2018
● Zaciskarki ● Kotły
kondensacyjne ● Transport narzędzi ● Kotły na paliwa stałe ● Odkurzacze centralne ● Zawory mieszające ● Szkolenia
nr 112018
Spis treści Porządek na budowie - 4 REMS - 6 Viega - 7 PROLINE - 8 Tryton - 9 Milwaukee - 10
Spis treści
Comap - 11 Kocioł bez błędów - 12 Najlepsze marki - 13 Powietrze w laboratoriach - 14 Glikol w instalacji - 16 Zawory na powrocie - 18 Rozruch kotła - 20 Suchy jastrych - 22 Efektywne spalanie - 24
ISSN 1505 - 8336
Szkolenia - 27
nakład: 11 015 egzemplarzy
Praktyczny dodatek „Magazynu Instalatora“
Wydawnictwo „TECHNIKA BUDOWLANA“ Sp. z o.o., 80-156 Gdańsk, ul. marsz. F. Focha 7/4. Redaktor naczelny Sławomir Bibulski Z-ca redaktora naczelnego Sławomir Świeczkowski kom. +48 501 67 49 70, (redakcja-mi@instalator.pl) Sekretarz redakcji Adam Specht Marketing Ewa Zawada (marketing-mi@instalator.pl), tel./fax +48 58 306 29 27, 58 306 29 75, kom. +48 502 74 87 41. Ilustracje: Robert Bąk Materiałów niezamówionych nie zwracamy. Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i redagowania tekstów. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń.
www.instalator.pl
ABC Magazynu Instalatora
nr 112018
ABC narzędzi
Porządek na budowie Każda działalność usługowa (w tym prace instalacyjne) wymaga zakupu odpowiednich narzędzi do jej wykonania. Ciągły postęp technologiczny w branży sanitarnej wymusza posiadanie przez instalatora coraz to nowocześniejszych narzędzi i materiałów do wykonywania prac montażowych oraz naprawczych. O ile kiedyś wystarczały instalatorowi: klucz do rur (nastawny lub żabka), kilka śrubokrętów, klucz nastawny z płaskimi szczękami, przepychacz gumowy do kanalizacji, pakuły i pokost, młotek i ubijak do sznura czarnego i białego oraz przecinak, tak teraz ten zestaw wydaje się czymś archaicznym i prawie bezużytecznym. Każdy system instalacyjny konkretnego producenta wymaga odpowiedniego, wysoko specjalistycznego oprzyrządowania: zaciskarki, praski, kalibratory, ekspandery, giętarki do rur wielowarstwowych lub miedzi, klucze do rur, klucze imbusowe, zestawy śrubokrętów oraz wiele innych narzędzi. Do prac remontowo-naprawczych producenci również dedykują odpowiednie zestawy narzędzi. Są to kamery inspekcyjne, spirale do udrażniania kanalizacji, zamrażarki do rur itp. Komplet tych narzędzi wymaga odpowiedniego przechowywania, tak aby w sposób szybki i łatwy móc je przetransportować na plac budowy lub na miejsce awarii. Wszystkie narzędzia wraz z materiałami do budowy instalacji zajmują dość dużo miejsca i są ciężkie. Kiedyś instalator przychodził na plac budowy z narzędziami, które mieściły się w dużej torbie skórzanej. Dziś do tego celu wymagany jest samochód (najlepiej typu transporter), który pomieści w sobie wszystkie niezbędne narzędzia. Z myślą o
4
profesjonalnych instalatorach czołowi producenci elektronarzędzi oraz narzędzi ręcznych opracowali systemy skrzynek transportowych do narzędzi i materiałów instalacyjnych. Systemy te pozwalają na uporządkowanie narzędzi, co w znaczący sposób przekłada się na przyspieszenie prac na budowie oraz zwiększa mobilność instalatora. Producenci oferują profesjonalne elektronarzędzia w specjalnych walizkach transportowych, najczęściej wykonanych z tworzywa sztucznego. Walizki transportowe to coraz częściej konstrukcje systemowe. Pełnią one funkcję kontenerków, które można ze sobą łączyć, układając je jedne na drugim w tzw. słupki ułatwiające transport wielu różnych narzędzi jednocześnie. Systemy takie są wyjątkowo wygodne w użyciu. Instalator ma możliwość odpowiedniej konfiguracji zestawów pojemników w zależności od aktualnych potrzeb. Użytkownik skupia się więc jedynie na odpowiednim ułożeniu dwóch lub więcej kontenerów i może bez specjalnego kombinowania operację ich łączenia wykonać bardzo szybko. Walizki systemu zamyka się i otwiera za pomocą specjalnych zatrzasków umieszczonych z przodu kontenerów. Ich odpowiednie wyprofilowanie sprawia, że zamknięcie poszczególnych kontenerków jest bardzo pewne i szybkie. Ergonomiczne kształty ścianek i pokryw sprawiają, że uchwyty i zatrzaski nie wystają poza obrys opakowań. Pozwala to na to bezpieczny transport walizek i redukcję do minimum niebezpieczeństwa ich otwarcia oraz uszkodzenia zamknięć w czasie transportu czy przenoszenia.
www.instalator.pl
nr 112018
www.instalator.pl
Magazynu Instalatora
stępują one w wersji pełnopowierzchniowej i połówkowej. Wykonane mogą być z tłoczonego tworzywa sztucznego. Wnętrze walizek może być wypełnione miękką wyściółką z gąbki, której kształt da się odpowiednio wyprofilować ręcznie dzięki specjalnym nacięciom (usuwając poszczególne fragmenty gąbki). Jako uzupełnienie produktów do przechowywania i transportu narzędzi firmy oferują specjalne wkłady do segregowania i łatwego wyszukiwania materiałów eksploatacyjnych, np. podkładek, śrub, nakrętek, wkrętów, kołków czy gwoździ. Interesującym rozwiązaniem są specjalne platformy na kółkach czy składane wózki do przewożenia wysokich i ciężkich słupków. Podstawa takich wózków jest systemowo dopasowana do przewożonych pojemników. Innym rozwiązaniem ułatwiającym pracę instalatorów są systemowe zabudowy wykorzystywane w samochodach serwisowych i specjalistycznych. To rozwiązanie konstrukcyjne pozwala utrzymać porządek w środkach transportu, a także zapobiega niebezpiecznemu przemieszczaniu się ładunku w momencie zderzenia i chroni w ten sposób kierowcę oraz przewożonych pasażerów. Każdy profesjonalny instalator powinien szanować swoje narzędzia. To dzięki nim zarabia na utrzymanie siebie i swojej rodziny. Ceny profesjonalnych narzędzi są bardzo wysokie i trzeba o nie dbać, aby służyły jak najdłużej i były w dobrym stanie. Systemy magazynowania i transportu narzędzi pomogą każdemu fachowcowi w pracy. Nie bez znaczenia jest również wizerunek instalatora w oczach klienta. Profesjonalne zaplecze narzędziowe w połączeniu z solidnie wykonaną pracą na pewno wzbudzi zaufanie u klientów. Andrzej Świerszcz
5
ABC narzędzi
Oprócz dużego, składanego uchwytu w górnej części pokrywy do przenoszenia połączonych kontenerów, walizki systemowe mają także wzmocnioną rączkę transportową w przedniej części (tak jak tradycyjne opakowania), która ułatwia ich przenoszenie jako pojedynczej walizki. Duże kontenery o największych gabarytach służą do transportu większych narzędzi, np. pił elektrycznych czy szlifierek kątowych. Walizki transportowe wykonane są z wysokiej jakości tworzyw sztucznych, np. z ABS. Tworzywo to jest odporne na uderzenia (pochłania wstrząsy) i warunki atmosferyczne. Dzięki specjalnej konstrukcji wykonanej z odpowiednimi przetłoczeniami i żebrowaniem ich budowa jest bardzo mocna i wyjątkowo trwała. Dzięki temu skutecznie chroni transportowane elektronarzędzia przed uszkodzeniami. Do walizki o największych gabarytach można włożyć maksymalnie 25 kg sprzętu, pokrywy wytrzymują nacisk 100 kg, a mechanizm łączący pojedyncze walizki jest w stanie utrzymać słupek o masie całkowitej aż 40 kg. Ciekawym rozwiązaniem jest specjalny regał na narzędzia. Składa się go z pojedynczych modułów (półek), konstruując w ten sposób „regał” o dowolnej wysokości (liczbie modułów) przykryty na samej górze taką samą pokrywą, jaką ma klasyczna walizka. W poszczególne wnęki półek można wsuwać wspomniane już wcześniej szuflady i kasety, w których można umieścić np. kołki rozporowe lub wkręty. Uzupełnieniem systemu skrzynek narzędziowych są walizki - skrzynki narzędziowe bez pokrywy, w których można przechowywać i transportować wszystkie narzędzia o dużych rozmiarach. Bardzo istotne znaczenie w konstrukcji walizek stanowią ich wypełnienia. Przykładowo są to sztywne wypełnienia kształtowe, czyli idealnie dopasowane do konkretnego elektronarzędzia producenta systemu. Wy-
ABC
ABC Magazynu Instalatora
nr 112018
REMS
ABC narzędzi
Firma REMS producent narzędzi dla instalatorów od wielu lat wprowadza nowoczesne rozwiązania w technologii montażu rur. W okresie kilku ostatnich lat szybko zmienił się system łączenia rur. Firma REMS, wychodząc naprzeciw nowym rozwiązaniom, oferuje urządzenia do szybkiego łączenia rur metalowych oraz tworzyw sztucznych wielowarstwowych, stabilizowanych wkładką aluminiową. REMS Mini Press 22 V ACC - akumulatorowa prasa promieniowa z automatycznym powrotem po zakończeniu procesu
zaciskania - służy do wykonywania połączeń zaciskowych od Ø 10 do 40 mm. Przeznaczona jest do pracy z cęgami zaciskowymi Mini albo pierścieniami zaciskowymi REMS. Prasa posiada obrotowe zamocowanie cęgów zaciskowych z automatycznym ryglowaniem. Urządzenie napędowe z aku-
mulatorem waży tylko 2,5 kg. Długość z cęgą zaciskową wynosi 31 cm. Optymalny rozkład masy umożliwia pracę jedną ręką. Ma zastosowanie wszędzie, nawet ponad głową w ciasnych szachtach instalacyjnych. REMS Mini Press 22 V ACC posiada ergonomiczną obudowę z uchwytem Softgrip. Urządzenie wyposażone jest w napęd elektrohydrauliczny z silnikiem akumulatorowym o dużym momencie (napięcie 21,6 V, moc 420 W), masywną przekładnią planetarną, mimośrodową pompą tłokową i kompaktowym systemem hydraulicznym o dużej wydajności, bezpiecznym wyłącznikiem impulsowym. Zintegrowana lampka robocza LED oświetla miejsce pracy. Zaciskarka wyposażona jest w akumulator Li-Ion 21,6 V, 1,5 Ah lub 2,5 Ah oraz szybką ładowarkę Li-Ion/Ni-Cd 230 V, 50-60 Hz, 70 W. Akumulator 2,5 Ah wystarcza na ok. 390 zacisków! Akumulatory zabezpieczone są przed głębokim rozładowaniem, przeładowaniem, z kontrolą pojedynczych ogniw oraz kontrolą temperatury podczas ładowania. Zamiast akumulatora można stosować zasilacz sieciowy dostępny jako osprzęt. Zaciskarka REMS Mini Press 22V ACC oferowana jest w stabilnej skrzynce z blachy lub w skrzynce systemowej L-Boxx.
ekspert Krzysztof Bossowski REMS POLSKA Sp. z o.o. www.rems.de
6
Krzysztof Bossowski
☎ 601 448 096 @
Krzysztof.Bossowski@rems.de
www.instalator.pl
nr 112018
ABC
Magazynu Instalatora
Viega posiada optymalne właściwości rozruchowe i zabezpieczenie przed głębokim wyładowaniem. Oferta firmy Viega obejmuje dwa urządzenia. Większa zaciskarka Pressgun 5 nadaje się do wszystkich złączek zaprasowywanych z metalu o średnicy od 12 do 108 mm oraz kształtek z tworzywa sztucznego o wymiarach 12-63 mm. Waga urządzenia, bez szczęk zaciskowych, wynosi 3,2 kg. Kompaktowa zaciskarka Pressgun Picco to idealne rozwiązanie do montażu w wąskich kanałach instalacyjnych lub systemach zabudowy podtynkowej. Waga maszyny (bez szczęk) to jedynie 2,5 kg. Przeznaczona jest do złączek metalowych o średnicach od 12 do 35 mm oraz kształtek z tworzywa o wymiarach 12-40 mm. Wykonywanie połączeń zaprasowywanych przy użyciu zaciskarek firmy Viega pozwala zaoszczędzić nawet do 80% czasu, w porównaniu z innymi sposobami łączenia rur.
ekspert Łukasz Szypowski Viega Sp. z o.o. www.viega.pl
www.instalator.pl
Łukasz Szypowski
☎ 665 425 611 @ lukasz.szypowski@viega.pl
7
ABC narzędzi
Zaciskarki z serii Pressgun firmy Viega zapewniają instalatorowi wysoki komfort montażu i bezpieczeństwo pracy. Jedno narzędzie pasuje do wszystkich systemów zaprasowywanych firmy Viega. Poręczne i zajmujące niewiele miejsca pierścienie zaciskowe ze szczękami przegubowymi umożliwiają wygodną i szybką pracę nawet w wąskich szachtach instalacyjnych. Obracana o 180° głowica zaprasowująca dodatkowo ułatwia montaż złączek w trudno dostępnych miejscach. Dzięki odpowiednim pierścieniom skomplikowane instalacje o średnicach do 108 mm, mogą być montowane przez jedną osobę. Ergonomiczny kształt urządzenia pozwala na wygodna obsługę jedną ręką. Zaciskarki Pressgun wyposażone są również w specjalną lampkę LED, przydatną podczas pracy w słabo oświetlonych miejscach. Kolejną praktyczną opcją są szczeki zaciskowe z funkcją zatrzasku, do bezpiecznego montażu jedną ręką. Zaciskarki mogą być zasilane sieciowo lub wyposażone w najnowszej generacji akumulator litowo-jonowy 18V/2,0 Ah, który
ABC Magazynu Instalatora
nr 112018
PROLINE
ABC narzędzi
Przenoszenie narzędzi do i z miejsca pracy nie musi być równoznaczne z drogą przez mękę. Niezbędny komfort można sobie zapewnić wybierając jedną z toreb na narzędzia z oferty marki PROLINE. Wykonane są one z materiału polyester 600D, co gwarantuje im niezwykłą trwałość i odporność na przypadkowe uszkodzenia. Materiał ten wyróżnia również to, że w połączeniu z mocnym szwem jest w stanie wytrzymywać duże naprężenia. Wilgoć nie jest czynnikiem obojętnym dla narzędzi i elektronarzędzi, dlatego
też warto wybrać torbę na narzędzia z gumową podstawą. Skutecznie izoluje ona zawartość od wody oraz innych cieczy i chroni narzędzia przed skutkami zawilgocenia. Przykładem takiego rozwiązania jest torba marki PROLINE oznaczona numerem 62138.
Drugim ciekawym rozwiązaniem jest tzw. odkryta torba na narzędzia oznaczona jako 62149. Jej największym atutem jest lekkie stalowe orurowanie z wyprowadzonym pod optymalnym kątem uchwytem do przenoszenia. Takie właśnie rozwiązanie pozwala zapakować do torby pokaźną liczbę różnorodnych narzędzi i elektronarzędzi bez ryzyka jej uszkodzenia. Monterzy docenią również wygodny i mocny pas naramienny mocowany za pośrednictwem masywnych karabińczyków. Torba narzędziowa PROLINE oznaczona indeksem 62151 jest idealna, kiedy mamy do przetransportowania dużą liczbę narzędzi na znaczną odległość. Tu znakomitym rozwiązaniem jest wybór torby wyposażonej w parę kółek transportowych i wysuwany teleskopowy uchwyt z rączką. Wystarczy ustawić torbę w pozycji pionowej, a cały transportowy ciężar spocznie na kółkach, a nie na ramionach użytkownika. Wygodnie transportować niezbędne narzędzia można także przy pomocy specjalnego plecaka. W jego komorze głównej znajduje się wystarczająco dużo miejsca, aby zmieścić np. wiertarko-wkrętarkę z osprzętem. Natomiast w mniejsze wewnętrzne kieszonki można schować inne narzędzia. Każde może mieć swoje miejsce.
ekspert Tomasz Syska PROFIX Sp. z o.o. www.proline-tools.pl
8
Jarosław Chojnacki
☎ 22 785 96 83 @ tsyska@profix.com.pl
www.instalator.pl
ABC Magazynu Instalatora
nr 112018
Tryton Maszyna dostarczana jest w kuferku. Znajdziemy w nim tarcze diamentowe oraz tarcze z węglikiem spiekanym. Pierwszym wymienionym kompletem przetniemy m.in. aluminium, beton i glazurę. Tarcze wyposażone we wkładki widiowe zamocowane na górnej krawędzi zębów przetną natomiast: drewno, płytę OSB czy MDF, sklejkę, PVC, plexi, metale kolorowe, stal i płytę gipsowo-kartonową - wszystko bez konieczności czasochłonnego wymieniania tarcz. Pilarka dwutarczowa TPD860K pozwala wykonywać cięcia, których nie można wy-
ABC narzędzi
Dzięki swojej uniwersalności pilarka dwutarczowa TPD860K jest idealnym uniwersalnym narzędziem tnącym, które przyda się w czasie prac instalacyjnych. Pozwala na wykonanie wielu cięć jednym narzędziem, oszczędza czas, a brak odrzutu znacznie ułatwia jej obsługę. Prace instalatorskie to konieczność obcowania z elementami wykonanymi z różnych materiałów. Mamy przecież systemy oparte na rurach stalowych czy też całkowicie wykonane z tworzyw sztucznych. Przy pracach instalacyjnych zachodzi niekiedy konieczność docięcia elementów drewnianych czy drewnopochodnych lub przycięcia płytek ceramicznych, a nawet elementów betonowych. Szerokie spektrum możliwych zastosowań to największa zaleta pilarki dwutarczowej Tryton TPD860K. Maszyna jest zbudowana na bazie tradycyjnej szlifierki kątowej, a elementem, dzięki któremu uzyskuje ona szerokie możliwości użytkowe, jest mechanizm dwóch tarcz przeciwbieżnych. Zamontowane na specjalnym łożysku obracają się w przeciwnych kierunkach. Z powodu symetrycznej pracy siły wywołane przez obie tarcze niwelują się, co pozwala na bardzo precyzyjne cięcie. Jest to szczególnie korzystne przy zagłębianiu tarczy w materiał. Ponadto pilarka dwutarczowa TPD860K może ciąć zarówno w przód, jak i w tył. Jedną z największych zalet takiej pilarki jest brak tzw. odrzutu w chwili rozpoczynania cięcia.
konać żadnym innym narzędziem, np. drewna z grubymi prętami metalowymi lub śrubami, jak i wszelkich innych materiałów kompozytowych lub zbrojonych. Pozwala także na szybkie wycinanie otworów w materiale. Jarosław Chojnacki
ekspert Paweł Żurawski PROFIX Sp. z o.o. www.tryton-tools.pl
www.instalator.pl
☎
22 785 97 63
@ pzurawski@profix.com.pl
9
ABC Magazynu Instalatora
nr 112018
ABC narzędzi
Milwaukee® Marka Milwaukee® prezentuje nowe rozwiązania akumulatorowe do wiercenia i mocowania, których przewagą konkurencyjną jest kompaktowa obudowa, jeszcze większa moc i niezwykła wydajność. Elektronarzędzia Milwaukee® posiadają usprawnione mechanizmy akumulatorowe z serii M18 FUEL™, które zostały zoptymalizowane tak, aby dostarczyć profesjonalistom najwyższą wydajność sprzętu w możliwie jak najmniejszej obudowie. Bezszczotkowy silnik POWERSTATE™ pozwolił na zminimalizowanie rozmiarów urządzenia przy zachowaniu jego maksymalnej mocy. Z kolei udoskonalony i zoptymalizowany inteligentny system REDLINK PLUS™ usprawnił komunikację między narzędziem, akumulatorem i silnikiem. ● M18 FDD2 wiertarko-wkrętarka Wiertarko-wkrętarka FDD2 z serii M18 FUEL™ z momentem obrotowym 135 Nm zapewnia jeszcze wyższą wydajność sprzętu podczas pracy przy dużym obciążeniu. Urządzenie posiada kompaktową konstrukcję (175 mm długości), która sprawdza się w najtrudniej do-
stępnych miejscach. Nowy uchwyt wiertarski gwarantuje większą siłę zacisku wiertła. Maksymalna zdolność M18 FDD2 do wiercenia w drewnie wynosi 89 mm, a w stali 16 mm. Wbudowana dioda LED pozwala na dodatkowe, precyzyjne oświetlenie powierzchni roboczej. Dołączony metalowy uchwyt do paska umożliwia szybkie i wygodne zawieszenie narzędzia w przerwie w pracy. ● M18 FPD2 wiertarkowkrętarka udarowa Wiertarko-wkrętarka udarowa M18 FPD2 (na zdjęciu) to kompaktowe rozwiązanie do pracy w najcięższych warunkach. Wysokowydajne urządzenie Milwaukee ® (135 Nm momentu obrotowego) pozwala na wykonywanie wymagających zadań pod dużym obciążeniem. M18 FPD2 posiada wszechstronność w pracy z różnymi materiałami. Maksymalna zdolność wiercenia w drewnie wynosi 89 mm, a w murze oraz stali - 18 mm. Wbudowana dioda LED pozwala na dodatkowe, precyzyjne oświetlenie powierzchni roboczej.
ekspert TECHTRONIC INDUSTRIES EASTERN EUROPE SP z o.o. pl.milwaukeetool.eu
10
☎ 24 24 24 004 @
office@TTI-EMEA.com
www.instalator.pl
ABC Magazynu Instalatora
nr 112018
Comap ●
używające tych samych akcesoriów co poprzednio wymienione, ale może zaprasowywać złączki do średnicy 108 mm; ● wykorzystujące adapter i łańcuchy dla największych średnic. W złączkach zaprasowywanych, oferowanych w SKINPress, zastosowano pierścień VisuControl pozwalający na łatwą i szybką ocenę, czy dokonano zaprasowania. W przypadku złączki mosiężnej, jak i wykonanej z PPSU, zastosowano specjalną ochronę oringu, która minimalizuje ryzyko uszkodzenia elementu uszczelniającego w czasie wprowadzania rury w złączkę. Kolejnym bardzo ważnym atutem złączki jest korpus wykonany z cynowanego mosiądzu. Cynowanie
zabezpiecza korpus złączki przed korozją, która mogłaby pojawić się przy kontakcie mosiądzu z np. betonem. Innym elementem złączki, doskonale zabezpieczonym przed niekorzystnym wpływem środowiska, jest pierścień zaprasowywany, który został wykonany ze stali nierdzewnej. Artur Grabowski
ekspert Artur Grabowski COMAP Polska www.comap.pl
www.instalator.pl
☎ 22 744 22 09 @ artur.grabowski@comap.pl
11
ABC narzędzi
Firma Comap posiada w swojej ofercie wysokiej jakości systemy rurowe stosowane do instalacji ciepłej i zimnej wody użytkowej oraz instalacji c.o. Jednym z wyróżniających się produktów jest system SKINPress. SKINPress jest to kompleksowe rozwiązanie, które zawiera złączki zaprasowywane SKINPress (mosiądz cynowany), SKINPress PPSU oraz rury wielowarstwowe MultiSKIN, BetaSKIN i rury PE-X. Szeroka gama produktów oraz szeroki zakres średnic rur i złączek (od 14 do 63 mm) pozwalają na wykonanie instalacji w większości obecnie budowanych budynków. Dobry system rurowy to system, który można łatwo i szybko wykonać. Na pewno SKINPress do takich należy - jest systemem opartym na złączkach zaprasowywanych. Ten rodzaj połączenia można wykonać sprawnie i szybko z zastosowaniem specjalistycznych, dedykowanych do tego celu narzędzi (kalibratory, nożyce i obcinaki, giętarki, sprężyny, narzędzia do zaprasowywania). Comap posiada w ofercie narzędzia akumulatorowe i kablowe firm Rems i Novopress: ● wyposażone w szczękę główną i wkładki do zaprasowywania wszystkich złączek technologii press-fit do średnicy 28 mm włącznie; ● używające szczęk jednolitych do złączek SkinPress do średnicy 63 mm oraz SudoPress do średnicy 54 mm;
ABC Magazynu Instalatora
nr 112018
ABC kotłów na paliwa stałe - radzi ATMOS
Kocioł bez błędów W trakcie kilkunastoletniej działalności na rynku wielokrotnie otrzymywaliśmy informacje od klientów dotyczące niechęci instalatorów do montażu naszych kotłów. Jest to wyjątkowo dziwne, gdyż taka instalacja nie różni się w zasadzie od innych. Wszystkie zalecenia producenta są przedstawione w instrukcjach obsługi, a szeroka gama gotowych do zastosowania schematów instalacji jest dostępna dla każdego wykonawcy przed rozpoczęciem prac. Zgromadzone przez nas materiały wielokrotnie pokazywały, że jedynym problemem jest świadome łamanie zasad nie tylko zalecanych przez producenta, ale i podstawowych przepisów prawa budowlanego. Biorąc powyższe pod uwagę, pragniemy wymienić kluczowe błędy celem ich skutecznej eliminacji. 1. Kotłownie nie są wyposażane w czerpnie powietrza dostarczające konieczne do właściwej pracy kotłów powietrze. 2. Komin budynku nie zapewnia minimalnych wymogów potrzebnej siły ciągu. Powodem są zarówno zbyt mała wysokość, jak i równie często mniejszy od czopucha przekrój przewodu komina. 3. Przewody zasilania i powrotu do kotła są wykonywane z rur o zbyt małych przekrojach, co uniemożliwia odbiór pełnej mocy kotła i przekazanie energii instalacji grzewczej budynku.
4. Przewód wyprowadzający spaliny często jest zbyt długi, czasem prowadzi nawet przez kilka pomieszczeń lub wyposażony jest w kilka kolan. Takie wykonanie ogranicza ciąg komina i utrudnia wypływ spalin. Niedozwolone (a jednak spotykane) jest również włączanie kilku kotłów do jednego przewodu kominowego. 5. Kotły instalowane są bez zachowania zalecanych odległości od ścian budynku i innych przeszkód. Utrudnia to właściwe oczyszczanie oraz uniemożliwia wykonanie czynności serwisowych bez demontażu całego kotła. 6. Instalowane naczynia wzbiorcze są zbyt małej pojemności, co doprowadza do cyklicznego upuszczania wody z systemu c.o. do kanalizacji poprzez zawór bezpieczeństwa. Często sposób montażu naczynia wzbiorczego jest również nieprawidłowy. 7. Odnotowanymi błędami są również nieprawidłowa lokalizacja pomp obiegowych układu oraz sposoby ich sterowania. Żaden z powyższych problemów nie jest związany z rodzajem kotłów, a wyłącznie z lukami wykształcenia instalatorów. Zapraszamy na prowadzone przez nas szkolenia oraz zapoznawania się z materiałami pomocniczymi ułatwiającymi wykonywanie prawidłowych systemów grzewczych.
ekspert Mora Polska sp. z o.o. Tomasz Bączyk www.mora.com.pl
12
Tomasz Bączyk
☎ 61 85 52 350 @ handel@mora.com.pl
www.instalator.pl
nr 112018
ABC Magazynu Instalatora
Najlepsze marki klientów - alergików. Odkurzacze Duovac i Husky mają również nowoczesny design, lekkie aluminiowe zbiorniki ręcznie szczotkowane, wygodne ergonomiczne uchwyty. Zbudowane są tylko z metali szlachetnych i nie zawierają plastiku, a tym samym nie ma problemu z nadmiernym nagrzewaniem się i elektryzowaniem. Ciekawym rozwiązaniem przy odkurzaczu centralnym jest zastosowanie na wyrzut powietrza filtra HEPA. W przypadku braku możliwości wyprowadzenia wyrzutu powietrza na zewnątrz budynku rura wylotowa może pozostać w pomieszczeniu, w którym znajduje się odkurzacz. W takiej sytuacji zaleca się jedynie zastosowanie dodatkowego filtra wylotu HEPA, który rozproszy powietrze wyrzucane przez jednostkę centralną oraz dodatkowo zmniejszy emitowany przez nią hałas o około 2 dB. Rozwiązanie to sprawdza się idealnie we wszystkich modelach odkurzaczy Duovac, Husky, Saniflo, Greenline oraz wielu innych znanych marek z wyjątkiem odkurzaczy z filtracją określaną jako tzw. prawdziwy cyklon, gdzie duża część zanieczyszczeń wyrzucana jest na zewnątrz odkurzacza. Filtr wyłapuje 99,97% zanieczyszczeń większych od 0,3 μm. Joanna Urbaniak
ekspert Joanna Urbaniak TopVac Odkurzacze Centralne www.topvac.pl
www.instalator.pl
81 77 043 w. 24 ☎ 61 570 560 339 @ biuro@topvac.pl
13
ABC odkurzaczy centralnych - radzi TopVac
Na polskim rynku mamy duży wybór odkurzaczy centralnych. Czym tak naprawdę należy kierować się przy zakupie jednostki centralnej? Nie tylko moc ssąca oraz podciśnienie decyduje o jakości odkurzacza. Niemniej ważna jest filtracja odkurzacza centralnego. Wśród najbardziej znanych odkurzaczy na wyróżnienie zasługują z pewnością takie marki jak Duovac, Husky czy Saniflo. Wszystkie marki pochodzą od jednego kanadyjskiego producenta NUERA AIR, który ma ponad 50-letnie doświadczenie w tej branży. Dzięki temu wszystkie modele Duovac objęte zostały 25-letnim okresem gwarancyjnym! Zastosowana w jednostkach Duovac technologia oraz turbina ssąca wiodącego producenta sprawiają, że są one zaliczane do najcichszych na rynku (60 dB). Wszystkie modele Duovac i Husky do sprzątania na sucho są wyposażone w przyjazną dla użytkownika i środowiska filtrację, na którą składa się system podwójnej filtracji (zastosowanie nowoczesnego filtra materiałowego DuoFib Velcro z jonami srebra + cyklon lub wielowarstwowy antyalergiczny worek jednorazowy). Rozwiązanie to znalazło również uznanie wśród najbardziej wymagającej grupy
ABC Magazynu Instalatora
nr 112018
Powietrze w laboratoriach
Dorota Węgrzyn
ABC wentylacji
● Czy
zużyte w laboratorium powietrze należy poddać utylizacji? ● Jak obliczyć ilość powietrza nawiewanego do laboratorium? ● Jakiego rodzaju filtry należy stosować w wentylacji laboratoriów? W laboratoriach przemysłowych, w zakładach badawczych i naukowych powstają szkodliwe gazy lub pary, które - jako groźne dla zdrowia - należy odciągnąć z miejsc, w których powstają i odprowadzić na zewnątrz budynku, oczywiście po utylizacji, o której się często zapomina! Dodaje się te stężenia zanieczyszczeń do istniejącego tła, co powoduje, że po zsumowaniu otoczenie tego laboratorium może być szkodliwe dla żywych istot. Powietrze do pomieszczeń laboratoryjnych doprowadza się tylko z zewnątrz i po odpowiedniej obróbce (filtrowanie, ogrzewanie, chłodzenie, itd.) nawiewa się do pomieszczeń. W laboratoriach o nie-
14
wielkim stopniu zanieczyszczenia powietrza dopuszczalne jest stosowanie recyrkulacji powietrza (np. laboratoria włókiennicze). Ilość powietrza nawiewanego powinna być około 10% mniejsza od ilości powietrza wywiewanego z pomieszczenia. Do obliczeń ilości powietrza nawiewanego należy zastosować współczynnik równoczesności działania digestoriów, który jest równy pierwiastkowi kwadratowemu z liczby punktów poboru. W salach laboratoryjnych, gdzie zamontowanych jest wiele digestoriów, a ich czas wykorzystywania jest krótki, można zrezygnować z instalacji wentylacji mechanicznej nawiewnej i zaplanować napływ powietrza z sąsiednich pomieszczeń. W przypadku wykorzystywania ich w sposób ciągły powinno się stosować wentylację mechaniczną nawiewną. Ilość wymian powinna wynosić: ● dla małych sal (~30 osób) - 8-12 w/h, ● dla dużych sal (~100 osób) - 6-8 w/h. Digestoria posiadają: 1. otwór roboczy zamykany zasłoną przesuwną do góry i do dołu z ogranicznikami, które pozostawiają szczelinę o wysokości 50 mm, 2. dwa otwory wyciągowe: u dołu dla gazów ciężkich, u góry dla gazów lekkich, zaopatrzone w sprzężone przepustnice, aby można było otworzyć lub zamknąć jeden z otworów. Ilość odciąganego powietrza z digestorium powinna być taka, aby prędkość we wszystkich otworach obudowy i w otworze roboczym wynosiła: - dla procesów chłodnych - 0,5 m/s,
www.instalator.pl
ABC
nr 112018
pozostałą część ciepła ma zapewnić wentylacja. W lecie powietrze nawiewane należy chłodzić, a przy specjalnych wymaganiach zastosować klimatyzację. Powietrze do laboratorium możemy nawiewać w następujący sposób:
- z dołu do góry przewodem podokiennym, - z góry do dołu w kierunku okien, - przy dużych krotnościach wymian zleca się stosowanie perforowanych stropów. Przewody wywiewne powinny być wykonane z materiałów odpornych na działanie agresywnych środowisk i wyposażone w dużą ilość otworów rewizyjnych. Dorota Węgrzyn Fot. z arch. Uniwersal.
ekspert Krzysztof Nowak Uniwersal www.uniwersal.com.pl
www.instalator.pl
☎
32 203 87 20 wew. 102
@ krzysztof.nowak@ uniwersal.com.pl
15
ABC wentylacji
- dla procesów ciepłych - 0,75 m/s, - o dużym wydzielaniu się ciepła i przy szybkich ruchach operatorów - 1,0 m/s, - w digestoriach, w których występują bakterie - 0,5 m/s. - w komorach rękawicowych, które mają zastosowanie przy szczególnie szkodliwych dla zdrowia zanieczyszczeniach, ilość odciąganego powietrza ma wynosić 0,25 m3/s na 1 m2 czerpni powietrza; prędkość powietrza w przewodzie odciągowym ma wynosić 18 m/s. Podciśnienie musi być utrzymywane na poziomie 500 N/m2. W każdym z ww. przypadków ilość odciąganego powietrza nie może być mniejsza niż 250-krotna wymiana powietrza na godzinę w obudowie. Obliczoną ilość powietrza odciąganego z digestorium należy: - zwiększyć o 50%, gdy występują urządzenia wyparne, - zmniejszyć o ~20% dla mniej obciążonych wyciągów, np. w szkołach. Powietrze nawiewane do pomieszczeń laboratoryjnych powinno być oczyszczone za pomocą filtrów pyłowych drobnych, a przy wymaganiach specjalnych (laboratoria bakteriologiczne, izotopowe) powinno być zastosowane 2- lub 3-stopniowe oczyszczanie powietrza za pomocą filtrów wysokosprawnych. Rodzaj zastosowanych filtrów zależy od rodzaju przeprowadzanych procesów w digestoriach. Temperatura powietrza w laboratoriach powinna wynosić 20 do 22°C. W zimie ogrzewanie podstawowe pokrywa ~2/3 strat ciepła w pomieszczeniu,
Magazynu Instalatora
ABC Magazynu Instalatora
nr 112018
ABC pomp
Glikol w instalacji Rosnące zainteresowanie alternatywnymi źródłami energii, a w szczególności pompami ciepła oraz instalacjami solarnymi, wymaga nieco innego podejścia do doboru pomp obiegowych w tych instalacjach. Cechą charakterystyczną instalacji solarnych czy z pompami ciepła jest prowadzenie ich fragmentów na zewnątrz budynków. Wymaga to zabezpieczenia pompowanego medium przed zamarznięciem i zastosowania w miejsce wody mieszanin niezamarzających, głównie na bazie glikolu etylenowego lub propylenowego. Zastosowanie mieszaniny glikolowej sprawia, że pompowana ciecz posiada inne niż woda parametry. Z reguły wzrasta lepkość i gęstość mieszaniny. Zależności lepkości i gęstości od temperatury i stężenia glikolu można znaleźć na stosownych wykresach. Lepkość mieszaniny glikolowej zależy od stężenia glikolu i temperatury. W miarę wzrostu stężenia, jak również obniżenia temperatury, lepkość wzrasta. Ma to w niektórych przypadkach istotny wpływ na dobór pomp obiegowych. Należy zwrócić uwagę, że katalogowe charakterystyki pomp przeważnie sporządzone są dla wody o temperaturze 20°C i lepkości kinematycznej 1 mm2/s. Zastosowanie cieczy o większej lepkości i gęstości powoduje zmianę charakterystyki hydraulicznej oraz charakterystyki mocy. Zwiększenie lepkości powoduje zmniejszenie wysokości podnoszenia pompy (obniżenie charakterystyki hydraulicznej) i sprawności pompy. Z kolei wzrost lepkości i gęstości wpływa na wzrost zapotrzebowania na moc (rys. 1). Wzrost zapotrzebowania mocy na wale pompy może, w wypadku braku wystarczającego zapasu mocy, spowodować przeciążenie silników i w konsekwencji spalenie uzwojeń. Dlatego w przypadku
16
pompowania cieczy o dużej lepkości i gęstości należy przewidzieć zastosowanie silnika o większej mocy niż w standardzie. Pompy wirowe mogą być stosowane do tłoczenia cieczy o maksymalnej lepkości ok. 200 mm2/s, przy czym należy liczyć się ze znacznym spadkiem sprawności pomp. Graniczne wartości lepkości zależne są ponadto od wydajności pompy. Przy niewielkich przepływach, np. do 10 m3/h, zalecana maksymalna lepkość to 50 mm2/s. Przy większych przepływach, np. 10-100 m3/h, granica maksymalnej lepkości wynosi 100 mm2/s. W wypadku popularnych pomp bezdławnicowych standardowo stosowanych w instalacjach grzewczych zakłada się maksymalną lepkość w granicach 10 mm2/s. Odpowiada to parametrom 50% roztworu glikolu etylenowego w temperaturze -10°C. W wypadku pompowania cieczy zimnych należy zawsze uwzględniać dopuszczalny zakres temperatur dla określonego typu pompy. Przy pompowaniu cieczy o większej lepkości rozwiązaniem są pompy dławnicowe. Ich konstrukcja umożliwia zastosowanie przewymiarowanych silników zapewniających odpowiedni zapas mocy. Ważnym elementem doboru pompy dławnicowej
www.instalator.pl
Gwarantowana, comiesięczna dostawa „Magazynu Instalatora”: tylko 11 PLN/miesiąc Kliknij po szczegółowe informacje...