγο προτού να βγουν στη στεριά όπου ο πίθηκος θα σωζόταν. Τι το ήθελε λοιπόν ο πίθηκος να λέει καυχησιάρικα ψέματα; Αν έλεγε ταπεινά την αλήθεια, θα σωζόταν και μάλιστα έχοντας το προνόμιο ότι αυτόν μόνο βοήθησε το δελφίνι.
Ειρήνη Προγάκη, ΣΤ΄2 Ευαγγελία Συρμαλή, Δ΄2 Χαρά Σπαθαράκη, Δ΄2 Γιάννης Παπαδόπουλος, Δ΄2 Ευθύμης Μανωλάκος, Δ΄2 Κων/νος Χατζηκυριάκος, Δ΄2
Φλώρα Τσαπρούνη, ΣΤ΄2 Ελευθερία Μπεζεριάνου, Δ΄2 Ειρήνη Μπαλοπίτου, Δ΄2 Παναγιώτης Φωτόπουλος, Δ΄2 Γιάννης Ράμφος, Δ΄2 Γιάννης Τσινιάρης, Δ΄2
Έλενα Χατζηκώστα, ΣΤ΄2 Κατερίνα Παπαδοπούλου, Δ΄2 Ειρήνη Οικονομίδη, Δ΄2 Ελένη Μύαρη, Δ΄2 Αρετή Τρευλάκη, Δ΄2 Γιώργος Μέγγος, Δ΄2
Ιωάννα Τσιτούρη, ΣΤ΄2 Κων/να Λογοθέτη, Ε΄2, Χρυσούλα Προγάκη, Δ΄2 Εβελίνα Ράπτη, Δ΄2 Θωμάς Καπανταϊδάκης, Δ΄2 Άγγελος Σουβλάκης, Δ΄2 Κλάιντι Μαράι, Δ΄2
Αρχιτεκτονική των νεοκλασικών κτηρίων και ναών και η τέχνη της φωτογραφίας Η αρχιτεκτονική είναι μια από τις σημαντικότερες μορφές τέχνης και προσδιορίζει τη φυσιογνωμία και την αισθητική ενός τόπου. Τα κτήρια αποτελούν τους ακοίμητους φρουρούς κάθε πόλης, τα οποία μέσα από την επιβλητικότητά τους, αλλά και από τις ρυτιδιασμένες και αυλακωμένες από το χρόνο επιφάνειες, διηγούνται την αρχιτεκτονική, ιστορική και πολιτιστική διαδρομή της και αποτελούν τους δίαυλους επικοινωνίας με το παρελθόν. Η φωτογραφία αναμοχλεύει μνήμες, αποτυπώνει χρονικές στιγμές και περιόδους, παρακινεί σε εξερευνήσεις, δημιουργεί νέες οπτικές και οδηγεί σε νέες προτάσεις.
Νεοκλασικά κτήρια του Πειραιά και φωτογραφικό υλικό Στον Πειραιά βρίσκονται διάσπαρτα πολλά νεοκλασικά κτήρια. Άλλα είναι ανακαινισμένα αναδεικνύοντας το αρχιτεκτονικό τοπίο του Πειραιά και άλλα είναι φθαρμένα από τον χρόνο, μερικά ετοιμόρροπα και κάποια μισογκρεμισμένα. Δίπλα σε αυτά ξεπηδούν και σπίτια λιγότερο εύπορων οικογενειών του παρελθόντος, που οικοδομήθηκαν με τα χαρακτηριστικά των νεοκλασικών κτηρίων. Οι μαθητές μας αποτύπωσαν με τον φωτογραφικό τους φακό παρέα με τους γονείς τους κάποια από αυτά, ακόμα εκκλησίες, λιμάνια, γλυπτά κ.ά. που συνθέτουν ένα μέρος της ιστορικής, οικονομικής, πολιτισμικής και κοινωνικής του διαδρομής. Ακολουθεί ένα μικρό μέρος του φωτογραφικού υλικού.
Γρηγορίου Λαμπράκη και Λεωφόρος Βασ. Γεωργίου Β΄, έργο του Έρνεστ Τσίλλερ
https://www.google.gr/maps/@37.9410501,23. 6500526,3a,75y,122.13h,111.84t/data=!3m6!1e 1!3m4!1se-yOZbhca7wPO47ogiGwg!2e0!7i13312!8i6656
• Λεωφόρος Βασιλέως Γεωργίου Β΄και Γρηγορίου Λαμπράκη
Κιγκλίδωμα με αντικριστές σφίγγες, μαιάνδρους και φυτικό διάκοσμο, στην οδό Περικλέους
Χρυσούλα Προγάκη, Δ΄2
Ζωγραφίζοντας οι μαθητές τo κιγκλίδωμα με τις σφίγγες
Ελένη Μύαρη, Δ΄2
Ελευθερία Μπεζεριάνου, Δ΄2
Ειρήνη Μπαλοπίτου, Δ΄2
Άγγελος Σουβλάκης, Παναγιώτης Φωτόπουλος
Κατερίνα Παπαδοπούλου Γιάννης Ράμφος
Θωμάς Καπανταϊδάκης, Δ΄2
Ο Πειραιάς, το λιμάνι του, τα σοκάκια του, ο καθημερινός μόχθος των ανθρώπων, οι καημοί, η βιοπάλη, τα ταξίδια των ναυτικών, οι πόθοι, η νοσταλγία, οι όμορφες Πειραιώτισσες, η ξενιτιά και τόσα άλλα, αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για πολλούς στιχουργούς και συνθέτες. Έτσι γράφτηκαν τραγούδια διαχρονικά, με λυτρωτικό χαρακτήρα, ποτισμένα με πλούτο συναισθημάτων, προσμονή και μεράκι. Κατά κύριο λόγο το ρεμπέτικο τραγούδι και γενικότερα οι λαϊκές πενιές ύμνησαν πολλές και μοναδικές στιγμές τον Πειραιά. Με αφόρμηση τα παραπάνω οι μαθητές του Δ΄2 συνέλεξαν στίχους και τίτλους τραγουδιών που γράφτηκαν για τον Πειραιά. Ακολουθούν σχετικοί τίτλοι τραγουδιών και παρουσιάσεις: «Χρόνια στον Περαία», 1936, «Φαληριώτισσα», 1937, «Χατζηκυριάκειο» ή «Αποβραδίς ξεκίνησα», 1937-8, «Μια νύχτα στο Πασαλιμάνι», 1938, «Μπρος στον Άγιο Σπυρίδωνα», 1940, «Απ΄της Ζέας το λιμάνι», 1946, «Κάτω στο Πασαλιμάνι», 1947,«Η Πειραιώτισσα», 1949, «Ο Τραμπαρίφας», 1951, «Όμορφη Πειραιώτισσα», 1952, «Αχ, βρε παλιομισοφόρια!» 1955, «Τα παιδιά του Πειραιά», 1960, «Στον Πειραιά συνννέφιασε», 1960, «Κάποιο πρωινό στον Πειραιά», 1963, «Μάτια βουρκωμένα», 1966, «Αναστενάζει η Αθήνα και ο Πειραιάς», 1966, «Στη Φρεαττύδα», 1966, «Σ’ έβλεπα στα μάτια», 1967, «Στου Προφήτη Ηλία τα σοκάκια», 1967, «Στα βράχια της Πειραϊκής», 1969, «Πειραιωτάκι», 1970, «Η θάλασσα του Πειραιά», 1970, «Παποράκι του Μπουρνόβα», 1972, «Στα Καρβουνιάρικα», 1974, «Είμαι βέρος Πειραιώτης», 1987, «Στη Φρεαττύδα θα’ ρθω», 1995, «Επιδρομή στον Πειραιά», 1980, «Και φούμα φούμα», 1996, «Στον Πειραιά», 1996 κ.ά. Επίσης γυρίστηκαν και αρκετές κινηματογραφικές ταινίες σε διάφορες γωνιές του Πειραιά.