Bouwen aan Vlaanderen 02 2013 compleet

UITGAVE

2 VAKTijdschrift voor DE BOUW I WWW.BOUWENA ANVLA ANDEREN.BE I NUMMER 2 2013 I mei-jun-jul

Inclus

ief

Bank Delen langs Gentse Coupure Waregem zet standaard voor duurzame wijk Antwerpen, studentenstad Eigentijds wonen in oud Brussel Sportief Herk met vakkatern

dak & geveltechniek

BOUWAFDICHTING ♦ BOUWONDERHOUD ♦ BINNENWANDAFWERKINGEN ♦ BETONREPARATIE BETONCONSERVERING ♦ INDUSTRIELE HOUTCOATINGS ♦ DAKBESCHERMINGSPRODUCTEN GEVELREINIGING ♦ GEVELBESCHERMING ♦ VLOERSYSTEMEN Bouwelven 19

♦

2280 Grobbendonk

♦

tel +32 (0) 14 84 80 80

w w w.ftbremmers.com

♦

fax +32 (0) 14 84 80 81

Leef gezond, bouw gezond!

Kies voor energiezuinig wonen met een gezond en comfortabel binnenklimaat.

RENSONÂŽ denkt aan uw gezondheid en leefcomfort.

De continue toevoer van verse lucht en de vraaggestuurde afvoer van vervuilde lucht (basisventilatie) resulteert in een goede luchtkwaliteit. De combinatie van buitenzonwering en de kostenloze koeling van de ruimtes s’nachts (nightcooling) zorgt voor aangename binnentemperaturen het hele jaar door.

tot

-27 E-punten!

Wenst u meer informatie ? www.renson.be

EVO II

Have crazy architectural roof ideas...

...we perform them!

Triflex daken zijn dicht. Van het oppervlak tot in het kleinste detail. Door het gebruik van vloeibare kunststofhars beschermen we uw dak jarenlang tegen alle weersomstandigheden.

Triflex Belgie Diamantstraat 10/301

Ook complexe dakvormen integreert Triflex zonder enige moeite. Gebogen of eerder strak? Variërende kleuren? Voor al uw wensen bieden we u een professionele oplossing. Zowel

B-2200 Herentals Tel: +32 14752550 Fax: +3214752614 info@triflex.be

voor nieuwbouw als renovatieprojecten.

www.triflex.be

Triflex, specialist in vloeibare kunststoffen

Maakt deel uit van de Follmann-Groep

Bi+

Insulit Bi+ : de nieuwe generatie akoestische vloerisolatie

Bi+7

Bi+5 ∆ Lw

23 dB

∆ Lw

Bi+9

26 dB

30 dB

ni w eu

Isolatieonderlagen tegen contactgeluiden

∆ Lw

Bi+ De akoestische vloerisolati

e

Het insulit Bi+ -gamma beantwoordt aan de verschillende akoestische vereisten van de nieuwe NBN S01400-1 -norm. Onze membranen werden getest door het WTCB in 2012, conform aan de Europese richtlijnen EN ISO 10140-3.

De dubbele, dunne onderlagen zijn betrouwbaar en blijven intact door de jaren heen. Ze verminderen aanzienlijk de contactgeluiden tussen verdiepingen en bieden de hoogste niveaus van akoestisch comfort.

meer info op www.insulit.be

Rue Buisson aux Loups 1a • I.Z. Zuid (1) • 1400 Nijvel • 067/41.16.10 • insulco@insulco.be

UITGAVE

Voorwoord

2

Beste lezer, Met ruim 75.000 bezoekers heeft Open Wervendag het grote publiek dit jaar meer dan ooit kunnen boeien. Volgens Robert de M没elenaere, gedelegeerd bestuurder van organisator en aannemerskoepel Confederatie Bouw heeft de bouwsector hiermee eens temeer zijn maatschappelijke relevantie bewezen. Anderzijds wijst hij er ook op dat de economische context heel moeilijk blijft en onze bedrijven wachten op het moment dat de relance zich echt kan inzetten.

De bedrijven vrezen vooral een verhoging van de BTW. Dat kan de gemakkelijkste manier lijken om nieuwe inkomsten te genereren over de overheid, maar tegelijk is het een maatregel met de meest nefaste gevolgen voor inflatie, loonkost en werkgelegenheid. Waar de overheidsfinanci毛n vooral mee gebaat zijn is een gezonde bouwsector. Want de bouw is een zwaargewicht in de Belgische economie, goed voor meer dan 5% van de toegevoegde waarde en 278.000 banen. In 2011 droeg de bouwactiviteit voor 15,6 miljard euro bij aan fiscale en parafiscale inkomsten voor de staat, ongeveer 10% van alle inkomsten voor de schatkist.

Volgens het Federaal Planbureau zal de Vlaamse bevolking tegen 2030 met 600.000 gezinnen toenemen. Om deze demografische groei op te vangen, zullen renovatie en vervangende nieuwbouw niet volstaan, waarschuwt de Vlaamse Confederatie Bouw (VCB). De voorbije jaren was de aangroei van het woonpatrimonium kleiner dan de bevolkingsaangroei. Op termijn veroorzaakt dit meer schaarste op de markt en jaagt het de woningprijzen omhoog. Om wonen betaalbaar te houden, moet er volop ingezet worden op nieuwbouw, concludeert de VCB. VCB directeur-generaal Marc Dillen acht het voorstel van de CD&V om de klemtoon van de woonbonus voornamelijk te leggen op de aankoop en renovatie van bestaande woningen dan ook onverenigbaar met de demografische realiteit. Hij rekent er dan ook op dat er over dit voorstel nog een constructieve dialoog met de sector kan worden gevoerd voor het CD&V-partijcongres in november. In uitsluitend grootschalige stadsvernieuwingsprojecten ziet hij geen onmiddellijk antwoord, omdat ze alleen op lange termijn gerealiseerd kunnen worden. En het woonprobleem is er nu al.

In dit nummer van Bouwen aan Vlaanderen hebben we niet alleen oog voor nieuwe en renovatiewoonprojecten, maar ook voor kantoorprojecten, opvallende bedrijfsgebouwen, traditionele en innovatieve materialen en producten, van oerdegelijke natuurpleister tot de meest gesofisticeerde klimatisatie- en beveilgiingsoplossingen.

Veel kijk- en leesplezier,

Koen Mortelmans

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 7

2

Vaktijdschrift voor de bouw

COLOFON Bouwen aan Vlaanderen Kwartaalvaktijdschrift voor de bouw Jaargang 14 • nummer 2 • 2013 Sinds 1999 • Verschijnt 6 x per jaar

verantwoordelijke Uitgever

H.B.J.M. Louwers Wildlaan 7 Postbus 85, 3900 Overpelt, België T +32 (0)11 605540 E info@louwersmediagroep.be

Redactieadres

Koen Mortelmans, eindredacteur Sportstraat 38 2160 Wommelgem T +32 (0)3 3536066 E koen@mortelmans.com

23

Redactie

Johan Debaere, Erika Claessens, Roxane Heeren, Henri Gielen, Geert Houben, Tim Janssens, Niels Laveren, Koen Mortelmans, Kevin Moens, Rik Neven, Bram Souffreau, Senne Starckx, Michel Vanden Heede, Bert Verbeke

25

32

Bladmanagement

Philippe Bourda T +32 (0)11 605540 M +32 (0)478 437543 E p.bourda@louwersmediagroep.be Pascal Op de Beeck T +32 (0)11 605540 M +32 (0) 475 281464 E p.opdebeeck@louwersmediagroep.be

42

47

Advertenties

http://louwersmediagroep.wetransfer.com Onder vermelding van naam en project Adresgegevens: Postbus 85, 3900 Overpelt, België T +32 (0)11 605540 E verkoop@louwersmediagroep.be

Secretariaat

Manuela Depenbrock, Sandra Reijnders

abonnnementprijs

€ 63,00 per jaar excl. BTW ABN Amro: 723-5404718-21 t.n.v. Louwers Mediagroep BVBA o.v.v. Bouwen aan Vlaanderen.

Informatie over abonnementen: T +32 (0)11 605540

Adreswijzigingen

Schriftelijk ten minste drie weken voor verhuizing naar: Postbus 85, 3900 Overpelt, België

opzeggingen

Indien twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van opzegging is ontvangen, wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd.

Doelgroep

Bouwen aan Vlaanderen is een communicatieplatform dat architecten, projectontwikkelaars, aannemers, installateurs, woningbouwers, gemeenten, overheidsinstellingen en opdrachtgevers uit Vlaanderen en Brussel informeert.

vormgeving/art direction Logo Reclame- Ontwerpbureau

Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever en zonder bronvermelding. Hoewel dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Zij aan-vaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie.

8 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Inhoud NIEUW LEVEN VOOR ECLECTISCH HERENHUIS CAESAR REAL ESTATE FUND MODELWIJK VOOR DUURZAAM WONEN IN WAREGEM EBEMA ONDER HOOGSPANNING NAAR NIEUWE KANTOREN 'I LOVE STUDENT LIFE' GENTSE OCMW COMBINEERT OUD EN NIEUW VOEL JE VEILIG MET INDEKO HOLLAND FUNTIONELE NIEUWBOUW VOOR DISTRILED BUSINESS PARK DELORGE STAALSTRUCTUUR MET BETONSOKKEL VOOR B-POWER BRUGS DAK CENTRUM ACHTER ONGEWONE VLIESGEVEL ABSCIS ARCHITECTEN DIVERSITEIT AAN WOONVORMEN BIJ ARCADIS DORPSKERN MERELBEKE KRIJGT NIEUWE IMPULS JOURNAAL SFEERVOL WONEN IN VROEGERE BRUSSELSE HAVENBUURT SPIEGELBEELDKANTOREN OP KEPPEKOUTER IN AALST HASSAPORTA NIEUW STADSBAKEN VOOR HASSELT NIEUWE WERKPLAATS VOOR TRANSPORTGROEP DE CLERCQ DECEBRA BEZORGT VF EUROPE DISTRIBUTIECENTRUM HOSA ISOTHERME CONSTRUCTIES ‘S LANDS GROOTSTE DISTRIBUTIECENTRUM VERRIJST IN TESSENDERLO PASSIEFSCHOOL ETTERBEEK: VOORBEELDGEBOUW ENERGIE EN ECO-CONSTRUCTIE STABROEK ROUWT NIET OM MORTUARIUM

10 13 14 18 23 25 29 31 32 35 37 40 42 43 44 47 49 54 59 61 63 65 67 71

Inhoud

49

54 102

61 110

UITGAVE

2 VAKTIJDSCHRIFT VOOR DE BOUW I WWW.BOUWENA ANVLA ANDEREN.BE I NUMMER 2 2013 I MEI-JUN-JUL

Inclus

ief

VAKTIJDSCHRIFT VOOR DE BOUW I WWW.BOUWENAANVLAANDEREN.BE

POLYVALENT SPORTCOMPLEX HERK-DE-STAD RESULTAAT VAN PPS VOKA KIEST VOOR DE AUDIOVISUELE OPLOSSINGEN VAN PLAY VCB NIEUWS BVA NIEUWS CIB NIEUWS WIE DOET WAT

72 119 72 77 78 80 81 91

Dak & Geveltechniek

Bank Delen langs Gentse Coupure Waregem zet standaard voor duurzame wijk Antwerpen, studentenstad Eigentijds wonen in oud Brussel Sportief Herk MET VAKKATERN

DAK & GEVELTECHNIEK

2 2013082 BAVL 02.indd 1

Coverbeeld: Bank Delen in Gent (foto: Koen van Damme, Bontinck)

22-05-13 11:55

ENERGIE-EFFICIËNT DESIGN OP EILAND MAN FAC: IS ER LEVEN NA DE SLOOP? DIKKE ISOLATIEPAKETTEN VOOR FABIOLADORP ZONWERING MET SPEELS EFFECT IN WIJNEGEM

83 85 86 89

bouwen aan Monumenten SINT-GOEDELEKERK MERCHTEM KLAAR VOOR NIEUW MILLENNIUM OOSTENDE POSTULEERT NAAR VELE ‘PUBLIEKEN’ JOURNAAL OUD EN NIEUW IN VOORMALIGE MIJNBURELEN WINTERSLAG PASTORIJ WEZEMAAL: MONUMENT MIDDEN IN HET GROEN STARGYP COMBINEERT TRADITIE EN EFFICIËNTIE MET KALKPLEISTERS BOUWVALLIGE VIERKANTSHOEVE BASIS VOOR SOCIALE WONINGEN DEKLASSERING VAN BESCHERMDE MONUMENTEN WIE DOET WAT

98 102 108 110 112 116 119 122 124

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 9

gent Bank Delen Tekst | Bert Verbeke Beeld | Koen van Damme, Bontinck

Bank Delen opent kantoor in Gent

Nieuw leven voor eclectisch herenhuis In de zoektocht naar een stijlvolle omgeving voor een nieuw kantoor vond Private Bank Delen een perfecte locatie langs de Coupure in Gent. Het beschermd stadsgezicht vormt zowel een uithangbord als een discreet adres. Met een renovatie, uitbreiding en een realisatie van een ondergrondse parking slaagde Bontinck Architecture & Engineering erin om een eclectisch herenhuis nieuw leven in te blazen.

10 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

gent Bank Delen

“Met de komst van Private Bank Delen kreeg het historische herenhuis, dat onder meer dienst deed als internaat en administratief centrum voor 'Defensie', een nieuw leven. Als architectenbureau was het onze taak om het 'profiel' van de opdrachtgever te vertalen in het bouwconcept. Dit omvat onder meer waarden zoals correctheid en handelen als een goede huisvader,” vertelt interieurarchitect Maarten Van Thourhout. “Bij de renovatie creëerden we een eenduidige routing naar en doorheen het gebouw. Klanten worden ontvangen in een aantal spreekkamers – op het gelijkvloers en +1 - die lijken op echte leefruimtes. Het materiaalgebruik en de cosy meubels zorgen voor een informeel en huiselijk kader. Onder het dak bevindt zich een multifunctionele ontvangstruimte met uitzicht op het centrum van Gent. De open landschaps-

kantoren van de medewerkers bevinden zicht op de tweede verdieping. Grote raampartijen zorgen voor een overvloedige natuurlijke lichtinval. De interne circulatie tussen de verschillende niveaus verloopt via twee liften en een monumentale trap. De verschillende ruimtes ademen een zekere grandeur uit en beantwoorden daarmee aan de smaak van de opdrachtgever. Vrijwel alle wanden werden wit geschilderd, de bestaande afwerkingen werden bijgekleurd. Boven de lobby werd een strak spanplafond geplaatst. “

Stabiliteit “Een andere uitdaging was het realiseren van een nieuwbouw en een 600 m² grote parking. Omwille van de risico’s en de aard van de werkzaamheden kreeg de aanleg van de parking prioriteit. Pas nadien stond de nieuwbouw en tenslotte de renovatie van het herenhuis op het programma,” legt ingenieurarchitect Francis Delacroix (Lime) uit. “De bouwput voor de parking brachten we tot stand we met een gesloten bekuiping met een secanspalenwand. De uitgraving tot op een diepte van circa 4,50m in combinatie met een hoge grondwaterstand in de onmiddellijke nabijheid van de aangrenzende bebouwing en tuinen maakte dit noodzakelijk. Voor de verbinding tussen de ondergrondse parking en de kelder van het bestaande gebouw, verdiepten we de bestaande funderingen tot circa 5,50m onder maaiveldniveau. Eens de palen geplaatst, werd de kelder ondergraven en de nieuwe funderingsplaat gerealiseerd voor de aansluiting met de parking. Hierop voerden we nieuwe kelderwanden uit en braken we de overblijvende groutpalen weg. De dakplaat van de parking heeft een vrije overspanning van 12 m, gesteund door slechts één betonkolom. De plaat, waar een zwembad en intensieve daktuin op rusten, heeft een dikte van 40cm, gevormd door predallen met polistyreen blokken.”

Verzoening tussen oud en nieuw Bontinck Architecture & Engineering slaagde erin om de historische impact van het herenhuis te behouden, zowel aan de binnen- en de buitenkant. Via een nieuwbouwvolume werd bovendien de gevelrij aan de Coupure gesloten. “Het gaat om een zeer strak blokje –172 m²– met daarin gegroepeerd alle technische voorzieningen van het kantoorgebouw (HVAC, serverruimte, alarmcentrale, sanitair, keukens …),” licht Van Thourhout toe. “Zo moesten we in het bestaande herenhuis geen technische ruimtes of ventilatieroosters. aanbrengen en konden we het historische karakter van het gebouw binnenin extra in de verf zetten. Het nieuwbouwvolume hebben we ingepakt met een witte natuursteen, een materiaal dat refereert naar de decoratieve elementen in de gevel van het bestaande herenhuis. Een glazen kern met panoramische lift zorgt voor zowel een scheiding als een verbinding tussen beide gebouwen.

Oud en nieuw zijn op die manier visueel verzoend.” ❚

Technische Fiche Architect Studiebureau stabiliteit Hoofdaannemer Start werken Einde werken

Bontinck Architecture & Engineering, Gent Lime, Gent Van Laere, Antwerpen HVAC: Zaman, Gent augustus 2011 december 2012

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 11

����������������

26900102_bontinck.indd 1 ��������������������������

13-03-2006 14:06:59 ���������������������

bedrijfspresentatie

Caesar Real Estate Fund (CREF), een unieke en integrale aanpak

Uw vastgoed + Onze aanpak

= Uw winst

Caesar Real Estate Fund (CREF) werd in 2005 opgericht om de inherente risico’s aan vastgoedprojecten in een vroeg stadium te onderzoeken en de financiële haalbaarheid te toetsen aan de technisch-ruimtelijke mogelijkheden. Dit met de bedoeling om een belangrijke meerwaarde te realiseren voor de eigenaars van vastgoed.

CREF gaat partnerschappen aan en brengt kapitaal in om projecten te activeren. Ons managementteam bezit kennis, ervaring en slagkracht om complexe vastgoedproblemen op te lossen.

Wij doen dit door o.a. rendabele concepten uit te werken en vergunningstrajecten op maat succesvol te doorlopen voor eigenaars, vastgoedontwikkelaars en semi-openbare instellingen.

ring voor het vastgoed door het doordacht creëren van ruimtelijke mogelijkheden.

Win-Win

Interactiviteit

Als katalysator tussen eigenaar en verwerver van vastgoed, realiseert CREF een maximale waarde-

Het vastgoed wordt maximaal gevalideerd door een continue cyclische interactie tussen de ruimte-

Een win-winsituatie is het doel waarbij de eigenaar kan rekenen op een optimale meerwaarde voor het vastgoed en de verwerver absolute duidelijkheid heeft over de ruimtelijke en socio-economische mogelijkheden.

lijke mogelijkheden, het beleid, de visie en standpunten van de bevoegde overheden, de markt, de juridische en fiscale haalbaarheid en de wensen van de eigenaar.

Engagement CREF wil haar lot onlosmakelijk verbinden met het slagen van het project. Dit is ons engagement. De vergoedingen voor de diensten van CREF (kosten/ succes fee) stellen wij uit tot na de verkoop van het vastgoed en staan in verhouding tot de gecreëerde meerwaarde. ❚

Caesar Real Estate Fund nv Kortrijksesteenweg 204, 9830 Sint-Martens-Latem Tel.: +32 (0)9-245 60 60 Fax: +32 (0)9-245 60 65 Mob. +32 (0)475 95 59 61 E-mail : l.bajart@caesarfund.be Internet: www.caesarfund.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 13

Waregem De Duurzame Wijk

‘De Duurzame Wijk’

Toekomstige standaard voor duurzaam wonen De duurzaamheid slaat zowel op de gebruikte materialen en het gebouw zelf, als op de inplanting in de omgeving. Met ‘De Duurzame Wijk’ bekijkt Wienerberger de uitdagingen in de bouw op het vlak van duurzaamheid en betaalbaarheid niet langer voor elke individuele woning afzonderlijk maar gespreid over een cluster van meerdere woningen.

VOORBEELDWIJK Bij dit inbreidingsproject in het hart van Waregem laten de partners, waaronder initiatiefnemer Wienerberger, architect Wielfaert, adviseur en Breeam-

14 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

assessor 3E en bouwheer/aannemer Eribo, niks aan het toeval over. Van de inplanting over het watergebruik tot het kostenplaatje – alles is vanuit een ecologisch, economisch en sociaal standpunt bekeken.

Zo wordt deze duurzame wijk aangelegd in een bestaande en bebouwde woonzone om geen bijkomende druk te leggen op de schaarse vrije gronden. Op amper 1.900 m² ontstaan zeven zero-energiewoningen. Dat houdt in dat die woningen zelf alle energie voor verwarming en koeling zullen opwekken. De compacte, geclusterde bouwwijze zal het energieverbruik nog verder laten dalen

Waregem De Duurzame Wijk

Participanten aan het woord Eribo Bouw & Immo –algemene bouwonderneming en bouwheer Eribo Bouw & Immo (Sint-ElooisVijve/Waregem), tegelijk ook bouwheer is van het project, trekt de Duurzame Wijk op. Eribo, opgericht in 1990, is gespecialiseerd in woning- en appartementenbouw, zowel voor derden als eigen projecten. De afzonderlijke bvba Eribo Vastgoed staat in voor de verkoop of verhuur van die bouwprojecten.

“Eribo is een echt familiebedrijf met dochter Ilse aan het hoofd van onze immo-afdeling en zoon Pieter als eindverantwoordelijke uitvoe- Gedelegeerd bestuurder Eric Vandewiele ring,” zegt gedelegeerd bestuurder (foto KM).

Eric Vandewiele. “Verder tellen we nog vijfenveertig werknemers en bouwden zo een sterke reputatie op als bouwonderneming, bouwpromotor en vastgoedverkoper.” De slogan van Eribo luidt niet voor niets ‘omdat kwaliteit belangrijk is’. Kwalitatieve afwerking met hoogwaardige materialen en een verregaande klantenbegeleiding zijn waarden die Eribo hoog in het vaandel draagt.

Om te overleven in een snel evoluerende bouwsector moeten bouwondernemingen inspelen op de trend naar energiezuinige woningen, appartementen en kantoren. De EPB-regelgeving wordt immers voortdurend strenger: van een E-peil van E100 over E80 naar E70 vandaag en zelfs E60 in 2014. In 2020 moeten alle nieuwbouwprojecten bijna energieneutraal gebouwd worden. “Door deze wettelijke verplichtingen verandert de bouwsector razendsnel. Het isolatiepakket gaat van 8 naar 16 centimeter en zelfs tot 30 centimeter,” zegt Eric Vandewiele. “ Wij waren blij dat Wienerberger ons de kans gaf om zijn idee van een Duurzame Wijk te realiseren. Wij kunnen zo onze eigen voornemens in de praktijk brengen en veel bijleren van zowel Wienerberger als de betrokken studiebureaus.” “Met de Duurzame Wijk mikken wij op mensen die bekommerd zijn om de energiekost en daarvoor ook de nodige maatregelen willen nemen,” vult dochter Ilse Vandewiele aan. “Verder is duurzaamheid een extra verkoopsargument.”

Eribo realiseerde al tientallen woningen en meer dan honderd appartementen in Zuid-West-Vlaanderen en verder. Het is nu sterk vertegenwoordigd in Waregem en Kortrijk, waar meerdere projecten in uitvoering zijn.

Landschapsinrichting

ECOLOGIE De compacte eengezinswoningen worden in clusters gebouwd om het gebruik van ruimte en energie tot een minimum te beperken. “De oriëntatie van de woningen en de hellende daken laten de installatie toe van zonnepanelen om zelf elektriciteit te produceren,” stelt Katrien Nottebaert, marketing directeur bij Wienerberger. “Bovendien kan via die daken ook aan regenwaterrecuperatie en regenwatergebruik gedaan worden.” Labels (Cradle-to-Cradle en type I Ecolabels) bevestigen de ecologische score.

ECONOMIE Deze woningen moeten wel betaalbaar blijven. “Daarom gaan wij uit van een levensduur van 150 jaar voor de buitenschil,” vervolgt Nottebaert. “Door de uitstekende eigenschappen van de keramische materialen in gevels, daken en binnenmuren moet dit zeker haalbaar zijn. Het gebruik van bouwmaterialen, gekend bij alle architecten en aannemers, komt de betaalbaarheid verder ten goede.”

SOCIALE DUURZAAMHEID Vanuit sociaal standpunt is de inplanting in het stadscentrum in de onmiddellijke nabijheid van winkels, scholen, kinderopvang en openbaar vervoer een belangrijke factor. De wagen kan in de ondergrondse parking blijven, wat niet alleen de verkeersveiligheid bevordert, maar ook beter is voor het milieu en voor de portefeuille en de levenskwaliteit van de mensen. Daarnaast is er plaats voor veel groen met individuele tuintjes en een klein park voor alle bewoners.

METEN EN GARANDEREN Er zijn verschillende methodes om de duurzaamheid te meten en te garan‘De Duurzame Wijk’Wijk’ is een uniek pioniersproject deren.

Voor ‘ De Duurzame kiest Wienerberger voor het Britse Breeam voor België: een wijk die volledig eenMethod). “Wij (Building Research Establishment Environmentalvanuit Assessment hebben steile ambities,” sluit Katrien Nottebaert af. “Wij willen architecten, duurzame invalshoek wordt aangepakt.

Gesteund studiebureaus, aannemers en bouwheren ervan overtuigen dat duurzame op een toekomstgerichte visie met respect voor wijken een realistisch en haalbaar streefdoel zijn.” ❚

de Belgische bouwtraditie.

De Duurzame Wijk is gebaseerd op 8 pijlers:

01.

Technische Fiche Initiatiefnemer Hoofdaannemer & bouwheer Architect

De inplanting in het centrum, met alle mogelijke faciliteiten in de buurt, zal de mobiliteit zonder wagen verhogen, wat ook weer het leefmilieu en de portefeuille ten goede komt. Essentieel is echter dat architect Wielfaert bij het ontwerp van deze woningen rekening houdt met gekende materialen, oplossingen en bouwtechnieken, zodat er niet geraakt wordt aan de gekende Belgische bouwtraditie en de betaalbaarheid.

Wienerberger, Kortrijk Eribo, Sint-Eloois-Vijve Wielfaert Architecten, Waregem Fris in het Landschap (Els Huigens), Gent

Technisch adviseur, consultant hernieuwbare energie & Breeam-assessor 3E, Brussel Start werken najaar 2013

Een doordachte inplanting

05.

Low-impact materialen

02.

Meer mobiliteit = meer levenskwaliteit

ENERGY

06.

Energiezuiniger dan ooit

03.

Aandacht voor biodiversiteit

07.

Gezonde binnenlucht

04.

Zelfbedruipend met water

08.

Het Kosten Optimaal Model

www.deduurzamewijk.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 15

ERIBO biedt een brede waaier van dienstverlening aan: • bouwen van nieuwbouwwoningen of appartementen • projectontwikkeling - bouwpromotie • deskundig advies en begeleiding bij de afwerking van uw woning of appartement • verhuur en verkoop van privé-eigendommen • erkende vastgoedmakelaars B.I.V. 50.10.20 (Ilse Vandewiele) en B.I.V. 20.48.80 (Eric Vandewiele) ; • lid van het C.I.B. • lid van het Beroepsinstituut voor Vastgoedmakelaars • lid van de Confederatie Bouw, FABA en andere beroepsverenigingen • erkenningsklasse 6 categorie D1

ERIBO BOUW & IMMO beschikt over modelappartementen in residentie Deauville in Waregem (Churchilllaan/Zuiderlaan), alsook in residentie Trouville in Waregem ( Keukeldam 23) en in residentie Matisse in Aalst (Vlaanderenstraat 3).

ERIBO BOUW & IMMO Zonneveld 15 8793 Sint-Eloois-Vijve T 056/61.51.44 E info@eribo.be I www.eribo.be

GROND- EN AFBRAAKWERKEN

PJ Maeyaert bvba

Breek- en zeefwerf

St-Eloois-Winkelsestraat 82 8800 Roeselare Oekene

Jakenshof 1c 8800 Roeselare Oekene

E info@maeyaertpj.be T 051 69 68 30 F 051 69 68 31

E info@maeyaertpj.be T 051 69 68 30 F 051 69 68 31

www.maeyaertpj.be

Zutendaal Nieuw kantoorgebouw Ebema Tekst | Kevin Moens

Ebema onder hoogspanning naar nieuwe kantoren Na de investering in een nieuwe fabriek nemen de directie en de technische staf van Ebema (Zutendaal) nu ook hun intrek in een kersvers kantoorgebouw. Dat is gekoppeld aan een labo. Houben nam de constructiewerken voor zijn rekening. Het moest daarbij terdege rekening houden met de ligging van de bouwplaats onder een hoogspanningslijn.

“Het was geen sinecure om er met kranen aan de slag te gaan, terwijl we beperkt waren in de hoogte,” vertelt Joris Waerniers, projectleider bij bouwteam Houben.

Houben voerde de werken in één fase uit en trok een volledig onderkelderd kantoorgebouw op met een gelijkvloers en een eerste verdieping. Op het gelijkvloers plaatste het bedrijf ook nog een halaansluiting waarin het labo is ondergebracht. “Ebema had een E70-peil vooropgesteld, en daarnaast hebben we hier ook betonactivering toegepast, met verwarmingsbuizen en leidingen verwerkt in de monoliete vloeren,” verklaart Waerniers.

Hoogspanningslijn Het nieuwe kantoorgebouw en het labo sluiten aan bij het bestaande atelier waarin Ebema zijn machines ontwikkelt en onderhoudt. “Daardoor moesten de bouwwerkzaamheden plaatsvinden onder een hoogspanningslijn. De dak-

Zowel het kantoorgebouw als het labo grenzen aan de bestaande werkplaats waarin Ebema zijn machines ontwikkelt en onderhoudt.

18 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Zutendaal Nieuw kantoorgebouw Ebema

rand van het gebouw bevindt zich op een hoogte van negen meter, en de veilige zone van de hoogspanningslijn situeert zich op elf meter, waardoor we maar twee meter vrije ruimte hadden,” licht Waerniers toe. “Daar komt nog eens bij dat we gebruik maakten van een volledige prefabgevelconstructie.

Om deze grote elementen op hun plaats te krijgen, moesten we dus aan de slag gaan met grote kranen. Een goede samenwerking en voldoende overleg met de Elia Groep en kranenbedrijf Sarens waren dus noodzakelijk.”

Airdeck-vloeren Zowel op het gelijkvloers als op de eerste verdieping zijn er landschapskantoren voorzien met slechts twee kolommen, om een open werksfeer te scheppen. Airdeck-vloeren zorgen voor een gewichtsbesparing en in combinatie met de betonactivering maken ze een constante binnentemperatuur mogelijk.

Langs de buitengevel plaatste Houben silexpanelen met een isolatielaag van 12 centimeter. In de dakvloer zijn elf Solatube-daglichtsystemen aangebracht in de vorm van een sector van een cirkel boven de centrale trappenhal. Daardoor bereikt heel wat daglicht het gelijkvloers. › Beelden van tijdens de bouw.

Participanten aan het woord WeThink –verlichtingsstudie "Als onafhankelijk studiebureau hebben we op basis van de beste TCO een verlichtingsconcept uitgewerkt voor de gewenste flexibele indeling van het gebouw. Door de combinatie van digitaal adresseerbare verlichtingstoestellen en bewegingsdetectoren kan de gebouwbeheerder de indeling van de verlichtingszones en het zonaal lichtniveau afstemmen op het gebruik," vertelt Frank Vandijck, zaakvoerder van WeThink (Meeuwen). "Met onafhankelijke lichtcalculaties, een ruime kennis van het verlichtingsaanbod, de juist dimensionering en het gebruik van de geschiktste lamptechnieken en sturingen bieden we onze klanten optimale oplossingen voor de levensduur van de installaties.

De gedrevenheid en de wil van Ebema om in de toekomst te investeren gaven ons de mogelijkheid om alle beschikbare technieken te evalueren en de beste te implementeren. Voor bedrijven is het niet altijd evident om te investeren in technieken die niet binnen de twee à drie jaar zijn terugverdiend. Een langetermijnvisie is bij dergelijke investeringen een goede keuze, maar niet altijd vanzelfsprekend."

De ligging van de bouwplaats onder een hoogspanningslijn zorgde ervoor dat Houben de nodige voorzichtigheid aan de dag moest leggen tijdens de werken.

Zowel het kantoorgebouw als het labo grenzen aan de bestaande werkplaats waarin Ebema zijn machines ontwikkelt en onderhoudt.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 19

Creatieve kantoorinrichtingen PROJECTATELIER Oostmallebaan 95c 2980 Zoersel T +32 (0)3 321 13 00 F +32 (0)3 321 61 00 E info@projectatelier.be www.projectatelier.be www.pimpmyoffice.be

Zutendaal Nieuw kantoorgebouw Ebema

Participanten aan het woord

Participanten aan het woord

Projectatelier – Concept en interieuradvies

VDGE –levering verlichting

De interieurarchitecten van Projectatelier (Zoersel) tekenden de conceptuele plannen van de nieuwe kantoorinrichting voor Ebema. “Daarnaast hebben we de klant uitgebreid geadviseerd op interieurvlak, over de akoestiek, materialen en verlichting,” vertellen zaakvoerders Chris Huybrechts en Peter Monden. Projectatelier stond eveneens in voor de levering van het kantoormeubilair voor circa 50 kantoorwerkplekken, waaronder burelen, ladeblokken, kasten en akoestische wanden, die gemaakt zijn uit 100% gerecycleerd petflessenkunststof. “We proberen zoveel mogelijk Belgische producten te leveren omdat dat ons toelaat een goede service en naservice aan te bieden,” lichten Huybrechts en Monden toe. Projectatelier is dan ook gespecialiseerd in het ontwerpen en volledig uitvoeren van creatieve kantoorconcepten, samen met de vaste leveranciers en onderaannemers. Het bedrijf verleende onder meer zijn medewerking aan het Nieuw Administratief Centrum in Houthalen-Helchteren en het facilitair bedrijf Facilicom te Antwerpen, maar toch beschouwen ze bij Projectatelier de inrichting van het kantoorgebouw als uitzonderlijk. “In de meeste gevallen werken we projecten sleutel-op-de-deur af, van ontwerp tot oplevering. Hier maakten we de volledige studie, maar voerden we slechts een deel van het project zelf uit.” Hoe dan ook is dit project een belangrijke referentie voor Projectatelier. “Ebema is een gekend bedrijf bij architecten, dus deze opdracht staat mooi op ons cv,” aldus Huybrechts en Monden.

www.beam.be

VDGE (Meeuwen) leverde de verlichting voor Ebema. "De keuze viel hier op een 200-tal TL5 hoogrendementsarmaturen en 90 Lumen/ Watt-lampen met meer dan 20.000 branduren. Dat vormt samen een duurzaam en betaalbaar product, met ook lage onderhoudskosten," zegt zaakvoerder Danny Geuens. "We bereikten een optimaal evenwicht tussen investering, rendement en plaatsingskost. Twee medewerkers stelden in ons eigen atelier de armaturen samen. Alle onderdelen lieten we aanleveren door betrouwbare partners."

Geuens onderstreept dat Ebema het nut onderkende van het Dali-dim systeem. "Op deze manier kan via programmatie bij functiewijzigingen van bepaalde zones het lichtniveau er aangepast worden. Bij voldoende daglichtinval kan je met Dali-dim elke armatuur apart dimmen.

Zo kan Ebema de extra investering terugverdienen door energiebesparing." VDGE kwam tot stand in 2006. het werkte al voor onder meer SML Steel Service (Genk), Caterpillar (Grimbergen), Brussels Airlines (Brussel) en Wijnegem Shopping Center.

Technische Fiche Opdrachtgever Aannemer Studiebureau stabiliteit en technieken Oppervlakte Start werken Einde werken Kostprijs ruwbouw

Ebema (Zutendaal) Houben (Paal-Beringen) Arcadis (Hasselt) circa 2.000 m2 1 februari 2012 12 april 2013 1,6 miljoen euro

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 21

Voor al uw projecten, de oplossing.

PLAFONDS WANDEN BINNENSCHRIJNWERK

Gasthuisbosdreef 16 B-3700 Tongeren 012 23 78 49 www.VALEDRO.be

Even ruimte* nodig?

*ruimte variĂŤrend van opslag- en productiehallen tot supermarkten en restaurants

www.deboer.com/evenruimtenodig De Boer Tenten N.V. | Industrieterrein Kanaal-Noord 1303, 3960 Bree T: 089/46.07.99 | F: 089/47.26.31 | E: evenruimtenodig@deboer.com

Antwerpen Studentenkamers Co-Life Tekst | Koen Mortelmans

Studentenkamers in opgetopt AWW-gebouw

'I Love Student Life' Vlakbij de Antwerpse leien, in de omgeving van enkele hogescholen, verbouwde aannemer Mathieu Gijbels in opdracht van projectontwikkelaar Co-Life een voormalig kantoorgebouw van de Antwerpse Waterwerken om tot 102 bemeubelde studentenkamers.

De werken aan 'I Love Student Life' begonnen in maart 2012 en in het begin van het daaropvolgende academiejaar, in september 2012, konden de studenten er hun intrek nemen. "We bieden de investeerders de eerste drie jaar een gegarandeerde bruto jaaropbrengst van 4,5% aan," zegt directeur Kurt De Bisschop van Quares, dat instaat voor de commercialisering. "Na aftrek van de gemeenschappelijke kosten blijft daarvan ongeveer 4% over."

Mathieu Gijbels stripte de bestaande verdiepingen tot op het beton en gaf ze daarna hun nieuwe invulling. De kamers zijn vrij identiek, met afwisselend oranje en groen als basiskleur en linoleum als vloerbekleding. De keukens en badkamers hebben tegelvloeren. Het bestaande gebouw telde al een ondergrondse parking en drie bovengrondse lagen. De installatie van een lift was geen overbodige luxe, want Gijbels bouwde er een extra verdieping bovenop.

'I Love Student Life' was een slimme naamkeuze. Een verwijzing naar het historische karakter (Waterwerken) kan wel ouders geruststellen, maar klinkt vermoedelijk voor doorsnee studenten minder aantrekkelijk.

Optoppen "De gebruikelijke term hiervoor is optoppen," aldus Johan Beliën, calculator bij Mathieu Gijbels. "Wij hadden eerder al verschillende soortgelijke opdrachten achter de rug, onder meer bij Roto Frank in Nijvel. Optoppen is een creatieve en kostenefficiënte manier om extra ruimte te scheppen in de hoogte wanneer je in de breedte weinig of geen uitbreidingsmogelijkheden hebt." De grote uitdaging ligt bij het studiebureau, dat de draagkracht van de bestaande constructie moet berekenen en zonodig aanvullen. "Maar ook voor ons was het geen alledaagse opdracht," aldus Beliën. "Omdat de studentenkamers in september instapklaar moesten zijn, stond er tijdsdruk op de werken. Terwijl we de extra topverdieping optrokken waren eronder al herinrichtingswerken met wanden in gipskarton bezig. Dit betekende dat de waterdichting al meteen 100% in orde moest zijn, om vochtschade te voorkomen."

Een ander heikel punt was de ligging van het gebouw, langs een smalle straat in het stadscentrum, bereikbaar via vooral eenrichtingswegen. ›

Participanten aan het woord L.S. Elastische voegwerken – elastische voegen Het familiebedrijf L.S. Elastische Voegwerken uit Zelem (Halen) voerde de elastische voegwerken uit. Het bedrijf legt zich toe op het afkitten van ramen en deuren, in nieuwbouw en renovatie, van plinten, vloeren en werkvoegen, brandwerende voegen, keukens en sanitaire installaties, natuursteen, zwembaden en dekstenen, beton- en silexpanelen. Voor de werken bij Co-Life stonden twee personen in. "We werken zowel voor de industrie als voor privé-opdrachtgevers," zeggen de zaakvoerders Paul Lamers en Sabine Lens. "Bij renovaties staan we zelf in voor het verwijderen van de oude kit- en/of siliconenvoegen."

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 23

Antwerpen Studentenkamers Co-Life

"We hebben de meeste materialen dan ook voor dag en dauw laten aanvoeren. Gelukkig konden we gebruik maken van een binnenplaats voor stockage, want op straat bestond hiervoor absoluut geen mogelijkheid."

Studentenleven Per woonlaag beschikken de studenten over een gemeenschappelijke keuken. De ondergrondse parking bevat, naast een twintigtal autostaanplaatsen, vooral fietsenstallingen. De bestaande bouwlagen hebben een plafondhoogte van 4 meter, zodat de medewerkers van Mathieu Gijbels hier trendy 'hoogslapers' konden installeren en de slaapgelegenheid eigenlijk geen extra vloeroppervlakte inneemt. De nieuwe bovenverdieping heeft wel een voor woningen normale plafondhoogte. Hoogslapers konden er dus niet, maar deze kamers hebben wel een klein terras. De kamers blijven ook tijdens de zomer verhuurd. Niet alleen wegens mogelijke herexamens en vakantiejobs, maar in de huidige comfortabele 'koten' hebben almaar meer studenten de neiging om ook tijdens de vakantie in de grote, levendige koekenstad te blijven. ❚

Participanten aan het woord Valedro –verlaagde plafonds en binnendeuren Valedro (Tongeren) stond in voor de binnenafwerking, met plaatwerk, verlaagde plafonds en binnendeuren. "Dat zijn onze specialiteiten, naast het aanbrengen van systeemwanden," zegt medezaakvoerder Hendrik Leën. "We waren hier vier maanden aan de slag, met circa vijftien mensen. "Het was vanuit ons standpunt een uitzonderlijk project, niet alleen door de omvang, maar ook door de korte tijdspanne van de uitvoering." Valedro telt dertien personeelsleden, maar maakt daarenboven ook gebruik van een veertigtal onderaannemers. Het werd opgericht in 1987 en kreeg recent met Alfaform een nevenbedrijf, gespecialiseerd in op maat gemaakte en ingefreesde gipskartonplaten. Recente referenties zijn de ACI-vestiging in Maastricht, het Ontvangstgebouw en Paleis 12 van Bru Expo op de Heizel in Brussel en residentie Escaut op De Zaat (vroegere Boelwerf) in Temse.

Technische Fiche Projectontwikkelaars-opdrachtgevers Co-Life = Conaco (Antwerpen) Architect Hoofdaannemer Aluminium schrijnwerk Plaatsing glas Projectmeubilair Binnenwanden, binnenschrijnwerk, plafonds Start werken Einde werken

24 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

en Life (Antwerpen) Stramien (Antwerpen) Mathieu Gijbels (Opglabbeek) Gijmacon (Opglabbeek) Gijbels Glas (Beringen) Cleys (Stekene) Valedro (Tongeren) maart 2012 september 2012

gent OCMW-gebouwen Tekst | Koen Mortelmans

Gentse OCMW combineert renovatie, restauratie en nieuwbouw Het OCMW van Gent heeft zijn vaste stek in het hartje van de start grondig gemoderniseerd. De bestaande gebouwen waren vooral te krap geworden, maar ondanks een eerdere upgrade in de jaren tachtig toch ook wat verouderd. De werken omvatten zowel sloop en nieuwbouw als renovatie en restauratie.

"Zo voldeed het liftsas niet meer aan de eisen van de brandweer," steekt projectverantwoordelijke Jeroen Van Hove van architectenkantoor Arch & Teco Architecture and Planning van wal. "We hebben de site toch vooral als geheel aangepakt. Ze maakt deel uit van een typisch historisch binnenstedelijk weefsel, hoofdzakelijk bestaand uit rijgebouwen, type herenhuis. Sommige dateren al uit de negentiende eeuw. Naarmate zijn taken toenamen had het OCMW in de loop der jaren almaar meer belendende panden aangekocht. Op de duur was de circulatie een kluwen van ingangen, doorgangen en uitgangen. Qua niveauverschillen en onderlinge verbindingen viel het nogal mee, maar we hebben toch vooral de samenhang versterkt."

Gevelkarakter gevrijwaard Het uitzicht van een rij negentiende-eeuwse gevels van voormalige herenhuizen bleef behouden, de kantoren erachter kregen wel een hedendaagse invulling. "We lieten ook een bestaand archiefgebouw en garageboxen slopen, om

ze te vervangen door nieuwe kantoren en OCMW-raadzaal. Een oud koetshuis lieten we wel staan. Na restauratie fungeert het als centrale onthaalzone, met vergaderzalen en sanitair. Achteraan verbindt een nieuwe, glazen passerelle alle onderdelen met elkaar. Een muur langs de straatkant neemt het zicht op de oude gevels niet weg, maar verleent de voortuin wel de nodige beslotenheid. Ze zal wel publiek toegankelijk zijn. Een groot verschil met de oude toestand, waarin de open ruimte nauwelijks werd gewaardeerd noch functioneel ingezet."

Geen serre De nieuwbouw steekt met zijn verlijmde witte bakstenen en zijn omvangrijke glaspartijen sterk af tegen de bestaande bebouwing. Het glas is geĂŤmailleerd, wat een serre-uitzicht voorkomt en het binnenklimaat ten goede komt. Het algemene E-peil voor de hele site is 70. De integratie van de raadzaal in de nieuwbouw was een noodzakelijke keuze, omdat nieuwbouw zich gemakkelijker leent voor multimedia. De raadszittingen zullen vanaf de ingebruikname ervan sterk gedigitaliseerd verlopen. Waar economisch en ecologisch mogelijk gebeurt de verlichting met leds. In de oude toestand was het vinden van parkeerruimte bijna onmogelijk. Onder de nieuwbouw liet het OCMW op twee niveaus een parkeergarage voor 22 wagens opgraven. Bovengronds komt er een beveiligde en overdekte fietsenstalling, goed voor 75 plaatsen. Het totaalproject maakt dat het OCMW hier nu veel diensten kan hergroeperen of centraliseren en huurcontracten voor andere gebouwen kan stopzetten.

›

De combinatie van transparante nieuwe invullingen met opgewaardeerde historische structuren geeft het geheel een nieuw gezicht, tegelijk hedendaags transparant en respectvol voor de binnenstedelijke omgeving en het verleden.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 25

AVW 1-4.pdf

1

17-05-13

11:00

Vochtbestrijding Onze troeven tegen opstijgend vocht – uw voordeel !!!

Onze specialisatie: schimmels of vochtige muren behandelen tegen opstijgend vocht. Kampt u met vochtige muren? Met opstijgend vocht?

Wij lossen dit probleem voor u op.

Met een professionele en duurzame techniek voor vochtbestrijding: injectie onder druk. Onze ervaring leert ons dat dit de enige doeltreffende methode is om opstijgend vocht te blokkeren.

Wat trouwens wordt bevestigd door onderzoeken van het W.T.C.B. (Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf).

Kon.Astridlaan 2a, 2820 Bonheiden Provincie Antwerpen telefoon 015.52.86.14 fax 015.52.99.05 gsm 0497.50.86.14 e-mail info@avwbvba.be www.avwbvba.be

Opstijgend vocht Optrekkend vocht Injecteren

gent OCMW-gebouwen

Participanten aan het woord Daktimmerwerken Persyn –houten dak Daktimmerwerken Persyn (Ruiselede) leverde en plaatste zowel de houten vloerroostering als het hellend dak in Europese Oregon. "We zorgden ook voor de uitwerking van de bakgoten en de kroonlijsten in Oregon Kroon," vult medezaakvoerder Aaron Persyn aan. "We zijn gespecialiseerd in het plaatsen van houten dakstructuren. Ons bedrijf is helemaal georganiseerd rond het opbouwen van houten daken."

Aaron Persyn zelf, zijn vader Marc Persyn en een ervaren arbeider voerden deze Gentse opdracht uit. "We vervaardigden alle mogelijke onderdelen in ons eigen atelier. Voor de plaatsing en de afwering van de bakgoten hadden wij een zestal werkdagen nodig. De aard en de omvang van deze opdracht zijn voor ons niet uitzonderlijk. Voor dergelijke dakstructuren vallen wij terug op twintig jaar ervaring. Voor de uitwerking van de omvangrijke bakgoot en sierlijst moesten wij de esthetische voorschriften nauwgezet volgen, omdat het hier ging over de heropbouw. Het OCMW-gebouw is dan ook een speciale referentie, omdat ze bewijst dat we in staat zijn alle dakvormen en bijhorende dakrandafwerkingen te realiseren."

Grote glaspartijen kenmerken de nieuwbouw.

Na de werken is de oude typologie met 'voor en achter' verdwenen.

Technische Fiche

Vroeger was het koetshuis een bijgebouw, nu fungeert het als centrale onthaalzone.

Opdrachtgever Architect Hoofdaannemer Hellingsbeton, chape, gespoten pur Houten daktimmerwerk Zonwering Start werken Einde werken Bruto vloeroppervlakte Bouwbudget

OCMW, Gent Arch & Teco, Gent Depret, Zeebrugge Defraeye Bob bvba, Koekelare Daktimmerwerken Persyn, Ruiselede Renson, Waregem december 2012 juni 2013 1.630 m² 4,45 mln euro

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 27

Inbraakwerende deuren Brandwerende deuren Tochtwerende deuren Industriële deuren Kennispartner Indeko Holland is specialist en kennispartner op het gebied van brandwerende- en inbraakwerende deuren en poorten.

Wij verzorgen voor u in de Belgische markt o.a.: • Brandwerende overheaddeuren, rolluiken, loopdeuren en schuifdeuren met certificaat Ei-1 tot 120 minuten brandwerendheid (volgens de Europese norm EN 1634-1) • Inbraakwerende overheaddeuren, rolluiken en loopdeuren tot en met RC 5 (WK5)

DE ÁLLERGOEDKOOPSTE VO O R

GO

ACRITJZIEEN P

E

DK

OPEBRAN

Swertvaegher Jacques Bouwonderneming NV Vlaanderenlaan 19-21 B - 8970 Poperinge Tel : 057/33.61.48.

Fax : 057/33.43.59. info@swertvaegher.be

www.swertvaegher.be

UR.NL

JK

DE

KI

BRANDDEUREN VAN NEDERLAND!

D

Goedkopebranddeur.nl, de plek om betrouwbare brandwerende stalen loopdeuren te bestellen!

60 MIN. (Ei-2) EN 1634-1

Wij zijn gespecialiseerd in het plaatsen van residentiële appartementsgebouwen en grote openbare gebouwen.

Wij verzorgen alles van de ruwbouw, funderingen en metselwerken tot de opvolging van uw totaalproject.

bedrijfspresentatie

Voel je veilig met Indeko Holland In Nederland is Indeko Holland al lang een gevestigde waarde, met een reputatie even solide als de brand- en inbraakwerende deuren, industriële deuren en tochtwerende producten die het maakt. Het ontplooit ook almaar meer activiteiten in België.

Indeko is een vertrouwde toeleverancier voor onder meer de RAI-beursgebouwen in Amsterdam, de Tweede Kamer (het Nederlandse parlement) in Den Haag, en de ministeries van binnenlandse zaken en defensie. Kortom, afnemers die hoge eisen stellen wat betreft degelijkheid en kwaliteit.

"In Vlaanderen is Ferrero Rocher in Ternat, beter bekend van de merknamen Mon Chéri, Nutella en Tic Tac, momenteel onze opvallendste referentie," vertelt commercieel manager Eric Reijven.

Op maat "Wij werken op maat," onderstreept hij. "En maat betekent daarbij veel meer dan afmetingen. We

brengen altijd vooraf een plaatsbezoek om de risico's in te schatten. We voeren ook zelf de installatiewerken uit, zodat we ook de kwaliteit van de afwerking volledig onder controle hebben. En desgewenst staan we ook in voor de naservice."

Indeko is dan ook erg actief in sectoren met hoog risicogehalte, zoals musea (inbraak), gevangenissen en petrochemische bedrijven. "We maken en plaatsen bijvoorbeeld ook zijdelingse deuren voor treintunnels, die door voorbijdenderende treinen op een heel specifieke manier zwaar worden belast.

Daarbij zorgen we daar en elders ook voor het ontwerp en de nodige studies en berekeningen." ❚

De opvallendste Vlaamse referentie totnogtoe van Indeko is Ferrrero Rocher in Ternat. Daarvoor ontwierp, leverde en plaatste het brandwerende deuren.

Brandwerende Indekodeuren in de RAI-gebouwen.

Indeko Holland B.V. Everdenberg 11 B 4902 TT Oosterhout Tel: +31 (0)162 - 45 52 40 Fax: +31 (0)162 - 42 91 60 E-mail: info@indeko.nl Internet: www.indeko.nl

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 29

Zwevegem Magazijn en kantoren Distrilogistique

Nieuw distributiecentrum Distrilogistique op bedrijventerrein De Blokken

Opslagruimte en kantoren in functioneel gebouw Door continu plaatsgebrek en de grote verspreiding van zijn verschillende magazijnen bouwde de Distriled Group een nieuw distributiecentrum nabij de E17, op bedrijventerrein De Blokken in Zwevegem. Architecten- en ingenieursbureau D’Hondt realiseerde binnen een zeer strikt budget Distrilogistique, een sober maar functioneel gebouw met magazijn en kantoorruimte, voorzien op de verdere uitbreiding van de activiteiten.

Aan de ingang van het terrein, boven de laadkaaien, springt de erker met grote glaspartijen onmiddellijk in het oog. In dit blok, dat als een luifel boven de inkom hangt en twee verdiepingen telt, huizen de kantoren voor directie en medewerkers alsook een refter met buitenterras. “Vanuit deze kantoren hebben de medewerkers perfect zicht op het in- en uitgaande verkeer in het magazijn,” vult de architect aan. “De ‘rekken-straten’ zijn orthogonaal geënt op de 9 meter brede ‘hoofdstraat’, waarop de afzetzones en de eigenlijke losen laadkades aansluiten.”

Distriled Group is een West-Vlaams familiebedrijf met winkels verspreid over heel Wallonië. Deze winkelketen, beter gekend onder de naam Lediscount, biedt een breed en gevarieerd gamma cosmetica-, onderhouds-, huishoud- en seizoenartikelen aan en is in volle expansie. “In 2005 hadden wij vier winkels in Troyennes, Auvelais, Charleroi en Jemeppe-sur-Meuse. Vandaag telt onze winkelketen zeventien vestigingen in Wallonië,” stelt CEO Stephan Lesage.

“Door de continue groei van onze distributie naar eigen winkels en andere ketens, zoals Euroshop, en de verspreiding van onze magazijnen op verschillende locaties in Harelbeke was er nood aan een nieuw centraal distributiecentrum.”

ENERGIEBEWUST BOUWEN

SOBER MAAR FUNCTIONEEL Distriled kocht een perceel van 16.550 m². Architecten- en ingenieursbureau D’Hondt ontwierp er een bedrijfspand, opgedeeld in een stapelmagazijn met zes laad- en zes loskaaien en kantoorruimte, met een totale oppervlakte van 11.170 m². “Aangezien Lediscount bekend staat voor zijn ‘goedkopere’ aanbod wou de bouwheer ook een nieuwbouw die bij dit image aansloot,” zegt projectarchitect Xavier Beyens. “Het resultaat is een zeer functioneel gebouw met een sobere architectuur.” De gevel is opgebouwd uit een betonplint van 5 meter met daarboven een gevelbeplating van nog eens 10 meter. Die beplating bestaat uit twee even grote delen, in zwarte kleur, respectievelijk in kleine en grote golf, die van elkaar gescheiden worden door een doorlopende horizontale richel.

Architect en opdrachtgever besteedden veel aandacht aan energiebesparing.

“Hoewel het hier gaat om een industriële nieuwbouw hebben we toch veel belang gehecht aan een doorgedreven isolatie van de gebouwschil,” vertelt Xavier Beyens. “Het magazijn is niet verwarmd, maar dankzij de isolatie met sandwichpanelen van 12 cm dikte bleef de temperatuur in het magazijn tijdens de koude winterdagen van begin dit jaar altijd hoger dan 8°C.” De kantoren zijn op het noorden gericht, waardoor de invloed van de zon op de binnentemperatuur beperkt blijft. Er werd ook bewust gekozen voor een gebouw zonder airconditioning en met plafondverwarming. Tot slot bepaalt een ventilatiesysteem D met warmterecuperatie de kwaliteit van de binnenlucht door de toevoer van verse lucht en de afvoer van vervuilde lucht. Deze maatregelen resulteren in een E-peil 74 voor de kantoren. ❚

Technische Fiche Bouwheer Architect Hoofdaannemer Start werken Einde werken

Distrilogistique (Stephan Lesage), Zwevegem Architecten- en ingenieursbureau D’Hondt, Kortrijk Willy Naessens Industriebouw, Wortegem-Petegem maart 2012 december 2012 (magazijn van 10.920 m²) en maart 2013 (kantoren van 1.420 m²)

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 31

Hasselt Business Park Delorge Tekst | Roxane Heeren Beeld | Marc Scheepers

Business Park Delorge: twee gebouwen in één Langs de ring van Hasselt, aan de Herkenrodesingel, zijn sinds de zomer 2012 opvallende bouwwerken aan de gang.

Mathieu Gijbels trekt er in opdracht van Delorge Groep een multifunctioneel complex op, dat naast showrooms van hun automerken VW en Audi ook kantoorruimtes zal omvatten. Ma°Mu architecten, de ontwerpers van het project, zijn bij de eersten om er hun nieuw kantoor onder te brengen.

“Het Delorge Business Park is een uniek project,” steekt Peter Guelinckx van de Delorge Groep van wal. “Het is de eerste keer in Europa dat Audi de combinatie van Audi en VW showrooms met kantoren toestaat.” Het splinternieuwe complex omvat toonzalen van de automerken VW en Audi in twee afzonderlijke gebouwen, ondergronds verbonden door een parkeerkelder. Bovenop elke toonzaal bevinden zich telkens drie verdiepingen met kantoorruimtes die te koop of te huur worden aangeboden.

Twee gebouwen, twee karakters Voor Delorge was het een belangrijk aandachtspunt dat de architectuur en binnenafwerking van de gebouwen de filosofie van de automerken zou weerspiegelen. De architecten gingen aan de slag met de voorschriften van Audi en VW en creëerden twee gebouwen, die uiterlijk elkaars tegenpolen zijn. “De Audi concessie hebben we ontworpen volgens het 'Terminal' concept van het merk. Het oogt met zijn gebogen vormen en geperforeerde aluminium gevelbekleding dynamisch en futuristisch,” vertelt architect Jeroen Maesen van Ma°Mu. “Aan de andere kant onderscheiden we een wit gebouw dat door zijn gelaagdheid de VW-toonzaal als een paviljoen doet overkomen.”

Bijzonder aan het Audi-gebouw is het honingraatpatroon van de gevelbekle-

ding, kenmerkend voor het 'Terminal'-concept. Het bestaat uit geperforeerde en geanodiseerde aluminium platen. De showroom van VW is anders ontworpen, volgens een modulair concept, met modules die elk hun specifieke functie hebben. Het sobere materiaalgebruik versterkt de paviljoenarchitectuur die hieruit voortvloeit. Helder wit wisselt er af met hout en glas.

Hoogtechnologisch en energiezuinig Delorge nam het Genkse studiebureau Encon in de arm om een energiezuinig gebouwconcept te ontwikkelen. Het resultaat is een E-peil van 54, veel lager dan vereist in de huidige EPB-regelgeving. Dit bereikte Encon onder meer door het gebruik van superisolerend glas met hoge lichttoetreding en een optimaal gebruik van daglicht. De nodige elektriciteit wordt gedeeltelijk opgewekt door zonnepanelen. Koeling en verwarming gebeuren met een gascondensatieketel met warmtepomp en warmteterugwinning.

De autowerkplaatsen zijn ook uitgerust met de recentste garagetechnieken.

In de werkplaats van Audi zorgt een autolift voor een veilig transport van de kelder tot de eerste verdieping, terwijl VW is uitgerust met een Kardex ‘bandencarroussel,’een geautomatiseerd stockagesysteem, waarmee de bandenvoorraad automatisch opgeroepen kan worden.

Het Audi-gebouw wordt voorbereid op zijn typische aluminium gevelbekleding met honingraatstructuur.

32 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Hasselt Business Park Delorge

Toonzaal zonder kolommen Met het Delorge Business Park is Mathieu Gijbels niet aan zijn proefstuk toe: in 2010 realiseerde het bouwbedrijf al de eerste Audi Terminal in de Benelux voor Coox Motors in Lanklaar. Toch blijft elk project opnieuw een uitdaging.

“Audi wou geen kolom in het midden van de showroom,” vertelt Mathi Gijbels, gedelegeerd bestuurder bij Mathieu Gijbels. “Daarom hebben we een enorme overspanning gemaakt, dat de drie kantoorlagen erop moet dragen.

Iets om echt trots op te zijn!”

Ondanks de strenge winter verlopen de werken zoals gepland. De Audiconcessie is ondertussen winddicht en ook het VW-gebouw begint concreet vorm te krijgen. “Oplevering is gepland voor augustus 2013. Dat mag geen probleem zijn,” besluit Mathi Gijbels. ❚ Het energiezuinige concept van de gebouwen levert het E-peil 54 op.

De metalen huid en de dynamische geveluitsnijdingen geven het gebouw een futuristische look.

Participanten aan het woord Berger Montage –montagewerken

Montage van staalconstructies Wij beschikken over eigen kranen, hoogwerkers en verreikers.

Ook transporten kunnen wij voor onze rekening nemen daar wij beschikken over trekkers, opleggers en dieplader.

Grootste mobiele vouwkraan:

Het Bocholtse montagebedrijf Berger nam het monteren van de staalconstructie en de geprefabriceerde betonelementen op zich. Deze klus nam Berger en zijn vier medewerkers zes weken in beslag. Ze verzorgden ook de aanvoer van bouwmaterialen naar de bouwplaats. “Dit project is een goede reclame voor onze onderneming,” zegt zaakvoerder Ludo Berger. “Iedereen die over de Grote Ring van Hasselt rijdt, kan het resultaat van ons werk zien.

Bovendien vormt het gebouw door zijn architecturale en energiezuinige concept een mooie referentie.” Het is niet de eerste keer dat Berger Montage samenwerkt met bouwbedrijf Mathieu Gijbels. Zo waren ze onder meer samen betrokken bij de constructie van de bedrijfsgebouwen van VHS in Zonhoven en bij de recente uitbreiding van Scania Parts Logistics in Opglabbeek (zie BAVL 2013-1).

Spierings AT7 SK2400, 5,5 ton op 42 m vlucht Onlangs nieuwe Faun 220 ton bijgekocht Gespecialiseerd in monteren van staa-l en betonconstructies Eigen transportmiddelen voor aanvoer van materiaal van de klant.

Berger Bvba Driemorgenstraat 53950 Bocholt T 089 258460 F 089 258461 GSM 0475 281998

Technische Fiche Opdrachtgever Ontwerper Energiedeskundige Hoofdaannemer Start werken Einde werken

Delorge Groep, Hasselt Ma°Mu Architecten, Hasselt Encon, Genk Mathieu Gijbels nv, Opglabbeek juni 2012 augustus 2013

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 33

Colt CoolStream: het energiezuinige alternatief voor uw koeling

Één concept voor ieder seizoen Koelen in de zomer, verwarmen in de winter.

Met de Colt CoolStream All Seasons kunt u beide. Op bijzonder energiezuinige wijze.

Deze speciale uitvoering van de CoolStream werd ontworpen voor toepassing in klimaatinstallaties die het hele jaar door in werking zijn.

Zomer In de zomer schakelt het adiabatische koelsysteem automatisch in bij 18*C. Hoe hoger de temperatuur, hoe efficiënter deze natuurlijke manier van koelen werkt.

Winter In de winter wordt interne warmte gemengd met buitenlucht. Is er geen restwarmte meer dan schakelt de mengsectie automatisch naar 100% binnenlucht en wordt de warmte van hoog niveau, boven in de ruimte, naar de werkvloer gevoerd. Dit levert een optimaal energiegebruik op.

• ieder seizoen een aangenaam klimaat • warmteterugwinning • energiebesparend • maximaal rendement

Geschikt voor o.a. kunststofindustrie, voedingsmiddelenindustrie, metaalindustrie, opslaghallen, grote horeca gelegenheden, winkel- en tuincentra, evenementenhallen, bouwmarkten, beschutte werkplaatsen.

• lage investering • met natuurlijk koudemiddel (water) • zuinig in verbruik • volautomatische regeling

www.coltinfo.be Tel. (015) 28 60 80

Kontich B-Power Tekst | Koen Mortelmans

Staalstructuur met betonsokkel voor B-Power Op een vroegere site van brouwerij Alken-Maes in brouwerij Alken-Maes in Kontich heeft bouwbedrijf Verelst voor B-Power een industrieel gebouw met een oppervlakte van 14.660 m² opgetrokken, naar een ontwerp van Jan Marckx.

B-Power is een dochteronderneming van de Groep Verbessem, een logistieke onderneming die al over 35.000 m² magazijnruimte beschikte. De brouwerij verliet haar Kontichse site in 2001. Daarna vormde ontwikkelaar Segro ze om tot nieuw bedrijventerrein. Het liet de bestaande gebouwen slopen en trok er een nieuw op. B-Power kocht het terrein, met dit gebouw erop, maar schreef zelf de opdracht uit om er een extra gebouw tegenaan plaatsen.

Deze 12 m hoge nieuwbouw bestaat vooral uit magazijnruimte, waarin een kantoorgedeelte is opgenomen. "Naast het al bestaande bouw hebben we een zeer ruime manipulatieruimte (2.413 m²) voorzien," legt architect Marckx uit. "Vrachtwagens rijden vooraan binnen en worden langs beide zijden met heftrucks gelost of geladen en rijden langs de achterkant van het gebouw naar buiten. Dit bleek de meest efficiënte manier van overslag voor het logistieke werk dat de groep Verbessem doorgaans uitvoert."

De twee andere zones zijn respectievelijk 4.200 en 7.450 m² groot. "Vooraan de ruimte van 4.200 m² hebben we de nieuwe kantoren van Verbessem geïntegreerd," blikt Marckx terug. "Het grootste volume telt zeven laadkades en de nodige infrastructuur om ook hier desgewenst kantoren in onder te brengen. B-Power zal het in eerste instantie zelf gebruiken, maar houdt ook de mogelijkheid open het aan derden te verhuren." Rondom het nieuwe gebouw zijn parkeerplaatsen en wegenis aangelegd, samen goed voor 4.200 m².

In de ontwerpfase viel de keuze op een staalstructuur. "Met tweedimensionale dakliggers. Dat was noodzakelijk wegens de aanzienlijke overspanningen.

Verelst plaatste deze 18 m lange liggers om de 6 meter, de kolommen staan om de 12 meter." Het dak is traditioneel uitgevoerd, in steeldeckplaten met een 10 cm dikke pir-hardschuimisolatie en pvc-dakdichting. ›

De kantoren zijn vooraan de kleinste magazijnruimte ondergebracht.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 35

Kontich B-Power

Een HWA-systeem van Vacurain staat in voor de efficiënte afvoer van het regenwater. Het water komt in een buffergracht en een open bufferbekken terecht en wordt zo vertraagd afgevoerd.

"De brandwerende binnenwanden bestaan uit cellenbetonpanelen met een dikte van 15 en 30 cm. Het zijn verschillende diktes omdat we de wanden van de doorrijdzone thermisch als buitenwanden moeten beschouwen," zegt projectleider Jeroen Saelen (Verelst). Het intensieve gebruik van vrachtwagens vergde buitenwanden met een hoge stootvastheid. "Daarom hebben we ze tot op een hoogte van 2 meter uitgevoerd in beton, met 20 cm dikke met pir geïsoleerde prefabpanelen. Op grotere hoogte hebben we Kingspanpanelen gebruikt." ❚

Participanten aan het woord Slimme rookluiken

De brandwerende binnenwanden bestaan uit cellenbeton.

De rook- en warmteafvoer-installatie bij B-Power beantwoordt aan de norm NBN S21-208-1. Colt International (Mechelen) zorgde zowel voor de voorbereidende studies als voor de praktische uitwerking.

"De drie loodsen zijn stuk voor stuk groter dan 2.000 m², de maximaal toegelaten omvang van een rookcompartiment," vertelt projectverantwoordelijke Nico Luytens. "Daarom hebben we als rookschermen vijf vaste Kevlar-doeken gebruikt om ze te compartimenteren. In elk compartiment hebben we EuroCO-rookluiken aangebracht, onze standaard kleppenverluchter. Samen gaat het om 42 luiken." Twee hallen hebben geen lichtstraten. "Daar hebben we de rookluiken uitgerust met transparante lamellen in polycarbonaat, zodat er toch daglicht kan binnenvallen."

Regensensor De rookluiken zorgen ook mee voor de gewone dagelijkse ventilatie.

"Daarom hebben we een sensor voor regendetectie aangebracht, die ervoor zorgt dat de luiken zich automatisch sluiten zodra het begint te regenen. Dit behoort niet tot de standaarduitrusting van een RWAinstallatie. Wie de rookluiken niet gebruikt voor dagelijkse verluchting heeft het niet echt nodig. Ook bij kleine gebouwen, met slechts één of twee rookluiken, wordt hij niet altijd geplaatst."

Colt International biedt een breed gamma producten en systemen aan voor de realisatie van een comfortabel en gezond binnenklimaat en een veilige omgeving. Het staat ook in voor de ontwikkeling, productie, installatie en naservice ervan. Van oudsher actief in natuurlijke ventilatie, de meest energiezuinige methode, ontwikkelt Colt ook voortdurend nieuwe toepassingen, zoals klimaatsystemen op basis van warmtepomptechniek, adiabatische koeling voor industriehallen, technieken voor energieopslag, gebruik maken van zonne-energie, warmte- en rookafvoer...

Technische Fiche

De dakconstructie rust op een vakwerk van 18 m lange stalen liggers.

36 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Opdrachtgever Architect Hoofdaannemer Rook- en warmte-afvoer Voorgespannen welfsels Toiletcabine Verlaagd plafond en binnendeuren Start werken Einde werken Vloeroppervlakte

Groep Verbessem, Kontich Architectenbureau Jan Marckx, Reet-Rumst Verelst Bedrijfsbouw, Putte Colt, Mechelen Megaton, Ninove Eurorent, Deurne-Antwerpen Valedro, Tongeren 1 juli 2012 1 mei 2013 14.660 m²

brugge Vliesgevel Brugs Dak Centrum

De loodvlakken aan de gevel van het Brugs Dak Centrum zijn bevestigd op platen van multiplex. Installateur Seyndak plooide het lood er kunstig omheen en laste de naden aan de achterkant dicht.

Gevelbekleding ‘Brugs Dak Centrum’ illustreert veelzijdigheid bladlood

Markante toonzaal achter ongewone vliesgevel De gevel van een showroom zegt dikwijls meer dan duizend woorden. Als metaalverwerker met een groot aanbod van non-ferrometalen als lood, zink en koper beseft het Brugs Dak Centrum dit maar al te goed. Het installeerde onlangs dan ook een vliesgevel met een kunstige aanblik, bestaande uit banen bladlood en gepatineerde koper. Daarmee wil het de esthetische en functionele inzetbaarheid van bladlood illustreren.

Het Brugs Dak Centrum is al vijfentwintig jaar actief in de bouwsector en is er zich als geen ander van bewust dat de toepassingsmogelijkheden van lood, zink en koper legio zijn. Het zag dan ook snel in dat er geen betere plek bestaat om die veelzijdigheid te illustreren dan in de voor- en zijgevel van zijn nieuwe showroom. Zaakvoerders Lieve en Roeland Laleman geven hun bedrijf zo meteen ook een sterke, nieuwe identiteit. De nieuwe 'vliesgevel' rondom het bedrijfsgebouw werkt als een sterk signaal. De symboliek van deze demonstratie van metalen op de voor- en zijgevels laat zich dan ook raden: "Het is mijn grootste toonzaal,” aldus Roeland Laleman. "Fabrikanten, bouwheren, consumenten: iedereen komt er op af. Dat is het beoogde doel, maar daarnaast willen we ook onze beroepsernst extra in de verf te zetten. We

hebben voldoende expertise in huis om advies te verstrekken voor architecturaal hoogstaande toepassingen als deze.”

Eindeloze mogelijkheden Architect van het nieuwe uithangbord is Luc Willems uit Aalter. De met lood en gepatineerde koper bezette gevel is een knipoog naar de rijke Brugse bouwtraditie. Lood wordt gezien als een klassiek bouwmateriaal. Net zoals dat doorgaans het geval is met de ramen van de traditionele Brugse geveltjes, zien we de met bladlood beklede cassettes naar boven toe verkleinen. Voorts etaleert de nieuwe gevel de schier eindeloze mogelijkheden die bladlood biedt. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 37

PIRANACONCEPTS.COM

Venuslood, het nieuwe bladlood van Uzimet, oogt mooi op elk dak. Dankzij het veredelde oppervlak bent u zeker van een blijvende, consistente kleur zonder witte strepen.

ALLE VOORDELEN IN ÉÉN OOGOPSLAG Traditioneel bladlood met veredeld oppervlak Metaalkleurig uitzicht met blijvende schoonheid Geen strepen, geen loodwit Onder alle weersomstandigheden te plaatsen Snelle verwerking zonder patineren Duurzaam, typisch voor lood 100 % recyclebaar Geschikt voor monumenten

Delftweg 62 | 2289 BA Rijswijk T +32 (0)800 - 790 52 | info@uzimet.com

MEER INFO OP WWW.VENUSLOOD.BE

brugge Vliesgevel Brugs Dak Centrum

“De gevel van onze showroom is daarvan slechts een enkel voorbeeld,” vertelt Laleman. “Zoals we hier duidelijk zien, laat bladlood combinaties toe in de fraaie kleur en materiaalcombinatie van gepatineerd koper en lood. Het combineren versterkt het karakter en de eigenschappen van beide materialen aanzienlijk.

En ook al heeft bladlood als bouwmateriaal een klassiek aura over zich: onze gevel laat zien dat er ook een heel andere benadering mogelijk is. Het beeld van in banen geplaatst bladlood zal architecten, vormgevers, aannemers en installateurs ongetwijfeld aan het denken zetten. Met bladlood kan je esthetiek en functionaliteit verweven.”

Patineerolie Met deze nieuwe gevel wil het Brugs Dak Centrum de esthetische en functionele inzetbaarheid van bladlood illustreren.

Het Brugs Dak Centrum installeerde een vliesgevel met een kunstige aanblik. Hij bestaat uit banen bladlood en gepatineerd koper.

De loodvlakken aan de gevel van het Brugs Dak Centrum zijn bevestigd op platen van multiplex. Installateur Seyndak plooide het lood er kunstig omheen, terwijl het de naden aan de achterkant dichtlaste. Aangezien het natuurlijk lood betreft, is het bewerkt met patineerolie. Lood is namelijk goed bestand tegen atmosferische invloeden. Bij blootstelling aan de buitenlucht vormt zich aan het loodoppervlak langzaam en geleidelijk een sterk hechtende en vrijwel onoplosbare oxidelaag met een natuurlijke zilvergrijze kleur (patina). Bij het begin van het oxidatieproces ontwikkelt zich eerst een onstabiele laag loodoxide. Na een enkele regenbui is deze al goed zichtbaar in de vorm van lichtgrijze vlekken en strepen. Dit wordt ‘de instabiele fase’ genoemd omdat het beginpatina dan nog gedeeltelijk afspoelbaar is. Vrij snel ontwikkelt zich echter de permanente en goed aanhechtend beschermde oxidatielaag: het loodpatina. Gebruik van patineerolie kan deze instabiele fase voorkomen. Aan de buitenkant vormt zich dan meteen een mooie egale, grijze loodkleur. Eenvoudig inwrijven met een zachte doek is voldoende en voorkomt de vorming van vlekken en strepen. ❚

Technische Fiche Opdrachtgever Architect Installateur Producent bladlood Start werken Einde werken

Brugs Dak Centrum (Brugge) Luc Willems (Aalter) Seyndak (Izegem) Uzimet (Rijswijk, Nederland) 5 maart 2012 27 maart 2012

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 39

gent - kortrijk residentiËle Projecten

Tekst | Bert Verbeke

Abscis Architecten: creatief ontwerpen in dienst van doelgroepen Creatief ontwerpen in dienst van doelgroepen: dat is steeds het uitgangspunt van Abscis Architecten uit Gent. Drie recente woonprojecten hebben zo hun eigen invalshoek: betaalbaarheid, energiezuinigheid en aanpasbaarheid.

Bargiekaai Gent: aanpasbaar woningbouwproject met zicht op het water Abscis Architecten kwam als winnaar uit de bus van een AGSOB architectuurwedstrijd met als inzet een nieuwbouwproject in het stadscentrum van Gent, volgens het Charter van Aanpasbaar Bouwen. Dit Charter heeft als doel om de ouder wordende bevolking nieuwbouwappartementen te kunnen aanbieden waar ze zo lang mogelijk kunnen blijven wonen, ondanks een eventuele vorm van invaliditeit. In dit kader is het gebouw integraal toegankelijk alsook de half ondergrondse parkeergarage met fietsenstalling en teller lokalen. Bovendien zorgt een uitgekiende flexibele planopbouw voor 100% rolstoeltoegankelijke appartementen binnenin door een minimum aan ingrepen indien de bewoner daar nood aan hefet. Het programma omvat 19 doorzon appartementen met inpandig terras en halfondergrondse parkeergarage. Een extra troef is de aanwezigheid van een waterloop aan de zuidwestzijde van de site, dat het open ruimte gevoel vergroot en inspeelt op de kwaliteit van ‘wonen met zicht op water.’ Het project wordt eind 2013 opgeleverd.

40 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

gent - kortrijk residentiËle Projecten

The Loop Wings Gent: compacte, kwalitatieve en betaalbare appartementen Het project is gelegen op de site “The Loop” aan Flanders Expo, tussen een residentiële wijk en de IKEA vestiging in.

De hele omgeving wordt in de nabije toekomst een volwaardig nieuw stadsdeel van Gent met kantoren, winkels, ontspanning en wonen. De 117 appartementen zijn bestemd voor mensen die op de reguliere woningmarkt niet aan bod komen. De uitdrukkelijke bedoeling is om betaalbare appartementen te realiseren. Dit vertaalt zich enerzijds in zeer compacte maar kwalitatieve appartementen, maar anderzijds ook in een stringente opdeling en bouwlogica. Aan de zijde van de ringweg, die vooral noordelijk gesitueerd is, komt een wandopbouw uit massieve materialen met een beperkt aantal vrij kleine raamopeningen.

Hier bevinden zich enkel slaapvertrekken. Aan de zuidzijde bevinden zich voornamelijk de leefruimtes met gevels die maximaal werden opengewerkt om te kunnen profiteren van het zonlicht en de groenzone. Het project werd opgeleverd in 2012.

Gutenberg Kortrijk: sociale appartementen met de focus op energiezuinigheid De site – volledig ingesloten tussen twee aangrenzende percelen - bevindt zich op de hoek aan de Gentsepoort, waar de historische invalsweg Gent-Kortrijk aansluit op de kleine ring. In het project ligt de focus op energiezuinigheid, ecologie en groen… elementen die in huidige stedelijke sociale huisvestingsprojecten dikwijls ontbreken.

Bouwheer De Goedkope Woning stelde hoge duurzaamheideisen en een beperkt budget als randvoorwaarden. Het streefdoel is om voor de appartementen aan de eisen voor passiefbouw te voldoen zonder

voor elke wooneenheid een afzonderlijk certificaat te willen verkrijgen. Het bouwconcept creëert aan de straatzijde buitenruimtes die een privacy genereren ten opzichte van de naburige bewoners en de voorbijgangers. De vliesgevel krijgt een begroeiing met klimplanten die de duurzaamheid van het woongebouw een gezicht geeft. De open doorgang naar de parkeergarage en binnenruimte zorgt ervoor dat het gebouw langs de openbare weg zichzelf transparant en uitnodigend opstelt naar de toegang van de wooneenheden achteraan via trap, lift en gaanderij. De vrij grote commerciële ruimte op het gelijkvloers zal erg in trek zijn op de deze invalsweg naar het centrum. De start van de werf is gepland september 2013.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 41

Merelbeke Woonpark Bergbos

Tekst | Bert Verbeke

Diversiteit woonvormen zorgt voor architecturale meerwaarde Woonpark Bergbos, een ontwikkeling van Arcadis Building Projects is een innovatief vastgoedconcept met een diversiteit aan woonvormen en -volumes rond een gemengd zorgcomplex. In totaal omvat het project 25 appartementen, 19 driegevel-, twee tweegevel- en elf vrijstaande woningen en een serviceflatsresidentie met 49 woonunits.

De omliggende klassieke verkavelingen met een vast patroon aan gelijkwaardige woonvormen en -kwaliteiten vroegen om een vernieuwende aanpak. Het resultaat zijn acht woonzones met huizen en appartementen voor mensen van verschillende leeftijden en uiteenlopende leefgewoonten. Eén van de blikvangers is een aaneenschakeling van woningen waarvan de hellende daken een bijzondere dynamiek creëren in het landschap. Deze ritmiek wordt doorgetrokken in de tuingevel, waarvan de houten structuur een open ritmisch uitzicht geeft en de leefruimte naadloos doet aansluiten op het terras en de tuin. De gesloten gevels in geglazuurde bakstenen zorgen voor een licht effect. Het bouwblok van de appartementen bestaat uit een rationeel opgebouwd volume –met donkere gevelbekleding– in combinatie met grote raampartijen, waar op een speelse manier terrassen worden aan opgehangen.

Per terras wordt een luifel gecreëerd die de zon buiten houdt in de warme zomermaanden en ook fungeert als een bijkomend terras voor het appartement erboven. De terrassen worden uitgevoerd in wit beton. Alle bewoners van Woonpark Bergbos genieten van een groene omgeving op een korte afstand van het centrum van Merelbeke. Een waterpartij accentueert het parkgevoel.

Vastgoedkantoor Arcadimo staat in voor de volledige commercialisering.

42 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Merelbeke Residentie Centrum

Residentie Centrum geeft dorpskern Merelbeke nieuwe impuls Het gemengd bouwproject Residentie Centrum is een ontwikkeling van Arcadis Building Projects (Gent). Deze ontwikkeling kadert in de vernieuwing van de dorpskern van de gemeente Merelbeke. Zeven rijwoningen vanaf het gemeentehuis tot aan het gebouw van de post, werden gesloopt zodat het achterliggende gebied vrijkwam. De site langs de Hundelgemsesteenweg is nu open, dankzij de aanleg van een plein met twee appartementsgebouwen als randafbakening.

Dit plein verbindt het toekomstig cultureel centrum, het gemeentehuis en de appartementsgebouwen tot een samenhangend geheel. Eronder bevindt zich een parking met twee niveaus, met een publiek en een privaat gedeelte. Het gelijkvloers van beide appartementsgebouwen biedt ruimte voor handelszaken, kleinschalige kantoren en eventueel horeca, wat het plein animeert. Beide gebouwen bevatten een mix van appartementen met één, twee of drie slaapkamers. In het gebouw dat aansluit op de post heeft Arcadis

Residentie Waterfront, Gent

de eerste verdieping gereserveerd voor kleinschalige kantoren. De politiezone Rhode/Schelde vond er al een onderkomen. De dakverdieping is afgewerkt met geprepatineerd zink. Op deze manier sluit de derde verdieping zowel qua typologie als kleur aan bij de dakverdiepingen in de omgeving. ❚

Woonpark Bergbos, Merelbeke

Park Calseyde, Oudenaarde

Specialist in de verkoop op plan • Advies en begeleiding in prijszetting, marktonderzoek en haalbaarheid nieuwe vastgoedontwikkelingen • Totaalaanpak in de commercialisering van nieuwbouwprojecten • Opmaak realistische verkoopbeelden • Actieve begeleiding en opvolging, ook na verkoop • Bijzondere aandacht voor selectie mediakanalen • Kantoren in het centrum van Gent en Merelbeke met ondergrondse parkeervoorzieningen

www.arcadimo.be BOUWEN AAN VLAANDEREN | 43

Journaal Rechtzetting In de vorige Bouwen aan Vlaanderen kon u lezen hoe feestzaal De Oude Kaars in Wijnegem plaats ruimde voor een groot, residentieel project. Het artikel meldde echter verkeerdelijk dat de nieuwe invulling bestond uit 133 serviceflats. Correct is dat het 133 appartementen zijn, naar een ontwerp van "de architecten nv" uit Lier.

Meer info: www.dearchitectennv.be

Frisse lucht in business centrum 4Wings In business centrum 4Wings in Westerlo (zie BAVL 2012-4) installeerde Aircoplus (Kerksken) de airco. "We zijn gespecialiseerd in de installatie van zowel HVAC als sanitair," verklaart project manager Hannes Claessens. "We hebben veel ervaring met grote kantoorgebouwen. Bij 4Wings waren gemiddeld zes medewerkers aan de slag. We waren er ongeveer achttien maanden bezig.

Daarnaast kunnen we ook heel wat referenties voorleggen in de zorgsector, zoals de RVT's De Mouterij, De Couverture en de Hopperank in Aalst, dat van het OCMW van Lede en het Algemeen Stedelijk Ziekenhuis in Aalst." Vermeldenswaard is zeker ook Garage Valckenier in Asse.

Aircoplus telt 37 medewerkers, onder leiding van industrieel ingenieur elektromechanica Yvan Roelandt. Toen hij in 1998 Aircoplus oprichtte, had hij al dertien jaar ervaring als technisch-commercieel directeur in een HVAC-omgeving. Hij omringde zich bovendien met ervaren krachten, wat de onderneming heel wat flexibiliteit geeft.

Meer info: www.aircoplus.be

SSI Schäfer bouwt hoogbouwmagazijn Clarebout Potatoes Bij en voor Clarebout Potatoes in Waasten, nabij Menen, bouwt SSI Schäfer momenteel een hoogbouwmagazijn met circa 70.000 palletlocaties voor de opslag van diepgevroren aardappelproducten. De basis van het concept is een centraal hoogbouwmagazijn met rekkenstructuur. Op een betonnen vloerplaat trekt SSI Schäfer de stellingen in open lucht op. Dak en wanden worden nadien op en aan de stellingen gemonteerd. Het hoogbouwmagazijn zal bestaan uit achtgangen met hoogbouwkranen, uitgerust met het Schäfer 'Orbiter' shuttle systeem voor de compacte opslag van Euro- en industriepaletten, goed voor just-In-time levering naar de verzendingsbuffer en de laadzone.

De Orbiters werken met een draadloos systeem en 'power caps' die bestand zijn tegen een temperatuur van -24°C, zonder kabels of batterijen. Het intern transport zal plaatsvinden met pallet conveyors en een pallet transport systeem, op basis van rollen en kettingbanen. De capaciteit bedraagt 180 paletten per uur, zowel via inbound als via outbound. Het hoogbouwmagazijn zal op 1 juli 2013 operationeel zijn.

Meer info: www.ssi-schaefer.be

Hoogbouwmagazijn Clarebout Potatoes (foto SSI Schäfer).

44 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

De Groote nieuwe Femavoorzitter André De Groote is de nieuwe voorzitter van Fema, de beroepsvereniging van de Belgische handelaars in bouwmaterialen. Hij volgt in die functie Jean Carlin op. De nieuwe ondervoorzitters zijn Frank Beeckman en Guido Van Wiele, secretaris is Leo Schepers en schatbewaarder Marc Van Pelt.

Femavoorzitter André De Groote. (foto Fema) Meer info: www.fema.be

Passief is Brusselse wet Vanaf 1 januari 2015 moeten alle nieuwbouwprojecten en grondige renovaties in het gewest Brussel gebeuren volgens de passiefstandaard. Dit besluit van de gewestelijke regering geldt zowel voor woningbouw als voor kantorenbouw en scholen. De maatregel valt niet uit de lucht. Brussel streeft al sinds 2007 passiefbouw na. In het Brusselse gewest staan vandaag al 193 voorbeeldgebouwen, goed voor een gezamenlijke oppervlakte van 522.000 m². Ruim 65% van die gebouwen is "passief." Daarmee is Brussel één van de Europese voorlopers in passiefbouw. Ze vormen een cruciale stap naar "bijna nulenergie" in 2020.

Meer info: www.passiefhuisplatform.be

Enjoy Concrete Het Veurnese prefabbedrijf Enjoy brengt concrete, haarscherpe foto’s patronen en motieven aan op prefab betonpanelen. Deze gepatenteerde technologie heet ‘graphic concrete.’ "We werken daarvoor samen met een Fins bedrijf dat de afbeeldingen omzet in clichés. In de pixels van de tekening zorgt een vertragingsmiddel ervoor dat de cement traag uitdroogt. Deze cement wordt dan uitgewassen met water, waardoor de foto of tekst tevoorschijn komt. De wand gieten we horizontaal of verticaal vol beton," legt zaakvoerder Bernard Joye uit. "De nieuwe techniek opent heel wat perspectieven. Grote grijze vlakken kunnen gepersonaliseerd worden door grafische tekeningen, teksten en logo’s wat een esthetische meerwaarde en identiteit weer geeft van het bedrijf of woning. We werken nu aan ‘Residentie Charlotte Perriand,’ een creatie van architectenkantoor Govaert-Vanhoutte, waarbij we de foto van Charlotte Perriand verwerkt hebben in het gevelpaneel."

Meer info: www.enjoyconcrete.be

Journaal (foto Renson)

Llex. Dit modulair systeem kan toegepast worden zowel als voorlopige oplossing en, gezien de esthetische en bouwfysische kwaliteiten, als een permanente oplossing. Basismaterialen zijn Afrikaans hout en gelakt staal. Het gebouw haalt een isolatieniveau van K36. De vloer bestaat uit gelamineerde balken met ertussen 27 cm dikke standaard vloerelementen, gevuld met cellulose. Daarop ligt een lattenwerk met de draagvloer, afgewerkt met marmoleum. De muurisolatie, eveneens cellulose, is 22 cm dik. De buitenwand is bekleed met een dampscherm, met daarop een lattenwerk, waarop de buitenbeschieting in thermisch behandeld hout is bevestigd, afgewisseld met een stalen voorgelakt voegprofiel. Vlaams minister van onderwijs Pascal Smet woonde in Wijnegem de voorstelling van het concept bij.

Meer info: www.hahbo.be

Nieuw ventilatieberekeningsprogramma Zelfregelende ventilatie-unit voor nieuwe generatie dakvensters Velux en Renson hebben hun knowhow gebundeld om een zelfregelend (klasse P3) ventilatie-accessoire met versterkt debiet te ontwikkelen voor dakvensters. Een klep, die automatisch reageert op drukverschillen en windsterkte, regelt de binnenkomende luchtstroom. Hierdoor blijft de binnenkomende luchthoeveelheid op elk tijdstip ongeveer gelijk, zelfs bij grotere windsnelheden. Op die manier krijgt de bewoner nooit last van tocht of koudegevoel. De gebruiker moet de ventilatie nooit sluiten en de kwaliteit van de binnenlucht blijft altijd optimaal. Deze ventilatie-unit is compatibel met alle manuele wentelende en uitzetbare vensters, en kan bij renovatie ook in al ge誰nstalleerde Velux-dakvensters van de nieuwe generatie ge誰ntegreerd worden.

Meer info: www.renson.be, www.velux.be

Innovatieve systeembouw voor scholen Hahbo, een dochter van Frisomat, heeft samen met designer Axel Enthoven een vernieuwend concept in systeembouw voor scholen ontwikkeld, Hahbo

Systeembouw voor scholen van Hahbo. (Foto Hahbo, Hugo van Beveren)

Duco lanceert een compleet nieuw ventilatieberekeningsprogramma, aangepast aan de huidige normen op het vlak van woningventilatie.

Meer info: www.ventilatieberekening.be

40 Jaar Bostoen Dit jaar viert Bostoen zijn veertigste verjaardag. In die tijd evolueerde het van een sleutel-op-de-deur familiebedrijf naar een complete aanbieder op de woonmarkt en de referentie in passiefbouw. In 1973 zette de toen 25-jarige Francis Bostoen zijn eerste stappen in de wereld van het bouwen. Via de verkoop van woningen in de toen erg populaire fermettestijl, tegen een vaste en scherpe prijs, groeide Bostoen snel uit tot een belangrijke speler op de Belgische huizenmarkt. Bovendien was het interieur volledig aanpasbaar aan de wensen van de klant. Dat klinkt nu vanzelfsprekend, maar was toen geen evidentie.

Op initiatief van zoon Stephan begon Bostoen zich vanaf 2009 almaar meer te onderscheiden van zijn concurrenten op het vlak van energievriendelijkheid. Bostoen bouwt zowel gecertificeerde nieuwbouw volgens het passiefconcept als energiezuinige woningen en appartementen, zowel binnen zijn eigen projecten als op grond van de klanten zelf. Daarnaast biedt het ook bouwgronden aan. Op die manier kan het bouwbedrijf met meer dan 250 medewerkers iedereen een oplossing op maat bieden. De jongste telg, de verbouwafdeling, heeft de toekomst in handen. De laatste maanden groeit immers het aantal aanvragen voor een totale, energiezuinige verbouwing.

Meer info: www.bostoen.be

Bostoen-kijkwoning in Lochristi.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 45

stoeltrapliften Huisliften parkeersystemen

tallieu & tallieu - www.tnt.be

Gewoon een begrip!

Europaweg 15, 3560 Lummen TEL. 011/26.27.22 FAX. 011/22.02.15 E-MAIL: info@beetsdakwerken.be

www.parkeersysteem.be

steenweg Deinze 150 - 9810 nazaretH - 09 384 99 22

13900246_Beets 1-4.indd 1

17-05-13 11:40

brussel Appartementen Hooikaai-Werfkaai Tekst | Jan Daneels

Tussen Hooikaai en Werfkaai

Sfeervol wonen in Brussel Tussen de Hooikaai en de Werfkaai, in hartje Brussel, is een nieuw appartementencomplex opgeleverd. Architectenbureau Styfhals & Partners uit Machelen ontwierp vijfenzestig woningen in twee gebouwen die herinneren aan klassieke Brusselse architectuur, maar toch hedendaags zijn in hun uitvoering en technieken. Zo installeerde Strobbe nv een ruimtebesparend parkeersysteem voor zestig auto's.

Het perceel bevindt zich tussen de open en levendige Hooikaai en de meer besloten, rustige Werfkaai. Op deze mooie locatie met uitzicht op de Vlaamse Schouwburg liet Skyline City Center twee gebouwen optrekken: één met vijfendertig woningen en twee ruimtes voor vrije beroepen langs de Hooikaai en één met dertig woningen langs de Werfkaai. Architect Fred Debulpaep van Styfhals & Partners legt uit: “ We hebben appartementen gecreëerd die onderling sterk verschillen qua grootte en indeling. Naar buiten toe hebben we er echter voor gezorgd dat de twee gebouwen als een duidelijk geheel worden ervaren.” ›

Participanten aan het woord Intercarro –keramische tegels en parket Het appartementsgebouw past erg in zijn omgeving, onder meer door een doordacht materiaalgebruik, zowel buiten als binnen. Leverancier Intercarro droeg zijn steentje bij met keramische wand- en vloertegels, meerlagig parket en laminaat.

Zaakvoerder Carl Paermentier, zaakvoerder bij het bedrijf, legt uit: “We leverden voor de 65 appartementen in totaal 1.500 m² gerectificeerde keramische tegels van 60 op 60 cm. Daarbovenop zorgden we voor 3.500 m² meerlagig parket en laminaat. Intercarro zorgde ook voor de overkoepelende coördinatie van alle tegel- en parketwerken.”

Intercarro heeft bijna veertig jaar ervaring in het leveren van vloer- en wandtegels voor residentiële projecten en is met zeven vestigingen en 130 medewerkers, één van de grotere spelers in de markt.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 47

brussel Appartementen Hooikaai-Werfkaai

Variaties op gevelthema Daarom tekende het architectenbureau een strakke maar gevarieerde gevel.

“Het was een moeilijke oefening om de verschillende appartementstypes met een uniforme gevel te verbinden,” zegt Fred Debulpaep. “Op het eerste zicht lijkt de opbouw zelfs vrij eenvoudig maar als je aandachtig kijkt zit de gevel vol kleine afwijkingen en interessante variaties, ondanks het strakke ritme.”

Om uniformiteit uit te stralen, gebruikten de architecten bovendien materialen in een typologie die aan de klassieke gevels van de stad Brussel doen denken. Natuursteen en het gebruik van plinten zorgen ervoor dat de appartementsgebouwen in de architectuur van de buurt integreren. “Omdat de twee bouwblokken uitgeven op straten met verschillende karakters verplaatsten we het verbindende element naar de gemeenschappelijke tuin,” gaat Fred Debulpaep verder. “Ook de ondergrondse verdieping, die berging, technische ruimtes en parkeergelegenheid omvat, verbindt beide gebouwen.”

Plaatsbesparend parkeersysteem

Participanten aan het woord

De beschikbare oppervlakte van het perceel voor parkeergelegenheid was vrij beperkt. Omdat de stad vreesde voor verkeershinder in geval van een klassiek in- en uitrijsysteem, koos Styfhals & Partners uiteindelijk een Combilift 543 van Wöhr. Het Oost-Vlaamse bedrijf Strobbe, dat al vier generaties ervaring heeft opgebouwd met parkeersystemen, zorgde voor de installatie.

“Het parkeersysteem telt drie niveaus, waarvan het middelste het inrijniveau is,” verduidelijkt Fred Debulpaep. “Hier bevinden zich de schuifplatformen – één minder dan het aantal toegangen. Op het bovenste en onderste niveau vinden we daarentegen enkel liftplatformen. Wanneer een wagen van het bovenste of onderste niveau wordt opgeroepen, worden de platformen van het inrijniveau zo verschoven dat de plaats boven of onder de gevraagde vrijgemaakt wordt. Daarna stijgt of daalt het betreffende platform naar deze vrijgekomen toegang en de poort opent. Het systeem wordt bediend met een afstandsbediening of een codeklavier, zodat men alleen zijn eigen wagen kan oproepen. Het resultaat is gesofisticeerd systeem dat weinig plaats inneemt.

Op die manier is het deel van een appartementencomplex dat binnen de levendige stad Brussel sfeervol wonen mogelijk maakt in een context van architectuur met klassieke referenties en hedendaagse technologie.” ❚

Strobbe –Installatie halfautomatische parkeerlift In het appartementsgebouw aan de Hooi- en Werfkaai installeerde Strobbe nv (Nazareth) een vooruitstrevend parkeersysteem voor zestig wagens.

Sarah de Smet, bestuurder bij Strobbe, legt uit: “De Combilift is een systeem dat wagens per twee of drie boven elkaar stapelt, zodat op een beperkte ruimte veel meer parkeerplaatsen worden gecreëerd dan in een klassieke parkeergarage. Bovendien functioneert het halfautomatisch, zodat gebruikers hun wagen kunnen oproepen met een afstandsbediening, om het gebruikscomfort te verhogen. Dit project is overigens het eerste van een dergelijke omvang in België. Nooit eerder werd een halfautomatisch parkeersysteem voor zo’n groot aantal plaatsen gerealiseerd.”

Strobbe is al sinds 1919 gespecialiseerd in de installatie vaan personen-, goederen-, auto- en ziekenliften. In het begin van de jaren negentig kwam het kleine bedrijf met drie werknemers in contact met de Duitse firma Wöhr uit Friolzheim, waarmee het een exclusiviteitcontract afsloot. Sindsdien verzorgt Strobbe de verkoop, montage en het onderhoud van de parkeersystemen van Wöhr in België. Ook het systeem dat werd gebruikt aan de Hooi- en Werfkaai is van Duitse makelij.

48 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Technische Fiche Bouwpromotor Architect Hoofdaannemer Studies stabiliteit Studies HVAC, elektriciteit en sanitair Studies trillingen en akoestiek Parkeersysteem Vloer-en wandtegels, parket en laminaat Start werken Oplevering Vloeroppervlakte

Skyline City Center, Brussel Styfhals & Partners (Machelen) in samenwerking met Marc Corbiau (Brussel) Interbuild, Wilrijk Jan Van Aelst (Antwerpen) EDV (Gent) Venac (Brussel): Strobbe, Nazareth Intercarro, Groot-Bijgaarden februari 2011 einde 2012 circa 6.500 m² bovengronds en 1.800 m² ondergronds

aalst Keppekouter Tekst | Bert Verbeke Beeld | www.buroproject.be

Functionele en comfortabele kantoren blijven in trek “Keppekouter ligt langs de E40 in Aalst. Ondanks de huidige recessie is er toch volop belangstelling voor nieuwe kantoren die voldoen aan de hoogste eisen. Het project profileert zich met zijn gunstige ligging immers niet alleen op het vlak van mobiliteit, maar scoort ook goed wat betreft energieverbruik, efficiëntie en comfort,” vertelt Bart Uyttersprot, projectontwikkelaar bij Makhzen.

“Keppekouter bestaat uit twee identieke, in spiegelbeeld opgetrokken kantoorgebouwen –2 x 4.000 m²– en een parkeergarage voor 165 wagens. Eén kantoorgebouw is helemaal af. De gebouwen –16 m breed met acht bouwlagen in prefab beton en een gevel in natuursteen– hebben overspanningen over de hele breedte. Op die manier is de binnenruimte maximaal. De landschapskantoren worden instapklaar opgeleverd met een compleet afgewerkte verwarming, koeling, elektrische aansluitingen, tapijt en design verlichting. Op vraag van de klant verzorgen wij eveneens de binneninrichting. Er is veel naar vraag naar dergelijke kantoren. Bovendien is er ook de mogelijkheid voor de huur/aankoop van variabele ruimtes tussen 220 à 3.000 m².” ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 49

Emmery Fire: Een modern concept voor automatische brandbeveiliging (lees: sprinklersystemen) voor de Bouw en Industrie.

Emmery NV’s filosofie is een logische vormgeving aan complete en effectieve brand-en veiligheidsbescherming, gebaseerd op een professionele gevaren-evaluatie van het te beschermen gebied.

Moderne vernieuwingen en verbeteringen van de systemen en haar componenten worden op de voet gevolgd door ons intern proces van onderzoek, ontwikkeling en testen van installaties.

Door volledige analyse van de gevaren van brand en veiligheidsrisico’s verzekeren wij op onze manier de toevoeging van de essentiële veiligheidscomponenten in de installaties.

Deze grote aandacht voor detail verzekert uitermate veilige en blus-zekere systemen.

Onze aktiviteiten: • ontwerp alle blussystemen volgens CEA – VdS – APSAD – NFPA – LPCB • Sprinklersystemen • Detectie • Blusgas • Ondergrondse brandleidingen • Haspelinstallaties • Brandbluspompgroepen • 24/24 operationele onderhoudsdienst en interventiedienst

Kantoren: Maatschappelijke zetel: Boombekelaan 7, B-2660 Hoboken • Tel.: 00 32 (0)3 233 57 27 • Fax: 00 32 (0)3 226 35 17 • E-mail: info@emmerynv.be • www.emmerynv.be BTW 0450.669.423 • RPR Antwerpen • Fortis bank 220-0902595-46 Bijkantoren: 231, rue Saint Honoré • 75001 Parijs – Frankrijk • Tel. : 0033 01 42 60 09 36 • N° INSSE SIRE FR 52.429.757.511 Ul. A.Mickiewicza 1B • 77-300 Czluchow – Polen • Tel.: 0048 60 73 52 714 • Fax: 0048 59 83 24 305 • NIP 843-14-98-196 • Regon 771550812 Konto PKO Bank Polska • 10201853-1106080-270-01 J a k a r ta – I n d o n e s I ë • L a g o s – n I g e r I a • J e d d a h – s a u d I a r a b I ä

aalst Keppekouter

Participanten aan het woord Klimaatplafonds voor de toekomst Interalu (Wilrijk) stond bij Keppekouter in voor de levering en de plaatsing van de metalen klimaatplafonds. "In totaal goed voor 7.000 m²," blikt zaakvoerder Anthony Schrauwen terug. Keppekouter koos voor het klimaatplafond Sapp Ceiling. Sapp staat voor Smart Acoustic Passive Power. Dit vooruitstrevende concept doorloopt een CO²-vrij productieproces. "We hebben de Sapp Ceiling ontwikkeld in samenwerking met de universiteit van Stuttgart, speciaal voor gebouwen zoals Keppekouter, waar de opdrachtgevers de hoogste normen nastreven qua duurzaamheid, ecologie en Breeam-certificatie, mét behoud van thermisch en akoestisch comfort,” preciseert Schrauwen. "De Sapp Ceiling heeft alle certificaties zoals Breeam en voor brandveiligheid en akoestiek. We merken dat ze ook erg in trek is bij architecten, niet in de laatste plaats omwille van de esthetische waarde van dit plafond.

De open voegen geven het een hedendaagse uitstraling. Maar ook de veelzijdigheid ervan motiveert de keuze. Het is geschikt voor zeer uiteenlopende projecten in kantoren, openbare gebouwen, transportinfrastructuur, ziekenhuizen…" Sapp Ceiling is eigenlijk een doorontwikkeling van de eerdere klimaatplafonds van Interalu, met nog meer aandacht voor energieopslag in de massa van de gebouwen en milieuvriendelijke voedingstemperaturen. "De Sapp Ceiling behoudt alle comfortvoordelen van een gesloten klimaatplafond."

In Keppekouter waren zes installateurs van Interalu ongeveer drie maanden aan de slag. "Keppekouter is voor Interalu een interessante referentie omdat het een toekomstgericht gebouw is. De bouwheer heeft ook rekening gehouden met de eisen waaraan kantoren vandaag én morgen moeten voldoen, met veel aandacht voor het comfort van de gebruikers."

Interalu werkt ook mee aan onder meer het Rijksadministratief Centrum (RAC) in Brussel, de VAC-kantoren in Gent, het stadskantoor van Rotterdam, het gebouw van TUI Airlines in Zaventem, de nieuwe gevangenis in Beveren-Waas en het Forensisch Centrum in Gent.

Breeam-certificering “De Keepkouter-kantoorgebouwen zijn de enige in de Aalsterse regio met een Breeam-duurzaamheidscertificaat. Bijzondere aandacht ging uit naar de beperking van de geluidshinder, met onder meer extra stalen profielen onder de ramen. Uit de bevindingen van de eerste gebruikers blijkt dat we op dat vlak zeer goed scoren. De vergunningsaanvraag dateert van 2011. Toen waren we verplicht een E-peil van 100 te halen, we realiseerden echter een E-peil dat onder de huidige norm van 70 ligt. Op beide gebouwen komen 48 zonnepanelen, goed voor 250 Wp. Warmtepompen op gas sturen de koelplafonds aan.”

Mobiliteit “Het project zet ook heel sterk in op mobiliteit. We realiseerden nieuwe wegenis die aansluit op de Groenweg, op enkele honderden meters van de afrit Aalst. Studies wijzen uit dat hoogopgeleide werkzoekenden niet langer het salaris als belangrijkste motivatie zien, maar minstens evenveel aandacht schenken aan andere criteria. Een korte reistijd naar het werk en de bijhorende verhoging van de levenskwaliteit is daar één van. Almaar meer bedrijven houden dan ook rekening met de wensen van hun medewerkers op het vlak van woon-werkverkeer. Op dat vlak biedt Keppekouter heel wat voordelen.” ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 51

klimaatplafonds met eco-perspectief

De metalen klimaatplafonds van Interalu bieden u een optimale leefomgeving met een constante temperatuur en een hoog akoestisch comfort. Onze plafonds zijn brandstabiel, zeer flexibel en hebben een hedendaags design. Ook de lange levensduur, het lage energieverbruik en het eenvoudig onderhoud worden erg gewaardeerd door onze klanten.

Interalu staat al meer dan veertig jaar garant voor Belgische, duurzame kwaliteit.

Meer info op interalu.be. Of neem contact met ons op: 03 830 74 00 - info@interalu.be. We helpen u graag verder!

aalst Keppekouter

Toplocatie langs de E40 “Keppekouter is een ontwikkeling van RCK Projectontwikkeling, een samenwerking tussen Ginvest – de ontwikkelingstak van Van de Walle Bouwgroep– en Makhzen.

In het najaar van 2013 start de realisatie van het tweede kantoorgebouw,” kijkt Uyttersprot vooruit.

“Voor de Van de Walle Bouwgroep is dit niet het eerste project dat het Breeam-certificaat ontvangt. Onze visie is groen en dat is de toekomst,” vertelt Hendrik Ardenois, marketing manager bij Van de Walle Bouwgroep. “Ook viersterrenhotel Sandton Grand Hotel Reylof in de Gentse binnenstad kreeg deze internationale certificering al. We merken dat dergelijke duurzame certificaten meer en meer de standaard worden voor gebouwen. Onze goede samenwerking vertalen we verder met de bouw van de eerste gebouwen van het prachtig Take Office park op de site The Loop in Gent,” besluit Ardenois.

Buro Project kiest voor Keppekouter

The best is yet to come ... … On our new location

Buro Project –actief in ergonomisch verantwoorde kantoorinrichting inzake akoestiek, verlichting, zitcomfort en kabelmanagement– is één van de bedrijven die snel gecharmeerd raakte door het concept van Keppekouter. Zaakvoerder Pierre van Durme legt uit waarom. “Met de ligging langs de E40 bereiken we 100.000 potentiële klanten die dagelijks voorbij rijden. De afrit ligt bovendien net voor de dagelijkse structurele files vanuit Gent. Wij beschikken niet over een specifieke showroom maar wel over 600 m² 'concept place' en benutten daarbij elke m² voor zowel formele als informele contacten met klanten, leveranciers en medewerkers. De informele contacten worden vooral gelegd in de lounge of in de 'kantine' van 'concept place.' Klanten kunnen hier inspiratie en ideeën opdoen, leveranciers zijn er welkom om voordrachten en presentaties te geven. Wij dragen het ‘nieuwe werken” hoog in het vaandel en promoten dit in onze conceptontwikkeling. In het “nieuwe werken” staat de laatste technologie op het gebied van ergonomie, IT en nieuwe media centraal. Onze keuze voor Keppekouter sluit perfect aan bij onze filosofie en de locatie is voor ons dan ook een visitekaartje.” ❚

Technische Fiche Bouwpromotor Architect Hoofdaannemer Kantoorinrichting Metalen plafonds en klimaatplafonds Start werken Einde werken

Makhzen, Aalst E-L, Kortrijk Van de Walle Construction, Aalter Buro Project, Aalst Interalu, Wilrijk september 2011 oktober 2012

www.buroproject.be BOUWEN AAN VLAANDEREN | 53

hasselt Hassaporta

Het Hassaporta-project is voor veel partijen een thuiswedstrijd in de meest letterlijke betekenis van het woord. Zowel architectenbureau Jaspers & Eyers als uitvoerders Kumpen en Democo zijn immers van Hasseltse origine.

Tekst | Rik Neven Beeld | Marc Scheepers

Hassaporta nieuw stadsbaken voor Hasselt Voor de grootste bouwbouwactiviteit in Hasselt moet je vandaag en ook nog de volgende vijf Ă tien jaar aan de Kanaalkom zijn. De hele site krijgt een nieuwe invulling en moet een verlengstuk worden van de Hasseltse binnenstad. Eer het zo ver is moet er nog veel water naar de Kom vloeien, maar intussen zijn er al heel wat deelprojecten in uitvoering of zelfs bijna klaar. Een daarvan is Hassaporta dat, zoals de naam laat uitschijnen, zich manifesteert als een nieuwe poort van Hasselt.

De plannen zijn van Jaspers & Eyers, Kumpen en Democo nemen de uitvoering voor hun rekening.

54 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

hasselt Hassaporta

De komende vijf à tien jaar wordt in Hasselt hard gewerkt om van de Kanaalkom een verlengstuk van de binnenstad te maken. Het Hassaporta-project is een van de deelprojecten die de Blauwe Boulevard moet omdopen tot de ‘vitrine’ van Hasselt’.

Participanten aan het woord

Toegangspoort tot de stad

Cevan Metalworks –leuningen, noodtrappen en afwerkbeplating

Hassaporta kan onmogelijk los gezien worden van de andere bouwprojecten die de verdere toekomst van de Hasseltse kanaalkom moeten inluiden. In analogie met de Groene Boulevard – de groene herinrichting van de kleine ring – kreeg deze site de naam Blauwe Boulevard mee. De kanaalkom moet zoals burgemeester Hilde Claes het plastisch uitdrukt de ‘vitrine’ van Hasselt’ worden waar het aangenaam vertoeven, wonen en winkelen is.

Dat concretiseert zich in diverse subprojecten. Naast Hassaporta bevindt zich Zuidzicht, een project van Kolmont naar een ontwerp van Buro II & Archi+I dat volop in uitvoering is. Daarnaast zien we De Kaai, het eerste gerealiseerde project naar een ontwerp van De Gregorio & Partners. Dat zelfde bureau staat ook in voor het ontwerp van het Havenkwartier aan de andere kant van de Kanaalkom. Waar nu de parking van de Versuz is, komt een grootschalig woon- en winkelproject waarvoor Alfredo De Gregorio twee bevriende Italiaanse architecten inschakelde. Andrea Leonardi (vroeger verbonden aan Aldo Rossi) maar ook de wereldvermaarde designer en architect Antonio Citterio.

Hassaporta omvat 144 appartementen met op het gelijkvloers drie grote retailruimtes, die alvast ingenomen zijn door Lidl, Aveve en O'Cool. De naam van het project is niet toevallig gekozen, want het gebouw wil zich manifesteren als een toegangspoort tot de stad voor wie vanuit richting Eindhoven de stad binnenrijdt. Het tien bouwlagen tellende hoofdvolume op de hoek met de Kempische steenweg fungeert daarbij als landmark. ›

Het hele Hassaporta-gebouw is uitgerust met poedergecoate glazen en leuningen, samen met de noodtrappen en alle afwerkbeplating geplaatst door Cevan Metalworks uit Maaseik. “We zijn gespecialiseerd in decoratieve metaalwerken zoals glazentrappen en leuningen. Voor Hassaporta leverden en plaatsten wij nagenoeg alle poedergecoate glazenleuningen en handgrepen op de terrassen en galerijen, alle noodtrappen en de afwerkbeplating voor hemelwaterafvoeren en gevelbekleding,” vertelt managing director Daniël Proosten.

"Bijzonder aan dit project was dat we het tussen onze lopende projecten door moeten organiseren. De oorspronkelijke contractpartij van Democo-Kumpen was failliet gegaan en de oplevering van Hassaporta kwam hierdoor in gevaar," aldus Daniël Proosten. "Delen van de bouw zaten al in de opleverfase, terwijl ons werk vrijwel opnieuw moest gebeuren, opmeten, tekenen, produceren en monteren. Met name de tijdsdruk en de oplevertermijnen van de afzonderlijke woningen maakten dit project extra moeilijk."

Bij Cevan en zijn Nederlandse dochters Sonnastaal Eindhoven (Geldrop) en PND (Weert) werken samen negentig mensen. Het bedrijf startte in 1989 met de productie van zonnebanken naar eigen ontwerp. Later kwamen hier plaatbewerking en decoratieve metaalconstructies met hoge moeilijkheids- en afwerkingsgraad bij.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 55

ADVERTENTIE.pdf

1

23/11/12

10:50

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

POLYSONOR

THERMOMIX

PURISOL

THERMISCHE & AKOESTISCHE VLOERISOLATIETECHNIEKEN

Caetsbeekstraat 12 3740 Bilzen Fax 089 41 50 31 GSM 0473 92 84 97 E-mail info@ludiso.be www.ludiso.be

131600_AdvertentieA5.indd 1

22/05/13 10:45

hasselt Hassaporta

Het hoofdvolume van het Hassaporta-complex wil zich met zijn imposante proporties (tien bouwlagen) en opvallende witte gevels manifesteren als een toegangspoort tot de stad.

Meest opvallend aan het gebouw is de resolute keuze voor witte gevels. De ontwerpers kozen bewust voor een helder gebouw, waarbij wit gevelparement en architectonisch beton gecombineerd worden met bepleisterde delen en breuksteen.

Thuiswedstrijd Dit bouwproject is voor veel partijen een thuiswedstrijd in de meest letterlijke betekenis van het woord. Jaspers & Eyers is van oorsprong een Hasselts bureau en heeft hier ook nog altijd een vestiging. Ook de uitvoerders, Kumpen en Democo, zijn van Hasseltse origine. Het is zeker niet de eerste eer dat de twee Hasseltse aannemers de krachten bundelen –onder meer voor De Vlijt (Concentra) in Antwerpen en Zuidstation in Brussel vormden ze een team– maar bij ons weten is het de eerste keer dat ze samen hun schouders zetten onder een project in eigen stad.

“De samenwerking verloopt heel vlot,” weet Frank Recko, die namens Kumpen deze bouwplaats opvolgt. "Het is sowieso fijn om in eigen stad te werken.

Als je dan nog mag samenwerken met een collega die op dezelfde golflengte zit, is het dubbel aangenaam.”

Hassaporta is opgedeeld in twee fases. De eerste fase waartoe ook de winkels Aveve, O’Cool en Lidl behoren, is drie jaar geleden opgestart en is al bijna een jaar geleden in gebruik genomen. Hassaporta 2 is nu ongeveer een jaar in uitvoering. De vormgeving van de tweede fase sluit naadloos aan bij die van Hassaporta 1. Volgens Frank Recko is het gebouw bouwkundig redelijk traditioneel opgevat. Er wordt gewerkt met funderingsplaten op staal. Het skelet bestaat uit kalkzandsteenelementen, maar de liftschachten zijn uitgevoerd in beton. De vloeren zijn aangelegd met breedplaatvloeren. Opvallend aan het metselwerk zijn de dunne voegen, opgevuld met een doorstrijkmortel.

Als alles naar wens verloopt zijn de appartementen van de tweede fase tegen augustus of september van dit jaar woonklaar en zal hiermee weer een belangrijk puzzelstuk van de Hasseltse Blauwe Boulevard gelegd zijn. Een belangrijke stap, maar er zullen er nog vele volgen eer de ‘vitrine van Hasselt’ een feit is. ❚

Participanten aan het woord Ludiso –akoestische en thermische isolatie De ontwerpers legden de lat inzake akoestische en thermische isolatie erg hoog. Ze kozen voor gespoten isolatie, meer bepaald Thermomix als thermische isolatielaag en Polysonor als akoestische isolatie. De opdracht werd toegewezen aan Ludiso (Bilzen). “Als de tweede fase klaar is, zullen wij toch ongeveer 30.000 m² van beide isolatieproducten geplaatst hebben,” vertelt Ludo Molenaars. “Uiteraard zijn we blij wanneer we voor projecten van dergelijke omvang ingeschakeld worden, maar dat wil niet zeggen dat wij ons alleen op die sector richten.

Ook particulieren kunnen nog altijd bij ons terecht.”

Dat de keuze hier viel op dit type isolatie heeft volgens Ludo Molenaars alles te maken met de combinatie van de goede isolatiewaarden en de gemakkelijke verwerking. “Een belangrijke troef is dat wij geen last hebben van weerverletdagen, wat bijvoorbeeld wel het geval is als je PUR spuit. Wij hebben deze opdracht uitgevoerd met drie mobiele centrales, gespecialiseerde vrachtwagens met daarop een meng- en spuitinstallatie die op één dag ongeveer 50 à 60 m³ isolatiemateriaal kan verpompen, goed voor ongeveer 1.000 m² per dag. Een heel hoog rendement, zeker als je weet dat we voor die drie centrales slechts vijf mensen nodig hebben op de bouwplaats.”

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 57

Temse Werkplaats Gilbert De Clercq Tekst | Bram Souffreau

Nieuwe werkplaats voor transportgroep De Clercq De familie De Clercq uit Sint-Niklaas, actief in de logistieke sector, heeft langs de E17 de deuren geopend van een gloednieuwe werkplaats voor Gilbert De Clercq International Transport & Logistics en van een magazijnencomplex van vastgoedfirma Decebra. Beide projecten zijn ontworpen door architectenbureau AAVO en gerealiseerd door hoofdaannemer Van Maercke.

“Een noodzaak”, omschrijft bestuurder Filip De Clercq van Gilbert De Clercq International Transport & Logistics de nieuwe werkplaats aan de Kapelanielaan in Temse. “De oude werkplaatsen en kantoren lagen verspreid in de buurt van Sint-Niklaas en waren bovendien te klein en verouderd. Op de nieuwe site hebben we werkplaats, kantoren, truck wash en beveiligde parking gegroepeerd. Bovendien is het gebouw ‘state of the art’ en gebouwd op groei.”

Mooi meegenomen is de ligging langs de E17 met ernaast het tankstation van het transportbedrijf en een één van de magazijnen ( 20.000 m²) van de groep De Clercq.

Bij het ontwerpen van de nieuwe site ging het transportbedrijf niet over één nacht ijs. “Aan de bouw ging een uitgebreide studie vooraf," vertelt De Clercq.

“We bezochten werkplaatsen van partners, verzamelden inspiratie in binnenen buitenland en zochten de perfecte match tussen de carrosserieafdeling, de smidse en de andere onderhoudstaken. Het ontwerp moest alvast garant staan voor een goede doorstroming van het te onderhouden wagenpark.”

Keuring De familie De Clercq is vooral trots op de mogelijkheid om de volledige technische keuring ‘in house’ uit te kunnen voeren. “Eén smeerput heeft de uitrusting van een diagnosestraat. Met recente softwarepakketten controleren we onder andere de remmen, de spelingen op de wiellagers en de afstelling van de lichten. Alles staat op punt. We zijn klaar voor de invoering van de nieuwe wetgeving,” zegt De Clercq. “De werkplaats kan ook meer vrachtwagens aan.

We beschikken nu over drie smeerputten tegen één vroeger. Per dag worden gemiddeld drie trekkers en vijf trailers onderhouden." De efficiëntie uit zich ook in de gloednieuwe wasstraat en het onderdelenmagazijn: chauffeurs kunnen de truck wash zelfstandig bedienen en een scanningsysteem houdt de voorraad in het magazijn in de gaten.

Degelijkheid Gilbert De Clercq International Transport & Logistics ging voor de nieuwbouw in zee met architectenbureau Atelier d'architecture Van Oost, kortweg AAVO. Dit bureau heeft ervaring in het ontwerpen voor logistieke opdrachtgevers.

Het familiebedrijf wilde een degelijk en toekomstgericht gebouw plaatsen.

“Dit komt naar voor in diverse aspecten. Zo hebben we het bestaande gebouw gerecycleerd en gebruikt bij de grondwerken van het nieuwe gebouw.

We kozen ook voor beton voor de bestrating, in plaats van asfalt. Beton gaat toch nog altijd langer mee”, weet De Clercq. “Voorts vangen we het regenwater op en gebruiken we het in de wasstraat. Het plat dak is bezet met 120 kWp zonnepanelen. We hebben ook lucht-lucht warmtepompen geïnstalleerd.

In de werkplaats staan helderstralers. Zij geven met een minimaal gasverbruik een aangenaam warmtegevoel. Niet onbelangrijk in een ruimte waar de poorten vaak geopend worden.”

De kantoorruimte van 1.200 m² herbergt personeelsleden die niet de baan op moeten. Vandaag werken zo’n veertig bedienden in de ruime kantoren met veel lichtinval en domotica. Met zicht op de E17, maar dankzij een doorgedreven geluidsisolatie zonder het lawaai van het razend autoverkeer. “Toch hebben we een open patio voor het personeel gecreëerd,” geeft De Clercq nog mee. “Maar die bevindt zich in het midden van het gebouw, beschut van het lawaai.” ›

De bouwwerken aan de Decebra-magazijnen op het industrieterrein Eigenlopark.

Per dag krijgen drie trekkers en vijf vrachtwagens een onderhoudsbeurt.

Alle kantoren van Gilbert De Clercq International Transport & Logistics bevinden zich nu op dezelfde site.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 59

we beat the heat

Winlock is reeds meer dan 10 jaar actief in de productie van

is daarbij mogelijk, van een specifiek materialengebruik (staal,

industriële brandwerende poorten. brandwerendheid is

hout, inox...) tot en met een unieke grafische aankleding.

echter niet de enige eigenschap, immers elke Winlock-poort ei1

We werken dagelijks oplossingen op maat uit voor uiteenlopen-

30, ei1 60 en ei1 120 kan moeiteloos gecombineerd worden

de, steeds zeer veeleisende bedrijfssectoren. Grote petroche-

met een geluidsisolerende uitvoering tot 50 Db, een inbraak-

mische concerns, voedings- en logistieke bedrijven, maar

uitvoering en vloeistofbarrière-toepassingen en tevens doet

rende poorten op Winlock.

vereisten stelt en elke klant specifieke noden heeft, worden alle

Door onze klant- en oplossingsgerichte benadering zijn we in

poorten op maat gemaakt. een verregaande personalisatie

onze niche reeds jaren marktleider in belgië.

werende uitvoering Wk4, een rookdichte uitvoering, Ex-

ook internationale luchthavens vertrouwen voor hun brandwe-

zij ook dienst als functionele poort. omdat elke sector andere

Winlock | Weverslaan 32 | 9160 lokeren | T 09 340 50 20 | F 09 340 50 22 | inFo@Winlock.be | WWW.Winlock.be

Sint-Niklaas Magazijnen Eigenlopark

Participanten aan het woord Winlock Systems – brandwerende poorten Marktleider Winlock Systems uit Lokeren heeft de brandwerende compartimentering voor zowel ‘Gilbert De Clercq’ als ‘Eigenlopark’ verzorgd. "Over beide sites hebben we acht brandwerende sectionaalpoorten en twee brandwerende schuifpoorten geleverd en geplaatst," zegt zaakvoerder Sylvia Roels. "Dit jaar hebben we nog een extra poortje geplaatst aan de onthaalbalie van VF Europe." Winlock is al meer dan twaalf jaar actief in de ontwikkeling en de productie van industriële brandwerende poorten. “De poorten kunnen moeiteloos gecombineerd worden met een geluidsisolerende uitvoering (tot 50 Db), een inbraakwerende uitvoering WK4, een rookdichte uitvoering, ex-uitvoering en vloeistofbarrièretoepassingen. De productie gebeurt op maat en houdt een verregaande personalisatie in; tot en met een unieke grafische aankleding.” Winlock Systems werkt producten uit voor diverse bedrijfssectoren, waarbij grote petrochemische concerns, voedings- en logistieke bedrijven. “Maar ook internationale luchthavens vertrouwen voor hun brandwerende poorten op Winlock, geeft Roels nog mee.

Vooraanzicht van de nieuwe werkplaats van Gilbert De Clercq International Transport & Logistics.

Technische Fiche Opdrachtgever Architect Hoofdaannemer Vloerisolatie, chape, tegelwerk en installatie natuurstenen trappen Brandwerende compartimentering Start werken Einde werken Oppervlakte

Gilbert De Clercq, Sint-Niklaas Architectenbureel Van Oost, Spiere-Helkijn Van Maercke, Kluisbergen Stefaan Robyn, Sint-Niklaas Winlock Systems, Lokeren maart 2011 oktober 2012 2.500 m² garage en 1.200 m² kantoor

Decebra bezorgt VF Europe in sneltempo distributiecentrum Decebra, de vastgoedpoot van de familie De Clercq, heeft als projectontwikkelaar langs de E17-autosnelweg in Sint-Niklaas het 35 000m² grote distributiecentrum voor de Amerikaanse multinational VF Europe gebouwd. Daarenboven heeft Decebra de site optimaal benut door naast het distributiecentrum voor VF Europe nog drie magazijnen met kantoren te bouwen voor bestaande en nieuwe huurders. Aannemer Van Maercke moest de werken op amper een jaar tijd klaren.

De groep De Clercq is trots op de in totaal 60.000 m² nieuwe logistieke magazijnruimte in het Eigenlopark. “In oktober 2011 ondertekenden we het contract met VF Europe. Quasi onmiddellijk daarna gingen we met de graafwerken van start..

Een jaar later, in november, werd het gebouw voor VF Europe, als laatste van het project, opgeleverd.”

Snelheid

De bouwwerken aan de Decebra-magazijnen op het industrieterrein Eigenlopark.

Die snelheid is indrukwekkend, vooral omdat de aannemer rekening moest houden met bestaande huurders en de oude gebouwen slechts in fases kon neerhalen om de nieuwbouw te plaatsen. Ook de stad Sint-Niklaas zette haar beste beentje voor. Met VF Europe was immers ook veel werkgelegenheid gemoeid. “Om de vergunningen snel te verkrijgen zaten we al tijdens de voorbereidingen van het dossier samen met alle Sint-Niklase stadsdiensten”, herinnert Filip De Clercq zich. “Eens de intentieverklaring ondertekend, konden we zo onmiddellijk aan de slag, waardoor het bouwdossier heel snel werd goedgekeurd.”

Decebra had de gebouwen in het Eigenlopark in 2010 opgekocht en wilde de loodsen sowieso moderniseren en de bezetting opkrikken. Met VF Europe diende zich de ideale gelegenheid aan. Tijdens de werkzaamheden moest Decebra echter een oplossing zoeken voor de toenmalige huurders. Avanti verhuisde naar een ander magazijn van Decebra. Bruno Meersman en filterproducent Eaton Filtration bleven de hele tijd op de site, waarbij de absolute vereiste van hun continuïteit een extra uitdaging vormde. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 61

Sint-Niklaas Magazijnen Eigenlopark

Participanten aan het woord

Verhuis “Geen sinecure”, weet De Clercq. “We moesten zorgen voor dataconnectie, energie en water, terwijl elders op de site de oude gebouwen met de grond gelijk werden gemaakt. Dankzij de inzet van tijdelijke voorzieningen en de hulp van distributienetbeheerder Eandis is dat ook gelukt.” Bruno Meersman en Eaton Filtration verhuisden respectievelijk in maart en juni naar de nieuwbouw. Ook deze verhuisdata waren cruciaal aangezien hun oude gebouwen dringend moesten plaatsmaken voor het nieuwe distributiecentrum voor VF Europe. De perfecte afstemming van de afbraakwerken en de werken van aannemer Van Maercke was noodzakelijk, zodat Van Maercke tijdig de rest van de magazijnen voor VF Europe kon plaatsen.

Het gebouw komt in aanmerking voor een Breeam certificaat.. “We zorgden voor witte daken, plaatsten warmtepompen recupereren regenwater, hebben dankzij de inzet van lichtstraten 60% minder elektriciteitsverbruik en installeerden een monitoring voor het waterverbruik”, somt De Clercq enkele duurzame ingrepen op. “Voorts zijn de oude gebouwen gerecycleerd in de koffer, is de dakisolatie 16 cm dik en is er een ondergrondse buffering met kratten voor de vertraagde afvoer van het regenwater.”

De vrije hoogte onder de spanten bedraagt 12,60 meter, het dak van de magazijnen en de plafonds in de kantoren zijn uitgerust met een ESFR-sprinklernet en per 1000m² is er een laad/loskade. "Ook dat is eerder zeldzaam in logistieke centra," zegt De Clercq. Hoewel de inrichting van het magazijn aan de huurders wordt overgelaten, houdt Decebra rekening met hun wensen. Zo is de laad- en losruimte bewust in het midden gecentraliseerd, hebben de panden mezzanines, supervlakke betonvloeren met –indien gewenst door de klant– extra verstevigingen voor bijvoorbeeld railsystemen, conveyors, stellingen,… Voor Filip De Clercq is het project in Eigenlopark dan ook een voorbeeld voor toekomstige projecten. ❚

WIE ZIJN WIJ ?

AL 40 JAAR MARKTLEIDER OP HET GEBIED VAN VERHUUR VAN AIRCONDITIONING, VERWARMING, ONTVOCHTIGING EN VENTILATIE AAN DE ZAKELIJKE MARKT Met onze producten en diensten ondersteunen wij onze klanten bij de uitdagingen die zij in de dagelijkse praktijk tegenkomen. Of het nu gaat om een geplande situatie of een noodgeval, wij zorgen ervoor dat het zo snel, deskundig, professioneel en kostenbesparend mogelijk wordt opgelost.

Andrews Sykes – tijdelijke ketelhuizen Tijdens de werken op de Eigenlopark-site van Decebra bleven de huurders lange tijd actief in de oude gebouwen. Maar door de afbraakwerken moesten zej gebruik maken van tijdelijke installaties zoals verwarmingsinstallaties, mobiele stroomgroepen en ontvochtigers. "De twee ketelhuizen van 520 kW elk bevinden zich in zeecontainers, maar zijn identiek aan een vaste verwarmingsinstallatie", legt Mario Breugelmans van Andrews Sykes (Groot-Bijgaarden) uit. "De gebruikers konden op die manier de vaste installatie volledig buiten werking stellen en op de tijdelijke verder werken. De koppeling van de zeecontainer op een bestaand water- en verwarmingscircuit is eenvoudig en kan snel uitgevoerd worden." Andrews Sykes leverde voorts nog een kleiner ketelhuis en ook twee stroomgroepen van 150 kVA, een ontvochtiger en elektrische verwarming. Snelheid is een van de troeven van Andrews Sykes. "Na een akkoord van een klant kunnen we binnen de 24 uur een installatie leveren, plaatsen en opstarten", zegt Breugelmans. Op het referentielijstje van het oorspronkelijk Engelse bedrijf staat onder andere de nieuwbouw van de Navo in Evere.

Chape en vloerbedrijf Stefaan Robyn –vloer en tegelwerken Het Sint-Niklase chape- en vloerbedrijf Stefaan Robyn verzorgde de vloerisolatie, de chapewerken, het tegelwerk en de installatie van de natuurstenen trappen in de kantoren van transportbedrijf Gilbert De Clercq. "In de bureaus en de sanitaire ruimtes kozen we voor volkeramische tegels. Die zijn beter bestand tegen intensief gebruik," legt zaakvoerder Robyn uit. "De natuurstenen trappen bestaan uit gevlamde, vrij ruwe graniet. Eveneens hoog slijtvast, maar ook met een hoge antislipweerstand." Ondanks de tijdsdruk, zorgde Robyn voor een hoogstaande afwerking. "Wij willen voor particuliere woningbouw en voor industriële en kantoorprojecten een identieke kwaliteit leveren," zegt Robyn. "Een verzorgd aangeklede werkplek verhoogt de arbeidsvreugde. Daar is iedereen bij gebaat." Opmerkelijk: Robyn heeft de opdracht met anderen gedeeld. “Voor sommige fases hebben we collega’s uit de buurt aangesproken. Zo kregen zij ook een stukje van de grote koek.

Een concullega heb je beter als vriend dan als tegenstander.”

AIRCONDITIONERS

CHILLERS

Technische Fiche Opdrachtgever Architect Studies stabiliteit Hoofdaannemer Vloer- en wandbetegeling Brandwerende compartimentering Tijdelijke verwarmings-en elektriciteitsgroepen Start werken Einde werken Oppervlakte

BOILERS

24/7 SERVICE

Investering

0800 15010

andrewssykes.be

62 | BOUWEN AAN VLAANDEREN 95x130mm.indd 1

12-04-13 10:00

Decebra, Sint-Niklaas Architectenbureel Van Oost, Spiere-Helkijn Establis, Roeselare Van Maercke, Kluisbergen Stefaan Robyn, Sint-Niklaas Winlock Systems, Lokeren Andrews Sykes, Groot-Bijgaarden oktober 2011 november 2012 60.000 m², waarvan 35.000 m² voor VF Europe 23 miljoen euro

bedrijfspresentatie

Isotherme constructies Hosa (Moeskroen) is een montagebedrijf met meer dan twintig jaar ervaring in isotherme constructies. “Met onze sandwichpanelen bieden wij een esthetische en duurzame gevel- en dakbekleding aan, met hoge isolatiewaarde voor zowel nieuwbouw- als renovatieprojecten,” zegt commercieel afgevaardigde Nicolas Cuypers. “Bovendien zijn wij gespecialiseerd in het ontwerp en de realisatie van koel- en vriesruimtes voor de voedingssector.” En als officieel verdeler van het Duitse merk Cool-it levert en plaatst Hosa koel- en vriesdeuren, pendeldeuren, bedrijfsdraaideuren, branddeuren.

De ervaren projectleiders van Hosa werken op maat gemaakte oplossingen uit. Door de combinatie van sandwichpanelen en deuren kan het bedrijf niet alleen instaan voor een complete binneninrichting van gebouwen, maar ook voor totaalprojecten met buiten- en binnenafwerking

voor zowel detailhandel als industrie. De producten voldoen aan de hoogste kwaliteitsnormen, maar om een nog langere levensduur te garanderen, voorziet Hosa ook beschermmaterialen, zoals stootplinten, beschermbaren, stootpalen in inox of galva, beschermhekkens, …

Hosa werkte recent mee aan het distributiecentrum van Aveve in Wilsele, aan de bedrijfsgebouwen van Mecomeat (Oostende), Slachthuis Adriaens (Zottegem) en Marine Harvest (Brugge), aan de Metro-vestigingen in Evergem en Mechelen en de Delhaize-vestigingen in Maldegem en Poperinge. ❚

Hosa Rue de l'Abattoir 31 7700 Moeskroen Tel.: +32 (0)56 845 444 Fax: +32 (0)56 845 445 E-mail: info@hosa.be Internet: www.hosa.be

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 63

de waal sa les pieux

palen nv

Voshol 6a - 9160 Lokeren Tel. +32 (0)9 340 55 00 Fax +32 (0)9 340 55 18 www.dewaalpalen.be

Aquadraat ontwikkelt, ontwerpt, levert en plaatst volvulling hwa-systemen en rioleringstechnieken: - vrij verval leidingsystemen - hemelwaterrecuperatie - buffering en infiltratie - waterzuivering - debietregeling - pomptechnieken tel + 32 3 369 00 93 www.aquadraat.be

Tessenderlo Europees distributiecentrum Black & Decker

Tekst | Kevin Moens

‘s Lands grootste distributiecentrum verrijst in Tessenderlo Industrieterrein Ravenshout in Tessenderlo is sinds december 2012 officieel de nieuwe thuishaven van het Europees distributiecentrum (EDC) van Stanley Black & Decker, de grootste producent van elektrisch doe-het-zelfmateriaal ter wereld. De Australische vastgoedgroep Goodman ontwikkelde het EDC en nam Willy Naessens Group onder de arm voor de bouwwerkzaamheden. Stanley Black & Decker kreeg ook advies van de Nederlandse vastgoedmakelaar Jones Lang Lasalle.

Voor Willy Naessens Group was het een totaalconcept van nul tot sleutel-op-dedeur, waaraan architectenbureau Architects In Motion (AIM) uit Turnhout Met bijna 62.000 m² aan magazijnruimte is het distributiecentrum in Tessenderlo de Europese draaispil van elektrisch doe-het-zelfmateriaal. en een tiental onderaannemers hun medewerking verleenden. Willy Naessens nam het prefabgedeelte en de ondergrondse werken voor zijn rekening, andere zaken zoals de afbouw van de beplating of de dakdichting werden uitbesteed. “Willy Naessens Group produceerde zelf alle prefabstukken voor het project, best wel een huzarenstukje De Waal Palen (Lokeren), dat al meewerkte aan het Sportpaleis in gezien de korte bouwtermijn,” aldus regioverantwoordelijke uitvoering VlaanAntwerpen en Technopolis in Mechelen, leverde en plaatste 1.200 prederen Gunter De Cock. Goodman lanceerde de aanbesteding in oktober 2011 fabpalen met lengtes van 8 tot 10 meter op de site in Tessenderlo. en een goeie maand later gingen de bouwwerken van start. “De uitdaging lag “Omdat we zeer snel en economisch moesten funderen, hebben we erin om in een eerste fase de kantoorruimtes en 31.000 m2 magazijnruimte geheel af te werken, tegen eind maart 2012,” vertelt De Cock. “Tijdens die gekozen voor een lichte paalfundering met geprefabriceerde heipalen eerste termijn van slechts vier maanden hebben we ook omgevingswerken in voorgespannen beton die we aangezet hebben in de dieperliggende uitgevoerd, met zowat 70.000 m2 beton- en asfaltverhardingen. De tweede zandlagen,” aldus Damien Sneyers, projectleider bij De Waal Palen. termijn liep tot november 2012. We hebben het project finaal opgeleverd Het heiwerk op zich vormde geen probleem omdat er in de nabije begin december.” omgeving geen bebouwing is, zodat geluidsoverlast en trillingshinder uitgesloten waren. “De tijdsdruk was echter wel een grote uitdaging,” Grootste distributiehal in België licht Sneyers toe. “De fabricatie moest tijdig verlopen om de palen Het afgewerkte logistiek centrum omvat 61.486 m² magazijnruimte, 2.398 voldoende te laten uitharden zodat we een ritme van veertig palen per m² kantoorvloer en 578 m² technische ruimte. Daarmee is het het grootste dag konden halen.” De Waal Palen is al meer dan vijftig jaar gespeciin zijn soort dat de voorbije drie jaar in België is gebouwd. De distributiehal aliseerd in het heien van prefabpalen en het boren van grondverdrintelt in verschillende zones 93 laad- en loskaaien. Het EDC voorziet klanten uit gende schroefpalen en is jaarlijks actief op zo’n 500 bouwplaatsen, de Benelux, Duitsland, Zwitserland, Oostenrijk, Frankrijk en Scandinavië van van privéwoningen tot grote industriële sites, bruggen en viaducten. bouw- en doe-het-zelfmateriaal. Op de 150.000 m2 grote site in Tessenderlo “Het distributiecentrum past perfect binnen onze activiteiten. Gezien beschikt Stanley Black & Decker nog over extra bouwgrond, waardoor het het groot aantal palen en een korte maar uiterst efficiënte tijdspanne de vestiging in de toekomst nog kan uitbreiden met 15.000 m2 bijkomende van 35 werkdagen beschouwen we dit project dan ook als een mooie magazijnruimte. › referentie.“

Participanten aan het woord

De Waal Palen –heien prefabpalen

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 65

Tessenderlo Europees distributiecentrum Black & Decker

Participanten aan het woord

Zuinige verlichting Onderaannemer Lenaerts nam de installatie van elektriciteit, ventilatie, verwarming, koeling en sanitair voor zijn rekening. De kantoren zijn uitgerust met energiezuinige verlichting (4 x 14 Watt), het magazijn met gedimde lijnverlichting. Licht- en bewegingssensoren zorgen er ook voor dat het verlichtingsniveau in de hal op slechts 10% van de normale capaciteit functioneert als er geen activiteit plaatsvindt. Voldoende lichtinval en een reflecterende witte laag op de muren en de plafonds moeten er voor zorgen dat de elektriciteitsrekeningen niet al te hoog oplopen. Een dynamische combinatie van koel- en verwarmingsbalken zorgt voor een comfortabele temperatuur in de kantoren. Twee condenserende gaswandketels drijven de verwarming aan en een gecombineerde luchtgroep met warmtewiel verwarmt of koelt de lucht af naar een vooraf ingestelde temperatuur. Rechtstreeks gestookte stralingspanelen ter hoogte van de poorten en laadkaaien houden de temperatuur op peil in de distributiehal. Toiletten en urinoirs maken gebruik van regenwater.

Verder behoren tijdgestuurde kranen tot de sanitaire uitrusting. ❚

Technische Fiche Opdrachtgever Architect Algemene aannemer Oppervlakte Start werken Einde werken

Goodman (Strombeek-Bever) AIM (Turnhout) Willy Naessens Group (Wortegem-Petegem) circa 65.000 m2 november 2011 november 2012

Aquadraat –regenwaterafvoer Aquadraat (Ranst) nam het ontwerp en de bouw van de regenwaterafvoer en regenwaternoodafvoersystemen van het logistieke centrum voor zijn rekening. “Aquadraat ontwerpt, ontwikkelt, levert, plaatst én keurt binnen- en buitenrioleringssystemen,” verduidelijkt zaakvoerder Johan Fierlafijn. “Daarbij behoren hemelwaterafvoersystemen tot onze specialiteiten. We verzorgen dan ook voornamelijk waterafvoersystemen voor industriële bouwprojecten en op- en overslaghallen. Specifiek houden wij ons dan bezig met afvoer, hergebruik, buffering en infiltratie van regenwater, maar ook de installatie van voorbehandelingstoestellen, waterzuivering en pomptechnieken kan deel uitmaken van ons takenpakket.” De ontwerp- en ontwikkelingsfase nam ongeveer een maand in beslag. Daarna voltooide een ploeg van gemiddeld drie arbeiders de installatie tijdens de periode van de dakwerken. Ook vond er nog een gaslekdetectie plaats. Die nam twee weken in beslag.

Fierlafijn vindt het project een mooie referentie: “De distributiehal staat mooi op het cv van Aquadraat, maar uitzonderlijk zou ik het niet durven te noemen. We hebben in vier jaar tijd, sinds de oprichting, dan ook al meer dan 1.000.000 m2 aan dakafwatering verzorgd in België en Nederland.”

In een jaar tijd verrees van nul tot sleutel-op-de-deur het grootste Belgische distributiecentrum..

De Waal plaatste op 35 werkdagen wel 1.200 prefabpalen.

bvba • AFBRAAK • GRONDWERKEN • PARKINGS • ASFALTFREZEN • HOUTHAKSELEN • BETONBREKEN • ZEVEN VAN GROND • SORTEREN EN RECYLEREN VAN BOUWMATERIALEN •

Ganzenweg 9 • 3450 Geetbets • tel. 011 58 70 57 • 011 48 04 70

info@croesbvba.be • www.croesbvba.be 66 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Etterbeek GO! Passiefschool Tekst | Bert Verbeke

Passiefschool Etterbeek: voorbeeldgebouw energie en eco-constructie Het Vlaamse ministerie van onderwijs voorziet de bouw van 24 passiefscholen. Recent nam het in Etterbeek het een kleuterschool voor GO! (koepel van het Vlaams gemeenschapsonderwijs) in gebruik. Deze realisatie is uitgeroepen tot laureaat 'voorbeeldgebouw' energie en eco-constructie in het Brussels hoofdstedelijk gewest. Architecte Marieke De Ridder van evr-Architecten licht het concept toe.

“Het gebouw bewijst dat ruimtelijke kwaliteit en compacte passiefbouw goed kunnen samengaan. Vanaf de schoolpoort word je onder een groen bladerdek naar de uitnodigende groene luifel van de school geleid. Een groendak en twee speelheuvels op de nieuwe speelplaats versterken het natuurlijk milieu.

De tien klaslokalen organiseren zich in een L-vorm langs een polyvalente ruimte: zes op de begane vloer, vier op de eerste verdieping. Grote interne vensters zorgen voor een doorkijk, en functioneren tevens als vitrine voor het eigen werk. De klassen staan voortdurend in contact met de groene omgeving.” ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 67

SGM Bvba Systeemplafonds

Gyprocwerken

Meyvis

Sterk in ons werk • Systeemplafonds • Akoestische wanden en plafonds • Leveren en plaatsen van gyprocwanden en -plafonds • Geluidsisolerende wanden en plafonds

• Nieuwbouw & renovatie • Particulieren en bedrijven • Zowel totaalprojecten als specifiek werk • Zelfwerkende patroon

Kwaliteit en stiptheid staan bij ons centraal Riyadhstraat 25a, 2321 Meer

T 03/315.41.47

F 03/313.83.02

www.sgmbvba.be

E SGMBVBA@skynet.be

Etterbeek GO! Passiefschool

Participanten aan het woord SGM –plafondbekleding en geluidsabsorberende eilanden SGM (Meer) leverde en plaatste akoestisch absorberende plafondbekleding –type Plano– in de polyvalente ruimte en geluidsabsorberende, cilindervormige eilanden aan stalen kabels in de klaslokalen.

SGM, elf jaar geleden opgericht, telt twaalf medewerkers. De firma monteert dagelijks allerhande soorten geluidsabsorberende plafondbekledingen of verlaagde plafonds. Daarnaast plaats ze onder meer geluidsisolerende wanden en plafonds om lawaai van binnen naar buiten, en omgekeerd, tot een minimum te beperken. De laatste jaren worden steeds meer eilanden en andere zwevende, geluidsabsorberende plafondelementen gebruikt omdat deze architecturaal beter in de markt liggen dan de klassieke geluidsabsorberende verlaagde plafonds. SGM kan inmiddels talrijke referenties voorleggen, waarbij de VCLB-kantoren in Leuven, die van de VDAB in Sint-Niklaas, domein Tillegem in Brugge, bassischool Sint-Jozef in Roeselare, de gemeentelijke kleuterschool (GLOC) in Sint- Katelijne-Waver en buurthuis Genendijk in Tessenderlo.

Nauwelijks energie nodig voor verwarming “De wanden zijn opgebouwd uit superisolerende cellenbetonblokken, bepleisterd aan de binnenzijde, met een buitengevelbekleding in thermisch verduurzaamd hout. Voor het interieur gebruikten we plaatmaterialen met lage emissiewaarden, de afwerking gebeurde met natuurverf voor een goede binnenluchtkwaliteit. De energiebehoefte voor verwarming beperkten we door de compacte bouw, de sterke isolatie van de buitenschil (K16), de luchtdichtheid, de ventilatie met warmterecuperatie en de grote dakoversteek die te sterke zonnewarmte buiten houdt. Door al deze ingrepen is er nauwelijks energie nodig voor verwarming in de winter of koeling in de zomer. Bovendien valt het daglicht overvloedig binnen, zodat het elektriciteitsverbruik voor verlichting beperkt is,” besluit Marieke De Ridder. ❚

Technische Fiche Opdrachtgever Hoofdaannemer Architect Werken akoestiek Binnenbeglazing Start werken Einde werken

GO!, Brussel Postelmans-Frederix, Beringen evr-Architecten, Gent S.G.M., Meer Roelants Glasbedrijf, Aarschot april 2011 oktober 2012

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 69

Tervantstraat 7, 3583 Beringen T.: +32-11-859 859 F.: +32-11-859 858 info@krepaint.be www.kreapaint.be

Kreapaint advert.indd 1

ISOTEC® LINEA is een speciaal ontworpen paneel dat dienst doet als geïsoleerde draagstructuur voor metalen bekledingen op gevel en dak.

Uniek aan ISOTEC® LINEA is de geïntegreerde metalen lat met speciale schroefuitsparing waardoor de panelen zonder voorboren kunnen worden vastgeschroefd. De metalen bekleding kan vervolgens meteen op het isolatiepaneel worden aangebrcht. ISOTEC® LINEA maakt zo de isolatie van gevels en daken efficiënter en goedkoper.

27/09/10 17:17

Stabroek Uitbreiding mortuarium Vossenvelden

Het ontwerp speelt in op nieuwe behoeften bij afscheidsplechtigheden.

Tekst | Jan Daneels Beeld | Mertens Architecten

Serene en gesofisticeerde aula voor mortuarium Stabroek Stabroek heeft het mortuarium van haar begraafplaats Vossevelden uitgebreid met een aula. Daarmee wil de gemeente tegemoetkomen aan de nieuwe behoeften en ontwikkelingen bij afscheidsplechtigheden. Algemeen aannemer Jos Dejongh uit Kalmthout stond in voor de uitbreiding, van ruwbouw tot schilderwerken.

Tom Brughmans, werfleider bij Jos Dejongh, legt uit: “De aula moet een zekere rust en sereniteit uitstralen, die zorgt voor een sfeer van intimiteit. Mertens Architecten uit Stabroek ontwierp daarom een strak volume in architecturaal beton, kunstleien en glas. Wij voerden in eerste instantie het gebouw uit in snelbouwsteen met een gevel in kunstleien. Verder plaatsten we ook de grote wand in architectonisch beton.”

Projectiescherm en camera-installatie De binnentuin met Carrara keien en de centrale glaspartij in de aula benadrukken daarenboven een open en aangenaam gevoel. Er kunnen een 120tal personen comfortabel zitten. In het aanpalende, bestaande mortuarium is er bovendien voldoende ruimte voor mensen die de diensten van daaruit willen volgen. Via een onderaannemer was bouwonderneming Jos Dejongh ook verantwoordelijk voor de installatie van de klank-, video- en lichtinstallatie in het mortuarium. “We kregen de vraag om een touch screen te installeren dat de hele licht-, geluid- en videoinstallatie in de ruimte kon bedienen,” zegt Brughmans. “Iedere fase van de ceremonie krijgt door een ingenieuze, programmeerbare klank- en lichtinstallatie een eigen sfeer en gevoel. Ook beeldweergave tijdens de plechtigheden behoort tot de mogelijkheden. Geen alledaagse installatie voor een algemeen aannemersbedrijf als het onze, maar erg geslaagd.” ❚

Technische Fiche Opdrachtgever Ontwerp Aannemer Begin werken Oplevering

gemeente Stabroek Mertens architecten, Stabroek Jos Dejongh Bouwonderneming, Kalmthout augustus 2012 2 mei 2013

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 71

Herk-de Stad Sportcomplex Herk-de Stad Tekst | Kevin Moens

Het sportcomplex is het resultaat van een publiek-private samenwerking (PPS) tussen het stadsbestuur, de Sint-Martinusscholen en bouwonderneming Pellikaan (Foto Bart Gosselin).

Polyvalent sportcomplex Herk-de-Stad resultaat van PPS Herk-de-Stad beschikt sinds kort over een nieuw sportcomplex, uitgerust met de grootste polyvalente sporthal in ZuidLimburg. Met een hoogte van 9 meter kunnen er zelfs internationale volley- en basketwedstrijden plaatsvinden. Dit is het resultaat van een publiek-private samenwerking (PPS) tussen het stadsbestuur, de Sint-Martinusscholen en bouwonderneming Pellikaan uit Zaventem.

"Het gebouw van 52 bij 32 meter omvat een sporthal met drie reglementaire speelvelden naast elkaar, drie polyvalente zalen, een cafetaria, een refter voor de Sint-Martinusscholen, kleedkamers en douches, kantoren voor de stedelijke sportdienst en een boulderzaal boven de cafetaria. Daar kan je klimmen tot op beperkte hoogte waardoor je niet moet werken met veiligheidslijnen.

Dikke valmatten op de vloer moeten eventuele tuimelpertes met de nodige zachtheid opvangen," aldus Johan Tousseyn, algemeen zaakvoerder bij bouwonderneming Pellikaan.

Masterplan Dbv-architecten uit Hasselt tekende het ontwerp. “Het sportcomplex kadert in een masterplan dat we uitgevoerd hebben in opdracht van de Sint-Martinusschoolgemeenschap. Doordat het stadsbestuur er als tweede publieke partner bijkwam, is het uiteindelijk een PPS-opdracht geworden, samen met Pellikaan.

Daardoor kwamen meer financiële middelen vrij die ervoor gezorgd hebben dat het een zeer groot sportcomplex is,” vertelt architect Bertie De Gauquier.

72 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Integratie De nieuwe sporthal grenst aan de woonwijk Daelersveld, een aspect waarmee dbv-architecten rekening hield. “Om niet zomaar een blikken doos op te trekken naast een woonwijk, keken we naar het materiaalgebruik en de inplanting van de volumes in het Dalersveld om de sporthal zo goed mogelijk te integreren,” zegt De Gauquier. Door de nabijheid van de woonwijk is geluidsoverlast ook uit den boze. Pellikaan heeft specifiek aandacht besteed aan het akoestisch niveau. “Voor de dakconstructie hebben we geprofileerde staalplaten met cannelurevulling gebruikt. Daarnaast hebben we ook gewerkt met geperforeerd metselwerk en waar mogelijk houten constructies, omdat dergelijk zachter materiaal ook de weerkaatsing en nagalmtijd beperkt,” licht Tousseyn toe.

Compact gebouwd Qua duurzaam bouwen zijn klassieke principes toegepast zoals doorgedreven isolatie, ventilatie met warmteterugwinning en regenwatergebruik in de toiletten.

Herk-de Stad Sportcomplex Herk-de Stad

De sporthal heeft een hoogte van 9 meter, zodat volley- of basketbalwedstrijden op Europees niveau kunnen plaatsvinden. (Foto Bart Gosselin)

Foto Bart Gosselin.

Daarnaast is er ook een boiler met een zonnecollector geplaatst. “In 't bijzonder hebben we rekening gehouden met het regenwater. Daarvoor lieten we grote bufferbekkens en wadi's (voor bodeminfiltratie) aanleggen. Een groot stuk van het terrein is immers verhard en plaatselijk is het bijna twee meter opgehoogd,” stelt De Gauquier. Daarnaast heeft Pellikaan compact gebouwd, met aandacht voor een performante bouwschil. “De opdracht was verstrekt voor de huidige EPB-waarden van kracht waren, maar we hebben ons tijdens het bouwproces toch gericht naar de huidige vereisten qua energieprestatie,”aldus Tousseyn.

Lichtintensiteit

Tijdens het bouwproces is in samenspraak met het Toegankelijkheidsbureau gelet op comfortelementen voor mindervaliden, zoals bredere deuren.

In een 9 meter hoge zaal kan er tot op Europees niveau aan volley- of basketbal gedaan worden. “De sportvloer is een zwevende vloer op latten, bekleed met marmoleum, waardoor hij voldoet aan de vereisten voor balsporten op Europees niveau. Daarnaast bereikt de lichtintensiteit de hoge waarde van 1.000 lux, iets dat normaliter enkel noodzakelijk is bij tv-captatie,”weet De Gauquier. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 73

Met Pellikaan heeft u een ervaren partner voor de totale realisatie van uw nieuwbouw, renovatie.

Meer dan 65 jaar internationale ervaring in algemene bouw en 45 jaar in Leisure centers, wellness en sport.

Exploitatie van 7 eigen fitness-leisure centra.

Eigen studie en uitvoering of in bouwteam met architecten en studiediensten Van ontwerp tot realisatie, alles in ĂŠĂŠn hand.

Excelsiorlaan 1 - 1930 Zaventem Tel: 02/720.58.45 - Fax: 02/721.34.70 info@pellikaan.be - www.pellikaan.be

Herk-de Stad Sportcomplex Herk-de Stad

Foto Bart Gosselin.

Geperforeerd metselwerk en houten constructies moeten de weerkaatsing en nagalmtijd beperken (Foto Bart Gosselin).

Toegankelijkheid Het sportcomplex is volledig in overeenstemming met de wet op toegankelijkheid, bevestigende een screening door het Toegankelijkheidsbureau uit Kermt. “Toen we de bouwtoelating hebben aangevraagd, was de huidige reglementering nog niet van kracht. Maar gaandeweg hebben we het Toegankelijkheidsbureau betrokken bij zowel het ontwerp als de uitvoering, waardoor we rekening hebben gehouden met de breedte van de deuren, handgrepen, een lift en aangepaste toiletten en douches,” verklaart Tousseyn.

Lang traject Voor zowel dbv-architecten als Pellikaan was het een uitzonderlijk project omdat het een vrij lang traject betrof waarbij de PPS-structuur niet altijd eenvoudig bleek. “Door de PPS-procedure, die tot in het detail is toegepast, is het sportcomplex in Herk-de-Stad een uitzonderlijke referentie voor onze bouwonderneming. Ze omvat immers over een samenwerking over een periode van wel dertig jaar. Zolang zal Pellikaan het privé-deel van het complex uitbaten." ❚

Technische Fiche Opdrachtgevers

stadsbestuur Herk-de-Stad, Sint-Martinusscholen (Herk-de-Stad), Pellikaan (Zaventem) Architectenbureau dbv-architecten (Hasselt) Aannemer Pellikaan (Zaventem) Studies stabiliteit en technieken Grontmij/Libost-Group (Hasselt) Start werken januari 2011 Oplevering april 2012 Vloeroppervlakte 4.484 m2

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 75

VAKTIJDSCHRIFT OVER INFRASTRUCTUUR, RUIMTELIJKE INRICHTING, CIVIELE- EN OPENBARE WERKEN

VAKTIJDSCHRIFT VERSCHIJNING Nummer Nummer Nummer Nummer Nummer Nummer

1 2 3 4 5 6

THEMA’S

februari Beton april Staal juni + speciale editie Matexpo Special Matexpo september Waterbouw oktober Grondwerken december Riolering

VASTE ITEMS

vaKTIjDscHrIfT

Journaal, Projecten, Voor- en nabeschouwing beurzen, Interviews.

Heeft u een project of onderwerp dat interessant is voor Bouwen aan Monumenten?

Bel of mail ons!

T +32(0) 11 605540 Pascal Op de Beeck p.opdebeeck@louwersmediagroep.be

jaargang

I

ovEr Infra sTruc

1 nummE r3

2012

I

Tuur, ruIm TElIjK

sEpTEmbEr

- oKTobEr

E InrIcHTIng

, cIvIElE- En opEnbarE www .gww

Voor informatie: BLADMANAGEMENT Wim Fierens E w.fierens@louwersmediagroep.be T +32 (0)11 605540 M +32 (0)476 676555

SPECIAL: MATER IAAL | INTERV VERNIEUWD IEWS LUC E VERKEERSWI LEMMENS (FEBELCO) SSELA AR LUMM – TOM EN | GEMEE NTEPLEIN EDEGEBULCKE (FEBESTRAL) – CHRIS DERDE M | ECOGO (VWEA) LFINFR ASTRU CTUUR IN KOKSIJDE

2012089 GWW

BE 03.indd

1

09-10-12

Pascal Op de Beeck E p.opdebeeck@louwersmediagroep.be T +32 (0)11 605540 M +32 (0)475 281464

wErKEn

-bouw .bE

15:50

gent voka

Voka kiest voor de audiovisuele oplossingen van Play Bij de realisatie van zijn nieuwe vestiging in Gent besteedde Voka Oost-Vlaanderen bijzondere aandacht aan het luik telecommunicatie. Dagelijks vinden er immers diverse meetings of conferenties plaats, waarbij een perfect geluid onmisbaar is voor het welslagen. Voor de installatie van het telecommunicatiegebeuren ging Voka in zee met Play. Het resultaat zijn eigentijdse vergaderzalen met state of the art communicatietoepassingen.

“De hoofdvereiste wat betreft telecommunicatie is de functionaliteit van het systeem,” vertelt account manager Lawrence Callens (Play). “Het systeem moet intuïtief werken voor de dagdagelijkse gebruiker. Daarnaast speelt ook de esthetische integratie van het materiaal een voorname rol. Concreet leverden en installeerden wij audiovisueel materiaal van Samsung Displays voor de vergaderzalen, Artsound en Bose luidsprekers voor de geluidsdistributie en Crestron voor de aansturing ervan.”

Ruime keuzemogelijkheden “Voka focuste vooral op ready-to-use prooducten. Die zijn heel gemakkelijk te bedienen door de eindgebruiker. Ook de diversiteit binnen de verschillende gamma’s zorgt voor een ruime keuzemogelijkheid voor Voka. De keuze voor Play heeft ook te maken met onze flexibiliteit in uitvoer en installatie en het oplossingsgericht meedenken bij de technische integratie. Dat wij bovendien een gevestigde waarde zijn binnen de AV-sector en over heel wat referenties beschikken, was voor Voka eveneens belangrijk om met ons samen te werken.” ❚

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 77

VCB Nieuws

Vijfde energiecongres in teken van renovatie De Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) heeft onlangs haar vijfde energiecongres georganiseerd. Het congres besteedde dit maal uitdrukkelijk aandacht aan de energiezuinige renovatie van gebouwen. Om een CO2-neutraal Europa te realiseren moet elk jaar opnieuw minstens 2,5% van het bestaand Vlaams woningbestand grondig worden gerenoveerd of vervangen door nieuwbouw.

Marlies Van Holm, onderzoekster van de Vito (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek), wees erop dat ongeveer de helft van het Vlaamse woningbestand van voor 1960 dateert. Ongeveer 75% van de Vlaamse woningen zijn in handen van private eigenaars. Door de grote diversiteit aan woningen en het versnipperde eigenaarschap is het moeilijker tot een grootschalige aanpak te komen. De gemiddelde energieprestatie van de Vlaamse woningen is slecht en verbetert minder snel dan in andere landen. Maar tegelijk biedt de Vlaamse huisvestingssituatie ook een voordeel. De overheid kan voluit een beroep doen op het eigenbelang van de eigenaars.

Meer en grondiger renoveren Om tegen 2050 een CO2-neutraal Europa te realiseren moet de CO2-uitstoot in woningen met 88% tot 91% verminderen. Om deze besparing te realiseren moeten niet alleen meer woningen dan nu worden gerenoveerd (jaarlijks minstens 2,5% van het woningpatrimonium tegen amper 1% nu) maar moet de renovatie bovendien grondiger gebeuren. Dit zou voor de Belgische bouw ongeveer 2,5 miljard euro per jaar extra investeringen met zich meebrengen en het bruto binnenlands product met minstens 0,5% doen stijgen.

Luc Peeters, administrateur-generaal van het Vea (Vlaams Energieagentschap), verwees naar de Europese energie-efficiëntierichtlijn van 25 oktober 2012. Artikel 4 van deze richtlijn bepaalt dat de lidstaten werk moeten maken van een langetermijnstrategie voor de bevordering van renovatie-investeringen. Zij moeten het bestaande gebouwenbestand inventariseren, voor de renovatie van gebouwen per gebouwtype een kosteneffectieve aanpak uitwerken, maatregelen nemen om een dergelijke aanpak te stimuleren, een toekomstgericht perspectief bieden en een raming maken van de verwachte energiebesparing en van andere voordelen voor bewoners en gebruikers. Tegen 30 april 2014 moesten de lidstaten een eerste versie van langetermijnstrategie klaar hebben.

Road-map voor energierenovatie Ook de VCB pleit voor een grootschalig renovatieprogramma. Het komt er nu op aan hiervoor een concrete ‘road-map’ uit te tekenen en aan te geven waar de realisatie van het programma moet staan tegen 2020, 2030 en 2040.

De VCB stelt echter vast dat de steun voor woningrenovaties de laatste jaren fors is afgebouwd, vooral dan op federaal niveau. Voor een gemiddelde woningrenovatie is het steunbedrag van 2011 tot nu met ongeveer 9.000 euro gedaald. Door deze afbouw maken in plaats van condensatieketels opnieuw minder zuinige modellen opgang.

Een bijzonder knelpunt vormen de appartementen in mede-eigendom. Het is immers moeilijk om de gemeenschap van eigenaars ertoe aan te zetten renovatiewerken te laten uitvoeren. Maar op het vijfde energiecongres kwamen twee instrumenten aan bod om voor de renovatie van bestaande appartementsgebouwen een doorbraak te realiseren: het afsluiten van een kredietverzekering en de inschakeling van Esco’s (Energy Service Companies).

Vlaamse bouwfiscaliteit De VCB heeft ook al meermaals een verlaging van de successie- of schenkingsrechten voorgesteld voor wie een bestaande woning laat renoveren. Ouderen of hun kinderen kunnen via dit instrument ertoe worden aangezet om de roerende middelen waarover ze beschikken, om te zetten in onroerende investeringen die het bestaande woningpatrimonium energiezuiniger maken. ❚

Voltallige zitting van het vijfde Energiecongres van de VCB.

78 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Partn er van

VCB Nieuws

VCB overlegt met Vlaamse regering Op 7 maart heeft de Vlaamse Confederatie Bouw (VCB) overleg gepleegd met de Vlaamse regering in het kader van het VBOC (Vlaams BouwoverlegcomitĂŠ). Naast minister-president Kris Peeters namen ook de ministers Hilde Crevits, Philippe Muyters en Freya Van den Bossche aan het overleg deel.

Momenteel beschikt elke Vlaamse instelling over een eigen huisvestingsdienst. Omdat deze werkwijze tot versnippering leidt, pleitte de VCB voor een Vlaamse gebouwendienst. De Vlaamse regering beloofde haar Agentschap voor Facilitair Management te versterken en de verschillende huisvestingsdiensten meer te laten samenwerken. Een van de doelstellingen van deze samenwerking bestaat precies in de uitwerking van standaarden.

Bindende termijnen De VCB vroeg de omgevingsvergunning die de bouw- en milieuvergunning zou gaan integreren, te koppelen aan bindende termijnen. Minister-president Peeters stelde zelf ook maximale garanties te willen dat de omgevingsverVCB-delegatie op het VBOC met v.l.n.r. Rik Jouret, Paul Kumpen, Joost Callens, Dirk Cordeel, Jef Lembrechts, Christophe Maes en Marc Dillen. gunning effectief tot vooruitgang leidt.

De Vlaamse regering deelde mee dat ze in 2013 3,6 miljard euro zal investeTevens pleitte de VCB ervoor het nieuw erfgoeddecreet technisch na te kijken, ren, ongeveer evenveel als met de oorspronkelijke begroting van 2012. Maar om een overdaad aan ambtelijke machtigingen te voorkomen. tegelijk stelde de VCB vast dat op de investeringskredieten van de Vlaamse begroting van 2012 en op de middelen van het FFEU meer dan 400 miljoen Over de amendementen op het grond- en pandendecreet die recentelijk in het euro nog niet waren vastgelegd. De VCB drong erop aan deze onbenut geVlaams parlement werden ingediend en de sociale lasten op private ontwikbleven middelen zo snel mogelijk om te zetten in concrete aanbestedingen. kelingen verder verzwaarden, wordt nog advies ingewonnen bij de Raad van Door de achterblijvende gemeentelijke investeringen heeft de Vlaamse bouw State. Minister Van den Bossche beloofde dat hierover tegelijk overleg met de deze extra impuls meer dan nodig. Intussen heeft de Vlaamse regering bij de sector zal plaatsvinden. Dit overleg heeft intussen tot de intrekking ervan controle op haar begroting van 2013 bijkomend 139 miljoen euro aan FFEUgeleid. middelen voor investeringen kunnen vrijmaken.

Stijgende beschikbaarheidsvergoedingen Samen met Ori, de koepelorganisatie van de advies- en ingenieursbureaus, merkte de VCB op dat de beschikbaarheidsvergoedingen voor PPS-projecten de reguliere investeringskredieten steeds meer dreigen te verdringen. Tegen 2019 zou ongeveer de helft van het investeringsbudget van het agentschap Wegen en Verkeer opgaan aan beschikbaarheidsvergoedingen. Minister Muyters gaf toe dat de beschikbaarheidsvergoedingen voor Via-Invest en voor het PPS-programma in de scholenbouw effectief met reguliere beleidskredieten zullen worden betaald. Minister Crevits deelde mee dat de samenwerkingsovereenkomsten met de gemeenten werden versoepeld om gemengde investeringsprojecten van gemeente(n) en gewest te versnellen.

Partn er van

Renoveren en slopen

De VCB pleitte tevens voor een ambitieus programma om bestaande woningen te renoveren. Minister Van den Bossche verwees daarbij naar het Vlaams klimaatbeleidsplan 2013-2020. In dit kader worden de oprichting van een sloopfonds en versterkte premies voor sloop en wederopbouw en voor diepgaande renovaties overwogen. De minister was bereid bij de herziening van het contract voor de verzekering gewaarborgd wonen de grensbedragen voor de in aanmerking komende woningen te verhogen. Zij wil ook bekijken of premies voor energiebesparende investeringen voor een volledig appartementsblok kunnen gelden. Wat betreft de woonbonus beloofde de regering al de bestaande engagementen te blijven honoreren voor alle leningen voor datum van overdracht van de bevoegdheid van de federale naar de Vlaamse regering. â?š

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 79

BVA Nieuws

BVA WERFBEZOEK AAN FPC GENT Vooraf kwamen verschillende sprekers in Cultureel Centrum Meulestede diverse aspecten van het project toelichten. Hans Claus, gevangenisdirecteur in Oudenaarde, beet de spits af. Hij hield een warm pleidooi voor kleinschalige detentiehuizen. Ronny De Meyer, professor aan UGent en UHasselt, sprak over het ontwerpmatig onderzoek naar het detentiehuis. Want hoewel het FPC geen gevangenis is, zijn er wel parallellen. Rode draad in het verhaal van beide deskundigen was de vraag naar differentiatie in de behandeling van de heterogene groep gedetineerden en de oproep om de projecten uit te werken op de gepaste schaal, rekening houdend met de vereiste opvang en beveiligingsgraad.

Architect-vennoot Frank Van Kerckhove van Abscis Architecten gaf toelichting over de context, de visie van het zorgtraject die de geïnterneerde patiënt doorloopt in het centrum en de manier waarop dit organisatorisch en ruimtelijk werd vertaald. Hij sprak daarbij namens het ontwerpersteam, de tijdelijke vereniging Abscis-dJGA-Ingenium-Derveaux-AT Osborne. Tenslotte sprak ingenieur Bruno Geltmeyer, algemeen directeur bij aannemer Denys (Wondelgem), over de manier waarop Denys de werken aanpakt. De bouwwerken gingen van start in oktober 2011 en lopen voorjaar 2014 ten einde.

(foto BVA)

Op 21 maart 2013 bracht BVA een werfbezoek aan het – in oprichting zijnde – Forensisch Psychiatrisch Centrum in Gent. Dit is een gesloten instelling voor de opvang van circa 270 geïnterneerden, vergelijkbaar met een psychiatrisch ziekenhuis, maar met een hoge graad van beveiliging. Het bezoek werd opgezet in samenwerking met de Vereniging voor Technische Diensthoofden in de Verzorgingsinstellingen (VTDV).

Daarna zorgde een shuttledienst er voor dat de verschillende groepen een bezoek konden brengen aan de werf. Elke groep werd begeleid door vertegenwoordigers van de aannemers en ontwerpers. Afsluitend was er dan een receptie met netwerkmogelijkheden bij de standen van de deelnemende sponsors: Nora, Saint-Gobain Glass, VMZinc, Foamglas, ODS Metals en Akzo Nobel. ❚

OPLEIDINGSSESSIE: PLAATSING VAN BITUMINEUZE MEMBRANEN In de reeks 'Handen uit de mouwen' was BVA op 5 maart opnieuw te gast in het opleidingscentrum van Derbigum, voor een herhaling van een workshop van voorjaar 2012.

Toen had niet iedereen de kans gekregen zich in te schrijven. De bedoeling van de middag was ook deze keer om, na een korte kennismaking met het bedrijf en zijn materialen, een uitgebreide technische uiteenzetting te krijgen om over te kunnen gaan tot het daadwerkelijk zelf plaatsen van bitumineuze dakbanen.

Het theoretische gedeelte spitste zich vooral toe op de nieuwe ecologische fabricaten, waar aan de hand van enkele films het hele productie- en verwerkingsproces werd toegelicht. Het praktische gedeelte bestond uit de plaatsing van dakbedekking met koudlijm en het dichtlassen van de naden. Dit laatste was voor veel deelnemers even spannend, maar onder deskundige begeleiding werd alles letterlijk in goede 'banen' geleid, dankzij Derbigum. ❚ (foto Derbigum)

LIDMAATSCHAP BVA Architecten en uitoefenaars van aanverwante beroepen kunnen lid worden van de Bond van Vlaamse Architecten.

U kunt alle info hierover terugvinden op www.bondvlaamsearchitecten.be en er online het aanvraagformulier invullen.

80 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

CIB Nieuws

Overheidsvastgoed verkopen op eenvoudige wijze Een klooster, een kazerne, een pastorij… Het zijn doorgaans bijzondere panden. Die meestal ook moeilijker een koper vinden. Tot nu. Want met Covast ontstaat een uniek online verkoopplatform dat bewijst dat de verkoop van overheidsvastgoed ook eenvoudiger kan…

Overheden en non profit-organisaties beschikken vaak over een omvangrijk vastgoedpatrimonium; van een leegstaand postkantoor tot een oude kazerne of een schoolgebouw dat niet meer benut wordt. Vaak wordt om budgettaire redenen beslist om een deel van die panden van de hand te doen. Een weg die overheden of het management van die organisaties kunnen kiezen is die van de openbare verkoop, maar dat blijkt soms een erg stroef systeem te zijn.

Een commercieel aantrekkelijk alternatief drong zich op, en is nu ook een feit in de vorm van het online biedingssysteem Covast.

CIB Vlaanderen, de Confederatie van Immobiliënberoepen, richtte dit nieuwe online verkoopplatform op met één duidelijk doel voor ogen: de verkoop van vastgoed van overheden en bijzondere opdrachtgevers vergemakkelijken. De gehanteerde werkwijze is eenvoudig en de voordelen zijn niet op één hand te tellen.

Daar waar een traditionele openbare verkoop meestal regionaal gebonden is, trekt Covast het verhaal open naar de volledige Belgische vastgoedmarkt.

Covast schakelt haar netwerk van erkende vastgoedmakelaars in om op zoek te gaan naar kopers voor de soms moeilijk te verkopen panden. De verkoper kan dus rekenen op de beroepservaring, marktkennis en de lokale netwerkcapaciteiten van de erkende vastgoedmakelaars in België.

Dit is een onmiskenbaar voordeel. Verkopers blijven gespaard van een administratieve rompslomp, hebben één centraal aanspreekpunt en hun pand krijgt een veel grotere publicitaire aandacht. Dat moet ertoe leiden dat het gebouw ook daadwerkelijk sneller verkocht geraakt dan voorheen. De bemiddelingskosten worden trouwens steevast gedragen door de koper. Dat zorgt van meet af aan voor de nodige duidelijkheid.

Anderzijds kunnen de vastgoedmakelaars zonder enige moeite meewerken en hun portefeuille uitbreiden. Iedereen is hier dus bij gebaat. Zoals dat hoort voor een hedendaags en transparant verkoopsysteem werd het platform grotendeels elektronisch ontwikkeld. De online biedingen gebeuren via de website www.covast.be, waar naast de panden ook de namen vermeld staan van de actief meewerkende vastgoedmakelaars. ❚ Meer info: www.covast.be en info@covast.be

Pa r t ner va n BOUWEN AAN VLAANDEREN | 81

Roto NT Designo De verdektliggende scharnieroplossing voor raamgewichten tot 150kg

    

Verdektliggend Tot 150 KG 10 jaar garantie Onderhoudsvrije lagers Geschikt voor hout, kunststof en aluminium

Raam- en deurtechnologie

Blik op toekomstig energie-efficiënt design op eiland Man Voor een klant op het Britse eiland Man zorgt EEE Windows and Doors voor een perfect uitzicht. Tegelijk biedt het een blik op wat er mogelijk is op het gebied van energie-efficiënt design.

nen gebruiken, dan zullen we dit zeker niet laten," aldus de financieel directeur van SEEE, Cheryl Guest. "Bij dit project is iedere thermische scheiding van kurk gemaakt. Alle houten delen hebben een scheiding van 30 mm langs de beglazingslijn." Om de best mogelijke thermische prestaties te bekomen wordt de kurkscheiding ook toegepast in de gelijkliggende drempel."

De Engelse ontwerper en fabrikant maakte voor een huis aan het strand ramen en schuifdeuren op maat. Op basis van een combinatie van Accoya-materiaal, drievoudige beglazing en beslag van Roto realiseerde SEEE schuifdeuren met zowel een volledig panorama als indrukwekkende isolatiewaarden.

De over de gehele hoogte schuivende deuren bevatten drievoudige beglazing met een Ug-waarde van 0,7 W/m2K. De toepassing van Infinity-beglazing tot de wanden met een Ug van 0,6 garandeert de best mogelijke uitzichten op de zee. SEEE heeft hier een algemene Ug van 0,75 W/m2K bereikt. "We hebben hier extra afdichtingen voor de deuren gebruikt," licht Guest toe. "Roto heeft al de standaard afdichtingen toegepast op eenheden die zijn getest conform klasse 4 van EN 12207 voor luchtdoorlaatbaarheid, maar wij hebben de weersbestendigheid verder verbeterd."

SEEE hecht veel waarde aan constante ontwerpverbeteringen om maximale efficiëntie te bereiken met beglazingen en kozijnen, indien mogelijk met gebruik van natuurlijke materialen. "Als we milieuvriendelijke materialen kun-

De keuze wiel niet zomaar op beslag van Roto. "Het beste van Patio Life is dat er geen 'tilelement’ is. De gebruiker beschikt over alle schuifgemak, maar hoeft de schuifdeur niet op te tillen. Het afdichtingsysteem maakt dit beslag ook perfect voor energie-efficiënte deuren," zegt ze. De waardering is wederzijds. "We zijn altijd onder indruk geweest van SEEE," aldus account manager, Tony Hill (Roto). "Bij dit project heeft het bedrijf zelf de onderdorpels geconfigureerd en alles werkt perfect."

“SEEE slaagt er altijd in beslag van Roto te integreren in zijn eigen ontwerpen. SEEE heeft een uniek aanbod energie-efficiënte deuren geproduceerd. Ik ben nu heel benieuwd naar het volgende project met SEEE, in Manchester."

Daar gaat het om de levering van ramen en deuren voor een door de nationale loterij gefinancierd gemeenschapscentrum. Hierbij bedraagt de eis voor luchtdoorlaatbaarheid, in overeenstemming met DIN EN 13829, 1 tot 1.3 m3 h-1 m2 bij 50 Pa. Met andere woorden: een benadering van de standaard van passief bouwen. ❚

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 83

FAC activiteiten: Basiscursus Geveltechniek • Module Bouwfysica 21 & 28/2 – 7, 14 & 21/3 • Module Constructie & Statica 16, 23 & 30/5 – 6/6

Een sterke vereniging voor aluminiumconstructeurs

• Module Materiaal 12, 19 & 26/9 – 3/10 Thema avond 19/4 Bedrijfsbezoek 26/4 Limeparts nv – Genk Project The FACtory Uitgave: ‘FAC HIGHLIGHTS’ Medewerking aan tijdschrift: ‘Bouwen aan Vlaanderen’

Fac is een zelfstandige organisatie die als sectorcentrum en als contact- & voorlichtingscentrum streeft naar de versterking van de positie van de aluminiumconstructeurs, van hun diensten en van hun producten.

Wij doen dit door ondermeer: • belangenbehartiging bij nationale en internationale organisaties • scholing, onderzoek, opleiding en kennisoverdracht bij leden en professionele partners • stimulatie van productie-innovatie • voorlichting en promotie van aluminium schrijnwerk • kwaliteitscontrole We vertegenwoordigen producenten van aluminium gevelelementen die onder andere deuren, ramen, gordijngevels en veranda’s maken.

Als belangenvereniging brengen we aluminium gevelelementen onder de aandacht van architecten en van professionele en particuliere klanten van Fac-leden.

Wens je meer informatie? Surf dan naar www.fac-belgium.eu Maatschappelijke zetel FAC | Rozenlaan 36, B-8460 Oudenburg | Tel +32(0)59 51 69 59 | Fax +32(0)59 32 66 68 | info.fac@skynet.be Technische en administratieve ondersteuning Clusta Technologiepark 935 | B-9052 Zwijnaarde | Tel +32(0)9 280 93 41 | Fax +32(0)9 280 93 49 | fac@clusta.be

Tekst | Koen Mortelmans

Is er leven na de sloop?

Met 'Duurzaam bouwen' koos de Federatie Aluminium Constructeurs (FAC) een tegenwoordig nogal vanzelfsprekende titel voor haar recentste thema-avond. Maar de uitgenodigde sprekers kwamen wel origineel uit de hoek, elk vanuit hun eigen specialisatie.

Roos Servaes, medewerkster beleidsinnovatie bij Ovam (Mechelen) deed het Vlaams Materialenprogramma uit de doeken. "Het is de ambitie om in duurzaam materialenbeheer voor de bouw tegen 2020 de Europese koploper te zijn. We moeten de materialenkringlopen sluiten via doordacht design en logistiek, alternatieven voor schaarse materialen, selectieve inzameling en 'urban mining." In de bouwsector is er het probleem dat verschillende buitenlandse 'duurzaamheids'criteria onvoldoende gerelateerd zijn aan de praktische situatie in de Belgische bouw en/of niet voldoende helder noch coherent zijn. Daarom ontwikkelt de Ovam vandaag in overleg met de Belgische bouwsector een bouwmaterialenmethodiek, gebaseerd op een volledige levenscyclusanalyse, van ontginning over gebruik, onderhoud en sloop van een gebouw en verwijdering van de bouwmaterialen."

Tweede leven is energiezuiniger André Smit en Roger Cremer, respectievelijk product manager en sales coördinator bij Alcoa (Harderwijk) behandelden de recyclage van aluminium. Een essentieel aspect is het sorteren volgens legering. Dat betekent ruwweg dat het aluminiumafval voor de bouwsector best ook uit gebouwen afkomstig is.

Roos Servaes (Ovam).

Emilie Butaye (Verbond van de Glasindustrie).

Meer gebruik van recyclagemateriaal kan het duurzaamheidsplaatje van aluminium sterk verbeteren. Wereldwijd is aluminium één van de meest voorkomende elementen in de aardkorst. De ontginning van aluminiumertsen is vrij energie-intensief, maar recyclage van het metaal is dat veel minder. Omdat de vraag naar aluminium heel groot is, blijft ontginning nog erg noodzakelijk.

Glasafval?

Glas is nooit afval, want 100% recycleerbaar, was de kernboodschap van Emilie Butaye, milieu- en energieadviseur bij het Verbond van de Glasindustrie.

"Wat betreft flessenglas is België de Europese koploper in recyclage. Maar ook voor vlakglas staan we al ver, met een grondige sortering aan de bron, bij producenten, snijders en verwerkers." Toch kan het nog beter, met name bij renovatie- en sloopwerken. Het komt er dan op aan allerlei types glas (gelaagd, gecoated,…) en verontreinigen van elkaar te scheiden. Butaye acht het mogelijk een recyclagepercentage van 30% te bereiken, voor glaswol zelfs 90%. Het gebruik van recyclagemateriaal in de glasovens leidt tot een gevoelig lager energieverbruik en vermindert de uitstoot van CO2, SOx en NOx. "In 2011 verwerkte de Belgische glasindustrie 650.000 ton glasscherven. ❚ André Smit (Alcoa).

Roger Creemer (Alcoa).

De FAC-thema-avond vond deze keer plaats bij Bank van Breda, in het historische kader van het voormalige goederenstation Antwerpen-Zuid.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 85

Termische isolatie voor Drakenhof en Tirolerhof

Dikke isolatiepaketten voor nieuwe vestigingen Fabioladorp De vzw Dorp Nr. 2 Koningin Fabiola, kortweg Fabioladorp, is een pluralistisch netwerk van organisaties dat aangepaste ondersteuning en tewerkstelling biedt aan mensen met een handicap. Om het aanbod verder uit te bouwen, komen er in het Antwerpse twee nieuwe complexen met vijftig individuele wooneenheden voor autistische volwassenen: Drakenhof in Deurne en, een boogscheut verder, Tirolerhof in Borsbeek. Aannemer Van Der Kinderen (Bazel) zal bij de realisatie van deze complexen en zal daarbij onder meer gebruik maken van de Ursa-isolatie van Deschacht (Oostakker).

Belang van goede isolatie Bouwen voor mensen met autisme is geen sinecure. Het is immers absoluut noodzakelijk dat ze onder uiterst gecontroleerde omstandigheden kunnen leven en functioneren. Het Drakenhof en het Tirolerhof worden dan ook volledig afgestemd op de specifieke noden en behoeften van hun toekomstige bewoners. De kwaliteit van de isolatie speelt hierbij een zeer belangrijke rol.

Mensen met autisme zijn bijvoorbeeld zeer gevoelig voor auditieve prikkels van buitenaf, wat maakt dat een goede akoestische isolatie cruciaal is voor hun levenskwaliteit en welzijn.

Bouwbedrijf Van Der Kinderen, de aannemer die de nieuwe gebouwen zal construeren, opteerde in het licht van deze strenge eis voor thermische isolatie van Ursa. Ursa is met warmte- en geluidsisolatieproducten als glaswol, geÍxtrudeerd polystyreen en folies een belangrijke speler op de Europese isolatiemarkt. Deschacht zal de 5.000 m² Ursa-isolatie leveren. Deschacht

GROTE ROOFINGACTIE Supergamma en/of Villatop Duo Xtra

Bij aankoop van 1 volle pallet =

25 rollen uit ons roofinggamma onderling combineren mag: SuperGum+, SuperPrime, SuperUno en/of Villatop Duo Xtra

GRATIS

Asfaltbrander set incl. 5m slang (zolang de voorraad strekt)

www.deschacht.eu

Meer info? Contacteer de afdeling Dak, Gevel & Isolatie op 09/355 74 54 of via oostakker@deschacht.eu Wij staan klaar om samen te werken.

bouw

project Riolering & Afvoer

86 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

partner Dak, Gevel & Isolatie

Folies

werkte al eerder samen met Van Der Kinderen, zij het voor kleinere projecten.

“Hoewel we in het verleden al een beroep deden op Deschacht, is het in dit geval door bouwbedrijf Maes uit Melsele dat we opnieuw bij deze leverancier zijn terechtgekomen,” preciseert werfleider Tim Van de Velde. “De uitstekende prijs-kwaliteitverhouding wist ons meteen te charmeren.”

Gevel- en akoestische isolatie Drakenhof en Tirolerhof zullen opvallen door hun unieke uitstraling. De nietalledaagse architectuur van Llox resulteert in een bijzondere vormgeving, zowel binnenin als aan de buitenzijde. Llox wil ruimte, licht en openheid creëren om het typische rusthuis- of ziekenhuisgevoel tegen te gaan. De gevels worden volledig geïsoleerd met thermische isolatie in glaswol (Ursatec Facade). Aangezien de muuropbouw uit houten regelwerk bestaat, vormen deze zachte isolatieplaten door hun flexibele plaatsingsmogelijkheden een zeer geschikte oplossing. Van der Kinderen rust de wanden tussen de wooneenheden uit met een akoestische isolatie van minerale wol (Ursa Walltec), een akoestische scheiding die het van in de kelder tot in het dak zal optrekken. “Onze ervaringen met de Ursa-producten zijn over het algemeen positief,” aldus Van de Velde. “Af en toe wijken ze weleens af volgens dikte en afwerking, maar in dat geval zorgt Deschacht meteen voor een vlotte rechtzetting.

Deschacht is meer dan enkel een leverancier en denkt via zijn studiedienst ook met ons mee.” Ook zaakvoerder Kris Claessens stelt de medewerking van Deschacht op prijs: “Toen we in het voorjaar een levering van isolatiematerialen verwachtten, geraakte de grote vrachtwagen van Ursa niet op de werf door de grote hoeveelheden sneeuw. Deschacht heeft alle materialen meteen laten leveren in zijn eigen magazijn, laadde alles over op kleinere vrachtwagens en zorgde uiteindelijk voor een perfecte levering. Een mooie geste die onze goede samenwerking in de verf zet!” ❚

In zorgcomplexen weegt de kwaliteit van de isolatie zwaar door. Aannemer Van Der Kinderen opteerde daarom voor thermische isolatie van Ursa, geleverd door Deschacht.

De gevels worden volledig geïsoleerd met thermische isolatie in glaswol (Ursatec Facade).

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 87

DucoSlide Wood Hout en aluminium in een boeiend samenspel

Het ideale huwelijk, ge誰llustreerd door het boeiende samenspel worden onzichtbaar bevestigd binnen het DucoSlide LuxFrame kader. De panelen kunnen zowel helemaal voor het raam als volledig uit het zicht geschoven worden.

We inspire at www.duco.eu info@duco.eu - Bedrijvenlaan 2 - 8630 Veurne - Belgium - tel 058 33 00 66 - fax 058 33 00 67

HOME OF OXYGEN

van houten lamellen in een aluminium schuifpaneel. De lamellen

Zonwering met speels effect Met zijn architecturale zonwering leverde Duco (Veurne) een belangrijke bijdrage aan het bedrijfsgebouw van XL Boom in Wijnegem. De verschillende maatvoeringen van de verticaal voor de gevel geplaatste DucoSun Ellips wekt er de visuele indruk van een streepjescode.

XL Boom ontwikkelt, maakt en verdeelt eigentijdse woonaccessoires. Voor zijn nieuwe gebouw zocht het een opvallend ontwerp. Samen met BOfA-architects (Sint-Genesius-Rode) koos XL Boom een tijdloos zwart volume, dat dank zij het spel van licht en lucht een open karakter krijgt. De architecturale zonwering van Duco is er zowel functioneel als esthetisch. De ellipsvormige lamellen zijn in verschillende maatvoeringen (150-200-300 mm) verticaal voor de gevel gemonteerd. De verschillen in breedte zorgen voor een speels effect en vestigen de aandacht op de gevel.

Natuurlijke lichtinval In hedendaagse architectuur worden steeds vaker volledige gevels in glas opgetrokken. Dat is ook zo bij XL Boom, waar de natuurlijke lichtinval en de goede isolatie voor de duurzame toets zorgen. Dat kan er echter ook toe leiden dat de binnentemperatuur op warme zomermaanden hoog kan oplopen.

Door het aanbrengen van buitenzonwering krijgen de zonnestralen de kans niet om de binnenruimte rechtstreeks op te warmen. Duco kan zo op een natuurlijke en energiezuinige manier de opwarming van het gebouw tegenhouden en de koellast tot 30% verlagen. â?š

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 89

BELGIAN QUALITY BRAND

www.belgaclima.be

LUCHTDICHTSYSTEMEN VOOR DAK, GEVEL & RAAM folies, kleefbanden, lijmen & toebehoren voor kwaliteitsvol luchtdicht bouwen.

MEER LEREN OVER LUCHTDICHT BOUWEN? Volg een en word erkend installateur.

opleiding

Inschrijven op www.belgaclimacademy.be of bel gratis op 0800 90 90 3.

PIRANACONCEPTS.COM

Onze professionele opleidingen zijn: • GRATIS • Praktijkgericht • Op maat van uw specifiek vakgebied.

Download onze smartphone applicatie op www.belgaclima.be

gratis advieslijn • ligne conseil gratuite

0800 90 90 3

AdvDakGevelBelgaclima1_4StaandDRUK.indd 1

20/02/12 18:05

012

ARD 2 erk AW chrijnw

ar S

Winna

S T E R K I N M E TA A L S C H R I J N W E R K

Zuidlaan 153 - 9230 Wetteren Tel.: 09/365 30 30 - Fax: 09/365 30 35 www.dewitte-aluconstructies.be

Hegge NV Bosstraat 131 B-3930 Hamont-Achel Tel: +32 (0)11 440 420 Fax: +32 (0)11 440 429 msw@ hegge.be

w w w. h e g g e . b e

www.bouwenaanvlaanderen.be Het meest complete overzicht van leveranciers online Staat u als leverancier nog niet op www.bouwenaanvlaanderen.be?

Neem dan contact op met telefoonnummer 011 605540

‘Wie doet wat’ zijn servicepagina’s met een overzicht van de meest gerenommeerde bedrijven per rubriek.

U kunt deelnemen met een naamsvermelding. Indien gewenst kunt u uw bedrijfslogo toevoegen.

Hier vindt u gerenommeerde toeleveranciers voor opdrachtgever en professional in de bouw.

Vanaf € 99,- per uitgave weet uw doelgroep wat u doet!

Bel voor meer informatie over een vermelding in ‘Bouwen aan Vlaanderen’ met nummer 011 605540

Plaatsnaam

Project

wdw

92 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

plaatsnaam

Project

wdw

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 93

wdw

Het meest gespecialiseerde bedrijf in het zuigen en blazen van dakgrind

• • • • • •

Zuigen en blazen van ballastgrind tot op grote hoogte • Blazen van grind 16/32 Efficiënte en verantwoorde afvoer van grind tot een korrelgrootte van 30/60 Het verwerken van andere droge stoffen, zoals zand, daktuinsubstraat en kleikorrels Op maat uitgevoerde speciale projecten Eigen transport tot 23Ton (ideaal voor kleine werven in stedelijk gebied) Voor de uit te voeren werkzaamheden speciaal ontworpen zuig- en blaaswagens

Peter Coolkens • tel/ fax: 03 315 19 03 • gsm: 0494 30 46 83 • e-mail: info@fihuma.be

ontdek nu ook ons nieuwe Vakblad! bel Voor informatie 011 605540

INSTALLATIE & BOUW Vaktijdschrift oVer installatietechniek, hVac, sanitair en electriciteit w ww.install atieenb ouw.b e

Assumax nv, in zijn huidige vorm opgestart in 1996, is een snel evoluerend makelaarskantoor dat is vergroeid met de ondernemingswereld. Met een aantal ondernemers als aandeelhouders, spitst het kantoor zich vooral toe op het aanbieden van globale verzekeringspolissen voor (hoofdzakelijk) bedrijven op zowel nationaal, als internationaal Assumax nv, in zijn huidige vorm opgestartniveau. in 1996, is een snel evoluerend makelaarskantoor Assumax nv, in zijn huidige vorm opgestart in 1996, is een snel evoluerend makelaarskantoor dat is vergroeid met de ondernemingswereld. Met een aantal ondernemers als

aandeelhouders, spitst het kantoor zich vooral toe op het aanbieden van globale

verzekeringspolissen voor (hoofdzakelijk) bedrijven op zowel nationaal, als internationaal

dat is vergroeid met de ondernemingswereld. Met een aantal ondernemers als niveau.

De centrale ligging Gent – Antwerpen – Brussel biedt een waaier aan mogelijkheden om van daar uit een groot gebied te servicen.

aandeelhouders, het kantoor zich vooral het aanbieden van globale De centrale ligging Gentspitst – Antwerpen – Brussel biedt toe eenop waaier aan mogelijkheden om van verzekeringspolissen voor daar (hoofdzakelijk) bedrijven zowel nationaal, als internationaal uit een groot gebied op te servicen.

Mede door de brede know-how die in het kantoor aanwezig is, is Assumax nv ondertussen op vele terreinen actief. Voor de jonge, dynamische groep medewerkers is geen inspanning te veel om, samen met de klant, naar de beste verzekeringsoplossing uit te zien.

niveau.

Assumax nv Belselestraat 83 • 9250 Waasmunster • België Tel: +32 (0)3 735 00 35 • Fax: +32 (0)3 735 00 36 • info@assumax.be • www.assumax.be

Mede door de brede know-how die in het kantoor aanwezig is, is Assumax nv ondertussen op De centrale ligging Gent – Antwerpen – Brussel biedt eenmedewerkers waaier aan mogelijkheden om van vele terreinen actief.

Voor de jonge, dynamische groep is geen inspanning te Assumax goo.indd 1

29-10-2008 10:21:35

uit een groot te servicen. veel om, samen metdaar de klant, naar de gebied beste verzekeringsoplossing uit te zien.

Mede door de brede know-how die in het kantoor aanwezig is, is Assumax nv ondertussen op vele terreinen actief. Voor de jonge, dynamische groep medewerkers is geen inspanning te veel om, samen met de klant, naar de beste verzekeringsoplossing uit te zien.

Assumax nv Belselestraat 83 • 9250 Waasmunster • België Tel: +32 (0)3 735 00 35 • Fax: +32 (0)3 735 00 36 • info@assumax.be • www.assumax.be

assumax.indd 1

Assumax nv Belselestraat 83 • 9250 Waasmunster • België Tel: +32 (0)3 735 00 35 • Fax: +32 (0)3 735 00 36 • info@assumax.be • www.assumax.be

08-03-2010 10:10:48

Assumax goo.indd 1

29-10-2008 10:21:35

Assumax goo.indd 1

29-10-2008 10:21:35

Merchtem

Sint-Goedele bewaart geheim

Oostende Van facteurs naar acteurs

Winterslag Ondermijnd en nu ook onderkelderd

Tekst | Koen Mortelmans

Sint-Goedelekerk Merchtem klaar voor nieuw millennium De Sint-Gudulakerk in de Merchtemse deelgemeente Hamme (Merchtem) was in de loop der eeuwen al dikwijls verbouwd en vergroot. In 1997 startte de lokale kerkraad een restauratiedossier op, maar wegens de lange procedure om de nodige bouwvergunningen en subsidies te verkrijgen kon Renotec pas in oktober 2011 de werken aanvatten. Die omvatten niet alleen restauratie- en herstellingswerken. Na voltooiing kunnen de parochianen tevens genieten van vloerverwarming op aardgas.

De kerk zal ook een nieuwe groene omgeving krijgen. Het kerkhof moet een rustgevende beplante omgeving worden, waarin de als waardevol beschouwde grafstenen ter plaatse blijven.

98 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

De werken omvatten zowel dak-, metsel- timmer- en voegwerken als de restauratie van de glasramen en die van diverse interieurelementen. De kerkfabriek maakte van de gelegenheid gebruik om ook de elektriciteitsinfrastructuur te moderniseren en een eigentijdse geluidsinstallatie, inbraak- en brandalarm te plaatsen.

Goedeles geheimen Volgens een hardnekkige legende was de vroeggotische kerk de eerste begraafplaats van de heilige Gudula, beter bekend als Sint-Goedele (650-712), de patroonheilige van Brussel. Het bodemonderzoek door Studiebureau Archeologie bracht heel wat nuttige informatie over de bouwgeschiedenis van de kerk op, maar wat de archeologen niet vonden was het graf van de heilige. Ze vonden wel verschillende recentere graven, maar onderzochten die niet verder, omdat de werken geen invloed hebben op deze graven. De archeologen ontdekten ook dat er ooit een baksteenvloer in visgraatmotief lag en dat de oorspronkelijke kerktoren in hout was opgetrokken. In het schip ontdekten ze op drie plaatsen ondiepe cirkelvormige funderingen in gekapte natuursteen met in het midden een mortelbed. De betekenis daarvan blijft vooralsnog onduidelijk.

De vloerverwarming omvat een pur-isolatielaag, met daarop een chape met de leidingen en dan de tegels in natuursteen. Grafstenen van vroegere begrafenissen in de kerk waren tijdens eerdere verbouwingen en restauraties weggenomen en langs de muren opgesteld. "We hebben de grafstenen opnieuw hun historische plaats gegeven, in de vloer. We hebben er ook voor gezorgd dat de inscripties beter leesbaar werden," vertelt Michiel Corthouts, projectleider bij Renotec, dat de meeste huidige werken uitvoerde. ›

Hardstenen vloer in dambordpatroon met vloerverwarming en historische grafstenen.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 99

Restauratie en Renovatie

Grote markt, Brussel

Speciale technieken

Dakwerken

Interieur

Glas-in-lood

Acaciastraat 14c B-2440 Geel info@renotec Tel: 014 81 60 21 Fax: 014 86 60 16 www.renotec .be

Het koor is het oudste deel van de kerk. Het zou dateren uit het begin van de dertiende eeuw.

"De rest van de vloer gaven we opnieuw een dambordpatroon, waarbij we zowat de helft van de bestaande tegels herbruikten. De helft, want de donkere tegels in blauwe hardsteen verkeerden nog in prima staat. De poreuze tegels in witte Jurasteen daarentegen waren al erg beschadigd en verbrokkelden nog meer tijdens het uitbreken van de vloer. We hebben ze vervangen door blauwe hardsteen, maar met een alternatieve afwerking, freinslag. Zo behielden we het patroon van lichte en donkere stenen. Omdat de Jurasteen pas in de jaren zestig van de vorige eeuw was geplaatst, was er geen historische reden om opnieuw deze soort te gebruiken."

Muurinjecties De gevelrestauratie begon met tachtig muurinjecties, om in de toekomst vochtproblemen te voorkomen. Na het verwijderen van de harde cementvoegen konden de specialisten nagaan in hoeverre de stenen waren aangetast door de tand des tijds. "Op vraag van Onroerend Erfgoed hebben we zo weinig mogelijk origineel paramentwerk in Balegemse steen vervangen en gebruikten we zoveel mogelijk restauratiemortel voor de herstellingen." Omdat de toren –met klokkenstoel– als geheel onvoldoende stabiel was, bracht Renotec een metalen verstevigingsprofiel aan. "Dat hebben we daarna elegant verborgen achter een nieuwe pleisterlaag."

De muurbeschildering was meestal vrij eenvoudig. "We hebben het loshangende pleisterwerk afgekapt, een nieuwe, mooi egale pleisterlaag aangebracht en die herschilderd. Alleen achterin het koor was er een meer gedetailleerde schildering.

Die hebben we gestabiliseerd."

Geen sinecure Bij het demonteren van de orgelkast op het doxaal bleek dat de draagkracht van de onderliggende balken sterk was afgenomen, zodat vervanging noodzakelijk was. "Maar dat was niet erg ingewikkeld in vergelijking met het gewelf van het

De herstelde glasramen staan weer op hun oude plaats.

koor. Bij het openmaken van de dakbebording zagen we dat de eikenhouten dakstructuur bestond uit keperspanten. Daaronder was in de zeventiende eeuw een stenen gewelf gemetseld, waarin de voeting van de keperspanten van binnen uit was ingemetseld. Er was ook een gipsplafond, dat aan de kepers hing. Maar de voeting raakte in de loop der jaren zwaar aangetast, zodat de het gipsplafond en de kepers eigenlijk elkaar droegen. Heel stabiel was die combinatie niet. We hebben het geheel tijdelijk onderschoord, de spanten stuk voor stuk vervangen en het metselwerk behouden. We hebben wel twee draagbalken aangebracht, om het geheel de nodige stabiliteit te bezorgen. Ingeboorde muurankers zorgen voor de verdere verankering van de spanten." Renotec verving eveneens de versleten natuurleien op het dak door nieuwe exemplaren. ❚

Technische fiche Opdrachtgever kerkfabriek Sint - Gudula, Merchtem Architect Ark_a, Itterbeek Archeologisch onderzoek Studiebureau Archeologie, Kessel-Lo/Tienen Hoofdaannemer Renotec, Geel Steenversteviger: FTB Remmers, Grobbendonk Levering Calco: Reynchemie, Roeselare Start werken november 2011 Oplevering 17 april 2013

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 101

Beeld | Christine Opsomer tenzij anders angegeven

Avontuurlijk huis voor vele ‘publieken’

De Grote Post: Postgebouw Oostende wordt Cultuurcentrum met grote ‘C’ Het voormalige postgebouw aan de Oostendse Hendrik Serruyslaan was al sedert het einde van de jaren negentig een lege plek op zoek naar een nieuwe bestemming. Het stadsbestuur kocht het gebouw in 2005 om er een museum in onder te brengen, maar besliste in 2006 om het tot een cultuurhuis om te bouwen. Eind december 2012, na een restauratie-, renovatie- en nieuwbouwproject van vijf jaar, opende het nieuwe Cultuurcentrum met de logische naam: De Grote Post.

“Met onder meer het kunstencentrum Vrijstaat O, het zomerfestival Theater aan Zee, Mu.zee, mu-zee-um en het Filmfestival is het culturele aanbod in onze stad al langer vrij groot,” vertelt Martine Meire, directeur-cultuurbeleidscoördinator bij de stad Oostende. “Cultuur in de brede zin van het woord staat al jaren met stip genoteerd als een cruciale factor voor de verdere ontwikkeling van Oostende.” Daarom ook besliste het stadsbestuur om het voormalige postgebouw tot een cultuurhuis om te bouwen. In 2007 werd daarvoor een internationale wedstrijd uitgeschreven, waarvoor B-Architecten het winnende project indiende. In een eerste fase werd het beschermde deel met de lokettenhal in zijn oorspronkelijke vorm gerestaureerd. Daarna werd de rest van het gebouw met zijn binnenplaats grotendeels vernieuwd.

102 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

MULTIFUNCTIONEEL CULTUURHUIS MET EIGEN GEZICHT Als bezoeker kom je eerst in de beschermde lokettenzaal, waarin naast een informatiebalie en de loketten voor de ticketverkoop ook het Cultuurcafé is ondergebracht. Vanuit deze receptie kan je vlot naar de tentoonstellingsruimte-foyer en alle andere ruimten of ‘programma’s’ in het gebouw. Het kloppende hart van het centrum is het zongenaamde ‘amfitheater’ met betonnen gradintrappen: een buitenruimte voor dans, theater en film, die ook gewoon als terras kan fungeren. Onder dit hellende binnenplein bevindt zich de nieuwe grote zaal, de ‘Grote Post’. In deze warme zaal met theatertoren en de meest geavanceerd technieken kunnen tot 431 personen genieten van theater en muziek. ›

Participanten aan het woord Van de Maele Multi-Techniek – elektrische installatie Van de Maele Multi-Techniek (Meulebeke), opgericht in 1994, behoort tot de pool multitechnieken van de CFE-Groep en is gespecialiseerd in het ontwerpen en uitvoeren van totaaloplossingen voor elektro, centrale verwarming, sanitair, ventilatie, HVAC, mechanische constructies en energie. Dit installatiebedrijf telt meer dan honderd medewerkers en beschikt over een erkenning klasse 7 in elektro en een erkenning voor CV-, sanitairen ventilatie-installatiewerken.

Foto Beeldbank Oostende.

“We leverden en plaatsten de elektro-installatie in de Grote Post,” zegt afdelingsdirecteur elektro Kurt Sarlet. “Van oktober 2010 tot januari 2013 waren we er met gemiddeld tien medewerkers actief.” Het lot elektro omvat de laagspanningsuitrusting, verlichting en stroomafname, het gebouwbeheersysteem en de EIB-installatie, de voorzieningen voor TV, muziek, oproep en parlofonie, maar ook alle systemen voor branddetectie, CCTV, toegangscontrole en inbraakveiligheid.

"Wegens het cultureel en historisch karakter van het gebouw moesten we alle nieuwe elektrische elementen in de te restaureren ruimten aanbrengen op dezelfde manier als de al aanwezige elementen. Bovendien moesten alle ingrepen die schade aan de gevel en het interieur konden aanrichten, zoals boringen, inslijpingen en kapwerken, vooraf door de architect, de opdrachtgever of de subsidiërende overheid goedgekeurd worden. Andere recente projecten zijn AZ Blasius (Dendermonde), het Thon hotel (Brussel) en Melexis (Ieper). Van de Maele heeft ook een contract voor alle onderhoudswerken aan elektro-installaties in de gebouwen van Universiteit Gent.

Foto Beeldbank Oostende.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 103

Participanten aan het woord BWK Sierbeton nv – Betonnen gevelpanelen en gradin treden “Wij leverden de ruitvormige betonnen gevelpanelen en de betonnen gradin treden in het amfitheater van het cultureel centrum de Grote Post,” vertelt Wim Wouters, zaakvoerder bij BWK Sierbeton (Kruibeke). “Het is een uniek project omwille van de grote afmetingen en speciale vormgeving van de panelen in gewassen beton.”

13900275_Bopro.indd 1

104 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

BWK Sierbeton werd opgericht in 1986 en telt vijfentwintig medewerkers.

Dit familiebedrijf is al meer dan 25 jaar gespecialiseerd in de productie van elementen in architectonisch beton op bestelling en volgens tekening van architect en/of bouwheer. Het productgamma omvat onder meer balkons en borstweringen, kroonlijsten en dekstenen, trapsleden en bordessen, zuilen en kolommen, gevelbekleding, …, in glad, gewassen of lichtgewassen beton. De firma was ook betrokken bij Basisschool Klavertje 4 (Brussel), Residenties Chadwick (Knokke-Heist) en La Plage (Westende), Project Hungaria (Leuven) en Hotel Van der Valk (Oostkamp).

21-05-13 13:59

De theatertoren zelf omvat het beschermde auditorium, dat dienst doet als ruimte voor onder meer lezingen, voordrachten, persconferenties en opleidingen, en de ‘Kleine Post’. Deze veelzijdige ruimte verandert in een handomdraai van een klassiek theater met tribune in een concertruimte met podium of een vlakke zaal voor experimenten. Op de andere verdiepingen werden de bestaande ruimten heringericht tot studio’s voor workshops, de grote dansstudio ‘Telefonie’ met verende dansvloer, de zalen ‘Dactylo’ voor verschillende culturele evenementen en een grote vergaderzaal, die eenvoudig in meerdere zalen opgedeeld kan worden. Op de bovenste verdieping huist de feestzaal ‘Panorama’ met dakterras.

Foto Nadine Heyman

PUBLIEKE TUBES Aangezien de Grote Post oorspronkelijk als kantoorgebouw was ontworpen, was het niet evident om een vlotte circulatie te realiseren. Daarom ontwikkelde de architect zijn speciale 'publieke tubes,' opgebouwd uit een stalen structuur en helder glas. Deze traag hellende wandelpaden brengen je vanuit de lokettenzaal naar alle andere ruimten, terwijl je het volledige concept met beschermd monument en complementaire nieuwbouw ruimtelijk kan ervaren.

“De Grote Post is een avontuurlijk en toegankelijk huis met veel kamers voor verschillende groepen, die Oostende een enorme meerwaarde biedt,” sluit Meire af. “Voor inwoners en bezoekers van Oostende moet het in de toekomst één van de favoriete cultuurhuizen worden.” ❚

Technische fiche Opdrachtgever stad Oostende Architect B-Architecten, Antwerpen Aannemer ruwbouw en afwerking THV van MBG, Brugge en Strabag, Antwerpen & Gent Opvolging bouwproject Bopro, Gent Liften Coopman, Kuurne Elektrische installatie Van de Maele Multi-Techniek, Meulebeke Betonnen gevelpanelen en gradin treden BWK Sierbeton, Kruibeke Start werken oktober 2010 Einde werken december 2012

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 105

Meer dan 50 jaar uw Belgische partner voor al uw liftinstallaties.

Dankzij onze eigen in-house R&D en productielijnen met de nieuwste technieken, werken wij samen met U uw liftconcepten uit voor zowel standaard als maatwerkinstallaties, dit steeds volgens de hoogste kwaliteit en veiligheidseisen.

Contacteer ons vandaag nog om onze uitgebreide documentatie bundel te ontvangen !

NV Coopman Liften | Heirweg 123 | B-8520 Kuurne | T +32 56 35 85 80 | F +32 56 35 58 65 | liften@coopman.be | www.coopman.be NV Coopman Comfortlift | Heirweg 123 | B-8520 Kuurne | T +32 56 35 85 85 | F +32 56 35 58 65 | comfortlift@coopman.be | www.coopman.be

creatief met beton !

NV Coopman Modernisation | Heirweg 123 | B-8520 Kuurne | T +32 56 36 52 37 | F +32 56 35 58 65 | modernisation@coopman.be | www.coopman.be NV Coopman Servilift | Heirweg 123 | B-8520 Kuurne | T +32 56 35 07 01 | F +32 56 35 58 65 | servilift@coopman.be | www.coopman.be

BWK SIERBETON nv Hollestraat 104 9150 Kruibeke T 03 774 16 67|F 03 774 01 98 www.bwksierbeton.be info@bwksierbeton.be

Participanten aan het woord Bopro op Post in Oostende Bopro volgde alle aspecten van de bouwwerken aan Grote Post op. Het stond er in voor de controle van de uitvoering van de werken en de bewaking van het budget, hield nauwlettend het tijdschema in het oog en zorgden voor de correcte realisatie van de doelstellingen.

"Daarom waren we er ook van november 2010 tot december 2012 met drie personen mee bezig,” zegt sales director Peter De Durpel. “Johan Verbeke werd als opdrachtverantwoordelijke bijgestaan door Arnout Claessens voor de wekelijkse opvolging ter plaatse. Christophe Schatteman was verantwoordelijk voor de administratieve en financiële aspecten van het project.”

“Dit renovatie- en nieuwbouwproject met een totale vloeroppervlakte van 15.000 m² was een echte uitdaging, omdat heel wat factoren de werken beïnvloedden,” vult projectverantwoordelijke Johan Verbeke aan. “Zo staat het oorspronkelijke gebouw bekend als één van de krachtigste architectonische verwezenlijkingen van de naoorlogse periode in België. Daarom ook is het een beschermd monument. Daarom moesten we zoveel mogelijk met de oorspronkelijk materialen en met recuperatiemateriaal werken.” De aannemers moesten ook zeer omzichtig tewerk gaan tijdens de slopingswerken van delen, die door het beschermde volume en de buur omsloten waren. Zoals het vroegere magazijn en de zaal voor de centrale voor lokale en intercommunale gesprekken. Die maakten plaats voor de toneeltoren en de grote toneelzaal. En de bouwplaats bleef zeer beperkt, omdat het gebouw langs drie kanten aan de openbare weg grenst en langs de vierde aan het Belgacomgebouw. “Ook de integratie van de traaghellende trappen die de publieke delen met elkaar verbinden (circulatietubes) maakten dit project uitzonderlijk, aangezien die geprefabriceerd werden geleverd en over de bestaande volumes heen moesten worden gehesen,” vult de projectverantwoordelijke aan. En dan was er de korte tijdsspanne om de werken uit te voeren.

De aannemers werden in november 2010 aangeduid en leverden hun werken in december 2012 op.

Participanten aan het woord Liften Coopman –personenliften en een goederenheffer Coopman Liften (Kuurne) installeerde in de Grote Post drie personenliften en een speciale goederenheffer, die ook geschikt is voor personenvervoer.“Aan de kant van de Serruyslaan plaatsten wij een lift voor rolstoelgebruikers, die aangestuurd wordt door het GBS-systeem,” zegt commercieel directeur Christof Van Heddegem. “De twee andere personenliften hebben we in de bestaande liftschachten gemonteerd. De integratie van doorloopliften met de nieuwste technologieën in een beschermd gebouw maakte dit project uitzonderlijk.”

Coopman Liften, opgericht in 1957, maakt deel uit van de internationale Orona Group. Er werken 200 mensen, in vier afdelingen: Coopman Liften, Comfortlift (toegankelijkheid: trapliften, hefplateaus), Coopman Modernisation (renovatie van liften) en Servilift (serviceafdeling). Coopman installeerde onlangs ook liften in het AZ Damiaan (Oostende) en het Flanders Fields Museum (Ieper). Binnenkort zijn er projecten in het AZ Maria Middelares (Gent) en de KU Leuven.

Bopro (Gent en Mechelen), opgericht in 1989, is uitgegroeid tot een bekend specialist in management en consultancy voor vastgoed, bouw en huisvesting. Met zijn dertig medewerkers treedt het op in naam van overheden, zorginstellingen, investeerders, promotoren, ontwikkelaars en particuliere eindklanten.

Daarbij focust het in de eerste plaats gefocust op projectmanagement.

Bopro coördineert elk project vanaf de programmadefiniëring over de ontwerpfases en de uitvoering tot en met de ingebruikname en de uitbating van een gebouw. Het screent daarbij nauwgezet duurzaamheid en kwaliteit, timing en budget. Bopro staat ook in voor de veiligheidscoördinatie van projecten, geeft kostenadvies en zorgt voor een accuraat facilitair beheer. Het voert als Breeam International Assessor ook duurzaamheidsaudits uit.

Bopro werkte recent ook meer aan AZ Maria Middelares in Gent, vijf woon- en zorgcentra (Van Zuylen, Hallenhuis, Ten Boomgaarde, Ter Potterie en Zeven Torentjes) voor het OCMW van Brugge en de nieuwbouw van het Rode Kruis Vlaanderen in Mechelen.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 107

Journaal Vlaams geld voor restauratie van Stynen-building Vlaams minister Geert Bourgeois (NVA) geeft een premie van 1,13 miljoen euro voor de restauratie van de gevels van de BP-building tegenover Antwerp Expo, nabij de Antwerpse Ring. Het opvallende kantoorgebouw uit het begin jaren van de jaren zestig is het eerste Europese gebouw waarbij

Stynen-building. (foto: Erf-goed.be)

gebruik gemaakt is van een zogenaamde hangconstructie een ophangsysteem met niet-dragende gevelwanden. Het gebouw, dat naar zijn ontwerper Léon Stynen (1899-1990) ook wel Stynenbuilding wordt genoemd, is sinds 2001 beschermd. "Nadat brokstukken naar beneden vielen werd de betonnen buitenstructuur geïnspecteerd," vertelt minister Bourgeois. “De betonaantasting is een gevolg is van het gebruik van chloridehoudende bindingsversneller bij de aanmaak van het beton. Die chloriden hebben het corrosieproces in de hand gewerkt." De grootschalige restauratie moet het corrosieproces afremmen. Dit zal gebeuren door impregnatie, het aanbrengen van betoncoating. Beschadigde delen worden hersteld.

Ook wordt het schrijnwerk in teak gerestaureerd en aangepast aan een nieuwe beglazing. Ten slotte wordt de typerende zonwering in lamellen in orde gebracht.

Meer info: www.inventaris.onroerenderfgoed.be, ID 6958

Bruul, tapijt van gevel tot gevel De Bruul, de belangrijkste winkelstraat van Mechelen, ondergaat binnenkort een grote metamorfose. Onder de naam ‘Mechelen Boulevard leeft!’ wordt de volledige as van de Grote Markt tot aan het station omgevormd tot een heuse winkel-wandelboulevard met tussenliggende verpoospleintjes. In een eerste fase wordt het deel Bruul-Botermarkt-Vijfhoek heraangelegd. Het moet een aantrekkelijk en comfortabel winkelwandelgebied met ruimte voor water en groen en voor wandelaars en fietsers worden.

Zitbanken, fietsenstallingen en ander straatmeubilair wordt gegroepeerd zodat ze ontmoetingsplekken worden. Groene elementen krijgen een

Maxwan en Antea Group zorgden voor het (voor)ontwerp van de Mechelse Bruul.

108 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Journaal doordachte plaats zodat gevels zichtbaar blijven. De terrasjes komen op een verhoogd platform. Op de Botermarkt wordt vanaf Het Clarenhof het vlietje weer opengelegd. In het verlengde ervan komt een grondvlak waar fonteintjes voor een waterspel zorgen. De voorbije weken konden de Maneblussers hun mening uiten over het voorontwerp. Op basis van die bevraging kan het nog aangepast worden.

Meer info: www.mechelen.be/mbl

Keizersbastion ruimer open In Antwerpen kan je het Keizersbastion bezoeken, een deel van de zestiende-eeuwse stadsmuur. Die muur volgde ongeveer het tracé van de huidige leien. Bij de aanleg van de leien, omstreeks 1860 werd het bovengrondse deel van die muur gesloopt. Tijdens heraanleg van een deel van de leien, ruim tien jaar geleden, werd onder de middenberm een groot gedeelte van het Keizersbastion teruggevonden. Wegens de grote erfgoedwaarde besliste de Vlaamse overheid het bastion te redden door het te verplaatsen. Het bastion en de resten van de Keizerspoort kregen een plaats in de parking ‘Nationale Bank,’ op niveau -3. Het permanent publiek toegankelijke deel is ingericht met tentoonstellingsvitrines, informatieve panelen, een maquette en een grote vloerplattegrond van de Spaanse omwalling, geprojecteerd op de huidige stad. Het bastion zelf wordt op een stijlvolle en eigentijdse manier in een aparte ruimte gepresenteerd. Deze ruimte werd al voor groepen en bij speciale gelegenheden opengesteld, maar is nu ook open voor het grote publiek op alle even woensdagnamiddagen, van 14 tot 16 uur.

Meer info: www.antwerpen.be

Keizersbastion. (foto: stad Antwerpen) BOUWEN AAN VLAANDEREN | 109

Tekst | Roxane Heeren

Foto's | Gaëlle Buntinx

Oud en nieuw in voormalige mijnburelen Winterslag De voormalige mijnsite van Winterslag – vandaag beter bekend als C-mine - onderging de voorbije jaren een echte metamorfose. Het Genkse stadsvernieuwingsproject gaf eerder al een tweede leven aan de voormalige badzalen, machinekamer en schachtbokken, en zelfs enkele mijngangen zijn nu publiek toegankelijk. Bouwbedrijf Building is nu bezig met de restauratie van het sluitstuk van de site: de burelen van de mijndirectie. De gebouwen krijgen een grondige beurt onder leiding van Cops Architecten en Quirynen Jacobs Architecten, die respectievelijk de binnen- en buitenrestauratie voor hun rekening nemen.

Via de bogen bereikte je vroeger de badzaal. De scheiding in vloerbekleding is een herinnering aan een weggehaalde scheidingsmuur.

Behoud en herstel

De originele binnendeuren met raampjes werden stuk voor stuk verwijderd, hersteld en op het einde van de werken teruggeplaatst.

In vleugel C bleven enkel op kelderniveau enkele authentieke elementen bewaard: hier de loketten waar de mijnwerkers werden uitbetaald.

Het voormalige directiegebouw bestaat uit drie vleugels, die via gangen met elkaar in verbinding staan en samen een U vormen. De centrale vleugel aan de straatzijde is blok B, zijvleugel C sluit aan tegen het badgebouw – en stond hier vroeger op kelderniveau trouwens mee in verbinding – en zijvleugel A vormt de beëindiging van het gebouwencomplex. Tot voor de restauratie was het directiegebouw in gebruik als kantoor, maar het miste eigenlijk de nodige faciliteiten hiervoor. Wanneer de werken klaar zijn, zal het opnieuw dienstdoen als kantoorgebouw, ditmaal met modulaire ruimtes, die door jonge bedrijfjes kunnen gehuurd worden voor korte tot middellange termijn.

110 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Door de ontginning van steenkool in de ondergrond is de bodem onder het gebouw sterk uitgehold en verzakt, met grote zettingen en barsten als logisch gevolg. De architect besloot om deze scheuren wel te herstellen en te consolideren, maar niet volledig te verdoezelen: ook 'wonden' vertellen immers een verhaal. Om dezelfde reden koos hij ook voor een zachte gevelreiniging met waternevel en kalk. Daardoor is de gevelsteen is niet opnieuw helderrood zoals in de begindagen, maar behoudt hij een patina dat deel uitmaakt van de eigenheid van het gebouw. Een agressieve reiniging zou trouwens de bovenste laag van de steen helemaal wegnemen en de gevel erg kwetsbaar maken, bv. voor vorstschade.

De daken liet de ontwerper wel volledig vernieuwen. “De hellende daken van blokken A en B kregen een isolatielaag van sandwichpanelen, een reeks dakvensters en een nieuwe leien dakbedekking, zodat de eerder onbruikbare zolders nu elk een ruime kantoormodule vormen,” vertelt Stefan Hermans, projectleider bij Building.

“Het platte dak van blok C hebben we uitgepikeerd, voorzien van extra wapening en opnieuw opgegoten. Een laag isolatie en een nieuwe dakdichting maken het plaatje af.”

Interieur Binnen in de gebouwen werden een aantal waardevolle authentieke elementen behouden en hersteld, zoals de binnendeuren met glas-in-loodraampjes, de parketvloeren en de sierlijsten. De meest opvallende realisaties zijn hier wel de terrazzo-

Terrazzovloeren, hier ingelegd met mozaïektegeltjes, zijn vandaag zeldzaam.

Dankzij de nieuwe isolatielaag en dakvensters zijn de vroeger ongebruikte zolders nu ruime, lichte kantoormodules.

vloeren. Terrazzo is een Italiaans concept. Het is eigenlijk een afvalvloer waarin korrels marmer of andere natuursteen worden verwerkt. Deze worden gemengd in een cementpap en zo gestort. Daarna wordt het oppervlak afgeslepen. Soms worden de vloeren ook ingelegd met mozaïek, wat een mooi effect geeft. “Dit was het geval in de directiekantoren,” gaat Stefan Hermans verder. “We hebben de bestaande terrazzovloeren overal hersteld, en nieuwe gelegd waar die in het verleden verwijderd

waren. Terrazzo wordt niet vaak meer toegepast, er zijn dan ook nog weinig mensen die de techniek beheersen. Dit onderdeel vergde dan ook het voorafgaand studiewerk. Deze vloeren vormen zeker een van de hoogtepunten van deze restauratie!”

Verder werden de gebouwen volledig gestript en vernieuwd, zodat ze nu beschikken over liftkokers met sanitaire units op elke verdieping en over alle nodige kantoortechnieken. Deze zijn overal in opbouw geplaatst: de huurkantoren zullen immers regelmatig van eigenaar en dus ook van indeling wisselen. Dat vraagt flexibiliteit.

Vleugel C onderging de duidelijkste verandering. Omdat hier nauwelijks waardevolle elementen aanwezig waren, bleef er ook niets bewaard. Het interieur is dan ook duidelijk meer hedendaags. Nieuwe mezzanines zorgen er voor een optimaal gebruik van de hoge ruimtes.

Oud en nieuw

- COATINGS - STEENTAPIJT - GIETVLOEREN - TROFFELVLOER

- BETONHERSTELLINGEN - POLYURETHAANVLOEREN - EPOXYTRAPBEKLEDING - EPOXYVLOEREN

Annaert Epoxy Starrenhoflaan 33, B-2950 Kapellen T M F E I

+32 (0)3/646.85.12 +32 (0)475/38.25.53 (Patrick) +32 (0)496/281.686 (Hugo) +32 (0)483/226.775 (Wim) +32 (0)3/569.25.12 annaertepoxy@skynet.be www.annaertepoxy.be

Waar de ingang vroeger aan de straatzijde lag, wil het gebouw zich nu eerder naar het binnenplein richten. Een nieuwe hoofdingang was dus aan de orde. Stefan Hermans: “In blok A diepten we een deel van de kelder uit door de bestaande wanden van binnenuit moot per moot te onderschoeien. Aansluitend groeven we ook een extra stukje uit. Zo krijgen we een betere plafondhoogte in de kelder en tegelijk een fundering voor de nieuwe inkomhal.” Deze lichte constructie in staal en glas springt uit het oude gebouw en verwelkomt de bezoekers.

De combinatie van de oude gebouwen met nieuwe voorzieningen geeft ruime kantoren met grote ramen, die veel licht en een prachtig uitzicht bieden. Binnenkort kunnen gegadigden de nieuwe kantoren ook in realiteit gaan bewonderen en heeft ook het laatste stukje erfgoed op de C-mine site een nieuwe invulling. ❚

Technische fiche Opdrachtgever stad Genk Ontwerp interieurrestauratie Cops Architecten, Genk Ontwerp buitenrestauratie Quirynen Jacobs Architecten, Genk Studies stabiliteit Arcade, Hasselt Studies technieken Studiebureau Poelmans, Lummen Aannemer bouwkundige werken Building, Ranst Elektriciteit Vanderhoydoncks, Alken Gietvloeren: Annaert Epoxy, Kapellen HVAC en sanitair Van Den Briele, Houthalen Liften Kone, Antwerpen Trapleuningen, wenteltrap, borstweringen: LD Metaaldesign, Tongeren Start werken juni 2011 Einde werken mei 2013

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 111

Tekst | Roxane Heeren

Pastorij Wezemaal:

monument midden in het groen Achter de kerk van het landelijke Wezemaal, verscholen in het groen, vind je een bijzondere pastorij. Gebouwd in 1624, in opdracht van de abdij van Averbode, is ze de oudste Norbertijnenpastorij die nog als dusdanig in gebruik is. De Norbertijnen waren een welstellende orde, die zich mooie woningen kon veroorloven voor haar pastoors. Jammer genoeg waren de gebouwen in een erbarmelijke staat geraakt, door een restauratiedossier dat maar liefst vijfentwintig jaar aansleepte. Maar na de stevige opknapbeurt door Building is de pastorij van Wezemaal klaar om opnieuw ten dienste te staan van de lokale kerkgemeenschap.

De pastorij is eigenlijk een pastorijcomplex, dat bestaat uit de eigenlijke woning, een bijgebouw en een poortgebouw. Ze is omringd is door een slotgracht. Oorspronkelijk was het complex enkel toegankelijk via een ophaalbrug, waarvan de kettinggleuven trouwens nog te zien zijn in de gevel. In een tijd dat het land regelmatig geteisterd werd door rondtrekkende bendes was zo'n verdediging geen overbodige luxe! In de achttiende eeuw onderging de pastoorswoning al een grondige verbouwing: deuren en vensters werden verbreed en de stenen vensterkruisen werden vervangen door korfboogvensters.

Toen werd de ophaalbrug ook vervangen door een stenen boogbrug.

Sinds 1982 is de pastorij beschermd erfgoed, en in 1994 werden ook de ringgracht met brug, de tuin en de omheiningsmuur beschermd. In 1985 ondernam het toenmalige gemeentebestuur een eerste initiatief tot restauratie, maar de aanstelling van de ontwerper en het subsidiedossier sleepten aan tot 2009. Tegen de tijd dat de restauratie werd aangevat, vertoonden de gebouwen dan ook veel slijtage, kampten ze met stabiliteits- en vochtproblemen en waren de technische installaties totaal verouderd. Bij de recente grootscheepse restauratiecampagne werden zowel de pastorijgebouwen als de ringgracht en de stenen tuinmuur aangepakt.

Keerwanden en paalfunderingen De aannemer begon met het bijgebouw, dat hij opknapte en moderniseerde.

Toen de pastoor met pensioen ging en verhuisde, kwam eindelijk de pastorij zelf aan de beurt. Hier werd eerst het stabiliteitsprobleem aangepakt, want

112 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

het gebouw was aan het verzakken naar de ringgracht toe. Daarom plaatste Building op het 'eiland' een grondkerende wand, die belet dat gebouw nog verder afglijdt. Hiervoor werd het hele noordelijke deel van de gracht tijdelijk aangevuld, wat als bijkomend voordeel had dat het gebouw tijdens de verdere werken beter toegankelijk was. “In het begin konden we de werf alleen bereiken via de poort, wat niet zo handig was,” vertelt Frank Van Hoof, hoofdprojectleider bij Building. “Zodra de buitenwerken afgerond waren, hebben we de gracht opnieuw uitgegraven, gereinigd en heraangelegd. Dankzij het mooie resultaat besliste de kerkfabriek trouwens om in eigen beheer ook de rest van de gracht te laten saneren.”

De toren zag er nog goed uit, maar was qua stabiliteit behoorlijk problematisch. “Voor de toren hebben we de grote middelen bovengehaald,” blikt Van Hoof terug. “We hebben de structuur verstevigd met ankers en ringbalken en ook de volledige dakconstructie is vervangen. Nieuwe paalfunderingen onder het gebouw zorgen ervoor dat hij niet gauw weer zal verzakken.”

Buitenkant Het steile schilddak met dakkapellen en stormklokje maakt een belangrijk deel uit van het typische uiterlijk van het gebouw. Met een nieuwe leien dakbedekking straalt het nu weer als nooit tevoren. De bakstenen gevels, met elementen van zand- en ijzerzandsteen, werden grondig gereinigd en waar nodig hersteld, en daarna opnieuw gekaleid. Aan de slagregenzijde verving Building ook het buitenschrijnwerk, de rest werd gerestaureerd.

Een bijzonder element is de mooie zonnewijzer op de zuidgevel, die door een specialist in gereedheid wordt gebracht voor de zomer. “Een zonnewijzer komen we niet op elke werf tegen,” aldus Van Hoof. “Dat is echt specialistenwerk, dat we dan ook uitbesteden. De rest van de werken, buiten de technische installaties, wordt allemaal door onze eigen vakmensen uitgevoerd.”

Ontdekkingen Ook de binnenrestauratie was een behoorlijke klus: elektriciteit en verwarming waren dringend aan vervanging toe, hetzelfde gold voor keuken en badkamer. Daarnaast is de pastorij nu ook uitgerust met brand- en inbraakbeveiliging. Qua interieur werden de originele stucwerkplafonds hersteld en kreeg de zolder een nieuwe, geïsoleerde vloer. “Op de zolder deden we trouwens nog een mooie ontdekking,” vertelt Van Hoof. “Daar vonden we een aantal oude lemen wanden, die we dan ook hersteld hebben. Dat is het fijne aan restauratie: soms stoot je op verborgen pareltjes.”

Ondertussen zijn de werken bijna klaar, op een lik verf en enkele afdekplaatjes na. Tegen de zomer verwacht Building het project volledig af te ronden. Met zowel buitenkant als binnenkant zo goed als nieuw, en voorzien van hedendaags comfort, kan de pastorij van Wezemaal er weer vier eeuwen tegen! ❚

Technische fiche Opdrachtgever kerkfabriek Wezemaal Ontwerp Groep Infrabo, Westerlo Aannemer Building, Ranst Schilderwerken ASLV Schildersbedrijf, As Leverancier kalk, kalkmortel en verfabijter: Reynchemie, Roeselare Start werken november 2010 Einde werken zomer 2013

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 113

In good hands Oud en nieuw - hand in hand. Building laat ze samensmelten tot een harmonieus geheel - of dat nu enkel restauratie of een combinatie van restauratie en nieuwbouw is.

Steeds van oudsher maar met de nieuwste technieken. We nemen alles zelf onder handen.

Building heeft een ge誰ntegreerde steenkapperij en schrijnwerkerij. Niets is ons te veel.

Elk project vormt een unieke uitdaging. Van fundering tot afwerking, we pakken het aan - hands on - en dat al 50 jaar lang. Welk project ook, dankzij Building is het in goede handen!

Ontdek onze diverse projecten op www.buildingnv.be

Stargyp Traditie en efficiĂŤntie met kalkpleisters Kalkspecialist Stargyp is de enige Belgische onderneming die machinaal traditionele kalkpleisters kan aanbrengen. Dank zij die aanpak kan het sneller, efficiĂŤnter en economischer opdrachten uitvoeren. In eigen huis bundelt het bovendien een enorme expertise en ervaring in alle natte bepleisteringswerken en kaleien en in het aanbrengen en restaureren van gevelornamenten, moluren en lijstwerk.

Stargyp voert regelmatig werken uit aan en in belangrijke historische monumenten. Bekende voorbeelden zijn de kathedraal van Antwerpen en het begijnhof (Unesco-patrimonium) van Lier, waar dit najaar een nieuw project van start gaat.

ten onze eigen mensen bij voorkeur in voor de meer gespecialiseerde werken zoals decoratief pleisterwerk, rozetten, kooflijsten, sokkels en allerlei speelse versieringen. We gebruiken natuurlijke kalk van Saint-Astier, een traditioneel ambachtelijk product op basis van natuurlijke grondstoffen."

Klanten van Stargyp zijn vooral aannemers en architecten, bouwprofessionals die hoge eisen stellen aan de kwaliteit van het geleverde werk. "Uiteraard werken wij ook voor particulieren. Maar grotere opdrachten vormen de hoofdmoot. Kijken we specifiek naar monumenten, dan gaat het om een tiental projecten op jaarbasis," zegt bedrijfsleider Luc Van Kerckhoven. "Ons team telt een dertigtal medewerkers, maar we doen ook regelmatig een beroep op vertrouwde onderaannemers. Dat is de basis van onze flexibiliteit. We zet-

"Veel van onze opdrachten vergen grondig denkwerk vooraf," stelt projectleider Dirk Van de Wyngaert. "In de Lierse begijnenhuisjes bijvoorbeeld zal de luchtsituatie na restauratie heel anders zijn dan voordien. Zo waren er vroeger een houtkachel en enkel glas. Die worden vervangen door dubbel glas en verwarming zonder rookgassen. Daarom is het best de bestaande leembepleistering volledig te verwijderen en te vervangen door een nieuwe laag." Een ander typisch probleem is ook hier zoutafzetting. Stargyp reikt De Nekkersgatmolen in Ukkel.

116 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Het gemeentehuis van Opglabbeek. (foto Marc Sourbron)

Start Stargyp was aanvankelijk gevestigd in Berchem (Antwerpen), maar vond drie jaar geleden een nieuwe stek in de historische Frankenhoeve, langs de rand van Lier. Het deelt die locatie met zusterbedrijf Montagyp. "Ons verhaal begon in 1976, toen mijn vader Montagyp oprichtte, voor de droge afwerking met gipskarton," blikt Van Kerckhoven terug. "Stargyp zorgde voor een complementair aanbod.

Het doet alles wat met kalk-, gips- en cementbepleistering te maken heeft. Omdat kalkpleister een materiaal met een lange traditie is werken we natuurlijk veel mee aan in restauratie- en renovatieprojecten. Maar we voeren net zo goed nieuwbouwopdrachten uit."

In de pastorie van Wezemaal stond Stargyp niet alleen in voor de restauratie van de kroonlijst en de kalkbepleistering van de binnenmuren en de plafonds, maar reconstrueerde het ook een lemen bordes op de zolder, op basis van sporadische resten van het origineel.

mee oplossingen aan, zoals het aanbrengen van zoutbuffers. "We geven ook advies over productgebruik, zelfs al staan er al andere producten vermeld in de bestekken."

Gemeentehuis Opglabbeek Een opvallende realisatie was de herbepleistering van de binnen- en buitengevels van het oude gemeentehuis van Opglabbeek. "Buiten moesten we naast de moluren ook de negentiende-eeuwse Franse schijnvoegen herstellen. Maar die waren in de loop der jaren helemaal verdwenen. Daarom moesten we de maatvoering herberekenen, op basis van oude foto's," vertelt Van de Wyngaert. "De moluren bezorgden ons minder hoofdbreken: daarvan was voldoende bewaard om een negatieve mal te maken om het geheel te vervolledigen." Stargyp nam hier ook de raamcorsages en het lijstwerk voor zijn rekening.

Vakkennis intern doorgeven Er bestaan geen doorgedreven schoolopleidingen voor zulke gespecialiseerde pleisterwerken. Luc Van Kerkhoven: "De vakkennis wordt binnen het bedrijf doorgegeven, in verschillende gevallen zelfs van vader op zoon. We volgen ook de evolutie van de sector en de ontwikkeling van producten op de voet.

Zo bereiken we een continuïteit in productkennis en beroepservaring en gaat er geen vakkennis verloren. Toen we van start gingen, werkten we nauw samen met een ambachtelijk tweemansbedrijfje. Dat bedrijfje is inmiddels stopgezet, maar de beroepservaring ervan hebben we helemaal in Stargyp geïntegreerd." ❚

De Nekkersgatmolen in Ukkel.

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 117

Restauratie van de St.Petrus & Pauluskerk te Herne PIT ANTWERPEN NV Starrenhoflaan 27- 2950 Kapellen Telefoon (03)605 14 33 Fax (03)605 14 76 E-mail: info@pit.eiffage.be www.pitantwerpen.be

Tekst | Tim Janssens

Hof ten Berg in Ternat Bouwvallige vierkantshoeve basis voor nieuwe sociale woningen Een oude, in verval geraakte hoeve omtoveren tot een hedendaags residentieel complex: het is geen sinecure, zeker niet wanneer die hoeve ook een beschermd monument is en maximaal behoud van de vroegere vormgeving een belangrijke prioriteit is. Maar enkele ingestorte gevels en heel wat architecturale vraagstukken later begint het nieuwe Hof ten Berg nu toch stilaan vorm te krijgen. Tegen de zomer zal de eens zo bouwvallige boerderij plaats bieden aan twaalf sociale huurwoningen. ›

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 119

Behoud van historische elementen Hof ten Berg is het schoolvoorbeeld van een gesloten Vlaamse vierkantshoeve. Ze dateert uit de veertiende eeuw en kende een woelige geschiedenis, wat de laatste decennia resulteerde in een verregaande staat van verwaarlozing. Toch bezit de hoeve sinds 1975 de status van beschermd monument. Dit maakt dat behoud van het historische karakter van de hoeve zeer belangrijk is. Toen de Gewestelijke Maatschappij voor Volkshuisvesting het plan opvatte om het verloederde Hof ten Berg om te vormen tot een sociaal wooncomplex en het overleg met Monumenten en Landschappen en de dienst Stedenbouw opstartte, bleek al gauw dat het accuraat combineren van oud en nieuw voor architect Pluspunt Architectuur de voornaamste uitdaging zou worden. De boerderij moet er na renovatie immers ongeveer hetzelfde uitzien als in haar glorieperiode. Hoewel er twaalf nieuwe wooneenheden in worden ondergebracht, moet je dus duidelijk kunnen zien waar het oorspronkelijke woongedeelte, de schuur en de stallen zich vroeger bevonden. Kortom: een architecturale spreidstand om u tegen te zeggen.

Slechte staat Niet alleen voor de architect was het zoeken naar een delicaat evenwicht. Ook aannemer PIT Antwerpen kwam nu en dan voor moeilijke keuzes te staan. Toen het de renovatiewerken beetje bij beetje opstartte, bleek de hoeve immers in een veel slechtere staat te verkeren dan aanvankelijk gedacht. “Oorspronkelijk hadden we samen met de architect het plan opgevat om de gevels van drie van de vier vleugels licht te restaureren (kleine aanpassingen of reparaties in het metselwerk), terwijl we de verzakte voorgevel van de vierde vleugel (aan de straatkant) wel zouden vernieuwen,” vertelt projectleider Volker Claessens. “Uiteindelijk kwam het erop neer dat we die vierde vleugel nagenoeg volledig opnieuw moesten metselen en dat we eigenlijk enkel het dak konden behouden. Ook de gevel aan de kant van het binnenplein is dus volledig vernieuwd. Naarmate we dan de rest van het complex onder handen namen, bleek dat ook de voormalige woonvleugel er bijzonder slecht aan toe was. Vandaar dat we veel meer metselwerk hebben moeten uitvoeren dan oorspronkelijk gepland. Enkel met de schuur konden we meteen aan de slag, in die zin dat we daar alleen een aantal raamopeningen in de gevel moesten maken en de voegen moesten reinigen voor we konden starten met de integratie van drie duplexappartementen.”

Speciale ingrepen Ondanks de moeilijke start, kon PIT Antwerpen uiteindelijk toch beginnen met de inrichting van de woningen. Maar ook dit vereiste heel wat speciale ingrepen.

^ Hof ten Berg (hier op de foto voor renovatie) is het schoolvoorbeeld van een gesloten Vlaamse vierkantshoeve. Sinds 1975 is ze beschermd als monument. > PIT Antwerpen bouwt het eens zo bouwvallige Hof ten Berg in Ternat om tot twaalf sociale huurwoningen.

Hierbij moet het oud en nieuw accuraat combineren, een moeilijke architecturale spreidstand.

120 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Om het vloerniveau in het voormalige woongedeelte gelijk te krijgen, moest PIT de vloer bijvoorbeeld danig ophogen. “Overal uitgraven was geen optie omdat een deel van het gebouw onderkelderd is,” licht Claessens toe. “Voorts moesten we de vloerroostering van de verdieping (zoals de vroegere toestand) vernieuwen met eiken keperwerk. De oorspronkelijke moerbalken moesten behouden blijven, wat het nodig maakte hier en daar verrotte delen te vervangen. Een verlijmde en om de vijftien centimeter vastgevezen stalen lat zal de balken voortaan extra ondersteunen. Het schrijnwerk is een combinatie van oud en nieuw: moderne, performante ramen met een authentieke profilering. In negen van de twaalf units moesten we de oude elementen zo veel mogelijk behouden (bijvoorbeeld tweelagige bezetting, rustieke vloerbekleding in gedecoreerde cement, bakstenen en Boomse tegels, …). Het contrast met de schuur, waar we amper rekening moeten houden met historische elementen en drie moderne duplexappartementen aan het inrichten zijn, is groot. Daar komt bijvoorbeeld een industriële vloer in polybeton, al geeft de knappe houten dakstructuur het geheel nog een organisch tintje. Al bij al is de renovatie van Hof ten Berg voor ons een zeer mooi A-tot-Z-project.”

❚

Technische fiche Opdrachtgever Architect Aannemer Start werken Einde werken

Gewestelijke Maatschappij voor Volkshuisvesting (Sint-Pieters-Leeuw) Pluspunt Architectuur (Waregem) PIT Antwerpen (Kapellen) augustus 2011 zomer 2013

< Toen PIT Antwerpen de renovatiewerken opstartte, bleek de hoeve in een veel slechtere staat te verkeren dan aanvankelijk gedacht. Zo moest het het metselwerk van de vleugel aan de straatkant nagenoeg volledig vernieuwen.

Advocatenvennootschap FLAMEY behoort tot de absolute top van de Belgische kantoren gespecialiseerd in publiek en administratief recht.

Jan Van Rijswijcklaan 16 2018 Antwerpen Tel: + 32 3 257 33 16 Fax: + 32 3 237 38 51

Het kantoor verleent private en overheidsbedrijven, particulieren, lokale besturen en intercommunales zowel juridisch advies als bijstand in administratieve en gerechtelijke procedures, en is in het bijzonder gespecialiseerd in volgende materies:

- Overheidsopdrachten - PPS www.flamey-advocaten.be - Ruimtelijke ordening en stedenbouw info@flamey-advocaten.be - Milieurecht - Onteigeningen - Monumenten, landschappen en natuurbescherming - Energierecht - Handelsvestigingen - Brownfields Advocatenvennootschap FLAMEY is een gerenommeerd nichekantoor met vestiging in Antwerpen. Het kantoor kan bogen op een rijke expertise en meer dan 25 jaar ervaring.

Peter Flamey

Jan Van Rijswijcklaan 16 2018 Antwerpen Tel: 03/257.33.16 Fax: 03/237.38.51 email: info@flamey-advocaten.be

Consultaties zijn steeds op afspraak BOUWEN AAN VLAANDEREN | 121

Tekst | Peter Flamey en Bert Van Weerdt

Deklassering van beschermde monumenten Het Monumentendecreet van 3 maart 1976 regelt de bescherming van monumenten in het Vlaamse Gewest. Het omschrijft een monument als een onroerend goed dat van algemeen belang is omwille van zijn artistieke, wetenschappelijke, historische, volkskundige, industrieel-archeologische of andere sociaal-culturele waarde. Het is de Vlaamse regering die het besluit tot definitieve bescherming van een monument vaststelt. Een dergelijk besluit kan worden aangevochten bij de Raad van State, doch slechts binnen de korte termijn van zestig dagen. Beroepen die worden ingediend na deze termijn zullen in principe worden afgewezen als onontvankelijk.

Dit wil echter niet zeggen dat een onroerend goed voor eeuwig beschermd blijft als monument. De eigenaar kan immers de opheffing of de wijziging van een beschermingsbesluit vragen. Het Monumentendecreet voorziet de mogelijkheid dat de Vlaamse regering besluit tot de opheffing of wijziging van het beschermingsbesluit. Indien een monument niet langer meer die historische, architecturale of artistieke waarde heeft waarvoor het beschermd werd, kan de eigenaar een verzoek tot deklassering indienen. Een gebouw kan dermate beschadigd, of zelfs volledig vernield zijn, dat de bescherming geen enkel nut meer heeft.

De procedure tot opheffing of wijziging van een bescherming is relatief eenvoudig. Hoewel het initiatiefrecht om tot de deklassering over te gaan toekomt aan de bevoegde minister, zal deze in de praktijk hiertoe worden verzocht door de belanghebbende eigenaar. De eigenaar moet een gemotiveerd verzoek tot deklassering bij de minister in te dienen. In het verzoekschrift moet hij de omstandigheden die de opheffing of de wijziging van het beschermingsbesluit rechtvaardigen omschrijven. Het verzoek dient een duidelijke reden aan te geven die de opheffing van het beschermingsbesluit kan rechtvaardigen.

Advies Koninklijke Commissie

Advocaat Bert Van Weerdt.

122 | BOUWEN AAN VLAANDEREN

Het Monumentendecreet bepaalt dat de aanvraag tot deklassering aan de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen moet worden voorgelegd. Het horen van de Koninklijke Commissie is een substantiĂŤle vormvereiste, waarvan de niet-naleving kan leiden tot de nietigver-

klaring van het wijzigingsbesluit. Dezelfde commissie diende te worden geraadpleegd alvorens de minister kon overgaan tot de bescherming van het onroerend goed. De minister zal een aanvraag tot deklassering na ontvangst ervan overmaken aan de commissie.

De Koninklijke Commissie zal een advies opstellen over de aanvraag tot opheffing of wijziging van het beschermingsbesluit. Ze zal daarbij rekening houden met de stukken van het dossier en de waarden die aan de bescherming ten grondslag lagen. Tevens zal de commissie de elementen die leidden tot de aanvraag in haar oordeel betrekken. De eigenaar die een verzoek tot deklassering indient wordt niet gehoord door de Koninklijke Commissie. Het zal dus van groot belang zijn om de aanvraag afdoende te motiveren en voldoende bewijsstukken bij te brengen.

De Commissie zal na onderzoek van de aanvraag haar advies opnieuw overmaken aan de Vlaamse minister bevoegd voor onroerend erfgoed. Het uitgebrachte advies is niet bindend. Echter zal de minister die afwijkt van het advies in het kader van de motiveringsplicht wel moeten aangeven waarom hij de visie van de commissie niet volgt.

Na ontvangst van het advies van de Koninklijke Commissie kan de bevoegde minister een besluit nemen omtrent de aanvraag tot deklassering van een beschermd monument. De minister kan de aanvraag tot wijziging of opheffing inwilligen of afwijzen. Een dergelijk besluit moet hij formeel motiveren. De eigenaar van een onroerend goed dat als monument worden beschermd kan tegen de weigering van een opheffings- of wijzigingsbesluit in beroep gaan bij de Raad van State. Hiertoe dient binnen de zestig dagen na kennisname van de beslissing een beroep tot vernietiging of schorsing te worden ingediend.

Deklassering stads- en dorpsgezichten Het Monumentendecreet voorziet ook de bescherming van stads- en dorpsgezichten. Een stads- of dorpsgezicht is een groepering van onroerende goederen of monumenten die samen een waardevol geheel vormen. Ook de omgeving van een beschermd monument kan worden beschermd als een stads- of dorpsgezicht. Bij de bescherming als stadsof dorpsgezicht spelen andere motieven dan bij de bescherming als monument. Het gaat hier om waardevolle, ruimere gehelen, waarbij het belang van het ensemble primeert, en zeker niet elke individuele gevel.

De regeling wil waardevolle gebouwde gehelen op een coherente manier beschermen. Het kan hierbij gaan om een historisch stratenpatroon of de contouren van een marktplein.

Niet elke gebouw dat binnen de afbakeningszone van een besluit tot bescherming van een stads- of dorpsgezicht valt zal echter beeldbepalend zijn. Indien een bepaald stratenpatroon wordt beschermd, zal niet iedere woning in de straat even waardevol of essentieel zijn bij de bewaring van het stratenpatroon. Evenwel zal niet zomaar een stedenbouwkundige vergunning kunnen worden bekomen voor de sloop of de grondige verbouwing van een dergelijk gebouw. In het verleden vernietigde de

Advocaat Peter Flamey.

Raad van State verschillende stedenbouwkundige vergunningen voor de afbraak van minder waardevolle gebouwen die binnen een beschermd geheel zijn gelegen. De vraag stelt zich of een dergelijk strenge interpretatie aansluit bij de definitie van een stads- of dorpsgezicht als een waardevol geheel, waarbij de coherent afgebakende eenheid primeert en niet de individuele panden.

In dergelijk geval zal eerst een aanvraag tot deklassering bij de minister moeten worden ingediend op dezelfde wijze zoals hierboven besproken.

De eigenaar van een gebouw die wil overgaan tot de sloop zal de gedeeltelijke opheffing van het beschermingsbesluit moeten aanvragen. â?&#x161;

BOUWEN AAN VLAANDEREN | 123

wdw

wdw

Een opvallend pioniersproject zet de standaard voor duurzaam wonen.

De Duurzame Wijk is gebaseerd op 8 pijlers:

Een doordachte inplanting

Meer mobiliteit = meer levenskwaliteit

Aandacht voor biodiversiteit

Zelfbedruipend met water

Met ‘De Duurzame Wijk’ wordt een opvallend pioniersproject gelanceerd: een wijk die volledig vanuit een duurzame invalshoek wordt aangepakt, en dit zowel op ecologisch, economisch als sociaal vlak.

Concreet: ecologische materialen en oplossingen, energiezuinig wonen, betaalbaarheid en een goed nabuurschap vormen een harmonieus geheel. En dit gesteund op een toekomstgerichte visie én met respect voor de Belgische bouwtraditie.

ENERGY ENER NE GY

Low-impact materialen

Energiezuiniger dan ooit

Gezonde binnenlucht

Kostenoptimaal ontwerp

www.deduurzamewijk.be Een project van Wienerberger in samenwerking met Eribo // Fris in het Landschap Wielfaert Architecten // 3E

Innovatieve oplossingen voor uw beton, daar kunt u op bouwen.

Holcim investeert continu in onderzoek, zowel in het labo als op de bouwplaats. Dat leidt tot innovatieve oplossingen en een almaar vollediger en performanter productassortiment.

Holcim werkt immers samen met de beste leverancier-partners om u het allerbeste te kunnen bieden op het vlak van vezelbeton, zelfverdichtend beton, gekleurd beton...

Dankzij de klantenondersteuning van Holcim brengt u zelfs de meest complexe projecten tot een goed einde. Holcim organiseert ook opleidingssessies van hoog niveau over zijn producten en het gebruik ervan.

Holcim, telkens weer een nieuwe oplossing.

Voor meer informatie, documentatie of een afspraak: www.holcim.be

Kracht. Prestatie. Passie.

VidaVerde

Sint-Denijs-Westrem

PRACHTIG WONEN IN DE RAND ROND GENT Poortakkerstraat - Sint-Denijs-Westrem

Residentie Vida Verde is gelegen aan de Poortakkerstraat en biedt een zeer goede mobiliteit en een aangenaam groen kader. Met de wagen bereikt u snel verschillende grote invalswegen. Het centrum van Gent ligt op fietsafstand of is eenvoudig te bereiken via de tram (tramlijn 1). Ook het Sint-Pietersstation ligt op fietsafstand. De residentiĂŤle gebouwen bevatten appartementen met 1, 2 of 3 slaapkamers met een volledig zuidgericht terras. Het nieuwbouwproject staat voor kwaliteit en een hoogwaardige architectuur.

T. 09 216 79 89 - E. vastgoed@vandewalle.be - www.vida-verde.be