सा ह य शोभा
मराठ
मंडळ को रया या मंडळाची थापना मराठ भाषा दनी झाल . मराठ बांधवानी यां या मराठ
बांधवांसाठ यां या भ"यासाठ चालवलेले मंडळ $हणजेच मराठ मंडळ, हे मंडळ फ*त महारा,-ापुरते मया/ दत नसन ू मराठ जाणणां1यासाठ ,वाचणां1या साठ थापन झाले आहे . 3या थापनेचा नाममा4 उ6ेश एवढाच क: येथे आपण आपल भाषा सा ह य, कला, सण हे एकसंघट त होऊन साजरे क> शकतो. को रया म?ये येणा1या @ येक मराठ बांधवा या माग/दश/नासाठ मंडळ सदै व त पर असेल.
Page | 2
सा ह य शोभा
सव/ @थम
महारा,- मंडळ को रया तफD आपले सहष/ वागत, मंडळाने गणपती
उ सवा यावेळी केले"या घोषणेला मु य/ व>प दे Eयाचा आFण वाचकांपयGत चांगले उ तम दजDदार सा ह य पोहचवEयाचा मंडळाचा हा प हलाव हला @य न, वाचकहो आ$हाला अतीव आनंद होत आहे क: आज तम ु या आHहा तव मंडळाने Iवशेष @य न क>न “ दवाळी अंक २०११” आप"यासाठ @काशनासं Mस?द केला आहे . दवाळी अंक पूण / वास नेEयास @ यN वा अ@ यN र या सा3य करणा1याचे आ$ह सदै व ऋणी अस.ु दवाळी अंक २०११
या Pपाने आ$ह न*क:च तम ु या मनात घर क>न राहू असा आमचा समज आहे . या अंकाची सजावट ,वा*य, शQदांची ठे वण यासाठ Iवशेष @य न करणा1यांचे ,तसेच 3या दवाळी अंकाम?ये सा ह यलेखन, काSयलेखन करणा1यांचे Iवशेष आभार. मला मु6ाम येथे नमूद करEयास आनंद होत आहे क: आम या संघाने सौ वUना समथ/ ,सौ द Uती गांधी आFण Vी Wचराग Sयास या 4यीसू4ीने 3या दवाळी अंकाचे काम अगद समथ/ र या पार पाडले.या दवाळी अंकातील सव/ कथा,कIवता,पाककृती या वतः या आहेत,लेखका या Zकंवा कवी या लेखात Zकंवा काSयात काह आNेपाह/ अस"यास मंडळ यास जबाबदार असणार नाह ,@येक Sय*तीला आपले Iवचार मांडEयाचे अMभ वातं[य कायदा आFण घटनेने बहाल केले आहे , आ$ह कोण याह कॉपीराईटचा भंग केलेला नाह , आFण तसे असेल तर तो ^नSवळ योगायोग समजावा.
Page | 3
सा ह य शोभा
_मांक
लेख/काSयलेखन/पाककृती
लेखक / कव^य4ी
पान
१
अनादरणीय कसाबला (प4लेखन)
असंतोष
५
२
दवाळी आल दवाळी
डॉ.सौ.Iवशाखा चौधर
७
३
Sयथामनाची (काSयलेखन)
डॉ.धवल शहा
८
४
ट –मनी काड/ (लेख)
सौ सीमा जगताप- पाट ल
९
५
Iवरह
सौ राजVी गायकवाड
१२
६
फॉरे न रटन/ (लेख)
Vी राहुल भhडवे
१३
७
संसार गीत (काSयलेखन)
सौ. वUना समथ/
१६
८
नाकयोप ई iयोलऑिजनेयो – पानगळ
डॉ. अनघा भालेराव
१७
९
माlया लmनाची गो,ट
डॉ. सौ. Iवशाखा चौधर
२०
१०
सागर (काSयलेखन)
सौ. @^तNा लोहोकरे
२८
११
मnया आFण मनी
Vी @णव चौधर
२९
१२
चॉईस
Vी Iवजय दे शमख ु
३५
१३
@oन उ तर
सौ शीला रा जाधव
३७
१४
आलू पराठा न लाटलेला (पाककृती)
सौ अंजल दे ऊळगावकर.
३८
१५
चमचमीत पालक वpया (पाककृती)
सौ अंजल दे ऊळगावकर.
३९
१६
बेबीकॉन/ पायल/स (पाककृती)
सौ दUती गांधी
४०
१७
चॉकलेट बालश ु ाह (पाककृती)
सौ दUती गांधी
४१
१८
झटपट कोबी वpया (पाककृती)
सौ वUना समथ/
४३
१९
मटारचे पराठे (पाककृती)
सौ वUना समथ/
४४
२०
वयंपाकघरातील काह उपय* ु त टUस
सौ प,ु पलता जी रमाळी
४५
काSयलेखन)
(
Page | 4
सा ह य शोभा
अनादारणीय कसाब , तुlया कडे सगळे खैर यत असेलच .. आज तुझी सव/ मा?यमांना खप ू आठवण येईल दवसभर .. पण यां याकडे लqय दे ऊ नकोस... ३ वष/ झालेत तल ु ा येऊन ..तुlया केसालाह ध*का लागलेला नाह आFण लागणार ह नाह .. यामुळे म त rबया/णी पचवत आराम कर..आम या दे शातला सवा/त सुरsNत माणूस आहे स ना त.ू . याचा जरा अMभमान बाळग .. अथा/त काह नतt,ट तुला फाशी iया वैगरे गळे काढतीलच ..पण तो आवाज आम या सरकार म?ये असले"या ने यां या काना पयGत पोहचाणार नाह भलेह Zकती ह कानाखाल बस"या तर .. तुlया अगोदर अफजल गुP चा _मांक आहे .. या मुळे तू ^निoचंत राहा .. खर तर अफजल गुP फाशी iयायलाच पा हजे .. पण याला फाशी दल तर दं गे होतील असे आम या ज$मू काoमीर या कम उu चे ओमार अQद" ु ला $हणत आहे त..कसे होतील ते यांनाच माह त असो.. तझ ु ी काळजी wयाला माता "रोम" आFण युवराज आहे तच.. मागे तुला मि"लका आFण जॉन अxाहम ला भेटEयाची इ छा झाल होती ती पूण/ झाल Zक नाह ? नसेल तर दिmवजय Mसंघना प4 Mलह ..पण प4ा म?ये कुठे ह भगSया रं गाचा संबंध येऊ दे ऊ नकोस ..नाह तर तुझा संबंध रा. सं. स. शी जोडतील ...मग मा4 तुझा अनिnवत छळ होऊ शकतो .. लगेच िजत{ t आSहाड तुला नथरू ामची Iपलावळ $हणन ू घोIषत करतील ... कुठ"या तर मV ु ीफ नावा या अWधकाया/ने " हू Zक"ड करकरे " नावा या पु तकात तुझे ब6ल खप ू चं छान Mल हले आहे असे दmगी चाचा $हणत होते.. हे य पु तक बाजारात आणEयासाठ व Iव_:साठ यां या हून अWधक सुयोmय Sय*ती स?या तर संपूण/ दे शात नाह ये .. काल परवाच वत/मान वाचEयात आले होते Zक तुlया वर ५० कोट खच/ केले आहे त.. तुझा पुरावा $हणन ू उपयोग करणार आहे त $हणे पण कुणा समोर तर अंकल बश ु /ओबामा .. यांना तुझी Zकंवा आमची काह पडलेल नाह यामुळे तुlयाकडे ते पाहणारा ह नाह त. तसा तू खप नशीबवान आहे स बाबा... त.ू .पाक: थान म?ये रा हला ू असतास तर एखाiया बॉ$ब फोटात म?ये मेला असता एSहाना, Zकंवा Mभक मागत जगला असतास .. पण तुझे काय/च इतके महान आहे Zक तू भारतातील सवा/त सरु sNत आदमी ठरला आहे .. आम या कडे मं4ी सरु sNत नाह त हे
Page | 5
सा ह य शोभा तुला काल-परवा या बात$यान व>न कळले असेलच.. तुlया वर खच/ करत असताना सरकारला इतर खचा/त कपात करावी लागत आहे रे .. सातारा िज"3यातील एका जवाना या आईला अजन ू जाह र झालेलं ५ लाख Mमळालेले नाह त तर क"याण मधील एका वीर प नीस जाह र झाले"या पे-ोलपंपा साठ जागा Mमळत नाह ये...संपूण/ दे शभर दसल जागा क: हडप इतक: चाणाN नजर असले"या ने यां या नजरे त अजन ू अशी जागा दसल नाह ये ..कदाWचत दसणार ह नाह .. जे कुणी २६/११ म?ये शह द झालेत .. यां या घर यांना काय वाटत असेल तू िजवंत पाहून याची चाड आम या ने यांना नाह . तुझे मराठ MशकEयाचे @य न चालू ठे व.. पुढे मागे उपयोगी पडू शकते कदाWचत ..आणखी २ वष/ नंतर कदाWचत तुला ^नवडणुका पाहून फाशी दे Eयाची तयार केल जाऊ शकेल ..तोवर आम या पैoयात फुकट जेवण ..राहणे याचा आ वाद घे ..तुला महागाई चे चटके जाणवत नसणारच .. अथा/त फ़}त तयार केल जाईल ..फाशी दल जाईलच असे काह नाह .. आ$ह सव/ भारतीय गांधीवाद आहोत असे सांWगतले जाते .. कुणी एका गालात मारल तर दस ु रा गाल पुढे करणारे ..पण आमचे नेते तसे नाह त ..फ़}त गांधीवाद अस"याचे बोलतात.. पण कुणी एखाद कानMशलात लगावल तर दस ु रा गाल पुढे करत नाह त ..कदाWचत अ हंसेचा अ~यास अजन ू कमी पडत असेल.. तसे अजन ू ह तl ु या माय भम ू ी साठ आ$ह शांततेची कबत ु रे उडवत आहोत ..अमन Zक आशा पn ु हा एकदा जोरात चालू होत आहे ..या ^नMमताने को होईना आमचे पंत@धान @ेस म?ये बोलले .. याचा आनंद काय वणा/वा .. खरं तर तल ु ा १-२ Mम^नटे दोर आवळून तझ ु ा जीव जावा अशी आमचीह इ छा नाह ..तल ु ा भरचौकाम?ये बांधन ू @ येक सामाnय माणसाला एकदा एक टोकदार सई ु Zकवा टाचणी टोचEयाची संधी दे त मारले पा हजे ..संभाजीराज{ पेNा जा त हाल करत तझ ु ा म ृ यू झाला पा हजे ..पण आमचे नेते या @माणे इतर इ छा पण ू / करत नाह त तशी ह अपेNा पण पण ू / करणार नाह त :( आता बस करतो.. २६/११ या ह""यात शह द झाले"या सव/ ^न,पाप सामnय माणूस आFण वीर जवान यांना V ांजल वाहतो आFण थांबतो ..^नदान पढ ु या वष अशी प4ाiवारे याल खश ु ाल IवचारEयासाठ प4 Mल हEयाची संधी Mमळणार नाह अशी ईoवर चरणी @ाथ/ना करतो.. कळावे .. तुझा सदा म ृ यू Wचंतणारा एक सव/ सामाnय अ-संतोष
Page | 6
सा ह य शोभा
दवाळी आल दवाळी आल जn ु या आठवणीना बहार आल घर या फराळाची जागा रे डीमेडने घेतल पण आई या हातची चव नाह आल दवाळी आल दवाळी आल ll १ ll पहाटे या अ~यंग नानानंतर एक4 फराळाची म जा होती nयार पण Mम4मैr4णीना भेटEयात अन बाहे र हॉटे Mलंग करEयात घरची म जा हरवन ू गेल Mम4 मंडळींचं मह व आहे पण घरची ग$मत हरवन ू गेल भावंड Mम4 यां यात वाटून फटाके उडवEयाची भावना संपल अन फ*त fancy फटा*यांची शोबाजी सुP झाल Zक"ले बनवण तर इ^तहासातल गो,ट बनल दवाळी आल दवाळी आल ll २ ll सणाचं इSह{ टम?ये Pपांतर झाल एक गो,ट मा4 चांगल झाल फटाके झाले कमी कमी रा हल @दष ू णाची पातळी आल दवाळी आल दवाळी ll ३ ll यावष ह माझी अन अMमतची एकाक: दवाळी पण र ी या >पाने लqमी लाभल ^तची संगत IवलNण Uयार ती दे ई अनोखे अ तर अन अनोखी रांगोळी .... माझी अन अMमतची ह @ेमाची पणती आमचं आय,ु य उजळी ह दवाळी खास बनवी आल दवाळी आल दवाळी ll ४ ll डॉ .Iवशाखा अMमत चौधर
Page | 7
सा ह य शोभा
दरू परदे शात राहताना आप"या माणसांची नेहमीच आठवण येत.े आFण मग नकळतच हे मन आप"याच Iवoवात रमन ू जाते. आठवते ते बालपण जेSहा सग यां या कौतुकाने भरलेल असते आपल ओंजळ हळू हळू मग पडू लागतो सवाG या अपेNांचा भार. आFण नकळत आपण यात अडकून जातो पार. अपेNांचा भार पूण/ करावयास मग यावे लागते दे श सोडून राहावे लागते मग एक याला फ़}त वतःचे मन मोडून. सवा/ना वाटते अरे हा तर मजा करतोय परदे शात पण यांना काय मा हत इथे फ़}त वक:यां या आठवणी आहे त @ येक oवासात. डॉ. धवल
Page | 8
सा ह य शोभा
गPु वार
सकाळी ११ ची वेळ होती.साधारणतः माझी
लॅ बसाठ घरातन ू बाहे र पडEयाची ह च वेळ असते. आFण ओजसची डे केअरला जाEयाचीह . ओजस माझा मुलगा, आता द ड वषाGचा आहे .तो चार म हnयांचा असताना आ$ह दsNण को रयाला आलो होतो. बघता बघता दवस जात होते.ओजस चंtा या कले@माणे वाढत होता.रोज नवीन >प घेत होता. दवसेगणीक याचे खेळ या या गंमतीजमती वाढतच हो या. रा4ी तो झोपी गे"यानंतर या या डो*याव>न हात Zफरवत Zफरवत आFण ओजस आज असा बोलत होता, तो आज असा खेळत होता, तो आज बाबा $हणाला,तो आज आई $हणाला. अशा द पक आFण माlया गUपांम?ये कशी रा4 संपन ू जायची हे समजतच नसे. तर आता तो थोड थोड बोलायला लागला होता.पापा, बाबा, आई, नो, कार हे शQद तो प,ट उ चार त होता.आFण हो 'टका टका' हे याचे दोन Iवशेष ठे वणीतले शQद. 'टका टका' ऐकताना आप"याला जशी गंमत वाटते, तशीच ती याला उ चारताना वाटत असावी. कारण तो टका टका अस $हणतो आFण वतःच हसतो .आज नेहमी@माणे मी याला डे केअरला घेऊन जाEयासाठ तयार केले होते. आFण मीह "याबला जायला तयार झाले होते.घरातल झाडलोट,भांडी धण ु े इ याद कामे आटोपल .थोड*यात घर आव>न झाल होत.हे कौतुकाने सांगावस वाटत ते एव यासाठ च Zक इथे घरकामाला बाई Zकंवा गडीमाणूस Mमळत नाह .आता मी बसमधन ू जाEयासाठ लागणारे T money काड/ सोबत घेणार होते आFण आ$ह ^नघणार होतो. मी काड/ शोधEयासाठ टे बलचा प हला drawer उघडला आFण काड/ शोधू लागले.मनात Iवचार येत होते Zक,ओजसला डे केअरला नाव नhदवन ू
फ*त दोनच आठवडे झाले होते. तो ^तथे नवीन आहे .कसा
राहत असेल तो ^तथे ? Sयवि थत खात असेल ना ?माझी आठवण तर न*क:च येत असेल याला. मग तो मला ^तथे शोधीत
असेल काय? आFण मी नाह दसले $हणन ू
तो रडत असेल का?असे बरे च @oन
दय अगद हे लावन ू सोडत होते.ओजस डे केअर म?ये माlयापासन ू या या teacher कडे जाताना अजन ू रडत असतो. आपला बाळ म$मा म$मा अस $हणत रडत असताना, याला कूलम?ये सोडून जाताना कुठ"याह आई Zकंवा Iप या या मनाला काय यातना होतात, हे शQदात सांगता येणार नाह . यासाठ @ येकाला आई Zकंवा वडीलच Sहाव लागेल.पण याला डे केअरला घालEयाचा ^नण/य माझाच होता.मला याचं जग आई आFण वडीलांपूत/ मया/ दत ठे वायचं नSहत.'म$मा म$मा ' या ओजस या शQदांनी मी भानावर आले.आFण माlया लqयात आले Zक माझी नजर drawer म?ये काड/ शोधEयाऐवजी इतर व तुव>नच वारं वार Zफरत आहे . मी वतःला सावरल.आFण काड/ शोधू लागले.पण मला ते दसलं Page | 9
सा ह य शोभा नाह .एव यात ओजसने माlयाजवळ येऊन drwawer म?ये हात घातला.मी याचा हात बाजूला कर त 'बाळा, हात बाहे र काढ बघ.ू नाह तर drawer म?ये हात सापडेल.' अस $हणन ू drawer बंद केला. आFण पुnहा टे बलचे इतर दोन drawers, कपाट, कपडे अoया ठकाणी काड/ शोधू लागले.पण काह के"या मला ते सापडत नSहते. आता ओजस माlयाजवळ येत,माझा ेस ओढत, आं आं ...अस काह तर $हणत होता.मी या याकडे दल / ् केलं.आFण या याकडे न पाहताच 'राजा, झाल हं म$माच आव>न.आता २ च ु N Mम^नटात आपण ^नघ.ू अस $हणाले आFण काड/ शोधू लागले,मधेच माlया लqयात आले Zक ओजसला डQयातन ू Mशरा iयायचा आहे .मी लगेच या या डQयाम?ये Mशरा भरला आFण तो या या Iपशवीम?ये ठे ऊन दला.आFण मी पुnहा ओजसशी बोलू लागले,'Iप"या हा Mशरा खाऊन पूण/ संपवायचा हं ..पोटभर खायचं ^तथे, भरपूर
झोप wयायची,छान छान खेळायचं.आFण मग ६ वाजता गाडीत बसन ू घर यायचं आFण घर
आ"यावर म जाच म जा. अस $हणन ू मी >मकडे एक कटाN टाकला, पा हलं तर table मधील आFण कपाटातील सव/ सामान पूण/ Pमभ>न पसरलं जात होत.माझा छोटा monster हे काम मो या लगबगीने आFण उ साहाने कर त होता. तो इतका खश ु दसत होता Zक, मला याला थांबवEयाची इ छा झाल नाह . घpया यात पा हले तर ११.३० झाले होते.मी परत घाईघाईने काड/ शोधू लागले. ओजसला डे केअरला सोडून मला आज लवकर लॅ बला जायचं होत.लॅ बम?ये आज खप ू काम होत.मी आता एकदा ओजसकडे पा हलं तो टका टका,अrबजाव, बोगीगो असा काह तर $हणत सामानाची फेरफार कर त होता. 'छकु"या, शाळे म?येह असाच खेळ खेळता का रे , तू आFण तुझी Mम4 कंपनी.शाळे त"या बा ची मजाच आहे मग...तhडातन शQद ^नघन ू ू गेले.मी काड/ शोधायला बाथ>मम?ये गेले. आजकाल ओजसची हरवलेल बर च खेळणी बाथ>म मध"या टबम?ये सापडत होती. ओजसची टब ह आवडती ह*काची जागा होती.आमच घर छोट असलं तर @ येकाला खाजगी आयु,य असते,माझी खा4ी झाल Zक, काड/ हरवलं आहे.मी माझी पस/ चेक केल .पस/म?ये पुरेसे पैसे नSहते. आFण बँकच ATM काड/ह
दपकने
सकाळीच माlयाकडून काढून घेतलं होत. याला कारणह तसच होत.आमच २ म हnयाचं shopping ATM काड/ जवळ अस"याने मी ते एका आठवpयातच पूण/ केलं होत.असो.या Iवनोदावरती हसायलाह माlयाजवळ आता वेळ नSहता.मी पुnहा पुnहा टे बलचे drawers चेक क> लागले drawers झाले Zक कपाट, नंतर कपडे, बेड, बाथ>म, गॅलर , परत टे बल ......सगळ चेक क>न झाल होत.ओजस
आता दाराशी जाऊन थांबला होता.तो
^तथे दाराची कडी काढायचा @य न क> लागला. मी याला समजावEया या सरु ात 'शोनू , एक Mम^नट थांब आपण बाहे र जावय ू ा ' अस सारखं सांगत होते. आFण तो दाराकडे बोट कर त 'म$मा म$मा' अस सारखं $हणत होता.मी या याकडे दल / ् ु N Page | 10
सा ह य शोभा कर त होते.आFण काड/ शोधीत होते. आता माlया डो*यात कसलेच Iवचार येत नSहते. ५ Mम^नट झाल , १० Mम^नट झाल , १५...२०...अजन ू काड/ सापडत नSहते.डोक आता गरगरायला लागल होते. माझा patience आता संपायला लागला. ओजसला बाहे र जायची घाई झाल होती.तो रडEया या सरु ात होता, मला लॅ बला उशीर होत होता,काड/ सापडत नSहत,बससाठ पैसे परु े से नSहते. आता पोटात जोराची भक ू लागल होती.आFण एवढ सगळ एकाच वेळी! मला च*कर आ"यासारख झाले .मी शांत राहEयाचा @य न केला.laptopvarati G-talk ओपन
केला आFण द पकला मेसेज
केला 'मला T money काड/ सापडत नाह ये.आFण माlयाकडे परु े से
पैसेह नाह त .मी आज ओजसला घेऊन घर च थांबेन.आFण हो उiयापासन ू ATM काड/ माlयाकडेच राह ल.' मेसेज संपला.माझे patiences ह संपले होते.मी खच ु व>न उठून बेडजवळ आले आFण डोळे Mमटून शांत होEयासाठ बसन ू रा हले. इत*यात ओजस माlयाजवळ.आला. मी याला डोळे Mमटूनच जवळ घेतलं.तो माlया डो याला हात लावन ू 'म$मा म$मा' अस $हणू लागला. याचा गोड आवाज आता अWधकच गोड झाला होता.बहुतेक एSहाना या याह लqयात आल असावं Zक आप"या म$माच काह तर rबघडलं आहे .मी या याकडे डोळे उघडून पाह ले. याचा उजवा हात या या उजSया गालावरती खेळत होता.आFण या या हाताम?ये ते T money काड/ होत.माझा पटकन मड ू change झाला.माझा वतःवारतीच Iवoवास बसेना.मी याला जवळ घेतलं. याचे अनेक पापे घेतले. 'Zकती गोड आहे स रे बाळा' असं $हणन ू या या हातातन ू ते काड/ काढून घेEयाचा @य न केला.पण तो ओरडला नो.. ..नो... तो ते काड/ सोडायला तयार नSहता.ok .ok .ठ क आहे . तl ु याकडेच राहूदे काड/.चला आपण कूलला जाऊ.अस $हणन ू मी याला कडेवर उचलन ू घेतलं. सौ. सीमा जगताप-पाट ल
Page | 11
सा ह य शोभा
िजथं जीवच जीवाशी Mमळतो, ^तथ शQदांचा खेळ कुठे उरतो. ^त या डो यात दाटलेला अV,ू दरू कोसांवर या या डो यातन ू ओघळतो. नाह $हटल तर जीव या यासाठ च झुरतो घpयाळाचा काटा मा4 मंदपणे सरतो. या या उबदार Mमठ Mशवाय, सारं काह Mमळत असतं . तर ह या या Mशवाय ^तच , जग अगद सन ु ं सन ु ं असतं . वा1या बरोबर अलगत , याचा पश/ जाणवतो , अन ् मनात आठवणीनची अन, डो यात अVच ूं ी गद क>न जातो....
सौ राजVी गायकवाड
Page | 12
सा ह य शोभा
माझा
जnम
आFण
संगोपन
महारा,-ातील
एका
छो याoया
खेpयातल.
आज
मी
दsNण
को रयातील Mसओल शहराम?ये PhD करEयासाठ आलो आहे . घाब> नका!! ह कथा माझी Sयथा नाह सांगत. परदे शात MशNण घेणा1या ९०% मराठ मुलांची एकच कहाणी आहे . ती Mल हEयासाठ भरपूर लेखक आहे त. असो ! तर ह कहाणी आहे @^तZ_या आFण @oनांची. जेSहा मी प ह"यांदा परदे शातन ू दे शात गेलो तेSहाची, तर प हले १२ तास Iवमानाने आFण नंतरचे ६ तास इं डका मधन ू @वास के"यावर मी रा4ी २ वाजता घर पोहोचलो. गावात लोडशे डंगमूळे पूण/ अंधार होता. घरातन ू बोल"याचा आवाज येत होता बहुतेक माझी ब हण आल असावी असा अंदाज मी बांधला. पण ज{Sहा आत जावन ू पा हलं तर जवळ जवळ २० लोक माझी वाट बघत होते. @थमच मला एखाद लढाई िजंकून आ"यासारख वाटत होतं. पाच सुवाMश^नंनी मला ओवाळल, आरती या MमणMमण या उजेडात मी सग यांचे चेहेरे पाहत होतो. क:त/ना Mशवाय एवढा वेळ जागं रा3यची ह बाक: यांची प हल च वेळ असावी. बराच उशीर होवन ू सु ा मी २-३ तास गUपा मार"या. दस ु 1या दवशी सकाळी लवकरच जाग आल . डोळे चोळत मी घराबाहे र आलो .लगेच एक मोठा आवाज कानावर पडला "फोरे न या चहा Uयायला " माझे कंड*टर चल ु ते रा4ीची pयुट संपवन ू आलेले होते. काका मला B.Sc. संपेपयGत "*वालेज कुमार" $हणायचे, आता तर direct "फोरे नच " क>न टाकलं. मी आवाजा या दशेने डोळे चोळत गेलो. काका "wया चहा wया " , मी " तhड नाह धत ु लं " . काका परत एकदा मो याने हसन ू $हणाले "फोरे न म?ये लोकं तhड न धत ु ाच चहा घे यात, एवढं मा हत नाह होय आमाला " (काका बहुतेक बेड ट ब6ल बोलत होते ) मी पण लावला चहा तhडाला . मग आ ता काय लmनाचा बारच उडवन ू जाणार काय ?? या @oनाने ने मा4 माझी सकाळची साखर झोप पण ू / उडाल , मी हो आFण नाह या भानगडीत पडलो नाह कारण दोnह ह उ तरं नवीन @oनांना जnम दे णार होती, मी ती जबाबदार काकांनकडे सोपवल , मी $हणालो " काका त$ ु ह $हणाल तसं" आFण ^तथन ू ^नघालो, असो ! चहा म त होता!! अंघोळ क>न मी दे व दश/नासाठ ^नघालो. आई आFण आजींन एकदमच सन ु ावल दे वाला नारळ फोड. नारळाच काह नSहत पण आम या मातोVी ^न गे"या द ड व,या/त जवळपास २० पेNा जा त नवस बोलले होते, आथा/तच सगळे नवस मला परदे शात काह अडचणी येऊ नाह $हणन ू केले होते . यामळ ु े सगळे नवस फेडायची नै^तक जबाबदार माझी होती. असो ! दे वाब6ल मनात पण काह चुक:च बोलायचं नाह . असा ^नयम आहे . मी पUयाला गाडी (दच ु ाक: ) काढायला सांWगतल , पUयाने गाडी नारळ घेEयासाठ नानां या दक ु ानाकडे Page | 13
सा ह य शोभा वळवल , नाना नानी सकाळची चहाप ती आFण साखरे ची Wगहा/ईक सांभाळEयात rबझी होते, माझा नंबर मु6ामच मागे ठे वन ू गद कमी Sहावयाची नाना वाट बघत होते. जेSहा पासन ू नानांचा बाळू बारावी नापास झाला आहे त{ Sहा पासन ू नाना MशNणा ब6ल काह Iवचारत नाह त. rबझनेस मधेच जा त Profit (नफा) आहे हे यांना Mस करायच आहे . नानांनी Iवचारल कधी आला ? मी " काल रा4ी " यानंतर नानांनी साबण पासन ू साखरे पयGत सग या गो,ट ं या को रयात"या Zकमतींची चौकशी केल . मला Mमळणा1या कॉलरMशप ब6ल सांWगत"यावर मा4 नानांनी माlया कडून बरोबर मोजन ू १२.५० P घेतले. असो! नाना नेहमीच rबझनेस minded होते. मी दे वळात आलो. घंटा वाजवल , दे वळातल फरशी पायांना गारवा दे त होती, फ*त पायच का $हणन ू मी दे वासमोर सा,टांग दं डवत घातला. पUया ने नारळ फोडून दे वळात उपि थत असणायाGना @साद वाटला. दे वदश/ना नंतर दे वळा जवळ या तुकाराम बुवानकडे जायच होत. बुवां या घर आज काल फ*त आजी आFण बुवाच असतात. बुवांची दोnह मुलं मुंबईला कामाला असतात. यामुळे मुंबई ब6ल खास िजSहाळा, बुवांनी Iवचारले " कोया/त वारकर आहे त का ? मी चेहेया/वरचे भाव कायम ठे वन ू "नसतात " हे एका शQदात उ तर दल. "Iवमानाने जाव लागत ना को रयाला ??" मी हो $हणालो, मग आजींनी Iवचारल कुठ लागत तझ ु ं Iवमान ?? मी " Iवमान पकडायला मंब ु ईला जाव लागतं " असं सांWगतलं. मंब ु ईच नाव ^नघा"यावर आजींचा चेहरा खल ु ला. मग आजींनी Iवचारल " ^तथन ू पढ ु ं Zकती आहे कोया/ ??" मी सांWगतलं Iवमानाने १० तास लागतात. मग मा4 आिजnना अंतराचा अंदाज आला. यांनी माlया डो*यावर हात Zफरवन ू साWगतलं " बराच लांब आहे रे , ^नत राहा बाबा ^तथ !!" आजी आFण बव ु ांचा ^नरोप घेवन ू मी ^नघणारच तेव यात दे वळात आलेला बापू नाSह तंबाखू चोळत आला. बाक:ची काह चौकशी करEयांआधी याने एकच ठळक @oन Iवचारला "आता अमे रकेत रा4 असेल ना" ?? 3या अनपेsNत @oनाला काय उ तर iयावं हे मला सच े ा !! मी बोटं मोजा"यासारख केल आFण मधल उ तर दलं. ु न नाह सं?याकाळ असेल. पण माझा गhधळलेला चेहरा बघन ू मा4 बापूच समाधान झाल नसावं कारण बापन ू मान डोलावल आFण तू $हणतोय $हणजे असेल पण असा चेहरा क>न ^नघन ू गेला. एवढा वेळ मोबाईल बरोबर खेळत बसले"या पUयाला मी हाक मारल आFण गाडी चालू करायला सांWगतल . गावातला प हला मुलगा परदे शात द ड वष/ Sयवि थत पूण/ क>न आला होता, अथा/तच याचा आदर स कार करEयाची पूण/ जबाबदार Hामपंचायतीची होती, अथा/तच सरपंचांची. सरपंचानी घर बोलावल.चहा बनवायला सांWगतला. नेहमी@माणे सरपंचानबरोबर यांचे ४-५ साथीदार होतेच. सपGचीन बाई पण मी काय बोलतोय हे ऐकEयासाठ उ सुक हो या.पण चहासाठ वयंपाक खोल त जायला लागेल $हणन ू थोpयाoया नाराज झा"या. सरपंचांनी शेजार बसवलं आFण Iवचारलं मग के^नयात सव/ ठ क आहे ना ??? "के^नया" ???माझा सगळा जोश एका Nणात गार झाला आFण मी कसा बसा वताला सावरत उ तरलो " हो ठ क आहे ". दस ु रा @oन "पाउस पाणी ? मी " ठ क " बरं के^नयात Iपकं कोणती घे यात ? Mम "जा ती क>न भातच असतो.कारण चार म हने बफ/ पडतो.भात आFण मासेचं,लोक जा त खातात". मी मोठ
उ तर दलं.
को रयन लोकां या आहाराब6ल
सIव तर सांWगतलं असत तर सरपंच च*कर येवन ू पडले असते. $हणजे एकदम कोकणात"या सारखे.सरपंचानी Page | 14
सा ह य शोभा खा4ी केल , मी दोन वेळेला हो! हो! $हणालो.वातावरण एकदम शांत झाल. सरपंचीण बाई चहा घेवन ू आ"या आFण शांततेचा फायदा घेवन ू यांनी पटकन Iवचारले मग Iवमानात बस"यावर कस वाटतं? मग आजू बाजूला उभा रा हले"यांचे चेहरे एकदम चकाकले ,कान उभे रा हले ,अगद सग यां या मनातला @oन यांनी Iवचारला होता, मी सहज $हणालो छान. इतके वेळचा शांत ऐकत बसलेला पUया Iवषय बदलाय या आत बोलला,"छान $हणजे न*क: कसं?" मग मला पण वाटल थोड सIव तर म?ये सांगाव.Iवमान धावप ी व>न पळत आFण २-३ Mम^नटांनी अचानक झोका वर जाताना कस वाटत ना, एकदम तसंच वाटत. आFण मग Iवमान सरळ होत आFण उडत राहत,व>न ढग दसतात आFण वर वर गेलं क: मुंबई छोट छोट दसायला लागते.मग १०-१२ तास नुसते ल*झर बस म?ये बस"यासारखे वाटत. पUयान समाधान झा"यासारखी मान हलवल . सरपंचांचा ^नरोप घेवन ू मी बाहे र आलो तर पUया ४-५ पोरांना एक4 क>न Iवमानात बस"यावर कसं वाटतं ते सIव तर सांगत होता. पUया "अरे काह नाह रे ! २ Mमनीट Iवमान पळत आFण मग मोठा झोका बस"यासारखा वाटतं आFण झाल मग नुसत बस म?ये बस"यासारखं वाटतं". पUया अस सांगत होता जसं काह तो रोज Iवमानानेच जा ये करतो. आमचा पUया, MISSON १२ वी या पंचवाIष/क योजने या ३ 1या वषा/ला आहे . मी रागाने पUयाला हाक मा>न गाडी सP ु करायला सांWगतल .
Vी राहुल सभ ु ाष भ डवे (रासभ ु ो)
Page | 15
सा ह य शोभा
नस ु ते शQद जळ ु ू न चालत नाह सूर जुळावा लागतो नुसते वाiय लावन ू चालत नाह वर लागावा लागतो मगच गाणे फुलते नुस या आवडी जुळून चालत नाह मन जुळाव लागत नुसता सहवास चालत नाह साथ असावी लागते मगच संसार काळी उमलते
पागो या गळतात अन आठवणी दाटतात ... Fखडक:त"या Mभजले"या Wचऊताई या, Mम4ांबरोबर होpया डब*यात सोड"या या, म त Mभजत घर आ"यावर Mमळणा1या 'आई या हात या' आ"याचा चहा अन कुरकुर त कांदा भा यां या पागो या गळतात अन आठवणी दाटतात... तl ंु Nणां या, ु या सहवासातील धद मल ु ां या पावसाळी सहल ं या, नातवंडां या पावसाळी खेळां या पागो या गळतात आFण 'फ*त आठवणीच' उरतात 'तl ु या अन माlया' सौ. वUना समथ/
Page | 16
सा ह य शोभा
को रयात
सUट{ बर पासन ु
Fall season ची सुPवात होते. Fall $हणजे आपला MशMशर. तसा MशMशर सुP झालाय केSहाच, सव/4 रं गांची उधळण चालु आहे , ^नर^नरा या रं गांनी झाड ^न झाड, पान नी पान नटलय, कुठे ध$मक Iपवळा, कुठे हलका Iपव सर,
कुठे
उदास
हरवा- उदास अoयासाठ Zक ते झाड
हरमस ू "यासारखे दसत होते.कुठे मळकट गल ु ाबी , ना रंगी, कुठे तपZकर तर कुठे कुठे 3या सग या रं गांच MमVण दसन ु येत.े ऐकाच झाडावर ऐकाच फांद वर अध पाने हरवी तर अध पाने लालसर, कुठे अध Iपवळी तर अध हरवी.हे सव/ पाहुन नवलच वाटत ^नसगा/च, काय ध$माल क"पना असतात बव ु ा ^नसगा/कडे ! आप"याकडे माच/ म?ये येणार होळी को रया या वN ृ व"ल ं या द^ु नयेत सUट{ बरम?येच अवतरल होती.फरक फ*त ऐSहढाच क: रं गांची उधळण ऐकमेकांवर न करता ती वतः यात nहाऊन ^नघत होती, आFण रं गह अगद नैसWग/क, आप"या सारखे अनैसWग/क नाह . ह रं गावल पाहुन आप"याकp या साpयांची आठवण होते. याह अoयाच असतात ना- अoया $हणजे नNी,कलाकुसर,रं गसंगती, वेलब ू ीची , कुय रची , फुलांची नNी. बहुधा ^नसगा/तन ु च या क"पना फुर"या असाSयात. अoया या रं गबेरंगी झाडांकडे पाहुन आठवण होते ती आप"याकड या बायकांची, लmन Zकंवा त सम समारं भाला या अoयाच नटुन थटुन आप"या एका वेग याच Iवoवात वावरत असतात. या@माणे बायका आपल साडी , दागदाWगने आFण त सम शंग े ा ृ ार इतर बायकांपN अWधक सुंदर आFण अWधक सरस असावा आFण दसावा $हणन ु @य नशील असतात तशीच ह झाडेह बहुधा आपसात चढाओढ करत असणार, आFण मनात $हणत असणार "भला मेरे प तो का रं ग उसके प तोसे अलग *युं नह !'' पण तेह बहुधा Hangukmal म?ये. काह काह झाडांचा आकार, फांiयांची रचना, पानांचा रं ग, या या बुं?याचा रं ग 3या सवाGचे Mमळुन असे काह MमVण तयार होते क: गhधळच उडतो मनात ते झाड आहे , क: खरच इतर कुणी सजीव @ाणी? सहज पाह ल तर साधंसध ं झाड दसत, पण जरा ^नरखन ु च ु पा हल तर लNात येत Zक ते झाड आप"याशी संवाद साधु पाहतय, या या भावना, याची नवीनवलाई आप"याला सांगु पाहतय, पण आपण आप"याच द^ु नयेत मoगुल असतो. एक शोभेची व तु आFण पया/वरणाला आधार 3या पल कडे आपण यांचा जा त Iवचार करत नाह . Tres Beau Fitness Center
या जवळ या र याला लागन ु एक झाड आहे . या या @ येक पानाचा रं ग
मखमल लाल झाला होता.जणु @ येक पान फुल झाल होत, आFण झाड फुलांने बहरले होते . या झाडाला पाहुन मला तर नटुन थटुन बसलेल , काह शी ओशाळलेल , थोडीशी बावरलेल , हसत हसत लाजणार नवी नवर आठवल . ते झाड पाहून मी अगद दं गच झाले. ती माझी क"पना होती Zक खरच ते झाड होते Nणभर मी च_ावन ु च गेले. अशा 3या ^नसगा/ला मानाचा मुजरा. Page | 17
सा ह य शोभा Maetan school या आवारात एक झाड आहे याला पाहुन असे वा ले जणु नुकतीच हळद लावलेल नवर . नाजुक शेलाटा बुंधा, नाजुक नाजुक फांiया आFण Iपवळी ध$मक पाने. वारा आला क: या@माणे पाने हलायची ते पाहुन असे वाटायचे जणु झाड नखMशखाnत लाजतय. उnहाची ^तर प या या फांiयावर पडल ना क: फांiयांना एक Iपवळसर छटा यायची, जणु हळद ने माखलेल अंग भासायची. Chinese Garden मधल एक झाड जरा जन ु कटच होत. थोराड बुंधा, जाडसर फांiया , पानांचा भारद त संभार, पानांची उगीचच स सळ नाह , तQध फांiया, बघताच एक पो*त बाई आठवल चेहया/वरचा गंभीरपणा, अंगभर घेतलेला पदराचा वेढा, शांत चया/ , अगद हुबेहुब जुळत होत. Ajou University Hospital या @ांगणात झाडांचा एक मोठा समह ु पाह ला. गद/ हरवा, Zफकट हरवा, पोपट , Iपवळा, तपक:र , लालसर, गुलाबी अoया IवIवध रं गांच जणु संमेलनच भरल होत. पानांची अIवरत सळसळ चालु होती. फांiयाWच एकमेकात घुस ण चालु होती, ते पाहुन असे वा ले जणु का ह १५-२० बायका हळद -कंु कवालाच जम"या आहे त. अIवरत बडबड चालु आहे, एकमेक:ंची थ ा म कर चालु आहे ,कुणी कुणाला कोपरखळी मारतेय, कुणी कुणाची नथ पाहतेय, 'अ या तझ ु े झम ु के छान आहे त, तl ु या साडीचा रं ग छान आहे , माlयाकडेह अoशीच आहे वगैरे वगैरे बायकांची टIपकल बडबड चालु आहे . र या या कडेला असलेल झाडेह कशी Mश तीत उभी असतात आFण Mश तीतच वाढत असतात. यां या फांiया अ ताSय त वाढत नाह त क: र यावर येउन रहदार ला अडथळा करत नाह त. ह Iपव या झाडांची माळ पा हल Zक आठवते दस1याला दारावर लावले"या टपो1या झ{डु या तोरणांची, पण आठवडाभरातच पावसाची एक जोरदार सर आल आFण सगळा र ता Iपवळसर, हरवट लालसर झाला. झाडे ओक:बोक: दसु लागल . काह काह झाडांवर अजन ु ह थोडीफार पाने तग धPन बसल होती, जणु जीव मुठ त धPन बसल होती .तपZकर काळसर फांiयाच सव/4 दसत हो या. काल परवा पयGत नखMशखाnत नटलेल , यां यावPन नजर हटत नSहती अशी अ@तीम झाडे अचानक उघडी बोpक: पाहुन मनात खप ु कालवाकालव झाल . खप ु वाईट वा ले. र यावर पडलेला पानांचा खच पाहुन पाय पुढे टाकवत नSहता. अचानक आठवण झाल ऑग ट २००3 म?ये मुंबईत जSहे र बाजारात झाले"या बॉ$ब फोटांची. माझी Internship J.J. Hospital म?ये होती. Afternoon dutyला मी गेले, Casualty म?ये पोचले तर संपुण/ casualtyची flooring ,gallery सव/ काह र*ताने भरलेले होते . सव/4 रडारड, आरडाओरड आFण र*ताचा सडा होता. ते पाहुन मी खप ु हादरले होते आFण तशीच काह शी अव था माझी तो पानांचा सडा पाहुन झाल होती. फ*त आजुबाजुला रडारड , आरडाओरड नSहती.सव/ काह नेहमी @माणे चालले होते. कुणाला काह ह घेणदे ण नSहत या ^नखळले"या पानांच. लहान मुले या पानांना हसत हसत तड ु वत होते आFण मोठ माणसे या पानांच अि त व
Page | 18
सा ह य शोभा IवसPन अगद स3ज यां यावPन चालत होते. झाडांना ह जर भावना असतील तर काय वाटत असेल याना? Zक ^नसग/^नयम $हणन ु ^तह ^नढा/वल असतील कोण जाणे !
डॉ अनघा भालेराव
Page | 19
सा ह य शोभा
आज
बरोQबर एक म हना रा हला कु.
Iवशाखा @काश महाजन ची सौ. Iवशाखा अMमत चौधर होEयास खरतरं लmन हा Iवषयच फार गोड, सुंदर, म3 वा्चा अन ् ^ततकाच जबाबदार चाह …! खरं सांगायचं तर अनेक कारणांमुळे माlयासाठ फारसा उ सुकतेचा नसलेला…! आप"या योmय अशी Sय*ती कुणी असेल हा Iवचारह अनेकदा गंमतीचा वाटलेला….असो... पण २५ वषD वया या माlयासार या Iववाहयोmय वयोगटातील कnयेचे माता-Iपता मा4 सुयोmय वरसंशोधना या Iवचारांत होते. यामळ ु े यांना कधीच “नाह ” न $हणणा1या “मी” यांना याह गो,ट साठ होकार दला.. आFण माlया आयु,यात फार उ सक ु तेचा नसलेला ‘हा’ Iवषय माlया आय,ु यात @वेशता झाला. “तl ु या इ छे IवP तझ ु े लmन होणार नाह ”, असा शQद मातोVी-IपताVींनी वतःहून दला.आFण वरसंशोधना या काया/त ते दोघे मmन झाले. ज ु या भWगनीला समीरिजजाजीं या Pपाने सय ु ोmय वर लाभन ू यांचा साखरपड ु ा झा"याने माlयासाठ या काया/ने चांगलाच वेग घेतला. असे असन ू ह माझे मन अ^तशय शांत, ^नवांत अन ् Emergency Medical Course या hospital rotation, log book complition, prelim & final exam preparation या कामातच रमलेले होते. आFण जन ू म हnयात एक आठवpया या अंतराने दोन थळे पाहEयास (‘मला’) आल . मला यातील एकह फारसे Iवशेष Pचले नSहते. आFण जन ू अखेर स होऊ घातले"या prelim exam म?ये आFण private practice या patients’ साठ या नवीन treatment म?ये माझे मन रमले होते. खरे तर पर Nेपूव हा ‘बघEयाचा’ काय/_म नका कP असे, आई-बाबांना सांगावेसे वाटत होते. पण, यां या मनःि थतीचा Iवचार क>न गUप बसले. योगायोगाने दोnह कडून दस ु 1याच दवशी होकार आ"याने आई-बाबांना माlया मनाची जा त काळजी वाटत होती. $हणन ू च तुझे मत तू प,ट सांग, असा आHह यांनी, मामाने केला. आFण ते माlयाशी सहमत अस"याचे यांनी मला सांWगत"यावर मला जरा हायसे वाटले. पुnहा एकदा आई-बाबा यां या काया/त मmन झाले. Prelim संपल होती. आFण final exam एक म हnयावर आल होती. यात घरा या renovation या 4ासाने कंटाळले"या मला पर Nेचे टे nशन आले होते. माlया पेशं सना handover करEयासाठ चांगल therapist Mम4/मैr4ण शोधणे आवशक होते . यावेळी मला माlया पेशं स आFण पर NेपेNा दस ु र कुठल च गो,ट जा त मह वाची वाटत नS3ती. मी अ~यासा या तयार ला लागले. Mम4-मैr4णीं या मदतीने पेशं सचा @oन सोडवला. आFण अ~यासा या टे nशन मधन ू हळू3ळू मन अ~यासात ि थरावू लागले होते. Final exam ला दोन अडीच आठवडे उरले होते. तल ु ा परवा $हणजे १९ जुलैला पाहायला येणार आहेत मुलाचे आई-वडील असे, आई-बाबांनी मला सांWगत"यावर मला @चंड ध*काच बसला. आता final exam झा"याMशवाय ‘हा’ काय/_म होणार नाह ^नदान माझी अव था बघन ू ते तो नंतरच ठरवतील, अशा समजूतीतच मी होते. Prelim exam वेळेस एक वेळ हे ठ क होते, पण हे आताच? असा @oन मला पडला. आFण मी भांबावन ू आईला Iवचारले क:, फ*त आई-वडीलच येणार आहे त का? आFण आताच ‘हा’ काय/_म Sहायला हवा का? आई-व डलांची पसंती असेल तर मग बघायला मुलगा ऑग ट म?ये परदे शातन ू येणार Page | 20
सा ह य शोभा आहे . आFण $हणन ू ‘हा’ काय/_म आताच Sहायला हवा, असे उ तर आईने दले. आFण मी अजन ू च टे nशनमधे आले. मी आईला बरं ठ क आहे $हटले खरे ! पण मन अिजबात तयार नSहते. यात मुलाची आई माlया आईची स खीचल ु त मामेबह ण $हणजे माझी मावशी लागत अस"याने मनावरचा ताण अजन ू च वाढला होता. या नाव ऐकले"या पण ब^घत"याचं मला अिजबात आठवत नसले"या मावशी+मुलाची आई, बाबा आFण भाऊ यांचं दश/न सभ ु ाषकाकांकडे घडEयाचं ठरलं. मनावर या ना यात नात @काराने अजन ू च ताण वाढला होता. पारं पा रक कांदेपोहे काय/_म या आधीह दोनदा झा"याने मी तशाच तयार त होते. अन ् सग यांना पो3यां या डश दे ऊन होत असतानाच… “अगं काय हे ?”, असे उiगार मुला या मातोVीं या मुखातन ू बाहे र पडताच आत जायला वळलेल मी थबकले. खरं सांगायचं तर याNणी िजवाचा थरकाप उडाला. शांत मन आFण चेहरा ठे वEयाचा @य न करत मी उलट Zफरले. “तू पण बस ना पोहे खायला” असं काय पर*यासारखं? आपणच सगळे तर आहोत घरातले…मग कशाला फॉरमॅMलट ?” असे आHहोiगार ऐकताच मी शांत शांत झाले. फ*त हसन ू हो $हटलं. तर ‘तू काह टे nशन घेऊ नकोस बस आरामात आम याबरोबर’ या यां या पुढ या उiगारासरशी नाह मी, टे nशन नाह घेत $हणत मी खरचं एकदम relax झाले. अन ् मग शशीमामा, मुलाचे आई-बाबा,भाऊ सग यांनी मोकळे पणाने एकदम जाणवEयाइतपत ख" ु या दलाने माlयाशी गUपा मार"या. ’तो’ बघEयाचा काय/_म आहे हे मी Iवस>नच गेले होते. ^नघताना यांनी बाबांना मोबाईल नंबर iया आ$ह त$ ु हाला आमचा ^नरोप नंतर कळवतो असे $हणताच ‘तो’ बघEयाचा काय/_म होता हे मला आठवले. आFण मी गhधळून गेले होते. आता final exam Sहाय या आधी आई बाबांना असा कुठलाह काय/_म क> न दे Eयाचं मी माlयापुरतं ठरवलं. यानंतर २-३ वेळा आईने सांWगतलेल एकच गो,ट मला अ^तशय खटकल क:, मुलाची आई $हणाल क:, पण रं गाने माझा अMमत काह ह यासारखा नाह , काळा सावळाच आहे . आFण मुला या आईनेह ह गो,ट माlया आईला २-३ वेळा सांWगतल . आFण Iवशाखाला हे सांगEयास सुचवले. आFण रा4ी आमची हरकत नाह $हणन ू आता अMमत आ"यावर काय ते अMमत आFण Iवशाखाने ठरवावे असा ^नरोप याच दवशी १९ जुलैला Mमळाला. आई या तhडून तो रं गपरु ाणाचा ^नरोप ऐक"यावर मी Wचडले. वैतागले. आईला $हटलं, ‘तुला चांगलचं मा हती आहे क:, माlयासाठ याचा वभाव मह वाचा आहे रं ग नाह …तर तू हे मला कशाला सांगतेस? ‘आता तो आला क:, मी याला बघेन, या याशी बोलेन आFण मगच काय ते ठरवेन, तोपयGत परत आता हे रं गपुराण मला सांगायचे नाह .’ माlया अशा उ तराने मातोVी हसत सुट"या आFण मग $हणा"या, ‘हे बघ, तुला पूण/ क"पना दल नSहती, तुला मा हत नSहते, असं होऊ नये आFण याआधी आपण कुणीच अMमतला ब^घतले नस"याने याची आई असे सांगन ू गेल असेल.’ हे ऐक"यावर मी ठ क आहे $हणन ू गUप बसले. आFण अ~यासा या तयार त आकंठ बड ु ाले. अन ् ^नदान काह दवसांपरु ता हा Iवषय माlयासाठ बंद झाला.
Page | 21
सा ह य शोभा दोन Wथअर आFण तीन @ि*टकल अशी पर Nेची Iवभागणी दोन दवसांत केलेल होती. दोन Wथअर पेपर एकाच दवशी पार पडले अन ् प हला पेपर चांगला अन ् दस ु रा अवघड गे"याने टे nशन जरा आणखीनच वाढले. एक आठवpयाने पुEयात @ॅि*टकल पर Nा होती. मा हत नसले"या ठकाणी एकट ने पोहोचEयाचे आFण पर Nेचे असे दहु े र टे nशन होते. पुEयात वाईन लुचे थैमान,मनसेचे आंदोलन, बस – रNाचे @ॉQलेम या सग यावर मात करत @ॅि*टकल पर Nा म तच झाल ... अन ् लगेच दस ु 1या दवसापासन ू चे clinic, visits चे टाईमटे बल आखणे सु> झाले. मन जरा ^नवांत होऊ लागले. आFण २५ ऑग टला अMमत भारतात येतो आहे ,अशी आठवण आईने मला क>न दल . ^नवांतपणे सगळं ऐकत होते. कधी नाह ते मी अचानक मला याचे सगळे details सांग, असे आईला $हटले. याआधी दोnह वेळी मी असे वतःहून काह च Iवचारले नSहते यामुळे माझे मलाच आoचय/ वाटले. पण मन अजन ू ह शांत, ^नवांत होते. याबाबत मी काह च Iवचार करत नSहते. बाक: >ट न सु> होते.२३ ऑग टला गणेशचतथ ु आFण हरताMलका होती. कधी नSहे तो @थमच मी आFण माlया जु या ब हणींनी हरताMलकेचा उपवास केला. नवीन visit सु> झा"याने मी खश ु होते. फ*त clinic चा अपवाद वगळता बाक: visits मी २५ ऑग ट या दवशी cancel केले"या हो या. २५ ऑग ट २००९ ला सकाळी ११.३० या आसपास अMमत, याचे आई-बाबा, भाऊ, शशीमामा यांचे आगमन झाले. पोहे वगैरे दे ऊन झाले अन ् मी शांतपणे सग यांबरोबर बसले. सग यांचा संवाद सु> झाला. अन ् ४-५ वेळा पाहूनह अMमतचा चेहरा नीट डो*यात येत नSहता.५ वेळा मी observe के"यावर चेहरा नीट लNात आला. याचं मनमोकळ बोलणं, मोकळे पणाने वतःब ल सगळं सांगणं योmय वाटत होतं. वतःहून मी सांWगतले"या माlया Nे4ाSय^त र*त ते जाणन ू घेEयात यानं जा त रस दाखवला. सग या गो,ट तो अ^तशय Sयवि थत सांगत होता. इतकेच नSहे तर को रयात कुठले चलन वापरले जाते व Pपया, डॉलरशी याचे कसे comparison आहे हे देखील अगद सहजपणे सांWगतले, अन ् अचानक कुणा याह ?यानी-मनी नसताना माlया आधी या दोन अनभ ु वांत तर IवलाMसनी या (बह ण) चार अनभ ु वांत न Iवचारला गेलेला @oन, “तुला वयंपाक येतो का?” याने मला Iवचारला. @oन ऐकताNणी मी थ*क झाले कारण याने दलेले प,ट करण…. होते क:, मला ब1यापैक: येतो $हणन ू out of curiosity मी असं Iवचारतोय… यावर माlया उ तराची अिजबात वाट न पाहता ‘येत नसेल तर हरकत नाह , नंतर Mशकशील हळूहळू’, अशी @^तZ_या दे त अMमत या मातोVींनी मला तू टे nशन घेऊ नकोस असे सांWगतले. या दोघांमुळे मी गhधळून गेले पण वतःला सावरत पो या सोडून बाक: थोडे-थोडे जमते, पण माlया आईसारखी मी ए* पट/ नाह , असे @ामाFणक उ तर दले. मग शशीमामाने एक याने काह बोलायचे आहे का? असे Iवचारले. इतका वेळ जॉब, MशNण याबाबत याने दाखवलेला रस, वतःब6ल @ामाFणकपणे सांWगतलेल मा हती आFण याह Sय^त र*त वयंपाकाचा Iवचारलेला @oन यामुळे मनात १-२ @oन असतानाह मी खश ू झाले होते, हे माझे मलाच जाणवले.
Page | 22
सा ह य शोभा महाजनसरांची नात, @^तभामावशीची मुलगी यापल कडे जाऊन Iवशाखा $हणन ू मला जाणन ू घेEयाचा याचा @ामाFणक @य न मनाला पशन ू/ गेला. आFण केवळ $हणन ू च मी, हो मला एक याने बोलायचे आहे , असे शशीमामाला सांWगतले. एकट ने बोलताना माlया आवडींम?ये याला असलेला रस, याचा @ामाFणकपणा मनावर कोरला गेला. अन ् या याशी बोलतानाच हा मुलगा तुlयासाठ योmय आहे, असं सुUत मनाने जागत ू दलं. आमचं बोलणं झा"यावर ते सगळे घर गे"यावर आई-बाबांनी माlयाशी चचा/ ृ मनाला जाणवन केल . अन ् आमचा सवाGचा एकमताने या मुलाला होकार होता. दप ु ारनंतर अMमत या बाबांचा यांचा होकार आहे , तम ु चे काय मत आहे? असे, Iवचारणारा फोन आला. माlया बाबांनी यांना आमचा ^नरोप कळवला. आFण सं?याकाळी अMमत या घर हे लmन प*के झाले अन ् २ सUट{ बर ला साखरपड ु ा करEयाचे ठरले. दस ु 1या दवशी सकाळी मागणी घालEयाचा काय/_म झा"यावर लगेचच साखरपp ु याची तयार , खरे द सु> झाल . आFण अवwया नऊ दवसांत माझे सारे भावIवoवच बदलन ू गेले. द.२ सUट{ बर २००९ ला साखरपड ु ा झाला. या या तयार त माlया मदतीला माlया माहे र या लोकांबरोबर सासरचे लोकह आले. अशा वातावरणाने मन @सnन झाले. अचानक लाभलेला आनंद सहन करता येत नSहता. @थमच केले"या हरताMलके या उपवासाचा हा मो ा चम कार मला अनभ ु वायला Mमळाला. ३ सUट{ बरला आम या अMमतसाहे बांनी बाहे र Zफरायला जाEयाचा काय/_म अचानक ठरवला. अन ् ?यानी –मनी नसतानाह माlया मनातल फ ट/ डेटची संक"पना माlया नकळत अMमतने जशी या तशी @ यNात उतरवल . अन ् माlया आय,ु यातल ती एक संद ु र सं?याकाळ ठरल . ५ सUट{ बरला अMमत साऊथ को रआला परत गेले आFण जाताना मला वेडं क>न गेले. सP ु वातीचे १-२ आठवडे फोन-ईमेल-चॅ टव>न गUपांमधन ू छान गेले. खष ु ीत असतानाच EMS या Exam Result च थोडं टे nशन मनावर दाटून आलं. शेवट एकदाचा Result आला. आFण First class Mमळाला कळ"यावर मन एकदम शांत, ^नवांत झालं. Clinic, visits वगैरे चालू हो या. आता वयंपाकघरात मनापासन ू डोकवावसं वाटू लागलं. वयंपाक Mशकावासा वाटू लागला. मी @य न करायला लागले. पण आ खा दवस पेशं स या मागे गे"यावर कधी वेळ Mमळणार? $हणन ू शेवट दवाळीनंतर सारे काह बंद केले. घरात काह गो,ट Mशकत होते. कु. Iवशाखा @काश महाजन या आयु,यातले हे व छं द असे शेवटचे दोन म हने पुरेपूर जगEयाचा @य न करत होते. पण हे सारं होत असताना मनाचं कासावीस होणं जाणवू लागलं. अMमतIवना करमेनासं होऊ लागलं. तासभर फोनवर बोलन ू ह , ईमेल-चॅ ट क>नह मनाचं समाधान होईनासं झालं. आठवpयाअखेर स समीरिजजाजी-IवलाMसनीला बाहे र जाताना बघन ू उगीच कुठे तर काळीज तुट"यासारखं होऊ लागलं. आFण जाणवलं शहाEया Iवशाखाला अMमतने वेडं लावलं. मनाला यांची ओढ लागल . यांची थ ा-म कर , यांचं जीव वेडा क>न टाकणारं @ेम, समजूतदारपणा, तर कधी यां या वेडप े णामुळे माझा झालेला 4ागा, यांनी केलेल म कर न कळ"यामुळे फुटलेलं रडू अशा अनेक गो,ट ंमुळे हरखन ू गेलेल मी. शेवटचा एक म हना उरला आFण WEBCAM शैलेशमामाकडे आहे ना मग ^तथन ू online येशील का? असं यांनी Iवचार"यावर यांना ‘हो’ $हट"यावर आFण WEBCAM व>न मला समोर ब^घत"यावर खश ु झालेला यांचा वर कानात तसाच घम ु त रा हला. अन ् शेवटचा म हना दर रIववार WEBCAM वर सग या तांr4क अडचणींवर मात करत भेटत रा हलो. पण, मला मा4 फ*त फोटो पाहावा लागत होता. कारण, अMमतकडे WEBCAM नSहता. WEBCAM व>न बोलत असताना मी ६ डस{बरला भारतात येईन तेSहा Zकतीह उशीर झाला तर तुला भेटायला येईन असे, वतःहून @ॉMमस Page | 23
सा ह य शोभा केले. म?यंतर दवाळी या आसपास साpया आFण दाWगnयांची खरे द माlया व IवलाMसनी या मनासारखी झाल . दोघींचे लmन एकाच दवशी १० डस{बर २००९ ला करEयाचे ठरले. लmना या कपडे-दाWगnयांची खरे द $हणजे आ$हा दोघीं या आयु,यातल अ^तशय IवलNण गो,ट होती. खरं तर मुल ची जात $हट"यावर दाWगने-कपpयांचा सोस, हौस ह खप ू वाभाIवक गो,ट…! पण आ$हा दोघींनाह यागो,ट ंची आवड असल तर हौस, ओढ अशी नस"याने असेल क:, आ$हाला साpया-दाWगने यातले @कार, वैIव?य याब6ल काह च ान नSहते. ($हणजे आता खप ू आहे अशातला भाग नाह . असो…!) आFण आम या दोघीं याह सासूबा नी आ$हाला @ येक गो,ट त वतःहून choice करायला सांWगतले. साpयां या रं गसंगती, @कार तर दाWगnयां या डझाईन टाई"स पाहून मी थ*क झाले. अन ् हळूहळू सावरत दोnह खरे द पूण/ के"या. साखरपड ु ा झा"यावर को रआला जाEयापूव च अMमतची लmनाची खरे द घाईतच करावी लागल . कारण लmनापूव १-२ दवस आधी काय खरे द करणार?
पण या सग या दवसांम?ये माlयात खप ू फरक पडला. नऊ म हने फ*त
Professionalist होEया या मागा/वर असले"या, वतःला हरवEया या मागा/वर असले"या मला अMमतने थांबवले. यां या येEयाने नकळत मनाला फुटलेला बहर जाणवत राह ला. थांबलेले कIवतालेखन परत स> ु झाले. माlया नकळत कIवतेचे Iवषय, शQद, यांची ती ता बदलल . जाद,ू मो हनी या शQदांना अथा/सकट अनभ ु वले केवळ अMमतमळ ु े … या थोpया काळात लाभलेला यांचा सहवास, Airport वर यांना सोडायला गेलेलो असताना सग यांसमोर आत जाताना अचानक यांनी मारलेल Mमठ …. सारं सारं एका Nणात मनावर कोरलं गेलं. नंतर नंतर तर यां या आवाजाची उजळणी के"याMशवाय झोपच लागेनाशी झाल . ईमेल, चॅ ट, video chat सारं सारं करताना दरवेळी काह ना काह problem Sहायचाच….!!! अन @ येक वेळी संयमाचे मह व अधोरे Fखत होत गेले. आ$ह दोघेह एक एक दवस मोजत होतो. को रयाची सं कृती, लोक, खाiयसं कृती, भाषा इ याद ची मा हती मला कळत होती. माlया आयु,यातील कदाWचत ती प हल आFण शेवटची वेळ होती यावेळी फ*त मला आवडणा1या सग या गो,ट माlया अवतीभवतीहो या आFण याह सग या या सग या एकाच वेळी अि त वात हो या. काह दवस तर फार कठ ण होते माlयासाठ ! जेSहा आई-बाबा,भाऊ आFण अMमत असे दोnह Iवचार मनात यायचे. मग जnमापासन ू नेहमीच सग यात जा त जवळ असलेल ब हणच सग यात मोठा आधार वाटायची. ती पण सेम कंडीशन फेस करत होती ना..
पr4का
छापणे,
वाटणे
इ याद
कामे
दे खील
आटोपत
आलेल
होती.
यापूव
जेवणाचे
कॉन-*ट ,Iववाह थळ ^निoचत करणे , Qयुट पाल/र वगैरेची तयार पूण/ झाल . दर$यानचा काळ एकदम गोड होता अशातला काह च भाग नSहता. खप ू टे nशनम?ये आ$ह दोघेह होतो. प हले अMमतना ऑZफसमधन ू १४-१५ दवस स ु ी Mमळे ल क: नाह ? याचे टे nशन होते. कारण को रयन लोकांसाठ Iववाह ह एखाiया रIववारची फॉम/ल रंग सेर मनी अशी आFण फ*त तेवढचं मह व असलेल गो,ट. यामुळेच स ु ी Mमळे ल न Mमळे ल असे टे nशन होते. पण अनपेsNतपणे या दवशी स / णे यांना हवी तशी माnय क>न यांचे ु ीसाठ यांनी अज/ केला याच दवशी यांची स ु ी पूणप Page | 24
सा ह य शोभा ^तक:टह यांना Mमळाले. माझा पासपोट/ Mमळायचा होता. तोह एकदाचा Mमळाला. मी लगेच याची कॉपी अMमतना इमेल केल . माझी पासपोट/ कॉपी Mमळा"यावर अMमतनी ऑZफसम?ये ती सिQमट के"यावर यां या Iवमानाचेच माझेह को रयाचे ^तक:ट कंपनीने बुक केले. आ$ह दोघेह खप ू खश ु होतो. पण...थोडे टे nशन म?ये होतो क: िSहसा वेळेवर Mमळतो क: नाह . नाह तर अMमतला लmनानंतर आधी एकटे को रयाला जावे लागणार अन ् मग “मॅरेज स ट/ Zफकेट" चे काम झा"यावर िSहसा Mमळा"यावर मला एकट ला को रयाला जावे लागणार . यामुळे माlया @वासाचे टे nशन होते. िSहसा वेळेत Mमळाला क: झाले....मी दे खील अMमतसोबत को रयात जाणे श*य होते. पण....हा 'पण' फार मोठा असतो. आFण हा पण.. दरवेळी म?ये येत होता. कारण आप"या भारतात “मॅरेज स ट/ Zफकेट" ८-१० दवसात Mमळते. आFण आ$हाला ते दोन दवसात Mमळाले तर दोन दवसात िSहसा Mमळून लmनानंतर ९ Sया दवशीचे Iवमानाने आ$ह दोघे एक4 को रयाला जाणे श*य होते. पण...जोपयGत असे घडत नाह तोपयGत काह च सांगता येत नाह यामळ ु े मधले काह दवस फारच IवWच4 होते आFण को रयात सग या गो,ट ऑZफस वक/ या सु ा पटापट होतात यामुळे या लोकांना हेसारं फार सोपं वाटतं. यामळ ु े ^तथे असताना यांचा सट ु णारा संयम अन ् होणार WचडWचड आFण .... हे सार काह समजत असताना मी काह च क> शकत नस"याने माझा मनात"या मनात होणारा कhडमारा......आFण यातलं काह च न समजू शकणारे , फ*त मला Wचडवणारे Mम4वग/ अन आUतवग/ ! शेवट बाबांचा Mम4वग/ मदतीला धावन ू आला. बाबां या Mम4ाने सारे ऑZफस वक/ Sयवि थत वेळेत पण ू / होईल असा Iवoवास दला,. शेवट मी शांतपणे वतःला अन ् अMमतना समजावले क: जर खरचं आपण दोघे एक4 जावे ं असेल तर तसेच होईल. अशी आपल इ छा असेल आFण ती खप ू ' -ॉग' आता परत या Iवषयावर आपण बोलायचे नाह . बाबा काय ते पाहतील आFण होता होता ६ डस{बरचा दवस उजाडला. अMमत भारतात सं?याकाळी पोहोचणार
होता.
ं हॉगकॉ गं
मागD
येत
असताना,
'मी
आता
ं ं ू न ^नघतोय ' असा फोन केला. आFण माझे सगळे लN घpयाळाकडेलागले होते. आMमतना wयायला हॉगकॉ गह गेलेल गाडी म?येच बंद पड"याने तासभर उMशरा पोहोचल . यामुळे ७.३० - ८ या सम ु ारास अMमत मुंबई एअरपोट/ व>न ^नघाले. अन कदाWचत उशीर होईल $हणन ू मी आज न येता तुला उiया भेटायला येइन असे मला फोनवर सांWगतले. मी ठ क आहे $हणाले. शहाEया Iवशाखाला यांचे $हणणे पटले होते पण,वेडी...अMमत वेडी Iवशाखा दःु खी झाल . आज @ यN समोर बघेन या इ छे वर पाणी Zफरले होते. अMमतनी तुला काय झाले? आवाज वेगळा का वाटतोय ? असे Iवचारले दे खील. पण मी उ तर दले नाह . ती सं?याकाळ तशीच गेल . अन रोज १ - १.३० पयGत जागी असणार मी, घरातले सगळे ११ - ११.३० लाच झोपाय या तयार त होतो. सगळे झोपले होते. मी बेडवर आडवी होते असतानाच ११.४५ वाजता अMमतचाफोन आला “काय करतेस?” “झोपतेय”असे 4ोटक उ तर मी दले. आFण अMमत ताडकन उसळून $हणाले , खोट बोलू नकोस. रोज १ - १.३० पयGत जागी असतेसना त?ू वेड,े मी तु या घराजवळ आहे . दोन Mम^नटात पोहोचेन. बाक: लोक पण झोपलेत का? खर सांग मग मी घर परत जातो. यांचे बोलणे ऐकून मी Page | 25
सा ह य शोभा दचकले. आ$ह सगळे च धडपडून उठून बाहे र आलो तर खरच अMमत घर येताना दसले. याNणी मला अMमत वेpया Iवशाखाला झालेला आनंद खरोखर गगनात मावेना. एकदम बाव>न गेले होते. यांना लmनासाठ केलेल कपडे खरे द दाखवल . अन ् अचानक ते सारे बाजूलाठे वत अMमतनी एक Iपशवी माlया हातात ठे वल अन हे घालन ू बघ असे सांWगतले. Iपशवीत एक सुंदर पोपट रं गाचा पोलो नेक असलेला पूण/ बा3यांचा ट शट/ होता. अंदाजेआणलेला...पण माlया परफे*ट मापाचा...! खप ू म त दसत होता मला. मग ब1याच गUपा झा"या अन ् १.३० वाजता अMमत घर परत गेले. ^नघताना को रयन चॉकलेट दे ऊन गेले. र यात असताना फोन क>न $हणाले सांWगतले होते न मी तुला ...Zकतीह उशीर झाला तर मी तुला भेटायला येईन. Wच4पटातला वUनवत @संग अMमतने माlया @ यN आयु,यात उतरवला. मग दोन दवस आ$ह Zफरायला गेलो पाणीपुर -दह पुर , गUपा खप ू म जा केल . यानंतरचे दोन दवस मेह{द चा काय/_म, हळद चा काय/_म खप ू गडबडीत गेले. लmना या आद"या दवशी माझी खप ू IवWच4 अव था झाल होती. दस ु 1या दवशी लmन होते लवकर उठायचे होते यामुळे लवकर झोपणे आवoयक होते पण डोकं चांगलाचं ठणकत होत. मनावर नकळत ताण आला होता यामळ ु े झोप आल असन ू ह लागत नSहती. शेवट माझे दोघे भाऊ हे रंब आFण हष/द मला आलटूनपालटून थोपटत बसले. मग केSहा तर मला झोप लागल . पर NेMशवाय उठवन ू ह सहज न उठणार मी १० डस{बरला $हणजे लmना या दवशी आपणहून सकाळी ४.१५ ला उठले आFण घरात"या सग यांना उठवले. भराभर आवारा-आवर सP ु झाल .ठर"या@माणे ५ वाजता Qयट ु पाल/र वा"या कदम काकू आ"या. अन ् Iवशाखा या आय,ु यात"या मह वा या अंकासाठ मेकप सP ु झाला. तयार होऊन हळद या साडीत लmन थळी ‘साIव4ीबाईफुले कालामं दरात’ पोहोचलो. आम या नवरोबांचे ( मी आFण IवलाMसनी या) आगमन झालेले होते. दोnह जोpयांचे फोटो असलेल रांगोळी आमचे सवाGचे वागत करत होती. नंतर दोnह जोpयांचे फोटोसेशन, उपवासाचा फराळ क>न Iववाहपूव/ Iवधींना सुPवात झाल . मग लmनासाठ नऊवार साडी, दाWगने इ याद तयार ला सुPवात झाल . जस-जशी तयार पूण/ Sहायला लागल तशी दयातल धडधड खप ू प,ट ऐकू येऊ लागल . पोटात फुलपाखरांची Zकलrबल चांगल च सुP होती. या सौभाmय अलंकारांना प रधान के"यावरची मी मला वतःलाच खप ू वेगळी भासू लागले. आFण १०.१८ वाजता सग या आUत, नेह , दे व-xा3मण अन अmनी या साNीने कु. Iवशाखा @काश महाजन ची सौभाmयवती Iवशाखा अMमत चौधर झाले. वरमाला घालEयापूव अंतरपाटातन ू Mम क:ल हसत एकटक पाहणा1या अMमतला पाहून मी मोह>न गेले होते. या या खोडकर नजरे ला नजर दे णे जमत नSहते अन लाजेने मान खाल जात होती. मंगला,टके संपत आल असताना मो या हमतीने मी अMमतकडे प हले. अन इतका वेळ Mम क:लपणे हसणारा अMमत पटकन $हणाला ,'ए, मान खाल क>न झोपू नकोस ' आFण मला जे खद ु कन हसू फुटले ते मी कधी Iवस> शकणार नाह . अंतरपाट खाल होताच थोडासा लाजरा-बुजरा वाटणा1या अMमतने एक Nण ह न जाऊ दे ता सवाG दे खत मला डोळा मारला अन ् लाजेने हसन ू -हसन ू गाल दख ु ू लागले अन या या म कर ला वीका>न मी माlया मोहक कृ,णा या ग यात वरमाला घातल . सव/ Iवधी यथासांग पार पडले. आई-बाबांनी IवलाMसनीचे तर सभ ु ाषाकाका-Iवजयामावाशीने माझे कnयादान केले. नंतर शाल,ू कोट असे कपडे Page | 26
सा ह य शोभा बदलन ू सव/ आUतांना भेटलो. यांचे आशीवा/द अन शभ ु े छा घेऊन आ$ह जेवण करEयास गेलो. एरवी पोटभरजेवणा1या अन ् गोड, आई _:म खप ू आवडीने खाणा1या मला जेवण नीट जात नSहते .मनात एक:कडे आईबाबा, भाऊ, IवलाMसनी यांचे Iवचार काहूर माजवत होते तर दस ु र कडे अMमतचा सहवास मनाला सुखावत होता. खप ू क,टाने वतःला सांभाळून भावनांना बांध घालन ू मी जेवायचा @य न करत होते. जेवण, फोटो झा"यावर लmना या @माणप4ासाठ अजा/वर स3या झा"या. ओट भरEयाचा काय/_म सुP झाला. मनाला सांभाळून हस1या चेह1याने उठले. अन ् अचानक बाजूलाचहसतमुख उ~या असले"या IवलाMसनीने ग च Mमठ मारल आFण रडू लागल . इतका वेळ आव>न धरलेला मनाचा बांध फुटला. ^तला Mमठ त घेत"यावर डो यांना पूर आला. Mश त MशकIवणा1या, @ेम करणा1या, रागावणा1या, क,ट उपसणा1या आई-बाबांना सोडून जावसं वाटे ना. हळSया मनाचे अMमत अन ् समीर ^तथे उभे राहवेना $हणन ू बाहे र पडले. िजवाभावा या नातेवाईकांना पाहून वतःला सावरणे जमेना. आईबाबां या Mमठ त Mश>न खप ू रडावसं वाटत होतं. मन माlया लाड*या Wचऊ अन ् हष/दला शोधू लागले. हष/द घर गे"यामुळे भेटला नाह . Wचऊला पाहून थ*क झाले. माlया पेNा तQबल ९ वषाGनी लहान असन ू ह मो या भावा या मायेने हसत येऊन rबलगला अन ् या या दोnह तायांना थोपटत रा हला. चेह1यावर दख ु असन ू ह याने अिजबात डो यात पाणी येऊ दलं नाह . याचा समजुतदारपणा पाहून आ$ह वतःला आव>न गाडीकडे ^नघालो. गाडीत अMमत डावीकडे अन सीमावा हनी (माlया चल ु त जाऊबाई) उजवीकडे बसले. ते दोघे ह माझी समजूत घालत होते. गाडी पुढे सुिजत(माझा द र ) अन शQबीर (अMमतचा Mम4) बाईकव>न ए कॉट/ करत होते. आम या मागन ू सग या नातेवाईकांची बस येत होती. यंदा या १० डस{बरला २ वषD होतील लmनाला… पण या गोड आठवणी जशा या तशाच आहे त… या आठवणी तशाच जपणारा अMमतसारखा छान नवरा अन ् र ी ह गhडस कnया यां याPपाने आशीवा/द दे णा1या परमेoवराचे आभार…!
सौ डॉ Iवशाखा अMमत चौधर
Page | 27
सा ह य शोभा
^न या आभाळास
तारांगणात मजला
मखमल सजावट
जावे असेच वाटे
पूण/ चंtाला पाहुनी घेतो सागर ह भेट
पण भूवर ल काटे
भर उधाणा या लाटा
आवारे आता कोण मी कोण @oन पडता
येती सागर Zकनारा
आवाज , पश/, नाते ,
धावा धाव करती
यातील नेमके ते
घेती सागर Iवसावा
मज सांगेल कोण ते
गाज सगरWच सnतः वाहता झरा सारा नसे यास हे व दवा
तो चालला ^नघोनी
याच सारखा ह तोच
येईल Hी,म आता
हे सांगावे लागेना
थांबवील याला कोण?
Pपेर वाळूचे कथा वरती पुळण आल भेट ला स रता
आता सार बाग
घेत डhगर वळण
फुलो^नया गेल वसंत वागताला कोणास पाठवावे पाउस प हला येता ते वाहती चUपला भPनी जल ^नघाला धरणीस भेटEयाला सांगावे असे वाटे तो ^नसग/ ^नरामय ठे वाल का असाच मज ओरडावे वाटे .
सौ @तीNा लोहोकरे Page | 28
सा ह य शोभा
कॉलेज
तPण आFण तPणी यांचा ताPEयमय संवाद , एक ताPEय सुलभ
भावना,सUतरं गांची उधळण,चीरताPEय कसं धबधQया सारखे वाहतंय,कोणतीह चक ू महागात पडू शकते , अ"लड
वय
पण
तर ह
या
धबधQयात
ओलेWचंब
Sहावसं
वाटतंय, यात"या
यात
कॉलेज
चे
Days,competions,programs,GD,PI,Sports,Gatherings,Get-together ती चहाची टपर सव/ काह अजन ू ह आहे , तसेच आहे आFण भIव,यातह असणार आहे . कॉलेजम?ये असतांना या मनावर खोलवर झाले"या जखमा, कोणीतर टाकलेला तो चोरटा कटाN, डावा डोळा फडफडवीत, उजSयाने मारलेला तो तीर ,माlया दया या उजSया जव^नके या डाSया कोप1याम?ये Pतला होता. तो Nण, कसं कसं सांगू ती झालेल जखम अजन ू ह आहे .एवढच क: आता काळाने खपल बांधल आहे . पैसा,नाती,वेळ परु ता परु त नाह ये.संपता संपता कधीच संपू नये असे होते ते कॉलेजचे दवस मंतरलेले........कधीच आय,ु यात आले आFण भरु / कन उडूनह गेले. @ येका या मनात कधीना कधी कोणीतर सावध ,बेसावध ,मालम ू ,बेमालम ू डोकाऊन गेलेलं असतं. आपण जगाला Zकतीह फसवलंत तर आ $याला नाह फसवू शकत,@ येक मnयाला मनी हवी असते आFण मनीला मnया,काह जण चो>नच मनात"या मनात दडवन ू @ेम करत असतात, मी कॉलेज म?ये क रयर करEयासाठ गेलो होतो असं जर टे टमेnट दल, तर घरातले मला डॉ*टरकडे घेऊन जातील,तर काय कॉलेज $हणजे मजा करEयाचे ठकाण , माझा अजन ू ह हा गोड समज आहे . माlया या म आFण ांती या भोप याला Iपन लावल ती मनीने,मनी वा1यासारखी आल आFण जीवाला चटका लाऊन गेल ह , पण कॉलेजने मा4 क रयर घडवन ू घेतलं करायाला गेलो एक आFण झालं अनेक. मला अजन ू ह आठवतोय तो दवस मनी मनात हसल आFण @ेमाची सुपार फुटल ,आंखhसे आंखे Mमल , दल स{ दल Mमले,यारh *या बताऊ, Uयार का इजहार भी ऐसा हूऑ क: हम संभलते हुंए ना संभले. कोण $हणत क: I LOVE U $हटलं क: @ेम होते Zकंवा तो ती आपल होते, मनीने अट टाकल क: जर मnयाने मला ८ तासात हुडकून काढलं तर मी Iवचार करे न, मनात Iवचार केला मनी rबनडोक आहे का काय? आता पयGत Iवचार न करताच कॉलेजपयGत आल का काय? तो Iवचार मी लगेच Page | 29
सा ह य शोभा मनातच
Wगळून
टाकला,
Mम4ांनो
माlया
संपूण/
कॉलेज
Iवoवात
प ह"यांदा
मी
मा तर
$हणजे
@ोफेसर,ले*चरर..........चे ८ तास बसलो ,सग यात शेवटचा ब{च,शेवटची रो ,,, आFण गंमत $हणजे मनी rबचार मला शोधन ू कंटाळून शेवट या ले*चरला आल आFण Mम4ांनो काय सांगू @ेम हे @ेम असतं,तम ु चं नी आमचे सेम असतं,एवढ लालबुंद झालेल ^तची चया/ पाहून मी भीम>पी महाPtा असं मनात"या मनात चालू केलं, तो ^तचा संतUत झालेला चेहरा आजह माlया डाSया जव^नके या उजSया कोप1याम?ये ेम क>न ठे वला आहे . ^त या या गौरवणा/वर लालबूंद छाया $हणजे डाMळंबा या पांढ1याश ु दाEयावर Zकंवा द3यात चेर , @ेमाम?ये पड"यावर सव/ काह अस प ह"यांदाच होतंय असा भास होत असतो मला अनेक कIवता आठवायला लाग"या ,मी शायर झालो , वतः कIवता,चारो या क> लागलो या दवशी सव/@थम मला जाणवलं ते ताPEय सुलभ भावना मु*तरं गाची उधळण आFण धबधबा, कारण आता मनी गरजणार होती बरसणार होती पण मनी मनातच हसल आFण दात न दाखवता कसं हसता येत ते मी प ह"यांदा पा हलं, अनभ ु वल
आ.. हा.. हा.. हा... काय सुंदर दे खावा होता Mम4ांनो फुलं Fखलेते हे , बहारh का समा होता हे ........ ऐसीह मौसम मे , Uयार जवा होता हे .....
मला अगद करन जोहरला Mमठ त wयावसं वाटलं,पण मी जनाची आFण मनाची दोघांची ठे वल आFण भावनावेग आवरला. मनी आतापयGत प हला ब{च,प हल रो... म?ये बसेल आFण डो यांनीच फाय रंग करे ल असा माझा अंदाज होता,पण मनी सलग शेवटचा ब{च,शेवटची रो ,,,वर आल आFण माlया शेजार चं बसल ,जागा नसतानाह जागा क>न बसल . मला २५0C म?ये ४०0C
सारखा दरद>न घाम फुटला.आता ह बया
मांडीवर बसते क: काय? Mम4ांनो मा तरांचा तास कसा चालू होता ते मा तरांनाच ठाऊक ,मनी जवळ बसल आFण चळ ु बुळ सुP,मनीने ^तचे ओठ एकदम गालाजवळ आणले,आता मा4 मघाशी आव>न ठे वलेला भावनावेग सुटला होता, या ठकाणी सव/समN मला पोरापोर ंची Wचंता नSहती पण मा तर काय $हणील, मनी एवढ bold असेल वाटतं नSहत,हळूच ओठ गालावर ( पश/ नं करता) कानापयGत गेले, ओठ उघडले तसे माझे डोळे बंद झाले आFण ^तचे मधरु मय बोल कानी पडले ..... “काय शाहूमहाराज Zकती हुडकायच” झालं को"हापरु ात शाहू महारा यासार या एव या महान Sयि*तम वाला का बदनाम केलंय कोण जाणे? पण जोरात येऊन कचकचीत र या गाडीचा xेक दाबून कुणी ु े शहरा या र याव>न चालताना मागन ू सौजnयाने “काय बाजीराव “ असा शQद@योग के"यानंतर जी अव था Sहावी ती माझी झाल . मी शांतपणे भावनावेग परत आवरला आFण मा तरांकडे @ेमाचा कटाN टाकला मग मा तर पण $हणाले “उठा बाजीराव आFण या आता, या $हणजे ^नघा Zकती अवघड आहे ना मराठ मला जातांना/^नघतांना म?येच थांबवन ू Page | 30
सा ह य शोभा “अस{ एकटे च ^नघालात बरोबर म तानीला ह घेऊन जा “ झालं पोरापोर ंची चंगळच सग यांचे पांढरे Iपवळे दात नाचत होते डो यासमोर “ अपमान घोर अपमान “ मना म?ये साठवत अस{ पयGत म तानी माझी Bag घेऊन माlयापुढे,जशी काय हलाच घाई झाल होती मला बाहे र काढायची. Mम4ांनो मनीने मnयाला शोधला , अट होती क: मnया मनीला शोधणार होता आFण झाले वेगळे च यालाच @ेम $हणतात,@ेमातला एक धडा संपला आता दस ु रा लवकरच सुP करायचा होता.मै4ी तर ढ झाल च होती पण अजन ू I LOVE U $हटलं नSहतं,Zकती दSय गो,ट होती ना,परत अट ,Mम4ांनो @ेमात खप ू अट आFण तट चा सामना करावा लागतो,एक एक मराठ शQद मला उडगलू (उलगडू) लागले होते. आमचा मराठ शQदसंHह इतका @बळ होEयामागे सु ा मोठा इ^तहास आहे ,कॉलेजम?ये असतांना कसं मराठ आFण इंHजी मा?यमाची मुले एक4 Mमसळी $हणजे भेसळल ,आमची बर च वट होती उगाच तुती करत नाह ये,पाटलाचा पोर $हट"यावर सग या या काळजात Zकर/ र/....... Sहायचं ,मा तर सु ा कधी कधी वचकून असायचे , यांनी कधी तर तो संवाद एकला होता क: “ मा तर एकताय का येताय वाpयावर “ आम या वाpयावर दोन बंदक ु : Mभंतीला लाव"या हो या ,ढाल,तलवार तशाच अडकव"या हो या,एका Mभंतीवर वाघच कातडं होतं,एका वाघाला तर कापस ू ,प{ ड टाकून उभा केलता अशा वातावरणात आ$ह मोठे झालतो तर कॉलेजात लई वट......आम या कवचा"यात (Hप ु ) म?ये जो इंHजी बोलेलं याला १ Pपया दं ड होता,कारण Pपयात बोर Mमळायची याला मीठ लाऊन खायला मजा यायची ,@ेमाचा दस ु रा धडा परत अट ने सP ु झाला अट ह @ेमाम?ये फ*त मल ु नेच ठे वायची असते असं इ^तहास सांगतो ,तर अट अशी होती क: मnयाने मनी मधन ू wयायचे तस{ मnयाने भंकस करत एकदा कॅnट न म?ये ू I LOVE U वदवन मनी समोर म* ु तछं दाची उधळण केल च .... I@ये तू मला हवी आहे स ,माlया सोबत एखाiया छानशा हॉटे ल म?ये एकायचे आहे त ते.......@ेमाचे फ*त ३ शQद फ*त तुझाच तhडून .............................. मी .......बील.......भरते........................... मनी अशी काय उचकल ,रांगpया को"हापुर म?ये अशा काह बाराखpया एकव"या हो या क: बाक: यांनी कानावर हात ठे वले होते, नाद नाह करायचा ....... @ेमाची गुंतागुंत तर चालूच होती , दवस जात होते.......$हणजे सरत होते.ते एकमेकांना म?ये गत ंु त होते पण अट अजन ू ह तशीच होती मnयाची अ"लड वयातल काSये तर चालच ू होती मनीह तेव याच वेषाने याला @ य ु तर दे त होती, मnयाची काह काSये मनीला भरु ळ घालत होती, I LOVE U वदवन ू घे तरच मानेन आFण अशी वेळ आल ह , कॉलेजम?ये रोज डे,आFण सां _ु^तक काय/_म एकाच दवशी आले.मनीने उ तम लावणी रं गवल “ राया आता हर ला इंnजान बसवा “ पाट ल फेटे उडवत होते,पाटलां या फे यापढ ु े बाक: सवाGचे फेटे Zफके होते,अपेNे@माणे Page | 31
सा ह य शोभा मनीला बsNस Mमळालेह ,पण रोज}वीन या मतांची मोजणी चालूच होती,पाट ल मा4 rबनधा त होते आ ख कवलापूरचं गुलाबाचं Iपक पाटलानं रा4ी या रा4ी कापन ू घेतल,खरे द केलं. आFण मग काय रोज}वीन मनीच झाल बsNसाची घोषणा झा"यावर rबनMमशीचे पाट ल एट त,तो1यात ते अज 4 गुलाबा या ताटSयाचे ओझं घेऊन Sयासपीठावर हजर,खप ू जड होते गुलाबाचे ताटवे पण कुEयाखास Sय*तीला iयायचे होते. मनी आल ह लाजत मुरडत पण जेSहा मनीने मnयाचे हात प हले यावेळी गुलाबा या का या या ओlयाने दोnह हात र*तबंबाळ झाले होते. आता मा4 मनी पाणी पाणी झाल , संपूण/ कॉलेज दं गा करEया या मड ू म?ये होते Sयासपीठावर भhगळ कारभार चालूच होता आFण पाटलांनी अशाच अव थेम?ये मनी या डो यात डोळे टाकले ब स........सव/ सव/ य Iवरहून जाEयाचीह च ती जाणीव,ह च ती कातरवेळ,हाच तो Nण, या Nणाची मनीला अपेNा होती, या र*तबंबाळ हाताकडे पाहतच मनी उ तरल का या जीवाला 4ास? कशापायी? मnया उ तरला हाता या तळSयाची तमा त$ ु हा बायकांना पण या दयाची तमा नाह का करावीशी वाटत? झालं मनी tवल “ मी पाटल न होEयास उ सुक आहे ? परत मnयाचा Iवजय येथेच या @ेमा या धpयाचा शेवट. आता धडा तीन कडे वळूया, कॉलेजचे दवस असेच मजेत जात होते,थ ा,म कर ,दं गा करत करत इंजी^नय रंग या सेMम टर संपत हो या, कवचाळत"या
(Hप ु ) एका महाभागाने आ$ह @वेश घेत"या
पासन ू शेवट या सेMम टर पयGत Zकती पर Nा द"यात, Zकती assignment Mल ह"या
Zकती Journals
Mल हल सवाGचा हशेब काढला,जाम वैतागला होता गडी यात"या यात तhडी पर Nा $हणजे अिmन दSय, practicals पेपर दे त दे त हाल वाईट होत होते ,महलqमी मं दरात दर semester या वेळी फेर असायची आFण ^नकाल लागEयाआधी ,हा Iवषय सोडवं तो सोडवं खप ू अ~यास केला आहे ,परत जमणार नाह करायला. या रं का या या भेट मन कधी उदास झालं क: रं का यावर जायचो म तपैक: भेळ खायची वेळ सहज जायचा. छान Iवरं गुळा होता तो. @ेमात धडपड"यावर @ेम यग ु ले @ेमवीर अशा नावाने संबोधले जातात.पण या ^नि$मताने का होईना दोघां या वागEयात आचार Iवचारात कमाल चा बदल पडला,हॉ टे ल वर मnया ज$ ु मे के ज$ ु मे अंघोळ करायचा ह"ल रोज अंघोळ करतो आFण दाढ पण,एवढ चांगल सवय लागल $हणजे लावल अस{ $हटले पा हजे,रा4ी झोपतांना सु ा Deodorant मा>न झोपतो गडी Iवचारलं तर गोड हसत सांगतो “ अरे ती भवानी रा4ी जर वUनात आल तर नीटनेटका आहे स ना 3याची तपासणी करते “मnया सुता सारखा सरळ झाला, Mसंहाचा छावा चातक पNी झाला. मनी कॉलेजम?ये नवीन असतांना मnया या Hुपने एकदा मनी या Hुपला Ragging साठ पकडलं होते मnया भूMमपु4 तर मनी मुंबईची राहणार होती, चला मुलाखत सुP करा
Page | 32
सा ह य शोभा “ त$ ु ह कोण गाव या? “ मनी : मी शहरातल आहे झालं दोघांची मुलाखत संपता संपत नSहती कारण दोघेह नमतं घेत नSहते. मnयाने ^तला बरे च ठे वणीतले शQद एकवले जस{.. “खळ ु ा,नादखुळा,सावज घावल,काटाक:र/ ” आFण Iवशेष $हणजे चहाचे @कार ट*कर,मारामार तसे मनीने पण मnयाला बरे च वा*य@चार दले जस{... “ डो*यात जाऊ नकोस,डो*याचे दह क> नकोस,तेSहाच मnयाला मनी आवडल होती,rबनधा त बोलणार पण वंगाळ एक शQद नाह ,मnया इथेच तर घसरला होता. मnया या तhडात बरे च वंगाळ शQद होते यातला एक “ रांडे या “ Zकतीह जवळचा लांबचा Mम4 असला तर याचा उ ार असाच Sहायचा ,मनी मुंबईची अस"यामुळे अनMभnन होती यावेळी ^तला कळल तेSहा ^त या ओठांचा चंबू पाहEयासारखा झालता, मnयाची rबनपाEयाची झालती क: द> ु न मnया फ*त हो नाह हो अशा मना हलवत होता आFण मनी या तhडचा प ा चालूच होता पण मnया मा4 खप ू बदलला मनीने याला बदलवला . को"हापूरचा असा कोणताच भाग नSहता,ग"ल नSहती , क: पेठ नSहती िजथे मnयाने मनीला Zफरवले नसेल, मnया इ^तहासाचा गाढ अ~यासक, Sयासंगी $हणा हवं तर एकदा “ते “ मनीला घेऊन गेलं बाईक वर बसन ू योतीबाला,प य ् ाने योतीबाचा डhगर येई पयGत एवढ बोर मारलं पण मनी पण तेवढ च हुशार, यो^तबाच दश/न घेत"यावर मनी या @oनांची सरब ती सP ु , यो^तबा आFण जेजरु चा खंडरे ाव यात फरक काय? मनीने
संपण ू /
इ^तहास,भग ू ोल
एक4
क>न
मnयाला
भंडावन ू
सोडलं,मnयापण मागे हटे ना (जो मागे नाह हाट ल तो पाट ल ) तो तर इरे ला पेटला, यो^तबाव>न पnहाळागडावर जातांना बाजी@भच ू ी भSय दSय मत ू आहे . मधे मधे मनी मnयाला मु6ाम @oन Iवचा>न Wचडवत अस{ हे बाजी@भू दे शपांडे घोडFखंडीत म ृ यू पावले आFण ती Fखंड पावन झाल $हणन ू ^तला पावनFखंड अस{ $हणतात बरोबर... मग मnया एकदम बरोबर , मnया खश ु होई अस{ काह शहाEयासारखे मनीचे बोल मnयाला खूप भाऊक बनवे , शहाणी माझी लाडाची बायको, पण वा*य संपते ना संपते तोच मनी $हणे आपण जायचे घोडFखंडीत...... मग मा4 मnयाWचडे याला थ ा केलेल अिजबात आवडत नसे तो ^तला इ^तहासावर तासनतास बौI क दे त अस{ आFण मनीह न जांभई दे ता आनंदाने ते सव/ एकून घेई. मनी या मते मnया $हणजे एक चालता बोलता इ^तहासाचा गाईड होता. संपूण/ पnहाळा मnया या तhडाचा प ा चालूच होता Zकती सांगू न कसं सांगू अस{ झाले होत,मजेत दवस जात होते सेMम टर संपत हो या. दोघेह अ~यासात हुशार होते,करता करता शेवटची सेMम टर/ शेवटचे वष/ उजाडले आता मा4 पुढे मो या संकटाना सामोर जावं लागणार होत , कारण कॉलेजचे ते गुलाबी दवस संपत होते आFण काळ कुणासाठ थांबणर नSहता. पदवी (Bachelor Of Engineering) नंतर दोघांनाह कॉलेजची हॉ टे ल सोडून आपाप"या घर जावे लागणार होते,ताटातूट न*क:च होती. मnया को"हापुरात तर मनी मुंबईला जाणार होती,अ~यासाला रामराम क>न आता वेळ आल होती
ती Corporate जगताची,
Job ,Career संक"पना डो*यात घर करत हो या , २१ Sया शतकातील तPण मंडळीह खप ू Iवचार क>न Page | 33
सा ह य शोभा भाIवआयु,य अधोरे Fखत करत असतात ,काय करायच{ ठरलं नSहत पण ^नयतीने मा4 प*कं ठरवले होत ताटातूट......... ^नकाल लाग"यानंतर दोघांनीह हॉ टे ल रकाम केलं आFण मो या भाऊक अंतकरणाने एकमेकांचा ^नरोप घेतला,मnयाने First class काढला तर मनीने Distinction. मnया नेहमी मनीला इंHजांनी भारतात सोडून दलेलं Iप"लू अस{ संबोधी , तर मनी मnयाला Mशवाजी महाराजांचं Iप"लू अस{ संबोधी. दे हाने दोघेह वेगळे झालेत पण मनाने मा4 नाह , मनी मnया पुढे एक4 आले का? याचे लmन झालं का? Zकती वेळ गेला या म?ये? Career घडवताना दोन जीवांची झालेल घालमेल पुढ या दवाळीला न*क: .........................................................................................................
Vी @णव खश ु ाल चौधर
Page | 34
सा ह य शोभा
बढ ु $हने आता लई झालं बाबू यंदा तव ु लगीन उरकूनच टाकू $या $हटलं ^तले,मायाबी जरासाक इचार कर अजन ू केल नाई मीन ् पंचIवशी पार थे $हने आतापयGत आ$ह तव ु च $हणन आयकलं अन चांग"या चांग"या पोर ले नाई $हणन ू संWगतलं आता तुले कोनता @ॉQलेम हाये, चांगल मा तराची नोकर अन सोताच घर हाये. तूव लगीन झालं का मायी Wचंता Mमटून जाइन डोळे Mमटले $या मोकळी होवन ू जाइन $या $हटल तू अशी कावन ू बोलते एकदम डोळे मीटाची गोठ कावन ू करते. Mमनबी थोडा इचार केला अन बु ढले पोर पाहाले होकार दे "ला. पयलाच डाका पडला रामपूर या पाटलाचा पr4का दाखवते $हणे ३६ चा आकडा पोरगी $हने सावळी पन माट/ हाये मे -क फेल Mशकल हाये मले कसबी क>न याले कटवाच होत पन या या हाती पोरगी पाहाच आवतन होत बुढ ले $हतल तू पयले घे, मागन ू मले कटकट नाय पायजे Page | 35
सा ह य शोभा
बढ ु यांन रIववारचा @ोHाम Zफ*स केला “स ु ी नाह ” $हणाचा चानस बी नाह दे "ला. ^तच घर मले वाटल होत एक खरु ाडा, थो होता पाटलाचा मो ा वाडा परु णपोळी बनवल होती भाय lयाक पन ् मन नाई लागे माय यात माह नाराजी पाहून बुढयांन इचारल जेवणात तुले काय नाई आवडलं? मले भेटला थोच एक चानस $हणणार होतो,कसा घेवू ^तखट भाजीचा घास पन तेव यात थे पोरगी वाढाले आल अन माया कायजात वीज चमकून गेल मी इचार करत होतो हे इथ कशी आल अन थे मायाकड पाहून खद ु कन हासल ^तची सावळी मूत कायजात कोरल होती अन सहा म हnयापासन ू माह नजर ^तलेच शोधत होती दसल होती एकच डाव ताल* ु या या ज4ेले तवापासन ै केलं होत,तीन मले ू बेचन आज अचानक थे मा3यासमोर आल मा3यी चॉइस मले अशी अचानक भेटल Iवजय दे शमुख
Page | 36
सा ह य शोभा
उं ब1यावरचे माप ओलांडून घरात आल नष ु ा Wचरं जीवांची जोडी वाटले आता उलघडत जातील ना या -ना यातील भावबंधा या रे शीम लडी पण अNता पडताच Wचरं जीव $हणाले "आई को रया को रया",सन ू $हणाल "जाय{गे Iपया",जाय{गे Iपया". मी $हणाले "हाय तम ु ने ये *या Zकया ". साता समुtापार ^नघाल नवप रणीत जोडी नाव आपल कशी लागणार पैलथडी ? पासपोट/ िSहसासाठ सP ु झाल धावाधाव यांना दसत होता वUनांनमधील चमचमणार गावं वUन पा3Eयाच वातं[य याचं आपण का हरावन ू wयायच ! यां या कोव या पंखाच आपणच तर बळ Sहायंच @गतीत मुलां या Sहायंच नाह अडचण क> दे त यांना @गतीची Mशखरे सर द> ु नच पहायचा यांचा चमचमणारे गावं हर नाम घेत Zकना1याला लावायची आपणच आपल नाव.......
सौ. शीला रा जाधव
Page | 37
सा ह य शोभा
आलू पराठा ,न लाटलेला सा ह य: उकडले"या बटा याचा लगदा
२ कप
मोठा कांदा
१
ं ीर (जा त चालेल) बा रक Wचरलेल कोWथब
१/२
कप कणीक
१ कप
हरSया Mमर या व आले लसण ू यांचे वाटण आवडी@माणे मीठ
चवी@माणे
तेल
२ टे बल पून
पाककृती: १) बटाटे उकडून सोलन ू ते जेवाय या का याने मॅश कPन wया. (असे केले क: ते Wचकट होत नाह त.) २) कांदा Zकसन ू घ Iपळून wया. (Iपळून काढलेले पाणी मग वापरायचे आहे .) ३) आता तेल वगळून बाZकचे िजnनस हल*या हाताने एक4 करा. ४) MमVण थाल Iपठाचे Iपठ Mभजवतो यापेNा थोडे सैल ठे वा. लागलेच तर कांiयाचे पाणी वापरा. ५) एका नॉन ट क पॅनवर थोडेसे तेल टाकून हे MमVण हल*या हाताने थापा. साधारण एक सेमी जाड असू iया. ६) मग पॅन अगद मंद आचेवर ठे वा. पाच Mम^नटे झाकण असू iया, मग झाकण काढा. ७) आणखी पाच Mम^नटानी पॅन जरा हलवन ू बघा, खालून सूटलेले असले पा हजे. (चांग"या पॅनवर आपसूक सुटेल न सूट"यास लाकडी उलथnयाने अलगद सोडवा.) दोnह बाजन ू े भाजन ू wया . वेजेस कापन ू खा. सोबत आवडी@माणे चीज, दह , Mमरची, केचप वा लोणचे wया. सौ. अंजल दे ऊळगावकर
Page | 38
सा ह य शोभा
चमचमीत पालक व या:- सौ. अंजल दे ऊळगावकर यांचे कडून सा ह य: मो या पानांचा पालक
१ जड ु ी
बेसन
१ कप
आवडी@माणे हंग, ^तखट, मीठ, हळद, गरम मसाला आवडी@माणे आले लसूण वाटण, गूळ वा साखर - आवडी@माणे आंबटपणासाठ १ टे बल पन े ा कोळ ू Wचंचच Zकंवा २ टे बल पन ू दह वPन फोडणीसाठ तीळ, मोहर , हरवी Mमरची तेल,तीळ, मोहर , हरवी Mमरची ं ीर आFण ओले खोबरे वPन पसरEयासाठ कोWथब
पाककृती: १) पालकाची पाने घेऊन Mशरा वगळून मोठे मोठे तूकडे क>न wया. २) बेसन एका भांpयात घेऊन या म?ये दह Zकंवा Wचंचच े ा कोळ आFण बाक: मसाले घालन ू भ यांसाठ Mभजवतो यापेNा थोडे घ Mभजवा. (हे थोडे जा त ^तखट / आंबट असू iया) ३) कूकर या डQयाला तळाशी पुसटसा तेलाचा हात लावा. ४) यावर पालकां या पानाचा एक थर iया ५) पण बाक:चे तक ू डे बेसनात घोळवन ू वर पसरत जा आFण याचे थर करा. ६) वरचा थर जम"यास नस ु या पानांचा iया Zकंवा Mश"लक रा हलेला घोळ वर ओता (जे काह उरे ल यावर अवलंबन ू ) ७) कूकरमधे Mशट न ठे वता २० Mम^नटे वाफवा. ८) पण ू / थंड झाले क: आवडी@माणे वpया कापा. ं ीर घालन ९) आवडी@माणे या नस ु यास कोWथब ू खाता येतील, नाह तर तेलाची तीळ, िजरे Mमरची घालन ू फोडणी ं ीर पस>न wया Zकंवा फोडणीत क>न वर ओता, व खोबरे कोWथब परता Zकंवा शॅलो ाय करा सौ. अंजल दे ऊळगावकर Page | 39
सा ह य शोभा
बेबीकॉन" #पायल"स :सा ह य: बेबीकॉन/
१०
सु*या लाल Mमरचीचा चरु ा
२ ट पन ू
तेल
१/४ वाट
तेल
तळEया करता
िजरे पावडर
१ ट पन ू
धने पावडर
१ ट पन ू
मीठ
चवीनस ु ार
मैदा
१ कप
िजरे
१ ट पन ू
पाणी
पीठ मळEया करता
पाककृती: १. @थम बेबीकॉन/ धव ु न ू पस ु न ू wयावे { क चे बेबीकॉन/ wयावे} २. एका भांpयात १/४ वाट तेल घेऊन यात सा ह यात द"या @माणे स* ु या Mमरचीचा चरु ा, िजरे पावडर , धने पावडर आFण मीठ एक4 क>न wयावे. ३. याच MमVणात बेबीकॉन/ { पण ू / ,तक ु डे नाह } बड ु वन ू घोळून wयावे. ४.बेबीकॉन/ ला MमVण पण ू / लागले पा हजे. आFण तसेच बेबीकॉन/ याच भांpयात झाकून १५ Mम^नटे राहू iयावे . ५. आता एका भांpयात मैदा घेऊन यात िजरे घालन ू पीठ मळून wयावे. ६. मळले"या पीठाची मोठ आFण पातळ पोळी लाटावी. ७. लाटले"या पोळीचे उभे १/२ इंच Pं द चे काप कापावे. ८. आता Mभजवलेले १-१ बेबीकॉन/ घेऊन बेबीकॉन/ ला मैiया या कापाने ि @ंग@माणे गुंडाळावे. मैदा Wचकट अस"या मुळे बेबीकॉन/ ला Wचकटून जातो. आFण ते सुटू नये $हणन ू बेबीकॉन/ या टोकाशी मैiया चा काप थोडा जा त दाब दे ऊन गुंडाळावा. या प तीने सगळे बेबीकॉन/ तयार क>न wयावे. ९.पॅनम?ये तेल तापवन ू यात हे बेबीकॉन/ तळून wयावे. एका वेळेला ३-४ बेबीकॉन/ च तळावे, नाह तर वरचे कSहर ^नघू शकते. १०. हे तयार पायल/स चटणी Zकंवा केचप बरोबर खायला iयावे.
सौ. दUती गांधी
Page | 40
सा ह य शोभा
चॉकलेट बालश ु ाह$ :सा ह य: मैदा
२ कप
तूप
१/२ कप
दह
२ ट पन ू
बेZकंग पावडर
१/४ ट पन ू
मीठ
१/४ ट पन ू
साखर
२ कप { िजतका मैदा असेल ^ततक: साखर }
पाणी तूप Zकंवा तेल
तळEयासाठ
ंZकंग चॉकलेट
२ ट पन ू
चॉकलेट ए सेnसे
१/२ ट पन ू
चॉकलेट WचUस
सजावट साठ
Iप ता काप
सजावट साठ
पाककृती: १.@थम एका भांpयात मैदा घेऊन यात तूप, दह , मीठ आFण बेZकंग पावडर घालन ू याचा फ*त २ ट पन ू पाणी घालन ू गोळा मळावा. २.हा गोळा आिजबात घ आFण खप ू मळू नये . आ^तशय हल*या हाताने आFण फ*त एक4 करEयाजोगा मळावा. गोळा जा त मळला तर नंतर बालश ु ाह दडस होतील. ३.गोळा मळ"या नंतर झाकून 20 Mम^नटे ठे वन ू iयावा. ४.आता तूप Zकंवा तेल तळEया करता Uयान म?ये तापत ठे वावे. ५.आFण दस ु 1या भांpयात साखर घेऊन यात १/२ वाट पाणी घालन ू उकळायला ठे वावे. ६. या नंतर मैiयाचा गोळा घेऊन याचे Mलंबा एSहढे गोल वळून याला म?यभागी बोटाने दाबन ू खोलगट बनवावे. अoया प तीने सग या गो या या बालश ु ाह बनवन ू wयाSया.हे गोळे बनवताना स ु ा गोळा फार मळू नये. ७. आFण एक एक करत बालश ु ाह तप ु ात Zकंवा तेलात तळून wयाSया. तळताना बालश ु ाह आ^तशय हळुवार हाताने आFण मंद आचेवर तळाSया. कारण या अलवार असतात आFण जोरात तळ"या तर तट ु ू शकतात. ८.एक:कडे एकतर पाक होई पयGत साखर आFण पाणी उकळवावे.पाक तयार झाला Zक गॅस बंद करावा. ९.आता या पाकात ंZकंग चॉकलेट आFण ए सेnसे घालन ू पाक हलवन ू wयाSया. Page | 41
सा ह य शोभा १०.तयार पाकात हळूच एक एक बालश ु ाह टाकून ^तला १ Mम^नट पाकातच ठे वन ू लगेच काढून डश म?ये ठे वावे. अoया प तीने सग या बालश ु ाह पाकात घोळवन ू काढून wयावा. ११. आFण डश म?ये ठे वन ू यावर Iप ता काप आFण चॉकलेट WचUस टाकून खाSयात.
सौ. दUती गांधी
Page | 42
सा ह य शोभा झटपट कोबी व या:-
सा ह य :Zकसलेल कोबी
१ वाट
डाळीचे पीठ
१ वाट
पाणी
१ वाट
हंग पड ू , िजरे -धणेपड ू
१ ट पन ू
गरममसाला मोहोर हळद,
१/४ ट पन ू
^तखट
२ ट पन ू
तेल
२-३ टे . पन ू
खसखस मीठ
………….चवीनस ु ार
पाककृती: १) भांpयात तेल तापवन ू यात हंगपड ू ,मोहर टाकून फोडणी क>न wयावी. यात हळद,^तखट टाकावे. मग यात पाणी टाकावे. २) पाणी उकळे पयGत एकावाट त डाळी या Iपठात थोडस पाणी टाकून ते नीट Mम*स क>न ठे वावे. ३) पाणी उकळ"यावर यात िजरे -धणेपड ू , गरम मसाला टाकावा. मग Mम*स क>न ठे वलेले डाळीचे पीठ, मीठ घालन ू नीट हलवन ू wयावे. ४) ते घ होत आले Zक यात कोबी घालन ू नीट Mम*स करावे. झाकण दे ऊन ३-४ मी. नीट वाफवन ू wयावे. ५)वाफ येईपयGत एका ताटाला तेल लावन ू ठे वावं. मग वाफवलेले कोबीचे MमVण यावर पसरावे. ६) वाट या तळाला बाहे र या बाजूला तेल लावन ू या वाट ने कोबीचे MमVण थापून एक सारखे पसरावे. यावर खसखस पेरावी. थंड झा"यावर चौकोनी वpया पाडाSयात. ७) मग ायUयानम?ये oयालो ाय कराSयात आFण केचप वा हरSया चटणी बरोबर गरमागरम खाSयात.
सौ. वUना समथ/
Page | 43
सा ह य शोभा
मटारचे पराठे सा ह य :मटारचे दाणे
पाव Zकलो
हरवी Mमरची
१
आले
अधा/ इंच
लसन ू
२ पाक या
कFणक िजरे पड ू
१ ट . पन ू
तेल, मीठ
पाककृती: १) मटार दाणे, Mमरची,आले,लसूण Mम*सरम?ये नीट बार क वाटून घेणे.गरज वाट"यास थोडेसे पाणी घालावे. २) कFणक नेहमी @माणे तेल-मीठ टाकून मऊ माळून ठे वावी. ३)भांpयात चमचा भर तेल टाकून वर ल Mम*सरम?ये बार क केलेले मटारचे MमVण िजरे पड ू , मीठ टाकून नीट कोरडे होई पयGत परतावे. मग थंड क>न wयावे. ४) थंड झा"यावर कणकेचा एक छोटा गोळा घेऊन याची बोटांनी दाबन ू वाट बनवन ू wयावी. यात वर ल MमVण घालन ू वाट दाबन ू बंद करावी.अन अलगद लाटावी. ५)मग तो पराठा तSयावर तेल टाकून खरपूस भाजन ू wयावा.आFण हरSया चटणी बरोबर खावा.
सौ. वUना समथ/
Page | 44
सा ह य शोभा
#वयंपाकघरातील काह$ उपय) ु त ट*स ं ोडे उडणार नाह . भाजी बनवताना फोडणीत प हले हळद घाला $हणजे तेलाचे Mशत भात Mशजवताना यात १/२ Mलंबाचा रस Mमसळ"यास भात फडफडीत आFण पांढराश ु होतो. कढ म?ये मीठ जा त झाले तर थोडी िजरे पड ू आFण खोब1याचा क:स घाला. र सा भाजी घ होEयासाठ यात पापडाचे तक ु डे घाला. नवीन भांpया वर ल लेबल काढEयासाठ नेलप{ ट रमSू हर लावा. भाजीत पाणी जा त झा"यास यात उकडलेला बटाटा कु क>न घालावा. दध ु जर उतू जात असेल तर भांpया या चारह बाजन ू ी @थमच तप ू लावा. . बटाटे उकडEयापव ू यात िSहनेगर घातले तर ते लवकर उकडतात
सौ. प,ु पलता जी रमाळी
Page | 45
सा ह य शोभा
संपक" https://www.facebook.com/groups/165694836821110
http://in.groups.yahoo.com/group/marathimandalkorea/
Page | 46