173
PALAZZO MEDICI-RICCARDI: DE MEDICIKAPEL
De meest betoverende uiting van particulie op Driekoningen gekostumeerde acteurs in processie knappe jongeling in goudbrokaat en met rode hozen hoeft niet te verbazen dat zij de voortgang van de dere devotie en familietrots in het 15e-eeuwse door de stad, om ten slotte een mysteriespel op te voe- op een wit paard is een geïdealiseerd portret van de coratie nauwlettend volgden. In een brief van Benozzo Florence is de kapel in het Medicipaleis. De ren voor het baptisterium. Het eerste bedrijf behandel- jonge Lorenzo, Cosimo’s kleinzoon, die later ‘il Mag- aan Piero de’ Medici uit juli 1459, reageert de schilder kleine ruimte in twee geledingen is als een de de ontmoeting van de wijze mannen met Herodes, nifico’ zou worden genoemd. Onder de geïndividu- op de irritatie van zijn opdrachtgever: ‘Vanmorgen juwelenkistje waarvan de vloer in cosma het tweede ging over de koningen die de kleine Jezus aliseerde gezichten in de stoet van bedienden achter ontving ik een brief van Uwe Hoogheid … waaruit ik tenwerk (inlegwerk in gekleurd marmer) op geschenken aanbieden, gevolgd door de kindermoord de Medici is dat van de kunstenaar te herkennen: hij begrijp dat de serafijnen die ik geschilderd heb U niet antieke voorbeelden is geïnspireerd. Langs te Bethlehem. Cosimo de’ Medici (1389–1464), die of- is afgebeeld naast de man met de baard met een hoog geschikt lijken … Ik zal alles doen wat u mij opdraagt; de muur staan rijk besneden zitbanken, en ficieus de macht had in de stad, probeerde zich van de conisch hoofddeksel waarop in gouden letters opus twee wolken zullen ze doen verdwijnen …’ de zoldering is bekleed met fijn afgewerkt controle van Florence te verzekeren door onder meer benotii (werk van Benozzo) is geborduurd. Zelfs het beschot. Een panoramisch fresco bedekt de zijn rol in het bestuur en als weldoener van de Drieko- heuvelachtige, bebouwde landschap is een geroman1, 2. Benozzo Gozzoli wanden van de hele kapel. ningenbroederschap. tiseerd portret van het platteland in de omgeving van De tocht van de drie koningen, 1459–61; fresco; De fresco’s wemelen van de details die de Bijbel- Florence, bezaaid met Medicivilla’s. Het fresco van Benozzo Gozzoli (ca. 1421–97) uit 1459– verhalen in verband brengen met de Medici. Een van In heldere en kostbare pigmenten creëerde Benoz61 is een gedetailleerde voorstelling van de tocht van de muren wordt ingenomen door een groepsportret zo een overdadige wereld die de bezoekers van de kade drie koningen. De magiërs volgen een slingerend van de clan (1). Cosimo is geportretteerd als zestiger, pel helemaal in beslag neemt. De verzadigde blauwe, pad door een rotsig landschap op weg naar Maria en met grijs haar en in een rode bonnet en een wambuis groene, rode en gele tinten zijn intenser – zowel door het Kind, die zijn afgebeeld op het altaarstuk van de van zwart brokaat. Hij berijdt de roodvos achter zijn de bewaringstoestand als door de restauratie – dan in kapel. De cultus van de drie koningen was erg popu- zoon en opvolger, Piero (de Jichtige), in zijaanzicht haast alle andere renaissancefresco’s. Het effect van de lair in het Florence van de renaissance: elk jaar gingen afgebeeld in groen brokaat met goudborduursel. Een macht en luister van de Medici is overweldigend. Het
1
DE ITALIAANSE RENAISSANCE
ZAAL 173
H: ca. 3oo cm
Op een detail van het driekoningenfresco (1) zijn leden van de Medicifamilie – Cosimo de Oude, Piero de Jichtige en Lorenzo il Magnifico – te herkennen als de drie koningen, in een praalvertoon dat kenmerkend zou blijken voor het huis van de Medici. Een ander detail (2) toont hun gevolg van edelen en dienaren die in stoet het slingerende bergpad beklimmen.