UITGAVE 10 • septmeber 2016 • poep
Het helende van de mens vind ik bijzonder
Kwiek
Kijkt u wel eens achterom? Iedereen poept, zelfs de koning. En iedereen doet
In deze Kwiek kunt u alles lezen over het hoe en
dat op zijn of haar eigen manier. De toiletruimtes
waarom van poep. U komt te weten wat poep u
hierboven laten zien hoeveel aandacht soms
als u problemen ervaart met het toiletbezoek en
wordt besteed aan het aankleden van deze
wat er gebeurt met het water dat u doorspoelt.
ruimte. Maar aan het toiletbezoek zelf schenken
Maar ook leuke weetjes, verhalen en tegeltjes-
we amper aandacht. Laat staan dat we erover praten. Waarom eigenlijk? 2
kan vertellen over uw gezondheid, wat u kunt doen
wijsheden komen aan bod. Als puzzelprijs kunt u een boek winnen dat helemaal gaat over de darmen. Voor als u nog verder wilt lezen.
INHOUDsopgave
samen online! Site:
04 Moeten we meer over poep praten? 06 Vernieuwd Livio krijgt vorm 08 In de keuken van 10 Passie
16
08 11 Vacatures vrijwilligers 12 Het hebben van een stoma 14 Livio Plus 15 Terugblik
Een gezonde spijsvertering is van belang voor een optimale verwerking van uw voeding en heeft ook invloed op uw gezondheid en welbevinden. Bent u benieuwd hoe uw eigen houding en gedrag zijn met betrekking tot een gezonde spijsvertering? spijsvertering.info/spijsverteringscheck
16 18 19 20 21 22
Uniek Cliëntenraad In de wijk Samenwerking Er op uit Wist u dit al over poep? 23 Puzzel 24 Herinnering
app: WC-spelletjes
19
Redactie
Contact redactie
Livio, afdeling Markt & Communicatie
Postbus 448 7500 AK Enschede Tel: (053) 460 2132 kwiek@livio.nl
Heeft u suggesties voor onderwerpen? Laat het de redactie weten.
Doe de spijsverteringscheck
Kwiek verschijnt zes keer per jaar en wordt verspreid onder cliënten, medewerkers, vrijwilligers, samenwerkingspartners en geïnteresseerden.
Toilet Time is geen game bomvol toilethumor. Nee, Toilet Time is een collectie leuke minigames die perfect zijn om de tijd te doden. Het gaat erom korte puzzels op te lossen in een korte tijd. Bijvoorbeeld mensen naar het juiste toilet sturen, de temperatuur van een douche goed instellen of voorkomen dat sleutels in het toilet vallen. Juist omdat Toilet Time geen moeilijk spel is, kunt u het gemakkelijk even tussendoor spelen. De app is beschikbaar voor smartphones en tablets. Kwiek • 3
Moeten we meer over poep praten? Praten over poep doen we niet zo veel. Zelfs niet met de dokter. Toch zouden we dat soms toch moeten doen. Je ontlasting kan je namelijk veel vertellen over je gezondheid. Dokter J. J. Kolkman, maag-darm-leverarts in het MST, vertelt.
Het vraaggesprek met dr. Kolkman verloopt anders dan anders. Wij stellen hem niet alleen vragen, hij stelt ons ook een aantal vragen. Eén daarvan is: ‘Hoe zou jij je poep omschrijven?’. Wij geven op die vraag blijkbaar het antwoord dat iedereen geeft: ‘Wel normaal volgens mij’. Maar wat wij misschien normaal vinden omdat we er aan gewend zijn, hoeft niet normaal te zijn. Kolkman legt uit: ‘Ik gebruik vaak de Bristol stool chart om mensen te helpen hun ontlasting te omschrijven. Types 3 en 4 komen het meest voor. Types 1 en 2 wijzen op verstopping en bij types 5 t/m 7 spreken we over diarree’. Niet alleen de vorm van je ontlasting kan je wijzen op verstopping. Ook klachten als misselijkheid, een opgeblazen gevoel, zuurbranden of krampen kunnen duiden op verstopping. ‘Een verstopping is lastig, maar het is niet gevaarlijk of ongezond’, vertelt dr. Kolkman.
4
‘Je moet met enige regelmaat poepen’
Kolkman op meer dingen letten dan alleen
De 4 gouden regels
signalen van verstopping. ‘Je zou je ontlasting
Dr. Kolkman eindigt met wat hij ‘de vier
ook moeten controleren op kleur en vooral
gouden regels’ noemt. Als deze regels
op bloed. Bloed hoort niet. Je moet hier dan
worden gevolgd, zou het toiletbezoek
ook altijd ter controle mee naar de dokter. De
in de meeste gevallen probleemloos
aanwezigheid van bloed kan meerdere oorzaken
moeten verlopen.
Achterom kijken Als we naar het toilet gaan, moeten we volgens
hebben. Het kan wijzen op dikke darmkanker, maar de meest voorkomende oorzaken van
Regel 1: Goed ontbijten met veel vezels
bloed zijn aambeien of beschadigingen door
Regel 2: 30 minuten na het ontbijt naar
hardere ontlasting’, legt hij uit.
het toilet gaan om te poepen Regel 3: Een goede toilethouding is
De kleur komt voort uit je voeding en het gal
enigszins gehurkt zitten, of met
dat in de darmen aanwezig is. De kleur kan
de knieën omhoog
daardoor variëren van geel tot bijna zwart.
Regel 4: Nooit het toiletbezoek uitstellen
‘Een zwarte kleur kan betekenen dat er bloed in de ontlasting zit. Maar deze kleur kan ook
‘Het slechtste wat je kunt doen, is niet
ontstaan doordat je gisteren bietjes hebt
poepen’, vertelt dr. Kolkman. Door
gegeten, die eveneens een rode kleur afgeven.
uitstellen kan verstopping ontstaan of
Even terugdenken aan wat je hebt gegeten, is
de ontlasting wordt harder, waardoor
daarom wel verstandig. Heel bleke ontlasting
het toiletbezoek pijnlijk wordt.
kan wijzen op problemen tussen de lever en de
Regelmatig naar het toilet gaan om te
darm. Dus ook in dat geval extra opletten.’
poepen is dus het beste dat u kunt doen.
Bristol Stool Chart Type 1
Losse harde keutels, zoals noten (moeilijk uit te scheiden)
Type 2
Als een worst, maar klonterig
Type 3
Als een worst, maar met barstjes aan de buitenkant
Type 4
Als een worst of slang, glad en zacht
Type 5
Zachte keutels met duidelijke randen (makkelijk uit te scheiden)
Type 6
Zachte stukjes met gehavende randen, een papperige uitscheiding
Type 7
Waterig, geen vaste stukjes. Helemaal vloeibaar Kwiek • 5
Vernieuwd Livio krijgt vorm De overheid wil goede gezondheidszorg voor iedereen betaalbaar en toegankelijk houden. Omdat steeds meer mensen zorg en ondersteuning krijgen, blijven de kosten stijgen. Daarom moeten mensen meer dan voorheen zichzelf de vraag stellen: wat heb ik nodig, wat kan ik zelf, wat kan ik betalen en wie uit mijn omgeving kan mij helpen?
Omgekeerd vraagt dit van zorgverleners een nieuwe visie op het organiseren van zorg en welzijn. We gaan daarom in gesprek met de twee managers van Livio die hier dagelijks aan werken. Nicole Dekkers-Pieper (links op de foto) begint enthousiast te vertellen: ‘Ik ben verantwoordelijk voor
ontmoeten op allerlei manieren wordt gestimuleerd.
de zorg van Livio bij mensen thuis in de wijk en thuis in
winkel en activiteiten worden aangeboden’.
En allerlei diensten zoals warme maaltijd, wasserette,
onze woonzorglocaties. Niet meer ons aanbod, maar hun eigen kracht, eigen regie, zelfredzaamheid en
Patricia Bangma werkt voor het andere zorgonderdeel van Livio, dat Zorg & Verblijf heet. Ze licht toe: ‘Het
sociale omgeving. En als de zorg meer vraagt? Dan zijn
belangrijkste verschil is dat wij er zijn voor mensen
we er wanneer nodig.’
die 24 uur per dag zorg in directe nabijheid en/of
de vraag van wijkbewoners is leidend. We activeren
intensief toezicht nodig hebben. We hebben het dan
6
Nicole merkt op: ‘Onze oriëntatie is wijkgericht.
over een verblijf in het verpleeghuis of kleinschalige
Het maakt niet uit hoe iemand in de wijk woont:
woonvoorziening voor kwetsbare ouderen of mensen
eigen woning, huurwoning of een appartement bij
met een niet-aangeboren hersenletsel. Naast de
Livio. Onze deskundige wijkteams zijn de spil in de
wijkteams zijn hier ook altijd onze multidisciplinaire
wijk en komen bij iedereen thuis. Daarom noemen
behandelteams onder verantwoordelijkheid van de
we dit organisatieonderdeel ZorgThuis.’
specialist ouderengeneeskunde bij betrokken.’
Ze vervolgt: ‘Een voordeel van een appartement bij
Attent merkt ze op: ‘De zorg hoeft niet van perma-
Livio is dat de bewoner alles dicht in de buurt heeft.
nente aard te zijn. Als zelfstandig wonen even niet
Bovendien gaan onze locaties steeds meer fungeren als
mogelijk is als gevolg van bijvoorbeeld een operatie,
wijkservicepunt voor alle wijkbewoners. Zie het maar
zware ziekte of ongeval, dan kan er bij ons hersteld of
als ‘de huiskamer van de wijk’, waarbij elkaar spontaan
gerevalideerd worden.’
Livio is partner van de coöperatie Zorgschakel
Patricia vult aan: ‘Ook hier hebben we veel oprechte
Enschede voor specialistische zorg thuis. Daar zijn
aandacht voor de zorg- en welzijnsfunctie die het
tevens AriënsZorgpalet, de Posten en Zorggroep
sociale netwerk van de cliënt kan vervullen, want samen
Manna aan verbonden. Alle specialistische
geven we de zorg vorm’.
verpleegkundige handelingen zijn hierin ondergebracht. Iedere partij die het nodig heeft,
Op de vraag hoe de dames terugblikken en vooruitkijken op de nieuwe organisatie zijn ze eensgezind: ‘We
huurt deze zorg vervolgens van Zorgschakel Enschede in.
hebben al belangrijke stappen gezet, maar er zijn nog tal van uitdagingen op onze weg naar een krachtige,
Meer info: zorgschakelenschede.nl
wijkgerichte en toekomstbestendige organisatie. Zo starten we binnenkort met Zorgschakel Enschede, waar we een aantal specialistische teams gaan onderbrengen. In het verleden waren de specialisten
De reacties uit de organisatie zijn positief. ‘Steeds vaker
veelal verspreid over verschillende (wijk)teams. Het
vernemen we van onze zorgprofessionals dat we
bij elkaar brengen bevordert de kwaliteit, efficiëntie en
elkaar steeds beter en sneller weten te vinden en dat
kennisdeling. Het vertrouwde wijkteam van de cliënt zal
we meer één groot Livio-team aan het worden zijn.
hen inschakelen als de complexiteit daarom vraagt.’
Ook de reactie van de wondzorgverpleegkundigen was leuk. Zij ervaren door Zorgschakel Enschede meer
Ze vervolgen: ‘Ook zullen onze specialisten ouderen-
erkenning voor hun expertise.’
geneeskunde, fysiotherapeuten, logopedisten, ergotherapeuten en diëtisten nog vaker behandeling ge-
Afsluitend: ‘Kortom, we hebben een helder beeld
ven buiten het verpleeghuis; dus bij de cliënten die thuis
voor ogen wat de maatschappij van ons verwacht,
wonen. Daarnaast ligt er voor de organisatie een mooie
we weten welke richting we op gaan en zijn daarin
uitdaging om meer jonge vrijwilligers aan ons te binden’.
al aardig op weg.’ Kwiek • 7
In de keuken van
Pokémon-jagende oma trekt 30 miljoen kijkers Een komisch filmpje op de Facebookpagina van Livio is een wereldhit. In het filmpje leest een oudere mevrouw rustig de Kwiek, terwijl haar huis vol zit met Pokémon. En dan is ze het zat. Ze staat op en begint kordaat met een vliegenmepper alle Pokémon neer te halen. Inmiddels is het filmpje al meer dan 30 miljoen keer bekeken. Diverse media, waaronder RTV Oost, TC Tubantia en TV Enschede FM, namen het bericht over en spraken er enthousiast over. De mevrouw in het filmpje wordt zelfs al ‘Pokémon-oma’ genoemd. En ook buiten Nederland is het filmpje een hit. Uit Denemarken, Portugal en zelfs Amerika en China zijn veel positieve reacties bij Livio binnengekomen! Het filmpje is in eerste instantie een knipoog naar de gekte rond het spel Pokémon Go. In dit spel kan de speler met zijn of haar telefoon virtuele wezentjes vangen. Maar er zit ook wel degelijk een boodschap in het filmpje. Bij Livio hebben we veel thuiszorgcliënten zoals de Pokémon-oma. En ze zijn dan wel op leeftijd, maar wel degelijk ‘van deze tijd’. Ze kennen het spel allemaal; de wereld en nieuwe dingen gaan niet aan hen voorbij. Om de Pokémon-oma te bedanken voor haar hulp bij het filmpje, is Kwiek met haar en een goede kennis gaan lunchen bij Sprakel in het Bos, in Lonneker. Theehuis Sprakel in het Bos ligt midden in het bos van Lonneker en is een heerlijke plek om even tot rust te komen. Bij het theehuis kunt u terecht voor lunch, thee arrangementen en meer uitgebreide arrangementen voor zakelijke bijeenkomsten en ook bruiloften. Alle producten zijn huisgemaakt en worden met veel aandacht bereid en geserveerd. Sprakel in het Bos heeft met het theehuis, de omliggende terrassen in de tuin en de bijbehorende boomgaard altijd een geschikte locatie voor uw bezoek. Beide dames genieten van hun lunch. 8
Pokémon-oma wordt vandaag letterlijk en figuurlijk in het zonnetje gezet.
Voldaan gaan de dames na een gezellige lunch weer naar huis. Pokémon-oma: ‘En nu ophouden met al die foto’s hè?’
Actie: Good Morning Tea voor LivioPlus leden Theehuis Sprakel in het Bos serveert speciaal voor
Theehuis Sprakel in het Bos
LivioPlus leden een heerlijk Good Morning thee-
Overmaatweg 45, Lonneker/Enschede
arrangement. Met overheerlijke scones, sandwiches,
Telefoon: (053) 436 4544
teasweets, quiche en onbeperkt diverse soorten thee.
www.theehuissprakelinhetbos.nl
De Good Morning Tea kost
€12,
50
p.p.
Het Theehuis serveert dit arrangement van woensdag
De Good Morning Tea is exclusief voor LivioPlus leden en geldig tot en met 31 december 2016. Neem bij het bezoek aan het Theehuis deze bon en uw LivioPlus Servicepas of medewerkers/ vrijwilligers-badge mee.
tot en met zondag tussen 10.00 en 13.00 uur. Wilt u gebruik maken van deze verwenactie? Reserveer dan
Bent u nog geen lid van LivioPlus?
vooraf even bij Theehuis Sprakel in het Bos.
Dat kan alsnog: bel 0900-9200. Kwiek • 9
Passie
Poep is goed voor de natuur ‘Maar teveel poep verstoort alles’
Is poep van belang voor de natuur?
Rob Meulenbroek (60) is opgegroeid in Deventer en werkt sinds 1983 bij Natuurmonumenten in het Buurserzand en het Witte Veen.
‘Jazeker, poep is voor veel planten en dieren een voedingsbron. Poep draagt bij aan een vruchtbare grond voor de landbouw, maar de natuur raakt verstoord als er teveel poep wordt aangevoerd. Met als gevolg dat er plantensoorten en daarmee
Waar komt je belangstelling voor planten en
ook diersoorten verdwijnen.
dieren vandaan?
Via de poep van vogels en grote grazers zoals koeien
‘Als kind wist ik het al: ik wilde boswachter worden!
worden ook plantenzaden verspreid. En als de vos en
Ik las alles over dieren en planten en mocht op school
de das bessen eten, doen ze dat ook. Op die manier
regelmatig diapresentaties geven over de natuur.
komt er nieuwe plantgroei op andere plekken.’
Na de lagere school ging ik naar de Bosbouw Technische School. Vervolgens heb ik in vier gebieden
En wat is nou je meest favoriete plant?
gewerkt voor Natuurmonumenten. In 1983 werd het
‘De Klokjesgentiaan. Dit is de waardplant voor het
Buurserzand mijn vaste werkgebied.’
Gentiaan blauwtje (een vlindertje), wat betekent dat deze vlinder alleen op de Klokjesgentiaan eitjes afzet.
Welke dieren komen er zoal voor in het Buurserzand?
Als dit plantje dus niet meer op de heide groeit, sterft
‘Diverse reptielen, insecten, vogels en zoogdieren.
het vlindertje uit. Het plantje komt in het Buurserzand
Sommige van deze dieren zie je niet vaak, maar hun
nog regelmatig voor.’
leefgebied is waarneembaar door de uitwerpselen.
10
Dieren waar we de uitwerpselen van kunnen herkennen
‘Als Natuurmonumenten gaan we zeer zorgvuldig
zijn onder andere de vos, marter, das, ree, haas, het
om met onze natuur. We willen een goede gastheer
konijn en de koe. De poep van roofdieren wordt vaak
zijn voor alles wat leeft in de natuur. En natuurlijk voor
gebruikt om hun territorium aan te geven.’
de bezoekers.’
Vacatures vrijwilligers Wie he niet ee t kleine grote rt, is het niet w eerd
Enschede De Hatteler We zijn op zoek naar vrijwilligers voor de kookclub: samen boodschappen doen, samen koken én natuurlijk samen opeten! Broekheurnerborch Wij zoeken vrijwilligers die meehelpen met de dagelijkse middagmaaltijd in het Grand Café. Daarnaast zijn we voor de avonduren op zoek naar gastvrouwen in het Grand Café. Andere locaties Enschede Op diverse locaties in Enschede zijn vacatures in de winkeltjes.
oed Haastige sgpoed is zelden
Meer informatie? Neem contact op met Bea Fokker via 0900-9200.
Neede De Hofmaat en De Werf Voor de bingo, die elke tweede donderdag van de maand plaatsvindt van 13.30 tot 16.30 uur, zijn we op zoek naar vrijwilligers. Daarnaast zoeken we vrijwilligers die bewoners kunnen helpen met de iPad, de Wii spelcomputer en andere elektronica. Dag en tijd worden in overleg bepaald.
Heren, doe de bril omhoog, dames zitten ook graag droog!
KSW de Troelstrastraat We zijn op zoek naar vrijwilligers op verschillende dagen van 17.00 tot 19.00 uur voor ondersteuning bij de maaltijd. Wilt u meer weten? Neemt contact op met Elles Wieggers via 0900-9200 of e.wieggers@livio.nl.
Eibergen
Thuis is waar je zolang kunt poepen als je wilt...
De Meergaarden Vrijwilligers zijn gezocht voor de winkel, van maandag t/m zaterdag tussen 9.00 en 12.00 uur. Ook bij Kleinschalig Wonen Eibergen, in de huiskamer, bij de dagsoos, de soos en de broodmaaltijd wordt uw ondersteuning ontzettend op prijs gesteld. Informeer over de tijden en andere informatie bij Anneke Bollen via 0900-9200. Kwiek • 11
Mijn Poep
Anieta Heetebrij [cliënt] Mevrouw Heetebrij heeft twee stoma’s. Een tijdelijke stoma voor de dunne darm en een blijvende stoma voor de dikke darm. Dat laatste was wel even wennen. ‘De eerste stoma was tijdelijk. Daarna wordt mijn leven weer normaal, dacht ik’, zo vertelt ze. De stoma voor de dikke darm was een laatste optie, maar helaas wel één die noodzakelijk was. Livio komt nog bij haar thuis, maar niet per se meer voor de stoma. Die kan ze inmiddels zelf verzorgen. ‘Ik wist dat ik moest leren de stoma te verzorgen. Dat heb ik stap voor stap gedaan. En nu is het al routine’.
‘Ze mogen best weten dat ik een stoma heb’ Nu ze aan de stoma’s gewend is, maakt mevrouw Heetebrij er ook geen meer geheim van. ‘Een stoma krijgen doe je niet alleen. Je doet het met het gezin. Als je er goed over kunt praten, kun je het sneller accepteren’. Stomaverpleegkundige Anita helpt daar ook bij. ‘Je hebt er niet met iedereen op zo’n manier over als met de thuiszorg’.
12
Mijn Poep
Anita Damhuis [stomaverpleegkundige] Anita is stomaverpleegkundige in de thuiszorg, daarnaast traint en begeleidt ze collega’s in stomazorg. Samen met haar collega’s heeft zij mevrouw Heetebrij geleerd de stoma te verzorgen. ‘De bedoeling is dat mensen zelf leren de stoma te verzorgen’, vertelt Anita. ‘Daar hebben we een mooi stappenplan voor, dat per cliënt kan worden aangepast. Een stoma kan best een ingrijpende verandering zijn. Je zult er altijd rekening mee moeten houden. Maar als je er voor open staat, kun je nog heel veel met een stoma’.
‘Je kunt best een heel prettig leven hebben met een stoma’ Anita vindt het belangrijk om cliënten ook te helpen met de acceptatie van hun stoma. Belangrijk hiervoor zijn de mensen om hen heen. ‘Steun van de omgeving helpt cliënten positief te blijven. Bij mevrouw Heetebrij is dat zeker aanwezig. Ze zijn een heel hecht gezin, merk ik. Daardoor kunnen ze goed op elkaar bouwen’. Dat Anita zelf ook een bijdrage kan leveren aan de acceptatie, vindt ze fijn. ‘Je gaat samen met de cliënt zo’n proces door’.
Kwiek • 13
LivioPlus
Matrassen voor een zacht prijsje! Speciaal voor LivioPlus leden is in ZorgPunt het Wiedenbroek in Haaksbergen en ZorgPunt de Boulevard in Enschede een matrassenactie. LivioPlus leden ontvangen 50% korting bij aankoop van een kwaliteitsmatras. Visco Climate matras
- Controle op zichtbare aspecten als mogelijke
Het Visco Climate matras is gemaakt van drukverlagend
defecten, conditie van diverse bodemzones en
traagschuim, waardoor het goed ventileert en de
versletenheid
warmte en waterdamp reguleert. Het matras dat wordt
- Gratis inname van uw oude matras
aanbevolen door zorgprofessionals, is leverbaar in alle Waar en wanneer?
gewenste afmetingen.
Vrijdag 30 september, 9.00 – 17.00 uur, ZorgPunt Nog meer extra’s
Het Wiedenbroek, Wiedenbroeksingel 4, Haaksbergen
Maakt u gebruik van deze actie, dan ontvangt u ook: • Gratis hoofdkussen
Vrijdag 7 oktober, 9.00 – 17.00 uur ZorgPunt Boulevard,
• Gratis thuisbezorging
Boulevard 1945 nr. 460, Enschede
• Gratis bedbodemcheck tijdens bezorging van het matras t.w.v. min. € 59,95.
Bent u niet in de gelegenheid om naar één van onze
Deze check houdt het volgende in:
ZorgPunten te komen?
- Inventarisatie leeftijd, type, verstelbaarheid en soort
Dan komen wij ook bij u aan huis. Hiervoor gelden dezelfde actievoorwaarden. Kijk voor meer informatie op
montage bedbodem
www.medipoint.nl/matrassenactie/. Voor een afspraak kunt u bellen naar 0900 – 9200.
Uniek aanbod voor leden van LivioPlus *
50t% p ing o
kor en trass a m alle
Bijvoorbeeld: 70 x 200 cm van € 599,-
voor € 299
Gratis h oofdkusse n
* De genoemde aanbiedingen zijn reeds inclusief LivioPlus ledenkorting en geldig tot en met 29 oktober 2016. 14
Terugblik
Blaastraining kan helpen bij incontinentie In deze rubriek kijken we naar een behandeling of specialisme binnen Livio
Zelf bepalen wanneer je naar de wc gaat is niet voor iedereen vanzelfsprekend. Meer dan 1 miljoen Nederlanders heeft te maken met urine- of ontlastingsincontinentie. Dit gaat vaak gepaard met een gevoel van schaamte. De thuiszorgteams van Livio of uw huisarts kunnen u helpen als u problemen met incontinentie ervaart, maar u kunt ook veel zelf doen.
het te laat. ‘Om dit te voorkomen, wordt er bij de blaastraining geadviseerd op gezette tijden naar het toilet te gaan. Eerder dan de cliënten zelf zouden doen. Ook als ze eigenlijk niet hoeven. Een timer kan ze helpen herinneren aan deze geplande momenten.’ Dini herinnert zich één situatie in het bijzonder waarbij de blaastraining heeft geholpen. Deze mevrouw was alleen incontinent bij uitstapjes. Hierdoor ging ze niet zo vaak meer mee met een
Dini Oosterkamp van thuiszorgteam Lonneker vertelt
leuk uitje. ‘Advies was om bij aankomst van het uitje
dat er verschillende typen incontinentie zijn. Hiervoor
en vlak voor het vertrek naar huis even naar het
bestaan diverse oplossingen. ‘Er kan best wel wat aan
toilet te gaan. Ook als er geen aandrang leek te zijn.’
incontinentie worden gedaan’, aldus Dini.
Toen Dini na een tijdje vroeg of de cliënt nog steeds problemen ervoer buiten de deur bleek het probleem
Ze vervolgt: ‘De cliënt kan zelf oefeningen en trainingen
opgelost. Mevrouw was enorm opgelucht en ging
doen. Het trainen van de bekkenbodemspieren
weer met een gerust hart op pad.
bijvoorbeeld. Door die oefeningen wordt het makkelijker om het toiletbezoek uit te stellen tot een geschikt
Als de oefeningen en trainingen niet meer werken,
moment. Mocht het toch regelmatig misgaan; er zijn
kan worden gekeken naar eventueel incontinentie-
inleggers die ervoor zorgen dat de kleding droog blijft
materiaal. Maar dat hoeft niet altijd. Dini vertelt: ‘We
bij een ongelukje.’
gaan er vanuit dat we voor iedereen die incontinent is een passende oplossing kunnen vinden’.
Dini kent veel positieve verhalen van cliënten die aan blaastraining doen. Deze mensen gingen vaak pas naar het toilet als ze aandrang voelden. En dan was
Heeft u zelf last van incontinentie? Neem dan contact op met uw huisarts. Kwiek • 15
Uniek
Vrijwilliger Ab Smeenk (r) met meneer Arkink op de duofiets
Horen, zien en zwijgen op de duofiets Verschillende locaties van Livio zijn in het
Belangrijke fietstochtjes
bezit van een duofiets. Op deze duofiets kan
De tochtjes met de duofiets zijn voor de cliënten erg
een vrijwilliger samen met een cliënt fietsen. In De Hofmaat in Neede is Ab Smeenk één
belangrijk volgens Ab. ‘Met familie blijven ze toch vaak in de buurt van hun eigen woning. Of ze gaan bij een ander familielid op bezoek. Met de duofiets komen ze
van de vrijwilligers die gebruikmaakt van
langs nieuwe plekken of plaatsen die ze nog kennen
deze duofiets.
van vroeger’.
Ab gaat al zo’n vijf jaar op pad met de duofiets. Als het
Een ander belangrijk onderdeel van het tochtje is het
weer het toelaat, neemt hij elke dinsdagmiddag een
contact tussen cliënt en vrijwilliger. ‘Als je naast elkaar
cliënt mee om een stuk te fietsen. Het leukste aan deze
zit, kun je goed met elkaar praten’, vindt Ab. Hij merkt
middagen vindt hij dat hij cliënten een fijne dag kan
dat mensen het ook prettig vinden om af en toe even hun
bezorgen. ‘Je doorbreekt toch iets, een soort sleur’,
hart te kunnen luchten. Soms krijgt Ab emotionele en
vertelt hij. Want op de duofiets gaat het meer om het
heel persoonlijke verhalen te horen. ‘Maar dat is tussen
sociale contact, dan om het fietsen zelf. ‘Als je naast
de cliënt en mij. Horen, zien en zwijgen, zeg ik altijd.’
elkaar zit komen er toch verhalen los.’ Dat de tochtjes belangrijk zijn, blijkt wel uit het feit Zo vertelt Ab over een meneer die oorspronkelijk uit
dat mensen vaak nog een keer met de duofiets op pad
het westen van het land komt. Deze man was in het
willen. ‘Ik heb nog nooit meegemaakt dat een cliënt
verleden ingenieur geweest en vloog voor zijn werk
niet nog een keer mee wilde’, zo zegt Ab enthousiast.
de hele wereld over. Maar van het platteland en het
16
boerenleven wist hij niets. ‘Daarom zijn we onder
Ook als vrijwilliger helpen met de duofiets?
andere naar een koeienstal geweest; hup, zo met de
Bel dan 0900 - 9200 of geef het aan in een
fiets door de stal. En we zijn ook bij een varkensboer en
Livio locatie. Cliënten die graag op pad willen
kippenboer geweest. Terwijl de cliënt dacht dat hij de
met de duofiets kunnen dit aangeven bij
hele wereld al had gezien, ging er toch een wereld voor
een medewerker van Livio, of via hetzelfde
hem open!’
telefoonnummer.
Uniek
Grappen, grollen en mankementen tijdens de fietsvierdaagse Al 3 jaar zijn ze samen een vrijwilligersduo
Fanatieke fietsers en vrijwilligers
voor de Enschedese fietsvierdaagse: Roy
Wat ze dit jaar het meest is bijgebleven zijn onder
Meijer en Rense Moes. Samen zijn ze tijdens
andere de accordeonspelers bij Winkelman in Buurse.
de fietsvierdaagse beschikbaar voor alle (technische) mankementen van de fietsers.
Die maakten de fietstocht nog gezelliger. ‘Er werd zelfs fanatiek gedanst!’, vertelt Rense. De meest fantieke fietsers zijn die van de 70 kilometer
Lekke banden, losse kettingen en losse standaards,
route. ‘Die zijn om kwart voor 9 al aanwezig om alles
van alles komen ze onderweg tegen. Soms het ene
in orde te maken. En dan vertrekken ze stipt om 9
telefoontje na het andere. Maar dat vinden ze niet
uur’, zegt Roy. Door de goede voorbereiding van deze
erg. ‘Eén dag hebben we bijna geen telefoontjes
fietsers hebben de heren met hen het minste te maken.
gehad. Dan duurt de dag lang wel erg lang!’, vindt Roy. ‘Al met al maken we inderdaad aardig wat
Roy en Rense helpen graag tijdens de fietsvierdaagse.
kilometers’, vult Rense aan.
Ze zijn al om half 8 op de Oude Markt om op te bouwen, en keren als het lukt rond half 5 terug. En dat doen ze
Dat de heren al lange tijd met elkaar om gaan, merk
met plezier. Maar hulp in de voorbereiding is misschien
je goed. Niet alleen vullen ze elkaars verhalen aan, ze
nog wel belangrijker, vinden ze. Zo zijn er de mannen
maken ook een hoop grappen en grollen tussendoor.
die de routes uitzetten en beschrijven. Al maanden
Dat het samen gezellig is, vinden ze belangrijk. Ook
voor de fietsvierdaagse gaan zij zelf met de fiets op
met de andere vrijwilligers van de fietsvierdaagse.
pad. En de routes kloppen altijd, als je maar goed leest.
‘Omdat we al jaren samenwerken, hebben we een
‘Gewoon klasse hoe ze dat doen’, vindt Roy.
hele leuke groep’, zegt Roy. En ook met de fietsers is het gezellig. ‘Je komt alleen maar plezierige mensen
De Enschedese fietsvierdaagse werd dit jaar voor
tegen’, vertelt Rense. ‘Al komen we meestal als er iets
de 10e keer door Livio georganiseerd. Dit jaar
mis is, haha’.
hebben 1.254 deelnemers meegefietst.
V.l.n.r. Rense Moes, Roy Meijer en de heren van de routes.
Kwiek • 17
cliëntenraad
Cliëntenraad De Meergaarden In elke uitgave van Kwiek krijgt u een inkijkje in het werk van de lokale cliëntenraden. Deze keer vertellen Henk Steentjes en Hans Hanning meer over de cliëntenraad van woonzorgcentrum De Meergaarden in Eibergen. Wat vindt de cliëntenraad belangrijk voor de
activiteiten aanwezig. Op die manier kunnen we zelf
bewoners van De Meergaarden?
bepaalde dingen ervaren. En we zijn makkelijker
‘Wij vinden het vooral belangrijk om herkenbaar
benaderbaar voor bewoners.’
aanwezig te zijn en om een luisterend oor te bieden voor de bewoners. Hierdoor creëer je vertrouwen en
De toekomst
kunnen mensen bij je terecht met hun verhaal.’
‘Je moet ambities en doelen houden, anders kun je beter stoppen. Wij willen graag samen met de
‘Wij merken dat de kleine dingen vaak al heel
bewoners van De Meergaarden verbeteren. Maar we
belangrijk zijn voor de bewoners. Een koekje bij
vinden het ook belangrijk dat de dingen die wel goed
de koffie, of echte bloemen op tafel in plaats van
zijn, ook benoemd worden. Eén van de doelen voor
een nepboeket. Wij proberen te realiseren wat de
de toekomst is de modernisering van ons gebouw.’
bewoners belangrijk vinden. En we zien er op toe dat dit ook gebeurt.’
Tot slot: wat maakt het zo leuk/interessant om deel te nemen aan de cliëntenraad van
18
Wat is kenmerkend voor de cliëntenraad?
De Meergaarden?
‘Wat in ons geval heel fijn is, is dat drie bewoners
‘De dankbaarheid bij veel bewoners is vaak
uit het woonzorgcentrum en één bewoner uit een
ontroerend en geeft een goed gevoel. Het feit dat
aanleunwoning lid zijn van onze cliëntenraad. Zo
je zelf nog redelijk wat kunt en daarmee bewoners
horen we rechtstreeks van de mensen zelf wat zij
kunt helpen die meer afhankelijk zijn, is extra
belangrijk vinden. Daarnaast zijn we zelf bij tal van
motiverend.’
in de wijk
Medisch tuinieren Lief dagboek, Als verpleegkundige in de wondzorg ontmoet ik mensen van allerlei pluimage. Een huidwond kan immers iedereen overkomen. Zo heb ik ’s ochtends bij een cliënt - type getatoeëerde armen, goudkleurige halsketting en een meer dan stevig postuur - een aantal ingegroeide hechtingen verwijderd. Op mijn vraag of het hem meeviel, ging hij rechtop zitten in zijn rolstoel, wreef zijn hand tegen mijn wang aan en glimlachte: ‘Het is goed zo, meisje.’ Bij mijn tweede cliënt die ochtend, gekleed in een rood geruit overhemd, antwoordde ik onschuldig ‘Beuningen’, op diens vraag waar ik oorspronkelijk vandaan kom. ‘Jonge leu en oale groond dus, mer ie bint noe in ‘t bos anekumn woar de beume beginn um te valln’, liet hij mij schaterlachend weten. Ik moest daarbij terugdenken aan een andere cliënt, wiens beide onderbenen zijn geamputeerd. Daar had ik mijn werktas vergeten uit de auto mee te nemen. Die kon ik volgens haar wel even ophalen, want zij beloofde naar eigen zeggen ‘niet weg te zullen lopen’. Ondanks al het verdriet van beperkte mobiliteit hebben de meeste cliënten hun humor niet verloren. En gelukkig maar, want praten speelt een grote rol in het verwerken van emoties. Op het middaguur heb ik mijn visitekaartje van Zorgschakel Enschede ontvangen. Met veel enthousiasme zal ik voortaan vanuit deze deze specialistische zorgorganisatie de voor de cliënt vertrouwde wijkteams bijstaan, van voorlichting tot toepassing van wondverpleging. Later in de middag heb ik collega’s Aline en Ilona telefonisch bedankt. Hun tip om gebruik te maken van een nieuw soort wondbedekkingsmateriaal slaat goed aan bij een cliënt met een complexe voetwond. Een mooi voorbeeld van een ‘yes-momentje’ waar wij het voor doen! Terugkijkend op de dag kan ik stellen dat ik ook vandaag het mooie van de wondzorg heb ervaren, namelijk het helende aspect van de mens. Wondverzorging heeft iets weg van (medisch) tuinieren in een verwilderde tuin die aandacht verdient: het verwijderen van dood weefsel, het reinigen van het oppervlak en bescherming bieden van nieuwe aangroei. Dat vraagt om enig geduld, kennis en ervaring. Binnenkort start ik met een vervolgopleiding om mij hierin verder te specialiseren. Ik zou willen dat het morgen al zover was! Lisa Kamphuis, wondverpleegkundige
Kwiek • 19
samenwerking
Van doorspoelen tot drinken? Iedereen maakt gebruik van het riool. We spoelen het toilet door, maken gebruik van de douche, doen de afwas en gebruiken water voor het wassen van kleding. Maar wat gebeurt er eigenlijk met het water dat we doorspoelen? Komt dit water ook weer terug in ons huishouden?
Waterschap Vechtstromen is verantwoordelijk
de raarste dingen tegen’, vertelt René. Wanneer
voor het zuiveren van rioolwater in Twente,
het rioolwater binnenkomt, worden eerst alle grove
Noordoost-Overijssel en Zuidoost-Drenthe. De
stukken eruit gefilterd. Ook het aanwezige zand
zuiveringsinstallatie specifiek voor Enschede bevindt
wordt uit het water verwijderd.
zich direct naast het FC Twente stadion. De grootte van het terrein doet al vermoeden dat het zuiveren van
Daarna begint het echte zuiveren. Met miljarden
rioolwater geen simpel klusje is. René van Adrichem,
bacteriën (ook wel slib genoemd) worden de
medewerker bij de rioolwaterzuivering in Enschede,
afvalstoffen in het water afgebroken. Het water en
legt uit hoe het werkt. ‘Mensen hebben soms niet door
slib worden van elkaar gescheiden. Het slib wordt
hoe belangrijk gezuiverd rioolwater is. Het is een feit
vergist, verwerkt en verbrand voor opwekking van
dat de aanwezige hoeveelheid water niet meer en ook
elektrische energie. Met deze gewonnen energie
niet minder wordt.’ Het is dus belangrijk zorgvuldig om
kan de rioolzuivering zichzelf bijna volledig voorzien
te gaan met het water dat er is.
van energie.
In Nederland wordt de waterzuiving goed geregeld
Het gezuiverde water stroomt naar het
door eisen van de overheid. Maar in meer zuidelijke
oppervlaktewater: de Elsbeek. Vanuit de Elsbeek
landen, zoals Spanje en Italië, gebeurt dit minder
stroomt het gezuiverde water via diverse
goed. ‘Als je het rioolwater niet goed zuivert, kun je er
waterstromen naar de Noordzee. Het water dat
geen drinkwater meer van maken. In die landen kun je
via deze watergangen in de grond verdwijnt,
dus niet uit de kraan drinken’, zegt René.
wordt later weer ergens anders opgepompt. Dit opgepompte water komt uiteindelijk in de
20
Het riool van Enschede komt rechtstreeks binnen bij
waterleiding terecht. Zo komt het water dat u
de rioolzuivering. ‘Echt alles komt binnen. Je komt
doorspoelt, uiteindelijk weer bij u thuis.
er op uit
Military Boekelo
Seniorenmarkt Berkelland
De paarden in galop en u in de benen. Er is
De Seniorenmarkt Berkelland in Haarlo biedt
namelijk voor elk wat wils tijdens de Military.
informatie over zorg, welzijn, hulpmiddelen
Geniet van topsport, bezoek een fantastische
en diverse demonstraties. 50 standhouders
Herfst-Fair of het Military Grand Café ‘De Ruif’
waaronder Livio zijn vertegenwoordigd.
met eigen publieksterras.
Toegang is gratis.
6-9 oktober 2016
Vrijdag 7 oktober, 10.30 tot 18.00 uur Locatie: Zaal Prinsen, Eibergseweg 13,
www.military-boekelo.nl
Haarlo
Corn County Festival, Beckum De moderne maïsteelt is onlosmakelijk verbonden met Beckum! In het kader van 750 jaar Beckum en de maisteelt zijn er op 17 en 18
17 en 18 september vanaf 13.30 uur
september in Beckum verschillende activiteiten
Locatie: Haaksbergerstraat 205,
met muziek en activiteiten voor jong & oud.
Beckum
Wereld Alzheimer Dag Livio zal ook dit jaar aandacht schenken aan dementie tijdens de Wereld Alzheimer Dag op woensdag 21 september. Livio stelt samen met de Universiteit Twente het Online Levensalbum centraal tijdens deze dag. Het Online Levensalbum is een methode die het mogelijk maakt om op een tijdlijn herinneringen in de vorm van foto’s, filmpjes, anekdotes en
Woensdag 21 september, 15.00 – 16.30 uur
levensgebeurtenissen vast te leggen.
Locatie: De Bleekhof, Bleekhofstraat 1, Enschede
Breng een bezoek aan één van de twee presentaties die gegeven worden door Christina Ullrich en Kristel
Woensdag 21 september, 19.30 - 21.00 uur
Koenders. Bij deze presentaties zullen tevens
Locatie: Het Saalmerink, Klaashuisstraat 9,
deelnemers aanwezig zijn die hun ervaringen delen.
Haaksbergen Kwiek • 21
Wist u dit al over poep? 8,5
velletjes per keer
24 u
Zolang duurt het gemiddeld voordat een boterham met kaas het lichaam als poep verlaat.
150 rollen per jaar
Onze poep is bijna net zo uniek en herkenbaar als een vingerafdruk.
30%
kijkt soms achterom bij het doortrekken
Favoriete moment?
900 gr.
70%
35 kilo
Het verschil tussen het gewicht van de poep per dag van een mens en een olifant.
kijkt altijd achterom bij het doortrekken
45%
geen voorkeur
Een dikke darm is langer dan 1 meter.
49% ochtend
5% 2%
avond Middag
Hoe lang zitten we op de wc?
1
2-3
minuut
10% 22
4-5
minuten
55%
5+
minuten
23%
minuten
12%
puzzel
Maak kans op één van de vijf exemplaren van ‘De mooie voedselmachine’. Stuur de oplossing voor 20 oktober 2016 naar kwiek@livio.nl of naar afdeling Markt & Communicatie, Postbus 448, 7500 AK Enschede. Om de sudoku op te lossen, moet elke rij, elke kolom en elk 3x3 blok alle cijfers 1 tot en met 9 bevatten.
De winnaars van de vorige uitgave zijn: - J. Hoeben, Haaksbergen - W. Bol, Enschede - H. Snippert, Overdinkel
Gefeliciteerd met de waardebon van De Zuivelhoeve.
De mooie voedselmachine [Giulia Enders]
ant, Niets zo irrgiteltje als een te and aan de w
Als je lekker in je vel wilt zitten, gezond oud wilt worden en gelukkiger wilt leven, moet je goed voor je darmen zorgen. Die zijn de belangrijkste adviseur van ons brein. Een verkeerde balans in je darmflora kan zelfs samenhangen met overgewicht, depressie, alzheimer en allergieën. Giulia Enders heeft een vrolijk, open en informatief
Denk niet bij het laatste vel, wie na mij komt die redt zich wel
boek geschreven over de spijsvertering. Makkelijk te lezen, vol feiten, fabels, grapjes en de recentste wetenschappelijke inzichten. Haar doel is: iedereen meer kans geven op gezondheid. Kwiek • 23
Herinnering
Boeren buitenlucht Het aantal boerenbedrijven is de laatste jaren
Toch zijn er nog steeds boerenbedrijven die
behoorlijk afgenomen. Had de boer vroeger enkele
gebruikmaken van de mestvaalt. De stalmest wordt
koeien op stal, nu bestaan er luxe koeienserres en
gebruikt als zeer vruchtbare voeding, waar de mais
loopstallen. De mestvaalt met stalmest is veelal
welig op tiert. Ook de drijfmest dient als voeding
vervangen door de mestsilo met drijfmest.
voor de grond. Deze wordt geïnjecteerd, waardoor de landelijke ‘luchtjes’ uitblijven.
Mestsilo - Mestdistributie Twente, Markelo
Mestv
aalt - L
uxe vle
esveeb
edrijf B
roekhu
is-Drie
telaar,
Haaksb
ergen
Kwiek • 24