2017
● Złączki ● Odkurzacze
centralne ● Zawory zwrotne ● Obejmy naprawcze ● Grupy pompowe ● Nawiew w wentylacji ● Kotły kondensacyjne ● Szkolenia
nr 102017
Spis treści Bez przecieku - 4 Viega - 8 Gebo - 10 Comap - 11 Kisan - 12 Herz - 13
Spis treści
IBP Instalfittings - 14 Purmo - 15 KAN-therm - 16 Prandelli - 17 SANHA - 18 Jakość w ogrzewaniu - 20 Grupa pompowa w akcji - 21 Nawiew i wywiew - 22 Strzeż się korozji - 25 Dobór odkurzacza centralnego - 28 Zawory zwrotne - 30
ISSN 1505 - 8336
Podłączenie bojlera - 32 / Szkolenia - 35 nakład: 11 015 egzemplarzy
Praktyczny dodatek „Magazynu Instalatora“
Wydawnictwo „TECHNIKA BUDOWLANA“ Sp. z o.o., 80-156 Gdańsk, ul. marsz. F. Focha 7/4. Redaktor naczelny Sławomir Bibulski Z-ca redaktora naczelnego Sławomir Świeczkowski kom. +48 501 67 49 70, (redakcja-mi@instalator.pl) Sekretarz redakcji Adam Specht Marketing Ewa Zawada (marketing-mi@instalator.pl), tel./fax +48 58 306 29 27, 58 306 29 75, kom. +48 502 74 87 41. Ilustracje: Robert Bąk Materiałów niezamówionych nie zwracamy. Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i redagowania tekstów. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń.
www.instalator.pl
ABC Magazynu Instalatora
nr 102017
ABC złączek w instalacjach rurowych wewnętrznych
Bez przecieku!
Andrzej Świerszcz ● Jakiego
rodzaju złączki mogą się znajdować w systemie z rurami PE-X? ● Jakie mogą być przyczyny korozji materiałów składających się na instalację rurową? ● Do jakich temperatur powinno się stosować złączki i rury ocynkowane? Każdy system instalacyjny musi posiadać złączki odpowiednie dla danego typu rur. Złączki mogą być wykonane z różnych materiałów odpowiednio dobranych do transportowanego przez nie medium. W jednym systemie bazującym na rurze podstawowej, np. z polietylenu sieciowanego, możemy więc mieć złączki z tworzywa sztucznego (PPSU) lub PVDF, z mosiądzu, mosiądzu pokrytego warstwą niklu, z mosiądzu pokrytego warstwą cyny, mosiądzu odpornego na odcynkowanie, stali nierdzewnej lub brązu. To projektant, który jest odpowiedzialny za jakość użytych w projekcie materiałów, dobiera odpowiedni rodzaj złączek, tak aby zapewnić najwyższą
4
trwałość instalacji oraz nie dopuścić do zanieczyszczenia wtórnego w sieci. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, dział IV wyposażenie techniczne budynków, rozdział 1, instalacje zimnej i ciepłej wody § 113 p. 6: Wyroby zastosowane w instalacji wodociągowej powinny być dobrane z uwzględnieniem korozyjności wody, tak aby nie następowało pogarszanie jej jakości oraz trwałości instalacji, a także aby takich skutków nie wywoływało wzajemne oddziaływanie materiałów, z których wykonano te wyroby. Poprawnie wykonana instalacja powinna być wykonana z materiału jednorodnego. Nie należy stosować do budowy rurociągów zbyt wielu różnych materiałów (w tym różnych złączek wykonanych z różnych materiałów). Po kilkuletniej eksploatacji na pewno doprowadzi to do korozji rur oraz złączek w instalacji (fot.). Bazowym materiałem w instalacjach jest rura. Coraz częściej (ze względu na odporność na korozję) instalacje wykonywane są z polietylenu sieciowanego lub z polipropylenu. Uzupełnieniem bardzo bogatej oferty rynkowej materiałów instalacyjnych są rury i złączki miedziane. Do niedawna większość instalacji była wykonywana z rur stalowych ocynkowanych. Stalowe rury instalacyjne wykonuje się jako lekkie, średnie lub ciężkie, różniące się grubością ścianek przy tej samej średnicy zewnętrznej, a tym samym mają różne dopuszczalne wartości ciśnień roboczych. Rury do budowy instalacji wodociągowych, w celu
www.instalator.pl
nr 102017
ABC Magazynu Instalatora
zabezpieczenia ich przed korozją, powleka się na zewnątrz i wewnątrz ochronną warstwą z cynku. Do połączenia rur stalowych stosujemy połączenia gwintowane stałe i rozłączne. Koniec rury nacina się gwintem rurowym stożkowym. Do łączenia stosowane są złączki wyposażone w gwint rurowy cylindryczny. Aby uzyskać szczelne połączenie, pomiędzy oba gwinty należy nanieść materiał uszczelniający (włókna konopne lub lniane nawilżone pokostem) lub inne materiały, takie jak taśma teflonowa, kleje anaerobowe, pasty. W miejscach, gdzie instalacja ma być rozłączna, należy stosować dwuzłączki (śrubunki, holendry). Rury i kształtki do instalacji produkowane są w zakresie średnic 10-100 mm. Z przeprowadzonych badań dla rur ze stali ocynkowanej wynika, że w temperaturze do 50ºC cynk na powierzchni wewnętrznej przewodu tworzy warstwę, która przyczepiając się do metalu, ma działanie ochronne przed korozją. Powyżej temperatury wody wynoszącej 55ºC warstwa cynku odspaja się, staje się
www.instalator.pl
luźna i ziarnista, co powoduje pogorszenie ochrony stali przed korozją. W temperaturze 60-70ºC następuje zmiana biegunowości, która osłabia ochronną powłokę cynkową. Stal węglowa pokryta warstwą cynku oraz łączniki ocynkowane nie gwarantują instalacjom odpowiedniej trwałości. Jej żywotność szacunkowo określa się na 15 lat. Podniesienie temperatury wody ciepłej w nowo budowanych instalacjach - zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury zawartym w Dzienniku Ustaw nr 75 z dnia 12 kwietnia 2002 roku w punkcie poboru do temperatury minimalnej 55ºC i maksymalnej 60ºC oraz krótkotrwale do 70ºC całkowicie eliminuje rury stalowe ocynkowane oraz złączki żeliwne ocynkowane w instalacjach ciepłej wody użytkowej. Stalowych rur ocynkowanych oraz łączników nie należy stosować w instalacjach ogrzewczych. Projektanci i inwestorzy uwarunkowani środkami finansowymi powinni brać pod uwagę fakt, że koszty związane z kłopotami w trakcie eksploatacji z postępującą korozją instalacji
5
ABC złączek w instalacjach rurowych wewnętrznych
Fot. 1. Mosiężny rozdzielacz na wodzie ciepłej zaślepiony korkiem z żeliwa ciągliwego ocynkowanego po dwuletniej eksploatacji. Widoczne ślady korozji w miejscu styku z rozdzielaczem. Przyczyną uszkodzenia jest wysoka temperatura i korozja elektrochemiczna.
ABC złączek w instalacjach rurowych wewnętrznych
ABC Magazynu Instalatora
nr 102017
ogrzewczych i sanitarnych są o wiele większe niż wydatki związane z wykonywaniem instalacji o odpowiedniej jakości. Jako przykład podam, że nie powinno się stosować złączek stalowych ocynkowanych za i wewnątrz instalacji wykonanej z miedzi, gdyż może to doprowadzić w bardzo krótkim czasie do korozji tych złączek, a tym samym do pogorszenia jakości przepływającej wody (fot.). Niedopuszczalne jest również stosowanie złączek stalowych ocynkowanych w instalacjach ogrzewczych pracujących w wysokich temperaturach. Ten błąd instalatorzy popełniają bardzo często. W tych instalacjach należy stosować złączki żeliwne czarne, a nie ocynkowane. Podczas wykonywania prac remontowych w instalacji wodociągowej wykonanej z rur stalowych ocynkowanych i podłączania się do niej przewodami z rur miedzianych należy bezwzględnie stosować złączki wykonane z brązu z zastosowaniem do uszczelnienia połączenia gwintowanego taśmy teflonowej (przekładka dieelektryczna). Jeżeli w przewodach z polietylenu będzie rozprowadzana woda gazowana, w której znajdować się będzie rozpuszczony dwutlenek węgla, to do budowy instalacji projektant zastosuje złączki z tworzywa sztucznego, np. z PVDF, a nie wykonane z metalu. W przypadku instalacji technologicznych w zakładach produkcyjnych stosowane są złączki specjalistyczne. Takim ciekawym przykładem są złączki Clamp. Mogą być one wyposażone w trzy rodzaje uszczelek. Materiał, z którego są wykonane, to: Viton, EPDM lub silikon. Złączki oraz cały system można sterylizować. Są one aseptyczne. Złączki wykonane są ze stali szlachetnej, tytanu lub innego materiału. Nowy opatentowany system z namagnesowanymi czołami złączki bardzo ułatwia montaż i demontaż za pomocą klamer spinających przegubowych. Dzięki magnesom kołnierze oraz o-ringi są szybko i precyzyjnie pozycjonowane, dzięki czemu w prosty sposób można
6
zamontować klamry spinające. Ciekawym rozwiązaniem w instalacjach technologicznych są złączki gwintowane za stali kwasoodpornej z naniesioną na gwint powłoką z PTFE. Takie rozwiązanie pozwala na wyeliminowanie zatarcia w miejscu połączenia. Olej, woda zimna i gorąca, a także chemikalia pracujące w zakresie temperatur od -50 do +150°C nie powodują zmian w powłoce z PTFE. Producenci systemów instalacyjnych z tworzyw sztucznych gwarantują wieloletnią wytrzymałość rur i złączek. Jednak większość informacji technicznych na temat odporności chemicznej dotyczy tylko rur, a nie złączek. W każdym systemie instalacyjnym miejsce połączenia przewodów jest najsłabszym ogniwem. Producenci dokładają wielu starań, aby złączki dostarczane wraz z rurami były niezawodne i gwarantowały absolutną szczelność. Najbardziej popularnym materiałem, z którego obecnie wykonuje się instalacje wewnętrzne, jest polietylen sieciowany z wkładką aluminiową. Najtańsze i najprostsze w montażu do tego typu materiału są złączki wykonane z mosiądzu pokrytego warstwą niklu z pierścieniem przeciętym. Są to tak zwane złączki skręcane za pomocą kluczy nastawnych. Składają się one z korpusu, przeciętego pierścienia sprężystego, nakrętki z gwintem i przekładki dieelektrycznej. Dla zapewnienia szczelności w korpusie złączki umieszczona jest jedna lub dwie uszczelki z EPDM. Uszczelnienie połączenia uzyskuje się poprzez zakręcenie nakrętki i zaciśnięcie pierścienia na korpusie złączki. Częstym błędem popełnianym przez instalatorów jest stosowanie złączek jednego producenta i rur innego producenta. Na „oko” wszystko wydaje się w porządku. Jednak diabeł tkwi w szczegółach. Proszę zwrócić uwagę na opisy naniesione na rurze. W grupie rur Ø 16 mm (najbardziej popularnej w instalacjach wewnętrznych średnicy rury PEX/Al/PE-X) można wyodrębnić kilka rodzajów grubości ścianek. Producenci robią to celowo,
www.instalator.pl
nr 102017
ABC Magazynu Instalatora
aby obniżyć koszty samej rury (odpowiednia grubość ścianki do parametrów pracy instalacji) oraz aby „przywiązać” instalatora do konkretnego systemu. I tak w grupie rur Ø 16 mm można spotkać następujące grubości ścianek: 1,8; 2,0; 2,2 i 2,25 mm. Wizualnie są to różnice trudne do zobaczenia jednak nieprawidłowe dobranie „tańszych” złączek innego producenta może mieć fatalne skutki dla szczelności całej instalacji. Zawsze należy dobierać złączki odpowiednio do średnicy i grubości ścianki rury. Najlepiej jeśli przewód i złączki są tego samego producenta. W przypadku awarii jakiejkolwiek części składowej systemu mamy możliwość starania się o odszkodowanie. Kiedyś miałem możliwość obejrzenia fragmentów niepoprawnie wykonanej instalacji (rura o cieńszych ściankach). Jako środek wspomagający uszczelnienie luźnego połączenia wykonanego przy użyciu złączek skręcanych z pierścieniem przeciętym zastosowano Poxilinę. Efekty takiego uszczelnienia były widoczne gołym okiem na podłodze i ścianach.
www.instalator.pl
W „Warunkach technicznych wykonania i odbioru rurociągów z tworzyw sztucznych” (dr inż. Lucjan Furtak, dr hab. inż. Stanisław Rabiej, mgr inż. Jakub Wild, wyd. przez PKTSGGiK, Warszawa 1996) podane są zasady prawidłowego podłączenia instalacji wykonanej z tworzywa sztucznego do źródła ciepła w instalacji ogrzewczej. Zgodnie z nimi nie należy łączyć przewodu z tworzywa sztucznego bezpośrednio z kotłem c.o. lub innym źródłem wytwarzającym ciepło, aby uniknąć bezpośredniego podgrzewania przewodu przez to urządzenie. Dlatego pomiędzy źródłem ciepła i przewodem z tworzywa sztucznego należy zamontować rurę metalową o długości co najmniej 0,5 m przy obliczeniowej temperaturze wody max. 60°C i o długości co najmniej 2,0 m przy wyższych temperaturach obliczeniowych. Wymagania te można pominąć, jeżeli producent kotła wyraża na to zgodę. Andrzej Świerszcz
7
ABC złączek w instalacjach rurowych wewnętrznych
Fot. 2. Korozja złączki ( trójnika) z żeliwa ciągliwego zamontowanego w instalacji ogrzewczej. Kumulacja różnych materiałów w instalacji (przewody i złączki miedziane, złączki żeliwne ocynkowane, stal nierdzewna, złączki mosiężne) w połączeniu z wysoką temperaturą doprowadziła do przedwczesnej korozji złączek żeliwnych.
ABC Magazynu Instalatora
nr 102017
ABC złączek w instalacjach rurowych wewnętrznych
Viega Idealnym rozwiązaniem do rozprowadzania instalacji wody użytkowej i instalacji grzewczych na kondygnacji są elastyczne rury wielowarstwowe. Układa się je szybko z rolki, a do instalacji nie potrzeba wielu złączek. Nowy system instalacyjny Viega Smartpress zapewnia jeszcze łatwiejszy montaż. Nowe złączki zaprasowywane ze stali nierdzewnej i brązu nie mają o-ringu. Nie trzeba już zatem kalibrować ani poszerzać końców rur. Poza szybkim montażem nowe złączki Viega Smartpress wyróżniają się minimalnymi stratami ciśnienia, niższymi nawet o 80% od standardowych złączek zaprasowywanych do rur z tworzywa sztucznego. Dzięki temu instalacje wody użytkowej mogą mieć znacznie mniejszą średnicę. Obniża to koszty inwestycji i eksploatacji oraz przyczynia się do zachowania jakości wody użytkowej.
Fot. 1. Złączki Viega Smartpress ze stali nierdzewnej lub brązu (tutaj na przekroju) mają w przeciwieństwie do standardowych złączek zaprasowywanych do rur wielowarstwowych optymalną geometrię przepływu i nie wymagają stosowania o-ringu.
8
Innowacyjne złączki Viega Smartpress stanowią duży skok w rozwoju dla rur wielowarstwowych: złączki zaprasowywane ze stali nierdzewnej i brązu nie mają o-ringów, lecz odporne na duże obciążenia korpusy oporowe z PPSU. Założona na nie rura zapewnia po zaprasowaniu uszczelnienie na całej powierzchni. Ułatwia to montaż, bowiem bezpośrednio po docięciu na rurę można założyć złączkę i ją zaprasować. Nie ma konieczności usuwania zadziorów, kalibrowania ani poszerzania rur wielowarstwowych. Najważniejszą zaletą uszczelnienia powierzchniowego jest brak zmniejszania średnicy przez o-ring oraz korzystna dla przepływu geometria wszystkich punktów zmiany kierunku. W przypadku standardowych złączek zaprasowywanych do rur wielowarstwowych z mosiądzu lub tworzywa sztucznego istnieją prostokątne zmiany kierunku przepływu oraz mocne zwężenia przekroju z powodu o-ringów, które powodują duże straty ciśnienia. Miejsca zmiany kierunku przepływu w korpusie podstawowym złączek Viega Smartpress ze stali nierdzewnej lub brązu mają kształt optymalny dla przepływu. Złączki te mają bardzo niskie współczynniki oporu miejscowego, znacznie poniżej wartości złączek standardowych. Dzięki niewielkim oporom hydraulicznym już na etapie projektowania instalacji sanitarnej można przyjąć mniejszą średnicę przewodów i złączek. Pozwala to na obniżenie kosztów materiałów. Dodatkowo dzięki mniejszej średnicy można zagwarantować krótki czas oczekiwania na ciepłą
www.instalator.pl
nr 102017
wodę po odkręceniu kurka oraz większe rezerwy przy szczytowym zużyciu. Należąca do systemu Viega Smartpress rura wielowarstwowa jest dostępna w śred-
Fot. 3. Wykonane z brązu złączki Viega Smartpress o zoptymalizowanym przepływie charakteryzują się niższymi współczynnikami oporu miejscowego, dzięki czemu pozwalają na optymalne pod względem higieny parametry instalacji wody użytkowej, tutaj podwójne kolano naścienne.
nicach od 16 do 63 mm. Składa się z rury bazowej PE-Xc, powłoki aluminiowej i płaszcza PE-Xc. Taka konstrukcja zapewnia wysoką stabilność, niezawodną szczelność tlenową oraz wysoką odporność na obciążenia przy łatwym układaniu z rolki. Te wytrzymałe rury są produkowane w zakładzie Viega w bawarskim Niederwinkling. Zakład ten specjalizuje się w produkcji rur z tworzyw sztucznych. Rury wielowarstwowe Viega Smartpress wolno stosować w instalacjach wody użytkowej i instalacjach grzewczych. W instalacjach wody użytkowej system instalacyjny Viega Smartpress o zoptymalizowanym przepływie zapewnia wysoki komfort użytkowania przy wysokich ilościach poboru wody. Z drugiej strony takie instalacje przyczyniają się do zachowania jakości wody użytkowej: mniejsza średnica systemu instalacyjnego wspiera regularną wymianę wody. Znacznie zmniejsza to niebezpieczeństwo stagnacji. Dla instalacji grzewczych już w momencie wprowadzenia systemu Viega Smartpress na rynek dostępne są liczne praktyczne wersje podłączenia i elementy zapewniające łatwy i szybki montaż. Oferta obejmuje między innymi bardzo ekonomiczne bloki przyłączeniowe do grzejników oraz przewody w otulinie. Do zaprasowywania innowacyjnych złączek Viega Smartpress stosuje się zaciskarki Viega w połączeniu z dostosowanymi do systemu szczękami zaciskowymi.
ekspert Łukasz Szypowski Viega Sp. z o.o. www.viega.pl
www.instalator.pl
Łukasz Szypowski
☎ 665 425 611 @ lukasz.szypowski@viega.pl
9
ABC złączek w instalacjach rurowych wewnętrznych
Fot. 2. Przy użyciu odpowiednich pierścieni zaciskowych złączki Viega Smartpress można zaprasować również w trudno dostępnych miejscach lub bezpośrednio pod sufitem.
ABC Magazynu Instalatora
ABC Magazynu Instalatora
nr 102017
ABC złączek w instalacjach rurowych wewnętrznych
Gebo Miedź ze względu na swą trwałość to materiał często używany do budowy wszelkich instalacji sanitarnych. Jednak nawet najstaranniej wykonana instalacja z miedzi - wodociągowa, grzewcza czy chłodnicza - po latach eksploatacji może wymagać naprawy lub modernizacji. Z tą myślą, wychodząc naprzeciw potrzebom rynku, firma Gebo wprowadziła do oferty linię Gebo Brass - mosiężne złączki zaciskowe (MO - z pierścieniem zaciskowym z obu stron oraz MAS - z gwintem zewnętrznym), a także dwudzielne obejmy (naprawcze - MD i remontowo-naprawcze - MB). Zastosowanie złączek i obejm Gebo Brass to technika, która eliminuje konieczność lutowania i używania kosztownego, specjalistycznego sprzętu do zaprasowywania lub też wymiany całego uszkodzonego odcinka. Instalator podczas naprawy uszkodzonego odcinka przy pomocy obejmy naprawczej Gebo Brass MD musi wykonać jedynie 4 krótkie czynności - oczyścić rurę wokół uszkodzenia, umieścić uszczelkę wokół rury, a następnie przyłożyć dolną i górną część obejmy, a na koniec przykręcić śruby.
Z kolei używając obejmy montażowo-naprawczej Gebo Bras MB, można zbudować dodatkowe odprowadzenie w instalacji dzięki odejściu bocznemu z gwintem wewnętrznym. W obu produktach uszczelnienie stanowi guma EPDM dopuszczona do stosowania w wodzie pitnej, co potwierdza Atest Higieniczny wydany przez PZH. Obejmy mogą być stosowane również do rur z innych materiałów, pod warunkiem że średnica zewnętrzna rur odpowiada wymiarom rur miedzianych. Cała linia Gebo Brass charakteryzuje się trwałością materiału, wytrzymałością mechaniczną oraz wysoką odpornością na uderzenia. Dostępne rozmiary: złączki MAS i MO - 15-54 mm; obejmy MB i MD: 15-54 mm (dla MD: rozmiary 64 i 70 mm na zamówienie). Media: instalacje wodne i grzewcze. Ciśnienie robocze: sprężone powietrze 10 barów, woda 10 barów. Temperatura: woda grzewcza do 80°C (łączniki MAS i MO) lub do 90°C (obejmy MB i MD); woda pitna: do 25°C.
ekspert Edyta Przyrowska Gebo Technika International Sp. z o.o. www.gebo.com.pl
10
Edyta Przyrowska
☎ 22 511 20 89 @
edyta.przyrowska@gebo.com.pl
www.instalator.pl
nr 102017
ABC Magazynu Instalatora
Comap cyjnego działania czynnika grzewczego na materiał uszczelnienia. Ale gdybyśmy mieli do czynienia z instalacją c.w.u., to takiej zamiany nie można już zastosować, gdyż złączki solarne nie posiadają atestu higienicznego zezwalającego na stosowanie w instalacjach wody użytkowej. Dodatkowym elementem pozwalającym na rozróżnienie przeznaczenia złączek jest kolor pierścienia Visu-Control znajdującego się na korpusie złączki. Pierścień ten dla złączek do wody ma kolor zielony, dla złączek solarnych biały, a dla gazowych - żółty. Pierścień VisuControl pełni istotną rolę w czasie wykonywania prac instalacyjnych, gdyż pozwala na zidentyfikowanie w łatwy sposób połączenia niezaprasowanego. Zdarzało się, że instalator, mając do wykonania wiele zaprasowań, mógł przeoczyć jakieś połączenie i pozostawić je niezaprasowane. Przy wykonywaniu połączenia za pomocą złączki z pierścieniem Visu-Control w czasie zaprasowywania szczęka zaciskająca obejmuje także pierścień Visu-Control i miażdży go, na skutek czego pierścień po zwolnieniu szczęki zaciskającej odpada od złączki. W ten sposób instalator nie ma wątpliwości, które połączenie zostało zaprasowane, a które nie.
ekspert Artur Grabowski COMAP Polska www.comap.pl
www.instalator.pl
Artur Grabowski
☎ 22 744 22 09 @ artur.grabowski@comap.pl
11
ABC złączek w instalacjach rurowych wewnętrznych
Comap posiada w swojej ofercie m.in. gamę złączek miedzianych zaprasowywanych przeznaczonych do z.w, c.o. i c.w., instalacji solarnych oraz instalacji gazowych. Parametry pracy instalacji (temperatura i ciśnienie) oraz rodzaj medium przesyłanego danym typem instalacji to podstawowe czynniki mające wpływ na wybór materiału o-ringu stosowanego w procesie produkcji złączek. Konstrukcja złączki oparta jest w każdym z trzech wymienionych przypadków na tym samym korpusie, natomiast materiał uszczelnienia jest dla każdego rozwiązania inny i odpowiedni dla krańcowych parametrów pracy lub - w przypadku złączek gazowych - rodzaju czynnika. Każdy typ złączek posiada cechowanie na korpusie, które ułatwia „odczytanie” przeznaczenia złączki, a dodatkowym elementem ułatwiającym identyfikację określonego typu złączki jest kolor o-ringu. W przypadku dwóch pierwszych typów złączek można rozważać możliwość zastosowania złączki solarnej zamiast złączki do instalacji c.o., bo część zakresu parametrów pracy instalacji solarnej pokrywa się z zakresem parametrów pracy instalacji grzewczej. Dodatkowo mamy do czynienia z tym samym medium, czyli nie mamy destruk-
ABC Magazynu Instalatora
nr 102017
ABC złączek w instalacjach rurowych wewnętrznych
KISAN Obecny rozwój w połączeniach rur z tworzyw sztucznych skupia się głównie na złączkach, gdzie montaż odbywa się za pomocą różnego rodzaju zaciskarek lub urządzeń podobnego typu. Owszem zapewniają one szybki i powtarzalny montaż, jednakże tylko pod warunkiem pełnej sprawności narzędzi. Są sytuacje, gdy łatwiejsze jest zastosowanie klasycznych skręcanych złączy zaciskowych. Pozwalają one na szybki montaż instalacji bez użycia drogich narzędzi, dodatkowo dając możliwość późniejszego rozłączenia i ponownego przyłączenia złączki. System złączek typu Vestol z oferty KISAN posiadał wszystkie wymienione wyżej cechy, co zapewniło mu ogromną popularność na wiele lat. Obecnie do oferty KISAN dołączył system Złączy Zintegrowanych dla średnic rur 16, 20 i 25 mm, który jest następcą systemu Vestol. Jest to konstrukcja łącząca doświadczenie sprawdzonych złączy z nowymi rozwiązaniami podnoszącymi ich walory użytkowe. Nadal jest to system złączy dający możliwość montażu ruro-
ciągów w instalacjach za pomocą prostych narzędzi - jak klucze i kalibrator. Do podstawowych cech nadal można zaliczyć możliwość rozłączenia złączki na już zaciśniętej rurze. Nowy system złączy jest w pełni kompatybilny wstecz, czyli nowe złączki zintegrowane mogą być swobodnie łączone ze złączkami starego typu Vestol. Poszczególne złączki są obecnie oferowane jako produkty skompletowane i od razu gotowe do zastosowania. Wszystkie złączki są wykonane z mosiądzu, złączki kształtowe są odkuwane, dzięki czemu znacznie poprawiona jest ich wytrzymałość. Wszystkie elementy mające kontakt z wodą są cynowane, natomiast pozostałe elementy są niklowane dla podniesienia zewnętrznej estetyki złączy. Dotychczasowa wieloletnia niezawodność produktów polskiej marki KISAN jest gwarantem dla instalacji wykonanej z użyciem tych złączek i stanowi bezpieczną alternatywę dla innych produktów tego samego typu.
ekspert Marcin Ciuchnowicz KISAN Sp. z o.o. www.kisan.pl
12
Marcin Ciuchnowicz
☎ 504 172 164 @ m.ciuchnowicz@kisan.pl
www.instalator.pl
nr 102017
ABC Magazynu Instalatora
Herz wanie systemu Herz PipeFix. Elementy przyłączeniowe do rur z tworzywa sztucznego Herz wykonywane są również jako złącza rozłączne. Do łączenia z rurami stosuje się także adaptery i śrubunki Herz. Przyłącze do rur z tworzywa sztucznego stanowi niezawodne połączenie rury z korpusem zaworu. W razie potrzeby połączenie takie można w każdej chwili rozłączyć. Złączy rozłącznych (skręcanych) nie można umieszczać pod tynkiem. Warunkiem zachowania idealnej szczelności złącza jest prawidłowy montaż przeprowadzony zgodnie z instrukcją montażu Herz. Rodzaje złączek: ● Złącza nierozłączne: - złączki zaprasowywane do instalacji grzewczych można umieszczać w ścianie (pod tynkiem) lub w podłodze, - złączki zaprasowywane do instalacji sanitarnych można umieszczać w ścianie (pod tynkiem) lub w podłodze, - złączek zaprasowywanych przeznaczonych do instalacji doprowadzających ciepło bezpośrednio z niskoparametrycznej ciepłowni lokalnej lub węzła osiedlowego nie można umieszczać w ścianie (pod tynkiem) ani w podłodze. ● Złącza rozłączne muszą być zawsze dostępne i widoczne, by można było zauważyć ewentualne nieszczelności. Grzegorz Ojczyk
ekspert Grzegorz Ojczyk Herz Armatura i Systemy Grzewcze Sp. z o.o. www.herz.com.pl
www.instalator.pl
☎ 602 766 992
12 289 02 33
@ g.ojczyk@herz.com.pl
13
ABC złączek w instalacjach rurowych wewnętrznych
Herz posiada w swojej ofercie system składający się z uniwersalnych rur wielowarstwowych, złączek zaciskowych i zaprasowywanych w bardzo szerokim zakresie średnic, dzięki czemu w ramach jednego systemu można realizować różne instalacje w dużym zakresie średnic od DN 10 do DN 75. O trwałości systemu rurowego decyduje jakość zastosowanych rur oraz rodzaj i pewność połączeń. Złączki zaprasowywane Herz można szybko i całkowicie bezpiecznie łączyć z rurami wielowarstwowymi Herz. Firma Herz, bazując na wieloletnim doświadczeniu w produkcji złączy rurowych, produkuje według własnych, opatentowanych rozwiązań wysokiej jakości radialne złączki zaprasowywane z mosiądzu odpornego na wypłukiwanie cynku z tuleją ze stali szlachetnej. Złączki te są niemal we wszystkich kształtach i rozmiarach dopuszczone do łączenia rur z tworzywa sztucznego w prawie każdej instalacji w budynku, analogicznie jak rury. Doświadczenie firmy Herz oraz 10-letnia gwarancja zapewniają bezpieczne użytko-
ABC Magazynu Instalatora
nr 102017
ABC złączek w instalacjach rurowych wewnętrznych
IBP Instalfittings IBP to światowy lider w produkcji łączników stosowanych w budownictwie mieszkaniowym, publicznym i przemysłowym do wewnętrznych instalacji: wodnych, sanitarnych, grzewczych, gazowych, klimatyzacyjnych i chłodniczych. Łączniki marki Conex Banninger do powyższych instalacji możemy podzielić na trzy grupy: ● Łączniki do połączeń lutowanych na miękko lub twardo - seria 5000, 4000, Medical Gas, ACR, K65. Materiał: miedź CuDHP, brąz B553; średnice złączek miedzianych metrycznych: 6-159 mm, calowych: ¼ - 4 1/8", brązowych od 8 mm x ¼" do 108 mm x 4"; maks. temp. rob. 110°C; maks. ciśn. rob. 16 barów (K65 do 120 barów). ● Łączniki do połączeń zaprasowywanych - seria B Press, B Press Gas, B Press Carbon, B Press Inox, B Flex. Materiał: miedź CuDHP, brąz B553, stal węglowa, stal nierdzewna 1.4404, Pert-Al-Pert. Wyposażone
są w unikalny o-ring z systemem kontroli szczelności wykonany z: EPDM - czarny, HNBR - żółty, FKM - zielony. Kształtkami można łączyć wszystkie rodzaje rury miedzianej (12-108 mm) i stalowej (15-108 mm) przy pomocy szczęk o profilu „B” (lub V). Połączenie charakteryzuje się podwójnym sześciokątnym zaciskiem przed i za karbem. Do montażu instalacji z tworzyw (16-32 mm) należy używać szczęk o profilu „U”. Maks. temp. rob. 110°C, maks. ciśn. rob. 10 barów; gwarancja 10 lat. ● Łączniki do połączeń skręcanych - seria 3000, 8000, 8000M, Conex, Oyster. Materiał: brąz B553, mosiądz CW617, uszczelnienie: pierścień mosiężny, o-ring EPDM - czarny. Średnice złączek brązowych i mosiężnych od ¼ do 4", Oyster od 10 mm x 3/8" do 54 mm x 2". Maks. temp. rob. 110°C; maks. ciśn. rob. 10 barów. Od 1909 roku IBP poszerza ofertę swoich wyrobów. Najnowszym produktem są kurki kulowe do wody PN25 i PN40. Nasze marki Conex i Bänninger są znanymi na całym świecie synonimami jakości i innowacyjnej technologii. IBP stosuje system zarządzania jakością PN-EN ISO 9001:2008 oraz posiada Certyfikat Brytyjskiego Instytutu Standardów BSI. Aleksander Olearski
ekspert Aleksander Olearski IBP Instalfittings Sp. z o.o. www.ibpgroup.com.pl
14
☎ 601 092 963 @
Aleksander.Olearski@ibpgroup.com
www.instalator.pl
nr 102017
ABC Magazynu Instalatora
Purmo Jest neutralny chemicznie i mikrobiologicznie, dzięki czemu nie wpływa na jakość wody pitnej, a ponadto jest także odporny na środki agresywne, np. cement lub tynk. Złączki mosiężne posiadają funkcję LBP (Leak Before Press). Gdy przez przypadek instalator zapomni zaprasować złączki, już przy ciśnieniu wynoszącym 1 bar, ze złączki wycieknie woda. Pozwoli to już podczas napełniania instalacji, przed właściwą próbą ciśnieniową, zlokalizować niezaprasowane połączenie i uniknąć przykrych konsekwencji zalania domu. Do zaciskania złączek w systemie CLEVERFIT stosuje się szczęki o profilu TH lub U. Dzięki specjalnie zaprojektowanemu korpusowi złączki ułatwiającemu pozycjonowanie szczęki proces zaciśnięcia odbywa się maksymalnie precyzyjnie, co gwarantuje pewność działania przed długie lata. Pomimo tak mocnego i nierozerwalnego połączenia każdą złączkę można w prosty sposób obrócić. Ta cecha to duże ułatwienie przy zmianie przebiegu rur lub przy modyfikacjach instalacji.
ekspert Łukasz Wichowski Rettig Heating Sp. z o.o. www.purmo.pl
www.instalator.pl
Łukasz Wichowski
☎ 22 544 10 08 @
Lukasz.Wichowski@rettigicc.com
15
ABC złączek w instalacjach rurowych wewnętrznych
Firma Purmo, wykorzystując swoje 25-letnie doświadczenie na rynku instalacyjnym, stworzyła doskonały system złączek zaprasowywanych CLEVERFIT. System, który jest przyjazny instalatorom, którego złączki są idealnie dopasowane do stosowanych rur i w którym wykonanie połączenia trwa zaledwie kilka sekund oraz nie wymaga stosowania skomplikowanych narzędzi. System przeznaczony jest do wewnętrznych instalacji ciepłej i zimnej wody, instalacji centralnego ogrzewania (także chłodzenia) oraz instalacji sprężonego powierza we wszystkich rodzajach budownictwa. W systemie CLEVERFIT występują dwa rodzaje złączek. Złączki wykonane z PPSU (polifenylosulfon) oraz złączki wykonane z mosiądzu w zakresie średnic 16-63 mm. Zaprasowane złączki z tworzywa, dzięki zastosowaniu polifenylosulfonu, w procesie produkcyjnym charakteryzują się przede wszystkim bardzo atrakcyjną ceną przy wysokiej jakości produktu. PPSU jest odporny na działanie wysokich temperatur (180°C) oraz na korozję i inkrustację, czyli odkładanie osadów na powierzchni złączki.
ABC Magazynu Instalatora
nr 102017
ABC złączek w instalacjach rurowych wewnętrznych
KAN-therm Złączki systemu KAN-therm to różnorodność konstrukcji i technik montażu. „Push” to tworzywowe (PPSU) lub mosiężne złączki do rur polietylenowych PE-Xc, PE-RT (KAN-therm Push) oraz PE-Xc/Al/PE-HD Platinum (KAN-therm Push Platinum), wykorzystujące pewną i szybką technikę łączenia, polegającą na nasunięciu mosiężnego lub tworzywowego (PVDF) pierścienia na korpus złączki (tzw. zaciskanie osiowe). Dzięki wyjątkowej konstrukcji korpusu kształtki, pozbawionej jakichkolwiek dodatkowych uszczelek (o-ringów), złączki odporne są na błędy montażowe. „Press” to kolejny rodzaj złączek, które umożliwiają szybkie, trwałe oraz szczelne połączenie zarówno tworzywowych rur wielowarstwowych PERT/Al/PE-RT (KAN-therm Press), jak i cienkościennych stalowych rur ze stali węglowej (KAN-therm Steel) lub stali nie-
rdzewnej (KAN-therm Inox). W zależności od rodzaju łączonej rury mogą być wykonane z tworzywa PPSU, mosiądzu (rury tworzywowe) lub stali węglowej i nierdzewnej. Ogólnie mówiąc, złączki Press wykorzystują technikę zaprasowania kształtki na rurze (zaciskanie promieniowe). Złączki zgrzewane to elementy wykorzystywane do łączenia tworzywowych rur polipropylenowych (KANtherm PP). Ta technika montażu gwarantuje uzyskanie pomiędzy rurą a kształtką jednorodnego, szczelnego i wytrzymałego mechanicznie połączenia. Wszystkie przedstawione wyżej złączki bez problemu mogą być schowane w przegrodach budowlanych (zalane betonem). Stosowane są powszechnie w wewnętrznych instalacjach grzewczych i wody użytkowej, ale z powodzeniem można je także wykorzystać np. w instalacji sprężonego powietrza, instalacjach przemysłowych czy chociażby pożarowych instalacjach gaśniczych. Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że we wszystkich wyżej wymienionych przypadkach złączki oferowane przez KAN nie posiadają wewnętrznych powłok niklowych, które bardzo niekorzystnie wpływają na jakość wody pitnej i zabronione jest ich powszechne stosowanie w instalacjach wody użytkowej. Mariusz Choroszucha
ekspert Mariusz Choroszucha KAN Sp. z o.o. www.kan-therm.com
16
☎ 500 010 741 @
mchoroszucha@kan-therm.com
www.instalator.pl
nr 102017
ABC Magazynu Instalatora
Prandelli wody. Gwinty korpusu i nakrętki są samohamowne, aby podczas pracy instalacji nie odkręcały się. Optymalna konstrukcja daje złączce największy na rynku przekrój wewnętrzny, co zapewnia mniejsze opory przepływu. Na korpusie i nakrętce mamy dużo miejsca na klucz płaski, umożliwiający wygodne skręcenie. Gwinty uszczelniamy szczeliwem, np. taśmą silikonową Prandelli. Taśma silikonowa łączy zalety włókna lnianego oraz taśmy teflonowej, tzn. zapewnia łatwy i szybki montaż/demontaż, oraz estetyczność i możliwość cofania podczas skręcania. Złączka CM chwalona jest za solidne wykonanie i wysoką estetykę. Złączki typ PF i PFM (fot. 2) to złączki zaprasowywane do połączeń nierozłącznych stosowane w miejscach trudno dostępnych i w wylewce podłogowej lub bruzdach ściennych. Złączki PF są zaciskane szczękami typu H, a PFM bardzo uniwersalnie szczękami H, TH i U. Do dyspozycji instalatora są także gotowe, zmontowane komplety podejść pod baterię z listwą mocującą.
ekspert Marek Grabowski Prandelli Polska Sp. z o.o. www.prandelli.pl
www.instalator.pl
Marek Grabowski
☎ 604 292 550 @
marek.grabowski@prandelli.pl
17
ABC złączek w instalacjach rurowych wewnętrznych
Nieodzownymi elementami instalacji wewnętrznych, zarówno wodociągowych, jak i grzewczych, są połączenia rur oraz połączenia rur z elementami zewnętrznymi, takimi jak odbiorniki ciepła i wody, zawory, kotły, mieszacze itp. Prandelli - producent systemów rur wielowarstwowych (PEX/Al/PEX; PERT/Al/PERT) i jednorodnych (PEX) posiada w swojej ofercie złączki rozłączne oraz nierozłączne. Pierwsze z nich to złączki skręcane typ CM (fot. 1), które przeznaczone są do połączeń dostępnych i pozwalają w łatwy sposób rozłączyć i złączyć ze sobą elementy instalacji. Złączki te wyróżniają się na rynku wysoką pewnością szczelności dzięki solidnemu eurostożkowi z dobezpieczającym o-ringiem oraz przeciętemu pierścieniowi zaciskowemu. Pierścień wykonany jest z wierconego pręta mosiężnego, co nadaje mu stałą sprężystość. Po skręceniu złączki CM nacięcia na trzpieniu złączki i pierścieniu zaciskowym gwarantują mocne utrzymanie rury w złączce nawet przy dużych siłach osiowych, powstających podczas zmiany temperatury
ABC Magazynu Instalatora
nr 102017
ABC złączek w instalacjach rurowych wewnętrznych
SANHA Z względu na szeroki obszar zastosowań swoich systemów firma SANHA ma w ofercie bogaty wachlarz złączek instalacyjnych stosowanych w zależności od potrzeb i wymagań instalacji. Aby ułatwić dobór system złączek podzielono na kilka serii, w których wydzielić można: ● Złączki zaciskowe ze stali nierdzewnej 1.4404 wg PN-EN 10088 NiroSan®, DN 15-108 mm, seria 9000 przeznaczone głównie do instalacji o wysokich wymaganiach higienicznych, a więc wody pitnej i użytkowej, wód specjalnych, kondensatu, a także c.o. i wody lodowej. Łączone z rurami ze stali nierdzewnych dostępnych w ofercie Sanha. O-ring stanowi tu EPDM. Uzupełnieniem podstawowej serii 9000 jest seria 18000 NiroSan® Industry do instalacji solarnych, sprężonego powietrza i transportu paliw i olejów z czerwonym oringiem z FPM. Seria 19000 NiroSan® SF jest dodatkowo wolna od silikonu i zabezpieczona przed zanieczyszczeniami. Spełnia ona wysokie wymagania środowisk silnie agresywnych. Dla jednoznacznej identyfikacji systemu po zaciśnięciu każda złączka opisana jest na zewnątrz odpowiednim kolorem. ● Złączki zaciskowe ze stali nierdzewnej 1.4301 wg PN-EN 10088 NiroTherm ®, DN 15-108 mm, seria 91000 przeznaczone głównie do instalacji ogrzewania prowadzonych w warunkach o podwyższonym ryzyku występowania korozji. Rury i złączki systemu NiroTherm®
18
są odporne na korozje, zatem niestraszna jest im zawilgocona izolacja czy kontakt z wylewką. Nadają się także do transportu kondensatu i wody lodowej. Łączone z rurami ze stali nierdzewnej nr 1.4301 dostępnej w naszej ofercie. O-ring stanowi tu EPDM. Uzupełnieniem podstawowej serii 91000 jest seria 98000 NiroTherm® Industry do instalacji solarnych, sprężonego powietrza i transportu paliw i olejów z czerwonym o-ringiem z FPM. System NiroTherm® nie powinien być stosowany do instalacji wody pitnej, jeżeli zawartość chloru przekracza 200 mg/l. ● Złączki zaciskowe z miedzi oraz stopów miedzi serii 6000 i 8000 Sanha®-Press do rur miedzianych. Podobnie jak w systemach ze stali nierdzewnej można wydzielić tu jeszcze dwie specjalistyczne grupy: - Serie 12000 i 13000 Sanha®-Press Solar, do instalacji wysokotemperaturowych (np. solarnych) z odpornym na wysokie temperatury czerwonym o-ringiem z kauczuku fluorowego - FPM. Tu także każda złączka posiada zewnętrzne obustronne, zgodne z przeznaczeniem oznakowanie HT. - System złączek do instalacji gazowych Sanha ®-Press Gas, seria 10000 i 11000 z o- ringiem HNBR w kolorze żółtym. Szczególnie seria ta cieszy się ogromnym zainteresowaniem ze strony instalatorów w naszym kraju. Złączki posiadają Aprobatę Techniczną
www.instalator.pl
nr 102017
pod kątem wymagań dla instalacji wody pitnej i uwzględnia istotne dla bezpieczeństwa aspekty higieniczne i zdrowotne. Dlatego też złączki te stanowią pewną inwestycję w przyszłość i nadają się idealnie do budowania zgodnego z zasadami zrównoważonego rozwoju. Oznakowane są charakterystycznym, zielonym znakiem. ● System złączek zaciskowych i wtykowych do rur wielowarstwowych typu PE-RT/Al/PE-HD. Seria 23000 - 3fit Push oraz 25000 - 3fit Press nadają się też do łączenia z rurami z PE. Zastosowanie do systemów c.o., wody pitnej i chłodnictwa. Kompletna oferta Sanha Polska sp. z o.o. obejmuje więc kilka niezależnych systemów, co jednak nie zawsze wyklucza ich współpracę. W zależności od potrzeb wiele serii może być łączonych ze sobą tak, aby w sposób optymalny wykorzystać ich własności. Jednak aby uniknąć błędów i nieporozumień szczegółowych informacji udzieli zawsze nasz dział doradztwa technicznego.
ekspert Jarosław Czapliński SANHA Polska Sp. z o.o. www.sanha.com
www.instalator.pl
Jarosław Czapliński
☎ 76 857 32 02 @
Jaroslaw.Czaplinski@sanha.com
19
ABC złączek w instalacjach rurowych wewnętrznych
INiG do stosowania w wewnętrznych instalacjach gazu ziemnego i na propanbutan stanowi znakomite usprawnienie pracy instalatora. ● Złączki zaciskowe i gwintowane SANHA®-Therm serii 24000 wykonane ze stali węglowej ocynkowanej. Są przeznaczone do łączenia rur ze stali węglowej ocynkowanej. W celu ochrony przed korozją poddane są galwanizacji. Cecha charakterystyczna tych złączek to dobrze widoczna czerwona kropka na powierzchni zewnętrznej - ostrzega przed zastosowaniem jej do instalacji wody pitnej wraz z rurą ze stali węglowej. ● Złączki zaciskowe i gwintowane SANHA®-Purafit i PURAPRESS z bezołowiowego brązu krzemowego do instalacji wody pitnej i instalacji grzewczych. Nadają się do szerokich zastosowań ze wszystkimi dostępnymi w handlu rurami miedzianymi. Stanowią również znakomitą alternatywę dla droższych złączy ze stali nierdzewnej. Nadają się do łączenia wszystkich typów rur ze stali nierdzewnej z naszej oferty. Szczególnie wartą uwagi jest ich kombinacja z rurą ze stali nierdzewnej NiroSan F lub NiroSan Eco. Nowy, unikatowy materiał wyróżnia się swoją wyjątkowo szczelną strukturą o doskonałych właściwościach technologicznych. Materiał ten został opracowany specjalnie
ABC Magazynu Instalatora
ABC Magazynu Instalatora
nr 102017
ABC kotłów gazowych kondensacyjnych - radzi Ferroli
Jakość w ogrzewaniu Ferroli Poland sp. z o.o., przedstawiciel czołowego włoskiego producenta urządzeń grzewczych oraz klimatyzacyjnych - Ferroli S.p.A., posiada ogromne doświadczenie w konstruowaniu i produkcji m.in. gazowych kotłów grzewczych dla zastosowań „domkowych”. Propozycję dla ww. grupy użytkowników podzielić należy na dwie rodziny kotłów gazowych kondensacyjnych: ● DIVACONDENS F24/28 - dwufunkcyjne kotły grzewcze charakteryzujące się doskonałym stosunkiem ceny do możliwości. O oszczędną i wydajną produkcję ciepłej wody dba funkcja Eco/Comfort. ● BLUEHELIX - najnowocześniejsze urządzenia w ofercie Ferroli. Rodzina obejmuje różnorodne wersje kotłów wiszących i stojących. Kładąc nacisk na doskonałą jakość i innowacyjność kotłów z rodziny BLUEHELIX, zwracamy szczególną uwagę na następujące wspólne cechy tych urządzeń: - innowacyjny wymiennik ciepła ze stali nierdzewnej; - sferyczny palnik ze stali nierdzewnej, ze wstępnym zmieszaniem; - długość przewodu spalinowego koncentrycznego Ø = 80/125 mm - aż do 28 m;
- made in Italy; Wśród kotłów BLUEHELIX oferujemy naszym klientom: - dwufunkcyjny PRO C (25 kW i 32 kW) - jedyne na rynku urządzenie z bitermicznym wymiennikiem na cele c.w.u.; - dwufunkcyjny TECH C (25 kW) z płytowym wymiennikiem c.w.u., który został zwycięzcą rankingu (styczeń 2017 r.) włoskiej federacji konsumentów „ALTROCONSUMO”; - jednofunkcyjny TECH A (18/25/35 kW) z zaworem przełączającym do podłączenia zasobników c.w.u. - kotły z wbudowanym zasobnikiem c.w.u. 25K50 (25 kW, zasobnik 50 l ze stali nierdzewnej) o wydajności aż 820 l/h przy DT = 30°C - kotły stojące w wersji jednofunkcyjnej B35/45 (35/45 kW) lub z wbudowanym zasobnikiem c.w.u., tzw. „lodówka” BSK50/100 (32 kW, zasobnik 50 lub 100 l ze stali nierdzewnej). Na kotły kondensacyjne z rodziny DIVACONDENS i BLUEHELIX udzielamy 5-letniej gwarancji. Grzegorz Ciechanowicz Fot. BLUEHELIX PRO 25C
ekspert Grzegorz Ciechanowicz Ferroli Poland Sp. z o.o. www.ferroli.com.pl
20
☎ 694 422 780 @
grzegorz_ciechanowicz@ferroli.com.pl
www.instalator.pl
ABC Magazynu Instalatora
nr 102017
Grupa pompowa w akcji
Fot. Przykład zastosowania produktów ESBE we wzorcowej instalacji cieplnej.
py Flexi) do samodzielnego wyposażenia w pompę dowolnego producenta. Kocioł wyposażony jest we własną pompę obiegową, więc aby uniknąć kłopotów eksploatacyjnych, zastosowano rozdzielacz 2-obiegowy GMA221 ze zintegrowanym sprzęgłem hydraulicznym. Dzięki temu nastąpiło hydrauliczne rozdzielenie obiegów grzewczych i wyeliminowano negatywny wpływ pomp pracujących szeregowo. Układ grzewczy wyposażony jest również w zasobnik ciepłej wody użytkowej pracujący na wysokim parametrze 70˚C. Z tego względu instalacja została wyposażona w zestaw cyrkulacyjny VTR522 odpowiadający za obniżenie temperatury zasilania c.w.u. i zabezpieczenie antypoparzeniowe instalacji. Dzięki fabrycznej obudowie izolacyjnej zapewnia najlepszą i najskuteczniejszą izolację zaworów mieszających i zespołu przyłączy. Zestaw odpowiedzialny jest za kontrolę temperatury zasilania ciepłej wody użytkowej zasilającej przybory sanitarne. Jednocześnie zestaw zaworów zwrotnych i czwórnik gwarantuje prawidłową pracę układu c.w.u. bez powstawania bardzo trudnych do usunięcia wstecznych przepływów i zakłóceń pracy instalacji na skutek działania pompy cyrkulacyjnej.
ekspert Jacek Wesołowski ESBE Hydronic Systems www.esbe.pl
www.instalator.pl
Jacek Wesołowski
☎ 61 85 44 930 @
jacek.wesolowski@esbe.eu
21
ABC ogrzewania - radzi ESBE
W instalacji zostały wykorzystane dwie grupy pompowe - bezpośrednia GDA112 do zasilania układu grzejnikowego i z zaworem mieszającym GRA112 do zasilania układu ogrzewania podłogowego. Pracą układu grzewczego steruje komputer kotła gazowego, ustalając temperaturę zasilania dla układu grzejnikowego oraz ustawiając pozycję zaworu mieszającego dla ogrzewania podłogowego. Dzięki zastosowaniu zaworu mieszającego sekcje ogrzewania podłogowego zasilane są odpowiednio niską temperaturą zmieniającą się w zależności od zapotrzebowania ciepła pomieszczeń. Obie grupy pompowe wyposażone zostały w pompy obiegowe Grundfos. Dostępne są jednak wersje z pompą Wilo oraz grupy pompowe pozbawione pompy (gru-
ABC Magazynu Instalatora
nr 102017
Nawiew i wywiew
Dorota Węgrzyn
ABC wentylacji
● Dlaczego
przewody wentylacyjne muszą przechodzić pod kątem prostym przez przegrody? ● Od czego zależą wielkości przekrojów tych przewodów? ● Jakie wyróżniamy kierunki przepływu powietrza? Przed przystąpieniem do projektowania sieci przewodów wentylacyjnych lub klimatyzacyjnych należy dokładnie zapoznać się z planem budynku oraz jego konstrukcją. Układ przewodów powinien być jak najprostszy i logiczny. Przewody nie mogą szpecić wnętrz, mają przechodzić przez przegrody budowlane pod kątem prostym (co ma znaczenie przy montowaniu zabezpieczeń ppoż.), mogą być ukryte. Urządzenia, tj. wentylatory, nagrzewnice, przepustnice, filtry itp., mają być tak usytuowane, aby był do nich łatwy dostęp w celu wymiany i konserwacji. Przekroje przewodów wentylacyjnych mają mieć taką wielkość, aby prędkość maksymalna przepływającego w
22
nich powietrza nie przekraczała wartości w [m/s] pokazanych w tabeli. Bez prawidłowego rozdziału powietrza w pomieszczeniu nie można uzyskać dobrze działającego urządzenia wentylacyjnego. Prawidłowy rozdział powietrza to: ● usytuowanie nawiewników i ich odpowiednia ilość, które to zapewnią równomierne rozprowadzenie obliczonej ilości powietrza w całym pomieszczeniu bez pozostawienia miejsc nieprzewietrzalnych, tzn. że ilość nawiewników i ich wydajność jest tak dobrana, aby wypływające z nich powietrze pokryło całe pomieszczenie, czyli cała strefa przebywania ludzi będzie stale omywana przez powietrze wentylacyjne, przy czym prędkości powietrza powinny być tak dobrane, by nie wywoływały uczucia przeciągów; ● utrzymanie odpowiedniego rozkładu temperatury w pomieszczeniu. Należy zwrócić uwagę na różnicę temperatur powietrza nawiewanego i powietrza w pomieszczeniu; ● utrzymanie dopuszczalnej prędkości powietrza nawiewanego w strefie przebywania ludzi; ● zapewnienie dokładnego wymieszania powietrza nawiewanego z powietrzem pomieszczenia tak, aby powietrze, które ma być usunięte z pomieszczenia wówczas, gdy stężenie substancji szkodliwych - względnie temperatura, wilgotność lub entalpia - dojdzie do wartości przyjętych w obliczeniu wymiany. Należy również brać pod uwagę: ● źródła wydzielania lub pochłaniania ciepła znajdujące się w pomieszczeniu i ich rozmieszczenie;
www.instalator.pl
Gwarantowana, comiesięczna dostawa „Magazynu Instalatora”: tylko 11 PLN/miesiąc Kliknij po szczegółowe informacje...